Text
                    ног
ФÆДЗÆХСТ


1994 Набор æмæ формæйыл конд — рауагъдад «Чырыстон» СЦ ЕХБ Уæрст цæуы лæвар Уæй кæнæн ын нæй Новый Завет па осепшпском языке
НÆ ХИЦАУ ЙЕСО ЧЫРЫСТИЙЫ НОГ ФÆДЗÆХСТ ПСАЛТИР 1994
СÆРГÆНДТÆ Матфейы сыгъдæг Евангели 5 Маркы сыгъдæг Евангели 65 Лукайы сыгъдæг Евангели 102 Иоанны сыгъдæг Евангели 165 Сыгъдæг Апостолты куыстытæ 213 Иаковы æрвыст 275 Петры фыццаг æрвыст 281 Петры дыккаг æрвыст 288 Иоанны фыццаг æрвыст 292 Иоанны дыккаг æрвыст 299 Иоанны æртыккаг æрвыст 300 Иудæйы æрвыст 301 Æрвыст Ромæгтæм 303 Фыццаг æрвыст Коринфæгтæм 328 Дыккаг æрвыст Коринфæгтæм 353 Æрвыст Галатæгтæм 369 Æрвыст Ефесæгтæм 378 Æрвыст Филиппæгтæм 386 Æрвыст Колоссæгтæм 392 Фыццаг æрвыст Фессалоникæгтæм 398 Дыккаг æрвыст Фессалоникæгтæм 403 Фыццаг æрвыст Тимофеймæ 406 Дыккаг æрвыст Тимофеймæ 413 Æрвыст Титмæ 418 Æрвыст Филимонмæ 421 Æрвыст Дзуттытæм 422 Хуыцауы Дзырддзурæг Иоанны Раргомад 441 Псалтир 470
МАТФЕИЫ СЫГЪДÆГ ЕВАНГЕЛИ СÆР 1 I Йссойы мыггаджы фæлтæртæ; 18 Йæ райгуырд. Йесо Чырыстийы, Давиды фырты, Авраамы фыр- ты мыггаджы фæлтæртæ. 2 Авраамæй райгуырд Исахъ; Исахъæй райгуырд Иаков; Иаковæй райгуырд Иудæ æмæ йе ’фсымæртæ; 3 Иудæйæ райгуырд Фа- рес æмæ Зарæ Фамарæй; Фаресæй райгуырд Есром; Есромæй райгуырд Арам; 4 Арамæй райгуырд Ами- надав; Аминадавæй рай- гуырд Наассон; Наассонæй райгуырд Салмон; 5 Салмонæй райгуырд Во- оз Рахавæй; Воозæй рай- гуырд Овид Руфæй; Овидæй райгуырд Иессей; 6 Иессейæ райгуырд Да- вид паддзах; паддзах Дави- дæй райгуырд Соломон Ури- айы усæй; 7 Соломонæй райгуырд Ровоам; Ровоамæй райгуырд Ави; Авийæ райгуырд Асæ; 8 Асæйæ райгуырд Иоса- фат; Иосафатæй райгуырд Иорам; Иорамæй райгуырд Ози; 9 Озийæ райгуырд Иоа- фам; Иоафамæй райгуырд Ахаз; Ахазæй райгуырд Езеки; 10 Езекийæ райгуырд Ма- насси; Манассийæ райгуырд Амон; Амонæй райгуырд Иоси; II Иосийæ райгуырд Иоа- ким; Иоакимæй райгуырд | |Иехон æмæ йе ’фсымæртæ Вавилонмæ алидзын кæныны размæ. 12 Вавилонмæ алидзын кæныны фæстæ та, Иехонæй райгуырд Салафил; Салафи- лæй райгуырд Зоровавел; 13 Зоровавелæй райгуырд Авиуд; Авиудæй райгуырд Елиаким; Елиакимæй рай- гуырд Азор; 14 Азорæй райгуырд Са- док; Садокæй райгуырд Ахим; Ахимæй райгуырд Елиуд; 15 Елиудæй райгуырд Ели- азар; Елиазарæй райгуырд Матфан; Матфанæй рай- гуырд Иаков; 16 Иаковæй райгуырд Ио- сиф; Мариайы лæг, кæцыйæ райгуырд Иесо, Чырысти чи хуыйны. 17 Æмæ афтæ æппæт фæл- тæртæ Авраамæй Давиды онг цыппæрдæс фæлтæры; æмæ Давидæй Вавилонмæ али- дзын кæныны онг цыппæр- дæс фæлтæры; æмæ Вави- лонмæ алидзын кæнынæй Чырыстийы онг цыппæрдæс фæлтæры. 18 Иесо Чырыстийы рай- гуырд уыд афтæ: бафидау- гæйæ Иæ Мад Мариа Иоси- фимæ, сæ баиуæй раздæр раргом, Уымæн Иæ гуыбыны кæй ис Сыгъдæг Удæй. 19 Иосиф та, Иæ Мой, рæстгæнæг уæвгæйæ, æмæ йæ нæ фæндгæйæ, цæмæй айхъуыса, сфæнд кодта су- сæгæй Уый ауадзын. Сæр 1 1Лук.З, 24. 2 Уæв. 21, 2; 25, 26; 29, 35. 3 Уæв. 38,30; 46, 12; Руф. 4, 18; 1 Пар. 2, 5. 5Руф.4, 21; 1Пар. 2, 11. 6 1 Пад. 17, 12; 2Пад. 12, 24. 7 3 Пад. 11,43; 14, 31; 15, 8; 1 Пар. 3, 10. 10 4Пад. 20, 21; 1 Пар. 3, 13. 114Пад. 23,34;24, 6; 1 Пар. 3, 16; 2 Пар. 36, 4. 124Пад. 24, 15; 1 Пар. 3, 17;2Пар. 36, 8; Ездр. 3, 2; 5, 2. 18 Лук. 1, 27.
Сæр 1, 2 М 20 Фæлæ уый афтæ куы ахъуыды кодта, — уæд Хуыцауы Зæд фæзынд уымæ фыны æмæ загъта: Иосиф, Давиды фырт! Ма тæрс рай- сын Мариайы, дæ усы; уы- мæн æмæ Уый мидæг рай- гуырæг у Сыгъдæг Удæй; 21 Аргæ та ныккæндзæн Фырт æмæ Йыл сæвæрдзы- нæ ном: Иесо, уымæн æмæ Уый фервæзын кæндзæн Иæ адæмы сæ тæригъæдтæй. 22 Æмæ адон æппæт æр- цыдысты, цæмæй сæххæст уа Хицауы дзырд пехуымпа- ры сæрты, кæцы зæгъы: 23 «Мæнæ, Чызг Иæ гуы- бынмæ райсдзæн æмæ ный- йардзæн Фырт, æмæ сæвæр- дзысты ном Ууыл: Емману- ил, ома махимæ Хуыцау». 24 Сыстгæйæ йæ фынæйæ, Иосиф бакодта, Хицауы Зæд уымæн куыд бафæдзæхста афтæ, æмæ райста йæ усы, 25 Æмæ Йæ нæ зыдта, куыд æппынфæстаг Уый ныййардта Иæ фыццаг Фыр- ты, æмæ уый сæвæрдта Ууыл ном: Иесо. СÆР 2 1 Дæснытæ хурыскæсæнæй, 13 Египæт- мæ алыгъд. 16 Сынæллæтты ныццагъд 19 Египетæй раздæхт Йесо куы райгуырд Иуде- йаг Внфлеемы паддзах Ироды бонты, æрбацыдысты Иерусалиммæ дæснытæ скæ- сæнæй æмæ зæгъынц: 2 Кæм ис райгуырæг Иу- дейаг Паддзах? уымæн æмæ I мах федтам Иæ стъалы скæ- сæны, æмæ æрбацыдыстæм Уымæн бакувынмæ. | 3 Уый фехъусгæйæ, пад- дзах Ирод мæты бацыд, йе- мæ æппæт Иерусалим дæр. 4 Æмæ æрæмбырд кæнгæ- йæ æппæт хистæр сауджын- ты æмæ адæмон чиныджы дæсныты, фарста уыдоны: кæм хъуамæ райгуыра Чы- рысти? 5 Уыдон та йын загътой: Иудейаг Вифлеемы, уымæн æмæ афтæ фыст у пехуым- пары сæрты: 6 «Ды дæр, Вифлеем, Иу- дæйы зæхх, ницæмæй чы- сылдæр дæ Иудейы хицауи- уæггæнджытæй; уымæн æмæ дæуæй рацæудзæн Фæтæг, Кæцы Мæ адæм, Израилы хиздзæн». 7 Уæд Ирод, сусæгæй фæ- дзургæйæ дæснытæм, уыдо- нæй базыдта стъалыйы фæ- зыныны афон 8 Æмæ уыдоны Вифлеем- мæ арвитгæйæ, загъта: ацæ- ут, бæлвырд базонут Сывæл- лоны тыххæй, æмæ куы сса- рат, уæд фехъусын кæнут мæнæн, цæмæй æз дæр ацæ- уон Уымæн бакувынмæ. 9 Уыдон, байхъусгæйæ паддзахмæ, ацыдысты. Æмæ уыцы стъалы, кæцыйы фед- той уыдон скæсæны, цыд сæ разæй æмæ æппынфæстаг æрлæууыд Сывæллон кæм уыд, уыцы бынаты сæрмæ. 10 Стъалыйы фенгæйæ та, уыдон сцин кодтой иттæг стыр циндзинадæй, 11 Æмæ хæдзармæ бацæу- гæйæ, федтой Сывæллоны Иæ Мад, Мариаимæ, æмæ, æрхаугæйæ, бакуывтой Уы- мæн; æмæ сæ хæзнатæ бай- АТФЕЙ 21 Лук. 1, 31; 1 Иоан. 2, 2, Ром 3, 24; Ап. к 4, 12. 23 Ис. 7, 14 25 Лук 2, 21. Сæр 2 1 Лук. 2, 6. 2 Ным. 24, 17; Ис 60,3. 6 Мих 5, 2; Иоан 7, 42 11 Пс 60, 6
МАТФЕЙЫ Сæр 2, 3 гомгæнгæйæ, раттой уымæн лæвæрттæ: сызгъæрин, буд æмæ хорз тæфгæнаг смирнæ. 12 Æмæ фыны райсгæйæ æргомдзинад Иродмæ нал аз- дæхыны тыххæй, æндæр фæндагыл ацыдысты сæхи бæстæм. 13 Уыдон та куы ацыдыс- ты, — мæнæ Хицауы Зæд фæзынд фыны Иосифмæ æмæ зæгъы: сыст, акæн Сы- вæллоны æмæ Иæ Мады, æмæ алидз Египетмæ, æмæ уым у, цалынмæ дын зæгъон уæдмæ; уымæн æмæ Ироды фæнды агурын Сывæллоны, цæмæй Иæ фесафа. 14 Уый сыстад, акодта Сывæллоны æмæ Иæ Мады æхсæвыгон æмæ ацыд Еги- петмæ, 15 Æмæ уым уыд Ироды амæлыны онг, цæмæй сæх- хæст уа Хицауы дзырд пе- хуымпары сæрты, кæцы зæ- гъы: «Египетæй расидтæн Æз Мæ Фыртмæ». 16 Уæд Ирод, фенгæйæ дæснытæ йæ кæй фæсайд- той, иттæг смæсты æмæ ар- выста марынмæ æппæт сы- вæллæтты Вифлеемы æмæ йæ алфамбылайы, дыууæ азы онг æмæ уымæй дæлæ- мæ, дæснытæй цы рæстæг базыдта, уымæ гæсгæ. 17 Уæд сæххæст пехуым- пар Иеремийы сæрты дзырд, кæцы зæгъы: 18 «Хъæлæс Рамы хъуы- сы, кæуын æмæ дзыназын, æмæ стыр æрдиаг; Рахил кæуы йæ сывæллæттыл æмæ рæвдауын нæ комы, уымæн æмæ уыдон нал сты». 15 Ос. 11, 1. 18 Иер. 31, 15. 23Тæрх. 13, 5; Ис. 11, 1-2. Сæр 3 1 Мрк. 1,4; Лук. 3, 3; Иоан. 1, 28; Ап. к. 13, 24. 3 Ис. 40, 3;Мрк 1, 3; Лук. 3, 4; Иоан. 1, 23. 4 Мрк. 1, б. 19 Ироды амæлыны фæс- тæ та, — мæнæ Хицауы Зæд фыны фæзынд Иосифмæ Египеты 20 Æмæ зæгъы: сыст, акæн Сывæллоны æмæ Иæ Мады æмæ ацу Израилы бæстæм, уымæн æмæ амардысты Сы- вæллоны уды агурджытæ. 21 Уый сыстад, акодта Сы- вæллоны æмæ Иæ Мады, æмæ æрцыд Израилы зæхмæ. 22 Фехъусгæйæ та, Архе- лай паддзахиуæг кæй кæны Иудейы, йæ фыд Ироды бæс- ты, фæтарст уырдæм бацæ- уын; фæлæ, райсгæйæ фыны æргомдзинад, ацыд Галиле- йы арæнтæм 23 Æмæ æрбацæугæйæ, æрцард Назарет цы сахар хуынд уым, цæмæй сæххæст уа пехуымпары сæрты загъд дзырд, Уый Назорей кæй хуыйндзæн. СÆР 3 1 Аргьауæг Иоани хъусып кæны. 13 Йе- сойы саргъуыд Уыцы бонты æрцыд аргъа- уæг Иоанн, æмæ хъусын кодта Иудейаг æдзæрæг ран, 2 Æмæ зæгъы: фæсмон фæкæнут, уымæн æмæ æр- хæстæг Уæларвон Паддзахад. 3 Уымæн æмæ Уый у пе- хуымпар Исай кæй тыххæй загъта: «хъæргæнæджы хъæ- лæс æдзæрæг ран: сцæттæ кæнут фæндаг Хицауæн, сраст кæнут Уымæн цæ- уæнтæ». 4 Иæхæдæг та Иоанн дардта дарæс теуайы хъуы- нæй æмæ йæ астæуыл гæр- зæй рон; йæ хæринаг та уыд
Сæр 3, 4 МАТФЕЙЫ мæтыхтæ æмæ хъæддаг мыд. 5 Уæд Иерусалим æмæ æппæт Иудей, æмæ æппæт Иорданы алфамбылайæ цы- дысты уымæ 6 Æмæ аргъуыд истой уы- мæй Иорданы, сæ тæригъæд- тæ æргом кæнгæйæ. 7 Иоанн та, фенгæйæ, би- рæ фарисейты æмæ садду- кейты йæхимæ цæугæ ар- гъуыд исынмæ, загъта уыдо- нæн: калмы цот! чи уын банкъарын кодта лидзын æр- цæуинаг мастæй? 8 Æрхæссут уæдæ фæс- мондзинады аккаг дыргъ, 9 Æмæ ма хъуыды кæнут дзурын уæхи мидæг: «нæ фыд у Авраам; уымæн æмæ зæгъын сымахæн, Хуыцауы бон у ацы дуртæй Авраамæн цот сфæлдисын; 10 Мæнæ фæрæт бæлæсты бындзæфхæдты раз лæууы: алы бæлас, хорз дыргъ нæ хæссæг, калынц æмæ йæ æп- парынц арты; 11 Æз уыл аргъауын донæй фæсмондзинадмæ, фæлæ мæ фæстæ Цæуæг мæнæй тых- джындæр у; æз нæ дæн аккаг Иæ дзабыртæ ахæссынмæ дæр; Уый уыл аргъаудзæн Сыгъдæг Удæй æмæ артæй; 12 Иæ фыййаг Иæ къухы, æмæ Уый ныссыгъдæг кæн- дзæн Иæ мус, æмæ æрæм- бырд кæндзæн Иæ мæнæу хордонмæ, хъæмпы та ба-1 суддзæн æнæхуысгæ артæй. 13 Уæд æрцыд Иесо Гали- лейæ Иорданмæ, Иоаннмæ — уымæй саргъауынмæ. 14 Иоанн та Иæ урæдта æмæ дзырдта: мæныл æмбæ- 7 Мтф 23, 33; Лук. 3, 7. 9 Иоан. 8, 39; Ап. к 13, 26. 10 Мтф 7, 19. 11 Мрк. 1,8; Лук 3, 16; Иоан. 1, 26; Ап. к. 1,5; 2,2. 12 Лук 3, 7. 13 Мрк. 1, 9, Лук. 3, 21. 16 Мрк 1, Ю; Лук. 3, 21; Иоан. 1, 32. 17 Мрк. 1, 11; Лук. 3, 22; Иоан. 5, 37; 2 Пет. 1, 17; Кол. 1, 13. Сæр 4 4Дык з. 8, 3; Лук. 4, 4 лы аргъуыд Дæуæй райсын, Ды та мæнмæ æрбацæуыс? 15 Фæлæ Иесо загъта уы- мæн дзуаппæн: ныууадз ныр; уымæн æмæ афтæ æм- бæлы махæн алы рæстдзинад сæххæст кæнын. Уæд Æй Ио- анн бауагъта. 16 Æмæ саргъаугæйæ Ие- со уайтагъд рацыд донæй, — æмæ мæнæ фегом сты Уы- мæн æрвтæ, æмæ Иоанн федта Хуыцауы Уды, Кæцы æрцæйцыд, куыд бæлон æмæ æрцæйбадгæ Ууыл. 17 Æмæ мæнæ, арвæй дзу- рæг хъæлæс: Уый у Мæ Уар- зон Фырт, Кæцымæ ис Мæ хорз фæндон. СÆР 4 1 Монцтæй сайын Йесойы. 12 Йесо Га- лилейы. 18 Симон, Андрсй, Иаков æмæ Иоанны æрхуынд. 23 Хорз уацхъуыд хъусын кæныи æмæ сдзæбæхдзинæдтæ Галнлсйы. Уæд Иесо Удæй ист æрцыд æдзæрæг ранмæ, цæмæй Иæ хæйрæг монцтæй асайа, 2 Æмæ, комдаргæйæ цып- пор боны æмæ цыппор æх- сæвы, фæстагмæ баххормаг. 3 Æмæ Иæм бацыд цы- бæлгæнæг æмæ загъта: кæд Ды Хуыцауы Фырт Дæ, зæгъ, цæмæй ацы дуртæ фе- стой дзултæ. 4 Уый та йын загъта дзуаппæн: фыст у: «æрмæст дзулæй нæ цæрдзæн адæй- маг, фæлæ Хуыцауы дзыхæй цæуæг алы дзырдæй». 5 Уый фæстæ Йæ акодта хæйрæг сыгъдæг сахармæ, æмæ Иæ сæвæрдта кувæндо- ны сæрыл, 8
6 Æмæ зæгъы Уымæн: кæд Ды Хуыцауы Фырт дæ, ап- пар Дæхи бынмæ; уымæн æмæ фыст у: «Иæ зæдтæн бафæдзæхсдзæн Дæу тых- хæй, æмæ сæ къухтыл ахæс- дзысты Дæу, æмæ Дæ къах дурыл дæр не скъуырдзынæ». 7 Иесо загъта уымæн: фыст ис афтæ дæр: «ма фæл- вар дæ Хицау Хуыцауы». 8 Ноджыдæр та Иæ хæй- рæг скодта иттæг бæрзонд хохмæ, æмæ æвдисы Уымæн æппæт дунейы паддзахæдтæ æмæ сæ кад, 9 Æмæ зæгъы Уымæн: адон æппæт ратдзынæн Дæ- уæн, кæд æрхаугæйæ мæнæн бакувай, уæд. 10 Уæд Иесо зæгъы уы- мæн: ацу Мæнæй, сайтан; уымæн æмæ фыст у: «Дæ Хи- цау Хуыцауæн кув æмæ иу- нæг Уымæн кус». 11 Уæд Æй ныууагъта хæйрæг, — æмæ мæнæ, Зæд- тæ æрцыдысты æмæ Уымæн лæггад кодтой. 12 Иесо та, фехъусгæйæ, Иоанн ахæстонмæ лæвæрд кæй æрцыд, ацыд Галилей- мæ. 13 Æмæ, ныууадзгæйæ На- зарет, æрцыд æмæ æрцард денджызы был Капернаумы, Завулон æмæ Неффалимы бæстæты, 14 Цæмæй сæххæст уа пе- хуымпар Исайы сæрты дзырд, кæцы зæгъы: 15 «Завулоны зæхх æмæ Неффалимы зæхх, денджыз- был фæндагыл, Иорданы фаллаг фарс, муртатты Га- лилей, | Ы Сæр 4 I 16 Талынджы бадæг адæм федтой стыр рухс, æмæ мæ- лæтон аууоны уæвæг бæстæ- йы цæрджытæм сæрттывта рухс». 17 Уыцы рæстæгæй Иесо райдыдта хъусын кæнын æмæ дзурын: фæсмон фæкæ- нут, уымæн æмæ æрбахæс- тæг Уæларвон Паддзахад. 18 Галилейы денджызы раз фæцæйцæугæйæ, Уый федта дыууæ æфсымæры, Симоны, Петр кæй хуыдтой, æмæ Анд- рейы, йе ’фсымæры, сæ хыз- тæ денджызмæ æппаргæйæ; уымæн æмæ уыдон уыдысты кæсагахсджытæ; 19 Æмæ зæгъы уыдонæн: рацæут Мæ фæстæ, æмæ Æз скæндзынæн сымах адæй- мæгты ахсджытæ. 20 Æмæ уыдон уыцы са- хат, ныууадзгæйæ хызтæ, ацыдысты Иæ фæстæ. 21 Уырдыгæй дарддæр цæугæйæ, федта Уый æндæр дыууæ æфсымæры, Зеведейы Иаковы æмæ йе ’фсымæр Иоанны, бæлæгъы сæ фыд Зеведеимæ, сæ хызтæ æм- пъузгæ, æмæ фæдзырдта уы- донмæ. 22 Æмæ уыдон уыцы са- хат, ныууадзгæйæ бæлæгъ æмæ сæ фыды, ацыдысты Иæ фæстæ. 23 Æмæ цыдис Иесо æп- пæт Галилейы, ахуыр кæн- гæйæ æмбырдгæнæнты, æмæ хъусын кæнгæйæ Паддзаха- ды Евангели, æмæ дзæбæх кæнгæйæ адæмы æппæт низ- тæй æмæ æдыхдзинæдтæй. 24 Æмæ айхъуыст Уый кой æппæт Сирийыл; æмæ АТФЕЙ 6 Пс. 90, 11-12; Лук. 4, 10. 7 Дык з 6, 16; Лук. 4, 12 10 Дык. з. 6, 13; 10, 20, Лук. 4, 8 12 Мрк. 1, 14; Лук. 4, 14; Иоан. 4, 43. 15 Ис. 9, 1-2. 17 Мрк. 1, 15 18 Мрк. 1, 16 24 Мрк 6, 55.
Сæр 4, 5 МАТФЕИЫ кодтой Уымæ æппæт æнæ- хъаруты, алыхуызон низ- джынты, суртæгæнджыты, хæйрæджджынты, мæйниз- джынты, уæнгмæрдты æмæ сæ Уый дзæбæх кодта. 25 Æмæ цыдис Иæ фæстæ бирæ адæм Галилейæ, Дæс- сахарæй, Иерусалимæй, Иу- дейæ æмæ Иорданы фалейæ. СÆР 5 1 Уæлхохыл хорз уацхъуыд хъусын- кæнык: тæхудиагдзинæдтæ; 13 «сымах - цæхх»; «сымах — рухс* 17 «Фехалынмæ нæ, фæлæ сæххæст кæнынмæ». 21 Маст æмæ лæгмары тыххæй; «дæ æфсымæр дæ ныхмæ*; мондагæй бакæсын; 31 бинойна- гæй рахицæны тыххæй; 33 ард хæрыны тыххæй. 38 «Цæст цæстмæ, Æз та зæгъын сымахæн . * 43 «Уарзут уе ’знæгты*. Фенгæйæ адæмы, уый ссы- ди хохмæ; æмæ куы æр- бадт, уæд æрбалæууыдысты Уымæ Иæ ахуыргæнинæгтæ. 2 Æмæ Уый, байгом кæн- гæйæ Иæ дзых, ахуыр кодта уыдоны, дзургæйæ: 3 Тæхудиаг сты удæй мæ- гуыртæ, уымæн æмæ уыдо- ны у Уæларвон Паддзахад. 4 Тæхудиаг сты кæуджы- тæ, уымæн æмæ уыдон рæв- дыд уыдзысты. 5 Тæхудиаг сты сабыртæ, уымæн æмæ уыдоны уыдзæн зæхх. 6 Тæхудиаг сты рæстдзи- надæй æххормæгтæ æмæ дойнытæ, уымæн æмæ уыдон бафсæддзысты. 7 Тæхудиаг сты хатыр- гæнджытæ, уымæн æмæ уы- дон хатыргонд уыдзысты. 8 Тæхудиаг сты сыгъдæг зæрдæтæ, уымæн æмæ уыдон Хуыцауы фендзысты. 9 Тæхудиаг сты фидауын- 25 Лук. 6, 17. Сæр 5 ЗЛук. 6, 20. 4Ис. 61, 2-3; Лук. 6, 21. 5 Пс. 36, 11. 8Пс. 23, 4. 9 Дзут. 12, 14. 10 1 Пет. 3, 14. 11 Лук. 6, 22; 1 Пст 4, 14 12 Мтф. 21, 35. 13 Мрк. 9, 50; Лук 14, 34. 14 Фил. 2, 15. 15 Мрк. 4, 21; Лук. 8, 16; 11,33. 16 1 Пет. 2, 12; Фил. 2, 15 18 Лук. 16, 17. 10 гæнджытæ, уымæн æмæ уы- дон Хуыцауы фырттæ хуыйн- дзысты. 10 Тæхудиаг сты рæст- дзинады тыххæй сырд чи у, уымæн æмæ уыдоны у Уæ- ларвон Паддзахад. 11 Тæхудиаг стут сымах, куы уæ æфхæрой æмæ су- рой, æмæ æнаххосæй уæ фыдкой куы кæной Мæн тыххæй; 12 Цин кæнут æмæ хъæл- дзæг ут, уымæн æмæ стыр у уæ лæвар уæлæрвты: афтæ сырдтой пехуымпарты дæр сымах разæй уæвджыты. 13 Сымах — зæххы цæхх. Фæлæ цæхх йæ тых куы фе- сафа, уæд æй цæмæй скæн- дзынæ цæхджын? Уый уæд ницæмæн уал бæззы, æр- мæст кæд адæмы къæхты бынмæ аппарынмæ. 14 Сымах — рухс дунейы. Иæ бон нæу бамбæхсын са- харæн, кæцы лæууы хохы сæр. 15 Æмæ цырагъ ссудзгæ- йæ, нæ æвæрынц мигæнæны бын, фæлæ цырагъдарæныл, æмæ рухс кæны хæдзары æппæтæн. 16 Афтæ æрттивæд уæ рухс адæмы раз, цæмæй уы- дон феной уæ хорз хъуыд- дæгтæ æмæ кадджын кæной уæ Уæларвон Фыды. 17 Æнхъæл ма ут, Æз æр- цыдтæн закъон фехалынмæ кæнæ пехуымпарты; феха- лынмæ нæ æрцыдтæн Æз, фæлæ сæххæст кæнынмæ. 18 Уымæн æмæ æцæг зæ- гъын сымахæн: цалынмæ арв æмæ зæхх нæ аивгъуыйой,
иу хахх дæр нæ аивгъуый- дзæн закъонæй, цалынмæ æппæтдæр нæ сæххæст уа. 19 Уæдæ, чи фехала ацы гыццылдæр фæдзæхстытæй иу, æмæ афтæ сахуыр кæна адæмы, уый иуыл гыццыл хуыйндзæн Уæларвон Пад- дзахады; фæлæ чи сæххæст кæна æмæ сахуыр кæна, уый стыр хуыйндзæн Уæларвон Паддзахады. 20 Уымæн æмæ, зæгъын сымахæн, уæ рæстдзинад куы нæ фæуæлдæр уа чины- джы дæснытæ æмæ фарисей- ты рæстдзинадæй, уæд нæ бацæудзыстут сымах Уæлар- вон Паддзахадмæ. 21 Сымах фехъуыстат, цы загъд уыд рагонтæн: «ма амар; чи амара, тæрхонмæ хауы». 22 Æз та зæгъын сымахæн, алкæцы, йе ’фсымæрмæ дзæ- гъæлы мæстыгæнæг хауы тæрхонмæ; йе ’фсымæрæн та чи зæгъа: «рака»*, синедрио- ны** дæтдзæн дзуапп; фæлæ чи зæгъа «æнæзонд», уымæ æнхъæлмæ кæсы зындоны арт. 23 Æмæ афтæ, ды куы æр- бахæссай дæ лæвар нывонд- хæссæнмæ, æмæ уым дæ зæр- дыл куы æрлæууа де ’фсы- мæр цæмæндæр дæ ныхмæ у, 24 Ныууадз уым дæ лæвар нывондхæссæны раз, æмæ ацу, раздæр уал бафидау де > ’фсымæримæ, æмæ уæд æр- цу æмæ æрхæсс дæ лæвар. 25 Фидау дæ фыдгулимæ тагъддæр, цалынмæ ма ды * Афтид адæймаг. •* Сæйраг тæрхондоны \ Ы Сæр 5 I йемæ фæндагыл дæ, цæмæй фыдгул ма ратта дæу тæр- хонгæнæгмæ, тæрхонгæнæг та дæ ма ратта æххуырстмæ, æмæ дæ ма баппарой ахæс- тонмæ; 26 Æцæг зæгъын дæуæн: ды нæ рацæудзынæ уырды- гæй цалынмæ нæ раттай фæ- стаг кæпеччы ’рдæджы онг. 27 Сымах фехъуыстат, цы загъд уыд рагонтæн: «ма хæт». 28 Æз та зæгъын сыма- хæн, алкæцы, чи кæсы сыл- гоймагмæ мондагæй, уый фæхатт йемæ йæ зæрдæйы мидæг. 29 Кæд дæ дæ рахиз цæст цыбæл кæны, стон æй æмæ йæ аппар дæхицæй; уымæн æмæ хуыздæр у дæуæн, цæ- мæй фесæфа дæ уæнгтæй иу, дæ буар иуылдæр зын- донмæ бахауынæй. 30 Æмæ кæд дæ рахиз къух цыбæл кæны дæу, алыг æй кæн æмæ йæ аппар дæ- хицæй; уымæн æмæ хуыздæр у дæуæн, цæмæй фесæфа дæ уæнгтæй иу, дæ буар иуыл- дæр зындонмæ бахауынæй. 31 Загъд у ноджы, йæ усæй чи ахицæн уа, раттæд ын ауагъды æвдисæнад. 32 Æз та уын зæгъын: чи хицæн кæны йæ усæй, хæ- тындзинады аххосы йеддæ- мæ, уый йын дæтты æфсон хæтынмæ; æмæ чи ракура уагъд усы, уый хæты. 33 Ноджы ма фехъуыстат сымах, цы загъд уыд рагон- тæн: «ард ма халут, фæлæ дæ ард æххæст кæн Хицауы раз». 34 Æз та зæгъын сымахæн: АТФЕЙ 21 Рац. 20, 13; Дык. з. 5, 17; Мтф. 19, 18; Мрк. 10, 19; Лук. 18, 20. 25 Лук. 12, 58. 27 Рац. 20, 14; Дык. з. 5, 18. 29 Дык. з 13, 6-8; Мтф. 18, 8-9, Мрк. 9: 43, 47. 31 Дык. з. 24, 1; Мтф. 19, 7, Мрк. 10- 4, 11; Лук. 16, 18; 1 Кор. 7, 10. 33 Рад. 20, 7; Лсв. 19, 12; Дык. з 23. 21.
Сæр 5, 6 МАТФЕЙЫ сомы ма кæн æппындæр: нæ- дæр арвæй, уымæн æмæ уый у Хуыцауы Паддзахы бадæн; 35 Нæдæр зæххæй, уымæн æмæ уый у Иæ къæхтæ æвæ- рæн бынат; нæдæр Иеруса- лимæй, уымæн æмæ уый у стыр Паддзахы сахар; 36 Дæ сæрæй дæр ма сомы кæн, уымæн æмæ дæ бон нæу иу хъуын дæр урс кæнæ сау скæнын. 37 Фæлæ уæ ныхас уæд: «о, о», «нæ, нæ», уымæй уæ- лæмæ цы уа, уый у хинæй- дзагæй. 38 Сымах фехъуыстат, цы загъд уыд: «цæст цæстмæ, æмæ дæндаг дæндагмæ». 39 Æз та зæгъын сымахæн: ныхмæ ма лæуу дæ фыд- гæнæгмæ. Фæлæ дын чи ныц- цæва дæ рахиз уадул, уымæ бадар иннæ дæр; 40 Æмæ кæй бафæнда дæ- уыл бахъаст кæнын æмæ байсын дæ хæдон, ратт уы- мæн дæ уæллаг дарæс дæр; 41 Æмæ исчи æвæндонæй дæу куы акæна иу хъуыддаг- мæ, ацу йемæ дыууæ хъуыд- дагмæ. 42 Дæуæй курæгæн ратт æмæ æфстау агурæгæй дæхи ма аздах. 43 Сымах фехъуыстат, цы загъд уыд: «уарз дæ хæстæ- джы æмæ дын уæд æнæуы- нон де знаг». 44 Æз та уын зæгъын: уарзут уе знæгты, арфæдзи- над курут уæ æлгъитджы- тæн, хорз кæнут чи уæ нæ уарзы уыдонæн æмæ кувут уæ æфхæрджытæ æмæ сур- джыты тыххæй, 37 Иак. 5, 12. 38 Рац. 21, 24; Лев 24, 20; Дык. з. 19, 21. 39 Лук. 6, 29," Иак. 3, 13; Ром. 12, 17; 1 Кор. 6, 7, 1 Фес. 5, 15 42 Дык. з. 15, 7; Лук 6, 34. 43 Лсв 19, 17 18, Мтф. 22, 39; Мрк. 12, 31; Иак. 2, 8; Ром. 13, 9 44 Лук 6, 27; 23, 34; Ап. к 7, 60; 1 Кор. 4, 12. 45 Лук 6, 35. Сæр 6 2 Ром 12, 8. 45 Цæмæй суат уæ Уæлар- вон Фыдæн фырттæ; уымæн æмæ Уый фæдзæхсы Иæ ху- рæн скæсын фыдзæрдæтыл æмæ хæрзтыл, æмæ æрвиты уарын рæстгæнджытыл æмæ æнæрæстгæнджытыл. 46 Уымæн æмæ, сымах чи уарзы, уыдоны куы уарзат, уæд сымахæн цавæр лæвар ис? мытæртæ* дæр афтæ нæ кæнынц? 47 Æмæ кæд сымах салам дæттут æрмæст уе ’фсымæр- тæн, уадиссагæй цы кæнут? Муртаттæ дæр афтæ нæ кæ- нынц? 48 Уæдæ ут æххæст, уæ Уæларвон Фыд куыд æххæст у, афтæ. СÆР 6 1 Ахуырад хорзæхы тыххæй, 5 Кувын- дзиаады тыххæй; 9 «Мах Фыд . »; 16 Ком дарыпы тыххæй; хæзнайы тых- хæй, 22 цæст — рухсгæнæн, 24 дыууæ хицауæн кусын; 25 мæт кæныны тыххæй. Кæсут, уæ хорзæх адæмы раз ма кæнут, цæмæй уæ уыдон феной; кæннод уын нæ уыдзæн лæвар уæ Уæларвон Фыдæй. 2 Уæдæ хорзæх куы кæ- най, хъæр ма кæн раздæр, цæстмæхъустæ æмбырдгæ- нæнты æмæ уынгты куыд кæнынц афтæ, цæмæй сæ скадджын кæной адæм. Æцæг зæгъын сымахæн: уы- дон ныр исынц сæ лæвар. 3 Дæуæн та, хорзæх куы кæнай, уæд дæ галиу къух ма зонæд, рахиз цы кæны уый, 4 Цæмæй дæ хорзæх уа су- сæг; æмæ дæ Фыд сусæг уы- нæг, ратдзæн дæуæн æргомæй. Хъалон исджытæ. 12
МАТФЕЙЫ Сæр 6 5 Æмæ куы кувыс, ма у цæстмæхъустау, кæцытæ уарзынц æмбырдгæнæнты æмæ уынгты фисынтыл æр- лæугæйæ кувын, цæмæй фе- нын кæной сæхи адæмæн. Æцæг уын зæгъын, уыдон ныр исынц сæ лæвар. 6 Ды та, куы кувыс, бацу дæ уатмæ æмæ дæ дуар сæх- гæнгæйæ, бакув дæ Фыдмæ, Кæцы ис сусæггады, æмæ дæ Фыд, сусæг уынæг, ратдзæн дæуæн æргомæй. 7 Кувгæйæ та, уæлдай ма дзурут, муртатты хуызæн; уымæн æмæ уыдон хъуыды кæнынц, бирæ дзырдты фæрцы сæ фехъусдзысты; 8 Ма ут уыдоны хуызæн; уымæн æмæ зоны уæ Фыд, Уымæй ракурыны размæ хъуаг цæмæй стут, уый. 9 Кувгæ та кæнут афтæ: мах Фыд, æрвтыл уæвæг! сыгъдæг уæд Дæ ном; 10 Æрцæуæд Дæ Паддза- хад; уæд Дæ фæндон зæххыл дæр, куыд арвыл; 11 Нæ ахсджиаг дзул нын ратт абонæн; 12 Æмæ бахатыр кæн нæ хæстæ махæн, мах нæ хæс- джынтæн куыд хатыр кæнæм; 13 Æмæ ма бакæн мах фыдæвзарæны, фæлæ фер- вæзын кæн мах хинæйдза- гæй; уымæн æмæ Дæу у Паддзахад, æмæ тых æмæ кад æнустæм. Аминь. 14 Уымæн æмæ сымах куы хатыр кæнат адæмæн сæ тæ- ригъæдтæ, уæд сымахæн дæр бахатыр кæндзæн уæ Уæлар- вон Фыд; 15 Фæлæ куы нæ хатыр 9 Лук. 11, 2. 14 Мрк. 11, 25. 20 Лук. 12:21,33; 1 Тим. 6, 19. 22 Лук. 11, 34. 24 Лук. 16, 13. 13 кæнат адæмæн сæ тæри- гъæдтæ, уæд уæ Фыд нæ ныххатыр кæндзæн сымахæн дæр уæ тæригъæдтæ. 16 Афтæ дæр ком куы да- рут, ма ут æнкъард, куыд цæстмæхъустæ; уымæн æмæ уыдон сæ цæсгæмттæ ныттар кæнынц, цæмæй сæ адæм феной комдаргæ. Æцæг зæ- гъын сымахæн, уыдон ныр исынц сæ лæвар. 17 Ды та ком куы дарыс, байсæрд дæ сæр æмæ ныхс дæ цæсгом, 18 Цæмæй разынай ком- даргæйæ адæмы размæ нæ, фæлæ дæ Фыды размæ, Кæ- цы ис сусæггады; æмæ дæ Фыд, сусæг уынæг, ратдзæн дæуæн æргомæй. 19 Ма æмбырд кæнут уæ- хицæн хæзнатæ зæххыл, кæм рæмпæг æмæ згæ уыдоны са- фынц, æмæ кæм давджытæ бакъахынц æмæ давынц; 20 Фæлæ æмбырд кæнут уæхицæн хæзна арвыл, кæм нæдæр рæмпæг, нæдæр згæ нæ сафынц, æмæ кæм дав- джытæ нæ бакъахынц æмæ нæ давынц; 21 Уымæн æмæ кæм ис уæ хæзна, уым уыдзæн уæ зæр- дæ дæр. 22 Буарæн йæ рухсгæнæн у цæст. Уæдæ дæ цæст сыгъ- дæг куы уа, уæд дæ буар иуылдæр уыдзæн рухс; 23 Фæлæ дæ цæст куы уа æвзæр, уæд дæ буар иуыл- дæр уыдзæн талынг. Уæдæ кæд дæ мидæг цы рухс ис, уый талынг у, уæд талынг та ма цавæр у? 24 Никæйы бон у кусын
Сæр 6, 7 МАТФЕЙЫ дыууæ хицауæн: уымæн æмæ йын иу уыдзæн æнæ- уынон, иннæйы та уарздзæн; кæнæ иуыл æнувыд уыдзæн, иннæмæ не здæхдзæн. Уæ бон нæу кусын Хуыцауæн æмæ маммонæн*. 25 Уымæ гæсгæ зæгъын сымахæн: ма мæт кæнут уæ удыл, цы хæрат æмæ цы нуазат, нæдæр уæ буарыл, дзаума цы скæнат. Уд стыл- дæр нæу хæринагæй, æмæ буар — дзаумайæ? 26 Скæсут ма æрвон мæргъ- тæм: уыдон нæ тауынц, нæ кæрдынц, не ’мбырд кæнынц хордонтæм; æмæ сæ уæ Уæ- ларвон Фыд æфсады. Сымах уыдонæй бирæ хуыздæр не стут? 27 Æниу кæй бон у сыма- хæй, мæтæй бафтауын йæ асыл иу æлмæрин дæр? 28 Æмæ дарæсыл дæр цы мæт кæнут? Акæсут ма бы- дырон лилитæм, куыд рæ- зынц уыдоп: нæ кусынц, нæ æлвисынц; 29 Фæлæ зæгъын сыма- хæн, Соломон дæр йæ æппæт кады афтæ нæ дардта дарæс- тæ, куыд уыдонæй алкæцы дæр; 30 Кæд быдырон кæрдæ- джы, кæцы абон ис, райсом уыдзæн æипæрст пецы, Хуы- иау афтæ фæлынды, уæд уамдайдæр та сымах, лæ- мæгъ уырнджытæ! 31 Уæдæ ма мæт кæнут æмæ ма дзурут: «цы хæрæм мах?» кæнæ: «цы нуазæм?» кæиæ: «нæ уæлæ цы скæ- нæм?» • Хъæчдьпллæн 25 Пс 54, 23, Лук 12, 22', 1 Пет 5, 7. 33 Лук. 12, 31, Мрк 10, 30, 1Твм 4, 8 Сæр 7 1 Лук 6 37, Ром. 2, 1, 1 Кор 4, 5 2 Мрк 4, 24, Лук 6, 38 ЗЛук. 6 41. I 32 Уымæн æмæ уыдæттæ æппæт агурынц муртаттæ, уымæн æмæ ноджы уæ Уæ- ларвон Фыд зоны, æппæт уыдæтты хъуаг кæй стут. 33 Уæдæ агурут раздæр Хуыцауы Паддзахад æмæ Иæ рæстдзинад, æмæ уыл уыдон æппæт бафтдзысты. 34 Æмæ афтæ, ма мæт кæ- нут райсомы боныл, уымæн æмæ райсомы бон йæхæдæг мæт кæндзæн йæхиуыл: фаг у алкæцы бонæн дæр йæхи мæт. СÆР 7 1 Къалиу æмæ хъæд, 6 Налхъуыт хуыты размæ, 7 Хуыцауы хорз лæвæртты тыххæй кувындзинал 12 Кæн иннæтæн, цы дæ фæндид, цæмæй уыдон кæной дæуæн 13 Уынгæг дуар цардмæ. 15 Мæнг пехуым- нартæ, «Сæ дыргътæм гæсгæ...» 21 «Алы дзурæг. Хицау! Хицау’ * 24 Хорзæр- хъуыдыджын æмæ æиæрхъуыды аразæг 28 Йесо ахуыр кæны, куыд барджын Тæрхон ма кæнут, æмæ тæр- хонгонд нæ уыдзыстут; 2 Уымæн æмæ цавæр тæр- хонæй кæнат тæрхон, ахæ- мæй уыдзыстут тæрхонгонд; æмæ цавæр барæнæй барут, ахæмæй сымахæн дæр бар- дзысты. 3 Æмæ цы кæсыс ды де ’фсымæры цæсты къалиумæ, дæхи цæсты та хъæд нæ æн- къарыс? 4 Кæнæ куыд зæгъдзынæ де ’фсымæрæн: «æри æз дын райсон къалиу дæ цæстæй»; мæнæ дæхи цæсты та хъæд уæвгæйæ? 5 Цæстмæхъус! Райс раз- дæр хъæд дæхи цæстæй, æмæ уæд фендзынæ, куыд райсын хъæуы къалиу де ’фсымæры цæстæн. 14
МАТФЕИЫ Сæр 7 6 Ма дæттут кувынаккаг куыйтæн æмæ ма æппарут уæ налхъуыт хуыты размæ, цæмæй йæ уыдон сæ къæх- тæй ма ныссæндой æмæ, раз- дæхгæйæ ма ныкъкъуыхтæ кæной сымах. 7 Курут, æмæ лæвæрд уы- дзæн сымахæн; агурут, æмæ ссардзыстут; хойут, æмæ ба- кæндзысты сымахæн; 8 Уымæн æмæ алы курæг райсы, æмæ агурæг ссары, æмæ хойæгæн бакæнынц. 9 Сымах æхсæн ис мыййаг ахæм адæймаг, кæцы, йæ фырт дзы дзул куы ракура, уæд ын дур чи бадæтта? 10 Æмæ куы ракура кæ- саг, бадæттид ын калм? 11 Уæдæ кæд сымах фыд- зæрдæ уæвгæйæ, зонут хорз лæвæрттæ дæттын уæ сы- вæллæттæн, уæлдайдæр та уæ Уæларвон Фыд ратдзæн хорздзинæдтæ Уымæй кур- джытæн. 12 Æмæ афтæ, алцыдæр уæ уæхицæн куыд фæнды, цæмæй уын адæм кæной, афтæ сымах дæр кæнут уы- донæн; уымæн æмæ уый ми- дæг сты закъон æмæ пе- хуымпартæ. 13 Цæут уынгæг дуарыл; уымæн æмæ уæрæх дуар æмæ фæтæн фæндаг кæнынц сæфтмæ, æмæ бирæтæ уыдо- ныл цæуынц; 14 Уымæн æмæ уынгæг дуар æмæ нарæг фæндаг кæ- нынц цардмæ, æмæ уыдоны бирæтæ нæ арынц. 15 Уæхи хъахъхъæнут мæнг пехуымпартæй, кæцы- тæ æрбацæуынц сымахмæ | 7 Мтф. 21, 22; Мрк. 11, 24; Лук. Н, 9; Иоан. 14, 13; Иак. I, 6 9 Лук. II, 11. 12 Лук. 6, 31. 13 Лук. 13, 24. 15 Иер. 23, 16; Мтф. 24, 4, 1 Иоан. 4, 1. 18 Лук. 6, 43. 19 Мтф. 3, 10; Иоан. 15, 6. 21 Лук. 6, 46, Иоан. 6, 40; Иак. 1. 22; Ром. 2, 13. 23 Пс. 6, 9, Лук 13.25,27. 24 Лук. 6,47-48. фысдзармы; мидæгæй та тугдзых бирæгътæ: 16 Сæ дыргътæм гæсгæ базондзыстут уыдоны. Сын- дзы къутæрæй мыййаг сæ- нæфсир æмбырд кæнынц, ичъийæ та легъуитæ? 17 Афтæ алкæцы хорз бæ- лас æрхæссы хорз дыргътæ, æвзæр бæлас та æрхæссы æвзæр дыргътæ: 18 Нæу йæ бон хорз бæла- сæн хæссын æвзæр дыргътæ, æвзæр бæласæн та хæссын хорз дыргътæ. 19 Алы бæлас, хорз дыргъ- тæ нæ хæссæг акалынц æмæ йæ æппарынц арты. 20 Уæдæ сæ дыргътæм гæсгæ базондзыстут уыдоны. 21 Алкæцы Мæнæн дзу- рæг: «Хицау! Хицау!» нæ ба- цæудзæн Уæларвон Паддза- хадмæ, фæлæ Мæ Уæларвон Фыды фæндон æххæстгæ- нæг. 22 Бирæтæ зæгъдзысты Мæнæн уыцы бон: «Хицау! Хицау! Дæу номæй мах пе- хуымпариуæг нæ кодтам? æмæ Дæу номæй хæйрæджы- ты нæ сырдтам? æмæ Дæу номæй бирæ диссæгтæ нæ кодтам?» 23 Æмæ уæд фехъусын кæндзынæн уыдонæн: «Æз никæд зыдтон сымах; ацæут Мæнæй, закъон халджытæ». 24 Уæдæ алкæцы, Мæ ацы ныхæстæ хъусæг æмæ уы- доны æххæстгæнæг у зонд- джын лæджы хуызæн, кæцы сарæзта йæ хæдзар дурыл; 25 Æмæ рацыд уарын, æмæ раивылдысты цæугæ- | дæттæ, æмæ радымдтой дым- 15
Сæр 7, 8 МАТФЕЙЫ гæтæ, æмæ уыцы хæдзарыл сæхи ныццавтой; æмæ уый нæ ахауд, уымæн æмæ йæ бындур уыд дурыл. 26 Фæлæ алкæцы, чи хъу- сы Мæ ацы ныхæстæ æмæ сæ нæ æххæст кæны, уы- дзæн æнæрхъуыды адæйма- джы хуызæн, кæцы сарæзта йæ хæдзар змисыл; 27 Æмæ рацыд уарын, æмæ раивылдысты цæугæдæттæ, æмæ радымдтой дымгæтæ, æмæ уыцы хæдзарыл сæхи ныццавтой; æмæ уый ахауд, æмæ стыр уыд йæ хæлд. 28 Æмæ Иесо куы фæцис ацы ныхæстæ, уæд адæм дис кодтой Иæ ахуырадыл. 29 Уымæн æмæ Уый ах- уыр кодта уыдоны чиныджы дæснытæ æмæ фарисейты хуызæн нæ, фæлæ куыд бар- джын. СÆР 8 1 Хъотырджыны сдзæбæх; 5 сæдæйы хицауы кусæджы сдзæбæх; 14 Петры усы мад æмæ иннæты сдзæбæх. 18 «Сæр æр- къулгæнæн никуы ис*. «Мæрдтæ уадз ныгæнæнт мæрдты». 23 Тымыгъы баса- быр; 28 Гсргссины бæстæйы дыууæ хæй- рæджджыны сдзæбæх. Уый хохæй куы æрхызт, уæд Иæ фæстæ ацыд бирæ адæм. 2 Æмæ мæнæ, æрбацыд <ъотырджын æмæ, бакувгæ- йæ Уымæн, загъта: Хицау! кæд Дæ фæнды, Дæ бон у мæн ныссыгъдæг кæнын. 3 Иесо Иæ къух адаргъ кæнгæйæ, бавнæлдта уымæ æмæ загъта: фæнды Мæ, ныссыгъдæг у. Æмæ уый уы- цы сахат ныссыгъдæг йæ хъотырæй. 28 Мтф. 22, 33; Мрк. 1, 22; Лук. 4, 32 Сæр 8 2 Мрк 1, 40; Лук. 5, 12. 4 Лсв. 14, 3-4; Мрк. 1, 44; Лук. 5, 14. 5Лук 7, 2. 12 Мтф. 22, 13. 4 Æмæ зæгъы уымæн Ие- со: кæс, макæмæн æй зæгъ; фæлæ ацу, равдис дæхи сау- джынмæ æмæ Моисейы фæ- дзæхстмæ гæсгæ æрхæсс лæ- вар, æвдисæнадæн уыдонæн. 5 Æмæ Иесо куы бацыд Капернауммæ, уæд Æм æр- бацыд сæдæйы хицау æмæ Уымæй куырдта: 6 Хицау! мæ æххуырст хуыссы хæдзары æнæхъару- йæ æмæ карз тухи кæны. 7 Иесо зæгъы уымæн: Æз бацæудзынæн æмæ йæ сдзæ- бæх кæндзынæн. 8 Сæдæйы хицау та дзуап- пæн загъта: Хицау! æз нæ дæн аккаг, цæмæй Ды мæ хæдзармæ æрбацæуай; фæ- лæ зæгъ æрмæст дзырд, æмæ сдзæбæх уыдзæн ме ’ххуырст; 9 Уымæн æмæ æз дæр дæлбар адæймаг, фæлæ мæ дæлбариуæг æфсæддонтæ уæвгæйæ, зæгъын иуæн: «ацу», æмæ цæуы; æмæ ин- нæмæн: «æрцу», æмæ æрцæ- уы; æмæ мæ æххуырстæн: «бакæн уый», æмæ кæны. 10 Уый фехъусгæйæ, Иесо бадис кодта æмæ загъта Иæ фæдыл цæуджытæн: æцæг зæгъын сымахæн: Израилы дæр не ссардтон Æз ахæм уырнындзинад. 11 Сымахæн та зæгъын, бирæтæ кæй æрцæудзысты скæсæнæй æмæ ныгуылæ- нæй, æмæ æрбаддзысты Ав- раамимæ, Исахъимæ æмæ Иаковимæ Уæларвон Паддза- хады; 12 Паддзахады фырттæ та æппæрст уыдзысты æддаг та- 16
МАТФЕЙЫ Сæр 8 лынгмæ: уым уыдзæн кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс. 13 Æмæ загъта Йесо сæ- дæйы хицауæн: ацу, æмæ дæ куыд уырныдта, афтæ уæд дæуæн. Æмæ сдзæбæх йæ æххуырст уыцы сахат. 14 Æрцæугæйæ Петры хæ- дзармæ, Иесо федта уый усы мады, рынчынæй хуысгæ тæвднизæй, 15 Æмæ баныдзæвыд йæ къухыл, æмæ тæвдниз ныу- уагъта уый; æмæ уый сыс- тад æмæ кæстæриуæг кодта уыдонæн. 16 Куы æризæр, уæд Уы- мæ æрбакодтой бирæ хæй- рæджджынты, æмæ Уый ра- сырдта ныхасæй хæйрæджы- ты, æмæ сдзæбæх кодта æп- пæт рынчынты, 17 Цæмæй сæххæст уа пе- хуымпар Исайы сæрты загъд дзырд, кæцы зæгъы: «Уый райста Иæхимæ мах æнæ- хъарудзинæдтæ æмæ ахаста низтæ». 18 Æмæ фенгæйæ Йесо Иæ алыварс бирæ адæмы, загъта (ахуыргæнинæгтæн), цæмæй аленк кæной иннæ фарсмæ. 19 Уæд иу чиныджы дæс- ны бацæугæйæ загъта Уы- мæн: Ахуыргæнæг! æз ацæу- дзынæн дæ фæстæ, кæдæм фæнды куы цæуай Ды, уæд- дæр. 20 Æмæ зæгъы уымæн Ие- со: рувæстæн ис хуынчъытæ, æмæ æрвон мæргътæн — ахстæттæ; фæлæ Адæйма- джы Фыртæн нæй сæр æр- къулгæнæн бынат. 21 Æндæр та Иæ ахуыргæ-1 14 Мрк. 1,29-30; Лук. 4, 38 16 Мрк. 1, 32; Лук. 4, 40 17 Ис. 53, 4; 1 Пет. 2, 24. 19 Лук. 9, 57. 22 Лук. 9, 60. 23 Мрк. 4,35-36; Лук. 8, 22. 28 Мрк. 5, 1-2; Лук. 8, 27. 29 Мрк. 1, 24. нинæгтæй загъта Уымæн: Хи- цау! бар мын ратт æмæ раз- дæр мæ фыды баныгæнон. 22 Фæлæ йесо загъта уы- мæн: цу Мæ фæстæ æмæ уадз мæрдтæ сæ мæрдты ны- гæнæнт. 23 Æмæ куы бахызт бæ- лæгъмæ Уый, Иæ ахуыргæ- нинæгтæ Иæ фæстæ бацы- дысты. 24 Æмæ мæнæ, денджыз стыр фæйлауæнтæ райдыд- та, афтæ æмæ уылæнтæ бæ- лæгъы æмбæрзтой; Уый та хуыссыд. 25 Уæд Иæ ахуыргæни- нæгтæ бацыдысты Уымæ, райхъал Æй кодтой æмæ за- гътой: Хицау! фервæзын кæн мах: сæфæм. 26 Æмæ зæгъы уыдонæн: цæй тæрсаг стут, лæмæгъ уырнджытæ? Уый фæстæ сыстгæйæ, бар нæ ратта дым- гæтæн æмæ денджызæн, æмæ сси тынг сабыр. 27 Адæм та дисгæнгæйæ дзырдтой: Уый чи у, дымгæ- тæ дæр æмæ денджыз дæр коммæ Кæмæн кæсынц? 28 Æмæ куы бахæццæ Уый иннæ былмæ Гергесины бæстæмæ, Иæ размæ рацы- дысты дыууæ хæйрæджджы- ны, зæппæдзтæй рацæуджы- тæ, иттæг карз уыдысты, афтæ æмæ уыцы фæндагыл ничи уæндыд цæуын. 29 Æмæ мæнæ, уыдон ныхъхъæр кодтой: цы Дæ хъæуы махæй, Иесо, Хуыца- уы Фырт? æрцыдтæ Ды ар- дæм афонæй раздæр мах уд- харæй марынмæ. 30 Уыдонæй та дæрддзæф 17
Сæр 8, 9 МАТФЕИЫ хызтис стыр хуыты æрдонг. 31 Æмæ хæйрæджытæ куырдтой Уымæй: куы нæ атæрай, уæд нæ арвит хуы- ты æрдонгмæ. 32 Æмæ Уый загъта уыдо- нæн: ацæут. Æмæ уыдон ра- цæугæйæ, хуыты æрдонджы бацыдысты. Æмæ мæнæ, æп- пæт хуыты æрдонг раппæрс- та къардиуæй йæхи ден- джызмæ æмæ фесæфт доны. 33 Хуыгæстæ та азгъорд- той æмæ, бацæугæйæ сахар- мæ, радзырдтой æппæт дæр, æмæ уый тыххæй дæр хæй- рæджджынтыл цы æрцыд. 34 Æмæ мæнæ, æппæт са- хар рацыдысты Йесойы размæ, æмæ Уый фенгæйæ, куырдтой, цæмæй Уый ацæ- уа сæ арæнтæй. СÆР 9 1 Уæигмарды сдзæбæх; 9 Матфейы æр- хуынд. «Рæстгæпджыты нæ, фæлæ тæри- гъæдджынты». 14 Комдарыны тыххæй. 18 Хицауы чызджы райгас æмæ сылгой- маджы сдзæбæх баныдзæвыны сæрты. 27 Дыууæ куырмы сдзæбæх, 32 æмæ гоби хæйрæджджыпы 35 Адæмы къордæн фæтæрнгьæд. Уæд Уый, бацæугæйæ бæ- лæгъмæ, фæстæмæ ра- ленк кодта æмæ æрбахæццæ Иæхи сахармæ. 2 Æмæ мæнæ, æрбахастой Уымæ уæнгмарды йæ хуыс- сæныл. Æмæ уынгæйæ Иесо сæ уырнындзинад, загъта уæнгмардæн: цæрдæг у фырт! хатыр сты дæуæн дæ тæригъæдтæ. 3 Уæд чиныджы дæсны- тæй иутæ загътой сæхи ми- дæг: Уый Хуыцауы фауы. 4 Иесо та, уынгæйæ сæ хъуыдытæ, загъта: цæй тых- Сæр 9 1 Мрк. 2, 1. 2 Мрк 2, 3; Лук 5, 18. 5 Мрк. 2, 9; Лук. 5, 23. 9 Мрк 2,14; Лук. 5, 27. 13 Ос. 6, 6; Мтф. 12, 7; Мрк. 2, 17; Лук 5, 32. хæй ис æвзæр хъуыдытæ уæ зæрдæты? 5 Уымæн æмæ цы у æн- цондæр зæгъын: «хатыр сты дæ тæригъæдтæ», æви зæ- гъын: «сыст æмæ цу»? 6 Фæлæ цæмæй сымах зо- нат, Адæймаджы Фыртмæ кæй ис зæххыл тæригъæдтæ хатыр кæныны бар, — уæд зæгъы уæнгмардæн: сыст, сис дæ хуыссæн æмæ цу дæ хæдзармæ. 7 Æмæ уый сыстад, систа йæ хуыссæн æмæ ацыд йæ хæдзармæ. 8 Адæм та, фенгæйæ уый, дис кодтой æмæ скадджын кодтой Хуыцауы, ахæм бар адæймæгтæн раттæджы. 9 Уырдыгæй цæугæйæ, Иесо федта адæймаджы, бадгæйæ хъалон æмбырдгæ- нæны раз, йæ ном Матфей, æмæ зæгъы уымæн: рацу Мæ фæстæ. Æмæ уый сыстад æмæ ацыд Иæ фæстæ. 10 Æмæ Иесо хæдзары куы æрбадт, бирæ мытæртæ æмæ тæригъæдджынтæ æр- цыдысты, æмæ æрбадтысты Иемæ æмæ Иæ ахуыргæни- нæгтимæ. 11 Уый фенгæйæ, фари- сейтæ загътой Иæ ахуыргæ- нинæгтæн: цæй тыххæй уæ Ахуыргæнæг хæры æмæ нуа- зы мытæртæ æмæ тæригъæд- джынтимæ? 12 Иесо та, уый фехъус- гæйæ, загъта уыдонæн: æнæ- низтæ не сты дохтыр хъуаг, фæлæ рынчынтæ; 13 Ацæут, раздæр сахуыр ут, цы амоны: «нывонд нæ, фæлæ Мæ хорзæх хъæуы»? 18
уымæн æмæ Æз æрцыдтæн рæстгæнджыты нæ, фæлæ тæригъæдджынты фæсмон- дзинадмæ æрхонынмæ. 14 Уæд æрцыдысты Уымæ Иоанны ахуыргæнинæгтæ æмæ загътой: цæмæн мах æмæ фарисейтæ дарæм ком бирæ, фæлæ Дæу ахуыргæ- нинæгтæ та ком нæ дарынц? 15 Æмæ загъта уыдонæн Иесо: сæ бон у мыййаг æн- къард уæвын чындзæхсæвы галуаны фырттæн, цалынмæ усгур уыдонимæ ис уæдмæ? Фæлæ æрцæудзысты бонтæ, кæд усгур ист æрцæудзæн уыдонæй, æмæ уæд ком дар- дзысты. 16 Æмæ зæронд дарæсыл ничи æвæры æмпъузæн ног хъуымацæй, уымæн æмæ ног хъуымац ратондзæн зæрон- дæй æмæ скъуыд уыдзæн но- джы æвзæрдæр. 17 Нæ кæнынц афтæ ног сæн дæр зæронд лалымты; науæд атонынц лалымтæ, æмæ сæн акæлы, æмæ ла- лымтæ фесæфынц; фæлæ ног сæн кæнынц ног лалым- ты, æмæ дыууæдæр хъахъ- хъæд æрцæуынц. 18 Уыдæттæ Уый уыдонæн куы дзырдта, бацыд Уымæ цавæрдæр хицау æмæ бакув- гæйæ Уымæн, дзырдта: мæ чызг ныр мæлы; фæлæ æр- цу, Дæ къух ыл сæвæр, æмæ уый уыдзæн æгас. 19 Æмæ сыстгæйæ ацыд Иесо йæ фæстæ æмæ Иæ I ахуыргæнинæгтæ дæр. 20 Æмæ мæнæ, сылгоймаг дыууадæс азы тугцыд низæй тухитæ кæнæг, фæстæты ба-1 Ы Сæр 9 I цæугæйæ, баныдзæвыд Иæ дарæсы кæроныл; 21 Уымæн æмæ уый дзырд- та йæхи мидæг: æрмæст куы баныдзæвон Иæ дарæсыл, уæд сдзæбæх уыдзынæн. 22 Иесо та, аздæхгæйæ æмæ уый фенгæйæ, загъта: цæрдæг у, чызг! дæ уырнын- дзинад дæ фервæзын кодта. Сылгоймаг уыцы сахатæй фæстæмæ сдзæбæх. 23 Æмæ куы бацыд Иесо уыцы хицауы хæдзармæ æмæ федта уадындзæй цæгъдгæ, æмæ адæмы тыхсгæйæ, 24 Загъта уыдонæн: ацæ- ут æддæмæ; уымæн æмæ нæ амард чызг, фæлæ фынæй у. Æмæ Иыл худтысты. 25 Адæм та æддæмæ æр- выст куы æрцыдысты, Уый бацæугæйæ схæцыд йæ къу- хыл, æмæ чызг сыстад. 26 Æмæ ахæлиу уыцы кой æппæт уыцы зæххыл. 27 Куы цыдис Иесо уыр- дыгæй, Иæ фæстæ цыдысты дыууæ куырмы æмæ хъæр кодтой: фæтæригъæд кæн махæн, Иесо, Давиды Фырт! 28 Куы бацыд хæдзармæ Уый, уæд куырмытæ Уымæ æрбалæууыдысты. Æмæ Иесо уыдонæн зæгъы: уырны уæ Мæ бон афтæ бакæнын кæй у? Уыдон зæгъынц Уымæн: О, Хицау! 29 Уæд Уый баныдзæвыд сæ цæстытæм æмæ загъта: уæ уырнындзинадмæ гæсгæ уæд сымахæн. 30 Æмæ байгом сты сæ цæстытæ. Æмæ сын Иесо карзæй бафæдзæхста: кæсут, цæмæй мачи базона. АТФЕЙ 14Мрк 2, 18, Лук. 5, 33. 16 Мрк. 2, 21; Лук. 5, 36. 18 Мрк. 5, 22; Лук. 8, 41. 20 Мрк. 5, 25. 27 Мтф. 20, 30. 19
Сæр 9, 10 МАТФЕЙЫ 31 Уыдон та рацæугæйæ айхъуысын кодтой Уый тых- хæй æппæт уыцы зæххыл. 32 Адон куы рацæйцы- дысты, уæд Уымæ æрбакод- той æгомыг хæйрæджджын адæймаджы. 33 Æмæ хæйрæг сырд куы æрцыд, уæд æгомыг райдыд- та дзурын. Æмæ адæм дис- гæнгæ дзырдтой: никуы уыд ахæм хъуыддаг Израилы. 34 Фарисейтæ та дзырд- той: Уый хæйрæджы суры хæйрæджыты æлдары хъа- руйæ. 35 Æмæ цыд Иесо æппæт сахартыл æмæ хъæутыл, ахуыр кæнгæйæ уыдоны æм- бырдгæнæнты, хъусын кæн- гæйæ Паддзахады Евангели æмæ дзæбæх кæнгæйæ адæ- мы алкæцы низ æмæ алы æнæхъарудзинад. 36 Уынгæйæ адæмы къорд- тæ, Уый фæтæригъæд кодта уыдонæн, кæй уыдысты уы- дон тыхсаст æмæ хæлиу, куыд æнæ фыййау фыстæ. 37 Уæд зæгъы Иæ ахургæ- нинæгтæн: кæрдинаг бирæ, кусджытæ та гыццыл; 38 Уæдæ лæгъстæ кæнут хуымы Хицауæн, цæмæй рарвита кусджытæ Иæ хуыммæ. СÆР 10 1 Дыууадæсы равзæрст, 5-42 уыдоиы ахуыр кæньш. 16 «Куыд фысты бирæгъ- ты æхсæн*; «Мæ номы тыххæй*. 28 «Ма тæрсут...* 32 Чырыстийы тыххæй дзурын æмæ Ууыл бавдисæн кæнын; уды ба- хъахъхъæнын æмæ фесафын. 40 «Мæн чи исы...». Æмæ басидгæйæ Иæ дыу- уадæс ахуыргæнинаг- мæ, Уый бар ратта уыдонæн 32 Лук. 11, 14. 34 Мтф. 12, 24; Мрк 3, 22; Лук. 11, 15. 35 Мрк. 6, 6; Лук. 13, 22. 36 Ис. 53, 6; Мрк 6, 34. 37 Лук. Ю, 2; Иоав. 4, 35. 38 2 Фес 3, 1. Сæр 10 1 Мрк. 3, 14; Лук. 9, 1 6 Мтф 15, 24 7Лук. 9, 2. 9 Мрк 6, 8; Лук. 9, 3. 10 Лук. Ю, 7; 1 Тим. 5, 18. æнæсыгъдæг удтыл хицауи- уæг кæнын, цæмæй уыдоны сурой æмæ алы низ æмæ æнæ- хъарудзинад дзæбæх кæной. 2 Дыууадæс Апостолы нæмттæ та мæнæ адон: фыц- цаг Симон, Петр кæй хуыд- той, æмæ Андрей йе ’фсы- мæр, Иаков Зеведейы фырт æмæ Иоанн, йе ’фсымæр, 3 Филипп æмæ Варфоло- мей, Фома æмæ Матфей мы- тæр, Иаков, Алфейы фырт, æмæ Леввей, номæй Фаддей, 4 Симон Кананит æмæ Иудæ Искариотаг, кæцы Иæ ауæй кодта. 5 Ацы дыууадæсы арвыс- та Иесо æмæ сын бафæдзæх- ста, зæгъгæйæ: муртатты фæндагмæ ма цæут æмæ Са- марийаг сахармæ ма бацæут; 6 Фæлæ ацæут раздæр Из- раилы хæдзары сæфт фыс- тæм; 7 Цæугæйæ та хъусын кæ- нут, кæй æрхæстæг Уæлар- вон Паддзахад; 8 Рынчынты дзæбæх кæ- нут, хъотырджынты сыгъ- дæг кæнут, мæрдты æгас кæ- нут, хæйрæджыты сурут; лæвар райстат, лæвар дæт- тут. 9 Ма исут уемæ нæдæр сызгъæрин, нæдæр æвзист, нæдæр æрхуы уæ рæтты, 10 Нæдæр хордзентæ фæн- дагмæ, нæдæр дыууæ да- рæсы, нæдæр къахы дарæс, нæдæр лæдзæг. Уымæн æмæ фæллойгæнæг мызд аккаг у. 11 Цавæр сахармæ кæнæ хъæумæ бацæуат сымах, сса- рут аккаг адæймаг, кæцымæ æмбæлы æрлæууын, цалын- 20
МАТФЕЙЫ Сæр 10 мæ дарддæр нæ ацæуат уæд- мæ; 12 Хæдзармæ бацæугæйæ та салам дæттут, дзургæйæ: «фарн ацы хæдзарæн»; 13 Æмæ кæд хæдзар аккаг уа, уæд уæ фарн æрцæудзæн ууыл; куы нæ уа аккаг уæд уæ фарн сымахмæ раздæх- дзæн. 14 Æмæ уæ исчи куы нæ райса æмæ уæ ныхæстæм куы нæ байхъуса, уæд уыцы хæдзарæй кæнæ уыцы са- харæй рацæйцæугæйæ, æр- цæгъдут уæ къæхты рыг; 15 Æцæг зæгъын сымахæн: уыцы сахарæй Содомы æмæ Гоморры зæххæн æнцондæр уыдзæн тæрхоны бон. 16 Мæнæ, Æз æрвитын сымах, куыд фысты бирæгъ- ты æхсæнмæ: æмæ афтæ, ут зондджын, кæлмытау, æмæ хуымæтæг бæлæттау. 17 Хъахъхъæнут уæхи адæмæй: уымæн æмæ уыдон дæтдзысты сымах тæрхон- дæттæм æмæ уæ сæ æмбырд- гæнæнты нæмдзысты. 18 Æмæ уæ акæндзысты хицауадмæ æмæ паддзæхтæм Мæн тыххæй, æвдисæндзи- надæн уыдоны æмæ муртат- ты размæ. 19 Æмæ уæ куы дæттой, мæт ма кæнут, куыд, кæнæ цы зæгъат; уымæн æмæ уы- цы сахат лæвæрд уыдзæн сымахæн, цы зæгъат; 20 Уымæн æмæ сымах нæ дзурдзыстут, фæлæ уæ Фы- ды Уд дзурдзæн уæ мидæг. 21 Æмæ ратдзæн æфсы- мæр æфсымæры мæлæтмæ, æмæ фыд — фырты; æмæ 12 Лук. 10, 5. 14 Мрк. 6, 11; Лук. 9, 5; Ап. к. 13, 51. 16 Лук. Ю, 3; Ром. 16, 19;2Кор. 1, 12. 19 Мрк. 13, 11; Лук. 12, 11. 24 Лук. 6, 40; Иоан. 13, 16; 15, 20. 25 Мтф. 9, 34. 26 Мрк 4, 22; Лук. 8, 17; 12, 2. 28 Лук. 12, 4. 29 Лук. 12, 6. 21 сыстдзысты зæнæг сæ ный- йарджытыл æмæ сæ амар- дзысты; 22 Æмæ уыдзыстут æнæ- уынон æппæтæн Мæ номы тыххæй; кæронмæ бафæра- зæг та фервæздзæн. 23 Æмæ уæ куы сурой иу сахары, лидзут иннæмæ. Уы- мæн æмæ æцæг зæгъын сы- махæн: нæ фæуыдзыстут зылд Израилы сахартыл, аф- тæ æрцæудзæн Адæймаджы Фырт. 24 Ахуыргæнинаг уæлдæр нæу йæ ахуыргæнæгæй, æмæ æххуырст уæлдæр нæу йæ æлдарæй: 25 Æгъгъæд у ахуыргæни- нагæн, цæмæй уый уа куыд йæ ахуыргæнæг, æмæ æх- хуырстæн, цæмæй уый уа куыд йæ æлдар. Кæд хæдза- ры хицауы хæйрæджыты æл- дар схуыдтой, уæд уæл- дайдæр та йæ хæдзаронты? 26 Уæдæ ма тæрсут уыдо- нæй: уымæн æмæ ахæм æм- бæхст ницы ис, цы нæ рар- гом уа, æмæ сусæгдзинад, цы нæ базындæуа. 27 Сымахæн талынджы цы дзурын, уый дзурут рух- сы; æмæ уæ хъусы цы хъу- сут, уый хъусын кæнут уæл- хæдзæртты. 28 Æмæ ма тæрсут буары марджытæй, уды амарын та кæй бон нæу; фæлæ тæрсут тынгдæр уымæй, кæцыйы бон у уды æмæ буары дæр фесафын зындоны. 29 Дыууæ гыццыл цъиуы нæ уæй кæнынц иу асари- йыл*? Æмæ уыдонæй иу дæр ’ Лыстæг æхца.
Сæр 10, 11 МАТФЕЙЫ зæхмæ нæ æрхаудзæн уæ Фыды æвастæй; 30 Сымахæн та уæ сæры хъуынтæ дæр иуылдæр ны- мад сты; 31 Ма тæрсут: сымах хуыз- дæр стут бирæ гыццыл цъиу- тæй. 32 Уæдæ æргомæй чи дзу- ра адæмы раз Мæныл кæй æууæнды, уый тыххæй Æз дæр Мæ Уæларвон Фыды раз æргом дзурдзынæн; 33 Фæлæ адæмы раз Мæ- ныл æвдисæн чи бакæна, ууыл æвдисæн бакæндзынæн Æз дæр Мæ Уæларвон Фыды раз. 34 Æнхъæл ма ут, Æз æр- цыдтæн сабырдзинад æрхæс- сынмæ зæхмæ; Æз сабырдзи- над æрхæссынмæ нæ æрцыд- тæн, фæлæ кард. 35 Уымæн æмæ Æз æр- цыдтæн байуарынмæ адæй- маджы йæ фыдæй, æмæ чыз- джы йæ мадæй, æмæ чындзы йæ æфсинæй. 36 Æмæ адæймаджы знæг- тæ — йæ хæдзаронтæ. 37 Чи уарзы йæ фыды кæ- нæ мады Мæнæй фылдæр, уый Мæн аккаг нæу; æмæ чи уарзы йæ фырты, кæнæ чыз- джы, Мæнæй фылдæр, Мæн аккаг нæу; 38 Æмæ чи нæ исы йæ дзуар æмæ нæ рацæуы Мæн фæстæ, уый нæу Мæн аккаг. 39 Иæ уды чи бахъахъ- хъæна, уый йæ фесафдзæн; фæлæ йæ уды чи фесафа Мæн тыххæй, уый йæ ба- хъахъхъæндзæн. 40 Сымах чи исы, Мæн исы: фæлæ Мæн чи исы, исы Мæн Рарвитæджы; 32 Мрк. 8, 38; Лук. 9, 26; Лук. 12, 8 33 2 Тим 2, 12. 34 Лук. 12, 51. 36 Мих. 7, 6. 37 Лук. 14, 26 38 Мтф. 16, 24, Мрк. 8, 34. 39 Мрк 8, 35, Лук. 9, 24; Иоан. 12, 25. 40 Лук 10, 16, Иоам. 13, 20. 42 Мрк. 9, 41 Сæр 11 2Лук 7, 18-19. ЗДык.з. 18, 15 5 Ис. 29, 8; 35, 5 41 Пехуымпары чи исы, пехуымпары номыл, райс- дзæн пехуымпары лæвар; æмæ рæстгæнæджы чи исы рæстгæнæджы номыл, райс- дзæн рæстгæнæджы лæвар. 42 Æмæ чи бануазын кæна ацы гыццылтæй иуæн æр- мæст уазал доны къус, ах- уыргæнинаджы номыл, æцæг зæгъын сымахæн, нæ фесаф- дзæн йæ лæвар. СÆР 11 1 Аргъауæг Иоанны бафарст Йесойы тыххæй. 7 Йесойы дзуапн Иоанны тых- хæй. 20 Мæгуыр йæбон Хоразинæн, Виф- саидæн æмæ Капернаумæн. 25 Зондджын- тæй æмбæхст æмæ сывæллæттæн æргом 27 Фыд æмæ Фырт «Æрцæут Мæнмæ ..>►. Æмæ куы фæцис Иесо амынддзинæдтæ Иæ дыууадæс ахуыргæнинагæн, уæд рацыд уырдыгæй ахуыр кæнынмæ æмæ хъусын кæ- нынмæ сæ сахарты. 2 Иоанн та, ахæстоны Чы- рыстийы хъуыддæгтæ фе- хъусгæйæ, арвыста йæ ах- уыргæнинæгтæй дыууæйы 3 Зæгъынмæ Уымæн: Ды Дæ Уый, Кæцы у æрцæуи- наг, æви æндæрмæ æнхъæл- мæ кæсæм? 4 Æмæ загъта уыдонæн Иесо дзуаппæн: ацæут, зæ- гъут Ионнæн, цы хъусут æмæ уынут: 5 Куырмытæ уынынц æмæ къуылыхтæ цæуынц, хъо- тырджынтæ сыгъдæг кæ- нынц æмæ къуырматæ хъу- сынц, мæрдтæ æгас кæныц æмæ мæгуыргуртæ хорз уац- хъуыд хъусын кæнынц; 6 Æмæ тæхудиаг у, чи нæ фæрæдийа Мæн тыххæй. 22
МАТФЕИЫ Сæр 11 7 Уыдон та куы ацыдыс- ты, уæд Иесо райдыдта дзу- рын адæмæн Иоанны тых- хæй: цы уынынмæ цыдыстут сымах æдзæрæг ранмæ? дымгæ цы хъæз æнкъуысын кæны, уымæ? 8 Уæдæ цы уынынмæ цы- дыстут сымах? фæлмæн да- рæсты арæзт адæймаджы? Фæлмæн дарæс дарджытæ вæййынц паддзахы галуанты. 9 Уæдæ цы фенынмæ цы- дыстут сымах? пехуымпары? О, зæгъын уын, пехуымпа- рæй дæр стылдæр. 10 Уымæн æмæ уый у, кæ- цыйы тыххæй фыст ис: «Мæ- нæ, Æз æрвитын Мæ Зæды Дæ цæсгомы размæ, кæцы æрцæттæ кæндзæн Дæ фæн- даг Дæу размæ». 11 Æцæг зæгъын сыма- хæн: усæй гуырдтытæй нæ уыд стылдæр Аргъауæг Ио- аннæй; фæлæ Уæларвон Паддзахады къаддæр чи у, уый стылдæр у уымæй. 12 Аргъауæг Иоанны бон- тæй нырмæ Уæларвон Пад- дзахад тыхæй исгæ у, æмæ ты- хæй архайджытæ нсынц уый; 13 Уымæн æмæ æппæт пе- хуымпартæ æмæ закъон загътой Иоанны размæ. 14 Æмæ уæ кæд фæнды райсын, уый у Илиа, кæцы- йæн æрцæуын æмбæлы. 15 Кæмæн ис хъустæ хъу- сынæн, уадз хъусæд! 16 Фæлæ кæй хуызæн схонон ацы мыггаджы? Уый у сывæллæтты хуызæн, кæ- цытæ бадынц уынджы æмæ, баздæхгæйæ се ’мбæлттæм, 17 Зæгъынц: «мах уасы-1 10 Мал. 3, 1;Мрк. 1, 2; Лук. 7, 27. 12 Лук. 16, 16 14 Мал. 4, 5. 16 Лук. 7, 31. 19 Лук. 7,34-35. 21 Лук 10, 13. дыстæм сымахæн уадындзæй æмæ сымах нæ кафыдыстут; мах уын зарыдыстæм æн- къард зарджытæ, æмæ сы- мах нæ дзынæзтат». 18 Уымæн æмæ æрцыд Ио- анн, нæ хæры, нæ нуазы æмæ дзурынц: «уый мидæг ис хæйрæг». 19 Æрцыд Адæймаджы Фырт, хæры æмæ нуазы; æмæ дзурынц: «мæнæ адæй- маг, кæцы уарзы хæрын æмæ сæн нуазын, мытæртæ æмæ тæригъæдджынты хæлар». Æмæ уæлзонд растгонд æр- цыд йæ цотæй. 20 Уæд райдыдта Уый уайдзæфтæ кæнын сахар- тæн, кæцыты фылдæр æв- дыст уыдысты Иæ хъарутæ, фæсмон кæй нæ фæкодтой, уый тыххæй. 21 Мæгуыр дæ бон, Хора- зин! мæгуыр дæ бон, Виф- саидæ! уымæн æмæ Тиры æмæ Сидоны æвдыст куы уы- даиккой, сымахмæ цы тых- тæ æвдыст æрцыдысты, уæд хъисина æмæ фæнычы ра- джы фæсмон фæкодтаиккой; 22 Фæлæ зæгъын сыма- хæн: Тирæн æмæ Сидонæн æнцондæр уыдзæн сымахæй, тæрхоны бон. 23 Ды дæр, Капернаум, арвмæ схæццæ уæвæг, зын- доны онг ныххаудзынæ; уы- мæн æмæ дæумæ цы хъарутæ æвдыст æрцыд, уыдон Со- домы куы уыдаиккой, уæд ацы бонмæ дæр ма баззадаид; 24 Фæлæ зæгъын сыма- хæн, Содомы зæххæн æнцон- дæр уыдзæн дæуæй, тæрхо- ны бон. 23
Сæр 11, 12 МАТФЕЙЫ 25 Уыцы рæстæг, дарддæр ныхас кæнгæйæ, Иесо загъ- та: кадджын кæнын Дæу, Мæ Фыд, арв æмæ зæххы Хицау, Ды уый кæй басусæг кодтай зондджынтæй æмæ æмбаргæтæй æмæ йæ раргом кодтай сывæллæттæн; 26 0, Мæ Фыд! уымæн æмæ афтæ уыд Дæу хорз фæндон. 27 Æппæт дæр лæвæрд у Мæнæн Мæ Фыдæй, æмæ ничи зоны Фырты, Фыд йед- дæмæ; æмæ ничи зоны Фы- ды, Фырт йеддæмæ, æмæ Фырты, кæмæн фæнды рар- гом кæнын. 28 Æрцæут Мæнмæ, æп- пæт фыдæбонгæнджытæ æмæ уæззау уаргъхæсджытæ, æмæ уæ Æз æрæнцайын кæндзы- нæн; 29 Райсут Мæ æфсондз уæ- хиуыл æмæ сахуыр ут Мæ- нæй, уымæн æмæ Æз Дæн фæлмас æмæ сабыр зæрдæ- йæ, æмæ ссардзыстут æнцой уæ удтæн; 30 Уымæн æмæ Мæ æфсондз у хорз, æмæ Мæ уаргъ у рог. СÆР 12 1 Æфсиртæ тонын сабаты æмæ хуыскъ къухджыны сдзæбæх. 15 Исайы пехуым- париуæг сæххæст. 22 Фариссйтæ Йесойы зылын кæнынц, веельзевулы хъаруйæ ар- хайы зæгъгæ. 25 — 27 Йесо уайдзæф кæ- ны фарисейтæн: 30 Сыгьдæг Уды рафа- уыны ныхмæ, 33 фидын хорздзинад хорз- дзннадæй æмæ фыддзинад фыддзина- дæй. 38 Пехуымпар Ионæйæ нысаниуæг. 43 Æнæсыгъдæг уд æмæ марст хæдзар. 46 Йесойы «мад æмæ æфсымæртæ». Уыцы рæстæг Иесо фæ- цæйцыд сабаты тыд I хуымтыл; Иæ ахуыргæни- нæгтæ та баххормаг сты æмæ | 25Пс.8, 3; Лук. 10, 21, 1 Кор. 1, 27;2Кор. 11, 3. 27 Иоан. 3, 35; 6, 46; Мтф. 16, 17. 29 Иер. 6, 16. 30 1 Иоан 5, 3. Сæр 12 1 Дык. з. 23, 25; Мрк. 2, 23, Лук. 6, 1. 4 1 Пад. 21, 6; Мрк. 2, 26; Лук. 6, 4; Рац. 29, 32. 5 Лев. 8, 31; 24, 9. 7 Ос. 6, 6; Мтф. 9, 13. 9 Мрк. 3, 1; Лук. 6, 6. райдыдтой æфсиртæ тонын æмæ хæрын. 2 Фарисейтæ, фенгæйæ уый, загътой Уымæн: мæнæ Дæ ахуыргæнинæгтæ сабаты цы нæ æмбæлы, уый кæ- нынц. 3 Уый та загъта уыдонæн: æцæг сымах нæ кастыстут, Давид цы бакодта, куы бах- хормаг йæхæдæг æмæ йемæ уæвджытæ? 4 Уый куыд бацыд Хуыца- уы хæдзармæ æмæ хордта кувæндоны дзултæ, кæцы- тæн нæ æмбæлд хæрын нæ- дæр уымæн, нæдæр йемæ уæвджытæн, фæлæ æрмæст сауджынтæн? 5 Æви нæ кастыстут сы- мах закъоны, сабатбон сау- джынтæ кувæндоны кæй ха- лынц сабаты æгъдау, уæд- дæр æнаххос сты? 6 Фæлæ зæгъын сымахæн, ам ис Уый, Кæцы у стылдæр кувæндонæй; 7 Куы зониккат сымах, цы амоны: «нывонд нæ, фæ- лæ Мæ хорзæх хъæуы», уæд не стæрхон кодтаиккат æна- ххостæн; 8 Уымæн æмæ Адæймаджы Фырт у сабаты Хицау дæр. 9 Æмæ ацæугæйæ уырды- гæй, Уый бацыд уыдоны æм- бырдгæнæнмæ. 10 Æмæ мæнæ, уым уыд йæ къух хус кæмæн уыд, ахæм адæймаг. Æмæ Иæ цæ- мæй базылын кæной, уый тыххæй Иесойы бафарстой: сабаты æмбæлы дзæбæх кæ- нын? 11 Уый та сын загъта: сы- махæй искæмæ иу фыс куы 24
МАТФЕЙЫ Сæр 12 уа, æмæ уый сабаты куы ных- хауа дзыхъхъмæ, нæ нывнал- дзæн æмæ йæ не сласдзæн? 12 Цас хуыздæр у адæй- маг фысæй! Уæдæ сабаты хорздзинад кæнын æмбæлы. 13 Уæд зæгъы уыцы адæй- магæн: аиваз дæ къух. Æмæ уый аивæзта; æмæ йын сдзæбæх иннæйы хуызæн. 14 Фарисейтæ та рацыды- сты æмæ сын уыд æмбырд Иæ ныхмæ, куыд Æй феса- фой уый тыххæй. Фæлæ Ие- со уый базыдта æмæ ацыд уырдыгæй. 15 Æмæ Иæ фæстæ ацыд бирæ адæм, æмæ Уый сдзæ- бæх кодта уыдоны сеппæты дæр 16 Æмæ сын бафæдзæхс- та, цæмæй Уый тыххæй ма хъусын кæной, 17 Сæххæст уæд пехуым- пар Исайы сæрты загъд дзырд, кæцы зæгъы: 18 «Мæнæ Мæ Лæппу, Кæ- цыйы Æз равзæрстон, Мæ Уарзон, Кæцыйæн хæрзау- дæн кæны Мæ Уд; сæвæр- дзынæн Мæ Уд Ууыл æмæ фехъусын кæндзæн адæмтæн тæрхон; 19 Ныхмæ нæ дзурдзæн, нæдæр хъæр кæндзæн æмæ ничи фехъусдзæн уынгты Иæ хъæлæс; 20 Цъæл хъæз нæ асæт- дзæн, æмæ мынæг судзгæ гæн нæ ахуыссын кæндзæн, ца- лынмæ рæстдзинады тæрхон нæ æрхæсса уæлахиздзинад; 21 Æмæ Иæ номæй ныфс- джын уыдзысты адæмтæ». 22 Уæд Уымæ æркодтой хæйрæджджын куырмы æмæ |æгомыджы; æмæ йæ сдзæ- бæх кодта, афтæ æмæ куырм æгомыг райдыдта уынын дæр дзурын дæр. 23 Æмæ æппæт адæм дис кодтой æмæ дзырдтой: Уый нæу Чырысти, Давиды Фырт? 24 Фарисейтæ та уый фе- хъусгæйæ, загътой: Уый хæйрæджыты суры æрмæст хæйрæджыты æлдар веельзе- вулы хъаруйæ. 25 Фæлæ Иесо, зонгæйæ сæ хъуыдытæ, уыдонæн за- гъта: алкæцы паддзахад йæ- хи мидæг фæдих уæвæг, сафтид уыдзæн; æмæ алкæ- цы сахар, кæнæ хæдзар йæ- хи мидæг фæдих уæвæг, фæ- цуддзæн. 26 Æмæ кæд хæйрæг хæй- рæджы суры, уæд уый йæ- хæдæг йæхиимæ фæдих: куыд нæ фæцуддзæн йæ пад- дзахад? 27 Æмæ кæд Æз веельзеву- лы хъаруйæ сурын хæйрæ- джыты, уæд уæ фырттæ та кæй хъаруйæ сурынц? Уымæ гæсгæ уыдон уыдзысты сы- махæн тæрхонгæнджытæ. 28 Кæд æмæ Æз Хуыцауы Удæй сурын хæйрæджыты, уæд æнæмæнг æрхæццæ сы- мах онг Хуыцауы Паддзахад. 29 Кæнæ кæй бон у бацæ- уын тыхджыны хæдзармæ æмæ уый дзауматæ радавын, раздæр тыхджыны куы нæ бабæтта, уæд? æмæ йын уæд фæдавдзæн йæ хæдзар. 30 Мемæ чи нæ ис, уый Мæ ныхмæ у; æмæ Мемæ чи нæ æмбырд кæны, уый æнæв- | гъау хардз кæны. 18 Ис. 42, 1-4. 22 Лук. 11, 14. 24 Мтф 9, 34; Мрк. 3, 22; Лук. 11, 15. 25 Мрк. 3, 24; Лук. 11, 17. 25
Сæр 12 М 31 Уымæ гæсгæ зæгъын сымахæн: алкæцы тæригъæд æмæ фауындзинад хатыр уыдзысты адæймæгтæн; фæ- лæ Уды фауын хатыр нæ уы- дзæн адæймæгтæн; 32 Куы зæгъа исчи ныхас Адæймаджы Фыртыл, хатыр ын уыдзæн; фæлæ исчи куы зæгъа Сыгъдæг Удыл, нæ йын уыдзæн хатыр нæдæр ацы дуджы, нæдæр æрцæуи- наджы. 33 Кæнæ нымайут бæлас хорзыл æмæ йæ дыргъ дæр хорзыл; кæнæ нымайут бæ- лас æвзæрыл æмæ йæ дыргъ дæр æвзæрыл; уымæн æмæ бæлас базонынц йæ дыргъæй. 34 Калмы зæнæг! куыд у уæ бон хорз дзурын фыдзæр- дæ уæвгæйæ? Уымæн æмæ зæрдæйы дзагæй дзуры дзых. 35 Хорз адæймаг хорз хæзнадонæй рахæссы хорз- дзинад; фыдзæрдæ адæймаг та æвзæр хæзнадонæй ра- хæссы фыддзинад. 36 Сымахæн та зæгъын, алкæцы æнæхъуаджы дзыр- ды тыххæй, кæй зæгъой адæм, ратдзысты уыдон дзуапп тæрхоны бон: 37 Уымæн æмæ дæ ныхæс- тæй сраст уыдзынæ æмæ дæ ныхæстæй тæрхонгонд уы- дзынæ. 38 Уæд иуæй-иутæ чины- джы дæснытæй æмæ фари- сейтæй загътой: Ахуыргæ-1 нæг! фæндид мах фенын Дæ- уæй нысан. 39 Фæлæ Уый загъта уы- донæн дзуаппæн: хинæйдзаг æмæ хæтаг мыггаг агуры ны- сæнттæ; æмæ йын нысан нæ | уыдзæн лæвæрд пехуым- пар Ионæйы нысан йеддæмæ; 40 Уымæн æмæ Ионæ куыд уыд киты гуыбыны æр- тæ боны æмæ æртæ ’хсæвы, афтæ Адæймаджы Фырт уы- дзæн зæххы зæрдæйы æртæ боны æмæ æртæ æхсæвы. 41 Ниневийæгтæ сыстдзы- сты тæрхонмæ ацы мыгга- гимæ æмæ йын стæрхон кæн- дзысты, уымæн æмæ уыдон фæсмон фæкодтой Ионæйы дзырдæй; æмæ мæнæ, ам Ио- нæйæ стылдæр ис. 42 Хуссайраг ус-паддзах сыстдзæн тæрхонмæ ацы мыггагимæ æмæ йын стæр- хон кæндзæн, уымæн æмæ уый æрбацыд зæххы кæро- нæй Соломоны зондмæ бай- хъусынмæ; æмæ мæнæ, ам ис Соломонæй стылдæр. 43 Æнæсыгъдæг уд куы ра- цæуы адæймагæй, уæд цæуы æнæдон рæтты, æнцой агур- гæ, æмæ нæ ары; 44 Уæд зæгъы: баздæхон мæ хæдзармæ, кæцæй ра- цыдтæн. Æмæ бацæугæйæ ссары уый афтидæй, марс- тæй æмæ æфснайдæй; 45 Уæд ацæуы æмæ ракæ- ны йемæ авд æндæр уды, йæ- хицæй фыддæрты, æмæ ба- цæугæйæ цæрынц уым; æмæ уыцы адæймагæн фæстаг вæййы æвзæрдæр фыццагæй. Афтæ уыдзæн ацы тызмæг мыггагимæ дæр. 46 Æмæ ма Уый куы дзырдта адæмæн, Иæ Мад æмæ æфсымæртæ лæууыдыс- ты æддейы, фæндыд сæ Ие- мæ дзурын. 47 Æмæ чидæр загъта Уы- [АТФЕЙ 31 Мрк. 3, 28, Лук. 12, Ю, 1 Иоан.5, 16. 34 Лук. 6, 45. 37 Лук. 19, 22. 38 Мтф. 16, 1; 1 Кор. 1, 22. 39 Лук. 11, 29. 40 Иона 2, 1. 41 Иона 3, 5; Лук. 11, 32. 42 ЗПад. 10, 1; 2 Пар. 9, 1; Лук. 11, 31. 43 Лук. 11, 24. 45 2 Пет. 2, 20, Дзут. 6, 4 46 Мрк. 3, 31; Лук. 8, 19. 26
мæн: мæнæ Дæ Мад æмæ Дæ æфсымæртæ лæууынц æдде- йы, Дæуимæ сæ фæнды ны- хас кæнын. 48 Уый та дзурæгæн загъ- та дзуаппæн: чи у Мæ мад, æмæ чи сты Мæ æфсымæртæ? 49 Æмæ бацамонгæйæ Иæ къухæй Иæ ахуыргæнинæг- тæм, загъта: мæнæ Мæ мад æмæ Мæ æфсымæртæ; 50 Уымæн æмæ чи æххæст кæна Мæ Уæларвон Фыды фæндон, уый у Мæнæн æф- сымæр, æмæ хо, æмæ мад. СÆР 13 1 Фаесномыг ныхас тауæгыл. 10 Цæмæн дзырдта Уый фæсномыгæй? 18 Тауæгыл фæсномыг кыхас бамбарын. 24 Фæсномыг ныхас мæоæу æмæ мæгьæлдатыл; 31 хъы- цыйы нæмыгыл; 33 æнхъизæныл. 37 Мæ- нæу æмæ мæгъæлдатыл фæсномыг ныхас бамбарын. 44 Фæсномыг ныхас быдыры æмбæхст хæзнайыл æмæ зынаргь нал- хъуытыл; 47 денджызы баппæрст хызыл. 53 «Нæ вæййы пехуымпар æгад*. Рацæугæйæ та уыцы бон хæдзарæй, Иесо сбадтис денджызы был. 2 Æмæ Уымæ æрæмбырд бирæ адæм, афтæ æмæ Уый бацыд бæлæгъмæ æмæ сбад- тис, адæм та иуылдæр лæу- уыдысты денджызы былыл. 3 Æмæ уыдоны бирæ ах- уыр кодта фæсномыг ныхæс- тæй, дзургæйæ: мæнæ, ра- цыд тауæг тауынмæ; 4 Æмæ уый куы тыдта, иутæ æрхаудтой фæндаггæ- рон æмæ æртахтысты мæргъ- тæ æмæ сæ рауыгътой; 5 Иутæ æрхаудтой дур- джын рæтты, зæхх бирæ кæм нæ уыд, æмæ тагъд равзæр- дысты, уымæн æмæ зæхх арф нæ уыд; | Ы Сæр 12, 13 I 6 Хур куы ссыдис, уæд бампылдысты æмæ сын уи- даг кæй нæ уыд, уый тых- хæй бахус сты; 7 Иутæ æрхаудтой сын- дзыты æхсæн æмæ сырæзы- дысты сындзытæ æмæ сæ фæбынæй кодтой; 8 Иутæ æрхаудтой хорз зæххыл æмæ æрхастой дыргъ: иу сæдæ хатты, иннæ æхсай, иннæ та æртын. 9 Кæмæн ис хъустæ хъу- сынæн, уадз хъусæд! 10 Æмæ æрбалæугæйæ ах- уыргæнинæгтæ загътой Уы- мæн: цæй тыххæй дзурыс фæсномыг ныхæстæй уыдо- нæн? 11 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: уымæн æмæ сы- махæн лæвæрд у Уæларвон Паддзахады сусæгдзинæдтæ зонын, уыдонæн та нæу; 12 Уымæн æмæ кæмæ ис, уымæн лæвæрд уыдзæн æмæ йын фæфылдæр уыдзæн; фæ- лæ кæмæ нæй, уымæй ист æр- цæудзæн цы йæм ис уый дæр; 13 Уымæн дзурын уыдо- нæн фæсномыгæй, æмæ уы- дон кæсгæйæ нæ уынынц, æмæ хъусгæйæ нæ хъусынц æмæ не ’мбарынц; 14 Æмæ уыдоныл æххæст кæны Исайы раздæры загъд, кæцы зæгъы: «хъустæй фе- хъусдзыстут æмæ нæ бам- бардзыстут; æмæ цæстытæй кæсдзыстут, æмæ нæ фен- дзыстут; 15 Уымæн æмæ сдæрзæг сæ зæрдæ ацы адæмæн, æмæ хъустæй зынæй хъусынц, æмæ сæ цæстытæ бацъынд кодтой, цæмæй ма феной сæ АТФЕЙ 50 Иоан. 15, 14. Сæр 13 1 Мрк. 4, 1; Лук. 8, 4. 12 Мтф. 25, 29; Мрк. 4, 25; Лук. 8, 18; 19, 26. 14 Ис. 6, 9-10; Мрк. 4, 12; Лук. 8, 10; Иоан. 12, 40; Ап. к 28, 26; Ром. 11, 8. 27
Сæр 13 МАТФЕЙЫ цæстытæй æмæ ма фехъусой хъустæй, æмæ ма бамбарой зæрдæйæ, æмæ ма раздæхой, цæмæй сæ Æз сдзæбæх кæ- нон». 16 Сымахæн та тæхудиаг сты уæ цæстытæ, кæй уы- нынц, æмæ уæ хъустæ, кæй хъусынц; 17 Уымæн æмæ æцæг зæ- гъын сымахæн, бирæ пе- хуымпарты æмæ рæстгæн- джыты фæндыд фенын сымах цы уынут, æмæ нæ федтой, æмæ фехъусын сымах цы хъусут, æмæ нæ фехъуыстой. 18 Сымах та байхъусут тауæджы тыххæй фæсномыг ныхас цы амоны уымæ: 19 Алкæцымæ, Паддзаха- ды тыххæй дзырд хъусæгмæ, æмæ не ’мбарæгмæ, æрбацæ- уы хинæйдзаг æмæ аскъæфы йæ зæрдæйы тыд цы æрцæ- уы: мæнæ кæй амоны фæнда- джы кæрон æрхауæг мыггаг. 20 Дурджын ран æрхауæг мыггаг та амоны уый, чи фе- хъусы дзырд æмæ йæ уыцы сахат цингæнгæ райсы; 21 Фæлæ йæ мидæг нæй уидаг æмæ нæу иузæрдион: куы райдайы зындзинад, кæ- нæ сурындзинад дзырды тых- хæй, уыцы сахат фæрæдийы. 22 Сындзыты æхсæн бай- тауын та амоны уый, кæцы хъусы дзырд, фæлæ дунейаг царды мæт æмæ хъæздыг- дзинадмæ цыбæлдзинад ба- мынæг кæнынц дзырд æмæ вæййы уый æнæ дыргъ. 23 Хорз зæххыл байтауын та амоны дзырд фехъусæг æмæ æмбарæг, кæцы вæййы дыргъхæссæг, афтæ æмæ иу 16 Лук 10, 23. 17 1 Пст 1, 10. 18 Мрк. 4, 15; Лук 8, 11 31 Мрк. 4, 30; Лук. 13, 18. 28 æрхæссы дыргъ сæдæ хатты, иннæ æхсай, иннæ та æртын. 24 Æндæр фæсномыг ны- хас загъта Уый уыдонæн, дзургæйæ: Уæларвон Паддза- хад у, йæ хуымы хорз мыг- гаг чи байтыдта, уыцы адæймаджы хуызæн; 25 Адæм та фынæй куы уыдысты, уæд æрцыд йе знаг æмæ мæнæуты ’хсæн байтыд- та мæгъæлдатæ æмæ ацыд; 26 Æвзартæ куы сæвзæр- дысты æмæ æфсиртæ куы разындысты, уæд фæзынды- сты мæгъæлдатæ дæр. 27 Æрбацæугæйæ хæдзары хицауы цагъартæ загътой уымæн: æлдар! хорз мыггаг нæ байтыдтай ды дæ хуы- мы? кæцæй дзы ис мæгъæл- датæ? 28 Уый та загъта уыдонæн: знаг адæймаг бакодта афтæ. Цагъартæ та загътой уы- мæн: фæнды дæ мыййаг мах ацæуæм æмæ сæ барувæм? 29 Фæлæ уый загъта: нæ, цæмæй мæгъæлдатæ рувгæ- йæ ма стонат семæ мæнæуы дæр; 30 Уадзут сæ рæзын иумæ кæрдын афонмæ; æмæ кæр- дын афон æз зæгъдзынæн хуымгæрдджытæн: æрæм- бырд кæнут раздæр мæгъæл- датæ æмæ сæ сбæттут куы- ристæ, цæмæй сыгъд æрцæ- уой; мæнæу та бафснайут мæ хордоны. 31 Æндæр фæсномыг ны- хас сын загъта Уый: Уæлар- вон Паддзахад у хъыцыйы нæмыджы хуызæн, кæцыйы адæймаг райста æмæ бай- тыдта йæ хуымы,
МАТФЕИЫ Сæр 13 32 Кæцы, кæд æппæт мыггæгтæй къаддæр у, фæ- лæ куы сырæзы, вæййы æп- пæт æфсирджын зайæгойтæй стылдæр æмæ бæлас свæййы, афтæ æмæ æртæхынц æрвон мæргътæ æмæ йæ къалиуты бамбæхсынц. 33 Æндæр фæсномыг ны- хас загъта Уый уыдонæн: Уæларвон Паддзахад у æн- хъизæны хуызæн, кæцыйы сылгоймаг райста æмæ сæ- вæрдта æртæ барæн ссады, цалынмæ иуылдæр сæнхъыз- тис, уæдмæ. 34 Адон æппæт Йесо дзырдта адæмæн фæсномыг ныхасæй, æмæ сын æнæ фæ- сномыгæй ницы дзырдта, 35 Сæххæст уæд пехуым- пары сæрты ныхас, кæцы зæгъы: «байгом кæндзынæн фæсномыг ныхæсты Мæ дзых; дунейы сфæлдисынæй нырмæ сусæг цы у, уыдон радзурдзынæн». 36 Уæд Иесо, ауадзгæйæ адæмы, бацыд хæдзармæ. Æмæ æрбалæугæйæ Уымæ, Иæ ахуыргæнинæгтæ загъ- той: бамбарын нын кæн хуы- мы мæгъæлдаты тыххæй фæсномыг ныхас. 37 Уый та загъта уыдонæн дзуаппæн: хорз мыггаг та- уæг у Адæймаджы Фырт; 38 Быдыр у дуне; хорз мыггаг — Паддзахады фырт- тæ, мæгъæлдатæ та — хи- нæйдзаджы фырттæ; 39 Знаг, уыдон байтауæг, у хæйрæг; хуымгæрцын у дунейы кæрон, хуымгæрд- джытæ та сты Зæдтæ. 40 Уымæ гæсгæ, мæгъæл- 33 Лук. 13, 20. 34 Мрк. 4, 33. 35 Пс. 48, 4, 77, 2. 39 Иоиль 3, 13; Рарг. 14, 15. 43 Дап 12, 3. датæ куыд æрæмбырд кæ- нынц æмæ сæ арты куыд ба- судзынц, афтæ уыдзæн ацы дунейы кæрон: 41 Арвитдзæн Адæймаджы Фырт Иæ Зæдты æмæ æрæм- бырд кæндзысты Иæ Пад- дзахадæй æппæт рæдийын- дзинæдтæ æмæ æнæзакъон- дзинад кæнджыты 42 Æмæ сæ баппардзысты судзгæ пецы; уым уыдзæн кæуын æмæ дæндæгты хъыс- хъыс; 43 Уæд рæстгæнджытæ сæрттивдзысты хурау, сæ Фыды Паддзахады. Кæмæн ис хъустæ хъусынæн, уый хъусæд! 44 Ноджы Уæларвон Пад- дзахад у быдыры æмбæхст хæзнайы хуызæн, кæцыйы адæймаг, ссаргæйæ басусæг кодта, æмæ ууыл цингæнгæ ацæуы, æмæ йæм цы ис, уы- дон æппæт дæр ауæй кæны, æмæ балхæны уыцы быдыр. 45 Ноджы Уæларвон Пад- дзахад у хорз налхъуыт агу- рæг сæудæджеры хуызæн, 46 Кæцы, ссаргæйæ иу зынаргъ налхъуыт, ацыд æмæ йæм цыдæриддæр уыд, уыдон ауæй кодта, æмæ йæ балхæдта. 47 Ноджы Уæларвон Пад- дзахад у денджызы æппæрст æмæ бирæ алыхуызон кæ- сæгтæ æрцахсæг хызы хуы- зæн, 48 Кæцы, куы байдзаг, уæд раластой денджызы был- æрбадгæйæ хæрзтæ æрæмбырд кодтой мигæнæн- тæм, æвзæртæ та аппæрстой æддæмæ. 29
Сæр 13, 14 М 49 Афтæ уыдзæн дунейы кæрон: æрцæудзысты Зæдтæ æмæ фæхицæн кæндзысты фыдгæнджыты рæстгæнджы- ты æхсæнæй 50 Æмæ баппардзысты судзгæ пецы уыдоны: уым уыдзæн кæуын æмæ дæн- дæгты хъыс-хъыс. 51 Æмæ бафарста уыдоны Иесо: адон иуылдæр бам- бæрстат? Уыдон загътой Уы- мæн: афтæ, Хицау! 52 Уый та загъта уыдо- нæн: уымæ гæсгæ алкæцы чиныджы дæсны, Уæларвон Паддзахадыл ахуыргонд, у хицауы хуызæн, кæцы ра- хæссы йæ хæзнадонæй ног дæр æмæ зæронд дæр. 53 Æмæ куы фæци Иесо ацы фæсномыг ныхæстæ, уæд ацыд уырдыгæй. 54 Æмæ æрцæугæйæ Иæ фыдыбæстæм, ахуыр кодта уыдоны сæ æмбырдгæнæнты, афтæ æмæ уыдон дисгæнгæ- йæ дзырдтой: кæцæй ис Уымæ ахæм уæлзонд æмæ тыхтæ? 55 Пълотниччы фырт нæу Уый? Уый Мад нæ хуыйны Мариа, Иæ æфсымæртæ та Иаков æмæ Иосий, æмæ Си- мон æмæ Иудæ? 56 Æмæ Иæ хотæ сеппæт не ’хсæн не сты? кæцæй Иæм ис адон æппæт? 57 Æмæ рæдыдысты Уый тыххæй. Иесо та сын загъ- та: нæ вæййы æгад пехуым- пар, кæд æрмæст йæ фыды- бæстæйы æмæ йæ хæдзары. 58 Æмæ не скодта уым би- рæ диссæгтæ сæ æнæуырны- ны тыххæй. I СÆР 14 I Аргьауæг Иоанны сæр ахауын кæнын 13 5000 бафсадын. 22 Доныл цæуын; 34 Гсннисареты зæххыл сдзæбæхдзинæдтæ. Уыцы рæстæг цыппæрæм хайы хицау Ирод фе- хъуыста Йесойы кой 2 Æмæ загъта йæ разы кусджытæн: Уый у Аргъауæг Иоанн; уый райгас мæрд- тæй, æмæ уымæн æвдисы диссæгтæ. 3 Уымæн æмæ Ирод акод- та Иоанны, сбаста æмæ йæ ахæстоны бакодта йе ’фсы- мæр Филиппы ус Иродиадæ- йы тыххæй; 4 Уымæн æмæ Иоанн дзырдта уымæн: нæ дын æм- бæлы уый дарын усæн. 5 Æмæ йæ фæндыд йæ ама- рын, фæлæ адæмæй тарст, уымæн æмæ уый пехуымпа- рыл нымадтой. 6 Иродæн йæ гуырæнбоны куывды, Иродиадæйы чызг æмбырды раз кафыд æмæ уый Ироды зæрдæмæ фæцыд; 7 Уымæ гæсгæ уый, сомы кæнгæйæ, дзырд ратта чыз- гæн, цыдæриддæр ракура, уый раттын. 8 Уый та, йæ мад æй куыд ахуыр кодта, афтæ загъта: æри мын ам тæбæгъы Аргъа- уæг Иоанны сæр. 9 Æмæ фенкъард паддзах; фæлæ йæ сомы æмæ йæ разы чи бадтис, уыдоны тыххæй ратта бардзырд чызгæн рат- тынмæ, 10 Æмæ арвыста Иоанны сæр акъуырынмæ ахæстон- мæ. II Æмæ тæбæгъы æрба- хастой уый сæр æмæ йæ рат- АТФЕИ 54 Мрк. 6, 1; Лук. 4, 16 55 Иоан. 6, 42. 57 Мрк. 6, 4, Лук 4, 24; Иоан. 4, 44 Сæр 14 1 Мрк 6, 14; Лук. 9, 7. 3 Мрк. 6, 17; Лук. 3, 19. 30
МАТФЕЙЫ Сæр 14 той чызгмæ, уый та йæ ахас- та йæ мадмæ. 12 Иæ ахуыргæнинæгтæ та, æрбацæугæйæ, райстой уый буар æмæ йæ баныгæд- той; æмæ ацыдысты, фехъу- сын кодтой Иесойæн. 13 Æмæ фехъусгæйæ Иесо ацыд уырдыгæй бæлæгъы иунæгæй æдзæрæг ранмæ; адæм та, уый фехъусгæйæ, ацыдысты сахартæй Иæ фæ- стæ фистæгæй. 14 Æмæ рацæугæйæ Иесо федта бирæ адæмы æмæ сын фæтæригъæд кодта, æмæ сæ рынчынты сдзæбæх кодта. 15 Куы æризæр, уæд Æм Иæ ахуыргæнинæгтæ баз- дæхтысты æмæ загътой: ам у æдзæрæг ран æмæ ныр у æна- фон; ауадз адæмы, цæмæй уыдон ацæуой хъæутæм æмæ сæхицæн хæринаг балхæной. 16 Фæлæ Иесо загъта уы- донæн: нæ сæ хъæуы цæуын; сымах сын раттут хæринаг. 17 Уыдон та зæгъынц Уы- мæн: махмæ ам ис æрмæст фондз дзулы æмæ дыууæ кæ- саджы. 18 Уый загъта: рахæссут сæ Мæнмæ ардæм. 19 Æмæ æрбадын кодта адæмы кæрдæгыл, æмæ, райсгæйæ фондз дзулы æмæ дыууæ кæсаджы, скаст арв- ] мæ, арфæ ракодта æмæ, æр-1 сæттгæйæ ратта дзултæ ах- уыргæнинæгтæм, ахуыргæ- нинæгтæ та — адæмæн. 20 Æмæ хордтой иуылдæр æмæ бафсæстысты; æмæ æрæмбырд кодтой цы къæ- бæртæ баззад, уыдонæй дыу- уадæс дзаг чыргъæды; | I 21 Хæргæ чи кодта, уыдон уыдысты фондз мин адæй- маджы бæрц, сылгоймæгтæ æмæ сывæллæттæй фæс- тæмæ. 22 Æмæ уыцы сахат Иесо бахизын кодта Иæ ахуыргæ- нинæгты бæлæгъмæ æмæ сæ Иæхи разæй арвыста иннæ фарсмæ, цалынмæ Уый ауа- дза адæмы. 23 Æмæ адæмы ауадзгæ- йæ, уый ссыд хохмæ хиба- рæй бакувынмæ; æмæ изæ- рæй баззад уым иунæгæй. 24 Бæлæгъ та уыд ден- джызы астæу æмæ йæ уы- лæнтæ хостой, уымæн æмæ уыд ныхмæ дымгæ. 25 Æхсæвæн йæ цыппæ- рæм хъахъхъæнын афон та бацыд уыдонмæ Иесо, ден- джызыл цæугæйæ. 26 Æмæ ахуыргæнинæгтæ, фенгæйæ Уый, денджызыл цæугæйæ, стыхстысты æмæ дзырдтой: уый æндарг у; æмæ тæссæй схъæр кодтой. 27 Фæлæ Иесо уыцы са- хат сдзырта семæ æмæ загъ- та: фæныфсджын ут; уый Æз дæн, ма тæрсут. 28 Петр загъта Уымæн дзуаппæн: Хицау! кæд уый Ды Дæ, ратт мын бар бацæ- уын Дæумæ доныл. 29 Уый та загъта: рацу. Æмæ бæлæгъæй рахизгæйæ, Петр ацыд доныл, цæмæй бацæуа Иесомæ; 30 Фæлæ, фенгæйæ тых- джын уад, фæтарст æмæ, райдайгæйæ ныгъуылын, ныхъхъæр кодта: Хицау! фервæзын мæ кæн. 31 Иесо уыцы сахат Иæ 13 Мрк. 6, 32; Лук. 9, 10. 17 Мрк. 6, 38; Лук. 9, 13; Иоан. 6, 9. 23 Мрк. 6, 46; Иоан. 6, 15. 31
Сæр 14, 15 МАТФЕЙЫ къух адаргъ кодта, фæхæ- цыд ыл æмæ зæгъы уымæн: гæзæмæ уырнæг! цæмæн фæ- дызæрдыг дæ? 32 Æмæ уыдон куы бацы- дысты бæлæгъмæ, уæд дым- гæ басабыр. 33 Бæлæгъы уæвджытæ бацыдысты, бакуывтой Уы- мæн æмæ загътой: æцæг Ды Дæ Хуыцауы Фырт. 34 Æмæ ахизгæйæ æрба- хæццæ сты Геннисареты зæхмæ. 35 Уыцы раны цæрджы- тæ, Уый базонгæйæ, арвыс- той сæ æппæт алфамбылай- мæ æмæ æрбахастой Уымæ æппæт рынчынты; 36 Æмæ куырдтой Уымæй, цæмæй æрмæст Иæ дарæсы кæроныл баныдзæвой; æмæ чи ныдзæвыд, уыдон дзæбæх кодтой. СÆР 15 1 Фыдæлты æгъдау æмæ Хуьшауы Ны- хас. 16 «Зæрдæйæ ссæуы...» 21 Хана- нейаджы чызджы сдзæбæх; 29 бирæты сдзæбæх æмæ 4000 бафсадын. Уæд æрцыдысты Иесомæ Иерусалимаг чиныджы дæснытæ æмæ фарисейтæ æмæ зæгъынц: 2 Дæ ахуыргæнингæгтæ цæмæн халынц фыдæлты фæдзæхстытæ? уымæн æмæ не ’хсынц сæ къухтæ, дзул куы хæрынц, уæд. 3 Уый та загъта уыдонæн дзуаппæн: сымах та цæмæн хизут Хуыцауы фæдзæхсты сæрты, уæхи фæдзæхстыты тыххæй? 4 Уымæн æмæ Хуыцау ба- фæдзæхста: «цытджын дар дæ фыды æмæ дæ мады»; 34 Мрк. 6, 53. Сæр 15 1 Мрк. 7, 1. 4 Рац. 20,12;21, 17; Лев. 20, 9, Дык. з. 5, 16; Фæс. н. 20, 20; Мрк. 7, 10, Еф. 6, 2. 8 Ис. 29, 13; Мрк. 7, 6. 10 Мрк. 7, 14. 13 Иоан. 15, 2 14 Ис 42, 19; Иер. 5, 31; Лук. 6, 39 æмæ: «йæ фыдæн кæнæ йæ мадæн æвзæр дзурæг мæлæ- тæй амæлæд». 5 Сымах та дзурут: исчи куы зæгъа фыдæн кæнæ ма- дæн: «Мæнæй дыл цы æф- тиаг æмбæлы, уый фæуæд Хуыцауæн лæвар», 6 Уæд уымæн йæ бон у кадджын нæ дарын йæ фы- ды кæнæ йæ мады; афтæмæй сымах аиуварс кодтат Хуы- цауы фæдзæхст, уæ фыдæл- ты фæдзæхстыты тыххæй. 7 Цæстмæхъустæ! хорз пе- хуымпариуæг кодта сымах тыххæй Исай, дзургæйæ: 8 «Æрбахæстæг вæййынц Мæнмæ ацы адæм сæ дзы- хæй æмæ кадджын кæнынц Мæн æвзагæй; сæ зæрдæ та дард лæууы Мæнæй; 9 Фæлæ дзæгъæлы ныма- йынц Мæн, ахуыр кæнгæйæ адæймаджы ахуырад æмæ фæдзæхстытыл ». 10 Æмæ басидгæйæ адæм- мæ, загъта уыдонæн: хъусут æмæ æмбарут: 11 Дзыхмæ цы бацæуы, уый нæ æвзæр кæны адæй- маджы, фæлæ дзыхæй цы ссæуы, уый æвзæр кæны адæймаджы. 12 Уæд Иæ ахуыргæни- нæгтæ, æрбалæугæйæ загъ- той Уымæн: зоныс, фарисей- тæ, фехъусгæйæ ацы ныхас, кæй сцыбæл сты? 13 Уый та загъта дзуап- пæн: алкæцы зайæгой, кæцы Мæ Уæларвон Фыд нæ ныс- сагъта, йæ бындзарæй схау- дзæнис. 14 Ныууадзут сæ, уыдон — куырмыты куырм фæтæгтæ; 32
æмæ куырм куырмы куы кæ- на, уæд сæ дыууæ дæр дзы- хъхъы ныххаудзысты. 15 Петр та дзуапп дæтгæ- йæ, загъта Уымæн: бамба- рын нын кæн ацы фæсномыг ныхас. 16 Иесо загъта: æцæг сы- мах дæр нырма нæма æмба- рут? 17 Мыййаг нæма æмбарут нæ, дзыхмæ цы бацæуы, уый гуыбынмæ ныццæуы æмæ æд- дæмæ æппæрст кæй цæуы? 18 Дзыхæй цы ссæуы — уый та зæрдæйæ ссæуы; гъе уый æвзæр кæны адæйма- джы; 19 Уымæн æмæ зæрдæйæ ссæуынц фыдвæндтæ, ма- рындзинæдтæ, хæтындзи- нæдтæ, хъахбайдзинæдтæ, давындзинæдтæ, мæнгæвди- сæндзинæдтæ, фыдкойтæ: 20 Адон æвзæр кæнынц адæймаджы; фæлæ æнæхсад къухтæй хæрын — нæ æвзæр кæны адæймаджы. 21 Æмæ уырдыгæй рацæ- угæйæ, Иесо ацыд Тиры æмæ Сидоны бæстæтæм. 22 Æмæ мæнæ, Хананейаг сылгоймаг, уырдыгæй рацæ- уæг, хъæр кодта Уымæ: фæ- тæригъæд мын кæн, Хицау, Давиды Фырт! мæ чызг карз æрра кæны. 23 Фæлæ йын Уый иу ны- хасæй дæр дзуапп нæ лæ- вæрдта. Æмæ Иæ ахуыр- гæнинæгтæ æрбалæугæйæ куырдтой Уымæй: ауадз æй, уымæн æмæ нæ фæстæ хъæр кæны. 24 Уый та загъта дзуап- пæн: Æз æрвыст дæн æрмæст | Ы Сæр 15 I Израилы хæдзары сæфт фыстæм. 25 Сылгоймаг та бацæугæ- йæ куывта Уымæн æмæ дзырдта: Хицау! баххуысс мын кæн. 26 Уый та дзуаппæн загъ- та: хорз нæу сывæллæттæй дзул райсын æмæ йæ куый- тæн аппарын. 27 Сылгоймаг загъта: аф- тæ, Хицау! фæлæ куыйтæ дæр хæрынц сæ æлдæртты стъолæй цы муртæ æрхауы, уыдон. 28 Уæд Иесо загъта уы- мæн дзуаппæн: О, сылгой- маг! стыр у дæ уырнындзи- над; уæд дын дæ фæндонмæ гæсгæ. Æмæ сдзæбæх йæ чызг уыцы сахат. 29 Рацæугæйæ уырдыгæй, æрбацыд Иесо Галилейы ден- джызы былмæ æмæ, ссæугæ- йæ хохмæ, уым сбадт. 30 Æмæ æрбамбырд Уы- мæ бирæ адæм, семæ уыдис къуылыхтæ, куырмытæ, æго- мыгтæ, уæнгхъуæгтæ æмæ бирæ æндæртæ, æмæ сæ æрæ- вæрдтой Иесойы къæхты раз; æмæ Уый сдзæбæх кодта уы- доны; 31 Афтæ æмæ адæм дис кодтой уынгæйæ æгомыгты дзургæйæ, уæнгхъуæгты æнæнизæй, къуылыхты цæу- гæйæ æмæ куырмыты уын- гæйæ; æмæ кадджын кодтой Израилы Хуыцауы. 32 Иесо та, фæдзургæйæ Иæ ахуыргæнинæгтæм, загъ- та уыдонæн: тæригъæд кæ- нын ацы адæмæн, ныр æртæ боны Мæ разы сты æмæ сын хæринаг нæй; æххормагæй АТФЕЙ 18 Иак. 3, 6. 19 Уæв. 6, 5; 8, 21; Мрк. 7, 21. 21 Мрк. 7, 24. 24 Ис. 53, 6; Иер. 50г 6; Иез. 34, 5-6; Мтф. 10, 6. 30 Ис. 35, 5-6. 32 Мрк. 33
Сæр 15, 16 МАТФЕЙЫ ауадзын та мæ нæ фæнды уыдоны, цæмæй ма слæмæгъ уой фæндагыл. 33 Æмæ Иын Иæ ахуыр- гæнинæгтæ зæгъынц: кæцæй райсæм ам æдзæрæг ран уый бæрц дзултæ, цæмæй уый бæрц адæм бафсадæм? 34 Зæгъы уыдонæн Иесо: цал дзулы уæм ис? Уыдон та загътой: авд, æмæ иу гыц- цыл кæсæгтæ. 35 Уæд æрбадын кодта адæмы зæххыл 36 Æмæ, райсгæйæ авд дзулы æмæ кæсæгтæ, арфæ ракæнгæйæ æрсаста, æмæ сæ ратта Иæ ахуыргæнинæг- тæм, ахуыргæнинæгтæ та — адæмæн. 37 Æмæ хордтой иуылдæр, æмæ бафсæстысты; æмæ æрæмбырд кодтой цы къæ- бæртæ баззад, уыдонæй авд дзаг чыргъæды; 38 Чи хордта, уыдон уы- дысты цыппар мин адæйма- джы, сылгоймæгтæ æмæ сы- вæллæттæй фæстæмæ. 39 Æмæ ауадзгæйæ адæ- мы, Уый бацыд бæлæгъмæ æмæ æрбацыд Магдалины арæнтæм. СÆР 16 1 Афоны нысæнттæ æвзарын 5 Фари- сейты æнхъизæн. 13 Петр æвдисæн лæу- уы Йесо Чырысти Хуыцауы Фырт кæй у. 24 Йесо зæгъы Йæ фæдыл цæуыны тыххæй, хæсгæйæ дзуар; уды бахъахъ- хъæнын æмæ йæ фесафын Уый тыххæй. Æмæ æрбалаууыдысты фа-1 рисейтæ æмæ саддукей- тæ æмæ Иæ, фæлваргæйæ| куырдтой, цæмæй равдиса арвæй нысан. 2 Уый та загъта уыдонæн Сæр 16 1 Мтф. 12, 38; Мрк. 8, 11; 1 Кор. 1, 22. 2 Лук. 12,54. 4 Иона 2, 1; Мтф. 12, 39. 5 Мрк. 8, 14. 6 Мрк 8, 15; Лук.12,1. дзуаппæн: изæр сымах дзу- рут: «уыдзæн хорз рæстæг, уымæн æмæ арв сырх у»; 3 Райсомæй та: «абон æв- зæр бон уыдзæн, уымæн æмæ арв сырх у». Цæстмæхъустæ! арвы цæсгом иртасын зонут, фæлæ рæстæджыты нысæнт- тæ уæ бон нæу? 4 Хинæйдзаг æмæ хæтаг мыггаг нысæнттæ агуры, æмæ нысан нæ уыдзæн лæ- вæрд уымæн, пехуымпар Ио- нæйы нысаны йæддæмæ. Æмæ, ныууадзгæйæ уыдоны, ацыд. 5 Иннæ фарсмæ ахизгæ- йæ, Иæ ахуыргæнинæгтæ ферох кодтой дзултæ ахæс- сын. 6 Иесо загъта уыдонæн: кæсут, уæхи хъахъхъæнут фарисейтæ æмæ саддукейты æнхъизæнæй. 7 Уыдон та сæхинымæры хъуыды кодтой æмæ дзырд- той: уый амоны, мах дзултæ кæй нæ рахастам. 8 Бамбаргæйæ уый, Йесо загъта уыдонæн: цы хъуыды кæнут уæхинымæры, лæ- мæгъ уырнджытæ, дзултæ кæй нæ рахастат, ууыл? 9 Мыййаг нæма æмбарут æмæ нæ хъуыды кæнут фондз дзулы тыххæй, фондз мин адæймагæн, æмæ цал чыргъæды æрæмбырд кодтат сымах? 10 Кæнæ авд дзулы цып- пар минæн, æмæ цал чыр- гъæды æрæмбырд кодтат сы- мах? 11 Куыд нæ æмбарут, Æз уын дзулы тыххæй кæй нæ загътон: уæхи хъахъхъæнут 34
фарисейтæ æмæ саддукейты æнхъизæнæй? 12 Уæд бамбæрстой уы- дон, Уый сын кæй загъта, цæмæй сæхи хъахъхъæной дзулы æнхъизæнæй нæ, фæ- лæ фарисейтæ æмæ садду- кейты ахуырадæй. 13 Æрцæугæйæ та Кесари- мæ, Филиппы бæстæм, Иесо фарста Иæ ахуыргæнинæг- ты: кæуыл нымайынц адæм Мæн, Адæймаджы Фырты? 14 Уыдон загътой: иутæ Аргъауæг Иоанныл, иннæтæ Илиайыл, иутæ та Иереми- йыл кæнæ пехуымпартæй иуыл. 15 Уый зæгъы уыдонæн: сымах та кæуыл нымайут Мæн? 16 Симон Петр та, дзуапп дæтгæйæ, загъта: Ды — Чы- рысти, Æгас Хуыцауы Фырт. 17 Уæд Иесо загъта уымæн дзуаппæн: тæхудиаг ды, Си- мон, Ионæйы фырт, уымæн æмæ дын буар æмæ туг нæ раргом кодтой уый, фæлæ Мæ Фыд, уæлæрвты Уæвæг; 18 Æз дæр зæгъын дæуæн: ды — Петр*, æмæ ацы ду- рыл Æз сараздзынæн Мæ Аргъуан, æмæ йæ зындоны дуæрттæ нæ басæтдзысты; 19 Æмæ ратдзынæн дæуæн Уæларвон Паддзахады дæ- гъæлтæ; æмæ цы бабæттай зæххыл, уый уыдзæн баст æрвтыл; æмæ цы райхалай зæххыл, уый уыдзæн хæлд æрвтыл. 20 Уæд (Иесо) бафæдзæх- ста Иæ ахуыргæнинæгтæн, цæмæй макæмæн дзурой, * Дур- I Ы Сæр 16 |Уый Иесо Чырысти кæй у. 21 Уæдæй фæстæмæ Иесо райдыдта æргом кæнын Иæ ахуыргæнинæгтæн, Уый кæй хъæуы цæуын Иерусалиммæ æмæ бирæ фæхъизæмар кæндзæн хистæртæ æмæ хис- тæр сауджынтæй, æмæ чи- ныджы дæснытæй, æмæ Иæ амардзысты, æмæ æртыккаг бон райгас уыдзæн. 22 Æмæ Иæ иуварс акæн- гæйæ, Петр райдыдта ныхмæ дзурын Уымæн: фæтæригъæд кæн Дæхицæн, Хицау! ма уæд уый Дæуимæ! 23 Уый та, аздæхгæйæ, загъта Петрæн: ацу Мæнæй, хæйрæг! ды дæ Мæнæн рæ- дийынгæнæг, уымæн æмæ хъуыды кæныс уый тыххæй нæ, Хуыцауы цы у, фæлæ адæймаджы цы у. 24 Уæд Иесо загъта Йæ ахуыргæнинæгтæн: кæд ис- кæйы фæнды Мæн фæстæ цæуын, дæхиуыл æвдисæн бакæн æмæ райс дæ дзуар æмæ рацу Мæ фæстæ; 25 Уымæн æмæ кæй фæн- ды йæ уды* бахъахъхъæ- нын, уый йæ фесафдзæн; фæ- лæ чи фесафа йæ уды Мæн тыххæй, уый йæ ссардзæн; 26 Цы пайда у адæймагæн, æппæт дуне йæхи куы ба- кæна, йæ удæн та зиан куы ракæна? кæнæ цавæр аргъ ратдзæн адæймаг йæ уды тыххæй? 27 Уымæн æмæ æрцæу- дзæн Адæймаджы Фырт Иæ Фыды кады Иæ Зæдтимæ, æмæ уæд ратдзæн алкæмæн дæр йæ хъуыддæгтæм гæсгæ; • Цард. АТФЕЙ 13 Даи. 7, 13-14; Мрк. 8, 27; Лук. 9, 18. 16 Мтф. 14, 33; Мрк. 8, 29; Лук. 9, 20; Иоан. 6, 69. 17 Мтф. 11-25,27. 18 Лук. 2,31-32; 1 Пет. 2, 4; 1 Кор. 3, 11. 19 Мтф. 18, 18; Иоан. 20, 23. 20 Мрк. 8, 30. 23 Ром. 8, 7. 24 Мтф. 10, 38; Мрк. 8, 34; Лук. 14, 27. 27 Пс. 61, 13; Зах. 14, 5; Мтф. 25, 31; Ром. 2> 6; Рарг. 19, 14. 35
Сæр 16, 17 МАТФЕЙЫ 28 Æцæг зæгъын сыма- хæн: ис иутæ ам чи лæууы, уыдонæй, кæцытæ нæма бав- зардзысты мæлæт, афтæ- мæй фендзысты Адæймаджы Фырты, Иæ Паддзахады æр- цæугæ. СÆР 17 1 Хуъп аиным 14 Хæйрæджджыны сдзæбæх; 22 разныхас Йæ мæлæты тых- хæй. 24 Кувæидопæн хъалон бафидын. Æхсæз боны фæстæ, Иесо акодта Петры, Иаковы æмæ йе ’фсымæр Иоанны æмæ æрмæст уыдоны скодта бæрзонд хохмæ, 2 Æмæ Иæ хуыз аивта сæ разы: æмæ Иæ цæсгом сæрт- тывта хуры хуызæн, Иæ да- рæстæ та уыдысты рухсы хуызæн урс. 3 Æмæ мæнæ, фæзынды- сты уыдонмæ Моисей æмæ Илиа, Иемæ ныхасгæнгæйæ. 4 Уæд Петр загъта Иесо- йæн: Хицау! хорз у махæн ам уæвын; кæд Дæ фæнды, саразæм ам æртæ халагъу- ды: иу Дæуæн, æмæ иу Мои- сейæн, æмæ иу Илиайæн. 5 Ныхас ма куы кодта уый, мæнæ рухс æврагъ æр- аууон кодта уыдоны; æмæ мæнæ райхъуыст хъæлæс æврагъæй дзурæг: Уый у Мæ Уарзон Фырт, Кæцымæ ис Мæ хорз фæндон; Уымæ хъусут. 6 Æмæ уый фехъусгæйæ, ахуыргæнинæгтæ æрхаудтой дæлгоммæ æмæ тынг фæ- тарстытсты. 7 Фæлæ Иесо æрбалæугæ- йæ, аныдзæвыд уыдоныл æмæ загъта: сыстут æмæ ма тæрсут. 28 Мрк. 9, 1, Лук. 9, 27. Сæр 17 1 Мрк. 9, 2, Лук 9, 28. 5 Дык. з 8, 15; Мтф. 3, 17; Лук. 3, 22. 10 Мтф. 11, 14, Мрк. 9, 11. 14 Мрк 9, 17; Лук. 9, 38. 8 Æмæ скæсгæйæ сæ цæс- тытæй, уыдон никæйыуал федтой Иесойы йеддæмæ. 9 Æмæ уыдон хохæй куы æрцæйцыдысты, уæд сын Иесо бафæдзæхста, дзургæ- йæ: макæмæн дзурут цы федтат, уый тыххæй, цалын- мæ Адæймаджы Фырт мæрд- тæй райгас уа, уæдмæ. 10 Æмæ Иæ бафарстой Иæ ахуыргæнинæгтæ: уæдæ куыд зæгъынц чиныджы дæ- снытæ, раздæр Илиайæн æм- бæлы æрцæуын, зæгъгæ? 11 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: раст у, Илиа хъуа- мæ æрцæуа раздæр æмæ æп- пæтдæр сараза; 12 Фæлæ зæгъын сыма- хæн, Илиа кæй æрцыд, æмæ йæ нæ базыдтой, фæлæ сæ куыд фæндыд, афтæ йын ба- кодтой; афтæ Адæймаджы Фырт дæр фæхъизæмар кæндзæн уыдонæй. 13 Уæд ахуыргæнинæгтæ бамбæрстой, Уый сын Ар- гъауæг Иоанны тыххæй кæй дзырдта. 14 Уыдон куы æрбацыдыс- ты адæммæ, уæд бацыд Уы- мæ адæймаг, æмæ йæ зонгуы- тыл æрлæугæйæ Иæ размæ, 15 Загъта: Хицау! тæри- гъæд бакæн мæ фыртæн; уый мæйноджы сæрра вæййы æмæ тынг хъизæмар кæны, уымæн æмæ арæх йæхи феп- пары арты æмæ арæх доны; 16 Æз æй æрбакодтон Дæ ахуыргæнинæгтæм, æмæ йæ сæ бон нæ уыд сдзæбæх кæ- нын. 17 Иесо та, дзуапп дæтгæ- йæ, загъта: о, æнæраст æмæ 36
æнæгъдау мыггаг! кæдмæ уыдзынæн сымахимæ? кæд- мæ уын фæраздзынæн? æр- бакæнут æй ардæм Мæнмæ. 18 Æмæ йын Йесо бар нал ратта; æмæ хæйрæг рацыд уымæй; æмæ лæппу сдзæбæх уыцы сахат. 19 Уæд ахуыргæнинæгтæ, æрбалæугæйæ Иесомæ хиба- рæй, загътой: мах бон цæй тыххæй нæ уыдис уый асу- рын? 20 Иесо та загъта уыдо- нæн: уæ æнæуырнындзи- надмæ гæсгæ; уымæн æмæ æцæг зæгъын сымахæн: куы уæм уа уырнындзинад хъы- цъыйы нæмыджы бæрц æмæ куы зæгъат ацы хохæн: «ацу ардыгæй уырдæм», уый ац- æудзæн; æмæ уæ бон цы нæ уа бакæнын, ахæм нæ уы- дзæн; 21 Ацы мыггаг та сырдæ- уы æрмæст комдарын æмæ кувынæй. 22 Уыдон ма Галилейы куы уыдысты, Йесо загъта уыдонæн: Адæймаджы Фырт лæвæрд уыдзæн адæймæгты къухтæм, 23 Æмæ Иæ амардзысты, æмæ æртыккаг бон райгас уыдзæн. Æмæ уыдон иттæг æрæнкъард сты. 24 Капернауммæ та куы бацыдысты уыдон, уæд Петр- мæ бацыдысты дидрахмæтæ* æмбырдгæнджытæ æмæ загъ- той: уæ Ахуыргæнæг нæ рат- дзæн дыууæ дидрахмæйы? 25 Уый зæгъы: о. Æмæ уый хæдзармæ куы бацыд, уæд * Дыууæ драхмæйы — бæрæг хъалон кувэспдонæн. Ы Сæр 17, 18 Иесо, рагфæдзæхст кæнгæ- йæ, уымæн загъта: куыд дæм кæсы, Симон? зæххон пад- дзæхтæ кæмæй исынц фид- дон, кæнæ хъалон? сæ фырт- тæй, æви æцæгæлонтæй? 26 Петр загъта Уымæн: æцæгæлонтæй. Иесо загъта уымæн: уæдæ, фырттæ сæ- рибар сты; 27 Фæлæ цæмæй мах ма фæрæдийын кæнæм уыдоны, ацу денджызмæ, баппар æн- гуыр, æмæ фыццаг кæсаг кæцы бахауа, райс; æмæ, йæ дзых байгомгæнгæйæ, ссар- дзынæ статир*; райс æмæ йæ ратт уыдонæн, Мæн æмæ дæхи тыххæй. СÆР 18 1 «Куыд сывæллæттæ...* 12 Фæдзæ- гьæл уæвæг фыс; 15 тæригьæдгæнæг æф- сымæр. 19 «Дыууæ кæнæ æртæйæ кæм сты Мæн номæй æмбырд..> 21 Дæс мии таланты æмæ сæдæ динары бахатыр кæ- ныны тыххæй. Уыцы рæстæг ахуыргæни- нæгтæ æрбацыдысты Иесомæ æмæ загътой: чи у стылдæр Уæларвон Паддза- хады? 2 Иесо фæдзургæйæ сы- вæллонмæ, æрæвæрдта уый уыдоны æхсæн 3 Æмæ загъта: æцæг зæ- гъын сымахæн, куы нæ раз- дæхат æмæ сывæллæтты хуызæн куы нæ уат, нæ ба- цæудзыстут Уæларвон Пад- дзахадмæ; 4 Æмæ афтæ, йæхи чи æр- ныллæг кæна, ацы сывæл- лоны хуызæн, уый уыдзæн стылдæр Уæларвон Пад- дзахады; • Цыппар драхмæйы. АТФЕЙ1 20 Мтф. 21, 21; Мрк 9, 23; 11,23; Лук. 7, 6. 21 Мрк. 9, 29. 22 Лук. 9, 22; 24, 7. Сæр 18 2 Мрк. 9, 36. 4 Мрк. Ю, 14; 1 Кор. 14, 20. 37
Сæр 18 МАТФЕЙЫ 5 Æмæ чи райса иу ахæм сывæллоны Мæ номæй, уый Мæн исы; 6 Фæлæ чи фæрæдийын кæна ацы гыццылтæй, Мæ- ныл æууæндджытæй иуы, уымæн хуыздæр уыдаид йæ хъуырыл ын куыройы фыд куы æрцауыгътаиккой æмæ йæ куы ныппæрстаиккой денджызы арфы. 7 Мæгуыр йæ бон дуне- йæн рæдийындзинæдтæй, уы- мæн æмæ æрцæуын æмбæлы рæдийындзинæдтæн, фæлæ мæгуыр йæ бон, кæй сæрты æрцæуы рæдийындзинад. 8 Кæд дæу дæ къух, кæнæ къах рæдийын кæнынц, алыг кæн æмæ сæ аппар дæхи- цæй: хуыздæр у дæуæн ба- цæуын цардмæ æнæ къух, кæнæ æнæ къахæй, дыууæ къух æмæ дыууæ къахимæ мыггагмæйы артмæ æппæрст уæвыны бæсты; 9 Æмæ кæд дæ цæст рæ- дийын кæны дæу, скъах æмæ йæ аппар дæхицæй: дæ- уæн хуыздæр у иу цæстимæ цардмæ бацæуын, дыууæ цæстимæ зындонмæ æппæрст уæвыны бæсты. 10 Кæсут, æлгъ ма кæнут ацы гыццылтæй иуыл дæр; уымæн æмæ зæгъын сыма- хæн, сæ Зæдтæ æрвтыл æдзухдæр кæй уынынц Мæ Уæларвон Фыды цæсгом. 11 Уымæн æмæ Адæйма- джы Фырт æрцыд сæфты ба- цагурын æмæ фервæзын кæ- нынмæ. 12 Куыд уæм кæсы? Ис- кæмæ куы уа сæдæ фысы, æмæ дзы иу куы фæдзæгъæл | 6 Мрк. 9, 42, Лук. 17, 1. 7 1 Кор. 11, 19. 8 Мрк. 9, 43. 9Дык. з. 13, 6; Мтф. 5, 29. 10 1 Пад. 6, 16, Пс. 33, 8, Дзут. 1, 14. 11 Мтф 10, 6; Лук. 9, 56. 12 Лук. 15, 4. 15 Лсв 19, 17; Лук. 17, 3, Иак. 5, 19-20. 16 Дык. з. 17, 6; 19, 15; Иоан. 8, 17; 2Кор. 13, 1; Дзут. 10, 28 18 Мтф. 16, 19; Иоан. 20, 23. уа, уæд уый нæ ныууадз- дзæн нæуæдз фарасты хæх- ты æмæ нæ ацæудзæн дзæ- гъæл фыс агурынмæ? 13 Æмæ йæ куы ссара, уæд æцæг зæгъын сымахæн, ууыл фылдæр цин кæндзæн, чи нæ фæдзæгъæл уыцы нæ- уæдз фарастæй. 14 Афтæ нæй фæндон уæ Уæларвон Фыдмæ, цæмæй ацы гыццылтæй иу дæр фе- сæфа. 15 Кæд æмæ тæригъæд ра- кæна дæ ныхмæ де ’фсымæр, ацу æмæ йын бауайдзæф кæн хибарæй: кæд дæм бай- хъуса, уæд ссардтай ды де ’фсымæры; 16 Куы нæ байхъуса, де- мæ ма ноджыдæр акæн иу кæнæ дыууæйы, цæмæй дыу- уæ, кæнæ æртæ æвдисæны дзыхæй фидаргонд уа алкæ- цы ныхас. 17 Куы нæ байхъуса уы- донмæ дæр, зæгъ аргъуанæн; фæлæ аргъуанмæ дæр куы нæ байхъуса, уæд уый дæ- уæн уæд, куыд муртатт æмæ мытæр. 18 Æцæг уын зæгъын: сы- мах зæххыл цы бабæттат, уый уыдзæн баст арвыл, æмæ зæххыл цы райхалат, уый уыдзæн хæлд арвыл. 19 Афтæдæр æцæг зæгъын сымахæн, сымахæй дыууæ куы сфæнд кæной зæххыл курын цыфæнды хъуыдда- джы тыххæй, уæд цыдæрид- дæр ракурой, уый уыдзæн уыдонæн Мæ Уæларвон Фы- дæй. 20 Уымæн æмæ, дыууæ кæнæ æртæйæ æмбырд кæм 38
МАТФЕЙЫ Сæр 18, 19 уой Мæ Номыл, уым Æз Дæн се ’хсæн. 21 Уæд Петр балæууыд Уымæ æмæ загъта: Хицау! цал хатты хатыр кæнон мæ ныхмæ тæригъæдгæнæг æф- сымæрæн? авд хатты онг? 22 Иесо зæгъы уымæн: нæ зæгъын дæуæн: «авды онг», фæлæ æвдайтæй авд хатты онг. 23 Уымæ гæсгæ, Уæларвон Паддзахад у паддзахы хуы- зæн, кæцыйы бафæндыд йæ цагъартимæ хыгъд скæнын. 24 Куы райдыдта уый хыгъд кæнын, уæд æм æрба- кодтой иу кæйдæр, кæцы дзы дардта дæс мин таланты; 25 Фæлæ цæмæй бафыс- таид уый йæм кæй нæ уыд, паддзах бардзырд ратта, цæ- мæй ауæй кæной уый, æмæ йæ усы, æмæ йæ сывæллæт- ты, æмæ йæм цы уыд, уыдон иуылдæр, хæс бафидынæн. 26 Уæд уыцы цагъар æр- хауд æмæ, бакувгæйæ уы- мæн загъта: паддзах! бан- хъæлмæ мæм кæс, æмæ дын сæ иуылдæр бафиддзынæн». 27 Паддзах фæтæригъæд- гæнгæйæ уыцы цагъарæн, ауагъта уый æмæ йын йæ хæс бахатыр кодта. 28 Уыцы цагъар та рацæу- гæйæ, ссардта йæ æмбæлт- тæй иуы, кæцы дзы дардта сæдæ динары, æрцахста æмæ йæ хурх кодта, дзургæйæ: «ратт мæнæн, цы мæ дарыс уый». 29 Уæд йæ æмбал æрхауд йæ къæхты размæ, лæгъстæ йын кодта æмæ дзырдта: «банхъæлмæ мæм кæс, æмæ | 21 Лук. 17,4. Сæр 19 1 Мрк. 10, 1. дын сæ иуылдæр бафиддзы- нæн». 30 Æмæ уый нæ бафæн- дыд, фæлæ ацыд æмæ йæ ахæстоны сбадын кодта, ца- лынмæ йæ хæс бафида, уæд- мæ. 31 Ие ’мбæлттæ, фенгæйæ цы æрцыд, тынг смæсты сты, æрбацыдысты æмæ пад- дзахæн радзырдтой цы æр- цыд, уый. 32 Уæд йæ паддзах фæ- дзырдта уымæ æмæ зæгъы: «фыдзæрдæ цагъар! уыцы хæс æппæт дæр æз бахатыр кодтон дæуæн, уымæн æмæ ды балæгъстæ кодтай мæнæн. 33 Нæ дын æмбæлд дæ æмбалæн ныххатыр кæнын, æз дын куыд ныххатыр код- тон, афтæ?» 34 Æмæ смæсты уæвгæйæ йæ паддзах, ратта уый хъи- зæмарæй марджытæм, ца- лынмæ йын йæ хæс иуылдæр ратта, уæдмæ. 35 Афтæ Мæ Уæларвон Фыд дæр бакæндзæн сыма- химæ, алчидæр уæ зæрдæйæ куы нæ бахатыр кæна йе ’фсымæрæн йæ тæригъæдтæ, уæд. СÆР 19 1 Ус æмæ лæджы ахицæны æфсон кæ- рæдзийæ. 13 Йесо арфæ кæны сывæллæт- тыл. 16 Æнусон цард; хъæздыг æрыгон лæппу; 23 «зын у хъæздыгæн бацæуын...* Йесо куы фæци ацы ны- хæстæ, уæд рацыд Га- лилейæ æмæ æрцыд Иудейы арæнтæм, Иорданы фаллаг фарсмæ. 2 Иæ фæстæ ацыд бирæ адæм, æмæ Уый уыдоны уым сдзæбæх кодта. 39
Сæр 19 МАТФЕИЫ 3 Æмæ æрбацыдысты Уы- мæ фарисейтæ æмæ, фæл- варгæйæ, дзырдтой Уымæн: алцы аххосы тыххæй дæр бар ис адæймагæн йæ усæй ахицæн уæвын? 4 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: нæ кастыстут сы- мах, райдайæны Скæнæг нæлгоймаджы æмæ сылгой- маджы кæй сфæлдыста уы- доны? 5 Æмæ загъта: уымæ гæс- гæ ныууадздзæн адæймаг фыд æмæ мады æмæ баны- хæсдзæн йæ усыл, æмæ уы- дзысты дыууæ иу буар, 6 Афтæмæй уыдон дыууæ нал сты, фæлæ иу буар. Уæ- дæ, Хуыцау цы баиу кодта, уый адæймаг ма ахицæн кæ- нæд. 7 Уыдон зæгъынц Уымæн: уæд Моисей куыд бафæ- дзæхста хицæны фыстæг дæттын æмæ хицæн кæнын усæй? 8 Уый зæгъы уыдонæн: Моисей уын уæ хъæбæр зæр- дæтæм гæсгæ бар ратта хи- цæн кæнын уæ устытимæ; фæлæ раздæр нæ уыд афтæ; 9 Фæлæ Æз зæгъын сыма- хæн: чи ахицæн уа йæ усæй хæтындзинады тыххæй йед- дæмæ æмæ ракура æндæры, уый хæты; æмæ уагъд усы чи ракура, уый хæтгæ кæны. 10 Иæ ахуыргæнинæгтæ зæгъынц Уымæн: кæд ахæм у адæймаджы хæс йæ усмæ, уæд хуыздæр у ус нæ раку- рын. 11 Уый та загъта уыдонæн: æппæт нæ исынц ацы ныхас, фæлæ лæвæрд кæмæн у; | 4 Уæв. 1, 27; Мрк. 10, 6. 5 Уæв. 2, 24; Мрк. 10, 7-8, 1 Кор. 6, 16, Еф. 5, 31. 7 Дык.з. 24, 1; Мтф. 5, 31. 9 Мтф. 5, 32; Мрк. 10, 11, Лук. 16, 18. 12 Ис. 56, 3; 1 Кор. 7, 7. 13 Мрк. 10, 13; Лук. 18, 15. 14 Мтф. 18, 3. 16 Мрк Ю, 17; Лук. 18, 18. 17 Иак. 1, 17. 18 Рац 20, 13; Лев. 19, 18, Дык з 5, 17. 12 Уымæн æмæ ис æрдыз- тытæ, кæцытæ мады гуыбы- нæй райгуырдысты афтæ; æмæ ис æрдызтытæ, кæцытæ адæмæй æрдызт æрцыдысты; æмæ ис æрдызтытæ, кæцытæ сæхæдæг сæхи скодтой æр- дызтытæ Уæларвон Паддза- хадæн. Кæй бон у бамбарын, уадз бамбарæд. 13 Уæд æркодтой Уымæ сывæллæтты, цæмæй Иæ къух сæвæра уыдоныл æмæ бакува; ахуыргæнинæгтæ та бар нæ лæвæрдтой уыдо- нæн. 14 Фæлæ Иесо загъта: уа- дзут сывæллæтты æмæ ма хъыгдарут уыдоны Мæнмæ цæугæйæ, уымæн æмæ ахæм- ты у Уæларвон Паддзахад. 15 Æмæ сæвæргæйæ къух- тæ уыдоныл, ацыд уырды- гæй. 16 Æмæ мæнæ, чидæр ба- цæугæйæ загъта Уымæн: Хорз Ахуыргæнæг! цы бакæ- нын хъæуы мæн хорзæй, цæмæй мын уа мыггагмæйы цард? 17 Уый та йын загъта: цæ- мæн хоныс ды Мæн хорз? Ничи у хорз, æрмæст иунæг Хуыцауы йеддæмæ. Кæд дæ фæнды мыггагмæйы цардмæ бацæуын, сæххæст кæн фæ- дзæхстытæ. 18 Зæгъы Уымæн: кæцы- тæ? Иесо та загъта: ма мар; ма хæт; ма дав; мæнг æвди- сæнад ма кæн; 19 Нымай дæ фыд æмæ дæ мады; æмæ: уарз дæ хæстæ- джы, куыд дахæдæг дæхи. 20 Лæппу зæгъы Уымæн: уыдон æппæтдæр бахъахъ- 40
хъæдтон мæ æрыгонæй ныр- мæ; цы хъуаг ма дæн? 21 Иесо загъта уымæн: кæд дæ фæнды æххæст уæ- вын, ацу, ауæй кæн дæ мулк æмæ байуар мæгуыргуртæн; æмæ дын уыдзæн хæзнатæ уæлæрвты; æмæ æрцу æмæ цу Мæ фæстæ. 22 Ацы ныхас фехъусгæ- йæ, лæппу æнкъардæй ацыд, уымæн æмæ йæм уыд бирæ мулк. 23 Иесо та загъта Йæ ахуыргæнинæгтæн: æцæг зæ- гъын сымахæн, хъæздыгæн зын бацæуæн кæй у Хуыца- уы Паддзахадмæ; 24 Æмæ ноджыдæр зæ- гъын сымахæн: теуайæн æн- цондæр ауайын у судзины хъусы, хъæздыгæн Хуыцауы паддзахадмæ бацæуынæй. 25 Иæ ахуыргæнинæгтæ уый фехъусгæйæ, иттæг дис кодтой æмæ загътой: кæй бон у фервæзын уæдæ? 26 Йесо та, скæсгæйæ за- гъта уыдонæн: адæймæгтæн уый нæу сæ бон, Хуыцауæн та æппæтдæр у Иæ бон. 27 Уæд Петр дзуапп дæт- гæйæ загъта Уымæн: мæнæ мах ныууагътам æппæтдæр æмæ ацыдыстæм Дæ фæстæ; цы уыдзæнис махæн? 28 йесо та загъта уыдо- нæн: æцæг зæгъын сымахæн, Мæ фæстæ рацæуджытæ, — ног царды, Адæймаджы Фырт куы æрбада Йæ Пад- дзахы кады бадæны, уæд æр- баддзыстут сымах дæр дыу- уадæс паддзахы бадæныл Израилы дыууадæс фæлтæ- рæн тæрхон кæнынмæ; | !Ы Сæр 19, 20 I 29 Æмæ алкæцы, чи ныу- уадза йæ хæдзар, кæнæ æф- сымæрты, кæнæ хоты, кæнæ фыды, кæнæ мады, кæнæ усы, кæнæ сывæллæтты, кæ- нæ зæххыты, Мæ номы тых- хæй, райсдзæн сæдæ хатты фылдæр æмæ райсдзæн мыг- гагмæйы цард; 30 Бирæ фыццæгтæ та уыдзысты фæстæгтæ, æмæ фæстæгтæ фыццæгтæ. СÆР 20 1 Фæсномыг ныхас сæнæфсиры кусджы- тæ æмæ мызды тыххæй. 17 Йесойы раг- загьд Йæ мæлæты тыххæй. 20 Зеведейы фыртты мады курдиат; стылдæр у уый, чи кусы. 29 Дыууæ куырмы сдзæбæх Уымæн æмæ Уæларвон Паддзахад у хæдзары хицауы хуызæн, кæцы ра- цыд райсомæй раджы йæ сæнæфсирдонмæ кусджытæ баххуырсынмæ 2 Æмæ баныхас кæнгæйæ кусджытимæ фæйнæ дина- рыл бонæн, арвыста уыдоны йæ сæнæфсирдонмæ. 3 Рацæугæйæ æртæ сахат- мæ ’ввахс, уый федта æн- дæрты базары раз æгуыстæй лæугæйæ, 4 Æмæ уыдонæн дæр загъ- та: ацæут сымах дæр мæ сæ- нæфсирдонмæ æмæ цы æм- бæла, уый уын ратдзынæн. Уыдон ацыдысты. 5 Ноджыдæр рацыд æхсæ- зæм æмæ фарæстæм сахат- мæ ’ввахс æмæ та афтæ ба- кодта. 6 Фæстагмæ рацыд иуæн- дæс сахатмæ ’ввахс, уый ссардта æндæрты æгуыстæй лæугæйæ, æмæ зæгъы уыдо- [АТФЕИ 26 Иов. 42, 2. 27 Мрк. 10, 28; Лук. 18, 28. 28Лук. 22, 30. 30 Мрк. 10, 31; Лук. 13, 30. Сæр 20 1 Мтф. 21, 33. 41
Сæр 20 МАТФЕЙЫ нæн: цы лæуут æгуыстæй ам æнæхъæн бон сымах? 7 Уыдон зæгъынц уымæн: ничи нæ баххуырста. Уый сын зæгъы: ацæут сымах дæр мæ сæнæфсирдонмæ æмæ цы æмбæла, уый райсдзыстут. 8 Куы баизæр, уæд сæнæ- фсирдоны хицау зæгъы йæ хæдзармæ кæсæгæн: фæдзур кусджытæм æмæ ратт уыдо- нæн мызд, райдайгæйæ фæс- тæгтæй фыццæгты онг. 9 Æмæ иуæндæс сахатмæ ’ввахс æрбацæуджытæ, рай- стой фæйнæ динары. 10 Фыццаг æрбацæуджы- тæ та æнхъæл уыдысты, кæй райсдзысты фылдæр; фæлæ уыдон дæр райстой фæйнæ динары; 11 Æмæ райсгæйæ, хæдза- ры хицауыл хъуыр-хъуыр кæнын райдыдтой 12 Æмæ дзырдтой: ацы фæстæгтæ куыстой иу сахат, æмæ сæ ды мах æмхуызон скодтай, æнтæф æмæ зындзи- нæдты бон изæрмæ чи уыд. 13 Уый та сæ иуæн дзуап- пæн загъта: хæлар! æз нæ æфхæрын дæу; динарыл нæ баныхас кодтай ды мемæ? 14 Райс дæхион æмæ ацу; мæн та фæнды раттын ацы фæстагæн, дæуæн цас дæт- тын, уый бæрц; 15 Мæхи цы у, уымæн мæ бон мыййаг нæу, цы мæ фæнды уый бакæнын? æви дæ цæст хæлæг кæны, хæ- ларзæрдæ кæй дæн æз ууыл? 16 Афтæ фæстæгтæ уы- дзысты фыццæгтæ æмæ фыц- цæгтæ та уыдзысты фæстæг- тæ; уымæн æмæ бирæ сты 16 Мтф. 19,30;22, 14. 18 Мрк. 10, 33; Лук. 18, 31. 19 Иоан. 18, 31. 20 Мрк. 10, 35. 22 Мтф. 26:39,42. хуындтытæ, фæлæ гыццыл сты æвзæрстытæ. 17 Æмæ Иерусалиммæ куы фæцæйхæццæ кодтой, уæд Иесо фæндагыл фæдзырдта Иæ дыууадæс ахуыргæни- нагмæ æмæ хибарæй загъта уыдонæн: 18 Мæнæ, мах фæхæццæ кæнæм Иерусалиммæ æмæ Адæймаджы Фырт лæвæрд уыдзæн хистæр сауджынтæм æмæ чиныджы дæснытæм, æмæ Иын марыны тæрхон скæндзысты; 19 Æмæ ратдзысты Уый муртаттæм фæхынджылæг кæнынмæ, æмæ нæмынмæ, æмæ байтындзынмæ; æмæ æртыккаг бон райгас уыдзæн. 20 Уæд æрбацыд Уымæ Зеведейы фыртты мад йæ фырттимæ, бакувгæйæ цы- дæр куырдта Уымæй. 21 Уый загъта сылгойма- гæн: цы дæ хъæуы? Сылгой- маг загъта Уымæн: зæгъ, цæ- мæй мæ ацы дыууæ фырты æрбадой Дæумæ иу дæ рахи- зырдыгæй, иннæ та галиуыр- дыгæй, Дæ Паддзахады. 22 Иесо загъта дзуаппæн: нæ зонут, цы курут; уæ бон бауыдзæн Æз цы нуазæн ба- наздзынæн, уый баназын, кæнæ Æз цы аргъуыдæй ар- гъуыд уыдзынæн, уымæй саргъауын? Уыдон зæгъынц Уымæн: бафæраздзыстæм. 23 Æмæ зæгъы уыдонæн: Мæ нуазæн нуаздзыстут, æмæ Æз цы аргъуыдæй уы- дзынæн аргъуыд, уыдзыстут аргъуыд; фæлæ сымахæн бар раттын Мæнмæ сбадын ра- хизырдыгæй æмæ галиуыр- 42
дыгæй — Мæнæй кæнгæ нæу, фæлæ Мæ Фыдæй цæттæгонд кæмæн у. 24 Адон фехъусгæйæ иннæ дæс ахуыргæнинаджы, смæс- ты сты дыууæ æфсымæрмæ. 25 Иесо та, фæдзургæйæ уыдонмæ, загъта: сымах зо- нут адæмы æлдæрттæ æлда- риуæг кæй кæнынц уыдо- ныл, æмæ сæ кусджытæ уы- доныл хицауиуæг кæнынц; 26 Фæлæ сымах æхсæн афтæ ма уæд: сымах æхсæн стылдæр уæвын кæй фæнды, уый уæд сымахæн куыд ца- гъар; 27 Æмæ кæй фæнды сы- мах æхсæн фыццаг уæвын, уый уæд сымахæн лæггад- гæнæг; 28 Уымæн æмæ Адæйма- джы Фырт уый тыххæй нæ æрцыд, цæмæй Уымæн лæг- гад кæной, фæлæ цæмæй ба- лæггад кæна æмæ ратта Иæ Уды бирæты балхæныны тыххæй. 29 Æмæ куы рацæйцыдыс- ты уыдон Иерихонæй, Иæ фæстæ цыд бирæ адæм. 30 Æмæ мæнæ, дыууæ куырмы, фæндаджы раз бад- джытæ, фехъусгæйæ, Иесо сæ рæзты кæй æрбацæуы, райдыдтой хъæр кæнын: фæ- тæригъæд кæн махæн, Хи- цау, Давиды Фырт! 31 Адæм та сæ нæ уагътой хъæр кæнын; фæлæ уыдон ноджы хъæрдæрæй райдыд- той хъæр кæнын: фæтæри- гъæд кæн махæн, Хицау, Да- виды Фырт! 32 Иесо æрлæугæйæ фæ- дзырдта уыдонмæ æмæ загъ-1 [Ы Сæр 20, 21 I та: цы хъæуы сымах Мæнæй? 33 Уыдон зæгъынц Уы- мæн: Хицау! цæмæй нæ цæс- тытæ райгом уой. 34 Иесо та фæтæригъæд кæнгæйæ уыдонæн, баны- дзæвыд сæ цæстытыл; æмæ уыцы сахат ракастысты сæ цæстытæ, æмæ уыдон ацы- дысты Иæ фæстæ. СÆР 21 1 Йесойы бацыд Иерусалиммæ; адæмы цин. 12 Кувæндоны расыгьдæг; Куырмы- тæ æмæ къуылыхты сдзæбæх. 18 Ба- хуыскъ уæвæг легьуи; уырныны тыххæй. 23 «Цавæр барæй?..> 28 Дыууæ фырты тыххæй фæсномыг ныхас; 33 фыдзæрдæ сæнæфсирдоны кусджыты тыххæй; «дур, амайджытæй æппæрст». Æмæ куы æрбахæстæг сты Иерусалиммæ æмæ ба- цыдысты Виффагимæ Елео- ны хохмæ, уæд Иесо арвыс- та дыууæ ахуыргæнинаджы, 2 Загъта уыдонæн: ацæут уæ размæ комкоммæ цы хъæу ис уырдæм; æмæ уыцы сахат ссардзыстут хæрæг бастæй æмæ йемæ æрыгон къæлæу; райхалут æмæ сæ æрбакæнут Мæнмæ; 3 Æмæ исчи куы зæгъа сымахæн исты, дзуапп дæт- тут, уыдон хъæуынц Хица- уы; æмæ сæ уыцы сахат ар- витдзæн. 4 Адон æппæт уыдысты, цæмæй сæххæст уа пехуым- пары сæрты дзырд, кæцы зæгъы: 5 «Зæгъут Сионы чызгæн: мæнæ, дæ фæлмас Паддзах æрцæуы дæумæ, бадгæйæ хæрæгыл æмæ æрыгон къæ- лæуыл, æфсондзы бын уæ- вæджы фыртыл». [АТФЕИ 24 Мрк. 10, 41; Лук. 22, 24. 28 Мтф. 26, 28; Иоан. 11, 51; Фил. 2, 7-8. 29 Мрк. 10, 46; Лук. 18, 35. 30 Мтф. 9, 27. Сæр 21 1 Мрк. Н, 1; Лук. 19, 29. 5 Ис. 62, .1; Зах. 9, 9; Иоан. 12, 15. 43
Сæр 21 М 6 Ахуыргæнинæгтæ ацы- дысты æмæ сын Иесо куыд загъта, афтæ бакодтой: 7 Æрбакодтой хæрæг æмæ йæ къæлæуы, æмæ уыдоныл сæвæрдтой сæ дарæстæ, æмæ Уый æрбадти сæ уæлæ. 8 Бирæ адæмтæ та фæн- дагыл байтыдтой сæ дарæс- тæ, иннæтæ та бæласы къа- лиутæ састой æмæ сæ фæн- дагыл æвæрдтой, 9 Адæм та, кæцытæ цы- дысты разæй æмæ фæстейы, хъæр кодтой: осаннæ* Дави- ды Фыртæн! арфæгонд у Æрцæуæг Хицауы номæй! осаннæ уæлæрвты! 10 Æмæ куы бацыд Уый Иерусалиммæ, уæд æппæт сахар дæр базмæлыд æмæ дзырдтой: Уый чи у? 11 Адæм та дзырдтой: Уый у Иесо, Пехуымпар Галиле- йаг Назаретæй. 12 Æмæ бацыд Иесо Хуы- цауы кувæндонмæ æмæ ра- сырдта кувæндоны æппæт уæйгæнджыты æмæ æлхæн- джыты, æмæ афæлдæхта æх- цаивджыты стъолтæ æмæ бæлæттæ уæйгæнджыты бан- дæттæ, 13 Æмæ дзырдта уыдонæн: фыст у: «Мæ хæдзар кувæн- дон хæдзар хуыйндзæн»; сы- мах та йæ скодтат абырджы- ты лæгæт. 14 Æмæ кувæндоны Уымæ I æрбацыдысты куырмытæ æмæ къуылыхтæ, æмæ Уый сдзæбæх кодта уыдоны. 15 Фенгæйæ та хистæр сауджынтæ æмæ чиныджы дæснытæ диссæгтæ, кæцыты • Ирвæзындзннад. | |Уый скодта, æмæ сывæл- лæтты цинхъæр кæнгæйæ аргъуаны æмæ дзургæйæ: «осаннæ Давиды Фыртæн!», смæсты сты 16 Æмæ загътой Уымæн: хъусыс, цы дзурынц уыдон? Иесо та зæгъы уыдонæн: о! мыййаг сымах никуы касты- стут: «гыццыл æмæ дзидзи- дай сывæллæтты дзыхæй Ды сарæзтай кад»? 17 Æмæ ныууадзгæйæ уы- доны, ацыд æддæмæ саха- рæй Вифанимæ æмæ уым æхсæв арвыста. 18 Райсомæй та, раздæх- гæйæ сахармæ, баххормаг; 19 Æмæ фенгæйæ фæнда- джы раз иу легъуи бæлас, бацыд уымæ æмæ йыл куы ницы ссардта, æрмæст сыф- тæртæ йеддæмæ, уæд ын за- гъта: амæй фæстæмæ ма уæд дæуыл дыргъ мыггагмæ. Æмæ легъуи бæлас уыцы са- хат бахуыскъ. 20 Фенгæйæ уый, ахуыр- гæнинæгтæ дис кодтой æмæ дзырдтой: куыд бахуыскъ уыцы сахат легъуи бæлас? 21 Иесо та загъта уыдонæн дзуаппæн: æцæг зæгъын сы- махæн: куы уæм уа уыр- нындзинад æмæ дызæрдыг куы нæ кæнат, уæд легъуи бæласимæ цы конд æрцыд, æрмæст уый нæ бакæндзыс- тут, фæлæ куы зæгъат ацы хохæн: «сыст æмæ ныххау денджызмæ», — уыдзæн; 22 Æмæ æппæт дæр, цы ракурат кувгæйæ уырнын- дзинадимæ, райсдзыстут. 23 Æмæ куы æрбацыд Уый кувæндонмæ æмæ куы ахуыр АТФЕЙ 7 Мрк. 11, 7. 8 Иоаи. 12, 13 9Пс. 117, 26, Мрк. 11, 10; Лук. 19, 38. 12 Мрк. 11, 15; Лук. 19, 45; Иоан. 2, 14. 13 Ис. 56, 7; Иср. 7, 11, Мрк. 11, 17; Лук. 19, 46. 16 Пс. 8, 3 19 Мрк 11, 13. 21 Мтф. 17, 20; Лук. 17, 6; Иак 1, 6 22 Мтф. 7,7;Мрк. 11, 24; Иоан. 14, 13. 23 Мтф. 7, 29, Мрк. 11, 28; Лук. 20, 1-2. 44
кодта, æрбацыдысты Уымæ хистæр сауджынтæ æмæ адæмы хистæртæ æмæ загъ- той: цавæр хицауадæй кæ- ныс Ды адон? æмæ чи ратта Дæуæн ахæм бар? 24 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: бафæрсдзынæн Æз дæр сымах иу хъуыдда- гæй; кæд уый тыххæй зæ- гъат Мæнæн, уæд Æз дæр зæгъдзынæн сымахæн, цæ- вæр хицауадæй кæнын адон; 25 Иоанны аргъуыд кæ- цæй уыдис: æрвтæй, æви адæймæгтæй? Уыдон та иу- мæ уынаффæ кодтой: куы зæгъæм: «æрвтæй», уæд нын Уый зæгъдзæн: «уæдæ цæй тыххæй сымах нæ баууæн- дыдыстут ууыл?» 26 Фæлæ куы зæгъæм: «адæймæгтæй», — тæрсæм адæмæй, уымæн æмæ иуыл- дæр Иоанны нымайынц пе- хуымпарыл. 27 Æмæ загътой дзуаппæн Иесойæн: нæ зонæм. Загъта Уый дæр уыдонæн: Æз дæр нæ зæгъдзынæн сымахæн, ца- вæр хицауадæй кæнын адон. 28 Фæлæ уæм куыд кæ- сы? иу адæймагæн уыд дыу- уæ фырты, æмæ уый, бацæу- гæйæ фыццагмæ, загъта: мæ фырт! ацу, абон бакус мæ сæнæфсирдоны. 29 Фæлæ уый загъта дзуаппæн: «нæ мæ фæнды»; уый фæстæ, æрфæсмон кæн- гæйæ, ацыд. 30 Æмæ бацыд иннæмæ дæр, уымæн дæр та афтæ загъта: Уый загъта дзуап- пæн: «цæуын, æлдар»; æмæ нæ ацыд. | Ы Сæр 21 I 31 Дыууæйæ кæцы сæх- хæст кодта фыды фæндон? Зæгъынц Уымæн: фыццаг. Иесо зæгъы уыдонæн: æцæг зæгъын сымахæн, мытæртæ æмæ хæтджытæ сымах ра- зæй цæуынц Хуыцауы Пад- дзахадмæ; 32 Уымæн æмæ æрцыд сы- махмæ Иоанн рæстдзинады фæндагыл æмæ йыл сымах нæ баууæндыдыстут, фæлæ мытæртæ æмæ хæтджытæ баууæндыдысты ууыл; сы- мах та, фенгæйæ адон, уый фæстæ нæ æрфæсмон код- тат, цæмæй баууæндат ууыл. 33 Байхъусут æндæр фæс- номыг ныхасмæ. Уыдис иу хæдзары хицау, кæцы ныс- сагъта сæнæфсирдон, йæ алыварс ын сæхгæдта, скъах- та дзы сæнлæмарæн, сарæз- та мæсыг æмæ йæ ратгæйæ сæнæфсирдоны кусджытæм, ацыд. 34 Дыргъты афон куы æр- бахæццæ ис, уæд арвыста йæ æххуырстыты сæнæфсир- доны кусджытæм, йæ дыргъ- тæ исынмæ; 35 Сæнæфсирдоны кус- джытæ, æрцахсгæйæ йæ æх- хуырстыты, кæй фæнадтой, кæй амардтой, кæй та дур- тæй амардтой. 36 Ноджыдæр та арвыста уый æндæр æххуырстыты фылдæр фыццæгтæй; æмæ уыдонæн дæр афтæ бакод- той. 37 Фæстагмæ арвыста уый уыдонмæ йæ фырты, зæгъ- гæйæ: мæ фыртæй фефсæр- мы уыдзысты. 38 Фæлæ сæнæфсирдоны АТФЕИ 26 Мтф. 14, 5; Мрк. 6, 20. 31 Лук. 7, 29. 32 Лук. 3, 12. 33 Пс. 79, 9; Зар. з. 8, 11-12; Ис. 5, 1; Иер. 2, 21; Мрк. 12, 1; Лук. 20, 9. 35 Мтф. 5, 12; 23:34,37. 38 Мтф. 26, 4; 27, 1. 45
Сæр 21, 22 МАТФЕЙЫ кусджытæ, фенгæйæ фырты, загътой кæрæдзийæн: уый бындар у; ацæуæм, амарæм æй æмæ йæ бынтæ нæхи ба- кæнæм. 39 Æмæ æрцахсгæйæ уый, ракодтой æддæмæ сæнæ- фсирдонæй æмæ йæ амард- той. 40 Уæдæ, куы æрцæуа сæ- нæфсирдоны хицау, уæд цы бакæндзæн уый уыцы сæ- нæфсирдоны кусджытæн? 41 Зæгъынц Уымæн: уыцы фыдгæнджыты ратдзæн фыд мæлæтмæ, сæнæфсирдон та ратдзæн æндæр кусджытæм, кæцытæ уымæн дæтдзысты дыргътæ сæ афоныл. 42 Иесо зæгъы уыдонæн: æппын сымах никуы кастыс- тут Фысты: «дур, кæцы аиу- варс кодтой аразджытæ, гъе уый сси фисыны сæр: уый — у Хицауæй, æмæ у диссаг мах цæстыты»? 43 Уымæ гæсгæ зæгъын сымахæн, ист кæй уыдзæн сымахæй Хуыцауы Паддза- хад æмæ лæвæрд уыдзæн йæ дыргътæ хæссæг адæмæн; 44 Æмæ уый, кæцы æрха- уа ацы дурыл, ныппырх уы- дзæн; фæлæ хаугæ кæуыл æркæна, уый та ныцъцъæл кæндзæн. 45 Æмæ Уый фæсномыг ныхæстæ фехъусгæйæ, хис- тæр сауджынтæ æмæ фари- сейтæ бамбæрстой, Уый уы- доны тыххæй кæй дзуры, 46 Æмæ архайдтой Уый æрцахсыныл; фæлæ фæтарс- тысты адæмæй, уымæн æмæ Уый пехуымпарыл нымад- той. 39 Дзут. 13, 12. 42 Пс. 117, 22 23; Ис. 28, 16; Мрк. 12, 10; Лук. 20, 17; Ап к. 4, 11. 44Пс.8, 14, Дан. 2, 44; 1 Пст. 2, 7; Ром. 9, 32. Сæр 22 2Фæс.н. 9, 1; Лук. 14, 16, Рарг. 19, 7. 7 Лук. 19:27,43. СÆР22 1 Фæсномыг ныхас чындзæхсæвы ми- насы тыххæй. 15 «Кесæрыон кесæрæн, Хуыцауыон та Хуыцауæн*. 23 Райгасы тыххæй. 34 Æппæты стылдæр фæдзæхст. 41 Йесойы фарстатæ фарисейтæм. Иесо, дарддæр фæсномыг ныхæстæ кæнгæйæ, загъта уыдонæн: 2 Уæларвон Паддзахад у адæймаг паддзахы хуызæн, кæцы скодта чындзæхсæв йæ фыртæн 3 Æмæ арвыста йæ ца- гъарты хуындтытæм фæдзу- рынмæ чындзæхсæвмæ; æмæ уыдоны нæ фæндыд æрба- цæуын. 4 Ноджы арвыста æндæр цагъарты, зæгъгæйæ: зæгъут хуындтытæн: «мæнæ æз æр- цæттæ кодтон мæ сихор, родтæ æмæ цы фæхастон, уыдон æргæвст сты æмæ æп- пæт дæр цæттæ у; æрцæут чындзæхсæвы минасмæ». 5 Фæлæ уыдон ницæмæ æрдаргæйæ уый, ацыдысты чи йæ хуыммæ, чи та базар кæнынмæ; 6 Иннæтæ та, æрцахсгæ- йæ йæ цагъарты, бафхæрд- той æмæ амардтой уыдоны. 7 Фехъусгæйæ уый, пад- дзах смæсты æмæ арвитгæйæ йæ æфсады, ныццагъта уы- цы марджыты æмæ басыгъ- та сæ сахар. 8 Уæд зæгъы уый йæ ца- гъартæн: чындзæхсæвы ми- нас цæттæ у, фæлæ хуынд- тытæ аккаг нæ уыдысты; 9 Уæдæ ацæут алвæндаг- мæ æмæ кæй ссарат, сеппæ- ты дæр æрбахонут чындзæх- сæвы минасмæ. 46
МАТФЕИЫ Сæр 22 10 Æмæ уыцы цагъартæ, рацæугæйæ фæндæгтæм, æрæмбырд кодтой кæй ссард- той, æппæт уыдоны, фыд- зæрдæты дæр æмæ хæларзæр- дæты дæр; æмæ чындзæхсæ- вы фынг байдзаг бадджытæй. 11 Паддзах, бацæугæйæ бадджыты фенынмæ, æмæ дзы фенгæйæ чындзæхсæвы дарæс кæуыл нæ уыд, ахæм адæймаджы, 12 Зæгъы уымæн: мæ хæ- лар! куыд æрбацыдтæ ардæм ды æнæ чындзæхсæвы да- рæсы? Уый та ницы дзырдта. 13 Уæд загъта паддзах йæ цагъартæн: бабæтгæйæ уы- мæн йæ къухтæ æмæ къæх- тæ, сисут æмæ йæ аппарут æддагон талынгмæ: уым уы- дзæн кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс; 14 Уымæн æмæ бирæ сты хуындтытæ, гыццыл сты æв- зæрстытæ. 15 Уæд фарисейтæ ацы- дысты æмæ уынаффæ код- той, цæмæй Йæ исты ныха- сæй æрцахсой. 16 Æмæ арвыстой Уымæ сæ ахуыргæнинæгты ироди- антимæ, дзургæйæ: Ахуыр- гæнæг! мах зонæм, Ды кæй дæ раст æмæ æцæг ахуыр кæныс Хуыцауы фæндагыл, æмæ искæйы зæрдæ балхæ- ныныл нæ тыхсыс, уымæн æмæ нæ кæсыс цæсгæмттæм; 17 Уæдæ зæгъ махæн: куыд Дæм кæсы? кесæрæн хъалон фидын æмбæлы æви нæ? 18 Фæлæ Иесо, сæ хиндзи- над уынгæйæ, загъта: цы Мæ фæлварут, цæстмæхъустæ? 14 Мтф. 20, 16. 15 Мрк. 12, 13; Лук. 20, 20. 21 Мрк. 12, 17; Ром. 13, 7. 23 Мрк. 12, 18; Лук. 20, 27; Ап. к. 23, 8. 24 Дык. з. 25, 5; Мрк. 12, 19; Лук. 20, 28. 30 1 Кор. 15, 44. 19 Равдисут ма Мæнмæ хъалон цæмæй фидут, уыцы æхца. Уыдон æрбахастой Уы- мæ динар. 20 Æмæ зæгъы уыдонæн: кæй ныв æмæ уæлфыст сты адон? 21 Зæгъынц Уымæн: кесæ- ры. Уæд зæгъы уыдонæн: уæдæ кесæрыон кесæрæн дæттут, Хуыцауыон та Хуы- цауæн. 22 Уый фехъусгæйæ уы- дон фæдис кодтой æмæ ныу- уадзгæйæ Уый, ацыдысты. 23 Уыцы бон æрбацыдыс- ты Уымæ саддукейтæ, кæцы- тæ зæгъынц, нæй райгасдзи- над, æмæ бафарстой Уый: 24 Ахуыргæнæг! Моисей загъта: «исчи æнæзæнæгæй куы амæла, уæд йе ’фсымæр йæхицæн уый усы æрбакæ- нæд усæн æмæ мыггаг сфи- дар кæнæд йе ’фсымæрæн». 25 Уыд махмæ авд æфсы- мæры: фыццаг ус ракуырдта æмæ æнæзæнæгæй амард, йæ усы ныууагъта йе ’фсы- мæрæн; 26 Афтæ дыккаг дæр, æр- тыккаг дæр, суанг æвдæмы онг; 27 Æппæты фæстæ амард ус дæр. 28 Уæдæ, мæрдты райга- сы, уый авдæй кæцыйы ус уыдзæн? уымæн æмæ сеппæ- ты дæр уыд. 29 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: рæдийут, нæ зон- гæйæ Фыстыты, нæ Хуыца- уы тых; 30 Уымæн æмæ райгасы нæдæр ус курынц, нæдæр моймæ цæуынц, фæлæ куыд 47
Сæр 22, 23 МАТФЕЙЫ Хуыцауы Зæдтæ, уыдзысты æрвтыл. 31 Мæрдты райгасы тых- хæй та нæ кастыстут æви, Хуыцауæй загъд куыд у сы- махæн: 32 «Æз Авраамы Хуыцау æмæ Исахъы Хуыцау, æмæ Иаковы Хуыцау»? Хуыцау нæу мæрдты Хуыцау, фæлæ æгæсты. 33 Æмæ адæм хъусгæйæ, дис кодтой Иæ ахуырадыл. 34 Фарисейтæ та, фехъус- гæйæ, Уый саддукейты кæй басаста, æрæмбырд сты иумæ. 35 Æмæ уыдонæй иу, за- къонзонæг, фæлваргæйæ ба- фарста Уый, дзургæйæ: 36 Ахуыргæнæг! цавæр у æппæтæй стылдæр фæдзæхст закъоны? 37 Иесо загъта уымæн: «Бауарз дæ Хицау Хуыцауы дæ æппæт зæрдæйæ, æмæ дæ æппæт удæй, æмæ дæ æппæт зондæй»: 38 Уый у фыццаг æмæ æп- пæтæй стылдæр фæдзæхст; 39 Дыккаг дæр уый хуы- зæн: «бауарз дæ хæстæджы, дæхи хуызæн»; 40 Ацы дыууæ фæдзæхс- тыл фидаргонд сты æппæт закъон æмæ пехуымпартæ. 41 Фарисейтæ та куы æрæмбырд сты, Иесо бафар- ста уыдоны: 42 Цы хъуыды кæнут сы- мах Чырыстийы тыххæй? кæй фырт у Уый? Зæгъынц Уымæн: Давиды. 43 Зæгъы уыдонæн: уæдæ, Давид уД цырынæй Уый куыд хоны Хицау, куы дзуры: 32 Рац. 3,6;Мрк. 12, 26, Лук. 20, 37. 35 Мрк. 12, 28; Лук. 10, 25. 37 Дык. з. 6, 5;Мих.6, 8; Мрк. 12, 29- 30; Лук. 10, 27. 39 Лев. 19, 18; Мтф. 5, 43; Мрк. 12, 31. 42 Мрк. 12,35, Лук. 20, 41. 44 Пс. 109, 1; Лук. 20, 42. Сæр 23 4 Лук. П, 46; Ап. к. 15, 10. 5 Ным 15, 38; Дык. з. 22, 12. 6 Мрк. 12, 39; Лук. 11, 43,20,46. 44 «Загъта Хицау мæ Хи- цауæн: сбад Мæ рахизварс, цалынмæ Де знæгты æрæвæ- рон Дæ къæхты бын»? 45 Уæдæ, кæд Давид Уый Хицау хоны, уæд куыд у Уый Уымæн фырт ? 46 Æмæ никæйы бон уыд иу ныхасæй дæр уымæн дзуапп дæттын; æмæ уыцы бонæй фæстæмæ ничиуал уæндыд Уый фæрсын. СÆР23 1 Йесойы амынддзинæдтæ фарисейты тыххæй; 13 авд хатты «мæгуыр уэе бон». 34 Пехуымпартыл сурьшдзинад. 37 Уай- дзæфтæ Иерусалимæн. Уæд Йесо райдыдта дзу- рын адæмæн æмæ Иæ ахуыргæнинæгтæн 2 Æмæ загъта: Моисейы бадæны æрбадтысты чины- джы дæснытæ æмæ фари- сейтæ; 3 Уæдæ уын цы кæнын кæнынц, уый æххæст кæнут, хъахъхъæнут æмæ кæнут; сæ хъуыддæгтæ та сын ма кæнут, уымæн æмæ уыдон дзурынц æмæ нæ кæнынц: 4 Бæттынц уæззау æмæ зынхæссæн уæргътæ æмæ сæ æвæрынц адæмы уæхсчы- тыл, сæхи та сæ æнгуылдзæй дæр фезмæлын кæнын нæ фæнды; 5 Сæ хъуыддæгтæ та иуыл- дæр кæнынц уый тыххæй, цæмæй сæ феной адæм; фыл- дæр кæнынц сæ уæлæ фыс- тытæ закъонæй æмæ стыл- дæр кæнынц сæ дарæсты кæ- рæттæ; 6 Афтæ дæр уарзынц ми- насы фынгтыл хистæртæн 48
МАТФЕИЫ Сæр 23 бадын æмæ разæй бадын æм- бырдгæнæнты 7 Æмæ саламтæ исын адæ- мон æмбырдты æмæ сæ цæ- мæй адæм хоной: «ахуыргæ- нæг! ахуыргæнæг!» 8 Сымах та уæхи ма хо- нут ахуыргæнджытæ, уымæн æмæ иу Ахуыргæнæг ис сы- махæн — Чырысти, сымах та иуылдæр — æфсымæртæ; 9 Æмæ уæ фыд дæр ма- кæйы хонут зæххыл, уымæн æмæ иу Фыд ис сымахæн, Кæцы ис æрвтыл; 10 Æмæ уæхи зондамон- джытæ ма хонут, уымæн æмæ иу у уæ Зондамонæг — Чырысти. 11 Стылдæр чи у сыма- хæй, уый уæд сымахæн лæг- гадгæнæг: 12 Уымæн æмæ йæхи чи бæрзонд кæны, уый ныллæг- гонд уыдзæн; йæхи та ныл- лæг чи кæны, уый сбæрзонд уыдзæн. 13 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фари- сейтæ, цæстмæхъустæ, Уæ- ларвон Паддзахад кæй æх- гæнут адæймæгтæн; уымæн æмæ уæхæдæг дæр нæ цæут æмæ бацæуын кæй фæнды, уыдоны дæр нæ уадзут. 14 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фарисей- тæ, цæстмæхъустæ, идæдзты хæдзæрттæ кæй хæрут æмæ цæстмæ бирæ кувут: уый тыххæй райсдзыстут стыл- дæр тæрхон. 15 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фарисей- тæ, цæстмæхъустæ, кæй зи- лут денджызыл æмæ сурзæх-1 8Иак.З, 1; 1 Кор. 3, 4. 9Мал. 6. 12 Лук. 14, 11. 13 Иез. 22, 26; Лук. 11, 52. 14 Мрк. 12, 40; Лук. 20, 47. 19 Рац. 29, 37. 21 2 Пар. 6, 2; Пс. 25, 8 23 Ос. 6, б;Мих.6, 8, Мтф. 12, 7; Лук. 11, 42. хыл, цæмæй иуы уæддæр раздахат; æмæ уый куы æр- цæуы, уæд æй зындоны фырт скæнут, уæхицæй дыу- уæ хатты æвзæрдæр. 16 Мæгуыр уæ бон, куырм разамонджытæ, кæцытæ дзу- рынц: «исчи куы басомы кæ- на кувæндонæй, уæд ницы кæны, фæлæ исчи куы басо- мы кæна кувæндоны сызгъæ- ринæй, уæд аххосджын уы- дзæн». 17 Æнæзæндтæ æмæ куыр- мытæ! цы у стылдæр: сыз- гъæрин, æви кувæндон сыз- гъæрин рухсгæнæг? 18 Афтæ дæр: «исчи куы басомы кæна нывондхæссæ- нæй, уæд ницы кæны; фæлæ исчи куы басомы кæна йæ уæлæ цы лæвар ис уымæй, уæд аххосджын уыдзæн». 19 Æнæзæндтæ æмæ куыр- мытæ! цы у стылдæр: лæвар æви нывондхæссæн, лæвары рухсгæнæг? 20 Уæдæ нывондхæссæнæй сомыгæнæг, сомы кæны уы- мæй æмæ йæ уæлæ цы ис æп- пæт уыдонæй; 21 Æмæ кувæндонæй со- мыгæнæг сомы кæны уымæй æмæ уый мидæг Цæрæгæй; 22 Æмæ арвæй сомыгæнæг сомы кæны Хуыцауы паддза- хы бадæнæй æмæ уым Ба- дæгæй. 23 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фарисей- тæ, цæстмæхъустæ, дæсæм хай кæй дæттут битъынайæ, хъонтхорайæ, зирæйæ, æмæ кæй ныууагътат закъоны сæйрагдæрты: тæрхон, хор- зæх æмæ уырнындзинад; 49
Сæр 23 МАТФЕЙЫ адон æмбæлд кæнын, æмæ уый нæ хъуыд ныууадзын 24 Куырм разамонджытæ къогъойы фæрсудзджытæ теуайы та ныхъуырджытæ 25 Мæгуыр уæ бон, чины джы дæснытæ æмæ фари сейтæ, цæстмæхъустæ, кæй сыгъдæг кæнут къус æмæ тæбæгъы æддаг фарс, афтæ- мæй мидæгæй та дзаг сты давындзинадæй æмæ æнæ- рæстдзинадæй. 26 Куырм фарисей! ныс- сыгъдæг кæн раздæр къус æмæ тæбæгъы мидæгæй, цæ- мæй сыгъдæг уа сæ æддаг фарс дæр. 27 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фарисей- тæ, цæстмæхъустæ, ахуырст зæппæдзты хуызæн кæй стут, кæцытæ æддейы ба- кæсгæйæ зынынц рæсугъ- дæй, мидæгæй та дзаг сты мæрдты стджытæй æмæ алы æнæсыгъдæгдзинадæй; 28 Афтæ сымах дæр æдде- йы бакастæй адæммæ кæсут рæстгæнджытæ, мидæгæй та дзаг стут цæстмæхъусдзинад æмæ æнæзакъондзинадæй. 29 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фари- сейтæ, цæстмæхъустæ, кæй амайут пехуымпартæн зæп- пæдзтæ æмæ рæсугъд кæнут рæстгæнджыты цыртытæ, 30 Æмæ дзурут: «мах куы уыдаиккам нæ фыдæлты рæстæг, уæд нæ уыдаиккам æмвæнд уыдонимæ пехуым- парты туг калгæйæ»; 31 Афтæмæй уæхæдæг уæ- хи ныхмæ æвдисæн лæуут, сымах кæй стут уыдоны 28 Лук. П, 44; Ап. к. 23, 3. 33 Мтф. 3, 7. 34 2 Пар. 36, 15-16; Лук. 11, 49. 35 Уæв. 4, 8; 2Пар.24, 21-22; Лук. 11, 51; 1 Иоан 3, 12. 37 Дык. з. 32,11-12, Лук. 13, 34. 38 Лук. 13, 35. 39 Пс. 117, 26; Мтф. 21, 9. фырттæ, кæцытæ фæцагъ- той пехуымпарты; 32 Баххæст кæнут уæдæ уæ фыдæлты барæн. 33 Кæлмытæ, маргджыны зæнæг! куыд алидздзыстут сымах зындонмæ тæрхонæй? 34 Уымæ гæсгæ, мæнæ Æз æрвитын сымахмæ пехуым- парты, æмæ зондджынты, æмæ чиныджы дæсныты; æмæ сымах иуты амардзыс- тут æмæ байтындздзыстут, иннæты та нæмдзыстут уæ æмбырдгæнæнты æмæ сур- дзыстут иу сахарæй ин- нæмæ; 35 Æрцæуæд сымахыл, зæххыл цы æппæт раст туг калд æрцыд, уый, рæстгæ- нæг Авелы тугæй, Варахийы фырт Захарийы онг, кæцы- йы сымах амардтат кувæн- донæй нывондхæссæны æх- сæн. 36 Æцæг зæгъын сыма- хæн, адон æппæт кæй æр- цæудзысты ацы мыггагыл. 37 Иерусалим, Иеруса- лим, пехуымпарты цæгъдæг æмæ дæумæ æрвыстыты дур- тæй марæг! цал хатты Мæ фæндыд дæ сывæллæтты æрæмбырд кæнын, куыд маргъ йæ цъиуты æрæмбырд кæны базырты бын, æмæ сы- мах нæ бафæндыд! 38 Мæнæ ныр уагъд цæуы сымахæн уæ хæдзар афти- дæй. 39 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн: нæ фендзыстут амæй фæстæмæ Мæн, ца- лынмæ схъæр кæнат: «арфæ- гонд у Хицауы номæй Æр- цæуæг!» 50
СÆР 24 1 Йесо рагзагъд кæны кувæндоны фе- хæлд, хæстытæ æмæ сурындзинæдтæ. 23 Адæймаджы Фырты æрцæуын; бон бæрæг нæу; «хъæлдэæг ут>. Æмæ рацæугæйæ Иесо цыд кувæндонæй. Æмæ æрбалæууыдысты Иæ ахуыр- гæнинæгтæ, цæмæй фенын кæной Уымæн кувæндоны агъуыстытæ. 2 Иесо та загъта уыдо- нæн: уынут адон æппæт? Æцæг зæгъын сымахæн: нал баззайдзæн ам дур, дурыл; æппæтдæр хæлд æрцæудзы- сты. 3 Уый та Елеоны хохыл куы бадт, уæд æрбацыдысты Уымæ ахуыргæнинæгтæ хи- барæй æмæ бафарстой: зæгъ нын, кæд уыдзæн уый? æмæ цы нысан ис Дæу æрцæуы- нæн æмæ æнусы кæронæн? 4 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: хъахъхъæнут, цæ- мæй уæ мачи фæсайа; 5 Уымæн æмæ бирæтæ æр- цæудзысты Мæ номæй æмæ дзурдзысты: «æз Чырысти дæн», æмæ бирæты фæсай- дзысты. 6 Афтæ дæр фехъусдзыс- тут хæстыты тыххæй æмæ хæсты койтæ. Кæсут, ма фæтæрсут; уымæн æмæ æп- пæт уыдоныл æрцæуын æм- бæлы. Фæлæ уый кæрон нæ- ма у: 7 Уымæн æмæ сыстдзысты адæм адæмыл æмæ паддза- хад паддзахадыл, æмæ уы- дзæн æххормаг рæстæджы- тæ, рын низтæ, æмæ иуæй- иу бынæтты зæххæнкъуыс- тытæ; | Ы Сæр 24 I 8 Уыдон æппæт сты низ- тæн сæ райдайæн. 9 Уæд сымах дæтдзысты хъизæмар кæнынмæ æмæ уæ мардзысты; æмæ сымах æнæуынон уыдзыстут æппæт адæмæн Мæ номы тыххæй. 10 Æмæ уæд фæрæдийдзы- сты бирæтæ; æмæ кæрæдзи- йы уæй кæндзысты, æмæ кæ- рæдзийæн æнæуынон уы- дзысты; 11 Æмæ бирæ мæнг пе- хуымпартæ сыстдзысты æмæ бирæты фæсайдзысты; 12 Æмæ æнæзакъондзи- нæдтæ сарæхы аххосæй, би- рæтæн æруазал уыдзæн сæ уарзондзинад; 13 Кæронмæ ныффæразæг 1та фервæздзæн. 14 Æмæ хъуыстгонд уы- дзæн ацы Паддзахады Еван- гели æппæт дунейыл, æвди- сæнæн æппæт адæмтæн; æмæ уæд æрцæудзæн кæрон. 15 Уæдæ, куы фенат гæ- ныстоны æнаккагдзинад лæугæ сыгъдæг ран, пехуым- пар Даниилы сæрты раздæр загъд,— чи кæсы, уый æм- барæд,— 16 Уæд Иудейы уæвджы- тæ, лидзæнт хæхтæм; 17 Æмæ уæлхæдзары чи ис, уый мауал æрхизæд исты райсынмæ йæ хæдзарæй; 18 Æмæ быдыры чи ис, уый мауал раздæхæд фæстæ- мæ йæ дарæстæ райсынмæ. 19 Мæгуыр сæ бон сывæр- джынтæн æмæ дзидзидар- джытæн уыцы бонты! 20 Кувут, цæмæй уæ ли- дзын ма бахъæуа зымæгон, кæнæ сабаты; [АТФЕИ Сæр 24 1 Мрк. 13, 1-2; Лук. 21, 5-6. 2 Мрк. 13, 2; Лук. 19, 44; 21, 6. 4Мрк. 13, 5; Лук. 21, 8; Еф. 5, 6; 2 Фес. 2, 3. 9 Мтф. Ю, 17; Мрк. 13, 9; Лук. 21, 12; Иоан. 15, 20. 15 Дан. 9, 27; Мрк. 13, 14; Лук. 21, 20. 51
Сæр 24 МАТФЕИЫ 21 Уымæн æмæ уæд уы- дзæн стыр зындзинад, цавæр нæ уыд дунейы райдайæнæй нырмæ, æмæ нæ уыдзæн. 22 Æмæ куы нæ сцыбыр уыдаиккой уыцы бонтæ, уæд иу адæймаг дæр нæ аирвæз- таид; фæлæ æвзæрстыты тыххæй сцыбыр уыдзысты уыцы бонтæ. 23 Уæд исчи куы зæгъа сы- махæн: «мæнæ ам Чырысти», кæнæ «уым», — ма æууæндут; 24 Уымæн æмæ сыстдзыс- ты мæнг чырыститæ, æмæ мæнг пехуымпартæ, æмæ дæтдзысты стыр нысæнттæ æмæ диссæгтæ, цæмæй фæ- сайой, гæнæн куы уа, уæд æвзæрстыты дæр. 25 Мæнæ, Æз раздæр за- гътон сымахæн. 26 Уæдæ, куы зæгъой сы- махæн: «мæнæ, Уый æдзæ- рæг ран», — ма рацæут; «мæнæ Уый æмбæхст агъуыс- ты», — ма æууæндут; 27 Уымæн æмæ, арвырт- тывд куыд рацæуы скæсæнæй æмæ фæзыны суанг ныгуы- лæнмæ, афтæ уыдзæн Адæй- маджы Фырты æрцыд дæр; 28 Уымæн æмæ марды- буар кæм уа, уым æрæмбырд уыдзысты цæргæстæ. 29 Æмæ æвиппайды, уыцы зындзинæдты бонты фæстæ, хур баталынг уыдзæн æмæ мæй йæ рухс нал ратдзæн, æмæ стъалытæ æрхаудзысты арвæй æмæ уæларвон тыхтæ фенкъуысдзысты; 30 Уæд фæзындзæн Адæй- маджы Фырты нысан арвыл; æмæ уæд скæудзысты æп- пæт зæххон адæмыхæттытæ, 23 Мрк. 13, 21; Лук 17, 23 27 Лук. 17, 37. 29 Ис. 13, 10, Иез32,7; Иоил 2, 31; Мрк 13, 24; Лук. 21, 25. 30 Зах. 12, 10; Мрк. 14, 62; Рарг 1, 7. 31 1 Кор 15, 52, 1 Фес. 4, 16 34 Мрк. 13, 30-31. 35 Ис. 51, 6; 2 Пет. 3, 10. 37 Уæв. 7, 7; Лук. 17, 26, 1 Пет. 3, 20. æмæ фендзысты Адæймаджы Фырты, æрцæугæ уæларвон æврæгътыл хъаруимæ æмæ стыр кадимæ; 31 Æмæ арвитдзæн Иæ Зæдты хъæрæйуасæн уадын- дзимæ æмæ æрæмбырд кæн- дзысты Иæ æвзæрстыты цыппар дымгæйæ, арвы иу кæронæй иннæмæ. 32 Легъуи бæласæй райсут хуызæг: йæ къалиутæ куы фæфæлмæн вæййынц æмæ сыфтæ куы рауадзынц, уæд зонут хæстæг кæй у сæрд; 33 Афтæ, куы фенат сы- мах адон æппæт, зонут, хæс- тæг кæй у, дуары раз. 34 Æцæг зæгъын сымахæн: нæма аивгъуыйдзæн ацы мыггаг, афтæ адон æппæт- дæр уыдзысты; 35 Арв æмæ зæхх аив- гъуыйдзысты, фæлæ Мæ дзырдтæ нæ аивгъуыйдзысты. 36 Уыцы бон æмæ саха- ты тыххæй та ничи зоны, нæ- дæр уæларвон Зæдтæ, фæлæ æрмæст иунæг Мæ Фыд; 37 Фæлæ куыд уыд Нойы бонты, афтæ уыдзæн Адæй- маджы Фырты æрцыды дæр: 38 Уымæн æмæ хъаймæты размæ бонты куыд хордтой, нуæзтой, устытæ куырдтой æмæ моймæ цыдысты, ца- лынмæ Ной наумæ бацыд, уыцы боны онг, 39 Æмæ æнхъæл нæ уыды- сты, хъаймæт цалынмæ æр- цыд æмæ фесæфта æппæты уæдмæ,— афтæ уыдзæн Ад- æймаджы Фырты æрцыд дæр; 40 Уæд уыдзысты дыууæ- йæ быдыры: иу ист уыдзæн, иннæ та баззайдзæн; 52
МАТФЕИЫ Сæр 24, 25 41 Дыууæ æрмгуырой ссæ- гæй: иу ист уыдзæн, иннæ та баззайдзæн. 42 Уæдæ хъæлдзæг ут, уымæн æмæ нæ зонут, кæцы сахат æрцæудзæн уæ Хицау. 43 Фæлæ уый зонут сы- мах, хæдзары хицау куы зо- нид, кæцы афон æрцæудзæн давæг, уæд хъæлдзæг уаид æмæ нæ бауадзид йæ хæдзар фæкъахын. 44 Уый тыххæй сымах дæр цæттæ ут, уымæн æмæ кæцы сахат æнхъæл не стут, æрцæудзæн Адæймаджы Фырт. 45 Чи у æууæнкджын æмæ зондджын цагъар, кæцыйы йæ æлдар сæвæрдта йæ æх- хуырстыты сæргъыл, цæмæй уыдонæн афоныл хæринаг дæтта? 46 Тæхудиаг у уыцы ца- гъар, кæцыйы йæ æлдар æр- бацæугæйæ, афтæ кæнгæ æрбаййафа; 47 Æцæг зæгъын сыма- хæн, йæ æппæт мулкы сæр- гъыл æй сæвæрдзæн. 48 Фæлæ уыцы цагъар, фыдзæрдæ уæвгæйæ куы зæ- гъа йæ зæрдæйы: «тагъд не ’рцæудзæн мæ æлдар», 49 Æмæ куы райдайа нæ- мын йе ’мбæлтты, хæрын æмæ нуазын расыггæнджы- тимæ,— 50 Уæд æрцæудзæн уыцы цагъары æлдар, æнхъæлмæ кæд нæ кæсы, уыцы бон æмæ æнхъæл кæд нæу, уыцы сахат, 51 Æмæ йæ афаддзæн æмæ йæ цæстмæхъусты хъысмæ- тæй æмхай скæндзæн: уым 42Мтф. 25, 13; Мрк. 13, 33. 43 Лук. 12, 39; 1 Фес. 5, 2; Рарг. 16, 15. 45 Лук. 12, 42; 1 Кор. 4, 2. 46 Рарг. 16, 15. Сæр 25 10 Лук. 13, 25. 53 уыдзæн кæуын æмæ дæндæг- ты хъыс-хъыс. СÆР 25 1 Фæсномыг ныхас дæс чызджы тых- хæй; 14 Талантты тыххæй; 31 Тæрхон адæмтæн, «бакодтат Мæнæн». Уæд Уæларвон Паддзахад уыдзæн дæс чызджы хуызæи, кæцытæ, райсгæйæ сæ рухсгæнæнтæ, рацыдыс- ты усгуры размæ; 2 Уыдонæй фондз уыдыс- ты зондджынтæ æмæ фондз æнæзæндтæ; 3 Æнæзæндтæ, райсгæйæ сæ рухсгæнæнтæ, нæ райс- той семæ зети; 4 Зондджынтæ та, сæ рухсгæнæнтимæ райстой зе- ти сæ мигæнæнты; 5 Æмæ усгур куы фæсти- ат кодта, уæд сеппæты дæр хуыссæг æрцахста æмæ ба- фынæй сты. 6 Фæлæ æмбисæхсæв рай- хъуыст хъæр: «мæнæ, усгур æрбацæуы, рацæут йæ раз- мæ». 7 Уæд сыстадысты уыцы чызджытæ иуылдæр æмæ сæ рухсгæнæнтæ барæвдз код- той. 8 Æнæзæндтæ та загътой зондджынтæн: «раттут нын уæ зетийæ, уымæн æмæ нæ рухсгæнæнтæ мынæг кæ- нынц». 9 Зондджынтæ та загътой: «цæмæй мах дæр æмæ сымах дæр ма схъуаг уæм, хуыздæр у, ацæут уæйгæнджытæм æмæ балхæнут уæхицæн». 10 Куы ацыдысты уыдон æлхæнынмæ, уæд æрбацыд усгур, æмæ цæттæтæ бацы-
Сæр 25 МАТФЕИЫ дысты йемæ чындзæхсæвмæ, æмæ дуæрттæ æхгæд æрцы- дысты. 11 Уый фæстæ æрбацы- дысты иннæ чызджытæ дæр æмæ зæгъынц: «Хицау! Хи- цау! байгом нын кæн». 12 Уый та загъта уыдонæн дзуаппæн: «æцæг зæгъын сы- махæн: нæ уæ зонын». 13 Уæдæ хъæлдзæг ут, уы- мæн æмæ нæ зонут нæдæр бон, нæдæр сахат, кæцыйы æрцæудзæн Адæймаджы Фырт. 14 Уымæн æмæ Уый ба- кæндзæн уыцы адæймаджы хуызæн, кæцы кæйдæр бæс- тæм цæугæйæ, фæдзырдта йæ цагъартæм æмæ йæ мулк уыдоныл бафæдзæхста: 15 Æмæ иуæн ратта фондз таланты*, иннæмæн дыууæ, иннæмæн иу, алкæмæн дæр йæ хъарумæ гæсгæ; æмæ уы- цы сахат араст. 16 Фондз таланты райсæг ацыд, хъуыддагæн сæ схардз кодта æмæ æндæр фондз та- ланты спайда кодта; 17 Раст афтæ дыууæ та- ланты райсæг дæр спайда кодта æндæр дыууæ; 18 Иу талант райсæг та, ацыд æмæ йæ баныгæдта зæххы, æмæ басусæг кодта йæ æлдары æвзист. 19 Бирæ рæстæджы фæс- тæ, æрбацыд уыцы цагъай- рæгты æлдар æмæ баца- гуырдта уыдонæй хыгъд. 20 Æмæ бацæугæйæ, фондз таланты райсæг, æрба-1 хаста æндæр фондз таланты æмæ зæг’ъы: «æлдар! фондз 11 Мтф. 7, 21. 12 Пс. 5, 5; Авв. 1, 13. 13 Мрк. 13, 33; 1 Кор. 16, 13. 14 Лук. 19, 12 15 Ром. 12, 6; 1 Кор 12: 7, 11. 21 Ис 61, 7. Æнзисты уам. таланты ды раттай мæнæн; мæнæ æндæр фондз таланты самал кодтон уыдонæй æз». 21 Иæ æлдар загъта уы- мæн: «хорз, хæлар æмæ æнæ- сайд цагъар! гыццылы уыд- тæ æнæсайд, бирæты сæр- гъыл дæ сæвæрдзынæн; бацу дæ æлдары циндзинадмæ». 22 Бацыд афтæ дыууæ та- ланты райсæг дæр æмæ за- гъта: «Æлдар! дыууæ талан- ты ды раттай мæнæн; мæнæ, æндæр дыууæ таланты самал кодтон уыдонæй». 23 Иæ æлдар загъта уы- мæн: «хорз хæлар æмæ æнæ- сайд цагъар! гыццылы уыд- тæ æнæсайд, бирæты сæр- гъыл дæ сæвæрдзынæн; бацу дæ æлдары циндзинадмæ». 24 Бацыд иу талант рай- сæг дæр æмæ загъта: «Æл- дар! æз зыдтон дæу, кæй дæ æнæхатыр адæймаг, кæрдыс, кæм нæ байтыдтай, æмæ æм- бырд кæныс, кæм нæ акалд- тай; 25 Æмæ, фæтæрсгæйæ ацыдтæн æмæ бамбæхстон дæ талант зæххы; мæнæ дæ- уæн дæхион». 26 Иæ æлдар та загъта уы- мæн дзуаппæн: «хинæйдзаг æмæ зивæггæнаг цагъар! ды зыдтай, æз кæй кæрдын, кæм нæ байтыдтон, æмæ æмбырд кæнын, кæм нæ акалдтон; 27 Уымæ гæсгæ дæу хъуы- дис мæ æвзист раттын базар- гæнджытæм æмæ æрбацæу- гæйæ, æз райстаин мæхион æфтиагимæ; 28 Уæдæ райсут уымæй талант æмæ йæ раттут дæс таланты кæмæ ис, уымæ. 54
29 Уымæн æмæ кæмæ ис, уымæн лæвæрд уыдзæн æмæ фылдæр кæндзысты, фæлæ кæмæ нæй, уымæй ист уы- дзæн, цы йæм ис, уый дæр; 30 Ницæййаг цагъары та аппарут æддаг талынгмæ: уым уыдзæн кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс». Адон зæгъгæйæ, схъæр кодта: хъустæ кæмæн ис хъусынæн уый хъусæд! 31 Куы æрцæуа Адæйма- джы Фырт Иæ кады æмæ æппæт сыгъдæг Зæдтæ Ие- мæ, уæд æрбаддзæн Иæ кады паддзахы бадæны. 32 Æмæ æрæмбырд уы- дзысты Иæ разы æппæт адæмтæ; æмæ ахицæн кæн- дзæн иуты иннæтæй, фый- йау куыд ахицæн кæны фыс- ты сæгътæй, афтæ; 33 Æмæ сæвæрдзæн фыс- ты Иæ рахизырдыгæй, сæгъ- ты та — галиуырдыгæй. 34 Уæд зæгъдзæн Паддзах Иæ рахизырдыгæй чи ис, уыдонæн: «æрцæут, Мæ Фы- дæй арфæгæндтытæ, уæхи бакæнут дуне сфæлдисынæй нырмæ сымахæн цæттæгонд Паддзахад: 35 Уымæн æмæ æххормаг уыдтæн Æз, æмæ Мын сымах хæринаг раттат; дойны уыд- тæн, æмæ Мын сымах бана- зын кодтат; уыдтæн фæндаг- гон æмæ сымах райстат Мæн; 36 Бæгънæг уыдтæн æмæ сымах дарæс скодтат Мæ- ныл; рынчын уыдтæн æмæ сымах бабæрæг кодтат Мæн; ахæстоны уыдтæн æмæ сы- мах æрбацыдыстут Мæнмæ». 37 Уæд рæстгæнджытæ | Ы Сæр 25 |зæгъдзысты Уымæн дзуап- пæн: «Хицау! кæд федтам мах Дæу æххормагæй æмæ бафсæстам? кæнæ дойныйæ æмæ баназын кодтам? 38 Кæд федтам мах Дæу фæндаггонæй æмæ æрбакод- там? кæнæ бæгънæгæй æмæ дарæс скодтам? 39 Кæд федтам мах Дæу рынчынæй, кæнæ ахæстоны æмæ бацыдыстæм Дæумæ?» 40 Æмæ Паддзах зæгъ- дзæн уыдонæн дзуаппæн: «æцæг зæгъын сымахæн: кæд сымах уый бакодтат Мæ ацы кæстæр æфсымæртæй иуæн, уæд Мæнæн бакодтат». 41 Уæд зæгъдзæн галиуыр- дыгæй чи ис, уыдонæн: «ацæ- ут Мæнæй, æлгъыстытæ, хæйрæг æмæ йæ зæдтæн цæт- тæгонд, мыггагмæйы артмæ. 42 Уымæн æмæ æххормаг уыдтæн Æз, æмæ сымах нæ раттат Мæнæн хæринаг; дойны уыдтæн æмæ Мын нæ баназын кодтат; 43 Уыдтæн фæндаггон æмæ нæ райстат Мæн; бæгъ- нæг уыдтæн æмæ дарæс не ’скодтат Мæныл; уыдтæн рынчын, уыдтæн ахæстоны æмæ нæ бабæрæг кодтат Мæн». 44 Уæд уыдон дæр зæгъ- дзысты уымæн дзуаппæн: «Хицау! кæд федтам Дæу æх- хормагæй, кæнæ дойныйæ, кæнæ фæндаггонæй, кæнæ бæгънæгæй, кæнæ рынчы- нæй, кæнæ ахæстоны æмæ нæ балæггад кодтам Дæуæн?» 45 Уæд зæгъдзæн уыдо- нæн дзуаппæн: «æцæг зæ- гъын сымахæн: кæд сымах АТФЕИ 29 Мтф. 13, 12; Мрк. 4, 25; Лук. 8, 18; 19, 26. 30 Мтф. 24, 51. 31 Мтф. 13,49; 16, 27; Ап. к. 1, 11. 34 Мтф. 20, 23. 35 Ис. 58, 7; Иез. 18, 7; 2 Тим. 1, 18. 40 Фæс. н. 14,31; 19, 17; Мтф. 10, 42. 41 Пс 6, 9, Лук. 13, 27. 55
Сæр 25, 26 МАТФЕЙЫ адон нæ бакодтат ацы кæс- тæртæй иуæн, уæд нæ ба- кодтат Мæнæн». 46 Æмæ ацæудзысты адон мыггагмæйы зындонмæ, рæстгæнджытæ та мыггаг- мæйы цардмæ. СÆР 26 1 Йссойы рагзагъд Йæ мæлæты тыххæй; сауджынтæ æмæ хистæрты сусæгвæнд. 6 Йссойы байсæрст Вифанийы. 14 Иудæ ауæй кодта 17 Куадзæнмæ цæттæ кæнын. 20 Хицауы изæрхор, дзул æмæ къус; 31 Петры фæцудыны рагзагъд, 36 Геф- симан; 47 Йесойы ауæй æмæ æрцахст. 57 Æмбырдгæнæны тæрхоны. 69 Пстры бавдисæн. Иесо куы фæцис æппæт ацы ныхæстæ, уæд за- гъта Иæ ахуыргæнинæгтæн: 2 Сымах зонут, дыууæ бо- ны фæстæ кæй уыдзæн Куа- дзæн æмæ Адæймаджы Фырт лæвæрд уыдзæн байтын- дзынмæ. 3 Уæд æрæмбырд сты хис- тæр сауджынтæ, чиныджы дæснытæ æмæ адæмы хис- тæртæ хистæр сауджыны кæртмæ, йæ ном Каиафæ, 4 Æмæ бауынаффæ код- той хиндзинадæй Иесойы æрцахсын æмæ амарыныл; 5 Фæлæ дзырдтой: æр- мæст бæрæгбоны нæ, цæмæй ма сызмæнтой адæм. 6 Йесо та куы уыд Вифа- нийы, хъотырджын Симоны хæдзары, 7 Уымæ æрбацыд иу сыл- гоймаг, зынаргъ миройæ дзаг алебастры мигæнæнимæ, æмæ Уый куы бадти, уæд Ын æй Йæ сæрыл уагъта. 8 Фенгæйæ уый, Иæ ах- уыргæнинæгтæ хъуыр-хъуыр кодтой æмæ дзырдтой: цæ- 46 Дан. 12,2; Иоан. 5, 29. Сæр 26 2 Мрк. 14, 1; Лук. 22, I, Иоан. 13, 1. 3 Пс 2, 2; Иоан II, 47. 4Пс. 40, 8 6 Мрк. 14, 3; Иоан. 11, 2; 12, 3. 11 Дык. з 15, 11. 14 Мрк. 14, 10, Лук. 22, 4 15 Зах. 11, 13. 17 Рац. 12: 6, 15; Мрк. 14, 12; Лук. 22, 7. мæн хъæуы ахæм дзæгъæл хардз? 9 Уымæн æмæ ауæй кæ- нæн уыд уыцы миройæн стыр аргъыл æмæ мæгуыр- гуртæн байуарæн. 10 Фæлæ Иесо, бамбаргæ- йæ уый, загъта уыдонæн: цæ- мæн æфсæрмы кæнут сыл- гоймаджы? уый хорз хъуыд- даг бакодта Мæнæн; 11 Уымæн æмæ мæгуыр- гуртæ æдзухдæр уемæ сты, Æз та æдзух нæ дæн уемæ; 12 Ацы миро Мæ буарыл æруадзгæйæ, уый сцæттæ кодта Мæн ныгæнынмæ; 13 Æцæг зæгъын сымахæн: кæмдæриддæр уа хъуыстгонд ацы Евангели æппæт дунейы, загъд уыдзæн ацы сылгой- маджы зæрдылдарыны тых- хæй æмæ цы бакодта, уый тыххæй дæр. 14 Уæд дыууадæсæй иу, йæ ном Иудæ Искариотаг, ацыд хистæр сауджынтæм 15 Æмæ загъта: цы рат- дзыстут сымах мæнæн, æз уын Æй куы ауæй кæнон уæд? Уыдон уымæн зæрдæ бавæрдтой раттын æртын æвзисты; 16 Æмæ уæдæй фæстæмæ уый агуырдта æнцонвадат уавæр Уый ауæй кæнынæн. 17 Æнæнхъизæнты фыц- цаг бон ахуыргæнинæгтæ æрбалæууыдысты Иесомæ æмæ загътой Уымæн: кæм дæттыс махæн, Дæуæн куа- дзæн æрцæттæ кæныны бар? 18 Уый загъта: ацæут са- хармæ ахæм адæймагмæ æмæ зæгъут уымæн: «Ахуыр- гæнæг зæгъы: Мæ рæстæг у 56
МАТФЕЙЫ Сæр 26 хæстæг, дæумæ сæххæст кæ- нон куадзæн Мæ ахуыргæни- нæгтимæ». 19 Ахуыргæнинæгтæ ба- кодтой, уыдонæн Иесо куыд загъта, афтæ, æмæ æрцæттæ кодтой куадзæн. 20 Æмæ куы æризæр, уæд Уый æрбадт дыууадæс ах- уыргæнинагимæ; 21 Æмæ куы хордтой уы- дон, загъта: æцæг зæгъын сымахæн, сымахæй иу Мæн кæй ауæй кæндзæн. 22 Уыдон иттæг æрæн- къард сты æмæ райдыдтой дзурын Уымæн, алчидæр уы- донæй: мыййаг æз нæ дæн, Хицау? 23 Уый та загъта дзуап- пæн: Мемæ йæ къух тæбæ- гъы чи æруадза, уый ауæй кæндзæн Мæн; 24 Уæвгæ Адæймаджы Фырт цæуы, Уый тыххæй фыст куыд у; фæлæ мæгуыр йæ бон уыцы адæймагæн, кæцы Адæймаджы Фырты ауæй кæндзæн: куы нæ рай- гуырдаид, уæд хуыздæр уы- даид уыцы адæймагæн. 25 Уæд Иудæ дæр, Иæ уæйгæнæг, загъта: æз нæ дæн мыййаг, Ахуыргæнæг? Иесо зæгъы уымæн: ды за- гътай. 26 Æмæ уыдон куы хорд- той, Йесо райста дзул, æмæ арфæ ракæнгæйæ, æрсаста, æмæ уаргæйæ ахуыргæни- нæгтæн загъта: райсут, хæ- рут: уый у Мæ Буар. 27 Æмæ райсгæйæ къус æмæ арфæ ракæнгæйæ, рат- та уыдонмæ æмæ загъта: нуазут амæй иуылдæр; | 20 Пс. 49, 10; Мрк. 14, 18; Лук. 22, 14; Иоан. 13, 21. 24 Пс. 21, 3; Ис. 53, 3, Дан. 9, 26. 26 Мрк. 14, 22; Лук. 22, 19; 1 Кор. 11, 24. 28 Мтф. 20, 28. 31 Зах. 13, 7; Мрк. 14, 27; Иоан. 16, 32. 32 Мтф. 28, 16; Мрк. 14, 28. 34 Мрк. 14, 30; Лук. 22, 34; Иоан. 13, 38. 36 Мрк. 14, 32; Лук. 22, 39. 28 Уымæн æмæ уый у Мæ Туг, ног фæдзæхсты, бирæ- ты тыххæй калд уыдзæн, тæ- ригъæдтæ ныббарыны тых- хæй. 29 Сымахæн та зæгъын, амæй фæстæмæ кæй нал нуаздзынæн ацы сæнæфсиры дыргъы нозтæй, уыцы боны онг, куы нуазон сымахимæ ног сæн Мæ Фыды Паддза- хады. 30 Æмæ сзаргæйæ, ацыды- сты Елеоны хохмæ. 31 Уæд зæгъы уыдонæн Иесо: иуылдæр сымах фæрæ- дийдзыстут Мæн тыххæй ацы æхсæв, уымæн æмæ фыст ис: «ныццæвдзынæн фыййауы æмæ ныххæлиу уыдзысты дзуджы фыстæ»; 32 Мæ райгасы фæстæ та уæм æнхъæлмæ кæсдзынæн Галилейы. 33 Петр загъта Уымæн дзуаппæн: иуылдæр куы фæ- рæдиой Дæу тыххæй, уæд- дæр æз никуы фæрæдийдзы- нæн. 34 Иесо загъта уымæн: æцæг зæгъын дæуæн, ацы æхсæв, уасæг цалынмæ ныу- уаса, уæдмæ æртæ хатты бавдисæн кæндзынæ Мæныл. 35 Зæгъы Уымæн Петр: Демæ мæ амæлын куы хъæ- уа, уæддæр æвдисæн нæ ба- кæндзынæн Дæуыл. Афтæ дзырдтой ахуыргæнинæгтæ иуылдæр. 36 Уый фæстæ æрбацыд уыдонимæ Иесо, Гефсиман цы бынат хуыйны, уырдæм, æмæ зæгъы ахуыргæнинæг- тæн: абадут ам, цалынмæ Æз ацæуон, бакувон уым. 57
Сæр 26 МАТФЕЙЫ 37 Æмæ акæнгæйæ Иемæ Петры æмæ Зеведейы дыууæ фырты, райдыдта хъыг кæ- нын æмæ æнкъард кæнын. 38 Уæд зæгъы уыдонæн Иесо: Мæ уд мæлæтон хъыг кæны; фæут ам æмæ хъæл- дзæг ут Мемæ. 39 Æмæ ацæугæйæ иу гыццыл, æрхауд Иæ цæсго- мыл, куывта æмæ дзырдта: Мæ Фыд! кæд гæнæн ис, анвгъуыйæд Мæнæй ацы къус; уæвгæ Мæн куыд фæн- ды, афтæ нæ, фæлæ Дæу куыд фæнды. 40 Æмæ æрцыд ахуыргæ- нинæгтæм, æмæ ссардта уы- доны фынæйæ, æмæ зæгъы Петрæн: афтæ уæ бон нæ уыд иу сахат хъæлдзæг уæ- вын Мемæ? 41 Хъæлдзæг ут æмæ ку- вут, цæмæй ма бахауат фыд- æвзарæны: уд цæрдæг у, буар та æнæхъару. 42 Ноджыдæр та ацæугæ- йæ куывта, дзургæйæ: Мæ Фыд! кæд ацы къусæн нæй аивгъуыйæн Мæнæй, цæмæй йæ Æз ма баназон, уæд Дæу фæндон. 43 Æмæ æрбацæугæйæ но- джыдæр та ссардта уыдоны фынæйæ, уымæн æмæ уыдо- нæн сæ цæстытæ æруæззау сты. 44 Æмæ ныууадзгæйæ уы- доны, ацыд ноджыдæр æмæ бакуывта æртыккаг хатт, уыцы ныхас зæгъгæйæ. 45 Уæд æрцыд Иæ ахуыр- гæнинæгтæм æмæ зæгъы уы- донæн: сымах нырма хуыс- сут æмæ ’уæ фæллад уадзут? мæнæ, æрхæстæг сахат, æмæ 37 Пс. 14,3; Иоан. 12, 27. 39 Мтф. 20, 22; Иоап. 5, 30; Фил. 2, 8; Дзут. 5, 7-8. 47 Мрк. 14, 43; Лук. 22, 47; Иоан. 18,3. 52 Уæв. 9,6; Рарг. 13, 10. 53 Дан. 7, 10. 54 Пс. 21,2;Ис. 53, 2; Дан. 9, 26. Адæймаджы Фырт лæвæрд цæуы тæригъæдджынты къухтæм; 46 Сыстут, цæуæм: мæнæ, æрбахæстæг Мæн уæйгæнæг. 47 Æмæ ма куы дзырдта Уый, мæнæ Иудæ, дыууадæ- сæй иу æрбацыд, æмæ йемæ бирæ адæм кæрдтæ æмæ михтимæ, хистæр сауджын- тæ æмæ адæмы хистæртæй. 48 Иæ уæйгæнæг та ратта уыдонæн нысан, зæгъгæйæ: æз Кæмæн апъа кæнон, Уый у, æрцахсут Æй. 49 Æмæ уыцы сахат ба- цæугæйæ Иесомæ, загъта: цин кæн, Ахуыргæнæг! Æмæ Иын апъа кодта. 50 Иесо та загъта уымæн: хæлар, цæй тыххæй æрба- цыдтæ ды? Уæд бацыдысты, æмæ фæлæбурдтой Иесомæ сæ къухтæй, æмæ Иæ акод- той. 51 Æмæ мæнæ, Иесоимæ уæвджытæй иу йæ кард сис- та æмæ хистæр сауджыны цагъары ныццавта æмæ йын йæ хъус ахауын кодта. 52 Уæд зæгъы уымæн йе- со: сæвæр дæ кард йæ бына- ты, уымæн æмæ кард райс- джытæ иуылдæр кардæй фе- сæфдзысты; 53 Æви æнхъæл дæ, Мæ бон нæу Мæ Фыдæй ныр ра- курын, æмæ Уый рарвитид Мæнæн дыууадæс легионæй фылдæр Зæдтæ? 54 Куыд сæххæст уыдзыс- ты Фыстытæ, афтæ уæвын кæй æмбæлы? 55 Уыцы сахат загъта Ие- со адæмæн: цыма абырæгмæ рацыдыстут сымах кæрдтæ 58
æмæ михтимæ Мæн акæнын- мæ; алыбон сымахимæ бад- тæн Æз, ахуыр кодтон ку- вæндоны, æмæ Мæ уæд нæ акодтат сымах. 56 Адон та æппæт уыдыс- ты, цæмæй сæххæст уой пе- хуымпарты фыстытæ. Уæд ахуыргæнинæгтæ иуылдæр, ныууадзгæйæ Уый, алыгъ- дысты. 57 Иесойы ракæнджытæ та Уый бакодтой хистæр сау- джын Каиафæмæ, уым æрæм- бырд сты чиныджы дæснытæ æмæ хистæртæ. 58 Петр та цыд Иæ фæс- тæ дæрддзæф, хистæр сау- джыны кæрты онг; æмæ ба- цæугæйæ мидæмæ, æрбадт кусджытимæ, цæмæй фена кæрон. 59 Хистæр сауджынтæ æмæ хистæртæ æмæ æппæт синедрион* агуырдтой мæнг æвдисæнадтæ Иесойы ных- мæ, цæмæй раттой Уый мæ- лæтмæ, 60 Æмæ нæ ардтой; æмæ кæд бирæ мæнгæвдисæнтæ цыд, уæддæр не ссардтой. Фæлæ фæстагмæ æрцыдыс- ты дыууæ мæнгæвдисæны 61 Æмæ загътой: Уый дзырдта: «Мæ бон у Хуыца- уы кувæндон фехалын æмæ йæ æртæ бонмæ саразын». 62 Æмæ сыстгæйæ хистæр сауджын загъта Уымæн: цæ- уылнæ исты дзуапп дæттыс? Уыдон Дæ ныхмæ цы æвди- сæнад кæнынц? 63 Иесо ницы дзырдта. Æмæ хистæр сауджын загъ- та Уымæн: æгас Хуыцауы * Сæйраг тæрхондон. | Ы Сæр 26 I номæй Дæ курын, зæгъ ма- хæн, Ды Дæ Чырысти, Хуы- цауы Фырт? 64 Иесо зæгъы уымæн: ды загътай; суанг ма зæгъын сы- махæн, амæй фæстæмæ фен- дзыстут Адæймаджы Фырты, бадгæ тыхы рахизварс æмæ æрцæугæ æрвон æврæгътыл. 65 Уæд хистæр сауджын ныппырх кодта йæ дарæстæ æмæ загъта: Уый фауы Хуы- цауы! цæмæн ма хъæуы мах æвдисæнтæ? мæнæ, ныр сы- мах фехъуыстат куыд фауы Уый Хуыцауы! 66 Куыд уæм кæсы? Уы- дон та загътой дзуаппæн: мæлæты аккаг у. 67 Уæд тутæ кодтой Уы- мæн Иæ цæсгомыл æмæ Иæ хъустæ ивæзтой; иннæтæ та Иæ уадултæ цавтой 68 Æмæ дзырдтой: зæгъ- ма махæн, Чырысти, чи ныц- цавта Дæу? 69 Петр та бадт æддейы кæрты. Æмæ бацыд уымæ иу æххуырст сылгоймаг æмæ загъта: ды дæр уыдтæ Гали- лейаг Иесоимæ. 70 Фæлæ уый æвдисæн ба- кодта æппæты раз, зæгъгæ- йæ: нæ зонын, цы дзурыс ды. 71 Уый та куы рацæйцыд кулдуарæй, уæд æй æндæр сылгоймаг федта æмæ уым уæвджытæн зæгъы: ай дæр уыд Назорейаг Иесоимæ. 72 Æмæ уый ноджыдæр сомыимæ æвдисæн бакодта, кæй нæ зоны Ацы Адæйма- джы. 73 Гыццыл фæстæдæр уым чи лæууыд, уыдон бацыдыс- ты æмæ загътой Петрæн: [АТФЕИ 57 Мрк. 14, 53; Лук. 22, 54. 59 Пс. 26, 12;34, 11; Мрк. 14, 55. 61 Мтф. 27, 40; Мрк. 14, 58; Иоан. 2, 19. 63 Ис. 53, 7; Ал. к. 8, 33. 64 Пс. 109, 1; Дан. 7, 13; Рарг. 1, 7; Мтф. 16, 27; Иоан 6, 62; Ап. к. 1. 11; Ром. 14, 11; 1 Фес. 4, 16. 67 Ис. 50, 6; 53, 3. 70 Мрк. 14, 68. 59
Сæр 26, 27 МАТФЕЙЫ æцæг ды дæр уыдонæй дæ, уымæн æмæ дæ ныхасæй бæ- рæг дæ. 74 Уæд уый райдыдта со- мы кæнын æмæ ард хæрын, кæй нæ зоны Ацы Адæйма- джы. Æмæ æвиппайды ныу- уасыд уасæг. 75 Æмæ æрхъуыды кодта Петр дзырд, кæцы уымæн загъта Иесо: цалынмæ уасæг ныууаса, уæдмæ æртæ хат- ты Мæныл æвдисæн бакæн- дзынæ. Æмæ æддæмæ рацæу- гæйæ, уынгæгæй куыдта. СÆР 27 1 Пилаты тæрхон; Иудæйы кæрон. 27 Сырх дарæс æмæ сындэын худ; бай- тыгъд, 38 Йссойы ныллам кæнынц; 45 дэуарыл уæвгæйæ ныхæстæ; Йæ мæ- лæт; 57 баныгæнын 62 Ингæны хъахъ- хъæнын. Куы æрбабон, æппæт хис- тæр сауджынтæ æмæ адæмы хистæртæ бауынаф- фæ кодтой Иесойы тыххæй, цæмæй Иæ раттой мæлæтмæ; 2 Æмæ сбæтгæйæ Уый, акодтой æмæ Иæ раттой хи- цауиуæггæнæг Понти Пи- латмæ. 3 Уæд Иудæ, Иæ ауæйгæ- нæг, фенгæйæ кæй у Уый тæрхонгонд, æмæ фæсмон- гæнгæйæ, ахаста æртын æв- зисты хистæр сауджынтæ æмæ хистæртæм, 4 Зæгъгæйæ: тæригъæд ракодтон æз, ауæйгæнгæйæ æнаххос Туг. Уыдон та загъ- той уымæн: мах уыимæ цы хъуыддаг ис? дæхæдæг кæс. 5 Æмæ баппаргæйæ æв- зистытæ кувæндоны, рацыд, ацыд æмæ йæхи ныххурх кодта. 74 Мрк 14, 72 Сæр 27 1 Пс. 2, 2. 2 Мрк 15, 1, Лук 23, 1. 5 Ап. к. 1, 18 8 Ап. к 1, 19. 9 Иер. 32, 9, Зах 11, 12 11 Мрк. 15, 2, Лук. 23, 3; Иоан 18, 37; 1 Тим б, 13. 12 Мтф 26, 63. 6 Хистæр сауджынтæ, райсгæйæ æвзистытæ, загъ- той: не ’мбæлы æвæрын уы- дон аргъуаны хæзнадоны, уымæн æмæ уый у туджы аргъ. 7 Æмбырды бауынаффæ кæнгæйæ, уыдонæй балхæд- той дурынгæнæджы зæхх фæндаггонты ныгæнынæн; 8 Уымæ гæсгæ уыцы зæхх хуыйны «туджы зæхх* або- ны онг. 9 Уæд сæххæст пехуымпар Иеремийы сæрты дзырд, кæ- цы зæгъы: «æмæ райстой æр- тын æвзисты, Аргъгонды аргъ, Кæцыйæн аргъ скод- той Израилы фырттæ, 10 Æмæ сæ раттой дурын- гæнæджы зæххы аргъæн, куыд загъта мæнæн Хицау». 11 Иесо та æрлæууыд хи- цауиуæггæнæджы раз. Æмæ бафарста Уый хицауиуæггæ- нæг: Ды Дæ Иудейаг Пад- дзах? Иесо загъта уымæн: ды зæгъыс. 12 Æмæ куы зылын код- той Уый хистæр сауджынтæ æмæ хистæртæ, Уый ницы дзуапп лæвæрдта. 13 Уæд зæгъы Уымæн Пи- лат: нæ хъусыс, цас æвди- сæнад кæнынц Дæу ных- мæ? 14 Æмæ дзуапп нæ лæ- вæрдта уымæн иу ныхасæн дæр, афтæ æмæ хицауиуæг- гæнæг иттæг дис кодта. 15 Куадзæны бæрæгбонмæ та, хицауиуæггæнæгмæ уыд æгъдау, рауадзын адæмæн ахæстытæй иуы, кæцыйы сæ фæндыд. 16 Уæд уыдис уыдонмæ 60
МАТФЕИЫ Сæр 27 зындгонд ахæст, йæ ном Ва- раввæ. 17 Æмæ куы æрæмбырд сты уыдон, загъта уыдонæн Пилат: кæй уæ фæнды, цæ- мæй æз ауадзон сымахæн: Вараввæйы, æви Иесойы, Чырысти Чи хуыйны? 18 Уымæн æмæ зыдта, хæ- лæгæй Иæ кæй раттой. 19 Уыйимæ ма, цалынмæ уый тæрхонгæнæджы бадæ- ны бадт, уæдмæ йæ ус бар- выста уымæ зæгъынмæ: ма- цы ракæн Уыцы Рæстгæнæ- гæн, уымæн æмæ æз ныр фыны Уый тыххæй бирæ фæхъизæмар кодтон. 20 Фæлæ хистæр сау- джынтæ æмæ хистæртæ сцы- рын кодтой адæмы, цæмæй курой Вараввæйы, Иесойы та фесафын. 21 Уæд хицауиуæггæнæг бафарста уыдоны: кæй уæ фæнды сæ дыууæйæ, цæмæй уын æз ауадзон? Уыдон загътой: Вараввæйы. 22 Пилат зæгъы уыдонæн: цы бакæнон æз Иесойæн та, Чырысти Чи хуыйны? Зæ- гъынц уымæн иуылдæр: æр- цæуæд тыгъд! 23 Хицауиуæггæнæг загъ- та: цы æвзæрдзинад ракодта Уый? Фæлæ уыдон ноджы тынгдæр хъæр кодтой: тыгъд æрцæуæд! 24 Пилат, фенгæйæ кæй ницы дзы уайы, фæлæ хъæ- лæба фылдæр кæны, райста дон æмæ йæ къухтæ ныхсад- та адæмы раз æмæ загъта: æз аххосджын нæ дæн Ацы Рæстгæнæджы туджы; уæ- хæдæг кæсут. 17 Мтф. 21, 11. 20 Мрк. 15, 11; Лук 23, 18; Иоан. 18, 40; Ап. к. 3, 14. 26 Мрк. 15, 15; Иоан. 19, 1. 33 Мрк. 15, 22; Лук. 23, 33; Иоан. 19, 17; Дзут. 13, 12. 34 Пс. 68, 22. 35 Пс. 21, 19. 61 25 Æмæ дзуапп дæтгæйæ æппæт адæм загътой: Йæ туг махыл æмæ нæ сывæллæт- тыл. 26 Уæд рауагъта уыдонæн Вараввæйы, Иесойы та фæ- нæмгæйæ ратта тындзынмæ. 27 Уæд хицауиуæггæнæ- джы æфсæддонтæ акодтой Иесойы преторимæ*, æмæ Йыл æрæмбырд кодтой æнæ- хъæн полкъ 28 Æмæ, Иæ дарæс ралас- гæйæ, Ууыл скодтой сырх дарæс; 29 Æмæ сбийгæйæ сындзы- тæй худ, æрæвæрдтой Уый сæрыл, æмæ раттой Уый ра- хиз къухы лæдзæг; æмæ Иæ размæ сæ зонгуытыл лæу- гæйæ, хынджылæг кодтой Уымæй, дзургæйæ: цин кæн, Иудейы Паддзах! 30 Æмæ Иыл тутæ кодтой, æмæ лæдзæгæй Иæ сæр над- той. 31 Æмæ Иыл куы фæхуд- тысты, уæд раластой Уымæй сырх дарæс, æмæ Иыл скод- той Иæхи дарæстæ, æмæ Иæ акодтой байтындзынмæ. 32 Рацæугæйæ, уыдон фембæлдысты иу Киринейа- гыл, йæ ном Симон; уымæн ахæссын кодтой йæ дзуар. 33 Æмæ æрбацæугæйæ бы- натмæ, кæцы хуынд Голго- фæ, ома: «ныхы бынат», 34 Раттой Уымæн дзмари мастимæ хæццæйæ. æмæ йæ, фенгæйæ, нæ фæндыд нуа- зын. 35 Иæ байтындзджытæ та уæрстой йæ дарæстæ, хæлт- тæ æппаргæйæ; • Тæрхонгæнæн бынат.
Сæр 27 МАТФЕИЫ 36 Æмæ бадгæйæ, Уый хъахъхъæдтой уым. 37 Æмæ сæвæрдтой Иæ сæрмæ фыст, кæцы амыдта Иæ аххос: Уый у Иесо, Иу- дейаг Паддзах. 38 Уæд байтыгътой Иемæ дыууæ абырæджы: иу рахи- зырдыгæй, иннæйы галиуыр- дыгæй. 39 Æмæ уыуылты цæу- джытæ æвзæр дзырдтой Уы- мæн, сæ сæртæй амонгæйæ 40 Æмæ дзургæйæ: ар- гъуан Халæг æмæ йæ æртæ бонмæ Аразæг! фервæзын кæн Дæхæдæг Дæхи; кæд Ды Хуыцауы Фырт Дæ, рахиз дзуарæй. 41 Афтæ хистæр сауджын- тæ, чиныджы дæснытимæ æмæ хистæртимæ, æмæ фа- рисейтимæ, хынджылæггæн- гæйæ, дзырдтой: 42 Иннæты ирвæзын код- та, фæлæ Иæхæдæг Иæхи аирвæзын кæнын нæ фæразы! кæд Уый Израилы Паддзах у, уадз рахизæд дзуарæй æмæ баууæнддзыстæм Ууыл; 43 Хуыцауæй ныфсджын уыд: уадз ныр Æй аирвæзын кæнæд, кæд Уый Уымæн фæндон у, уæд. Уымæн æмæ Уый загъта: Æз Хуыцауы Фырт Дæн. 44 Афтæ дæр æвзæргæн- джытæ, Иемæ тыгъд уæв- джытæ, фаудтой Уый. 45 Æхсæзæм сахатæй, фа- рæстæм сахатмæ та æппæт зæххыл уыд талынг. 46 Фарæстæм сахатмæ ’ввахс та Иесо схъæр кодта хъæрæй:,Или, Или! лама са- вахфани? ома: Мæ Хуыцау, 38 Ис. 53, 12. 39 Пс. 21, 18, 108, 25. 40 Мтф. 26, 61; Мрк. 14, 58. 43 Пс. 21. 9, 18. 45Ам.8, 9. 46 Пс. 21, 2; Мрк. 15, 34 48 Пс. 68, 22; Иоан 19, 29. 51 Рац 26, 31; 2 Пар 3, 14; Дзут 10, 20 Мæ Хуыцау! цæй тыххæй Ды Мæн ныууагътай? 47 Иутæ, уым чи лæууыд уыдонæй, фехъусгæйæ уый, дзырдтой: Илиамæ дзуры Уый. 48 Æмæ уыцы сахат ба- тахтис уыдонæй иу, райста губкæ, байдзаг æй кодта дзмарийæ, лæдзæгыл æй сæ- вæрдта æмæ лæвæрдта Уы- мæн нуазынмæ. 49 Иннæтæ та дзырдтой: фæлæу; бакæсæм, æрцæу- дзæн цымæ Илиа Уымæ фер- вæзын кæнынмæ. 50 Иесо та, ноджыдæр тынг хъæрæй схъæр кæнгæ- йæ, систа Иæ уд. 51 Æмæ мæнæ, аргъуаны æмбæрзæн дыууæ дихы фæ- цис; уæлейæ дæлæмæ; æмæ зæхх банкъуысыд; æмæ дур- тæ аскъуыдысты. 52 Æмæ ингæнтæ байгом сты; æмæ бирæ амæлæг сыгъдæджыты буæрттæ рай- гас сты, 53 Æмæ рацæугæйæ ин- гæнтæй Уый райгасы фæстæ, бацыдысты сыгъдæг сахармæ æмæ фæзындысты бирæтæм. 54 Сæдæйы хицау та æмæ йемæ чи хъахъхъæдта Иесо- йы, фенгæйæ зæххæнкъуыст æмæ æппæт цы æрцыд, ит- тæг фæтарстысты æмæ дзырдтой: æцæг Уый уыд Хуыцауы Фырт. 55 Уым уыдысты ноджы- дæр æмæ кастысты дардæй бирæ сылгоймæгтæ, кæцытæ цыдысты Иесойы фæстæ Га- лилейæ, лæггадгæнгæ Уы- мæн; 56 Уыдонимæ уыдысты Ма- 62
МАТФЕЙЫ Сæр 27, 28 риа Магдалинаг æмæ Мариа Иаковы æмæ Иосийы мад, æмæ Зеведейы фыртты мад. 57 Куы æризæр, уæд æр- цыд хъæздыг лæг Аримафе- йæ, йæ ном Иосиф, кæцы ахуыр кодта Иесомæ; 58 Уый, бацæугæйæ Пи- латмæ, куырдта Иесойы Буар. Уæд Пилат бардзырд ратта, Буар раттыны тых- хæй. 59 Æмæ райсгæйæ Буар, Иосиф Уый батыхта сыгъдæг кæттагæй. 60 Æмæ йæ сæвæрдта йæ- хи ног ингæны, кæцы скъах- та уый къæдзæхы; бафæл- дахгæйæ стыр дур ингæны дуарыл, ацыд. 61 Уым уыд Мариа Магда- линаг æмæ иннæ Мариа, кæ- цытæ бадтысты ингæны ба- комкоммæ. 62 Иннæ бон, майрæмбо- ны фæстæ цы бон ис, æрæм- бырд сты хистæр сауджынтæ æмæ фарисейтæ Пилатмæ 63 Æмæ дзырдтой: æлдар! мах æрхъуыды кодтам, уы- цы сайæг ма æгас куы уыд, уæд загъта: «æртæ боны фæстæ райгас уыдзынæн»; 64 Уæдæ бардзырд ратт ингæн хъахъхъæнынæн æр- тыккаг бонмæ, цæмæй Иæ ахуыргæнингтæ, æрбацæугæ- йæ æхсæвы, ма адавой Уый, æмæ ма зæгъой адæмæн: «райгас мæрдтæй»; æмæ уы- дзæн фæстаг сайд æвзæрдæр фыццагæй. 65 Пилат загъта уыдонæн: ис уæм хъахъхъæнджытæ; ацæут, хъахъхъæнут куыд зонут, афтæ. | 57 Мрк. 15, 42; Лук. 23, 50, Иоан. 19, 38. Сæр 28 1 Мрк. 16, 1; Лук. 24, 1; Иоак. 20, 1. 5Мрк 16, 6. 6 Мтф. 12,40.16, 21; 17, 23. 7 Мтф. 26, 32; Мрк. 14, 28; Иоан. 21, 1; Ап. к. 1, 3, 10, 41; 1 Кор. 15, 5. 66 Уыдон ацыдысты æмæ сæвæрдтой ингæны раз хъахъхъæнджытæ, æмæ ду- рыл мыхуыр сæвæрдтой. СÆР28 1 Зæд Мариайæн хъусын кæны райга- сы тыххæй. 8 Йесо сæмбæлд сылгоймæг- тыл. 11 Сауджынтæ хъахъхъæнджытæн гæртам раттой. 16 Иуæндæсмæ фæзынын; «Цæут, сахуыр кæнут æппæт адæмты...» Сабат куы аивгъуыдта, уæд къуырийы фыццаг бон, боныцъæхтыл æрцыд Мариа Магдалинаг æмæ иннæ Мариа ингæн фенынмæ. 2 Æмæ мæнæ, зæхх тынг банкъуысыд: уымæн æмæ Хицауы Зæд арвæй æрцæ- уæг, æрбалæууыд, афæлдæх- та дур ингæны дуарæй æмæ ууыл бадт; 3 Иæ бакаст уыд арвырт- тывды хуызæн, æмæ йæ да- рæс уыд миты хуызæн урс. 4 Уымæй фæтæрсгæйæ, хъахъхъæнджытæ ризын бай- дыдтой æмæ мæрдты хуызæн фесты. 5 Зæд та, аздахгæйæ ны- хас сылгоймæгтæм, загъта: ма тæрсут, уымæн æмæ зо- нын, сымах кæй агурут тыгъд Иесойы; 6 Уый ам нæй: Уый рай- гас, куыд загъта афтæ; ба- цæут, фенут бынат, кæм хуыссыд Хицау, 7 Æмæ ацæут тагъд, зæ- гъут Иæ ахуыргæнинæгтæн, Уый мæрдтæй кæй райгас æмæ уæм æнхъæлмæ кæсы Галилейы: уым Æй фендзыс- тут; мæнæ æз загътон сы- махæн. 8 Æмæ рацæугæйæ тагъд ингæнæй, уыдон тасимæ 63
Сæр 28 МАТФЕЙЫ æмæ стыр циндзинадимæ аз- гъордтой йæ ахуыргæнинæг- тæн фехъусын кæнынмæ. 9 Уыдон та куы цыдысты Иæ ахуыргæнинæгтæн хъу- сын кæнынмæ, уæд мæнæ Иесо фембæлд уыдоныл æмæ загъта: цин кæнут! Æмæ уы- дон æрбацыдысты, ныттыхс- тысты Иæ къæхтыл æмæ ба- куывтой Уымæн. 10 Уæд зæгъы уыдонæн Иесо: ма тæрсут; цæут, фе- хъусын кæнут Мæ æфсымæр- тæн, цæмæй ацæуой Гали- леймæ, æмæ уым Мæн фен- дзысты. 11 Уыдон куы цыдысты, уæд хъахъхъæнджытæй иу- тæ сахармæ бацæугæйæ, фе- хъусын кодтой хистæр сау- джынтæн цы æрцыд, уыдон æппæты тыххæй. 12 Æмæ уыдон æрæмбырд уæвгæйæ хистæртимæ æмæ бауынаффæ кæнгæйæ, фаг æхца раттой æфсæддонтæн 13 Æмæ загътой: зæгъут, Иæ ахуыргæнинæгтæ кæй æрцыдысты æхсæвы, æмæ Иæ адавтой, мах фынæй куы уыдыстæм уæд; ЭМрк. 16, 9, Иоан 20, 14. 10 Иоак. 20, 17; Дзут. 2, 11. 18 Мтф П, 27; Лук. 1, 32; Иоан. 3, 35, 13, 3, 17, 2; 1 Пет 3, 22; Ром. 14, 9, Еф. 1, Ю, Фил.2,9; Кол 1, 16; Дзут. 2, 8; Рарг. 19, 16. 14 Æмæ уыцы кой куы байхъуыса хицауиуæггæнæг- мæ, уæд æй мах баууæндын кæндзыстæм æмæ сымах мас- тæй аирвæзын кæндзыстæм. 15 Уыдон райстой æхца æмæ сæ куыд сахуыр код- той, афтæ бакодтой. Æмæ айхъуыст уыцы ныхас Иу- дейты æхсæн абоны онг. 16 Иуæндæс ахуыргæни- наджы та ацыдысты Гали- леймæ, Иесо сын кæдæм ба- фæдзæхста, уыцы хохмæ, 17 Æмæ фенгæйæ Уый, ба- куывтой Уымæн; фæлæ иутæ та фæдызæрдыг сты. 18 Æмæ æрбахæстæг уæв- гæйæ, Иесо загъта уыдонæн: лæвæрд у Мæнæн алы бар арвыл æмæ зæххыл; 19 Уæдæ, ацæут, сахуыр кæнут’ æппæт адæмты, ар- гъаугæйæ уыдоныл Фыд æмæ Фырт æмæ Сыгъдæг Уды номæй, 20 Ахуыр кæнгæйæ уыдо- ны æххæст кæнын æппæт, Æз цы бафæдзæхстон сыма- хæн; æмæ мæнæ, Æз сыма- химæ æппæт бонты, дунейы фæуынмæ. Аминь. 64
МАРКЫ СЫГЪДÆГ ЕВАНГЕЛИ СÆР 1 1 Аргьауæг Иоапи цæттæ кæпы фæн- даг. 9 Йесойы саргъуыд, 12 Æдзæрæг бæстæйы монцтæй сайын æмæ Галилейы хъусым кæнын 16 Фыццаг цыппар апос- толы æрхуынд. 21 Капернаум æмæ Гали- лейы хъусын кæнын æмæ рыпяынты сдзæбæх; хъотырджыны сдзæбæх. Хуыцауы Фырт, Иесо Чы- рыстийы Евангелийы райдайæн, 2 Куыд фыст у пехуым- партæм: «мæнæ, Æз æрвитын Мæ Зæды Дæ цæсгомы раз- мæ, кæцы Дын сцæттæ кæн- дзæн фæндаг Дæ размæ». 3 «Дзыназæджы хъæлæс æдзæрæг ран: сцæттæ кæнут фæндаг Хицауæн, сраст кæ- нут Уымæн цæуæнтæ». 4 Фæзынд Иоанн, аргъау- гæйæ æдзæрæг ран æмæ хъу- сын кæнгæйæ фæсмондзина- ды аргъуыд тæригъæдтæ ха- тыр кæнынæн. 5 Æмæ йæм цыдысты Иу- дейаг бæстæ æппæтæй æмæ Иерусалимæгтæ; æмæ ар- гъуыдтой уымæй иуылдæр Иорданы цæугæдоны, сæ тæ- ригъæдтæ æргом кæнгæйæ. 6 Иоанн та дардта дарæс теуайы хъуынæй æмæ гæр- зæй рон йæ астæуыл, æмæ хордта мæтыхтæ æмæ хъæд- даг мыд. 7 Æмæ хъусын кодта, дзургæйæ: мæ фæдыл цæуы мæнæй Тыхджындæр, Кæцы- йæн æз аккаг нæ дæн, æр- гуыбыргæнгæйæ, райхалын Иæ дзабыры бæттæн; 8 Æз уыл аргъуыдтон до- Сæр 1 2 Мал. 3, 1; Мтф. 11, 10; Лук 7, 27. 3 Ис. 40, 3; Мтф. 3, 3; Лук. 3, 4; Иоан. 1, 23. 4 Мтф. 3, 1; Лук. 3, 3; Иоан. 1, 31; Ап. к. 13, 24. 6 Лев. 11, 22; Мтф.3,4. 7 Лук. 3, 16; Иоав. 1, 27. 8 Ап. к 1, 5; 2, 4; 1 Кор. 12, 13. 9Мтф. 3, 13;. Лук.3,21. 10 Мтф. 3, 16; Лук 3, 21; Иоан. 1, 32. 12 Мтф. 4, 1; Лук. 4, 1. 14 Мтф. 4, 12; Лук. 4, 14; Иоан. 4, 43. 15 Мтф. 4, 17. 16 Мтф. 4, 18 65 нæй, Уый та уыл аргъаудзæн Сыгъдæг Удæй. 9 Æмæ уыд, уыцы бонты æрцыд Иесо Галилейаг На- заретæй æмæ аргъуыд райс- та Иоаннæй, Иорданы доны. 10 Æмæ донæй куы ра- цæйцыд, уыцы сахат Иоанн федта арв байгом уæвгæ æмæ Уды, бæлоны хуызы, æрцæугæйæ Ууыл. 11 Æмæ хъæлæс уыд æрв- тæй: Ды Мæ Уарзон Фырт, Кæцымæ ис Мæ хорз фæндон. 12 Уайтагъд уый фæстæ Уд акодта Уый æдзæрæг ранмæ. 13 Æмæ Уый уым æдзæ- рæгран цыппор боны, сайтан сайдта монцтæй, æмæ уыд сырдтимæ; æмæ Зæдтæ лæг- гад кодтой Уымæн. 14 Иоанн лæвæрд куы æр- цыд, уый фæстæ Иесо æрба- цыд Галилеймæ, хъусын кæнгæйæ Хуыцауы Паддза- хады Евангели 15 Æмæ дзургæйæ, кæй сæххæст рæстæг æмæ æр- хæстæг Хуыцауы Паддзахад: фæсмон фæкæнут æмæ æу- уæндут Евангелийыл. 16 Галилейы денджызы рæзты фæцæйцæугæйæ, фед- та Симон æмæ йе ’фсымæр Андрейы, сæ хызтæ ден- джызмæ баппаргæйæ, уымæн æмæ уыдон уыдысты кæса- гахсджытæ. 17 Æмæ загъта уыдонæн Иесо: рацæут Мæ фæстæ, Æз скæндзынæн афтæ, æмæ сы- мах уыдзыстут адæймæгтæ ахсджытæ.
Сæр 1 18 Æмæ уыдон уыцы са- хат, ныууадзгæйæ сæ хызтæ, ацыдысты Иæ фæстæ. 19 Æмæ уырдыгæй чысыл ацæугæйæ, Уый федта Зеве- дейы Иаковы æмæ йе ’фсы- мæр Иоанны, афтæ дæр бæ- лæгъы сæ хызтæ æмпъуз- гæйæ, 20 Æмæ уыцы сахат æр- сидти уыдонмæ. Æмæ уыдон сæ фыд Зеведейы, кусджы- тимæ бæлæгъы ныууадзгæ- йæ, ацыдысты Иæ фæстæ. 21 Æмæ æрцыдысты Ка- пернауммæ; æмæ уайтагъд сабаты бацыд Уый æмбырд- гæнæнмæ æмæ ахуыр кодта. 22 Æмæ дис кодтой Иæ ахуырадыл, уымæн æмæ Уый ахуыр кодта чиныджы дæс- ныты хуызæн нæ, фæлæ куыд барджын. 23 Сæ æмбырдгæнæны уыд æнæсыгъдæг удæй ахст адæй- маг æмæ схъæр кодта: 24 Ныууадз, цы Дæ хъæ- уы махæй, Назорейаг Иесо? Ды æрцыдтæ мах фесафын- мæ! зонын Дæу, чи Дæ, Хуы- цауы Сыгъдæг. 25 Фæлæ Иесо бар нæ рат- та уымæн, дзургæйæ: банцай æмæ рацу уымæй. 26 Уæд æнæсыгъдæг уд, нырризын кæнгæйæ уый æмæ хъæрæй ныхъхъæргæн- гæйæ, рацыд уымæй. 27 Æмæ иуылдæр фæтарс- тысты, афтæ æмæ кæрæдзи- йы фарстой: цы у уый? уый цавæр ног ахуырад у, Уый æнæсыгъдæг удтæн дæр бар- дзырд , дæтты барджынæй, æмæ уыдон Иæ коммæ кæ- сынц? I I 28 Æмæ тагъд айхъуыст Уый кой Галилейы æппæт алфамбылæйтты. 29 Рæхджы æмбырдгæнæ- нæй рацæугæйæ, æрбацыды- сты Симон æмæ Андрейы хæ- дзармæ Иаков æмæ Иоанни- мæ. 30 Симоны усы мад та хуыссыд тæвд низæй; æмæ уыцы сахат зæгъынц уый тыххæй Уымæн. 31 Уый, бацæугæйæ, схæ- цыд уымæн йæ къухыл æмæ йæ сыстын кодта; æмæ уыцы сахат тæвд низ ныууагъта уый, æмæ уыдонæн лæггад кæнын байдыдта. 32 Изæрырдæм, хурны- гуылыны афон, хастой Уы- мæ æппæт рынчынты æмæ хæйрæджджынты. 33 Æмæ æппæт сахар æрæмбырд дуары раз. 34 Æмæ Уый сдзæбæх код- та бирæты, алыхуызон низ- тæй хъизæмар кæнджыты; асырдта бирæ хæйрæджыты æмæ бар нæ лæвæрдта хæй- рæджытæн дзурын, уыдон кæй зонынц, Уый Чырысти кæй у. 35 Райсомæй та тынг ра- джы сыстгæйæ, рацыд æмæ ацыд æдзæрæг ранмæ, æмæ уым куывта. 36 Симон æмæ йемæ уæв- джытæ ацыдысты Иæ фæстæ; 37 Æмæ, ссаргæйæ Уый, зæгъынц Уымæн: иуылдæр агурынц Дæу. 38 Уый зæгъы уыдонæн: цо- мут хæстæг хъæутæм æмæ са- хартæм, цæмæй Æз уым дæр хъусын кæнон, уымæн æмæ Æз уый тыххæй æрцыдтæн. МАРКЫ 21 Мтф. 4, 13; Лук. 4, 31. 22 Мтф 7, 28; Лук. 4, 32. 23 Лук. 4, 33. 24 Дан 9, 24; Мтф. 8, 29, Иак. 2, 19. 29 Мтф. 8, 14; Лук. 4, 38 32 Мтф. 8, 16; Лук. 4, 40. 34 Мрк 3, 12; Лук. 4, 41; Ап. к. 16, 17; 19, 15 38 Лук. 4, 43. 66
МАРКЫ Сæр 1, 2 39 Æмæ Уый хъусын код- та сæ æмбырдгæнæнты æп- пæт Галилейы, æмæ сырдта хæйрæджыты. 40 Æрбацыд Уымæ хъо- тырджын æмæ, лæгъстæ кæн- гæйæ Уымæн, æмæ йæ уæр- джытыл Иæ размæ æрхаугæ- йæ, зæгъы Уымæн: кæд Дæ фæнды, Дæ бон у мæн ссыгъ- дæг кæнын. 41 Иесо, фæтæригъæдгæн- гæйæ уымæн, радаргъ кодта Йæ къух, баныдзæвыд ууыл æмæ загъта уымæн: фæнды Мæ, ссыгъдæг у. 42 Ацы дзырды фæстæ уыцы сахат хъотыр ацыд уымæй, æмæ уый ссыгъдæг. 43 Æмæ бакæсгæйæ уымæ карзæй, уыцы сахат арвыс- та уый 44 Æмæ йын загъта: кæс, макæмæн мацы дзур; фæлæ ацу, дæхи равдис сауджын- мæ æмæ æрхæсс дæ асыгъ- дæджы тыххæй, Моисейы фæдзæхстмæ гæсгæ, уыдо- нæн æвдисæнæн. 45 Уый та, рацæугæйæ райдыдта æргом кæнын æмæ дзурын цы йыл æрцыд, афтæ æмæ Иесойæн Йæ бон æргом сахармæ бацæуын нал уыд, фæлæ уыд æддейы, æдзæрæг рæтты. Æмæ цыдысты Уымæ алырдыгæйты. СÆР 2 1 Уæнгмарды сдзæбæх; «тæригъæдтæ хатыр кæныны барлæвæрд». 11 Левимæ æрсидын. 18 Комдарыны тыххæй; ног сæн ног лалымты. 23 «Адæймаджы Фырт У хицау сабатæн дæр». Цалдæр боны фæстæ но- гæй æрбацыд Уый Ка- 40 Мтф. 8, 2, Лук. 5, 12. 44 Лев. 13, 2; Мтф 8, 4;Лук 5, 14. Сæр 2 1 Мтф. 9, 1. 3 Мтф. 9, 2; Лук. 5, 18 5Ис. 43, 25 8 Иоан. 2, 24; 6, 64. 9 Мтф. 9, 5; Лук. 5, 23. пернауммæ, æмæ айхъуыст, Уый хæдзары кæй ис. 2 Уыцы сахат æрæмбырд сты бирæтæ, афтæ æмæ дуа- ры раз дæр бынат нал уыд; æмæ Уый дзырдта уыдонæн ныхас. 3 Æмæ æрцыдысты Уымæ уæнгмардимæ, кæцыйы хас- той цыппарæй; 4 Æмæ бирæ адæмæй хæс- тæг бацæуæн кæй нæ уыд Уымæ, байгом кодтой Уый кæм уыд, уыцы хæдзары сæр, æмæ ныкъкъахгæйæ уый, æруагътой хуыссæн, кæцы- йыл хуыссыд уæнгмард. 5 Иесо, фенгæйæ сæ уыр- нындзинад, зæгъы уæнгмар- дæн: сывæллон! хатыргонд сты дæуæн дæ тæригъæдтæ. 6 Ам бадтысты чиныджы дæснытæй иуæй-иутæ, æмæ хъуыды кодтой сæ зæрдæты: 7 Цæмæн афтæ æфхæры Уый Хуыцауы? кæй бон у тæригъæдтæ хатыр кæнын, æрмæст иунæг Хуыцауы йед- дæмæ? 8 Иесо уыцы сахат базон- гæйæ Иæ удæй, уыдон афтæ кæй хъуыды кæнынц сæхи мидæг, загъта уыдонæн: цæй тыххæй афтæ хъуыды кæнут уæ зæрдæты мидæг? 9 Цы у æнцондæр? зæгъын уæнгмардæн: «хатыргонд сты дæуæн дæ тæригъæдтæ»? æви зæгъын: «сыст, сис дæ хуыс- сæн æмæ цу»? 10 Фæлæ цæмæй сымах зонат, Адæймаджы Фыртмæ кæй ис бар зæххыл тæри- гъæдтæ барынæн, — зæгъы уæнгмардæн: 11 Дæуæн зæгъын: сыст, 67
Сæр 2 МАРКЫ сис дæ хуыссæн æмæ дæ хæ- дзармæ цу. 12 Уый уыцы сахат сыс- тад, систа хуыссæн, рацыд сеппæты рæзты, афтæ æмæ иуылдæр дис кодтой æмæ кадджын кодтой Хуыцауы, дзургæйæ: ахæмæй мах ни- куы ницы федтам. 13 Æмæ рацыд Иесо но- джыдæр денджызмæ; æмæ æппæт адæм ацыдысты Уы- мæ, æмæ сæ Уый ахуыр кодта. 14 Фæцæйцæугæйæ, Уый федта Алфейы фырт, Леви- йы бадгæйæ хъалонæмбырд- гæнæны раз æмæ зæгъы уы- мæн: цу Мæ фæстæ. Æмæ уый, сыстгæйæ, ацыд Иæ фæдыл. 15 Æмæ Иесо, уый хæдза- ры куы бадт, бадтысты Иемæ Иæ ахуыргæнинæгтæ дæр, æмæ бирæ мытæртæ æмæ тæригъæдджынтæ; уымæн æмæ уыдон бирæ уыдысты, æмæ Иæ фæстæ цыдысты. 16 Чиныджы дæснытæ æмæ фарисейтæ, фенгæйæ, Уый кæй хæры мытæртæ æмæ тæ- ригъæдджынтимæ, дзырдтой Иæ ахуыргæнинæгтæн: Уый куыд хæры æмæ нуазы мы- тæртæ æмæ тæригъæдджын- тимæ? 17 Уый фехъусгæйæ, Иесо зæгъы уыдонæн: æнæнизтæ не сты дохтыр хъуаг, фæлæ рынчынтæ; Æз æрцыдтæн рæстгæнджыты æрхонынмæ нæ, фæлæ тæригъæдджын- ты фæсмондзинадмæ æрхо- нынмæ. 18 Иоанны æмæ фарисей- ты ахуыргæнинæгтæ ком 14 Мтф 9, 9, Лук. 5, 27. 17 Мтф 9, 13, Лук 5, 32, 1Тим. 1, 15 18 Мтф. 9, 14, Лук. 5, 33. 21 Мтф. 9, 16; Лук. 5, 36. 23 Дык з. 23, 24, Мтф. 12, 1; Лук. 6, 1. 26 Рац. 29, 33, Лев. 24, 9; 1 Пад. 21, 6, Мтф 12. 4; Лук 6, 4 дардтой. Æрбацыдысты Уы- мæ æмæ зæгъынц: Иоанны æмæ фарисейты ахуыргæни- нæгтæ ком цæмæн дарынц, Дæ ахуыргæнинæгтæ та нæ дарынц ком? 19 Æмæ загъта уыдонæн Иесо: сæ бон у мыййаг ком дарын чындзæхсæвы галуа- ны фырттæн, усгур уыдони- мæ куы уа уæд? Цалынмæ усгур уыдонимæ уа, уæдмæ сæ бон нæу ком дарын; 20 Фæлæ æрцæудзысты бонтæ, усгур ист кæд æр- цæудзæн уыдонæй, æмæ уæд уыцы бонты ком дардзысты. 21 Ничи æвæры зæронд да- рæсыл æмпъузæн ног хъуы- мацæй: науæд ног хъуымац ратондзæн зæрондæй æмæ скъуыд уыдзæн ноджы æв- зæрдæр. 22 Ничи кæны ног сæн зæронд лалымты: науæд ног сæн атондзæн лалымты æмæ сæн акæлдзæн, æмæ лалым- тæ нал бæздзысты; фæлæ ног сæн кæнын æмбæлы ног лалымты. 23 Æмæ Уый сабаты фæ- цæйцыд тыд быдырты, æмæ Иæ ахуыргæнинæгтæ фæн- дагыл райдыдтой тонын æф- сиртæ. 24 Æмæ фарисейтæ загъ- той Уымæн: кæс-ма уыдон сабаты цы нæ æмбæлы, уый цæмæн кæнынц? 25 Уый загъта уыдонæн: æцæг сымах никуы кастыс- тут, Давид цы бакодта, куы баххормаг йæхæдæг æмæ йе- мæ чи уыд, уыдон дæр? 26 Куыд бацыд уый Хуы- цауы хæдзармæ, хистæр сау- 68
джын Авиафары рæстæджы æмæ хордта кувæндоны дзул- тæ, кæцытæн не ’мбæлд хæ- рын никæмæн, æрмæст сау- джынтæн йеддæмæ, æмæ рат- та йемæ уæвджытæн дæр? 27 Æмæ загъта уыдонæн: сабат адæймаджы тыххæй у, фæлæ адæймаг сабаты тых- хæй нæу; 28 Уымæ гæсгæ Адæйма- джы Фырт у сабаты хицау дæр. СÆРЗ | 1 Хуыскъ къухджыны сдзæбæх сабаты; 4Йæ фæдыл ацыд бирæ адæм». 13 Дыу- уадæс апостолы снысан кæнын. 20 «Куыд фæразы сайтан сурын сайтаны?» 31 Йе- сойы «мад æмæ æфсымæртæ». Æмæ та æрбацыд фæстæ- мæ æмбырдгæнæнмæ; уым уыдис, йæ къух хуыскъ кæмæн уыд, ахæм адæймаг. 2 Æмæ йæ хъахъхъæдтой, цымæ сдзæбæх кæндзæн уый сабаты, цæмæй фæзылын кæной Уый. 3 Уый та зæгъы йæ къух хуыскъ кæмæн уыд, уыцы адæймагæн: слæуу астæуæй. 4 Уыдонæн та зæгъы: са- баты хорз кæнын, æви фыд- дзинад кæнын æмбæлы? уды аирвæзын кæнын, æви йæ фесафын? Фæлæ уыдон ни- цы дзырдтой. 5 Æмæ бакаст уыдонмæ мæстыйæ, сæ зæрдæты хъæ- бæрдзинадыл хъыг кæнгæ- йæ, зæгъы уыцы адæймагæн: аиваз дæ къух. Уый йæ аи- вæзта æмæ сси йæ къух æнæниз, иннæйы хуызæн. 6 Фарисейтæ, рацæугæйæ æвæстиатæй иродиантимæ, бауынаффæ кодтой Иæ ных-1 [ Сæр 2, 3 мæ, цæмæй фесафой Уый. 7 Фæлæ Йесо Иæ ахуыр- гæнинæгтимæ аивгъуыдта денджызмæ, æмæ Иæ фæстæ ацыдис бирæ адæм Галиле- йæ, Иудейæ, 8 Иерусалимæй, Идумейæ æмæ Иорданы фалейæ. Тир æмæ Сидоны алыварс цæр- джытæ, фехъусгæйæ Уый хъуыддæгтæ, цыдысты тынг бирæтæй Уымæ. 9 Æмæ загъта Иæ ахуыр- гæнинæгтæн, цæмæй цæттæ уа Уымæн бæлæгъ, адæма- рæхы тыххæй, цæмæй Йæ уынгæг ма кæной. 10 Уымæн æмæ бирæты Уый сдзæбæх кодта, афтæ æмæ низджынтæ сæхи æп- пæрстой Уымæ, цæмæй Иыл аныдзæвой. 11 Æмæ-иу Æй æнæсыгъ- дæг удтæ куы федтой, хау- дысты Иæ размæ, æмæ хъæр кодтой: Ды — Хуыцауы Фырт. 12 Фæлæ Уый тызмæгæй фæдзæхста уыдонæн, цæмæй Иæ ма æргом кæной. 13 Уый фæстæ ссыд хох- мæ æмæ бадзырдта Иæхимæ, кæй Иæ фæндыд, уыдонмæ; æмæ æрбацыдысты Уымæ. 14 Æмæ равзæрста уыдо- нæй дыууадæс, цæмæй уой Иемæ, æмæ цæмæй уыдоны æрвита хъусын кæнынмæ, 15 Æмæ цæмæй уыдонмæ уа низтæй дзæбæх кæныны æмæ хæйрæджыты сурыны бар: 16 Равзæрста Симоны, ном ыл сæвæрдта Петр; 17 Зеведейы фырт Иаковы æмæ Иаковы æфсымæр Ио- МАРКЫ Сæр 3 I Мтф. 12, 9; Лук. 6, 6. 6 Иоан. 10, 39. 7 Мтф. 4, 25. II Мтф. 16, 16. 14 Мтф. Ю, 1; Лук. 9, 1. 1С Мтф. 16, 18. 69
Сæр 3, 4 МАРКЫ анны, сæ нæмттæ сын схуыд- та Воанергес, ома «арвнæры- ны фырттæ»; 18 Андрейы, Филиппы, Варфоломейы, Матфейы, Фо- майы, Алфейы фырт Иаковы, Фаддейы, Симон Кананиты 19 Æмæ Искариотаг Иудæ- йы, кæцы Иæ ауæй кодта. 20 Бацыдысты хæдзармæ; æмæ та ногæй адæм æмбырд кодтой, афтæ æмæ сæ фадат нæ уыд дзул бахæрын дæр. 21 Æмæ фехъусгæйæ, Иæ хæстæджытæ ацыдысты Уый ракæнынмæ, уымæн æмæ дзырдтой, Уый Иæхицæй ра- цыд. 22 Чиныджы дæснытæ та, Иерусалимæй чи æрбацыд, дзырдтой, Уымæн Иæ мидæг ис веельзевул æмæ хæйрæ- джыты суры хæйрæджыты æлдары тыхæй. 23 Æмæ сæм фæдзургæйæ, дзырдта уыдонæн фæсномыг ныхæстæй: куыд у йæ бон хæйрæгæн асурын хæйрæ- джы? 24 Паддзахад куы фæдих уа йæхи мидæг, уæд уыцы паддзахад фæцуддзæн; 25 Æмæ хæдзар куы фæ- дих уа йæхи мидæг, уæд уы- цы хæдзар фæцуддзæн; 26 Æмæ кæд хæйрæг сыс- тад йæхи ныхмæ æмæ фæ- дихтæ, уæд нæ бафæраздзæн æнæфæцудгæ, фæлæ æрцыд йæ кæрон. 27 Никæйы бон у бацæ- уын тыхджыны хæдзармæ æмæ уый дзауматæ радавын, раздæр тыхджыны куы нæ сбæдта,— æмæ йын уæд фæ- къахдзæн йæ хæдзар. | 21 Иоан. 10, 20 22 Мтф 9, 34; Лук 11, 15. 24 Мтф. 12, 25; Лук. 11, 17. 28 Мтф. 12, 31; Лук 12, 10, 1 Иоан. 5, 16, Дзут. 10, 26. 31 Мтф 12, 46; Лук. 8, 19 Сæр 4 1 Мтф 13, 1; Лук 8, 4 28 Æцæг зæгъын сымахæн: барст уыдзысты адæймаджы фырттæн æппæт тæригъæд- тæ æмæ фауындзинæдтæ, куыд фæнды ма фауой; 29 Фæлæ чи фауа Сыгъдæг Уды, уымæн нæ уыдзæн ха- тыр мыггагмæ, фæлæ уый хауы мыггагмæйы тæрхонмæ. 30 Адон загъта Уый, уы- мæн æмæ дзырдтой: Уый ми- дæг ис æнæсыгъдæг уд. 31 Æмæ æрцыдысты Иæ Мад æмæ Иæ æфсымæртæ, æмæ хæдзары æддейы лæу- гæйæ, барвыстой Уымæ ба- дзурынмæ. 32 Иæ разы бадтысты адæм. Æмæ загътой Уымæн: мæнæ Дæ Мад æмæ Дæ æфсы- мæртæ, æмæ Дæ хотæ хæдза- ры æддейы фæрсынц Дæу. 33 Æмæ дзуапп ратта уы- донæн: чи у Мæ мад æмæ Мæ æфсымæртæ? 34 Æмæ афæлгæсгæйæ Йæ алыварс бадджытæм, зæгъы: мæнæ Мæ мад æмæ Мæ æф- сымæртæ; 35 Уымæн æмæ чи æххæст кæна Хуыцауы фæндон, уый Мæнæн æфсымæр æмæ хо, æмæ мад. СÆР 4 1 Фæсномыг ныхас тауæг, æмæ мыг- гаджы тыххæй 21 «Бахъуыды кæнут, цы хъусут». 26 Фæсномыг ныхас рæзгæ мыг- гаг æмæ хъыцыйы нæмыджы тыххæн. 35 «Дымгæ æмæ денджыз дæр Йæ коммæ кæсынц». Æмæ та ноджыдæр рай- дыдта ахуыр кæнын денджызы раз, æмæ Иæм æрæмбырд бирæ адæм, афтæ æмæ Уый бацыд бæлæгъмæ æмæ бадтис денджызы, адæм 70
МАРКЫ Сæр 4 та иуылдæр уыдысты зæх- хыл денджызы былыл. 2 Æмæ ахуыр кодта уыдо- ны бирæ фæсномыг ныхæс- тæй, æмæ Иæ ахуырады дзырдта уыдонæн: 3 Хъусут: мæнæ, рацыд тауæг тауынмæ; 4 Æмæ куы ’ тыдта, рауад афтæ æмæ иутæ æрхаудтой фæндаджы кæрон, æмæ æр- тахтысты мæргътæ æмæ сæ рауыгътой; 5 Иутæ æрхаудтой дур- джын ран, сыджыт бирæ кæм нæ уыд, æмæ тагъд сæвзæрдысты, уымæн æмæ зæхх арф нæ уыдис; 6 Хур куы суадис, уæд ба- руадысты æмæ сын уидаг кæй нæ уыд, уый тыххæй бахус сты; 7 Иутæ æрхаудтой сын- дзыты, æмæ сырæзыдысты сындзытæ, æмæ сæ фæбы- нæй кодтой, æмæ нæ ратта дыргъ; 8 Æмæ иутæ æрхаудтой хорз зæххыл æмæ раттой дыргъ, кæцы сæвзæрд æмæ сырæзыд, æмæ иу æрхаста æртын, иннæ æхсай æмæ ин- нæ сæдæ. 9 Æмæ загъта уыдонæн: кæмæн ис хъустæ хъусынæн, уадз хъусæд! 10 Куы баззад æнæ адæм, Иæ алыварс уæвджытæ дыу- уадæсимæ бафарстой Уый фæсномыг ныхасы тыххæй. 11 Æмæ загъта уыдонæн: сымахæн лæвæрд у зонын Хуыцауы Паддзахады сусæг- дзинæдтæ, уыцы аддагонтæн та æппæт дæр вæййы фæс- номыг ныхасы, | 11 Мтф. 11,25:16, 17; 1 Кор. 2, 10. 12 Ис. 6, 9-10; Мтф. 13, 14; Лук. 8, 10; Иоан. 12, 40. 14 Мтф. 13, 18; Лук. 8, 11. 16 Ис. 42, 20; Иез. 33, 31; Иоан. 5, 35. 19 Лук. 12, 15, 1 Тим 6, 9 21 Мтф. 5, 15; Лук. 8, 16. 12 Афтæ æмæ уыдон сæ цæстытæй кæсынц, æмæ нæ уынынц, сæ хъустæй хъу- сынц, æмæ не ’мбарынц, цæ- мæй раздæхой æмæ сæ тæ- ригъæдтæ барст уой. 13 Æмæ зæгъы уыдонæн: не ’мбарут ацы фæсномыг ныхас? Куыд бамбарат сы- мах уæдæ æппæт фæсномыг ныхæстæ? 14 Тауæг дзырд тауы. 15 Фæндаджы кæрон тыд амоны уыдоны, кæцыты дзырд тыд цæуы, фæлæ кæ- цытæм, куы фехъусынц, уы- цы сахат æрбацæуы хæйрæг æмæ адавы сæ зæрдæты тыд дзырд. 16 Афтæ дурджын ран тыд амоны уыдоны, кæцытæ куы фехъусынц дзырд, уы- цы сахат æй цингæнгæ рай- сынц, 17 Фæлæ сæ мидæг уидаг нæй æмæ иузæрдион не сты; уый фæстæ, куы райдайынц зындзинæдтæ æмæ сурын- дзинæдтæ дзырды тыххæй, уыцы сахат фæрæдийынц. 18 Сындзыты æхсæн тыд амоны дзырд чи фехъусы, 19 Фæлæ кæцытæм дуне- йаг царды мæт, хъæздыг- дзинадмæ цыбæлдзинад æмæ æндæр фæндæттæ куы бацæ- уынц, уæд бамынæг кæнынц дзырд, æмæ уый вæййы æнæ дыргъ. 20 Хорз зæххыл тыд та амоны уыдоны, кæцытæ хъу- сынц дзырд æмæ йæ исынц, æмæ хæссынц дыргъ иу æр- тын, иннæ æхсай, иннæ та сæдæ хатты. 21 Æмæ загъта уыдонæн: 71
Сæр 4 цырагъ мыййаг уый тыххæй æрбахæссынц, цæмæй йæ сæ- вæрой мигæнæны бын, кæнæ сынтæджы бын? уый тыххæй йæ нæ æрбахæссынц, цæмæй йæ сæвæрой цырагъдарæ- ныл? 22 Ахæм сусæгдзинад нæй, цы нæ раргом вæййы; æмæ ахæм æмбæхст ницы вæййы, цы нæ разына. 23 Кæд искæмæн хъусы- нæн хъустæ ис, уадз хъусæд! 24 Æмæ загъта уыдонæн: цы хъусут, уый бахъуыды кæнут: цавæр барæнæй ба- рут, ахæмæй барст уыдзæн сымахæн æмæ ма æфтыд уы- дзæн сымахæн хъусджытæн. 25 Уымæн æмæ кæмæ ис, уымæн лæвæрд уыдзæн, фæ- лæ кæмæ нæй, уымæй ист æр- цæудзæн цы йæм ис, уый дæр. 26 Æмæ загъта: Хуыцауы Паддзахад уый хуызæн у, адæймаг куы ныппары мыг- гаг зæхмæ, 27 Æмæ хуыссы, æмæ сыс- ты æхсæвæй, бонæй дæр, æмæ мыггаг куыд равзæры æмæ рæзы, уый нæ зоны; 28 Уымæн æмæ зæхх йæхи мидæг равзæрын кæны фыц- цаг æвзар, уый фæстæ æф- сир, уый фæстæ дзаг гага æфсиры; 29 Куы сцæттæ вæййы æфсир, æвæстиатæй арвиты æхсырф, уымæн æмæ кæр- дын афон æрцыдис. 30 Æмæ загъта: цæй хуы- зæн схонæм Хуыцауы Пад- дзахад? кæнæ йæ цавæр фæс- номыг ныхасæй равдисæм? 31 Уый — куыд хъыцъы- йы нæмыг, кæцы зæххы тау-1 |гæйæ у æппæт мыггæгтæй гыццылдæр; 32 Фæлæ тыд куы æрцæ- уы, сырæзы æмæ свæййы æппæт æфсирджын зайæгой- тæй стылдæр, æмæ рауадзы стыр къалиутæ, афтæ æмæ йæ аууоны бамбæхсынц уæ- ларвон мæргътæ. 33 Æмæ ахæм бирæ фæс- номыг ныхæстæй хъусын кодта уыдонæн дзырд, сæ бон хъусын цас уыд, уый бæрц; 34 Æнæ фæсномыг ныха- сæй та нæ дзырдта уыдонæн, фæлæ ахуыргæнинæгтæн хи- барæй æппæт дæр æмбарын кодта. 35 Уыцы бон изæрæй за- гъта уыдонæн: ахизæм фал- |лаг фарсмæ. 36 Æмæ уыдон адæмы ауадзгæйæ, акодтой Уый се- мæ, бæлæгъы куыд уыдис Уый афтæмæй; Иемæ ма уыд æндæр бæлæгътæ дæр. 37 Æмæ сыстад стыр уад; уылæнтæ цавтой бæлæгъы, афтæ æмæ уый донæй дзаг кæнын байдыдта, 38 Уый та бырынкъыл фынæй уыд разæй. Уый хъал кæнынц æмæ Иын зæгъынц: Ахуыргæнæг! æви Дæуæн уæлдай нæу, мах кæй сæ- фæм? 39 Æмæ, сыстгæйæ, Уый басабыр кодта дымгæ æмæ загъта денджызæн: банцай, ныхъхъус у. Æмæ дымгæ ба- сабыр, æмæ сси стыр сабыр. 40 Æмæ загъта уыдонæн: цæмæн афтæ тæрсаг стут? куыннæ уæм ис уырнындзи- над? 41 Æмæ старстысты стыр МАРКЫ 22 Мтф. 10, 26; Лук. 8, 17, 12, 2. 24 Мтф. 7,2, Лук. 6, 38. 25 Мтф. 13, 12;25, 29; Лук. 8, 18; 19, 26 30 Мтф. 13, 31; Лук. 13, 18. 33 Мтф. 13, 34 35 Мтф 8, 23; Лук. 8, 22. 39 Иов. 26, 12; Пс. 88, 10. 72
тасæй æмæ дзырдтой кæрæ- дзийæн: уый чи у, дымгæ æмæ денджыз дæр коммæ Кæ- мæн кæсынц? СÆР 5 1 Йесо расырдта хæйрæджыты летион; бацыдысты хуыты æрдонджы; 21 Иаиры чызджы райгас кæнын; дыууадæс азы ту- хæнгæнæджы сдзæбæх. Æмæ æрбацыдысты ден- джызы иннæ былмæ, Гадарины бæстæм. 2 Æмæ куы рацыд Уый бæлæгъæй, уыцы сахат Ууыл фембæлд зæппадзæй рацæ- уæг, æнæсыгъдæг удæй ахст адæймаг; 3 Уымæн йæ цæрæн бынат уыдис зæппæдзты, æмæ ни- кæйы бон уыд уый бабæттын суанг рæхыстæй дæр; 4 Уымæн æмæ бирæ хæт- тыты уыд уый хъадаманты æмæ рæхысты конд, фæлæ- иу атыдта рæхыстæ æмæ асаста хъадаманты, æмæ ни- кæйы бон уыдис уый æрса- быр кæнын; 5 Æдзухдæр, æхсæвæй, бо- нæй, хæхты æмæ зæппæдзты хъæр кодта æмæ йæхи дур- тыл хоста. 6 Фенгæйæ та дардæй Ие- сойы, æрбазгъордта æмæ Иын бакуывта, 7 Æмæ схъæр кæнгæйæ хъæрæй, загъта: цы Дæ хъæ- уы мæнæй, Иесо, Бæрзонд Хуыцауы Фырт? Хуыцауы номæй Дæ лæгъстæгæнгæйæ курын, ма мæ хъизæмарæй мар! 8 Уымæн æмæ Иесо загъ- та уымæн: рацу, æнæсыгъ- Д®г уд, ацы адæймагæй. 9 Æмæ бафарста уый: дæ | [ Сæр 4, 5 I ном куыд у? Æмæ уый загъ- та дзуаппæн: легион мæ ном, уымæн æмæ мах бирæ стæм. 10 Æмæ тынг куырдтой Уымæй, цæмæй сæ уыцы бæстæйæ ма арвита. 11 Уым та хызтис хохрæ- бын стыр хуыты æрдонг. 12 Æмæ куырдтой Уымæй хæйрæджытæ иуылдæр, дзургæйæ: арвит нæ хуытæм, цæмæй уыдоны мидæг бацæ- уæм. 13 Иесо уыцы сахат бар ратта уыдонæн. Æмæ æнæ- сыгъдæг удтæ, рацæугæйæ, бацыдысты хуыты мидæг; æмæ ныййарц æрдонг къар- диуæй денджызмæ, уыдон та ! уыдысты дыууæ минмæ ’ввахс; æмæ денджызы фе- сæфтысты. 14 Хуыгæстæ та азгъорд- той æмæ радзырдтой сахары æмæ хъæуты. Æмæ цæрджы- тæ рацыдысты цы æрцыд, уый фенынмæ. 15 Æрбацыдысты Иесомæ æмæ уынынц хæйрæджджы- ны, легион кæмæ уыд, бады æддарæс, æмæ йæ зонд йæ- химæ; æмæ фæтарстысты. 16 Фенджытæ радзырдтой уыдонæн, куыд рауад хæй- рæджджынимæ, æмæ хуыты тыххæй дæр. 17 Æмæ райдыдтой курын, цæмæй Уый ацæуа уыдоны арæнтæй. 18 Æмæ Уый куы бацыд бæлæгъмæ, хæйрæджджын куырдта Уымæй, цæмæй Ие- мæ уа. 19 Фæлæ Иесо бар нæ ратта уымæн æмæ загъта: цу уæхимæ дæхионтæм æмæ ра- МАРКЫ Сæр 5 1 Мтф. 8, 28; Лук. 8, 26. 73
Сæр 5 дзур уыдонæн, цы бакодта дæуæн Хицау æмæ дын куыд фæтæригъæд кодта. 20 Æмæ ацыд, æмæ рай- дыдта хъусын кæнын Дæсса- хары, Иесо уымæн цы ба- кодта, уый тыххæй. Æмæ иуылдæр дис кодтой. 21 Иесо ноджы куы ахызт бæлæгъыл, иннæ былмæ, уæд æрæмбырд Уымæ бирæ адæм. Уый уыд денджызы был. 22 Æмæ мæнæ, æрбацыд æмбырдгæнæны хицæуттæй иу, йæ ном Иаир, æмæ фен- гæйæ Уый, æрхауд Иæ къæхтæм 23 Æмæ тынг лæгъстæ кæ- ны Уымæн, дзургæйæ: мæ чызг у мæлæтдзаг; æрбацу æмæ йыл æрæвæр къухтæ, цæмæй уый сдзæбæх уа æмæ æгасæй баззайа. 24 Иесо ацыд йемæ. Иæ фæстæ цыдис бирæ адæм, æмæ Иæ æлхъывтой. 25 Иу сылгоймаг, кæцы дыууадæс азы тугнизæй уд- хар кодта, 26 Бирæ бавзæрста бирæ дохтыртæй, бахардз кодта цы йæм уыдис, уыдон иуылдæр, æмæ йын ницы баххуыс сты, фæлæ æрцыд ноджы æвзæр- дæр уавæрмæ,— 27 Фехъусгæйæ Иесойы тыххæй, бацыд адæмы фæс- тæты æмæ баныдзæвыд Иæ дарæсмæ; 28 Уымæн æмæ дзырдта: æрмæст куы аныдзæвон Иæ дарæсыл, уæд сдзæбæх уы- дзынæн. 29 Æмæ уыцы сахат бан- цад йæ туг, æмæ банкъардта | I йæ буарыл, кæй сдзæбæх йæ низæй. 30 Уыцы рæстæг Иесо, бамбаргæйæ, Иæхæдæг Иæ- хи мидæг, хъару кæй рацыд Уымæй, аздæхгæйæ адæммæ, загъта: чи аныдзæвыд Мæ дарæсыл? 31 Ахуыргæнинæгтæ загъ- той Уымæн: Ды уыныс, адæм æлхъивынц Дæу æмæ зæ- гъыс: чи аныдзæвыд Мæныл? 32 Фæлæ Уый кастис алы- рдæм, цæмæй фена уый, кæ- цы бакодта ай. 33 Сылгоимаг тæрсгæ æмæ ризгæйæ, цы йыл æрцыд, уый зонгæйæ, бацыд, æрха- уд Иæ разы æмæ загъта Уы- мæн æппæт æцæгдзинад. 34 Уый та загъта уымæн: чызгай! дæ уырнындзинад дæ аирвæзын кодта дæу; цу фарнимæ æмæ дзæбæх у дæ низæй. 35 Уый ма адон куы дзырдта, æрбацыдысты æм- бырдгæнæны сæргълæууæ- гæй æмæ зæгъынц: дæ чызг амард; цæмæн ма тыхсын кæныс Ахуыргæнæджы? 36 Фæлæ Иесо, фехъусгæ- йæ уыцы ныхæстæ, уыцы са- хат зæгъы æмбырдгæнæны хицауæн: ма тæрс, æрмæст æууæнд. 37 Æмæ бар никæмæн рат- та Иæ фæстæ цæуынмæ, æр- мæст Петрæн, Иаковæн æмæ Иаковы æфсымæр Иоаннæн. 38 Æрбацыд æмбырдгæнæ- ны хицауы хæдзармæ æмæ уыны змæст, æмæ кæуджыты æмæ хъæрæй дзыназджыты. 39 Æмæ, бацæугæйæ зæгъы уыдонæн: цæмæн змæст стут МАРКЫ 25 Мтф. 9, 20. 30 Лук. 8, 45. 35 Лук. 8, 49. 74
æмæ кæут? чызг нæ амард, фæлæ фынæй у. 40 Æмæ Иыл худтысты. Фæлæ Уый, рарвитгæйæ сеп- пæты, бакодта Иемæ чыз- джы фыд æмæ мады, æмæ Йемæ чи уыд, уыдоны, æмæ бацыд чызг кæм хуыссыд, уырдæм. 41 Æмæ, райсгæйæ чыз- джы къух, зæгъы уымæн: «талифа-куми», ома: «чызг, дæуæн зæгъын, сыст». 42 Æмæ чызг уыцы сахат сыстад, æмæ байдыдта цæ- уын, уымæн æмæ дыууадæс- аздзыд уыд. Фенджытæ ит- тæг дисы бацыдысты ууыл. 43 Æмæ Уый карзæй бар- дзырд ратта уыдонæн, цæ- мæй уый тыххæй мачи зона, æмæ загъта, цæмæй йын раттой хæринаг. СÆР6 1 «Пехуымпар нæ вæййы æнæнамыс...» 7 Дыууадæс æрвыст сты кусынмæ. 14 Ар- гъауæг Иоанны сæр Ирод ракодта. 30 Фондз мины бафсæст; 45 Доныл цæ- уын. 53 Бирæты сдзæбæх. Уырдыгæй рацыд Уый æмæ æрцыд Иæхи фыдыбæс- тæм; Иæ фæстæ цыдысты Иæ ахуыргæнинæгтæ. 2 Сабат куы æрхæццæ, Уый райдыдта ахуыр кæнын æмбырдгæнæны; æмæ бирæ- тæ фехъусджытæй, дисгæн- гæйæ дзырдтой: кæцæй Иæм ис уый? цавæр уæлзонд лæ- вæрд ис Уымæн, æмæ ахæм диссæгтæ куыд кæны Иæ къухтæй? 3 Пълотник нæу, Уый, Ма- риайы фырт, Иаковы, Ио- сийы, Иудæйы æмæ Симоны æфсымæр? Иæ хотæ ам мах | I Сæр 5, 6 |æхсæн не сты? Æмæ рæды- дысты Уый тыххæй. 4 Иесо та загъта уыдо- нæн: нæ вæййы пехуымпар æгад, кæд æрмæст йæ фыды- бæстæйы æмæ йæ хæстæ- джытæм, æмæ йæ хæдзары. 5 Æмæ ницавæр диссаг уыд Иæ бон уым равдисын; æрмæст иу къорд рынчыныл æрæвæрдта къухтæ æмæ сæ сдзæбæх кодта. 6 Æмæ дис кодта сæ æнæ- уырныдзинадыл. Уый фæстæ цыдис алфамбылайы хъæу- тыл æмæ ахуыр кодта. 7 Æмæ, фæдзургæйæ дыу- уадæсмæ, райдыдта æрвитын уыдоны дыгæйттæй æмæ рат- та уыдонæн æнæсыгъдæг уд- тыл хицауиуæг кæныны бар. 8 Æмæ бафæдзæхста уыдо- нæн, семæ фæндагмæ æрмæст лæдзæг йеддæмæ куыд ницы хæссой: нæдæр хордзен, нæ- дæр дзул, нæдæр æрхуы сæ роны, 9 Фæлæ сæ къæхтыл кæ- ной хуымæтæджы дзабыртæ æмæ дыууæ дарæсы ма дарой. 10 Æмæ загъта уыдонæн: хæдзармæ кæм бацæуат, баз- зайут уым, цалынмæ нæ ра- цæуат уыцы бынатæй. 11 Æмæ уæ исчи куы нæ райса æмæ уæм куы нæ бай- хъуса, уæд, уырдыгæй ра- цæугæйæ, æрцæгъдут уæ къæхты рыг, æвдисæндзина- дæн уыдоныл. Æцæг зæгъын сымахæн: Содом æмæ Гомор- рæн æнцондæр уыдзæн, уы- цы сахарæй тæрхоны бон. 12 Уыдон ацыдысты æмæ хъусын кодтой фæсмондзи- нады тыххæй; МАРКЫ Сæр 6 1 Мтф. 13, 54; Лук. 4, 16. 2 Мтф. 7, 28; Мрк. 1, 27. ЗЛук. 4, 22; Иоан. 6, 42. 4 Иер. 2, 6; Мтф. 13, 57; Лук. 4, 24; Иоан. 4, 44. 6 Мтф. 9, 35. 7 Мтф. Ю, 1; Лук. 9, 1. 11 Мтф. Ю, 14; Лук. 9, 5; Ап. к. 13, 51; 18, 6. 75
Сæр 6 13 Сырдтой бирæ хæйрæ- джыты æмæ бирæ рынчынты сæрстой зетийæ æмæ сæ дзæ- бæх кодтой. 14 Паддзах Ирод, фехъус- гæйæ Иесойы тыххæй,— уымæн æмæ Иæ ном ай- хъуыст,— дзырдта: уый Ар- гъауæг Иоанн райгас мæрд- тæй, æмæ диссæгтæ уымæй арæзт цæуынц. 15 Иннæтæ дзырдтой: уый у Илиа. Фæлæ æндæртæ та дзырдтой: уый у пехуымпар, кæнæ та куыд пехуымпар- тæй иу. 16 Ирод та, фехъусгæйæ загъта: уый у Иоанн, æз йæ сæр кæмæн ракодтон; уый райгас мæрдтæй. 17 Уымæн æмæ ацы Ирод арвитгæйæ, æрцахсын кодта Иоанны æмæ йæ ахæстоны бакодта, йе ’фсымæр Фи- липпы ус, Иродиадæйы тых- хæй, уымæн æмæ йæ йæхи- цæн ус скодта. 18 Уымæн æмæ Иоанн дзырдта Иродæн: нæ дын æмбæлы де ’фсымæры усы дæхицæн ус скæнын. 19 Иродиадæйы та, мæс- тыгæнгæйæ уымæ, фæндыд уый амарын; фæлæ йæ бон нæ уыд. 20 Уымæн æмæ Ирод тарст Иоаннæй, зонгæйæ, уый кæй у раст æмæ сыгъдæг лæг, æмæ йæ хъахъхъæдта; бирæтæ кодта, уымæ хъусгæйæ, æмæ æхсызгонæй хъуыста уымæ. 21 Æрцыд æнцонвадат бон, куы кодта Ирод йæ гуырæн- боны куывд йæ кусджытæн, миныхйцæуттæн æмæ Гали- лейы хистæртæн. | I 22 Иродиадæны чызг ба- цыд, кафыд æмæ Ироды, æмæ йемæ уæвджыты зæрдæмæ фæцыд. Паддзах загъта чыз- гæн: кур мæнæй, цы дæ хъæ- уы, æмæ дын ратдзынæн. 23 Æмæ сомы кодта уы- мæн: цы ракурай мæнæй, ратдзынæн дæуæн, суанг мæ паддзахады æмбис дæр. 24 Уый рацыд æмæ бафар- ста йæ мады: цы курон? Уый загъта: Аргъауæг Иоанны сæр. 25 Æмæ уый уыцы сахат тагъд бацыд паддзахмæ æмæ куырдта, зæгъгæйæ: фæнды мæ, цæмæй ды раттай мæ- нæн ныртæккæ тæбæгъы Ар- гъауæг Иоанны сæр. 26 Паддзах æрæнкъард; фæлæ йæ сомы æмæ йемæ бадджыты тыххæй нæ ба- фæндыд уый, «нæ» зæгъын уымæн. 27 Æмæ уыцы сахат, ар- витгæйæ, хæцæнгарзхæссæ- джы, паддзах бардзырд рат- та уый сæр æрбахæссынмæ. 28 Уый ацыд, акъуырдта уымæн йæ сæр ахæстоны, тæбæгъы йæ æрбахаста æмæ йæ чызгмæ ратта, чызг та йæ ратта йæ мадмæ. 29 Иæ ахуыргæнинæгтæ уый фехъусгæйæ, æрбацы- дысты æмæ райстой йæ буар, æмæ йæ цæвæрдтой ингæны. 30 Æмæ æрæмбырд сты Апостолтæ Иесомæ, æмæ ра- дзырдтой æппæт дæр Уы- мæн, цы бакодтой æмæ цæ- уыл сахуыр кодтой. 31 Уый загъта уыдонæн: ацæут сымах уæхæдæг æдзæ- рæг ранмæ æмæ уæ фæллад æруадзут иу гыццыл. Уымæн МАРКЫ 13 Иак. 5, 14 14 Мтф. 14, 1, Лук 9, 7. 17 Лук. 3, 19 18 Лев. 18,16;20, 21. 20 Мтф 21, 26. 30 Лук. 9, 10 76
æмæ бирæ уыдысты æрбацæ- уджытæ æмæ ацæуджытæ, афтæ æмæ уыдоны хæрынмæ дæр нæ æвдæлд. 32 Æмæ ацыдысты сæхæ- дæг бæлæгъы æдзæрæг ранмæ. 33 Адæм федтой, уыдон куыд фæцæйцыдысты уый, æмæ бирæтæ базыдтой уыдо- ны; æмæ згъордтой уырдæм фистæгæй æппæт сахартæй, æмæ фæраздæр сты уыдонæй, æмæ æрæмбырд сты Уымæ. 34 Иесо, рацæугæйæ, фед- та бирæ адæмы æмæ фæтæ- ригъæд кодта уыдонæн, уы- мæн æмæ уыдон уыдысты æнæ фыййау фыстау; æмæ райдыдта ахуыр кæнын уы- доны бирæ. 35 Æмæ бирæ рæстæг кæй рацыд, Иæ ахуыргæнинæг- тæ, æрбалæугæйæ Уымæ, зæ- гъынц: ам у æдзæрæг ран, рæстæг та у бирæ; 36 Ауадз сæ, цæмæй уы- дон ацæуой алфамбылайы хъæутæм æмæ балхæной сæ- хицæн дзул, уымæн æмæ уы- донмæ нæй хæринаг. 37 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: сымах сын раттут хæринаг. Æмæ загътой Уы- мæн: ныр æцæг мах ацæуæм æмæ дыууæ сæдæ динарийæ дзул балхæнæм æмæ уыдо- нæн раттæм хæрынмæ? 38 Фæлæ Уый бафарста уыдоны: цал дзулы уæм ис? ацæут, фенут. Уыдон базон- гæйæ, загътой: фондз дзулы аэмæ дыууæ кæсаджы. 39 Уæд загъта уыдонæн, цæмæй æрбадын кæной сеп- пæты дæр къордгай цъæх кæрдæгыл. I Сæр 6 I 40 Æмæ æрбадтысты сæ- дæгай æмæ фæндзайгай, рæнхъытæй. 41 Уый райста фондз дзу- лы æмæ дыууæ кæсаджы, скæсгæйæ арвмæ, арфæ ра- кодта æмæ æрсаста дзултæ, æмæ сæ ратта Иæ ахуыргæ- нинæгтæм, цæмæй сын сæ байуарой; æмæ дыууæ кæ- саджы байуæрста сеппæтыл. 42 Æмæ хордтой иуылдæр æмæ бафсæстысты; 43 Æмæ æрæмбырд кодтой дзулы къæбæртæ æмæ кæ- саджы уæлдæйттæй дыууа- дæс дзаг чыргъæды; 44 Дзул чи хордта, уы- дон уыдысты фондз минмæ ’ввахс лæджы. 45 Æмæ уыцы сахат Иæ ахуыргæнинæгты бахизын кодта бæлæгъмæ æмæ сæ ар- выста разæй иннæ фарсмæ, Вифсаидæмæ, цалынмæ Уый адæмы ауадза. 46 Æмæ ауадзгæйæ уыдо- ны, ссыд хохмæ бакувынмæ. 47 Изæрæй бæлæгъ уыд денджызы астæу, Уый та иу- нæгæй зæххыл. 48 Æмæ федта уыдоны зын уавæрты ленк кæнгæйæ, уымæн æмæ комкоммæ дым- гæ кодта; æхсæвæн йæ цып- пæрæм хъахъæныны афон сæм баввахс, денджызыл цæугæйæ æмæ Иæ фæндыд уыдоны иувæрсты аивгъуы- йын. 49 Уыдон, фенгæйæ, Уый денджызыл цæугæ, бан- хъæлдтой, уый æндарг у, æмæ схъæр кодтой. 50 Уымæн æмæ Иæ сеп- пæт федтой æмæ фæтарсты- МАРКЫ 32 Мтф. 14, 13; Лук. 9, 10. 34 Мтф. 9, 36. 38 Мтф. 14, 17; Лук. 9, 13; Иоан. 6, 9. 46 Мтф. 14, 23. 47 Иоан. 6, 16. 77
Сæр 6, 7 МАРКЫ сты. Æмæ уыцы сахат дзу- рын байдыдта уыдонимæ æмæ сын загъта: фæныфс- джын ут; Уый Æз дæн, ма тæрсут. 51 Æмæ бацыд уыдонмæ бæлæгъмæ; æмæ дымгæ ба- сабыр. Æмæ уыдон иттæг дис кодтой сæхи мидæг. 52 Уымæн æмæ нæ бам- бæрстой дзултыл цы диссаг конд æрцыд, уымæн æмæ сæ зæрдæ ныддур. 53 Æмæ аленк кæнгæйæ, æрцыдысты Геннисареты зæх- мæ æмæ æрлæууыдысты бы- лыл. 54 Куы рахызтысты уы- дон бæлæгъæй, уыцы сахат цæрджытæ, базонгæйæ Уый, 55 Азылдысты уыцы ал- фамбылай æппæтыл æмæ райдыдтой хуыссæнтыл хæс- сын рынчынты, куыд хъуыс- тис, Уый кæм уыд, уырдæм. 56 Æмæ кæдæм фæнды Уый нæ бацыдаид, сахартæм æви хъæутæм, æвæрдтой рынчынты зынгæ ран æмæ куырдтой Уымæй, цæмæй уыдон Иæ дарæсы кæронмæ уæддæр баныдзæвой; æмæ Иæм-иу чи баныдзæвыд, уы- дон дзæбæх кодтой. СÆР 7 1 Зæрæдты фæдзæхст, фариссйтæ ах- хосджым кæнымц, адæймаджы йæ хуыл- фæй ссæугæ æвзæр кæны 24 Куыйтæ хæрынц сывæллæтты стъолы бын муртæ. 31 Къуырма гуылывзаджы сдзæбæх. Æрæмбырд сты Уымæ фа- рисейтæ æмæ иуæй-иу- тæ чиныджы дæснытæй, Ие- русалимæй æрцæуджытæй; 52 Мрк. 8, 18 53 Мтф 14, 34. 55 Мтф. 4, 24. Сæр 7 1 Мтф. 15, 1. 6 Ис. 29, 13; Мтф 15, 8. 7Тит. 1, 14. 10 Рац. 20,12;21, 7; Мтф. 2 Æмæ куы федтой иуæй-11з| 4 иуты Йæ ахуыргæнинæгтæй æнæхсад къухтæй дзул хæр- гæ, уæд сын уайдзæф код- той. 3 Уымæн æмæ фарисейтæ æмæ Иудейтæ иуылдæр, зæ- рæдты фæдзæхстытыл хæц- гæйæ, сæ къухтæ æнæ бæл- вырд ныхсгæйæ нæ хæрынц; 4 Æмæ базарæй æрцæугæ- йæ æнæхсадæй нæ хæрынц. Ис ма бирæ æндæр æгъдæут- тæ, кæцыты æххæст кæ- нынц: къустæ, дурынтæ, аг- тæ æмæ бандæттæ æхсын. 5 Уый фæстæ фæрсынц Уый, фарисейтæ æмæ чины- джы дæснытæ: Дæ ахуыргæ- нинæгтæ зæрæдты фæдзæхс- тытæм гæсгæ цæуылнæ кæ- нынц, фæлæ æнæхсад къух- тæй хæрынц дзул? 6 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: хорз пехуымпа- риуæг кодта, цæстмæхъустæ сымах тыххæй Исай, фыст куыд у: «ацы адæм Мæн ны- майынц дзыхæй, сæ зæрдæ та дард лæууы Мæнæй; 7 Фæлæ дзæгъæлы ныма- йынц Мæн, адæймаджы фæ- дзæхстытыл æмæ ахуырадыл ахуыр кæнгæйæ»; 8 Уымæн æмæ сымах Хуы- цауы фæдзæхст ныууадзгæ- йæ, хæцут адæймагон фæ- дзæхстыл, дурынтæ æмæ къустæ æхсыныл æмæ кæнут бирæ æндæр ахæмтæ. 9 Æмæ загъта уыдонæн: хорз у, кæй аивтат сымах Хуыцауы фæдзæхст, цæмæй уæхи фæдзæхстытæ æххæст кæнат? 10 Уымæн æмæ Моисей за- гъта: «нымай дæ фыд æмæ 78
дæ мады»; æмæ «фыдæн æмæ мадæн æвзæр дзурæг, мæлæ- тæй амæлæд». 11 Сымах та дзурут: чи зæгъа йæ фыд кæнæ йæ ма- дæн: «корван, ома ды мæнæй цы спайда кæнис, уый уæд лæвар Хуыцауæн»,— 12 Уымæй сымах бар дæт- тут уымæн ницы кæнын йæ фыд, кæнæ йæ мадæн, 13 Иуварс акæнгæйæ Хуы- цауы дзырд, уæхæдæг кæй сфидар кодтат, уыцы фы- дæлты фæдзæхстыты тых- хæй; æмæ кæнут бирæ æндæр ахæмтæ. 14 Æмæ фæдзургæйæ æп- пæт адæммæ, дзырдта уыдо- нæн: хъусут Мæнмæ уе ’ппæт дæр æмæ бамбарут. 15 Адæймаджы хуылфмæ æддейæ цы бацæуы, уый йæ нæ чъизи кæны; фæлæ уы- мæй цы ссæуы, уый чъизи кæны адæймаджы. 16 Кæд хъустæ искæмæн ис хъусынæн, уадз хъусæд! 17 Æмæ Уый адæмæй куы бацыд хæдзармæ, уæд Иæ ахуыргæнинæгтæ бафарстой Уый фæсномыг ныхасæй. 18 Уый загъта уыдонæн: æцæг сымах дæр афтæ æнæ- мбаргæ стут? Æцæг не ’мба- рут, адæймагмæ æддейæ цы бацæуы, уый йæ кæй нæ чъизи кæны? 19 Уымæн æмæ йæ зæрдæ-1 мæ нæ бацæуы, фæлæ гуы- бынмæ æмæ рацæуы æддæ- мæ, уымæй асыгъдæг вæййы алы хæринаг. 20 Дарддæр загъта: адæй- магæй цы ссæуы, уый чъизи кæны адæймаджы; | I Сæр 7 I 21 Уымæн æмæ мидæгæй, адæймаджы зæрдæйæ цæ- уынц æвзæр хъуыдытæ, хæ- тындзинæдтæ, хъахбайдзи- нæдтæ, марындзинæдтæ, 22 Давын, гæртам исын, хæрамдзинад, налатдзинад, æнаккагдзинад, хæлæгдзи- над, Хуыцауы фауындзинад, хъалдзинад, æнæзонддзинад. 23 Ацы фыддзинæдтæ иуылдæр мидæгæй ссæуынц æмæ чъизи кæнынц адæйма- джы. 24 Æмæ уырдыгæй ацæу- гæйæ, æрцыд Тиры æмæ Си- доны арæнтæм; æмæ бацæу- гæйæ хæдзармæ, Уый нæ фæндыд, цæмæй исчи базо- на; фæлæ йын нæ уыд басу- сæг уæвæн. 25 Уымæн æмæ фехъуыс- та Уый тыххæй, йæ чызг æнæсыгъдæг удæй ахст кæ- мæн уыд, ахæм сылгоймаг, æмæ æрцæугæйæ æрхауд Иæ къæхтæм; 26 Уыцы сылгоймаг та уыд муртатт, Сирофиникы адæ- мы фæлтæрæй; æмæ куырдта Уымæй, цæмæй йæ чызгæй асура хæйрæджы. 27 Фæлæ Иесо загъта уы- мæн: бауадз раздæр бафса- дын сывæллæтты, уымæн æмæ хорз нæу райсын дзул сывæллæттæй æмæ йæ куи- тæн аппарын. 28 Уый та загъта Уымæн дзуаппæн: афтæ, Хицау, фæ- лæ куитæ дæр стъолы бын хæрынц сывæллæтты мур- тæй. 29 Æмæ йын загъта: уыцы ныхасы тыххæй, ацу; хæй- рæг рацыд дæ чызгæй. МАРКЫ 15 Мтф. 15, 11; Ром. 14, 17; Тит. 1, 15. 21 Уæв. 8, 21; Фæс. н. 6, 14; Иер. 17, 9; Мтф. 15, 19. 24 Мтф. 15, 21. 79
Сæр 7, 8 МАРКЫ 30 Æмæ æрцæугæйæ йæ хæдзармæ, уый федта, хæй- рæг кæй рацыд æмæ чызг хуыссы хуыссæны. 31 Рацæугæйæ Тиры æмæ Сидоны арæнтæй, Иесо но- джыдæр ацыд Галилейы ден- джызмæ Дæссахары арæн- тыл. 32 Æрбакодтой Уымæ къуырма гуылæвзаджы æмæ куырдтой Уымæй, цæмæй йыл къух æрæвæра. 33 Иесо иуварс акæнгæйæ уый адæмæй, бавæрдта Иæ æнгуылдзтæ уый хъусты æмæ атугæнгæйæ, баныдзæ- выд йе ’взагыл; 34 Æмæ арвмæ скæсгæйæ, ныуулæфыд æмæ загъта уымæн: «еффафæ», ома «бай- гом у». уыцы сахат бай- гом йæ хъусындзинад, æмæ райхæлдысты йе ’взаджы бæттæнтæ, æмæ райдыдта сыгъдæг дзурын. 36 Æмæ бафæдзæхста уы- донæн, цæмæй макæмæн дзу- рой. Фæлæ Уый цас фылдæр фæдзæхста, уыдон ноджы тынгдæр хъусын кодтой. 37 Æмæ иттæг дис кодтой æмæ дзырдтой: æппæтдæр хорз кæны: къуырматæ хъус- тæй хъусынц, гобитæ дзыхæй дзурынц. СÆР8 1 4000 бафсæст 11 Фарисейтæ агурынц диссаг; 14 «Уæхи хъахъхъæнут фарисей- ты æнхъизæнæй». 22 Вифсаидаг куырмы сдзæбæх. 27 Петр æргом кæны Йесойы Чырыстийæ. 31—9,1 Дæхи дзуар, хъахъ- хъæд æмæ сæфт цард Уыцы бонты, иттæг бирæ адæм куы æрæмбырд æмæ сæм ницы хæринаг уыд, Иесо, фæдзургæйæ, Йæ ах- уыргæнинæгтæм, загъта уы- донæн: 2 Тæригъæд кæнын адæ- мæн, ныр æртæ боны кæй сты Мæ разы æмæ цы бахæ- рой, уый нæй; 3 Æнæ бахæргæйæ сæ куы ауадзон сæ хæдзæрттæм, уæд фæндагыл слæмæгъ уы- дзысты, уымæн æмæ иуæй- иутæ æрбацыдысты дардæй. 4 Иæ ахуыргæнинæгтæ дзуапп лæвæрдтой Уымæн: чи ссардзæн ам æдзæрæг ран дзултæ, цæмæй уыдон баф- сæдой? 5 Æмæ бафарста уыдоны: цал дзулы уæм ис? уыдон загътой: авд. 6 Уæд æрбадын кæнын кодта адæмы зæххыл; æмæ райсгæйæ авд дзулы, арфæ ракодта, æрсаста æмæ ратта Иæ ахуыргæнинæгтæм, цæ- мæй уыдон байуарой; æмæ уыдон байуæрстой адæмæн. 7 Уыдис сæм иу гыццыл кæсæгтæ дæр: арфæ ракодта æмæ уыдон дæр байуарын кодта. 8 Æмæ хордтой æмæ баф- сæстысты; æмæ æрæмбырд кодтой цы къæбæртæ баззад уыдонæй авд тæсчъы. 9 Хæргæ чи кодта, уыдон та уыдысты цыппар минмæ ’ввахс. Æмæ ауагъта уы- доны. 10 Æмæ уыцы сахат, ба- хизгæйæ бæлæгъмæ Иæ ах- уыргæнинæгтимæ, бахæццæ Далмануфы арæнтæм. 11 Рацыдысты фарисейтæ, райдыдтой Иемæ быцæу кæ- 31 Мтф. 15, 29. 37 Ис 35, 6 Сæр 8 I Мтф. 15, 32. 10 Мтф. 15, 39. II Мтф. 16, 1. 80
нын æмæ Дзы фæлваргæйæ, домттой арвæй нысан. 12 Æмæ Уый, арф ныу- улæфгæйæ, загъта: цæй тых- хæй домы ацы мыггаг ны- сан? æцæг зæгъын сымахæн, нæ уыдзæн лæвæрд ацы мыг- гагæн нысан. 13 Æмæ ныууадзгæйæ уы- доны, ноджыдæр бахызт бæ- лæгъмæ æмæ ацыд иннæ фарсмæ. 14 Уæд Иæ ахуыргæни- нæгтæ ферох кодтой дзултæ рахæссын æмæ сæм иу дзул йеддæмæ нæ уыд семæ бæ- лæгъы. 15 Уый та фæдзæхста уы- донæн, дзургæйæ: кæсут, уæхи хъахъхъæнут фари- сейты æмæ Ироды æнхъизæ- нæй. 16 Æмæ сæхи мидæг ны- хасгæнгæйæ, дзырдтой: уый дзултæ нæм кæй нæй, уый амоны. 17 Иесо, бамбаргæйæ, зæ- гъы уыдонæн: цы ныхас кæ- нут ауыл, дзултæ уæм кæй нæй? нæма æмбарут æмæ зо- нут? нырма дургонд у уæ зæрдæ? 18 Цæстытæ уын уæвгæ- йæ, нæ уынут? хъустæ уын уæвгæйæ, нæ хъусут? æмæ нæ хъуыды кæнут? 19 Æз фондз дзулы куы æрсастон, фондз мин адæй- магæн, уæд сымах цал дзаг тæсчъы æрæмбырд кодтат къæбæртæ? Зæгъынц Уы- мæн: дыууадæс. 20 Авд та цыппар минæн, уæд цал тæсчъы æрæмбырд кодтат, цы къæбæртæ баз- зад, уыдонæй? Загътой: авд. | I Сæр 8 I 21 Æмæ загъта уыдонæн: уæдæ куыд не ’мбарут? 22 Æрбацыд Вифсаидæ- мæ; æмæ æрбакодтой Уымæ куырмы æмæ куырдтой, цæ- мæй йæм баныдзæва. 23 Уый, ныххæцгæйæ куыр- мæн йæ къухыл, ракодта уый хъæуæй иуварс æмæ бату кæнгæйæ йæ цæстытыл, сæ- вæрдта къухтæ ууыл, æмæ йæ бафарста, исты уыны æви нæ? 24 Уый, скæсгæйæ, загъ- та: уынын цæуджыты, куыд бæлæстæ. 25 Уый фæстæ та ноджы- дæр уый цæстытыл сæвæрд- та къухтæ æмæ йæ скæсын кодта. Æмæ уый сдзæбæх æмæ алцыдæр сыгъдæг уы- нын райдыдта. 26 Æмæ йæ арвыста йæ хæдзармæ, зæгъгæйæ: ма ба- цу хъæумæ æмæ макæмæн радзур хъæуы. 27 Æмæ ацыд Иесо Иæ ах- уыргæнинæгтимæ Филиппы, Кесарийы хъæутæм. Фæнда- гыл Уый фарста Иæ ахуыр- гæнинæгты: кæуыл ныма- йынц Мæн адæм? 28 Уыдон загътой: Аргъа- уæг Иоанныл, иутæ та — Илиайыл, иннæтæ та — пе- хуымпартæй иуыл. 29 Уый зæгъы уыдонæн: сымах та кæуыл нымайут Мæн? Петр загъта Уымæн дзуаппæн: Ды — Чырысти. 30 Æмæ сын бафæдзæхс- та, цæмæй Уый тыххæй ма- кæмæн дзурой. 31 Æмæ байдыдта ахуыр кæнын уыдоны, Адæймаджы Фыртыл кæй æмбæлы бирæ МАРКЫ 15 Мтф. 16, 6; Лук. 12, 18 Мрк. 6, 38; Иоан. 6, 9. 27 Мтф. 16, 13; Лук. 9, 18 29 Иоан. 6, 69. 31 Мрк. 9, 31; 10, 33; Лук. 9, 22. 81
Сæр 8, 9 хъизæмæрттæ фæкæнын, уы- дзæн иуварсгонд хистæртæй, хистæр сауджынтæй, чнны- джы дæснытæй æмæ уыдзæн мард æмæ æртыккаг бон рай- гас уыдзæн. 32 Æмæ дзырдта уый тых- хæй æргом. Фæлæ Иæм Петр, асидгæйæ, райдыдта Уымæ ныхмæ дзурын. 33 Уый та, аздæхгæйæ æмæ Иæ ахуыргæнинæгтæм бакæсгæйæ, бар нæ ратта Петрæн, зæгъгæйæ: ацу Мæ- нæй, сайтан, уымæн æмæ ды Хуыцауыон цы у, ууыл нæ хъуыды кæныс, фæлæ адæй- маджы цы у. 34 Æмæ фæдзургæйæ адæммæ Иæ ахуыргæнинæг- тимæ, загъта уыдонæн: кæй фæнды цæуын Мæн фæстæ, аздæх дæхицæй æмæ райс дæ дзуар æмæ цу Мæ фæс- тæ; 35 Уымæн æмæ кæй фæн- ды йæ уды бахъахъхъæнын, уый йæ фесафдзæн; фæлæ чи фесафа йæ уды, Мæн æмæ Евангелийы тыххæй, уый йæ бахъахъхъæн дзæн; 36 Уымæн æмæ цы пайда у адæймагæн, æнæхъæн дуне йæхи куы бакæна, йæ удæн та зиан куы ракæна? 37 Кæнæ, цавæр аргъ рат- дзæн адæймаг йæ уды тых- хæй? 38 Уымæн æмæ чи феф- сæрмы уа Мæнæй æмæ Мæн дзырдтæй ацы хæтаг æмæ тæригъæдджын мыггаджы æхсæн, уымæй фефсæрмы уыдзæн Адæймаджы Фырт дæр, куы æрцæуа Иæ Фыды кады сыгъдæг Зæдтимæ. ] I СÆР 9 2 Хуыз аивд. 14 Æгомыг удæй ахсты сдзæбæх. 30 Йесо ногæй дзуры Йæ мæ- лæт æмæ райгасы тыххæй. 33 Фыццаг бынат æппæтæн лæггад кæныны сæрты. 43 Фæрæдийыиы æфсон æмæ артын ге- еннæ. Æмæ сын загъта: æцæг уын зæгъын: ис ам лæу- джытæй ахæмтæ, кæцытæ мæлæтæй нæ саходдзысты, афтæмæй фендзысты Хуы- цауы Паддзахад, тыхы мидæг æрцæугæ. 2 Æмæ æхсæз боны фæс- тæ, Иесо акодта Петры, Иа- I ковы æмæ Иоанны, æмæ скодта бæрзонд хохмæ сæр- магонд уыдоны, æмæ Иæ хуыз аивта сæ разы: 3 Иæ дарæстæ систы æрт- тивгæ, иттæг урс, миты хуы- зæн, афтæ æмæ зæххыл ахо- рæджы бон нæ бауыдзæн аф- |тæ урс скæнын. I 4 Æмæ фæзынд уыдонмæ Илиа, Моисейимæ; æмæ ны- хас кодтой Иесоимæ. 5 Уæд Петр загъта Иесо- йæн: Ахуыргæнæг! хорз у махæн ам уæвын; скæнæм æртæ халагъуды: Дæуæн иу, Моисейæн иу, æмæ иу — Илиайæн. 6 Уымæн æмæ нæ зыдта, цы зæгъа; уымæн æмæ уы- дон уыдысты тасы мидæг. 7 Æмæ фæзынд, уыдоны æраууонгæнæг æврагъ, æмæ æврагъæй райхъуст хъæлæс, дзургæйæ: Уый у Мæ уарзон Фырт; Уымæ хъусут. 8 Æмæ æвиппайды акæс- гæйæ алырдæм, Иесойы йед- дæмæ никæйы уал федтой семæ. 9 Хохæй куы æрцæйцыды- МАРКЫ 34 Мтф. 10,38;16, 24; Лук. 9, 23; 14, 27. 37 Пс. 48, 9. 38 Мтф. 10, 33; 1ук. 9, кб; 1 Иоан. 2, 23; Ром. 1, 16; 2 Тим. 2, 12. Сæр 9 1 Мтф. 16, 28; Лук. 9, 27. 2 Мтф. 17, 1. 82
МАРКЫ Сæр 9 сты уыдон, уæд Уый фæ- дзæхста, цæмæй цы федтой, уый макæмæн дзурой, ца- лынмæ Адæймаджы Фырт мæрдтæй райгас уа, уæдмæ. 10 Æмæ уыдон сæ зæрдыл дардтой уыцы дзырд, кæрæ- дзийы фæрсгæйæ, цы амоны: мæрдтæй райгас уæвын. 11 Æмæ бафарстой Уый: куыд дзурынц чиныджы дæснытæ, Илиайыл раздæр æрцæуын æмбæлы, зæгъгæ? 12 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: æцæг Илиа хъуа- мæ æрцæуа раздæр æмæ са- раза æппæтдæр; æмæ Адæй- маджы Фыртыл, фыст куыд у Уый тыххæй, æмбæлы би- рæ фæхъизæмар кæнын æмæ ныллæггонд уæвын; 13 Фæлæ зæгъын сыма- хæн, Илиа дæр æрцыд, æмæ сæ куыд фæндыд, афтæ ба- кодтой уымæн, уый тыххæй фыст куыд у. 14 Æрцæугæйæ ахуыргæ- нинæгтæм, федта бирæ адæм уыдоны раз æмæ чиныджы дæсныты, уыдонимæ быцæу кæнгæ. 15 Уыцы сахат, фенгæйæ Уый, æппæт адæм дис код- той æмæ базгъоргæйæ салам лæвæрдтой Уымæн. 16 Уый бафарста чины- джы дæсныты: цæуыл бы- цæу кæнут уыдонимæ? 17 Адæмæй иу загъта дзуаппæн: Ахуыргæнæг! æз æрбакодтон Дæумæ мæ фыр- ты, æгомыг удæй ахсты: 18 Кæм æй æрцахсы, зæх- мæ йæ аппары æмæ йæ фынк ракæлы, æмæ дæндæг- тæй хъыс-хъыс кæны, æмæ 11 Мтф. 17, 10. 12 Пс. 21, 7; Ис 53, 3; Дан. 7, 13, 9, 26. 13 Мал. 4, 5; Мтф. 17, 12. 17 Мтф. 17, 14; Лук. 9, 38. 23 Мтф. 17,20; 21, 22. нындзыг вæййы; дзырдтон æз Дæ ахуыргæнинæгтæн, цæмæй асурой уый, æмæ нæ уыд сæ бон. 19 Уымæн дзуапп дæтгæ- йæ, Иесо загъта: О, æнæраст фæлтæр! кæдмæ уыдзынæн сымахимæ? кæдмæ уын фæ- раздзынæн? æрбакæнут æй Мæнмæ. 20 Æмæ йæ æрбакодтой Уымæ. Хæйрæджджын куы федта Уый, уæд æй уд ба- уыгъта; уый ахауд зæхмæ æмæ йæ фынк калгæ, бæгъ- дулæг кодта. 21 Æмæ бафарста Иесо йæ фыды: кæдæй нырмæ афтæ у? Уый загъта: гыццылæй нырмæ; 22 Æмæ бирæ хæттыты уд æппæрста уый артмæ æмæ донмæ, цæмæй йæ фесафа; фæлæ кæд гæнæн ис, фæтæ- ригъæд нын кæн æмæ бах- хуыс кæн махæн. 23 Иесо загъта уымæн: кæд иу гыццыл у дæ бон æу- уæндын, уæд алцыдæр гæ- нæн ис уырнæгæн. 24 Æмæ уыцы сахат лæп- пуйы фыд схъæр кодта цæс- сыгимæ: уырны мæ, Хицау! баххуыс кæн ме ’нæуырнын- дзинадæн. 25 Иесо, уынгæйæ, адæм кæй æмбырд кæнынц, бар нал ратта æнæсыгъдæг удæн, зæгъгæйæ уымæн: го- би æмæ къуырма уд! Æз бар- дзырд дæттын дæуæн, рацу уымæй æмæ амæй фæстæмæ мауал бацу уымæ. 26 Æмæ схъæр кæнгæйæ æмæ тынг бауигъгæйæ уый, рацыд; æмæ уый марды хуы- 83
Сæр 9 зæн фæцис, афтæ — æмæ бирæтæ дзырдтой, уый кæй амарди. 27 Фæлæ Иесо, схæцыд уый къухыл, сыстын æй код- та æмæ уый слæууыд. 28 Æмæ куы бацыд йесо хæдзармæ, уæд Иæ ахуыргæ- нинæгтæ хибарæй фарстой Уый: мах бон цæй тыххæй нæ уыд уый асурын? 29 Æмæ загъта уыдонæн: ацы мыггагæн кувын æмæ комдарын йеддæмæ ницæ- мæй ис рацæуæн. 30 Рацæугæйæ уырдыгæй, цыдысты Галилейы уылты; æмæ Уый нæ фæндыд, цæ- мæй исчи базона. 31 Уымæн æмæ Иæ ахуыр- гæнинæгты ахуыр кодта æмæ дзырдта уыдонæн, Адæйма- джы Фырт лæвæрд уыдзæн адæймæгты къухтæм, æмæ Иæ амардзысты, æмæ амæ- лыны фæстæ æртыккаг бон райгас уыдзæн. 32 Фæлæ уыдон не ’мбæр- стой уыцы ныхæстæ, бафæр- сын та Иæ нæ уæндыдысты. 33 Æрцыд Капернауммæ; æмæ куы уыд хæдзары, уæд бафарста уыдоны: цæуыл ныхас кодтат кæрæдзиимæ фæндагыл? 34 Уыдон ницы дзырдтой, уымæн æмæ фæндагыл ны- хас кодтой кæрæдзиимæ, чи у стылдæр ууыл. 35 Æмæ, æрбадгæйæ, фæ- дзырдта дыууадæсмæ, æмæ загъта уыдонæн: фыццаг уæвын кæй фæнды, у æппæ- тæй фæстагдæр æмæ æппæ- тæн лæггадгæнæг. 36 Æмæ райсгæйæ сывæл- лоны, æрæвæрдта уый се I ’хсæн æмæ йæ æрбахъæбыс кæнгæйæ, загъта уыдонæн: I 37 Чи райса иу ахæм сы- вæллоны Мæ номыл, уый Мæн исы; Мæн чи райса, уый Мæн нæ исы, фæлæ Мæн Рарвитæджы. 38 Уæд Иоанн загъта: Ахуыргæнæг! мах федтам адæймаджы, кæцы Дæу но- мæй суры хæйрæджыты, мах фæстæ та нæ цæуы; æмæ йын бар нæ раттам, уымæн æмæ нæ цæуы мах фæстæ. 39 Иесо загъта: ма йæ уро- мут; уымæн æмæ Мæ номæй диссаг скæнæгæн рæхджы Мæ фыдкой ракæнæн нæй. 40 Уымæн æмæ уæ ныхмæ чи нæ у, уый уæ фарс у. 41 Æмæ уын чи баназын кæна доны къус Мæ номы тыххæй, уымæн æмæ сымах Чырыстийы стут, æцæг зæ- гъын сымахæн, нæ фесаф- дзæн йæ лæвар. 42 Фæлæ Мæныл чи æу- уæнды, уыцы гыццылтæй иуы дæр чи фæрæдийын кæ- на, уымæн хуыздæр уыдаид куыройы фыд йæ хъуырыл куы бабастаиккой æмæ йæ денджызы куы баппæрстаик- кой. 43 Æмæ дæ кæд рæдийын кæны дæ къух, алыг æй кæн: хуыздæр у дæуæн цæнкуы- лæй цардмæ бацæуын, дыу- уæ къухимæ зындонмæ бацæ- уыны бæсты, æнæхуысгæ артмæ, 44 Уым сæ къуыдыр калм нæ мæлы, æмæ арт нæ хуыссы. 45 Æмæ дæ кæд дæ къах рæдийын кæны, алыг æй кæн: МАРКЫ 31 Мтф. 17, 22; Лук. 9, 22; 24, 7. 36 Мтф. 18,5; Лук. 9, 48. 38 Лук. 9, 49. 39 1 Кор. 12, 3. 41 Мтф. 10, 42. 42 Мтф. 18, 6; Лук 17, 1. 43 Дык. з 13, 8; Мтф. 5, 29; 18, 8. 44 Ис 66, 24 84
хуыздæр у дæуæн къуылы- хæй бацæуын цардмæ, дыу- уæ къахимæ зындонмæ æп- пæрст уæвыны бæсты, æнæ- хуысгæ артмæ, 46 Уым сæ къуыдыр калм нæ мæлы, æмæ арт нæ хуыссы. 47 Æмæ дæ кæд дæ цæст рæдийын кæны, сæппар æй: хуыздæр у дæуæн иу цæс- тимæ Хуыцауы Паддзахадмæ бацæуын, дыууæ цæстимæ зындоны артмæ æппæрст уæвыны бæсты, 48 Уым сæ къуыдыр калм нæ мæлы, æмæ арт нæ хуыссы. 49 Уымæн æмæ алчидæр артæй сцæхджын уыдзæн æмæ алкæцы нывонд цæх- хæй сцæхджын уыдзæн. 50 Цæхх — хорз дзаума у; фæлæ, цæхх цæхджын куы нæ уа, уæд æй сымах цæмæй фæхуыздæр кæндзыстут? Уæд уæ мидæг цæхх, æмæ фарн уæд уе ’хсæн. СÆР 10 1 Къайад хицæн кæныны тыххæй зонд амонын. 13 Йесо арфæ кæны сывæллæт- тыл. 17 Хъæздыджы фарста æнусон цар- ды тыххæй. 32 Йесоны рагэагъд Йæ мæ- лæты тыххæй. 35 Зеведейы фырттæ; «Уый тыххæй нæ, цæмæй Уымæн кусой, фæлæ цæмæй бакуса». 46 Куырм Варти- мейы сдзæбæх. Ацæугæйæ уырдыгæй, æр- бацыд Иорданы фаллаг фарс Иудейы арæнтæм. Но- джы та адæм æмбырд кæ- нынц Уымæ; æмæ та ноджы Иæ æгъдаумæ гæсгæ, Уый ахуыр кодта уыдоны. 2 Бацыдысты фарисейтæ æмæ фæлваргæйæ Уый, ба- фарстой: лæгæн йæ усæй мыййаг рахицæн уæвыны бар ис? [ Сæр 9, 10 I 3 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: цы бафæдзæхста сымахæн Моисей? 4 Уыдон загътой: Моисей бар ратта хицæны фыстæг фыссын æмæ рахицæн уæ- | вынæн. 5 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: уæ фыдзæрдæтæм гæсгæ уый ныффыста сыма- хæн уыцы фæдзæхст; 6 Сфæлдысты райдайæны та, Хуыцау нæлгоймаг æмæ сылгоймаг сфæлдыста уы- доны. 7 Уымæ гæсгæ адæймаг ныууадздзæн йæ фыд æмæ мады 8 Æмæ баныхæсдзæн йæ усыл, æмæ уыдзысты дыууæ иу буар, афтæ æмæ уыдон дыууæ нал, фæлæ иу буар уыдзысты. 9 Уæдæ Хуыцау цы баиу кодта, уый адæймаг ма хи- цæн кæнæд. 10 Хæдзары Иæ ахуыргæ- нинæгтæ ноджыдæр та Уый бафарстой уый тыххæй. 11 Уый загъта уыдонæн: чи ахицæн уа йæ усæй æмæ æндæры ракура, уый хæтгæ кæны йæ усæй; 12 Æмæ ус куы ахицæн уа йæ лæгæй æмæ æндæрмæ куы смой кæнæ, уæд хæтгæ кæны. 13 Хастой Уымæ сывæл- лæтты, цæмæй уыдоныл ба- ныдзæва Уый, ахуыргæни- нæгтæ та сæ нæ уагътой. 14 Фенгæйæ уый, Иесо- йæн фæхъыг æмæ загъта уы- донæн: уадзут сывæллæтты Мæнмæ цæуын æмæ сæ ма уромут, уымæн æмæ ахæм- МАРКЫ 49 Лев. 2, 13; Иез. 43, 24. 50 Мтф. 5, 13, Ром 14, 19; Кол. 4, 6. Сæр 10 2 Мтф. 19, 3. 4 Дык.з. 24, 1; Мтф. 5, 31; Лук. 16, 18. 6 Уæв. 1, 27; Мтф. 19, 4. 7 Уæв. 2, 24; 1 Кор. 6, 16. 9 1 Кор. 7, 10. 13 Мтф. 19, 13; Лук. 18,15. 14 Мтф. 18, 4; 1 Пет. 2, 2, 1 Кор. 14, 20. 85
Сæр 10 МАРКЫ ты у Хуыцауы Паддзахад. 15 Æцæг зæгъын сымахæн: чи нæ райса Хуыцауы Пад- дзахад сывæллоны хуызæн, уый йæм нæ бацæудзæн. 16 Æмæ сæ æрбахъæбыс- гæнгæйæ, æрæвæрдта къух- тæ уыдоныл æмæ сыл арфæ ракодта. 17 Куы рацæйцыд Уый фæндагмæ, уæд чидæр баз- гъордта, æрхауд Иæ разы уæрджытыл æмæ Иæ бафар- ста: хорз Ахуыргæнæг! цы кæнын хъæуы мæн, цæмæй хайджын уон æнусон цар- дæй? 18 Иесо загъта уымæн: цæмæн хоныс ды Мæн хорз? Ничи у хорз, æрмæст иунæг Хуыцауы йеддæмæ. 19 Зоныс фæдзæхстытæ: ма хæт; ма амар; ма дав; мæнг æвдисæн ма лæуу; ма æфхæр; кад кæн фыд æмæ мадæн. 20 Уый та загъта Уымæн дзуаппæн: Ахуыргæнæг! адон иуылдæр бахъахъхъæдтон мæ æрыгонæй нырмæ. 21 Иесо бакаст уымæ, ба- уарзта йæ æмæ загъта уы- мæн: иу дын нæ фаг кæны: цу, цы дæм ис, уыдон иуыл- дæр ауæй кæн æмæ сæ бай- уар мæгуыргуртæн, æмæ дын уыдзæн хæзнатæ уæ- лæрвты; æмæ æрцу, дзуар райсгæйæ, Мæ фæстæ рацу. 22 Уый та, хорзау нал уыд ацы дзырдæй, ацыд æн- къардæй, уымæн æмæ уымæ уыд бирæ исбон. 23 Æмæ алырдæм акæсгæ-: йæ, Иесо зæгъы Иæ ахуыр- гæнинæгтæн: куыд зын у | 15 Мтф. 11, 25. 16 Мтф. 19, 15 17 Мтф 19, 16; Лук. 18, 18. 19 Рац. 20,12-17; Дык. з 5, 17; Мтф. 5, 21; Лук. 18, 20. 21 Мтф 6, 1. 23 Иов. 31, 24; Иак. 2, 5; 1 Тим. 6, 17. 27 Иов. 42, 2 28 Мтф. 19, 27; Лук. 18, 28. 31 Мтф. 19. 30; Лук. 13, 30. хъæздыгдзинад кæмæ ис, уыдонæн Хуыцауы Паддза- хадмæ бацæуын! 24 Ахуыргæнинæгтæ фæ- тарстысты Иæ дзырдтæй. Фæлæ та Иесо ноджыдæр зæ- гъы уыдонæн дзуаппæн: сы- вæллæттæ! куыд зын у хъæз- дыгдзинадæй ныфсджынтæн Хуыцауы Паддзахадмæ ба- цæуын! 25 Теуайæн æнцондæр у судзины бын ауайын, цæй- нæфæлтау хъæздыгæн Хуы- цауы Паддзахадмæ бацæуын. 26 Уыдон та иттæг дис кодтой æмæ сæ кæрæдзиимæ дзырдтой: кæй бон ма у фер- вæзын? 27 Иесо, бакæсгæйæ уы- донмæ, зæгъы: адæймæгтæн нæу уый сæ бон, фæлæ Хуы- цауæн у; уымæн æмæ Хуы- цауæн æппæтдæр у Иæ бон. 28 Æмæ райдыдта Петр дзурын Уымæн: мæнæ мах ныууагътам æппæтдæр æмæ рацыдыстæм Дæу фæстæ. 29 Иесо загъта дзуаппæн: æцæг зæгъын сымахæн: нæй ахæм, кæцы ныууадза йæ хæдзар, кæнæ æфсымæрты, кæнæ хоты, кæнæ фыды, кæнæ мады, кæнæ усы, кæ- нæ сывæллæтты, кæнæ зæх- хытæ, Мæн æмæ Евангелийы тыххæй, 30 Æмæ нæ райса ныр, ацы сурындзинæдты афон, сæдæ хатты фылдæр хæдзæрттæ, æмæ æфсымæртæ, æмæ хотæ, æмæ фыдæлтæ, æмæ мадæл- тæ, æмæ сывæллæттæ, æмæ зæххытæ, æрцæуинаг дуджы та мыггагмæйы цард; 31 Бирæ фыццæгтæ та 86
уыдзысты фæстæгтæ, æмæ фæстæгтæ фыццæгтæ. 32 Фæндагыл куы уыдыс- ты уыдон, Иерусалиммæ цæугæйæ, уæд Иесо цыд сæ разæй, уыдон та ризгæйæ æмæ Иæ фæстæ цæугæйæ, тасы мидæг уыдысты. Фæ- дзургæйæ дыууадæсмæ, Уый ноджыдæр райдыдта дзурын уыдонæн, Ууыл цы æрцæу- дзæн уый тыххæй: 33 Мæнæ, мах цæуæм Ие- русалиммæ æмæ Адæймаджы Фырт лæвæрд уыдзæн хис- тæр сауджынтæм æмæ чины- джы дæснытæм, æмæ Иын мæлæты тæрхон скæндзыс- ты, æмæ Иæ ратдзысты мур- таттæм; 34 Æмæ Дзы фæхынджы- лæг кæндзысты, æмæ Иæ нæмдзысты, æмæ Иыл фæ- тутæ кæндзысты, æмæ Иæ амардзысты; æмæ æртыккаг бон райгас уыдзæн. 35 Уæд бацыдысты Уымæ Зеведейы фырттæ Иаков æмæ Иоанн, æмæ загътой: Ахуыр- гæнæг! мах фæнды, цæмæй Ды скæнай махæн, цы раку- рæм, уый. 36 Уый загъта уыдонæн: цы уæ фæнды, цæмæй Æз скæнон сымахæн? 37 Уыдон загътой уымæн: бар нын ратт сбадын Дæу- имæ, иуæн рахизырдыгæй, иннæмæн та галиуырдыгæй, Дæ кады мидæг. 38 Фæлæ Иесо загъта уы- донæн: нæ зонут, цы курут; уæ бон у Æз цы къус нуа- зын, уымæй баназын, æмæ Æз цы аргъуыдæй аргъауын, уымæй саргъауын? I Сæр 10 I 39 Уыдон дзуапп лæвæрд- той: нæ бон у. Иесо та загъта уыдонæн: Æз цы къус нуа- зын, уый нуаздзыстут æмæ Æз цы аргъуыдæй аргъауын, уымæй аргъаудзыстут; 40 Фæлæ бадæн раттын та |Мæ рахизырдыгæй æмæ га- лиуырдыгæй — Мæнæй кæн- гæ нæу, фæлæ кæмæн у цæт- тæгонд. 41 Æмæ, фехъусгæйæ, дæс мæсты кодтой Иаков æмæ Иоаннмæ. 42 Иесо та, фæдзургæйæ уыдонмæ, загъта уыдонæн: сымах зонут адæмы æлдæрт- тæ хуыйнджытæ, хицауиуæг кæнынц уыдоныл, æмæ сæ кусджытæ барджын сты уы- доныл; 43 Фæлæ уе ’хсæн афтæ ма уæд: сымах æхсæн та стылдæр уæвын кæй фæнды, уый уæд сымахæн лæггадгæ- нæг; 44 Æмæ фыццаг уæвын [кæй фæнды уе ’хсæн, уый уæд æппæтæн цагъар; 45 Уымæн æмæ Адæйма- джы Фырт уый тыххæй не ’рцыдис, цæмæй Уымæн лæг- гад кæной, фæлæ цæмæй ба- лæггад кæна æмæ Иæ уды ратта бирæты балхæныны тыххæй. 46 Æрцыдысты Иерихон- мæ. Æмæ куы рацæйцыд Уый Иерихонæй, Иæ ахуыргæни- нæгтæ æмæ бирæ адæмимæ, Тимейы фырт, куырм Вар- тимей бадт фæндаджы раз, хорзæх кургæйæ. 47 Фехъусгæйæ, уый На- зорейаг Иесо кæй у, уый райдыдта хъæр кæнын æмæ МАРКЫ 33 Мтф. 20, 18; Лук. 18, 31. 35 Мтф. 20, 20. 41 Мтф 20, 24; Лук. 22, 24. 44 Мрк. 9, 35. 45 Иоан. 13, 15; 1 Пет. 5, 3;Фил 2, 7. 46 Мтф. 20, 29. 87
Сæр 10, 11 МАРКЫ дзурын: Иесо, Давиды Фырт! фæтæригъæд мын кæн. 48 Бирæтæ йæ нæ уагътой хъæр кæнын; фæлæ уый но- джы тынгдæр райдыдта хъæр кæнын: Давиды Фырт! фæтæригъæд мын кæн. 49 Иесо æрлæууыд æмæ йæм бадзурын кодта. Ба- дзырдтой куырм лæгмæ æмæ йын зæгъынц: ма тæрс, сыст, дзуры дæм. 50 Уый йæ уæллаг дарæс аппæрста, сыстад æмæ æрба- цыд Иесомæ. 51 Дзуапп дæтгæйæ уы- мæн, Иесо бафарста: цы дæ хъæуы Мæнæй? Куырм загъ- та Уымæн: Ахуыргæнæг! цæ- мæй æз ракæсон. 52 Иесо загъта уымæн: цу, дæ уырнындзинад дæ аирвæзын кодта. Æмæ уый уыцы сахат цæстытæй ра- каст æмæ ацыд Иесойы фæс- тæ фæндагыл. СÆР 11 1 Кадджын бацыд Иерусалиммæ; «осан- нæ бæрзæндты!» 12—14, 19 — 25 Æнæ- дыргь легьуийы ралгьыст, 15 Кувæндоны расыгъдæг. 27 Хистæр сауджыпты фарст Йесойы хицауады тыххæй. Куы æрбахæстæг сты Ие- русалиммæ, Виффагимæ æмæ Вифанимæ, Елеоны хох- мæ, уæд Иесо арвыста Иæ ахуыргæнинæгтæй дыууæйы 2 Æмæ зæгъы уыдонæн: ацæут уæ бакомкоммæ цы хъæу ис, уырдæм; уырдæм фæцæйцæугæйæ, уыцы са- хат ссардзыстут æрыгон хæ- рæджы бастæй, кæцыйыл адæмæй ничима сбадт; рай- халут æмæ йæ æркæнут; 3 Æмæ уын исчи куы зæ-1 |гъа : «цы кусут уый сымах?» дзуапп дæттут, уый кæй хъæуы Хицауы; æмæ йæ уы- цы сахат рарвитдзæн ардæм. 4 Уыдон ацыдысты æмæ ссардтой æрыгон хæрæджы, уынджы кулдуарыл бастæй, æмæ йæ райхæлдтой. 5 Æмæ уым чи лæууыд, уыдонæй иутæ дзырдтой уы- донæн: цы кусут? цæмæн уæгъд кæнут къæлæуы? 6 Уыдон дзуаппп лæвæрд- той, Йесо сын куыд бафæ- дзæхста, афтæ; æмæ сæ уы- дон рауагътой. 7 Æмæ æрбакодтой къæ- лæуы Иесомæ, æмæ йыл сæ- вæрдтой сæ дарæстæ; Иесо сбадт ууыл. 8 Бирæтæ та тыдтой сæ дарæстæ фæндагыл, иннæтæ та къалиутæ лыг кодтой бæ- лæстæй æмæ сæ фæндагыл тыдтой. 9 Æмæ разæй æмæ фæс- тейы цæуджытæ хъæр код- той: Осаннæ! арфæгонд у Æрцæуæг Хицауы номæй! 10 Арфæгонд у Хицауы но- мæй, æрцæуинаг нæ фыд Давиды паддзахад! осаннæ бæрзæндты! 11 Æмæ бацыд Иесо Иеру- салиммæ æмæ кувæндонмæ; æмæ æркæсгæйæ æппæтмæ, рæстæг æнафон кæй уыд, уымæ гæсгæ рацыд Вифани- мæ, дыууадæсимæ. 12 Иннæ бон, уыдон куы рацыдысты Вифанийæ, Уый баххормаг; 13 Æмæ фенгæйæ дардæй легъуи бæлас сыфтæртæй æмбæрзтæй, бацыд исты йыл, кæд ссарид; фæлæ бацæу- Сæр 11 1 Мтф. 21, 1; Лук. 19, 29. 7 Мтф. 21, 7; Лук. 19, 35. 8 Иоал. 12, 13. 9 Пс. 117, 26. 88
гæйæ уымæ, ницы ссардта, сыфтæртæ йеддæмæ, уымæн æмæ рæстæг нæма уыд йæ дыргътæ æмбырд кæнынæн. 14 Æмæ йын загъта Иесо: амæй фæстæмæ мачиуал ба- хæрæд дæуæй дыргъ мыггаг- мæ. Æмæ уый фехъуыстой Иæ ахуыргæнинæгтæ. 15 Æрцыдысты Иеруса- лиммæ. Иесо бацæугæйæ ку- вæндонмæ, райдыдта сурын кувæндоны мидæг уæйгæн- джыты æмæ æлхæнджыты; æмæ æхца ивджыты стъолтæ æмæ бæлон уæйгæнджыты бандæттæ афæлдæхта; 16 Æмæ бар нæ лæвæрдта, цæмæй исчи кувæндоныл ахæсса исты дзаума. 17 Æмæ ахуыр кодта уы- доны, дзургæйæ: фыст нæу æви: «Мæ хæдзар кувæндон хæдзар хуыйндзæн æппæт адæмтæн»? сымах та йæ абырджыты лæгæт скодтат. 18 Фехъуыстой уый чины- джы дæснытæ æмæ хистæр сауджынтæ æмæ агуырдтой, цæмæй фесафой Уый; уы- мæн æмæ тарстысты Уымæй, уымæн æмæ æппæт адæм дис кодтой Уый ахуырадыл. 19 Куы баизæр, уæд Уый рацыд æддæмæ сахарæй. 20 Райсомæй йæ рæзты фæцæйцæугæйæ, федтой ле- гъуи бæлас йæ уидæгты онг кæй бахус. 21 Æмæ æрымысгæйæ, Петр зæгъы Уымæн: Ахуыр-1 гæнæг! акæс-ма, Ды цы ле- гъуи бæлас ралгъыстай, уый бахус. 22 Иесо дзуапп дæтгæйæ зæгъы уыдонæн: | I Сæр 11 I 23 Уæд уæм Хуыцауы I уырнындзинад. Уымæн æмæ æцæг зæгъын сымахæн: исчи куы зæгъа ацы хохæн: «сыст æмæ ныххау денджызмæ», æмæ йæ зæрдæйы куы нæ дызæрдыг кæна, фæлæ бау- уæнда, кæй суыдзæн йæ ны- хæстæм гæсгæ,— уыдзæн уымæн, цы зæгъа уый. 24 Уый тыххæй зæгъын сымахæн: æппæтдæр, цы ку- рат кувгæйæ, æууæндут кæй райсдзыстут,— æмæ уыдзæн сымахæн. 25 Æмæ кувыныл куы лæуут, хатыр кæнут, кæд ис- кæмæ хæрам стут уæд, цæ- мæй уæ Уæларвон Фыд ных- хатыр кæна сымахæн дæр уæ тæригъæдтæ; 26 Кæд нæ хатыр кæнут, уæд уæ Уæларвон Фыд дæр нæ ныххатыр кæндзæн сы- махæн уæ тæригъæдтæ. 27 Æрцыдысты ногæй Ие- русалиммæ. Æмæ Уый куы цыд кувæндоны, уæд бацы- дысты Уымæ хистæр сау- джынтæ, æмæ чиныджы дæс- нытæ, æмæ хистæртæ 28 Æмæ дзырдтой Уымæн: цавæр хицауадæй кæныс Ды адон? æмæ чи ратта Дæуæн адон кæныны бар? 29 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: бафæрсдзынæн Æз дæр сымах иу хъуыдда- гæй, дзуапп раттут Мæнæн; æмæ уын уæд Æз дæр зæгъ- дзынæн, цавæр хицауадæй кæнын адон; 30 Иоанны аргъуыд ар- вæй уыд, æви адæймæгтæй? дзуапп раттут Мæнæн. 31 Уыдон уынаффæ код- МАРКЫ 15 Мтф. 21, 12; Лук. 19, 45; Иоан. 2, 14. 17 Ис. 56, 7; Иер. 7, 11. 24 Мтф. 7, 7; Лук. И, 9; Иоан 14, 13. 25 Мтф. 6, 14; Еф. 4, 32; Кол. 3, 13. 27 Мтф 21, 23; Лук. 20, 1. 89
Сæр 11, 12 той сæ кæрæдзиимæ: куы зæгъæм: «арвæй», уæд Уый зæгъдзæн: «уæдæ цæуылнæ баууæндыдыстут сымах ууыл?» 32 Фæлæ зæгъын: «адæй- мæгтæй» — тарстысты адæ- мæй; уымæн æмæ иуылдæр зыдтой Иоанн бæлвырд кæй уыд пехуымпар. 33 Æмæ загътой дзуаппæн Иесойæн: нæ зонæм. Уæд Иесо загъта уыдонæн дзуап- пæн: Æз дæр нæ зæгъдзынæн сымахæн, цавæр хицауадæй кæнын адон. СÆР 12 1 Фæсномыг ныхас фыдзæрдæ сæндон- гæстыл. 13 Хъалон кесæрæн’* 18 Садду- кейты фарст æрвтыл къайады тыххæй. 28 Æппæты стылдæр фæдзæхстытæ. 35 Чиныджы дæснытæм фарстатæ æмæ разфæдзæхст уыдоны ныхмæ; 41 Мæгуыр идæдз усы дыууæ лептæйы. Æмæ райдыдта дзурын уыдонæн фæсномыг ны- хæстæй: иу лæг ныссагъта сæнæфсирдон, æмæ йын йæ алыварс сæхгæдта, æмæ скъахта сæнлæмарæн, æмæ сарæзта мæсыг, æмæ йæ рат- гæйæ сæнæфсирдоны кус- джытæм, рæстæгмæ ацыд. 2 Æмæ арвыста йæ афоны сæнæфсирдоны кусджытæм йæ æххуырсты — цæмæй райса кусджытæй сæнæф- сирдоны дыргътæй; 3 Уыдон та йæ, æрцахс- гæйæ, фæнадтой æмæ йæ афтидæй арвыстой. \ 4 Ноджыдæр та арвыста уыдонмæ æндæр æххуырсты; æмæ уымæн дæр дуртæй йæ сæр аскъуыдтой æмæ йæ æгадæй арвыстой. 5 Æмæ та ногæй æндæры | I арвыста: уый дæр та амард- той; æмæ бирæ æндæрты, кæй надтой, кæй мардтой. 6 Иунæг уарзон фырт уыд уымæн æмæ фæстагмæ ар- выста уый дæр уыдонмæ, зæгъгæйæ: фефсæрмы уы- дзысты мæ фыртæй. 7 Фæлæ сæнæфсирдоны кусджытæ загътой кæрæдзи- йæн: уый бындар у; ацæ- уæм, амарæм æй, æмæ бын- тæ уыдзысты мах. 8 Æмæ йыл фæхæцгæйæ, амардтой уый, æмæ йæ сæ- нæфсирдонæй æддæмæ рап- пæрстой. 9 Цы бакæндзæн сæнæф- сирдоны хицау? Æрцæудзæн æмæ сæнæфсирдоны кус- джыты ратдзæн мæлæтмæ, æмæ сæнæфсирдон ратдзæн æндæртæм. 10 Æцæг сымах нæ касты- стут уый Фысты: «дур, кæ- цыйы аиуварс кодтой араз- джытæ, гъе уый сси фисы- ны сæр: 11 Уый у Хицауæй, æмæ у диссаг мах цæстыты»? 12 Æмæ архайдтой Уый æрцахсыныл, фæлæ адæмæй фæтарстысты; уымæн æмæ бамбæрстой, фæсномыг ны- хас уыдоны тыххæй кæй за- гъта; уæд Æй ныууадзгæйæ, ацыдысты. 13 Æмæ арвыстой Уымæ иуты фарисейтæй æмæ иро- диантæй, цæмæй Иæ дзыр- дæй æрцахсой. 14 Уыдон æрцæугæйæ, зæ- гъынц Уымæн: Ахуыргæнæг! мах зонæм, Ды кæй дæ раст æмæ искæйы зæрдæ балхæ- ныныл нæ тыхсыс, уымæн МАРКЫ Сæр 12 I Пс. 79, 9; Зар. з. 8. 12; Ис. 5, 1; Мтф. 21, 33. 3 Мтф. 5, 12; 23, 34. 7 Мтф. 26, 3-4. 8 Дзут. 13, 12. 10 Мтф. 21, 42. II Пс. 117, 22- 23. 13 Мтф. 22, 15; Лук. 20, 20. 90
МАРКЫ Сæр 12 æмæ нæ кæсыс цæсгæмттæм, фæлæ Хуыцауы фæндагыл æцæг ахуыр кæныс; бар ис хъалон дæттынæн кесæрæн æви нæй? мах дæттæм, æви нæ? 15 Фæлæ Уый, зонгæйæ сæ цæстмæ митæ, загъта уыдо- нæн: цы фæлварут Мæн? æрхæссут Мæнмæ æхца, цæ- мæй йæ Æз фенон. 16 Уыдон æрбахастой. Уæд зæгъы уыдонæн: кæй ныв æмæ уæлфыст сты адон? Уыдон загътой Уымæн: ке- сæры. 17 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: кесæрыон кесæ- рæн дæттут, Хуыцауыон та Хуыцауæн. Æмæ дис кодтой Ууыл. 18 Уый фæстæ Уымæ æр- цыдысты саддукейтæ, кæцы- тæ зæгъынц, кæй нæй рай- гасдзинад æмæ бафарстой Уый, зæгъгæйæ: 19 Ахуыргæнæг! Моисей ныффыста махæн: «искæмæн йе ’фсымæр куы амæла, куы баззайа йæ ус, фæлæ йын сывæллæттæ куы нæ уа, уæд ын йе ’фсымæр æрбакæнæд йæ усы æмæ зæнæг скæнæд йе ’фсымæрæн». 20 Уыд авд æфсымæры: фыццаг ус æрхаста æмæ æнæзæнæгæй амард; 21 Дыккаг æй æрбакодта æмæ амард, уый дæр нæ ныууагъта зæнæг; афтæ æр- тыккаг дæр. 22 Æмæ афтæ авдæй алкæ- йы ус дæр уыд, æмæ нæ ныу- уагътой сывæллæттæ. Æп- пæты фæстæ амард ус дæр. 23 Уæдæ райгасдзинады, 17 Мтф. 22, 21. 18 Лук. 20, 27. 19 Дык. э. 25, 5; Мтф. 22, 24; Лук. 20, 28. 26 Рац. 3, 6; Мтф. 22, 32; Лук. 20, 37. 28 Мтф. 22, 35; Лук 10, 25. 29 Дык. з. 6, 4-5; Мтф. 22, 37; Лук. 10, 27. 31 Лев. 19, 18; Мтф. 5, 43; Иак. 2, 8; Ром. 13,9;Гал. 5, 14. куы райгас уой, уæд уыдо- нæй кæцыйы ус уыдзæн? уы- мæн æмæ авды ус дæр уыд. 24 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: уыдæттæй рæди- йут цымæ сымах, нæдæр Фыст зонгæйæ, нæдæр Хуы- цауы тых? 25 Уымæн æмæ мæрдтæй куы райгас уой, уæд нæдæр ус курдзысты, нæдæр мой кæндзысты, фæлæ уыдзыс- ты, куыд Зæдтæ уæлæрвты. 26 Мæрдты тыххæй та, уыдон кæй райгас уыдзыс- ты, исты нæ кастыстут Мои- сейы чиныджы, Хуыцау къу- тæры раз куыд загъта уы- мæн: «Æз Авраамы Хуыцау, Исахъы Хуыцау, æмæ Иако- вы Хуыцау»? 27 Хуыцау нæу мæрдты Хуыцау, фæлæ æгæсты Хуы- цау. Уæдæ сымах иттæг рæ- дийут. 28 Чиныджы дæснытæй иу, хъусгæйæ сæ быцæу æмæ уынгæйæ, Иесо сын хорз дзуапп кæй лæвæрдта, бацыд æмæ бафарста Уый: кæцы у фыццаг æппæт фæдзæхсты- тæй? 29 Иесо дзуапп ратта уы- мæн: æппæт фæдзæхстытæй фыццаг у: «хъус, Израил! нæ Хицау Хуыцау у иунæг Хи- цау; 30 Æмæ бауарз дæ Хицау Хуыцауы дæ æппæт зæрдæ- йæ, æмæ дæ æппæт удæй, æмæ дæ æппæт зондæй, æмæ дæ æппæт хъаруйæ»: мæнæ, фыццаг фæдзæхст! 31 Дыккаг дæр уый хуы- зæн: «бауарз дæ хæстæджы, куыд дæхæдæг дæхи»: адо- 91
Сæр 12, 13 нæй стылдæр фæдзæхст нæй. 32 Чиныджы дæсны загъ- та Уымæн: хорз, Ахуыргæ- нæг! æцæгдзинад загътай Ды, иу кæй у Хуыцау æмæ нæй æндæр, Уый йеддæмæ; 33 Æмæ уарзын Уый æп- пæт зæрдæйæ æмæ æппæт зондæй, æмæ æппæт удæй, æмæ æппæт хъаруйæ, æмæ уарзын хæстæджы дæхи хуы- зæн, у стылдæр æппæт басу- дзинæгтæ æмæ нывæндтæй. 34 Йесо, уынгæйæ, уый зондджын дзуапп кæй лæ- вæрдта, загъта уымæн: дард нæ дæ Хуыцауы Паддзаха- дæй. Уый фæстæ ничиуал уæндыд фæрсын Уый. 35 Дарддæр ахуыргæнгæ- йæ кувæндоны, Иесо дзырд- та: куыд зæгъынц чиныджы дæснытæ, Чырысти Давиды фырт у зæгъгæ? 36 Уымæн æмæ Давид йæ- хæдæг загъта Сыгъдæг Удæй: «загъта Хицау мæ Хицауæн: бад Мæн рахизварс, цалын- мæ æрæвæрон Дæ знæгты Дæ къæхты бын*. 37 Уæдæ Давид йæхæдæг хоны Уый Хицау: куыд у Уый уымæн фырт? Æмæ бирæ адæмтæ æхсызгонæй хъуыс- той Уымæ. 38 Æмæ дзырдта уыдонæн Иæ ахуырады: уæхи хъахъ- хъæнут чиныджы дæснытæй, даргъ дарæсты цæуын æмæ адæмон æмбырдты арфæтæ исын чи уарзы, 39 Бадын разæй æмбырд- гæнæнты æмæ фыццаг бына- ты куывдты; 40 Адон, идæдзты хæ- дзæрттæ чи хæры æмæ цæст- мæ бирæ чи кувы, райсдзыс- ты уæззаудæр æфхæрд. 41 Æмæ æрбадт Иесо хæз- надоны комкоммæ, æмæ каст, адæм æхца куыд æвæ- рынц хæзнадоны. Хъæздгуы- тæй бирæтæ æвæрдтой бирæ. 42 Æрцæугæйæ иу мæгуыр идæдз та сæвæрдта дыууæ лептæйы, ома кодрант. 43 йесо, фæдзургæйæ, Иæ ахуыргæнинæгтæм, загъта уыдонæн: æцæг зæгъын сы- махæн, уыцы мæгуыр идæдз сæвæрдта хæзнадоны æвæр- джытæй сеппæтæй фылдæр; 44 Уымæн æмæ иуылдæр æвæрдтой сæ уæлдæйттæй, фæлæ уый та йæ мæгуырæй сæвæрдта æппæтдæр, цы йæм уыд, хойрагæн æм цы уыд уыдон. ’ СÆР 13 1 Рагзагъд Исрусалимы фсхæлды тых- хæй 9 Фæлварæнтæ фыдæбæтты бопты æмæ мæнг чырыститы тыххæй бацамынд. 28 «Ничи зоны» Адæймаджы Фырты æр- цыды бон; «удæй цæрдæг ут æмæ кувут». Æмæ куы рацæйцыд Уый кувæндонæй, уæд Иæ ахуыргæнинæгтæй иу зæгъы Уымæн: Ахуыргæнæг! акæс- ма, цы дуртæ æмæ цы агъуыстытæ ис! 2 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: уыныс ацы стыр агъуыстытæ? уыдон иуылдæр уыдзысты хæлд, афтæ æмæ нæ баззайдзæн дур дурыл. 3 Æмæ Уый куы бадт Еле- оны хохыл, кувæндоны ба- комкоммæ, уæд фарстой Уый хибарæй Петр, Иаков, Ио- анн æмæ Андрей: 4 Зæгъ нын, кæд уыдзæн уый æмæ цавæр нысан ис, МАРКЫ 35 Мтф. 22, 41; Лук 20, 41 36 Пс. 109, 1. 39 Мтф. 23, 6; Лук 11, 43. 40 Иез 22, 25, Лук. 20, 47. 41 Лук 21, 1. Сæр 13 1 Мтф. 24, 1, Лук, 21, 5. 2 Лук 19,44;21, 6. 92
МАРКЫ Сæр 13 уыдон æппæт кæд сæххæст уыдзысты? 5 Дзуапп дæтгæйæ уыдо- нæн, Йесо райдыдта дзурын: уæхи хъахъхъæнут, цæмæй уæ мачи фæсайа; 6 Уымæн æмæ бирæтæ æр- цæудзысты Мæ номæй æмæ дзурдзысты, уый Æз дæн, æмæ бирæты фæсайдзысты. 7 Куы фехъусат хæстыты тыххæй æмæ хæсты койтæ, ма фæтæрсут: уымæн æмæ уыдоныл æрцæуын æмбæлы; фæлæ уый кæрон нæма у. 8 Уымæн æмæ сыстдзысты адæм адæмыл, æмæ паддза- хад паддзахадыл; æмæ уы- дзæн зæххæнкъуыстытæ ра- нæй-рæтты, æмæ уыдзæн стонг æмæ змæстытæ. Адон сты низты райдайæн. 9 Фæлæ сымах уæхимæ кæсут; уымæн æмæ уæ дæт- дзысты тæрхонгæнæнтæм, нæмдзысты уæ æмбырдгæ- нæнты, хицæутты æмæ пад- дзæхты размæ уæ кæндзыс- ты Мæн тыххæй, æвдисæнад кæнынмæ уыдоны раз. 10 Æмæ æппæт адæмтæн раздæр хъуамæ хъуыстгонд уа Евангелийы уацхъуыд. 11 Куы уæ акæной дæт- тынмæ, уæд мæт ма кæнут раздæр, цы уæ зæгъын хъæу- дзæн æмæ йыл ма хъуыды кæнут; фæлæ уын цы лæвæрд уа уыцы сахат, уый дзурут: уымæн æмæ сымах нæ дзур- дзыстут, фæлæ Сыгъдæг Уд. 12 Ратдзæн æфсымæр æф- сымæры мæлæтмæ, æмæ фыд цæуæты; æмæ сыстдзысты цæуæт сæ ныййарджытыл аемæ сæ амардзысты. 5Мтф. 24, 4; Лук. 21, 8; Еф. 5, 6; 2 Фес. 2, 3. 9 Иоан. 15, 20. 11 Мтф. 10, 19; Лук. 12, 11. 14 Дан. 9, 27; Мтф. 24, 15; Лук 21, 20. 21 Мтф. 24, 23; Лук. 17, 23. 13 Æмæ уыдзыстут æнæ- уынон æппæтæн Мæ номы тыххæй; кæронмæ ныффæ- разæг та фервæздзæн. 14 Куы фенат гæныстоны æнаккагдзинад, пехуымпар Даниил раздæр кæй загъта, лæугæйæ, кæм не ’мбæлы, — чи кæса æмбарæд, — уæд Иудейы уæвджытæ лидзæнт хæхтæм; 15 Æмæ уæлхæдзары чи уа, уый ма æрхиз хæдзармæ, æмæ ма бацу исты райсын- мæ дæ хæдзарæй; 16 Æмæ быдыры чи уа, ма раздæх фæстæмæ дæ дарæс райсынмæ. 17 Мæгуыр сæ бон сывæр- джынтæн æмæ дзидзидар- джытæн уыцы бонты! 18 Кувут, цæмæй уæ ли- дзын ма бахъæуа зымæгон. 19 Уымæн æмæ уыцы бон- ты ахæм уынгæгдзинад уы- дзæн, цавæр нæ уыд сфæл- дысты райдайæнæй, кæцы сфæлдыста Хуыцау, суанг нырмæ æмæ нæ уыдзæн. 20 Æмæ Хицау куы нæ сцыбыр кодтаид уыцы бон- тæ, уæд нæ аирвæзтаид ни- цавæр буар; фæлæ Уый кæй равзæрста, уыдоны тыххæй сцыбыр кодта уыцы бонтæ. 21 Уæд исчи куы зæгъа сымахæн: «мæнæ ам Чырыс- ти», кæнæ: «мæнæ уым», — ма æууæндут. 22 Уымæн æмæ сыстдзыс- ты мæнг чырыститæ æмæ мæнг пехуымпартæ, æмæ рат- дзысты нысæнттæ æмæ дис- сæгтæ, цæмæй фæсайой, гæ- нæн куы уа, уæд æвзæрсты- ты дæр. 93
Сæр 13, 14 23 Сымах та хъахъхъæ- нут; мæнæ Æз раздæр загъ- тон сымахæн æппæтдæр. 24 Фæлæ уыцы бонты, уыцы зындзинæдты фæстæ, хур баталынг уыдзæн, æмæ мæй нæ ратдзæн йæ рухс, 25 Æмæ стъалытæ æрхау- дзысты арвæй, æмæ уæлар- вон тыхтæ фенкъуысдзысты. 26 Уæд фендзысты Адæй- маджы Фырты, æрцæугæ æврæгътыл бирæ хъару æмæ кадимæ. 27 Æмæ уæд Уый арвит- дзæн Иæ Зæдты æмæ æрæм- бырд кæндзæн Иæ æвзæрс- тыты цыппар дымгæйæ, зæх- хы кæронæй арвы кæронмæ. 28 Легъуи бæласæй рай- сут хуызæг: йæ къалиутæ куы сфæлмæн вæййынц æмæ сыфтæ куы рауадзы, уæд зо- нут, хæстæг кæй у сæрд; 29 Афтæ сымах куы фе- нат уыдон æххæстгæнгæ, зо- нут, хæстæг кæй у, дуары раз. 30 Æцæг зæгъын сымахæн: нæма аивгъуыйдзæн ацы мыггаг, афтæ адон æппæт- дæр уыдзысты. 31 Арв æмæ зæхх аив- гъуыйдзысты, фæлæ Мæ дзырдтæ нæ аивгъуыйдзысты. 32 Уыцы боны, кæнæ са- хаты тыххæй та ничи зоны, нæдæр уæларвон Зæдтæ, нæ- дæр Фырт, фæлæ æрмæст Фыд. 33 Кæсут, удæй цæрдæг ут, кувут; уымæн æмæ нæ зонут, кæд ралæудзæн уыцы афон. 34 Фæндагыл цæуæг æмæ йæ хæдзар уадзæг адæйма-1 I джы хуызæн, кæцы ратта йæ æххуырстытæн бартæ, æмæ алкæмæн дæр бæрæг хъуыд- даг æмæ дуаргæсæн хъæл- дзæг уæвыны бардзырд. 35 Уæдæ хъæлдзæг ут; уымæн æмæ нæ зонут кæд æрцæудзæн хæдзары хицау, изæрæй, æви æмбисæхсæв, æви кæркуасæнты, æви рай- сомæй; 36 Цæмæй æвиппайды æр- цæугæйæ ма ссара сымах фынæйтæй. 37 Фæлæ уын цы зæгъын, зæгъын æппæтæн: хъæл- дзæг ут. СÆР 14 1 Йесойы байсæрст зынаргь миройæ. 10 Хицауы изæрхор; дзул æмæ сæм. 26 Петры æвдисæнбаконды тыххæй раг- загьд. 32 Гефсиманы куывд 43 Иудæйы гадзрахатдзинад; ахуыргæнинæгты али- дзын, 53 Йесо хистæр сауджынтæ æмæ синедрионы раз; Петры æвдисæнбаконд. Дыууæ боны фæстæ хъуа- мæ уыдаид куадзæн æмæ æнæнхъизæнты бæрæгбон; æмæ хистæр сауджынтæ æмæ чиныджы дæснытæ агуырд- той, цæмæй Иæ хинæй æр- цахсой æмæ амарой; 2 Фæлæ дзырдтой: æрмæст бæрæгбоны нæ, цæмæй адæ- мы ’хсæн змæст ма ’рцæуа. 3 Æмæ куы уыд Уый Вифа- нийы, хъотырджын Симоны хæдзары, æмæ куы бадт,— æрбацыд сылгоймаг сыгъдæг зынаргъ нардæй конд миро- йæ дзаг алебастры мигæнæ- нимæ æмæ йæ, асæтгæйæ, ауагъта Уый сæрыл. 4 Иуæй-иутæ смæсты сты æмæ дзырдтой сæ кæрæдзи- йæн: цæмæн у уыцы миройы сæфт? МАРКЫ 24 Ис. 13, 10; Иез. 32, 7; Иоил. 2, 31; Мтф. 24, 29; Лук. 21, 25. 26 Мтф. 24, 30; Рарг. 1, 7. 30 Мтф. 24, 34. 33 Мтф. 24, 42, 25, 13 Сæр 14 1 Мтф. 26, 2, Лук 22, 1 3 Мтф. 26, 7, Иоап 11, 2, 12, 3 94
5 Уымæн ауæй кæнæн уыд æртæ сæдæ динарийæ фыл- дæрыл, æмæ байуарæн мæ- гуыргуртæн. Æмæ сылгойма- гыл хъуыр-хъуыр кодтой. 6 Фæлæ Иесо загъта: ныу- уадзут æй; цæмæн æй къæм- дзæстыг кæнут? уый хорз хъуыддаг бакодта Мæнæн. 7 Уымæн æмæ мæгуыргур- тæ æдзухдæр уемæ сты, æмæ уæ кæд бафæнда, уæд уæ бон у уыдонæн хорз кæнын, фæлæ Æз æдзух сымахимæ нæ дæн. 8 Уымæн йæ бон цы уыд, уый бакодта: раздæр бай- сæрста Мæ Буар ныгæнынмæ. 9 Æцæг зæгъын сымахæн: кæмдæриддæр уа хъуыстгонд ацы Евангели æгас дунейыл, загъд уыдзæн ацы сылгой- маджы тыххæй, æмæ цы ба- кодта, уый тыххæй дæр. 10 Æмæ ацыд Искариотаг Иудæ, дыууадæсæй иу, хис- тæр сауджынтæм, цæмæй Иæ ратта уыдонæн. 11 Уыдон та, фехъусгæйæ, бацин кодтой æмæ йын зæр- дæ бавæрдтой æвзистытæ раттынæй. Æмæ уый агуырд- та ахæм фадат, цæмæй Иæ ратта уыдонæн. 12 Æнæнхъизæнты бæрæг- боны фыццаг бон, куадзæны уæрыкк-иу куы æргæвстой, Йæ ахуыргæнинæгтæ зæ- гъынц Уымæн: кæм Дæ фæн- ды куадзæн хæрын? мах ацæ- уæм æмæ сцæттæ кæнæм. 13 Æмæ арвыста Иæ ах- уыргæнинæгтæй дыууæйы æмæ зæгъы уыдонæн: ацæут сахармæ; æмæ уыл фем- бæлдзæн адæймаг, дурыны | I Сæр 14 |дон хæсгæйæ; уый фæдыл ацæут, 14 Æмæ уый кæдæм бацæ- уа, уыцы хæдзары хицауæн зæгъут: «Ахуыргæнæг зæ- гъы: кæм ис агъуыст, Мæ ахуыргæнинæгтимæ куадзæн кæм хъуамæ бахæрон?» 15 Æмæ уый бацамондзæн сымахæн цæттæ стыр æф- снайд уат; уым æрцæттæ кæнут махæн. 16 Æмæ ацыдысты Иæ ах- уыргæнинæгтæ, æмæ бацы- дысты сахармæ, æмæ ссард- той, куыд сын загъта афтæ; æмæ æрцæттæ кодтой куа- дзæн. 17 Куы æризæр, уæд Уый æрцыд дыууадæсимæ. 18 Æмæ уыдон куы æрбад- тысты, æмæ хордтой, Иесо загъта: æцæг уын зæгъын сымахæй иу, Мемæ чи хæры, Мæн ауæй кæндзæн. 19 Уыдон æрæнкъард сты æмæ райдыдтой дзурын Уы- мæн, иу иннæйы фæстæ: æз нæ дæн мыййаг? Æмæ иннæ: æз нæ дæн мыййаг? ! 20 Уый та загъта уыдонæн дзуаппæн: дыууадæсæй иу, Мемæ тæбæгъы чи стула уый. 21 Уæвгæ Адæймаджы Фырт цæуы, уый тыххæй куыд фыст у; фæлæ мæгуыр йæ бон уыцы адæймагæн, кæцы ауæй кæна Адæйма- джы Фырты: хуыздæр уыда- ид уыцы адæймагæн нæ рай- гуырын. 22 Æмæ уыдон куы хорд- той, Иесо райста дзул, арфæ ракодта, æрсаста, ратта уы- донæн æмæ загъта: райсут, хæрут; уый у Мæ Буар. МАРКЫ 10 Мтф. 26, 14; Лук. 22, 4. 12 Мтф. 26, 17; Лук. 22, 7. 18 Пс. 40, 10; Мтф. 26, 20; Лук. 22, 14; Иоан. 13, 21. 22 Мтф. 26, 26; Лук. 22, 19; 1 Кор. 11, 24. I 95
Сæр 14 23 Æмæ райста къус, ар- фæ ракодта, ратта уыдонæн; æмæ дзы иуылдæр нуæзтой. 24 Æмæ загъта уыдонæн: уый у Мæ Туг, ног фæдзæхс- ты, бирæты тыххæй калд уы- дзæн. 25 Æцæг зæгъын сыма- хæн: Æз нал нуаздзынæн сæ- нæфсиры дыргъæй уыцы бонмæ, цалынмæ нуазон ног сæн Хуыцауы Паддзахады. 26 Æмæ, сзаргæйæ ацыды- сты Елеоны хохмæ. 27 Æмæ зæгъы уыдонæн Иесо: сымах иуылдæр фæрæ- дийдзыстут Мæн тыххæй ацы æхсæв; уымæн æмæ фыст у: «ныццæвдзынæн фыййауы æмæ ныххæлиу уыдзысты фыстæ»; 28 Мæ райгасы фæстæ та уыл Æз сæмбæлдзынæн Га- лилейы. 29 Петр загъта Уымæн: иуылдæр куы фæрæдиой, уæддæр æз нæ. 30 Æмæ зæгъы уымæн Ие- со: æцæг зæгъын дæуæн, ды ныр, ацы æхсæв, цалынмæ уасæг дыууæ хатты ныууа- са, уæдмæ Мæныл æртæ хат- ты æвдисæн бакæндзынæ. 31 Фæлæ уый ноджы тынгдæр дзырдта: амæлын мæ куы хъæуа Демæ, уæд- дæр æвдисæн нæ бакæндзы- нæн Дæуыл. Афтæ дзырдтой иуылдæр. 32 Æрцыдысты Гефсиман чи хуынд, уыцы хъæумæ; æмæ Уый загъта Иæ ахуыр- гæнинæгтæн: абадут ам, ца- лынмæ Æз бакувон, уæдмæ. 33 Æмæ акодта Иемæ Пет- ры, Иаковы æмæ Иоанны; | |æмæ райдыдта кæрзын æмæ æнкъард кæнын. 34 Æмæ загъта уыдонæн: Мæ Уд мæлæтон хъынцъым кæны; фæут ам æмæ хъæл- дзæг ут. 35 Æмæ, ацæугæйæ иу чысыл, æрхауд зæххыл æмæ куывта, цæмæй, кæд гæнæн ис, уæд ацы сахат аивгъуы- йа Иæ рæзты; 36 Æмæ дзырдта: Аввæ Мæ Фыд! æппæтдæр Дæ бон у; ахæсс ацы къус Мæ рæз- ты; фæлæ Мæн куыд фæн- ды, афтæ нæ, фæлæ Дæу куыд фæнды. 37 Æрбаздæхт, æмæ ссард- та уыдоны фынæйæ, æмæ зæгъы Петрæн: Симон! ды фынæй кæныс? дæ бон нæ уыд иу сахат хъæлдзæг уæ- вын? ’ 38 Хъæлдзæг ут æмæ ку- вут, цæмæй ма бахауат фы- дæвзарæны, уд цæрдæг у, буар та æнæхъару. 39 Æмæ ноджыдæр ацæу- гæйæ, куывта æмæ дзырдта уыцы ныхас. 40 Æмæ æрбаздæхгæйæ, ноджыдæр та ссардта уыдо- ны фынæйтæй: уымæн æмæ сæ цæстытæ æруæззау сты; æмæ уыдон нæ зыдтой Уы- мæн цы дзуапп раттой, уый. 41 Æмæ æрцыд æртыккаг хатт æмæ зæгъы уыдонæн: сымах нырма хуыссут æмæ уæ фæллад уадзут? Фæцис, æрцыд сахат; мæнæ лæвæрд цæуы Адæймаджы Фырт тæ- ригъæдджынты къухтæм; 42 Сыстут, цомут: мæнæ, æрбахæстæг Мæн дæттæг. 43 Æмæ уыцы сахат, ца- МАРКЫ 27 Зах. 13, 7; Мтф. 26, 31; Иоан. 16, 32. 28 Мрк. 16, 7. 30 Мтф. 26, 34; Лук. 22, 34; Иоан. 13, 38 32 Мтф. 26, 36, Лук. 22, 39. 36 Мтф. 26, 39; Фил.2,8; Дзут. 5: 7-8. 38 Лук. 22, 40. 43 Мтф. 26, 47; Лук. 22, 47; Иоаи 18, 3. 96
МАРКЫ Сæр 14 лынмæ ма Уый дзырдта, æр- бацыд Иудæ, дыууадæсæй иу, æмæ йемæ бирæ адæм цыргъæгтæ æмæ михтимæ, хистæр сауджынтæ æмæ чи- ныджы дæснытæй, æмæ хис- тæртæй. 44 Иæ дæттæг ратта уы- донæн нысан, зæгъгæйæ, æз Кæмæн апъа кæнон, Уый у; æрцахсут æмæ Иæ кæнут хъавгæ. 45 Æмæ æрбацæугæйæ уы- цы сахат, бацыд Уымæ æмæ зæгъы: Ахуыргæнæг! Ахуыр- гæнæг! Æмæ апъа кодта Уы- мæн. 46 Уыдон та Иыл сæ къух- тæй фæхæцыдысты, æмæ Иæ акодтой. 47 Æмæ уым лæуджытæй иу фелвæста кард, ныццав- та хистæр сауджыны цагъа- ры æмæ йын йæ хъус аха- уын кодта. 48 Уæд Иесо загъта уыдо- нæи: цыма абырæгмæ рацы- дыстут сымах цыргъæгтæ æмæ михтимæ, цæмæй Мæн æрцахсат; 49 Алыбон уыдтæн Æз сы- махимæ кувæндоны æмæ ахуыр кодтон, æмæ сымах нæ ахстат Мæн, фæлæ уадз сæххæст уой Фыстытæ. 50 Уæд, ныууадзгæйæУый, иуылдæр алыгъдысты. 51 Иу лæппу, йæ бæгънæг буар, æмбæрзæнæй æрбатух- гæйæ, цыд Иæ фæстæ; æмæ æфсæддонтæ фæлæбурттой уымæ. 52 Фæлæ уый, ныууадз- гæйæ æмбæрзæн, бæгънæгæй алыгъд уыдонæй. 53 Æмæ æркодтой Иесойы 49 Иов. 19, Пс 68, 9; 12. 13; 21, 7 9; 87 Ис. 53 53 Мтф. 26, 57. 55 Пс. 26, 11; 26, 58 15, 12;34, Мтф. 59. Мрк. 29. 61 Ис. 53, Ап 32; 7; к. 8, Дзут. 1, 5. 62 26, Мтф. 64; 2 Фес 1, 10 хистæр сауджынмæ; æмæ æрæмбырд сты уырдæм æп- пæт хистæр сауджынтæ, хис- тæртæ æмæ чиныджы дæс- нытæ. 54 Петр дæрддзæф цыд Йæ фæстæ, суанг хистæр сауджыны кæрты онг мидæ- мæ; æмæ бадт кусджытимæ æмæ артмæ йæхи тавта. 55 Хистæр сауджынтæ та æмæ æппæт сннедрион аг- уырдтой æвдисæнадтæ Иесо- йыл, цæмæй Иæ раттой мæ- лæтмæ, æмæ нæ ардтой. 56 Уымæн æмæ бирæтæ мæнгæвдисæнадтæ кодтой Ууыл, фæлæ уыцы æвдисæ- надтæ фаг нæ уыдысты. 57 Æмæ иуæй-иутæ, сыст- гæйæ, мæнгæвдисæнадтæ кодтой Уый ныхмæ æмæ дзырдтой: 58 Мах фехъуыстам, Уый куыд дзырдта: «Æз фехал- дзынæн ацы къухæй конд кувæндон æмæ æртæ боны фæстæ æндæр æнæкъухæй конд сараздзынæн*. 59 Фæлæ уыдоны ахæм æвдисæнад дæр та фаг нæ уыд. 60 Уæд хистæр сауджын æрлæууыд астæуæй æмæ ба- фарста Иесойы: цæуылнæ исты дзуапп дæттыс? уыдон Дæу ныхмæ цы æвдисæнад кæнынц? 61 Фæлæ Уый æнцад лæу- уыд æмæ дзуапп нæ лæвæрд- та. Ногæй та хистæр сау- джын бафарста Уый æмæ Иын загъта: Ды Дæ Чырыс- ти, Арфæгонды Фырт? 62 Иесо загъта: Æз; æмæ сымах фендзыстут Адæйма- 97
Сæр 14, 15 МАРКЫ джы Фырты, бадгæ тыхы ра- хизырдыгæй æмæ уæларвон æврæгътыл æрцæугæ. 63 Уæд хистæр сауджын, аскъуынгæйæ йæ дарæстæ, загъта: цæмæн ма нæ хъæуы æвдисæнтæ? 64 Сымах фехъуыстат Хуы- цауы фауын; куыд уæм кæ- сы? Уыдон Æй иуылдæр мæ- лæты аккаг скодтой. 65 Æмæ иуæй-иутæ рай- дыдтой тутæ кæнын Ууыл, æмæ Иæ цæсгом сæхгæнгæ- йæ, цæвын Уый æмæ Йын дзурын: базон. Æмæ æххуыр- стытæ надтой Йæ уадултæ. 66 Петр бынæй кæрты куы уыд, уæд æрбацыд хис- тæр сауджыны лæггадгæн- джытæй иу сылгоймаг 67 Æмæ, фенгæйæ Петры йæхи артмæ тавгæйæ æмæ ныккæсгæйæ уымæ, загъта: ды дæр уыдтæ Назорейаг Иесоимæ. 68 Фæлæ уый æвдисæн бакодта, зæгъгæйæ: нæ зо- нын æмæ не ’мбарын, цы дзурыс ды. Æмæ рацыд æд- дæмæ раззаг кæртмæ; æмæ уасæг ныууасыд. 69 Лæггадгæнæг сылгой- маг, фенгæйæ уый ногæй, райдыдта дзурын уым лæу- джытæн: ай дæр уыдонæй у. 70 Уый ноджы æвдисæн бакодта. Иу чысыл рæстæ- джы фæстæ, уым лæуджытæ ноджы райдыдтой дзурын Петрæн: бæлвырд ды уыдо- нæй дæ; уымæн æмæ ды Га- лилейаг дæ, æмæ дæ ныхас дæр уыдоны æнгæс у. 71 Уый та райдыдта сомы кæнын æмæ ард хæрын: нæ 66 Мтф. 26, 69; Лук. 22, 56; Иоан. 18, 25. 72Мтф 26, 75; Мрк. 14, 30. Сæр 15 1 Мтф. 27, 2; Лук. 22, 66. 2 Мтф. 27, 11, Лук. 23, 3, Иоан. 18, 33; 1 Тим. 6, 13 зонын Кæй тыххæй дзурут, Уыцы Адæймаджы. 72 Уæд уасæг ныууасыд дыккаг хатт. Æмæ æрымысыд Петр, Иесо цы ныхас загъта уый: цалынмæ уасæг ныууа- са дыууæ хатты, æртæ хатты æвдисæн бакæндзынæ Мæ- ныл. Æмæ райдыдта кæуын. СÆР 15 1 Йесо Пилаты раз; «байтындз Æй*. 16 Ехсæй нæмын, джидзæгтæ, Голгофæ. 22 Дэуарыл мæлæт æмæ йæ æвдисæнтæ. 42 Йесойы баныгæд. Æвæстиатæй сæумæрайсом хистæр сауджынтæ хис- тæртæ æмæ чиныджы дæс- нытимæ, æмæ æппæт синед- рион бауынаффæ кодтой æмæ сбæтгæйæ Иесойы, акод- той æмæ раттой Пилатмæ. 2 Пилат бафарста Уый: Ды Дæ Иудейаг Паддзах? Уый та йын загъта дзуап- пæн: ды зæгъыс. 3 Æмæ хистæр сауджынтæ бирæ цæмæйдæрты зылын кодтой Уый. 4 Пилат та ногæй бафарс- та Уый: Ды ницы дзуапп дæттыс? уыныс цас бирæ ах- хостæ ис Дæ ныхмæ. 5 Фæлæ Иесо уымæн дæр ницы дзуапп лæвæрдта, аф- тæ æмæ Пилат дис кодта. 6 Алкæцы бæрæгбонмæ дæр уый уæгъд кодта уыдо- нæн, кæй тыххæй куырдтой, ахæм иу ахæсты. 7 Уæд уыдис иу чидæр ахæст, йæ ном Вараввæ йæ æмбæлттимæ, кæцытæ змæс- ты рæстæджы адæймæгты амардтой. 8 Æмæ адæм райдыдтой хъæр кæнын æмæ курын Пи- 98
латæй, æдзухдæр уыдонæн цы кодта, уый тыххæй. 9 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: фæнды уæ, ауа- дзон сымахæн Иудейаг Пад- дзахы? 10 Уымæн æмæ зыдта, хистæр сауджынтæ кæй рат- той Уый хæлæгæй. 11 Фæлæ хистæр сауджын- тæ сардыдтой адæмы, цæмæй ракурой Вараввæйы. 12 Пилат дзуапп дæтгæйæ ногæй загъта уыдонæн: уæ- дæ уæ цы фæнды, цы бакæ- нон æз, сымах Иудейаг Пад- дзах Кæй хонут, Уымæн? 13 Уыдон та ногæй ныхъ- хъæр кодтой: байтындз Æй! 14 Пилат загъта уыдонæн: цавæр фыддзинад ракодта Уый? Фæлæ уыдон ноджы тынгдæр ныхъхъæр кодтой: байтындз Æй! 15 Уæд Пилат адæмы зæр- дæ æлхæнгæйæ, рауагъта уыдонæн Вараввæйы, Иесо- йы та, фæнæмгæйæ, ратта тындзынмæ. 16 Æфсæддонтæ та бакод- той Уый мидæггаг кæртмæ, ома преторимæ æмæ æнæ- хъæн полкъ æрæмбырд код- той; 17 Æмæ Иыл скодтой сырх дарæс, æмæ сбийгæйæ сын- дзытæй худ, сæвæрдтой Иæ сæрыл; 18 Æмæ райдыдтой салам дæттын Уымæн: цин кæн, Иудейаг Паддзах! 19 Æмæ Иæ сæр лæдзæгæй надтой, æмæ тутæ кодтой Ууыл, æмæ сæ зонгуытыл лæугæйæ, куывтой Уымæн. 20 Æмæ Иыл куы фæхуд-1 I Сæр 15 |тысты, уæд раластой Иæ сырх дарæс, скодтой Иыл Иæхи дарæстæ æмæ Иæ акод- той, цæмæй Иæ байтындзой. 21 Æмæ Иæ дзуар ахæс- сын кодтой, быдырæй цæ- уæг, Алыксандыр æмæ Руфы фыд Киринейаг Симонæн. 22 Æмæ æркодтой Уый Голгофмæ, ома: «ныхы бы- нат». 23 Æмæ лæвæрдтой Уы- мæн нуазынмæ сæн смирнæи- мæ, фæлæ Уый нæ райста. 24 Иæ байтындзджытæ уæрстой Иæ дарæстæ, хæлт- тæ цæгъдгæйæ, чи цы райса, ууыл. 25 Уыд æртыккæгæм са- хат, æмæ Иæ байтыгътой. 26 Æмæ Иæ аххосы уæл- фыст уыд: Иудейаг Паддзах. 27 Иемæ байтыгътой дыу- уæ абырæджы, иуы рахи- зырдыгæй, иннæйы Иæ га- лиуырдыгæй. 28 Æмæ сæххæст Фысты дзырд: «æмæ фыдгæнджытыл нымад æрцыд». 29 Цæуджытæ æвзæр дзырдтой Уымæн, амонгæйæ сæ сæртæй æмæ дзургæйæ: гъей! кувæндон халæг æмæ йæ æртæ бонмæ аразæг! 30 Фервæзын кæн Дæхæ- дæг Дæхи æмæ рахиз дзуа- рæй. 31 Афтæ хистæр сауджын- тæ дæр чиныджы дæсныти- мæ, худгæйæ дзырдтой кæ- рæдзийæн: иннæты ирвæзын кодта, фæлæ Иæхи фервæ- зын кæнын нæу Иæ бон! 32 Чырысти, Израилы Пад- дзах, уадз рахизæд ныр дзуа- рæй, цæмæй мах фенæм æмæ МАРКЫ 11 Мтф. 27, 20; Лук. 23, 18; Иоан. 18, 40; Ап. к. 3, 14. 15 Мтф. 27, 26; Иоан. 19, 1. 21 Мтф. 27, 32; Лук. 23, 26. 22 Мтф. 27, 33; Лук. 23, 33; Иоан. 19, 17; Дзут. 13, 12. 23 Пс. 68, 22. 24 Пс. 21, 19; Иоан. 19, 24. 26 Мтф. 27, 37. 28 Пс. 68, 21; Ис. 53, 12. 29 Мтф. 26,61;27, 40; Мрк. 14, 58; Лук. 22, 37; Иоан. 2, 19. 99
Сæр 15, 16 нæ бауырндзæн. Æмæ Иемæ тыгъд чи уыд, уыдон дæр æв- зæр дзырдтой Уымæн. 33 Æхсæзæм сахаты та ба- талынг æппæт зæххыл, æмæ уыд афтæ фарæстæм са- хатмæ. 34 Фарæстæм сахаты схъæр кодта Иесо тынг хъæ- рæй: «Элой, Элои! ламма са- вахфанй?* ома: «Мæ Хуы- цау, Мæ Хуыцау! цæй тых- хæй Ды Мæн ныууагътай?» 35 Иуæй-иутæ, уым лæу- джытæй, уый фехъусгæйæ, дзырдтой: мæнæ, Илиамæ дзуры. 36 Иу-та азгъордта, губкæ байдзаг кодта дзмарийæ æмæ, йæ лæдзæгыл сæвæр- гæйæ, лæвæрдта Уымæн нуа- зынмæ, дзургæйæ: фæлæуут, бакæсæм, кæддæра Илиа æр- цæудзæн Уый райсынмæ. 37 Иесо та, хъæрæй схъæр кæнгæйæ, Йæ уд систа. 38 Æмæ аргъуаны æмбæр- зæн уæлейæ дæлæмæ дыууæ дихы фæцис. 39 Сæдæйы хицау, Иæ комкоммæ лæууæг, фенгæ- йæ, Уый, афтæ схъæр кæн- гæйæ, куыд систа Иæ уд, загъта: æцæг Ацы Адæймаг уыд Хуыцауы Фырт. 40 Уым уыдысты сылгой- мæгтæ дæр, кæцытæ дæрд- дзæфæй кастысты; уыдоны æхсæн уыд Мариа Магдали- наг, кæстæр Иаков æмæ Ио- снйы мад Мариа дæр, æмæ Саломиа, 41 Кæцытæ, Галилейы куы уыд Уый, уæддæр цы- дысты ’ Иæ фæстæ æмæ лæг- гад кодтой Уымæн, æмæ ма | бирæ æндæртæ, Иемæ Иеру- салиммæ æрцæуджытæ. 42 Æмæ куы æризæр, уы- мæн æмæ уыд майрæмбон, ома, сабаты размæ бон, 43 Æрцыд Иосиф Арима- [фейæ, уынаффæдоны зынгæ уæнг, кæцы йæхæдæг дæр æнхъæлмæ каст Хуыцауы Паддзахадмæ, бауæндыд ба- цæуын Пилатмæ æмæ куырд- та Иесойы Буар. 44 Пилат бадис кодта, Уый тагъд кæй амард ууыл; æмæ фæдзургæйæ сæдæйы хицаумæ, бафарста уый: ра- джы амард? 45 Æмæ базонгæйæ сæдæ- йы хицауæй, ратта Буар Ио- сифæн. 46 Уый, балхæдта кæттаг, æмæ Иæ райсгæйæ, батыхта кæттагæй æмæ Иæ цæвæрдта зæппадзы, кæцы уыд къахт къæдзæхы мидæг; æмæ æр- бафæлдæхта дур зæппадзы дуарыл. 47 Мариа Магдалинаг та æмæ Иосийы Мариа кастыс- ты, кæм Æй æвæрдтой, уыр- дæм. СÆР 16 1 Сылгоймæгтæ афтид зæппадзы раз. 9 Йесойы фæзынд ахуыргæнинæгтæм; «Ацæут æппæт дунейыл». 19 Уæларвмæ ацыд Сабат куы аивгъуыдта, Мариа Магдалинаг æмæ Иаковы Мариа æмæ Саломиа балхæдтой хорз тæфгæнæг- тæ, цæмæй ацæуой — Уый байсæрдынмæ. 2 Æмæ иттæг раджы, къуырийы фыццаг бон, æр- цыдысты зæппадзмæ, хурыс- кæсыны афон, МАРКЫ 34 Пс. 21, 2; Мтф 27, 46 36 Пс 68, 22, Мтф 27, 48 42 Мтф. 27, 57 43 Лук. 23, 50, Иоаи. 19, 38 47 Мтф. 27, 61 Сæр 16 1 Мтф. 28, 1; Лук. 24, 1; Иоан. 20, 1. 100
МАРКЫ Сæр 16 3 Æмæ дзурынц сæ кæрæ- дзийæн: чи нын афæлдах- дзæн дур зæппадзы дуарæй? 4 Æмæ бакæсгæйæ фед- той, дур æппæрст кæй у; уый та уыд иттæг стыр. 5 Æмæ бацæугæйæ зæп- падзмæ, федтой лæппуйы ра- хизварс бадгæ, йæ уæлæ урс дарæс; æмæ фæтарстысты. 6 Уый та зæгъы уыдонæн: ма тæрсут. Назорейаг тыгъд уæвæг Иесойы агурут; Уый райгас, Уый ам нæй. Мæнæ бынат, Уый кæм æвæрд уыд. 7 Фæлæ ацæут, зæгъут Иæ ахуыргæнинæгтæн æмæ Петрæн, Уый уæм Галилейы æнхъæлмæ кæй кæсы; уым Æй фендзыстут, Уый уын куыд загъта, афтæ. 8 Æмæ рацæугæйæ, аз- гъордтой зæппадзæй; тас æмæ сыл ризын æрбатыхст æмæ никæмæн ницы загъ- той, уымæн æмæ тарстысты. 9 Райгас уæвгæйæ, къуы- рийæн йæ фыццаг бон ра- джы, Иесо фæзынд раздæр Мариа Магдалинагмæ, кæ- цыйæ расырдта авд хæйрæ- джы. 10 Уый ацыд æмæ фехъу- сын кодта Иемæ уæвджы- тæн, кæуджытæн æмæ дзы- назджытæн; 11 Фæлæ уыдон фехъус- гæйæ, Уый кæй у æгас, æмæ Иæ уый федта,— нæ бау- уæндыдысты. 12 Уый фæстæ фæзынд æндæр хуызы уыдонæй дыу- 5 Иоан. 20, 12. 7 Мтф. 26, 32; Мрк. 14, 28. 9 Мтф. 28, 9; Лук. 8, 2, Иоан. 20, 14. 12 Лук. 24, 13. 14 Лук. 24, 36; Иоан. 20, 19; 1 Кор. 15: 5, 7. 15 Ис. 2, 3; 52, 10; Мтф. 28, 19; Иоан. 15, 16. 16Иоан. 12, 48. 17 Ап.к. 2, 4; 1 Кор. 12, 10. 18 Лук. 10, 19; Ап. к. 28, 8; Иак. 5, 14. 19 Пс. 109, 1; Лук. 24, 51; Ап. к. 1, 9. 20 Ап. к. 14, 3; 1 Кор. 3, 6; 15, 10; Дзут.2,4. уæмæ фæндагыл, хъæумæ куы цыдысты уæд. 13 Æмæ уыдон æрбаздæх- гæйæ, фехъусын кодтой ин- нæтæн; фæлæ уыдоныл дæр нæ баууæндыдысты. 14 Фæстагмæ фæзынд иу- æндæсæн сæхимæ, æхсæвæ- рыл бадгæйæ æмæ уайдзæф кодта уыдонæн сæ æнæуыр- ныны æмæ хъæбæр зæрдæйы тыххæй, райгас уæвгæйæ Иæ фенджытыл кæй нæ бау- уæндыдысты, уый тыххæй. 15 Æмæ загъта уыдонæн: ацæут æппæт дунейыл æмæ хъусын кæнут Евангели æп- пæт адæмæн. 16 Чи æууæнда æмæ ар- гъауа, ирвæзт уыдзæн; фæ- лæ чи нæ аууæнда, тæрхон- гонд уыдзæн. 17 Баууæндджытæн та се- мæ цæудзысты ацы нысæнт- тæ: Мæн номæй хæйрæджы- ты сурдзысты, дзурдзысты ног æвзæгтæй; 18 Кæлмыты исдзысты; æмæ исты мæлæтхæссæг куы баназой, ницы зиан сын скæндзæн; сæвæрдзысты къухтæ рынчынтыл, æмæ уы- дон уыдзысты æнæниз. 19 Æмæ афтæ Хицау, уы- донимæ ныхасы фæстæ, ссыд уæларвмæ æмæ æрбадт Хуы- цауы рахизырдыгæй. 20 Уыдон та ацыдысты æмæ хъусын кодтой алыран, Хицауы æххуысæй æмæ дзырд фидар кæнгæйæ, дард- дæры нысæнттæй. Аминь. 101
ЛУКАИЫ СЫГЪДÆГ ЕВАНГЕЛИ СÆР 1 1 Чиныджы нысап 5 Аргьауæг Иоан- ны тыххæй рагзагъд 26 Зæды хорз уац- хъуыд Мариамд: Йесойы райгуырды тых- хæй; 39 Елисансты бабæрæг; «Блрзонд кæны Мæ уд Хицауы». 57 Иоанны рай- гуырд æмæ ном сæвæрд; Захарийы зарæг «Арфæгонд Хицау». Бирæтæ ныр куы райдыд- той фыссын мах æхсæн бынтон зындгонд цаутыл, 2 Куыд радзырдтой махæн уый, райдайæнæй сæхи цæс- тытæй фенджытæ æмæ Дзыр- ды кусджытæ,— 3 Уæд мæнæн дæр мæ хъуыдыйы æрцыд, æппæт дæр райдианæй, бæлвырд сбæрæг кæнгæйæ кæрæдзийы фæдыл ныффыссын дæумæ, кадджын Феофил, 4 Цæмæй ды базонай ах- уыр цæуыл уыдтæ, уыцы ах- уырады фидар бындур. 5 Иудейты паддзах Ироды бонты уыд, сауджын Авийы радæй, йæ ном Захари, æмæ йæ ус Аароны мыггагæй, йæ ном Елисаветæ. 6 Дыууæйæ дæр уыдысты рæстгæнджытæ Хуыцауы раз, æххæст кæнгæйæ Хицауы æппæт фæдзæхстытæ æмæ æгьдæуттæ æнаиппæй. 7 Уыдонæн нæ уыд сывæл- лæттæ, уымæн æмæ Елисаве- тæ уыд æнæзæнæг, æмæ дыу- уæйæ дæр уыдысты ацæргæ. 8 Иу хатт, уый йæ рады куы куыста Хуыцауы раз, 9 Сауджынты æгъдаумæ гæсгæ, халæй схауд йæ рад бацæуын Хуыцауы кувæн- донмæ буд судзынмæ, | Сæр 1 2 Иоан. 1, 1; Дзут 2, 3 5 1 Пар. 24, 10; Несм. 12, 17 9 Рац. 30, 7; Лев. 16, 17; Дзут. 9, 6. 14 Лук. 1, 58; Иоан. 5, 35. 17 Ис. 40, 3, Мал 4,6; Мрк. 1,3, 9, 12; Иоан. 1, 23 10 Бирæ адæм та куывтой æддейы буд судзыны афон,— 11 Уæд фæзынд уымæ Хи- цауы Зæд рахизырдыгæй буд судзæн нывондхæссæны лæу- гæйæ. 12 Захари, фенгæйæ уый, хорзау нал уыд æмæ дзы тас бацыд. 13 Зæд та загъта уымæн: ма тæрс, Захари, уымæн æмæ фехъуыст дæ куывд, æмæ дæ ус Елисаветæ ныййардзæн дæуæн фырт, æмæ йыл ном сæвæрдзынæ: Иоанн; 14 Æмæ уыдзæн дæуæн циндзинад æмæ хъæлдзæг- дзинад, æмæ бирæтæ уый рай- гуырдыл сцин кæндзысты; 15 ,Уымæн æмæ уый стыр уыдзæн Хицауы раз; нæ ну- аздзæн сæн æмæ карз нозт, æмæ Сыгъдæг Удæй сæххæст уыдзæн йæ мады гуыбыны уæвгæйæ; 16 Æмæ Израилы фырт- тæй бирæты раздахдзæн сæ Хицау Хуыцаумæ; 17 Æмæ æрцæудзæн Уый разæй, Илиайы уды æмæ ты- хы мидæг, цæмæй раздаха фыдæлты зæрдæтæ цæуæт- мæ, æмæ æгоммæгæстæн, рæстгæнджыты хъуыдыты хуыз, цæмæй бавдиса Хицау- мæ цæттæ адæм. 18 Æмæ загъта Захари Зæ- дæн: цæмæй базондзынæн æз уый? уымæн æмæ æз дæн зæ- ронд, æмæ мæ ус дæр ацæргæ. 19 Зæд загъта уымæн дзуаппæн: æз Гавриил, Хуы- цауы раз лæууæг, æмæ æр- 102
выст дæн демæ дзурынмæ æмæ дын ацы хорз уацхъуыд зæгъынмæ; 20 Æмæ мæнæ, ды уыдзы- нæ æнæдзургæ æмæ дæ бон нæ уыдзæн дзурын уыцы бонмæ, цалынмæ уый сæх- хæст уа, уый тыххæй, кæй нæ баууæндыдтæ мæ ныхæс- тыл, кæцытæ сæххæст уы- дзысты сæ рæстæджы. 21 Уыцы рæстæг адæм æн- хъæлмæ кастысты Захаримæ æмæ дис кодтой, уый кувæн- доны кæй фæстиат кæны, ууыл. 22 Уый та рацæугæйæ, йæ бон нæ уыд дзурын уыдон- мæ; æмæ уыдон бамбæрстой, уый æндарг кæй федта ку- вæндоны; æмæ уый уыдонæн I æмбарын кодта нысæнттæй æмæ гобийæ баззад. 23 Иæ куысты бонтæ та куы фесты, уæд ацыд йæ хæдзармæ. 24 Уыцы бонты фæстæ йæ ус Елисаветæмæ гуырдз сæв- зæрд, æмæ æмбæхста йæхи фондз мæйы, æмæ дзырдта: 25 Афтæ скодта мæнæн Хицау ацы бонты, кæцыты æркаст мæнмæ, цæмæй сиса мæнæй фидис адæмы æхсæн. 26 Æхсæзæм мæй æрвыст уыд Зæд Гавриил Хуыцауæй Галилейаг сахармæ, кæцы хуынд Назарет, 27 Чызгмæ, куырд чи уыд йæ лæгæн, Иосиф йæ ном, Давиды хæдзарæй; йæ ном та чызгæн Мариа. 28 Зæд, бацæугæйæ Уы- мæ, загъта: цин кæн, Хорз лæвар райсæг! Хицау Демæ; арфæгонд Дæ устыты æхсæн. | з1 Сæр 1 I 29 Уый та, фенгæйæ Зæ- ды, фефсæрмы Иæ ныхæс- тæй æмæ хъуыды кодта, цы- мæ адон цæй арфæйы ны- хæстæ сты. 30 Æмæ загъта Уымæн Зæд: ма тæрс, Мариа, уы- мæн æмæ Ды ссардтай хорз лæвар Хуыцаумæ; 31 Æмæ мæнæ, сæвзæр- дзæн дæ гуыбыны, æмæ ный- йардзынæ Фырт, æмæ Иыл ном сæвæрдзынæ: Иесо; 32 Уый уыдзæн номдзыд æмæ хуыйндзæн Æппæтбæр- зонды Фырт, æмæ ратдзæн Уымæн Хицау Хуыцау Иæ фыд Давиды паддзахы ба- дæн; 33 Æмæ паддзахиуæг кæн- дзæн Иаковы хæдзарыл мыг- гагмæ, æмæ Иæ Паддзахдзи- надæн нæ уыдзæн кæрон. 34 Мариа та загъта Зæ- дæн: куыд уыдзæнис уый, Æз лæг куы нæ зонын? 35 Зæд загъта Уымæн дзуаппæн: Сыгъдæг Уд æр- цæудзæн Дæуыл, æмæ Æп- пæтбæрзонды тых æраууон кæндзæн Дæу; уымæ гæсгæ Сыгъдæг гуырд дæр хуыйн- дзæн Хуыцауы Фырт; 36 Мæнæ, Елисаветæ дæр, Дæ хæстæг, æнæзæнæг чи хуыйны, уымæ дæр сæвзæрд фырт йæ зæронды бонты æмæ йыл цæуы æхсæзæм мæй; 37 Уымæн æмæ Хуыцаумæ ницавæр ныхас баззайдзæн æнæ хъаруйæ. 38 Уæд Мариа загъта: мæ- нæ Хицауы цагъар; фæуæд Мын дæ дзырдмæ гæсгæ. Æмæ ацыд Уымæй Зæд. 39 Уыцы бонты Мариа [УКАИЬ 27 Мтф. 1, 18. 31 Ис. 7, 14; Мтф. 1. 21. 32 2 Пад. 7, 12; Пс. 131, 11; Ис. 9, 7. 33 1 Пар 22, 10; Пс. 44, 7; 88, 37; Ис. 9, 7; Иер. 23, 5; Дав. 2, 44; 7, 14; Мих.4,7. 35 Дан. 9, 24. 103
Сæр 1 ЛУКАИЫ сыстад æмæ, батагъд кæн- гæйæ, ацыд хæхбæстæм, Иу- дæйы сахармæ, 40 Æмæ бацыд Захарийы хæдзармæ, æмæ салам ратта Елисаветæйæн. 41 Елисаветæ куы фехъуы- ста Мариайы салам ратгæ, уæд сызмæлыд йæ гуыбыны сывæллон; æмæ Елисаветæ сæххæст Сыгъдæг Удæй, 42 Æмæ схъæр кодта тынг хъæрæй, æмæ загъта: ар- фæгонд Дæ устыты æхсæн, æмæ арфæгонд у Дæ гуыбы- ны гуырдз! 43 Æмæ кæцæй у уый мæ- нæн, кæй æрбацыд мæ Хи- цауы Мад мæнмæ? 44 Уымæн æмæ Дæ арфæ- йы ныхас мæ хъусындзинад- мæ куы бахæццæ, уæд хъæл- дзæг тæлфт скодта сывæл- лон мæ гуыбыны; 45 Æмæ тæхудиаг Бау- уæндæг, уымæн æмæ сæх- хæст уыдзæн Хицау Уымæн кæй загъта, уый. 46 Æмæ загъта Мариа: Мæ уд бæрзонд кæны Хицауы, 47 Æмæ сцин кодта Мæ уд Мæ Хуыцау, Мæ Ирвæзын- гæнæджы тыххæй, 48 Кæй æркаст Уый Иæ цагъары сабырдзинадмæ; уы- мæн æмæ нырæй фæстæмæ амондджын хондзысты Мæн æппæт мыггæгтæ; 49 Кæй сбæрзонд кодта Тыхджын Мæн, æмæ сыгъ- дæг у Йæ ном, 50 Æмæ Иæ хорзæх фæл- тæрæй фæлтæрмæ Уымæй тæрсджытæм; 51 Равдыста Иæ нуары хъару; ныххæлиу кодта сæ 46 Ис. 61, 10, Авв. 3,18 50 Пс. 102, 17 51 Пс. 32,10,76, 15, Ис. 52, 10. 52 Иов 5, 11; Ис. 66, 2 53 1 Пад 2, 5, Пс 33, 11; Мтф.5,6. 54 Пс. 97, 3; Ис. 41, 8. 55 Уæв. 17, 19;22, 18, Пс. 131, 11. зæрдæйы хъуыдытæй æнæр- вæссонты. 52 Раппæрста тыхджын- ты бæрзонд бадæнтæй æмæ сбæрзонд кодта сабырты. 53 Æххормæгты сæххæст кодта хорздзинæдтæй, хъæз- дыггæнджыты та ауагъта ницæимæ; 54 Райста Израилы, Йæ лæппуйы, æрымысгæйæ хор- зæх, 55 Куыд дзырдта нæ фы- дæлтæн, Аврааммæ æмæ йæ мыггагмæ æнусы размæ. 56 Мариа фæцис уыимæ æртæ мæймæ хæстæг æмæ раздæхт йæ хæдзармæ. 57 Елисаветæйæн та æр- хæццæ нынйарын афон, æмæ ныййардта фырт. 58 Æмæ фехъуыстой йæ сыхæгтæ æмæ хæстæджытæ, Хицау кæй сбæрзонд кодта Иæ хорзæх уымæ, æмæ цин кодтой йемæ. 59 Æстæм бон æрцыдысты сывæллоны сунæт кæнынмæ, æмæ сæ фæндыд ууыл йæ фыды ном Захари сæвæрын. 60 Уый тыххæй йæ мад загъта: нæ, фæлæ йæ ном уæд Иоанн. 61 Æмæ йын загътой: дæ хæстæджытæй ничи ис, ахæм ном кæуыл ис. 62 Æмæ фарстой нысæнт- тæй йæ фыды, уый та цавæр ном сæвæрын фæнды ууыл. 63 Уый ракуырдта фæй- нæг æмæ ныффыста: Иоанн йæ ном. Æмæ иуылдæр ныд- дис кодтой. 64 Æмæ уыцы сахат рай- хæлдысты йæ дзых æмæ æв- заг, æмæ уый райдыдта дзу- 104
рын, арфæ кæнгæйæ Хуы- цауæн. 65 Æмæ тасы уыдысты сæ алыварс цæрджытæ иуыл- дæр; æмæ дзырдтой уыдæттæ Иудейы æппæт хæхбæсты. 66 Фехъусджытæ иуыл- дæр уый сæвæрдтой сæ зæр- дæты æмæ дзырдтой: цы уы- дзæн ацы сывæллон? Æмæ Хицауы къух уыд йемæ. 67 Æмæ Захари, йæ фыд, сæххæст Сыгъдæг Удæй æмæ пехуымпариуæг кодта, дзур- гæйæ: 68 Арфæгонд у Израилы Хицау Хуыцау, кæй бабæрæг кодта Иæ адæмы, æмæ скод- та ирвæзындзинад уымæн. 69 Æмæ сырæзын кодта ирвæзындзинады сыкъа ма- хæн, Давиды мыггаджы, Иæ Лæппуйы, 70 Куыд фехъусын кодта æнустæй уæвæг, Иæ сыгъ- дæг пехуымпарты дзыхæй, 71 Кæй фервæзын кæн- дзæн мах не знæгтæй, æмæ æппæт мах нæуарзджыты къухæй; 72 Скæндзæн хорзæх нæ фыдæлтимæ æмæ æрымыс- дзæн Иæ сыгъдæг фæдзæхст, 73 Сомы, кæцыйæ сомы | кодта Уый нæ фыд Авраа- мæн, махæн раттын, 74 Æдасæй, не знæгты къухтæй аирвæзыны фæстæ, 75 Кусын Уымæн сыгъдæ- гæй æмæ растæй Иæ разы, нæ царды æппæт бонты. 76 Æмæ ды, сывæллон, хуыйндзынæ Æппæтбæрзон- ды пехуымпар, уымæн æмæ разæй цæудзынæ Хицауы цæсгомы раз — æрцæттæ | >1 Сæр 1, 2 I кæнынмæ Уымæн фæндæгтæ, 77 Бамбарын кæныны тых- хæй Иæ адæмæн, ирвæзын- дзинад кæй ис сæ тæригъæд- тæ ныббарыны, 78 Нæ Хуыцауы хорз арф хæларзæрдæмæ гæсгæ, кæ- цыйæ бабæрæг кодта мах бæрзондæй Хурыскæсæн, 79 Талынджы æмæ мæлæ- тон аууоны бадджыты срухс кæнынмæ, нæ къæхтæ фар- ны фæндагмæ саразынмæ. 80 Сывæллон та рæзыд æмæ удæй фидар кодта, æмæ уыд æдзæрæг рæтты Изра- илмæ фæзыныны боны онг. СÆР 2 1 Йесойы райгуырд: зæдты фæэынд фыййæуттæм. 21 Сывæллоны сæмбæлд ку- вæндоны Симеон æмæ Аннæимæ. 40 «Сы- вæллон рæзыд>; Иерусалимы бабæрæг; Мæ Фыды цы ур. Уыцы бонты рацыд кесæр Августæй бардзырд, æп- пæт зæххыл адæмы сфыссы- ны тыххæй. 2 Уый уыд фыццаг сфыст Квирин Сирийы паддзахиуæг куы кодта уæд. 3 Æмæ ацыдысты иуыл- дæр ныффыссынмæ алчидæр йæ сахармæ. 4 Афтæ ацыд Иосиф дæр Галилейæ, Назарет сахарæй Иудеймæ, Давиды сахар Вифлееммæ, уымæн æмæ уый уыд Давиды хæдзар æмæ мыггагæй, 5 Ныффыссынмæ йæ куырд ус Мариаимæ, кæцы уыд сы- вæрджын. 6 Уыдон уым куы уыдыс- ты, уæд Иæ афон æрцыд ныййарынæн; 7 Æмæ ныййардта Иæ 1УКАЙЬ 68 Мтф. 1, 21. 69 Пс. 131, 17; Иез. 29, 21. 70 Пс. 71, 4; Иер. 23, 6; 30, 8-10. 72 Уæв. 22,16,26, 3; Лев. 26, 42; Иер. 31, 33. 73 Дзут. 6, 13. 74 Ром. 8, 15; Дзут. 2, 15. 75 1 Пет. 1,15;Еф. 4, 24. 76 Лук. 1, 17. 78 Зах. 3, 8; Иер. 23, 5. Сæр 2 4 1 Пад. 16: 1, 4; Иоан. 7, 42. 7 Мтф. 2, 1. 105
Сæр 2 I фыццаг Фырты, батыхта Иæ æмæ Иæ цæвæрдта кæвдæсы, уымæн æмæ уыдонæн бынат нæ уыд уазæгдзæрæны. 8 Уыцы бæстæйы уыдыс- ты быдыры фыййæуттæ, кæ- цытæ хъахъхъæдтой æхсæвы сæ дзуджы. 9 Æвиппайды сæ разы ба- лæууыд Хицауы Зæд, æмæ Хицауы кад ныррухс кодта уыдоны; æмæ тынг фæтарс- тысты. 10 Æмæ загъта уыдонæн Зæд: ма тæрсут; æз хъусын кæнын сымахæн стыр цин- дзинад, кæцы уыдзæн æппæт адæмæн: 11 Уымæн æмæ ныр рай- гуырд сымахæн Давиды са- хары Ирвæзынгæнæг, Кæцы у Хицау Чырысти; 12 Æмæ мæнæ сымахæн нысан: сымах ссардзыстут Сывæллоны тыхтæй, кæвдæ- сы хуысгæйæ. 13 Æмæ æваст фæзынд Зæ- димæ бирæ уæларвон æфсад, Хуыцауы кадджын кæнгæйæ æмæ хъæрæй дзургæйæ: 14 Кад бæрзæндты Хуы- цауæн, æмæ зæххыл фарн, адæймæгты мидæг хорзæх. 15 Зæдтæ куы ацыдысты уыдонæй арвмæ, уæд фый- йæуттæ загътой кæрæдзи- йæн: цæуæм Вифлееммæ æмæ фенæм, цы æрцыд уым, цæй тыххæй фехъусын кодта ма- хæн Хицау. 16 Æмæ батагъд кæнгæйæ, æрцыдысты, æмæ ссардтой Мариа æмæ Иосифы, æмæ Сывæллоны, кæвдæсы хуыс- гæйæ. 17 Фенгæйæ та радзырд- |той, цы хъуыстгонд æрцыд уыдонæн, Уыцы Сывæллоны тыххæй. 18 Æмæ æппæт фехъус- джытæ дис кодтой, фый- йæуттæ сын цы радзырдтой ууыл. 19 Мариа та бахъуыды кодта ацы ныхæстæ иуыл- дæр, æвæргæйæ уыдоны Йæ зæрдæйы. 20 Æмæ раздæхтысты фыййæуттæ, кад кæнгæйæ æмæ æппæлгæйæ Хуыцауы, цы фехъуыстой æмæ федтой, æппæт уыдоны тыххæй, загъд сын куыд уыд. 21 Аст боны фæстæ, Сы- вæллоныл сунæт кæнын куы æмбæлд, Уымæн раттой ном Иесо, гуыбыны сæвзæрыны размæ Уымæн Зæд цы ном ратта, уый. 22 Æмæ сæ сыгъдæг кæ- ныны бонтæ куы сæххæст сты Моисейы æгъдаумæ гæс- гæ, æрхастой Уый Иеруса- лиммæ, цæмæй Иæ бавдисой Хицауы раз, 23 Хицауы закъоны бар- фыст куыд у, цæмæй алы нæлгоймаг сывæллон, фыц- цаг зæнæг лæвæрд уа Хи- цауæн; 24 Æмæ цæмæй æрхæссой нывондæн, Хицауы закъоны куыд загъд у, дыууæ æхси- нæджы, кæнæ дыууæ лæп- пын бæлоны. 25 Уæд уыдис Иерусали- мы иу адæймаг, йæ ном Си- меон, уый уыдис рæстгæнæг æмæ хорз намысджын лæг, Израилы рæвдыддзинадмæ æнхъæлмæгæсæг; æмæ Сыгъ- дæг Уд уыдис ууыл. 1УКАИЬ 14 Ис. 2, 4; 44, 23; 49,13;57, 19, Мнх. 4,3;Лук. 19, 38; Ром. 5, 1. 21 Уæв. 17, 12; Лев. 12, 3; Мтф. 1, 21. 23 Рац. 13: 2, 12; 22, 29; 34, 19; Ным. 8, 16. 24 Лев. 12: 6, 8. 25 Лук. 24, 21. 106
26 Уымæн уыдис рагзагъд Сыгъдæг Удæй, уый кæй нæ фендзæн мæлæт, цалынмæ фена Хицауы Чырыстийы, уæдмæ. 27 Æмæ Уды амындæй уый æрцыд кувæндонмæ. Æмæ ныййарджытæ куы æр- хастой Сывæллон Иесойы, цæмæй сæххæст кæной Ууыл закъоны æгъдау, 28 Уый Иæ райста йæ къухтæм, арфæ ракодта Хуыцауæн æмæ загъта: 29 Ныр уадзыс Дæ цагъа- ры, Бардарæг, Дæ дзырдмæ гæсгæ, фарнимæ; 30 Уымæн æмæ федтой мæ цæстытæ Дæ ирвæзындзинад, 31 Кæцы Ды æрцæттæ кодтай æппæт адæмты цæс- гомы раз, 32 Рухс муртатты срухс кæнынæн, æмæ Дæ адæм Из- раилы кадæн. 33 Иосиф та æмæ Иæ Мад дис кодтой, Уый тыххæй загъд цы уыд, уыдоныл. 34 Æмæ арфæ ракодта уы- донæн Симеон, æмæ загъта Мариайæн, Йæ Мадæн: мæ- нæ, Уый хуыссы ахауынæн æмæ бирæты сыстынæн Из- раилы æмæ быцæудзинады æфсонæн,— 35 Дæуæн Дæхицæн дæр цыргъаг ахиздзæн Дæ уды, — цæмæй сæргом уой бирæ зæр- дæты фæндтæ. 36 Уым уыд афтæдæр ус- пехуымпар Аннæ, Фануилы чызг, Асиры фæлтæрæй, ит- тæг зæрондмæ чи фæцард, йæ лæгимæ фæцард йæ чыз- гон бонтæй авд азы, 37 Идæдз ус æстай цып-1 >1 Сæр 2 |пор аздзыд, кæцы кувæндо- нæй иуварс нæ цыд, ком- даргæ æмæ кувгæйæ куыста Хуыцауæн æхсæвæй-бонæй. 38 Æмæ уый уыцы рæс- тæг, бацæугæйæ кадджын кодта Хицауы æмæ дзырдта Уый тыххæй æппæтæн, Ие- русалимы фервæзын кæнын- мæ æнхъæлмæ кæсджытæн. 39 Æмæ уыдон куы сæх- хæст кодтой æппæтдæр Хи- цауы закъонмæ гæсгæ, уæд æрбаздæхтысты Галилеймæ, сæхи сахар Назаретмæ. 40 Сывæллон та рæзыд æмæ фидар кодта удæй, уæлзондæй æххæст кæнгæ- йæ; æмæ Хуыцауы арфæдзи- над уыд Ууыл. 41 Алы аз дæр Иæ ныййар- джытæ цыдысты Иерусалим- I мæ, Куадзæны бæрæгбонмæ. 42 Æмæ Ууыл куы цыд дыууадæс азы, уæд æрцы- дысты æгъдаумæ гæсгæ Ие- русалиммæ бæрæгбонмæ; 43 Бæрæгбоны бонтæ куы фесты, æмæ сæхимæ куы раздæхтысты, уæд Сывæллон Иесо баззад Иерусалимы; æмæ нæ бафиппайдтой уый Иосиф æмæ Иæ Мад, 44 Фæлæ хъуыды кодтой, Уый æндæртимæ цæуы; ацæугæйæ иу бонцау, бай- дыдтой агурын Уый хæстæ- джыты æмæ зонгæты æхсæн; 45 Æмæ не’ссаргæйæ Уый, аздæхстысты Иерусалиммæ, Уый агургæ. 46 Æртæ боны фæстæ ссардтой Уый кувæндоны, бадгæйæ ахуыргæнджыты æхсæн, хъусгæйæ уыдонмæ æмæ фæрсгæйæ уыдоны; 1УКАИЬ 30 Уæв. 49, 18; 1 Пад. 2, 1; Пс. 97, 3; Ис. 52, 10. 32 Ис. 9, 2; 42, 6; 60, 3; Ап. к. 13, 47. 34 Ис. 8, 14; Мтф. 21, 44; 1 Пет. 2, 7; Ром. 9, 32. 35 Иоан. 19, 25. 37 1 Тим. 5, 5. 40 Лук 2, 52. 41 Рац. 23,17;34, 23. 107
Сæр 2, 3 I 47 Хъусджытæ иуылдæр дис кодтой Уый зонд æмæ Йæ дзуаппытыл. 48 Æмæ фенгæйæ Уый, ба- дис кодтой; æмæ Иæ Мад за- гъта Уымæн: Мæ Фырт! цы бакодтай Ды махимæ? мæнæ, Дæ фыд æмæ Æз стыр зæр- дæхъыгæй агуырдтам Дæу. 49 Уый загъта уыдонæн: цæмæн хъуыд сымах Мæн агурын? æви сымах нæ зыд- тат, Мæнæн кæй æмбæлы уæвын уым, Мæ Фыды цы у? 50 Фæлæ уыдон нæ бам- бæрстой, Уый цы дзырдтæ загъта, уыдон. 51 Æмæ Уый ацыд семæ æмæ æрцыд Назаретмæ; æмæ коммæгæс уыд уыдонæн. Æмæ Иæ Мад уыцы дзырдтæ æвæрдта иуылдæр Иæ зæр- дæйы. 52 Иесо та æнтыстджын уыд уæлзонды, кары æмæ уарзондзинады Хуыцаумæ æмæ адæймæгтæм. СÆР 3 1 Иоанн хъусын кæны æмæ аргъауы. 21 Йесойы саргъуыд 23 Йæ фыдæлты мыггаджы чиныг Кесæр Тиверийы хицауи- уæг кæныны фынддæ- сæм азы та, Понти Пилат хицауиуæг куы кодта Иуде- йы, Ирод уыд цыппæрæм хайы хицау Галилейы, йе ’фсымæр Филипп цыппæрæм хайы хицау Итурейы æмæ Трахониты бæстæты, Лисани та цыппæрæм хайы хицау Авилинейы, 2 Хистæр сауджынтæ Ан- нæ æмæ Кайафæйы рæстæ- джы, уыд Хуыцауы дзырд | I Захарийы фырт, Иоаннмæ, æдзæрæг ран. 3 Æмæ уый цыд Иорданы алыварс æппæт бæстæйыл, хъусын кæнгæйæ фæсмон- дзинады аргъуыд тæригъæд- тæ хатыр кæнынæн, 4 Фыст куыд у пехуымпар Исайы дзырдты чиныджы, кæцы зæгъы: «дзыназæджы хъæлæс æдзæрæг ран: æр- цæттæ кæнут фæндаг Хица- уæн, сраст кæнут Уымæн фæндæгтæ; 5 Алы адаг уадз байдзаг уæд, æмæ алкæцы хох æмæ къуыбыр, уадз æрныллæг уæнт, зылынтæ сраст уы- дзысты æмæ æнæлæгъз фæн- дæгтæ слæгъз уыдзысты; 6 Æмæ фендзæн алкæцы буар Хуыцауы ирвæзындзи- над». I 7 Иоаннмæ аргъуыд рай- сынмæ цы адæм цыд, уыдо- нæн дзырдта: калмы зæнæг! чи уын сæвæрдта уæ зæр- дæйы, алидзын æрцæуинаг фыдæхдзинадæй ? 8 Æрхæссут фæсмондзина- ды аккаг дыргътæ, æмæ ма хъуыды кæнут дзурын уæхи мидæг: «нæ фыд у Авраам»; уымæн æмæ зæгъын сыма- хæн, Хуыцауæн йæ бон кæй у ацы дуртæй Авраамæн цæ- уæт сырæзын кæнын; 9 Фæрæт дæр бæласы бын- дзæфхады раз лæууы: алкæ- цы бæлас, хорз дыргъ нæ хæссæг, лыг кæнынц æмæ йæ æппарынц арты. 10 Æмæ йæ адæм фарстой: уæдæ цы кæнæм мах? 11 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: дыууæ дарæсы 1УКАЙЬ 47 Мтф. 7, 28; Мрк 1, 22; Лук. 4, 32; Иоаи 7, 15 49 Мал. 3, 1. 50 Лук 9, 45." 52 Лук. 2, 40. Сæр 3 3 Мтф. 3, 1;Мар. 1, 4. 4Ис. 40, 3-5; Мтф. 3, 3, Мрк. 1, 3, Иоан 1, 23. 7 Мтф. 3, 7. 8Мтф. 3,9; 8, П. Иоан 8, 39. 9 Мтф. 3, 10; 7, 19; Иоан. 15, 6. 11 Иак. 2, 15; 1 Иоан.З, 17;2Кор. 8, 14. 108
кæмæн ис, уый раттæд кæ- мæн нæй, уымæн; æмæ хæ- ринаг кæмæ ис, уый дæр аф- тæ кæнæд. 12 Æрцыдысты аргъауын- мæ мытæртæ дæр æмæ загъ- той уымæн: ахуыргæнæг! цы кæнæм мах? 13 Уый сын дзуапп лæ- вæрдта: цы уыл æмбæлы, уымæй фылдæр ма домут. 14 Фарстой йæ æфсæддон- тæ дæр: мах та цы кæнæм? æмæ загъта уыдонæн: макæ- йы æфхæрут, хахуыртæ ма- кæуыл кæнут, уæ мызд уæм æгъгъæд кæсæд. 15 Адæм та куы æнхъæл- мæ кастысты, æмæ иуылдæр сæ зæрдæты Иоанныл хъуы- ды кодтой, цымæ уый Чы- рысти нæу,— 16 Иоанн сеппæтæн дæр дзуапп лæвæрдта: æз аргъа- уын сымахыл донæй, фæлæ æрцæуы мæнæй Тыхджын- дæр, Кæцыйæн æз Иæ дза- быры бæттæн райхалыны ак- каг нæ дæн; Уый уыл ар- гъаудзæн Сыгъдæг Удæй æмæ артæй; 17 Иæ фыййаг Иæ къухы, æмæ Уый ныссыгъдæг кæн- дзæн Иæ мус, æмæ æрæм- бырд кæндзæн мæнæу Иæ хордонмæ, хъæмп та басудз- дзæн æнæхуысгæ арты. 18 Бирæ æндæр хорз уац- хъуыдтæ дзырдта уый адæ- мæн, ахуыр кæнгæйæ уыдоны. 19 Ирод та цыппæрæм ха- йы хицау, уайдзæфгонд уы- мæй, йе’фсымæры ус Иро- диадæйы æмæ æппæт æвзæр- дзинадæй цы бакодта, уы- доны тыххæй, | >1 Сæр 3 I 20 Бафтыдта уыдон æп- пæтыл уый æмæ ма Иоанны дæр бакодта ахæстоны. 21 Адæм иуылдæр куы саргъуыдтой, æмæ Иесо дæр, саргъаугæйæ куы куывта,— байгом арв, 22 Æмæ Сыгъдæг Уд æр- цыд Ууыл буары хуызы, куыд бæлон, æмæ уыд хъæлæс ар- вæй, дзургæйæ: Ды Мæ уар- зон Фырт; Дæумæ Мæ хорз фæндон! 23 Иесо Иæ куыст куы райдыдта, уæд уыд æртын аз- дзыд, æмæ куыд æнхъæл уы- дысты, уыд Иосифы фырт, Илийы, 24 Матфаты, Левийы, Мел- хийы, Ианнайы, Иосифы, 25 Маттафийы, Амосы, Наумы, Еслимы, Наггейы, 26 Маафы, Маттафиийы, Семейы, Иосифы, Иудæйы, 27 Иоаннаны, Рисайы, Зо- ровавелы, Салафиилы, Ни- рийы, 28 Мелхийы, Аддийы, Ко- самы, Елмодамы, Иры, 29 Иосийы, Елиезеры, Ио- римы, Матфаты, Левийы, 30 Симеоны, Иудæйы, Ио- сифы, Ионаны, Елиакимы, 31 Мелеайы, Майнаны, Маттафайы, Нафаны, Да- виды, 32 Иессейы, Овиды, Воо- зы, Салмоны, Наассоны, 33 Аминадавы, Арамы, Ес- ромы, Фаресы, Иудæйы, 34 Иаковы, Исахъы, Ав- раамы, Фары, Нахоры, 35 Серухы, Рагавы, Фале- кы, Еверы, Салæйы, 36 Кайнаны, Арфаксады, Симы, Нойы, Ламехы, 1УКАЙЬ 12 Мтф. 21, 32. 16 Мтф. 3, 11; Мрк. 1,7; Иоан. 1, 15; Ал. к. 1, 5. 17 Мтф. 3, 12. 19 Мтф. 14, 3; Мрк. 6, 17. 21 Мтф 3, 16; Мрк. 1, 10; Иоан. I, 32. 23 Мтф. 13, 55; Мрк.6,3; Лук. 4, 22; Иоан. 6, 42. 34 Уæв. 11,24-26. 35 Уæв. II, 20-22. 36 Уæв. 5,28-29; 6, 10; 11, 10. 109
Сæр 3, 4 I 37 Мафусалы, Енохы, Иа- реды, Малелеилы, Кайнаны, 38 Еносы, Сифы, Адамы, Хуыцауы. СÆР 4 1 Йссойы монцтæй сайын. 14 Галилейы хъусын кæнын; Нашрсты Йæ нæ райс- той 31 Капериаумы дзæбæх кодта, хъу- сыи кæны хорз уацхъуыд Галилейы. Иесо, Сыгъдæг Удæй æх- хæстæй, раздæхтис Иор- данæй æмæ Иæ Уд акодта æдзæрæг ранмæ. 2 Уым Уый цыппор боны хæйрæг сайдта монцтæй æмæ ницы хордта уыцы бонты; фæлæ уыцы бонтæ куы аив- гъуыдтой, уæд фæстагмæ баххормаг. 3 Æмæ загъта Уымæн хæйрæг: кæд Ды Хуыцауы Фырт Дæ, уæд ацы дурæн зæгъ, цæмæй дзул феста. 4 Иесо загъта Уымæн дзуаппæн: фыст ис, æрмæст дзулæй нæ цæрдзæн адæй- маг, фæлæ Хуыцауы алы дзырдæй. 5 Æмæ Иæ скæнгæйæ бæр- зонд хохмæ, хæйрæг равдыс- та Уымæ æппæт дунеиы пад- дзахæдтæ цæсты фæны- къуылдмæ, 6 Æмæ загъта Уымæн хæй- рæг: Дæуæн хицауиуæг кæ- ныны бар ратдзынæн ацы æппæт паддзахæдтыл æмæ сæ кад, уымæн æмæ уыдон мæнæн лæвæрд сты æмæ мæ кæмæн фæнды, уымæн сæ дæттын; 7 Уæдæ мæнæн, Ды кæд бакувдзынæ, уæд æппæтдæр уыдзæн Дæу. 8 Иёсо загъта уымæн дзуаппæн: ацу Мæнæй, сай- |тан; фыст ис: «Дæ Хицау Хуыцауæн кув æмæ иунæг Уымæн кус». 9 Æмæ Иæ акодта Иеруса- лиммæ, æмæ Йæ сæвæрдта кувæндоны сæрыл, æмæ загъ- та Уымæн: Кæд Ды Хуыца- уы Фырт Дæ, аппар ардыгæй Дæхи бынмæ; 10 Уымæн æмæ фыст у: «Иæ Зæдтæн бафæдзæхсдзæн Дæу бахъахъхъæныны тых- хæй; 11 Æмæ сæ къухтыл ахæс- дзысты Дæу, æмæ Дæ къах дурыл дæр не скъуырдзы- нæ». 12 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: загъд у: «ма фæл- вар Дæ Хицау Хуыцауы». 13 Æмæ фæуæвгæйæ æп- пæт фæлварæнтæ, хæйрæг ацыд Уымæй рæстæгмæ. 14 Æмæ раздæхтис Иесо уды хъаруйы Галилеймæ; æмæ айхъуыст Иæ кой ал- фамбылайы æппæт бæстæйы. 15 Уый ахуыр кодта уыдо- ны æмбырдгæнæнты, æмæ æппæтæй дæр уыд кадджын- гонд. 16 Æмæ æрцыд кæм схъо- мыл, уыцы Назаретмæ, æмæ бацыд Иæ æгъдаумæ гæсгæ сабатбон æмбырдгæнæнмæ, æмæ сыстад кæсынмæ. 17 Уымæ раттой пехуым- пар Исайы чиныг; æмæ Уый, райгом кæнгæйæ чиныг, ссардта бынат, уым уыд фыст: 18 «Хицауы Уд Мæныл; уымæн æмæ Уый байсæрста Мæн хорз уацхъуыд мæ- гуыргуртæн хъусын кæнын- мæ, æмæ арвыста Мæн, саст зæрдæты дзæбæх кæнынмæ, 1УКАИЬ 37 Уæв. 5, 12. 38 Уæв. 5, 3. Сæр 4 1 Мтф.4, 1;Мрк. 1, 12. 4 Дык. з. 8, 3; Мтф. 4, 4 8Дык. з 6, 13; 10, 20; Мтф. 4, 10. 10 Пс 90,11-12; Мтф. 4, 6. 12 Дык. з. 6, 16; Мтф. 4, 7. 14 Мтф 4, 12; Мрк. 1, 14; Иоап. 4, 43. 16 Мтф. 13, 54; Мрк.б, 1. 18 Ис. 61, 1-2 110
хъусын кæнынмæ уацайрæг- тæн сæрибардзинад, куыр- мыты ракæсын кæнынмæ, хъизæмаргæнджыты ссæри- бар кæнынмæ, 19 Фехъусын кæнын Хи- цауы хорзæхсызгон сæрды* тыххæй». 20 Æмæ сæхгæнгæйæ чи- ныг æмæ йæ ратгæйæ кусæг- мæ, æрбадт; æмæ æмбырдгæ- нæны чи уыд, уыдонæн сæ цæстытæ арæзт уыдысты Уымæ. 21 Æмæ Уый райдыдта дзурын уыдонæн: ныр сæх- хæст ацы фыст, кæй фе- хъуыстат сымах. 22 Æмæ Иын сеппæт ауыл æвдисæн ныллæууыдысты, æмæ дис кодтой Иæ дзыхæй цы арфæдзинады дзырдтæ цыдысты, уыдоныл, æмæ дзырдтой: уый Иосифы фырт нæу? 23 Уый загъта уыдонæн: æнæмæнг, сымах зæгъдзыс- тут Мæнæн уайдзæф: дох- тыр! сдзæбæх кæн Дæхæдæг Дæхи; скæн ам дæр, Дæ фы- дыбæстæйы мах цы фе- хъуыстам, Капернаумы цы уыд, уый. 24 Æмæ загъта: æцæг зæ- гъын сымахæн: никæцы пе- хуымпары исынц йæ фыды- бæстæйы. 25 Æцæг уын зæгъын: би- рæ идæдзтæ уыд Израилы Илиайы бонты, арв æхг^æд куы уыд æртæ азы æмæ æх- сæз мæйы, афтæ æмæ уыд тынг æххормаг æппæт зæх- хыл; 26 Æмæ дзы иумæ дæр нæ | " Аз (юбилейон). | э1 Сæр 4 I уыд æрвыст Илиа, фæлæ æр- мæст Сидойнаг Сарепты идæдз усмæ; 27 Бирæ хъотырджынтæ I уыд Израилы, пехуымпар Елисейы рæстæджы, æмæ дзы иу дæр уыдонæй нæ асыгъ- дæг, Сирийаг Нееман йед- дæмæ. 28 Фехъусгæйæ адон, æм- бырдгæнæны чи уыд, уыдон иуылдæр смæсты сты, 29 Æмæ сыстгæйæ, Уый ратардтой сахарæй æддæмæ, æмæ Иæ акодтой хохы сæр- мæ, кæцыйыл уыд арæзт сæ сахар, цæмæй Иæ уырдыгæй раппарой; 30 Фæлæ Уый, ацæугæйæ се ’хсæнты, фæаууон. 31 Æмæ æрцыд Каперна- уммæ, Галилейаг сахармæ, æмæ сæ ахуыр кодта сабат- |бонты. | 32 Æмæ дис кодтой Иæ ахуырадыл, уымæн æмæ Йæ ныхас уыд барджын. 33 Уыд æмбырдгæнæны хæйрæджы æнæсыгъдæг уд кæмæ уыд, ахæм адæймаг, æмæ уый ныхъхъæр кодта тынг хъæрæй: 34 Ныууадз; цы Дæ хъæ- уы махæй, Назорейаг Иесо? Ды æрцыдтæ мах фесафын- мæ; зонын Дæу, чи Дæ, Хуы- цауы Сыгъдæг. 35 Иесо бар нæ лæвæрдта уымæн, зæгъгæйæ: банцай æмæ рацу уымæй. Æмæ хæй- рæг аппаргæйæ уый æм- бырдгæнæны астæу, рацыд уымæй, ницы бахъыгдаргæ- йæ уый. 36 Æмæ сеппæты тас ба- цыд, æмæ ныхас кодтой сæ 1УКАИЬ 24 Мтф. 3, 57; Мрк.6,4; Иоан. 4, 44. 25 3 Пад. 17, 10; Иак. 5, 17. 27 4 Пад. 5, 14. 31 Мтф. 4, 13; Мрк. 1, 21. 32 Мтф. 7, 28; Мрк. 1, 22; Лук. 2, 47. 33 Мрк. .. 23. 111
1УКАИЫ Сæр 4, 5 ] кæрæдзиимæ: цы амоны уый, барджынæй æмæ хъаруимæ, Уый бардзырд дæтты æнæ- сыгъдæг удтæн æмæ уыдон рацæуынц. 37 Æмæ ахæлиу Йæ кой æппæт алфамбылайы бы- нæтты. 38 Æмбырдгæнæнæй ра- цæугæйæ, бацыд Симоны хæдзармæ; Симоны усы мад та тынг рынчын уыд тæвд низæй; æмæ Уымæй куырд- той уый тыххæй. 39 Бацæугæйæ уымæ, Уый бар нæ ратта тæвд низæн; æмæ йæ ныууагъта. Уый уы- цы сахат сыстад æмæ лæг- гад кодта уыдонæн. 40 Хурныгуылыны афон та, алыхуызон низтæй рын- чынтæ кæмæ уыд, уыдон сæ кодтой Уымæ; æмæ Уый ал- кæуыл дæр уыдонæй къухтæ æвæргæйæ, дзæбæх кодта уыдоны. 41 Цыдысты бирæтæй хæй- рæджытæ хъæргæнгæйæ æмæ дзырдтой: Ды Чырысти, Хуы- цауы Фырт. Уый та сын нæ уагъта дзурын, уыдон кæй зонынц, Уый Чырысти кæй у. 42 Куы æрбабон, уæд Уый, рацæугæйæ хæдзарæй, ацыд æдзæрæг ранмæ, æмæ Иæ адæм агуырдтой, æмæ æрба- цæугæйæ Уымæ, урæдтой Уый, цæмæй ма ацæуа уы- донæй. I 43 Фæлæ Уый загъта уы- донæн: æндæр сахартæн дæр хъуамæ хъусын кæнон Хуы- цауы Паддзахад, уымæн æмæ уый тыххæй æрвыст дæн Æз. 44 Æмæ хъусын кодта Га- лилейы æмбырдгæнæнты. | I СÆР 5 1 Симон Петр, Иаков æмæ Иоанны æр- хуынд 12 Хъотырджын æмæ уæнгмарды сдзæбæх. 27 Левийы æрхуынд; 4рæст- гæнджыты нæ, фæлæ тæригъæдджынты». 33 Комдард «сиахсы» бонты; «ног сæн». Иу хатт адæм æмбырд куы кодтой Уымæ, цæмæй хъусой Хуыцауы дзырд, Уый та лæууыд Геннисареты ца- ды раз, 2 Федта Уый дыууæ бæ- лæгъы цады лæугæ; кæса- гахсджытæ та рацæугæйæ уыдонæй, æхсадтой хызтæ. 3 Бацæугæйæ иу бæлæгъ- мæ, кæцы уыд Симоны, Уый куырдта уымæй цасдæр аленк кæнын былæй, æмæ æрбадгæйæ ахуыр кодта адæмы бæлæгъæй. 4 Ахуыр кæнынæй та куы банцад, загъта Симонæн: аленк кæн арфмæ, æмæ бап- парут уæ хызтæ кæсаг ах- сынмæ. 5 Симон загъта Уымæн дзуаппæн: Ахуыргæнæг! мах тухæн кодтам æнæхъæн æх- сæв æмæ ницы æрцахстам; фæлæ Дæ ныхасмæ гæсгæ баппардзынæн хыз. 6 Афтæ бакæнгæйæ, уы- дон æрцахстой афтæ бирæ кæсæгтæ, æмæ суанг сæ хыз дæр скъуыдис. 7 Æмæ раттой нысан се ’мбæлттæм, иннæ, бæлæгъы уæвджытæм, цæмæй уыдо- нæн феххуыс кæнынмæ æр- бацæуой; æмæ æрбацыдысты, æмæ байдзаг кодтой дыууæ бæлæгъы, афтæ æмæ уыдон райдыдтой ныгъуылын. 8 Уый фенгæйæ, Симон Петр æрхауд Иесойы уæр- 1УКАИЬ 38 Мтф. 8, 14, Мрк. 1, 29. 40 Мтф. 8, 16, Мрк. 1, 32. 41 Мрк. 1,34; 3, 12. 43 Мрк. 1, 38. 112
джыты раз æмæ загъта: ацу мæнæй, Хицау! уымæн æмæ æз дæн тæригъæдджын ад- æймаг. 9 Уымæн æмæ дзы тас ба- цыд æмæ йемæ уæвджыты дæр, уый бæрц кæсæгтæ кæй æрцахстой, уый тыххæй; 10 Афтæ Симоны æмбæлт- тæ, Зеведейы фырттæ, Ио- анн æмæ Иаковы дæр. Æмæ загъта Иесо Симонæн: ма тæрс; амæйфæстæмæ ахс- дзынæ адæймæгты. 11 Æмæ раласгæйæ дыууæ бæлæгъы былмæ, ныууагъ- той æппæтдæр, æмæ ацы- дысты Уый фæстæ. 12 Иесо куы уыд иу саха- ры, æрбацыд иу лæг, кæцы уыд æгасæй дæр хъотыр- джын, æмæ Иесойы куы федта, уæд æрхаудта дæл- гоммæ æмæ лæгъстæ кæнгæ- йæ Уымæн загъта: Хицау! кæд Дæ фæнды, Дæ бон у мæн ссыгъдæг кæнын. 13 Уый адаргъ кодта къух, баныдзæвыд ууыл æмæ загъ- та: фæнды, ныссыгъдæг у. Æмæ уыцы сахат хъотырæй сдзæбæх. 14 Æмæ йын Уый бафæ- дзæхста, цæмæй макæмæн дзура, фæлæ ацæуа, равдиса йæхи сауджынмæ, æмæ æр- хæсса нывонд, кæй ныссыгъ- дæг уый тыххæй, Моисейы фæдзæхстмæ гæсгæ, уыдо- нæн æвдисæнадæн. I 15 Фæлæ ноджы фылдæр хæлиу кодта Иæ кой, æмæ тынг бирæ адæм æмбырд кодта Уымæ — байхъусын- мæ æмæ сæ низтæй дзæбæх кæнынмæ, Уымæй. | >1 Сæр 5 I 16 Фæлæ иу Уый цыд æдзæрæг рæттæм æмæ куыв- та. 17 Иу бон, куы ахуыр кодта Уый, æмæ уым бад- тысты фарисейтæ æмæ за- къоныл ахуыргæнджытæ, алы рæттæй æрцæуджытæ Галилейæ æмæ Иудейæ, æмæ Иерусалимæй, æмæ Хицауы тых зынд рынчынты дзæбæх кæныны,— 18 Мæнæ, иутæ æрбахас- той хуыссæныл адæймаджы, кæцы уыд уæнгмард æмæ архайдтой уый хæдзармæ ба- хæссын æмæ йæ Иесойы раз æрæвæрыныл; 19 Æмæ не ’ссаргæйæ, кæ- уылты йæ бахæссой, бирæ адæмы тыххæй, схызтысты хæдзары сæрмæ æмæ йæ ца- рыл æруагътой йæ хуыссæ- ны Иесойы размæ. 20 Æмæ Уый, уынгæйæ сæ уырнындзинад, загъта уыцы адæймагæн: хатыргонд сты дæ тæригъæдтæ. 21 Чиныджы дæснытæ æмæ фарисейтæ райдыдтой тæрхæттæ кæнын, дзургæйæ: уый чи у, Кæцы Хуыцауы фауы? кæй бон у тæригъæд- тæ хатыр кæнын, æрмæст иунæг Хуыцауы йеддæмæ? 22 Иесо, бамбаргæйæ уы- доны хъуыдытæ, загъта уы- донæн дзуаппæн: цы хъуы- дытæ кæнут уæ зæрдæты сы- мах? 23 Цы у æнцондæр зæ- гъын: «хатыргонд сты дæуæн дæ тæригъæдтæ», æви зæ- гъын: «сыст æмæ цу»? 24 Фæлæ цæмæй сымах зонат, Адæймаджы Фыртмæ 1УКАИЬ Сæр 5 12 Мтф. 8,2;Мрк. 1, 40. 14 Лев. 14, 3-4; Мтф. 8, 4;Мрк. 1, 44. 18 Мтф. 9,2;Мрк. 2, 3. 113
Сæр 5, 6 I кæй ис зæххыл тæригъæдтæ хатыр кæныны бар,— загъ- та Уый уæнгмардæн: дæуæн зæгъын: сыст, райс дæ хуыс- сæн æмæ ацу дæ хæдзармæ. 25 Æмæ уый уыцы сахат сыстад уыдоны раз, райста цæуыл хуыссыд уыдон, æмæ ацыд йæ хæдзармæ, Хуыца- уы кадджын кæнгæйæ. 26 Æмæ тас бацыд сеппæ- ты дæр, æмæ кадджын код- той Хуыцауы; æмæ тасы чи уыд, уыдон дзырдтой: диссаг хъуыддæгтæ федтам мах ныр. 27 Уый фæстæ Иесо рацыд æмæ федта мытæры, йæ ном Левий, бадгæйæ хъæлонæм- бырдгæнæны раз, æмæ зæгъы уымæн: рацу Мæ фæстæ. 28 Æмæ уый, ныууадзгæ- йæ æппæтдæр, сыстад æмæ ацыд Уый фæстæ. 29 Æмæ скодта Леви йæ хæдзары Уымæн стыр минас, æмæ уым уыдис бирæ мы- тæртæ æмæ æндæртæ, кæ- цытæ бадтысты семæ. 30 Чиныджы дæснытæ та æмæ фарисейтæ хъуыр- хъуыр кодтой æмæ дзырдтой Иæ ахуыргæнинæгтæн: цæ- мæн хæрут æмæ нуазут сы- мах мытæртимæ æмæ тæри- гъæдджынтимæ? 31 Иесо та загъта уыдо- нæн дзуаппæн: æнæнизты нæ хъæуы дохтыр, фæлæ рынчынты; 32 Æз æрцыдтæн рæстгæн- джыты æрхонынмæ нæ, фæ- лæ тæригъæдджынты фæс- мондзинадмæ æрхонынмæ. ! 33 Уы’дон та загътой Уы- мæн: Иоанны ахуыргæнинæг-1 |тæ арæх цæмæн ком дарынц æмæ кувынц, афтæ фари- сейтыонтæ дæр, Дæуонтæ та хæрынц æмæ нуазынц? 34 Уый загъта уыдонæн: уæ бон у чындзæхсæвы хæ- дзары фырттæн ком дарын кæнын, усгур уыдонимæ куы уа,уæд? 35 Фæлæ æрцæудзысты бонтæ, усгур ист æрцæудзæн уыдонæй, æмæ уæд ком дар- дзысты уыцы бонты. 36 Уæд сын загъта фæсно- мыг ныхас: ничи æвæры æм- пъузæн зæронд дарæсыл, ног дзаумайæ раскъуынгæйæ, кæннод ноджы дæр аскъуын- дзæн, æмæ зæрондыл дæр ног æмпъузæн не сбаддзæн. 37 Æмæ ничи кæны ног сæн зæронд лалымты; уы- мæн æмæ ног сæн атондзæн лалымты; кæлгæ дæр акæн- дзæн, лалымтæ дæр фесæф- дзысты; 38 Фæлæ ног сæн кæнын хъæуы ног лалымты; уæд хъахъхъæд æрцæудзæн иу дæр æмæ иннæ дæр. 39 Æмæ зæронд сæн чи ба- наза, уый уыцы сахат нал бахъæудзæн ног; уымæн æмæ зæгъы: зæронд хуыздæр у. СÆР 6 1 «Адæймаджы Фырт у сабаты хицау дæр*; 12 Дыууадæс апостолы равзæрст; «адæм сеппæт агуырдтой» Йесойы; 20 Уый ахуыр кæны, уыдон; «тæхудиаг* чи у? уарзондзинад æмæ тæрхоны тыххæй. Фыццаг сабаты, куадзæ- ны дыккаг бон, цыдис Уый тыд хуымтыл, æмæ Йæ ахуыргæнинæгтæ тыдтой æфсиртæ, æмæ сæ къухтæй æууæрдгæйæ хордтой. ТУКАИЬ 27 Мтф. 9,9;Мрк. 2, 14. 32 Мтф. 9, 13; Мрк. 2, 17. 36 Мтф. 9, 16; Мрк 2, 21 Сæр 6 1 Дык.з. 23, 25; Мтф. 12, 1;Мрк.2, 23. 114
ЛУКАЙЫ Сæр 6 2 Фарисейтæй та иутæ загътой уыдонæн: цæмæн кæнут сымах сабаты цы нæ æмбæлы кæнын, уый? 3 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: æцæг сымах нæ кастыстут, Давид цы бакод- та, куы баххормаг йæхæдæг æмæ йемæ уæвджытæ? 4 Куыд бацыд уый Хуы- цауы хæдзармæ, райста ку- вæндоны дзултæ, кæцытæй никæмæн æмбæлд хæрын, æрмæст сауджынтæн йеддæ- мæ, æмæ хордта, æмæ йемæ уæвджытæн дæр ратта? 5 Æмæ загъта уыдонæн: Адæймаджы Фырт у сабаты хицау дæр. 6 Афтæ та рауад æмæ ин- нæ сабаты дæр Уый бацыд æмбырдгæнæнмæ æмæ ахуыр кодта. Уым уыдис йæ рахиз къух хуыскъ кæмæн уыд, ахæм адæймаг. 7 Чиныджы дæснытæ æмæ фарисейтæ та кастысты Уый фæдыл, сдзæбæх кæндзæн сабаты æви нæ, цæмæй исты аххос ссарой Иæ ныхмæ. 8 Фæлæ Уый, зонгæйæ уыдоны хъуыдытæ, загъта хуыскъ къух кæмæн уыд, уыцы адæймагæн: сыст æмæ рахиз астæумæ. Æмæ сыстад уый æмæ рахызт. 9 Уæд загъта уыдонæн Ие- со: бафæрсон Æз сымах: цы кæнын æмбæлы сабаты? хорз æви æвзæр? уд аирвæ- зын кæнын, æви фесафын? Уыдон ницы дзырдтой. 10 Æмæ бакæсгæйæ уыдон сеппæтмæ, загъта уыцы адæймагæн: радаргъ кæн дæ къух. Уый афтæ бакодта; 3 1 Пад 21, б; Мтф. 12, 4;Мрк.2, 26. 4 Рац. 29, 32; Лев. 8, 31; 24, 9; Мтф. 12, 4;Мрк.2, 26. б Мтф. 12,9; Мрк.З, 1. 13 Мтф Ю, 1; Мрк. 3, 13. 17 Мтф, 4, 25. 19 Мрк. 5, 30. 20 Мтф. 5, 3. æмæ йæ къух сдзæбæх ин- нæйы хуызæн. 11 Уыдон та æрраты хуы- зæн фесты æмæ дзырдтой сæ кæрæдзийæн, цы хъуамæ ба- кæной уыдон Иесоимæ. 12 Уыцы бонты Уый ссыд хохмæ бакувынмæ æмæ æнæхъæн æхсæв уыдис уым кувындзинады Хуыцаумæ. 13 Куы æрбабон, уæд фæ- дзырдта Йæ ахуыргæнинæг- тæм æмæ равзæрста уыдо- нæй дыууадæсы, кæцыты схуыдта Апостолтæ: 14 Симоны, кæцыйы схуыд- та Петр, æмæ йе ’фсымæр Андрейы, Иаковы æмæ Иоан- ны, Филиппы æмæ Варфоло- мейы, 15 Матфейы æмæ Фомайы, Алфейы фырт Иаковы æмæ Симоны, Зилот кæй хуыдтой, 16 Иаковы фырт Иудæйы æмæ Искариотаг Иудæйы, кæцы уый фæстæ сси уæй- гæнæг. 17 Æмæ æрцæугæйæ уыдо- нимæ, слæууыд Уый лæгъз ран, æмæ Иæ бирæ ахуыргæ- нинæгтæ, æмæ бирæ адæм æппæт Иудейæ æмæ Иеруса- лимæй, æмæ денджызбыл бы- нæттæй Тир æмæ Сидонæй, 18 Кæцытæ æрцыдысты Уымæ байхъусынмæ æмæ сæ низтæй дзæбæх кæнынмæ, афтæ дæр æнæсыгъдæг уд- тæй удхар кæнджытæ; æмæ дзæбæх кодтой. 19 Æмæ æппæт адæм агуырдтой, цæмæй Ууыл ба- ныдзæвой, уымæн æмæ Уы- мæй цыд тых, æмæ дзæбæх кодта сеппæты дæр. 20 Æмæ Уый афæлгæсгæ- 115
Сæр 6 I йæ Иæ ахуыргæнинæгтыл, загъта: тæхудиаг удæй мæ- гуыртæ, уымæн æмæ сымах у Хуыцауы Паддзахад. 21 Тæхудиаг ныры æххор- мæгтæ, уымæн æмæ бафсæд- дзыстут. Тæхудиаг ныры кæуджытæ, уымæн æмæ схуд- дзыстут. 22 Тæхудиаг стут сымах, æнæуынон куы суат адæмæн æмæ уæ куы аиуварс кæной æмæ куы фауой, æмæ куы ахæссой уæ ном, куыд æнæ- намыс, Адæймаджы Фырты тыххæй. 23 Сцин кæнут уыцы бон æмæ схъæлдзæг ут, уымæн æмæ стыр у уæ лæвар уæ- лæрвты. Афтæ кодтой пе- хуымпартæн дæр сæ фы- дæлтæ. 24 Фæлæ мæгуыр уæ бон, хъæздгуытæ! уымæн æмæ сымах ныр райстат уæ рæв- дыддзинад. 25 Мæгуыр уæ бон ныры, фырæфсæстытæ! уымæн æмæ сæххормаг уыдзыстут. Мæгуыр уæ бон, ныр чи ху- ды! уымæн æмæ скæудзыс- тут æмæ сдзыназдзыстут. 26 Мæгуыр уæ бон, адæм сеппæт хорз куы дзурой сы- махæй. Уымæн æмæ афтæ кодтой мæнг пехуымпартæн сæ фыдæлтæ. 27 Фæлæ сымахæн хъус- джытæн зæгъын: уарзут уе знæгты, хорз кæнут æнæуы- нон кæмæн стут, уыдонæн, 28 Арфæ кæнут уæ æл- гъитджытæн æмæ кувут уæ æфхæрджыты тыххæй. 29 Дæ уадул ныццæвæгмæ бадар иннæ дæр; æмæ дæ | уæллаг дарæс исæгæн цæлх- дур ма лæуу дæ хæдон рай- сынмæ. 30 Алкæмæн дæр, дæуæй курæгæн, дæтт, æмæ дæ чи цы айса, уый фæстæмæ ма ДОМ. 31 Æмæ уæ уæхицæн куыд фæнды цæмæй уын адæм кæной, афтæ сымах дæр кæ- нут уыдонæн. 32 Æмæ кæд уарзут уæ уарзджыты, уæд уын уый тыххæй цы бузныггад уы- дзæн? уымæн æмæ тæри- гъæдджынтæ дæр сæ уарз- джыты уарзынц. 33 Æмæ кæд хорздзинад кæнут, хорздзинад уын чи кæны уыдонæн, уæд уын уый тыххæй цы бузныггад уыдзæн? уымæн æмæ тæри- гъæдджынтæ дæр афтæ кæ- нынц. 34 Æмæ кæд æфстау дæт- тут, фæстæмæ райсын æн- хъæлмæ кæмæй кæсут уы- донæн, уæд уын уый тыххæй цы бузныггад уыдзæн? уы- мæн æмæ тæригъæдджынтæ дæр дæттынц æфстау тæри- гъæдджынтæн, цæмæй рай- сой фæстæмæ уый бæрц. 35 Фæлæ сымах уарзут уе знæгты æмæ хорз кæнут æмæ æфстау дæттут æнæ ис- тæмæ æнхъæлмæ кæсгæйæ; æмæ уыдзæн стыр лæвар сы- махæн, æмæ уыдзыстут Бæр- зонды фырттæ; уымæн æмæ Уый хорз кæны æбузнтæн æмæ фыдзæрдæтæн дæр. 36 Уæдæ ут фæлмæнзæр- дæтæ, уæ Фыд куыд фæл- мæнзæрдæ у, афтæ. 37 Тæрхон ма кæнут æмæ 1УКАИЬ 21 Ис. 55, 1; 61, 2; 65, 13. 22 Мтф. 5, 11. 23 2Пар.36, 16, Несм. 9, 26, Ис 35, 10. 25 Фæс. н. 14, 13, Ис. 65, 13 26 Ис. 30, 10; Иоан. 7, 7. 27 Рац. 23, 4, Ф«сс. н. 25, 21; Мтф. 5, 44. 29 Мтф. 5, 39. Ром. 12, 17, 1 Кор. 6, 7. 31 Мтф. 7, 12. 35 Дык. з. 15. 8; Мтф. 5, 45. 36 Мтф. 5, 48. 37 Мтф. 7. 2; Ром. 2, 1; 1 Кор. 4, 5. 116
ЛУКАИЫ Сæр 6, 7 тæрхонгонд нæ уыдзыстут; ма фаут, æмæ нæ уыдзыстут фауд; хатыр кæнут æмæ ха- тыргонд уыдзыстут; 38 Дæттут, æмæ уын лæ- вæрд уыдзæн: хорз барæнæй, хæрзнадæй, æфсæрстæй æмæ фырдзагæй ныккæндзысты уæ хъæбысмæ; уымæн æмæ цавæр барæнæй барут, ахæ- мæй сымахæн дæр барст уы- дзæн. 39 Загъта ма сын фæсно- мыг ныхас: куырмæн йæ бон у куырмы кæнын? дыууæ- йæ дæр нæ ныххаудзысты дзыхъхъы? 40 Ахуыргæнинаг нæ вæй- йы уæлдæр йæ ахуыргæнæ- гæй; фæлæ сæххæст уæвгæ- йæ, алчидæр уыдзæн, куыд йæ ахуыргæнæг. 41 Цы кæсыс де ’фсымæ- ры цæсты къалиумæ, хъæд та дæхи цæсты нæ æнкъарыс? 42 Кæнæ, куыд у дæ бон зæгъын де ’фсымæрæн: «æф- сымæр, æри æз райсон къа- лиу дæ цæстæй», дæхæдæг хъæд дæхи цæсты куы нæ уыныс, уæд? Цæстмæхъус! райс раздæр хъæд дæхи цæс- тæй, æмæ уæд фендзынæ, куыд райсын хъæуы къалиу де ’фсымæры цæстæй. 43 Нæй хорз бæлас, кæ- цы æрхæссы æвзæр дыргъ; æмæ нæй æвзæр бæлас, кæ- цы æрхæссы хорз дыргъ. 44 Уымæн æмæ алкæцы бæлас базонынц йæ дыргъæй; уымæн æмæ легъуи дыргътæ нæ æмбырд кæнынц сындзы- тæй, æмæ сæнæфсир нæ то- нынц къутæртæй. 45 Хорз адæймаг йæ зæр- 38 Фæс. н. 19, 17; Мтф.7,2; Мрк. 4, 24. 39 Ис. 42, 19; Мтф 15, 14. 40 Мтф. 10, 24; Иоан. 13, 16; 15, 20. 41 Мтф. 7, 3. 42 Фæс. н. 18, 17. 43 Мтф 7, 18; 12, 33. 44 Мтф. 7, 16. 45 Мтф. 12, 34-35. 46 Мал. 1. 6; Мтф. 7, 21; Иак. 1, 22; Ром. 2, 13. 48 Мтф. 7, 24. Сæр 7 1 Мтф. $, 5. дæйы хорз хæзнадонæй ра- хæссы хорздзинад, æвзæр адæймаг та йæ зæрдæйы æв- зæр хæзнадонæй рахæссы æв- зæрдзинад; уымæн æмæ зæр- дæйы дзагæй дзуры дзых. 46 Цы хонут Мæн: «Хи- цау! Хицау!» æмæ Æз цы зæ- гъын, уый та нæ кæнут? 47 Алкæцы, Мæнмæ æр- цæуæг æмæ Мæ ныхæстæм хъусæг, æмæ уыдон æххæст- гæнæг, зæгъдзынæн сыма- хæн, кæй хуызæн у: 48 Уый у хæдзаргæнæг адæймаджы хуызæн, кæцы къахта арф, æмæ сæвæрдта бындур дурыл, æмæ дон куы раивылд, æмæ уыцы хæдза- ры куы ныццавта, уæд æй фенкъуысын дæр нæ бафæ- рæзта, уымæн æмæ йæ бын- дур æвæрд уыд дурыл. 49 Фæлæ хъусæг æмæ нæ æххæстгæнæг у адæймаджы хуызæн, зæххыл хæдзар чи сæвæрдта æнæ бындурæй, æмæ йыл дон куы раивылд, уыцы сахат ныккалд; æмæ тынг стыр уыд йæ хæлд. СÆР 7 1 Сæдасйы хицауы æххуырсты сдэæбæх; Наинаг идæдзы фырты райгас. 18 Йесойы дэуапп аргьауæг Иоаннæн; Иоаннæн аргь- гонд Уымæй. 36 Сылгоймаг байсæрста миройæ Йесойы къæхтæ; фæсномыг ныхас ныххатыргонд хæсты тыххæй. Куы фæци Иæ æппæт дзырдтæ хъусæг адæм- мæ, уæд бацыд Капернаум- мæ. 2 Иу сæдæйы хицауæн, бирæ кæй уарзта, уыцы æх- хуырст уыд мæлæтдзаг рын- чын. 3 Фехъусгæйæ Иесойы 117
Сæр 7 I тыххæй, уый арвыста Уымæ Иудейты хистæрты — курын Уымæй, цæмæй æрцæуа æмæ йын йæ æххуырсты сдзæбæх кæна. 4 Æмæ уыдон Иесомæ æр- цæугæйæ, куырдтой Уымæй зæрдиагæй, зæгъгæйæ: уый аккаг у, цæмæй Ды уымæн бакæнай уый, 5 Уымæн æмæ уый уарзы нæ адæмы æмæ нын сарæзта æмбырдгæнæн, 6 Иесо ацыд уыдонимæ. Æмæ куы фæцæйхæццæ код- той уырдæм, уæд сæдæйы хицау æрбарвыста йæ хæ- лæртты Уымæн зæгъынмæ: ма фыдæбон кæн, Хицау! уымæн æмæ æз уый аккаг нæ дæн, цæмæй Ды бацæуай мæ хæдзармæ; 7 Уымæ гæсгæ мæхæдæг мæхи нæ банымадтон акка- гыл Дæумæ бацæуынмæ; фæ- лæ зæгъ ныхас, æмæ сдзæбæх уыдзæн мæ æххуырст; 8 Уымæн æмæ æз дæлбар адæймаг, фæлæ мæ дæлбари- уæг æфсæддонтæ уæвгæйæ, зæгъын иуæн: «ацу», æмæ цæуы; æмæ иннæмæн: «æр- цу», æмæ æрцæуы; æмæ мæ æххуырстæн: «бакæн уый», æмæ кæны. 9 Фехъусгæйæ уый, Иесо бадис кодта ууыл, æмæ аз- дæхгæйæ Иæ фæдыл цæуæг адæмæн загъта: зæгъын сы- махæн, Израилы дæр кæй не ссардтон Æз ахæм уырнын- дзинад. 10 Æрвыстытæ, раздæхгæ- йæ хæдзармæ, ссардтой рын- чын æххуырсты дзæбæхæй. 11 Уый фæстæ Йесо ацыд | |Наин цы сахар хуынд уыр- дæм; æмæ Йемæ цыдысты бирæтæ Иæ ахуыргæнинæг- тæй æмæ бирæ адæмтæ. 12 Уый куы æрбахæстæг сахары кулдуармæ, уым ра- цæйхастой марды, иунæг лæппу йæ мадæн, мад та уыд идæдз; æмæ бирæ адæм [цыд йемæ сахарæй. 13 Фенгæйæ уый, Хицау фæтæригъæд кодта уымæн æмæ йын загъта: ма ку. 14 Æмæ бацæугæйæ, ба- ныдзæвыд сынтмæ; хæсджы- тæ æрлæууыдысты; æмæ Уый загъта: лæппу! дæуæн зæгъын, сыст. 15 Мард рабадгæйæ, дзу- рын райдыдта; æмæ йæ Иесо ратта йæ мадмæ. 16 Æмæ сеппæты дæр тас бацыд, æмæ кадджын кодтой Хуыцауы, дзургæйæ: стыр пехуымпар сыстад не ’хсæн, æмæ Хуыцау бабæрæг кодта Иæ адæмы. 17 Ахæм кой айхъуыст Уый тыххæй æппæт Иудейы æмæ йæ æппæт алфамбылайы. 18 Æмæ фехъусын кодтой Иоаннæн йæ ахуыргæнинæг- тæ æппæт уыдæтты тыххæй. 19 Иоанн, фæдзургæйæ йæ ахуыргæнинæгтæй дыууæмæ, арвыста Иесомæ бафæрсын- мæ: Ды Дæ Уый, æрцæуын Кæуыл æмбæлы, æви æндæр- мæ æнхъæлмæ кæсæм? 20 Уыдон, æрцæугæйæ Йе- сомæ, загътой: Аргъауæг Ио- анн рарвыста мах Дæумæ фæрсынмæ: Ды Дæ Уый, æр- цæуын Кæуыл æмбæлы, æви æндæрмæ æнхъæлмæ кæсæм? 21 Уыцы рæстæг та Уый 1УКАИБ 16 Лук. 1,68; Иоан. 6, 14. 18 Мтф. 11, 2. 19 Уæв. 49, 10; Ис. 35, 4, Дан. 9, 24; Иоан. 6, 14. 118
бирæты сдзæбæх кодта сæ низтæй æмæ нæфæразондзи- нæдтæй, æмæ æнæсыгъдæг удтæй, æмæ бирæ куырмы- тæн ралæвар кодта цæсты- рухс. 22 Æмæ загъта уыдонæн Иесо дзуаппæн: ацæут, зæ- гъут Иоаннæн, сымах цы федтат æмæ фехъуыстат: куырмытæ уынынц, къуы- лыхтæ цæуынц, хъотыр- джынтæ сыгъдæг кæнынц, къуырматæ хъусынц, мæрд- тæ æгас кæнынц, æмæ мæ- гуыргуртæ хорз уацхъуыд хъусын кæнынц; 23 Æмæ тæхудиаг у, чи нæ фæрæдийа Мæн тыххæй! 24 Иоанны æрвыстыты ацыды фæстæ та, райдыдта дзурын адæммæ Иоанны тыххæй: цы фенынмæ цы- дыстут сымах æдзæрæг ран- мæ? дымгæйæ æнкъуысгæ хъæз мыййаг? 25 Уæдæ цы фенынмæ цы- дыстут сымах? фæлмæн да- рæсты арæзт адæймаджы? Фæлæ хорз дарæс дарджы- тæ, æмæ фырхъæздыг цæр- джытæ паддзахы кæртыты вæййынц. 26 Уæдæ цы фенынмæ цы- дыстут сымах? æви пехуым- пары? 0, зæгъын сымахæн, пехуымпарæй дæр стылдæр. 27 Уый у, фыст кæй тых- хæй ис: «мæнæ, Æз æрвитын Мæ Зæды Дæ цæсгомы раз, кæцы æрцæттæ кæндзæн Дæ фæндаг Дæ размæ». 28 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн: сылгоймæгтæй гуырдтытæй Аргъауæг Иоан- нæй стылдæр пехуымпар | Л Сæр 7 |нæй, фæлæ къаддæр Хуы- цауы Паддзахады, уымæй стылдæр у. 29 Æмæ Уымæ хъусæг æп- пæт адæм, æмæ мытæртæ скадджын кодтой Хуыцауы, Иоанны аргъуыдæй саргъау- гæйæ; 30 Фарисейтæ къонзонджытæ та аиуварс кодтой Хуыцауы фæндон сæ- хи тыххæй, нæ саргъаугæйæ уымæй. 31 Уæд Хицау загъта: кæи- мæ абарон ацы мыггаджы адæмы? æмæ кæй хуызæн сты? 32 Уыдон сты сывæллæт- ты хуызæн, кæцытæ бадынц уынджы, сæ кæрæдзимæ дзу- рынц æмæ зæгъынц: «мах уадындзæй уасыдыстæм сы- махæн, æмæ сымах нæ ка- фыдыстут; мах зарыдыстæм сымахæн уынгæг зарджытæ, æмæ сымах нæ куыдтат». 33 Уымæн æмæ æрцыд Ар- гъауæг Иоанн, дзул дæр нæ хæры, сæн дæр нæ нуазы; æмæ дзурут: «уый мидæг ис хæйрæг». 34 Æрцыд Адæймаджы Фырт, хæры æмæ нуазы, æмæ дзурут: «мæнæ адæймаг, кæцы уарзы хæрын æмæ сæн нуазын, хæлар мытæртæ æмæ тæригъæдджынтæн». 35 Æмæ уæлзонд растгонд æрцыд йæ æппæт сывæллæт- тæй. 36 Фарисейтæй иу чидæр куырдта Уымæй, цæмæй йе- мæ бахæра хæринаг; æмæ Уый, бацæугæйæ фарисейы хæдзармæ, æрбадт. 37 Æмæ мæнæ, сылгоймаг 1УКАИЬ 22 Пс. 145, 8; Ис. 29, 18; 35, 5; 42, 7; 61, 1; Мтф. Н, 5; Лук. 4, 18. 23 Ис. 8, 14; Мтф. П, 6; 1 Пет. 2, 8. 27 Мал. 3, 1; Мтф. 11, 10; Мрк. I, 2. 28 Мтф. II, 11. 29 Мтф. 21,31. ЗОАл. к. 20, 27. 31 Мтф. 11, 16. 37 Мтф. 26, 7; Мрк. 14, 3; Иоан. И, 2; 12, 3. 119
Сæр 7, 8 Л уыцы сахарæй, кæцы уыд тæригъæдджын, базонгæйæ, Уый кæй бады фарисейы хæ- дзары, æрхаста алебастрæй мигæнæн, хорз тæфгæнаг ми- роимæ; 38 Æмæ æрлæууыд фæс- тейы Иæ къæхты раз кæу- гæйæ, йæ цæссыгтæй хуы- лыдз кодта Уый къæхтæ æмæ сæ сæрфта йæ дзыкку- тæй, æмæ Иæ къæхтæн пъа- тæ кодта, æмæ сæ сæрста хорз тæфгæнаг миройæ. 39 Фенгæйæ уый, чи Йæ æрбахуыдта уыцы фарисей йæхи мидæг загъта: Уый пе- хуымпар куы уаид, уæд зо- нид, чи æмæ цавæр сылгой- маг ныдзæвы Уымæ, уымæн æмæ уый у тæригъæдджын. 40 Аздæхгæйæ уымæ, Ие- со загъта: Симон! Мæнмæ ис цыдæр зæгъинаг дæуæн. Уый зæгъы: зæгъ, Ахуыргæнæг. 41 Иесо загъта: иу æфс- таудæттæгæн уыд дыууæ хæсджыны: иу дзы дардта фондз сæдæ динары, иннæ та, фæндзай; 42 Фæлæ цæмæй бафыста- иккой уый сæм кæй нæ уыд, уымæ гæсгæ уый дыууæйæн дæр бахатыр кодта. Зæгъ-ма, уыдонæй кæцы фылдæр ба- уарздзæн уый? 43 Симон дзуапп лæвæрд- та: æнхъæл дæн, фылдæр I кæмæн ныббарста, уый. Уый загъта уымæн: раст хъуыды кæныс. 44 Æмæ аздæхгæйæ сыл- гоймагмæ, загъта Симонæн: уыныс ды ацы сылгойма- джы? Æз æрцыдтæн дæ хæ- дзармæ, æмæ ды дон Мæ | I къæхтæн нæ раттай; уый та цæссыгтæй ныхсадта Мæ къæхтæ æмæ сæ йæ дзыкку- тæй ныссæрфта. 45 Ды Мын пъа дæр нæ акодтай; уый та, куы æрба- цыдтæн, уæдæй нырмæ нæ æнцайы Мæ къæхтæн пъатæ кæнынæй. 46 Ды Мæ сæр зетийæ нæ байсæрстай; уый та миройæ байсæрста Мæ къæхтæ. 47 Уымæ гæсгæ зæгъын дæуæн: йæ бирæ тæригъæд- тæ барст сты уымæн, бирæ кæй бауарзта, уый тыххæй; фæлæ гыццыл барст кæмæн у, уый гыццыл уарзы. 48 Усæн та загъта: хатыр- гонд сты дæ тæригъæдтæ. 49 Æмæ Иемæ бадджытæ райдыдтой дзурын сæхи ми- дæг: чи у уый, тæригъæдтæ дæр чи бары? 50 Уый та загъта сылгой- магæн: дæ уырнындзинад дæ фервæзын кодта; цу фар- нимæ. СÆР8 1 Йесо хъусын кæны хорз уацхъуыд са- хартыл. 4 Тауаег æмæ мыгтаджы тыххæй фæсномыг ныхас 16 «Уæ цæст дарут, куыд хъусут*. 22 Уад басабыр кæнын денджызы. 26 Хæйрæджджынæй леги- он хæйрæджы расырд; хуыты æрдонг. 40 Иаиры чызджы рангас æмæ сылгой- маджы сдзæбæх аныдзæвыны сæрты. Уый фæстæ Уый цыдис са- хартыл æмæ хъæутыл, Хуыцауы Паддзахады хорз уацхъуыд хъусын кæнгæйæ, æмæ дыууадæс дæр Иемæ. 2 Æмæ иуæй-иу устытæ, кæцыты Уый сдзæбæх кодта æнæсыгъдæг удтæй æмæ низтæй: Мариа, Магдалинæ [УКАИЬ 39 Лук 15, 2. Сæр 8 2 Мрк. 15, 40;16, 9. 120
ЛУКАЙЫ Сæр 8 кæй хуыдтой, кæцыйæ ра- цыд авд хæйрæджы, 3 Æмæ Иоаннæ, Ироды хæдзармæ кæсæг, Худзы ус, æмæ Сусаннæ æмæ бирæ æн- дæртæ, кæцытæ куыстой Уы- мæн сæ исбонæй. 4 Бирæ адæмтæ куы æрæм- бырд, æмæ æппæт сахартæй цæрджытæ цыдысты Уымæ, уæд Уый райдыдта дзурын фæсномыг ныхæстæй: 5 Рацыд тауæг йæ мыггаг тауынмæ; æмæ куы тыдта, иутæ æрхаудтой фæндаджы раз æмæ къæхты бын фес- ты, æмæ сæ æрвон мæргътæ рауыгътой; 6 Иутæ та æрхаудтой ду- рыл æмæ куы равзæрдысты, уæд бахус сты, уымæн æмæ сын нæ уыд уымæлад; 7 Иутæ та æрхаудтой сын- дзыты астæу, æмæ сырæзы- дысты сындзытæ æмæ сæ фæбынæй кодтой; 8 Иутæ æрхаудтой хорз зæххыл æмæ сæвзæрдысты, æмæ сæ æфсир уыд сæдæ нæмыгджын. Адон зæгъгæйæ хъæрæй загъта: хъустæ кæ- мæн ис хъусынæн, уый хъу- сæд! 9 Иæ ахуыргæнинæгтæ та Йæ бафарстой: цымæ цы амо- ны ацы фæсномыг ныхас? 10 Уый загъта: сымахæн лæвæрд у Хуыцауы Паддза- хады сусæгдзинæдтæ зонын, иннæтæн та фæсномыг ны- хæстæй, афтæ æмæ уыдон уынгæйæ нæ уынынц æмæ хъусгæйæ не ’мбарынц. 11 Мæнæ цы амоны ацы фæсномыг ныхас: мыггаг у Хуыцауы дзырд; 4 Мтф. 13, 2-3; Мрк. 4, 1-2. 10 Ис. 6, 9-10; Мтф. 13, 14; Мрк. 4, 12; Иоан. 12, 40. 12 Мтф. 13, 19; Мрк. 4, 15. 13 Иез. 33, 31. 14 Мтф. 13, 22; Мрк. 4, 18; 10, 23; Лук. 18, 23; 1 Твм. 6, 9 16 Мтф. 5, 15; Мрк. 4, 21; Лук. 11, 33. 17 Иов 12, 22; Мтф. 10, 26; Лук. 12, 2. 18 Мтф. 13,12;25, 29; Мрк. 4, 25. 12 Фæндаджы раз æрха- уæг та сты хъусджытæ, кæ- цытæм уый фæстæ æрбацæ- уы хæйрæг æмæ дзырд ахæс- сы сæ зæрдæйæ, цæмæй уы- дон ма баууæндой æмæ ма фервæзой; 13 Дурыл æрхауæг та уы- дон, кæцытæ дзырд куы фе- хъусынц, уæд æй цингæнгæ райсынц, фæлæ кæцытæ сты æнæ уидаг, æмæ рæстæгмæ æууæндынц, фæлæ фыдæв- зарæнты рæстæг ахауынц; 14 Сындзыты æрхауæг та уыдон сты, кæцытæ дзырд хъусынц, фæлæ ацæугæйæ, мæт кæнынæй, царды ад- джындзинæдтæ æмæ хъæз- дыгдзинæдтæй бамынæг вæй- йынц, æмæ дыргъ нæ хæс- сынц; 15 Хорз зæххыл æрхауæг та уыдон сты, кæцытæ, дзырд фехъусгæйæ, дарынц уый хорз æмæ сыгъдæг зæр- дæйы æмæ хæссынц дыргъ фæразондзинады. Адон зæгъ- гæйæ Уый схъæр кодта: хъу- сынæн хъустæ кæмæн ис, уый хъусæд! 16 Цырагъ ссудзгæйæ, уый ничи æмбæрзы мигæнæнæй, кæнæ йæ нæ æвæры сынтæ- джы бын, фæлæ йæ æвæры цырагъдарæныл, цæмæй ба- цæуджытæ уыной рухс. 17 Уымæн æмæ ницы су- сæгдзинад ис, цы нæ раргом уа, нæдæр æмбæхст, цы нæ базонынц æмæ нæ рабæрæг уа. 18 Уæдæ уæ цæст дарут, куыд хъусут сымах; уымæн æмæ, кæмæ ис, уымæн лæ- вæрд уыдзæн; фæлæ кæмæ 121
Сæр 8 ЛУКАЙЫ нæй, уымæй ист уыдзæн цы æнхъæл у, уый дæр. 19 Æмæ æрцыдысты Уымæ Иæ Мад æмæ Иæ æфсымæр- тæ, æмæ сæ бон нæ уыд адæ- мæй Уымæ бацæуын. 20 Æмæ Иын фехъусын кодтой: Дæ Мад æмæ Дæ æф- сымæртæ лæууынц æддейы, фæнды сæ Дæу фенын. 21 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: Мæ мад æмæ Мæ æфсымæртæ сты Хуыцауы дзырд хъусджытæ æмæ уый æххæстгæн д ж ытæ. 22 Иу бон Уый бацыд Иæ ахуыргæнинæгтимæ бæлæгъ- мæ æмæ загъта уыдонæн: ахизæм цады иннæ фарсмæ. Æмæ ацыдысты. 23 Сæ ленк кæныны рæс- тæг Уый бафынæй. Цады сыстад тыхджын уаддымгæ æмæ бæлæгъмæ уылæнтæ калдысты, æмæ уыдон тасы уыдысты. 24 Æмæ бацæугæйæ, рай- хъал кодтой Уый æмæ загъ- той: Ахуыргæнæг! Ахуыргæ- нæг! сæфæм. Фæлæ Уый, сыстгæйæ, фæивар кодта дымгæ æмæ доны змæлд, æмæ банцадысты æмæ сси сабыр. 25 Уæд Уый загъта уыдо- нæн: кæм ис уæ уырнындзи- над? Уыдон та тасы æмæ дисгæнгæйæ дзырдтой кæрæ- дзийæн: чи у уый, дымгæтæн дæр æмæ донæн дæр бар- дзырд дæтты æмæ Иæ ком- мæ кæсынц? 26 Æмæ æрбаленк кодтой Гадарины бæстæм, кæцы ис Галилейы бакомкоммæ. 27 Денджызы былмæ куы рацыд Уый, уæд Ууыл сæм- 19 Мтф. 12, 46; Мрк. 3, 31. 22 Мтф. 8, 23; Мрк. 4, 35. 25 Иов. 26, 12; Пс. 88, 10. 26 Мтф. 8, 28; Мрк. 5, 1. 122 бæлдис сахарæй, рагæй æнæ- сыгъдæг удтæй ахст чи уыд ахæм адæймаг, дарæстæ нæ дардта, хæдзары нæ цардис, фæлæ зæппæдзты. 28 Уый Иесойы фенгæйæ, схъæр кодта, æрхауд Йæ ра- зы æмæ тынг хъæрæй загъ- та: цы Дæ хъæуы мæнæй, Иесо, Бæрзонд Хуыцауы Фырт? лæгъстæ Дын кæнын, ма мæ тухæнæй мар. 29 Уымæн æмæ Иесо бар- джынæй загъта æнæсыгъдæг удæн, цæмæй рацæуа уыцы адæймагæй; уымæн æмæ йæ уый бирæ рæстæг тухæнæй мардта, афтæ æмæ-иу æй ба- бастой рæхыстæй æмæ бæт- тæнтæй, хъахъхъæнгæйæ уый, фæлæ уый тыдта йæ бæттæнтæ æмæ уыд тард хæйрæгæй æдзæрæг рæттæм. 30 Иесо бафарста уый: дæ ном куыд у? Уый загъта: «легион», уымæн æмæ бирæ хæйрæджытæ бацыд уымæ. 31 Æмæ уыдон лæгъстæ кодтой Иесойæн, цæмæй сæ ма арвита дæлдзæхмæ. 32 Уым хохыл хызтис стыр хуыты æрдонг; æмæ хæй- рæджытæ куырдтой Уымæй, цæмæй сын ратта уыдоны мидæг бацæуыны бар. Уый сын бар ратта. 33 Хæйрæджытæ уыцы адæймагæй рацæугæйæ, ба- цыдысты хуыты; æмæ æр- донг къардиуæй баппæрста йæхи цады, æмæ фæдæлдон. 34 Хуыгæстæ, цы æрцы- дис, уый фенгæйæ, азгъорд- той æмæ радзырдтой сахары æмæ хъæуты. 35 Æмæ цы æрцыди, уый
фенынмæ рацыдысты; æмæ æрцæугæйæ Иесомæ, ссард- той адæймаджы, кæцыйæ ра- цыдысты хæйрæджытæ, бад- гæйæ Иесойы къæхты раз, йæ уæлæдарæсы æмæ рæстмæ зонды; æмæ тасы бацыдысты. 36 Уыдон фенджытæ та радзырдтой уыдонæн, хæй- рæджджын куыд сдзæбæх, уый. 37 Æмæ æппæт Гадарины алыварсы адæм куырдтой Уымæй, цæмæй уырдыгæй ацæуа, уымæн æмæ уыдон стыр тасы мидæг уыдысты. Уый бацыд бæлæгъмæ æмæ раздæхт. 38 Хæйрæджытæ кæмæй рацыдысты, уыцы лæг та куырдта Уымæй, цæмæй уа Иесоимæ. Фæлæ йæ Иесо ауагъта, зæгъгæйæ: 39 Аздæх дæ хæдзармæ æмæ радзур, цы бакодта дæ- уæн Хуыцау. Уый ацыд æмæ æппæт сахары хъусын кодта, Йесо йын цы бакодта уый. 40 Куы æрбаздæхт Иесо, уæд Æй адæм райстой, уы- мæн æмæ иуылдæр æнхъæл- мæ кастысты Уымæ. 41 Æмæ мæнæ, æрцыд адæймаг, йæ ном Иаир, кæ- цы уыд æмбырдгæнæны хи- цау; æмæ æрхаугæйæ Йесо- йы къæхтæм, лæгъстæ кодта Уымæн, цæмæй бацæуа йæ хæдзармæ, 42 Уымæн æмæ уыдис уы- мæн иунæг чызг, дыууадæс- аздзыд, æмæ уый уыд мæ- лæтдзаг рынчын. Уый куы цыд, уæд Æй адæм уынгæг кодтой. 43 Æмæ сылгоймаг, дыу-1 >1 Сæр 8 |уадæс азы тугнизæй чи фæ- сад, дохтыртыл бахардз код- та йæ мулк иуылдæр, уыдо- нæй та йæ иу дæр сдзæбæх кæнын нæ бафæрæзта, 44 Бацæугæйæ фæстæты, баныдзæвыд Уый дарæсы кæроныл; æмæ уыцы сахат йæ туджы калд банцад. 45 Æмæ загъта Иесо: чи баныдзæвыд Мæныл? Куы ничи ницы дзырдта, уæд Петр æмæ Иемæ чи уыд, за- гътой: Ахуыргæнæг! Адæм Дыл æмбырд кæнынц æмæ Дæ уынгæг кæнынц, — æмæ Ды зæгъыс: чи баныдзæвыд Мæныл? 46 Фæлæ Иесо загъта: иу чидæр Мæм баныдзæвыд; уымæн æмæ Æз банкъард- тон, тых Мæ кæй рацыд. 47 Сылгоймаг, уынгæйæ, кæй нæ басусæг, ризгæйæ бацыд æмæ æрхаугæйæ Иæ разы, загъта Уымæн æппæт адæмы раз, цæй тыххæй ба- ныдзæвыд Ууыл, æмæ уыцы сахат куыд сдзæбæх. 48 Уый загъта уымæн: уæндон у, чызгай! дæ уыр- нындзинад фервæзын кодта дæу; цу фарнимæ. 49 Уыдæттæ ма куы дзырд- та Уый, афтæ æрбацыд чидæр æмбырдгæнæны хицауы хæ- дзарæй æмæ зæгъы уымæн: дæ чызг амард; ма тыхсын кæн Ахуыргæнæджы. 50 Фæлæ Иесо, фехъусгæ- йæ уый, загъта уымæн: ма тæрс, æрмæст æууæнд, æмæ ирвæзт уыдзæн. 51 Æрцæугæйæ хæдзармæ, никæйы бауагъта бацæуын, æрмæст Петры, Иоанны, Иа- 1УКАЙЬ 41 Мтф. 9, 18; Мрк. 5, 22. 45 Мрк. 5, 30. 49 Мрк. 5, 35. 123
Сæр 8, 9 ЛУКАЙЫ ковы æмæ чызджы фыд æмæ мады йеддæмæ. 52 Иуылдæр куыдтой æмæ æрдиаг кодтой ууыл. Фæлæ Уый загъта: ма кæут; уый нæ амард, фæлæ фынæй у. 53 Æмæ худтысты Ууыл, зонгæйæ, чызг кæй амард. 54 Уый та рарвитгæйæ сеппæты æддæмæ, схæцгæ- йæ чызджы къухыл, хъæрæй загъта: чызг! сыст. 55 Æмæ баздæхт йæ уд: чызг уыцы сахат сыстад; æмæ Уый загъта, цæмæй йын рат- той хæринаг. 56 Æмæ дис кодтой йæ ныййарджытæ. Уый та ба- фæдзæхста уыдонæн, цы æр- цыд, уый цæмæй ма дзурой, макæмæн. СÆР9 1 Дыууадæс æрвыст сты хъусын кæ- нынмæ æмæ дзæбæх кæнынмæ. 7 Йесойы куыст дызæрдыджы æфтауы Ирæды. 10 5000 бафсæст. 18 Петры æндисæн Йе- соныл куыд Чырыств; Йссойы рагзагъд Йæ мæлæты тыххæй Куыд ис фесафæн æмæ бахъахъхъæнæн цард 27 Йссойы хуы.1 аивд 37 Хæйрæджджын фырты сдзæбæх «Адæймаджы Фырт уыдзæн лæвæрд*. 46 Чи у стылдæр? «Уæ ныхмæ чи нæу», «сафынмæ пæ... фæлæ фервæ- зын кæнынмæ»; «нæй сæр æркъулгæ- нæн»; уадз мæрдтæ сæ мæрдты ныгæ- нæнт», «гутоныл къухæй æрхæцæг». Фæсидгæйæ дыууадæсмæ, ратта уыдонæн тых æмæ бартæ æнæсыгъдæг уд- тыл хицауиуæг кæнынмæ, æмæ низтæй дзæбæх кæ- нынмæ, 2 Æмæ арвыста уыдоны Хуыцауы Паддзахад хъусын кæнынмæ æмæ рынчынты дзæбæх кæнынмæ. 3 Æмæ загъта уыдонæн: мацы хæссут фæндагмæ: нæ- Сæр 9 1 Мтф. Ю, 1, Мрк 3, 13; 6, 7. 5 Мтф. Ю, 14; Мрк. 6, 11; Ап к 13, 51 7 Мтф. 14, 1; Мрк. 6, 14. 9 Лук. 23, 8. 10 Мтф. 14, 13; Мрк 6, 32 дæр лæдзæг, нæдæр хордзен, нæдæр дзул, нæдæр æвзист, æмæ уæм ма уæд дыгай да- рæстæ; 4 Æмæ цы хæдзармæ ба- цæуат, уым баззайут, æмæ уырдыгæй ацæут фæндагыл; 5 Фæлæ уæ кæм нæ рай- сой, уыцы сахарæй рацæу- гæйæ, æрцæгъдут уæ къæх- ты рыгтæ дæр, уыдоныл æв- дисæнæн. 6 Уыдон ацыдысты æмæ цыдысты хъæутыл, хорз уацхъуыд хъусынгæнгæйæ, æмæ алкæм дæр дзæбæх кæнгæйæ рынчынты. 7 Фехъуыста цыппæрæм хайы хицау Ирод æппæты тыххæй, цытæ арæзта Иесо æмæ дызæрдыг кодта: уымæн æмæ иутæ дзырдтой, уый Ио- анн сыстад мæрдтæй; 8 Æндæртæ та Илиа фæ- зынд зæгъгæ; иннæтæ та ра- гон пехуымпартæй иу райгас зæгъгæ. 9 Æмæ загъта Ирод: Ио- аннæн æз йæ сæр алыг код- тон; чи у Уый, уыдæттæ Кæй тыххæй хъусын? Æмæ Иæ агуырдта фенынмæ. 10 Апостолтæ æрбаздæх- гæйæ, радзырдтой Уымæн, цы бакодтой уыдон; æмæ Уый акæнгæйæ уыдоны Йе- мæ, ацыд сæрмагонд æдзæ- рæг ранмæ, Вифсаидæ цы са- хар хуынд, уырдæм хæстæг. 11 Фæлæ адæм базонгæ- йæ, ацыдысты Иæ фæстæ; æмæ Уый райсгæйæ уыдоны, ныхас кодта семæ Хуыцауы Паддзахады тыххæй æмæ чи куырдта æнæниздзинад, уы- доны дзæбæх кодта. 124
12 Бон та къул кæнын райдыдта изæрмæ. Æмæ æр- балæугæйæ Уымæ, дыууадæс загътой Уымæн: ауадз адæ- мы, цæмæй уыдон ацæуой алфамбылайы хъæутæм æх- сæвиуат кæнынмæ æмæ сса- рой хæринаг; уымæн æмæ ам мах æдзæрæг ран стæм. 13 Фæлæ Уый загъта уыдо- нæн: сымах сын раттут хæ- ринаг. Уыдон загътой: махмæ фондз дзулы æмæ дыууæ кæ- саджы йеддæмæ нæй; мыййаг мах ацæуæм хæринаг æлхæ- нынмæ ацы æппæт адæмæн? 14 Уымæн æмæ уыдон уы- дысты фондз мин адæймаг- мæ ’ввахс. Фæлæ Уый загъ- та Иæ ахуыргæнинæгтæн: æрбадын сæ кæнут рæнхъы- тæй фæндзайгай. 15 Æмæ бакодтой афтæ, æмæ сеппæты дæр æрбадын кодтой. 16 Уый та, райсгæйæ фондз дзулы æмæ дыууæ кæсаджы, скаст арвмæ, арфæ ракодта уыдоныл, æрсаста æмæ ратта ахуыргæнинæгтæм, цæмæй байуарой адæмæн. 17 Æмæ бахордтой æмæ бафсæстысты иуылдæр; æмæ цы къæбæртæ баззад, уыдо- нæй æрæмбырд кодтой дыу- уадæс чыргъæды. 18 Иу рæстæг, хибар ран куы куывта Уый, æмæ ахуыр- гæнинæгтæ уыдысты Иемæ, Уый бафарста уыдоны: кæ- уыл нымайынц Мæн адæм? 19 Уыдон загътой дзуап- пæн: Аргъауæг Иоанныл, ин- нæтæ та Илиайыл; æндæртæ та зæгъынц, рагон пехуым- партæй иу райгас. >1 Сæр 9 I 20 Уый та бафарста уыдо- ны: сымах та кæуыл ныма- йут Мæн? Петр дзуапп лæ- вæрдта: Хуыцауы Чырысти- йыл. 21 Фæлæ уый карзæй бар- дзырд ратта, цæмæй макæ- мæн дзурой уый тыххæй, 22 Зæгъгæйæ, Адæймаджы Фыртæн кæй æмбæлы бирæ фæхъизæмар кæнын, æмæ иуварсгонд уæвын хистæр- тæй, хистæр сауджынтæй æмæ чыныджы дæснытæй, æмæ амæлын æмæ æртыккаг бон райгас уæвын. 23 Æппæтæн та загъта: кæд искæйы фæнды цæуын Мæ фæстæ, дæхицæй аздæх æмæ райс дæ дзуар, æмæ ра- цу Мæ фæстæ; 24 Уымæн æмæ кæй фæн- ды йæ уды бахъахъхъæнын, уый йæ фесафдзæн, фæлæ чи фесафа йæ уды Мæн тых- хæй, уый йæ бахъахъхъæн- дзæн; 25 Уымæн æмæ цы пайда у адæймагæн, æнæхъæн дуне йæхи куы бакæна, фæлæ йæ- хæдæг йæхи куы фесафа, кæнæ йæхицæн зиан куы ра- кæна? 26 Уымæн æмæ чи феф- сæрмы уа Мæнæй æмæ Мæ дзырдтæй, уымæй Адæйма- джы Фырт фефсæрмы уы- дзæн, куы æрцæуа Иæхи, Фыды æмæ сыгъдæг Зæдты кады; 27 Зæгъын сымахæн æцæг: ис иутæ ам уæвджытæй, кæ- цытæ нæ бавзардзысты мæ- лæт, афтæ фендзысты Хуы- цауы Паддзахад. 28 Ацы ныхæсты фæстæ, 1УКАЙЬ 13 Мтф. 14, 17; Мрк. б, 38; Иоан. 6, 9 18 Мтф. 16, 13; Мрк. 8, 27. 20Иоан. 6, 69 22 Мтф. 17, 22. 23 Мтф. 10,38; 16, 24; Мрк. 8, 34; Лук. 14, 27. 25 Мтф. 16, 26; Мрк 8, 36. 26 Мтф. 10, 32; Мрк. 8, 38; Лук. 12, 9; 2 Тим. 2, 12 28 Мтф. 17, 1; Мрк.9,2. 125
Сæр 9 ЛУКАЙЫ аст боны фæстæ, акæнгæйæ Петры, Иоанны æмæ Иако- вы, ссыд Уый хохмæ баку- вынмæ. 29 Æмæ куы куывта, Иæ цæсгомы хуыз аивта, æмæ Иæ дарæс сси æрттивгæ урс. 30 Æмæ мæнæ, дыууæ лæ- джы ныхас кодтой Иемæ, кæцытæ уыдысты Моисей æмæ Илиа: 31 Кады фæзынгæйæ, уы- дон дзырдтой Иæ кæроны тыххæй, кæцы Ууыл æмбæлд сæххæст уæвын Иерусалимы. 32 Петр та æмæ йемæ уæвджытæ хуыссæгæй уæз- зау уыдысты; фæлæ райхъал уæвгæйæ федтой Йæ кад, æмæ дыууæ лæджы, Иемæ лæугæ. 33 Æмæ уыдон куы хицæн кодтой Уымæй, уæд Петр загъта Иесойæн: Ахуыргæ- нæг! хорз у ам уæвын ма- хæн; скæнæм æртæ халагъу- ды, иу Дæуæн, иу Моисейæн æмæ иу Илиайæн,— нæ зыд- та, цы дзуры, уый. 34 Уый та адон куы дзырд- та, уæд фæзынд æврагъ æмæ сыл æрбадт; æмæ æврагъы куы бацыдысты, уæд фæ- тарстысты. 35 Æмæ уыд æврагъæй хъæлæс, дзургæйæ: Уый у Мæ уарзон Фырт; Уымæ хъусут. 36 Уыцы хъæлæс куы уыд, уæд Иесо иунæгæй баззад. | Æмæ уыдон басусæг кодтой æмæ никæмæн дзырдтой уы- цы бонты, цы федтой, уый. 37 Дыккаг бон та уыдон, хохæй куы æрцыдысты, уæд бирæ аДæм Иæ размæ рацыд. 38 Æвиппайды иу чидæр 31 Лук. 22, 37. 32 2 Пет. 1, 16. 35 Дык. з. 18, 15; Мтф. 3, 17, 17, 5. 38 Мтф. 17, 14; Мрк 9, 17 44 Мтф. 17, 22; Мрк. 9, 31. 45 Лук. 2, 50. 46 Мтф. 18, 1; Мрк. 9, 33. адæмæй схъæр кодта: Ах- уыргæнæг! лæгъстæ Дын кæ- нын, æркæс мæ фыртмæ, иу- нæг мын у: 39 Уый æрцахсы æнæ- сыгъдæг уд, æмæ æвиппай- ды схъæр кæны, æмæ йæ уд- харæй мары, афтæ, æмæ уый фынк рауадзы; æмæ йæ сфæлмæцын кæнгæйæ, зын- тæй ацæуы; 40 Æз куырдтон Дæ ах- уыргæнинæгтæй, цæмæй йæ асурой; æмæ сæ бон нæ уыд. 41 Йесо та дзуаппæн загъ- та: о, æнæраст æмæ хæлд мыггаг! кæдмæ уыдзынæн сымахимæ æмæ уын фæраз- дзынæн? æрбакæн ардæм дæ лæппуйы. 42 Уый та куы фæцæйцыд, уæд æй хæйрæг аппæрста æмæ йæ райдыдта нæмын; фæлæ Иесо бар нал ратта æнæсыгъдæг удæн, æмæ сдзæ- бæх кодта лæппуйы, æмæ йæ йæ фыдмæ ратта. 43 Æмæ иуылдæр дис код- той Хуыцауы стырадыл. Иуылдæр та дис куы кодтой Иесо кæй кодта æппæт уы- доныл, Уый загъта Иæ ах- уыргæнинæгтæн: 44 Бавæрут сымах уæ хъусты ацы ныхæстæ: Адæй- маджы Фырт уыдзæн лæ- вæрд адæмы къухтæм. 45 Фæлæ уыдон нæ бам- бæрстой ацы дзырд, æмæ уый уыд æхгæд уыдонæй, афтæ æмæ йæ нæ рахатыдтой; фæлæ Иæ ацы дзырды тых- хæй бафæрсын тарстысты. 46 Æрцыд уыдонмæ ахæм хъуыды: цымæ чи уыдзæн уыдонæй стылдæр? 126
47 Иесо та, уынгæйæ сæ зæрдæйы хъуыдытæ, систа сывæллон, сæвæрдта йæ Иæ размæ 48 Æмæ сын загъта: ацы сывæллоны чи райса Мæ но- мыл, уый Мæн исы; Мæн чи райса, уый исы Мæн Рарви- тæджы; уымæн æмæ сыма- хæй æппæтæй ныллæгдæр чи у, уый уыдзæн бæрзонд. 49 Уæд Иоанн загъта: Ах- уыргæнæг! мах федтам адæй- маджы, кæцы Дæу номæй сырдта хæйрæджыты æмæ йын бар нæ раттам, уымæн æмæ уый нæ цæуы махимæ. 50 Иесо загъта уымæн: ма йæ уромут; уымæн æмæ уæ ныхмæ чи нæ у, уый уæ фарс у. 51 Æмæ дунейæ Иæ ахи- цæны бонтæ куы æрбаввахс сты, Уый сфæнд кодта Иеру- салиммæ ацæуын, 52 Æмæ арвыста Иæ разæй уацхæсджыты; æмæ уыдон ацыдысты æмæ бацыдысты Самарийаг хъæумæ, цæмæй æрцæттæ кæной Уымæн; 53 Фæлæ уым нæ райстой Уый, уымæн æмæ Иæ бакаст уыд Иерусалиммæ фæндаг- гоны хуызæн. 54 Уынгæйæ уый, Иæ ах- уыргæнинæгтæ Иаков æмæ Иоанн загътой: Хицау! фæн- ды Дæ, мах зæгъæм, цæмæй арт æрцæуа арвæй æмæ фе- сафа уыдоны, Илиа куыд ба- кодта, афтæ? 55 Фæлæ Уый, аздæхгæйæ уыдонмæ, нæ ратта бар уы- донæн æмæ загъта: нæ зонут, цавæр удæй стут сымах; 56 Уымæн æмæ Адæйма-1 Л Сæр 9, 10 |джы Фырт æрцыд адæйма- джы удты сафынмæ нæ, фæ- лæ ирвæзын кæнынмæ. Æмæ ацыдысты æндæр хъæумæ. 57 Рауад афтæ, уыдон фæндагыл куы уыдысты, уæд иу чидæр загъта Уымæн: Хи- цау! æз ацæудзынæн Дæ фæстæ, Ды кæдæм фæнды ма цæуай. 58 Йесо загъта уымæн: рувæстæн ис уæрмытæ, æмæ æрвон мæргътæн — ахстæт- тæ; фæлæ Адæймаджы Фыр- тæн нæй, сæр æркъулгæнæн бынат. 59 Æндæрæн та загъта: рацу Мæ фæстæ. Уый загъ- та: Хицау! бар мын ратт раз- дæр ацæуон æмæ мæ фыды баныгæнон. 60 Фæлæ Иесо загъта уы- мæн: уадз мæрдты сæ мæрд- тæ ныгæнын; ды та цу, хъу- сын кæн Хуыцауы Паддза- хад. 61 Ноджы æндæр загъта: æз ацæудзынæн Дæ фæстæ, Хицау! фæлæ бар ратт мæ- нæн раздæр мæ бинонтæн хæрзбон зæгъынæн. 62 Фæлæ Иесо загъта уы- мæн: йæ къух гутоныл сæ- вæрæг æмæ фæстæмæ кæ- сæг, æнæууæнк у Хуыцауы Паддзахадæн. СÆР 10 1 Æвдай ахуыргæнинаджы æрвыст ку- сынмæ. 21 Йесо кадджын кæны Фыды; «бамбæхстай зондджынтæй», «раргом кодтай сывæллæттæн». 25 Хæларзæрдæ самариаджы тыххæй фæсномыг иыхас. 38 Мариа æмæ Марфæ. Уый фæстæ Хицау сæвзæр- ста æндæр æвдай ахуыр- гæнинаджы, æмæ арвыста 1УКАИЬ 48 Мтф. 10,40;18, 5; Мрк. 9, 37; 1 Фес. 4, 8. 49 Мрк. 9, 38. 50 Фил. 1, 18. 51 Мрк. 16, 19; Ал. к. 1,2. 53 Иоан. 4,9 54 4 Пад. 1, 10, 12. 56Мтф. 18, 11; Иоан. 3, 17. 57 Мтф. 8, 19. 60 Мтф 8, 22. 127
Сæр 10 I уыдоны дыгæйттæй Иæхи разæй алы сахармæ æмæ бы- натмæ, Йæхи кæдæм фæндыд цæуын, уырдæм, 2 Æмæ загъта уыдонæн: хуымгæрдæнтæ бирæ, кус- джытæ та гыццыл; уæдæ ку- рут хуымы Хицауæй, цæ- мæй рарвита кусджытæ Иæ хуыммæ. 3 Ацæут! Æз æрвитын сы- мах куыд уæрыччыты би- рæгъты æхсæнмæ. 4 Ма хæссут нæдæр гол- лаг, нæдæр хордзен, нæдæр дзабыртæ, æмæ фæндагыл салам макæмæн дæттут. 5 Цы хæдзармæ бацæуат, раздæр дзурут: «фарн ацы хæдзарæн!» 6 Æмæ куы уа уым фарны фырт, уæд уæ фарн æрцæу- дзæн ууыл; куы нæ уа, уæд сымахмæ раздæхдзæн; 7 Уыцы хæдзары-иу баз- зайут, хæрут æмæ нуазут, цы сæм ис, уый; уымæн æмæ фæллойгæнæг лæвары аккаг у йæ фæллойы тыххæй. Иу хæдзарæй иннæмæ ма цæут. 8 Æмæ куы бацæуат искæ- цы сахармæ, æмæ уæ куы райсой, хæрут цы уын æрæ- вæрой, уый; 9 Æмæ дзæбæх кæнут, уым цы рынчынтæ уа, уыдо- ны, æмæ дзурут уыдонæн: «æрхæстæг сымахмæ Хуыца- уы Паддзахад». 10 Куы бацæуат искæцы сахармæ, æмæ уæ куы нæ райсой, уæд, рацæугæйæ уынгмæ, зæгъут: 11 «Уæ сахары махыл цы рыг ныххæцыд, уый уын цæгъдæм фæстæмæ; фæлæ | I уæддæр зонут, Хуыцауы Паддзахад сымахмæ кæй æр- хæстæг». 12 Зæгъын сымахæн, Со- домæн уыцы бон æнцондæр уыдзæн, уыцы сахарæй. 13 Мæгуыр дæ бон, Хора- зин! мæгуыр дæ бон, Вифса- идæ! уымæн æмæ Тиры æмæ Сидоны æвдыст куы æрцы- даиккой, сымахмæ æвдыст цы тыхтæ æрцыд, уыдон сæ уæлæ хъисина уæвгæйæ æмæ фæнычы бадгæйæ, раджы фæсмон фæкодтаиккой; 14 Фæлæ Тир æмæ Сидо- нæн æнцондæр уыдзæн тæр- |хоны, сымахæй. 15 Ды дæр, Капернаум, ар- вы онг сбæрзондуæвæг, зын- доны онг ныххаудзынæ. 16 Сымахмæ хъусæг, Мæн- мæ хъусы, æмæ сымах нæ исæг, Мæн нæ исы; Мæн нæ исæг та Мæ Рарвитæджы нæ исы. 17 Æвдай ахуыргæнина- джы цингæнгæ æрбаздæхтыс- ты æмæ дзырдтой: Хицау! хæйрæджытæ дæр кæсынц нæ коммæ, Дæу номы тыххæй. 18 Уый та загъта уыдо- нæн: Æз федтон хæйрæджы æрхаугæ арвæй, арвырттыв- дау; 19 Мæнæ, дæттын сыма- хæн кæлмытыл æмæ уырын- гонтыл лæууыны бар, æмæ æппæт знаджы тыхыл, æмæ уын зиан ницы æрхæсдзæн; 20 Фæлæ уæддæр ууыл ма цин кæнут, удтæ уæ коммæ кæй кæсынц; фæлæ цин кæ- нут ууыл, уæ нæмттæ уæ- лæрвты фыст кæй сты. 21 Уыцы сахат Иесо удæй 1УКАИЬ Сæр 10 2 Мтф. 9, 37; Иоан. 4, 35. 3 Мтф. 10, 16. 4 4 Пад. 4, 29, Мтф. 10, 9. 5 Мтф. Ю, 12, Мрк. 6, 10. 7 Дык. з. 24, 14; Мтф. 10, 10; 1 Тим. 5, 18. 11 Мтф. 10, 14, Ап. к. 13, 51 12 Мтф. 11, 24. 13 Ис 23, 1, Иез 3, 6; 26, 2, Мтф 11, 21 16 Ным. 16, 11; Мтф. 10, 40; Лук 9, 48; Иоав 13, 20 19 Пс. 90, 13; 1 Иоам.2, 13. 20Ис.4, 3; Дан. 12, 1; Фил.4,3. 21 Ис. 32, 4, Мтф. 11, 25; 1 Кор. 1, 21; 2Кор.4,3. 128
ЛУКАИЫ Сæр 10 сцин кодта æмæ загъта: кад- джын кæнын Дæу, Мæ Фыд, арв æмæ зæххы Хицау, Ды кæй бамбæхстай уый зонд- джынтæй æмæ æмбаргæтæй æмæ йæ байгом кодтай сы- вæллæттæн; о, Мæ Фыд! уы- мæн æмæ афтæ уыд Дæу хорз фæндон. 22 Æмæ раздæхгæйæ ах- уыргæнинæгтæм, загъта: æп- пæт лæвæрд у Мæнæн Мæ Фыдæй; æмæ чи у Фырт, ни- чи зоны Фыды йеддæмæ, æмæ чи у Фыд, ничи зоны Фырты йеддæмæ, æмæ Фыр- ты кæмæн фæнды раргом кæнын. 23 Æмæ аздæхгæйæ ах- уыргæнинæгæм, загъта уыдо- нæн сæрмагондæй: тæхудиаг сты уыцы цæстытæ, сымах цы уынут, уыдон чи уыны! 24 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн, бирæ пехуымпар- тæ æмæ паддзæхты фæндыд сымах цы уынут, уый фе- нын, æмæ нæ федтой, æмæ хъусын, сымах цы хъусут, æмæ нæ фехъуыстой. 25 Æмæ мæнæ, иу закъон- зонæг сыстад æмæ Уый фæл- варгæйæ, загъта: Ахуыргæ- нæг! цы кæнын хъæуы мæн, цæмæй мыггагмæйы цардæй хайджын уон? 26 Уый та загъта уымæн: закъоны цы фыст ис? куыд кæсыс? 27 Уый загъта дзуаппæн: бауарз дæ Хицау Хуыцауы дæ æппæт зæрдæйæ, æмæ дæ æппæт удæй, æмæ дæ æппæт хъаруйæ, æмæ дæ æппæт зондæй, æмæ дæ хæстæджы дæр дæхи хуызæн. 23 Мтф. 13, 16. 24 1 Пет. 1, 10. 25 Мтф. 22, 35; Мрк. 12, 28. 27 Лев. 19, 18; Дык. з. 6, 5; Мтф. 22, 37; Мрк. 12, 29. 28 Лев 18, 5. 31 Ап. к. 10, 28. 28 Иесо загъта уымæн: раст дзуапп лæвæрдтай; аф- тæ кæн æмæ цæрдзынæ. 29 Фæлæ уый фæндгæйæ йæхи сраст кæнын, загъта Иесойæн: мæ хæстæг та чи у? 30 Уый тыххæй Иесо загъ- та: иу кæцыдæр адæймаг цыд Иерусалимæй Иерихон- мæ æмæ бахаудта абырджы- тæм, кæцытæ йын раластой йæ дарæстæ, фæцæфтæ йæ кодтой, æмæ ацыдысты, уый æрдæгмардæй ныууадзгæйæ. 31 Хъуыддаджы фæдыл иу сауджын цыд уыцы фæн- дагыл æмæ, фенгæйæ уый, ацыд йæ рæзты. 32 Афтæ левит дæр, уæв- гæйæ уыцы ран, бацыд, фед- та йæ æмæ ацыд йæ рæзты. 33 Иу чидæр Самариаг та, фæцæйцæугæйæ, ууыл фем- бæлд, æмæ йæ фенгæйæ, фæ- тæригъæд кодта уымæн, 34 Æмæ бацæугæйæ, баба- ста уымæн йæ цæфтæ, зети æмæ сæн кæнгæйæ; æмæ йæ сæвæргæйæ йæ хæрæгыл, æр- ласта уазæгдзæрæнмæ æмæ йыл батыхст; 35 Иннæ бон та цæугæйæ, систа дыууæ динары, ратта уазæгдзæрæны хицауæн æмæ загъта уымæн: батыхс ууыл, æмæ фылдæр куы схардз кæ- най, уæд дын æз бафиддзы- нæн фæстæмæ куы раздæ- хон, уæд. 36 Чи уыд уыцы æртæйæ, дæумæ гæсгæ, абырджытæм бахауæджы хæстæг? 37 Уый загъта: уымæн хорзæх ракæнæг. Уæд Иесо загъта уымæн: цу æмæ ды дæр афтæ кæн. 129
Сæр 10, 11 ЛУКАЙЫ 38 Дарддæр сæ фæндагыл цæугæйæ, Уый бацыд иу хъæумæ; уым сылгоймаг, йæ ном Марфæ, æрбахуыдта Уый йæ хæдзармæ; 39 Уымæн уыд хо, йæ ном Мариа, кæцы æрбадт Иесо- йы къæхты раз æмæ хъуыс- та Иæ ныхæстæм. 40 Марфæ та тыхст хорз суазæг кæныныл, æмæ ба- цæугæйæ, загъта: Хицау! æви Ды нæ тыхсыс, мæ хо мæн иунæгæй ныууагъта лæггад кæнынмæ? зæгъ ма йын, цæ- мæй фæкæса мæнмæ. 41 Иесо та загъта уымæн дзуаппæн: Марфæ! Марфæ! ды мæт кæныс æмæ тыхсыс бирæ цæуылдæртыл, 42 Фæлæ æрмæст иу хъæ- уы. Мариа та равзæрста хуыздæр хай, кæцы уымæй ист не ’рцæудзæн. СÆР 11 1 Куыд кувын хъæуы? «Нæ Фыд>; «ку- рут æмæ уын лæвæрд уыдэæн*. 14 Веель- зевулы тыхæй æви Хуыцауы къухæй? Тыхджындæр басæтдзæн тыхджыны. Марст хæдзар. 27 Тæхудиаг хъусджытæ æмæ æххæстгæнджытæ. Ионæйы нысан. «Соломонæй стылдæр*. 33 Буары рухс- гæнæн, рухс æмæ талынг. 42 «Мæгуыр уæ бон» фарисейтæн; закъонзонджытæ, уы- доны æнæуынондзинад Йесомæ. Рауад афтæ, иу ран Уый куывта æмæ куы фæ- цис, уæд Иæ ахуыргæнинæг- тæй иу загъта Уымæн: Хи- цау! сахуыр кæн мах кувын, Иоанн куыд сахуыр кодта йæ ахуыргæнинæгты, афтæ. 2 Уый загъта уыдонæн: куы кувут, дзурут: мах Фыд, æрвтыл уæвæг! сыгъдæг уæд Дæ ном; æрцæуæд Дæу Пад- дзахад; уæд Дæу фæндон 38 Иоан 11, 1; 12, 2. Сæр 11 2 Мтф 6, 9. ЗФæс.н. 30, 8 4 1 Пет. 5, 8; 2 Пет. 2, 9; 1 Кор. 10, 13 9 Мтф 7, 7; 21, 22; Мрк. 11, 24; Иоал. 14, 13; Иак 1, 6. 11 Мтф. 7, 9. 130 зæххыл дæр, куыд арвыл; 3 Нæ ахсджиаг дзул нын дæтт алыбонæн дæр; 4 Æмæ ныххатыр кæн нæ тæригъæдтæ, уымæн æмæ мах дæр хатыр кæнæм нæ алкæцы хæсджынæн; æмæ ма бакæн мах фыдæвзарæ- ны, фæлæ нæ фервæзын кæн хинæйдзагæй. 5 Æмæ загъта уыдонæн: зæгъæм сымахæй искæмæн куы уа хæлар æмæ йæм æм- бисæхсæв куы бацæуа æмæ куы зæгъа уымæн: «мæ хæ- лар! ратт мын æфстау æртæ дзулы, 6 Уымæн æмæ мæ хæлар фæндагæй æрбацыд мæнмæ, æмæ йын цы раттон, уый нæй»; 7 Уый та мидæгæй зæгъ- дзæн уымæн дзуаппæн: «ма тыхсын кæн мæн, дуар ныр æхгæд у, æмæ мæ сывæллæт- тæ мемæ сты хуыссæны; нæу мæ бон сыстын æмæ дæуæн раттын». 8 Зæгъын сымахæн, куы нæ сыста æмæ сæ хæлардзи- надмæ гæсгæ куы нæ ратта уымæн, уæддæр дзы тых- куырд кæй кæны, уымæ гæс- гæ, сыстгæйæ ратдзæн уы- мæн, цас кура, уый бæрц. 9 Æз дæр зæгъын сыма- хæн: курут, æмæ уын лæ- вæрд уыдзæн; агурут, æмæ ссардзыстут; хойут, æмæ уын бакæндзысты; 10 Уымæн æмæ алкæцы ку- рæг райсы, æмæ агурæг сса- ры, æмæ хойæгæн бакæнынц. 11 Сымахæй кæцы фыд, йæ фырт куы ракура дзул, уæд уымæн ратдзæн дур?
кæнæ куы ракура кæсаг, уæд кæсаджы бæсты рат- дзæн уымæн калм? 12 Кæнæ куы ракура айк, уæд ратдзæн уымæн уырын- гон? 13 Уæдæ сымах кæд фыд- зæрдæ уæвгæйæ, зонут хорз лæвæрттæ дæттын уæ сы- вæллæттæн, уæд уæлдайдæр Уæларвон Фыд ратдзæн Сыгъдæг Уды, уымæй чи ку- ра, уыдонæн. 14 Иу хатт расырдта Уый хæйрæджы, кæцы уыд гоби; æмæ хæйрæг куы рацыд, уæд гоби райдыдта дзурын, æмæ адæм дис кодтой. 15 Иуæй-иутæ та уыдонæй дзырдтой: Уый хæйрæджыты суры веельзевулы, хæйрæ- джыты æлдары хъаруйæ. 16 Иннæтæ та, фæлваргæ- йæ, домдтой Уымæй нысæнт- тæ арвæй. 17 Фæлæ Уый, зонгæйæ сæ хъуыдытæ, загъта уыдо- нæн: алкæцы паддзахад, йæ- хи мидæг фæдих уæвæг, сафтид уыдзæн, æмæ хæдзар йæхи мидæг фæдих уæвæг фехæлдзæн. 18 Кæд хæйрæг дæр йæхи мидæг адих ис, уæд куыд нæ фæцуддзæн йæ паддзахад? сымах та зæгъут цыма Æз веельзевулы хъаруйæ сурын хæйрæджыты. 19 Æмæ кæд Æз веельзеву- лы хъаруйæ сурын хæйрæ- джыты, уæд сæ уæ фырттæ та кæй хъаруйæ сурынц? уымæ гæсгæ уын уыдон уы- дзысты тæрхонгæнджытæ. 20 Кæд Æз Хуыцауы æн- гуылдзæй сурын хæйрæджы-1 >1 Сæр 11 |ты, уæд æнæмæнг æрбахæц- цæ сымахмæ Хуыцауы Пад- дзахад. 21 Тыхджын хæцæнгарзи- мæ куы хъахъхъæна йæ хæ- дзар, уæд йæ мулкæн тас нæу; 22 Иæхицæй йæм тых- джындæр куы бабырса æмæ йыл куы фæуæлахиз уа, уæд байсдзæн йæ æппæт хæцæн- гæрзтæ, кæцытæй уыд ныфс- джын æмæ байуардзæн уы- мæй цы радавта, уыдон. 23 Мемæ чи нæ ис, уый Мæ ныхмæ у; æмæ Мемæ чи |нæ æмбырд кæны, уый хæ- лиу кæны. 24 Æнæсыгъдæг уд куы рацæуы адæймагæй, уæд цæ- уы æнæдон рæтты, æнцой агургæйæ, æмæ не ссаргæ- йæ, зæгъы: аздæхон мæ хæ- дзармæ, кæцæй рацыдтæн. 25 Æмæ æрбацæугæйæ, ссары уый марстæй æмæ æфснайдæй; 26 Уæд ацæуы æмæ ракæ- ны йемæ йæхицæй фыддæр авд æндæр уды, æмæ бацæу- гæйæ цæрынц уым; æмæ уы- цы адæймагæн фæстаг вæй- йы æвзæрдæр фыццагæй. 27 Уыдæттæ куы дзырдта Уый, уæд иу сылгоймаг адæ- мы æхсæнæй, хъæрæй загъ- та Уымæн: тæхудиаг у Дæу цы гуыбын хаста, æмæ Ды кæй дадтай, уыцы риутæ! 28 Уый та загъта: тæхуди- аг сты Хуыцауы дзырд хъус- джытæ æмæ уый æххæст- гæнджытæ. 29 Бирæ адæм æмбырд кæ- нын куы райдыдтой, уæд Уый райдыдта дзурын: ацы мыг- 1УКАЙБ 13 Дзут. 12, 9. 14 Мтф. 9, 32; 12, 22. 15 Мтф. 9, 34; 12, 24; Мрк. 3, 22. 16 1 Кор. 1, 22. 17 Мтф. 12, 25; Мрк. 3, 24. 20 Рац. 8, 19, Дан. 2, 44. 24 Мтф. 12, 43. 26 2 Пет. 2, 20; Дзут. 6, 4; 10, 26. 27 Лук. 1, 48. 29 Иона 2, 1; Мтф. 12, 39. 131
Сæр 11 ; гаг у хинæйдзаг; уый агуры нысæнттæ, æмæ йын пехуым- пар Ионæйы нысан йеддæмæ лæвæрд ницы нысан уыдзæн; 30 Уымæн æмæ Ионæ куыд уыдис нысанæн Ниневийæг- тæн, афтæ уыдзæн Адæйма- джы Фырт дæр ацы мыгга- гæн. 31 Хуссары ус-паддзах сыстдзæн тæрхонмæ ацы мыггаджы адæмимæ æмæ стæрхон кæндзæн уыдонæн, уымæн æмæ уый æрбацыд зæххы кæронæй Соломоны зондмæ байхъусынмæ; æмæ мæнæ, ам Соломонæй стыл- дæр. 32 Ниневийæгтæ сыстдзы- сты тæрхонмæ ацы мыгга- гимæ æмæ йын стæрхон кæндзысты, уымæн æмæ уы- дон Ионæйы ныхасæй фæс- мон фæкодтой; æмæ мæнæ, ам Ионæйæ стылдæр. 33 Цырагъ чи ссудзы, уый йæ æнæзынгæ ран не ’вæры, нæдæр мигæнæны бын, фæ- лæ цырагъдарæныл, цæмæй бацæуджытæ уыной рухс. 34 Буары рухсгæнæн у цæст; æмæ афтæ, дæ цæст сыгъдæг куы уа, уæд дæ буар иуылдæр уыдзæн рухс; фæлæ уый æвзæр куы уа, уæд дæ буар дæр уыдзæн талынг. 35 Уæдæ кæс: рухс, кæцы ис дæ мидæг, уый талынг мыййаг нæу? 36 Кæд дæ буар иуылдæр рухс у æмæ дзы иу уæнг дæр нæу талынг, уæд иуылдæр афтæ рухс уыдзæн, цыма цы- рагъы æрттывдæй рухс дæ. 37 Уый адон куы дзырдта, иу фарисей хуыдта Уый I йæхимæ сихор бахæрынмæ; Уый бацыд æмæ æрбадт. 38 Фарисей та фæдис код- та, фенгæйæ, Уый хæрды размæ Иæ къухтæ кæй нæ ныхсадта, ууыл. 39 Фæлæ Хицау загъта уымæн: ныр сымах, фари- сейтæ, къус æмæ тæбæгъ æд- дейы сыгъдæг кæнут, фæлæ уæ хуылф та дзаг у давын- дзинад æмæ хиндзинадæй. 40 Æнæзæндтæ! æддагон Чи сфæлдыста, мидæггагон дæр Уый не сфæлдыста? 41 Фæлтау хорзæх кæнут цы уæм ис, уымæй: уæд уæм алцыдæр уыдзæн сыгъдæг. 42 Фæлæ мæгуыр уæ бон, фарисейтæн, кæй дæттут дæ- сæм хай битъынайæ, хъыцъы- йæ æмæ алкæцы халсартæй, æмæ лæмбынæг нæ хъуыды кæнут тæрхоныл æмæ Хуы- цауы уарзондзинадыл: уый кæнын æмбæлд, æмæ йæ ныу- уадзын нæ хъуыд. 43 Мæгуыр уæ бон, фари- сейтæн, кæй уарзут уæлейы бадын æмбырдгæнæнты æмæ адæмы æмбырдты арфæтæ исын. 44 Мæгуыр уæ бон, чины- джы дæснытæ æмæ фари- сейтæ, цæстмæхъустæ сымах кæй стут — куыд æхгæд ин- гæнтæ, кæцыты уæлæ адæм цæуынц æмæ нæ зонынц уый. 45 Уый тыххæй закъон- зонджытæй иу загъта Уы- мæн: Ахуыргæнæг! уыдон дзургæйæ, Ды мах дæр æф- хæрыс. 46 Фæлæ Уый загъта: сы- махæн дæр, закъонзонджы- тæ, мæгуыр уæ бон, кæй 1УКАИЬ 31 3 Пад 10 1, 4, 2 Пад 9, 1, Мтф. 12, 42 32 Иона 3, 5, Мтф 12, 41. 33 Мтф. 5, 15, Мрк 4, 21 34 Мтф 6, 22. 38 Мрк 7, 3. 39 Мтф 23, 25 41 Ис. 58, 7, Дап. 4, 24 42 Мтф 23, 23 43 Мтф. 23, 6-7; Мрк 12, 38-39, Лук. 20, 46. 46 Мтф. 23, 4, Ап. к 15, 10 132
æвæрут адæмыл зын хæссæн уæргътæ, фæлæ сæм уæхæ- дæг та иу æнгуылдзæй дæр нæ æвналут. 47 Мæгуыр уæ бон, уæ фыдæлтæ кæй фæцагътой, уыцы пехуымпартæн зæп- пæдзтæ кæй аразут: 48 Уымæй сымах æвди- сæнад кæнут уæ фыдæлты хъуыддæгтыл æмæ разы стут семæ; уымæн æмæ уыдон фæцагътой пехуымпарты, сымах та уыдонæн аразут зæппæдзтæ. 49 Уымæн загъта Хуыца- уы уæлзонд дæр: арвитдзы- нæн уыдонмæ пехуымпарты æмæ Апостолты, æмæ уыдо- нæй иуты амардзысты, ин- нæты та фæсурдзысты; 50 Ист æрцæудзæн ацы мыггагæй æппæт пехуымпар- ты туг, дуне сфæлдисынæй нырмæ кæй ныккалдтой, 51 Авелы тугæй Захарийы туджы онг, нывондхæссæн æмæ кувæндоны æхсæн кæй амардтой. Æцæг зæгъын сы- махæн, агуырд æрцæудзæн ацы мыггагæй. 52 Мæгуыр уæ бон, за- къонзонджытæ, сымах кæй райстат æмбарынады дæ- гъæл: уæхæдæг нæ бацыдыс- тут æмæ бацæуджыты дæр бакъуылымпы кодтат. 53 Уыдон сын куы дзырд- та Уый, уæд чиныджы дæс- нытæ æмæ фарисейтæ рай- дыдтой Ууыл тынг æмбырд кæнын, бирæ цæуылдæрты Уымæй домгæйæ дзуаппытæ, 54 Архайгæйæ, цæмæй Уый дзыхæй исты фехъусой æмæ Иæ базылын кæной. >1 Сæр 11, 12 I СÆР 12 1 Æмбæхст сæргом уыдзæн; кæмæй тæр- сæм? чысыл цъиутæ рох не сты; Йесойы райсын, кæнæ аиуварс кæньш. 13 Хъæз- дыгады ныхмæ; фæсномыг ныхас хъæз- дыджы æнæзонддзинады тыххæй. 22 «Ма тыхсут*; «акæсут лилимæ»; «агурут Хуы- цауы Паддзахад». 35 Хъæлдзæг ут; æу- уæнкджьш хæдзармæгæсæг. 49 Хæдзары бинонты дихдзинад æмæ æрцæуипаг тæр- хон. Уалынмæ куы æрæмбырд сты адæм мингæйттæй, афтæ æмæ æлхъывтой кæ- рæдзийы, Уый райдыдта дзу- рын раздæр Иæ ахуыргæни- нæгтæн: уæхи хъахъхъæнут фарисейты æнхъизæнæй, кæ- цы у цæстмæхъусдзинад. 2 Нæй ахæм æмбæхст, цы нæ раргом уа, æмæ сусæг- дзинад, цы нæ базонынц. 3 Уымæ гæсгæ цы загътат талынджы, уый рухсы фе- хъуысдзæн; æмæ цы дзырд- тат хъусы, хæдзары мидæ- гæй, уый хъуыстгонд уы- дзæн уæлхæдзæртты. 4 Зæгъын сымахæн та, Мæ хæлæрттæн: ма тæрсут буары марджытæй æмæ уый фæстæ фылдæр йæ бон кæ- мæн ницы бакæнын у; 5 Фæлæ зæгъдзынæн сы- махæн, кæмæй тæрсат: тæр- сут уымæй, амарыны фæстæ, йæ бон зындонмæ баппарын кæмæн у; æцæг зæгъын сы- махæн, уымæй тæрсут. 6 Фондз гыццыл цъиуы нæ уæй кæнынц дыууæ ас- сарийыл, æмæ уыдонæй иу дæр рох нæу Хуыцауæй. 7 Сымахæн та уæ сæры хъуынтæ дæр иуылдæр ны- мад сты. Уæдæ ма тæрсут: сымах зынаргъдæр стут би- рæ гыццыл цъиутæй. 1УКАИЬ 49 2Пар 36, 15; Неем. 9Г 26; Мтф. 23, 34. 51 Уæв. 4, 8; 2Пар 24, 21; Мтф. 23, 35. 52 Мтф. 23, 13 Сæр 12 1 Мтф. 16, 6, Мрк. 8, 15. 2Мтф. 10, 26; Мрк. 4, 22; Лук. 8, 17. 4 Ис. 8, 12; 51, 7; Иер. 1, 8; Мтф. 10, 28. бМтф. 10, 29. 7 Лук. 21, 18. 133
Сæр 12 ЛУКАИЫ 8 Зæгъын сымахæн та: ал- кæйы, чи æргом кæна Мæн адæймæгты раз, уый Адæй- маджы Фырт дæр æргом кæн- дзæн Хуыцауы Зæдты раз; 9 Мæн адæмы раз иуварс- гæнæг та, иуварсгонд уы- дзæн Хуыцауы Зæдты раз. 10 Æмæ алкæмæн, чи зæ- гъа ныхас Адæймаджы Фыр- тыл, уымæн барст уыдзæн; фæлæ чи зæгъа æвзæр Сыгъ- дæг Удæн, уымæн нæ уы- дзæн барст. 11 Куы уæ бакæной æм- бырдгæнæнтæм, сæргълæу- джытæм æмæ хицауадтæм, уæд мæт ма кæнут, куыд æмæ уæ цы зæгъын хъæу- дзæн, ууыл; 12 Уымæн æмæ уæ Сыгъ- дæг Уд сахуыр кæндзæн уы- цы сахат, цы дзурын хъæуы, ууыл. 13 Адæмæй иу чидæр загъ- та Уымæн: Ахуыргæнæг! зæгъ ме ’фсымæрæн, цæмæй уый бынтæ мемæ адих кæна. 14 Уый та загъта уыцы адæймагæн: чи сæвæрдта Мæн сымахæн тæрхонгæнæ- гæй, кæнæ уарæгæй? 15 Уыимæ загъта уыдо- нæн: кæсут, уæхи хъахъхъæ- нут хъæздыгдзинæдтæ æм- бырд кæнынæй, уымæн æмæ адæймаджы цард йæ бирæ мулкæй нæу. 16 Æмæ загъта уыдонæн фæсномыг ныхас: иу хъæз- дыг адæймагæн йæ быдыры æрзад хорз тыллæг; 17 Æмæ уый хъуыды код- та йæхи мидæг: цы бакæ- нон? кæдæм æрæмбырд кæ- нон мæ хортæ, уый нæй. 8Мтф. 10, 32; Мрк. 8, 38; Лук. 9, 26; 2 Тим. 2, 12. 10 Мтф. 12,31; Мрк. 3, 28; 1 Иоан. 5, 16. 11 Мтф. 10, 19; Мрк. 13, 11. 15 Мрк. 4, 19; 1 Тим. 6, 9. 19 1 Кор. 15, 32. 20 Иов 20, 22; Пс. 38, 7; Иер. 17, 11. 21 Мтф. 6, 20, 1 Тим. 6, 19 22 Пс. 54, 23; Мтф. 6, 25; 1 Пет. 5, 7. 24 Пс. 103, 27- 28. 18 Æмæ загъта: мæнæ цы бакæндзынæн: райхалдзы- нæн мæ хордонтæ æмæ са- раздзынæн стылдæртæ, æмæ æрæмбырд кæндзынæн уыр- дæм мæ хортæ æмæ мæ ис- бон иуылдæр. 19 Æмæ зæгъдзынæн мæ удæн: мæ уд! бирæ мулк ис дæумæ, бирæ азты фаг: дæ фæллад уадз, хæр, нуаз æмæ хъæлдзæг у. 20 Фæлæ Хуыцау загъта уымæн: æнæзонд! ацы æхсæв дæ уд айсдзысты дæуæн; кæ- мæн баззайдзысты, ды кæй æрæмбырд кодтай, уыдон? 21 Афтæ вæййы хæзнатæ йæхицæн чи æмбырд кæны, уыдонимæ, фæлæ Хуыцауы мидæг нæ хъæздыг кæны. 22 Æмæ загъта Иæ ахуыр- гæнинæгтæн: уымæ гæсгæ зæгъын сымахæн: мæт ма кæнут уæ удтыл, цы бахæ- рат, нæдæр уæ буарыл, цы скæнат: 23 Уд стылдæр у хойра- гæй, æмæ буар — дарæсæй. 24 Акæсут ма халæттæм: уыдон нæ тауынц, нæ кæр- дынц; нæй уыдонмæ нæдæр æвæрæн бынæттæ, нæдæр хордæттæ, æмæ Хуыцау æф- сады уыдоны; цас хуыздæр стут сымах мæргътæй? 25 Уæвгæ сымахæй мæт кæнынæй йæ асыл иу æлмæ- рин дæр чи бафтаудзæн? 26 Уæдæ уæ бон кæд иу гыццыл дæр нæу скæнын, уæд цы мæт кæнут иннæтыл? 27 Акæсут ма лилитæм, куыд рæзынц уыдон: фæл- лой нæ кæнынц, не ’лви- сынц; фæлæ зæгъын сыма- 134
ЛУКАИЫ Сæр 12 хæн, Соломон дæр йæ æппæт кады нæ дардта ахæм дарæс, куыд алчидæр уыдонæй. 28 Кæд быдыры кæрдæ- джы, кæцы абон ис, райсом та уыдзæн æппæрст пецы, Хуыцау афтæ аразы, уæд уæлдайдæр та сымах, лæ- мæгъ уырнджытæ! 29 Уæдæ ма агурут цы хæ- рат, кæнæ цы нуазат, æмæ ма тыхсут, 30 Уымæн æмæ æппæт уы- дон агурынц ацы дунейы адæм; уæ Фыд та зоны, сы- мах уыдон хъуаг кæй стут; 31 Тынгдæр агурут Хуы- цауы Паддзахад, æмæ уыдон æппæт сымахыл бафтдзысты. 32 Ма тæрс, гыццыл дзуг! уымæн æмæ уæ Фыды хорз фæндон у сымахæн Паддза- хад раттын. 33 Уæй кæнут уæ мулк æмæ дæттут хорзæх. Цæттæ кæнут уæхицæн зæронд чи нæ кæны, ахæм æвæрæнтæ, къаддæр чи нæ кæны, ахæм хæзнатæ арвыл, кæдæм да- вæг хæстæг нæ цæуы, æмæ кæм рæмпæг нæ хæры; 34 Уымæн æмæ уæ хæзна кæм ис, уым уæ зæрдæ дæр уыдзæн. 35 Уадз уæнт уæ рæттæ уæ астæутыл баст æмæ уæ рухсгæнæнтæ судзæнт; 36 Æмæ сымах ут чын- дзæхсæвæй йæ æлдармæ æр- баздæхын æнхъæлмæ чи кæ- сы, ахæм адæмы хуызæн, цæмæй куы æрбацæуа æмæ бахойа, уыцы сахат уымæн дуар бакæной. 37 Тæхудиаг сты уыцы цагъартæ, кæцыты сæ æл- 31 Мтф. 6, 33, Мрк. 10, 30. 33 Мтф. 6, 20. 35 1 Пет. 1, 13; Еф. 3, 16. 39 Мтф. 24, 43; 2 Пет. 3, 10; 1 Фес. 5, 2; Рарг. 16, 15. 42 Мтф. 24, 45 дар, æрцæугæйæ, æрæййафа хъæлдзæгæй; æцæг зæгъын сымахæн, уый йæ астæу æр- бабæтдзæн æмæ æрбадын кæндзæн уыдоны, æмæ сæм бацæугæйæ, лæггад кæндзæн уыдонæн. 38 Æмæ куы æрцæуа дык- каг хъахъхъæнын афон, æр- тыккаг хъахъхъæнын афон дæр, æмæ уыдоны афтæмæй куы æрæййафа, уæд тæху- диаг сты уыцы цагъартæ. 39 Сымах зонут, куы зыд- таид хæдзары хицау, кæцы сахат æрбацæудзæн давæг, уæд хъæлдзæг уыдаид æмæ нæ бауагътаид йæ хæдзар фæкъахын: 40 Цæттæ ут сымах дæр, уымæн æмæ кæцы сахат æн- хъæл не стут, æрцæудзæн Адæймаджы Фырт. 41 Уæд загъта Уымæн Петр: Хицау! махæн зæгъыс ацы фæсномыг ныхас, æви æппæтæн дæр? 42 Хицау та загъта: чи у æууæнкджын æмæ æмбаргæ хæдзармæгæсæг, кæцыйы æл- дар сæвæрдта йæ æххуырсты- ты сæргъыл, цæмæй уыдонæн афоныл сæ дзулы хай дæтта? 43 Тæхудиаг у уыцы ца- гъар, кæцыйы йæ æлдар, æрцæугæйæ, æрæййафа аф- тæ кæнгæ; 44 Æцæг зæгъын сыма- хæн, йæ æппæт мулкы сæр- гъыл æй сæвæрдзæн. 45 Фæлæ куы зæгъа уыцы цагъар йæ зæрдæйы: «тагъд не ’рбацæудзæн мæ æлдар», æмæ куы райдайа нæмын æххуырстыты, хæрын, нуа- |зын æмæ расыг кæнын, 135
Сæр 12, 13 ЛУКАИЫ 46 Уæд æрцæудзæн уыцы цагъары æлдар, æнхъæлмæ кæд нæ кæсы, уыцы бон, æмæ æнхъæл кæд нæу, уыцы сахат, æмæ йæ афаддзæн, æмæ йæ æнæрæстытимæ иу хъысмæты хай бакæндзæн. 47 Уыцы цагъар та, кæцы зыдта йæ æлдары фæндон, æмæ нæ уыд цæттæ, æмæ нæ кодта уый фæндонмæ гæсгæ, бирæ над уыдзæн; 48 Фæлæ чи нæ зыдта, афтæмæй æфхæрыны аккаг бакодта, уый над уыдзæн къаддæр. Æмæ алкæмæй, би- рæ лæвæрд кæмæ ис, уымæй бирæ агуырд уыдзæн; æмæ бирæ кæй бæрны бакодтой, уымæй фылдæр бадомдзы- сты. 49 Зынг æрхæссынмæ æр- цыдтæн Æз зæхмæ, æмæ Мæ куыд фæнды, цæмæй уый ныр ссудза! 50 Аргъуыдæй хъуамæ Æз саргъауон; æмæ Æз куыд фæлмæцын, цалынмæ уый сæххæст уа! 51 Æнхъæл стут мыййаг, Æз æрцыдтæн зæххæн са- бырдзинад раттынмæ? нæ, зæгъын сымахæн, фæлæ хи- цæндзинад; 52 Уымæн æмæ нырæй фæстæмæ фондзæй иу хæ- дзары райдайдзысты хицæн- тæ кæнын: æртæйæ дыууæ- йы ныхмæ, æмæ дыууæйæ æртæйы ныхмæ; 53 Фыд уыдзæн фырты ныхмæ, æмæ фырт фыды ныхмæ; мад чызджы ныхмæ æмæ чызг мады ныхмæ; æф- син йæ1 чындзы ныхмæ, æмæ чындз йе ’фсины ныхмæ. | 47 Иоан 15, 22. 50 Мтф. 20, 22. 51 Мтф. 10, 34. 53 Мих. 7, 6. 54 Мтф. 16, 2 58 Мтф. 5, 25. 54 Загъта адæмæн дæр: куы фенут сымах мигъ ны- гуылæнæй ссæугæ, уыцы са- хат зæгъут: «къæвда уы- дзæн»; æмæ афтæ вæййы; 55 Æмæ хуссарæй дымгæ куы кæны, уæд зæгъут: «тæвд уыдзæн»; æмæ вæййы. 56 Цæстмæхъустæ! зæхх æмæ арвы цæсгом иртасын зонут, уæд уыцы рæстæг куыд нæ базондзыстут? 57 Сымах та уæхæдæг уæ- химæ гæсгæ цæуылнæ тæр- хон кæнут, æрцæуын цæуыл æмбæлы? 58 Куы цæуай дæ фыдгу- лимæ сæргълæуджытæм, уæд фæндагыл бацархай, уымæй суæгъд уæвыныл, цæмæй уый ма бакæна дæу тæрхон- гæнæгмæ, тæрхонгæнæг та дæ ма ратта удхарæй марæг- мæ, удхарæй марæг та дæ ма баппара ахæстонмæ; 59 Зæгъын дæуæн нæ ра- цæудзынæ уырдыгæй, ца- лынмæ фæстаг капеччы онг раттай, уæдмæ. СÆР 13 1 Фæсмон фæкæн, кæнае фесæф, ле- гъуи бæласы тыххæй фæсномыг ныхас. 10 Къæдзнизæй рынчын сылгоймаджы сдзæбæх сабаты; ныхмæ лæуджыты ных- мæдзырд. 18 Фæсномыг ныхæстæ хъы- цъыйы нæмыг æмæ æнхъизæны тыххæй. 22 Уыпгæг дуар æхгæд куы уа 31 Йе- сойы дзуапп Иродæн. 34 «Иерусалим! ИерусалимЧ Уыцы рæстæг æрбацыдыс- ты иуæй-иутæ æмæ ра- дзырдтой Уымæн Галилейæг- ты тыххæй, кæцытæн Пилат сæ туг схæццæ кодта сæ ны- вæндтимæ. 2 Иесо загъта уыдонæн уый тыххæй: сымах æнхъæл 136
ЛУКАЙЫ Сæр 13 стут, æмæ уыцы Галилейæг- тæ уыдысты æппæт Галиле- йæгтæй тæригъæдджындæр, афтæ кæй фæхъизæмар код- той? 3 Нæ, зæгъын сымахæн; фæлæ куы нæ фæкæнат фæс- мон, уæд иуылдæр афтæ фе- сæфдзыстут. 4 Кæнæ æнхъæл стут, Си- лоамы мæсыг кæуыл æрхауд æмæ ныцъцъæл кодта уыцы æстдæс адæймаджы, Иеруса- лимы цæрджытæй сеппæтæй аххосджындæр уыдысты? 5 Нæ, зæгъын сымахæн; фæлæ фæсмон куы нæ фæ- кæнат, уæд иуылдæр афтæ фесæф дзыстут. 6 Æмæ загъта ацы фæс- номыг ныхас: кæмæндæр йæ сæнæфсирдоны уыдис сагъд легъуи бæлас, æмæ æрбацыд ууыл дыргъ агурынмæ, æмæ йыл не ссардта; 7 Æмæ загъта сæнæфсир- доны кусæгæн: мæнæ æз æр- тыккаг аз цæуын ацы легъуи бæласыл дыргъ агурынмæ æмæ йыл нæ арын; алыг æй кæн: зæхх дæр ма цæмæн ахсы? 8 Фæлæ уый загъта уы- мæн дзуаппæн: æлдар! ныу- уадз ма йæ ацы аз дæр, ца- лынмæ æз йæ алфамбылай скъахон æмæ йыл фаджыс ныккæнон: 9 Кæд æрхæссид дыргъ; фæлæ куы нæ, уæд æй иннæ аз алыг кæндзынæ. 10 Æмбырдгæнæнтæй иуы ахуыр кодта Уый сабаты; 11 Уым уыд сылгоймаг, кæцымæ æстдæс азы æнæхъа-1 руйы уд уыдис: уый ныкъ-1 Сæр 13 6 Ис. 5, 2. 7 Мтф. 21, 19. 14 Рац 20, 9 18 Мтф 13, 31; Мрк. 4, 30 къæдзтæ æмæ нæ уыд йæ бон раст слæууын. 12 Иесо, фенгæйæ уый, фæдзырдта æмæ загъта уы- мæн: сылгоймаг! ды уæгъд кæныс дæ уæззау низæй. 13 Æмæ æрæвæрдта ууыл къухтæ; æмæ уыцы сахат сылгоймаг сраст æмæ бай- дыдта кадджын кæнын Хуы- цауы. 14 Уæд æмбырдгæнæны хицау мæсты кæнгæйæ, Иесо сабаты кæй сдзæбæх кодта, загъта адæмæн: ис æхсæз бо- ны, кæцыты æмбæлы кæ- нын; уыцы бонты цæут дзæ- бæх кæнынмæ, фæлæ сабат- бон та нæ. 15 Хицау загъта уымæн дзуаппæн: цæстмæхъус! алчи дæр уæ нæ райхалы йæ галы кæнæ хæрæджы кæвдæсæй сабаты æмæ сæ нæ акæны дон бадарынмæ? 16 Уæдæ ацы Авраамы чызджы та, кæцыйы хæйрæг сбаста мæнæ æстдæс азы, нæ æмбæлд мыййаг суæгъд кæ- нын уыцы бæттæнтæй сабат- бон? 17 Æмæ куы дзырдта Уый уыдон, Уымæ ныхмæ лæу- джытæ иуылдæр æфсæрмы кодтой; æмæ æппæт адæм цин кодтой Иæ æппæт кад- джын хъуыддæгтыл. 18 Уый та загъта: цæй хуызæн у Хуыцауы Паддза- хад æмæ йæ цæй хуызæн схонон? 19 Уый у хъыцъыйы нæ- мыджы хуызæн, кæцыйы адæймаг ныссагъта йæ цæ- хæрадоны: æмæ сырæзыд, æмæ сси стыр бæлас, æмæ 137
Сæр 13 I æрвон мæргътæ æмбæхстыс- ты йæ къалиуты. 20 Ноджыдæр загъта: цæй хуызæн схонон Хуыцауы Паддзахад? 21 Уый у æнхъизæны хуы- зæн, кæцыйы сылгоймаг сæ- вæрдта æртæ ссады барæны, цалынмæ иуылдæр сæн- хъызтис, уæдмæ. 22 Æмæ цыд сахартыл æмæ хъæутыл, ахуыр кæн- гæйæ, æмæ фæндаг Иеруса- лиммæ аразгæйæ. 23 Иу чидæр загъта Уы- мæн: Хицау! æцæг гыццыл сты ирвæзтытæ? Уый та за- гъта уыдонæн: 24 Архайут уынгæг дуа- рыл бацæуын, уымæн æмæ зæгъын сымахæн, бирæтæ ар- хайдзысты бацæуыныл æмæ нæ бафæраздзысты. 25 Хæдзары Хицау куы сыста æмæ дуæрттæ куы сæхгæна, уæд сымах, æдде- йы лæугæйæ, райдайдзыстут дуар хойын æмæ дзурын: «Хицау! Хицау! байгом кæн махæн». Фæлæ Уый зæгъ- дзæн сымахæн дзуаппæн: «нæ зонын сымах, кæцæй стут». 26 Уæд райдайдзыстут дзурын: «мах хордтам æмæ нуæзтам Дæ разы, æмæ нæ нæ уынгты ахуыр кодтай Ды». 27 Фæлæ Уый зæгъдзæн: «зæгъын сымахæн: нæ зонын сымах, кæцæй стут, ацæут Мæнæй, иуылдæр мæнгдзи- над кæнджытæ». 28 Уым уыдзæн кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс, куы фёнат Авраамы, Исахъы æмæ Иаковы, æмæ æппæт I пехуымпарты Хуыцауы Пад- дзахады, уæхи та сургæйæ æддæмæ. 29 Æмæ æрцæудзысты скæ- сæнæй æмæ ныгуылæнæй, æмæ цæгатæй æмæ хуссарæй, æмæ æрæнцайдзысты Хуы- цауы Паддзахады. 30 Æмæ мæнæ, ис фæс- тæгтæ, кæцытæ уыдзысты фыццæгтæ, æмæ ис фыццæг- тæ, кæцытæ уыдзысты фæс- тæгтæ. 31 Уыцы бон фарисейтæй иутæ æрбацыдысты æмæ дзырдтой Уымæн: ацу æмæ Дæхи аиуварс кæн ардыгæй, уымæн æмæ Ироды фæнды Дæу амарын. 32 Æмæ загъта уыдонæн: ацæут, зæгъут уыцы рува- сæн: мæнæ сурын хæйрæ- джыты æмæ дзæбæх кæнын абон æмæ райсом, æмæ æр- тыккаг бон фæуыдзынæн; 33 Уæвгæ Мæныл æмбæлы цæуын абон, райсом æмæ иннæбон, уымæн æмæ нæ вæййы, цæмæй пехуымпар, фесæфа Иерусалимы æд- дейы! 34 Иерусалим, Иерусалим, пехуымпарты цæгъдæг æмæ дæумæ æрвыстыты дуртæй марæг! цал хатты Мæн фæн- дыд дæ цоты æрæмбырд кæ- нын, маргъ йæ цъиутæ йæ базырты бын куыд бакæны, фæлæ сымах нæ бафæндыд! 35 Мæнæ уагъд цæуы сы- махæн уæ хæдзар афтидæй. Зæгъын сымахæн та, сымах Мæн кæй нал фендзыстут, цалынмæ нæ æрцæуа рæс- тæг, куы зæгъат: «арфæгонд Æрцæуæг Хицауы номæй!» 1УКАИЬ 20 Мтф. 13, 33. 22 Мтф. 9, 35; Мрк. бг 6. 24 Мтф. 7, 13 25 Мтф 7, 23; 25, 10, Лук. 6, 46. 27 Пс. 6, 9; Мтф. 25, 41; 1 Кор 8, 3; 1 Тим. 2, 19. 29 Уæв. 28, 14; Ис. 2, 3; 49, б; 60, 3;Мал. 1, 11. 30 Мтф. 19, 30; Мрк. 10, 31; Ап. к. 10,45;28, 28. 34 Мтф. 23, 37. 138
СÆР 14 1 Сдзæбæхдзинад сабаты. 7 Фыццаг быиæттæ æвэарын; мæгуыргурты æр- хуынд куывдмæ. 16 Стыр æхсæвæрмæ хуынд æмæ хуындтыты не ’сразы. 25 Чы- рыстийы фæдыл цæуыны аргъ; хи дзуар хæссын. Афтæ рауад æмæ сабаты Уый бацыд фарисейты хистæртæй иуы хæдзармæ къæбæр бахæрынмæ, æмæ уыдон сæ цæст дардтой Уымæ; 2 Æмæ мæнæ æрбалæууыд Иæ разы доннизæй рынчын адæймаг. 3 Уый тыххæй Иесо бафар- ста закъонзонджыты æмæ фарисейты: сабаты дзæбæх кæнын æмбæлы? 4 Уыдон ницы дзырдтой. Æмæ йæм баныдзæвгæйæ, сдзæбæх кодта уый æмæ йæ ауагъта. 5 Уæд загъта уыдонæн: искæмæн сымахæй йæ хæрæг кæнæ гал куы ныххауа цъа- йы, уæд æй уыцы сахат нæ сисдзæн сабаты дæр? 6 Æмæ ницы дзуапп дæт- тын уыд сæ бон уый тыххæй Уымæн. 7 Бафиппайгæйæ та, хуындтытæ куыд æвзæрстой фыццаг бынæттæ уый, загъ- та уыдонæн фæсномыг ны- хас: 8 Исчи дæ чындзæхсæвмæ куы бахона, уæд фыццаг бы- наты ма сбад, цæмæй афтæ ма рауайа æмæ хуындтытæй чидæр уыдонæн дæуæй кад- джындæр разындзæн, 9 Æмæ сымах æрхонæг ба-1 цæугæйæ ма зæгъа дæуæн: I «ратт уымæн бынат»; æмæ | дæ уæд æфсæрмыгæнгæ \ Л Сæр 14 |хъæудзæн бацахсын фæстаг бынат. 10 Фæлæ хуынд куы уай, уæд æрбацæугæйæ, сбад фæстаг бынаты, цæмæй дæ хонæг бацæугæйæ зæгъа дæ- уæн: «мæ хæлар! сбад уæл- дæр»; уæд дын уыдзæн кад дæ разы чи бады, уыдоны æхсæн: 11 Уымæн æмæ алкæцы йæхæдæг йæхи бæрзонд кæ- нæг ныллæггонд уыдзæн, йæхи ныллæг кæнæг та бæр- зондгонд уыдзæн. 12 Загъта Уый чи бахуыд- та уымæн дæр: куы кæныс сихор кæнæ æхсæвæр, ма фæдзур де ’мбæлттæм, нæ- дæр де ’фсымæртæм, нæдæр дæ хæстæджытæм, нæдæр хъæздыг сыхæгтæм, цæмæй дæ уыдон дæр ма ахоной æмæ дын ма бафидой. 13 Фæлæ куы кæныс куывд, уæд фæдзур мæгуыр- гуртæм, цæнкуылтæм, къуы- лыхтæм, куырмытæм, 14 Æмæ тæхудиаг уыдзы- нæ, уыдонæн сæ бон кæй нæу дæуæн бафидын, уымæн æмæ дæуæн лæвæрд уыдзæн рæстгæнджыты райгасы. 15 Фехъусгæйæ уый, Ие- мæ чи бадтис, уыдонæй чи- дæр загъта Уымæн: тæхуди- аг у чи бахæра дзул Хуы- цауы Паддзахады! 16 Уый та йын загъта: иу адæймаг скодта стыр æхсæ- вæр æмæ хуыдта бирæты; 17 Æмæ куы æрцыд æхсæ- вæры афон, уæд арвыста йæ цагъары хуындтытæн зæ- гъынмæ: рацæут, ныр алцы- дæр цæттæ у. [УКАИЬ Сæр 14 8Фæс.п 25, 6. 11 Мтф 23, 12; Лук. 18, 14. 12 Фæс н. 3,27-28 16 Фæс. н. 9, 2; Мтф. 22, 2, Рарг. 19, 9 139
Сæр 14 1 18 Æмæ, цыма ныхас ба- кодтой, афтæ иуылдæр рай- дыдтой хатыр курын. Фыц- цаг загъта уымæн: æз бал- хæдтон зæхх, æмæ мæн хъæуы ацæуын æмæ уый фе- нын; курын дæ, бахатыр мын кæн. 19 Иннæ загъта: æз бал- хæдтон фондз цæды галтæ æмæ уыдоны фæлварынмæ цæуын; курын дæ, бахатыр мын кæн. 20 Æртыккаг загъта: æз ус ракуырдтон æмæ уый тыххæй нæу мæ бон ацæуын. 21 Æмæ æрбаздæхгæйæ, уыцы цагъар уыдон радзыр- дта йæ æлдарæн. Уæд хæ- дзары хицау смæсты уæв- гæйæ, загъта йæ цагъарæн: ацу тагъддæр сахары уынг- тæ æмæ фисынтæм, æмæ æр- бакæн ардæм мæгуыргурты, цæнкуылты, къуылыхты æмæ куырмыты. 22 Æмæ загъта цагъар: æлдар! баххæст кодтон ды цы бардзырд раттай, уый æмæ ма бынат ис ноджыдæр. 23 Æлдар загъта цагъа- рæн: ацу фæндæгтæм æмæ кæрæттæм æмæ сразы кæн æрцæуынмæ, цæмæй байдзаг уа мæ хæдзар; 24 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн, уыцы хуындтытæй ничи бахæрдзæн мæ æхсæ- вæрæй: уымæн æмæ бирæ сты хуындтытæ, фæлæ гыц- цыл сты æвзæрстытæ. 25 Иемæ цыд бирæ адæм- тæ; æмæ Уый аздæхгæйæ, загъта уыдонæн: 26 \(æнмæ чи æрцæуа, уы- мæн, æнæуынон куы нæ суой | I йæ фыд æмæ мад, ус æмæ сывæллæттæ, æфсымæртæ æмæ хотæ, æмæ ма йæхи цард дæр, уæд уый бон нæу Мæн ахуыргæнинаг уæвын; 27 Æмæ чи цæуы Мæ фæ- дыл æмæ нæ хæссы йæ дзуар, уый бон нæу Мæ ахуыргæ- нинаг уæвын; 28 Уымæн æмæ сымахæй кæй бафæнда мæсыг сама- йын, раздæр нæ æрбаддзæн æмæ нæ банымайдзæн цы йæ бахардз кæнын хъæудзæн уыдон, цæмæй зона, ис æм кæронмæ саразыны фаг, 29 Цæмæй куы æрæвæра бындур æмæ йæ кæронмæ куы нæ сараза, уæд æппæт уынджытæ ма байдайой ху- дын ууыл, 30 Дзургæйæ: ацы адæй- маг райдыдта аразын æмæ йæ нæ фæцис кæронмæ? 31 Кæнæ цавæр паддзах, æндæр паддзахы ныхмæ хæстмæ цæугæйæ, нæ æр- баддзæн æмæ нæ бауынаф- фæ кæндзæн раздæр, дæс минимæ йæ бон бауыдзæн, ссæдз минимæ йæм, чи цæ- уы, уый ныхмæ лæууын? 32 Кæннод, уый дард ца- лынмæ уа, уæдмæ йæм ар- витдзæн минæвæрттæ бафи- дауыны тыххæй. 33 Афтæ сымахæй алчи- дæр, чи нæ бакæна æвдисæн, цы йæм ис уыдон æппæтыл, уый бон нæу Мæн ахуыргæ- нинаг уæвын. 34 Цæхх хорз у, фæлæ цæхх йæ хъару куы фесафа, цæмæй йын æй раздахдзынæ? 35 Нæдæр зæххæн бæззы, нæдæр фаджысæн; æддæмæ 1УКАИЬ 21 Мтф. 5, 3; 1 Кор. 1, 27-28 24 Мтф. 22, 8. 26 Мтф 10, 37 27 Мтф. 10,38; 16, 24; Мрк 8, 34; Лук. 9, 23;2Тим. 3, 12. 34 Мтф. 5, 13; Мрк. 9, 50. 140
йæ аппарынц. Кæмæн ис хъустæ хъусынæн, уадз хъу- сæд! СÆР 15 1 Фæсномыг ныхæстæ: сæфт фыс; 8 сæфт драхмæ, 11 сæфт фырт, йæ фыд æмæ æфсымæры тыххæй. Уымæ хæстæг цыдысты мытæртæ æмæ тæри- гъæдджынтæ иуылдæр, цæ- мæй Иæм байхъусой. 2 Фарисейтæ æмæ чины- джы дæснытæ та хъуыр- хъуыр кодтой, дзургæйæ: Уый тæригъæдджынты исы æмæ семæ хæры. 3 Фæлæ Уый загъта уыдо- нæн æндæр фæсномыг ныхас: 4 Сымахæй сæдæ фысы кæмæ уа æмæ дзы иу куы фесæфа, уæд нæ ныууадз- дзæн нæуæдз фарасты æдзæ- рæг ран, æмæ нæ ацæудзæн сæфт фысы агурынмæ, ца- лынмæ йæ ссара, уæдмæ? 5 Ссаргæйæ та йæ цин- гæнгæ сисдзæн йе уæхсджы- тæм; 6 Æмæ æрцæугæйæ сæхи- мæ, фæдзурдзæн йæ хæлæрт- тæм æмæ сыхæгтæм æмæ зæгъдзæн уыдонæн: цин кæ- нут мемæ, æз ссардтон мæ сæфт фысы. 7 Зæгъын уын, афтæ уæ- лæрвты иу фæсмонгæнæг тæ- ригъæдджыны тыххæй фыл- дæр цин уыдзæн, цæйнæфæл- тау нæуæдз фараст рæстгæ- нæгыл, фæсмон кæнын кæй нæ хъæуы. 8 Кæнæ цавæр сылгоймаг, дæс драхмæйы кæмæ уа, æмæ дзы иу драхмæ куы фе- сæфа, не ссудздзæн цырагъ æмæ нæ райдайдзæн мæрзын | >1 Сæр 14, 15 | агъуыст æмæ лæмбынæг агу- рын, цалынмæ йæ ссара? 9 Æмæ йæ куы ссара, уæд æрæмбырд кæндзæн йе ’мгæртты æмæ сыхæгты æмæ зæгъдзæн: цин кæнут мемæ, æз ссардтон мæ сæфт драх- мæ. 10 Зæгъын сымахæн, аф- тæ вæййы циндзинад Хуы- цауы Зæдтæм иу фæсмонгæ- нæг тæригъæдджыны тых- хæй дæр. 11 Ноджы ма загъта: иу адæймагæн уыд дыууæ фыр- ты; 12 Æмæ загъта уыдонæй кæстæр, фыдæн: мæ фыд! ратт мын бынтæй мæм цы хай хауы, уый. Æмæ фыд байуæрста мулк уыдонæн. 13 Иу гыццыл рæстæджы фæстæ, кæстæр фырт, æрæм- бырд кодта æппæтдæр æмæ ацыд дард бæстæм, æмæ уым æнæгъдау царды йæ мулк ба- хардз кодта. 14 Куы бахардз кодта уый æппæтдæр, уæд райдыдта уыцы бæстæйы тынг æххор- маг рæстæг æмæ уый хъуаг кæнын байдыдта; 15 Æмæ ацыд, уыцы бæс- тæйы цæрджытæй иумæ ба- цыд, уый та йæ арвыста йæ быдырмæ, хуытæ хизынмæ; 16 Æмæ уый цин кодтаид, хуытæ цы хæринаг хордтой, уымæй йæ гуыбын бафсады- ныл, фæлæ йын ничи лæ- вæрдта. 17 Иæхи æрæмбаргæйæ та, загъта: мæ фыдмæ цас æххуырстытæ хæры дзул уæлдайджынтæй, æз та ам сыдæй мæлын! 1УКАИЬ Сæр 15 4 Мтф. 18, 12. 141
Сæр 15, 16 ЛУКАЙЫ 18 Сыстон, ацæуон мæ фыдмæ æмæ зæгъдзынæн уы- мæн: мæ фыд! æз тæригъæд ракодтон арвы ныхмæ æмæ дæу размæ, 19 Æмæ ныр дæ фырт хуыйныны акккаг нал дæн, райс мæ дæ æххуырстыты нымæцмæ. 20 Сыстад æмæ ацыд йæ фыдмæ. Æмæ ма уый дард куы уыд, уæд æй йæ фыд федта æмæ йын фæтæри- гъæд кодта; æмæ азгъоргæ- йæ ныттыхст йæ æфцæджы æмæ йын пъатæ кодта. 21 Фырт та загъта уымæн: мæ фыд! æз тæригъæд ракод- тон арвы ныхмæ æмæ дæу размæ, æмæ дæ фырт хуый- ныны аккаг нал дæн. 22 Фыд та загъта йæ ца- гъартæн: рахæссут хуыздæр дарæстæ æмæ йыл сæ скæ- нут, æмæ раттут къухдарæн йæ къухæн æмæ дзабыртæ йæ къæхтæн; 23 Æмæ æрбакæнут хæсгæ род æмæ йæ аргæвдут: рай- дайдзыстæм хæрын æмæ цин кæнын, [ 24 Уымæн æмæ мæ ацы 24Еф.2, фырт уыд мард æмæ райгас, ^’ ^’’ сæфт уыд æмæ фæзынд. Æмæ 13, Рарг. райдыдтой цин кæнын. 3- * 25 Иæ хистæр фырт та уыд быдыры; æмæ раздæх- гæйæ, хæдзармæ, куы ’рба- хæстæг уæд фехъуыста за- рын æмæ циндзинад; 26 Æмæ фæдзургæйæ кус- джытæй иумæ, бафарста: цы у уый? 27 Уый загъта уымæн: де ’фсымаф æрбацыд, æмæ дæ (]>ыд аргæвста хаст род, уы-1 I мæн æмæ уый дзæбæхæй æр- бацыд. 28 Уый смæсты æмæ йæ нæ фæндыд мидæмæ бацæ- уын. Йæ фыд та рацæугæ- йæ, дзырдта уымæ. 29 Фæлæ уый загъта фы- дæн дзуаппæн: мæнæ, æз цал азы кусын дæуæн æмæ дæ фæдзæхстыты сæрты ни- куы ахызтæн; фæлæ ды ни- куы раттай мæнæн сæныкк дæр, цæмæй мæ хæлæртти- I мæ мæхи аивхæрсон; 30 Фæлæ дæ ацы фырт йæ мулк хæтæгтимæ куы бахорд- та, уæд æрбацыд æмæ ды ар- гæвстай уымæн хаст род. 31 Уый та йын загъта: мæ фырт! ды æдзухдæр мемæ дæ, æмæ мæнон иуылдæр дæу у; 32 Фæлæ цин кæнын æмæ хъæлдзæг уæвын æмбæлди ууыл, дæ ацы æфсымæр мард уыд æмæ райгас, сæфт уыд æмæ фæзынд. СÆР 16 1 Фæсномыг пыхас æиæууæпк хæдзар- мæгæсæгыл. 18 Къайад ахицæны 19Фæс- номыг мыхас хъæздыг æмæ мæгуыргур Лазæры тыххæй. Загъта Иæ ахуыргæнинæг- тæн дæр: иу адæймаг уыд хъæздыг æмæ йын уыд хæдзармæгæсæг, кæцыйыл бацыд уымæ хъаст, йæ мулк ын кæй хæлæттаг кæны; 2 Æмæ йæм фæдзургæйæ, загъта уымæн: уый цытæ хъусын æз дæу тыххæй? Ратт дæ куыстæн хыгъд, уы- мæн æмæ дарддæр дæ бон кусын нал у. 3 Уæд хæдзармæгæсæг йæ- хи мидæг загъта: цы бакæ- нон? мæ æлдар исы мæнæй 142
ЛУКАИЫ Сæр 16 хæдзармæ кæсæджы куыст: къахын мæ бон нæу, курын æфсæрмы кæнын; 4 Зонын, цы бакæнон, цæ- мæй мæ сæ хæдзæрттæм уа- дзой, мæ куыстæй мæ куы аиуварс кæной, уæд. 5 Æмæ фæдзырдта йæ æл- дары хæсджынтæм, алкæмæ дæр хицæнæй, загъта фыц- цагæн: ды цас дарыс мæ æл- дæрæй? 6 Уый загъта: сæдæ барæ- ны зети. Æмæ загъта уымæн: айс дæ къухæрфыст æмæ сбад, рæвдздæр ныффысс: фæндзай. 7 Уый фæстæ иннæмæн за- гъта: ды та цас дарыс? Уый загъта: сæдæ барæны мæнæу. Æмæ загъта уымæн: айс дæ къухæрфыст æмæ ныффыс: æстай. 8 Æмæ раппæлыд æлдар йæ æнæраст кусæгæй, æр- хъуыдыджын ми кæй бакод- та уымæй; уымæн æмæ ацы дуджы фырттæ сты æрхъуы- дыджындæр рухсы фырт- тæй, сæхи хъуыддаджы. 9 Æмæ Æз дæр зæгъын сы- махæн: уæхицæн агурут хæ- лæрттæ æнæраст хъæздыг- дзинадæй, цæмæй куы смæ- гуыр уат, уæд уæ райсой æнусмæ цæрæнтæм. 10 Гыццылыл æууæнк- джын æууæнкджын у бирæ- йыл дæр, фæлæ гыццылыл æнæууæнк бирæйыл дæр æнæууæнк у. 11 Уæдæ сымах кæд æнæ- раст хъæздыгдзинады нæ уыдыстут æууæнкджын, уæд æцæг сымах бар чи бакæн- дзæн? Сæр 16 ЭМтф. 6, 19; 19, 21 10 Мтф. 25, 21. 13 Мтф. 6, 24. 14 1 Тим. 6, 10. 15 1 Пад. 16, 7; Иер. 11, 20. 16 Мтф. 11, 12. 17 Ис. 40, 8. 18 Дык. з. 24, 1; Мтф. 19, 9. 12 Æмæ искæйы исбоны кæд нæ уыдыстут æууæнк- джын, чи ратдзæн сымахæн уæхион? 13 Никæцы кусæджы бон у кусын дыууæ æлдарæн: уы- мæн æмæ йын иу уыдзæн æнæуынон, иннæйы та уарз- дзæн; кæнæ иуыл æнувыд уыдзæн, иннæмæ та не ’здæх- дзæн. Уæ бон нæу кусын Хуыцауæн æмæ маммонæн. 14 Уыдæттæ фехъуыстой фарисейтæ дæр, кæцытæ уы- дысты æвзист уарзджытæ æмæ Иыл худтысты. 15 Уый загъта уыдонæн: сымах æвдисут уæхи рæст- гæнджытæй адæмы раз, фæ- лæ Хуыцау зоны уæ зæрдæ- тæ: уымæн æмæ адæммæ бæрзонд цы у, уый æлгъаг у Хуыцауы раз. 16 Закъон æмæ пехуым- партæ — Иоанны онг; уæ- дæй фæстæмæ Хуыцауы Паддзахад хъуыстгонд цæ- уы, æмæ алкæцы тыхæй ар- хайæг цæуы Уымæ. 17 Фæлæ тагъддæр арв æмæ зæхх аивгъуыйдзысты, уæддæр иу хахх дæр закъо- нæй нæ фесæфдзæн. 18 Алкæцы йæ усæй рахи- цæнуæвæг æмæ æндæры ра- курæг хæты; æмæ алкæцы йæ лæгæй рахицæн уæвæ- джы ракурæг хæты. 19 Иу лæг уыд хъæздыг, дардта хъæздыг дарæстæ æмæ алыбон дæр хорз минас кодта. 20 Уыд афтæ дæр иу мæ- гуыргур, йæ ном Лазæр, кæ- цы йæ дуары раз хуыссыд | хъæдгæмттæй 143
Сæр 16, 17 ЛУКАЙЫ 21 Æмæ йæ фæндыд хъæз- дыджы стъолæй цы къæбæр- тæ хауд, уыдонæй йæхи бафсадын; куыйтæ цыдысты æмæ йын йæ хъæдгæмттæ стæрдтой. 22 Амард мæгуыргур æмæ йæ Зæдтæ ахастой Авраамы хъæбысмæ; амард хъæздыг дæр, æмæ йæ баныгæдтой; 23 Æмæ зындоны, зындзи- нæдты уæвгæйæ, уый хæрд- мæ скаст, æмæ дардмæ фед- та Авраамы æмæ йæ хъæбы- сы Лазæры, 24 Æмæ сæрдиаг кæнгæ- йæ, загъта: фыдæл Авраам! фæтæригъæд мын кæн æмæ рарвит Лазæры, цæмæй йæ æнгуылдзы кæрон атула до- ны æмæ ме ’взаг ауазал кæ- на, уымæн æмæ æз хъизæ- мар кæнын ацы пиллоны. 25 Фæлæ Авраам загъта: мæ фырт! æрхъуыды кæн, ды кæй райстай хорздзинæд- тæ дæ зæххон царды мидæг, Лазæр та фыддзинæдтæ; ныр уый ам рæвдыд у, ды та ту- хæн кæныс; 26 Уымæй уæлæмæ махæй сымах æхсæн фидаргонд ис стыр адаг, афтæ æмæ арды- гæй кæй фæнды уырдæм ацæуын, уый бон нæу; афтæ уырдыгæй дæр махмæ нæ цæуынц. 27 Уæд загъта уый: курын дæ, фыдæл, арвит æй мæ фыды хæдзармæ, 28 Уымæн æмæ мæнæн ис фондз æфсымæры: уадз уы- донæн æвдисæнад бакæна, | цæмæй уыдон дæр ма æр- цæуой ацы хъизæмары бы- натмæ. 25 Иов 21: 7, 13. 29 Иоан. 5: 39, 45 Сæр 17 1 Мтф 18, 6; Мрк. 9, 42. 3 Лев. 19, 17; Мтф. 18, 15; Иак. 5, 19. 29 Авраам загъта уымæн: уыдонмæ ис Моисей æмæ пе- хуымпартæ; уадз хъусæнт уыдонмæ. 30 Уый та загъта: нæ, фы- дæл Авраам! фæлæ исчи мæрдтæй куы ацæуа уыдон- мæ, уæд фæсмон фæкæндзы- сты. 31 Уæд Авраам загъта уы- мæн: Моисей æмæ пехуым- партæм кæд нæ хъусынц, уæд, мæрдтæй исчи куы рай- гас уа, уæддæр нæ баууæнд- дзысты. СÆР 17 1 Рæдийындзннæдтæ, хатырдэинад, уырнындзинад æмæ коммæ кæсъшы тых- хæй. 11 Бузныгуæвæг хъотырджын Са- мариаг æмæ æбузн фараст. 20 <Уыцы бон, Адæймаджы Фырт куы фæзына»-. Загъта афтæ дæр Иесо Иæ ахуыргæнинæгтæн: рæ- дыддзинæдтæн æнæрцæугæ нæй, фæлæ мæгуыр йæ бон, кæй сæрты æрцæуынц уыдон: 2 Хуыздæр уыдаид уымæн йæ бæрзæйыл куыройы фыд куы æрцауыгътаиккой æмæ йæ денджызы куы ныппæрс- таиккой, цæйнæфæлтау ацы чысылтæй иуы фæрæдийын кæна. 3 Кæсут уæхимæ. Де ’фсы- мæр тæригъæд куы ракæна дæ ныхмæ, бауайдзæф ын кæн, æмæ фæсмон куы фæ- кæна, бахатыр ын кæн; 4 Æмæ авд хатты бон тæ- ригъæд куы ракæна дæ ных- мæ, æмæ авд хатты куы аз- дæха æмæ зæгъа: «фæсмон кæнын», — бахатыр ын кæн. 5 Æмæ загътой Апостолтæ Хицауæн: фæфылдæр кæн нæ уырнындзинад. 144
ЛУКАЙЫ Сæр 17 6 Хицау загъта: сымахмæ куы уаид уырнындзинад хъыцъыйы нæмыджы бæрц æмæ зæгъиккат ацы легъуи бæласæн: «фелвæс æмæ ныс- сæдз денджызы», уæд уый байхъусид сымахмæ. 7 Сымахæй искæмæ хуым- гæнæг кæнæ фыййау цагъар куы уа, æмæ уый быдырæй куы æрцæуа, уæд ын чи зæгъдзæн: «рацу тагъддæр, æрбад фынгыл»? 8 Фæлæ, нæ зæгъдзæн уы- мæн: «æхсæвæр мын æрцæт- тæ кæн, æрбабæтт дæ рон æмæ лæггад кæн мæнæн, ца- лынмæ хæрон æмæ нуазон, уый фæстæ хæр æмæ нуаз дæхæдæг»? 9 Арфæ кæндзæн мыййаг уыцы цагъарæн йæ бардзырд кæй сæххæст кодта уымæн, уый тыххæй? æнхъæл нæ дæн. 10 Афтæ сымах дæр, куы сæххæст кæнат цы уын бар- гонд у уый, дзурут: «мах ни- цæййаг цагъартæ; уымæн æмæ махæн цы кæнын æм- бæлд, уый бакодтам». 11 Иерусалиммæ цæугæ- йæ, Уый цыд Самари æмæ Галилейы æхсæнты. 12 Æмæ куы бацæйцыд Уый иу хъæумæ, уæд сæм- бæлд Ууыл дæс хъотырджы- ны, кæцытæ дæрддзæф æр- лæууыдысты. 13 Æмæ хъæрæй дзырд- той: Иесо, Ахуыргæнæг, фæ- тæригъæд нын кæн! 14 Фенгæйæ уыдоны, Уый загъта: ацæут, уæхи равди- сут сауджынтæм. Æмæ куы цыдысты уыдон, уæд асыгъ- дæг сты. 6 Мтф 17,20;21 21; Мрк. 11, 23. 10 Иов. 22, 3; 35, 7; 1 Кор 9, 16. 11 Иоан, 4, 4. 12 Лев. 13, 46. 14 Лев. 14, 2; Мтф. 8, 4;Мрк. 1, 44; Лук. 5, 14. 23 Мтф. 24, 23; Мрк. 13, 21. 25 Мтф. 16,21; 17, 22,20,18; Мрк. 8, 31. 15 Уыдонæй иу, уынгæйæ, кæй сдзæбæх, раздæхт, хъæ- рæй Хуыцауы кадджын кæн- гæ, 16 Æмæ æрхауд ныллæг Иæ къæхтæм, Уымæн арфæ кæнгæйæ; æмæ уый уыд Са- марийаг. 17 Уæд Иесо загъта: дæ- сæй не ссыгъдæг сты? фа- раст кæм сты? 18 Ацы æндæр мыггагоны йеддæмæ, иннæтæ куыннæ раздæхтысты Хуыцауæн кад раттынмæ? 19 Æмæ загъта уымæн: сыст, цу; дæ уырнындзинад дæ фервæзын кодта. 20 Фарисейтæй та фарст- уæвгæйæ, кæд æрцæудзæн Хуыцауы Паддзахад, дзуапп лæвæрдта уыдонæн: Хуыца- уы Паддзахад не ’рцæудзæн зынгæ хуызы, 21 Æмæ нæ зæгъдзысты: «мæнæ ам ис Уый», кæнæ: «уæртæ, уым». Уымæн æмæ, мæнæ Хуыцауы Паддзахад уæ мидæг ис. 22 Загъта афтæ дæр ах- уыргæнинæгтæн: æрцæудзы- сты бонтæ, кæд бафæнддзæн сымах фенын Адæймаджы Фырты бонтæй уæд та иу, æмæ нæ фендзыстут; 23 Æмæ зæгъдзысты сыма- хæн: «мæнæ, ам», кæнæ: «мæ- нæ, уым», — ма цæут æмæ макæйы фæдыл згъорут; 24 Уымæн æмæ арвырт- тывд, цæхæркалгæ арвы иу кæронæй куыд æрттивы, ар- вы иннæ кæронмæ, афтæ уыдзæн Адæймаджы Фырт Иæ боны. 25 Фæлæ раздæр æмбæлы 145
Сæр 17, 18 I Ууыл бирæ тухæнтæ фæкæ- нын æмæ уæвын æппæрст ацы мыггагæй. 26 Æмæ Нойы бонты куыд уыд, афтæ уыдзæн Адæйма- джы Фырты бонты дæр: 27 Хордтой, нуæзтой, ус- тытæ куырдтой, моймæ цы- дысты, уыцы бонмæ, цалын- мæ Ной бацыд наумæ, æмæ æрцыд донæй хъаймæт æмæ фесæфта сеппæты дæр. 28 Лоты бонты дæр куыд уыд: хордтой, нуæзтой, æл- хæдтой, уæй кодтой, сагъ- той, арæзтой; 29 Фæлæ Лот цы бон ра- цыд Содомæй, æркалд арвæй цæхæр æмæ сондоны арт æмæ сеппæты дæр ныццагъта: 30 Афтæ уыдзæн Адæйма- джы Фырт куы фæзына, уы- цы бон дæр. 31 Уыцы бон хæдзары сæр чи уа, йæ дзаумæттæ та хæ- дзары, уый мауал æрхизæд уыдон райсынмæ; æмæ чи уа быдыры, уый дæр фæстæмæ мауал раздæх: 32 Уæ зæрдыл дарут Лоты усы. 33 Иæ уды чи райдайа хъахъхъæнын, уый йæ фе- сафдзæн; чи йæ фесафа, уый йæ райгас кæндзæн. 34 Зæгъын сымахæн: уы- цы æхсæв дыууæйæ иу хуыс- сæны уыдзысты: иу ист уы- дзæн, иннæ та баззайдзæн; 35 Дыууæйæ куырой сдзы- сты иумæ: иу ист уыдзæн, иннæ та баззайдзæн; 36 Дыууæйæ уыдзысты быдыры: иу ист уыдзæн, ин- нæ та баззайдзæн. | 37 Уый тыххæй загътой |Уымæн: кæм, Хицау? Уый та загъта уыдонæн: мардыбуар кæм уа, уым æрæмбырд уы- дзысты цæргæстæ дæр. СÆР 18 1 Æнæраст тæрхонгæнæджы тыххæй фæсномыг ныхас; фариссй æмæ мытæры куывд. 15 «Уадзут сывæллæтты цæуын Мæнмэо. 18 Æнусоп цард; хъæздыг хи- цауы фарст. 31 Йесойы рагзагъд Йæ мæ- лæты тыххæй 35 Куырмы сдзæбæх Загъта уыдонæн фæсномыг ныхас дæр ма, æдзухдæр кувын кæй æмбæлы, æмæ æн- къард кæнын кæй нæ хъæуы, 2 Зæгъгæйæ: иу сахары I уыд тæрхонгæнæг, кæцы Хуыцауæй нæ тарст æмæ адæмæй не ’фсæрмы кодта. 3 Уыцы сахары уыд иу идæдз ус, æмæ уый цыд уы- мæ æмæ дзырдта: бахъахъ- хъæн мæ мæ фыдгулæй. 4 Фæлæ уый бирæ рæстæг нæ фæндыд баххуыс кæнын. Уый фæстæ загъта йæхæдæг йæхицæн: уæвгæ æз Хуыца- уæй дæр нæ тæрсын æмæ адæмæй не ’фсæрмы кæнын, 5 Фæлæ ацы идæдз ус мæ- нæн æнцой кæй нæ дæтты, уый тыххæй йæ бахъахъ- хъæнон, цæмæй мæн фæлмæ- цын кæнынмæ мауал цæуа. 6 Æмæ загъта Хицау: хъу- сут, цы зæгъы æнæраст тæр- хонгæнæг? 7 Хуыцау та нæ бахъахъ- хъæндзæн Иæ æвзæрстыты, æхсæвæй-бонæй Уымæ дзы- назджыты, кæд фæстиат кæ- ны сæ бахъахъхъæнынмæ, уæддæр? 8 Зæгъын сымахæн, тагъд кæй бадæтдзæн æххуысдзи- над уыдонæн. Фæлæ Адæй- 1УКАИЬ 26 Уæв. 7, 7; Мтф. 24, 37; 1 Пет. 3, 20. 28 Уæв. 19.14,24. 32 Уæв. 19, 26. 33 Мтф. 10, 39; Мрк. 8, 35; Лук. 9, 24; Иоан. 12, 25 35 Мтф. 24, 41. 37 Мтф. 24, 28. Сæр 18 1 Ром. 12, 12; Еф.6, 18; 1 Фес. 5, 17. 7 Пс. 9, 19; Лук. И, 9; Рарг. 6, 10. 146
ЛУКАЙЫ Сæр 18 маджы Фырт æрцæугæйæ ссардзæн уырнындзинад зæх- хыл? 9 Загъта иуæй-иутæн дæр, кæцытæ сæхицæй æнхъæл уыдысты рæстгæнджытæ кæй сты, æмæ ныллæг кодтой ин- нæты, ацы фæсномыг ны- хас: 10 Дыууæ адæймаджы ба- цыдысты кувæндонмæ баку- вынмæ: иу фарисей, иннæ та мытæр. 11 Фарисей слæугæйæ куывта йæхи мидæг афтæ: Хуыцау! арфæ кæнын Дæ- уæн, æз кæй нæ дæн иннæ адæмты хуызæн, давджытæ, æфхæрджытæ, хæтджытæ, кæнæ мæнæ куыд ацы мытæр: 12 Ком дарын дыууæ хат- ты къуырийы мидæг, дæт- тын дæсæм хай, цы мæм ха- уы, уымæй. 13 Мытæр та, дард лæу- гæйæ, йæ цæстытæ арвмæ сисын дæр нæ уæндыд; фæ- лæ, йæ риу хойгæйæ, дзырд- та: Хуыцау! у хæларзæрдæ мæнмæ, тæригъæдджынмæ! 14 Зæгъын сымахæн, уый иннæмæй бирæ растдæрæй ацыд йæ хæдзармæ: уымæн æмæ алкæцы, йæхæдæг йæхи бæрзондгæнæг æрныллæг уыдзæн, йæхи ныллæг кæ- нæг та сбæрзонд уыдзæн. 15 Хастой Уымæ сывæл- лæтты дæр, цæмæй Уый ба- ныдзæва уыдоныл; ахуыргæ- нинæгтæ та, уый уынгæйæ, бар нæ лæвæрдтой уыдонæн. 16 Фæлæ Йесо, бадзургæ- йæ уыдонмæ, загъта: уадзут сывæллæтты Мæнмæ цæуын æмæ сæ ма уромут, уымæн 9 Лук. 16, 15. 11 Ис. 58, 3; Рарг. 3, 17. 14 Иов. 22, 29; Фасс. н. 29, 23; Мтф. 23, 12; Лук. 14, 11. 15 Мтф. 19, 13; Мрк. 10, 13. 16 Мтф. 18, 3; 19, 14; 1 Пет. 2, 2; 1 Кор. 14, 20. 18 Мтф. 19, 16; Мрк. 10, 17. 20Рац 20, 12-16; Дык. з. 5, 17. 22 1 Тим. 6, 18-19. 24 Фæс. н. 11, 28; Мтф 19, 23; Мрк. 10, 23; 1 Тим. 6, 9-10. æмæ ахæмты у Хуыцауы Паддзахад; 17 Æцæг зæгъын сымахæн: чи нæ райса Хуыцауы Пад- дзахад сывæллоны хуызæн, уый йæм нæ бацæудзæн. 18 Æмæ бафарста Уый сæргълæуджытæй иу чидæр: хорз Ахуыргæнæг! цы мæ кæ- нын хъæуы, цæмæй мыггаг- мæйы цардæй хайджын уон? 19 Иесо загъта уымæн: цæмæн хоныс ды Мæн хорз? Ничи у хорз, æрмæст иунæг Хуыцауы йеддæмæ. 20 Зоныс фæдзæхстытæ: ма хæт; ма амар; ма дав; мæнгæвдисæнад ма кæн; кад кæн дæ фыд æмæ дæ мадæн. 21 Уый та загъта: уыдон æппæт бахъахъхъæдтон ме ’рыгонæй нырмæ. 22 Фехъусгæйæ уый, Иесо загъта уымæн: иу ма дын нæ фаг кæны: цы дæм ис, æппæт уыдон ауæй кæн æмæ сæ бай- уар мæгуыргуртæн, æмæ дын уыдзæн хæзна уæлæрвты; æрцу æмæ Мæ фæдыл цу. 23 Уый та адон фехъусгæ- йæ, фенкъард, уымæн æмæ уыд тынг хъæздыг. 24 Иесо, фенгæйæ, уый кæй фенкъард, загъта: куыд зын у хъæздыгдзинад кæмæ ис, уымæн бацæуын Хуыца- уы Паддзахадмæ! 25 Уымæн æмæ теуайæн æнцондæр у судзины бын ауайын, хъæздыгæн Хуыца- уы Паддзахадмæ бацæуы- нæй. 26 Адæттæ хъусджытæ загътой: уæдæ ма чи аир- вæздзæн? 27 Фæлæ Уый загъта: 147
Сæр 18, 19 I. адæймæгты бон цы нæ у, уый у Хуыцауы бон. 28 Петр та загъта: мæнæ, мах ныууагътам æппæтдæр æмæ ацыдыстæм Дæу фæдыл. 29 Уый загъта уыдонæн: æцæг зæгъын сымахæн: нæй ахæм, чи ныууадза йæ хæ- дзар, кæнæ ныййарджыты, кæнæ æфсымæрты, кæнæ хо- ты, кæнæ усы, кæнæ сывæл- лæтты Хуыцауы Паддзахады тыххæй, 30 Æмæ нæ райса бирæ фылдæр ацы рæстæг, æмæ æрцæуинаг æнусы мыггаг- мæйы цард. 31 Асидгæйæ, Иæ дыууа- дæс ахуыргæнинагмæ, загъ- та уыдонæн: мæнæ, мах цæ- уæм Иерусалиммæ, æмæ сæххæст уыдзæн пехуымпар- ты сæрты фыст иуылдæр Адæймаджы Фырты тыххæй: 32 Уымæн æмæ Иæ рат- дзысты муртаттæм æмæ Дзы фæхынджылæг кæндзысты, æмæ Иæ бафхæрдзысты, æмæ Иыл тутæ кæндзысты, 33 Æмæ нæмдзысты, æмæ Иæ амардзысты; æмæ æр- тыккаг бон райгас уыдзæн. 34 Фæлæ уыдон амæй ницы бамбæрстой, уыцы дзырдтæ уыдысты уыдонæн сусæг, æмæ сын цы дзырд- та, уый не ’мбæрстой. 35 Уый куы баввахс Иери- хонмæ, иу куырм бадт фæн- даджы был, хорзæх кургæйæ; 36 Æмæ фехъусгæйæ, йæ рæзты адæм кæй цæуынц, бафарста: уый цы у? 37 Уымæн загътой, Иесо Назорей кæй æрцæуы. 38 Уæд уый ныхъхъæр | I кодта: Иесо, Давиды Фырт! фæтæригъæд мын кæн. 39 Разæй цæуджытæ урæдтой уый, цæмæй банца- йа; фæлæ уый ноджы хъæр- дæрæй хъæр кодта: Давиды Фырт! фæтæригъæд мын кæн. 40 Иесо, æрлæугæйæ, уый æрбакæнын кодта Йæхимæ: æмæ уый куы æрбацыд Уы- мæ, уæд æй бафарста: 41 Цы дæ хъæуы Мæнæй? ’Уый загъта: Хицау! цæмæй æз ракæсон. 42 Иесо загъта уымæн: ракæс! дæ уырнындзинад дæ фервæзын кодта. 43 Æмæ уый уыцы сахат ракаст æмæ ацыд Иæ фæс- тæ, Хуыцауæн кад дæтгæйæ. Æмæ æппæт адæм уый фен- гæйæ, æппæлыдысты Хуы- цауы. СÆР 19 1 Мытæр Закхсйы фервæзт. 11 Фгссно- мыг ныхас æвзисты фунтыл. 28 Иеруса- лиммæ кадджын бацыд; адæмы къорд кадджын кодтой Уый. 41 Уый куыд Ие- русалимыл. 48 Кувæндонæй уæйгæнджы- ты æмæ æлхæнджыты расырд. Уый фæстæ Иесо бацыд Иерихонмæ æмæ фæ- цæйцыд ууылты. 2 Æмæ мæнæ, чидæр, йæ ном Закхей, мытæрты сæргъ- лæууæг, æмæ хъæздыг лæг, 3 Агуырдта Иесойы фе- нынмæ, чи у Уый, фæлæ адæмæй нæ уыд йæ бон, уы- мæн æмæ уыд асæй гыццыл; 4 Æмæ базгъоргæйæ раз- мæ, схызт легъуи бæласмæ, цæмæй Иæ фена, уымæн æмæ Иæ уыцы бæласы рæз- ты цæуын хъуыд. 1УКАЙЬ 28 Мтф. 19, 27; Мрк 10, 28. 31 Пс. 21. 7; Мтф 20, 18; Мрк. 10, 33. 32 Ис. 53, 7. 35 Мтф. 20, 29, Мрк. 10, 46. 148
5 Иесо куы бацыд уыцы бынатмæ, скæсгæйæ федта уый æмæ йын загъта: Зак- хей! æрхиз тагъддæр, уымæн æмæ абон хъæуы Мæн уæ- вын дæ хæдзары. 6 Æмæ уый тагъд-тагъд æрхызт æмæ Иæ цингæнгæ бахуыдта. 7 Æмæ иуылдæр, уынгæ- йæ уый, райдыдтой хъуыр- хъуыр кæнын æмæ дзырдтой, Уый кæй бацыд тæригъæд- джын адæймагмæ. 8 Закхей та слæугæйæ, за- гъта Хицауæн: Хицау! мæ мулкæн йе ’рдæг æз ратдзы- нæн мæгуыргуртæн, æмæ кæд искæйы бафхæрдтон ис- тæмæй, бафиддзынæн уыдо- нæн цыппар ахæмæй. 9 Иесо загъта уымæн: ныр æрцыд ирвæзындзинад ацы хæдзарæн, уымæн æмæ уый дæр Авраамы фырт у; 10 Уымæн æмæ Адæйма- джы Фырт, æрцыд сæфты ба- цагурын æмæ фервæзын кæ- нынмæ. 11 Уыдæттæм куы хъуыс- той, уæд сын загъта иу фæс- номыг ныхас дæр: уымæн æмæ Уый уыд Иерусалиммæ хæстæг, æмæ уыдон æнхъæл уыдысты, тагъд кæй байгом уыдзæн Хуыцауы Паддза- хад. 12 Æмæ загъта: иу чидæр адæймаг бæрзонд мыггагæй цыд дард бæстæм, цæмæй райса йæхицæн паддзахад æмæ раздæха; 13 Фæдзургæйæ, йæ дæс цагъармæ, ратта уыдонæн дæс минайы*, æмæ загъта уы- • Æвзисты фунт. >1 Сæр 19 |донæн: спайда сæ кæнут, ца- лынмæ æз раздæхон, уæдмæ. 14 Фæлæ йæ адæм нæ уарзтой æмæ йын йæ фæстæ арвыстой минæвæрттæ, зæгъ- гæйæ: нæ фæнды мах, цæмæй ныл уый паддзахиуæг кæна. 15 Æмæ паддзахад райс- гæйæ куы раздæхт, уæд фæ- дзурын кодта йæхимæ уыцы цагъартæм, кæцытæн ратта æвзист, цæмæй базона, чи дзы цы пайда скодта. 16 Æрцыд фыццаг æмæ загъта: æлдар! дæ мина æр- хаста дæс минайы. 17 Æмæ загъта уымæн: хорз, хæларзæрдæ цагъар! гыццылыл æууæнкджын кæй уыдтæ, уый тыххæй дын дæ [бар кæнын дæс сахары. 18 Æрцыд дыккаг æмæ за- гъта: æлдар! дæ мина спай- да кодта фондз минайы. 19 Загъта уымæн дæр: ды дæр у фондз сахары сæргъыл. 20 Æрцыд æртыккаг æмæ загъта: æлдар! мæнæ дæ ми- на, кæцыйы æз кæлмæрзæ- ны батухгæйæ, хъахъхъæд- тон; 21 Уымæн æмæ æз дæуæй тарстæн, æнæхатыр адæймаг кæй дæ уый тыххæй: исыс, цы нæ сæвæрдтай, æмæ кæр- дыс, цы нæ байтыдтай. 22 Æлдар загъта уымæн: дæхи дзыхæй тæрхон кæн- дзынæн дæуæн, хинæйдзаг цагъар! ды зыдтай, æз кæй дæн æнæхатыр адæймаг, исын, цы нæ сæвæрдтон, æмæ кæрдын, цы нæ байтыдтон; 23 Цæй тыххæй ды нæ раттай мæ æвзист пайда кæ- нынмæ, цæмæй, æз æрцæу- 1УКАИБ Сæр 19 8 Рац. 22, 1. 10 Мтф. 18, 11. 12 Мтф. 25, 14 17 Лук. 16, 10. 22 Иов. 15, 6; Мтф. 12, 37. 149
Сæр 19 1 гæйæ райстаин уый æфтиа- гимæ? 24 Æмæ загъта йæ разы лæуджытæн: райсут уымæй мина æмæ йæ раттут дæс минайы кæмæ ис, уымæн. 25 Æмæ загътой уымæн: æлдар! уымæ ис дæс минайы. 26 Зæгъын сымахæн, кæ- мæ ис, уымæн лæвæрд уы- дзæн, кæмæ нæй, уымæй та ист уыдзæн цы йæм ис, уый дæр; 27 Мæ уыцы знæгты та, кæцыты нæ фæндыд, цæмæй æз уыдоныл паддзахиуæг кæ- нон, æрбакæнут ардæм æмæ сæ мæ разы ныццæгъдут. 28 Адон зæгъгæйæ, Уый дарддæр ацыд, ссæугæйæ Ие- русалиммæ. 29 Æмæ куы æрбахæстæг Виффаги æмæ Вифанимæ, Елеоны хох чи хуынд, уæд арвыста Иæ дыууæ ахуыр- гæнинаджы, 30 Зæгъгæйæ: ацæут ком- коммæ хъæумæ; уырдæм ба- цæугæйæ, ссардзыстут æры- гон хæрæг бастæй, кæцыйыл адæмæй никуыма ничи бадт; райхалут, æмæ йæ æркæнут; 31 Æмæ уæ исчи куы ба- фæрса: «цæмæн æй уæгъд кæнут?» зæгъут ын афтæ: «уый хъæуы Хицауы». 32 Æрвыстытæ ацыдысты æмæ ссардтой, Уый сын куыд загъта, афтæ. 33 Куы уæгъд кодтой æрыгон хæрæджы, уæд йæ хицæуттæ загътой уыдонæн: цæмæн уæгъд кæнут хæрæ- джы? 34 Уы^он загътой: уый хъæуы Хицауы. | I 35 Æмæ йæ æркодтой Ие- сомæ; сæ дарæстæ баппæрс- той къæлæуыл æмæ йыл Ие- сойы сбадын кодтой. 36 Æмæ Уый куы фæцæй- цыд, уæд сæ дарæстæ тыд- той фæндагыл. 37 Фæлæ Уый Елеоны хо- хæй æруайæнмæ куы æрхæс- тæг, уæд бирæ ахуыргæни- нæгæ цингæнгæйæ хъæрæй райдыдтой Хуыцауы кад- джын кæнын, цы диссæгтæ федтой, уыдоны тыххæй. 38 Дзургæйæ: арфæгонд у Паддзах Хицауы номæй æр- цæуæг! фарн æрвтыл æмæ кад бæрзæндты! 39 Æмæ фарисейтæй иу- æй-иутæ адæмы ’хсæнæй за- гътой Уымæн: Ахуыргæнæг! банцайын кæн Дæ ахуыргæ- нинæгты. 40 Фæлæ Уый загъта уы- донæн дзуаппæн: зæгъын сы- махæн, уыдон куы банцайой, уæд дуртæ сдзыназдзысты. 41 Æмæ куы ’рбаввахс са- хармæ, уæд уымæ кæсгæйæ, скуыдта ууыл. 42 Æмæ загъта: о, ды, дæ ацы бон уæддæр куы базо- нис дæ сабырдзинадæн цы у! фæлæ уый æмбæхст у ныр дæ цæстытæй; 43 Уымæн æмæ æрцæу- дзысты дæуыл бонтæ, кæд де знæгтæ дæ алыварс фидæрт- тæ скæндзысты æмæ дыл æр- тыхсдзысты, æмæ дæ алыр- дыгæй суынгæг кæндзысты, 44 Æмæ ныххæлæттаг кæндзысты дæу, æмæ дæ ми- дæг дæ сывæллæтты фæ- цæгъддзысты, æмæ дæм дур дурыл нæ ныууадздзысты, дæ 1УКАИЪ 26 Мтф. 13, 12;25, 29; Мрк 4, 25; Лук. 8, 18. 27 Мтф. 22, 7. 29 Мтф. 21, 1; Мрк. 11, 1 35 Мтф. 21, 7, Мрк. 11, 7; Иоан 12, 14 38 Пс. 117, 26, Лук. 2, 14, Еф 2, 14 40 Авв 2, 11. 43 Ис 9, 3; Иср 6, 6, Иез. 21, 22; Мтф. 22, 7; Лук. 21, 6 150
ЛУКАИЫ Сæр 19, 20 бабæрæг кæнын афон кæй нæ базыдтай, уый тыххæй. 45 Æмæ бацæугæйæ ку- вæндонмæ, райдыдта уырды- гæй сурын уым уæйгæнджы- ты æмæ æлхæнджыты, 46 Дзургæйæ уыдонæн: фыст у: «Мæ хæдзар у кувæн- дон хæдзар», сымах та дзы абырджыты лæгæт скодтат. 47 Æмæ алыбон дæр ах- уыр кодта кувæндоны. Хис- тæр сауджынтæ та æмæ чи- ныджы дæснытæ æмæ адæ- мы хистæртæ агуырдтой Уый фесафынмæ, 48 Æмæ нæ ардтой, цы Иын бакодтаиккой, уый, уы- мæн æмæ æппæт адæм æнæс- цухæй хъуыстой Уымæ. СÆР 20 1 Йесокы бардарьшады тыххæй фарс- та 9 Фыдзæрдæ сæндонгæсты тыххæй фæсномыг ныхас. 21 «Кесæрыон дæттут кесæрæн...» 27 Саддукейты фарста æрв- тыл къайады тыххæй. 39 Чиныджы дæс- нытæ «нæ уæндыдысты Уый фæрсып»; «хъахъхъæнут уæхи уыдонæй». Уыцы бонтæй иуы, Уый адæмы куы ахуыр код- та кувæндоны æмæ хорз уацхъуыд хъусын кодта, æр- балæууыдысты хистæр сау- джынтæ æмæ чиныджы дæс- нытæ хистæртимæ 2 Æмæ загътой Уымæн: зæгъ нын, цавæр хицауадæй кæныс Ды адон, кæнæ чи ратта Дæуæн ацы бар? 3 Уый сын загъта дзуап- пæн: бафæрсдзынæн Æз дæр сымах иу хъуыддагæй, æмæ зæгъут Мæнæн: 4 Иоанны аргъуыд арвæй уыд, æви адæймæгтæй? 5 Уыдон та иумæ уынаф- 45 Мтф. 21, 12; Мрк. 11, 15; Иоан. 2, 15. 46 3 Пад. 8, 29; Ис 56, 7; Иер. 7, 11. Сæр 20 1 Мтф. 21, 23; Мрк. 11, 27. 6 Мтф. 14, 5. 9 Ис. 5, 1;Иер. 2, 21; Мтф. 21, 33; Мрк. 12, 1. 14 Дзут. I, 2. фæ кодтой, дзургæйæ: куы зæгъæм: «арвæй», уæд зæгъ- дзæн: «цæуылнæ баууæндыд- стут ууыл сымах?» 6 Афтæ куы зæгъæм: «адæймæгтæй уыд», уæд æп- пæт адæм дуртæй амардзыс- ты мах, уымæн æмæ уыдон æууæндынц Иоанн пехуым- пар кæй у. 7 Æмæ загътой: нæ зонæм, кæцæй у. 8 Иесо загъта уыдонæн: Æз дæр нæ зæгъдзынæн сы- махæн, адон цавæр хицауа- дæй кæнын. 9 Æмæ райдыдта Уый дзу- рын адæмæн ацы фæсномыг ныхас: иу адæймаг ныссагъ- та сæнæфсирдон, æмæ йæ ратта кусджытæм, æмæ йæ- хæдæг ацыд бирæ рæстæгмæ; 10 Æмæ йæ рæстæджы ар- выста сæнæфсирдоны кус- джытæм цагъары, цæмæй уыдон раттой уымæн сæ- нæфсирдоны дыргътæй; фæ- лæ йæ фæнæмгæйæ, сæнæф- сирдоны кусджытæ, арвыс- той афтидæй. 11 Ноджыдæр та арвыста æндæр цагъары; фæлæ уы- дон уый дæр та фæнæмгæйæ æмæ фелгъитгæйæ, афтидæй арвыстой. 12 Æмæ ноджыдæр арвыс- та æртыккаджы; фæлæ уы- дон уый дæр цæфтæй ра- тардтой. 13 Уæд загъта сæнæфсир- доны æлдар: цы кæнон? ар- витон мæ уарзон фырты; кæд уый фенгæйæ, фефсæр- мы уаиккой. 14 Фæлæ сæнæфсирдоны кусджытæ, уый фенгæйæ, 151
Сæр 20 I уынаффæ кодтой, иумæ дзур- гæйæ: уый у бындар; цом амарæм æй, æмæ йæ бынтæ мах уыдзысты. 15 Æмæ йæ сæнæфсирдо- нæй ракæнгæйæ æддæмæ, амардтой. Цы бакæндзæн уы- донимæ сæнæфсирдоны æл- дар? 16 Æрцæудзæн æмæ фе- сафдзæн уыцы сæнæфсирдо- ны кусджыты æмæ сæнæф- сирдон ратдзæн æндæртæм. Уый фехъусджытæ та загъ- той: уадз ма уæд! 17 Фæлæ Уый, бакæсгæйæ уыдонмæ, загъта: цы амоны ацы фыст: «дур, кæцыйы аиуварс кодтой аразджытæ, гъе уый сси фисыны сæр»? 18 Алкæцы, чи æрхауа уыцы дурыл, ныппырх уы- дзæн; уый кæуыл æрхауа, уый та ныцъцъæл кæндзæн. 19 Æмæ агуырдтой уыцы рæстæг хистæр сауджынтæ æмæ чиныджы дæснытæ, цæ- мæй Иæ æрцахсой, фæлæ фæтарстысты адæмæй, уы- мæн æмæ бамбæрстой, уыдо- ны тыххæй кæй загъта Уый, уыцы фæсномыг ныхас. 20 Æмæ сæ цæст даргæйæ Уымæ, барвыстой хинæйдзаг адæмы, кæцытæ сæхи æфсо- нæн равдыстаиккой рæст- гæнджытæй æмæ Иæ исты дзырдæй æрцахстаиккой, цæмæй Иæ раттой сæргъ- лæуджытæ æмæ хицауиуæг- гæнæджы къухтæм. 21 Æмæ Иæ уыдон бафар- стой: Ахуыргæнæг! мах зо- нæм, Ды раст кæй ахуыр кæныс æмæ дзурыс, æмæ нæ кæсыс цæсгоммæ, фæлæ | I Хуыцауы æцæг фæндагыл ахуыр кæныс; 22 Махæн дæттын æмбæ- лы хъалон кесæрæн æви нæ? 23 Уый та, бамбаргæйæ сæ хиндзинад, загъта уыдо- нæн: цы Мæ фæлварут? 24 Равдисут ма Мæнмæ æхца: кæй ныв æмæ уæл- фыст ис ууыл? Уыдон загъ- той: кесæры. 25 Уый загъта уыдонæн: уæдæ дæттут кесæрыон ке- сæрæн, Хуыцауыон та Хуы- цауæн. 26 Æмæ сæ бон нæ уыд Уый æрцахсын ныхасы адæ- мы раз, æмæ Иæ дзуаппыл дисгæнгæйæ, ныхъхъус сты. 27 Уæд æрбацыдысты иу- æй-иутæ саддукейтæй, мæрд- ты райгас кæй нæ уырны, æмæ Иæ бафарстой: 28 Ахуыргæнæг! Моисей ныффыста махæн, искæмæн куы амæла йæ усджын æф- сымæр æнæзæнæгæй, уæд йе ’фсымæр хъуамæ ракура уый усы æмæ йын зæнæг скæна. 29 Уыд авд æфсымæры: фыццаг ракуырдта ус, амард æнæзæнæгæй; 30 Ракуырдта уыцы усы дыккаг, æмæ уый дæр æнæ- зæнæгæй амард; 31 Ракуырдта йæ æртык- каг, афтæ авд дæр æмæ амардысты зæнæг нæ ныу- уадзгæйæ; 32 Сеппæты фæстæ амард ус дæр. 33 Уæдæ мæрдты райгасы, уыдонæй кæцыйы ус уыдзæн уый? уымæн æмæ авды ус дæр уд. 34 Йесо загъта уыдонæн 1УКАИЬ 15 Дзут. 13, 12. 17 Пс. 117, 22, Ис. 28, 16, Мтф. 21, 42; Мрк. 12, 10, Ап к. 4, 11, 1 Пет 2, 6; Ром. 9, 33 20 Мтф. 22, 15; Мрк. 12, 13. 25 Мтф 17,27;22, 21; Ром. 13, 7. 27 Мтф. 22, 23, Мрк 12, 18; Ап к 23, 8. 28 Дык.з 25, 5 152
ЛУКАЙЫ Сæр 20, 21 дзуаппæн: ацы дуджы цот ус курынц æмæ мой кæнынц; 35 Фæлæ уыцы дуджы æмæ мæрдтæй райгасы аккаг чи суа, уыдон ус нæ курынц æмæ моймæ нæ цæуынц, 36 Мæлгæ дæр нал кæн- дзысты, уымæн æмæ сты Зæдты æмхуызон æмæ сты Хуыцауы Фырттæ, райгас- дзинады фырттæ уæвгæйæ. 37 Мæрдтæ кæй райгас уы- дзысты, уый Моисей дæр рав- дыста къудзийы рæбын, куы схуыдта Хицауы Авраамы Хуыцау æмæ Исахъы Хуыцау æмæ Иаковы Хуыцау. 38 Хуыцау та нæу мæрд- ты Хуыцау, фæлæ æгæсты, уымæн æмæ Уымæ иуылдæр æгас сты. 39 Уый тыххæй чиныджы дæснытæй иуæй-иутæ загъ- той: Ахуыргæнæг! Ды хорз загътай. 40 Æмæ Иæ нал уæнды- дысты ницæмæй фæрсын. Уый та загъта уыдонæн: 41 Куыд зæгъынц, Чырыс- ти Давиды фырт у, зæгъгæ? 42 Давид йæхæдæг та зæ- гъы псаломты чиныджы: «за- гъта Хицау мæ Хицауæн: æрбад Мæ рахизварс, 43 Цалынмæ Дæ знæгты æрæвæрон Дæ къæхты бын». 44 Уæдæ Давид хоны Уый Хицау; куыд у Уый уымæн фырт? 45 Æмæ куы хъуыстой æппæт адæм, Уый загъта Иæ ахуыргæнинæгтæн: 46 Уæхи хъахъхъæнут чи- ныджы дæснытæй, кæцытæ уарзынц цæуын даргъ да- рæсты, æмæ уарзынц адæмы | 37 Рац. 3- 6, 16, Мтф. 22, 32; Мрк. 12, 26. 40 Мтф. 22, 42; Мрк. 12, 35. 42 Пс. 109, 1; Мтф. 22, 44. 46 Мтф. 23, 6; Мрк. 12, 38-39; Лук. 11, 43. Сæр 21 1 Мрк. 12, 41. 3 2 Кор 8, 12. 5 Мтф 24, 1; Мрк 13, 1. 6 3 Пад 9, 7; Лук 19, 44. 8Мтф. 24, 4; Мрк. 13, 5; 1 Иоан. 4, 1; Еф. 5, 6; 2 Фес. 2, 3. æмбырдты арфæтæ исын, æмбырдгæнæнты разæй ба- дын, æмæ минасы фыццаг бынаты бадын, 47 Кæцытæ хæрынц идæ- дзты хæдзæрттæ æмæ цæст- мæ бирæ кувынц, уыдон уый тыххæй фылдæр тæрхон райсдзысты. СÆР 21 1 Идæдз усы дыууае лептæйы æмæ уы- мæй раппæлд 5 Иерусалимы фехæлды тыххæй рагзагъд; нысæнттæ æмæ тасдзи- нæдтæ. 34 «Уæхимæ кæсут*. 37 Фæстаг амынд кувæндоны. Бакæсгæйæ та, Уый федта хъæздгуыты, хæзнадо- ны сæ лæвæрттæ æвæргæ, 2 Федта афтæ дæр мæ- гуыр идæдзы, уым дыууæ лептæйы сæвæргæ, 3 Æмæ загъта: æцæг зæ- гъын сымахæн, уыцы мæ- гуыр идæдз сеппæтæй фыл- дæр кæй сæвæрдта; 4 Уымæн æмæ уыдон иуылдæр сæвæрдтой сæ уæл- дайæ лæвар Хуыцауæн, уый та йæхи хъуагæй сæвæрдта, хæрынæн æм цы уыдис, уы- дон æппæтдæр. 5 Æмæ иуæй-иутæ куы дзырдтой кувæндоны тых- хæй, уый кæй у рæсугъдгонд зынаргъ дуртæй æмæ бавæр- гæ хæзнатæй, Уый загъта: 6 Æрцæудзысты бонтæ, кæцыты ам цы уынут сымах, уыдонæй дур дурыл нал баз- зайдзæн; иуылдæр хæлд уы- дзысты. 7 Æмæ бафарстой Уый: Ахуыргæнæг! кæд уыдзæн уый? æмæ цы нысан ис, уы- дон кæд уыдзысты, уымæн? 8 Уый загъта: уæхи хъахъ- 153
Сæр 21 ЛУКАЙЫ хъæнут, цæмæй уæ мачи фæ- рæдийын кæна, уымæн æмæ бирæтæ æрцæудзысты Мæ номæй, дзургæйæ, æз Чырыс- ти дæн; æмæ уыцы рæстæг хæстæг у. Ма цæут уыдоны фæстæ. 9 Куы фехъусат хæстыты æмæ змæстыты тыххæй, ма фæтæрсут: уымæн æмæ раз- дæр уыдоныл æмбæлы æр- цæуын; фæлæ уыцы сахат нæу кæрон. 10 Уæд загъта уыдонæн: сыстдзæн адæм адæмыл æмæ паддзахад паддзахадыл; 11 Уыдзæн стыр зæххæн- къуыстытæ ранæй-рæтты, æмæ æххормаг рæстæджытæ æмæ низтæ, æмæ тæссаг фæ- зындтæ, æмæ стыр нысæнт- тæ арвæй. 12 Æппæты разæй сымах- мæ бавналдзысты æмæ уæ сурдзысты, дæтдзысты уæ æмбырдгæнæнтæм æмæ ахæс- тæттæм, æмæ уæ кæндзысты паддзæхты æмæ хицауады размæ Мæ номы тыххæй; 13 Уыдзæн уый сымахæн æвдисæнадæн. 14 Уæдæ уæ зæрдыл дарут, раздæр уæ дзуапп сцæттæ кæнын кæй нæ хъæудзæн. 15 Уымæн æмæ уын Æз ратдзынæн дзых æмæ уæл- зонд, кæцымæ уæ ныхмæлæу- джытæн нæ бауыдзæн сæ бон ныхмæ дзурын, нæдæр ных- мæ лæууын. 16 Афтæ дæр лæвæрд уы- дзыстут уæ ныййарджытæй æмæ уе ’фсымæртæй æмæ уæ хæстæджытæй, æмæ хæ- лæрттæй, æмæ уæ иуæй-иу- ты амардзысты; 10 Ис. 19,2. 12 Мтф. 10,17;24, 9; Мрк. 13, 9; Иоан. 15, 20. 14 Лук. 12, 11. 15 Рац. 4, 12; Ап. к. 6, 10. 16 Мих. 7, 6. 19 Мтф. 10, 22. 20 Дан. 9, 27; Мтф. 24, 15; Мрк. 13, 14. 22 Зах. 14, 1. 25 Ис. 13, 10; Иез. 32, 7; Иоил. 2, 31; 3, 15; Ам. 5, 20; 8,9; Соф. 1, 15; Мтф. 24, 29; Мрк. 13, 24. 154 17 Æмæ æнæуынон уы- дзыстут æппæтæн Мæ номы тыххæй. 18 Фæлæ уæ сæры хъуын дæр нæ фесæфдзæн. 19 Уæ фæразондзинадæй уæ удты ирвæзын кæнут. 20 Куы фенат Иерусали- мы алыварс æфсæдтæ, уæд зонут йæ гæныстон кæнын афон кæй æрбахæстæг: 21 Уæд Иудейы уæвджытæ лидзæнт хæхтæм; æмæ са- хары чи ис, рацу уырдыгæй; æмæ алфамбылайты чи ис, уый йæм мауал бацæуæд, 22 Уымæн æмæ уыдон сты маст исæн бонтæ, уадз сæх- хæст уæнт фыстытæ æппæт дæр. 23 Мæгуыр сæ бон сывæр- джынтæн æмæ дзидзидар- джытæн уыцы бонты; уы- мæн æмæ стыр мæгуырдзи- над уыдзæн зæххыл æмæ маст ацы адæмыл: 24 Æмæ цагъд æрцæудзы- сты карды комæй, æмæ уа- цары акæндзысты уыдоны æппæт адæмтæм; æмæ Иеру- салим уыдзæн ссæст муртат- тæй, цалынмæ муртатты рæстæджытæ фæуой, уæдмæ. 25 Æмæ уыдзысты ны- сæнттæ хурыл æмæ мæйыл æмæ стъалытыл, зæххыл та адæмы æнкъарддзинад æмæ дызæрдыгдзинад; æмæ ден- джыз дæр схъæр кæндзæн æмæ сызмæнтдзæн; 26 Адæм мæлдзысты тæс- сæй æмæ бæллæхтæм æн- хъæлмæ кæсгæйæ, кæцытæ æрцæудзысты æппæт дуне- йыл, уымæн æмæ уæларвон тыхтæ фенкъуысдзысты.
ЛУКАИЫ Сæр 21, 22 27 Æмæ уæд фендзысты Адæймаджы Фырты, æрцæу- гæ æврагъыл тыхимæ æмæ стыр кадимæ. 28 Адон æххæст кæнын куы райдайой, уæд хæрдмæ уæхиуыл схæцут æмæ уæ сæртæ сисут, уымæн æмæ æр- хæстæг кæны уæ ирвæзын- дзинад. 29 Æмæ загъта уыдонæн фæсномыг ныхас: акæсут легъуи бæласмæ æмæ æппæт бæлæстæм: 30 Уыдон сыфтæ уадзын куы райдайынц, уæд уый фенгæйæ, зонут уæхæдæг, сæрд хæстæг кæй у; 31 Афтæ сымах дæр, куы фенат уыдон æххæстгæнгæ, зонут, Хуыцауы Паддзахад хæстæг кæй у. 32 Æцæг зæгъын сымахæн: нæма аивгъуыйдзæн ацы мыггаг, афтæ адон æппæт- дæр уыдзысты: 33 Арв æмæ зæхх аив- гъуыйдзысты, фæлæ Мæ дзырдтæ нæ аивгъуыйдзы- сты. 34 Кæсут уæхимæ, цæмæй уæ зæрдæтæ ма æруæззау уой фырхæрдæй æмæ расыг кæ- нынæй æмæ царды мæтæй, æмæ уæ цæмæй уыцы бон ма æрæййафа æвиппайды: 35 Уымæн æмæ уый, куыд хыз, æрцæудзæн зæххы цæс- гомыл æппæт цæрджытыл; 36 Уæдæ, хъæлдзæг ут алы афон æмæ кувут, цæмæй æп- пæт æрцæуинаг бæллæхтæй аирвæзат æмæ Адæймаджы Фырты раз балæууыны аккаг уат. 37 Бонæй Уый ахуыр код- 27 Дан. 7, Ю; Мрк. 13, 26. 28 Ром. 8, 23 33 Пс. 101, 27; Ис. 51,6; Мтф. 24, 35. 34 1 Пет. 4, 7; Ром. 13, 13; 1 Фес. 5, 6. 35 Ис. 24, 17. 36 Мтф. 24, 42; 25, 13; Мрк. 13, 33. 37 Иоан. 8, 2. Сæр 22 1 Мтф. 26, 2; Мрк. 14, 1. ЗМтф. 26, 14. 7 Дык. з. 16, 1; Мтф. 26, 17; Мрк. 14, 12. та кувæндоны: æхсæв та, рацæугæйæ, Елеоны хох чи хуынд ууыл æрвыста. 38 Æмæ æппæт адæм рай- сомæй цыдысты Уымæ хъу- сынмæ кувæндонмæ. СÆР 22 1 Иудæйы пълантæ гадзрахатæй рацæ- уыны тыххæй. 7 Фæстаг æхсæвæр; дзул æмæ сæн. 24 Стылдæр чи у? 31 Рагзагъд Петры бавдисæны тыххæй. 35 Дыууæ карды. 39 Тох Гефсиманы. 47 Йссойы ауæй æмæ хистæр сауджыны хæдзармæ аконд. 55 Петры бавдисæн; Йесо синед- рионы раз. Æрхæстæг æнæнхъизæнты бæрæгбон, кæцы хуынд Куадзæн; 2 Æмæ хистæр сауджынтæ æмæ чиныджы дæснытæ, агуырдтой, куыд Æй феса- фой, уымæн æмæ тарстысты адæмæй. 3 Бацыд хæйрæг Иудæйы мидæг, Искариотаг кæй хуыдтой, дыууадæсы нымæ- цæй иуы, 4 Æмæ уый ацыд æмæ дзырдта хистæр сауджынтæ æмæ сæргълæуджытимæ Уый куыд ауæй кæна уыдонæн, уый тыххæй. 5 Уыдон бацин кодтой æмæ сразы сты уымæн æхца раттыныл; 6 Æмæ уый зæрдæ бавæрд- та, æмæ æнцонвадат рæстæг агуырдта, цæмæй Иæ адæмы сусæгæй ауæй кæна уыдо- нæн. 7 Æрхæццæ æнæнхъизæн- ты бон, кæцыйы æмбæлд æр- гæвдын куадзæны уæрыкк. 8 Æмæ арвыста Иесо Петр æмæ Иоанны, зæгъгæйæ: ацæут, æрцæттæ кæнут ма- хæн бахæрынмæ куадзæн. 155
Сæр 22 ЛУКАИЫ 9 Уыдон та загътой Уы- мæн: кæм нын цæттæ кæнын кæныс? 10 Уый загъта уыдонæн: сахармæ куы бацæуат, уæд уыл сæмбæлдзæн адæймаг, дурыны дон хæсгæйæ; йæ фæстæ цæут, уый цы хæ- дзармæ бацæуа, уырдæм, 11 Æмæ зæгъут хæдзары хицауæн: «Ахуыргæнæг зæ- гъы дæуæн: кæм ис, Æз Мæ ахуыргæнинæгтимæ куадзæн кæм бахæрон, уыцы агъ- уыст?» 12 Æмæ уын уый фенын кæндзæн стыр æфснайд уат; уым æрцæттæ кæнут. 13 Уыдон ацыдысты, æмæ ссардтой, куыд сын загъта, æмæ æрцæттæ кодтой куа- дзæн. 14 Æмæ сахат куы æрхæц- цæ, Уый æрбадт æмæ Йемæ дыууадæс Апостолы. 15 Æмæ загъта уыдонæн: Мæн тынг фæндыд Мæ зын- дзинæдты размæ сымахимæ ацы куадзæн бахæрын; 16 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн, ныр æй нал хæр- дзынæн, цалынмæ Хуыцауы Паддзахады сæххæст уа, уæдмæ. 17 Æмæ райсгæйæ нуазæн, æмæ арфæ ракæнгæйæ, загъ- та: райсут æй æмæ йæ уе ’хсæн байуарут; 18 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн, кæй нал нуаздзы- нæн сæнæфсиры дыргъæй, цалынмæ Хуыцауы Паддза- хад æрцæуа, уæдмæ. 19 Æмæ райсгæйæ дзул æмæ арфæ ракæнгæйæ, æр- саста æмæ ратта уыдонæн, 14 Мтф 26, 20, Мрк 14, 18; Иоан 13, 12. 16 Ап к 10, 41 19 Мтф 26, 26; Мрк 14, 22; 1 Кор 11, 24 21 Пс. 40, 10, Мтф 26, 22-23 22 Ап к. 2, 23; 4, 28 27 Фил 2, 7 30 Мтф. 19, 28; 1 Кор. 6, 2;Рарг.З, 21, 20, 4 зæгъгæйæ: уый у Мæ Буар, кæцы лæвæрд цæуы сымах тыххæй; уый кæнут Мæн æрымысыны тыххæй. 20 Афтæ нуазæн дæр æх- сæвæры фæстæ, зæгъгæйæ: ацы нуазæн у ног фæдзæхст Мæ Туджы, кæцы сымах тыххæй калд цæуы. 21 Æмæ мæнæ, Мæ уæй- гæнæджы къух Мемæ фын- гыл. 22 Æниу Адæймаджы Фырт цæуы нысангондмæ гæсгæ; фæлæ мæгуыр уыцы адæй- маг, чи Иæ ратта. 23 Æмæ уыдон райдыдтой кæрæдзийы фæрсын, чи у цымæ уыдонæй, афтæ чи ба- кæндзæн. 24 Уыд се ’хсæн быцæу дæр, чи хъуамæ нымад уа стылдæр уыдонæй. 25 Уый та загъта уыдо- нæн: паддзæхтæ æлдариуæг кæнынц адæмтыл, æмæ уы- доныл бар дарджытæ хæрз- гæнджытæ хуыйнынц; 26 Фæлæ сымах афтæ нæ: стылдæр уæ чи у, уæд куыд къаддæр, сæргълæууæг та куыд, лæггадгæнæг. 27 Уымæн æмæ чи у стыл- дæр: бадæг, æви лæггадгæ- нæг? бадæг нæу мыййаг? Фæлæ Æз уе ’хсæн дæн, куыд лæггадгæнæг. 28 Фæлæ сымах Мемæ уы- дыстут мæ фыдæбæтты рæс- тæг, 29 Æмæ Æз сымахæн фæ- дзæхсын, Мæнæн Мæ Фыд куыд бафæдзæхста, Паддза- хад, 30 Цæмæй хæрат æмæ нуазат Мæ фынгыл Мæ Пад- 156
ЛУКАИЫ Сæр 22 дзахады, æмæ æрбаддзыстут паддзахы бадæнтыл Израилы дыууадæс фæлтæрæн тæрхон кæнынмæ. 31 Æмæ загъта Хицау: Си- мон! Симон! мæнæ хæйрæг куырдта, цæмæй уæ байтауа мæнæуау; 32 Фæлæ Æз куывтон дæу тыххæй, цæмæй ма фæмæ- гуыр уа дæ уырнындзинад; æмæ ды кæддæр аздæхгæйæ, сфидар кæн де ’фсымæрты. 33 Уый дзуапп ратта Уы- мæн: Хицау! Демæ æз цæттæ дæн цæуынмæ ахæстонмæ æмæ мæлæтмæ дæр. 34 Фæлæ Уый загъта: зæ- гъын дæуæн, Петр, нæма ныууасдзæн уасæг абон, аф- тæ ды æртæ хатты æвдисæн бакæндзынæ, Мæн кæй нæ зоныс, ууыл. 35 Æмæ загъта уыдонæн: Æз куы æрвыстон сымах æнæ голлаг æмæ æнæ хордзенæй æмæ æнæ дзабыртæй, уæд мыййаг исты хъуаг уыдыс- тут? Уыдон загътой: ницы. 36 Уæд Уый загъта уыдо- нæн: фæлæ ныр кæмæ ис голлаг, уый йæ райсæд, аф- тæ хордзен дæр; кæмæ нæй, ауæй кæнæд йæ дарæс æмæ балхæнæд кард; 37 Уымæн æмæ зæгъын сымахæн, кæй æмбæлы сæх- хæст уæвын Мæныл ацы фыст дæр: «æмæ фыдгæн- джытыл нымад æрцыд». Уы- мæн æмæ Мæн тыххæй цы ис, уый кæронмæ æрхæццæ кæны. 38 Уыдон загътой: Хицау! мæнæ ам дыууæ карды. Уый сын загъта: æгъгъæд у. 31 1 Пет. 5, 8 32 Мтф 16, 18; Иоан. 17, 15. 34 Мтф. 26, 34; Мрк. 14, 30; Иоан. 13, 38. 35 Мтф. 10,9-10; Мрк.6,8; Лук 9, 3; 10, 4 37 Ис. 53, 12; Мрк 15, 28. 39 Мтф. 26, 36; Мрк. 14, 32, Иоан. 18, 1. 40 Мтф. 26, 41, Мрк. 14, 38. 47 Мтф. 26, 47; Мрк. 14, 43; Иоан 18, 3. 39 Æмæ рацæугæйæ ацыд, æгъдаумæ гæсгæ Елеоны хохмæ; Иæ фæстæ ацыдысты Иæ ахуыргæнинæгтæ дæр. 40 Сæ бынатмæ ссæугæ- йæ, загъта уыдонæн: кувут, цæмæй ма бахауат фыдæв- зарæны. 41 Æмæ Иæхæдæг ацыд уыдонæй дур æхсты бæрц, æмæ уæрджытыл æрлæугæ- йæ, куывта, 42 Дзургæйæ: Мæ Фыд! о, куы уаид Дæ хорз фæндон ацы нуазæн Мæ рæзты ахæс- сын! æниу Мæн нæ, фæлæ Дæу фæндон уæд. 43 Фæзынд Уымæ Зæд уæ- ларвæй æмæ Иæ фидар код- та. 44 Æмæ тохы мидæг æну- выддæрæй куывта; æмæ Иæ хид уыд куыд туджы æр- тæхтæ, зæхмæ хаугæйæ. 45 Кувынæй сыстгæйæ, Уый æрцыд ахуыргæнинæг- тæм, æмæ сæ ссардта сæ хъыгдзинадæй фынæйæ, 46 Æмæ сын загъта: цы фынæй кæнут сымах? сыс- тут æмæ кувут, цæмæй ма бахауат фыдæвзарæны. 47 Уый ма куы дзырдта адон, афтæ фæзынд адæм, сæ разæй та цыд дыууадæсæй иу, йæ ном Иудæ, æмæ уый бацыд Иесомæ, цæмæй апъа кæна Уымæн. Уымæн æмæ сын ахæм нысан ратта: Кæ- мæн апъа кæнон æз, Уый у. 48 Иесо та загъта уымæн: Иудæ! пъа кæнынæй уæй кæ- ныс Адæймаджы Фырты? 49 Иемæ уæвджытæ та уынгæйæ, хъуыддаг цæмæ цæуы, загътой Уымæн: Хи- 157
Сæр 22 ЛУКАИЫ цау! кардæй ныццæвæм мах? 50 Æмæ уыдонæй иу ныц- цавта хистæр сауджыны ца- гъары æмæ йын йæ рахиз хъус ахауын кодта. 51 Уæд Иесо загъта: ныу- уадзут, æгъгъæд у. Æмæ аныдзæвгæйæ йæ хъусыл, сдзæбæх кодта уый. 52 Хистæр сауджынтæн, æмæ кувæндоны сæргълæу- джытæн, æмæ хистæртæн, Иæ ныхмæ æрæмбырд уæв- джытæн та Иесо загъта: цы- ма абырæгмæ рацыдыстут сымах кæрдтæ æмæ михти- мæ, цæмæй æрцахсат Мæн! 53 Алыбон уыдтæн Æз сы- махимæ кувæндоны, æмæ сымах нæ истат Мæнмæ уæ къухтæ; фæлæ ныр — сымах æмæ талынджы хицауады рæстæг у. 54 Æрцахсгæйæ Уый, акод- той æмæ æркодтой хистæр сауджыны хæдзармæ. Петр та цыд дæрддзæф сæ фæс- тæ. 55 Уыдон кæрты астæу арт куы скодтой æмæ иумæ сбад- тысты, уæд Петр дæр æрбадт сæ астæу. 56 Æххуырстытæй иу сыл- гоймаг, фенгæйæ уый арты раз бадгæйæ, бакæсгæйæ уы- мæ, загъта: ай дæр Иемæ уыд. 57 Фæлæ уый æвдисæн ба- кодта Ууыл, зæгъгæйæ сыл- гоймагæн: æз нæ зоиын Уый. 58 Рæхджы уый фæстæ æндæр, уый фенгæйæ, загъ- та: ды дæр уыдонæй дæ. Фæ-1 лæ Петр загъта уыцы адæй- магæн:1нæ. 59 Рацыд иу сахаты бæрц, | 54 Мтф 26, 57; Мрк. 14, 53; Иоан. 18, 24. 61 Мтф. 26, 34; Мрк. 14- 30, 72, Иоан. 13, 38. 63 Мтф. 26, 67; Мрк. 14, 65. 66 Пс. 2, 2; Мтф. 27, 2; Мрк. 15, 1, Иоан 18, 28. 69 Пс. 109, 1; Дан. 7, 13; Мтф. 26, 64; Мрк. 14, 62; Иоаи. 6, 62. ноджыдæр та чидæр фида- рæй дзырдта: бæлвырд ай дæр Иемæ уыд, уымæн æмæ уый у Галилейаг. 60 Фæлæ Петр загъта уы- цы адæймагæн: нæ зонын, ды цы дзурыс. Æмæ уыцы сахат, уый ма куы дзырдта, уасæг ныууасыд. 61 Уæд Хицау, аздæхгæ- йæ, бакаст Петрмæ; æмæ Петр æрхъуыды кодта Хи- цауы дзырд, Уый йын куыд загъта: цалынмæ уасæг ныу- уаса, уæдмæ Мæныл æртæ хатты æвдисæн бакæндзынæ. 62 Æмæ æддæмæ рацæу- гæйæ, уынгæгæй скуыдта. 63 Иесойыл цы адæм хæ- цыдысты, уыдон æвзæртæ дзырдтой Уымæн æмæ Иæ надтой; 64 Æмæ Иæ сæхгæнгæйæ, цафтой Иæ цæсгом æмæ Иæ фарстой: зæгъ ма чи Дæ ныццавта? 65 Æмæ бирæ æндæр æв- зæр ныхæстæ кодтой Уый ныхмæ. 66 Куы ’рбабон, уæд æрæмбырд сты адæмы хис- тæртæ, хистæр сауджынтæ æмæ чиныджы дæснытæ, æмæ Иæ бакодтой сæ синед- рионмæ, 67 Æмæ загътой: Ды Дæ Чырысти? зæгъ махæн. Уый загъта уыдонæн: куы уын зæгъон, уæд сымах нæ ба- уырндзæн; 68 Фæрсгæ та уæ куы ба- кæнон, дзуапп нæ ратдзыс- тут Мæнæн æмæ нæ ауадз- дзыстут Мæн; 69 Нырæй фæстæмæ Адæймаджы Фырт æрбад- 158
дзæн рахизырдыгæй Хуыца- уы тыхы. 70 Æмæ загътой иуылдæр: уæдæ Ды Хуыцауы Фырт Дæ? Уый дзуапп лæвæрдта уыдонæн: сымах зæгъут, Æз кæй дæн. 71 Уыдон та загътой: ца- вæр æвдисæнад ма нæ хъæ- уы? уымæн æмæ мах нæхæ- дæг фехъуыстам Иæ дзыхæй! СÆР23 1 Йесо Пилаты раз; ныллæггонд Иро- дæй. 13 Иудейты курдиат Йæ байтын- дзын 26 Голгофмæ фæндагыл. 33 Йесо дзуарыл; фыдгæнæджы фæфæсмон дзуа- рыл. 50 Иосифы ног ингæны баныгæд. Æмæ сыстадысты уыдон æмхуызонæй æмæ Иæ акодтой Пилатмæ. 2 Æмæ Иæ зылын кæнын райдыдтой, дзургæйæ: мах ссардтам, Уый кæй халы нæ адæмы æмæ бар нæ дæтты кесæрæн хъалон фидынæн, Иæхи Паддзах Чырысти хон- гæйæ. 3 Пилат бафарста Уый: Ды Дæ Иудейты Паддзах? Уый загъта уымæн дзуап- пæн: ды зæгъыс. 4 Пилат загъта хистæр сауджынтæн æмæ адæмæн: æз ницы аххос арын Ацы Адæймагмæ. 5 Фæлæ уыдон фидарæй ныллæугæйæ, дзырдтой, Уый кæй змæнты адæмы, ахуыр кæнгæйæ æппæт Иудейы, Галилейæ райдайгæйæ ацы бынаты онг. 6 Пилат, фехъусгæйæ Га- лилейы тыххæй, бафарста: æцæг Уый Галилейаг у? 7 Æмæ куы базыдта, Уый кæй у Ироды бæстæйæ, уæд | >1 Сæр 22, 23 |Æй арвыста Иродмæ, кæцы уыцы бонты уыд Иеруса- лимы. 8 Ирод, фенгæйæ Иесойы, тынг бацин кодта, уымæн æмæ йæ рагæй фæндыд Уый фенын, уымæн æмæ бирæ фехъуыста Уый тыххæй æмæ æнхъæлмæ каст Уымæй исты диссаг фенынмæ, 9 Æмæ Иæм бирæ фарс- татæ ратта; фæлæ Уый ницы дзуапп лæвæрдта уымæн. 10 Хистæр сауджынтæ та æмæ чиныджы дæснытæ лæууыдысты æмæ тынг зы- лын кодтой Уый. 11 Фæлæ Ирод йæ æфсæд- донтимæ, æрныллæг кæнгæ- йæ Уый æмæ Дзы фæхын- джылæг кæнгæйæ, скодта Ууыл ирд дарæс æмæ Иæ фæстæмæ арвыста Пилатмæ. 12 Æмæ уыцы бон Пилат æмæ Ирод сæ кæрæдзиимæ балымæнтæ сты, уымæн æмæ раздæр знæгтæ уыдысты сæ кæрæдзиимæ. 13 Пилат та басидгæйæ, хистæр сауджынтæм æмæ сæргълæуджытæм æмæ ад- æммæ, 14 Загъта уыдонæн: сымах æрбакодтат мæнмæ Ацы Адæймаджы, куыд адæмы æгъдаухалæг; æмæ мæнæ, æз сымах раз раиртæстон æмæ Иæ сымах цæмæй зылын кæнут, ахæм аххосæй ницы ссардтон Ацы Адæймагмæ; 15 Æмæ Ирод дæр афтæ: уымæн æмæ Иæ æз уымæ ар- выстон, æмæ Иæм мæлæты аккаг ницы разынд; 16 Уæдæ Иæ, бафхæргæ- йæ, ауадздзынæн. 1УКАЙЬ Сæр 23 1 Мтф. 27, 2; Мрк. 15, 1; Иоан. 18, 28. 2 Мтф. 22, 21. 3 Мтф. 27, 11; Мрк. 15, 2; Иоан. 18, 33; 1 Тим. 6. 13; Рарг. 1, 5. 8Лук. 9, 9. 11 Ис. 53, 3. 14 Мтф. 27, 23; Мрк. 15, 14; Иоан. 18,38; 19, 4. 159
Сæр 23 I 17 Уый та хъуыд бæрæг- боны тыххæй иу ахæсты уы- донæн суæгъд кæнын. 18 Фæлæ æппæт адæм райдыдтой хъæр кæнын: мæ- лæт Уымæн! фæлæ махæн суæгъд кæн Вараввæйы. 19 Вараввæ ахæстоны уыд сахары змæстыты æмæ лæг- марды тыххæй. 20 Пилат ногæй йæ хъæ- лæс фæбæрзонд кодта, фæнд- гæйæ йæ, Иесойы суæгъд кæнын. 21 Фæлæ уыдон хъæр код- той: байтындз, байтындз Æй! 22 Уый æртыккаг хатт за- гъта уыдонæн: цы æвзæрдзи- над ракодта Уый? æз ницы ссардтон мæлæты аккаг Уы- мæ; уæдæ Иæ бафхæргæйæ, ауадздзынæн. 23 Фæлæ уыдон тынг хъæр кæнгæйæ домдтой, цæ- мæй Уый тыгъд æрцæуа; æмæ фæуæлахиз уыдоны æмæ хистæр сауджынты хъæр. 24 Æмæ Пилат сфæнд код- та бакæнын уыдоны курди- атмæ гæсгæ, 25 Æмæ рауагъта уыдон кæй тыххæй куырдтой, змæс- тыты æмæ лæгмарды тыххæй ахæстоны чи уыд, уый, Ие- сойы та ратта уыдонмæ. 26 Æмæ Иæ куы акодтой, уæд æрцахстбй быдырæй цæуæг Киринейаг Симо- ны, дзуар ууыл сæвæрдтой, цæмæй йæ Иесойы фæстæ хæсса. 27 Æмæ Иæ фæстæ цыдис тынг бирæ адæм æмæ сыл- гоймæгтæ, кæцытæ куыдтой æмæ ^зынæзтой Ууыл. 28 Иесо та, раздæхгæйæ | I уыдонмæ, загъта: Иерусали- мы чызджытæ! ма кæут Мæ- ныл, фæлæ кæут уæхиуыл æмæ уæ цоты тыххæй; 29 Уымæн æмæ æрцæуынц бонтæ, кæцыты зæгъдзысты: «тæхудиаг æнæзæнæгтæ æмæ чи нæ ныййардта, уыцы хуылфытæ, æмæ чи нæ ба- дардта уыцы риутæ!» 30 Уæд райдайдзысты дзу- рын хæхтæн: «æрхаут ныл!» æмæ къуыбыртæн: «бамбæр- зут нæ!» 31 Уымæн æмæ цъæх бæ- ласимæ афтæ, кæд кæнынц, уæд хусимæ та цы уыдзæн? 32 Кодтой Уыимæ мæлæт- мæ дыууæ фыдгæнæджы дæр. 33 Æмæ куы бацыдысты Ныхы бынатмæ, уæд уым байтыгътой Уый æмæ фыд- гæнджыты, иуы Иæ рахи- зырдыгæй, иннæйы та гали- уырдыгæй. 34 Иесо та дзырдта: Мæ Фыд! бахатыр сын кæн, уы- мæн æмæ нæ зонынц, цы кæ- нынц. Æмæ хæлттæ æппар- гæйæ, уæрстой Иæ дарæстæ. 35 Æмæ лæууыдысты адæм æмæ кастысты. Худтысты уыдонимæ хицæуттæ дæр, дзургæйæ: иннæты ирвæзын кодта, кæд Хуыцауы æвзæрст Чырысти у, уæд уадз Иæхæ- дæг Иæхи аирвæзын кæнæд. 36 Афтæ æфсæддонтæ дæр æвзæр дзырдтой Уымæн, ба- цæугæйæ æмæ Иын дзмари бадæтгæйæ 37 Æмæ дзургæйæ: кæд Иудейы Паддзах Дæ, уæд Дæ- хæдæг Дæхи аирвæзын кæн. 38 Æмæ Иæ сæрмæ уыд фыст Грекъаг, Ромаг æмæ 1УКАИБ 18 Мтф. 27, 20; Мрк. 15, 11; Иоан. 18, 40; Ап к. 3, 14. ЗОИс. 2, 19, Ос. 10, 8; Рарг. 6, 16; 9, 6 33 Мтф. 27, 33; Мрк. 15, 22; Иоан. 19, 17. 34 Пс. 21, 19; Мтф. 5, 44; 27, 35; Мрк. 15, 24; Иоан. 19, 23. 160
ЛУКЛЙЫ Сæр 23, 24 Дзуттаг æвзæгтыл: Уый у Иудейы Паддзах. 39 Ауыгъд чи уыд, уыцы æвзæргæнджытæй иу æвзæр дзырдта Уымæн æмæ загъта: кæд Ды Чырысти Дæ, уæд аирвæзын кæн Дæхи æмæ мах. 40 Иннæ та йæ сабыр код- та æмæ дзырдта: æви ды нæ тæрсыс Хуыцауæй, дæхæдæг дæр афтæ тæрхонгонд куы дæ? 41 Æмæ мах раст тæрхон- гонд стæм, уымæн æмæ нæ хъуыддæгтæм гæсгæ райс- там, фæлæ Уый æвзæрæй ни- цы ракодта. 42 Æмæ загъта Йесойæн: æрымыс мæ иу, Хицау, Дæ Паддзахадмæ куы æрцæуай, уæд! 43 Æмæ йын загъта Иесо: æцæг зæгъын дæуæн, ныр уыдзынæ Мемæ дзæнæты. 44 Уыд боны æхсæзæм са- хатмæ ’ввахс, æмæ баталынг æппæт зæххыл, фарæстæм сахаты онг: 45 Æмæ баталынг хур, æмæ кувæндоны æмбæрзæн аскъуыд йæ астæуыл. 46 Иесо хъæрæй загъта: Мæ Фыд! Дæ къухтæм дæт- тын Мæ уд. Æмæ уый зæгъ- гæйæ, систа Иæ уд. 47 Сæдæйы хицау та, цы æрцыд уый фенгæйæ, скад- джын кодта Хуыцауы æмæ загъта: æцæг Ацы Адæймаг уыд рæстгæнæг. 48 Æмæ уыцы уынинагмæ | цы æппæт адæм æрæ^мбырд, уыдон цы æрцыд, уый фен- гæйæ сæ риутæ хойгæ фæс- тæмæ здæхтысты. 42 Мтф. 16, 28. 44Ам.8, 9. 46 Пс 30, 6. 50 Мтф. 27, 57; Мрк. 15, 43; Иоан. 9, 38. 56 Рац. 20, 10. Сæр 24 1 Мтф. 28, 1; Мрк. 16, 1; Иоан. 20, 1. 49 Чи Иæ зыдта, уыдон сеппæт æмæ сылгоймæгтæ Галилейæ Иæ фæстæ чи ра- цыд, лæууыдысты дæрддзæф æмæ кастысты уыдæттæм. 50 Уæд чидæр, йæ ном Иосиф, уынаффæгæнджы- тæй иу, хæрзгæнæг æмæ раст адæймаг, 51 Нæ архайæг сæ уынаф- фæйы æмæ хъуыддаджы, Иудейаг сахар Аримафейæ, Хуыцауы Паддзахадмæ æн- хъæлмæ кæсæг, 52 Æрцыд Пилатмæ æмæ Йесойы буар куырдта; 53 Æмæ Иæ райсгæйæ, ба- тыхта æмбæрзæны æмæ Иæ цæвæрдта къæдзæхы къахт ингæны, кæцыйы æвæрд ни- чима уыд. 54 Уыцы бон уыд майрæм- бон, æмæ райдыдта сабат. 55 Ацыдысты Галилейæ Иесоимæ чи æрбацыд, уыцы сылгоймæгтæ дæр, æмæ кас- тысты ингæнмæ, æмæ Иæ Буар куыд æвæрдтой, уымæ; 56 Æрбаздæхгæйæ, æр- цæттæ кодтой хорз тæфгæ- нæгтæ æмæ сæрдæнтæ, æмæ фæдзæхстмæ гæсгæ сабаты сæ фæллад уагътой. СÆР 24 1 Сылгоймæгтæ æмæ Петры бабæрæг афтид ингæн. 13 Еммаусмæ фæндагыл; «сæ цæстытæ байгом сты>. 36 Йссо фæ- зынд иуæндæсмæ æмæ сын бафæдзæхста хорз уацхъуыд хъусын кæнын. 50 Уæ- ларвмæ ацыд. Къуырийæн та йæ фыццаг бон, тынг раджы цæт- тæгонд хорз тæфгæнæгтæ рахæсгæйæ, æрцыдысты уы- дон ингæнмæ æмæ уыдони- мæ иннæтæй дæр чидæртæ; 161
Сæр 24 I 2 Фæлæ ссардтой дур ин- гæнæй фæлдæхтæй, 3 Æмæ бацæугæйæ, не ссардтой Хицау Иесойы Буар. 4 Уыдон дызæрдыг куы кодтой уый тыххæй, уæд æвиппайды сæ разы æрба- лæууыдысты дыууæ лæджы æрттивгæ дарæсты. 5 Æмæ тасы мидæг куы уыдысты æмæ сæ цæсгæмттæ зæхмæ куы ныггуыбыр код- той,— уæд сын загътой: цы агурут сымах æгасы мæрдты ’хсæн? 6 Уый ам нæй: Уый рай- гас; æрхъуыды кæнут, куыд дзырдта Уый сымахæн, Га- лилейы ма куы уыд, уæд, 7 Зæгъгæйæ, Адæймаджы Фыртыл кæй æмбæлы лæ- вæрд уæвын тæригъæдджын адæймæгты къухтæм, æмæ тыгъд уæвын, æмæ æртык- каг бон райгас уæвын. 8 Æмæ æрхъуыды кодтой Иæ ныхæстæ 9 Æмæ ингæнæй раздæх- гæйæ, уыдæттæ æппæт фе- хъусын кодтой иуæндæсæн æмæ иннæтæн сеппæтæн. 10 Уыдон уыдысты Магда- линаг Мариа, æмæ Иоаннæ, æмæ Мариа, Иаковы мад, æмæ æндæртæ семæ, кæцы- тæ загътой уыдæттæ Апос- толтæн. 11 Æмæ уыдонмæ фæкас-1 тысты сæ ныхæстæ афтид, æмæ сыл нæ баууæндыдысты. 12 Фæлæ Петр, сыстгæйæ азгъордта ингæнмæ, æмæ, æргуыбыргæнгæйæ федта æрмæстæмбæрзæн æвæрдæй, æмæ ацыд фæстæмæ, йæхи | мидæг цы æрцыд, ууыл дис- гæнгæйæ. 13 Уыцы бон та уыдонæй дыууæ фæцæйцыдысты хъæ- умæ, Иерусалимæй æхсай стадийы иуварс, хуынди Ем- маус, 14 Æмæ сæ кæрæдзиимæ ныхас кодтой æппæт уыцы цауты тыххæй. 15 Æмæ уыдон ныхас æмæ тæрхæттæ куы кодтой сæ кæрæдзийы æхсæн, Уæд Иæ- хæдæг Иесо æрбахæстæг уæвгæйæ, ацыд семæ; 16 Фæлæ сæ цæстытæ уы- дысты æхгæд, афтæ æмæ Иæ уыдон нæ базыдтой. 17 Уый та сын загъта: цæ- уыл тæрхæттæ кæнут цæу- гæйæ, уæ кæрæдзиимæ, æмæ æнкъард цæуыл стут? 18 Уыдонæй иу, йæ ном Клеопа, загъта Уымæн дзуап- пæн: æцæг Ды иу Иеруса- лиммæ æрцæуджытæй нæ зо- ныс цытæ дзы æрцыд ацы бонты? 19 Æмæ загъта уыдонæн: цæй тыххæй? уыдон загътой Уымæн: цы æрцыд Назорейаг Иесойыл, Кæцы уыд пехуым- пар, тыхджын хъуыддагæй æмæ дзырдæй, Хуыцауы æмæ æппæт адæмы раз; 20 Хистæр сауджынтæ æмæ нæ хицæуттæ Иæ куыд раттой мæлæты тæрхон скæ- нынмæ æмæ Иæ байтыгътой; 21 Мах та нæ зæрдæ дард- там, Уый кæй у Израилы Чи аирвæзын кæндзæн; фæлæ ныр у æртыккаг бон, уыдон куы æрцыдысты уæдæй; 22 Фæлæ нæ сылгоймæг- тæй иуæй-иутæ мах дисы ЗУКАИЬ 6 Мтф. 17, 22. 7 Мрк. 9, 31; Лук. 9, 22. 12 Иоан. 20, 6. 13 Мрк. 16, 12 19 Мтф. 21, 11; Лук. 7, 16; Иоан. 3, 2, 6, 14, Ап. к. 2, 22. 21 Лук. 2, 25; Ап. к. 26, 6. 162
бафтыдтой; уыдон уыдысты раджы иигæны раз 23 Æмæ не ссардтой Иæ Буар, æмæ æрбацæугæйæ дзырдтой, уыдон кæй федтой Зæдты фæзынд дæр, кæцытæ зæгъынц, Уый æгас кæй у; 24 Æмæ махæй иутæ ацы- дысты ингæнмæ, æмæ сыл- гоймæгтæ куыд загътой, аф- тæ ссардтой уыдон дæр; фæ- лæ Уый нæ федтой. 25 Уæд Уый загъта уыдо- нæн: о, æнæрхъуыдытæ æмæ уæзбынтæ зæрдæйæ æууæн- дынмæ æппæтыл, пехуым- партæ рагзагъд кæй кодтой! 26 Афтæ не ’мбæлд æви Чырыстийæн фæтухæн кæ- нын æмæ Иæ кадмæ бацæуын? 27 Æмæ райдайгæйæ Мои- сейæ, æппæт пехуымпартæй æмбарын кодта уыдонæн, Уый тыххæй загъд цы уыд æппæт Фысты. 28 Æмæ æрбахæстæг сты цы хъæумæ цыдысты, уыр- дæм; æмæ Уый афтæ æвдыс- та, цыма дарддæр цæуы; 29 Фæлæ Иæ уыдон урæд- той, дзургæйæ: баззай ма- химæ, уымæн æмæ бон изæ- рырдæм фæкъул. Æмæ Уый бацыд æмæ баззад уыдонимæ. 30 Æмæ Уый куы бадтис уыдонимæ, уæд райста дзул, арфæ ракæнгæйæ, æрсаста æмæ ратта уыдонæн. I 31 Уæд байгом сты сæ цæс- тытæ, æмæ Иæ базыдтой; фæлæ Уый уыдонæн æнæ- уынгæ сси. 32 Æмæ уыдон загътой кæрæдзийæн: нæ сыгъдис нæ зæрдæ нæ хуылфы, куы нын дзырдта Уый фæндагыл, | >1 Сæр 24 I æмæ махæн Фыст куы æмба- рын кодта, уæд? 33 Æмæ сыстгæйæ уыцы сахат, æрбаздæхтысты Иеру- салиммæ, æмæ ссардтой иу- мæ иуæндæс Апостолы æмæ семæ уæвджыты, 34 Кæцытæ дзырдтой, Хи- цау æцæг кæй райгас æмæ фæзынд Симонмæ. 35 Æмæ уыдон радзырд- той, цы æрцыд фæндагыл, æмæ Иæ куыд базыдтой, дзул куы æрсаста, уæд. 36 Уыдон куы дзырдтой адæттæ, уæд Иесо Иæхæдæг æрлæууыд сæ астæу, æмæ загъта уыдонæн: фарн сыма- хæн. 37 Уыдон фæкъæмдзæстыг уæвгæйæ æмæ фæтæрсгæйæ, æнхъæл уыдысты цыма уд уынынц; 38 Фæлæ Уый загъта уы- донæн: цæмæй фæкъæмдзæс- тыг стут; æмæ ахæм хъуы- дытæ цæмæн цæуынц уæ зæрдæтæм? 39 Æркæсут Мæ къухтæм æмæ Мæ къæхтæм; уый — Æз Мæхæдæг Дæн; бавналут Мæм æмæ фенут; уымæн æмæ удæн буар æмæ стджы- тæ нæй, Мæнмæ куыд уы- нут, афтæ. 40 Æмæ уый зæгъгæйæ, равдыста уыдонмæ къухтæ æмæ къæхтæ. 41 Уыдоны куы нæма уыр- ныдта фырцинæй æмæ дис кодтой, уæд Уый загъта уы- донæн: ам уæм исты хæри- наг ис? 42 Уыдон раттой Уымæн фых кæсаджы хай æмæ фæз- гъæр мыд; ТУКАЙЬ 25 Уæв. 3, 15; 22, 18; 49, 10-11; Ным. 21, 9; Пс. 21, 7; 68, 10, 21, 26; Ис. 50, 6; 53, 3. 26 Пс. 15,8-10; Ис. 40, 10; Иер. 23, 5; 33, 15; Иез. 34, 23; 37, 24; Дан. 9, 24; Мих. 7, 20. 36 Мрк. 16, 14; Иоан. 20, 19; Ап. к. 13, 31; 1 Кор. 15, 5. 163
Сæр 24 ЛУКАИЫ 43 Æмæ райсгæйæ, хордта уыдоны раз. 44 Æмæ загъта уыдонæн: мæнæ уый, Æз уемæ куы уыдтæн, уæд цæй тыххæй дзырдтон сымахæн, кæй æм- бæлы сæххæст уæвын, Мæн тыххæй Моисейы закъоны æмæ пехуымнартæм, æмæ псаломты фыст цы ис, уы- дон æппæтыл. 45 Уæд байгом кодта сæ зонд Фыстыты бамбарынмæ 46 Æмæ загъта уыдонæн: афтæ у фыст, æмæ афтæ æм- бæлд Чырыстийæн фæту- хæнтæ кæнын æмæ æртыккаг бон мæрдтæй райгас уæвын, 47 Æмæ хъуыстгонд уа Уый номыл фæсмондзинад æмæ тæригъæдты хатырдзи- над æппæт адæмтæн, Иеру- салимæй райдайгæйæ; 44 Мтф. 16, 21. 45 Иоан. 5, 39 46 Ис 53, 4, Лук 24, 27. 49 Иоан 14,16; 15, 26; Ап к 1- 4, 8. 51 Мрк. 16, 19, Ал к 1, 9. 48 Сымах та æвдисæнтæ уыдонæн; 49 Æмæ рарвитдзынæн Мæ Фыды зæрдæвæрд сымахыл; сымах та баззайут Иеруса- лимы сахары, цалынмæ уыл уæлейæ тых æрцæуа, уæдмæ. 50 Æмæ ракодта уыдоны сахарæй æддæмæ Вифанийы онг, æмæ Йæ къухтæ сисгæ- йæ, арфæ ракодта уыдонæн. 51 Æмæ уыдонæн арфæ куы кодта, афтæ райдыдта дард кæнын æмæ уæлæмæ цæуын уыдонæй, уæлæрвтæм. 52 Уыдон бакуывтой Уы- мæн æмæ раздæхтысты Ие- русалиммæ стыр циндзина- димæ, 53 Æмæ уыдысты æдзух- дæр кувæндоны, кадджын кæнгæйæ æмæ арфæ кæнгæ- йæ Хуыцауæн. Аминь. 164
ИОАННЫ СЫГЪДÆГ ЕВАНГЕЛИ СÆР 1 I <Раздæр уыд Дзырд ..» 6 Аргьауæг Иоанны æвдисæнад æцæг Рухсы тыххæй 19 Иоанн амоны Йесомæ, куыд Хуыцауы Уæрыккмæ. 35 Фыццаг апостолтæм фæ- дзурын. Райдайæны уыд Дзырд, æмæ Дзырд уыд Хуыцау- мæ, æмæ Дзырд уыд Хуыцау. 2 Уый уыд райдайæны Хуыцаумæ. 3 Æппæт дæр Уый сæрты уæвын райдыдта, æмæ æнæ Уый ницы уæвын райдыдта, цы уæвын райдыдта. 4 Уый мидæг уыд цард, æмæ цард уыд рухс адæй- мæгтæн; 5 Æмæ рухс талынджы рухс кæны, æмæ йыл талынг нæ æрбатыхст. 6 Уыд адæймаг, Хуыца- уæй æрвыст; йæ ном Иоанн. 7 Уый æрцыд æвдисæнад кæнынмæ, цæмæй æвдисæн лæууа Рухсы тыххæй, цæ- мæй уый сæрты иуылдæр баууæндой. 8 Уый нæ уыд рухс, фæлæ уыд æрвыст, цæмæй æвди- сæн лæууа Рухсы тыххæй. 9 Уыд æцæг Рухс, Кæцы рухс кæны, дунемæ æрцæуæг алкæцы адæймаджы дæр. 10 Дунейы уыд, æмæ дуне Уый сæрты райдыдта уæвын æмæ дуне Уый нæ базыдта. II Æрцыд йæхионтæм, æмæ Иæ йæхионтæ нæ райс- той. 12 Уыдонæн та, кæцытæ Иæ райстой, Уый номыл æу- уæндджытæн, ратта бар Сæр 1 1 Фæс.н. 8, 22; 1 Иоан. 1, 1-2. 3 Уæв. 1,3; Пс. 32, 6. 5 Иоан. 3, 19. бМтф 3, 1. 9 Ис. 60, 1. 11 Мтф. 15, 24. 12 Ром. 8, 15; Гал. 3, 26. 13Иоан. 3, 5. 14 Мтф. 1. 16; 17, 2; 2 Кор. 3,9; Дзут. 2, 11. 15 Мтф. 3, 11. 16 Еф. 1, 6; Кол. 1, 19. 17 Рац. 20, 1; Ром. 3, 24. 18 Рац. 33, 20; 1 Иоан.4, 12; 1Тим. 6, 16. 19 Иоан. 5, 33. 20 Иоан. 3, 28; Ап. к. 13, 25. 165 Хуыцауы сывæллæттæ уæ- вынæн, 13 Кæцытæ тугæй нæ, буары фæндонæй нæ, лæ- джы фæндонæй нæ, фæлæ Хуыцауæй райгуырдысты. 14 Æмæ Дзырд сси буар æмæ цард махимæ, дзаг хорз лæвар æмæ æцæгадæй; æмæ мах федтам Иæ кад, куыд Фыдæй иунæггуырды кад. 15 Иоанн æвдисæнад кæны Уый тыххæй æмæ хъæрæй зæгъы: Уый уыд, æз Кæй тых- хæй загътон, мæ фæстæ Цæ- уæг слæууыд мæ разæй, уы- мæн æмæ уыд мæнæй раздæр. 16 Æмæ Иæ æххæстдзина- дæй мах иуылдæр райстам хорз лæвар дæр хорз лæва- рыл; 17 Уымæн æмæ закъон лæвæрд у Моисейы сæрты, хорз лæвар æмæ æцæгад та рацыдысты Иесо Чырыстийы сæрты. 18 Хуыцауы никæд ничи федта; иунæггуырд Фырт, Фыды хуылфы уæвæг, Уый Иæ равдыста. 19 Æмæ мæнæ Иоанны æв- дисæнад, Иудейтæ куы æр- барвыстой Иерусалимæй сау- джынты æмæ левитты уый бафæрсынмæ: чи дæ ды? 20 Уый фехъусын кодта æмæ æвдисæн нæ бакодта, æмæ фехъусын кодта, æз Чырысти нæ дæн, зæгъгæ. 21 Æмæ бафарстой уый: уæдæ цы? ды Илиа дæ? Уый загъта: нæ. Пехуымпар? Уый дзуапп лæвæрдта: нæ.
Сæр 1 ИОАННЫ 22 Загътой уымæн: чи дæ ды? цæмæй мах раттæм дзуапп, нæ рарвитджытæн: цы зæгъдзынæ ды дæхæдæг дæхи тыххæй? 23 Уый загъта: æз дзына- зæджы хъæлæс æдзæрæг ран: сраст кæнут фæндаг Хица- уæн, пехуымпар Исай куыд загъта. 24 Æрвыстытæ та уыдыс- ты фарисейтæй; 25 Æмæ йæ уыдон бафар- стой: уæдæ ды цæмæн аргъа- уыс, кæд нæ Чырысти дæ, нæ Илиа, нæ пехуымпар? 26 Иоанн загъта уыдонæн дзуапп: æз аргъауын доны; фæлæ лæууы уе ’хсæн Чи- дæр, Кæцыйы нæ зонут сы- мах: 27 Уый у мæ фæстæ Цæ- уæг, фæлæ Кæцы слæууыд мæн разæй; æз аккаг нæ дæн Иæ дзабыры бæттæн райха- лынмæ дæр. 28 Адон цыдысты Вифава- ры Иорданы раз, Иоанн кæм аргъуыдта, уым. 29 Иннæ бон Иоанн уыны Иесойы уымæ æрбацæугæ æмæ зæгъы: мæнæ Хуыцауы Уæрыкк, Кæцы исы Иæхимæ дунейы тæригъæд; 30 Уый у, Кæцыйы тых- хæй æз загътон: «мæ фæстæ цæуы Лæг, Кæцы слæууыд мæн разæй, уымæн æмæ Уый уыд мæнæй раздæр»; 31 Æз нæ зыдтон Уый; фæ-1 лæ уый тыххæй æрцыдтæн доны аргъауынмæ, цæмæй | Уый раргом уа Израилæн. 32 Æмæ æвдисæн лæууыд Иоанн, дзургæйæ: æз федтон Уды, арвæй æрцæугæ, куыд 23 Ис. 40, 3, Мтф. 3, 3;Мрк. 1, 3; Лук. 3, 4. 29 Рац. 12,3, Ис. 53, 7. 31 Мрк 1, 4. 32 Мтф 3, 16; Мрк. 1, 10; Лук. 3, 22, Иоан. 6, 27. 42 Мтф 16, 18 бæлон, æмæ Ууыл уæвгæйæ; 33 Æз нæ зыдтон Уый; фæлæ мæ доны аргъауынмæ Рарвитæг загъта мæнæн: «кæуыл фенай Уды Æрцæугæ æмæ уæвгæйæ Ууыл, Уый у Сыгъдæг Удæй аргъауæг»; 34 Æмæ æз федтон æмæ æвдисæн ныллæууыдтæн, Уый Хуыцауы Фырт кæй у, ууыл. 35 Дыккаг бон та ноджы- дæр лæууыд Иоанн æмæ йæ ахуыргæнинæгтæй дыууæ. 36 Æмæ, фенгæйæ, Иесо- æрцæйцæугæ, загъта: мæнæ Хуыцауы Уæрыкк. 37 Уыцы ныхæстæ уымæй фехъусгæйæ, дыууæ ахуыр- гæнинаджы ацыдысты Иесо- йы фæстæ. 38 Йесо та, аздæхгæйæ æмæ фенгæйæ уыдоны цæу- гæ, зæгъы уыдонæн: цы уæ хъæуы? Уыдон загътой Уы- мæн: Равви,— ома: «ахуыр- гæнæг»,— кæм цæрыс? 39 Зæгъы уыдонæн: рацæ- ут æмæ фендзыстут. Уыдон ацыдысты æмæ Уый кæм цæ- ры, уый федтой, æмæ уыцы бон Уымæ фесты. Уыдис дæс сахатмæ ’ввахс. 40 Дыууæйæ иу, фехъус- джытæй Иоаннæй Иесойы тыххæй æмæ Иæ фæстæ ацæуджытæй, уыд Андрей, Симон Петры æфсымæр. 41 Уый фыццаг ссардта йе ’фсымæр Симоны æмæ зæгъы уымæн: мах ссардтам Мес- сиайы, ома «Чырыстийы». 42 Æмæ йæ æркодта Ие- сомæ. Иесо та, бакæсгæйæ уымæ, загъта: ды — Симон Ионæйы фырт; дæ ном 166
ИОАННЫ Сæр 1, 2 хуыйндзæн Кифæ, ома «дур» (Петр). 43 Иннæ бон Иесойы ба фæндыд цæуын Галилеймæ æмæ ссардта Филнппы æмæ зæгъы уымæн: рацу Мæ фæстæ. 44 Филипп та уыд Вифса- идæй, иу сахарæй Андрей æмæ Петримæ. 45 Филипп ссардта Нафа- наилы æмæ йын зæгъы: мах ссардтам Уый, Кæй тыххæй фыстой Моисей закъоны æмæ пехуымпартæ, Иесойы, Назаретаг Иосифы фырты. 46 Фæлæ Нафанаил загъ- та уымæн: Назаретæй исты хорз рацæудзæн? Филипп зæгъы уымæн: цу æмæ фен. 47 Иесо, фенгæйæ Нафа- наилы Уымæ æрцæйцæугæ, зæгъы уый тыххæй: мæнæ æцæг Израилаг, кæцымæ нæй хиндзинад. 48 Нафанаил зæгъы Уы- мæн: цæмæй зоныс Ды мæн? Иесо загъта уымæн дзуап- пæн: Филипп дæм куы нæма бадзырдта, ды легъуи бæла- сы бын куы уыдтæ, уæд дæ Æз федтон. 49 Нафанаил дзуапп лæ- вæрдта Уымæн: Равви! Ды — Хуыцауы Фырт Дæ, Ды — Израилы Паддзах. 50 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: ды æууæндыс, уымæн æмæ Æз дæуæн загъ- тон: «Æз федтон дæу легъуи бæласы бын»; амæй фылдæр фендзынæ. 51 Æмæ зæгъы уымæн: æцæг, æцæг зæгъын сыма- хæн: амæй фæстæмæ уын- дзыстут арв гомæй æмæ 45 Уæв. 49, 10; Дык. з. 18, 15; Пс. 39, 8; Ис. 4, 2; 7,14;9,6; 40,11; 45, 8; 53, 1; Иер. 23, 5; 33, 14; Иез. 34, 23; 37, 24; Дан. 9, 24; Мих.5,2; Зах 9, 9. 51 Уæв. 28, 12. Хуыцауы Зæдты ссæугæйæ æмæ æрцæугæйæ Адæйма- джы Фыртмæ. СÆР 2 1 Фыццаг диссаг Каны. 13 Уæйгæн- джыты расырд кувæндонæй. 18 Кувæн- дон Йæ буар. 23 Уынгæйæ Уый диссæг- тæ, бирæтæ баууæндыдысты. Æртыккаг бон уыд чын- дзæхсæв Галилейаг Ка- нæйы, æмæ Иесойы Мад уыд уым. 2 Уыд хуынд Иесо æмæ Иæ ахуыргæнинæгтæ дæр чын дзæхсæвмæ. 3 Æмæ сæм сæн фаг куы нæ уыд, уæд Иесойы Мад зæгъы Уымæн: сæн сæм нæй. 4 Иесо зæгъы Уымæн: Мæн æмæ Дæу цы хъæуы, Усай? нæма æрцыд Мæ сахат. 5 Иæ Мад загъта лæггад- гæнджытæн: Уый уын цы зæгъа, уый бакæнут. 6 Уым та уыдис æхсæз донхæссæн дурыны, Иудей- ты сыгъдæг кæныны æгъдау- мæ гæсгæ, дыууæ кæнæ æртæ барæны кæм цыд, ахæмтæ. 7 Иесо зæгъы уыдонæн: байдзаг кæнут мигæнæнтæ донæй. Æмæ сæ байдзаг код- той сæ былтæм. 8 Æмæ зæгъы уыдонæн: ныр сæвгæнут æмæ йæ куыв- ды æфсинмæ ахæссут. Æмæ ахастой. 9 Куывды æфсин та сæн цы дон сси, уымæй куы аца- хуыста,— уый та нæ зыдта, кæцæй у уыцы сæн, зыдтой йæ æрмæст лæггадгæнджы- тæ, дон чи æвгæдта, уы- дон,— уæд æфсин фæдзырд- та усгурмæ. 167
Сæр 2, 3 V 10 Æмæ йын зæгъы: алкæ- цы адæймаг раздæр хорз сæн æрæвæры, фæлæ куы бана- зынц, уæд та æвзæрдæр; ды та хорз сæн нырмæ ныууагъ- тай. 11 Афтæ Иесо сæвæрдта райдайæн диссæгтæн Гали- лейаг Канæйы æмæ равдыста Иæ кад; æмæ Иыл Иæ ахуыр- гæнинæгтæ баууæндыдысты. 12 Уый фæстæ æрбацыд Уый Капернауммæ, Иæхæ- дæг æмæ Иæ Мад, æмæ Иæ æфсымæртæ æмæ Иæ ахуыр- гæнинæгтæ; æмæ уым фесты иу цалдæр боны. 13 Æрцæйхæстæг кодта Иудейты куадзæн, æмæ Иесо æрцыд Иерусалиммæ. 14 Æмæ федта кувæндоны кæй уæй кæнынц галтæ, фыстæ æмæ бæлæттæ, æмæ бадтысты æхца ивджытæ. 15 Æмæ синæгтæй ехс скæнгæйæ, кувæндонæй ра- тардта сеппæты, афтæ фыс- ты æмæ галты дæр, æмæ æх- цаивджытæн сæ æхцатæ нып- пырх кодта, се стъолтæ та сын афæлдæхта; 16 Æмæ загъта бæлæттæ уæйгæнджытæн: айсут адон ардыгæй, æмæ Мæ Фыды хæдзарæй ма аразут базар- гæнæн хæдзар. 17 Уæд Иæ ахуыргæнинæг- тæ æрхъуыды кодтой, фыст куыд у: «Дæ хæдзарыл мæт кæнын мæ удхарæй мары». 18 Уый тыххæй Иудейтæ загътой уымæн дзуаппæн: цавæр нысанæй равдисдзы- нæ Ды махмæ, афтæ кæны- ны бар дæм кæй ис, уый? 19 Иесо загъта уыдонæн | |дзуаппæн: фехалут ацы ку- вæндон æмæ йæ Æз æртæ бонмæ сараздзынæн. 20 Уый тыххæй загътой Иудейтæ: ацы кувæндон арæзтой цыппор æхсæз азы æмæ йæ Ды æртæ бонмæ са- раздзынæ? 21 Уый та дзырдта Иæ Буары кувæндоны тыххæй. 22 Уый мæрдтæй куы рай- гас, уæд Иæ ахуыргæнинæг- тæ æрхъуыды кодтой, Уый кæй дзырдта уыдонæн адæт- тæ, æмæ баууæндыдысты Фыстыл æмæ Иесо кæй загъ- та, уыцы ныхæстыл. 23 Æмæ Уый куы уыд Куадзæны бæрæгбон Иеруса- лнмы, уæд бирæтæ, Уый цы диссæгтæ кодта, уыдон фен- гæйæ, баууæндыдысты Уый номыл. 24 Фæлæ Иæхæдæг Иесо уыдоны бар Иæхи нæ кодта, уымæн æмæ зыдта æппæты ’дæр, 25 Æмæ нæ уыд уый хъуаг, цæмæй исчи адæймаджы тыххæй æвдисæнад кæна; уымæн æмæ Иæхадæг зыдта, цы ис адæймаджы мидæг. СÆРЗ 1 Никодим æрцыд æхсæвы Йесомæ; «Уæлдæрæй уын æмбæлы райгуырын»; «Хуыцау афтæ бауарзта дуно. 22 Аргъа- уæг Иоанны дарддæр æвдисæн Йесойы тыххæй. Фарисейты æхсæн уыд иу чидæр, йæ ном Нико- дим, Иудейты сæргълæу- джытæй иу. 2 Уый æрцыд Иесомæ æх- сæвыгон æмæ загъта Уымæн: Равви! мах зонæм, Ды — кæй Дæ Ахуыргæнæг, Хуыцауæй ЮАННЬ Сæр 2 13 Дык. з. 16, 1. 14 Мтф. 21, 12; Мрк. 11, 15; Лук. 19, 45. 17 Пс. 68, 10. 19 Мтф. 26,61;27, 40; Мрк 14,58; 15, 29. 22 Пс. 15, 8; Ис. 55, 3; Мтф. 17, 23, Ап. к. 2, 25; 13, 34. 24 Мтф. 9, 4; Мрк. 2, 8. 25 Пс. 7, 10; Иер. 11, 20, Иоан. 6, 64. Сæр 3 1 Иоан. 7, 50; 19, 39. 168
æрцæуæг; уымæн æмæ Ды цы диссæгтæ кæныс, уыдон никæйы бон у кæнын, йемæ Хуыцау куы нæ уа, уæд. 3 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: æцæг, æцæг зæ- гъын дæуæн: уæлдæрæй чи нæ райгуыра, уый бон нæу фенын Хуыцауы Паддзахад. 4 Никоднм зæгъы Уымæн: куыд у йæ бон адæймагæн райгуырын зæронд уæвгæ- йæ? æцæг у йæ бон дыккаг хатт йæ мады гуыбыны ба- цæуын æмæ райгуырын? 5 Иесо дзуапп лæвæрдта: æцæг, æцæг зæгъын дæуæн: чи нæ райгуыра дон æмæ Удæй, уый нæ бафæраздзæн бацæуын Хуыцауы Паддза- хадмæ: 6 Буарæй гуырд у буар, Удæй гуырд та у уд. 7 Дис ма кæн Æз дæуæн цы загътон, ууыл: уæлдæрæй уын æмбæлы райгуырын. 8 Уд улæфы, кæм æй фæн- ды уым, æмæ йын йæ хъæлæс хъусыс, фæлæ нæ зоныс, кæцæй æрбацæуы æмæ кæ- дæм ацæуы: афтæ вæййы ал- кæцы Удæй райгуырæгимæ. 9 Никодим загъта Уымæн дзуаппæн: куыд ис уымæн уæвæн? 10 Иесо дзуапп лæвæрдта æмæ загъта уымæн: ды — Израилы ахуыргæнæг, æмæ уый нæ зоныс? 11 Æцæг, æцæг зæгъын дæуæн: Мах дзурæм, цы зо- нæм ууыл, æмæ æвдисæнад кæнæм ууыл, цы федтам, фæлæ сымах Мах æвдисæнад нæ исут; 12 Кæд Æз загътон сыма-1 э1 Сæр 3 I хæн зæххон хъуыддаджы тыххæй æмæ сымах нæ æу- уæндут,— куыд баууæнддзы- стут, куы уын дзурон уæ- ларвоны тыххæй? 13 Ничи ссыд уæларвмæ, æрмæст уæлæрвтæй æрцæ- уæг, Адæймаджы Фырт, уæ- лæрвты уæвæг йеддæмæ; 14 Æмæ Моисей куыд сис- та калмы уæлæмæ æдзæрæг ран, афтæ æмбæлы сисын уæлæмæ Адæймаджы Фырты дæр, 15 Цæмæй алкæцы, Ууыл æууæндæг, ма фесæфа, фæ- лæ йын уа мыггагмæйы цард. 16 Уымæн æмæ афтæ ба- уарзта Хуыцау дуне, æмæ | ратта Иæ иунæггуырд Фыр- ты, цæмæй алкæцы, Ууыл æууæндæг, ма фесæфа, фæ- лæ йын уа мыггагмæйы цард. 17 Уымæн æмæ Хуыцау нæ рарвыста Иæ Фырты ду- немæ, цæмæй тæрхон кæна дунейæн, фæлæ цæмæй дуне ирвæзт æрцæуа Уый сæрты. 18 Ууыл æууæндæг тæр- хонгонд нæ цæуы, фæлæ чи нæ æууæнды, уый ныр дæр тæрхонгонд у, уымæн æмæ нæ баууæндыд Хуыцауы иу- нæггурыд Фырты номыл. 19 Тæрхон та уый мидæг ис, æмæ рухс æрцыд дуне- мæ; фæлæ адæм талынджы фылдæр бауарзтой рухсæй, уымæн æмæ сæ хъуыддæгтæ уыдысты фыддзинад. 20 Уымæн æмæ алкæцы æвзæргæнæг нæ уарзы рухс, æмæ нæ цæуы рухсмæ, цæ- мæй ма раргом уой йæ хъуыддæгтæ, уымæн æмæ уыдон сты фыддзинад; ЮАННЬ 3 Иак. 1, 18; 1 Пет. 1, 23; 2 Кор. 5, 17;Гал.6, 15; Тит. 3, 5. 6 Ром. 8, 5. 8 Кол. 3, 3. 13 Фæс. н. 30, 4; Иоан. 6, 62. 14 Ным. 21, 9; Иоан. 12, 32. 16 Ис. 9, 6; Мрк. 16, 16; Иоан. 6, 40; 1 Иоан. 4, 9-10. 19 Иоан. 1,5;8,12. 169
Сæр 3, 4 V 21 Фæлæ рæстдзинад чи кæны, уый цæуы рухсмæ, цæмæй æргом уой йæ хъуыд- дæгтæ, уымæн æмæ уыдон Хуыцауы мидæг конд сты. 22 Уый фæстæ æрцыд Ие- со Иæ ахуыргæнинæгтимæ Иудейы зæхмæ æмæ уым цард семæ æмæ аргъуыдта. 23 Иоанн дæр аргъуыдта Салиммæ хæстæг Еноны, уы- мæн æмæ уым уыд бирæ дон; æмæ уырдæм цыдысты æмæ аргъуыдтой; 24 Уымæн æмæ Иоанн нæ- ма уыд уæд конд ахæстоны. 25 Уæд Иоанны ахуыргæ- нинæгтæм рауад быцæу Иу- дейтимæ, сыгъдæг кæныны тыххæй; 26 Æмæ æрцыдысты Ио- аннмæ æмæ йын загътой: равви! Иорданы раз демæ Чи уыд, æмæ ды æвдисæн Кæй тыххæй лæууыдтæ, мæнæ Уый аргъауы æмæ иуылдæр Уымæ цæуынц. 27 Иоанн загъта дзуап- пæн: ницы у адæймагæн йæ бон йæхимæ исын, арвæй лæвæрд ын куы нæ уа, уæд. 28 Сымах уæхæдæг мæ- нæн стут æвдисæнтæ уым, æз кæй загътон: æз нæ дæн Чырысти, фæлæ æз æрвыст дæн Уый размæ. 29 Чындз куырд кæмæн ис уый у сиахс; сиахсы хæлар та, лæугæйæ æмæ уымæ хъусдаргæйæ, сиахсы хъæ-1 лæс хъусгæйæ цинæй цин кæны: Мæ ацы циндзинад сæххæст; 30, Уымæн æмбæлы рæзын, мæнæн та ныллæг кæнын. 31 Уæлейæ Æрцæуæг у| |æппæтæй бæрзонддæр; зæх- хæй уæвæг та зæххон у æмæ дзуры куыд зæххæй уæвæг; уæлæрвтæй Æрцæуæг у æп- пæтæй бæрзонддæр, 32 Æмæ Уый цы федта æмæ фехъуыста, уый тых- хæй æвдисæн лæууы; æмæ ничи исы Иæ æвдисæнад. 33 Иæ æвдисæнад райсæг, уымæй мыхуыр сæвæрдта, Хуыцау æцæг кæй у. 34 Уымæн æмæ Хуыцау Кæй рарвыста, Уый дзуры Хуыцауы дзырдтæ; уымæн æмæ барæнæй нæ дæтты Хуыцау Уды. 35 Фыд уарзы Фырты æмæ æппæт дæр ратта Иæ къухмæ. 36 Фыртыл æууæндæгæн ис мыггагмæйы цард; Фыр- тыл нæ æууæндæг та нæ фен- дзæн цард, фæлæ Хуыцауы фыдæхард ис йæ уæлæ. СÆР 4 1 Йесо æмæ Самариаг ус цъайы цур; <царды дон*; «Хуыцау у Уд». 31 «Сцæт- тæ сты кæрдыпмæ*. 39 «Самариæгтæ баууæндыдысты Йесойыл; 43 Галилейæг- тæ Йæ райстой. 46 Паддзахы кæрты ку- сæджы фырты сдзæбæх Капернаумы. Йесо та куы базыдта, фа- рисейтæм байхъуыст кой, Уый Иоаннæй фылдæр ахуыргæнинæгтæ кæй ары æмæ аргъауы,— 2 Уæвгæ Иæхæдæг Иесо нæ аргъуыдта, фæлæ Иæ ах- уыргæнинæгтæ,— 3 Уæд ныууагъта Иудейы æмæ ацыд фæстæмæ Гали- леймæ. 4 Цæуын та Иæ хъуыд Са- марийыл. 5 Æмæ афтæ æрцыд Уый ЮАННЬ 26 Иоан. 1, 27 27 Иоан 6, 65. 28 Иоан. 1, 20; Ап. к. 13, 25. 29 Мтф. 22,2;Еф. 5:25, 27. 31 Иоан. 8, 23; Ром. 9, 5, Еф. 1,21. 32 Иоан. 8, 26. 33 1 Иоан. 5, 10; Ром. 3, 4. 34 Иоан. 1,16;Еф. 4, 7. 35 Дан. 7, 14; Мтф. 28, 18. 36 Авв. 2, 4. Сæр 4 1 Иоан 3, 26. 170
ИОАННЫ Сæр 4 Самарийаг сахармæ, йæ ном Сихар, Иаков йæ фырт Ио- сифæн цы зæххы хай ратта, уырдæм хæстæг; 6 Уым уыд Иаковы цъай. Иесо, бафæллайгæйæ фæнда- гыл, æрбадт цъайы раз; уыд æхсæзæм сахатмæ ’ввахс. 7 Æрцыд Самарийæ сыл- гоймаг дон хæссынмæ. Иесо зæгъы уымæн: ратт Мын дон нуазынмæ. 8 Уымæн æмæ йæ ахуыр- гæнинæгтæ ацыдысты сахар- мæ хæринаг æлхæнынмæ. 9 Самарийаг сылгоймаг зæгъы Уымæн: Ды, Иудейаг уæвгæйæ, куыд курыс дон мæнæй, Самарийагæй? уы- мæн æмæ Иудейтæ Самари- йæгтимæ иудзинады не сты. 10 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: ды куы зонис Хуыцауы лæвар æмæ чи зæ- гъы дæуæн: «ратт Мын дон нуазынмæ», уæд ды дæхæдæг курис Уымæй, æмæ Уый рат- тид дæуæн æгас дон. 11 Сылгоймаг зæгъы Уы- мæн: æлдар! Дæумæ дон цæ- мæй сисай уый дæр нæй, цъай та арф у: кæцæй Дæм ис æгас дон? 12 Æцæг Ды стылдæр Дæ нæ фыд Иаковæй, ацы цъай махæн чи ратта, æмæ йæхæ- дæг уымæй нуæзта, æмæ йæ цот, æмæ йæ фос дæр? 13 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: алкæцы, ацы дон нуазæг, фæстæмæ сдойны уыдзæн; 14 Фæлæ Æз цы дон рат- тон, уый чи нуаза, уый мыг- гагмæ дæр нæ кæндзæн дой- ны; фæлæ Æз цы дон раттон | 5Уæв. 33,19,48, 22, Йсс. Н. 24, 32. 9 4 Пад. 17, 24; Лук. 9, 53. 10 Ис. 12, 3; 44, 3; Зах. 14, 8. 20 Дык. з. 12, 6; 16, 6; 3 Пад. 9, 3. 22 Уæв. 12, 3; 4Пад. 17, 29; Ис. 2, 3; Ром. 9, 5. 24 2 Кор. 3, 17; Фил. 3, 3. уымæн, уый йæ мидæг суы- дзæн мыггагмæйы цардмæ кæлæг суадон. 15 Сылгоймаг зæгъы Уы- мæн: æлдар! ратт мын уыцы донæй, цæмæй æз дойны ма кæнон æмæ ардæм ма цæуон дон хæссынмæ. 16 Иесо загъта уымæн: ацу, дæ лæгмæ бадзур æмæ рацу ардæм. 17 Сылгоймаг загъта дзуап- пæн: мæнæн нæй лæг. Иесо зæгъы уымæн: раст загътай ды, лæг дын кæй нæй, уымæй; 18 Уымæн æмæ дæуæн уыд фондз лæджы, æмæ дын ныр чи ис, уый дæр дæ лæг нæу; уымæй раст загътай ды. 19 Сылгоймаг зæгъы Уы- мæн: Хицау! уынын, Ды кæй Дæ пехуымпар; 20 Нæ фыдæлтæ куывтой ацы хохыл; сымах та зæ- гъут, кувын цы бынаты æм- бæлы, уый ис Иерусалимы. 21 Иесо зæгъы уымæн: баууæнд Мæныл, кæй æрцæ- уы рæстæг, кæд нæдæр ацы хохыл æмæ нæдæр Иеруса- лимы кувдзыстут Фыдæн; 22 Сымах нæ зонут, цæмæ кувут уый; мах та зонæм цæмæ кувæм, уымæн æмæ ирвæзындзинад Иудейтæй у; 23 Фæлæ æрцæудзæн рæс- тæг, æмæ ныр райдыдта, кæд æцæг кувджытæ кувдзысты Фыдæн удæй æмæ æцæгадæй, уымæн æмæ ахæм кувджыты агуры Фыд Иæхицæн: 24 Хуыцау у уд, æмæ Уы- мæн кувджытæн æмбæлы ку- вын удæй æмæ æцæгадæй. 25 Сылгоймаг зæгъы Уы- мæн: зонын, кæй æрцæудзæн 171
Сæр 4 ИОАННЫ Мессийа, ома Чырысти; Уый куы æрцæуа, уæд махæн æп- пæт дæр фехъусын кæндзæн. 26 Иесо зæгъы уымæн: Уый Æз Дæн, Кæцы дзуры демæ. 27 Уыцы рæстæг æрцыды- сты Иæ ахуыргæнинæгтæ æмæ бадис кодтой, Уый сыл- гоймагимæ кæй ныхас код- та, ууыл; фæлæ уæддæр сæ иудæр нæ загъта: «цы домыс Ды?», кæнæ: «цæуыл дзурыс йемæ?» 28 Уæд сылгоймаг ныу- уагъта йæ донхæссæн, æмæ ацыд сахармæ, æмæ дзуры адæмæн: 29 Ацæут, фенут Адæйма- джы, Кæцы загъта мæнæн æппæт, æз цы бакодтон: цы- мæ Уый нæу Чырыстн? 30 Уыдон рацыдысты са- харæй æмæ ацыдысты Уымæ. 31 Уæд ахуыргæнинæгтæ куырдтой Уымæй, дзургæйæ: Ахуыргæнæг! бахæр. 32 Фæлæ Уый загъта уы- донæн: Мæнмæ ис хæринаг, кæцы сымах нæ зонут. 33 Уый тыххæй ахуыргæ- нинæгтæ дзырдтой сæ кæрæ- дзиимæ: мыййаг исчи æрба- хаста Уымæн хæринаг? 34 Иесо зæгъы уыдонæн: Мæ хæринаг у Мæн Рарви- тæджы фæндон æмæ Уый хъуыддаг сæххæст кæнын. 35 Нæ зæгъут сымах, но- джыдæр ма цыппар мæйы æмæ райдайдзæн хуымгæр- дæн? Æз та зæгъын сыма- хæн: уæ цæстытæ байгом кæнут æмæ акæсут хуым- тæм, уыдон куыд фæурс сты æмæ сцæттæ сты кæрдынмæ. 35 Мтф. 9, 37, Лук. 10, 2. 43 Мтф. 4, 12; Мрк. 1, 14. 44 Мтф. 13, 57; Мрк.6,4; Лук.4,24 36 Хуымгæрдæг исы лæ- вар æмæ дыргъ æмбырд кæ- ны мыггагмæйы цардмæ, аф- тæ — æмæ тауæг æмæ хуым- гæрдæг иумæ цин кæн- дзысты; 37 Уымæн æмæ ацы цауы раст у уац: «иу тауы, иннæ та кæрды». 38 Æз арвыстон сымах, цæуыл нæ бафыдæбон код- тат, уый кæрдынмæ: æндæр- тæ куыстой, сымах та сын сæ фæллоймæ бацыдыстут. 39 Æмæ бирæ Самарийæг- тæ уыцы сахарæй баууæн- дыдысты Ууыл, сылгойма- джы ныхасмæ гæсгæ, кæцы æвдисæнад кодта, Уый йын кæй загъта, цы бакодта, уы- дон иуылдæр. 40 Æмæ уый тыххæй, куы æрбацыдысты Уымæ Сама- рийæгтæ, уæд куырдтой Уы- мæй, цæмæй уыдонмæ фæуа; æмæ Уый фæцис уыдонмæ дыууæ боны. 41 Æмæ ноджы фылдæр адæм баууæндыд Иæ дзырд- мæ гæсгæ, 42 Уыцы сылгоймагæн та дзырдтой: ныр дæ ныхæстæм гæсгæ не ’ууæндæм, уымæн æмæ нæхæдæг фехъуыстам æмæ базыдтам, Уый æцæг- дæр кæй у дунейы Ирвæзын- гæнæг, Чырысти. 43 Дыууæ боны фæстæ та Уый рацыд уырдыгæй æмæ ацыд Галилеймæ; 44 Уымæн æмæ Иесо Иæ- хæдæг æвдисæнад кодта, пе- хуымпарæн йæ фыдыбæс- тæйы кад кæй нæ вæййы, ууыл. 45 Уый куы æрцыд Гали- 172
леймæ, уæд Галилейæгтæ райстой Уый, фенгæйæ æп- пæтдæр, цы бакодта Уый бæ- рæгбоны Иерусалимы,— уы- мæн æмæ уыдон дæр уыдыс- ты бæрæгбоны. 46 Æмæ Иесо ноджыдæр æрцыд Галилейы сахар Ка- нæмæ, донæй сæн кæм ра- уайын кодта. Капернаумы уыд цавæрдæр паддзахы кæрты кусæг, кæцыйæн йæ фырт уыд рынчын. 47 Уый, фехъусгæйæ, Ие- со Иудейæ кæй æрцыд Гали- леймæ, æрцыд Уымæ æмæ куырдта Уымæй, цæмæй æр- цæуа æмæ йын йæ мæлæт- дзаг фырты сдзæбæх кæна. 48 Иесо загъта уымæн: сымах нæ баууæнддзыстут, куы нæ фенат нысæнттæ æмæ диссæгтæ, уæд. 49 Паддзахы кæрты кусæг зæгъы Уымæн: Хицау! æрцу, цалынмæ мæ фырт нæма амард, уæдмæ. 50 Иесо зæгъы уымæн: ацу, дæ фырт æнæниз у. Уый баууæндыд, Иесо йын цы дзырд загъта, ууыл, æмæ ацыд. 51 Фæндагыл сæмбæлдыс- ты ууыл йæ кусджытæ æмæ загътой: дæ фырт æнæниз у. 52 Уый бафарста уыдоны: кæцы сахат ын фенцондæр? Уымæн загътой: знон æвдæм сахаты тæвдниз ныууагъта уый. 53 Уымæй базыдта фыд, уый кæй уыд уыцы сахат, кæцыйы Иесо загъта уымæн: дæ фырт æнæниз у. Æмæ баууæндыд йæхæдæг æмæ йæ æппæт хæдзар. Л Сæр 4, 5 54 Уый дыккаг диссаг скодта Иесо, Иудейæ Гали- леймæ æрбаздæхгæйæ. СÆР 5 1 Рынчыны сдзæбæх сабаты; 38 аэы на- йæны цур; Иудейæгтæ зылын кæнынц Йе- сойы. 19 Йесойы дзуапп: Фыд æмæ Фырт; Иоанн æмæ Фыстытæ æвдисæн лæууынц. Уый фæстæ уыд Иудейы бæрæгбон, æмæ æрцыд Иесо Иерусалиммæ. 2 Иерусалимы та ис Фыс- ты дуары раз найæн, дзут- тагау йæ ном Вифездæ*, кæ- цыйæн уыд фондз æмбæрзт цæуæны: 3 Уыдоны мидæг хуыссы- дысты тынг бирæ рынчынтæ, куырмытæ, къуылыхтæ, их- сыдтытæ, доны базмæлдмæ æнхъæлмæгæсджытæ; 4 Уымæн æмæ-иу Хицауы Зæд рæстæггай ныххызт на- йæнмæ æмæ-иу сызмæста дон, æмæ-иу фыццаг чи ба- цыд уырдæм дон сызмæнты- ны рæстæг, уый дзæбæх код- та, цы фæнды низæй рын- чын куы уыдаид, уæддæр. 5 Ам уыд æртын аст азы рынчын чи уыд, ахæм адæй- маг. 6 Иесо, фенгæйæ уый хуысгæ æмæ базонгæйæ, ра- гæй кæй хуыссы, Уый зæгъы уымæн: фæнды дæ æнæниз уæвын? 7 Рынчын дзуапп ратта Уымæн: афтæ, Хицау; фæлæ дон куы сызмæнты, уæд мæ найæнмæ чи ауадза, ахæм адæймаг мын нæй; æз ца- лынмæ æрцæуын, уæдмæ мæ разæй æндæр ныххизы. 8 Иесо зæгъы уымæн: * Хорзæхы хæдзар. ЮАННЬ 46 Иоан. 2, 11. 173
Сæр 5 ИОАННЫ сыст, сис дæ хуыссæн æмæ цу. 9 Æмæ уый уыцы сахат сдзæбæх æмæ систа йæ хуыс- сæн æмæ ацыд. Уый уыд са- батбон. 10 Уымæ гæсгæ Иудейтæ дзырдтой чи сдзæбæх уы- мæн: абон сабат у; нæ дын æмбæлы дæ хуыссæн исын. 11 Уый дзуапп ратта уы- донæн: чи мæ сдзæбæх код- та, Уый загъта мæнæн: сис дæ хуыссæн æмæ цу. 12 Уый бафарстой: чи у Уыцы Адæймаг, Кæцы загъ- та дæуæн: «сис дæ хуыссæн æмæ цу»? 13 Чи сдзæбæх, уый та нæ зыдта, чи у, Уый; уымæн æмæ Иесо фæаууон уым чи уыд, уыцы адæмы ’хсæн. 14 Уый фæстæ Иесо фем- бæлд ууыл кувæндоны æмæ йын загъта: мæнæ ды сдзæ- бæх дæ; тæригъæд мауал ра- кæн, цæмæй дыл фыддæр мацы æрцæуа. 15 Уыцы адæймаг ацыд æмæ Иудейтæн фехъусын кодта, чи йæ сдзæбæх код- та, уый кæй у Иесо. 16 Æмæ райдыдтой Иудей- тæ сурын Иесойы; æмæ Иæ марынмæ агуырдтой, Уый сабаты ахæм хъуыддæгтæ кæй кодта, уый тыххæй. 17 Иесо та дзырдта уыдо- нæн: Мæ Фыд нырмæ дæр кæны, æмæ Æз дæр кæнын. 18 Æмæ Иæ тынгдæр Иу- дейтæ агуырдтой марынмæ, æрмæст сабат кæй хæлдта, уый тыххæй нæ, фæлæ Хуы- цауы,Иæ Фыд кæй хуыдта, Иæхи Хуыцауы æмхуызон кæнгæйæ. Сæр 5 10 Иср 17, 22. 17 Иоан. 9, 4; 14, 10. 18 Иоан. 7, 30 22 28, Ап. 31; 4,5 23 Мтф. 18, к. 17, 1 Пст 1 Иоан. 2, 23. 19 Уый тыххæй Иесо загъ- та: æцæг, æцæг зæгъын сы- махæн: Фыртæн Иæхицæй ницы у Иæ бон кæнын, куы нæ фена Фыды кæнгæ, уæд: уымæн æмæ Уый цы кæны, Фырт дæр уый кæны. 20 Уымæн æмæ Фыд уар- зы Фырты æмæ Иын уынын кæны Иæхæдæг цы кæны, уыдон иуылдæр; æмæ Иын фенын кæндзæн ацы хъуыд- дæгтæй фылдæр, афтæ æмæ сымах бадис кæндзыстут. 21 Уымæн æмæ Фыд куыд æгас кæны мæрдты æмæ сæ цард бауадзы, афтæ Фырт дæр æгас кæны кæй Иæ фæнды, уый. 22 Уымæн æмæ Фыд тæр- хон дæр никæмæн кæны, фæлæ æппæт тæрхон ратта Фыртмæ, 23 Цæмæй иуылдæр кад кæной Фыртæн, Фыдæн куыд кад кæнынц, афтæ. Фыртæн чи нæ кæны кад, уый нæ кад кæны, Иæ Рарвитæг Фыдæн дæр. 24 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: Мæ ныхасмæ хъу- сæгæн æмæ Мæн Рарвитæ- гыл æууæндæгæн ис мыггаг- мæйы цард æмæ тæрхонмæ нæ цæуы, фæлæ ахызт мæ- лæтæй цардмæ. 25 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: æрцæуы рæстæг, æмæ ныр райдыдта, мæрдтæ кæд фехъусдзысты Хуыцауы Фырты хъæлæс, æмæ фе- хъусгæйæ, райгас уыдзысты. 26 Уымæн æмæ Фыдæн Иæхи Мидæг цард куыд ис, афтæ Фыртæн дæр ратта цард Иæхи Мидæг; 174
ИОАННЫ Сæр 5 27 Æмæ ратта бар Уымæн тæрхон кæнынæн дæр, уы- мæн æмæ Уый у Адæймаджы Фырт. 28 Дис ма кæнут ууыл: уымæн æмæ æрцæуы ахæм рæстæг æмæ æппæт ингæн- ты уæвджытæ фехъусдзысты Хуыцауы Фырты хъæлæс, 29 Æмæ рацæудзысты хæрзгæнджытæ царды рай- гасæн, фыдгæнджытæ та фыдтæрхоны райгасæн. 30 Мæнæн Мæхицæй Мæ бон ницы кæнын у. Куыд хъусын, афтæ тæрхон дæр кæнын, æмæ Мæ тæрхон раст у, уымæн æмæ нæ агурын Мæхи фæндон, фæлæ Мæн рарвитæг Фыды фæндон. 31 Кæд Æз æвдисæнад кæ- нын Мæхæдæг Мæхи тых- хæй, уæд Мæн æвдисæнад æцæг нæу: 32 Ис æндæр, Мæн тых- хæй æвдисæн лæууæг æмæ Æз зонын, æцæг кæй у уыцы æвдисæнад, кæцыйæ уый æв- дисæн лæууы Мæн тыххæй; 33 Сымах æрвыстат Ио- аннмæ, æмæ уый æвдисæн ныллæууыд æцæгдзинады тыххæй. 34 Уæвгæ Æз адæймагæй нæ исын æвдисæнад, фæлæ адон зæгъын, уый тыххæй цæмæй сымах фервæзат. 35 Уый уыд судзгæ æмæ рухсдæттæг рухсгæнæн; сы- мах та фæндыд чысыл рæс- тæг йæ рухсмæ цин кæнын. 36 Мæнмæ та ис Иоаннæй стылдæр æвдисæнад: уымæн æмæ хъуыддæгтæ, кæцыты Фыд ратта Мæнæн æххæст | кæнынмæ, ацы хъуыддæгтæ | 27 Дан. 7, 14. 28 Ис. 26, 19; Дан. 12, 2; 1 Кор. 15, 52. 29 Мтф. 25, 46; Рарг. 14, 11. 30 Мтф. 26, 39. 32 Мтф. 3, 17. 33 Иоан. 1. 19. 36 Иоан. 10, 25. 37 Дык. з. 4, 12; Мтф. 3, 17. 39 Дык. з. 18, 15; Ис. 9, 6; 53, 1. 40 Иоан. 1, Н; 3, 19. 44 Иоан. 12, 43. 46 Уæв. 3, 15; 12, 3; 18, 18; 49, 10; Дык. з. 18, 15. сты, Æз кæй кæнын, æвди- сæн лæууынц Мæн тыххæй, Фыд Мæн кæй рарвыста. 37 Æмæ Мæн рарвитæг Фыд Иæхæдæг æвдисæн ныл- лæууыд Мæн тыххæй. Сымах та нæдæр Иæ хъæлæс никуы фехъуыстат, нæдæр Иæ цæс- гом федтат, 38 Æмæ нæй Иæ дзырд уæ мидæг, уымæн æмæ не ’ууæндут Уый кæй рарвыста Ууыл. 39 Иртасут фыстытæ, уы- мæн æмæ сымах æнхъæл стут, цæмæй уын уа уыдоны фæрцы мыггагмæйы цард; уыдон та æвдисæнад кæныц Мæн тыххæй. 40 Фæлæ сымах нæ фæн- ды Мæнмæ æрцæуын, цæ- мæй уын уа цард. 41 Нæ исын кад адæймæг- тæй. 42 Фæлæ зонын сымах: уæ мидæг нæй сымахæн уар- зондзинад Хуыцаумæ. 43 Æз æрцыдтæн Мæ Фы- ды номæй æмæ нæ исут Мæн; фæлæ æндæр куы æр- цæуа йæхи номæй, уæд уый райсдзыстут. 44 Куыд æууæндат сымах, уæ кæрæдзийæ кад куы исут уæд, фæлæ иунæг Хуыцауæй цы кад ис, уый нæ агурут? 45 Ма хъуыды кæнут æмæ Æз сымах зылын кæндзынæн Фыды раз: Ис сымах зылын- гæнæг, Моисей, кæцыйæ ныфсджын стут. 46 Уымæн æмæ сымах Мо- исейыл куы æууæндиккат, уæд Мæныл дæр баууæнды- даиккат, уымæн æмæ уый фыста Мæн тыххæй. 175
Сæр 5, 6 И 47 Кæд уый фыстытыл нæ æууæндут,— уæд куыд бау- уæнддзыстут Мæн дзырдтыл? СÆР 6 1 5000 бафсадын. 15 Доныл цæуын. 22 Нысæнттæ; «царды дэул*. 41 Йесойы дзуапп Иудейты æнæуырныны тыххæй; «аснусон царды дзырдтæ». 67 Петр æргом дзуры: Ды — Чырысти, Хуыцауы Фырт. Уый фæстæ Иесо ацыд Га- лилейы денджызы иннæ фарсмæ, Тивериадæйы ал- фамбылаймæ; 2 Иæ фæстæ ацыд бирæ адæм, уымæн æмæ федтой, Уый рынчынтыл цы дис- сæгтæ æвдыста, уыдон. 3 Иесо ссыд хохмæ æмæ уым бадт Йæ ахуыргæни- нæгтимæ. 4 Хæстæг кодта Куадзæн, Иудейаг бæрæгбон. 5 Иесо, акæсгæйæ, федта бирæ адæм кæй цæуынц Уы- мæ æмæ зæгъы Филиппæн: кæм балхæнæм дзултæ, цæ- мæй уыдон бафсадæм? 6 Адон дзырдта уый, фæл- варгæйæ; уымæн æмæ Иæ- хæдæг зыдта, цы кæнынмæ хъавыд, уый. 7 Филипп дзуапп лæвæрд- та Уымæн: уыдонæн дыууæ сæдæ динары аргъ дзул дæр фаг нæ уыдзæн, цæмæй ал- кæмæ дæр фæйнæ гыццылы æрхауа, 8 Йæ ахуыргæнинæгтæй иу, Андрей, Снмон Петры æфсымæр, зæгъы Уымæн: 9 Ам иу лæппумæ ис фондз хъæбæрхорæй дзулы æмæ дыууæ кæсаджы; фæлæ уы- дон цы сты ахæм бирæ адæ- мæн? 10 Иесо загъта: æрбадын | |сæ кæнут. Уыдис уыцы ран бирæ кæрдæг. Æмæ æрбад- тысты уым адæм, сæ нымæц уыд фондз минмæ ’ввахс. 11 Иесо райста дзултæ æмæ арфæ ракæнгæйæ, бай- уæрста ахуыргæнинæгтæн, ахуыргæнинæгтæ та чи бадт, уыцы адæмæн, афтæ кæсæг- тæ дæр, кæй цас хъуыд. 12 Æмæ куы бафсæстыс- ты, уæд загъта Иæ ахуыргæ- нинæгтæн: æрæмбырд кæ- нут, цы къæбæртæ баззад, уыдон, цæмæй дзы мацы фе- сæфа. 13 Æмæ æрæмбырд кодтой æмæ байдзаг кодтой къæ- бæртæй дыууадæс чыргъæды фондз хъæбæрхоры дзулæй, чи хордта уыдоны баззайæг- гæгтæй. 14 Уæд адæм, Иесо цы диссаг скодта, уый фенджы- тæ, загътой: Уый æцæгдæр у дунемæ Æрцæуинаг Чи у, Уыцы Пехуымпар. 15 Иесо та, базонгæйæ æваст æрбацæуинаг кæй сты, цæмæй акæной æмæ Иæ скæной паддзах, уæд фæс- тæмæ ацыд иунæгæй хохмæ. 16 Куы æризæр, уæд Иæ ахуыргæнинæгтæ ныххыз- тысты денджызмæ 17 Æмæ, бацæугæйæ бæ- лæгъмæ, ацыдысты денджы- зы иннæ фарс Капернауммæ. Талынг кæнын байдыдта, фæлæ сæм Иесо нæма æрба- цыд. 18 Дымдта тыхджын дым- гæ, æмæ денджыз фæйла- уæнтæ кодта. 19 Куы аленк кодтой дыу- уын фондз кæнæ æртын ста- ЮАННЬ Сæр 6 4 Рац. 12, 18. 5 Мтф. 14, 16, Мрк. б, 35; Лук. 9, 12. 13 Мрк. 8, 19. 14 Дык. з. 18, 15; Мтф. 11, 3. 17 Мтф. 14, 22; Мрк. 6, 47. 176
дийы* бæрц, уæд федтой Ие- сойы денджызыл цæугæ, æмæ бæлæгъмæ æрбахæстæг уæвгæ, æмæ фæтарстысты. 20 Фæлæ Уый загъта уы- донæн: Уый Æз Дæн, ма тæр- сут. 21 Уыдоны фæндыд Уый бæлæгъмæ райсын; æмæ уы- цы сахат кæдæм ленк код- той, бæлæгъ уыцы былыл банцад. 22 Иннæ бон, денджызы фаллаг фарс цы адæм лæу- уыд уыдон федтой, уым Иæ ахуыргæнинæгтæ кæдæм ба- цыдысты, уый йеддæмæ æн- дæр бæлæгъ кæй нæ уыд, æмæ Иесо кæй нæ бацыд Иæ ахуыргæнинæгтимæ бæлæгъ- мæ, фæлæ йæ ахуыргæнинæг- тæ сæхæдæг аленк кодтой; 23 Уыцы рæстæг Тивериа- дæйæ æрбацыдысты æндæр бæлæгътæ, Хицауы арфæ- дзинадæй дзул кæм хордтой, уыцы бынатмæ хæстæг; 24 Æмæ адæм куы федтой Иесо уым кæй нæй, нæдæр Иæ ахуыргæнинæгтæ, уæд бацыдысты бæлæгътæм æмæ æрбаленк кодтой Капернаум- мæ, Иесойы агургæйæ, 25 Æмæ Уый денджызы I иннæ фарс ссаргæйæ, загъ- той Уымæн: Ахуыргæнæг! Ды кæд æрбацыдтæ ардæм? 26 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: æцæг, æцæг зæ- гъын сымахæн: сымах агу- рут Мæн диссæгтæ кæй фед- тат уый тыххæй нæ, фæлæ дзул кæй хордтат æмæ баф- сæстыстут, уый тыххæй; 27 Архайут, æмбийгæ хæ- * 1 стадия = 195 м. э1 Сæр 6 I ринагыл нæ, фæлæ мыггаг- мæйы цардмæ цы хæринаг цæуы, уый тыххæй, кæцы ратдзæн сымахæн Адæйма- джы Фырт; уымæн æмæ Ууыл сæвæрдта Иæ мыхуыр Фыд Хуыцау. 28 Æмæ загътой Уымæн: цы кæнын хъæуы мах, цæ- мæй кæнæм Хуыцауы хъуыд- дæгтæ? 29 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: мæнæ Хуыцауы хъуыддаг, цæмæй сымах æу- уæндат Ууыл, Кæцыйы Уый рарвыста. 30 Уый тыххæй загътой Уымæн: цавæр нысан рат- дзынæ Ды, цæмæй мах фе- нæм æмæ баууæндæм Дæ- уыл? цы кусыс Ды? 31 Нæ фыдæлтæ хордтой маннæ æдзæрæг ран, фыст куыд у: «дзул арвæй ратта уыдонæн хæрынæн». 32 Иесо загъта уыдонæн: æцæг, æцæг зæгъын сыма- хæн Моисей уын нæ ратта дзул арвæй, фæлæ Мæ Фыд дæтты сымахæн æцæг дзул уæлæрвтæй; 33 Уымæн æмæ Хуыцауы дзул Уый у, Кæцы æрцæуы уæлæрвтæй æмæ дæтты цард дунейæн. 34 Уый тыххæй загътой Уымæн: Хицау! дæтт нын æдзухдæр ахæм дзул. 35 Иесо та загъта уыдо- нæн: Æз дæн царды дзул; Мæнмæ æрцæуæг нæ кæн- дзæн æххормаг, æмæ Мæныл æууæндæг дойны никуы кæндзæн. 36 Фæлæ Æз загътон сы- махæн, сымах Мæн уынгæ ЮАНН1 27 Мтф. 3, 17; Иоан. 1, 32; 10,36. 29 Иоан. 17, 3; 1 Иоан.З, 23. 31 Рац. 16, 14; Ным. 11, 7; Пс. 77, 24; 1 Кор. 10, 3. 35 Иоан. 4, 14; 7, 37. 177
Сæр 6 V дæр кæй фæкодтат, æмæ не ’ууæндут. 37 Æппæт, цы дæтты Фыд Мæнæн, Мæнмæ æрцæудзæн æмæ Мæнмæ æрцæуæджы нæ асурдзынæн æддæмæ; 38 Уымæн æмæ Æз æрцыд- тæн уæлæрвтæй уый тыххæй нæ, цæмæй Мæхи фæндон кæнон, фæлæ Мæн рарвитæг Фыды фæндон. 39 Мæн рарвитæг Фыды фæндон та у, цæмæй Уый Мæнæн кæй ратта, уыдонæй макæйы фесафон, фæлæ уы- дон æппæты райгас кæнын фæстаг бон; 40 Мæн Рарвитæджы фæн- дон та у, цæмæй алкæцы Фырты уынæг æмæ Ууыл æу- уæндæгæн уа мыггагмæйы цард; æмæ йæ Æз райгас кæн- дзынæн фæстаг бон. 41 Иудейтæ Ууыл схъуыр- хъуыр кодтой, Уый афтæ кæй загъта: «Æз дæн уæлар- вæй æрцæуæг дзул», 42 Æмæ дзырдтой: Иесо нæу Уый, Иосифы фырт, Кæ- цыйы фыды æмæ Мады мах зонæм? куыд зæгъы Уый: «Æз æрцыдтæн уæларвæй»? 43 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: ма хъуыр-хъуыр кæнут уæ кæрæдзиимæ: 44 Никæйы бон у æрцæ- уын Мæнмæ, Мæн рарвитæг Фыд æй куы нæ æрбакæна, уæд; æмæ Æз райгас кæн- дзынæн уый фæстаг бон. 45 Пехуымпартæм фыст ис: «æмæ иуылдæр ахуыр-1 гонд уыдзысты Хуыцауæй». I Алкæцы, Фыдæй фехъусæг æмæ сахуыр уæвæг, æрцæуы Мæнмæ. I 46 Уый нæ амоны, цыма Фыды исчи федта, Уый йед- дæмæ, Хуыцауæй чи у: Уый федта Фыды. 47 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: Мæныл æууæндæ- гæн ис мыггагмæйы цард. 48 Æз дæн царды дзул. 49 Уæ фыдæлтæ хордтой маннæ æдзæрæг ран æмæ амардысты; 50 Арвæй цы дзул æрцæ- уы, уый та ахæм у, æмæ уый чи хæра, уый нæ амæлдзæн. 51 Æз — æгас дзул, уæлар- вæй æрцæуæг: ацы дзул чи хæра, цæрдзæн мыггагмæ; Æз цы дзул раттон, уый у Мæ Буар, кæцыйы Æз ратдзынæн дунейы царды тыххæй. 52 Уæд Иудейтæ райдыд- той сæ кæрæдзийы мидæг бы- цæу кæнын, дзургæйæ: куыд у Иæ бон махæн раттын Иæ буар хæрынмæ? 53 Йесо та загъта уыдо- нæн: æцæг, æцæг зæгъын сы- махæн, куы нæ хæрат Адæй- маджы Фырты Буар æмæ нуазат Иæ Тугæй, уæд нæ уыдзæн уæ мидæг цард; 54 Мæ Буар чи хæры æмæ Мæ Туг чи нуазы, уымæн ис мыггагмæйы цард; æмæ йæ Æз райгас кæндзынæн фæс- таг бон; 55 Уымæн æмæ Мæ Буар æцæг у хæринаг, æмæ Мæ Туг æцæг у нуазинаг; 56 Мæ Буар чи хæры æмæ Мæ Туг чи нуазы, уый ис Мæн мидæг æмæ Æз уый мидæг; 57 Æгас Фыд Мæн куыд рарвыста æмæ Æз цæрын Фыдæй, афтæ Мæн чи хæ- ЮАННЬ 38 Мтф. 26, 39; Иоан. 8, 29. 39 Иоан. 10, 28 42 Мтф. 13, 55. 45 Ис. 54, 13; Иер. 31, 34. 46 Мтф. 11, 27. 49 Иоан. 6, 31. 33 Мтф. 26, 26. 178
ра, уый Мæнæй цæрдзæн; 58 Уый у — уæларвæй æр- цæугæ дзул; афтæ нæ: уæ фыдæлтæ куыд хордтой ман- нæ æмæ амардысты; ацы дзул чи хæра, уый цæрдзæн мыг- гагмæ. 59 Адон дзырдта Уый, Ка- пернаумы æмбырдгæнæны, ахуыргæнгæйæ. 60 Бирæтæ Иæ ахуыргæ- нинæгтæй, уыдон хъусгæйæ, дзырдтой: цы æнахуыр ны- хæстæ сты! кæй бон у уы- донмæ хъусын? 61 Фæлæ Иесо, Иæхæдæг Иæхи мидæг зонгæйæ, Ууыл Иæ ахуыргæнинæгтæ хъуыр- хъуыр кæй кæнынц, загъта уыдонæн: уый мыййаг рæ- дийын кæны сымах? 62 Уæдæ цы зæгъдзыстут куы фенат Адæймаджы Фыр- ты раздæр кæм уыд, уырдæм ссæугæ, уæд? 63 Уд æгас кæны, буар нæ пайда кæны гыццыл дæр; Æз сымахæн цы ныхæстæ кæ- нын, сты уд æмæ цард; 64 Фæлæ ис сымахæй иу- тæ æнæуырнджытæ. Уымæн æмæ Иесо райдайæнæй зыд- та, чи сты æнæуырнджытæ, | æмæ Иæ чи ратдзæн. | 65 Æмæ загъта: уый тых- хæй дзырдтон Æз сымахæн, никæйы бон у æрцæуын Мæнмæ, Мæ Фыдæй йын лæ- вæрд куы нæ уа, уæд. 66 Уæдæй фæстæмæ Иæ ахуыргæнинæгтæй бирæтæ ацыдысты Уымæй æмæ Иемæ нал цыдысты. 67 Уæд Иесо загъта дыу- уадæсæн: нæ фæнды сымах дæр ацæуын? | э1 Сæр 6, 7 I 68 Симон Петр дзуапп ратта Уымæн: Хицау! кæмæ ацæуæм? Дæумæ ис мыггаг- мæйы царды ныхæстæ, 69 Æмæ мах баууæндыды- стæм æмæ базыдтам, Ды — кæй Дæ Чырысти, Æгас Хуы- цауы Фырт. 70 Йесо дзуаппæн загъта уыдонæн: дыууадæсæй уæ нæ равзæрстон Æз? фæлæ сымахæй иу у хæйрæг. 71 Афтæ загъта Уый Ис- кариотаг Симоны фырт Иу- дæйæ, уымæн æмæ Иудæйы фæндыд Уый ауæй кæнын, дыууадæсæй иу уæвгæйæ. СÆР 7 1 Йесо нæ исы Йæ æфсымæрты фæндон. 10 Йесо бæрæгбоны æргом ахуыр кæны кувæндоны. 30 Æнæнтыст фæлварæн Йе- сойы æрцахсыныл; хонын «æгас дон»- нуа- зынмæ. 45 «Афтæ пикуыма дзырдта адæй- маг». Уый фæстæ Иесо зылд Га- лилейыл, уымæн æмæ Иæ Иудейтæ марынмæ кæй агуырдтой, уый тыххæй Йæ нæ фæндыд цæуын Иудейы ’хсæн. 2 Хæстæг кодта Иудей- ты бæрæгбон — халагъудтæ æвæрæн. 3 Уæд Иæ æфсымæртæ загътой Уымæн: ацу арды- гæй æмæ бацу Иудеймæ, цæ- мæй Дæ ахуыргæнинæгтæ дæр Ды цы хъуыддæгтæ кæ- ныс, уыдон феной; 4 Уымæн æмæ сусæгæй ничи ницы кæны, æмæ агу- ры, цæмæй уа зынгæ; кæд Ды ахæм хъуыддæгтæ кæ- ныс, уæд дунейæн Дæхи рар- гом кæн. 5 Уымæн æмæ Иæ æфсы- ЮАННЬ 62 Мтф. 26, 64; Иоан. 3, 13; Еф. 4, 8. 63 Ром. 8, 2; 2 Кор. 3, 6. 64 Мрк. 2, 8; Иоан. 2, 24. 65 Иоан. 3, 27. 69 Мтф. 16, 16; Мрк. 8, 29; Лук. 9, 20. 70 Лук. 6, 13. Сæр 7 2 Лев. 23, 34. 179
Сæр 7 ИОАННЫ мæртæ дæр нæ æууæндыдыс- ты Ууыл. 6 Уый тыххæй Иесо загъ- та уыдонæн: Мæ рæстæг ныр- ма нæма райдыдта, сымахæн та ис æдзухдæр рæстæг; 7 Сымах дунейæн æнæуы- нон не стут, Æз та йын Дæн æнæуынон, уымæн æмæ Æз æвдисæнад кæнын йæ хъуыд- дæгтæ æвзæр кæй сты, ууыл; 8 Сымах ацæут ацы бæ- рæгбонмæ, Æз та нæма ацæу- дзынæн ацы бæрæгбонмæ, уымæн æмæ Мæн рæстæг нырма нæма сæххæст. 9 Уый зæгъгæйæ уыдо- нæн, баззад Галилейы. 10 Фæлæ Иæ æфсымæртæ куы æрцыдысты, уæд Уый дæр æрцыд бæрæгбонмæ, æргомæй нæ, фæлæ сусæ- гæй. 11 Иудейтæ та агуырдтой Уый бæрæгбоны, æмæ дзырд- той: кæм ис Уый? 12 Æмæ бирæ ныхæстæ уыд Уый тыххæй адæммæ: иутæ дзырдтой, Уый кæй у хæларзæрдæ, иннæтæ та дзырдтой: нæ, фæлæ адæмы сайы. 13 Уæвгæ ничи дзырдта æргом Уый тыххæй, Иудей- тæй тæрсгæйæ. 14 Фæлæ бæрæгбоны æм- бис Иесо бацыд кувæндонмæ æмæ ахуыр кодта. 15 Æмæ Иудейтæ дис код- той, дзургæйæ: куыд зоны Уый Фыстытæ нæ сахуыр кæнгæйæ? 16 Иесо, дзуапп дæтгæйæ, загъта уыдонæн: Мæ ахуы- рад — Мæн нæу, фæлæ Мæ Рарвитæджы. 7 Иоан Зг 19. 12 Иоан. 9, 16. 13 Иоан. 12, 42. 16 Иоан. 8, 28; 12, 49; 14,24. 17 Иоан. 8, 47. 19 Рац. 20, 1; Иоан. 5, 18. 22 Уæв. 17, 10; Лев 12, 3 24 Дык з. 1, 17, 16, 19. 17 Кæй фæнды Уый фæн- дон кæнын, уый базондзæн уыцы ахуырады тыххæй, Хуыцауæй у уый, æви Æз Мæхæдæг Мæхицæй дзурын. 18 Иæхæдæг йæхицæй дзу- рæг кад йæхицæн агуры; фæлæ чи агуры кад, йæ Рар- витæгæн, Уый æцæг у, æмæ нæй мæнгдзинад Уый мидæг. 19 Моисей уын нæ ратта закъон? æмæ сымахæй ничи кæны закъонмæ гæсгæ. Цæй тыххæй агурут Мæн марын- мæ? 20 Адæм загътой дзуап- пæн: хæйрæг нæй Дæу ми- дæг? чи агуры марынмæ Дæу? 21 Иесо дарддæр ныхас кæнгæйæ, загъта уыдонæн: иу хъуыддаг скодтон Æз, æмæ сымах иуылдæр дис кæ- нут; 22 Моисей уын бафæдзæх- ста сунæт кæнын,— уæвгæ уый Моисейæ нæу, фæлæ фы- дæлтæй,— æмæ сабаты сы- мах адæймагæн сунæт кæнут. 23 Кæд сабаты исы сунæт адæймаг, цæмæй Моисейы закъон ма фехала,— уæд Мæнмæ мæсты кæнут, Æз æрмæст адæймаджы кæй сдзæбæх кодтон сабаты, уый тыххæй? 24 Æддейы бакастмæ гæс- гæ ма тæрхон кæнут, фæлæ тæрхон кæнут раст тæрхо- нæй. 25 Ам иутæ Иерусалимæг- тæй дзырдтой: Уый марынмæ Кæй агурынц, уый нæу? 26 Мæнæ, Уый дзуры æр- гом æмæ Иын ницы зæ- гъынц: сæргълæуджытæ нæ- 180
ма сбæлвырд кодтой, Уый æцæг Чырысти кæй у? 27 Фæлæ Иæ мах зонæм, Уый кæцæй у; Чырысти та куы æрцæуа, уæд ничи зон- дзæн, кæцæй у Уый. 28 Уæд Йесо, аргъуаны хъæрæй ахуыр кæнгæйæ, загъта: æмæ зонут Мæн, æмæ зонут, кæцæй Дæн Æз; æмæ Æз Мæхæдæг Мæхицæй не ’рцыдтæн, фæлæ æцæг у Мæн Рарвитæг, Кæцыйы сы- мах нæ зонут; 29 Æз зонын Уый, уымæн æмæ Æз Уымæй Дæн, æмæ Уый рарвыста Мæн. 30 Æмæ агуырдтой Уый ахсынмæ, фæлæ Иæм йæ къух дæр ничи бакодта, уы- мæн æмæ нæма æрцыд Иæ сахат. 31 Адæмæй та бирæтæ баууæндыдысты Ууыл æмæ дзырдтой: цымæ Чырысти куы æрцæуа, уæд Уый цы нысæнттæ скодта, уыдонæй фылдæр скæндзæн? 32 Фехъуыстой фарисей- тæ ахæм ныхæстæ Уый тых- хæй адæмы æхсæн æмæ ар- выстой фарисейтæ æмæ хис- тæр сауджынтæ кусджыты — Уый æрцахсынмæ. 33 Иесо та загъта уыдо- нæн: бирæ нал фæуыдзынæн сымахимæ, æмæ ацæудзы- нæн Мæ Рарвитæгмæ; 34 Агурдзыстут Мæн æмæ не ссардзыстут; æмæ Æз кæм уыдзынæн, уырдæм сымах бон нæу бацæуын. 35 Уæд Иудейтæ дзырдтой | сæ кæрæдзийæн: кæдæм I фæнды Уый цæуын, мах Æй куыд не ссæрæм афтæ? Кæд| Я Сæр 7 |Æй мыййаг нæ адæм Еллин- тæ хæлиугондæй кæм цæ- рынц, уырдæм фæнды, цæ- мæй Еллинты ахуыр кæна? 36 Цы амонынц, Уый кæй загъта, уыцы ныхæстæ: «агурдзыстут Мæн æмæ Мæ не ссардзыстут; æмæ Æз кæм уон, уырдæм Сымах бон нæ уыдзæн æрцæуын»? 37 Стыр бæрæгбоны фæс- таг бон Иесо лæууыд æмæ хъæрæй загъта: дойны кæ- мæн у, æрцу Мæнмæ æмæ | нуаз; I 38 Мæныл чи æууæнды, уымæн, куыд загъд ис Фыс- ты, йæ гуыбынæй ракæл- дзысты æгас цæугæдæттæ. 39 Уыдон загъта Уый Уды тыххæй, Кæцыйы хъуамæ райстаиккой Ууыл æууæнд- джытæ; уымæн æмæ нæма уыд уыдоныл Сыгъдæг Уд, уымæн æмæ Иесо нæма скадджын. 40 Бирæтæ адæмæй, уы- цы ныхæстæ фехъусгæйæ, дзырдтой: Уый бæлвырд пе- хуымпар у. 41 Иннæтæ дзырдтой: Уый Чырысти у. Иутæ та дзырд- той: исты Галилейæ æрцæу- дзæн Чырысти? 42 Афтæ загъд нæй Фыс- ты, Чырысти кæй æрцæу- дзæн Давиды мыггагæй æмæ Вифлеемæй, Давид кæцæй уыд, уыцы бынатæй? 43 Æмæ афтæ Уый тых- хæй æрцыд хылтæ адæмы ’хсæн. 44 Иутæ уыдонæй хъавы- дысты Уый æрцахсынмæ; фæлæ Иæм йæ къухтæй дæр ничи бавнæлдта. ЮАННЬ 27 Мтф. 13, 55. 28 Иоан. 8, 42. 30 Иоан. 8, 20 31 Иоан. 8, 30. 34 Иоан. 13, 33. 37 Лев. 23, 36; Иоан. 4, 14; Рарг. 22, 17. 39 Ис. 44, 3; Иоиль 2, 28; Зах. 12, 10; Ал. к. 2: 17,33. 40 Мтф. 26, 5. 42Мшс. 5, 2; Мтф. 2, 6; Лук. 2, 4. 43 Иоан. 9, 16. 181
Сæр 7, 8 ИОАННЫ 45 Æмæ кусджытæ раз- дæхтысты хистæр сауджын- тæм æмæ фарисейтæм æмæ сын уыдон загътой: цæй тыххæй Иæ нæ æрбакодтат сымах? 46 Кусджытæ загътой: Ацы Адæймаг куыд дзуры, афтæ никуыма дзырдта адæймаг. 47 Фарисейтæ загътой уы- донæн: æцæг сымах дæр ба- бæллыдыстут? 48 Бæууæндыд Ууыл исчи сæргълæуджытæй, кæнæ фа- рисейтæй? 49 Фæлæ ацы адæм, за- къон нæ зонæг, æлгъыст у. 50 Никодим, уыдонæй иу кæцы æхсæвыгон æрцыд Уы- мæ, зæгъы уыдонæн: 51 Нæ закъон тæрхон кæ- ны мыййаг адæймагæн, раз- дæр æм куы нæ байхъусой æмæ базоной, цы кæны, уый? 52 Уый тыххæй загътой уымæн: ды дæр Галилейæ нæ дæ? æркæс æмæ фендзынæ, Галилейæ кæй нæ æрцæуы пехуымпар. 53 Æмæ ацыдысты иуыл- дæр сæ хæдзæрттæм. СÆР8 1 Йесо хатыр кæны хæтгæйае ахст сыл- гоймагæп. 12 «Æз рухс дупейæн*; Фыд æмæ Фырт. 21 «Æз цы фсхъуыстон Фы- дæй, уый дзурын», «æцамад скæндзæн сымах сæрибар* 31 Анраамы мыггаг; ца- гьар æмæ фырт, «Хуыцауæй чи у, уый хъусы Хуыцауы дзырдтæм*. 48 Иудейты зылын кæнын «Дæу мпдæг хæйрæт»; Йссойы дзуапп- «Авраамы размæ дæр Æз дæн*. Йесо та ацыд Елеоны хохмæ, 2 Райсомæй та фæстæмæ æрцыд кувæндонмæ æмæ æп-1 50 Иоан. 3, 1 51 Дык. з. 1, 17, 17, 8. Сæр 8 5 Лев. 20, 10, Дык з. 22, 22 пæт адæм цыдысты Уымæ; Уый æрбадт æмæ сæ ахуыр кодта. 3 Уырдæм чиныджы дæс- нытæ æмæ фарисейтæ æрба- кодтой хæтаг сылгоймаджы æмæ йæ астæуæй æрлæууын кæнгæйæ, 4 Загътой Уымæн: Ахуыр- гæнæг! ацы сылгоймаг хæт- гæйæ ахст æрцыд; 5 Моисей та закъоны ма- хæн ахæмты дуртæй марын бафæдзæхста: Ды цы зæгъ- дзынæ? 6 Адон дзырдтой, уый фæлваргæйæ, цæмæй Уый базылын кæнынмæ исты сса- рой. Фæлæ Иесо бынмæ ныг- гуыбыр кæнгæйæ, фыста æн- гуылдзæй зæххыл, уыдонмæ хъус нæ даргæйæ. 7 Дарддæр куы фарстой Уый, уæд Иæ сæрыл хæрдмæ схæцгæйæ, загъта уыдонæн: чи у сымахæй æнæ тæригъæд, фыццаг фехсæд ууыл дур. 8 Æмæ фæстæмæ ныллæг æргуыбыр кæнгæйæ, фыста зæххыл. 9 Уыдон та, фехъусгæйæ уый æмæ сæ намысæй уай- дзæфгондæй райдыдтой цæ- уын иу иннæйы фæстæ, хис- тæртæй кæстæрты онг; æмæ баззад иунæг Иесо æмæ сыл- гоймаг астæуæй лæугæйæ. 10 Иесо хæрдмæ скæсгæ- йæ, сылгоймаг йеддæмæ куы никæйы уал федта, уæд загъ- та уымæн: сылгоймаг! кæм сты дæ зылынгæнджытæ? тæрхон дын ничи скодта? 11 Уый загъта: ничи, Хи- цау! Иесо загъта уымæн: Æз дæр дын нæ тæрхон кæнын; 182
ИОАННЫ Сæр 8 цу æмæ нырæй фæстæмæ тæригъæд мауал кæн. 12 Ноджыдæр дзырдта Йе- со адæмæн æмæ загъта уы- донæн: Æз рухс дунейæн; чи рацæуа Мæн фæстæ, уый нæ цæудзæн талынджы, фæлæ Иæм уыдзæн царды рухс. 13 Уæд фарисейтæ загътой Уымæн: Ды Дæхæдæг Дæхи тыххæй æвдисæн лæууыс, Дæу æвдисæнад æцæг нæу. 14 Иесо загъта уыдонæн дзуаппæн: кæд Æз Мæхæдæг Мæхи тыххæй лæууын æвди- сæн, Мæ æвдисæнад æцæг у, уымæн æмæ Æз зонын, кæ- цæй æрцыдтæн æмæ кæдæм цæуын; сымах та нæ зонут, кæцæй Дæн Æз, æмæ кæдæм цæуын; 15 Сымах тæрхон кæнут буармæ гæсгæ, Æз никæмæн тæрхон кæнын; 16 Æмæ кæд тæрхон дæр кæнын Æз, уæд Мæ тæрхон æцæгдзинад у, уымæн æмæ Æз иунæг нæ Дæн, фæлæ Æз æмæ Мæ рарвитæг Фыд; 17 Æмæ уæ закъоны дæр фыст ис, дыууæ адæймаджы æвдисæнад æцæг кæй у; 18 Æз Мæхæдæг æвдисæн лæууын Мæхи тыххæй æмæ æвдисæнад кæны Мæн тых- хæй Мæн Рарвитæг Фыд дæр. 19 Уæд загътой Уымæн: кæм ис Дæ Фыд? Иесо дзуапп лæвæрдта: сымах нæ зонут нæдæр Мæн, нæдæр Мæ Фыды; Мæн куы зониккат, уæд Мæ Фыды дæр зониккат. 20 Ацы ныхæстæ дзырдта хæзнадоны раз, куы ахуыр I кодта кувæндоны, уæд; æмæ Иæ ничи æрцахста, уымæн | 12 Иоан. 1, 5; 9, 5; 1Иоан.1, 5. 17 Дык. з. 17, 6; 19, 15; Мтф. 18, 16; 2Кор. 13, 1; Дзут. 10, 28. 18 Ис. 42, 1; Иоан. 5, 32. 21 Иоан. 13, 33. 23 Иоан. 3, 31; Кол. 3, 1. 28 Иоан. 7, 16; 12, 32. æмæ нырма нæма æрцыд Иæ рæстæг. 21 Ноджыдæр загъта Иесо уыдонæн: Æз цæуын æмæ агурдзыстут Мæн, æмæ уæ тæригъæды амæлдзыстут; Æз кæдæм цæуын, уырдæм сы- мах бон нæу æрцæуын. 22 Уæд Иудейтæ дзырд- той: æцæг цымæ Уый Иæхæ- дæг Иæхи амардзæн, афтæ куы зæгъы: «Æз кæдæм цæ- уын, уырдæм сымах бон нæу æрцæуын»? 23 Уый загъта уыдонæн: сымах стут дæллæгтæй, Æз та уæллæгтæй; сымах стут ацы дунейæ, Æз нæ дæн ацы дунейæ; 24 Уымæ гæсгæ Æз загътон сымахæн, сымах кæй амæл- дзыстут уæ тæригъæдты: уы- мæн æмæ куы нæ баууæндат, уый Æз кæй дæн, ууыл, уæд амæлдзыстут уæ тæригъæдты; 25 Уæд загътой Уымæн: уæдæ чи Дæ? Иесо загъта уы- донæн: райдайæнæй Уæвæг, куыд уын зæгъын, афтæ; 26 Бирæ дзуринаг æмæ тæрхон кæнинаг Мæм ис сы- мах тыххæй; фæлæ Мæ Рар- витæг у æцæг, æмæ Æз цы фехъуыстон Уымæй, уый дзурын дунейæн. 27 Нæ бамбæрстой, Уый кæй дзырдта уыдонæн Фыды тыххæй. 28 Æмæ Иесо загъта уыдо- нæн: куы сисат Адæймаджы Фырты, уæд базондзыстут, уый Æз кæй Дæн æмæ Мæ- хицæй кæй ницы кæнын, фæлæ куыд сахуыр кодта Мæн Мæ Фыд, афтæ дзурын; 29 Мæ Рарвитæг ис Ме- 183
Сæр 8 V мæ; Фыд нæ ныууагъта Мæн иунæгæй, уымæн æмæ Æз æдзухдæр Уымæн фæндон цы у, уый кæнын. 30 Уый куы дзырдта уы- дæттæ, уæд бирæтæ баууæн- дыдысты Ууыл. 31 Уæд загъта Иесо, Ууыл чи баууæндыд, уыцы Иудей- тæн: Мæн ныхасы мидæг куы уат, уæд сымах æцæг стут Мæ ахуыргæнинæгтæ, 32 Æмæ базондзыстут æцæгад, æмæ æцæгад скæн- дзæн сымах сæрибар. 33 Уымæн загътой: мах стæм Авраамы мыггаг æмæ цагъартæ никæд никæмæн уыдыстæм; куыд зæгъыс Ды: «суыдзыстут сæрибар»? 34 Иесо дзуапп лæвæрдта уыдонæн: æцæг, æцæг зæ- гъын сымахæн: алкæцы, тæ- ригъæд чи кæны, уый у тæ- ригъæды цагъар; 35 Фæлæ цагъар хæдзары мыггагмæ нæ вæййы: фырт вæййы мыггагмæ; 36 Уæдæ Фырт куы ссæ- рибар кæна сымах, уæд æцæг сæрибар уыдзыстут; 37 Зонын сымах кæй стут Авраамы мыггаг; фæлæ уæд- дæр агурут Мæн амарынмæ, уымæн æмæ Мæ дзырд нæ цæуы уæ мидæг; 38 Æз дзурын Мæ Фыдмæ цы федтон, уый; сымах та, уæ фыдмæ цы федтат, уый кæнут. 39 Загътой Уымæн дзуап- пæн: нæ фыд у Авраам. Ие- со загъта уыдонæн: сымах Авраамы цот куы уаиккат, уæд Авраамы хъуыддæгтæ кæниккат; | I 40 Ныр та Мæн агурут амарынмæ, Адæймаджы, Хуы- цауæй кæй фехъуыста, уы- цы æцæгад сымахæн зæгъæ- джы: Авраам афтæ нæ кодта; 41 Сымах кæнут уæ фыды хъуыддæгтæ. Уьгй тыххæй загътой Уымæн: мах хæтын- дзинадæй нæ райгуырдыс- тæм; иу Фыд нын ис, Хуы- цау. 42 Иесо загъта уыдонæн: Хуыцау уæ Фыд куы уаид, уæд сымах Мæн уарзиккат, уымæн æмæ Æз Хуыцауæй æрцыдтæн æмæ æрбацыд- тæн; уымæн æмæ Æз Мæхæ- дæг Мæхицæй нæ æрцыд- тæн, фæлæ Уый рарвыста Мæн. 43 Цæуылнæ æмбарут сы- мах Мæ дзырд? уымæн æмæ уæ бон хъусын нæу Мæ дзырд. I 44 Уæ фыд у хæйрæг, æмæ сымах фæнды уæ фыды фæн- дæттæ æххæст кæнын; уый уыд райдайæнæй лæгмар æмæ нæ бафæрæзта æцæга- ды, уымæн æмæ йæм нæй æцæгад; уый мæнг куы дзу- ры, уæд йæхион дзуры, уы- мæн æмæ уый у мæнгдзурæг æмæ мæнгдзинады фыд. 45 Фæлæ Æз æцæгад куы дзурын, уæд нæ æууæндут Мæныл. 46 Чи базылын кæндзæн Мæн сымахæй мæнгдзина- ды? кæд æмæ Æз дзурын æцæгдзинад, уæд цæуылнæ æууæндут Мæныл? 47 Хуыцауæй чи у, уый хъусы Хуыцауы дзырдтæм, сымах уымæн нæ хъусут, æмæ не стут Хуыцауæй. ЮАННЬ 32 Ис 42, 7; 61, 1; Ром. 6, 14. 34 Ром. 6, 16; 2 Пст. 2, 19. 35 Уæв. 21, 10. 39 Ром. 4, 16. 44 1 Иоан 3, 47 Иоан 10, 27; 1 Иоан. 4, 6. 184
ИОАННЫ Сæр 8, 9 48 Уый тыххæй Иудейтæ дзуапп лæвæрдтой æмæ загъ- той Уымæн: раст нæ дзурæм мах, Ды Самариаг кæй Дæ æмæ Дæу мидæг хæйрæг кæй ис? 49 Иесо дзуапп ратта: Мæн мидæг хæйрæг нæй, фæ- лæ Æз кад кæнын Мæ Фы- дæн, сымах та Мæн æгад кæ- нут; 50 Уæвгæ Æз нæ агурын Мæхи кад: ис Агурæг æмæ Тæрхонгæнæг; 51 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: чи сæххæст кæна Мæн дзырд, уый нæ фен- дзæн мæлæт мыггагмæ. 52 Иудейтæ загътой Уы- мæн: ныр базыдтам, Дæу ми- дæг кæй ис хæйрæг; Авраам æмæ пехуымпартæ амардыс- ты, Ды та зæгъыс: «Мæ дзырд чи сæххæст кæна, уый нæ фендзæн мæлæт мыг- гагмæ»; 53 Æцæг Ды нæ фыд Ав- раамæй стылдæр Дæ, кæцы амард? æмæ пехуымпартæ дæр амардысты: Ды Дæхи- цæй цы аразыс? 54 Иесо загъта: кæд Æз Мæхæдæг Мæхи кадджын кæнын, уæд Мæ кад ницы у: Мæн кадджын кæны Мæ Фыд, Уый мах Хуыцау у зæ- гъгæ сымах Кæмæй зæгъут; 55 Æмæ сымах нæ базыд- тат Уый, Æз та Иæ зонын; æмæ куы зæгъон, нæ Иæ зо- нын зæгъгæ, уæд сымах хуызæн мæнгдзурæг уыдзы- нæн; фæлæ Æз зонын Уый æмæ æххæст кæнын Иæ дзырд; 56 Уæ фыд Авраамæн æх- 54 Иоан. 16, 14; Ап к. 3, 13. 56 Уæв. 15, 6; 22, 16 Сæр 9 4 Иоан. 4, 34; 12 35. 5 Ис. 42 6; Иоан. 1,5;8,12 6 Иоан. 11, 37. сызгон уыд Мæн бон фенын: æмæ федта æмæ сцин кодта. 57 Уый тыххæй загътой Уымæн Иудейтæ: Дæуыл куы нæма цæуы фæндзай азы дæр — æмæ Ды федтай Авраамы? 58 Иесо загъта уыдонæн: æцæг, æцæг зæгъын сыма- хæн: Авраамæй дæр раздæр Æз дæн. 59 Уæд систой дуртæ, цæ- мæй æхсой Ууыл; фæлæ Ие- со фæаууон æмæ сæ астæу- ты цæугæйæ рацыд кувæндо- нæй, æмæ дарддæр ацыд. СÆР9 1 Куырмæй райгуырды сдзæбæх. 13 Фа- рисейтæ фæрсынц сдзæбæхтонды æмæ йæ ныййарджыты. 35 Сдзæбæхгонд баууæн- дыд Хуыцауы Фыртыл; куырм фари- сейтæ. Æмæ фæцæйцæугæйæ, фед- та æрдзæй куырм адæй- маджы. 2 Иæ ахуыргæнинæгтæ ба- фарстой Уый: Равви! чи ра- кодта тæригъæд, йæхæдæг æви йæ ныййарджытæ, куыр- мæй цæмæн райгуырд? 3 Йесо загъта: нæ ракодта тæригъæд нæдæр уый, нæ- дæр йæ ныййарджытæ, фæ- лæ уый уымæн у æмæ цæмæй ууыл разыной Хуыцауы хъуыддæгтæ; 4 Мæнæн æмбæлы кæнып Мæ Рарвитæджы хъуыддæг- тæ, цалынмæ бон у уæдмæ; æрцæуы æхсæв æмæ уæд ни- кæйы бон у кæнын; 5 Цалынмæ Æз дунейы дæн, уæдмæ Æз дунейæн рухс. 6 Уый зæгъгæйæ, Уый ату кодта зæхмæ, скодта змæст 185
Сæр 9 V туйæ æмæ дзы байсæрста куырмы цæстытæ, 7 Æмæ загъта уымæн: ацу, дæхи ныхс Силоамы на- йæны, кæцы амоны «æр- выст». Уый ацыд, йæхи ных- садта æмæ æрцыд цæстытæй уынгæйæ. 8 Уым сыхæгтæ æмæ йæ раздæр куырмæй чи уыдта, уыдон дзырдтой: уый чи бадт æмæ хорзæх чи куырд- та, уый нæу? 9 Иутæ дзырдтой: уый у. Иннæтæ та: уый хуызæн у. Уый та дзырдта: уый æз дæн. 10 Уæд фарстой уый: куыд байгом сты дæ цæстытæ? 11 Уый загъта дзуаппæн: Адæймаг, Иесо чи хуыйны, скодта змæст, мæ цæстытæ байсæрста æмæ мын загъта: «ацу Силоамы найæнмæ æмæ дæхи цæхс». Æз ацыдтæн, цæхсадтон мæхи æмæ ракас- тæн. 12 Уæд загътой уымæн: кæм ис Уый? Уый загъта: нæ зонын. 13 Ацы раздæры куырмы акодтой фарисейтæм. 14 Иесо куы скодта змæст æмæ уымæн йæ цæстытæ куы райгом кодта, уый уыд сабаты. 15 Бафарстой уый афтæ фарисейтæ дæр, уый куыд ракаст. Уый сын загъта: змæст сæвæрдта Уый мæ цæ- стытыл æмæ æз мæхи цæх- садтон æмæ уынын. 16 Уæд иутæ фарисейтæй дзырдтой: Хуыцауæй нæу ацы Адæймаг, уымæн æмæ нæ хъахъхъæны сабаты. Ин- |нæтæ дзырдтой: куыд у тæ- ригъæдджын адæймагæн кæ- нын йæ бон ахæм диссæгтæ? Æмæ уыд се ’хсæн быцæу. 17 Ногæй та зæгъынц куырмæн: ды та цы зæгъыс Уый тыххæй, уымæн æмæ Уый дæу ракæсын кодта дæ цæстытæй. Уый загъта: Уый пехуымпар у. 18 Уæд Иудейтæ нæ бау- уæндыдысты, уый куырм кæй уыд æмæ ракаст, ца- лынмæ чи ракаст уый ный- йарджытæм фæдзырдтой, уæдмæ 19 Æмæ бафарстой уыдо- ны: уый уæ фырт у, сымах афтæ кæмæй зæгъут, куыр- мæй райгуырд? уæдæ ныр куыд уыны? 20 Иæ ныййарджытæ загъ- той уыдонæн дзуапп: мах зо- нæм, уый мах фырт кæй у æмæ кæй райгуырд куырмæй; 21 Фæлæ ныр куыд уыны, нæ зонæм, кæнæ йын чи бай- гом кодта йæ цæстытæ мах нæ зонæм: йæхæдæг æххæст азты ис, йæхи йын бафæр- сут, уадз йæхæдæг йæхи тыххæй зæгъæд. 22 Афтæ дзуапп лæвæрд- той йæ ныййарджытæ, уы- мæн æмæ тарстысты Иудей- тæй; уымæн æмæ Иудейтæ баныхас кодтой, Уый чи ба- нымайа Чырыстийыл, уый иуварсгонд уыдзæн æмбырд- гæнæнæй; 23 Уымæ гæсгæ йæ ный- йарджытæ загътой: уый æх- хæст азты ис, йæхи йын ба- фæрсут. 24 Уæд дыккаг хатт фæ- дзырдтой куырм чи уыд, уы- ЮАННЬ 7 Неем. 3, 15. 16 Иоам. 7, 43. 17 Лук. 7, 16; Иоан. 4, 19. 22 Иоан. 12, 42. 186
ИОАННЫ Сæр 9, 10 29 Рац. |3, 6. 31 I Фæс. н. 15, 29; Ис. 1, 15; | Мих.3,4. 32 Ис. | 42, 7. 39 Мтф. I 11, 25; 2 Кор. 3, I 14. 41 Иоан. I 15, 22. 34 Загътой уымæн дзуап- пæн: ды æгасæй дæр тæри- гъæдты куы райгуырдтæ, æмæ ды мах ахуыр кæныс? Æмæ йæ æддæмæ ратардтой. 35 Иесо, фехъусгæйæ, æд- дæмæ йæ кæй ратардтой, ссаргæйæ уый, загъта уы- мæн: ды æууæндыс Хуыцауы Фыртыл? 36 Уый дзуапп лæвæрдта æмæ загъта: Уый та чи у, Хицау, цæмæй æз æууæндон Ууыл? 37 Иесо загъта уымæн: уынгæ дæр Æй фæкодтай, Уый демæ ныхас дæр кæны. 38 Уый та загъта: Æууæн- дын, Хицау! Æмæ бакуывта Уымæн. 39 Æмæ загъта Иесо: тæр- хоны тыххæй æрцыдтæн Æз ацы дунемæ, цæмæй чи нæ уыны, уыдон феной, чи уы- ны, уыдон та бакуырм уой. 40 Адон фехъусгæйæ, Ие- мæ цы фарисейтæ уыд, уы- донæй иутæ загътой Уымæн: æцæг мах дæр куырмытæ стæм? 41 Иесо загъта уыдонæн: сымах куырмытæ куы уаик- кат, уæд уыл тæригъæд нæ уаид; фæлæ мах уынæм, кæй зæгъут, уый тыххæй тæри- гъæд сымахыл ис. цы адæймагмæ æмæ йын загътой: кад ратт Хуыцауæн; мах зонæм, уыцы Адæймаг тæригъæдджын кæй у. 25 Уый загъта уыдонæн дзуаппæн: тæригъæдджын у Уый, нæ зонын; иу зонын, æз кæй уыдтæн куырм, ныр та уынын. 26 Ногæй та йæ бафарс- той: цы бакодта Уый дæ- уæн? куыд дын байгом код- та дæ цæстытæ? 27 Дзуапп ратта уыдонæн: æз уын загътон æмæ сымах нæ хъуыстат; цы фехъусын ма уæ фæнды? æви сымах дæр фæнды Иæ ахуыргæни- нæгтæ суæвын? 28 Уыдон та бауайдзæф кæнгæйæ, загътой уымæн: ды дæ Иæ ахуыргæнинаг, мах та стæм Моисейы ахуыргæни- нæгтæ; 29 Мах зонæм Моисейимæ Хуыцау ныхас кодта, Ай та нæ зонæм, кæцæй у Уый. 30 Цæстытæй чи ракаст, уый сын загъта дзуаппæн: уый у диссаг æмæ сымах кæй нæ зонут, кæцæй у Уый, фæлæ Уый мæ цæстытæ бай- гом кодта. 31 Фæлæ мах зонæм, тæ- ригъæдджынтæм Хуыцау кæй нæ хъусы, фæлæ Хуы- цауæн кад чи кæны æмæ Уый фæндон чи æххæст кæ- ны, уымæ хъусы; 32 Æнусæй нырмæ никуы райхъуыст, исчи куырмæй чи райгуырд, ахæмы цæсты- тæ райгом кодта, уый; 33 Уый Хуыцауæй куы нæ уаид, уæд ницы уаид кæнын Иæ бон. СÆР 10 1 «Æз дуар фыстæн>. «Æз дæн хæлар Фыййау». 19 Йесойы зылъш кæнын хуы- цауы фауындзинады; Йæ дзуапп. 40 Йæ ацыд Иорданы фалемæ. Æцæг, æцæг зæгъын сыма- хæн: дуарыл чи нæ ба- цæуы фысты кæртмæ, фæлæ æндæр уылты чи бахизы, уый у давæг æмæ абырæг; 187
Сæр 10 ИОАННЫ 2 Дуарыл бацæуæг, та у фыййау фыстæн: 3 Уымæн дуаргæс байгом кæны æмæ фыстæ хъусынц йæ хъæлæсмæ, æмæ уый йæ фыстæм дзуры сæ нæмттæй æмæ сæ ракæны; 4 Æмæ куы ракæны йæ фысты, уæд цæуы сæ разæй; фыстæ та йæ фæстæ цæ- уынц, уымæн æмæ зонынц йæ хъæлæс; 5 Æцæгæлоны фæстæ та нæ цæуынц, фæлæ дзы ли- дзынц, уымæн æмæ нæ зо- нынц æцæгæлоны хъæлæс. 6 Иесо сын ацы фæсномыг ныхас загъта. Фæлæ уыдон нæ бамбæрстой, Уый сын цы дзырдта, уый. 7 Уæд ногæй Иесо загъта уыдонæн: æцæг, æцæг зæ- гъын сымахæн, Æз кæй Дæн дуар фыстæн. 8 Сеппæт дæр, Мæ размæ цал æрцыд, иуылдæр сты давджытæ æмæ абырджытæ; фæлæ фыстæ уыдонмæ нæ байхъуыстой. 9 Æз Дæн дуар: чи бацæуа Мæныл, уый фервæздзæн, æмæ бацæудзæн æмæ рацæу- дзæн, æмæ хизæнуат ссар- дзæн. 10 Давæг æрцæуы æрмæст уый тыххæй, цæмæй адава, амара æмæ фесафа; Æз æр- цыдтæн уый тыххæй, цæмæй уын уа цард æмæ уа уæлдай- джынтæй. 11 Æз Дæн хорз фыййау: хорз фыййау та йæ цард ратты фысты тыххæй; 12 Æххуырст та фыййау нæу, кæцыйæн фыстæ йæхи не сты, бирæгъ æрбацæугæ Сæр 10 8 Иер 23, 1, 50, 6; Иез 34, 2 9Пс. 22, 2 11 Пс 22, 1; Ис. 40, 11, Иез. 34, 13;37,24; 1 Пет. 2, 25; 5, 4. 14 Иез. 34, 11, 2Твм 2, 19. 16 Исз. 37, 22 17 Ис. 53, 11. 18 Иоан. 2, 19, 14, 31. 20 Мрк. 3, 21; Иоан. 7, 20. 188 куы фены, уæд ныууадзы фысты æмæ алидзы, æмæ би- рæгъ адавы фысты, æмæ сæ хæлиу кæны; 13 Æххуырст та лидзы, уы- мæн æмæ æххуырст у, æмæ фыстыл нæ тыхсы. 14 Æз Дæн хорз фыййау, æмæ зонын Мæхионты, æмæ Мæнонтæ зонынц Мæн: 15 Мæ Фыд Мæн куыд зо- ны, афтæ Æз дæр зонын Фы- ды, æмæ Мæ цард дæттын фысты тыххæй. 16 Ис Мæнмæ ацы кæр- тæй чи нæу, ахæм æндæр фыстæ дæр, æмæ Мæн уыдо- ны дæр æрбакæнын хъæуы: æмæ уыдон фехъусдзысты Мæ хъæлæс æмæ уыдзæн иу дзуг æмæ иу Фыййау. 17 Фыд Мæн уый тыххæй уарзы, Мæ цард кæй дæттын Æз, цæмæй йæ фæстæмæ райсон; 18 Ничи мын исы Мæ цард, фæлæ Иæ Æз Мæхæдæг дæт- тын: бар Мæм ис йæ раттын æмæ Мæм бар ис фæстæмæ йæ райсынмæ; ацы фæдзæхст райстон Æз Мæ Фыдæй. 19 Уыцы ныхæстæй та но- гæй Иудейты æхсæн æрцыд быцæу. 20 Бирæтæ уыдонæй дзырд- той: Уый хæйрæгæй ахст у æмæ æнæзонд митæ кæны; цы хъусут Уымæ? 21 Иннæтæ дзырдтой: уы- дон хæйрæджджыны ныхæс- тæ не сты; хæйрæгæн йæ бон у куырмытæн сæ цæстытæ ракæсын кæнын? 22 Райдыдта уæд Иеруса- лимы ногкæныны бæрæгбон, æмæ уыд зымæг.
23 Æмæ цыд Йесо кувæн- доны, Соломоны бахизæн агъуысты. 24 Уым Иудейтæ æрæм- бырд сты Ууыл æмæ Иын дзырдтой: бирæ ма дардзынæ Ды мах дызæрдыгдзинады? кæд Ды Чырысти Дæ, уæд нын комкоммæ зæгъ. 25 Иесо дзуапп ратта уы- донæн: Æз загътон сымахæн, æмæ уæ нæ уырны; Мæ Фы- ды номæй цы хъуыддæгтæ кæнын Æз, уыдон æвдисæн лæууынц Мæныл; 26 Фæлæ сымах не 'уУæн~ дут, уымæн æмæ сымах Мæн фыстæй не стут, Æз уын куыд загътон; 27 Мæ фыстæ хъусынц Мæ хъæлæсмæ, æмæ Æз зо- нын уыдоны, æмæ уыдон цæуынц Мæ фæстæ, 28 Æмæ Æз дæттын уыдо- нæн мыггагмæйы цард, æмæ мыггагмæ нæ фесæфдзысты, æмæ ничи аскъæфдзæн уы- доны Мæ къухæй; 29 Мæ Фыд, Кæцы ратта уыдоны Мæнæн, æппæтæй стылдæр у, æмæ никæйы бон у Мæ Фыды къухæй уыдоны аскъæфын: 30 Æз æмæ Фыд — иу стæм. 31 Уæд та ногæй Иудейтæ фелвæстой дуртæ, цæмæй Иæ амарой. 32 Иесо дзуапп лæвæрдта уыдонæн: бирæ хорз хъуыд- дæгтæ равдыстон Æз сыма- хæн Мæ Фыдæй; уыдонæй кæцыйы тыххæй уæ фæнды Мæн дуртæй амарын? 33 Иудейтæ загътой Уы- мæн дзуаппæн: хорз хъуыд- Л Сæр 10 даджы тыххæй нæ хъавæм Дæу дуртæй амарынмæ, фæ- лæ Хуыцауы фауындзинады тыххæй æмæ Ды адæймаг уæвгæйæ, Дæхицæй Хуыцау кæй кæныс. 34 Иесо дзуапп лæвæрдта уыдонæн: фыст нæй уæ за- къоны: «Æз загътон: сымах хуыцæуттæ»? ! 35 Кæд Уый схуыдта хуы- цæуттæ уыдоны, кæцытæм уыд Хуыцауы дзырд, æмæ Фыст ивд нæ æрцæудзæн,— 36 Уæд Фыд Кæй ныс- сыгъдæг кодта æмæ дунемæ рарвыста, Уымæн зæгъут сы- мах: «Хуыцауы фауыс», уы- мæн æмæ Æз загътон: «Æз Хуыцауы Фырт»? 37 Кæд Æз Мæ Фыды хъуыддæгтæ нæ кæнын, ма æууæндут Мæныл; 38 Фæлæ кæд кæнын, уæд, кæд Мæныл не 'уУæн_ дут, уæддæр æууæндут Мæ хъуыддæгтыл, цæмæй базо- нат æмæ баууæндат, Фыд Мæн мидæг кæй ис, Æз та Уый мидæг. 39 Уæд та ногæй агуырд- той Уый æрцахсынмæ; фæлæ Уый иуварс аздæхт уыдоны къухтæй, 40 Æмæ та ацыд Иорданы фалемæ, раздæр Иоанн кæм аргъуыдта, æмæ уым баз- зад. 41 Бирæтæ æрцыдысты Уымæ æмæ дзырдтой, Иоанн кæй ницы диссаг сарæзта; фæлæ æппæт цы загъта Ио- анн Уый тыххæй, уыдон сты æцæг. 42 Æмæ бирæтæ уым бау- уæндыдысты Ууыл. ЮАННЬ 25 Иоан. 5, 36; 26 Иоан. 8, 19; 1 Иоан. 4, 6. 29 Дык. з. 33, 3. 31 Иоан. 5, 18. 34 Пс 81, 6. 36 Иоан. 6, 27. 38 Иоан. 14,10;17, 21. 40 Иоан. 1, 28. 41 Иоан. 5. 33. 189
Сæр 11 ИОАННЫ СÆР 11 I Лазæры низ æмæ мæлæт; Йссо цæуы Вифанимæ. 17 Лазæры райгас: «Æз рай- гасдзинад æмæ цард». 47 Хистæр сау- джьштæ æмæ фариссйтæ «сфæнд кодтов Уый амарын». Уыд рынчын иу чидæр Ла- зæр Вифанийæ, Мариа æмæ йæ хо Марфæ цы хъæ- уы цардысты, уырдыгæй. 2 Мариа та, йе ’фсымæр Лазæр рынчын кæмæн уыд, уый уыд, кæцы Хицауы хорз тæфгæнаг миройæ байсæрс- та æмæ йæ дзыккутæй Уый къæхтæ ныссæрфта. 3 Хотæ арвыстой зæгъын- мæ Уымæн: Хицау! мæнæ Ды кæй уарзыс, уый рынчын у. 4 Иесо, уый фехъусгæйæ загъта: уыцы низ мæлæтмæ нæу, фæлæ Хуыцауы кадæн, цæмæй уый сæрты скадджын уа Хуыцауы Фырт. 5 Иесо та уарзта Марфæйы æмæ йæ хойы æмæ Лазæры. 6 Куы фехъуыста, уый рынчын кæй у, уæд кæм уыд, уым ма дыууæ боны фæцис. 7 Уый фæстæ загъта ахуыргæнинæгтæн: цом но- гæй Иудеймæ. 8 Ахуыргæнинæгтæ загъ- той Уымæн: Равви! раджы агуырдтой Иудейтæ Дæу дуртæй амарынмæ, æмæ Ды ногæй уырдæм цæуыс? 9 Иесо дзуапп лæвæрдта: дыууадæс сахаты нæй боны? боныгон чи цæуы, уый нæ фæкæлы, уымæн æмæ уыны ацы дунейы рухс; 10 Фæлæ æхсæвыгон чи цæуы, фæкæлы, уымæн æмæ рухс йæй йемæ. II Уый зæгъгæйæ, стæй Сæр 11 2 Мтф. 26, 7; Мрк. 14, 3, Иоан. 12,3 4 Иоан. 9, 3 8 Иоан. 10, 31. 9 Иоан. 9, 4. 10 Иоан. 12, 35 24 Иов. 19, 25- 26; Ис. 26, 19, Иез. 37, 4; Дан. 12, 2 уыдонæн зæгъы: нæ хæлар Лазæр бафынæй, фæлæ Æз цæуын уый райхъал кæ- нынмæ. 12 Иæ ахуыргæнинæгтæ загътой: Хицау! кæд бафы- нæй, уæд сдзæбæх уыдзæн. 13 Иесо дзырдта йæ мæлæ- ты тыххæй; уыдон та æнхъæл уыдысты, Уый кæй дзуры хуымæтæг фынæйы тыххæй. 14 Уæд Иесо уыдонæн ком- коммæ загъта: Лазæр амард; 15 Æмæ цин кæнын сымах тыххæй, Æз уым кæй нæ уыдтæн, цæмæй сымах бау- уæндат; фæлæ цомут уымæ. 16 Уæд Фома, Фаззон чи хуынд, загъта ахуыргæни- нæгтæн: цæуæм æмæ мах дæр амæлæм Иемæ. 17 Иесо æрцæугæйæ фед- та, уый ныр цыппар боны кæй ис ингæны. 18 Вифани та уыд Иеруса- лиммæ хæстæг фынддæс ста- дийы бæрц, 19 Æмæ бирæтæ Иудейтæй æрцыдысты Марфæ æмæ Ма- риамæ — уыдоны барæвда- уынмæ се ’фсымæры тыххæй. 20 Марфæ, фехъусгæйæ, Иесо кæй æрцæуы, ацыд Иæ размæ; Мариа та бадтис хæ- дзары. 21 Уæд Марфæ загъта Йе- сойæн: Хицау! Ды ам куы уыдаис, уæд ме ’фсымæр нæ амардаид; 22 Фæлæ ныр дæр зонын, Ды цы ракурай Хуыцауæй, ратдзæн Дæуæн Хуыцау. 23 Иесо зæгъы уымæн: райгас уыдзæн де ’фсымæр. 24 Марфæ загъта Уымæн: зонын, кæй райгас уыдзæн 190
ИОАННЫ Сæр 11 райгасдзинады, фæстаг бон. 25 Иесо загъта уымæн: Æз Дæн райгасдзинад æмæ цард; Мæныл æууæндæг, куы амæ- ла, уæддæр райгас уыдзæн; 26 Æмæ алкæцы цæрæг æмæ Мæныл æууæндæг нæ амæлдзæн мыггагмæ. Æу- уæндыс ууыл? 27 Уый зæгъы Уымæн: аф- тæ, Хицау! Æз æууæндын, Ды кæй Дæ Чырысти, Хуыца- уы Фырт, дунемæ æрцæуæг. 28 Уыдон зæгъгæйæ, ацыд æмæ бадзырдта сусæгæй йæ хо Мариамæ, зæгъгæйæ: Ах- уыргæнæг ам ис æмæ дæм дзуры. 29 Уый куыддæр фехъуы- ста, афтæ тагъд фестад æмæ ацыд Уымæ. 30 Иесо нæма бацыд хъæу- мæ, фæлæ уыд Марфæ Иыл кæм фембæлд, уыцы бынаты. 31 Иудейтæ, кæцытæ йе- мæ уыдысты хæдзары æмæ йæ рæвдыдтой, уынгæйæ Мариа тагъд кæй сыстад æмæ рацыд, ацыдысты йæ фæстæ, æнхъæл уыдысты, уый кæй ацыд ингæнмæ — уым кæуынмæ. 32 Мариа та, Иесо кæм уыд, уырдæм æрцæугæйæ æмæ Уый фенгæйæ, æрхауд- та Иæ къæхтæм æмæ загъта Уымæн: Хицау! Ды ам куы уыдаис, уæд ме ’фсымæр нæ амардаид. 33 Иесо куы федта уый кæугæ, æмæ йемæ цы Иу- дейтæ æрцыд уыдоны дæр, уæд Иæхæдæг æрæнкъард æмæ хъыг кодта, 34 Æмæ загъта: кæм æй цæвæрдтат сымах? Зæгъынц 26 Иоан. 6, 54. 27 Мтф. 16, 16. 37 Иоан. 9, 6. Уымæн: Хицау! рацу æмæ фен. 35 Иесойæн Иæ цæссыгтæ æркалдысты. 36 Уæд Иудейтæ дзырдтой: кæс-ма Уый йæ куыд уарзта! 37 Иуæй-иутæ та уыдонæй загътой: Иæ бон нæ уыд, куырмы цæстытæ байгомгæ- нæгæн, цæмæй уый дæр ма амардаид? 38 Йесо та ногæй зæрдæ- йæ хъыггæнгæйæ, æрбацыд ингæнмæ. Уый уыд лæгæт, æмæ йыл æвæрд уыд дур. 39 Иесо зæгъы: айсут дур. Марды хо Марфæ зæгъы Уы- мæн: Хицау! смаг кæны; уы- мæн æмæ цыппар боны уый ингæны ис. 40 Иесо загъта уымæн: нæ дын загътон Æз, куы æууæн- дай, уæд фендзынæ Хуыца- уы кад? 41 Æмæ айстой дур, мард кæм хуыссыд, уыцы лæгæ- тæй. Иесо та скаст уæларв- мæ æмæ загъта: Мæ Фыд! бузныг дæн Дæуæй, Ды кæй фехъуыстай Мæн; 42 Æз зонгæ дæр кодтон, Ды æдзухдæр кæй фехъус- дзынæ Мæн; фæлæ адон загъ- тон ам лæууæг адæмы тых- хæй, цæмæй баууæндой, Ды кæй рарвыстай Мæн. 43 Адон зæгъгæйæ, Уый хъæрæй сдзырдта: Лазæр! æддæмæ рацу. 44 Æмæ рацыд мард, йæ къухтæ æмæ къæхтæ мард- æвæрæн æмбæрзæнæй тых- тæй, æмæ йæ цæсгом баст уыд кæлмæрзæнæй. Иесо зæ- гъы уыдонæн: райхалут æй, уадз цæуæд. 191
Сæр 11, 12 ИОАННЫ 45 Уæд Мариамæ чи æр- цыд, уыцы Иудейтæй бирæ- тæ, Иесо цы бакодта, уый фенгæйæ, баууæндыдысты Ууыл; 46 Иутæ та уыдонæй ацы- дысты фарисейтæм æмæ загътой уыдонæн, Иесо цы бакодта, уый. 47 Уæд хистæр сауджын- тæ æмæ фарисейтæ æрæм- бырд сты уынаффæ кæнын- мæ æмæ дзырдтой: цы бакæ- нæм мах? Ацы Адæймаг би- рæ диссæгтæ кæны; 48 Афтæ Иæ куы ныууа- дзæм, уæд иуылдæр бау- уæнддзысты Ууыл,— æмæ Ромæгтæ æрцæудзысты, æмæ нæ бæстыхæйттæ, æмæ нæ адæмы сæхи бакæндзысты. 49 Уыдонæй та иу, йæ ном Кайафа, уыцы аз хистæр сауджын уæвæг, загъта уы- донæн: сымах ницы зонут, 50 Æмæ нæ хъуыды кæнут, махæн кæй у хуыздæр, адæм иуылдæр фесæфыны бæсты, фæлтау иу адæймаг цæмæй адæмы тыххæй амæла. 51 Уыдон та уый йæхицæй нæ загъта, фæлæ уый уыцы аз хистæр сауджын уæвгæ- йæ, рагзагъд кодта, Иесо кæй амæлдзæн адæмы тыххæй, 52 Æмæ æрмæст адæмы тыххæй нæ, фæлæ цæмæй Хуыцауы хæлиугонд сывæл- лæтты æрæмбырд кæна иу- мæ. 53 Уыцы бонæй фæстæмæ сфæнд кодтой уый амарын. 54 Уымæ гæсгæ Иесо нал цыд æргомæй Иудейты æх- сæн, фæлæ ацыд уырдыгæй æдзæрæг ранмæ, хæстæг | 47 Мтф. 26, 3; Мрк. 14, 1. 50 Иоан. 18, 14. 52 Иоан. 10, 16, Еф. 2, 13. 53 Мтф. 21, 38. 55 2 Пар. 30, 17. Сæр 12 1 Мтф. 26, 6; Мрк. 14, 3; Иоан 11, 2. 2 Лук. 10, 40. бæстæм, сахар Ефраиммæ æмæ уым уыд Иæ ахуыргæ- нинæгтимæ. 55 Æрбахæстæг Иудейты Куадзæн, æмæ бирæтæ æп- пæт бæстæйæ æрцыдысты Иерусалиммæ, Куадзæны раз- мæ, цæмæй ссыгъдæг кæной сæхи. 56 Уæд агуырдтой Йесойы æмæ, кувæндоны лæугæйæ, дзырдтой сæ кæрæдзийæн: куыд уæм кæсы? нæ æрцæу- дзæн Уый бæрæгбонмæ? 57 Хистæр сауджынтæ та æмæ фарисейтæ раттой бар- дзырд, исчи куы базона, Уый кæм ис, уæд фехъусын кæ- на, цæмæй Иæ æрцахсой. СÆР 12 1 Вифаниаг Мариа байсæрста Йесойы къæхтæ; Иудæйы ныхмæ дзырд; «мæ- гуыргуртæ æдзухдæр уемæ сты*. 9 Йесо- йы кадджын бацыд Иерусалиммæ æрыгон хæрæгыл. 20 Еллинты фæнды Йесойы фе- нын; 23 Адæймаджы Фырты скадджын; <Æз зæххæй ист куы æрцæуон, уæд æппæ- ты дæр æркæндзынæн Мæхимæ». 37 Иса- йы пехуымпариуæг куырм цæстьггы тых- хæй. 42 Хицæуттæ баууæндыдысты, фæ- лæ нæ æргом кодтой уый. Куадзæнмæ ма æхсæз боны куы уыд, уæд Иесо æр- цыд Вифанимæ, чи амард уыцы Лазæр кæм уыд, кæ- цыйы Уый мæрдтæй райгас кодта. 2 Уым æрцæттæ кодтой Уымæн æхсæвæр, æмæ Мар- фæ лæггад кодта, Лазæр та Йемæ чи бадтис, уыдонæй иу уыд. 3 Мариа та райста иу джиранка нарды сыгъдæг зынаргъ хорз тæфгæнаг ми- ро, Иесойы къæхтæ дзы бай- сæрста æмæ сæ йæ дзыкку- 192
тæй ныссæрфта; æмæ хæ- дзар хорз тæфæй байдзаг. 4 Уæд Иæ ахуыргæнинæг- тæй иу, Искариотаг Симоны фырт Иудæ, кæцы хъавыд Уый ауæй кæнынмæ, загъта: 5 Цæй тыххæй нæ уыд, уыцы хорз тæфгæнаг миро ауæй кæнæн æртæ сæдæ ди- нарийыл æмæ сæ мæгуыр- гуртæн байуарæн? 6 Уый мæгуыргурты мæт кæй кодта, уый тыххæй нæ загъта, фæлæ уыд къæрных: уымæ уыд æхцайы асыкк æмæ дзы цы æвæрдтой, уый хаста. 7 Иесо та загъта: ныууа- дзут æй; Мариа уый бавæрд- та Мæн ныгæнæн бонмæ; 8 Уымæн æмæ мæгуыр- гуртæ æдзухдæр уемæ сты, фæлæ Æз æдзух нæ дæн. 9 Бирæтæ Иудейтæй ба- зыдтой, Уый кæй ис уым, æмæ æрцыдысты æрмæст Ие- сойы тыххæй нæ, фæлæ Уый мæрдтæй кæй райгас кодта, уыцы Лазæры фенынмæ. 10 Хистæр сауджынтæ та сфæнд кодтой, цæмæй Лазæ- ры дæр амарой, 11 Уымæн æмæ уый тых- хæй бирæтæ Иудейтæй цы- дысты æмæ æууæндыдысты Иесойыл. ! 12 Иннæ бон бирæ адæм, бæрæгбонмæ æрцæуджытæй, фехъусгæйæ Иесо кæй æр- цæуы Иерусалиммæ, 13 Райстой пальмæйы къалиутæ, рацыдысты Иæ размæ æмæ хъæрæй дзырд- той: осаннæ! арфæгонд Дæ Хицауы номæй Æрцæуæг, Израилы Паддзах! | Ы Сæр 12 I 14 Иесо та, ссаргæйæ æры- гон хæрæг, сбадт ууыл, фыст куыд у: 15 «Ма тæрс, Сионы чызг! мæнæ, дæ Паддзах æрцæуы æрыгон хæрæгыл бадгæйæ». 16 Иæ ахуыргæнинæгтæ раздæр нæ бамбæрстой уый; фæлæ Иесо куы скадджын ис, уæд æрымысыдысты, афтæ фыст кæй уыд, Уый тыххæй, æмæ афтæ бакодтой Уымæн. 17 Раздæр Йемæ цы адæм уыд, уыдон æвдисæн лæууы- дысты, Уый Лазæры кæй ра- кодта ингæнæй æмæ йæ мæрдтæй райгас кодта; 18 Уый тыххæй рацыдыс- ты Иæ размæ адæм, уымæн æмæ фехъуыстой, Уый уыцы диссаг кæй скодта. 19 Фарисейтæ та дзырд- той сæ кæрæдзийæн: уынут, кæй уын ницы æнтысы? æп- пæт дуне цæуы Иæ фæстæ. 20 Бæрæгбонмæ бакувын- мæ чи æрцыд, уыдонæй иу- æй-иутæ уыдысты Еллинтæ; 21 Уыдон бацыдысты Фи- липпмæ, кæцы уыд Гали- лейаг Вифсаидæйæ æмæ куырдтой уымæй, зæгъгæйæ: æлдар! мах фæнды Иесойы фенын. 22 Филипп ацыд æмæ загъта уый тыххæй Андре- йæн; уый фæстæ Андрей æмæ Филипп радзырдтой уый тыххæй Иесойæн. 23 Иесо та загъта уыдо- нæн дзуаппæн: æрхæццæ Адæймаджы Фырты скад- джын кæныны сахат. 24 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: мæнæуы гага зæх- мæ æрхаугæйæ, куы нæ ЮАННЬ 6 Иоан. 13, 29. 8 Дык. з. 15, 11. 13 Мтф 21, 8; Мрк. 11, 8; Лук. 19, 36. 15 Ис. 62, 11; Зах. 9, 9; Мтф. 21. 5. 193
Сæр 12 ИОАННЫ амæла, уæд баззайдзæн иу- æй; куы амæла, уæд æрхæс- дзæн бирæ дыргъ. 25 Иæ уды чи уарзы, уый йæ фесафдзæн; фæлæ йæ уды чи нæ уарзы ацы ду- нейы, уый йæ бахъахъхъæн- дзæн мыггагмæйы цардмæ. 26 Мæнæн чи кусы, Мæн фæстæ рацæуæд, æмæ Æз кæм Дæн, уым Мæ кусæг дæр уыдзæн; æмæ Мæнæн чи кусы, уый скадджын кæн- дзæн Мæ Фыд. 27 Мæ уд сызмæст ныр; æмæ цы зæгъон Æз? Мæ Фыд! фервæзын кæн Мæн ацы сахатæй! Фæлæ ацы са- хаты тыххæй Æз цæугæ дæр æркодтон. 28 Мæ Фыд! скадджын кæн Дæ ном. Уæд æрцыд ар- вæй хъæлæс: скадджын код- тон, æмæ ноджыдæр скад- джын кæндзынæн. 29 Уым цы адæм лæууыд æмæ уый чи фехъуыста, дзырдтой: уый арвы нæрын у. Иннæтæ та дзырдтой: Зæд дзырдта Уымæн. 30 Иесо уый тыххæй загъ- та: Мæн тыххæй нæ уыд уы- цы хъæлæс, фæлæ адæмы тыххæй; 31 Ныр тæрхон ацы дуне- йæн; ацы дунейы æлдар ныр æддæмæ сырд уыдзæн; 32 Æмæ Æз зæххæй ист куы æрцæуон, уæд æппæты дæр æрбакæндзынæн Мæ- химæ. 33 Уый ацы ныхæстæй æмбарын кодта, цавæр мæ- лæтæй амæлдзæн, Уый. 34 Адæм дзуапп лæвæрд- той Уымæн: мах закъонæй 25 Мтф. 10, 39, Мрк. 8, 35; Лук. 9, 24; 14, 27 26 Иоан. 17, 24. 27 Мтф. 26, 38; Дзут. 5, 7. 31 Иоан 14,30;16, 11. 32 Иоан 3, 14. 34 2 Пад. 7, 13; Пс. 88, 37, Ис. 9, 7; Иез. 37, 25, Дан. 2, 44; 7, 14; Мих. 5, 2; Лук. 1, 33 38 Ис. 53, 1; Ром. 10, 16. 40 Ис. 6, 9-10, Мтф. 13, 14; Мрк. 4, 12; Лук. 8, 10; Ап. к. 28, 26; Ром. 11, 8. фехъуыстам, Чырысти кæй цæры мыггагмæ; уæд куыд зæгъыс Ды Адæймаджы Фыртыл æмбæлы ист æрцæ- уын зæгъгæ? чи у Уыцы Адæймаджы Фырт? 35 Уæд Иесо загъта уыдо- нæн: гыццыл рæстæгмæ ма рухс ис уемæ; цæут, цалын- мæ рухс ис, цæмæй уыл ма æртыхса талынг, талынджы цæуæг та кæдæм цæуы, уый нæ зоны; 36 Цалынмæ рухс уемæ ис, æууæндут рухсыл, цæ- мæй уат рухсы фырттæ. Уы- дон зæгъгæйæ, Иесо ацыд æмæ Иæхи бааууон кодта уыдонæй. 37 Уыйас диссæгтæ скодта Иесо уыдоны раз æмæ уыдон нæ æууæндыдысты Ууыл, 38 Уадз сæххæст уæд пе- хуымпар Исайы ныхас: «Хи- цау! чи баууæндыд махæй цы фехъуыстой ууыл, æмæ кæ- мæн раргом Хицауы хъару?». 39 Уымæн сæ бон нæ уыд æууæндын, куыд ма загъта ноджы Исай, 40 «Ацы адæм бакуырм кодтой сæ цæстытæ æмæ ныддур кодта йæ зæрдæ, цæ- мæй ма уыной цæстытæй, æмæ ма бамбарой зæрдæйæ, æмæ ма раздæхой, цæмæй Æз сдзæбæх кæнон уыдоны». 41 Адон Исай загъта, Иæ кад куы федта æмæ дзырдта Уый тыххæй. 42 Æниу хицæуттæй дæр бирæтæ баууæндыдысты Ууыл, фæлæ фарисейты тых- хæй нæ æргом кодтой, цæ- мæй æмбырдгæнæнæй иу- варсгонд ма æрцæуой; 194
ИОАННЫ Сæр 12, 13 43 Уымæн æмæ Хуыцауы кадæй адæймаджы кад фыл- дæр бауарзтой. 44 Иесо та хъæрæй загъ- та: Мæныл æууæндæг, Мæ- ныл не ’ууæнды, фæлæ Мæ Рарвитæгыл; 45 Æмæ Мæн уынæг, уы- ны Мæн Рарвитæджы. 46 Æз рухс æрцыдтæн ду- немæ, цæмæй алкæцы Мæ- ныл æууæндæг ма баззайа талынджы. 47 Æмæ Мæ ныхæстæ чи фехъуса æмæ нæ баууæнда, уымæн Æз тæрхон нæ кæ- нын: уымæн æмæ Æз дуне- йæн тæрхон кæнынмæ не ’рцыдтæн, фæлæ дуне фер- вæзын кæнынмæ. 48 Мæн иуварсгæнæгæн æмæ Мæ дзырдтæ нæ исæгæн ис тæрхонгæнæг: Æз цы дзырд дзырдтон, уый йын тæрхон кæндзæн фæстаг бон; 49 Уымæн æмæ Æз Мæхи- цæй нæ дзырдтон, фæлæ Мæн рарвитæг Фыд, Уый ратта Мæнæн фæдзæхст, цы зæгъон æмæ цы дзурон; 50 Æмæ Æз зонын, Иæ фæдзæхст кæй у мыггагмæ- йы цард. Уæдæ Æз цы дзу- рын, дзурын, Фыд мын куыд загъта, афтæ. СÆР 13 1 Йесо ныхсадта ахуыргæнинæгты къæхтæ; «сымах дæр кæрæдзийы къæхтæ хъуамæ æхсат*. 21 Йесойы рагзагъд Иу- дæйы гадзрахатдзинады тыххæй; Иудæ рацыд. 31 Ног фæдзæхст: «уарзут кæ- рæдзийы». Рагзагъд Петры бавдисæн кæ- ныны тыххæй Куадзæны бæрæгбоны раз- мæ Иесо, зонгæйæ, кæй æрцыд Иæ сахат ацы дунейæ | 43 Иоан. 5, 44. 46 Иоан. 3, 19. 47 Иоан. 3, 17. 48 Мрк. 16, 16 49 Иоан. 14, 10. Сæр 13 1 Мтф 26, 2; Мрк. 14, 1. 3 Мтф. 11,27;28, 18. 4 Лук. 17, 8; 22, 27. ЮИоан. 15, 3 Фыдмæ ацæуынмæ, хъуыд- дагæй равдыста, бауарзгæйæ Иæхионты дунейы уæвджы- ты, кæронмæ кæй бауарзта уыдоны. 2 Æмæ æхсæвæры афон, Искариотаг Симоны фырт Иудæйæн йæ зæрдæйы хæй- рæг куы сæвæрдта, Уый ауæй кæнын, 3 Иесо зонгæйæ, Фыд æп- пæтдæр кæй ратта Иæ къух- тæм æмæ Уый Хуыцауæй кæй æрцыд æмæ Хуыцаумæ цæуы, 4 Сыстад æхсæвæрæй, ра- ласта Иæ æддаг дарæс æмæ, райсгæйæ хисæрфæн, йæ ас- тæу æрбабаста; 5 Уый фæстæ ныккодта дон хъуывгъаны æмæ рай- дыдта ахуыргæнинæгты къæхтæ æхсын, æмæ Иæ ас- тæуыл баст хисæрфæнæй сæрфын. 6 Бацыд Симон Петрмæ æмæ Иын уый зæгъы: Хи- цау! Ды хъуамæ ныхсай мæ къæхтæ? 7 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: Æз цы кæнын ныр, ды уый нæ зоныс, фæлæ уый фæстæ бамбардзынæ. 8 Петр зæгъы Уымæн: нæ ныхсдзынæ мæ къæхтæ мыг- гагмæ дæр. Иесо загъта уы- мæн: куы нæ дæ ныхсон, уæд дын нæй хай Мемæ. 9 Симон Петр зæгъы Уы- мæн: Хицау! æрмæст мæ къæхтæ нæ, фæлæ къухтæ æмæ сæр дæр. 10 Йесо йын зæгъы: æхса- дæн хъæуы æрмæст къæхтæ ныхсын, уымæн æмæ æнæ- хъæнæй дæр сыгъдæг у; æмæ 195
Сæр 13 ИОАННЫ сымах дæр сыгъдæг стут, фæлæ уе ’ппæт нæ. 11 Уымæн æмæ Уый зыдта Иæ уæйгæнæджы, уый тых- хæй загъта: уе ’ппæт сыгъ- дæг не стут. 12 Уыдоны къæхтæ куы ныхсадта æмæ Иæ дарæстæ куы скодта, уæд æрбадгæйæ ноджыдæр загъта уыдонæн: зонут, Æз сымахæн цы ба- кодтон? 13 Сымах хонут мæн Ах- уыргæнæг æмæ Хицау, æмæ раст зæгъут, уымæн æмæ æцæгдæр Æз уый дæн. 14 Уæдæ, кæд Æз, Ахуыр- гæнæг æмæ Хицау, ныхсад- тон сымах къæхтæ, уæд сы- мах дæр кæрæдзийы къæхтæ хъуамæ æхсат: 15 Уымæн æмæ Æз раттон сымахæн дæнцæг, цæмæй Æз цы бакодтон сымахæн, афтæ кæнат сымах дæр. 16 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: цагъар йæ æлда- рæй стылдæр нæу, æмæ ми- нæвар йæ рарвитæгæй стыл- дæр нæу. 17 Кæд уый зонут, тæху- диаг стут сымах, куы æх- хæст кæнат, уæд. 18 Уе ’ппæты тыххæй нæ зæгъын: Æз кæй равзæрстон, уыдоны зонын. Фæлæ сæх- хæст уæд Фыст: «Мемæ дзул чи хордта, систа Мæныл йæ зæвæт». 19 Ныр зæгъын сымахæн, цалынмæ уый нæма сæх- хæст, цæмæй куы сæххæст уа, уæд баууæндат, Уый Æз кæй Дæн. 20 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: Æз кæй арвитон, 13 1 Кор. 8, 6; 12, 3; Фил 2, 11. 16 Мтф 10, 24; Лук. 6, 40, Иоан 15, 20. 18 Пс. 40, 10; Ап. к. 1, 16 19 Иоаи. 14, 29. 20 Мтф. 10, 40; Лук. 10, 16. 21 Мтф. 26, 21; Мрк. 14, 18; Лук. 22, 21 23 Иоан. 21, 20. уый райсæг Мæн исы; Мæн чи исы, уый та Мæн Рарви- тæджы исы. 21 Уыдон зæгъгæйæ, Иесо удæй суынгæг æмæ æвдисæн ныллæууыд æмæ загъта: æцæг, æцæг зæгъын сыма- хæн, сымахæй иу Мæн кæй ауæй кæндзæн. 22 Уæд ахуыргæнинæгтæ сæ кæрæдзимæ ракæс-бакæс кодтой, Уый кæй тыххæй зæгъы, ууыл дызæрдыг кæн- гæйæ. 23 Иæ ахуыргæнинæгтæй та иу, кæцыйы Иесо уарзта, бадтис Йесойы риуыл йæхи бауадзгæйæ; 24 Уымæн Симон Петр скодта нысан, цæмæй ба- фæрса, чи у, кæй тыххæй зæгъы. 25 Уый, æрхаугæйæ Ие- сойы риуыл, загъта Уымæн: Хицау! чи у уый? 26 Иесо загъта: дзулы къæбæр, атулгæйæ Æз кæ- мæн раттон, уый. Æмæ къæ- бæр атулгæйæ, ратта Иска- риотаг Симоны фырт Иу- дæйæн. 27 Æмæ уыцы къæбæры фæстæ бацыд уымæ хæйрæг. Уæд Иесо загъта уымæн: цы кæныс, уый тагъддæр кæн. 28 Фæлæ уым бадджытæй ничи бамбæрста Уый цæй тыххæй афтæ загъта уымæн. 29 Фæлæ Иудæмæ æхца- йы асыкк кæй уыд, уый тых- хæй иуæй-иутæ хъуыды код- той, Иесо кæй зæгъы уы- мæн: «балхæн, цы нæ хъæуы бæрæгбонмæ», кæнæ цæмæй ратта исты мæгуыргуртæн. 30 Уый къæбæр райсгæ- 196
ИОАННЫ Сæр 13, 14 йæ, уыцы сахат рацыд; уыд æхсæв. Уый куы рацыд, 31 Иесо загъта: ныр скад- джын Адæймаджы Фырт, æмæ Хуыцау скадджын Уый мидæг; 32 Кæд Хуыцау скадджын Уый мидæг, уæд Хуыцау дæр скадджын кæндзæн Уый Иæ мидæг, æмæ тагъд скад- джын кæндзæн Уый. 33 Сывæллæттæ! бирæ нал уыдзынæн ныр Æз сымахи- мæ: агурдзыстут Мæн, æмæ куыд загътон Æз Иудейтæн, кæдæм цæуын Æз, уырдæм нæу уæ бон æрцæуын зæгъ- гæ, афтæ зæгъын ныр сыма- хæн дæр. 34 Ног фæдзæхст дæттын сымахæн, цæмæй кæрæдзи- йы уарзат; Æз сымах куыд бауарзтон, афтæ сымах дæр уарзут кæрæдзийы; 35 Уымæ гæсгæ базондзыс- ты иуылдæр, сымах Мæ ах- уыргæнинæгтæ кæй стут, куы уа уарзондзинад уе ’хсæн. 36 Симон Петр загъта Уы- мæн: Хицау! кæдæм цæуыс Ды? Иесо дзуапп лæвæрдта уымæн: Æз кæдæм цæуын, уырдæм нæу дæ бон ныр Мæ фæдыл цæуын, уый фæстæ та ацæудзынæ Мæ фæдыл. 37 Петр загъта Уымæн: Хицау! цæуылнæ у ныр мæ бон цæуын Дæ фæдыл? æз мæ уд ратдзынæн Дæу тыххæй. 38 Иесо дзуапп лæвæрдта уымæн: дæ уд Мæн тыххæй ратдзынæ? æцæг, æцæг зæ- гъын дæуæн: уасæг нæма ныууасдзæн, афтæ æртæ хатты Мæныл æвдисæн ба- кæндзынæ. 31 Иоан. 12, 23. 33 Иоан. 7, 34; 8, 21. 34 Иоан. 15, 12; 1 Иоан. 3, 11,1Фес. 4, 9. 38 Мтф. 26, 34; Мрк. 14, 30; Лук. 22. 34. Сæр 14 3 Иоан. 17, 24; 1 Фес. 4, 17. 6 Ис. 35, 8; Иоан. 1: 14, 17; 6:33, 40, 8, 32; 10, 28; 11,25; 1 Иоан. 5, 20; Еф. 1, 13 СÆР 14 1 «Мæ Фыды хæдзары бирæ цæрæнтæ ж>, <Æз дæн фæндаг æмæ æцæгад æмæ цард». Филипп куры, цæмæй сын равди- са Фыды; Йесойы дзуапп. 15 Зæрдæвæрд æндæр Рæвдауæгæй, Æцæгады Уд; «Мæн чи уарзы, уый Мæ дзырд сæххæст кæндзæн»; «Мæ фарн дæттын сымахæн». Уæ зæрдæ уынгæг ма кæ- нæд; æууæндут Хуыца- уыл æмæ Мæныл дæр æу- уæндут. 2 Мæ Фыды хæдзары цæ- рæн бынæттæ бирæ ис; афтæ куы нæ уаид, Æз уын загъ- таин: «Æз цæуын сымахæн бынат æрцæттæ кæнынмæ». 3 Æмæ куы ацæуон æмæ æрцæттæ кæнон бынат сы- махæн, æрцæудзынæн ногæй æмæ акæндзынæн сымах Мæхимæ, цæмæй сымах дæр, Æз кæм дæн, уым уат. 4 Фæлæ кæдæм цæуын Æз, уый сымах зонут æмæ фæндаг дæр зонут. 5 Фома загъта Уымæн: Хи- цау! нæ зонæм, кæдæм цæ- уыс; æмæ куыд хъуамæ зо- нæм фæндаг? 6 Иесо загъта уымæн: Æз дæн фæндаг æмæ æцæгад æмæ цард; ничи æрцæуы Фыдмæ, æрмæст Мæн сæрты йеддæмæ; 7 Сымах Мæн куы зоник- кат, уæд Мæ Фыды дæр зо- никкат; æмæ нырæй фæс- тæмæ зонут Уый æмæ Иæ федтат. 8 Филипп загъта Уымæн: Хицау! равдис махмæ Фыды, æмæ æгъгъæд у махæн. 9 Иесо загъта уымæн: уы- йас рæстæг дæн Æз сымахи- мæ æмæ ды нæ зоныс Мæн, Филипп? Мæн фенæг федта 197
Сæр 14 ИОАННЫ Фыды; уæдæ куыд зæгъыс ды: «равдис нæм Фыды»? 10 Æцæг ды не ’ууæндыс, Æз кæй дæн Фыды мидæг, æмæ Фыд та Мæн мидæг? Æз уын цы ныхæстæ кæнын, уыдон Мæхицæй нæ дзурын; Фыд, Мæн мидæг уæвæг, Уый кæны хъуыддæгтæ. 11 Æууæндут Мæныл, Æз кæй дæн Фыды мидæг, æмæ Фыд Мæн мидæг; афтæ кæд нæ, уæд та æууæндут Мæ- ныл, хъуыддæгтæм гæсгæ. 12 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: Мæныл æууæндæг, Æз цы хъуыддæгтæ кæнын, уыдон уый дæр кæндзæн, æмæ уыдонæй фылдæр скæн- дзæн; уымæн æмæ Æз Мæ Фыдмæ цæуын. 13 Æмæ исты куы ракурат Фыдæй Мæ номæй, уый скæндзынæн, уадз скадджын уæд Фыд Фырты мидæг; 14 Кæд исты ракурат Мæн номæй, Æз уый скæндзынæн. 15 Кæд Мæн уарзут, уæд æххæст кæнут Мæ фæдзæхс- тытæ. 16 Æмæ Æз балæгъстæ кæндзынæн Фыдæн, æмæ уын ратдзæн æндæр Рæвда- уæджы, уадз уæд мыггагмæ сымахимæ, 17 Æцæгады Уды, Кæцы- йы дунейы бон нæу райсын, уымæн æмæ Иæ нæ уыны æмæ Йæ нæ зоны; сымах та Иæ зонут, уымæн æмæ Уый сымахимæ ис æмæ уæ мидæг уыдзæн. 18 Нæ уæ ныуадздзынæн сидзæртæй; æрцæудзынæн уæм. 19 Иу чысыл ма æмæ дуне | 13 Мтф. 7,7,Мрк. П, 24, Лук. 11, 9, Иоан. 15, 7, 16, 23; Иак. 1, б 17 Иоан. 16, 13; 1 Кор. 2, 14. 19 Иоам. 11, 25; 1 Фес. 4, 14. 23 Зах. 2, 10; 1 Кор. 3, 16; Рарг. 3, 20. 24 Иоан 12, 49. 26 Иоан. 15, 26. 27 Фил. 4, 7. нал фендзæн Мæн; сымах та фендзыстут Мæн, уымæн æмæ Æз цæрын, æмæ сымах дæр цæрдзыстут. 20 Уыцы бон базондзыстут сымах, Æз Мæ Фыды мидæг кæй дæн, æмæ сымах та Мæн мидæг, æмæ Æз сымах мидæг. 21 Кæмæ сты Мæ фæдзæх- стытæ æмæ сæ чи æххæст кæны, уый уарзы Мæн; Мæн чи уарзы, уый бауарздзæн Мæ Фыд дæр, æмæ Æз ба- уарздзынæн уый, æмæ йæм Мæхæдæг фæзындзынæн. 22 Иудæ, Искариотаг нæ, зæгъы Уымæн: Хицау! уый куыд у, Дæу фæнды Дæхи дунемæ нæ, фæлæ махмæ равдисын? 23 Иесо загъта уымæн дзуаппæн: Мæн чи уарзы, уый Мæ дзырд сæххæст кæн- дзæн; æмæ йæ Мæ Фыд ба- уарздзæн, æмæ Мах уымæ æрцæудзыстæм æмæ йæм цæрæн бынат сараздзыстæм. 24 Мæн нæ уарзæг, нæ æххæст кæны Мæ дзырдтæ; сымах кæй хъусут, уый Мæ дзырд нæу, фæлæ Мæн Рар- витæг Фыды. 25 Уый загътон Æз сыма- хæн, уемæ уæвгæйæ. 26 Рæвдауæг та, Сыгъдæг Уд, Кæцыйы рарвитдзæн Фыд Мæн номæй, сахуыр кæндзæн сымах æппæтыл æмæ уын уæ зæрдыл æрлæу- уын кæндзæн, Æз сымахæн цы дзырдтон, уыдон иуыл- дæр. 27 Фарн уадзын сымахæн, Мæ фарн дæттын сымахæн: дуне куыд дæтты, афтæ нæ дæттын Æз сымахæн. Цæ- 198
мæй уæ зæрдæ ма змæнта æмæ ма тæрса. 28 Сымах фехъуыстат, Æз уын цы загътон: «цæуын сы- махæй æмæ æрцæудзынæн сымахмæ». Сымах куы уар- зиккат Мæн, уæд сцин кæ- никкат, Æз кæй загътон: «цæуын Фыдмæ»; уымæн æмæ Мæ Фыд Мæнæй стыл- дæр у. 29 Æмæ мæнæ, Æз загътон сымахæн, уый тыххæй раз- дæр, цалынмæ нæма сæх- хæст, цæмæй куы сæххæст уа, уæд сымах баууæндат. 30 Ныр Мын бирæ рæстæг нал ис сымахимæ дзурынæн, уымæн æмæ æрбацæуы ацы дунейы æлдар, æмæ йын Мæн мидæг ницы ис. 31 Фæлæ цæмæй дуне зо- на, Æз кæй уарзын Фыды, æмæ куыд бафæдзæхста Мæ- нæн Фыд, афтæ кæнын: сыс- тут, ацæуæм ардыгæй. СÆР 15 1 Æцæг сæнæфсиры бæлас æмæ къали- утæ; <æнæ Мæн — ницы». 9 «Мæ уар- зондзивады ут...», «уымæй стылдæр уар- зопдзинад нæй...», «сымах Мæ хæлæрт- та> 18 «Мæн сырдтой, сымах дæр сур- дзысты». Æз Дæн æцæг сæнæфсиры | Бæлас, Мæ Фыд та — Сæнæфсирдоны Хицау; 2 Мæ алкæцы дыргъ нæ хæссæг къалиуы, Уый алыг кæ- ны; æмæ алкæцы, дыргъ хæс- сæджы, сыгъдæг кæны, цæ- мæй фылдæр æрхæсса дыргъ. 3 Сымах ныр стут сыгъ- дæггонд дзырды сæрты, кæ- цы Æз фехъусын кодтон сы- махæн. 4 Ут Мæн мидæг, Æз та | Ы Сæр 14, 15 |сымах мидæг. Къалиуæн йæ бон куыд нæу дыргъ хæссын йæхицæй, бæласыл куы нæ уа уæд, афтæ сымах дæр, куы нæ уат Мæн мидæг, уæд! 5 Æз Дæн Бæлас, сымах та къалиутæ; Мæн мидæг чи ис, æмæ Æз уый мидæг, уый æрхæссы бирæ дыргъ; уы- мæн æмæ æнæ Мæн ницы кæнын у уæ бон. 6 Мæн мидæг чи нæ уа, уый æддæмæ æппæрст уы- дзæн, къалиуау, æмæ бахус уыдзæн; ахæм къалиутæ та æрæмбырд кæнынц, æмæ сæ баппарынц арты, æмæ басу- дзынц. 7 Мæн мидæг куы уат, æмæ Мæ дзырдтæ уæ мидæг куы уой, уæд уæ цыдæрид- дæр бафæнда, курут, æмæ уын уыдзæн. 8 Уымæй скадджын уы- дзæн Мæ Фыд, сымах куы æрхæссат бирæ дыргъ, æмæ куы уат Мæ ахуыргæни- нæгтæ. 9 Мæн Фыд куыд бауарз- та, афтæ Æз дæр бауарзтон сымах; Мæ уарзондзинады ут. 10 Мæ фæдзæхстытæ куы сæххæст кæнат, уæд уыдзыс- тут Мæ уарзондзинады, Æз куыд сæххæст кодтон Мæ Фыды фæдзæхстытæ æмæ Уый уарзондзинады мидæг Дæн, афтæ. 11 Уый загътон Æз сыма- хæн, цæмæй Мæ циндзинад уа сымах мидæг, æмæ уæ циндзинад æххæст уа. 12 Уый у Мæ фæдзæхст, цæмæй уæ кæрæдзийы уар- зат, Æз куыд бауарзтон сы- мах, афтæ. ЮАНШ ЗОИоан. 12,31; 16, 11. 31 Иоан. 10, 18; Дзут. 10, 7. Сæр 15 2 Мтф. 15, 13; Гал.5,22. 3 Иоан. 13, 10; 1 Иоан. 2, 7. 5 Ап. к. 4, 12. 6 Иез. 15,4; Мтф. 3, 10; 7, 19. 7 Иоан. 14,13,16, 23; 1 Иоан. 3, 22. 12Иоан. 13, 34; 1 Иоан.З, Н; 4, 21; Еф. 5, 2; 1 Фес. 4, 9. 199
ЮАННЫ 15 Еф. 1, 9; 3, 5. 16 Мрк. 16, 15. 18 1Иоан.З, 13. 20 Мтф. 10,24;24, 9, Мрк. 13, 9; Лук. 21, 12; Иоан. 13, 16. 21 Иоан. 16, 3. 25 Пс. 34,19;68, 5 26 Лук. 24, 49, Иоан. 14, 26. 27Ап.к. 1,8; 2, 32; 1 Пет. 5, 1. 21 Фæлæ адон æппæт ба- кæндзысты сымахæн Мæ но- мы тыххæй, уымæн æмæ нæ зонынц Мæ Рарвитæджы. 22 Æз куы нæ æрцыдаин æмæ сын куы нæ дзырдтаин, уæд уыдонмæ нæ уыдаид тæ- ригъæд; фæлæ сæм ныр сæ тæригъæдыл нæй фæсмон- дзинад. 23 Мæн чи нæ уарзы, уый Мæ Фыды дæр нæ уарзы. 24 Æз куы нæ бакодтаин се ’хсæн æндæр исчи кæй нæ кодта, ахæм хъуыддæгтæ, уæд сæм нæ уаид тæригъæд; ныр та уынгæ дæр фæкод- той, æмæ сын сынæуынон дæн Æз æмæ Мæ Фыд дæр. 25 Фæлæ уадз сæххæст уæд сæ закъоны цы дзырд фыст ис: «дзæгъæлы сынæ- уынон дæн уыдонæн». 26 Рæвдауæг та куы æр- цæуа, Кæцыйы Æз рарвит- дзынæн сымахæн Фыдæй, æцæгады Уд, Кæцы цæуы Фыдæй, Уый æвдисæнад кæн- дзæн Мæн тыххæй; 27 Афтæ сымах дæр æв- дисæн лæудзыстут, уымæн æмæ сымах райдайæнæй Ме- мæ стут. Сæр 15, 16 V 13 Нæй стылдæр уыцы уарзондзинадæй исчи йæ уд куы сæвæра йæ хæлæртты тыххæй. 14 Сымах стут Мæ хæ- лæрттæ, Æз уын цы фæдзæх- сын, уыдон, куы æххæст кæ- нат, уæд. 15 Æз ныр сымах нал хо- нын цагъартæ, уымæн æмæ цагъар нæ зоны йæ æлдар цы кæны, уый, фæлæ Æз схуыдтон сымах хæлæрттæ, уымæн æмæ Мæ Фыдæй цы фехъуыстон, уыдон æппæт дæр загътон сымахæн. 16 Сымах Мæ нæ равзæрс- тат, фæлæ Æз равзæрстон сымах æмæ уæ сæвæрдтон, цæмæй цæуат æмæ хæссат дыргъ, æмæ цæмæй æнæ- дыргъ ма уат, цæмæй Фы- дæй цыдæриддæр ракурат Мæ номæй, уый уын ратта. 17 Сымахæн фæдзæхсын уый, цæмæй уарзат уæ кæ- рæдзийы. 18 Кæд дунейæн сымах æнæуынон стут, уæд зонут, Мæн сымах разæй нæ ба- уарзта. 19 Сымах дунейæ куы уа- иккат, уæд дуне уарзид йæ- хионты; сымах та дунейæ кæй не стут, фæлæ уæ Æз кæй равзæрстон дунейæ, уы- мæ гæсгæ æнæуынон стут дунейæн. 20 Æз уын цы дзырд загъ- тон, уый уæ зæрдыл дарут: цагъар йæ æлдарæй стылдæр нæу. Кæд Мæн сырдтой, сы- мах дæр сурдзысты; кæд Мæн ныхас æххæст кодтой, æххæст’ кæндзысты сымах ныхас дæр; | СÆР 16 1 Йесо фæдзæхсы ахуыргæнинæгтæн æмæ зæрдæ æвæры рарвитын Рæвдауæ- джы. 16 Уый æрцыд Фыдæй æмæ цæуы Фыдмæ. 23 «Курут Мæ номæй» 31 «Хъæ- батыр ут; Æз дунейы басастон». Уый уын загътон Æз, цæ- мæй сымах ма фæрæ- дийат. 2 Сурдзысты сымах æм- бырдгæнæнтæй; суанг ма ахæм рæстæг дæр æрцæуы, æмæ алкæцы, сымах марæг, 200
ИОАННЫ Сæр 16 хъуыды кæндзæн, уый уы- мæй Хуыцауæн кæй кусы. 3 Афтæ кæндзысты, уы- мæн æмæ нæ базыдтой нæ- дæр Фыды, нæдæр Мæн. 4 Фæлæ Æз загътон сыма- хæн адон уый тыххæй, цæ- мæй куы æрцæуа уыцы рæс- тæг, æрхъуыды кæнат, Æз уын уый тыххæй кæй дзырд- тон; райдайæны та уын æй нæ дзырдтон, уымæн æмæ уемæ уыдтæн. 5 Ныр та цæуын Мæ Рар- витæгмæ æмæ сымахæй ничи фæрсы Мæн: «кæдæм цæ- уыс?» 6 Фæлæ Æз сымахæн уый кæй загътон, уымæй байдзаг æнкъарддзинадæй уæ зæрдæ. 7 Фæлæ Æз æцæг зæгъын сымахæн: хуыздæр уын у, цæмæй Æз ацæуон, уымæн æмæ Æз куы нæ ацæуон, уæд уæм Рæвдауæг не ’рцæудзæн; фæлæ куы ацæуон, уæд Æй сымахмæ рарвитдзынæн, 8 Æмæ æрцæугæйæ, уый раргом кæндзæн дунейæн тæригъæд, рæстдзинад æмæ тæрхоны тыххæй. 9 Тæригъæды тыххæй, кæй нæ æууæндынц Мæныл; 10 Рæстдзинады тыххæй, Æз кæй цæуын Мæ Фыдмæ, æмæ ныр нал фендзыстут Мæн; 11 Тæрхоны тыххæй та, ацы дунейы æлдар тæрхон- гонд кæй у. 12 Ноджыдæр ма бирæ зæ- гъинæгтæ ис Мæнмæ сыма- хæн, фæлæ сымах ныр бам- барын нæ бафæраздзыстут. 13 Уый та куы æрцæуа, æцæгады Уд, уæд уæ сахуыр Сæр 16 3 Иоан. 15, 21. 4Мтф. 9, 15; Иоан. 14, 29. 5 Иоан. 7, 33. 7 Иоан. 15, 26. НИоан. 12,31;14, 30; Кол. 2, 15. 13 Мтф. 10, 19. 15 Иоан. 17, 10. кæндзæн алкæцы æцæгадыл; уымæн æмæ Иæхицæй нæ дзурдзæн, фæлæ цы фехъу- са, уый дзурдзæн æмæ фи- дæны цы уыдзæн, уый уын фехъусын кæндзæн. 14 Уый скадджын кæн- дзæн Мæн, уымæн æмæ Мæ- нонæй райсдзæн æмæ сыма- хæн фехъусын кæндзæн. 15 Фыдмæ цы ис, уыдон æппæт Мæн сты; уымæн загътон Æз, Мæнонæй райс- дзæн æмæ фехъусын кæн- дзæн сымахæн. 16 Тагъд сымах нал фен- дзыстут Мæн, æмæ та ноджы тагъд фендзыстут Мæн, уы- мæн æмæ Æз цæуын Фыдмæ. 17 Уым чидæртæ Иæ ах- уыргæнинæгтæй иу иннæ- мæн загътой: цы зæгъы Уый махæн: «тагъд нал фендзыс- тут Мæн, æмæ та ноджы тагъд фендзыстут Мæн», æмæ: «Æз цæуын Фыдмæ»? 18 Æмæ афтæ дзырдтой уыдон: цы дзуры Уый: «тагъд»? нæ зонæм, цы дзу- ры. 19 Иесо, бамбаргæйæ, ба- фæрсынмæ Иæ кæй хъавынц, загъта уыдонæн: уымæй фæрсут уæ кæрæдзийы, Æз кæй загътон: «тагъд нал фен- дзыстут Мæн æмæ та ноджы тагъд фендзыстут Мæн»? 20 Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: сымах скæудзыс- тут æмæ сдзыназдзыстут, дуне та сцин кæндзæн; сы- мах æнкъард уыдзыстут, фæлæ уе ’нкъарддзинад цин- дзинадмæ раивдзæн. 21 Сылгоймагæн куы фæ- | гуыры, уæд фæразы зындзи- 201
Сæр 16, 17 V надæн, уымæн æмæ æрцыд йæ сахат; фæлæ сывæллон куы райгуыры, уæд фырци- нæй нал фæхъуыды кæны йæ зынтæ, уымæн æмæ рай- гуырд дунемæ адæймаг. 22 Афтæ сымах дæр ныр æнкъард стут; фæлæ та но- гæй Æз фендзынæн сымах, æмæ уæ зæрдæ сцин кæн- дзæн, æмæ уæ циндзинад ни- чи байсдзæн сымахæй. 23 Æмæ уыцы бон сымах ницæмæй бафæрсдзыстут Мæн. Æцæг, æцæг зæгъын сымахæн: цыдæриддæр раку- рат Фыдæй Мæ номæй, уый уын ратдзæн. 24 Нырмæ сымах ницы куырдтат Мæн номæй; курут æмæ райсдзыстут, цæмæй уæ циндзинад уа æххæст. 25 Нырмæ Æз дзырдтон сымахæн фæсномыг ныхæс- тæй; фæлæ æрцæуы рæстæг, кæд нал дзурдзынæн сыма- хæн фæсномыг ныхæстæй, фæлæ æргом фехъусын кæн- дзынæн сымахæн Фыды тых- хæй. 26 Уыцы бон курдзыстут Мæ номæй, æмæ нæ зæгъын сымахæн, Æз кæй курдзы- нæн Фыдæй сымах тыххæй: 27 Уымæн æмæ Фыд Иæ- хæдæг уарзы сымах, уымæн æмæ сымах бауарзтат Мæн æмæ Æз Хуыцауæй кæй æр- цыдтæн ууыл баууæндыдыс- тут. 28 Æз рацыдтæн Фыдæй æмæ æрцыдтæн дунемæ; æмæ ногæй уадзын дуне æмæ цæ- уын Фыдмæ. 29 Йæ ахуыргæнинæгтæ загътой Уымæн: мæнæ ныр | I æргом дзурыс Ды æмæ ницы фæсномыг ныхас зæгъыс; 30 Ныруынæм, Ды æппæт- дæр кæй зоныс, æмæ Дæу исчи бафæрса, уый хъуаг нæ Дæ; уый тыххæй æууæндæм, Ды Хуыцауæй кæй æрцыдтæ. 31 Иесо дзуапп лæвæрдта уыдонæн: ныр æууæндут? 32 Мæнæ æрцæуы сахат, æмæ ныр райдыдта, сымах кæй ныххæлиу уыдзыстут алчи дæр йæхи ’рдæм, æмæ Мæн иунæгæй ныууадздзыс- тут, фæлæ Æз иунæг нæ Дæн, уымæн æмæ Фыд ис Мемæ. 33 Уый загътон Æз сыма- хæн, цæмæй уын Мæн мидæг уа фарн. Дунейы уын уы- дзæн зындзинад; фæлæ хъæ- батыр ут: Æз дунейы басас- тон. СÆР 17 1 Рæстæгмæ ныууагъд ахуыргæнинæг- | ты тыххæй куывд; «уый та у мыггагмæйы цард, цæмæй зоной Дæу...» 20 Æгшæты тыххæй куывд, чи баууæнда, уыдоны дзырдмæ гæсгæ. Ацы ныхæсты фæстæ Иесо Иæ цæстытæ систа арв- мæ æмæ загъта: Мæ Фыд! æрхæццæ сахат: скадджын кæн Дæ Фырты, цæмæй Дæ Фырт дæр скадджын кæна Дæу, 2 Уымæн æмæ Ды раттай Уымæн бар алкæцы буарыл æмæ сеппæтæн, Ды кæй рат- тай Уымæн, ратдзæн Уый мыггагмæйы цард: 3 Уый та у мыггагмæйы цард, цæмæй зоной Дæу, иу- нæг æцæг Хуыцауы, æмæ Дæуæй æрвыст Иесо Чырыс- тийы. 4 Æз скадджын кодтон ЮАННЬ 22 Лук. 24:41,52; Иоан. 20, 20; 1 Пст. I, 8. 23 Мтф. 7,7;Мрк. II, 24; Лук. 11, 9; Иоан. 14, 13;15, 7;Иак. 1, 6. 26 Ром. 8, 34. 27 Иоан. 17, 25. 32 Мтф. 26, 31; Мрк. 14, 27. 33 1 Иоан. 4, 4; 5, 4; 1 Кор. 15, 57. Сæр 17 1 Иоан. 12, 23. 2 Дан. 7, 14; Мтф. 28, 18; Дзут. 2, 5-8. 3 Иоан. 6, 29; 1 Иоан.З, 23. 202
Дæу зæххыл, сæххæст код- тон, Ды Мæнæн баххæст кæ- нынмæ цы хъуыддаг бабар кодтай, уый; 5 Æмæ ныр скадджын кæн Мæн Ды, Мæ Фыд, Дæумæ Дæхимæ кадæй, кæцы уыд Мæнæн Дæумæ дуне сфæл- дисыны размæ. 6 Æз раргом кодтон Дæ ном, дунейæ Ды Мæнæн кæй раттай, уыцы адæймæгтæн; уыдон уыдысты Дæу, Æмæ Ды раттай уыдон Мæнæн, æмæ уыдон бахъахъхъæдтой Дæ дзырд; 7 Ныр бамбæрстой уыдон, цыдæриддæр Ды раттай Мæ- нæн, уыдон иуылдæр Дæуæй кæй сты; 8 Уымæн æмæ Ды цы дзырдтæ раттай Мæнæн, Æз загътон уыдонæн, æмæ сæ уыдон райстой æмæ бамбæрс- той бæлвырд, Æз Дæуæй кæй æрцыдтæн æмæ баууæнды- дысты, Ды Мæн кæй рарвыс- тай. 9 Æз уыдоны тыххæй ку- вын: æппæт дунейы тыххæй нæ кувын, фæлæ Ды Мæнæн кæй раттай, уыдоны тыххæй, уымæн æмæ уыдон Дæу сты; | 10 Æмæ Мæнмæ цы ис, уы-1 дон æппæт Дæу сты, æмæ! Дæумæ цы ис, Мæн сты; æмæ Æз скадджын дæн уыдоны мидæг. | 11 Æз ныр дунейы нал | дæн, фæлæ уыдон дунейы | сты, Æз та Дæумæ цæуын. Сыгъдæг Фыд! бахъахъхъæн уыдоны Дæу номы тыххæй, уыдоны, Ды Мæнæн кæй рат- тай, цæмæй уыдон уой иу, Мах куыд стæм, афтæ. | з1 Сæр 17 I 12 Æз уыдонимæ куы уыд- тæн дунейы, уæд Æз хъахъ- хъæдтон уыдон Дæу номыл; Ды Мæнæн кæй раттай уы- |доны Æз бахъахъхъæдтон, æмæ сæ ничи фесæфт, сæф- ты фырты йеддæмæ, цæмæй сæххæст уа Фыст. 13 Ныр та Дæумæ цæуын, æмæ уый дзурын дунейы, цæмæй уыдоны мидæг уа Мæн æххæст циндзинад. 14 Æз загътон уыдонæн Дæу дзырд æмæ дунейæн æнæуынон систы, уымæн æмæ уыдон дунейæ не сты, Æз дæр куыд нæ дæн дуне- йæ, афтæ. 15 Нæ кувын, цæмæй Ды акæнай уыдоны дунейæ, фæ- лæ сæ цæмæй бахъахъхъæ- най фыддзинадæй; 16 Уыдон дунейæ не сты, Æз дæр куыд нæ дæн дунейæ. 17 Срухс кæн уыдоны Дæу æцæгадæй: Дæу ныхас у æцæг. 18 Ды куыд рарвыстай Мæн дунемæ, афтæ Æз дæр арвыстон уыдоны дунемæ; 19 Æмæ уыдоны тыххæй Æз нывонды хæссын Мæхи, цæмæй уыдон дæр срухс уой æцæгадæй. 20 Æрмæст уыдоны тых- хæй нæ кувын, фæлæ ма уы- доны ныхасмæ гæсгæ Мæныл æууæндджыты тыххæй дæр: 21 Цæмæй уой иуылдæр иу; куыд Ды, Мæ Фыд, Мæн мидæг æмæ Æз Дæу мидæг, афтæ уыдон уæнт Мах ми- дæг иу,— уадз дуне баууæн- да Ды Мæн кæй рарвыстай, ууыл. 22 Æмæ Ды цы кад раттай ЮАННЬ 5 Рарг. 5, 12. 6 Иоан. 18, 9 8 Иоан. 16, 27. 10 Иоан. 16, 15. 11 Иоан. 10, 30, Еф. 4, 3. 12 Пс 108, 8; Иоан 18, 9. 14 Иоаи. 8, 23. 17 Пс. 118, 142; Иоан. 14, 6. 18 Ис. 61, 1. 19 Дзут. 9, 14. 21 Иоан. 17, 11. 203
Сæр 17, 18 ИОАННЫ Мæнæн, Æз раттон уыдонæн: цæмæй уой иу, Мах куыд иу стæм, афтæ. 23 Æз уыдоны мидæг, Ды та Мæн мидæг, цæмæй уой æххæст иудзинады æмæ цæ- мæй базона дуне Ды кæй рарвыстай Мæн æмæ бауарз- тай уыдоны, Мæн куыд ба- уарзтай, афтæ. 24 Мæ Фыд! фæнды Мæ, Ды Мæнæн кæй раттай, уы- дон дæр, Æз кæм дæн, уым Мемæ куыд уой, цæмæй уы- ной Ды Мæнæн цы кад рат- тай уый, уымæн æмæ ба- уарзтай Мæн дунейæн бын- дур æрæвæрыны размæ. 25 Мæ Раст Фыд! дуне дæр Дæу нæ базыдта; Æз та базыдтон Дæу, æмæ адон дæр базыдтой, Ды кæй рар- выстай Мæн; 26 Æмæ Æз раргом кодтон уыдонæн Дæу ном æмæ рар- гом кæндзынæн, цæмæй Ды Мæн цы уарзондзинадæй ба- уарзтай, уый уыдоны мидæг уа æмæ Æз та уыдоны мидæг. СÆР 18 1 Иудæйы гадзрахатдзинад æхсæвыгон дыргъдоны; 10 Пстр фелвæста кард, 12 Йссойы аконд Аннæмæ, Пстр цæуы Йæ фæстæ. 19 Йссо хистæр сауджыны раз. 25 Петры бавдисæн. 28 Пилаты тæр- хоны; Вараввæ. Уый зæгъгæйæ, Иесо ра- цыд Иæ ахуыргæнинæг- тимæ Кедроны доны фале- мæ, дыргъдон кæм уыд, кæ- цымæ бацыд Йæхæдæг æмæ Иæ ахуыргæнинæгтæ. 2 Уыцы бынат зыдта Иæ уæйгæнæг Иудæ дæр, уымæн æмæ Иесо арæх уым æмбырд кодта Йæ ахуыргæнигæгтимæ. 24 Иоан. 12, 26. 26 Иоан. 15, 15. Сæр 18 1 Мтф. 26, 36. 3 Мтф. 26, 47; Мрк. 14, 43, Лук. 22, 47; Ап. к. 1, 16. 9 Иоан. 17: 6, 12. 10 Мтф. 26, 51 204 3 Æмæ афтæ, Иудæ ра- кæнгæйæ æфсæддонты къорд æмæ кусджыты хистæр сау- джынтæ æмæ фарисейтæй, æрцыд уырдæм фонартæ рухсгæнæнтæ æмæ хæцæн- гæрзтимæ. 4 Иесо та зонгæйæ, æп- пæтдæр цы Иыл æрцæудзæн, рацыд æмæ загъта уыдонæн: кæй агурут? 5 Уымæн дзуапп лæвæрд- той: Иесо Назорейы. Иесо зæгъы уыдонæн: уый Æз Дæн. Уыдонимæ лæууыд Иæ уæйгæнæнг Иудæ дæр. 6 Æмæ куы загъта уыдо- нæн: «уый Æз Дæн»,— уæд фæстæмæ ацыдысты æмæ æрхаудтой зæххыл. 7 Ногæй та бафарста уы- доны: кæй агурут? Уыдон загътой: Иесо Назорейы. 8 Иесо дзуапп лæвæрдта: Æз загътон сымахæн, уый Æз кæй Дæн; уæдæ кæд, Мæн агурут, ныууадзут уыдоны, уадз цæуæнт,— 9 Цæмæй сæххæст уа дзырд, Уый кæй загъта: Ды Мæнæн кæй раттай, уыдо- нæй Æз никæйы фесæфтон. 10 Симон Петр та, кæцы- мæ уыд кард, фелвæста йæ, æмæ ныццавта хистæр сау- джыны цагъары æмæ йын йæ рахиз хъус ахауын код- та; цагъары ном уыд Малх. 11 Фæлæ Иесо загъта Пет- рæн: нывæр дæ кард йæ кæрддзæмы; Æз хъуамæ ма баназон, Фыд Мæнæн цы нуазæн ратта, уый? 12 Уæд æфсæддонтæ æмæ мины хицау æмæ Иудейты кусджытæ ныххæцыдысты
Иесойыл æмæ Иæ сбастой, 13 Æмæ Йæ акодтой раз- дæр Аннæмæ; уымæн æмæ уый уыд Кайафæйы усы фыд, кæцы уыд уыцы аз хистæр сауджын: 14 Уый уыд Кайафæ, кæ- цы Иудейтæн бауынаффæ кодта, хуыздæр кæй у иу адæймагæн амæлын адæмы тыххæй. 15 Иесойы фæстæ цыдыс- ты Симон Петр æмæ æндæр ахуыргæнинаг; ацы ахуыр- гæнинаг зонгæ уыд хистæр сауджынтæн æмæ бацыд Иесоимæ хистæр сауджыны кæртмæ. 16 Петр та лæууыд æдде- йы дуары фæстæ. Уый фæс- тæ иннæ ахуыргæнинаг, хис- тæр сауджыны зонгæ рацыд, загъта дуаргæсæн æмæ ба- кодта Петры. 17 Ам цагъайраг дуаргæс сылгоймаг зæгъы Петрæн: ды дæр Уыцы Адæймаджы ахуыргæнинæгтæй нæ дæ? Уый загъта: нæ дæн. 18 Уыцы рæстæг цагъартæ æмæ кусджытæ скодтой арт, уымæн æмæ уыд уазал, лæу- уыдысты æмæ сæхи хъарм кодтой; Петр дæр лæууыд семæ æмæ йæхи артмæ хъарм кодта. 19 Хистæр сауджын та ба- фарста Иесойы Иæ ахуыргæ- нинæгтæ æмæ Иæ ахуырады тыххæй. 20 Иесо дзуапп ратта уы- мæн: Æз дзырдтон æргом ду- нейæн; Æз æдзухдæр ахуыр кодтон æмбырдгæнæны æмæ кувæндоны, Иудейтæ æдзух- дæр кæм æрæмбырд вæй- Л Сæр 18 |йынц, æмæ сусæгæй ницы дзырдтон; 21 Цæмæн фæрсыс Мæн? бафæрс, фехъусджыты, Æз цы дзырдтон, уыдонæн; мæ- нæ уыдон зонынц, Æз цы дзырдтон, уый. 22 Уый афтæ куы загъта, уæд хæстæг уым цы кус- джытæ лæууыд, уыдонæй иу Иесойы уадул ныццавта, зæгъгæйæ: афтæ дзуапп дæт- тыс Ды хистæр сауджынæн? 23 Иесо дзуапп ратта уы- мæн: кæд Æз æвзæр загътон, уæд равдис æвзæр кæй у, фæлæ кæд хорз, уæд цы нæ- мыс ды Мæн? 24 Аннæ арвыста Уый бæстытæй хистæр сауджын Кайафæмæ. 25 Симон Петр та лæууыд æмæ йæхи хъарм кодта. Ам загътой уымæн: ды дæр Уый ахуыргæнинæгтæй нæ дæ мыййаг? Уый æвдисæн ба- кодта æмæ загъта: нæ дæн. 26 Хистæр сауджыны ца- гъартæй иу, Петр йæ хъус кæмæн ахауын кодта, уый хæстæг, зæгъы: æз дæ нæ федтон æви Иемæ уым дыргъдоны? 27 Петр та ногæй æвди- сæн бакодта; æмæ уыцы са- хат ныууасыд уасæг. 28 Кайафæйæ акодтой Ие- сойы паддзахы галуанмæ. Уыд сæумæрайсом æмæ уы- дон нæ бацыдысты паддзахы галуанмæ, цæмæй ма счъизи уой, фæлæ цæмæй æмбæла куадзæн хæрын. 29 Пилат рацыд уыдонмæ æмæ загъта: цæмæй зылын кæнут Ацы Адæймаджы? ЮАННЬ 13 Мтф. 26, 57; Мрк. 14, 53; Лук. 22, 54. 14 Иоан. 11, 50. 17 Мтф. 26, 69; Мрк. 14, 66; Лук. 22, 56. 24 Мтф. 26, 57; Мрк. 14, 53; Лук. 22, 54. 28 Мтф. 27, 2; Мрк. 15, 1; Лук. 22, 66. 205
Сæр 18, 19 ИОАННЫ 30 Уыдон загътой уымæн дзуаппæн: Уый æвзæргæнæг куы нæ уыдаид, уæд Æй мах дæумæ нæ раттаиккам. 31 Пилат загъта уыдонæн: акæнут Æй æмæ уæхи за- къонмæ гæсгæ тæрхон кæнут Уымæн. Иудейтæ загътой уымæн: махæн искæйы мæ- лæтмæ раттыны бар нæй,— 32 Цæмæй сæххæст уа Ие- сойы дзырд, кæцы Уый загъ- та æмбарын кæнгæйæ, ца- вæр мæлæтæй амæлдзæн Уый. 33 Уæд Пилат ногæй ба- цыд паддзахы галуанмæ, фæдзырдта Иесомæ æмæ загъта Уымæн: Ды Иудейты Паддзах Дæ? 34 Иесо дзуапп лæвæрдта уымæн: дæхицæй зæгъыс ды уый, æви дын иннæтæ загъ- той Мæн тыххæй? 35 Пилат дзуапп лæвæрд- та: æз Иудейаг дæн мыййаг? Дæ адæм æмæ хистæр сау- джынтæ раттой Дæу мæнмæ; цм ракодтай Ды? 36 Иесо дзуапп лæвæрдта: Мæ Паддзахад нæу ацы ду- нейæ; Мæ Паддзахад ацы дунейæ куы уаид, уæд Мæ кусджытæ бахъахъхъæдта- иккой Мæи, цæмæй Æз ма æрцыдаин лæвæрд Иудей- тæм; фæлæ ныр Мæ Паддза- хад ардыгæй нæу. 37 Пилат загъта Уымæн: уæдæ Ды Паддзах Дæ? Иесо дзуапп лæвæрдта: ды зæ- гъыс, Æз Паддзах кæй Дæн; Æз уымæн райгуырдтæн æмæ уымæн æрцыдтæн ду- немæ, цæмæй æцæгады тых- ха;й æвдисæн лæууон; алкæ-1 32 Мтф. 20, 19 33 Мтф. 27, 11, Мрк. 15, 2, Лук. 23, 3 36 Дан. 2, 44. 37 1 Тим. 6, 13. 39 Мтф. 27, 15; Мрк. 15, 6; Лук 23, 17. 40 Ап. к 3, 14. Сæр 19 1 Мтф 27, 26; Мрк. 15, 15. 4 Иоаи 18, 38, Ап. к. 3, 13 цы æцæгадæй чи у, уый хъу- сы Мæн хъæлæсмæ. 38 Пилат загъта Уымæн: цы у æцæгад? Æмæ уый зæгъгæйæ, ногæй рацыд Иу- дейтæм æмæ загъта уыдо- нæн: æз ницы аххос арын Уымæ; 39 Æгъдау куы ис сымах- мæ, цæмæй уын æз иу адæй- маг рауæгъд кæнон Куа- дзæнмæ: фæнды уæ, цæмæй уын ауадзон Иудейаг Пад- дзахы? 40 Уæд ногæй схъæр код- той иуылдæр, дзургæйæ: Уый нæ, фæлæ Вараввæйы. Вараввæ та уыд абырæг. СÆР 19 1 Йесойы ехсæй надтой; сындзын худ æмæ сырх дарæс; «байтындз Уый!» Пи- лат ратта Уый байтындзынмæ. 19 «Иуде- йаг Паддзах*; 23 æфсæддонтæ æппæрс- той хæлттæ Йæ дарæсыл; 25 Йесойы Мад. 28 Йесо ратта Йæ уд; æфсæддон барæхуыста Йæ фарс. 38 Иосиф æмæ Ни- кодим баныгæдтой Йесойы буар ног ин- гæиы Уæд Пилат ракодта Иесо- йы æмæ бардзырд рат- та, цæмæй Иæ нæмой. 2 Æмæ æфсæддонтæ сын- дзын худ сбийгæйæ, Уый сæ- рыл æркодтой æмæ Иыл сырх дарæс скодтой. 3 Æмæ дзырдтой: цин кæн, Иудейаг Паддзах! æмæ надтой Уый уадултæ. 4 Пилат ногæй рацыд æмæ загъта уыдонæн: мæнæ æз Уый ракæндзынæн сымахмæ, цæмæй сымах зонат, æз Уы- мæ кæй ницы аххос арын. 5 Уæд рацыд Иесо сын- дзын худы æмæ сырх дарæ- сы. Æмæ загъта уыдонæн Пилат: мæнæ Адæймаг! 206
ИОАННЫ Сæр 19 6 Куы федтой Уый хистæр сауджынтæ æмæ кусджытæ, уæд схъæр кодтой: бай- тындз, байтындз Уый! Пилат зæгъы уыдонæн: акæнут Æй сымах æмæ Иæ байтындзут, уымæн æмæ æз ницы аххос арын Уымæ. 7 Иудейтæ дзуапп лæ- вæрдтой уымæн: махæн ис закъон æмæ мах закъонмæ гæсгæ Уый хъуамæ амæла, уымæн æмæ Иæхи скодта Хуыцауы Фырт. 8 Пилат уыцы ныхас фе- хъусгæйæ, тынгдæр фæтарс- тис, 9 Æмæ ногæй бацыд пад- дзахы галуанмæ æмæ загъта Иесойæн: кæцæй Дæ Ды? Фæлæ Иесо нæ ратта уымæн дзуапп. 10 Пилат зæгъы Уымæн: мæнæн нæ дæттыс дзуапп? нæ зоныс, мæнмæ кæй ис Дæу байтындзыны бар æмæ Дæу ауадзыны бар дæр? 11 Иесо дзуапп лæвæрд- та: ды ницы бар дарис Мæ- ныл, уæлейæ дын лæвæрд куы нæ уаид, уæд; уымæ гæсгæ фылдæр тæригъæд ис Мæн дæумæ чи ратта, ууыл. 12 Уæдæй фæстæмæ Пи- лат архайдта Уый ауа- дзыныл. Иудейтæ та хъæр кодтой: куы Иæ ауадзай, уæд ды кесæры хæлар нæ дæ; алкæцы, йæхицæй пад- дзах чи кæны, уый кесæрæн знаг у. 13 Пилат уыцы дзырд фе- хъусгæйæ, ракодта Иесойы æддæмæ æмæ æрбадтис тæр- хонгæнæн бынаты, Лифос-1 «Мтф. 27, 23; Мрк. 15, 14; Лук. 23, 4; Ап. к. 13, 28. 7 Дык. з. 18, 20. 9 Ис. 53, 7; Иоан. 18, 33. 11 Лук. 22, 53. 17 Мтф. 27, 33; Мрк. 15, 22; Лук. 23, 33; Дзут. 13, 12. тротон* чи хуынд, Дзуттагау та Гаввафæ. 14 Уæд уыд Куадзæны размæ майрæмбон æмæ æх- сæзæм сахат. Æмæ загъта Пилат Иудейтæн: мæнæ уæ Паддзах! 15 Фæлæ уыдон схъæр кодтой: акæн, акæн, бай- тындз Æй! Пилат зæгъы уы- донæн: уæ Паддзахы уын байтындзон? Хистæр сау- джынтæ дзуапп лæвæрдтой: кесæры йеддæмæ махæн нæй паддзах. 16 Уæд фæстагмæ уый ратта Иесойы уыдонмæ бай- тындзынмæ. Æмæ ныххæцы- дысты Йесойыл æмæ Иæ акодтой. 17 Æмæ Йæ дзуар хæсгæ- йæ, Уый рацыд Ныхы бы- натмæ, дзуттагау та хуынд Голгофæ; 18 Уым Æй байтыгътой æмæ Иемæ дыууæ æндæры Иæ фæйнæ фарс, сæ астæу та Иесойы. 19 Пилат та ныффыста уæлфыст дæр æмæ йæ сæ- вæрдта дзуарыл. Фыст уыд: Иесо Назорей, Иудейаг Пад- дзах. 20 Уыцы уæлфыст кастыс- ты Иудейтæй бирæтæ, уымæн æмæ Йесо тыгъд цы бынаты уыд, уый уыд сахармæ хæс- тæг æмæ фыст уыд Дзутта- гау, Грекъагау æмæ Ромагау. 21 Иудейты хистæр сау- джынтæ та загътой Пилатæн: ма фысс: «Иудейаг Паддзах», фæлæ Уый куыд дзырдта: «Æз Иудейаг Паддзах». 22 Пилат дзуапп лæвæрд- • Дурæй лæууæн 207
Сæр 19 ИОАННЫ та: æз цы ныффыстон, уый ныффыстон. 23 Иесойы куы байтыгъ- той, уæд æфсæддонтæ райс- той Иæ дарæстæ æмæ сæ цыппар хайыл байуæрстой, алы æфсæддонæн дæр иу хай, æмæ хитон; хитон та хуыд нæ уыд, фæлæ уæфт æнæхъæнæй дæр. 24 Æмæ загътой кæрæдзи- йæн: дих æй нæ кæндзыс- тæм, фæлæ йыл хæлттæ сцæгъдæм, кæй фæуа,— цæ- мæй сæххæст уа Фысты цы загъд ис: «байуæрстой Мæ фæлыст æмæ Мæ дарæсыл хæлттæ æппæрстой». Афтæ бакодтой æфсæддонтæ. 25 Иесойы дзуары раз лæууыдысты Иæ Мад, æмæ Иæ Мады хо Мариа Клео- пæйы чызг, æмæ Мариа Маг- далинаг. 26 Иесо, фенгæйæ Мады æмæ кæй уарзта, уыцы ах- уыргæнинаджы уым лæугæ, зæгъы Иæ Мадæн: Усай! мæ- нæ Дæ фырт. 27 Уый фæстæ зæгъы ах- уыргæнинагæн: мæнæ дæ Мад! æмæ Иæ уыцы рæстæ- гæй фæстæмæ уыцы ахуыр- гæнинаг акодта йæхимæ. 28 Уый фæстæ, Иесо зон- гæйæ, ныр æппæтдæр кæй сæххæст, цæмæй сæххæст уа Фыст, зæгъы: дойны Мын у. 29 Уым лæууыд мигæнæ- ны дзаг дзмари. Æфсæддон- тæ губкæ дзмарийы стулгæ- йæ, лæдзæгыл сæвæрдтой æмæ йæ Иæ дзыхмæ схастой. 30 Иесо та дзмарийæ куы сахуыста, уæд загъта: сæх- хæст ис! Æмæ сæр æр-1 23 Мтф. 27, 35; Мрк. 15, 24; Лук. 23, 34. 24 Пс. 21, 19. 25 Лук. 2, 35. 28 Пс. 68, 22, Мтф. 27, 48. 31 Дык з. 21, 23 36 Рад. 12, 46; Ным. 9, 12. 37 Зах. 12, 10; Рарг. 1, 7. 38 Мтф. 27, 57, Мрк. 15, 43; Лук. 23, 50. 39 Иоан. 3, 2; 7, 50 къул кæнгæйæ, ратта Иæ уд. 31 Фæлæ уæд майрæмбон кæй уыд, уæд Иудейтæ, цæ- мæй буæрттæ дзуарыл ма баззайой сабатмæ, уымæн æмæ уыцы сабат уыд стыр бон, куырдтой Пилатæй сæ уæрджытæ сын куыд асæт- той æмæ райсой уыдоны. 32 Æмæ æрцыдысты æф- сæддонтæ æмæ фыццагæн асастой йæ уæрджытæ, æмæ иннæмæн дæр, Иемæ тыгъд чи уыд; 33 Фæлæ бацæугæйæ Ие- сомæ, Уый куы федтой мар- дæй, уæд Уый уæрджытæ нал асастой, 34 Фæлæ æфсæддонтæй иу арцæй барæхуыста Уы- мæн Иæ фарс æмæ уыцы са- хат ракалд туг æмæ дон. 35 Æмæ уый фенæг æвди- сæнад кæны, æмæ æцæг у йæ æвдисæнад; уый зоны æцæгдзинад кæй дзуры, цæ- мæй сымах баууæндат. 36 Уымæн æмæ уый æр- цыд, цæмæй сæххæст уа Фыст: «Иæ стæг нæ асæт- дзæн». 37 Афтæ æндæр ран дæр Фыст зæгъы: «Скæсдзысты Уымæ, Кæцыйы барæхуыс- той». 38 Уый фæстæ Аримафе- йаг Иосиф, Иудейтæй тæрс- гæйæ, Иесойы сусæг ахуыр- гæнинаг, куырдта Пилатæй, цæмæй райса Иесойы Буар; æмæ Пилат бар ратта. Уый ацыд æмæ райста Иесойы Буар. 39 Æрцыд афтæ Никодим дæр, раздæр Иесомæ æхсæ- | выгон чи æрцыд, æмæ æр- 208
ИОАНШ хаста хорз тæфгæнаг, смир- нæ æмæ алойæ конд, сæдæ литрмæ ’ввахс. 40 Æмæ райстой уыдон Йесойы Буар, æмæ йæ ба- тыгътой æмбæрзæны хорз тæфгæнæгтимæ, Иудейтæм куыд ныгæнынц, афтæ. 41 Уый тыгъд кæм уыд, уым уыдис дыргъдон æмæ дыргъдоны та æвæрд кæм ни- чима уыд, ахæм ног зæппадз: 42 Уым цæвæрдтой Иесо- йы Иудейты майрæмбон кæй уыд, уый тыххæй, уымæн æмæ зæппадз уыд хæстæг. СÆР 20 Ы Сæр 19, 20 |йæ федта æмбæрзæн æвæр- дæй; фæлæ нæ бацыд зæп- падзмæ. 6 Уый фæдыл æрбацыд Симон Петр æмæ бацыд зæп- падзмæ, æмæ уыны æрмæст æмбæрзæн æвæрдæй 7 Æмæ кæлмæрзæн, кæцы уыд Иæ сæрыл, æмбæрзæни- мæ æвæрдæй нæ, фæлæ хи- цæнæй тыхтæй, æндæр ран. 8 Уæд бацыд иннæ ахуыр- гæнинаг дæр, раздæр зæп- падзмæ æрцæуæг æмæ федта æмæ баууæндыд; 9 Уымæн æмæ уыдон уæд нæма зыдтой Фыстæй, Уы- мæн мæрдтæй райгас уæвын кæй æмбæлы, уый. 10 Афтæмæй ахуыргæни- нæгтæ фæстæмæ раздæхтыс- ты сæхимæ. 11 Мариа та лæууыдис зæппадзы раз æмæ куыдта, |æмæ куы куыдта, уæд ныг- гуыбыр кодта зæппадзмæ 12 Æмæ уыны дыууæ Зæ- ды, урс дарæсы бадгæйæ, иу сæры ’рдыгæй, иннæ та къæхты раз, Иесойы Буар кæм æвæрд уыд, уым. 13 Æмæ уыдон зæгъынц уымæн: усай! цæмæн кæуыс ды? Зæгъы уыдонæн: ахас- той мæ Хицауы, æмæ нæ зо- нын, кæм Æй бавæрдтой. 14 Уый зæгъгæйæ, аздæхт фæстæмæ æмæ федта Ие- сойы лæугæйæ; фæлæ нæ ба- зыдта уый Иесо кæй у. 15 Иесо зæгъы уымæн: усай! цæмæн кæуыс? кæй агурыс? Мариа æнхъæл уыд, уый у дыргъдонгæс æмæ Иын зæгъы: æлдар! кæд Æй ды ахастай, зæгъ мæнæн 1 Мариа уыны дур фæлдгехтæй; Петр æмæ иннæ ахуыргэенинаг уыныц афтид зæппадз. 11 Æгас Хицау Йæхæдæг фæ- зынд Магдалинаг Мариамæ 19 Дыууæ хатты сæргом æрæмбырд уæвæг ахуыр- гæнинæгтæм; Фома. 30 «Уый та фыст у, цæмæй сымах бауырка». Къуырийæн та йæ фыц- цаг бон Мариа Магда- линаг æрцыд зæппадзмæ ра- джы, талынг ма куы уыд, æмæ уыны дур фæлдæхт кæй у зæппадзæй. 2 Æмæ азгъоргæйæ, æр- цыд Симон Петрмæ æмæ ин- нæ ахуыргæнинагмæ, кæцы- йы Иесо уарзта æмæ зæгъы уыдонæн: ахастой Хицауы зæппадзæй, æмæ нæ зонæм, кæм Æй цæвæрдтой. 3 Уыцы сахат рацыд Петр, æмæ иннæ ахуыргæнинаг, æмæ ацыдысты зæппадзмæ. 4 Уыдон азгъордтой дыу- уæйæ иумæ; фæлæ иннæ ах- уыргæнинаг згъордта Пет- рæй тагъддæр æмæ æрбацыд зæппадзмæ фыццаг, 5 Æмæ æргуыбыр кæнгæ- Сæр 20 I Мтф. 28, 1; Мрк. 16, 1; Лук. 24, 1. 6 Лук. 24, 12 9Пс. 15, 10; Ис. 53, 11; Иона2, 1. II Мтф. 28, 1; Мрк. 16, 5. 14 Мтф. 28, 9; Мрк. 16, 9. 209
Сæр 20 ИОАННЫ кæм Æй бавæрдтай æмæ Иæ æз рахæссон. 16 Иесо зæгъы уымæн: Мариа! Мариа æздæхгæйæ, зæгъы Уымæн: Раввуни! — ома: «Ахуыргæнæг!» 17 Иесо зæгъы уымæн: ма баныдзæв Мæныл, уымæн æмæ Æз нæма ссыдтæн Мæ Фыдмæ; фæлæ ацу Мæ æф- сымæртæм æмæ зæгъ уыдо- нæн: цæуын Мæ Фыдмæ æмæ сымах Фыдмæ, æмæ Мæ Хуыцаумæ, æмæ сымах Хуыцаумæ. 18 Магдалинаг Мариа ацыд æмæ фехъусын кодта ахуыр- гæнинæгтæн, кæй федта Хи- цауы, æмæ йын уыдон Уый кæй загъта. 19 Уыцы къуырийы фыц- цаг бон та изæрæй, Иæ ах- уыргæнинæгтæ кæм æмбырд кодтой, уыцы хæдзары ду- æрттæ Иудейтæй тæрсгæйæ æхгæд куы уыдысты, уæд æрбацыд Иесо æмæ æрлæу- уыд астæуæй æмæ зæгъы уыдонæн: фарн сымахæн! 20 Афтæ зæгъгæйæ, рав- дыста Уый къухтæ æмæ къæхтæ æмæ Иæ фæрсджы- тæ. Ахуыргæнинæгтæ Хи- цауы фенгæйæ, сцин код- той. 21 Иесо та загъта уыдо- нæн дыккаг хатт: фарн сы- махæн! куыд рарвыста Мæн Фыд, афтæ Æз дæр æрвитын сымах. 22 Афтæ зæгъгæйæ, бафу кодта æмæ зæгъы уыдонæн: райсут Сыгъдæг Уды. 23 Кæмæн бахатыр кæнат тæригъæдтæ, уымæн хатыр уыдзысты; кæуыл сæ ныу- 17 Пс. 21, 23; Мтф. 28, 10; Ром. 8, 29, Дзут. 2, 11. 19 Мрк. 16, 14; Лук. 24, 36; Ап. к. 13,31, 1 Кор. 15:5, 7. 20 Иоан. 16, 22. 21 Иоан. 17, 18. 23 Мтф. 16, 19;18, 18. 25 Иоан. 19, 34 29 1 Пст. 1,8; 2 Кор. 5, 7. 30 Иоан. 21, 25. 31 Иоан. 3, 15; Ром. 15, 4. уадзат, ууыл баззайдзысты. 24 Фома та, дыууадæсæй иу, Фаззон кæй хуыдтой, нæ уыд уым семæ Иесо куы æр- бацыд, уæд. 25 Иннæ ахуыргæнинæг- тæ загътой уымæн: мах фед- там Хицауы. Фæлæ уый загъта уыдонæн: куы нæ фе- нон Иæ къухтыл зæгæлтæй ностæ, æмæ мæ æнгуылдз зæгæлтæй носты куы нæ ба- вæрон, æмæ мæ къух Йæ фæрсджыты куы нæ бавæ- рон, нæ баууæнддзынæн. 26 Аст боны фæстæ ногæй Иæ ахуыргæнинæгтæ уыдыс- ты хæдзары æмæ Фома дæр семæ. Дуæрттæ æхгæд куы уыдысты, уæд æрбацыд Ие- со, сæ астæу æрлæууыд æмæ загъта: фарн сымахæн! 27 Уый фæстæ зæгъы Фо- майæн: æрбадæтт дæ æн- гъуылдз ардæм æмæ фен Мæ къухтæ; æрбадæтт дæ къух æмæ йæ бавæр Мæ фæрс- джыты; æмæ ма у æнæуыр- нæг, фæлæ у уырнæг. 28 Фома загъта Уымæн дзуаппæн: Мæ Хицау æмæ мæ Хуыцау! 29 Иесо зæгъы уымæн: ды баууæндыдтæ, уымæн æмæ федтай Мæн: тæхудиаг сты нæ фенгæйæ чи баууæнд- дзæн. 30 Бирæ æндæр диссæгтæ скодта Иесо Йæ ахургæни- нæгты раз, кæцыты тыххæй нæй фыст ацы чиныджы; 31 Адон та фыст сты, цæ- мæй баууæндат, Иесо кæй у Чырысти, Хуыцауы Фырт, æмæ æууæндгæйæ, Уый но- мæй сымахæн уа цард. 210
ИОАННЫ Сæр 21 СÆР 21 1 Йесойы фæзынд авд ахуыргæнинагмæ Тивериады денджызы раз. 15 Æртæ хат- ты Йесо Петрæн: <Уарзыс ды Мæп? хиз Мæ фысты*. 20 Дзырд æфхæрд Петрæн «ды цу Мæ фæстæ». 24 Ахуыргæнина- джы æцæг æвдисæнад. Уый фæстæ та ноджы Иесо фæзынд Иæ ахуыргæни- нæгтæм Тивериады денджы- зы раз. Зынгæ та фæкодта афтæ: 2 Уыдысты иумæ Симон Петр æмæ Фома, Фаззон чи хуыйны æмæ Нафанаил, Га- лилейаг Канæйæ, æмæ Зеве- дейы фырттæ æмæ ма дыууæ Иæ ахуыргæнинæгтæй. 3 Симон Петр зæгъы уы- донæн: цæуын кæсаг ахсын- мæ. Зæгъынц уымæн: цæуæм мах дæр демæ. Ацыдысты æмæ уыцы сахат бахызтыс- ты бæлæгъмæ æмæ ницы æр- цахстой уыцы æхсæв. 4 Æмæ куы æрбабон ис, уæд Йесо лæууыд денджызы был; фæлæ ахуыргæнинæг- тæ нæ базыдтой, Уый Иесо кæй у. 5 Иесо зæгъы уыдонæн: сывæллæттæ! исты хæринаг уæм ис мыййаг? Уыдон дзуапп лæвæрдтой Уымæн: нæй. 6 Уый та загъта уыдонæн: баппарут хыз бæлæгъы ра- хизварс æмæ æрцахсдзыс- тут. Уыдон баппæрстой æмæ бирæ кæсæгты уæзæй хыз нал фæрæзтой раласын. 7 Уæд Иесо кæй уарзта, уыцы ахуыргæнинаг зæгъы Петрæн: уый Хицау у. Си- мон Петр та фехъусгæйæ, уый Хицау кæй у, акодта йæ дарæстæ,— уымæн æмæ бæ- Сæр 21 1 Мтф. 28, 7. 2 Лук. 24, 16. 13 Ап. к. 10, 41. 16 Ал. к. 20, 28; 1 Пст. 5, 2. гънæг уыд,— æмæ баппæрс- та йæхи денджызы; 8 Иннæ ахуыргæнинæгтæ бæлæгъы æрбаленк кодтой,— уымæн æмæ дард нæ уыдыс- ты зæххæй, дыууæ сæдæ æл- мæрины бæрц,— хыз кæсæг- тимæ сæ фæдыл ласгæйæ. 9 Куы рахызтысты зæх- мæ, уæд федтой арт æмæ уый уæлæ кæсаг æмæ дзул æвæрдæй. 10 Иесо зæгъы уыдонæн: рахæссут ныр сымах цы кæ- сæгтæ æрцахстат, уыдон. 11 Симон Петр ацыд æмæ раласта зæхмæ стыр кæсæг- тæй дзаг хыз, уыдысты сæдæ фæндзай æртæ; æмæ уыцы бирæ кæсæгтæй нæ аскъуыд хыз. 12 Иесо зæгъы уыдонæн: рацæут, сихор бахæрут. Иæ ахуыргæнинæгтæй ничи уæн- дыд Уый бафæрсын: «Чи Дæ Ды?», зонгæйæ, уый Хицау кæй у. 13 Иесо бацыд, райста дзул æмæ дæтты уыдонæн, афтæ кæсаг дæр. 14 Афтæ æртыккаг хатт фæзынд Иесо Иæ ахуыргæ- нинæгтæм Иæ райгасы фæс- тæ мæрдтæй. 15 Уыдон та сихор куы хордтой, уæд Иесо зæгъы Симон Петрæн: Симон Ионæ- йы фырт! ды Мæн уарзыс, уыдонæй фылдæр? Петр зæ- гъы Уымæн: афтæ, Хицау! Ды зоныс, æз кæй уарзын Дæу. Иесо зæгъы уымæн: хиз Мæ уæрыччыты. 16 Ноджыдæр зæгъы уы- мæн æндæр хат: Симон Ио- нæйы фырт! уарзыс ды 211
Сæр 21 ИОАННЫ Мæн? Петр зæгъы Уымæн: афтæ, Хицау! Ды зоныс, æз кæй уарзын Дæу. Иесо зæ- гъы уымæн: хиз Мæ фысты. 17 Зæгъы уымæн æртык- кæгæм хатт: Симон Ионæйы фырт! уарзыс ды Мæн? Петр фенкъард æртыккæгæм хатт æй кæй бафарста: «уарзыс ды Мæн?» æмæ загъта Уы- мæн: Хицау! Ды æппæтдæр зоныс; Ды зоныс, æз кæй уарзын Дæу. Иесо зæгъы уы- мæн: хиз Мæ фысты. 18 Æцæг, æцæг зæгъын дæуæн: ды æрыгон куы уыд- тæ, уæд дæ рон дæхæдæг бастай æмæ цыдтæ кæдæм дæ фæндыд, уырдæм; куы базæронд уай, уæд дæ къух- тæ адаргъ кæндзынæ, æмæ дæ æндæр æрбабæтдзæн æмæ акæндзæн кæдæм дæ нæ фæнды, уырдæм. 19 Уый та загъта, æмба- рын кæнгæйæ, цавæр мæлæ- тæй скадджын кæндзæн Петр Хуыцауы. Æмæ йын ацы ныхæсты фæстæ загъта: цу Мæ фæдыл. 20 Петр та фæстæмæ акæсгæйæ, федта, Иесо кæй уарзта, уыцы ахургæнина- 18 2Пст. 1, 14. 20 Иоан. 13, 23 24 Иоан. 19, 35. 25 Иоан 20, 30. джы йæ фæстæ цæугæ, кæ- цы æхсæвæры рæстæг, Иесо- йы риуыл æрынцайгæйæ, загъта: Хицау! чи ауæй кæн- дзæн Дæу? 21 Уый фенгæйæ, Петр зæгъы Иесойæн: Хицау! уый та цы? 22 Иесо зæгъы уымæн: кæд Мæн фæнды цæмæй уый баззайа, цалынмæ æрцæуон, уæд цы хъуыддаг ис дæу? ды цу Мæ фæдыл. 23 Æмæ айхъуыст уыцы ныхас æфсымæрты æхсæн, уыцы ахуыргæнинаг кæй нæ амæлдзæн. Фæлæ Иесо нæ загъта уымæн, кæй нæ амæлдзæн, фæлæ: кæд Мæн фæнды, цæмæй уый баззайа, цалынмæ æрцæуон, дæу цы хъуыддаг ис? 24 Уыцы ахуыргæнинаг æвдисæн дæр лæууы уыдоны тыххæй æмæ адон ныффыс- та; æмæ зонæм, æцæг кæй у йæ æвдисæнад. 25 Бирæ æндæртæ дæр ма скодта Иесо: фæлæ уыдон бæлвырд фысгæйæ æнхъæл дæн, дунейæн йæхи мидæг дæр нæ бацæуиккой уыцы фыст чингуытæ. Аминь. 212
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛТЫ КУЫСТЫТÆ СÆР 1 1 Авторы фыццаг чиныг. 9 Йесо бар- дзырд дæтты апостолтæн уæвын Йæ æв- дисæнтæ æмæ арвмæ ацыд. 12 Уыдон æрыздæхтысты Иерусалиммæ. 15 Матфи- йы равзæрст апостолæй Иудæ Искарио- ты бынатмæ. Фыццаг чиныг ныффыс- тон æз дæумæ, Феофил, Йесо цы кодта æмæ цæуыл ахуыр кодта райдайæнæй, уыдон сеппæты тыххæй 2 Арвмæ цы бон ацыд, уы- цы боны онг, Уый кæй рав- зæрста, уыцы Апостолтæн Сыгъдæг Удæй бардзырд ратгæйæ, 3 Кæцытæм равдыста Иæ- хи æгасæй, Иæ зындзинæд- ты фæстæ бирæ раст æвди- сæндзинæдтимæ, цыппор бо- ны дæргъы фæзынгæйæ иу уыдонмæ æмæ дзургæйæ Хуыцауы Паддзахады тых- хæй; 4 Æмæ, æрæмбырд кæнгæ- йæ, уыдоны Уый бардзырд ратта уыдонæн: ма ацæут Ие- русалимæй, фæлæ æнхъæл- мæ кæсут, Фыдæй зæрдæ- вæрдмæ, сымах Мæнæй цы фехъуыстат, уымæ; 5 Уымæн æмæ Иоанн ар- гъуыдта донæй, фæлæ сымах та иу цалдæр боны фæстæ уыдзыстут аргъуыд Сыгъдæг Удæй. 6 Уымæ гæсгæ уыдон, æрæмбырд уæвгæйæ, фарс- той Уый, дзургæйæ: Хицау, ацы рæстæджы нæ аразыс Ды Израилы паддзахад? 7 Уый та сын загъта: сы- Сæр 1 1Лук. 1. 3. 2 Мрк. 16, 15; Иоан. 20, 21. 3 Мтф. 28, 7; Мрк. 16, 14. 4 Лук. 24, 49; Иоан 14, 26. 5 Мтф. 3, 11; Мрк. 1,8. 6 Дан. 7. 18, 27; Ам. 9, 11. 8 Лук. 24, 49; Ал. к. 2, 32. 9 Мрк. 16, 19; Лук. 24, 51. 11 Дан. 7, 13, Мтф. 25, 31;26,64; 1 Фес. 1, 10; Рарг. 1, 7. 13 Мтф. 10, 2. мах хъуыддаг нæу рæстæ- джытæ æмæ æмгъуыдтæ зо- нын, кæцыты Фыд Сæвæрд- та Иæхи хицауады; 8 Фæлæ сымах райсдзыс- тут тых, Сыгъдæг Уд уыл куы æрцæуа, æмæ уыдзыс- тут Мæнæн æвдисæнтæ Ие- русалимы æмæ æппæт Иу- дейы æмæ Самарийы æмæ суанг зæххы кæронмæ. 9 Уый зæгъгæйæ, Уый уæ- лæмæ ссыд сæ цæстыты раз æмæ æврагъ систа Уый æмæ сæм нал зындис. 10 Æмæ уыдон арвмæ куы кастысты, Уый хæрдмæ куы цыд, уыцы рæстæг сæм æвип- пайды фæзындысты дыууæ лæджы урс дарæсы 11 Æмæ загътой: Галиле- йаг лæгтæ! цы лæуут сымах æмæ кæсут арвмæ? Ацы Ие- со, сымахæй арвмæ Чи ацыд, сымах куыд федтат Уый арв- мæ ацæугæ, афтæ фæстæмæ æрцæудзæн. 12 Уæд уыдон æрыздæхты- сты Иерусалиммæ Елеоны хо- хæй, кæцы ис Иерусалиммæ хæстæг, сабаты цыды бæрц. 13 Æмæ æрбаздæхгæйæ, бацыдысты уатмæ æмæ уым уыдысты, Петр æмæ Иаков, Иоанн æмæ Андрей, Филипп æмæ Фома, Варфоломей æмæ Матфей, Иаков Алфейы фырт æмæ Симон Зилот æмæ Иудæ, Иаковы æфсымæр; 14 Уыдон иуылдæр æмзæр- дæйæ уыдысты кувындзина- ды æмæ курындзинады, иу- æй-иу сылгоймæгтимæ æмæ 213
Сæр 1, 2 КУЫСТЫТÆ Иесойы Мад Мариаимæ æмæ Иæ æфсымæртимæ. 15 Æмæ уыцы бонты Петр, ахуыргæнинæгты ’хсæн слæ- угæйæ, загъта,— 16 Æмбырды та уыдис сæ- дæ дыууын адæймаджы бæрц: лæгтæ, æфсымæртæ! æмбæлд сæххæст уæвын ууыл, цы загъта раздæр Фы- сты, Сыгъдæг Уд Давиды хъæлæсæй, Иесойы чи æр- цахста, уыдоны фæтæг Иу- дæйы тыххæй; 17 Уый уыдис махимæ ны- мад æмæ райста ацы куыс- ты хал; 18 Фæлæ зæхх ссардта æнæраст мыздæй æмæ куы æрхаудта, уæд афаз йæ гуы- бын æмæ ракалдысты иуыл- дæр йæ хуылфыдзауматæ; 19 Æмæ уый базыдтой æп- пæт Иерусалимы цæрджытæ, æмæ уыцы зæхх сæ фыдæлты æвзагыл хуынд æрцыд Акел- дамæ, ома «туджы зæхх». 20 Псаломты чиныджы та фыст у: уадз «йæ кæрт уæд афтид, æмæ дзы уадз цæрæг ма уæд»; æмæ: «йæ хорздзи- над райсæд æндæр». 21 Æмæ афтæ æмбæлы, цæмæй иу уыдонæй, кæцытæ уыдысты немæ алы афон дæр, Хицау Иесо махимæ куы уыдис æмæ зылдис, 22 Иоанны аргъауынæй райдайгæйæ суанг Уый арв- мæ куы ацыд махæй, уыцы боны онг махимæ уыд æвди- сæн Иæ райгасæн. 23 Æмæ сæвæрдтой дыу- уæйы: Иосифы, кæцы хуын- дис Варсавæ, кæцыйы схуыд- той Иуст, æмæ Матфийы. 16 Пс 40, 10, Иоан 13, 18; 18,3 18 Мтф. 27, 5. 20 Пс 68, 26; 108, 8 Сæр 2 1 Лев. 23, 16; Дык. з 16, 9. 2 Ап к. 1, 5; 11, 15; 19, 6 Мтф. 3, 11. 4 Мрк. 16, 17, 1 Кор 12 10, 28. 24 Æмæ бакуывтой æмæ загътой: Ды, Хицау, æппæ- ты зæрдæтæ Уынæг, бацамон ацы дыууæйæ иуы, Ды кæ- цыйы равзæрстай 25 Райсын ацы куысты хал æмæ Апостолы бынат, кæцыйæ ахаудис Иудæ, цæ- мæй цæуа йæ бынатмæ. 26 Æмæ сæппæрстой уыдо- ныл хæлттæ, æмæ рахауд Матфийы хал, æмæ нымад æрцыд иуæндæс Алостолимæ. СÆР 2 1 Фæндзайæм бон. Апостолтæ сæххæст сты Сыгъдæг Удæй. Æвзæгты хæццæ- дзинад. 14 Петры ныхас адæммæ; 41 Йæ дзырд райсджытæ саргъуыдтой. Уырн- джыты иудзинад æмæ кæрæдзнйæн лæг- гад кæнын Фæндзайæм бон куы æр- лæууыд, уæд уыдон иуылдæр уыдысты æмзæрдæ- йæ иумæ. 2 Æмæ æвиппайды сси уы- нæр арвæй, тыхджын дымгæ цыма рацыд, æмæ байдзаг кодта уыдон кæм уыдысты, уыцы хæдзар; 3 Æмæ сæм фæзындысты дихгæнæг æвзæгтæ цæхæрты хуызæн, æмæ æрæнцад уы- донæй алкæуыл дæр иу. 4 Æмæ сæххæст сты Сыгъ- дæг Удæй æмæ райдыдтой дзурын æндæр æвзæгтыл, Уд сын куыд лæвæрдта хъусын кæнын, афтæ. 5 Иерусалимы та уыдысты Иудейтæ, дингæнджытæ, алы адæмæй дæр арвы бын чи ис. 6 Уыцы уынæр куы сси, уæд адæм æрæмбырд сты æмæ фезмæстысты; уымæн æмæ алкæцы дæр фехъуыс- 214
КУЫСТЬГ та уыдоны дзургæ йæхи æв- загыл. 7 Æмæ иуылдæр дис код- той сæ кæрæдзиимæ дзургæ- йæ: ацы ныхасгæнджытæ иуылдæр Галилейæгтæ не сты æви? 8 Уæдæ куыд хъусæм ма- хæй алкæцы дæр йæхи æвза- гыл, кæцыйы райгуырдыс- тæм. 9 Парфийæгтæ æмæ Ми- дийæгтæ, Еламитæгтæ æмæ Месопотамы, Иудейы æмæ Каппадокийы, Понты æмæ Асийы цæрджытæ, 10 Фригийы æмæ Памфи- лийы, Египеты æмæ Ливийы хæйтты, Киринеймæ хæстæг æмæ Ромæй æрцæуæг Иу- дейтæ æмæ прозелиттæ*, 11 Критæгтæ æмæ Арави- йæгтæ, хъусæм уыдоны нæ- хи æвзæгтæй дзургæ Хуы- цауы стыр хъуыддæгтыл? 12 Æмæ дис кодтой иуыл- дæр æмæ дызæрдыггæнгæйæ дзырдтой кæрæдзийæн: уый цы нысан у? 13 Иутæ та хынджылæг- гæнгæйæ дзырдтой: уыдон банызтой адджын сæн. 14 Петр та иуæндæсимæ слæугæйæ хъæрæй загъта уы- донæн: Иудейаг лæгтæ æмæ Иерусалимы æппæт цæр- джытæ! Уадз уый сымахæн зындгонд уæд, æмæ байхъу- сут мæ ныхæстæм: 15 Уыдон расыг не сты, сымах куыд æнхъæл стут, уымæн æмæ ныр у боны æр- тыккаг сахат; 16 Фæлæ уый у пехуымпар Иоил раздæр кæй загъта: 17 Ис. 44, 3; Иоил. 2.28-32; Зах. 12, 10; Иоан. 7, 39; Ап. к. 11, 28; 16, 9; 21, 9. 21 Ром. 10, 13. 24 Иоан. 10, 18; Ап. к 3, 15; 4, 10. * Муртаттæй раздæхджытæ. | 215 ТÆ Сæр 2 I 17 <Æмæ уыдзæн фæстаг бонты, зæгъы Хуыцау, æр- уадздзынæн Мæ Удæй алы буарыл, æмæ пехуымпардзи- над кæндзысты уæ фырттæ æмæ уæ чызджытæ, æмæ уæ лæппутæ уындзысты æндарг- тæ, æмæ уæ зæрæдтæ фынтæ уынынæй æмбардзысты; 18 Æмæ Мæ цагъайрæгтыл (лæгтыл æмæ сылгоймæг- тыл) уыцы бонты æруадз- дзынæн Мæ Удæй æмæ пе- хуымпариуæг кæндзысты; 19 Æмæ равдисдзынæн дис- сæгтæ арвыл уæлейы æмæ нысæнттæ зæххыл бынæй, туг æмæ арт æмæ фæздæджы дымд: 20 Хур фестдзæн талынг, æмæ мæй туг, раздæр, ца- лынмæ райдайа бæрзонд æмæ кадджын Хицауы бон; 21 Æмæ уыдзæн: алкæцы, чи æрсида Хицауы номмæ, фервæздзæн». 22 Израилаг лæгтæ! бай- хъусут ацы ныхæстæм: На- зорейаг Иесойы, Лæджы, бæрæггонд сымахæн Хуыца- уæй, тыхтимæ, диссæгтимæ æмæ нысæнттимæ, кæцыты Хуыцау скодта Уый сæрты уе ’хсæн, уæхæдæг сымах куыд зонут, афтæ, 23 Уый, Хуыцауы бæрæг уынаффæ æмæ раззындмæ гæсгæ лæвæрды, сымах райс- тат, æмæ зæгæлтæй ныххой- гæйæ, æнæзакъонты къух- тæй амардтат; 24 Фæлæ Хуыцау райгас кодта Уый, мæлæты бæттæн- тæ аскъуынгæйæ, уымæн æмæ Уый бауромын мæлæты бон нæ уыд.
Сæр 2 КУЫСТЫТÆ 25 Уымæн æмæ Давид зæ- гъы Уый тыххæй: «уыдтон æз мæ размæ Хицауы æдзух, уымæн æмæ Уый мæ рахиз- варс ис, цæмæй æз ма фæ- цудон; 26 Уымæй сцин кодта мæ зæрдæ, æмæ схъæлдзæг ме ’взаг; суанг мæ буар дæр æрынцой уыдзæн æнхъæл- цаудзинады, 27 Уымæн æмæ Ды нæ ныууадздзынæ мæ уды зын- доны, æмæ нæ ратдзынæ Дæ сыгъдæгæн фенын æмбийын; 28 Ды раттай мæнæн базо- нын царды фæндаг; Ды сæх- хæст кæндзынæ мæн цин- дзинадæй Дæ цæсгомы раз». 29 Лæгтæ, æфсымæртæ! уадз бар уæд уæндонæй зæ- гъын сымахæн фыдæл Дави- ды тыххæй, уый кæй амард æмæ ныгæд æрцыд æмæ йæ чырын ныр дæр ис нæхимæ: 30 Пехуымпар уæвгæйæ та æмæ зонгæйæ, Хуыцау сомы кæнгæйæ, зæрдæ кæй æвæрд- та уымæн йæ мыггагæй кæй равзæрдзæн Чырысти буары мидæг æмæ сбадын кæндзæн Уый йæ паддзахы бадæны, 31 Уый раздæр загъта Чы- рыстийы райгасы тыххæй, кæй нæ баззад Иæ уд зындо- ны æмæ Иæ буар нæ федта æмбийын дзина д. 32 Ацы Иесойы Хуыцау райгас кодта, кæцыйæн мах стæм иуылдæр æвдисæнтæ. 33 Уæдæ Уый ист уæвгæ- йæ Хуыцауы рахиз къухæй, æмæ Фыдæй райсгæйæ зæр- дæвæрд Сыгъдæг Уды, æр- уагъта ^ый ныр, сымах цы ] уынут æмæ хъусут. | 25 Пс. 15:8-11. 29 3 Пад. 2, 10; Ап. к. 13, 36. 30 2 Пад. 7: 12, 19; 23, 2, Пс. 131, 11; Лук 1, 69. 31 Пс. 15, 10; Ап. к 13, 37. 32 Иоан. 15, 27; Ап. к. 3, 15. 33 Иоан. 14, 16 34 Пс. 109, 1; Мтф. 22, 44. 36 Мтф. 28, 18. 39 Иер 31,34; Ап. к. 3, 25. 34 Уымæн æмæ Давид не ссыд уæлæрвтæм, фæлæ йæ- хæдæг зæгъы: «загъта Хицау мæ Хицауæн: бад Мæ рахиз- варс, 35 Цалынмæ æрæвæрон Дæ знæгты Дæ къæхты бын». 36 Æмæ афтæ, фидар зон, Израилы æппæт хæдзар, Хуыцау кæй скодта Хицауæй æмæ Чырыетийæ Ацы Ие- сойы, Кæцыйы сымах бай- тыгътат. 37 Уыдæттæ хъусгæйæ, уыдон зæрдæйæ æрфæлмæн сты æмæ загътой Петрæн æмæ иннæ Алостолтæн: цы бакæнæм мах лæгтæ, æфсы- мæртæ? 38 Петр та сын загъта: фæсмон фæкæнут, æмæ уæ алчидæр аргъауæд Иесо Чы- рыстийы номæй, уæ тæри- гъæдтæ цæмæй хатыргонд æрцæуой,— æмæ райсдзыс- тут Сыгъдæг Уды лæвар; 39 Уымæн æмæ сымах у зæрдæвæрд æмæ уæ сывæл- лæтты æмæ æппæт дæрдтæг- ты, кæй æрхона нæ Хицау Хуыцау. 40 Æмæ бирæ æндæр ны- хæстæй уый æвдисæн лæу- уыд æмæ амыдта, дзургæйæ: уæхи ирвæзын кæнут ацы хæлд мыггагæй. 41 Æмæ зæрдиагæй чи ис- та уый ныхас, уыдон ар- гъуыд истой æмæ уыцы бон æрбаиу сты æртæ мин адæй- маджы бæрц; 42 Æмæ уыдон æдзухдæр уыдысты Апостолты ахуыра- ды, иудзинады, дзулсасты æмæ кувындзинæдты. 43 Уыд тасдзинад алкæцы 216
КУЫСТЫТÆ Сæр 2, 3 удыл дæр; æмæ бирæ дис- сæгтæ æмæ нысæнттæ сæх- хæст Апостолты сæрты Ие- русалимы. 44 Уырнджытæ та иуыл- дæр уыдысты иумæ æмæ сын алцыдæр уыд иумæйаг: 45 Æмæ уæй кодтой сæ мулк æмæ алы исбон, æмæ сæ дих кодтой се ’хсæн чи цы хъуаг уыд, уымæ гæсгæ; 46 Æмæ алыбон дæр иу- зæрдионæй уыдысты кувæн- доны æмæ хæдзæртты дзул сæтгæйæ, хордтой хæринаг хъæлдзæгдзинады æмæ хуы- мæтæг зæрдæйæ, 47 Хуыцауы æппæлгæйæ æмæ уарзондзинады уæвгæ- йæ æппæт адæмы раз. Хицау та алыбон дæр æфтыдта ир- вæзтыты Аргъуаныл. СÆР 3 1 Петр æмæ Иоанн сдзæбæх кодтой къуылыхы кувæндоны дуармæ. 12 Петр хоны адæмы фæсмондзинадмæ. Петр æмæ Иоанн иумæ цыдысты кувыны рæс- тæг кувæндонмæ фарæстæм сахаты. 2 Æмæ уыд иу лæг къуы- лых йæ мады гуыбынæй, кæ- цыйы-иу бахастой алыбон дæр æмæ-иу æй æрæвæрдтой кувæндоны дуармæ, кæцы хуынд Сырх, æмæ уым куырдта мидæмæ цæуджы- тæй æххуысдзинад; 3 Уый, фенгæйæ Петр æмæ Иоанны кувæндонмæ бацæ- уæны раз, уыдонæй куырдта æххуысдзинад. 4 Петр, Иоаннимæ æдзы нæг бакæсгæйæ уымæ, загъ та: скæс-ма махмæ. 44 Ап. к. 4, 32. 46 Лук. 24, 53; Ап. к. 20, 47 Ап. к. 5, 14; 11, 21. Сæр 3 8 Ис. 35, 11 3 Пад б, 3. 13 Аи. к 5, 31; Фил.2,9. 5 Æмæ уый æдзынæг каст уыдонмæ, уыдонæй исты райсын æнхъæлмæ кæсгæйæ. 6 Фæлæ Петр загъта: æв- зист æмæ сызгъæрин нæй мæнмæ; фæлæ мæм цы ис, уый дæттын дæуæн: Назо- рейаг Иесо Чырыстийы но- мæй сыст æмæ цу. 7 Æмæ йын райста йæ ра- хиз къух æмæ йыл схæцыд; æмæ æвиппайды фæфидар сты йæ уæрджытæ æмæ къа- хы бынтæ, 8 Æмæ фестад æмæ цæуын райдыдта, бацыд уыдони- мæ кувæндонмæ æмæ Хуы- цауы æппæлгæ ратæх-батæх кодта. 9 Æмæ йæ æппæт адæм дæр федтой цæугæйæ æмæ Хуыцауы æппæлгæйæ, 10 Æмæ йæ базыдтой, уый кæй уыди аргъуаны Сырх дуары раз чи бадт æххуыс- дзинады тыххæй, æмæ уы- дысты тасдзинады æмæ дис кодтой цы æрцыд, ууыл. 11 Æмæ сдзæбæхгонд къуы- лых Петр æмæ Иоаннæй куы нал цыд иуварс, уæд адæм дисгæнгæйæ æрæмбырд сты уыдоныл кувæндоны бахи- зæнмæ, Соломоны чи хуынд. 12 Петр уый фенгæйæ, за- гъта адæмæн: Израилаг лæг- тæ! цæуыл дис кæнут ууыл, кæнæ цæмæ кæсут махмæ, цыма йæ мах нæхи хъаруйæ кæнæ хорз намысы фæрцы бакодтам, уый кæй цæуы йæ къæхтыл? 13 Авраамы, Исахъы æмæ Иаковы Хуыцау, нæ фыдæл- ты Хуыцау скадджын кодта Иæ Фырт Иесойы, Кæцыйы 217
Сæр 3, 4 КУЫСТЫТÆ сымах ауæй кодтат, æмæ Кæцыйыл сымах æвдисæн бакодтат Пилаты раз, уый Иæ уæгъд кæнынмæ куы хъавыд, уæд; 14 Фæлæ сымах Сыгъдæг æмæ Рæстгæнæгыл æвдисæн бакодтат, æмæ куырдтат, цæмæй уын ралæвар кæна лæгмары, 15 Царды Хицауы та мар- гæ акодтат; Уый Хуыцау райгас кодта мæрдтæй, уы- мæн мах стæм æвдисæнтæ. 16 Æмæ Уый номыл æу- уæндыны фæрцы, Уый ном сфидар кодта уый, кæцыйы уæхæдæг уынут æмæ зонут, æмæ уырнындзинад, кæцы у Уымæй, ралæвар кодта уы- мæн уыцы æнæниздзинад сымах уеппæты раз. 17 Уæвгæ æз зонын, æф- сымæртæ, сымах дæр æмæ уæ хицауад дæр бакодтат уый уенæмбаргæйæ; 18 Хуыцау та, куыд фе- хъусын кодта Иæ æппæт пе- хуымпарты дзыхæй Чырыс- тийы тухæнты тыххæй, аф- тæ сæххæст кодта. 19 Уæдæ фæсмон фæкæ- нут æмæ раздæхут, цæмæй уæ тæригъæдтæ слæгъз уой, 20 Уадз æрцæуой циндзн- нады рæстæджытæ Хицауы цæсгомæй, æмæ уадз рарви- тæд Уый, сымахæн раздæр нысангонд Иесо Чырыстийы, 21 Кæцыйы арв хъуамæ райстаид, цалынмæ сæххæст уа æппæт дæр, Хуыцау Иæ æппæт сыгъдæг пехуымпар- ты дзыхæй цы дзырдта æну- сæй. ■ 22 Моисей загъта фыдæл- и Мтф 27, 20; Мрк. 15, 11; Лук. 23, 18; Иоан. 18, 40. 15 Ап. к 2: 24, 32; 5, 32; 13, 30,17,31. 17 Лук. 23, 34; Иоан. 16, 3; Ап. к 13, 27. 18 Лук. 24, 27; Ап. к. 26, 22. 20 Ис. 49, 10 21 Ос. 2, 23; 3, 5; Иоан. 10, 16. 22 Дык. э. 18:15-18, Мтф 17, 5; Ап. к. 7, 37. 25 Уæв. 12, 3; Ап. к. 2, 39; Ром. 9, 4; Гал 3, 8. 26 Мтф. Ю, 6; Ап. к 13, 46. Сæр 4 2 Ап. к 23, 6. 218 тæн: «Уæ Хицау Хуыцау сы- махæн сырæзын кæндзæн уе ’фсымæртæй Пехуымпары, мæн хуызæн; хъусут Уымæ алцæмæй дæр, Уый уын цы дзура, уымæ; 23 Æмæ уыдзæн афтæ, ал- кæцы уд, кæцы нæ байхъуса Уыцы Пехуымпармæ, сæфт æрцæудзæн адæмы æхсæ- нæй». 24 Æмæ æппæт пехуым- партæ, Самуилæй райдай æмæ уый фæстæ чи уыд, ца- лæй дзырдтой, иуылдæр раз- дæр фехъусын кодтой ацы бонтæ. 25 Сымах стут пехуымпар- ты æмæ фæдзæхсты фырттæ, кæцы бафæдзæхста Хуыцау уæ фыдæлтæн, зæгъгæйæ Ав- раамæн: «æмæ дæ мыггаджы арфæгонд уыдзысты æппæт зæххон адæмтæ». 26 Хуыцау, Иæ Фырт Ие- сойы райгас кæнгæйæ, раз- дæр арвыста Уый сымахмæ, цæмæй уыл арфæ ракæна, алкæйы дæр иуварс здахгæ- йæ йæ фыдхъуыддæгтæй. СÆР 4 1 Алостолты æрцахст, бирæтæ баууæн- дыдысты. 5 Петры æвдисæндзинад Йссо- йы тыххæй сæйраг тæрхондоны раз; 13 Сæйраг тæрхондон бартхъирæи кодта Петр æмæ Иоаннмæ æмæ сæ ауагъта 23 Аргъуаны цин æмæ куывд 32 «Æппæт уыдонмæ уыд иумæйаг». Иосийы (Вар- навæйы) лæвар. Уыдон адæммæ куы дзырд- той, уыдонмæ балæууы- дысты сауджынтæ, аргъуаны хъахъхъæнджыты сæргъ- лæуджытæ æмæ саддукейтæ, 2 Мæсты кæнгæйæ ууыл, уыдон кæй ахуыр кæнынц
адæмы æмæ хъусын кæнынц Йесойы сæрты мæрдтæй рай- гасдзинад. 3 Æмæ сæм къухтæ систой æмæ сæ ратттой хъахъхъæн- джытæм райсомы онг; уы- мæн æмæ уыд изæр. 4 Бирæтæ та ныхасмæ хъусджытæй баууæндыдыс- ты; æмæ ахæм адæмы нымæц уыд фондз минмæ ’ввахс. 5 Иннæ бон æрæмбырд сты Иерусалимы сæ сæргъ- лæуджытæ, хистæртæ æмæ чиныджы дæснытæ, 6 Æмæ фыццаг сауджын Аннæ, æмæ Кайафæ, æмæ Иоанн, æмæ Алыксандыр, æмæ иннæтæ, фыццаг сау- джынты мыггагæй, 7 Æмæ сæ астæуæй слæу- уынгæнгæйæ, фарстой: ца- вæр хъаруйæ, кæнæ цавæр номæй бакодтат сымах уый? 8 Уæд Петр сæххæст уæв- гæйæ Сыгъдæг Удæй, загъта уыдонæн: адæмы сæргълæу- джытæ æмæ Израилы хис- тæртæ! 9 Кæд махæй абон домынц дзуапп æдых адæймагæн хорз ракæнды тыххæй, уый куыд сдзæбæх, 10 Уæд зонут сымах иуыл- дæр æмæ афтæ Израилы æп- пæт адæм дæр, Назорейаг Иесо Чырыстийы номæй, Кæцыйы сымах байтыгътат, Кæцыйы Хуыцау райгас код- та мæрдтæй, Уый йæ æрæ- вæрдта сымах раз æнæни- зæй: 11 Уый у дур, кæцыйыл I сымах аразджытæ нæ бар- вæссыдыстут, фæлæ сси ны- хы сæр æмæ æндæр никæмæ | ГÆ Сæр 4 I ис ирвæзындзинад; 12 Уымæн æмæ нæй арвы бын æндæр ном, адæймæг- тæн лæвæрд, кæцыйæ æм- бæлдаид махæн фервæзын. 13 Петр æмæ Иоанны уæндондзинад фенгæйæ æмæ бамбаргæйæ, уыдон кæй сты хуымæтæджы адæймæгтæ, фæлæ чиныджы дæснытæй нæ, уæд дис кодтой: æмæ ба- зыдтой уыдон иу Иесоимæ кæй уыдысты; 14 Уынгæйæ, сдзæбæхгонд адæймаджы семæ лæугæйæ, сæ бон ныхмæ ницы дзурын уыд. 15 Æмæ бардзырд ратгæ- йæ уыдонæн цæмæй æддæмæ рацæуой синедрионæй, тæр- хæдтæ кодтой сæ кæрæдзи- йы æхсæн, I 16 Дзургæйæ: цы бакæ- нæм ацы адæмимæ? уымæн æмæ æппæт Иерусалимы цæрджытæн зындгонд у, уы- дон кæй скодтой æргом дис- саг, æмæ махæн нæ бон нæу уыимæ не сразы уæвын; 17 Фæлæ цæмæй уый адæ- мы ’хсæн ма айхъуыса дард- дæр, æртхъирæнимæ сын бар нал ратдзыстæм, цæмæй уы- цы номы кой макæмæн кæ- ной адæмæй. 18 Æмæ сæм фæдзургæйæ, бардзырд раттой, амæй фæс- тæмæ ма дзурут æмæ ма ахуыр кæнут Иесойы номы тыххæй. 19 Фæлæ Петр æмæ Ио- анн загътой уыдонæн дзуап- пæн: ахъуыды кæнут, раст у мыййаг Хуыцауы раз — Хуыцауæй сымахмæ тынг- дæр байхъусын? ’ЫСТЬП 6Лук 3, 2. 8 Лук. 12, 12. 11 Пс. 117, 22; Ис. 28, 16; Мтф. 21, 42; Мрк. 12, 10; Лук. 20, 17; 1 Пет. 2, 6; Ром. 9, 33. 12Ап.к. 10, 43; Кол. 1: 14, 20; 1 Фес. 5, 9; 1 Тим. 2: 5-6. 18 Ап. 5, 40. 19 Ап. к. 5, 29. 219
Сæр 4 КУ 20 Махæн нæ бон нæу цы федтам æмæ цы фехъуыс- там, уыдон нæ дзурын. 21 Уыдон та сæм бартхъи- рæн кодтой æмæ сæ ауагъ- той, уымæн æмæ сæ сæ бон нæ уыд бафхæрын адæмы раз, уымæн æмæ иуылдæр кад лæвæрдтой Хуыцауæн цы æрцыд, уый тыххæй; 22 Уымæн æмæ цыппор аз- æй фылдæр цыд уыцы адæй- магыл, кæцыйыл æрцыд ацы диссаджы сæнæниздзинад. 23 Рауæгъд уæвгæйæ, уы- дон æрцыдысты сæхионтæм æмæ радзырдтой сауджынты хистæртæ æмæ хистæртæ сын цы дзырдтой, уый. 24 Уыдон та, байхъусгæ- йæ æмзæрдæйæ сбæрзонд кодтой сæ хъæлæс Хуыцау- мæ æмæ загътой: Хицау Хуы- цау, арв æмæ зæхх æмæ ден- джызтæ æмæ æппæт уыдоны цы ис, уыдон Скæнæг! 25 Ды нæ фыд, Дæ цагъар Давиды хъæлæсæй загътай Сыгъдæг Удæй: «цæмæн змæнтынц муртаттæ, æмæ адæм сфæнд кодтой æнæпай- да хъуыддаг? 26 Сыстадысты зæххон паддзæхтæ, æмæ æлдæрттæ æрæмбырд сты иумæ Хица- уыл æмæ Иæ Чырыстийыл». 27 Уымæн æмæ æцæгдæр æрæмбырд сты ацы сахары Дæ Сыгъдæг Фырт Иесойыл, Дæуæй сæрстыл, Ирод æмæ Понтий Пилат муртаттимæ æмæ Израилаг адæмимæ, 28 Цæмæй бакæной уый, Дæ къух æмæ Дæ уынаффæ раздæр кæй сбæрæг кодтой I сæххæст кæнынмæ; | I 29 Æмæ ныр, Хицау, æр- кæс сæ æртхъирæнтæм æмæ ратт Дæ цагъартæн уæндо- нæй дзурын Дæ ныхас, 30 Ды куы даргъ кæныс Дæ къух дзæбæх кæнынмæ, нысæнттæ æмæ диссæгтæ скæнынмæ Дæ сыгъдæг Фырт Иесойы номæй. 31 Æмæ сæ куывдæй, æм- бырд кæм уыдысты, уыцы бынат банкъуысыд æмæ сæх- хæст сты Сыгъдæг Удæй иуылдæр æмæ Хуыцауы ны- хас дзырдтой уæндонæй. 32 Бирæ баууæндджытæм та сæ фылдæрмæ уыдис иу зæрдæ æмæ иу уд, æмæ йæ бынтæ ничи хуыдта йæхи, фæлæ сын æппæт дæр уыдис иумæйаг. 33 Апостолтæ та стыр хъаруимæ æвдисæн лæууы- дысты Хицау Иесо Чырыс- тийы райгасдзинадыл; æмæ стыр арфæдзинад уыд сеп- пæтыл дæр. 34 Ничи уыд уыдоны ’хсæн хъуагдзинады; уымæн æмæ иуылдæр, кæмæ уыд зæххытæ, кæнæ хæдзæрттæ, уæй кæнгæйæ уыдон, хастой ауæйгонды аргъ 35 Æмæ Апостолты къæх- ты раз æвæрдтой; æмæ ал- кæмæн дæр лæвæрдтой цы хъуаг уыд, уымæ гæсгæ. 36 Афтæ Иоси, Апостолты схуындæй Варнавæ,— ома «рæвдауыны фырт»,— левит, мыггагæй Кипраг, 37 Кæцымæ уыд йæхи зæхх, ауæйгæнгæйæ уый, æрхаста æхца æмæ сæ сæ- вæрдта Апостолты къæх- тæм. ’ЫСТЬП 25 Пс 2: 1-2. 27 Ис. 61, 1; Мтф. 26. 3-4; Лук. 1, 35; 4, 18, Иоал. 10, 36 28 Мтф. 26. 24 29 Ап. к. 13, 46. 31 Ап к. 16, 26 32 Ап к. 2, 44 220
КУЫСТЫТÆ Сæр 5 СÆР 5 1 Анани æмæ Сапфирæ, сæ мæнгдзинад æмæ мæлæт. 12 Адæм кадджын кæнынц апостолты сдзæбæхдзинæдты тыххæй. 17 Апостолты æрцахст æмæ сс суæгъд зæ- ды сæрты. 26 Сæ æвдисæндзинад сæйраг тæрхондоны раз. 33 Гамалиилы уынаффæ райстой. Иу чидæр лæг та, йæ ном Анани йæ ус Сапфирæи- мæ, ауæй кæнгæйæ сæ мулк, 2 Бамбæхста аргъæй йæ усы зонгæйæ, фæлæ дзы кæ- цыдæр хай æрбахаста æмæ йæ æрæвæрдта Апостолты къæхтæм. 3 Фæлæ Петр загъта: Ана- ни! цæй тыххæй ды бауагъ- тай хæйрæгæн сæвæрын дæ зæрдæйы Сыгъдæг Уды фæ- сайыны хъуыды æмæ бам- бæхсын зæххы аргъæй? 4 Цæмæн уыдтæ хицау, дæу нæ уыд, ауæйы руаджы цы райстай, дæу бæрны нæ уыд? цæй тыххæй сæвæрд- тай уый дæ зæрдæйы? ды асайдтай адæймæгты нæ, фæлæ Хуыцауы. 5 Ацы ныхæстæ фехъус- гæйæ Анани ахауд æнæулæф- гæйæ; æмæ стыр тас æртыхст уый чи фехъуыста, уыдоныл. 6 Æмæ сыстгæйæ лæппутæ æрцæттæ кодтой уый ныгæ- нынмæ æмæ йæ рахæсгæйæ баныгæдтой. 7 Иу æртæ сахаты куы ра- цыд ууыл, уæд æрбацыд йæ ус дæр, цы æрцыд уый нæ зонгæйæ. 8 Петр æй бафарста: зæгъ мæнæн, уый бæрцыл ауæй кодтат зæхх сымах? Уый загъта: афтæ уый бæрцыл. 9 Фæлæ йын Петр загъта: Сæр 5 3 Ным. 30, 3; Еккл. 5, 3. 12 Ап. к 2, 43; Ром. 5, 19. 14 Ап. к. 2, 47; 11, 21. цæмæн сразы стут Хицауы Уды асайыныл? мæнæ, æрба- цæуынц дуарыл дæ лæджы дын чи баныгæдта, уыдон; æмæ дæу дæр ахæсдзысты. 10 Æвиппайды уый ахауд йæ къæхты раз æмæ йæ уд систа; æмæ лæппутæ æрба- хизгæйæ ссардтой уый мар- дæй, æмæ йæ рахæсгæйæ йæ лæджы раз баныгæдтой. 11 Æмæ стыр тас æртыхст æнæхъæн аргъуаныл æмæ уый чи фехъуыста уыдоныл. 12 Апостолты къухтæй та адæмы ’хсæн конд цыдис би- рæ нысæнттæ æмæ диссæг- тæ; æмæ иуылдæр æмзæрдæ- йæ уыдысты Соломоны ар- гъуанмæ бацæуæны; 13 Æцæгæлæттæй та сæм ничи уæндыд бацæуын, адæм та сын кад лæвæрдтой. 14 Уырнджытæ та фылдæ- рæй фылдæр æмбырд кодтой Хицаумæ, бирæ нæлгоймæг- тæ æмæ сылгоймæгтæ, 15 Афтæ, æмæ рынчынты хастой уынгтæм æмæ сæ æвæрдтой хуыссæнтыл æмæ сынтæджытыл, цæмæй Петр куы фæцæйцæуа, йæ аууон уæддæр сæмбæла уыдонæй искæуыл. 16 Æмбырд кодтой афтæ бирæтæ Иерусалиммæ сыхаг сахартæй, хастой рынчынты æмæ æнæсыгъдæг удæй ахс- тыты, кæцытæ дзæбæхгонд цыдысты иуылдæр. 17 Хистæр сауджын та æмæ йемæ иуылдæр садду- кейты мæнг ахуырады уæв- джытæ сæххæст сты хæлæ- гæй, 18 Æмæ систой сæ къухтæ 221
Сæр 5 К> Апостолтæм, æмæ сæ бакод- той адæмон ахæстоны. 19 Фæлæ Хицауы Зæд æх- сæвы байгом кодта ахæсто- ны дуæрттæ æмæ сæ ракæн- гæйæ, загъта: 20 Ацæут æмæ кувæндоны слæугæйæ, дзурут адæмæн ацы царды дзырдтæ иуыл- дæр. 21 Уыдон байхъусгæйæ, райсомæй бацыдысты кувæн- донмæ æмæ ахуыр кодтой. Уыцы рæстæг хистæр сау- джын æмæ йемæ уæвджытæ æрцæугæйæ, фæдзырдтой тæрхондоны уæнгтæм æмæ æрбакодтой Израилы фырт- ты хистæрты æмæ арвыстой ахæстонмæ, Апостолты æр- бакæнынмæ. 22 Фæлæ кусджытæ ба- цæугæйæ не ссардтой уыдо- ны ахæстоны æмæ æрбаздæх- гæйæ фехъусын кодтой, 23 Зæгъгæйæ: ахæстон мах баййæфтам хорз æхгæ- дæй æмæ хъахъхъæнджытæ дæр лæууыдысты дуæртты раз, фæлæ куы байгом код- там, уæд дзы никæйы ссард- там. 24 Куы фехъуыстой уыцы ныхæстæ хистæр сауджын, хъахъхъæнджыты сæргъ- лæууæг æмæ иннæ хистæр сауджынтæ, дызæрдыджы бацæугæйæ, дзырдтой: цымæ уый цы уа. 25 Чидæр æрбацыд æмæ фехъусын кодта уыдонæн, дзургæйæ: мæнæ, лæгтæ, сы- мах ахæстоны кæй бакодтат, лæууынц кувæндоны æмæ ахуыр кæнынц адæмы. 26 Уæд хъахъхъæнджыты | |сæргълæууæг ацыд йе кус- джытимæ æмæ æрбакодта уыдоны æнæ тыхфæлгъуы- дæй, уымæн æмæ тарстысты адæмæй, цæмæй сæ ма фæ- нæмой дуртæй; 27 Æрбакодтой æмæ сæ æрлæууын кодтой синедрио- ны; æмæ сæ хистæр сауджын бафарста, дзургæйæ: 28 Нæ уын загътам мах сымахæн фидарæй, уыцы но- мæй ма ахуыр кæнут, зæгъ- гæ? æмæ мæнæ сымах бай- дзаг кодтат уыцы ахуырадæй Иерусалимы æмæ уæ фæнды Уыцы Адæймаджы Туг ма- хыл сæвæрын. 29 Петр та æмæ Апостол- тæ дзуаппæн загътой: фыл- дæр коммæ кæсын хъæуы адæймæгтæн нæ, фæлæ Хуы- цауæн; 30 Нæ фыдæлты Хуыцау райгас кодта сымах хъæдыл сауындзгæйæ Кæй амардтат, Уыцы Йесойы: 31 Уый Хуыцау Иæ рахиз къухæй сбæрзонд кодта куыд Хицауы æмæ Ирвæзынгæнæ- джы, цæмæй ратта Израилæн фæсмондзинад æмæ тæри- гъæдтæн хатыр; 32 Æвдисæнтæ Уымæн ауыл мах æмæ Сыгъдæг Уд, Кæцыйы Хуыцау ратта ком- мæ Иын чи кæсы, уыдонæн. 33 Уыдон хъусгæйæ, уы- цы ныхæстæм мæстæй фæй- нæрдæм тыдтой æмæ фæнд кодтой уыдоны амарыныл. 34 Сыстгæйæ тæрхондоны цавæрдæр фарисей, йæ ном Гамалиил, закъоныл ахуыр- гæнæг, цытджын æппæт адæмы ’хсæн, бардзырд рат- /ЫСТЬП 20 Иоан. 6, 68 28 Мтф. 27, 25; Ап к. 2, 22, 3, 13 4, 18. 29 Ап к 4, 19. 30 Ап. 3, 15. 31 Ап. к. 2, 23; 4, 12; 1 Иоан 2- 1-2. 32 Иоан 15-26-27, Ап. к 3, 15 222
КУЫСТЫТÆ Сæр 5, 6 та цæмæй Апостолты акæной иу цыбыр рæстæгмæ æддæ- мæ, 35 Уыдонæн та загъта: Израилаг лæгтæ! ахъуыды кæнут уæхæдаг уæхи ’хсæн ацы адæмы тыххæй, цы ба- кæнат уыдонимæ сымах: 36 Уымæн æмæ адонæй гыццыл раздæр фæзынд Фев- дæ, йæхи цавæрдæр номдзыд схонгæйæ, æмæ йыл æрæм- бырд цыппар сæдæ адæйма- джы бæрц; фæлæ уый мард æрцыд, æмæ иуылдæр, уымæ чи хъуыста, ныххæлиу сты æмæ цыдæр фесты; 37 Уый фæстæ та, адæмы куы фыстой, уæд фæзынд Иудæ Галилейаг æмæ йæ фæстæ акодта бирæ адæмы; фæлæ уый фæмард æмæ уы- мæ чи хъуыста, уыдон иуыл- дæр ныххæлиу сты; 38 Æмæ уын ныр зæгъын, аиуварс ут ацы адæмæй æмæ сæ ныууадзут: уымæн æмæ кæд ацы куыстуат æмæ хъуыддаг, у адæймæгтæй, уæд фехæлдзæн, 39 Фæлæ кæд Хуыцауæй у, уæд æй сымах бон нæу фе- халын; уæхи хъахъхъæнут, цæмæй ма разынат Хуыца- уы ныхмæ цæуджытæй. 40 Уыдон æм байхъуыстой æмæ фæдзургæйæ Апостол- тæм, фæнадтой уыдоны, ба- фæдзæхстой уыдонæн цæ- мæй ма дзурой Иесойы номы тыххæй, æмæ сæ ауагътой. 41 Уыдон та ацыдысты си- недрионæй, цингæнгæ Хицау Иесойы номы тыххæй æгад- дзинад кæй райстой, уый тыххæй; 36 Ап. к. 21,38. 37 Лук. 2, 2. 38 Мтф. 15, 13. 39 Лук. 21, 15. 41 Мтф. 5, 10, Иак. 1, 2; 1 Пет. 4, 13; 2 Кор. 6, 10; 12, 10; Дзут. 10, 34. Сæр 6 5 Ап. к. 21, 8. 6 Ап. к. 13, 3; 1 Тим. 4, 14 42 Æмæ алыбон кувæндо- ны æмæ хæдзæртты æнæн- цойæ ахуыр кодтой æмæ хорз уацхъуыд хъусын код- той Иесо Чырыстийы тых- хæй. СÆР 6 1 Авды снысан кæнын «фынгтыл тых- сынмæ». 8 Стефаны зылын кæнын Хуы- цауы фауындзинады тыххæй синедрионы раз. Уыцы бонты, ахуыргæни- нæгтæ куы фæфылдæр сты, рауад Еллинæгты* æх- сæн хъуыр-хъуырдзинад Дзуттытыл, сæ сидзæргæстæ кæй уыдысты æттæссондгонд алыбоны домæнтæ уаргæйæ, уый тыххæй. 2 Уæд дыууадæс Апосто- лы æрæмбырд кæнгæйæ би- рæ ахуыргæнинæгты, загъ- той: хорз нæу махæн Хуы- цауы ныхас ныууадзгæйæ, стъолтыл мæт кæнын; 3 Уæдæ æфсымæртæ, рав- зарут уæ астæуæй авд адæй- маджы, фæлтæрд чи у, æх- хæст Сыгъдæг Удæй æмæ зон- дæй: уыдоны сæвæрдзыстæм уыцы куысты; 4 Мах та æдзухдæр уы- дзыстæм куывды æмæ ныха- сы куысты. 5 Æмæ сæ зæрдæмæ фæ- цыд уыцы ныхас æппæт æмбырдæн: æмæ равзæрс- той Стефаны, уырнындзинад æмæ Сыгъдæг Удæй æххæст лæджы, æмæ Филиппы, æмæ Прохор æмæ Никаноры, æмæ Тимон æмæ Пармены, æмæ Николай Антиохиаджы, мурт- татæй чи баууæндыд; 6 Уыдоны æрлæууын код- • Муртатты бæстæты цæрæг дзуттытæ. 223
Сæр 6, 7 К\ той Апостолты раз æмæ адон бакувгæйæ сæвæрдтой уыдо- ныл сæ къухтæ. 7 Æмæ Хуыцауы дзырд рæзыд, æмæ ахуыргæнинæг- ты нымæц тынг бирæ кодта Иерусалимы; æмæ сауджын- тæй тынг бирæтæ басастыс- ты уырнындзинадæн. 8 Стефан та, хъару æмæ уырнындзинадæй æххæст уæвгæйæ стыр диссæгтæ æмæ нысæнттæ æвдыста адæмы æхсæн. 9 Иуæй-иутæ Либертинты æмæ Киринейæгты æмæ Александрийæгты æмбырд- гæнæнæй, æмæ иуæй-иутæ Киликийæ, æмæ Асийæ бы- цæуы бацыдысты Стефа- нимæ; 10 Фæлæ сæ бон нæ уыд ныхмæ лæууын зонд æмæ Уд- мæ, Кæцыйæ уый дзырдта. 11 Уæд уыдон иуты сахуыр кодтой, цæмæй зæгъой: мах фехъуыстам, уый куыд дзыр- дта фауæн ныхæстæ Моисе- йæ æмæ Хуыцауæй. 12 Æмæ сардыдтой адæмы æмæ хистæрты, æмæ чины- джы дæсныты, æмæ йæ æр- цахстой, æмæ йæ акодтой тæрхондонмæ, 13 Æмæ равдыстой мæнг æвдисæнты, кæцытæ дзырд- той: ацы адæймаг нæ æнца- йы, дзуры фауæн ныхæстæ ацы сыгъдæг бынатæй æмæ закъонæй; 14 Уымæн æмæ мах фе- хъуыстам, уый куыд дзырд- та Иесо Назорей кæй фехал- дзæн ацы бынат æмæ аив- дзæн Моисей нын кæй ратта, уыцы æгъдæуттæ. | I 15 Æмæ иуылдæр, тæрхон- доны чи бадтис, уымæ кæс- гæйæ, федтой йæ цæсгом, куыд Зæды цæсгом. СÆР 7 1 Стефаны раныхас синедрионы. 54 Сте- фаны дуртæй амарын. Уæд хистæр сауджын загъ- та: афтæ у уый? 2 Фæлæ уый загъта: лæг- тæ, æфсымæртæ æмæ фы- дæлтæ! байхъусут. Кады Хуыцау фæзынд нæ фыд Ав- рааммæ Месопотамийы, Хар- ранмæ ралидзыны размæ, 3 Æмæ загъта уымæн: ра- цу дæ зæххæй æмæ дæ хи- уæтты æхсæнæй æмæ дæ фы- ды хæдзарæй, æмæ цæугæ цы зæхх дын бацамонон, уыр- дæм. , 4 Уæд уый рацыд Халдей- ты зæххæй æмæ æрцард Харраны; уырдыгæй та йæ фыды амарды фæстæ, Хуы- цау æрцæрын кодта уый ацы зæххыл, кæцыйыл ныр сы- мах цæрут; 5 Æмæ нæ ратта уымæн ууыл бынтæ къахы быны бæрц, фæлæ йын зæрдæ æв- æрдта уыдон раттын уымæн æмæ йæ цотæн йæ фæстæ, цот ын куы нæма уыд, уæд. 6 Æмæ загъта уымæн Хуыцау, йæ цот кæй уы- дзысты æрлидзæггæгтæ кæй- дæр зæххыл æмæ уыдзысты цагъарады æмæ æфхæрды бынаты цыппарсæдæ азы. 7 Фæлæ Æз, загъта Хуы- цау, тæрхон скæндзынæн ца- гъарады кæмæ уыдзысты, уыцы адæмæн; æмæ уый фæ- ^ЫСТЫЧ 10 Лук. 21, 15. 14 Дан. 9,26-27. Сæр 7 3 Уæв. 12, 1; Неем. 9, 7. 6 Уæв. 15, 13; Рац. 12, 40; Гал. 3, 17. 224
стæ уыдон рацæудзысты æмæ Мæнæн кусдзысты ацы бынаты. 8 Æмæ йын ратта фæ- дзæхст сунæт кæнын. Уымæ гæсгæ Исахъ куы райгуырд, уæд æй æстæм бон сунæт скодта; Исахъæн та райгуырд Иаков, Иаковæй та дыууадæс мыггаджы хистæры. 9 Мыггаджы хистæртæ хæлæгдзинадæй ауæй кодтой Иосифы Египетмæ; фæлæ Хуыцау уыд йемæ, 10 Æмæ йæ фервæзын кодта æппæт зындзинæдтæй æмæ йын ратта зонд æмæ Египеты паддзах фараоны хорзæх, кæцы йæ сæвæрдта сæргълæууæгæй Египетæн æмæ йæ æппæт хæдзарæн. 11 Æмæ æрцыд æххормаг азтæ æмæ стыр зындзинæд- тæ æппæт Египеты æмæ Ха- нааны зæххыл, æмæ нæ фы- дæлтæ нæ ардтой хойраг. 12 Иаков та куы фехъуыс- та, Египеты ис дзул, уæд ар- выста фыццаг хатт нæ фы- дæлты уырдæм; 13 Фæлæ уыдон дыккаг хатт куы æрцыдысты, уæд Иосиф йæхи раргом кодта йе ’фсымæртæн æмæ фараон дæр базыдта Иосифы мыг- гаджы. 14 Иосиф, арвитгæйæ, æр- хуыдта йæ фыд Иаковы æмæ æппæт йæ хæстæджыты æв- дай фондз удгоймаджы. 15 Иаков ацыд Египетмæ æмæ амард йæхæдæг æмæ нæ фыдæлтæ. 16 Æмæ хаст æрцыдысты Сихеммæ æмæ æвæрд зæп- падзы, кæцы балхæдта Авра-1 ГÆ Сæр 7 |ам æвзисты аргъæй Сихемы фырт Емморы фырттæй. 17 Уымæ гæсгæ, куыд хæ- стæг кодта зæрдæвæрд сæх- хæсты рæстæг, кæцыйы тых- хæй сомы кодта Хуыцау Ав- раамæн, адæм рæзыдысты æмæ фылдæр кодтой Еги- петы 18 Уæды онг цалынмæ æн- дæр паддзах æвæрд æрцыд, кæцы нæ зыдта Иосифы; 19 Уый хинæй архайдта нæ мыггаджы ныхмæ, нæ фыдæлты тухæнæй мардта, сæ сывæллæтты сын марын кодта, цæмæй дзы æгасæй мачи баззадаид. 20 Уыцы рæстæджы рай- гуырд Моисей æмæ уыд ит- тæг хорз Хуыцауы раз; æр- тæ мæйы уый схастой йæ фыды хæдзары, 21 Фæлæ æппæрст куы æрцыд, уæд æй райста фа- раоны чызг æмæ йæ куыд фырт, афтæ йæхимæ схъо- мыл кодта; 22 Æмæ ахуыргонд уыд Моисей æппæт Египеты зо- нындзинæдтыл æмæ уыди тыхджын ныхасæй æмæ хъуыддæгтæй. 23 Цыппор азы йыл куы сæххæст, уæд йæ зæрды æрæфтыд йе ’фсымæрты ба- бæрæг кæныи, Израилы фыртты; 24 Æмæ, фенгæйæ сæ иуы æфхæргæ, йæ сæрыл рахæ- цыд æмæ æфхæрды маст райста, амаргæйæ Египета- джы. 25 Уый æнхъæл уыд, æф- сымæртæ йæ бамбардзысты, Хуыцау кæй дæтты уый къу- ^ЫСТЬП 8 Уæв. 17,10,21, 4; 25, 26; 29,31; 35, 22. 9 Уæв. 37, 28; Пс. 104, 17. 10 Уæв. 21: 38, 41. 12 Уæв. 42, 1. 13 Уæв. 45, 4. 14 Уæв. 46, 27. 15 Уæв. 46, 5; 49, 33. 16 Уæв. 23, 16;50, 13; Йсс. Н. 24, 32. 17 Рац. 1, 7; Пс. 104, 24. 20 Рац. 2, 2; Дзут. 11, 23. 21 Рац. 2: 5, 10. 24 Рац. 2, 12. 225
Сæр 7 К* хæй ирвæзындзинад; фæлæ уыдон нæ бамбæрстой. 26 Иннæ бон, уыдонæй иу- тæ хыл куы кодтой, уæд уый æрбацыд æмæ сæ фидауын кодта, зæгъгæйæ: сымах — æфсымæртæ стут; цæмæн æфхæрут кæрæдзийы? 27 Фæлæ хæстæджы æф- хæрæг уый асхуыста æмæ йын загъта: чи дæ сæвæрдта сæргълæууæгæй æмæ тæр- хонгæнæгæй махæн? 28 Мæн амарын дæ нæ фæнды мыййаг, знон Египе- таджы куыд амардтай афтæ? 29 Ацы ныхæстæй Моисей алыгъд æмæ уыд æрцæуæг- гаг Мадиамты зæххыл, уым ын райгуырд дыууæ фырты. 30 Цыппор азы йыл куы сæххæст, уæд æм æдзæрæг ран Синайы хохы раз фæ- зынд Хицауы Зæд, судзгæ сындз къутæры. 31 Моисей, фенгæйæ, æн- дарг дис кодта, æмæ йæм куы фæцæйцыд æркæсынмæ, уæд æм уыд хъæлæс Хицауæй: 32 Æз дæ фыдæлты Хуы- цау, Авраамы Хуыцау, Иса- хъы Хуыцау, Иаковы Хуы- цау. Моисей тынг фæтарст æмæ кæсын дæр нæ уæндыд. 33 Æмæ йын загъта Хи- цау: ралас дæ къахы дарæс, уымæн æмæ ды цы бынаты лæууыс, у сыгъдæг зæхх; 34 Æз уынын Мæ адæм æфхæрд сты Египеты æмæ хъусын йæ уынæргъын, æмæ æрцыдтæн уыдон фервæзын кæнынмæ; æмæ афтæ, ацу, Æз арвитдзынæн дæу Еги- петмæ. 35 Ацы Моисейы, кæцыйы I уыдон аиуварс кодтой, зæгъ- гæйæ: «чи дæ сæвæрдта сæргълæууæгæй æмæ тæр- хонгæнæгæй?», уый Хуыцау Зæды сæрты, сындз къутæры йæм чи фæзынд, арвыста сæргълæууæгæй æмæ ирвæ- зынгæнæгæй; 36 Уый сæ ракодта, рав- дисгæйæ диссæгтæ æмæ ны- сæнттæ Египеты зæххыл, æмæ Сырх денджызы, æмæ æдзæрæг ран цыппор азы дæргъы. 37 Уый у уыцы Моисей, кæцы загъта Израилы фырт- тæн: «Пехуымпар уын рат- дзæн Хицау Хуыцау уе ’фсымæртæй, мæн хуызæн; Уымæ хъусут». 38 Уый у уыцы Моисей, кæцы уыд æмбырды æдзæ- рæг ран Зæдимæ, кæцы Си- найы хохыл ныхас кодта, йемæ æмæ нæ фыдæлтимæ, æмæ кæцы райста æгас ны- хæстæ, цæмæй сæ махæн фе- хъусын кæна, 39 Кæцыйæн нæ фыдæлты нæ фæндыд коммæ кæсын, фæлæ йæ аппæрстой, æмæ сæ зæрдæтæй аздæхтысты Египетмæ, 40 Зæгъгæйæ Ааронæн: скæн нын хуыцæуттæ, кæ- цытæ нæ разæй цæудзысты, уымæн æмæ нæ Египеты зæххæй цы Моисей ракодта, ууыл цы æрцыд, уый нæ зо- нæм. 41 Æмæ уыцы бонты скод- той род, æрхастой нывоид гуымирыйæн æмæ цин код- той сæ къухтæй сконды раз. 42 Хуыцау сæ аздæхти æмæ куыстой æрвон æфса- /ЫСТЫЧ 26 Рац. 2, 13 30 Рац. 3, 2. 35 Рац. 3, 10 36 Рац. Сæртæ 7, 8, 9, 10, 11, 14. 37 Дык. з. 18, 15; Ап. к. 3, 22. 38 Рац. 19,3;Гал. 3, 19. 40 Рац 32, 1. 42 Дык. з. 4, 19; Иер. 19, 13; Ам. 5: 25-27. 226
дæн, куыд фыст ис пехуым- парты чиныджы: «Израилы хæдзар! хастат мыййаг сы- мах Мæнæн нывæндтæ æдзæ- рæг быдыры цыппор азы дæргъы? 43 Сымах райстат Молохы скинийы æмæ уæ хуыцау Ремфаны стъалы, сæ нывтæ сын скодтат, цæмæй уыдо- нæн куват: æмæ уæ Æз Ва- вилонæй дарддæр æрцæрын кæндзынæн». 44 Æвдисæндзинады ски- ни* уыд нæ фыдæлтæм æдзæрæг ран, куыд уыд фæ- дзæхст Моисейæн Дзурæгæй скæнын цы хуызæг федта, ахæм. 45 Нæ фыдæлтæ Иесоимæ ахастой уый æмæ йæ бахас- той Хуыцау нæ фыдæлты цæсгомы разæй кæй асырд- та, уыцы адæмты зæххытæм. Афтæ уыд Давиды бонтæм. 46 Уый райста хорз лæвар Хуыцауы раз æмæ куыртта, цæмæй ссара цæрæнбынат Иаковы Хуыцауæн. 47 Соломон та Уымæн са- рæзта хæдзар. 48 Фæлæ Бæрзондыл Ба- дæг къухæй конд аргъуаны нæ цæры, пехуымпар куыд зæгъы: 49 «Арв у Мæ паддзахы бадæн, зæхх та у Мæ къæх- тæ æвæрæн; цавæр хæдзар Мын сараздзыстут, зæгъы Хицау, кæнæ цавæр бынат Мæ æнцойадæн? 50 Мæ къух нæ сарæзта æви адон æппæт?». 51 Хъæбæр бæрзæйтæ! æнæсунæт зæрдæ æмæ хъус- • Хаесгæ кувæндоны цатыр | ГÆ Сæр 7 |тимæ! сымах æдзух ныхмæ лæуут Сыгъдæг Удмæ, куыд уæ фыдæлтæ, афтæ сымах Дæр: 52 Уæ фыдæлтæ пехуым- партæй кæй нæ сырдтой? уыдон амардтой Рæстгæнæг æрцæуыны тыххæй чи фе- хъусын кодта, уыдоны, Кæ- цыйы уæйгæнджытæ æмæ марджытæ рауадыстут ныр сымах, 53 Сымах, кæцытæ райс- тат закъон Зæдты лæггадгæ- ныны рæстæджы æмæ йæ нæ бахъахъхъæдтат. 54 Адон хъусгæйæ, мæс- тæй тыдтой сæ зæрдæтæ æмæ дæндæгтæ хъыс-хъыс кодтой уымæ. 55 Стефан та Сыгъдæг Удæй æххæст уæвгæйæ, скаст уæларвмæ æмæ федта Хуы- цауы кад, æмæ Йесойы Хуы- цауы рахизварс лæугæйæ, 56 Æмæ загъта: мæнæ æз уынын уæлæрвтæ гомæй æмæ Адæймаджы Фырты, Хуы- цауы рахизварс лæугæйæ. 57 Фæлæ уыдон, ныхъ- хъæр кæнгæйæ тынг хъæ- рæй, сæ хъустæ æхгæдтой, æмæ æмзæрдæйæ сæ ных са- рæзтой уымæ, 58 Æмæ сахарæй ракæн- гæйæ уый райдыдтой нæмын дуртæй. Сæ дзауматæ æрæ- вæрдтой æрыгон лæппуйы раз, кæцы хуынд Савл. 59 Æмæ надтой дуртæй Стефаны, кæцы куывта æмæ дзырдта: Хицау Иесо! райс мæ уды. 60 Æмæ йæ уæрджытыл æрлæугæйæ, ныхъхъæр код- та тынг хъæрæй: Хицау! ацы ^ЫСТЬГ 44 Рац. 25, 40, Дзут. 8,5. 45 Йес.Н.З, 14. 46 2 Пад. 7, 2; Пс 131, 5. 47 ЗПад.6,1. 48 3 Пад 8, 27; Ап. к. 17, 24. 49 Ис. 66: 1-2. 51 Дык. з. 9, 13; Иер. 6, 10; Иез. 44,9. 52 Мтф. 23, 34; 1 Фсс. 2, 15. 53 Дык. з. 33, 2; Гал 3,19. 55 Ап. к. 6: 5, 10. 58 Пс. 30, 6; Ап. к 22, 20. 59 Лук. 23, 46. 60 Мтф. 5, 44; Лук. 23, 34; 1 Кор. 4, 12. 227
Сæр 7, 8 К> тæригъæд сын ма банымай. Æмæ адон зæгъгæйæ, æрæн- цад. СÆР 8 1 Исрусалимы аргъуаны сурындзинæд- тæ æмæ йæ ныххæлиу. 4 Филиппы сæрты дзырд фехъусш кæпын æмæ Самарийы рынчынты сдзæбæх 14 Петр æмæ Иоанн Самарийы; Симон кæлæ1[гæпæг. 26 Ефво- пиаг свнухы раздæхт Филиипы сæрты. Савл та хорзыл нымадта уый амарын. Уыцы бон- ты æрцыд стыр сурындзи- нæдтæ Иерусалимы аргъуа- ныл æмæ иуылдæр, Апостол- тæй фæстæмæ, ныппырх сты алы рæтты Иудейы æмæ Са- марийы; 2 Стефаны та баныгæдтой нымдгæнæг лæгтæ, æмæ йыл тынг куыдтой. 3 Савл та тухæнæй мардта аргъуан, хæдзæрттыл зил- гæйæ йæ фæдыл ласта лæгты æмæ устыты æмæ сæ лæвæрд- та ахæстонмæ. 4 Уыцы рæстæг чи ахæлиу, уыдон цыдысты æмæ хъусын кодтой хорз уацхъуыд. 5 Афтæ Филипп æрцыд Самарийаг сахармæ æмæ сын хъусын кодта Чырыстийы; 6 Адæм иузæрдионæй хъуыстой Филипп цы дзыр- дта уымæ, уынгæйæ æмæ хъусгæйæ уый цы диссæгтæ кодта; 7 Уымæн æмæ æнæсыгъ- дæг удтæ, уыдонæй ахст чи уыд, бирæ ахæмтæй рацы- дысты стыр хъæримæ, æмæ бирæ уæнгмæрдтæ æмæ къуылыхтæ дзæбæх кодтой; 8 Æмæ уыд уыцы сахары стыр Циндзинад. 9 Æмæ уыд уыцы сахары I иу лæг, йæ ном Симон, кæцы уый размæ дæсниад кодта æмæ дисы æфтыдта Самари- йы адæмы, йæхи нымадта цавæрдæр стыр лæгыл; 10 Уымæ хъуыстой иуыл- дæр, гыццылæй, стырæй, дзургæйæ: уый у Хуыцауы стыр тых. 11 Хъусгæ та йæм кодтой уый тыххæй æмæ бирæ рæс- тæг дисы æфтыдта йæ дæс- ниад кæнынæй. 12 Фæлæ Филиппыл куы баууæндыдысты, кæцы хорз уацхъуыд дзырдта Хуыцауы Паддзахад æмæ Иесо Чырыс- тийы номы тыххæй, уæд ар- гъуыдтой нæлгоймæгтæ æмæ сылгоймæгтæ. 13 Баууæндыд Симон дæр æмæ, аргъуыд райсгæйæ, Филиппæй иуварс нал цыд; æмæ стыр тыхтæ æмæ ны- сæнттæ уынгæйæ, дис кодта. 14 Иерусалимы уæвæг Апостолтæ, фехъусгæйæ, Са- марийæгтæ кæй райстой Хуы- цауы ныхас, арвыстой уы- донмæ Петр æмæ Иоанны, 15 Кæцытæ æрцæугæйæ бакуывтой уыдоны тыххæй, цæмæй уыдон райсой Сыгъ- дæг Уды: 16 Уымæн æмæ Уый нæма æрцыд уыдонæй иуылдæр, фæлæ æрмæст уыдысты ар- гъуыд Хицау Иесойы номæй; 17 Уæд сыл æрæвæрдтой сæ къухтæ æмæ уыдон райс- той Сыгъдæг Уды. 18 Симон та фенгæйæ, Апостолты къухтæ æрæвæ- рыны сæрты лæвæрд кæй цæуы Сыгъдæг Уд, уæд сын æрхаста æхца, ►ЫСТЬП Сæр 8 1 Ап. к. 11, 19. 3 Ап к 9, 1;22,4, 26, 10; 1 Кор 15, 9, Гал. 1, 13. 7 Мрк. 16, 17. 12Ап.к 6, 5. 17 Ап. к. 6, 6. 228
19 Зæгъгæйæ: раттут мæ- нæн дæр ацы бар, цæмæй æз мæ къухтæ кæуыл æвæрон, уый иса Сыгъдæг Уды. 20 Фæлæ йын Петр загъ- та: дæ æвзист уæд мæлæтмæ демæ, уымæн æмæ ды ахъуы- ды кодтай Хуыцауы лæвар æхцайæ райсын; 21 Амæй дæуæн нæй хай æмæ хал, уымæн æмæ дæ зæрдæ раст нæу Хуыцауы раз; 22 Уæдæ фæсмон фæкæн дæ ацы тæригъæдыл æмæ кув Хуыцаумæ: чи зоны æмæ дын хатыр уа дæ зæрдæйы хъуыды; 23 Уымæн æмæ дæ уынын карз мастæй дзагæй æмæ æнæрæстдзинады хъада- манты. 24 Симон та загъта дзуап- пæн: бакувут-ма сымах мæн тыххæй Хицаумæ, цæмæй мæныл сымах кæй загътат, уыдонæй мацы æрцæуа. 25 Уыдон та фехъусын кæнгæйæ æмæ æвдисæн лæу- гæйæ Хицауы ныхасыл, фæ- стæмæ ацыдысты Иеруса- лиммæ æмæ Самарийы бирæ хъæуты хъусын кодтой Еван- гелийы уацхъуыд. 26 Филиппæн та Хицауы Зæд загъта: сыст æмæ ацу æмбисбонмæ, Иерусалимæй Газæмæ цы фæндаг цæуы, уырдæм, кæцы у æдзæрæг. 27 Уый сыстад æмæ ацыд. Æмæ мæнæ Ефиопийаг лæг, евнух Ефиопийы сылгоймаг паддзах Кандакийы æппæт хъæздыгдзинæдтæ хъахъ- хъæнæг æлдар, Иерусалим- мæ æрцæуæг, бакувынмæ, 1 ГÆ Сæр 8 I 28 Фæстæмæ раздæхгæйæ æмæ йæ уæрдоны бадгæйæ каст пехуымпар Исайы. 29 Уд загъта Филиппæн: бацу æмæ æрлæу уыцы уæр- доны раз. 30 Филипп бацыд æмæ фехъусгæйæ, уый кæй каст пехуымпар Исайы, бафарс- та: цы кæсыс, уый æмбарыс? 31 Уый загъта: куыд æй бамбарон, исчи мын æй куы нæ бамбарын кæна, уæд? Æмæ Филиппæй куырдта схизын æмæ йемæ сбадын. 32 Бынат та Фыстæй, кæ- цы уый каст, уыд: «куыд фыс, конд уыд Уый æргæв- дæнмæ, æмæ куыд уæрыкк йæ æлвынæджы бын æнæ уынæр, афтæ Уый нæ гом кæны Иæ дзых; 33 Иæ æрныллæгдзинады Йæ тæрхон сæххæст, фæлæ Иæ мыггаг чи бамбарын кæн- дзæн? Уымæн æмæ ист æр- цæудзæн зæххæй Иæ цард». 34 Евнух та загъта Фи- липпæн: курын дæ зæгъ ма: кæмæй зæгъы пехуымпар адон? Иæхицæй æви æндæр искæмæй? 35 Филипп йæ дзых бай- гом кодта æмæ ацы фыстæй райдайгæйæ, дзырдта уымæн хорз уацхъуыд Иесойы тых- хæй. 36 Уалынмæ дарддæр фæндагыл цæугæйæ æрхæц- цæ сты доны размæ æмæ ев- нух загъта: мæнæ дон; цы мæ нæ уадзы саргъауын? 37 Филипп та йын загъта: кæд æппæт зæрдæйæ æу- уæндыс, уæд æмбæлы. Уый дзуаппæн загъта: æууæн- ’ЫСТЬП 20 Мтф. Ю, 8, 23 Дык. з 29, 18. 27 3 Пад 8, 41. 32 Ис. 53, 7-8. 37 Мрк. 16, 16. 229
Сæр 8, 9 КУЫСТЫТÆ дын, Иесо Чырысти Хуыца- уы Фырт кæй у, ууыл. 38 Æмæ бауромын кодта уæрдон; æмæ дыууæйæ дæр донмæ ныххызтысты Фи- липп æмæ евнух æмæ йыл саргъуыдта. 39 Донæй та куы рацы- дысты уыдон, Сыгъдæг Уд æрцыд евнухыл; Филиппы та аскъæфта Хицауы Зæд æмæ йæ евнух нал федта, æ*мæ йæ фæндагыл дарддæр цингæнгæйæ цыд. 40 Филипп та февзæрд Азоты æмæ æппæт сахартыл цæугæйæ, хъусын кодта хорз уацхъуыд, цалынмæ Кесари- мæ æрцыд, уæдмæ. СÆР 9 1 Хицау фæзынд Саплмæ Дамаскмæ фæндагыл. 10 Алапийы фып Савлы тых- хæй; Савлы сдзæбæх æмæ саргъуыд 19 Савлы фыццаг амынд хорз уацхъуыды тыххæй Дамаскы. 23 Савл ирвæзт æрцыд чыргъæды Дамаскы тасдзннадæй, æрцыд Иерусалиммæ, хъусыи кæны уым, араст Тарсмæ 31 Петр сдзæбæх кодта Епейы æмæ райгас кодта Ссрпæйы Савл та нырма амарыны æртхъирæнтæ кæнгæ Хицауы ахуыргæнинæгтæм, æрцыд хистæр сауджынмæ. 2 Æмæ дзы ракуырдта пи- смотæ Дамаскы æмбырдгæ- нæнтæм, цæмæй уым кæй æр- цахса ацы ахуырады фæдыл цæугæ нæлгоймæгтæй æмæ сылгоймæгтæй, уыдонысбæт- гæйæ кæна Иерусалиммæ. 3 Куы фæцæйцыд æмæ Дамаскмæ куы æрбахæстæг, уæд æвиппайды арвæй рухс æрцыд ууыл; 4 Уый зæхмæ æрхауд æмæ фехъуыста хъæлæс, дзургæ- Сæр 9 I Ап к. 8, 3, 22, 4, Гал. 1, 13, 1Тим. 1, 13 3 Ап. к 22, 6; 26, 13; 1 Кор. 15, 8. II Ап.к. 22, 3 13 Ап 8, 3 йæ уымæн: Савл, Савл! ды цæмæн сурыс Мæн? 5 Уый загъта: чи Дæ, Хи- цау? Хицау та загъта: Æз Дæн ды кæй сурыс, Уыцы Иесо; зын у дæуæн цыргъа- джы ныхмæ цæуын. 6 Уый тынг фæтарст, æмæ базыр-зыр кæнгæйæ, загъта: Хицау! цы мын кæнын кæ- ныс? Æмæ йын Хицау загъ- та: сыст æмæ ацу сахармæ, æмæ дын загъд уыдзæн, цы дæ кæнын хъæуы, уый. 7 Адæм та, йемæ чи цыд, сагъдауæй баззадысты, хъæ- лæс фехъусгæйæ, фæлæ уын- гæ кæй никæйы кодтой ууыл. 8 Савл зæххæй сыстад æмæ йæ гом цæстытæй никæйы уыдта; æмæ йæ йæ къухыл хæцгæ акодтой æмæ йæ æр- кодтой Дамаскмæ; 9 Æмæ æртæ боны цæстæй нæ уыдта, нæ хордта æмæ нæ нуæзта. 10 Дамаскы уыд иу ахуыр- гæнинаг, йæ ном Ананий; æмæ йын Хицау фыны загъ- та: Ананий! Уый загъта: æз, Хицау. 11 Хицау та йын загъта: сыст æмæ ацу йæ ном Раст кæмæн у, уыцы уынгмæ æмæ бафæрс Иудæйы хæдзары Тарсаджы тыххæй, йæ ном Савл; уый ныр кувы. 12 Æмæ федта æндаргы лæг, йæ ном Анани, æрцæу- гæйæ уымæ æмæ сæвæргæйæ ууыл къух, цæмæй уый ра- кæса. 13 Анани дзуапп лæвæрд- та: Хицау! æз бирæтæй фе- хъуыстон уыцы адæймаджы тыххæй, цас æвзæрдзинæдтæ 230
КУЫСТЫЧ бакодта уый Дæ сыгъдæ- джытæн Иерусалимы; 14 Æмæ йæм ам дæр ис бар хистæр сауджынтæй се ’ппæты бæттын, Дæу номмæ дзурджыты. 15 Фæлæ Хицау загъта уымæн: ацу, уымæн æмæ уый у мæ æвзæрст мигæнæн, цæ- мæй хъусын кæна Мæ ном адæмты æмæ паддзæхты, æмæ Израилы фыртты раз; 16 Æмæ йын Æз фенын кæндзынæн, цас зындзинæд- тæ хъуамæ ахæсса уый Мæ номы тыххæй. 17 Анани ацыд æмæ бацыд хæдзармæ, йæ къухтæ æрæ- вæргæйæ ууыл, загъта: æф- сымæр Савл! Хицау Иесо, дæумæ цы фæндагыл цыдтæ, уым фæзынæг мæн рарвыс- та, цæмæй ды ракæсай æмæ Сыгъдæг Удæй сæххæст уай. 18 Æмæ уыцы сахат, цыма йæ цæстыты хæрв ахауд, афтæ æвиппайды ракаст, æмæ сыстгæйæ, саргъуыдта 19 Æмæ бахæргæйæ хæри- наг, сфидар. Æмæ Савл уыд цалдæр боны ахуыргæнинæг- тимæ Дамаскы; 20 Æмæ уыцы сахат рай- дыдта хъусын кæнын æм- бырдгæнæнты Иесойы тых- хæй, Уый кæй у Хуыцауы Фырт. 21 Æмæ фехъусджытæ иуылдæр дис кодтой æмæ дзырдтой: уый Иерусалимы ацы ном чи ардта, уыдоны чи сырдта, уый нæу, æмæ ардæм дæр уый тыххæй æрбацыд, цæмæй сæ бæтта æмæ кæна хистæр сауджынтæм? 22 Савл та фидарæй фи-1 ГÆ Сæр 9 I дардæр кодта æмæ дисы æф- тыдта Иудейты, Дамаскы цæрджыты, бæлвырд кæнгæ- йæ Уый кæй у Чырысти. 23 Бирæ рæстæг куы ра- цыд, уæд Иудейтæ сразы сты уый амарыныл. 24 Фæлæ Савл базыдта уыдоны фæндон; уыдон та йæ æхсæвæй бонæй дуары раз хъахъхъæдтой, цæмæй йæ амарой. 25 Ахуыргæнинæгтæ та йæ æхсæвы сæвæрдтой чыр- гъæды, æмæ йæ къулыл бын- мæ æруагътой. 26 Савл æрцыд Иеруса- лиммæ æмæ архайдта, цæ- мæй баиу уыдаид ахуыргæ- нинæгтимæ; фæлæ дзы иуыл- дæр тарстысты, нæ æууæн- дыдысты уый ахуыргæнинаг кæй у, ууыл. 27 Варнавæ та, ракæнгæ- йæ уый, æрцыд Апостолтæм æмæ сын радзырдта фæнда- гыл уый куыд федта Хица- уы, æмæ йын цы дзырдта Хицау, æмæ Дамаскы уый уæндонæй куыд хъусын код- та Иесойы номæй. 28 Æмæ уыдис уый уыдо- нимæ, бацæугæйæ æмæ фæ- зилгæйæ Иерусалимы, уæн- донæй хъусын кодта дзырд Хицау, Йесойы номæй. 29 Афтæ дзырдта æмæ ерыс кодта Еллинтимæ; уы- дон та йæ марынмæ хъавы- дысты. 30 Æфсымæртæ уый куы базыдтой, уæд æй арвыстой Кесаримæ æмæ йæ афæнда- раст кодтой Тарсмæ. 31 Аргъуантæ та æппæт Иудейы, Галилейы æмæ Са- ^ЫСТЫЧ 15 Ром. 15, 19; Еф. 3, 8; 1 Тим. 2, 7. 21 Ап. к. 8, 3; Гал. 1: 13, 23. 24 2Кор. 11, 32. 231
Сæр 9, 10 КУЫСТЫТÆ марийы уыдысты æнцойады, ныхасæй ахуыр кæнгæйæ, æмæ Хицауы тасы цæугæйæ, æмæ Сыгъдæг Удæй рæвды- дæй фылдæр кодтой. 32 Рауад афтæ, æмæ Петр, зилгæйæ сеппæтыл, æрцыд Лиддæйы цæрæг сыгъдæджы- тæм; 33 Уым ссардта уый иу лæджы, йæ ном Еней, кæцы аст азы дæргъы хуыссыд уæнгмардæй хуыссæны. 34 Петр ын загъта: Еней! Йесо Чырысти дæ дзæбæх кæны; сыст дæ хуыссæнæй. Æмæ уыцы сахат сыстад; 35 Æмæ йæ федтой Лиддæ æмæ Сароны цæрджытæ иуылдæр, кæцытæ аздæхты- сты Хицаумæ. 36 Иоппийы уыдис иу ах- уыргæнинаг, йæ ном Тави- фæ, ома «сычъи»; уыдис æм бирæ хорз хъуыддæгтæ æмæ бирæ хорзæхтæ кодта. 37 Уыцы бонты, уыцы чызг фæрынчын æмæ амард; уый ныхсадтой æмæ йæ æрæвæрдтой агъуысты. 38 Фæлæ Лиддæ Иоппимæ хæстæг кæй уыд, ахуыргæ- нинæгтæ, фехъусгæйæ Петр уым кæй ис, арвыстой уымæ дыууæ адæймаджы зæгъын- мæ, цæмæй æвæстиатæй æр- цæуа, уыдонмæ. 39 Петр сыстгæйæ ацыд семæ; æмæ уый куы æрба- хæццæ ис, уæд æй бакодтой агъуыстмæ, æмæ йæ размæ рацыдысты идæдз устытæ иуылдæр кæугæйæ, Сычъи цы хæдæттæ æмæ къабатæ арæзта ’ семæ цæргæйæ, уы- дон æм æвдыстой. | I 40 Петр сеппæты дæр рар- выста æддæмæ æмæ зонгуы- тыл æрлæугæйæ, бакуывта, æмæ аздæхгæйæ буармæ, загъта: Тавифæ! сыст. Æмæ уый байгом кодта йæ цæс- тытæ æмæ Петры фенгæйæ, рабадт. 41 Уый йæм йæ къух балæ- вæрдта æмæ йæ систа, бад- зырдта сыгъдæджытæм æмæ идæдз устытæм æмæ йæ сæ ра- зы æгасæй æрлæууын кодта. 42 Уыцы хабар базыдтой æппæт Иоппийы, æмæ бирæ- тæ баууæндыдысты Хицауыл. 43 Æмæ бирæ бонты фæ- цис уый Иоппийы цавæрдæр сæракгæнæг Симоны хæдза- ры. СÆР 10 1 Корнилийы цæстылуайын Кесарийы 9 Петры цæстылуайын Йоппийы. 17 Кор- нилийы æрвыстытæ æрхæццæ сты Иоп- пнмæ. 23 Петр цæуы уыдопимæ Кссари- мæ. 34 Петр хъусын кæны Чырыстийы тыххæй Корнилийы хæдзары 44 Сыгъ- дæг Уд æрцыд уыцы муртаттыл. Кесарийы уыд цавæрдæр лæг, йæ ном Корнилий, сæдæйы хицау Италиаг пол- къæй, 2 Хорзнамысджын æмæ Хуыцауæй тæрсæг йæ æппæт хæдзаримæ, бирæ хорзæхтæ кæнæг адæмæн æмæ æдзух- дæр кувæг Хуыцауæн. 3 Уый æндаргы æргом федта боны фараст сахатмæ ’ввахс Хуыцауы Зæды, Кæ- цы йæм бацыд æмæ йын загъта: Корнилий! 4 Уый йæм скаст æмæ фæ- тæрсгæйæ, загъта: цы Хи- цау? Зæд ын дзуапп лæвæрд- та: дæ кувындзинæдтæ æмæ дæ хорзæхтæ, æрцыдысты 232
КУЫСТЫТÆ Сæр 10 мысæнæн Хуыцауы размæ; 5 Уæдæ арвит адæмы Иоп- пимæ æмæ фæдзур Симон- мæ, кæцыйы ном у Петр: 6 Уый уазæгуаты ис ца- вæрдæр сæракгæнæг Симон- мæ, кæцыйы хæдзар ис ден- джызы был; уый дын зæгъ- дзæн ныхæстæ, кæцытæй фервæздзынæ ды, æмæ де ’ппæт хæдзар. 7 Зæд, Корнилийымæ ны- хасгæнæг, куы ацыд, уæд уый фæдзырдта йæ кусджы- тæй дыууæмæ æмæ кадджын æфсæддонмæ йæ разы уæв- джытæй. 8 Æмæ сын радзургæйæ æппæтдæр, уыдон арвыста Иоппимæ. 9 Дыккаг бон уыдон куы цыдысты æмæ фæцæйхæццæ кодтой сахармæ, уæд æхсæз сахатмæ ’ввахс Петр схызт уæлхæдзармæ кувынмæ. 10 Уый банкъардта æх- хормаг кæй у æмæ йæм хæ- рын æрцыд; цалынмæ цæттæ кодтой, уый æрцыд æнахуыр кувындзинады уавæрмæ 11 Æмæ уыны арв гомæй æмæ æрцæйцæугæ уымæ ца- вæрдæр мигæнæн, мæнæ куыд стыр хъуымацæй конд, йæ цыппар къуымæй баст, æмæ æруадзгæйæ зæхмæ; 12 Уый мидæг уыдис алы- хуызон зæххон цыппæркъа- хыгтæ, сырдтæ, хилджытæ æмæ æрвон цъиутæ. 13 Æмæ йæм уыд хъæлæс: сыст Петр, аргæвд æмæ хæр. 14 Фæлæ Петр загъта, нæ Хицау, æз никæд бахордтон æлгъаг кæнæ æнæсыгъдæг. 15 Уæд æм уыд ноджыдæр Сæр 10 6 Ап. к. 9, 43. 12 Лев 11,23;20, 25. 15 Мтф. 15, 11; Ром. 14, 14,1Тим. 4, 4; Тит. 1, 15. 20 Ап. к. 15, 7. 23 Ап. к. 11, 12. хъæлæс: Хуыцау цы ссыгъ- дæг кодта, уый ма нымай æнæсыгъдæгыл. 16 Уый уыдис æртæ хат- ты,— æмæ уæд фæстæмæ ссыд уыцы мигæнæн арвмæ. 17 Петр цалынмæ йæхи- мидæг хъуыдытæ кодта, цы- мæ цы у уыцы æндарг, кæцы уый федта,— мæнæ, лæгтæ Корнилийæ æрвыст агургæ- йæ Симоны хæдзар, æрлæу- уыдысты кулдуары раз 18 Æмæ бахъæр кæнгæйæ, бафарстой: ам ис Симон, Петр кæй хонынц, уый? 19 Цалынмæ Петр хъуыды кодта æндаргыл, Уд загъта уымæн: мæнæ дæ æртæ адæймаджы агурынц; 20 Сыст, æрхиз æмæ ацу семæ гыццылдæр дызæрдыг нæ кæнгæйæ; уымæн æмæ сæ Æз арвыстон. 21 Петр æрхизгæйæ адæм- мæ, уымæ Корнилийæ æр- выстытæм, загъта: æз дæн, сымах кæй агурут, уый; цы хъуыддаджы фæдыл æрба- цыдыстут сымах? 22 Уыдон та загътой: Кор- нилий сæдæйы хицау, хæрз- гæнæг лæг æмæ Хуыцауæй тæрсæг, æппæт Иудейаг адæм дæр дзы сты разы, райста Сыгъдæг Зæдæй фæ- дзæхст, цæмæй æрбахона, дæу йæ хæдзармæ æмæ бай- хъусой дæу ныхæстæм. 23 Уæд сæ Петр æрбахуыд- та æмæ сæ суазæг кодта; дыккаг бон сыстад æмæ ацы- дис семæ Иоппийаг æфсы- мæртæй кæйдæртимæ. 24 Дыккаг бон æрбацыды- сты Кесаримæ. Корнилий та 233
Сæр 10 Ю æрæмбырд кодта йæ хæстæ- джытæ æмæ йе ’мбæлтты æмæ сæм æнхъæлмæ каст. 25 Петр мидæмæ куы цыд, уæд Корнилий йæ размæ ра- цыд, æрхауд йæ къæхты размæ æмæ йын бакуывта. 26 Петр æй систа, зæгъ- гæйæ: сыст; æз дæр адæймаг дæн. 27 Æмæ йемæ ныхасгæн- гæйæ, бацыд хæдзармæ æмæ федта бирæ æрæмбырдуæвæг адæмы, 28 Æмæ загъта уыдонæн: сымах зонут, Иудейагæн бар кæй нæй иудзинад кæнæ хæ- стæг цæуын æндæр адæмимæ; фæлæ мæнæн Хуыцау раргом кодта, цæмæй æз иу адæй- маджы дæр ма нымайон æл- гъаг кæнæ æнæсыгъдæгыл; 29 Уымæ гæсгæ, æз хуынд- уæвгæйæ, æрцыдтæн æнæ- уæлдайныхасæй; ныр уæ фæрсын: цавæр хъуыддаджы тыххæй мæм фæдзырдтат сымах? 30 Корнилий загъта: цып- пæрæм бон ком дардтон ацы сахаты онг, æмæ фарæстæм сахатыл куывтон мæ хæдза- ры; æмæ мæнæ мæ разы æр- лæууыд лæг ирд дарæсы 31 Æмæ зæгъы: «Корни- лий! дæ куывд фехъуыст æмæ дæ хорзæхтæ Хуыцауы зæрдыл æрлæууыдысты; 32 Æмæ афтæ, арвит Иоп- пимæ æмæ фæдзур Симон- мæ, йæ ном Петр: уый ис уазæгуаты сæракгæнæг Си- моны хæдзары, денджызы раз; уый æрцæудзæн æмæ дын зæгъдзæн». 33 Уыцы сахат æз арвыс- I тон дæумæ, æмæ ды хорз ба- кодтай, кæй æрцыдтæ; ныр мах иуылдæр лæууæм Хуы- цауы раз, цæмæй фехъусæм æппæт, цы баргонд у дæуæн Хуыцауæй. 34 Петр йæ дзых байгом кодта æмæ загъта: æцæг бамбæрстон, Хуыцау кæй нæ кæсы цæсгоммæ, [ 35 Фæлæ алы адæмы æх- |сæн, Уымæй чи тæрсы æмæ | рæстдзинад чи кæны, æхсыз- гон у Уымæн. 36 Уый рарвыста Израилы фырттæн дзырд, хъусын кæн- гæйæ фарны хорз уацхъуыд, Иесо Чырыстийы сæрты; Уый у æппæты Хицау. 37 Сымах зонут, æппæт Иудейы цы цæуы, райдай- гæйæ Галилейæ, аргъуыды фæстæ, кæцыйы Иоанн фе- хъусын кодта: 38 Хуыцау Сыгъдæг Удæй æмæ тыхæй куыд байсæрста Иесойы, Назаретæй, æмæ Уый цыд хорздзинад кæнгæ- йæ æмæ дзæбæх кæнгæ æп- пæты, хæйрæг хицауиуæг кæуыл кодта, уымæн æмæ Хуыцау уыд Иемæ; 39 Æмæ мах стæм æвди- сæнтæ æппæтыл, цы бакодта Уый æппæт Иудейы бæстæйы æмæ Иерусалимы æмæ Иæ æппынфæстаг кæй амард- той, хъæдыл сауындзгæйæ. 40 Уый Хуыцау райгас кодта æртыккаг бон æмæ Иын ратта фадат Иæхи рав- дисынæн 41 Æппæт адæммæ нæ, фæ- лæ æвдисæнтæм, раздæр æв- зæрстытæм Хуыцауæй, мах- мæ, кæцытæ Уыимæ хордтам ^ЫСТЬП 26 Ап. к. 14, 15, Рарг. 19, 10; 22, 9. 28Мтф 9, 11; Иоан. 4, 9. 34 Дык. з. Ю, 17; 2Пар 19, 7; Иов. 34, 19; 1 Пет. 1, 17; Ром. 2, 11; Еф. 6, 9. 36 Еф 2, 17; Фил. 2, 11. 37 Лук. 4, 14 38 Пс. 44, 8; Лук. 4, 18. 39 Ап. к. 5, 32; 13, 31. 40 Ап. к 2, 24 41 Мтф. 28, 7; Лук. 24, 30; Ап. к. 13, 31. 234
æмæ нуæзтам, Уый мæрдтæй куы райгас, уæд; 42 Æмæ Уый бафæдзæхс- та махæн хъусын кæнын æмæ æвдисæн лæууын адæ- мæн, Уый кæй у Хуыцауæй æвæрд Тæрхонгæнæг æгæс- тæн æмæ мæрдтæн. 43 Уый тыххæй пехуым- партæ се ’ппæт æвдисæн лæу- уынц, алкæцы Ууыл æууæн- дæг кæй райсдзæн хатыр йæ тæригъæдтæн Уый номæй. 44 Петр ма ацы ныхас куы кодта, Сыгъдæг Уд æр- цыд се ’ппæтыл, ныхас хъус- джытыл. 45 Æмæ уырнджытæ су- нæтгæндтытæй, Петримæ æр- цæуджытæ, фæдис кодтой, Сыгъдæг Уды лæвар муртат- тыл дæр кæй æрцыд, ууыл; 46 Уымæн æмæ хъуыстой уыдоны æвзæгтæй дзургæ æмæ бæрзондгæнгæ Хуыца- уы. Уæд Петр загъта: 47 Кæй бон у нæ бауа- дзын донæй аргъауын уыдо- ны, кæцытæ мах хуызæн райстой Сыгъдæг Уды? 48 Æмæ сын Иесо Чырыс- тийы номæй аргъуыд исын кодта. Уый фæстæ уыдон куырдтой уымæй, цæмæй фæуа уыдонмæ цалдæр боны. СÆР 11 1 Сунæтгæндтыты уайдзæфтæ Петрæн Исрусалимы; уыдоны цин Пстры радзыр- ды фæстæ Иоппи æмæ Кесарийы цауты тыххæй. 19 Варнавæ æмæ Савл сфидар кодтой Сириаг Антиохийы аргьуан; ах- уыргæнинæгтæ ам фыццаг хатт хуыйнын байдыдтой чырыстонтæ. 27 Ардыгæй ар- иыстой æххуыс Варнавæ æмæ Савлы сæр- ты Иерусалимы аргьуанæн. Фехъуыстой Иудейы цы Апостолтæ уыд уыдон | ГÆ Сæр 10, 11 |æмæ æфсымæртæ, муртаттæ дæр кæй райстой Хуыцауы дзырд. 2 Æмæ Петр куы æрцыдис Иерусалиммæ, уæд сунæт- гæндтытæ уайдзæф кодтой уымæн, 3 Дзургæйæ: ды цыдтæ æнæсунæтгонд адæммæ æмæ семæ хордтай. 4 Петр та сын дзурын рай- дыдта фæд-фæдыл дзургæйæ: 5 Сахар Иоппийы æз куывтон æмæ æнахуыр ку- вындзинады уавæры федтон æндарг: æрцыд цыдæр мигæ- нæн стыр хъуымацы хуы- зæн, йæ цыппар кæронæй уыд дæлæмæ уагъд арвæй |æмæ æрцыд мæнмæ; 6 Æз уымæ ныккастæн æмæ, лæмбынæг кæсгæйæ, федтон цыппæркъахыг зæх- хонтæ, сырдтæ, хилæгойтæ æмæ æрвон мæргътæ. 7 Æмæ фехъуыстон æз хъæлæс мæнæн дзурæг: сыст, Петр, аргæвд æмæ хæр. 8 Æз та загътон: нæ, Хи- цау ницы æлгъаг кæнæ æнæ- сыгъдæг никæд бацыд мæ дзыхы. 9 Æмæ мын дыккаг хатт дзуапп ратта хъæлæс арвæй: Хуыцау цы ссыгъдæг кодта, уый ды ма нымай æнæсыгъ- дæгыл. 10 Уый уыд æртæ хатты æмæ фæстæмæ ссыд иуыл- дæр арвмæ. 11 Æмæ мæнæ уыцы сахат æртæ адæймаджы æрлæууы- дысты æз цы хæдзары уыд- тæн, уый раз, Кесарийæ æр- выстытæ мæнмæ. 12 Уд загъта мæнæн, цæ- ^ЫСТЬП 43 Ис. 53, 5; Иер 31, 34; Дан. 9, 24; Мих. 7, 18; Зах. 13, 1; Ап. к 15, 9. 46 Мрк. 16, 17. 47 Ап. к. 15, 8. Сæр 11 1 Ап. 10, 44. 12 Ап 10,20; 7. к. к. 15, 235
Сæр 11 К> мæй æз ацæуон уыдонимæ гыццылдæр дызæрдыг нæ кæнгæйæ; мемæ ацыдысты ацы æхсæз æфсымæры дæр, æмæ мах бацыдыстæм уыцы адæймаджы хæдзармæ. 13 Уый махæн радзырдта, йæ хæдзары (сыгъдæг) Зæ- ды куыд федта, кæцы слæу- уыд æмæ йын загъта: арвит Иоппимæ адæм æмæ фæдзур Симонмæ, Петр кæй хонынц; 14 Уый дын зæгъдзæн ны- хæстæ, кæцытæй фервæз- дзынæ ды æмæ дæ хæдзар иуылдæр. 15 Æз дзурын куы рай- дыдтон, уæд сыл æрцыд Сыгъдæг Уд, махыл раздæр куыд æрцыд, афтæ. 16 Уæд мæ зæрдыл æрлæу- уыд Хицауы дзырд, куыд дзырдта Уый: Иоанн ар- гъуыдта донæй, сымах та уыдзыстут аргъуыд Сыгъдæг Удæй. 17 Ныр кæд Хуыцау рат- та уыдонæн дæр ахæм лæ- вар, мах хуызæн, Хицау Ие- со Чырыстийыл баууæнд- джытæн, уæд чи дæн æз, Хуыцауы ныхмæ цæмæй æр- лæууон? 18 Фехъусгæйæ адон, уы- дон æрсабыр сты æмæ кад раттой Хуыцауæн, дзургæ- йæ: æвæццæгæн муртаттæн дæр Хуыцау ратта фæсмон- дзинад цардмæ. 19 Уыцы рæстæг Стефаны фæстæ сурындзинæдтæй чи ныппырх, уыдон цыдысты Финикийы, Кипры æмæ Ан- тиохийы онг, никæмæн дзырдтой, Иудейтæн йеддæ- мæ. I 20 Иутæ дзы уыдысты Кипрæй æмæ Киринейæгтæ, кæцытæ Антиохимæ æрцæу- гæйæ дзырдтой Еллинтæн Хи- цау Иесойы хорз уацхъуыд. 21 Æмæ уыд Хицауы къух семæ æмæ тынг бирæтæ, баууæндгæйæ, аздæхтысты Хицаумæ. 22 Ацы кой бахæццæ Ие- русалимы аргъуанмæ, æмæ Варнавæйæн бабар кодтой Антиохимæ ацæуын; I 23 Уый, æрцæугæйæ æмæ фенгæйæ Хуыцауы хорз лæ- вар, сцин кодта, æмæ разы кодта æппæты дæр хæстæг уæвын Хицаумæ æргом зæр- дæйæ; 24 Уымæн æмæ уый уыдис хæларзæрдæ лæг æмæ æх- хæст Сыгъдæг Удæй æмæ уырнындзинадæй. Æмæ æр- баиу бирæ адæм Хицаумæ. 25 Уый фæстæ Варнавæ ацыд Тарсмæ Савлы агурæг, æмæ йæ ссаргæйæ, æркодта Антиохимæ. 26 Æнæхъæн афæдз æм- бырд кодтой уыдон аргъуа- ны æмæ бирæ адæмы ахуыр кодтой, æмæ ахуыргæнинæг- ты фыццаг хатт Антиохийы схуыдтой Чырыстонтæ. 27 Уыцы бонты Иерусали- мæй Антиохимæ æрбацыдыс- ты пехуымпартæ, 28 Æмæ уыдонæй иу, йæ ном Агав, сыстад æмæ Удæй фехъусын кодта, кæй уы- дзæн дунейы тынг æххормаг, кæцы ма уыд кесæр Клав- дийы рæстæджы: 29 Уæд ахуыргæнинæгтæ æрæвæрдтой кæмæ цас уыд уый бæрц æххуыс, Иудейы ^ЫСТЬП 15 Ап. к. 2, 2. 16 Мтф 3, 11; Мрк. 1,8, Ап. к. 1, 5; 19, 4 19 Ап к 8, 1 21 Ап к 5, 14. 23 Ап к 14, 22 25 Ап. к. 9, 30. 27 Ап. к 13, 1; 15, 32. 28 Ап. к 21, 10 29 Ап. к 24, 17 236
цы æфсымæртæ царди, уы- донæн æрвитынæн, 30 Æмæ афтæ бакодтой, арвитгæйæ цы æрæмбырд кодтой, уыдон пресвитертæм Варнавæ æмæ Савлимæ. СÆР 12 1 Паддзах Ирод амардта Иаковы æмæ Пстры сбадып кодта ахæстоны. 6 Петры рауæгьд кодта зæд, бацыд кувджытæм æмæ ацыд. 20 Ироды раныхас æмæ йæ мæлæт. 24 Хуыцауы ныхасы рæзын. 25 Вариавæ æмæ Савл Маркимæ раздæх- тысты Антиохимæ. Уыцы рæстæг паддзах Ирод систа йæ къухтæ аргъуа- ны уæнгтæй иутæм, цæмæй сын фыддзинад скæна, 2 Æмæ амардта Иаковы кардæй, Иоанны æфсымæры; 3 Уынгæйæ, уый æхсызгон кæй у Иудейтæн, уый фæс- тæ æрцахста Петры дæр,— уæд уыдысты æнæнхъизæн- ты бонтæ,— 4 Æмæ йæ бауромгæйæ, сбадын кодта уый ахæстоны æмæ бардзырд ратта цыппар цыппæргай æфсæддонтæн хъахъхъæнын уый, фæнд кодта Куадзæны фæстæ ра- кæнын уый адæммæ. 5 Æмæ афтæ Петры хъа- хъхъæдтой ахæстоны; ар- гъуан та уый тыххæй æну- выдæй куывта Хуыцаумæ. 6 Ирод æй ракæнынмæ куы хъавыд, уыцы æхсæв Петр хуыссыд дыууæ æф- сæддоны астæу, дыууæ рæ- хысæй бастæй æмæ хъахъ- хъæнджытæ дуары раз хъа-1 хъхъæдтой ахæстон. 7 Æмæ мæнæ æрбалæууыд Хуыцауы Зæд æмæ ахæстон ныррухс; Зæд Петрæн йæ фарс бакъуырдта, райхъал | ГÆ Сæр 11, 12 I æй кодта æмæ загъта: сыст тагъддæр. Æмæ йæ къухтæй рæхыстæ æрхаудтой. 8 Æмæ йын загъта Зæд: рон æрбабæтт æмæ дæ къа- хы дарæс скæн. Уый афтæ бакодта. Уый фæстæ йын [зæгъы: дæ дарæс скæн æмæ мæ фæстæ рацу. 9 Петр рацыд æмæ цыди йæ фæстæ, нæ зонгæйæ, Зæд кæй кæны, уый æцæг у, уый, æнхъæлдта, цыма уы- ны æндарг. 10 Рацæугæйæ фыццаг æмæ дыккаг хъахъхъæнджы- ты рæзты, æрбахæццæ сты æфсæйнаг дуармæ, кæцы уыд сахарырдæм, æмæ йæ- хæдæг байгом уыдонæн; уы- дон рацыдысты, иу уынг куы рауадысты, уæд æвип- пайды Зæд йемæ нал уыд. 11 Уæд Петр йæхи æрæм- баргæйæ, загъта: ныр æз уы- нын æцæгдæр Хуыцау кæй рарвыста Иæ Зæды æмæ мæ аирвæзын кодта Ироды къу- хæй æмæ Иудейы адæм цæ- мæ æнхъæлмæ кастысты, уымæй. 12 Æмæ, ахъахъхъæнгæ- йæ, æрбацыд Мариайы хæ- дзары размæ, Иоанны мад Марк кæй хуыдтой, кæцы ран бирæйæ æрæмбырд сты æмæ куывтой. 13 Петр куы бахоста кул- дуар, уæд рацыд байхъусын- мæ æххуырст, йæ ном Родæ; 14 Æмæ, базонгæйæ Пет- ры хъæлæс, фырцинæй нæ байгом кодта кулдуар, фæлæ батæхгæйæ, фехъусын код- та, Петр кулдуармæ кæй лæууы, уый. ’ЫСТЬП 30 Ром. 15, 25; 2 Кор. 8, 4; 9, 8. Сæр 12 2 Мтф. 20, 23. 8 Мрк. 6, 9. 237
Сæр 12, 13 КУЫСТЫТÆ 15 Фæлæ уыдон загътой уымæн: дæхи зонды дæ æви? Фæлæ уый йæхи дзырд код- та. Уыдон та дзырдтой: уый йæ Зæд у. 16 Афтæмæй Петр дард- дæр хоста; куы байгом код- той, уæд æй федтой æмæ тынг дисы уыдысты. 17 Уый та сын къухæй ацамыдта, цæмæй басабыр уой, радзырдта сын, Хицау æй ахæстонæй куыд ракод- та, æмæ загъта: фехъусын кæнут уый тыххæй Иаков æмæ æфсымæртæн. Уый фæ- стæ рацæугæйæ, ацыд æн- дæр ранмæ. 18 Куы æрбабон, уæд æф- сæддонты æхсæн уыд стыр фæдис, Петримæ цы æрцыд, уый тыххæй; 19 Ирод та, ацагургæйæ уый æмæ не ссаргæйæ, стæр- хон кодта хъахъхъæнджы- тæн æмæ сæ амарын кодта; уый фæстæ ацыд Иудейæ Кесаримæ æмæ уым уыдис. 20 Ирод уыд мæсты Ти- рæгтæм æмæ Сидойнæгтæм; уыдон та сразы уæвгæйæ, æрцыдысты уымæ æмæ сæ- хирдыгæй фæкодтой Власты, паддзахы хуыссæнгæнæджы, куырдтой сабырдзинад, уы- мæн æмæ сæ бæстæ хæлц ис- той наддзахы бæстæйæ. 21 Бæрæггонд бон Ирод, йæ уæлæ паддзахы дарæс скæнгæйæ, æрбадтис бæрзонд ран æмæ дзырдта уыдонмæ, 22 Адæм та хъæр кодтой: уый у Хуыцауы хъæлæс, адæймаджы хъæлæс нæу. 23 Фæлæ æвиппайды уый ныццавта Хицауы Зæд, Хуы- 15 Уæв. 48, 16, Мтф. 18, 10. 20 3 Пад. 5: 1, 9. 24 Ис 55, 11; Ап. к. 6, 7, Кол 1, 6 25 Ап. к 11,30, 13, 5 Сæр 13 1 Ап к 11, 27. 2 Ал 9, 15; Ром 1 Гал. 1, 1 Тим 7. 3 Ап 6, 6. к , 1 15 2, к 5 Ал 12, 25 цауæн кад кæй не скодта, уый тыххæй; æмæ уый, скъуы- дыргалм уæвгæйæ, амард. 24 Хуыцыуы дзырд та рæ- зыд æмæ хæлиу кодта. 25 Варнавæ æмæ Савл та, сæ баргонд цы уыд, уыдон куы бакодтой, уæд æрбаз- дæхтысты Иерусалимæй (Ан- тиохимæ), семæ æрбакæнгæ- йæ Иоанны дæр — Марк кæй хуыдтой. СÆР 13 1 Варнавæ æмæ Савл хибаргонд сты ар- гьуанæй Антиохимæ куыстмæ 4 Сæ дзырд Кипры. Ссргий Павсл. Елимæ кæ- лæнгæнæг, йæ бакуырм. 13 Уыдон цæ- уынц Пергийы уылты Писидийаг Антио- химæ. 16 Павслы дзырд Антнохийы æм- бырдгæнæны. 42 Адæмы къордтæ иннæ сабаты. Иудейты пыхмæ лæуд Савлмæ, кæцы «эдæхы муртаттæм». Иудсйтæ йæ асырдтой. Антиохийы, уымы аргъуа- ны уыдысты иуæй-иу пе- хуымпартæ æмæ ахуыргæн- джытæ: Варнавæ, Симеон, номæй Нигер æмæ Луций Ки- ринейаг, æмæ Манаил, цып- пæрæм хайы хицау, Иродимæ чи ахуыр кодта, æмæ Савл. 2 Уыдон, куы куыстой Хи- цауæн, æмæ ком дардтой, Сыгъдæг Уд загъта: фæхицæн Мын кæнут Варнавæ æмæ Савлы, Æз сæм цы хъуыд- дагмæ фæдзырдтон, уымæн. 3 Уæд уыдон, ком дард æмæ куывд сæххæст кæнгæ- йæ æмæ сыл къухтæ æрæ- вæргæйæ, ауагътой уыдоны. 4 Адон Сыгъдæг Уды æр- выстæй æрцыдысты Селев- кимæ, уырдыгæй та аленк кодтой Кипрмæ, 5 Æмæ Саламины уæвгæ- йæ, Хуыцауы ныхас хъусын кодтой Иудейаг æмбырдгæ- 238
КУЫСТЫТÆ Сæр 13 нæнты; уыд семæ Иоанн дæр куысты тыххæй. 6 Ацæугæйæ æппæт са- къадах Пафы онг, ссардтой цавæрдæр Иудейаг дæсны- йы, мæнг пехуымпар, номæй Вариисус, 7 Кæцы уыд бæрнджын минæвар Сергий Павелимæ, зондджын лæгимæ. Уый ба- дзырдта Варнавæ æмæ Савл- мæ, бафæндыд æй Хуыцауы дзырдмæ байхъусын; 8 Елимæ та дæсны,— аф- тæ уыд йæ ном,— сæ ных- мæ лæууыд, архайгæйæ аз- дахынмæ уырнындзинадæй бæрнджын минæвары. 9 Фæлæ Савл, уый у Па- вел дæр, Сыгъдæг Удæй сæх- хæст уæвгæйæ æмæ аздах- гæйæ уымæ цæстæнгас, 10 Загъта: о, дзаг алы мæнгдзинад æмæ фыддзина- дæй, хæйрæджы фырт, алы рæстдзинады знаг! банцай- дзынæ ды Хицауы раст фæн- дæгтæй иуварс здахын æви нæ? 11 Фæлæ ныр мæнæ Хи- цауы къух дæуыл: ды уы- дзынæ куырм æмæ нæ фен- дзынæ хур рæстæгмæ. Æмæ æвнппайды ууыл æрбатыхст тар æмæ саудалынг, æмæ уый алырдæм здæхгæйæ, агуырдта фæндаг амонæг. 12 Уæд бæрнджын минæ- вар, фенгæйæ цы æрцыд уый, баууæндыд, дис кæн- гæйæ Хицауы ахуырадыл. 13 Пафæй аленк кæнгæ- йæ, Павел æмæ йемæ уæв- джытæ æрцыдысты Пергимæ, Памфилийы; фæлæ Иоанн уыдонæй фæхицæн уæвгæ-1 8 Ап. к. 8, 9; 2 Тим. 3, 8. 10 Мтф. 13, 38; Иоап. 8, 44; 1 Иоан. 3, 8. 15Ап.к. 15, 38. 17 Рац. 1, 1; 13, 16. 18 Рац. 16, 35. Н.З, 20Тæрх. 2, 16. 21 1 Пад. 8, 5, 9, 16. 22 1 Пад. 13, 14, Пс. 88, 21 йæ, раздæхт Иерусалиммæ. 14 Уыдон та Пергийæ цæу- гæйæ, æрбацыдысты Писиди- йаг Антиохимæ æмæ, бацæу- гæйæ æмбырдгæнæнмæ са- батбон, æрбадтысты. 15 Закъон æмæ пехуым- парты кæсыны фæстæ æм- бырдгæнæны сæргълæуджы- тæ рарвыстой уыдонæн зæ- гъынмæ: лæгтæ, æфсымæр- тæ! кæд уæм ис зондамонæн ныхас адæммæ, уæд дзурут. 16 Павел, сыстгæйæ æмæ къухæй нысан ратгæйæ, загъта: Израилы лæгтæ æмæ Хуыцауæй тæрсджытæ! бай- хъусут: 17 Ацы адæмы Хуыцау равзæрста нæ фыдæлты æмæ сæ сбæрзонд кодта Египеты зæххыл уæвыны рæстæджы, æмæ сæ домбай къухæй ра- кодта уырдыгæй, 18 Æмæ цыппор азмæ æв- вахс рæстæг æфсæста уыдо- ны æдзæрæг ран. 19 Æмæ, ныццæгъдгæйæ авд адæмы хатты Ханааны зæххыл, байуæрста уыдонæн бынæн сæ зæхх, 20 Æмæ уый фæстæ цып- пар сæдæ фæндзай азмæ æв- вахс, лæвæрдта уыдонæн тæрхонгæнджытæ, пехуым- пар Самуилы онг; 21 Уый фæстæ уыдон куырдтой паддзах, æмæ Хуыцау ратта уыдонæн Сау- лы, Кисы фырты, лæг Вени- амины фæлтæрæй: афтæ ра- цыд цыппор азы бæрц; 22 Уый аиуварс кæнгæйæ, сæвæрдта уыдонæн паддза- хæй Давиды, кæцыйы тых- хæй æвдисæн кодта: ссардтон 239
Сæр 13 К> Æз лæг Мæ зæрдæмæ гæсгæ, Давиды, Иессейы фырты, кæцы сæххæст кæндзæн Мæ фæндæттæ иуылдæр. 23 Уый цотæй, Хуыцау зæрдæ куыд æвæрдта, афтæ æркодта Израилæн Ирвæ- зынгæнæг Иесойы; 24 Уый фæзыныны размæ, Иоанн хъусын кодта фæс- мондзинады аргъуыд æппæт Израилаг адæмæн. 25 Иæ куыст куы фæуд кодта, уæд дзырдта Иоанн: кæуыл нымайут сымах мæн? æз уый нæ дæн; фæлæ мæ- нæ, мæ фæстæ цæуы, Кæ- цыйæн æз нæ дæн аккаг йæ дзабыры бæттæн райхалын- мæ дæр. 26 Лæгтæ, æфсымæртæ, Авраамы мыггаджы сывæл- лæттæ, æмæ уе ’хсæн Хуы- цауæй тæрсджытæ! сымахæн æрвыст у ацы ирвæзындзи- нады дзырд. 27 Уымæн æмæ Иерусали- мы цæрджытæ æмæ сæ сæргълæуджытæ, нæ базон- гæйæ Уый æмæ Иын тæрхон скæнгæйæ, сæххæст кодтой пехуымпарты ныхæстæ, кæ- цыты кастысты алы сабаты, 28 Æмæ не ссаргæйæ Уы- мæ ницавæр мæлæты аккаг аххос, куырдтой Пилатæй цæмæй Иæ амара; 29 Куы сæххæст кодтой иуылдæр фыст цы уыд, Уый тыххæй, уæд Æй райсгæйæ хъæдæй, бавæрдтой ингæны. 30 Фæлæ Хуыцау райгас кодта Уый мæрдтæй; 31 Уый-иу бирæ бонты фæзынд (уыдонмæ, кæцытæ рацыдысты Иемæ Галилейæ | |Иерусалиммæ æмæ кæцытæ ныр сты Иæ æвдисæнтæ адæмы раз. 32 Æмæ мах хъусын кæ- нæм сымахæн хорз уац- хъуыд, Хуыцау нæ фыдæл- тæн зæрдæ цæмæй сæвæрд- та, уый кæй сæххæст кодта махæн, сæ цотæн, Иесойы райгас кæнгæйæ, 33 Афтæ ис фыст дыккаг псаломы: «Ды Мæ Фырт, Æз ныр райгуырын кодтон Дæу». 34 Мæрдтæй Иæ кæй рай- гас кодта, афтæ æмæ Уый нал аздæхдзæн æмбийынмæ, уый тыххæй загъта афтæ: «Æз уын ратдзынæн хорзæх- тæ, Давидæн зæрдæвæрдты- тæ, æцæг». 35 Уымæ гæсгæ æндæр ран дæр зæгъы: «Нæ ратдзы- нæ Дæ Сыгъдæгæн фенын æмбийын». 36 Давид, йæ рæстæджы бакусгæйæ, Хуыцауы фæн- донæн, æрынцад æмæ йæ фы- дæлтыл бафтыд, æмæ федта æмбийын. 37 Фæлæ Уый, Кæцыйы Хуыцау райгас кодта, нæ федта æмбийын. 38 Уæдæ уадз уæд зынд- гонд сымахæн, лæгтæ, æф- сымæртæ, Уый руаджы уын хъуыстгонд кæй цæуы тæри- гъæдты хатырдзинад, 39 Æмæ æппæтæй, цæмæй уæ бон нæ уыд сраст уæвын Моисейы закъонæй, Уымæй раст кæны алкæцы æууæн- дæг дæр. 40 Хъахъхъæнут, цæмæй ма æрцæуа сымахыл пе- хуымпартæм загъд куыд ис: 41 «Кæсут, æлгъгæнджы- гЫСТЫЧ 23 2 Пад. 7, 12; Пс. 131, 11; Ис. 11, 1. 24 Мтф. 3, 1. 25 Иоан. 1, 20; 3, 28. 26 Мтф. 10, 6. 27 Лук. 24, 27; 1 Кор. 2, 8. 28 Мтф. 27, 20; Лук. 23, 23; Ап. к. 3, 14. 30 Мтф. 28, 6; Мрк. 16, б. 31 Иоан. 20, 19. 32 Уæв. 22, 18; 2 Пад. 7, 12; Ис. 4, 2, Дан. 9, 24. ЗЗПс.2, 7; Дзут. 1, 5. 34 Ис 55, 3. 35 Пс. 15, 10, Ап к. 2, 31. 36 3 Пад 2, 10; Ап. к. 2, 29. 37 Ап. к. 2, 31. 38 Ис. 53, 12; Иер. 31, 34; Лук 24, 47. 39 Ром. 3, 20. 41 Авв 1, 5. 240
тæ, бадис кæнут æмæ фесæ- фут; уымæн æмæ Æз кæнын хъуыддаг сымах бонты, хъуыддаг, кæцыйыл нæ бау- уæндыдаиккат сымах, исчи уын куы дзырдтаид, уæд>. 42 Иудейты æмбырдгæнæ- нæй куы рацæйцыдысты, уæд уыдонæй муртаттæ куырд- той, цæмæй иннæ сабаты дæр та дзурой уый тыххæй; 43 Æмбырд та уагъд куы ’рцыд, уæд бирæ Иудейтæ æмæ Хуыцауы нымайджытæ муртаттæй баууæндджытæ, ацыдысты Павел æмæ Вар- навæйы фæдыл, кæцытæ дзургæйæ уыдонимæ, разы кодтой уыдоны, цæмæй уой Хуыцауы хорз лæвары. 44 Иннæ сабаты сахар иуылдæр æрæмбырд сты Хуыцауы ныхас хъусынмæ; 45 Фæлæ Иудейтæ адæмы фенгæйæ, байдзаг сты хæ- лæгдзинадæй æмæ фыддзур- гæйæ, æмæ ныхмæ дзургæ- йæ, Павел цы дзырдта, уы- мæ ныхмæ лæууыдысты. 46 Уæд Павел æ^мæ Варна- вæ уæндонæй загътой: сымах хъуамæ фыццаг фехъуыс- таиккат Хуыцауы дзырд; фæлæ йæ сымах иуварс кæй кæнут æмæ уæхæдæг уæхи аккаг нæ кæнут мыггагмæйы цардæн, уымæ гæсгæ мах здæхæм муртаттæм; 47 Уымæн æмæ афтæ ба- фæдзæхста махæн Хицау: «Æз сæвæрдтон Дæу рухсæн муртаттæн, цæмæй Ды уай ирвæзындзинадæн зæххы кæронмæ». 48 Муртаттæ уыдон хъус- гæйæ, цин кодтой æмæ кад | ГÆ Сæр 13, 14 I лæвæрдтой Хицауы дзырдæн, æмæ баууæндыдысты иуыл- дæр, мыггагмæйы цардмæ æвзæрст чи уыд, уыдон; 49 Æмæ Хицауы дзырд хæ- лиу кодта æппæт бæстæйыл. 50 Фæлæ Иудейтæ, бацар- даугæйæ дингæнæг æмæ кад- джын сылгоймæгты æмæ са- хары дзырддзæугæ адæмты, сарæзтой сурындзинад Павел æмæ Варнавæйыл æмæ сæ асырдтой сæ арæнтæй. 51 Уыдон та, сæ къæхты рыгтæ ацæгъдгæйæ уыдо- ныл, ацыдысты Иконимæ. 52 Ахуыргæнинæгтæ та дзаг кодтой циндзинадæй æмæ Сыгъдæг Удæй. СÆР 14 1 Иконийы дæргьвæтии куыст фæцис Иудейтæ æмæ муртатты бабырстæй. 8 Къуылыхы сдзæбæх Листрæйы; Адæм фæлварьшц нывоид æрхэессып Варпавæ æмæ Павелæн, куыд хуыцæуттæн; апос- толтæ ных ныллæууыдысты. 19 Иудейтæ Павелы марынц дуртæй. 21 Хъусынгæн- гæйæ æмæ къухтæ æвæргæйæ аргъуанты пресвитертыл, апостолтæ раздæхтысты Сириаг Аптиохимæ. Иконийы уыдон бацыдыс- ты иумæ Иудейаг æм- бырдгæнæнмæ æмæ дзырд- той афтæ, æмæ баууæнды- дысты тынг бирæ Иудейтæй æмæ Еллинтæй. 2 Æнæуырнæг Иудейтæ та сызмæстой æмæ смæсты код- той æфсымæрты ныхмæ мур- татты зæрдæтæ. 3 Фæлæ уыдон ацы ран фесты бирæ рæстæг, уæндо- нæй куыстой Хицауы тых- хæй, Кæцы, Иæ хорз лæвары ныхасы æвдисæнæн, арæзта уыдоны къухтæй нысæнттæ æмæ диссæгтæ. гЫСТЬП 43 Ап. к. 11, 23. 46 Дык. з. 32, 21; Ап. к. 3, 26; 4, 29, 18, 6. 47 Ис. 2, 6; 49, 6; Лук. 2, 32. 50 2 Тим. 3, 11. 51 Мтф. 10, 14, Мрк. 6, П; Лук. 9, 5. Сæр 14 3 Мрк. 16, 20. 241
Сæр 14 КУЫСТЫТÆ 4 Уыцы рæстæг сахары адæм фæхицæнтæ сты, иутæ уыдысты Иудейты фарс, ин- нæтæ та Апостолты фарс. 5 Муртаттæ æмæ Иудейтæ та сæ сæргълæуджытимæ куы фæцæйцыдысты уыдон- мæ, цæмæй фæхудинаг кæ- ной æмæ сæ дуртæй фæнæ- мой, 6 Уыдон уый базонгæйæ, ацыдысты Ликаонаг сахар- тæм Листрæ æмæ Дервимæ, æмæ сæ алывæрстæм, 7 Æмæ уым хорз уац- хъуыд хъусын кодтой. 8 Листрæйы цавæрдæр лæг, йæ бон нæ уыд къæх- тæй, бадтис, йæ мады гуы- бынæй уыд къуылых æмæ никæд цыд. 9 Уый хъуыста Павелы ныхасмæ, кæцы йæм бакаст æмæ федта, кæй йæм ис уырнындзинад, æнæниздзи- над райсынмæ, 10 Загъта хъæрæй: дæуæн зæгъын, Хицау Иесо Чырыс- тийы номæй: слæуу дæ къæх- тыл раст. Æмæ уыцы сахат фæгæпп кодта æмæ райдыдта цæуын. 11 Адæм та, фенгæйæ, цы бакодта Павел, фæбæрзонд кодтой сæ хъæлæс дзургæйæ Ликаонагау: хуыцæуттæ адæймаджы хуызы æрцыды- сты махмæ. 12 Æмæ Варнавæйы хуыд- той Зевс, Павелы та Ерми, уымæн æмæ хицауиуæг код- та дзырды. 13 Гуымиры Зевсæн кусæг та, сæ сахары раз уæвæг, æркæнгæйæ кулдуармæ гал- ты æмæ æрхæсгæйæ дидин- 6 Мтф. 10, 23. 10 Ис 35, 6 15 Уæв. 1, 1; Пс. 145, 6, Ам. 2, 4; Ап. к 10, 26; Рарг. 14, 7. 17 Пс. 64, 10; Мтф. 5, 45; Ром. 1:19-20. 19 2Кор 11, 25 джытæй быд худтæ, уый фæндыд адæмимæ иумæ сæххæст кæнын нывонд æр- хæссын. 14 Фæлæ Апостолтæ Вар- навæ æмæ Павел уый фе- хъусгæйæ, се ’ддаг дарæстæ ныппырх кодтой, æмæ сæхи баппаргæйæ адæммæ хъæ- рæй дзырдтой: 15 Лæгтæ! цы кусут уый? мах дæр стæм сымах хуызæн адæймæгтæ, æмæ хорз уац- хъуыд хъусын кæнæм, цæ- мæй сымах мæнг хуыцæут- тæй раздæхат æгас Хуыцау- мæ, Кæцы сфæлдыста арв æмæ зæхх, денджыз æмæ уыдоны хуылфы цы ис; 16 Кæцы ивгъуыд фæл- тæрты æппæт адæмы бауагъ- та цæуын сæхи фæндæгтыл, 17 Æниу не ’нцад æвди- сæн лæууын Иæхи тыххæй хорз хъуыддæгтæй, дæтгæйæ махæн арвæй уарынтæ æмæ дыргъджын рæстæджытæ, æмæ нын нæ зæрдæтæ æф- сæста хæринагæй æмæ цин- дзинадæй. 18 Æмæ афтæ дзургæйæ, уыдон, зынтæй сразы кодтой адæмы, цæмæй ма хæссой уыдонæн нывæндтæ æмæ сæ алчидæр ацæуа сæхимæ. Уый фæстæ уыдон уым баз- зайгæйæ, ахуыр кодтой, 19 Антиохи æмæ Иконийæ æрцыдысты цавæрдæр Иу- дейтæ æмæ, Апостолтæ уæн- донæй куы хъусын кодтой, сразы кодтой адæмы уыдо- нæй иуварс ацæуын, дзур- гæйæ: адон æцæгдзинадæй ницы дзурынц, фæлæ сеп- пæтдæр мæнг дзурынц. Æмæ 242
адæмы сардаугæйæ, фæнад- той Павелы дуртæй æмæ йæ сахары кæронмæ аластой мард æнхъæлæй. 20 Ахуыргæнинæгтæ йыл куы æрæмбырд сты, уæд уый сыстад æмæ бацыд са- хармæ, дыккаг бон та Вар- навæнмæ ацыд Дервимæ. 21 Евангелийы уацхъуыд фехъусын кæнгæйæ ацы са- хары æмæ ссаргæйæ бирæ ахуыргæнинæгты, уыдон фæ- стæмæ цыдысты Листрæйыл, Иконийыл æмæ Антиохийыл, 22 Фидар кæнгæйæ ах- уыргæнинæгты удты, хъу- сын кæнгæйæ уырнындзина- ды уæвын, æмæ ахуыр кæн- гæйæ бирæ зындзинæдтимæ нын кæй æмбæлы Хуыцауы паддзахадмæ бацæуын. 23 Къух æвæргæйæ уыдо- ны пресвитертыл алы ар- гъуаны дæр, уыдон бакуыв- той ком даргæйæ æмæ сæ Хицауы бар бакодтой, Кæ- цыйыл баууæндыдысты. 24 Уый фæстæ ацыдысты Писидийыл æмæ æрцыдысты Памфилимæ; 25 Æмæ Пергийы, Хицауы ныхас фехъусын кæнгæйæ, æрцыдысты Атталимæ, 26 Уырдыгæй та аленк кодтой Антиохимæ, кæцæй лæвæрд уыдысты Хуыцауы арфæдзинады хъуыддагæн, кæцыйы сæххæст кодтой. 27 Æрхæццæ уæвгæйæ уыр- дæм æмæ æрæмбырд кæнгæ- йæ аргъуан, уыдон радзырд- той иуылдæр, Хуыцау цытæ бакодта семæ, æмæ куыд бай- гом кодта Уый муртаттæн уырнындзинады дуар; | ГÆ Сæр 14, 15 I 28 Æмæ гыццыл рæстæг нæ фесты уым ахуыргæни- нæгтимæ. СÆР 15 1 Павсл æмæ Варнавæ æрвыст сты Ис- русалиммæ уынаффæйы æмбырдмæ сунæ- ты тыххæй. 6 Пстр æмæ Иаковы æвдисæн- дзинад муртаттæ æмæ закъоны тыххæй 22 Апостолтæ æмæ пресвитерты æрвыст муртаттæй баууæпдджытæм. 30 Иудæ æмæ Силæ сæмбæлын кодтой уыцы æр- выст Антиохийы аргьуаныл 36 Варнавæ аленк кодта Маркимæ Кипрмæ; Папсл Си- лæимæ араст сты Сиримæ æмæ Киликимæ Иуæй-иутæ, Иудейæ чи æрбацыд, ахуыр кодтой æфсымæрты: Моисейы æгъ- даумæ гæсгæ сунæтгонд чи нæ æрцæуа, уый нæ фервæз- дзæн. 2 Куы æрцыдис быцæутæ æмæ бирæ ерыстæ Павел æмæ Варнавæйæн уыдони- мæ, уæд сфæнд кодтой Па- вел æмæ Варнавæйы æмæ кæйдæрты иннæтæй арвитын ацы хъуыддаджы тыххæй Апостолтæм æмæ пресвитер- тæм Иерусалиммæ. 3 Æмæ афтæ аргъуанæй фæндарастгондæй, уыдон цы- дысты Финикийыл æмæ Са- марийыл æмæ сын дзырдтой муртаттæ кæй раздæхтысты, уый тыххæй, æмæ æфсы- мæртæм æппæтмæ æвзæрын кодтой стыр циндзинад. 4 Иерусалиммæ æрбацæу- гæйæ та, уыдон райста ар- гъуан Апостолтимæ æмæ пресвитертимæ, æмæ фехъу- сын кодтой æппæт дæр, Хуы- цау семæ цы бакодта, æмæ куыд байгом кодта муртат- тæн уырнындзинады дуар. 5 Уæд сыстадысты иутæ фарисейты мæнг ахуырадæй ^ЫСТЫЧ 22 Пс. 33, 20, Мтф. 7, 14; Лук. 13, 24; 2 Тим. 3, 12; Рарг 14, 12. 26 Ап. к 13, 2. Сæр 15 1 Гал. 2, 3-4;5,2; Фил. 3, 3. 243
Сæр 15 КУЫСТЫТÆ раздæхæг баууæндджытæй æмæ дзырдтой муртатты кæй хъæуы сунæт кæнын, æмæ фæдзæхсын уыдонæн Мои- сейы закъон цæмæй æххæст кæной. 6 Апостолтæ æмæ пресви- тертæ æрæмбырд сты, равза- рынмæ уыцы хъуыддаг. 7 Бирæ тæрхæтты фæстæ Петр сыстгæйæ, загъта уы- донæн: лæгтæ, æфсымæртæ! сымах зонут, Хуыцау фыц- цаг бонтæй махæй кæй рав- зæрста мæн, цæмæй мæ дзы- хæй муртаттæ фехъусой Евангелийы дзырд æмæ бау- уæндой; 8 Æмæ Зæрдæтæуынæг Хуыцау ратта уыдонæн æв- дисæнад, ралæвар кæнгæйæ уыдонæн Сыгъдæг Уды, куыд махæн, 9 Æмæ нæ сæвæрдта ница- вæр хицæндзинад мах æмæ уыдоны æхсæн, уырнындзи- надæй асыгъдæг кæнгæйæ сæ зæрдæтæ. 10 Цы фæлварут ныр сы- мах Хуыцауы, фæндгæйæ уæ ахуыргæнинæгты бæрзæйтыл сæвæрын æфсондз, кæцы нæ уыдис нæдæр нæ фыдæлты бон ахæссын, нæ мах? 11 Фæлæ мах æууæндæм Иесо Чырыстины хорз лæ- варæй фервæздзыстæм, уы- доны хуызæн. 12 Уæд басабыр æппæт æм- бырд æмæ хъуыстой Варна- вæ æмæ Павелмæ, кæцытæ дзырдтой Хуыцау уыдоны сæрты цы нысæнттæ æмæ диссæгтæ равдыста муртатты æхсæн, уыдоны тыххæй. 13 Уый фæстæ та уыдон 7 Ап. к 10,20,11, 12. 8 Пс. 7, 10; Ап. к. И, 15, 9 Ал к. 10, 43; 1 Кор. 1, 2 10 Мтф. 23, 4; Лук. 11, 46; Гал. 5, 1. 11 Гал. 3, 22; Еф. 2, 8; 2 Тим. 1, 9, Тит. 3: 4-5. 16 Ам 9. 11-12. 20 Уæв. 9, 4; Рац. 34, 15; Ап. к 21, 25; Ром. 1, 27; 1 Кор. 6, 15. куы басабыр сты, уæд рай- дыдта дзурын Иаков æмæ загъта: лæгтæ, æфсымæртæ! байхъусут мæнмæ: 14 Симон бамбарын кодта Хуыцау фыццагдæр куыд æркаст муртаттæм, цæмæй уыдонæй скæна адæм Иæхи номыл; 15 Æмæ аимæ разы сты пехуымпарты ныхæстæ дæр, фыст куыд у: 16 «Уый фæстæ аздæхдзы- нæн æмæ сараздзынæн Дави- ды хæлд скини, æмæ дзы хæлд цы æрцыд, уыдон, са- раздзынæн æмæ йæ барæвдз кæндзынæн, 17 Цæмæй бацагурой Хи- цауы иннæ адæймæгтæ æмæ æппæт адæмтæ, кæм æрцæуа хъуыстгонд Мæ ном, зæгъы Хицау, аразæг адон æппæт». 18 Зындгонд сты Хуыца- уæн Иæ æппæт хъуыддæгтæ æнустæй нырмæ. 19 Уымæ гæсгæ æз афтæ æнхъæл дæн æмæ нæ хъæуы, Хуыцаумæ цы муртаттæ здæхы, уыдон къуылымпы кæнын, 20 Фæлæ сæм ныффыс- сын, цæмæй сæхиуыл фæхæ- цой гуымирытæй чъизигæнд- тытæй, хæтындзинадæй, хæдмæл æмæ тугæй, æмæ цæ- мæй ма кæной иннæтæн, сæ- хицæн сæ цы нæ фæнды, уый: 21 Уымæн æмæ Моисейы закъонæн рагон мыггæгтæй æппæт сахарты дæр ис хъу- сынгæнджытæ æмæ каст цæ- уы æмбырдгæнæнты алы са- баты дæр. 22 Уæд Апостолтæ æмæ пресвитертæ æппæт аргъуа- 244
нимæ бауынаффæ кодтой, се ’хсæнæй равзæрстой лæгтæ, цæмæй сæ Павел æмæ Вар- навæимæ арвитой Антиохи- мæ, номхуындæй: Иудæйы, Варнавæ кæй хонынц, æмæ Силæйы, лæгты, æфсымæр- ты æхсæн сæргълæуджыты, 23 Ныффысгæйæ æмæ сæм ратгæйæ уыцы фыстæг: Апостолтæ æмæ пресвитертæ æмæ æфсымæртæ, кæцытæ сты Антиохийы, Сирийы æмæ Киликийы æфсымæр- тæм муртаттæй: цин кæнут. 24 Уымæн æмæ мах фе- хъуыстам, иуæй-иутæ, ма- хæй чи рацыд, сызмæстой сымах сæ ныхæстæй æмæ сдызæрдыг кодтой уæ удтæ, дзургæйæ, сунæт кæнын кæй æмбæлы æмæ æххæст кæнын закъон, кæцы мах уыдонæн нæ бафæдзæхстам; 25 Уæд мах, æрæмбырд уæвгæйæ, æмзæрдæйæ бауы- наффæ кодтам, равзарын лæгты æмæ сæ нæ уарзон Варнавæ æмæ Павелимæ сы- махмæ арвитын, 26 Адæймæгтимæ, кæцы- тæ сæ удтæ раттой нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы номыл. 27 Уæдæ мах арвыстам Иудæ æмæ Силæйы, кæцытæ уын бамбарын кæндзысты уыдон ныхасæй дæр. 28 Уымæн æмæ фæндон у Сыгъдæг Удæн æмæ махæн, нæ æвæрын сымахыл фылдæр ницавæр уаргъ, æнæмæнг цы хъæуы, уымæй уæлдай: 29 Уæхи уромут гуымиры- ты нывæндтæй æмæ тугæй, æмæ хæдмæл æмæ хæтын- дзинадæй, æмæ уæ уæхицæн | ГÆ Сæр 15 I цы нæ фæнды, уыдон искæ- мæн дæр ма фæндæд; адон æххæст кæнгæйæ хорз ба- кæндзыстут. Дзæбæх ут. 30 Æмæ æрвыстытæ æрба- цыдысты Антиохимæ æмæ, æрæмбырд кæнгæйæ адæмы, раттой фыстæг. 31 Уыдон та, бакæсгæйæ, сцин кодтой ацы амынддзи- надыл. 32 Иудæ æмæ Силæ, пе- хуымпартæ уæвгæйæ, пара- хат дзырдæй раттой амынд- дзинад æфсымæртæн æмæ сæ сфидар кодтой. 33 Цасдæр рæстæг уым фæуæвгæйæ, уыдон фарни- мæ уагъд уыдысты æфсы- мæртæй, Апостолтæм; 34 Фæлæ Силæ сфæнд код- та уым баззайын, (Иудæ та раздæхт Иерусалиммæ). 35 Павел æмæ Варнавæ та цардысты Антиохийы, ах- уыргæнгæйæ æмæ хъусын кæнгæйæ бирæ æндæртимæ Хицауы дзырд. 36 Цасдæр рæстæджы фæ- стæ Павел загъта Варнавæ- йæн: цæуæм ногæй, Хицауы дзырд кæм фехъусын код- там, уыцы сахартыл азилæм, бабæрæг кæнæм нæ æфсы- мæрты, куыд цæрынц уы- дон. 37 Варнавæйы фæндыд райсын йемæ Иоанны, но- мæй Марк, 38 Фæлæ Павелы нæ фæн- дыд райсын Памфилийы уы- донæй баззайæджы æмæ се~ мæ нæцæуæджы хъуыддаг- мæ, кæцымæ уыдысты æр- выст. 39 Ардыгæй æрцыд маст ЛЫСТЬП 32 Ап. к. 14, 22 37 Ап. к. 12, 12; Кол. 4, 10. 38 Ал. к. 13, 13. 245
Сæр 15, 16 КУЫСТЫТÆ æмæ кæрæдзийæ фæхицæн сты; æмæ Варнавæ райсгæйæ Маркы, аленк кодта Кипрмæ; 40 Павел та равзæрста йæ- хицæн Силæйы æмæ ацыдис, æфсымæртæй Хуыцауы ар- фæдзинадыл фæдзæхст уæв- гæйæ, 41 Æмæ цыдис Сири æмæ Киликийыл, аргъуанты фи- дар кæнгæйæ. СÆР 16 1 Павсл дыккаг хатт бæрæг кæны ар- гъуаитæ, Тимофейæн сунæт скæнын 6 Па- велмæ цæстылуайыны сæрты фæдзырд Максдоппйæ æмæ йæ араст Филиппмæ 11 Лидиайы саргъуыд æмæ йæ хæдзармæ райст Папслы йсмæ уæвджытимæ 16 Ку- сæг сылгоймаджы сдзæбæх — фæрсæг; Павел æмæ Силæйы фæнад æмæ æрцахст 25 Се суæгьд зæхризыны сæрты, ахæсто- пы хъахъхъæнæджы раздæхт. 35 Филип- пæй аиыд хæстон фæтæгты курдиатмæ гæсгæ Бахæццæ ис уый Дерви æмæ Листрæмæ. Æмæ мæнæ, уым уыд цавæрдæр ахуыргæнинаг, йæ ном Тимо- фей, кæцыйæн йæ мад уыд Йудейаг, баууæндæг, йæ фыд та Еллин, 2 Æмæ кæцыйы тыххæй æфсымæртæ æвдисæн лæу- уыдысты, Листрæ æмæ Ико- нийы уæвджытæ. 3 Павелы бафæндыд уый йемæ акæнын; æмæ йын су- нæт скодта Иудейты тых- хæй, кæцытæ уыдысты уы- цы рæтты; уымæн æмæ иуылдæр зыдтой йæ фыд Ел- лин кæй у. 4 Сахартыл цæугæйæ, уы- дон рæстытæн фæдзæхстой, цæмæй æххæст кæной Иеру- салимы Апостолтæ æмæ пресвите|г>тæ цы уынаффæтæ бакодтой, уыдон. 41 Ап. 14, 22. Сæр 16 1 Ром. 16, 21, Фил 2, 19; 1 Фсс 1, 1 3 1 Кор. 9, 20. 4 Ап 15, 28. 5 Æмæ аргъуантæ фидар кодтой уырнындзинадæй æмæ алыбон фылдæр кодтой нымæцæй. 6 Ацæугæйæ Фригийы уыл- ты æмæ Галатийаг бæстæ- йыл, уыдоны Сыгъдæг Уд нæ бауагъта хъусын кæнын дзырд Асийы. 7 Мисийы онг куы бахæц- цæ сты, уæд цæуинаг уы- дысты Вифанимæ; фæлæ Уд нæ бауагъта уыдоны. 8 Мисийæ аивгъуыйгæйæ уыдон æрхызтысты Троа- дæмæ. 9 Æмæ Павел æхсæвы федта æндарг: йæ разы æр- балæууыд цавæрдæр Маке- донийаг лæг, кургæйæ æмæ дзургæйæ: æрцу Македони- мæ æмæ нын баххуыс кæн. 10 Ацы æндаргы фæстæ, мах уыцы сахат сфæнд код- там Македонимæ ацæуын, бамбаргæйæ Хицау кæй си- ды махмæ, цæмæй уым хорз уацхъуыд хъусын кæнæм. 11 Æмæ афтæ Троадæйæ араст уæвгæйæ, раст бахæц- цæ стæм Самофракимæ, ин- нæ бон та Неаполмæ, 12 Уырдыгæй та Филипп- мæ: уый у фыццаг сахар Ма- кедонийы уыцы хайы, коло- ни; ацы сахары фестæм цал- дæр боны. 13 Сабатбон та мах рацы- дыстæм сахары кæронмæ цæугæдонмæ, æгъдаумæ гæс- гæ уым уыд кувæн хæдзар, æмæ æрбадгæйæ ныхас код- там уым æрæмбырд уæвæг сылгоймæгтимæ. 14 Æмæ иу сылгоймаг Фи- атиры сахарæй, йæ ном Ли- 246
КУЫСТЫТÆ Сæр 16 диа, сырх хъуымац уæйгæ- нæг, Хицауæн кад дæттæг, хъуыста; æмæ йын Хицау байгом кодта йæ зæрдæ, цæ- мæй бамбара Павел цы дзырдта, уый. 15 Æмæ куы саргъуыдта йæхæдæг æмæ йæ хæдзарон- тæ, уæд куырдта махæй, дзургæйæ: кæд сымах мæн банымадтат иузæрдионыл Хицауæн, уæд бацæут мæ хæдзармæ æмæ цæрут мæн- мæ. Æмæ нæ сразы кодта. 16 Афтæ рауад æмæ ку- вæндонмæ куы цыдыстæм, фембæлд ныл иу фæсдзæуин (сылгоймаг), кæцы уыд ахст фæрсæг удæй, кæцы уыцы куыстæй бирæ пайда кодта йæ æлдæрттæн. 17 Павелы æмæ мах фæс- тæ цæугæйæ, уый хъæр код- та, дзургæйæ: ацы адæймæг- тæ сты Бæрзонд Хуыцауы цагъартæ, кæцытæ хъусын кæнынц махæн нрвæзындзи- нады фæндаг. 18 Уый афтæ кодта бирæ бонты. Павел смæсты уæв- гæйæ, аздæхт æмæ загъта удæн: Иесо Чырыстийы но- мæй бардзырд дæттын дæ- уæн рацу уымæй. Æмæ уыцы сахат уд рацыд. 19 Уæд йæ æлдæрттæ, фен- гæйæ кæй фесæфт сæ æф- тиаджы ныфс, фæлæбурдтой Павел æмæ Силæмæ, æмæ сæ акодтой фæзмæ сæргълæу- джытæм, 20 Æмæ, æрбакæнгæйæ уы- доны æфсæдты хицæуттæм, загътой: ацы адæм, Иудейтæ уæвгæйæ, змæнтынц нæ са- хар 18 Мтф. Ю, 1; Мрк. 1, 34,16,17. 22 2Кор. 11, 25; 1 Фсс. 2, 2. 26 Ап. к. 4, 31. 21 Æмæ хъусын кæнынц ахæм æгъдæуттæ, кæцытæ махæн, Ромæгтæн, нæдæр исын æмбæлы, нæдæр æх- хæст кæнын. 22 Адæм дæр сыл сыста- дысты; æфсæдты хицæуттæ та сæ дзауматæ æрыскъуын- гæйæ, лæдзджытæй нæмын кодтой уыдоны 23 Æмæ сын бирæ цæфтæ ратгæйæ, баппæрстой ахæс- тоны, бардзырд ратгæйæ ахæстон хъахъхъæнæгæн, тынг хъахъхъæнын уыдоны; 24 Ахæм бардзырд райс- гæйæ, уый баппæрста уыдо- ны мидаггаг ахæстонмæ, æмæ сын сæ къæхтыл хъада- мантæ бакодта. 25 Æмбисæхсæвмæ хæстæг Павел æмæ Силæ, кувгæйæ, Хуыцауæн кады зарæг код- той, ахæстытæ та сæм хъуы- стой. 26 Æвиппайды зæхх тынг банкъуысыдис, афтæ æмæ ахæстоны бындур базырзыр кодта; уыцы сахат байгом сты дуæрттæ иуылдæр æмæ сеппæтæн сæ бæттæнтæ фæ- лæмæгъ сты. 27 Ахæстоны хъахъхъæ- нæг та, райхъалуæвгæйæ æмæ фенгæйæ, ахæстоны дуæрттæ кæй сты гом, фел- вæста кард æмæ хъавыд йæ- хи амарынмæ, æнхъæлдта ахæстытæ алыгъдысты. 28 Фæлæ Павел схъæр кодта, хъæрæй дзургæйæ: дæхицæн мацы ракæн фыд- дзинадæй, уымæн æмæ мах иуылдæр ам стæм. 29 Уый ракуырдта рухс- гæнæн, батахт ахæстонмæ 247
Сæр 16, 17 КУ ризгæйæ æмæ æрхаудта Па- вел æмæ Силæмæ, 30 Æмæ сæ ракæнгæйæ æд- дæмæ, загъта: мæ æлдæрттæ! цы бакæнон, цæмæй фервæ- зон? 31 Уыдон та загътой: æу- уæнд Хицау Иесо Чырысти- йыл, æмæ фервæздзынæ ды æмæ дæ хæдзар иуылдæр. 32 Æмæ фехъусын кодтой Хицауы дзырд уымæн æмæ æппæт йæ хæдзары уæвджы- тæн. 33 Æмæ ракæнгæйæ уыдо- ны æхсæвы, уыцы сахат сæ цæфтæ ныхсадта, æмæ сар- гъуыдта æвæстиатæй йæхæ- дæг æмæ йæ хæдзары цæр- джытæ иуылдæр; 34 Æмæ сæ сæхимæ ба- кæнгæйæ, минас æрæвæрдта æмæ сцин кодта йæ æппæт хæдзаримæ, Хуыцауыл кæй I баууæндыд, ууыл. 35 Куы ’рбабон, уæд æф- сæдты хицæуттæ арвыстой сахары кусджыты зæгъын- мæ: ауадз уыцы адæмы. 36 Ахæстоны хъахъхъæн- джытæ уый тыххæй фехъу- сын кодтой Павелæн: æф- сæдты хицæуттæ æрбарвыс- той, цæмæй сымах ауадзæм; уæдæ ныр рацæут æмæ фар- нимæ цæут. 37 Фæлæ Павел загъта уыдонæн: мах, Ромаг адæй- мæгты, тæрхонгонд нæ уæв- гæйæ, адæмы раз надтой, æмæ нæ баппæрстой ахæсто- ны, ныр та нæ сусæгæй æр- витынц? нæ, уадз рацæуæнт æмæ нæ сæхæдæг ракæнæнт. 38 Сахары кусджытæ ра- дзырдтой уыцы ныхæстæ | |æфсæдты хицæуттæн, æмæ уыдон куы базыдтой Ромаг адæймæгтæ сты, уæд фæтар- стысты, 39 Æмæ, æрбацæугæйæ, хатыр ракуырдтой уыдонæй æмæ сæ ракæнгæйæ, куырд- той, цæмæй ацæуой сахарæй. 40 Уыдон та ахæстонæй рацæугæйæ, æрцыдысты Ли- диамæ æмæ, фенгæйæ æфсы- мæрты, ахуыр кодтой уыдо- ны, æмæ ацыдысты. СÆР 17 1 Павел хъусын кæны Фессалоникæйы æмбырдгæнæны; Иудейтæ сарæзтой сыс- тад Павел æмæ Свлæйы ныхмæ. 10 Всрн- йы бабæрæг; бирæтæбаууæндыдысты; Па- вел араст Афинмæ. 16 Павел хъусын кæны «Йесойы æмæ райгасдзинад». 22 Раныхас афинæгтæм ареопаджы; нывондхæссæн «æнæзонгæ Хуыцауæн». 32 Иуæй-иутæ худтысты, æпдæртæ баууæндыдысты. Ацæугæйæ уыдон Амфи- пол æмæ Аполлонийыл æрцыдысты Фессалоникæ- мæ, Иудейты æмбырдгæнæн кæм уыд. 2 Павел йæ æгъдаумæ гæс- гæ бацыд уыдонмæ, æмæ æр- тæ сабаты ныхас кодта семæ Фыстытæй, 3 Æргомгæнгæйæ æмæ æв- дисгæйæ уыдонæн Чырысти- йы кæй хъуыд ахæссын ту- хæнтæ æмæ мæрдтæй райгас уæвын, æмæ уыцы Чырысти кæй у Иесо, Кæцыйы тыххæй æз хъусын кæнын сымахæн. 4 Æмæ иуæй-иутæ уыдо- нæй баууæндыдысты, æмæ æрбаиу сты Павел æмæ Си- лæимæ, куыд Еллинтæй, Хуы- цауæн кад кæнджытæй, тынг бирæ, афтæ зындгонд сыл- гоймæгтæй дæр гыццыл нæ. 5 Фæлæ нæбаууæндæг Иу- Ъ1СТЬП 31 Мрк. 16, 16 37 Ап. к. 22, 25. Сæр 17 ЗПс 21. 7, Ис. 50, 6, 53, 3, Дан 9, 24; Мтф 16, 21; Мрк. 8, 31; Лук 9, 22 248
КУЫСТЫТÆ Сæр 17 дейтæ смæсты уæвгæйæ, ра- кодтой фæзæй иуæй-иу æнаккаг адæмты æмæ змæс- той сахар, æмæ къордæй Иа- соны хæдзармæ æрцыдысты æмæ домдтой, цæмæй сæ ра- кæной адæммæ. 6 Уыдоны не ссаргæйæ, Иасоны æмæ æфсымæртæй кæйдæрты акодтой сахары сæргълæуджытæм, хъæргæн- гæ, ацы æппæт дунейы змæнтджытæ æрбацыдысты ардæм дæр, 7 Иасон та сæ райста; æмæ уыдон алцыдæр кæнынц ке- сæры бардзырдты ныхмæ, æндæры паддзах хонгæйæ, Йесойы. 8 Æмæ мæты бафтыдтой адæмы æмæ сахары сæргъ- лæуджыты, чи хъуыста, уы- доны. 9 Фæлæ адон райстой Иа- сонæй æмæ иннæтæй æвди- сæнад æмæ сæ рауагътой. 10 Æфсымæртæ та æхсæ- вы æвæстиатæй арвыстой Павел æмæ Силæйы Веримæ, уырдæм бахæццæуæвгæйæ, бацыдысты Иудейты æм- бырдгæнæнмæ. 11 Ардыгæттæ æмбаргæ- дæр уыдысты Фессалони- кæгтæй: уыдон райстой ны- хас æппæт зæрдиагдзинадæй, алыбон дæр æвзаргæйæ Фыс- тытæ, æцæг афтæ у æви нæ; 12 Æмæ уыдонæй бирæтæ баууæндыдысты, æмæ Ел- линты кадджын сылгоймæг- тæй æмæ нæлгоймæгтæй дæр гыццыл нæ. 13 Фæлæ Фессалоникæйы Иудейтæ куы базыдтой, Па- вел Верийы дæр фехъусын 6 Ап. к 16, 20. 11 Ис 8, 20,34,16; Иоан. 5, 39; 1 Пст. 1, Ю; 1 Тим. 4, 16. 16 2Пет. 2, 8. кодта Хуыцауы дзырд, уæд æрцыдысты уырдæм дæр, адæмы знæт æмæ мæсты кæнгæйæ. 14 Уæд æфсымæртæ уыцы сахат ауагътой Павелы, цы- ма денджызмæ цæуы; Силæ æмæ Тимофей та уым базза- дысты. 15 Павелимæ цæуджытæ ахæццæ кодтой уый Афины онг æмæ, райсгæйæ фæ- дзæхст Силæ æмæ Тимофей- мæ, цæмæй уыдон тагъддæр æрцæуой уымæ, араст сты. 16 Уыдонмæ æнхъæлмæ кæсгæйæ Афины, Павел сыз- мæст удæй гуымирытæй чи байдзаг, уыцы сахары уын- дæй. 17 Æфтæ уый æмбырдгæ- нæны уынаффæ кодта Иу- дейтимæ æмæ Хуыцауæн кад дæтджытимæ, æмæ алыбон фæзы æмбæлджытимæ. 18 Иуæй-иутæ эпикурейаг æмæ стоикаг философтæй, райдыдтой быцæу кæнын йе- мæ; æмæ дзы иутæ дзырдтой: «цы фæнды зæгъын ацы аф- тид ныхасгæнæджы?», ин- нæтæ та: «афтæ зыны, цыма уац хъусын кæны æцæгæлон хуыцæутты тыххæй», уымæн æмæ уый хорз уацхъуыд хъу- сын кодта уыдонæн Иесойы æмæ райгасдзинады тыххæй. 19 Æмæ, æрцахсгæйæ уый, æркодтой тæрхондонмæ æмæ дзырдтой: махæн нæ бон у базонын, цавæр ног ахуырад хъусын кæныс ды? 20 Уымæн æмæ цыдæр æнахуыр хъусын кæныс нæ хъустæн; æмæ нæ фæнды ба- зонын, цы у уый? 249
Сæр 17, 18 К* 21 Афинæгтæ та сеппæт æмæ уым цы æндæр бæстæг- тæ цард, никуы æрвыстой рæстæг афтæ æхсызгонæй, куыд дзурын æмæ хъусын исты ног. 22 Æмæ слæугæйæ Павел тæрхондоны астæу, загъта: Афинæгтæ! Æппæтæй дæр уынын æз, сымах кæй стут тынг дингæнджытæ; 23 Уымæн æмæ азилгæйæ æмæ фенгæйæ уæ сыгъдæг рæттæ, æз ссардтон нывонд- хæссæн, кæцыйыл ис фыст: «æнæзонгæ Хуыцауæн». Гъе Уый, Кæцыйы сымах нæ зон- гæйæ, нымайут, æз хъусын кæнын сымахæн: 24 Хуыцау, дуне æмæ дзы æппæт цы ис, уый скæнæг, Уый уæвгæйæ арв æмæ зæх- хы Хицау, нæ цæры къухæй- конд кувæндæтты. 25 Æмæ нæ домы адæйма- джы къухтæй кæстæриуæг, куыд исты хъуаг уæвæг, Иæ- хæдæг дæтгæйæ æппæтæн цард æмæ улæфт æмæ æп- пæтдæр; 26 Иу тугæй Уый равзæ- рын кодта æппæт адæмы мыггаг, æппæт зæххы цæс- гомыл цæрынмæ, снысан кæнгæйæ раздæр бæрæггонд рæстæджытæ æмæ сæ цæрæн бынæтты арæнтæ, 27 Цæмæй уыдон агурой Хуыцауы, нæ банкъардзыс- ты мыййаг Уый, æмæ не ссардзысты мыййаг, уæвгæ Уый дард нæу махæй алкæ- мæй дæр: 28 Уымæн æмæ мах Уымæй цæрæм æмæ змæлæм, æмæ стæм, уæ æмдзæвгæ фыс-1 |джытæй иутæ куыд дзырд- той: «Мах Уый мыггаг». 29 Уæдæ мах уæвгæйæ Хуыцауы мыггаг, не ’мбæлы хъуыды кæнын, Хуыцаудзи- над у сызгъæрины хуызæн, кæнæ æвзисты, кæнæ дуры хуызæн, кæцы райсы хуыз адæймаджы аивадæй æмæ æрхъу ыдыдзинадæй. 30 Æмæ афтæ, ныууадз- гæйæ нæзоныны рæстæджы- тæ, Хуыцау ныр бардзырд дæтты адæм сеппæтæн, алы- ран фæсмон фæкæнынмæ; 31 Уымæн æмæ Уый сбæ- рæг кодта бон, кæцыйы ду- нейæн раст тæрхон кæн- дзæн, Уымæй раздæр бæрæг- гонд Лæджы сæрты, ратгæ- йæ бæлвырдгæнæн æппæтæн дæр, мæрттæй Уый райгас кæнгæйæ. 32 Райгасдзинады тыххæй фехъусгæйæ, иутæ хынджы- лæг кодтой, иннæтæ та дзыр- дтой: уый тыххæй дæм бай- хъусдзыстæм æндæр рæстæг. 33 Æмæ Павел рацыд уы- доны æхсæнæй. 34 Иуæй-иу лæгтæ та, уы- мæ æрбалæугæйæ, баууæнды- дысты; се ’хсæн уыдис Дио- ниси, Ареопагæй æмæ сыл- гоймаг, йæ ном Дамар, æмæ æндæртæ семæ. СÆР 18 1 Павслы куыст Коринфы афæдз æмæ æрдæг; Крисп. 12 Æндæр бæсты минæ- вар Галлион асырдта Иудсйты, Павелыл хъастгæнджыты. 18 Павелы раэдæхт Си- римæ; уырдыгæй Галатимæ æмæ Фриги- мæ. 24 Аполлос Ефссы. Уый фæстæ Павел, ныу- уадзгæйæ Афины, æр- цыд Коринфмæ; ^ЫСТЫЧ 24 Уæв. 1, 1; Пс. 8, 2; 32, 6; Ап. к 7, 48. 25 Иов. 12, 10; Пс. 20, 5; 26, 1; 35, 7; 49, 9; Ис. 42,5. 29 Ис. 40, 18. 30 Ром. 3, 12; Еф. 1, 9; 3, 5, Кол. 1, 26. 31 Ап. к. 2, 24; 3, 15; 4, 10; 13, 30; Ром. 6, 4, 14, 9. 250
2 Æмæ уым, ссаргæйæ иу Иудейаджы, йæ ном Акилæ, гуырдæй Понтийаг, æрæджы ’рцæуæг Италийæ æмæ йæ ус Прискиллæйы,— уымæн æмæ Клавдий бардзырд рат- та æппæт Иудейтæн Ромæй ацæуынмæ,— уыдонмæ æр- бацыд, 3 Æмæ сæ куыст иухуызон кæй уыд, уымæ гæсгæ уы- донмæ баззад æмæ куыста: сæ куыст та уыд цатыртæ кæнын. 4 Алы сабаты дæр уый дзырдта æмбырдгæнæны æмæ амыдта Иудейтæн æмæ Еллинтæн. 5 Фæлæ Македонийæ куы æрцыдысты Силæ æмæ Ти- мофей, уæд Павел удæй æр- выст уыд цæмæй æвдисæн лæууа Иудейтæн, Иесо кæй у Чырысти. 6 Фæлæ уыдон фыддзырд кæй кодтой æмæ ныхмæ кæй уыдысты, уæд уый йæ дзау- матæ ацæгъдгæйæ, загъта уыдонæн: уæ туг уæхи сæр- тыл; æз сыгъдæг дæн; ны- рæй фæстæмæ цæуын мур- таттæм. 7 Æмæ ацыд уырдыгæй æмæ æрцыд кæцыдæр Хуы- цауы нымайæгмæ, йæ ном Иуст, кæцыйы хæдзар уыд æмбырдгæнæны раз. 8 Кувæндоны сæргълæу- уæг Крисп та баууæндыд Хицауыл йæ æппæт хæдза- римæ, æмæ ма Коринфæгтæй бирæтæ, хъусгæйæ баууæн- дыдысты æмæ аргъуыдтой. 9 Хицау та æндаргы æхсæ- вы загъта Павелæн: ма тæрс, фæлæ дзур æмæ ма æнцай, | ГÆ Сæр 18 I 10 Уымæн æмæ Æз демæ, æмæ дын фыддзинад ничи ба- кæндзæн; уымæн æмæ ацы сахары Мæнæн бирæ адæм ис. 11 Æмæ уым баззад афæдз æмæ æхсæз мæйы, ахуыр кæнгæйæ уыдоны Хуыцауы дзырдыл. 12 Уый фæстæ æндæр бæс- ты минæвар Галлионы рæс- тæджы Ахайы, Иудейтæ æм- зондæй балæбурдтой Павел- мæ æмæ йæ æрбакодтой тæр- хонгæнæнмæ, | 13 Дзургæйæ, уый кæй ах- уыр кæны адæмы Хуыцауæн кад дæттыныл, закъонмæ нæ кæсгæйæ. 14 Павел та дзурынмæ куы хъавыд, уæд Галлион загъта Иудейтæн: Иудейтæ! ам исты æфхæрддзинад куы уаид, кæнæ исты фыдвæнд, уæд мын уаид æфсон сымах- мæ байхъусынæн; 15 Фæлæ быцæу куы цæ- уы ахуырадыл æмæ нæмттыл æмæ уæ закъоныл, уæд уæ- хæдæг æвзарут: мæн нæ фæн- ды уым тæрхонгæнæг уæвын. 16 Æмæ сæ атардта тæр- хондонæй. 17 Еллинтæ та иуылдæр, æрцахсгæйæ кувæндоны сæргълæууæг Сосфены, над- той уый тæрхондоны раз; æмæ Галлион гыццылдæр ууыл нæ батыхст. 18 Павел ма фаг бонтæ фæуæвгæйæ уым, æфсымæр- тæн хæрзбон загъта æмæ аленк кодта Сиримæ,— æмæ йемæ Акилæ æмæ Прискил- лæ,— алвынгæйæ йæ сæр Кенхрейы; дзырд лæвæрдмæ гæсгæ. ЛЫСТЫЧ IСæр 18 2 Ром. 16, 3; 2 Тим. 4, 19. 3 Ап к. 20, 34; 1 Кор. 4, 12;1Фес. 2, 9; 2 Фес. 3, 8. 5 Ап. к. 17, 14. 6 Иез. 3, 19; Мтф. Ю, 14; Ап. к. 13:46,51; 20, 26 8 1 Кор. 1, 14. 9 Ис. 62, 1; Ап к. 23, 11. 10 Иер. 1, 19, Мтф. 28, 20. 15 Ап. 23, 29. 17 1 Кор. 1, 1. 18 Ным. 6, 18, Ап. к. 21, 24. 251
Сæр 18, 19 КУ 19 Ефесмæ бахæццæ уæв- гæйæ, уыдон уым ныууагъ- та, æмæ йæхæдæг бацыд æм- бырдгæнæнмæ æмæ уынаф- фæ кодта Иудейтимæ. 20 Куы йæ куырдтой уы- дон, цæмæй уый фылдæр уым фæуа, уæд уый не сразы, 21 Æмæ сын хæрзбон за- гъта, дзургæйæ: мæн хъæуы æнæмæнг арвитын цы бæ- рæгбон æрбацæуы, уый Ие- русалимы; сымахмæ та раз- дæхдзынæн фæстæмæ, Хуы- цауæн фæндон куы уа, уæд. Æмæ ацыд Ефесæй; (Акилæ æмæ Прискиллæ та баззады- сты Ефесы). 22 Кесарийы фæуæвгæйæ, уый æрбацыд Иерусалиммæ, саламтæ ратта аргъуанæн æмæ ацыд Антиохимæ, 23 Æмæ фæуæвгæйæ цас- дæр рæстæг уым, рацыд æмæ цыд кæрæдзийы фæдыл Галатийы æмæ Фригийы бæстæтыл, фидар кæнгæйæ ахуыргæнинæгты иуылдæр. 24 Иу чидæр Иудейаг, йæ ном Аполллос, Александри- йаг, дзурынмæ рæвдз лæг æмæ Фыстытæ хорз зонæг, æрцыд Ефесмæ; 25 Уый уыд ахуыргонд Хицауы фæндаджы райда- йæнтыл, æмæ удæй судзгæ- йæ, дзырдта æмæ ахуыр код- та Хицауы тыххæй раст, зонгæйæ æрмæст Иоанны ар- гъуыды тыххæй. 26 Уый райдыдта уæндо- нæй дзурын æмбырдгæнæны. Акилæ æмæ Прискиллæ, фе- хъусгæйæ уый, æрбакодтой æмæ йын бæлвырдæй бамба- рын кодтой Хицауы фæндаг. 27 Фæлæ уый куы сфæнд кодта Ахаймæ цæуын, уæд æфсымæртæ арвыстой уымы ахуыргæнинæгтæм, сæ зæр- дæ здахгæйæ, уый райсын- мæ; æмæ уый уырдæм куы бацыд, уæд тынг æххуыс кодта уырнджытæн арфæ- дзинадæй: 28 Уымæн æмæ уый тынг ныхмæ лæууыд Иудейтæм æппæт адæмы раз, бæлвырд кæнгæйæ Фыстытæй, Иесо кæй у Чырысти. СÆР 19 1 Павел Ефесы ссардта ахуыргæнинэег- тæ, Сыгьдæг Уды чи нэе зыдта; ахуыр сæ кæны æмæ сыл аргъауы. 13 Хæйрæ- джджыиы фæлæбурд Иудейаг кæлæнгæн- джытæм; кæлæпгæпджыты зынаргъ чип- гуыты басыгьд. 21 Павелы пълалтæ дард- дæр бабæрæг кæныны тыххæй. 23 Ефе- сæгты сызмæст æвзнсткуыст1æнæг Ди- митрийы разамындæй. Аполлосы Коринфы уæвы- ны рæстæг, Павел, азилгæйæ уæллаг бæстæтыл, æрцыд Ефесмæ, æмæ ссар- гæйæ уым иуæй-иу ахуыргæ- нинæгты, 2 Загъта уыдонæн: бау- уæндгæйæ райстат сымах Сыгъдæг Уды? Уыдон та йын загътой: Сыгъдæг Уд кæй ис, уый мах хъусгæ дæр никуы фæкодтам. 3 Уый сын загъта: уæдæ цæй номæй саргъуыдтат сы- мах? Уыдон загътой: Иоан- ны аргъуыдæй. 4 Павел загъта: Иоанн ар- гъуыдта фæсмондзинады ар- гъуыдæй, дзургæйæ адæмæн, цæмæй æууæндой йæ фæстæ Æрцæуæгыл, ома Иесо Чы- рыстийыл. 5 Уый фехъусгæйæ уыдон, ^ЫСТЬП 21 Иак 4, 15, 1 Кор 4, 19 24 1 Кор. 1, 12; 16, 12. 25 Ап к. 19, 3; Ром 12, 11. Сæр 19 1 Ап. 18, 21 2 Иоан 7, 39. 4 Мтф 3, 11, Мрк. 1,8; Лук. 3, 16; Иоал 1, 26; Ап. к 1, 5. 252
аргъуыд райстой Хицау Ие- сойы номæй, 6 Æмæ сыл Павел йæ къухтæ куы сæвæрдта, уы- доныл æрцыд Сыгъдæг Уд, æмæ райдыдтой дзурын уы- дон æндæр æвзæгтæй, æмæ пехуымпариуæг кæнын. 7 Уыдон сеппæт уыдысты дыууадæс адæймагмæ ’ввахс. 8 Æмбырдгæнæнмæ ба- цæугæйæ, уый æдасæй хъу- сын кодта, æртæ мæйы ны- хас кæнгæйæ æмæ бæлвырд кæнгæйæ Хуыцауы Паддза- хады тыххæй. 9 Фæлæ иуæй-иутæ кæй стызмæг сты æмæ не ’ууæн- дыдысты, фаудтой адæмы раз Хицауы фæндаг, уæд сæ уый ныууагъта, фæхицæн кодта ахуыргæнинæгты æмæ алыбон хъусын кодта кæцы- дæр Тираны скъолайы. 10 Афтæ уыд дыууæ азы онг æмæ Асийы цæрджытæ иуылдæр фехъуыстой Хицау Иесойы тыххæй, куыд Иу- дейтæ, афтæ Еллинтæ дæр. 11 Хуыцау та гыццыл дис- сæгтæ нæ кодта Павелы къухтæй, 12 Афтæ æмæ, рынчынтыл æвæрдтой кæлмæрзæнтæ æмæ рон йæ буарæй, æмæ-иу сæ низтæ банцадысты, æмæ- иу æнæсыгъдæг удтæ рацы- дысты уыдонæй. 13 Суанг ма иутæ, Иудейаг хæтæгхуаг кæлæнгæнджы- тæй райдыдтой æнæсыгъдæг удтæй ахстытыл, пайда кæ- нын Хицау Иесойы номæй, дзургæйæ: сомы кæнын сы- махæн Иесойæ, Кæцыйы хъу- сын кæны Павел. ГÆ Сæр 19 14 Афтæ кодтой цавæрдæр Иудейаг хистæр сауджын Скевæйы авд фырты. 15 Фæлæ тызмæг уд загъ- та дзуаппæн: Иесойы зонын, Павел дæр мын зындгонд у, сымах та чи стут? 16 Æмæ сыл йæхи баппæр- ста тызмæг уд кæмæ уыд, уыцы адæймаг æмæ сыл фæ- уæлахиз уæвгæйæ, равдыста ахæм хъару, æмæ уыдон бæгънæджытæй æмæ цæф- тæй ралыгъдысты уыцы хæ- дзарæй. 17 Уый базыдтой Ефесы цæрæг æппæт Иудейтæ æмæ Еллинтæ, æмæ бацыд тас сеппæты, æмæ кадджынгонд уыд Хицау Иесойы ном; 18 Баууæндджытæй та би- рæтæ цыдысты, басæтгæйæ æмæ æргомгæнгæйæ сæ хъуыддæгтæ; 19 Кæлæнгæнджытæй та бирæтæ, æрæмбырд кæнгæ- йæ сæ чингуытæ, басыгътой уыдоны æппæты раз; сæ аргъ сын банымадтой æмæ уыдыс- ты фæндзай мин драхмæйы. 20 Ахæм хъаруимæ рæзыд æмæ фидар кодта Хицауы дзырд. 21 Уый куы сæххæст, уæд Павел сфæнд кодта удæй, Македони æмæ Ахайыл ацæу- гæйæ, цæуын Иерусалиммæ, зæгъгæйæ: уым фæуæвгæ- йæ, æз хъуамæ фенон Ром дæр. 22 Æмæ арвитгæйæ Маке- донимæ йæ кусджытæй дыу- уæйы, Тимофей æмæ Ерас- ты, йæхæдæг рæстæгмæ баз- зад Асийы. 23 Уыцы рæстæг гыццыл ’ЫСТЬП 6 Ап. к 8, 17. 10 2 Тим. 1, 15. 11 Мрк. 16, 20; Иоан. 14, 12. 15 Мрк. 1: 24, 34. 18 Мтф. 3, 6. 20 Ис. 55, 11; Ап к. 6, 7; 12, 24. 21 Ап. к. 28, 14; Ром. 1, 11. 253
Сæр 19 КУЫСТЫТÆ змæст не ’рцыд Хицауы фæн- даджы ныхмæ; 24 Уымæн æмæ иу лæг, æвзисты куыстгæнæг, йæ ном Димитри, кæцы кодта æвзис- тæй Артемиды кувæндæттæ, бирæ пайда хæссæг нывгæн- джытæн, 25 Æрæмбырд кæнгæйæ уыдон æмæ æндæр ахæм кус- джыты, загъта: æмбæлттæ! сымах зонут ацы куыстæй нæ хъæздыгдзинад кæй у, уый; 26 Афтæхмæй та сымах уы- нут æмæ хъусут, æрмæст Ефесы нæ, фæлæ æппæт Асийы дæр, уыцы Павел йæ æмбарындзинадæй кæй сзы- гъуыммæ кодта бирæ адæмы, дзургæйæ; адæймаджы къу- хæй конд цы цæуы, уыдон не сты хуыцæуттæ; 27 Уый та махæн тæссаг у уымæй, æрмæст нæ куыст æлгъагмæ æрцæуынæй нæ, фæлæ ма стыр хуыцау Арте- мидæйы кувæндон дæр ни- цыуал уыдзæн, æмæ æрхау- дзæн уый стырад, кæцы- йы нымайы æппæт Аси æмæ дуне. 28 Уымæ байхъусгæйæ, уыдон тынг смæсты сты æмæ хъæр кодтой, дзургæйæ: цыт- джын у Ефесы Артемидæ! 29 Æмæ сахар иуылдæр сызмæстис; æрцахсгæйæ Ма- кедониаг Гайы æмæ Арис- тархы, Павелы æмфæндаг- гонты, уыдон æмвæндæй ныййарц сты уынинагмæ. 30 Павелы та куы фæн- дыд адæмы ’хсæнмæ бацæ- уын, уæд æй ахуыргæнинæг- тæ нæ бауагътой; 31 Афтæ кæцыдæртæ Аси-1 26 Рац 20, 3; Лсв. 19, 4; Дык з. 5, 8, Пс. 96, 7, Ис. 40, 18, Иер. 10, 3, Авв 2, 18 29 Ап. к 16,19; 20, 4; Кол. 4, 10 33 1 Тим 1, 20, 2 Тим 4, 14. йы сæргълæуджытæй, йæ раздæры ’мбæлттæ, арвитгæ- йæ уымæ, куырдтой цæмæй уынинагмæ йæхи ма равдиса. 32 Афтæмæй иутæ хъæр кодтой иухуызон, иннæтæ та æндæр хуызон; уымæн æмæ æмбырд уыд æнæпълан æмæ сæ фылдæр зонгæ дæр нæ кодтой, цæй тыххæй æрæм- бырд сты. 33 Иудейты фæндонмæ гæсгæ, адæмы ’хсæнæй ра- кодтой Алыксандыры. Рат- гæйæ къухæй нысан, Алык- сандыры фæндыд дзурын адæммæ. 34 Иудейаг у уый куы ба- зыдтой, уæд æмхъæлæсæй хъæр кодтой дыууæ сахаты бæрц: цытджын у Ефесы Ар- темидæ! 35 Æгъдаумæ кæсæг та, басабыр кæнгæйæ адæмы, загъта: Ефесаг лæгтæ! чи нæ зоны Ефесы сахар кæй у ку- сæг цытджын хуыцау Арте- мидæ æмæ Диопетæйæн? 36 Æмæ кæд ууыл быцæу нæй, уæд æмбæлы сымахæн сабыр уæвын, нæ архайын рæузондæй; 37 Сымах та æркодтат ацы лæгты, кæцытæ нæдæр (Ар- темидæйы) кувæндонæй ис- ты адавтой, нæдæр уæ хуы- цауы фаудтой; 38 Кæд Димитри æмæ иннæ нывгæнджытæм исты хъаст ис искæуыл, уæд ис тæрхоны æмбырдтæ, æмæ барджын минæвæрдтæ: уадз кæрæдзиуыл хъаст кæнæнт; 39 Кæд æндæр истытæ агу- рут, уæд уыдон та æвзæрст уыдзысты закъоны æмбырды; 254
40 Уымæн ссМЖ МаХ СТсЕМ тæссаг уавæры — ныр æр- цæуæг змæсты тыххæй ах- хосджынтæй уæвын, уымæн æмæ нæй ницавæр æфсон, кæцыйæ мах бафæразиккам сраст кæнын ахæм æмбырд. Афтæ зæгъгæйæ, уый ауагъ- та æмбырд. СÆР 20 1 Павелы фæндаг Македони æмæ Гре- къы уылты. Ефтихы райгас Троадæйы. 13 Павелы балцы райдайæн Исрусалим- мæ. 17 Йæ дзырд Милиты Ефссаг ирес- витертæм; сæ хæрзбон зæгьын. Змæст банцайыны фæстæ Павел, фæдзургæйæ ах- уыргæнинæгтæм æмæ сын ратгæйæ амынддзинæдтæ æмæ сын хæрзбон зæгъгæ- йæ, рацыд æмæ ацыд Маке- донимæ. 2 Азилгæйæ уыцы бынæт- тыл уырнджытæн ратгæйæ бирæ амынддзинæдтæ, ра- цыд æмæ ацыд Елладæмæ; 3 Уым фæцис уый æртæ мæйы; Иудейтæй уый ныхмæ сконд змæсты тыххæй уый куы фæндыд ацæуын Сири- мæ, уæд æрцыд йæ хъуыды- йы раздæхын Македонийыл. 4 Асийы онг йемæ цыдыс- ты Сосипатр Пирры фырт, Вериаг æмæ Фессалоникæг- тæй Аристарх æмæ Секунд, æмæ Гай Дервиаг æмæ Ти- мофей, æмæ Асийæгтæ Ти- хик æмæ Трофим. 5 Уыдон разæй ацæугæйæ, Троадæйы æнхъæлмæ кас- тысты махмæ. 6 Мах та æнæнхъизæн бонты фæстæ аленк кодтам Филиппæй æмæ фондз бон- мæ бахæццæ стæм уыдонмæ | Сæр 19, 20 Троадæмæ, кæм фестæм авд боны. 7 Къуырийы фыццаг бон та, ахуыргæнинæгтæ куы æрæмбырд сты дзулсастмæ, Павел, фæнд кæнгæйæ араст уæвын уый фæстæ бон, ны- хас кодта уыдонимæ æмæ ны- хас ахаста æмбисæхсæвмæ. 8 Хæдзары, мах кæм æр- æмбырд стæм, уыд фаг рухс- гæнæнтæ. 9 Павелы дæргъвæтин ны- хасы рæстæг, иу лæппу йæ ном Евтих, бадгæйæ рудзын- гыл тарф фынæй бацис, æмæ фæцудгæйæ фынæйæ, рахауд æртыккаг цæрæнæй æмæ йæ мардæй систой. 10 Павел, æрцæугæйæ, ныддæлгом ууыл æмæ йæ ныхъхъæбыс кæнгæйæ, загъ- та: ма тыхсут; уымæн æмæ йæ уд йæ мидæг ис. 11 Ссæугæйæ та æмæ æр- сæтгæйæ дзул æмæ бахæр- гæйæ, бирæ ныхас фæкодта суанг сæуæхсидмæ æмæ уый фæстæ рацыд. 12 Уалынмæ лæппуйы æр- бакодтой æгасæй æмæ гыц- цыл рæвдыд нæ уыдысты. 13 Мах ацыдыстæм разæй наумæ æмæ аленк кодтам Ас- смæ, цæмæй ракæнæм уыр- дыгæй Павелы; уымæн æмæ нын афтæ бардзырд ратта, йæхæдæг та хъавыд фистæ- гæй цæуынмæ. 14 Уый махимæ Ассы куы баиу, уæд, æй ракæнгæйæ, мах æрбацыдыстæм Митили- нæмæ. 15 Уырдыгæй аленк кæн- гæйæ, иннæ бон мах æрлæу- уыдыстæм Хиосы комкоммæ, ^ЫСТЬГ Сæр 20 4 Ап. к. 19,29; 27, 2. 7 Ап. к. 2, 46; 1 Кор. 10, 16. ЫСТЫТÆ 255
Сæр 20 К> иннæ бон та балæууыдыстæм Самосы былмæ æмæ, фæуæв- гæйæ Трогилийы, иннæ бон æрбацыдыстæм Милитмæ; 16 Уымæн æмæ Павел ахъуыды кодта Ефесы иу- вæрсты ацæуын, цæмæй ма бафæстиат уа Асийы,— уы- мæн æмæ уый тагъд кодта, кæд гæнæн ис, фæндзайæм боны уæвын Иерусалимы. 17 Милитæй та арвитгæйæ Ефесмæ, уый фæдзырдта ар- гъуаны пресвитертæм, 18 Æмæ йæм уыдон куы æрбацыдысты, уæд сын уый загъта: сымах зонут, æз фыццаг бонæй, куы æрба- цыдтæн Асимæ, уæдæй ныр- мæ уыдтæн сымахимæ, 19 Кусгæйæ Хицауæн æп- пæт сабыр зондæй æмæ бирæ цæссыгтимæ, фæлварæнты æхсæн, Иудейты фыдвæн- дæтты тыххæй, кæцытæ мæ- ныл æрцыдысты; 20 Æз кæй ницы ауагътон пайдайагæй, цæй тыххæй уын нæ хъусын кодтаин æмæ цæуыл нæ ахуыр код- таин сымах æппæт адæмы æхсæн æмæ хæдзæртты, 21 Иудейтæн æмæ Еллин- тæн хъусын кæнгæйæ фæс- мондзинад Хуыцауы раз æмæ нæ Хицау Иесо Чырыс- тийыл уырнындзинад. 22 Æмæ мæнæ ныр æз Удæй разæнгардæй цæуын Иерусалиммæ, нæ зонгæйæ, уым мыл цы сæмбæлдзæн; 23 Æрмæст Сыгъдæг Уд æппæт сахарты æвдисæн лæууы, дзургæйæ, ахæстон æмæ мæм зындзинæдтæ кæй æнхъæлмæ кæсынц. | ГÆ I 24 Фæлæ æз ницæмæ кæ- сын, æмæ нæ кæнын аргъ мæ цардæн, æрмæст цингæн- гæйæ куы сæххæст кæнин мæ фæндаг æмæ куыст, кæ- цы райстон æз Хицау Ие- сойæ, хъусын кæнын Хуы- цауы хорз лæвары Евангелн. 25 Æмæ ныр, мæнæ, æз зонын, мæ цæсгом кæй нал фендзыстут сымах иуылдæр, кæцыты æхсæн цыдтæн æз, Хуыцауы Паддзахад хъусын кæнгæйæ. 26 Уымæ гæсгæ сымахæн абон æвдисæн лæууын, æз кæй дæн сыгъдæг æппæты тугæй дæр; 27 Уымæн æмæ æз нæ ауагътон фадат хъусын кæ- нынæн сымахæн Хуыцауы æппæт фæндон. 28 Уæдæ хъахъхъæнут уæ- хи æмæ æппæт дзуг, кæцы- йæн Сыгъдæг Уд сымах сæ- вæрдта хъахъхъæнджытæй, хизын Хицау Хуыцауы Ар- гъуан, кæцыйы Уый ссардта Иæхицæн Иæ тугæй. 29 Уымæн æмæ æз зонын, мæ ацыды фæстæ уæм кæй æрбацæудзысты хъæхъхъаг бирæгътæ, дзугæн тæригъæд чи нæ кæны; 30 Æмæ сымахæн уæхи- цæй сыстдзысты адæм, кæ- цытæ дзурдзысты мæнг, цæ- мæй ахуыргæнинæгты акæ- ной сæ фæдыл. 31 Уымæ гæсгæ хъæлдзæг ут, уæ зæрдыл даргæйæ, æз уæ æртæ азы æхсæвæй бо- нæй, æнæбанцайгæйæ, цæс- сыгимæ алкæйы дæр сыма- хæй кæй ахуыр кодтон. 32 Æмæ ныр дæттын сы- /ЫСТЫЧ 18 Ап. к. 19, 9. 21 Лук. 24, 47. 23 Ап. к. 9, 16; 21, 11; 1 Фес. 3, 3. 24 Ап. к. 21, 13, Ром. 8, 35; Гал 1, 1; Кол. 1, 24, Тит. 1, 3 26 Исз. 33, 9, Ап. к 18, 6. 27 Лук. 7, 30; Еф. 1, 11. 28 Ис 53, 12; Иоам. 21, 15, 1 Пет. 5, 2; Ром. 3, 25. 29 Мтф. 7, 15; 2 Пет. 2, 1. 31 Мтф. 25, 13; Дзут. 13, 17. 32 Еф 1, 8 256
КУЫСТЫТÆ Сæр 20, 21 мах, æфсымæртæ, Хуыцау- мæ æмæ Йæ хорз лæвары дзырдмæ, Кæцыйы бон у сы- мах фылдæр сахуыр кæнын æмæ бынтæ раттын æппæт рухсгæндтытимæ. 33 Нæдæр æвзист, нæдæр сызгъæрин, нæдæр дзауматæ мæн никæмæй бафæндыд: 34 Уæхæдæг зонут, мæнæн æмæ мемæ чи уыд уыдонæн нæ хъуагдзинадæн куыстой мæ ацы къухтæ. 35 Алцæмæй дæр уын æз равдыстон, афтæ фыдæбон кæнгæйæ хъæуы кæсын лæ- мæгътæм æмæ зæрдыл дарут Хицау Иесойы дзырдтæ, уы- мæн æмæ Уый Иæхæдæг за- гъта: райсынæй амондджын- дæр хъуыддаг у раттын. 36 Адон зæгъгæйæ, уый æр- лæууыд йæ уæрджытыл æмæ сеппæтимæ дæр бакуывта. 37 Уæд иуылдæр тынг скуыдтой, Павелыл ныттых- стысты æмæ йын пъатæ код- той, 38 Хъыг кæнгæйæ, уæл- дайдæр сын загъд цы ныхас уыд, йæ цæсгом ын кæй нал фендзысты, уый тыххæй. Æмæ йæ афæндараст кодтой науы онг. СÆР21 1 Павелы балц фæкъуылымпы Тиры. 7 Кесарийы Агав рагзагьд кæны Павелы æрцахст. 15 Павслы æрцыд Исрусалиммæ æмæ прссвитертимæ æмбырд. 20 Уыдоны уынаффæ Павелæн Иудейаг æгъдау хъа- хъхъæныны тыххæй. 27 Павелы Ромаг æфсæддонтæ баиргъæвтой кувæндоны иу- дейты къордæй. 37 Адæммæ дзурыны бар раттын. Мах та уыдонæй фæхицæн уæвгæйæ, куы аленк кодтам, уæд комкоммæ æр- зз 1 Пад. 12, 3. 34 Ап. к 18, 3; 1 Кор. 4, 12; 1 Фес. 2, 9; 2 Фсс 3, 8. 35 Лук. 6, 38;* 18, 22. Сæр 21 4 Ап. к. 20, 23. 5 Ап. к. 20, 36. 8 Ап. к. 6, 5. 9 Ап. к 2,17-18. бацыдыстæм Космæ, иннæ бон Родосмæ æмæ уырдыгæй Патарæмæ; 2 Æмæ ссаргæйæ нау, Фи- никимæ цæуæг, бацыдыстæм уымæ æмæ аленк кодтам. 3 Кипрмæ зынгæйæ æмæ йæ галиуырдыгæй ныууадз- гæйæ, мах ленк кодтам Си- римæ æмæ æрлæууыдыстæм Тиры, уымæн æмæ ам хъуы- дис науæй уаргъ райсын; 4 Æмæ ахуыргæнинæгты ссаргæйæ, уым фестæм авд боны; уыдон, Уд куыд æмба- рын кодта, афтæ дзырдтой Павелæн, цæмæй Иеруса- лиммæ ма ацæуа. 5 Уыцы бонтæ арвитгæйæ, рацыдыстæм мах æмæ ацы- дыстæм, æмæ мах фæнда- раст кодтой иуылдæр сæ ус- тытимæ æмæ сывæллæттимæ суанг сахары кæронмæ; бы- лыл та нæ зонгуытыл æр- лæугæйæ, бакуывтам. 6 Æмæ кæрæдзийæн хæрз- бон зæгъгæйæ, мах бахызты- стæм наумæ, уыдон та сæ- химæ аздæхтысты. 7 Мах та, æрбаленк кæн- гæйæ, Тирæй бахæццæ стæм Птолемаидæмæ, кæм æфсы- мæртæн салам дæтгæйæ, фестæм уыдонмæ иу бон. 8 Иннæ бон та Павел æмæ мах, йемæ уæвджытæ, ра- цæугæйæ, æрцыдыстæм Ке- саримæ æмæ, бацæугæйæ, хорз уацхъуыд хъусынгæнæг Филиппы хæдзармæ, авд диакъонæй иумæ, уымæ баз- задыстæм. 9 Уымæн уыдис цыппар чызджы пехуымпариуæг кæн- джытæ. 257
Сæр 21 КУЫСТЫТÆ 10 Цалынмæ мах уым уы- дыстæм бирæ бонты, Иудейæ æрцыд иу пехуымпар, йæ ном Агав, 11 Æмæ бацæугæйæ мах- мæ, райста Павелы рон, йæ къухтæ æмæ дзы къæхтæ сбæтгæйæ, загъта: Сыгъдæг Уд афтæ зæгъы: ацы рон кæй у, уыцы лæджы афтæ сбæтдзысты Иерусалимы Иу- дейтæ æмæ йæ ратдзысты муртатты къухтæм. 12 Мах та уый куы фе- хъуыстам, уæд мах æмæ уыр- дыгæттæ куырдтам, цæмæй уый ма цæуа Иерусалиммæ. 13 Фæлæ Павел дзуаппæн загъта: цы кусут сымах? цæ- мæн кæут æмæ сæттут мæ зæрдæ? мæн фæнды æрмæст ахст уæвын нæ, фæлæ цæт- тæ дæн амæлынмæ Иеруса- лимы Хицау Иесойы номы тыххæй. 14 Куы нæ уыд нæ бон уый сразы кæнын, уæд баса- быр стæм, зæгъгæйæ: уадз уæд Хицауы фæндон! 15 Уыцы бонты фæстæ, срæвдз кæнгæйæ, мах ацы- дыстæм Иерусалиммæ; 16 Махимæ цыдысты ах- уыргæнинæгтæй чидæртæ Кесарийæ, фæндараст кæн- гæйæ мах цавæрдæр рагон ахуыргæнинагмæ Кипраг Мнасонмæ, кæцымæ махæн уыд цæрæн бынат. 17 Нæ æрхæццæйы Иеру- салиммæ, æфсымæртæ æх- сызгонæй райстой мах. 18 Дыккаг бон Павел ма- химæ æрцыд Иаковмæ; æр- бацыдысты пресвитертæ дæр иуылдæр. ЮАп.к. 11, 28. 11 Ап к. 20,23,24, 27;26,29; Еф.6,20; Фил. 1, 13,2Тим. 2, 9; Дзут. 10, 34 13 Ап. к. 20, 24. 14 Мтф. 6, 10. 20 Ап к. 22, 3, Ром. 10, 2. 24 Ным. 6, 18; Ап. к. 18, 18. 25 Ап к. 15, 20. 19 Салам сын ратгæйæ, Павел лæмбынæг дзырдта, цы скодта Хуыцау муртатты ’хсæн йæ куыстæй. 20 Уыдон та, байхъусгæ- йæ, скадджын кодтой Хуы- цауы æмæ йын загътой: кæ- сыс, æфсымæр, Иудейтæй цал мины баууæндыд æмæ уыдон иуылдæр сты закъо- ныл æнувыд уæвджытæ; 21 Дæу тыххæй та уыдон фехъуыстой, зæгъгæ муртат- ты ’хсæн цы Иудейтæ цæры, уыдоны ахуыр кæныс, цæ- мæй Моисейæ иуварс цæуой, дзургæйæ, цæмæй сывæл- лæтты сунæт ма кæной æмæ æгъдæуттæм гæсгæ ма кæ- ной. 22 Æмæ уæдæ цы? адæм бæлвырд æрæмбырд уыдзыс- ты; уымæн æмæ фехъусдзыс- ты, ды кæй æрбацыдтæ. 23 Мах та дын цы зæ- гъæм, уый бакæн: ис нæм цыппар адæймаджы, кæцы- тæ дзырд раттой; 24 Акæнгæйæ уыдоны, ссыгъдæг у семæ æмæ сæ нывондæн цы хæрдзтæ хъæ- уы, уыдон дæхимæ райс, цæмæй алвыной сæ сæртæ,— æмæ базондзысты иуылдæр дæу тыххæй цы фехъуыстой уыдон раст кæй не сты, фæ- лæ ма дæхæдæг дæр дард- дæр кæй æххæст кæныс за- къон. 25 Муртаттæй чи баууæн- дыд, уыдоны тыххæй та мах фыстам бауынаффæгæнгæ- йæ, цæмæй ахæмтæй мацы хъуыды кæной, æрмæст цæ- мæй сæхи хъахъхъæной гуы- мирытæн нывæндтæй, ту- 258
КУЫСТЫТÆ Сæр 21 гæй, хæдмæлæй æмæ хæтын- дзинадæй. 26 Уæд Павел ракодта уы- цы лæгты, ссыгъдæг уæвгæ- йæ уыдонимæ, дыккаг бон бацыд кувæндонмæ æмæ фе- хъусын кодта сыгъдæггæнæн бонты, стæй сæ алкæйы тых- хæй дæр кæд хъæуы лæвар æрхæссын. 27 Авд боны та куы фæуд кодтой, уæд Асийаг Иудей- тæ уый кувæндоны фен- гæйæ, æппæт адæмы сыз- мæстой æмæ йæм сæ къухтæ систой, 28 Хъæргæнгæйæ: Израи- лаг лæгтæ, баххуыс кæнут! ацы адæймаг алыран æппæ- ты дæр ахуыр кæны адæмы закъоны æмæ ацы бынаты ныхмæ; ноджы ма Еллинты бакодта кувæндонмæ æмæ æлгъаг скодта ацы сыгъдæг бынат. 29 Уымæн æмæ уый размæ уыдон сахары йемæ федтой Трофим Ефесаджы æмæ æн- хъæл уыдысты, Павел æй кувæндонмæ кæй бакодта. 30 Æнæхъæн сахар базмæ- лыд æмæ адæм æмбырд бай- дыдтой; æмæ, Павелмæ фæ- лæбургæйæ, уый сæ фæдыл аластой æддæмæ кувæндо- нæй, æмæ уыцы сахат кул- дуар æхгæд æрцыд. 31 Уыдон та йæ марынмæ куы хъавыдысты, полчъы мины хицаумæ байхъуыст хабар, æнæхъæн Иерусалим кæй сызмæст; 32 Уый уайтагъд йемæ æфсæддонты æмæ сæдæйы хицæутты акæнгæйæ, уы- донмæ атырныдта; уыдон та, 28 Ап. 24, 6. 30 Ал. 26, 21. 33 Ап. 20, 23. 38 Ап. 5, 36. 39 Ап. 22, 3. фенгæйæ мины хицауы æмæ æфсæддонты, фенцадысты Павелы нæмынæй. 33 Уæд мины хицау, æр- бахæстæг уæвгæйæ, райста уый æмæ загъта цæмæй йæ дыууæ рæхысæй хъадаманты бабæттой æмæ фарста: чи у, æмæ цы ракодта? 34 Адæмæй иутæ хъæр кодтой иу, иннæтæ та æн- дæр; уымæн та йæ бон ницы бамбарын уыд бæлвырдæй змæсты аххосæй æмæ йæ акæнын кодта фидармæ. 35 Уый асинтыл куы уыд, уæд æфсæддонты бахъуыд уый хæссын, уымæн æмæ адæм иуылдæр бырстой, 36 Уымæн æмæ йæ фæстæ цыд тынг бирæ адæм æмæ хъæр кодтой: мæлæт уымæн! 37 Фидармæ куы фæцæй- цыдысты, уæд Павел мины хицауæн загъта: бар мын ис дæуæн цыдæр зæгъынмæ? Уый та загъта: ды Грекъагау зоныс? 38 Уæдæ ды мыййаг уыцы Египетаг нæ дæ, ацы бонты размæ чи сызмæста æмæ æдзæрæг ранмæ цыппар мин абырæджы чи ракодта? 39 Павел та загъта: æз дæн Иудейаг, Тарсæй, æнæ- зындгонд чи нæу, уыцы Ки- ликийы сахары цæрæг; ку- рын дæуæй, ратт мын адæм- мæ дзурыны бар. 40 Уый та йын бар куы ратта, уæд Павел асинтыл лæугæйæ, адæмæн къухæй ацамыдта, æмæ тынг куы басабыр сты, уæд райдыдта Дзуттаг æвзагыл дзурын афтæ: 259
Сæр 22 КУЫСТЫТÆ СÆР 22 1 Павсл дзуры йæ раздæхт æмæ царды хæс. Ромаг граздандчинад æй ирвæзын кæны схсæй нæмынæй 30 Павслы ба- хæццæ кодтой æмбырдгæнæнмæ. Лæгтæ, æфсымæртæ æмæ фыдæлтæ! байхъусут ныр мæхи сымах раз цæмæй раст кæнын уыдонмæ. 2 Фехъусгæйæ та, уый се- мæ Дзуттаг æвзагыл кæй сдзырдта, уæд тынгдæр ба- сабыр сты. Уый загъта: 3 Æз дæн Иудейаг, рай- гуырдтæн Киликиаг Тарсы, схъомыл дæн ацы сахары, Гамалиилы къæхты раз, лæмбынæг ахуыргонд фы- дæлты закъоныл, æнувыд Хуыцауыл, сымах ныр иуыл- дæр куыд стут, афтæ. 4 Æз суанг мæлæты онг сырдтон ацы ахуырады фæ- дыл цæуджыты, бæтгæйæ æмæ дæтгæйæ ахæстонмæ нæлгоймæгты æмæ сылгой- мæгты дæр, 5 Афтæ æвдисæн ныллæу- дзæн мæныл хистæр сауджын æмæ хистæртæ иуылдæр, кæ- цытæй фыстæгтæ райсгæйæ Дамаскы цæрæг æфсымæр- тæм, æз цыдтæн, цæмæй уырдыгæтты æркæнон хъада- манты Иерусалиммæ фыд- митæ кæнынмæ. 6 Æз та фæндагыл куы уыдтæн æмæ Дамаскмæ куы фæцæйхæццæ кодтон, æм- бисбонмæ ’ввахс, æвиппайды мæн ныррухс кодта тых- джын рухс арвæй. 7 Æз æрхаудтæн зæхмæ æмæ фехъуыстон хъæлæс мæнæн ’дзурæг: Савл, Савл! ды цы сурыс Мæн? Сæр 22 3 Ап. к. 5, 34, 21:20,39; Гал 1,14. 4 Ал. к 8, 3; 9, 1; 26, 10. 6Ап.к9, 3, 26, 13. 14 Ап. к 18, 9; 1 Иоан. 2, 1, Гал. 1, 12 8 Æз дзуапп раттон: чи дæ, Хицау? Уый загъта мæ- нæн: Æз Иесо Назорей, Кæ- цыйы ды сурыс. 9 Мемæ уæвджытæ та рухс федтой æмæ сæ тас бацыд, фæлæ Мæнæн Дзурæджы хъæлæс нæ фехъуыстой. 10 Уæд æз загътон: Хи- цау! цы бакæнон æз? Хицау та загъта мæнæн: сыст æмæ цу Дамаскмæ, æмæ дын уым загъд уыдзæн æппæт, дæуæн нысангонд цы у кæнынæн. 11 Æмæ уыцы рухсы ка- дæй, æз кæй фæцух дæн цæс- тырухсæй, уæд мемæ уæв- джытæ мæ къухыл хæцгæ æркодтой мæн Дамаскмæ. 12 Иу чидæр Анани, за- къонмæ гæсгæ кувæг лæг, æппæлд æппæт Иудейтæй, Дамаскы цæрджытæй, 13 Æрцыд мæнмæ æмæ æрбацæугæйæ, загъта мæ- нæн: æфсымæр Савл! ракæс. Æмæ йæ æз уыцы сахат фед- тон. 14 Уый та загъта мæнæн: нæ фыдæлты Хуыцау раздæр равзæрста дæу, цæмæй ды базонай Иæ фæндон, фенай Рæстгæнæджы æмæ фехъу- сай Иæ дзыхæй ныхас, 15 Уымæн æмæ ды уыдзы- нæ Уымæн æвдисæн æппæт адæмы раз, цы федтай æмæ фехъуыстай, уымæн; 16 Уæдæ цы фæстиат кæ- ныс? сыст, аргъуыд райс æмæ цæхс дæ тæригъæдтæ, фæдзургæйæ Хицау (Иесо- йы) номмæ. 17 Æз та Иерусалиммæ куы æрбаздæхтæн æмæ ку- вæндоны куы куывтон, уæд 260
æнахуыр кувындзинады уа- вæрмæ æрцыдтæн 18 Æмæ федтон Уый æмæ мын Уый загъта: батагъд кæн æмæ рацу тагъддæр Ие- русалимæй, уымæн æмæ ам нæ райсдзысты дæ æвдисæ- над Мæн тыххæй. 19 Æз загътон: Хицау! уы- донæн зындгонд у Дæуыл æууæндджыты æз кодтон та- лынг ахæстæтты æмæ сæ надтон æмбырдгæнæнты, 20 Æмæ Дæуыл æвдисæн чи лæууыд, уыцы Стефаны туг куы калдис, уæд æз лæу- уыдтæн уым, разы уыдтæн уый амарыныл æмæ хъахъ- хъæдтон йæ марджыты да- рæстæ. 21 Æмæ уый загъта мæ- нæн: ацу; Æз дæу арвитдзы- нæн дард муртаттæм. 22 Уыцы ныхæсты онг æм хъуыстой, стæй хъæр кæнын байдыдтой, дзургæйæ: феса- фын хъæуы ахæмы зæххæй! уымæн æмæ уый хъуамæ ма цæра. 23 Æмæ цалынмæ уыдон хъæр кодтой æмæ дарæстæ тылдтой æмæ рыг æппæрс- той уæлдæфмæ, 24 Мины хицау æй бакæ- нын кодта фидары, бар- дзырд ратгæйæ уый ехсæй нæмынмæ, цæмæй базона, цæй тыххæй йæ ныхмæ аф- тæ хъæр кодтой, уый. 25 Фæлæ йæ рæдтæй куы раивæзтой, Павел загъта лæууæг сæдæйы хицауæн: исты сымахмæ ис бар нæмын ехсæй Ромаг æмбæстаджы æмæ уæлдайдæр æнæтæрхо- нæй? ГÆ Сæр 22, 23 I 26 Фехъусгæйæ уый, сæ- дæйы хицау бацыд æмæ загъта мины хицауæн, дзур- гæйæ: кæс цы фæнды дæу бакæнын? ацы адæймаг у Ромаг æмбæстаг. 27 Уæд мины хицау, ба- цæугæйæ уымæ, загъта: зæгъ ма мæнæн, ды Ромаг æмбæс- таг дæ? Уый загъта: о. 28 Мины хицау дзуапп лæвæрдта: æз стыр æхцайы руаджы ссардтон ацы æм- бæстагдзинад. Павел та за- гъта: æз гуыргæ дæр уый мидæг ракодтон. 29 Уæд уыцы сахат иу- варс ацыдысты тухæнæй ма- рынмæ йæ чи хъавыд, уы- дон; мины хицау та фæ- тарст, Ромаг æмбæстаджы кæй сбаста уымæй. 30 Иннæ бон бæлвырд ба- зонын бафæндгæйæ Иудейтæ йæ цæмæй зылын кæнынц, суæгъд кодта уый хъадаман- тæй, æмæ бардзырд ратта, цæмæй æрæмбырд уой хис- тæр сауджынтæ æмæ æппæт синедрион, æмæ ракæнгæйæ Павелы, сæ разы æрлæууын кодта уый. СÆР23 1 Синедрион фæдюстæ. Æндарг фæныф- сджын кодта Павелы. 12 Павелы ама- рынывæнд сæргом кодта йæ хæрæфырт. 23 Мины хицауы уынаффæ Павелы арви- тын Кесаримæ æхсæвы. 21 Хицауиуæггæ- нæг Феликс баурæдта Павелы йæ зылын- гæпджыты æрцыдмæ. Павел синедрионмæ йæ цæстæнгас саразгæйæ, загъта: лæгтæ, æфсымæртæ! æз хорз намысимæ цардтæн абоны онг Хуыцауы раз. 2 Хистæр сауджын Анани ^ЫСТЬП 18 Ап.к 9, 15, 1 Кор. 9, 1; 15, 8. 20 Ал. к. 7, 58 21 Ап. к. 9,15;Гал. 1. 16; 1 Тим. 2, 7; 2 Тим. 1, 11. Сæр 23 1 Ап. к. 24, 16; 1 Кор. 4, 4; 2 Кор. 1.12;4,2; Дзут. 13, 18. 261
Сæр 23 Ю та, йæ цуры лæуджытæн бардзырд ратта, цæмæй йын йæ былтæ нæмой. 3 Уæд Павел загъта уы- мæн: Хуыцау нæмдзæн дæу, чъырæй цагъд къул! ды ба- дыс, цæмæй закъонмæ гæсгæ тæрхон кæнай æмæ, закъоны сæрты хизгæйæ мæн нæмын кæныс. 4 Уым чи лæууыд, уыдон та загътой: Хуыцауы хистæр сауджыны фауыс? 5 Павел загъта: æз нæ зыд- тон, æфсымæртæ, уый хис- тæр сауджын кæй у, уый; уымæн æмæ фыст у: «дæ адæ- мæй хицауиуæггæнджытæн æвзæр ма дзур». 6 Павел та базонгæйæ уым иу хай кæй сты фари- сейтæ, иннæ та саддукейтæ, хъæрæй загъта тæрхонгæнæ- ны: лæгтæ, æфсымæртæ! æз фарисей, фарисейы фырт; мæрдты райгасмæ æнхъæл- мæ кæй кæсын, уый тыххæй мын тæрхон кæнынц. 7 Уый та афтæ куы загъ- та, уæд фарисейтæ æмæ сад- дукейты ’хсæн рауадис бы- цæу æмæ æмбырд фæдих; 8 Уымæн æмæ саддукейтæ зæгъынц, кæй нæй райгас- дзинад, нæдæр Зæд, нæдæр Уд, фарисейтæ та иуылдæр æмæ иннæуыл дæр разы кæ- нынц. 9 Бæстæ хъæр сси, фари- сейты чиныджы дæснытæ сы- стадысты æмæ хъаугъагæн- гæйæ, дзырдтой: æвзæрæй ницы уынæм мах ацы адæй- магмæ; кæд уд кæнæ Зæд дзырдта уымæн, уæд Хуы- цауы ныхмæ нæ лæудзыстæм. | I 10 Фæлæ сæ быцæу кæй фæтынгдæр, уымæ гæсгæ ми- ны хицау, Павелы куы акъа- бæстæ кæной, уымæй тæрс- гæйæ æфсæддонтæн бар- дзырд ратта, цæмæй йæ акæной адæмы æхсæнæй æмæ йæ бакæной фидармæ. 11 Уый фæстæ æхсæв, фæ- зынгæйæ Хицау уымæ, загъ- та: уæндон у Павел, уымæн æмæ ды Мæныл æвдисæн Ие- русалимы куыд лæууыдтæ, афтæ дæ хъæуы æвдисæн лæууын Ромы дæр. 12 Боны райдайæны Иу- дейтæй иутæ сфæнд кодтой æмæ ард бахордтой нæ хæ- рын æмæ нæ нуазын, цалын- мæ Павелы амарой, уæдмæ; 13 Ахæм ардбахæрджытæ уыдысты цыппорæй фыл- дæр; 14 Уыдон æрцæугæйæ хис- тæр сауджынтæм æмæ хис- тæртæм, загътой: мах ард хæргæйæ сомы бакодтам, нæ бахæрдзыстæм, цалынмæ Па- велы амарæм, уæдмæ; 15 Ныр афтæ бакæнут æмæ сымах синедрионимæ фехъусын кæнут мины хи- цауæн, цæмæй йæ райсом ракæна сымахмæ, цыма йын йæ хъуыддагмæ бæлвырд æркæсынмæ хъавут, афтæ ’фсонæй; мах та нæма æрба- хæстæг уыдзæн афтæ цæттæ стæм уый амарынмæ. 16 Павелы хойы лæппу уый куы фехъуыста, уæд ба- цыд фидармæ æмæ Павелæн фехъусын кодта. 17 Павел та, фæдзургæйæ сæдæйы хицæуттæй иумæ, загъта: ацы лæппуйы акæн гЫСТЬГ 3 Лев. 19, 35; Дык з. 17, 10, Мтф 23, 27. 5 Рац. 22, 28. 6 Ап. к. 24, 21; Фил.3,5. 8 Мтф. 22, 23, Мрк. 12, 18; Лук. 20, 27. 9 Ап. к. 25, 25. 11 Ап. к. 18, 9; 19, 21. 262
мины хицаумæ, цыдæр зæ- гъынмæ йын хъавы. 18 Уый йæ акодта мины хицаумæ æмæ загъта: ахст Павел мæнмæ фæдзургæйæ, куырдта, цæмæй ацы лæппу- йы акæнон дæумæ, кæцымæ ис цыдæр зæгъинаг дæуæн. 19 Мины хицау ныххæц- гæйæ йæ къухыл, акодта уый иуварс æмæ йæ фарста: цы зæгъынмæ хъавыс ды мæнæн? 20 Уый дзуапп лæвæрдта, Иудейтæ сразы сты, дæуæй ракурын, цæмæй ды райсом ракæнай Павелы синедрионы размæ, цыма бæлвырддæр æвзарынмæ хъавынц уыдон йæ хъуыддаг, афтæ; 21 Фæлæ сæм ды ма хъус; уымæн æмæ йæ цыппорæй фылдæрæй хъахъхъæнынц, кæцытæ ард бахордтой нæ хæрын æмæ нæ нуазын, ца- лынмæ йæ амарой; æмæ ныр уыдон цæттæ сты, æнхъæл- мæ кæсгæйæ дæ уынаф- фæмæ. 22 Уæд мины хицау ауагъта лæппуйы, зæгъгæйæ йын: макæмæн дзур, ды мæ- нæн кæй загътай, уый. 23 Æмæ фæдзургæйæ сæ- дæйы хицæуттæй дыууæмæ, загъта: бацæттæ мын кæнут дыууæсæдæ фистæг æфсæд- доны, бæхджынтæ æвдай æмæ дыууæсæдæ æхсджытæ, цæмæй æхсæвы æртыккаг сахаты цæуой Кесаримæ; 24 Бацæттæ кæнут афтæ хæрджытæ дæр, цæмæй Па- велы сбадын кæнгæйæ, ба- хæццæ кæнæм хицауиуæггæ- нæг Феликсмæ. ГÆ Сæр 23 I 25 Ныффыста фыстæг дæр ахæм мидисы: 26 «Клавдий Лисий æп- пæлд аккаг хицауиуæггæнæг Феликсмæ — цин кæн; 27 Ацы адæймаджы Иу- дейтæ æрцахстой æмæ цæт- тæ уыдысты йæ амарынмæ; æз, бацæугæйæ æфсæддон- тимæ, байстон уый базонгæ- йæ, Ромаг лæг кæй у. 28 Уый фæстæ, фæндгæйæ базонын, цæмæй йæ зылын кодтой, æркодтон уый уыдо- ны синедрионмæ 29 Æмæ базыдтон сæ уагæ- вæрдты тыххæй йæ зылын кæ- I нынц уый, фæлæ йæм нæй ахæм аххос, цæмæй йæ ама- рой, кæнæ хъадаманты дарой; 30 Фæлæ мæнмæ куы æр- бахæццæ, Иудейтæ фыдвæнд кæй кæнынц ацы адæйма- гыл, уæд æз æвæстиатæй ар- выстон уый дæумæ, бар- дзырд ратгæйæ йæ зылын- гæнджытæн, дзурын ууыл дæу разы; æнæниз у». 31 Афтæ æфсæддонтæ, уы- донæн лæвæрд бардзырдмæ гæсгæ, ракæнгæйæ Павелы акодтой æхсæвы Антипатри- дæмæ, 32 Иннæ бон та, бæх- джынтæн бар ратгæйæ уыи- мæ цæуын, æрбаздæхтысты фидармæ. 33 Уыдон та, æрцæугæйæ Кесаримæ æмæ ратгæйæ фыстæг хицауиуæггæнæгмæ, бакодтой уымæ Павелы дæр. 34 Хицауиуæггæнæг, ба- кæсгæйæ фыстæг, бафарста, кæцы бæстæйæ у уый, æмæ базонгæйæ, Киликийæ кæй у, загъта: ^ЫСТЬГ 27 Ап. к, 21, 32. 28 Ап. к. 22, 30. 29 Ап. к. 25, 19. 263
Сæр 23, 24 КУЫСТЫТÆ 35 Æз дæм байхъусдзынæн дæ зылынгæнджытæ куы фæ- зыной, уæд. Æмæ бардзырд ратта, цæмæй йæ хъахъхъæ- ной Ироды галуаны ахæс- тоны. СÆР 24 1 Тертулл зылын кæны Павелы хицау- иуæггæнæг Феликсы раз. 10 Павел йæ- химæ зыльшдзинад нæ исы 22 Феликс тæрхон аргъæвта дыууæ азмæ. Фондз боны фæстæ æрцыд хистæр сауджын Анани хистæртимæ æмæ ма йæмæ ритор Тертулл зæгъгæ, кæ- цытæ хъаст кодтой хицау- иуæггæнæгмæ, Павелыл. 2 Куы йæм бадзырдтой, уæд Тертулл райдыдта зы- лын кæнын уый, дзургæйæ: 3 Æдзух æмæ алыран ал- кæцы бузныгдзинадæй разы стæм мах дæуæй, æппæлд аккаг Феликс, хæсджын мах бирæ сабырдзинадæй, æмæ дæу тыхсындзинадæн ацы адæмы хорзарæзтадыл; 4 Фæлæ дæ цæмæй бирæ ма батыхсын кæнæм, курын дæ байхъус нæм цыбыр, дæ миниуæгон хатырдзинадимæ: 5 Ссаргæйæ ацы адæйма- джы хъæдгомæй æхсæнадæн, змæст цырынгæнæгæй дуне- йы цæрæг Иудейты ’хсæн æмæ минæварæй Назорейаг мæнг ахуырады, 6 Кæцы бауæндыдис суанг кувæндон фæчъизи кæнын, мах æрцахстам уый æмæ хъавыдыстæм уымæн стæр- хон кæнынмæ нæ закъонмæ гæсгæ; 7 Фæлæ мины хицау Ли- сий æрбацæугæйæ, байста 35 Ап. к 24, 1; 25, 16. Сæр 24 5 Ап 28, 22. 6 Ап. к. 21, 28 15 Дан. 12, 2; Иоан. 5, 28. уый стыр тыхдзинадимæ мах къухтæй æмæ йæ дæумæ рарвыста, 8 Махæн дæр, йæ зылын- гæнджытæн, бардзырд рат- гæйæ æрцæуын дæумæ; дæ бон у дæхицæн, равзаргæйæ, базонын йæхицæй æппæт- дæр, цæмæй йæ зылын кæ- нæм мах. 9 Æмæ Иудейтæ сфидар кодтой, зæгъгæйæ, æцæг аф- тæ кæй у. 10 Павел та, хицауиуæг- гæнæг куы ратта уымæн ны- сан дзурынмæ, дзуапп лæ- вæрдта: зонгæйæ, ды бирæ азты раст тæрхон кæй кæ- ныс ацы адæмæн, æз уымæ гæсгæ сæрибардæрæй хъахъ- хъæндзынæн мæ хъуыддаг; 11 Дæуæн дæ бон базонын у, дыууадæс бонæй фылдæр нæ цæуы ууыл, æз Иеруса- лиммæ куы æрцыдтæн баку- вынмæ; 12 Æмæ нæдæр Сыгъдæг ран, нæдæр кувæндоны, нæ- дæр сахары уыдон мæн нæ федтой искæимæ быцæу кæн- гæ, кæнæ адæмы змæнтгæ, 13 Æмæ нæу сæ бон рав- дисын ныр, цæмæй мæ зы- лын кæнынц уый; 14 Фæлæ сæттын ууыл дæ- уæн, уыцы ахуырадмæ гæс- гæ, кæцыйы уыдон хонынц мæнг ахуырад, æз æцæгдæр кæй кусын мæ фыдæлты Хуыцауæн, закъоны æмæ пе- хуымпартæм цы фыст ис, уыдоныл æууæндгæйæ, 15 Ныфс мæ ис Хуыца- уæй, кæй уыдзæн мæрдты райгасдзинад, рæстгæнджы- ты æмæ æнæрæстгæнджыты, 264
кацымæ уыдон сæхæдæг дæр æнхъæлмæ кæсынц; 16 Уымæ гæсгæ æдзух мæ- хæдæг дæр архайын, цæмæй мæ намыс уа сыгъдæг Хуы- цауы æмæ адæмы раз; 17 Бирæ азты фæстæ æз æрцыдтæн, цæмæй мæ адæ- мæн æрбахæссон хорзæх æмæ лæвæрттæ; 18 Уыимæ мæн ссардтой, ссыгъдæг уæвгæйæ кувæндо- ны, адæмимæ нæ æмæ хъæ- лæбаимæ дæр нæ: 19 Уыдон уыдысты кæцы- дæр Асийаг Иудейтæ, кæцы- тæн æмбæлд дæ разы æрлæу- уын æмæ мæн зылын кæнын, кæд сæм исты ис мæ ныхмæ, уæд; 20 Кæнæ уадз адондæр зæ- гъæнт, цы мæм ссардтой æнæрæстдзинадæй синедрио- ны размæ куы лæууыдтæн, уæд, 21 Кæд мыййаг æрмæст иу дзырд, кæцы æз хъæрæй загътон се ’хсæн лæугæйæ, мæрдты райгасы ахуырады тыххæй æз ныр тæрхонгонд цæуын сымахæй. 22 Феликс уыдæттæм бай- хъусгæйæ, хъуыддаг фæстæ- дæрмæ аргъæвта, зæгъгæйæ: уæ хъуыддагмæ æркæсдзы- нæн мины хицау Лисий куы ’рбацæуа, уæд, æмæ æз бæл- вырд базонон уыцы ахуыра- ды тыххæй. 23 Павелы тыххæй та хъахъхъæныны бардзырд ратта сæдæйы хицауæн, фæ- лæ йæ тыхсын куыннæ кæ- ной æмæ бар дæттой йæ хæс- тæджытæн уымæн кусын кæнæ цæуын уымæ. | ГÆ Сæр 24, 25 I 24 Цалдæр боны фæстæ Феликс йæ ус Друзиллæи- мæ — Иудейаг, æрбацæугæ- йæ, бадзырдта Павелмæ æмæ йæм хъуыста Иесо Чырыс- тийыл æууæндыны тыххæй. 25 Æмæ уый куы дзырдта рæстдзинады, хиуылхæцын- дзинады æмæ æрцæуинаг тæрхоны тыххæй, уæд Фе- ликс старстис æмæ дзуапп лæвæрдта: ныр ацу, рæстæг мын куы фæуа, уæд дæм ба- дзурдзынæн. 26 Уыимæ та йæ зæрдæ дардта Павел кæй ратдзæн уымæн æхца, цæмæй йæ суæгъд кæна: уымæ гæсгæ йæм арæх дзырдта æмæ йе- мæ ныхас кодта. 27 Фæлæ дыууæ азы фæс- тæ Феликсы бынат бацахста Порций Фест; Феликс та Иудейтæн сæ зæрдæ æлхæ- ныны тыххæй Павелы ныу- уагъта ахæстоны. СÆР 25 1 Павсл Фесты тæрхоны домы кесæры тæрхон. 13 Павелы хъуыддаг Фсст ратта Агриппæмæ. 23 Паддзах Агриппæ рай- дыдта хъуыддаг æвзарын. Фест, æрхæццæ уæвгæйæ бæстæмæ, æртæ боны фæстæ араст Кесарийæ Ие- русалиммæ. 2 Уæд хистæр сауджын æмæ Иудейты зындгонд адæмтæ фæзындысты уымæ Павелыл хъаст кæнынмæ, æмæ йæ разы кодтой, 3 Кургæйæ, цæмæй уый хорзæх ракæна, фæдзура йæм Иерусалиммæ; æмæ фыдвæнд кодтой фæндагыл æй куыд амарой афтæ. 4 Фæлæ Фест дзуапп лæ- гЫСТЬП 16 Ап. к. 23, 1. 17 Ап. к. 11, 29; Ром. 15, 25. 18 Ап. к. 21: 26- 27. 21 Ап.к. 23, 6. 23 Ап. к. 27, 3. 27 Ап. к. 21.11;25, 9. 265
Сæр 25 КУЫСТЫТÆ вæрдта, Павел ахст кæй у Кесарийы, æмæ уый йæхæ- дæг тагъд кæй араст уыдзæн уырдæм. 5 Æмæ афтæ, загъта уый, кæцыты бон у сымахæй, уадз рацæуæнт мемæ æмæ кæд йæ ныхмæ исты ис, уæд æй базылын кæнæнт. 6 Фæуæвгæйæ уыдонмæ аст кæнæ дæс бонæй фылдæр нæ, æрбаздæхт Кесаримæ æмæ дыккаг бон æрбадт тæр- хонгæнæджы бынаты æмæ æрбакæнын кодта Павелы. 7 Уый куы фæзынд, слæу- уыдысты йæ алыварс Иеру- салимæй æрцæуæг Иудейтæ, Павелы бирæ æмæ уæззау хъуыддæгтæй зылын кæнгæ- йæ, кæцыты сæ бон нæ уыд сбæлвырд кæнын. 8 Уый та йæхи раст кæны- ны тыххæй загъта: æз ницы фыддзинад ракодтон нæ Иу- дейты закъоны ныхмæ, нæ кувæндоны ныхмæ, нæ кесæ- ры ныхмæ. 9 Фесты, фæндгæйæ Иу- дейтæн зæрдæлхæнæн скæ- нын, загъта Павелæн дзуап- пæн: фæнды дæ Иерусалим- мæ ацæуын, цæмæй дын æз тæрхон кæнон уым, уый тыххæй? 10 Павел загъта: æз лæу- уын кесæры тæрхоны раз, уым æз хъуамæ æрцæуон тæрхонгонд; Иудейты æз ни- цæмæй бафхæрдтон, дæхæ- дæг дæр уый хорз зоныс; 11 Уымæн æмæ, кæд æз раст нæ дæн æмæ мæлæты аккаг исты скодтон, уæд æв- дисæн нæ кæнын мæлæтыл; I фæлæ мæ адон цæмæй зы-1 Сæр 25 8 Ап. к 24,12:28, 17. 11 Ап. к. 28, 18. 15 Ап к. 24, 1. 19Ап.к. 18, 15. лын кæнынц, ахæмæй кæд ницы ис, уæд мæ никæйы бон у уыдонмæ раттын; до- мын кесæры тæрхон. 12 Уæд Фест аныхасгæн- гæйæ уынаффæгæнджыти- мæ, дзуапп лæвæрдта: ды бацагуырдтай кесæры тæр- хон, кесæрмæ ацæудзынæ. 13 Цалдæр боны фæстæ паддзах Агриппæ æмæ Вере- никæ æрцыдысты Кесаримæ, Фестæн раарфæ кæнынмæ. 14 Æмæ уым бирæ бонтæ кæй фесты, уымæ гæсгæ Фест ратта паддзахмæ Паве- лы хъуыддаг, дзургæйæ; ам ис адæймаг, кæцыйы Феликс ныууагъта ахæстоны, 15 Кæцыйыл Иерусалимы ма куы уыдтæн, уæд хъаст æрбахастой хистæр сау- джынтæ æмæ Иудейты хис- тæртæ, домгæйæ, цæмæй йын тæрхон скæной. 16 Æз дзуапп лæвæрдтон уыдонæн, Ромæгтæм кæй нæй ахæм æгъдау, искæцы адæймаджы мæлæтмæ рат- тын, раздæр цалынмæ зылын кæй кæнынц, уый фена йæ зылынгæнджыты цæсгом, æмæ сæрибарæй йæ бон уа йæхи сæрыл дзурын. 17 Уыдон ардæм куы æр- цыдысты, уæд æвæстиатæй дыккаг бон æз æрбадтæн тæрхонгæнæджы бынаты æмæ уыцы адæймаджы æр- бакæнын кодтон. 18 Æрæмбырд ыл уæвгæ- йæ, зылынгæнджытæ, æз куыд æнхъæл уыдтæн, ахæм аххосæй ницы æрæвæрдтой йæ разы; 19 Фæлæ уыдис се ’хсæн 266
быцæутæ Хуыцауæн кад кæ- ныны тыххæй æмæ цавæр- дæр, чи амард, ахæм Иесойы тыххæй, Кæцыйы тыххæй Павел дзырдта, æгас кæй у Уый. 20 Уыцы фарст ахицæн кæныныл къуылымпы кæн- гæйæ, æз загътон: фæнды йæ мыййаг цæуын Иеруса- лиммæ æмæ уым тæрхонгонд уæвын ууыл? 21 Фæлæ Павел кæй ба- домдта, цæмæй уый ныу- уагъд уа Августы æркастмæ, уæд æз бардзырд раттон уый хъахъхъæныны тыххæй, ца- лынмæ йæ кесæрмæ арвитон, уæдмæ. 22 Агриппæ та загъта Фес- тæн: мæн дæр фæндид уыцы адæймагмæ байхъусын. Тæк- кæ райсом æй фехъусдзынæ, дзуапп ратта уый. 23 Иннæ бон, Агриппæ æмæ Вереникæ тынг хъæз- дыгхуызæй тæрхондонмæ ми- ны хицæуттимæ æмæ тынг зындгонд æмбæстæгтимæ куы ’рбацыдысты, уæд Фес- ты бардзырдмæ гæсгæ æрба- кодтой Павелы. 24 Æмæ загъта Фест: пад- дзах Агриппæ æмæ немæ уæ- вæг лæгтæ иуылдæр! сымах уынут уый, кæцыйы ныхмæ бирæ Иудейтæ æрбацыдысты мæнмæ Иерусалимы æмæ ам дæр æмæ хъæр кодтой, уый хъуамæ цæргæ мауал кæна; 25 Фæлæ æз уынын, уый кæй ницы бакодта мæлæты аккагæй, æмæ йæхæдæг кæй бадомдта тæрхон Августæй, уымæ гæсгæ йæ æз æрвитын уымæ; I ГÆ Сæр 25, 26 I 26 Мæнмæ ницы ис, бæл- вырдæй цы ныффыссон уый тыххæй паддзахмæ; уымæ гæсгæ йæ æрбакодтон сымах размæ æмæ уæлдайдæр, пад- дзах Агриппæ, дæу размæ, цæмæй, æркæсгæйæ, мæнæн уа, цы ныффыссон, уый; 27 Уымæн æмæ мæнмæ аф- тæ кæсы, æнæмбаргæ хъуыд- даг у ахæст лæджы æрвитын æмæ йæ цæмæй зылын кæ- нынц, уый нæ равдисын. СÆР 26 1 Павсл йæхи раст кæны паддзах Агрип- пæйы раз. 24 Фсст æмæ Агриппæйы уай- дзæфтæ 30 «Ацы адæймаг мæлæты кæнæ ахæстоны уæвын аккагæй ницы кæны*. Агриппæ загъта Павелæн: дæхи тыххæй дзурыны бар дын ис. Уæд Павел, йæ къух сисгæйæ, йæхи сæрыл дзурын райдыдта: 2 Паддзах Агриппæ! Мæхи хонын амондджын, абон мæ бон кæй у хъахъхъæнын мæ- хи дæу разы алцæмæй дæр, Иудейтæ цæмæй зылын кæ- нынц мæн уыдонæй, 3 Уæлдайдæр, ды зоныс Иудейты æгъдæуттæ æмæ бы- цæу цæуыл кæнынц уыдон. Уымæ гæсгæ курын дæу зæр- дæхæларæй байхъус мæнмæ. 4 Мæ цард æрыгонæй нырмæ, кæцы æрвыстон рай- дианæй мæ адæмы ’хсæн Ие- русалимы, зонынц Иудейтæ иуылдæр; 5 Уыдон рагæй зонынц мæн тыххæй, кæд сæ æвди- сæнад бафæнда, уæд, æз кæй цардтæн фарисейæ, карзæй æххæст кодтон нæхи ахуы- рад. 6 Æмæ ныр æз лæууын ^ЫСТЫЧ 24 Ан. к. 22, 22; 24, 5. 25 Ап. к. 23, 9. Сæр 26 5 Ап. к. 22, 3; 23, 6. 6 Уæв. 3, 15; 22, 18, Дык. з. 18, 15; 2 Пад 7, 12; Пс. 131, 11; Ис. 4, 2; 7, 14; Иср. 23, 5; 33, 15, Иез. 34, 23;37,24; Дан. 9, 24; Мих. 5, 2 267
Сæр 26 КУЫСТЫТÆ тæрхоны раз нæ фыдæлты Хуыцау зæрдæ цы сæвæрд- та, ууыл æнхъæлцаудзинады тыххæй, 7 Кæцыйы тыххæй сæх- хæстмæ æнхъæлмæ кæсынц нæ дыууадæс фæлтæры, зæрдиагæй æхсæвæй-бонæй Хуыцауæн кусгæйæ: ацы æнхъæлцаудзинады тыххæй, паддзах Агриппæ, зылын кæ- нынц мæн Иудейтæ. 8 Уæдæ цы? Æцæг сымах дæр нæуырнинаг хъуыддаг хонут Хуыцау мæрдты кæй æгас кæны, уый? 9 Раст зæгъын хъæуы, æз дæр æцæг хъуыды кодтон, мæн тынг архайын кæй хъæ- уы Иесо Назорейы номы ныхмæ; 10 Афтæ æз кодтон Иеру- салимы: бар райсгæйæ хис- тæр сауджынтæй, æз бирæ сыгъдæджыты бакодтон ахæ- стоны æмæ сæ куы мардтой, уæд æз дæр разы уыдтæн семæ; 11 Æмæ æппæт æмбырдгæ- нæнты æз бирæ хæттыты тухæнæй мардтон уыдоны, æмæ сын æвæндонæй Иесо- йы фауын кодтон, æмæ тынг мæстыйæ сæ ныхмæ, сырд- тон уыдоны суанг кæйдæр сахарты дæр. 12 Уый тыххæй барджы- нæй Дамаскмæ цæугæйæ хис- тæр сауджынты фæдзæхс- тимæ, 13 Æмбисбон фæндагыл æз федтон, паддзах, арвæй рухс, хуры рухсæй тых- джындæр, срухсгæнæг мæн æмæ мемæ цæуджыты. 14 Иуылдæр мах æрхауд- 10 Ап к. 8, 3, 9, 1; 22, 4, 1 Кор. 15, 9; Гал. 1, 13; 1 Тим. 1, 13 13 Ап. к. 22, 6. 18 Ис. 42, 7, 60, 1; Лук. 2, 32; Иоан. 1, 9; Еф 5, 8, 1 Пст. 2, 9. 20 Иср. 18, 8; Иез. 33, 14; Ал. к 9, 20 21 Ап. к. 21, 30. 268 там зæххыл æмæ æз фехъуы- стон хъæлæс, дзургæйæ мæ- нæн Дзуттаг æвзагыл: Савл, Савл! ды цы сурыс Мæн? Зын у дæуæн цыргъаджы ныхмæ цæуын. 15 Æз загътон: чи Дæ, Хи- цау? Уый загъта: «Æз Дæн Иесо, Кæцыйы ды сурыс; 16 Фæлæ сыст æмæ слæуу дæ къæхтыл; уымæн æмæ Æз уый тыххæй фæзындтæн дæумæ, цæмæй дæ сæвæрон кусæгæй æмæ æвдисæнæй ууыл, цы федтай æмæ дын Æз цы раргом кæнон, 17 Ирвæзын кæнгæйæ дæу Иудейаг адæмæй æмæ мур- таттæй, кæцытæм æрвитын ныр Æз дæу, 18 Байгом кæнынмæ сæ цæстытæ, цæмæй раздæхой талынгæй рухсмæ, æмæ хæй- рæджы хицауадæй Хуыцау- мæ, æмæ Мæныл баууæн- дыны фæрцы райсой хатыр тæригъæдтæн æмæ хал рухс- гæндтытимæ». 19 Уымæ гæсгæ, паддзах Агриппæ, æз ныхмæ не слæу- уыдтæн уæларвон æндаргмæ, 20 Фæлæ раздæр Дамаск æмæ Иерусалимы цæрджы- тæн, уый фæстæ æппæт Иу- дейаг зæххыл æмæ муртат- тæн хъусын кодтон, цæмæй уыдон фæсмон фæкæной æмæ раздæхой Хуыцаумæ, фæс- мондзинады аккаг хъуыд- дæгтæ кæнгæйæ. 21 Уый тыххæй мæм Иу- дейтæ кувæндоны фæлæ- бурдтой æмæ хъавыдысты акъабæстæ кæнынмæ. 22 Фæлæ Хуыцауы æх- хуыс райсгæйæ, æз лæууын
ацы боны онг, æвдисæн лæу- гæйæ гыццылæн æмæ сты- рæн, ницы дзургæйæ пе- хуымпартæ æмæ Моисей цы дзырдтой, уый кæй уыдзæн, уый йеддæмæ, 23 Ома, Чырысти тухæн- тæ кæй фæкæндзæн æмæ, сыстгæйæ фыццаг мæрдтæй, фехъусын кæндзæн рухс адæмæн (Иудейæгтæн) æмæ муртаттæн. 24 Уый афтæ йæхи куы хъахъхъæдта, Фест хъæрæй загъта: æнæзонд ми кæныс, Павел! стыр ахуырдзинад дæ æррамæ кæны. 25 Нæ, æппæлд аккаг Фест, загъта уый, æз æнæ- зонддзинад нæ кæнын, фæлæ дзурын æцæгад æмæ рæстмæ хъуыдыйы ныхæстæ: 26 Уымæн æмæ уый тых- хæй зоны паддзах, кæцыйы раз æз дзурын уæндонæй; мæн æппындæр нæ уырны, цæмæй уымæй исты æм- бæхст уа, уымæн æмæ уый къуымы не ’рцыд; 27 Æууæндыс мыййаг, паддзах Агриппæ, пехуым- партыл? зонын, кæй æууæн- дыс. 28 Агриппæ загъта Паве- лæн: иу гыццыл ма æмæ ды разы кæндзынæ мæн Чырыс- тон суæвыныл. 29 Павел загъта: курин æз Хуыцауæй, цæмæй гыццыл уа, бирæ уа, æрмæст ды нæ, фæлæ иуылдæр, мæ ныхас хъусджытæ абон, суой ахæм- тæ, куыд æз, ацы хъадаман- тæй фæстæмæ. 30 Уый афтæ куы загъта, уæд паддзах æмæ уынаффæ- ГÆ Сæр 26, 27 I гæнæг, Вереникæ æмæ семæ бадджытæ слæууыдысты 31 Æмæ, иуварс ацæугæ- йæ, сæхи мидæг ныхас код- той, ацы адæймаг мæлæты, кæнæ хъадаманты аккагæй кæй ницы кæны. 32 Æмæ загъта Агриппæ Фестæн: ацы адæймаджы суæгъд кæнæн уаид, йæхæ- дæг кесæры тæрхон куы нæ , ракуырдтаид, уæд. Уымæ гæ- сгæ хицауиуæггæнæг сфæнд кодта арвитын уый кесæрмæ. СÆР 27 1 Павелы фæндаг Роммæ: Кесарийæ Криты онг. 13 Уад денджызы: Павел сеп- пæты ныфсджын кæны. 27 Науы хæлд. 39 Сеппæт ранрвæзтысты былмæ. Уынаффæгонд куы уыд аленк кæнын махæн Италимæ, уæд Павел æмæ иу- æй-иу æндæр ахæстыты рат- той Августы полчъы сæдæйы хицаумæ, йæ ном Юлий. 2 Мах ссыдыстæм Адрами- таг наумæ æмæ араст стæм, нæ зæрды уыд ленк кæнын Асийаг бынæтты рæзты; не- мæ уыд Аристарх, Македой- наг Фессалоникæйæ. 3 Уый фæстæ бон Сидоны былмæ бацыдыстæм; Юлий, æвдисгæйæ Павелмæ адæй- магуарзондзинад, бар ратта уымæн ауайын йе ’мбæлт- тæм æмæ спайда кæнын уы- доны зæрдиагдзинадæй. 4 Уырдыгæй араст уæвгæ- йæ, æрбаленк кодтам Кипр- мæ, ныхмæ цæугæ дымгæты аххосæй, 5 Æмæ денджызы аленк кæнгæйæ Киликийы æмæ Памфилийы комкоммæ, ба- ^ЫСТЬП 23 Ным. 21,9;Ис. 53, 2; Дан. 9, 26; Зах. 12, 10; Лук. 24, 27. 24 1 Кор. 1, 23; 2, 14. 26 Иоан. 18, 20. 29 Ап. к 24, 27. Сæр 27 2 Ап. к. 20, 4; 2Кор. 11, 23; Кол. 4, 10. 3 Ап к 24, 23. 269
Сæр 27 КУЫСТЫТÆ хæццæ стæм Ликийаг Ми- рамæ. 6 Уым сæдæйы хицау ссардта Александрийаг нау, ленкгæнæг Италимæ, æмæ нæ уым сбадын кодта. 7 Бирæ бонты сабыр ленк кæнгæйæ, зынтæй бахæццæ уæвгæйæ Книдмæ, æнæрæст- мæ дымгæйы аххосæй, мах баленк кодтам Салмоны раз Критмæ; 8 Баирвæзгæйæ зынтæй уый рæзты, æрхæццæ стæм иу ранмæ, кæцы хуыйны Хорз Лæууæнтæ, кæцымæ хæстæг уыдис сахар Ласеа. 9 Фæлæ бирæ рæстæг кæй рацыд, ленк кæнын та уыд тæссаг, уымæн æмæ комда- рæн дæр аивгъуыдта, уæд Павел уынаффæ кодта, 10 Дзургæйæ уыдонæн: лæгтæ! æз уынын ленк кæ- нын уыдзæн тынг зынтимæ æмæ стыр зианимæ æрмæст уаргъæн æмæ науæн нæ, фæлæ мах цардæн дæр. 11 Фæлæ сæдæйы хицау Павелæй тынгдæр æууæнды- дис наутæрæгыл æмæ науы хицауыл. 12 Наулæууæн та цæттæ кæй нæ уыд зымæгиуат кæ- нынмæ, уый тыххæй бирæтæ уынаффæ кодтой уырдыгæй I ацæуын, цæмæй, кæд гæнæн ис бацæуын Финикы онг, Криты наулæууæнмæ, кæцы лæууыд хуссар-хурныгуы- лæн æмæ цæгат-хурныгуы- лæн дымгæйы ныхмæ, æмæ уым зымæг арвитын. 13 Радымдта хуссайраг дымгæ, æмæ уыдон æнхъæл уыдысты, ныр цы хъуыд, | I уый ис зæгъгæ, араст сты æмæ аленк кодтой Критмæ хæстæджыты. 14 Фæлæ уайтагъд сыстад уый ныхмæ уад дымгæ, хуыйны эвроклидон. 15 Науыл уад афтæ æрба- тыхст, æмæ йæ бон нæ уыд йæ ныхмæ лæууын, æмæ мах уадыстæм нæхи ратгæйæ (уылæнтæн). 16 Æмæ, февзæргæйæ иу гыццыл сакъадахы раз, кæцы хуыйны Клавдæ, мах зынтæй фæрæзтам бауромын бæлæгъ; 17 Сисгæйæ уый, райдыд- там пайда кæнын канатæй æмæ бæттын нау; тæрсгæйæ та, цæмæй ма сбада тæнæ- гыл, æруагътам наупæлæз æмæ ахæм хуызы уадыстæм. 18 Уый фæстæ бон, тых- джын уад сыстыны аххосæй, | райдыдтам æппарын уаргъ. 19 Æртыккаг бон та мах нæхи къухтæй аппæрстам науæй дзауматæ. 20 Фæлæ бирæ бонты кæй нæ зынд хур, нæ стъалытæ, æмæ дарддæр хаста стыр уад, уæд фæстагмæ райдыдта сæ- фын алы æнхъæлцаудзинад нæ фервæзыныл. 21 Æмæ бирæ рæстæг кæй нæ хордтам, уæд Павел сæ астæу слæугæйæ, загъта: лæгтæ! мæнмæ уæ байхъу- сын хъуыд, нæ хъуыд ра- цæуын Критæй æмæ уæд ацы зындзинæдтæ æмæ знаг- гадæй фервæзтаиккам; 22 Ныр та разы кæнын сымах уæ зæрдæтæ фæфи- дар кæныныл, уымæн æмæ сымахæй иу дæр нæ фесæф- дзæн, фæлæ æрмæст нау; 270
КУЫСТЫТÆ Сæр 27 23 Уымæн æмæ Хуыцауы Зæд, Кæцыйы къухы дæн æз æмæ Кæцыйæн кусын, фæ- зынд мæнмæ ацы æхсæв 24 Æмæ загъта: ма тæрс, Павел дæуæн æмбæлы æр- лæууын Кесæры раз æмæ мæнæ, Хуыцау балæвар код- та дæуæн æппæт демæ ленк- гæнджыты. 25 Уымæ гæсгæ фæныфс- джын ут,лæгтæ, уымæн æмæ æз æууæндын Хуыцауыл, кæй уыдзæн афтæ, мæнæн загъд куыд у: 26 Махæн æмбæлы æп- пæрст уæвын цавæрдæр са- къадахмæ. 27 Цыппæрдæсæм æхсæв, мах Адриатикон денджызы куы уадыстæм, æмбисæхсæв- мæ ’ввахс, науы кусджытæ фиппаин байдыдтой цавæр- дæр зæхмæ кæй хæстæг кæ- нынц, 28 Æмæ, абаргæйæ арф, уыд дыууын ивазны, уый фæстæ гыццыл дарддæр ног абаргæйæ, уыд фынддæс ивазны. 29 Тæрсгæйæ, дурджын ранмæ бахауынæй, науы фæстаг хайæ аппæрстой цып- пар науæнгуыры æмæ бонмæ æнхъæлмæ кастысты. 30 Наутæрджытæ лидзын- мæ куы хъавыдысты науæй æмæ бæлæгъ денджызмæ уагътой, æвдисгæйæ хуыз, цыма хъавынц æруадзын на- уæнгуыртæ бырынкъæй, 31 Павел загъта сæдæйы хицау æмæ æфсæддонтæн: уыдон куы нæ баззайой на- уы, уæд сымах нæ аирвæз- дзыстут. | I 32 Уæд æфсæддонтæ бæ- лæгъы бæттæнтæ алыг код- той æмæ уый æрхаудис. 33 Бонырдæм Павел сеп- пæтæн лæгъстæ кодта, цæ- мæй бахæрой, дзургæйæ: абон цыппæрдæсæм бон, сы- мах æнхъæлмæгæсгæйæ, стут æххормæг; 34 Уымæ гæсгæ уæ курын бахæрут хæринаг: уый уы- дзæн уæ цард бахъахъхъæ- нынæн; уымæн æмæ сыма- хæй йæ сæры хъуын дæр ни- казмæн фесæфдзæн. 35 Зæгъгæйæ уый æмæ райсгæйæ дзул, Хуыцауæн арфæ ракодта сеппæты раз, æмæ асæтгæйæ, хæрын рай- дыдта. 36 Уæд иуылдæр фæныфс- джын сты æмæ хæринаг дæр бахордтой; 37 Æдæппæт та науы уы- дыстæм дыууæ сæдæ æвдай æхсæз удгоймаджы. 38 Бафсæдгæйæ та хæри- нагæй, райдыдтам нау рог кæнын, æппаргæйæ мæнæу денджызмæ. 39 Бон куы ралæууыд, зæхх сæм нæ зынд, фæлæ æрмæст федтой цавæрдæр бакæлæн, кæцыйæн ис къу- лаив был, кæцымæ бауынаф- фæ кодтам, гæнæн куы уа, уæд науимæ бацæуын. 40 Æмæ сисгæйæ науæн- гуыртæ, ацыдыстæм ден- джызыл æмæ, райхалгæйæ здахæнтæ æмæ науы гыццыл пæлæз сисгæйæ дымгæмæ- гæсгæ, хæцыдыстæм былмæ. 41 Бафтыдыстæм цæвæгау донбылыл, æмæ нау сбадт тæнæг ран: бырынкъ ныс- 24 Уæв. 39, 5. 26 Ап. к. 28, 1. 34 Мтф. 10, 30. 41 2Кор. 11, 25. 271
Сæр 27, 28 КУЫСТЫТÆ сагъд æмæ баззад æнæзмæл- гæ, фæстаг хай та пырх код- та уылæнты тыхæй. 42 Æфсæддонтæ фæцæй- разы кодтой ахстыты амары- ныл, цæмæй сæ исчи, раленк кæнгæйæ, ма алидза. 43 Фæлæ сæдæйы хицау, фæндгæйæ Павелы фервæ- зын кæнын, баурæдта уыдо- ны ацы фæндæй æмæ загъта ленк кæнын зонджытæн фыццаг хи ныппарын æмæ рацæуын зæхмæ, 44 Иннæтæн та ирвæзын кæнын, кæмæн фæйнæджы- тыл, кæмæн та науæй истæ- уыл. Æмæ ахæм хуызы иуыл- дæр раирвæзтысты зæхмæ. СÆР 28 1 Павел зымæгиуат кæны Милиты. Маргджын калм. Павел рынчынты дзæ- бæх кæны. 11 Ахст уæвæг Павсл æрбахæц- цæ Роммæ. 17 Павел бæлвырд кæны Ро- маг Иудейтæн Йссойы тыххæй. 30 Хъусын кæны æмæ ахуыр кæны Ромы дыууæ азы дæргъы. Фервæзгæйæ та Павелимæ уæвджытæ, базыдтой, уыцы сакъадах кæй хуыйны Мелит. 2 Æндæр адæмы мыггаг нæм гыццыл адæймагуарзон- дзинад нæ равдыста: уымæн æмæ уазал куыд уыд æмæ уарын, уымæ гæсгæ арт скодтой æмæ мах неппæты Сæр 28 райстой. 3 Павел та бирæ пыхсытæ з Мрк. куы æрæмбырд кодта æмæ 16» 18- сæ артыл æвæрдта, уæд цæ- хæрæй рахклгæйæ йæ къу- хыл ацауындзæг маргджын калм. 4 Æндæр адæмы мыггаг куы федтой калм йæ къухыл | |ауыгъдæй, дзырдтой кæрæ- дзийæн: æвæццæгæн ацы адæймаг у лæгмар, кæд æй денджызæй раирвæзгæйæ Хуыцауы тæрхон нæ уадзы цæрын. 5 Фæлæ уый, æрцæгъдгæ- йæ калмы артмæ, ницы знаг- гад баййæфта. 6 Уыдон æнхъæл уыдысты уымæ кæй уыдзæн судзаг, кæнæ уый æвиппайды мар- дæй æрхаудзæн; фæлæ бирæ фенхъæлмæ кæсгæйæ æмæ фенгæйæ, кæй ницы зиан ыл æрцыд, раивтой хъуыдытæ æмæ загътой, уый у Хуыцау. 7 Уыцы ранмæ ’ввахс уы- дысты сакъадахы хицауы зæхмулчытæ, йæ ном Публи; уый райста мах æмæ æртæ боны хæларзæрдæйæ хорз уыдта. 8 Публийы фыд хуыссыд, удхаргæнгæйæ тæвдниз æмæ гуыбыннизæй: Павел æм ба- цыд, бакуывта æмæ йыл (йæ) къухтæ сæвæргæйæ, сдзæбæх кодта уый. 9 Ацы цауы фæстæ иннæ- тæ дæр сакъадахы, низтæ кæмæ уыд, цыдысты æмæ сæ дзæбæх кодта, 10 Æмæ нын бирæ кад лæ- вæрдтой, æмæ нæ фæндагмæ сифтонг кодтой нæ хъуаг- дзинæдты. 11 Æртæ мæйы фæстæ мах аленк кодтам Александриаг науы, номæй Диоскурæ, кæ- цы зымæгиуат кодта уыцы сакъадахы, 12 Æмæ æрбаленк кæнгæ- йæ Сиракузмæ, фестæм уым æртæ боны; 13 Уырдыгæй аленк кæн- 272
КУЫСТЫТÆ Сæр 28 гæйæ, бахæццæ стæм Риги- мæ; æмæ иу боны фæстæ куы радымдта хуссайраг дымгæ, дыккаг бон æрбахæццæ стæм ГТутеолмæ, 14 Уым ссардтам æфсы- мæрты æмæ дзы сæ курди- атмæ гæсгæ, фестæм авд бо- иы, уый фæстæ ацыдыстæм Роммæ. 15 Уымы æфсымæртæ, фе- хъусгæйæ мах тыххæй, нæ размæ рацыдысты Аппийы фæз æмæ æртæ уазæгдзæ- рæны онг; Павел, фенгæйæ, уыдоны арфæ ракодта Хуы- цауæн æмæ фæныфсджын. 16 Роммæ та куы æрцы- дыстæм мах, уæд сæдæйы хицау ахæстыты ратта æф- сады хицаумæ, Павелæн та бар уыд цæрын сæрмагон- дæй, цы æфсæддон æй хъа- хъхъæдта, уыимæ. 17 Æртæ боны фæстæ Па- вел фæдзырдта Иудейты зынгæдæртæм, æмæ уыдон куы æрæмбырд сты, дзырдта уыдонæн: лæгтæ, æфсымæр- тæ! ницы ракæнгæйæ адæ- мы, кæнæ фыдæлты æгъдæ- утты ныхмæ, афтæмæй ахс- тæй Иерусалимæй лæвæрд дæн Ромæгты къухтæм; 18 Уыдон тæрхон кæнгæйæ мæнæн, хъавыдысты суæгъд кæнынмæ, уымæн æмæ мæм нæй ницавæр аххос, мæлæты аккаг; 19 Фæлæ Иудейтæ ныхмæ кæй дзырдтой, уый тыххæй мæн бадомын бахъуыд кесæ- рæй тæрхон, уæвгæ уый тых- хæй нæ, цæмæй мæ адæмы истæмæй базылын кæнон; 20 Уый тыххæй æз сы- 14 Ап. к. 19, 21. 17 Ап. к. 25, 8. 18Ап.к. 25, 8. 20 Лук. 2, 38. 22 Лук. 2, 34, Ал. к. 24, 5; Дзут. 12, 3. 26 Ис. 6: 9-10; Мтф. 13, 14; Мрк. 4, 12; Лук. 8, 10;24,47; Иоан 12, 40, Ром 11, 8; Иер. 5, 21; Иез. 12, 2; Ап. к. 13, 46 махмæ бадзырдтон, цæмæй уæ фенон æмæ уемæ аныхас кæнон, уымæн æмæ Израи- лы æнхъæлцаудзинады тых- хæй ахст дæн æз. 21 Уыдон та загътой уы- мæн: мах нæ фыстæг истам дæу тыххæй Иудейæ, нæ æр- цæуæг æфсымæртæй дæу тыххæй ничи фехъусын код- та æмæ нæ загъта исты æв- зæрæй, 22 Æниу хорз уаид мах куы фехъусиккам дæхицæй, ды куыд хъуыды кæныс; уы- мæн æмæ махæн зындгонд у, ацы ахуырады тыххæй алы- ран быцæу кæй кæнынц. 23 Æмæ снысан кæнгæйæ уымæн бон, тынг бирæтæ æр- цыдысты уымæ уазæгдзæ- рæнмæ, æмæ уый райсомæй изæрмæ дзырдта уыдонæн Хуыцауы Паддзахады ахуы- рады тыххæй, хæсгæйæ æв- дисæнадтæ æмæ бæлвырд кæнгæйæ уыдон Иесойы тых- хæй Моисей æмæ Пехуым- парты закъонæй. 24 Иутæ разы кодтой йæ ныхæстимæ, иннæтæ та не ’ууæндыдысты. 25 Сæ кæрæдзиимæ та иу разы нæ уæвгæйæ, уыдон ацыдысты, Павел куы загъта ацы ныхæстæ: хорз загъта Сыгъдæг Уд нæ фыдæлтæн пехуымпар Исайы сæрты: 26 «Ацу ацы адæммæ æмæ зæгъ: хъусæй хъусдзыстут æмæ нæ бамбардзыстут; цæ- стытæй кæсдзыстут æ*мæ нæ фендзыстут; 27 Уымæн æмæ сдæрзæг ис сæ зæрдæ ацы адæмæн, æмæ хъустæй зынтæй хъу- 273
Сæр 28 КУ сынц æмæ сæ цæстытæ сæх- гæдтой, цæмæй ма феной цæстытæй æмæ хъустæй ма фехъусой, æмæ зæрдæйæ ма бамбарой, æмæ ма раздæхой, цæмæй сæ Æз сдзæбæх кæ- нон». 28 Уæдæ, уадз уæд сыма- хæн зындгонд, Хуыцауы ир- вæзындзинад æрвыст кæй у муртаттæм: æмæ уыдон фе- хъусдзысты. 29 Уый адон куы загъта, уæд Иудейтæ ацыдысты, сæ кæрæдзиимæ бирæ быцæу кæнгæйæ. 30 Æмæ цардис Павел æнæхъæн дыууæ азы йæхи хардзæй, æмæ иста сеппæт уымæ æрцæуджыты, 31 Хъусынгæнгæйæ Хуы- цауы Паддзахад æмæ ахуыр кæнгæйæ Хицау Иесо Чы- рыстийы тыххæй, алы уæн- дондзинадимæ æнæкъуылым- пыйæ. 274
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ИАКОВЫ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ СÆР 1 1 Иаковы саламтæ хæлиугопд æфсы- мæртæм 2 Уырнындзинады фæлварæн æтæрын кæны фæразондзинад. 5 Куыд райсæн ис зонд 9 Мæгуырты циндзинад мæгуыргурдзинады. 13 Фæлварæнтæ хæс- сыпы циндзинад 19 Дзырд хъусджытæ æмæ æххæстгæнджытæ; сыгъдæг хорз намыс. Иаков, Хуыцауы æмæ Хи- цау Иесо Чырыстийы цагъар, дыууадæс хæлиугонд мыггагмæ,— цин кæнут. 2 Стыр циндзинадимæ исут, ме ’фсымæртæ, куы хауат алыхуызон фæлварæн- ты, 3 Зонгæйæ, уæ уырнын- дзинады фæлварæн кæй æв- зæрын кæны фæразондзинд; 4 Фæразондзинадæн та хъуамæ уа æххæст хъуыд- дæгтæ, цæмæй уат алцæмæй дæр æххæст, æнæ исты хъуагæй. 5 Кæд сымахæй искæмæ нæ фаг кæны зонд, уадз ку- рæд Хуыцауæй, æппæтæн хæларæй æмæ æнæуайдзæ- фæй дæттæгæй,— æмæ йын лæвæрд уыдзæн. 6 Фæлæ уадз курæд уырн- гæйæ, гыццылдæр дызæрдыг нæ кæнгæйæ, дызæрдыг чи кæны, уый дымгæ кæй сисы æмæ ахæлиу кæны, уыцы денджызы уылæны хуызæн у: 7 Уадз ахæм адæймаг Хи- цауæй исты райсын æнхъæл- мæ ма кæсæд, 8 Дыууæрдæм хъуыдыгæ- нæг адæймаг фидар нæу йæ æппæт фæндæгтыл. 9 Уадз ныллæггонд æфсы- Сæр 1 2 Ап. к. 5, 41; 1 Кор. 10, 13 3 1 Пст. 1, 7; Ром. 5, 3. 5 3 Пад. 3, 12; Фæс. н. 2, 6; Дал. 2, 21. 6 Мтф. 7,7;Мрк. 11, 24; Лук. 11, 9; Иоан. 14,13,16, 23. 10 Иоц 14, 2; Пс. 89,6; 102, 15, Ис. 40, 6; 1 Пет. 1, 24. 12 Иов 5, 17; Фæс.н.З, 11;2Тим. 4,8;Дзут. 12, 5. 13 Лук. 11, 4. 15 Ром. 6: 21, 23. 17 Ным. 23, 19, Ис. 46, 10; Мал. 3, 6, Иоан. 3, 27. 18Иоан. 1, 13; 1 Пет. 1, 23; Дэут. 12, 23 275 мæр æппæлæд бæрзонд кæй у, уымæй, 10 Хъæздыг та — йæ ныл- лæгдзинадæй, уымæн æмæ уый аивгъуыйдзæн кæрдæ- джы дидинæгау: 11 Скæсы хур, æнтæф кæ- нын байдайы æмæ тæвдæй кæрдæг бахус вæййы, азгъæ- лы йæ дидинæг, фесæфы йæ рæсугъддзинад; афтæ баруа- йы хъæздыг йæ фæндæгтыл. 12 Тæхудиаг у адæймаг, кæцы фæлварæнтæ хæссы фæразонæй, уымæн æмæ фæ- лварæнты фæуæвгæйæ уый райсдзæн царды кады худ, кæцыйæ зæрдæ сæвæрдта Хицау, Уый уарзджытæн. 13 Фæлварæнты мачи дзу- рæд: «Хуыцау мæ фæлвары»; уымæн æмæ Хуыцау фыд- дзинадæй фæлвæрд нæ вæй- йы æмæ Иæхæдæг дæр ни- кæйы фæлвары, 14 Фæлæ алчидæр фæл- вæрд цæуы монцы фæдыл цæугæйæ æмæ хи фæндонæй сайд уæвгæйæ. 15 Фæндон та, сæвзæргæ- йæ, гуырын кæны тæригъæд, раконд тæригъæд та гуырын кæны мæлæт. 16 Уæхи ма сайут, мæ уарзон æфсымæртæ: 17 Алкæцы хорз лæвар æмæ алкæцы æххæст лæвар æрцæуы уæлейæ, рухсыты Фыдæй, Кæцымæ нæй ивд- дзинад æмæ ивддзинады ау- уон. 18 Бафæндгæйæ, райгуы- рын кодта Уый мах æцæга-
Сæр 1, 2 \ ды дзырдæй, цæмæй мах уæм кæцыдæр райдайæн Иæ сфæл дыстытæй. 19 Æмæ афтæ, мæ уарзон æфсымæртæ, алкæцы адæй- маг уæд рæвдз хъусынмæ, сындæг ныхæстæм, сындæг мæсты кæнынмæ; 20 Уымæн æмæ адæйма- джы мæстыдзинад нæ кæны Хуыцауы рæстдзинад. 21 Уый тыххæй, аиуварс- гæнгæйæ алкæцы æнæсыгъ- дæг æмæ фыддзинады баз- зайæггаг, фæлмасæй райсут фидар кæныны дзырд, кæцы фервæзын кæндзæн уæ удты. 22 Ут дзырд æххæстгæн- джытæ, фæлæ æрмæст хъус- джытæ нæ, уæхæдæг уæхи сайджытæ. 23 Уымæн æмæ дзырд чи хъусы, фæлæ йæ æххæст чи нæ кæны, уый у йæ æрдзон цæсгоммæ кæсæнмæ чи кæсы, уыцы адæймаджы хуызæн: 24 Уый бакаст йæхимæ, иуварс ацыд — æмæ уыцы сахат ферох кодта, цы хуы- зæн у, уый. 25 Фæлæ чи бамбара æх- хæст закъон, сæрибары за- къон, æмæ уый мидæг уа, уый рохгæнаг хъусæг нæу, фæлæ у хъуыддæгтæй æх- хæстгæнæг, ахæм тæхудиаг у йæ хъуыддæгты. 26 Кæд сымахæй исчи æн- хъæл у хорз намысджын дæн зæгъгæ, æмæ йе ’взагыл нæ хæцы, фæлæ сайы йæ зæр- дæйы, уымæн афтид у йæ хорз намыс. I 27 Сыгъдæг æмæ æнаипп хорз намыс Хуыцау æмæ Фыды раз у уый, сидзæртæ | æмæ идæдзтæм цæстдарын сæ хъыгдзинæдты æмæ хи хъахъхъæнын ацы дунейæ счъизи уæвынæй. СÆР 2 1 «Кæд цæсгоммæ гæсгæ кæнут, уæд тæригъæд кæиут» 14 «Уырнындзинад æнæ хъуыддæгтæй у мард*; д’шрдæн зæ- гъæм Авраам æмæ Раав. Ме ’фсымæртæ! уæд уæм уырнындзинад нæ кады Хицау Иесо Чырыстимæ, I цæсгæмттæм нæ кæсгæйæ. 2 Уымæн æмæ уе ’мбырд- мæ куы бацæуа адæймаг, йæ къухыл сызгъæрин къухда- рæн, хъæздыг дарæсы, æмæ мæгуыр дæр куы бацæуа æв- зæр дарæсы, 3 Æмæ сымах, хъæздыг да- рæс кæуыл ис, уымæн куы зæгъат: «дæуæн хорз уыдзæн æрбадын ам», мæгуырæн та куы зæгъат: «ды уым слæуу», кæнæ «æрбад ам мæ къæхъ- ты раз», 4 Уæд тæрхон нæ кæнут мыййаг уæхи мидæг æмæ нæ вæййут тæрхонгæнджытæ æвзæр хъуыдытимæ? 5 Байхъусут, мæ уарзон æфсымæртæ: дунейы мæ- гуырты нæ равзæрста Хуы- цау хъæздыг уæвынмæ уыр- нындзинадæй æмæ Паддза- хады бындартæй, кæцыйæ Уый зæрдæ сæвæрдта Иæ уарзджытæн? 6 Сымах та мæгуыры ни- цæмæ æрдардтат. Хъæздгуы- тæ уæ нæ æфхæрынц, æмæ уæ тæрхондæттæм нæ кæ- нынц уыдон? 7 Уыдон нæ æгад кæнынц хорз ном, кæцыйæ сымах хуыйнут? 1АКОВБ 19 Фæс. н. 17, 27; Еккл 5, 1; 7, 9. 21 Ром. 1, 16, Еф. 4, 22. 22 Мтф 7, 21; Лук. 11, 28, Ром 2, 13. 25 Иоан 13, 17; 2 Кор. 3, 18 26 Пс 33, 14; 38, 1; 1 Пет 3, 10. 27 Ис 1, 16-17; Иак 2, 17. Сæр 2 1 Лев 19, 15 5 Рац. 20, 6, Мтф 5, 3. 276
ИАКОВЫ Сæр 2 8 Кæд паддзахы закъон æххæст кæнут Фыстмæ гæс- гæ: «бауарз дæ хæстæджы дæхæдæг дæхи куыд уар- зыс», хорз кæнут; 9 Фæлæ кæд цæсгоммæ гæсгæ кæнут уæд тæригъæд кæнут æмæ закъоны раз ра- зынут фыдгæнджытæ. 10 Æппæт закъон чи æх- хæст кæны æмæ иу истæмæй тæригъæд чи ракæна, уый свæййы аххосджын алцæмæй дæр. 11 Уымæн æмæ Уый, афтæ Чи загъта: «хæтгæ ма кæн», загъта: «ма амар» дæр; уымæ гæсгæ, кæд хæтгæ нæ кæныс, фæлæ куы амарай, уæддæр дæ фыдгæнæг закъонмæ гæсгæ. 12 Афтæ дзурут æмæ аф- тæ кæнут, куыд тæрхонгонд уæвджытæ сæрибары за- къонмæ гæсгæ. 13 Уымæн æмæ тæрхон æнæхатырæй, хатыр чи нæ кодта уымæн; хатырдзинад у уæлдæр тæрхонæй. 14 Ме ’фсымæртæ! цы панда у, кæд исчи дзуры уырнындзинад мæм ис, фæ- лæ йæм хъуыддæгтæ нæй? уыцы уырнындзинад æй аир- вæзын кæндзæн? 15 Кæд æфсымæр кæнæ хо бæгънæг сты, æмæ сæм нæй иу боны фаг хæринаг, 16 Æмæ сымахæй исчи куы зæгъа уыдонæн: «цæут фар- нимæ, уæхи бахъарм кæнут æмæ хæрут», фæлæ сын сæ буары хъуагдзинадæн куы ницы баххуыс кæна: уæд цы пайда у? 17 Афтæ уырнындзинад дæр, кæд æм хъуыддæгтæ 8 Лев. 19, 18; Мтф. 5, 43. 9 Лев. 19,15. 10 Мтф. 5, 19. 11 Рац. 20, 13; Мтф 19, 18. 13 Фæс. н. 21, 13; Мтф. 6, 15. 14 Мтф. 7, 26. 15 Лук. 3, 11; 1 Иоан. 3, 17. 19 Мрк. 1, 24; 12, 29; Ап. к. 19, 15. 21 Уæв. 22, 9; Дзут. 11, 17. 23 Уæв. 15, 6; 2Пар.20, 7; Ис. 41, 8; Ром. 4, 3; Гал. 3, 6. 25 Йес.Н.2, I, Дзут. II, 31. нæй, мард у йæхæдæг йæхи мидæг. 18 Фæлæ зæгъдзæн исчи: дæумæ ис уырнындзинад, мæ- нмæ та ис хъуыддæгтæ: рав- дис мæм дæ уырнындзинад æнæ дæ хъуыддæгтæй, æз та дын равдисдзынæн мæ уыр- нындзинад мæ хъуыддæгтæй. 19 Дæу уырны Хуыцау иу кæй у: хорз кæныс; хæйрæ- джыты дæр уырны æмæ ри- зынц. 20 Фæлæ дæ нæ фæнды зо- нын æви, æнæбындурон ад- æймаг, уырнындзинад æнæ- хъуыддæгтæй мард кæй у? 21 Хъуыддæгтæй не сраст, нæ фыд Авраам, йæ фырт Исахъы куы æрæвæрдта ны- вондхæссæныл, уæд? 22 Нæ уыныс, йæ уыр- нындзинад йæ хъуыддæгтæн кæй æххуыс кодта, æмæ хъуыддæгтæй уырнындзинад кæй фæхæццæ æххæстдзи- надмæ, уый? 23 Æмæ сæххæст Фысты дзырд: «æууæндыд Авраам Хуыцауыл, æмæ йын уый нымад æрцыд рæстдзинадыл, æмæ уый хуынд æрцыд Хуы- цауæн хæлар». 24 Уынут адæймаг æрмæст уырнындзинадæй нæ, фæлæ хъуыддæгтæй кæй сраст вæй- йы, уый? 25 Уый хуызæн хæтаг Раав дæр хъуыддæгтæй не сраст, райсгæйæ бæрæгдзау- ты æмæ сæ ауадзгæйæ æн- дæр фæндагыл? 26 Уымæн æмæ буар æнæ- удæй куыд мард у, афтæ уыр- нындзинад дæр æнæхъуыд- дæгтæй у мард. 277
Сæр 3 ИАКОВЫ СÆР 3 1 Æвзаг — æнæбауромгæ фыддзинад. 13 Уæлдæрæн зонд сыгъдæг, сабыр .. Ме ’фсымæртæ! бирæтæ ма кæнут уæхи ахуыр- гæнджытæ, карздæр тæрхон- гонд кæй уыдзыстæм, уый зонгæйæ, 2 Уымæн æмæ мах неппæт дæр бирæ тæригъæд кæнæм. Чи нæ тæригъæд кæны ны- хасæй, уый æххæст адæймаг у, йæ буары æгасæй дæр уромын фæразæг. 3 Мæнæ мах бæхтæн идæт- тæ сæ дзыхы кæнæм, нæ ком- мæ цæмæй кæсой, æмæ сын сæ буар æгасæй здахæм; 4 Мæнæ наутæ дæр, цы фæнды стыр уой, æмæ сæ цы фæнды тыхджын дымгæ- тæ хæссой, уæддæр сын сæ фæндаг амоны чысыл зда- хæн, наутæрæджы фæндон- мæ гæсгæ; 5 Æвзаг дæр афтæ — стыр уæнг нæу, фæлæ бирæ ар- хайы. Акæс-ма, чысыл зынг цас бирæ буаргъæдтæ су- дзын кæны: 6 Æвзаг дæр арт, мæнг- дзинады фидауц. Æвзаг ахæм ран ис уæнгты астæу æмæ буары æгасæй дæр æлгъаг кæны, æппæт царды дæр су- дзын кæны, йæхæдæг зындо- ны артæй судзгæйæ; 7 Уымæн æмæ алы сырд- ты æмæ мæргъты, хилæгой- ты æмæ денджызы цæрæгой- ты æрдзон тых домд цæуы æмæ домд сты адæймаджы æрдзон тыхæй, 8 Фæлæ æвзаг бадомын адæмæй ничи фæразы: уый — | Сæр 3 1 Мтф 23, 8. 2 3 Пад 8Г 46. бФæс.н. 16, 27; Мтф. 15, 18 8 Пс. 139, 3. 9Уæв. 1. 27 12 Лук. 6, 44. 13 Мтф. 5, 16; 2Тим. 2, 24 16 1Кор. 3, 3 17 Мтф. 5, 7-8; 2 Кор. 6, 6; Гал 5, 22, 1 Тим 1, 5 æнæбауромгæ фыддзинад; уый дзаг у мæлæтхæссæг маргæй. 9 Уымæй арфæ кæнæм Хуыцауæн æмæ Фыдæн, æмæ уымæй æлгъитæм адæй- мæгты, кæцытæ сты Хуыца- уы хуызæгмæ гæсгæ сфæл- дыст: 10 Уыцы иу дзыхæй рацæ- уы арфæ æмæ æлгъыст. Ме ’фсымæртæ, нæ æмбæлы амæн афтæ уæвын. 11 Кæлы мыййаг иу суадо- ны гуырæнæй адджын æмæ мастгæнаг дон? 12 Ме ’фсымæртæ, легъуи бæласыл маслинæтæ нæ за- йы, кæнæ сæнæфсир бæла- сыл легъуи дыргътæ: афтæ иу суадонæй нæ цæуы цæх- джын æмæ адджын дон. 13 Зондджын æмæ уæ æм- баргæ чи у сымахæй? равдис уый æцæгæй хорз æгъдауæй, зондджын фæлмасдзинади- мæ. 14 Фæлæ кæд уæ зæрдæ- йы ис мастгæнаг хæлæгдзи- над æмæ хылтæ, уæд ма æп- пæлут æмæ æцæгдзинадыл мæнг ма дзурут: 15 Уый нæу уæлейæ æр- цæугæ зонд, фæлæ зæххон, буарон, хæйрæгæй; 16 Уымæн æмæ хæлæг æмæ зæгъдæргомдзинад кæм ис, уым ис хæлддзинад æмæ алы æвзæрдзинæдтæ. 17 Фæлæ уæлейæ æрцæу- гæ зонд фыццагдæр у сыгъ- дæг, уый фæстæ сабыр, уæз- дан, коммæгæс, æххæст хор- зæхæй æмæ хорз дыргътæй, æнæхæрам æмæ æнæ цæст- мæми. 278
ИАКОВЫ Сæр 3, 4 18 Рæстдзинады дыргъ ду- нейы тыд цæуы, сабырдзинад чи хъахъхъæны, уыдонмæ. СÆР 4 1 Хъаугъатæ æмæ хъалдэинады ныхмæ. 11 Æнæхæлардзинады тæрхоны ныхмæ. 13 Æнæрвæссон æгæр ныфсхасты ныхмæ. Кæцæй уæм ис знагдзи- нæдтæ æмæ хъаугъатæ? ардыгæй мыййаг нæ, уæ мондæгтæй, уе уæнгты тох- гæнджытæй? 2 Фæнды уæ — æмæ уын нæй; марут æмæ хæлæг кæ- нут — æмæ уын æнтыстдзи- над нæй; быцæу æмæ знаг- дзинады стут — æмæ уын нæй, уымæн æмæ нæ курут; 3 Курут æмæ нæ исут, уы- мæн æмæ хорздзинадæн нæ курут, фæлæ цæмæй спайда кæнат уæ бæллицтæн. 4 Хæтæгтæ! нæ зонут æви, дунеимæ лымæндзинад Хуы- цауимæ знагдзинад кæй у? Уæдæ кæй фæнды дунейæн лымæн уæвын, уый Хуыца- уæн знаг свæййы. 5 Æви сымах æнхъæл стут æмæ Фыст дзæгъæлы зæгъы: «нæ хуылфы цы уд цæры, уый æнувыдæй уарзы»? 6 Фæлæ Уый фылдæр ар- фæдзинад дæтты; æмæ уый тыххæй загъд у: «Хуыцау хъалты ныхмæ у, сабыртæн та дæтты хорз лæвар». 7 Уæдæ басæттут Хуыца- уæн; хæйрæгæн йæ ныхмæ слæуут æмæ сымахæй алидз- дзæн; 8 Æрхæстæг ут Хуыцау- мæ, æмæ уæм æрхæстæг уы- дзæн; уæ къухтæ ссыгъдæг I кæнут, тæригъæдджынтæ, | 18 Ис. 32, 17. Сæр 4 I Ром. 7, 23; Гал. 5, 17. ЗФæс.н. 1, 28; Ис. 1, 15; 1 Иоан. 3, 22. 4 Иоан. 15, 19, Ром. 8, 7. 5 Уæв. 6,5; 8,21; Гал.5,17. бФæс.н. 3, 34; Лук. 14, 11; 1 Пет. 5, 5. 8 2 Пар. 15, 2; Ис. 1, 15-16. 9Мтф. 5, 4. 10 1 Пет. 5, 6. II Мтф. 7, 1. 12 Ром. 14, 4. 13 Лук. 12, 18. 14 Иов. 7, 7; Фæс. н. 27, 1. 15 Ап. к. 18, 21; 1 Кор. 4, 19; 16, 7. 17 Лук. 12, 47. сраст кæнут уæ зæрдæтæ, дыдзæсгæмттæ; 9 Хъыг кæнут, кæут æмæ дзыназут: уæ худын уадз аз- дæхæд кæуынмæ, æмæ цин — хъыгдзинадмæ; 10 Ныссабыр ут Хицауы раз, æмæ уæ сисдзæн. 11 Уæ кæрæдзийæн æвзæр ма дзурут, æфсымæртæ: æв- зæр чи дзуры, кæнæ тæрхон кæны йе ’фсымæрæн, уый æвзæр дзуры æмæ тæрхон кæ- ны закъонæн; æмæ кæд ды тæрхон кæныс закъонæн, уæд ды нæ дæ закъон æххæстгæ- нæг, фæлæ тæрхонгæнæг. 12 Иунæг у Закъондæттæг æмæ Тæрхонгæнæг, фервæ- зын кæнын æмæ фесафын кæй бон у: ды та чи дæ, кæ- цы тæрхон кæныс иннæмæн? 13 Ныр байхъусут сымах, дзурджытæ: «абон кæнæ рай- сом араст уыдзыстæм ахæм сахармæ, æмæ уым фæцæр- дзыстæм иу аз, æмæ уæй кæндзыстæм æмæ æфтиаг исдзыстæм», 14 Сымах, кæцытæ нæ зо- нут цы (æрцæудзæн) рай- сом: уымæн æмæ цы у уæ цард? доны тæф, цыбыр рæстæгмæ фæзынæг, стæй æрбайсæфæг. 15 Уый бæсты уын æмбæ- лы афтæ дзурын: «Кæд Хи- цауæн фæндон уа æмæ æгас уæм, уæд скæндзыстæм уый кæнæ иннæ», 16 Сымах, уе ’нæрвæссо- нæй, уæхи стаут: алкæцы ахæм хистауын у фыддзинад. 17 Уæдæ, чи æмбары хорз кæнын кæй хъæуы æмæ нæ кæны, уымæн у тæригъæд. 279
Сæр 5 I СÆР 5 1 Тæрхон хъæздыг æфхæрæгæн æмæ хорзæх æфхæрдтытæн, 12 «Сомы ма кæ- нут», «кæрæдзийы тыххæй кувут*; «йæ уды мæлæтæй фсрвæзын кæнлэæн». Æрбайхъусут сымах, хъæз- дгуытæ: кæут æмæ дзы- назут, сымахыл æрцæуинаг зындзинæдты тыххæй. 2 Уæ хъæздыгад бамбыд æмæ уæ дарæстæ рæмпæг ба- хордта. 3 Уæ сызгъæрин æмæ æв- зист сызгæ æмæ се згæ уы- дзæн æвдисæн уæ ныхмæ, æмæ уæ буар бахæрдзæн куыд арт: сымах уæхицæн хæзнатæ æрæмбырд кодтат фæстаг бонтæн. 4 Мæнæ, мызд, кæцыйы сымах баурæдтат кусджы- тæй, уæ хуымтæ æркæрд- джытæй, æрдиаг кæны, æмæ кæрдджыты æрдиæгтæ схæц- цæ сты Хицау Саваофы хъу- сындзннады онг. 5 Сымах фырхъæздыг уы- дыстут зæххыл æмæ уæхи рæвдыдтат; бафсæстат уæ зæрдæтæ, куыд æргæвдæн бонмæ. 6 Сымах стæрхон кодтат, амардтат рæстгæнæджы; Уый уæм ныхмæ нæ лæууыд. 7 Уæдæ, æфсымæртæ, ут бирæфæразон Хицауы æр- цыды онг. Мæнæ, зæхкусæг æнхъæлмæ кæсы зæххæй зы- наргъ дыргъмæ æмæ уый тыххæй бирæ фæразы, ца- лынмæ райса рагафон æмæ æрæгмæйы къæвда: 8 Бирæ фæразут сымах дæр, сфидар кæнут уæ зæр- дæтæ, уымæн æмæ Хицауы | æрцæуын æрхæстæг кæны. 9 Æфсымæртæ, кæрæдзи- уыл хъаст ма кæнут, цæмæй тæрхонгонд мæ æрцæуат: мæнæ Тæрхонгæнæг лæууы дуары раз. 10 Фыдхъизæмары æмæ бирæфæразондзинады дæн- цæгæн райсут, ме ’фсымæр- тæ, пехуымпарты, кæцытæ дзырдтой Хицауы номæй. 11 Мæнæ, мах тæхудиаг хонæм, фæразондзинад чи æвдыста, уыдоны. Сымах фехъуыстат Иовы фæразон- дзинады тыххæй æмæ уы- мæн йæ кæрон федтат Хи- ! цауæй, уымæн æмæ Хицау у тынг хæларзæрдæ æмæ тæ- ригъæдгæнаг. 12 Æппæты фыццаг та ме ’фсымæртæ, сомы ма кæнут нæдæр арвæй, нæдæр зæх- хæй, æмæ ницавæр æндæр сомыйæ; фæлæ уæ дзырд уæд «о, о», æмæ «нæ, нæ», цæмæй сымах ма бахауат тæрхонмæ. 13 Фыдхъизæмар кæны сымахæй исчи? Уадз кувæд. Хъæлдзæг у исчи? уадз за- рæд псаломтæ. 14 Кæд сымахæй исчи рынчын у? уæд бадзурæд Ар- гъуаны пресвитертæм, æмæ уадз бакувæнт уый тыххæй, байсæрдгæйæ йæ зетийæ Хи- цауы номæй,— 15 Æмæ уырнындзинады куывд сдзæбæх кæндзæн рынчыны, æмæ йæ слæууын кæндзæн Хицау; æмæ кæд уый ракодта тæригъæдтæ, хатыр уыдзысты уымæн. 16 Уæ рæдыдтытыл сæт- тут кæрæдзийы раз æмæ ку- 4АКОВБ Сæр 5 I Лук. 6, 24; Гтим. 6 9, 17, 19. 3 Мтф 6, 19. 4 Дык. з. 24, 14 5 Иов 21, 13, Лук 6, 25. 8 Лук 21, 9; Дзут 10, 36. 10 Мтф 5, 12. II Иов 1, 21. 12 Мтф. 5: 34, 37. 13 Еф 5, 19, 6, 18 14 Мрк. 6, 13. 15 Мтф 9, 2. 16 Пс 144, 19 280
ИАКОВЫ Сæр 5 вут кæрæдзийы тыххæй, цæ- мæй сдзæбæх уат: бирæ у йæ бон рæстгæнæджы тыхджын куывдæн. 17 Илиа мах хуызæн адæй- маг уыд æмæ куывдæй ба- куывта, цæмæй уарын ма уа: æмæ нæ уыд уарын зæхмæ æртæ азы æмæ æхсæз мæйы; 18 Ноджыдæр та бакуыв- та: æмæ арв ратта уарын, 17 3Пад. 17, 1; Лук.4,25. 18 3Пад. 18:42,45. 19 Лсв. 19, 17, Мтф 18, 15; Лук. 17, 3. æмæ зæхх йæ дыргъ æрза- йын кодта. 19 Æфсымæртæ! сымахæй исчи куы аздæха æцæгадæй, æмæ йæ исчи куы раздаха, 20 Уадз уый зонæд, тæри- гъæдджыны раздахæг, мæнг фæндагæй фервæзын кæн- дзæн уый уд мæлæтæй æмæ бамбæрздзæн бирæ тæри- гъæдтæ. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПЕТРЫ ФЫЦЦАГ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ СÆР I 1 Саламтæ. 3 Пстр кад кæны Хуьща- уæн æгас æнхъæлцаудзинады тыххæй Йссо Чырыстийы сæрты æнæмбийгæ бын- тыл. 6 Уыцы æнхъæлцаудзинады сымах цин кæнут фæлварæнты. 13 Ут сыгъдæг, куыд Чырыстийы зынаргъ Тугæй æлхæд- тытæ. Петр, Иесо Чырыстийы Апостол, æрцæуæггæг- тæм, хæлиугæндтытæм Пон- ты, Галатийы, Каппадокийы, Асийы æмæ Вифинийы æв- зæрстытæм 2 Фыд Хуыцауы раздæр- зындмæ гæсгæ, Удæй срухс уæвгæйæ, коммæ кæсынмæ æмæ Иесо Чырыстийы Ту- гæй бапырх кæнынмæ: хорз лæвар сымахæн æмæ уын фарн сбирæ уæд. 3 Арфæгонд Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийы Фыд, Иæ стыр хорзæхæй мах сыгасгæнæг, Иесо Чы- рыстийы райгасдзинадæй Сæр 1 1 1 Пет. 2, 9. 2 Еф. 1: 4,7;Дзут. 12, 24. 3 Ром. 6, 4;Еф. 1,3. 4 2 Тим. 4, 8. 5 Иоан. 10, 28 6 Мтф. 5, 12; 2 Кор 4, 17. 7 Иов. 23, 10, Фæс. н 17,3; Зах 13, 9. 8 Иоан. 20, 29, 2 Кор. 5, 7 281 мæрдтæй, æгас æнхъæлцау- дзинадмæ, 4 Æнæмбийгæ бынтæм, сыгъдæгмæ, æнæбаруайгæ- мæ, æвæрд сты уæлæрвты сымахæн, 5 Хуыцауы тыхæй, уыр- нындзинады сæрты хъахъ- хъæд ирвæзындзинадмæ, цæттæгонд раргоммæ фæстаг рæстæг. 6 Ууыл цин кæнут, ахъын- цъым кæнгæйæ ныр иу чы- сыл, кæд хъæуы, алыхуызон фæлварæнтæй, 7 Цæмæй уæ фæлвæрд уырнындзинад разына зы- наргъдæр артæй фæлвæрд сæфæг сызгъæринæй, раппæ- лынмæ æмæ намысмæ æмæ кадмæ Иесо Чырыстийы фæ- зынды, 8 Кæцыйы нæ фенгæйæ уарзут, æмæ Кæцыйы нырма нæ уынгæйæ, фæлæ æууæнд-
Сæр 1 1 гæйæ Ууыл, цин кæнут зæ- гъæн кæмæн нæй æмæ стыр кадджын циндзинадæй, 9 Æппын фæстаг хæццæ кæнгæйæ уæ уырнындзина- дæй удты ирвæзынмæ; 10 Ацы ирвæзындзинадмæ хаудысты пехуымпарты ир- тасæнтæ æмæ сгарæнтæ, кæ- цытæ раздæр дзырдтой сыма- хæн нысангонд хорз лæвары тыххæй, 11 Сгаргæйæ, кæцы æмæ цы рæстæгмæ амыдта уыдо- ны мидæг уæвæг Чырыстийы Уд, Уый раздæр куы хъусын кодта Чырыстийы фыдæбæт- тæ æмæ уыдоны фæстæ уæ- вæг кад; 12 Уыдонæн уыд æргом, куыд уыдонæн сæхицæн нæ, фæлæ махæн кæй куыста уый, кæцы ныр хъуыстгонд у сымахæн хорз уацхъуыд дзурджытæй, арвæй æрвыст I Сыгъдæг Удæй, кæцымæ Зæдты фæнды æрбахæстæг уæвын. 13 Уымæ гæсгæ (уарзон- тæ), æрбабæтгæйæ уæ зон- ды астæутæ, хъæлдзæг уæв- гæйæ, бынтон æнхъæлцау ут сымахæн бадæтгæ хорз лæ- варыл Иесо Чырыстийы фæ- зынды. 14 Куыд коммæгæс сы- вæллæттæ, æмбæр ма ут раз- дæры фæндтимæ, æнæмбар- гæйæ уæм цы уыд, 15 Фæлæ, фæзмгæйæ сы- мах æрхонæг Сыгъдæджы, уæхæдæг дæр сыгъдæг ут, уæ æппæт ракæндты; 16 Уымæн æмæ фыст у: «Сыгъдæг ут, уымæн æмæ Æз дæн сыгъдæг». | I 17 Æмæ кæд сымах уæ Фыд хонут Уый, Кæцы æнæ- цæсгоммæ гæсгæ тæрхон кæ- ны алкæмæн йæ хъуыддæг- тæм гæсгæ, уæд тасимæ æр- витут уæ фæндаггоны рæс- тæг, 18 Зонгæйæ, æмбийгæ æв- зист кæнæ сызгъæринæй æл- хæд кæй не стут сымах, уæ фыдæлтæй лæвæрд тыхст I цардæй, 19 Фæлæ Чырыстийы зы- наргъ Тугæй, куыд æнаипп I æмæ сыгъдæг уæрыккæй, 20 Кæцы уыдис нысангонд дуне сфæлдисыны размæ, фæлæ фæзынд фæстаг афон- ты сымах тыххæй, 21 Баууæндджыты Уый сæрты Хуыцауыл, Кæцы райгас кодта Уый мæрдтæй æмæ Иын ратта кад, цæмæй уæм уа уырнындзинад æмæ ныфс Хуыцауыл. 22 Æцæгадæн коммæ кæ- сынæй Уды фæрцы, ссыгъ- дæг кæнгæйæ уæ удтæ æнæ- цæстмæ æфсымæруарзондзи- надмæ, æдзухдæр уарзут кæ- рæдзийы сыгъдæг зæрдæйæ, 23 Куыд æмбийгæ мыгга- гæй райгуыргæ нæ, фæлæ æнæмбийгæ Хуыцауы дзыр- дæй, æгас æмæ æнустæм уæ- вæгæй. 24 Уымæн æмæ алы буар — куыд кæрдæг, æмæ алы адæймаджы кад — куыд дидинæг кæрдæгыл, кæрдæг бахус æмæ йæ дидинæг аз- гъæлд; 25 Фæлæ Хуыцауы дзырд у æнусмæ. Уый та у уыцы дзырд, кæцы сымахæн цæуы хъуыстгонд. ПЕТРЬ 9 Ром. 6, 23. 10 Уæв. 49, 10; Дан. 2, 44; 9, 24; Мтф. 13, 17; 2 Пет. 1, 21. 11 Пс 21,7; Ис 53, 3. 12Еф.З, 10;1Тим. 3, 16. 13 Лук. 12, 35. 14 Ап к. 17, 30. 15 Лук. 1, 75. 16 Лсв 11, 44 17 Дык. з. 10, 17. 19 1 Иоан. 1, 7; 1 Кор 6, 20; Еф. 1,7;Дзут. 9, 14; Рарг. 1,5. 22 1 Пст. 2, 17. 23 Иак. 1, 18. 24 Ис. 40, 6-8. 282
1 ПЕТРЫ Сæр 2 СÆР 2 1 Дуртæ удоы хæдзарæи; фисыны дур. 11 Иумæнаг бацамындтытæ сыгъдæг æмæ фæзминаг царды тыххæй. 18 Сæрмагонд бацамындтытас æххуырстытæн фæразон- длииады тыххæй. Уæдæ, аиуварс кæнгæйæ алы фыддзинад æмæ алы мæнгарддзинад æмæ цæст- мæми æмæ хæлæг æмæ алы фыдкойтæ, 2 Куыд ноггуырд сывæл- лæттæ, бауарзут сыгъдæг дзырды æхсыр, цæмæй уы- мæй сымах сырæзат ирвæ- зындзинадæн; 3 Уымæн æмæ сымах са- хуыстат, Хицау хорз кæй у. 4 Æрбалæугæйæ Уымæ, æгас дурмæ, адæмæй æп- пæрстмæ, фæлæ Хуыцауæй æвзæрстмæ, зынаргъмæ, 5 Æмæ уæхæдæг, куыд æгас дуртæ, уæхицæй аразут удон хæдзар, сыгъдæг сау- джынтæ, цæмæй хæссат æх- сызгон уды нывæндтæ Хуы- цауæн Иесо Чырыстийы сæр- ты. 6 Уымæн æмæ загъд у Фы- сты: «мæнæ, Æз æвæрын Си- оны фисыны дур, æвзæрст, зынаргъ; æмæ Ууыл æууæн- дæг нæ фефсæрмы уыдзæн». 7 Уæдæ Уый сымахæн, уырнджытæн у хæзна, æнæ- уырнджытæн та дур, кæцы аразджытæ аппæрстон, фæ- лæ кæцы сси фисыны сæр, фæкæлыны дур æмæ рæди- йыны дур, 8 Кæцыйыл уыдон кæ- лынц дзырдæн коммæ нæ кæсгæйæ, уыдон уагъд дæр æрцыдысты. 9 Фæлæ сымах — æвзæрст | Сæр 2 1 Кол 3, 8; Дзут. 12, 1. 2 Мтф. 18, 3; Мрк. 10, 14. 3 Пс. 33, 9. 4 Мтф. 16,18;21, 42. 5 Мал 1, 11, Рарг. 1, 6 6Ис. 28, 16, Ром. 9, 33. 7 Пс. 117, 22; Ис. 8, 14; Мтф 21, 42. 9 Рац. 19,6, Ис. 61, 6; Ап. к. 26, 18. 10 Ос. 1, 10, 2, 23; Ром. 9, 25. 11 Пс. 38, 13; Ром. 13, 13;Гал.5, 16 12 Мтф. 5, 16. 13 Ром. 13, 1; Тит. 3, 1. 16Гал. 5, 13. 17 1 Пет. 1, 22, Ром. 12, 10. 283 мыггаг, паддзахадон сау- джынтæ, сыгъдæг адæм, адæм хайæн ист, цæмæй хъу- сын кæнат сымах талынгæй Йæ диссаджы рухсмæ Æрхо- нæджы æххæстдзинæдтæ; 10 Кæддæр адæм нæ, ныр та Хуыцауы адæм; кæддæр æнæхатыргæндтытæ, ныр та хатыргонд, 11 Уарзонтæ! курын уæ, куыд æрцæуггæгтæ æмæ фæндаггæттæ, дард лæуут удимæ хæцæг буары фæн- дæттæй, 12 Æмæ æрвитын хæрзуаг цард муртатты ’хсæн, цæмæй уыдон уый тыххæй, цæй тых- хæй уæ фыдкой кæнынц, куыд фыдгæнджыты, уæ хорз хъуыддæгтæ фенгæйæ, скадджын кæной Хуыцауы бабæрæг кæныны бон. 13 Уæдæ ут коммæгæс алы адæймагон хицауадæн, Хи- цауы тыххæй: паддзахæн, куыд сæйраг хицауадæн, 14 Хицауиуæггæнджытæн, куыд уымæй æрвыстытæн, фыдгæнджыты æфхæрынмæ æмæ хæрзгæнджыты сразæн- гард кæнынмæ,— 15 Уымæн æмæ ахæм у Хуыцауы фæндон, цæмæй мах хорздзинад кæнгæйæ, æхгæнæм ницы зонæг æнæ- зонд адæмы дзыхтæ,— 16 Куыд сæрибартæ, пай- дагæнджытæ сæрибардзина- дæй фыддзинад бамбæрзы- нæн нæ, фæлæ куыд Хуы- цауы цагъартæ. 17 Кад кæнут æппæтæн дæр, æфсымæрдзинад уар- зут, Хуыцауæй тæрсут, пад- дзахы нымайут.
Сæр 2, 3 1 ПЕТРЫ 18 Æххуырстытæ, алы та- симæ коммæ кæсут уæ æл- дæрттæн, æрмæст хорз æмæ фæлмастæн нæ, фæлæ тыз- мæгтæн дæр. 19 Уымæн æмæ уый у ак- каг (Хуыцауæн), кæд исчи Хуыцауы тыххæй хъуыды кæнгæйæ, хæссы хъыгдзи- нæдтæ, растæй тухæн кæн- гæйæ. 20 Уымæн æмæ цы æп- пæлддзинад у, кæд сымах фæразут, куы уæ нæмынц уæ аххосты тыххæй? Фæлæ кæд, хорз кæнгæйæ æмæ ту- хæн кæнгæйæ, фæразут, уый фæндон у Хуыцауæн. 21 Уымæн æмæ сымах уы- мæ хуынд стут; уымæн æмæ Чырысти дæр мах тыххæй фæхъизæмар кодта, ныу- уадзгæйæ, нын дæнц, цæмæй мах цæуæм Иæ къахфæдтыл: 22 Уый ннцы тæригъæд ракодта æмæ йæ дзыхы коз- бау ныхæстæ нæ уыд; 23 Æфхæрд уæвгæйæ, Уый фæстæмæ ннкæйы æфхæрд- та; хъизæмар кæнгæйæ, æрт- хъирæн нæ кодта, фæлæ лæ- вæрдта уый — Раст Тæрхон- гæнæгмæ; 24 Уый нæ тæригъæдтæ Иæхæдæг Иæ буарæй дзуар- мæ схаста, цæмæй мах, фер- вæзгæйæ тæригъæдтæй, цæ- рæм рæстдзинадæн: Йæ хъæдгæмттæй сымах сдзæ- бæх стут. 25 Уымæн æмæ сымах уы- дыстут, куыд дзæгъæл фыс- тæ (æнæ фыййауæй); фæлæ ныр раздæхтыстут Фыййау- мæ æмæ уæ удты Хъахъхъæ- нæгмæ. 19 Мтф 5, 10 20 1 Пст. 3, 14, 4, 14. 21 Мтф. 16, 24, Фил 2,5 22 Ис 53, 9, 1 Иоан 3, 5. 23 Ис 50, 6, 53, 7 24 Ис 53, 4-6, Мтф. 8, 17, Ром 6, 2 25 Исз 34. 5, 23, Иоан 10, 11. Сæр 3 1 Еф 5, 22; Кол 3, 18. 3 1 Тим. 2, 9. 4Пс. 44, 14; Ром 7, 22, 2 Кор 4, 16 6 Уæв 18, 12 7 1 Кор 7, 3, Гал 3, 28 8 Ром. 15, 5 284 СÆР 3 1 Лæгтæн æмæ устытæн амынддзинæд- тæ 8 «Ут æфсымæр уарзджытæ*, «фыд- дзинад фыддзинадæй ма фидут... арфæ кæнут», «Хицауы цæстытæ здæхт рæст- гæпджытæм». 13 «Кæд тухæн кæиут рæст- дзннады тыххæй, уæд сымах стут тæху- днаг» Афтæ сымах дæр устытæ, коммæ кæсут уæ лæг- тæн, цæмæй уыдонæй исчи- тæ, кæцытæ коммæ нæ кæ- сынц дзырдæн, сæ устыты цардæй æнæдзырдæй басæт- той, 2 Куы феной уæ сыгъдæг хуыцауы тасы мидæг цард, уæд. 3 Уадз уæ рæсугъддзинад æддейы дзыкку бийынæй, сызгъæрин дзауматæй, кæнæ рæсугъд фæлыстæй ма уæд, 4 Фæлæ мидæгæй сыгъдæг зæрдæ адæймаг, æнæмбийгæ рæсугъд, фæлмас æмæ сабыр удæй, кæцы у зынаргъ Хуы- цауы раз. 5 Афтæ кæддæр сыгъдæг устытæ дæр, Хуыцауыл æн- хъæлцаутæ, сæхи рæсугъд кодтой сæ лæгтæн коммæ кæсынæй: 6 Афтæ Саррæ коммæ каст Авраамæн, хонгæйæ йæ æлдар; сымах — йæ сывæл- лæттæ, кæд хорз кæнут æмæ къæмдзæстыг не стут ница- вæр тасæй. 7 Афтæ сымах дæр, лæгтæ, уæ устытæм здæхут æмба- рындзинады, куыд æдыхдæр мигæнæнмæ, цытджын дар- гæйæ уыдоны, куыд амон- джын царды бынтæй æмхай- джынтæ, цæмæй уын уæ куывды къуылымпытæ ма уа. 8 Æппын фæстаг (ут)
1 иуылдæр æмвæнд, тæригъæд- гæнаг, æфсымæруарзæг, хæ- ларзæрдæ, хæларуарзæг, са- бырзонды; 9 Фыддзинад фыддзина- дæй ма фидут, кæнæ æл- гъыст æлгъыстæй; фæлæ, ар- фæ кæнут, зонгæйæ сымах уымæ хуынд кæй стут, цæ- мæй арфæдзинады бынтæ райсат. 10 Уымæн æмæ цард чи уарзы æмæ хорз бонтæ фенын кæй фæнды, уый уром де ’взаг фыддзинадæй æмæ дæ дзых хинæйдзаг ныхæстæй, 11 Аздæх фыддзинадæй, æмæ хорздзинад кæн, агур фидыддзинад æмæ йæм тырн. 12 Уымæн æмæ Хицауы цæстытæ здæхт сты рæст- гæнджытæм æмæ Иæ хъустæ сæ куывдмæ, фæлæ Хицауы цæсгом у фыдгæнджыты ныхмæ (цæмæй сæ фесафа зæххæй). 13 Æмæ уын фыддзинад чи ракæндзæн, сымах хорз-1 дзинадыл æнувыд куы уат уæд? 14 Фæлæ кæд æмæ фыдæ- бон кæнут рæстдзинады тых- хæй, уæд сымах тæхудиаг; стут, фæлæ сæ тасæй ма тæр- сут æмæ ма ут къæмдзæстыг. 15 Хицау Хуыцауæн кад кæнут уæ зæрдæты; ут кæд- дæриддæр цæттæ кæмæндæ- риддæр, уæ æнхъæлцаудзи- надæй уæ чи фæрса, уымæн фæлмасæй æмæ нымд кæн- гæйæ, дзуапп раттынмæ: 16 Хорз æфсарм уæм уæд, цæмæй уæ фыдкой цæй тых- хæй кæнынц, куыд фыдгæн- джыты, уымæй Чырыстийы | Л Сæр 3, 4 |мидæг уæ хорз цард фау- джытæ фæхудинаг уой. 17 Уымæн æмæ, кæд Хуы- цауæн фæндон уа, хуыздæр у фæтухæн кæнын хорз хъуыд- дæгты тыххæй, цæйнæфæл- тау фыддзинæдты тыххæй; 18 Уымæн æмæ Чырысти дæр, Хуыцаумæ нæ цæмæй æркæна, иу хатт фæтухæн кодта мах тæригъæдты тых- хæй, рæстгæнæг æнæрæст- | гæнджыты тыххæй, буарæй | мард уæвгæйæ, фæлæ сыгас- [уæвгæйæ удæй, 19 Кæцыйæ Уый талын- джы уæвæг удтæн ныццæу- гæйæ фехъусын кодта, 20 Кæддæр æгоммæгæс- тæн, уыдонмæ æнхъæлмæгæ- сæг Хуыцауы бирæфæразон- дзинадæн, Нойы бонты, нау аразыны рæстæджы, кæцы- йы иу къорд, ома аст удгой- маджы, донæй аирвæзтысты. 21 Афтæ мах дæр ныр уы- цы хуызы æнгæс аргъуыд, буары чъизитæ цæхсын нæ, фæлæ дзырд раттын Хуыца- уæн хорзæфсарм, ирвæзын кæны Иесо Чырыстийы рай- гасæй, 22 Кæцы, ссæугæйæ уæ- ларвмæ, ис Хуыцауы рахиз- варс æмæ Кæцыйæн басас- тысты Зæдтæ, æмæ хицауад, æмæ тыхтæ. СÆР 4 1 «Хорз хæдзараразджытæ Хуыцауы бирæ алыхуызон хорз лæвары». 12 Кæд исчи фыдæбон кæны, «куыд чырыстон, уæд æфсæрмы ма кæн>. Уæдæ Чырысти куыд фæ- тухæн кодта буарæй мах тыххæй, уæд сымах дæр ПЕТРЬ ЭФæс.н. 17,13;20, 22; Мтф. 5, 39, Ром. 12: 14, 17. 10 Пс. 33, 13. 11 Ис. 1, 16. 14 Ис.8, 12; Мтф 5, 10. 15 Кол. 4, 6 16 1 Пст. 2, 12. 17 1 Пет. 4, 15. 18 Ром. 5, 6; Дзут. 9, 28. 19 Кол. 2, 15. 20 Уæв. 7, 7; Мтф. 24, 37, Лук. 17, 26. 21 Ром. 6, 4; Еф. 5, 26. 22 Мтф. 28, 18; Еф. 1,20. Сæр 4 1 1 Пет. 2, 21. 285
Сæр 4 1 ПЕТРЫ уыцы хъуыдыйæ уæхи сиф- тонг кæнут; уымæн æмæ буарæй фыдæбонгæнæг тæ- ригъæд нал кæны, 2 Цæмæй буары царды ин- нæ рæстæг ма уа адæймаджы фæндæттæм гæсгæ, фæлæ Хуыцауы фæндонмæ гæсгæ. 3 Уымæн æмæ æгъгъæд у, уæ царды нвгъуыд афон, муртатты фæндæттæм гæсгæ кæй кодтат, уæхи дæтгæйæ æнæсыгъдæгдзинæдтæм, æв- зæр фæндтæм (нæлгоймæгтæ нæлгоймæгтимæ хуыссынмæ, фосимæ хуыссынмæ, хъуы- дыдзинæдтæм), расыг кæ- нынмæ, хæрды æмæ нозты уæлдайдзинадмæ, æмæ æнæ- хъола гуымирытæн кусынмæ; 4 Уый тыххæй уыдон дис кæнынц, сымах уыдонимæ хайджын кæй нал стут уыцы æнæуагдзинæдты, æмæ уæ фыдкой кæнынц; 5 Уыдон тагъд ратдзысты дзуапп Уымæн, Кæцы тæр- хон кæндзæн æгæстæн æмæ мæрдтæн. 6 Уымæн æмæ уый тыххæй мæрдтæн дæр хорз уацхъуыд хъуыстгонд уыд, цæмæй уы- дон, судгонд уæвгæйæ куыд буарон адæймæгтæ, цæрой Хуыцаумæ гæсгæ удæй. 7 Æниу хæстæг у кæрон æппæтæн. Уæдæ ут æмбаргæ æмæ хъæлдзæг ут кувындзи- нæдты. 8 Æппæтæй фылдæр та уæм уæд зæрдиаг уарзондзи- над кæрæдзимæ, уымæн æмæ уарзондзинад бирæ тæри-1 гъæдтæ æмбæрзы. 9 Уазæг уарзаг ут, кæрæ- дзимæ æнæ хъуыр-хъуырæй. | 2 2 Кор. 5,15;Гал. 2, 20 3 Еф 4, 17. 4 1 Пет 2, 12. 5 2 Тим. 4, 1. 7 Лук. 21, 34; Иак. 5,8 8Фæс н. 10, 12. 9 Ром. 12, 13, Фил. 2, 14, Дзут. 13, 2. 10 Рим. 12, 6. 11 Мтф 5, 16. 12 1 Пет 1. 7. 13 2Кор. 4, 10, Фил 3, 10 14 Мтф 5, 11. 15 1 Пет. 2, 19, 3, 17. 17 Иер 25, 29; Иез 9, 6; Лук. 23, 31. 10 Лæггад кæнут кæрæ- дзийæн, алчидæр цы лæвар райста уымæй, куыд Хуы- цауы бирæ алыхуызон хорз лæвары хорз хæдзарараз- джытæ. 11 Кæд исчи дзуры, дзур куыд Хуыцауы дзырдтæ, кæд исчи лæггад кæны, лæг- гад кæн хъарумæ гæсгæ, кæ- цы дын Хуыцау дæтты, цæ- мæй æппæтæй дæр кадджын- гонд уа Хуыцау Иесо Чы- рыстийы сæрты, Кæцыйæн кад æмæ Паддзахад æнустæй æнустæм. Аминь. 12 Уарзонтæ! артын фæл- варæнæй, сымах фæлвары- нæн æрвыст цы у, уымæй ма здæхут, куыд æнахуыр цау сымахæн, 13 Фæлæ Чырыстийы фы- дæбæттæй æмхайджын кæй стут, уый тыххæй цин кæ- нут æмæ йæ кады фæзыны- ны дæр сцин кæндзыстут, æмæ схъæлдзæг уыдзыстут. 14 Кæд уæ Чырыстийы но- мы тыххæй фауынц, уæд сы- мах стут тæхудиаг, уымæн æмæ кады Уд, Хуыцауы Уд ис сымахыл: уыдонæй Уый фауд цæуы, сымахæй та кадджынгонд. 15 Æрмæстдæр ма фæту- хæн кæнæд сымахæй исчи куыд лæгмар, кæнæ давæг, кæнæ фыдгæнæг, кæнæ куыд хъавæг искæйыонмæ; 16 Фæлæ кæд, куыд Чы- рыстон, уæд ма æфсæрмы кæн, фæлæ Хуыцауы кад- джын кæн ахæм хъысмæты тыххæй. 17 Уымæн æмæ афон у тæрхонæн Хуыцауы хæдза- 286
1 рæй райдайын; кæд æмæ фыццаг махæй райдайдзæн, уæд цавæр кæрон уыдзæн Хуыцауы Евангелийæн ком- мæ нæ бакæсджытæн? 18 Æмæ кæд рæстгæнæг зынтæй ирвæзы, уæд æнæ- сыгъдæг æмæ тæригъæдджын кæм фæзындзæн? 19 Уæдæ Хуыцауы фæн- донмæ гæсгæ фыдæбонгæн- джытæ та раттæнт Уымæ, куыд раст Сфæлдисæгмæ, сæ удтæ, хорздзинад кæнгæйæ. I СÆР 5 1 Иузæрдыгдзинад, сабырдзинад эсмæ хъæлдзæгдзинады тыххæй бацамындты- тæ. 12 Саламтæ æмæ хорз арфæтæ. Уæ фыййæуттæн лæгъстæ кæнын æз, æмфыййау æмæ æвдисæн Чырыстийы фыдæбæттæн, æмæ æмхай- джын кадæй, кæцы хъуамæ байгом уа: 2 Хизут Хуыцауы дзуг, кæцы у сымах бар, цæстдар- гæйæ сæ фæдыл, æнæбары нæ, фæлæ разæнгардæй æмæ Хуыцауæн фæндонæй, æл- гъаг æфтиаджы тыххæй нæ, фæлæ æнувыдæй, 3 Æмæ Хуыцауы бынтыл æлдариуæг нæ кæнгæйæ, фæ- лæ дзугæн фæзминаг уæв- гæйæ,— 4 Æмæ фыййæутты Хицау куы фæзына, уæд сымах I райсдзыстут æнæруайгæ ка- Ды худ. 5 Афтæ кæстæртæ дæр фыййæуттæн коммæ кæсут, уеппæт та кæрæдзийæн ком- мæгæсгæйæ, сабыр зонды сфæлындут, уымæн æмæ Хуы- цау хъалты ныхмæ у, сабыр-1 э1 Сæр 4, 5 |тæн та хорз лæвар дæтты. 6 Уæдæ æрсабыр ут Хуы- цауы фидар къухы бын, æмæ уæ йæ рæстæджы сисдзæн; 7 Уеппæт сагъæстæ Ууыл сæвæрут, уымæн æмæ Уый тыхсы сымахыл. 8 Æвронг æмæ хъæлдзæг ут, уымæн æмæ уе знаг хæй- рæг цæуы, куыд абухгæ дом- бай, агургæйæ, кæй аны- хъуыра; 9 Ныхмæ йæм лæуут фи- дар уырнындзинадæй, зон- гæйæ, ахæм фыдæбæттæ кæй æрцæуынц уе ’фсымæр- тыл дæр дунейы. 10 Алы хорз лæвары Хуы- цау та, мах æрхонæг Иæ мыггагмæйы кадмæ Иесо Чы- рыстийы мидæг, Иæхæдæг, уæ цыбыр рæстæгмæ фыдæ- бæтты, уадз сæххæст кæнæд сымах, уадз сфидар кæнæд, ныффидар кæнæд, уадз скæ- нæд æнæфæцудгæтæ. 11 Уымæн кад æмæ Пад- дзахад æнустæй æнустæм. Аминь. 12 Адон æз цыбыр ныф- фыстон сымахмæ, куыд æн- хъæл дæн, уæ раст æфсы- мæр Силуаны сæрты, цæмæй бауырнын кæнон сымах, рæвдаугæйæ æмæ æвдисæн лæугæйæ, уый кæй у æцæг Хуыцауы хорз лæвар, кæцы- йы сымах лæуут. 13 Вавилоны сымах хуы- зæн æвзæрст аргъуанæй уæм саламтæ æмæ мæ фырт Мар- кæй. 14 Салам дæттут кæрæ- дзийæн уарзон пъайæ. Фарн сымах уеппæтæн Йесо Чы- рыстийы мидæг. Аминь. ПЕТР1 18 Фæс. н. 11, 31. Сæр 5 1 Ап. к. 1, 8; Ром. 8, 17. 2 Ап. к. 20, 28. 3 Мрк. 10, 44. 4 1 Пет. 2, 25; 1 Кор 9, 25. 5 Иак. 4, 6; Еф. 5, 21; Фил.2,3. бИак. 4,10. 7 Пс. 54, 23; Мтф. 6, 32; Лук. 12, 30. 8Иов. 1, 7; 2, 2; Лук. 22, 31. 9 Ап. к. 14, 22. 10 2Кор. 4, 17. 14 Ром. 16, 16; 1 Кор 16, 20; 2 Кор. 13, 12. 287
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПЕТРЫ ДЫККАГ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ СÆР 1 1 Саламтæ. 3 «Равдисут уырнындзина- ды хорз кæнын, хорз кæныны хорз æмба- рын...> 12 Уырнындзинад Петры радзыр- ды бындурæвæрд у йæхи æвдисæндзинад æмæ пехуымпариуæгыл. Симон Петр, Иесо Чырыс- тийы цагъар æмæ Апос- тол, немæ æмхуызон зы- наргъ уырнындзинад райс- джытæн, нæ Хуыцау æмæ Ирвæзынгæнæг Чырыстийы рæстдзинадмæ гæсгæ: 2 Хорз лæвар æмæ уын фарн сбирæ уæнт, Хуыцауы æмæ (Чырыстийы) Иесойы нæ Хуыцауы базоныны. 3 Куыд Иæ Хуыцауы ты- хæй лæвæрд у махæн æп- пæтдæр цардæн æмæ хорз на- мысæн цы хъæуы уыдон, нæ Æрхонæджы базоныны фæр- цы кад æмæ хорздзинадæй,— 4 Кæцытæй лæвæрд сты махæн стыр æмæ зынаргъ зæрдæвæрддзинæдтæ, цæмæй сымах уыдоны фæрцы суат æмхай Хуыцауы æрдзæй, адард уæвгæйæ дунейы хи- цауиуæггæнæг æгъдаухæлд фæндондзинæдтæй,— 5 Уæд сымах, бафтаугæйæ ауыл æппæт тырнындзинад, равдисут уæ уырнындзинады хæрзуагдзинад, хæрзуагдзи- нады ахъуыдыгæнындзинад, 6 Ахъуыдыгæнындзинады хиуылхæцын, хиуылхæцыны фæразондзинад, фæразон- дзинады хорз намыс, | 7 Хорз намысы æфсымæр- уарзондзинад, æфсымæруар- зондзинады уарзондзинад. Сæр 3 Ром. 8, 30. 7 1Иоан. 3, 16 8 Тит. 3, 14. 9 1 Иоан. 2, 9. 14 Иоан. 21, 18. 16 Лук. 9, 32; Иоан. 1, 14; 1 Кор. 2, 13. 288 8 Кæд уый ис сымах мидæг æмæ фылдæр кæны, уæд сы- мах нæ баззайдзыстут æнæн- тыст æмæ æнæ дыргъæй нæ Хицау Иесо Чырыстийы ба- зоныны; 9 Фæлæ уый кæй мидæг нæй, уый куырм у, сæхгæд- та йæ цæстытæ, ферох код- та йæ раздæры тæригъæдтæ ссыгъдæг кæнын. 10 Уымæ гæсгæ, æфсы- мæртæ, фылдæр æмæ фыл- дæр архайут фидар кæнын уæ ном æмæ равзæрст: афтæ кæнгæйæ, никуы фæкæл- дзыстут, 11 Уымæн æмæ афтæ бай- гом уыдзæн сымахæн сæри- бар бацæуæн нæ Хицау æмæ Ирвæзынгæнæг Иесо Чырыс- тийы æнусон Паддзахадмæ. 12 Уый тыххæй æз никуы банцайдзынæн сымахæн уæ зæрдыл лæууын кæнын адон, кæд уæхæдæг зонут æмæ фи- дар стут ацы æцæгады, уæд- даер. 13 Растыл та нымайын, цалынмæ дæн ацы буарон хæдзары, цырын кæнын сы- мах, зæрдыл лæууын кæны- нæй, 14 Зонгæйæ, тагъд мæ кæй хъæуы ныууадзын мæ буарон хæдзар, нæ Хицау Иесо Чы- рысти дæр куыд раргом код- та мæнæн, афтæ. 15 Архайдзынæн, цæмæй сымах мæн ацæуыны фæстæ дæр адон уæ зæрдыл æдзух- дæр дарат. 16 Уымæн æмæ мах сыма-
2 хæн фехъусын кодтам нæ I Хицау Иесо Чырыстийы тых æмæ æрцыд, хинæй быд тау- рæгъты фæдыл цæугæйæ нæ, фæлæ куыд Иæ стырад фен- джытæ. 17 Уымæн æмæ Уый райс- та Фыд Хуыцауæй намыс æмæ кад, бæрзонд кадæй куы æрцыд Уымæ ахæм хъæ- лæс: «Уый у Мæ Уарзон Фырт, Кæцымæ ис Мæ хорз фæндон». 18 Æмæ уыцы хъæлæс, кæцы æрцыд уæлæрвтæй, мах фехъуыстам, сыгъдæг хохыл Уыимæ уæвгæйæ. 19 Уыимæ махмæ ис пе- хуымпарон æцæгдæр дзырд; æмæ сымах хорз кæнут, кæй здæхут уымæ, куыд рухсгæ- нæнмæ, æрттивæгмæ талынг ран, цалынмæ бон рухс кæ- нын нæ байдайа æмæ не скæса райсомы стъалы уæ зæрдæты, 20 Зонгæйæ, æппæтæй раздæр уый, ницавæр пе- хуымпариуæг Фысты мидæг йæхæдæг йæхицæй кæй ничи райхалдзæн. 21 Уымæн æмæ пехуымпа- риуæг дзырд никæд уыд загъд адæймаджы фæндонæй, фæ- лæ йæ дзырдтой Хуыцауы сыгъдæг адæймæгтæ, Сыгъ- дæг Удæй разæнгард уæв- гæйæ. СÆР2 1 Разфæдзæхст мæнг ахуыргæнджыты ныхмæ; Хуыцауы тæрхопы дæнцæгтæ æнæрæстытыл. 12 Æцæг фæндагæй аз- дæхджыты сфыст. Адæмы æхсæн уыд мæнг пехуымпартæ, афтæ сы- махмæ дæр уыдзæн мæнг | з1 Сæр 1, 2 |ахуыргæнджытæ, кæцытæ бахæсдзысты сæфты мæнг ахуырадтæ æмæ нæ исгæйæ сæ балхæнæг Хицауы, сæхæ- дæг сæхиуыл бафтаудзысты тагъд сæфт. 2 Æмæ бирæтæ ацæудзыс- ты уыдоны æнæуагдзинады фæдыл, æмæ уыдоны сæрты æцæгады фæндаг уыдзæн фауд. 3 Æмæ хъæздыгдзинад уарзынæй мæнг ныхæстæй сымах ахсдзысты; тæрхон сын раджы цæттæ у, æмæ се сæфт фынæй нæ кæны. 4 Уымæн æмæ, кæд Хуы- цау тæригъæд ракæнæг зæд- тæн нæ бахатыр кодта, фæ- лæ сбæтгæйæ зындоны та- лынг бæттæнтæй, ратта ба- хъахъхъæнынмæ тæрхонмæ цæмæй æфхæрд æрцæуой; 5 Æмæ кæд фыццаг дуне- йæн нæ бахатыр кодта, фæ- лæ аст удгоймагæй бахъахъ- хъæдта рæстдзинад хъусын- гæнæг Нойы бинонты, куы рауагъта æнæраст дунейыл донæй хъаймæт; 6 Æмæ кæд Содом æмæ Гоморры сахартæн, фесафы- ны тæрхон скæнгæйæ, фæ- нык фестын кодта, уымæй равдисгæйæ нысан фидæны æнæрæстгæнджытæн, 7 Рæстгæнæг Лоты та, фæлмæцыды, знæт æнæуаг адæмы æхсæн зилдухæй, фервæзын кодта,— 8 Уымæн æмæ ацы рæст- гæнæг, цæргæйæ уыдоны æх- сæн, алыбон дæр удхар код- та йæ раст удæй, уынгæйæ æмæ хъусгæйæ æнæзакъон хъуыддæгтæ: — ПЕТРЬ 17 Мтф. 17, 5; Мрк.9, 7. 21 1 Пет. 1, 10. Сæр 2 1 Дык. з. 13, 1; Мтф. 24, 11; 1Тим. 4, 1. 2 2 Тим. 4, 3. 3 Ром. 16, 18. 4Иов.4, 18; 1 Иоан. 3, 8;Иуд. 1, 6. 5 Уæв. 7, 7. 6 Уæв. 19, 24. 7 Уæв. 19: 5, 9. 8 Исз 9, 4. 289
Сæр 2 2 ПЕТРЫ 9 Уæд Хицау бæлвырд зо- ны, куыд аирвæзын кæнын хъæуы хорз намысджынты фæлварæнтæй, фæлæ æнæ- закъонты та бахъахъхъæнын тæрхоны бонмæ, бафхæрыны тыххæй, 10 Уæлдайдæр та уыдон, кæцытæ цæуынц буары æнаккаг фæндæтты фæдыл, Хицауады ницæмæ дарынц, сты къæйных, хивæнд æмæ нæ тæрсынц уæлдæрты фыд- кой кæнынæй, 11 Кæд æмæ Зæдтæ, дæр уæлдæр уæвгæйæ уыдонæй фидардзинад æмæ тыхæй, нæ кæнынц Хицауы раз уы- донæн уайдзæфы тæрхон. 12 Уыдон, куыд æгомыг цæрæгойтæ, æрдзы фæдыл цæуджытæ, æрцахсын æмæ цæгъдынмæ гуырдтытæ, фау- гæйæ цы нæ æмбарынц, сæ æнæгъдаудзинады цагъд æр- цæудзысты; 13 Уыдон райсдзысты мызд сæ æнæзакъондзинады тых- хæй: уымæн æмæ уыдон сæ зæрдæ дарынц алыбоны фыр- хъæздыгдзинады æхсызгон- дзинадыл; худинаггæнджытæ æмæ чъизигæнджытæ, уыдон сæ мондæгтæ уадзынц сæ са- йындзинæдтæй, минас кæн- гæйæ сымахимæ; 14 Сæ цæстытæ дзаг æх- сызгон монцтæй æмæ æнæ- рынцайгæ тæригъæдæй; уы- дон сайынц æнæфидаргонд удты; сæ зæрдæ ахуыр у æфтиаг æмбырд кæнынмæ: уыдон — æлгъыстдзинады фырттæ; 15 Ныууадзгæйæ раст фæндаг, уыдон фæдзæгъæл 9 Пс. 90, 15; 1 Кор. 10, 13. 10 Иуд. 1, 8. 11 Иуд. 1, 9. 13 Ром. 16, 18, Фил. 3, 19. 14 1Тим. 6, 10. 15 Иуд. 1, 11. 16 Ным. 22,23-28 17 Иуд. 1, 12. 19 Иоак. 8, 34; Ром 6, 16. 20 Мтф. 12, 45; Лук. 11, 26. 21 Иоан. 15, 22. 22 Фæс. н. 26, 11. 290 сты, Восоры фырт Валаамы фæдыл цæугæйæ, кæцы ба- уарзта æнæраст мызд, 16 Фæлæ уыд уайдзæф- гонд йæ æнæзакъондзинады: æгомыг хæрæг, сдзургæйæ адæймаджы хъæлæсæй, бау- рæдта пехуымпары æнæ- зонддзинад. 17 Уыдон сты æнæдон суа- дæттæ, уадæй сырд æврæгъ- тæ æмæ фæлм: уыдонæн цæттæгонд у æнусон талын- джы саудалынг. 18 Уымæн æмæ дзургæйæ фæлывд афтид ныхас, уыдон ахсынц буары фæндондзи- нæдтæм æмæ æнæуагдзинæд- тæм уыдоны, кæцытæ гыц- цыл аиуварс сты рæдийын- дзинады уæвджытæй; 19 Зæрдæ сын æвæрынц сæрибардзинадæй, сæхæдæг æмбийыны цагъартæ уæвгæ- йæ; уымæн æмæ чи кæмæй саст у, уый уымæн цагъар у. 20 Уымæн æмæ, фервæз- гæйæ дунейы æвзæрдзинæд- тæй Хицауы æмæ нæ Ирвæ- зынгæнæг Иесо Чырыстийы базоныны сæрты, фæстæмæ куы стыхсой уыдоны мидæг, æмæ уыдонæй саст куы цæ- уой, уæд ахæмтæн фæстаг вæййы æвзæрдæр фыццагæй. 21 Хуыздæр уыдаид уыдо- нæн нæ базонын рæстдзина- ды фæндаг, цæйнæфæлтау, базонгæйæ, фæстæмæ аздæ- хын уыдонæн лæвæрд сыгъ- дæг фæдзæхстæй. 22 Фæлæ уыдоныл æрцæ- уы раст æмбисондау: куыдз раздæхы йæ омдзæгмæ, æмæ æхсад хуы цæуы фæстæмæ цъыфы æвдулынмæ.
2 СÆР 3 I 1 Хицауы æрцыдыл уырнындзинад тæрхопы тыххæй. 8 «Мах æнхъæлмæ кæ- сæм ног арв æмæ ног зæхмæ». 14 «Хъа- хъхъæнут, цæмæй ма ахауат уæ фидар- дзинадæй*. Уый уæм фыссын дыккаг æрвыст, уарзонтæ; уы- донæй зæрдыл лæууын кæ- нынæй цырын кæнын уæ сыгъдæг хъуыдыдзинад, 2 Цæмæй сымах мысат дзырдтæ, кæцыты раздæр загътой сыгъдæг пехуым- партæ æмæ Хицау æмæ Ир- вæзынгæнæджы фæдзæхст дæр, уæ Апостолтæй лæвæрд: 3 Æппæты разæй зонут, фæстаг бонты кæй фæзын- дзысты налат æлгъитджытæ, сæрмагондæй сæхи фæндæт- тæ кæнджытæ. 4 Æмæ дзурджытæ: «кæм ис Иæ æрцæуыны зæрдæ- вæрд? Уымæн æмæ куы рай- дыдтой мæлын фыдæлтæ, сфæлдисыны райдайæнæй, уæдæй нырмæ æппæтдæр афтæ лæууы». 5 Афтæ хъуыдыгæнджытæ нæ зонынц, райдайæны Хуы- цауы дзырдæй æрвтæ æмæ зæхх арæзт кæй сты дон æмæ донæй: 6 Уымæ гæсгæ уæды дуне фесæфт фæдæлдон уæвгæ- йæ. 7 Ныры æрвтæ æмæ зæхх та, уыцы Дзырдæй конд уæвгæйæ, хъахъхъæд цæ- уынц артæн тæрхоны бонмæ æмæ æнæраст адæймæгты фесæфынмæ. 8 Уарзонтæ, сымахæй хъуамæ æмбæхст ма уа уый, Хицаумæ иу бон кæй у, | э1 Сæр 3 I куыд мин азы, æмæ мин азы, куыд иу бон. 9 Хицау фæстиат нæ кæ- ны сæххæст кæнынмæ зæр- дæвæрды, иуæй-иутæ куыд нымайынц уый фæстиатыл; фæлæ нын бирæ быхсы, нæ Иæ фæнды, цæмæй исчи фе- сæфа, фæлæ цæмæй иуыл- дæр æрцæуой фæсмонмæ. 10 Хицауы бон æрцæу- дзæн, куыд хуыснæг æхсæв, æмæ уæд æрвтæ уынæримæ аивгъуыйдзысты, æрдзы тых- тæ та сырх зынг суæвгæйæ, атайдзысты, зæхх æмæ йæ уæлæ хъуыддæгтæ æппæтдæр басудздзысты. 11 Кæд адон æппæт афтæ фехæлдзысты, уæд цавæр сыгъдæг царды æмæ хорз на- мысы æмбæлы уæвын сыма- хæн, 12 Æнхъæлмæ кæсджытæн æмæ Хуыцауы боны æрцыд кæй фæнды, кæцыйы артæй æхсидгæ æрвтæ фехæлдзыс- ты æмæ судзгæ æрдзы тыхтæ атайдзысты? 13 Æниу мах, Иæ зæрдæ- вæрдмæ гæсгæ, æнхъæлмæ кæсæм ног арв æмæ ног зæх- мæ, кæцытыл цæры рæстдзи- над. 14 Уæдæ, уарзонтæ амæ æнхъæлмæ кæсгæйæ, арха- йут фæзынын Уый раз æнæ счъизитæй æмæ æнæ аипп- тæй дунейы; 15 Æмæ нæ Хицауы бирæ фæразондзинад нымайут ир- вæзындзинадыл, нæ уарзон æфсымæр Павел дæр, уымæн лæвæрд уæлзондмæ гæсгæ, куыд ныффыста сымахмæ, 16 Уый куыд зæгъы æппæт ПЕТРЬ Сæр 3 1 2 Пстр. 1, 13. ЗИуд. 1, 18; 1Тим. 4, 1, 2 Тим. 3, 1. 4 Ис. 5, 19; Иез. 12, 22; 1 Кор. 15, 12. 5 Уæв. 1, 1; Пс. 23, 2; Дзут. 11, 3. 6 Уæв. 7, 23. 7 Пс. 101, 27; Ис. 51,6; Мтф. 13, 40. 9 Иез. 18,32; 33, 11;1Тим. 2, 4. 10 Мтф. 24, 43; 1 Фес. 5, 2. 12 Пс. 49, 3; Мих. 1,4. 13 Ис. 65,17;66, 22; Рарг. 21, 1. 14 1Кор. 1, 8. 15 Ром. 2, 4. 16 Ром. 8, 21; 1 Кор. 15, 24; 1 Фес. 4, 15. 291
Сæр 3 2 ПЕТРЫ æрвыстыты дæр уый тыххæй, уыдоны ис цыдæр зынæмба- рæн, ницы зонджытæ æмæ æнæбындуронтæ кæй зыгъ- уыммæ кæнынц, нннæ Фыс- тыты хуызæн, сæрмагонд сæ- хи фесæфтæн. 17 Уæдæ сымах, уарзон- тæ, раздæр уын загъд уæв- гæйæ уый тыххæй, хъахъ- 18 Рарг. 22, 5. хъæнут, цæмæй сымах æнæ- закъонты рæдыдмæ ма аз- дæхат æмæ уæхи фидардзи- надæй ма ахауат, 18 Фæлæ рæзут нæ Хицау æмæ Ирвæзынгæнæг Иесо Чырыстийы арфæдзинады æмæ бамбарыны. Уымæн кад ныр дæр æмæ æнусы бон. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ХУЫЦАУЫ ДЗЫРДДЗУРÆГ ИОАННЫ ФЫЦЦАГ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ СÆР I 1 «Цы федтам æмæ фехъуыстам, уый тыххæй хъусыи клмæм» 5 Хуыцау у рухс; рухсы цæут; куы басæттæм нæ тæ- рвгъæдтыл, Уый раст уæвæг, бахатыр кæ|[дзæн. Уый тыххæй, райдайæнæй цы уыди, мах цы фе- хъуыстам, нæхи цæстытæй цы федтам, цæмæ кастыс- тæм æмæ нæ къухтæ цы бас- гæрстой, царды Дзырды тыххæй,— 2 Уымæн æмæ цард фæ- зынд, æмæ мах федтам æмæ æвдисæн стæм, æмæ хъусын кæнæм сымахæн ацы æнусон цард, кæцы уыдис Фыдмæ æмæ фæзынд махмæ,— 3 Мах цы федтам æмæ фе- хъуыстам, уый тыххæй хъу- сын кæнæм сымахæн, цæмæй сымах дæр иудзинады уат махимæ; мах иудзинад та — Фыдимæ æмæ Иæ Фырт Иесо Чырыстиимæ. Сæр 1 1 Лук. 1, 2, 24, 39; Иоап. 1: 1. 14 2 Иоан. 1: 1, 4. 3 Иоан. 15, 10; 1 Кор. 1, 9 5 Иоан. 8, 12 6 2 Кор. 6, 14; Еф. 5, 11. 7 1 Пет. 1. 19; Дзут. 9, 14; Рарг. 1,5 8 3 Пад. 8, 46; Фæс н. 20, 9, Еккл. 7, 20. 9 2 Пад. 12, 13; Пс. 31, 5; Фæс. н 28, 13. 292 4 Æмæ адон фыссæм сы- махмæ, цæмæй уæ циндзи- над уа æххæст. 5 Æмæ мæнæ хорз уац- хъуыд, кæцы мах фехъуыс- там Уымæй æмæ хъусын кæ- нæм сымахæн: Хуыцау у рухс æмæ Иæм нæй ницы та- лынгдзинад. 6 Кæд мах дзурæм, иудзи- нады стæм Иемæ, цæугæ та талынджы кæнæм, уæд мах мæнг дзурæм æмæ æцæгад- мæ гæсгæ нæ кæнæм; 7 Кæд æмæ рухсы цæуæм, Уый рухсы куыд ис, афтæ, уæд кæрæдзиимæ æмхицдзи- нады стæм, æмæ Иæ Фыр- ты, Иесо Чырыстийы Туг, сыгъдæг кæны мах алы тæ- ригъæдæй. 8 Кæд дзурæм, тæригъæд нæм нæй зæгъгæ,— нæхæ- дæг нæхи сайæм, æмæ æцæ- гад нæй махмæ. 9 Кæд нæ тæригъæдтæ
1 æргом кæнæм, уæд Уый æу- уæнкджын æмæ рæстгæнæг уæвгæйæ, ныххатыр кæн- дзæн махæн (нæ) тæригъæд- тæ æмæ ссыгъдæг кæндзæн мах алы мæнгдзинадæй. 10 Кæд дзурæм, мах тæ- ригъæд нæ ракодтам, уæд Уый æвдисæм мæнгæй, æмæ Иæ дзырд нæй мах мидæг. СÆР 2 1 Чырысти — мах Минасвар Фыды раз, зæрдæ фæлмæнгæнæг нæ тæригъæдты тыххæй. 7 «Йæ æфсымæры чи уарзы, уый ис рухсы». 12 Фыссын уæм фыдæл- тæ, лæппутæ, тырынтæ. 15 «Ма уарзут дуне..> 18 Мæнг чырыстийы тыххæй. Мæ сывæллæттæ! Адон фыссын сымахмæ, цæ- мæй тæригъæд ма кæнат; фæлæ исчи тæригъæд куы ракæна, уæд махæн ис Ми- нæвар Фыды раз, Иесо Чы- рысти, Рæстгæнæг; 2 Уый у зæрдæ фæлмæн- гæнæг мах тæригъæдты тых- хæй æмæ æрмæст мах нæ, фæлæ æппæт дунейы тæри- гъæдты тыххæй. 3 Æмæ Иæ мах кæй ба- зыдтам, уый уымæй базо- нæм, Иæ фæдзæхстытæ кæй æххæст кæнæм. 4 Чи дзуры: «æз базыдтон Уый», фæлæ Иæ фæдзæхсты- тæ нæ æххæст кæны, уый у сайæг æмæ йæм нæй æцæгад; 5 Фæлæ чи æххæст кæны Иæ дзырд, уымæ Хуыцауы уарзондзинад æцæгæй сæх- хæст: уымæй базонæм мах, Уый мидæг кæй стæм. ! 6 Чи зæгъы, Уый мидæг дæн, уый хъуамæ кæна, Уый куыд кодта, афтæ. 7 Уарзонтæ! фыссын уæм | [Ы Сæр 1, 2 I ног фæдзæхст нæ, фæлæ ра- гон фæдзæст, кæцы уæм уы- дис райдайæны: рагон фæ- дзæхст у дзырд, кæцы сымах фехъуыстат райдайæнæй. 8 Фæлæ уыимæ ног фæ- дзæхст дæр фыссын сымах- мæ, кæй ис æцæгдзинад Уый мидæг æмæ сымах мидæг дæр: уымæн æмæ талынг ив- гъуыйын байдыдта æмæ æцæг рухс рухс кæны ныр. 9 Чи зæгъы, уый рухсы кæй ис, йе ’фсымæры та нæ уарзы, уый нырма талын- джы ис. 10 Ие ’фсымæры чи уар- зы, уый ис рухсы æмæ йæм нæй рæдийындзинад; 11 Ие ’фсымæры та чи нæ уарзы, уый ис талынджы, æмæ талынджы цæуы, æмæ нæ зоны, кæдæм цæуы, уы- мæн æмæ йын талынг йæ цæстытæ бакуырм кодта. 12 Фыссын уæм, сывæл- лæттæ, уымæн æмæ хатыр сты сымахæн уæ тæригъæд- тæ, Уый номы руаджы. 13 Фыссын уæм, фыдæл- тæ, уымæн æмæ сымах ба- зыдтат Уæвæджы райдайæ- нæй. Фыссын уæм, лæппу- тæ, уымæн æмæ сымах баса- стат хинæйдзаджы. Фыссын уæм, тырынтæ, уымæн æмæ сымах базыдтат Фыды. 14 Æз уæм, ныффыстон, фыдæлтæ, уымæн æмæ сы- мах базыдтат Æнæрайдайæ- ны. Æз уæм ныффыстон, лæппутæ, уымæн æмæ сымах стут тыхджын, æмæ Хуыца- уы дзырд ис уæ мидæг, æмæ сымах басастат хинæйдза- джы. ИОАНН Сæр 2 1 Ром. 8, |34;1Тим. |2, 5. 2 Ап. к. |5, 31; 1 Иоан. 1, 9; 4, 10; Дзут. 2, I Ю. € Иоан. | 13, 15. 7 Иоан |13, 34. 8 Иоан. I 1, 9, Ром. | 13, 12. 9 1 Кор. | 13, 2. 11 Иоан. | 12, 35. 12Ап.к. |4, 12; 10, | 43. 13 Лук. I 10,18-19. 14 Еф. 6, I 10. 293
Сæр 2, 3 1 ИОАННЫ 15 Ма уарзут дунейы, нæ- дæр дунейы цы ис, уый: чи уарзы дунейы, уымæ нæй Фыды уарзондзинад; 16 Уымæн æмæ æппæт, цы ис дунейы: буары фæндон, цæстыты фæндон æмæ цар- ды хъалдзинад не сты Фы- дæй, фæлæ (ацы) дунейæ. 17 Æмæ дуне дæр фæив- гъуыйы, æмæ йæ фæндон дæр, фæлæ Хуыцауы фæн- дон æххæстгæнæг уыдзæн мыггагмæ. 18 Сывæллæттæ! фæстаг афон у. Æмæ сымах куыд фе- хъуыстат, кæй æрцæудзæн мæнг чырысти, æмæ ныр дæр фæзынди бирæ мæнг чырыс- титæ, уæд уымæй базонæм мах, фæстаг афон кæй у. 19 Уыдон рацыдысты ма- хæй, фæлæ мах нæ уыдыс- ты; уымæн æмæ уыдон ма- хæй куы уыдаиккой, уæд баззадаиккой махимæ; фæлæ уыдон рацыдысты, æмæ уый сæрты раргом, сеппæт ма- хæй кæй не сты. 20 Æниу, сымах стут сæрст Сыгъдæгæй æмæ зонут æппæтдæр. 21 Æз сымахмæ ныффыс- тон уый тыххæй нæ, цæмæй сымах ма зонат æцæгад, фæ- лæ уымæн æмæ йæ зонут сы- мах, æмæ афтæ алы мæнг- дзинад дæр кæй нæу æцæга- дæй. 22 Сайæг чи у, кæд уый нæ, кæцы нæ исы, Иесо кæй у Чырысти? Уый — мæнг | чырысти, Фыд æмæ Фырты нæ исæг. 23 Алкæцы, Фырты нæ исæгæн, Фыд дæр нæй; фæ- 15 Мтф 6, 24. 17 Ис. 40- 6, 8; 1 Кор. 7, 31. 18Лук 21, 8 1»Ап.к. 20, 30 20 Мтф. 11, 25; 2 Кор 1, 21. 23 Мрк. 8, 38; Иоан 8, 19. 27 Иоан. 14, 26; 1 Иоаи.2, 20. Сæр 3 1 Иоан 1, 12. лæ Фыртыл æргом дзурæ- гæн, ис Фыд дæр. 24 Уæдæ райдайæнæй цы фехъуыстат, уый уæд сы- махмæ; райдайæнæй цы фе- хъуыстат, уый уæм куы уа, уæд сымах дæр уыдзыстут Фырты æмæ Фыды мидæг. 25 Зæрдæвæрд та, кæцы- йы тыххæй махæн Уый дзырд ратта, у мыггагмæйы цард. 26 Адон æз ныффыстон сымахмæ уæ сайджыты тых- хæй. 27 Фæлæ, сымах цы бай- сæрст райстат Уымæй, уæ мидæг ис, æмæ уæ исчи ах- уыр кæна, уый хъуаг не стут; фæлæ уæ уыцы бай- сæрст йæхæдæг ахуыр кæны æппæтыл, æмæ æцæг у уый, мæнг нæу, уый уæ цæуыл сахуыр кодта, уый мидæг ут. 28 Уæдæ, сывæллæттæ, Уый мидæг ут, цæмæй Уый куы фæзына, уæд нæм уа уæндондзинад æмæ ма феф- сæрмы уæм Уый раз Иæ æр- цыды. 29 Кæд сымах зонут, Уый рæстгæнæг кæй у, зонут уый дæр, алкæцы рæстгæнæг Уы- мæй гуырд кæй у. СÆРЗ 1 «Мах ныр Хуыцауы сывæллæттæ». 4 «Хуыцауæй гуырд тæригъæд нæ кæны*. 1 Уарзондзпнад æфсымæртæм. 18 Хуы- цауы фæдзæхст уарзондзинады тыххæй. Кæсут, цавæр уарзондзи- над ратта махæн Фыд, цæмæй мах хуыйнæм æмæ уæм Хуыцауы сывæллæттæ. Дуне мах уымæн нæ зоны, Уый кæй нæ базыдта. 2 Уарзонтæ! Мах ныр 294
1 ИОАНН стæм Хуыцауы сывæллæттæ; I фæлæ нæма раргом цы уы- дзыстæм. Æрмæст зонæм, куы раргом уа, уæд Уый хуызæн кæй уыдзыстæм, уы- мæн æмæ Иæ фендзыстæм, куыд у Уый. 3 Æмæ алкæцы, ацы æн- хъæлцаудзинад кæмæ ис Ууыл, йæхи сыгъдæг кæны афтæ,— Уый куыд сыгъ- дæг у. 4 Алкæцы, тæригъæдгæ- нæг, кæны æнæзакъондзинад дæр; тæригъæд дæр у æнæ- закъондзинад. 5 Æмæ сымах зонут, Уый кæй фæзынди уымæн, цæ- мæй айса мах тæригъæдтæ, æмæ Уымæ тæригъæд кæй нæй. 6 Алкæцы, Уый мидæг уæ- вæг, тæригъæд нæ кæны; ал- кæцы тæригъæдгæнæг Уый нæ федта æмæ Иæ нæ ба- зыдта. 7 Сывæллæттæ! мачи уæ фæсайæд. Раст чи кæны, уый у рæстгæнæг, Уый рæстгæ- нæг куыд у, афтæ. 8 Тæригъæд чи кæны, уый у хæйрæгæй, уымæн æмæ раздæр хæйрæг ракодта тæ- ригъæд. Гъе уый тыххæй фæзынд Хуыцауы Фырт дæр, цæмæй фехала хæйрæ- джы хъуыддæгтæ. 9 Алкæцы Хуыцауæй гуырд, нæ кæны тæригъæд, уымæн æмæ Иæ мыггаг уый мидæг ис; æмæ уымæн йæ бон тæ- ригъæд кæнын нæу, уымæн æмæ Хуыцауæй гуырд у. 10 Хуыцауы сывæллæтты æмæ хæйрæджы сывæллæт- ты базонынц афтæ: алкæцы, | 1Ы Сæр 3 I раст нæ кæнæг, нæу Хуы- цауæй, йе ’фсымæры нæ уарзæг дæр афтæ. 11 Уымæн æмæ ахæм у хорз уацхъуыд, кæцы сымах фехъуыстат райдайæны, цæ- мæй мах кæрæдзийы уар- зæм, 12 Афтæ нæ, Каины хуы- зæн, кæцы уыд хинæйдзагæй æмæ амардта йе ’фсымæры. Æмæ йæ цæй тыххæй амард- та? Иæхи хъуыддæгтæ фыд- дзинад кæй уыдысты, йе ’фсымæры хъуыддæгтæ та рæстдзинад. 13 Дис ма кæнут, ме ’фсы- мæртæ, дуне кæд сымах нæ уарзы, уæд. 14 Мах зонæм, мах мæлæ- тæй цардмæ кæй рахызтыс- тæм, уымæн æмæ уарзæм æо)>сымæрты; æфсымæры нæ уарзæг ис мæлæты. 15 Алкæцы, йе ’фсымæры нæ уарзæг у лæгмар; сымах та зонут, никæцы лæгмарæн ис мыггагмæйы цард, уый мидæг уæвæг. 16 Уарзондзинад базыдтам мах уымæй, Уый кæй ратта мах тыххæй Иæ уды: æмæ махæн дæр æмбæлы нæ удты дæттын æфсымæрты тыххæй. 17 Дунейы мидæг та хъæз- дыгдзинад кæмæ ис, фæлæ йе ’фсымæры хъуагæй уын- гæйæ, чи сæхгæны йæ зæр- дæ,— уый мидæг куыд ис Хуыцауы уарзондзинад? 18 Мæ сывæллæттæ! рай- дайæм уарзын дзырдæй кæнæ æвзагæй нæ, фæлæ хъуыд- дагæй æмæ æцæгдзинадæй. 19 Æмæ мæнæ, цæмæй ба- зонæм, мах æцæгдзинадæй ИОАНН 2 Мтф. |5, 8; I Кор. 13, I 12 3 2 Кор. |7, 1. 4 1Иоан. |5, 17. 5Ис.53: |4, 9, 1 Пет. 2, | 22. 7 Иез. | 18, 9. 8 Иоан. |8, 44 9 1 Пет. I 1. 23; 1 Иоан. 5, [ 18. II Иоан. I 13,34; 15, 12, 1 Иоан. 4, |21. 12 Уæв. |4, 8, Мтф 23, 35; Дзут. 1 П, 4. 13 Иоан. | 15, 18. 14 Лев. I 19, 17; Еф 2, 5. 16 Иоан. | 15, 13; Ром 5, 8; Еф. 5, 2. 17 Дык. з. 15, 8; Лук. 3, 11; Иак. 2, 15. 19 Иоан. 18, 37. 295
Сæр 3, 4 1 ИОАННЫ кæй стæм, уый, æмæ æрса- быр кæнæм Иæ разы нæ зæрдæтæ; 20 Уымæн æмæ, кæд (нæ) зæрдæ тæрхон кæны махæн, уæд уæлдайдæр та Хуыцау, уымæн æмæ Хуыцау у нæ зæрдæйæ стылдæр æмæ зоны æппæтдæр. 21 Уарзонтæ! кæд нæ зæр- дæ тæрхон нæ кæны махæи, уæд нæм ис уæндондзинад Хуыцаумæ, 22 Æмæ цы фæнды куы ракурæм, райсдзыстæм Уы- мæй, уымæн æмæ æххæст кæнæм Иæ фæдзæхстытæ æмæ Уымæн фæндон цы у, уый кæнæм. 23 Иæ фæдзæхст та у, цæ- мæй мах æууæндæм Йæ Фырт Йесо Чырыстийы но- мыл æмæ кæрæдзийы уар- зæм, Уый нын куыд бафæ- дзæхста, афтæ. 24 Æмæ Иæ фæдзæхстытæ чи æххæст кæны, уый ис Иæ мидæг, æмæ уый та Уый ми- дæг. Уый мах мидæг кæй ис, уый та базонæм Удæй, кæ- цыйы Уый махæн ратта. СÆР 4 1 Удты раст иртасьш. 7 «Уарзондзинад Хуыцауæй у*; «уарздзыстæм Уый, уы- мæн æмæ Уый раздæр бауарзта мах»; «æххæст уарзондзинад суры тасдзинад». Уарзонтæ! алкæцы удыл ма æууæндут, фæлæ фæл- варут, Хуыцауæй сты æви нæ, уымæн æмæ бирæ мæнг пехуымпартæ фæзынд дуне- йы мидæг. 2 Хуыцауы Уды (æмæ рæ- дийын кæныны уды) базон- дзыстут афтæ: алкæцы уд, кæцы æргом кæны буары 21 1 Иоан. 2, 28, Дзут. 10, 22. 22 Мтф. 21, 22; Иоан. 15, 7; 1 Иоан. 5, 14. 23 Иоан. 6, 29; 13, 34; 17, 3. 24 Иоан. 14, 23. Сæр 4 1 Мтф. 7, 15, Рарг. 2, 2. 3 Шоан. 2, 22; 1 Кор 12, 3. 4 2 Пар. 32, 7. 5 Иоан 15, 19. 6 Иоан. 8, 47. 9 Ис 9, 6; Иоан. 3, 16, 2 Кор. 5, 19. 10 1Иоан.2, 2; Ром 5, мидæг æрцæуæг Иесо Чы- рыстийы, у Хуыцауæй; 3 Фæлæ алкæцы уд, кæцы нæ æргом кæны Иесо Чы- рыстийы, буары æрцæуæ- джы, нæу Хуыцауæй, фæлæ у мæнг чырыстийы уд, кæ- цыйы тыххæй сымах фе- хъуыстат, уый кæй æрцæу- дзæн æмæ ныр дæр ис ду- нейы. 4 Сывæллæттæ! сымах стут Хуыцауæй, æмæ басас- тат уыдоны; уымæн æмæ сы- мах мидæг Чи ис, Уый стыл- дæр у дунейы чи ис, уымæй. 5 Уыдон сты дунейæ, уый тыххæй дзурынц дунейагау, æмæ дуне хъусы уыдонмæ. 6 Мах стæм Хуыцауæй: Хуыцауы чи зоны, уый хъу- сы махмæ; Хуыцауæй чи нæу, уый нæм нæ хъусы. Уымæй базонæм æцæгады уды æмæ рæдийын кæныны УДЫ. 7 Уарзонтæ! уарздзыстæм кæрæдзийы, уымæн æмæ уарзондзинад Хуыцауæй у, æмæ алкæцы уарзæг Хуыца- уæй гуырд у æмæ зоны Хуы- цауы; 8 Чи нæ уарзы, уый нæ ба- зыдта Хуыцауы, уымæн æмæ Хуыцау у уарзондзинад. 9 Хуыцауы уарзондзинад махмæ райгом ис уымæй æмæ Хуыцау рарвыста ду- немæ Иæ иунæггуырд Фыр- ты, цæмæй мах Уый фæрцы райсæм цард. 10 Уарзондзинад уый ми- дæг ис, æмæ мах нæ бауарз- там Хуыцауы, фæлæ Уый кæй бауарзта мах æмæ рар- выста Иæ Фырты, нывон- 296
1 ИОАННЫ Сæр 4, 5 дæн мах тæригъæдты тыххæй. 11 Уарзонтæ! кæд Хуыцау афтæ бауарзта мах, уæд мах дæр хъуамæ кæрæдзийы уар- зæм. 12 Хуыцауы никæд ничи федта: кæд мах кæрæдзийы уарзæм, уæд Хуыцау ис мах мидæг, æмæ Иæ уарзондзи- над æххæстæй ис мах мидæг. 13 Мах Уый мидæг кæй стæм æмæ Уый та мах ми- дæг, базонæм уымæй, Уый кæй ратта махæн Иæ Удæй. 14 Æмæ мах федтам æмæ æвдисæн лæууæм Фыд кæй рарвыста Фырты Ирвæзын- гæнæгæй дунейæн. 15 Чи æргом кæны Иесо Хуыцауы Фырт кæй у, уый мидæг ис Хуыцау, æмæ уый та Хуыцауы мидæг. 16 Æмæ мах базыдтам Хуыцау мах цы уарзондзи- надæй уарзы, уый, æмæ бау- уæндыдыстæм ууыл. Хуыцау у уарзондзинад æмæ уарзон- дзинады чи ис, уый ис Хуы- цауы мидæг, æмæ Хуыцау уый мидæг. 17 Уарзондзинад уый бæрц æххæстдзинадмæ хæццæ кæ- ны мах мидæг æмæ нæм ис уæндондзинад тæрхоны бон, уымæн æмæ ацы дунейы кæ- нæм, Уый куыд кæны, афтæ. 18 Уарзондзинады нæй тасдзинад, фæлæ æххæст уарзондзинад суры тасдзи- над, уымæн æмæ тасдзина- ды ис тухæнтæ; тæрсгæ чи кæны, уый уарзондзинады æххæст нæу. 19 Уарздзыстæм Уый, уы- мæн æмæ Иæхæдæг раздæр бауарзта мах. 11 Мтф. 18, 33; Иоан. 15, 12. 12 Рац. 33, 20; Иоан. 1, 18, 1Тим. 6, 16. 13 1Иоан.З, 24. 15 1 Иоан. 5, 5; Ром. 10, 9. 16 1 Иоан. 3, 24. 20 1 Иоан. 2, 4; 3, 17. 21 Мтф. 22:37,39; Иоан. 13, 34; 1 Иоан. 3, 11. Сæр 5 1 1Иоан. 4, 15 3 Мтф. 11, 30. 4 Иоан. 16, 33; 1 Кор. 15 57. 51Иоан 4, 4. 6 Иоан. 19, 34. 20 Афтæ чи зæгъы: «æз уарзын Хуыцауы», фæлæ йе ’фсымæры та нæ уарзы, уый у сайæг; уымæн æмæ уынгæ цы æфсымæры кæны, уый чи нæ уарзы, уымæн куыд у йæ бон Хуыцауы уарзын, Кæцыйы нæ уыны? 21 Æмæ махмæ ис Уымæй ахæм фæдзæхст, цæмæй Хуыцауы уарзæг, йе ’фсы- мæры дæр уарза. СÆР 5 1 «Ацы уæлахиздзинад у, дуне басæт- тæг, нæ уырнындзинад». 7 Хуыцау æв- дисæн ныллæууыд Йæ Фырты тыххæй. 13 «Куы курæм исты Уый фæндонмæ гæсгæ, Уый хъусы мах*. 18 «Мах зонæм, мах Хуыцауæй кæй стæм». Алкæцы æууæндæг, Иесо кæй у Чырысти, у Хуы- цауæй гуырд, æмæ алкæцы Ныййарæджы уарзæг, Уы- мæй чи райгуырд уый дæр уарзы. 2 Мах Хуыцауы сывæл- лæтты кæй уарзæм, уый ба- зонæм уымæй, Хуыцауы куы уарзæм æмæ Йæ фæдзæхс- тытæ куы æххæст кæнæм. 3 Уымæн æмæ Хуыцауы уарзын уый у, цæмæй мах æххæст кæнæм Иæ фæдзæх- стытæ; æмæ Иæ фæдзæхс- тытæ уæззау не сты. 4 Уымæн æмæ алы Хуы- цауæй гуырд басæтты ду- нейы; æмæ уыцы уæлахиз- дзинад, дунейыл фæуæлахиз- уæвæг, у нæ уырнындзинад. 5 Чи басæтты дунейы, чи æууæнды Иесо кæй у Хуы- цауы Фырт, уый йеддæмæ? 6 Уый у Иесо Чырысти, æрцæуæг донæй æмæ тугæй (æмæ Удæй), æрмæст донæй 297
Сæр 5 1 ИОАННЫ нæ, фæлæ дон æмæ тугæй; æмæ Уд æвдисæн лæууы Уый тыххæй, уымæн æмæ Уд у æцæгдзинад. 7 Уымæн æмæ æртæ æвди- сæн лæууынц арвыл: Фыд, Дзырд æмæ Сыгъдæг Уд; æмæ Ацы æртæ сты иу. 8 Æмæ æртæ æвдисæн лæу- уынц зæххыл: уд, дон æмæ туг; æмæ ацы æртæ иуы тых- хæй. 9 Кæд мах адæймаджы æвдисæнад исæм, Хуыцауы æвдисæнад стылдæр у, уы- мæн æмæ уый у Хуыцауы æвдисæнад, кæцыйæ Хуыцау æвдисæнад кодта йæ Фырты тыххæй. 10 Хуыцауы Фыртыл æу- уæндæгæн æвдисæнад ис йæ- хи мидæг; Хуыцауыл нæ æу- уæндæг, Уый æвдисы мæн- гæй, уымæн æмæ нæ æууæн- ды æвдисæнадыл, кæцыйæ Хуыцау æвдисæн лæууыд Иæ Фырты тыххæй. 11 Ацы æвдисæнад ис уый мидæг, Хуыцау кæй ралæвар кодта махæн мыггагмæйы цард, æмæ уыцы цард ис Иæ Фырты мидæг. 12 (Хуыцауы) Фырт кæ- мæн ис, уымæн ис цард; кæ- мæн нæй Хуыцауы Фырт, уымæн нæй цард. 13 Адон ныффыстон сы- махмæ æз, Хуыцауы Фырты номыл æууæндджытæм, цæ- мæй сымах зонат, Хуыцауы Фыртыл æууæндгæйæ сыма- хæн кæй ис мыггагмæйы цард. 7 Мтф. 3,16-17; 28, 19. 8 Иоан. 1, 33. 9 Мтф. 3, 17; Иоап. 8, 18. 10 Иоан. 3, 33. 12 Иоан. 3, 36. 13 Иоан. 20, 31 14 Иер. 29,12-13; 1 Иоан.З, 22. 16 Ным. 15, 30; 1 Пад. 2, 25; Иер. 7, 16, 15, 1, Мтф. 12, 31, Лук. 12, 10. 17Шоан. 3, 4. 181Иоан 3, 9. 14 Æмæ нæм мæнæ цавæр уæндондзинад ис Уымæ, ис- ты куы курæм Иæ фæн- донмæ гæсгæ, уæд нæм Уый хъусы; 15 Æмæ мах куы зонæм, Уый кæй хъусы махмæ, цы- фæнды куы курæм,— зонæм уый дæр, цы курæм, уый кæй райсæм Уымæй. 16 Кæд исчи уыны йе ’фсымæры мæлæтмæ цы нæу, ахæм тæригъæдгæнгæ, уæд уадз кувæд æмæ йын Хуыцау ратдзæн цард, ома мæлæтмæ цы нæу ахæм тæригъæд ра- кæнæгæн. Ис мæлæтон тæ- ригъæд: уымæй нæ зæгъын, цæмæй уый тыххæй кува. 17 Алы æнæрастдзинад дæр у тæригъæд, фæлæ ис мæлæтмæ цы нæу, ахæм тæ- ригъæд. 18 Мах зонæм, алы Хуы- цауæй райгуырæг, кæй нæ кæны тæригъæд; фæлæ Хуы- цауæй райгуырæг йæхи хъа- хъхъæны æмæ йыл хинæй- дзаг нæ ныдзæвы. 19 Мах зонæм, мах кæй стæм Хуыцауæй, æмæ æппæт дуне кæй ис фыддзинады. 20 Зонæм уый дæр, Хуы- цауы Фырт кæй æрцыд æмæ ратта махæн (рухс æмæ) зонд, цæмæй базонæм æцæг (Хуыцауы) æмæ уæм Иæ æцæг Фырт Иесо Чырысти- йы мидæг: Уый у æцæг Хуы- цау æмæ мыггагмæйы цард. 21 Сывæллæттæ! уæхи хъахъхъæнут гуымирытæй. Аминь. 298
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ХУЫЦАУЫ ДЗЫРДДЗУРÆГ ИОАННЫ ДЫККАГ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ 1 Салам «æвзæрст æхсинæн». 4 «Уар- зондзинад та ис уый мидæг, цæмæй мах архайæм Йæ фæдзæхстытæм гæсгæ». 7 Сайджыты тыххæй; ма сæ исут. Зæронд — æвзæрст æхси- нæн æмæ йæ сывæллæт- тæн, кæцыты æз уарзын æцæгдзинадæй æмæ æрмæст æз нæ, фæлæ рæстдзинад ба- зонджытæ иуылдæр, 2 Æцæгады тыххæй, кæцы ис мах мидæг æмæ уыдзæн немæ æнусмæ: 3 Уадз уæд сымахимæ хорз лæвар, хорзæх, фарн Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ, Фыды Фыртæй, æцæгады æмæ уар- зондзинады. 4 Æз иттæг бацин кодтон, кæй ссардтон дæ сывæллæт- тæй æцæгады цæуджытæ, куыд райстам мах Фыдæй фæдзæхст, афтæ. 5 Æмæ ныр курын дæуæй, æхсин, ног фæдзæхсты бар- фыст цыма дæттын дæуæн, афтæ нæ, фæлæ уый, кæцы нæм ис райдайæнæй, цæмæй мах уарзæм кæрæдзийы. 6 Уарзондзинад та уый ми- дæг ис, цæмæй мах кæнæм Уый фæдзæхстытæм гæсгæ. Уый у уыцы фæдзæхст, кæцы сымах фехъуыстат райда- йæнæй, цæмæй уымæ гæсгæ кæнат. 2 Иоан. 14, 17. 5 Иоан 13, 34; 1 Иоан. 3, 11. 6 Иоан. 14, 15; 1 Иоан.2, 5. 7 1Иоан. 4, 1. 10 Ром. 16, 17; 1 Кор. 5, 11; Тит. 3, 10. 12 I Иоан. 7 Уымæн æмæ бирæ сай- джытæ бацыд дунемæ, кæ- цытæ буары æрцæуæг Иесо Чырыстийы нæ æргом кæ- нынц: ахæм адæймаг у са- йæг æмæ мæнг чырысти. 8 Уæхимæ кæсут, цæмæй мах цæуыл тухæн кодтам, уый ма фесафæм, фæлæ цæмæй райсæм æххæст лæ- вар. 9 Алчи, Чырыстийы ахуы- рады сæрты хизæг æмæ уый мидæг нæ уæвæгæн нæй Хуыцау; Чырыстийы ахуы- рады уæвæгмæ ис Фыд дæр æмæ Фырт дæр. 10 Чи уæм æрбацæуы æмæ ацы ахуырад нæ æрбахæссы, уый хæдзармæ ма уадзут æмæ йын салам дæр ма дæт- тут; 11 Уымæн æмæ уымæн са- лам дæттæг уый æвзæр хъуы- ддæгтæй хайджын свæййы. 12 Бирæ фыссинæгтæ мæм ис сымахмæ, фæлæ мæ нæ фæнды чернилæйæ гæххæ- тыл фыссын; фæлæ мæ зæр- дæ дарын сымахмæ æрцæ- уыныл æмæ дзыхæй дзыхмæ дзурын, цæмæй уæ циндзи- над уа æххæст. 13 Саламтæ дæм дæ æв- зæрст хойы сывæллæттæй. Аминь. 299
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ХУЫЦАУЫ ДЗЫРДДЗУРÆГ ИОАННЫ ÆРТЫККАГ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ 1 Салам Гаийæн. циндзинад, уый кæй «цæуы æцæгады*. 5 Фæндаггои кусджы- ты хæдзармæ райсыны æппæлд. 9 Раз- фæдзæхст Диотрсфæн æмæ æппæлд Ди- митрийæн. 13 Фæстаг саламтæ. Зæронд — уарзон Гаимæ, кæцыйы æз уарзын æцæгдзинадæй. 2 Уарзон! кувын, цæмæй ды дзæбæх æмæ æнтыстджын уай æппæты дæр, дæ уд куыд æнтыстджын у, афтæ. 3 Уымæн æмæ æз иттæг бацин кодтон, æфсымæртæ куы æрбацыдысты æмæ æв- дисæн лæууыдысты дæу иу- зæрдыгдзинадыл, ды куыд цæуыс æцæгады, ууыл. 4 Мæнæн уымæй стылдæр циндзинад нæй, куы хъусын, мæ сывæллæттæ кæй цæ- уынц æцæгады. 5 Уарзон! раст адæймаг куыд кæны, афтæ кæныс ды æфсымæртæн æмæ фæндаг- гонтæн; 6 Уыдон æвдисæн лæууы- дысты аргъуаны раз дæ уар- зондзинады тыххæй; ды хорз бакæндзынæ куы ауадзай уыдоны, куыд æмбæлы Хуы цауы тыххæй, 7 Уымæн æмæ уыдон Уый номы тыххæй ацыдысты, ни- цы райсгæйæ муртаттæй. 8 Уæдæ махæн æмбæлы ахæмты исын, цæмæй суæм æцæгадæн æмкусджытæ. 9 Æз фыстон аргъуанмæ; 1 Кор. 15. 8 Мтф. 10, 40. 11 1 Иоан.2, 29. фæлæ уыдонмæ фыццаг бы- нат ахсын уарзæг Диотреф нæ исы мах. 10 Уымæ гæсгæ, æз кæд æрцæуон, уæд уæ зæрдыл æрлæууын кæндзынæн, уый цы хъуыддæгтæ кæны, уы- дон, мах æфхæргæйæ фыд ныхæстæ кæны, æмæ уый фаг нæ хонгæйæ, æфсымæр- ты йæхæдæг дæр нæ исы, æмæ кæй фæнды, уыдоны дæр нæ уадзы, æмæ суры аргъуанæй. 11 Уарзон! ма фæзм фыд- дзинад, фæлæ хорздзинад. Хорздзинад чи кæны, уый Хуыцауæй у; фæлæ фыддзи- над кæнæг Хуыцауы нæ федта. 12 Димитрийы тыххæй æв- дисæнад ис æппæтæй æмæ æцæгадæн йæхицæй дæр; æв- дисæн лæууæм афтæ мах дæр, æмæ сымах зонут, мах æвдисæнад æцæг кæй у. 13 Бирæ фыссинаг мæм уыд; фæлæ мæ нæ фæнды фыссын дæумæ чернилæ æмæ хъæзæй, 14 Фæлæ æнхъæлмæ кæ- сын тагъд дæу фенынмæ æмæ дзыхæй дзыхмæ аныхас кæнынмæ. 15 Фарн дæуæн. Саламтæ дæм дæ хæлæрттæй; саламтæ ратт хæлæрттæн номхуын- дæй. Аминь. 300
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ИУДÆЙЫ ÆМБЫРДГОНД ÆРВЫСТ 1 Саламтæ. 3 Разфæдзæхст Чырыстийы нæ исæг æнæраст ахуыргæнджыты ных- мæ. 5 Дæнцæгтæ рагон æнæрæстытæ æмæ уыдонæн тæрхон. 17 «Хъахъхъæнут уæхи Хуыцауы уарзоилзинады»; æххуыс кæ- нут гуырысхогæнджытæн æмæ фæлва- рæнты уæвджытæн. 24 Кад сымах ахауы- нæй бахъахъхъæнын Кæй бон у. Иудæ, Иесо Чырыстийы цагъар, Иаковы æфсы- мæр, æрхуындтытæм, кæцы- тæ сыгъдæггонд æрцыдысты Фыд Хуыцауæй æмæ хъахъ- хъæд сты Иесо Чырыстийæ: 2 Хорзæх æмæ фарн æмæ уарзондзинад сымахæн сби- рæ уæнт. 3 Уарзонтæ! алы зæрдиаг фæндон уæвгæйæ мæнмæ ныффыссын сымахмæ иумæ- йаг ирвæзындзинады тых- хæй, æз банымадтон хъæу- гæйыл ныффыссын, сымах- мæ фæдзæхст — уырнын- дзинадыл архайын, иу хатт сыгъдæджытæн лæвæрд. 4 Уымæн æмæ бахъуызы- дысты иуæй-иу адæмтæ, ра- гæй нысангонд ацы тæрхон- мæ, æнæрæстытæ, нæ Хуы- цауы хорз лæвар æфсонæн æнæгъдаудзинадмæ здах- джытæ æмæ сæхи иуварс- гæнджытæ иунæг Бардарæг Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийæ. 5 Мæн фæнды уæ зæрдыл æрлæууын кæнын, уæхæдæг дæр зонут уый, Хицау адæ- мы Египеты зæххæй куы фервæзын кодта, уый фæстæ не ’ууæндджыты фесæфта, 6 Зæдты дæр, сæ кад нæ | бахъахъхъæнджыты, фæлæ| сæ цæрæн бынат ныууадз-1 I Лук. 6, 16; Иоан. 14,22:17, 11. 3 Фил. 1, 27. 4 Мрк. 16, 16; Иоан. 3, 18. 5Рац. 12,37;14, 13; Ным. 14, 29. 6Иов.4, 18; Иоая. 8, 44; 2 Пет. 2, 4. 7 Уæв. 19, 24; Лук. 17, 29; 2 Пет. 2, 6. 9 Дык. з. 34, 6; Зах. 3, 2. 10 2Пет. 2, 12. II Уæв. 4,8; Ным. 22, 23;31,16; 16, 2; 2 Пет. 2, 15. 12 Фæс. н. 25, 14; 2 Пет. 2, 17. джыты, дары æнусон хъада- манты, талынджы, уыцы тæрхоны стыр бонмæ. 7 Куыд Содом æмæ Гомор- рæ æмæ сæ алфамбылайы са- хартæ, уыдоны хуызæн хæт- джытæ æмæ æндæр буары фæдыл цæуджытæ, æнусон арты мæлæтæй æфхæрд æр- цæугæйæ, æвæрд сты дæн- цæн,— 8 Æцæг афтæ уыдзæн ацы сагъæсгæнджытимæ дæр, кæцытæ буары чъизи кæ- нынц, хицауады ницæмæ да- рынц æмæ æвзæр дзурынц уæлдæр хицауадæн. 9 Михаил Архангел куы ныхас кодта хæйрæгимæ, бы- цæу кæнгæйæ Моисейы буа- ры тыххæй, уæд нæ бауæн- дыд уайдзæфы тæрхон, фæ- лæ загъта: «Бар ма раттæд дæуæн Хицау». 10 Адон та цы нæ зонынц, уый æлгъитынц; æрдзæй цы зонынц æгомыг фосау, уы- мæй сæхи æнæгъдау кæнынц. 11 Мæгуыр сæ бон, уымæн æмæ цæуынц Каины фæнда- гыл æмæ мызды сайындзи- надмæ сæхи хъарынц, куыд Валаам, æмæ хивæнды сæ- фынц, куыд Корей. 12 Ахæмтæ вæййынц мон- даггæнæн уæ уарзон æхсæ- вæрты: минас кæнгæйæ уемæ æдасæй, сæхи нард кæнынц; уыдон — æнæдон мигътæ, дымгæ кæй хæссы; фæззыгон бæлæстæ, æнæ дыргътæ, дыу- уæ хатты амæлджытæ, бын- дзарæй æппæрстытæ; 301
Сæр 1 V 13 Денджызы тызмæг фæйлауæнтæ, сæ худинæг- тæй фынк кæнгæ; фæдзæ- гъæл уæвæг стъалытæ, кæ- цытæн хъахъхъæд цæуы тар талынг æнустæм. 14 Уыдоны тыххæй раз- дæр дзырдта Енох дæр, æв- дæм Адамæй, зæгъгæйæ: «мæнæ æрцæуы Хицау Иæ бирæ сыгъдæг (зæдтимæ) — 15 Тæрхон скæнынмæ æп- пæтæн æмæ уайдзæф кæнын- мæ уыдоны æхсæн тæригъæд- джынтæн æппæт хъуыддæг- ты, кæцыты равзæрын кодта сæ æнæрæстдзинад, æмæ æп- пæт карз (ныхæсты), кæцы- тæ дзырдтой Уымæн æнæ- сыгъдæг тæригъæдджынтæ». 16 Уыдон — хъуыр-хъуыр кæнджытæ, разы ницæмæй сты, сæхи фæндæттæм гæсгæ архайджытæ (æнæраст æмæ æнæзакъон); сæ дзыхтæ дзу- рынц фæлывд ныхæстæ; уыдон кæнынц цæсгæмттæм гæсгæ пайдайы тыххæй. 17 Фæлæ сымах, уарзон- тæ, уæ зæрдыл дарут нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы Апос- толтæ раздæр кæй загътой: 18 Уыдон дзырдтой сыма- хæн, фæстаг афон кæй фæ- зындзысты æвзæр дзурджы- I тæ, сæ æнæраст фæндæттæм гæсгæ кæнджытæ. 19 Уыдон — адæм, сæхи хицæн кæнджытæ (уырнын- дзинады иудзинадæй), буа- ронтæ, æнæудæй. 20 Сымах та, уарзонтæ, ахуыр кæнгæйæ уæхи уæ ит- тæг сыгъдæг уырнындзина- дæй, кувгæйæ Сыгъдæг Удæй, 21 Уæхи хъахъхъæнут Хуы- цауы уарзондзинады, хор- зæхмæ æнхъæлмæгæсгæйæ, нæ Хицау Иесо Чырыстийæ, мыггагмæйы цардæн. 22 Æмæ иутæм ут хæлар- зæрдæ, лæмбынæг кæсгæйæ; 23 Иннæты та тасæй ир- вæзын кæнут, артæй фелвас- гæйæ, тасимæ уайдзæф кæ- нут уыдонæн, зынæрвæссон кæнгæйæ суанг сæ дарæсыл, кæцы сæлгъаг буарæй. 24 Иæ бон та кæмæн у ба- хъахъхъæнын сымах ахауы- нæй æмæ сæвæрын Иæ кады раз æнаиппæй циндзинады, 25 Иунæг уæлзондджын Хуыцауæн, нæ Ирвæзынгæ- нæгæн, нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы сæрты, кад æмæ бæрзонддзинад, тых æмæ хи- цауад æппæт æнусты размæ, ныр æмæ æппæт æнусты дæр. Аминь. 1УДÆЙЬ 14 Дан. 7, 10, Мтф 25, 31; Рарг 1, 7. 15 Мтф. 12, 36. 16 Пс 16, 10; 1 Тим 6, 5. 18 2Пет. 3, 3, 1 Тим. 4, 1 19 1Кор. 2, 14; Дзут. 10, 25. 20 Кол. 2, 7 23Ам.4, 11; Еф 4, 22. 302
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ РОМÆГТÆМ СÆР 1 1 Павслы саламтас Ромæгтæм, «æрхуъшд сыгъдасджытæм». 8 Йæ фæндон уыдонмæ æрцæуын. 16 Евангели; «Хуыцауы хъару ирвæзындзинадмæ». 18 Хуыцауы маст адæймæгты æнæрæстдзинадыл. Павел, Иесо Чырыстийы цагъар, хуынд Апостол, Хуыцауы хорз уацхъуыд хъусын кæнынмæ æрвыст, 2 Кæцыйæ Хуыцау раздæр зæрдæ бавæрдта Иæ пехуым- парты сæрты, сыгъдæг фыс- тыты, 3 Иæ Фырты тыххæй, Кæ- цы райгуырд Давиды мыгга- гæй буары 4 Æмæ раргом Хуыцауы Фыртæй тыхы мидæг, уды сыгъдæгдзинады, мæрдтæй райгасы сæрты, нæ Хицау Йесо Чырыстийы тыххæй, 5 Кæцыйы фæрцы мах райстам хорз лæвар æмæ апостолад, цæмæй Уый но- мæй уырнындзинадæн сæт- тæм æппæт адæмты, 6 Кæцыты æхсæн стут сы- мах дæр, Иесо Чырыстийы æрху ын дтытæ, — 7 Æппæт Ромы уæвæг, Хуыцауы уарзонтæн, æр- хуынд сыгъдæджытæн: хорз лæвар æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хи- цау Иесо Чырыстийæ. 8 Æппæты разæй арфæ кæнын мæ Хуыцауæн, Иесо Чырыстийы сæрты сымах æп- пæты тыххæй, уæ уырнын- дзинад кæй цæуы хъуыст- гонд æппæт дунейыл; 9 Æвдисæн мын Хуыцау, Сæр I Ап. к. 9, 15. 2Ис.52, 7; Наум. 1, 15; Лук. 1, 70; Иоан. 1, 45. 3 Мтф. 1, 1; Лук. 2, 4. 4 2 Пад. 7, 12. 5 Ап. к. 2, 22; 2Кор. 10, 5. 7 1 Кор. 1, 2; Еф. 1, 1. 9 Иоан. 4, 23; Ап. к. 24, 14. II Ром. 15, 29; 1 Фес. 3, 10. 14 Ап. к. 9, 15; 1 Кор. 9, 16. 1С Мрк. 8, 38; 1 Кор. 1, 24; 15, 2; 2 Тим. 1, 8. 17 Авв. 2, 4; Ром. 3, 21. 303 Кæцыйæн кусын мæ удæй Иæ Фырты хорз уацхъуыд хъусын кæныны, æнæрынцо- йæ кæй мысын сымах, 10 Æдзух кургæйæ мæ куывды, цæмæй искæд Хуы- цауы фæндон баххуыс кæна мæнæн æрцæуын сымахмæ. 11 Уымæн æмæ мæн иттæг фæнды сымах фенын, цæ- мæй бахай кæнон уды лæва- рæй сымах сфидарæн, 12 Ома рæвдыд уæвын сы- махимæ, сымах æмæ мæн иу- мæйаг уырнындзинадæй. 13 Нæ мæ фæнды æфсы- мæртæ, цæмæй сымах ма зо- нат, æз бирæ хатт кæй фæнд кодтон сымахмæ æрцæуын,— фæлæ къуылымпыдзинæдтæ уыд мæ размæ, суанг ныр дæр ма,— цæмæй мын уа ис- ты дыргъ сымахмæ дæр, куыд иннæ адæмтæм. 14 Æз хæсджын дæн Ел- линтæй, фыдгæнджытæй, зондджынтæй æмæ ницы зонджытæй; 15 Уæдæ, мæнмæ цы хауы, æз цæттæ дæн хорз уацхъуыд хъусын кæнынмæ сымахæн дæр, Ромы уæвджытæн. 16 Уымæн æмæ æз æфсæр- мы нæ кæнын Чырыстийы хорз уацхъуыд хъусын кæ- нынæй, уымæн æмæ уый у Хуыцауы тых ирвæзындзи- надмæ, алкæцы æууæндæгæн дæр, фыццаджыдæр Иуде- йæн, уый фæстæ та Еллинæн. 17 Уый мидæг æргом кæны Хуыцауы рæстдзинад, уыр- нындзинадæй уырнындзи-
Сæр 1 РС надмæ, фыст куыд у: «рæст- гæнæг уырнындзинадæй æгас уыдзæн». 18 Уымæн æмæ арвæй гом кæны Хуыцауы фыдæх адæмты алы æнæнамыс æмæ æнæрæстдзинадыл, кæцытæ рæстдзинад ссæндынц мæнг- дзинадæй. 19 Уымæн æмæ Хуыцауы тыххæй цы зонын хъæуы, уый сын æргом у, уымæн æмæ Хуыцау равдыста уыдо- нæн; 20 Уымæн æмæ Иæ æнæ- уынгæ, Иæ мыггагмæйы тых æмæ Хуыцаудзинад, дуне сфæлдисынæй нырмæ цы скодта, уыдонмæ кæсгæйæ зынынц, афтæ æмæ сты æнæ- дзырдхъом. 21 Фæлæ уыдон Хуыцауы базонгæйæ кæй не скадджын кодтой Уый, куыд Хуыцауы, æмæ арфæ нæ ракодтой, фæлæ стыхстысты сæ зонды, æмæ ныттар сты се ’нæм- баргæ зæрдæтæ: 22 Сæхи зондджынтæ хон- гæйæ, сæнæзонд сты 23 Æмæ æнæмбийгæ Хуы- цауы кад аивтой, æмбийгæ адæймаджы, мæргъты, цып- пæркъахыгты, æмæ хилджы-1 ты хуызмæ,— 24 Уæд сæ Хуыцау дæр ратта сæ зæрдæты фæндты æнæсыгъдæгдзинадмæ, афтæ æмæ сæхæдæг сæ буæрттæ æнæгъдау кодтой; 25 Уыдон Хуыцауы æцæг- дзинад баивтой мæнгдзина- дæй æмæ куывтой æмæ куы- стой скондæн, Скæнæджы бæсты, Кæцы у арфæгонд æнустæм, аминь. | I 26 Уый тыххæй сæ Хуы- цау бауагъта худинаджы монцтæм: сæ сылгоймæгтæ æрдзон хъуыддæгтæ баивтой æрдзныхмæ хъуыддæгтæй; 27 Афтæ нæлгоймæгтæ дæр, ныууадзгæйæ æрдзон хъуыддæгтæ сылгоймæгти- мæ, цырын кодтой кæрæ- дзимæ мондагæй, лæгтæ лæг- тимæ худинаджы хъуыддæг- тæ кæнгæйæ, æмæ исгæйæ сæхæдæг сæхицæн аккаджы фиддон сæ фæдзæгъæлы тыххæй. 28 Æмæ кæй нæ тыхстыс- ты Хуыцау сæ зонды цæмæй уа, уæд Хуыцау бафтыдта уыдоны æнæрхъуыды зон- дыл — æнæмбæлгæ хъуыд- дæгтæ кæныныл, 29 Афтæ æмæ дзаг сты алы мæнгдзинадæй, хæтындзина- дæй, хиндзинадæй, зыд- дзинадæй, хæрамдзинадæй, дзаг сты хæлæгдзинадæй, ма- рындзинадæй, фыдæхдзина- дæй, сайындзинадæй фыд- зæрдæйы уагæй, 30 Фыддзыхтæ, мæнгдзур- джытæ, Хуыцауы нæуарз- джытæ, æфхæрджытæ, сæхи- цæй æппæлджытæ, хъалтæ, æвзæрдзинадмæ æрхъуыды- джынтæ, æгоммæгæс ный- йарджытæн, 31 Æнæрхъуыды, мæн- гард, нæуарзджытæ, æнæфи- дауджытæ, æнæхатыртæ. 32 Уыдон зонынц Хуыца- уы раст тæрхон, ахæм хъуыд- дæгтæ чи кæны, уыдон кæй сты мæлæты аккаг; уæддæр æрмæст кæнгæ нæ, фæлæ уыдæттæ чи кæны, уыдоны дæр æппæлынц. ШÆГТЛ 20 Пс. 18, 2. 21 Дык. з. 28, 29; Иов. 5, 14, Ис. 59, 10; Еф. 4, 18. 23 Рац. 32, 4; Иер 2, 27. 26 Лев. 18, 23; 20, 16. 28 Пс. 80, 13, Иер. 7, 15; Ос. 9, 10;2Фес. 2, 11. 304
РОМÆГТÆМ Сæр 2 СÆР 2 1 Адæймаг у тæрхонгонд, иудей у æви сллин, уымæн æмæ Хуыцаумæ нæй цæст- маеми. 17 Иудей, закъоныл æнхъæлцау, закъоны сæрты хизынæй æгад кæны Хуыцауы. Уæдæ, аххосджын дæ ды, алкæцы адæймаг, иннæ- мæн тæрхонгæнæг; уымæн æмæ уыцы (тæрхонæй), кæ- цыйæ тæрхон кæныс иннæ- мæн, дæхицæн тæрхон кæ- ныс, уымæн æмæ искæмæн тæрхон кæнгæйæ, дæхæдæг дæр афтæ кæныс. 2 Мах та зонæм, æцæг кæй ис Хуыцауы тæрхон ахæм хъуыддæгтæ чи кæны, уы- донæн. 3 Адæймаг, ды æцæг хъуы- ды кæныс, æмæ аирвæздзы- нæ Хуыцауы тæрхонæй, ахæм хъуыддæгтæ кæнджы- тæн тæрхон кæнгæйæ æмæ (дæхæдæг) та уыдæттæ кæн- гæйæ? 4 Æви ницæмæ дарыс Хуы- цауы хорз хъæздыгдзинад, фæлмасдзинад æмæ бирæфæ- разондзинад, не ’мбаргæйæ, Хуыцауы хорздзинад дæу кæй кæны фæсмондзинадмæ? 5 Фæлæ, дæ æнæсæттон æмæ æнæфæсмонгонд зæр- дæйы, ды дæхæдæг дæхицæн æмбырд кæныс маст, масты бонмæ æмæ Хуыцауæй раст тæрхоны раргоммæ, 6 Кæцы ратдзæн алкæмæн дæр йæ хъуыддæгтæм гæсгæ: 7 Уыдонæн, кæцытæ æнæ- рынцойæ хорз хъуыддаджы агурынц кад, намыс æмæ æнæмæлæт,мыггагмæйы цард; 8 Уыдонæн та, кæцытæ ных лæууынц æмæ нæ сæт- Сæр 2 1 2 Пад. 12, 5; Мтф. 7, 1; Лук. 6, 37; 1 Кор. 4, 5. 4 Ис. 30, 18, Иер. 3, 12; 2 Пет 3, 15 5Иак.5, 3. бФæс.н. 24, 12; Мтф. 16, 27. 7 Мтф. 25, 46. 8 Иер. 23, 19; Дзут. 10, 27. 11 Дык. з. Ю, 17; 2Пар. 19, 7. 12 Лук. 12, 47. 13 Мтф. 7, 21; Иак. 1, 22. 16 Еккл. 12, 14; Мтф. 25, 31; Иоан. 5, 22; Ап. к. 10, 42; 1 Кор. 4, 5. тынц æцæгадæн, фæлæ сæхи дæттынц мæнгдзинадæн,— карздзинад æмæ маст. 9 Хъыг æмæ уынгæгдзинад алы адæймаджы удæн, æв- зæрдзинад кæнæгæн, фыццаг Иудейæн, уый фæстæ Елли- нæн! 10 Уыдоны ныхмæ кад, на- мыс æмæ фарн алкæцы хорз- дзинад кæнæгæн, фыццаг Иудейæн, уый фæстæ Елли- нæн! 11 Уымæн æмæ Хуыцау нæ кæсы цæсгоммæ. 12 Уыдон, кæцытæм за- къон нæ уæвгæйæ тæригъæд ракодтой, закъоны æдде фе- сæфдзысты; уыдон та, кæ- цытæ закъоны бын тæригъæд ракодтой, закъонмæ гæсгæ тæрхонгонд уыдзысты,— 13 Уымæн æмæ закъон хъусджытæ не сты Хуыцауы раз раст, фæлæ закъон æх- хæстгæнджытæ сраст уы- дзысты; 14 Уымæн æмæ, кæд мур- таттæ, кæцытæм нæй закъон, æрдзон æгъдауæй куы кæ- нынц закъонмæ гæсгæ, уæд закъон нæ уæвгæйæ, уыдон сæхæдæг сæхицæн закъон: 15 Уыдон æвдисынц, за- къоны хъуыддаг сæ зæрдæ- ты фыст кæй у, уымæн æв- дисæн сты сæ намыс æмæ сæ хъуыдытæ, куы зылынгæн- джытæ, куы растгæнджытæ иу иннæйы,— 16 Уыцы бон, кæцыйы, æз куыд хъусын кæнын, уымæ гæсгæ Хуыцау тæрхон кæн- дзæн адæмты сусæг хъуыд- дæгтæн Иесо Чырыстийы сæрты. 305
Сæр 2, 3 РС 17 Мæнæ ды хуыйныс Иу- дей æмæ дæхи сабыр кæныс закъонæй æмæ æппæлыс Хуыцауæй, 18 Æмæ зоныс Йæ фæндон, æмæ æмбарыс цы у хуыз- дæр, закъонæй ахуыр кæн- гæйæ, 19 Æмæ ныфсджын дæ дæхи тыххæй, ды кæй дæ куырмытæн фæндагамонæг, рухс талынджы уæвджытæн, 20 Зондамонæг ницы зон- джытæн, ахуыргæнæг сывæл- лæттæн, уæвгæйæ дæм за- къоны æмбарынад æмæ æцæ- гады хуызæг: 21 Ды та, искæйы ахуыр кæнгæйæ, дæхæдæг дæхи куыннæ ахуыр кæныс? 22 Амонгæйæ нæ давын, давыс? дзургæйæ: «ма хæт», хæтыс? æнæрвæссон кæныс гуымирытыл, афтæмæй сыгъ- дæджы фауыс? 23 Закъонæй æппæлыс, фæлæ закъон халгæйæ, фа- уыс Хуыцауы? 24 Уымæн æмæ сымах тых- хæй, фыст куыд у, Хуыцауы ном фауд цæуы муртаттæм. 25 Сунæт пайда у, кæд æххæст кæныс закъон; фæ- лæ кæд ды дæ фыдгæнæг за- къонæн, уæд дæ сунæт сси æнæсунæт. 26 Уæдæ, кæд æнæсунæт- гонд æххæст кæны закъоны уынаффæтæ, уæд йæ æнæсу- нæт нымад не ’рцæудзæн су- нæтыл? 27 Æмæ æрдзæй æнæсу- нæт, закъон æххæстгæнæг, тæрхон не скæндзæн дæуæн, закъон халæгæн, Фыст æмæ сунæтмæ гæсгæ? I 28 Уымæн æмæ Иудей уый нæу, кæцы æддейæ ба- кæсгæйæ ахæм у, æмæ су- нæт дæр уый нæу, кæцы ис æддейы, буарыл; 29 Фæлæ Иудей уый у, I кæцы мидæгæй у ахæм, æмæ уый у сунæт, кæцы ис зæр- дæйы, дамгъæйæ нæ, фæлæ |удæй: уымæн æппæлындзи- над дæр, адæмæй нæ, фæлæ Хуыцауæй. СÆР 3 1 «Цы уæлидзинад у уæвын иудей?> 10 Нæй иунæг дæр рæстгæнæг. 21 Иудей дæр муртатт дæр æмхуызон растгонд цæ- уынц Хуыцауы хорз лæварæй Йесо Чы- рыстийы фæрцы. Уæдæ, цы уæлидзинад у Иудей уæвын, кæнæ цы пайда у сунæт? 2 Алцæмæй дæр стыр уæ- лидзинад, уæлдайдæр та уы- мæй æмæ уыдонæн баргонд у Хуыцауы ныхас. 3 Уæдæ куыд? кæд иутæ æнæраст уыдысты, уæд уы- доны æнæрæстдзинад фесаф- дзæн мыййаг Хуыцауы рæст- дзинад? 4 Никуыд. Хуыцау раст у, алкæцы адæймаг та у мæнг, фыст куыд у: «Ды раст Дæ ныхæсты æмæ фæуæлахиз уыдзынæ Дæ тæрхоны». 5 Кæд мах мæнгдзинад æр- гом кæны Хуыцауы рæст- дзинад, уæд цы зæгъæм? нæ уыдзæн Хуыцау æнæраст, фыдæх куы æргом кæны уæд? — дзурын адæймаджы тæрхæттæм гæсгæ. 6 Никуыд. Уымæн æмæ уæдæ Хуыцау дунейæн куыд тæрхон кæндзæн? ЖÆГТА 17 Мих. 3, 11. 19 Ис. 42, 19; Мтф. 15, 14. 21 Пс. 49:16,21. 24 Ис. 52, 5; Иез. 36, 20. 25 Лев. 26,41; Иер. 4, 4; 1 Кор. 7, 19;Гал.6, 15. 26 Ап. к. 10, 35. 27 Мтф. 12, 41. 28 Ром. 9: 6, 8. 29 Дык. з. 30, 6; Ром. 4, 12; Кол. 2, 11. Сæр 3 2Дык.з. 4, 8; Пс. 147, 8; Ром. 9, 4. 3 Ным. 23, 19; 2 Тим. 2, 13. 4 Пс. 50, 6; 115, 2; Иоал. 3, 33. 6 Уæв. 18, 25; Иов. 8, 3. 306
РОМÆГТÆМ Сæр 3 7 Уымæн æмæ, кæд Хуы- цауы æцæгдзинад бæрзонд- гонд цæуы мæн мæнгдзина- дæй, Хуыцауы кадæн, уæд ма цæй тыххæй тæрхонгонд уыдзынæн æз, куыд тæри- гъæдджын? 8 Æмæ нæ æвзæрдзинад кæнын нæ хъæуы, цæмæй дзы рауайа хорздзинад, иу- æй-иутæ нын æвзæр куыд дзурынц æмæ зæгъынц, цы- ма мах афтæ ахуыр кæнæм? Раст у тæрхон ахæмтыл. 9 Уæдæ цы? ис нæм уæ- лидзинад? æппындæр нæ; уымæн æмæ мах ныр сбæл- вырд кодтам, куыд Иудейтæ, афтæ Еллинтæ дæр, иуыл- дæр сты тæригъæды бын, 10 Фыст куыд у: «нæй иу дæр рæстгæнæг; 11 Нæй æмбаргæ; ничи агуры Хуыцауы; 12 Иуылдæр адзæгъæл сты фæндагæй, иу дæр дзы нæ бæззы: нæй хæрзгæнæг, нæй иу дæр. 13 Сæ хъуыр — гом чы- рын; се ’взагæй сайынц; кæл- мыты марг сæ былтыл; 14 Сæ дзыхтæ сты дзаг æв- зæр ныхас æмæ мастæй. 15 Сæ къæхтæ сты тагъд туг ныккалынмæ; 16 Хæлд æмæ сæфт сæ фæндæгтыл; 17 Уыдон нæ зонынц са- бырдзинады фæндæгтæ. 18 Нæй Хуыцауы тас сæ цæстыты раз». 19 Фæлæ мах зонæм, за- къон кæд исты дзуры, закъо- ны бын уæвджытæм дзуры, афтæ æхгæд цæуы алы дзых дæр, æмæ æппæт дуне дæр | 8 Ром. 6, 15. 9 Гал. 3, 22. 10 Пс. 13, 1-3; 52, 4. 11 Уæв. 8, 21. 13 Пс. 5, 10; 139,3. 14 Пс. 9, 28. 15 Фэсс. н. 1, 16; Ис. 59, 7-8. 18 Пс. 35, 2. 19 Пс. 106, 42; 142, 2; Иез. 16, 63. 20 Ром. 7, 7; Гал. 2, 16. 21 Уæв. 15, 6; Ис. 28, 16; Авв. 2, 4. 22Гал. 3, 28. 23 Ром 3, 10; 5, 12. 24 Ис. 55, 1; Ром. 8, 32. 25 Ап. к. 13, 38; 2 Кор. 5, 19. сси аххосджын Хуыцауы раз, 20 Уымæн æмæ закъоны хъуыддæгтæй Уый раз не сраст уыдзæн никæцы буар; уымæн æмæ закъонæй зынд- гонд цæуы тæригъæд. 21 Фæлæ ныр, закъонмæ нæкæсгæйæ, фæзынд Хуы- цауы рæстдзинад, кæцыйы тыххæй æвдисæн лæууынц закъон æмæ пехуымпартæ, 22 Хуыцауы рæстдзинад Иесо Чырыстийыл æууæнды- ны фæрцы алкæмæ æмæ æп- пæт уырнджытыл; уымæн æмæ нæй хицæндзинад. 23 Уымæн æмæ иуылдæр тæригъæд ракодтой æмæ цух- гонд сты Хуыцауы кадæй, 24 Срастдзинад лæвар ис- гæйæ, Иæ хорз лæвары фæр- цы, æлхæд æрцæугæйæ Иесо Чырыстийы мидæг, 25 Кæцыйы Хуыцау раз- дæр снысан кодта зæрдæ фæлмæн кæныны нывондæн Иæ Туджы уырнындзинады фæрцы, Иæ рæстдзинад рав- дисыны тыххæй, раздæр ра- конд тæригъæдтæ ныбба- рыны, 26 Хуыцауы бирæ фæра- зондзинады рæстæджы, Иæ рæстдзинад ныртæккæйы рæстæджы равдисынмæ, цæ- мæй фæзына Уый растæй æмæ Иесойыл æууæндæджы растгæнæгæй. 27 Кæм ис уый, цæмæй æппæлæм? сæфт æрцыд. Ца- вæр закъонæй? хъуыддæгты закъонæй? Нæ, фæлæ уыр- нындзинады закъонæй. 28 Уымæн æмæ мах разы стæм, адæймаг уырнындзи- надæй кæй цæуы растгонд, 307
Сæр 3, 4 РОМÆГТÆМ закъоны хъуыддæгтæм нæ- кæсгæйæ. 29 Æцæг Хуыцау æрмæст Иудейты Хуыцау у, муртат- ты та нæу? Æнæмæнг, мур- татты дæр; 30 Уымæн æмæ иу у Хуы- цау, Кæцы сраст кæндзæн сунæтгæндтыты уырнындзи- надæй æмæ æнæсунæтгæнд- тыты уырнындзинады сæрты. 31 Уæдæ мах закъон са- фæм уырнындзинадæй? Ни- куыд; фæлæ закъон фидар кæнæм. СÆР 4 1 Авраамæн йæ хъуыддæгтæ и<с, фæлæ йæ уырнынлэипал нымал æрцыл рæст- дзинадыл. Афтæ махæн дæр нымад цæуы. Уæдæ зæгъæм, нæ фыд Ав- раам цы ссардта буа- рæй? 2 Кæд Авраам сраст хъуыд- дæгтæй, уæд уымæн ис рап- пæлæн, фæлæ Хуыцауы раз нæ. 3 Уымæн æмæ цы зæгъы Фыст? «баууæндыд Авраам Хуыцауыл, æмæ йын уый ны- мад æрцыд рæстдзинадыл». 4 Фиддон кæнæгæн нымад цæуы хорзæхыл нæ, фæлæ куыд хæс; 5 Нæ кæнæгæн та, фæлæ æууæндæгæн Ууыл, Кæцы раст кæны æнæсыгъдæджы, йæ уырнындзинад нымад цæуы рæстдзинадыл. 6 Афтæ Давид дæр тæху- диаг хоны адæймаджы, кæ- цыйы Хуыцау нымайы рас- тыл, хъуыддæгтæм нæкæс- гæйæ: 7 «Тæхудиаг æнæзакъон- дзинæдтæ барст кæмæн сты æмæ кæй тæригъæдтæ æм- бæрст; 29 Уæв. 17, 5. 30 Ром. 4, 11. 31 Гал 3, 24. Сæр 4 2 Еф2, 8. 3 Уæв. 15, 6; Иак. 2, 23; Гал. 3, 6. 4 Ром. 11, 6. 7Пс 31, 1-2 11 Уæв 17, 11. 13 Уæв. 15, 6, 17, 5. 15 Ром. 3, 20; 5, 13; 7, 8, 1 Кор. 15, 56, Гал. 3, 10 308 8 Тæхудиаг у уыцы адæй- маг, кæцыйæн Хицау нæ ба- нымайдзæн тæригъæд». 9 Ацы тæхудиагдзинад ха- уы сунæтмæ, æви æнæсунæт- мæ дæр? Мах зæгъæм, Авра- амæн уырнындзинад нымад кæй æрцыд рæстдзинадыл. 10 Кæд нымад æрцыд? су- нæты фæстæ, æви сунæты размæ? Сунæты фæстæ нæ, фæлæ сунæты размæ. 11 Æмæ сунæты нысан уый райста, куыд рæстдзи- нады мыхуыр уырнындзина- ды фæрцы, кæцы йын уыд æнæсунæтæй, афтæ æмæ уый сси фыдæл æнæсунæтæй æппæт уырнджытæн, цæмæй уыдонæн дæр нымад æрцæуа рæстдзинад, 12 Æмæ фыдæл сунæтгæнд- тæн, æрмæст сунæт райс- джытæн нæ, фæлæ нæ фы- дæл Авраамы уырнындзина- ды фæдтыл цæуджытæн, кæ- цы йæм уыд æнæсунæтæй. 13 Уымæн æмæ закъонæй лæваргонд нæ уыд Авраамæн, кæнæ йæ мыггагæн, зæрдæ- вæрд — дунейæн бындар уæ- вын, фæлæ уырнындзинады рæстдзинадæй. 14 Кæд закъоныл фидар- гæндтæ сты бындартæ, уæд дзæгъæлы у уырнындзинад, æнархайд у зæрдæвæрд. 15 Уымæн æмæ закъонæй рацæуы маст, уымæ гæсгæ закъон кæм нæй, уым нæй фыдракæндтæ дæр. 16 Уæдæ уырнындзина- дæй, цæмæй уа хорзæхæй, цæмæй зæрдæвæрд уа æнæ- мæнг алкæмæн дæр, æрмæст закъонæй нæ, фæлæ Авра-
РОМÆГТÆМ Сæр 4, 5 амы байзæддæгты уырнын- дзинадæй дæр, кæцы у неп- пæты фыдæл,— 17 Фыст куыд у: «Æз сæ- вæрдтон дæу фыдæн бирæ адæмтæн»,— Хуыцауы раз, Кæцыйыл уый баууæндыд, мæрдты æгасгæнæг æмæ нæ- уæвæджы хонæг, куыд уæ- вæг. 18 Уый, уæлдай ныфсы баууæндыд ныфсджынæй, кæцыйы сæрты сси фыд би- рæ адæмтæн, загъд куыд у: «афтæ бирæнымæц уыдзæн дæ мыггаг». 19 Æмæ уырнындзинады не слæмæгъ уæвгæйæ, уый нæ хъуыды кодта йæ сæдæ азмæ ’ввахс буар мардау кæй у, æмæ Саррæйы хуылф дæр мардау; 20 Хуыцауы зæрдæвæр- дыл нæ фæцудыдта æнæуыр- нындзинадæй, фæлæ фидар уыд уырнындзинады, Хуы- цауæн кад ратгæйæ, 21 Æмæ æххæст ныфсы уæвгæйæ, Уый тыхджын кæй у зæрдæвæрд сæххæст кæнынмæ дæр. 22 Уый тыххæй йын ны- мад дæр æрцыд рæстдзи- надыл. 23 Уæвгæ æрмæст уымæн иунæгæй нымад æрцыд зæгъ- гæ нæу фыст, 24 Фæлæ мах тыххæй дæр: махæн дæр нымад æрцæу- дзæн, чи æууæнды Ууыл, Кæ- цы райгас кодта мæрдтæй нæ Хицау Иесо (Чырыстийы), 25 Кæцы лæвæрд уыд мах тæригъæдты тыххæй æмæ райгас мах сраст кæныны тыххæй. 17 Уæв. 17, 5; Дзут. 11, 12. 18 Уæв. 15, 5. 21 Пс. 113, 11; Лук. 1, 37. 23 Ром. 15, 4. 25 Ис. 53, 5, 1 Пет. 1, 23; Ром. 5, 6; 1 Кор. 15, 22. Сæр 5 1 Лук. 2, 14; Еф. 2, 16; Кол. 1, 20. 2 Иоан. 14,6;Еф. 2, 18; Дзут. 10, 19. ЗИак. 1, 2; 2 Кор. 12, 10. 5Пс.21, 6; Ром. 8, 16; 2 Кор. 1, 22. 6 1 Пет. 3, 18; Дзут. 9, 15. 8 Иоан. 15, 13, 1 Иоан. 3, 16 9 Ром. 3, 25; 1 Фес. 1, 10. СÆР5 1 Уырнындзинадæй махæн ис фидыд- дзинад Хуыцауимæ Чырыстийы сæрты, Кæцы амард мах тыххæй, мах ма куы уъс- дыстæм тæригъæдджынтæ. 12 Куыд тæ- ригьæд æмæ мæлæт бацыдысты дунемæ иу адæймагæй, афтæ Чырыстийæ бацыдысты хорз лæвар, рæстдзинад æмæ цард. Уæдæ уырнындзинадæй сраст уæвгæйæ, мах стæм фидыд Хуыцауимæ нæ Хи- цау Йесо Чырыстийы сæрты, 2 Кæцыйы сæрты уыр- нындзинадæй райстам мах фæндаг уыцы хорз лæвармæ, кæцыйы лæууæм æмæ æппæ- лæм Хуыцауы кады ныфсæй. 3 Æмæ æрмæст уымæй нæ, фæлæ æппæлæм хъыгдзи- нæдтæй дæр, зонгæйæ хъыг- дзинæдтæй кæй цæуы фæра- зондзинад, 4 Фæразондзинадæй фæл- тæрддзинад, фæлтæрддзина- дæй ныфс, 5 Ныфс та къæмдзæстыг нæ кæны, уымæн æмæ Хуы- цауы уарзондзинад байдзаг кодта нæ зæрдæтæ махæн, лæвæрд Сыгъдæг Удæй. 6 Уымæн æмæ Чырысти, мах ма æнæхъару куы уыды- стæм, бæрæг рæстæг амард æнæсыгъдæджыты тыххæй. 7 Уымæн æмæ зынæй амæлдзæн исчи рæстгæнæ- джы тыххæй; кæд хæрзгæ- нæджы тыххæй, чи зоны, сразы уа исчи амæлын. 8 Фæлæ Хуыцау Иæ уар- зондзинад махмæ æвдисы уымæй, Чырысти кæй амард мах тыххæй, тæригъæд- джынтæ ма куы уыдыстæм, уæд. 9 Уымæ гæсгæ уæлдайдæр ныр, Иæ Тугæй сраст уæв- 309
Сæр 5, 6 РОМÆГТÆМ гæйæ Уый фæрцы фервæз- дзыстæм фыдæхæй. 10 Уымæн æмæ, кæд, раз- дæр знæгтæ уæвгæйæ, мах бафидыдтам Хуыцауимæ, Иæ Фырты мæлæты сæрты, уæд уæлдайдæр фидыдæй, Уый царды руаджы ирвæзт уыдзыстæм, 11 Æмæ уый æгъгъæд нæу, фæлæ æппæлæм Хуыцауæй, нæ Хицау Иесо Чырыстийы сæрты, Кæцыйы сæрты мах ныр райстам фидыддзинад. 12 Уымæ гæсгæ, иу адæй- магæй тæригъæд куыд бацыд дунемæ, æмæ тæригъæдæй мæлæт, афтæ мæлæт дæр ба- хызт æппæт адæммæ, уымæн æмæ уый мидæг иуылдæр тæригъæд ракодтой. 13 Уымæн æмæ тæригъæд закъоны размæ дæр уыд ду- нейы; фæлæ тæригъæд ны- мад нæ цæуы, закъон куы нæ уа уæд. 14 Фæлæ уæддæр мæлæт паддзахиуæг кодта Адамæй Моисейы онг, тæригъæд чи нæ ракодта, Адамы фыдра- кæнды хуызæн, уыдоныл дæр, кæцы у фидæны фæл- гонц. 15 Фæлæ арфæдзинады лæвар фыдракæнды хуызæн нæу. Уымæн æмæ, кæд иуы фыдракæндæй бирæтæ мæ- лæтмæ бахаудтой, уæд уæл- дайдæр Хуыцауы хорз лæвар æмæ арфæдзинады лæвар иу Адæймагæй, Иесо Чырысти- йæ фылдæрæй-фылдæр кæ- ны бирæтæн. 16 Æмæ лæвар нæу, куыд тæрхон иу тæригъæд ракæ-1 нæгæн; уымæн æмæ тæрхон | 10 2Кор. 5, 18; Кол. 1, 22. 12 Уæв. 2, 17; Ром. 6, 23; 1 Кор. 15, 21. 13 Ром. 4, 15. 14 1Кор. 15:21,45, 55. 15 Иоан. 1, 16; Еф. 1, 6 17 2Тим. 2, 12; Рарг. 1, 6; 22, 5. 19 Ис. 53, 11; Фил.2,8. 20 Ром. 7, 8; Гал. 3, 19. иу фыдракæнды тыххæй зы- лын кæны, фæлæ арфæдзина- ды лæвар та у бирæ фыдра- кæндтæй сраст кæнынæн. 17 Уымæн æмæ, кæд иуы фыдракæндæй мæлæт пад- дзахиуæг кодта иуы сæрты, уæд уæлдайдæр хорз лæвары хъæздыгад æмæ рæстдзинады лæвар райсджытæ, паддзахи- уæг кæндзысты царды иунæг Иесо Чырыстийы сæрты. 18 Уымæ гæсгæ, иуы фыд- ракæндæй æппæт адæм тæр- хонгонд куыд сты, афтæ иуы рæстдзинадæй ис æппæт ад- æмтæн срастдзинад цардмæ. 19 Уымæн æмæ, иу адæй- маджы æгоммæгæсæй бирæ- тæ тæригъæдджын куыд сис- ты, афтæ иуы коммæ бакæ- сынæй бирæтæ суыдзысты рæстгæнджытæ. 20 Закъон та æрцыд уый фæстæ, æмæ афтæмæй сби- рæ фыдракæнд. Фæлæ тæ- ригъæд куы сбирæ, уæд фылдæр кæнын райдыдта хорз лæвар, 21 Цæмæй, тæригъæд куыд паддзахиуæг кодта мæлæт- мæ, афтæ хорз лæвар дæр паддзахиуæг кæна рæстдзи- нады фæрцы мыггагмæйы цардмæ, нæ Хицау Иесо Чы- рыстийæ. СÆР 6 1 Саргьаугæйæ Чырыстийæ, мах амар- дыстæм тæригъæдæн, фæлæ цæрæм Хуы- цауæн Чырыстийы мидæг. 12 Сымах ныр тæригъæды цагъартæ нал стут, фæлæ ца- гьартæ рæстдзинадæн. Цы ма зæгъæм? баззайæм мыййаг тæригъæды, цæ- мæй сбирæ уа хорз лæвар? Никуыд. 310
2 Мах тæригъæдæн амар- дыстæм: куыд ма цæрæм уый мидæг? 3 Æцæг нæ зонут, мах иуылдæр Иесо Чырыстийы номæй саргъауджытæ, Иæ мæлæтмæ кæй саргъуыдтам? 4 Уæдæ мах Иемæ баны- гæдтам нæхи аргъуыдæй мæ- лæтмæ, цæмæй Чырысти куыд райгас мæрдтæй, Фы- ды кадæй, афтæ мах дæр цæуæм ног царды. 5 Уымæн æмæ, кæд мах Йемæ иугонд стæм Иæ мæ- лæты хуызы, уæд иугонд хъуамæ уæм Иæ райгасдзи- нады хуызы дæр, 6 Зонгæйæ уый, нæ зæ- ронд адæймаг тыгъд кæй æр- цыд Иемæ, цæмæй фесæфа тæригъæдджын буар, цæмæй мах мауал уæм тæригъæдæн цагъартæ; 7 Уымæн æмæ амæлæг ссæ- рибар тæригъæдæй. 8 Кæд æмæ мах Чырысти- имæ амардыстæм, уæд æу- уæндæм, Йемæ цæргæ дæр кæй кæндзыстæм, 9 Зонгæйæ, Чырысти, мæрдтæй райгас уæвæг, кæй нал мæлы: мæлæт ныр Ууыл бар нал дары. 10 Уымæн æмæ, Уый кæй амард, иу хатт амард тæри- гъæдæн, кæй цæры, уый та цæры Хуыцауæн. 11 Афтæ сымах дæр уæхи нымайут мæрдтыл тæригъæ- дæн, æгæстæ та Хуыцауæн, нæ Хицау Иесо Чырыстийы мидæг. 12 Уæдæ паддзахиуæг ма кæнæд тæригъæд уæ мæлæ- тон буары, цæмæй сымах | ЕМ Сæр 6 I уымæн йæ фæндæтты коммæ кæсат; 13 Æмæ ма дæттут уæ уæн- гтæ тæригъæдæн æнæрæст- дзинады фæрæзæн, фæлæ уæ- хи раттут Хуыцауæн, куыд мæрдтæй райгас уæвджытæ, æмæ уæ уæнгтæ Хуыцауæн рæстдзинады фæрæзæн. 14 Тæригъæд æлдариуæг хъуамæ ма кæна сымахыл, уымæн æмæ сымах закъоны бын не стут, фæлæ хорз лæ- вары бын. 15 Уæдæ куыд? тæригъæд кæнын райдайæм, уымæн æмæ закъоны бын не стæм мах, фæлæ хорз лæвары бын? Никуыд. 16 Æви сымах нæ зонут, цагъары уæхи кæмæн дæт- тут коммæ кæсынæн, уый цагъартæ кæй стут, кæмæн коммæ кæсут, кæнæ тæри- гъæды цагъартæ мæлæтмæ, кæнæ коммæ кæсыны, рæст- дзинадмæ? 17 Арфæдзинад Хуыца- уæн, сымах раздæр тæригъæ- ды цагъартæ уæвгæйæ, ныр зæрдæйæ стут коммæгæс, уæ- хи кæмæн раттат, уыцы ах- уырады фæлгонцæн. 18 Тæригъæдæй суæгъд уæвгæйæ та, сымах ныр стут рæстдзинады цагъартæ. 19 Зæгъын адæймаджы тæрхæдтæм гæсгæ, уæ лæ- мæгъ буары тыххæй. Уæ уæнгтæ куыд лæвæрдтат ца- гъарæй æнæсыгъдæгдзинад æмæ æнæзакъондзинадæн æнæзакъон хъуыддæгтæн, афтæ ныр раттут уæ уæнгтæ цагъарæй рæстдзинадæн, сыгъдæг хъуыддæгтæн. ШÆТТА Сæр 6 2 1 Пет. 2, 24; Гал.6,14. 3 Гал. 3, 27. 4 Гал. 6, 15;Еф.4, 23; Кол. 2, 12. 5 Ром. 8, 11;1Кор. 6, 14. « Гал. 5, 24. 7 1 Пет. 4, 1. 8 Кол. 3: 5, 9-10; 2 Тим. 2, 11. 9 1 Кор. 15, 54; Дзут. 9, 28. 10 Лук. 20, 38. 11 Гал. 2, 19. 13 Ром. 12,1;Гал. 2, 20. 14 Ром. 5, 20. 15 Гал. 2, 17. 16 Мтф. 6, 24; Иоан. 8, 34; 2 Пет. 2, 19. 18 Иоан. 8, 32; Гал. 5, 1 311
Сæр 6, 7 РС 20 Уымæн æмæ сымах тæ- ригъæды цагъартæ куы уы- дыстут, уæд уыдыстут сæри- бар рæстдзинадæй. 21 Цавæр дыргъ уæм уыд уæд? Ахæм хъуыддæгтæ, кæ- цытæй ныр уæхæдæг æф- сæрмы кæнут, уымæн æмæ сæ кæрон — мæлæт. 22 Фæлæ ныр, куы ссæри- бар стут сымах тæригъæдæй æмæ систут цагъартæ Хуы- цауæн, уæ дыргъ у сыгъдæг- дзинад, кæрон та — мыггаг- мæйы цард. 23 Уымæн æмæ тæригъæ- ды фиддон — мæлæт, Хуы- цауы лæвар та — мыггаг- мæйы цард нæ Хицау Иесо Чырыстийы мидæг. СÆР 7 1 Сымах амардыстут закъонæн æмæ стут Чырыстийы къухы. 7 Закъон у сыгъдæг, 13 фæлæ мæн мидæг цæрæг тæригъæд æвзæрын кæны мæлæт закъоны сæрты Исты сымах нæ зонут, æфсымæртæ,— уымæн æмæ закъонзонджытæн зæ- гъын,— закъон адæймагыл бар кæй дары, цалынмæ уый æгас у? 2 Моймæдзыд сылгоймаг закъонæй баст у æгас лæг- мæ; фæлæ лæг куы амæла, уый сæрибар кæны мойгон- ды закъонæй. 3 Уымæ гæсгæ, йæ лæг æгас уæвгæйæ æндæрмæ куы ацæуа, хуыйны хæтаг; фæлæ лæг куы амæла, уый сæри- бар у закъонæй æмæ нæ уы- дзæн хæтаг, æндæр лæгмæ ацæугæйæ. 4 Афтæ сымах дæр, ме ’фсымэёртæ, амардыстут за- къонæи Чырыстийы буарæй, | I цæмæй уат æндæры къухы, мæрдтæй Райгасуæвæджы, цæмæй дыргъ хæссæм Хуы- цауæн. 5 Уымæн æмæ мах буары цæрджытæ куы уыдыстæм, уæд тæригъæды монцтæ, за- къонæй иу чи рабæрæг, ар- хайдтой нæ уæнгты, цæмæй хæссой мæлæты дыргъ; 6 Фæлæ ныр, закъонæн амæлгæйæ, кæцыйæ баст уы- дыстæм, мах ссæрибар стæм уымæй, цæмæй кусæм (Хуы- цауæн) удæй сног уæвгæйæ, фæлæ зæронд дамгъæйæ нæ. 7 Уæдæ цы зæгъæм? æцæг тæригъæд закъонæй у? Ни- куыд; фæлæ æз тæригъæд æндæр хуызы нæ базыдтон, æрмæст закъоны фæрцы, уымæн æмæ æз не ’мбæрста- ин фæндондзинæдтæ дæр, закъон куы нæ загътаид: «ма дæ бафæндæд». 8 Фæлæ тæригъæд, райс- гæйæ æфсон фæдзæхстæй, фæзынын кодта мæнмæ алы фæндон; уымæн æмæ æнæ закъонæй тæригъæд мард у. 9 Æз цардтæн кæддæр æнæ закъонæй, фæлæ фæ- дзæхст куы æрцыд, уæд тæ- ригъæд сыгас, 10 Æз та амардтæн; æмæ афтæмæй цардæн лæвæрд цы фæдзæхст уыд, уый мæ- нæн мæлæтмæ рауад, 11 Уымæн æмæ тæригъæд фæдзæхстæй æфсон райсгæ- йæ, фæсайдта мæн æмæ мæ уымæй амардта. 12 Уымæ гæсгæ закъон у сыгъдæг, фæдзæхст дæр сыгъдæг æмæ раст æмæ хорз. 13 Уæдæ æцæг хорздзинад ШÆГТА 21 Ром. 1: 26, 31; 7,5. 23 Ром. 2,7;5,12 Сæр 7 2 Ным. 5, 12; Мтф. 5, 32. 4 Ром. 6, 14; 8, 2, 2Кор. 11, 2; Гал. 5, 22. 5Иак. 1, 15. 6 Ром.6, 2 7 Рац. 20, 17. 8Ром.4, 15. . 10 Лев. 18,5; Иез. 20, 11. 11 Дзут. 3, 13. 12 Пс. 18, 8, 1 Тим 1, 8. 312
РОМÆГТÆМ Сæр 7, 8 сси мæнæн мæлæтхæссæг? Никуыд; фæлæ тæригъæд, разынгæйæ тæригъæдæй уы- мæн, æмæ хорздзинады сæр- ты мæнæн æвзарын кæны мæлæт, афтæ æмæ тæригъæд свæййы тынг тæригъæдджын фæдзæхсты сæрты. 14 Уымæн æмæ мах зонæм закъон удон кæй у, æз та буа- рон, тæригъæдæн уæйгонд. 15 Уымæн æмæ цы кусын, уый не ’мбарын; цы мæ фæнды, уый нæ кæнын, фæ- лæ мын æнæуынон цы у, уый кæнын. 16 Кæд мæ цы нæ фæнды, уый кæнын, уæд закъон хорз кæй у, ууыл разы дæн. 17 Æмæ уымæ гæсгæ, ныр æз нæ кæнын уый, фæлæ мæ мидæг цæрæг тæригъæд. 18 Уымæн æмæ зонын, кæй нæ цæры мæнмæ, ома мæ буары хорздзинад; уымæн æмæ хорз ракæныны фæндон ис мæнмæ, фæлæ йæ цæмæй бакæнон, уый нæ арын. 19 Хорздзинад, кæцы мæ фæнды, нæ кæнын, фыддзи- над та кæцы мæ нæ фæнды, кæнын. 20 Кæд æмæ кæнын уый, цы мæ нæ фæнды, уæд уый æз нæ кæнын, фæлæ мæн мидæг цæрæг тæригъæд. * 21 Уæдæ æз ссарын за- къон, хорздзинад кæнын мæ куы фæнды, мæ разæй фæ- вæййы фыддзинад. 22 Уымæн æмæ мидæггаг адæймагмæ гæсгæ æхсызгон- дзинад арын Хуыцауы за- къоны; 23 Фæлæ мæ уæнгты уы- нын æндæр закъон, тох кæ- 14 Ис. 50, 1. 15 Гал. 5, 17. 18Уæв 8, 21 22 Пс. 1, 2; Еф. 3, 16. 23 Иак. 4, 1; Гал. 5, 17. Сæр 8 1 Ром. 5, 2 Иоан. 6, 63; 8, 36; 1 Кор. 15, 45; 2 Кор. 3, 7. 3 2 Кор. 5,21;Гал. 3, 13; Дзут. 7, 18. 5 Иоан. 3, 6, 1 Кор. 2, 14. нæг мæ зонды закъонимæ, æмæ кæнæг мæн мæ уæнгты уæвæг тæригъæды закъонæн уацайраг. 24 Мæгуыр адæймаг дæн æз! чи фервæзын кæндзæн мæн ацы мæлæтон буарæй? 25 Арфæ кæнын (мæ) Хуыцауæн, нæ Хицау Иесо Чырыстийæ. Уæдæ, æз мæ- хæдæг (мæ) зондæй кусын Хуыцауы закъонæн, буарæй та тæригъæды закъонæн. СÆР 8 1 Цæрын буарæй нæ, фæлæ удæй. 12 Хуыцауы Уд кæй кæны, сты Хуыцауы фырттæ, æмбьшдартæ Чырыстийæн. 26 Ни- кæйы бон у мах ахицæн кæнын Хуыцауы уарзондзинадæй Йесо Чырыстийы мидæг. Уæдæ нæй ницавæр тæр- хон ныр уыдонæн, кæ- цытæ Иесо Чырыстийы ми- дæг цæрынц буарæй нæ, фæ- лæ удæй, 2 Уымæн æмæ уды царды закъон, Иесо Чырыстийы мидæг, ссæрибар кодта мæн тæригъæды æмæ мæлæты за- къонæй. 3 Куыд закъон, лæмæгъ- гонд буарæй, уыд æнæхъару, уæд Хуыцау рарвыста Иæ Фырты тæригъæдджын буа- ры хуызы нывондæн, тæри- гъæды тыххæй æмæ тæрхон скодта тæригъæдæн буары мидæг, 4 Цæмæй закъоны сраст- дзинад сæххæст уа мах ми- дæг, буарæй нæ, фæлæ удæй цæрджытыл. 5 Уымæн æмæ буармæ гæс- гæ цæрджытæ буары хъуыд- дæгтыл хъуыды кæнынц, удмæ гæсгæ цæрджытæ та — уды хъуыддæгтыл. 313
Сæр 8 РС 6 Буары хъуыдыдзинæдтæ сты мæлæт, уды хъуыдыдзи- нæдтæ та сты — цард æмæ фарн, 7 Уымæн æмæ буары хъуы- дытæ сты знагдзинад Хуы- цауы ныхмæ, уымæн æмæ Хуыцауы закъонæн коммæ нæ кæсынц, æмæ сæ бон дæр нæу. 8 Уымæ гæсгæ буары цæр- джытæн нæу сæ бон Хуы- цауы зæрдæ балхæнын. 9 Фæлæ сымах буармæ гæсгæ нæ цæрут, фæлæ удмæ гæсгæ, кæд æрмæст Хуыцауы Уд уæ мидæг цæры, уæд. Фæ- лæ Чырыстийы Уд та кæмæ нæй, уый Чырыстийы нæу, 10 Æмæ кæд Чырысти сы- мах мидæг ис, уæд буар у тæригъæдæн мард, фæлæ уд æгас у рæстдзинадæн. 11 Кæд Уый Уд, Чи райгас кодта мæрдтæй Иесойы, цæ- ры сымах мидæг, уæд Чырыс- тины мæрдтæй Райгасгæнæг, сыгас кæндзæн сымах мæ- лæтон буæрттæ дæр, Иæхи Удæй, сымах мидæг цæрæгæй. 12 Уæдæ, æфсымæртæ, мах не стæм хæсджынтæ буа- рæй, цæмæй буармæ гæсгæ цæрæм; 13 Уымæн æмæ кæд буар- мæ гæсгæ цæрут, уæд амæл- дзыстут, фæлæ кæд удæй буарон хъуыддæгтæ марут, уæд æгас уыдзыстут. 14 Уымæн æмæ сеппæт, Хуыцауы Уд кæй кæны, сты Хуыцауы фырттæ. I 15 Уымæн æмæ сымах нæ райстат цагъарады уды, цæ- мæй та цæрат тасы мидæг, фæлæ райстат фырт уæвы-1 |ны бар дæттæг Уды, Кæцы- йæ дзурæм: «Аввæ, Фыд!» 16 Гъе Ацы Уд æвдисæн лæууы мах удæн, мах Хуыца- уы сывæллæттæ кæй стæм. 17 Æмæ кæд сывæллæттæ, уæд бындартæ дæр, Хуыца- уы бындартæ, æмбындартæ та Чырыстийæн, кæд æр- мæст Иемæ хъизæмар кæ- нæм, цæмæй Иемæ дæр скад- джын уæм. 18 Уымæн æмæ хъуыды кæнын, ныры рæстæгмæйы I тухæнтæ кæй ницы сты, мах мидæг цы кад байгом уы- дзæн уыимæ абаргæйæ. 19 Уымæн æмæ сконд ныф- симæ æнхъæлмæ кæсы Хуы- цауы фыртты æргомдзинад- мæ,— 20 Уымæн æмæ сконд ба- саст тыхстдзинадæн барвæн- донæй нæ, фæлæ (йæ) басæт- тæджы фæндонæй,— ныфсы мидæг, 21 Сконд йæхæдæг дæр кæй ссæрибар уыдзæн æмби- йындзинадæн цагъарадæй, Хуыцауы сывæллæтты кады сæрибардзинадмæ. 22 Уымæн æмæ зонæм, æппæт сконд æмдзыгуырæй хъæрзы æмæ тухæнæй мæлы ныр дæр ма; 23 Æмæ æрмæст уый нæ, фæлæ мах нæхæдæг дæр, Уды райдайæн нæм уæвгæ- йæ, мах дæр нæхи мидæг хъæрзæм, фырттæ суæвын- мæ æнхъæлмæ кæсгæйæ, нæ буары суæгъдмæ. 24 Уымæн æмæ мах ирвæзт стæм ныфсы мидæг. Ныфс та куы уыны, уæд, нæу ныфс; уымæн æмæ кæд исчи уыны, ШÆТТА 6 Ром. 6, 21. 7Иак.4, 4. 8 Дзут. 11, 6. 9 1 Кор 3, 16. 11 Ром. 6, 4 12 Ром. 6, 7 13 Гал. 5, 19. 14 Гал. 5, 18 15 1 Иоан. 4, 18; 1 Кор. 2, 12; Дзут. 2, 15. 16 Еф 4, 30 17 Гал. 4, 7. 18 1Пет. 4, 13 19 2Пет. 3, 13 23 Лук. 21, 28, 1 Иоан.З, 2, 2 Кор. 5, 4; Еф. 4, 30. 24 Дзут. 11, 1. 314
РОМÆГТÆМ Сæр 8, 9 уæд ма уый ныфс цæуыл æвæра? 25 Фæлæ цы нæ уынæм, ууыл нæ зæрдæ куы дарæм, уæд фæразондзинады æн- хъæлмæ кæсæм. 26 Афтæ Уд дæр фидар кæны (мах) нæ æдыхдзи- нæдты; уымæн æмæ мах нæ зонæм, цæй тыххæй кувæм, куыд æмбæлы, фæлæ Уд Иæ- хæдæг мах тыххæй куры зæ- гъæн кæмæн нæй, ахæм уы- нæргъынтæй. 27 Зæрдæтæ Фæлварæг та зоны, Удмæ цы хъуыды ис, уымæн æмæ Уый куры сыгъ- дæджыты тыххæй, Хуыцауы фæндонмæ гæсгæ. 28 Уыимæ зонæм, куыд Хуыцауы уарзджытæн, Йæ фæндонмæ гæсгæ æрхуынд- тытæн, алцыдæр ахъаз кæ- ны хорзмæ; 29 Уымæн æмæ Уый раз- дæр кæй базыдта, уыдоны раздæр сбæрæг кодта (уæ- вын) Иæ Фырты фæлгонцы хуызæн, цæмæй Уый уа фыццаг гуырд бирæ æфсы- мæрты æхсæн; 30 Æмæ раздæр кæй сбæ- рæг кодта Уый, уыдоны хон- гæ дæр æркодта; æмæ кæй æрхуыдта, уыдоны раст дæр скодта; æмæ кæй сраст код- та, уыдоны кадджын дæр скодта. 31 Цы зæгъæм уæдæ уы- мæй? Кæд Хуыцау мах фарс у, уæд нæ ныхмæ чи у? 32 Уый, Кæцы нæ бавгъау кодта Иæ Фырты, фæлæ Иæ ратта мах неппæты тыххæй, уæд нын Иемæ куыннæ лæ- вар кæны алцыдæр? | 27 1Пад 16, 7; Иоан. 14, 17. 28 Еф. 1, 4. 29 2Кор. 3, 18; Кол. 1, 18 30 Ром. 5, 9; 9, 24. 31 Пс. 55, 12. 32Иоан. 3, 16. 33 Ис. 50, 9; Рарг. 12, 10. 34 1Иоан.2, 1. 35 1 Иоан. 2, 28; 2 Кор. 12, 10. 36 Пс. 43, 23. 37 1 Иоан.5, 5; 1 Кор. 15, 57; Рарг. 12, 11. 38Еф.6, 12. 33 Чи зылын кæндзæн Хуыцауы æвзæрстыты? Хуы- цау уыдоны раст кæны. 34 Чи тæрхон кæны? (Ие- со) Чырысти амард, фæлæ æгас дæр рацис: Уый ис Хуыцауы рахизварс, Уый куры мах тыххæй дæр. 35 Чи ахицæн кæндзæн мах Хуыцауы уарзондзина- дæй: хъыг, кæнæ уынгæндзи- над, кæнæ сурындзинад, кæ- нæ æххормаг, кæнæ бæгъ- нæг, кæнæ тæссаг уавæр, кæнæ цыргъаг? фыст куыд у: 36 «Дæу тыххæй марынц мах алыбон; нымайынц мах куыд фыстæ, æргæвдынмæ нывондгонд». 37 Фæлæ уыдон æппæтыл уæлахиз кæнæм мах Бауар- зæджы хъаруйæ. 38 Уымæн æмæ мæн уыр- ны, нæдæр мæлæт, нæдæр цард, нæдæр Зæдтæ, нæдæр Райдайæн, нæдæр Тыхтæ, нæдæр ныры рæстæг, нæдæр æрцæуинаг афон, 39 Нæдæр бæрзонд, нæ- дæр арфад, нæдæр исты сконд кæй нæ ахицæн кæн- дзæн мах Хуыцауы уарзон- дзинадæй нæ Хицау Иесо Чырыстийы мидæг. СÆР9 1 Павслы æнкъарддзинад йæ израилаг æфсымæрты тыххæй. 6 Зæрдæвæрды сы- вæллæттæ сты Хуыцауы сывæллæттæ. 14 Хуыцауы хæлардзинад æрхуындты- тæм, иудейтæ сты æви муртаттæ. 30 Мур- таттæ райстой уырнъшдзинадмæ гæсгæ, иудсйтæ нæ бахæццæ сты хъуыддæгтæй. Æцæг дзурын Чырыстийы мидæг, нæ сайын мæ намыс мæнæн æвдисæн лæу- уы Сыгъдæг Удæй, 315
Сæр 9 РОМÆГТÆМ 2 Мæнæн кæй у стыр хъыг- дзинад æмæ æнæрынцайгæ хъизæмар мæ зæрдæйæн: 3 Мæн мæхи фæндид Чы- рыстийæ иуварсгонд уæвын, буарæй мын хæстæг чи у, уыцы æфсымæрты тыххæй, 4 Ома, Израилæгтæ, кæ- цытæн ис фырттæ уæвыны бар æмæ кад, æмæ фæдзæхс- тытæ, æмæ закъоны уагæ- вæрд, æмæ Хуыцауæн ку- сын, æмæ зæрдæвæрдтытæ; 5 Уыдоны сты фыдæлтæ дæр, уыдонæй у Чырысти дæр буарæй, æппæты сæрмæ уæвæг Хуыцау, мыггагмæ арфæгонд, аминь. 6 Фæлæ уый нæ, цæмæй Хуыцауы ныхас ма сæххæст уа. Уымæн æмæ Израилæй чи у, уыдон иуылдæр Изра- илæгтæ не сты, 7 Æмæ æппæт Авраамы сывæллæттæ не сты, кæцы- тæ йæ мыггагæй сты; фæлæ (загъд у): «Исахъы мидæг хуыйндзæн дæуæн мыггаг». 8 Ома, буарон сывæллæт- тæ не сты Хуыцауы сывæл- лæттæ; фæлæ зæрдæвæрды сывæллæттæ нымад сты мыг- гагыл. 9 Зæрдæвæрды ныхас та у афтæ: «ацы афон та æрцæу- дзынæн, æмæ Саррæйæн уы- дзæн фырт». 10 Æмæ иунæг уый нæ; фæлæ афтæ уыд Ревеккæи- мæ дæр, уыцы иу рæстæг уы- мæ нæ фыд Исахъæй дыууæ фырты куы сæвзæрд, уæд; 11 Уымæн æмæ, уыдон куы нæма райгуырдысты æмæ не скодтой ницы хорзæй кæнæ æвзæрæй,— цæмæй Хуыцауы | Сæр 9 3 Рац. 32, 32. 4Рац 4, 22, 20, 1; 1 Пал. 4, 21 5Мтф.1, 1; Лук. 3, 23 6 Ным. 23, 19; Ром 3, 3 7 Уæв. 21, 12; Дзут. 11, 18. 8 Гал. 4, 28 9 Уæв. 18, 10. 10 Уæв. 25, 21. 12 Уæв. 25, 23. 13 Мал. 1, 2-3 14 Дык з. 32, 4 15 Рац. 33, 19 17 Рац. 9, 16; 14, 4 19 Ис. 46, 10; Иср. 49, 19. 20 Ис. 29,16;45, 9. 21 Иер. 18: 4, 6; 2 Тим 2, 20. 22 Ром 2, 4 316 фæндон æвзарыны цыдаид 12 Хъуыддæгтæй нæ, фæ- лæ Æрхонæгæй,— загъд уыд уымæн (Ревеккæйæн): «хис- тæр уыдзæн цагъарæй кæс- тæрæн», 13 Фыст дæр куыд у: «Иа- ковы Æз бауарзтон, Исав та мын сынæуынон». 14 Уæдæ цы зæгъæм? Æцæг æнæрæстдзинад ис Хуыцаумæ? Никуыд. 15 Уымæн æмæ Уый зæгъы Моисейæн: «хатыр кæмæн хъæуы, бахатыр кæндзынæн, тæригъæд кæмæн хъæуы, фæтæригъæд кæндзынæн». 16 Уæдæ, хатырдзинад, кæй фæнды æмæ чи тындзы, уымæй кæнгæ нæу, фæлæ хатыргæнæг Хуыцауæй. 17 Уымæн æмæ Фыст зæ- гъы фараонæн: «Æз уый тых- хæй сæвæрдтон дæу, цæмæй дæуыл равдисон Мæ хъару, æмæ цæмæй Мæ ном хъуыст- гонд æрцæуа æппæт зæххыл». 18 Уæдæ Уый кæмæн фæн- ды, уымæн хатыр кæны, кæй Иæ фæнды, уый та скарз кæны. 19 Ды зæгъдзынæ мæнæн: «цæй тыххæй ма зылын кæ- ны? уымæн æмæ чи слæу- дзæн Иæ фæндоны ныхмæ?» 20 Ды та чи дæ, адæймаг, цы быцæу кæныс Хуыцауи- мæ? Сконд йæ саразæгæн зæгъдзæн: «цæмæн сарæзтай ды мæн афтæ?» 21 Дурынгæнæгæн йæ бон нæ цæуы æлыгыл, цæмæй уыцы иу змæстæй скæна иу мигæнæн кадджын архай- дæн, иннæ та — ныллæгæн? 22 Уæдæ цы, кæд Хуыца-
уы, фæндгæйæ равдисын маст æмæ разынын кæнын йæ тых, стыр бирæ фæразон- дзинадимæ ауæрста сæфтмæ цæттæгонд масты мигæнæн- тыл, 23 Цæмæй иумæ равдиса Иæ кады хъæздыгад, хæлар- зæрдæйы мигæнæнтыл, кæ- цыты Уый сцæттæ кодта кадмæ, 24 Махыл, кæцыты Уый æрхуыдта æргиæст Иудейтæй нæ, фæлæ муртаттæй дæр? 25 Осимæ дæр куыд зæ- гъы: «Мæ адæмы не схондзы- нæн Мæхи адæм æмæ уарзо- ны — уарзонæй; 26 Æмæ уыцы ран, афтæ загъд кæм у уыдонæн: сымах не стут Мæ адæм, уым хуынд æрцæудзысты æгас Хуыцауы фырттæ». 27 Исай та хъусын кæны Израилы тыххæй: «æниу Из- раилы фырттæ нымæцæй денджызы змисы хуызæн куы уой, æрмæст баззайæк- каг фервæздзæн; 28 Уымæн æмæ хъуыддаг фæвæййы æмæ тагъд ахицæн кæндзæн æцæгдзинадмæ гæс- гæ, хъуыддаг цæхгæр сæх- хæст кæндзæн Хицау зæх- хыл». 29 Æмæ, Исай рагзагъд куыд кодта: «Хицау Саваоф нын куы нæ ныууагътаид мыггаг, уæд мах суыдаик- кам, куыд Содом, æмæ уыда- иккам Гоморрæйы æнгæс». 30 Уæдæ цы зæгъæм? Мур- таттæ, кæцытæ нæ агуырд- той рæстдзинад, райстой рæстдзинад, рæстдзинад уыр- ныидзинадæй; | ЕМ Сæр 9, 10 I 31 Израил та, рæстдзина- ды закъон агургæйæ нæ фæ- хæццæ рæстдзинады за- къонмæ. 32 Цæмæн? уымæн æмæ агуырдтой уырнындзинады нæ, фæлæ закъоны хъуыд- дæгты; уымæн æмæ фæкал- дысты цæлхдурыл, 33 Фыст куыд у: «Мæнæ | æвæрын Сионы цæлхдур æмæ фæрæдийыны дур; фæ- лæ алкæцы Ууыл æууæндæг нæ фефсæрмы уыдзæн». СÆР 10 1 Рæстдзинад æмæ ирвæзындзинад сса- рæн ис æрмæст уырнындзинад æмæ зæр- дæгомгæныны сæрты. 14 Евангелийы хорз уацхъуыд хъуыстгонд уыд израилæгтæн, фæлæ уыдон нæ уыдысты коммæгæс. Æфсымæртæ! мæ зæрдæйы фæндон æмæ Хуыца- умæ кувындзинад сты Изра- илы нрвæзындзинадæн. 2 Уымæн æмæ æвдисæнад кæнын уыдонæн, кæй сæм ис æнувыддзинад Хуыцаумæ, фæлæ æнæмбаргæйæ. 3 Уымæн æмæ Хуыцауы рæстдзинад не ’мбаргæйæ, æмæ тыхджындæрæй æвæр- гæйæ сæхи рæстдзинад, уы- дон нæ басастысты Хуыцауы рæстдзинадæн; 4 Уымæн æмæ закъоны кæрон — Чырысти, алкæцы уырнæджы рæстдзинадмæ. 5 Моисей фыссы закъо- нæй рæстдзинады тыххæй: «уый сæххæстгæнæг адæймаг æгас уыдзæн уымæй». 6 Уырнындзинадæй рæст- дзинад та афтæ зæгъы: «ма зæгъ дæ зæрдæйы: чи ссæу- дзæн арвмæ?» ома Чырысти- йы æркæнынмæ; МÆГТА 23 Ром. 8, 28. 24 Ром. 3, 29. 25 Ос. 2, 23; 1 Пст. 2, 10. 26 Ос 1, 10. 27 Ис. 10,22-23 29 Уæв. 19, 24; Ис. 1, 9. 30 Ром. 10, 20. 31 Ром. 11, 7. 33 Пс 117, 22; Ис. 8, 14, 28, 16; Мтф. 21, 44; Мрк. 12, 10; Лук. 2, 34,20,17. Сæр 10 3 Фил. 3, 9 4 Гал. 3, 24 5 Лев. 18, 5; Иез. 20, 11;Гал.З, 12. СДык. з. 30, 12. 317
Сæр 10, 11 РОМÆГТÆМ 7 Кæнæ: «чи ныххиздзæн æнæбын арфмæ?» ома Чыры- стийы мæрдтæй скæнынмæ. 8 Фæлæ цы зæгъы Фыст? «Хæстæг у дæумæ дзырд, дæ дзыхы æмæ дæ зæрдæйы», ома уырнындзинады дзырд, кæцыйы хъусын кæнæм. 9 Уымæн æмæ кæд дæ дзы- хæй æргом кæнай Йесо Хи- цау кæй у, æмæ дæ зæрдæйæ æууæндай, Хуыцау Уый кæй райгас кодта мæрдтæй, уæд фервæздзынæ; 10 Уымæн æмæ зæрдæйæ æууæндынц рæстдзинадмæ, дзыхæй та æргом кæнынц ирвæзындзинадмæ. 11 Уымæн æмæ Фыст зæ- гъы: «Алкæцы Ууыл æууæн- дæг нæ фефсæрмы уыдзæн». 12 Ам нæй хицæндзинад Иудей æмæ Еллины æхсæн, уымæн æмæ иу Хицау æппæ- тæн, хъæздыг æппæт Уымæ æрсидджытæн. 13 Уымæн æмæ «алкæцы, чи æрсида Хицауы номмæ, фервæздзæн». 14 Фæлæ куыд фæсидой Уымæ, Кæцыйыл нæ баууæн- дыдысты? Куыд æууæндгæ у Ууыл, Кæцыйы тыххæй нæ фехъуыстой? Куыд фехъус- гæ у æнæ хъусынгæнæгæй? 15 Æмæ куыд хъусын кæ- ной, æрвыст куы нæ уой, фыст куыд у: «куыд хорз сты фарн æмæ хорздзинад хъусынгæнджыты къæхтæ!» 16 Фæлæ сеппæт нæ бай- хъуыстой хорз уацхъуыдмæ. Уымæн æмæ Исай зæгъы: | «Хицау! чи баууæндыд ма- хæй хъуыстгондыл?». 17 Уæдæ уырнындзинад у 7 Дык. з. 30, 13. 8Дык. з. 30, 14. 9 Мтф. 10, 32. 11 Ис. 28, 16. 12Ап.к. 10, 34; Ром. 3, 29. 13Иоил 2, 32; Ап. к. 2, 21. 15 Ис 52, 7, Наум. 1, 15. 16 Ис. 53,1; Иоан. 12, 38. 18 Пс. 18, 5; Мтф. 24, 14; 28,19. 19 Дык. з. 32, 21; Ром. 11, 11. 20 Ис. 65, 1. 21 Ис. 65, 2. Сæр 11 1 1 Пад 12, 22; 2Кор. 11, 22; Фил. 3, 5 3 3 Пад. 19, 14. фехъусынæй, фехъусын та у Хуыцауы ныхасæй. 18 Фæлæ фæрсын: æцæг уыдон нæ фехъуыстой? Бæл- вырд, «æппæт зæххыл ацыд сæ хъæлæс, æмæ дунейы кæ- рæттæм сæ ныхæстæ». 19 Ноджы ма фæрсын: æцæг Израил нæ зыдта? фæ- лæ фыццаг Моисей зæгъы: «Æз сцырын кæндзынæн сы- махмæ æнувыддзинад адæ- мæй нæ, смæсты уæ кæндзы- нæн æнæрхъуыды адæмæй». 20 Исай та уæндонæй зæ- гъы: «Мæн ссардтой Мæн чи нæ агуырдта, Æз раргом дæн Мæн тыххæй чи нæ бафарс- та уыдонмæ». 21 Израилы тыххæй та зæ- гъы: «æнæхъæн бон Мæ къух- тæ даргъ кодтон Æз æгоммæ- гæс æмæ нæсæттон адæммæ». СÆР 11 1 Хорз лæвары равзæрстмæ гæсгæ Из- раилы «баззайæггаг» хъахъхъæд æрцыд. 11 Израилы фæкæлынæй æрцыд ирвæ- зындзинад муртаттæи, маслинæ æмæ ууыл бафтыд; Хуыцау у хъаруджын но- гæй иудейты бафтауын. 25 «Æмæ афтæ æппæт Израил фервæздзæн». Хуыцауы уæлзонды æнæбын хъæздыгад. Уæдæ фæрсын: æцæг Хуы- цау Иæхи адæмы аппæр- ста? Никуыд. Уымæн æмæ æз дæр дæн Израилаг, Авраамы мыггагæй, Вениамины фæл- тæрæй. 2 Нæ аппæрста Хуыцау Иæ адæмы, кæцыйы Уый раздæр зыдта. Æви нæ зонут Фыст цы зæгъы Илиайы тыххæй кæм хъусын кæны? Куыд хъаст кæны Израилыл Хуыцаумæ, зæгъгæйæ: 3 «Хицау! Дæ пехуымпар- ты амардтой, Дæ нывонд- 318
хæссæнтæ фехæлдтой; æз баззадтæн иунæгæй, мæ уды дæр агурынц». 4 Цы зæгъы уымæн Хуы- цауы дзуапп? «Æз бахъахъ- хъæдтон Мæхицæн авд мин адæймаджы, кæцытæ сæ уæрджытыл не ’рлæууыдыс- ты Ваалы раз». 5 Афтæ ныртæккæйы рæс- тæг дæр хорз лæвары æв- зæрстмæ гæсгæ, хъахъхъæд æрцыд баззайæггаг. 6 Фæлæ кæд хорз лæвармæ гæсгæ, уæд хъуыддæгтæм гæсгæ нæ; кæннод хорз лæ- вар ныр нал уаид хорз лæвар. Кæд æмæ хъуыддæгтæй, уæд уый нæу хорз лæвар; кæннод хъуыддаг нал у хъуыддаг. 7 Уæдæ цы? Израил цы агуырдта, уый нæ райста; æвзæрстытæ та райстой, ин- нæтæ та скарз сты, 8 Фыст куыд у: «Хуыцау ратта уыдонæн фынæйы уд, цæстытæ, кæцытæй нæ уы- нынц, æмæ хъустæ, кæцы- тæй нæ хъусынц, суанг або- ны онг дæр». 9 Давид дæр зæгъы: «цæ- мæй сæ минас уа хызæн, сырд ахсæн хыз æмæ ауын- дзæн фиддонæн уыдонæн; 10 Уадз сæ цæстытæ батар уæнт, цæмæй ма уыной, æмæ сæ рагъ æркъæдз уæд мыггагмæ». 11 Уæдæ фæрсын: æцæг фæкалдысты, цæмæй бын- тондæр ахауой? Никуыд. Фæлæ уыдоны ахаудæй ир- вæзындзинад муртаттæн, цæмæй уыдонмæ райхъал уа æнувыддзинад. 12 Кæд уыдоны ахауд у| ЁМ Сæр 11 I хъæздыгдзинад дунейæн, æмæ уыдоны смæгуыр мур- таттæн исбон, уæд уæлдай- дæр уыдоны æххæстдзинад. 13 Сымахæн зæгъын, мур- таттæн: куыд муртатты Апостол, æз кадджын кæнын мæ куыст; 14 Не сцырын кæндзынæн мыййаг æнувыддзинад мæ буарæй хæстæджыты ’хсæн æмæ уыдонæй иуæй-иуты нæ фервæзын кæндзынæн? 15 Уымæн æмæ кæд уыдо- ны иуварсгонд у фидыддзи- над дунейæн, уæд цы уы- дзæн райст, кæд мæрдтæй цард нæу, уæд? 16 Кæд райдайæн сыгъдæг у, уæд æнæхъæн дæр, æмæ кæд бындзæфхад сыгъдæг у, уæд къалиутæ дæр. 17 Кæд æмæ къалиутæй иуæй-иутæ расастысты, ды та хъæддаг маслинæ уыдоны бынаты ныффидар дæ æмæ дæ иу, бындзæфхад æмæ маслинæйы донимæ, 18 Уæд дæхи ма стау къа- лиуты раз; кæд æмæ дæхи уæлдæр кæныс, уæд æрлæу- уæд дæ зæрдыл бындзæфха- дыл ды кæй нæ хæцыс, фæ- лæ бындзæфхад — дæуыл. 19 Зæгъдзынæ: «къалиутæ расастысты, цæмæй æз æф- тыд æрцæуон». 20 Хорз. Уыдон расастыс- ты æнæуырнындзинадæй, ды та хæцыс уырнындзинадæй: хъал ма у, фæлæ тæрс. 21 Уымæн æмæ, кæд Хуы- цау нæ фæтæригъæд кодта æрдзон къалиутæн, уæд кæс, дæуæн фæтæригъæд кæн- дзæн мыййаг. )МÆга 4 3 Пад. 19, 18. 6 Дык. з. 9, 4; Ром. 4, 5; Гал. 5,4. 8Дык. з. 29, 4; Ис. 6, 9; 29, 10; Мтф. 13, 14; Мрк. 4, 12; Лук. 8, 10; Иоан. 12, 40. 9 Пс. 68, 23-24. 11 Ап. к. 13, 47; Ром. 10, 19. 14 1Кор. 9, 22. 15 2Кор. 5, 19. 17 Иер. 11, 16; Еф. 2, 12. 18 Ис. 66, 2; Ром. 12, 16. 319
Сæр 11, 12 РС 22 Уæдæ уыныс Хуыцауы хорздзинад æмæ тызмæгдзи- над: тызмæгдзинад ахау- джытæм, хорздзинад та дæу- мæ, Хуыцауы хорздзинады куы уай, уæд; кæннод ды дæр лыг æрцæудзынæ. 23 Фæлæ уыдон дæр уыр- нындзинады куы уой, æфтыд æрцæудзысты, уымæн æмæ Хуыцау тыхджын у фæс- тæмæ уыдон бафтауынмæ. 24 Уымæн æмæ, кæд ды лыггонд æрцыдтæ æрдзæй хъæддаг маслинæйæ, æмæ æрдзон нæ уæвгæйæ, æфтыд æрцыдтæ хорз маслинæмæ, уæд уæлдæйдæр ацы æрдзон- тæ æфтыд æрцæудзысты сæ- хи маслинæйыл. 25 Уымæн æмæ мæ нæ фæнды ныууадзын сымах, æфсымæртæ, нæ зонгæйæ ацы сусæгады тыххæй,— цæмæй уæхиуыл ма сагъæс кæнат,— тызмæгдзинад Из- раилы иуырдыгæй кæй æр- цыд, рæстæгмæ, цалынмæ бацæуа æххæст нымæц мур- таттæй, 26 Уæдæ Израил иуылдæр фервæздзæн, фыст куыд у: «æрцæудзæн Сионæй Ирвæ- зынгæнæг æмæ аиуварс кæн- дзæн Иаковæй æнæрæстдзи- над; 27 Æмæ ацы фæдзæхст уы- донæн у Мæнæй, куы сисон уыдонæй сæ тæригъæдтæ». 28 Хорз уацхъуыд хъусын I кæныны тыххæй, уыдон знæгтæ сымах тыххæй; фæ- лæ равзарыны тыххæй та, уарзонтæ Хуыцауæн сæ фы- дæлты руаджы. 29 Уымæн æмæ Хуыцауы | лæвæрттæ æмæ æрхуынд æнæивгæ сты. 30 Сымах дæр кæддæр куыд уыдыстут æгоммæгæс Хуыцауæн, ныр та хатыр- гонд уыдоны æгоммæгæсы руаджы, 31 Афтæ уыдон дæр ныр сты æгоммæгæс, цæмæй сы- мах хатыргонд уат, сæхæдæг дæр цæмæй хатыргонд æр- цæуой. 32 Уымæн æмæ Хуыцау æппæты дæр бакодта æгом- мæгæсдзинады, цæмæй æп- пæтæн дæр ныххатыр кæна. 33 О, Хуыцауы æнæбын хъæздыгдзинæдтæ, бæрзонд зонд æмæ кæнынад! Куыд зын æмбарæн сты Иæ хъыс- мæттæ æмæ æнæраиртасгæ сты Йæ фæндæгтæ! 34 Уымæн æмæ чи базыд- та Хицауы зонд? Кæнæ чи уыд Уымæн уынаффæгæнæг? 35 Кæнæ раздæр уымæн чи ратта, цæмæй Уый уыда- ид хæсджын? 36 Уымæн æмæ æппæт Уы- мæй, Уымæн æмæ Уымæ. Уы- мæн кад мыггагмæ. Аминь. СÆР 12 1 Æрхæссут уæ буæрттæ æгас нывон- дæн; уæ зонды сног кæнын. 3 Уæнгтæ бирæ, буар иу; алыхуызон лæвæрттæ. 9 Бацамындтытæ: уарзут, арфæ кæнут, цин кæнут; фыддзинадыл уæлахиз кæнут хорздзинадæй. Уæдæ æфсымæртæ, лæгъс- тæ кæнын сымахæн, Хуыцауы фæлмæн зæрдæйы хатырæй, уæ буæрттæ æр- хæссут æгас, сыгъдæг нывон- дæн, аккагæй Хуыцауæн уæ æмбаргæ куысты тыххæй; 2 Æмæ ма уыт ацы дуджы ЖÆГТА 22 Иоан. 15, 2. 25 Лук. 21, 24. 26 Ис. 27, 9; 59, 20-21. 27 Иер. 31, 33; Дзут. 8, 10 29 Ным. 23, 19. 30 Тит. 3, 5. 32 Ром. 3, 9; Гал. 3, 22. 33 Иов. 9, 10; 36, 23 34 Ис. 40, 13; Иер. 23, 18; 1 Кор. 2, 16. 35 Иов. 35, 7; Ис. 40,13-14. Сæр 12 1 1 Кор. 3, 17. 2 Еф. 1, 18; 5. 10, 17. 320
РОМÆГТÆМ Сæр 12 хуызæн, фæлæ æндæр хуы- зон уыт уæ зонды сногæй, цæмæй сымах æмбарат Хуы- цауы фæндон кæй (у) хорз, зæрдæмæдзæугæ æмæ æх- хæст. 3 Мæнæн лæвæрд хорз лæ- вармæ гæсгæ, сымахæй ал- кæмæн дæр зæгъын: уæхи- уыл ма сагъæс кæнут, цас æмбæлы, уымæй фылдæр; фæлæ сагъæс кæнут хæдæ- фсармæй, Хуыцау уырнын- дзинад кæмæн цас бахай кодта, уымæ гæсгæ. 4 Уымæн æмæ мах иу буа- ры бирæ уæнгтæ куыд ис, фæлæ æппæт уæнгтæн иу- хуызон куыст нæй, 5 Афтæ мах бирæтæ ара- зæм иу буар Чырыстийы ми- дæг, хицæнтæй та иу иннæ- мæн уæнгтæ. 6 Æмæ махæн лæвæрд хорз лæвармæ гæсгæ, махмæ кæд ис алыхуызон лæвæрт- тæ, уæд дæм кæд ис пехуым- парад, пехуымпариуæг кæн уырнындзинады бæрцмæ гæ- сгæ; 7 Кæд дын у лæвæрд ку- сын, куысты мидæг у; кæд ахуыргæнæг,— ахуырады у; 8 Кæд Амонæг,— амон; кæд уарæг, уар хуымæтæ- гæй; кæд хицау, хицауиуæг кæн зæрдиагæй; кæд хæрз- гæнæг, хорз кæн цингæнгæ. 9 Æфсоны уарзондзинад уæм ма уæд, иуварс цæут фыддзинадæй, ныхæсут хорз- дзинадыл, 10 Ут æфсымæруарзæг кæрæдзимæ, рæвдаугæйæ; нымдгæнгæйæ кæрæдзийæн рагфæдзæхст кæнут; 3 Еф. 4, 7. 4 1 Кор. 12, 12. 6 Мтф. 25, 15; 1 Пет. 4, 10; 1 Кор. 12, 4. 8 Мтф. 6, 2 9 Пс. 96, 10; Ам. 5, 15. 10 1 Пет. 2, 17; Еф. 4, 2. 12 Лук. 18, 1. 13 1Кор. 16, 1; Дзут. 13, 2. 14 Мтф. 5, 44. 15 1Кор. 12, 26. 16 Фæс. н. 3, 7; Ис. 5. 21; Иоан. 17, 11. 17 Фæс. н. 20, 22; 2 Кор. 8, 21. 18 Дзут. 12, 14. 19 Дык. з. 32, 35; Мтф. 5, 39; Лук. 6, 28; 1 Кор. 6, 7. 20 Фæс. н. 25,21-22. 11 Зæрдиагдзинады лæ- мæгъ ма кæнут; удæй арт уадзут; Хицауæн кусут; 12 Ныфсæй уæхи рæвда- ут; хъыгдзинады ут фæра- зон, кувындзинады æнæс- цух; 13 Сыгъдæджыты хъуаг- дзинæдты хай исут; æнувыд ут фæндаггæтты суазæг кæ- ныныл; 14 Арфæ кæнут уæ сур- джытæн, арфæ кæнут, фæлæ æлгъитгæ ма кæнут. 15 Цингæнджытимæ цин кæнут æмæ кæуджытимæ кæут. 16 Æмвæнд ут кæрæдзии- мæ; уæхи бæрзонд зондджын- тæ ма хонут, фæлæ цæут са- бырты фæдыл; уæхиуыл ма сагъæс кæнут; 17 Фыддзинад макæмæн фидут фыддзинадæй, фæлæ тыхсут хорздзинадыл æппæт адæмы размæ. 18 Кæд сымахырдыгæй гæнæн ис, уæд фидыддзина- ды ут æппæт адæмимæ дæр. 19 Уæхи тыххæй масти- сæн ма кæнут, уарзонтæ, фæлæ раттут бынат Хуыца- уы мастæн. Уымæн æмæ фыст у: «Мæнæн мастисæн, Æз бафиддзынæн, зæгъы Хи- цау». 20 Уæдæ, кæд де знаг æх- хормаг у, бафсад æй; кæд дойны у, баназын ын кæн: уымæн æмæ уыдæттæ кæн- гæйæ ды æрæмбырд кæн- дзынæ йæ сæрыл судзгæ цæ- хæртæ. 21 Фыддзинад дыл уæла- хиз ма кæнæд, фæлæ фыд- дзинад хорздзинадæй сæтт. 321
Сæр 13 РОМÆГТÆМ СÆР 13 1 Сæргълэсуджытæ сты Хуыцауы æх- хуырстытæ, коммæ сын кæсут. 8 «Уар- зондзинад у закъоны сæххæст». 11 Сфæ- лындут рухсы хæцæнгæрзты. Алы удгоймаг дæр уæд ком- мæгæс уæлдæр хицауа- дæн; уымæн æмæ Хуыцауæй чи нæу, ахæм хицауад нæй, цы хицæуттæ ис уыдон та Хуыцауæй æвæрд сты. 2 Уымæ гæсгæ хицауады ныхмæ лæууæг, лæууы Хуы- цауы амынды ныхмæ; ных- мæ лæуджытæ та сæхæдæг сæхиуыл тæрхон бафтаудзы- сты. 3 Уымæн æмæ сæргълæу- джытæ тæссаг сты хорз хъуыддæгты тыххæй нæ, фæ- лæ фыддзинæдты тыххæй. Фæнды дæ цæмæй ма тæрсай хицауадæй? Кæн хорз хъуыд- дæгтæ æмæ æппæлд райсай уыдонæй, 4 Уымæн æмæ сæргълæу- уæг у Хуыцауы кусæг, дæ- уæн хорзæн. Кæд кæныс фыддзинад, тæрс, уымæн æмæ уый кард дзæгъæлы нæ хæссы: уый у Хуыцауы ку- сæг, маст исæг фыддзинад кæнæджы æфхæрынæн. 5 Æмæ уымæ гæсгæ æр- мæст бафхæрыны тæссæй коммæ кæсын нæ хъæуы, фæлæ намысмæ гæсгæ дæр. 6 Уый тыххæй сымах хъа- лон дæр фидут; уымæн æмæ уыдон сты Хуыцауы кус- джытæ, ацы хъуыддæгты мидæг сты æдзухдæр. 7 Уæдæ алкæмæн дæр дæттут цы æмбæлы: кæмæн хъалон, хъалон; кæмæн фид- Сæр 13 1 Дан.2, 21; 1 Пет. 2, 13; Тит. 3, 1. 3 1 Пет. 2, 14; 3, 13. 7 Мтф. 22, 21; Мрк. 12, 17; Лук 20, 25. 8 Кол. 3, 14; 1 Тим. 1, 5. 9 Рац. 20, 14; Лев. 19, 18; Дык. з. 5, 18; Мтф. 22, 39; Мрк. 12, 31; Лук. Ю, 27; Иак. 2, 8; Гал.5,14. ИЕф.5, 14. 12 Ап. к. 17, 30; 2 Кор. 4, б; Еф 5, 11. 13 Лук. 21, 34. 14 1 Пет. 2,11;Гал. 5, 16. 322 дон, фиддон; кæмæн тас, тас; кæмæн намыс, намыс. 8 Ма баззайут хæсджы- нæй макæмæн мацæмæй, æр- мæст кæрæдзийы уарзондзи- нады йеддæмæ; уымæн æмæ иннæйы уарзæг сæххæст кодта закъон. 9 Уымæн æмæ фæдзæхс- тытæ: «хæтгæ ма кæн», «ма мар», «ма дав», «мæнг æвди- сæн ма лæуу», «искæйонмæ ма бабæлл», æмæ æппæт ин- нæтæ сты мæнæ ацы ныха- сы мидæг: «уарз дæ хæстæ- джы, дæхи куыд уарзыс, афтæ». 10 Уарзондзинад нæ кæны хæстæгæн фыддзинад; уæдæ уарзондзинад у закъоны сæххæст. 11 Афтæ кæнут, зонгæйæ рæстæг, кæй райдыдта ныр нæ фынæйæ райхъалы са- хат. Уымæн æмæ ныр хæс- тæгдæр у махмæ ирвæзын- дзинад, куы баууæндыдыс- тæм уымæй. 12 Æхсæв аивгъуыдта, бон та æрбахæстæг: уæдæ аиу- варс кæнæм талынджы хъуыддæгтæ æмæ сфæлын- дæм рухсы хæцæнгæрзты. 13 Куыд боныгон, афтæ нæхи дардзыстæм хæрзæгъ- дау, нæхи нæ ратдзыстæм минас æмæ нуазынмæ, нæ- дæр адджын монцтæм æмæ æнæгъдау хъуыддæгтæм, нæдæр быцæутæм æмæ хæ- лæгдзинадмæ; 14 Фæлæ сфæлындут (нæ) Хицау Иесо Чырыс- тийы æмæ уæ буарыл мæт ма аздахут буары фæндæт- тæм.
СÆР 14 1 «Цы тæрхон кæныс ды... кæиæ ныл- лæг кæныс де ’фсымæрьР* 13 «Хуыцауы Паддзахад .. рæстдзинад, фарн æмæ цин- дзинад>; мацы кæн де ’фсымæр цæмæй рæдийы Уырнындзинады лæмæгъы исут цæстæнгастыл æнæ быцæутæй. 2 Уымæн æмæ иннæйы уырны, алцыдæр хæрæн кæй ис, лæмæгъ та хæры хал- сартæ. 3 Хæргæ чи кæны, ныллæг ма кæн, чи нæ хæры, уый; æмæ чи нæ хæры, тæрхон ма кæн, чи хæры, уымæн: уы- мæн æмæ Хуыцау уый райста. 4 Чи дæ, искæйы цагъа- рæн тæрхонгæнæг? Иæ Хи- цауы раз лæууы уый кæнæ хауы; æмæ фæстæмæ слæу- дзæн, уымæн æмæ тыхджын у Хуыцау уый слæууын кæ- нынмæ. 5 Иуæй-иу иртасы бон бо- нæй, иннæ та алы боны тых- хæй дæр тæрхон кæны иу- хуызон. Алчидæр кæнæд йæ- хи зондæй сбæлвырд кæн- гæйæ. 6 Бонтæ чи иртасы, Хица- уы тыххæй иртасы, æмæ чи нæ иртасы бонтæ, Хицауы тыххæй нæ иртасы. Чи хæры, Хицауы тыххæй хæры, уы- мæн æмæ арфæ кæны Хуы- цауæн. Æмæ чи нæ хæры, Хицауы тыххæй нæ хæры æмæ арфæ кæны Хуыцауæн. 7 Уымæн æмæ махæй ничи цæры йæхи тыххæй æмæ ни- чи мæлы йæхи тыххæй, 8 Фæлæ кæд цæрæм — Хицауы тыххæй цæрæм, кæд мæлæм — Хицауы тыххæй ЕМ Сæр 14 малæм. Æмæ уымæ гæсгæ, цæргæ кæнæм, æви мæлгæ кæнæм,— æдзухдæр стæм Хицауы. 9 Уымæн æмæ Чырысти уый тыххæй амард, æмæ рай- гас æмæ цæры, цæмæй хи- цауиуæг кæна мæрдтыл дæр æмæ æгæстыл дæр. 10 Ды та цы тæрхон кæныс де ’фсымæрæн? Кæнæ ды цы ныллæг кæныс де ’фсымæры? Иуылдæр æрлæудзыстæм Чы- рыстийы тæрхоны. 11 Уымæн æмæ фыст у: «цæрын Æз, зæгъы Хицау, Мæ разы æрзоныг кæндзæн алы уæраг дæр, æмæ алы æвзаг æргомæй дзурдзæн Хуыцауы тыххæй! 12 Уæдæ махæй алчидæр йæхи тыххæй ратдзæн дзуапп Хуыцауæн. 13 Уæдæ тæрхон нæ кæн- дзыстæм дарддæр кæрæдзи- йæн, фæлæ фæлтау ууыл тæрхон кæнут, цæмæй æф- сымæрæн цæлхдур кæнæ рæ- дийыны хос ма уат. 14 Æз зонын æмæ мæ уыр- ны Хицау Иесойы мидæг, мæнæн мæхи мидæг кæй ни- цы ис æнæсыгъдæгæй, æр- мæст исты æнæсыгъдæг чи хоны, уымæн у æнæсыгъдæг. 15 Кæд æмæ хæринаджы тыххæй де ’фсымæр мæсты кæны, уæд ды уарзондзинад не ’вдисыс; дæ хæринаджы тыххæй ма саф Чырысти кæй тыххæй амард, уый. 16 Цæмæй фауд ма уа уæ хорздзинад. 17 Уымæн æмæ Хуыцауы паддзахад хæринаг æмæ нуа- зинаг нæу, фæлæ рæстдзи- ШÆГТЛ Сæр 14 1 Ром. 15, 1; 1 Кор 8, 12. 2 1 Кор. 10, 25. 4Иак.4, 12. 6 1 Кор. 10, 31; 1 Тим. 4, 4. 7 1 Пет. 4, 2; 2 Кор. 5, 15; 1 Фес. 5, 10. 9 Мтф. 28, 18; Ап. к. 10, 42. 10 Мтф. 7, 1-2; 2 Кор. 5, 10. 11 Ис. 45, 23; Мтф. 26, 64; Фил. 2, 10. 12 Мтф. 12, 36. 13 Мтф. 18, 7. 14 Мтф. 15, 11. 15 1Кор. 8, 11. 17 1Кор. 8, 8; Гал. 5, 22. 323
Сæр 14, 15 РС над, фарн æмæ циндзинад Сыгъдæг Уды мидæг. 18 Адонæй чи кусы Чы- рыстийæн, уый фæндон у Хуыцауæн, æмæ раппæлыны аккаг у адæмæй. 19 Уæдæ агурдзыстæм уыи, фидыддзинад æмæ æмзæр- дион фæдзæхстмæ цы кæны. 20 Хæринаджы тыххæй Хуыцауы хъуыддаг ма хал: алцыдæр сыгъдæг у, фæлæ æвзæр у уыцы адæймагæн, кæцы хæры рæдийын кæны- нæн. 21 Хуыздæр у нæ хæрын дзидза, нæ нуазын сæн æмæ мацы кæн ахæмæй, кæцыйæ де ’фсымæр фæкæлы, кæнæ рæдийы, кæнæ фæлмæцы. 22 Дæумæ ис уырнындзи- над? дæуæн дæхи мидæг уæд Хуыцауы раз. Тæхудиаг у уый, кæцы цы æвзары, уый тыххæй йæхицæн тæрхон нæ кæны. 23 Дызæрдыггæнæг та кæд хæры, тæрхонгонд цæ- уы, уымæн æмæ уырнындзи- надмæ гæсгæ нæу; уырнын- дзинадмæ гæсгæ та цы нæ у, æппæтдæр у тæригъæд. 24 Сымах сфидар кæнын Иæ бон кæмæн у, мæн сæр- ты хорзуацхъуыд хъусын кæнын æмæ Иесо Чырысти- йы амындæй, сусæгады рар- гомæй, кæцы уыд дунейы райдайæнæй сусæггонд, 25 Фæлæ кæцы ныр рар- гом, пехуымпариуæг фыс- тыты сæрты дæр, мыггагмæ- йы Хуыцауы фæдзæхстæй, хъуыстгонд æрцыд æппæт адæмтæн, цæмæй басæттой уырнындзинадæн, | I 26 Иунæг уæлзондджын Хуыцауæн, Иесо Чырыстийы сæрты, кад мыггагмæ. Аминь. СÆР 15 1 «Кæрæдзийы исут, сымах дæр Чы- рысти куыд райста». 8 Чырысти сси ку- сæг сунæтгæндтытæн æмæ уырнджытæн муртаттæй. 14 Павел — «Йесо Чырыс- тийы кусæг муртаттæм* 22 Павсл фæнд кæны бабæрæг кæнып Испанийы, æрæм- бырдгонд æххуыс Иерусалиммæ бахæццæ кæныны фæстæ. Мах, тыхджынтæ хъуамæ хæссæм лæмæгъты æдыхдзинæдтæ æмæ нæхи- цæн\ зæрдæлхæнæн ма кæ- нæм: 2 Махæй алчидæр хæстæ- гæн хъуамæ кæна зæрдæл- хæнæн, хорзæн, зонд баца- монынæн. 3 Уымæн æмæ Чырысти дæр Иæхицæн зæрдæлхæнæн нæ кодта, фæлæ фыст куыд у: «Дæуæн æвзæр дзурджы- ты æвзæр ныхæстæ хаудтой Мæныл». 4 Фæлæ æппæт, фыст цы уыд раздæр, махæн зонд амонынæн фыст сты, цæмæй фæразондзинадæй æмæ Фыс- тæй рæвдыдæй, ныфсджын уæм. 5 Фæразондзинады æмæ рæвдауæг Хуыцау та уадз дæтта, сымахæн уæвын иу хъуыдыдзинады кæрæдзии- мæ, Иесо Чырыстийы ахуы- радмæ гæсгæ, 6 Цæмæй сымах æмзæр- дæйæ, æмхъæлæсæй кад- джын кæнат Хуыцауы æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийы Фыды. 7 Уымæ гæсгæ кæрæдзийы исут, Чырысти дæр Хуыца- ЖÆГТА 20 Мтф. 15, 11 22 1 Иоан 3, 21 23 Тит. 1. 15. 24 1Кор. 2, 7. 25 Ис 42, 16. Сæр 15 1 Ром. 14, 1; 1 Кор 9, 22. 2 1 Кор. 10, 24 ЗПс 68, 10. 4Ром 4, 23-24 5 1 Кор 1, Ю; Фил.2, 2. 7 Иоан 17, 24. 324
уы кадмæ сымах куыд райс- та, афтæ. 8 Æмбарын уый, Иесо Чы- рысти кæй сси кусæг сунæт- гæндтæн — Хуыцауы æцæга- ды руаджы, цæмæй сæххæст уа фыдæлтæн зæрдæвæрд, 9 Муртаттæн та хорзæхы фæрцы, цæмæй кадджын кæной Хуыцауы, фыст куыд у: «уый тыххæй кадджын кæндзынæн Дæу, (Хицау), муртатты æхсæн æмæ зар- дзынæн Дæу номæн». 10 Æмæ ноджыдæр загъд ис: «сцин кæнут, муртаттæ, Уый адæмимæ». 11 Æмæ ноджыдæр: «æп- пæлут Хицауы, æппæт мур- таттæ, æмæ кадджын кæнут Уый, æппæт адæмтæ». 12 Исай дæр зæгъы: «уы- дзæн Иессейы уидаг, æмæ сыстдзæн хицауиуæг кæнын- мæ адæмтыл; Ууыл муртат- тæ сæ зæрдæ дардзысты». 13 Ныфсы Хуыцау та бай- дзаг кæнæд сымах алыхуы- зон циндзинадæй æмæ фар- нæй уырнындзинады, цæмæй сымах, Сыгъдæг Уды хъа- руйæ схъæздыг уат ныфсæй. 14 Æмæ æз мæхæдæг дæр æнæгуызавæ дæн сымах тыххæй, ме ’фсымæртæ, сы- мах дæр кæй стут дзаг хорз- дзинадæй, дзаг стут алцы зо- нындзинадæй æмæ уæ бон у ахуыр кæнын кæрæдзийы; 15 Фæлæ уæм фыстон, æфсымæртæ, цавæрдæр уæн- дондзинадимæ, иуырдыгæй I цыма уæ зæрдыл æрлæу- уын кæнынæн, Хуыцауæй мæнæн лæвæрд хорз лæвар- мæ гæсгæ. | ЕМ Сæр 15 I 16 Уæвын Иесо Чырысти- йы кусæг муртаттæм æмæ æххæст кæнын сыгъдæг ар- хайд Хуыцауы хорз уац- хъуыд хъусын кæныны, цæ- мæй муртатты ацы лæвар, Сыгъдæг Удæй рухсгондæй æхсызгон уа Хуыцауæн. 17 Уæдæ мæнæн мæ бон у рæппæлын Иесо Чырыстийы мидæг Хуыцаумæ цы хауы, уымæй; 18 Уымæн æмæ нæ ба- уæнддзынæн зæгъын ницы ахæмæй, Чырысти мæн сæр- ты цы нæ сæххæст кодта, муртатты уырнындзинадæн басæттынæн, ныхасæй æмæ хъуыддагæй, 19 Нысæнттæ æмæ диссæг- ты хъаруйæ, Хуыцауы Уды хъаруйæ, афтæ æмæ Чырыс- тийы тыххæй хорз уацхъуыд I мæнæй хъуыстгонд æрцыд Иерусалимæй æмæ йæ ал- фамбылайæ Иллирикы онг. 20 Уыимæ æз архайдтон хорз уацхъуыд хъусын кæны- ныл, Чырыстийы ном зынд- гонд кæм уыд, уым нæ, цæ- мæй искæйы бындурыл ма аразон, 21 Фæлæ фыст куыд у: «кæмæ нæ уыд Уый тыххæй уацхъуыд фендзысты, æмæ нæ фехъусджытæ базон- дзысты». 22 Гъе уый мæн бирæ хатт хъыгдардта сымахмæ æрцæ- уынмæ. 23 Ныр та, нæ уæвгæйæ ахæм бынат ацы бæстæты, рагон азтæй нырмæ та мæм фæндон уæвгæйæ сымахмæ æрцæуын, 24 Куыддæр араст уон Ис- ШÆТТА 8 Ап. к. 3, 25; Ром. 3, 30. 9 2 Пад. 22, 50; Пс. 17, 50. 10 Дык. з. 32, 43 11 Пс. 116, 1. 12 Ис. 11. Ю; Рарг. 5, 5. 13 Ром. 12,12; 14, 17. 16 Ис. 66, 19; Ап. к. 9, 15; Рим. 12, 2. 20 1 Кор. 3, 10; 2 Кор. 10, 15. 21 Ис. 52, 15. 22 Ром. 1, 13. 231Фес. 3, 10. 325
Сæр 15, 16 РС панимæ фæндагыл, афтæ уæм бацæудзынæн. Уымæн æмæ мæ зæрдæ дарын фæн- даггонæй фендзынæн сымах, æмæ сымах мæн кæй афæн- дараст кæндзыстут уырдæм, иу чысыл сымахимæ æх- сызгон иудзинады фæуыны фæстæ. 25 Ныр та æз цæуын Ие- русалиммæ, цæмæй бакусон сыгъдæджытæн; 26 Уымæн æмæ Македони æмæ Ахай зæрдиагæй æх- хуыс кæнынц хæрзиуæгæй, Иерусалимы сыгъдæджыты æхсæн цы мæгуыртæ ис, уы- донæн. 27 Зæрдиагæй тыхсынц, уæвгæ хæсджын дæр сты сæ размæ. Уымæн æмæ кæд мур- таттæ хайджын систы уы- донимæ уды æгъдауæй уæд хъуамæ буарæй дæр бакусой уыдонæн. 28 Адон сæххæст кæнгæ- йæ æмæ раст бахæццæ кæн- гæйæ ацы зæрдиаг дыргъ, сымах уылты ацæудзынæн Испанимæ, 29 Æмæ мæ уырны, сы- махмæ куы æрцæуон, уæд æрцæудзынæн дзаг арфæдзи- надимæ, Чырыстийы хорз уацхъуыд хъусын кæныны. 30 Афтæмæй курын, æф- сымæртæ, нæ Хицау Иесо | Чырыстийы номæй æмæ Уды уарзондзинадæй, архайын мемæ кувындзинæдты мæн тыххæй Хуыцаумæ, 31 Цæмæй фервæзон Иу- дейы уæвæг æнæуырнджы- тæй æмæ цæмæй мæ куыст Иерусалимы тыххæй уа æх- сызгон сыгъдæджытæн, | I 32 Цæмæй æрцæугæйæ сымахмæ циндзинады, Хуы- цауы фæндонмæ гæсгæ, æрæнцайон сымахимæ. 33 Фарны Хуыцау та уæд сымах уеппæтимæ. Аминь. СÆР 16 1 Фивæ хорзыл пымад, сæрмагонд са- ламтæ уырнджытæн Ромы. 17 Рæзфæ- дзæхст хицæндзинæдтæ аразджыты ных- мæ. 21 Саламтæ Павелы æмкусджытæй æмæ хорз арфæдзинад Уемæ зонгæ кæнын Фивæ- йы, нæ хойы, Кенхрейы аргъуаны диакъоны: 2 Райсут æй Хицауы тых- хæй, сыгъдæджытæн куыд æмбæлы, афтæ, æмæ йын баххуыс кæнут, хъуаг цæ- мæй уа сымахмæ; уымæн æмæ уый дæр уыд æххуыс- гæнæг бирæтæн æмæ мæнæн мæхицæн дæр. 3 Салам дæттут Прискил- лæ æмæ Акилæйæн, Иесо Чырыстийы мидæг мемкус- джытæн,— 4 Кæцытæ сæ сæртæ æвæр- дтой мæ уды тыххæй, кæцы- тæн æрмæст æз нæ арфæ кæ- нын, фæлæ æппæт аргъуантæ дæр муртаттæй,— æмæ сæ хæдзары аргъуанæн дæр. 5 Салам дæттут мæ уарзон Епенетæн, кæцы у Ахайы райдиан Чырыстийæн. 6 Салам дæттут Мариа- мæн, кæцы бирæ куыста мах тыххæй. 7 Салам дæттут Андроник æмæ Юнийæн, мæ хæстæ- джытæн æмæ мемæ ахæсты- тæн, Апостолты ’хсæн скад- джын уæвджытæн æмæ мæн разæй Чырыстийыл бау- уæндджытæн. ШÆГТА 25 Ап. к. 24, 17. 26 1 Кор 16, 1, 2 Кор 8, 4. 27 1 Кор. 9, 11. 29 Ром. 1, 11. 30 2Кор. 1, 11. 31 Ап. к. 20, 23. 32 Ром. 1, 10 33 Ром. 16, 20; 1 Кор. 14, 33. Сæр 16 3 Ап. к. 18, 2. 4 Мтф. 18, 20. 326
8 Салам дæттут Ампли- йæн, мæ уарзонæн Хицауы мидæг. 9 Салам дæттут Урбанæн, Чырыстийы мидæг немкусæ- гæн æмæ мæ уарзон Стахи- йæн. 10 Салам дæттут Чырыс- тийы мидæг фæлтæрд Апел- лесæн. Саламтæ Аристовулы хадзары æууæнкджынтæн. 11 Салам дæттут мæ хæс- тæг Иродионæн. Салам дæт- тут Наркисы бинонтæй Хи- цауы мидæг чи ис, уыдонæн. 12 Салам дæттут Трифен æмæ Трифосæн, Хицауы но- мыл кусджытæн. Салам дæт- тут уарзон (хо) Персидæ- йæн, кæцы бирæ бакуыста Хицауæн. 13 Салам дæттут Хицауы мидæг æвзæрст Руфæн, йæ мад æмæ мæн мадæн. 14 Салам дæттут Асинкри- тæн, Флегонтæн, Ермæн, Патровæн, Ермийæн æмæ се- мæ иннæ æфсымæртæн. 15 Салам дæттут Филоло- гæн æмæ Юлийæн, Нирейæн æмæ йæ хойæн, æмæ Олим- панæн, æмæ æппæт семæ сыгъдæджытæн. 16 Кæрæдзийæн салам дæттут сыгъдæг пъайæ. Са- ламтæ уæм æрвитынц Чы- рыстийы æппæт аргъуантæ. 17 Лæгъстæ уын кæнын, æфсымæртæ, хъахъхъæнут I хицæндзинад æмæ рæдийын- ] ЕМ Сæр 16 |дзинæдтæ аразджытæй, цæ- уыл сахуыр стут, уыцы ах- уырады ныхмæ, æмæ иуварс ут уыдонæй. 18 Уымæн æмæ ахæм адæмтæ кусынц нæ Хицау Иесо Чырыстийæн нæ, фæлæ сæ гуыбынæн, æмæ рæвда- уынæй æмæ рæсугъд ныхæс- тæй сайынц æнæхин зæр- дæты. 19 Сымах коммæгæс уыр- нындзинадæн, зындгонд у æппæтæн; уымæн цин кæ- нын æз сымах тыххæй, фæ- лæ мæ фæнды, цæмæй сы- мах уат зондджын хорздзи- надмæ æмæ хуымæтæг æв- зæрдзинадмæ. 20 Фарны Хицау та тагъд басæтдзæн хæйрæджы уæ къæхты бын. Нæ Хицау Йе- со Чырыстийы хорз лæвар сымахимæ! Аминь. 21 Саламтæ уæм æрви- тынц мемкусæг Тимофей, æмæ Луций, Иасон æмæ Со- сипатр, мæ хæстæджытæ. 22 Саламтæ уæм æрвитын æз дæр Терти, ацы æрвыст фыссæг. 23 Саламтæ уæм Гайæ, мæн æмæ æппæт аргъуаны фысым. Саламтæ уæм Ерас- тæй, сахары къазна хъахъ- хъæнæгæй, æмæ æфсымæр Квартæй. 24 Нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сымах | уеппæтимæ. Аминь. 1МÆГТУ 16 1 Пст. 5, 14; 1 Кор. 16, 20; 2 Кор. 13, 12. 17 Мтф. 18, 17; Ап. к. 15, 24; 1 Кор. 5, 11;Гал. 5,9;Фил. 3, 2; Кол. 2, 8. 18 Фил. 3,18-19. 20 Рарг. 12, 10. 21 Ап. 1 16, I; Фил. 2, 19. 327
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ФЫЦЦАГ ÆРВЫСТ КОРИНФÆГТÆМ СÆР 1 1 Павел салам дæтты Коринфы аргьуа- ыаен. 4 Арфэс кæны лæвæрд хорз лæвары тыххæй. 10 Фæдзæхсы, цæмæй се ’хсæн ма уа хицæндзинæдтæ; «Чырысти мыййаг адихтæ?* 18 Тыгъд уæвæг Чырысти — Хуыцауы хъару æмæ Хуыцауы уæлзонд. Павел, Хуыцауы фæндо- нæй æрхуынд, Иесо Чы- рыстийы Апостол æмæ æф- сымæр Сосфен, 2 Хуыцауы Аргъуанмæ, кæцы ис Коринфы, рухсгонд Иесо Чырыстийы мидæг, æр- хуынд сыгъдæджытæм, æп- пæтимæ нæ Хицау Йесо Чы- рыстийы номмæ чи сиды алы- ран уыдонмæ æмæ махмæ: 3 Хорз лæвар сымахæн æмæ фарн нæ Фыд Хуыца- уæй æмæ Хицау Иесо Чы- рыстийæ. 4 Æнæрынцайгæ арфæ кæнын мæ Хуыцауæн сымах тыххæй, Хуыцауы хорз лæ- вары тыххæй, кæцы уын лæ- варгонд æрцыд Иесо Чырыс- тийы мидæг, 5 Уымæн æмæ Уый фæр- цы сымах схъæздыг стут æп- пæтæй, алы дзырдæй æмæ алы зонындзинадæй,— 6 Уымæн æмæ Чырыстийы æвдисæнад сфидар сымах мидæг,— 7 Афтæ æмæ сымах ни- цыуал курдиат хъуаг стут, нæ Хицау Иесо Чырыстийы фæзындмæ æнхъæлмæ кæс- гæйæ, 8 Кæцы сфидар кæндзæн | сымах кæронмæ, цæмæй сы- мах æнаххос уат нæ Хицау Иесо Чырыстийы бон. | Сæр 1 1 Ап. к. 18, 17, Ром. 1, 1. 2 Иоан. 17, 19, Ап. к. 15, 9; 1 Фес. 4, 7; 2 Тим. 2, 19. 3 1 Пет. 1, 2. 4 2 Фес. 1, 3. 5 Кол. 1, 9. 6 1 Кор. 2, 2. 7 1 Кор. 12, 11; Фвл. 3, 20; Тит. 2, 13. 8 1 Фес. 3, 13. 9 1 Фес. 5, 24. 10 Ром. 15, 5; Фил.2,2. 12 Ап. к. 18, 24. 13Еф.4, 5. ЙАп.к 18, 8 17 2Пет. 1. 16; 1 Кор. 2, 13. 9 Раст у Хуыцау, Кæцы- йæ хуынд стут Иæ Фырты, нæ Хицау Йесо Чырыстийы æмхицдзинадмæ. 10 Лæгъстæ уын кæнын, æфсымæртæ, нæ Хицау Ие- со Чырыстийы номæй, цæ- мæй сымах иуылдæр дзурат иу æмæ ма уæд уе ’хсæн дихтæ, фæлæ цæмæй сымах иугонд уат иу уды æмæ иу хъуыдыты мидæг. 11 Уымæн æмæ Хлойайы бинонтæй базыдтон сымах тыххæй, ме ’фсымæртæ, сы- мах æхсæн кæй ис быцæутæ. 12 Æз æмбарын уый, сы- махмæ кæй дзурынц: «æз дæн Павелы»; «æз дæн Апол- лосы»; «æз дæн Кифы»; «æз та Чырыстийы». 13 Исты дихтæ фæци Чы- рысти? Исты Павел уыд тыгъд сымах тыххæй? æви Павелы номæй сымах сар- гъуыдтат? 14 Арфæ кæнын Хуыца- уæн, сымахæй кæй никæуыл саргъуыдтон, Крисп æмæ Га- йыл йеддæмæ, 15 Цæмæй мачи зæгъа, æз мæхи номæй аргъуыдтон зæгъгæ. 16 Саргъуыдтон æз но- джыдæр Стефаны хæдзарыл; искæуыл ма саргъуыдтон æви нæ, нæ зонын. 17 Уымæн æмæ Чырысти арвыста мæн аргъауынмæ нæ, фæлæ хорз уацхъуыд хъусын кæнынмæ, дзырды стыр зондæй нæ, цæмæй ма аппарон Чырыстийы дзуар. 328
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 1, 2 18 Уымæн æмæ ныхас дзуары тыххæй, сæфгæ чи фæкæндзæн, уыдонæн у æнæ- зонддзинад, махæн та ирвæ- зинæгтæн — Хуыцауы тых. 19 Уымæн æмæ фыст у: «фесафдзынæн зондджынтæн сæ зонд, æмæ æмбаргæты æмбарындзинад нæ райсдзы- нæн». 20 Кæм ис дæсны? кæм ис чиныджы дæсны? кæм ис ацы дуджы философ? Хуы- цау нæ аздæхта ацы дунейы зонд æнæзонддзинадмæ? 21 Уымæн æмæ, кæд дуне йæхи зондæй нæ базыдта Хуыцауы, Хуыцауы уæлзон- ды мидæг, уæд фæндон уы- дис Хуыцауæн «æнæзонд» ны- хас фехъуысыны сæрты фер- вæзын кæнын уырнджыты. 22 Уымæн æмæ Иудейтæ дæр домынц диссæгтæ æмæ Еллинтæ агурынц зонд; 23 Мах та хъусын кæнæм тыгъд уæвæг Чырыстийы, Иудейтæн рæдийындзинад, Еллинтæн та æнæзонддзинад. 24 Æрхуындтытæн сæхи- цæн та, Еллинтæн æмæ Иу- дейтæн, Чырыстийы, Хуыца- уы тых æмæ Хуыцауы уæл- зонд; 25 Уымæн æмæ Хуыцауæн Иæ æнæзонддзинад дæр уæл зондджындæр у адæймæг- тæй, æмæ Хуыцауы æдых- дзинад у тыхджындæр адæй- мæгтæй. 26 Акæсут ма, æфсымæр- тæ, чи стут сымах, æрхуынд- тытæ: бирæ нæй сымахæй буарæй зондджынтæ, бирæ уæ нæй тыхджынтæ, бирæ уæ нæй уæздæттæ; 18 Ап. к. 17, 18; Ром. 1, 16. 19 Ис. 29, 14. 20 Ис. 33,18;44, 25. 21 Мтф. 11,25. 22 Мтф. 12,38; 16, 23 Ис. 8, 14; Ап. к. 17, 18; Ром. 9, 32. 24 Ром. 1. 16; Кол. 2, 3. 26 Иоан. 7, 48, Иак. 2,5. 27 2Кор. 10, 5. 29 Ром. 3, 27; Еф. 2, 9. 30 Иер. 23, 5; Иоан. 17, 19; 1 Пет. 1, 18; Кол. 2, 3. 31 Иер. 9, 24; 2Кор. 10, 17. Сæр 2 1 1 Кор. 1, 17. 2 1 Кор. 1, 23; 15, 3;Фил.З, 3 Ап. 18, 1. 4 2 Пет. 1, 16. 27 Фæлæ Хуыцау равзæр- ста æнæзæндты дунейæ, цæ- мæй фæхудинаг кæна зонд- джынты, æмæ дунейы æнæ- хъаруты равзæрста Хуыцау, цæмæй фæхудинаг кæна тых- джынты; 28 Æмæ дунейы чи ницы у, æмæ ныллæг чи у, æмæ нымад дæр чи нæу, уыдоны равзæрста Хуыцау, цæмæй фесафа зындгонд чи у, уы- доны,— 29 Уый тыххæй, цæмæй макæцы буар æппæла Хуы- цауы раз. 30 Уый фæрцы сымах дæр стут Иесо Чырыстийы ми- дæг, Кæцы сси мах тыххæй уæлзонд Хуыцауæй, рæст- дзинад æмæ сыгъдæгдзинад, æмæ ирвæзындзинад, 31 Цæмæй уа фыст куыд у: «æппæлæг, æппæл Хуы- цауæй». СÆР 2 1 Павелы æвдисæнад, уый кæй хъусын кæны æрмæст тыгъд уæвæг Йссо Чырыс- тийы. 6 «Дзурæм адæймаджы зондæй ах- уыргонд ныхæстæй нæ>. Æмæ æз куы æрцыдтæн сымахмæ, æфсымæртæ, æрцыдтæн фехъусын кæ- нынмæ сымахæн Хуыцауы æвдисæнад уæлхорз ныхас, кæнæ зондæй нæ, 2 Уымæн æмæ æз бауы- наффæ кодтон сымахмæ уæ- вын ницы зонæгæй, Иесо Чырыстийы йеддæмæ, уы- мæй дæр тыгъд уæвæг; 3 Æмæ уыдтæн æз сымах- мæ æдыхæй æмæ тасдзина- ды æмæ тынг ризындзинады. 4 Æмæ мæ ныхас æмæ мæ амынд адæймаджы зондæй 329
Сæр 2, 3 1 КОГ зæрдиаг ныхæстæй нæу, фæ- лæ Уды æмæ тыхы фæзын- дæй, 5 Цæмæй уæ уырнындзи- над фидар кæна адæймаджы зондыл нæ, фæлæ Хуыцауы тыхыл. 6 Зонд та мах амонæм æх- хæстыты æхсæн, фæлæ ацы дуджы зонд нæ æмæ ацы ду- джы ивгъуыйгæ, хицауады зонд дæр нæ, 7 Фæлæ хъусын кæнæм Хуыцауы уæлзонд, сусæггад, æмбæхст, кæцы Хуыцау снысан кодта дунейæ раздæр мах кадæн, 8 Кæцыйы ацы дунейы хицауадæй ничи базыдта; уымæн æмæ куы базыдтаик- кой, уæд нæ байтыгътаиккой кады Хицауы. 9 Фæлæ фыст куыд у: «нæ федта уый цæст, нæ фе- хъуыста хъус, æмæ уый нæ æрцыд адæймаджы зæрдæ- мæ, цы æрцæттæ кодта Хуыцау Иæ уарзджытæн». 10 Махæн та уыдон Хуы- цау раргом кодта Иæхи Удæй; уымæн æмæ Уд æппæт иртасы, Хуыцауы арфадтæ дæр. 11 Уымæн æмæ адæймæг- тæй чи зоны, цы ис адæйма- джы мидæг, адæймаджы уды йеддæмæ, йæ мидæг чи цæ- ры? Афтæ Хуыцауыуон дæр ничи зоны, Хуыцауы Уды йеддæмæ. 12 Фæлæ мах нæ райстам ацы дунейы уды, фæлæ Уды Хуыцауæй, цæмæй зонæм, лæваргонд цы у махæн Хуы- цауæй, ’ 13 Кæцы хъусын кæнæм I адæймаджы зондæй ахуыр- гонд ныхæстæй нæ, фæлæ Сыгъдæг Удæй ахуыргондæй, æмных кæнгæйæ удон удо- нимæ. 14 Буарон адæймаг нæ исы Хуыцауы Удæй цы у, уый, уымæн æмæ уый уыдон нымайы æнæзонддзинадыл; æмæ йæ бамбарын нæ фæ- разы, уымæн æмæ ууыл удæй хъуыды кæнын хъæуы. 15 Фæлæ удон тæрхон кæ- ны æппæтыл, уый тыххæй та ничи тæрхон кæнын фæ- разы. 16 Уымæн æмæ чи базыд- та Хуыцауы зонд, цæмæй йын тæрхон кæна? Махмæ та ис Чырыстийы зонд. СÆР 3 1 <Æз ныссагътон, Аполлос дон кодта, фæлæ сырæзын кодта Хуыцау». 10 «Ни- чи фæразы сæвæрын æндæр бындур». 16 чСымах Хуыцауы аргъуан». 18 чМачи æппæл адæймæгтæй, уымæн æмæ æппæт- дæр сымах у». Æмæ мæ бон дзурын нæ уыд сымахимæ, æфсы- мæртæ, куыд удонтимæ, фæ- лæ куыд буаронтимæ, куыд сывæллæттимæ Чырыстийы мидæг. 2 Æз æфсæстон сымах, хъæбæр хæринагæй нæ, фæ- лæ æхсырæй, уымæн æмæ уæм тых нæ уыд, уæвгæ ныр дæр ма æдых куы стут, 3 Уымæн æмæ сымах ныр- ма стут буаронтæ. Уымæн æмæ кæд сымах æхсæн ис хæлæг, быцæутæ æмæ дзырд- тæгтæ, уæд сымах буаронтæ не стут æви, æмæ адæйма- джы æгъдæуттæм гæсгæ нæ кæнут? ^ИНФÆ 5 2 Кор. 6, 7. бИак.З, 15. 7 Ром. 14, 24; Еф. 3, 9. 8 Мтф. 11, 25; Ап. к. 13, 27;2Кор. 3, 14. 9Ис.64, 4. 10 Мтф. 13, 11; Мрк. 4, 11; Иоан. 14, 26. 11 Ром. 11, 33. 12 Ром. 8, 15. 13 1 Кор. 1, 17. 14 Ром. 8, 5. 15 Фæс. н. 28, 5. 16 Ис. 40, 13; Ром. 11, 34. Сæр 3 1 Еф. 4, 14. 2 1 Пет. 2, 2. 330
1 КОР 4 Уымæн æмæ иу куы зæ- гъы: «æз дæн Павелы», иннæ та: «æз дæн Аполлосы», уæд сымах буаронтæ не стут? 5 Чи у Павел? чи у Апол- лос? Уыдон сты æрмæст кус- джытæ, кæцыты сæрты сы- мах баууæндыдыстут, æмæ уымæй дæр Хуыцау алкæ- мæн дæр цас ратта, уый бæрц. 6 Æз ныссагътон, Аполлос дон кодта, фæлæ сырæзын кодта Хуыцау. 7 Уымæ гæсгæ иыссадзæг дæр æмæ дон кæнæг дæр ни- цы сты, фæлæ иуылдæр у Хуыцау, сырæзын кæнæг. 8 Ныссадзæг та æмæ дон кæнæг сты æмхуызон; фæлæ алчидæр райсдзæн йæ лæвар йæ куыстмæ гæсгæ. 9 Уымæн æмæ мах стæм æмкусджытæ Хуыцаумæ, сымах та Хуыцауы хуым, Хуыцауы арæзтад. 10 Æз, Хуыцау мын цы хорз лæвар ратта, уымæй куыд зондджын аразæг, сæ- вæрдтон бындур, иннæ та амайы ууыл; фæлæ алчи кæ- сæд, куыд амайы. | 11 Уымæн æмæ никæйы бон у æрæвæрын æндæр бындур, æвæрд чи æрцыд, уый йеддæмæ, кæцы у Иесо Чырысти. 12 Аразы мыййаг исчи ацы бындурыл сызгъæринæй, æв- зистæй, зынаргъ дуртæй, хъæдæй, хосæй, хъæмпæй,— 13 Алкæйы хъуыддаг дæр раргом уыдзæн; уымæн æмæ бон равдисдзæн, уымæн æмæ арты райгом вæййы, æмæ арт бафæлвардзæн алкæйы | ГТÆМ Сæр 3 I хъуыддаг дæр, цы хуызæн у, уый. 14 Кæмæн нæ фæцуда йæ хъуыддаг, кæцыйы арæзта, уый райсдзæн лæвар; 15 Фæлæ йæ хъуыддаг кæмæн басудза, уый бай- йафдзæн зиан; уæддæр ир- вæзгæ фæкæндзæн йæхæдæг, фæлæ цыма артæй раир- вæзт, афтæ. 16 Æцæг нæ зонут сымах, Хуыцауы кувæндон кæй стут æмæ Хуыцауы Уд сы- махмæ кæй цæры? 17 Кæд исчи фехала Хуы- цауы кувæндон, уæд æй бафхæрдзæн Хуыцау, уымæн æмæ Хуыцауы кувæндон у сыгъдæг; æмæ уыцы кувæн- дон — сымах. 18 Мачи фæсайæд йæхæ- дæг йæхи: кæд сымахæй ис- чи хъуыды кæны зондджын уæвын ацы дуджы, уый уæд æнæзонд, цæмæй уа зонд- джын. 19 Уымæн æмæ ацы дуне- йы зонд у Хуыцауы раз æнæзонддзинад, фыст куыд у: «æрцахсы зондджынты сæ хиндзинæдты». 20 Æмæ ноджыдæр: «Хуы- цау зоны, зондджынты хъуы- дытæ тыхст кæй сты». 21 Уæдæ, мачи æппæлæд адæймæгтæй, уымæн æмæ æппæт сымах у: 22 Павел уа, æви Апол- лос, æви Кифæ, æви дуне, æви цард, æви мæлæт, æви абон, æви фидæн,— æппæт дæр сымах у; 23 Сымах та — Чырысти- йы, Чырысти та — Хуы- цауы. ^ИНФÆ 4 1 Кор. 1, 12. 5 Ром. 12, 6. бМрк. 16, 20; Ап. к. 19, 1. 9 Ис. 5, 1; 61,3. 11 Ис. 28, 16; Еф. 2, 22. 13 Ис. 48, 10; 1 Пет. 1, 7. 1бИоан. 14, 23; Ром. 8, 9; 1 Кор. 6, 19; 2 Кор. 6, 16;Гал. 4, 6; Дэут.3,6. 18 Ис. 5, 21. 19 Иов. 5, 13. 20 Пс. 93, 11. 331
Сæр 4 1 КОРИНФÆГТÆМ СÆР 4 1 «Тæрхонгæнæг мын у Хицау». 6 «Мах æнæзонд Чырыстийы сæрапнонд*. 14 Па- ьел, уæвгæйæ сæ фыд æмбарын кæны æмæ фæдзæхсы рагацау уыдонæн. Уæдæ алчидæр хъуамæ æм- бара мах, куыд Чырыс- тийы кусджытæ æмæ Хуыца- уы сусæггадты хæдзарараз- джыты; 2 Хæдзараразджытæй та домд цæуы, цæмæй алчидæр разына раст. 3 Æз ницæмæ дарын, сы- мах мæн тыххæй цы хъуыды кæнут, кæнæ цы хъуыды кæнынц иннæ адæмтæ; æз мæхæдæг дæр нæ хъуыды кæнын мæхи тыххæй. 4 Уымæн æмæ, æниу æз мæ зæрдæмæ ницы хæссын, фæлæ уымæй мæхи нæ раст кæнын; мæ тæрхонгæнæг та у Хицау. 5 Уымæ гæсгæ рагацау тæрхон ма кæнут, цалынмæ Хицау æрцæуа, уæдмæ, Кæ- цы срухс кæндзæн талынджы æмбæхсты æмæ раргом кæн- дзæн зæрдæйы фæндтæ, æмæ уæд уыдзæн алкæмæн дæр æппæлындзинад Хуыцауæй. 6 Уый, æфсымæртæ, æз æрбавæрдтон мæхимæ æмæ Аполлосмæ сымах тыххæй, цæмæй сымах сахуыр уат махæй, фыст цы ис, уымæй зондджындæрæй ма æвдисат уæхи, æмæ иу иннæмæй йæ- хи бæрзонддæр ма кæна. 7 Уымæн æмæ чи иртасы дæу? Цы дæм ис, цы нæ райстай ахæмæй? Æмæ кæд райстай, цæуыл æппæлыс, цыма нæ райстай? 8 Сымах ныр фæсæлæт Сæр 4 1 2 Кор. 6, 4 2 Мтф. 24, 45, Лук 12, 42. 4 Рац. 34, 7; Иов. 9,2, Ап к 23, 1. 5 Мтф. 7, 1, 25, 21; Ром 2, 1. 6 Фæс н. 3, 7; Ром 12, 3 7 Иоан. 3, 27. 9Пс. 43, 23, Ром. 8, 36, 2 Кор 4, 11 12 Мтф. 5, 44; Лук. 23, 34, Ап. к 7, 60, 20, 34; 1 Фсс 2, 9; 2 Фес. 3, 15 Гал 4, 19; Флм 1, 10. 332 стут, сымах ныр схъæздыг стут, сымах паддзахиуæг райдыдтат æнæ мах. О, бæр- гæ, сымах æцæг дæр паддза- хиуæг куы кæниккат, цæ- мæй мах дæр сымахимæ кæ- нæм паддзахиуæг! 9 Уымæн æмæ мæнмæ аф- тæ кæсы, махæн фæстаг æр- выстытæн, Хуыцау кæй сныв кодта уæвын, куыд тæр- хонгæндтытæ мæлæтмæ; уы- мæн æмæ мах систæм фидис- саг дунейæн, Зæдтæн æмæ адæймæгтæн. 10 Мах æнæзонд Чырысти- йы тыххæй, сымах та зонд- джын Чырыстийы мидæг; мах æдых, сымах та фидар; сы- мах кады, мах та æнæна- мысы. 11 Суанг нырмæ дæр ма æййафæм æххормаг æмæ дой- ны, бæгънæг æмæ цæфтæ, æмæ рахау-бахау кæнæм, 12 Æмæ фыдæбон кæнæм, нæхи къухтæй кусгæйæ. Æв- зæр нын дзурынц, мах арфæ кæнæм; сурынц нæ, мах фæ- разæм; 13 Фауынц нæ, мах ку- вæм; мах стæм дунейæн куыд бырон, куыд рыг, æп- пæтæй дæр ссæст ныры онг. 14 Адон сымах фæхудинаг уат, уый тыххæй нæ фыс- сын, фæлæ уын зонд амо- нын, куыд мæ уарзон сывæл- лæттæн. 15 Уымæн æмæ кæд сы- махмæ ис мингай зондамон- джытæ Чырыстийы мидæг, фæлæ фыдæлтæ бирæ нæй: æз райгуырыи кодтон сымах Иесо Чырыстийы мидæг хорз уацхъуыдæй.
1 К01 16 Уымæ гæсгæ уæ курын: бафæзмут мæн, æз Чырыс- тийы куыд фæзмын. 17 Уый тыххæй уæм æз ар- выстон Тимофейы, мæ уар- зон æмæ Хицауы мидæг иу- зæрдион фырты, кæцы уын уæ зæрдыл æрлæууын кæн- дзæн мæн фæндæгты тых- хæй Иесо Чырыстийы мидæг, æз куыд ахуыр кæнын алы- ран алкæцы аргъуаны. 18 Æз уæм куы нæ цæуын, уæд иутæ сымахæй фæхъал сты; 19 Фæлæ æз тагъд æрцæу- дзынæн сымахмæ, кæд Хуы- цауæн фæндон уа, æмæ ба- фæлвардзынæн хъалты ны- хасæй нæ, фæлæ сæ хъару, 20 Уымæн æмæ Хуыцауы Паддзахад ныхасы нæй, фæ- лæ хъаруйы. 21 Цы уæ фæнды? Лæдзæ- гимæ уæм æрцæуон, æви уарзондзинадимæ æмæ фæл- мас удимæ? СÆР 5 1 Хæтаг хъуамæ уа æппæрст. 9 Тæрхон æддагонтæн æмæ мидæггагонтæн. Ис бæлвырд хабар, сымах- мæ кæй фæзынд хæтын- дзинад æмæ уымæй дæр ахæм хæтындзинад, кæцыйы хуызæн нæ хъуысы суанг муртаттæй дæр, чидæр дам усы бæсты цæры йæ фыды усимæ. 2 Æмæ сымах схъал стут, уый бæсты хъуамæ кæугæ кæнат, цæмæй хицæнгонд æрцæуа сымах æхсæнæй, ахæм хъуыддаг бакæнæг. 3 Æз та, буарæй нæ уæв- гæйæ, фæлæ удæй сымах ГТÆМ Сæр 4, 5 |æхсæн уæвгæйæ, ныр бауы- наффæ кодтон, цыма сымах- мæ дæн: ахæм хъуыддаг ба- кæнæджы, 4 Уæ æмбырды нæ Хицау Иесо Чырыстийы номæй, иу- дзинады мæ удимæ, нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы хъа- руйæ, 5 Уый раттын хæйрæгмæ йæ буар сфæлмæцын кæнын- мæ, цæмæй йæ уд ирвæзт æрцæуа, нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы бон. 6 Раппæлинагæй уæм ни- цы ис. Нæ зонут гыццыл æн- хъизæн æппæт хыссæйы кæй æнхъизын кæны? 7 Уæдæ ныссыгъдæг кæ- нут зæронд æнхъизæн, цæ- мæй уат ног хыссæ, уымæн æмæ сымах стут æнæнхъи- зæн, уымæн æмæ нæ Куа- дзæн у Чырысти, тыгъд æр- цыд мах тыххæй. 8 Уымæ гæсгæ бæрæгбон кæндзыстæм зæронд æнхъи- зæнимæ нæ, сахъат æмæ хин- дзинады æнхъизæнимæ нæ, фæлæ æцæгдзинады æмæ сыгъдæгдзинады донгонд- тимæ. 9 Æз фыстон сымахмæ æрвысты — баст ма ут хæ- тæгтимæ; 10 Афтæ нæ зæгъын æмæ ацы дунейы хæтæгтимæ, кæ- нæ гæртамхортимæ, кæнæ тугдзыхтимæ, кæнæ гуыми- рытæн кусджытимæ, уымæн æмæ уæ уæд ацы дунейæ ра- цæуын хъæуид; 11 Фæлæ æз фыстон сы- махмæ, баст ма ут уыимæ, кæцы хуыйны æфсымæр, афтæмæй хæты, кæнæ гæр- ^ИНФÆ 19 Ап. к 18, 21; Иак. 4, 15. 201Кор. 2, 4. 21 2Кор. 13, 10. Сæр 5 I Лев. 18, 8. 3 Кол. 2, 5. 5 Пс. 108, 6; 1 Тим. 1, 20. 6 1 Кор. 15, 33; Гал. 5, 9; 2 Тим. 2, 17. 7 Ис. 53, 7. II Мтф. 18, 17; Ром. 16, 17;2Фес. 3, 14. 333
Сæр 5, 6 1 КОРИНФÆГТÆМ тæмттæ исы, кæнæ гуыми- рытæн кусы, кæнæ æвзæр дзуры, кæнæ расыг кæны, кæнæ у тугдзых; ахæмтимæ хæргæ дæр ма кæнут иумæ. 12 Уымæн æмæ цы тæрхон кæнон æддагæттæн? Мидæг- гагонтæн нæ тæрхон кæнут сымах? 13 Æддагонтæн та тæрхон кæны Хуыцау. Уæдæ аппа- рут хъахбайы уе ’хсæнæй. СÆР 6 1 Æнæрæстыты тæрхои уырнджытæн. 12 «Сымах æлхæд стут зынаргь аргъæй... кадджын кæнут Хуыцауы уæ буæртты*. Куыд уæнды исчи сымахæй, искæимæ йæм хъуыддаг куы вæййы, уæд тæрхон кæ- ны сыгъдæджытæм нæ, фæлæ тæригъæдджынтæм? 2 Æцæг нæ зонут, сыгъдæ- джытæ кæй кæндзысты ду- нейæн тæрхон? Кæд æмæ сымах кæндзыстут дунейæн тæрхон, уæд аккаг не стут гыццыл хъуыддæгтæн тæр- хон кæнынмæ? 3 Исты нæ зонут, мах кæй тæрхон кæндзыстæм зæдтæн, уæд уæлдайдæр та царды хъуыддæгтæ? 4 Сымах та, куы уæм вæй- йы царды хъæстытæ, æвæ- рут уæхицæн тæрхонгæн- джытæй аргъуаны чи ницы у, уыдоны. 5 Сымах худинагæн зæ- гъын: уанцон нæу, сымах æх- сæн нæй иу зондджын дæр, йæ бон кæмæн уаид йе ’фсы- мæрты ’хсæн равзарын? 6 Фæлæ æфсымæр тæрхон кæны æфсымæримæ æмæ уæлдайдæр æнæрæстыты раз. Сæр 6 2 Мтф. 19, 28; Рарг. 20, 4. 7 Мтф 5, 40, Лук. 6, 29; Ром. 12, 19, 1 Фес 5, 15. 9 Гал. 5, 21; Еф. 5, 5 ПЕф.2, 2; Тит. 3, 3. 12 1Кор. 10, 23. 13 Мтф. 22, 30, Ром. 6. 13, 19. 14 2Кор. 4, 14; 1 Фес. 4, 14. 7 Уый дæр сымахæн тынг æгаддзинад у, уе ’хсæн хъæ- стытæ кæй ис. Хуыздæр нæ уаид сымахæн æфхæрды бы- наты баззайын? Хуыздæр нæ уаид сымах хъуагдзинæдтæн фæразон куы уаиккат, уæд? 8 Фæлæ сымах уæхæдæг æфхæрут æмæ исут, æмæ уымæй дæр æфсымæртæй. 9 Æви нæ зонут, æнæ- рæстгæнджытæн Хуыцауы Паддзахадæй хай кæй нæй? Уæхи ма сайут: нæдæр хæ- тæгтæ, нæдæр гуымирытæн кусджытæ, нæдæр хъахбай- тæ, нæдæр хæрзгултæ, нæ- дæр лæгдзуантæ, 10 Нæдæр давджытæ, нæ- дæр гæртамхортæ, нæдæр ра- сыггæнджытæ, нæдæр фыд- дзурджытæ, нæдæр тугмон- дæгтæ — Хуыцауы Паддза- хадмæ нæ бацæудзысты. 11 Æмæ ахæмтæ уыдысты сымахæй иутæ; фæлæ æхсад æрцыдыстут, фæлæ сыгъ- дæггонд æрцыдыстут, фæлæ растгонд æрцыдыстут нæ Хицау Йесо Чырыстийы но- мæй æмæ нæ Хуыцауы Удæй. 12 Алцы бар дæр мын ис, фæлæ алцы пайда нæу; алцы бар дæр мын ис, фæлæ мыл хъуамæ хицауиуæг мацы кæна. 13 Хæринаг у гуыбынæн, æмæ гуыбын хæринагæн; фæлæ Хуыцау фесафдзæн иуы дæр æмæ иннæйы дæр. Буар та хæтынæн нæу, фæ- лæ Хицауы тыххæй, æмæ Хицау буары тыххæй. 14 Хуыцау райгас кодта Хицауы, райгас кæндзæн мах дæр Иæхи хъаруйæ. 334
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 6, 7 15 Æцæг нæ зонут, уæ буæрттæ Чырыстийы уæнгтæ кæй сты? Уæдæ байсдзынæн мыййаг Чырыстийы уæнг- тæй, цæмæй сæ скæнон хæ- таджы уæнгтæ? Нæ, нæ уы- дзæн! 16 Æви нæ зонут хæтаги- мæ чи фемхиц уа, уый кæй свæййы йемæ иу буар? уы- мæн æмæ загъд у: «дыууæ уыдзысты иу буар». 17 Хицауимæ иудзинады чи бацæуы, уый у иу уд (Хицауимæ). 18 Лидзут хæтындзина- дæй; алы тæригъæд, кæцы кæны адæймаг, ис буары æд- де, хæтаг та тæригъæд кæны йæхи буары ныхмæ. 19 Æви нæ зонут, уæ буæрттæ кæй сты кувæндон, уæ мидæг цæрæг Сыгъдæг Удæн, Кæцы уæм ис Хуыца- уæй, æмæ уæхæдæг уæхи не стут? 20 Уымæн æмæ сымах зы- наргъ аргъæй æлхæд стут. Уымæ гæсгæ кадджын кæнут Хуыцауы уæ буæртты дæр æмæ уæ удты дæр, кæцытæ сты Хуыцауы. СÆР 7 1 Къайады тыххæй. 8 Æмкъайджын æмæ æнæкъай уадз баззайæнт афтæ, уы- дон куыд сты. 17 «Алчи кæп афтæ, Хуы- цау ып куыд сбæрæг кодта>. 25 Чызджы æмæ идæдзы къайады тыххæй Фæлæ цæй тыххæй фыс- тат сымах мæнмæ, уый тыххæй та, хорз у адæйма- гæн нæ ныдзæвын сылгой- магмæ. 2 Фæлæ, хæтыны бæсты ал- кæмæн уæд йæхицæн ус, æмæ алкæмæн уæд йæхицæн лæг. ] 15Еф.5, 30. 16 Уæв. 2, 24; Мтф 19, 5; Мрк. 10, 7; Еф. 5, 31. 19 1Кор. 3, 16; 2 Кор 6. 16; 1 Пет. 2, 5. 20 Ап. к. 20, 28; Гал.3,13; 1 Пет. 1, 19. Сæр 7 3 1 Пет. 3, 7. 5 Иоил 2, 16. 7 Мтф. 19, 12. 9 1 Тим. 5, 14. 10 Дык. з. 24, 1; Мтф. 5, 32; 19, 6; Мрк. 10, 11, Лук. 16, 18. 3 Лæг уадз æххæст кæнæд æмкъайон хæс, афтæ ус дæр йæ лæгæн. 4 Ус йæ буарæн хицау нæу, фæлæ лæг; афтæ лæг дæр нæу йæ буарæн хицау, фæлæ ус. 5 Кæрæдзийæ уæхи иу- варс ма кæнут, æрмæст æм- вæндæй, рæстæгмæ, комда- рыны æмæ кувыны фæлтæ- рыны рæстæг, уый фæстæ та ут иумæ, цæмæй уæ ма фæл- вара хæйрæг уæхи нæ уро- мынæй. 6 Æниу уын уый зæгъын, куыд ныстуан, фæлæ бар- дзырд нæу. 7 Уымæн æмæ мæн фæн- ды, цæмæй иуылдæр адæм уой мæн хуызæн; фæлæ ал- кæмæ дæр ис йæхи лæвар Хуыцауæй, иуæн ахæм, ин- нæмæн та æндæрхуызон. 8 Æнæмкъайтæн та æмæ идæдзтæн зæгъын: хорз у уыдонæн, æз куыд дæн аф- тæмæй баззайын; 9 Фæлæ кæд сæ бон нæу сæхи уромын, уæд æмкъайа- ды бацæуæнт, уымæн æмæ тыхсыны бæсты хуыздæр у æмкъайады бацæуын. 10 Æмкъайады чи ис, уы- донæн та æз нæ, фæлæ Хуы- цау фæдзæхсы: ус ма ахи- цæн уæд йæ лæгæй,— 11 Куы рахицæн уа, уæд æмкъайады мауал бацæуæд, кæнæ бафидауæд йæ лæги- мæ,— æмæ лæг дæр йæ усы ма ныууадзæд. 12 Иннæтæн та Хицау нæ зæгъы, фæлæ æз зæгъын: кæд æфсымæртæй искæмæн ис æнæуырнæг ус, æмæ разы 335
Сæр 7 1 КОРИНФÆГТÆМ у йемæ цæрыныл, уæд æй ма ныууадзæд; 13 Æмæ усæн дæр кæд ис æнæуырнæг лæг, æмæ разы у йемæ цæрыныл, уæд æй ма ныууадзæд; 14 Уымæн æмæ æнæуыр- нæг лæг сыгъдæг кæны (уырнæг) усæй, æмæ æнæ- уырнæг ус сыгъдæг кæны йæ (уырнæг) лæгæй; кæннод уæ цот уаиккой æнæсыгъдæг, ныр та сты сыгъдæг. 15 Кæд æнæуырнæджы фæнды ахицæн уæвын, уæд ахицæн уæд; хо, кæнæ æф- сымæр ахæм хъуыддаджы баст не сты; фидыддзинадмæ æрхуыдта мах Хицау. 16 Цæмæй зоныс ды, ус, нæ фервæзын кæндзынæ дæ лæджы? Кæнæ ды, лæг, цæ- мæй зоныс, нæ фервæзын кæндзынæ дæ усы? 17 Æрмæст уæ алкæцы дæр кæнæд Хуыцау ын куыд бауынаффæ кодта, афтæ, æмæ алчидæр, Хицау æй куыд æрхуыдта; ахæм бар- дзырд дæттын æппæт ар- гъуантæн дæр. 18 Хуынд у исчи сунæт- гондæй, дæхи ма æмбæхс; хуынд у исчи æнæсунæтгон- дæй, ма кæн сунæт. 19 Сунæт кæнын дæр ни- цы у æмæ сунæт нæ кæнын дæр, фæлæ æппæтдæр — Хуыцауы фæдзæхстытæ æх- хæст кæныны. 20 Алчидæр уæ баззайæд уыцы уавæры, кæцыйы хуынд æрцыд. 21 Цагъарæй дæ кæд мый- йаг æрхуыдта, ма фæкъæм- дзæстыг у; фæлæ дæ бон | 15 Ром. 12, 18; 1 Кор. 14, 33. 17 Ап. к. 15, 28; Еф. 4, 1. 19 Гал. 5, 6. 20 1 Фес. 2, 12. 22 Иоан. 8, 36; Ром. 6, 22. 23 1Кор. 6, 20. 25 2Кор 2, 17. 29 Иов. 9, 25, 14, 1; Пс. 102, 15. 31 Ис. 40, 6; Иак. 1, 10; 4, 14; 1 Пет. 1, 24; 1 Иоан. 2, 17. кæд у ссæрибар уæвын, уæд хуыздæрæй спайда кæн. 22 Уымæн æмæ Хицауы мидæг хуынд цагъар у Хи- цауы сæрибар; афтæ сæри- барæй æрхуынд дæр у Чы- рыстийы цагъар. 23 Сымах æлхæд стут зы- наргъ аргъæй; ма кæнут уæ- хи цагъартæ адæймæгтæн. 24 Кæй цы уавæры æр- хуыдта, æфсымæртæ, уыцы уавæры алчидæр баззайæд Хуыцауы раз. 25 Чызджыты тыххæй мæнмæ нæй фæдзæхст Хица- уæй, фæлæ уынаффæ кæ- нын, куыд хорзæх райсæг Хицауæй, иузæрдион уæвын- мæ Ууыл. 26 Ныры хъуагдзинадмæ гæсгæ хуыздæрыл нымайын адæймагæн кæй у хуыздæр афтæмæй баззайын. 27 Баиу дæ мыййаг уси- мæ? ма ахицæн у. Баззадтæ мыййаг æнæ усæй? ма агур УС 28 Уæвгæ ус куы ракурай, уæд тæригъæд нæ ракæн- дзынæ; æмæ чызг куы ацæуа моймæ, тæригъæд нæ ракæн- дзæн. Фæлæ ахæмтæ буарæй рисдзысты; æз та уын тæ- ригъæд кæнын. 29 Æз сымахæн зæгъын, æфсымæртæ: рæстæг ныр цыбыр у, уымæ гæсгæ ус- тытæ кæмæн ис, уыдон хъуа- мæ уой куыд æнæ устытæ; 30 Æмæ кæуджытæ, куыд нæ кæуджытау; æмæ цин- гæнджытæ, куыд нæ цингæн- джытау; æмæ æлхæнджытæ, куыд ницы балхæнджытау; 31 Æмæ ацы дунейæ пай- 336
1 КОРИНФÆ дагæнджытæ, куыд нæ пай- дагæнджытау; уымæн æмæ фæцæуы ацы дунейы фæл- гонц. 32 Мæн та фæнды, цæмæй сымах уат æнæсагъæс. Ус кæмæн нæй, уый тыхсы Хи- цауы хъуыддæгтыл, Хицауы зæрдæ куыд балхæна, ууыл; 33 Ус кæмæн ис, уый та дунейаг хъуыддæгтыл тых- сы, йæ усы зæрдæ балхæ- ныныл архайы. Ис уæлдай- дзинад лæг кæмæн ис уый æмæ чызджы æхсæн: 34 Лæг кæмæн нæй, уый сагъæс кæны Хицауы хъуыд- дæгтыл, Хицауы зæрдæ куыд балхæна, ууыл, цæмæй уа сыгъдæг буарæй дæр æмæ удæй дæр; лæг. кæмæн ис, уый та сагъæс кæны дунейаг хъуыддæгтыл, йæ лæджы зæрдæ балхæныныл архайы. 35 Адон уын зæгъын уæхи пайдайæн, уый тыххæй нæ, цæмæй уыл бæттæнтæ æрба- вæрон, фæлæ цæмæй сымах хорз æфсармæй æмæ æнæ- рынцайгæйæ кусат Хицауæн, æнæ уæхи ирхæфсгæйæ. 36 Кæд æмæ искæмæ æви- дауц кæсы, йæ чызг æххæст асы уæвгæйæ кæй бады уый, уæд æй куыд фæнды афтæ кæнæд,— тæригъæд нæ ра- кæндзæн; уадз ахæмтæ ацæ- уæнт моймæ. 37 Фæлæ фидарæн чи сфæнд кодта, хъуагдзина- дæй æлхъывд нæ уæвгæйæ, йæхиуыл йæ бон кæмæн цæ- уы, æмæ сфæнд кодта йæ зæрдæйы йæ сыгъдæгдзинад бахъахъхъæнын — уый хорз кæны. 1ГТÆМ Сæр 7, 8 I 38 Уымæ гæсгæ йæ чыз- джы моймæ чи дæтты, уый хорз кæны, чи йæ нæ дæт- ты, уый та хуыздæр кæны. 39 Ус баст у закъонæй, цалынмæ йæ лæг æгас у; йæ лæг куы амæла, уæд сæри- бар у мой скæнынмæ, кæмæ йæ фæнды, уымæ, æрмæст Хицауы мидæг. 40 Фæлæ уый амонджын- дæр уыдзæн, афтæ куы баз- зайа, мæн уынаффæмæ гæс- гæ, уæд; фæлæ æнхъæл дæн мæнмæ дæр ис Хуыцауы Уд. СÆР8 1 Гуымирытæн нывонды хæринæгты тыххæй. 7 Сæрибардзинад хъуамæ ма ба- куса лæмæгътæн рæдийындзинадæн. Гуымирыты нывæндты хæ- ринæгты тыххæй мах зонæм, уымæн æмæ махмæ неппæтмæ дæр ис зонынад. Фæлæ зонынад сæрыстыр кæны, уарзондзинад та фæ- дзæхсы. 2 Афтæ æнхъæл чи у, æмæ исты зоны, уый нырма ницы- ма зоны, куыд æмбæлы, афтæ. 3 Фæлæ Хуыцауы чи уар- зы, уымæн зонынад лæвæрд у Уымæй. 4 Уæдæ гуымирытæн цы нывæндтæ кæнынц, уыдо- нæй хæрыны тыххæй мах зо- нæм, гуымиры дунейы кæй ницы у, æмæ кæй нæй æн- дæр Хуыцау, Иунæг Уый йеддæмæ. 5 Уымæн æмæ, кæд ис но- мæй хуыцæуттæ, кæнæ ар- выл, кæнæ зæххыл,— уымæн æмæ ис бирæ хуыцæуттæ æмæ æлдæрттæ дæр бирæ,— 6 Фæлæ махæн ис Иу ^ИНФÆ 39 Ром. 7, 2. Сæр 8 1 1 Кор. 13, 4. 2 1 Кор. 13, 12. 3 2 Тим. 2, 19 4Дык.з. 4, 39, 1 Тим. 2, 5. 5 Дык.з 10, 17. 6 Мал. 2, 10; Иоан. 13 13 337
Сæр 8, 9 1 КОРИНФÆГТÆМ Хуыцау, Фыд, Кæцыйæ æп- пæтдæр, мах дæр Уымæн, æмæ Иу Хицау Иесо Чырыс- ти, Кæцыйæ æппæтдæр, мах дæр Уый сæрты. 7 Фæлæ æппæтмæ ахæм зонынад нæй: иутæ нырмæ дæр ма сты гуымирыты чи нымайы, ахæм намысимæ, хæрынц гуымирытæн нывон- дæй, куыд нывæндтæ гуы- мирытæн, æмæ сæ намыс, æнæхъару уæвгæйæ, чъизи кæны. 8 Хæринаг нæ хæстæг кæ- ны мах Хуыцаумæ: уымæн æмæ куы хæрæм, — ницы фæрæз кæнæм; куы нæ хæ- рæм, — ницы сафæм. 9 Фæлæ уæддæр хъахъ- хъæнут, цæмæй сымах сæри- бардзинад лæмæгътæн рæди- йыны хос ма фæуа. 10 Уымæн æмæ исчи куы фена, дæумæ зонынад уæв- гæйæ, дæу фынгыл бадгæ гуымирыйæн кувæндоны, уæд йæ æнæхъару намыс нæ раздахдзæн уый зæрдæ дæр гуымирыты нывондæй бахæ- рынмæ? 11 Æмæ дæу зонынадæй фесæфдзæн æнæхъару æф- сымæр, кæцыйы тыххæй амард Чырысти. 12 Афтæ тæригъæд кæн- гæйæ æфсымæрты ныхмæ æмæ сæ æдых намыс фæцæф кæнгæйæ, сымах тæригъæд кæнут Чырыстийы ныхмæ. 13 Æмæ уый тыххæй кæд хæринаг рæдийын кæны ме ’фсымæры, нæ хæрдзынæн дзидза мыггагмæ дæр, цæ- мæй ма фæрæдийын кæнон ме ’фсымæры. 7 Ром. 14, 23. 8 Ром. 14, 7. 9 Ром. 14, 13. 11 Ром. 14, 15. 12 Ром. 14, 1 13 Ром. 14, 21. Сæр 9 1 Ап. к. 9, 3; 22, 18; 1 Кор. 4, 15; 15, 8. 2 2 Кор. 3, 2. 4 Лук. 10, 7 2 Фес. 3, 9. 9Дык. з. 25, 4, 1 Тим. 5, 18. СÆР 9 1 Павелæн бар уыд цæрынмэе хорз уац- хъуыд хъусын кæнынæй 19 «Æипæтæн æз сдæн æппæтдæр, цæмæй фервæзын кæнон... иуæй-иуты». 24 Буары цагьар кæныны тыххæй. Апостол нæ дæн æз æви? Сæрибар нæ дæн æз æви? Æви нæ федтон æз нæ Хицау Иесо Чырыстийы? Æви мæ куыст не стут сы- мах Хицауы мидæг? 2 Кæд иннæтæн нæ дæн Апостол, уæддæр сымахæн дæн Апостол; уымæн æмæ мæ Апостолы мыхуыр — сы- мах Хицауы мидæг. 3 Мæнæ мæ сæрыл хæцæг, тæрхон мын чи кæны, уыдо- ны ныхмæ. 4 Æви махмæ нæй бар хæ- рын æмæ нуазынæн? 5 Æви нæм нæй бар цар- дæмбал равзарынæн хотæй усæн, иннæ Апостолтæ, æмæ Хицауы æфсымæртæ, æмæ Кифæйы хуызæн? 6 Æви иунæг æз æмæ Вар- навæмæ нæй нæ кусыны бар? 7 Цавæр æфсæддон искæд куыста йæхæдæг йæхи дар- гæйæ? Сæнæфсир ныссадзæг ын йæ дыргътæй нæ фæхæ- ры? Фос чи хизы, уый нæ бахæры æхсыр йæ фосæй? 8 Æрмæст адæймаджы зон- дæй дзурын адон æз? Закъон дæр афтæ нæ зæгъы? 9 Уымæн æмæ Моисейы закъоны фыст ис: «ма æхгæн йæ дзых найгæнæг галæн». Галты мæт кæны мыййаг Хуыцау? 10 Æви æцæгдæр махæн загъд у? Афтæ мах тыххæй у фыст; уымæн æмæ хуымгæ- 338
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 9 нæг хъуамæ хуым кæна ныф- симæ, æмæ найгæнæг най кæ- на ныфсимæ, цæмæ æнхъæл- мæ кæсы, уый райсынмæ. 11 Кæд мах байтыдтам сы- мах мидæг удæн цы хъæуы, уый, уæд стыр у уый, куы æркæрдæм сымахмæ буарон? 12 Кæд иннæтæ хицауи- уæг кæнынц сымахмæ, уæд уæлдайдæр та мах? Фæлæ уæддæр мах нæ пайда код- там уыцы бартæй, фæлæ æп- пæтдæр хæссæм, цæмæй ма- цы къуылымпыдзинад сæвæ- рæм Чырыстийы хорз уац- хъуыд хъусын кæнынæн. 13 Исты нæ зонут кувæн- доны чи кусы, уыдон кувæн- донæй кæй хæрынц? æмæ нывондхæссæны кусджытæ хай кæй исынц нывондхæс- сæнæй? 14 Афтæ Хицау дæр ба- фæдзæхста Евангелийы хъу- сынгæнджытæн цæрын хорз уацхъуыд хъусын кæнынæй. 15 Фæлæ æз ницæмæй пайда кодтон ахæмæй. Æмæ адон æз уый тыххæй нæ ныффыстон, цæмæй мæнæн дæр афтæ уа; уымæн æмæ мæнæн хуыздæр у амæлын цæйнæфæлтау исчи мæ æп- пæлд фесафа. 16 Уымæн æмæ кæд æз хорз уацхъуыд хъусын кæ- нын, уæд мæм ницы ис рап- пæлинаг, уымæн æмæ уый у æнæмæнг хæс мæнæн, æмæ мæгуыр мæ бон куы нæ хъу- сын кæнон хорз уацхъуыд! 17 Уымæн æмæ кæд кæ- нын уый барвæндонæй, уæд мын уыдзæн лæвар; кæд æмæ мæхи фæндæй нæ, уæд 11 Ром 15, 27 12 Ап. к. 20, 33; 2 Кор. 11, 8; 1 Фес. 2,9. 13 Дык. з. 18, 8 14 Мтф. 10, 10. 16 Ап. к. 9,6,13,2. 191 Кор. 10, 33. 21 1Кор. 7, 18. 22 Ром. 15, 1. 24 Фил. 3, 12; 2 Тим. 4, 7. 25 2Тим. 2,4;Рарг. 2, 10. 339 æххæст кæнын æрмæст мæ- нæн баргонд куыст. 18 Цæй тыххæй уыдзæн мæнæн лæвар? Уый тыххæй, æмæ Евангели лæвар амонгæ- йæ хъусын кæнын Чырысти- йы тыххæй, мæ бартæй нæ пайда кæнгæйæ, хорз уац- хъуыд хъусын кæныны. 19 Уымæн æмæ сæрибар уæвгæйæ алкæмæй дæр, мæ- хи æппæтæн дæр цагъар ско- дтон, цæмæй фылдæр сса- рон: 20 Иудейтæн æз уыдтæн куыд Иудей, цæмæй ссарон Иудейты; закъон æххæстгæн- джытæн уыдтæн куыд закъон æххæстгæнæг, цæмæй ссарон закъон æххæстгæнджыты; 21 Закъонæн æцæгæлон- тæн — куыд закъонæн æцæ- гæлон,— Хуыцауы раз æнæ- закъон нæ уæвгæйæ, фæлæ Чырыстийы закъоны бын,— цæмæй ссарон закъонæн æцæгæлонты; 22 Æдыхтæн уыдтæн куыд æдых, цæмæй ссарон æдых- ты. Æппæтæн дæр æз сдæн æппæтдæр, цæмæй æппын фæстаг фервæзын кæнон иу- æй-иуты. 23 Адон та кæнын Еванге- лийы тыххæй, цæмæй уон уыимæ æмархайæг. 24 Нæ зонут æви, дугъы фæзуаты, дугъонтæ иуыл- дæр кæй згъорынц, фæлæ лæвар райсы иу? Уæдæ згъо- рут, цæмæй райсат. 25 Дугъæттæ иуылдæр ал- цæмæй дæр сæхиуыл хæ- цынц: уыдон æмбийгæ кады худ райсыны тыххæй, мах та — æнæмбийгæ.
Сæр 9, 10 1 КОРИНФÆГТÆМ 26 Уымæ гæсгæ æз згъо- рын афтæ нæ, куыд æнæ- растмæ, тухи кæнын афтæ нæ, цæмæй æрмæст уæлдæф нæмон; 27 Фæлæ сабыр кæнын æмæ цагъар кæнын мæ буа- ры, цæмæй иннæтæн хъусын кæнгæйæ, мæхæдæг ма баз- зайон æнæаккагæй. СÆР 10 1 Дæнцæгтæ. æнхъæл уæвгæйæ, цыма лæууыиц, ахауыдысты 14 «Лидзут гуы- мирытæи кусынæй» 23 Гуымирыйæн ны- вонды тыххæй; нæ агурын хи пайдайæн. Нæ мæ фæнды, æфсымæр- тæ, сымах нæ зонынады ныууадзын нæ фыдæлтæ иуылдæр кæй уыдысты æв- рагъы бын æмæ иуылдæр ацыдысты денджызы æх- сæнты; 2 Æмæ иуылдæр саргъуыд- той Моисейæ мигъы æмæ денджызы; 3 Æмæ иуылдæр хордтой иухуызон уды хæринаг; 4 Æмæ иуылдæр нуæзтой иухуызон уды нуазинаг, уы- мæн æмæ нуæзтой, сæ фæс- тæ чи уыдаид, уыцы уды ду- рæй; дур та уыд Чырысти. 5 Фæлæ уыдонæй бирæ- тыл хæрзаудæн нæ кодта Хуыцау; уымæн æмæ уыдон цагъд æрцыдысты æдзæрæг ран. 6 Уыдон та уыдысты ма- хæн фæлгонцтæн, цæмæй мах ма уæм фыддзинадмæ здæхт, уыдон куыд уыдысты. 7 Ма ут афтæ гуымиры- тæн кувджытæ дæр, уыдо- нæй иуты хуызæн, кæцыты тыххæй фыст ис: «адæм æр- бадтысты хæрынмæ æмæ 27 Ром. 6, 18. Сæр 10 I Рац 13,21;14, 22; Ным. 9, 18. 3 Рац 16, 14, Пс. 77, 24. 4 Рац 17, 6 5 Ным 14,23,26, 65. 6 Ным. П, 4 7 Рац. 32, 6, Пс. 105, 19. 8 Ным. 25: 1, 9. 9 Ным. 21, 6; Пс. 105, 14. 10 Ным. 14, 36. II Ром 15, 4. 12 Ром. 11, 20. 13 Дзут. 12, 4; 2 Пет. 2, 9. 151Кор. 1, 5. 16 Мтф. 26, 26; Ап. к. 2. 42, 46. 340 нуазынмæ æмæ сыстадысты хъазынмæ». 8 Нæ кæндзыстæм хæтгæ, уыдонæй иутæ куыд хаттыс- ты, афтæ, æмæ иу бон уы- донæй фæмардис дыууын æртæ мины. 9 Нæ райдайдзыстæм фæл- варын Чырыстийы, уыдонæй иутæ куыд фæлвæрдтой, аф- тæ, æмæ фæмардысты кæл- мытæй. 10 Хъуыр-хъуыр ма кæ- нут, уыдонæй иутæ куыд хъуыр-хъуыр кодтой афтæ, æмæ цæгъдæг амардта уы- доны. 11 Адæттæ цыдысты уыдо- ныл, куыд фæлгонцтæ; фыст та æрцыдысты махæн зонд амоныны тыххæй, фæстаг æнустæ^м рахæццæ уæвджы- тæн. 12 Уымæ гæсгæ, чи хъуы- ды кæны, уый кæй лæууы, хъахъхъæн, цæмæй ма аха- уай. 13 Сымахыл сæмбæлд фæлварæн, æндæрхуызон нæ, куыд адæймаджы; æмæ раст у Хуыцау: Кæцы нæ ба- уадздзæн сымахыл фæлва- рæнтæ уæ хъаруйæ фылдæр, фæлæ фæлварæнты ратдзæн æнцондзинад дæр, афтæ, цæ- мæй сæ уæ бон ахæссын уа. 14 Уæдæ, мæ уарзонтæ, ли- дзут гуымирытæн кусынæй. 15 Æз зæгъын сымахæн, куыд æмбаргæтæн; уæхæдæг ахъуыды кæнут, цы зæгъын ууыл. 16 Арфæдзинады нуазæн, кæцыйыл арфæ кæнæм, нæу Чырыстийы Туджы æрбаиу- дзинад? Дзул, кæцыйы æр-
1 КОГ сæттæм, нæу Чырыстийы Буары æрбаиудзинад? 17 Иу дзул æмæ мах би- рæтæ иу буар; уымæн æмæ иуылдæр саходæм иу дзулæй. 18 Акæсут-ма Израилмæ, буармæ гæсгæ: нывæндтæ чи хæры, уыдон хайджын не сты нывондхæссæнæй? 19 Цы зæгъын æз та? мыййаг уый зæгъын æмæ гуымиры исты у, кæнæ гуы- мирыйы нывонд исты у? 20 Ницы; фæлæ муртаттæ цы нывæндтæ æрхæссынц, уыдон Хуыцауæн нæ æрхæс- сынц, фæлæ хæйрæджытæн; мæн та нæ фæнды, цæмæй сымах хæйрæджытимæ уат иудзинады. 21 Уæ бон нæу нуазын Хи- цауы нуазæн æмæ хæйрæ- джы нуазæн; уæ бон нæу ба- дын Хицауы фынгыл æмæ хæйрæджы фынгыл дæр. 22 Æцæг мах бафæнддзæн Хицауы смæсты кæнын? ис- ты мах Уымæй тыхджындæр стæм? 23 Æппæт бартæ мæм ис, фæлæ мын æппæт пайда нæу; æппæт бартæ мæм ис, фæлæ æппæт нæ фæдзæхсы. 24 Мачи агурæд йæхион, фæлæ алчидæр иннæйы пай- дайæн. 25 Æппæт, цы уæй кæ- нынц базары, хæрут æнæ- сгаргæйæ, уæ æфсармы æн-1 цойдзинады тыххæй; 26 Уымæн æмæ зæхх у Хи- цауы, æмæ йæ цы дзаг кæны, уый дæр. 27 Кæд уæ исчи æнæрæс- тытæй бахона, æмæ уæ ба- фæнда ацæуын, — уæд уын | ГТÆМ Сæр 10, 11 |цы æрæвæрой, уыдон хæрут æппын æнæсгаргæйæ, уæ æфсармы æнцойады тыххæй. 28 Фæлæ исчи куы зæгъа сымахæн: «адон сты гуыми- рыйæн нывонд*, — уæд ма хæрут, чи уын загъта уый тыххæй, æмæ уæ æфсармы тыххæй; уымæн æмæ зæхх у Хицауы, æмæ йæ цы дзаг кæны, уый дæр. 29 Æфсарм та æмбарын мæхион нæ, фæлæ æндæры; уымæн æмæ мæ сæрибардзи- надæн искæйы ’фсарм тæр- хон цæмæн кæна? 30 Кæд æз арфæгондæй хæрын хæринаг, уæд арфæ цæмæн кæнын, уый тыххæй мын хъуамæ уайдзæф кæ- ной? 1 31 Уæдæ, хæргæ кæнат, нуазгæ кæнат, æви (æндæр) исты кусат, алцыдæр кæнут Хуыцауы кадæн. 32 Ма дæттут рæдийын- дзинад нæдæр Иудейтæн, нæ- дæр Еллинтæн, нæдæр Хуы- цауы аргъуанæн, 33 Афтæ æз дæр алкæйы зæрдæ æлхæнын алцæмæй, мæхи пайда нæ агургæйæ, фæлæ бирæты пайдайæн, цæмæй уыдон фервæзой. СÆР 11 1 Æмбæрзæн кувæгæн, кæнæ пехуым- париуæггæнæг сылгоймагæн. 17 Хицауы æхсэевæры æгьдауы тыххæй; Хицау Йесо куыд райста дзул æмæ къус. Ут мæн фæзмынджытæ, куыд æз Чырыстийы. 2 Æппæлын уæ, æфсымæр- тæ, сымах æппæт мæнон уæ зæрдыл кæй дарут æмæ хæ- цут фæдзæхстытыл, æз уын куыд радзырдтон, афтæ. ^ИНФÆ 17 Иоан. 6, 33. 18 Лев. 7, 15. 19 1Кор. 8, 4. 20 Дык. з. 32, 17. 21 2Кор. 6, 15. 23 1 Кор. 6, 12. 24 Ром. 15, 2. 26 Дык. з. 10, 14; Пс. 23, 1. 28 Пс. 23, 1. 30 Ром. 14, 6. 31 Кол. 3, 17. 33 Ром 15, 2 Сæр 11 1 1 Кор. 4, 16; Фил. 3, 17. 2 1 Кор. 15, 1. 341
Сæр 11 1 КОРИНФÆГТÆМ 3 Фæнды мæ ноджы, цæ- мæй сымах зонат, алы лæ- гæн дæр сæр кæй у Чырыс- ти, усæн сæр — йæ лæг, Чы- рыстийы сæр та — Хуыцау. 4 Алы лæг, кувгæйæ кæнæ пехуымпариуæг кæнгæйæ йæ сæр æмбæрзтæй, æгад кæны йæхи сæр; 5 Æмæ алы сылгоймаг ку- вæг, кæнæ пехуымпариуæг кæнæг гом сæрæй æгад кæны йæхи сæр, уымæн æмæ уый у, цыма йæ сæр даст у, афтæ; 6 Уымæн æмæ кæд сыл- гоймаджы нæ фæнды йæ сæр æмбæрзын, уæд æлвынæд йæ сæр; фæлæ йæм кæд худи- наг кæсы æлвыд, кæнæ даст, уæд та йæ сæр æмбæрзæд. 7 Уæдæ лæг йæ сæр хъуа- мæ ма æмбæрза, уымæн æмæ уый у Хуыцауы кад æмæ фæлгонц; ус та у йæ лæджы кад. 8 Уымæн æмæ лæг нæу усæй, фæлæ ус лæгæй; 9 Æмæ лæг нæу усæн сконд фæлæ ус лæгæн. 10 Уымæ гæсгæ усæн йæ сæрыл хъуамæ уа, йæ сæр- гъыл хицауад кæй ис, уый нысан, Зæдтæн. 11 Уæвгæ нæй лæг æнæ ус- æй, нæдæр ус æнæ лæгæй,— Хицауы мидæг. 12 Уымæн æмæ ус лæгæй куыд у, афтæ лæг дæр усы фæрцы, æппæтдæр та — Хуыцауæй. 13 Уæхæдæг ма ахъуыды кæнут, усæн аив у Хуыцау- мæ кувын æнæ æмбæрзт сæ- рæй? 14 Иæхæдæг уæ æрдз нæ ахуыр кæны, лæг куы уадзы 3 Уæв. 3, 16; Иоан. 14, 28; Еф. 5, 23. 7 Уæв. 1, 26; Кол. 3, 3. 8 Уæв. 2, 21. 18 1Кор. 3, 3. 19 Лук. 17, 1. 23 Мтф. 26, 26, Мрк. 14, 22; Лук. 22, 19; 1 Кор. 10, 16. даргъ сæрыхъуынтæ, уæд уымæн уый æгад кæй у, 15 Фæлæ ус куы æруадза даргъ сæрыхъуынтæ, уæд уымæн у кад, уымæн æмæ йын сæрыхъуынтæ лæвæрд сты æмбæрзæны бæсты? 16 Æмæ искæйы куы ба- фæндид быцæу кæнын, уæд махмæ нæй ахæм æгъдау, нæдæр Хуыцауы аргъуаны. 17 Фæлæ, адон хъаргæйæ, нæ æппæлын сымахæй, сы- мах кæй æмбырд кæнут хуыз- дæрæн нæ, фæлæ æвзæрдæ- рæн. 18 Уымæн æмæ фыцца- джыдæр хъусын, куы æрæм- бырд вæййут аргъуанмæ, уæд сымах æхсæн кæй вæййы хицæндзинæдтæ æмæ ууыл иуырдыгæй æууæндын. 19 Уымæн æмæ æмбæлы уæвын алыхуызон хъуыды- дзинæдтæн уе ’хсæн, цæмæй сæргом уой уе ’хсæнæй дæс- ныдæртæ. 20 Дарддæр, сымах æм- бырд кæнут афтæ, æмæ уый Хуыцауы æхсæвæр хæрыны нысан нæу; 21 Уымæн æмæ алчидæр ба- тагъд кæны иннæтæй раздæр йæ хæринаг бахæрынмæ, аф- тæ æмæ иу вæййы æххормаг, иннæ та фырнозт бакæны. 22 Исты уын хæдзæрттæ нæй хæрын æмæ нуазынмæ? Æви зынæрвæссон кæнут Хуыцауы аргъуаныл æмæ мæгуырты ныллæг кæнут? Цы уын зæгъон? раппæлон сымахæй уый тыххæй? Нæ раппæлдзынæн. 23 Уымæн æмæ æз Хица- уæн Иæхицæй райстон уый, 342
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 11, 12 кæцы сымахæн дæр раттон, Хицау Иесо уыцы æхсæв, кæцыйы лæвæрд уыд, райс- та дзул 24 Æмæ арфæ ракæнгæйæ æрсаста æмæ загъта: «рай- сут, хæрут, уый у Мæ Буар, сымах тыххæй саст чи цæ- уы; уый кæнут Мæн æрымы- сынæн». 25 Афтæ нуазæн дæр æх- сæвæры фæстæ, æмæ загъта: «ацы нуазæн у ног фæдзæхст Мæн Туджы мидæг; уый кæ- нут æрмæст куы нуазат Мæн æрымысынæн». 26 Уымæн æмæ алы хатт, сымах куы хæрут ацы дзул æмæ нуазут ацы нуазæн, Хицауы мæлæт хъусын кæ- нут, цалынмæ Уый æрцæуа. 27 Уымæ гæсгæ, чи хæра ацы дзул, кæнæ нуаза Хица- уы нуазæн аккаг нæ уæвгæ- йæ, аххосджын уыдзæн Хи- цауы Буар æмæ Туджы ныхмæ. 28 Уæдæ бæлвырд бафæл- варæд йæхи адæймаг, æмæ афтæмæй уадз хæрæд ацы дзулæй, æмæ нуазæд ацы нуазæнæй. 29 Уымæн æмæ чи хæры æмæ нуазы аккаг нæ уæвгæ- йæ, уый хæры æмæ нуазы йæхицæн тæрхонæн, Хицауы Буарыл нæ хъуыды кæн- гæйæ. 30 Уый тыххæй сымахæй бирæтæ сты æнæхъару æмæ рынчын, æмæ мæлгæ дæр гыццыл нæ кæны. 31 Уымæн æмæ мах нæхæ- дæг нæхицæн тæрхон куы кæниккам, уæд тæрхонгонд нæ уаиккам. 27 Дзут. 10, 29. 28 2Кор. 13, 5. 31 Пс. 31, 5. Сæр 12 2 Еф. 2, 12. 3 Мтф. 16, 17; Мрк. 9, 39; Фил. 2, 11. 4 Еф. 4, 11. 7 Мтф. 25, 15. 32 Тæрхонгонд уæвгæйæ, æфхæрд вæййæм Хицауæй, цæмæй дунеимæ ма уæм тæрхонгонд. 33 Уымæ гæсгæ, ме ’фсы- мæртæ, æхсæвæрмæ æмбырд кæнгæйæ, кæрæдзимæ æн- хъæлмæ кæсут. 34 Кæд уæ исчи æххормаг у, уæд йæ хæдзары бахæ- рæд, цæмæй сымах ма æм- бырд кæнат фауынмæ. Ин- нæтæ æрбæстон кæндзынæн куы æрцæуон, уæд. СÆР 12 1 «Курдиаттæ сты алыхуызон, фæлæ Уд у иу». 12 Чырыстийы Буар æмæ Йæ уæнгтæ. Æфсымæртæ, нæ мæ фæн- ды сымах æнæ зонгæйæ ныууадзын уды курдиатты тыххæй дæр. 2 Зонут, сымах муртаттæ куы уыдыстут, уæд кæй цы- дыстут æнæдзургæ гуымиры- тæм — афтæ, цыма уæ кæн- гæ кодтой. 3 Уый тыххæй уын зæ- гъын, Хуыцауы Удæй дзу- рæг, кæй нæ ралгъитдзæн Иесойы, æмæ æрмæст Сыгъ- дæг Удæй йеддæ^мæ ничи схондзæн Иесойы Хицау. 4 Курдиаттæ сты алыхуы- зон, фæлæ Уд та уыцы иу у: 5 Æмæ куыстытæ сты алы- хуызон, Хицау та уыцы иу у; 6 Хъуыддæгтæ дæр алы- хуызон сты, фæлæ Хуыцау та уыцы иу у, æппæт аразæг æппæты мидæг. 7 Фæлæ алкæмæн дæр лæ- вæрд цæуы Уды равдисын пайдайæн: 8 Иуæн лæвæрд у Удæй 343
Сæр 12 1 КОРИНФÆГТÆМ зондджын дзырд, иннæмæн та уыцы Удæй зонынады дзырд; 9 Иннæмæн уырнындзи- над, уыцы Удæй; иннæмæн дзæбæх кæныны курдиаттæ, уыцы Удæй; 10 Иннæмæн диссæгтæ кæнын, иннæмæн пехуымпа- риуæг, иннæмæн удты ир- тасын, иннæмæн алыхуызон æвзæгтæ, иннæмæн æвзæгтæ рахатын. 11 Адон иуылдæр кæны уыцы иу Уд, хай кæны алкæ- мæн сæрмагонд, Уый куыд фæнды, афтæ. 12 Уымæн æмæ буар иу куыд у, фæлæ йын ис бирæ уæнгтæ, æмæ се ’ппæт сты иу буары уæнгтæ, кæд бирæ сты уæддæр, аразынц иу буар,— афтæ Чырысти дæр. 13 Уымæн æмæ мах иуыл- дæр иу Удæй саргъуыдтам иу буары, Иудейтæ æви Ел- линтæ, цагъартæ æви сæри- бартæ, æмæ иуылдæр æф- сæст иу Удæй. 14 Буар та иу уæнгæй нæу, фæлæ бирæ уæнгтæй. 15 Къах куы зæгъа: «æз буарæй нæ дæн, уымæн æмæ æз къух нæ дæн», уæд уый тыххæй мыййаг уый буарæй нæу? 16 Æмæ хъус куы зæгъа: «æз буарæй нæ дæн, уымæн æмæ æз цæст нæ дæн», уæд уый тыххæй мыййаг уый буарæй нæу? 17 Æмæ кæд буар иуылдæр цæст у, уæд хъусæн кæм ис? Кæд иуылдæр хъусæн у, уæд смудæн кæм ис? 18 Фæлæ Хуыцау сæвæрд-1 9 Мрк. 16,17-18. 10 Ап. к. 2, 4. 12 Ром. 12, 4. 13 Мрк. 1, 8; Гал. 3, 28. 27Еф.5. 23. 28 Ром. 12,б;Еф. 4, 11. та алы уæнджы дæр буары сконды, Уымæн фæндон куыд уыдис, афтæ. 19 Æмæ уыдон иуылдæр куы уаиккой иу уæнг, уæд кæм уыдаид буар? 20 Фæлæ ныр уæнгтæ би- рæ, буар та у иу. 21 Цæсты бон нæу зæгъын къухæн: «ды мæн нæ хъæ- уыс»; кæнæ афтæ дæр сæр къæхтæн: «сымах мæн нæ хъæут». 22 Уый ныхмæ, буары уæнгтæ, кæцытæ зынынц лæ- мæгъдæрæй, тынгдæр хъæ- уынц, 23 Æмæ нæм кæцытæ зы- нынц къаддæр уæзданæй буа- ры мидæг, уыдоныл фылдæр мæт кæнæм; 24 Æмæ мах æнаив уæнг- тæ хæрзæнгæсдæр æмбæрзт вæййынц, фæлæ мах аив уæнгтæ та уый хъуаг не сты. Фæлæ Хуыцау афтæ æмбæрц скодта буары, зæрдыл баф- таугæйæ лæмæгъдæр уæнг- тыл тынгдæр мæт кæнын, 25 Цæмæй ма уа хицæн- дзинæдтæ буары, уæнгтæ та иуылдæр иухуызон мæт кæ- ной кæрæдзиуыл. 26 Уымæ гæсгæ иу уæнг куы тухæн кæны, йемæ ту- хæн кæнынц иуылдæр уæнг- тæ; кадджын кæны иу уæнг, йемæ цин кæнынц уæнгтæ иуылдæр. 27 Æмæ сымах — Чырыс- тийы буар, хицæнтæй та — уæнгтæ. 28 Æмæ иуты Хуыцау сæ- вæрдта Аргъуаны фыцца- джыдæр Апостолтæй, дыкка- гæй пехуымпартæй, æртык- 344
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 12, 13 кагæй ахуыргæнджытæй; дарддæр иннæтæн ратта тых диссæгтæ кæнынæн, афтæ дзæбæх кæныны курдиаттæ, æххуыс кæныны, хицауиуæг кæныны, алыхуызон æв- зæгтæ. 29 Иуылдæр Апостолтæ сты? иуылдæр пехуымпартæ сты? иуылдæр ахуыргæн- джытæ сты? иуылдæр дис- сæгтæ кæнæг сты? 30 Сеппæтмæ дæр ис дзæ- бæх кæныны курдиаттæ? иуылдæр дзурынц æндæр æв- зæгтæй? иуылдæр сты дзырд æмбарынгæн джытæ ? 31 Æнувыд ут стылдæр курдиаттыл, æмæ æз равдис- дзынæн сымахæн ноджы ахъаззагдæр фæндаг. СÆР 13 1 Удон курдиаттæ æнæ уарзондзинадæй 1гицы сты. 4 Уарзондзинады разындтытæ. 8 Уарзондзинад никуы банцайы; уырнын- дзинад, ныфс, уарзондзинад. Æз куы дзурон адæймæг- ты æмæ зæдты æвзæг- тæй, фæлæ мæм уарзондзи- над куы нæ уа, уæд æз дæн — зыланггæнæг æрхуы, кæнæ зæлтæ дæттæг цæгъдæн ким- вал. 2 Кæд мæм ис лæвар пе- хуымпариуæгæн, æмæ зонын æппæт сусæгдзинæдтæ, æмæ алцы зонындзинæдтæ, æмæ æппæт уырнындзинад, афтæ æмæ мæ бон у хæхты иу ра- нæй нннæмæ æвæрын, фæлæ мæм уарзондзинад нæй,— уæд æз ницы дæн. 3 Æмæ æз куы байуарон мæ бынтæ иуылдæр, æмæ мæ буар куы раттон судзынмæ, | Сæр 13 2 Мтф. 7, 22 3 Мтф. 6, 1. 4Фæс.н. 10, 12, 1 Пет. 4, 8; Фил. 2, 3. 5 Ром. 15, 1. 7 Гал. 6, 2. 9 2 Кор. 5, 7. 12 Фил. 3, 12; 2 Тим. 2, 19. фæлæ мæм куы нæ уа уар- зондзинад,— мæнæн уымæй ницы пайда ис. 4 Уарзондзинад бирæ фæ- разы, хатыргæнаг у, уарзон- дзинад хæлæг нæ кæны, уар- зондзинад йæхи уæлиау нæ кæны, хъал нæу, 5 Æнæгъдау митæ нæ кæ- ны, нæхион нæ агуры, мæс- ты нæ кæны, фыддзинад нæ хъуыды кæны, 6 Нæ цин кæны мæнгдзи- надыл, фæлæ æмцин кæны æцæгадыл; 7 Æппæт дæр æмбæрзы, æппæтыл æууæнды, æппæ- тыл æнхъæлцау у, алцæмæн дæр фæразы. 8 Кæд пехуымпариуæг нал уыдзæн æмæ æвзæгтæ бан- цайдзысты, æмæ зонындзи- над фесæфдзæн, уæддæр уарзондзинад никуы фæуы- дзæн. 9 Уымæн æмæ мах иуыр- дыгæй зонæм æмæ иуырды- гæй кæнæм пехуымпариуæг; 10 Куы ралæууа æххæст- дзинад, уæд иуырдыгæй цы ис, уый банцайдзæн. 11 Æз саби куы уыдтæн, уæд сабийы дзырд кодтон, сабийы хъуыдытæ мæм уыд, сабийы æмбарындзинад мæм уыд; фæлæ куы слæг дæн, уæд ныууагътон сабийы хъуыддæгтæ. 12 Ныр мах уынæм, цыма тар авджы кæсæм, зæрдаи- вæй, уæд та цæсгомæй цæс- гоммæ; ныр æз зонын иуыр- дыгæй, уæд та базондзынæн, мæхæдæг куыд зындгонд дæн, афтæ. 13 Фæлæ ныр сты ацы æр- 345
Сæр 13, 14 1 КОР тæ: уырнындзинад, ныфс уарзондзинад; фæлæ уарзон- дзинад у сеппæтæй стылдæр. СÆР 14 1 «Æвзæгтæ* нæ рахатгæйæ нæ фæ- дзæхсынц. 20 Æнæуырпæг уайдзæфгонд цæуы «псхуымпариуæгæй». 26 Куыд дзу- рын æмæ псхуымпариуæг кæнын хъæуы аргьуаны — «хорз æфсармæй æмæ уæз- данæй». Тындзут уарзондзинадмæ; æнувыд ут удон курди- аттыл, уæлдайдæр та ууыл, цæмæй кæнат пехуымпари- уæг. 2 Уымæн æмæ æндæр æв- загыл чи дзуры, уый дзуры адæмæн нæ, фæлæ Хуыца- уæн, уымæн æмæ йæ ничи æмбары, уый сусæгдзинæдтæ дзуры удæй; 3 Фæлæ пехуымпариуæг чи кæны, уый дзуры адæмæн фæдзæхсынæн, амонынæн æмæ рæвдауынæн. 4 Æнæзонгæ æвзагыл чи дзуры, уый дзуры йæхицæн; пехуымпариуæг чи кæны, уый та фæдзæхсы аргъуан. 5 Фæнды мæ, цæмæй сы- мах иуылдæр дзурат æвзæг- тæй; фæлæ хуыздæр у, цæ- мæй сымах пехуымпариуæг кæнат, уымæн æмæ пехуым- париуæг кæнæг у кадджын- дæр æвзæгтæй чи дзуры, уы- мæй, æрмæст кæд уый æмба- рын нæ кæны, цæмæй ар- гъуан райса фæдзæхст. 6 Ныр, æз куы бацæуон сымахмæ, æфсымæртæ, æмæ куы дзурон æнæзонгæ æвзæг- - тыл, уæд сымахæн æз цы пайда æрхæсдзынæн, куы нæ уын бамбарын кæнон, кæнæ раргомы фæрцы, кæнæ зон-1 I ды, кæнæ пехуымпариуæгæй, кæнæ ахуырады фæрцы? 7 Æмæ æнæуд дзауматæ, зыланг чи кæны, уадындз кæнæ гусли, алыхуызон зы- ланг куы нæ кæной, уæд æй куыд базонæн ис, цы цæгъ- дынц уадындзæй, кæнæ гус- литæй? 8 Æмæ труба æнæбæрæг зæл куы уадза, уæд чи рай- дайдзæн йæхи цæттæ кæнын хæстмæ? 9 Афтæ сымах дæр æвза- гæй зынæмбарæн ныхæстæ куы кæнат, уæд цæмæй ба- зондзысты, сымах цы дзу- рут? Сымах дзурдзыстут I дымгæмæ. 10 Зæгъæм, цас ныхæстæ |ис дунейыл, алыхуызæттæ, æмæ дзы иу дæр нæй æнæ нысанæй; 11 Фæлæ, кæд æз не ’мба- рын ныхæсты нысаниуæг, уæд æз дæн дзурæгæн æн- дæрбæстаг, æмæ дзурæг дæр мæнæн æндæрбæстаг. 12 Афтæ сымах дæр, уды курдиаттыл æнувыд уæвгæ- йæ, архайут уыдонæй схъæз- дыг уæвынмæ, аргъуанæн фæдзæхсынæн. 13 Уымæ гæсгæ, æнæзонгæ æвзагыл дзурæг, кув раха- тындзинады курдиаты тых- хæй. 14 Уымæн æмæ æз куы ку- вын æнæзонгæ æвзагыл, уæд, кæд мæ уд кувы, уæддæр мæ зонд баззайы æнæ дыргъæй. 15 Уæдæ цы кæнон? Рай- дайон кувын удæй, райдайон кувын зондæй дæр; зардзы- нæн удæй, зардзынæн зон- дæй дæр. ^ИНФÆ Сæр 14 1 Ным. 11, 29 15 Кол. 3, 16. 346
1 КОР 16 Уымæн æмæ ды арфæ куы кæнай удæй, уæд дæ ра- зы цы хуымæтæг адæймаг ис, уый куыд зæгъдзæн «аминь» дæу арфæйæн? Уымæн æмæ уый не ’мбары, ды цы дзу- рыс. 17 Ды хорз арфæ кæныс, фæлæ сæ иннæ не ’мбары. 18 Арфæ кæнын мæ Хуы- цауæн: æз сымах уеппæтæй фылдæр дзурын æвзæгтæй; 19 Фæлæ аргъуаны мæн фæнды зæгъын фондз ныха- сы мæ зондæй, цæмæй ин- нæтæн дæр бацамонон, бирæ ныхæстæ æнæзонгæ æвзагæй зæгъыны бæсты. 20 Æфсымæртæ! ма ут сы- вæллæттæ зондæй: фыддзи- надмæ ут сабитæ, зондæй та ут æххæст азты. 21 Закъоны фыст ис: æн- дæр æвзæгтæй æмæ æндæр хъæлæсæй дзурдзынæн ацы адæмæн, фæлæ уæддæр нæ байхъусдзысты Мæнмæ, зæ- гъы Хицау». 22 Уæдæ æвзæгтæ не сты нысан уырнджытæн, фæлæ æнæуырнджытæн; пехуым- париуæг кæнын та æнæуырн- джытæн нæ, фæлæ уырн- джытæн. 23 Аргъуан иуылдæр куы æрæмбырд уа æмæ иуылдæр куы дзурой æнæзонгæ æв- зæгтыл, æмæ уæм куы бацæ- уой æцæгæлонтæ кæнæ æнæ- уырнджытæ,— уæд нæ зæгъ- дзысты, сымах æрра кæнут зæгъгæ? 24 Фæлæ иуылдæр пе- хуымпариуæг куы кæной, æмæ куы бацæуа æнæуыр- нæг, кæнæ нæзонæг, уæд| ГТÆМ Сæр 14 |сеппæтæй дæр уайдзæфгонд æмæ тæрхонгонд уыдзæн, 25 Æмæ ахæм хуызы йæ зæрдæйы сусæгдзинæдтæ раргом уыдзысты; æмæ уый æрхаудзæн дæлгоммæ, скув- дзæн Хуыцаумæ æмæ зæгъ- дзæн: «æцæг сымахимæ Хуы- цау». 26 Уæдæ цы, æфсымæр- тæ? Куы æрæмбырд вæййут сымах æмæ алкæмæ дæр сы- махæй ис псалом, ис зонда- мынд, ис æвзаг, ис рарго- мад, ис рахатынад,— иуыл- дæр уыдон уæнт сымахæн фæдзæхсынæн. 27 Кæд уæ исчи дзуры æнæзонгæ æвзагыл, дзурут дыууæиæ, кæнæ æртæйæ, уымæй дæр хицæнтæй, иу та æмбарын кæнæд. I 28 Æмбарынгæнæг та куы нæ уа, уæд ма дзур аргъуа- ны, дзур дæхицæн æмæ Хуы- цауæн. 29 Пехуымпартæ дæр уадз дзурæнт дыууæйæ кæнæ æр- тæйæ, иннæтæ та хъуыды кæнæнт; 30 Кæд æмæ бадджытæй искæмæ æргомдзинад уа, уæд фыццаг ма дзур. 31 Уымæн æмæ уæ бон у иу иннæйы фæстæ пехуым- париуæг кæнын, цæмæй иуылдæр ахуыр кæной æмæ исой рæвдыддзинад. 32 Æмæ пехуымпариуæгы удтæ коммæгæс сты пехуым- партæн, 33 Уымæн æмæ Хуыцау нæу æнарæзтдзинады Хуы- цау, фæлæ фарны. Афтæ вæййы æппæт аргъуанты сыгъдæджытæм. >ИНФÆ 20 Мтф. 18, 4; Мрк. 10, 14; Ром. 16, 19. 21 Ис. 28, 12. 25 Ис. 45, 14. 26 1 Кор. 12, 8. 331Кор. 12, 25; 1 Фес. 5, 23. 347
Сæр 14, 15 1 КОГ 34 Уæ устытæ аргъуанты ма дзурæнт; уымæн æмæ уы- донæн дзурыны бар нæй, фæлæ уæнт дæлбар, закъон дæр куыд зæгъы. 35 Кæд уыдоны фæнды ис- тæуыл сахуыр уæвын, уадз фæрсæнт уымæй сæ хæдзары сæ лæгты; уымæн æмæ усæн нæ фидауы дзурын аргъуаны. 36 Исты сымахæй рацыд Хуыцауы дзырд? Æви æр- мæст сымахмæ бахæццæ ис? 37 Кæд исчи йæхи хоны пехуымпар, кæнæ удон, уый бамбарæд, æз сымахмæ кæй фыссын, уымæн æмæ уыдон сты Хицауы фæдзæхстытæ; 38 Чи нæ æмбары, уый та уадз ма æмбарæд. 39 Уæдæ, æфсымæртæ, тындзут уымæ, цæмæй пе- хуымпариуæг кæнат, фæлæ бар дæттут æвзæгтæй дзу- рынмæ дæр; 40 Æрмæст алцыдæр хъуа- мæ уа æфсармимæ æмæ æгъ- дауæй. СÆР 15 1 Бирæ æмæ алыхуызон æвдисæнтæ Чырыстийы райгасыл 12 «Кæд Чырысти нæ райгас... уæд дзамъæлы у уæ уыр- нындзинад». 35 «Куыд райгас уыдзысты мæрдтæ?» 50 «Мах иуылдæр аивдзыс- тæм*. 54 «Мæлæт! кæм ис дæ фат?» «Уæ фыдæбоп дзæгъæлы нæу» Уæ зæрдыл уын лæууын кæнын, æфсымæртæ, Евангели, кæцы æз сымахæн фехъусын кодтон, кæцыйы сымах райстат, кæцыйы сфидар стут, 2 Кæцыйы фæрцы ирвæ- зут, кæд амынддзинад уæ зæрдыл ’дарут, æз уын куыд фехъусын кодтон, афтæ, æр- I мæст кæд дзæгъæлы нæ бау- уæндыдыстут, уæд. 3 Уымæн æмæ æз райдиа- нæй бацамыдтон сымахæн мæхæдæг цы райстон, уый, ома, Чырысти кæй амардис мах тæригъæдты тыххæй, Фыстмæ гæсгæ, 4 Æмæ Уый ныгæд кæй уыд, æмæ кæй райгас æр- тыккаг бон, Фыстмæ гæсгæ, 5 Æмæ кæй фæзынд Ки- фæмæ, уый фæстæ та дыу- I уадæсмæ; 6 Уый фæстæ фæзынд фондз сæдæ æфсымæрæй фылдæрмæ уыцы иу рæстæг, кæцытæй бирæтæ ныр дæр ма æгас сты, иутæ та дзы æрæнцадысты; 7 Уый фæстæ фæзынд Иа- ковмæ, афтæ дæр æппæт Апостолтæм; 8 Æппæты фæстæ фæзынд мæнмæ дæр, кæддæры фыд- лæгмæ. 9 Уымæн æмæ æз дæн Апостолтæй сеппæтæй къад- дæр æмæ нæ дæн Апостол хуыйныны аккаг, уымæн æмæ сырдтон Хуыцауы ар- гъуан. 10 Фæлæ цы дæн, уый дæн Хуыцауы хорз лæварæй; æмæ Иæ хорз лæвар дзæгъæ- лы нæ уыд мæнмæ, фæлæ æз уыдонæй фылдæр бафыдæ- бон кодтон; уæвгæ æз нæ, фæлæ Хуыцауы хорз лæвар, кæцы ис мемæ. 11 Уæдæ æз уон, æви уы- дон, мах афтæ хъусын кæ- нæм, æмæ сымах афтæ бау- уæндыдыстут. 12 Кæд æмæ Чырыстийы тыххæй хъуыстгонд цæуы, ^ИНФÆ 34 Уæв. 3, 16; Кол. 3, 18, 1Тим. 2, 11. Сæр 15 1 Гал 1, 11 2Ром. 1, 16. ЗПс 21, 7; Ис. 53, 5, Дан. 9, 24, Зах. 13, 7. 4 Пс. 15, 10, Ис. 53, 11; Ос. 6, 3; Иоан 2, 1. 5 Мтф. 28, 17; Мрк. 16. 14, Лук 24, 34. 8 Аи. к 9, 3. 9 Ап к 8, 3, Еф. 3, 8; 1 Тим. 1, 13. 10 Мтф. 10, 20; Мрк. 16, 20; Еф 3, 7. 12 Ап. к. 17, 18; 2 Тим 2, 18. 348
1 К01 Уый кæй райгас мæрдтæй, уæд иуæй-иутæ сымахæй куыд дзурынц, кæй нæй мæрдты райгасдзинад? 13 Кæд нæй мæрдты рай- гасдзинад, уæд Чырысти дæр нæ райгас; 14 Æмæ кæд Чырысти нæ райгас, уæд дзæгъæлы у нæ амынд, дзæгъæлы у уæ уыр- нындзинад дæр. 15 Уыимæ мах разындаик- кам мæнг æвдисæнтæ Хуы- цауы тыххæй, уымæн æмæ æвдисæнад кодтаиккам Хуы- цауы тыххæй, Уый кæй рай- гас кодта Чырыстийы, Кæ- цыйы Уый нæ райгас кодта, кæд, ома, нæ æгас кæнынц мæрдтæ, уæд; 16 Уымæн æмæ кæд нæ æгас кæнынц мæрдтæ, уæд Чырысти дæр нæ райгас; 17 Æмæ кæд Чырысти нæ райгас, уæд уæ уырнындзи- над у дзæгъæлы: сымах ныр- ма стут уæ тæригъæдты; 18 Уымæ гæсгæ Чырысти- йы мидæг амæлджытæ дæр фесæфтысты. 19 Æмæ кæд мах æрмæст ацы царды нæ зæрдæ дарæм Чырыстийыл, уæд мах стæм æнамонддæр æппæт адæм- тæй. 20 Фæлæ Чырысти райгас мæрдтæй, фыццаг амæл- джытæй. 21 Уымæн æмæ мæлæт адæймаджы сæрты куыд у, афтæ адæймаджы сæрты у мæрдты райгасдзинад дæр. 22 Адамы мидæг иуылдæр куыд мæлынц, афтæ Чырыс-1 тийы мидæг иуылдæр сыгас уыдзысты, | ГТÆМ Сæр 15 I 23 Алчидæр йæхи рады: фыццаг Чырысти, уый фæс- тæ Чырыстийыонтæ, Иæ æр- цыды. 24 Уый фæстæ кæрон, куы ратта Уый Паддзахад Хуыцаумæ æмæ Фыдмæ, куы фесафа алы сæргълæу- джыты æмæ алы хицауады, æмæ тых; 25 Уымæн æмæ Уымæн æм- бæлы паддзахиуæг кæнын, цалынмæ æрæвæра æппæт знæгты Иæ къæхты бын. 26 Сæфт æрцæудзæн фæс- таг знаг — мæлæт. 27 Уымæн æмæ æппæт дæр басаста Иæ къæхты бын; загъд та куы у, Уымæн æппæтдæр дæлбаргонд у, уæд бæлвырд у, куыд Уымæй фæстæмæ, Кæцы басаста Уымæн æппæт. 28 Æппæты дæр куы ба- сæтта Уымæн, уæд Фырт Иæхæдæг дæр басæтдзæн Уымæн, æппæт Басæттæгæн, цæмæй уа Хуыцау æппæт æппæты мидæг. 29 Науæд цы кусынц мæрдты тыххæй аргъуыд чи райсы, уыдон? Кæд мæрдтæ æппындæр нæ райгас вæй- йынц, уæд ма мæрдты тых- хæй цæмæн исынц аргъуыд? 30 Цæй тыххæй уæд мах дæр алы сахат бæллæхтæ æвзарæм? 31 Æз мæлын алыбон: æв- дисын уым сымахæй æппæ- лындзинад, æфсымæртæ, кæцы мæм ис нæ Хицау Ие- со Чырыстийы мидæг. 32 Адæймаджы хъуыды- дзинадмæ гæсгæ, æз Ефесы сырдтимæ куы хæцыдтæн, РИНФÆ 13 Иоан. 11. 25; Ром. 8, 11. 17 Ап. к. 13, 38; Ром. 4, 24. 20 Ап. к. 26, 23; Кол. 1, 18; Рарг. 1, 5. 21 Уæв. 2, 17; 3, 19; Иоан. 6, 39. 23 1 Фес. 4, 15-16. 24 Дан. 7, 14; Мтф. 28, 18; 1 Тим. 6, 15. 25 Пс. 109, 1; Ап. к. 2, 34; Дзут. 1, 13. 26 Рарг. 20, 14. 27 Пс. 8, 7; Дзут. 2, 8. 28 1 Кор. 11, 3. 30 2Кор. 11, 26. 31 Ром. 8, 36. 32 Ис. 22, 13; Лук. 12, 19. 349
Сæр 15 1 КОР уæд мын уый цы пайда уы- ди, кæд мæрдтæ нæ райгас уыдзысты уæд? Райдайæм хæрын æмæ нуазын, уымæн æмæ райсом амæлдзыстæм! 33 Уæхи ма сайут: æвзæр æмбаладтæ халынц хорз æгъдæуттæ. 34 Æрæвронг ут, куыд æмбæлы æмæ тæригъæд ма кæнут; уымæн æмæ сымахæн уайдзæфæн зæгъдзынæн, иу- тæ сымахæй нæ зонынц Хуыцауы. 35 Фæлæ сымахæй исчи зæгъдзæн: куыд райгас уы- дзысты мæрдтæ? æмæ цавæр буары рацæудзысты? 36 Æнæрхъуыды! Цы бай- тауай, уый куы нæ амæла, уæд нæ сыгас уыдзæнис; 37 Æмæ ды куы тауыс, I уæд тауыс фидæны буар нæ, фæлæ гом нæмыг, цавæр уа, мæнæуы, кæнæ æндæр исты; 38 Фæлæ Хуыцау дæтты уымæн буар, куыд Æй фæн- ды, афтæ, алы мыггагæн дæр йæхи буар. 39 Алы буар та иухуызон нæу; фæлæ æндæр у йæ буар адæймагæн, æндæр буар фо- сæн, æндæр кæсæгтæн, æн- дæр мæргътæн. 40 Ис уæларвон буæрттæ æмæ зæххон буæрттæ: фæлæ æндæр кад ис уæларвонтæн, æндæр кад зæххонтæн; 41 Æндæр кад хурæн, æн- дæр кад мæйæн, æндæр стъа- лытæн; æмæ стъалы стъа- лыйæ бæрæгдæр у кадæй. 42 Афтæ дæр мæрдты рай- гасы: тыд цæуы æмбийыны, сысты æнæмбийыны; 43 Тыд цæуы æгады, сыс-1 ты кады; тыд цæуы æнæхъа- руйы, сысты тыхы мидæг; 44 Тыд цæуы зæххон буар, сысты удон буар. Ис зæххон буар, ис удон буар дæр. 45 Фыст дæр афтæ у: «фыццаг адæймаг Адам сси буарæй цæргæ»; фæстаг Адам та у æгасгæнæг уд. 46 Фæлæ раздæр удон нæу, фæлæ зæххон, уый фæс- тæ та удон. 47 Фыццаг адæймаг — зæххæй, зæххон; дыккаг адæймаг — Хицау уæлæрв- тæй. 48 Зæххон цавæр у, ахæм- тæ сты зæххонтæ дæр; æмæ уæларвон цавæр у ахæмтæ сты уæларвонтæ дæр; 49 Æмæ мах куыд хастам зæххоны фæлгонц, афтæ хæсдзыстæм уæларвоны фæл- гонц дæр. 50 Фæлæ уын уый зæгъ- дзынæн, æфсымæртæ, буар æмæ тугæн сæ бон кæй нæу Хуыцауы Паддзахадæй хай райсын, æмбийгæ дæр хай нæ райсдзæн æнæмбийгæйæ. 51 Зæгъын уын сусæгдзи- над: иуылдæр нæ амæлдзыс- тæм, фæлæ иуылдæр аив- дзыстæм 52 Æвиппайды, цæсты фæ- ныкъуылдмæ, фæстаг труба- йы рæстæг; уымæн æмæ тру- ба ныууасдзæн æмæ мæрдтæ райгас уыдзысты æнæмбий- гæтæй, мах та аивдзыстæм; 53 Уымæн æмæ ацы æм- бийгæйæн æмбæлы сфæлын- дын æнæмбийгæйы, æмæ ацы мæлæтонæн — сфæлын- дын æнæмæлæтоны. 54 Ацы æмбийгæ та куы >ИНФÆ 34 Ром. 13, 11. 36 Иоан. 12, 24. 42 Дан 12, 3 43 Мтф. 22, 30. 45 Уæв 2, 7; Ром. 5, 18 47 Уæв. 2, 7; Иоап. 3, 31. 48 Иоан 3, 6 49 Уæв. 5, 3; Ром. 8, 29 50 Иоан. 1,13,3,3 51 1Фсс. 4, 17 52 Мтф. 24, 31; Иоан 5, 28; 1 Фес. 4, 16 54 Ис. 25, 8. 350
1 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 15, 16 сфæлында æнæмбийгæйы, æмæ ацы мæлæтон куы сфæ- лында æнæмæлæтоны, уæд сæххæст уыдзæн фыст дзырд: «мæлæт ныхъуырд æрцыд уæлахиздзинадæй». 55 «Мæлæт! кæм ис дæ фат? Зындон! кæм ис дæ уæ- лахиздзинад?». 56 Мæлæты фат та — тæригъæд; тæригъæды тых та — закъон. 57 Арфæдзинад Хуыца- уæн, махæн уæлахиздзинад раттæгæн нæ Хицау Иесо Чырыстийæ! 58 Уæдæ, мæ уарзон æф- сымæртæ, ут фидар æнæфæ- цудгæ, æдзухдæр æнтыст- джын Хицауы хъуыддаджы, зонгæйæ, уæ фыдæбон дзæ- гъæлы кæй нæу Хицауы раз. СÆР 16 1 Павелы пълантæ «æхцайы æмбырды» æмæ дарддæры бабæрæг кæныны тыххæй. 10 Аполлос æмæ Тимофей бæрæг кæнынц аргъуантæ. 13 Амынддзинæдтæ æмæ са- ламтæ. Сыгъдæджытæн лæвæрттæ æмбырдгæнгæйæ та, æз Галатийы аргъуанты куыд бацамыдтон, афтæ кæнут: 2 Къуырийы фыццаг бон, сымахæй алчидæр уадз иу- варс æвæрæд йæ бон цас у, æмæ йæ хъахъхъæнæд, цæ- мæй ма æмбырд кæнат, æз куы æрцæуон, уæд. 3 Æз куы æрцæуон, уæд сымах кæй равзарат, уыдо- ны арвитдзынæн фыстæгти- мæ, цæмæй бахæццæ кæной сымах лæвæртты Иеруса- лиммæ. 4 Æмæ кæд мæнæн дæр 55 Ос. 13, 14. 56 Ром. 4, 15. 57 1 Иоан.5, 4-5. 58 Кол. 1, 23. Сæр 16 1 Ром. 12, 13. 3 2 Кор. 8, 19. 7Иак.4, 15; 1 Кор. 4, 19. 13 Мтф. 24, 42; 1 Пет. 5, 8; Рарг. 3: 11, 20. 15 1Кор. 1, 16. 351 аив уа ацæуын, уæд уыдон мемæ ацæудзысты. 5 Æз æрцæудзынæн сы- махмæ, Македонийыл зылд куы фæуон; уымæн æмæ æз цæуын Македонийы уылты. 6 Сымахмæ та, чи зоны, ацæрон, кæнæ зымæг дæр уым баззайон, цæмæй мæ сымах афæндараст кæнат, кæдæм цæуон, уырдæм. 7 Уымæн æмæ мæн нæ фæнды сымах фæндаггонæй уынын, фæнды мæ сымахмæ иу цасдæр рæстæг ацæрын, кæд Хицау бар ратта, уæд. 8 Ефесы та æз фæуыдзы- нæн Фæндзайæм бонмæ, 9 Уымæн æмæ мæнæн гом у стыр æмæ фæтæн дуар, знæгтæ дæр бирæ. 10 Кæд æмæ уæм Тимофей æрцæуа, кæсут, цæ*мæй сы- махмæ хъахъхъæд уа, уы- мæн æмæ уый кæны Хицауы куыст, æз куыд кæнын, афтæ; 11 Уымæ гæсгæ ууыл æнæ- рвæссон мачи кæнæд, фæлæ йæ фарнимæ рарвитут, цæ- мæй мæнмæ æрбацæуа; уы- мæн æмæ йæм æз æфсы- мæртимæ æнхъæлмæ кæсын. 12 Æфсымæр Аполлосы тыххæй та, æз куырдтон тынг, цæмæй уый ацæуа сы- махмæ æфсымæртимæ; фæ- лæ йæ ныр нæ бафæндыд, фæлæ бацæудзæн æнцонва- дат рæстæг ын куы уа, уæд. 13 Хъæлдзæг ут, уырнын- дзинады лæуут, хъæбатыр æмæ фидар ут. 14 Алцыдæр уæм уæд уар- зондзинадимæ. 15 Курын уæ, æфсымæр-
Сæр 16 1 КОРИНФÆГТÆМ тæ: сымах зонут Стефаны бинонты, уый кæй у Ахайы райдайæн æмæ сæхи сны- вонд кодтой сыгъдæджытæн кусынæн; 16 Ахæмтæн сымах дæр кад кæнут, æмæ æххуыс чи кæны æмæ фыдæбон чи кæ- ны, уыдонæн дæр. 17 Æз цин кæнын Стефа- ны, Фортунаты æмæ Ахаикы æрбацыдыл: уыдон мын бах- хæст кодтой сымах нæуæ- вын, 18 Уымæн æмæ уыдон мæн æмæ сымах удты æрсабыр кодтой. Кад кæнут ахæмтæн. 19 Саламтæ уæм Асийы аргъуантæй, зæрдиаг салам- тæ уæм æрвитынц Хицауы 19 2Тим. 4, 19 20 1 Пет. 5, 14; Ром. 16, 16;2Кор. 13, 12. мидæг Акилæ æмæ Прис- киллæ сæ хæдзарон аргъуа- нимæ. 20 Саламтæ уæм æрви- тынц æппæт æфсымæртæ. Кæрæдзийæн салам дæттут сыгъдæг пъа кæнынæй. 21 Мæхи, Павелы салам мæхи къухæй. 22 Хицау Иесо Чырысти- йы чи нæ уарзы, анафема*; маранафа**. 23 (Нæ) Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сы- махимæ, 24 Æмæ мæ уарзондзинад сымах уеппæтимæ Иесо Чы- рыстийы мидæг. Аминь. Уæд хицæнгоид Нæ Хицау æрцæудзæп. 352
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ДЫККАГ ÆРВЫСТ КОРИНФÆГТÆМ СÆР 1 1 Павел салам дæтты Коринфы аргъуа- нæн. 3 Арфæ кæны Хуыцауæн мæлæтæй йæ кæй фсрвæэын кодта. 12 Сæрылдзу- рæн æнæиугæндзондзинадæй йæ зылын кæныны тыххæй. Павел, Хуыцауы фæндо- нæй Йесо Чырыстийы Апостол, æмæ æфсымæр Ти- мофей, Хуыцауы аргъуанмæ, Коринфы уæвæг, æгас Ахайы æппæт сыгъдæджытимæ: 2 Хорз лæвар сымахæн æмæ фарн нæ Фыд Хуыца- уæй æмæ Хицау Иесо Чы- рыстийæ. 3 Арфæгонд Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийы Фыд, хæларзæрдæйы Фыд æмæ алы рæвдауындзинады Хуыцау, 4 Мах рæвдауæг нæ алы хъыгдзинæдты, цæмæй мах дæр фæразæм рæвдауын алы хъыгдзинады уæвджыты уы- цы рæвдыддзинадæй, кæцы- йæ Хуыцау рæвдауы махæн нæхи! 5 Уымæн æмæ цас фыл- дæр кæнынц махмæ Чырыс- тийы тухæнтæ, уый бæрц фылдæр кæны Чырыстийæ нæ рæвдыд дæр. 6 Хъынцъым кæнæм мах, хъынцъым кæнæм сымах рæвдауыны æмæ ирвæзыны тыххæй, кæцы æххæст кæны уыцы зындзинæдтæ ахæссы- нæй, кæцыты мах дæр æвза- рæм; 7 Æмæ нæ ныфс сымах тыххæй фидар у. Рæвдыд стæм, рæвдыд стæм сымах Сæр 1 2 1 Кор. 1, 3. 3 Рац. 34, 6; 1 Пет. 1, 3. 4 Пс. 33, 20. 5 Кол. 1, 24. 11 Ром. 15, 30; 2 Кор. 4, 15. 12 Ап. к. 23, 1; 2 Кор. 2, 17; 4,2; 7, 14. рæвдауыны æмæ ирвæзын- дзинады тыххæй, зонгæйæ, сымах кæй стут хайджын (мах) зындзинæдты, афтæ дæр рæвдыддзинады. 8 Уымæн æмæ мах нæ фæнды ныууадзын сымах, æфсымæртæ, нæ зонынады мах Асийы цы хъыгдзинады уыдыстæм Уый тыххæй, уы- мæн æмæ мах уыдыстæм æгæр уæззау æмæ нæ тыхæй фылдæр уаргъы бын, афтæ æмæ æгасæй баззайын æн- хъæл нæ уыдыстæм. 9 Фæлæ нæм нæхи мидæг уыдис мæлæтмæйы тæрхон, уый тыххæй, цæмæй нæ ныфс нæхиуыл ма уа, фæлæ мæрд- ты æгасгæнæг Хуыцауыл, 10 Кæцы фервæзын кодта мах ахæм хæстæг мæлæтæй æмæ фервæзын кæны, æмæ Кæцыйыл нæ зæрдæ дарæм, ноджыдæр кæй фервæзын кæндзæн, 11 Уæ æмархайд æмæ ку- вынæй мах тыххæй, цæмæй махæн лæвæрды тыххæй, би- рæты курдиатмæ гæсгæ, мах тыххæй бирæтæ раарфæ кæ- ной. 12 Уымæн æмæ нæ ацы æппæлд у нæ намысы æвди- сæнад, мах хуымæтæг æмæ Хуыцауæн аккаг æргом зæр- дæйæ, буары зондæй нæ, фæлæ Хуыцауы хорз лæва- рæй кæй цардыстæм дунейы, уæлдайдæр та сымахмæ. 13 Æмæ мах фыссæм сы- махмæ æндæртæ нæ, фæлæ кæцытæ кæсут, кæнæ æмба- 353
Сæр 1, 2 2 КОРИНФÆГТÆМ рут, æмæ мæ зæрдæ куыд дарын, афтæ кæронмæ кæй бамбардзыстут, 14 Уымæн æмæ сымах иуырдыгæй ныр бамбæрстат, мах кæй уыдзыстæм сыма- хæй æппæлд, сымах дæр ма- хæй афтæ, нæ Хицау Иесо (Чырыстийы) бон. 15 Æмæ уыцы ныфсимæ æз хъавыдтæн сымахмæ æр- бацæуынмæ раздæр, цæмæй сымах дыккаг хатт райсат хорз лæвар, 16 Æмæ сымах уылты ацæуын Македонимæ, Маке- донийæ та фæстæмæ æрцæ- уын сымахмæ, сымах та мæ Иудеймæ афæндараст кодта- иккат. 17 Ахæм фæнд мæм кæй ис, уымæй уæлæнгай ми ба- кодтон мыййаг? Æви кæй кæнын, уый буарæй кæнын, афтæ æмæ куы зæгъын «о, о», куы та «нæ, нæ»? 18 Раст у Хуыцау, нæ ны- хас сымахмæ нæ уыд куы «о», куы «нæ». 19 Уымæн æмæ Хуыцауы Фырт Иесо Чырысти, мах сымахæн Кæй тыххæй фе- хъусын кодтам, æз, Силуан æмæ Тимофей, нæ уыд «о» æмæ «нæ», фæлæ Уый мидæг уыдис «о»,— 20 Уымæн æмæ Хуыцауы æппæт зæрдæвæрдтæ Уый мидæг «о» æмæ Уый мидæг «аминь»,— Хуыцауы кадæн, мах сæрты. 21 Мах сымахимæ фидар- гæнæг Чырыстийы мидæг æмæ мах байсæрдæг та у Хуыцау, 22 Кæцы мыхуыр сæвæрд- 15 1Кор. 4, 19. 17 Мтф. 5Г 37. 20 Ным. 23, 19. 21 1 Иоан. 2, 20 22 Ром. 8, 15; 2 Кор. 5, 5; Рарг. 2, 17 Сæр 2 3 2 Кор. 1, 14. 4 1 Кор. 5, 1. та махыл æмæ нæ зæрдæтæн ратта Уды нысан. 23 Хуыцауы хонын æвди- сæнæн мæ удæн, сымахæн тæригъæд кæнгæйæ, æз ныр- мæ кæй нæ æрцыдтæн Ко- ринфмæ, 24 Уый тыххæй нæ, цыма мах уæ уырнындзинадыл хи- цауиуæг кæнæм; фæлæ уæ циндзинадæн ахъаз кæнæм, уымæн æмæ уырнындзина- дæй сымах стут фидар. СÆР 2 1 Павелы хъыг раззаг æрвыстыл. 5 Уы- наффæ хæлардзинад равдисын фæсмон- гæнæг æфсымæрмæ. 12 Павелы райын кæны уыдоны æнтыст Евангели хæлиу кæныны. Фæлæ æз ахъуыды кодтон мæхи мидæг нæ æрцæ- уын сымахмæ ноджыдæр та мастимæ. 2 Уымæн æмæ, кæд æз маст кæнын сымахæн, уæд чи бацин кæнын кæндзæн мæн, маст кæмæн скодтон, уый йеддæмæ? 3 Гъе уый фыстон æз сы- махмæ, цæмæй æрцæугæйæ, цин кæй тыххæй хъуамæ кæнон, уыдонæй маст ма райсон; уымæн æмæ сыма- хыл уеппæтыл дæр мæ зæр- дæ дарын, мæн циндзинад кæй у сымах уеппæты цин- дзинад дæр. 4 Стыр зындзинады æмæ уынгæг зæрдæйæ, бирæ цæс- сыгтимæ фыстон æз сымах- мæ, цæмæй уын маст скæнон уый тыххæй нæ, фæлæ цæ- мæй сымах базонат мæнмæ уæлдайджынтæй сымахмæ цы уарзондзинад ис, уый. 5 Кæд исчи маст скодта, 354
2 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 2, 3 мæнæн не скодта, фæлæ иуырдыгæй,— цæмæй бирæ ма зæгъон,— æмæ сымах уе- ппæтæн дæр. 6 Ахæмæн æгъгъæд у ацы æфхæрд бирæтæй, 7 Уымæ гæсгæ хуыздæр уыдзæн сымахæн, бахатыр кæнын уымæн æмæ барæвда- уын, цæмæй æгæр æнкъард- дзинады ма бахауа; 8 Æмæ уый тыххæй курын сымахæй равдисын уымæ уарзондзинад. 9 Уымæн æмæ æз фысгæ дæр уый тыххæй кодтон, цæ- мæй фæлтæрдæй базонон, ал- цæмæй дæр коммæгæс стут æви нæ. 10 Сымах та кæмæн цы ха- тыр кæнут, уымæн æз дæр; уымæн æмæ æз дæр, кæд ис- кæмæн исты бахатыр кодтон, бахатыр кодтон сымах тых- хæй Чырыстийы цæсгомæй, 11 Цæмæй нын мацы зиан æрхæсса хæйрæг; уымæн æмæ махæн æнæзонгæ не сты уый фæндæттæ. 12 Троадæмæ куы æрцыд- тæн Чырыстийы тыххæй хорз уацхъуыд хъусын кæ- нынмæ, кæд мын Хицауæй дуар гом уыдис, уæддæр, 13 Æз нæ ардтон мæ удæн æнцой, уымæн æмæ не ссард- тон уым ме ’фсымæр Титы; фæлæ, хæрзбон зæгъгæйæ уыдонæн, æз ацыдтæн Маке- донимæ. 14 Фæлæ арфæдзинад Хуы- цауæн, кæцы дæтты æдзух махæн цин кæнын Чырыс- тийы мидæг æмæ Иæхи тых- хæй базоныны хорз тæф, хæ- лиу кæны махæй алкæм дæр. 6 1 Кор. 5, 4. 11 Лук. 22, 31; 1 Пет. 5, 8. 14 Зар. 3. 1, 3. 151Кор. 1, 18; 2 Кор. 4, 3. 16 Лук. 2, 34; 2 Кор. 3, 5. 17 2Кор. 1,12; 4,2; 11, 15; 1 Тим. 6, 5; Тит. 1, 11. Сæр 3 1 2 Кор. 1, 12. 2 1 Кор. 9, 2. 3 Иез. Н. 19, Дзут. 8, 10. 5 Иоан. 15, 5; 1 Кор. 15, 10. 6 Иер. 31, 33, Иоан 6, 63. 355 15 Уымæн æмæ мах стæм Чырыстийы хорз тæф Хуыца- уæн, ирвæзджыты æмæ сæф- гæ чи кæны, уыдоны мидæг: 16 Иутæн мæлæт хæссæг тæф, мæлæтмæ, иннæтæн та æгасгæнæг тæф цардмæ. Æмæ чи у уымæ курдиат- джын? 17 Уымæн æмæ мах нæ ха- лæм Хуыцауы ныхæстæ, куыд бирæтæ, фæлæ хъусын кæнæм зæрдиагæй, куыд Хуыцауæй, Хуыцауы раз, Чырыстийы мидæг. СÆРЗ 1 «Сымах — мах фыстæг*; зæронд фæ- дзæхст уыд тæрхонæн «кусын»; ног — срастдзинады куыст. 12 «Хицауы Уд кæм ис, уым сæрибар» Æцæг мах ногæй базонгæ хъæуы (сымахимæ)? Æцæг хъæуы махæн, куыд иуæй-иутæн, раппæлды фыс- тæджытæ сымахмæ кæнæ сымахæй? 2 Сымах — нæ фыстæг, фыст нæ зæрдæты, æппæт адæм кæй базонынц æмæ кæсынц; 3 Сымах æвдисут уæхи- цæй, кæй стут — Чырысти- йы фыстæг, мах куысты фæрцы, милæй фыст нæ, фæлæ æгас Хуыцауы Удæй, къæй дуртыл нæ, фæлæ буа- рон зæрдæйы къæйтыл. 4 Ахæм фидардзинад ис махæн Хуыцауы мидæг Чы- рыстийы фæрцы, 5 Уый тыххæй нæ, цæмæй мах нæхи хъаруйæ æрхъуы- ды кæнæм исты нæхицæй, куыд цыма нæхицæй, фæлæ нæ хъару у Хуыцауæй: 6 Уый нын ратта хъару
Сæр 3, 4 2 КОГ Ног Фæдзæхсты кусджытæ уæвынмæ, дамгъæйы нæ, фæлæ уды; уымæн æмæ дам- гъæ мары, уд та æгас кæны. 7 Кæд æмæ дуртыл фыст мæлæтхæссæг дамгъæтæн кусын афтæ кадджын уыд, æмæ Израилы фырттæн сæ бон нæ уыд Моисейы цæс- гоммæ кæсын, йæ цæсгомы ивгъуыйгæ кады аххосæй,— 8 Уæд уæлдай бирæ кад- джындæр хъуамæ ма уа Уды куыст? 9 Уымæн æмæ кæд тæрхо- нæн кусын кадджын у, уæд уæлдайдæр та кадæй хъæз- дыг у срастдзинады куыст. 10 Уæд кадджынгон дæр нæ разыны кадджынæй ацы- рдыгæй, уый фæстæ уæвæ- джы кады уæлидзинады æф- сонæй. 11 Уымæн æмæ, кæд ив- гъуыйгæ кадджын у, уæд уæлдайдæр та кадджын у уæвæг. 12 Ахæм ныфс нæм уæв- гæйæ, мах архайæм стыр уæндондзинадимæ. 13 Фæлæ афтæ нæ, Мои- сей йæ цæсгом куыд æм- бæрзта æмбæрзæнæй, цæмæй Израилы фырттæ ма каста- иккой ивгъуыйгæйы кæ- ронмæ. 14 Фæлæ сæ зонд бакуырм ис: уымæн æмæ уыцы æм- бæрзæн ныр дæр ма сæ уæлæ ис Зæронд Фæдзæхст кæс- гæйæ, уымæн æмæ æмбæр- зæн ист цæуы Чырыстийæ. 15 Нырмæ дæр ма, уыдон Моисейы куы кæсынц, уæд æмбæрзæн вæййы сæ зæрдæ- тыл æмбæрзт; I 16 Фæлæ куы аздæхынц Хицаумæ, уæд уыцы æмбæр- зæн ист æрцæуы. 17 Хицау у Уд; æмæ кæм ис Хицауы Уд, уым ис сæри- бардзинад. 18 Мах та иуылдæр гом цæсгомæй, куыд кæсæны, кæсгæйæ Хицауы кадмæ, ив- æм уыцы фæлгонцмæ кадæй кадмæ, куыд Хицауы Удæй. СÆР 4 1 Павелы зæрдиагдзинад кадджын Евангели хъусын кæнынмæ «срухс кæ- нын Хуыцауы кад базоныны...» 7 «хæз- на æлыг митæнæнтъо 16 «Мах кæсæм æнæуынгæмæ...» Уымæ гæсгæ, Хуыцауы хорзæхы фæрцы, ахæм куысты уæвгæйæ, мах æн- I къард нæ кæнæм: 2 Фæлæ æмбæхст худинаг хъуыддæгтæ аппаргæйæ, æнæ хинæй æмæ Хуыцауы дзырд зыгъуыммæ нæ кæн- гæйæ, фæлæ æцæгад æргом кæнгæйæ, нæхи равдисæм алы адæймаджы намысæн дæр Хуыцауы раз. 3 Кæд æмæ æхгæд у нæ хорз уацхъуыд, уæд æхгæд у сæфгæ чи кæны, уыдонæн, 4 Æнæуырнджытæн, кæ- цытæн ацы дуджы хуыцау бакуырм кодта сæ зонд, цæ- мæй уыдонæн ма сæрттива Чырыстийы кады хорз уац- хъуыды рухс, Кæцы у æнæ- уынгæ Хуыцауы фæлгонц. 5 Уымæн æмæ мах нæхи нæ хъусын кæнæм, фæлæ Хицау Иесо Чырыстийы, мах та — уæ цагъартæ Иесойæн, 6 Уымæн æмæ Хуыцау бардзырд раттæг, талынгæй сæрттивын рухсæн, срухс РИНФÆ 7 Рац. 34, 30 13 Ром. 10, 4. 14 Ис б, 10, 1 Кор. 2, 8. 16 Рац 34, 34. 17 Иоан 4, 24. 18 1Кор 15, 49; 2 Кор 4, 6 Сæр 4 2 Ап. к. 23, 9, 2 Кор 2, 17 3 1 Кор. 1, 18 4 Иоан 14, 9; Кол. 1, 15. Дзут. 1, 3. 5 1 Кор. 2,2,3,5. 6 Уæв. 1,3, Шет. 2, 9. 356
2 К01 кодта мах зæрдæтæ, цæмæй рухсад бауадза махмæ Хуы- цауы кад базонынæй, Иесо Чырыстийы сæрты. 7 Фæлæ ацы хæзна мах хæссæм æлыгæй мигæнæнты, цæмæй уыцы стыр хъару ма- хыл нымад ма уа, фæлæ Хуыцауыл; 8 Мах алырдыгæй дæр æлхъывд, фæлæ уынгæг не стæм; мах ныфс саст уа- вæрты, фæлæ нæ ныфс нæ сæтты; 9 Мах æфхæрд, фæлæ уагъд не стæм; æппæрст, фæлæ нæ сæфæм; 10 Æдзух хæссæм нæ буа- ры Хицау Иесойы мæлæт, цæмæй Иесойы цард дæр раргом уа нæ буары. 11 Уымæн æмæ мах æгæс- тæ æнæрынцойæ нæхи дæт- тæм мæлæтмæ Иесойы тых- хæй, цæмæй Иесойы цард раргом уа мах мæлæтон буа- ры дæр, 12 Афтæ æмæ мæлæт ар- хайы мах мидæг, цард та сы- мах мидæг. 13 Фæлæ нæм уыцы уыр- нындзинады уд уæвгæйæ, фыст куыд у: «мæн уырныд- та æмæ уый тыххæй дзырд- тон», мах дæр уырны æмæ уый тыххæй дзурæм, 14 Зонгæйæ, Хицау Иесо- йы Райгасгæнæг кæй райгас кæндзæн Иесойы сæрты мах дæр æмæ нæ сæвæрдзæн Иæ I разы сымахимæ. 15 Уымæн æмæ æппæтдæр сымахæн у, цæмæй парахат хорз лæвар бирæты мидæг равзæрын кæна арфæдзинад Хуыцауы кадæн. | ;ГТÆМ Сæр 4, 5 I 16 Уымæ гæсгæ мах æн- къард нæ кæнæм, фæлæ кæд нæ æддаг адæймаг æмбийы, уæддæр мидæггаг бонæй-бон ногдæр кæны. 17 Уымæн æмæ мах цыбыр рæстæгмæйы рог зындзинад æвзæрын кæны уæлдайджын- тæй, æнæкæрон мыггагмæйы кад, 18 Мах куы кæсæм цæст- уынгæмæ нæ, фæлæ æнæ- уынгæмæ: уымæн æмæ цæст- уынгæ у рæстæгмæ, æнæ- уынгæ та мыггагмæ. СÆР 5 1 «Рацæуын буарæй æмæ æрцæрын Хи- цаумæ»-. 11 «Чырыстийы уарзондзинад мах хъæбыс кæны»; Чырыстийы мидæг ног сконд. Уымæн æмæ зонæм, нæ зæх- хон хæдзар, ацы хала- гъуд куы фехæла, уæд нын ис Хуыцауæй цæрæн бынат уæ- лæрвты, къухæй конд чи нæу, ахæм æнусон хæдзар. 2 Уымæн мах дæр уынæр- гъæм, фæнды нæ сфæлындын нæ уæларвон цæрæнуаты; 3 Æрмæст дарæсы мидæг уæвгæйæ мах бæгънæг куы нæ разыниккам. 4 Уымæн æмæ мах, ацы халагъуды уæвгæйæ, уынæр- гъæм уаргъы бын, уымæн æмæ мах нæ фæнды гом уæ- вын, фæлæ сфæлындын, цæ- мæй мæлæтон ныхъуырд æр- цæуа цардæй. 5 Уый тыххæй мах сфæл- дыста Хуыцау, æмæ нын цъынды ратта Уды. 6 Уæдæ мах æдзухдæр нæ зæрдæйы дзæбæхæн цæрæм; æмæ куыд зонæм афтæмæй ^ИНФÆ 7 1 Кор. 2, 5; 2 Кор. 3, 5. 9 Пс. 36, 24. ЮГал.6, 17. 11 Ром. 8, 17. 13 Пс. 115, 1. 14 1Кор. 6, 14; 1 Фес. 1, 10. 16 1 Пет. 3, 4, Еф. 3, 16 17 Ром. 8, 18. 18 Дзут. 11, 1. Сæр 5 1 Иов. 4 19; 9, Дзут. 11. 2 Ром. 8 23. ЗИс. 61 Ю, 16, 4 15, Рарг. 15. 1 Кор 54. 5 2 Кор. 1, 22. 357
Сæр 5, 6 2 КОРИНФÆГТÆМ буары æрфидар уæвгæйæ, мах цухгонд стæм Хица- уæй,— 7 Уымæн æмæ мах цæуæм уынынæй нæ, фæлæ уыр- нындзинадæй,— 8 Уæд мах нæ зæрдæйы дзæбæхæн цæрæм æмæ нæ фæнды, хуыздæр уаид буа- рæй рацæуын æмæ Хицаумæ æрбынæттон уæвын, 9 Уымæ гæсгæ зæрдиагæй архайæм, бынæттон уæм, æви цæугæ ракæнæм, цæмæй Уымæн уæм аккаг æдзухдæр; 10 Уымæн æмæ мах неп- пæтæн æмбæлы фæзынын Чырыстийы тæрхондоны, цæмæй алчидæр райса буа- ры цæргæйæ, хорзæй кæнæ æвзæрæй цы бакодта, уымæ гæсгæ. 11 Уæдæ, зонгæйæ Хица- уы тас, мах зонд амонæм адæмæн, Хуыцауæн та мах æргомгонд стæм; мæ зæрдæ дарын, æргомгонд кæй стæм сымах намыстæн дæр. 12 Ног уын нæхи нæ амо- нæм, фæлæ уын дæттæм фа- дат махæй æппæлынмæ, цæ- мæй зæрдæйæ чи нæ æппæ- лы, фæлæ цæсгомæй, уыдо- нæн цы зæгъын хъæуы, уый зонат. 13 Кæд мах нæхицæй ра- хизæм, уæд Хуыцауы тых- хæй; кæд стæм хæдæфсарм, уæд та сымах тыххæй. 14 Уымæн æмæ Чырысти- йы уарзондзинады мидæг уыдзыстæм мах, афтæ чи хъуыды кæны: кæд иу амард æппæты тыххæй, уæд иуыл- дæр амардысты. 15 Чырысти та æппæты 7 Ром. 8, 25. 8 Фил. 1, 23. 10 Иов 34, 11; Мтф. 16, 27; 25, 32, Ром. 14, 10. 13 2Кор. 11, 11. 15 Ром. 14,9;Гал. 2, 20. 17 Ис. 43,18-19, Ром. 6, 4; Рарг. 21, 5. 18 Ром. 5, 11; Еф. 2, 16; Кол. 1, 20. 21 Ис. 53, 9, Иоан 8, 46; 1 Пет. 2, 22; 1 Иоан. 3, тыххæй амард, цæмæй цæр- джытæ сæхи тыххæй мауал цæрой, фæлæ уыдоны тых- хæй амæлæг æмæ райгасуæ- вæгæн. 16 Уымæ гæсгæ, амæй фæстæмæ мах никæйы зонæм буарæй; кæд зыдтам Чырыс- тийы дæр буарæй, уæд ныр нал зонæм. 17 Уæдæ Чырыстийы ми- дæг чи ис, уый у ног сконд; рагон аивгъуыдта, ныр æп- пæтдæр ног у. 18 Æппæтдæр та Хуыца- уæй, Иесо Чырыстийæ, Ие- мæ мах бафидауынгæнæгæй æмæ махæн фидыддзинады куыст раттæгæй. 19 Уымæн æмæ Хуыцау Чырыстийы мидæг Иæхиимæ бафидауын кодта дуне, адæ- мæн сæ фыдракæндтæ нæ нымайгæйæ, æмæ нын ратта фидыддзинады дзырд. 20 Уæдæ мах — æрвысты- тæ Чырыстийы номæй, æмæ цыма Иæхæдæг Хуыцау хъу- сын кæны мах сæрты, Чы- рыстийы номæй курæм: ба- фидаут Хуыцауимæ. 21 Уымæн æмæ тæригъæд нæ зонæг, Уый сси махæн нывонд, тæригъæды тыххæй, цæмæй мах Уый мидæг суæм рæстгæнджытæ Хуыцауы раз. СÆР 6 1 Павел лæгъстæ кæны, цæмæй хорз лæвар райст ма уа дзæгъæлы, фæлæ куыд æмбæлы Хуыцауы æцæг кусджы- тæн; ахæмты нысæнттæ. 11 Амынд фи- дыддзинады нæ цæуьш æнæрæстытимæ. ах та, куыд æмкусджы- тæ, лæгъстæ кæнæм сы- М 358
2 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 6 махæн, цæмæй Хуыцауы хорз лæвар дзæгъæлы ма райсат. 2 Уымæн æмæ загъд у: «æнцонвадат афон Æз фе- хъуыстон дæу æмæ ирвæзы- ны бон баххуыс кодтон дæ- уæн». Мæнæ ныр æнцонва- дат афон, мæнæ ныр ирвæ- зыны бон. 3 Мах никæмæн ницы къуылымпыдзинад æвæрæм, цæмæй нæ куыст ма уа уай- дзæфгонд, 4 Фæлæ алцæмæй дæр æвдисæм нæхи куыд Хуы- цауы кусджытæ, стыр фæ- разондзинады, бæллæхты, хъуагдзинæдты, уынгæг уа- вæрты, 5 Цæфты бын, талынг ахæстæтты, сурындзинæдты, куысты, æнæхуыссæг æх- сæвты, ком дарынты, 6 Сыгъдæгдзинады æмбар- гæдзинады, зæрдæхæлардзи- нады, хорзкæнынады, Сыгъ- дæг Уды, æнæцæстмæ уар- зондзинады, 7 Æцæгады дзырды, Хуы- цауы тыхы, рæстдзинады хæцæнгарзимæ рахиз æмæ галиу къухы, 8 Намысы æмæ æнæнамы- сы, уайдзæфты æмæ æп- пæлдтыты: мах нымайынц сайджытыл, фæлæ мах раст стæм; 9 Мах зындгонд не стæм, фæлæ нæ базонынц; мах ны- майынц мæрдтыл, фæлæ мæ- нæ мах æгас; мах æфхæ- рынц, фæлæ мах нæ мæлæм; 10 Махæн маст кæнынц, мах та æдзухдæр цин кæ- нæм; мах мæгуыргуртæ, фæ-1 Сæр 6 2 Ис. 49, 8; Лук. 4, 19; Дзут. 3, 7 4 1 Кор. 4, 11; 2Кор. 12, 10. 10 Фæс. н 13, 7. 15 3Пад. 18, 21. 16 Лев. 26, 12; 1 Кор. 3, 16; 6, 19. 17 Ис. 52, 11; Иер. 50, 8; Рарг. 18, 4. 18 Иер. 3, 19; 31, 1; Ос. 1, 10. лæ бирæты хъæздыг кæнæм; махмæ ницы ис, фæлæ æп- пæтæн дæр хицау стæм. 11 Нæ дзыхтæ гом сты сы- махмæ, Коринфæгтæ, нæ зæрдæтæ уæрæх. 12 Сымахæн къуындæг нæу мах мидæг, фæлæ уæ зæрдæты къуындæг у. 13 Æмхуызон фиддонæн,— зæгъын, куыд сывæллæт- тæн,— уæнт сымах зæрдæтæ дæр æргом. 14 Ма æркъул кæнут уæ сæртæ искæйы æфсондзы бын æнæрæстытимæ. Уымæн æмæ цы ис иумæйагæй рæст- дзинадæн æнæзакъондзина- димæ? Цы ис иумæйагæй рухсæн талынгимæ? 15 Цы ис æмуддзинадæй Чырысти æмæ Велнары æх- сæн? Кæнæ цавæр æмхайад ис рæстгæнæгæн æнæрæст- гæнæгимæ? 16 Цы иудзинад ис Хуыца- уы кувæндонæн гуымиры- тимæ? Уымæн æмæ сымах стут æгас Хуыцауы кувæн- дон, Хуыцау куыд загъта: «æрцæрдзынæн уыдоны ми- дæг æмæ цæудзынæн уыдоны мидæг; æмæ уыдзынæн уыдо- ны Хуыцау, уыдон та уы- дзысты Мæ адæм. 17 Æмæ уымæ гæсгæ, ра- цæут уыдоны æхсæнæй æмæ ахицæн ут, зæгъы Хицау, æмæ хæстæг ма цæут æнæ- сыгъдæгмæ, æмæ уæ Æз райсдзынæн; 18 Æмæ уыдзынæн сыма- хæн Фыд, æмæ сымах уы- дзыстут Мæн фырттæ æмæ чызджытæ, зæгъы Æппæтыл- хæцæг Хицау». 359
Сæр 7 2 КОРИНФÆГТÆМ СÆР 7 1 «Сымах нæ зæрдæты, афтæ цæмæй иу- мæ мæлæм æмæ цæрæм». 5 «Хуыцауы тых- хæй æнкъарддзннад æвзæрын кæны æнæ- ивгæ фæсмондзниад ирвæэындзинадмæ». Афтæ, уарзонтæ, ахæм зæрдæвæрд нæм уæвгæ- йæ, нæхи ныссыгъдæг кæ- нæм буары æмæ уды алы æв- зæрдзинæдтæй, æххæст кæн- гæйæ сыгъдæгдзинад Хуы- цауы тасы. 2 Уæ зæрдæты раттут бы- нат махæн: мах никæйы бафхæрдтам, зиан никæмæн ракодтам, æфтиаг никæмæй агуырдтам. 3 Фауыны тыххæй нæ зæ- гъын; уымæн æмæ æз раз- дæр загътон, сымах нæ зæр- дæты кæй стут, афтæ æмæ иумæ мæлгæ дæр æмæ цæр- гæ дæр. 4 Æз бирæ мæ зæрдæ да- рын сымахыл, бирæ уæ æп- пæлын; æз æххæст дæн рæв- дыддзинадæй, дзаг дæн цин- дзинадæй, нæ бирæ зындзи- нæдты мидæг. 5 Уымæн æмæ, мах Маке- донимæ куы æрцыдыстæм, уæд нæ буарæн ницавæр æн- цойдзинад уыдис, фæлæ мах алырдыгæй дæр уыдыстæм æлхъывд: æддейæ — лæбурд- тытæ, мидæгæй — тасдзи- нæдтæ. 6 Фæлæ сабырты рæвда- уæг Хуыцау, Титы æрбацæ-1 уынæй мах барæвдыдта, 7 Æмæ æрмæст уый æрба- цыдæй нæ, фæлæ рæвдыд- дзинадæй, кæцыйæ уый рæв- дыд уыд сымах тыххæй, дзургæйæ махæн сымах зæр- диагдзинады тыххæй, сымах | кæуыны тыххæй, сымах I æнувыддзинады тыххæй мæ- ныл, афтæ æмæ æз ноджы тынгдæр сцин кодтон. 8 Уымæ гæсгæ, кæд æз фенкъард кодтон сымах мæ æрвыстæй, фæсмон нæ кæ- нын, æниу фæсмон дæр код- тон; уымæн æмæ уынын, уы- цы æрвыст кæй фенкъард кодта сымах, фæлæ рæс- тæгмæ. 9 Ныр æз цин кæнын, сы- мах кæй фенкъард стут уый тыххæй нæ, фæлæ сымах кæй фенкъард стут фæсмон- дзинадмæ; уымæн æмæ фен- къард стут Хуыцауы тых- хæй, уæдæ уын ницы зиан ракодтам. 10 Уымæн æмæ Хуыцауы тыххæй æнкъарддзинад рав- зæрын кæны æнæивгæ фæс- мондзинад ирвæзындзинад- мæ, дунейаг æнкъарддзинад та равзæрын кæны мæлæт. 11 Уымæн æмæ гъе уый, сымах кæй фенкъард стут Хуыцауы тыххæй, кæсут ма, цавæр зæрдиагдзинад равзæ- рын кодта сымахмæ, цавæр хатыр курындзинæдтæ, ца- вæр маст аххосджынмæ, ца- вæр тас, цавæр фæндон, ца- вæр æиувыддзинад; цавæр Сæр 7 I домæн! Æппæтæй дæр сымах равдыстат уæхи сыгъдæджы- 6 2 Кор. тæй уыцы хъуыддаджы. Ь4. 12 Уæдæ, кæд æз фыстон ^сипет сымахмæ^ уæд æфхæрæджы æмæ æфхæрды тыххæй нæ, фæлæ цæмæй раргом уа сы- махæн, мах мæт, сымах тых- хæй, Хуыцауы раз. 13 Уымæ гæсгæ мах рæв- |дыд стæм сымах рæвдыдæй. 360
2 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 7, 8 Уæлдай тынгдæр та фæцин кодтам Титы циныл, уый уды сымах иуылдæр кæй æр- сабыр кодтат; 14 Уæдæ æз нæ баззадтæн æфсæрмыгондæй, кæд истæ- мæй сымахæй раппæлыдтæн уый раз уæд; фæлæ мах сы- махæн куыд дзырдтам иуыл- дæр æцæгдзинад, афтæ Титы раз нæ раппæлд дæр разынд æцæгдзинад; 15 Æмæ йæ зæрдæ дæр ит- тæг здæхт у сымахмæ, сы- мах коммæгæсдзинады кой мысгæйæ, сымах уый куыд суазæг кодтат тас æмæ риз- гæйæ. 16 Уæдæ цин кæнын, мæ бон кæй у æппæтæй дæр зæрдæ дарын сымахыл. СÆР 8 1 Павсл раэы кæны рæдауæй лæвар кæ- нын Чырыстийы тыххæй. 16 Уый фидар лæууы Тит æмæ йæ æмвæндаггонты æу- уæнкдзинадыл. Хъусын уын кæнæм, æф- сымæртæ, Хуыцауыхорз лæвары тыххæй, кæцы лæ- вæрд у Македонийы аргъуан- тæн; 2 Уымæн æмæ хъыгдзина- дæй стыр фæлварæнты æх- сæн, сæ бирæ циндзинад æмæ арф фырмæгуырдзинад, па- рахатæй раргом сты сæ рæ- даудзинады хъæздыгады; 3 Уымæн æмæ уыдон сты цæстуарзон сæ хъарутæм гæсгæ æмæ хъарутæй уæл- дай — æз æвдисæн: 4 Уыдон тынг зæрдиагæй куырдтой мах, цæмæй рай- сæм лæвар æмæ уымæй сыгъ- дæджытæн куысты æмхай- джын уой; | Сæр 8 2 Мрк. 12, 44; Ром. 12, 8. 9 Мтф. 8. 20; Лук. 2, 7; Иоан. 1, 16; Фил. 2, 7. 12 Фæс. н 3. 28. 5 Æмæ æрмæст уый нæ, мах æнхъæл цы уыдыстæм, фæлæ уыдон раттой сæхæ- дæг сæхи фыццаджыдæр Хи- цауæн, уый фæстæ та ма- хæн, Хуыцауы фæндонмæ гæсгæ; 6 Уый тыххæй мах куырд- там Титæй, цæмæй уый куыд райдыдта, афтæ фæуа сымахмæ ацы хорз хъуыддаг дæр. 7 Æмæ сымах куыд хъæз- дыг кæнут æппæтæй дæр: уырнындзинад æмæ дзыр- дæй, зонындзинад æмæ алцы зæрдиагдзинадæй, æмæ уæ уарзондзинадæй махмæ,— афтæ хъæздыг кæнут ацы хорз миниуджытæй дæр. 8 Адон зæгъын куыд бар- дзырд, афтæ нæ, фæлæ ин- нæты æнувыддзинадæй фæл- варын сымах уарзондзинады зæрдиагдзинад дæр. 9 Уымæн æмæ сымах зонут нæ Хицау Иесо Чырыстийы хорз лæвар, Уый хъæздыг уæвгæйæ, кæй смæгуыр сы- мах тыххæй, цæмæй Уый мæ- гуырдзинадæй сымах схъæз- дыг уат. 10 Уый тыххæй æз уынаф- фæ кæнын: уымæн æмæ уый пайда у сымахæн, кæцытæ æрмæст кæнын нæ райдыд- той уый, фæлæ сæ фæндыд адон ноджы ивгъуыд азæй. 11 Сæххæст кæнут ныр хъуыддагæн йæхи, цæмæй уæ зæрдиагæй цы фæндыд, уый æххæстгонд дæр æрцæ- уа исмæ гæсгæ. 12 Уымæн æмæ, кæд ис зæрдиагдзинад, уæд уый ист цæуы кæмæ цы нæй уымæ 361
Сæр 8, 9 2 КОРИНФÆГТÆМ гæсгæ нæ, фæлæ кæмæ цы ис, уымæ гæсгæ. 13 Афтæ нæ хъæуы, цæ- мæй иннæтæн уа æнцондæр, сымахæн та уæззаудæр, фæ- лæ цæмæй уа æмбæрц. 14 Ныр сымах бæркад уы- доны хъуаг баххæст кæны- нæн; уый фæстæ та, уыдоны бæркад сымах хъуаг баххæст кæнынæн, цæмæй уа æм- бæрц, 15 Фыст куыд у: «чи æр- æмбырд кодта бирæ, уымæ нæ уыд уæлдай; æмæ гыц- цыл чи æрæмбырд кодта, уый хъуаг нæ уыд». 16 Бузныг Хуыцауæн, Ти- ты зæрдæйы сæвæрæгæн ах- æм зæрдиагдзинад сымахмæ; 17 Уымæн æмæ йæ æз дæр куырдтон, æниу, уæвгæйæ уый тынг зæрдиаг, ацыд сы- махмæ барвæндонæй. 18 Иемæ йын арвыстам мах æппæт аргъуанты кæмæй æппæлыдысты, хорз уац- хъуыд хъусын кæныны тых- хæй, уыцы æфсымæры дæр, 19 Æмæ уымæй дæр ар- гъуантæй æвзæрсты, цæмæй мах æмдзу кæна ацы хорз хъуыддаджы, кæцыйæн ку- сæм мах Хицауæн Иæхи ка- дæн æмæ уæ зæрдиагдзинад- мæ гæсгæ, 20 Хъахъхъæнгæйæ, цæ- мæй макæмæй райсæм уай- дзæфтæ, ахæм бирæ лæвæрт- тæ, мах куысты æвджид кæнгæйæ; 21 Уымæн æмæ мах арха- йæм хорздзинадыл æрмæст Хицауы раз нæ, фæлæ адæ- мы раз дæр. 22 Мах арвыстам уыдони- 15 Рац 16, 18. 21 Фæс. н. 3, 4; Ром. 12, 17; Фил 4,8 мæ не ’фсымæры дæр, кæ- цыйы æнувыддзинад бирæ хæттыты алцæмæй дæр ба- фæлвæрдтам, æмæ кæцы ныр ноджы æнувыддæр у стыр æууæнкдзинадмæ гæс- гæ сымахыл. 23 Титы тыххæй куы дзу- рæм, уый — ме ’мбал æмæ æмкусæг сымахмæ; не ’фсы- мæртæм та цы хауы, уы- дон — минæвæрттæ аргъуан- тæй, Чырыстийы кад. 24 Уæдæ аргъуанты цæс- гомы раз равдисут уыдонæн æвдисæнад уæ уарзондзина- ды тыххæй æмæ мах раст кæй æппæлæм сымахæй, уый дæр. СÆР 9 1 Павсл арвыста æфсымæрты разæй, цæ- мæй уыдон «уой цæттæ» 6 Дывæр арфæдзинад раст нывонд хæссынæй; «бар- вæндонæй дæттæджы уарзы Хуыцау». Æниу мæнæн уæлдай у сыгъдæджытæн æххуыс кæныны тыххæй сымахмæ фыссын, 2 Уымæн æмæ æз зонын сымах æнувыддзинад æмæ æппæлын сымахæй Македо- нийæгты раз, Ахай цæттæ кæй у ивгъуыд азæй нырмæ; æмæ уæ æнувыддзинад би- рæты сразæнгард кодта. 3 Æфсымæрты та æз ар- выстон уый тыххæй, цæмæй мæ æппæлындзинад сыма- хæй дзæгъæлы ма разына ацы хабары, фæлæ цæмæй сымах, æз куыд дзырдтон, афтæ цæттæ уат, 4 Æмæ куы æрцæуой Ма- кедонийæгтæ мемæ æмæ уæ æдзæттæйæ куы феной, уæд æгады бынаты ма баззайæм 362
2 К01 мах,— нæ зæгъын «сымах»,— ахæм ныфсхастæй раппæл- гæйæ. 5 Уымæ гæсгæ мæн ба- фæндыд æфсымæртæн ба- лæгъстæ кæнын, цæмæй раз- дæр ацæуой сымахмæ æмæ уыл батыхсой, цæмæй уын хъуыстгонд цы арфæдзинад уыд, уый цæттæ уа, куыд арфæдзинад, фæлæ куыд тыхфæлгъуыд нæ. 6 Уый тыххæй (зæгъдзы- нæн): чъындыйæ чи тауы, уый чъындыйæ æркæрддзæн; фæлæ рæдауæй чи тауы, уый та рæдауæй æркæрд- дзæн. 7 Алчидæр хай кæнæд йæ зæрдæ куыд зæгъы, уымæ гæсгæ, æнæхъынцъымæй æмæ тыххæй кæнæгау нæ; уымæн æмæ барвæндонæй дæттæджы уарзы Хуыцау. 8 Хуыцау та тыхджын у сымах алыхуызон хорз лæ- варæй схъæздыг кæнынмæ, цæмæй сымах, æдзухдæр æмæ алцæмæй дæр разы уæвгæйæ, уат хъæздыг алы хорз хъуыддагмæ, 9 Фыст куыд у: «схардз кодта, байуæрста мæгуыр- гуртæн; йæ рæстдзинад у мыггагмæ». 10 Мыггаг дæттæг та та- уæгæн æмæ дзул хæринагæн, ратдзæн бæркад сымах кæй ныссагътат уымæн æмæ сби- рæ кæндзæн уæ рæстдзинады дыргътæ, 11 Афтæ цæмæй сымах ал- цæмæй хъæздыг уат алкæцы рæдаудзинадмæ, кæцы мах сæрты æвзæрын кæны арфæ- дзинад Хуыцауæн. | ;ГТÆМ Сæр 9, 10 I 12 Уымæн æмæ ацы куыс- ты хъуыддаг сыгъдæджытæн æрмæст сæ хъуагдзинад нæ æххæст кæны, фæлæ ма би- рæтæм æвзæрын кæны бирæ арфæтæ Хуыцауæн; 13 Уымæн æмæ ацы куыс- ты фæлтæрддзинад уынгæ- йæ, уыдон кадджын кæнынц Хуыцауы, уæ коммæгæсдзи- нады тыххæй æвдисæн кæ- уыл лæуут, уыцы Чырысти- йы Евангелийæн æмæ æргом- зæрдæ иудзинады тыххæй уыдонимæ æмæ æппæтимæ, 14 Кувгæйæ сымах тых- хæй, хорз зæрдæ даргæйæ сымахмæ, уæлдайджынтæй кæй ис Хуыцауы хорз лæвар сымах мидæг. 15 Бузныг Хуыцауæй, зæ- гъæн кæмæн нæй, Иæ уыцы лæвары тыххæй! СÆР 10 1 Павсл иуварс кэены йас куысты фауд- дзинад. Æз та, Павел, кæцы сымах æхсæн æфсармджын, уæ фæсаууон та уæ ныхмæ хъæбатыр, разы кæнын сы- мах Чырыстийы фæлмасдзи- над æмæ барондзинадæй. 2 Курын, цæмæй мæн ме ’рцыды мæ бахъæуа æвна- лын уыцы фидар уæндон- дзинадмæ, кæцыйæ хъавын спайда кæнынмæ, кæцыдæр- ты ныхмæ, мах тыххæй хъуыдыгæнджытæ цыма мах КсБНсБМ буармæ гæсгæ. 3 Уымæн æмæ мах буары цæугæйæ, буары фæндонæй нæ хæцæм; 4 Нæ тохгæнæн хæцæн- гæрзтæ не сты буарон, фæлæ ЭИНФÆ Сæр 9 6 Фæс.п. 19, 7, 22, 9. 7 Дык. з. 15, 7; 2 Кор. 8, 2. 8 1 Тим. 6, 6. 9 Пс. 111, 9. 10 Ис. 55, 10. Сæр 10 2 2 Кор. 2, 17. 3 1 Тим. 1, 18. 4Иер. 1, 10;2Кор. 6, 7; Еф. 6, 13 363
Сæр 10, 11 2 КОРИНФÆГТÆМ Хуыцауæй тыхджын фи- дæрттæ халынæн; уыдонæй мах сæттæм фæндтæ 5 Æмæ алцы хъалдзинад, кæцы сысты Хуыцауы базо- ныны ныхмæ, æмæ уацары исæм алы хъуыдыдзинад Чырыстийæн коммæ бакæсы- нæн, 6 Æмæ цæттæ стæм баф- хæрынмæ алы æгоммæгæс- дзинад, сымах коммæгæсдзи- над куы сæххæст уа, уæд. 7 Адæймагмæ кæсут мый- йаг? Иæхиуыл чи æууæнды, Чырыстийы кæй у, уый йæ- хæдæг йæхимæ гæсгæ тæр- хон кæнæд, уый Чырыстийы куыд у, афтæ мах дæр стæм Чырыстийы. 8 Уымæн æмæ æз фылдæр куы райдаин æппæлын нæ бартæй, кæцыйы Хицау рат- та махæн аразынæн, фæлæ сымахмæ фехалынæн нæ, уæд æфсæрмыгондæй нæ баззаин. 9 Уæвгæ уæм афтæ ма фæ- кæсæд, æз уæ кæй тæрсын кæнын æрмæст ныстуантæй. 10 Иу чидæр куыд зæгъы: «йæ æрвыстыты у тызмæг æмæ тыхджын, йæхæдæг дæ разы уæвгæйæ, лæмæгъ, æмæ йæ ныхас чысыл»,— 11 Ахæм уадз зонæд мах нæ æрвыстыты ныхæсты куыд стæм фæсаууонмæ,— ахæмтæ стæм уæ разы уæв- гæйæ дæр хъуыддагæй. 12 Уымæн æмæ мах нæ уæндæм æмных кæнын, кæ- нæ абарын нæхи уыдонимæ, кæцытæ сæхæдæг сæхи æв- дисынЦ: уыдон сæхæдæг сæ- хиимæ сæхи барынц æмæ 5 1 Кор. I, 19, 3, 19. 7 Иоан. 7, 24 8 2 Кор 13, 10 10 2Кор II. 6. 13 2Кор 12, 5 15 Ром 15, 20. 17 Иер 9, 24, 1 Кор. 1, 31. 18 Фæс н. 27, 2, 1 Кор. 4, 5 Сæр 11 2Ис. 62, 5; Ос. 2, 19. 364 æмных кæнынц сæхи сæхи- имæ, æнæзондæй. 13 Мах та æнæбæрц æп- пæлд нæ кæндзыстæм, фæлæ хайы бæрцмæ гæсгæ, кæцы снысан кодта Хуыцау ма- хæн, ахæм бæрцæн цæмæй сымахмæ дæр бахæццæ уæм. 14 Уымæн æмæ мах ты- хархайд нæ кæнæм, куыд сымахмæ нæ бахæццæ уæв- джытæ, уымæн æмæ сымах- мæ дæр бахæццæ стæм Чы- рыстийы Евангелийæ; 15 Мах æнæбæрц æппæлд нæ кæнæм искæйы куысты- тæй, фæлæ нæ зæрдæ да- рæм, уæ уырнындзинад куыд рæза, афтæ уæлдайджынтæй фæфылдæр кæнын сымахмæ нæ хай, 16 (Афтæ цæмæй) сыма- хæй дарддæр дæр хъусын кæнæм Евангели, фæлæ ма æппæлæм цæттæйæ кæйдæр хайы. 17 Æппæлæг уадз æппæ- лæд Хицауæй. 18 Уымæн æмæ аккаг уый нæу, йæхæдæг йæхи чи æп- пæлы, фæлæ Хицау кæй æп- пæлы. СÆР 11 1 Павслы æнувыддзинад, цæмæй Ко- ринфæгтæ уой иузæрдион Чырыстийæн; мæнг апостолты тыххæй. 16 Павслы фы- дæбæтты ранымад Евангелийы тыххæй. Окуы уаиккат сымах чы- 5 сыл хатыргæнаг ме ’нæмбаргæдзинадæн! Фæлæ сымах хатыр дæр кæнут мæ- нæн. 2 Уымæн æмæ æз æнувыд дæн сымахыл Хуыцауы æну- выддзинадæй, уымæн æмæ æз сымах снысан кодтон иу-
2 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 11 нæг лæгæн, цæмæй уæ Чы- рыстимæ бавдисон сыгъдæг чызгæй. 3 Фæлæ тæрсын, калм хиндзинадæй Евæйы куыд сцыбæл кодта, афтæ сымах зонд дæр куы фехæла, иу- варс ацæугæйæ Чырыстийы мидæг хуымæтæгдзинадæй. 4 Уымæн æмæ, исчи, æр- цæугæйæ, куы райдаид хъу- сын кæнын æндæр Иесойы, кæцыйы мах нæ хъусын код- там, кæнæ сымах куы рай- стаиккат æндæр Уды, кæцы- йы нæ райстат, кæнæ æндæр хорз уацхъуыд, кæцыйы нæ райстат,— уæд сымах уыда- иккат тынг æрвæссон уымæ. 5 Фæлæ æз хъуыды кæ- нын, мæнмæ кæй ницы хъуаг- дзинад ис уæлдæр «апостол- ты» раз: 6 Уæвгæ æз ницызонæг дæн ныхасы, фæлæ æмба- рындзинады нæ. Æниу мах сымахæн æппæтæй бынтон зындгонд стæм. 7 Тæригъæд ракодтон цы- мæ, мæхи ныллæг кæй код- тон, цæмæй сымах сбæрзонд кæнон, уымæн æмæ лæвар хъусын кодтон сымахæн Хуыцауы Евангели? 8 Иннæ аргъуантæн æз æвзарын кодтон хæрдзтæ, исгæйæ уыдонæй, сымахæн кусынæн цы хъуыд; æмæ сы- махмæ уæвгæйæ кæд хъуаг- дзинæдты уыдтæн, уæддæр никæйы батыхсын кодтон, 9 Уымæн æмæ мæ хъуаг- дзинад баххæст кодтой Ма- кедонийæ æрцæуæг æфсы- мæртæ; æмæ алцæмæй дæр архайдтон, æмæ бацархай- 3 Уæв 3, 4; Иоан. 8, 44; 2 Пет. 3, 17; 1 Тим. 6, 3. 5 1 Кор. 15, 10. € 1 Кор. 2, 1; 2Кор. 10, 10. 8 Ап. к. 20, 33; 2 Фес. 3, 8. 10 Ром. 9, 1. 13 Ап. к. 15, 24. 15 Мтф. 7, 15. 18 Фил. 3, 4. 365 дзынæн, цæмæй уæ мацæ- мæй батыхсын кæнон. 10 Чырыстийы æцæгдзи- надæй зæгъын, ацы æппæлд кæй нæ уыдзæн ист мæнæй Ахайы бæстæты. 11 Цæмæн кæнын афтæ? нæ уæ уарзын æмæ уый тых- хæй? Хуыцауæн зындгонд у! Фæлæ куыд кæнын, афтæ кæндзынæн, 12 Цæмæй ма раттон æф- сон, æфсон агурджытæн, цæмæй уыдон цæмæй æппæ- лынц, уымæй разыной мах хуызæн. 13 Уымæн æмæ ахæм мæнг апостолтæ, хинæй кусджы- тæ, райсынц Чырыстийы Апостолты хуыз. 14 Æмæ диссаг нæу: уы- мæн æмæ хæйрæг йæхæдæг дæр райсы рухсы Зæды хуыз, 15 Уымæ гæсгæ стыр хъуыддаг нæу, кæд йæ кус- джытæ дæр райсынц рæст- дзинады кусджыты хуыз, фæлæ сæ кæрон уыдзæн сæ хъуыддæгтæм гæсгæ. 16 Ноджы зæгъдзынæн: мачи мæ банымайæд æнæ- мбаргæйыл; афтæ кæд нæ, уæд райсут мæн, уæд та куыд æнæмбаргæйы, цæмæй æз дæр иу цасдæр раппæлон. 17 Цы зæгъон, уый зæгъ- дзынæн Хицауы фæндонæй нæ, фæлæ куыд æнæмбар- гæйæ, ахæм ныфсхастæй раппæлынмæ; 18 Куыд бирæтæ æппæ- лынц буармæ гæсгæ, уæд æз дæр æппæлдзынæн. 19 Уымæн æмæ сымах æдзонд адæм æнæзивæг фæ- разут æнæзæндтæн:
Сæр 11, 12 2 К01 20 Сымах фæразут, исчи уæ цагъар куы кæны, исчи уæ куы хæры, исчи уæ куы стигъы, исчи йæхи уæлиау куы кæны, исчи уæ цæсгом куы нæмы. 21 Худинагæн зæгъын, уымæн нæм фаг кæй нæ код- та хъару. Фæлæ кæд исчи уæнды истæмæй æппæлын, уæд зæгъдзынæн менæр- хъуыдыйæ, уæндын æз дæр. 22 Уыдон Дзуттæгтæ? æз дæр. Израилæгтæ? æз дæр. Авраамы мыггаг? æз дæр. 23 Чырыстийы кусджы- тæ? менæзондæй зæгъын: æз стылдæр. Æз бирæ фылдæр уыдтæн фыдæбæтты, æбæрц цæфты, фылдæр ахæстæтты æмæ бирæ хæттыты мæлæт- дзаг. 24 Иудейтæй мын фондз хатты лæвæрд уыд иу хъуа- гæй цыппоргай цæфтæ; 25 Æртæ хатты мæн фæ- надтой лæдзджытæй, иу хатт мæ дуртæй фæнадтой, æртæ хатты бавзæрстон на- уы хæлд, æхсæв æмæ бон фæдæн денджызы арфы; 26 Бирæ хатт уыдтæн бал- цы, тæссаг уавæрты цæугæ дæтты, тасдзинады абыр- джытæй, тасдзинады хи адæ- мæй, тæссаг уавæрты мур- таттæй, тæссаг уавæрты са- хары, тæссаг уавæрты æдзæрæг ран, тæссаг уавæр- ты денджызы, тæссаг уавæр- ты мæнг æфсымæрты æхсæн, 27 Куысты æмæ куыст- вæлладæй, арæх æнæ хуыс- сæг, æххормаг æмæ дойны-1 йæ, арæх ком дарыны, хъыз- ты æмæ бæгънæгæй. I 28 Æцæгæлон цаутæй фæ- стæмæ ма, алыбон мæнмæ æмбырд кæнынц адæм, æп- пæт аргъуантыл сагъæс. 29 Чи фæллайы, кæимæ нæ фæлладтæн æз дæр? Чи рæдийы, кæй тыххæй нæ вæййын æз фыдæбоны? 30 Кæд (мæнæн) æппæлын æмбæлы, уæд æппæлдзынæн мæ æдыхдзинадæй. 31 Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийы Фыд, æнус- тæм арфæгонд, зоны æз мæнг ныхæстæ кæй нæ кæнын. 32 Дамаскы паддзах Аре- ты бæстæйы хицауиуæггæ- нæг хъахъхъæдта сахар Да- маск, цæмæй мæн æрцахса; æмæ æз чыргъæды рудзын- ! гæй къулæмбуар уагъд уыд- тæн æмæ уый къухтæй аир- вæзтæн. СÆР 12 1 Павслы æндаргтæ æмæ раргомадтæ; уый «фат буары мндæг». 14 Нæдæр уый мæдæр Тит уаргь не ’вæрдтой аргьуам- тыл. 19 Тасдзинæдтæ, аргъуан йæхи куы равдиса æнæрастæй. Пайда нæу мæнæн æппæ- лын; уымæн æмæ æз æрцæудзынæн Хицауы цæс- тылуайынтæм æмæ раргом- дзинæдтæм. 2 Зонын адæймаджы Чы- рыстийы мидæг, кæцы цып- пæрдæс азы размæ,— буары уыди — нæ зонын, æнæ буа- рæй — нæ зонын: Хуыцау зоны,— ист уыд æртыккаг арвы онг. 3 Æмæ зонын ахæм адæй- маджы тыххæй,— æрмæст нæ зонын — буары æви æнæ буарæй: Хуыцау зоны,— 4 Уый кæй уыд ист дзæ- РИНФÆ 22 Ап к. 22, 3, Фил.3,5 24 Дык. з. 25, 3. 25 Ап. к 14,19;16, 22,27,41. 27 1Кор 4, 11. 29 1 Кор 9, 22. 31 Ром. 9, 1, Гал 1, 20. 32 Ап. к. 9, 24 Сæр 12 1 Гал. 1, 12, 2, 2. 366
2 К01 нæтмæ æмæ фехъуыста зæ- гъæн кæмæн нæй ахæм ны- хæстæ, кæцыты адæймагæн нæй радзурæн. 5 Ахæм адæймагæй мæ бон у раппæлын; мæхицæй та нæ раппæлдзынæн, кæд æрмæст мæ æдыхдзинæдтæй. 6 Уæвгæ мæ куы бафæнда æппæлын, нæ уыдзынæн æнæмбаргæ, уымæн æмæ зæгъдзынæн æцæгад; фæлæ мæхи уромын, цæмæй мæн тыххæй мачи хъуыды кæна цы уыны æмæ хъусы мæнæй, уымæй фылдæр. 7 Æмæ цæмæй æз æргом- дзинæдты стырадæй ма фæ- хъал уон, лæвæрд у фат мæ буарæн, хæйрæджы зæд, фæлмæцын кæнынмæ *мæн, цæмæй æз ма фæхъал уон. 8 Æртæ хатты куырдтон æз Хицауæй уый тыххæй, цæмæй йæ мæнæй аиуварс кæна, 9 Фæлæ Хицау загъта мæ- нæн: «фаг у дæуæн Мæ хорз лæвар, уымæн æмæ Мæ тых æххæст кæны æдыхдзина- ды». Æмæ уый тыххæй æз разæнгардæй æппæлдзынæн мæ æдыхдзинæдтæй, цæмæй мæн мидæг цæра Чырыстийы тых. 10 Уымæ гæсгæ æз зæрдæ- йы дзæбæхæн цæрын æдых- дзинæдты, æфхæрдтыты, хъуагдзинæдты, сурындзи- нæдты, æлхъывдтыты Чы- рыстийы тыххæй: уымæн æмæ æз æдых куы вæййын, уæд тыхджын дæн. 11 Æз æппæлгæйæ бахæц- цæ дæн æнæмбаргæдзинады онг: сымах мын уый бакæ-1 ;ГТÆМ Сæр 12 |нын кодтат. Сымахæн, æм- бæлд мæн æппæлын, уымæн æмæ уæлдæр «апостолтимæ» абаргæйæ, мæнмæ ницы хъуагдзинад ис, кæд ницы дæн, уæддæр: 12 Апостолы миниуджытæ разындысты сымах раз алы фæразондзинады, нысæнт- тæй, диссæгтæй æмæ тыхтæй. 13 Уымæн æмæ цы хъуаг стут иннæ аргъуанты раз, кæд æрмæст уый, æз сымах кæй ницæмæй батыхсын кодтон? Бахатыр кæнут хмæ- нæн уыцы аххос. 14 Мæнæ æртыккаг хатт æз цæттæ сымахмæ цæуын- мæ, æмæ уæ нæ батыхсын кæндзынæн, уымæн æмæ æз сымахон нæ агурын, фæлæ сымах. Сывæллæттæ хъуамæ ма æмбырд кæной бынтæ ныййарджытæн, фæлæ ный- йарджытæ сывæллæттæн. | 15 Æз æнæзивæгæй хардз кæндзынæн мæхион æмæ мæхи мæгуыр кæндзынæн сымах удты тыххæй, уымæ нæ кæсгæйæ, иттæг уарзгæ- йæ сымах, æз къаддæр уарзт кæй дæн сымахæй. 16 Зæгъæм, æз мæхæдæг нæ тыхсын кодтон сымах, фæлæ хинæйдзаг уæвгæйæ, хиндзинадæй истон сымахæй. 17 Фæлæ уæм кæй æрвыс- тон, уыдоны сæрты уæ мый- йаг исты пайда кодтон? 18 Æз балæгъстæ кодтон Титæн æмæ арвыстон йемæ иуы æфсымæртæй: Тит цы- мæ сымахæй исты спайда кодта? Иу уды мах нæ ар- хайдтам? иу фæндагыл нæ цыдыстæм? РИНФÆ 9 Ром. 5, 3; 2 Кор. 4, 8; 11, 30. 13 1Кор. 1, 5. 14Ап.к. 20, 33. 15 Кол 1, 24; 1 Фес. 2, 8; 2 Тим. 2, 10. 17 2Кор. 7, 2. 367
Сæр 12, 13 2 КОРИНФÆГТÆМ 19 Афтæ æнхъæл ма не стут, мах æрмæст сымах раз нæхи кæй раст кæнæм? Мах дзурæм Хуыцауы раз, Чы- рыстийы мидæг æмæ уыдон иуылдæр, уарзонтæ, сыма- хæн фæдзæхсынæн. 20 Уымæн æмæ æз тæр- сын, цæмæй куы æрцæуон, уæд уæ цы хуызæнæй мæ нæ фæнды, ахæмтæй ма фенон, афтæ сымах дæр цы хуызæ- нæй уæ нæ фæнды, ахæмæй мæн ма фенат: цæмæй уæм ма разына хылтæ, хæлæг- дзинæдтæ, маст, хъаугъатæ, фыдкойтæ, ардауынтæ, хъалдзинад, змæстытæ, 21 Цæмæй ноджыдæр куы æрцæуон, ма æрныллæг кæ- на мæн сымахмæ мæ Хуы- цау, æмæ цæмæй бирæтыл ма фæкæуон, кæцытæ раз- дæр тæригъæд ракодтой æмæ фæсмон нæ фæкодтой æнæ- сыгъдæгдзинадыл, хæтын- дзинадыл æмæ кæй кодтой, уыцы æнæуагдзинадыл. СÆР 13 1 Павел фехъусын кодта тагъд бабæ- рæг æмæ карз тæрхоны тыгхæй. 11 Фæс- таг амынддзинæдтæ æмæ хорз арфæ. Æртыккаг хатт цæуын ныр сымахмæ: дыууæ кæнæ æртæ æвдисæны раз фидар уыдзæн алы ныхас дæр. 2 Æз рагфæдзæхст кодтон æмæ кæнын, цыма дыккаг хатт дæн сымахмæ æмæ ныр уым нæ уæвгæйæ фыссын раздæр тæригъæд ракæнджы- тæм, æмæ иннæтæ сеппæтмæ, куы æрцæуон ноджыдæр та, нæ баха^тыр кæндзынæн. 3 Сымах агурут æвдисæй- 19 1Кор. 10, 33. Сæр 13 1 Дык. з. 17, 6, 19, 15; Мтф. 18, 16; Иоан. 8, 16, Дзут. 10, 28. 2 2 Кор. 10, 2 4 Ром. 6, 4. 5 1 Кор 11. 28; Еф.З, 17. 10 2Кор 10, 8. нæгтæ уымæн, Чырысти дзу- ры мæн мидæг, æви нæ: Уый æдых нæу сымахæн, фæлæ тыхджын у сымах мидæг. 4 Уымæн æмæ, æниу Уый тыгъд дæр уыд æдыхдзина- ды, фæлæ æгас у Хуыцауы тыхæй; æмæ афтæ мах дæр, æниу æдых стæм Уый мидæг, фæлæ æгас уыдзыстæм Иемæ Хуыцауы тыхæй уæ мидæг. 5 Фæлварут уæхæдæг уæ- хи, уырнындзинады стут сы- мах æви нæ? уæхæдæг уæхи сгарут. Æви сымах уæхæдæг уæхи нæ зонут Иесо Чырыс- ти уæ мидæг кæй ис? Кæд æрмæст сымах уый не стут, цы уæвын æмбæлы. 6 Мах тыххæй та, ныфс мæ ис, базондзыстут, мах кæй стæм ахæмтæ, цавæр хъуамæ уæм. 7 Курæм Хуыцауæй, цæ- мæй сымах мацы фыддзинад кæнат, цы хуызæн хъуамæ уат, уый махмæ равдисат, уый тыххæй нæ; фæлæ цæ- мæй сымах кæнат хорздзи- над, мах цы хуызæн уæвын æмбæлы, ахæмтæй куы нæ зынæм, уæддæр. 8 Уымæн æмæ мах æцæга- ды ныхмæ тыхджын не стæм, фæлæ тыхджын стæм æцæгады тыххæй. 9 Мах цин кæиæм, мах æдых куы вæййæм, сымах та тыхджын; уый тыххæй мах кувгæ дæр кæнæм, сымах æххæстдзинады тыххæй. 10 Уый тыххæй фыссын æз адон, уæ разы нæ уæвгæйæ, цæмæй уæ разы уæвгæйæ, тызмæгæй ма спайда кæнон мæ бартæм гæсгæ, кæцыты 368
2 КОРИНФÆГТÆМ Сæр 13 Хицау ратта мæнæн халын- мæ нæ, фæлæ аразынмæ. 11 Фæлæ, æфсымæртæ, цин кæнут, æххæстдæр кæ- нут, уæхи рæвдаут, æмхъуы- дыты ут, сабырдзинады ут,— æмæ уарзондзинад æмæ фар- ны Хуыцау уыдзæн уемæ. 12 Кæрæдзийæн саламтæ 11 1Пет. 3, 8; Ром. 15, 5; Фил.2,2. 12 1 Пст. 5, 14; Ром. 16, 16; 1 Кор. 16, 20. дæттут сыгъдæг пъайæ. Са- ламтæ уæм æппæт сыгъдæ- джытæй. 13 (Нæ) Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар, æмæ (Фыд) Хуыцауы уарзондзи- над, æмæ Сыгъдæг Уды иу- дзинад сымах уеппæтимæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ГАЛАТÆГТÆМ СÆР 1 1 Павелы ныхас Галатаг аргъуантæм. 6 Анафемас уыдоныл, кæцытæ хъусын код- той зыгъуыммæ Евангели. 11 Уый Еван- гели адæймæгтæй нæ райста, фæлæ ком- коммæ Чырыстийæ. Фыссы йæ раздæхт æмæ цардыхæс. Павел Апостол, адæймæг- ты æвзæрст нæ, æмæ адæймаджы сæрты нæ, фæ- лæ Йесо Чырыстийы æмæ Уый — мæрдтæй райгасгæ- нæг Фыд Хуыцауы æвзæрст, 2 Æмæ мемæ уæвæг æп- пæт æфсымæртæ — Галатаг аргъуантæм: 3 Хорз лæвар æмæ фарн, сымахæн Фыд Хуыцауæй æмæ нæ Хицау Иесо Чырыс- тийæ, 4 Кæцы ратта Иæхæдæг Йæхи мах тæригъæдты тых- хæй, цæмæй фервæзын кæна мах ныртæккæйы хинæйдзаг дугæй, нæ Фыд Хуыцауы фæндонмæ гæсгæ; 5 Уымæн кад мыггагæй мыггагмæ. Аминь. 6 Дис кæнын, сымах æр- хонæг Чырыстийы арфæдзи- Сæр 1 1 Ап. к. 9, 15 4Мтф. 20, 28; Лук. 1, 74. 7 Ап. к. 15, 24. 101Фсс. 2, 4. 11 1Кор. 15, 1. 369 надæй афтæ тагъд кæй ра- хизут æндæр уацхъуыд хъу- сын кæнынмæ, 7 Кæцы æниу æндæр нæу, фæлæ æрмæст ис адæм, кæ- цытæ змæнтынц сымах æмæ сæ фæндон у Чырыстийы хорз уацхъуыд сзыгъуыммæ кæнын. 8 Фæлæ суанг мах, дæр кæнæ уæларвон Зæд, мах уын цы фехъусын кодтам, уый куы нæ дзура, уæд иу- варсгонд уæд. 9 Раздæр куыд загътам мах, ныр дæр афтæ зæгъын: цы райстат, уый уын чи нæ хъусын кæны, уый иуварс- гонд уæд. 10 Адæммæ мыййаг агурын ныр æз хорзæх, æви Хуы- цаумæ? адæмы зæрдæ бал- хæныныл архайын? Æз ныр- мæ дæр ма адæмы зæрдæ бал- хæныныл куы архайдтаин, уæд нæ уаин Чырыстийы ца- гъар. 11 Хъусын уын кæнын, æфсымæртæ, Евангели, кæ-
Сæр 1, 2 ГА1 цы æз хъусын кодтон, кæй нæу адæймагон; 12 Уымæн æмæ йæ æз дæр райстон æмæ сахуыр дæн адæймагæй нæ, фæлæ Иесо Чырыстийы раргомдзинады сæрты. 13 Сымах фехъуыстат мæ раздæры Иудейдзинады цар- ды уавæртæ, æз æнæхатырæй кæй сырдтон Хуыцауы Ар- гъуан æмæ йæ афтид кодтон, 14 Æмæ Иудейдзинады æн- тыстджындæр уыдтæн мæ æмгæрттæй бирæтæй мæ мыг- гаджы, æгæр æнувыд уæвгæ- йæ мæ фыдæлты æгъдæут- тыл. 15 Хуыцау та мæн куы равзæрста мæ мады гуыбы- нæй æмæ æрхуыдта Иæ хорз лæварæй, æмæ Иæ бафæндыд 16 Раргом кæнын мæн ми- дæг Иæ Фырты, цæмæй æз Уый хъусын кæнон муртат- тæн,— уæд æз буар æмæ ту- гимæ уынаффæ кæнын нæ райдыдтон. 17 Æмæ нæ æрцыдтæн Ие- русалиммæ мæнæй раздæр уæвæг Апостолтæм, фæлæ ацыдтæн Аравимæ æмæ та æрбаздæхтæн Дамаскмæ. 18 Уый фæстæ æртæ азы куы рацыд, уæд ацыдтæн Иерусалиммæ Петры фенын- мæ æмæ йæм фæдæн иу фынддæс боны. 19 Иннæ Апостолтæй ни- кæйы федтон, Хицауы æф- сымæр Иаковы йеддæмæ. 20 Фæлæ уæм цы фыссын, Хуыцауы раз, нæ сайын. 21 Уый фæстæ ацыдтæн æз Сирийы æмæ Киликийы бæстæтæм. I 22 Чырыстийы Аргъуан- тæн Иудейы æз цæсгомæй зындгонд нæ уыдтæн, 23 Фæлæ æрмæст хъуыс- той уыдон, кæддæр уыдоны сурæг ныр хъусын кæны, уырнындзинад, кæцыйы раз- дæр сæфта,— 24 Æмæ кадджын кодтой мæн тыххæй Хуыцауы. СÆР 2 1 Иаков, Кифæ æмас Иоанн сразы сты Иерусалимы Павелы апостоладыл мур- таттæн. 11 Павел слæууыд Петры ныхмæ Антиохийы. Уый фæстæ, цыппæрдæс азы куы рацыд, уæд но- гæй ацыдтæн æз Иерусалим- мæ Варнавæимæ, акæнгæйæ немæ Титы дæр. 2 Цæугæ та акодтон рарго- мадмæ гæсгæ æмæ бахъард- тон уым сæрмагонд зынгæ- дæртæн дæр хорз уацхъуыд, кæцы фехъусын кодтон мур- таттæн, цымæ дзæгъæлы нæ архайын æви архайдтон. 3 Фæлæ уыдон мемæ уæ- вæг Титæн дæр, Еллинæн, æвæндонæй сунæт нæ кæнын кодтой. 4 Æрбахъуызæг мæнг æф- сымæртæн та, сусæгæй ба- кæсынмæ æрцæуджытæн мах сæрибардзинадмæ, кæцы махмæ ис Иесо Чырыстийы мидæг, цæмæй мах сцагъар кæной, 5 Мах иу сахат дæр нæ раттам æмæ нæ басастыс- тæм, цæмæй хорз уацхъуы- ды æцæгдзинад сымахмæ хъахъхъæд æрцæуа. 6 Æмæ истæмæй зынгæты, цавæрфæнды ма уыдаиккой 1АТÆГТ 12 Ап. к. 26, 16. 13 Ап. к. 9, 21. 15Ап.к 9, 15. 16Еф.З, 8. 18 Ап. к. 9, 26. 19 Мтф. 13, 55. 20 2Кор 11, 31. 21 Ап. к 9, 30. Сæр 2 2 Фил. 2, 16. 3 Ап. к. 16, 3. 4 Гал. 4, 3. 6 Дык. з. Ю, 17; 2Пар. 19, 7; Иов. 34, 19 Ап. к. 10, 34; Ром. 2, 11; Еф. 6, 9. 370
ГАЛАТÆГТÆМ Сæр 2 уыдон кæддæр, мæнæн ницы уæлдай у: Хуыцау нæ кæсы адæймаджы цæсгоммæ. Æмæ зынгæтæ мæныл тынгдæр ницы сæвæрдтой; 7 Уый ныхмæ, фенгæйæ, мæнæн кæй у баргонд хорз уацхъуыд хъусын кæнын æнæсунæтгæндтæн, куыд Пе- трæн сунæтгæндтæн,— 8 Уымæн æмæ Петрæн Æххуысгæнæг апостолдзина- ды сунæтгæндтæм æххуыс кодта мæнæн дæр муртат- тæм,— 9 Æмæ базонгæйæ мæнæн лæвæрд хорз лæвары тых- хæй, Иаков, Кифæ æмæ Ио- анн, цæджындзтыл кæй ны- мадтой, мæн æмæ Варнавæ- мæ раттой иудзинады къух, цæмæй мах ацæуæм муртат- тæм, уыдон та сунæтгæнд- тæм, 10 Æрмæст цæмæй мах нæ зæрдыл дарæм мæгуыргур- ты, кæцыйыл архайдтон æз дæр тынг раст æххæст кæ- ныныл. 11 Петр та Антиохимæ куы æрбацыд, уæд æз мæ- хæдæг йæ ныхмæ æрлæууыд- тæн, уымæн æмæ хаудта уайдзæфмæ. 12 Уымæн æмæ цалынмæ Иаковæй чидæртæ æрбацыд, уæдмæ хордта муртаттимæ; фæлæ уыдон куы æрбацы- дысты, уæд æмбæхсын æмæ иуварс цæуын райдыдта, су- нæтгæндтæй тæрсгæйæ. 13 Иемæ ма цæстмæхъус митæ кодтой иннæ Иудейтæ дæр, афтæ æмæ суанг Вар- навæйы дæр аздæхтой сæ цæстмæ митæм. 7 Ап. к. 9, 15. 10 Ап. к. 24, 17; Ром. 15, 26; 1 Кор. 16, 1; 2 Кор. 9, 1. 12 Ап. к. 21, 20. 14 Ап. к. 10, 28. 16 Ап. к. 13, 38; Гал.З,11; Тит. 3, 7. 17 Ром. 3: 19, 24. 19 1 Пет. 4, 2; Ром. 7, 6; 2 Кор. 5, 15. 20 Ром. 6, 6; Тит. 2, 14. 14 Фæлæ æз куы федтон, уыдон раст кæй нæ кæнынц Евангелийы æцæгдзинадмæ гæсгæ, уæд Петрæн сеппæты раз загътон: кæд ды Иуде- йаг уæвгæйæ цæрыс Иуде- йагау нæ, фæлæ муртатты хуызæн, уæд муртатты цæ- мæн цæрын кæныс тыххæй Иудейагау? 15 Мах æрдзæй Иудейтæ стæм, муртаттæй рацæугæ тæригъæдджынтæ не стæм; 16 Фæлæ, базонгæйæ адæймаг закъоны хъуыддæг- тæй кæй нæ раст кæны, фæ- лæ æрмæст Иесо Чырысти- йыл баууæндынæй, æмæ мах баууæндыдыстæм Йесо Чы- рыстийыл, цæмæй сраст уæм закъоны хъуыддæгтæй нæ, фæлæ Чырыстийыл баууæн- дынæй; уымæн æмæ закъоны хъуыддæгтæй ничи сраст уыдзæн. 17 Кæд æмæ Иесо Чырыс- тийы мидæг срастдзинад агургæйæ, мах нæхæдæг дæр тæригъæдджынтæ разындыс- тæм,— уæд уанцон нæу, Чы- рысти тæригъæды кусæг у? Никуыд! 18 Уымæн æмæ, кæд æз цы фехæлдтон, уый ногæй аразын, уæд мæхæдæг мæхи- цæй кæнын фыдгæнæг. 19 Закъонæй æз амардтæн закъонæн, цæмæй цæрон Хуыцауæн. Æз тыгъд æрцыд- тæн Чырыстиимæ. 20 Æмæ ныр æз нал цæ- рын, фæлæ мæн мидæг цæры Чырысти. Фæлæ ныр цы цæ- рын буары, уый цæрын Хуы- цауы Фыртыл уырнындзи- надæй, мæн бауарзæг æмæ 371
Сæр 2, 3 ГАЛЛТÆГТÆМ мæн тыххæй Иæхи раттæгыл. 21 Иуварс нæ кæнын Хуы- цауы хорз лæвар. Фæлæ кæд срастдзинад закъонæй у, уæд Чырысти дзæгъæлы амард. СÆРЗ 1 Павсл амоиы галатæгтæн, уыдон сæ- хæдæг куыд райстой Уды уырнындзина- дæн 6 Хуыцауы зæрдæвæрдтæ Авраам райста уыриындзииадæй. 15 Фæстæдæр лæвæрд закъон мæ ивы Хуыцауы зæрдæ- вæрды. 23 «Кæд сымах Чырыстийыонтæ, уæд сымах быпдартæ зæрдæвæрдмæ гæсгæ* Оæнæмбаргæ Галатæгтæ! чи уæ асайдта, цæмæй рæстдзинадæн ма басæттат, сымах, кæцыты цæстыты раз зындгонд уыд Иесо Чырыс- ти, цыма сымахмæ тыгъд уыд? 2 Уый мæ базонын фæнды æрмæст сымахæй: закъоны хъуыддæгты сæрты райстат сымах Уды, æви зондамын- ды сæрты уырнындзинадæй? 3 Афтæ æнæмбаргæ стут æмæ удæй райдайгæйæ, ныр фæуат буарæй? 4 Уый бæрц бирæ бафæ- рæзтат сымах, æцæг дзæгъæ- лы? Уый æцæг куы уыдаид дзæгъæлы! 5 Уды Дæттæг æмæ сымах æхсæн диссæгтæ Аразæг, за- къоны хъуыддæгты сæрты адон аразы, æви уырнындзи- над хъусын кæнынæй? 6 Афтæ Авраам баууæн- дыд Хуыцауыл æмæ уый уы- мæн нымад æрцыд рæстдзи- надыл. 7 Бамбарут уæдæ, уырн- джытæ кæй сты Авраамы фырттæ. 8 Æмæ Фыст раздæр уын- гæйæ, Хуыцау уырнындзи- 21 Гал. 5, 2, Дзут 7, 11. Сæр 3 2 Ап. к. 2, 38, 10, 43 3 Гал. 5, 7. 6 Уæв. 15, 6; Иак. 2, 23; Ром. 4, 3. 7 Иоал. 8, 39. 8 Уæв. 12, 3. 10 Дык. з. 27, 26, Иер. 11, 3. 11 Авв. 2, 4; Ром 1, 17, Дэут. 10, 38. 12 Лсв 18, 5. 13 Дык. з 21, 23; 1 Пет. 2, 24; Ром 8, 3. 14 Ис. 44, 5; Ап. к 3, 25. 15 Дзут. 9, 17. 16 Уæв. 12, 7, 15, 5. надæй кæй сраст кæндзæн муртатты, фехъусын кодта Авраамæн: «дæу мидæг ар- фæгонд уыдзысты æппæт адæмтæ». 9 Уæдæ уырнджытæ ар- фæгонд цæуынц рæстгæнæг Авраамимæ. 10 Фæлæ сеппæт, закъоны хъуыддæгтæй фидар чи кæ- ны, уыдон та æппæтдæр сты арды бын. Уымæн æмæ фыст у: «æлгъыст у закъоны чи- ныджы фыст цы ис, уыдон æппæтдæр, æдзух чи нæ æх- хæст кæны», 11 Закъонæй та кæй ничи сраст уыдзæн Хуыцауы раз, уый бæлвырд у, уымæн æмæ рæстгæнæг уырнындзинадæй æгас уыдзæн. 12 Закъон та уырнындзи- надæй нæу; фæлæ йæ чи æх- хæст кæны, уый уымæй æгас уыдзæн. 13 Чырысти балхæдта мах закъоны ардхæрдæй, мах тыххæй сси ардхæрд,— уы- мæн æмæ фыст у: «æлгъыст алкæцы, хъæдыл ауыгъд»,— 14 Цæмæй Авраамы ар- фæдзинад Иесо Чырыстийы сæрты ахæлиу уа муртат- тыл, цæмæй мах райсæм зæрдæвæрд Уды уырнындзи- надæй. 15 Æфсымæртæ! зæгъын адæймаджы хъуыдыдзинад- мæ гæсгæ: суанг адæймагæй сфидаргонд фæдзæхст ничи аивы æмæ йæм нæ æфтауы. 16 Фæлæ Авраамæн лæ- вæрд уыдысты зæрдæвæрдзи- нæдтæ æмæ йæ мыггагæн. Загъд нæу «æмæ дæ фæлтæр- тæн», цыма бирæйæ зæгъы, 372
фæлæ куыд иуæй: «æмæ дæ мыггагæн», кæцы у Чырысти. 17 Æз зæгъын уый, раз- дæр Хуыцауæй фидаргонд Чырыстийы тыххæй фæ- дзæхсты, цыппар сæдæ æр- тын азы фæстæ цы закъон фæзынд, уый кæй нæ ивы афтæ, цæмæй зæрдæвæрд фесафа йæ тых. 18 Уымæн æмæ бынтæ, кæд закъонмæ гæсгæ сты, уæд зæрдæвæрдмæ гæсгæ не сты; фæлæ Авраамæн Хуы- цау ралæвар кодта уыдон зæрдæвæрдмæ гæсгæ. 19 Цæй тыххæй у закъон? Уый лæвæрд уыд фæстæдæр, фыдракæндты тыххæй, мыг- гаг æрцæуыны афонмæ, кæ- цымæ хауы зæрдæвæрд, æмæ лæвæрд у Зæдты сæрты, æх- сæны бацæуæджы къухæй. 20 Фæлæ æхсæны бацæ- уæг иуы цур нæ вæййы, Хуыцау та иу у. 21 Уæдæ закъон Хуыцауы зæрдæвæрды ныхмæ у? Ни- куыд! Уымæн æмæ æгас кæ- нын фæразæг закъон лæ- вæрд куы уыдаид, уæд бæл- вырд рæстдзинад уыдаид закъонæй; 22 Фæлæ Фыст æппæты дæр бакодта тæригъæды бын, цæмæй зæрдæвæрд уырн- джытæн лæвæрд уа Иесо Чы- рыстийыл баууæндыны фæр- цы. 23 Æмæ уырнындзинад æрцæуыны размæ мах конд уыдыстæм закъонæй хъахъ- хъæды бын, уырнындзина- дæн раргом уæвын куы æм- бæлд, уыцы рæстæгмæ. 24 Уæдæ закъон уыдис ма-1 ’ÆМ Сæр 3, 4 |хæн сывæллон кæнæгæй Чы- рыстимæ, цæмæй мах сраст уæм уырнындзинадæй; 25 Уырнындзинад æрцыды руаджы та, мах ныр сывæл- лон кæнæджы разамынды бын нал стæм. 26 Уымæн æмæ сымах иуылдæр стут Хуыцауы фырттæ, Иесо Чырыстийыл æууæндыны фæрцы; 27 Сымах иуылдæр Чы- рыстийæ саргъауджытæ, Чы- рыстийы мидæг стут. 28 Нал ис ныр Иудей, нæ- дæр муртат; нæй цагъар, нæдæр сæрибар; нæй нæл- гоймаг, нæдæр сылгоймаг: уымæн æмæ сымах иуылдæр стут иу Иесо Чырыстийы мидæг. 29 Кæд сымах стут Чы- рыстийы, уæд стут Авраамы мыггаг æмæ зæрдæвæрдмæ гæсгæ бындартæ. СÆР4 1 Чырыстн балхæдта закъоны бын уæв- джыты фырттæ суæвынмæ. 8 «Тæрсын... дзæгьæлы нæ фыдæбон кодтон æз сымах- мæ?» 21 Авраамы фырттæ цагьарæй æмæ сæрибарæй — фæсномыг ныхас. Ноджы зæгъдзынæн: бын- дар цалынмæ сывæлло- ны бонты вæййы, ницæмæй иртæсы цагъарæй, кæд æп- пæтæн дæр хицау у, уæддæр: 2 Уый дæлбаргонд у æв- джиды лæгтæн æмæ хæдзар- мæ кæсджытæн, фыд кæй снысан кодта, уыцы æм- гъуыдмæ. 3 Афтæ мах дæр, цалын- мæ сывæллоны бонты уыды- стæм, уæдмæ дæлбар уыдыс- тæм дунейы буарадон рай- дайæнтæн; 1АТÆГТ 17 Рац. 12, 40; Ап. к. 7, 6. 18 Ром. 8, 17; Гал.2,21. 19 Рац 19, 3; Ап. к. 7, 38. 22 Ром. 3, 9. 24 Ром. 10, 4. 2бИоан. 1, 12; Ром. 8, 15. 27 Ром. 6, 3. 28 Иоан. 17, 21; Ром. 10, 12. 29Еф.З, 6. Сæр 4 3 Гал. 5, 1;Кол. 2, 20. 373
Сæр 4 ГА1 4 Фæлæ афоны æххæст- дзинад куы æрцыд, уæд Хуыцау рарвыста Йæ Фыр- ты (Иунæггуырды), Кæцы райгуырд сылгоймагæй, за- къоны коммæ бакаст, 5 Цæмæй балхæна закъо- ны бын уæвджыты, цæмæй райсæм фырттæ суæвыны бар. 6 Æмæ сымах куыд — фырттæ, уæд Хуыцау рар- выста уæ зæрдæтæм Иæ Фырты Уды, дзыназæг: «Ав- вæ, Мæ Фыд!» 7 Уымæ гæсгæ ды ныр ца- гъар нал дæ, фæлæ фырт; æмæ кæд фырт, уæд та Хуы- цауæн бындар (Иесо) Чы- рыстийы сæрты. 8 Фæлæ уæд, Хуыцауы нæ зонгæйæ, сымах куыстат хуыцæуттæн, кæцытæ æцæг хуыцæуттæ не сты. 9 Ныр та, Хуыцауы ба- зонгæйæ, кæнæ хуыздæр, куы райстат Хуыцауæй зо- нæнтæ, уæд фæстæмæ цæ- мæн здæхут æдых æмæ мæ- гуыр буарадонты райдайæн- тæм æмæ уæ фæнды ноджы ногæй уыдонæн уæхи ца- гъартæ скæнын? 10 Бæрæг кæнут бонтæ, мæйтæ, рæстæджытæ æмæ азтæ. 11 Тæрсын сымахæн, дзæ- гъæлы мыййаг нæ куыстон æз сымахмæ. 12 Курын уæ, æфсымæр-1 тæ, ут мæн хуызæн, уымæн | æмæ æз дæр сымах хуызæн дæн. Сымах мæн ницæмæй бафхæрдтат: 13 Сымах зонут, æз æдых буарæй хорз уацхъуыд фыц-1 I цаг хатт кæй хъусын кодтон сымахæн; 14 Фæлæ сымах æлгъ нæ бакодтат мæ буары фæлва- рæнтыл æмæ йыл зынæрвæс- сон нæ уыдыстут, фæлæ рай- стат мæн, куыд Хуыцауы Зæ- ды, куыд Иесо Чырыстийы. 15 Куыд амонджын уыды- стут сымах! Æвдисæн лæу- уын сымах тыххæй, гæнæн куы уыдаид, уæд сымах фел- вæстаиккат уæ цæстытæ æмæ сæ мæнæн раттаиккат. 16 Уæдæ æцæг сымахæн æз знаг сдæн, æцæгад дзур- гæйæ? 17 Сыгъдæг æнувыд уыл не сты, фæлæ сæ фæнды уæ аиуварс кæнын, цæмæй сы- мах уат уыдоныл æнувыд. 18 Хорз у æнувыд уæвын хорздзинадыл æдзухдæр, æз уæ разы куы вæййын, æр- мæст уæд нæ. 19 Мæ сывæллæттæ, кæ- цыты тыххæй æз ногæй дæн гуырыны тухæнты, цалын- мæ нæ разына сымахæй Чы- рысти! 20 Фæндид мæ ныр сымах- мæ уæвын æмæ мæ хъæлæс аивын, уымæн æмæ æз сымах тыххæй дызæрдыджы дæн. 21 Зæгъут ма мæнæн сы- мах, закъоны бын уæвын кæй фæнды: исты сымах за- къонмæ нæ хъусут? 22 Уымæн æмæ фыст у: «Авраамæн уыд дыууæ фыр- ты, иу цагъарæй, иннæ та сæрибарæй». 23 Фæлæ цагъарæй чи у, уый у буарæй гуырд; сæри- барæй гуырд чи у, уый та зæрдæвæрдмæ гæсгæ. 1АТÆГТ 4 Ис 7, 14; Лук. 1, 31. 5 Ром. 8, 15. 7 Гал. 3, 29. 8 Еф. 2, 12. 9 1 Кор. 13, 12, Дзут. 7, 18; 10, 1. 10 Кол. 2, 16. 22 Уæв. 16,15,21, 2. 23 Ром. 9, 8. 374
24 Ам ис фæсномыг хъуы- ды. Уыдон сты дыууæ фæ- дзæхсты: иу Синайы хохæй, цагъарадмæ гуырын кæнæг, кæцы у Агар, 25 Уымæн æмæ Агар амо- ны Синайы хох Аравийы æмæ у ныртæккæйы Иеруса- лимы хуызæн, уымæн æмæ уый йæ сывæллæттимæ ис цагъарады; 26 Уæллаг Иерусалим та сæрибар: уый мад — мах не- ппæтæн. 27 Уымæн æмæ фыст у: «сцин кæн, æнæзæнæг, нæ ныййарæг; схъæр кæн æмæ хъæрæй сдзур, хъизæмар чи нæ кодта аргæйæ; уымæн æмæ ныууагъдæн ис фылдæр сывæллæттæ, лæг кæмæн ис, уымæй». 28 Мах, æфсымæртæ, стæм зæрдæвæрды сывæллæттæ, Исахъæй. 29 Фæлæ уæд буармæ гæсгæ гуырд куыд сырдта, удмæ гæсгæ гуырды, афтæ ныр дæр. 30 Цы зæгъы Фыст та? «Атæр цагъар æмæ йæ фыр- ты, уымæн æмæ цагъары фырт нæ уыдзæн бындар иу- мæ сæрибары фыртимæ». 31 Уæдæ, æфсымæртæ, мах цагъары сывæллæттæ не стæм, фæлæ сæрибары. СÆР 5 1 Лæуут сæрибардзинады. 13 Ма пайда кæнут сæрибардзинадæй буары рæвдауы- нæн 16Буарыхъуыддæгтææмæудыдыргь. Уæдæ лæуут сæрибардзи- нады, кæцы нын ралæ- вар кодта Чырысти æмæ фæстæмæ цагъарады æфсон-1 ’ÆМ Сæр 4, 5 |дзы бын уæхи ма æппарут. 2 Мæнæ, æз Павел, зæгъын сымахæн: кæд сымах сунæт кæнут, уæд ницы пайда уы- дзæн сымахæн Чырыстийæ. 3 Ноджы æвдисæн лæу- уын, алы сунæтгæнæг адæй- магæн, уымæн кæй æмбæлы æппæт закъон сæххæст кæ- нын. 4 Сымах, закъонæй йæхи растгæнджытæ, баззадыстут æнæ Чырыстийæ, ахаудыс- тут арфæдзинадæй, 5 Мах та удæй æнхъæлмæ кæсæм æмæ нæ зæрдæ да- I рæм рæстдзинадыл, уырнын- дзинадæй; 6 Уымæн æмæ Иесо Чы- рыстийы мидæг нæй тых су- нæты æмæ æнæ сунæты дæр, фæлæ уырнындзинад, уар- зондзинадæй архайгæйæ. 7 Сымах хорз цыдыстут: чи уæ баурæдта, цæмæй сы- мах ма сæттат æцæгадæн? 8 Ахæм зондахаст сымах Æрхонæгæй нæу. 9 Чысыл æнхъизæн æн- хъизын кæны æппæт хыссæ дæр. 10 Мæн уырны сымах тыххæй Хицауы мидæг, сы- мах æндæрхуызон кæй нæ хъуыды кæндзыстут; сымах змæнтæг та, чи фæнды дæр ма уæд, ахæсдзæн йæ уæлæ тæрхон. 11 Цæй тыххæй сурынц мæн, æфсымæртæ, кæд ныр дæр сунæт кæнын амонын уæд? Уæд нæ хъуыдаид дзуа- ры æгаддзинад. 12 О, уæд та иуварсгонд куы æрцæуиккой сымах змæнтджытæ! [АТÆГТ 24 Ром. 8, 15. 26 Ис. 60, 1; Дзут. 12, 22; Рарг. 21, 2. 27 Ис. 54, 1. 28 Ром. 9, 8. 29 Уæв. 21, 9. 30 Уæв. 21, 10. 31 Гал. 3, 29. Сæр 5 1 Ап. к. 15, 10; 1 Пет. 2, 16. 2 Гал. 2, 21. 5Ром. 5, 5. бРом. 2, 29. 9 1 Кор. 5, 6. 11 1Кор. 1, 23. 375
Сæр 5, 6 ГА1 13 Сабырдзинадмæ хуынд стут сымах, æфсымæртæ, æрмæст (уæ) сæрибардзинад ма уæд уæ буары фæндæт- тæ æххæст кæнынæн; фæлæ уарзондзинадæй кусут кæ- рæдзæйæн. 14 Уымæн æмæ закъон иуылдæр иу ныхасы мидæг ис: «уарз дæ хæстæджы, дæ- хи куыд уарзыс, афтæ». 15 Кæд кæрæдзийы æхсы- нут æмæ хæрут, хъахъхъæ- нут, цæмæй уæ кæрæдзийы ма фесафат. 16 Æз зæгъын: архайут удæй æмæ сымах нæ æххæст кæндзыстут буары бæллиц- тæ; 17 Уымæн æмæ буары фæнды уды ныхмæ, уды та — буары ныхмæ: уыдон кæрæ- дзийы ныхмæ сты, афтæ æмæ сымах уый нæ кæнут, цы уæ фæндыдаид. 18 Кæд æмæ сымахыл уд æлдариуæг кæны, уæд за- къоны бын не стут. 19 Буары хъуыддæгтæ бæ- рæг сты; уыдон сты: хæтын- дзинад, хъахбайдзинад, æнæ- сыгъдæгдзинад, æнæуагдзи- над, 20 Гуымирыйæн кусын, кæлæнтæ кæнын, знагдзи- над, быцæутæ, хæлæг, мæс- ты, хъаугъа, хицæндзинад (рæдийындзинæдтæ), æндæр ахуырдзинæдтæ, 21 Æнæуынондзинад, ма- рын, расыг кæнын, æнæгъ- дау митæ æмæ афтæ дард- дæр; зæгъын уын, раздæр куыд дзырдтон, афтæ кæн- джытæ Хуыцауы Паддзахады бындартæ кæй нæ уыдзысты. | I 22 Уды дыргъ та: уарзон- дзинад, циндзинад, фидыд- дзинад, бирæ фæразондзи- над, хорздзинад, фæлмæн зæрдæ, уырнындзинад, 23 Фæлмасдзинад, хиуыл хæцын. Ахæмтыл закъон ни- цы бар дары. 24 Фæлæ уыдон, кæцытæ Чырыстийы сты, сæ буар йæ æнæсыгъдæг фæндæттимæ æмæ мондæгтимæ байтыгъ- той. 25 Кæд мах цæрæм удæй, уæд хъуамæ удмæ гæсгæ кæ- нæм. 26 Нæ уыдзыстæм хиста- уæг, кæрæдзийæн мастгæ- нæг, кæрæдзимæ хæлæггæ- нæг. СÆР6 1 «Кæрæдзийы уæргътæ хæссут»; «хорздзинад кæндзыстæм æппæтæн дæр». 11 Фæстаг раэфæдэæхстытæ æмæ арфæдзинад. Æфсымæртæ! кæд адæй- маг бахауы исты тæри- гъæды, сымах, удонтæ ахæ- мы раст кæнут фæлмас удæй, алчидæр йæхимæ кæс- гæйæ, цæмæй ма уат фæл- вæрд. 2 Хæссут кæрæдзийы уæр- гътæ æмæ ахæм хуызы сæх- хæст кæндзыстут Чырысти- йы закъон. 3 Уымæн æмæ йæхицæн исты æнхъæл чи у, ницы уæвгæйæ, уый йæхæдæг йæ- хи сайы. 4 Алчидæр фæлварæд йæ хъуыддаг, æмæ уæд уыдзæн æппæлд æрмæст йæхи мидæг, фæлæ иннæйы мидæг нæ; 5 Уымæн æмæ алчидæр йæхи уаргъ ахæсдзæн. 1АТÆГТ 13 1 Пет. 2, 16; 1 Кор. 8, 9. 14 Лев. 19, 18, Мтф. 5, 43; Мрк. 12, 31; Иак. 2,8, Ром. 13, 8. 17 1 Пет 2. 11, Ром. 7, 23 18 Ром. 6, 14. 19 1Кор. 6, 9. 22 Кол. 3, 12. 24 Гал 2, 20. 26 Фил. 2, 3. Сæр 6 1 1 Кор. 10, 12. 2 Иоан. 13, 34; 1 Фсс. 5, 14. 3 1 Кор. 8, 2. 5 Ром. 14, 12, 1 Кор. 3, 8. 376
ГАЛАТÆГТÆМ Сæр 6 6 Дзырдæй зондамынди- сæг, хай кæн дæ алы хорз- дзинадæй зондамонæгæн. 7 Уæхи ма сайут: Хуыцау хынджылæггаг нæ вæййы. Цы байтауа адæймаг, уый æркæрддзæн: 8 Иæ буармæ тауæг æр- кæрддзæн буарæй æмбийын; Удмæ тауæг та æркæрддзæн Удæй мыггагмæйы цард. 9 Хорздзинад кæнгæйæ уæдæ æнкъард ма кæнæм; уымæн æмæ йæ рæстæджы æркæрддзыстæм, кæд не слæмæгъ уæм, уæд. 10 Уæдæ цалынмæ рæстæг ис, кæндзыстæм хорздзинад алкæмæн дæр, уæлдайдæр та нæхионтæн уырнындзинады иу кæимæ стæм. 11 Уынут, куыд бирæ уæм ныффыстон мæхи къухæй. 12 Рæппæлын кæй фæнды буары мидæг, уыдон сыма- хæн æнæбары сунæт кæнын кæнынц, æрмæст уый тых- хæй, цæмæй сырд ма цæуой 6 Ром. 15, 27; 1 Кор. 9, 7. 7 Ром. 2, 6. 9Мтф. 24, 13; 2 Фсс 3, 13 14 Ром. 6, 6 15 Гал. 5, 6; Кол 3, 11. 16 Фил. 3, 16 17 2Кор. 4, 10. Чырыстийы дзуары тыххæй; 13 Уымæн æмæ сунæтгæн- джытæ сæхæдæг дæр нæ æх- хæст кæнынц закъон; фæлæ сæ фæнды, цæмæй сымах су- нæтгонд цæуат, цæмæй рап- пæлой сымах буарæй. 14 Мæн та нæ фæнды æп- пæлын, кæд æрмæст нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы дзуа- рæй, кæцыйæ мæнæн дуне тыгъд у æмæ æз та дуне- йæн. 15 Уымæн æмæ Иесо Чы- рыстийы мидæг ницы сты сунæт дæр æмæ æнæсунæт дæр, фæлæ ног сконд. 16 Ацы æгъдæуттæ чи æх- хæст кæны, уыдонæн фарн æмæ хорзæх, Хуыцауы Из- раилæн дæр. 17 Æниу, мачи тыхсын кæнæд мæн, уымæн æмæ æз хæссын Хицау Иесойы хъæд- гæмттæ мæ буарыл. 18 Нæ Хицау Иесо Чыры- стийы хорз лæвар сымах удимæ, æфсымæртæ. Аминь. 377
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ЕФЕСÆГТÆМ СÆР 1 1 Павслы сидт Ефесы сыгъдæджытæм. 3 Кадджын кæны Хуыцауы æруагъд арфæдзинæдты тыххæй. 15 Кувы, цæмæй ефесæгтæ базоной Евангелийы кад. Павел, Хуыцауы фæндо- нæй Иесо Чырыстийы Апостол, Ефесы уæвæг сыгъ- дæджытæм æмæ æууæнк- джынтæм Иесо Чырыстийы мидæг: 2 Хорз лæвар æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ. 3 Арфæгонд Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырыстийы Фыд, раарфæгæнæг махæн Чырыстийы мидæг алы уды арфæдзинадæй уæлæрвты, 4 Уымæн æмæ Уый рав- зæрста мах Уый мидæг ду- нейы скæныны размæ, цæ- мæй мах уæм сыгъдæг æмæ æнаипп Уый раз уарзондзи- нады, 5 Раздæр снысан кæнгæйæ мах Иæхицæн фырттæ скæ- нын Иесо Чырыстийы фæрцы Иæ хорз фæндонмæ гæсгæ, 6 Иæ хорз лæвары кад æппæлынæн, кæцыйæ Уый мах скодта амондджын Уар- зоны мидæг, 7 Кæцыйы мидæг махæн ис балхæнындзинад Иæ Ту- гæй, тæригъæдтæн хатыр Иæ хорз лæвары хъæздыгадæй, 8 Кæцыйы Уый уæлдай- джынтæй ралæвар кодта ма- хæн алы уæлзонд æмæ æмба- рынады, 9 Раргомгæнгæйæ махæн Иæ фæндоны сусæгдзинад Сæр 1 I 1 Кор. 1. 1; 2 Кор. 1, 1. 3 1 Пет. 1,3; 2 Кор. 1, 3. 4 Ром. 8, 29;2Тим. 1, 9. 6 Мтф 3, 17; Ром. 5, 15. 7 Ром. 3, 25. 9 Еф 3, 9. 10 Дан. 9, 24, Мрк. 1, 15;Гал.4, 4; Кол 1, 20. II Лук. 7, 30; Ап. к. 20, 27. 13Еф.4, 30. 14 2Кор. 5, 5. 16 Фил. 1, 3. 17 1 Кор. 12, 8. 378 Иæхи хорз фæндонмæ гæс- гæ, кæцы Хуыцау раздæр сæвæрдта Уый мидæг, 10 Рæстæджыты æххæст- дзинад аразынмæ, цæмæй æппæт уæларвонтæ æмæ зæх- хонтæ иугонд æрцæуой сæ- ры бын Чырыстийæ; 11 Уый мидæг систæм мах дæр бындартæ, уымæ раздæр нысангонд уæвгæйæ, æппæт дæр Иæхи фæндоны уынаф- фæйæ, Æххæстгæнæджы бæ- рæггондмæ гæсгæ, 12 Цæмæй бакусæм Иæ кад æппæлынæн мах, кæцы- тæ раздæр æнхъæлцау уы- дыстæм Чырыстийыл; 13 Уый мидæг сымах дæр, æцæгады дзырд фехъусгæйæ, сымах ирвæзындзинады хорз уацхъуыд, æмæ Ууыл бау- уæндгæйæ, мыхуыргонд æр- цыдыстут зæрдæвæрд Сыгъ- дæг Удæй, 14 Кæцы у нæ бынты ны- сан, Йæ хай балхæнынæн, Уый кад æппæлынæн. 15 Уымæ гæсгæ æз дæр, фехъусгæйæ уæ уырнындзи- нады тыххæй Иесо Чырыс- тнйыл æмæ уарзондзинады тыххæй æппæт сыгъдæджы- тæм, 16 Æнæрынцойæ арфæ кæ- нын Хуыцауæн сымах тых- хæй, мысгæйæ сымах тых- хæй мæ кувыны, 17 Цæмæй нæ Хицау Иесо Чырыстийы Хуыцау, кады Хуыцау, ратта сымахæн уæлзонды Уды æмæ æргом- дзинæдтæ Уый базонынмæ,
18 Æмæ срухс кæна уæ зæрдæйы цæстытæ, цæмæй сымах базонат, цæй мидæг ис йæ æрсидыны ныфс æмæ ца- вæр хъæздыгад ис Иæ кад- джын бынты сыгъдæджытæн, 19 Æмæ Иæ тыхы стырад куыд æнæбæрц у махмæ, уырнджыты, Уый паддзаха- дон хъаруйы архайдмæ гæсгæ, 20 Кæцыйæ Уый уæлар- хайд бакодта Чырыстийы мидæг, райгас кæнгæйæ Уый мæрдтæй æмæ æрбадын кæн- гæйæ Иæхи рахизварс уæ- лæрвты, 21 Уæлдæр алкæцы хица- уадæй æмæ хицаудзинадæй, æмæ тыхтæй, æмæ æлдара- дæй, æмæ алкæцы номæй, кæцыйæ хуыйнынц æрмæст ацы æнусы нæ, фæлæ æрцæ- уинаг дуджы дæр, 22 Æмæ æппæтдæр Уый къæхты бын басаста, æмæ Иæ сæвæрдта æппæтæй бæр- зонддæр, Аргъуанæн сæрæй, 23 Кæцы у Иæ буар, Дзаг- гæнæджы æххæстдзинад æп- пæт æппæты мидæг. СÆР 2 1 Мах, мæрдты фыдракæндтæм гæсгæ, Хуыцау сыгас кодта хорз лæварæй. 11 Чы- рысти фехæлдта быру Иудей æмæ муртат- ты æхсæп. 19 «Сымах æцæгæлæттæ æмæ æрцæуæггæгтæ нал стут». Æмæ сымах, мæрдты уæ фыдракæндтæм æмæ тæригъæдтæм гæсгæ, 2 Кæцыты сымах кæддæр! цардыстут, ацы дунейы æгъ- даумæ гæсгæ, уæлдæфы хи- цауиуæггæнæг æлдары уды фæндонмæ гæсгæ, ныр ных- мæлæуджыты фыртты мидæг архайæг, | ÆМ Сæр 1, 2 I 3 Кæцыты æхсæн кæддæр цардыстæм мах иуылдæр нæ буары фæндæттæм гæсгæ, буары фæндæттæ æмæ хъуы- дытæ æххæст кæнгæйæ, æмæ æрдзæй уыдыстæм масты цæуæт, куыд иннæтæ, 4 Хуыцау, хъæздыг хор- зæхæй, Иæхи стыр уарзон- дзинадæй, кæцыйæ бауарзта мах, 5 Æмæ мах, мæрдты, нæ фыдракæндтæм гæсгæ рай- гас кодта Чырыстиимæ,— хорз лæварæй сымах ирвæзт стут,— 6 Æмæ райгас кодта Ие- мæ, æмæ æрбадын кодта уæ- лæрвты Йесо Чырыстийы I мидæг, 7 Цæмæй равдиса æрцæ- уинаг дуджы, Иæ хорз лæ- вары хъæздыгад уæлдай- джынтæй махмæ, Иесо Чы- рыстийы мидæг. 8 Уымæн æмæ хорз лæва- рæй ирвæзт стут сымах уыр- нындзинады сæрты, æмæ уый сымахæй нæу, Хуыцауы лæвар у: 9 Хъуыддæгтæй нæ, цæ- мæй мачи æппæла. 10 Уымæн æмæ мах — Уый сфæлдыст стæм, конд стæм Иесо Чырыстийы ми- дæг хорз хъуыддæгтæн, кæ- цыты Хуыцау раздæр сны- сан кодта махæн æххæст кæ- нынмæ. 11 Уæдæ уæ зæрдыл дарут, сымах, кæддæр буармæ гæс- гæ кæй уыдыстут муртаттæ, кæцыты хуыдтой æнæсунæт- гæндтæ афтæ хуыйнджытæ, сунæтгæндтæ буарон сунæ- тæй, кæцы кодтой къухæй, >ЕСÆГТ> 18 Агт. к. 26, 18. 20 Пс. 109, 1; Мрк. 16, 19. 21 Кол. 2, 10. 22 Пс. 8,7; Мтф. 28, 18; 1 Кор. 15, 27;Еф.5, 23; Кол 1. 18; 2, 10. Сæр 2 1 Кол. 2, 13. 2 Иоан. 12,31; 1 Кор. 6, 11; Кол. 3, 7. 4Ром. 2, 4. 5 Ром. 8, 11. 7 Еф. 3, 8. 8 Ап. к. 15, 11. 9Ром 3, 20. 10 Ис. 44, 21; Тит. 2, 14; Дзут. 13, 21. 379
Сæр 2, 3 ЕФ 12 Сымах кæй уыдыстут уыцы рæстæг æнæ Чырысти, иртæст Израилы æхсæна- дæй, æцæгæлон зæрдæвæрды фæдзæхстытæн, нæ уæм уыд æнхъæлцаудзинад æмæ уы- дыстут æнæхуыцæуттæ ду- нейы мидæг; 13 Ныр та Иесо Чырысти- йы мидæг сымах, кæддæр дард чи уыд, систут хæстæг Чырыстийы Тугæй. 14 Уымæн æмæ Уый у нæ фарн, дыууæйæ иу скæнæг æмæ æхсæны цы цæлхдур уыд, уый фехалæг, 15 Фесафгæйæ знагдзинад Иæхи Буарæй, фæдзæхстыты закъон та ахуырадæй, цæ- мæй дыууæйæ арæзт æрцæуа Иæхи мидæг иу ног адæймаг, фидыддзинад аразгæйæ, 16 Æмæ иу буары дыууæ- йы дæр бафидауын кæна Хуыцауимæ, дзуары фæрцы, знагдзинад уый уæлæ амар- гæйæ; 17 Æмæ æрцæугæйæ хъу- сын кодта сымахæн фарн, дæрдтæгтæн æмæ хæстæ- джытæн, 18 Уымæн æмæ Уый сæр- ты уыдонæн æмæ иннæтæн дæр ис фæндаг Фыдмæ, иу Уды мидæг. 19 Уæдæ сымах ныр æр- цæуæгкæгтæ æмæ æцæгæ- лæттæ нал стут, фæлæ æм- бæстæгтæ сыгъдæджытæн æмæ хиуæттæ Хуыцауæн, 20 Фидаргонд уæвгæйæ Апостолты æмæ пехуымпар- ты бындурыл, Иесо Чырыс- ти Иæхæдæг фисыны дур уæвгæйæ^ 21 Кæцыйыл æппæт агъ- уыст, аив амайгæйæ рæзы сыгъдæг кувæндон, Хицауы мидæг, 22 Кæцыйыл сымах дæр систут Хуыцауæн цæрæнуат Удæй. СÆР 3 1 Павелы кад — раргом кæнын муртат- ты бынтæ Евангелийы мидæг. 14 Йæ куывд Фыдмæ, цæмæй «уырнындзина- дæй æрцæра Чырысти уæ зæрдæты»; цæ- мæй сымах «бамбарат æмбарынадæй уæл- дæр уæвæг Чырыстийы уарзондзинады». 20 Кад Уымæн, Чи фæразы скæнын æнæ абаргæ фылдæр. Уый тыххæй æз, Павел сдæн Иесо Чырыстийы ахæст сымах тыххæй, мур- таттæ. 2 Сымах куыд фехъуыстат Хуыцауы хорз лæвары хæ- дзарарæзтады тыххæй, кæцы мæнæн лæвæрд у сымах тых- хæй, 3 Уымæн æмæ мæнæн æр- гомдзинады сæрты хъуыст- гонд у сусæгдзинад, кæцыйы тыххæй уæм æз уæлдæр фы- стон цыбырæй, 4 Уæд сымах, кæсгæйæ фæразут бæлвырд базонын мæн æмбарындзинад Чырыс- тийы сусæггады тыххæй, 5 Кæцы нæ уыд хъуыст- гонд адæймæгты фыртты раздæры фæлтæртæн, ныр куыд æргом у Иæ сыгъдæг Апостолтæн æмæ пехуымпар- тæн (Сыгъдæг) Удæй, афтæ, 6 Цæмæй муртаттæ дæр уой æмбындартæ, иу буар суæвгæйæ, æмæ Иæ зæрдæ- вæрдæй æмхайджынтæ Иесо Чырыстийы мидæг, хорз уацхъуыд хъусын кæныны фæрцы, 7 Кæцыйы кусæг сдæн æз ЖСÆГТУ 12 Нссм. 2, 20, Исз. 13, 9. Ром 9, 4; Кол. 1, 21 13 Ап. к. 2, 39. 14 Ис 9, 6; Иоан 16, 33. 15 2Кор. 5, 17. 17 Ис 57, 19; Зах. 9, 10. 18 Иоан. 14, 6, Ром 5, 2, Дзут. 10, 19. 20 Ис 28, 16, 1 Петр 2, 4 21 Кол 2, 19 22 2Кор 6, 16 Сæр 3 1 Ап к 21, 33. 2 Ап. к 9, 15; Гал.1,16. 3 Еф. 1, 9. 5 1 Петр. 1, 12. 6 Ром. 15, 12. 7 Ал к. 9, 15 380
Хуыцауы арфæдзинады лæ- вармæ гæсгæ, кæцы мын лæ- вæрд у Иæ хъаруйы архай- дæй. 8 Мæнæн, æппæт сыгъдæ- джытæй къаддæрæн, лæвæрд у ацы хорз лæвар — хъусын кæнын муртаттæн Чырыс- тийы æнæкæрон хъæздыг- дзинад 9 Æмæ раргом кæнын æп- пæтæн, цæй мидæг ис хæ- дзарарæзтады сусæггад, æну- стæй нырмæ æхгæд цы уыд Хуыцауы мидæг, æппæт дæр Иесо Чырыстийæ скæнæг, 10 Цæмæй ныр зындгонд æрцæуа, Аргъуаны сæрты сæргълæуджытæн æмæ хица- уадæн уæлæрвты, Хуыцауы бирæ алыхуызон уæлзонд, 11 Дунейы райдайæнæй бæрæггондмæ гæсгæ, кæцы Уый сæххæст кодта нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы мидæг. 12 Кæцымæ нæм ис уæн- дондзинад æмæ æнæфæсайгæ бацæуæн, Ууыл æууæндыны фæрцы. 13 Уымæ гæсгæ (уæ) ку- рын æнкъард ма кæнут, сы- мах тыххæй мæнмæ цы мæс- тытæ вæййы, уыдоныл, кæ- цытæ сты сымах кад. 14 Уый тыххæй мæ уæр- джытыл æрлæууын нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы Фыды раз, 15 Кæцыйæ хуынд цæуы алы фыдыбæстæ уæлæрвтыл æмæ зæххыл,— 16 Уадз раттæд сымахæн Иæ кады хъæздыгдзинадмæ гæсгæ, хъæддых сфидар уæ- вын, Иæ Удæй, мидæггаг адæймаджы, | ÆМ Сæр 3, 4 I 17 Уырнындзинадæй æр- цæрын Чырыстийæн уæ зæр- дæты, 18 Цæмæй сымахæн, уи- дæгтæ ауадзджытæ æмæ ныффидар уæвджытæ уар- зондзинады, бауа уæ бон ба- зонын æппæт сыгъдæджыти- мæ, цы у уæрхад æмæ дæр- гъад, æмæ арфад æмæ бæр- зæнд, 19 Æмæ бамбарын, æмба- рынадæй уæлдæр Чырысти- йы уарзондзинад, цæмæй сы- |мах сæххæст уат Хуыцауы æппæт æххæстдзинадæй. 20 Уымæн та, Кæцы ар- хайгæ хъаруйæ мах мидæг скæндзæн цы курæм, кæнæ цæуыл хъуыды кæнæм, уы- мæй æнæабаргæ фылдæр, 21 Уымæн кад Аргъуаны, Иесо Чырыстийы мидæг, æп- пæт фæлтæрты, æнусæй æнусмæ. Аминь. СÆР 4 1 Хъахъхъæнут уды иудзинад сабыр- дзинадимæ цæдисы мидæг; буар у иу, курдиаттæ алыхуызон: 17 «аиуварс кæ- нут зæронд адæймаджы царды хуыз... сфæлындут ноджы мидæг>. 25 Æфсарм- джын уаг. Уæдæ æз, ахæст Хицауы мидæг, лæгъстæ кæнын сымахæн кæнут хуынд кæмæ стут, уыцы номы аккаг, 2 Алы сабыр зондимæ æмæ фæлмасæй æмæ бирæ фæ- разондзинады, кæрæдзийæн уарзондзинадæй баргæйæ, 3 Архайгæйæ удæй иудзи- над хъахъхъæнын, фидыд- дзинады цæдисы. 4 Иу буар æмæ иу уд, сы- мах хуьгнд дæр куыд стут уæ номы иу ныфсмæ; ’ЕСÆГТу 8 Ром. 15, 19; 1 Кор. 15, 9, Гал. 1, 16. 9 1 Пет. 1. 20; Ром. 14, 24; 1 Кор. 2, 7; Кол. 1, 26. 10 1 Пет. 1, 12. 12Еф.2, 18. 13 2Тим. 2, 10. 15 Еф. 1, 10. 16Еф. 1, 7. 17 Иоан. 14, 23. 19Иоан. 1, 16; Кол. 2, 9. 20 Ром. 14, 24. Сæр 4 1 Фил. 1. 27; Кол. 1, 10; 1 Фес. 2, 12. 4 Ром. 12, 5; 1Кор 12, 12. 381
Сæр 4 ЕФЕСÆГТÆМ 5 Иу Хицау, иу уырнын- дзинад, иу аргъуыд, 6 Иу Хуыцау æмæ æппæ- ты Фыд, Кæцы ис æппæты сæргъы, æмæ æппæты сæр- ты, æмæ мах æппæты мидæг. 7 Махæй та алкæмæн дæр лæвæрд у хорз лæвар, Чы- рыстийы лæвары бæрцæй. 8 Уымæ гæсгæ загъд у: «ссыд бæрзондмæ, уацары райста уацар, æмæ ратта курдиаттæ адæймæгтæн». 9 Фæлæ «ссыд» цы амоны, кæд уый нæ амоны æмæ раз- дæр дæр Уый кæй ныццыд зæххы зындоны бынæттæм? 10 Æрцæуæг, Уый у ссæ- уæг дæр æппæт уæлæрвтæй уæлдæр, цæмæй байдзаг кæ- на æппæт дæр. 11 Æмæ Уый сæвæрдта иу- ты Апостолтæй, иннæты пе- хуымпартæй, иннæты Еван- гели хъусынгæнджытæй, ин- нæты фыййæуттæй æмæ ахуыргæнджытæй, 12 Сыгъдæджыты æххæст кæнынмæ, куысты хъуыд- дагмæ, Чырыстийы буар ара- зынмæ, 13 Цалынмæ иуылдæр æр- цæуæм иудзинадмæ уырнын- дзинады æмæ Хуыцауы Фырты базоныны, æххæст лæгмæ, Чырыстийы æххæст цахъхъæнмæ; 14 Цæмæй мах мауал уæм сывæллæттæ, дызæрдыггæн- джытæ æмæ алыхуызон дым- гæйон ахуырады фæдыл цæуджытæ, адæймæгты хин- дзинадмæ гæсгæ, хинæй са- йыны дæсниадæй, 15 Фæлæ æцæг уарзондзи- надæй иуылдæр рæзат Уый | 6 Мал. 2, 10; Мрк. 12, 29. 7 Ром. 12, 3, 1 Кор. 12, 11; 2 Кор. 10, 13. 8Пс. 67, 19, Иоан. 3, 13. 11 1Кор. 12, 28 13 1Кор. 14, 20. 15 Ром. 12,9, Еф. 1. 22, Кол. 1, 18. 19 Ром. 1, 24 22 Кол. 3, 9, Дзут. 12, 23 1 Пет. 4, 2; Ром. 6, 4; Кол. 3, 10 25 3ах. *, 16 мидæг, Кæцы у сæр Чырыс- ти, 16 Кæцыйæ æппæт буар, аразгæйæ æмæ æмдзыгуыр кæнгæйæ алы иумæ фидар- гонд бастдзинæдты фæрцы, алы уæнгæн йæ бон цас у, уый бæрц архайгæйæ, исы рæзындзинад йæхæдæг йæхи аразынмæ уарзондзинады. 17 Уымæ гæсгæ æз зæгъын æмæ лæгъстæ кæнын Хица- уы номæй, цæмæй сымах ма- уал кæнат, иннæ адæмтæ куыд кæнынц сæ тыхст зонд- мæ гæсгæ, 18 Сæ зонд баталынг уæв- гæйæ, Хуыцауы цардæй аир- тæстыты, кæй ницы зонынц æмæ сæ зæрдæтæ хъæбæр кæй сты, уый аххосæй; 19 Уыдон æнæмбаргæ хъуыддæгтæм бахæццæ уæв- гæйæ, æнæуаг митыл бафты- дысты, афтæ æмæ кæнынц алы æнæсыгъдæгдзинад æнæ- фсисæй. 20 Фæлæ сымах афтæ нæ базыдтат Чырыстийы, 21 Уымæн æмæ сымах фе- хъуыстат Уый тыххæй æмæ Уый мидæг сахуыр стут,— уымæн æмæ æцæгдзинад ис Иесойы мидæг,— 22 Зæроид адæймаджы раздæры царды сурæт иу- варс авæрут, кæцы сайæн фæндæтты æмбийы, 23 Фæлæ сног ут удæй уæ зонды 24 Æмæ сфæлындут ног адæймаджы, Хуыцаумæ гæс- гæ сконды, рæстдзинады æмæ æцæг сыгъдæгдзинады. 25 Уымæ гæсгæ, мæнгдзи- над иуварс авæргæйæ, дзу- 382
рут æцæгдзинад алчи йæхи- онæн, уымæн æмæ мах стæм кæрæдзийæн уæнгтæ. 26 Мæсты кæнгæйæ тæри- гъæд ма кæнут: хур уадз ма аныгуылæд уæ мастыл; 27 Æмæ ма дæттут бынат хæйрæгæн. 28 Чи давта, амæй фæс- тæмæ мауал дав, фæлæ фы- дæбон кæн, дæхи къухтæй пайда кæнгæйæ, цæмæй дæ бон уа хъуаг чи у, уымæн хай бакæнын. 29 Мацы æмбыд ныхас цæ- уæд уæ дзыхæй, фæлæ æр- мæст хорз ныхас фæдзæхсы- нæн уырнындзинады, цæмæй уый хæсса фарн хъусджы- тæн. 30 Æмæ ма æфхæрут Хуы- цауы Сыгъдæг Уды, Кæцынæ сымах мыхуыргонд æрцы- дыстут балхæды бон. 31 Алы мæстыгæрдзинад æмæ карздзинад, æмæ маст æмæ хъæр, æмæ маргæвзаг алы хæрамдзинадимæ иу- варсгонд уæнт сымахæй; 32 Фæлæ ут кæрæдзимæ хæларзæрдæ, тæригъæдгæ- наг, кæрæдзийæн хатыр кæ- нут, Хуыцау сымахæн Чы- рыстийы мидæг куыд ныхха- тыр кодта, афтæ. СÆР5 1 «Цæрут уарзондэинады, Чырысти дæр куыд бауарзта сымах>. 3 Хаи ма хæссут талынг хъуыддæгты 15 Архайут арæхсгæ. 22 Чырысти æмæ аргьуан — дæнцæг лæг- тæн æмæ устытæн. Уæдæ Хуыцауы фæзмут, куыд уарзон цæуæт, 2 Æмæ цæрут уарзондзи- нады, Чырысти дæр мах куыд бауарзта æмæ ратта | ÆМ Сæр 4, 5 I Иæхи мах тыххæй лæварæн æмæ нывондæн Хуыцауæн, æхсызгон хæрзтæфæн. 3 Хæтындзинад та æмæ алыхуызон æнæсыгъдæгдзи- над, æмæ пайдайыл архайын, уыдонæн сæ кой дæр хъуамæ уе ’хсæн ма уа, куыд аив у сыгъдæджытæн, афтæ; 4 Афтæ фыддзыхæй дзу- рын æмæ афтид ныхæстæ, æмæ худын æнаив у сыма- хæн, фæлæ фæлтау арфæ кæнын: ’ 5 Уымæн æмæ зонут ни- кæцы хæтагæн, кæнæ æнæ- сыгъдæг, кæнæ пайдайыл архайæгæн, кæцы у гуыми- рыйæн кусæг, нæй бынтæ Чырыстийы æмæ Хуыцауы паддзахады. 6 Мачи уæ асайæд афтид ныхæстæй, уымæн æмæ уыи тыххæй æрцæуы Хуыцауы фыдæхард ныхмæлæууæг фырттыл; 7 Уæдæ ма ут уыдоны æм- бæлттæ. 8 Сымах уыдыстут кæд- дæр талынг, ныр та — рухс Хицауы мидæг: кæнут, куыд рухсы цæуæт, 9 Уымæн æмæ Уды дыргъ у алы хорздзинадæй, рæст- дзинадæй æмæ æцæгдзина- дæй; 10 Фæлварут, цы у хорз фæндон Хуыцауæн, 11 Ма ут хайджын талын- джы æнæдыргъ хъуыддæгты, фæлæ уайдзæф кæнут уы- донæн. 12 Уымæн æмæ уыдон су- сæгæй цы кæнынц, уыдоны тыххæй худинаг у дзурын дæр. >ЕСÆГТу 2« Пс. 4, 5. 27 Иак. 4, 7. 29 Мтф. 12, 36; Еф. 5, 4. ЗОИс. 7, 13; Еф. 1, 13. 32 Мтф. 6, 14; Мрк. 11, 25. Сæр 5 1 Мтф. 5, 48. 2 Иоан. 13, 34; 1 Иоан. 3, 11. 3 1 Кор. 6, 15. 4 Мтф. 12, 36; Еф. 4,29. 5 1 Кор. 6, 10. бМтф. 24, 4; Мрк. 13, 5; Лук. 21, 8; 2 Фес. 2, 3. 8 Иоан. 8, 12; 12, 36. 9 Гал. 5, 22. П2Кор. 6, 14; 1 Тнм. 5, 20. 383
Сæр 5, 6 ЕФЕСÆГТÆМ 13 Æппæтдæр, цы раргом вæййы, уый æргом кæны рухсæй, уымæн æмæ æппæт æргом кæнæг у рухс; 14 Уымæ гæсгæ загъд у: «сыст, фынæй æмæ райгас у мæрдтæй, æмæ дæ срухс кæндзæн Чырысти». 15 Уæдæ кæсут, архайут хъавгæйæ, æнæмбаргæты хуызæн нæ, фæлæ куыд зонд- джынтæ, 16 Рæстæгæн аргъ кæнгæ- йæ, уымæн æмæ бонтæ хи- нæйдзаг сты. 17 Уæдæ æнæмбаргæ ма ут, фæлæ æмбарут цы у Хуыцауы фæндон. 18 Æмæ фыднызт ма кæ- нут сæн, кæцыйæ вæййы æнæгъдаудзинæдтæ; фæлæ Удæй æххæст кæнут, 19 Рæвдаугæйæ уæхæдæг уæхи кады зарджытæй æмæ кады ныхæстæй, æмæ удон зарджытæй, заргæйæ æмæ кад кæнгæйæ уæ зæрдæты Хицауæн, 20 Арфæ кæнгæйæ æдзух- дæр æппæты тыххæй Хуыца- уæн æмæ Фыдæн, нæ Хицау Иесо Чырыстийы номæй, 21 Кæрæдзийы коммæ кæс- гæйæ Хуыцауы тасы мидæг. 22 Устытæ, уæ лæгтæн коммæ кæсут, куыд Хица- уæн, 23 Уымæн æмæ лæг у усæн сæр, Чырысти Аргъуаны сæр куыд у, афтæ, Уый та буары Ирвæзынгæнæг дæр; 24 Фæлæ Аргъуан Чырыс- тийæн куыд коммæ кæсы, афтæ устытæ дæр сæ лæгты коммæ кæсæнт алцæмæй дæр. 25 Лæгтæ, уарзут уæ ус- 13 Иоан 3, 20 14 Ис. 60, 1; Ром. 6, 4 15 Кол. 4, 5. 17 Ром 12, 2; 1 Фсс 4, 3. 18 Ис. 5, 11, Лук. 21, 34. 19 Кол. 3, 16. 20 Ис. 63, 7, Кол. 3, 17,1Фес 5, 18. 22 Кол. 3, 18; Тит 2, 5. 23 1 Кор. 11,3; Еф. 1, 22. 25 Гал 1,4, Кол 3, 19. 26 1 Пет. 3, 21, Тит. 3, 5; Дзут 9, 14 27 Зар. з. 4, 7, 2 Кор. 11,2, Еф 1. 4. 31 Уæв 2, 24; Мтф. 19, 5, Мрк 10, 7, 1 Кор 6, 16 Сæр 6 1 Рад. 20, 12, Дык з 5, 1б;Фæс н. 23, 22; Мтф. 15, 4,Мрк 7, 10, Кол 3, 20. тыты, Чырысти Аргъуан куыд бауарзта æмæ Иæхи уый тыххæй ратта, афтæ, 26 Цæмæй йæ срухс кæна, ныссыгъдæг кæнгæйæ, донæй ныхсгæйæ, дзырды фæрцы; 27 Цæмæй йæ Иæхицæн равдиса Кадджын Аргъуа- нæй, æнæкъæмæй, æнæса- хъатæй, кæнæ æндæр исты ахæмæй, фæлæ цæмæй уый уа сыгъдæг æмæ æнаипп. 28 Афтæ хъуамæ уарзой лæгтæ сæ устыты, куыд сæ- хи буæртты: йæ усы уарзæг, йæхæдæг йæхи уарзы. 29 Уымæн æмæ йæ буар никæд никæмæн уыдис æнæ- уынон, фæлæ йæ тавы æмæ æфсады, куыд Хицау дæр аргъуаны; 30 Уымæн æмæ мах стæм Иæ буары уæнгтæ, Уый буа- рæй æмæ Уый стджытæй. 31 Уымæ гæсгæ ныууадз- дзæн адæймаг йæ фыды æмæ мады, æмæ баныхæсдзæн йæ усыл, æмæ дыууæйæ уыдзы- сты иу буар. 32 Ацы сусæгдзинад у стыр; æз дзурын Чырысти æмæ Аргъуаны тыххæй. 33 Афтæ алчидæр сыма- хæй уарзæд йæ усы, куыд йæхæдæг йæхи; ус та тæр- сæд (йæ) лæгæй. СÆР 6 1 Сывæллæтты, фыдæлты, мадæлты, цагъарты, æлдæртты тыххæй. 10 <Сфæ- лындут Хуыцауы æппæт хæцæнгæрзты*. 21 Фæстаг ныхас æмæ арфæ раконд. Сывæллæттæ, коммæ кæсут уæ ныййарджытæн Хи- цауы мидæг, уымæн æмæ афтæ домы рæстдзинад. 384
ЕФЕСÆГТÆМ Сæр 6 2 «Кад кæн дæ мад æмæ дæ фыдæн», уый — фыццаг фæдзæхст зæрдæвæрдимæ: 3 «Цæмæй уа дæуæн хорз æмæ уыдзынæ бирæазон зæххыл». 4 Æмæ, фыдæлтæ, сымах дæр ма мæсты кæнут уæ цæ- уæты, фæлæ ахуыр кæнут уыдоны Хицауы ахуырады æмæ зондамынды. 5 Цагъартæ, коммæ кæсут (уæ) буарон æлдæрттæн та- симæ æмæ ризгæйæ, уæ хуы- мæтæг зæрдæйæ, куыд Чы- рыстийæн, 6 (Æрмæст) уынгæ лæггад кæнгæйæ нæ, куыд адæйма- джы зæрдæлхæнджытæ, фæ- лæ куыд Чырыстийы цагъар- тæ, Хуыцауы фæндон зæр- диагæй æххæст кæнгæйæ, 7 Æнувыдæй кусгæйæ, куыд адæймагæн нæ, фæлæ куыд Хицауæн, 8 Зонгæйæ, цагъар уа, æви сæрибар, алчидæр кæй райс- дзæн Хицауæй, цас хорз- дзинад скодта, уымæ гæсгæ. 9 Æмæ сымах дæр, æл- дæрттæ, кæнут афтæ уыдо- нæн, карздзинад фæлмæн кæнгæйæ, зонгæйæ сымахæн уæхи сæргъыл дæр, æмæ уы- доны сæргъыл ис Хицау уæ- лæрвты, Кæцы нæ æвзары цæсгæмттæ. 10 Æппын фæстаг, ме ’фсымæртæ, фидар кæнут Хицауæй æмæ Иæ тыхы хъо- мысæй; 11 Сфæлындут Хуыцауы æппæт хæцæнгæрзты, цæ- мæй уæ бон уа слæууын хæй- рæджы хин миты ныхмæ; 12 Уымæн æмæ мах тох 4Фæс.н. 13, 25. 5 1 Пет. 2, 18; Кол. 3, 22; Тит. 2, 9. 8 2 Кор. 5, 10. 9Дык. з. Ю, 17; 2Пар. 19, 7; Иов. 34, 19; Гал. 2, 6. 11 Ром. 13, 12, 1 Фес. 5, 8. 12 Иоан. 12,31; 14, 30; Еф. 2, 2 14 Лук. 12, 35; 1 Пет 1, 13. 17 Ис. 59, 17; 1 Фес. 5, 8; Дзут. 4, 12. 18 Лук. 18, 1; Кол. 4, 2. 19 2Фсс. 3, 1. 20 Ап. к. 21, 11. буар æмæ туджы ныхмæ нæу, фæлæ сæргълæуджыты ныхмæ, хицауадты ныхмæ, ацы талынг дунейы хица- уиуæггæнджыты ныхмæ, ар- вы бын фыддзинады удты ныхмæ. 13 Уый тыххæй райсут Хуыцауы æппæт хæцæн- гæрзтæ, цæмæй фыддзинады бон уæ бон уа ныхмæ слæу- уын, æмæ æппæтыл фæуæ- лахиз уæвгæйæ ма фæцудат. 14 Уæдæ слæуут, уæ ас- тæутæ æцæгадæй æрбабæт- гæйæ, æмæ сфæлындгæйæ рæстдзинады згъæры, 15 Æмæ къахы дарæс скæнгæйæ, фарн хъусын кæ- ныны цæттæдзинадмæ; 16 Æппæтæй хуыздæр та райсут уырнындзинады уарт, кæцыйæ уæ бон бауыдзæн хинæйдзаджы зынггонд фат- тæ бамынæг кæнын; 17 Æмæ райсут ирвæзын- дзинады згъæрхуд, æмæ удон кард, кæцы у Хуыцауы дзырд; 18 Алы куывдæй æмæ ку- рындзинадæй кувут алы афон удæй, æмæ тырнут уый тыххæй алы иугæндзондзи- надимæ æмæ кувындзина- димæ æппæт сыгъдæджыты тыххæй 19 Æмæ мæн тыххæй, дæр цæмæй мæнæн лæвæрд уа дзырд — мæ дзыхæй æргом хъусын кæнон, уæндонæй хорз уацхуъыды сусæггад, 20 Кæцыйы тыххæй æз æххæст кæнын минæварад ахæстоны, цæмæй æз уæн- донæй хъусын кæнон, куыд мын æмбæлы, афтæ. 385
Сæр 6 ЕФЕСÆГТÆМ 21 Цæмæй сымах дæр зо- нат мæ фадæтты æмæ хъуыддæгты тыххæй, æппæт дæр уын фехъуысын кæн- дзæн Тихик, уарзон æфсы- мæр æмæ раст кусæг Хица- уы мидæг, 22 Кæцыйы æз арвыстон сымахмæ уый тыххæй, цæ- мæй базонат сымах мах тых- 21 Ап к. 20, 4, Кол. 4, 7. хæй æмæ цæмæй уый барæв- дауа уæ зæрдæтæ. 23 Фарн æфсымæртæн æмæ уарзондзинад уырнын- дзинадимæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ. 24 Хорз лæвар се ’ппæти- мæ, нæ Хицау Иесо Чырыс- тийы æнæивгæ уарзджыти- мæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ФИЛИППÆГТÆМ СÆР 1 1 Филиппаг сыгъдæджытæн саламтæ 3 Павелы куынд æмæ бузныгдзинад уы- доны тыххæй. 12 Йæ яын уавæртæ фсх- хуыс сты хорз уацхъуыд хъусын кæны- пæп, фæпды йæ æппæт уæндондзииадæй сбæрзопд кæнын Чырыстийы 27 «Цæрут Чырыстийы хорз уацхъуыд хъусын ак- кагæй». Павел æмæ Тимофей, Иесо Чырыстийы цагъартæ, æпнæт сыгъдæджытæм Иесо Чырыстийы мидæг, Филип- пы уæвджытæм, епископтæ æмæ диакъонтимæ: 2 Хорз лæвар æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Йесо Чырыстийæ. 3 Арфæ кæнын мæ Хуыца- уæн, алы хатт сымах тых- хæй хъуыды кæнгæйæ, 4 Æдзухдæр, мæ алы куыв- ды, сымах уеппæты тыххæй, цингæнгæйæ (мæ) куывд æр- хæсгæйæ, 5 Сымах хайад кæй райс- тат хорз уацхъуыд хъусын кæныны, фыццаг бонæй суанг нырмæ, Сæр 1 3 1 Фсс. 1, 2. 6 Иоал 6, 29, 1 Фсс. 1, 3. 101Фес. 5, 23 11 Мтф. 5, 16; Иоан. 15, 386 6 Ныфсджын уæвгæйæ уымæй, сымах мидæг хорз хъуыддаг райдайæг, (уый) кæй æххæст кæндзæн суанг Иесо Чырыстийы бонмæ, 7 Куыд мын æмбæлы хъуыды кæнын дæр сымах уеппæты тыххæй, уымæн æмæ сымах стут мæ зæрдæ- йы ахæстоны мидæг дæр, хорз уацхъуыд хъахъхъæн- гæйæ æмæ фидар кæнгæйæ, сымах уеппæты, куыд мæ æмхайджынтæ хорз лæвары. 8 Хуыцау — æвдисæн, æз кæй уарзын сымах уеппæты Иесо Чырыстийы уарзондзи- надæй; 9 Æмæ кувын уый тых- хæй, цæмæй уæ уарзондзи- над ноджы фылдæрæй фыл- дæр рæза зонындзинады æмæ алы æнкъарындзинады, 10 Цæмæй хуыздæр базон- гæйæ, уат сымах сыгъдæг æмæ æнæкъуылымпы Чы- рыстийы бон, 11 Æххæст уат рæстдзина-
ды дыргътæй Йесо Чырыс- тийæ, Хуыцауы кад æмæ æппæлындзинадæн. 12 Фæнды мæ, æфсымæр- тæ, цæмæй сымах зонат, мæ уавæртæ фадат кæй раттой фылдæр æнтыстдзинадæн, хорз уацхъуыд хъусын кæ- ныны, 13 Афтæ æмæ мæ хъада- мантæ Чырыстийы тыххæй зындгонд сты æппæт прето- рийы æмæ æппæт иннæтæн, 14 Æмæ Хицауы мидæг æфсымæрты фылдæр хай мæ хъадамантæй сфидар уæвгæ- йæ, райдыдтой стылдæр уæн- доидзинадимæ, æдасæй хъу- сын кæнын Хуыцауы дзырд. 15 Раст зæгъгæйæ иутæ хæлæг кæнгæйæ æмæ ерыс- гæнгæйæ, иннæтæ та хæлар зæрдæйæ хъусын кæнынц Чырыстийы: 16 Иутæ быцæу ныхас уарзгæйæ, хъусын кæнынц Чырыстийы, сыгъдæг нæ, хъуыды кæнгæйæ, мæ хъа- даманты уæз фæфылдæр кæ- ныныл; 17 Иннæтæ та уарзонæй, зонгæйæ, æз кæй дæн æвæрд хорз уацхъуыд хъахъхъæ- иынмæ. 18 Фæлæ æниу цы? Куыд фæнды куы хъусын кæной Чырыстийы, æфсонæн æви зæрдиагæй, æз ууыл дæр! цин кæнын æмæ кæндзынæн, 19 Уымæн æмæ зонын, уый мæнæн кæй бакусдзæн ирвæзындзинадæн сымах куывдмæ гæсгæ æмæ Иесо Чырыстийы Уды æххуысæй, 20 Мæ фидардзинад æмæ ныфсы, æз кæй ницæмæй | ТÆМ Сæр 1 |фæхудинаг уыдзынæн, фæ- лæ алы уæндондзинады, ныр дæр, куыд æдзухдæр, сбæр- зонд уыдзæн Чырысти мæ буары, цардæй уа, æви мæ- лæтæй. 21 Уымæн æмæ мæнæн цард — Чырысти, æмæ мæ- лæт — ссард. 22 Кæд буары цард дæтты дыргъ мæ хъуыддагæн, уæд нæ зонын, цы равзарон. 23 Иæхимæ мæ æлвасы иу дæр æмæ иннæ дæр: мæн фæндон у райхæлын æмæ Чырыстиимæ уæвын, уымæн æмæ уый у æнæабаргæ хуыз- дæр; 24 Фæлæ буары баззайын та пайдадæр у сымахæн. 25 Æмæ æз æцæг зонын, кæй баззайдзынæн æмæ фæ- уыдзынæн сымах уеппæти- мæ, сымах æнтыстдзинадæн æмæ уырнындзинады цин- дзинадæн, 26 Цæмæй сымах æппæлд Иесо Чырыстийы мидæг сби- рæ уа мæн сæрты, мæ дык- каг æрцыды сымахмæ. 27 Æрмæст цæрут Чырыс- тийы хорз уацхъуыды ак- кагæй, цæмæй æз æрцæуон æмæ фенон сымах, æви ма æрцæуон, хъусон сымах тых- хæй, сымах кæй лæуут иу уды, архайгæйæ æмзæрдæйæ Евангелийы уырнындзина- дыл, 28 Æмæ ма тæрсут мацæ- мæй ныхмæлæуджытæй; Уый у уыдонæн фесæфты разны- сан, сымахæн та — ирвæ- зындзинады. Æмæ уый Хуы- цауæй у; 29 Уымæн æмæ сымахæн ИППÆГ 13 Ап. к. 21, 11. 14Еф.З, 13. 15 2Кор. 2, 17. 21 Гал. 2, 20. 23 2Кор. 5, 8. 26 2Кор. 1, Н; Фил. 2, 16. 27Еф.4, 1; Кол. 1, 10; 1 Фес. 2, 12. 28 Лук. 12, 4. 29 Ап. к. 5, 1. 387
Сæр 1, 2 ФИЛИППÆГТÆМ лæвæрд у Чырыстийы тых- хæй æрмæст Ууыл æууæн- дын нæ, фæлæ Уый тыххæй фыдæбон кæнын дæр. 30 Ахæм скуыхтдзинадæй, кæцы федтат сымах мæнмæ æмæ ныр хъусут мæн тых- хæй. СÆР2 1 Иудэинад æмас сабырдзинадмæ разæн- гарддзинад. 5 Уыцы æнкъарæнтæ, кæцы- тæ Чырыстины мидæг, Кæцы ныссабыр кодта Йæхи ут коммæгæс мæлæты онг; Хуыцау сбæрзопд кодта Уый ... цæмæй алы æвзаг Йесойы хона Хицау. 12 «Æх- хæст кæнут уæ ирвæзындзинад*, «хæс- гæйæ царды дзырд*. 19 Павелы пълантæ Тимофей æмæ Епафродиты тыххæй Уæдæ, кæд исты рæвдыд- дзинад ис Чырыстийы мидæг, кæд ис исты уарзон- дзинады циндзинад, кæд ис исты уды иудзинад, кæд ис исты хатыр æмæ тæригъæд кæнын, 2 Уæд баххæст кæнут мæ циндзинад: уæд уæм æмхуы- зон хъуыдытæ, уæд уæм уы- цы уарзондзинад, ут æмзæр- диондзинады æмæ æмвæнд- дзинады; 3 Мацы кæнут быцæу ны- хасмæ гæсгæ, кæнæ уæхи стауыны тыххæй, фæлæ са- быр зондæй иу иннæйы йæ- хицæй бæрзонддæр кæнæд. 4 Æрмæст йæхи мæт ма кæнæд алчидæр, фæлæ алчи- дæр иннæты мæт дæр кæнæд. 5 Уымæн æмæ сымах ми- дæг хъуамæ уа Иесо Чырыс- тимæ цы æнкъарæнтæ ис, ахæмтæ: 6 Уый, Хуыцауы хуыз уæвгæйæ нæ банымадта дав- дыл Хуыцауы æмхуызон уæ- вын; 30 1 Фес. 2, 2. Сæр 2 1 Кол. 3, 12. 2 Ром. 15, 5, Фил 3, 16. 3 Лук. 14, 11; Ром. 12, 10. 4 1 Кор. 10, 24. 5 Мтф 11, 29. 6 2 Кор. 4, 4, Кол. 1, 15 7Пс. 21, 7; Ис 49, 6; Мтф. 20, 28 8 Мтф. 26, 39, Дзут. 2, 17. 9 Мтф. 28, 18; Дзут. 1,4. 10 Ис. 45, 23, Ром. 14, 11; Рарг. 5, 14. 11 Иоан. 13, 13, 1Кор 8,6. 13 2Кор. 3,5; Дзут. 13, 21. 14 1 Пет 4, 9 15 Фæс. н. 4, 18, Мтф. 5, 14. 16 Фил. 4, 1. 7 Фæлæ æрныллæг кодта Иæхæдæг Иæхи, райста ца- гъары фæлгонц, сси адæй- мæгты хуызæн æмæ уындæй дæр сси куыд адæймаг; 8 Æрсабыр кодта Иæхи, коммæгæс уæвгæйæ суанг мæлæты онг, æмæ дзуарыл мæлæты онг. 9 Уымæ гæсгæ Хуыцау дæр сбæрзонд кодта Уый æмæ ратта, Уымæн ном, бæр- зонддæр алкæцы номæй, 10 Цæмæй Иесойы номы раз æрзоныг кæна алкæцы уæраг уæларвонтæ, зæххон- тæ æмæ дæлзæххонтæй, 11 Æмæ алы æвзаг æргом кæна, Хицау Иесо Чырысти кæй у Фыд Хуыцауы кадæн. 12 Уæдæ мæ уарзонтæ, сымах куыд коммæгæс уы- дыстут æдзухдæр, æрмæст мæн разы нæ, фæлæ уæлдай тынгдæр та ныр мæ фæсау- уон, тасимæ æмæ ризгæйæ æххæст кæнут уæ ирвæзын- дзинад, 13 Уымæн æмæ Хуыцау сымах мидæг æвзæрын кæны фæндон дæр æмæ архайд дæр Иæхи хорз фæндонмæ гæсгæ. 14 Алцыдæр кæнут æнæ- хъуыр-хъуырæй æмæ æнæ- гуырысхойæ, 15 Цæмæй сымах уат æнæ- уайдзæф æмæ сыгъдæг, Хуы- цауы æнаипп сывæллæттæ, фыдуаг æмæ æнæгъдау мыг- гаджы æхсæн, кæцыйы сы- мах æрттивут, куыд рухс- дæттæгтæ дунейы, 16 Царды дзырд уæ мидæг даргæйæ, мæн æппæлынæн Чырыстийы бон, æз дзæгъæ- лы кæй нæ архайдтон æмæ 388
ФИЛИППÆГТÆМ Сæр 2, 3 дзæгъæлы кæй нæ фыдæбон кодтон. 17 Фæлæ æз кæд цæуын нывондгонд, уæ нывонд æмæ уырнындзинады куысты тых- хæй, уæд цин кæнын æмæ æмцин кæнын сымах уеппæ- тимæ; 18 Гъе уый тыххæй сымах дæр цин кæнут æмæ æмцин кæнут мемæ. 19 Мæ зæрдæ дарын Хи- цау Иесойы мидæг тагъд Ти- мофейы сымахмæ арвиты- ныл, цæмæй сымах уавæртæ базонгæйæ, æз дæр рæвдыд уон удæй. 20 Уымæн æмæ мæнæн ничи ис ахæм æнувыд, сы- махыл афтæ зæрдиагæй чи батыхса; 21 Уымæн æмæ Иесо Чы- рыстийæн аккаг цы у, уый нæ, фæлæ иуылдæр агурынц сæхион. 22 Уый иузæрдыгдзинад та сымахæн зындгонд у, уы- мæн æмæ уый, куыд фырт фыдæн куыста мæнæн хорз уацхъуыд хъусын кæныны. 23 Уæдæ æз мæ зæрдæ да- рын уый арвитын уыцы са- хат, тагъд куы базонон, ме- мæ цы уыдзæн, уæд. 24 Мæн уырны Хицауы мидæг, мæхæдæг дæр (уæм) тагъд кæй æрцæудзынæн. 25 Уæвгæ æз хъæугæйыл банымадтон Епафродиты сы- махмæ арвитын, æфсымæры æмæ æмкусæджы æмæ мæн æмархайæджы, сымах минæ- вар æмæ мæ хъуагдзинады \ кусæджы, 26 Уымæн æмæ уый тынг фæндыд сымах уеппæты фе-1 17 2Тим. 4, 6. 19Ал.к 16, 1. 21 1 Кор. 10, 24. 22 Ап. к. 16, 2. 29 1 Фес. 5, 12. Сæр 3 1 2 Кор. 13, 11 2Ис 56, 10;2Кор. 11, 13. ЗИер 4, 4, Ром. 2, 29. нын, æмæ тынг тыхст йæ ни- зы хабар сымахмæ кæй ба- хæццæ ууыл. 27 Уымæн æмæ уый уыд мæлæтдзаг рынчын; фæлæ Хуыцау бахатыр кодта уы- мæн, æмæ æрмæст уымæн нæ, фæлæ мæнæн дæр, цæ- мæй ма бафтауа мæнæн хъыгдзинад хъыгдзинадыл. 28 Уымæ гæсгæ æз тагъд- дæр арвыстон уый, цæмæй сымах ногæй уый фенгæйæ, сцин кæнат, æмæ æз дæр къаддæр æнкъард кæнон. 29 Райсут уый Хицауы мидæг алы циндзинадимæ æмæ ахæмтæн аргъ кæнут, 30 Уымæн æмæ уый Чы- рыстийы хъуыддаджы тых- хæй уыд мæлæтмæ хæстæг, тасдзинады уæвгæйæ йæ цард, цæмæй баххæст кæна мæнæн, сымах лæггады хъуагдзинад. СÆРЗ 1 «Цы мæм уыд уæлидзинадæй, уый Чырыстийы тыххæй банымадтон ницæ- уыл», «тындзын размæ .. бæрзонд Хуы- цауы номы кадмæ*. 15 Цæмæ бахæццæ стæм, уыцы уагæвæрдмæ гæсгæ хъуамæ цæрæм Уæвгæ, ме ’фсымæртæ, цин кæнут Хицауы тыххæй. Уыдæтты тыххæй мæнæн зын нæу фыссын сымахмæ, сыма- хæн та сты фæдзæхсынæн. 2 Уæхи хъахъхъæнут куи- тæй, хъахъхъæнут æвзæр хъуыддæгтæ кæнджытæй, хъахъхъæнут сунæт кæны- нæй, 3 Уымæн æмæ сунæт — мах, удæй Хуыцауæн кус- джытæ, æмæ Иесо Чырыс- тийæ æппæлджытæ, æмæ 389
Сæр 3 ФИЛИППÆГТÆМ буарыл æнхъæлцау нæ уæв- джытæ; 4 Уæвгæ мæнæн мæ бон у мæ буарыл дæр мæ зæрдæ дарын. Кæд исчи йæ зæрдæ дары йæ буарыл, уæд уæл- дайдæр та æз, 5 Сунæтгонд æстæм бон, Израилы мыггагæй, Вениа- мины фæлтæрæй, Дзуттаг, Дзуттытæй, ахуырадмæ гæс- гæ фарисей, 6 Æнувыддзинадмæ гæсгæ (Хуыцауы) аргъуаны сурæг, закъоны рæстдзинадмæ гæс- гæ — æнаипп. 7 Фæлæ мæм цы уыд уæ- лидзинадæй, уый Чырысти- йы тыххæй æз банымадтон ницæуыл. 8 Æмæ æппæтдæр ныма- йын ницæуыл, иуыл хорз ба- зоныны тыххæй мæ Хицау Иесо Чырыстийы: Уый тых- хæй æз æппæтдæр ныууагъ- тон, æмæ æппæтдæр ныма- йын быроныл, цæмæй ссарон Чырыстийы 9 Æмæ фæзынын Уый ми- дæг, мæхи рæстдзинадимæ нæ, кæцы у закъонæй, фæлæ уымæй, кæцы у Чырыстийыл æууæндыны фæрцы, Хуыца- уæй рæстдзинадимæ уыр- нындзинадмæ гæсгæ; 10 Цæмæй базонон Уый, æмæ Иæ райгасдзинады хъа- ру, æмæ Иæ зындзинæдты хайджын уæвын, Иæ мæлæ- тон хуыз райсын, 11 Цæмæй фæхæццæ уон мæрдты райгасдзинадмæ. 12 Афтæ дзурын Уый тых- хæй нæ, цыма æз бахæццæ дæн, кæнæ сæххæст дæн; фæлæ тырнын, нæ бахæццæ 5 Ап. к. 23, 6; 26, 5 6 Ап. к. 8, 3. 8Ис. 53, 11, Иер. 9, 24, Иоан. 17, 3; Кол. 2, 2 9Ром. 3, 22; Дзут. 4, 3 10 Ром. б,5;8,17 12 1Кор. 13, 12; 1 Тим. 6, 12. 13 Лук 9, 62 14 1Кор 9, 24. 15 Дзут. 5, 14 16 Ром 12,16,15, 5; 1 Кор. 1, 10. 17 Фил. 4, 9; 2 Фес 3, 9. 19 2 Пет 2, 1; Ром. 16, 18. 20 Тит. 2, 13; Дзут. 13, 14. 21 1 Иоан. 3, 2; 1 Кор. 15,42-44. 390 уыдзынæн мыййаг æз дæр, Иесо Чырысти мæнмæ куыд æрбахæццæ афтæ. 13 Æфсымæртæ, æз нæ нымайын мæхи бахæццæ уæ- вæгыл; фæлæ æрмæст рох кæнгæйæ фæстæгтæ æмæ размæ тындзгæйæ, 14 Тындзын нысанмæ, Хуыцауы бæрзонд номы кад- мæ, Иесо Чырыстийы мидæг. 15 Уæдæ махæй æххæст чи у, уый хъуамæ афтæ хъуыды кæна; сымах та кæд æндæр- хуызон хъуыды кæнут, уæд уын уый дæр Хуыцау раргом кæндзæн. 16 Уæвгæ мах цæй онг ба- хæццæ стæм, афтæ хъуамæ хъуыды дæр кæнæм æмæ уы- цы уагæвæрдмæ гæсгæ цæ- рæм. 17 Фæзмынут, æфсымæр- тæ, мæн æмæ кæсут уыдон- мæ, кæцытæ кæнынц махæй уæм цавæр фæлгонц ис, уы- мæ гæсгæ. 18 Уымæн æмæ бирæтæ, кæцыты тыххæй уын арæх дзырдтон, ныр та суанг цæс- сыгимæ дзурын, кæнынц куыд Чырыстийы дзуары знæгтæ; 19 Сæ кæрон — сæфт, сæ Хуыцау — сæ гуыбын æмæ сæ кад — худинаджы: уыдон хъуыды кæнынц зæххоныл. 20 Мах цæрæн та — уæ- лæрвты, кæцæй мах æн- хъæлмæ кæсæм Ирвæзынгæ- нæгмæ дæр, (нæ) Хицау Ие- со Чырыстимæ, 21 Кæцы нæ ныллæггонд буар аивдзæн афтæ, æмæ уыдзæн Уый кадджын буары хуызæн, тыхæй, кæцыйæ
Уый, архайы æмæ сæтты æп- пæт Иæхицæн. СÆР 4 1 Лæуут Хицауы мидæг, цин кæнут; ма тыхсут, «цы у æрмæст æцæг...* 10 Паве- лы цин Филлппæгтæ йыл ногæй кæй рай- дыдтой тыхсын. 21 Саламтæ æмæ арфæ- дзинад Уæдæ, мæ уарзон æфсы- мæртæ æмæ бæллиццæг- тæ, циндзинад æмæ мæ кады худ, лæуут афтæ Хицауы мидæг, уарзонтæ. 2 Лæгъстæ кæнын Еводи- йæн, лæгъстæ кæнын Синти- хийæн иухуызон хъуыды кæнын Хицауы тыххæй; 3 Афтæ, курын дæуæй дæр иузæрдион æмкусæг, æххуыс кæн уыдонæн, хорз уацхъуыд хъусын кæныныл чи архайы, мемæ æмæ Кли- ментимæ æмæ мæ иннæ æм- кусджытимæ, кæцыты нæмт- тæ — царды чиныджы. 4 Цин кæнут æдзухдæр Хицауы мидæг; æмæ ноджы- дæр зæгъын: цин кæнут. 5 Уæ фæлмасдзинад уадз зындгонд уæд æппæт адæ- мæн. Хицау хæстæг у. 6 Мæт мацæуыл кæнут, фæлæ æдзухдæр куывды ми- дæг æмæ курдиаты, арфæ кæнгæйæ æргом кæнут уæ фæндондзинæдтæ Хуыцауы раз,— 7 Æмæ Хуыцауы фарн, кæцы у алкæцы зондæй бæр- зонддæр, бахъахъхъæндзæн уæ зæрдæтæ æмæ уæ хъуы- дытæ Иесо Чырыстийы ми- дæг. 8 Æппын фæстаг (мæ) æфсымæртæ, цы у æрмæст ТÆМ Сæр 3, 4 |æцæг, цы у намысджын, цы | у рæстдзинад, цы у сыгъдæг, цы у æгъдауджын, цы у ка- ды аккаг, цы у æрмæст хорз миниуæг æмæ æппæлинаг, ууыл хъуыды кæнут. 9 Цæуыл сахуыр стут сы- мах, цы райстат æмæ фе- хъуыстат æмæ федтат мæн мидæг, уый æххæст кæнут,— æмæ фарны Хуыцау уыдзæн сымахимæ. 10 Æз тынг бацин кодтон Хицауы мидæг, сымах та ныр ногæй кæй райдыдтат мæт кæнын мæныл; сымах раздæр дæр тыхстыстут, фæ- лæ уæ уавæртæ хорз нæ уы- дысты. 11 Адон уый тыххæй нæ дзурын æмæ хъуаг дæн; уымæн æмæ æз сахуыр дæн разы уæвын, цы мæм ис, уымæй: 12 Зонын цæрын хъуаг- дзинады дæр, зонын цæрын хъæздыгæй дæр; сахуыр дæн æппæтыл æмæ æппæты, æф- сæдын æмæ фæразын æххор- магæн, уæвын парахатдзина- ды дæр, хъуагдзинады дæр; 13 Æппæтдæр мæ бон у мæ фидаргæнæг (Иесо) Чы- рыстнйы мидæг. 14 Уæвгæ сымах хорз ба- кодтат, мæ хъыгдзинадæй хай кæй райстат. 15 Сымах зонут, Филип- пæгтæ, райдайæны хорз уац- хъуыд хъусын кæнгæйæ, æз Македонийæ куы рацыдтæн, иу аргъуан дæр нæ баххуыс кодта хæрзиуæгæй æмæ мæ нæ райстой, æрмæст сымах йеддæмæ; 16 Сымах Фессалоникæмæ ИППÆГ Сæр 4 1 2 Кор. 1, 14; 1 Фсс. 2, 19 2 Фил. 2, 2. 3 Рац. 32, 32; Лук 10, 20; Рарг. 3, 5. 5Иак.5, 9, 1 Пет. 4, 7. 6 Мтф. 6, 25, 1 Тим. 2, 1. 7 Иоан. 14, 27, Кол. 3, 15 8 Мтф. 5, 16; Ром. 13, 13. 9 Ром 15, 33. 11 1Тим. 6, 6. 12 2Кор. б, 10. 13 2Кор. 12, 9. 391
Сæр 4 ФИЛИППÆГТÆМ дæр иу хатт æмæ дыууæ хат- ты дæр æрвыстат мæ хъуаг- дзинадæн. 17 Адон уый тыххæй нæ дзурын, æмæ æз æххуыс агу- рын; фæлæ агурын дыргъ, кæцы фылдæр кæны сымах пайдайæн. 18 Æз райстон æппæтдæр æмæ мæм ис уæлдайджын- тæй; æз райгонд дæн, райс- гæйæ Епафродитæй, кæй рарвыстат уый, куыд хорз тæфгæнаг буд, æхсызгон ны- вонд, Хуыцауæн фæндон. 19 Мæ Хуыцау уадз бах- хæст кæнæд уæ алы хъуаг- 17 2Кор 12, 14 19 Пс 22, 1, Еф. 3, 16. дзинад, Иæ кады хъæздыг- дзинадмæ гæсгæ, Иесо Чы- рыстийæ. 20 Хуыцауæн та æмæ нæ Фыдæн кад æнусæй æнус- тæм! Аминь. 21 Саламтæ дæттут алкæ- цы сыгъдæгæн дæр Иесо Чырыстийы мидæг. Саламтæ уын мемæ уæвæг æфсымæр- тæй. 22 Саламтæ уын æппæт сыгъдæджытæй, уæлдайдæр та кесæры хæдзарæй. 23 Нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сымах уеппæтимæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ КОЛОССÆГТÆМ СÆР 1 1 Павелы саламтæ Колоссæгтæм. 3 Буз- ныг у Хуыцауæй уыдопы уырнындзинад æмæ уарэондзинады тыххæй. 9 Кувы, цæмæй уыдон архайой Хуыцауæн акка- гæй. 14 «Цæмæй Уымæн уа фыццаг бы- нат Æппæтæй дæр*. 21 Хуыцау ныр ба- фидауын кодта сымах. 24 Павел цин кæ- ны Чырыстпйы хорз уацхъуыд хъусын кæныныл муртатты сæрты. Павел, Хуыцауы фæндо- нæй Иесо Чырыстийы Апостол, æмæ æфсымæр Ти- мофей, 2 Колосы уæвæг сыгъдæг æмæ раст æфсымæртæм Ие- со Чырыстийы мидæг: 3 Арфæдзинад æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ нæ Хицау Иесо Чырыс- тийæ. Арфæ кæнæм Хуыца- уæн æмæ нæ Хицау Иесо Сæр 1 3 Фил. 1, 3. 4 Дзут. 6, 10. 6 Мтф 13, 8; Иоал. 15, 16. Чырыстийы Фыдæн, æдзух- дæр сымах тыххæй кувгæйæ, 4 Фехъусгæйæ сымах уыр- нындзинады тыххæй Иесо Чырыстийыл æмæ уæ уар- зондзинады тыххæй æппæт сыгъдæджытæм 5 Ныфсимæ цæттæ цы у сымахæн æрвтыл, кæцыйы тыххæй сымах раздæр фе- хъуыстат хорз уацхъуыды æцæг дзырдæй, 6 Кæцы ис сымахмæ, куыд æппæт дунейы дæр, æмæ хæс- сы дыргъ æмæ рæзы, куыд сымах æхсæн дæр, уыцы бо- нæй, сымах куы фехъуыстат æмæ базыдтат Хуыцауы хорз лæвар æцæгады, 7 Куыд сахуыр стут Епа- фрасæй, нæ уарзон æмкусæ- 392
КОЛОССÆГТÆМ Сæр 1 гæй, сымахæн иузæрдион Чырыстийы кусæгæй, 8 Кæцы фехъусын кодта махæн сымах уарзондзинады тыххæй уды мидæг. 9 Уымæ гæсгæ мах дæр, уыдон куы фехъуыстам, уы- цы бонæй фæстæмæ нæ ку- вынæй нæ æнцайæм сымах тыххæй æмæ курæм, цæмæй сымах æххæст кæнат Уый фæндон бамбарыны алы уæлзонды æмæ удæй æмба- рынады, 10 Цæмæй кæнат Хуыца- уæн аккаг, алцæмæй дæр Уый зæрдæ æлхæнгæйæ, алкæцы хорз хъуыддаджы дыргъ хæс- гæйæ æмæ Хуыцауы бамба- рыны рæзгæйæ, 11 Фидар кæнгæйæ алы тыхæй Иæ кады хъомысæй, алы фæразондзинады æмæ зæрдæхæлардзинады цин- дзинадимæ, 12 Арфæ кæнгæйæ Хуы- цауæн æмæ Фыдæн, мах æр- хонæгæн хайджын уæвын- мæ сыгъдæджыты бынтæй рухсы, 13 Талынджы хицауадæй мах фервæзынгæнæгæн æмæ Иæ уарзон Фырты Паддза- хадмæ бакæнæгæн, 14 Кæцыйы мидæг мах стæм æлхæд Иæ Тугæй æмæ нын ис тæригъæдты барст- дзинад, 15 Кæцы у æнæуынгæ Хуыцауы фæлгонц, æппæт скæндтытæй раздæр гуырд; 16 Уымæн æмæ æппæт дæр Уый скодта, уæларвыл цы ис æмæ зæххыл цы ис, | уынгæ цы у æмæ æнæуынгæ цы у: паддзахы бадæнтæ, | 9 Ром. 12, 2. ЮЕф.4, 1; Фил. 1, 27; 1 Фес. 2, 12. 11 Ап.к. 5, 41 12 Ап. к. 26, 18. 13 Мтф. 3, 17; Дзут. 2, 15. 14 Ром. 3, 25. 15 Фæс н. 8, 22; Дзут. 1, 3. 16Иоан. 1, 3; Еф. 3, 9; Дзут. 1, 2. 17 Иоан. 1, 1 18 Ром 8, 29, 1 Кор. 15, 20; Еф 1, 22. 19 Кол 2, 9. 20 Ис. 9, 6, Лук. 2, 14. 22 Лук. 1, 75; Ром. 5, 10, 1 Кор. 1, 2; Еф. 1, 4; Тит. 2, 14 24 Ром 5, 3 æлдарад, сæргълæуджытæ, хицауад,— æппæт Уымæй æмæ Уымæн конд сты; 17 Æмæ Уый ис æппæтæй раздæр æмæ æппæтдæр Уы- мæй лæууы. 18 Æмæ Уый у Аргъуаны буары сæр; Уый — райда- йæн, фыццаг райгасуæвæг мæрдтæй, цæмæй Уый уа æппæтæй фыццагдæр: 19 Уымæн æмæ хорз фæн- дон уыд Фыдæн, цæмæй Уый мидæг цæра алкæцы æх- хæстдзинад, 20 Æмæ цæмæй Уый фæр- цы Иемæ бафидауын кæна æппæты дæр, басабыр кæн- гæйæ Уый сæрты, Иæ дзуа- ры Тугæй, зæххонты дæр, уæларвонты дæр. 21 Сымах дæр кæддæр иу- варсгонд æмæ знæгтæ, æм- хиц уæвгæйæ æвзæр хъуыд- дæгтæм, 22 Ныр бафидауын кодта Уый зæххон буары мидæг, (Иæ) мæлæтæй, цæмæй сы- мах равдиса сыгъдæджытæй æмæ æнаиптæй æмæ æнах- хостæй Иæхи раз, 23 Кæд æрмæст фидар æмæ æнæфæцудгæ стут уæ уырнындзинады æмæ нæ аз- дæхат хорз уацхъуыды ныфс- æвæрдæй, кæцы сымах фе- хъуыстат, кæцы хъуыстгонд æрцыд арвы бын æппæт скæндтытæн, кæцыйы кусæг сдæн æз, Павел. 24 Ныр цин кæнын мæ фыдæбæтты сымах тыххæй æмæ æххæст кæнын мæ буа- ры хъуагдзинад Чырыстийы зындзинæдтæй, Иæ буары тыххæй, кæцы у Аргъуан, 393
Сæр 1, 2 КОЛОССÆГТÆМ 25 Кæцыйæн сдæн æз ку- сæг Хуыцауы хæдзарарæзта- ды, мæнæн баргонд сымах тыххæй, цæмæй сæххæст кæнон Хуыцауы дзырд, 26 Сусæгдзинад, кæцы æх- гæд уыд æнустæй æмæ мыг- гæгтæй, ныр та æргомгонд Иæ сыгъдæджытæн, 27 Кæцыйæ Хуыцауы фæндон уыд равдисын цавæр кады хъæздыгдзинад ис ацы сусæгдзинады муртаттæн, кæцы у Чырысти сымах ми- дæг, кады æнхъæлцаудзинад, 28 Кæцыйы мах хъусын кæнæм, æмбарын кæнгæйæ алы адæймагæн дæр æмæ ах- уыр кæнгæйæ алы уæлзон- дыл, цæмæй алкæцы адæй- маджы дæр равдисæм æх- хæстæй Иесо Чырыстийы мидæг; 29 Цæй тыххæй æз фыдæ- бон дæр кæнын æмæ тырнын Уый хъаруйæ, кæцы мæн ми- дæг архайы хъомысджынæй. СÆР 2 1 Павсл цив кæны Колоссæгты уыр- нындзинады фидардзинадыл. 8 «Цæмæй уæ мачи акæна*; сымахмæ ис дзагдзинад Чырыстийы мидæг. 16 Ма хæцут уынаф- фæтыл. Фæнды мæ, цæмæй сымах зонат, цавæр скуыхт- дзинад мæм ис сымах тых- хæй æмæ уыдоны тыххæй, кæцытæ сты Лаоднкийы (æмæ Иераполы), æмæ æп- пæты тыххæй, мæ цæсгом буары чи нæ федта, 2 Цæмæй рæвдыд уой сæ зæрдæтæ иугондæй уарзон- дзинады, алы æххæст æмба- рынады | хъæздыгадæн, Хуы- цауы æмæ Фыды æмæ Чы- 25 1Кор 4.1; 9,17. 26 Ром. 14, 24; Еф. 3, 9 27 Ром. 9,23,Еф 3, 17 28 2Кор. 11, 2. 29 1Кор. 15, 10; Фил. 2, 13. Сæр 2 2 Фил. 3, 8. 3 1 Кор. 1, 30. 5 1 Кор. 5, 3. 7 1 Кор. 1, 5; Еф. 3, 17. 8 Еф. 5, 6; Дзут. 13, 9. 9 Иоан. 1, 14; Кол. 1, 19. 10 Еф. 1, 22. 11 Ром. 2, 29; Гал. 3, 27. 12 Ром. 6, 4; Еф. 1, 19. 13 Еф 2, 1. 394 рыстийы сусæггад базонын- мæ, 3 Кæцыйы мидæг æм- бæхст сты æппæт уæлзонды æмæ æмбарыны хæзнатæ. 4 Уый æз уымæн дзурын, цæмæй уæ мачи асайа зæр- дæлхæнæн ныхæстæй; 5 Уымæн æмæ, æниу æз буарæй уемæ нæ дæн, фæлæ удæй дæн сымахимæ, цин- гæнгæйæ æмæ уынгæйæ сы- мах хæрзвадат æмæ уырнын- дзинады фидардзинад Чы- рыстийыл. 6 Уымæ гæсгæ, сымах куыд райстат Хицау Иесо Чырыстийы, афтæ цæут Уый мидæг, 7 Уидæгтæ ауадзгæйæ фи- даргонд стут уырнындзина- ды Уый мидæг, ахуыр дæр куыд стут, æнтыстджын уæв- гæйæ арфæ кæнгæйæ. 8 Кæсут (æфсымæртæ), цæмæй уæ мачи аздаха фи- лософийæ æмæ афтид сай- дæй, адæймаджы рагон тау- рæгътæм гæсгæ, дунейы æгъдаумæ гæсгæ, фæлæ Чы- рыстимæ гæсгæ нæ; 9 Уымæн æмæ Уый мидæг цæры Хуыцауы æппæт æх- хæстдзинад буарæй, 10 Æмæ сымахмæ ис æх- хæстдзинад Уый мидæг, Кæ- цы у сæр алкæцы сæргълæу- джытæн æмæ хицауадæн; 11 Уый мидæг сымах дæр сунæтгонд стут къухæй конд сунæтæй нæ, тæригъæды буар сисгæйæ, Чырыстийы сунæтæй; 12 Иемæ ныгæд æрцæу- гæйæ аргъуыды, Уый мидæг сымах дæр райгас стут,
Хуыцауы тыхыл уырнындзи- надæй, Кæцы райгас кодта Уый мæрдтæй, 13 Æмæ сымах, кæцытæ уыдыстут мæрдтæ тæригъæд- ты æмæ уæ æнæсунæт буа- ры, райгас кодта иумæ Йемæ, ныххатыргæнгæйæ махæн æппæт тæригъæдтæ, 14 Ахуырадæй фесафгæйæ раздæр мах тыххæй къух- фыст, кæцы уыд мах ных- мæ, æмæ йæ Уый райста æх- сæнæй æмæ дзуарыл ных- хуыдта; 15 Сæргълæуджытæн æмæ хицауадæн сæ тыхтæ байс- гæйæ, барджынæй фæхуди- наг кодта уыдоны, фæуæла- хиз уæвгæйæ уыдоныл Иæ- хицæй. 16 Уæдæ мачи кæнæд тæр- хон сымахæн хæринаджы тыххæй, кæнæ нуазинаджы тыххæй, кæнæ исты бæрæг- боны тыххæй, кæнæ мæйно- джы, кæнæ сабаты: 17 Уый у æрцæуинаг афо- ны аууон, буар та — Чырыс- тийы мидæг. 18 Мачи асайæд сымах хи- вæнд сабыр зондæй æмæ зæдты куыстæй, лæбургæйæ уымæ, цы нæ федта, сонтæй зынæрвæссон кæнгæйæ йæ буары зондæй 19 Уыдон фесæфтой иу- дзинад сæримæ — Чырысти- имæ, фæткдæттæг æппæт буарæн, кæцыйы уæнгтæ! сты кæрæдзнйыл баст иумæ æмæ кæцы рæзы афтæ, Хуы- цау æй куыд рæзын кæны. 20 Уæдæ кæд сымах Чы- рыстиимæ амардыстут дуне- йы æгъдæуттæн, уæд цæй | ТÆМ Сæр 2, 3 |тыххæй сымах дунейы цæр- джыты хуызæн, уынаффæ- тыл хæцут: 21 «Ма баныдзæв», «ма са- ход», «ма бавнал»,— 22 Æппæт цы бамбийы хардз кæнгæйæ,— адæйма- джы фæдзæхстытæм æмæ ахуырадмæ гæсгæ? 23 Уымæ ис æрмæст зон- ды хуыз хивæнд куысты, са- быр зонды æмæ буары фæл- мæцыны, цавæрдæр æнæхъо- ладзинады буар бафсадыны тыххæй. СÆРЗ 1 «Сымах амардыстут, æмæ уæ цард æм- бæхст у Чырыстиимæ Хуыцауы мидæг>. 5 «Сисгæйæ зæронд адæймаджы хуыз.. сфæлындгæйæ ноджы*. «Нæй нæдæр ел- лин, нæдæр иудей... фæлæ æппæт æмæ æппæты мидæг Чырысти». 16 «Чырысти- йы дзырдтæ æрцæрæнт иарахатæй уæ ми- дæт», устытæ лæгтæ, сывæллæттæ, фы- дæлтæ, цагъартæ, æлдæрттæ. Уæдæ, кæд сымах Чырыс- тиимæ райгас стут, уæд тындзут уæларвмæ, кæцы- ран Чырысти бады Хуыцауы рахизварс; 2 Уæларвоныл хъуыды кæ- нут, фæлæ зæххоныл нæ. 3 Уымæн æмæ сымах амар- дыстут æмæ уæ цард æм- бæхст у Чырыстиимæ Хуы- цаумæ; 4 Чырысти та куы фæзы- на, уæ цард, уæд сымах дæр фæзындзыстут Иемæ кады. 5 Уæдæ амарут уæ зæххон уæнгтæ: хæтындзинад, æнæ- сыгъдæгдзинад, монцтæ, æв- зæр фæндтæ æмæ зыддзинад, кæцы у гуымирыйæн кусын, 6 Кæцыты тыххæй Хуы- цауы фыдæхард æрцæуы ныхмæлæууæг фырттыл, [ОССÆГ 14Еф.2, 15. 15Еф 4, 8; Дзут. 2, 14. 16 Ром. 14, 6. 17 Дзут. 10, 1. 18 2Кор. 11, 14. 19Еф.4, 15. 20 Ром. 7, 4. 22 Ис. 29, 13; Мтф. 15, 9. Сæр 3 1 Мрк. 16, 19, Ром. 8, 34. 2 Фил 3, 20. 3 Ром. 8, 24; Гал. 2, 20. 4 1Иоан. 3, 2;Фил. 3, 21. 5 Еф. 5, 3. 6 1 Кор. 6, 9. 395
Сæр 3 КОЛОССÆГТÆМ 7 Кæцыты æхсæн сымах дæр кæддæр уыдыстут, уы- доны æхсæн куы цардыстут, уæд. 8 Ныр та сымах æппæт дæр иуварс авæрут: маст, тызмæгдзинад, хæрамдзинад, æвзæр ныхæстæ, æнæфсар- мæй дзурын уæ дзыхæй; 9 Кæрæдзийæн мæнг ма дзурут, аиуварс кæнгæйæ зæ- ронд адæймаджы йæ хъуыд- дæгтимæ 10 Æмæ сфæлындгæйæ но- джы, кæцы ног кæны зонæн- ты, уый Сфæлдисæджы фæл- гонцмæ гæсгæ, 11 Кæм нæй нæдæр Еллин, нæдæр Иудей, нæдæр сунæт, нæдæр æнæсунæт, хъæддаг, скиф, цагъар, сæрибар, фæ- лæ æппæт æмæ æппæты ми- дæг Чырысти. 12 Уæдæ сфæлындут, куыд Хуыцауы æвзæрстытæ, сыгъ- дæджытæ æмæ уарзонтæ, фæлмæн зæрдæйы, хорз кæ- ныны, сабыр зонды, фæл- масдзинады, бирæ фæразон- дзинады, 13 Кæрæдзийæн баргæйæ æмæ иу иннæмæн хатыр кæнгæйæ, кæд искæмæ ис- кæуыл хъаст ис уæд: Чырыс- ти сымахæн куыд бахатыр кодта, афтæ сымах дæр. 14 Æппæтæй фылдæр та сфæлындут уарзондзинады, кæцы у æххæстдзинады æм- дзыгуыр; 15 Æмæ уадз уæ зæрдæты хицауиуæг кæнæд Хуыцауы фарн, кæцымæ сымах хуынд дæр стут иу буары, æмæ ут хæларзæрдæтæ. 16 Чырыстийы дзырд æр- 8Ром. 6, 4; Еф. 4, 22, Дзут. 12, 1 9 Лсв 19, 11, Еф. 4,25. 10 Уæв. 1,27;5,1; 9, 6, Еф. 4, 24 11 Гал 6, 15. 12Еф 4, 32. 13 Мтф. 6, 14, Ром. 13, 8; 15, 1. 15 Еф 4, 3,Фил.4, 7 !6Еф.5, 19. 17 Дзут. 13, 15. 18Еф.5, 22. 19 1 Пет. 3, 7. 20 Еф б, 1. 22 1 Пет. 2, 18, Еф. 6, 5; Тит 2, 9. 25 Ап. к. 10, 34; Еф 6, 9 396 цæрæд сымах мидæг арæхæй, алы уæлзондимæ; ахуыр кæ- нут æмæ кæрæдзийæн æмба- рын кæнут кады зарджытæ, кады ныхæстæй æмæ удон зарджытæй, арфæдзинады уæ зæрдæты заргæйæ Хицауæн. 17 Æмæ æппæт, цы кæнут сымах, дзырдæй æви хъуыд- дагæй, æппæт кæнут Хицау Иесо Чырыстийы номыл, ар- фæ кæнгæйæ Уый сæрты Хуыцауæн æмæ Фыдæн. 18 Устытæ, уæ лæгты ком- мæ кæсут, аив куыд у Хи- цауы мидæг, афтæ. 19 Лæгтæ, уарзут уæ ус- тыты æмæ ма ут тызмæг уы- донмæ. 20 Сывæллæттæ, коммæ- гæс ут (уæ) ныййарджытæн алцæмæй дæр, уымæн æмæ уый у Хицауæн хорз фæндон. 21 Фыдæлтæ, ма мæсты кæнут уæ сывæллæтты, цæ- мæй уыдон æнкъард ма кæ- ной. 22 Цагъартæ, алцæмæй дæр (уæ) буарон æлдæртты ком- мæ кæсут, (æрмæст) сæ цæс- тыты раз кусгæйæ нæ, куыд адæймаджы зæрдæлхæнджы- тæ, фæлæ хуымæтæг зæр- дæйæ, Хуыцауæй тæрсгæйæ. 23 Æмæ цы кæнут, æппæт- дæр кæнут зæрдиагæй, куыд адæймæгтæн нæ, фæлæ Хи- цауæн, 24 Зонгæйæ, Хицауæй кæй райсдзыстут фиддонæн бын- тæ; уымæн æмæ сымах кусут Хицау Чырыстийæн. 25 Фæлæ раст чи нæ ба- кæна, уый райсдзæн йæ æнæ- рæстдзинадмæ гæсгæ: Уый нæ кæсы цæсгæмттæм.
СÆР 4 1 Иудадзыг кувындзинады уæвын.. хорз æмбарьшдзинады. 7 Саламтæ æмæ уынаффæ 18 Павслы къухфыст æмæ ар- фæдзинад Æлдæрттæ, аккаг аргъ æмæ рæстдзинад кæнут цагъартæн, зонгæйæ, сыма- хæн дæр уæлæрвты кæй ис Хицау. 2 Æдзухдæр ут куывды, уый мидæг хъæлдзæг уæв- гæйæ бузныгæй; 3 Кувут афтæ мах тыххæй дæр, цæмæй Хуыцау байгом кæна махæн дуар дзырдæн, Чырыстийы сусæгдзинад хъусын кæнынæн, кæцыйы тыххæй æз дæн ахæстоны, 4 Цæмæй йæ æз байгом кæнон, куыд мын æмбæлы хъусын кæнын. 5 Æддагæттимæ уæхи да- рут æмбаргæ, рæстæгæй пайда кæнгæйæ. 6 Уæ ныхас æдзухдæр (уæд) арфæдзинадимæ, цæх- хæй хъацæнгонд, цæмæй сы- мах зонат куыд хъæуы ал- кæмæн дæр дзуапп дæттын. 7 Мæн тыххæй уын æп- пæтдæр зæгъдзæн Тихик, уарзон æфсымæр æмæ иу- зæрдион кусæг æмæ æмку- сæг Хицауы мидæг, 8 Кæцыйы æз уый тыххæй арвыстон сымахмæ, цæмæй уый базона уæ уавæрты тых- хæй æмæ барæвдауа уæ зæр- дæтæ, 9 Онисимимæ, иузæрдион æмæ уарзон (мах) æфсымæ- римæ, кæцы у сымахæй: уы- дон радзурдзысты сымахæн æппæт ардыгонты тыххæй. 10 Саламтæ уæм Аристар-1 ТÆМ Сæр 4 |хæй, мемæ ахæстуæвæг, æмæ Варнавæйы хæрæфырт Маркæй,— кæцыйы тыххæй сымах райстат бардзырдтæ: куы уæм æрцæуа, райсут æй,— 11 Афтæ Йесо дæр, Иуст кæй хонынц, дыууæйæ дæр сунæтгæндтæй; иунæг уы- дон — æмкусджытæ Хуыца- уы Паддзахадæн, кæцытæ уыдысты мæ циндзинадæн. 12 Саламтæ уæм æрвиты уæхи Епафрас, Иесо Чырыс- тийы цагъар, æдзухдæр сы- мах тыххæй куывды уæвæг, цæмæй сымах уат æххæст æмæ дзаг æппæтæй дæр, Хуыцауæн аккаг цы у. 13 Æвдисæн лæууын уый тыххæй, уымæ кæй ис стыр æнувыддзинад (æмæ мæт) сымах тыххæй, æмæ Лаоди- кийы æмæ Иераполы уæв- джыты тыххæй. 14 Саламтæ уæм æрвиты Лука, уарзон дохтыр, æмæ Димас. 15 Саламтæ раттут Лаоди- кийы æфсымæртæн, Нимфа- нæн дæр, æмæ йæ хæдзарон аргъуанæн. 16 Ацы æрвыст сымах куы бакæсат, уæд бардзырд рат- тут, цæмæй уый бакæсой Лаодикийы аргъуаны дæр; Лаодикийы чи ис, уый та сымах бакæсут. 17 Зæгъут Архиппæн: кæс, цæмæй ды баххæст кæнай куыст, кæцы ды райстай Хицауы мидæг. 18 Саламтæ мæхи къухæй Павелæй. Уæ зæрдыл дарут мæ хъадамантæ. Хорз лæвар сымах (уеппæтимæ). Аминь. [ОССÆГ Сæр 4 2 Лук. 18, 1;Еф. 6, 18 3 1 Кор. 16, 9. 5 Еф. 5, 15. 6 Еккл. 10, 12. 397
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ФЫЦЦАГ ÆРВЫСТ ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ СÆР 1 1 Салам Фсссалоникæйы аргъуанæн 2 Павсл арфæ кæны хорз уацхъуыд хъу- сын кæнын уый сæрты уыдоимæ кæй уыд тыхы, 7 Уыдоны уырпъшдзинады тыххæй кад айхъуыст алыран. Павел, Силуан æмæ Тимо- фей Фессалоникæйы ар- гъуанмæ Фыд Хуыцауы æмæ Хицау Иесо Чырыстийы ми- дæг: хорз лæвар æмæ фарн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хи- цау Иесо Чырыстийæ. 2 Æдзухдæр арфæ кæнæм Хуыцауæн сымах уеппæты тыххæй, нæ куывды сымах тыххæй мысгæйæ, 3 Æнæрынцойæ нæ зæрдыл даргæйæ уæ уырнындзинады хъуыддаг æмæ уарзондзина- ды фæллой æмæ æнхъæл- цаудзинады фæразондзинад нæ Хицау Иесо Чырыстийыл, Хуыцауы æмæ нæ Фыды раз. 4 Зонгæйæ уæ равзæрст, Хуыцауæн уарзон æфсы- мæртæ; 5 Уымæн æмæ нæ хорз уацхъуыд хъусын кæнын, сымахмæ уыд æрмæст дзыр- ды нæ, фæлæ тыхы мидæг æмæ Сыгъдæг Уды, æмæ би- рæ бæлвырдгæнæнимæ, сы- мах уæхæдæг куыд зонут, цавæртæ уыдыстæм мах сы- мах æхсæн. 6 Æмæ сымах систут фæз- мынджытæ махæн æмæ Хи- цауæн, райсгæйæ дзырд би- рæ зындзинæдтимæ Сыгъдæг Уды циндзинадимæ, 7 Афтæ æмæ сымах систут Сæр 1 1 Ап к. 16,1;Гал 1. 3. 2 Фил 1, 3; 2 Фес 1 3. 3 Ап к. 17, 4. 5 Ром. 15, 19 6 Фил. 3, 17. 10 Ос. 13, 14. Сæр 2 2 Ап к. 16, 22. хуызæг æппæт уырнджытæн Македонийы æмæ Ахайы. 8 Уымæн æмæ сымахæй айхъуыст Хицауы дзырд æр- мæст Македонийы æмæ Аха- йы нæ, фæлæ алы ран дæр айхъуыст уæ уырнындзина- ды кад Хуыцауыл, афтæ æмæ махæн ницæуыл уал хъæуы дзурын. 9 Уымæн æмæ уыдон сæ- хæдæг дзурынц мах тыххæй, цавæр бацыд уыд махæн сы- махмæ, æмæ куыд раздæх- тыстут Хуыцаумæ гуымиры- тæй, цæмæй кусат æгас æмæ æцæг Хуыцауæн 10 Æмæ æнхъæлмæ кæсат уæлæрвтæй Иæ Фыртмæ, Кæцыйы Уый райгас кодта мæрдтæй, Иесомæ, мах фи- дæны фыдæхардæй ирвæ- зынгæнæгмæ. СÆР 2 1 Павсл зæрдыл лæууын кæны йæ æгъ- дауы тыххæй уыдоны æхсæн. 13 Арфæ кæны Хуыцауæн, уыдон кæй райстой Хуыцауы дзырд суанг сурындзинæдты 17 «Сымах — нæ кад æмæ циндзинад» Сымах уæхæдæг зонут, æфсымæртæ, мах бацы- ды тыххæй сымаххмæ, уый æнæархайд кæй нæ уыд; 2 Фæлæ раздæр фæтухæн- тæ кæнгæйæ æмæ Филиппы æфхæрд уæвгæйæ, сымах куыд зонут, мах бауæнды- дыстæм нæ Хуыцауы мидæг сымахæн Хуыцауы хорз уац- хъуыд фехъусын кæнын стыр скуыхтдзинадимæ. 398
1 ФЕСС/ 3 Уымæн æмæ нæ ахуыра- ды нæй рæдийындзинад, нæ- дæр æнæсыгъдæг фæндæттæ, нæдæр хиндзинад; 4 Фæлæ Хуыцау куыд сак- каг кодта мах уымæ, цæмæй мах бæрны бакæна хорз уац- хъуыд хъусын кæнын, афтæ мах дæр дзурæм, адæймаджы зæрдæ балхæныны тыххæй нæ, фæлæ зæрдæтæ фæлва- рæг Хуыцауы. 5 Уымæн æмæ махмæ ни- кæд уыдис (сымах раз) нæ- дæр рæвдауæн ныхæстæ, сы- мах куыд зонут, нæдæр исты спайда кæныны хуыз: Хуы- цау æвдисæн! 6 Нæ агурæм адæймаджы кад нæдæр сымахæй, нæдæр иннæтæй: 7 Махæн нæ бон уыд фæ- зынын сæрыстырæй, куыд Чырыстийы Апостолтæ, фæ- лæ уыдыстæм сабыр сымах æхсæн, сывæллонгæс йæ сы- вæллæтты фæлмасæй куыд рæвдауы, афтæ. 8 Афтæ мах æнувыдæй ба- фæндыд раттын сымахæн æрмæст Хуыцауы хорз уац- хъуыд нæ, фæлæ нæ удтæ дæр, уымæн æмæ сымах сис- тут махæн уарзон. 9 Уымæн æмæ сымах уæ зæрдыл дарут, æфсымæртæ, мах фыдæбон æмæ куыст- вæллад: æхсæвæй-бонæй кус- \ гæйæ, цæмæй сымахæй ма- кæйы батыхсын кæнæм, мах хъусын кодтам сымахмæ Хуыцауы хорз уацхъуыд. 10 Æвдисæнтæ сымах æмæ Хуыцау, куыд сыгъдæг æмæ раст æмæ æнæфау уыдыстæм мах, уырнджытæ сымах раз; | КÆГТÆМ Сæр 2 I 11 Уымæн æмæ сымах зо- нут, куыд сымахæй алкæйы дæр, куыд фыд йæ сывæл- лæтты, 12 Мах куырдтам æмæ уырнын кодтам æмæ лæгъс- тæ кодтам, цæмæй кæнат Хуыцауæн аккаг цы у, уый, сымах æрхонæгæн Иæ Пад- дзахадмæ æмæ кадмæ. 13 Уымæ гæсгæ мах дæр æнæрынцойæ Хуыцауæн ар- фæ кæнæм, махæй хъуыст- гонд Хуыцауы дзырд райс- гæйæ, сымах кæй райстат уый куыд адæймаджы дзырд нæ, фæлæ куыд Хуыцауы дзырд,— цавæр у уый æцæг- дзинадæй,— кæцы архайы сымах, уырнджыты мидæг. 14 Уымæн æмæ, æфсы- мæртæ, сымах систут фæзм- джытæ Хуыцауы аргъуан- тæн Йесо Чырыстийы ми- дæг, Иудейы уæвджытæн, уымæн æмæ сымах дæр уæхи адæмæй бирæ зынтæн бафæ- рæзтат, куыд уыдон дæр Иу- дейтæй, 15 Кæцытæ амардтой Хи- цау Иесойы дæр æмæ Иæ пе- хуымпарты, мах дæр фæ- сырдтой, æмæ Хуыцауы фæн- дон нæ кæнынц, æмæ æппæт адæймæгты ныхмæ цæуынц, 16 Кæцытæ мах дæр нæ уадзынц дзурын муртаттæн, цæмæй фервæзой, æмæ уый тыххæй æдзухдæр дзаг кæ- нынц сæ тæригъæдты барæн; фæлæ æрхæстæг кæны уыдо- ныл фыдæх кæронмæ. 17 Мах та, æфсымæртæ, цыбыр рæстæг сымахæй иу- варс уыдыстæм цæсгомæй, зæрдæйæ та нæ, æмæ стыл- ^ЛОНИ! 3 2 Кор. 2, 17. 4 Иер. 17, 10. 7 2 Тим. 2, 24. 9 Ап. к. 18, 3; 1 Кор. 4, 12;2Фес. 3, 8. 12 Еф 4, 18; Фил. 1. 27; Кол. 1, 10. 14 Дзут. 10, 34. 15 Мтф. 23, 34. 399
Сæр 2, 3 1 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ дæр фæидонæй архайдтам сымах цæсгæмттæ феныныл. 18 Æмæ уый тыххæй мах, æз Павел, иу æмæ дыууæ хатты хъавыдыстæм сымах- мæ æрцæуын; фæлæ нæ хæй- рæг бакъуылымпы кодта. 19 Уымæн æмæ чи у нæ ныфс, кæнæ циндзинад, кæ- нæ æппæлды кады худ? сы- мах дæр не стут нæ Хицау Иесо Чырыстийы раз, Йæ æрцыды? 20 Уымæн æмæ сымах — нæ кад æмæ циндзинад. СÆРЗ 1 Тимофей æрхаста циндзинады ха- бæрттæ сæ бабæрæджы тыххæй. 9 Паве- лы куывд ног бабæрæджы тыххæй, цæ- мæй ныффидар кæна уыдоны зæрдæтæ. Æмæ уый тыххæй, нæ быхсгæйæ дарддæр, мах бафæндыд баззайын Афины иунæгæй, 2 Æмæ арвыстам Тимофе- йы, не ’фсымæры æмæ Хуы- цауы кусæджы æмæ Чырыс- тийы тыххæй хорз уацхъуыд хъусын кæныны нæ æмку- сæджы, цæмæй уæ уырнын- дзинады сфидар кæна æмæ барæвдауа сымах, 3 Цæмæй мачи сдызæрдыг уа уыцы зындзинæдты: уы- мæн æмæ сымах уæхæдæг зо- нут, афтæ нын кæй æмбæлы. 4 Уымæн æмæ мах сымах- мæ куы уыдыстæм, уæддæр рагзагъд кодтам, тухитæ кæй кæндзыстæм, æмæ афтæ рауад, æмæ сымах зонут. 5 Уымæ гæсгæ æз дæр, нæ | быхсгæйæ дарддæр, арвыс- тон уæ уырнындзинады тых- хæй базонынмæ, цæмæй уæ сайæг ма асайа æмæ нæ фы- 19 2Кор. 1, 14. 20 Фил 4, 1. Сæр 3 2 Ап к. 16, 17. 3 2 Тим. 3, 12 10 Ром. 1, 10. 13 1Кор. 1,8;Фил. 1, Ю; 1 Фес. 5, 23. дæбон дзæгъæлы ма фæуа. 6 Ныр та куы æрцыд мах- мæ сымахæй Тимофей æмæ куы æрбахаста хорз хабар сымах уырнындзинады æмæ уарзондзинады тыххæй, æмæ сымах æдзухдæр мах кæй мысут, бæлгæйæ мах фенын- мæ, мах дæр куыд фæнды сымах фенын,— 7 Уæд мах æппæт хъыг- дзинады æмæ нæ хъуагдзи- нады, рæвдыд æрцыдыстæм сымахæй, æфсымæртæ, уæ уырнындзинады тыххæй; 8 Уымæн æмæ ныр мах æгас стæм, сымах Хицауы мидæг куы лæуут, уæд. 9 Цæвæр арфæдзинад нæ бон у æрвитын сымах тых- хæй Хуыцауæн, æппæт цин- дзинады тыххæй, кæцыйæ цин кæнæм сымах тыххæй нæ Хуыцауы раз, 10 Æхсæв æмæ бон тынг æнувыдæй кувгæйæ уый тыххæй, цæмæй уынæм уæ цæсгом æмæ баххæст кæнæм уæ уырнындзинадæн цы нæ фаг кодта уый? 11 Иæхæдæг та нæ Фыд Хуыцау æмæ нæ Хицау Иесо Чырысти саразæд нæ фæн- даг сымахмæ. 12 Сымах та Хицау уадз байдзаг кæнæд æмæ фырдзаг бакæнæд уарзондзинадæй кæрæдзимæ æмæ æппæтмæ, мах куыд æххæст стæм сы- махмæ, афтæ, 13 Цæмæй сфидар уой уæ зæрдæтæ æнаиппæй сыгъдæ- гады нæ Фыд Хуыцауы раз нæ Хицау Иесо Чырыстийы æрцыды Иæ æппæт сыгъдæ- джытимæ. Аминь. 400
1 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ Сæр 4 СÆР 4 1 «Уымæн асмæ Хуыцауы фæндон у сы- мах срухс кæнын»; фæндæтты мопцты нæ 9 Æфсымæры уарзондзинад æмæ куысты тыххæй. 13 Мæрдты райгас Хи- цауы æрцыды. Уый тыххæй, æфсымæртæ, курæм æмæ лæгъстæ кæнæм сымахæн Иесо Чы- рыстийы номæй, цæмæй сы- мах, махæй райсгæйæ, куыд æмбæлы сымахæн кæнын æмæ Хуыцауы зæрдæ æлхæ- нын, уым фылдæр æнтыст- джын уат; 2 Уымæн æмæ сымах зо- нут, цавæр фæдзæхстытæ раттам мах сымахæн Хицау Иесойæ. 3 Уымæн æмæ Хуыцауы фæндон у сымах срухс кæ- нын, цæмæй уæхиуыл хæцат хæтындзинадæй; 4 Цæмæй сымахæй алчи- дæр зона бахъахъхъæнын йæ мигæнæн сыгъдæгдзинады æмæ кады, 5 Фæлæ монцты фæндоны нæ, муртатты хуызæн, кæ- цытæ нæ зонынц Хуыцауы; 6 Цæмæй сымах уе ’фсы- мæримæ мацы кæнат закъон- ныхмæ, æмæ пайдайы тых- хæй: уымæн æмæ Хицау — æппæт уыдæтты тыххæй мас- тисæг, раздæр уын куыд дзырдтам æмæ æвдисæнад кодтам, афтæ. 7 Уымæн æмæ Хуыцау мах æрхуыдта æнæсыгъдæгдзи- надмæ нæ, фæлæ сыгъдæг- дзинадмæ. 8 Уæдæ æнæсæттон адæй- магæн æнæсæтгæ нæу, фæлæ Хуыцауæн, Кæцы нын ратта | Иæ Сыгъдæг Уды. | Сæр 4 1 Фил. 1, 27. 3 Ром. 6, 22; 12, 2. 4 1 Кор. 6, 18 6 1 Тим. 6, 10. 7 1 Кор. 1, 2; Еф. 1,4. 8 Лук. 10, 16; 1 Кор. 2, 10. 9 Иоан. 13, 34;15, 12; 1 Иоан.З, 11. ИЕф.4, 27;2Фес. 3, 10. 12 Ром. 13, 13. 14 1Кор. 15, 20. 15 1Кор. 15, 51 16 Мтф. 24, 31; 2 Фсс. 1, 7. 17 Иоан. 14, 3; 17, 24. 9 Æфсымæры уарзыны тыххæй уæм фыссын нæ хъæ- уы, уымæн æмæ уæхæдæг сы- мах ахуыргонд стут Хуыца- уæй кæрæдзийы уарзыныл; 10 Уымæн æмæ сымах аф- тæ кæнут æппæт æфсымæр- тимæ æгас Македонийы. Лæ- гъстæ уын кæнæм, æфсымæр- тæ, фылдæр уын æнтысæд 11 Æмæ зæрдиагæй арха- йын ууыл, цæмæй цæрат са- быр, хи хъуыддаг кæнут æмæ кусут хи къухтæй, мах уын куыд бафæдзæхстам, афтæ; 12 Цæмæй сымах кæнат хорз æфсармæй æддагонты раз æмæ мацы хъуаг уат. 13 Нæ мæ фæнды ныууа- дзын сымах, æфсымæртæ, нæзонынады амæлджыты тыххæй, цæмæй сымах ма æнкъард кæнат, куыд иннæ- тæ, ныфсæвæрды нæ уæв- джытæ. 14 Уымæн æмæ, кæд мах æууæндæм, Иесо кæй амард æмæ райгас, уæд Иесойы ми- дæг амæлджыты дæр Хуы- цау æркæндзæн Уыимæ. 15 Уымæн æмæ уый дзу- рæм сымахæн Хицауы дзыр- дæй, куыд мах, æгæстæ Хи- цауы æрцыдмæ баззайджы- тæ, амæлджыты разæй нæ фæуыдзыстæм; 16 Уымæн æмæ Иæхæдæг Хицау сидыны рæстæг, Ар- хангелы хъæлæс æмæ Хуы- цауы трубайы рæстæг, æр- хиздзæн арвæй, æмæ Чырыс- тийыл æууæндгæйæ амæл- джытæ райгас уыдзысты раздæр; 17 Уый фæстæ мах, æга- сæй баззайджытæ, уыдони- 401
Сæр 4, 5 1 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ мæ иумæ ист æрцæудзыстæм æврæгътыл, Хицауимæ сæм- бæлынмæ уæлдæфы, æмæ афтæ æдзухдæр Хицауимæ уыдзыстæм. 18 Уæдæ рæвдаут уæ кæ- рæдзийы ацы дзырдтæй. СÆР5 1 Хицауы боны æрцыды тыххæй. 12 Фыдæбонгæнджыты нымайыны фæ- дзæхст; агурут хорз, цин кæнут, кувут, æппæтдæр фæлварут. 23 Уыдоны тыххæй кувын æмæ арфæ кæнын. Афонтæ æмæ æмгъуыдты тыххæй нæ хъæуы фыс- сын сымахмæ, æфсымæртæ, 2 Уымæн æмæ сымах уæ- хæдæг бæлвырд зонут, Хи- цауы бон кæй æрцæудзæн афтæ, куыд хуыснæг æхсæ- выгон. 3 Уымæн æмæ куы дзурой: «сабырдзинад æмæ æдасдзи- над», уæд æвиппайды уыдо- ныл æрцæудзæн сæфтдзи- над, гуыбыны кæмæ вæййы, уый аргæйæ куыд тухæнтæ кæны, æмæ дзы аирвæзæн нæ вæййы, афтæ. 4 Фæлæ сымах, æфсы- мæртæ, талынджы не стут, цæмæй уæ бон æрæййафа, куыд хуыснæг; 5 Уымæн æмæ сымах иуылдæр — рухсы фырттæ æмæ боны фырттæ: мах — æхсæвы æмæ талынджы фырттæ не стæм. 6 Уæдæ фынæй нæ кæн- дзыстæм, иннæты хуызæн, фæлæ уыдзыстæм цæрдæг æмæ æвронг. 7 Уымæн æмæ фынæйгæн- джытæ фынæй кæнынц æх- сæвыгон, æмæ расыггæн- Сæр 5 1 Ап. к. 1, 7. 2 Мтф. 24, 43, 2 Пет. 3, 10; Рарг. 3, 3; 16, 15 3 Лук. 21, 35. 5 Ром. 13, 12. 6 Мтф. 24, 42. 8 Ис. 59 17, Еф. 6 14. 9 2 Фес 2, 14. 10 Ром 14, 9. 14 Гал. 6, 2 15 Фæс. н. 17, 13; Мтф. 5, 39; 1 Пет. 3, 9; Ром. 12, 17. 17 Лук. 18, 1; Кол. 4, 2. 402 джытæ расыг кæнынц æхсæ- выгон. 8 Мах та боны фырттæ уæвгæйæ, æвронг уыдзыс- тæм, сфæлындгæйæ уарзон- дзинады æмæ уырнындзина- ды згъæрты, æмæ ирвæзын- дзинады ныфсы згъæрхуды, 9 Уымæн æмæ Хуыцау мах сбæрæг кодта фыдæхмæ нæ, фæлæ ирвæзындзинад рай- сынмæ, нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы сæрты, 10 Амæлæг мах тыххæй, цæмæй мах хъæлдзæг уæм, æви фынæй кæнæм, цæрæм Уыимæ иумæ. 11 Уымæ гæсгæ кæрæдзи- йæн амонут æмæ фæдзæхсут иу иннæмæн, сымах кæнгæ дæр куыд кæнут, афтæ. 12 Курæм уæ, æфсымæр- тæ, аргъ кæнут сымахмæ фыдæбонгæнджытæн, æмæ уæ разы лæуджытæн Хица- уы мидæг, æмæ сымахæн зондамонджытæн, 13 Æмæ аргъ кæнут уыдо- нæн фылдæр уарзондзинади- мæ, сæ хъуыддаджы тых- хæй; ут фидыддзинады уæ кæрæдзиимæ. 14 Лæгъстæ кæнæм сыма- хæн, æфсымæртæ, æмбарын кæнут æнæгъдæуттæн, рæв- даут тæрсæгты, æххуыс кæ- нут лæмæгътæн, ут бирæ фæразондзинады æппæтмæ. 15 Кæсут, цæмæй иу ин- нæмæн фыддзинад ма фида фыддзинадæй; фæлæ æдзух- дæр агурут хорздзинад кæ- рæдзийæн æмæ æппæтæн дæр. 16 Æдзухдæр цин кæнут. 17 Æнæрынцойæ кувут.
1 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ Сæр 5 18 Æппæты тыххæй дæр арфæ кæнут: уымæн æмæ аф- тæ у Хуыцауы фæндон сымах тыххæй, Иесо Чырыстийы мидæг. 19 Уды мынæг ма кæнут. 20 Пехуымпариуæг кæнын ныллæг ма кæнут: 21 Æппæтдæр фæлварут, хорзыл хæцут. 22 Уæхи хъахъхъæнут алыхуызон фыддзинадæй. 23 Иæхæдæг та фарны Хуыцау сымах срухс кæнæд æнпæтæй, æмæ уæ уд æмæ зæрдæ, æмæ буар уадз æнæ- хъæнæй хъахъхъæд æрцæ- 20 1Кор. 14, 1. 21 1 Иоан. 4, 1. 23 1 Фес. 3, 13. 24 1Кор. 1, 9. 25 Кол. 4, 3. уæд æнæ сахъатæй нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы æр- цыды. 24 Раст у сымах Æрхонæг, Кæцы скæндзæн уый дæр. 25 Æфсымæртæ! кувут мах тыххæй. 26 Саламтæ дæттут æп- пæт æфсымæртæн сыгъдæг пъайæ. 27 Лæгъстæ уын кæнын Хицауы номæй, ацы æрвыст иу бакæсут æппæт сыгъдæг æфсымæртæн. 28 Нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сыма- химæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ДЫККАГ ÆРВЫСТ ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ СÆР 1 1 Павслы саламтæ Фсссаломикаг аргъуа- нæн æмæ йæ бузныгдзинад. 5 Зындзинад Хицауы æрцыды уыдоны æфхæрджытæн. Павел æмæ Силуан æмæ Тимофей — Фессалони- кæйы аргъуанмæ нæ Фыд Хуыцауы æмæ Хицау Иесо Чырыстийы мидæг: 2 Хорз лæвар æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ. 3 Æдзухдæр рæстдзинад- мæ гæсгæ, мах хъуамæ арфæ кæнæм Хуыцауæн сымах тыххæй, æфсымæртæ, уы- мæн æмæ рæзы уæ уырнын- дзинад, æмæ фылдæр кæны алкæйы уарзондзинад кæрæ- дзимæ уеппæты ’хсæн. Сæр 1 3 1 Фсс. 1, 2. 5 Ром.8, 17. 6 Ром.2, 8. 403 4 Афтæ æмæ мах нæхæ- дæг æппæлæм сымахæй Хуы- цауы аргъуанты, уæ фæра- зондзинад æмæ уырнындзи- надæй, сымах кæй хæссут æппæт уыцы сурындзинæдты æмæ зындзинæдты 5 Æвдисæнæн уымæн, кæй уыдзæн Хуыцауы раст тæр- хон, цæмæй аккаг суат Хуы- цауы Паддзахадмæ, кæцыйы тыххæй зындзинæдтæ дæр æвзарут. 6 Уымæн æмæ раст у Хуы- цауы раз — сымах бафхæр- джытæн бафидын зындзи- надæй, 7 Сымахæн та, æфхæрд- тытæн, циндзинадæй махи- мæ иумæ, Хицау Иесойы
Сæр 1, 2 2 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ фæзынды арвæй, Иæ хъару- йы Зæдтимæ, 8 Пиллонгæнæг арты маст райсыны æххæстгæнæг, Хуы- цауы нæ базонджытæн æмæ коммæ нæ бакæсджытæн, нæ Хицау Йесо Чырыстийы хорз уацхъуыдæн, 9 Кæцытæ æфхæрд æр- цæудзысты, мыггагмæйы мæ- лæтæй, Хицауы цæсгомæй æмæ Иæ хъомысы кадæй, 10 Куы æрцæуа Уый скад- джын уæвынмæ Иæ сыгъдæ- джыты мидæг æмæ фæзы- нынмæ диссагæй уыцы бон æппæт уырнджыты мидæг, уымæн æмæ сымах мах æв- дисæнадыл баууæндыдыстут. 11 Уымæн кувæм æдзух сымах тыххæй, цæмæй уæ нæ Хуыцау скæна цы ном хæссут, уый аккаг æмæ сæх- хæст кæна алцы хорздзина- ды хорзæх, æмæ уырнындзи- нады хъуыддаг тыхы, 12 Уадз скадджын уæд нæ Хицау Иесо Чырыстийы ном сымах мидæг æмæ сымах Уый мидæг, нæ Хуыцауы æмæ Хи- цау Иесо Чырыстийы хорз лæвармæ гæсгæ. СÆР 2 1 Цы фæстиат кæмы Хнцауы æрцыд 13 Лæуут æмæ хæцут махæи лæвæрдыл дзырдæй кæнæ æрвыстæй. Курæм уæ, æфсымæртæ, нæ Хицау Иесо Чырыс- тийы æрцыды æмæ нæ баиу- дзинады тыххæй Уыимæ, 2 Ма тагъд кæнут зондæй дызæрдыг кæнынмæ, æмæ къæмдзæстыг кæнынмæ нæ- дæр удæй, нæдæр дзырдæй, нæдæр æрвыстæй, махæй (æрвыст) цыма у, ныр цыма 8 Дзут. 12, 29. Сæр 2 3 Мтф. 24, 4, Мрк 13, 5, Лук 21,8; Еф 5, 6 4 Дан. 11, 36, Рарг 13, 1 7 Ап. к. 20, 29. 8Ис. 11, 4, 1 Иоан. 2, 18, Рарг. 19, 15. ИЗПад. 22, 22; Мтф. 24, 24. 404 Чырыстийы бон райдыдта. 3 Уæдæ уæ мачи макуыд фæсайæд: уымæн æмæ уыцы бон не ’рцæудзæн, цалынмæ раздæр райдайа фæстæмæ- цыд æмæ нæ раргом уа тæ- ригъæды адæймаг, сæфты фырт, 4 Ныхмæ лæууæг æмæ йæ- хи æппæтæй бæрзонддæр кæнæг, Хуыцау кæнæ сыгъ- дæг хуыйнæг, афтæ æмæ Хуыцауы кувæндоны æрбад- дзæн уый, куыд Хуыцау, йæ- хи Хуыцау хонгæйæ. 5 Нæ хъуыды кæнут мый- йаг, æз ма сымахмæ уæвгæ- йæ, уый кæй дзырдтон сыма- хæн? 6 Æмæ ныр сымах зонут, цы йæ нæ уадзы йæ афоныл йæхи раргом кæнын. 7 Уымæн æмæ æнæзакъон- дзинæдты сусæгдзинад ныр архайы, æрмæст нæ сæххæст уыдзæн, уæды онг, цалынмæ нæ æрцæуа ист æхсæнæй ныр уромæг,— 8 Æмæ уæд раргом уы- дзæн æнæзакъон, кæцыйы Хицау Иесо амардзæн Иæ дзыхы удæй æмæ фесафдзæн йæ æрцыды фæзындæй, 9 Уый, кæцыйы æрцыд, хæйрæджы архайдмæ гæсгæ уыдзæн алыхуызон тыхимæ æмæ нысæнттимæ æмæ мæнг диссæгтимæ, 10 Æмæ алыхуызон æнæ- раст сайындзинадимæ, уый тыххæй æмæ сæфгæ чи кæн- дзæн, уыдон кæй нæ райс- той æцæгады уарзондзинад, сæ ирвæзындзинадæн. 11 Æмæ уый тыххæй, Хуы- цау уыдонæн рарвитдзæн рæ-
2 ФЕССЛ дийындзинады архайд, афтæ æмæ уыдон æууæнддзысты мæнгдзинадыл, 12 Уадз тæрхонгонд æр- цæуæнт æппæт æцæгдзина- дыл нæ æууæндджытæ, фæ- лæ æнæрæстдзинад бауарз- джытæ. 13 Мах та æдзухдæр хъуа- мæ арфæ кæнæм Хуыцауæн сымах тыххæй, Хицауæн уарзон æфсымæртæ, Хуыцау райдайæнæй, Уды срухс кæ- нынæй æмæ æцæгдзинадыл æууæндыны фæрцы кæй равзæрста сымах ирвæзын- дзинадмæ, 14 Кæцымæ сымах хонгæ дæр æркодта, мах хорз уац- хъуыд хъусын кæнынæй, цæмæй бахæццæ уат нæ Хи- цау Иесо Чырыстийы кадмæ. 15 Уæдæ, æфсымæртæ, лæуут æмæ хæцут фæдзæхс- тыл, кæцыйæ сымах ахуыр- гонд стут, кæнæ дзырдæй, кæнæ мах æрвыстæй. 16 Иæхæдæг та нæ Хицау Иесо Чырысти æмæ Хуыцау æмæ нæ Фыд, мах бауарзæг æмæ мыггагмæйы рæвдыд- дзинад æмæ хорз ныфс, хорз лæвары мидæг раттæг, 17 Барæвдауæд уæ зæрдæ- тæ æмæ сфидар кæнæд сы- мах алы дзырды æмæ хорз хъуыддаджы. СÆР 3 1 Павел куры уыдоны куывд æмæ йæ- хæдæг дæр кувы уыдон тыххæй. 6 Фæс- таг амынддзкнад: адард ут æнæгъдаугæ- нæгæй; 13 «æнкъард ма ут, хорз кæн- гæйæ* 17 Павелы къухфыст, саламтæ æмæ арфæдзинад. Уæдæ кувут мах тыххæй, æ4>сымæртæ, цæмæй Хи- цауы дзырд хъуыстгонд æмæ | КÆГТÆМ Сæр 2, 3 I кадджынгонд цæуа, сымахмæ куыд у, афтæ, 2 Æмæ цæмæй мах фервæ- зæм æнæгъдау æмæ хинæй- дзаг адæмæй; уымæн æмæ уырнындзинад се ’ппæтмæ нæй. 3 Фæлæ æууæнкджын у Хицау, Кæцы сфидар кæн- дзæн сымах æмæ бахъахъ- хъæндзæн хинæйдзагæй. 4 Мах нæ зæрдæ дарæм сымахыл Хицауы мидæг, сы- мах кæй æххæст кæнут æмæ æххæст кæндзыстут, мах уын цы бардзырд дæттæм, уый. 5 Хицау та уадз уæ зæр- дæтæ аразæд Хуыцауы уар- [зондзинадмæ æмæ Чырысти- I йы фæразондзинадмæ. 6 Сымахæн та фæдзæх- сæм, æфсымæртæ, нæ Хицау Иесо Чырыстийы номæй, иу- варс цæуын алы æфсымæ- рæй, æнæгъдауми кæнæгæй, фæлæ фæдзæхстмæ гæсгæ нæ, кæцы райстой махæй, 7 Уымæн æмæ сымах уæ- хæдæг зонут, мах куыд хъуа- мæ фæзмат; уымæн æмæ мах сымахмæ æнæгъдау митæ нæ кодтам, 8 Лæвар дзул никæмæ хордтам, фæлæ фæллой код- там æхсæвæй — бонæй кус- гæйæ, цæмæй сымахæй ма- кæйы батыхсын кæнæм, — 9 Уый тыххæй нæ, цыма махæн нæ бон хицауиуæг кæнын нæ уыд, фæлæ цæ- мæй нæхæдæг нæхи раттæм сымахæн хуызæгæн, мах фæзмынынæн. 10 Уымæн æмæ мах сымах- мæ куы уыдыстæм, уæд уын бафæдзæхстам адон: кæд ис- ЛОНШ Сæр 3 1 Еф. 6, 19. 3 Иоан. 17, 15. 7 1 Кор. 11, 1; 1 Фес. 4, 12. 8 Ап. к. 20, 34; 1 Кор. 4, 12; 1 Фес. 2, 9. 9 1 Кор. 4, 16. 10 Уæв. 3, 19. 405
Сæр 3 2 ФЕССАЛОНИКÆГТÆМ кæйы нæ фæнды кусын, уый хæргæ дæр ма кæнæд. 11 Фæлæ хъусæм, иутæ сымахмæ кæй кæнынц æнæ- гъдау митæ, ницы кусынц, фæлæ рауай-бауай кæнынц; 12 Ахæмтæн хъусын кæ- нæм æмæ разы кæнæм нæ Хицау Иесо Чырыстийæ, цæ- мæй уыдон, кусгæйæ сабы- рæй, хæрой сæхи дзул. 13 Сымах та, æфсымæртæ, æнкъард ма кæнут, хорз- дзинад кæнгæйæ. 14 Кæд исчи мах ныхæс- тæм нæ байхъуса ацы æр- высты, уый уæм уайдзæфы 13 Гал 6,9 14 Мтф. 18, 17. 16 Фил. 4, 9, 1 Фес 5, 23. уæд æмæ йемæ иудзинады ма ут, цæмæй йæхиуыл æр- худа; 15 Ма йæ нымайут зна- гыл, фæлæ йын зонд амонут, куыд æфсымæрæн. 16 Иæхæдæг та фарны Хицау уадз раттæд сымахæн фарн æдзухдæр æппæты. Хицау сымах уеппæтимæ! 17 Салам мæхи къухæй Павелы, кæцы у нысан алы æрвысты дæр; фыссын æз афтæ: 18 Нæ Хицау Иесо Чырыс- тийы хорз лæвар сымах уеп- пæтимæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ФЫЦЦАГ ÆРВЫСТ ТИМОФЕЙМÆ СÆР 1 1 Пансл салам дæтты Тнчофсйæн 3 «Фæдзæхс иуæй-иуты, цæмæй ма ахуыр кæной æндæрыл» 12 «Йссо Чырысти æр- цыд тæригъæдджъпгты фсрвæзын кæпын- мæ, кæцытæй æз фыццаг». 18 Павсл фæ- дзæхсы Тимофсйæн бахъахъхъæнын уыр- нындчинад æмæ ныхмæ лæууын Хуыцауы фауджытæм Павел, Иесо Чырыстийы Апостол, Хуыцауы бар- дзырдмæ гæсгæ, нæ Ирвæ- зынгæнæджы, æмæ Хицау Иесо Чырыстийы, нæ ныфсы, 2 Тимофеймæ, уырнын- дзинады æцæг фыртмæ: хорз лæвар, хорзæх, фарн нæ Фыд Хуыцауæй, æмæ нæ Хицау Йесо Чырыстийæ. 3 Македонимæ цæугæйæ, æз куырдтон, цæмæй ды уай Ефесы æмæ нуæй-иутæн фæ- дзæхсай, цæмæй уыдон ма ах- Сæр 1 1 Кол 1, 27 2 Ап к. 16, 1; Рарг 1, 4 4 1 Тим 4, 7, Тит 1, 14. 5 Ром. 13, 8. 8Ром. 7, 12. | уыр кæной æндæр ахуырадыл 4 Æмæ ма архайой таурæ- гътимæ æмæ æнæкæрон фы- дæлтыккон койтимæ, кæцы- тæ фылдæр æвзæрын кæнынц быцæутæ, цæйнæфæлтау Хуыцауы фæдзæхст уырнын- дзинады. 5 Амынды нысан та у уар- зондзинад сыгъдæг зæрдæйæ æмæ хорз намысæй æмæ æнæ- цæстмæ уырнындзинадæй, 6 Кæцыйæ иуварс ацæу- гæйæ, иутæ аздæхтысты аф- тид ныхæстæм, 7 Фæндгæйæ сæ закъоны ахуыргæнджытæ уæвын, фæ- лæ нæ æмбаргæйæ нæдæр уый, цæуыл дзурынц, нæдæр уый, цы фидар кæнынц. 8 Мах та зонæм, закъон кæй у хорз, кæд исчи уымæй 406
1 ТИ закъонмæ гæсгæ пайда кæ- ны уæд, 9 Зонгæйæ, закъон æвæрд кæй у рæстгæнæгæн нæ, фæ- лæ æнæзакъонтæн æмæ æгом- мæгæстæн, æнæсыгъдæджы- тæн æмæ тæригъæдджынтæн, хæлдтытæн æмæ чъизитæн, мады æмæ фыды æфхæрджы- тæн, адæймаг марджытæн, 10 Хæтæгтæн, кæрæдзи- имæ хуысджытæн (лæгтæ лæгтимæ), адæймаг давджы- тæн, (фыдкой кæнджытæн, фосимæ хуысджытæн), сай- джытæн, мæнгæрдтæн æмæ раст ахуырады ныхмæ цы у, æппæт уыдонæн, 11 Амонджын Хуыцауы кад- джын хорз уацхъуыдмæ гæс- гæ, кæцы мæнæн баргонд у. 12 Арфæ кæнын мæнæн тых раттæг, нæ Хицау Иесо Чырыстийæн, Уый кæй ба- нымадта мæн растыл, сæ- вæргæйæ мæн куысты. 13 Мæн, кæцы уыд раздæр фауæг æмæ сурæг æмæ æф- хæрæг, фæлæ ныр хатыр- гонд, уымæн æмæ афтæ код- тон нæзонгæйæ, æнæуыр- нындзинады; 14 Нæ Хицау (Иесо Чы- рыстийы) хорз лæвар та байгом мæнмæ арæхæй уыр- нындзинадимæ æмæ уарзон- дзинадимæ, Иесо Чырысти- йы мидæг. 15 Раст æмæ алыхуызы райсын аккаг у дзырд, Иесо I Чырысти кæй æрцыд дунемæ тæригъæдджынты фервæзын кæнынмæ, кæцытæй æз дæн фыццаг. 16 Фæлæ уый тыххæй æз хатыргонд дæр дæн, цæмæй | ШÆ Сæр 1, 2 I Иесо Чырысти мæн мидæг, фыццагыл равдиса æппæт бирæфæразондзинад, дæн- цæн уыдонæн, кæцытæ æу- уæнддзысты Ууыл, мыггаг- мæйы цардмæ. 17 Æнусты æнæмбийгæ Паддзахæн та, æнæуынгæ- йæн, иунæг уæлзондджын Хуыцауæн кад æмæ намыс æнустæй æнустæм. Аминь. 18 Амонын дæуæн, мæ фырт Тимофей, дæу тыххæй раздæр уæвæг пехуымпар- иуæгмæ гæсгæ, ахæм фæ- дзæхст, цæмæй ды тох кæ- най уыдонмæ гæсгæ, куыд хорз æфсæддон, I 19 Уырнындзинад æмæ дæм хорз намыс уæвгæйæ, кæцыйы иутæ аиуварс кæн- гæйæ баййæфтой наусæфт у ырнындзинады; 20 Ахæмтæ сты Именей æмæ Алыксандыр, кæцыты æз раттон хæйрæгмæ, цæ- мæй уыдон сахуыр уой Хуы- цауы нæ фауын. СÆР 2 1 Фæдзæхст кувып æппæт адэсймэегты тыххæй, уæлдайдæр хицауиуæггæнджы- ты тыххæй. 9 Устыты дарæс æмæ æгь- дауы тыххæй. Уæдæ æппæты разæй ку- рын, цæмæй сымах кæ- нат кувгæ, кургæ, лæгъстæ, арфæ æппæт адæймæгты тыххæй, 2 Паддзæхты æмæ æппæт сæргълæуджыты тыххæй, цæмæй æрвитæм нæ цард са- быр æмæ æнæзмæстæй, алы сыгъдæг æмæ хорз намысы; 3 Уымæн æмæ уый хорз æмæ аккаг у нæ Ирвæзынгæ- нæг Хуыцауæн, [МОФЕР 9 Гал. 5, 23. 111Фес. 2,4. 12Ап.к. 9, 15. 13Гал. 1, 13. 14 1Кор. 15, 10. 15 Мтф. 9, 13; Мрк. 2, 17; Лук. 5, 32. 17 Дан. 7, 14. 18 1Тим. 6, 13. 19 1Тим. 3, 9. 20 1Кор. 5, 5. Сæр 2 2 Иер. 29, 7. 407
1 ТИМОФЕ Сæр 2, 3 4 Кæцыйы фæнды, цæмæй æппæт адæмтæ фервæзой æмæ бахæццæ уой æцæгдзи- над базонынмæ. 5 Уымæн æмæ иу у Хуы- цау, иу у æхсæны лæг дæр, Хуыцауæй адæймæгты æх- сæн, адæймаг Иесо Чырысти, 6 Иæхи раттæг æппæты балхæныны тыххæй: ахæм уыдис йæ рæстæджы æвди- сæнад, 7 Кæцыйы тыххæй æз æвæрд дæн хъусынгæнæгæй æмæ Апостолæй — æцæг дзурын Чырыстийы мидæг, нæ сайын,— муртатты ах- уыргæнæгæй уырнындзина- ды æмæ æцæгдзинады. 8 Уæдæ мæ фæнды, цæ- мæй алыран дæр кувой лæг- тæ, сисгæйæ сыгъдæг къух- тæ æнæ мæстыйæ æмæ ды- зæрдыгæй; 9 Цæмæй афтæ устытæ дæр, аив дарæсы, æфсæрмы- гæнгæйæ æмæ æдæгъдауæй рæсугъд кæной сæхи дзык- куты быдæй нæ, сызгъæри- нæй нæ, налхъуытæй нæ, зынаргъ дарæсæй нæ, 10 Фæлæ хорз хъуыддæг- тæй, куыд у аив устытæн, хорз намысæн сæхи снывонд кæнджытæн, афтæ. 11 Уæдæ ус ахуыр кæнæд æнæдзургæйæ, алы коммæ- гæсдзинадимæ; 12 Усæн та ахуыр кæныны бар нæ дæттын, афтæ йæ лæ- гыл хицауиуæг кæныны бар дæр, фæлæ уæд æнæдзургæ. | 13 Уымæн æмæ раздæр Адам конд æрцыд, уый фæс- тæ та Евæ; 14 Æмæ Адам нæ бабæл-1 |лыд, фæлæ ус, бабæлгæйæ, бахауд фыдракæнды; 15 Уæвгæ ирвæзгæ акæн- дзæн зæнæгкæныны сæрты, куы уа уырнындзинады æмæ уарзондзинады æмæ сыгъ- дæгдзинады, хæрзæгъдауимæ. СÆР 3 1 Епископы куысты домæнтæ. 8 Диа- къоны куысты домæнтæ. 14 Куыд арха- йып хъæуы Хуыцауы хæдзары. Раст у дзырд: кæд епископ уæвын искæйы фæнды, хорз хъуыддаг æй фæнды. 2 Фæлæ епископ хъуамæ уа æнаипп, иу усы лæг, æв- ронг, хæрзæгъдау, æууæнк- джын, (намысджын), уазæг уарзаг, зонд амонæг, | 3 Расыггæнаг нæ, загъд- къахæг нæ, (зындзæрин нæ), зыдгæнаг нæ, фæлæ сабыр, фидыддзинад уарзæг, æвзист нæ уарзæг. 4 Йæ хæдзарæн хорз уы- наффæгæнæг, йæ сывæллæт- тæ коммæгæс кæмæн сты алы намысимæ; 5 Уымæн æмæ йæ хæдза- рæн чи нæ зоны уынаффæ кæнын, уый мыйнаг батыхс- дзæн Хуыцауы Аргъуаныл? 6 Хъуамæ ма уа ног бау- уæндджытæй, цæмæй ма фæхъал уа æмæ ма бахауа тæрхоны хæйрæгимæ. 7 Æмбæлы уымæн афтæ дæр, хорз æвдисæнад æдда- гонтæй, цæмæй ма бахауа уайдзæфы æмæ хæйрæджы хызы. 8 Диакъонтæ дæр афтæ хъуамæ уой æууæнкджын, дывзагæттæ нæ, сæн уарзаг | нæ, зыдгæнаг нæ, ШОФЕ 4 Иез. 18,32;33, 11; 2Пст. 3, 9. 6 Мтф. 20, 28, Гал. 4, 4. 7 Ал. к. 22, 21; 2Тим. 1, 11. 8 Мтф. 6, 14, Иак. 1,6. 9 1 Пет. 3, 3 11 Уæв. 3, 16. 12 1Кор 14, 34 13 Уæв. 1, 27. 14 Уæв. 3, 6 Сæр 3 1 Ап. к 20, 28 2Тит. 1, 7. 3 Лев 10, 9; 1 Пет. 5, 2 408
1 ТИМОФЕИМÆ Сæр 3, 4 9 Уырнындзинады сусæг- гад сыгъдæг намысы хъахъ- хъæнджытæ. 10 Æмæ ахæмты хъæуы раздæр бафæлварын, уый фæстæ, кæд æнаипп сты, ба- уадзут куыстмæ. 11 Афтæ сæ устытæ дæр хъуамæ уой æууæнкджын, мæнгдзурджытæ нæ, æвронг, раст алцæмæй дæр. 12 Диакъон хъуамæ уа иу усы лæг, хорз уынаффæгæ- нæг йæ сывæллæттæн æмæ йæ хæдзарæн; 13 Уымæн æмæ хорз кус- джытæ, сæхицæн цæттæ кæ- нынц уæлдæр къæпхæн æмæ стыр уæндондзинад уырнын- дзинады, Иесо Чырыстийы мидæг. 14 Адон дæм фыссын, тагъд дæумæ æрцæуыныл мæ зæрдæ даргæйæ, 15 Цæмæй куы бафæстиат уон, ды зонай, куыд кæнын хъæуы Хуыцауы хæдзары, кæцы у æгас Хуыцауы Ар- гъуан, æцæгады цæджындз æмæ фидардзинад. 16 Æмæ æнæныхмæ дзырд— стыр хорз намысы сусæггад: Хуыцау фæзынд буары ми- дæг, Иæхи нæ фæмæнг кодта Уды, равдыста Иæхи зæдтæм, хъуыстгонд æрцыд адæмтæн, ист æрцыд уырнындзина- дæй дунейы, уæларвмæ ссыд кады. СÆР 4 1 Разфæдзæхст мæнг ахуыргæнджыты ныхмæ. 6 «Хъус дар дæхимæ æмæ ахуы- I радмæ». Уд та æргом зæгъы, фæс- таг афонты иутæ кæй аздæхдзысты уырнындзина-1 9 1 Тим. 1, 19. 16 Иоан. 1, 14; 1 Пет. 1, 12; Ром. 1, 4; 10, 18; Еф. 3, 10 Сæр 4 1 2 Пет. 3, 3, 2 Тим. 3, 1. 8 Лев. 26, 3. дæй, сайæг удтæм æмæ хæй- рæджыты ахуырадтæм хъус- гæйæ, 2 Мæнг дзурджыты цæст- мæмийы сæрты, кæцытæ сæ намысы басыгъдысты, 3 Къайад кæнын нæ уадз- джытæ æмæ Хуыцау цы сфæлдыста, уыцы хæринаг хæрын дæр, цæмæй рæстытæ æмæ æцæгад базонджытæ хæрой арфæ кæнгæйæ. 4 Уымæн æмæ алы Хуыца- уы сконд у хорз æмæ дзы ба- фауинаг ницы ис, кæд ар- фæдзинадимæ ист цæуы, уæд, 5 Уымæн æмæ рухсгонд цæуынц Хуыцауы дзырдæй æмæ кувынæй. 6 Уыдон æфсымæртæн æмбарын кæнгæйæ, уыдзы- нæ Иесо Чырыстийы хорз кусæг, æфсадгæйæ уырнын- дзинады дзырдтæй æмæ хорз ахуырадæй, кæцыйы фæдыл ды рацыдтæ. 7 Нæ бæззонтæй та æмæ сылгоймæгты æмбисæнттæй иуварс цу, фæлæ дæхи ах- уыр кæн хорз намысы; 8 Уымæн æмæ буары фæл- тæрын гыццыл пайда у, фæ- лæ хорз намыс алцæмæн дæр пайда у, зæрдæвæрд уæвгæ- йæ ныры æмæ æрцæуинаг царды. 9 Ацы дзырд раст æмæ алыхуызы райсыны аккаг у. 10 Уымæн æмæ мах уый тыххæй фыдæбон кæнæм æмæ фауындзинæдтæн фæра- зæм, æгас Хуыцауæй ныфс- джын кæй стæм, Кæцы у æп- пæт адæймæгты Ирвæзынгæ- нæг, уæлдайдæр та рæстыты. 409
Сæр 4, 5 1 ТИМОФЕЙМÆ 11 Хъусын кæн уый æмæ ахуыр кæн. 12 Мачи зынæрвæссон кæ- нæд дæ æрыгондзинадыл; фæлæ у фæзминаг рæстытæн дзырды, царды, уарзондзи- нады, уды, уырнындзинады, сыгъдæгдзинады. 13 Цалынмæ æрцæуон, уæдмæ архай кæсыныл, фæ- дзæхсыныл æмæ ахуыр кæ- ныныл. 14 Æнæлæмбынæг ма у дæу мидæг уæвæг лæвардзи- надмæ, кæцы лæвæрд у дæ- уæн пехуымпариуæгмæ гæс- гæ, пресвитерты къухтæ æвæрдимæ. 15 Ууыл мæт кæн, уый мидæг у, цæмæй дæ æнтыст- дзинад æппæтæн дæр уа æргом. 16 Лæмбынæг хъуыды кæн дæхиуыл æмæ ахуырадыл, æдзухдæр уыдоны куыст кæн, уымæн æмæ афтæ кæн- гæйæ дæхи фервæзын кæн- дзынæ æмæ дæумæ хъусджы- ты дæр. СÆР 5 1 Уынаффæ хи ахастмæ гæсгæ. 3 Куыд кæнын хъæуы идæдз устытимæ. 17 Аккаг æмæ тæригъæдгæнæг прссвитертæм ахаст- дзинад Зæрондæн уайдзæф ма кæн, фæлæ йæ ахуыр кæн, куыд фыды; кæстæрты, куыд æфсымæрты; 2 Зæронд устыты, куыд мадæлты; æрыгæтты, куыд хоты, алы сыгъдæгдзина- димæ. 3 Идæдз устыты нымай, æцæг идæдзты. 4 Кæд искæцы идæдз усæн ис сывæллæттæ, кæнæ уыдо- 16Иез 33, 9, Дан. 12, 3. Сæр 5 5Лук. 2, 37. 8Ис. 58, 7; Гал. 6, 10. 10 Уæв 18, 4 410 ны цот, уæд уыдон раздæр уадз ахуыр кæнæнт хи би- нонтæн кад дæттыныл æмæ ныййарджытæн аккаг æгъ- дау кæныныл: уымæн æмæ уый у аккаг Хуыцауæн. 5 Æцæг идæдз ус æмæ иу- нæг сылгоймаг йæ ныфс æвæры Хуыцауыл æмæ вæй- йы лæгъстæ кæнгæйæ куыв- ды æхсæвæй-бонæй; 6 Фæлæ адджын уарзаг ус та æгасæй амард. 7 Æмæ уый æмбарын кæн уыдонæн, цæмæй уой æна- ипп. 8 Кæд исчи йæхионтыл æмæ уæлдайдæр та йæ бинон- тыл нæ тыхсы, уæд уый аз- дæхт уырнындзинадæй æмæ у æвзæрдæр æнæрастæй. 9 Идæдз ус хъуамæ æв- зæрст уа æхсай аздзыдæй къаддæр нæ, кæцы уыд иу лæджы ус, 10 Зындгонд йæ хорз хъуыддæгтæй, кæд уый схъо- мыл кодта сывæллæттæ, фæндаггæтты уазæг кодта, æхсадта сыгъдæджыты къæх- тæ, æххуыс кодта мæгуыр- тæн æмæ æнувыд уыд ал- кæцы хорз хъуыддаг бакæ- нынмæ. 11 Æрыгон идæдз устыты та ма ис, уымæн æмæ уыдон хъæздыгдзинадмæ куы ба- хауынц, Чырыстийы ныхмæ цы у, уæд сæ æмкъай скæ- нын фæфæнды; 12 Уыдон хауынц тæрхон- мæ, уымæн æмæ аздæхтыс- ты раздæры уырнындзина- дæй; 13 Ноджы ма уыдон, æв- дæлон уæвгæйæ, сахуыр
1 ти вæййынц хæдзæрттыл зилын æмæ æрмæст æвдæлон нæ вæййынц, фæлæ дзураг, цы- мыдис, æмæ дзурынц цы не ’мбæлы, уыдæттæ. 14 Уæдæ мæн фæнды, цæ- мæй æрыгон идæдзтæ моймæ цæуой, гуыра уыдонæн сы- вæллæттæ, хæдзары хъуыд- дæгтæ кæной æмæ ма дæт- той знагæн мацы æфсон æв- зæр дзурынæн: 15 Уымæн æмæ иутæ ныр адзæгъæл сты хæйрæджы фæдыл. 16 Кæд искæцы растæн ис идæдзтæ, уæд уыдонæн æх- хуыс кæнæнт, цæмæй Ар- гъуаныл ма уа уаргъ æвæрд, фæлæ æххуыс кæной æцæг идæдз устытæн. 17 Аккаг сæргълæууæг пресвитертæн хъæуы кæнын уæлдай кад, тынгдæр уыдо- нæн, кæцытæ фыдæбон кæ- нынц дзырды æмæ ахуырады. 18 Уымæн æмæ Фыст зæ- гъы: «ма æхгæн найгæнæг галæн йæ дзых»; æмæ: «фы- дæбонгæнæг йæ лæвары ак- каг у». 19 Пресвитеры зылынкæ- нын æндæр хуызы ма ис, куыд дыууæ кæнæ æртæ æв- дисæны раз. 20 Тæригъæдгæнджытæн уайдзæф кæн æппæты раз, цæмæй иннæтæм дæр уа тас. 21 Хуыцауы æмæ Хицау Иесо Чырыстийы, æмæ æв- зæрст Зæдты раз, лæгъстæ кæнын дæуæн, бахъахъхъæн I адон æнæгуырысхойæ, мацы кæн хъулон цæстæнгас дар- гæйæ. 22 Къухтæ макæуыл сæ-1 ШÆ Сæр 5, 6 I вæр тагъд бакæнгæйæ æмæ ма кæнай æмхайджын искæ- йы тæригъæдты; дæхи хъа- хъхъæн сыгъдæгæй. 23 Амæй фæстæхмæ æр- мæст дон ма нуаз, фæлæ чы- сыл сæн дæр дæ ахсæны æмæ дæ арæх низты тыххæй. 24 Иуæй-иуты тæригъæд- тæ сты æргом æмæ æмраст кæнынц тæрхонмæ, иуæй- иуæн та æргом кæнынц фæс- тагмæ. 25 Афтæ сты æргом хорз | хъуыддæгтæ дæр; фæлæ ахæмтæ кæд не сты, нæ ба- сусæг уыдзысты. СÆР 6 1 Цагьартæ æмæ æлдæрттæ. 3 Мæмг ахуыргæнджыты, разы уæвыпы, æвзист уарзыны тыххæй. 11 «Тыпдз уырныпдзи- нады хорз сгуыхтдзинадмæ». 17 Фæ- дзæхст хъæздыг уырнджытæн; мæнг ах- уыргæнджыты ныхмæ. Арфæдзинад Æфсондзы бын уæвæг ца- гъартæ хъуамæ ныма- йой сæ æлдæртты алы намыс аккагыл, цæмæй ма уа фауд Хуыцауы ном æмæ ахуырад. 2 Раст æлдæрттæ кæмæн ис, уыдон семæ хъуамæ æнæ- хъола ма уой, уымæн æмæ уыдон сты æфсымæртæ; фæ- лæ хъуамæ фылдæр кусой уыдонæн, рæстытæ æмæ уар- зонтæ кæй сты æмæ хæрз- гæнæг уыдонæн. Ауыл ахуыр кæн æмæ амон. 3 Æндæрыл чи ахуыр кæ- ны æмæ нæ цæуы нæ Хицау Иесо Чырыстийы раст дзырд- ты æмæ хорз намысы ахуы- рады фæдыл, 4 Уый сæрыстыр, иицы зоны, фæлæ хъæстæ у мон- дагæй ерыстæм æмæ быцæу ШОФЕГ 18 Дык. з 25, 4; Мтф. 10, 10, Лук Ю, 7; 1Кор.9,9 21 1Тим. 6, 13. 23 Пс. 103, 15. Сæр 6 1 Иез. 36, 23, Тит. 2, 9. 3 1 Кор. 2, 2. 411
Сæр 6 1 ТИМОФЕИМÆ ныхæстæм, кæцытæй цæуы хæлæг, хылтæ, фыдкойтæ, хинæйдзаг гуырысхотæ, 5 Афтид быцæутæ, зондæй хъыгдард адæмты æхсæн, æцæгдзинадæн æцæгæлæттæ, кæцытæ хъуыды кæнынц, цыма хорз намыс у æфтиа- гæн. Ахæмтæй иуварс лæуу. 6 Стыр ссард у — хорз на- мысджын æмæ райгонд уæ- вын. 7 Уымæн æмæ мах ницы æрхастам дунемæ; æргом у, ахæссын дæр дзы нæ бон кæй ницы у. 8 Хæринаг æмæ дарæс уæвгæйæ махæн, разы уы- дзыстæм уымæй. 9 Фæлæ схъæздыг уæвын кæй фæнды, бахауынц фæл- варæнты æмæ хызы, æмæ би- рæ æнæрхъуыды æмæ зиан- хæссæг фæндæтты, кæцытæ ныгъуылын кæнынц адæмы фыдбылызы, æмæ сæфты; 10 Уымæн æмæ æппæт фыддзинæдты уидаг у æвзист уарзын, кæцымæ сæхи рат- гæйæ, иуæй-иутæ аздæхтыс- ты уырнындзинадæй æмæ сæхæдæг сæхи баипæрстой бирæ уынгæгдзинæдты. 11 Ды та, Хуыцауы адæй- маг, лидз адонæй фæлæ æн- тыстджын у рæстдзинады, хорз намысы, уырнындзина- ды, уарзондзинады, фæра- зондзинады, фæлмасдзинады; 12 Архай уырнындзинады хорз скуыхтæй, хæц мыггаг- мæйы цардыл, кæцымæ ды хуынд дæр дæ æмæ хорз æр- гомзæрдæ ныхас раттай би- рæ æвдисæнты раз. 13 Æппæтæн цард дæттæг 6 Фæс н 15, 17. 7 Иов. 1, 21, Пс 48, 18 8 Уæв. 28, 20. 9 Мрк. 4, 19, Лук. 12, 15 13 Мтф 27, 11; Мрк. 15, 2, Лук 23, 3, Иоан 18, 37; 1Тим 5, 21 151Тим. 1. И; Рарг 17, 14 16 Иоан 1, 18, 1 Иоан. 4, 12 17 Мрк 4, 19; Лук 12, 15 19 Мтф 6, 20, Лук 12, 33 20 1Тим 1, 4, 4, 1 Хуыцауы раз æмæ Иесо Чы- рыстийы раз, Кæцы æвди- сæнад бакодта Понти Пила- ты раз хорз æргомдзинадæй, фæдзæхсын дæуæн 14 Фæдзæхст сæххæст кæ- нын сыгъдæг æмæ æнæуай- дзæфæй суанг нæ Хицау Ие- со Чырыстийы фæзынынмæ, 15 Кæцы йæ афоныл бай- гом кæндзæн тæхудиаг æмæ паддзахиуæггæнджыты иу- нæг тыхджын Паддзах æмæ хицауиуæггæнджыты Хицау, 16 Иунæг æнæмæлгæ, Кæ- цы цæры æвæдуат рухсы, Кæцыйы адæймæгтæй ничи федта æмæ фенын йæ бон нæу. Уымæн намыс æмæ мыг- гагмæйы паддзахад! Аминь. 17 Ацы дуджы хъæздгуы- тæн амон, цæмæй уыдон бæр- зонд ма хъуыды кæной сæхи тыххæй, æмæ сæ ныфс ма æвæрой сæ æнæраст хъæзды- гадыл, фæлæ æгас Хуыца- уыл, махæн æппæт дæттæг парахатæй нæ зæрдæйы дзæ- бæхæн; 18 Цæмæй уыдон хæрз- гæнджытæ уой, хъæздыг кæ- ной хорз хъуыддæгтæй, уой рæдау æмæ адæмлымæнтæ, 19 Æмбырдгæнгæйæ сæхи- цæн хæзна, хорз бындур фидæнмæ, цæмæй фæхæццæ уой мыггагмæйы цардмæ. 20 О Тимофей! хъахъхъæн дæуæн лæвæрд сыгъдæг ах- уырад, аздæхгæйæ нæбæззон афтид ныхæстæй æмæ мæнг- ахуырады быцæутæй, 21 Кæцыйæн сæхи ратгæ- йæ, иуæй-иутæ уырнындзи- надæй аздæхтысты. Хорз лæ- вар демæ. Аминь. 412
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ДЫККАГ ÆРВЫСТ ТИМОФЕИМÆ СÆР 1 1 Павсл салам дæтты Тимофсйæн. 3 Буз- ныг Хуыцауæн Тимофсйы уырнындзииа- ды тыххæй, кæцы райста ныййарджыты сæрты, Павсл фæдзæхсы уымæн «Цырьш кæп Хуыцауы лæвар». 15 Бузиыг Аниси- форы æмæ йæ куысты тыххæй Павел, Хуыцауы фæндо- нæй, Иесо Чырыстийы Лпостол зæрдæвæрдмæ гæс- гæ цæрынмæ Иесо Чырыс- тийы мидæг, 2 Тимофеймæ, уарзон фыртмæ: хорз лæвар, хор- зæх, фарн Фыд Хуыцауæй æмæ нæ Хицау Йесо Чырыс- тийæ. 3 Арфæ кæнын Хуыцауæн, Кæцыйæн кусын фыдæлтæй нырмæ сыгъдæг намысæй, æнæрынцойæ кæй мысын дæу тыххæй мæ куывды æх- сæвæй-бонæй, 4 Æмæ мæн фæнды дæу фенын, дæ цæссыгтæ мысгæ- йæ, цæмæй æз сæххæст уон циндзинадæй, 5 Мæ зæрдыл даргæйæ дæ æнæцæстмæ уырнындзинад, кæцы раздæр уыд дæ мады мад Лоидæмæ æмæ дæ мад Евникæмæ; уырны мæ, уый дæумæ дæр кæй ис. 6 Уый тыххæй дын дæ зæрдыл лæууын кæнын, цы- рен кæн Хуыцауы лæвар, кæцы ис, дæумæ мæн къу- хæвæрды сæрты; 7 Уымæн æмæ Хуыцау ратта махæн тæрсыны уды нæ, фæлæ тыхы, уарзондзи- нады æмæ æнæхæлды. 8 Уæдæ æфсæрмы ма кæн нæ Хицау Иесо Чырыстийыл Сæр 1 3 Фил. 3, 3 6 Ап к. 6, 6. 7 Ром 8, 15; Дзут. 2, 15. 8 Мтф 10, 33. 9 Еф. 1, 4; Тит. 3, 5. 101 Пст. 1. 20; Ром. 14, 25; Еф. 3, 9; Кол. 1, 26; Тит. 1, 2. 11 1Тим. 2, 7. 13 1Иоан.2, 24; Ром 6, 17. 14 1Тим. 6, 20, Рарг. 3, 11 413 æвдисæнадæй, нæдæр мæ- нæй, Иæ ахæстæй; фæлæ фыдæбон кæн (Чырыстийы) хорз уацхъуыды тыххæй, Хуыцауы хъаруйæ, 9 Мах фервæзынгæнæг æмæ нæ сыгъдæг номæй æр- хонæг, нæ хъуыддæгтæм гæсгæ нæ, фæлæ Йæхи фæн- донæй æмæ хорз лæварæй, кæцы нын лæвæрд уыд Иесо Чырыстийы мидæг æнусон афонтæй раздæр, 10 Ныр та раргом нæ Ир- вæзынгæнæг Иесо Чырысти- йы фæзындæй, мæлæт фе- халæг æмæ равдисæг цард æмæ æнæмбийындзинад хорз уацхъуыды сæрты, 11 Кæцыйы тыххæй æз æвæрд дæн хъусынгæнæгæй æмæ Апостолæй æмæ мур- татты ахуыргæнæгæй. 12 Уый аххосæй æз афтæ хъизæмар дæр кæнын; фæлæ мæм худинаг нæ кæсы. Уы- мæн æмæ æз зонын, Кæуыл баууæндыдтæн, æмæ мæ уырны, уый тыхджын кæй у мæ нысан бахъахъхъæнын- мæ, уыцы бонмæ. 13 Хæц раст ахуырады хуызæгыл, кæцы ды фехъуы- стай мæнæй, уырнындзинад æмæ уарзондзинадимæ Иесо Чырыстийы мидæг. 14 Хъахъхъæн хорз ны- сан, мах мидæг цæрæг Сыгъ- дæг Удæй. 15 Ды зоныс Асийæгтæ иуылдæр мæн кæй ныууагъ- той; уыдонимæ Фигелл æмæ Ермоген.
Сæр 1,2 2 та 16 Уадз Хицау раттæд хор- зæх Онисифоры хæдзарæн, уый тыххæй, бирæ хæттыты уый мæн кæй рæвдыдта æмæ мæ хъадамантæй кæй нæ ба- фсæрмы кодта, 17 Фæлæ Ромы уæвгæйæ стыр зæрдиагæй мæн агуырд- та æмæ мæ ссардта. 18 Уадз раттæд уымæн Хицау, цæмæй райса хорзæх Хицауæй уыцы бон; Ефесы та (мын) Уый цас куыста, ды хуыздæр зоныс. СÆР 2 1 «Хæсс фыдÆбæттæ, куыд Йесо Чы- рыстииы хорз æфсæддон». 14 Фæдзæхс- тытæ алы хорз хъуыддагæн, зæрдæ сыгъ- дæг кæнынæн, быиæутæй хи иуварс кæ- пыи Уæдæ фидар кæн, мæ фырт, хорз лæвары Иесо Чы- рыстийæ. 2 Æмæ цы фехъуыстай мæнæй бирæ æвдисæнты раз, уыдон бацамон раст адæм- тæн, кæцытæн сæ бон бауы- дзæн иннæты сахуыр кæнын. 3 Уæдæ зындзинæдтæ хæсс, куыд Иесо Чырыстийы хорз æфсæддон. 4 Никæцы æфсæддон ба- бæтты йæхи царды хъуыд- дæгтæй, цæмæй æфсады хи- цауæн йæ зæрдæ балхæна. 5 Кæд исчи архайгæ дæр фæкæны, уæддæр æнтыст- джын нæ вæййы, æнæзакъо- нæй куы архайа, уæд. 6 Фыдæбонгæнæг зæхку- сæгæн фыццаг æмбæлы са- ходын дыргътæй. 7 Бамбар æз цы дзурын. Уадз раттæд дæуæн Хицау æмбарынад æппæты дæр. | 8 Дæ зæрдыл дар (Хицау) Иесо Чырыстийы, Давиды мыггагæй, Кæцы мæрдтæй райгас, мæн сæрты хорз уац- хъуыд фехъусыны фæрцы, 9 Кæцыйы тыххæй æз хъи- зæмар кæнын, суанг ахæс- тоны онг, куыд фыдгæнæг; фæлæ Хуыцауы дзырдæн нæй ахæстон. 10 Уымæ гæсгæ æз æппæ- тæн дæр фæразын æвзæрс- тыты тыххæй, цæмæй уыдон дæр райсой ирвæзындзинад Иесо Чырыстийы мидæг мыггагмæйы кадимæ. 11 Раст у дзырд: кæд Ие- мæ амардыстæм, уæд Иемæ райгас уыдзыстæм; 12 Кæд фæразæм, уæд Ие- мæ паддзахиуæг дæр кæн- дзыстæм; кæд бавдисæн кæ- нæм, уæд ныл Уый дæр бав- дисæн кæндзæн; 13 Кæд мах стæм æнæ- раст, уæддæр Уый у раст, уымæн æмæ Иæхиуыл æвди- сæн нæ бакæндзæн. 14 Уый зæрдыл лæууын кæн, Хицауы раз лæгъстæ кæнгæйæ, цæмæй ныхасæй быцæуты ма цæуой, кæцытæ ницы пайда хæссынц, фæлæ хъусджыты мæстджын кæ- нынц. 15 Архай дæхи равдисын Хуыцауæн аккагæй, æнæ- уайдзæф кусæгæй, æцæгады дзырд раст ахуыргæнæгæй. 16 Фæлæ æнæхъуаджы афтид ныхæстæй иуварс цу; уымæн æмæ уыдон ноджы фылдæр уыдзысты æнтыст- джын æнæрæстдзинæдты, 17 Æмæ сæ ныхас, куыд рак, хæлиу кæндзæн. Ахæм- ШОФЕ1 162Тим. 4, 19 18 Мтф 25, 34 Сæр 2 1 2 Кор 10, 4;Еф 6, 10. 2 1 Тим. 6, 20. 4 1 Кор 9, 25. 8 1 Кор 15, 4. 9 Ап. к. 21, 11; 1 Кор 4, 9 11 Ром 6, 4 12 Мтф 10, 33, Мрк. 8, 38; Лук. 9, 26 13 Ром. 3, 3. 16 1Тим. 4,7, 6,20, Тит 1,14; 3, 9 171Ти\ 1, 20 414
2 ТИ тæ сты Именей æмæ Филит, 18 Кæцытæ аздæхтысты æцæгадæй, дзургæйæ, рай- гасдзинад кæй уыдис, æмæ иуæй-иуты уырнындзинад халынц. 19 Фæлæ Хуыцауы фидар бындур лæууы, уæвгæйæ йыл ацы мыхуыр: «базыдта Хицау Иæхионты»; æмæ: «аздæхæд æнæрæстдзинадæй алкæцы Хицауы ном æргом- гæнæг». 20 Стыр хæдзары та ис мигæнæнтæ æрмæст сызгъæ- рин æмæ æвзистæй нæ, фæ- лæ хъæд æмæ æлыгæй дæр; æмæ иутæ кадджын, иннæтæ | тæ ныллæг архайдæн. I 21 Уæдæ сыгъдæг чи уа амæй, уый уыдзæн кадджын мигæнæн, рухсгонд æмæ хорздзинадæн хъæугæ Хица- уæн, алы хорз хъуыддагæн бæзгæ. 22 Æрыгонты фæндæттæй лидз, фæлæ хæц рæстдзина- дыл, уырнындзинадыл, уар- зондзинадыл, фидыддзина- дыл сеппæт Хицаумæ сид- джытимæ сыгъдæг зæрдæйæ. 23 Æнæзонд æмæ гуыми- ры ерыстæй иуварс цу, зон- гæйæ, уыдон быцæутæ кæй æвзæрын кæнынц; 24 Хицауы цагъарæн та не ’мбæлы быцæутæ кæнын, фæлæ уæвын цингæнаг æп- пæтмæ, ахуыргæнаг, æнæхæ- рам зæрдæ, 25 Фæлмасæй амонын ныхмæ лæуджытæн, нæ рат- дзæн мыййаг Хуыцау фæс- мондзинад æцæгад базо- нынмæ, 26 Цæмæй уыдон суæгъд | ИМÆ Сæр 2, 3 |уой хæйрæджы хызæй, кæ- цы æрцахста уыдоны йæхи фæндонмæ. СÆРЗ 1 «Фæстаг бонты раласудзысты уаеззау рæстæджытæ». 14 Сыгъдæг фыстытæй «зонд райсын ирвæэындзинадмæ». Уæдæ зон, фæстаг бонты æрцæудзæн уæззау рæс- тæджытæ. 2 Уымæн æмæ адæм уы- дзысты хиуарзон, æвзист уарзаг, хъал, сæрыстыр, мар- гæвзаг, ныййарджытæн æгом- мæгæс, æбузн, æнæраст, фыд- зæрдæ, 3 Нæфидауæг, фыдкой кæнджытæ, æнæхиуылхæц- гæ, хъæбæрзæрдæ, хорздзи- над нæуарзджытæ, 4 Уæйгæнджытæ, къæй- ных, тынг арæзт, фылдæр ад- джын цард уарзджытæ, цæй- нæфæлтау Хуыцауы уарз- | джытæ, | 5 Бакастæй намысджын, йæ тых та иппæрд у. Ахæм- тæй дард лæуу. 6 Адонмæ хауынц уыдон, кæцытæ хъуызынц хæ- дзæрттæм æмæ сайынц тæ- ригъæдты ныгъуылæг сыл- гоймæгты, алыхуызон фæн- дæтты фæдыл цæугæйæ, 7 Æдзухдæр ахуыр кæн- джытæ æмæ сæ бон никуы у æцæгдзинад базонынмæ ба- хæццæ уæвын. 8 Куыд Ианни æмæ Иам- ври Моисейы ныхмæ цыдыс- ты, афтæ адон дæр æцæг- дзинады ныхмæ лæууынц, зондæй хæлд адæм, ницы зонджытæ уырнындзинады. 9 Фæлæ уыдонæн бирæ [МОФЕ1 19 Ным. 16: 5, 26; Наум. 1, 7; Иоан. 10, 14. 20 Ром. 9, 21. 21 Ис. 52, 11; 2 Тим. 3, 17. 22 Гал. 5, 16; 1 Тим. 6, 11. 24 Тит. 3, 2. 25 Ап. к. 8, 22. Сæр 3 1 2 Пет. 3, 3; Иуд. 1, 18; 1 Тим. 4, 1. 8 Рац. 7, 11. 415
Сæр 3, 4 2 ТИМОФЕЙМÆ нæ бантысдзæн; уымæн æмæ сæ æнæзонддзинад рабæрæг уыдзæн æппæты раз, уы- донимæ дæр куыд рауад, афтæ. 10 Ды та рацыдтæ мæ фæ- дыл ахуырады, царды, зæр- дæйы уагæй, уырнындзина- ды, хæлар зæрдæйæ, уар- зондзинады, фæразондзина- ды, 11 Сурындзинæдты, зын- дзинæдты, кæцытæ мæныл æрцыдысты Антиохийы, Ико- нийы, Листрæйы; цавæр су- рындзинæдтæ бавзæрстон æз, æмæ мæ сеппæтæй дæр фер- вæзын кодта Хицау. 12 Æмæ иуылдæр, кæй фæнды хорз намысимæ цæ- рын Иесо Чырыстийы ми- дæг, уыдзысты сырд; 13 Фыдзæрдæ адæм та æмæ сайджытæ æнтыстджын уыдзысты фыддзинады, рæ- дийындзинадмæ кæнгæйæ æмæ рæдийгæйæ. 14 Ды та цæуыл ахуыр- гонд дæ, æмæ дын цы бар- гонд у, уый мидæг лæуу, зонгæйæ чи дæ сахуыр код- та; 15 Уыимæ гыццылæй ныр- мæ зоныс ды сыгъдæг Фыс- тытæ, кæцытæ дын зонд рат- дзысты ирвæзындзинадмæ, Иесо Чырыстийыл уырнын- дзинадæн. 16 Æппæт Фыст у Хуыца- уы Удæй æмæ пайда у са- хуыр кæнынæн, уайдзæф кæнынæн, сраст уæвынæн, амонынæн рæстдзинады, 17 Уадз уæд æххæст Хуы- цауы адæймаг, алы хорз хъуыддагмæ дæр цæттæ. | 12 Мтф 16, 24; Ап. к. 14, 22, Ром. 8, 17. 13 Мтф. 7, 16 15 Иоан 5, 39; 1 Тим 4, 8. 16 2 Пст. 1, 21. 17 2Пет. 1, 21. Сæр 4 1 Иоам. 5, 22; Ап. к. 10, 42 2 2 Тим. 2, 24; 3, 16. 6 Фил. 2, 17. 7 Фил 3, 14; 1 Тим. 6, 12. 8 1 Кор. 9, 25; Рарг. 2, 10 СÆР 4 1 «Хъусъш кæн дзырд .. хæсс æнкъард- дзинæдтæ... æххæст кæн дæ куыст>. 6 «Хорз сгуыхтдзинадмæ æз тындзыд- тæн, уырнындзинад бахъахъхъæдтон*. 9 Хи сæр«агонд дзырд, саламтæ æмæ ар- фæдзинад Уæдæ лæгъстæ кæнын дæ- уæн Хуыцауы æмæ (нæ) Хицау Иесо Чырысти- йы раз, Кæцы тæрхон кæн- дзæн æгæстæн æмæ мæрд- тæн, Иæ фæзынды æмæ Иæ паддзахады: 2 Хъусын кæн дзырд, афо- нæй æнафонæй хъæддых у, уайдзæф кæн, бар ма дæтт, амон бирæ фæразондзинади- мæ æмæ фæдзæхстимæ. 3 Уымæн æмæ уыдзæн ахæм рæстæг, кæд раст ахуы- рад нæ исдзысты, фæлæ сæхи фæндæттæм гæсгæ æвзар- дзысты сæхицæн ахуыргæн- джытæ, кæцытæ кæндзысты зæрдæлхæнæн хъусындзина- дæн; 4 Æмæ æцæгадæй аздах- дзысты хъусындзинад æмæ раздæхдзысты таурæгътæм. 5 Фæлæ ды цырдзаст у алцæмæй дæр, зындзинæдтæ хæсс, æххæст кæн хорз уац- хъуыд хæссæджы хъуыддаг, дæ куыст æххæст кæн. 6 Уымæн æмæ ныр æз ны- вонды хаст цæуын, æмæ мæ ацæуыны рæстæг æрлæууыд. 7 Хорз скуыхтдзинадæй æз архайдтон, царды цыд сæх- хæст кодтон, уырнындзинад бахъахъхъæдтон; 8 Ныр та мын цæттæгонд цæуы рæстдзинады кады худ, кæцы ратдзæн мæнæн Хи- цау, раст Тæрхонгæнæг, уы- цы бон; æмæ æрмæст мæнæн 416
2 та нæ, фæлæ Иæ фæзынд ба- уарзджытæн сеппæтæн дæр. 9 Бацархай мæнмæ тагъд æрцæуыныл. 10 Уымæн æмæ Димас ныууагъта мæн, бауарзгæйæ ныры дуг, æмæ ацыд Фес- салоникæмæ, Крискент Гала- тимæ, Тит Далматимæ; иу- нæг Лука ис мемæ. 11 Маркы райс æмæ йæ демæ æрбакæн, уымæн æмæ уый мæн хъæуы куысты тыххæй. 12 Тихикы æз арвыстон Ефесмæ. 13 Куы ацæуай, æрбахæсс мæ пæлæз, кæцы ныууагъ- тон Троадæйы Карпмæ, æмæ чингуытæ, уæлдайдæр цæр- мынтæ. 14 Алыксандыр æрхуы- гуырд мæнæн бирæ фыддзи- над скодта. Раттæд уымæн Хицау йæ хъуыддæгтæм гæс- гæ! 15 Дæхи дзы хъахъхъæн ды дæр, уымæн æмæ уый тынг ныхмæ лæууыд мах ны- хæстæм. 16 Фыццаг дзуапп куы ЙМÆ Сæр 4 |лæвæрдтон, уæд ничи уыд мемæ, фæлæ мæ иуылдæр ныууагътой. Нымад ма æр- цæуæд уыдонæн! 17 Хицау та æрбалæууыд мæнмæ æмæ мæ сфидар код- та, цæмæй мæн сæрты сфи- дар уа хорз уацхъуыд, æмæ фехъусой æппæт муртаттæ; æмæ æз фервæзтæн домбайы дзыхæй. 18 Æмæ фервæзын кæн- дзæн Хицау мæн алы фыддзи- надæй æмæ бахъахъхъæн- дзæн мæн Иæхи Уæларвон Паддзахадæн. Уымæн кад æнустæй æнустæм. Аминь. 19 Саламтæ Прискиллæ- йæн æмæ Акилæйæн æмæ Онисифоры хæдзарæн. 20 Ераст баззад Коринфы; Трофимы та æз ныууагътон рынчынæй Милиты. 21 Бацархай зымæджы размæ æрбацæуыныл. Салам- тæ дæм Еввулæй æмæ Пудæй, æмæ Лин æмæ Клавдийæ, æмæ æппæт æфсымæртæй. 22 Хицау Иесо Чырысти дæ удимæ. Хорз лæвар сы- махимæ. Аминь. ШОФЕ1 10 Кол 4, 14. 12 Ал. к 20, 4. 14 1Тим. 1, 20. 17 Ап. к. 23, 11; 1 Тим. 1, 12. 18 Ром 14, 26; 1 Тим. 6, 16. 19 2Тим. 1, 16 22 Флм 1, 24. 417
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ТИТМÆ СÆР 1 1 Павел саламтæ дæтты Титæн. 5 Ар- гъуаны кусджыты миниуджытæ. 10 Уай- дзæф кæн иудейаг сайджытæн Криты. Павел, Хуыцауы цагъар æмæ Иесо Чырыстийы Апостол, Хуыцауы æвзæрс- тыты, уырнындзинадæн æмæ æцæгад базонынæн, хорз на- мысимæ бастæй, 2 Мыггагмæйы цардмæ ныфсы, кæцыйæ зæрдæ сæ- вæрдта дзырды æнаивгæ Хуыцау, æнусты афонтæй раздæр, 3 Иæ рæстæджы та фæ- зынын кодта хъусын кæны- ны Иæ дзырд, кæцы баргонд у мæнæн нæ Ирвæзынгæнæг Хуыцауы бардзырдæй,— 4 Титмæ, æцæг фыртмæ иумæйаг уырнындзинады: хорз лæвар, хорзæх æмæ фарн Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ, нæ Ирвæзынгæнæгæй. 5 Æз дæ Криты уый тых- хæй ныууагътон, цæмæй ды кæронмæ ахæццæ кæнай æнæфæуд, æмæ æппæт са- харты сæвæрай пресвитертæ, æз дын бардзырд куыд рат- тон, афтæ: 6 Кæд у æнаипп, иу усы лæг, йæ сывæллæттæ æу- уæнкджын, æнæуайдзæф хæлддзинады кæнæ коммæ- гæсдзинады. 7 Уымæн æмæ епископ хъуамæ уа æнаипп, куыд Хуыцауы хæдзараразæг,хъуа- мæ ма уа къæйных, тызмæг, Сæр 1 1 Тим. 3, 16. 2 Ным. 23, 19; Ром. 14, 24. 3 Гал. 1, 15; Еф. 3, 8; Кол. 1, 28;2Тим. 1, 11. 6 1Тим. 3, 4. 7 Лев. Ю, 9; 1 Тим. 3, 3. 9 1 Тим. 6, 3. 10 Ром. 16, 17. 14 Мтф. 15, 9; Мрк 7,7, 1 Тим. 1, 4. 15 Мтф. 15, 11; Ром. 14, 14. 162Тим. 3, 5. 418 расыггæнаг, нæмаг, зыдгæ- наг, 8 Фæлæ фæндаггон уар- зæг, хорздзинад уарзæг, хæрзæгъдау, раст, хорз на- мысджын, хиуыл хæцгæ, 9 Æцæгады дзырдыл хæ- цæг, ахуырадмæ гæсгæ, цæ- мæй уый уа тыхджын, раст ахуырад амонынмæ дæр, æмæ ныхмæ лæуджыты ба- домынмæ дæр. 10 Уымæн æмæ ис бирæ æгоммæгæстæ дæр, афтид ныхасгæнджытæ æмæ сай- джытæ, уæлдайдæр сунæт- гæндтæй, 11 Кæцытæн хъæуы сæ дзыхтæ æхгæнын: уыдон æл- гъаг кæнынц æнæхъæн хæ- дзæрттæ, ахуыргæнгæйæ, цæ- уыл нæ æмбæлы, худинаг пайдайы тыххæй. 12 Уыдонæн сæхицæй иу æмдзæвгæтæ фыссæг загъта: «критæгтæ æдзухдæр сай- джытæ, тызмæг сырдтæ, зи- вæггæнаг гуыбынтæ». 13 Ацы æвдисæнад раст у. Уый тыххæй уыдонæн карзæй уайдзæф кæн, цæмæй уыдон уой раст уырнындзинады, 14 Хъус нæ даргæйæ Иу- дейты таурæгътæм æмæ адæ- мы уынаффæтæм, æцæгадæй иуварс кæнджытæм. 15 Сыгъдæджытæн æппæт дæр сыгъдæг у; фæлæ чъи- зитæн æмæ æнæрæстытæн ницы у сыгъдæг, фæлæ чъи- зи сты сæ зонд дæр, сæ на- мыс дæр. 16 Уыдон дзурынц, кæй
зонынц Хуыцауы; фæлæ хъуыддæгтæй уый нæ æвди- сынц, æнаккаг æмæ æнæсæт- гæ, æмæ хорз хъуыддагмæ æнæсæрæн уæвгæйæ. СÆР2 1 Уырнджыты алы кълæсты хæстæ, зæ- рæтты æмæ æрыгæтты. 11 Хуыцауы хорз лæвар лæвæрд у, цæмæй кæпой æнæ- хæлд, раст æмæ кадджын цард. Ды та дзур раст ахуырад- мæ гæсгæ цы у, уый: 2 Цæмæй зæронд æфсы- мæртæ уой цырддзаст, хи- уылхæцгæ, æнæхæлд, раст уырнындзинады, уарзондзи- нады, фæразондзинады; 3 Цæмæй зæронд хотæ дæр, куыд сыгъдæджытæ, дарой аив дарæс, ма уой фыдкой кæнджытæ, цагъа- рады ма уой нозтæн, ахуыр кæной хорздзинадыл, 4 Æрыгæттæн зонд амо- ной, цæмæй уарзой сæ лæг- ты æмæ сывæллæтты, 5 Уæвын æдæгъдау, сыгъ- дæг, хæдзарыл мæтгæнаг, хæларзæрдæ, коммæгæс сæ лæгтæн, цæмæй Хуыцауы дзырд æфхæрд ма уа. 6 Æрыгон лæппутæн дæр фæдзæхс, цæмæй уой æнæ- хæлд. 7 Алцæмæй дæр дæхиуыл æвдис хорз хъуыддæгты хуызæг, ахуырады сыгъдæг- дзинад, хиуылхæцындзинад, æнæхæлддзинад, 8 Рæстмæ дзырд, æнæуай-1 дзæф, цæмæй ныхмæ лæу- уæг фæхудинаг уа, махæй мацы уа йæ бон æвзæр зæ- гъын. 9 Цагъартæн фæдзæхс сæ æлдæрттæн коммæгæс уæ-1 С Сæр 1, 2, 3 |вын, алцæмæй дæр сын сæ зæрдæ æлхæнын, ныхмæ нæ дзурын, 10 Нæ давын, фæлæ æвди- сын æппæт хорз æууæнкдзи- над, цæмæй уыдон æппæтæй дæр уой рæсугъддзинадæн, нæ Ирвæзынгæнæг Хуыцауы ахуырадæн. 11 Уымæн æмæ фæзынд Хуыцауы хорз лæвар, ирвæ- зындзинад дæттæг æппæт адæймæгтæн, 12 Мах ахуыргæнæг, цæ- мæй мах аиуварс кæнгæйæ æнæрæстдзинад æмæ дуне- йаг фæндæттæ, æдæгъда- |уæй, раст æмæ хорз намысы цæрæм ныры æнусы, 13 Æнхъæлмæ кæсгæйæ тæхудиаг æнхъæлцаудзинад- мæ æмæ стыр Хуыцауы кад æмæ нæ Ирвæзынгæнæг Ие- со Чырыстийы фæзынынмæ, 14 Кæцы ратта Иæхи мах тыххæй, цæмæй фервæзын кæна мах алы æнæзакъон- дзинадæй æмæ ссыгъдæг кæ- на Иæхицæн сæрмагонд адæм, æнувыд хорз хъуыд- дæгтæм. 15 Адон дзур, амон æмæ æргом кæн алы барджынæй, цæмæй дыл æнæрвæссон ма- чи кæна. СÆРЗ 1 Æппæт адæммæ хæстæ. 8 Разæнгард кæн хорз хъуыддæгтæм; иуварс лæуу æпæзонд быцæутæй. 12 Фæстаг ныхас æмæ саламтæ. Арфæдзинад. Сæ зæрдыл лæууын кæн уыдонæн коммæ кæсын æмæ сæттын сæргълæуджы- тæн æмæ хицауадæн, цæттæ уæвын алы хорз хъуыддагмæ, 2 Искæйы фыдкой нæ кæ- ТИТМÆ Сæр 2 I Тит. 1, 9. 3 1 Тим. 2, 9. 5 Уæв. 3, 16; Еф. 5, 22. 7 1 Пст. 5, 3; 1 Тим. 4, 12. 8 1 Пет 2, 12. 9 1 Пет. 2, 18; Еф. 6, 5; Кол. 3, 22. II Лук 1, 47; 2, 30; 3, 6; Тит. 3, 4. 12 1Иоан. 2, 15; Еф 1, 4. 13 Ап. к. 24, 25; 1 Иоан. 3, 2. 14 Рац. 19,6;Гал. 1, 4; Еф. 2, 10, Дзут. 9, 14. Сæр 3 1 1 Пет. 2, 13; Ром. 13, 1. 2 Кол. 3 12. 419
Сæр 3 ТИТМÆ нын, зæгъдæргом нæ уæвын, фæлæ сабыр, æмæ кæнын алы фæлмасдзинад æппæт адæймæгтæн. 3 Уымæн æмæ мах дæр кæддæр уыдыстæм æнæр- хъуыдытæ, æгоммæгæстæ, фæдзæгъæл уæвджытæ, уы- дыстæм алыхуызон фæндæт- тæ æмæ æхсызгондзинæдты цагъартæ, цардыстæм хæ- рамдзинады æмæ хæлæгдзи- нады, уыдыстæм æнаккаг, æнæуынон кæрæдзийæн. 4 Куы фæзынд хорз лæвар æмæ нæ Ирвæзынгæнæг Хуы- цауы адæймагуарзондзинад, 5 Уый мах фервæзын код- та нæ раст хъуыддæгтæм гæсгæ нæ, кæцыты мах ба- кодтаиккам, фæлæ Иæхи хæрзаудæнмæ гæсгæ, Сыгъ- дæг Удæй æгас кæнын æмæ ног кæныны æрæхсадæй, 6 Кæцыйы махыл æруагъ- та парахатæй нæ Ирвæзын- гæнæг Иесо Чырыстийы сæр- ты, 7 Цæмæй Уый хорз лæва- рæй сраст уæвгæйæ, мах æнхъæлцаудзинадмæ гæсгæ суæм мыггагмæйы царды бындартæ. 8 Ацы дзырд раст у; æмæ мæн фæнды, цæмæй ды уый тыххæй фидар лæууай, цæ- мæй Хуыцауыл баууæнд- джытæ архайой æнувыд уæ- 3 1 Кор 6, 11; Еф. 2, 1 4 1 Тим 4, 10; Тит. 2, 11. 5 Иоан 3, 5; Ром. 3, 28; 2Тим 1, 9. 6 Ром. 5, 5. 8 Еф. 2, 10. 9 1 Тим. 1, 4, 4, 7; 2 Тим 2, 23 13 Ап. к. 18, 24. 14 Тит. 2, 14. вын хорз хъуыддæгтыл: уый хорз æмæ пайда у адæймæг- тæн. 9 Æнæзонд ерыстæй та æмæ мыггæгты койтæй, æмæ быцæутæй, æмæ хъаугъатæй закъоны тыххæй иуварс цу, уымæн æмæ уыдон сты æнæ- пайда æмæ тыхстытæ. 10 Æндæр ахуырад дзурæ- гæй, фыццаг æмæ дыккаг хатт бамбарын кæныны фæ- стæ, дæхи иуварс кæн, 11 Зонгæйæ, ахæм кæй сæнæгъдау æмæ тæригъæд кæны, хæдтæрхонгонд уæв- гæйæ. 12 Куы дæм æрбарвитон Артем кæнæ Тихикы, батагъд кæн мæнмæ æрцæуынмæ Ни- кополмæ; уымæн æмæ æз зы- мæг уым арвитын фæнд скод- тон. 13 Закъонылхæцæг Зинæ- йы æмæ Аполлосы бацархай афтæ арвитын, цæмæй уы- донмæ мацæмæй уа хъуаг- дзинад. 14 Уадз махонтæ дæр ах- уыр кæной фæлтæрын хорз хъуыддæгты, æхсызгон хъуаг- дзинæдтæ æххæст кæныны, цæмæй ма уой æнæдыргъ. 15 Саламтæ дæумæ мемæ уæвджытæ æппæтæй. Салам- тæ ратт мах уарзджытæн уырнындзинады. Хорз лæвар сымах уеппæтимæ. Аминь. 420
СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ФИЛИМОНМÆ СÆР 1 1 Павслы саламтæ Филвмон æмæ йæ хæдзарон аргъуанæн 8 Курдиат Ониси- мы тыххæй 23 Æрвыст, саламтæ æмæ арфæдзинад Павел, Иесо Чырыстийы ахæст, æмæ æфсымæр Тимофей, нæ уарзон æмæ æм- кусæг Филимонмæ, 2 Æмæ Апфийæн, уарзон (хойæн), æмæ Архиппæн, нæ æмархайæгæн, æмæ дæ хæдзары аргъуанæн: 3 Хорз лæвар æмæ фарн сымахæн нæ Фыд Хуыцауæй æмæ Хицау Иесо Чырыстийæ. 4 Арфæ кæнын мæ Хуыца- уæн, æдзухдæр мысгæйæ дæу тыххæй мæ куывтыты, 5 Хъусгæйæ дæ уарзон- дзинад æмæ уырнындзинады тыххæй, кæцы дæм ис Хи- цау Иесомæ æмæ æппæт сыгъдæджытæм, 6 Цæмæй дæ уырнындзи- нады æмхицдзинад разына архайæг, алы хорздзинад ба- зонынмæ сымахмæ, Иесо Чырыстийы мидæг. 7 Уымæн æмæ махмæ ис стыр циндзинад æмæ рæв- дыддзинад дæу уарзондзина- ды, уымæн æмæ дæуæй, æф- сымæр, æрынцой сты сыгъ- дæджыты зæрдæтæ. 8 Уымæ гæсгæ, мæнмæ Чы- рыстийы мидæг стыр уæн- дондзинад уæвгæйæ дæуæн бардзырд дæттынмæ, цы æмбæлы, 9 Уарзондзинады фæрцы курын, æндæр ничи, куыд æз, Павел зæронд, ныр та Сæр 4 Еф. 1, 16; 1 Фес. 1, 2; 2 Фсс. 1, 3. б Фил. 1, И; Тит. 2, 14. Ю1Кор. 4, 15; Кол. 4, 9. 1« Мтф. 12, 49. Иесо Чырыстийы ахæст дæр; 10 Курын дæ мæ фырт Онисимы тыххæй, кæцыйы æз райгуырын кодтон мæ хъадаманты уæвгæйæ: 11 Уый уыд кæддæр нæ- бæззон дæуæн, ныр та бæз- зон дæуæн æмæ мæнæн, æз æй фæстæмæ здахын, 12 Ды та йæ райс, куыд мæ зæрдæ. 13 Мæн фæндыд уый мæ- хи раз бауромын, цæмæй уый дæу бæсты бакуса мæнæн ахæстоны хорз уацхъуыд хъусын кæныны тыххæй; 14 Фæлæ æнæ дæу разы- дзинадæй ницы фæндыд мæн бакæнын, цæмæй дæ хорз хъуыддаг ма уа æнæбары, фæлæ барвæндонæй. 15 Уымæн æмæ чи зоны, уый рæстæгмæ уымæн ацыд, цæмæй йæ ды бынтондæр райсай, 16 Куыд цагъар, афтæ нал, фæлæ цагъарæй уæл- дæр, уарзон æфсымæр, уæл- дайдæр та мæнæн, фылдæр та дæуæн, буарæй дæр, Хи- цауы мидæг дæр. 17 Уæдæ кæд ды дæ мемæ æмхицдзинады, уæд æй райс, куыд мæн. 18 Кæд дæ уый истæмæй бафхæрдта, кæнæ исты да- ры, нымай уый мæныл. 19 Æз, Павел, ныффыстон мæхи къухæй: æз бафиддзы- нæн; нæ зæгъын дæуæн уый тыххæй, ды дæхæдæг дæр дæхицæй хæсджын кæй дæ мæнæй. 421
Сæр 1 ФИЛИМОНМÆ 20 Афтæ, æфсымæр, ба- уадз мæ спайда кæнын дæуæй Хицауы мидæг; басабыр кæн мæ зæрдæ Хицауы мидæг. 21 Ныфсджын уæвгæйæ дæу коммæгæсæй, æз ныф- фыстон дæумæ, зонгæйæ, цы дзурын, ды уымæй фылдæр кæй скæндзынæ. 22 Уыимæ æрцæттæ кæн мæнæн бынат дæр; уымæн 22 Фил. 1, 25. æмæ мæ уырны, уæ куывдмæ гæсгæ уын æз лæвæрд кæй уыдзынæн. 23 Саламтæ дæм Епафра- сæй, мемæ ахæст Иесо Чы- рыстийы тыххæй, Маркæй, Аристархæй, Димасæй, Лу- кайæ, мемкусджытæй. 24 Нæ Хицау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сымах удимæ. Аминь. СЫГЪДÆГ АПОСТОЛ ПАВЕЛЫ ÆРВЫСТ ДЗУТТЫТÆМ СÆР 1 1 Хуыцау лчырлта махæн ямшæты бын- дар Фырты сæрты 5 Фырт уæлдæр зæд- тæй. Хуыцау, бирæ хæттыты æмæ бирæ хуызты дзур- гæйæ рагæй фыдæлтæн, пе- хуымпарты сæрты, 2 Фæстаг бонты адон ма- хæн дзырдта Иæ Фырты сæрты, Кæцыйы скодта æп- пæтæн бындар, Кæцыйы фæрцы æнустæ дæр сфæл- дыста. 3 Уый, уæвгæйæ кады æрт- тывд, æмæ Хуыцауæн Иæхи фæлгонц æмæ хæцгæйæ æп- пæтыл Иæ дзырды хъаруйæ, сæххæст кæнгæйæ Иæхицæй нæ тæригъæдты ссыгъдæг- дзннад, æрбадт Стырады ра- хизырдыгæй, уæлæрвты, 4 Уый бæрц уæлдæр уæв- гæйæ Зæдтæй, уыдоны раз цас кадджындæр ном райста. Сæр 1 8 Пс. АА, 7-8, Лук. 1, Сæр 1 1 Ным. 12, 6; 1Пет. 1,10. 2 Пс. 2, 8; Ис. 9, 6; Иоан 1, 3, 8, 26,15,15; Гал. 4, 4; Еф. 1, 10. 3 Пс 109, 1; 2 Кор. 4, 4; Еф 1, 7; Кол. 1, 15. 4 Фил. 2, 9 5 2 Пад. 7, 14; 1 Пар. 17, 13; Пс 2, 7; Дзут. 5, 5. 6 Пс. 96, 7. 7 Пс. 103, 4. 32. 9 Ис 422 5 Уымæн æмæ кæд кæмæн загъта зæдтæй Хуыцау: «Ды Мæ Фырт, Æз ныр райгуы- рын кодтон Дæу?» Æмæ но- джы: «Æз уыдзынæн Уымæн Фыд, æмæ Уый уыдзæн Мæ- нæн Фырт»? 6 Афтæдæр, Фыццаг гуыр- ды дунемæ æрвитгæйæ, зæ- гъы: «бакувæнт Уымæн Хуы- цауы æппæт Зæдтæ». 7 Зæдты тыххæй загъд у: «Ды аразыс Дæ Зæдтæй удтæ æмæ Дæ кусджытæй æхсид- гæ арт». 8 Фырты тыххæй та: «Дæ Паддзахы бадæн, Хуыцау, мыггагæй-мыггагмæ; Дæ Пад- дзахдзинады лæдзæг — рæст- дзинады лæдзæг. 9 Ды бауарзтай рæстдзи- над æмæ Дын æнæуынон у æнæзакъондзинад; уымæ гæсгæ байсæрста Дæу, Хуы- цау, Дæ Хуыцау циндзина- 61, 1; Иоан 3, 34; Ап. к. 4, 27
ды сæрдæнæй, Дæу æмхай- джынтæй фылдæр». 10 Æмæ: «раздæр Ды, Хи- цау, бындур æрæвæрдтай зæххæн, æмæ æрвтæ — Дæ къухты куыст; 11 Уыдон фесæфдзысты, Ды та уыдзынæ; æмæ иуыл- дæр базæронд уыдзысты да- рæсы хуызæн, 12 Æмæ дарæсы хуызæн батухдзынæ уыдоны æмæ аивдзысты; фæлæ Ды уыцы Хуыцау Дæ, æмæ Дæ азтæ нæ фæуыдзысты*. 13 Кæд кæмæн загъта Зæд- тæй Хуыцау: «сбад Мæн ра- хизварс, цалынмæ Дæ знæг- ты æрæвæрон Дæу къæхты бын»? 14 Иуылдæр уыдон мый- йаг кусæг удтæ не сты, ку- сынмæ æрвыст уыдонæн, кæ- цытæ хъуамæ райсой ирвæ- зындзинад? СÆР 2 1 Разфæдзæхст, цæмæй хъус дарæм уы- йас стыр «ирвæзындзинадмæ». 5 Йесо уыд цыбыр рæстæгмæ ныллæггонд зæд- ты раз, цæмæй Уый сахода мæлæтæй æп- пæты тыххæй. 10 Ирвæзындзинады Фæ- тæджы бахъуыд ацæуын фыдæбæтты сæрты. 14 Æфсымæрты æнгæс сси, цæ- мæй уа фæлмæнзæрдæ Хистæр сауджын. Уымæ гæсгæ мах хъуамæ уæлдай лæмбынæг уæм, цы хъусæм уымæ, цæмæй ма ахауæм. 2 Уымæн æмæ кæд Зæдты фæрцы хъуыстгонд дзырд фидар уыд æмæ алкæцы фыдракæнд æмæ æгоммæгæс- дзинады тыххæй уыд раст фиддон, 3 Уæд мах куыд аирвæз- дзыстæм, хъус нæ бадаргæ-1 ÆМ Сæр 1, 2 I йæ уый бæрц стыр ирвæзын- дзинадмæ, кæцы райдайæны хъуыстгонд уæвгæйæ Хица- уæй сфидар мах мидæг, Уы- мæй фехъусджытæм, 4 Хуыцауæй æвдисæндзи- нæдтимæ нысæнттæй æмæ диссæгтæй, æмæ алыхуызон тыхтæй, æмæ Сыгъдæг Уды лæвæрттæй, Уый фæндо- нæй? 5 Уымæн æмæ Хуыцау Зæдтæн нæ басаста æрцæуи- наг дуне, кæцыйы тыххæй дзурæм; 6 Уый ныхмæ кæмдæр чи- дæр æвдисæн ныллæууыд, дзургæйæ: «цы у адæймаг, Ды йæ кæй мысыс? кæнæ адæймаджы фырт, Ды йæ кæй бæрæг кæныс? I 7 Цыбыр рæстæгмæ йæ æрныллæг кодтай Ды Зæдты раз, кад æмæ намыс раттай уымæн æмæ йæ Дæ къухты хъуыддæгты сæргъыл сæ- вæрдтай; 8 Æппæтдæр йæ къæхты бын басастай». Æппæтдæр куы басастай уымæн, уæд ницы ныууагътай уымæн æнæ басæтгæ. Нырма нæма уынæм, уымæн æппæтдæр саст у, уый; 9 Фæлæ уынæм, мæлæтæн бафæразыны тыххæй кад æмæ намысы худ райста Ие- со, Кæцы цыбыр рæстæгмæ ныллæггонд уыд Зæдты раз, цæмæй Уый Хуыцауы хорз лæвармæ гæсгæ бавзара мæ- лæт æппæты тыххæй. 10 Уымæн æмæ æмбæлд, цæмæй Уый, Кæцыйæн æп- пæтдæр, æмæ Кæцыйæ æп- пæтдæр, бирæ фыртты кад- УТТЫТ, 10 Пс. 101: 26-28. 11 Ис. 34,4; 51, 6; Мтф. 24, 35. 13 Пс. 109, 1; Мрк. 12, 36; 16,19; Еф. 1,20. 14 Уæв. 19, 16; Пс. 33, 8; 90, 11; 102, 21; Дан. 7, 10; Ап. к. 5, 19. Сæр 2 2 Рац. 20, 1; Ап. к. 7: 38, 53; Гал. 3, 19. Дзут. 10, 28. ЗМтф. 4, 17; Лук. 1, 2. 4 Мрк. 16, 20. 5 Мтф. 28, 18. 6 Пс. 8, 5-7; 143, 3. 7 Мтф. 27, 46. 8 Мтф. 28, 18; 1 Кор. 15, 27. 9 Иоан. 3, 16; Фил 2:7, 11; Рарг. 5, 9. 10 Фæс. н. 16, 4; Лук. 24, 26; Иоан. 1, 3. 423
Сæр 2, 3 ДЗУТТЫТÆМ мæ æркæнæг, сæ ирвæзын- дзинады Фæтæджы сæххæст кодта хъизæмæртты сæрты. 11 Уымæн æмæ Рухсгæнæг æмæ рухсгæнинæгтæ, иуыл- дæр — Иуæй, уымæ гæсгæ, Уымæ худинаг нæ кæсы, уы- доны æфсымæртæ хонын, дзургæйæ: 12 «Фехъусын кæндзынæн Дæу ном Мæ æфсымæртæн, аргъуаны астæу сзардзынæн Дæуæн». 13 Æмæ ноджы: «Æз æн- хъæлцаудзинады уыдзынæн Ууыл». Æмæ ноджыдæр: «мæ- нæ Æз æмæ сывæллæттæ, кæ- цыты ратта Мæнæн Хуыцау». 14 Æмæ сывæллæттæ буар æмæ тугæй хайджын кæй сты, уымæ гæсгæ Уый дæр райста уыдон, цæмæй мæлæ- тæй байса мæлæты паддза- хад кæмæ ис, уый тыхтæ, ома хæйрæджы, 15 Æмæ фервæзын кæна уыдоны, кæцытæ мæлæты та- сæй æппæт царды рæстæг æп- пæрст уыдысты цагъарадмæ. 16 Уымæн æмæ Зæдты нæ райсдзæн Уый, фæлæ райс- дзæн Авраамы мыггаджы. 17 Уымæ гæсгæ, Уый хъуа- мæ алцæмæй дæр уыдаид æф- сымæрты хуызæн, цæмæй уа фæлмæнзæрдæ æмæ æууæнк- джын Хистæр сауджын, Хуы- цауы раз, адæмы тæригъæд- ты тыххæй зæрдæ æрфæл- мæн кæнынæн, 18 Уымæн æмæ Уый Йæ- хæдæг фæлварæнты уæвгæ- йæ куыд ныффæрæзта, уæд фæлварæнты уæвджытæн дæр Иаё бон у баххуыс кæ- нын. 11 Мтф. 28, 10; Иоап. 20, 17. 12 Пс 21, 23. 13 2Пад. 22,3, Ис 8,17-18. 14 Иоан 1, 14; Ром 8, 3; 1 Кор. 15, 54;2Твм 1, 10 15 Лук. 1, 74; Ром. 8, 15. 17 Фил. 2, 7; Дзут. 5, 2. 18 Дзут. 4, 15. Сæр 3 1 Дзут. 2, 11 2 Ным 12, 7; Дзут. 2, 17. 3 Агг. 2, 9, Зах. 6, 13. 6 Пс. 2, 7; 1 Кор. 3, 16; Еф. 5, 23, Кол. 1, 23; 1 Тим. 3, 15. 7Пс 94, 7-11. 8 Рац 17, 2; Пс. 77, 19. СÆР 3 1 Хуыцауы Фырт Уæлдаср Моисейæ, Хуыцауы «кусæг* 7 Израилы æнæуыр- нындзинад æдзæрæг ран — разфæдзæхст зæрдæйы ныхъхъæбæры ныхмæ. Уæдæ, сыгъдæг æфсымæр- тæ, уæларвон хуынды хайджынтæ бамбарут Æр- высты æмæ Хистæр сауджы- ны, мах Кæуыл æууæндæм, Йесо Чырыстийы, 2 Кæцы иузæрдион у Иæ Сæвæрæгыл, куыд Моисей Иæ æппæт хæдзары. 3 Уымæн æмæ Уый Мои- сейы раз уый бæрц фылдæр кады аккаг у, хæдзаримæ абаргæйæ, хæдзар саразæгæн цас фылдæр у йæ намыс; 4 Уымæн æмæ алы хæдза- рæн дæр ис аразæг, æппæт саразæг та у Хуыцау. 5 Æмæ Моисей раст у Иæ æппæт хæдзары, куыд ку- сæг, æвдисæн ныллæуынмæ, цы æмбæлд фехъусын кæ- нын, уый тыххæй, 6 Чырысти та — куыд Фырт Иæ хæдзары; йæ хæ- дзар та — мах, кæд æрмæст æппæлгæ кæмæй кæнæм, уы- цы уæндондзинад æмæ æн- хъæлцаудзинад фидарæй ба- хъахъхъæнæм кæронмæ. 7 Цæй тыххæй, куыд зæ- гъы Сыгъдæг Уд: «ныр, куы фехъусат Иæ хъæлæс, 8 Ма ныхъхъæбæр кæнут уæ зæрдæтæ, куыд хъуыр- хъуыры рæстæг, фæлварæны бон æдзæрæг ран, 9 Уым фæлвæрдтой Мæн уæ фыдæлтæ, фæлвæрдтой Мæн æмæ федтой Мæ хъуыд- дæгтæ цыппор азы. 10 Уымæ гæсгæ Æз смæсты 424
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 3, 4 дæн уыцы мыггагмæ æмæ за- гътон: иудадзыг дæр дзæгъæл кæнынц зæрдæйæ, нæ базыд- той уыдон Мæ фæндæгтæ; 11 Уый тыххæй Æз басомы кодтон Мæ мæстыйæ, уыдон кæй нæ бацæудзысты Мæ æнцойадмæ». 12 Кæсут, æфсымæртæ, цæмæй уæ макæмæ уа æнæ- раст æмæ хинæйдзаг зæрдæ, цæмæй сымах ма аиуварс уат æгас Хуыцауæй. 13 Фæлæ кæрæдзийæн амонут алыбон дæр, цалын- мæ ма дзурæн ис «ныр», цæ- мæй тæригъæдæй сайд æр- цæугæйæ сымахæй мачи скарз уа. 14 Уымæн æмæ мах сис- тæм æмхай Чырыстиимæ, кæд æрмæст райдайгæ цард фидарæй кæронмæ бахъахъ- хъæнæм, уæд, 15 Цалынмæ дзырд цæуы: «ныр, куы фехъусат Иæ хъæ- лæс, ма ныхъхъæбæр кæнут уæ зæрдæтæ, куыд хъуыр- хъуыры рæстæг». 16 Уымæн æмæ фехъус- джытæй иуæй-иутæ схъуыр- хъуыр кодтой; фæлæ Египе- тæй Моисейимæ рацæуджы- тæ сеппæт нæ. 17 Уæдæ кæмæ мæсты кодта Уый цыппор азы? тæ- ригъæд ракæнджытæм мый- йаг нæ, кæцыты стджытæ æдзæрæг ран баззадысты? 18 Уæдæ кæй ныхмæ сомы кодта, кæй нæ бацæудзысты Иæ æнцойадмæ, кæд æнæсæт- тонты ныхмæ нæ уыд, уæд? 19 Уæдæ уынæм, уыдон кæй нæ фæрæзтой бацæуын сæ æнæуырныны тыххæй. | 11 Ным. 14, 23; Дзут. 4, 11. 13 1 Фес 5, 11. 14 2Пст. 1,4; Ром 8, 17; Еф. 5, 30. 15 Дзут. 4, 7. 16 Ным. 14 4, 22. Сæр 4 2 1 Пет. 1, 12. 3 Дзут. 3, 11. 4 Уæв. 2, 2; Рац. 20, 11 5Пс. 94, 11. 7 Дзут. 3, 7-8 СÆР 4 1 «Хуыцауы адæмæн ма баззад сабат- дзинад»; «Хуыцауы дзырд цæры æмæ ар- хайы». 14 Нæ Хистæр сауджын, «куыд мах, фæлвæрд æппæтæй, тæригъæдæй фæстæмæ*. Уымæ гæсгæ тæрсдзыстæм, цалынмæ ма ис зæрдæ- вæрд бацæуын Иæ æнцойад- мæ, ма разына исчи сыма- хæй байрæджыгæнæг. 2 Уымæн æмæ махæн дæр хъуыстгонд æрцыд, куыд уыдонæн; фæлæ сын ницы пайда æрхаста хъуыстгонд дзырд, фехъусджыты уыр- нындзинадæй нæ батайгæйæ. 3 Фæлæ æнцойадмæ цæ- уæм мах, баууæндджытæ, уымæн æмæ Уый загъта: «Æз басомы кодтон Мæ мæсты- йæ, уыдон кæй нæ бацæу- дзысты мæ æнцойадмæ», æниу Иæ хъуыддæгтæ æх- хæст уыдысты дунейы рай- дайæны. 4 Уымæн æмæ æвдæм бо- ны тыххæй кæмдæр загъд ис: «Æмæ Иæ фæллад уагъта Хуыцау æвдæм бон Иæ æп- пæт хъуыддæгтæй». 5 Æмæ ноджы ам: «нæ ба- цæудзысты Мæ æнцойадмæ». 6 Уæдæ куыд иуæй-иутæн баззад бацæуын уымæ, раз- дæр хъуыстгонд кæмæн уыд, уыдон та нæ бацыдысты сæ æгоммæгæсы тыххæй, 7 Уæд нырма бæрæг кæны кæцыдæр бон, «ныр», уый бæрц бирæ рæстæджы фæс- тæ Давиды сæрты дзургæйæ, уæлдæр загъд куыд у: «ныр, куы фехъусат Иæ хъæлæс, ма ныхъхъæбæр кæнут уæ зæрдæтæ». 425
Сæр 4, 5 ДЗ^ 8 Уымæн æмæ уыдонæн Йесо Навин æнцойад куы æрхастаид, уæд уый фæстæ нæ уыдаид загъд æндæр бо- ны тыххæй. 9 Уымæ гæсгæ ма Хуыца- уы адæмæн нырма баззад са- батдзинад. 10 Уымæн æмæ чи бацыд Йæ æнцойадмæ, уый йæхæ- дæг дæр æрсабыр йæ хъуыд- дæгтæй, куыд Хуыцау дæр Иæхионтæй. 11 Уæдæ бацархайæм уы- цы æнцойадмæ бацæуыныл, цæмæй уыдонмæ гæсгæ мачи уа æгоммæгæс. 12 Уымæн æмæ Хуыцауы дзырд æгас æмæ архайæг æмæ цыргъдæр дыууæрдæм цыргъ кардæй: уый ахизы туг æмæ уды дих кæныны онг, уæнгты фæзилæнты æмæ магъзы, тæрхон кæны зæрдæйы хъуыдытæн æмæ фæндтæн. 13 Æмæ нæй сфæлдыст, Уымæй æмбæхст, фæлæ æппæтдæр гом æмæ æргом Уый раз: Уымæн ратдзыстæм дзуапп. 14 Уæдæ нын, уæвгæйæ номдзыд Хистæр сауджын, Хуыцауы Фырт, Иесо, æрв- тæ ацæуæг, фидар хæццыс- тæм нæ æвдисæндзинадыл. 15 Уымæн æмæ мах Хис- тæр сауджын ахæм нæу, Кæ- цы нæ фæразы æмфыдæбон кæнын махæн нæ æдыхдзи- нæдты, фæлæ Кæцы мах хуызæн уыд фæлвæрд æппæ- тæй, тæригъæдæй фæстæмæ. 16 Уымæ гæсгæ уæндонæй цæудзыстæм хорз лæвары Паддзахы бадæнмæ, цæмæй райсæм хорзæх æмæ ссарæм хорз лæвар хорзафоны æх- хуысæн. СÆР 5 1 Фырт — «Хистгср сауджын Мслхисе- декы цинмæ гæсгæ*. 11 Сымах ахуыр кæныи хъæуы. Уымæн æмæ адæймæгтæй æвзæрст алкæцы хис- тæр сауджын адæмæн æвæрд вæййы Хуыцауæн кусынмæ, цæмæй хæсса лæвæрттæ æмæ нывæндтæ тæригъæдты тыххæй, 2 Фæразæг æрвæссын ни- цызонджытыл æмæ фæдзæ- гъæлуæвджытыл, уымæн æмæ йæхæдæг дæр у æмбæрзт æ дых дзина дæй, 3 Æмæ уымæ гæсгæ, куыд адæмы тыххæй, афтæ йæхи тыххæй дæр хъуамæ хæсса нывæндтæ тæригъæдты тых- хæй. 4 Æмæ йæхæдæг йæхицæй ничи райсдзæн уыцы куыст, фæлæ Хуыцауы æрхуындæй, Аароны хуызæн. 5 Афтæ Чырысти дæр Иæ- хæдæг Иæхицæн нæ ратта кад, Хистæр сауджын уæвы- нæн, фæлæ Уый, Кæцы загъ- та Уымæн: «Ды Мæ Фырт, Æз ныр райгуырын кодтон Дæу»; 6 Æндæр ран дæр куыд зæгъы: «Ды сауджын мыг- гагмæ Мелхиседекы цинмæ гæсгæ. 7 Уый Йæ буары бонты тыхджын дзыназгæйæ æмæ цæссыгимæ æрхаста кувын- дзинад æмæ курдиат, Фæра- зæгæн Уый мæлæтæй фер- вæзын кæнынмæ æмæ Иæ УТТЫТ; 9 Рарг. 7, 14; 14, 13. 12 Ис. 49, 2, 1 Пет. 1, 23; 2 Кор. 10,4;Еф 6, 17; Рарг. 1, 16 13 Пс. 32, 15; Иер 23, 24. 14 Дзут. 6, 20. 15 Ис. 53, 3; Дзут. 2, 17. 16 Ром. 3, 25; Еф 3, 2. Сæр 5 4 Ным. 16: 5, 40. 5 Пс. 2, 7; Иоан 8, 54; Дзут. 1, 5. 6 Пс. 109, 4; Дзут. 7, 17. 7 Мтф. 26, 39; Мрк. 14, 35-36; Лук. 22, 44; Иоан. 12, 27. 426
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 5, 6 пымдгæныны фæрцы хъуыст- гонд уыд; 8 Æниу Уый Фырт у, фæ- лæ зындзинæдты сфæлтæрд- та коммæ кæсыныл, 9 Æмæ сæххæст уæвгæйæ, сси Уымæн коммæгæс чи у, уыдон æппæтæн мыггагмæ- йы ирвæзындзинады аххос- джын, 10 Хуыцауæй номæвæрд æрцæугæйæ Хистæр сауджын Мелхиседекы цинмæ гæсгæ. 11 Уый тыххæй махæн æмбæлдаид бирæ дзурын, фæлæ зын у рахатын, уы- мæн æмæ сымах систут æнæ- хъом хъусынмæ. 12 Уымæн æмæ рæстæгмæ æркæсгæйæ сымах хъуамæ уат ахуыргæнджытæ; фæлæ сымах ногæй ахуыр кæнын хъæуы Хуыцауы дзырды фыццаг райдайæнтыл, æмæ сымахæн хъæуы хъæбæр хæ- ринаг нæ, фæлæ æхсыр. 13 Алкæцы æхсырæй хæс- гæ не ’мбары рæстдзинады дзырд, уымæн æмæ уый у сывæллон; 14 Хъæбæр хæринаг та æххæстыты миниуæг у, кæ- цытæн сæ æнкъарæнтæ фæл- тæрдæй ахуыр сты хорз æмæ фыддзинад æвзарынмæ. СÆР 6 1 Лæмбынæг разфæдзæхст ахауыпы ныхмæ. 9 Фидардзинад, кæсджытæ кæй равдисдзысты уырнындзинад «кæронмæ*. 13 Ахæм æнхъæлцаудзинадæн бындур — Хуыцауы фæндоны æнæивгæдзинад. Уымæ гæсгæ, Чырыстийы ахуырады райдайæнтæ ныууадзгæйæ, батагъд кæ- нæм æххæстдзинадмæ; æмæ 8 Фил. 2, 7-8, Дэут. 1, 5. 11 Мтф. 13, 15; Иоан. 16, 12. 12Иоан. 3, 10; 1 Пет. 2, 2; 1 Кор. 3, 1. 13 1Кор. 13, 11;14, 20. 14Еф.4, 13; Фил. 3, 15. Сæр 6 4 Мтф. 12,45. 6 2 Пет. 2, 20; 1 Иоан. 5, 16; Дзут. 10, 29. 8Иер. 26, 6; 44, 22; Мрк. 11, 21. 10 Мтф. 10,42; 25, 40. ногæй ма райдайæм бындур æвæрын мард хъуыддæгтæй аздæхынæн æмæ Хуыцауыл у ырнындзинадæн, 2 Аргъауыны ахуырадæн, къухæвæрыны, мæрдты рай- гасдзинады æмæ мыггагмæ- йы тæрхоны тыххæй. 3 Æмæ уый бакæндзыс- тæм, кæд Хуыцауæн фæндон уа, уæд. 4 Уымæн æмæ гæнæн нæй — иу хатт срухсгæнд- тыты, уæларвон лæварæй са- ходджыты, æмæ Сыгъдæг Удæй хайджын суæвджыты, 5 Æмæ саходджыты Хуы- цауы хорз дзырдæй æмæ æрцæуинаг дуджы хъаруйæ, 6 Æмæ ахауджыты, фæс- тæмæ фæсмондзинадæй ног кæнын, уыдон ногæй сæхи мидæг Хуыцауы Фырты куы тындзынц æмæ Иын æвзæр дзурынц. 7 Зæхх, нуазæг бирæ хæт- тыты ууыл æрцæуæг уарын æмæ æрзайынгæнæг халсар, пайда у уыдонæн, кæцыты тыххæй куыст дæр цæуы, исы арфæдзинад Хуыцауæй; 8 Фæлæ æрзайынгæнæг сындзытæ æмæ ичъи — нæ бæззы æмæ хæстæг у æл- гъыстмæ, кæцыйы кæрон — басудзын. 9 Æниу сымах тыххæй, уарзонтæ, нæ зæрдæ дарæм, сымах кæй стут хуыздæр уа- вæры æмæ хæцут ирвæзын- дзинадыл, кæд афтæ дзурæм уæддæр. 10 Уымæн æмæ Хуыцау æнæраст нæу, цæмæй ферох кæна уæ хъуыддаг æмæ уар- I зондзинады куыст, кæцы сы- 427
Сæр 6, 7 ДЗ: мах кодтат Уый номыл, ба- кусгæйæ æмæ кусгæйæ сыгъ- дæджытæн. 11 Мах фæнды, цæмæй сы- махæй алчидæр æххæст уыр- нындзинадæн, ныфсджынæй ахæм æнувыддзинады уа, кæронмæ дæр, 12 Цæмæй сымах ма суат зивæггæнджытæ, фæлæ фæз- мат уыдоны, кæцытæ уыр- нындзинад æмæ бирæ фæра- зондзинады фæрцы зæрдæ- вæрдæй хайджын сты. 13 Хуыцау, Авраамæн зæр- дæвæрд дæтгæйæ, уæлдæр кæй ничи уыд, кæмæй сомы кодтаид, сомы кодта Иæхæ- дæг Иæхицæй, 14 Дзургæйæ: «æцæг ар- фæгæнгæйæ арфæ ракæн- дзынæн дæуæн æмæ бирæ кæнгæйæ сбирæ кæндзынæн дæу». 15 Æмæ афтæ Авраам би- рæ фæразгæйæ райста зæр- дæвæрды. 16 Адæм сомы кæнынц бæрзондæй, æмæ сбæлвырд уæвынæн, сомы кæрон скæ- ны сæ алы быцæуæн. 17 Уымæ гæсгæ, Хуыцау дæр, фæндгæйæ парахатдæ- рæй равдисын зæрдæвæрды бындартæм, Иæ фæндоны æнæивгæдзинад, спайда код- та сомыйæ, 18 Цæмæй дыууæ æнæив- гæ хъуыддаджы, кæцыты гæ- нæн нæй æмæ Хуыцау фæ- сайа, уа махæн фидар рæв- дыддзинад, æмæ аздæхгæйæ ныххæцæм нæ размæ уæвæг æнхъæлцаудзинадыл, 19 Кæцы удæн у куыд æдас æмæ фидар науæнгуыр I æмæ бацæуы мидæггаг æм- бæрзæны мидæгмæ, 20 Кæдæм раздæр мах тыххæй бацыд йесо, суæв- гæйæ Хистæр сауджын мыг- гагмæ, Мелхиседекы цинмæ гæсгæ. СÆР 7 1 Мелхиссдскы, Авраамы æмæ Лсвийы нысан 4 «Мслхиседскы цин* куыд уæл- дæр у Левийы цинæй. 11 Нæ Хицау сæрт- тывта Иудæйы фæлтæрæй æмæ аивта ле- витты куыст. 18 Йесо, «хуыздæр фæ- дзæхсты бар кæнæг», «Ис æм æнæив- гъуыйгæ сауджъшад». Уымæн æмæ Мелхиседек, Салимы паддзах, Æп- пæтбæрзонд Хуыцауы сау- джын,— уый, кæцы сæм- бæлд Авраамыл, раздæхгæйæ паддзæхты басæттыны фæс- тæ, æмæ йын арфæ ракодта, 2 Кæцыйæн Авраам дæсæм хай фæхицæн кодта æп- пæтæй дæр,— фыццаджыдæр йæ ном кæй у рæстдзинады паддзах уый нысанæн, уый фæстæ та Салимы паддзах кæй у, ома фарны паддзах, 3 Æнæ фыд, æнæ мад, æнæ мыггаг, бонты райда- йæн æмæ царды кæрон кæ- мæн нæй, Хуыцауы Фырты хуызæн кæнгæйæ, у мыггаг- мæйы сауджын. 4 Уынут куыд стыр у, уый, кæцыйæн фыдæл Авра- ам дæр ратта дæсæм хай йæ хуыздæр æфтиагæй. 5 Левийы фырттæй сау- джынад исджытæн ис фæ- дзæхст — закъонмæ гæсгæ адæмæй дæсæм хай исын, ома се ’фсымæртæй, кæд уы- дон дæр Авраамæй рацæугæ сты, уæддæр. 6 Фæлæ уый, уыдоны мыг- УТТЫЪ 13 Уæв. 22, 16; Пс. 104, 9, Лук 1, 73. 15 Ром. 4, 17 16 Рац 22, 11 17 Пс. 32, 11; Фæс. н. 19, 21 19 Лсв 16, 15 20 Иоан 14, 2; Дзут 4, 14 Сæр 7 1 Уæв. 14, 18. 5 Ным. 18, 21; Дык. з. 18, 1, Йес. Н. 14, 4. 6 Уæв. 12, 2; 14 20. 428
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 7 гагæй нæ рацæуæг, райста дæсæм хай Авраамæй, æмæ зæрдæвæрд уæвæгæн арфæ ракодта. 7 Æппын æнæ ныхмæ дзырдæй къаддæр арфæгонд цæуы стылдæрæй. 8 Æмæ ам дæсæм хай исынц мæлæтон адæймæгтæ, уым та йæхи тыххæй æвди- сæнад кæмæ ис, уый кæй цæры. 9 Æмæ, зæгъæн ис, йæхæ- дæг Леви, дæсæм хай исæг, Авраамы сæрты ратта дæсæм хай: 10 Уымæн æмæ уый уыд нырма фыды мидæг, Мелхи- седек ыл куы фембæлд, уæд. 11 Уæдæ æххæстдзинад куы суыдаид левитон сау- джынады фæрцы,— уымæн æмæ уый баст у адæмы за- къонимæ, уæд ма цæмæн хъуыдаид сыстын æндæр сау- джынæн, Мелхиседекы цин- мæ гæсгæ, фæлæ Аароны цинмæ гæсгæ хуыйнгæ нæ? 12 Уымæн æмæ сауджы- над аивгæйæ, æнæмæнг за- къон дæр ивын хъуыд. 13 Уымæн æмæ Уый, Кæ- цыйы тыххæй адон загъд уы- дысты, хаудта æндæр фæл- тæрмæ, кæцыйæ никуы ничи æрбалæууыд нывондхæссæн- мæ; 14 Уымæн æмæ бæлвырд у, нæ Хицау кæй сæрттывта Иудæйы фæлтæрæй, кæцыйы тыххæй Моисей ницы загъта сауджыны куысты тыххæй. 15 Æмæ уый бæлвырддæр зыны уымæй, Мелхиседекы хуызæн кæй сыстдзæн æн- дæр сауджын, 11 Гал. 2, 21; Дзут. 8, 7. 14 Уæв 49, 8; Мтф. 2, 6; Рарг. 5, 5. 17 Пс. 109, 4; Дзут. 5, 6. 18 Ис. 1, 11; Ром. 8, 3; Гал. 4, 9. 19 Иоак. 1, 17; Ал. к. 13, 39; Ром 5, 2. 21 Пс 109, 4. 22 Дзут. 8, 6. 25 1 Иоан 1, 2; Ром. 8, 34; 1 Тим. 2, 5. 26 Рац. 28, 38; Лук. 1, 35; 1 Пет. 2, 22. 16 Кæцы ахæм у буары закъоны фæдзæхстмæ гæсгæ нæ, фæлæ æнæбанцайгæ царды тыхмæ гæсгæ. 17 Уымæн æмæ æвдисæн- дзинад ис: «Ды сауджын мыггагмæ Мелхиседекы цин- мæ гæсгæ». 18 Раздæры фæдзæхст та ивд æрцæуы йæ æдых æмæ æнæпайдайы тыххæй, 19 Уымæн æмæ закъон æххæстдзинадмæ ницы фæ- хæццæ кодта; фæлæ фæзынд хуыздæр æнхъæлцаудзинад, кæцыйы фæрцы мах хæстæг- дæр кæнæм Хуыцаумæ. 20 Æмæ уый æнæ сомыйæ кæй нæ уыд,— 21 Уымæн æмæ уыдон уы- дысты сауджынтæ æнæ со- мыйæ, Уый та сомыимæ, уы- мæн æмæ Уый тыххæй загъд ис: «сомы кодта Хицау æмæ фæсмон нæ фæкæндзæн: Ды Дæ сауджын мыггагмæ Мел- хиседекы цинмæ гæсгæ»,— 22 Уæд хуыздæр фæдзæхс- ты фидар сси Иесо. 23 Уыимæ уыцы сауджын- тæ уыдысты бирæ, уымæн æмæ мæлæт нæ уагъта уæ- вын иуы; 24 Уый та мыггагмæ уæ- вæг, ис Æм æнæивгъуыйгæ сауджынад дæр, 25 Уымæ гæсгæ Иæ бон дæр у ирвæзын кæнын Уый сæрты Хуыцаумæ æрцæу- джыты, æдзухдæр æгас уæв- гæйæ, цæмæй уыдоны тых- хæй кура. 26 Ахæм хъуамæ уа нæ Хистæр сауджын дæр: сыгъ- дæг, фыддзинадæй дард, æнаипп, хицæнгонд тæри- 429
Сæр 7, 8 ДЗ^ гъæдджынтæй æмæ уæлæрв- тæй бæрзонддæр сист, 27 Кæцымæ нæй алыбон хъуагдзинад, куыд уыцы хистæр сауджынтæм, хæс- сын нывæндтæ фыццаг сæхи тæригъæдты тыххæй, уый фæстæ адæмы тæригъæдты тыххæй; уымæн æмæ йæ Уый сæххæст кодта иу хатт, æрхæсгæйæ нывондæн Йæ- хæдæг Иæхи. 28 Уымæн æмæ закъон æвæры хистæр сауджынтæй адæймæгты, æдыхдзинæдтæ кæмæ ис; фæлæ сомыйы дзырд закъоны фæстæ, сæ- вæрдта Фырты, мыггагмæ æххæсты. СÆР8 1 Кунæндоны æмæ æиæг скипийы сыгь- дæгархайæг. 6 Ног æмæ хуыздæр фæ- дзэсхсты мннæвар Цæуыл дзурæм, уымæн йæ сæйрагдæр уый у: ма- хæн ис ахæм Хистæр сау- джын, Кæцы æрбадт стыра- ды паддзахы бадæны рахи- зырдыгæй уæлæрвты 2 Æмæ ис сыгъдæг арха- йæг кувæндоны æмæ æцæг скинийы, кæцыйы самадта адæймаг нæ, фæлæ Хицау. 3 Алы хистæр сауджын æвæрд цæуы, цæмæй хæсса лæвæрттæ æмæ нывæндтæ; уымæ гæсгæ хъуыдис, цæ- мæй Уымæ дæр уа, цы æр- хæсса, уый. | 4 Уый куы баззадаид зæх- хыл, уæд сауджын дæр нæ уыдаид; уымæн æмæ ам ахæм сауджынтæ сты, кæ- цытæ закъонмæ гæсгæ хæс- сынц лæвæрттæ, | I 5 Кæцытæ кусынц æрвон хуыз æмæ аууонæн, Моисе- йæн куыд загъд уыд, уый куы райдыдта скини аразын: «кæс», загъд у, «скæн æппæт- дæр хохыл дæуæн куыд амынд уыд, уыцы хуызмæ гæсгæ». 6 Фæлæ Ацы Хистæр сау- джын райста куыст уый бæрц ахъаззагдæр, цас хуыз- дæр фæдзæхсты минæвар у Уый, кæцы фидаргонд у хуыздæр зæрдæвæрдтыл. 7 Уымæн æмæ фыццаг фæдзæхст куы ницы хъуаг уыдаид, уæд нæ хъуыдаид агурын бынат иннæмæн. 8 Фæлæ пехуымпар, уай- дзæфгæнгæйæ зæгъы уыдо- нæн: «мæнæ, æрцæуынц бон- тæ, зæгъы Хицау, кæд Æз Израилы хæдзаримæ æмæ Иудæйы хæдзаримæ бабæт- дзынæн ног фæдзæхст, 9 Ахæм фæдзæхст нæ, сæ фыдæлтимæ кæй бабастон Æз, уæды рæстæг, куы ных- хæцыдтæн сæ къухыл, цæ- мæй сæ ракæнон Египеты зæххæй; уымæн æмæ уыдон нæ лæууыдысты Мæ уыцы фæдзæхсты, æмæ Æз уыдо- ны ницæмæ æрдардтон, зæ- гъы Хицау. 10 Мæнæ фæдзæхст, кæцы фæдзæхсын уыцы бонты фæстæ Израилы хæдзарæн, зæгъы Хицау: сæвæрдзынæн Мæ закъонтæ сæ хъуыдыты æмæ сæ ныффысдзынæн уы- доны зæрдæты, æмæ уыдзы- нæн уыдоны Хуыцау, уыдон та уыдзысты Мæ адæм. 11 Æмæ алчи йæ хæстæ- джы æмæ йе ’фсымæры нæ ахуыр кæндзæн, дзургæйæ: УТТЫТ, 27 Лев. 16, 11. 28 Дзут 7, 20 Сæр 8 1 Дзут. 1, 3, 3, 1, 4, 14, 7, 26 2 Дзут. 10, 21. 3 Еф. 5, 2 5 Рац 25, 40, Ап. к 7, 44; Кол. 2, 17; Дзут. 10, 1. 6 Дзут. 7, 16; 9, 13 8 Иер 31,31-34, 32, 37; Ром. 11, 27, Дзут. 10, 16 10 Иер. 24, 7, Иез. 11, 20; Зах. 8, 8; 2 Кор. 6, 16 11 Ис 54, 13; 1Иоан.2, 27 430
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 8, 9 базон Хицауы; уымæн æмæ иуылдæр, чысылæй стырмæ зондзысты Мæн. 12 Уымæн æмæ Æз уыдзы- нæн фæлмæнзæрдæ сæ æнæ- рæстдзинæдтæм æмæ сæ тæ- ригъæдтæ æмæ æнæзакъон- дзинæдтæ нал æрымысдзы- нæн». 13 Дзургæйæ «ног», рав- дыста фыццаджы зæронд- дзинад; зæронд æмæ цы ныххæррæгъ вæййы, уый та хæстæг у фесафынмæ. СÆР 9 1 «Фыццаг скини... ныры рæстæджы хуыз*. 11 Чырысти Хистаер сауджын; стыр скини; æрхаста Йæхи нывондæн. 15 Ног фæдзæхсты минæвар. 23 Чырыс- ти бацыд арвæн йæхимæ. Æмæ фыццаг фæдзæхстæн уыд уынаффæ Хуыца- уы куысты тыххæй æмæ зæххон кувæндоны тыххæй; 2 Уымæн æмæ арæзт уыд фыццаг скини, кæцыйы уыд рухсгæнæн, фынг, дзултæ æвæрд, æмæ кæцы хуыйны «сыгъдæг». 3 Дыккаг æмбæрзæны фæ- стæ уыд скини, кæцы хуынд «сыгъдæджыты сыгъдæг», 4 Уым уыд сызгъæринæй арæзт будсудзæн æмæ алыр- дыгæй дæр сызгъæринæй æмбæрзт фæдзæхсты ковчег, уым æвæрд уыдысты сыз- гъæрин мигæнæн маннæи- мæ, Аароны лæдзæг дидинæг калдæй æмæ фæдзæхст цы къæйдуртыл уыд, уыдон, 5 Иæ сæрмæ та кады херу- вимтæ, аууон даргæйæ сыгъ- дæггæнæнмæ; кæцыйы тых- хæй ныр бæлвырд дзурын нæ I хъæуы. | 12 Дзут. 10, 17. Сæр 9 2 Рац. 40, 1 4Рац. 16, 33; Ным. 17, Ю; Дык. з Ю, 1; 3 Пад. 8, 9; 2 Пар. 5, 10. 5 Рац. 25, 18. 7 Рац. 30, 10; Лев. 16, 2. » Дзут. 7, 19; 10, 1. 10 Лев. И, 2; Ным. 19, 7; Ром. 14, 17. 11 Дзут. 10, 1. 12 Дзут. 10, 12. 13 Лев. 16, 14; Ным. 19, 4. 14 Лук. 1, 74; Иоан. 17, 19; 1 Иоан. 1, 7; Тит. 2, 14; Рарг. 1, 5. 6 Афтæ арæзтæй фыццаг скинимæ бацæуынц сау- джынтæ Хуыцауы куыст æх- хæст кæнынмæ; 7 Дыккагмæ та — афæдз иу хатт, æрмæст хистæр сау- джын, æнæ тугæй нæ, кæцы хæссы йæхи тыххæй æмæ адæмы æнæзонгæ тæригъæд- ты тыххæй. 8 Амæй Сыгъдæг Уд æвди- сы нырма фæндаг гом кæй нæу Сыгъдæг ранмæ, ца- лынмæ раздæры скини ис, уæдмæ. 9 Уый у ныры рæстæджы хуыз, кæцыйы хæссынц лæ- вæрттæ æмæ нывæндтæ, кæ- цыты фæрцы нæй сæххæст уæвæн йæ намысы æрхæс- сæгæн, 10 Æмæ кæцытæ хæрд æмæ нуазинагимæ, æмæ алыхуы- зон æхсын æмæ æгъдæутти- мæ, буармæ цы хауы, æвæрд уыдысты сраст кæныны рæс- тæгмæ. 11 Фæлæ Чырысти, æрцæ- уинаг хорздзинæдты Хистæр сауджын, æрцæугæйæ стыл- дæр æмæ æххæстдæр скини- мæ, къухæй арæзт нæ, ома ахæм арæзт нæ, 12 Æмæ сæгътæ æмæ род- ты тугимæ нæ, фæлæ Иæхи Тугимæ иухатт бацыд ку- вæндонмæ æмæ ратта мыг- гагмæйы хатырдзинад. 13 Уымæн æмæ, кæд род- ты æмæ сæгъты туг, æмæ ро- ды фæнык, бапырх кæныны сæрты, сыгъдæг кæны чъи- зиты, цæмæй сыгъдæг уа буар, 14 Уæд уæлдайдæр Чыры- стийы Туг, Кæцы Сыгъдæг 431
Сæр 9, 10 ДЗУТТЫТÆМ Удæй æрхаста Иæхи Хуыца- уæн æнаиппæй, мах намыс мард хъуыддæгтæй ссыгъдæг кæнынæн, æгас æмæ æцæг Хуыцауæн кусынæн! 15 Æмæ уымæн у Уый ног фæдзæхсты Минæвар, цæ- мæй Иæ мæлæты фæрцы, кæ- цы уыд фыдракæндтæй бал- хæнынæн, фыццаг фæдзæхс- ты кæй бакодтой, хуындтытæ мыггагмæйы бынтæм, райсой зæрдæвæрд. 16 Уымæн æмæ фæдзæхст кæм ис, уым æнæмæнг хъуа- мæ амæла фæдзæхсæг, 17 Уымæн æмæ фæдзæхст ахъазджын у амæлджыты фæстæ; цалынмæ фæдзæх- сæг æгас у, уæдмæ фæдзæхс- ты тых нæй. 18 Уый тыххæй фыццаг фæдзæхст дæр нæ уыд æнæ тугæй фидаргонд. 19 Уымæн æмæ Моисей, радзургæйæ æппæт фæдзæх- стытæ закъонмæ гæсгæ адæ- мы раз, райста сæгъты æмæ родты туг, дон æмæ тар сырх къуымбилимæ, æмæ ис- сопимæ, æмæ бапырх кодта куыд чиныджы, афтæ æппæт адæмы дæр, 20 Зæгъгæйæ: «уый у фæ- дзæхсты туг, кæцы бафæ- дзæхста сымахæн Хуыцау». 21 Ноджыдæр тугæй ба- пырх кодта скини дæр æмæ Хуыцауы куысты мигæнæн- тæ иуылдæр. 22 Æмæ уæвгæ алцыдæр закъонмæ гæсгæ сыгъдæг- гонд цæуы тугæй, æмæ æнæ туг акалгæйæ нæ вæййы ха- тырдзинад. 23 Уæдæ уæларвон фæл- 15 1 Пет. 3, 18, Ром. 5, 6 17Гал 3, 15 19 Рац 12, 22; Лев 16, 14 20 Рац. 24, 8. 28 1 Пст 3, 18; Ром. 5, 6. Сæр 10 1 Кол. 2, 17. гонцтæ хъуамæ сыгъдæг кодтаиккой адонæй, уæлар- вон та йæхæдæг — хуыздæр нывæндтæй. 24 Уымæн æмæ Чырысти къухæй конд кувæндонмæ нæ бацыд, æцæджы фæл- гонцмæ гæсгæ арæзт чи уыд, фæлæ арвæн йæхимæ, цæ- мæй æрлæууа ныр мах тых- хæй Хуыцауы цæсгомы раз, 25 Æмæ уый тыххæй нæ, цæмæй бирæ хæттыты хæсса Иæхи, хистæр сауджын куыд бацæуы кувæндонмæ алы аз искæйы тугимæ; 26 Науæд Уый хъуыдаид дунейы райдайæнæй бирæ хæттыты тухæнтæ кæнын. Уый та иухатт, æнусты кæ- рон, фæзынд Иæхи нывон- дæй тæригъæд фесафынмæ. 27 Æмæ адæймагæн куыд æмбæлы иухатт амæлын, уый фæстæ та тæрхон, 28 Афтæ Чырысти дæр, иухатт Иæхи нывонды æр- хæсгæйæ, цæмæй сиса би- рæты тæригъæдтæ, дыккаг хатт фæзындзæн тæригъæд ссыгъдæг кæнынмæ нæ, фæ- лæ Уымæ ирвæзындзинадмæ æнхъæлмæ кæсджытæм. СÆР 10 1 Нывæндтæ æмæ æппæт судзинæгтæ тæригьæд нæ сафынц, фæлæ Чырыстийы иу æрхаст сæххæст кодта Хуыцауы фæн- дон. 19 Уæвгæйæ уæндондзинад бацæуын кувæндонмæ ног æмæ æгас фæндагыл, æрлæууæм æххæст уырнындзинадимæ. 26 Бархи тæригъæды фæстиуджытæ æцæ- гад базоньшы фæстæ. 32 «Фæразондзи- над мах цæмæй... райсæм зæрдæвæрд». Закъонæн, æрцæуинаг хорздзинæдты аууон уæвгæйæ, фæлæ хорздзинæд- тæн сæхи фæлгонц нæ, алы аз 432
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 10 æдзухдæр кæй хастой, уыцы иухуызон нывæндтимæ, ни- кæд у йæ бон сæххæст кæнын уыдонимæ æрбацæуджыты. 2 Науæд сæ нал хæссик- кой, уымæн æмæ нывонд æр- хæсджытæ иу хатт ссыгъдæг уæвгæйæ, нал уыдаид уы- донмæ ницавæр тæригъæдты æмбарынад. 3 Фæлæ нывæндтæй алы аз зæрдыл æфтауынц тæри- гъæдты тыххæй; 4 Уымæн æмæ гæнæн нæй, цæмæй родты æмæ сæгъты туг сафа тæригъæдтæ. 5 Уымæ гæсгæ Чырысти дунемæ æрцæугæйæ зæгъы: «нывæндтæ æмæ лæвæрттæ Дæу нæ бафæндыд, фæлæ буар сцæттæ кодтай Мæнæн. 6 Æппæт судзинæгтæ æмæ нывæндтæ тæригъæдты тых- хæй Дæуæн аккаг не сты. 7 Уæд Æз загътон: мæнæ, цæуын, чиныджы райдайæ- ны куыд фыст у Мæн тых- хæй, Дæу фæндон сæххæст кæнынмæ, Хуыцау». 8 Зæгъгæйæ раздæр, нæ- дæр нывæндтæ, нæдæр лæ- вæрттæ, нæдæр æппæт басу- дзинæгтæ, нæдæр нывæндтæ тæригъæды тыххæй,— кæ- цытæ хаст цæуынц закъон- мæ гæсгæ,— Дæу нæ бафæн- дыд æмæ нæ саккаг кодтай, 9 Стæй бафтыдта: «мæнæ, цæуын Дæу фæндон сæх- хæст кæнынмæ, Хуыцау». Ивы фыццаг, цæмæй æрæ- вæра дыккаг. 10 Гъе ацы фæндонмæ гæсгæ рухсгонд æрцыдыс- тæм иу хатт Йесо Чырыс- тийы буары æрхастæй. 2 Лсв. 16, 34. 4 Мих 6, 7, Дзут. 9, 12. 5 Пс. 39, 7-9. 6 1 Пад. 15, 22. 7Пс 39, 7-8; Иоан. 5, 46. 10 Дзут. 9, 28. 11 Дзут 9, 9 12 Дзут. 1, 3 13 Пс. 2, 8; 109, 1; 1 Кор. 15, 25; Дзут. 1, 13 16 Иер. 31, 33; Ром. 11, 27; Дзут 8, 8 19Иоан. 10, 9, 14, 6 20 Мтф. 27, 51. 21 1Тим. 3, 15. 11 Æмæ алы сауджын алы- бон лæууы куысты, æмæ би- рæ хæттыты æрхæссы иу- хуызон нывæндтæ, кæцытæ никуы фесафдзысты тæри- гъæдты. 12 Уый та, æрхæсгæйæ иу нывонд тæригъæдты тых- хæй, мыггагмæ æрбадтис Хуыцауы рахизварс, 13 Æнхъæлмæ кæсгæйæ уый фæстæ, цалынмæ Иæ знæгтæ Йæ къæхты бын æвæрд æрцæуой. 14 Уымæн æмæ Уый иу æрхастæй, мыггагмæ срухс- гæнинæгты сæххæст кодта. 15 Уый тыххæй уын æв- дисæн лæууы Сыгъдæг Уд дæр; уымæн æмæ загъд у: 16 «Мæнæ фæдзæхст, кæ- цы фæдзæхсын уыдонæн уы- цы бонты фæстæ, зæгъы Хи- цау: бавæрдзынæн мæ за- къонтæ сæ зæрдæты æмæ сæ сæ хъуыдыты ныффысдзы- нæн, 17 Æмæ сæ тæригъæдтæ, æмæ æнæзакъондзинæдтæ уыдонæн нал æрымысдзы- нæн». 18 Тæригъæдты хатырдзи- над та кæм ис, уым хæссын нæ хъæуы уыдоны тыххæй. 19 Уæдæ, æфсымæртæ, махмæ уæндондзинад уæвгæ- йæ кувæндонмæ бацæуынæн, Иесо Чырыстийы Туджы фæрцы, ног æмæ æгас фæн- дагыл, 20 Кæцы Уый ногæй бай- гом кодта махæн æмбæрзæ- ны сæрты, ома Иæ буары, 21 Æмæ нын Хуыцауы хæ- дзары сæргъыл стыр Сау- джын уæвгæйæ, 433
Сæр 10 ДЗ^ 22 Уæдæ æрбалæууæм æр- гом зæрдæйæ, æххæст уыр- нындзинадимæ, бапырх кæ- нынæй ссыгъдæг кæнгæйæ зæрдæтæ аипджын намысæй, æмæ буар цæхсгæйæ сыгъ- дæг донæй, 23 Хæццыстæм æргомгонд æнхъæлцаудзинадыл æнæ- фæцудгæйæ, уымæн æмæ раст у Зæрдæвæрæг; 24 Уыдзыстæм лæмбынæг кæрæдзимæ, уарзондзинад æмæ хорз хъуыддæгтæм ра- зæнгард кæнгæйæ; 25 Нæ æмбырдтæ нæ уадз- дзыстæм, иуæй-иутæм куыд ис æгъдау; фæлæ кæрæдзи- йæн амондзыстæм, уæлдай- дæр уынгæйæ, уыцы боны æрхæстæг. 26 Уымæн æмæ кæд мах æцæгдзинад базонгæйæ, ба- рæй таригъæд кæнæм, уæд нал баззад нывонд тæри- гъæдты тыххæй, 27 Фæлæ цавæрдæр æбуал- гъы тæрхонмæ æнхъæлмæ кæсын æмæ хæргæ артмæ, кæцы цæттæ у ныхмæлæу- джыты аныхъуырынмæ. 28 Кæд Моисейы закъон нæ райсæг, дыууæ кæнæ æр- тæ æвдисæны раз, æнæфæ- тæригъæдæй тæрхонгонд у мæлæтæй, 29 Уæд цас уæззаудæр æфхæрды æнхъæл стут, ак- каг уыдзæн уый, кæцы Хуы- цауы Фырты йæ къæхты бын кæны æмæ Иæ Туджы фæдзæхст нæ нымайы сыгъ- дæгыл, рухсгонд кæмæй æр- цыд, æмæ хорз лæвары Уды æфхæры? 30 Мах зонæм Уый, Кæцы [загъта: «Мæнмæ ис маст исын, Æз бафиддзынæн, зæ- гъы Хицау». Æмæ ноджы: «Хицау тæрхон кæндзæн Иæ адæмæн». 31 Тæссаг у æгас Хуыца- уы къухтæм бахауын! ! 32 Æрхъуыды кæнут уæ раздæры бонтæ, кæцыты сы- мах рухсгонд уæвгæйæ, ту- хæнты стыр скуыхтдзинад равдыстат, 33 Куы уæхæдæг фыдкой- ты æмæ зындзинæдты æхсæн уынинагæн уæвгæйæ иннæ- тæн, куы та иннæтимæ, ахæм уавæры уæвджытимæ æмхай; 34 Уымæн æмæ сымах мæ æрцахстыл дæр фæрыстыс- тут æмæ уæ исбон байстыл дæр цин кодтат, зонгæйæ, уæлæрвты уын кæй ис хуыз- дæр æмæ æнæивгъуыйгæ ис- бон. 35 Уæдæ ма уадзут уæ æн- хъæлцаудзинад, кæцыйæн уыдзæн стыр лæвар. 36 Фæразондзинад уæ хъæуы, цæмæй Хуыцауы фæндон сæххæст кæнгæйæ, райсат зæрдæвæрд; 37 Уымæн æмæ ма иу чы- сыл, тынг чысыл æмæ Æр- цæуинаг æрцæудзæн æмæ нæ бафæстиат уыдзæн. 38 Рæстгæнæг уырнындзи- надæй æгас уыдзæн; фæлæ кæд исчи фæдызæрдыг уа, Мæ уд уымæн хæрзауæн нæ кæндзæн. 39 Мах та не стæм дызæр- дыггæнджытæй сæфтмæ, фæлæ лæууæм уырнындзи- нады, уды ирвæзындзина- дæн. УТТЫТ; 22 Лсв. 16т 4; Иез. 36, 25;2Кор. 7, 1; Еф. 5, 26. 25 2 Пет. 3, 8. 26 Дзут. 6, 4. 27 Соф. 1, 18. 28 Дык з. 17, 6; 19г 15, Мтф. 18, 16; Иоал. 8, 17;2Кор. 13, 1. 30 Дык. з. 32,35-36; Ром. 12, 19. 31 Лук. 12, 5. 34 Ап. к. 21, 11. 35 Мтф. 5, 12. 37 Авв. 2, 3-4. 38 Ром. 1. 17; Гал.З, Ц. 434
СÆР 11 1 Уырнындзинады бæрæггæнæн æмæ дæнцæгтæ сфæлдисыпæй Нойы онг; 8 Ав- раамæй Иосифы онг. «Уырнындзинадæй Авраам .»; Исахъ, Иаков, Иосиф. 23 Мо- иссй æмæ иннæтæ. 32 Сæ уырнындзинады æитыстдэинæдтæ, фæлæ æнæ мах нæ ба- хæццæ сты æххæстдзинадмæ. Уырнындзинад та у æн- хъæлмæкæсыны сæх- хæст æмæ æнæуынгæйыл ныфсджын уæвын. 2 Уый сæрты райстой хорз æвдисæнад рагонтæ. 3 Уырнындзинадæй базо- нæм, дунетæ кæй сты арæзт Хуыцауы дзырдæй, афтæ æмæ æнæуынгæйæ равзæрд уынгæ. 4 Уырнындзинадæй Авел æрхаста Хуыцауæн Каинæй хуыздæр нывонд; уымæй райста рæстгæнæг кæй у, уый æвдисæнад, Хуыцау куыд æвдисæнад кодта уый лæ- вæртты тыххæй; уымæй мæ- лæты фæстæ дæр ма дзуры. 5 Уырнындзинадæй Енох ист уыд афтæ, æмæ мæлæт нæ федта; æмæ нал уыд, уы- мæн æмæ йæ Хуыцау систа. Уымæн æмæ йæ акæныны размæ уый райста æвдисæ- над, Хуыцауы зæрдæ кæй балхæдта. 6 Æнæ уырнындзинадæй та Хуыцауы зæрдæ балхæ- нæн нæй; уымæн æмæ Хуы- цаумæ æрцæуæг хъуамæ æу- уæнда, Уый кæй ис, ууыл, æмæ Иæ агурджытæн ратты. 7 Уырнындзинадæй Ной, райсгæйæ æргомдзинад, ныр- ма уынгæ цы нæ уыд, уый тыххæй, æмæ нымд кæнгæ- йæ сарæзта ковчег, йæ хæ- дзар фервæзын кæнынæн; | ÆМ Сæр 11 I уымæй тæрхон скодта уый (æппæт) дунейæн, æмæ сси рæстдзинады бындар уыр- нындзинадæй. 8 Уырнындзинадæй Авра- ам коммæ бакаст æрситтæн, цæуын бæстæмæ, кæцы хъуа- мæ райстаид бынæн, æмæ кæдæм цæуы, уый нæ зон- гæйæ, ацыд. 9 Уырнындзинадæй уый цард зæрдæвæрд зæххыл, куыд кæйдæр зæххыл, æмæ цард цатырты Исахъ æмæ Иаковимæ, уыцы зæрдæвæр- ды æмбындартимæ; 10 Уымæн æмæ уый æн- хъæлмæ каст сахармæ, бын- дур кæмæн ис, кæцыйæн ныв- гæнæг æмæ аразæг у Хуыцау. I 11 Уырнындзинадæй Сар- рæ йæхæдæг дæр (æнæзæнæг уæвгæйæ) райста хъару гуырдз райсынмæ æмæ йæ кары афон нæ уæвгæйæ ныййардта; уымæн æмæ зыд- та, раст кæй у Зæрдæвæрæг. 12 Æмæ уый тыххæй иу- æй, æмæ ноджы мардау уæ- вæгæй райгуырдис афтæ би- рæ, арвыл стъалытæ куыд бирæ сты æмæ куыд æнæ- нымæц змис денджызы был. 13 Адон иуылдæр амарды- сты уырнындзинады, зæрдæ- вæрд нæ райсгæйæ, æрмæст уыдоны уыдтой дардæй, æмæ цин кодтой, æмæ сæхи тыххæй дзырдтой, уыдон кæй сты фæндаггæттæ æмæ æрцæуæккæгтæ зæххыл; 14 Уымæн æмæ афтæ чи дзуры, уыдон æвдисынц, фы- дыбæстæ кæй агурынц. 15 Æмæ уыдонæн сæ зон- ды куы уыдаид кæцæй рацы- УТТЫТ, Сæр 11 I Ром. 8, 24. ЗУæв. 1, 1; Пс 32, 6 4Уæв 4, 4; Мтф. 23, 35. 5 Уæв. 5, 24. 7 Уæв. 6, 22; Иез. 14, 14. 8 Уæв. 12, 4. 10 Дзут. 12, 22. II Уæв. 17,19:21, 2; Ром. 4, 19. 12 Уæв. 15, 5; 22, 17. 13 Уæв. 23, 4; 47, 9. 435
Сæр 11 ДЗ: дысты, уыцы фыдыбæстæ, уæд сын уыдаид рæстæг баз- дæхынмæ; 16 Фæлæ уыдон тырныд- той хуыздæрмæ, ома уæлар- вонмæ; уымæ гæсгæ Хуыцау дæр не ’фсæрмы кæны, Иæ- хи уыдоны Хуыцау хоны- нæй: уымæн æмæ Уый сцæт- тæ кодта уыдонæн сахар. 17 Уырнындзинадæй Авра- ам, фæлварæны уæвгæйæ, æрхаста нывондæн Исахъы æмæ зæрдæвæрд уæвгæйæ, æрхаста иунæг гуырды, 18 Кæцыйы тыххæй уыд загъд: «Исахъы мидæг хуыйн- дзæн дæуæн мыггаг»; 19 Уымæн æмæ уый хъуы- ды кодта, Хуыцау тыхджын кæй у мæрдтæй райгас кæ- нынмæ дæр, уымæн æй райс- та уый нысанæн. 20 Фидæныл уырнындзи- надæй, Исахъ арфæ ракодта Иаков æмæ Исавыл. 21 Уырнындзинадæй Иа- ков, мæлгæйæ, арфæ ракод- та Иосифы алкæцы фыртыл дæр æмæ бакуывта йæ хи- цаудзинады лæдзæджы сæ- рыл æрынцой кæнгæйæ. 22 Уырнындзинадæй Ио- сиф, йæ мæлæты рæстæг зæрдыл æрлæууын кодта Из- раилы фыртты рацыды тых- хæй æмæ бафæдзæхста йе стджыты тыххæй. 23 Уырнындзинадæй, Мо- исейы йæ райгуырды фæстæ йæ ныййарджытæ æмбæхс- той æртæ мæйы; уымæн æмæ уыдон федтой, сывæллон кæй уыд тынг хорз, æмæ нæ фæтарстысты паддзахы бар- дзырдæй. I 24 Уырнындзинадæй Мои- сей йæ кары бацæугæйæ, фараоны чызджы фырт уæ- выныл нал сразы, 25 Æмæ хуыздæрыл баны- мадта Хуыцауы адæмимæ тухæн кæнын, цæйнæфæл- тау уæвын рæстæгмæйы тæ- ригъæды циндзинады, 26 Æмæ Чырыстийы фа- уын банымадта йæхицæн стылдæр хъæздыгдзинадыл, Египеты хæзнатæй; уымæн æмæ уый каст фиддонмæ. 27 Уырнындзинадæй, ныу- уагъта уый Египет, нæ фæ- тæрсгæйæ паддзахы фыдæ- хæй; уымæн æмæ Æнæуын- гæйы цыма уынгæ кодта, афтæ фидар уыд. 28 Уырнындзинадæй сæх- хæст кодта уый куадзæн æмæ туг суагъта, цæмæй фыццаг гуырдты цæгъдæг ма баны- дзæва уыдонмæ. 29 Уырнындзинадæй уы- дон рацыдысты сырх ден- джызы, куыд сурзæххыл,— уым Египетæгтæ хъавыдыс- ты бавзарын ацæуын æмæ фæдæлдон сты. 30 Уырнындзинадæй авд боны сæ алфамбылай æрзыл- ды фæстæ, æркалдысты Ие- рихоны къултæ. 31 Уырнындзинадæй хæтаг Раав фарнимæ райсгæйæ бæ- рæггæнджыты (æмæ уыдоны æндæр фæндагыл арвитгæ- йæ), нæ фесæфт æнæрæсты- тимæ. 32 Æмæ ма ноджы цы зæ- гъон? Рæстæг мын фаг нæ уыдзæн, цæмæй уын радзу- рон Гедеоны, Варакы, Сам- соны, Иеффайы, Давиды, УТТЫТ, 16 Рац 3, 15, Мтф. 22, 32 17 Уæв. 22, 9. 18 Уæв 21, 12, Ром. 9, 7 20 Уæв. 27, 27. 21 Уæв. 47,31;48 14 22 Уæв. 50, 24. 23 Рац. 2, 2; Ап. к. 7, 9П 24 Рац. 2, 11. 27 Рац. 10,29, 13 17. 28 Рац 12- 3, 7 29 Рац. 14, 21. 30 Йес.Н.6, 20 31 Йсс Н 2, 1; 6, 24. 32Тæрх. 4,6; 7, 15; 11,11; 13, 24, 1 Пад. 7, 10; 17, 45. 436
Самуилы æмæ иннæ пехуым- парты тыххæй, 33 Кæцытæ уырнындзина- дæй уæлахиз кодтой паддза- хæдтыл, кодтой рæстдзинад, зæрдæвæрдты истой, æхгæд- той домбæйтты дзыхтæ, 34 Арты хъару хуыссын кодтой, карды комæй иуварс цыдысты, фидар кодтой æдыхдзинадæй, фидар уы- дысты хæсты, сырдтой æцæ- гæлон æфсæдты; 35 Устытæ истой сæ амæл- джыты райгасуæвгæйæ; иу- ты та хъизæмарæй мардтой, не сразы сты ссæрибар уæ- выныл, цæмæй райсой хуыз- дæр райгасдзинад; 36 Иннæтæ бавзæрстой æфхæрд æмæ цæфтæ æмæ ноджыдæр хъадамантæ æмæ ахæстон. 37 Уыдысты над дуртæй, хырхæй лыггонд, хъизæмар- мæ сæ æппæрстой, мардтой сæ кардæй, рахау-бахау код- той пæлæзты æмæ сæгъ- дзæрмтты, фæразгæйæ хъуаг- дзинæдтæн, хъыгдзинæдтæн, мастдзинæдтæн; 38 Æнæхъæн дуне дæр сæ аккаг кæмæн нæ уыд, уыдон рахау-бахау кодтой æдзæрæг рæтты æмæ хæхты, лæгæтты æмæ зæххы кæмтты. 39 Æмæ адон иуылдæр, райсгæйæ æвдисæнад уыр- нындзинады, нæ райстой зæрдæвæрды, 40 Уымæн æмæ Хуыцау раздæр цыдæр хуыздæрæн федта мах тыххæй, цæмæй уыдон æнæ мах ма бахæццæ уой æххæстдзинадмæ. ÆМ Сæр 11, 12 I СÆР 12 1 Уæвгæйæ нæм ахæм нымæц æвдисæн- тæ, цæудзыстæм бæрæгтонд фæндагыл кæсгæйæ Йссомæ, дзуар бавзарæгмæ. 4 «Иуварс ма кæн Хицауы æфхæрд* Амынддзинæдтæ, цæмæй фидар кæнæм лæмæгьты æмæ къуылыхты. 18 Фылдæр нымддзинад хауы Чырыстийы фæдзæхст- мæ, Моисейы фæдзæхстæй; «нæ Хицау у хæргæ арт». Уымæ гæсгæ мах дæр, нæ алыварс уый бæрц бирæ æвдисæнтæ уæвгæйæ, нæхи- цæй аппарæм алы уаргъ æмæ къуылымпыгæнæг тæ- ригъæд, æмæ фæразондзина- ды цæудзыстæм нæ размæ бæрæггонд фæндагыл, 2 Кæсгæйæ уырнындзина- ды хицау æмæ æххæстгæнæг Иесомæ, Кæцы цы циндзи- над Æм хаудта, уый бæсты бавзæрста дзуар, ницæмæ æрдаргæйæ æгаддзинад, æмæ æрбадт Хуыцауы бадæ- ны рахизварс. 3 Ахъуыды кæнут Иæхи- |уыл ахæм æфхæрд тæри- |гъæдджынтæй Бавзарæгыл, цæмæй сымах ма бафæлла- йат æмæ ма слæмæгъ уат уæ удтæй. 4 Сымах нырма туджы онг нæ хæцыдыстут, тæригъæды ныхмæ архайгæйæ, 5 Æмæ ферох кодтат уæ размæвæрд рæвдыддзинад, куыд фырттæн: «мæ фырт! æнæрвæссон ма кæн Хицауы æфхæрдыл æмæ æнкъард ма кæн, Уый дын куы уайдзæф кæна, уæд. 6 Уымæн æмæ Хицау кæй уарзы, уый æфхæры; нæмы алы фырты дæр, кæцыйы исы». 7 Кæд сымах æфхæрдæн фæразут, уæд Хуыцау сыма- УТТЫТ, 33 Дан. 6, 22. 34 1 Пад. 14, 6; 3 Пад. 19, 3, Ис. 38, 9; Дан. 3, 25. 35 3Пад. 17, 22; 4 Пад. 4, 36. 36 Уæв. 39, 20; Тæрх. 16, 25; Иер. 20, 2. 37 3Пад. 21, 13; 2 Пар. 24, 21; Иср. 26, 23 38 1 Пад. 22, 1; ЗПад. 17, 3. 39 Лук. 10, 24. Сæр 12 1 1 Пет. 2, 1; Ром. 6, 12; Еф. 4, 22; Кол. 3, 8. 2 Лук. 23, 46; Фил.2,8. ЗЛук. 2, 34; Ап. к. 28, 22; Гал. 6, 9. 4 1 Кор. 10, 13. 5 Фæс.н. 3, 11; Рарг. 3, 19. бИов.5, 17; Пс. 93, 12; Фæс. н. 3, 12. I 437
Сæр 12 ДЗ: хæн кæны куыд фырттæн. Уымæн æмæ ис мыййаг ахæм фырт, кæцыйы нæ бафхæры йæ фыд? 8 Кæд æмæ баззайут æнæ- фхæрдæй, кæцы у сеппæтæн иумæйаг, уæд сымах стут — фырттæ нæ, фæлæ æнæза- къон сывæллæттæ. 9 Уыимæ, кæд мах, нæ бу- арон ныййарджытæй æф- хæрд уæвгæйæ, уыдонæй тарстыстæм, уæд тынгдæр хъуамæ ма басæттæм удты Фыдæн, цæмæй цæрæм? 10 Уымæн æмæ уыдон мах æфхæрдтой хивæндонæй цы- быр бонтæн; фæлæ Уый — мах пайдайæн, цæмæй ма- хæн уа хай Иæ сыгъдæгдзи- надæй. 11 Алы æфхæрддзинад ныртæккæйы рæстæджы зы- ны куыд циндзинад нæ, фæ- лæ æнкъарддзинад; фæлæ уый фæстæ, уыдоны руаджы сахуыр уæвгæйæ, æрхæссы рæстдзинады фарны дыргъ. 12 Уæдæ сфндар кæнут дæлæмæ уагъд къухтæ æмæ лæмæгъ уæрджытæ 13 Æмæ раст цæут уæ къæхтæй, цæмæй къуылых ма фæдзæгъæл уа, фæлæ хуыздæр сдзæбæх уа. 14 Архайут æппæтимæ уæ- вын фидыддзинад æмæ сыгъ- дæгдзинады, æнæ кæцыйæ ничи фендзæн Хицауы. 15 Уæ хъус дарут, цæмæй мачи фæцух уа Хуыцауы хорз лæварæй; цæмæй искæ- цы мастгæнаг уидаг, равзæр- гæйæ, ма ’рхæсса зиан, æмæ цæмæй уымæй ма счъизи уой бирæтæ; | I 16 Цæмæй ма уа уе ’хсæн искæцы хæтаг, кæнæ æнæ- сыгъдæг, кæцы Исавы хуы- зæн иу бахæрдыл ауæй код- та йæ хистæрад. 17 Уымæн æмæ сымах зо- нут, уый фæстæ йæ фæнд- гæйæ райсын арфæдзинад, уыд иуварсгонд; йæ фыды хъуыдытæ аивын йæ бон нæ уыд, кæд уый тыххæй цæс- сыгимæ куырдта, уæддæр. 18 Сымах æрбалæууыдыс- тут уырзæй сгаргæ æмæ ар- тæй судзгæ хохмæ нæ, тар талынг, æмæ тымыгъмæ нæ, 19 Хæтæлы зæлмæ нæ, нæ- дæр дзыхæй зæгъгæ хъæрмæ, ! кæцыйы тыххæй фехъус- джытæ куырдтой, цæмæй дарддæр мауал уа загъд иу дзырд дæр, 20 Уымæн æмæ уыдон нæ фæрæзтой бабыхсын фæ- дзæхст цы уыд, уымæн: «сырд дæр куы баныдзæва хохыл, мард уыдзæн дуртæй (кæнæ фатæй цæф)»; 21 Æмæ ахæм тæссаг уыд уыцы æндарг, æмæ Моисей дæр загъта: «æз дæн тасы æмæ ризыны». 22 Фæлæ сымах æрбалæу- уыдыстут Сионы хохмæ æмæ æгас Хуыцауы сахармæ, уæ- ларвон Иерусалиммæ æмæ тынг бирæ Зæдтæм, 23 Цингæнæг æмбырдмæ æмæ фыццаг гуырдты Ар- гъуанмæ, уæлæрвтыл фыст уæвджытæм, æмæ æппæтæн Тæрхонгæнæг Хуыцаумæ, æмæ æххæстдзинадмæ ба- хæццæ уæвæг рæстгæнджы- ты удтæм, 24 Æмæ ног фæдзæхсты УТТЫТ, 9 Ным. 16, 22; Иов. 12, 10; Еккл. 12, 7; Зах.12,1. 10 Мтф 7, 11; Тит 2, 12. 12 Ис. 35, 3. 14 Ром. 12, 18; 2 Кор. 7, 1; 1 Фес. 4, 3. 15 Дык. з 29, 18, Гал. 5, 9, 2 Тим. 2, 17. 16 Уæв. 25, 33; 1 Кор. 6, 15. 17 Уæв. 27, 34. 18 Рац. 19, 12. 19 Рац. 20, 19. 20 Рац. 19, 13. 21 Дык. э. 33, 2; Пс 67, 18. 22 Гал. 4, 26; Рарг. 3, 12. 23 Иер 31, 9; Лук. 10, 20, Рарг. 13, 8 24 Уæв 4, 10, 1 Тим 2, 5 438
ДЗУТТЫТÆМ Сæр 12, 13 Минæвар Иесомæ, æмæ ба- пырхы Тугмæ, кæцы дзуры хуыздæр Авелы тугæй. 25 Кæсут, ма аздæхут сы- мах дæр дзурæгæй. Кæд уы- дон, нæ байхъусджытæ зæх- хыл дзурæгмæ, нæ аирвæз- тысты æфхæрддзинадæй, уæд уæлдайдæр нæ аирвæз- дзыстæм мах, куы аздæхæм æрвтæй Дзурæгæй, 26 Кæцыйы хъæлæс уæд банкъуысын кодта зæхх, æмæ Кæцы ныр дæр ратта ахæм зæрдæвæрд: «иу хатт ма бан- къуысын кæндзынæн æрмæст зæхх нæ, фæлæ арв дæр». 27 Дзырдтæ «иу хатт ма» нысан кæнынц æнкъуысгæ- йы ивддзинад, куыд сфæл- дысты, цæмæй æрцæуа æнæ- нкъуысгæ. 28 Уæдæ мах, райсгæйæ æнæфенкъуысгæ паддзахад, хъахъхъæндзыстæм хорз лæ- вар, кæцыйæ кусдзыстæм фæндонæй Хуыцауæн, нымд кæнгæйæ æмæ тасимæ, 29 Уымæн æмæ нæ Хуы- цау у хæргæ арт. СÆР 13 1 Уынаффæтæ уырнджытæн сæ æгъда- уы тыххæй. 7 «Æцæгæлон ахуырадтæн уæ зæрдæ ма дæттут>. 17 Амынддзинæд- тæ. 20 Кувындзинад, цæмæй Хуыцау уы- дон сæххæст кæна <алы хорз хъуыдда- джы*. 22 Саламтæ. Æфсымæруарзондзинад | уадз уæд сымах æхсæн. 2 Фæндаггонты уарзын ма | рох кæнут, уымæн æмæ уый I сæрты иуæй-иутæ, нæ зон- гæйæ суазæг кодтой Зæдты. 3 Уæ зæрдыл дарут ахæс- тыты, цыма уæхæдæг дæр уыдонимæ уыдыстут ахæсто- 25 Дзут. I, 2; 2, 1; 3, 17. 26 Рац. 19, 18; Агг. 2, 7. 27 Пс. 101, 27 Мтф. 24, 35. 28 Лук. 1,33. 29Ным. II, 1; Дык. з. 4, 24; Пс. 49, 3; Дал. 7, 9. Сæр 13 2Уæв. 18, 3; 19, 2; Мтф. 25, 35; Ром.12, 13. 4 1 Кор. 6, 15. 5 Уæв. 28, 15; Йес.Н. 1, 5; Мтф. 6, 34. 6Пс. 117, 6. 7 1 Фес. 5, 12. 8 1 Кор. 3, 11; Рарг. 1, 4. 9 Иоан 6, 27; Еф. 4, 14. 101Кор. 9, 13. 11 Лев. 16, 27. 12 Мтф. 21,39; 27, 33; Рарг. 1, 5 ны, æмæ тухигæнджыты, уæ- хæдæг дæр буары куыд стут, афтæ. 4 Уæ къайад уæд æууæнк- джын æмæ уæ хуыссæнуат æнаипп; хæтæгтæ æмæ хъах- байтæн та тæрхон кæны Хуыцау. 5 Уæ зæрдæйы уаг æхца уарзыны ’рдæм ма уæд, цы уын ис, уымæй разы ут. Уы- мæн æмæ Иæхæдæг загъта: «нæ дæ ныууадздзынæн æмæ дæ нæ ферох кæндзынæн», 6 Уымæн мах уæндонæй зæгъæм: «Хуыцау у мæнæн æххуысгæнæг, æмæ нæ фæ- тæрсдзынæн: цы мын бакæн- дзæн адæймаг?». 7 Уæ зæрдыл дарут уæ зондамонджыты, кæцытæ уын хъусын кодтой Хуыца- уы дзырд, æмæ кæсгæйæ сæ царды кæронмæ, фæзмут сæ уырнындзинад. 8 Иесо Чырысти знон æмæ абон, æмæ мыггагмæ дæр Уый у. 9 Алыхуызон æмæ æцæгæ- лон ахуырадтæн уæ зæрдæ ма дæттут; уымæн æмæ хорз у хорз лæварæй зæрдæтæ фидар кæнын, фæлæ минас кæнынæй нæ, кæцытæй нæ райста пайда нырма ничи. 10 Махæн ис нывондхæс- сæн, кæцыйæ скинийы кус- джытæн нæй хæрыны бар. 11 Куыд фосы буæрттæ, кæцытæн тæригъæд æхсы- нæн, сæ туг хистæр сауджын бахæссы сыгъдæг кувæндон- мæ, сыгъд æрцæуынц саха- ры æдде,— 12 Уæд Иесо дæр, цæмæй | адæмы срухс кæна Иæ Ту- 439
Сæр 13 ДЗ^ гæй, фæхъизæмар кодта кулдуары æдде. 13 Уæдæ рацæуæм Уымæ асадæнæй æддæмæ, Уый æф- хæрд хæсгæйæ; 14 Уымæн æмæ нæй махæн ам мыггагмæйы сахар, фæ- лæ агурæм æрцæуинаджы. 15 Уæдæ Уый сæрты æнæ- рынцойæ хæсдзыстæм Хуы- цауæн æппæлды нывонд, ома Уый ном кадджынгæн- джыты дзыхы дыргъ. 16 Ма рох кæнут афтæ дæр хорз кæнын æмæ æмхиц- дзинад, уымæн æмæ ахæм нывæндтæ æхсызгон сты Хуыцауæн. 17 Коммæгæс ут, æмæ уи- сæн кæнут уæ зондамонджы- тæн, уымæн æмæ уыдон тынг тыхсынц уæ удтыл, куыд хæсджынтæ дзуапп дæттын- мæ; цæмæй уыдон уый кæ- ной, цингæнгæйæ, фæлæ уы- нæргъгæйæ нæ, уымæн æмæ уый сымахæн пайда нæу. 18 Кувут мах тыххæй; мах уырны, кæй нæм ис хорз намыс, уымæн æмæ нæ фæн- ды алцæмæй дæр нæхи æу- уæнкджын дарын. I 19 Уæлдайдæр та уæ ку- I рын адон кæнын уый тых- хæй, цæмæй уæм æз тагъд- дæр раздæхон. 20 Фарны Хуыцау та, мæрдтæй сыстынгæнæг фыс- ты стыр Фыййауы, мыггаг- мæйы фæдзæхсты Тугæй, нæ Хицау Иесо (Чырыстийы), 21 Уадз сæххæст кæнæд сымах алы хорз хъуыдда- джы, Уый фæндон æххæст кæнынмæ, Иæ хорз фæндон сымах мидæг æвзæрын кæн- гæйæ Иесо Чырыстийы сæр- ты. Уымæн кад мыггагæй мыггагмæ! Аминь. 22 Курын, æфсымæртæ, райсут ацы амынддзинады дзырд; æз та уæм бирæ дæр нæ ныффыстон. 23 Зонут, не ’фсымæр Ти- мофей кæй рауæгъд; æмæ æз уыимæ, кæд тагъд æрцæуа, уæд фендзынæн сымах. 24 Саламтæ раттут уæ зондамонджытæн æмæ æп- пæт сыгъдæджытæн. Салам- тæ уæм æрвитыиц Итали- йæгтæ дæр. 25 Хорз лæвар сымах уеп- пæтимæ. Аминь. УТТЫТ; 13 1 Пет. 4, 14; Дзут. 11, 26; 12, 2. 14 Фил. 3, 20, Дзут. 12, 22. 15 Пс. 49,14:50, 19, Ос. 14, 3. 16 2Кор. 9, 12; Фил. 4, 18. 17 Иез 33, 7, Мтф. 25, 13; Ап. к. 20, 31; 1Кор.4,1. 18 Ап. к. 23, 1; Ром. 15, 30. 20 Ис. 40, 11; Зах 9, 16; Иоан. Ю, 11, Ап. к. 2, 24; 1 Фес. 1, 10. 21 1 Пст. 5, 10; 2 Кор. 3, 5; 1 Фес. 5, 23 440
ХУЫЦАУЫ ДЗЫРДДЗУРÆГ СЫГЪДÆГ ИОАННЫ РАРГОМАД СÆР 1 1 Иоашш æвдисæнад; арфæдзинад дзырд кæсæгыл. 4 Асийы авд аргъуалмæ æрвыст кадджынгонд Чырыстийæ. 9 Ио- анны фенынад Патмосы æмæ бардзырд ныффыссынмæ цы федта; Адæймаджы Фырт рухсгæнæнты астæу. Йесо Чырыстийы æргом- дзинад, кæцы ратта Уы- мæн Хуыцау, цæмæй Иæ ца- гъартæн равдиса цы æрцæ- уын æмбæлы рæхджы. Æмæ уый равдыста рарвитгæйæ адон Иæ Зæды сæрты Иæ цагъар Иоаннмæ, 2 Кæцы æвдисæн уыдис Хуыцауы дзырдыл æмæ Иесо Чырыстийы æвдисæнадыл, æмæ уый цы федта, ууыл. 3 Тæхудиаг у ацы пехуым- париуæг ныхæстæ кæсæг æмæ хъусджытæ, æмæ æх- хæстгæнджытæ уым цы фыст ис; уымæн æмæ рæстæг хæс- тæг у. 4 Иоанн, Асийы уæвæг авд аргъуанмæ: хорз лæвар æмæ фарн сымахæн Уымæй, Кæцы ис æмæ уыд æмæ æрцæудзæн, æмæ авд удæй Йæ паддзахы бадæны раз уæвджытæй, 5 Æмæ Иесо Чырыстийæ, Кæцы у раст æвдисæн, мæрдтæй фыццаг рацæуæг æмæ зæххон паддзæхты хи- цау. Уымæн, мах бауарзæ- гæн æмæ Йæ Тугæй мах тæ- ригъæдтæ цæхсæгæн, 6 Æмæ мах Иæ Фыдæн æмæ Хуыцауæн паддзæхтæ æмæ сауджынтæ скæнæгæн, кад æмæ паддзахад мыгга- гæй-мыггагмæ! Аминь. 7 Мæнæ Уый æрцæудзæн Сæр 1 3 Лук 11, 28. 4 Рац 3, 14; Рарг. 4, 5. 5 Пс. 88, 38; 1 Пет. 1, 19, 1 Иоан. 1, 7; 1 Кор. 15, 20; Кол. 1, 18, Дзут. 9, 14. 6 Рац. 19, 6; 1 Пет. 2, 9. 7 Ис. 3, 14, Зах. 12, 10; Мтф. 24, 30; Иуд. 1, 14. 8Ис. 41, 4; Рарг. 2, 8. 9Ром.8, 17 10 Ис. 44, 6; 48, 12 12 Рац. 25, 37; Зах. 4, 2. 13 Иез. 1, 26; Дан. 10: 5, 16; Мтф. 28, 18. 14 Дан. 7, 9. æврæгътимæ, æмæ Иæ фен- дзæн алы цæст, уыдон дæр, кæцытæ Иæ барæхуыстой; æмæ сдзыназдзысты Иæ ра- зы æппæт зæххон адæмы- хæттытæ. Гъей, аминь. 8 Æз дæн Альфæ æмæ Омегæ, райдæйæн æмæ кæ- рон, зæгъы Хицау, Кæцы ис æмæ уыд æмæ æрцæудзæн, Æппæтылхæцæг. 9 Æз Иоанн, уе ’фсымæр, Иесо Чырыстийы зындзинæд- ты æмæ паддзахады æмæ фæ- разондзинады æмхай, уыд- тæн сакъадахыл, кæцы хуый- ны Патмос, Хуыцауы дзырды тыххæй æмæ Иесо Чырысти- йы æвдисæнады тыххæй. 10 Æз уыдтæн Уды, райга- сы бон æмæ фехъуыстон мæ фæстæ хъæрæй хъæлæс, цы- ма трубайæ уыд, кæцы дзыр- дта: Æз Альфæ æмæ Омегæ, фыццаг æмæ фæстаг; 11 Цы уыныс, уый ныф- фыс чиныджы æмæ арвит Асийы уæвæг аргъуантæм: Ефесмæ æмæ Смирнæмæ, æмæ Пергам æмæ Фиатир- мæ, æмæ Сардис æмæ Фила- дельфимæ æмæ Лаодикимæ. 12 Æз аздæхтæн, цæмæй фенон мемæ кæй хъæлæс дзу- ры; æмæ аздæхгæйæ федтон авд сызгъæрин рухсгæнæны 13 Æмæ авд рухсгæнæны астæу Адæймаджы Фырты Хуызæн, Иæ уæлæ подир* æмæ сызгъæрин рон бастæй: 14 Йæ сæр æмæ сæры * Подир — Иудейты хистæр сауджын- ты æмæ паддзæхты даргъ дарæс. 441
Сæр 1, 2 РАРГОМАД хъуынтæ урс, куыд урс улæн, куыд мит; æмæ Иæ цæсты- тæ — æхсидгæ арты хуызæн; 15 йæ къæхтæ æрттивгæ æрхуыйы хуызæн, пецы зынггонд цыма сты; æмæ Иæ хъæлæс — куыд бирæ дæт- ты уынæр; 16 Уый Иæ рахиз къухæй хæцыд авд стъалыйыл, æмæ Иæ дзыхæй цыд дыууæрды- гæй цыргъ кард; æмæ Иæ цæсгом — куыд хур, йæ ты- хы æрттивгæйæ, 17 Æмæ Иæ æз куы фед- тон, уæд æрхаудтæн Иæ къæхты раз, марды хуызæн. Æмæ Уый мæныл æрæвæрд- та Иæ рахиз къух æмæ мын загъта: ма тæрс; Æз дæн фыццаг æмæ фæстаг 18 Æмæ æгас; æмæ уыдтæн мард, æмæ ныр дæн æгас æнусæй-æнусмæ, аминь; æмæ мæм ис зындон æмæ мæлæты дæгъæлтæ. 19 Уæдæ ныффыс, цы фед- тай ды æмæ цы ис, æмæ цы уыдзæн, уый фæстæ. 20 Авд стъалыйы сусæг- дзинад, кæцыты федтай Мæ рахиз къухы æмæ авд сыз- гъæрин рухсгæнæны сты уы- дон: авд стъалыйы сты авд аргъуаны Зæдтæ; авд рухс- гæнæны та, кæцытæ ды фед- тай, сты авд аргъуаны. СÆР 2 1 Ефесы аргьуанмæ : «ды ныууагътай дæ фыццаг уарзондзинад». 8 Смирнæйы: «у æууæнкджык мæлæты онг». 12 Перга- мы: «Зонын, ды кæй цæрыс уым, кæм хæй- рæджы паддзахы бадæн». 18 Фиатиры: <цы дæм ис, хæц, цалынмæ æрцæуон». фесы I аргъуаны Зæдмæ ныффыс: афтæ зæгъы Е 15 Иез. 43, 2, Дан. 10, 6 16 Ис. 49, 2, Мтф. 28, 18, Еф. 6, 17, Рарг. 2, 16. 17 Дан. 8, 18. 18 Иов. 12, 14; Ис. 22, 22; Рарг. 3, 7. 20 Мал 2, 7. Сæр 2 1 Рарг. 1, 16. 2 1 Иоан. 4, 1; 2 Кор. П, 13; 2 Тим. 2, 19. 3 Гал. 6, 9. 5 Иез. 18, 24; Рарг. 3, 3. 7 Уæв. 2, 9. 8Ис. 41, 4; 44, 6; 48, 12. 442 Иæ рахиз къухæй авд стъа- лыйыл Хæцæг æмæ авд сыз- гъæрин рухсгæнæны æхсæн цæуæг: 2 Зонын дæ хъуыддæгтæ æмæ дæ куыст, æмæ дæ фæ- разондзинад, æмæ уый, ды кæй нæ быхсыс æнæгъдæут- тæн, æмæ бафæлвæрдтай уыдоны, сæхи Апостолтæ чи хоны, фæлæ ахæмтæ не сты æмæ раиртæстай уыдон сай- джытæ кæй сты; 3 Ды бирæ бабыхстай æмæ дæм ис фæразондзинад, æмæ Мæ номы тыххæй куыс- тай æмæ нæ фæлладтæ. 4 Фæлæ Мæм дæ ныхмæ ис уый, ды кæй ныууагътай дæ фыццаг уарзондзинад. 5 Уæдæ æрхъуыды кæн, кæцæй æрхаудтæ ды, æмæ фæсмон фæкæн, æмæ кæн фыццаджы хъуыддæгтæ, фæ- лæ афтæ куы нæ уа, тагъд æрцæудзынæн дæумæ æмæ дæ рухсгæнæн йæ бынатæй фенкъуысын кæндзынæн, куы нæ фæфæсмон кæнай, уæд. 6 Фæлæ дæм хорзæй уый ис, дæуæн æнæуынон кæй сты Николаитты хъуыддæг- тæ, кæцытæ Мæнæн дæр æнæуынон сты. 7 Хъус кæмæн ис, хъусæд, Уд цы дзуры аргъуантæн: фæуæлахизуæвæгæн ратдзы- нæн саходын царды бæла- сæй, кæцы ис Хуыцауы дзæ- нæты астæу. 8 Æмæ Смирнæйы аргъуа- ны Зæдмæ ныффыс: афтæ зæгъы Фыццаг æмæ Фæстаг, Кæцы уыд мард, æмæ ныр у æгас:
9 Зонын дæ хъуыддæгтæ, æмæ зындзинад, æмæ мæ- гуыргурдзинад,— уæвгæ ды хъæздыг дæ, — æмæ æвзæр ныхæстæ уыдонæй, кæцытæ зæгъынц сæхицæй, Иудейтæ стæм зæгъгæ, сæхæдæг та ахæмтæ не сты, фæлæ — хæйрæджыты æмбырд. 10 Ма тæрс мацæмæй, æв- зарын дæ цы хъæуа, уыдо- нæй. Мæнæ, хæйрæг сымах æхсæнæй æппардзæн ахæс- тонмæ, цæмæй бафæлвара сымах, æмæ уын уыдзæн иу дæс боны зындзинад. Мæлæ- ты онг у æууæнкджын, æмæ дын ратдзынæн царды кады худ. 11 Хъус (хъусынæн) кæ- мæн ис, хъусæд, Уд цы дзу- ры аргъуантæн: фæуæлахиз- уæвæгæн дыккаг мæлæт ни- цы зиан æрхæсдзæн. 12 Æмæ Пергамы аргъуа- ны Зæдмæ ныффыс: афтæ зæгъы дыууæрдыгæй цыргъ кард кæмæ ис: 13 Зонын дæ хъуыддæгтæ, ды кæй цæрыс уым, хæйрæ- джы паддзахы бынат кæм ис, æмæ кæй хæссыс Мæ ном, æмæ нæ аздæхтæ мæ уырнындзинадæй суанг уы- цы бонты, кæцыты сымах- мæ, хæйрæг кæм цæры, мард æрцыд Мæ иузæрдион æвди- сæн Антипæ. 14 Фæлæ Мæм иу чысыл ис I дæу ныхмæ, уымæн æмæ дæм ис Валаамы ахуырадыл хæц- джытæ, кæцы Валакы сахуыр кодта рæдийындзинадмæ ба- кæнын Израилы фыртты, цæ- мæй уыдон хæрой гуымиры- ты нывæндтæй æмæ хæтой. | ЬД Сæр 2 I 15 Афтæ дæумæ дæр ис Николаитты ахуырадыл хæц- джытæ, кæцы Мæнæн у æнæ- уынон. 16 Фæсмон фæкæн; афтæ куы нæ уа, тагъд æрцæудзы- нæн дæумæ æмæ Мæ дзыхы кардæй уыдонимæ схæц- цынæн. 17 Хъус (хъусынæн) кæ- мæн ис, уый хъусæд, Уд цы дзуры аргъуантæн: фæуæла- хизуæвæгæн ратдзынæн са- ходынмæ сусæг маннæ, æмæ йын ратдзынæн урс дур æмæ дурыл ног ном фыст, кæцы- йы ничи зоны, уый йеддæ- мæ, чи йæ исы. 18 Æмæ Фиатиры аргъуа- ны Зæдмæ ныффыс: афтæ зæгъы Хуыцауы Фырт, Кæ- цыйы цæстытæ — куыд пил- лон цæхæр æмæ къæхтæ æрттивгæ æрхуыйы хуызæн: 19 Зонын дæ хъуыддæгтæ, æмæ уарзондзинад, æмæ куыст, æмæ уырнындзинад, æмæ дæ фæразондзинад, æмæ уый, дæ фæстаг хъуыддæгтæ кæй сты фылдæр фыццæг- тæй. 20 Фæлæ Мæм ис иу чы- сыл дæ ныхмæ, уымæн æмæ ды бар дæттыс усæн, Иеза- велæн, йæхи пехуымпар хон- гæйæ, ахуыр æмæ рæдийын кæнын Мæ цагъарты, хæтын æмæ гуымирыйæн нывондæй хæрын. 21 Æз уымæн раттон рæс- тæг фæсмон кæнынæн йæ хæтындзинадыл, фæлæ уый не ’рфæсмон кодта. 22 Мæнæ, Æз уый æппа- рын хуыссæнмæ æмæ йемæ хæтджыты стыр тухæндзи- АРГОМЛ 9Лук. 6, 20; Иак. 2, 5; Ром. 2, 29. 10 Мтф. 10, 21. 11 Рарг. 21, 8. 12 Рарг. 1, 16; 19, 21. 14 Ным. 25, 1; 31, 16. 16 Ис. И, 4; 2 Фес. 2, 8; Рарг. 1, 16. 17 Ис. 65, 15; Иоан. 6, 33. 18 Рарг. 1, 14-15. 19 2Кор. 9, 12. 20 Рац. 34, 15; 1 Кор. 10, 19. 443
Сæр 2, 3 РАРГОМАД надмæ, кæд сæ хъуыддæгты фæсмон нæ фæкæной, уæд. 23 Йæ сывæллæтты дæр ын мæлæтон цæф фæкæн- дзынæн, æмæ бамбардзысты æппæт аргъуантæ, Æз кæй дæн зæрдæ æмæ хуылфы фæлварæг; æмæ ратдзынæн сымахæй алкæмæн дæр уæ хъуыддæгтæм гæсгæ. 24 Сымахæн та æмæ ин- нæтæн, Фиатиры уæвджы- тæн, кæцытæ нæ хæцынц ацы ахуырадыл æмæ кæцы- тæ нæ зонынц афтæ хуыйн- гæ хæйрæджы арфадтæ, зæ- гъын, кæй уыл нæ сæвæр- дзынæн æндæр уаргъ; 25 Æрмæст уый, цы уæм ис, ууыл хæцут, цалынмæ æрцæуон, уæдмæ. 26 Уæлахиз чи кæны, æмæ Мæ хъуыддæгтæ кæронмæ æххæст чи кæны, уымæн ратдзынæн муртаттыл хица- уиуæг кæныны бар, 27 Æмæ сæ хиздзæн æф- сæйнаг лæдзæгæй; куыд æлыг мигæнæнтæ, уыдон ба- сæтдзысты, Æз дæр куыд райстон хицауад Мæ Фы- дæй; 28 Æмæ ратдзынæн уымæн сæууон Бонвæрнон стъалы. 29 Хъус кæмæн ис (хъу- сынæн), уадз хъусæд, цы дзуры Уд аргъуантæн. СÆР 3 1 Сардисы аргъуанмæ: «Мемæ цæу- дзысты урс дарæсты». 7 Филадсльфийы. «Æз байгом кодтон дæу размæ дуар>. 14 Лаоднкийы «Мæнæ лæууын дуары раз æмæ хойын». Æмæ Сардисы аргъуаны Зæдмæ ныффыс: афтæ зæгъы Хуыцауы авд уды 23 1 Пад 16, 7, Пс 7, 10, Иср 11, 20;17,10. 26 Дам. 7, 22, Иоан 6, 29, 1 Кор 6, 3. 27 Пс 2, 9 28 2 Пст. 1. 19, Рарг 22, 16 Сæр 3 2 Исз 33, 7; Мтф. 24, 42. 3 2 Пст 3, 10; 1 Фсс. 5, 2, Рарг. 16, 15 4 Рарг 6,11;7,9; 19, 8 5 Лук. 10, 20; Фил.4,3. 7 Иов. 12, 14, Ис. 22, 22; Лук. 1, 32; Рарг. 1, 18 8 1 Кор. 16, 9; Кол. 4, 3 444 æмæ авд стъалыйы кæмæ ис: зонын дæ хъуыддæгтæ; ды хæссыс ном, цыма æгас дæ, фæлæ ды дæ мард. 2 Хъæлдзæг у æмæ фидар кæн иннæты, мæлæтмæ хæс- тæг уæвджыты; уымæн æмæ Æз не ссардтон, цæмæй дæ хъуыддæгтæ æххæст уой Мæ Хуыцауы раз. 3 Æрхъуыды кæн ды, цы райстай æмæ фехъуыстай, æмæ хъахъхъæн æмæ фæс- мон фæкæн. Цæрдæг та куы нæ уай, уæд æваст æрцæу- дзынæн дæуыл, куыд хуыс- нæг, æмæ ды нæ базондзы- нæ, кæцы сахат æрцæудзы- нæн дæуыл. 4 Æниу дæумæ Сардисы ис цалдæр адæймаджы, кæ- цытæ не счъизи кодтой сæ дарæстæ æмæ цæудзысты Мемæ урс дарæсты, уымæн æмæ уыдон аккаг сты. 5 Фæуæлахизуæвæг сфæ- лынддзæн урс дарæсты, æмæ нæ фехалдзынæн йæ ном царды чиныгæй, æмæ раргом кæндзынæн йæ ном Мæ Фыд æмæ Иæ Зæдты раз. 6 Хъус кæмæн ис, уый хъусæд, Уд цы дзуры ар- гъуантæн. 7 Æмæ Филадельфийы ар- гъуаны Зæдмæ ныффыс: аф- тæ зæгъы Сыгъдæг, Æцæг, Давиды дæгъæл кæмæ ис, Кæцы гом кæны — æмæ ничи сæхгæндзæн, сæхгæндзæн — æмæ ничи бакæндзæн: 8 Зонын дæ хъуыддæгтæ; мæнæ. Æз дæ размæ байгом кодтон дуар, æмæ йæ ничи сæхгæндзæн; дæумæ бирæ тых нæй, æмæ Мæ дзырд ба-
хъахъхъæдтай, æмæ нæ аз- дæхтæ Мæ номæй. 9 Мæнæ, Æз бакæндзы- нæн, æмæ хæйрæджыты æм- бырдæй, уыдонæй, кæцытæ сæхи тыххæй дзурынц, кæй сты Иудейтæ, фæлæ ахæмтæ не сты, фæлæ сайынц,— мæ- нæ, Æз бакæндзынæн уый, æмæ уыдон æрцæудзысты æмæ дæ къæхты раз бакув- дзысты, æмæ базондзысты, Æз дæу кæй бауарзтон. 10 Æмæ ды кæй бахъахъ- хъæдтай Мæ фæразондзина- ды дзырд, уæд Æз дæр ба- хъахъхъæндзынæн дæу фæл- варæнты сахат, кæцы æр- цæудзæн æппæт дунейыл, цæмæй бафæлвара зæххыл цæрджыты. 11 Мæнæ, фæцæуын тагъд; хæц, цы дæм ис, цæмæй дын мачи аскъæфа дæ кады худ. 12 Фæуæлахизуæвæджы скæндзынæн цæджынз Мæ Хуыцауы аргъуаны, æмæ уый нал рацæудзæн æддæ- мæ; æмæ йыл ныффысдзы- нæн Мæ Хуыцауы ном æмæ Мæ Хуыцауы сахары ном, ног Иерусалим, арвæй æр- цæугæ, Мæ Хуыцауæй, æмæ Мæ ног ном. 13 Хъус кæмæн ис, уый хъусæд, Уд цы дзуры ар- гъуантæн. 14 Æмæ Лаодикийы ар- гъуаны Зæдмæ ныффыс: аф- тæ зæгъы Аминь, раст æмæ æцæг æвдисæн, Хуыцауы сфæлдыстыты райдайæн: 15 Зонын дæ хъуыддæгтæ; ды нæдæр уазал, нæдæр тæвд; о, ды куы уыдаис уа-1 зал, кæнæ тæвд! | ^Д Сæр 3, 4 I 16 Фæлæ хъарм кæй дæ, æмæ нæдæр тæвд, нæдæр уа- зал, уый тыххæй дæ сæппар- дзынæн Мæ дзыхæй. 17 Уымæн æмæ ды зæгъыс: «æз хъæздыг, схъæздыг дæн æмæ ницы хъуаг дæн»; фæлæ нæ зоныс, ды кæй дæ æна- монд æмæ тæригъæддаг, æмæ мæгуыргур æмæ куырм æмæ бæгънæг. 18 Уынаффæ дын кæнын балхæнын Мæнæй арты сыгъдæггонд сызгъæрин, цæ- мæй ды схъæздыг уай, æмæ урс дарæс, цæмæй дæ уæлæ скæнай æмæ ма зына дæ бæгънæджы худинаг, æмæ цæст сæрдæнæй байсæрд дæ цæстытæ, цæмæй уынай. 19 Æз кæй уарзын, уыдо- нæн уайдзæф кæнын æмæ æфхæрын. Уæдæ æнуывд у æмæ æрфæсмон кæн. I 20 Мæнæ, лæууын дуары |раз æмæ хойын: кæд исчи фехъуса Мæ хъæлæс æмæ дуар бакæна, бацæудзынæн уымæ æмæ æхсæвæр хæрдзы- нæн йемæ, æмæ уый Мемæ. 21 Фæуæлахизуæвæгæн ратдзынæн бар сбадын Мемæ Мæ Паддзахы бадæны, Æз дæр куыд фæуæлахиз дæн æмæ сбадтæн Мæ Фыдимæ Иæ Паддзахы бадæны. 22 Хъус кæмæн ис, уый хъусæд, Уд цы дзуры ар- гъуантæн. СÆР 4 1 Арвыл лæууæт паддзахы бадæны фснд; дыууын цыппар зæронд лæджы; цыппар цæрæгойы. Уый фæстæ æз скастæн, æмæ мæнæ арвыл дуар АРГОМ^ 9 Ис. 49, 23; 60,14. 10 2Пет. 2, 9; 1 Кор. 10, 13. 11 Рарг. 2, 10. 12 Дзут. 12, 22; Рарг 2, 17; 14, 1. 14 Кол. 1, 15. 17 Ос. 12, 8; 1 Кор. 4, 8. 18 Рарг. 7, 13; 16, 15; 19, 8. 19 Фæс. н. 3, 12; Дзут. 12, 5. 20 Зар з. 5, 2; Иоан. 14, 23. 21 Мтф. 19, 28; Рарг. 1, 6; 2, 27. 445
Сæр 4, 5 Р; гомæй, æмæ раздæры хъæ- лæс, кæцыйы æз фехъуыс- тон, уадындзы зæлы хуы- зæн, мемæ дзурæг, загъта: ссу ардæм æмæ дæм равдис- дзынæн, цы уæвын æмбæлы уый фæстæ. 2 Æмæ уыцы сахат æз уыд- тæн Уды; æмæ мæнæ, пад- дзахы бадæн лæууы арвыл, æмæ бадæныл уыд Бадæг; 3 Æмæ Ацы Бадæг уын- дæй уыд яспис æмæ сардис дуры хуызæн; æмæ арвæр- дын паддзахы бадæны алы- варс, уындæй смарагдæйы хуызæн. 4 Æмæ паддзахы бадæны алфамбылай дыууын цыппар паддзахы бадæны; паддзахы бадæнтыл федтон æз бадгæ- йæ дыууын цыппар зæронд лæджы, кæцытæ уыдысты урс дарæсты æмæ сæ сæртыл уыдис сызгъæрин кады худ- тæ. 5 Æмæ паддзахы бадæнæй цыдысты арвæрттывдтытæ æмæ арвнæрынтæ æмæ хъæ- лæстæ, æмæ авд артын рухс- гæнæны цæхæр калгæ сыгъ- дысты паддзахы бадæны раз, кæцытæ сты Хуыцауы авд уды. 6 Æмæ паддзахы бадæны раз авгæй денджыз, рæсугъд зынаргъ дуры хуызæн; æмæ паддзахы бадæны астæу æмæ йæ алыварс цыппар цæ- рæгойы, дзаг цæстытæй ра- зæй æмæ фæстейы. 7 Æмæ фыццаг цæрæгой уыд домбайы хуызæн, æмæ дыккаг цæрæгой роды хуы- зæн, æмæ æртыккаг цæрæ- гойæн уыд адæймаджы цæс- гомы хуызæн, æмæ цыппæ- рæм цæрæгой тæхгæ цæргæ- сы хуызæн. 8 Æмæ цыппар цæрæгойæ алкæцыйæн дæр уыд æхсæз базыры йæ алыварс, мидæ- гæй та уыдон дзаг цæсты- тæй; æмæ æхсæвæй-бонæй нæ зонынц æнцой, дзургæ- йæ: сыгъдæг, сыгъдæг, сыгъ- дæг Хицау Хуыцау Æппæ- тылхæцæг, Кæцы уыд, ис æмæ æрцæудзæн. 9 Æмæ цæрæгойтæ куы фæдæттынц кад æмæ намыс, æмæ арфæдзинад Паддзахы бадæныл Бадæгæн, æнустæй æнустæм Цæрæгæн, 10 Уæд дыууын цыппар зæронд лæджы æрхауынц паддзахы бадæныл Бадæджы раз æмæ кувынц æнустæй- æнустæм Цæрæгæн, æмæ æрæвæрынц бадæны раз сæ кады худтæ, дзургæйæ: 11 Аккаг дæ Ды, Хицау, райсын кад æмæ намыс æмæ тых, уымæн æмæ Ды сфæл- дыстай æппæтдæр, æмæ æп- пæтдæр дæу фæндонмæ гæс- гæ цæры æмæ сфæлдыст у. СÆР 5 1 Мыхуырæй æхгæд чиныг æмæ Уæ- рыкк, уымæй мыхуыртæ сисын аккаг. Æмæ федтон æз паддзахы бадæныл Бадæджы ра- хиз къухы, мидæгæй æмæ æддейы фыст чиныг, авд мы- хуырæй æхгæд. 2 Æмæ федтон æз тых- джын Зæды, хъæрæй хъу- сынгæнæг: чи у аккаг ацы чиныг райгом кæнын æмæ йæ мыхуыртæ сисынмæ? 3 Æмæ никæйы бон уыд, АРГОМЛ Сæр 4 2 Ис 6, 1; Иез. 1, 26, Дан. 7, 9. 4 Рарг. 1,6,2,26; 3,4,6,11; 7, 13 5 3ах. 4, 10, Рарг 1, 4; 5, 6; 8, 5. 8 Ис. 6, 2-3; Рарг 1, 8. Сæр 5 1 Ис. 29, 11. 446
РАРГОМАД Сæр 5, 6 нæдæр арвыл, нæдæр зæх- хыл, нæдæр зæххы бын рай- гом кæнын ацы чиныджы, нæдæр æм ныккæсын. 4 Æмæ æз бирæ куыдтон уый тыххæй, аккаг кæй ничи разынд райгом кæнын æмæ кæсынмæ ацы чиныг, æмæ суанг æркæсынмæ дæр уымæ. 5 Æмæ зæронд лæгтæй иу загъта мæнæн: ма ку, мæнæ, Домбай, Иудæйы фæлтæрæй, Давиды бындзæфхад, фæуæ- лæхиз æмæ йæ бон у ацы чиныг райгом кæнын æмæ йæ авд мыхуыры сисын. 6 Æмæ æз скастæн, æмæ мæнæ, паддзахы бадæны æмæ цыппар цæрæгойы ас- тæу, æмæ зæронд лæгты ас- тæу лæууыд Уæрыкк, нывон- ды æрхасты хуызæн, кæцы- йæн ис авд сыкъайы, æмæ авд цæсты, кæцытæ сты Хуыцауы авд уды, æппæт зæхмæ æрвыст. 7 Æмæ Уый æрцыд æмæ райста чиныг паддзахы ба- дæныл Бадæджы рахиз къу- хæй. 8 Æмæ Уый чиныг куы райста, уæд цыппар цæрæго- йы æмæ дыууын цыппар зæ- ронд лæджы æрхаудтой Уæ- рыччы раз, алкæмæ дæр сæ уыд гусли æмæ сызгъæрин нуазæн дзаг будæй, кæцытæ сты сыгъдæджыты куыв- тытæ; 9 Æмæ зарынц ног зарæг, дзургæйæ: Ды аккаг Дæ чи- ныг райсын æмæ уымæй мы- хуыртæ сисынмæ; уымæн ] æмæ Ды уыдтæ мард, æмæ Дæ Тугæй балхæдтай мах Хуыцауæн алы фæлтæртæй, 5 Уæв. 49, 9, Ис. 11: 1, 10; Ром. 15, 12. 6 Ис. 53, 7; 1 Пет. 1, 19. 9 Ап. к. 20, 28. 10 Рац. 19, 6; 1 Пст. 2, 9. 11 Дан. 7, 10; Дзут. 12, 22. 13 Фил 2, 10, Рарг. 7, 10. æмæ æвзæгтæй, æмæ адæм- тæй, æмæ мыггæгтæй, 10 Æмæ скодтай мах пад- дзæхтæ æмæ сауджынтæ нæ Хуыцауæн; æмæ мах паддза- хиуæг кæндзыстæм зæххыл. 11 Æмæ æз федтон æмæ фехъуыстон бирæ Зæдты хъæлæс паддзахы бадæны алфамбылай æмæ цæрæгой- ты æмæ зæронд лæгты, æмæ сæ нымæц уыд иттæг бирæ æмæ мингай минтæ, 12 Кæцытæ дзырдтой хъæ- рæй: аккаг у нывонды æрхаст Уæрыкк райсын тых æмæ хъæздыгдзинад, æмæ уæл- зонд æмæ фидардзинад, æмæ намыс, æмæ кад, æмæ арфæ- дзинад. 13 Æмæ алкæцы сконд, арвыл æмæ зæххыл уæвджы- тæ, æмæ зæххы бын æмæ денджызы, æмæ æппæт, уы- доны мидæг цы ис, фехъуыс- тон æз, дзырдта: паддзахы бадæныл Бадæгæн æмæ Уæ- рыккæн арфæдзинад, æмæ намыс, æмæ кад, æмæ пад- дзахад æнустæй-æнустæм. 14 Æмæ цыппар цæрæгойы дзырдтой: Аминь. Æмæ дыу- уын цыппар зæронд лæджы æрхаудтой æмæ бакуывтой æнусæй-æнусмæ Цæрæгæн. СÆР 6 1 Авд мыхуыры сист: цыппар бæхджы- ны; нывондхæссæны бын мард æрцэсу- джыты удтæ; зæххæнкъуыст. Æмæ æз федтон, Уæрыкк кæй систа авд мыхуы- рæй фыццаг, æмæ æз фе- хъуыстон цыппар цæрæгойæ иуы дзургæйæ, куыд æрвнæ- рын хъæлæсæй: цу æмæ кæс. 447
Сæр 6 РАРГОМАД 2 Æз скастæн, æмæ мæнæ, урс бæх, æмæ ууыл барæг, æмæ йæм æрдын, æмæ йын лæвæрд уыд кады худ; æмæ рацыд уый куыд уæлахиз- хæссæг, æмæ цæмæй фæуæ- лахиз уа. 3 Æмæ Уый куы систа дык- каг мыхуыр, æз фехъуыстон дыккаг цæрæгойы, дзургæйæ: цу æмæ кæс. 4 Æмæ рацыд æндæр бæх, бурбын; æмæ ууыл бадæгæн лæвæрд у фарн зæххæй си- сын, æмæ цæмæй кæрæдзи- йы марой; æмæ йæм лæвæрд уыд стыр кард. 5 Æмæ Уый куы систа æр- тыккаг мыхуыр, æз фехъуы- стон æртыккаг цæрæгойы, дзургæйæ: цу æмæ кæс. Æз скастæн, æмæ мæнæ, сау бæх, æмæ ууыл барæг, йæ къухы уыд барæн. 6 Æмæ фехъуыстон æз хъæлæс цыппар цæрæгойы æхсæнæй, дзурæг: мæнæуы хиникс* динарийыл** æмæ æртæ хиниксы хъæбæрхор динарийыл, зети æмæ сæн та ма бахъыгдар. 7 Æмæ Уый куы систа цыппæрæм мыхуыр, æз фе- хъуыстон цыппæрæм цæрæ- гойы хъæлæс, дзурæг: цу æмæ кæс. 8 Æмæ æз скастæн, æмæ мæнæ, фæлурс бæх, æмæ йæ уæлæ барæг, кæцыйæн йæ ном у мæлæт; æмæ зындон йæ фæстæ цыд, æмæ йын лæвæрд у хицауиуæг кæнын зæххы цыппæрæм хайыл — \ * Хиникс — гыццыл дзулы барæн. *• Динарвй — лыстæг æхца кусæджы . иу боны мызды бæрц. | Сæр 6 2 Рарг. 19, 11. 5 Рарг. 5, 9. 8Иез. 14, 21. 10 Лук. 18, 7; Рарг. 19, 2 11 Рарг. 3, 5; 7, 9. 12 Ис 34, 4, Мтф 24, 29; Дзут. 1, 11. марын кардæй æмæ стонгæй, æмæ рынæй, æмæ зæххон сырдтæй. 9 Æмæ Уый куы систа фæндзæм мыхуыр, æз фед- тон нывондхæссæны бын уд- ты, мард чи æрцыд Хуыцауы дзырды тыххæй æмæ уыдон- мæ цы æвдисæнад уыд, уый тыххæй. 10 Æмæ сдзынæзтой уы- дон хъæрæй дзургæйæ: кæд- мæ, Сыгъдæг æмæ Æцæг Бардарæг, нæ тæрхон кæныс æмæ нæ туг нæ исыс зæххыл цæрджытæй? 11 Æмæ сын лæвæрд уыд урс дарæстæ алкæмæн дæр, æмæ сын загъд уыд, цæмæй уыдон æрсабыр уой ноджы иу гыццыл рæстæг, цалынмæ сæ æмкусджытæ æмæ се ’фсымæртæ, кæцытæ мард æрцæудзысты, уыдоны хуы- зæн, нымæц баххæст кæной. 12 Æмæ Уый куы систа æх- сæзæм мыхуыр, æз скастæн, æмæ мæнæ, æрцыд тыхджын зæххæнкъуыст æмæ хур ба- талынг тар хъисынау, æмæ мæй сси туджы хуызæн; 13 Æмæ æрвон стъалытæ æрхаудтой зæхмæ, куыд ле- гъуи бæласæй тыхджын дымгæйæ æнкъуыстæй цъæх дыргътæ æрхауынц, афтæ; 14 Æмæ арв фæаууон, æр- батымбыл уæвгæйæ тыхтоны хуызæн; æмæ алы хох æмæ сакъадах фезмæлыдысты сæ бынæттæй; 15 Æмæ зæххон паддзæх- тæ, æмæ стыр хицæуттæ, æмæ хъæздгуытæ æмæ мины хицæуттæ, æмæ тыхджынтæ, æмæ алы цагъар, æмæ алы 448
РАРГОМАД Сæр 6, 7 сæрибар бамбæхстысты лæ- гæтты æмæ хохы кæмтты. 16 Æмæ зæгъынц хæхтæн æмæ дуртæн: рахаут махыл æмæ бамбæрзут мах паддза- хы бадæныл Бадæджы цæсго- мæй æмæ Уæрыччы мастæй; 17 Уымæн æмæ æрцыд Иæ масты стыр бон, æмæ чи ныф- фæраздзæн? СÆР 7 1 12000 Израилы алы фæлтæрæй мы- хуыргонд сæ ныхтæ. 9 Иттæг бирæ адæм æппæт адæмы хæттытæй урс дарæсты, стыр фыддзинадæй æрбацæуджытæ. Хуыцау ныссæрфдзæп цæссыгтæ сæ цæс- тытæй Æмæ уый фæстæ æз фед- тон цыппар Зæды, зæххы цыппар фисыныл лæугæйæ, хæцгæйæ зæххы цыппар дымгæйыл, цæмæй дымгæ ма кæна, нæдæр зæх- хыл, нæдæр денджызыл, нæ- дæр ницавæр бæласыл. 2 Æмæ федтон æз æндæр Зæды, хурыскæсæнæй сцæй- цæугæ æмæ йæм уыд æгас Хуыцауы мыхуыр. Æмæ схъæр кодта уый тыхджын хъæрæй цыппар Зæдмæ, кæ- цытæн лæвæрд у бар знаг- гад кæнын зæхх æмæ ден- джызæн, дзургæйæ: 3 Мацы знаггад кæнут нæдæр зæххæн, нæдæр ден- джызæн, нæдæр бæлæстæн, цалынмæ мах сæвæрæм мы- хуыртæ сæ тæрныхтыл, нæ Хуыцауы цагъартæн. 4 Æмæ æз фехъуыстон бæ- рæггæндтыты нымæц: бæ- рæггæндтытæ уыдысты сæдæ цыппор цыппар мины æппæт Израилы фыртты фæлтæр- тæй. 5 Иудæйы фæлтæрæй бæ- 16 Ис. 2, 19; Ос. 10, 8; Лук. 23, 30; Рарг. 9, 6 Сæр 7 3 Иез. 9, 4; Рарг. 14, 1. 9 Рарг. 3,5;б, 11. 10 Иер. 3, 23, Ос. 13, 4, Рарг 19, 1. рæггонд æрцыд дыууадæс мины; Рувимы фæлтæрæй бæрæггонд æрцыд дыууадæс мины; Гады фæлтæрæй бæ- рæггонд æрцыд дыууадæс мины; 6 Асиры фæлтæрæй бæ- рæггонд æрцыд дыууадæс мины; Неффалимы фæлтæ- рæй бæрæггонд æрцыд дыу- уадæс мины; Манассийы фæлтæрæй бæрæггонд æр- цыд дыууадæс мины; 7 Симеоны фæлтæрæй бæ- рæггонд æрцыд дыууадæс мины; Левийы фæлтæрæй бæрæггонд æрцыд дыууадæс мины; Иссахары фæлтæрæй бæрæггонд æрцыд дыууадæс мины; 8 Завулоны фæлтæрæй бæрæггонд æрцыд дыууадæс мины: Иосифы фæлтæрæй бæрæггонд æрцыд дыууадæс мины, Вениамины фæлтæ- рæй бæрæггонд æрцыд дыу- уадæс мины. 9 Уый фæстæ скастæн æз, æмæ мæнæ, тынг бирæ адæм, кæцыйы ничи фæрæзта ба- нымайын, æппæт адæмы- хæттытæй æмæ фæлтæртæй, æмæ адæмтæй, æмæ æвзæг- тæй, лæууыд паддзахы бадæ- ны раз æмæ Уæрыччы раз, урс дарæсты æмæ пальмæ бæ- ласы къалиутæ сæ къухты. 10 Æмæ зарыдысты тых- джын хъæлæсæй, дзургæйæ: ирвæзындзинад нæ Хуыцау- мæ, паддзахы бадæныл Ба- дæгмæ æмæ Уæрыккмæ! 11 Æмæ Зæдтæ иуылдæр лæууыдысты паддзахы бадæ- ны, æмæ зæронд лæгты æмæ цыппар цæрæгойы алыварс, 449
Сæр 7, 8 Р; æмæ æрхаудысты паддзахы бадæны раз сæ цæсгæмттыл, æмæ бакуывтой Хуыцауæн, 12 Дзургæйæ: аминь! ар- фæдзинад æмæ кад, æмæ уæлзонд, æмæ бузныг, æмæ намыс, æмæ тых, æмæ фи- дардзинад нæ Хуыцауæн мыггагæй-мыггагмæ! Аминь. 13 Æмæ ныхас райдайгæ- йæ, зæронд лæгтæй иу ба- фарста мæн: адон урс да- рæсты чи сты æмæ кæцæй æрцыдысты? 14 Æз загътон уымæн: ды зоныс, æлдар. Æмæ уый загъ- та мæнæн: уыдон сты, кæ- цытæ æрбацыдысты стыр фыддзинæдтæй; уыдон цæх- садтой сæ дарæстæ æмæ сæ сурс кодтой Уæрыччы Тугæй; 15 Уый тыххæй уыдон ныр сты Хуыцауы паддзахы бадæны раз æмæ кад дæт- тынц Уымæн æхсæвæй-бо- нæй Иæ кувæндоны, æмæ паддзахы бадæныл Бадæг цæрдзæн уыдоны мидæг; 16 Уыдон æххормаг æмæ дойны нал кæндзысты, æмæ сæ нæ судздзæн хур æмæ ни- цавæр æнтæф: 17 Уымæн æмæ Уæрыкк, Кæцы ис паддзахы бадæны астæу, хиздзæн уыдоны æмæ сæ кæндзæн æгас дæтты гуы- рæнтæм æмæ Хуыцау ныс- сæрфдзæн сæ цæстытæй алы цæссыг. СÆР 8 1 Æвдæм мыхуыры сист. 3 Зæд будсу- дзæнимæ «сыгъдæджыты куывтытимæ*. 7 Авд эæды трубатимæ, тæрхæттæ цып- пар трубайы фæстæ. Æмæ Уый куы систа æв- дæм мыхуыр, уæд ар- I выл сси æнæсыбырт, цыма сахаты æрдæджы бæрц. 2 Æмæ æз федтон авд Зæ- ды, кæцытæ лæууыдысты Хуыцауы раз; æмæ сæм уыд авд трубайы. 3 Æмæ æрцыд æндæр Зæд, æмæ слæууыд нывондхæссæ- ны раз сызгъæрин будсудзæ- I ныл хæцгæйæ; æмæ йæм уыд |бирæ буд, цæмæй йæ уый æппæт сыгъдæджыты куыв- тытимæ сæвæра сызгъæрин нывондхæссæныл, кæцы ис | паддзахы бадæны раз. 4 Æмæ ссыд уæлæмæ бу- ды фæздæг сыгъдæджыты куывтытимæ Зæды къухæй, Хуыцауы размæ. 5 Æмæ райста Зæд будсу- дзæн, æмæ йæ байдзаг кодта нывондхæссæны зынгæй, æмæ йæ ракалдта зæхмæ: æмæ æр- цыдысты хъæлæстæ æмæ арв- нæрынтæ, æмæ арвæрттывд- тытæ, æмæ зæххæнкъуыст. 6 Æмæ авд трубайы кæмæ уыд, уыцы авд Зæды сæхи æрцæттæ кодтой уасынмæ. 7 Фыццаг Зæд ныууасыд, æмæ æрцыдысты их æмæ арт, тугимæ хæццæйæ, æмæ зæхмæ æрхаудтой; æмæ бæ- лæсты æртыццаг хай ба- сыгъд, æмæ æппæт цъæх кæрдæг дæр басыгъд. 8 Дыккаг Зæд ныууасыд, æмæ стыр хохы хуызæн, ар- тау судзгæйæ, ныххауд ден- джызы; æмæ денджызы æр- тыццаг хай сси туг, 9 Æмæ амард æртыццаг хай денджызы цæрæг уд- джын сфæлдыстытæй, æмæ æртыццаг хай наутæй фе- сæфт. АРГОМЛ 14 Ис. 1, 18; Дзут. 9, 14. 15 Ис. 4, 2; Рарг. 21, 3. 16 Пс. 120, 6; Ис. 49, 10. 17 Пс. 22, 1; 35, 8; Ис. 25, 8; Рарг. 21, 4. Сæр 8 2 Мтф. 18, 10. 3 Рарг. 5, 8; 6, 9. 4 Пс. 140, 2. 5 Рарг. 11,19,16, 18. 450
10 Æртыккаг Зæд ныууа- сыд, æмæ арвæй æрхауд стыр стъалы, рухсгæнæны хуызæн судзгæйæ, æмæ ныххауд æр- тыццаг хайыл цæугæ дæттæй æмæ донгуырæнтæй. 11 Ацы стъалыйæн йæ ном у скъæлдзо æмæ дæтты æр- тыццаг хай сси маст, æмæ адæмæй бирæтæ амардысты дæттæй, уымæн æмæ уыдон смаст сты. 12 Цыппæрæм Зæд ныууа- сыд, æмæ хъыгдард æрцы- дысты хур æмæ мæйæн сæ æртыццаг хай, æмæ стъалы- ты æртыццаг хай, афтæ æмæ баталынг сæ æртыццаг хай, æмæ бонæн йæ æртыццаг хай рухс нал уыд, афтæ æх- сæвтæ дæр. 13 Æмæ федтон æз æмæ фехъуыстон иу Зæды, арвы астæуты тæхгæйæ æмæ дзур- гæйæ тыхджын хъæлæсæй: зындзинад, зындзинад, зын- дзинад зæххыл цæрджытæн иннæ æртæ Зæды трубаты уа- сынæй, кæцытæ уасдзысты! СÆР 9 1 Фæндзæм труба; мæтых — Аполлио- ны æфсад. 13 Æхсæзæм труба: цыппар зæды æмæ бæхджып æфсад. Фæндзæм зæд ныууасыд æмæ æз федтон стъалы арвæй зæхмæ æрхаугæ, æмæ йæм лæвæрд уыд дæгъæл дæлдзæхы æнæбын æвæрæн- донæй: 2 Уый байгом кодта æнæ- бын æвæрæндон æмæ ссыд фæздæг æвæрæндонæй, стыр пецæй фæздæг цыма рацыд; æмæ фæтар сты хур æмæ уæлдæф уыцы æнæбын æвæ- рæны фæздæгæй. ^Д Сæр 8, 9 I 3 Æмæ фæздæгæй рацыд зæхмæ мæтых, æмæ йын уыд лæвæрд хицауиуæг кæнын, зæххон маргджын уырын- гонты хуызæн. 4 Æмæ йын загъд уыд, цæмæй знаггад ма кæна зæх- хы кæрдæджытæн, æмæ ни- цавæр зайæгойтæн, æмæ ни- цавæр бæласæн, фæлæ æр- мæст адæмæн, кæцытæн нæй Хуыцауы мыхуыр сæ тæр- ныхтыл. 5 Æмæ йын лæвæрд нæу марын уыдоны, фæлæ æр- мæст хъизæмарæй марын фондз мæйы; æмæ уымæй хъизæмар у маргджын уы- рынгонæй хъизæмары хуы- зæн, куы ныццæвы адæйма- джы, уæд. 6 Уыцы бонты адæм агур- дзысты мæлæт, фæлæ йæ не ссардзысты; бафæнддзæн сæ мæлын, фæлæ мæлæт алидз- дзæн уыдонæй. 7 Бакастæй мæтых уыд хæстмæ цæттæгонд бæхты хуызæн; æмæ йæ сæртыл уы- мæн цыма кады худтæ, сыз- гъæринты хуызæн, йæ цæс- гæмттæ та — куыд адæймæг- ты цæсгæмттæ; 8 Æмæ йæ сæры хъуын- тæ — куыд сылгоймæгты сæ- рыхъуынтæ, йæ дæндæгтæ та уыдысты куыд домбæйт- ты дæндæгтæ; 9 Иæ уæлæ уыд згъæртæ, куыд æфсæйнагæй згъæртæ, йæ базырты уынæр та — куыд уæрдæтты гуыпп-гуыпп, би- рæ бæхтæ куы фезгъорынц хæстмæ; 10 Уымæн уыд къæдзил- тæ, куыд маргджын уырын- АРГОМЛ Сæр 9 4 Рац. 12, 23, Иез. 9, 4; Рарг. 7, 3. бИов.З, 21; Ис. 2, 19, Ос. Ю, 8; Лук. 23, 30. 8 Иоил 1, 6. 9 Иоил 2, 5. 451
Сæр 9, 10 РАРГОМАД гонтæн, æмæ йæ къæдзилты уыдысты фаттæ; баргонд ын уыд — адæмæн фондз мæйы знаггад кæнын. 11 Уымæн йæ сæргъыл паддзахæн уыд æнæбын ар- фы зæд; йæ ном Дзуттагау Аваддон, Грекъагау та Апол- лион*. 12 Иу зындзинад аив- гъуыдта; мæнæ, уый фæстæ цæуынц ноджыдæр дыууæ зындзинады. 13 Æхсæзæм Зæд ныууа- сыд, æмæ æз фехъуыстон иу хъæлæс сызгъæрин нывонд- хæссæны цыппар сыкъайæ, Хуыцауы раз лæууæгæй, 14 Дзургæйæ æхсæзæм Зæдæн, труба кæмæ уыд: суæгъд кæн цыппар Зæды, кæцытæ баст сты стыр цæу- гæдон Евфраты раз. 15 Æмæ уæгъдгонд æрцы- дысты цыппар Зæды, цæт- тæгонд уыцы сахатмæ æмæ бонмæ, æмæ мæймæ, æмæ азмæ, цæмæй амарой адæ- мæн сæ æртыццаг хай. 16 Бæхджын æфсады ны- мæц уыд дыууæ æнæнымæц бирæ; æмæ æз фехъуыстон йæ нымæц. 17 Афтæ федтон æз æн- даргы бæхты æмæ уыдоныл барджыты, кæцытæн сæ уæ- лæ уыд артын згъæртæ, æрт- тивгæ дуртæй æмæ сондо- нæй; бæхты сæртæ — куыд домбæйтты сæртæ, æмæ сæ дзыхæй цыд арт, фæздæг æмæ сондон. 18 Ацы æртæ хъæдгомæй, артæй, фæздæгæй æмæ сон- донæй,1 сæ дзыхæй чи цыд, • Сафæг Сæр 10 1 Иез. 1, 27; Мтф 17, 2, Рарг. 1, 15. амард адæмæн сæ æртыццаг хай; 19 Уымæн æмæ бæхты хъару уыд сæ дзыхы æмæ сæ къæдзилты; сæ къæдзилтæ та уыдысты кæлмыты хуы- зæн æмæ сын уыд сæртæ, æмæ уыдонæй знаггад код- той уыдон. 20 Иннæ адæмтæ та, кæ- цытæ нæ амардысты ацы хъæдгæмттæй, фæсмон нæ фæкодтой сæ къухты хъуыд- дæгтыл, афтæ, цæмæй ма кувой хæйрæджытæн æмæ сызгъæринæй, æвзистæй, æрхуыйæ, дуртæй æмæ хъæ- дæй гуымирытæн, кæцытæн сæ бон нæу уынын, нæдæр хъусын, нæдæр цæуын; 21 Æмæ нæ фæфæсмон кодтой уыдон сæ марындзи- нæдтыл, нæдæр сæ кæлæн- дзинæдтыл, нæдæр сæ хæ- тындзинæдтыл, нæдæр сæ давындзинæдтыл. СÆР 10 1 Тыхджын зæд гом чиныгимæ Æмæ федтон æз æндæр тыхджын Зæды, арвæй æрцæйцæугæ, йæ уæлæ мигъ; йæ сæрмæ уыд арвæрдын, æмæ йæ цæсгОхМ куыд хур, æмæ йæ къæхтæ куыд артын цæджындзтæ; 2 Иæ къухы уыд чиныг гомæй. Æмæ сæвæрдта уый йæ рахиз къах денджызыл, галиу та зæххыл, 3 Æмæ схъæр кодта тых- джын хъæлæсæй, домбай куыд богъ-богъ кæны, афтæ; æмæ уый куы схъæр кодта, уæд авд æрвнæрыны сдзырд- той сæ хъæлæстæй. 452
РАРГОМАД Сæр 10, 11 4 Æмæ авд æрвнæрыны куы сдзырдтой сæ хъæлæс- тæй, уæд мæн фæндыд фыс- сын; фæлæ арвæй фехъуыс- тон хъæлæс, мæнæн дзурæг: басусæг кæн, авд æрвнæры- ны цы дзырдтой, уый, æмæ ма фысс адон. 5 Æмæ Зæд, кæцыйы æз федтон денджызыл æмæ зæххыл лæугæйæ, систа йæ къух арвмæ 6 Æмæ сомы кодта æнус- тæй æнустæм Цæрæгæй, Кæ- цы сфæлдыста арв æмæ æп- пæт ууыл цы ис, зæхх æмæ æппæт ууыл цы ис, æмæ ден- джыз æмæ æппæт уым цы ис, рæстæг ныр кæй нал уыдзæн; 7 Фæлæ уыцы бонты, куы схъæр кæна æвдæм Зæд, уый куы ныууаса, сæххæст уыдзæн Хуыцауы сусæггад, Уый Иæ цагъартæн — пе- хуымпартæн хорз уацхъуыд куыд хъусын кодта. 8 Æмæ арвæй кæй фе- хъуыстон, уыцы хъæлæс но- гæй райдыдта мемæ дзурын æмæ загъта: ацу, райс гом чиныг денджыз æмæ зæххыл лæууæг Зæды къухæй. 9 Æмæ æз ацыдтæн Зæд- мæ æмæ загътон уымæн: ратт мын чиныг. Уый мын загъта: айс æмæ йæ бахæр; уый дæ гуыбыны уыдзæн маст, фæлæ дæ дзыхы та уы- дзæн мыды хуызæн адджын. 10 Æмæ райстон æз чиныг Зæды къухæй æмæ йæ ба- хордтон; æмæ мæ дзыхы уыд адджын, мыды хуызæн; куы йæ бахордтон, уæд мæ гуы- быны смаст ис. 11 Æмæ загъта уый мæ- 4 Дан. 12: 4, 9. 5 Дан. 12, 7. 6 Неем. 9,6. 7 Рарг. 11, 15. 9 Иез. 2, 8;3: 1,3. Сæр 11 1 Рарг. 21, 15. 2 Рарг. 13, 5. 4 Зах. 4: 3, 11, 14 5Ис. 11, 4; Иер. 5, 14; Ос. 6, 5, 2 Фес. 2, 8. 6 Рац. 7, 19,ЗПад. 17, 1. 453 нæн: дæу хъæуы ноджыдæр пехуымпариуæг кæнын ад- æмты æмæ адæмыхæттыты æмæ æвзæгты æмæ бирæ паддзæхты тыххæй. СÆР 11 1 Хуыцауы дыууæ æвдисæны, уыдоны æвдисæнад, мæлæт æмæ æрвтæм ссыд. 15 Æвдæм труба: дунейы паддзахад сси нæ Хвцауы Паддзахад. Æмæ мæм лæвæрд уыд уис, лæдзæджы хуызæн æмæ загъд: сыст æмæ сбар Хуыцауы кувæндон æмæ ны- вондхæссæн æмæ уым кув- джыты; 2 Кувæндоны æддаг кæрт та уадз æмæ йæ ма бар, уы- мæн æмæ уый лæвæрд у муртаттæн: уыдон ссæнддзы- сты сыгъдæг сахар цыппор дыууæ мæйы. 3 Æмæ ратдзынæн мæ дыууæ æвдисæнæн тых, æмæ уыдон пехуымпариуæг кæн- дзысты мин дыууæ сæдæ æх- сай боны, сæ уæлæ хъисина дарæстæ уæвгæйæ. 4 Уыдон сты дыууæ мас- линæйы æмæ дыууæ рухсгæ- нæны, зæххы Хуыцауы раз лæуджытæ. 5 Æмæ искæйы куы ба- фæнда уыдоны бафхæрын, уæд сæ дзыхтæй арт рацæу- дзæн æмæ бахæрдзæн се знæгты; искæйы куы бафæн- да уыдоны бафхæрын, уæд уый хъуамæ мард æрцæуа. 6 Уыдонмæ ис арв сæхгæ- ныны бар, цæмæй ма цæуа уарын зæхмæ, уыдоны пе- хуымпариуæг бонты, æмæ сæм ис бар дæттыл — уыдон туг фестын кæнын æмæ фæ- цæф кæнын зæхх алы хъæд-
Сæр 11 РАРГОМАД гомæй, куыддæр сæ бафæн- да, афтæ. 7 Æмæ куы фæуой уыдон сæ æвдисæндзинад, сырд æнæбын арфæй схизæг семæ схæццæн, æмæ сыл фæуæла- хиз уыдзæн, æмæ сæ амар- дзæн, 8 Æмæ сын сæ мæрдтæ ныууадздзæн номдзыд саха- ры уынджы, кæцы удæй хуыйны Содом æмæ Египет, кæм уыд тыгъд нæ Хицау дæр. 9 Æмæ бирæтæ адæмтæй æмæ фæлтæртæй, æмæ æв- зæгтæй, æмæ адæмыхæтты- тæй кæсдзысты сæ мæрдтæм æртæ боны æмæ æрдæг, æмæ нæ бауадздзысты уыдоны мæрдтæ ингæны æвæрын. 10 Æмæ зæххыл цæрджы- тæ цин кæндзысты ууыл, æмæ хъæлдзæг уыдзысты, æмæ кæрæдзийæн лæвæрттæ æрвитдзысты, уымæн æмæ ацы дыууæ пехуымпары ту- хæнæй мардтой зæххыл цæр- джыты. 11 Фæлæ æртæ боны æмæ æрдæджы фæстæ, уыдоны мидæг бацыд царды уд Хуы- цауæй, æмæ дыууæйæ дæр сæ къæхтыл слæууыдысты; æмæ стыр тасдзинад æрцыд уыдоныл, кæцытæ кастысты уыдонмæ. 12 Æмæ фехъуыстой уы- дон арвæй тыхджын хъæ- лæс, дзурæг уыдонæн: ссæут ардæм. Æмæ уыдон æвра- гъыл ссыдысты арвмæ; æмæ сæм се знæгтæ кастысты. 13 Æмæ тæккæ уыцы са- хат æрцыд стыр зæххæн- къуыст, æмæ сахарæн йæ дæ | 7 Рарг. 17, 8. 14 Рарг 8, 13, 9, 12 15 Рарг. 7, 10. 16 Рарг. 4, 4. сæм хай æркалд æмæ амард зæххæнкъуысты рæстæджы авд мин адæймаджы; æмæ иннæтыл тасдзинад æрба- тыхст æмæ кад раттой Уæ- ларвон Хуыцауæн. 14 Дыккаг зындзинад аив- гъуыдта; мæнæ, æрбацæуы тагъд æртыккаг зындзинад. 15 Æмæ æвдæм Зæд ныу- уасыд æмæ райхъуыст арвыл тыхджын хъæлæстæ, дзур- джытæ: фарны паддзахад сси нæ Хицауы Паддзахад æмæ Иæ Чырыстийы, æмæ паддзахиуæг кæндзæн æнус- тæй-æнустæхМ. 16 Æмæ дыууын цыппар зæронд лæджы, Хуыцауы раз бадджытæ сæ паддзахы бадæнтыл бадгæйæ æрхауд- той сæ цæсгæмттыл æмæ ба- куывтой Хуыцауæн, 17 Дзургæйæ: арфæ кæ- нæм Дæуæн, Хицау Хуыцау Æппæтылхæцæг, Кæцы ис, æмæ уыд, æмæ æрцæудзæн, Ды кæй райстай Дæ стыр тых æмæ спаддзах Дæ. 18 Æмæ смæсты сты мур- таттæ; æмæ æрцыд Дæ фы- дæх, æмæ афон мæрдтæн тæрхон кæнынæн, æмæ Дæ цагъартæн фиддон ратты- нæн, пехуымпартæн æмæ сыгъдæджытæн æмæ Дæ но- мæй тæрсджытæн, ныллæд- жытæн æмæ стыртæн, æмæ фесафынæн зæхх сафджыты. 19 Æмæ байгом Хуыцауы аргъуан арвыл, æмæ фæзынд Иæ фæдзæхсты ковчег Иæ ар- гъуаны; æмæ æрцыдысты ар- вæрттывдтытæ, æмæ хъæлæ- стæ æмæ æрвнæрынтæ æмæ зæххæнкъуыст æмæ стыр их. 454
РАРГОМАД Сæр 12 СÆР 12 1 Ус, хуры фæлындгопдæй; сывæллон; сырх кæфхъуындар. 7 Хæст арвыл; æп- пæлындзинад хæйрæджы раппæрсты æф- сонæй. 13 Кæфхъуындар суры усы. Æмæ фæзынд арвыл стыр нысан — ус, хурæй да- рæсы мидæг; йæ къæхты бын мæй, æмæ йæ сæрыл ка- ды худ дыууадæс стъалыйæ. 2 Уымæн йæ гуыбыны уыд æмæ хъæр кодта арыны рыст æмæ тухæнтæй. 3 Æмæ æндæр нысан фæ- зынд арвыл: мæнæ, стыр сырх кæфхъуындар авд сæ- римæ æмæ дæс сыкъаимæ, æмæ йæ сæртыл авд худы; 4 Иæ къæдзил арвæй рас- къæфта стъалыты æртыццаг хай æмæ сæ зæхмæ æрæп- пæрста. Ацы кæфхъуындар слæууыд усы раз, кæцы хъуамæ ныййардтаид, цæ- мæй уый куы ныййара, уæд ын бахæра йæ сывæллоны. 5 Æмæ ныййардта сывæл- лон — нæлгоймаг, кæцы хъуамæ хиза æппæт адæмты æфсæйнаг лæдзæгæй; æмæ ист æрцыд йæ сывæллон Хуыцаумæ æмæ Иæ паддза- хы бадæнмæ. 6 Ус та алыгъд æдзæрæг ранмæ, кæм уымæн уыд цæттæгонд бынат Хуыца- уæй, цæмæй йæ хæссой уым мин дыууæ сæдæ æхсай боны. 7 Æмæ æрцыд хæст ар- выл: Михаил æмæ йæ Зæдтæ хæцыдысты кæфхъуындары ныхмæ, кæфхъуындар дæр йæ зæдтимæ хæцыд уыдоны ныхмæ, 8 Фæлæ нæ бафæрæзтой, Сæр 12 3 Рарг. 13, 1; 17, 3; 20, 2. 5 Пс. 2, 9; 1 Кор. 15, 25; Рарг. 2, 27. 6 Рарг. 11,3. 7 Дан. 10,13,12, 1. 9 Лук. 10, 18 10 Зах. 3, 1. 11 Ром 8, 37. 12 Ис. 49, 13. 14 Дан 7, 25; 12, 7. æмæ нал разынд бынат уы- донæн арвыл. 9 Æмæ æппæрст æрцыд стыр кæфхъуындар, рагон калм, йæ ном хæйрæг æмæ иблис, æппæт дунейы сайæг, æппæрст æрцыд зæхмæ æмæ йæ зæдтæ дæр æппæрст æр- цыдысты йемæ. 10 Æмæ фехъуыстон æз тыхджын хъæлæс, арвыл дзу- рæг: ныр райдыдта ирвæзын- дзинад æмæ тых, æмæ нæ Хуыцауы паддзахад, æмæ Иæ Чырыстийы хицауад, уымæн æмæ æппæрст æрцыд не ’фсымæрты фыдкойгæнæг, кæцы Хуыцауы раз æхсæ- вæй-бонæй уыдоны фыдкой кодта; 11 Уыдон фæуæлахиз сты ууыл, Уæрыччы тугæй æмæ сæ æвдисæндзинады ныха- сæй, æмæ сæ удты нæ ба- уарзтой суанг мæлæты онг. 12 Уæдæ цин кæнут, æрв- тæ æмæ уыдоныл цæрджы- тæ! Зындзинад зæххыл æмæ денджызы цæрджытæн, уы- мæн æмæ сымахмæ ныццыд хæйрæг тыхджын тызмæгæй, зонгæйæ бирæ рæстæг ын кæй нал баззад! 13 Кæфхъуындар та куы федта, зæхмæ æппæрст кæй æрцыд, райдыдта усы су- рын, кæцы ныййардта сы- вæллон нæлгоймаг. 14 Æмæ лæвæрд уыдысты усæн стыр цæргæсы дыууæ базыры, цæмæй уый тæха æдзæрæг ранмæ, йæхи бы- натмæ, калмы цæсгомæй æмæ уым цард рæстæг, рæс- тæджыты æмæ рæстæджы æмбис. 455
Сæр 12, 13 Р; 15 Æмæ калм йæ дзыхæй ауагъта усы фæстæ дон, цæугæдоны хуызæн, цæмæй йæ аскъæфа цæугæдонæй. 16 Фæлæ зæхх феххуыс кодта усæн, æмæ райгом кодта зæхх йæ дзых, æмæ аныхъуырдта цæугæдоны, кæцы рауагъта кæфхъуын- дар йæ дзыхæй. 17 Æмæ смæсты кæф- хъуындар усмæ æмæ ацыд, цæмæй тох кæна иннæтимæ йæ мыггагæй, Хуыцауы фæ- дзæхстытæ хъахъхъæнджы- тимæ, æмæ Иесо Чырыстийы æвдисæнад кæмæ ис, уыдо- нимæ. СÆР 13 1 Сырды фенд авд сæримæ æмæ дæс сыкъаимæ. 11 Дыууæ сыкъаджын сырды фенд, кæцыйы нымæц 666 Æмæ слæууыдтæн æз ден- джызы змисыл æмæ федтон денджызæй рацæугæ сырды, авд сæримæ æмæ дæс сыкъаимæ: йæ сыкъатыл уыд дæс худы, йæ сæртыл та Хуыцауы фауæн нæмттæ. 2 Сырд, кæцыйы æз фед- тон, уыд фыранкы хуызæн, йæ къæхтæ — куыд арсы, йæ дзых та — куыд домбайы дзых; æмæ ратта уымæн кæфхъуындар йæ тых æмæ йæ паддзахы бадæн, æмæ стыр хицауад. 3 Æмæ федтон æз, йæ сæр- тæй иу уыд мæлæтон цæфы I хуызæн, фæлæ уыцы мæлæ- тон цæф сдзæбæх. Æмæ дис кодта æппæт зæхх, сырды фæдыл кæсгæйæ; æмæ ба- куывтой кæфхъуындарæн, кæцы ратта хицауад сырдæн, | I 4 Æмæ бакуывтой сыр- дæн, дзургæйæ: чи у ацы сырды хуызæн æмæ кæй бон у йемæ схæцын? 5 Æмæ сырдæн лæвæрд уыд хъал æмæ Хуыцауы фа- уыны дзых æмæ йын лæвæрд уыд бар фыддзинад кæнын цыппор дыууæ мæйы. 6 Æмæ байгОхМ кодта йæ дзых Хуыцауы фауынмæ, цæмæй фауа Иæ ном æмæ Иæ цæрæн бынат, æмæ ар- выл цæрджыты. 7 Æмæ лæвæрд уыд уы- мæн сыгъдæджытимæ хæцын æмæ сыл фæуæлахиз уæвын; æмæ йын лæвæрд уыд алы фæлтæрыл æмæ адæмыл, æмæ æвзагыл æмæ адæмы- хæттытыл хицауиуæг кæны- ны бар. [ 8 Æмæ уымæн бакувдзыс- ты æппæт зæххыл цæрджы- тæ, кæцытæн сæ нæмттæ фыст не сты царды чины- джы Уæрыккмæ, нывонд хаст уæвæг дуне сфæлдисы- ны размæ. 9 Хъус кæмæн ис, уадз хъусæд. 10 Уацары чи кæны, уый йæхæдæг ацæудзæн уацары; кардæй чи мары, уый йæ- хæдæг дæр кардæй мард уы- дзæн. Ам сыгъдæджыты фæ- разондзинад æмæ уырнын- дзинад. 11 Æмæ федтон æз æндæр сырды, зæххæй сцæйцæугæ; уымæн уыд дыууæ сыкъайы, уæрыччы сыкъаты хуызæн, æмæ дзырдта куыд кæф- хъуындар. 12 Уый архайы фыццаг сырды æппæт хицауадæй йæ АРГОМ^ Сæр 13 1 Даи. 7, 7, Рарг. 12, 3; 17, 3. 5 Дан. 7, 8, 11, 36. 7 Дан. 7, 21; Рарг. 11, 7. 8 Дан. 12, 1; Фил.4,3, Рарг. 17, 8, 21, 27. 10 Уæв 9, 6; Ис. 33, 1; Мтф. 26, 52; Рарг 14, 12. 456
РАРГОМАД Сæр 13, 14 разы æмæ æппæт зæхх, æмæ йæ уæлæ цæрджыты кувын кæны фыццаг сырдæн, кæ- цыйæн йæ мæлæтдзаг цæф сдзæбæх; 13 Æмæ æвдисы стыр ны- сæнттæ, афтæ æмæ арт дæр æрцæуын кæны арвæй зæх- мæ адæмы раз. 14 Æмæ йын цы диссæгтæ кæнын лæвæрд уыд сырды раз, уыдонæй сайы зæххыл цæрджыты, дзургæйæ зæх- хыл цæрджытæн, цæмæй уы- дон скæной сырды фæлгонц, кæцы уыд цæф цыргъагæй æмæ у æгас. 15 Æмæ йын уыд лæвæрд бауадзын уд сырды фæлгон- цы, цæмæй сырды фæлгонц дзура æмæ архайа афтæ, цæмæй мард уа алчидæр, чи нæ кува сырды фæлгон- цæн. 16 Æмæ уый бакæндзæн афтæ, цæмæй æппæт — ныл- лæджытæ æмæ номдзыдтæн, хъæздгуытæ æмæ мæгуыр- гуртæн, сæрибартæ æмæ ца- гъартæн — æвæрд уа ныв рахиз къухыл, кæнæ сæ тæр- ныхыл, 17 Æмæ кæй никæмæн уы- дзæн нæдæр æлхæныны, нæ- дæр уæй кæныны бар, уыцы ныв кæуыл ис, уый йеддæ- мæ, кæнæ сырды ном, кæнæ йæ номы нымæц. 18 Ам зонындзинад. Кæмæ ис зонд, уый банымайæд сырды нымæц, уымæн æмæ уый у адæймаджы нымæц; йæ нымæц у æхсæз сæдæ æх- сай æхсæз. 13 Дык. з. 13, 2; Мтф. 24, 24; Рарг. 16, 14. 16 Рарг. 14, 11. 18 Рарг. 17, 9. Сæр 14 1 Иез 9, 4; Рарг. 7, 3. 2 Рарг. 5,8,19,6. 4 1 Кор. 6, 20, 2 Кор. 7, 1; 11, 2. 5Соф.З, 13; Еф. 5, 27. СÆР 14 1 Уæрыкк ласууы Сионы хохыл йæ æл- хæдтытимæ. 6 Æртæ зæды хъусын кæ- нынц Хуыцауы тæрхоны æрхæстæг. 13 Тæхудиаг «Хицауы мидæг мæлджы- та>. 14 Адæймаджы Фьгрт тæрхон кæны, хуымгæрдæн æмæ сæнæфсир лыг кæны- ны хуызæн. Æмæ скастæн æз, æмæ мæнæ, Уæрыкк лæууы Сионы хохыл, æмæ Иемæ сæдæ цыппор цыппар мины, кæцытæн Иæ Фыды ном фыст у сæ тæрныхтыл. 2 Æмæ фехъуыстон æз хъæлæс арвæй, бирæ дæтты хъæры хуызæн æмæ тых- джын æрвнæрыны зæлы хуызæн; æмæ фехъуыстон зарджыты хъæлæсы хуызæн, цыма сæ гуслитыл цæгъд- гæйæ: 3 Уыдон зарынц цыма ног зарæг паддзахы бадæны æмæ цыппар цæрæгойы, æмæ зæ- ронд лæгты раз; æмæ никæ- йы бон уыд ацы зарæг са- хуыр кæнын, æрмæст ацы сæдæ цыппор цыппар мины йеддæмæ, зæххæй æлхæд- тытæ. 4 Адон сты уыдон, кæцы- тæ не счъизи сты устытимæ; уымæн æмæ уыдон сты æнæ- хæлдтытæ; адон сты уыдон, кæцытæ цæуынц Уæрыччы фæдыл, кæдæм фæнды Уый ма цæуа. Уыдон æлхæд æр- цыдысты адæмæй, куыд фыццаггуырдтæ Хуыцауæн æмæ Уæрыккæн, 5 Æмæ сæ дзыхы нæй хин- дзинад; уыдон сты æнаипп Хуыцауы паддзахы бадæны раз. 6 Æмæ федтон æз æндæр Зæды, арвы астæуты тæхгæ- 457
Сæр 14 Р^ йæ, кæцымæ уыд мыггагмæ- йы Евангели, цæмæй хорз уацхъуыд хъусын кæна зæх- хыл цæрджытæн æмæ алы адæмы хатт æмæ фæлтæрæн, æмæ æвзагæн, æмæ адæмæн; 7 Æмæ уый дзырдта тых- джын хъæлæсæй: фæтæрсут Хуыцауæй æмæ раттут Уы- мæн кад, уымæн æмæ рай- дыдта Иæ тæрхоны сахат; æмæ бакувут арв æмæ зæхх, æмæ денджыз, æмæ доны гуырæнтæ Сфæлдисæгæн. 8 Æмæ æндæр Зæд цыд йæ фæдыл дзургæйæ: æрхауд, æрхауд Вавилон, цытджын сахар, уымæн æмæ йæ карз хæтындзинады сæнæй бануа- зын кодта æппæт адæмтæн. 9 Æмæ æртыккаг Зæд ацыд сæ фæдыл, дзургæйæ тыхджын хъæлæсæй: чи ку- вы сырдæн æмæ йæ фæлгон- цæн, æмæ æвæры йæ ныв йæ тæрныхыл, кæнæ йæ къухыл, 10 Уый нуаздзæн Хуыцауы карз сæнæй, сыгъдæг сæн, Иæ масты нуазæны цæттæ- гонд, æмæ тухæн кæндзæн арт æмæ сондоны, сыгъдæг Зæдты æмæ Уæрыччы раз; 11 Æмæ сæ хъизæмары фæздæг цæудзæн мыггагæй- мыггагмæ, æмæ сын нæ уы- дзæн æнцой нæдæр бон, нæ- дæр æхсæв, сырдæн æмæ йæ фæлгонцæн кувджытæн æмæ йæ номы ныв исджытæн. 12 Ам сыгъдæджыты фæ- разондзинад, Хуыцауы фæ- дзæхстытæ æмæ Иесойыл уырнындзинад æххæстгæн- джыты. 13 Æмæ фехъуыстон æз хъæлæс арвæй, мæнæн дзу-1 I рæг: ныффыс: амæй фæстæ- мæ амондджын сты мæрдтæ, мæлджытæ Хицауы мидæг; афтæ дзуры Уд, уыдон æрса- быр уыдзысты сæ куысты- тæй, æмæ сæ хъуыддæгтæ цæуынц сæ фæдыл. 14 Æмæ скастæн æз, æмæ 1 мæнæ ирд мигъ, æмæ мигъыл бады Адæймаджы Фырты хуызæн; йæ сæрыл сызгъæ- рин кады худ, æмæ йæ къухы цыргъ æхсырф. 15 Æмæ рацыд æндæр Зæд аргъуанæй æмæ схъæр код- та тыхджын хъæлæсæй ми- гъыл бадæгмæ: ауадз де ’хсырф æмæ æркæрд, уымæн æмæ æрцыд кæрдын афон; уымæн æмæ зæххыл кæрди- наг сцæттæ. 16 Æмæ мигъыл бадæг раппæрста йе ’хсырф зæх- мæ, æмæ зæххыл кæрдинаг карст æрцыд. 17 Æмæ æндæр Зæд ра- цыд, арвыл уæвæг аргъуа- нæй, афтæ дæр цыргъ æх- сырфимæ. 18 Æмæ æндæр Зæд, ар- тæн хицауиуæг кæнæг, ра- цыд нывондхæссæнæй æмæ тынг хъæрæй схъæр кодта цыргъ æхсырф кæмæ уыд уымæ, дзургæйæ: ауадз дæ цыргъ æхсырф æмæ алыг кæн сæнæфсиры цупæлттæ зæххыл, уымæн æмæ ууыл сцæттæ сты гагатæ. 19 Æмæ аппæрста Зæд йæ æхсырф зæхмæ, æмæ алыг кодта сæнæфсир зæххыл æмæ сæ ныппæрста Хуыца- уы стыр мастисæн сæнлæма- рæны. 20 Æмæ цъæлгонд æрцы- АРГОМЛ 7 Пс. 32, 6, 145, 6, Ап. к. 14, 15. 8Ис.21, 9; Иер. 51, 8-9, Иез. 16, 35; Рарг. 16, 19. 10 Пс. 74, 9; Ис. 66, 24; Иер. 25, 9, Рарг. 16, 19. 11 Ис 34, 10; Мтф. 25, 41; Иоан. 5, 29; Рарг. 19, 3 13 1Фес. 4, 14. 14 Дан. 7, 13. 15 Иоил 3, 13, Мтф. 13, 39. 18 Рарг. 8, 5. 19 Рарг. 19, 15. 20 Ис 63, 3. 458
дысты дыргътæ сæнлæмарæ- ны мидæг, сахары æдде, æмæ ракалд туг сæнлæмарæ- нæй суанг бæхы рохты онг, мнн æхсæз сæдæ стадийы бæрц. СÆР 15 1 Апд зæды авд хъæдгомимæ. 3 Моисейы зарæг æмæ Уæрыччы зарæг. 5 Авд зæды райстой авд къусы авд хъæдгомимæ. Æмæ федтон æз æндæр ны- сан арвыл, стыр æмæ диссаг — авд Зæды, уыдон- мæ авд фæстаг хъæдгомы, кæцытæй фæуд кодта Хуы- цауы маст. 2 Æмæ федтон æз цыма ав- гæй денджыз, артимæ хæц- цæ; æмæ фæуæлахиз уæв- джытæ сырдыл æмæ йæ фæл- гонцыл, æмæ йæ нывыл æмæ йæ номы нымæцыл, лæууынц уыцы авгæй денджызыл, Хуыцауы гуслитыл хæцгæ- йæ, 3 Æмæ зарынц Хуыцауы цагъар Моисейы зарæг, æмæ Уæрыччы зарæг, дзургæйæ: стыр æмæ диссаг Дæ хъуыд- дæгтæ, Хицау Хуыцау Æп- пæтылхæцæг! Раст æмæ æцæг Дæ фæндæгтæ, сыгъ- дæджыты Паддзах! 4 Чи нæ фæтæрсдзæн Дæ- уæй, Хицау æмæ не скад- джын кæндзæн Дæ ном? уы- мæн æмæ иунæг Ды Сыгъ- дæг. Æпиæт адæмтæ æрцæу- дзысты æмæ бакувдзысты Дæу размæ, уымæн æмæ байгом сты Дæ тæрхæттæ. I 5 Æмæ уый фæстæ æз скастæн, æмæ мæнæ байгом скинийы æвдисæнады ар- гъуан арвыл. | ^Д Сæр 14, 15, 16 I 6 Æмæ аргъуанæй рацы- дысты авд Зæды, уыдонмæ авд хъæдгомы, сæ уæлæ сыгъдæг æмæ урс кенафæй конд дарæстæ æмæ сæ ас- тæутыл сызгъæрин рæттæ. 7 Æмæ цыппар цæрæгойæ иу ратта авд Зæдæн авд сыз- гъæрин нуазæны мыггагæй- мыггагмæ Цæрæг Хуыцауы фыдæхæй дзаггондæй. 8 Æмæ байдзаг аргъуан Хуыцауы кад æмæ Иæ тыхы фæздæгæй, æмæ никæйы бон уыд бацæуын аргъуанмæ, цалынмæ авд Зæды нæ фес- ты калд авд хъæдгомы. СÆР 16 1 Хуыцауы масты авд къусы калд æр- цыдысты эæхмæ Æмæ фехъуыстон æз ар- гъуанæй тыхджын хъæ- лæс, дзурæг авд Зæдæн: цæут æмæ акалут Хуыцауы фы- дæхы авд нуазæны зæхмæ. 2 Ацыд фыццаг Зæд æмæ ракалдта йæ нуазæн зæхмæ: æмæ адæмыл фæзынд карз æмæ æлгъаг хæфы хъæд- гæмттæ, сырды ныв кæуыл ис æмæ йæ фæлгонцæн чи кувы, уыдоныл. 3 Дыккаг Зæд ракалдта йæ нуазæн денджызмæ: æмæ сси куыд марды туг, æмæ денджызы æппæт удджынтæ амардысты. 4 Æртыккаг Зæд ракалдта йæ нуазæн цæугæдæттыл æмæ доны гуырæнтыл: æмæ систы туг. 5 Æмæ фехъуыстон æз дæтты Зæды, кæцы дзырдта: Ды раст Хицау, Кæцы ис æмæ уыд, æмæ сыгъдæг, уы- АРГОМ/ Сæр 15 2 Рарг. 4, 6. 3 Рац 15: 1, 6, 13; Дык. з. 32, 4, Пс 144, 17, Ос. 14, 10. 4 Иер. 10, 7. 8 Ис. 6, 4. Сæр 16 2 Рац. 9, 9, Рарг. 13, 17. 5 Рарг. 4, 8. 459
Сæр 16 РЛРГОМАД мæн æмæ афтæ тæрхон код- тай; 6 Пехуымпарты æмæ сыгъ- дæджыты туг кæй ныккалд- той уыдон, уый тыххæй сын Ды раттай тут нуазынмæ: уыдон уый аккаг сты. 7 Æмæ фехъуыстон æз æндæры дзурын нывондхæс- сæнæй: афтæ, Хицау Хуы- цау, Æппæтылхæцæг, æцæг æмæ раст сты Дæ тæрхæттæ. 8 Цыппæрæм Зæд ракалд- та йæ нуазæн хурыл: æмæ уымæн лæвæрд уыд адæмы артæй судзын. 9 Æмæ тыхджын æнтæф адæмы сыгъта; æмæ уыдон фаудтой Хуыцауы ном, Кæ- цымæ ис бар ацы хъæдгæмт- тыл, æмæ нæ бамбæрстой, цæмæй раттой Уымæн кад. 10 Фæндзæм Зæд ракалд- та йæ нуазæн сырды паддза- хы бынатыл: æмæ йæ пад- дзахад сси тар, æмæ уыдон сæ æвзæгтыл дæндагæй хæ- цыдысты фыр тухæнтæй, 11 Æмæ фаудтой Уæлар- вон Хуыцауы сæ тухæнты æмæ хъæдгæмтты тыххæй; æмæ сæ хъуыддæгтыл фæс- мон нæ фæкодтой. 12 Æхсæзæм Зæд ракалд- та йæ нуазæн стыр цæугæ- дон Евфратыл: æмæ бахус ис уым дон, цæмæй цæттæ уа фæндаг паддзæхтæн хурыс- кæсæнæй. 13 Æмæ федтон æз кæф- хъуындары дзыхæй æмæ сырды дзыхæй, æмæ мæнг пехуымпары дзыхæй, хæф- сыты хуызæн æртæ æнæ- сыгъдæг уды рацæйцæугæ: 14 Адон — хæйрæджыты 6Ис. 49, 26, Мтф. 23, 34 12 Иер. 50, 38 13 Рарг 12, 9, 19, 20;20,10. 14 Мтф 24, 24. 15 Мтф. 24, 46, Лук. 12, 39; 2 Кор. 5, 3, 1 Фес. 5, 2; Рарг 3, 3 18 Рарг. 4, 5, 8, 5, 11, 13. 19 Иер 25, 15, Рарг. 14, 8. удтæ, нысæнттæ аразджытæ; уыдон рацыдысты æппæт ду- нейы зæххон паддзæхтæм, цæмæй æрæмбырд кæной уыдоны хæстмæ, Æппæтыл- хæцæг, Хуыцауы уыцы стыр бон. 15 Мæнæ, фæцæуын куыд хуыснæг: тæхудиаг хъæлдзæг уæвæг æмæ йæ дарæс хъахъ- хъæнæг, цæмæй уый ма цæуа бæгънæгæй, æмæ йын цæ- мæй ма феной йæ худинаг. 16 Æмæ уый æрæмбырд кодта уыдоны бынатмæ, кæ- цы хуыйны Дзуттагау Арма- геддон, 17 Æвдæм Зæд ракалдта йæ нуазæн уæлдæфмæ: æмæ уæларвон аргъуанæй, пад- дзахы бынатæй райхъуыст тыхджын хъæлæс, дзургæ- йæ: сæххæст! 18 Æмæ æрцыдысты ар- вæрттывдтытæ, арвнæрынтæ æмæ хъæлæстæ, æмæ сси тыхджын зæххæнкъуыст, цавæр нæма уыд, адæм зæх- хыл куы сты уæдæй нырмæ. Ахæм зæххæнкъуыст! Ахæм стыр! 19 Æмæ стыр сахар æртæ хайыл адихтæ, æмæ муртат- ты сахартæ æрхаудысты, стыр Вавилон дæр рох нæ уыд Хуыцауæй, цæмæй йын ратта Иæ фыдæхы хъæхъ- хъаг сæны нуазæн. 20 Æмæ алы сакъадах алыгъд, хæхтæ дæр нал уыд; 21 Æмæ их, таланты асæй хауд адæмыл арвæй; æмæ адæм Хуыцауы фаудтой сæ ихæй хъæдгæмтты тыххæй, уымæн æмæ уымæй хъæдгом иттæг уæззау уыд. 460
СÆР 17 1 Вавилон æмгс сырх сырдыл бадæг усы фспд 7 Авд сæрон æмæ дæс сыкъа- джын сырды бамбарын кæнын. Æмæ æрцыд авд нуазæны кæмæ уыд, уыцы авд Зæдæй иу, æмæ мемæ дзур- гæйæ, загъта мæнæн: æрба- цу, æз фенын кæнон дæуæн тæрхон стыр хæтагæн, бирæ дæттыл бадæгæн; 2 Уыимæ хаттысты зæх- хон паддзæхтæ, æмæ йæ хæ- тындзинады сæнæй расыг кодтой зæххыл цæрджытæ. 3 Æмæ акодта мæн удæй æдзæрæг ранмæ; æмæ æз федтон усы сырх сырдыл бадгæйæ, фырдзагæй Хуы- цауы фауæн нæмттæй, авд сæры æмæ дæс сыкъаимæ. 4 Æмæ усæн йæ уæлæ уыд тарсырх æмæ сырх уæлæф- тау, сызгъæринæй, зынаргъ дуртæй æмæ налхъуытæй рæсугъд арæзт, æмæ йæ къухтæй хæцыд сызгъæрин нуазæныл, дзагæй æвзæр- дзинæдтæй æмæ йæ хæтыны æнæсыгъдæгдзинæдтæй; 5 Æмæ йæ тæрныхыл фыст ном: сусæггаг, стыр Вавилон, хæтæгты æмæ зæххон æвзæр- дзинæдты мад. 6 Æз федтон, ус кæй уыд | æфсæст сыгъдæджыты ту-1 гæй æмæ Иесойы æвдисæн- ты тугæй, æмæ уый уынгæ- йæ дис кодтон стыр дисæй. 7 Æмæ загъта мæнæн Зæд: цæуыл дис кæныс ды? Æз дын зæгъдзынæн ацы усы æмæ уый хæссæг сырды су- сæгдзинад, кæцыйæн ис авд сæры æмæ дæс сыкъайы. 8 Сырд, кæцыйы ды фед-1 ^Д Сæр 17 |тай, уыд, æмæ нал ис уый, æмæ схиздзæн æнæбын ар- фæй, æмæ ацæудзæн сæфт- мæ; æмæ дунейы райдайæ- нæй нырмæ сæ нæмттæ цар- ды чиныджы фыст кæмæн нæ уыдысты, уыцы зæххон цæрджытæ дис кæндзысты, уынгæйæ сырд кæй уыд, æмæ нал ис уый, æмæ кæй фæзындзæн. 9 Ам зонд, кæмæ ис зо- нындзинад. Авд сæры сты авд хохы, кæцытыл бады ус, 10 Æмæ авд паддзахы, кæ- цытæй фондз æрхаудысты, иу ис, фæлæ иннæ нырма нæ æрцыд æмæ куы æрцæуа, бирæ рæстæг нæ фæуыдзæн. 11 Æмæ сырд, кæцы уыд æмæ кæцы нал ис, у æстæм, æмæ у авды нымæцæй, æмæ сæфтмæ ацæудзæн. 12 Æмæ дæс сыкъайы, кæ- цыты ды федтай, сты дæс паддзахы, кæцытæ нырма нæма райстой паддзахæдтæ, фæлæ райсдзысты хицауад сырдимæ, куыд паддзæхтæ, иу сахатæн; 13 Уыдонмæ ис иухуызон хъуыдытæ æмæ ратдзысты сæ тых æмæ хицауад сыр- дæн; 14 Уыдон тох кæндзысты Уæрыккимæ, æмæ Уæрыкк фæуæлахиз уыдзæн уыдо- ныл; уымæн æмæ Уый у хи- цауиуаггæнджыты Хицау, æмæ паддзæхты Паддзах, æмæ уыдон, кæцытæ сты Ие- мæ, сты хуындтытæ æмæ æв- зæрстытæ æмæ рæстытæ. 15 Æмæ мын зæгъы: ды цы дæттæ федтай, хæтаг ус кæ- уыл бады, уыдон сты адæм АРГОМЛ Сæр 17 1 Наум. 3, 4. 2 Иер. 51, 17, Рарг. 14, 8; 18, 3. 3 2 Фес. 2 3-4,7; Рарг. 13, 1. 5 Рарг. 16,19:18, 2. 8 Дан. 12, 1; Рарг. 11, 7; 13, 1; 20, 12. 12 Дан. 7, 20; Рарг. 13, 1. 14 Дан. 7, 27; Мтф 28, 18;1Тим. 6, 15; Рарг. 18, 8; 19, 16. 15 Ис. 7. 461
Сæр 17, 18 РАРГОМАД æмæ дзыллæтæ æмæ адæмы- хæттытæ, æмæ æвзæгтæ. 16 Æмæ дæс сыкъайы, кæ- цыты ды федтай сырдыл, уы- донæн хæтаг æнæуынон суы- дзæн æмæ йæ ныппырх кæн- дзысты æмæ сбæгънæг кæн- дзысты æмæ йын йæ буар бахæрдзысты, æмæ йæ басу- дздзысты арты; 17 Уымæн æмæ Хуыцау уыдоны зæрдæйы сæвæрдта Иæ фæндон сæххæст кæнын, сæххæст кæнын иу фæндон, æмæ сæ паддзахад раттын сырдæн, цалынмæ Хуыцауы дзырдтæ сæххæст уой, уæд- мæ. 18 Ус та, кæцыйы ды фед- тай, у стыр сахар, зæххон пад- дзæхтыл паддзахиуæггæнæг. СÆР 18 1 Зæд хъусын кæны Вавилоны басаст. 4 Хуыцауы адæмæн рацæуыны бардзырд, цæмæи иргъæвд уат хъæдгæмттæй 9 Æнæрæстыты дчыназын; паддзæхтæ, сæудæджертæ; 21 Сафтидгонд Вавнлон Уый фæстæ æз федтон æн- дæр Зæды, арвæй æр- цæйцæугæ æмæ йæм уыд стыр хицауад; зæхх ныррухс йæ кадæй. 2 Æмæ уый тынг схъæр кодта, тыхджын хъæлæсæй дзургæйæ: æрхауд, æрхауд Вавилон, стыр хæтаг, сси хæйрæджыты цæрæн бынат æмæ алы æнæсыгъдæг удæн æрлидзæндон, алы æнæсыгъ- дæг æмæ æлгъаг маргъæн æрлидзæндон; уымæн æмæ йæ хæтындзинады карз сæ-; нæй уый баназын кодта æп- пæт адæмтæн; 3 Æмæ зæххон паддзæхтæ йемæ хаттысты, æмæ зæххон 16 Рарг. 18 Рарг. 16, 19. Сæр 18 1 Исз 43, 2. 2Ис. 13, 19; 21, 9, Иер. 50, 1, 51, 8 3 Рарг 17, 2. 4Ис. 48, 20,52,11, Зах. 2, 7. 5 Иер. 51, 49. 7Соф.2, 15 10 Иез. 27. 27, 30, Рарг. 14, 8. сæудæджертæ йе стыр фыр- хъæздыгдзинæдтæй схъæз- дыг сты. 4 Æмæ фехъуыстон æз æндæр хъæлæс арвæй, дзу- рæг: рацу уымæй, Мæ адæм, цæмæй сымах йæ тæригъæд- тæй хайджын ма уат æмæ ма бахауат йæ хъæдгæмтты; 5 Уымæн æмæ йæ тæри- гъæдтæ схæццæ сты арвмæ, æмæ Хуыцау æрхъуыды код- та йæ æнæрæстдзинæдтæ. 6 Бафидут уымæн афтæ, уый дæр сымахæн куыд ба- фыста, æмæ йын дывæрæй бафидут йæ хъуыддæгтæм гæсгæ; сæн уын цы нуазæны цæттæ кодта, уым ын æр- цæттæ кæнут дывæрæй. 7 Цас кадджын уыд æмæ фырхъæздыг митæ кодта, уый бæрц ын фиддон рат- тут, хъизæмæрттæ æмæ зын- дзинæдтæй. Уымæн æмæ уый йæ зæрдæйы зæгъы: бадын ус паддзахæй, æз идæдз нæ дæн æмæ зындзинад нæ фен- дзынæн! 8 Уый тыххæй иу бон æр- цæудзысты ууыл æфхæрдты- тæ, мæлæт æмæ кæуын, æмæ æххормаг, æмæ артæй сыгъд æрцæудзæн, уымæн æмæ тыхджын у йæ тæрхонгæнæг Хицау Хуыцау. 9 Æмæ скæудзысты, æмæ сдзыназдзысты ууыл зæххон паддзæхтæ, йемæ хæтгæ æмæ фырхъæздыг митæ кæнджы- тæ, йæ арты фæздæг куы феной, уæд, 10 Дард лæугæйæ йæ ту- хæнты тасæй æмæ дзургæ- йæ: зындзинад, зындзинад дæуæн, стыр сахар Вавилон, 462
РАРГОМАД Сæр 18 фидар сахар! уымæн æмæ иу сахатмæ æрцыд дæ тæрхон. 11 Æмæ зæххон сæудæ- джертæ скæудзысты æмæ сдзыназдзысты ууыл, уымæн æмæ сæ базайрæгтæ ничиуал æлхæны. 12 Базайрæгтæ сызгъæри- нæй æмæ æвзистæй, æмæ зынаргъ дуртæй, æмæ нал- хъуытæй, æмæ кенаф хъуы- мæцтæй æмæ аивгæнæнтæй, зæлдагæй æмæ ирд сырх уæ- лæфтауæй, æмæ хорз тæф- гæнаг бæласæй, æмæ пылыс- тæгæй алы дзауматæй, æмæ зынаргъ хъæдæй алы дзау- матæй, æрхуыйæ æмæ æф- сæйнагæй æмæ мрамæрæй, 13 Хæринагхъацæнтæй, æмæ будæй æмæ хорз тæф- гæнаг тæнгъæдтæй, æмæ хорз тæфгæнаг сæрдæнæй, æмæ сæнæй æмæ зетийæ, æмæ сса- дæй æмæ мæнæуæй, æмæ стуртæй æмæ фыстæй, æмæ бæхтæй æмæ уæрдæттæй, æмæ адæймаджы буæрттæй æмæ удтæй. 14 Æмæ дæ удæн аккаг дыргътæ нал ис дæумæ, æмæ æппæт нард æмæ æрттиваг адард сты дæуæй,— ды йæ нал ссардзынæ. 15 Базаргæнджытæ адон æппæтæй, уымæй схъæздыг уæвджытæ, слæудзысты дард, йæ хъизæмары тасæй, кæугæ æмæ дзыназгæ 16 Æмæ дзургæйæ: зындзи- над, зындзинад дæуæн, стыр сахар, кенаф хъуымæцтæ æмæ аивгæнæнты æмæ сырх уæлæфтауы фæлыст, аив- гонд сызгъæрин æмæ зынаргъ дуртæй, æмæ налхъуытæй! | 17 Иер. 50,23;51, 13. 20 Ис. 44, 23; 49, 13; Иер. 51, 48. 21 Иер. 51,63-64. 22 Иез. 26, 13. 23 Иер. 7, 34; Рарг. 17, 2. 17 Уымæн æмæ иу сахат- мæ фесæфт ахæм хъæздыг- дзинад. Æмæ æппæт наутæр- джытæ æмæ науы ленкгæн- джытæ, æмæ науы хицæут- тæ, æмæ денджызы æппæт базаргæнджытæ дæрддзæф слæууыдысты 18 Æмæ йæ арты фæздæг уынгæйæ, сдзынæзтой, дзур- гæйæ: цавæр сахар у ацы стыр сахары хуызæн! 19 Æмæ сæ сæртыл бай- зæрстой æртхутæг æмæ æр- диаг кодтой, кæугæ æмæ дзыназгæйæ: зындзинад, зындзинад дæуæн, стыр са- хар, кæй зынаргъ хæзнатæй схъæздыг сты наутæ денджы- зы кæмæн ис, уыдон иуыл- дæр! Уымæн æмæ иу сахатмæ ацафтид. 20 Цин кæн уый тыххæй, арв æмæ сыгъдæг Апостолтæ æмæ пехуымпартæ, уымæн æмæ ууыл сæххæст кодта Хуыцау уæ тæрхон. 21 Æмæ иу тыхджын Зæд систа дур, стыр куыройы фыды хуызæн, æмæ йæ нып- пæрста денджызы, дзургæ- йæ: ахæм тырнындзинадимæ æппæрст уыдзæн Вавилон, стыр сахар, æмæ уый нал уыдзæн; 22 Æмæ гуслитыл цæгъдæг æмæ зарджыты хъæлæстæ, уадындзтæй æмæ трубатæй уасын дæуæй нал хъуыс- дзæн; нал уыдзæн ныр дæу- мæ ницавæр нывгæнæг, ни- цавæр аивад, æмæ дæу мидæг куыройы фыдты хъæр нал хъуысдзæн; 23 Æмæ дæ цырагъы рухс нал фæзындзæн; æмæ усгу- 463
Сæр 18, 19 РАРГОМАД ры æмæ чындзаджы хъæлæс нал райхъуысдзæн дæуæй: уымæн æмæ дæ сæудæджер- тæ уыдысты зæххы хицæут- тæ, æмæ дæ кæлæнтæй фæ- дзæгъæл сты æппæт адæмтæ. 24 Æмæ уым ссардтой пе- хуымпарты æмæ сыгъдæджы- ты æмæ зæххыл кæй амард- той, æппæт уыдоны туг. СÆР 19 1 Арвыл циндзинад Вавилоны басасты тыххæй. 11 Урс бæхыл Бадæг; Паддзæх- ты Паддзах æмæ хицауиуæггæнджыты Хицау. 17 Сырд æппæрст у судзгæ цадмæ. Уый фæстæ æз фехъуыс- тон арвыл тыхджын хъæлæс, куыд бирæ нымæц адæмы хъæлæс, кæцы дзырд- та: аллилуия! ирвæзындзинад æмæ кад æмæ намыс æмæ тых нæ Хицауæн, 2 Уымæн æмæ æцæг æмæ раст сты йæ тæрхæттæ! уы- мæн æмæ Уый стæрхон код- та уыцы стыр хæтагæн, кæ- цы сæнаккаг кодта зæхх йæ хæтындзинадæй, æмæ баца- гуырдта Иæ цагъарты туг уый къухæй. 3 Æмæ дыккаг хатт загъ- той: аллилуия! Æмæ йæ фæз- дæг калд мыггагæй-мыггаг- мæ. 4 Уæд дыууын цыппар зæ- ронд лæджы æмæ цыппар цæрæгойы æрхаудтой æмæ бакуывтой Хуыцауæн, пад- дзахы бадæныл Бадæгæн, дзургæйæ: аминь! аллилуия! 5 Æмæ паддзахы бадæнæй азæлыд дзургæ хъæлæс: æп- пæлут нæ Хуыцауы, Иæ æп- пæт цагъартæ æмæ Уымæй тæрсджытæ, ныллæджытæ æмæ цытджынтæ. 24 Рарг. 17, 6. Сæр 19 I Дык. з 32, 43, Рарг. 7, 10, 12,10. ЗИс. 34, 10; Рарг. 14, 11. 4 Рарг 4, 4; 5, 14, 15, 3. 6 Иез. 1, 24; 43, 2, Рарг. 11, 15 7Пс 44, 14, Фæс. н. 9, 1; Мтф. 22, 2, Лук 14, 16; 2Кор. 11, 2; Рарг. 21, 2. 9 Рарг. 3, 18. II Рарг. 6, 2. 12 Рарг. I, 14; 2, 6 Æмæ фехъуыстон æз цыма бирæ нымæц адæмы хъæлæс, цыма бирæ дæтты хъæр куыд тыхджын арвнæ- рынты хъæлæс, дзурджытæ: аллилуия! уымæн æмæ пад- дзахы бынат бацахста Хицау Хуыцау, Æппæтылхæцæг. 7 Сцйн кæнæм æмæ схъæлдзæг уæм æмæ раттæм Уымæн кад; уымæн æмæ ра- лæууыд Уæрыччы чындзæх- сæв, æмæ Иæ ус йæхи сцæт- тæ кодта. 8 Æмæ йын лæвæрд уыд сфæлындын ирд æмæ сыгъ- дæг æрттиваг кенафы; æрт- тиваг кенаф та у сыгъдæ- джыты рæстдзинад. 9 Æмæ мын Зæд загъта: ныффыс: тæхудиаг сты Уæ- рыччы чындзæхсæвы æхсæ- вæрмæ хуындтытæ. Æмæ за- гъта мæнæн: адон сты Хуы- цауы æцæг дзырдтæ. 10 Æз æрхаудтон йæ къæх- тæм, цæмæй уымæн баку- вон; фæлæ мын уый загъта: кæс, афтæ ма кæн; æз æмку- сæг дæуæн æмæ де ’фсымæр- тæн, кæцытæм ис Иесойы æвдисæнад; Хуыцауæн ба- кув, уымæн æмæ Иесойы æв- дисæнад у пехуымпариуæгы уд- 11 Æмæ федтон æз арв го- мæй, æмæ мæнæ урс бæх, æмæ ууыл бадæг хуыйны Раст æмæ Æцæг, Кæцы раст тæрхон æмæ тох кæны. 12 Иæ цæстытæ Уымæн куыд судзгæ арт, æмæ Иæ сæрыл бирæ кады худтæ; Уымæ уыд фыст ном, кæцы- йы ничи зыдта, æрмæст Иæ- хи йеддæмæ; 464
РАРГОМАД Сæр 19, 20 13 Ууыл уыд тугæйдзаг дарæс. Иæ ном: Хуыцауы Дзырд. 14 Æмæ уæларвон æфсæд- тæ цыдысты Иæ фæдыл урс бæхтыл, сæ уæлæ урс æмæ сыгъдæг æрттиваг кенаф да- рæс. 15 Йæ дзыхæй та рацыд цыргъ кард, цæмæй уымæй цæва адæмты. Уый хизы уыдоны æфсæн лæдзæгæй; Уый ссæнды Æппæтылхæцæг Хуыцауы карз æмæ тызмæ- гады сæн, сæнлæмарæны. 16 Иæ дарæсыл æмæ си- ныл фыст ном: Паддзæхты Паддзах æмæ хицауиуæг- гæнджыты Хицау. 17 Æмæ федтон æз иу Зæ- ды хурыл лæугæ; æмæ уый схъæр кодта хъæрæй дзур- гæйæ арвы астæуыты тæхæг æппæт мæргътæм: тæхут, æрæмбырд ут Хуыцауы стыр æхсæвæрмæ, 18 Цæмæй бахæрат пад- дзæхты мæрдтæ, тыхджынты мæрдтæ, минты хицæутты мæрдтæ, бæхты æмæ уыдо- ныл бадджыты мæрдтæ, æп- пæт сæрибартæ æмæ цагъар- ты мæрдтæ æмæ ныллæджы- ты æмæ цытджынты. 19 Æмæ федтон æз сырды, æмæ зæххон паддзæхты, æмæ сæ хæстонты æмбырдæй, цæ- мæй схæцой бæхыл Бадæги- мæ æмæ Иæ хæстонтимæ. 20 Æмæ ахст æрцыд сырд, æмæ йемæ мæнг пехуымпар, йæ разы диссæгтæ аразæг, кæцытæй уый фæсайдта сырды ныв райсджыты æмæ йæ фæлгонцæн кувджыты: I дыууæйæ дæр æгасæй æп-1 13 Ис. 63, 2, Иоан. 1, 1. 14 Рарг. 7, 9. 15 Пс 2, 9; Ис. 11, 4; 63, 3. 16 Рарг. 17,14,19, 12. 17 Иср. 12, 9. Иез. 39, 17. 20 Рарг. 20, 10. Сæр 20 1 Лук. 8, 31; Рарг. 1, 18. 2 2 Пет. 2, 4; Иуд. 1. 6; Рарг 12, 9. 4 Дан. 7: 9, 22; 8, 17; Мтф 19, 28; 1 Кор 6, 2, 2 Тим. 2, 12, Рарг. 6, 11. пæрст æрцыдысты сондонæй судзгæ артын цадмæ; 21 Иннæтæ та мард æрцы- дысты бæхыл Бадæджы дзы- хæй цы кард рацыд, уымæй; æмæ æппæт мæргътæ уыдо- ны мард буæрттæй бафсæс- тысты. СÆР20 1 Хæйрæг баст æрцыд, Чырыстийы фæ- дыл ацæуджытæ маддзахиуам кæнынц мин азы. 7 Хæйрæджы рауæгьд æмæ йæ ныппæрст судзгæ цадмæ 11 Мæрдтæ, чысылтæ æмæ стыртæ, лæууынц стыр урс паддзахы бадæны раз. Æмæ федтон æз Зæды ар- вæй æрцæйцæугæ, кæ- цымæ уыд æнæбын арфæй дæгъæл æмæ йæ къухы стыр рæхыс. 2 Уый райста кæфхъуын- дары, рагон калмы, кæцы у хæйрæг æмæ сайтан, æмæ йæ хъадаманты бакодта мин азмæ, 3 Æмæ йæ ныппæрста æнæбын арфмæ, æмæ йæ сæхгæдта, æмæ йыл сæвæрд- та мыхуыр, цæмæй мауал сайа адæмы, цалынмæ мин азы фæуой, уæдмæ; уый фæ- стæ та уый хъуамæ суæгъд уа чысыл рæстæгмæ. 4 Æмæ æз федтон паддза- хы бадæнтæ æмæ уыдоныл бадджыты, кæцытæн лæвæрд уыд тæрхон кæныны бар, æмæ Йесойы æвдисæнады, æмæ Хуыцауы дзырды тых- хæй сæ сæртæ лыггонд кæ- мæн æрцыдысты, уыцы уд- ты, кæцытæ нæ бакуывтой сырдæн, нæдæр йæ фæлгон- цæн, æмæ нæ райстой йæ ныв сæ тæрных æмæ къу- хыл. Уыдон райгас сты æмæ 465
Сæр 20, 21 Ру паддзахиуæг кодтой Чырыс- тиимæ мин азы; 5 Иннæ мæрдтæ та нæ райгас сты, цалынмæ мин азы фæуой, уæдмæ Уый — фыццаг райгасдзинад. 6 Тæхудиаг æмæ сыгъдæг у фыццаг райгасдзинадæй хайджын: уыдоныл дыккаг мæлæт бар нæ дары, фæлæ уыдон уыдзысты Хуыцауы æмæ Чырыстийы сауджынтæ æмæ Иемæ паддзахиуæг кæн- дзысты мин азы. 7 Мин азы та куы фæуой, уæд хæйрæг уæгъдгонд æр- цæудзæн талынгдонæй æмæ рацæудзæн адæмты сайын- мæ, зæххы цыппар къуымы уæвджыты Гогы æмæ Маго- гы, æмæ æмбырд кæнынмæ уыдоны хæцынмæ; уыдоны нымæц — куыд денджызы змис. 8 Æмæ рацыдысты зæххы фæтæнмæ æмæ æртыхстыс- ты сыгъдæджыты асадæныл æмæ уарзон сахарыл. 9 Æмæ æрхауд арвæй зынг Хуыцауæй æмæ бахорд- та уыдоны; 10 Хæйрæг та, уыдоны са- йæг æппæрст æрцыд арт æмæ сондоны цадмæ, уым сты сырд æмæ мæнг пехуымпар, æмæ тухæн кæндзысты æх- сæвæй-бонæй, мыггагæй-мыг- гагмæ. 11 Æмæ федтон æз паддза- хы стыр урс бадæн æмæ уым Бадæджы, Кæцыйы цæсго- мæй лыгъдысты арв æмæ зæхх, æмæ сын нæ разынд бынат. 12 Æмæ федтон æз мæрд- ты, ныллæджыты æмæ цыт-1 |джынты, Хуыцауы раз лæу- гæ, æмæ чингуытæ гом уы- дысты, æндæр чиныг дæр го- мæй, кæцы у царды чиныг; æмæ тæрхонгонд уыдысты мæрдтæ, чиныджы фысты- тæм гæсгæ, сæ хъуыддæгтæм гæсгæ. 13 Уæд денджыз ратта йæ мидæг уæвæг мæрдты, мæ- лæт дæр, зындон дæр раттой уым уæвæг мæрдты; æмæ ал- чидæр тæрхонгонд уыд йæ хъуыддæгтæм гæсгæ, 14 Æмæ мæлæт, æмæ зын- дон æппæрст уыдысты артын цадмæ. Уый — дыккаг мæ- лæт. 15 Æмæ чи нæ уыд фыст царды чиныджы, уый æп- пæрст уыд артын цадмæ. СÆР 21 1 <Æмæ федтом æз ног арв æмæ пог зæхх*; Хуыцау пыссæрфдзæи алы цæс- сыг 9 Ног Исрусалим, йæ кулдуæрттæ æмæ къул; йæ рухсгæнæн Æмæ федтон æз ног арв æмæ ног зæхх; уымæн æмæ раздæры арв æмæ раз- дæры зæхх аивгъуыдтой, æмæ денджыз дæр нал ис. 2 Æмæ æз Иоанн, федтон сыгъдæг сахар, ног Иеруса- лим, Хуыцауæй æрцæугæ арвæй, цæттæгонд куыд чындзаг йæ лæгæн рæсугъд арæзт. 3 Æмæ фехъуыстон æз хъæрæй дзургæ хъæлæс ар- вæй, дзургæйæ: Уый у Хуы- цауы скини — адæймæгти- мæ, æмæ Уый цæрдзæн семæ; уыдон уыдзысты йæ адæм, æмæ Иæхæдæг Хуыцау уыдо- нимæ уыдзæн сæ Хуыцау; ^РГОМЛ 6Ис. 61, 6, Рарг. 1,6;21,7. 7 Иез. 38, 2; 39, 1, Рарг. 16, 14. 9Ис 66, 24; Дан 7, 11; Рарг. 14, 10; 19, 20. 112Пст. 3, 10. 12 Рарг. 2, 23; 3, 5; 13, 8, 21, 27. 14 1Кор. 15, 26; Рарг. 2, 11. Сæр 21 1 Ис. 65, 17; 2 Пет. 3, 13. 2Ис. 52, 1. 54, 5; 2Кор. 11, 2, Гал. 4, 26; Дзут. 12, 22; Рарг. 3, 12 3 Лев 26, 12; Иез. 43, 7. 466
4 Æмæ ныссæрфдзæн Хуы- цау алы цæстысыг сæ цæс- тытæй, мæлæт дæр нал уы- дзæн; нæдæр кæуын, нæдæр дзыназын, нæдæр низ нал уы- дзæн; уымæн æмæ раздæрыон аивгъуыдта. 5 Æмæ паддзахы бадæныл Бадæг загъта: мæнæ аразын æппæтдæр ног. Æмæ зæгъы мæнæн: ныффыс; уымæн æмæ ацы дзырдтæ сты æцæг æмæ раст. 6 Æмæ загъта мæнæн: сæххæст! Æз дæн Альфæ æмæ Омегæ, райдайæн æмæ кæ- рон; дойныйæн ратдзынæн лæвар æгас доны гуырæнæй; 7 Уæлахизуæвæг æппæтæн дæр уыдзæн бындар, æмæ уыдзынæн уымæн Хуыцау, æмæ уый уыдзæн Мæнæн фыртæн; 8 Тæрсæгты та æмæ æнæ- рæстыты, æвзæрты æмæ мар- джыты, хæтæгты æмæ кæ- лæнгæнджыты æмæ гуыми- рытæн кусджыты, æмæ æп- пæт сайджыты — хъысмæт сондон æмæ артæй судзгæ ца- ды; уый — дыккаг мæлæт. 9 Æмæ æрбацыд мæнмæ авд Зæдæй иу, кæцытæм уыд авд нуазæны, фæстаг авд хъæдгомæй дзагæй æмæ мын загъта: рацу, æз дын фенын кæнон усы, Уæрыччы чын- дзаджы. 10 Æмæ систа мæн удæй | стыр æмæ бæрзонд хохмæ, I æмæ фенын кодта мæнæн стыр сахар, сыгъдæг Иеру- салим, кæцы æрцæйцыд ар- вæй Хуыцауæй: 11 Уымæ ис Хуыцауы кад; йæ рухсгæнæн у зынаргъ ду-1 \Д Сæр 21 |ры хуызæн, куыд Ясписы дур — кристалы хуызæн; 12 Уымæн ис стыр æмæ бæрзонд къул, ис дзы дыу- уадæс дуары æмæ сыл дыу- уадæс Зæды, дуæрттыл фыст Израилы фыртты дыууадæс фæлтæры нæмттæ: 13 Хурыскæсæнырдыгæй æртæ дуары, цæгатырдыгæй æртæ дуары, хуссарырдыгæй æртæ дуары, хурныгуылæ- нырдыгæй æртæ дуары; 14 Сахары къулæн ис дыу- уадæс бындуры æмæ уы- доныл Уæрыччы дыууадæс Апостолы нæмттæ. 15 Мемæ ныхасгæнæгмæ уыд сызгъæрин лæдзæг, са- хар æмæ йæ дуæрттæ æмæ йæ къултæ барынæн. 16 Сахар у цыппæрдигъон æвæрд, æмæ йæ дæргъ у йæ уæрхы хуызæн. Æмæ сбарс- та уый сахар лæдзæгæй дыу- уадæс мин стадийы; йæ дæргъ æмæ уæрх, æмæ бæр- зæнд сты æмиас. 17 Æмæ йæ къул сбарста сæдæ цыппор цыппар æлмæ- рины, адæймаджы барæнæй, цавæр у Зæды барæн дæр. 18 Иæ къул арæзт у яс- писæй, сахар та уыд сыгъ- дæг сызгъæрин, сыгъдæг ав- джы хуызæн. 19 Сахары къулы бындур- тæ рæсугъд арæзт алы зы- наргъ дуртæй: фыццаг бын- дур — яспис, дыккаг — сап- фир, æртыккаг — халкидон, цыппæрæм — смарагд, 20 Фæндзæм — сардоникс, æхсæзæм — сардолик, æв- дæм — хризолиф, æстæм — вирилл, фарæстæм — топаз, АРГОМ^ 4 Ис. 25, 8, 35, 10. Рарг. 7, 17. 5 Ис. 43, 18-19; 2 Кор. 5, 17. 6 Рарг. 1: 8, 10; 22, 13. 7 Дзут. 8, 10. 8 1 Кор. 6, 9; Гал. 5, 19. 9 Рарг 15, 1; 19, 7 12 Иез. 48, 31. 14 Мтф. 16, 18; Гал. 2, 9; Еф. 2, 20. 15 Иез. 40, 3. 19 Рац. 28, 17; Ис. 54, 11. 467
Сæр 21, 22 Р; дæсæм — хрисонрас, иуæн- дæсæм — гиацинт, дыууадæ- сæм — аметист. 21 Дыууадæс дуары та — дыууадæс налхъуыты: алы дуар дæр уыд иу налхъуы- тæй. Сахары уынг — сыгъ- дæг сызгъæрин, рухс авджы хуызæн. 22 Аргъуан та дзы нæ фед- тон æз; уымæн æмæ Хицау Хуыцау, Æппæтылхæцæг — йæ аргъуан, æмæ Уæрыкк. 23 Æмæ сахар нæу нæдæр хур, нæдæр мæй хъуаг рухс кæнынæн; уымæн æмæ Хуы- цауы кад срухс кодта уый, æмæ йæ рухсгæнæн — Уæ- рыкк. 24 Ирвæзт адæмтæ цæу- дзысты йæ рухсы æмæ зæх- хон паддзæхтæ æрхæсдзысты уырдæм сæ кад æмæ намыс. 25 Иæ дуæрттæ бон æхгæд нæ уыдзысты, æхсæв та нæ уыдзæн уым. 26 Æмæ æрхæсдзысты уы- мæ адæмты кад æмæ намыс; 27 Æмæ ницы æнæсыгъдæг бацæудзæн уырдæм, æмæ ни- чи æлгъаг æмæ мæнг хъуыд- дæгтыл æнувыд уæвджытæй, фæлæ æрмæст уыдон, кæцы- тæ Уæрыккмæ фыст сты цар- ды чиныджы. СÆР 22 1 Царды цæугæдом, Хуыцауы цагъартæ феидзысты Йæ цæсгом 6 Ацы дзырдтæ сты раст æмæ æцæг 10 «Мæнæ тагъд фæцæуын*; 14 «æмæ Уд æмæ чындзаг зæгъынц: æрцу!» 18 Фæстаг разфæдзæхс- тытæ, арфæдзинад. Æмæ фенын кодта мæнæн сыгъдæг царды доиы цæугæдбн, ирд, куыд крис- талл, Хуыцау æмæ Уæрыччы I паддзахы бадæнæй цæуæг. 2 Йæ уынджы астæу, цæу- гæдоны фæйнæ фарс царды бæлас, дыууадæс хатты дыргътæ хæссæг, алы мæй дæр дæттæг йæ дыргъ; æмæ бæласы сыфтæ — адæмы дзæ- бæх кæнынæн. 3 Æмæ ницыуал уыдзæн ныр æлгъыстагæй; фæлæ Хуыцауы æмæ Уæрыччы пад- дзахы бадæн уыдзæн уый ми- дæг, æмæ Йæ цагъартæ Уы- мæн кусдзысты. 4 Æмæ Иæ цæсгом фен- дзысты, æмæ Иæ ном уы- дзæн сæ тæрныхтыл. 5 Æмæ æхсæв нæ уыдзæн уым, æмæ нæ уыдзысты нæ- дæр рухсгæнæн, нæдæр хуры рухс хъуаг, уымæн æмæ Хи- цау Хуыцау рухс кæны уы- доны; æмæ паддзахиуæг кæн- дзысты мыггагæй-мыггагмæ. 6 Æмæ загъта мæнæн: ацы ныхæстæ сты раст æмæ æцæг; æмæ сыгъдæг пехуым- парты Хицау, Хуыцау рар- выста Иæ Зæды, равдисын- мæ Иæ цагъартæн, тагъд цы хъуамæ уа, уый. 7 Мæнæ фæцæуын тагъд: тæхудиаг ацы чиныджы пе- хуымпариуæг дзырдтæ æх- хæстгæнæг. 8 Æз, Иоанн федтон æмæ фехъуыстон адон. Куы фе- хъуыстон æмæ федтон, уæд адон мæнмæ равдисæг Зæды къæхты раз æрхаудтон, цæ- мæй йын бакувон; 9 Фæлæ уый загъта мæ- нæн: кæс, афтæ ма кæн; уы- мæн æмæ æз — æмгусæг дæ- уæн, æмæ де ’фсымæртæн пехуымпартæн æмæ ацы чи- АРГОМЛ 23 Ис 60, 19, Рарг. 22, 5 24 Ис. 60. 3, 5. 25 Ис 60 11,20 Рарг. 22, 5. 27 Ис 35, 8, Рарг. 20, 12 Сæр 22 | 1 Иез. 47, 1, Зах. 14, 8, Рарг 4, 6. 2 Иез 47, 12; Рарг. 2, 7. 4 Мтф 5, 8, 1 Иоан. 3, 2, 1 Кор. 13, 12. 5 Ис. 60, 19; Рарг. 21, 23. 6 Рарг 1.1; 19. 9; 21, 5. 7 Рарг. 1,3; 3,11. 9 Рарг. 19, 10. 468
РАРГОМАД Сæр 22 ныджы дзырдтæ æххæстгæн- джытæн; Хуыцауæн бакув. 10 Æмæ загъта мæнæн: ма сæвæр мыхуыр ацы чииыджы пехуымпариуæг дзырдтыл; уымæн æмæ афон хæстæг у. 11 Æнæраст уадз ноджы кæнæд æнæрæстдзинад; æнæ- сыгъдæг уадз ноджы чъизи- дæр кæнæд; рæстгæнæг но- джыдæр рæстдзинад кæнæд, æмæ сыгъдæг ноджы сыгъ- дæгдæр кæнæд. 12 Мæнæ тагъд фæцæуын, æмæ Мæ фиддон Мемæ, цæмæй алкæмæн дæр йæ хъуыддæгтæм гæсгæ раттон. 13 Æз дæн Альфæ æмæ Омегæ, райдайæн æмæ кæ- рон, фыццаг æмæ фæстаг. 14 Тæхудиаг уыдон, кæ- цытæ æххæст кæнынц йæ фæдзæхстытæ, цæмæй сын уа бар царды бæласмæ æмæ сахармæ дуарыл бацæуынмæ. 15 Æддейы та — куыйтæ, кæлæнгæнджытæ, æмæ хæ- тæгтæ æмæ марджытæ, æмæ гуымирыйæн кусджытæ æмæ алы æнæрæстдзинад уарзæг æмæ кæнæг. 16 Æз, Иесо, арвыстон Мæ Зæды æвдисæнад кæнынæн, 10 Рарг. 1,3. 11 Иеэ. 3, 27; Дан. 12, 10;2Тим. 3, 13 12 Рарг. 20, 12. 13 Рарг. 1, 8 14 Рарг. 2, 7. 15Еф.5, 5;Фил.З, 2; Рарг. 21, 8. 16 Ным. 24, 17; 2 Пет. 1, 19; Ром. 15, 12; Рарг. 2, 28. 17 Ис. 55, 1; Иоан. 7, 37; Рарг. 21, 6. 18 Дык. з. 4, 2; 12, 32; Фæс. н. 30, 6. адоны тыххæй сымахæн аргъуанты. Æз дæн Давиды уидаг æмæ байзæддаг, рухс æмæ сæууон, Бонвæрнон стъалы. 17 Æмæ уд æмæ чындзаг зæгъынц: æрцу! Æмæ фе- хъусæг уадз зæгъæд æрцу! Дойныгæнæг уадз æрцæуæд, æмæ кæй фæнды, уадз исæд царды дон лæвар. 18 Æз дæр, афтæ æвдисæн лæууын ацы чиныджы пе- хуымпариуæг дзырдтæ алы фехъусæгæн: исчи сæм исты куы бафтауа, ууыл Хуыцау сæвæрдзæн хъæдгæмттæ, кæ- цыты тыххæй фыст ис ацы чиныджы: 19 Æмæ исчи куы айса ис- ты ацы чиныджы пехуым- париуæг дзырдтæй, уымæй айсдзæн Хуыцау хайад цар- ды чиныгæй æмæ сыгъдæг сахарæй, æмæ ацы чиныджы цы фыст ис, уыдонæй. 20 Адоныл æвдисæн лæу- уæг зæгъы: мæнæ тагъд фæ- цæуын! аминь. Гъей, æрцу, Хицау Иесо! 21 Нæ Хуыцау Иесо Чы- рыстийы хорз лæвар сымах уеппæтимæ. Аминь. 469
ПСАЛТИР ПСАЛОМ 1 Давиды псалом. 1 Тæхудиаг лæг, кæцы нæ цæуы æнæрæстыты уы- наффæмæ æмæ нæ лæууы тæ- ригъæдджынты фæндагыл, æмæ нæ бады æгъдау хал- джыты æмбырды, 2 Фæлæ Хицауы закъоны йæ фæндон, æмæ Уый закъо- ныл хъуыды кæны уый æх- сæвæй-бонæй. 3 Æмæ уыдзæн уый куыд бæлас, цæугæдоны цур сагъд, кæцы æрхæссы йæ дыргъ йæ- хи афон, æмæ кæцыйы сыф не руайы; æмæ йын æп- пæт, уый цы кæны, бантыс- дзæн. 4 Афтæ нæ — æнæрæст- гæнджытæ, фæлæ уыдон — куыд рыг, дымгæйæ сист. 5 Уый тыххæй фæцуддзыс- ты æнæрæстытæ тæрхоны, æмæ тæригъæдджынтæ — рæстыты æмбырды. 6 Уымæн æмæ Хицау зо- ны рæстгæнджыты фæндаг, æнæрæстыты фæндаг та фе- сæфдзæн. ПСАЛОМ 2 Давиды псалом. 1 Цæмæн тыхст змæст кæнынц адæмтæ, æмæ адæ- мыхæттытæ дзæгъæл фæнд кæнынц? 2 Зæххы паддзæхтæ сыс- тынц, æмæ æлдæрттæ иумæ уынаффæ кæнынц Хицауы ныхмæ æмæ Иæ Байсæрсты ныхмæ: Пс. 1 1 Пс. 25, 4;Фæс.н. 10, 30; Иер. 15, 17. 2Йес.Н. 1, 8. ЗПс. 91, 13, Иер. 17, 8; 4 Иов. 21, 18; Ис. 29, 5 5 Мтф 25, 32. € Наум. 1, 7; Иоан. 10, 14;2Тим. 2, 19 Пс. 2 1 Ап. к. 4, 25. 4Дык з. 28, 63; Фæс. н. 1, 26. 6 Пс. 92, 1, Иоан. 18, 37; Дзут 12, 22. 7 Ап. к. 13, 33; Дзут 1, 5; 5, 5. 8Пс. 21, 28. 9 Рарг. 2, 27, 19, 15 12 Пс. 33, 9; Фæс. н. 16, 20; Ис 30, 18, 1 Пст 2, 6 Пс. 3 1 2 Пал 15, 14 3 «Аскъуынæм сын сæ бæт- тæнтæ, æмæ аппарæм нæхи- цæй сæ хъадамантæ». 4 Æрвтыл цæрæг фæхуд- дзæн, Хицау бафхæрдзæн уыдоны. 5 Уæд зæгъдзæн уыдонæн Иæ мæстæй, æмæ сæ Иæ тызмæгдзинадæй æркæндзæн змæстдзинадмæ: 6 «Æз байсæрстон Мæ Паддзахы, Мæ сыгъдæг хох Сионыл; 7 Фехъусын кæндзынæн уынаффæ: Хицау загъта Мæнæн: Ды Мæ Фырт; Æз ныр райгуырын кодтон Дæу. 8 Кур Мæнæй, æмæ рат- дзынæн адæмты Дæуæн бы- нæн æмæ зæххы кæрæттæ Дæуæн бардарынæн; 9 Ды ныццæвдзынæ æф- сæн лæдзæгæй уыдоны; нып- пырх сæ кæндзынæ куыд ду- рынгæнæджы мигæнæн». 10 Æмæ афтæ, бамбарут, паддзæхтæ; сахуыр ут, зæх- хы тæрхонгæнджытæ! 11 Хицауæн кусут тасдзи- надимæ æмæ цин кæнут риз- гæйæ. 12 Фырты скадджын кæ- нут, цæмæй Уый ма смæсты уа, æмæ цæмæй сымах ма фесæфат уæ фæндагыл; уы- мæн æмæ Иæ маст тагъд ссу- дздзæн. Тæхудиаг Ууыл æн- хъæлцау уæвджытæ се ’ппæт. ПСАЛОМ 3 Давиды псалом, уый куы лыгъд йæ фырт Авесса- ломæй. 470
ПСАЛТИР Псалом 3—5 2 Хицау! Куыд сбирæ сты ме знæгтæ! Бирæтæ стынц мæ ныхмæ; 3 Бирæтæ дзурынц мæ удæн: «нæй йын Хуыцауæй ирвæзындзинад». 4 Фæлæ Ды, Хицау, уарт мæ размæ, мæ кад æмæ Ды мæ сæр бæрзонд кæныс. 5 Мæ хъæлæсæй дзурын Хицаумæ, æмæ Уый мæн хъусы Иæ сыгъдæг хохæй. 6 Æз схуыссын, фынæй кæнын æмæ сыстын, уымæн æмæ Хицау хъахъхъæны мæн. 7 Нæ фæтæрсдзынæн тынг бирæ адæмтæй, кæцытæ алырдыгæй мæныл æртыхс- тысты. 8 Сыст, Хицау! фервæзын кæн мæн, мæ Хуыцау! уымæн æмæ Ды мæ æппæт знæгтæн сæ уадул цæвыс, æнæрæсты- тæн сæ дæндæгтæ пырх кæ- ныс. 9 Хицауæй ирвæзындзи- над. Дæ адæмы сæрмæ Дæ арфæдзинад. ПСАЛОМ 4 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тыл. Давиды псалом. 2 Æз куы дзурын, фехъус мæн, мæ рæстдзинады Хуы- цау! Уынгæгдзинады Ды лæ- вæрдтай мæнæн парахатдзи- над. Бахатыр мын кæн æмæ фехъус мæ куывд. 3 Лæгты фырттæ! кæдмæ уыдзæн мæ кад æлгъысты? кæдмæ уарздзыстут тыхсты- змæлд æмæ агурдзыстут мæнгдзинад? 4Пс. 27, 7. 7 Лук. 12, 4. 9 Ис. 43, 11; Ос. 13, 4. Пс. 4 2 Пс. 5, 2 3 Иов. 27, 12. 5 Еф. 4, 26. 6 Пс. 50, 19; 61, 9. 7 Пс. 30, 17; Мтф. 6, 10. ЭИов. 11, 19. Пс. 5 2 Пс. 4, 2; 16, 1. 3 Пс. 83, 4. 5 Дык. з. 32, 4; Фæс. н. 3, 32; Иоан. 9, 31 4 Зонут, Хицау кæй ахи- цæн кодта Иæхицæн Йæ сыгъдæджы: Хицау хъусы, æз куы сидын Уымæ. 5 Мæсты кæнгæйæ тæри- гъæд ма кæнут; ахъуыды кæ- нут уæ зæрдæты, уæ хуыс- сæнты, æмæ рæвдыд уыдзыс- тут. 6 Рæстдзинады нывæндтæ хæссут æмæ Хицауыл æн- хъæлцау ут. 7 Бирæтæ дзурынц: «чи равдисдзæн махмæ хорздзи- над?» Равдис нæм Дæ цæс- гомы рухс, Хицау! 8 Ды байдзаг кодтай мæ зæрдæ циндзинадæй уыцы афонæй, уыдонмæ куы сби- рæ дзул æмæ сæн. 9 Æнцадæй æрхуыссын æз æмæ фынæй кæнын, уымæн æмæ иунæг Ды, Хицау, дæт- тыс мæнæн цард æдасдзи- нады. ПСАЛОМ 5 Зарджыты къорды хицау- мæ. Фугæнæн зарæн- гæрзтыл. Давиды псалом. 2 Фехъус, Хицау, мæ ны- хæстæ, бамбар мæ хъуы- дытæ. 3 Байхъус мæ хъæлæсы дзыназынмæ, мæ Паддзах æмæ мæ Хуыцау! уымæн æмæ æз Дæумæ кувын. 4 Хицау! раджы фехъус мæ хъæлæс,— раджы æрлæу- дзынæн Дæу разы, æмæ æн- хъæлмæ кæсдзынæн. 5 Уымæн æмæ Ды Хуы- цау, æнæзакъондзинад нæ уарзæг; Дæумæ нæ æрцæр- дзæн фыдгæнæг. 471
Псалом 5—7 П 6 Æнæрæстытæ Дæу цæс- тыты размæ нæ æрцæудзыс- ты: Дæуæн æнæуынон сты æппæт æнæзакъонгæнджы- тæ. 7 Ды фесафдзынæ мæнг дзурджыты; тугмондаг æмæ мæнгардыл æлгъ кæны Хи- цау. 8 Æз та, Дæ бирæ хæлар- дзинады фæрцы, бацæудзы- нæн Дæ хæдзармæ, бакув- дзынæн Дæ сыгъдæг аргъуа- нæн Дæу тасы. 9 Хицау! фæндаг амон мæнæн Дæ рæстдзинады, ме знæгты тыххæй; слæгъз кæн мæ размæ Дæ фæндаг. 10 Уымæн æмæ сæ дзыхы нæй æцæгад: сæ зæрдæ — сæфтдзинад, сæ хъæлæс — гом ингæн, се ’взагæй зæр- дæлхæнæн кæнынц. 11 Стæрхон сын кæн, Хуы- цау, уадз, сæ фæндты æн- тыстдзинад ма уæд; сæ бирæ æнæрæстдзинæдтæм гæсгæ, аиуварс кæн уыдоны, уымæн æмæ уыдон сызмæстысты Дæу ныхмæ. 12 Æмæ сцин кæндзысты æппæт Дæуыл æнхъæлцау- тæ, мыггагмæ цин кæндзыс- ты, æмæ сæ Ды хъахъхъæн- дзынæ; æмæ æппæлдзысты Дæуæй Дæ ном уарзджытæ. 13 Уымæн æмæ Ды арфæ кæныс рæстгæнæгæн, Хицау; хæрзауыдæнæй куыд уар- тæй, кады худ кæныс ууыл. I ПСАЛОМ 6 Зарджыты къорды хицау- мæ. >Аст хъисоныл. Да- виды псалом. | I 2 Хицау! Дæ карзæй ма уайдзæф кæн мæнæн, æмæ Дæ мæстыйæ ма æфхæр мæн. 3 Ныххатыр мын кæн, Хи- цау, уымæн æмæ æз æдых; сдзæбæх кæн мæн, Хицау, уымæн æмæ ме стджытæ æн- къуыст сты; 4 Æмæ мæ уд тыхджын рыст у; Ды та, Хицау, кæд- мæ? 5 Раздæх, Хицау, фервæ- зын кæн мæ уды, фервæзын мæ кæн Дæ хæлардзинады фæрцы, 6 Уымæн æмæ мæлæты нæй Дæу тыххæй мысындзи- над: ингæны чи кадджын кæндзæн Дæу? 7 Фæллад дæн æз мæ уы- | нæргъынтæй: алы æхсæв æх- сын мæ хуыссæн мæ цæсты- сыгæй, хуылыдз кæнын мæ ху ыссæнгæрзтæ. 8 Æнкъарддзинадæй бахус мæ цæст, базæронд ме ’ппæт знæгтæй. 9 Адард ут мæнæй иуыл- дæр, закъонхалджытæ; уы- мæн æмæ фехъуыста Хицау мæ кæуыны хъæлæс. 10 Фехъуыста Хицау мæ лæгъстæ; Хицау райсдзæн мæ куывд. 11 Уадз уæнт æфсæрмы- гонд æмæ карз цæф ме ’ппæт знæгтæ; уадз аздæхæнт æмæ фæхудинаг уæнт цæстыфæ- ныкъуылдмæ. ПСАЛОМ 7 Кæуыны зард, кæцы Давид сзарыд Хицауæн Хуцы хъуыддагмæ гæсгæ, Вениа- мины мыггагæй. 1САЛТИ 6 Гал. 5, 21. 7Пс 54, 24; Ис. 1, 15 10 Ром 3, 13. Пс. 6 2Пс. 37, 2; Иер. 10, 24. 6Пс29, 10. 8 Иов. 17, 7. 9 Пс 118, 115; Мтф 7, 23. 11 Пс. 34, 4 472
ПСАЛТИР Псалом 7, 8 2 Хицау, мæ Хуыцау! Æз Дæуæй ныфсджын дæн; фер- вæзын кæн мæн ме ’ппæт сур- джытæй æмæ мæ баиргъæв; 3 Цæмæй ма сыскъуына уый домбайы хуызæн, мæ уды, тонгæйæ, иргъæвæг куы нæ уа. 4 Хицау, мæ Хуыцау! кæд æз исты бакодтон, кæд ис æнæраст мæ къухты, 5 Кæд æз фыстон фыддзи- надæй уымæн, кæцы мемæ уыд фидыддзинады,— æз, кæцы ирвæзын кодтон суанг уый, кæцы æнæфсонæй сси ме знаг: 6 Уæд уадз знаг мæ уды фæстæ зилæд æмæ баййа- фæд, уадз ныссæндæд мæ цард зæхмæ æмæ мæ кад ап- парæд сыджытмæ. 7 Сыст, Хицау, Дæ мæс- тыдзинады; æрбалæуу ме знæгты знæтдзинады ныхмæ, райхъал у мæн тыххæй тæр- хонмæ, кæцы Ды бафæдзæх- стай. 8 Бирæ адæмтæ слæудзæн Дæ алыварс; уыдоны сæр^мæ уæлæмæ ссу. 9 Хицау тæрхон кæны адæмтæн. Стæрхон кæн мæ- нæн, Хицау, мæ рæстдзинад- мæ гæсгæ æмæ мæн мидæг уæвæг æнаиппдзинадмæ гæс- гæ. 10 Уадз банцайæд æнæ- рæстыты фыддзинад, рæст- гæнджыты та бафидар кæн; уымæн æмæ Ды фæлварыс зæрдæтæ æмæ хуылфытæ, раст Хуыцау! 11 Мæ уарт Хуыцауы ми- дæг, зæрдæйæ рæстыты ир- вæзынгæнæгмæ. Пс. 7 4 Иов 31, 7. 5 1 Пад. 24, 7; 26, 9. 9 Уæв. 18, 25; Пс. 25, 1. ЮШад. 16, 7; 1 Пар. 28, 9; Иер. 11,20,17, 10;20,12; Рарг. 2, 23 13 Иер. к. 2, 4; 3, 12. 15 Иов 15, 35; Ис. 59, 4. 16 Пс. 9, 16; 56, 7; Фгес. к. 5, 22. 17 Неем. 4, 5; Пс. 139, 10. Пс. 8 2 Пс. 109, 1. 3 Мтф 21, 16. 12 Хуыцау — раст тæр- хонгæнæг, æмæ Хуыцау — карзæй домæг алыбон, 13 Кæд исчи не здæхы. Уый цыргъ кæны Иæ кард, Иæ æрдын атынг кæны æмæ йæ здахы; 14 Цæттæ кæны уымæн мæлæты мигæнæнтæ, Иæ фаттæ та сты судзгæ арт. 15 Мæнæ æнæрасты хуыл- фы равзæрд æнæрæстдзинад, уыд фæстиуæджджын фыд- дзинадæй æмæ йæхицæн ныййардта мæнгдзинад; 16 Къахта уæрм, æмæ йæ скъахта, æмæ ныххауд уæр- мы, кæцыйы сцæттæ кодта. 17 Иæ фыддзинад раздæх- дзæн йæ сæрмæ, æмæ йæ фыдракæнд æрхаудзæн йæ сæры тенкайыл. 18 Кадджын кæнын Хица- уы Йæ рæстдзинадмæ гæсгæ æмæ зарын Æппæтбæрзонд Хицауы номæн. ПСАЛОМ 8 Зарджыты къорды хицау- мæ. Гефаг зарæнгæрз- тыл. Давиды псалом. 2 Хицау, нæ Хуыцау! Куыд стыр у Дæ ном æппæт зæххыл! Дæ кад æххæссы æрвтæй бæрзонддæр! 3 Сабиты æмæ дзидзидай сывæллæтты дзыхæй сарæз- тай Ды æппæлындзинад, Де знæгты тыххæй, цæмæй скæ- най æнæдзургæ знаг æмæ мастисæджы. 4 Куы кæсын æз Дæ æрв- тæм,—Дæ æнгуылдзты хъуыд- дагмæ, мæй æмæ стъалытæм, кæцыты Ды сæвæрдтай, 473
Псалом 8, 9 ПСАЛТИР 5 Уæд цы у адæймаг, Ды йæ кæй мысыс, æмæ адæй- маджы фырт, Ды йæ кæй бæрæг кæныс? 6 Ды йæ бирæ рæстæгмæ нæ æрныллæг кодтай зæдты раз; кад æмæ намысæй худ æркодтай ууыл; 7 Сæвæрдтай йæ хицауæй Дæ къухты хъуыддæгтыл; æппæт æрæвæрдтай йæ къæх- ты бын: 8 Фысты æмæ галты се ’ппæты, афтæ дæр быдырон сырдты, 9 Æрвон мæргъты æмæ денджызы кæсæгты, æппæт денджызы фæндæгтыл цæу- джыты. 10 Хицау, нæ Хуыцау! куыд бæрзонд у Дæ ном æп- пæт зæххыл! ПСАЛОМ 9 Зарджыты къорды хицау- мæ. Лабены амарды фæ- стæ. Давиды псалом. 2 Дæу кадджын кæндзы- нæн, Хицау, мæ æппæт зæр- дæйæ, Дæ диссæгтæ æппæт хъусын кæндзынæн; 3 Цин кæндзынæн æмæ хъæлдзæг уыдзынæн Дæу тыххæй, Дæ номæн зардзы- нæн, Æппæтбæрзонд. 4 Куы уой ме знæгтæ фæ- стæмæ здæхт, уæд фæкæл- дзысты æмæ фесæфдзысты Дæ цæсгомы раз, 5 Уымæн æмæ Ды æвзæрс- тай мæ тæрхон æмæ мæ хъаст; Ды сбадтæ паддзахы бадæныл, раст Тæрхонгæнæг. 6 Ды смæсты дæ адæм- тæм, фесæфтай æнæрасты, 5Иов 7, 17; Пс. 143, 3; Дзут. 2, 6. 7 Уæв. 1,28;9,2; 1 Кор. 15, 27. Пс. 9 3 Пс. 30, 8. 6 2 Пал 22, 15; Пс. 33, 17, Фæс. н. 10, 7. 9Пс. 95, 13; Ап. к. 17, 31. 10 Пс. 31, 7. 13 Уæв. 4, 9; Дык. з. 32, 43. 16 Пс. 7, 16. 474 сæ ном сын фесæфтай мыг- гагæй-мыггагмæ. 7 Знагмæ æппындæр нал ис хæцæнгарз, сахартæ дæр Ды фехæлдтай; сæ мысæн дæр семæ фесæфт. 8 Фæлæ Хицау уыдзæн æнустæм; Уый сцæттæ кодта тæрхонæн Йæ Паддзахы ба- дæн, 9 Æмæ Уый тæрхон кæн- дзæн дунейæн æцæгдзинад- мæ гæсгæ, сæххæст кæндзæн адæмтыл тæрхон рæстдзи- надмæ гæсгæ. 10 Æмæ Хицау уыдзæн æр- лидзæндон æфхæрдæн, æр- лидзæндон уынгæгдзинады рæстæджыты; 11 Æмæ æнхъæлцаудзина- ды уыдзысты Дæуыл Дæу ном зонджытæ, уымæн æмæ Ды Дæу агурджыты нæ ныу- уадзыс, Хицау. 12 Зарут Хицауæн, Сио- ныл цæрæгæн, хъусын кæнут адæмты æхсæн Йæ хъуыд- дæгтæ, 13 Уымæн æмæ Уый домы туджы тыххæй; хъуыды сæ кæны, нæ рох кæны æфхæрд- тыты дзыназын. 14 Ныххатыр мын кæн, Хицау; æркæс мæ тухæнтæм мæн нæуарзджытæй,— Ды, кæцы бæрзонд исыс мæн мæ- лæты дуарæй, 15 Цæмæй æз хъусын кæ- нон Дæ æппæлындзинæдтæ иуылдæр Сионы чызджы кæртыты: цин кæндзынæн Дæ ирвæзындзинадыл. 16 Ныккалдысты адæмтæ уæрмы, кæцыйы скъахтой; хыз, кæцыйы уыдон бамбæх- стой, стыхст сæ къахыл.
17 Зындгонд уыд Хицау тæрхонмæ гæсгæ, кæцы Уый сæххæст кодта; æнæраст ахст æрцыд йæ къухты хъуыддæг- тæй. 18 Уадз аздæхæнт æнæ- рæстытæ зындонмæ, æппæт адæмтæ, Хуыцауы рохгæн- джытæ. 19 Уымæн æмæ мыггагмæ рох нæ уыдзæн мæгуыргур, æмæ мæгуырты æнхъæлцау- дзинад суанг кæронмæ нæ фесæфдзæн. 20 Сыст, Хицау, уадз ма уæлиуæг кæна адæймаг, уадз тæрхонгонд уой адæмтæ Дæ цæсгомы раз. 21 Æруадз, Хицау, уыдо- ныл тасдзинад, уадз зонæнт адæмтæ, уыдон кæй сты адæймæгтæ. 22 Цæй тыххæй, Хицау, лæууыс дæрддзæф, бааууон кæныс Дæхи зындзинады рæстæг? 23 Иæ хъалдзинадмæ гæс- гæ æнæраст мæгуыры фæ- дыл зилы: уадз ахст æрцæ- уæнт уыдон хиндзинæдты, кæцыты сæхæдæг мысынц. 24 Уымæн æмæ æнæраст æппæлы йæ уды фæндонæй; пайда уарзæг йæхи тæхудиаг хоны. 25 Æнæраст йæ æнæрвæс- сонæй ницæмæ дары Хицауы: I «нæ бацагурдзæн»; йæ æппæт хъуыдыты: «нæй Хуыцау»! 26 Алы афон йæ фæндæг- тæ сæфтдзинад; Дæ тæрхæт- тæ дард уымæн; йæ æппæт знæгтæм кæсы уый æнæр- вæссонæй; 27 Иæ зæрдæйы зæгъы: «нæ фæцуддзынæн; мыгга-1 Р Псалом 9 I гæй-мыггагмæ мыл фыддзи- над не ’рцæудзæн». 28 Иæ дзых дзаг у æл- гъыстдзинадæй, хиндзина- дæй æмæ мæнгдзинадæй; йе ’взаджы бын хъизæмар æмæ сæфтдзинад. 29 Кæрты æдде разыбадæ- ны бады; æмбæхст рæтты мары æнаххосы; йæ цæсты- тæ сусæгæй кæсынц мæгуы- ры фæдыл; 30 Хъахъхъæны æмбæхст бынаты, куыд домбай æрхы; хъахъхъæны разыбадæны, цæмæй æрцахса мæгуыры; ацахсы мæгуыры, скъæфгæ- йæ йæ хызмæ; 31 Æргуыбыр кæны, æм- буар кæны,— æмæ мæгуыр- тæ хауынц йæ тыхджын дзæмбытæм; 32 Дзуры йæ зæрдæйы: «ферох кодта Хуыцау, бам- бæрзта Иæ цæсгом, никуы фендзæн». 33 Сыст, Хицау, мæ Хуы- цау, сис Дæ къух, ма ферох кæн æфхæрдтыты. 34 Цæмæн æнæрвæссон кæны æнæраст Хуыцауыл, дзургæйæ йæ зæрдæйы: «Ды нæ бацагурдзынæ»? 35 Ды уыныс, уымæн æмæ Ды кæсыс æфхæрддзинæдтæ æмæ æлхъывддзинæдтæм, цæмæй раттай Дæхи къу- хæй. Дæуæн дæтты йæхи мæгуыр; сидзæрæн Ды æх- хуысгæнæг. 36 Басæтт æнæраст æмæ тызмæджы цонджы тых аф- тæ, æмæ агургæйæ ма разы- на йæ æнæрæстдзинад. 37 Хицау — паддзах æну- стæм, æдзухдæр; фесæфдзы- 1САЛТИ 19 Пс. 33, 7. 21 Ис. 31, 3 28 Ром. 3, 14. 29 Ап. к 23, 15. 30 Пс. 16, 12. 31 Пс. 3, 15. 32 Иов. 22, 13. 33 Мрк. 4, 38 35 Пс 67, 6-7. 36 Иез. 30, 24. 37 Иер 10, 10, Дан 6, 26. 475
Псалом 9—12 П сты муртаттæ Иæ зæххæй. 38 Хицау! Ды хъусыс са- бырты фæндæттæ; сфидар кæн сæ зæрдæ; байгом кæн Дæ хъус, 39 Цæмæй раттай тæрхон сидзæрæн æмæ æфхæрдæн, уадз мауал тæрсын кæна адæймаг зæххыл. ПСЛЛОМ 10 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 1 Хицауæй ныфсджын дæн; куыд дзурут сымах мæ удæн: «атæх уæ хохмæ, куыд маргъ»? 2 Уымæн æмæ мæнæ, æнæрæстытæ атынг кодтой æрдын, сæ фат æрæвæрдтой æрдынбосыл, цæмæй талын- джы æхсой зæрдæйæ рас- тыты. 3 Бындур хæлд куы æр- цæуа, цы бакæндзæн рæст- гæнæг? 4 Хицау Иæ сыгъдæг ар- гъуаны, Хицау,— Иæ пад- дзахы бадæн æрвтыл, Иæ цæстытæ кæсынц; Йæ цæс- тыты уæлтъыфæлттæ фæлва- рынц адæймæгты фыртты. 5 Хицау фæлвары рæст- гæнæджы, æнæраст æмæ тыхдзинад уарзæг та æнæ- уынон у Иæ удæн. 6 Уарынæй æркалдзæн Уый æнæсыгъдæджытыл су- дзгæ цæхæртæ, арт æмæ сон- дон; æмæ судзгæ дымгæ — сæ хай къусæй; 7 Уымæн æмæ Хицау рæст- гæнæг у,— уарзы рæстдзи- над; Иæ ,цæсгом уыны рæст-; гæнæджы. | I ПСАЛОМ 11 Зарджыты къорды хицау- мæ. Аст хъисыноныл. Давиды псалом. 2 Фервæзын кæн, Хицау; уымæн æмæ нал ис рæстгæ- нæг, уымæн æмæ нæй æу- (уæнкджынтæ адæймæгты фыртты æхсæн. | 3 Мæнг дзуры алчи йæ хæ- стæгæн; дзыхтæ та æппæлаг, (зæрдæйæ дзурынц æфсонæн. | 4 Фесафдзæн Хицау æп- пæлаг дзыхты иуылдæр, сæ- рыстыр æвзаджы, 5 Уыдоны, кæцытæ дзу- рынц: «не ’взагæй фæтых уы- дзыстæм, нæ дзыхтæ немæ; чи нын у æлдар»? 6 Мæгуыргурты тухæнты æмæ мæгуырты уынæргъыны тыххæй ныр сыстдзынæн, зæгъы Хицау, сæвæрдзынæн æдас ран уый, æрцахсынмæ кæй хъавынц. 7 Хицауы дзырдтæ — сыгъ- дæг дзырдтæ, æвзист, гарна- йы сыгъдæггонд зæххæй, авд хатты тадгонд. 8 Ды, Хицау, бахъахъ- хъæндзынæ уыдоны, аирвæ- зын кæндзынæ ацы мыгга- гæй æнустæм. 9 Алыран цæуынц æнæрæ- стытæ, адæймаджы фырттæй ницæййæгтæ куы сбæрзонд сты, уæд. ПСАЛОМ 12 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Кæдмæ, Хицау, рох кæн- дзынæ мæн кæронмæ, кæдмæ æмбæхсдзынæ Дæ цæсгом мæнæй? 1САЛТИ Пс. 10 1 1 Пад. 24, 2, 26, 20, Пс 54, 23 4Ис 66, 1, Авв. 2, 20, Мтф 5, 34. 6 Уæв. 19, 24; Иср. 23, 19. Пс. 11 2Ис. 57, 1,Мих 7, 2 ЗПс. 27, 3 4 Гал 5, 12. 5 Рац 5, 2; Иов 21, 15, Дан. 3, 15. 7 2 Пад 22, 31; Фæс. н. 30, 5 Пс. 12 2Пс 76, 8, Авв 1, 2. 476
3 Кæдмæ æвæрон уынаф- фæтæ мæ уды, æнкъарддзи- над мæ зæрдæйы æхсæвæй- бонæй? Кæдмæ ме знаг бæр- зонд кæндзæн йæхи мæныл? 4 Æркæс, фехъус мæн, Хицау, мæ Хуыцау! Срухс кæн мæ цæстытæ, цæмæй ма бафынæй уон æз мæлæтон фынæйæ; 5 Цæмæй ма зæгъа ме знаг: «æз ыл фæуæлахиз дæн». Цæ- мæй ма сцин кæной мæ сур- джытæ, æз куы фæцудон. 6 Æз та ныфсджын дæн Дæ хорзæхæй; мæ зæрдæ сцин кæндзæн Дæ ирвæзын- дзинадыл; сзардзынæн Хи- цауæн, мæнæн хорздзинад кæнæгæн. ПСАЛОМ 13 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 1 Æнæзонд йæ зæрдæйы загъта: «нæй Хуыцау». Уы- дон сæнæгъдау сты, бакод- той æлгъаг хъуыддæгтæ; нæй хæрзгæнæг. 2 Хицау уæларвæй æркаст адæймаджы фырттæм, цæ- мæй фена, ис мыййаг æмба- рæг, Хуыцауы агурæг. 3 Иуылдæр аздæхтысты, æмхуызон æнæгъдæуттæ си- сты; нæй хæрзгæнæг, нæй иунæг дæр. 4 Æцæг нæ бамбардзысты иуылдæр æнæзакъондзинад кæнджытæ, мæ адæмы чи хæры, дзул куыд хæрынц аф- тæ, æмæ Хицаумæ нæ дзур- джытæ? 5 Уым фæтæрсдзысты уы- дон тасæй, уымæн æмæ Хуы- Р Псалом 12—15 |цау рæстгæнджыты мыгга- джы ис. 6 Сымах фæхудтыстут мæ- гуыры хъуыдыйыл, Хицау йæ æнхъæлцаудзинад кæй у. 7 «Чи ратдзæн Сионæй ир- вæзындзинад Израилæн!» Хи- цау куы раздаха Иæ адæмы уацарæй, уæд сцин кæндзæн Иаков æмæ схъæлдзæг уы- дзæн Израил. ПСАЛОМ 14 Давиды псалом. 1 Хицау! чи фæразы уæ- I вын Дæ цæрæнбынаты? чи фæразы цæрын Дæ сыгъдæг хохыл? 2 Уый, кæцы цæуы æна- иппæй, æмæ кæны рæстдзи- |над, æмæ дзуры æцæгад йæ | зæрдæйы; 3 Фыдкой чи нæ кæны йе ’взагæй, нæ кæны йæ зæрдиа- гæн фыддзинад, æмæ нæ исы йæ хæстæгыл фауындзинад; 4 Уый, кæцыйы цæстыты æлгъаг у æппæрст, фæлæ кæцы Хицауæй тæрсджыты кадджын кæны; сомы чи кæ- ны суанг фыдзæрдæйæн æмæ йæ нæ ивы; 5 Иæ æвзист пайдайыл чи нæ дæтты æмæ нæ исы лæ- вæрттæ æнаххосы ныхмæ. Афтæ кæнæг нæ фæцуддзæн æнустæм. ПСАЛОМ 15 Давиды зарæг. 1 Хъахъхъæн мæн, Хи- цау, уымæн æмæ æз Дæуæй ныфсджын дæн. 2 Æз загътон Хицауæн: Ды мæ Хицау; мæ хорздзи- нæдтæ Дæу нæ хъæуынц. 1САЛТИ 4 Ездр. 9, 8; Иер. 51, 39. 6 Пс. 102, 2, Ис. 66, 14 Пс. 13 1 Пс. 9, 27; 52, 2 2Пс. 32, 13; Зах. 9, 1. 3 Ром. 3, 10. 6 Еккл. 9, 16. 7 Пс. 52, 7; Ис 59, 20. Пс. 14 1 Пс 23, 3, 83, 5. 2 Ис. 33, 15. 3 Иов. 27,4,Еф. 4, 25. 4 4 Пад. 3, 14. 5 Рац. 22, 25, Дык. з. 23, 19. 477
Псалом 15, 16 ПСАЛТИР 3 Сыгъдæджытæм, кæцы- тæ сты зæххыл, æмæ Дæ диссæгтæм — уыдонмæ ме ’ппæт фæндон. 4 Уадз бирæ кæнæнт хъыг- дзинæдтæ уыдонмæ, кæцытæ цæуынц æцæгæлон хуыцау- мæ; уыдоны туджы суæгъд- тытæй нæ бапырх кæндзы- нæн, æмæ нæ æрымысдзынæн мæ дзыхæй уыдоны нæмттæ. 5 Хицау у мæ бынтæ æмæ мæ къусæй хай. Ды хæцыс мæ халыл. 6 Мæ ауæдзтæ ацыдысты рæсугъд рæтты æмæ мæ бынтæ æхсызгон сты мæнæн. 7 Арфæ кæндзынæн Хица- уæн, мæнæн бамбарынгæнæ- гæн; суанг æхсæвыгон дæр ахуыр кæны мæн мæ хуылф. 8 Æдзухдæр уыдтон æз мæ размæ Хицауы, уымæн æмæ Уый ис мæ рахизварс; нæ фæцуддзынæн. 9 Уымæй сцин кодта мæ зæрдæ æмæ схъæлдзæг ме ’взаг; суанг мæ буар дæр æр- сабыр уыдзæн æнхъæлцау- дзинады; 10 Уымæн æмæ Ды нæ ныууадздзынæ мæ уды зын- доны æмæ нæ ратдзынæ Дæ сыгъдæгæн фенын æмби- йын. 11 Ды бацамондзынæ мæ- нæн царды фæндаг: æххæст циндзинæдтæ Дæу цæсгомы раз, тæхудиагдзинад Дæ ра- хиз къухы æнустæм. ПСАЛОМ 16 Давиды куывд. 1 Фехъус, Хицау, рæст- дзинад, хъус æрдар мæ зын-1 Пс. 15 3 Иоан. 11, 5. 4 Ис. 1, 11. 5 Иср. к. 3, 24 8 Ап к. 2, 25. 10 Ап. к. 13, 35 11 Ап. к. Пс. 16 1 Пс. 4, 2. 3 Пс. 7, 10;65,10, Иер 11, 20. 5 1 Пад. 2, 9 8Дык.з 32, 10, Руф 2, 12, Зах. 2, 8. 10 Иов. 15, 27. дзинадмæ, айс кувындзинад æнæгæды дзыхæй. 2 Дæ цæсгомæй мæнæн тæрхон æрцæуæд; уадз скæ- сæнт Дæ цæстытæ рæстдзи- надмæ. 3 Ды бафæлвæрдтай мæ зæрдæ, бабæрæг мæ кодтай æхсæвыгон, бавзæрстай мæ, æмæ ницы ссардтай; мæ хъуыдытæй мæ дзых не здæхы. 4 Адæймаджы хъуыддæг- ты, Дæ дзыхы дзырдмæ гæс- гæ, æз хъахъхъæдтон мæхи æфхæрæджы фæндæгтæй. 5 Сфидар кæн мæ къах- дзæфтæ Дæ фæндæгтыл, цæ- мæй ма фæцудой мæ къæхтæ. 6 Дæумæ дзурын æз, уы- мæн æмæ Ды фехъусдзынæ мæн, Хуыцау; æркъул кæн мæнмæ Дæ хъус, фехъус мæ дзырдтæ. 7 Равдис Дæ диссаджы хорзæх, Ирвæзынгæнæг Дæ- уыл æнхъæлцаутыл, Дæ ра- хиз къухы ныхмæ лæуджы- тæй; 8 Хъахъхъæн мæн, куыд цæсты гагуы; Дæ базырты аууоны бын бамбæрз мæн. 9 Æнæрæстыты цæсгомæй, мæнмæ лæбурджытæй,— мæ уды знæгтæй, мæ алыварс уæвджытæй. 10 Уыдон сæхи нарды аныгъуылдысты; æнæрвæс- сон дзурынц сæ дзыхтæй. 11 Нæ алы къахдзæфы дæр ныр нæ алыварс лæу- уынц; уыдон сæ цæстытæ ныццарæзтой, цæмæй мæн зæхмæ раппарой; 12 Уыдон сты домбайы хуызæн, кæцы бæллы æфти- 478
ПСАЛТИР Псалом 16, 17 агмæ, лæппын домбайы хуы- зæн, кæцытæ бадынц æм- бæхст бынæтты. 13 Сыст, Хицау, рагфæ- дзæхст сын бакæн, раппар уыдоны. Æнæрастæй баир- гъæв мæ уды Дæ кардæй, 14 Адæмæй — Дæ къухæй, Хицау, дунейы адæмæй, кæ- цыты хай ацы царды, кæцы- ты гуыбын Ды дзаг кæныс Дæ хæзнадонæй; сæ фырттæ сты æфсæст, æмæ ныууадз- дзысты баззайæггаг сæ сы- вæллæттæн. 15 Æз та рæстдзинады кæсдзынæн Дæ цæсгоммæ; райхъал уæвгæйæ æфсæд- дзынæн Дæу хуызæй. ПСАЛОМ 17 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хицауы цагъар Да- виды, кæцы сдзырдта ацы зарæджы ныхæстæ Хицау- мæ, Хицау уый куы баир- гъæвта йæ æппæт знæгты къухтæй æмæ Саулы къу- хæй. Æмæ уый загъта: 2 Бауарздзынæн Дæу, Хи- цау, мæ фидардзинад! 3 Хицау мæ фидардзинад æмæ ме ’рлидзæн, мæ ир- гъæвæг, мæ Хуыцау,— мæ къæдзæх; Ууыл æз æнхъæл- цау дæн; мæ уарт, мæ ирвæ- зындзинады сыкъа æмæ ме ’мбæхсæн. 4 Æрсиддзынæн бакувын- аккаг Хуыцаумæ, æмæ ме знæгтæй фервæздзынæн. 5 Æртыхстысты мæныл мæлæтон хъизæмæрттæ, æмæ æнæзакъондзинады гуылфæ- нтæ фæтæрсын котдой мæн; | 15 Мтф. 5, 8; 1Иоан.З, 20; 1 Кор. 13, 10. Пс. 17 1 2 Пад. 22, 1-2. 3 Дзут. 2, 13. 6 Иов. 22, 10. 7 Пс. 33, 6; Ис. 26, 16; Иона 2: 3, 8. 8 2 Пад. 22, 8; Иер. 10, 10. ЭДык.з. 4, 24; Иез. 10, 2; Дзут. 12, 29. 12 Ис. 50, 3. 14 1Пад 2, 10; 7, \0', Иер. 51, 16. 6 Зындоны рæхыстæ æр- тыхстысты мæныл æмæ мæ- лæты хызтæ сбæстытæ код- той мæн. 7 Мæ уынгæгдзинады æз æрсидтæн Хицаумæ æмæ мæ Хуыцаумæ сдзырдтон. Æмæ Уый фехъуыста мæ хъæлæс Иæ галуанæй, æмæ мæ дзы- назын ссыд Иæ хъусындзи- нады онг. 8 Базмæлыд æмæ сæн- къуысыд зæхх, фезмæлыдыс- ты æмæ фенкъуыстысты хæх- ты бындуртæ; уымæн æмæ смæсты Хуыцау; 9 Сыстад фæздæг Иæ мæс- тæй æмæ Иæ дзыхæй хæргæ арт; судзгæ цæхæртæ кал- дысты Уымæй. 10 Æркъул кодта Уый æрвтæ æмæ æрцыд,— æмæ талынг Иæ къæхты бын. 11 Æмæ сбадт херувимтыл æмæ атахт, æмæ аивгъуыдта дымгæйы базыртыл. 12 Æмæ талынг скодта Иæ æмбæрзæн, уæлдæфон мигъ- ты дæтты тар Иæ алыварс аууонæн. 13 Æрттивынæй Иæ размæ згъордтой Иæ мигътæ, их æмæ судзгæ цæхæртæ. 14 Ныннæрыд æрвтыл Хи- цау, æмæ Æппæтбæрзонд ратта Иæ хъæлæс, их æмæ судзгæ цæхæртæ. 15 Ауагъта Иæ фаттæ æмæ сæ аъæлиу кодта, бирæ арвæрттывдтытæ æмæ сæ ныххæлиу кодта. 16 Æмæ фæзындысты дон- гуырæнтæ, æмæ байгом сты дунейы бындуртæ Дæ тасуа- дзæг хъæлæсæй, Хицау, Дæ уды мæсты улæфтæй. 479
Псалом 17 ПСАЛТИР 17 Уый радаргъ кодта къух бæрзондæй, æмæ систа мæн, æмæ сласта мæн бирæ дæттæй. 18 Баиргъæвта мæн мæ тыхджын знагæй æмæ мæн нæуарзджытæй, кæцытæ уы- дысты мæнæй тыхджындæр. 19 Уыдон сыстадысты мæ- ныл мæ бæллæхы бон; фæлæ Хицау уыд ме ’нцой. 20 Уый ракодта мæн пара- хат бынатмæ æмæ мæ баир- гъæвта; уымæн æмæ Уый хæрзаудæн кæны мæныл. 21 Ратта мын Хицау мæ рæстдзинадмæ гæсгæ, мæ къухты сыгъдæгдзинадмæ гæсгæ мын лæвар ракодта; 22 Уымæн æмæ æз хъахъ- хъæдтон Хицауы фæндæгтæ æмæ нæ уыдтæн æнæраст мæ Хуыцауы раз; 23 Уымæн æмæ Иæ æппæт фæдзæхстытæ мæ разы, æмæ Йæ уагæвæрдтæй æз не здæх- тæн. 24 Æз уыдтæн æнаипп Иæ разы æмæ хъахъхъæдтон, цæмæй тæригъæд ма ракæ- нон æз. 25 Æмæ ратта мæнæн Хи- цау мæ рæстдзинадмæ гæс- гæ, мæ къухты сыгъдæгдзи- надмæ гæсгæ Иæ цæстыты раз. 26 Хæрзгæнæгæн Ды хор- зæх кæныс, зæрдиг лæги- мæ — зæрдиаг, 27 Сыгъдæгимæ — сыгъ- дæг, хинæйдзагимæ та — йæ хиндзинадмæ гæсгæ; 28 Уымæн æмæ Ды æф- хæрд адæмы ирвæзын кæ- ныс, æнæрвæссон цæстыты та ныллæг кæныс. | 17 Пс. 65,12;68, 2 20 Пс. 30, 9. 21 Иов. 22, 30. 28 1 Пад 2, 8; Пс. 112, 7. 29 Ис. 42, 16. 30 Пс. 59, 14. 31 Пс. 11, 7; 18, 8, Фæс н. 30, 5 32 2 Пад 22, 32; Ис. 43, 11; 44, 6. 34 Авв 3, 19. 35 Пс. 143, 1. 37 Пс. 30, 9 29 Ды ссудзыс мæ рухсгæ- нæн, Хицау; мæ Хуыцау рухс кæны мæ талынг. 30 Дæуимæ æз басæттын æфсæдты, мæ Хуыцауимæ схизын къулмæ. 31 Хуыцау! — Æнаипп Иæ фæндаг, Сыгъдæг Хицауы дзырд; уарт Уый æппæтæн, Ууыл æнхъæлцаутæн. 32 Уымæн æмæ чи у Хуы- цау, Хицауы йеддæмæ, æмæ чи у хъахъхъæнæг, нæ Хуы- цауы йеддæмæ? 33 Хуыцау æрбабæтты мæ астæу тыхæй æмæ аразы мæ- нæн бæлвырд фæндаг. 34 Мæ къæхтæ кæны са- джы къæхты хуызæн, æмæ мæн мæ бæрзæндтыл сæвæ- ры; 35 Мæ къухтæ ахуыр кæ- ны хæцынмæ, æмæ мæ цон- джы тыхтæ сæттынц æрхуы æрдыны. 36 Ды раттай мæнæн Дæ ирвæзындзинады уарт, æмæ Дæ рахиз къух хæцы мæныл, æмæ Дæ хорзæх бæрзонд кæ- ны мæн. 37 Ды уæрæхдæр кæныс мæ къахдзæф мæ быны, æмæ нæ цудынц мæ къæхтæ. 38 Æз ме знæгты сурын æмæ сæ баййафын, æмæ нæ раздæхын, цалынмæ сæ нæ ныццæгъдын. 39 Дæрæн кæнын уыдоны, æмæ уыдон нæ фæразынц сыстын; хауынц мæ къæхты бынмæ. 40 Уымæн æмæ Ды мæ ас- тæу æрбабастай тыхæй хæст- мæ æмæ æрæвæрдтай мæ къæхты бын мæныл сыст- джыты; 480
41 Ды раздæхтай мæнмæ ме знæгты чъылдым, æмæ æз цæгъдын мæн нæуарзджыты: 42 Уыдон дзыназынц, фæ- лæ нæй ирвæзынгæнæг; Хи- цаумæ,— фæлæ сæм Уый нæ хъусы. 43 Æз сæ фæйнæрдæм хæ- лиу кæнын, куыд рыг дым- гæйы цæсгомы раз, ссæндын сæ куыд уынджы цъыф. 44 Ды баиргъæвтай мæн адæмы змæстæй, сæвæрдтай мæн сæйрагæй æндæр мыг- гæгтæн; адæм, кæцыйы æз нæ зыдтон, кусынц мæнæн; 45 Мæн тыххæй иу фе- хъуыстмæ гæсгæ коммæ кæ- сынц мæнæн; æндæр мыг- гæгтæ мæ разы зæрдæлхæ- нæн кæнынц; 46 Æндæр мыггæгтæ фæ- лурс кæнынц æмæ ризынц сæ фидæртты. 47 Æгас у Хицау æмæ ар- фæгонд мæ хъахъхъæнæг! Уадз уæд бæрзондгонд мæ ирвæзындзинады Хуыцау, 48 Хуыцау мастисæг мæн тыххæй æмæ адæмты мæнæн басæттынгæнæг, 49 Æмæ иргъæвæг мæн ме знæгтæй! Ды сбæрзонд код- тай мæн мæ ныхмæ слæу-1 джыты сæрмæ æмæ карз адæймагæй баиргъæвтай мæн. 50 Уый тыххæй кадджын кæндзынæн Дæу, Хицау, æн- дæр мыггагонты æхсæн æмæ зардзынæн Дæ номæн. 51 Стырадæй æххæст, ир- вæзынгæнæг паддзахы æмæ хорзæх кæнæг Дæ байсæрст Давидæн æмæ йæ цотæн æнустæм. | Р Псалом 17, 18 I ПСАЛОМ 18 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Æрвтæ хъусын кæиынц Хуыцауы кад, æмæ Иæ къух- ты хъуыддæгты тыххæй дзу- ры арв. 3 Бон бонæн дæтты ныхас, æмæ æхсæв æхсæвæн гом кæ- ны зонынад. 4 Нæй æвзаг, æмæ нæй æвзаджы здæхт дæр, кæм нæ хъуысид сæ хъæлæс. 5 Æппæт зæххыл цæуы сæ зæл, æмæ дунейы кæрæтты онг сæ ныхæстæ. Уый сæ- вæрдта уыдоныл цæрæнбы- нат хурæн, 6 Æмæ уый рацæуы, куыд сиахс йæ чындзæхсæвы га- луанæй, цин кæны, куыд уæйыг, азгъорын боны цау: 7 Æрвты кæронæй йæ ра- цыд, æмæ йæ цыд сæ кæро- ны онг, æмæ ницы у æм- бæхст уый хъармæй. 8 Хицауы закъон æххæст у, фидар кæны уды; Хицауы раргомдзинад раст у, зонд- джын кæны хуымæтæгты. 9 Хицауы фæдзæхстытæ раст сты, хъæлдзæг кæнынц зæрдæ; Хицауы фæдзæхст рухс у, срухс кæны цæстытæ. 10 Хицауы тасдзинад сыгъ- дæг у, вæййы æнусмæ. Хи- цауы тæрхæттæ — æцæгад, иуылдæр раст сты. 11 Уыдон бæллиццагдæр сызгъæринæй æмæ суанг сыгъдæг сызгъæринæй, ад- джындæр мыдæй æмæ фæз- гъæры æртæхтæй; 12 Æмæ Дæ цагъар хъахъ- хъæд цæуы уыдонæй; уыдон 1САЛТИ 41 Уæв. 49, 8. 42 Иов. 27, 9. 43 4Пад. 13, 7; Пс. 82, 11; Ис. 10, 6 44 Рим. 15, 9. 47 Дык. з. 32, 40. 48 1 Пар. 17, 10. 50 Ром. 15, 9. Пс. 18 2 Пс. 96 6, Ап. к 14, 17; Ром. 1, 20. 5 Ром. 10, 18. 7 Еккл. 1, 5. 8Пс. 11 7. 9 2 Пет. 1, 19, Еф. 1, 18. 11 Пс. 118, 72. 481
Псалом 18—20 Г сæххæст кæныны стыр лæ- вар. 13 Чи æруындзæн йæ тæ- ригъæдтæ? Мæ сусæгтæй ссыгъдæг кæн мæн 14 Æмæ барæй бакæнынæй бауром Дæ цагъары, цæмæй мыл ма хицауиуæг кæной. Уæд уыдзынæн æз æнаипп æмæ сыгъдæг стыр æнæуаг- дзинадæй. 15 Уадз мæ хъæлæсы ны- хæстæ æмæ мæ зæрдæйы хъуыдытæ уой фæндон Дæу разы, Хицау, мæ фидарад æмæ мæ иргъæвæг! ПСАЛОМ 19 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Уадз фехъусæд дæу Хи- цау дæ æнкъарды бон, уадз бахъахъхъæнæд дæу Иаковы Хуыцауы ном. 3 Уадз рарвитæд дæуæн æххуыс сыгъдæг ранæй, æмæ Сионæй бафидар кæнæд дæу. 4 Уадз æрымысæд дæ ны- вондхæстытæ сеппæты æмæ дæ æппæт судзинæгтæ скæ- нæд нард. 5 Уадз раттæд дæуæн дæ зæрдæмæ гæсгæ, æмæ дæ фæндæттæ æппæт уадз сæх- хæст кæнæд. 6 Мах сцин кæндзыстæм дæ ирвæзындзинадыл æмæ нæ Хуыцауы номыл сисдзыс- тæм тырыса. Уадз сæххæст кæнæд Хицау дæ æппæт курдиаттæ. 7 Ныр базыдтон æз, Хи- цау кæй ирвæзын кæны Иæ байсæрСты; дзуапп дæтты уымæн Йæ сыгъдæг æрвтæй, | I Иæ ирвæзынгæнæг рахиз къухы тыхæй. 8 Иутæ — уæрдæттæй, иу- тæ — бахтæй, мах та нæ Хи- цау Хуыцауы номæй æппæ- лæм: 9 Уыдон фæцудыдтой æмæ æрхаудтой, мах та слæууы- дыстæм æмæ лæууæм раст. 10 Хицау! фервæзын кæн паддзахы æмæ фехъус мах, куы дзурæм Дæумæ. ПСАЛОМ 20 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Хицау! Дæ тыхæй цин кæны паддзах æмæ Дæ ир- вæзындзинадыл æбæрц цин кæны. 3 Ды раттай уымæн йæ зæрдæйы цы фæндыд æмæ йæ дзыхы курдиаттæ нæ аиуварс кодтай. I 4 Уымæн æмæ Ды сæм- бæлдтæ ууыл хорздзинады арфæдзинæдтимæ, сæвæрд- тай йæ сæрыл кады худ сыгъдæг сызгъæринæй. 5 Уый куырдта Дæуæй цард,— Ды раттай уымæн бирæ цæрæнбонтæ æнусæй æнусмæ. 6 Стыр у йæ кад Дæ ир- вæзындзинады; Ды сæвæрд- тай ууыл намыс æмæ сты- рад. 7 Ды æрæвæрдтай ууыл арфæдзинæдтæ æнустæм, схъæлдзæг кодтай уый Дæ цæсгомы цинæй. 8 Уымæн æмæ паддзах æнхъæлцау у Хицауыл æмæ Æппæтбæрзонды хорздзинад- мæ гæсгæ нæ фæцуддзæн. 1САЛТИ 15 Пс. 39, 14. Пс. 19 2Пс. 17, 7. 5Пс. 20, 3; Ис 41, 16 б 2 Пад 8, 6. 8 4 Пад. 19, 23. Пс. 20 3 Пс. 144, 19. 4 Дзут. 2, 9. 5Ис. 53, 9-10. 7Ис. 19, 24. 482
ПСАЛТИР Псалом 20, 21 9 Дæ къух ссардзæн Дæ æппæт знæгты, Дæ рахиз къух ссардзæн Дæу нæуарз- джыты. 10 Дæ мæстыйы рæстæ- джы Ды скæндзынæ уыдоны, куыд артын пец; Иæ мæс- тыйæ Хицау уыдоны фесаф- дзæн æмæ сæ арт бахæр- дзæн. 11 Ды фесафдзынæ сæ дыргъ зæххæй æмæ сæ мыг- гаг — адæймаджы фыртты æхсæнæй. 12 Уымæн æмæ уыдон ныллæууыдысты Дæу ныхмæ фыддзинадæй, сфæнд код- той, фæлæ сæххæст кæнын нæ фæрæзтой. 13 Ды сæвæрдзынæ уыдо- ны мысанæн, Дæ æрдынтæй уадздзынæ фаттæ уыдоны цæсгомыл. 14 Сбæрзонд у, Хицау, Дæ тыхæй: мах зардзыстæм æмæ кадджын кæндзыстæм Дæу хъомыс. ПСАЛОМ 21 Зарджыты къорды хицау- мæ. Райсомы сæуæхси- ды фæзыныны. Давиды пса- лом. 2 Мæ Хуыцау! Мæ Хуы- цау! цæй тыххæй ныууагъ- тай Ды мæн? Дард сты мæ ирвæзындзинадæй мæ дзына- зыны дзырдтæ. 3 Мæ Хуыцау! Æз дзына- зын бонæй,— æмæ Ды нæ хъусыс мæн, æхсæв,— æмæ нæй мæнæн æнцойад. 4 Фæлæ Ды, Сыгъдæг, цæ- рыс Израилы бирæ æппæлды ’хсæн. 9 Мтф. 24, 51. 11 Пс. 33, 17; Ис. 14, 22. Пс. 21 2Мтф. 27, 46; Мрк. 15, 34. 5 Пс. 106, 6. бПс. 24, 2. 8 Мтф. 27, 39. 9 Мтф. 27, 43. 10 Пс. 70, 6. 13Ам.4, 1; Мтф. 27, 20. 16 Иоаи. 19, 28. 5 Дæуыл æнхъæлцау уы- дысты нæ фыдæлтæ; æн- хъæлцау уыдысты, æмæ сæ Ды иргъæвтай. 6 Дæумæ дзырдтой уыдон æмæ-иу уыдысты ирвæзт; Дæуыл æнхъæлцау уыдысты æмæ нæ баззадысты худина- джы. 7 Æз та адæймаг нæ, фæ- лæ зулкъ, фауд æмæ æлгъаг адæмы ’хсæн. 8 Иуылдæр мæн уынджы- тæ æвзæр дзурынц мæнæн; дзурынц дзыхтæй сæр тил- гæйæ: 9 «Уый æнхъæлцау уыд Хуыцауыл,— уадз баиргъæ- вæд æй; уадз фервæзын кæ- нæд, кæд уый аккаг у Уы- мæн». 10 Фæлæ Ды мæн ракод- тай хуылфæй, æмæ мæн ми- дæг сæвæрдтай ныфс мæ ма- ды риуты раз. 11 Дæуæн баргонд дæн æз гуыбынæй; мæ мады хуыл- фæй Ды — мæ Хуыцау. 12 Ма адард у мæнæй; уы- мæн æмæ хæстæг у хъыгдзи- над, æххуысгæнæг та нæй. 13 Бирæ родтæ æрбам- бырд сты мæныл; Васайнаг нæрдтæ æртыхстысты мæ- ныл, 14 Байгом кодтой мæнмæ сæ дзыхтæ, куыд домбай, амæттагмæ бæллæг æмæ уы- нæргъæг. 15 Æз æркалдтæн, куыд дон; ме стджытæ иуылдæр æрызгъæлдысты; мæ зæрдæ сси, куыд мыдадз, стадис мæ хуылфыдзауматы æхсæн. 16 Мæ тых бахус, куыд дурыны саст, ме ’взаг баны- 483
Псалом 21, 22 ПСАЛТИР хæст мæ хурхыл, æмæ ды ныккодтай мæн мæлæтон сы- джытмæ. 17 Уымæн æмæ куыйтæ æртыхстысты мæныл, фыд- гæнджыты тыгуыр æрбам- бырд мæныл, ныррæхуыстой мæ къухтæ æмæ мæ къæхтæ. 18 Банымайæн уаид ме стджытæ се ’ппæт, уыдон та кæсынц æмæ кæнынц мæнæй уынинаг; 19 Уарынц се ’хсæн мæ да- рæстæ, æмæ мæ æддаг дарæ- сыл хæлттæ æппарынц. 20 Фæлæ Ды, Хицау, ма адард у мæнæй; мæ тых! ба- тагъд кæн мæнæн баххуыс- мæ; 21 Баиргъæв мæ уды кар- дæй æмæ куыйтæй мæ иунæ- джы; 22 Фервæзын мæ кæн дом- байы дзыхæй æмæ иусыкъа- онты сыкъатæй, фехъусгæйæ баиргъæв мæн. 23 Хъусын кæндзынæн Дæ ном ме ’фсымæртæн, æм- бырды ’хсæн æппæлдзынæн Дæу. 24 Хицауæй тæрсджытæ! раппæлут Уый. Æппæт Иако- вы мыггаг! скадджын кæн Уый. Уадз нымд кæнæд Уый раз æппæт Израилы мыггаг! 25 Уымæн æмæ Уый æлгъ нæ бакодта æмæ æнæввæр- сон нæ уыд хъиамæтгæнæ- джы æнкъарддзинæдтыл, нæ бамбæхста уымæй Иæ цæс- гом, фæлæ йæ фехъуыста уый куы сдзырдта Уымæ. 26 Дæу тыххæй мæ æп- пæлд стыр æмбырды; рат- дзынæн ’ мæ зæрдæвæрдтытæ Уымæй тæрсджыты раз. 17 Мтф 27, 27 18 Лук. 23, 35 19 Мтф 27, 35; Мрк. 15, 24; Лук 23, 34; Иоан 19, 24. 23 Иоан 20, 17, Длут. 2, 12. 25 Дзут. 5, 7. 26 Пс 34, 18 27 Зар.э. 5, 1; Ис 65, 13, Лук. 1, 53 28 Пс 2, 8; Ис. 60, 14. 29 Дан. 7, 27; Мтф 6, 10 30 Ис. 25, 6; 49, 23. 31 Ис. 53, 10. Пс. 22 1 Ис. 40, 11; Иср 23, 4, Иез. 34, 23; Иоан. 10,11-2, 1 Пст. 2, 25. 4 Пс. 117, 6; Ром 8, 31. 484 27 Уадз мæгуыртæ хæрой æмæ æфсæдой; уадз раппæ- лой Хицауæй Уый агурджы- тæ; уадз цæрой уæ зæрдæтæ æнустæм. 28 Æрымысдзысты æмæ раздæхдзысты Хицаумæ æп- пæт зæххы кæрæттæ, æмæ бакувдзысты Дæу раз æппæт муртатты адæмыхæттытæ, 29 Уымæн æмæ Хицауы у паддзахад, æмæ Уый — бар- дарæг адæмтыл. 30 Хæрдзысты æмæ бакув- дзысты зæххы нæрдтæ се ’ппæт; æркъул кæндзысты Уый раз зæхмæ ныццæуджы- тæ се ’ппæт æмæ сæ цард бахъахъхъæнын нæ фæраз- джытæ. 31 Мæ цот кусдзæн Уы- мæн æмæ хуыйндзæн Хица- уыон æнустæм: 32 Æрцæудзысты æмæ хъусын кæндзысты Иæ рæст- дзинад дзыллæтæн, кæцытæ райгуырдзысты, цы скодта Хицау. ПСАЛОМ 22 Давиды псалом. 1 Хицау — мæ фыййау; æз хъуаг ницæмæй уыдзы- нæн: 2 Уый мæн хизы хорз хи- зæн рæтты æмæ мæ æнцад дæттæм кæны, 3 Фидар кæны мæ уды, аразы мæ рæстдзинады фæн- дагыл Йæхи номы тыххæй. 4 Æз куы ацæуон мæлæтон аууоны комы дæр, нæ фæ- тæрсдзынæн фыдбылызæй, уымæн æмæ Ды мемæ; Дæ паддзахы лæдзæг æмæ Дæ
фыййауы лæдзæг уыдон — сабыр кæнынц мæн. 5 Ды сцæттæ кодтай мæ размæ фынгæвæрд ме знæг- тæм зынгæ ран, байсæрстай мæ сæр зетийæ; мæ къус у тынг дзаг. 6 Афтæ хорздзинад æмæ хорзæх мемæ цæуæнт мæ æппæт царды бонты, æмæ æз уыдзынæн Хицауы хæдзары бирæ бонты. ПСАЛОМ 23 Давиды псалом. 1 Хицауы сты зæхх æмæ йæ цы дзаг кæны, дуне æмæ æппæт цæрджытæ уый мидæг; 2 Уымæн æмæ Уый йæ бындур сæвæрдта денджыз- тыл æмæ йæ цæугæдæттыл ныффидар кодта. 3 Чи ссæудзæн Хицауы хохмæ, кæнæ чи слæудзæн Иæ сыгъдæг бынаты? 4 Уый, кæцыйы къухтæ сты æнаххос æмæ сыгъдæг зæрдæ, чи нæ сомы кодта йæ удæй хуымæтæджы æмæ мæнг сомы нæ кодта,— 5 Уый райсдзæн арфæдзи- над Хицауæй æмæ хорзæх йæ Ирвæзынгæнæг Хуыцауæй. 6 Ахæм у Уый агурджыты мыггаг, Дæ цæсгом агур- джытæ, Иаковы Хуыцау! 7 Сисут, дуæрттæ, уæ сæртæ, æмæ сыстут, æнусон дуæрттæ, æмæ бацæудзæн кады Паддзах! 8 Чи у ацы кады Пад- дзах? — Хицау фидар æмæ тыхджын, Хицау тыхджын хæсты. Р Псалом 22—24 I 9 Сисут, дуæрттæ, уæ сæр- тæ, æмæ сыстут, æнусон ду- æрттæ, æмæ бацæудзæн ка- ды Паддзах! 10 Чи у ацы кады Пад- зах? — тыхты Хицау, Уый — кады Паддзах. ПСАЛОМ 24 Давиды псалом. 1 Дæумæ, Хицау, хæс- |сын мæ уды. 2 Мæ Хуыцау, Дæуæй ныфсджын дæн, цæмæй ма фефсæрмы уон, цæмæй ма сцин кæной мæныл ме знæг- тæ. 3 Цæмæй ма фефсæрмы уой Дæуыл сæ зæрдæ дар- джытæ иуылдæр; цæмæй фе- фсæрмы уой æнæзакъонтæ æнæфсонæй. 4 Бацамон мын, Хицау, Дæ фæндæгтæ, æмæ сахуыр кæн мæн Дæ цæуæнтыл. 5 Сараз мæн Дæ æцæга- дыл, æмæ мæ сахуыр кæн; уымæн æмæ Ды мæ ирвæзы- ны Хуыцау; Дæуыл мæ зæр- дæ дарын алыбон. 6 Æрымыс Дæ рæдаудзи- нæдтæ, Хицау, æмæ Дæ хор- зæхтæ, уымæн æмæ уыдон сты æнустæй. 7 Мæ лæппыны рæстæджы тæригъæдтæ æмæ рæдыдты- тæ ма мыс; Дæ хорзæхмæ гæсгæ æрымыс Ды мæн, Дæ хорздзинады руаджы, Хицау! 8 Хорз æмæ раст у Хицау; уымæ гæсгæ ахуыр кæны тæ- ригъæдджынты фæндагыл. 9 Аразы фæлмасты рæст- дзинадмæ æмæ ахуыр кæны фæлмасты Иæ фæндæгтыл. 1САЛТИ 5 Пс. 111, 10; Фæс. н. 9, 2; Ис. 25, 6 6 Пс. 26, 4. Пс. 23 1 Рац. 19, 5; Пс. 49, 12; 1 Кор. 10, 26. 2 Иов. 38, 6 ЗПс. 14, 1; Ис. 33, 15. 4 Мтф. 5, 8 5Ис. 48, 18; Ос. 10, 12. 6Ис.51, 2; 1 Пет. 2, 9. Пс. 24 1 Пс. 85, 4. ЗПс. 21, 6. 4 Пс. 26, 11. 6 Пс. 102, 17; Иер. 33, 11. 7 Иов 13, 26. 8Дык. з. 32, 4. 485
Псалом 24, 25 П 10 Хицауы фæндæгтæ иуыл- дæр — хорзæх æмæ æцæгад Иæ фæдзæхст æмæ Йæ æр- гомдзинад хъахъхъæнджы- тæм. 11 Дæ номы руаджы, Хи- цау, бахатыр кæн мæ тæ- ригъæд, уымæн æмæ уый стыр у. 12 Чи у адæймаг, Хуыца- уæй тæрсæг? Уымæн баца- мондзæн Уый фæндаг, кæцы хъæуы равзарын. 13 Йæ уд уыдзæн хорздзи- нады, æмæ йæ мыггаг зæхх йæхи бакæндзæн. 14 Хицауы сусæггад — Уы- мæй тæрсджытæм, æмæ Иæ фæдзæхст Уый уыдонæн æр- гом кæны. 15 Мæ цæстытæ æдзухдæр Хицаумæ; уымæн æмæ Уый фелвасы хызæй мæ къæхтæ. 16 Æркæс мæнмæ, æмæ мын бахатыр кæн, уымæн æмæ æз дæн иунæг æмæ æф- хæрд. 17 Мæ зæрдæйы æнкъард- дзинæдтæ фæфылдæр сты,— ракæн мæн мæ бæллæхтæй. 18 Æркæс мæ фыдæбонмæ æмæ мæ фæлмæцыдмæ, æмæ бахатыр кæн мæ тæригъæд- тæ æппæт. 19 Æркæс ме знæгтæм, куыд бирæ сты уыдон, æмæ цавæр карз æнæуынондзина- дæй уыдонæн æнæуынон дæн. 20 Бахъахъхъæн мæ уды, I æмæ мæ фервæзын кæн, цæ- мæй ма фефсæрмы уон æз Дæуыл мæ зæрдæ кæй да- рын, уымæй. 21 Æнаиппдзинад æмæ рæстдзинад уадз хъахъхъæ-1 нæнт мæн, уымæн æмæ æз Дæуæй ныфсджын дæн. 22 Фервæзын кæн, Хуы- цау, Израилы Иæ æппæт мæстытæй. ПСАЛОМ 25 Давиды псалом. 1 Æртæрхон кæн мæ- I нæн, Хицау, уымæн æмæ æз цыдтæн мæ æнаиппдзинады, æмæ, Хицауыл ныфсджынæй нæ фæцуддзынæн. 2 Басгар мæн, Хицау, æмæ мæ бафæлвар; стайын кæн мæ хуылфыдзауматæ æмæ мæ зæрдæ; 3 Уымæн æмæ Дæ хорзæх мæ цæстыты раз, æмæ æз цыдтæн Дæ æцæгады. 4 Нæ бадтæн æз сайæг адæмимæ, æмæ хинæйдзæг- тимæ нæ ацæудзынæн. 5 Сæнæуынон мын фыд- гæнджыты æмбырд æмæ æнæрæстытимæ не сбаддзы- нæн; 6 Æхсдзынæн мæ къухтæ æнаххосдзинады æмæ Дæ нывондхæссæны мидæг, Хи- цау, зилдзынæн. 7 Цæмæй хъусын кæнон æппæлыны хъæлæсæй æмæ дзурон Дæ диссæгтæ æппæт. 8 Хицау! бауарзтон æз Дæ хæдзары цæрæн æмæ Дæ ка- ды цæрæнбынат. 9 Ма фесаф мæ уды тæ- ригъæдджынтимæ æмæ мæ цард тугмондæгтимæ. 10 Кæцыты къухты фыд- дзинад æмæ кæцыты рахиз къух дзаг у гæртæмттæй. 11 Æз та цæуын ме ’наип- пдзинады; фервæзын мæ кæн æмæ мын бахатыр кæн. 1САЛТИ 10 Дам. 4, 34; Ос. 14, 10. 11 Пс. 78, 9. 13 Ис. 60, 21. 14 Дык. з. 29, 29; Лук. 8, 10. 15 Иов. 16, 20, Пс. 120, 1. 17 2Пад 22, 7; Иер к 1, 20 19 Иоан. 15, 25. Пс. 25 2 Пс. 7 10. 4 Иов 31, 5. 5 Пс 118, 128. 6 Дык. з 21, 6; Пс 22, 6, 41 3 8 1 Пад 26, 19; Пс. 26, 4; Лук 2, 37* 486
ПСАЛТИ 12 Мæ къах лæууы раст фæндагыл; æмбырдты арфæ кæндзынæн Хицауæн. [Р Псалом 25—27 I 8 Мæ зæрдæ дзуры Дæ- уæй: «æгурут Мæ цæсгом»; æмæ æз агурдзынæн Дæ цæс- гом, Хицау. 9 Ма бамбæхс мæнæй Дæ цæсгом; ма аиуварс кæн мæ- стыйæ Дæ цагъары, Ды уыд- тæ æххуысгæнæг мæнæн; ма аппар мæн æмæ ма ныууадз мæн, Хицау, мæ Ирвæзын- гæнæг! 10 Уымæн æмæ мæ фыд æмæ мæ мад ныууагътой мæн, фæлæ Хицау райсдзæн мæн. 11 Сахуыр мæ кæн, Хицау, Дæ фæндагыл, æмæ сæвæр мæн Дæ раст къахфæдыл, ме знæгты тыххæй; 12 Ма ныууадз мæн ме знæгты бар; уымæн æмæ сы- стадысты мæныл мæнгæвди- сæнтæ æмæ улæфынц фыд- дзинадæй. 13 Фæлæ æз æууæндын, кæй фендзынæн Хицауы хорздзинад æгæсты зæххыл. 14 Æнхъæлцау у Хицауыл, хъæбатыр у, æмæ уадз фи- дар кæнæд дæ зæрдæ, æн- хъæлцау у Хицауыл. ПСАЛОМ 27 Давиды псалом. 1 Дæумæ, Хицау, дзу- рын: мæ фидардзинад! æнæ- дзургæ ма у мæн тыххæй, цæмæй Дæ æнæдзурыны æз ма суон ингæнмæ ныццæуæ- гау. 2 Фехъус мæ курдиатты хъæлæс, æз Дæумæ куы дзу- рын, куы сисын мæ къухтæ Дæ сыгъдæг кувæндонмæ. 3 Ма мæ фесаф æнæгъ- ПСАЛОМ 26 Давиды псалом. 1 Хицау — мæ рухс æмæ мæ ирвæзындзинад: кæ- мæй тæрсон æз? Хицау — мæ царды фидардзинад: кæ- мæй тæрсон æз? 2 Куы бырсой фыдгæн- джытæ мæнмæ, мæ ныхмæ лæуджытæ æмæ знæгтæ, цæ- мæй бахæрой мæ буар, уæд уыдон сæхæдæг фæкæлдзыс- ты æмæ æрхаудзысты. 3 Куы рацæуа мæ ныхмæ полкъ, нæ фæтæрсдзæн мæ зæрдæ; куы сыста мæныл хæст, уæддæр ныфсджын уыдзынæн. 4 Иу куырдтон æз Хуы- цауæй, æрмæст уый агурын, цæмæй уон æз Хицауы хæ- дзары мæ царды æппæт бон- ты, кæсын Хицауы рæсугъд- дзинадмæ æмæ бæрæг кæнын Иæ кувæндон; 5 Уымæн æмæ Уый бам- бæрзид мæн Иæ кувæндоны зындзинады бон, бамбæрзид мæн Иæ хъæуы сусæг бына- ты, сисид мæ къæдзæхмæ. 6 Уæд сбæрзонд уаид мæ сæр знæгтыл, мæ алыварс лæуджытыл; æз æрхæссин Иæ кувæндоны кады дзырды нывæндтæ, райдыдтаин за- рын æмæ кады зарæг кæнын Хицауы раз. 7 Фехъус, Хицау, мæ хъæ- лæс, кæцыйæ æз дзурын; ба- хатыр мын кæн æмæ мæм | байхъус. Пс. 26 I Пс. 117, 6; Мих.7,8. 3 Пс. 3, 7. 4 Пс. 22, 6. 5 Пс. 30, 21. € Пс. 115, 7. 7 Пс. 4, 2. 8Пс. 49, 15. Э 3 Пад. 8, 57. 10 Ис. 63,16;64, 8. II Пс. 24, 4; 85, 11. 12 Пс. 30, 9. 13 Ис. 38, 11. 14 Ис. 25, 9; Авв. 2, 9. Пс. 27 1 Пс. 142, 7. ЗПс 11, 3, Иер. 9, | 487 1САЛТИ 12 Пс. 21, 23. Пс. 26 I Пс. 117, 6; Мих.7,8. 3 Пс. 3, 7. 4 Пс. 22, 6. 5 Пс. 30, 21. € Пс. 115, 7. 7 Пс. 4, 2. 8Пс. 49, 15. Э 3 Пад. 8, 57. 10 Ис. 63,16;64, 8. II Пс. 24, 4; 85, 11. 12 Пс. 30, 9. 13 Ис. 38, 11. 14 Ис. 25, 9; Авв. 2, 9. Пс. 27 1 Пс. 142, 7. 2 Пс. 4, 2. ЗПс 11, 3, Иер. 9, 487
Псалом 27-29 П даугæнджытимæ æмæ æнæ- рæстгæнджытимæ, кæцытæ сæ хæстæджытимæ дзурынц фидыддзннадыл, сæ зæрдæ- йы та фыддзинад. 4 Ратт сын сæ хъуыддæг- тæм гæсгæ, сæ фыдракæнд- тæм гæсгæ; сæ къухты хъуыддæгтæм гæсгæ сын ратт; ратт уыдонæн цы ак- каг систы, уый. 5 Уый тыххæй, уыдон лæмбынæг кæй не сты Хи- цауы архайдтытæм æмæ Иæ къухты хъуыддагмæ, Уый фехалдзæн уыдоны æмæ сæ нæ сараздзæн. 6 Арфæгонд у, Хицау, уы- мæн æмæ Уый фехъуыста мæ курдиатты хъæлæс. 7 Хицау — мæ фидардзи- над æмæ мæ уарт; Ууыл æн- хъæлцау уыд мæ зæрдæ, æмæ Уый баххуыс кодта мæнæн æмæ сцин кодта мæ зæрдæ; æмæ æз скадджын кæндзы- нæн Уый мæ зарæгæй. 8 Хицау — Иæ адæмы фи- дардзинад æмæ Иæ байсæрс- ты ирвæзындзииады хъахъ- хъæнæг. 9 Фервæзын кæн Дæ адæ- мы æмæ раарфæ кæн уыдо- ныл; хиз уыдоны æмæ сæ бæрзонд кæн æнустæм! ПСАЛОМ 28 Давиды псалом. 1 Раттут Хицауæн, Хуы- цауы фырттæ, раттут Хица- уæн кад æмæ намыс. 2 Раттут Хицауæн кад Иæ номæн; бакувут Хицауæн Иæ стыр рæсугъд кувæндоны. 3 Хицауы хъæлæс дæтты | |сæрмæ; кады Хуыцау нын- нæрыд, Хицау бирæ дæтты сæрмæ. 4 Хицауы хъæлæс тых- джын у, Хицауы хъæлæс стыр у. 5 Хицауы хъæлæс сæтты кедрты; Хицау сæтты Ли- вайнаг кедрты. 6 Æмæ сæ домы згъорын роды хуызæн, Ливан æмæ Сирион — лæппын иусыкъа- |оны хуызæн. 7 Хицауы хъæлæс лыг кæ- ны арты пиллон. 8 Хицауы хъæлæс нын- къуысын кæны æдзæрæг ран; æнкъуысын кæны Хи- цау Кадесы æдзæрæг ран. 9 Хицауы хъæлæс райха- лы хъуазты сæ уаргъæй æмæ бæгънæг кæны хъæдты; æмæ Иæ аргъуаны æппæтдæр хъу- сын кæны Уый кады тыххæй. 10 Хицау бадт донæй хъаймæты сæрмæ, æмæ бад- дзæн Хицау Паддзахæй æнус- ты. 11 Хицау ратдзæн тых Иæхи адæмæн; Хицау раафæ кæндзæн Иæ адæмæн фар- нæй. ПСАЛОМ 29 Давиды псалом; хæдзар сног кæныны зарæг. 2 Стаудзынæн Дæу, Хи- цау, Ды кæй систай мæн æмæ кæй нæ раттай ме знæгтæн мæныл фæуæлахиз уæвын. 3 Хицау, мæ Хуыцау! æз сдзырдтон Дæумæ, æмæ Ды сдзæбæх кодтай мæн. 4 Хицау! Ды ракодтай мæ уды зындонæй æмæ мæ сы- 1САЛТИ 4Мтф. 16, 27. 5 Иов. 34, 27; Ис. 5, 12. 7 Пс. 3, 4. 8Пс. 26, 1. Пс. 28 1Пс.95, 7; Рарг. 21, 24. 3 2 Пад. 22, 14; Иов. 37, 4; Ап. к. 7, 2. 5 Ис. 30, 31. 6 Ап. к. 9, 5. 9 Иов. 39, 4 10 Уæв. 6, 17; 1 Пет. 3, 20-21. Пс. 29 1 2 Пад. 5, 11. 2Пс. 34, 19. ЗДык. з. 32, 39 4 1 Пад. 2, 6; Пс. 85, 13 488
гас кодтай, цазмæй æз ма ныццавуон ингæнмæ. 5 Зарут Хицауæн, Иæ сыгъдæджытæ, кадджын кæ- нут Иæ сыгъдæгдзинад мы- сæн; 6 Уымæн æмæ цæстыфæ- ныкъуылдмæ Йæ маст, æп- пæт царды бонты Йæ хорз- æх: изæрæй æрбацæуы кæ- уын, райсомæй та циндзи- над. 7 Æмæ æз дзырдтон мæ хорз бонты: «нæ фæцуддзы- нæн æнусты». 8 Дæ хорз фæндонмæ гæс- гæ, Хицау, Ды сфидар код- тай мæ хох; фæлæ Ды бам- бæхстай Дæ цæсгом, æмæ æз сызмæстæн. 9 Уæд Дæумæ, Хицау, дзырдтон æз, æмæ Хицауæн лæгъстæ кодтон: 10 «Цы пайда ис мæ ту- джы, æз куы ныццæуон ин- гæнмæ? сыджыт кадджын кæндзæн Дæу? хъусын кæн- дзæн мыййаг Дæ æцæгад? 11 Фехъус, Хицау, æмæ мын бахатыр кæн; Хицау! у мæнæн æххуысгæнæг». 12 Æмæ Ды аздæхтай мæ сагъæс циндзинадмæ, ралас- тай мæ уæлæйæ хъисина æмæ мæ астæу æрбабастай хъæл дзæгдзина дæй, 13 Уадз кадджын кæнæд Дæу мæ уд æмæ уадз ма бан- цайæд, Хицау, мæ Хуыцау! кадджын кæндзынæн Дæу æнусмæ. ПСАЛОМ 30 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. | Р Псалом 29, 30 I 2 Дæуыл, Хицау, мæ зæр- дæ дарын, цæмæй ма феф- сæрмы уон æнусмæ; Дæ рæстдзинадмæ гæсгæ мæн фервæзын кæн; 3 Æркъул кæн мæнмæ Дæ хъус, батагъд кæн мæн фер- вæзын кæнынмæ. У мæнæн дурын фидардзинад, æрли- дзæн хæдзар, цæмæй мæ фервæзын кæнай. 4 Уымæн æмæ Ды мæ дур хох æмæ мæ быру; Дæ номы руаджы кæн мæн æмæ мæ араз. 5 Ракæн мæн хызæй, кæ- цыйы сусæгæй сæвæрдтой мæнæн, уымæн æмæ Ды мæ | фидардзинад. | 6 Дæу къухмæ дæттын мæ уд; Ды ирвæзын кодтай мæн, Хицау, æцæгады Хуыцау. 7 Æнæуынон мын сты мæнг гуымирытæн кад кæн- джытæ, фæлæ Хицауыл æн- хъæлцау дæн. 8 Цин кæндзынæн æмæ хъæлдзæг уыдзынæн Дæ хор- зæхыл, уымæн æмæ Ды æр- кастæ мæ мæгуырдзинадмæ, базыдтай мæ уды хъыгдзи- над, 9 Æмæ нæ раттай мæн знаджы къухтæм; сæвæрд- тай мæ къæхтæ парахат бы- наты. 10 Бахатыр мын кæн, Хи- цау, уымæн æмæ уынгæг ран дæн: бахус хъыгдзинадæй мæ цæст, мæ уд æмæ мæ хуылф. 11 Сихсыд æнкъардзинады мæ цард æмæ мæ азтæ хъæр- зындзинады; слæмæгъ мæ тæригъæдтæй мæ тых, æмæ ме стджытæ бахус сты. 12 Ме ’ппæт знæгтæй æз 1САЛТИ 5Пс 96 12. 6Ис. 54 8. 7 Иов. 29, 18. 10 Пс. 6 6; Ис. 38 18. 13 Пс. 15, 9. Пс. 30 2 Ис. 49 23. 4Пс. 17 3. б Лук. 23, 46. 7 Дык з 32, 21; Пс. 61, 11 9Пс. 17, 20 10 Пс. 6, 11 Пс. 108, 24. 12 Иов. 19, 13. 489
Псалом 30, 31 ПСАЛТИР сдæн фауындзинад суанг мæ сыхæгтæн æмæ тæрсæн ме знæгтæн: мæн уынджы фен- джытæ лидзынц мæнæй. 13 Æз зæрдæты рох дæн, куыд мард; æз — куыд саст мигæнæн, 14 Уымæн æмæ хъусын бирæты фыд ныхас; алырды- гæй тасдзинад, уыдон куы баныхас кæнынц мæн ных- мæ, хъуыды кæнынц сыс- къуынын мæ уд. 15 Æз та Дæуыл, Хицау, æнхъæлцау дæн; æз дзурын: Ды — мæ Хуыцау. 16 Дæ къухы мæ бонтæ; фервæзын кæн мæн знæгты къухæй æмæ мæ сурджытæй. 17 Равдис Дæ рухс цæсгом Дæ цагъармæ, фервæзын, мæ кæн Дæ хорзæхы фæрцы. 18 Хицау! уадз ма феф- сæрмы уон, Дæумæ кæй дзу- рын, æнæрæстытæ та уадз фæхудинаг уой, уадз ныхъ- хъус уой зындоны. 19 Уадз багомыг уой мæнг- дзурæг дзыхтæ, кæцытæ рæстгæнджыты ныхмæ дзу- рынц фыддзинад сæрысты- рæй æмæ зынæрвæссонæй. 20 Куыд бирæ ис Дæумæ хорздзинæдтæ, кæцытæ Ды хъахъхъæныс Дæуæй тæрс- джытæн æмæ кæцыты сцæт- тæ кодтай Дæуæй ныфс- джын уæвджытæн адæйма- джы фыртты раз: 21 Ды æмбæрзыс уыдоны Дæ цæсгомы æмбæрзæны бын адæмы змæстдзинæдтæй, æм- бæхсыс сæ аууоны бын æв- зæгты ныхмæ дзырдæй. 22 Арфæгонд у Хицау, кæй равдыстай мæнмæ Дæ 13 Еккл. 9Г 5; Иср. 48, 38. 14 Пс. 2, 2. 16 Пс. 38,5;138, 16. 17 Ным 6, 25, Пс. 4, 7, Дам 9, 18. 20 Ис 64, 4 21 1Пад. 25, 29; Пс. 26, 5. 22 Пс. 4, 4. 23 Пс. 144, 19. 24 Иов. 22, 29; Фасс. н. 29, 23; 1 Пст 5, 5 Пс. 31 1 Ром.4, 7. 2 2 Кор. 5, 19 5Фæс.н. 28, 13; 1 Иоав. 1, 9. 6 Ис. 55, 490 диссаджы хорзæх фидаргонд сахары! 23 Ме змæстдзинады æз æнхъæл уыдтæн: «иуварсгонд дæн æз Дæу цæстытæй»; фæ- лæ Ды фехъуыстай мæ кувы- ны хъæлæс, æз куы сдзырд- тон Дæумæ. 24 Уарзут Хицауы, æппæт Иæ рæстгæнджытæ; Хицау хъахъхъæны æууæнкджын- ты, æмæ æнæрвæссонтæн фиды уæлдайджынтæй. 25 Хъæбатыр ут, æмæ уадз фидар кæнæд уæ зæр- дæ, Хуыцауыл æнхъæлцаутæ иуылдæр! ПСАЛОМ 31 Давиды псалом. Ахуырад. 1 Тæхудиаг, кæмæн сты хатыр йæ æнæзакъондзинæд- тæ æмæ кæй тæригъæдтæ сты æмбæрзт! 2 Тæхудиаг адæймаг, кæ- цыйæн Хицау йæ тæригъæд нæ банымайдзæн, æмæ кæй уды нæй хиндзинад! 3 Æз куы нæ дзырдтон, зæронд кодтой ме стджытæ мæ алыбоны хъæрзынæй, 4 Уымæн æмæ æхсæвæй- бонæй уæз кодта мæ сæрмæ Дæ къух; мæ нæуæгдзинад фесæфт, куыд сæрдыгон хус рæстæджы. 5 Фæлæ æз раргом кодтон Дæуæн мæ тæригъæд æмæ нæ бамбæхстон ме ’нæзакъон- дзинад; æз загътон: «сæргом кæнон Хицауæн мæ фыдра- кæндтæ», æмæ Ды систай мæнæй мæ тæригъæды аххос. 6 Уый тыххæй бакувдзæн Дæуæн алы рæстгæнæг хорз
ПСАЛТИР Псалом 31, 32 хъæугæ рæстæджы, æмæ уæд бирæ дæтты раивылд не схæццæ уыдзæн уымæ. 7 Ды — мæ æмбæрзæн; Ды хъахъхъæныс мæн æн- къарддзинадæй, мæ алыварс æртыхстæ ирвæзыны цин- дзинæдтæй. 8 «Бамбарын кæндзынæн дæуæн, сæвæрдзынæн дæ фæндагыл, кæцыйыл дæу цæ- уын хъæуы; разамынд дын дæтдзынæн, Мæ цæстæнгас дæ сæрмæ». 9 «Ма ут, куыд бæх, куыд æнæрхъуыды хæргæвс, кæ- цыты æфсæртыл хъæуы ба- кæнын идон æмæ згъæллаг- гæмттæ, цæмæй уыдон дæ- уæн коммæ кæсой». 10 Бирæ æнкъарддзинæд- тæ æнæрастæн, Хицауыл æн- хъæлцауæн та йæ алыварс хорзæхдзинад. 11 Хъæлдзæг ут Хицауы тыххæй æмæ цин кæнут, рæстгæнджытæ; циндзина- ды ут, æппæт зæрдæйæ рæс- тытæ. ПСАЛОМ 32 Цин кæнут, рæстгæнджы- тæ Хицауы тыххæй: рæстытæн аив у дзырдæй кад кæнын. 2 Кадджын кæнут Хицауы гуслитыл, зарут Уымæн дæс- хъисон псалтирыл. 3 Зарут Уымæн ног зарæг; зарут Уымæн арæхстджы- нæй, хъæрæй, 4 Уымæн æмæ Хицауы дзырд раст у æмæ Иæ хъуыд- дæгтæ иуылдæр æууæнк- джын. 7 Пс. 9, 10 8Дык. з П, 12; Пс. 24, 12; Фæс. н. 4, 11. ЭФæс.н. 26, 3. 10 Ис. 57, 20. Пс. 32 I Пс. 31, 11;146, 1. 2Пс. 91, 4. 3 Пс. 39, 4, Ис 42, 10, Рарг. 5, 9. 6 Уæв. 1, 6-8; Иоан. 1, 3 7 Иов. 38, 8; Иер. 5, 22. 9 Уæв. 1, 3. 10 Иов. 5, 12. II Фæс. н. 19, 21; Ис. 46, 4. 12 Пс. 64,5;143, 15. 132Пар. 16, 9, Иов. 28, 24. 17 Фæс. н 21, 31. 5 Уый уарзы рæстдзинад æмæ тæрхон; Хицауы хор- зæхтæй захх дзаг у. 6 Хицауы дзырдæй сконд сты æрвтæ, æмæ Иæ дзыхы улæфтæй æппæт уыдоны æф- сæддæ. 7 Уый æрæмбырд кодта, куыд цæндтæ, денджызты дæттæ, сæвæрдта æрфæнтæ æфснайæндæтты. 8 Уадз тæрсæд Хицауæй æппæт зæхх; уадз ризæнт Уый раз иуылдæр дунейы цæрджытæ, 9 Уымæн æмæ Уый загъ- та,— æмæ сси; Уый бардзырд ратта,— æмæ фæзынд. 10 Хицау халы муртатты уынаффæтæ, сафы адæмты фæндтæ. 11 Хицауы уынаффæ та лæууы æнустæм; Йæ зæр- дæйы хъуыдытæ мыггагæй- мыггагмæ. 12 Тæхудиаг адæм, кæцы- йæн Хицау у Хуыцау,— адæмы хатт, кæцы Уый рав- зæрста Иæхицæн бындарæн. 13 Æрвтæй кæсы Хицау, уыны æппæт адæймæгты фыртты. 14 Паддзахы бадæнæй, кæ- цыйыл бады, Уый кæсы æп- пæт, зæххыл цæрджытæм: 15 Уый сарæзта æппæт уыдоны зæрдæтæ æмæ хъус дары се ’ппæт хъуыддæгтæм. 16 Нæ фервæздзæн пад- дзах бирæ æфсæдды фæрцы; уæйыджы нæ бахъахъхъæн- дзæн стыр тых. 17 Æууæнкаг нæу бæх ир- вæзындзинадæн, нæ фервæ- зын кæндзæн йе стыр хъа- руйæ. 491
Псалом 32, 33 ПСАЛТИР 18 Мæнæ Хицауы цæсты- тæ Уымæй тæрсджыты сæр- мæ æмæ Уый хорзæхæй æн- хъæлцаутыл, 19 Уый уыдоны удты кæй фервæзын кæндзæн мæлæ- тæй æмæ сæ æххормаг рæс- тæг бафсаддзæн. 20 Нæ уд ныфсджын у Хицауæй: Уый — нæ æххуыс æмæ нæ иргъæвæг. 21 Уый тыххæй хъæлдзæг у нæ зæрдæ; уымæн æмæ Иæ сыгъдæг номæй мах ныфс- джын уыдыстæм. 22 Уадз уæд Дæ хорзæх, Хицау, мах сæрмæ, мах нæ зæрдæ куыд дарæм Дæуыл. ПСАЛОМ 33 Давиды псалом, уый æнæ- зонды æфсон куы скод- та Авимелехы раз, æмæ уыд тард уымæй, æмæ адард. 2 Арфæ кæндзынæн Хица- уæн алы афон; æппæлындзи- над Уымæн æнæрынцойæ мæ дзыхы. 3 Хицауæй æппæлдзæн мæ уд; фехъусдзысты фæлмастæ æмæ схъæлдзæг уыдзысты. 4 Бæрзонд кæнут Хицауы мемæ, æмæ скадджын кæ- нæм иумæ Иæ ном. 5 Æз бацагуырдтон Хица- уы, æмæ Уый фехъуыста мæн, æмæ мæ æппæт тасдзи- нæдтæй фервæзын кодта мæн. 6 Иæ цæстæнгас Уымæ чи здæхта, уыдон рухсады уы- дысты æмæ сæ цæсгæмттæ нæ фефсæрмы уыдзысты. 7 Ацьг мæгуыргур сдзырд- та,— æмæ Хицау фехъуыста 18 Иов 36, 7; Пс. 33, 16; 1 Пст. 3, 12 21 Ис 66, 14. Пс. 33 I 1 Пад. 21, 13. ЗЛук. 1, 47 5 Ис. 65, 24 6 Мих 7, 7 7 Пс. 68, 34. 8 Уæв. 32, 1. 9 Пс. 2, 12; Фæс. н. 16, 20. 10 Йес. Н. 4, 24. II Лук 1. 53. 13 1 Пет. 3, 10. 15 Иов. 28, 28; Пс. 36, 37. 16 Пс. 32, 18. 492 æмæ йæ фервæзын кодта йæ æппæт бæллæхтæй. 8 Хицауы Зæд æртыхсы Уымæй тæрсджыты алыварс æмæ сæ ирвæзын кæны. 9 Саходут æмæ фендзыс- тут, куыд хорз у Хицау! тæ- худиаг адæймаг, кæцы Уы- мæй ныфсджын у! 10 Тæрсут Хицауæй, Иæ сыгъдæджытæ, уымæн æмæ нæй хъуагдзинад Уымæй тæрсджытæм. 11 Лæппын домбæйттæ фыдæвзарæны сты æмæ æх- хормаг æййафынц, Хицауы агурджытæ та нæ æййафынц хъуагдзинад никæцы хорз- дзинадæй. 12 Æрцæут, сывæллæттæ, байхъусут мæнмæ: Хицауы тасыл уæ сахуыр кæндзы- нæн. 13 Фæнды адæймаджы цæ- рын æмæ уарзы дæргъвæтин бонтæ, цæмæй фена хорз- дзинад? 14 Уром де ’взаг фыддзи- надæй æмæ дæ дзых мæн- гард ныхæстæй. 15 Иуварс здæх фыддзи- надæй æмæ кæн хорздзинад; агур фидыддзинад æмæ йæ фæдыл цу. 16 Хицауы цæстытæ здæхт сты рæстгæнджытæм, æмæ Иæ хъустæ — сæ дзыназын- мæ. 17 Фæлæ Хицауы цæсгом фыдгæнджыты ныхмæ, цæ- мæй фесафа сæ мысæн зæх- хæй. 18 Дзурынц рæстгæнджы- тæ, æмæ Хицау хъусы, æмæ се ’ппæт хъыгдзинæдтæй ир- вæзын кæны уыдоны.
19 Хæстæг у Хицау саст зæрдæтæм æмæ удæй сабыр- ты ирвæзын кæндзæн. 20 Бирæ хъыгдзинæдтæ ис рæстгæнæгæн æмæ йæ уыдон сеппæтæй фервæзын кæн- дзæн Хицау. 21 Уый хъахъхъæны йæ æппæт стджытæ; иу дæр уы- донæй нæ асæтдзæн. 22 Тæригъæдджыны амар- дзæн фыддзинад, æмæ рæст- гæнæг æнæуынон кæмæн у, фесæфдзысты. 23 Фервæзын кæндзæн Хи- цау Иæ цагъарты уды, æмæ Ууыл æнхъæлцаутæй ничи фесæфдзæн. ПСАЛОМ 34 Давиды псалом. 1 Æрбалæуу, Хицау, бы- цæуы, мемæ быцæугæнджы- тимæ, фæтых у мæнимæ тох- гæнджытыл. 2 Райс уарт æмæ згъæртæ æмæ сыст мæнæн баххуыс кæнынмæ; 3 Слас Дæ кард æмæ мæн сурджытæн фæндаг æрæх- гæн; зæгъ мæ удæн: «Æз дæ ирвæзындзинад»! 4 Уадз фæхудинаг уой æмæ фефсæрмы уой мæ уды æгурджытæ; уадз аздæхой фæстæмæ æмæ æгаддзина- дæй æмбæрзт æрцæуой мæ- нæн фыддзинад фæндгæн- джытæ; 5 Уадз уой уыдон, куыд рыг дымгæйы цæсгомы раз, æмæ Хицауы зæд уадз сура уыдоны. 6 Уадз сæ фæндаг уа та- лынг æмæ бырынцъаг, æмæ Р Псалом 33, 34 I Хицауы Зæд уадз сура уыдо- ны. 7 Уымæн æмæ уыдон æнах- хосæй бамбæхстой мæн тых- хæй дзыхъхъ — сæ хыз; æнаххосæй уый скъахтой мæ | удæн. | 8 Уадз æрцæуа ууыл æнæ- нхъæлæджы сæфтдзинад, æмæ йæ хыз, кæцыйы бам- бæхста уый мæн тыххæй, уадз æрцахса уымæн йæхи; уадз ныххауа уым фесæ- фынмæ. 9 Мæ уд та цин кæндзæн Хицауыл; хъæлдзæг уыдзæн Уымæй ирвæзындзинадыл. 10 Ме стджытæ сеппæт зæгъдзысты: Хицау! чи у Дæу хуызæн, лæмæгъы тых- джынæй хъахъхъæнæг, мæ- гуыр æмæ мæгуыргуры йе стигъæгæй? 11 Сыстадысты мæныл æнæраст æвдисæнтæ: æз цы нæ зонын, уымæй мæ фæр- сынц. 12 Фидынц мæ хорздзинад фыддзинадæй, сидзæрдзина- дæй мæ удæн. 13 Æз сæ рынчыны рæс- тæджы мæ уæлæ скодтон хъисина, фæлмæцын кодтон мæ уды комдарынæй, æмæ мæ кувындзинад здæхт мæ хуылфмæ. 14 Æз архайдтон, цыма уый уыд мæ хæлар, ме ’фсы- мæр; æз цыдтæн æнкъардæй, сæргуыбырæй, мæнæ куыд мадыл кæуæг. 15 Æз-иу куы фæкалдтæн, уыдон цин кодтой æмæ æм- бырд кодтой; æмбырд кодтой æлгъитджытæ мæ ныхмæ, нæ зонын цæй тыххæй, 1САЛТИ 19 Пс. 144, 18. 20 Ап к. 7, 10; Ром. 8, 17. 21 Ис 66, 14 22 Фæс. н. 22, 8 23 Ром. В, 1. Пс. 34 I Ис. 49, 25. 4 Пс 69, 3 5 Иов. 21, 18; Пс. 1, 4; Ис. 29, 5; Ос. 13, 3. 7 Лук. 23, 4. 8 Пс. 7, 16; Дан. 6, 24. 10 Иов. 36, 13. II Мтф. 26, 60; Ап. к. 6, 13; 24, 26. 15 Иов. 30, 9; Лук 23, 35. 493
Псалом 34, 35 ПСАЛТИР фаудтой æмæ не ’нцадысты; 16 Цæстмæхъус хынджы- лæг кæнджытимæ сæ дæн- дæгтæй хъыс-хъыс кодтой мæныл. 17 Хицау! бирæ кæсдзынæ мыййаг уымæ? Акæн мæ уды уыдоны фыддзинæдтæй, дом- бæйттæй — мæ иунæг уды. 18 Æз скадджын кæндзы- нæн Дæу стыр æмбырды, би- рæ нымæц адæмты ’хсæн раппæлдзынæн Дæу. 19 Цæмæй ма цин кæной мæныл мæ ныхмæ æнæрас- тæй фыдæх уæвджытæ æмæ цæстныкъуылдтытæ ма кæ- ной, æз æнаххосæй æнæуы- нон кæмæн дæн. 20 Уымæн æмæ фидыддзи- надыл нæ дзурынц уыдон, фæлæ зæххы сабырты ных- мæ аразынц хинæйдзаг фæн- дтæ. 21 Уæрæх кæнынц мæныл сæ дзыхтæ; дзурынц: «хорз! хорз! федта нæ цæст». 22 Ды федтай, Хицау, ма басусæг кæн: Хицау! ма адард у мæнæй. 23 Сразæнгард у, райхъал у мæн тæрхоны тыххæй, мæ хъасты тыххæй, мæ Хуыцау æмæ мæ Хицау! 24 Тæрхон кæн мæнæн Дæ рæстдзинадмæ гæсгæ, Хи- цау, мæ Хуыцау, æмæ уадз ма уæлахиз кæной уыдон мæныл. 25 Уадз ма дзурой уыдон сæ зæрдæйы: «хорз! нæ зæр- дæмæ гæсгæ!» уадз ма дзу- рой: «мах аныхъуырдтам уый». 26 УаДз фæхудинаг æмæ фефсæрмы уой иуылдæр ме 18 Пс 21, 26 19Иоам. 15, 25. 21 Иов 16, 9; Пс 39, 16; Иер. к. 2, 16. 23 Пс. 43, 24. 26 Иов 8, 22; Пс. 6, 11. 27 Пс. 39, 17. Пс. 35 2 Уæв 20, 11 3 4 Пал. 17, 9 5 Мих 2, 1, Ром. 12. 9 6Пс 11. 56, 7 Ром. 11, 33, Ион 4, 11, 1 Кор 9, 9 намонддзинадыл цингæн- джытæ; уадз сфæлындой ху- динаджы æмæ фидиссаджы мæныл сæхи бæрзондгæн- джытæ. 27 Уадз цин кæной æмæ хъæлдзæг уой мæ рæстдзи- над кæй фæнды æмæ æнæ- банцайгæ дзурæнт: «уадз сбæрзонд уæд Хицау, Йæ ца- гъарæн фарн кæй фæнды»! 28 Æмæ ме ’взаг хъусын кæндзæн Дæ рæстдзинад æмæ Дæу æппæлындзинад алыбон. ПСАЛОМ 35 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хицауы цагъар Да- виды. 2 Закъонхалæджы æнæ- рæстдзинад дзуры мæ зæр- дæйы: нæй Хуыцауы тас йæ цæстыты раз. 3 Уымæн æмæ уый зæр- дæлхæнæн кæны йæхицæн йæхи цæстыты, цыма йæ æнæзакъондзинад агуры, цæ- мæй йын сынæуынон уа; 4 Иæ дзыхы ныхæстæ — мæнгдзинад æмæ хиндзинад; нæ йæ фæнды бамбарын, цæмæй кæна хорз; 5 Иæ хуыссæны хъуыды кæны æнæзакъондзинад, слæу- уы æвзæр фæндагыл, æлгъ нæ кæны фыддзинадыл. 6 Хицау! Дæ хорзæх æрв- ты онг, Дæ æцæгад æврæгъ- ты онг! 7 Дæ рæстдзинад, куыд Хуыцауы хæхтæ, æмæ Дæ хъысмæттæ — стыр æрфæн- тæ! Адæймæгты æмæ фосы хъахъхъæныс Ды, Хицау! 494
ПСАЛТИР Псалом 35, 36 8 Куыд зынаргъ у Дæ хор- зæх, Хуыцау! Адæймаджы фырттæ Дæ базырты аууон сты æнцойады: 9 Æфсæдынц Дæ хæдзары нардæй, æмæ Дæ адджинæг- ты гуылфæнтæй нуазын кæ- ныс уыдонæн Ды. 10 Уымæн æмæ Дæумæ ис царды гуырæн; Дæу рухсæй уынæм мах рухс. 11 Адарддæр кæн Дæ хор- зæх Дæу зонджытæм æмæ Дæ рæстдзинад зæрдæйæ рæс- тытæм. 12 Уадз ма ныллæууа мæ- ныл сæрыстыры къах, æмæ тæригъæдджыны къух уадз ма асурæд мæн. 13 Уым ныххаудысты æнæ- закъондзинад кæнджытæ, æппæрст æрцыдысты, æмæ сыстын нæ фæразынц. ПСАЛОМ 36 Давиды псалом. 1 Иузæрдион ма у фыд- гæнджытыл, хæлæг ма кæн æнæзакъондзинад кæнджы- тæм, 2 Уымæн æмæ уыдон, куыд кæрдæг, тагъд карст уыдзы- сты æмæ куыд цъæхдаргæ халсар, бахус уыдзысты. 3 Æнхъæлцау у Хицауыл, æмæ кæн хорздзинад; цæр зæххыл, æмæ хъахъхъæн æцæгад. 4 Рæвдыд у Хицауæй æмæ Уый сæххæст кæндзæн дæ зæрдæйы фæндон. 5 Ратт дæ фæндаг Хицау- мæ æмæ Уымæй ныфсджын у, æмæ Уый сæххæст кæн- дзæн, 8 Иов. 36, 11; Пс. 16, 8. 9 Ис. 25, 6; 2 Кор. 8, 9; Рарг. 21, 6. Пс. 36 1 Фæс.н 23,17;24, 1. 2 Пс. 128, 6, Ис. 37, 27. 5Пс 54, 23. 6 Ис. 58, 8. 8 Еф 4, 26. 9 Ис 34, 17 11 Мтф. 5, 5. 16 Мрк. 8, 8. 17 Иер 48, 25. 6 Æмæ ракæндзæн, куыд рухс, дæ рæстдзинад, æмæ дæ рæстад, куыд æмбисбон. 7 Басæтт Хицауæн æмæ Уымæй ныфсджын у. Иузæр- дион ма у йæ фæндагыл æн- тыстджын хинæйдзаг адæй- магыл. 8 Банцай мæсты кæнын, æмæ ныууадз карздзинад; уый онг иузæрдион ма у, цæмæй кæнай фыддзинад. 9 Уымæн æмæ фыддзинад кæнджытæ цагъд уыдзысты, Хицауыл æнхъæлцаутæ та зæхх сæхи бакæндзысты. 10 Иу чысыл ма æмæ нал уыдзæн æнæраст; бакæсдзы- нæ йæ бынатмæ, æмæ уый нæй. 11 Сабыртæ та зæхх сæхи бакæндзысты æ^мæ сæ мон- дæгтæ суадздзысты бирæ фарнæй. 12 Æнæраст фыдвæнд кæ- ны рæстгæнæджы ныхмæ æмæ йæ дæндæгтæ уымæ хъыс-хъыс кæны; 13 Хицау та худы ууыл, уымæн æмæ уыны, кæй æр- бацæуы йæ бон. 14 Æнæсыгъдæджытæ сла- сынц сæ кард æмæ тынг кæ- нынц се ’рдын, цæмæй æрæппарой мæгуыры æмæ мæгуыргуры, цæмæй барæ- хойой рæствæндагыл цæу- джыты. 15 Сæ кард бацæудзæн сæ- хи зæрдæйы æмæ се ’рдынтæ ныппырх уыдзысты. 16 Рæстгæнæджы гыццыл хуыздæр у æнæрæстгæнджы- ты бирæ хъæздыгдзинæдтæй. 17 Уымæн æмæ æнæрæст- гæнджыты цонджы тыхтæ 495
Псалом 36 Г ныппырх уыдзысты, рæст- гæнджыты та фидар кæны Хицау. 18 Хицау зоны æнаиппты бонтæ, æмæ сæ фæллой уы- дзæн æнустæм. 19 Нæ уыдзысты уыдон æфсæрмыгонд карз рæстæ- джы æмæ æххормаг бонты уыдзысты æфсæст. 20 Æнæрæстытæ та фе- сæфдзысты, æмæ Хицауы знæгтæ, куыд уæрыччыты нард, æрбайсæфдзысты, фæз- дæджы æрбайсæфдзысты. 21 Æнæраст исы æфстау æмæ нæ дæтты; рæстгæнæг та фæтæригъæд кæны æмæ дæтты. 22 Уымæн æмæ Уымæй ар- фæгæндтытæ зæхх сæхи ба- кæндзысты, Уымæй æлгъыс- тытæ та цагъд æрцæудзысты. 23 Хицау фидар кæны ахæм адæймаджы къахфæд- тæ, æмæ Уый хæрзаудæн кæ- ны йæ фæндагæн. 24 Уый куы хауа, нæ ахау- дзæн; уымæн æмæ Хицау хæ- цы уый къухыл. 25 Æз уыдтæн æрыгон æмæ базæронд дæн, æмæ нæ федтон рæстгæнæджы ро- хуаты æмæ йæ цоты дзул кургæйæ; 26 Уый алыбон хатыр кæ- ны æмæ æфстау дæтты, æмæ йæ цот арфæдзинадæн уы- дзæн. 27 Иуварс здæх фыддзи- надæй, æмæ хорз кæн, æмæ цæрдзынæ æнустæм; 28 Уымæн æмæ Хицау уарзы рæстдзинад, æмæ нæ рох кæны йæ сыгъдæджыты; æнустæм хъахъхъæд уыдзы-1 сты уыдон; æмæ æнæрæсты- ты цот уыдзæн цагъд. 29 Рæстгæнджытæ зæхх сæхи бакæндзысты æмæ цæр- дзысты ууыл æнустæм. 30 Рæстгæнæджы дзыхæй цæуы стыр зонд, æмæ йе ’взаг дзуры рæстдзинад. 31 Иæ Хуыцауы закъон йæ зæрдæйы; нæ фæцуддзы- сты йæ къахвæдтæ. 32 Æнæраст сусæгæй кæ- сы рæстгæнæджы фæстæ æмæ йæ агуры амарынмæ. 33 Фæлæ йæ Хицау нæ ратдзæн уый къухтæм æмæ йæ базылын кæнын нæ ба- уадздзæн, уымæн куы тæр- хон кæной. 34 Æнхъæлцау у Хицауыл æмæ Иæ фæндагыл хæц: æмæ Уый сисдзæн дæу, цæмæй зæхх дæхи бакæнай; æмæ æнæрæстыты куы цæгъдой, ды фендзынæ. 35 Федтон æз тызмæг æнæрасты, нæрсгæ, уидæгтæ ауадзæг бирæ къалиуджын бæласы хуызæн; 36 Фæлæ уый аивгъуыдта æмæ мæнæ нæй уый, агурын уый, æмæ нæ арын. 37 Дæ хъус дар æнаиппмæ æмæ кæс рæстгæнæгмæ; уы- мæн æмæ ахæм адæймаджы фидæн у фарн. 38 Æнæзакъонтæ иуылдæр цагъд æрцæудзысты; æнæ- рæстыты фидæн фесæфдзæн. 39 Хицауæй ирвæзындзи- над рæстгæнджытæн; Уый сæ иргъæвæг уынгæгдзинады рæстæг. 40 Æмæ баххуыс кæндзæн Хицау уыдонæн æмæ сæ ба- иргъæвдзæн; баиргъæвдзæн 1САЛТИ 19 Иов. 5, 20; Пс. 32, 19. 20 Пс. 67, 3 22 Пс 24, 13; Фæс. н. 2, 21 24 Пс. 144, 14; Фæс. н. 24, 16. 26 Пс. 111, 5. 27 Пс. 33, 15; Ис. 1, 16 28 3Пад. 8, 57 29 Мтф. 5, 5 30 Фæс. н. 10, 31, Мтф. 12, 35. 31 Ис 51, 7. 32 Пс. 11, 9; Мрк.3,2 35 Пс. 72, 6, Иез 31, 3. 36 Иов 4, 20; 5, 3; 20, 7. 37 Уæв. 39, 8, Лук. 16, 25; Ром. 2, 10 39 Есф. 8, 16; Пс 45, 2. 40 Дан. 6, 23. 496
уыдоны æнæрæстытæй, æмæ сæ фервæзын кæндзæн; уы- мæн æмæ уыдон Ууыл æн- хъæлцау сты. ПСАЛОМ 37 Давиды псалом. Æрымы- сынæн. 2 Хицау! Дæ карзæй ма уайдзæф кæн мæнæн, æмæ Дæ мæстыйæ ма æфхæр мæн. 3 Уымæн æмæ Дæ фаттæ нынныхстысты мæн, æмæ Дæ къух уæз кæны мæныл. 4 Нæй æнæхъæн бынат мæ буары Дæ мæстыдзина- дæй, нæй фарн ме стджыты мæ тæригъæдтæй. 5 Уымæн æмæ мæ æнæза- къондзинæдтæ мæ сæрæй фæ- бæрзонддæр сты, куыд уæз- зау уаргъ æруæз кодтой мæ- ныл. 6 Смаг кæнынц, хæф кæ- нынц мæ цæфтæ ме ’нæзон- дæй. 7 Æз ныггуыбыр дæн æмæ бынтон мæ сæр æруагътон, æнæхъæн бон сагъæс кæнгæ цæуын; 8 Уымæн æмæ мæ астæу дзаг у судзæгтæй, æмæ нæй æнæхъæн бынат мæ буары. 9 Æз сфæлмæцыдтæн æмæ æгæр хъынцъым кæнын; хъæр кæнын мæ зæрдæйы уд- харæй. 10 Хицау! Дæу разы мæ æппæт фæндæттæ æмæ мæ улæфтытæ Дæуæй æмбæхст не сты. 11 Мæ зæрдæ ризы; ныу- уагъта мæн мæ тых, æмæ мæ цæстыты рухс,— уый дæр нал ис мæнмæ. 12 Мæ хæлæрттæ æмæ мæ | [Р Псалом 36, 37 I зæрдиæгтæ аздæхтысты мæ хъæдгомæй, æмæ мæ хæстæ- джытæ лæууынц дæрддзæф. 13 Мæ уды агурджытæ æвæрынц хызтæ, æмæ мæ- нæн фыддзинад кæй фæнды, дзурынц мæн сæфтыл æмæ хъуыды кæнынц алыбон хинтæ. 14 Æз та, куыд къуырма, нæ хъусын, æмæ куыд гоби, кæцы нæ гом кæны йæ дзых; 15 Æмæ æз сдæн, куыд адæймаг, кæцы нæ хъусы æмæ нæй дзуапп йæ дзыхы. 16 Уымæн æмæ æз Дæуыл, Хицау, мæ зæрдæ дарын, Ды фехъусдзынæ, Хицау, мæ Хуыцау. 17 Æмæ æз загътон: ма сцин кæнæнт мæныл ме знæ- гтæ; куы фæцуды мæ къах, I уыдон бæрзонд кæнынц сæхи мæныл. 18 Æз хæстæг ахауынмæ æмæ мæ хъыгдзинад æдзух- дæр мæ размæ. 19 Ме ’нæзакъондзинадыл сæттын æз, хъынцъым кæ- нын мæ тæригъæдыл. 20 Ме знæгтæ та цæрынц æмæ фидар кæнынц, æмæ фылдæр кæнынц, æз æнæуы- нон кæмæн дæн æнаххосæй; 21 Æмæ мæнæн мæ хорз- дзинад фыддзинадæй фид- джытæ знагдзинад кæнынц мæ ныхмæ уый тыххæй, æз хорздзинады фæдыл кæй цæ- уын. 22 Ма ныууадз мæн, Хи- цау, мæ Хуыцау! ма адард у мæнæй. 23 Батагъд кæн мæнæн баххуыс кæнынмæ, Хицау, мæ Ирвæзынгæнæг! 1САЛТИ Пс. 37 2 Пс. 6, 2; Иер. 10, 24. ЗДык з. 32, 23; Иов. 6, 4. 5Пс. 31, 4; Иез 33, 10. 7Пс 41, 10. 12 Иов. 19, 13; 30, 10; Пс. 30, 12. 14 Ис. 53, 7, Мтф. 27, 12, Ап. к. 8, 32 19 Пс 31, 5; 2 Кор. 7, 10. 21 Пс. 108, 5 497
Псалом 38, 39 Г ПСАЛОМ 38 Зарджыты къорды хицау, Идифуммæ. Давиды пса- лом. 2 Æз загътон: кæсдзынæн æз мæ фæндæгтæм, цæмæй тæригъæд ма кæнон ме ’вза- гæй; уромдзынæн мæ дзых, цалынмæ æнæраст ис мæ разы. 3 Æз уыдтæн æгомыг æмæ æнæдзургæ, æмæ нæ дзырд- тон суанг хорздзинадыл дæр; æмæ мæ хъыгдзинад æрба- хæстæг. 4 Ссыгъд мæ зæрдæ мæ мидæг, мæ хъуыдыты ссыгъд арт; æз байдыдтон дзурын ме ’взагæй: 5 Зæгъ мын, Хицау, мæ мæлæт æмæ мæ бонты ны- мæц, цавæр у, цæмæй æз зо- нон, цас у мæ цæрæнбон. 6 Мæнæ Ды раттай мæнæн бонтæ, куыд уылынг æмæ мæ цæрæнбон, куыд ницы Дæ разы. Бæлвырд, æххæст сагъæс у алы цæрæг адæй- маг. 7 Бæлвырд, адæймаг цæ- уы æндаргау; дзæгъæлы уый сагъæс кæны, æмбырд кæны æмæ нæ зоны, кæмæн баз- зайдзæн уый. 8 Æмæ ныр цæмæ æн- хъæлмæ кæсон æз, Хицау? Ме ’нхъæлцаудзинад Дæуыл. 9 Ме ’ппæт æнæзакъондзи- нæдтæй мæ фервæзын кæн, ма ратт мæн æнæзондмæ фæ- хынджылæг кæнынмæ. 10 Æз сдæн æгомыг, нæ гом кæнын мæ дзых; уымæн I æмæ Ды бакодтай уый. 11 Аиуварс кæн мæнæй | |Дæ цæфтæ; æз сæфын Дæ цæваг къухæй. 12 Ды уайдзæфтæй куы æфхæрай адæймаджы йæ ра- кæндты тыххæй, уæд æрыз- гъæлдзæн, куыд рæмпæгæй, йæ рæсугъддзинад. Афтæ сагъæсгæнаг у алы адæймаг! 13 Фехъус, Хицау, мæ ку- вын, æмæ байхъус мæ дзы- назынмæ; ма у æнæсдзургæ мæ цæссыгтæм. Уымæн æмæ фæндаггон æз Дæумæ æмæ æрцæуæггаг, куыд мæ фы- дæлтæ се ’ппæт дæр. 14 Иуырдæм алæуу мæ- нæй, цæмæй бафæразон мæ- хи фæфидар кæнын, раздæр цалынмæ аивгъуыйон, æмæ æз мауал уон. ПСАЛОМ 39 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Фидарæй ныфсджын уыдтæн æз Хицауæй, æмæ Уый æркъул кодта мæнмæ æмæ фехъуыста мæ дзына- зын; 3 Фелвæста мæн тæссаг дзыхъхъæй, хъуына цъыф- дзастæй, æмæ сæвæрдта мæ къæхтæ дурыл, æмæ сфидар кодта мæ къæхтæ; 4 Æмæ нывæрдта мæ дзы- хы ног зарæг — æппæлын- дзинад нæ Хуыцауæн. Фен- дзысты бирæтæ æмæ фæ- тæрсдзысты, æмæ æнхъæл- цау уыдзысты Хицауыл. 5 Тæхудиаг у адæймаг, кæцы Хицауыл æвæры йæ ныфс, æмæ не здæхы хъал- тæм æмæ мæнгдзинадмæ здæхджытæм. 1САЛТИ Пс. 38 1 1 Пар. 16, 42. 2 Пс. 140, 3. 3 Пс. 107, 14. 4 Ап. к. 17, 16 5 Ром. 13, 11 6 Пс. 89, 6; 143, 4. 7Иов. 8, 9, Иср. 17, 11, Лук. 12, 20. 10 Мтф. 11, 15. 12 Ис 51, 8. 13 1Пар 29, 15; 2 Кор. 5, 6-7, Фил. 3, 20; Дзут 11, 13. Пс. 39 3 Иов 30, 19; Лук. 6, 48. 4Пс. 32, 3; Рарг. 5 Пс. 2 12; Фæс. н. 16, 20; Иер. 17, 7. 498
6 Бирæ сарæзтай Ды, Хи- цау, мæ Хуыцау: Дæ диссæг- ты æмæ хъуыдыдзинæдты мах тыххæй — чи суыдзæн Дæу æнгæс! — фæндыдаид мæн амонын æмæ дзурын: фæлæ уыдон фылдæр сты ны- мæцæй. 7 Нывæндтæ æмæ лæвæрт- тæ Дæу нæ бафæндыд; Ды байгом кодтай мæ хъустæ; æппæт басудзинæгтæ æмæ нывæндтæ тæригъæды тых- хæй Ды нæ бацагуырдтай. 8 Уæд æз загътон: мæнæ цæуын; чиныджы тыхты фыст ис мæн тыххæй: 9 Мæн фæнды сæххæст кæнын Дæу фæндон, мæ Хуы- цау, æмæ Дæ закъон ис мæ зæрдæйы. 10 Æз хъусын кодтон Дæ рæстдзинад стыр æмбырды, æз ных нæ лæууыдтæн мæ дзыхæн: Ды, Хицау, зоныс. 11 Дæ рæстдзинад не ’мбæхстон мæ зæрдæйы, хъу- сын кодтон Дæ æууæнкдзи- над æмæ Дæ ирвæзындзинад, нæ басусæг кодтон Дæ хор- зæхтæ æмæ Дæ æцæгад стыр æмбырды раз. 12 Ма уром, Хицау, Дæ рæдаудзинæдтæ мæнæй; Дæ I хорзæх æмæ Дæ æцæгад уадз I хъахъхъæнæнт мæн æнæбан- цайгæйæ. 13 Уымæн æмæ æртыхсты- сты мæныл æнæнымæц бæл- лæхтæ; баййæфтой мæн мæ æнæзакъондзинæдтæ, афтæ æмæ уынын нæ фæразын: уыдон фылдæр, цæйнæфæл- тау мæ сæрыл хъуынтæ; мæ зæрдæ ныууагъта мæн. 14 Хæрзаудæн кæн, Хи-1 Р Псалом 39, 40 I цау, мæн фервæзын кæнын- мæ; Хицау, батагъд кæн мæ- нæн баххуысмæ. 15 Уадз фефсæрмы æмæ фæхудинаг уой се ’ппæт мæ удæн сæфт агурджытæ! Уадз уой фæстæмæ здæхт æмæ лæвæрд хынджылæгмæ мæ- нæн фыддзинад кæй фæнды! 16 Уадз фезмæст уæнт сæ худинагдзинадæй мæнæн дзурджытæ: «хорз! хорз!» 17 Уадз цин кæнæнт æмæ хъæлдзæг уæнт Дæуæй, иуыл- дæр Дæу агурджытæ, æмæ Дæ ирвæзындзинад уарзджы- тæ, цæмæй дзурой æнæбан- цайгæйæ: «стыр у Хицау!» 18 Æз та мæгуыр æмæ мæ- гуыргур, фæлæ Хицау тых- сы мæныл. Ды — мæ æххуыс æмæ мæ ирвæзынгæнæг; мæ Хуыцау! ма бафæстиат у. ПСАЛОМ 40 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 2 Тæхудиаг, чи хъуыды кæны мæгуырыл! Бæллæхы бон æй Хицау фервæзын кæн- дзæн. 3 Хицау бахъахъхъæнзæн уый æмæ йын йæ цард ба- хъахъхъæндзæн: тæхудиаг уыдзæн уый зæххыл. Æмæ нæ ратдзынæ Ды уый йе знæгты фæндонмæ. 4 Хицау сфидар кæндзæн уый рыичынæй йæ хуыссæ- ны. Ды аивдзынæ иуылдæр йæ хуыссæн йæ низы мидæг. 5 Æз загътон: Хицау! ба- хатыр мын кæн, сдзæбæх кæн мæ уды; уымæн æмæ æз тæригъæд ракодтон Дæ разы. 1САЛТИ 7 Пс. 50, 18. 8 Иоан 5, 46. 9Ис 50, 5. 10 Пс. 34, 18. 11 Мтф. 12, 35. 13 Пс. 30, 11. 14 Пс. 21, 20. 15 Пс 34, 4. 16 Пс. 34, 21. 18 Пс. 69, 6. Пс. 40 2Фæс.н. 14, 21; Дан. 4, 24; Лук. 14, 13 4 Мтф 9, 22; Лук 7, 7. 5 Пс. 6, 3. 499
Псалом 40, 41 ПСАЛТИР 6 Ме знæгтæ мæн тыххæй дзурынц фыддзинад: «кæд амæлдзæн уый æмæ фесæф- дзæн йæ ном?» 7 Æмæ кæд æрцæуы исчи мæн фенынмæ, мæнг дзуры; йæ зæрдæ йæ мидæг æвæры мæнгдзинад, æмæ уый, ра- цæугæйæ æддæмæ, кой кæ- ны. 8 Иуылдæр мæн нæ уарз- джытæ сусу-бусу кæнынц се ’хсæн мæн ныхмæ, хъуыды кæнынц мæныл фыддзинад: 9 «Гуымиры велиалы ны- хас æрцыд ууыл; уый æр- хуыссыд, уый нал сыст- дзæн». 10 Суанг мæнимæ фидыд- дзинады уæвæг адæймаг, кæ- цыйыл æз мæ зæрдæ дард- тон, кæцы хордта мæ дзул, систа мæнмæ йæ зæвæт. 11 Ды та, Хицау, бахатыр кæн мæнæн, æмæ мæ слæу- уын кæн, æмæ æз бафиддзы- нæн уыдонæн. 12 Уымæй базондзынæн, Ды хæрзаудæн кæй кæныс мæныл, ме знаг куы нæ фæуæлахиз уа мæныл, 13 Мæн та бахъахъхъæн- дзынæ æнæхъæнæй, æмæ мæ сæвæрдзынæ Дæ цæсгомы раз æнустæм. 14 Арфæгонд у Хицау, Из- раилы Хуыцау, æнусæй æнусмæ! Аминь, аминь! ПСАЛОМ 41 Зарджыты къорды хицау- мæ. Ахуырад. Корейы фыртты. 2 Куыд хъуазы фæнды дæтты гуылфæнтæм, афтæ 8 Мтф 22, 15. 9 Мтф 27, 66; Мрк. 12, 13 10 Иоан. 13, 18; Ап. к 1, 16. 14 Пс. 39, 17. Пс. 41 1 1 Пар 6, 22, 9, 19, 26, 1 ЗПс. 83, 3 5 Иов 30, 16. 6Пс 42, 5. 8Пс. 68, 3 9 Пс. 118, 62 10 Пс 37, 7. 500 фæнды мæ уды Дæумæ, Хуы- цау! 3 Бæллы мæ уд фидар Хуыцаумæ, æгасмæ; кæд æр- цæудзынæн æмæ фæзындзы- нæн Хуыцауы цæсгомы раз! 4 Мæ цæссыгтæ уыдысты мæнæн дзулæн æхсæвæй-бо- нæй, куы дзырдтой мæнæн алыбон: «Кæм ис дæ Хуы- цау?» 5 Мысгæйæ уый тыххæй, хъарын мæ уды, уымæн æмæ æз цыдтæн бирæ адæмты ’хсæн, цыдтæн уыдонимæ Хицауы хæдзармæ циндзина- ды хъæлæсимæ æмæ дзыр- дæй кад кæнгæйæ бæрæгбон кæнæг дзыллæтимæ. 6 Цы æнкъард кæныс ды, мæ уд, æмæ цы къæмдзæс- тыг кæныс? Ныфсджын у Хуыцауæй; уымæн æмæ ма æз ноджы кадджын кæндзы- нæн Уый, мæ Ирвæзынгæ- нæджы æмæ мæ Хуыцауы. 7 Хъынцъым кæны мæ уд мæн мидæг; уымæ гæсгæ мы- сын Дæу тыххæй Иорданы зæххæй, Ермонæй Цоары хо- хæй. 8 Æнæбын æнæбынмæ си- ды Дæ æхсæрдзæнты хъæлæ- сæй; Дæ дæттæ иуылдæр æмæ Дæ уылæнтæ ацыдысты мæ сæрты. 9 Бонæй равдисдзæн Хи- цау Иæ хорзæх, æмæ æхсæв зарæг Уымæн мæнмæ, ку- вындзинад мæ царды Хуы- цаумæ. 10 Зæгъ Хуыцауæн, мæ фарс хæцæгæн: цæй тыххæй ферох кодтай Ды мæн? Цæй тыххæй æз сагъæсгæнгæ цæ- уын знаджы æфхæрдтытæй?
11 Мæнæ цыма куыд ме стджытæ сæтгæйæ, æлгъи- тынц мæн ме знæгтæ, куы дзурынц мæнæн алыбон: «кæм ис дæ Хуыцау?» 12 Цы æнкъард кæныс ды, мæ уд, æмæ цы къæм- дзæстыг кæныс? Ныфсджын у Хуыцауæй; уымæн æмæ ма æз ноджы кадджын кæн- дзынæн Уый, мæ Ирвæзын- гæнæджы æмæ мæ Хуыцауы. ПСАЛОМ 42 Тæрхон мын кæн, Хуыцау, æмæ балæуу мæ хъасты фыдбылызы адæмимæ. Фер- вæзын мæ кæн хинæйдзаг æмæ æнæраст адæймагæй. 2 Уымæн æмæ Ды — мæ фидардзинады Хуыцау. Цæй тыххæй мæ аиуварс кодтай Ды? Цæй тыххæй цæуын æз сагъæс кæнгæйæ знаджы æфхæрдтытæй ? 3 Рарвит Дæ рухс æмæ Дæ æцæгад; цæмæй кæной уы- дон мæн æмæ æркæной Дæ сыгъдæг хохмæ æмæ Дæ цæ- рæн бынæттæм. 4 Æмæ бацæудзынæн æз Хуыцауы нывондхæссæнмæ, мæ циндзинад æмæ хъæл- дзæгдзинады Хуыцаумæ, I æмæ гуслитыл кадджын кæн- дзынæн Дæу, Хуыцау, мæ Хуыцау! 5 Цы æнкъард кæныс ды, мæ уд, æмæ цы къæмдзæс- тыг кæныс? Ныфсджын у Хуыцауæй; уымæн æмæ ма æз ноджы кадджын кæн- дзынæн Уый, мæ Ирвæ- зынгæнæджы æмæ мæ Хуы- цауы. I Р Псалом 41—43 I ПСАЛОМ 43 Зарджыты къорды хицау- мæ. Ахуырад. Корейы фыртты. 2 Хуыцау, мах фехъуыс- там нæхи хъустæй, нæ фы- дæлтæ дзырдтой махæн уы- цы хъуыддаджы тыххæй, кæцы Ды скодтай уыдоны бонты, рагон бонты. 3 Ды Дæхи къухæй ныц- цагътай адæмты, уыдоны та æрцæрын кодтай; адæмы- хæттыты ныццагътай æмæ атардтай уыдоны. 4 Уымæн æмæ уыдон сæ кардæй не ссардтой зæхх, æмæ сæ цонджы тых нæ фер- вæзын кодта уыдоны, фæлæ Дæ рахиз къух æмæ Дæ цон- джы тых æмæ Дæ цæсгомы рухс; уымæн æмæ Ды хæр- заудæн кодтай уыдоныл. 5 Хуыцау, мæ паддзах! |Ды уыцы Хуыцау; ратт ир- вæзындзинад Иаковæн. 6 Дæуимæ сыкъатæй ба- сæтдзыстæм не знæгты; Дæу номæй ныссæнддзыстæм къæхтæй нæ ныхмæ слæу- джыты. 7 Уымæн æмæ ме ’рдыныл æнхъæлцау нæ дæн, æмæ мæ кард мæн нæ фервæзын кæн- дзæн; 8 Фæлæ Ды фервæзын кæндзынæ мах не знæгтæй, æмæ фæхудинаг кæндзынæ махмæ фыдзæрдæ дарджыты. 9 Хуыцауы тыххæй рап- пæлдзыстæм алыбон, æмæ Дæу ном кадджын кæндзыс- тæм æнустæм. 10 Фæлæ ныр Ды аппæрс- тай æмæ фæхудинаг кодтай 1САЛТИ 12 Пс. 42, 5. Пс. 42 2Пс. 37, 7. 3 2 Пад. 15, 25. 5Пс. 41, 6. Пс. 43 1 Пс. 41, 1. 2 Дык. з. 6, 21; Пс. 77, 3. 3 Рац. 15, 17. 4 Дык. з. 33, 29. 6 Пс. 59, 14; Ис. 33, 22. 7Пс 19, 10 Пс. 59, 3. 501
Псалом 43, 44 ПСАЛТИР мах æмæ нæ рацæуыс мах æфсæддимæ; 11 Аздæхтай нæ не знагæй лидзынмæ, æмæ нæм фыд- зæрдæ дарджытæ стигъынц мах. 12 Ды раттай мах, куыд фысты, бахæрынмæ æмæ нæ адæмты ’хсæн ныххæлиу кодтай; 13 Æнæпайдайæ ауæй код- тай Ды Дæ адæмы, æмæ нæ фæбæрзонд кодтай йæ аргъ; 14 Раттай мах нæ сыхæг- тæм фауынмæ, фæхудынмæ æмæ фелгъитынмæ нæ алы- варс цæрджытæм. 15 Ды æмбисондаг скод- тай мах адæмты ’хсæн, сæ- рæй мæстæй марæн адæмы- хæттыты ’хсæн. 16 Атыбон мæ худинагдзи- над мæ размæ, æмæ æнæф- сармдзинад æмбæрзы мæ цæсгом 17 Фауæг æмæ фыдкой кæ- нæджы хъæлæсæй, знаг æмæ мастисæджы цæстæнгасæй. 18 Адон æппæт æрцыдыс- ты махыл, фæлæ мах нæ фе- рох кодтам Дæу æмæ нæ фе- хæлдтам Дæ фæдзæхст. 19 Нæ аздæхт нæ зæрдæ фæстæмæ, æмæ нæ къах- дзæфтæ Дæу фæндагæй нæ фæзылдысты, 20 Ды куы ныппырх код- тай мах кæфхъуындарты зæххыл æмæ нæ куы бам- бæрзтай мæлæты аууонæй. 21 Мах куы ферох кодта- иккам нæ Хуыцауы ном æмæ нæ къухтæ æцæгæлон хуы- цаумæ куы адаргъ кодтаик- кам, > I 22 Уæд нæ бацагуырдтаид | 131Пад. 12,9, Ис. 52, 3. 14 Пс. 78, 4; Иер. 24, 9. 18 Ис. 26, 8 22 Пс. 7, 10. 23 Ром. 8, 36. 24 Мтф 8,24-25 25 Пс. 12, 2. 26 Ис. 51, 23 Пс. 44 1 Еф. 1, ЗЛук.4, 22. 4Пс. 23, 8; Ис. 11, 5; Дзут. 4. 12, Рарг. 1, 16;19,15 мыййаг уый тыххæй Хуы- цау? Уымæн æмæ Уый зоны зæрдæйы сусæгдзинæдтæ. 23 Фæлæ нæ Дæу тыххæй марынц алыбон, нымайынц мах æргæвдынмæ нывонд- гонд фыстыл. 24 Сыст, цы хуыссыс, Хи- цау! райхъал у, ма нæ ап- пар мыггагмæ. 25 Цæй тыххæй æмбæх- сыс Дæ цæсгом? рох кæныс нæ æнкъарддзинад æмæ не ’фхæрд? 26 Уымæн æмæ нæ уд ры- джы онг ныллæггонд у, æмæ нæ хуылф зæххыл баны- хæст. 27 Сыст баххуысмæ ма- хæн, æмæ нæ Дæ хорзæхы руаджы фервæзын кæн. ПСАЛОМ 44 Зарджыты къорды хицау- мæ. Музыкалон зарæн- гæрзтыл Сосан. Корейы фыртты ахуырад. Уарзон- дзинады зарæг. 2 Мæ зæрдæйæ ссыд хорз- дзинады дзырд; æз дзурын: мæ зард у Паддзахы тых- хæй; ме ’взаг — тагъд фыс- сæджы хъæз. 3 Ды рæсугъддæр адæй- мæгты фырттæй; хорзæх ссыд Дæ дзыхæй; уымæ гæс- гæ раарфæ кодта Хуыцау Дæуæн æнустæм. 4 Æрбабæтт Дæ синыл Дæ кард, Тыхджын, Дæ кад æмæ Дæ рæсугъддзинадæй. 5 Æмæ Дæ ацы аивгонды фæтагъд кæн, сбад уæрдо- ны,— æцæгады, фæлмасдзи- нады æмæ рæстдзинады тых- 502
ПСАЛТИР Псалом 44, 45 хæй, æмæ Дæ рахиз къух равдисдзæн Дæуæн дисса- джы хъуыддæгтæ. 6 Цыргъ Дæ фаттæ — адæмтæ хаудзысты Дæ разы; уыдон — Паддзахы знæгты зæрдæйы. 7 Дæ паддзахы бадæн, Хуыцау, æнустæм; рæстдзи- нады лæдзæг — Дæ паддза- хы лæдзæг. 8 Ды бауарзтай рæстдзи- над æмæ æнæзакъондзинад нæ бауарзтай; уымæ гæсгæ Дæу байсæрста Хуыцау, Дæ Хуыцау циндзинады зетийæ дæу æмхайджынтæй фыл- дæр. 9 Дæ æппæт дарæстæ, куыд хорз тæфгæнаг æмæ алой æмæ касиа; пылы стæ- гæй конд галуантæй хъæл- дзæг кæнынц Дæу. 10 Паддзæхты чызджытæ кадджынты æхсæн Дæумæ; паддзахы ус слæууыд Дæ ра- хизварс Офираг сызгъæрины. 11 Хъус, чызг, æмæ кæс, æмæ дæ хъус æркъул кæн, æмæ ферох кæн дæ адæмы æмæ дæ фыды хæдзар. 12 Æмæ бафæнддзæн Пад- дзахы дæ рæсугъддзинад; уымæн æмæ Уый у дæ Хи- цау, æмæ ды бакув Уымæн. 13 Æмæ Тиры чызг лæ- вæрттимæ, æмæ адæмы хъæз- дыгдæртæ лæгъстæ кæндзыс- ты дæ цæсгомæн. 14 Паддзахы чызджы æп- пæт кад йæ хуылфы; йæ да- рæс хуыд у сызгъæринæй. 15 Хъæздыг дарæсы фæ- кæнынц уый Паддзахмæ; йæ фæстæ кæнынц Дæумæ чыз- \ джыты, йæ хæлæртты. | бИов.6, 4; Пс. 37, 3. 7 Дзут. 1, 8. 8Пс. 14, 2; Ис. 32, 1, 61, 1. 9 Зар. з. 1, 3; Еф. 5, 2. 10 Ис. 61, 10. ПОс.2, 19. 12 Ис. 62, 4; Рарг. 19, 7. 13 Пс. 71, 10. 14 Иез. 16, 10; Мтф 22, 11. 15 Ис. 61, 10; 1 Пет 3, 3. 17 Ром. 9, 5; Рарг. 1, 6; 5, 10. Пс. 45 1 Пс. 41, 2Пс. 3;Фæс 18, 10; Авв. 3, 19 6Ис 17 .н 33 20; Иез 48, 35; Зах. 2, 8 Ром 31. 5 8 16 Æркæнынц сæ хъæл- дзæгдзинад æмæ циндзина- димæ, цæуынц Паддзахы га- луанмæ. 17 Дæ фыдæлты бæсты уы- дзысты дæ фырттæ; Ды сæ- вæрдзынæ уыдоны кънйæз- тæй æппæт зæххыл. 18 Скæндзынæн Дæ ном мысинаг мыггагæй-мыггаг- мæ; уымæ гæсгæ адæмтæ кад- джын кæндзысты Дæу æнус- ты æмæ æнусты. ПСАЛОМ 45 Зарджыты къорды хицау- мæ. Корейы фыртты. Музыкалон зарæнгæрзтæй Аламоф. Зарæг. 2 Хуыцау махæн æрли- дзæндон æмæ тых, тагъд æх- хуысгæнæг бæллæхты. 3 Уымæ гæсгæ нæ фæтæр- сдзыстæм, зæхх куы фен- къуыса, уæддæр, æмæ хæх- тæ куы фезмæлой денджыз- ты зæрдæйы. 4 Уадз уынæр кæнæнт, уæ- лæмæ исæнт сæ дæттæ, хæх- тæ ризæнт сæ уылæнтæй. 5 Цæугæ дæтты гуылфæн- тæ хъæлдзæг кæнынц Хуы- цауы сахар, Æппæтбæрзонды сыгъдæг цæрæн. 6 Хуыцау йæ астæу; Уый нæ фæцуддзæн: Хуыцау бах- хуыс кæндзæн уымæн райсо- мæй раджы. 7 Схъæр кодтой адæмтæ; фезмæлыдысты паддзахæд- тæ: Æппæтбæрзонды хъæлæс райхъуыст æмæ зæхх атад. 8 Тыхы Хицау немæ, Иа- ковы Хуыцау мах фарс хæ- цæг. 503
Псалом 45—47 П 9 Æрцæут æмæ уынут Хи- цауы хъуыддæгтæ,— цавæр гæныстондзинæдтæ бакодта Уый зæххыл: 10 Уромгæйæ хæстытæ зæххы кæронмæ, ныппырх кодта æрдын æмæ джебогъ асаста, уæрдæттæ басыгъта артæй. 11 Æрлæуут æмæ базонут, Æз Хуыцау кæй дæн: уыдзы- нæн бæрзондгонд адæмты æхсæн, бæрзондгонд зæххыл. 12 Тыхы Хицау махимæ, Иаковы Хуыцау нæ фарс хæцæг. ПСАЛОМ 46 Зарджыты къорды хицау- мæ. Корейы фыртты. Псалом. 2 Сæмдзæгъд кæнут къух- тæй æппæт адæмтæ, схъæр кæнут Хуыцауæн циндзина- ды хъæлæсæй; 3 Уымæн æмæ Æппæтбæр- зонд Хицау тас æфтауæг у,— стыр паддзах æппæт зæххыл; 4 Басаста махæн адæмты æмæ адæмыхæттыты нæ къæхты бын; 5 Равзæрста нын махæн бынтæн Иаковы рæсугъддзи- над, кæцыйы бауарзта. 6 Ссыд Хуыцау хъæрæй зарджытимæ, Хицау труба- йы зæлимæ. 7 Зарут нæ Хуыцауæн, за- рут; зарут нæ Паддзахæн, зарут. 8 Уымæн æмæ Хуыцау — æппæт зæххы паддзах; зарут иуылдæр æмбаргæйæ. 9 Хуыцау спаддзах адæм-1 |тыл, Хуыцау æрбадт Иæ сыгъдæг паддзахы бадæныл; 10 Адæмты кънйæзтæ æрæмбырд сты Авраамы Хуы- цауы адæммæ; уымæн æмæ зæххы уартытæ — Хуыцауы; Уый бæрзондгонд у уыдоны сæрмæ. ПСАЛОМ 47 Зарæг. Псалом. Корейы фыртты. 2 Стыр у Хицау æмæ æп- пæтæй æппæлд нæ Хуыцауы сахары, Иæ сыгъдæг хохыл. 3 Рæсугъд бæрзонд ран, Сионы хох æппæт зæххы циндзинад; йæ цæгатварс стыр Паддзахы сахар. 4 Хуыцау Иæ цæрæнты зындгонд, куыд фарсхæцæг. 5 Уымæн æмæ мæнæ пад- дзæхтæ сæмбæлдысты æмæ иуылдæр иувæрсты аив- гъуыдтой; 6 Федтой æмæ фæдис код- той, сызмæстысты, æмæ ли- дзынмæ фесты. 7 Тас æмæ хъизæмар æр- тыхст уыдоныл уым, куыд сылгоймагыл аргæйæ. 8 Скæсæны дымгæйæ Ды ныппырх кодтай Фарсисы наутæ. 9 Мах куыд фехъуыстам, афтæ уынгæ дæр фæкодтам тыхы Хицауы сахары, нæ Хуыцауы сахары; Хуыцау сфидар кæндзæн уый æнус- тæм. 10 Мах хъуыды кодтам, Хуыцау, Дæ хорздзинады тыххæй Дæ аргъуаны астæу. 11 Куыд Дæ ном, Хицау, афтæ Дæ æппæлд дæр, зæх- 1САЛТИ 9 Пс. 65, 5 10 Пс. 75, 4; Ос. 2, 18. 11 Ис. 64, 2 12 Ром. 8, 31. Пс. 46 3 Зах 14, 9; Мал. 1, 14, Рарг 19, 15. 6Пс. 67, 19; Ал к 1, 9, Еф 4, 10. 7Ис. 12, 5. 9Пс 21, 29, 79, 2, Дзут. 8. 1. Пс. 47 2 Пс. 144, 3, Дзут. 12, 22, Рарг 14, 1. 3 Иез 40, 2 4 2 Пар 20, 8, Зах 8, 3; Ма.1 1, 14. 6 4 Пад 19,35-36 7 4 Пад 19, 3, Ис 21, 3 8Ис. 27, 8. 11 4 Пад 19, 15; Ап к 19, 17 504
ПСАЛТИР Псалом 47, 48 хы кæрæттæм; Дæ рахиз къух дзаг у рæстдзинадæй. 12 Уадз хъæлдзæг уа Сио- ны хох, уадз цин кæной Иу- дейаг чызджытæ Дæ тæр- хæтты руаджы, Хицау. 13 Ацæут Сионы алыварс æмæ йыл æрзилут; баныма- йут йæ мæсыгтæ; 14 Уæ зæрдæ аздахут йæ фидардзинæдтæм; æркæсут йæ хæдзæрттæм, цæмæй ра- дзурат фидæны фæлтæрæн. 15 Уымæн æмæ ацы Хуы- цау у нæ Хуыцау æнустæй æнустæм; Уый уыдзæн нæ фæтæг мæлæты онг. ПСАЛОМ 48 Зарджыты къорды хицау- мæ. Корейы фыртты псалом. 2 Хъусут уый æппæт адæмтæ; хъус бадарут амæ, æппæт дунейыл цæрджы- тæ,— 3 Хуымæтæгтæ, зынгæтæ, хæздыг дæр, афтæ мæгуыр дæр. 4 Мæ дзых зæгъдзæн уæл- зонд æмæ мæ зæрдæйы хъуыдытæ — зонынад. 5 Æркъул кæндзынæн мæ хъус фæсномыг дзырдмæ; гуслитыл сæргом кæндзынæн мæ зыниртасæн. 6 «Цæй тыххæй тæрсон æз бæллæхы бонты, мæ фæндæг- ты æнæзакъондзинад мыл куы æртыхса?» 7 Иæхи хъаруйæ ныфс- джынтæ æмæ сæ бирæ хъæз- дыгдзинæдтæй æппæлджытæ! 8 Адæймаг никуыд бал- хæндзæн йе ’фсымæры æмæ 15 Ис. 25, 9. Пс. 48 5Пс 77, 2, Мтф. 13, 35. 7 Иов. 36, 18; Пс. 51, 9, Фæс. н 11, 4. 8 1 Иоан. 3, 16 9 Мтф. 16, 26; Мрк. 8, 37; 1 Пет. I, 19. 11 Фаес. н. II, 4; Еккл 2, 16; 6, 2 13 Еккл. 3, 19. 15 Ис 14, 11; Рарг. 2, 27. 16 Пс. 15, 10 18 Иов 27, 18. нæ ратдзæн Хуыцауæн уый тыххæй ахæстаргъ. 9 Сæ уд балхæныны аргъ у зынаргъ æмæ нæ уыдзæн уый æнусмæ, 10 Цæмæй баззайа исчи цæргæйæ мыггагмæ æмæ ма фена ингæн. 11 Алчидæр уыны, кæй мæ- лынц зондджынтæ дæр, аф- тæ дæр ницы зонæгтæ æмæ æнæрхъуыдытæ сæфынц, æмæ сæ исбон ныууадзынц æндæртæн. 12 Уыдоны хъуыдыты, цы- ма сæ хæдзæрттæ æнусон, æмæ сæ цæрæнтæ цыма мыг- гагæй-мыггагмæ, æмæ сæ зæххытæ уыдон хонынц сæ- хи нæмттæй. 13 Фæлæ адæймаг намысы нæ уыдзæн, уый суыдзæн цæрæгойты хуызæн, кæцытæ сæфынц. 14 Уыцы фæндаг уыдонæн у сæ æнæзонддзинад, æниу сæ фæдыл цæуджытæ хор- зыл нымайынц уыдоны æм- барындзинад. 15 Куыд фысты, бакæн- дзысты уыдоны зындонмæ; мæлæт хиздзæн уыдоны, æмæ сыл райсом хицауад кæн- дзысты рæстгæнджытæ; сæ тых байсысдзæн; ингæн — сæ цæрæн. 16 Фæлæ Хуыцау фервæ- зын кæндзæн мæ уды зындо- ны хицауадæй, куы мæ рай- са, уæд. 17 Ма тæрс, адæймаг куы хъæздыг кæны, йæ хæдзары кад куы фылдæр кæны: 18 Уымæн æмæ амæлгæйæ ницы айсдзæн; нæ ацæудзæн йæ фæдыл йæ кад. 505
Псалом 48, 49 Г 19 Æниу цæргæйæ рæвда- уы уый йæ уды, æмæ кад- джын кæнынц дæу, ды дæхи кæй рæвдауыс. 20 Фæлæ уый ацæудзæн йæ фыдæлты мыггагмæ, кæ- цытæ рухс никуы фендзысты. 21 Адæймаг, кæцы ис на- мысы æмæ у æнæрхъуыды, у цæрæгойты хуызæн, кæ- цытæ сæфынц. ПСАЛОМ 49 Асафы псалом. 1 Хуыцæутты Хуыцау, Хицау сдзырдта, æмæ сиды зæхмæ, хурыскæсæнæй ны- гуылæнмæ. 2 Сионæй, кæцы у рæсугъ- дзинады сæр, фæзыны Хуы- цау. 3 Æрцæуы нæ Хуыцау, æмæ æнæуынæрæй нæ: Иæ разæй хæргæ арт, æмæ Иæ алыварс тыхджын уад. 4 Уый сиды уæлейæ арв æмæ зæхмæ, тæрхон кæнын- мæ Иæ адæмæн: 5 «Æрæмбырд кæнут Мæн- мæ Мæ сыгъдæджыты, Мемæ фæдзæхсты бацæуджыты ны- вонды раз». 6 Æмæ æрвтæ фехъусын кæндзысты Иæ рæстдзинад; уымæн æмæ ацы тæрхонгæ- нæг у Хуыцау. 7 «Хъус, Мæ адæм, Æз дзурдзынæн; Израил! Æз æв- дисæн лæудзынæн дæу ных- мæ; Æз Хуыцау, Дæ Хуыцау. 8 Дæ нывæндты тыххæй дын нæ уайдзæф кæндзы- нæн; Дæ æппæт басудзинæг- тæ æдзухдæр Мæ разы. 9 Нæ райсдзынæн рæуæд дæ хæдзарæй, нæдæр сæгътæ, дæ кæртытæй; 10 Уымæн æмæ Мæн сты хъæды сырдтæ иуылдæр æмæ мингай хæхты фос. 11 Зонын æппæт мæргъты хæхтыл, æмæ быдырты цæ- рæгойтæ Мæ разы. 12 Æз куы сæххормаг уа- ин, уæд нæ зæгъин дæуæн; уымæн æмæ Мæн у дуне æмæ иуылдæр, цы йæ дзаг кæны. 13 Хæрын мыййаг Æз гал- ты фыд, æмæ нуазын мый- йаг сæгъты туг? 14 Æрхæсс Хуыцауæн ны- вондæн æппæлындзинад, æмæ Æппæтбæрзондæн ратт дæ зæрдæвæрдтытæ; 15 Æмæ сдзур Мæнмæ уынгæгдзинады бон; Æз фер- вæзын кæндзынæн дæу, æмæ ды скадджын кæндзынæ Мæн». 16 Тæригъæдджынæн та Хуыцау зæгъы: «цы хъусын кæныс ды Мæ уагæвæрдтæ æмæ цы исыс Мæ фæдзæхст дæ дзыхмæ, 17 Дæхæдæг та нæ уарзыс Мæ бацамынд, æмæ Мæ дзырдтæ æппарыс дæ чъыл- дыммæ? 18 Куы уыныс давæджы, уыимæ æмбал скæныс, æмæ хæтджытимæ иу кæныс. 19 Дæ дзых байгом кæныс фыддзыхæй дзурынмæ, æмæ де ’взаг бийы мæнгдзинад. 20 Бадыс æмæ дзурыс де ’фсымæрыл, дæ мады фыр- ты фыдкой кæныс. 21 Ды уыдæттæ кодтай, æмæ Æз ницы дзырдтон; ды æнхъæл уыдтæ, Æз дæр цы- ма ахæм дæн, куыд ды. Ба- 1САЛТИ 19 Дык з. 29, 19 21 Еккл 3, 19; Лук. 12, 20 Пс. 49 1 Дык. з. 10, 17. 2Пс.47г 3. 3 Пс. 2, 5. 4 Дык. з. 31, 28 5 Мтф. 24, 31. 7 Пс. 80, 9. 9 Ис. 66, 3; Иср. 6, 20; Ос 5, 6. 12 Рац. 19, 5, Иов. 41, 2; Пс. 23, 1 14 Пс. 115, 8; Ром. 12, 1. 15 Пс 26, 8; Зах. 13, 9. 16 Ром. 2, 21; 1 Кор. 9, 27. 17 Мтф. 7, 3. 18 Мтф. 24, 49; Еф. 5, 7. 19 Мих. 6, 12. 21 Ис. 42,14; 47, 11;57,11 506
ПСАЛТИР Псалом 49, 50 гæды дæ кæндзынæн, æмæ дæ цæстыты раз æрæвæр- дзынæн дæ тæригъæдтæ. 22 Бамбарут уый, Хуыца- уы рохгæнджытæ, цæмæй Æз ма аскъæфон,— æмæ нæ уыдзæн иргъæвæг. 23 Чи хæссы нывондæн æппæлындзинад, уый ныма- йы Мæн æмæ чи кæсы йæ фæндагмæ, уымæ фæзынын кæндзынæн Æз Хуыцауы ир- вæзындзинад». ПСАЛОМ 50 Зарджыты къорды хицау- мæ, Давиды псалом. 2 Куы æрцыдис уымæ пе- хуымпар Нафан, Давид Вир- савимæ куы бацыд, уый фæ- стæ. 3 Фæтæригъæд мын кæн, Хицау, Дæ стыр хорзæхмæ гæсгæ, æмæ Дæ бирæ рæдау- дзинæдтæм гæсгæ слæгъз кæн мæ æнæзакъондзинæдтæ. 4 Бирæ хæттыты цæхс мæн мæ æнæзакъондзинæд- тæй, æмæ мæ мæ тæригъæ- дæй ссыгъдæг кæн, 5 Уымæн æмæ мæ æнæза- къондзинæдтыл æз сæттын æмæ мæ тæригъæд æдзух мæ размæ. 6 Дæуæн, иунæг Дæуæн ратæригъæд кодтон æз, æмæ Дæу цæстыты раз хиндзинад бакодтон, афтæ æмæ Ды раст Дæ Дæ тæрхон рахасты æмæ сыгъдæг Дæ тæрхоны. 7 Мæнæ æз æнæзакъондзи- нады гуырдз, æмæ тæригъæ- ды ныййардта мæн мæ мад. 8 Мæнæ Ды бауарзтай æцæгад зæрдæйы, æмæ мæн 23 Лук. 8, 39; Иоан. 7, 17. Пс. 50 2 2 Пад. 12, 1. 3 Пс. 56, 2, Ис. 33, 2; Дзут. 9, 14. 5 Пс. 31, 5 6 Ром. 3, 4. 7 Иов 14, 4. 8 1 Кор 2, 7. 9 Лев. 14, 6. 12 2Кор. 5, 17;Гал. 6, 15; Еф. 2, 10. 13 Иер. 7, 15; Мтф. 6, 13 15 Мтф. 7, 5. 16 2Пад. 11,15-16; 12, 9. 17 Пс. 70, 8. 18 Пс. 39, 7. 19 Пс. 6, 4, Ис. 66, 2; Лук. 18, 13. 20 Ис. 33, 20; 54, 11. 507 мидæг фæзынын кодтай зонд. 9 Бапырх мæ кæн иссо- пæй, æмæ уыдзынæн сыгъ- дæг; цæхс мæн, æмæ уыдзы- нæн митæй урсдæр. 10 Ратт мын фехъусын цин æмæ хъæлдзæгдзинад,— æмæ сцин кæндзысты Ды кæй ныс- састай, уыцы стджытæ. 11 Аздах Дæ цæсгом мæ тæригъæдтæй, æмæ слæгъз кæн мæ æнæзакъондзинæдтæ иуылдæр. 12 Сыгъдæг зæрдæ скæн мæн мидæг, Хуыцау, æмæ рæстады уд сног кæн мæ хуылфы. 13 Ма аппар мæн Дæ цæс- гомæй, æмæ Дæ Сыгъдæг Уды ма айс мæнæй. 14 Раздах мын Дæ ирвæ- зындзинады циндзинад, æмæ хицауиуæггæнæг Удæй сфи- дар кæн мæн. 15 Сахуыр кæндзынæн æнæзакъонты Дæу фæндæг- тыл, æмæ æнæрæстытæ Дæу- мæ раздæхдзысты. 16 Фервæзын мæ кæн туг- тæй, Хуыцау, мæ ирвæзын- дзинады Хуыцау, æмæ ме ’взаг раппæлдзæн Дæ рæстад. 17 Хицау! байгом кæн мæ дзых, æмæ мæ дзых фехъу- сын кæндзæн Дæу æппæлд. 18 Уымæн æмæ Дæу нæ фæнды нывонд,— æз ратта- ин, уый; æппæт судзинæг- тæм хæрзаудæн нæ кæныс. 19 Хуыцауæн нывонд у саст уд; саст æмæ сабыр зæрдæйыл Ды æлгъ нæ ба- кæндзынæ, Хуыцау. 20 Дæ хорзæхмæ гæсгæ хæрзиуæг ракæн Сионæн, са- |май Иерусалимы къултæ.
Псалом 50—52 ПСАЛТИР 21 Уæд æхсызгон уыдзыс- ты Дæуæн рæстдзинады ны- вæндтæ, лæвар æмæ æппæт басудзинаг; уæд сæвæрдзыс- ты Дæ нывондхæссæныл рæ- уæдтæ. ПСЛЛОМ 51 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды ахуырад, 2 Уый фæстæ, Идумейаг Доик куы æрцыд, æмæ фе- хъусын кодта Саулæн, æмæ загъта уымæн, Давид кæй æрцыд Ахимелехы хæдзар- мæ. 3 Цы æппæлыс фыдра- конддзинадæй, тыхджын? Хуыцауы хорзæх æдзух мæ- нимæ. 4 Сæфтдзинад хъуыды кæ- ны де ’взаг; куыд цыргъгонд сæрдасæн, уый дæуæн у мæн- гард! 5 Ды фылдæр уарзыс фыддзинад, цæйнæфæлтау хорздзинад, фылдæр мæнг- дзинад, цæйнæфæлтау дзу- рын рæстдзинад. 6 Ды уарзыс алы сæфт- дзинады ныхæстæ, мæнгард æвзаг. 7 Кæцыйы тыххæй Хуы- цау ныппырх кæндзæн дæу кæронмæ, скъахдзæн дæ æмæ дæ стондзæн дæ цæрæ- нæй æмæ дæ уидаг æгæсты зæххæй. 8 Рæстгæнджытæ фендзы- сты æмæ фæтæрсдзысты; фæхуддзысты ууыл, æмæ зæгъдзысты: 9 «Мæнæ адæймаг, кæцы Хуыцауыл нæ æвæрдта йæ 21 Дык. з 33, 19. Пс. 51 2 1 Пал. 22, 9 ЗФæс.н 21, 12. 4Пс 56, 5; Фæс н 25, 18 7 Иов. 18,14,20, 7; Пс 49, 22 9Пс. 48, 7; Фэес.н. 11, 28, Мрк 10, 24 10 Пс 91, 13, Иср 11, 16; Ос 14, 7. 11 Пс 36, 5 Пс. 52 2 Пс 9, 25, 13. 1. ЗРом. 3, 11 6 Мтф 25, 25 фидардзинад, фæлæ æн- хъæлцау уыд йæ бирæ хъæз- дыгдзинадыл, фидар кодта йæ фыддзинады». 10 Æз та куыд цъæх дар- гæ маслинæ Хуыцауы хæ- дзары æмæ æнхъæлцау дæн Хуыцауы хорзæхыл æнустæй æнустæм. 11 Æнусмæ æппæлдзынæн Дæу, Ды цы сарæзтай, уый тыххæй, æмæ æнхъæлцау Дæ номыл, уымæн æмæ уый хорз у Дæу сыгъдæджыты раз. ПСАЛОМ 52 Зарджыты къорды хицау- мæ. Фугæнæн зарæн- гæрзтыл. Давиды ахуырад. 2 «Æнæзонд загъта йæ зæрдæйы: «нæй Хуыцау». Сæнæгъдау сты уыдон, æмæ сæххæст кодтой æлгъаг фыдракæндтæ; нæй хæрзгæ- нæг. 3 Хуыцау æрвтæй æркаст адæймаджы фырттæм, цæ- мæй фена, ис мыййаг æм- баргæ, Хуыцауы агурæг. 4 Иуылдæр аздæхтысты, æмхуызон æнæгъдæуттæ си- сты, нæй хæрзгæнæг, нæй иунæг дæр. 5 Æцæг нæ бамбардзысты æнæзакъондзинад кæнджы- тæ, Мæ адæмы чи хæры, дзул куыд хæрынц, афтæ, æмæ Хуыцаумæ нæ дзурджытæ? 6 Уым фæтæрсдзысты уы- дон тасæй, тасдзинад кæм нæй; уымæн æмæ Хуыцау ныххæлиу кæндзæн уæд ныхмæ слæуджыты стджы- тæ. Ды фефсæрмы кæндзы- 508
ПСАЛТИР Псалом 52—54 иæ уыдоны, уымæн æмæ сæ Хуыцау аиуварс кодта. 7 Чи ратдзæн Сионæй ир- вæзындзинад Израилæн! Хуыцау куы раздаха йæ адæмы уацарадæй, уæд сцин кæндзæн Иаков, æмæ схъæл- дзæг уыдзæн Израил. ПСАЛОМ 53 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тыл. Давиды ахуырад, 2 Зифейæгтæ куы æрцы- дысты æмæ загътой Саулæн: «махмæ нæ æмбæхсы мыййаг Давид?» 3 Хуыцау! Дæ номæй фер- вæзын кæн мæн, æмæ Дæ хъаруйæ тæрхон кæн мæ- нæн. 4 Хуыцау! фехъус мæ ку- выны; байхъус мæ дзыхы дзырдтæм. 5 Уымæн æмæ æцæгæлæт- тæ сыстадысты мæныл, æмæ тыхджынтæ агурынц мæ уды; уыдонæн сæ размæ нæй Хуыцау. 6 Мæнæ, Хуыцау мæ æх- хуысгæнæг; Хицау фидар кæны мæ уды. 7 Уый ратдзæн ме знæг- тæн сæ фыддзинады тых- хæй; Дæ æцæгадæй ныц- цæгъд уыдоны. 8 Æз зæрдиагæй æрхæс- дзынæн Дæуæн нывонд, скадджын кæндзынæн Дæу ном, Хицау, уымæн æмæ уый хорз у. 9 Уымæн æмæ Ды фервæ- зын кодтай мæн æппæт бæл- лæхтæй, æмæ ме знæгтæм кастысты мæ цæстытæ. 7 Пс. 13, 7; Рарг. 22, 20. Пс. 53 2 1 Пад. 23,19; 26, 1. 4 Пс 4, 2; 5, 2 5 Пс. 85, 14. 9 Пс. 58, 10-11. Пс. 54 2 Пс. 53, 4. 4 2 Пад. 17, 1. 11 Ным. 23, 21. ПСАЛОМ 54 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тыл. Давиды ахуырад. 2 Фехъус, Хуыцау, мæ кувын, æмæ ма æмбæхс мæ курдиатæй. 3 Хъус æрдар æмæ фехъус мæн; æз хъæрзын мæ хъыг- дзинады, æмæ къæмдзæстыг дæн 4 Ме знаджы хъæлæсæй, æнæрасты æфхæрдæй; уы- мæн æмæ уыдон æнаххосæй æвæрынц мæныл æнæзакъон- дзинад, æмæ мæстыйæ знаг- дзинад кæнынц мæ ныхмæ. 5 Мæ зæрдæ ризы мæ ми- дæг, æмæ мæлæтон тасдзинæд- тæ æрбалæбурдтой мæнмæ; 6 Тасдзииад æмæ ризын æрцыд мæныл; æмæ тасдзи- над æртыхст мæныл. 7 Æмæ æз загътон: «чи раттид мæнæн базыртæ, куыд бæлонæн? æз атæхин æмæ æрæнцаин; 8 Адард уаин æз, æмæ баззаин æдзæрæг ран; 9 Батагъд кодтаин баау- уон уæвынмæ зилгæ дымгæ æмæ уадæй». 10 Фехал, Хицау, æмæ фæхицæн кæн се ’взæгтæ; уымæн æмæ æз уынын тых- дзинад æмæ загъд сахары; 11 Æхсæвæй-бонæй цæ- уынц уыдон къултыл йæ алыварс; фыддзинæдтæ æмæ бæллæхтæ йæ астæу. 12 Иæ астæу сæфтдзинад; сайындзинад æмæ мæнгдзи- над йæ уынгтæй нæ цæуынц. 13 Уымæн æмæ мæн знаг нæ фауы,— æз уый бафæра- 509
Псалом 54, 55 Г зин ахæссын; мæн нæуарзæг не стыр кæны йæхи мæныл,— уымæй æз бааууон кæнин: 14 Фæлæ ды, кæцы мæ- нæн уыд уый, куыд æз, мæ хæлар æмæ хæстæг, 15 Кæцыимæ мах кодтам зæрдиаг ныхæстæ æмæ цы- дыстæм иумæ Хуыцауы хæ- дзармæ. 16 Уадз æрцæуæд уыдоныл мæлæт; уадз ныццæуæнт уы- дон æгасæй зындонмæ; уы- мæн æмæ фыддзинæдтæ сæ цæрæнты, сæ астæу. 17 Æз та сдзурдзынæн Хуыцаумæ, æмæ Хицау фер- вæзыи кæндзæн мæн. 18 Изæрæй æмæ райсомæй æмæ æмбисбон лæгъстæ кæндзынæн æмæ дзыназдзы- нæн, æмæ Уый фехъусдзæн мæ хъæлæс; 19 Фервæзын кæндзæн мæ уды, дунейы мæныл сыст- джытæй; уымæн æмæ уыдон бирæ сты мæнæн. 20 Фехъусдзæн Хуыцау, æмæ сæ æрсабыр кæндзæн æнустæй Цæрæг; уымæн æмæ нæй ивддзинад уыдоны мидæг; уыдон Хуыцауæй нæ тæрсынц. 21 Адаргъ кодтой сæ къух- тæ уыдоныл, кæцытæ уы- донимæ сты фидыддзинады, фехæлдтой сæ цæдис; 22 Сæ дзыхтæ царвæй фæлмæндæр, сæ зæрдæты та знагдзинад, сæ ныхæстæ со- йæ рæвдауагдæр, фæлæ уы- дон сты æлвæст кæрдтæ. 23 Сæвæр Хицауыл дæ мæт, æмæ Уый хæццæн дæ- уыл. Ник^уы бауадздзæн фæ- цудын рæстгæнæджы. | I 24 Ды, Хуыцау, ныппар- дзынæ уыдоны сæфты адаг- мæ; тугмондæгтæ æмæ мæн- гæрдтæ нæ фæцæрдзысты сæ1 бонты æмбисмæ дæр. Æз та Дæуыл, Хицау, мæ зæрдæ дарын. ПСАЛОМ 55 Зарджыты къорды хицау- мæ. Адардгонд ныхъ- хъусуæвæг бæлоны тыххæй. Давиды фыст, уый Филисти- мæгтæ куы æрцахстой Гефы. 2 Бахатыр мын кæн, Хуы- цау! уымæн æмæ адæйма- джы фæнды мæн аныхъуы- рын; лæбургæйæ алыбон, уынгæг кæны мæн. 3 Ме знæгтæ алыбон агу- рынц мæн аныхъуырынмæ; уымæн æмæ бирæ сты мæ ныхмæ лæуджытæ, о, Æп- пæтбæрзонд! 4 Æз тасдзинады куы дæн, Дæуыл æнхъæлцау дæн æз. 5 Хуыцауы мидæг рап- пæлдзынæн æз Иæ дзырд; Хуыцауыл æнхъæлцау дæн, нæ тæрсын; цы бакæндзæн мæнæн буар? 6 Алыбон мæ дзырдтæ зы- гъуыммæ кæнынц; сæ хъуы- дытæ иуылдæр мæн тых- хæй — фыддзинадæн. 7 Æмбырд кæнынц, æрæм- бæхсынц, сæ цæст дарынц мæ фæдыл, цæмæй æрцахсой мæ уды. 8 Æцæг уыдон аирвæздзы- сты сæ æнæрæстдзинæдты тыххæй фиддонæй? масты рæстæг раппар, Хуыцау, адæмты. 9 Дæумæ нымад сты мæ рахау-бахаутæ; сæвæр мæ 1САЛТИ 14 Мтф. 26, 23, Иоан. 13, 18, Ап. к 1, 16. 18 Дан. 6, 10. 20 Пс. 9, 8. 22 Пс 56, 5. 23 Мтф. 6, 25; Лук. 12, 22"; 1 Пст 5, 7. 24 4Пад 1, 4; Пс. 68, 16; Фæс н. 26, 27 Пс. 55 1 1 Пал. 21,10-11. 5Ис 51, 8; 1 Пет. 3, 12; Дзут. 13, 6 510
ПСАЛТИ цæссыгтæ мигæнæны Дæхи- мæ __ Дæ чиныджы не сты мыййаг уыдон? 10 Ме знæгтæ фæстæмæ здæхынц, æз Дæумæ куы дзу- рын; уымæй æз базонын, Хуыцау мæ фарс кæй у. 11 Хуыцауы мидæг рап- пæлдзынæн йæ дзырд, Хи- цауы мидæг раппæлдзынæн йæ дзырд. 12 Хуыцауыл мæ зæрдæ дарын, нæ тæрсын, цы ба- кæндзæн мæнæн адæймаг? 13 Мæныл, Хуыцау, Дæ- уæн зæрдæвæрдтæ; Дæуæн ратдзынæн æппæлындзинад. 14 Уымæн æмæ Ды фер- вæзын кодтай мæ уды мæлæ- тæй, æмæ мæ къæхтæ дæр фæкæлынæй, цæмæй æз цæ- уон Дæ цæсгомы раз, Хуы- цау, æгæсты рухсы. ПСАЛОМ 56 Зарджыты къорды хицау- мæ. Ма фесаф. Давиды фыст, уый куы алыгъд Са- улæй лæгæтмæ. 2 Фæтæригъæд мын кæн, Хуыцау, фæтæригъæд мын кæн; уымæн æмæ Дæуыл æн- хъæлцау у мæ уд, æмæ Дæ базырты аууоны бамбæхс- дзынæн, цалынмæ нæ аив- гъуыйой бæллæхтæ. 3 Сдзурдзынæн Хуыцаумæ Æппæтбæрзондмæ, Хуыцау- мæ, мæнæн хорздзинад кæ- нæгмæ. 4 Уый рарвитдзæн уæлæр- втæй æмæ фервæзын кæн- дзæн мæн; фæхудинаг кæн- дзæн мæн аныхъуырынмæ агурæджы; рарвитдзæн Хуы-1 [Р Псалом 55—57 I цау Иæ хорзæх æмæ Иæ æцæ- гад. 5 Мæ уд домбæйтты ас- тæу; æз хуыссын артæй улæфджыты ’хсæн, адæйма- джы фыртты ’хсæн, кæцыты дæндæгтæ — джебогътæ æмæ фаттæ, æмæ кæцытæн се ’взаг — цыргъ кард. 6 У бæрзондгонд æрвтæй бæрзонддæр, Хуыцау, æмæ æппæт зæххы сæрмæ уæд Дæ кад! 7 Æрцæттæ кодтой хыз мæ къæхтæн; мæ уд сæдых ис; скъахтой мæ размæ дзыхъхъ, æмæ дзы сæхæдæг ныххау- дысты. 8 Мæ зæрдæ цæттæ у, Хуыцау, мæ зæрдæ цæттæ, зардзынæн æмæ æппæлдзы- нæн. | 9 Райхъал у, мæ кад, рай- |хъал у псалтир æмæ гусли! Æз сыстдзынæн раджы. 10 Кадджын кæндзынæн Дæу, Хицау, адæмты ’хсæн; зардзынæн Дæуæн адæмы- хæттыты ’хсæн. 11 Уымæн æмæ æрвты онг стыр Дæ хорзæх, æмæ æв- рæгъты онг Дæ æцæгад. 12 Бæрзондгонд у æрвтæй бæрзонддæр, Хуыцау, æмæ уадз æппæт зæххы сæрмæ уæд Дæ кад! ПСАЛОМ 57 Зарджыты къорды хицау- мæ. Ма фесаф. Давиды фыстæг. 2 Æцæг раст дзурут мый- йаг сымах, тæрхонгæнджы- тæ, æмæ раст тæрхон кæнут, адæймаджы фырттæ? 1САЛТИ 10 Иер. 29, 12. 12 Пс. 117, 6. Пс. 56 1 1 Пад 22, 1. 2 Пс. 50 3. 4 Пс. 55 3. 5 Пс. 54 22. 6Пс. 107, 6. 7 Пс. 7, 16; Фэес. н. 26, 27; Еккл. 10, 8. 8 Пс. 107, 2. 9 Пс. 107, 3. 10 Пс. 107, 4. 11 Пс. 35, 6 12 Пс. 56, 6 511
Псалом 57, 58 Л 3 Æнæзакъондзинад ара- зут зæрдæйы, барæнтыл æвæрут уæ къухты фыдра- кæндтæ зæххыл. 4 Суанг райгуырынæй аз- дæхтысты æнæрæстытæ; сæ мады хуылфæй рæдийынц, мæнг дзургæйæ. 5 Сæ марг уыдонæн, куыд калмы марг, куыд къуырма уырынгоны, кæцы сæхгæны йæ хъустæ. 6 Æмæ нæ хъусы кæлæн- гæнæджы хъæлæс, æппæтæй дæсныдæры кæлæнтæ кæны- нады. 7 Хуыцау, ныссæтт сæ дæндæгтæ сæ дзыхты; асæтт, Хицау, домбæйтты æфсæртæ! 8 Цæмæй фесæфой, куыд цæугæдон; сæ фаттæ куы атынг кæной, уадз уыдон уæнт куыд сæстытæ. 9 Уадз фесæфой, куыд райхæлгæ сæтæлæг; ма уы- нæнт хур, куыд сылгойма- джы æнафоны гуырд. 10 Раздæр цалынмæ уæ аг- тæ банкъарой судзгæ сындз, æмæ ногдæры æмæ æрдæг- сыгъды уадз фæйнæрдæм фæхæссæд зилгæдымгæ. 11 Сцин кæндзæн рæстгæ- нæг, куы фена мастисæн; цæхсдзæн йæ къæхты бынтæ æнæрæстыты туджы. 12 Æмæ зæгъдзæн адæй- маг: «бæлвырд ис дыргъ рæст- гæнæгæн! уæдæ ис Хуыцау, зæххыл тæрхонгæнæг!» ; ПСАЛОМ 58 Зарджыты къорды хицау- мæ.' Ма фесаф. Давиды фыстæг, Саул куы арвыста | I уый хæдзар хъахъхъæнын- мæ, цæмæй йæ амара. 2 Фервæзын кæн мæн ме знæгтæй, мæ Хуыцау! баир- гъæв мæн мæ ныхмæ слæу- джытæй. 3 Баиргъæв мæн æнæза- къондзинад кæнджытæй; фервæзын мæ кæн тугмон- дæгтæй. 4 Уымæн æмæ мæнæ уы- дон хъахъхъæнынц мæ уды; æмбырд кæнынц мæныл тых- джынтæ, мæ фыдракæнд æмæ мæ тæригъæды тыххæй нæ, Хицау. 5 Æнаххос уæвгæйæ мыл æмбырд кæнынц æмæ хæс- тифтонг кæнынц; æрбалæуу мæнæн баххуысмæ, æмæ æр- кæс. 6 Ды, Хицау, тыхы Хуы- цау, Израилы Хуыцау, слæуу бабæрæг кæнынмæ æппæт адæмты, ма бахатыр кæн иуæн дæр æнæраст æнæзакъонтæй. 7 Изæры раздæхынц уы- дон, ниуынц, куыд куыйтæ, æмæ зилынц сахары алыварс. 8 Мæнæ уыдон се ’взагæй дзурынц фауындзинад; сæ дзыхты кæрдтæ: «уымæн æмæ», æнхъæл сты уыдон, «чи хъусы?» 9 Фæлæ Ды, Хицау, ба- худдзынæ уыдоныл; Ды фе- фсæрмы кæндзынæ æппæт адæмты. 10 Тых уыдонмæ ис; фæ- лæ æз Дæумæ згъорын; уы- мæн æмæ Хуыцау — мæ фарсхæцæг. 11 Мæ Хуыцау, мæнæн ха- тыргæнаг æнхъæлмæ кæсы мæнмæ; Хуыцау ратдзæн мæ- 1САЛТИ Пс. 57 ЗФæс н. 21, 29. 4 Пс. 115, 2. 5 Пс. 139, 4. бИс. 48, 8. 7 Пс. 3, 8 Иер 17, 11 9Иов. 3, 16; Еккл. 6, 10. 10 2Пад 23, 6; Иез 2, 6. 11 Рарг. 14, 20. 12 Еккл. 3, 17, Иер. 9, 24. Пс. 58 1 1 Пад 19, 11. 4Пс. 55, 7. 5Пс 43, 24 6Ис. 26, 21. 8Фæс.н. 25, 18 9 Пс. 2, 4; 36, 13. 10 Пс. 53, 9. 512
нæн кæсыны бар ме знæгтæм. 12 Ма амар уыдоны, цæ- мæй мæ адæм ма ферох кæ- ной; ныххæлиу кæн уыдоны Дæ тыхæй, æмæ сæ раппар, Хицау, нæ хъахъхъæнæг. 13 Сæ æвзаджы дзырд у сæ дзыхы тæригъæд; уадз ахст æрцæуæнт уыдон сæ хъал- дзинады, сомы æмæ мæнг- дзинады тыххæй, кæцыйы дзурынц. 14 Ныххæлиу кæн уыдоны масты рæстæг, ныххæлиу кæн, цæмæй уыдон ма уой; æмæ уадз базоной, Хуыцау кæй хицауиуæг кæны Иако- вы зæххы кæрæтты онг. 15 Уадз раздæхæнт изæ- рæй, ниуæнт, куыд куыйтæ, æмæ зилæнт сахары алы- варс. 16 Уадз рацу-бацу кæ- нæнт, цæмæй ссарой хæри- наг, æмæ æххормагæй æхсæвтæ æрвитæнт. 17 Æз та зардзынæн Дæ тых æмæ райсомæй раджы- йæ хъусын кæндзынæн Дæ хорзæх; уымæн æмæ Ды уыдтæ мæнæн хъахъхъæнæг æмæ æрлидзæндон мæ бæл- лæхы бон. 18 Мæ тых! Дæуæн зар- дзынæн æз; уымæн æмæ Хуы- цау мæ фарсхæцæг, мæ Хуы- цау, мæнæн хатыргæнаг. ПСАЛОМ 59 Зарджыты къорды хицау- мæ. Музыкалон зарæн- гæрзтыл Сусан Эдуф. Дави- ды фыстæг ахуыр кæнынæн, 2 Уый куы хæцыд Месопо- тамиаг Сириимæ æмæ Цова-1 [Р Псалом 58, 59 I наг Сириимæ, æмæ Иоав æр- баздæхгæйæ, куы ныццагъта дыууадæс мины Идумейæг- тæй Цæххы комы. 3 Хуыцау! Ды мах аппæрс- тай, Ды мах ныссастай, Ды смæсты дæ: раздæх махмæ. 4 Ды зæхх бауыгътай, адихтæ йæ кодтай: сдзæбæх кæн йæ хæлдтытæ, уымæн æмæ уый æнкъуысы. 5 Ды Дæ адæмæн раттай карз фæлварæн, баназын кодтай махæн дисы сæнæй. 6 Дæуæй тæрсджытæн ратт тырыса, цæмæй йæ уы- дон сисой æцæгады тыххæй, 7 Цæмæй Дæ уарзонтæ фервæзой; фервæзын кæн Дæ рахиз къухæй, æмæ фе- хъус мæн. 8 Хуыцау загъта Иæ сыгъдæг кувæндоны: «сцин кæндзынæн, адих кæндзы- нæн Сихем, æмæ Сокхофы дæлвæз бæрцбарст скæндзы- нæн. 9 Галаад Мæн у, Манаси Мæн, Ефрем Мæ сæры фи- дардзинад, Иудæ мæ паддза- хы лæдзæг, 10 Моав Мæ æхсæн къус; Едоммæ адардзынæн мæ цы- рыхъхъ. Зар мæнæн Филис- тимты зæхх! 11 Чи бакæндзæн мæн фи- даргонд сахармæ? Чи фæхæ- ццæ кæндзæн мæн Едоммæ? 12 Ды нæ мыййаг, Хуы- цау, Кæцы мах аиуварс код- тай, æмæ нæ рацæуыс, Хуы- цау, нæ æфсæддимæ! 13 Ратт махæн æххуыс уынгæгдзинады; уымæн æмæ адæймаджы хъахъхъæд у са- гъæс. [САЛТИ 13 Пс. 35, 4. 14 Пс. 55, 8. 16Ам.8, 11-12. Пс. 59 2 2 Пад. 8, 1 æмæ дард.; 1 Пар. 18: 3, 12. ЗПс. 43, 10. 4 2 Пар. 7, 14. 5Пс. 74, 9. 8Пс. 107, 8. 10 2Пад. 8, 2; 22, 44; Ис. 21, 11. 12 Пс. 43, 10. 513
Псалом 59—61 П 14 Хуыцауимæ мах рав- дисдзыстæм тых; Уый рап- пардзæн не знæгты. ПСАЛОМ 60 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисджын зарæн- гарзыл. Давиды псалом. 2 Фехъус, Хуыцау, мæ дзыназын, æрхъус мæ кувын- дзинадмæ! 3 Зæххы кæронæй дзурын Дæумæ мæ зæрдæйы æн- къарддзинады: скæн мæн къæдзæхмæ, æз хизын кæмæ нæ фæразын; 4 Уымæн æмæ Ды мæ æр- лидзæндон, Ды фидар хъа- хъхъæнæг знагæй. 5 Цæмæй цæрон æз æнус- мæ Дæ цæрæнбынаты, æмæ æнцой уон Дæ базырты бын. 6 Уымæн æмæ Ды, Хуы- цау, фехъуыстай мæ зæрдæ- вæрдтæ, æмæ раттай мæнæн Дæу номæй тæрсæг байзæд- даг. 7 Бафтау бонтæ паддзахы бонтыл, йæ азтæ адаргъ кæн фæлтæрæй-фæлтæртæм. 8 Уадз уæд уый æнусмæ Хуыцауы раз; бафæдзæхс хорзæх æмæ æцæгадæн уый хъахъхъæнын. 9 Æмæ æз Дæу номæн зар- дзынæн æнустæм, æххæст кæнгæйæ мæ зæрдæвæрдты- тæ алыбон. ПСАЛОМ 61 Идифумы зарджыты къор- ды хицаумæ. Давиды псалом. | I 2 Æрмæст Хуыцауы мидæг | I мæ удæн æнцой; Уымæй мæ ирвæзындзинад. 3 Æрмæст Уый — мæ фи- дардзинад, мæ ирвæзындзи- над, ме ’рлидзæндон: дард- дæр нал фæцуддзынæн. 4 Кæдмæ адæймагæн тых кæндзыстут? Сымах æппæрст æрцæудзыстут, сымах уе ’ппæт, куыд фæкъулуæвæг къул, куыд фæцудгæ быру. 5 Уыдон сфæнд кодтой уый бæрзондæй раппарын, мæнгдзинадмæ аздæхтысты; дзыхæй арфæ кæнынц, сæ зæрдæйы та ард хæрынц. 6 Æрмæст Хуыцауы ми- дæг, мæ уд, æнцой кæн! уы- мæн æмæ Ууыл ме ’нхъæл- цаудзинад. 7 Æрмæст Уый — мæ фи- дардзинад æмæ мæ ирвæзын- дзинад, ме ’рлидзæндон: нæ фæцуддзынæн. 8 Хуыцауы мидæг мæ ир- вæзындзинад æмæ мæ кад; мæ тыхы фидарад æмæ мæ æнхъæлцаудзинад Хуыцауы мидæг. 9 Адæм! æнхъæлцау ут Ууыл алы афон, уæ зæрдæтæ хъарут Уый раз, Хуыцау ма- хæн æрлидзæндон. 10 Адæймаджы фырттæ — æрмæст сагъæс; лæгты фырт- тæ — мæнгдзинад; сæвæргæ- йæ уыдоны барæнтыл, сеп- пæт иумæ сты рогдæр афти- дæй. 11 Уæ зæрдæ ма дарут да- выныл, æмæ уæхи ма æппæ- лут хуыснæгдзинæдты; бирæ куы кæны хъæздыгдзинад, ма ныхæсæд ууыл уæ зæрдæ. 12 Иу хатт загъта Хуыцау æмæ æз уый фехъуыстон 1САЛТИ 14 Пс. 17, 30; 107, 14 Пс. 60 2 Пс 5, 2, 53, 4. ЗПс. 17, 7, Ис. 33, 16. 4Пс 70, 3 5 Пс. 35, 8. 7 Пс. 20, 5. 8 2 Пар. 7,12-13. 9Пс. 49, 14. Пс. 61 1 Пс. 38, 1. 2 Пс. 36, 7. ЗПс. 17, 3. 4 Ис. 30, 13. 5Пс. 27, 3, Иер. 9, 8. 7 2 Пар 25, 8. 9 1 Пад. 1, 15, Иов. 30, 16; Пс. 4, 6 10 Пс 38, 6; Ис. 40, 23; Дан. 4, 32. 11 Мтф. 19, 24; Лук. 12, 19-20; 1 Тим. 6- 9, 17. 514
дыууæ хатты, тых кæй ис Хуыцаумæ, 13 Æмæ Дæумæ, Хуыцау, хорзæх; уымæн æмæ Ды дæттыс алкæмæн дæр йæ хъуыддæгтæм гæсгæ. ПСАЛОМ 62 Давиды псалом, уый куы уыд Иудейаг æдзæрæг ран. 2 Хуыцау! Ды мæ Хуы- цау, Дæу агурын æз райсо- мы сæуæхсидæй; Дæуæй дойны кæны мæ уд, Дæумæ бæлгæйæ уынгæг кæны мæ буар, бахус уæвæг æнæдон афтид зæххыл. 3 Цæмæй уынон Дæ тых æмæ Дæ кад, куыд федтон æз Дæу сыгъдæг ран. 4 Уымæн æмæ Дæ хорзæх хуыздæр у, цæйнæфæлтау цард. Мæ дзых раппæлдзæн Дæу. 5 Афтæ раарфæ кæндзы- нæн Дæуæн мæ царды; Дæ номæй сисдзынæн мæ къух- тæ. 6 Куыд нард æмæ хорз тæфгæнагæй æфсæды мæ уд, æмæ хъæлдзæг хъæлæсæй æппæлы Дæу мæ дзых, 7 Æз куы æрымысын Дæу тыххæй мæ хуыссæны, хъуы- ды кæнын Дæу тыххæй æх- сæвы хъахъхъæныны афон. 8 Уымæн æмæ Ды ме ’ххуысдзинад, æмæ Дæ ба- зырты аууон æз сцин кæн- дзынæн. 9 Дæуыл баныхæст мæ уд; Дæ рахиз къух хæцы мæныл. 10 Уыдон та, кæцытæ агу- рынц мæ уды фесæфт, ныц-1 Р Псалом 61—63 I цæудзысты зæххы зындонмæ. 11 Фæцæгъддзысты сæ кар- ды тыхæй; уыдон рувæсты амæттаг фæуыдзысты. 12 Паддзах та сцин кæн- дзæн Хуыцауы тыххæй, æп- пæлд уыдзæн алкæцы, уы- мæй сомыгæнæг; уымæн æмæ æхгæд æрцæудзысты æнæ- раст дзурджыты дзыхтæ. ПСАЛОМ 63 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. | 2 Фехъус, Хуыцау, мæ хъæлæс мæ куывды мидæг; бахъахъхъæн мæ цард зна- джы тасдзинадæй. 3 Баауон мæ кæн мæн- гæрдты фæндæй, фыдгæн- джыты змæстæй, 4 Кæцытæ сцыргъ кодтой се ’взаг, куыд кард; атынг кодтой сæ æрдын — рæхо- йæн ныхас, 5 Цæмæй сусæгæй æхсой æнаиппы; уыдон æвиппайды æхсынц уый æмæ нæ тæр- сынц. 6 Уыдон ныффидар сты фыдвæндты; уынаффæ код- той хыз бамбæхсыныл; дзыр- дтой: чи фендзæн уыдоны? 7 Агурынц æнæрæстдзи- над, фæдæвзарæн фæдæвза- рæны фæдыл кæнынц суанг адæймаджы мидæггаг царды онг æмæ зæрдæйы арфы онг. 8 Фæлæ Хуыцау фæцæф кæндзæн уыдоны фатæй: æвиппайды уыдзысты уыдон рæхуыст. 9 Сæ æвзагæй уыдон фæ- цæф кæндзысты сæхæдæг сæ- хи; уыдон уынджытæ иуыл- 1САЛТИ 13 Иов. 34, 11; Фæс н. 24, 12; Иер. 32, 19, Иез. 33, 20; Мтф. 16, 27; Ром 2, 6. Пс. 62 1 1 Пад. 23, 14. 2Пс. 41, 3; Ис. 26, 9. ЗПс. 22, 6; 26, 4. 8Пс. 16, 8 9Ис.41, 10 10 Ным. 16, 32. 12 Дык. з. 6, 13, Ис. 19, 18; Иср. 4, 2 Пс. 63 4Ис.54, 22; 58, 8; Иер. 9, 3. 6 Иов. 22,13,24, 15 7 Иер. 17, 9. 9 Пс. 7, 16. 515
Псалом 63—65 П дæр адард уыдзысты уыдо- нæй. 10 Æмæ фæтæрсдзысты адæймæгтæ иуылдæр, æмæ фехъусын кæндзысты Хуы- цауы хъуыддаг, æмæ бам- бардзысты, уый кæй у Уый хъуыддаг. 11 Рæстгæнæг та сцин кæндзæн Хуыцауыл æмæ æн- хъæлцау уыдзæн Ууыл; æмæ æппæлд уыдзысты зæрдæйæ рæстытæ иуылдæр. ПСАЛОМ 64 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом за- рынæн. 2 Дæу у, Хуыцау, æппæ- лындзинад Сионы, æмæ Дæ- уæн лæвæрд уыдзæн зæрдæ- вæрд Иерусалимы. 3 Ды хъусыс кувын; Дæу- мæ æрызгъоры алкæцы буар. 4 Æнæзакъондзинады хъуы- ддæгтæ мын тых кæнынц; Ды ссыгъдæг кæндзынæ нæ фыд- ракæндтæ. 5 Тæхудиаг, Ды кæй рав- зæрстай æмæ æрбахæстæг кодтай, цæмæй цæра уый Дæ кæртыты. Бафсæддзыстæм Дæ хæдзары æмæ Дæ сыгъ- дæг кувæндоны хорздзинæд- тæй. 6 Тасхæссæг раст тæрхо- ны фехъус мах, Хуыцау, нæ Ирвæзынгæнæг, æппæт зæх- хы кæрæтты æмæ дард ден- джызы уæвджыты æнхъæл- цаудзинад, 7 Сæвæрæг хæхтæ Иæ ты- хæй, тыхджындзинадæй ас- тæубаст’, 8 Сабыргæнæг денджызты хъæр, сæ уылæнты хъæр æмæ адæмты змæстдзинад! 9 Æмæ фæтæрсдзысты Дæ нысæнттæй зæххы арæнтыл цæрджытæ. Райсом æмæ изæр сцырын кæндзынæ Дæу кадмæ. 10 Ды бæрæг кæныс зæхх, æмæ йын йæ дойны æфса- дыс, парахатæй йæ хъæздыг кæныс. Хуыцауы гуылфæн дзаг у донæй. Ды цæттæ кæ- ныс хор; уымæн æмæ афтæ сарæзтай уый. 11 Иæ ауæдзтæ йын æфса- дыс, йæ къуыбыртæ йын лæгъз кæныс, фæлмæн æй кæныс уарыны æртæхтæй, арфæ кæныс йæ зайæгойтæн. 12 Дæ хорздзинæдты сæрд фæлындыс, æмæ Дæ къах- вæдтæ гуырын кæнынц сой. 13 Гуырын кæнынц дон хус бæстæйы, хизæнтæн, æмæ къуылдымтæ сæ астæу бæттынц циндзинадæй. 14 Уыгæрдæнтæ фæлын- дынц дзугтæй, æмæ дæлвæз- тæ æмбæрзт сты хорæй; хъæр кæнынц æмæ зарынц. ПСАЛОМ 65 Зарджыты къорды хицау- мæ. Зарæг, 1 Схъæр кæнут Хуыцау- мæ, æппæт зæхх. 2 Зарут кад Иæ номæн; раттут кад, æппæлындзинад Уымæн. 3 Зæгъут Хуыцауæн: куыд тæссаг Дæ Ды Дæ хъуыд- дæгты! Дæ бирæ тыхмæ гæс- гæ басæтдзысты Дæуæн Дæ знæгтæ. 4 Æппæт зæхх уадз баку- 1САЛТИ 10 Раи. 8, 19; Есф 8, 17. 11 Пс 31, 11 Пс. 64 2Пс. 49, 14 3 Пс. 144, 21; Иср. 32, 27. 7 Ам. 4, 13. 8 Пс 106, 29, Мтф 8, 26. 10 Дык. з. 11, 11;33, 28; Пс. 45, 5 12 Дык. з 11, 11. Пс. 65 2Пс. 99, 1. ЗДык.з 33, 29. 516
вæд Дæуæн æмæ зарæд Дæ- уæн, уадз зарæд Дæ номæн. 5 Æрцаеут æмæ скæсут Хуыцауы хъуыддæгтæм, тæс- саг адæймæгты фыртты хъуыддæгты сæргъыл. 6 Уый денджыз фестын кодта хус зæхх; цæугæдоны сæрты ацыдысты къæхтæй; уым мах цин кодтам Уый тыххæй. 7 Иæ тыхджындзинадæй Уый хицауиуæг кæны æнус- мæ; Иæ цæстытæ кæсынц адæмтæм, цæмæй змæнтджы- тæ ма бæрзонд кæной. 8 Арфæ кæнут, адæмтæ, нæ Хуыцауæн, æмæ фехъу- сын кæнут Уымæн æппæлын- дзинад. 9 Уый бахъахъхъæдта нæ удæн цард, æмæ нæ къахæн нæ ратта фæцудын. 10 Ды бафæлвæрдтай мах, Хуыцау, атайын нæ кодтай, куыд тайын кæнынц æвзист. 11 Ды бакодтай мах хызы, сæвæрдтай нæ астæутыл хъа- дамантæ, 12 Сæвæрдтай адæймаджы мах сæргъыл. Мах бацыдыс- тæм арты æмæ доны, æмæ Ды ракодтай мах сæрибар- дзинадмæ. 13 Бацæудзынæн Дæ хæ- дзармæ æппæт басудзинæг-1 тимæ, ратдзынæн Дæуæн мæ зæрдæвæрдтытæ, 14 Кæцытæ загъта мæ дзых æмæ сдзырдта ме ’взаг мæ зындзинады. 15 Нард æппæт басудзи- нæгтæ æрхæсдзынæн Дæ- уæн, фысты кусарты фæздæ- гимæ; æрхæсдзынæн нывон- ды галтæ æмæ сæгътæ. | Р Псалом 65, 66 I 16 Æрцæут, байхъусут, Хуыцауæй тæрсджытæ æп- пæт, æмæ уын æз фехъусын кæнон, Уый цы бакодта мæ уды тыххæй. 17 Æз сдзырдтон Уымæ мæ дзыхæй æмæ Иæ ме ’взагæй сбæрзонд кодтон. 18 Æз æнæзакъондзинад куы федтаин мæ зæрдæйы, уæд Хицау нæ фехъуыстаид мæн. 19 Фæлæ Хуыцау фе- хъуыста, байхъуыста мæ ку- выны хъæлæсмæ. 20 Арфæгонд Хуыцау, Кæ- цы нæ аиуварс кодта мæ ку- вын æмæ нæ аздæхта мæнæй Йæ хорзæх. | ПСАЛОМ 66 Заржыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тыл. Псалом. Зарæг. 2 Хуыцау! у хæрзгæнæг махæн æмæ нын раарфæ кæн; срухс кæн мах Дæ цæсгомæй, 3 Цæмæй базоной Дæ фæн- даг зæххыл, æппæт адæмтæ Дæ ирвæзындзинад. 4 Уадз раппæлой Дæуæй адæмтæ, Хуыцау, уадз рап- пæлой Дæу æппæт адæмтæ! 5 Уадз хъæлдзæг уой æмæ цин кæной адæмыхæттытæ! уымæн æмæ Ды раст тæрхон кæныс адæмтæн, æмæ фæтк дæттыс зæххыл адæмыхæт- тытæн. 6 Уадз раппæлой Дæу адæмтæ, Хуыцау, уадз рап- пæлой Дæу æппæт адæмтæ! 7 Зæхх ратта йæ дыргъ: уадз раарфæ нын кæнæд Хуыцау, нæ Хуыцау. 8 Уадз раарфæ нын кæнæд 1САЛТИ 5Пс. 45, 9. бРац. 14,21-22; Йес.Н.З, 16-17. 10 Иез. 22, 21; 1 Пет. 1, 7; 4, 12. 12 Ис. 43, 2; Дан. 3, 17. 18 Фæс. н. 15,29;28, 9. Пс. 66 2 Ным. 6, 25, Кол. 1, 15. 4 Ром. 15, 11. 5 Ап. 17, 31. 7 Лев. 26, 4; Пс. 84, 13. 8Дык.з. 6, 25 517
Псалом 66, 67 ПСАЛТИР Хуыцау æмæ уадз фæтæр- сæнт Уымæй æппæт зæххы кæрæттæ! ПСАЛОМ 67 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. За- рæг. 2 Уадз сыстæд Хуыцау, æмæ Иæ знæгтæ ныххæлиу уæнт æмæ лидзæнт Иæ цæс- гомæй Уый нæуарзджытæ! 3 Куыд хæлиу кæны фæз- дæг, афтæ Ды ныххæлиу кæн уыдоны, мыдадз куыд тайы артæй, афтæ æнæрæс- тытæ уадз фесæфæнт Хуы- цауы цæсгомæй. 4 Рæстгæнджытæ та уадз схъæлдзæг уæнт, уадз сцин кæнæнт Хуыцауы раз æмæ циндзинады фæуæлахиз уæнт. 5 Зарут нæ Хуыцауæн, за- рут Иæ номæн, стаут уæ- лæрвты цæуæджы; Иæ ном: Хицау; æмæ цин кæнут Йæ цæсгомы раз. 6 Сидзæрты Фыд æмæ идæдзты тæрхонгæнæг Хуы- цау Иæ сыгъдæг цæрæнбы- наты. 7 Хуыцау иунæджыты ба- кæны хæдзармæ, ахæстыты ссæрибар кæны хъадаман- тæй; æнæбасæтгæтæ та баз- зайынц æнтæф æдзæрæг ран. 8 Хуыцау! Ды куы рацыд- тæ Дæ адæмы раз, Ды куы цыдтæ æдзæрæг ран, 9 Зæхх рызтис, суанг æрв- тæ тадысты Хуыцауы цæсго- мæй, æмæ уыцы Синай — Хуыцауы цæсгомæй, Израи- лы ХуыДауы. 10 Æрæх уарын калдтай Пс. 67 2 Ным. 10, 35. 4Пс. 63, 11 5Ис. 40, 3, 57, 14. 6 Иоам. 14, 18. 7 Пс. 112, 9. 8 Рац. 13, 20; Ным. 14, 14. 9 Рац. 20, 18. 10 Ис 32,15;44, 3; Иоил 2, 28. 12 Ис. 52, 7 15Тæрх. 9, 48. 17 Пс 113, 4. 18 Дык. з. 33, 2 19Еф.4, 10 Ды, Хуыцау, Дæ бынтыл, æмæ уый куы фæлмæцыд фыдæбонæй, Ды Иæ фидар кодтай. 11 Дæ адæм цард уым; Дæ хорзæхмæ гæсгæ, Хуыцау, Ды цæттæ кодтай мæгуырæн цы хъуыд, уый. 12 Хицау ратдзæн дзырд: фехъусынгæнджытæ стыр бирæ. 13 Хæстонты паддзæхтæ лидзынц, лидзынц, хæдзары бадæг та уары æфтиаг. 14 Уæ хæйттыл æрбынат- гæнгæйæ, сымах систут, куыд бæлон, кæцыйы базыр- тæ æвзистæй æмбæрзт, сис- тæ та сыгъдæг сызгъæринæй. 15 Æппæтхъомысджын куы ныххæлиу кодта паддзæхты ацы зæххыл, уый аурс, куыд мит Селмоныл. 16 Хуыцауы хох — Васай- наг хох! бæрзонд хох — Ва- сайнаг хох! 17 Цы кæсут сымах хæ- лæгдзинадæй, бæрзонд хæх- тæ, хохмæ, кæцыйыл Хуы- цау хæрзаудæн кæны цæ- рынæн æмæ Хицау цæрдзæн æнусмæ? 18 Хуыцауы уæрдæттæ æнæнымæц бирæ, мингай минтæ. Се ’хсæн Хицау Си- найыл кувæндоны. 19 Ды ссыдтæ бæрзондмæ, уацары уацар фæкодтай, райстай, лæвæрттæ адæй- мæгты тыххæй, афтæ æмæ цæмæй ныхмæ лæуджытæй дæр цæра Хицау Хуыцаумæ. 20 Арфæгонд Хицау алы- бон. Хуыцау æвæры махыл уаргъ, фæлæ нæ Уый ирвæ- зын дæр кæны. 518
21 Хуыцау махæн — Хуы- цау ирвæзындзинадæн; Æп- пæтылхæцæг Хицауы бар сты мæлæты дуæрттæ. 22 Фæлæ Хуыцау нып- пырх кæндзæн Иæ знæгты сæр, ныддуруæвæг йе ’нæ- закъондзинæдты хъуынджын тенка. 23 Хицау загъта: «Васа- нæй раздахдзынæн, ракæн- дзынæн денджызы арфæй, 24 Цæмæй ды аныгъуы- лын кæнай дæ къах, куыд куыйтæ се ’взаг, знæгты ту- джы». 25 Федтой Дæ цæуын, Хуыцау, мæ Хуыцауы цæ- уын, мæ паддзахы, кувæн- доны. 26 Разæй цыдысты зар- джытæ, фæстейы цæгъдæ- ныл цæгъдджытæ, астæуæй чызджытæ тимпантимæ: 27 «Æмбырдты арфæ кæ- нут Хицау Хуыцауæн, сы- мах — Израилы мыггагæй!» 28 Уым Вениамин кæстæр, сæ æлдар; Иудæйы æлдæрт- тæ, сæ бардарджытæ, Заву- лоны æлдæрттæ, Неффали- мы æлдæрттæ. 29 Дæ Хуыцау раздæр снысан кодта дæуæн тых. Сфидар кæн, Хуыцау, уый, Ды цы скодтай мах тыххæй! 30 Иерусалимы Дæ ку- вæндоны тыххæй паддзæхтæ æрхæсдзысты Дæуæн лæ- вæрттæ. 31 Бадом сырды хъæзы, галты рæгъæутты адæмты родты ’хсæн, æвзисты къæрт- тытæй æппæлджыты; ныххæ- лиу кæн адæмты, хæцын кæй фæнды. | Р Псалом 67, 68 32 Æрцæудзысты стыр хи- цæуттæ Египетæй; Ефиопи адаргъ кæндзæн йæ къухтæ Хуыцаумæ. 33 Зæххон паддзæхтæ! за- рут Хуыцауæн, кады зарæг зарут Хицауæн, 34 Æрвты арвыл Цæуæ- джы æнусæй. Мæнæ Уый дæтты Иæ хъæлæсæн тыхы хъæлæс. 35 Хуыцауæн кад раттут! Иæ стырад — Израилы сæр- мæ, æмæ Иæ тыхджындзи- над — æврæгътыл. 36 Тæссаг Дæ, Хуыцау, Дæ кувæндоны. Израилы Хуыцау — Уый дæтты тых æмæ фидардзинад Иæ адæ- мæн. Арфæгонд у Хуыцау! ПСАЛОМ 68 Зарджыты къорды хицау- мæ. Сосанийыл. Давиды псалом. 2 Фервæзын мæ кæн, Хуыцау, уымæн æмæ дæттæ схæццæ сты мæ уды онг. 3 Æз аныгъуылдтæн арф цъыфдзасты, æмæ ницæуыл ис слæууæн; бацыдтæн дæт- ты арфы, æмæ сæ тагъд цыд мæн скъæфы. 4 Æз дзыназынæй сфæл- мæцыдтæн, мæ хъуыр бахус, мæ цæстытæ бафæлладысты мæ Хуыцаумæ æнхъæлмæ кæсынæй. 5 Æнаххосæй мæн нæуарз- джытæ фылдæр сты, цæйнæ- фæлтау мæ сæрыл хъуынтæ. Ме знæгтæ, мæ фæстæ зил- джытæ æнæрастæй, фæтых- джындæр сты; æз цы нæ 1САЛТИ 21 Дык. з. 32, 39; 1 Пад. 2, 6. 23 Ным. 21,33. 24 Пс 57, 11; Рарг. 14, 20. 26 Рац. 15, 20; 1 Пад. 18, 6. 27 Пс. 21, 23; Иоал. 20, 17. 30 Пс. 71, 10; Ис. 60, 6. 32 Ис. 18, 7. 34 Пс. 28, 3; Зах. 9, 14; Рарг. 4, 5. Пс. 68 2Ис. 43, 2. 3 Пс. 39, 3; 41, 8. 5Пс. 34, 19, Ис. 53, 4; Иез. 33, 15. 519
Псалом 68 ПСАЛТИР байстон, уый хъуамæ рат- тон. 6 Хуыцау! Ды зоныс мæ æнæзонддзинад, æмæ мæ тæ- ригъæдтæ Дæуæй æмбæхст не сты. 7 Уадз ма фефсæрмы уæнт мæ сæрты, æппæт Дæуыл æнхъæлцаутæ, Хицау, тыхы Хуыцау. Уадз ма фæхудинаг уæнт мæ сæрты Дæу агур- джытæ, Израилы Хуыцау. 8 Уымæн æмæ Дæу тых- хæй хæссын æз фауддзинад, æмæ æгаддзинадæй мæ цæс- гом æмбæрзынц. 9 Æцæгæлон сдæн ме ’фсымæртæн æмæ дæрддаг мæ мады фырттæн. 10 Уымæн æмæ Дæ хæдза- рыл зæрдиагдзинад мæн хæ- ры, æмæ Дæуæн фыддзур- джыты фыддзырдтæ хауынц мæныл. 11 Æз кæуын, мæ удæй комдаргæйæ; æмæ уый æвæ- рынц мæнæн фауддзинадæн. 12 Æмæ мæ уæлæ æркæнын дарæсы бæсты хъисина — æмæ уыдонæн дæн æмбисон- даг. 13 Мæн тыххæй дзурынц дуармæ бадджытæ, æмæ зар- джыты зарынц сæн нуаз- джытæ. 14 Æз та мæ куывдимæ Дæумæ, Хицау; Дæуæн хорз- аккаг рæстæджы, Хуыцау, Дæ стыр хорздзинадмæ гæс- гæ, фехъус мæн Дæ ирвæзы- ны æцæгады. 15 Хъуынайæ мæ слас, цæ- мæй ма аныгъуылон æз: цæ- мæй фервæзон ме ’нæуарз- джытæй ’ æмæ арф дæттæй; 16 Цæмæй дæтты тагъд ма ЮИоап. 2, 17; Ром. 15, 3. 13 Иов. 30, 9. 14 Ис. 49, 8. 15 Пс. 39, 3. 18 Пс 101, 3. 20 Пс. 43, 16. 21 Мтф. 27, 39, Лук. 23, 49. 22 Мтф 27:34,48, Иоан 19, 29 23 Ром. 11, 9. 26 Ап. к 1, 20. 27 Ис. 53, 4. 520 аскъæфа мæн, цæмæй ма аныхъуыра мæн донзилдух, цæмæй ма сæхгæна мæ сæр- мæ дæлджинæг йæ ком. 17 Фехъус мæн, Хуыцау, уымæн æмæ хорз у Дæ хор- зæх, Дæ бирæ рæдаудзинæд- тæм гæсгæ æркæс мæнмæ. 18 Дæ цæсгом ма æмбæхс Дæ цагъарæй, уымæн æмæ æз хъыг кæнын; тагъд фе- хъус мæн. 19 Æрхæстæг у мæ удмæ, фервæзын æй кæн; ме знæг- ты тыххæй мæ фервæзын кæн. 20 Ды зоныс мæ фауддзи- над, мæ худинаг æмæ мæ æгаддзинад; ме знæгтæ иуыл- дæр Дæ разы. 21 Фауындзинад мæ зæр- дæ асаста, æмæ æз сфæлмæ- цыдтæн; æнхъæлмæ кастæн фæтæригъæдгæнæгмæ, фæ- лæ уый нæй,— рæвдауджы- тæм, фæлæ нæ арын. 22 Æмæ мын хæринагæн раттой маст, æмæ мын мæ дойныйæн баназын кодтой дзмари. 23 Уадз сæ фынг уæд уы- донæн хызæн, æмæ сæ сабыр минас — къæппæгæн. 24 Уадз батар уæнт сæ цæстытæ, цæмæй сæ ма уы- ной, æмæ сæ астæутæ слæ- мæгъ кæн æнусмæ. 25 Æруадз уыдоныл Дæ карздзинад æмæ Дæ масты арт æртыхсæд уыдоныл. 26 Сæ цæрæнбынат уадз уæд афтид, æмæ сæ цатыр- ты уадз ма уæд цæрджытæ. 27 Уымæн æмæ Ды кæй фæцæф кодтай, уыдоны но- джыдæр сурынц, æмæ Дæ-
уæй рæхуыстыты тухæнтæ фылдæр кæнынц. 28 Бафтау сæ æнæзакъон- дзинадыл æнæзакъондзинад, æмæ ма бацæуæнт уыдон Дæ рæстадмæ. 29 Хахгонд æрцæуæнт уы- дон æгæсты чиныгæй, æмæ рæстгæнджытимæ фыст ма æрцæуæнт. 30 Æз та дæн мæгуыр æмæ тухæн кæнын; Дæ æххуыс, Хуыцау, уадз слæууын кæ- нæд мæн. 31 Æз кадджын кæндзы- нæн мæ Хуыцауы ном зарæ- джы, бæрзонд кæндзынæн Уый, дзырдæй кадджын кæн- гæйæ. 32 Æмæ уыдзæн уый ак- кагдæр Хуыцауæн, цæйнæ- фæлтау гал, цæйнæфæлтау род сыкъатæ æмæ сæфтджы- тимæ. 33 Фендзысты уый фыдæ- бонгæнджытæ æмæ сцин кæндзысты. Æмæ сыгас уы- дзæн уæ зæрдæ, Хуыцауы агурджытæ. 34 Уымæн æмæ Хицау хъус дары мæгуыргуртæм, æмæ Иæ ахæстытыл æнæр- вæссон нæу. 35 Уадз æппæлæнт Уый æрвтæ æмæ зæхх, денджыз- тæ æмæ уыдоны мидæг змæлджытæ иуылдæр. 36 Уымæн æмæ Хуыцау фервæзын кæндзæн Сион, Йудейы сахартæ сараздзæн, æмæ æрцæрдзысты уым, æмæ уыдонæн бынæн уыдзæн. 37 Æмæ Йæ цагъарты цот сфидар уыдзысты уым, æмæ Иæ ном уарзджытæ арцæр- дзысты уым. | Р Псалом 68—70 I ПСАЛОМ 69 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. Æрымысынæн. 2 Батагъд кæн, Хуыцау, мæн фервæзын кæнынмæ, батагъд кæн, Хицау, мæнæн баххуысмæ. 3 Уадз фефсæрмы уæнт æмæ фæхудинаг уæнт мæ уды агурджытæ! Уадз уæнт здæхт фæстæмæ æмæ лæвæрд фæхудинаг кæнынмæ мæнæн фыддзинад кæй фæнды! 4 Уадз уæнт фæстæмæ здæхт мæн фауыны тыххæй, мæнæн дзурджытæ: «хорз! хорз!» 5 Уадз сцин кæнæнт æмæ схæлдзæг уæнт Дæу тыххæй æппæт Дæу агурджытæ æмæ Дæ ирвæзындзинад уарз- джытæ дзурæнт æнæрынцо- йæ: «стыр у Хуыцау!» 6 Æз та мæгуыр æмæ мæ- гуыргур; Хуыцау, батагъд кæн мæнмæ! Ды мæ æххуыс- гæнæг æмæ мæ ирвæзынгæ- нæг; Хицау! ма бафæстиат кæн. ПСАЛОМ 70 ттæуыл, Хицау, ме ’нхъæл- ) I цаудзинад; цæмæй ма фефсæрмы уон мыггагмæ. 2 Дæ рæстадмæ гæсгæ фервæзын кæн мæн æмæ мæ ссæрибар кæн; æрыздах Дæ хъус мæнмæ, æмæ мæ фер- вæзын кæн. 3 У мæнæн фидар æрли- дзæндон, уым æз æдзухдæр фæразин бамбæхсын; Ды ба- фæдзæхстай мæн фервæзын кæнын, уымæн æмæ мæ фи- 1САЛТИ 28 Ром. 1, 28. 29 Лук. 10, 20; Фил.4,3; Рарг. 3, 5. 33 Пс 21, 27. 34 Пс 33, 7. 35 Пс. 147, 1. 36 1Кор 3, 10 Пс. ЗПс 4. 4Пс 21. 69 34 34 Пс. 70 1 Пс. 30, 2-3. 3 Мтф. 4, 6; Лук 4, 10. 521
Псалом 70 ПСАЛТИР дар æмæ мæ хъæддыхдзинад Ды. 4 Мæ Хуыцау! фервæзын мæ кæн æнæсыгъдæджы къу- хæй, æнæзакъон æмæ æфхæ- рæджы къухæй. 5 Уымæн æмæ Ды ме ’нхъæлцаудзинад, Хицау, Хуыцау, мæ ныфс ме ’взонг бонтæй. 6 Дæуыл фидар кодтон æз хуылфæй; Ды ракодтай мæн мæ мады гуыбынæй; Дæуæн ме ’ппæлд нæ банцайдзæн. 7 Бирæтæн æз уыдтæн куыд диссаг; фæлæ Ды мæ фидар æнхъæлцаудзинад. 8 Уадз байдзаг уæд мæ дзых æппæлындзинадæй, цæ- мæй зарон алыбон Дæ стыр рæсугъддзинад. 9 Ма аиуварс кæн мæн зæ- ронды афон; мæ тых куы байдайа къаддæр кæнын, ма ныууадз мæн. 10 Уымæн æмæ ме знæгтæ дзурынц мæ ныхмæ, æмæ мæ уды размæ бадджытæ уы- наффæ кæнынц сæ кæрæдзи- йы ’хсæн, 11 Дзургæйæ: «Хуыцау ныууагъта уый; йæ фæдыл зилут æмæ йæ æрцахсут, уы- мæн æмæ нæй фервæзынгæ- нæг». 12 Хуыцау! ма адард у мæнæй; мæ Хуыцау! батагъд кæн мæнæн баххуысмæ. 13 Уадз фæхудинаг уæнт æмæ фесæфæнт мæ уды ныхмæ знагдзинад кæнджы- тæ; уадз худинагæй æмбæрзт æрцæуæнт æмæ æнæрæст- дзинадæй, мæнæн фыддзи- над агурджытæ! 14 Æз та æдзух Дæуæй 4Пс 90, 14. 5 Дзут. 2, 13. бДык.з. Ю, 21; Пс. 21, 10. 7 Иез. 12, 6; 24, 27. 8Пс 50, 17. 9 Пс. 68, 4; Ис. 46, 4 12 Пс 69, 2 13 Пс. 34, 4. 17 Пс. 76, 12. 18 Ис. 46, 4. 19 Рац. 15, 11; Рарг. 17, 14. 20 Пс. 67, 23. 21 Дык. з. 32, 39. 22 Пс. 77,41;88, 19; 150,3. ныфсджын уыдзынæн æмæ фылдæр кæндзынæн алы æп- пæлындзинад Дæуæн. 15 Мæ дзых хъусын кæн- дзæн Дæу рæстдзинад, алы- бон Дæ хорз хъуыддæгтæ; уымæн æмæ æз нæ зонын уыдонæн нымæц. 16 Бацæудзынæн хъуыды- йы Хицау Хуыцауы тыхты тыххæй; æрымысдзынæн Дæ рæстдзинад — иунæг Дæу. 17 Хуыцау! Ды ахуыр кодтай мæн ме ’рыгон бон- тæй æмæ ныры онг хъусын кæнын Дæ диссæгтæ. 18 Æмæ зæронды онг æмæ урс хилы онг ма ныууадз мæн, Хуыцау, цалынмæ нæ фехъусын кæнон Дæ тыхтæ ацы мыггагæн æмæ æппæт æрцæуинæгтæн Дæ тых- джындзинад. 19 Дæ рæстад, Хуыцау, æрвты онг; диссаг хъуыд- дæгтæ скодтай Ды; Хуыцау, чи у Дæу хуызæн? 20 Ды æрвыстай мæныл бирæ æмæ тызмæг бæллæх- тæ, фæлæ фæстæмæ æгас кодтай мæн, æмæ-иу мæн зæххы æнæбын арфæй фæс- тæмæ ракодтай. 21 Ды бæрзонд кодтай мæн æмæ мæ рæвдыдтай. 22 Æмæ Æз кадджын кæн- дзынæн Дæу псалтирыл, Дæ æцæгад, мæ Хуыцау; Дæуæн зардзынæн гуслийæ, Израи- лы Сыгъдæг! 23 Цин кæны мæ дзых, куы зарын æз Дæуæн, æмæ мæ уд, кæцыйы Ды фервæ- зын кодтай. 24 Æмæ мæ æвзаг алыбон хъусын кæндзæн Дæ рæст- 522
дзинад; уымæн æмæ фефсæр- мы æмæ фæхудинаг сты мæ- нæн фыддзинад агурджытæ. ПСАЛОМ 71 Соломоны тыххæй. Хуы- цау! Лæвар кæн паддза- хæн Дæ тæрхон æмæ паддза- хы фыртæн Дæ рæстдзинад, 2 Уадз раст тæрхон кæнæд Дæ адæмæн æмæ Дæ мæ- гуыргуртæн тæрхоны. 3 Уадз æрхæссæнт хæхтæ фидыддзинад адæмæн æмæ къуыппытæ рæстдзинад. 4 Уадз тæрхон кæнæд адæмы мæгуыргуртæн, уадз фервæзын кæнæд æдзухъо- мы фыртты æмæ æрсабыр кæнæд æфхæрæджы. 5 Æмæ тæрсдзысты Дæ- уæй, цалынмæ уой хур æмæ мæй мыггагæй-мыггагмæ. 6 Уый æрцæудзæн, куыд уарын карст уыгæрдæныл, куыд æртæхтæ, зæхх бапырх кæнынæн. 7 Иæ бонты сæрттивдзæн рæстгæнæг, æмæ арæхæй уыдзæн фидыддзинад, ца- лынмæ нæ банцайа мæй. 8 Уый хицауиуæг кæн- дзæн денджызæй денджызы онг æмæ цæугæдонæй* зæх- хы кæрæттæм. 9 Æрхаудзысты Уый раз æдзæрæг бæстæйы цæрджы- тæ, æмæ йе знæгтæ стæрдзы- сты рыг. 10 Фарсис æмæ сакъадæх- ты паддзæхтæ æрбахæсдзыс- ты уымæн хъалон; Аравийы æмæ Савы паддзæхтæ æр- хæсдзысты лæвæрттæ. • Евфратæн. Р Псалом 70, 71 I 11 Æмæ бакувдзысты уы- мæн паддзæхтæ иуылдæр; æппæт адæмтæ уымæн кус- дзысты. 12 Уымæн æмæ уый фер- вæзын кæндзæн мæгуыргу- ры, дзыназæджы, æмæ æф- хæрды, кæцыйæн нæй æх- хуысгæнæг. 13 Уыдзæн тæригъæдгæнаг мæгуыргурæн æмæ æдзухъо- мæн, æмæ æдзухъомты удты фервæзын кæндзæн. | 14 Налатдзинад æмæ тых- | дзинадæй фервæзын кæн- дзæн уыдоны удты, æмæ зы- наргъ уыдзæн сæ туг йæ цæ- стыты раз. 15 Æмæ цæрдзæн æмæ дæтдзысты уымæн Аравийы сызгъæринæй, æмæ кувдзыс- ты уый тыххæй æнæбанцай- гæйæ, алыбон уымæн арфæ кæндзысты. 16 Уыдзæн хъæздыг хо- рæрзад зæххыл, хæхты сæр; йæ дыргътæ фæйлаудзысты, куыд Ливаны хъæд, æмæ йæ сахарты адæм сбирæ уыдзы- сты, куыд кæрдæг зæххыл. 17 Йæ ном уыдзæн æнус- тæм; цалынмæ уа хур, йæ ном хъуыстгонд цæудзæн. Æмæ арфæгонд уыдзысты уымæй адæмыхæттытæ; æп- пæт адæмтæ уый тæхудиаг хондзысты. 18 Арфæгонд у Хицау Хуыцау, Израилы Хуыцау, иунæг диссæгтæ кæнæг! 19 Æмæ арфæгонд йæ ка- ды ном æнустæм æмæ бай- дзаг уыдзæн Иæ кадæй æп- пæт зæхх. Аминь æмæ аминь. 20 Фесты Ессейы фырт Давиды куывтытæ. 1САЛТИ Пс. 71 I Ис. 11, 5; Дан 7, 27. 2Ис. 32, 1. 3 3 Пад 4, 24; Еф. 2, 14 4Пс. 44, 5; Ис. 11, 4. 5 Иср. 31,36-37. 6 Тæрх 6,36-37; 2 Пад. 23, 4. 7 Ис. 35, 1, Ос. 14, 6. 8 3 Пад 4, 21. 10 Пс. 44, 13. II Пс. 21, 30; Рарг. 21, 24. 13 Иоан. 5, 7. 15 Ис. 53, 10, Дзут. 7, 16. 16 Ис. 27, 6; Ос. 14, 6; Зах. 10, 8. 17 Уæв. 12.3;Гал. 3: 8, 16. 18 1Пар. 16, 36; Лук. 1, 68. 19Ис.6, 3. 523
Псалом 72 ПСАЛТИР ПСАЛОМ 72 Асафы псалом. 1 Куыд хорз у Хуыцау Израилæн, зæрдæйæ сыгъ- дæджытæн! 2 Æз та — чысыл ма ба- хъæуа мæ къæхтæ фæцудой, чысыл ма бахъæуа мæ къа- хы бынтæ фæбырой,— 3 Æз бахæлæг кодтон æнæ- зæндтæм, уынгæйæ æнæ- рæстыты хорз царды бонтæ. 4 Уымæн æмæ уыдонæн нæй зындзинад сæ амæлæты онг, æмæ сæ тыхтæ фидар сты. 5 Адæймаджы куысты не сты уыдон, æмæ иннæ адæм- тимæ цæфтæм нæ хауынц. 6 Уый тыххæй хъалдзи- над, куыд хъуыры фæрдгуы- тæ, æрæмбæрзта уыдоны, æмæ къæйныхдзинад, куыд дарæс, фæлынды уыдоны. 7 Рабырыдысты сæ цæсты- тæ нардæй, хъуыдытæ зæр- дæйы хæтынц. 8 Æппæтæй хынджылæг кæнынц; фыдзæрдæйæ хæ- лиу кæнынц фыдкой; сæрыс- тырæй дзурынц; 9 Æрвтæм сæ дзых исынц, се ’взаг та зæххыл рацу-ба- цу кæны. 10 Уый тыххæй уырдæм здæхынц Иæ адæм дæр, æмæ нуазынц дон дзаг къусæй, 11 Æмæ дзурынц: «куыд базондзæн Хуыцау? æмæ ис мыййаг зонынад Бæрзонд- мæ?» 12 Æмæ мæнæ, уыцы æнæ- рæстытæ хорз царды бонты | сты ацы1 æнусы, фылдæр кæ- нынц хъæздыгад. | Пс. 72 I Пс. 63, 9; Мтф. 5, 8, Иоан. 1, 47. 3 Иов 21, 7; Пс 36, 1; Иер. 12, 1. 7 Иов. 15, 27 ЭПс 11, 4;Иуд. 1, 6. II Пс. 9, 32; 93, 7. 13 Иов. 9, 30, Мал 3, 14. 18 Иов. 21.16-17, Фæс. н. 14, 32. 19 Иов. 21, 30, Пс 51, 7 20 Иов. 21, 17, Ис. 29, 7 22 Иоан. 12, 16. 23 Иоан. 6, 68. 13 Æмæ уæдæ æз дзæгъæ- лы нæ сыгъдæг кодтон мæ зæрдæ мыййаг æмæ æхсад- тон æнаххосады мæ къухтæ, 14 Æмæ æппæрстон мæхи цæфтæм алыбон æмæ уай- дзæфтæм алы сæумæрайсом? 15 Фæлæ æз куы загъта- ин: «афтæ хъуыды кæндзы- нæн»,— уæд æз уыдаин ах- хосджын Дæ фырты мыгга- джы раз. 16 Æмæ хъуыды кодтон æз, куыд бамбарон ай; фæлæ уый уыд зын мæ цæстыты раз, 17 Цалынмæ нæ бацыдтæн æз Хуыцауы кувæндонмæ æмæ нæ бамбæрстон сæ кæ- рон. 18 Афтæ! бырынцъаг фæн- дæгтыл сæвæрдтай Ды уыдо- ны, æмæ сæ æппарыс дæл- джинæгтæм. 19 Куыд æнæнхъæлæджы æрцыдысты уыдон гæныс- тонмæ, æрбайсæфтысты, фе- сæфтысты фыр тасæй! 20 Куыд фын фенгæйæ, райхъал уæвын, афтæ Ды, Хицау, райхъал кæнгæйæ уыдоны, фесафдзынæ сæ бæллицтæ. 21 Куы фыхт мæ зæрдæ æмæ удхар кодта мæ хуылф, 22 Уæд æз уыдтæн ницы зонæг, æмæ не мбæрстон; куыд фос уыдтæн æз Дæу разы. 23 Фæлæ æз æдзух Дæуи- мæ; Ды хæцыс мæ рахиз къухыл. 24 Ды къухдариуæг кæ- ныс мæныл Дæ уынаффæйæ, æмæ уый фæстæ райсдзынæ мæн кадмæ. 524
25 Чи ис мæнæн арвыл? æмæ Дæуимæ ницы хъæуы мæн зæххыл. 26 Фæлмæцы мæ буар æмæ мæ зæрдæ: Хуыцау мæ зæрдæйы фидарад æмæ мæ хай æнустæм. 27 Уымæн æмæ мæнæ Дæ- уæй сæхи дардгæнджытæ сæ- фынц; алкæцы Дæуæй аздæ- хæджы Ды сафыс. 28 Мæнæн та хорз у æр- хæстæг уæвын Хуыцаумæ! Хицау Хуыцауыл сæвæрдтон ме ’нхъæлцаудзинад, цæмæй хъусын кæнон Дæ хъуыд- дæгтæ æппæт. ПСАЛОМ 73 Асафы ахуырад. 1 Цæй тыххæй, Хуы- цау, аиуварс кодтай мах мыггагмæ? ссыгъд Дæ маст Дæ хизæнуаты фыстыл? 2 Æрымыс Дæ бирæ æм- бырд, кæцы Ды æмбырд код- тай рагзаманæй, балхæдтай Дæ фæлтæрты исбонæн,— уыцы хох Сион, кæцыйыл Ды æрцардтæ. 3 Фæхæстæг кæн Дæ къах- дзæфтæ æнусон хæлддзæг- тæм: æппæтдæр фехæлдта знаг кувæндоны. 4 Абухынц Дæ знæгтæ Дæ æмбырдты астæу; сæвæрдтой сæ бæрæггæнæнтæ мах ны- сæнтты бæсты. 5 Æвдыстой сæхи фæрæт уæлæмæ стыхсгæ бæласы къа- лиутæм исæджы хуызæнæй. 6 Æмæ ныр уым æппæт нывæфтыдтæ иу хаттæн фе- хæлдтой фæрæттæ æмæ цыр- гъæгтæй; | Р Псалом 72, 73 | 7 Раттой судзынмæ Дæ кувæндон; бынтон счъизи кодтой Дæ номы цæрæн бы- нат. 8 Сæ зæрдæйы загътой: «фехалæм уыдон бынтон»,— æмæ басыгътой Хуыцауы æмбырдты бынæттæ зæххыл иуылдæр. 9 Нæ нысæнттæ мах нæ уынæм, нæй пехуымпар дæр, æмæ нæй махмæ, чи зонид, кæдмæ уыдзæн уый. 10 Хуыцау, кæдмæ фау- дзæн знаг? æнусмæ мыййаг Дæ номы фыдкой кæндзæн ныхмæ лæууæг? I 11 Цæй тыххæй иуварс кæныс Дæ къух æмæ Дæ ра- хиз къух? Дæ зæрдæйы ар- фы æхсæнæй сæ ныццæгъд. 12 Хуыцау, мæ паддзах æнустæй, ирвæзындзинад аразæг зæххы астæу! 13 Ды адих кодтай Дæ хъаруйæ денджыз, Ды нып- пырх кодтай кæлмыты сæр- тæ доны. 14 Ды ныппырх кодтай левиафаны сæр, раттай йæ хус бæстæйы адæмæн хæри- нагæн. 15 Ды рауагътай суадон æмæ гуылфæн, Ды бахус код- тай тыхджын цæугæдæтты. 16 Дæу у бон, æхсæв дæр Дæу; Ды сцæттæ кодтай рухсгæнæнтæ æмæ хур; 17 Ды сæвæрдтай зæххы æппæт арæнтæ, сæрд æмæ зымæг Ды сарæзтай. 18 Æрымыс ма: знаг фауы Хицауы, æмæ æнæзонд адæм- тæ Дæ номы фыдкой кæ- нынц. 19 Сырдтæн ма ратт Дæ 1САЛТИ 25 Пс. 15, 5; Иоан. 4, 14. 26 Иер. к. 3, 24. 27 Иср. 17, 13; Ос. 7, 13. 28 Иак. 4, 8. Пс. 73 1 Пс. 43 24. 3 Пс. 67 17; Иоил 3, 16. 4Иер 2 15. 7 4 Пад 25, 9. 9 Иер. к 2,9. 13 Рац. 14, 21. 15 Рац. 17, 5-6; Ным. 20, 11;Йес.Н. 3, 13. 17 Уæв. 8, 22. 18Иер.к. 3, 61. 525
Псалом 73—75 Г бæлоны уды; Дæ æдзухъом- ты æмбырд ма ферох кæн бынтон. 20 Æркæс Дæ фæдзæхст- мæ; уымæн æмæ байдзаг сты зæххы тар бынæттæ иуыл- дæр тыхдзинады цæрæнбы- нæттæй. 21 Уадз ма рæздæхæд æф- хæрд худинаггондæй; мæ- гуыргур æмæ æдзухъом уадз æппæлæнт Дæ ном. 22 Сыст, Хуыцау, бахъа- хъхъæн Дæ хъуыддаг, æры- мыс, Дæу алыбон кæй фауы æнæзонд; 23 Ма ферох кæн Дæ знæг- ты хъæр; Дæ ныхмæ сыст- джыты уынæр æнæрынцай- гæйæ рæзы. ПСАЛОМ 74 Зарджыты къорды хицау- мæ. Ма фесаф. Асафы псалом. Зарæг. 2 Кадджын кæнæм Дæу, Хуыцау, кадджын кæнæм; уымæн æмæ хæстæг у Дæ ном; хъусын кæнынц Дæ дис- сæгтæ. 3 «Куы равзарон рæстæг, Æз тæрхон скæндзынæн рæстдзинадмæ гæсгæ. 4 Æнкъуысы зæхх æмæ йæ уæлæ цæрджытæ иуыл- дæр: Æз ныффидар кæндзы- нæн йæ цæджындзтæ». 5 Зæгъын æнæзондми кæн- джытæн: «ма кæнут æнæзонд митæ», æмæ æнæрæстытæн: «уæлæмæ ма исут сыкъа, 6 Ма исут бæрзонд уæ | сыкъа, ма дзурут хъалбæр- зæйæ». 7 Уымæн æмæ хурыскæ- сæнæй нæ æмæ хурныгуылæ-1 I нæй нæ æмæ æдзæрæг ранæй нæу сбæрзонд уæвын; 8 Фæлæ Хуыцау у тæрхон- гæнæг: иуы ныллæг кæны, иннæйы та бæрзонд кæны. 9 Уымæн æмæ къус Хица- уы къухы ис, сæн фыцы уый мидæг, дзаг æмхæццæдзина- дæй æмæ Уый рауадзы уы- мæй. Суанг йæ цырвытæ лæ- мардзысты æмæ нуаздзыс- ты иуылдæр зæххы æнæ- рæстытæ. 10 Æз та хъусын кæндзы- нæн æнусмæ, зардзынæн Иа- ковы Хуыцауæн. 11 Æнæрæстыты сыкъатæ иуылдæр асæтдзынæн, æмæ сбæрзонд уыдзысты рæстгæ- нæджы сыкъатæ. ПСАЛОМ 75 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тыл. Асафы псалом. Зарæг. 2 Зындгонд у Хуыцау Иу- дейы; Израилмæ стыр у Иæ ном. 3 Æмæ Салимы уыд Иæ цæрæнуат æмæ Уый вæййы Сионы. 4 Уым Уый ныппырх код- та æрдыны фаттæ, уарт æмæ кард æмæ тохы басаста. 5 Ды кадджын Дæ, тых- джындæр лæбурджыты хæх- тæй. 6 Зæрдæйæ фидæрттæ си- сты амæттаг, бафынæй сты сæ фынæйæ, æмæ лæгтæ иуылдæр не ссардтой сæ къу- хты тых. 7 Дæ уайдзæфæй, Иаковы Хуыцау, æрфынæй сты уæр- дон дæр, бæх дæр. 1САЛТИ 21 Лук. 11, 27. 22 Ис 49, 4, Иез. 39, 25. Пс. 74 2 Пс. 9, 2; 43, 2 4Пс 45, 7. 8Дан.5, 21. 9Пс 59, 5. 11 Лук. 1, 69 Пс. 75 3 Ездр. 1, 3. 4Пс. 45, 10, Ис 9, 4. 7 Тæрх. 5, 22 526
ПСАЛТИР Псалом 75, 76 8 Ды тæссаг Дæ, æмæ чи фæлæудзæн Дæ цæсгомы раз Дæ мæстыйы рæстæджы? 9 Ды уæларвæй фехъусын кодтай тæрхон: зæхх фæ- тарст æмæ æрсабыр, 10 Куы сыстад Хуыцау тæрхонмæ, цæмæй фервæзын кæна зæххы æфхæрдтыты се- ппæты. 11 Æмæ адæймаджы маст раздæхдзæн Дæуæн кадмæ: масты баззайæггаг Ды æрса- быр кæндзынæ. 12 Кæнут æмæ дæттут зæрдæвæрдтытæ Хицауæн, Уæ Хуыцауæн; сеппæт дæр, кæцытæ сты Уый алыварс, æрхæссæнт лæвæрттæ Тæс- сагæн. 13 Уый кънйæзты удты домы, Уый тæссаг у зæххон паддзæхтæн. ПСАЛОМ 76 Идифумы зарджыты къор- ды хицаумæ. Асафы псалом. 2 Мæ хъæлæс Хуыцаумæ, æмæ æз дзурдзынæн; мæ хъæлæс Хуыцаумæ, æмæ Уый фехъусдзæн мæн. 3 Мæ хъыгдзинады бон агурын Хицауы; мæ къух у даргъгонд æхсæвы æмæ нæ хауы; мæ уд нæ разы кæны рæвдыддзина дыл. 4 Мысын Хуыцауы тых- хæй, æмæ ризын; хъуыды кæ- нын, æмæ мæ уд фæлмæцы. 5 Ды нæ уадзыс мæнæн мæ цæстытæ æрцъынд кæ- нын; æз зæрдæнкъуыст дæн, æмæ дзурын нæ фæразын. 6 Хъуыды кæнын рагзама- 9 Рарг. 6, 17. 11 Исз. 28, 22. 12 Пс 60, 9. 13 1Пад. 14, 15, Рарг. 19, 15 Пс. 76 I Пс. 38, 1 3 2 Пар. 20, 3; Пс 17, 7; 49, 15. 6 Пс 142, 5. 7 Ис. 26, 9. 8Пс. 12, 2; 84, 6; Иер к. 3, 31. 10 Мрк. 4, 38. II Ис 41, 10. 12 Дык з 32, 7; Пс. 70, 17, 104, 2. 14 Пс. 88, 9. 15 Лук. 1, 51. 16 Рац. 14, 19. 17 Рац. 14, 21. 19 Иов 37, 5. ны бонтыл, æмæ аивгъуыйгæ æнусты азтыл; 7 Æрымысын мæ зарджы- тæ æхсæвыгон, ныхас кæнын мæ зæрдæимæ æмæ мæ уд фæлвары: 8 Æцæг мыггагмæ аиуварс кодта Хицау, æмæ дарддæр хæрзаудæн нал кæндзæн? 9 Æцæг мыггагмæ банцад Иæ хорзæх, æмæ кæрон скодта Йæ дзырдæн мыгга- гæй-мыггагмæ? 10 Æцæг Хуыцау ферох кодта хатыр кæнын? æцæг сæхгæдта Иæ рæдаудзинæд- тæ мæстыйæ? 11 Æмæ æз загътон: «мæ- нæ мæ хъыгдзинад — Æп- пæтбæрзонды рахиз къухы ивддзинад». 12 Мысдзынæн Хицауы хъуыддæгты тыххæй; мыс- дзынæн Дæ рагзаманы дис- сæгты тыххæй. 13 Хъус дардзынæн Дæ æппæт хъуыддæгтæм, хъуы- ды кæндзынæн Дæ стыр хъуыддæгтыл. 14 Хуыцау! сыгъдæг у Дæ фæндаг. Чи у, Хуыцау, аф- тæ стыр, куыд мах Хуыцау! 15 Ды, Хуыцау, диссæгтæ аразæг; Ды равдыстай Дæ хъомыс адæмты астæу; 16 Ды фервæзын кодтай цонджы тыхæй Дæ адæмы. Иаков æмæ Иосифы фыртты. 17 Федтой Дæу, Хуыцау, Дæттæ, федтой Дæу дæттæ æмæ фæтарстысты, æмæ срызтысты æнæбынтæ. 18 Æврæгътæ калдтой дон, мигътæй цыд арвнæрын, æмæ Дæ фаттæ тахтысты. 19 Дæ арвнæрыны хъæлæс 527
Псалом 76, 77 ПСАЛТИР арвы зылды; арвырттывдты- тæ рухс кодтой дунейы; зæхх кæрзыдта æмæ æнкъуыст. 20 Дæ фæндаг денджызмæ æмæ Дæ къахвæндаг стыр дæтты, æмæ Дæ фæдтæ æнæ- зонгæ. 21 Куыд дзуг, кодтай Ды Дæ адæмы Моисей æмæ Аа- роны къухæй. ПСАЛОМ 77 Асафы ахуырад. 1 Хъус дар, мæ адæм, мæ закъонмæ, æркъул кæнут уæ хъус мæ дзыхы дзырд- тæм. 2 Байгом кæндзынæн мæ дзых фæсномыг дзырды, æмæ радзурдзынæн дæсны- дзинæдтæ рагзаманæй. 3 Цы фехъуыстам мах, æмæ базыдтам, æмæ нæ фы- дæлтæ радзырдтой махæн, 4 Нæ бамбæхсдзыстæм уы- дон сывæллæттæй, хъусын- гæнгæйæ æрцæуинаг фæлтæ- рæн Хицауы кад æмæ Иæ тых, æмæ Иæ диссæгтæ, кæ- цыты Уый скодта. 5 Уый сæвæрдта уагæвæрд Иаковы мидæг æмæ сæвæрд- та закъон Израилы мидæг, кæцы бафæдзæхста нæ фы- дæлтæн хъусын кæнын уы- доны сывæллæттæн, 6 Цæмæй зона æрцæуинаг фæлтæр, сывæллæттæ, кæ- цытæ райгуырдзысты, æмæ цæмæй уыдон сæ рæстæджы хъусын кæной сæ сывæллæт- тæн, 7 Æвæрын се ’нхъæлцау- дзинад Хуыцауыл æмæ нæ рох кæнын Хуыцауы хъуыд- 20 Иов. 38, 16; Авв.3,15. 21 Рац. 14, 15. Пс. 77 2Пс. 48, 5; Мтф. 13, 35 ЗПс. 43, 2 5 Дык. з. 4, 9. 8 Дык. з. 32, 5; Исз. 2, 3. 9 Тæрх. 8,2,12,1; Ис. 7, 2; Ос. 7, 11. 10 4Пад. 17, 15. 13 Рац. 14, 21 14 Рац. 13, 21; Пс. 104, 39. 15 Рац. 17, 6; Ным. 20, 11; 1 Кор. 10, 4. 18 Ным. 11, 4; Пс. 105, 14; 1 Кор. 10, 9. дæгтæ, æмæ хъахъхъæнын Иæ фæдзæхстытæ, 8 Æмæ нæ уæвын сæ фы- дæлты æнгæс, хъæддых æмæ змæнтæг фæлтæр, æнæраст зæрдæйæ æмæ æнæууæнк Хуыцауæн сæ удæй. 9 Ефремы фырттæ, хæс- тифтонгтæ, æрдынтæй æхс- джытæ, раздæхтысты фæс- тæмæ тохы бон. 10 Уыдон нæ бахъахъхъæд- той Хуыцауы фæдзæхст, æмæ сæ нæ бафæндыд цæ- уын Уый закъоны; 11 Ферох кодтой Иæ хъуыд- дæгтæ æмæ диссæгтæ, кæ- цыты Уый равдыста уыдон- мæ. 12 Уый сæ фыдæлты цæс- тыты раз сарæзта диссæгтæ Египеты зæххыл, Цоаны бы- дыры. 13 Адих кодта денджыз æмæ сæ акодта уый сæрты, æмæ сæвæрдта дæттæ къу- лæн. 14 Æмæ сæ боны кодта æв- рагъæй, æгас æхсæв та арты рухсæй; 15 Афаста æдзæрæг ран дур, æмæ сын сæ дойны ба- саста, куыд стыр æрфæнæй. 16 Къæдзæхæй рауагъта гуылфæнтæ, æмæ дæттæ ак- алдысты куыд цæугæдæттæ. 17 Фæлæ уыдон Иæ разы дарддæр тæригъæд кодтой, æмæ Æппæтбæрзонды мæсты кодтой æдзæрæг ран. 18 Фæлвæрдтой Хуыцауы сæ зæрдæйы, домгæйæ хæри- наг сæ зæрдæмæ гæсгæ, 19 Æмæ дзырдтой Хуы- цауы ныхмæ æмæ загътой: «мыййаг Хуыцауы бон у 528
ПСАЛТИР Псалом 77 сцæттæ кæнын фынг æдзæ- рæг ран?» 20 Мæнæ Уый ныццавта дур, æмæ дæттæ ракалдыс- ты, æмæ ивылдысты къада дæттæ. «Мыййаг Уый бон у дзул раттын дæр, мыййаг Иæ бон у сцæттæ кæнын Иæ адæмæн дзидза?» 21 Хицау фехъуыста æмæ мæстæй ссыгъд, æмæ арт ссыгъд Иаковыл, æмæ маст Израилмæ бахæстæг, 22 Уый тыххæй, кæй не ’ууæндыдысты Хуыцауыл æмæ æнхъæлцау нæ уыдыс- ты Иæ ирвæзыидзинадыл. 23 Уый бафæдзæхста æв- рæгътæн бæрзондæй, æмæ бакодта арвы дуæрттæ, 24 Æмæ маннæ æруарыд уы- доныл хæринагæн, æмæ уæ- ларвон дзул ратта уыдонæн. 25 Зæдты дзул хордта адæймаг, рарвыста сын Уый хæринаг бафсæдынæн. 26 Уый арвыл сыстын код- та скæсæйнаг дымгæ, æмæ рауагъта хуссайраг Иæ ты- хæй. 27 Æмæ, куыд рыг, æруа- рын кодта уыдоныл дзидза, æмæ, куыд денджызы змис, базырджын мæргътæ; 28 Æрæппæрста уыдоны сæ асадæны астæу, сæ цæ- рæнбынаты раз. 29 Æмæ уыдон хордтой æмæ фырæфсæст бакодтой; æмæ сын сæ фæндонмæ гæс- гæ ратта уыдонæн. 30 Фæлæ нырма сæ дзæ- гъæлмонц нæма ссыд, ныр- ма хæринаг уыд сæ дзыхты, 31 Хуыцауы маст æрцыд уыдоныл, сæ нæрдтæ сын | 21 Ным. 11, 1. 24 Рац. 16, 14; Ным. 11, 7; Иоан. 6, 31; 1 Кор. 10, 3. 26 Рац. 16, 13; Ным. 11, 31; Пс. 104, 40. 30 Ным. 11, 33 32 Дык. з. 1, 32. 39 Иак. 4, 14. 40 Ным. 14, 22. амардта, Израилы лæппуты раппæрста. 32 Адон сеппæт фенгæйæ, уыдон тæригъæд кодтой, æмæ не ’ууæндыдысты Иæ диссæгтыл. 33 Æмæ фесæфта сæ бон- тæ тыхстдзинæдты æмæ сæ азтæ змæстдзинады. 34 Уый сæ куы мардта, уыдон агуырдтой Уый æмæ здæхтысты æмæ райсом ра- джыйæ згъордтой Хуыцау- мæ. 35 Æмæ мысыдысты, Хуы- цау кæй у — сæ æрлидзæн- дон, æмæ Æппæтбæрзонд Хуыцау — сæ Ирвæзынгæ- нæг. 36 Æмæ зæрдæлхæнæн кодтой Уымæн сæ дзыхтæй, æмæ се ’взагæй мæнг дзырд- той Уый раз; 37 Сæ зæрдæ та раст нæ уыд Уый раз, æмæ уыдон нæ уыдысты æууæнкджын Иæ фæдзæхстæн. 38 Фæлæ Уый, фæлмæн- зæрдæ, хатыр кодта тæри- гъæд, æмæ сæ нæ сæфта; бирæ хатт здæхта Иæ маст, æмæ нæ цырын кодта Иæ æппæт тызмæгдзинад. 39 Иæ зæрдыл лæууыд, уыдон буар кæй сты, улæфт, кæцы ацæуы æмæ не ’рбаз- дæхы. 40 Уыдон цал хатты мæс- ты кодтой Уый æдзæрæг ран, æмæ Иæ смæсты кодтой æдзæрæг бæстæйы! 41 Æмæ ногæй фæлвæрд- той Хуыцауы, æмæ æфхæрд- той Израилы Сыгъдæджы. 42 Нæ мысыдысты Уый къух, бон, Уый сæ куы фер- 529
Псалом 77 Г вæзын кодта æфхæрддзина- дæй, 43 Куы скодта Египеты Иæ нысæнттæ æмæ Иæ дис- сæгтæ Цоаны быдыры. 44 Æмæ фестын кодта сæ цæугæдæттæ æмæ сæ гуыл- фæнтæ туг, цæмæй уыдон ма фæразой нуазын. 45 Арвыста уыдоныл хил- джытæ, цæмæй сыл хæцой, æмæ хæфсытæ, цæмæй сæ сафой. 46 Сæ зæххон зайæгойтæ сын ратта къуыдыр кæлмы- тæн æмæ сæ фæллой — мæ- тыхтæн. 47 Сæ сæнæфсир æмæ сæ сикомор бæлæстæ — сын ныццагъта ихæй. 48 Сæ фос сын ратта ихæн æмæ сæ дзугтæ — ар- вырттывдæн. 49 Арвыста уыдоныл Иæ масты пиллон, æмæ фыдæх- дзинад, æмæ тызмæгдзинад, æмæ баллæхтæ æмæ фыд зæдты минæвæрттæ. 50 Слæгъз кодта фæндаг Иæ тызмæгадæн, нæ хъахъ- хъæдта уыдоны удтæ мæлæ- тæй, æмæ сын сæ фос ратта рынæн. 51 Алкæцы фыццаг гуыр- ды амардта Египеты, тыхы райдайæнтæ Хамы цатырты; 52 Æмæ акодта Иæ адæ- мы, куыд фысты, æмæ сæ кодта, куыд дзуг, æдзæрæг бæстæйы. 53 Кодта сæ æдасæй, æмæ уыдон нæ тарстысты, се знæгты та сын бамбæрзта денджыз. 54 Æмæ сæ æркодта Иæ сыгъдæг бæстæм, ацы хох-1 I мæ, кæцыйы æмбырд кодта Иæ рахиз къух. 55 Атардта сæ цæсгомæй адæмты æмæ сын сæ зæхх байуæрста уыдонæн бынæн, æмæ Израилы фæлтæрты æрцæрын кодта уыдоны ца- тырты. 56 Фæлæ уыдон ноджы фæлвæрдтой æмæ маст уагъ- той Æппæтбæрзонд Хуыца- уы, æмæ Иæ уагæвæрдтæ нæ хъахъхъæдтой; 57 Иуварс цыдысты æмæ сайдтой, куыд сæ фыдæлтæ, фæстæмæ здæхтысты, куыд æнæраст æрдын; 58 Маст дзы уагътой сæ бæрзæндтæй, æмæ сæ гуы- мирытæй цырын кодтой Иæ иузæрдыгдзинад. 59 Фехъуыста Хуыцау æмæ ссыгъдис мæстæй æмæ тынг стызмæг Израилмæ; 60 Аиуварс кодта Силомы цæрæнбынат, скинийы, кæ- цыйы Уый цард адæймæгты ’хсæн; 61 Æмæ ратта уацары Иæ фидар, æмæ Иæ кад знаджы къухтæм, 62 Æмæ ратта кардæн Иæ адæмы æмæ смæсты Иæ бай- зæддагмæ. 63 Иæ æрыгон лæппуты хордта арт, æмæ Иæ чыз- джытæн нæ зарыдысты чын- дзхасты зарджытæ. 64 Йæ сауджынтæ хауд- той кардæй, æмæ йæ сидзæр- гæстæ нæ куыдтой. 65 Фæлæ, цыма фынæйæ, райхъал Хицау, цыма уæ- йыг, сæн кæй басаста, 66 Æмæ ныццагъта Иæ знæгты чъылдымырдыгæй, 1САЛТИ 44 Рац. 7, 20, Пс 104, 29. 45 Рац 8, 24, Пс 104, 31. 46 Рац. 10, 13. 47 Рац 9. 23, 25 Пс. 104, 33. 50 Рац. 9, 6. 51 Рац 12, 29. 52 Рац 12, 37 55 Йес. Н. 12, 7. 58 Дык. з 32, 16. 60 1 Пад 4, 11. 64 1Пад. 4, 11 66 1 Пад. 5, 6; 6, 4. 530
ратта сæ æнусмæ худинагмæ; 67 Æмæ аиуварс кодта Ио- сифы цатыр, æмæ Ефремы фæлтæры нæ равзæрста, 68 Фæлæ равзæрста Иу- дæйы фæлтæры, Сионы хо- хы, кæцыйы бауарзта. 69 Æмæ сарæзта, куыд арв, Йæ кувæндон, æмæ Иæ ныффидар кодта куыд зæхх, мыггагмæ. 70 Æмæ равзæрста Дави- ды, Йæ цагъары, æмæ йæ ракодта фысты кæртытæй, 71 Æмæ йæ дуцджытæй æркодта Иæ адæмы хизын- мæ, Иаковы, æмæ Иæ бай- зæддæгты, Израилы. 72 Æхмæ сæ уый хызта йæ сыгъдæг зæрдæйæ, æмæ зонд- джын къухæй кодта уыдоны. ПСАЛОМ 78 Асафы псалом. 1 Хуыцау! муртаттæ æр- цыдысты Дæ бынтæм; счъизи кодтой Дæ сыгъдæг кувæн- дон, Иерусалимы хæлддзаг фестын кодтой; 2 Дæ цагъарты мард бу- æрттæ раттой æрвон мæргъ- тæн бахæрынмæ, Дæ сыгъ- дæджыты буæрттæ зæххон сырдтæн; 3 Акалдтой сæ туг, куыд дон, Иерусалимы алыварс, æмæ сæ баныгæнæг нæ уыд. 4 Мах систæм хынджы- лæггаг нæ сыхæгтæн, æл- гъыстаг æмæ фидиссаг нæ алыварс цæрджытæн. 5 Кæдмæ, Хицау, æнæ- рынцайгæ мæсты кæндзынæ, æхсиддзæн Дæ æнувыддзи- над, куыд арт? | Р Псалом 77—79 I 6 Æркал Дæ маст адæмыл, кæцытæ Дæу нæ зонынц, æмæ паддзахæдтыл, кæцытæ Дæ номмæ нæ сидынц. 7 Уымæн æмæ уыдон Иа- ковы бахордтой, æмæ Иæ цæ- рæн сафтид кодтой. 8 Ма нын æрымыс нæ фы- дæлты тæригъæдтæ; уадз тагъд сæмбæлæнт махыл Дæ рæдаудзинæдтæ, уымæн æмæ мах иттæг сихсыдыстæм. 9 Баххуыс нын кæн, Хуы- цау, нæ ирвæзынгæнæг, Дæ номы кады руаджы; фервæ- зын кæн мах, æмæ нын ныб- бар нæ тæригъæдтæ Дæ но- мы тыххæй. 10 Цæй тыххæй муртаттæ дзурой: «кæм ис сæ Хуы- цау?» Уадз зындгонд æрцæ- уæд муртатты æхсæн, мах цæстыты раз, Дæ цагъарты тугкалды мастисæн. 11 Уадз Дæ цæсгомы раз- мæ æрцæуæд ахæсты хъæр- зын; Дæ цонджы тыхæй ба- хъахъхъæн мæлæтмæ ны- вондгæндтыты. 12 Авд ахæмæй раздах нæ сыхæгтæн сæ хуылфмæ фа- уддзинад, кæцыйæ уыдон Дæу, Хицау, фаудтой. 13 Мах та, Дæ адæм æмæ Дæ хизæнуаты фыстæ, æнус- тæм кадджын кæндзыстæм Дæу æмæ фæлтæрæй фæл- тæрмæ хъусын кæндзыстæм æппæлындзинад Дæуæн. ПСАЛОМ 79 Зарджыты къорды хицау- мæ. Хъисын зарæнгæрз- тæй Сосаним Эдуф. Асафы псалом. 2 Израилы Фыййау! бай- 1САЛТИ 70 1Пал 16, 11; 2 Пад. 7 8 712Пад 5, 2; 1 Пар. 11 2. Пс. 78 1 Иер 12, 8. 3 Иез 24, 7. 4 Пс. 43, 14. 5Пс 88, 47. 6 Иер 10, 25. 8Ис. 64, 9 10 Пс. 41, 4; Иоил 2, 17. ИЗПад. 8, 49 12 Ис. 65, 6 13 Пс. 99, 3. Пс. 79 2 Пс. 76, 21 531
Псалом 79, 80 Г хъус; размæ кæнæг, куыд Иосифы фысты, херувимтыл бадæг, равдис Дæхи. 3 Ефрем æмæ Вениамин æмæ Манассийы раз сбæр- зонд кæн Дæ тых æмæ æрцу мах фервæзын кæнынмæ. 4 Хуыцау! слæууын нæ кæн фæстæмæ нæ къæхтыл; сæрттивæд Дæ цæсгом, æмæ фервæздзыстæм! 5 Хицау, тыхы Хуыцау! кæдмæ уыдзынæ мæсты Дæ адæмы кувынтæм? 6 Ды бафсæстай уыдоны цæссыджы дзулæй, æмæ сын цæссыг баназын кодтай, стыр бæрцæй. 7 Сæвæрдтай мах ныхмæ дзырдæн нæ сыхæгтæн, æмæ нæ не знæгтæ хынджылæг кæнынц. 8 Тыхы Хицау! фæстæмæ нæ нæ къæхтыл слæууын кæн; уадз сæрттивæд Дæ цæс- гом, æмæ фервæздзыстæм! 9 Египетæй рахастай Ды сæнæфсиры бæлас, адæмты атардтай, æмæ йæ ныссагъ- тай. 10 Уый тыххæй ссыгъдæг кодтай бынат, æмæ йæ уидаг ныффидар кодтай, æмæ уый байдзаг кодта зæхх. 11 Хæхтæ æмбæрзт æрцы- дысты йæ аууонæй, æмæ йæ къалиутæ, куыд Хуыцауы кедртæ. 12 Уый ауагъта йæ къа- лиутæ денджызы онг æмæ йæ бындзæфхадæй сзайгæтæ цæугæдоны онг. 13 Цæй тыххæй фехæлд- тай Ды йæ быру, афтæ æмæ йæ тонынц иуылдæр, фæнда- гыл цæуджытæ? | I 14 Хъæддаг хуы къахы уый æмæ йæ быдырон сырд хæры. 15 Тыхы Хуыцау! раздæх ма, арвæй æркæс æмæ афæл- гæс, æмæ бабæрæг кæн ацы сæнæфсир; 16 Бахъахъхъæн уый, Дæ рахиз къух кæй ныссагъта, æмæ къалиутæ, кæцыты Ды сфидар кодтай Дæхицæн. 17 Уый артæй сыгъд, лыг- гонд; Дæ цæсгомы иварæй фесæфдзысты. 18 Уадз уæд Дæ къух Дæ рахиз къухы лæджы сæрмæ, адæймаджы фырты сæрмæ, кæцыйы Ды сфидар кодтай Дæхицæн. 19 Æмæ мах Дæуæй иу- варс нæ ацæудзыстæм; сыгас нæ кæн, æмæ мах дзурдзыс- тæм Дæ номмæ. 20 Хицау, тыхы Хуыцау! слæууын нæ кæн фæстæмæ нæ къæхтыл; сæрттивæд Дæ цæсгом, æмæ фервæздзыс- тæм! ПСАЛОМ 80 Зарджыты къорды хицау- мæ. Гефаг зарæнгæрз- тыл. Асафы псалом. 2 Цингæнгæ зарут Хуы- цауæн, нæ фидардзинадæн; хъæрæй зарут Иаковы Хуы- цауæн! 3 Райсут псалом, æриут тимпан, адджын зæлон гус- ли псалтиримæ; 4 Мæйноджы трубайæ уа- сут, бæрæг афон нæ бæрæг- боны бон; 5 Уымæн æмæ Уый Изра- илæн закъон у, Иаковы уа- гæвæрд Хуыцауæй. 1САЛТИ 3 Ис. 7, 2 4Пс 30, 17 6 3 Пад. 22, 27; Пс. 101, 10. 7 Пс. 43, 14 9Пс. 43, 3 12 Раи 23, 31 13 Ис. 5, 5 14 4Пад. 17, 6, 25, 1; Пс 67, 31 Пс. 80 1 Пс. 8, 1; 83, 1 4 Ным. 10, 10 5 Рац. 23, 17. 532
ПСАЛТИР Псалом 80—82 6 Уый сæвæрдта ай æвди- сæнæн Иосифы тыххæй, уый куы рацыд Египеты зæххæй, кæм фехъуыста æвзаджы зæлтæ, кæцыйы нæ зыдта: 7 «Æз систон йе уæхсджы- тæй æргъæмттæ æмæ йæ къухтæ суæгъд сты чыргъæд- тæй. 8 Фыдæвзарæны ды сдзыр- дтай Мæнмæ, æмæ дæ Æз фервæзын кодтон, арвнæры- н ы æхсæнæй Æз фехъуыстон дæу; Меривы дæтты раз ба- фæлвæрдтон дæу. 9 Хъус, мæ адæм æмæ æз æвдисæн лæудзынæн дæуæн; Израил! О, ды куы байхъуыс- таис Мæнмæ! 10 Уадз ма уæд дæуæн æн- дæр хуыцау, æмæ æцæгæлон хуыцауæн ма кув. 11 Æз — Хицау, дæ Хуы- цау, дæу Египеты зæххæй ра- кæнæг; бакæн дæ дзых æмæ йæ Æз байдзаг кæндзынæн». 12 Фæлæ Мæ адæм нæ хъуыстой Мæ хъæлæсмæ, æмæ Израил мæ коммæ нæ каст. 13 Уый тыххæй сæ ныу- уагътон Æз сæ зæрдæйы æнæ- сæттондзинады, уадз цæуæнт сæхи хъуыдытæм гæсгæ. 14 0, Мæ адæм куы хъуыс- таид Мæнмæ, æмæ Израил куы цыдаид Мæ фæндæгтыл! 15 Æз тагъд басабыр код- таин се знæгты, æмæ Мæ къух æздæхтаин се ’фхæр- джытæм; 16 Хицауы нæуарзджытæ цагъайрæгтæ уыдаиккой уы- донæн, уыдоны хорз бонтæ та дарддæр уыдаиккой мыг- гагмæ. 8 Рац. 17, 6. 9 Рац. 20, 1-2; Пс. 49, 7. 13 Ап к. 14, 16. 14 Лев. 26, 3. 17 Дык. з. 32, 13. Пс. 81 2 Дык. з. 1, 17; 2Пар 19, 6. 4Фæс.н. 24, 11; Ис. 1, 17. 5 1Иоан. 1, 6. 6 Иоан. 10, 34. 7 Иез. 31, 14. 8 Пс 2, 8, Дзут. 1, 2. Пс. 82 3 Пс. 108, 1; Мтф. 26, 4. 17 Æз хастаин уыдоны мæ- нæуы дзаг гагатæй, æмæ сæ æфсæстаин къæдзæхы мы- дæй. ПСАЛОМ 81 Асафы псалом. 1 Хуыцауслæууыдæнæ- нымæц хуыцæутты æхсæн; хуыцæутты астæу загъта тæрхон. 2 Кæдмæ æнæраст тæрхон кæндзыстут сымах æмæ æв- дисдзыстут цæстмæ митæ æнæрæстытæм ? 3 Дæттут тæрхон мæгуыр æмæ сидзæрæн; æфхæрд æмæ мæгуыргурæн кæнут рæст- дзинад. 4 Ирвæзын кæнут мæгуыр æмæ мæгуыргуры, стонут уый æнæрæстыты къухæй. 5 Нæ зонынц, не ’мба- рынц, талынджы цæуынц; зæххы бындуртæ иуылдæр æнкъуысынц. 6 Æз загътон: сымах — хуыцæуттæ, æмæ Æппæт- бæрзонды фырттæ — сымах иуылдæр. 7 Фæлæ сымах амæлдзыс- тут, куыд адæймæгтæ æмæ æрхаудзыстут, куыд алкæцы кънйæзтæй. 8 Сыст, Хуыцау, тæрхон кæн зæххæн; уымæн æмæ æппæт адæмты Дæхи бакæн- дзынæ. ПСАЛОМ 82 Зарæг. Асафы псалом. 2 Хуыцау! ма нæ ныу- уадз, æнæхъусдардæй æнæ- дзургæ ма у, æмæ ма баззай æнцойы, Хуыцау! 3 Уымæн æмæ мæнæ, Дæ 533
Псалом 82, 83 П знæгтæ хъæр кæнынц, æмæ æнæуынон кæмæн Дæ, сис- той сæ сæр. 4 Дæ адæмы ныхмæ ба- кодтой мæнгард фæнд, æмæ Ды кæй хъахъхъæныс, уыдо- ны ныхмæ уынаффæ кæ- нынц. 5 Загътой: «ацæуæм æмæ сæ ныццæгъдæм адæмты ’хсæнæй, цæмæй Израилы ном дарддæр мауал мысой*. 6 Бадзырд кодтой æму- дæй, Дæ ныхмæ сарæзтой цæдис: 7 Едом æмæ Измаилы хъæ- утæ, Моав æмæ Агарæгтæ, 8 Гевал æмæ Амон æмæ Амалик, Филистимæгтæ Ти- ры цæрджытимæ; 9 Æмæ Ассур æрбалæууыд уыдонмæ; уыдон систы цон- джы тых Лоты фырттæн. \ 10 Сараз уыдонæн дæр уый, куыд Мадиамæн, куыд Сисарæн, куыд Иавинæн Киссоны гуылфæны раз, 11 Кæцытæ цагъд æрцы- дысты Аендоры, зæххæн сис- ты фаджыс. 12 Бакæн уыдонимæ, сæ кънйæзтимæ, куыд Оривимæ æмæ Зивимæ, æмæ сæ æп- пæт фæтæгтимæ, куыд Зеве- имæ æмæ Салманимæ. 13 Кæцытæ дзырдтой: «райсдзыстæм нæхицæн Хуы- цауы хъæутæ бардарынæн*. 14 Мæ Хуыцау! Уадз уæнт уыдон, куыд рыг зилгæ дым- гæйы, куыд хъæмп дымгæйы размæ. 15 Арт куыд басудзы хъæ- ды, æмæ арты пиллон, куыд арауы хæ^хтæ, 16 Афтæ асур уыдоны Дæ | |тымыгъæй, æмæ Дæ зилгæ дымгæйæ æркæн уыдоны змæстдзинадмæ. 17 Сæххæст кæн сæ цæс- гæмттæ æгаддзинадæй, цæ- мæй уыдон бацагурой Дæ ном, Хицау! 18 Уадз фефсæрмы уæнт æмæ сызмæст уæнт мыггаг- мæ, фæхудинаг уæнт æмæ фесæфæнт. 19 Æмæ уадз базонæнт, Ды иунæг, Кæцыйæн ном — Хицау, Æппæтбæрзонд æп- пæт зæххы сæрмæ. ПСАЛОМ 83 Зарджыты къорды хицау- мæ. Гефаг зарæнгæрз- тыл. Корейы фыртты. Пса- лом. 2 Куыд бæллиццаг сты Дæ цæрæнтæ, тыхы Хицау! 3 Мæ уд сфæлмæцыд, фæндгæйæ мæ Хицауы кæр- тытæм; мæ зæрдæ æмæ мæ буар тындзынц æгас Хуы- цаумæ. 4 Цъиу дæр ссары йæхи- цæн цæрæн бынат, зæрва- тыкк дæр ахстон йæхицæн, кæм сæвæра йæ лæппынтæ, Дæ аргъуаны рæбинаг хайы, тыхы Хицау, мæ Паддзах æмæ мæ Хуыцау! 5 Тæхудиаг Дæ хæдзары цæрджытæ; уыдон æнæрын- цойæ æппæлдзысты Дæу. 6 Тæхудиаг адæймаг, кæ- цыйы тых Дæумæ, æмæ кæ- цыйæн йæ зæрдæйы фæн- дæгтæ арæзт сты Дæумæ. 7 Цæугæйæ кæуыны дæл- вæзы, уыдон гом кæнынц уым суадæттæ, æмæ уарын [САЛТИ 5 Иср П, 19, Ап. к. 14, 5. 8 Иез. 27, 9. 9 Уасв 19, 37. ЮТæрх. 4, 15. 12Тæрх. 7, 25; 8- 12, 21. МПс 1, 4; Ис. 17, 13. 17 Пс. 69, 3 19 Рац 14, 4; 15, 3. Пс. 83 1 Пс 80, 1. ЗПс. 41, 3 534
æмбæрзы уый арфæдзина- дæй. 8 Æрцæуынц тыхæй-тых- мæ, фæзынынц Хуыцауы раз Сионы. 9 Хицау, тыхы Хуыцау! Фехъус мæ кувын, æрыхъус, Иаковы Хуыцау! 10 Хуыцау, нæ иргъæвæг! Æрыхъус æмæ æркæс Дæ байсæрсты цæсгоммæ, 11 Уымæн æмæ иу бон Дæу кæрты уæвын хуыздæр у мин бонæй. Фæнды мæ фæлтау уæвын къæсæры раз Хуыцауы хæдзары, цæйнæ- фæлтау цæрын æнæсыгъдæ- джыты цатырты. 12 Уымæн æмæ Хицау Хуыцау у хур æмæ уарт. Хи- цау дæтты хорз лæвар æмæ намыс; æнаиппæй цæуджы- ты Уый нæ цух кæны хорз- дзинадæй. 13 Тыхы Хицау! Тæхудиаг адæймаг, Дæуæй ныфсджын уæвæг! ПСАЛОМ 84 Зарджыты къорды хицау- мæ. Корейы фыртты. Псалом. 2 Хицау! Ды фæтæригъæд кодтай Дæ зæххæн, раздæх- тай Иаковы уацар; 3 Ныббарстай Дæ адæмы æнæзакъондзинæдтæ, бам- бæрзтай йæ æппæт тæри- гъæдтæ, 4 Айстай Дæ æппæт маст, аздæхтай Дæ карз фыдæх- дзинад. 5 Сног кæн мах, нæ ирвæ- зындзинады Хуыцау, æмæ кæрон скæн махмæ Дæ мæс- тыдзинадæн. | [Р Псалом 83—85 I 6 Æцæг мæсты кæндзынæ мыггагмæ махмæ, Дæ маст ахæццæ кæндзынæ мыгга- гæй-мыггагмæ? 7 Æцæг мах ногæй нæ сы- гас кæндзынæ, цæмæй Дæ адæм сцин кæной Дæу тых- хæй? 8 Хицау! Дæ хорзæх нæм равдис, æмæ Дæ ирвæзын- дзинад махæн лæвар кæн. 9 Байхъусон, цы зæгъ- дзæн Хицау Хуыцау, Уый зæгъдзæн фарн Иæхи адæ- мæн æмæ Иæ æвзæрстытæн; фæлæ уыдон ма бахауæнт ногæй æнæрхъуыдыдзинады. 10 Афтæ, хæстæг у Уы- мæй тæрсджытæм Иæ ирвæ- зындзинад, цæмæй кад цæра мах зæххыл! 11 Хорзæх æмæ æцæгад сæмбæлдзысты, рæстдзинад æмæ фарн апъа кæндзысты. 12 Æцæгад сырæздзæн зæххæй, æмæ рæстдзинад æр- къул кæндзæн æрвтæй; 13 Æмæ Хицау ратдзæн хорздзинад, æмæ нæ зæхх ратдзæн йæ дыргъ. 14 Рæстдзинад ацæудзæн Иæ разæй æмæ сæвæрдзæн фæндагыл йæ къахвæдтæ. ПСАЛОМ 85 ттавиды куывд. ) I 1 Æркъул кæн, Хицау, Дæ хъус, æмæ фехъус мæн; уымæн æмæ æз мæгуыр æмæ мæгуыргур. 2 Бахъахъхъæн мæ уды, уымæн æмæ æз нымд кæнын Дæ разы; фервæзын кæн, мæ Хуыцау Дæ цагъары, Дæуыл æнхъæлцау уæвæджы. 1САЛТИ 8 Ис. 40, 29; Ром. 1, 17. 11 Шад. 26, 19; 2 Пад. 6, 22. 12 Лук. 22, 35. 13 Пс. 2, 12;Фæсн. 3, 5. Пс. 84 ЗПс. 31, 1, Ром. 4, 7. 6Пс. 12, 2, 76, 8; 78, 5. 10 Пс. 96,6;144, 18. 13 Иоил 2. 19, 22. Пс. 85 1 Пс. 87, 535
Псалом 85, 86 П 3 Бахатыр мын кæн, Хи- цау, уымæн æмæ Дæумæ дзурын алыбон. 4 Схъæлдзæг кæн Дæ ца- гъары уд, уымæн æмæ Дæу- мæ, Хицау, хæссын Мæ уды. 5 Уымæн æм Ды, Хицау, хорз æмæ хæларзæрдæ æмæ бирæ хорзæхджын сеппæт- мæ, Дæумæ дзурджытæм. 6 Фехъус, Хицау, мæ ку- вын æмæ бамбар мæ лæгъстæ- йы хъæлæс. 7 Мæ зындзинады бон Дæумæ дзурын, уымæн æмæ Ды фехъусдзынæ мæн. 8 Нæй хуыцæутты ’хсæн, куыд Ды, Хицау, æмæ нæй хъуыддæгтæ, куыд Дæууон- тæ. 9 Æппæт адæмтæ, Ды кæй скодтай, æрцæудзысты æмæ æрзоныг кæндзысты Дæ ра- зы, Хицау, æмæ скадджын кæндзысты Дæ ном. 10 Уымæн æмæ Ды стыр æмæ кæныс диссæгтæ,— Ды, Хуыцау, иунæг Ды. 11 Сæвæр мæн, Хицау, Дæ фæндагыл æмæ цæудзынæн Дæ æцæгады; сфидар кæн мæ зæрдæ Дæ номы тасы. 12 Дæу æппæлдзынæн, Хи- цау, мæ Хицау, æппæт мæ зæрдæйæ æмæ кадджын кæн- дзынæн Дæ ном æнусмæ. 13 Уымæн æмæ стыр у Дæ хорзæх мæнмæ; Ды фервæ- зын кодтай мæ уды дæлзæх- хы зындонæй. 14 Хуыцау! хъалтæ сыста- дысты мæныл æмæ змæнт- джыты æмбырд агуры мæ I уды; нæ уынынц уыдон Дæу сæ размæ. 15 Фæлæ Ды, Хицау, Хуы-1 цау рæдау æмæ хæларзæрдæ, бирæ фæразæг æмæ бирæ хорзæхгæнæг æмæ æцæг, 16 Æркæс мæнмæ æмæ I мын батæригъæд кæн; лæвар кæн Дæ фидардзинад Дæ ца- гъарæн, æмæ фервæзын кæн Дæ цагъары фырты: 17 Равдис мæнæн нысан хорзæн, уадз уынæнт ме нæ- уарзджытæ æмæ фефсæрмы уæнт, уымæн æмæ Ды, Хи- цау, баххуыс кодтай мæнæн æмæ мæ барæвдыдтай. | ПСАЛОМ 86 Корейы фыртты. Псалом. Зарæг. 2 Иæ* бындур сыгъдæг хæхтыл. Хицау фылдæр уар- зы Сионы дуæрттæ, Иаковы хъæутæ сеппæтæй. 3 Кадджындзинад хъуыст- гонд цæуы дæу тыххæй, Хуыцауы сахар! 4 Æрымысдзынæн мæн зон- джытæн, Раавы** æмæ Ва- вилоны тыххæй, мæнæ Фи- листимæгтæ, æмæ Тир Ефио- пиимæ,— зæгъдзысты: «ахæм райгуырд уым». 5 Сионы тыххæй та дзур- дзысты: «ахæм æмæ ахæм лæг райгуырд уым, æмæ Æппæт- бæрзонд Иæхæдæг сфидар кодта уый». 6 Хицау адæмты сфысты ныффысдзæн: «ахæм рай- гуырд уым». 7 Æмæ зарджытæ æмæ цæгъдджытæ,— мæ æппæт суадæттæ Дæу мидæг. • Исрусалнмы. •* Египсты тыххгсн 1САЛТИ 5 Рац. 34, 6; Иоил. 2, 13; Иона 4, 2. 7 Пс. 49, 15. 8Дык.з. 3, 24. 9 Иср. 3, 17; Рарг. 15, 5. 10 2Пад. 7, 22, Ис. 45, 5. 11 Пс. 24, 4; 26, 11. 13 Пс. 29, 4. 14 Пс. 53, 5. 15 Пс. 85, 5; Ис. 54, 8. Пс. 86 ЗИс. 62, 3. 5 Гал. 4, 26. 536
ПСАЛОМ 87 Зарæг. Псалом. Корейы фыртты. Зарджыты къорды хицаумæ Махала- фыл, зарынæн Еман Езрахи- ты ахуырад. 2 Хицау! мæ ирвæзындзи- нады Хуыцау! бонæй æрдиаг кæнын æмæ æхсæв дæн Дæ разы. 3 Уадз æрцæуæд мæ кувын Дæ цæсгомы размæ; æркъул кæн Дæ хъус мæ кувындзи- надмæ, 4 Уымæн æмæ мæ уд баф- сæст фыдæвзарæнтæй, æмæ мæ цард æрбахæстæг зын- донмæ. 5 Æз сдæн ингæнмæ ныц- цæуджыты хуызæн; æз сдæн, куыд æнæхъару адæй- маг, 6 Æппæрст мæрдты æх- сæнмæ,— куыд мæрдтæ, ин- гæны хуысджытæ, кæцыты тыххæй Ды ныр нал мысыс æмæ кæцытæ Дæ къухæй иу- варсгонд сты. 7 Ды сæвæрдтай мæн зын- доны æрхы, талынджы, æнæ- бын арфы. 8 Дæ тызмæгдзинад æруæз кодта мæныл, æмæ Дæ æп- пæт уылæнтæй Ды фæцæф кодтай мæн. 9 Ды адард кодтай мæнæй мæ зонгæты, скодтай мæн уыдонæн æлгъаг; æз ахæст, æмæ нæ фæразын рацæуын. 10 Мæ цæст сфæлмæцыд хъыг кæнынæй; æнæхъæн бон æз дзырдтон Дæумæ, Хицау; Мæ къухтæ Дæумæ даргъ кодтон. 11 Мыййаг Ды мæрдты | Р Псалом 87, 88 |сæрты равдисдзынæ диссаг? мыййаг мæрдтæ сыстдзысты æмæ Дæу кадджын кæн- дзысты? 12 Кæнæ ингæны хъуыст- гонд цæудзæн Дæ хорзæх, æмæ Дæ æцæгад — æмбийы- ны бынаты? 13 Мыййаг талынджы ба- зондзысты Дæ диссæгтæ, æмæ рохуат зæххы — Дæ рæстдзинад? 14 Фæлæ æз Дæумæ, Хи- цау, дзурын æмæ райсом ра- джы мæ куывд æмбæлы Дæ- уыл. 15 Цæй тыххæй, Хицау, ’æппарыс мæ уды, æмбæхсыс |Дæ цæсгом мæнæй? 16 Æз æнамонд æмæ тайын мæ лæппын бонтæй; хæссын Дæ тасдзинæдтæ æмæ фæл- мæцын. 17 Мæ сæрмæ ацыд дæ карздзинад; Дæ тасдзинæдтæ мæн басастой. 18 Алыбон мæ алыварс æр- тыхсынц, куыд дон: сеппæт иумæ мæн æлвасынц. 19 Ды адард кодтай мæнæй хæлары æмæ зæрдиаджы; мæ зонгæтæ нæ зынынц. ПСАЛОМ 88 Ефам Езрахиты ахуырад. 2 Дæ хорзæхдзинæдтæ, Хицау, зардзынæн æнусмæ, Дæ æцæгад хъусын кæндзы- нæн мæ дзыхæй фæлтæрæй фæлтæрмæ. 3 Уымæн æмæ зæгъын: æнусмæ бындурæвæрд у хор- зæх, уæлæрвты сфидар код- тай Ды Дæ æцæгад, куы за- гътай: 1САЛТИ Пс. 87 I 1 Пар. 25, 5. 5Пс. 27, 1; Иер. к. 3, 6. 6 Иов. 10, 21. 9Иов. 30, 10; Пс. 30, 12;37,12. II Пс. 6, 6. 13 Иов 10,21-22. 16 Иов. 19, 7. 18 Пс. 21, 13. Пс. 88 1 1 Пар. 15, 17. 2Пс. 91, 3 537
Псалом 88 ПСАЛТИР 4 «Æз сæвæрдтон фæ- дзæхст Мæ æвзæрстимæ, со- мы кодтон Давидæн, Мæ ца- гъарæн: 5 Æнусмæ сфидар кæн- дзынæн дæ мыггаг, мыгга- гæй-мыггагмæ сараздзынæн дæ паддзхы бадæн». 6 Æмæ æрвтæ скадджын кæндзысты Дæ диссаджы хъуыддæгтæ, Хицау, æмæ Дæ æцæгад сыгъдæджыты æм- бырды. 7 Уымæн æмæ æрвтыл чи абардзæн йæхи Хуыцауимæ? Хуыцауы фыртты æхсæн чи уыдзæн Хицауы хуызæн? 8 Тæссаг у Хуыцау иттæг бирæ сыгъдæджыты æхсæн, тæссаг у Уый æппæт Иæ алыварс уæвджытæн. 9 Хицау, тыхы Хуыцау! чи у тыхджын, куыд Ды, Хицау? Æмæ Дæ æцæгад у быру Дæуæн. 10 Ды хицауиуæг кæныс денджызы тызмæгдзинадыл, куы сыстынц йæ уылæнтæ, Ды сабыр кæныс. 11 Ды раппæрстай Раавы, куыд фæцæфгонды; Дæ тых- джын цонджы тыхæй ных- хæлиу кодтай Дæ знæгты. 12 Æрвтæ Дæу сты, зæхх дæр Дæу; дуне æмæ йæ цы дзаг кæны, уыдонæн бындур Ды сæвæрдтай. 13 Цæгат æмæ хуссар Ды сфæлдыстай; Фавор æмæ Ер- мон Дæ номы тыххæй цин кæнынц. 14 Фидар Дæ цонджы тых, тыхджын Дæ къух, бæрзонд Дæ рахиз къух! 15 Расттæрхон æмæ рæст- дзинад — Дæ паддзахы ба- 4 2 Пад. 7, 12; Пс. 131, 11 7Пс 85, 8 9Пс. 76, 14, Рарг. 19, 15. 10 Пс. 106, 29, Мтф. 8, 26. 12 Уæв 1, 1. 15 Пс. 92, 2. 18 Лук. 1, 69." 19 Пс. 3, 4; 83, 10. 21 Шад. 16, 13; Ап. к. 13, 22. 22 Ис. 41, 10. 23 2Пад. 7, 10. 26 Пс. 71, 8; Рарг. 10, 2. 27 2Пад. 7, 14; Дзут. 1,5. дæны бындур; хорзæх æмæ æцæгад цæуынц Дæ цæсго- мы разæй. 16 Тæхудиаг адæм, труба- йы ситт зонæг! уыдон цæ- уынц Дæ цæсгомы рухсы, Хицау; 17 Дæ номы тыххæй цин кæнынц æгас бон, æмæ Дæ æцæгадæй бæрзонд кæнынц. 18 Уымæн æмæ Ды сæ ты- хы аивдзинад, æмæ Дæ хæр- заудæнæй бæрзонд кæны нæ сыкъа. 19 Хицауæй — нæ уарт, æмæ Израилы сыгъдæгæй — нæ паддзах. 20 Кæддæр дзырдтай Ды æндаргы дæ сыгъдæгæн æмæ загътай: «Æз баххуыс кодтон хъæбатырæн сбæрзонд код- тон адæмæй æвзæрсты. 21 Æз ссардтон Давиды, Мæ цагъары, Мæ сыгъдæг зетийæ уый байсæрстон. 22 Мæ къух уыдзæн уыи- мæ, æмæ Мæ къухы тых уый сфидар кæндзæн. 23 Знаг ууыл нæ фæуæла- хиз уыдзæн, æмæ æнæзакъо- ны фырт уый нæ бафхæр- дзæн. 24 Ныппырх кæндзынæн йæ разы йе знæгты, æмæ йе нæуарзджыты фæцæф кæн- дзынæн. 25 Æмæ Мæ æцæгад æмæ Мæ хорзæх уыимæ, æмæ Мæ номæй сбæрзонд уыдзæн йæ сыкъа. 26 Æмæ æрæвæрдзынæн йæ къух денджызыл, æмæ цæугæдæттыл — йæ рахиз къух. 27 Уый мæн хондзæн: Ды мæ Фыд, мæ Хуыцау æмæ 538
ПСАЛТИР Псалом 88 мæ ирвæзындзинады фида- рад. 28 Æмæ йæ Æз скæндзы- нæн фыццаг гуырд, зæххы паддзæхтæй бæрзонддæр. 29 Æнусмæ бахъахъхъæн- дзынæн уымæн Мæ хорзæх æмæ Мæ фæдзæхст уыимæ уыдзæн бæлвырд. 30 Æмæ адард кæндзынæн æнустæм йæ мыггаг, æмæ йæ паддзахы бадæн — куыд ар- вы бонтæ. 31 Иæ фырттæ куы ныу- уадзой Мæ закъон, æмæ куы нæ цæуой Мæ фæдзæхсты- тыл; 32 Кæд фехалой Мæ уагæ- вæрдтæ, æмæ нæ бахъахъ- хъæной Мæ фæдзæхстытæ: 33 Лæдзæгæй бабæрæг кæндзынæн уыдоны æнæза- къондзинад æмæ цæфтæй — сæ æнæрæстдзинад; 34 Мæ хорзæх та нæ райс- дзынæн уымæй æмæ Мæ æцæгад нæ аивдзынæн. 35 Мæ фæдзæст нæ фе- халдзынæн, æмæ нæ аивдзы- нæн уый, Мæ дзыхæй цы ссыд. 36 Иу хатт Æз басомы код- тон Мæ сыгъдæгдзинадæй: мæнг зæгъдзынæн мыййаг Давидæн? 37 Иæ мыггаг уыдзæн æнусмæ, æмæ йæ паддзахы бадæн, куыд хур, Мæ разы; 38 Æнустæм уыдзæн фи- дар, куыд мæй, æмæ раст æвдисæн уæлæрвты*. 39 Фæлæ ныр Ды аиуварс кодтай æмæ æлгъ бакодтай, смæсты Дæ Дæ байсæрстмæ. 40 Ницæмæ æрдардтай фæдзæст Дæ цагъаримæ, ап- 28 Кол. 1. 18; Рарг. 19, 16. 30 2Пад. 7, 13, Пс 71, 5; Дан. 2, 44. 33 2Пад. 7, 14 35 2Пад. 7, 16. 37 Иоан. 12, 34; 2 Пад. 7, 16, Пс. 71, 17; Лук. 1, 33. 38 Рарг. 1, 5. 40 Пс. 43, 10. 41 Иер. к. 2, 6. 42 Пс. 30,12;43, 14. 47 Пс. 12, 2. 49 Пс 48, 10. 50 2Пад. 7, 15. пæрстай зæхмæ йæ кады худ. 41 Йæ æппæт бырутæ йын фехæлдтай, йæ фидæрттæ йын хæлддзаг фестын код- тай. 42 Хæлæфæй йæ скъæ- фынц фæндагыл цæуджытæ иуылдæр; уый фидиссаг сси йæ сыхæгтæн. 43 Ды сбæрзонд кодтай йæ ныхмæ лæуджыты рахиз къух, схъæлдзæг кодтай йе знæгты иуылдæр. 44 Ды раздæхтай фæстæ- мæ йæ карды цыргъ æмæ йæ хæсты не сфидар кодтай; 45 Байстай йæ æрттывд- дзинад, æмæ йæ паддзахы ба- дæн аппæрстай зæхмæ; 46 Сцыбыр ын кодтай йæ лæппын бонтæ æмæ йæ ху- динагæй бамбæрзтай. 47 Кæдмæ, Хицау, æм- бæхсдзынæ æнæрынцойæ, кæдмæ судздзæн Дæ тызмæг- дзинад, куыд арт? 48 Æрымыс, цавæр у мæ æнус: цавæр тыхстдзинадæн сфæлдыстай Ды æппæт адæймæгты фыртты? 49 Адæмæй чи цард æмæ нæ федта мæлæт, фервæзын кодта йæ уд зындоны къух- тæй? 50 Кæм сты Дæ раздæры хорзæхтæ, Хицау? Ды сомы кодтай Давидæн Дæ æцæга- дæй. 51 Æрымыс, Хицау, Дæ цагъарты æфхæрд, кæцы æз хæссын мæ хуылфы æппæт тыхджын адæмтæй. 52 Куыд фауынц Дæ знæгтæ, Хицау, куыд æгад кæнынц Дæ байсæрсты фæд- тæ. 539
Псалом 88—90 П 53 Арфæгонд у Хицау æнустæм! Аминь, амннь. ПСАЛОМ 89 Хуыцауы адæймаг, Моисе- йы, кувын. 2 Хицау! Ды махæн æрли- дзæндон мыггагæй-мыггагмæ. 3 Раздæр цалынмæ хæхтæ райгуырдысты, æмæ Ды зæхх сарæзтай æмæ дуне, æмæ æнусæй-æнусмæ дæр Ды — Хуыцау. 4 Ды здахыс адæймаджы æмбийынмæ, æмæ зæгъыс: «раздæхут, адæймæгты фырт- тæ!» 5 Уымæн æмæ Дæ цæсты- ты раз мин азы куыд зноны бон, уый куы аивгъуыдта, æмæ куыд æхсæвы хъахъ- хъæнын афон. 6 Ды куыд донивылдæй ас- къæфыс уыдоны; уыдон, куыд фын,— куыд кæрдæг, кæцы райсомæй сырæзы, райсомæй дидннæг калы æмæ цъæх дары, изæрæй лыггонд æрцæуы æмæ бахус вæййы. 7 Уымæн æмæ мах сæфæм Дæ мæстыдзинадæй, æмæ Дæ тызмæгдзинадæй мах стæм змæст. 8 Ды æрæвæрдтай нæ æнæ- закъондзинæдтæ Дæ размæ, æмæ нæ сусæгдзинад Дæ цæсгомы рухсы раз. 9 Нæ æппæт бонтæ аив- гъуыдтой Дæ мастдзинады; мах нæ азтæ сафæм, куыд зæл. 10 Нæ азты бонтæ æвдай азы, фæлæ фылдæр фидар- дзинадæй æстай азы; æмæ сæ хуыздæр афон уыдонæн — | куыст æмæ низ, уымæн æмæ ивгъуыйынц тагъд, æмæ мах тæхæм. 11 Чи зоны Дæ фыдæхдзи- нады тых, æмæ Дæ карздзи- над Дæ тасмæ гæсгæ? 12 Сахуыр кæн мах афтæ хынцын нæ бонтæ, цæмæй мах ссарæм зондджын зæрдæ. 13 Раздæх, Хицау! Кæд- мæ? фæтæригъæд кæн Дæ цагъартæн. 14 Раджы бафсад мах Дæ хорзæхæй, æмæ мах цин кæн- дзыстæм æмæ хъæлдзæг уы- дзыстæм нæ æппæт бонты. 15 Схъæлдзæг кæн мах уыцы бонты тыххæй, кæцы- ты Ды цавтай мах, азты тыххæй, кæцыты мах фед- там фыдæвзарæнтæ. 16 Уадз фæзынæд Дæ ца- гъартыл Дæ хъуыддаг æмæ сæ фырттыл Дæ кад; 17 Æмæ уæд нæ Хицау Хуыцауы хæрзаудæн махыл, æмæ нæ къухты хъуыддагæн ахъаз кæн махæн, нæ къух- ты хъуыддагæн ахъаз кæн. ПСАЛОМ 90 Æппæтбæрзонды хæдзары цæрæг Æппæтфæразæ- джы аууоны бын у æнцой. 2 Зæгъы Хицауæн: «мæ æрлидзæндон æмæ мæ ир- гъæвæг, мæ Хуыцау, Кæцы- йæ ныфсджын дæн»! 3 Уый фервæзын кæндзæн дæу ахсæджы хызæй, сæф- ты хъæдгомæй. 4 Иæ систæй æраууон кæн- дзæн дæу, æмæ Йæ базырты бын уыдзынæ æдас; уарт æмæ быру — Иæ æцæгад. 1САЛТИ Пс. 89 ЗИс. 43, 13. 5 2 Пет. 3, 8. бИс. 40, 6; 51, 12. 7 Пс. 75, 8, Ис 40, 7 10 Ио». 9, 25; 14, 1 12 Пс. 38, 5. 14 Пс. 137, 8; Ис. 33, 2. 17 Иов. 14, 15 Пс. 90 1 Пс. 16, 8; 35, 8; Ос 14, 8. 2Пс 141, 6 4 Мтф 23, 37 540
ПСАЛТИР Псалом 90, 91 5 Нæ фæтæрсдзынæ æх- сæвы тасдзинадæй, боныгон тæхгæ фатæй, 6 Талынджы цæуæг хъæд- гомæй, хæцгæ низæй, æдзæ- рæггæнæгæй æмбисбон. 7 Хаудзысты дæ цуры мингæйттæ æмæ дæс мины дæ рахиз къухы цур; фæлæ дæумæ не ’рбахæстæг уы- дзæн. 8 Æрмæст кæсдзынæ дæ цæстытæй æмæ уындзынæ æнæрæстытæн сæ мызд. 9 Уымæн æмæ Ды загъ- тай: «Хицау — мæ ныфо; Æппæтбæрзонды равзæрстай ды дæхицæн æрлидзæндо- нæн. 10 Фыддзинад дыл не ’рцæудзæн, æмæ хъæдгом не ’рбахæстæг уыдзæн дæ цæ- рæнмæ. 11 Уымæн æмæ Иæ зæдтæн бафæдзæхсдзæн дæу тых- хæй — хъахъхъæнын дæу дæ æппæт фæндæгтыл. 12 Сæ къухтыл ахæсдзыс- ты дæу, цæмæй ма акъуырай дурыл дæ къах. 13 Аспид æмæ василискыл ныллæудзынæ; къæхты бын ссæнддзынæ домбайы æмæ къæфхъу ындары. 14 «Уый Мæн кæй бауарз- та уый тыххæй, йæ баир- гъæвдзынæн, фервæзын æй кæндзынæн, уымæн æмæ уый базыдта Мæ ном. 15 Сдзурдзæн Мæнмæ, æмæ йæ фехъусдзынæн; йе- мæ Æз хъыгдзинады; фервæ- зын æй кæндзынæн, æмæ йæ скадджын кæндзынæн; | 16 Бирæ цæрæнбонтæй йæ бафсаддзынæн, æмæ йын Мæ 5 2 Пад. 22, 31; Пс. 83, 12. 7 Иов. 11, 19. 8Пс. 91, 12; 111,8. 11 Мтф. 4, 6; Лук. 4, 10. 12 Иов. 5, 23. 13 Лук. 10, 19. 14 Пс. 144, 19; Дан. 6, 23. 15 Иов 22, 27; 33, 24; Зах. 13, 9. 16 Ис. 43, 2. Пс. 91 2Пс. 146, 1. ЗПс. 88, 2. 6Пс. 103, 24; Исз. 47, 5; Ром. 11, 33. 7Ис. 26, 10. 8 Пс. 36, 2, 128, 6. 9 Иов. 36, 26; Пс. 101, 28. 11 Ным. 23, 22. ирвæзындзинад раргом кæн- дзынæн». ПСАЛОМ 91 Псалом. Сабатбоны зарæг. 2 Хорз у кадджын кæ- нын Хицауы æмæ зарын Дæу номæн, Æппæтбæрзонд, 3 Хъусын кæнын райсо- мæй Дæ хорзæх æмæ æхсæ- вы Дæ æцæгад, 4 Дæс хъисынон æмæ псалтирыл зарæгимæ гусли- тыл. 5 Уымæн æмæ Ды мæн схъæлдзæг кодтай, Хицау, Дæ сфæлдыстадæй; æз Дæ къухты хъуыддæгтыл фыр- дис кæнын. 6 Куыд стыр сты Дæ хъуыддæгтæ, Хицау! диссаг арф сты Дæ хъуыддæгтæ! 7 Æнæрхъуыды адæймаг нæ зоны æмæ ницы зонæг уый не ’мбары. 8 Уыцы рæстæг æнæсыгъ- дæджытæ фæзынынц куыд кæрдæг, æмæ æнæзакъондзи- над кæнджытæ цардæфсæст сты, цæмæй æнусмæ фесæ- фой, 9 Ды, Хицау, бæрзонд мыггагмæ! 10 Уымæн æмæ мæнæ, Дæ знæгтæ, Хицау,— мæнæ, Дæ знæгтæ сæфынц æмæ хæлиу кæнынц æппæт æнæзакъон- дзинад кæнджытæ; 11 Фæлæ мæ сыкъа Ды бæрзонд кæныс, куыд иусы- къаоны сыкъа, æмæ æз сæрст дæн ног зетийæ; 12 Æмæ мæ цæст кæсы ме знæтгæм, æмæ мæ хъустæ хъусынц мæ ныхмæ лæууæг фыдгæнджыты. 541
Псалом 91—93 П 13 Рæстгæнæг дидинæг ка- лы, куыд пальмæ, бæрзонд кæны, куыд кедр Ливаны. 14 Хуыцауы хæдзары фи- даргæндтытæ, уыдон диди- нæг æфтауынц нæ Хуыцауы кæртыты. 15 Уыдон зæрондæй дæр дыргъджын сты, сойджын æмæ ног, 16 Цæмæй хъусын кæной, кæй у раст Хицау, мæ фи- дардзинад, æмæ Йæм нæй мæнгдзинад. ПСАЛОМ 92 Хицау паддзахиуæг кæны; Уый фæлындгонд у сты- радæй, фæлындгонд у Хицау тыхы æмæ астæубаст: уый тыххæй дуне фидар у, нæ фезмæлдзæн. 2 Дæ паддзахы бадæн фи- даргонд у æнусты райдайæ- нæй; Ды — æнустæй. 3 Цæугæдæттæ бæрзонд кæнынц, Хицау, бæрзонд кæ- нынц цæугæдæттæ сæ хъæ- лæс, бæрзонд кæнынц цæу- гæдæттæ сæ уылæнтæ. 4 Фæлæ бирæ дæтты уы- нæрæй, денджызы тыхджын уылæнтæй, уæлдай тых- джындæр у бæрзæндты Хи- цау. 5 Дæ æргомдзинæдтæ æнæ- гуырысхойæ сты раст. Дæ хæдзары ис Хицау, сыгъдæг- дзинад бирæ бонты. ПСАЛОМ 93 Мастисæг Хуыцау, Хицау, мастйсæг Хуыцау, Дæ- хи равдис! | I 2 Сыст, зæххæн тæрхон- гæнæг, ратт хъалтæн мызд. 3 Кæдмæ, Хицау, æнæрæ- стытæ, кæдмæ æнæрæстытæ цин кæндзысты? 4 Уыдон уæлæмæ æппа- рынц къæйных дзырдтæ; æнæзакъондзинад кæнджы- тæ иуылдæр бæрзонд кæ- нынц. 5 Ссæндынц Дæ адæмы, Хицау, æфхæрынц Дæ бай- зæдтаджы. 6 Идæдз усы æмæ æрцæ- уæггаджы марынц, æмæ си- дзæрты марынц, 7 Æмæ дзурынц: «нæ фен- дзæн Хицау, æмæ Иаковы Хуыцау нæ базондзæн». 8 Æрæмбарут, æнæрхъуы- ды адæм! кæд уыдзыстут сы- мах зондджын, ницы зон- джытæ? 9 Хъус ныссадзæг нæ фе- хъусдзæн мыййаг? æмæ цæст саразæг нæ фендзæн мый- йаг? 10 Адæмæн æмбарынгæ- нæг æцæг нæ бадомдзæн,— Уый, кæцы ахуыр кæны адæймаджы зонындзинадыл? 11 Хнцау зоны адæйма- джы хъуыдытæ, уыдон кæй сты тыхстдзинад. 12 Тæхудиаг адæймаг, кæ- цыйæн æмбарын кæныс Ды, Хицау, æмæ ахуыр кæныс Дæ закъонæй, 13 Цæмæй бæллæхы бон- ты ратта уымæн æнцой, ца- лынмæ æнæрастæн къахт æрцæуа дзыхъхъ! 14 Уымæн æмæ нæ аиу- варс кæндзæн Хицау Иæ адæмы æмæ Иæ бынтæ нæ ныууадздзæн. 1САЛТИ 13 Пс. 51, 10. 15 Лук. 2, 36 Пс. 92 1 Пс. 95, 10 4 Пс 2, 4-5,109, 5. 5 Пс. 118, 86 Пс. 93 I Дык з. 32, 35; Ром 12, 19. 4Пс. 51, 3. 5Пс. 15, 5. 6 Исз. 22, 7 7 Иов 22,13;24, 15. 9 Фæс к 20, 12; Мал 3, 16 II 1Кор. 3, 20. 12 Иов. 5, 17; Фæс н. 3, 12. 14 3Пад 8, 57. 542
ПСАЛТИР Псалом 93—95 15 Уымæн æмæ тæрхон раздæхдзæн рæстдзинадмæ, æмæ йæ фæдыл ацæудзыс- ты зæрдæйæ рæстытæ иуыл- дæр. 16 Чи слæудзæн мæн тых- хæй фыдгæнджыты ныхмæ? чи сыстдзæн мæн тыххæй æнæзакъондзинад кæнджы- ты ныхмæ? 17 Хицау куы нæ уыдаид мæнæн æххуысгæнæг, тагъд мæ уд æрцардаид æнæдзургæ бæстæйы. 18 Æз куы дзырдтон: «мæ къах цуды»,— Дæ хорзæх, Хицау, æххуыс кодта мæ- нæн. 19 Мæ зæрдæйы хъыгдзи- нæдтæ фылдæр кæныны рæс- тæджы, дæ рæвдауындзи- нæдтæ ирхæфсынц мæ уды. 20 Уыдзæн мыййаг Дæумæ хæстæг сафджыты бадæн, тыхдзинад фæндгæнджыты, закъоны сæрты хизгæйæ? 21 Къордæй сæхи сарæз- той рæстгæнæджы удмæ æмæ тæрхон кæнынц æнах- хос тугæн. 22 Фæлæ Хицау — мæ хъахъхъæнæг, æмæ мæ Хуы- цау — мæ æрлидзæндоны фи- дарад. 23 Æмæ аздахдзæн уыдо- ныл сæ æнæзакъондзинад, æмæ сæ сæхи фыддзинадæй фесафдзæн, нæ Хицау Хуы- цау уыдоны фесафдзæн. ПСАЛОМ 94 Æрцæут, сзарæм Хицауæн, схъæр кæнæм нæ ирвæ- зыны фидарадмæ! 21 Пс. 2, 2, Дан 6, 4 Пс. 94 1 Дык.з. 32, 3 3 1 Пар. 16, 25. 4 Пс. 49, 10. 6Пс. 17, 7; 131, 7. 7 Дзут. 3, 7; 4, 7. 9 Рац 17: 2, 7. 10 Ным. 14,34 11 Дзут. 4, 3. Пс. 95 1 1 Пар. 2 Æрлæууæм Иæ цæсгомы |16, 23 раз дзырдæй кад дæтгæйæ, зарджыты схъæр кæнæм Уы- мæ. 3 Уымæн æмæ Хицау у стыр Хуыцау æмæ стыр пад- дзах æппæт хуыцæуттыл. 4 Йæ къухы сты зæххы æрфытæ, æмæ хæхты бæр- зæндтæ дæр — Уый сты. 5 Денджыз дæр — Уый у, Уый йæ сфæлдыста, æмæ сур дæр Уый къухтæ сарæзтой. 6 Æрцæут, бакувæм, æмæ æрхауæм, æрзоныг кæнæм Хицауы цæсгомы раз, не Сфæлдисæджы. 7 Уымæн æмæ Уый у нæ Хуыцау, æмæ мах — Иæ хи- зæнуаты адæм æмæ Иæ къу- хы фыстæ. О сымах ныр уæддæр куы байхъусиккат Уый хъæлæсмæ: 8 «Уæ зæрдæ ма ныхъхъæ- бæр кæнут, куыд Меривы, куыд фæлварæны бон æдзæ- рæг ран, 9 Уым фæлвæрдтой Мæн уæ фыдæлтæ, фæлвæрдтой Мæн, æмæ федтой Мæ хъуыд- даг. 10 Цыппор азы Æз мæст- джын уыдтæн ацы мыгга- гæй, æмæ загътон: ацы адæм зæрдæйæ дзæгъæлгæнаг; уы- дон Мæ фæндæгтæ нæ ба- зыдтой; 11 Æмæ уый тыххæй Æз Мæ мæстæй басомы кодтон, уыдон Мæ æнцойадмæ кæй нæ бацæудзысты». ПСАЛОМ 95 Сзарут Хицауæн ног зарæг; сзарут Хицауæн æппæт зæхх! 543
Псалом 95, 96 П 2 Зарут Хицауæн, арфæ кæнут Уый номæн, хъусын кæнут бонæй-бонмæ Иæ ир- вæзындзинад! 3 Хъусын кæнут Иæ кад адæмты ’хсæн, æппæт адæ- мыхæттыты æхсæн Иæ дис- сæгтæ! 4 Уымæн æмæ стыр у Хи- цау, æмæ æппæлд аккаг, уæлдай тæссагдæр Уый æп- пæт хуыцæттæй. 5 Уымæн æмæ адæмты хуыцæуттæ иуылдæр — гуы- мирытæ, Хицау та æрвтæ сфæлдыста. 6 Кад æмæ стырад Иæ цæсгомы раз, тых æмæ фыр- рæсугъд Иæ кувæндоны. 7 Раттут Хицауæн, адæ- мыхæттытæ, раттут Хица- уæн кад æмæ намыс. 8 Раттут Хицауæн кад Иæ номæн, хæссут лæвæрттæ, I æмæ цæут Иæ кæртытæм. 9 Бакувут Хицауæн сыгъ- дæг хорз сконды. Риз Иæ цæсгомы раз, æппæт зæхх! 10 Зæгъут адæмтæн: Хи- цау паддзахиуæг кæны! уы- мæ гæсгæ фидар у дуне, нæ фæцуддзæн. Уый тæрхон кæндзæн адæмтæн рæстдзи- надмæ гæсгæ. 11 Уадз хъæлдзæг уæнт æрвтæ æмæ цин кæнæд зæхх; æмæ уынæр кæнæд денджыз æмæ йæ цы дзаг кæны. 12 Уадз цин кæнæд быдыр æмæ йæ уæлæ цы ис æппæт, æмæ цин кæнæнт бæлæсты къохтæ иуылдæр. 13 Хицауы цæсгомы раз; уымæн æмæ æрцæуы, уымæн æмæ æрцæуы зæххæн тæрхон кæнынмæ. Уый тæрхон кæн-1 дзæн дунейæн рæстдзинад- мæ гæсгæ, æмæ адæмтæн — Иæ æцæгадмæ гæсгæ. ПСАЛОМ 96 Хицау паддзахиуæг кæны: цин кæнæд зæхх; хъæл- дзæг уæнт бирæ нымæц са- къадæхтæ. 2 Æврагъ æмæ талынг Иæ быру; рæстдзинад æмæ тæр- хон — Иæ паддзахы бадæны бындур. 3 Иæ разæй цæуы арт, æмæ Иæ алыварс знæгты су- дзы. 4 Иæ арвæрттывдтытæ рухс кæнынц дунейы; зæхх уыны, æмæ ризы. 5 Хæхтæ, куыд мыдадз тыйынц æппæт зæххы Хи- 1цауы цæсгомæй. 6 Æрвтæ хъусын кæнынц Иæ рæстдзинад, æмæ æппæт адæмтæ уынынц Иæ кад. 7 Фефсæрмы уæнт æппæт гуымирытæн кусджытæ, гуы- мирыйæ æппæлджытæ. Ба- кувут Уый раз, æппæт хуы- цæуттæ. 8 Сион хъусы æмæ цин кæ- ны, æмæ хъæлдзæг сты Иу- дæйы чызджытæ Дæ тæрхæт- ты руаджы, Хицау. 9 Уымæн æмæ Ды, Хицау, бæрзонд æппæт зæххы сæр- мæ, бæрзонддæргонд æппæт хуыцæутты сæрмæ. 10 Хицауы уарзджытæ, уæд уын æнæуынон фыддзи- над! Уый хъахъхъæны Иæ сыгъдæджыты удты; æнæ- сыгъдæджыты къухтæй сæ ирвæзын кæны. [САЛТИ 5Ис. 41, 24. 6 1 Пар. 16, 27. 7 1 Пар. 16, 29, Пс 28, 1. 10 Зах. 9, 10. 11 1Пар. 16, 31; Ис 49, 13; Рарг. 12, 12. 13 Пс. 9, 9, Ис 3, 14, Ап. к. 17, 31. Пс. 96 1 Пс.92, 1; 98, 1; Зах 9, 10 2 Пс. 88, 15, Рарг. 10, 1. 4 Пс. 76, 17; Рарг. 4, 5 6Пс. 18, 2. 7 Рац. 20, 4, Лсв. 26, 1; Дык. з. 5, 8. 9 Пс. 134, 5. ЮАм.5, 15; Ром. 12, 9. 544
11 Рухс æрттивы рæстгæ- назгыл, æмæ зæрдæйæ рæс- тытыл — хъæлдзæгдзинад. 12 Цин кæнут, рæстгæн- джытæ, Хицауы тыххæй, æмæ кад кæнут Иæ сыгъдæг- дзинад мысæн. ПСАЛОМ 97 Псалом. 1 Сзарут Хуыцауæн ног зарæг; уымæн æмæ Уый са- рæзта диссæгтæ. Йæ рахиз къух æмæ Иæ сыгъдæг цон- джы тых æрхастой Уымæн уæлахиздзинад. 2 Фæзынын кодта Хицау, Иæ ирвæзындзинад, адæмты цæстыты раз раргом кодта Иæ рæстдзинад. 3 Æрымысыд Уый Иæ хор- зæх æмæ Иæ æууæнкдзинад Израилы хæдзармæ. Æппæт зæххы кæрæттæ федтой нæ Хуыцауы ирвæзындзинад. 4 Хъæрæй зарут — Хица- уæн, æппæт зæхх; цин кæ- нут, хъæлдзæг ут æмæ зарут. 5 Зарут Хицауæн гуслити- мæ, гуслитимæ æмæ псалом зарыны хъæлæсимæ. 6 Сыкъа æмæ трубайы зæ- лимæ цин кæнут паддзах Хицауы раз. 7 Уадз уынæр кæнæд ден- джыз æмæ йæ цы дзаг кæны, дуне æмæ уым цæрджытæ; 8 Уадз æмдзæгъд кæнæнт цæугæдæттæ; иумæ цин кæ- нæнт хæхтæ 9 Хицауы цæсгомы раз; уымæн æмæ Уый зæххæн тæрхон кæнынмæ æрцæуы. Уый дунейæн кæндзæн раст Р Псалом 96—98 тæрхон æмæ адæмтæн — æцæгдзина дæй. ПСАЛОМ 98 Хицау паддзахиуæг кæны: ризæнт адæмтæ! Уый бады херувимтыл: уадз æн- къуысæд зæхх! 2 Хицау Сионы стыр у, æмæ стыр у Уый æппæт адæмты сæрмæ. 3 Уадз кад кæнæнт Дæ стыр æмæ тæссаг номæн: сыгъдæг у уый! | 4 Æмæ паддзахы тых- джындзннад уарзы тæрхон. Ды сфидар кодтай рæстдзи- над; тæрхон æмæ рæстдзи- над Ды сæххæст кодтай Иа- ковы мидæг. 5 Бæрзонд кæнут Хицауы, нæ Хуыцауы, æмæ æркъул кæнут Иæ къæхты бынмæ: уый сыгъдæг у! 6 Моисей æмæ Аарон сау- джынты ’хсæн æмæ Самуил Иæ номмæ дзурджыты ’хсæн дзырдтой Хицаумæ æмæ Уый хъуыста уыдонмæ. 7 Мигъын цæджындзæй Уый дзырдта уыдонмæ: уы- дон хъахъхъæдтой Иæ фæ- дзæхст æмæ уагæвæрд, кæцы Уый ратта уыдонæн. 8 Хицау, нæ Хуыцау! Ды хъуыстай уыдонмæ; Ды уыд- тæ уыдонæн хатыргæнæг æмæ сæ хъуыддæгты тыххæй æфхæрæг Хуыцау. 9 Бæрзонд кæнут Хицауы, нæ Хуыцауы, æмæ кувут Иæ сыгъдæг хохыл; уымæн æмæ сыгъдæг у Хицау, нæ Хуы- цау. 1САЛТИ 112Пад. 22, 29; Иов. 18, 5; Пс. 111, 4. 12 Пс. 31, 11. Пс. 97 1 Ис. 63 5. 2 Ис. 52 10. ЗЛук. 2 30; 3, 6. 4 Пс. 65 2. 5 Пс. 149, 3. 8 1 Пар 16, 32. 9 Пс. 95 13. Пс. 98 1 1 Пад. 4, 4; 2 Пад 6, 2; Пс 92, 1. 3 Пс. 94, 3, 110, 9. 4Пс. 102, 6 5 Ис. 6, 3; Рарг 4, 8. 6 Рац 32, 11; Ным. 14, 13, 1 Пал. 12, 19. 7 Рац. 33, 9. 9 1 Пст. 1, 16. 545
Псалом 99—101 Е ПСАЛОМ 99 Æппæлындзинады псалом. 1 Хъæрæй сдзур Хицау- мæ, æппæт зæхх! 2 Кусут Хицауæн хъæл- дзæгдзинадимæ; цæут Иæ цæсгомы раз хъæрæй æппæ- лындзинадимæ! 3 Базонут, Хицау кæй у Хуыцау, Уый кæй сфæлдыс- та мах, æмæ мах — Уый, Уый адæм æмæ Иæ хизæнуа- ты фыстæ. 4 Цæут Иæ дуæрттыл дзыр- дæй æппæлындзинадимæ, Иæ кæртытæм,— æппæлындзи- надимæ. Кадджын кæнут Уый, арфæ кæнут Уый но- мæн! 5 Уымæн æмæ хорз у Хи- цау: Иæ хорзæх æнустæм, æмæ Иæ æцæгад фæлтæрæй фæлтæрмæ. ПСАЛОМ 100 Давиды псалом. 1 Хорзæх æмæ тæрхон зардзынæн; Дæуæн, Хицау, зардзынæн. 2 Хъуыды кæндзынæн æна- ипп фæндаджы тыххæй: «кæд æрцæудзынæ Ды мæнмæ?» цæудзынæн мæ зæрдæйы æнаиппдзинады мæ хæдзары астæу. 3 Нæ сæвæрдзынæн мæ цæстыты раз нæхъæугæ дза- ума; фыдракæнд хъуыддаг мын у æнæуынон; уый нæ баныхæсдзæн мæныл. 4 Æнæгъдау зæрдæ уы- дзæн мæнæй дардгонд; тыз- мæджы æз нæ зондзынæн. 5 Сусæгæй йæ хæстæджы | I фыдкойгæнæджы атæрдзы- нæн; цæстытæй хъалы æмаэ зæрдæйæ зынæрвæссоны нæ бабыхсдзынæн. 6 Мæ цæстытæ зæххы æу- уæнкджынтыл, цæмæй уы- дон уой мæ разы; чи цæуы æнаипп фæндагыл, уый мæ- нæн кусдзæн. 7 Мæ хæдзары нæ цæрдзæн налатдзинад кæнæг; мæнг- дзинад дзурæг нæ баззайдзæн мæ цæстыты раз. 8 Райсом раджыйæ цæгъд- дзынæн зæххы æппæт æнæ- рæстыты, цæмæй æппæт æнæзакъондзинад кæнджы- ты уидаг сыскъуына Хицауы сахарæй. ПСАЛОМ 101 Хъизæмаргæнæджы ку- вындзинад, уый æн- къард куы вæййы æмæ Хи- цауы раз хъары йæ хъыгдзи- над. 2 Хицау! фехъус мæ ку- вын, æмæ мæ дзыназын æр- цæуæд Дæумæ. 3 Ма бамбæхс Дæ цæсгом мæнæй, ме ’нкъард бон æр- къул кæн мæнмæ Дæ хъус; уыцы бон, куы сдзурон Дæу- мæ, тагъд фехъус мæн. 4 Уымæн æмæ фесæфтыс- ты, куыд фæздæг мæ бонтæ, æмæ ме стджытæ сыгъд, куыд æхсидав. 5 Мæ зæрдæ цæф, æмæ бахус, куыд кæрдæг, афтæ æмæ æз рох кæнын мæ дзул хæрын. 6 Мæ хъæлæсы уынæр- гъынæй ме стджытæ баны- хæстысты мæ буарыл. 1САЛТИ Пс. 99 1 Пс. 97, 4, Ап к 10, 46. 3 1 Пад. 12, 22; Пс. 73, 1; 78, 13. 5Пс 72, 1. Пс. 100 1 Пс. 88, 2. 2 1 Пад. 18, 14; 1 Пар. 18, 14. 3 Пс. 138. 21. 4 Пс 6, 9 б Мрк. 3,34-35 Пс. 101 2 Пс. 142, 1. ЗПс. 12, 2; 43, 25. 4Фæс.н. 17, 22. 5Пс. 108, 22. 546
7 Æз сдæн æдзæрæг ран пеликаны хуызæн; æз сдæн, куыд уыг хæлддзæгтыл. 8 Нæ хуыссын æмæ ба- дын, куыд иунæг цъиу уæл- хæдзары. 9 Алыбон ме знæгтæ мæн фауынц, æмæ мæнмæ хæ- рамдарджытæ сомы кæнынц мæиæй. 10 Æз хæрын фæнык, куыд дзул, æмæ мæ нуазинаг хæц- цæ кæнын цæссыгимæ, 11 Дæ фыдæхдзинадæй æмæ Дæ мæстыдзинадæй; уымæн æмæ Ды мæн сбæр- зонд кодтай æмæ мæ рап- пæрстай. 12 Мæ бонтæ — куыд фæ- къул уæвæг аууон; æмæ æз бахус дæн, куыд кæрдæг. 13 Ды та, Хицау, æнусмæ уæвæг, æмæ Дæу тыххæй мысындзинад мыггагæй-мыг- гагмæ. 14 Ды сыстдзынæ, фæ- фæлмæнзæрдæ уыдзынæ Си- онмæ; уымæн æмæ фæтæри- гъæд кæнын афон у уымæн; уымæн æмæ афон æрцыд; 15 Уымæн æмæ Дæ ца- гъартæ бауарзтой йæ дуртæ дæр йæ сыджытæн дæр тæ- ригъæд кæнынц. 16 Æмæ фæтæрсдзысты адæмтæ Хицауы номæй, æмæ æппæт зæххон паддзæхтæ — Дæ кадæй. 17 Уымæн æмæ сараздзæн Хицау Сион, æмæ фæзын-1 дзæн Иæ кады; 18 Æркæсдзæн æнæбонты куывдмæ, æмæ æлгъ нæ кæн- дзæн сæ кувындзинадыл. 19 Фыст æрцæудзæн уый тыххæй дарддæры фæлтæ-1 Р Псалом 101, 102 |рæн, æмæ фидæны фæлтæр раппæлдзæн Хицауы: 20 Уымæн æмæ Уый æр- къул кодта Иæ сыгъдæг бæр- зондæй; уæларвæй Хицау æркаст зæхмæ, 21 Цæмæй фехъуса ахæс- тыты хъæрзын, райхала мæ- лæты фыртты, 22 Цæмæй Хуыцауы ном хъусын кæной Сионы æмæ Иæ æппæлындзинад Иеруса- лимы, 23 Адæмтæ куы æрæмбырд уой иумæ æмæ паддзахæдтæ Хицауæн кусынмæ. 24 Сфæлмæцын кодта Уый фæндагыл мæ хъару, сцы- быр кодта мæ бонтæ. | 25 Æз загътон: мæ Хуы- |цау! ма айс мæн мæ бонты æмбисы. Дæ азтæ фæлтæр- тæй-фæлтæртæм. 26 Райдайæны Ды сæвæрд- тай бындур зæххæн, æмæ æрвтæ — Дæ къухты куыст. 27 Уыдон фесæфдзысты, фæлæ Ды уыдзынæ; æмæ уы- дон иуылдæр, куыд æддаг дарæс, базæронд уыдзысты, æмæ, куыд дарæс, Ды аив- дзынæ уыдоны,— æмæ аив- дзысты. 28 Фæлæ Ды æдзухдæр Уый, æмæ Дæ азтæ нæ фæ- уыдзысты. 29 Дæ цагъарты фырттæ цæрдзысты, æмæ сæ мыггаг сфидар уыдзæн Дæ цæсгомы раз. ПСАЛОМ 102 ттавиды псалом. ) ^ 1 Арфæ кæн, мæ уд, лицауæн, æмæ мæ æппæт 1САЛТИ 7 Дык. з. 14, 17. 10 Иов 3, 24 12 Иов 8, 9; 14, 1-2. 14 Иер. 29, 10. 15 Пс. 50, 20. 17 Ис 14, 32. 21 Пс. 78, 11. 22 Ис. 62, 6. 23 Зах. 8, 21. 24 Пс. 88, 46. 25 Иов 21, 21. 26 Дзут. 1, 10 27 Ис. 51, 6, Мтф. 24, 35. 28 Иов. 26, 36, Пс. 80, 3; Мал. 3, 6. Пс. 102 1 Пс. 103, 1. 547
Псалом 102, 103 Г хуылф— Уый сыгъдæг но- мæн. 2 Арфæ кæн, мæ уд, Хи- цауæн, æмæ ма рох кæн Иæ æппæт хорз хъуыддæгтæ. 3 Уый хатыр кæны дæ æнæзакъондзинæдтæ иуыл- дæр, дзæбæх кæны Дæ низтæ иуылдæр; 4 Иргъæвы дæ цард ингæ- нæй, кады худ дыл кæны хорзæх æмæ рæдаудзинадæй; 5 Хорздзинæдтæй æфсады дæ фæндон, ног кæны, куыд цæргæс де ’рыгондзинад. 6 Хицау кæны рæстдзинад æмæ тæрхон æппæт æфхæрд- тытæн. 7 Уый равдыста Иæ фæн- дæгтæ Моисеймæ, Израилы фырттæм — Иæ хъуыддæгтæ. 8 Рæдау æмæ хорзæхджын у Хицау, бирæ фæразæг æмæ бирæ хорзæхгæнæг. 9 Кæронмæ нæ фыдæх кæ- ны, æмæ Иæ маст мыггагмæ нæу. 10 Нæ æнæзакъондзинæд- тæм гæсгæ нын нæ сарæзта, æмæ нæ тæригъæдтæм гæсгæ нæ ратта махæн. 11 Уымæн æмæ арв куыд бæрзонд у зæххы сæрмæ, афтæ стыр у Хуыцауы хор- зæх Уымæй тæрсджытæм. 12 Куыд дард у скæсæн ныгуылæнæй, афтæ адард кодта Уый махæй не ’нæза- къондзинæдтæ. 13 Куыд фыд тæригъæд кæны фырттæн, афтæ тæри- гъæд кæны Хицау Уымæй тæрсджытæн. I 14 Уымæн æмæ Уый зоны не сконд, хъуыды кæны, кæй стæм мах сыджыт. | I 15 Адæймаджы бонтæ, куыд кæрдæг; куыд быдырон дидинæг, афтæ уый дидинæг æфтауы. 16 Дымгæ йыл рацæу- дзæн, æмæ уый нæй, æмæ йæ йæ бынат нал базондзæн. 17 Хицауы хорзæх та æну- сæй æнусмæ Уымæй тæрс- джытæм, 18 Æмæ Иæ рæстдзинад фыртты фырттыл, Иæ фæ- дзæхст хъахъхъæнджытыл æмæ Иæ амынддзинæдтæ мысджытыл, цæмæй æххæст кæной уыдоны. I 19 Хицау æрвтыл сæвæрд- та Иæ паддзахы бадæн, æмæ Йæ паддзахад æппæтыл хи- цауиуæг кæны. 20 Арфæ кæнут Хицауæн, Иæ æппæт Зæдтæ, хъаруйæ фидæрттæ, Иæ дзырд æх- хæстгæнджытæ, Иæ хъæлæ- сы дзырды коммæ кæсгæйæ. 21 Арфæ кæнут Хицауæн, Иæ хæстонтæ иуылдæр, Иæ кусджытæ, Иæ фæндон æх- хæстгæнджытæ. 22 Арфæ кæнут Хицауæн, Иæ æппæт хъуыддæгтæн, Уый хицауиуæгдзинады æп- пæт рæтты. Арфæ кæн, мæ уд, Хицауæн! ПСАЛОМ 103 Арфæ кæн, мæ уд, Хица- уæн! Хицау, мæ Хуы- цау! Ды диссаджы стыр, Ды фæлындгонд кад æмæ стыра- дæй. 2 Ды фæлындгонд рух- сæй, куыд æддаг дарæсæй, æрвтæ айтындзыс, куыд ца- тыр; 1СЛЛТИ 3 2 Пар 30, 20; Пс. 29, 3. 4 Иов 33, 24. 5 Пс 5, 13. 6Пс. 98, 4. 8 Ным. 14, 18; Неем 9, 17. 9Ис. 57, 16. 15 Ис 40, 6 16 Иов. 7, 10 17 Пс. 24, 6. 18 Дык з. 7, 9, Пс 30, 2. 19 Пс. 9, 8 20 Дан 7, 10. 21Еф.З, 10, Кол. 1, 16. Пс. 103 1 Пс. 1021,22 2Уæв. 1: 3, 6, 8 548
ПСАЛТИР Псалом 103 3 Аразыс дæтты сæрмæ Дæ хæххон галуантæ, ара- зыс æврæгътæй Дæхицæн уæрдæттæ, цæуыс дымгæйы базыртыл. 4 Ды кæныс Дæ зæдтæй удтæ, Дæ кусджытæй æхсид- гæ арт. 5 Ды сæвæрдтай зæхх фи- дар бындуртыл: нæ фæцуд- дзæн уый æнустæй æнустæм. 6 Æнæбын арфæй, куыд дарæсæй, бамбæрзтай Ды уый; хæхтыл лæууынц дæт- тæ. 7 Дæ иварæй уыдон ли- дзынц, Дæ хъæлæсы нæры- нæй тагъд ацæуынц. 8 Ссæуынц хæхтæм, ныц- цæуынц дæлвæзтæм, бынат- мæ, кæцыйы Ды снысан код- тай уыдонæн. 9 Ды сæвæрдтай арæн, кæцыйы сæрты нæ ахиздзыс- ты, æмæ нæ раздæхдзысты зæхх бамбæрзынмæ. 10 Ды арвыстай суадæттæ дæлвæзтæм: хæхты астæуты кæлынц, 11 Æфсадынц донæй быды- рон сырдты иуылдæр; хæр- джытæ сæ дойны уадзынц. 12 Уыдоны раз цæрынц æрвон мæргътæ, къалиуты æхсæнæй хъуысы сæ хъæлæс. 13 Ды донæй æфсадыс хæхты Дæ бæрзæндтæй, Дæ хъуыддæгты дыргътæй æф- сæды зæхх. 14 Ды рæзын кæныс кæр- дæг фосæн, æмæ халсар адæймаджы пайдайæн, цæ- мæй равзæрын кæной зæх- хæй хæринаг 15 Æмæ сæн, кæцы хъæл- дзæг кæны адæймаджы зæр- 3 Уæв. 1, 7. 4 Дзут. I, 7. 7 Иов. 37, 5 9Иов. 38,10-И. 10 Дык. з. II. И; Иов. 5, 10; Пс. 73, 15. 14 Пс. 146, 8. 15Тæрх. 9, 13. 20 Уæв. 1, 16. 21 Пс. 146, 9; Ис. 31, 4. 22 Иов. 37, 8. 24 Пс. 32, 5; 91, 6. 26 Иов. 40, 20. 549 дæ, æмæ зети, кæцыйæ æрт- тивы йæ цæсгом, æмæ дзул, кæцы фидар кæны адæйма- джы зæрдæ. 16 Донæй æфсæдынц Хи- цауы бæлæстæ, Ливайнаг кедртæ, кæцыты Уый ныс- сагъта. 17 Уыдоныл ахстæттæ кæ- нынц мæргътæ: нæзытæ — цæрæнбынат кæсагласæн, 18 Бæрзонд хæхтæ — сы- чъитæн; дурайнæг къæдзæх- тæ — æрлидзæндон тæрхъу- стæн. 19 Уый сфæлдыста мæй рæстæг амоныны тыххæй; хур зоны йæ ныгуылæн. 20 Ды райтындзыс та- лынг, æмæ вæййы æхсæв: уыцы рæстæг æппæт хъæды сырдтæ рацу-бацу кæнынц; 21 Домбæйттæ абухынц æфтиаг ссарыныл æмæ ку- рынц Хуыцауæй хæринаг сæхицæн. 22 Скæсы хур æмæ уыдон æрæмбырд вæййынц, æмæ æрхуыссынц сæ хуыккомты. 23 Рацæуы адæймаг йæ хъуыддагмæ æмæ йæ куыст- мæ изæры онг. 24 Куыд бирæ нымæц сты Дæ хъуыддæгтæ, Хицау! Æп- пæтдæр скодтай Ды уæл- зондджын, зæхх дзаг у Дæ сфæл д ыстытæй. 25 Уыцы денджыз стыр æмæ дæргъвæтин: уым хил- джытæ, кæцытæн нымæц нæй, цæрæгойтæ гыццылтæ, дынджыртимæ. 26 Уым ленк кæнынц нау- тæ, уым уыцы левиафан, кæ- цыйы Ды сфæлдыстай уый мидæг хъазынмæ.
Псалом 103, 104 ПСАЛТИР 27 Уыдон иуылдæр Дæумæ æнхъæлмæ кæсынц, цæмæй Ды раттай уыдонæн сæ хæ- ринаг йæхи афон. 28 Дæттыс уыдонæн — исынц; байгом кæныс Дæ къух — æфсæдынц хорздзи- надæй. 29 Бааууон кæныс Дæ цæсгом — стыхсынц; айсыс сæ уд — амæлынц, æмæ сæ сыджытмæ аздæхынц. 30 Рарвитыс Дæ уд — арæзт цæуынц, æмæ Ды ног кæныс зæххы цæсгом. 31 Уадз Хицауæн уæд кад æнустæм; уадз цин кæнæд Хицау Иæ хъуыддæгты тых- хæй! 32 Æркæсы зæхмæ, æмæ уый ризы; баныдзæвы хæх- тæм, æмæ фæздæг калынц. 33 Зардзынæн Хицауæн мæ æппæт царды, зардзынæн мæ Хуыцауæн, цалынмæ дæн. 34 Уадз æхсызгон уæд Уы- мæн мæ зард; цин кæндзы- нæн Хицауы тыххæй. 35 Уадз фесæфæнт тæри- гъæдджынтæ зæххæй, æмæ æнæзакъонтæ мауал уæнт. Арфæ кæн, мæ уд, Хицауæн! Аллилуия! ПСАЛОМ 104 Хицауы кадджын кæнут; дзурут Уый номмæ; хъу- сын кæнут Иæ хъуыддæгтæ адæмты ’хсæн. 2 Сзарут Уымæн æмæ Иын зарут; дзурут Иæ æппæт диссæгты тыххæй. 3 Æппæлут Иæ сыгъдæг 27 Пс. 144, 15 28 Фæс. н. 6, 8 29 Иов. 12, 10; Дан 5, 23. 30 Иов 33, 4 32 Пс. 143, 5. 33 Пс. 33, 2 35 Пс 102, 1. Пс. 104 1 1 Пар 16, 8, Ис 12, 4 2Пс 70, 17. 3 Пс. 33, 4. 8Рац 2, 24, Ан. к. 7, 5 9 Уæв 17, 2, 26, 3, Лук 1, 73, Дзут. 6, 13 10 Уæв 13, 15. 13 Уæв. 13. 1, 18, Дзут 11, 8. 14 Уæв. 12, 17 15 1Пар. 16. 22. 16 Уæв. 41, 57. номæй; хъæлдзæг уæд Хи- цауы агурджыты зæрдæ. 4 Агурут Хицауы æмæ Йæ тых, агурут æдзухдæр Иæ цæсгом. 5 Мысут Иæ диссæгтæ, кæцытæ скодта, Иæ нысæнт- тæ æмæ Иæ хъæлæсы тæр- хæттæ, 6 Сымах Авраамы мыггаг, Иæ цагъартæ, Иаковы фырт- тæ, Иæ æвзæрстытæ. 7 Уый нæ Хицау Хуыцау: æппæт зæххыл Иæ тæр- хæттæ. 8 Æнусмæ хъуыды кæны Иæ фæдзæхст, дзырд, кæцы- йы бафæдзæхста мингай фæлтæртæн, 9 Кæцы бафæдзæхста Ав- раамæн, æмæ Иæ басомы Исахъæн. 10 Æмæ сæвæрдта Уый Иа- ковæн закъонæн æмæ Израи- лæн æнусмæ фæдзæхстæн, 11 Дзургæйæ: «Дæуæн рат- дзынæн Ханааны зæхх уæ цæуæтæн хайæн». 12 Уыдон ма куы уыдыс- ты нымæцæй чысыл, тынг чысыл, æмæ уыдон уыдысты æрцæуæггæгтæ уым, 13 Æмæ цыдысты иу адæ- мæй иннæмæ, паддзахадæй æндæр адæмы хаттмæ, 14 Уыдон æфхæрыны бар никæмæн лæвæрдта, æмæ уыдоны тыххæй паддзæхтæм ных лæууыд: 15 «Ма æвналут Мæ бай- сæрстытæм, æмæ Мæ пе- хуымпартæн фыддзинад ма кæнут». 16 Æмæ æруагъта зæххыл æххорхмагдзинад; алкæцы хо- ры хæтæл фесæфта. 550
ПСАЛТИР Псалом 104 17 Сæ разæй арвыста ад- æймаджы: цагъарæн уæй- гонд уыд Иосиф. 18 Хъадамантæй йын йæ къæхтæ цæлвæстой; æфсæй- наджы бацыд йæ уд, 19 Цалынмæ Йæ дзырд сæххæст: Хицауы дзырд уый бафæлвæрдта. 20 Паддзах арвыста, æмæ йæ суæгъд кодта, адæмыл бардарæг, æмæ йæ ссæрибар кодта. 21 Сæвæрдта уый хица- уæй йæ хæдзарыл æмæ хи- цауиуæггæнæгæй йæ æппæт исбоныл, 22 Цæмæй уый ахуыр кæ- на йæ хицæутты йæхи удмæ гæсгæ æмæ йæ хистæрты ахуыр кæна зондыл. 23 Уæд æрцыд Израил Египетмæ æмæ Иаков æрба- лыгъд Хамы зæхмæ. 24 Æмæ иттæг бирæ скод- та Хуыцау Иæ адæмы, æмæ сæ скодта се знæгтæй тых- джындæр. 25 Сцырын кодта уыдоны зæрдæйы æнæуынондзинад Иæ адæмы ныхмæ æмæ хин- дзинад Иæ цагъарты ныхмæ. 26 Арвыста Моисейы, Иæ цагъары, Аароны, кæцыйы равзæрста. 27 Уыдон равдыстой уы- доны астæу Уый дзырды ны- сæнттæ æмæ Иæ диссæгтæ Хамы зæххыл. 28 Рарвыста талынг, æмæ сси саудалынг, æмæ Иæ. дзырды ныхмæ не слæууы- дысты. | 29 Сæ дон фестын кодта туг æмæ сæ кæсæгты ныц- цагъта. 17 Уæв. 37, 28. 18 Уæв. 39, 20. 20 Уæв. 41, 14. 21 Ап. к. 7, 10. 23 Уæв. 46, 6. 24 Рац 1, 7; Ап. к. 7, 17. 25 Рац. 1, 14. 26 Рац. 3, 10. 27 Рац. 7, 10. 28 Рац. 10, 22. 29Рац 7, 20; Пс. 77, 44. 30 Рац. 8, 6. 31 Рац. 8, 17; Пс. 77, 45. 32 Рац 9, 23. 33 Рац. 9, 25; Пс. 77, 47. 34 Рац. 10,13-14; Пс. 77, 46. 36 Рац. 12, 29; Пс. 77, 51. 37 Рац. 12, 35. 38 Рац. 12, 33. 39 Рац. 13, 21; Пс. 77, 14. 40 Рац. 16, 13. 41 Рац 17, 6; Ным 20, 11; Пс. 77, 16; 1 Кор. 10, 4. 42 Уæв 22, 16. 30 Зæхх рауагъта бирæ хæфсытæ суанг сæ паддзæх- ты хуыссæнуæттæм. 31 Уый загъта æмæ æрцы- дысты алыхуызон хилджытæ, къогъотæ сæ æппæт арæн- тыл. 32 Къæвдайы бæсты ар- выста уыдоныл их, судзгæ арт сæ зæххыл. 33 Æмæ ныххоста сæ сæ- нæфсир æмæ сæ легъуи, æмæ ныппырх кодта бæлæстæ сæ арæнтыл. 34 Загъта æмæ æрцыд мæ- тых, æмæ хъуынджын кæл- мытæ æнæ нымæцæй; 35 Æмæ бахордтой сæ зæххы кæрдæг иуылдæр, æмæ бахордтой сæ быдырты дыргъ. 36 Æмæ фæцагъта алы фыццаг гуырды сæ зæххыл, сæ æппæт тыхы райдайæнтæ. 37 Æмæ ракодта Израи- лæгты æвзист æмæ сызгъæ- ринимæ, æмæ нæ уыд сæ мыггæгты рынчынтæ. 38 Сцин кодта Египет уы- доны рацыдыл; уымæн æмæ уыдонæй тас бацыд ууыл. 39 Айтыгъта æврагъ уы- донæн æмбæрзæнæн æмæ арт, цæмæй рухс кæна уыдо- нæн æхсæвы. 40 Куырдтой æмæ Уый рарвыста уæрццытæ æмæ æр- вон дзулæй æфсæста уыдоны. 41 Байгом кодта дур, æмæ ракалдысты дæттæ, ракал- дысты цæугæдонæй хус бы- нæттыл. 42 Уымæн æмæ Уый зæр- дыл æрлæууыд Иæ сыгъдæг ныхас Аврааммæ, Иæ ца- гъармæ, 551
Псалом 104, 105 ПСАЛТИР 43 Æмæ ракодта Иæ адæ- мы циндзинады, Иæ æвзæрс- тыты хъæлдзæгдзинады. 44 Æмæ ратта уыдонæн адæмты зæххытæ, æмæ уы- донæн баззадысты иннæ адæ- мыхæттыты фæллой. 45 Цæмæй æххæст кæной Иæ уагæвæрдтæ æмæ хъахъ- хъæной Иæ закъонтæ. Алли- луия! ПСАЛОМ 105 Аллилуия. 1 Стаут Хицауы, уы- мæн æмæ Уый у хорз, уы- мæн æмæ æнустæм Иæ хор- зæх. 2 Чи зæгъдзæн Хицауы тыхджындзинад, фехъусын кæндзæн Иæ æппæлындзи- нæдтæ иуылдæр? 3 Тæхудиаг тæрхон хъа- хъхъæнджытæ æмæ рæстдзи- над кæнджытæ алы афон! 4 Æрымыс мæн тыххæй, Хицау, хæрзаудæндзинады Дæ адæммæ; бабæрæг кæн мæн Дæ ирвæзындзинадæй, 5 Цæмæй æз уынон Дæ æвзæрстыты хорз бонтæ, Дæ адæмы циндзинадæй цин кæ- нон, æппæлон Дæ байзæдда- гимæ. 6 Тæригъæд ракодтам мах нæ фыдæлтимæ, æнæзакъон- дзинад бакодтам, сарæзтам æнæрæстдзинад. 7 Нæ фыдæлтæ Египеты нæ бамбæрстой Дæ диссæг- тæ, нæ хъуыды кодтой Дæ бирæ хорздзинæдтæ, æмæ сызмæстысты денджызы раз, Сырх денджызы раз. 8 Фæлæ Уый уыдоны фер- 43 Йес.Н.З, Пс. 105 I Пс. 117, 1. 3 Пс. 36, 37. 4 Неем. 5, 19. 5 Пс. 2, 8. бДан. 9, 5. 7 Рац. 14, 11. 9 Рац. 14, 21; Пс 77, 13. 10 Лук. 1, 71. II Рац. 14, 28. 13 Иер. 2, 32. 14 Ным. 11,33. 15 Иак. 4, 3. 16 Ным. 16, 2. 17 Ным. 16,31; Дык. з. 1, 6. 19 Рац 32, 4. 20 Ром. 1, 23. вæзын кодта Иæ номы тых- хæй, цæмæй равдиса Иæ тых. 9 Тызмæгæй загъта Сырх денджызæн, æмæ бахус, æмæ акодта уыдоны æнæбын æр- фыты, куыд сурзæххыл; 10 Æмæ фервæзын кодта уыдоны се нæуарзæджы къу- хæй, æмæ баиргъæвта уыдо- ны се знаджы къухæй. 11 Дæттæ бамбæрзтой се знæгты, иу дæр нæ баззад уыдонæй. 12 Æмæ баууæндыдысты уыдон Иæ дзырдтыл, æмæ сзарыдысты Уымæн æппæ- лындзинад. 13 Фæлæ тагъд ферох кодтой Иæ хъуыддæгтæ, нæ банхъæлмæ кастысты Уый фæндонмæ; 14 Аздæхтысты монцтæм афтид ран, æмæ фæлвæрд- той Хуыцауы æдзæрæг ран. 15 Æмæ уый сæххæст код- та сæ курдиат, фæлæ рар- выста сæ удтæн низ. 16 Æмæ бахæлæг кодтой асадæны Моисей æмæ Аарон- мæ, Хицауы сыгъдæгмæ. 17 Зæхх аскъуыд æмæ аныхъуырдта Дафаны, æмæ бамбæрзта Авироны æмбырд. 18 Æмæ ссыгъд арт сæ æмбырдыл, пиллон басыгъта æнæрæстыты. 19 Скодтой род Хоривы цур, æмæ бакуывтой гуыми- рыйæн, 20 Æмæ баивтой сæ кад га- лы нывæй, кæрдæг чи хæры. 21 Ферох кодтой Хуыца- уы, сæ Ирвæзынгæнæджы, Египеты стыр диссаг сара- зæджы, 552
ПСАЛТИР Псалом 105 22 Диссаг Хамы зæххыл, тæссаг Сырх денджызы бы- лыл. 23 Æмæ сæ хъавыд феса- фынмæ, Иæ æвзæрст Моисей куы нæ слæууыдаид Иæ раз- мæ хохы скъуыды, цæмæй аздаха Иæ тызмæгдзинад, цæмæй сæ ма фесафа. 24 Æмæ уыдон сæгад код- той бæллиццаг зæхх, не ’ууæндыдысты Иæ дзырдыл. 25 Æмæ хъуыр-хъуыр код- той сæ цатырты, нæ хъуыс- той Хицауы хъæлæсмæ. 26 Æмæ систа Уый уыдо- ныл Иæ къух, цæмæй сæ æдзæрæг ран ныццæгъда, 27 Ныццæгъда сæ мыггаг адæмты ’хсæн æмæ сæ ных- хæлиу кæна зæххытыл. 28 Уыдон баныхæстысты Ваалфегорыл æмæ хордтой æнæудтæн нывæндты. 29 Æмæ Хуыцауы мæсты кодтой сæ хъуыддæгтæй, æмæ сæм хъæдгом низ ба- хызтис. 30 Æмæ сыстад Финеес, æмæ стæрхон кодта,— æмæ банцад хъæдгомниз. 31 Æмæ йын уый рæстдзи- надыл нымад æрцыд фæлтæ- рæй-фæлтæрмæ æнустæм. 32 Æмæ смæсты кодтой Хуыцауы Меривы дæтты раз, æмæ Моисей æфхæрд æрцыд уыдоны тыххæй. 33 Уымæн æмæ уыдон баф- хæрдтой йæ уды, æмæ уый тæригъæд ракодта йæ дзы- хæй. 34 Нæ ныццагътой адæм- ты, кæцыты тыххæй Хицау загъта уыдонæн; 35 Фæлæ муртаттимæ 23 Рац 32, 11. 24 Ным. 14, 2. 25 Дык. з. 1, 27. 26 Ным. 14, 29. 28 Ным. 25, 3. 30 Ным. 25, 7. 31 Ным. 25, 12. 32 Ным. 20, 3. 34 Дык. з.7, 2. 35 Ос. 7, 8. 36 Рац. 23, 33; Дык. з. 7, 16. 37 Лев. 18, 21; Дык. з. 12, 31; 4Пад 21, 6. 40Тæрх. 2,14;3,8 45 Дык. з. 30, 1-3 47 1Пар. 16, 35; Ис. 11, 12. схæццæ сты, æмæ сæ хъуыд- дæгтыл сахуыр сты. 36 Куыстой сæ гуымиры- тæн, кæцытæ уыдонæн уы- дысты хызæн. 37 Æмæ сæ фыртты æмæ сæ чызджыты нывондæн хас- той хæйрæджытæн; 38 Æнаххос туг калдтой, сæ фыртты туг æмæ сæ чыз- джыты, кæцыты хастой ны- вондæн Ханааны гуымиры- тæн,— æмæ счъизи зæхх ту- гæй. 39 Сæ хъуыддæгтæй сæхи чъизи кодтой, хаттысты сæ ракæндтæй. 40 Æмæ Хицауы фыдæх ссыгъд Иæ адæмыл, æмæ Уый æлгъ кодта Йæ бынтыл. 41 Æмæ ратта уыдоны муртатты къухмæ, æмæ сæ нæуарзджытæ уыдоныл Хи- цауиуæг байдыдтой. 42 Се знæгтæ сæ æттæс- сонд кодтой, æмæ уыдон сæ къухы бын сабыр уыдысты. 43 Бирæ хатт Уый уыдо- ны ирвæзын кодта; уыдон та Иæ мæсты кодтой сæ æнæ- сæттонæй, æмæ ныллæггонд уыдысты се ’нæзакъондзи- нæдты тыххæй. 44 Фæлæ Уый æркаст сæ уынгæгдзинадмæ, куы хъуы- ста сæ дзыназын. 45 Æмæ мысыд Иæ фæ- дзæхст уыдонимæ, æмæ фæс- мон кодта Иæ бирæ хорзæх- мæ гæсгæ; 46 Æмæ уыдон уацары акæнджытæм сеппæтмæ зы- нын кодта уыдонæн фæтæ- ригъæд кæныны фæндон. 47 Фервæзын нæ кæн, Хи- цау, нæ Хуыцау, æмæ нæ 553
Псалом 105, 106 Е адæмтæй æрæмбырд кæн, цæмæй стауæм Дæ сыгъдæг ном, æппæлæм Дæ кадæй. 48 Арфæдзинад у Хицау. Израилы Хуыцау, æнусæй- æнусмæ! Æмæ уадз зæгъæнт æппæт адæм: аминь! Алли- луия! ПСАЛОМ 106 Стаут Хицауы, уымæн æмæ Уый у хорз, уымæн æмæ мыггагмæ у Иæ хорзæх! 2 Афтæ зæгъæнт Хицау кæй фервæзын кодта, кæцы- ты фервæзын кодта Уый зна- джы къухæй, 3 Æмæ æрæмбырд кодта бæстæтæй, хурыскæсæн æмæ хурныгуылæнæй, цæгатæй æмæ денджызæй. 4 Уыдон дзæгъæл кодтой æдзæрæг ран тыгъд быдыры æнæзмæлæг фæндагыл, æмæ нæ ардтой цæрæгджын са- хар; 5 Æййæфтой æххормаг æмæ дойны, сæ уд сæ мидæг тад. 6 Фæлæ сдзырдтой Хицау- мæ сæ уынгæгдзинады, æмæ Уый уыдоны фервæзын код- та сæ фыдæвзарæнтæй. 7 Æмæ акодта уыдоны раст фæндагыл, цæмæй уы- дон цæуой цæрæгджын са- хармæ. 8 Уадз стауæнт Хицауы Иæ хорзæх æмæ Ие диссаг хъуыддæгты тыххæй адæй- мæгты фырттæн! 9 Уымæн æмæ Уый баф- сæста дойны уды, æмæ æх- хормаг ’уды сæххæст кодта хорздзинæдтæй. I 10 Уыдон бадтысты та- лынджы æмæ мæлæтон ау- уоны, хъадаман æвæрдæй уынгæгдзинад æмæ æфсæй- нагæй. 11 Уымæн æмæ нæ уисæн кодтой Хуыцауы дзырдтæн, æмæ нæ хъахъхъæдтой Æп- пæтбæрзонды фæндон. 12 Уый ныссабыр кодта уыдоны зæрдæ куыстытæй; уыдон фæкалдысты, æмæ нæ уыд æххуысгæнæг. 13 Фæлæ сдзырдтой Хи- цаумæ сæ уынгæгдзинады, æмæ Уый фервæзын кодта уыдоны сæ фыдæвзарæнтæй. 14 Ракодта уыдоны талынг æмæ мæлæтон аууонæй æмæ райхæлдта сæ бæттæнтæ. 15 Уадз стауæнт Хицауы Иæ хорзæх æмæ Иæ дисса- джы хъуыддæгты тыххæй адæймæгты фырттæн. 16 Уымæн æмæ Уый нып- пырх кодта æрхуы дуæрттæ, æмæ æфсæн æхгæнæнтæ ба- саста. 17 Æнæрхъуыдытæ тухæн кодтой сæхи æнæзакъон фæндæгты æмæ сæхи æнæ- рæстдзинæдты тыххæй; 18 Алкæцы хæринагæй дæр иуварс кодта сæ уд æмæ уы- дон хæстæгдæр кодтой мæ- лæты дуæрттæм. 19 Фæлæ сдзырдтой Хи- цаумæ сæ уынгæгдзинады, æмæ Уый уыдоны фервæзын кодта сæ фыдæвзарæнтæй; 20 Рарвыста Иæ дзырд æмæ сæ сдзæбæх кодта, æмæ фервæзын кодта уыдоны сæ ингæнтæй. 21 Уадз стауæнт Хицауы Иæ хорзæх æмæ Иæ дисса- 1САЛТИ 481Пар. 16, 36; Пс 71,18. Пс. 106 2 Пс. 105, 10. 4 Дзут. 11- 9. 37; 13, 14. 6Пс. 21, 6. 9Пс. 33, П; 144, 16; Лук. 1, 53. 10 Иов. 36, 8. 12 4Пад. 14, 26. 16 Пс. 115, 7; Ис. 45, 2, Наум. 1, 13. 18 Иов. 33, 20. 554
джы хъуыддæгты тыххæй адæймæгты фырттæн! 22 Уадз æрхæссæнт Уы- мæн æппæлындзинады ны- вонд, æмæ хъусын кæнæнт Йæ хъуыддæгты тыххæй зар- димæ! 23 Наутыл денджызмæ арастгæнджытæ, хъуыддæг- тæ аразджытæ стыр дæтты, 24 Уынынц Хицауы хъуыд- дæгтæ æмæ Иæ диссæгтæ донзилдухы: 25 Уый зæгъдзæн — æмæ сыстдзæн тымыгъджын дым- гæ, æмæ бæрзонд сисдзæн йæ уылæнтæ. 26 Ссæуынц арвы онг, ныццæуынц æнæбын арфы онг; сæ уд тайы фыдæвза- рæны. 27 Уыдон зилдух кæнынц æмæ цудынц куыд расыгтæ, æмæ сæ æппæт зонд сæфы. 28 Фæлæ сдзырдтой Хи- цаумæ сæ уынгæгдзинады, æмæ сæ Уый ракодта сæ фы- дæвзарæнæй. 29 Уый уады ныссабыр кæны, æмæ уылæнтæ банца- йынц. 30 Æмæ хъæлдзæг вæй- йынц, уыдон кæй банцадыс- ты, æмæ Уый æркæны уыдо- ны фæндиаг наулæууæнмæ. 31 Уадз стауæнт Хицауы Иæ хорзæх æмæ Иæ диссаг хъуыддæгты тыххæй адæй-1 мæгты фырттæн! 32 Уадз бæрзонд кæнæнт Уый адæмон æмбырды, æмæ Иæ стауæнт бирæ хистæрты ’хсæн! 33 Уый цæугæдæттæ скæ- ны æдзæрæг æмæ дæтты гуырæнтæ — сурзæх, | Р Псалом 106, 107 I 34 Дыргъхæссæг зæхх та цæхбын, йæ уæлæ цæрджы- ты æнæгъдаудзинады тых- хæй. 35 Уый хус ран фестын кæны цад, æмæ бахус уæвæг зæххы — дæтты гуырæнтæ. 36 Æмæ уым æрцæрын кæ- ны стонджыты, æмæ уыдон аразынц сахар цæрынæи; 37 Байтауынц быдыртæ, ныссадзынц сæнæфсирдæт- тæ, кæцытæ хæссынц уыдо- нæн арæхæй дыргътæ. 38 Уый арфæ кæны уыдо- нæн, æмæ уыдон иттæг бирæ кæнынц, æмæ сæ фос дæр къаддæр нæ кæны. 39 Фæкъаддæр сты уы- дон, æмæ æрхаудтой æфхæр- дæй, фыдæвзарæнæй æмæ уынгæгдзинадæй; 40 Уый калы кънйæзтыл æнæнамысдзинад, æмæ ныу- уадзы уыдоны æдзæрæг ран рацу-бацу кæнынмæ, кæм нæй фæндæгтæ. 41 Мæгуыры та сласы фы- дæвзарæнæй, æмæ сбирæ кæ- ны йæ мыггаг, куыд фысты дзугтæ. 42 Рæстгæнджытæ уы- нынц уый, æмæ цин кæ- нынц, фæлæ алкæцы æнæ- раст æхгæны йæ дзых. 43 Зондджын чи у, уый раиртасдзæн адон, æмæ бам- бардзæн Хицауы хорзæх. ПСАЛОМ 107 Зарæг. Давиды псалом. 2 Цæттæ у мæ зæрдæ, Хуыцау; зардзынæн æмæ ка- ды зарæг кæндзынæн мæ кады. 1САЛТИ 22 Пс. 49, 14; 115, 8. 25 Иона 1, 4; Мтф. 8, 24. 27 Ис. 29, 14; Иез. 7, 26. 29 Мтф. 14, 32. 34 3Пад. 17, 1; Иоил 1, 10. 35 Ис 41, 18. 39 Пс. 43, 26. 40 Иов 12, 21. 41 1Пад 2, 8. 42 Иов. 5, 16, 22, 19 43 Дык. з. 32, 29; Иер. 9, 12. Пс. 107 2 Пс. 56, 8. 555
Псалом 107, 108 ПСАЛТИР 3 Сыхъал у, псалтир æмæ гусли! Æз сыстдзынæн ра- джы. 4 Стаудзынæн Дæу, Хи- цау, адæмты ’хсæн; кады за- рæг зардзынæн Дæуæн адæ- мыхæттыты ’хсæн. 5 Уымæн æмæ æрвтæй бæрзонддæр Дæ хорзæх, æмæ æврæгъты онг Дæ æцæгад. 6 У æрвтæй бæрзонддæр- гонд, Хуыцау; æппæт зæххы сæрмæ уæд Дæ кад, 7 Цæмæй фервæзой Ды кæй уарзыс: фервæзын кæн Дæ рахиз къухæй, æмæ фе- хъус мæн. 8 Хуыцау загъта Иæ сыгъ- дæг кувæндоны: «фæуæлахиз уыдзынæн, Сихемы адих кæндзынæн, æмæ Сокхофы дæлвæз рабардзынæн. 9 Мæн у Галаад, Мæн у Манасси, Ефрем — Мæ сæ- ры фидардзинад, Иудæ — Мæ паддзахы лæдзæг, 10 Моав — Мæ хихсæн къус, Едомыл адаргъ кæн- дзынæн мæ цырыхъхъ, Фи- листимы зæххы сæрмæ цин кæндзынæн*. 11 Чи бакæндзæн мæн фи- дар сахармæ? Чи фæхæц- цæ кæндзæн мæн Едомы онг? 12 Ды нæ мыййаг, Хуы- цау, Кæцы аиуварс кодтай мах, æмæ нæ рацæуыс, Хуы- цау, мах æфсæддимæ? 13 Æрбадæтт махæн æх- хуысдзинад уынгæгдзинады, уымæн æмæ адæймаджы хъа- хъхъæд сагъæс у. 14 Хуыцауимæ мах рав- дисдзыстæм тых; Уый рап- пардзæн не знæгты. 5Пс 35, 6. 6Пс. 56, 6. 7Пс 59, 7. 8Пс 59, 8. 9Пс 59, 9 11 Пс 59, 11 12 Пс 59, 12. 14 Пс. 59, 14 Пс. 108 2 Мрк 14, 56 4 Пс 119, 7, Иоан. 8, 40. 5Пс 34, 12; Иер. 18. 20 6 Иов. 17, 8 8 Иоан. 17, 12; Ап. к. 1, 20. ЭДык. з. 28, 32 10 Иов 20, 10. 11 Дык э. 28, 43 ПСАЛОМ 108 Зарджыты къорды Хицау- мæ. Давиды псалом. 1 Мæ æппæлындзинады Хуыцау! æнæсдзургæ ма у. 2 Уымæн æмæ мæ ныхмæ байгом сты æнæрæстыты æмæ налæтты дзыхтæ; дзу- рынц мемæ мæнг æвзагæй. 3 Алкæцæй мæ алывæрсты æнæуынондзинады дзырдти- мæ, хæстифтонг кæнынц мæ ныхмæ æнæфсонæй. 4 Мæ уарзондзинады тых- хæй знагдзинады сты мемæ, æз та кувын. 5 Мæ хорздзинад фидынц фыддзинадæй, мæ уарзон- дзинад — æнæуынондзина- дæй. 6 Сæвæр уыдоны сæргъы æнæсыгъдæджы, æмæ хæй- рæг уадз слæууæд йæ рахиз- варс. 7 Тæрхонгонд куы цæуа, рацæуæд аххосджынæй, æмæ йæ куывд уæд тæригъæдмæ; 8 Уадз йæ бонтæ уæнт цы- быр, æмæ йæ хорздзинад рай- сæд æндæр. 9 Иæ сывæллæттæ уæнт сидзæртæ, æмæ йæ ус — идæдз. 10 Уадз йæ сывæллæттæ рахау-бахау кæнæнт æмæ мæгуыргур цæуæнт, æмæ ку- рæнт дзул сæ хæлддзæгтæй. 11 Уадз Йæ æфстаудæттæг ын æппæтдæр байсæд, цы ис уымæ, æмæ æцæгæлæттæ йæ фæллой фæйнæрдæм фæхæс- сæнт. 12 Уадз ма уæд уымæн тæригъæдгæнæг; ма уæд ха- тыргæнæг йæ сидзæртæн; 556
13 Уадз йæ цот уæнт сæ- фынæн, æмæ уадз фесæфæд сæ ном иннæ фæлтæры. 14 Уадз зæрдыллæуд æр- цæуæнт Хицауы раз йæ фы- дæлты æнæзакъондзинæдтæ, æмæ йæ мады тæригъæд хах- гонд ма æрцæуæд. 15 Уадз уæнт уыдон æдзух Хицауы цæстыты, æмæ фе- сафæд Уый сæ мысын зæх- хыл, 16 Уый тыххæй, кæй нæ хъуыды кодта уый хорзæх ба- кæныныл, фæлæ зылдис мæ- гуыр æмæ мæгуыргуры æмæ зæрдæйæ саст адæймаджы фæдыл, цæмæй йæ амара. 17 Бауарзта æлгъыстдзи- над,— æмæ уый æрцæудзæн ууыл; нæ йæ бафæндыд ар- фæдзинад,— æмæ уый уы- мæй адард уыдзæн. 18 Уадз фæлындгонд æр- цæуæд æлгъыстæй, куыд æд- даг дарæс, æмæ бацæуæд уый куыд дон, йæ хуылфы æмæ куыд, зети, йе стджыты. 19 Уадз уый уæд уымæн, куыд дарæс, кæцыйы уый йæ уæлæ кæны, æмæ куыд рон, кæцыйæ кæддæриддæр йæ астæу бæтты. 20 Ахæм фиддон Хицауæй ме знæгтæн æмæ мæ удæн фыддзурджытæн! 21 Мемæ та, Хицау, Хи- цау, кæн Дæ номы тыххæй: | уымæн æмæ хорз у Дæ хор-1 зæх; фервæзын кæн мæн. 22 Уымæн æмæ æз мæгуыр æмæ мæгуыргур, æмæ мæ зæрдæ мæ хуылфы у цæф. 23 Æз сæфын, куыд фæ- къулуæвæг аууон; сурынц мæн, куыд мæтыхы. | Р Псалом 108, 109 I 24 Мæ уæрджытæ слæ- мæгъ сты комдарынæй, æмæ мæ буар хæрзхуызæй фæцух. 25 Æз уыдонæн сдæн хъа- зинаг; фенгæйæ мæн, сæ сæртæ тилынц. 26 Баххуыс кæн мæнæн, Хицау, Мæ Хуыцау; фервæ- зын кæн мæн Дæ хорзæхмæ гæсгæ, 27 Уадз базонæнт,— уый Дæ къух кæй у, æмæ Ды, Хицау, уый кæй сарæзтай. 28 Уыдон æлгъитынц, фæ- лæ Ды арфæ кæн; уыдон ных лæууынц, фæлæ уæнт æфсæрмыгонд; Дæ цагъар та сцин кæндзæн. 29 Уадз фæлындгонд æр- | цæуæнт мæ ныхмæ лæуджы- |тæ æнæрæстдзинадæй æмæ, куыд дарæсæй æмбæрзт æр- цæуæнт сæ худинагæй. 30 Æмæ æз хъæрæй мæ дзыхæй стаудзынæн Хицауы æмæ бирæты æхсæн скад- джын кæндзынæн Уый: 31 Уымæн æмæ Уый лæу- уы мæгуыры рахизварс, цæ- мæй фервæзын кæна уый йæ удæн тæрхонгæнджытæй. ПСАЛОМ 109 Давиды псалом. 1 Загъта Хицау мæ Хи- цауæн: бад Мæ рахизварс, цалынмæ Дæ знæгты Дæ къæхты бын æрæвæрон. 2 Дæ тыхы лæдзæг рарвит- дзæн Хицау Сионæй: хицау- иуæг кæн Дæ знæгты ’хсæн. 3 Дæ тыхы бон Дæ адæм цæттæ сты стыр рæсугъд кувæндоны; хуылфæй бон- вæрноны фазындæй раздæр 1САЛТИ 13 Рац. 20, 5; Иов. 18, 19; Ис. 14, 22. 14 Рац. 20, 5; Иер. 18, 23. 15 Ф«ес. н. Ю, 7; Мтф. 27, 25 16 Иов. 24, 20; Иак. 2, 13. 17 Фæс. н. 11, 27. 23 Иов. 14, 2, Пс. 143, 4. 25 Пс. 21, 8; Мтф. 27, 29. 27 Пс. 63, 10. 28 Мтф. 5, 44; 1 Кор. 4, 12-13 30 Пс. 21, 23. 31 Ап. к. 2, 25. Пс. 109 1 Мтф. 22, 44; Мрк. 12, 36; Лук. 20, 42; Ап. к. 2, 34; 1 Кор. 15, 25; Дзут. 1, 13. 557
Псалом 109—111 ПСАЛТИР æртæхы хуызæн Дæ рай- гуырд. 4 Хицау сомы кодта, æмæ фæсмон нæ фæкæндзæн: Ды сауджын æнустæм Мелхисе- декы цинмæ гæсгæ. 5 Хицау Дæ рахизварс. Уый Иæ фыдæхы бон фæ- цæф кæндзæн паддзæхты; 6 Сæххæст кæндзæн тæр- хон адæмтыл, байдзаг кæн- дзæн зæхх мæрдтæй, басæт- дзæн сæр уæрæх зæххыл. 7 Гуылфæнтæй фæндагыл нуаздзæн, æмæ уый тыххæй сбæрзонд кæндзæн сæр. ПСАЛОМ 110 Аллилуия. 1 Стауын Дæу, Хицау, мæ æппæт зæрдæйæ рæст- гæнджыты уынаффæйы æмæ æмбырды. 2 Стыр сты Хицауы хъуыд- дæгтæ, бæллиццаг сты æп- пæтæн, уыдон уарзджытæн. 3 Иæ хъуыддаг — кад æмæ рæсугъддзинад, æмæ Иæ рæстдзинад уыдзæн æнус- тæм. 4 Зæрдыл лæууинæгтæ скодта Уый Иæ диссæгтæ; хатыргæнæг æмæ рæдау Хи- цау. 5 Хæринаг дæтты Уымæй тæрсджытæн; æнусмæ мысы йæ фæдзæхст. 6 Иæ хъуыддæгты тых равдыста Уый Иæ адæмæн, цæмæй ратта уымæн муртта- ты бынтæ. 7 Иæ къухты хъуыддæгтæ æцæгад æмæ тæрхон; Иæ æппæт фæдзæхстытæ раст, 8 Фидар æнусæй-æнус- 4 Дзут. 5,6;7,17. 5 Пс. 2, 10 7 Фил. 2, 8-9. Пс. 110 1 Пс. 9, 2; Дзут. 10, 25. 2 Иов 37, 14; Лук. 2, 15. 3 Пс. 9, 9, 47, 11; 101, 28. 5Пс. 36, 19, Лук 1, 72." бДык.з. 9, 6. 7 Дан 4, 34. ЭЛук 1, 68, 11, 2 10 Иов. 28, 28, Фæс. н 1,7;9,10 Пс. 111 I Пс. 1, 1; 127, 1 2Фæс.н 20, 7. 3 Пс. 33, 10. 4 Рац. 10, 23; Есф. 8, 16. 5 Пс. 36, 26. бФæс.н. 10, 7 8Фæс.н. 4. 23. 9Пс. 36, 26; 2 Кор. 9, 9. тæм, бындурæвæрд æцæга- дыл æмæ рæстдзинадыл. 9 Ирвæзындзинад рарвыс- та Уый Иæ адæмæн; бафæ- дзæхста æнустæм Иæ фæ- дзæхст. Сыгъдæг æмæ тæссаг у Иæ ном! 10 Зонды райдайæн — Хи- цауы тасдзинад; се ’ппæты æмбарындзинад у раст, Уый фæдзæстытæ æххæстгæн- джытæн. Æппæлындзинад Уымæн уыдзæн æнустæм. ПСАЛОМ 111 Аллилуия. 1 Тæхудиаг, лæг, Хица- уæй тæрсæг æмæ Уый фæ- дзæхстытæ тыхджын уарзæг. 2 Тыхджын уыдзæн зæх- хыл Йæ мыггаг; арфæгонд уыдзæн рæстгæнджыты мыг- гаг. 3 Парахатдзинад æмæ хъæздыгдзинад Иæ хæдзары, æмæ Иæ рæстдзинад уыдзæн æнусмæ. 4 Талынджы скæсы рухс рæстытæн; хорз у уый æмæ хæларзæрдæ æмæ рæстгæ- нæг. 5 Хæлар адæймаг хатыр кæны æмæ æфстау дæтты; уый ратдзæн фидардзинад йæ ныхæстæн тæрхоны. 6 Уый æнусмæ нæ фæцуд- дзæн; æнусмæйы мысындзи- нады уыдзæн рæстгæнæг. 7 Æвзæр койæ нæ фæтæрс- дзæн, йæ зæрдæ фидар у, Хи- цауыл æнхъæлцау уæвгæйæ. 8 Фидаргонд у йæ зæрдæ, уый нæ фæтæрсдзæн, куы бакæса йе знæгтæм. 9 Уый хардз кодта, мæ- 558
ПСАЛТИР Псалом 111—113 гуыргуртæн байуæрста; йæ рæстдзинад уыдзæн æнус- тæм; йæ сыкъа кады мидæг сбæрзонд уыдзæн. 10 Æнæраст фендзæн уый, æмæ мæсты кæндзæн, йæ дæндæгтæй схъыс-хъыс кæн- дзæн æмæ батайдзæн. Æнæ- рæстыты фæндондзинад фе- сæфдзæн. ПСАЛОМ 112 Аллилуия. 1 Æппæлут, Хицауы ца- гъартæ, æппæлут Хицауы ном. 2 Уадз уæд Хицауы ном арфæгонд ныр æмæ æнусмæ. 3 Хурыскæсæнæй ныгуы- лæны онг уæд кадджынгонд Хицауы ном. 4 Æппæт адæмты сæрмæ бæрзонд у Хицау; æрвты сæрмæ Иæ кад. 5 Чи, куыд Хицау, нæ Хуыцау, Кæцы, цæргæйæ бæрзондыл, 6 Æркъул кæны, цæмæй æркæса арв æмæ зæхмæ; 7 Сыджытæй сисы мæгуы- ры, фаджыстæй сбæрзонд кæны мæгуыргуры, 8 Цæмæй йæ сбадын кæна æлдæрттимæ, йе адæмы æл- дæрттимæ; 9 Æнæзæнæджы æрцæрын кæны хæдзары мадæй, сы- вæллæттыл цингæнæгæй? ПСАЛОМ 113 Израил куы рацыд Египе- тæй, Иаковы хæдзары æндæр адæмы хаттæй, 2 Иудæ сси Иæ сыгъдæг- 10 Пс. 34,16;36, 12. Пс. 112 1 Пс. 134, 1. 2 Дан. 2, 20. ЗМал. 1, 11. 4 Пс. 96, 9. 5 Пс. 137, 6; Ис. 57, 15. 7 3 Пад. 16,2. 8 1 Пад. 16, 12. 9 Пс. 67, 7. Пс. 113 1 Рац. 13, 3. 3 Рац. 14,21-22; Йес.Н.З, 16. 4Пс. 67, 17. 5 Наум. 1, 4. 8 Рац. 17, 6; Ным. 20, 11. 9 1 Пар. 16, 35. 10 Пс. 41, 4. 11 Дык. з. 33, 26. 12 Пс. 134, 15 æмæ æнд. 14 Пс. 134, 17. дзинад,— Израил — Иæ мулк. 3 Денджыз федта, æмæ аз- гъордта; Иордан аздæхт фæс- тæмæ. 4 Хæхтæ гæппытæ кодтой, куыд фырытæ æмæ обæут- тæ, куыд уæрыччытæ. 5 Цы дыл æрцыд, ден- джыз, ды цы азгъордтай, æмæ Дæуимæ, Иордан, ды фæстæмæ цы аздæхтæ? 6 Цы гæппытæ кæнут сы- мах, хæхтæ, куыд фырытæ, æмæ сымах, обæуттæ, куыд уæрыччытæ? 7 Хицауы цæсгомы раз риз, зæхх, Иаковы Хуыцауы цæсгомы раз, 8 Къæдзæх доны цад фес- тынгæнæджы æмæ дур — донгуырæн. 9 Махæн нæ, Хицау, ма- хæн нæ, фæлæ Дæ номæн ратт кад, Дæ хорзæхы сæр- ты, Дæ æцæгады сæрты. 10 Цæй тыххæй муртаттæ дзурой: «кæм ис сæ Хуыцау?» 11 Мах Хуыцау æрвтыл, æппæт кæны, цы Иæ фæнды. 12 Уыдоны гуымирытæ та — æвзист æмæ сызгъæ- рин, адæймаджы къухты сконд. 13 Ис уыдонæи дзыхтæ, фæлæ нæ дзурынц; ис уыдо- нæн цæстытæ, фæлæ нæ уы- нынц; 14 Ис уыдонæн хъустæ, фæлæ нæ хъусынц; ис уыдо- нæн фындзыхуынчъытæ, фæ- лæ тæф не ’мбарынц; 15 Ис уыдонæн къухтæ, фæлæ не сгарынц; ис уыдо- нæн къæхтæ, фæлæ нæ цæ- уынц, æмæ уыдон нæ дæт- тынц хъæлæс сæ хъуыртæй. 559
Псалом 113—115 ПСАЛТИР 16 Уыдоны æнгæс уæнт сæ аразджытæ æмæ иуылдæр, уыдоныл æнхъæлцаутæ. 17 Израилы хæдзар! æн- хъæлцау у Хицауыл: Уый — нæ æххуыс æмæ уарт. 18 Аароны хæдзар! æн- хъæлцау у Хицауыл: Уый — нæ æххуыс æмæ уарт. 19 Хицауæй тæрсджытæ! æнхъæлцау ут Хицауыл: Уый — нæ æххуыс æмæ уарт. 20 Хицау мах хъуыды кæ- ны, арфæ кæны махæн, ар- фæ кæны Израилы хæдза- рæн, арфæ кæны Аароны хæ- дзарæн; 21 Арфæ кæны Хицауæй тæрсджытæн, чысылтæн сты- ртимæ. 22 Уадз бафтауæд сыма- хæн Хицау фылдæрæй-фыл- дæр, сымахæн æмæ уæ сы- вæллæттæн. 23 Арфæгонд сымах Хица- уæй, арв æмæ зæхх сфæлди- сæгæй. 24 Арв — арв Хицауæн, зæхх та ратта Уый адæйма- джы фырттæн. 25 Мæрдтæ не скадджын кæндзысты Хицауы, нæдæр сеппæт ингæнмæ ныццæу- джытæ; 26 Фæлæ мах арфæ кæн- дзыстæм Хицауæн нырæй фæстæмæ æмæ æнусмæ. Ач- лилуия! ПСАЛОМ 114 Æз цин кæнын, Хицау кæй фехъуыста мæ хъæлæс, мæ кувындзинад; 2 Æркъул кодта мæнмæ Иæ хъус, æмæ уый тыххæй 16 Иер. 10, 8. 17 Пс. 129, 5. 24 Дык. з. 10, 14. 25 Пс. 6, 6; 38, 18. 26 Дан. 2, 20 Пс. 114 2 Пс. 30, 3. 3 2 Пад 22, 5. 5 Пс 85, 5 6 Мтф. 10, 16. 8Пс 55, 14 Пс. 115 1 2 Кор. 4, 13. 2 Ром. 3, 4. 4Пс 22, 5Пс. 21, 26. сиддзынæн Уый номмæ мæ æппæт бонты. 3 Мæныл æрбатыхстысты мæлæтон низтæ, фыдæвза- рæн тухæнтæ æрбаййæфтой мæн; æз сæмбæлдтæн уын- гæгдзинад æмæ хъыгдзина- дыл. 4 Уæд æрсидтæн æз Хи- цауы номмæ: Хицау! фервæ- зын кæн мæ уды. 5 Хæрзгæнæг у Хицау æмæ рæстгæнæг, æмæ хæларзæр- дæ нæ Хуыцау. 6 Хъахъхъæны Хицау æнæ- хин удты: æз бафæлладтæн, æмæ Уый баххуыс кодта мæ- нæн. 7 Раздæх, мæ уд, де ’нцо- йадмæ; уымæн æмæ Хицау хорзæх ракодта дæуæн. 8 Ды фервæзын кодтай мæ уды мæлæтæй, мæ цæсты- тæ — цæссыгтæй æмæ мæ къæхтæ фæкæлынæй. 9 Цæудзынæн Хицауы цæс- гомы раз æгæсты зæххыл. ПСАЛОМ 115 Æз æууæндыдтæн, æмæ уымæ гæсгæ дзырдтон: æз тыхджын хъынцъымдзи- нады дæн. 2 Æз загътон ме ?нæр- хъуыдыдзинады: алы адæй- маг у мæнг. 3 Цы ратдзынæн æз Хица- уæн Иæ æппæт хорз хъуыд- дæгты тыххæй? 4 Ирвæзындзинады нуа- зæн райсдзынæн, æмæ Хи- цауы номмæ æрсиддзынæн. 5 Мæ зæрдæвæрдтæ рат- дзынæн Хицауæн Иæ æппæт адæмы раз. 560
ПСАЛТИР Псалом 115—117 6 Зынаргъ у Хицауы цæс- тыты раз Иæ сыгъдæджыты мæлæт! 7 О, Хицау! æз Дæ ца- гъар, æз Дæ цагъар æмæ Дæ цагъары фырт; Ды райхæлд- тай мæ бæттæнтæ. 8 Дæуæн æрхæсдзынæн æп- пæлындзинады нывонд, æмæ Хицауы номмæ æрсиддзы- нæн. 9 Мæ зæрдæвæрдтæ рат- дзынæн Хицауæн Иæ æппæт адæмы раз, 10 Хицауы хæдзары кæр- тыты, Дæу астæу, Иеруса- лим! Аллилуия. ПСАЛОМ 116 Æппæлут Хицауы, æппæт адæмтæ, кадджын кæ- нут Уый æппæт адæмыхæт- тытæ; 2 Уымæн æмæ стыр у Иæ хорзæх махмæ, æмæ Хицауы æцæгад æнусмæ. Аллилуия. ПСАЛОМ 117 Кадджын кæнут Хицауы, уымæн æмæ Уый хорз у, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорздзинад. 2 Уадз зæгъæд ныр Изра- илы хæдзар: уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 3 Уадз зæгъæд ныр Ааро- ны хæдзар: уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 4 Уадз зæгъæнт ныр Хуы- цауæй тæрсджытæ: уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 5 Уынгæгдзинадæй æз 8 Пс. 49, 14, Дзут. 13, 15. Пс. 116 1 Ал. к. 13, 47; Ром. 15, 11. 2 Пс. 99, 5. Пс. 117 I Пс. 135, 1. 5 Ис. 26, 16. 6 Пс. 26, 1; 55, 12; Ром. 8, 31. 7 Дзут. 13, 6. 8Пс. 61, 9; 83, 13; 107, 13. II 1Пад. 17, 45. 12 Дык. з. 1, 44; Ис. 7, 18. 14 Рац 15, 2, Ис. 12, 2. сдзырдтон Хицаумæ, æмæ фехъуыста мæн, æмæ фæ- тæн бынатмæ ракодта мæн, Хицау. 6 Хицау у мæ фарс, нæ фæтæрсдзынæн: цы бакæн- дзæн мæнæн адæймаг? 7 Хицау мæнæн æххуыс- гæнæг: кæсдзынæн ме знæг- тæм. 8 Хуыздæр у æнхъæлцау уæвын Хицауыл, цæйнæ- фæлтау адæймагæй ныфс- джын уæвын. 9 Хуыздæр у ныфсджын уæвын Хицауæй, цæйнæ- фæлтау ныфсджын уæвын æлдæрттæй. 10 Æппæт адæмтæ æртых- стысты мæ алыварс, фæлæ Хицауы номæй æз уыдон раппæрстон. 11 Æрбамбырд сты мæ- ныл, æртыхстысты мæныл; фæлæ Хицауы номæй æз уыдоны раппæрстон. 12 Æрæмбырд сты мæныл, куыд мыды бындзытæ, æмæ ахуыссыдысты, куыд арт ка- кон сындзыты ’хсæн; Хи- цауы номæй æз аппæрстон уыдоны. 13 Тыхджын асхуыстой мæн, цæмæй æз ахауон, фæ- лæ Хицау фæхæцыд мæныл. 14 Хицау — мæ тых æмæ мæ зард; Уый сси мæ ирвæ- зындзинад. 15 Циндзинад æмæ ирвæ- зындзинады хъæлæс ис рæст- гæнджыты цæрæнбынæтты: Хицауы рахиз къух аразы тых! 16 Хицауы рахиз къух у бæрзонд, Хицауы рахиз къух аразы тых! 561
Псалом 117, 118 II 17 Нæ æмæлдзынæн, фæ- лæ цæрдзынæн æмæ хъусын кæндзынæн Хицауы хъуыд- дæгтæ. 18 Карз бафхæрдта мæн Хицау; фæлæ мæлæтмæ нæ ратта мæн. 19 Байгом кæнут мæнæн рæстдзинады дуар; бацæу- дзынæн ууыл, скадджын кæндзынæн Хицауы. 20 Мæнæ Хицауы дуар; рæстгæнджытæ бацæудзыс- ты ууыл. 21 Кадджын кæнын Дæу, Ды кæй фехъуыстай мæн æмæ сдæ мæнæн ирвæзын- дзинад. 22 Дур, кæцыйы аппæрс- той амайджытæ, сси фисы- ны сæйраг. 23 Уый — Хицауæй у, æмæ диссаг у мах цæсты- ты. 24 Ацы бон сфæлдыста Хицау: сцин кæндзыстæм æмæ схъæлдзæг уыдзыстæм уыцы бон! 25 О, Хицау, фервæзын кæн уæдæ! О, Хицау, ахъаз кæн уæдæ! 26 Арфæгонд Хицауы но- мæй æрцæуæг! Арфæ кæнæм сымахæн Хицауы хæдзарæй. 27 Хуыцау — Хицау, æмæ срухс кодта мах; бæттут бæндæнæй нывонды, кæнут нывондхæссæны сыкъатæм. 28 Ды — мæ Хуыцау: ста- удзынæн Дæу; Ды — мæ Хуыцау: кадджын кæндзы- нæн Дæу. 29 Стаут Хицауы, уымæн æмæ Уый хорз у, уымæн æмæ æнусмæ у Иæ хæлар- дзинад. | I ПСАЛОМ 118 Тæхудиаг æнаипптæ фæн- дагыл, Хицауы закъоны цæуджытæ. 2 Тæхудиаг йæ æргомдзи- нæдтæ хъахъхъæнджытæ, æппæт зæрдæйæ Уый агур- джытæ. 3 Уыдон нæ кæнынц æнæ- закъондзинад, цæуынц Уый фæндæгтыл. 4 Ды бафæдзæхстай Дæ бардзырдтæ фидар хъахъ- хъæнын. 5 О, мæ фæндæгтæ куы уаиккой Дæ уагæвæрдтæ æх- хæст кæнынмæ арæзт! 6 Уæд æз нæ фефсæрмы уаин кæсгæйæ Дæ æппæт фæдзæхстытæм; 7 Æз кадджын кæнин Дæу мæ зæрдæйы рæстадæй, ах- уыргæнгæйæ Дæ раст тæр- хæттыл. 8 Хъахъхъæндзынæн Дæ уагæвæрдтæ, Ма ныууадз мæн бынтон. 9 Лæппуйæн куыд даргæ у сыгъдæгдзинады йæ фæн- даг? — Хъахъхъæнынæй йæ- хи Дæ дзырдмæ гæсгæ. 10 Мæ æппæт зæрдæйæ агурын Дæу: ма бауадз мæн аздæхын Дæ фæдзæхстытæй. 11 Мæ зæрдæйы бамбæхс- тон æз Дæ дзырд, цæмæй тæ- ригъæд ма кæнон Дæу разы. 12 Арфæгонд Ды, Хицау! сахуыр кæн мæн Дæ уагæ- вæрдтыл. 13 Мæ хъæлæсæй хъусын кодтон æз Дæ дзыхы тæр- хæттæ иуылдæр. 14 Дæ æргомдзинæдты фæндагыл æз цин кæнын, 1САЛТИ 17 Ис. 53, 11; Ром. 6, 9. 18 Иез. 18, 21. 19 Ис. 26, 2; Дзут. 9, 24. 22 Ис. 28, 16; Мтф. 21, 42; Мрк. 12, 10. 26 Мтф. 21, 9; Мрк. 11, 9; Лук. 19, 38. 29 Пс. 135, 1. Пс. 118 2Пс. 18, 12. 3 1 Иоан. 5, 18. 4 Дык.з. 4, 5-6. 5Лук. 1, 6. 61Иоан. 2, 3; Гал. 6, 16. 9 Иоан. 15, 3; 1 Пет. 1, 22. 10 Ис. 63, 17. 11 Дык. з. 6, 6. 562
ПСАЛТИР Псалом 118 куыд алкæцы хъæздыгдзина- дыл. 15 Дæ фæдзæхстыты тых- хæй хъуыды кæнын, æмæ Дæ фæндæгтæм кæсын. 16 Дæ уагæвæрдтæй рæв- дыд дæн; нæ рох кæнын Дæ дзырд. 17 Равдис хорзæх дæ ца- гъармæ, æмæ цæрдзынæн æмæ хъахъхъæндзынæн Дæ дзырд. 18 Байгом кæн мæ цæсты- тæ, æмæ фендзынæн Дæ за- къоны диссæгтæ. 19 Фæндаггон æз зæххыл; ма æмбæхс мæнæй Дæ фæ- дзæхстытæ. 20 Сфæлмæцыд мæ уд бæл- гæйæ Дæ тæрхæттæм алы афон. 21 Ды бадомдтай хъалты, æлгъыстыты, Дæ фæдзæхс- тытæй здæхджыты. 22 Сис мæнæй фауындзи- над æмæ худинаг, уымæн æмæ æз хъахъхъæнын Дæ æр- гомдзинæдтæ. 23 Æлдæрттæ бадынц æмæ бадзырд кæнынц мæ ныхмæ; фæлæ Дæ цагъар хъуыды кæны Дæ уагæвæрдтыл. 24 Дæ æргомдзинæдтæ — мæ рæвдауындзинад, мæ уы- наффæгæнджытæ. 25 Мæ уд æппæрст у зæх- мæ; сыгас мæ кæн Дæ дзырд- мæ гæсгæ. 26 Фехъусын кодтон æз мæ фæндæгтæ, æмæ Ды фе- хъуыстай мæн; сахуыр мæ кæн Дæ уагæвæрдтыл. 27 Ратт мын бамбарын Дæ I фæдзæхстыты фæндаг, æмæ хъуыды кæндзынæн Дæ дис- сæгты тыххæй. 18 Дык. э. 17, 19. 19 1Пар. 29, 15; Дзут. 11, 13. 21 Дык. з. 11, 28. 23 Пс. 2, 2. 24 Дык. з. 17, 19. ЗОЗПад. 8, 36. 32 Лук. 19, 6. 34 Неем. 9, 20. 36 1 Пад. 8, 3. 37 Мтф. 18, 9. 39 Мтф. 6, 13 28 Мæ уд тайы æнкъард- дзинадæй: сфидар мæ кæн Дæ дзырдмæ гæсгæ. 29 Адард кæн мæнæй мæнгдзинады фæндаг, æмæ мын Дæ закон ратт. 30 Æз равзæрстон æцæга- ды фæндаг, сæвæрдтон мæ размæ Дæ тæрхæттæ. 31 Æз баныхæстæн Дæ æргомдзинæдтыл, Хицау, ма фефсæрмы кæн мæн. 32 Ацæудзынæн Дæ фæ- дзæхстыты фæндагыл, Ды мæ зæрдæ куы рауæрæх кæнай. 33 Бацамон мын, Хицау, Дæ уагæвæрдты фæндаг, æмæ æз ууыл хæццынæн кæ- ронмæ. 34 Бамбарын мын кæн, æмæ æххæст кæндзынæн Дæ закъон æмæ хъахъхъæндзы- нæн уый æппæт зæрдæйæ. 35 Сæвæр мæ Дæ фæдзæх- стыты фæдыл, уымæн æмæ мæн уый бафæндыд. 36 Æркъул кæн мæ зæрдæ æфтиаг кæнынмæ нæ, фæлæ Дæ æргомдзинæдтæм. 37 Аздах мæ цæстытæ цæ- мæй ма уынон тыхстдзинад; цардæгас кæн мæн Дæ фæн- дагыл. 38 Сфидар кæн Дæ дзырд Дæ цагъармæ, хорз нымд- дзинады фæрцы Дæ разы. 39 Аиуварс кæн мæ фауд- дзинад, кæцыйæ æз тæрсын; уымæн æмæ Дæ тæрхæттæ хорз сты. 40 Мæнæ мæн бафæндыд æххæст кæнын Дæ фæдзæхс- тытæ; цардæгас мæ кæн Дæ рæстадæй. 41 Уадз æрцæуæнт мæнмæ Дæ хорзæхтæ, Хицау, Дæ 563
Псалом 118 Г ирвæзындзинад Дæ дзырдмæ гæсгæ. 42 Æмæ ратдзынæн дзуапп мæн фауæгæн: уымæн æмæ ныфсджын дæн Дæ дзырдæй. 43 Ма айс бынтон мæ дзы- хæй æцæгады дзырд; уымæн æмæ æз ныфсджын дæн Дæ тæрхæттæй; 44 Æмæ хъахъхъæндзы- нæн Дæ закъон æдзухдæр, æнустæй-æнустæм. 45 Цæудзынæн сæриба- рæй; уымæн æмæ æз баца- гуырдтон Дæ бардзырдтæ. 46 Дзурдзынæн Дæ æргом- дзинæдты тыххæй паддзæх- ты раз, æмæ нæ фефсæрмы уыдзынæн. 47 Рæвдыд уыдзынæн Дæ фæдзæхстытæй, кæцыты ба- уарзтон. 48 Мæ къухтæ даргъ кæн- дзынæн Дæ фæдзæхстытæм, кæцыты бауарзтон æмæ хъуыды кæндзынæн Дæ уа- гæвæрдтыл. 49 Æрымыс Дæ дзырд Дæ цагъармæ, кæцыйыл бафæ- дзæстай мæнæн ныфсджын уæвын. 50 Уый — рæвдыддзинад мæ фыдæвзарæны, Дæ дзырд цардæгас кæй кæны мæн. 51 Хъалтæ иттæг æвзæр дзырдтой мæнæн; фæлæ æз Дæ закъонæй нæ аздæхтæн. 52 Мысыдтæн Дæ тæрхæт- тæ, Хицау, æнусæй, æмæ рæвдыд уыдтæн. 53 Тасдзинад мæн йæхи ба- кæны æнæрæстыты уындæй, Дæ закъон ныууадзджыты. 54 Дæ уагæвæрдтæ уыдыс- ты мæнæн зарджытæ мæ бæ- стæтыл зилыны бынаты. I 55 Æхсæвыгон мысыдтæн æз Дæ ном, Хицау, æмæ хъа- хъхъæдтон Дæ закъон. 56 Уый мæн бацис, уымæн æмæ Дæ бардзырдтæ хъахъ- хъæнын. 57 Мæ хай, Хицау, загъ- тон æз, Дæ дзырдтæ æххæст кæнын. 58 Куывтон æз Дæумæ æп- пæт зæрдæйæ: фæтæригъæд кæн мæнæн Дæ дзырдмæ гæсгæ. 59 Хъуыды кодтон мæ фæндæгты тыххæй, æмæ здæхтон мæ къахдзæфтæ Дæ раргомд зинæдтæм. 60 Тагъд кодтон æмæ нæ фæстиат кодтон æххæст кæ- нынмæ Дæ фæдзæхстытæ. 61 Æнæрæстыты хызтæ мæ алыварс; фæлæ æз нæ рох кодтон Дæ закъон. 62 Æмбисæхсæв иу сыс- тадтæн раппæлынмæ Дæу, Дæ раст тæрхæтты тыххæй. 63 Иумæйагдзинады æз æппæт Дæуæй тæрсджытимæ æмæ Дæ фæдзæхстытæ хъа- хъхъæнджытимæ. 64 Дæ хорзæхтæй, Хицау, дзаг у зæхх; сахуыр мæ кæн Дæ уагæвæрдтыл. 65 Хорздзинад сарæзтай Ды Дæ цагъарæн, Хицау, Дæ дзырдмæ гæсгæ. 66 Хорз æмбарындзинад æмæ кæнынадыл сахуыр кæн мæн; уымæн æмæ Дæ фæ- дзæхстытыл æз æууæндын. 67 Мæ фыдæбæтты размæ æз дзæгъæл кодтон; ныр та Дæ дзырд хъахъхъæнын. 68 Хорз æмæ хæрзгæнæг Ды,— сахуыр мæ кæн Дæ уагæвæрдтыл. 1САЛТИ 44 Иоан. 15, 10 46 Ром. 1, 16 50 Пс 18, 8; Иер. 15, 16 51 Дык з 17, 11. 55 Пс 62, 7 57 Ным. 18, 20. 61 Кол. 2, 8 62 Аи. 16, 25. 63 Еф 5, 11, 64 Пс 32, 5. 67 Дзут 12, 10. 564
ПСАЛТИР Псалом 118 69 Хъалтæ бийынц мæныл мæнгдзинад; æз та æппæт зæрдæйæ хъахъхъæндзынæн Дæ бардзырдтæ. 70 Снард сæ зæрдæ, куыд нард; æз та Дæ закъонæй рæвдыд. 71 Хорз у мæнæн, æз кæй фæтухæн кодтон, цæмæй Дæ уагæвæрдтыл сахуыр уон. 72 Дæ дзыхы закъон мæ- нæн хуыздæр у мин сызгъæ- рин æмæ æвзистæй. 73 Дæ къухтæ сфæлдыс- той мæн æмæ сарæзтой мæн; бамбарын мын кæн, æмæ Дæ фæдзæхстытыл сахуыр уы- дзынæн. 74 Дæуæй тæрсджытæ фендзысты мæн, æмæ сцин кæндзысты, æз Дæ дзырдыл æнхъæлцау кæй дæн. 75 Зонын, Хицау, Дæ тæр- хæттæ кæй сты раст, æмæ рæстадмæ гæсгæ Ды баф- хæрдтай мæн. 76 Уадз Дæ хорзæх уæд мæ рæвдауындзинадæн, Дæ дзырдмæ гæсгæ Дæ цагъа- рæн. 77 Уадз æрцæуæд мæнмæ Дæ хæларзæрдæ, æмæ æз цæрдзынæн; уымæн æмæ Дæ закъон — мæ рæвдыддзинад. 78 Уадз уæнт æфсæрмы- гонд хъалтæ, уымæн æмæ æнаххосæй æфхæрынц мæн; æз та хъуыды кæнын Дæ амынддзинæдтыл. 79 Уадз раздæхæнт мæн- мæ Дæуæй тæрсджытæ æмæ Дæу раргомадтæ зонджытæ. 80 Уадз уæд мæ зæрдæ æнаипп Дæ уагæвæрдты, цæ- мæй æз ма фæхудинаг уон. 81 Тайы мæ уд Дæ ирвæ- 70 Мтф. 13, 15. 71 2Кор. 7,10. 72 Пс. 118, 127. 73 Иов. Ю, 8. 75 Рарг. 19, 2. 81 Пс. 118, 166. 83 Иов. 30, 30. 86 Иоан. 17, 17. 89 Ис. 40, 8; Мтф. 24, 35. 92 Пс. 18, 8; I Иер. 15, 16. зындзинады тыххæй; Дæ дзырдыл æнхъæлцау дæн. 82 Тайынц мæ цæстытæ Дæ дзырды тыххæй; æз дзу- рын: кæд барæвдаудзынæ Ды мæн? 83 Æз сдæн куыд царм фæздæджы; фæлæ Дæ уагæ- вæрдтæ нæ ферох кодтон. 84 Цас сты Дæ цагъары бонтæ? Кæд стæрхон кæн- дзынæ мæн сурджытæн? 85 Хъалтæ скъахтой мæ- нæн дзыхъхъ, Дæ закъоны сæрты ахизгæйæ. 86 Æппæт Дæ фæдзæхсты- тæ — æцæгад; æнæрастæй зилынц мæ фæдыл; баххуыс кæн мæнæн. 87 Чысыл бахъæуа феса- фой мæн зæххыл; фæлæ æз нæ ныууагътон Дæ бар- дзырдтæ. 88 Дæ хорзæхмæ гæсгæ æгас кæн мæн, æмæ хъахъ- хъæндзынæн Дæ дзыхы рар- гомдзинæдтæ. 89 Хицау, æнустæм Дæ дзырд фидаргонд у уæлæрв- ты; 90 Дæ æцæгад фæлтæрæй- фæлтæрмæ. Ды сæвæрдтай зæхх, æмæ уый лæууы. 91 Дæ бæлвырддзинæдтæм гæсгæ æппæт дæр лæууы нырмæ; уымæн æмæ æппæт дæр кусы Дæуæн. 92 Дæ закъон куы нæ уа- ид мæ рæвдауæг, фесæфта- ин æз мæ фыдæвзарæнты. 93 Æнустæм нæ ферох кæндзынæн Дæ бардзырдтæ, уымæн æмæ уыдонæй Ды мæн æгас кæныс. 94 Дæу дæн æз — фервæ- зын мæ кæн; уымæн æмæ æз 565
Псалом 118 ПСАЛТИР бацагуырдтон Дæ бардзырд- тæ. 95 Æнæрæстытæ мæ раз- мæ бадынц, цæмæй мæ фе- сафой; æз та арфдæр цæуын Дæ раргомдзинæдты. 96 Æз федтон кæрон ал- кæцы æххæстдзинадæн; фæ- лæ Дæ фæдзæхст у æнæбæрц парахат. 97 Куыд уарзын æз Дæ за- къон! Æнæхъæн бон хъуыды кæнын уый тыххæй. 98 Дæ фæдзæхстытæй Ды скодтай мæн ме знæгтæй зондджындæр; уымæн æмæ уый кæддæриддæр мемæ. 99 Æз сдæн зондджындæр мæ ахуыргæнджытæй се ’ппæтæй дæр; уымæн æмæ хъуыды кæнын Дæ раргом- дзинæдтыл. 100 Æз фылдæр зонæг зæ- рæдтæй; уымæн æмæ Дæ амынддзинæдтæ хъахъхъæ- нын. 101 Алы фыддзинады фæн- дагæй уромын мæ къæхтæ, цæмæй хъахъхъæнон Дæ дзырд. 102 Дæ тæрхæттæй иуварс не здæхын, уымæн æмæ Ды мæн ахуыр кæныс. 103 Куыд адджын сты Дæ дзырдтæ мæ хъæлæсæн! Мы- дæй хуыздæр мæ дзыхæн. 104 Дæ бардзырдтæй æз дæн ахуыргонд; уымæ гæсгæ мын æнæуынон у алы мæнг- дзинады фæндаг. 105 Дæ дзырд — мæ къа- хæн рухсгæнæн æмæ рухс мæ къахвæдæн. 106 Æз сомы кодтон хъахъ- хъæнын Дæ раст тæрхæттæ, \ æмæ сæххæст кæндзынæн. | 97 Дык. з. 17, 19. 99 Дык з 4, 6. 103 Пс. 18, 11. 104 Пс. 118, 128. 105 2 Пет 1, 19. 106 Неем. 10, 29; Иов. 27, 5 108 Пс 18, 15. 110 Пс. 139, 6 112 3 Пад. 8, 58. 115 Пс. 6, 9, 100, 4 116 Пс 24, 2 118 Ром. 8, 6-7 107 Тыхджын æфхæрд дæн æз, Хицау; сыгас мæ кæн Дæ дзырдмæ гæсгæ. 108 Уæдæ хæрзаудæн кæн, Хицау, райсынмæ бархи ны- вонд мæ дзыхæй, æмæ Дæ тæрхæттыл сахуыр кæн мæн. 109 Мæ уд æнæрынцойæ ис мæ къухы; фæлæ Дæ за- къон нæ рох кæнын. 110 Æнæрæстытæ сæвæрд- той мæн тыххæй хыз; фæлæ æз Дæ фæдзæхстытæй нæ аз- дæхтæн. 111 Дæ раргомдзинæдтæ æз райстон, куыд бын æнус- мæ; уымæн æмæ уыдон сты мæ зæрдæйы хъæлдзæгдзи- над. 112 Æз æркъул кодтон мæ зæрдæ дæ уагæвæрдтæ æх- хæст кæнынмæ æнусмæ, кæ- ронмæ. 113 Адæймæгты æрымы- сæггæгтæ мын æнæуынон сты, фæлæ Дæ закъон уар- зын. 114 Ды мæ хъахъхъæнæг æмæ мæ уарт; Дæ дзырдыл æнхъæлцау дæн. 115 Адард ут мæнæй, æнæ- закъонтæ, æмæ хъахъхъæн- дзынæн мæ Хуыцауы фæ- дзæхстытæ. 116 Сфидар кæн мæн Дæ дзырдмæ гæсгæ, æмæ цæр- дзынæн; мæ æнхъæлцаудзи- нады ма фæхудинаг кæн мæн; 117 Фæхæц мæныл æмæ фервæздзынæн; æмæ Дæ уа- гæвæрдтыл хъуыды кæндзы- нæн æнæрынцойæ. 118 Се ’ппæт Дæ уагæвæр- дтæй иуварс цæуджыты, Ды æппарыс, уымæн æмæ сæ фæрæзтæ — мæнгдзинад. 566
119 Куыд сыгъдон, амæр- зыс Ды æппæт зæххы æнæ- рæстыты; уымæ гæсгæ ба- уарзтон æз Дæ раргомдзи- нæдтæ. 120 Дæ тасæй ризы мæ буар, æмæ Дæ тæрхæттæй æз тæрсын. 121 Æз æххæст кодтон тæрхон æмæ рæстад, ма ратт мæн мæ сурджытæм. 122 Баиргъæв Дæ цагъары йæ хорздзинадæн, цæмæй хъалтæ ма ссæндой мæн. 123 Мæ цæстытæ тайынц, æнхъæлмæ кæсгæйæ Дæ ир- вæзындзинадмæ æмæ Дæ рæ- стады дзырдмæ. 124 Сараз Дæ цагъаримæ Дæ хорзæхмæ гæсгæ, æмæ Дæ уагæвæрдтыл сахуыр кæн мæн. 125 Æз — Дæ цагъар; бам- барын мын кæн, æмæ базон- дзынæн Дæ æргомдзинæдтæ. 126 Афон Хицауæн арха- йынæн: Дæ закъон фехæлд- той. 127 Æз та уарзын Дæ фæ- дзæхстытæ сызгъæринæй фылдæр, æмæ сыгъдæг сыз- гъæринæй. 128 Дæ бардзырдтæ æп- пæт рæстдзинадыл нымайын; алы мæнгдзинады фæндаг мын æнæуынон у. 129 Диссаг Дæ раргомдзи- нæдтæ; уый тыххæй сæ хъа- хъхъæны мæ уд. 130 Дæ дзырдты раргом- дзинад рухсад уадзы, æмба- рын кæны хуымæтæгтæн. 131 Гом кæнын мæ дзых æмæ ныуулæфын; уымæн æмæ дойны кæнын Дæ фæ- дзæстытæй. | [Р Псалом 118 I 132 Æркæс мæнмæ æмæ мын батæригъæд кæн, Дæ ном уарзджытимæ куыд кæ- ныс, афтæ. 133 Сфидар кæн мæ къах- дзæфтæ Дæ дзырды, æмæ ма ратт бар макæцы æнæза- къондзинадæн мæныл барда- рынæн. 134 Фервæзын кæн мæн адæймаджы æфхæрдæй, æмæ Дæ фæдзæхстытæ хъахъ- хъæндзынæн. 135 Срухс кæн Дæ цагъа- ры Дæ цæсгомы рухсæй, æмæ мæ сахуыр кæн Дæ уа- гæвæрдтыл. 136 Мæ цæстытæй кæ- лынц дæтты гуылфæнтæ уый тыххæй, Дæ закъон кæй нæ хъахъхъæнынц. 137 Раст Ды, Хицау, æмæ рæстад сты Дæ тæрхæттæ. 138 Дæ раргомдзинæдтæ, кæцытæ Ды бафæдзæхс- тай,— раст æмæ æххæст æцæгад. 139 Мæ зæрдиагдзинад хæ- ры мæн, уымæн æмæ ме знæг- тæ ферох кодтой Дæ дзырд- тæ. 140 Дæ дзырд иттæг сыгъ- дæг, æмæ Дæ цагъар бауарз- та уый. 141 Æз гыццыл æмæ ныл- лæггонд; фæлæ Дæ бар- дзырдтæ нæ рох кæнын. 142 Дæ рæстдзинад — æнусмæйы рæстдзинад, æмæ Дæ закъон — æцæгад. 143 Уынгæгдзинад æмæ хъыгдзинад баййæфтой мæн; Дæ фæдзæхстытæ — мæ рæвдыддзинад. 144 Дæ раргомдзинæдты æцæгдзинад æнусмæ: бамба- 1САЛТИ 120 Лук. 12, 5; Ап. к. 5, 5. 124 Пс. 142, 2. 126 Еккл. 8, 11. 127 Пс. 18, 11. 128 Пс. 118, 104. 130 Пс. 18, 9; Мтф. 11, 25. 132 Пс. 6, 5. 135 Пс. 66, 2. 136 Иак. 4, 9. 137 Рац. 9, 27. 138 Дык. з. 4, 5-6. 139 Пс. 68, 10. 140 2 Пад. 22, 31; Фæс. н. 30, 5. 142 Иоан. 17, 17. 567
Псалом 118 ПСАЛТИР рын мын кæн æмæ цæрдзы- нæн. 145 Мæ зæрдæ æппæтæй дзурын: фехъус мæн, Хицау; æмæ Дæ уагæвæрдтæ бахъа- хъхъæндзынæн. 146 Сидын Дæумæ; фер- вæзын кæн мæн, æмæ хъахъ- хъæндзынæн Дæ раргомдзи- нæдтæ. 147 Боны цъæхыл сæмбæ- лын, æмæ дзурын; Дæ дзыр- дæй ныфсджын дæн. 148 Мæ цæстытæ сæмбæ- лынц сæууон хъахъхъæнын афоныл, цæмæй æз арфдæр æмбарон Дæ дзырд. 149 Фехъус мæ хъæлæс Дæ хорзæхмæ гæсгæ, Хицау; Дæ тæрхонмæ гæсгæ сыгас кæн мæн. 150 Æрхæстæг сты хиндзи- над хъуыдыгæнджытæ; дард сты уыдон Дæ закъонæй. 151 Хæстæг Ды, Хицау: æмæ Дæ фæдзæхстытæ иуыл- дæр æцæгад. 152 Рагæй базыдтон æз Дæ раргомдзинæдты тых- хæй, Ды уыдон кæй сфидар кодтай æнустæм. 153 Æркæс мæ фыдæвза- рæнтæм, æмæ фервæзын кæн мæн; уымæн æмæ æз нæ рох кæнын Дæ закъон. 154 Мæ хъуыддаджы ба- лæуу, æмæ баиргъæв мæн; Дæ дзырдмæ гæсгæ сыгас кæн мæн. 155 Дард у æнæсыгъдæ- джытæй ирвæзындзинад, уы- мæн æмæ уыдон Дæ уагæ- вæрдтæ нæ агурынц. 156 Бирæ Дæ рæдаудзи- нæдтæ, Хицау; Дæ тæрхон- мæ гæсгæ сыгас кæн мæн. 147 Пс. 5, 4, 87, 14. 148 Ис. 26, 9. 151 Иоан. 17, 17. 152 Мтф. 5, 18; 1 Пет. 1, 25. 154 Пс. 36, 6. 155 Пс. 108, 17. 157 Пс. 3, 1-2 158 Ап. к. 17, 16. 161 Ис. 66, 2. 162 Ис. 9, 3. 163 Пс 100, 7. 165 Гал. 6, 16; 1 Иоан. 2, 10. 166 Уæв 49, 18. 168 Пс. 138, 3. 157 Бирæ мын ис знæгтæ æмæ сурджытæ; фæлæ Дæ раргомдзинæдтæй æз дард нæ цæуын. 158 Уынын аздæхджыты æмæ хъынцъым кæнын; уы- мæн æмæ уыдон Дæ дзырд нæ хъахъхъæнынц. 159 Кæс, æз куыд уарзын Дæ бардзырдтæ, Дæ хорзæх- дзинадæй, Хицау, сыгас кæн мæн. 160 Дæ дзырды бындур æцæгад, æмæ æнусон Дæ алы рæстдзинады тæрхон. 161 Æлдæрттæ сурынц мæн æнаххосæй; фæлæ мæ зæрдæ тæрсы Дæ дзырдтæй. 162 Цин кæнын æз Дæ дзырдыл, куыд стыр пайда райсæгау. 163 Æнæуынон мын у мæнгдзинад æмæ йыл æлгъ кæнын; Дæ закъон та уар- зын. 164 Авд хатты бон стауын Дæу Дæ раст тæрхæтты тых- хæй. 165 Стыр у фарн Дæ за- къон уарзджытæм, æмæ нæй уыдонæн фæкæлындзинад. 166 Ныфсджын дæн Дæ ирвæзындзинадæй, Хицау, æмæ Дæ фæдзæхстытæ æх- хæст кæнын. 167 Мæ уд хъахъхъæны Дæ раргомдзинæдтæ, æмæ уыдон æз уарзын тыхджын. 168 Хъахъхъæнын Дæ бар- дзырдтæ æмæ Дæ раргомдзи- нæдтæ; уымæн æмæ мæ æп- пæт фæндæгтæ сты Дæ разы. 169 Æрхæстæг уæд мæ дзыназын Дæ цæсгомы раз- мæ, Хицау; Дæ дзырдмæ гæс- гæ мын бамбарын кæн. 568
ПСАЛТИР Псалом 118—121 170 Уадз æрцæуæд мæ ку- вын Дæ цæсгомы размæ; Дæ дзырдмæ гæсгæ фервæзын кæн мæн. 171 Мæ дзых æрхæсдзæн æппæлындзинад, Ды мæн куы сахуыр кæнай Дæ уагæ- вæрдтыл. 172 Ме ’взаг фехъусын кæндзæн Дæ дзырд; уымæн æмæ Дæ æппæт фæдзæхсты- тæ сты раст. 173 Уадз уæд Дæ къух æх- хуысгæнæг мæнæн; уымæн æмæ æз равзæрстон Дæ бар- дзырдтæ. 174 Дæ ирвæзындзинадæй дойны кæнын, Хицау, æмæ Дæ закъон — мæ рæвдауын- дзинад. 175 Уадз цæрæд мæ уд, æмæ стауæд Дæу, æмæ Дæ тæрхæттæ баххуыс кæнæнт мæнæн. 176 Æз фæдзæгъæл дæн, куыд сæфт фыс: бацагур Дæ цагъары; уымæи æмæ æз Дæ амынддзинæдтæ нæ ферох кодтон. ПСАЛОМ 119 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Хицаумæ сдзырдтон æз мæ уынгæгдзинады, æмæ Уый фехъуыста мæн. 2 Хицау! фервæзын кæн мæ уды гæды дзыхтæй, хи- нæйдзаг æвзагæй. 3 Цы ратдзæн Дæуæн æмæ цы бафтаудзæн дæуæн хи- нæйдзаг æвзаг? 4 Тыхджыны цыргъгонд фаттæ, æхсæлы судзгæ цæ- хæртимæ. 5 Мæгуыр мæ бон, кæй | 176 Ис 53, 6; 1 Пет. 2, 25. Пс. 119 1 Пс. 49, 15. 2 1 Пад. 26, 19. ЗИак.З, 5. 4 Пс. 58, 8; 64, 4; Фæс. н 25, 18. 7 Ром. 3, 17 Пс. 120 1 2 Пар. 20, 12. 2 2 Пар. 20, 17; Пс. 123, 8 4 3 Пад. 8, 52. б Иона 4, 8. дæн æз Мосохы раз, цæрын Кидары цатырты цур. 6 Бирæ цард мæ уд фи- дыддзинад нæ уарзджытимæ. 7 Æз дæн сабыр: фæлæ куыддæр сдзурын, уыдон — хæстмæ. ПСАЛОМ 120 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Мæ цæстытæ здахын хæхтæм, кæцæй æрцæудзæн ме ’ххуыс. 2 Мæ æххуыс Хицауæй, арв æмæ зæхх сфæлдисæгæй. 3 Нæ бауадздзæн Уый дæ къах фæцудын, дæ хъахъ- хъæнæг не ’рфынæй уыдзæн. 4 Рæдзæ-мæдзæ нæ кæны æмæ фынæй нæ кæны Изра- илы хъахъхъæнæг. 5 Хицау — дæ хъахъхъæ- нæг; Хицау — дæ аууон дæ рахиз къухы рдыгæй. 6 Бонæй хур нæ ныццæв- дзæн дæу, нæдæр мæй æхсæ- выгон. 7 Хицау бахъахъхъæн- дзæн дæу алы фыддзинадæй; бахъахъхъæндзæн Хицау дæ УДЫ. 8 Хицау хъахъхъæндзæн дæ рацыд æмæ дæ бацыд ныр æмæ æнусмæ. ПСАЛОМ 121 Давиды хæрдмæцыды за- рæг. 1 Сцин кодтон æз куы загътой мæнæн: «цом Хица- уы хæдзармæ». 2 Мæнæ лæууынц нæ къахтæ дæ дуæрттæм, Иеру- салим,— 569
Псалом 121 — 124 П 3 Иерусалим, арæзт куыд сахар иумæ æмхæстæй, 4 Кæдæм ссæуынц фæл- тæртæ, Хицауы фæлтæртæ, Израилы закъонмæ гæсгæ, Хицауы ном стауынмæ. 5 Уым лæууынц тæрхоны паддзахы бадæнтæ, Давиды хæдзары паддзахы бадæнтæ. 6 Курут сабырдзинад Ие- русалимæн: Дæу уарзджы- тæн хорз цард! 7 Уадз сабырдзинад уæд дæ къулты, хорз цард дæ га- луанты! 8 Ме ’фсымæртæ æмæ мæ хæстæджыты тыххæй дзу- рын æз: «фарн Дæуæн!» 9 Нæ Хицау, Хуыцауы хæ- дзары тыххæй мæ фæнды хорздзинад дæуæн. ПСАЛОМ 122 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Дæумæ здахын мæ цæстытæ, æрвты Цæрæг! 2 Мæнæ, куыд цагъарты цæстытæ здæхт сты æлдæрт- ты къухтæм, куыд сылгой- маг цагъары цæстытæ — йæ æхсины къухмæ, афтæ нæ цæстытæ — Хицаумæ, нæ Хуыцаумæ, цалынмæ Уый бахатыр кæна махæн. 3 Бахатыр нын кæн, Хи- цау, бахатыр нын кæн; уы- мæн æмæ мах фаг дзаг стæм ныллæгдзинадæй. 4 Фаг дзаг у нæ уд æнæр- вæссонтæй фауындзинадæй æмæ хъалтæй ныллæгдзина- дæй. ПСАЛОМ 123 Давиды хæрдмæцыды за- рæг. | I 1 Хицау куы нæ уыдаид махимæ,— зæгъæд Израил,— 2 Хицау куы нæ уыдаид махимæ, махыл куы сыста- дысты адæм, 3 Уæд нæ уыдон æгасæй аныхъуырдтаиккой, куы ссыгъдис сæ тызмæгдзинад махыл; 4 Дæттæ нæ фæдæлдон кодтаиккой, гуылфæн ацы- даид нæ уды сæрты; 5 Знæт дæттæ акалдаик- кой нæ уды сæрты. 6 Арфæгонд Хицау, Кæцы мах нæ ратта уыдоны дæн- дæгты амæттагæн! 7 Нæ уд фервæзт, куыд цъиу ахсджыты хызæй; хыз аскъуыд, æмæ мах фервæз- тыстæм. 8 Нæ æххуысдзинад — арв æмæ зæхх сфæлдисæг Хица- уы номы. ПСАЛОМ 124 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Хицауыл æнхъæлцау- дзинады уæвæг, куыд Сионы хох, нæ фезмæлдзæн, уы- дзæн æнусмæ. 2 Хæхтæ Иерусалимы ал- фамбылай, Хицау та Иæ æдæмы алфамбылай ныр æмæ æнустæм. 3 Уымæн æмæ Хицау нæ ныууадздзæн æнæрæстыты лæдзæг рæстгæнджыты халы сæрмæ, цæмæй рæстгæнджы- тæ ма адаргъ кæной сæ къух æнæзакъондзинадмæ. 4 Хорз кæн, Хицау, зæр- дæйæ хæрзгæнджытæ æмæ рæстытæн. 5 Фæлæ сæхи зылын фæн- дæгтыл адзæгъæл уæвджыты 1САЛТИ Пс. 121 3 2 Пар. 6, 6; Иср 31, 4 5 3 Пад. 7, 7. 6 Ис. 66, 10; Зах 4, 7. 9 Ром. 15, 2. Пс. 122 1 Пс. 120, 1. 2 2 Пар. 20, 12. 4Пс. 87, 4; Дзут. 13, 36 Пс. 123 ЗФæс.н. 1, 12. 4 Пс. 143, 7. 7 Пс. 10, 2; Фæс.н 6, 5. 8 Неем. 9, 6; Пс. 120, 2. Пс. 124 1 Фæс.н. 16,20;28, 25; Ис. 33, 20. 3 Ап. к. 22, 30. 4 Пс. 7, 11; 111,4. 5 Пс. 127, 6; Гал. 6, 16 570
ПСАЛТИР Псалом 124—128 уадз ныууадзæд Хицау цæ- уын æнæзакъондзинад кæн- джытимæ. Фарн Израилыл. ПСАЛОМ 125 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Хицау куы здæхта Сионы уацар, мах уыдыстæм цыма фын уынæгау. 2 Уæд циндзинадæй дзаг уыдысты нæ дзыхтæ, æмæ не ’взаг — зарынæй; уæд адæм- ты ’хсæн дзырдтой: «стыр хъуыддаг Хицау сарæзта уы- донимæ!» 3 Стыр хъуыддаг сарæзта Хицау махимæ: мах цин код- там. 4 Раздах, Хицау, нæ уа- цайрæгты, куыд гуылфæнтæ æмбисбон. 5 Цæссыгтимæ тауджытæ кæрддзысты цингæнгæйæ. 6 Кæугæйæ мыггаг хæссæг раздæхдзæн циндзинадимæ, хæсгæйæ йæ куыристæ. ПСАЛОМ 126 Соломоны хæрдмæцыды за- рæг. 1 Хицау куы нæ сараза хæ- дзар, дзæгъæлы фыдæбон кæнынц уый аразджытæ; Хи- цау куы нæ бахъахъхъæна сахар, дзæгъæлы хъæлдзæг у хъахъхъæнæг. 2 Дзæгъæлы сымах раджы сыстут, æнафонмæ бадут, хæрут æнкъарддзинады дзул, уæд Уый уыцы рæстæг Иæ уарзонæн та дæтты хуыссæг. 3 Мæнæ Хицауæй бын: сы- вæллæттæ; Уымæй лæвар — хуылфы дыргъ. Пс. 125 1 Ис. 26, 1; Иер. 33, 26. ЗЛук. 1, 49. 4 Иер. 29,14,30, 3; 31, 23. 6 Ис. 66, 13; Мтф. 5, 4; Лук. 16, 25. Пс. 126 1 Фæс.н. 14, 11, 1 Кор. 3, 6. 2 Иез. 12, 19; Иоан. 21, 3. 3 1 Пад 1, 27. Пс. 127 1 Пс. 111, 1. 2Уæв. 3, 19. 3 Пс 143, 12. 4 Дык.з. 28, 2. 5 Ным. 6, 24 6 Пс 124, 5. Пс. 128 2 2 Кор. 4, 8. 3 Иов. 4, 8; Ис. 51, 23. 4 Ис. 5, 4 Куыд фаттæ тыхджыны къухы; афтæ æрыгон фырттæ. 5 Тæхудиаг адæймаг, кæ- цы байдзаг кодта йæ фатдон уыдонæй! Нæ баззайдзысты уыдон æфсæрмыгондæй, куы дзурой уыдон се знæгтимæ дуары цур. ПСАЛОМ 127 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Тæхудиаг алчи Хица- уæй тæрсæг, Уый фæндæг- тыл цæуæг! 2 Ды хæрдзынæ дæ къух- ты фæллойæ; тæхудиаг Ды æмæ хорздзинад Дæуæн! 3 Дæ ус, куыд дыргъхæс- сæг сæнæфсиры тала, дæ хæ- дзары; дæ фырттæ, куыд ма- слинæйы къалиутæ, дæ фын- гæвæрды алфамбылай. 4 Афтæ арфæгонд уыдзæн Хицауæй тæрсæг адæймаг! 5 Хицау арфæ кæндзæн дæуæн Сионæй, æмæ фен- дзынæ Иерусалимы хорздзи- нады бонтæ дæ æппæт цæ- рæнбонты. 6 Фендзынæ дæ фыртты цæуæты. Фарн Израилыл! ПСАЛОМ 128 Хæрдмæцыды зарæг. Бирæ уынгæг кодтой мæн мæ æрыгонæй, уадз зæ- гъæд Израил; 2 Бирæ уынгæг кодтой мæн мæ æрыгонæй, фæлæ мыл нæ фæуæлахиз сты. 3 Мæ рагъыл хуым кодтой хуымгæнджытæ, уагътой сæ даргъ ауæдзтæ. 4 Фæлæ Хицау раст у: 571
Псалом 128—131 Г Уый æнæсыгъдæджыты бæт- тæнтæ алыг кодта. 5 Уадз фефсæрмы уæнт æмæ фæстæмæ аздæхæнт иуылдæр Сионы нæуарзджы- тæ. 6 Уадз уæнт, куыд кæрдæг уæлхæдзæрттыл, кæцы æп- пæрст уæвыны размæ бахус вæййы, 7 Кæцыйæ хуымгæрдæг нæ байдзаг кæндзæн йæ къух, æмæ куыристæ бæттæг — йæ арм; 8 Æмæ иувæрсты цæу- джытæ нæ зæгъдзысты: «Хи- цауы арфæдзинад сымахыл; арфæ уын кæнæм Хицауы номæй!» ПСАЛОМ 129 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Арфадæй дзурын Дæу- мæ, Хицау. 2 Хицау! фехъус мæ хъæ- лæс. Уадз уæнт Дæ хъустæ лæмбынæг мæ хъæлæсы ку- вындзинадмæ. 3 Хицау, Ды куы фиппа- йай æнæзакъондзинæдтæ,— Хицау! чи бафæраздзæн? 4 Фæлæ Дæумæ хатырдзи- над, нымд кæнæнт Дæ разы. 5 Ныфсджын дæн Хица- уæй, æнхъæлцаудзинады ис мæ уд; Иæ дзырдæй ныфс- джын дæн. 6 Мæ уд æнхъæлмæ кæсы Хицаумæ тынгдæр, цæйнæ- фæлтау хъахъхъæнджытæ боныцъæхмæ, тынгдæр, цæй- нæфæлтау хъахъхъæнджытæ боныцъæхмæ. 7 Уадз ныфсджын уæд Из- раил Хицауæй; уымæн æмæ | I Хицаумæ хорзæх æмæ Уымæ бирæ ирвæзындзинад. 8 Æмæ Уый Израилы фер- вæзын кæндзæн йæ æппæт æнæзакъон дзинæдтæй. ПСАЛОМ 130 Давиды хæрдмæцыды за- рæг. I 1 Хицау! зынæрвæссон нæ кодта мæ зæрдæ, æмæ мæ цæстытæ бæрзонд нæ код- той, æмæ æз нæ цыдтæн стырдзинадмæ æмæ мæнæн æнæбаххæсгæмæ. 2 Нæ сабыр кодтон мый- йаг æз æмæ нæ æнцайын кодтон мыййаг мæ уд, куыд сывæллон, йæ мады риуæй 1хицæнгонд? мæ уд уыдис мæн мидæг, куыд сывæллон, риуæй хицæнгонд. 3 Уадз йæ æнхъæлцаудзи- над æвæрæд Израил Хица- уыл нырæй фæстæмæ æмæ æнустæм. ПСАЛОМ 131 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Æрымыс, Хицау, Да- виды æмæ уый æппæт хъыг- кæнындзинæдтæ: 2 Уый куыд сомы кодта Хицауæн, лæвæрдта зæрдæ- вæрд Иаковы Тыхджынæн: 3 «Нæ бацæудзынæн мæ хæдзары цатырмæ, нæ ба- цæудзынæн мæ хуыссæнмæ; 4 Нæ ратдзынæн мæ цæс- тытæн фынæй æмæ мæ цæс- ты уæлтъыфæлттæн рæдзæ- мæдзæ, 5 Цалынмæ не ссарон бы- нат Хицауæн, Иаковы Тых- джынæн цæрæнуат». 1САЛТИ 5 Пс. 6, 11. 6Пс 36, 2; 57, 10. Пс. 129 1 Пс. 68, 2. 2 Пс. 5, 2. 1 3 Пс. 142, 2. 4 Дан.9, 9. б Авв 2, 3. 8 Ис 43, 25,44,22. Пс. 130 1 2 Пад 6,22; Фæс. н 16, 5 2 Ром. 12, 16. Пс. 131 1 Нсем. 13, 14 3 2 Пад 7,2-3; 3 Пад 8, 17 4 Фæс н 6, 4 5 Ап. к. 7,46. 572
ПСАЛТИР Псалом 131—134 6 Мæнæ, мах фехъуыстам уый тыххæй Ефрафы, ссард- там уый Иаримы быдырты. 7 Цом Уый цæрæнбынат- мæ, бакувæм Уый къæхты бынæн. 8 Слæуу, Хицау, Дæ æн- цойады бынаты,— Ды æмæ Дæ тыхы ковчег. 9 Дæ сауджынтæ фæлынд- гонд æрцæудзысты рæстдзи- надæй, æмæ Дæ сыгъдæджы- тæ сцин кæндзысты. 10 Дæ цагъар, Давиды тыххæй, ма аиуварс кæн Дæ байсæрсты цæсгом. 11 Хицау Давидæн сомы кодта æцæгады, æмæ нæ бав- дисæн кæндзæн ууыл: «дæ хуылфы дыргъæй сбадын кæндзынæн дæ паддзахы ба- дæны. 12 Кæд дæ фырттæ хъахъ- хъæной Мæ фæдзæхст æмæ Мæ æргомдзинæдтæ, кæцы- тыл Æз сахуыр кæндзынæн уыдоны: уæд уыдоны фырт- тæ дæр æнусмæ баддзысты дæ паддзахы бадæны». 13 Уымæн æмæ Хицау сæвзæрста Сион; бафæнды- дис скæнын уый цæрæнбы- нат Иæхицæн. 14 «Уый Мæ æнцой æнус- тæм, ам æрцæрдзынæн; уы- мæн æмæ Мæн уый бафæн- дыд. 15 Иæ хæринагæн арфæ- гæнгæйæ раарфæ кæндзы- нæн, йæ мæгуыргурты дзу- лæй бафсаддзынæн. 16 Иæ сауджынты йын сфæлынддзынæн ирвæзын- дзинады, æмæ йæ сыгъдæ- джытæ хъæлдзæгæй сцин кæндзысты. 6 1 Пад. 7, 1. 7Пс.17г7. 8 2 Пар. 6, 41. 10 2Пар. 6, 42. 112Пад. 7, 12; 3 Пад. 8, 25; 2 Пар. 6, 16; Пс. 88, 5; Лук 1, 55; Ап к. 2, 30 13 3Пад. 9, 3. 14 3Пад. 8, 13. 15 Пс. 36, 19; 110, 5 17 1Пад. 2, 10; Мал. 3,1; Лук. 1,69. 18 Пс. 34, 26 Пс. 132 1 Мрк. 9, 8. 2 Рац. 29, 7; Лев.8,12. ЗДык.з. 3, 8; Зар.з.4,8. Пс. 133 1 Пс. 112, 1; 134, 2. 3 Ным. 6, 24; Пс. 127, 5; 1 Пет. 2, 9, Тит. 2, 14. Пс. 134 1 Пс. 112, 1. 17 Уым сырæзын кæндзы- нæн Давидæн сыкъа, сæвæр- дзынæн рухсгæнæн Мæ бай- сæрстæн. 18 Иæ знæгты сфæлынд- дзынæн худинагæй; ууыл та æрттивдзæн йæ кады худ». ПСАЛОМ 132 Давиды хæрдмæцыды за- рæг. 1 Куыд хорз æмæ куыд æх- сызгон у æфсымæртæн иумæ цæрын! 2 Уый — куыд зынаргъ зе- ти сæрыл, зачъетыл лæдæрс- гæ, Аароны зачъетыл, йæ да- рæсы кæрæттыл лæдæрсгæ; 3 Куыд Ермоны æртæх, Сионы хохыл æрцæуæг, Уы- мæн æмæ уым бафæдзæхста Хицау арфæдзинад æмæ цард æнустæм. ПСАЛОМ 133 Хæрдмæцыды зарæг. 1 Арфæ кæнут ныр Хи- цауæн, Хицауы цагъартæ иуылдæр, Хицауы хæдзары лæуджытæ, æхсæвы афон. 2 Сисут уæ къухтæ ку- вæндонмæ, æмæ арфæ кæнут Хицауæн. 3 Раарфæ кæндзæн дæуæн Хицау Сионæй, арв æмæ зæхх сфæлдисæг. ПСАЛОМ 134 Аллилуия. 1 ÆппæлутХицауыном, æппæлут, Хицауы цагъартæ, 2 Хицауы хæдзары, нæ Хуыцауы хæдзары кæртыты лæуджытæ. 573
Псалом 134, 135 ПСАЛТИР 3 Æппæлут Хицауы, уы- мæн æмæ Хицау хорз у; за- рут Иæ номæн, уымæн æмæ Уый адджын у, 4 Уымæн æмæ Хицау рав- зæрста Иæхицæн Иаковы, Израилы Иæхи исбонадæн. 5 Æз базыдтон, Хицау стыр кæй у, æмæ нæ Хицау бæрзонддæр æппæт хуыцæут- тæй. 6 Хицау аразы æппæтдæр, цы Иæ фæнды, æрвтыл æмæ зæххыл, денджызтыл æмæ æппæт æрфæнты. 7 Скæны мигътæ зæххы кæронæй, аразы арвæрттывд- тытæ уарыны рæстæг, ракæ- ны дымгæ Иæ æвæрæндæт- тæй. 8 Уый ныццагъта Египеты фыццаг гуырдты, адæйма- гæй фосы онг. 9 Скодта нысæнттæ æмæ диссæгтæ дæу астæу, Еги- пет, фараоныл æмæ йæ ца- гъартыл иуылдæр. 10 Ныццагъта бирæ адæм- ты, æмæ фесæфта тыхджын паддзæхты: 11 Сигоны, Аморрейы пад- дзахы, æмæ Огы, Васаны паддзахы, æмæХанааны пад- дзахæдты иуылдæр; 12 Æмæ ратта сæ зæхх бы- нæн, бынæн Израилæн, Иæ адæмæн. 13 Хицау! Дæ ном æнус- мæ; Хицау! Дæу тыххæй мы- сæн фæлтæрæй-фæлтæрмæ. 14 Уымæн æмæ Хицау тæр- хон кæндзæн Иæ адæмæн, æмæ Иæ цагъартæм, фæфæл- мæнзæрдæ уыдзæн. 15 Муртатты гуымиры- тæ — æвзист æмæ сызгъæ- 3 Пс. 135, 1. 4Дык.з. 7, 6. 6Пс. 113, 11; Дан. 4, 32. 7 Иер 10,13;14, 22. 8 Рац 12, 29, Пс. 77, 51 10 Ным 21, 21 æмæ æнд. 11 Йес. Н. 12, 7. 15 Пс 113, 12 18 Ис. 42, 17. 21 Пс. 49,2;109, 2; Ис. 2, 3 Пс. 135 1 1 Пар. 16, 34, 2 Пар 5, 13. 2Дык.з 10, 17. 4Пс. 71 18. 5 Уæв. 1. 7-8, Пс 145, 6. 6 Уæв. 1, 9-10, Иер. 10, 12,51,15 рин, адæймæгты къухты куыст. 16 Ис уыдонæн дзыхтæ, фæлæ нæ дзурынц; ис уыдо- нæн цæстытæ, фæлæ нæ уы- нынц; 17 Ис уыдонæн хъустæ, фæлæ нæ хъусынц, æмæ нæй улæфт сæ дзыхты. 18 Уыдоны хуызæн уы- дзысты се скæнджытæ æмæ алкæцы, йæ ныфс уыдоныл æвæрæг. 19 Израилы хæдзар! арфæ кæнут Хицауæн. Аароны хæ- дзар! арфæ кæнут Хицауæн. 20 Левийы хæдзар! арфæ кæнут Хицауæн. Хицауæй тæрсджытæ! арфæ кæнут Хи- цауæн. 21 Арфæгонд Хицау Сио- нæй, Иерусалимы цæрæг! Аллилуия! ПСАЛОМ 135 Кадджын кæнут Хицауы, уымæн æмæ Уый хорз у, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 2 Кадджын кæнут хуы- цæутты Хуыцауы, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 3 Кадджын кæнут æлдари- уæггæнджыты Хицауы, уы- мæн æмæ æнусмæ Иæ хор- зæх; 4 Уый, Кæцы иунæгæй кæ- ны стыр диссæгтæ, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 5 Кæцы сфæлдыста æрвтæ уæлзондæй, уымæн æмæ æну- смæ Иæ хорзæх. 6 Сфидар кодта зæхх дæт- тыл, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 574
ПСАЛТИР Псалом 135, 136 7 Сфæлдыста стыр рухс- гæнæнтæ, уымæн æмæ æнус- мæ Йæ хорзæх; 8 Хур — бонæн фæтк дæт- тынæн, уымæн æмæ æнусмæ Йæ хорзæх; 9 Мæй æмæ стъалытæ — æхсæвæн фæтк дæттынæн, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 10 Ныццагъта Египеты фыццаг гуырдты, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 11 Æмæ Израилы ракодта Иæ астæуæй, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 12 Фидар къухæй æмæ ра- даргъгонд цонджы тыххæй, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх. 13 Адих кодта Сырх ден- джыз, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 14 Æмæ акодта Израилы йæ астæуты, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 15 Æмæ ныппæрста фара- оны æмæ йæ æфсæдды Сырх денджызы, уымæн æмæ æн- усмæ Иæ хорзæх; 16 Акодта Иæ адæмы æдзæрæг рæтты, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 17 Ныццагъта стыр пад- дзæхты, уымæн æмæ æнус- мæ Иæ хорзæх; 18 Æмæ амардта тыхджын паддзæхты, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 19 Сигоны, Аморейты пад- дзахы, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 20 Æмæ Огы, Васаны пад- дзахы, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 21 Æмæ уыдоны зæхх рат- 7 Пс. 148: 3, 5. 8 Уæв. 1Г 16. 10 Рац. 12, 29. 11 Рац. 12,41. 12 Рац. 13, 3; Дык. з. 4, 34. 13 Рац. 14, 21. 14 Рац. 14, 22. 15 Рац. 14, 28. 19 Ным. 21, 24; 33, 35. 20 Йес. Н. 12,4. 25 Пс. 103, 27; 146, 9. Пс. 136 1 Ис. 30, 19; Иез. 1, 1. 5 Иер. 51, 50. 7 Иер. 49, 7; Иез. 25, 12; 35, 5. та бынæн, уымæн æмæ æнус- мæ Иæ хорзæх; 22 Иæ цагъар, Израилæн бынæн, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 23 Æрымысыд мах нæ ныл- лæгдзинады, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 24 Æмæ фервæзын кодта мах не знæгтæй, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 25 Дæтты хæринаг алы буарæн, уымæн æмæ æнусмæ Иæ хорзæх; 26 Кадджын кæнут æрвты Хуыцауы, уымæн æмæ æнус- мæ Иæ хорзæх. ПСАЛОМ 136 Вавилоны цæугæдæтты раз, уым бадтыстæм мах æмæ куыдтам, куы мы- сыдыстæм Сноны тыххæй. 2 Иæ астæу хæристыл æр- цауыгътам мах нæ хъис- джын цæгъдæн арфæтæ. 3 Уым мах уацары акæн- джытæ домдтой махæй зар- джыты дзырдтæ, æмæ не ’фхæрджытæ — хъæлдзæг- дзинад: «азарут махæн Сио- ны зарджытæй». 4 Куыд зарæм мах Хица- уы зарæг кæйдæр зæххыл? 5 Æз куы ферох кæнон дæу, Иерусалим, ферох кæн мæн мæ рахиз къух. 6 Баныхæс ме ’взаг мæ хурхыл куы нæ мысон дæу, куы нæ сæвæрон Иерусали- мы мæ хъæлдзæгдзинады сæргъыл. 7 Æрымыс, Хицау, Едомы фырттæн Иерусалимы бон, уыдон куы дзырдтой: «феха- 575
Псалом 136—138 ПСАЛТИР лут, фехалут бындуры онг уый». 8 Вавилоны чызг, гæныс- тонгæнæг! тæхудиаг, чи рат- дзæн дæуæн уый тыххæй, ды цы сарæзтай махæн! 9 Тæхудиаг, чи райса æмæ ныппырх кæна дæ сывæл- лæтты дурыл! ПСАЛОМ 137 Давиды. 1 Кадджын кæнын Дæу мæ æппæт зæрдæйæ, хуы- цæутты раз зарын Дæуæн. 2 Кувын Дæ сыгъдæг ар- гъуаны раз, æмæ стауын Дæ ном Дæ хорзæх æмæ Дæ æцæгады тыххæй; уымæн æмæ Ды сбæрзонд кодтай Дæ дзырд Дæ алкæцы номæй уæлдæр. 3 Уыцы бон, куы сдзырд- тон æз, Ды фехъуыстай мæн, æрцæрын кодтай мæ уды цæрдæгдзинад. 4 Скадджын кæндзысты Дæу, Хицау, æппæт зæххы паддзæхтæ, куы фехъусой Дæ дзыхы дзырдтæ, сзардзысты Хица- уы фæндагæн, уымæн æмæ стыр у Хицауы кад. 6 Бæрзонд у Хицау æмæ сабыры уыны, æмæ хъалы базоны дардæй. 7 Æз куы ацæуон бæллæх- ты астæуты, Ды сыгас кæн- дзынæ мæн, адаргъ кæндзы- нæ ме знæгты тызмæгдзи- надмæ Дæ къух, æмæ фер- вæзын кæндзæн мæн Дæ ра- хиз къух. 8 Хицау сæххæст кæн- дзæн мæн тыххæй! Дæ хор- 9 Ис. 13, 16. Пс. 137 1 Пс. 9, 2 2 Пс. 114, 1. 4 Пс. 67, 33; Ис. 6, 3. 6 Пс. 112, 6. 7 Пс. 36, 24. Пс. 138 1 Фæс.н. 24, 12; Иоан. 21, 17. 2 Дык.з. 31, 21; 2 Пад. 7, 20; Иср. 12, 3. 3 Пс. 118, 168. 8 Ам 9, 2 9Пс. 54, 7 11 Иов. 34, 22; Иср 23, 24, Дзут 4, 13. 12 Иак 1, 17 13 Иов. 10, 11. зæх, Хицау, æнусмæ; Дæ къухты куыст ма ныууадз. ПСАЛОМ 138 Зарджыты къорды хицау- мæ. Давиды псалом. 1 Хицау! Ды бафæлвæрд- тай мæн æмæ зоныс. 2 Ды зоныс, æз кæд æрба- дын æхмæ кæд сыстын; Ды æм- барыс мæ хъуыдытæ дардæй. 3 Цæугæ кæнын, æви мæ фæллад уадзын, Ды дæ мæ алыварс, æмæ мæ фæндæгтæ Дæуæн æппæт зындгонд сты. 4 Ме ’взагыл нæма вæййы ныхас,— Ды, Хицау, зоныс уый æххæстæй. 5 Фæстейæ æмæ разæй Ды æрбатыхсыс мæныл, æмæ æвæрыс мæныл Дæ къух. 6 Диссаг мæнæн Дæ зо- нындзинад,— бæрзонд, мæ бон нæу йæ бамбарын! 7 Кæдæм ацæуон Дæ Удæй, æмæ Дæ цæсгомæй кæдæм алидздзынæн? 8 Ссæуон уæларвмæ, Ды уым; ныццæуон зындонмæ уым дæр Ды. 9 Райсон сæуæхсиды ба- зыртæ æмæ алидзон денджы- зы кæронмæ: 10 Уым дæр дæ къух акæндзæн мæн, æмæ бауром- дзæн Дæ рахиз къух мæн. 11 Æви зæгъон: «чи зоны талынг бааууон кæндзæн мæн, æмæ рухс мæ алфам- былай суыдзæн æхсæв». 12 Фæлæ талынг дæр нæ бааууон кæндзæн Дæуæй, æхсæв дæр рухс, куыд бон: куыд талынг, афтæ рухс дæр. 13 Уымæн æмæ Ды сарæз- 576
ПСАЛТИР Псалом 138, 139 тай мæ хуылф, æмæ бауæф- тай мæн мæ мады гуыбыны. 14 Кадджын кæнын Дæу, уымæн æмæ æз диссаджы арæзт дæн. Диссаг Дæ хъуыд- дæгтæ, æмæ мæ уд уый æм- бары æххæстæй. 15 Дæуæй æмбæхст нæ уы- дысты ме стджытæ, æз арæзт куы цыдтæн сусæгæй, куы æвзæрыдтæн хуылфы арфы. 16 Мæн гуырдз федтой Дæ цæстытæ; Дæ чиныджы фыст сты æппæт бонтæ, мæн тыххæй нысангонд, уыдонæй иу дæр куы нæма уыд, уæд. 17 Куыд бæрзонд сты Дæ хъуыдытæ мæн тыххæй, Хуыцау, æмæ куыд бирæ у сæ нымæц! 18 Байдайон нымайын уы- дон, фæлæ уыдон фылдæр змисæй; куы райхъал вæй- йын æз, уæддæр ма вæййын Дæуимæ. 19 О, Хуыцау, Ды куы фæ- цæф кæнис æнæрасты! Адард ут мæнæй тугмондæгтæ. 20 Уыдон Дæ ныхмæ раст нæ дзурынц; фæнд кæнынц мæнгдзинад Дæ знæгтæ. 21 Мæнæн æнæуынон ма уой æви Дæу нæ уарзджытæ, Хицау, æмæ æлгъ ма кæнон Дæ ныхмæ сыстджытыл? 22 Æххæст æнæуынондзи- надæй æнæуынон сты мæ- нæн; знæгтæ уыдон мæнæн. 23 Бафæлвар мæн, Хуы- цау, æмæ базон мæ зæрдæ; бафæлвар мæн, æмæ базон мæ хъуыдытæ, 24 Æмæ кæс, тæссаг фæн- дагыл нæ дæн цымæ æз, æмæ сараз мæн æнусмæйы фæндагыл. 14 Пс. 118, 71; Рарг. 15, 3. 15 Еккл. 11, 5. 16 Иов. 14, 5; Мал. 3, 16. 18 Уæв. 22, 17. 19 Пс. 5, 7. 21 Пс 100, 3. 22 Ром. 12, 9. 23 Иов 31, 6; Пс. 25, 2. 24 Пс. 26,11;85, 11; 142,8. Пс. 139 4 Пс 5, 10, 57, 5; Ром. 3, 13. 5 2 Пад. 22, 3. 6 Пс. 63, 6, 141, 4; Иер. 18, 22. 9Дык. з. 32, 27 10 Пс. 7, 15. 11 Пс. 10, 6. ПСАЛОМ 139 Псалом. Зарджыты къор- ды хицаумæ. Давиды псалом. 2 Фервæзын кæн мæн, Хицау, фыдзæрдæ адæйма- гæй; бахъахъхъæн мæн æф- хæрæгæй. 3 Уыдон фыддзинад хъуы- ды кæнынц зæрдæйы, алы- бон ныхмæ рацæуынц тох- мæ. 4 Цыргъ дарынц се ’взаг, куыд калм; сæ дзыхы калмы марг. 5 Бахъахъхъæн мæн, Хи- цау, æнæрасты къухтæй, ба- хъахъхъæн мæн æфхæрджы- тæй, кæцытæ фæнд кæнынц мæ къахдзæфтæ фæцудын кæнын. 6 Хъалтæ бааууон кодтой мæн тыххæй цъиуахсæнтæ æмæ сырдахсæнтæ, райтыгъ- той хыз фæндагыл, равæрд- той сырдахсæн хызтæ мæн тыххæй. 7 Æз загътон Хицауæн: Ды — мæ Хуыцау; фехъус, Хицау, мæ курдиатты хъæ- лæс! 8 Хицау, Хицау, мæ ир- вæзындзинады тых! Ды бам- бæрзтай мæ сæр тохы бон. 9 Ма ратт, Хицау, æнæ- растæн, цæмæ бæллы; ма ратт æнтыстдзинад йæ æв- зæр фæндæн; уыдон фæхъал уыдзысты. 10 Уадз бамбæрзæд мæ ал- фамбылай уæвджыты сæртæ сæхи дзыхы фыддзинад. 11 Уадз æркæлæд уыдоныл судзгæ цæхæртæ, уадз уæнт уыдон æппæрст артмæ, сæр- 577
Псалом 139—141 П сæфæнтæм, афтæ, цæмæй мауал сыстой. 12 Фыдæвзаг адæймаг зæх- хыл нæ ныффидар уыдзæн; æфхæрæджы фыддзинад акæндзæн сæфтмæ. 13 Зонын, Хицау кæй скæндзæн тæрхон æфхæрд- тытæн æмæ рæстдзинад мæ- гуыртæн. 14 Афтæ! рæстытæ стау- дзысты Дæ ном; æнаипптæ цæрдзысты Дæ цæсгомы раз. ПСАЛОМ 140 Давиды псалом. 1 Хицау! Дæумæ дзурын; батагъд кæн мæнмæ, бай- хъус мæ курдиаты хъæлæс- мæ, куы дзурын Дæумæ. 2 Ссæуæд мæ кувындзи- над, куыд фимиам Дæ цæсго- мы размæ, мæ къухты сист — куыд изæры нывонд. 3 Сæвæр, Хицау хъахъ- хъæнæг мæ дзыхæн, æмæ сæхгæн мæ дзыхы дуар; 4 Ма ратт мæ зæрдæйæн аздæхын мæнг ныхæстæм, тæригъæд хъуыддæгтæн ха- тыр курыны тыххæй адæм- тимæ иумæ, æнæзакъондзи- над кæнджытæм, æмæ ма са- ходон æз уыдоны адджын- дзинадæй. 5 Уадз æфхæрæд мæн рæстгæнæг: уый хорзæх у; уадз уайдзæф кæнæд мæ- нæн; уый у хуыздæр зети; кæцы мæ сæрæн знаггад не скæндзæн; фæлæ мæ лæгъс- тæтæ — уыдоны фыдархæй- дтыты ныхмæ. 6 Сæ фæтæгтæ ныххæлиу сты айнæг къæдзæхтыл, æмæ хъусынц мæ ныхæстæ, уыдон фæлмас кæй сты. 7 Цыма зæхх скъуынынц æмæ мах мур кæнынц; згъæ- лынц не стджытæ зындоны æфсæртæм. 8 Фæлæ Дæумæ, Хицау, Хицау, мæ цæстытæ; Дæуыл ме ’нхъæлцаудзинад, ма аиу- варс кæн мæ уды! 9 Бахъахъхъæн мæн цъиу- ахсæнтæй, мæн тыххæй кæй æрæвæрдтой, æнæзакъонты хызтæй. 10 Хаудзысты æнæрæсты- тæ сæхи хызтæм, æз та ацæу- дзынæн. ПСАЛОМ 141 Давиды ахуырад. Иæ ку- вын, уый лæгæты куы уыд. 1 Мæ хъæлæсæй Хицаумæ сдзырдтон æз, мæ хъæлæсæй Хицаумæ бакуывтон. 2 Радзырдтон Уый раз мæ курдиат; мæ æнкъарддзинад раргом кодтон Уымæн. 3 Мæ уд мæ мидæг куы фæлмæцыд, Ды зыдтай мæ фæндаг. Фæндагыл, кæцы- йыл æз цыдтæн, уыдон су- сæгæй сæвæрдтой хызтæ мæ- нæн. 4 Кæсын рахизварсмæ, æмæ уынын, мæн кæй ничи ны- майы: нал ис мæнæн æрли- дзæндон, ничи тыхсы мæ удыл. 5 Æз сдзырдтон Дæумæ, Хицау, æз загътон: Ды — мæ æрлидзæндон æмæ мæ хай æгæсты зæххыл. 6 Байхъус мæ уынæргъын- мæ, уымæн æмæ æз тынг 1САЛТИ 13 Пс. 9, 19. Пс. 140 2 Рац 29, 39; 30, 7-8. 4 3 Пад. 8, 58; Фæс. н. 1: 10, 15. 5Фæс.н. 12, 1; 15, 12; 25,12. 9Пс. 139, 6. 10 Пс. 7, 16; 9, 16. Пс. 141 1 1 Пад. 24, 4. 2 Пс. 101, 1. 3 Пс. 139, 6; Иер. 18, 22. 4Фæс.н. 29, 10. 5Пс. 15, 5; 26, 13; 90, 2. 578
ПСАЛТИР Псалом 141 — 143 сфæлмæцыдтæн; фервæзын мæ кæн мæ сурджытæй; уы- мæн æмæ уыдон мæнæй тых- джындæр сты. 7 Ракæн мæ уды талынг- донæй, цæмæй æз кадджын кæнон Дæ ном. Мæ алыварс æрæмбырд уыдзысты рæст- гæнджытæ, Ды куы равди- сай мæнæн хорздзинад. ПСАЛОМ 142 Давиды псалом. 1 Хицау! фехъус мæ ку- вын, хъус бадар мæ кувын- дзинадмæ Дæ æцæгадмæ гæс- гæ, фехъус мæн Дæ рæст- дзинадмæ гæсгæ. 2 Æмæ ма бацу тæрхоны Дæ цагъаримæ, уымæн æмæ не сраст уыдзæн Дæу разы иунæг дæр цæрджытæй. 3 Знаг мæ уды фæдыл зи- лы, ныссæста зæхмæ мæ цард, æвæндонæй мæ цæрын кæны талынджы, куыд ра- джы амæлджыты. 4 Æмæ æнкъард у мæ уд мæ мидæг, мæ зæрдæ мæн мидæг бандзыг. 5 Рагон бонтæ мысын, хъуыды кæнын Дæ æппæт хъуыддæгты тыххæй, тæр- хæттæ кæнын Дæ къухты куыстыты тыххæй. 6 Даргъ кæнын Дæумæ мæ къухтæ; мæ уд Дæумæ, куыд дойныгæнæг зæхх. 7 Тагъд фехъус мæн, Хи- цау; мæ уд фæлмæцы; ма æмбæхс Дæ цæсгом мæнæй, цæмæй æз ингæнмæ ныццæ- уæджы хуызæн ма суон. 8 Лæвар кæн мæнæн ра- джы фехъусын Дæ хорзæх, уымæн æмæ ме ’нхъæлцау- 7 Пс. 142, 11. Пс. 142 1 Пс. 5, 2; 16, 1. 2Иов.9, 2-3; 15, 14; 25, 4. 3 1 Пад. 23, 14. 5 Пс. 76, 6. 6Пс. 27, 2. 7 Пс. 27, 8 Пс. 85, 10Неем. 9, 20. 11 Пс 26, 11; 141, 7. Пс. 143 1 2 Пад. 22, 35 2 2 Пад. 22,47. ЗИов.7, 17; Пс. 8, 5; Дзут. 2,6. 4Иов. 8, 9; 14, 2. 5 2 Пад. 22, 10. дзинад æвæрын Дæуыл. Ба- цамон мын фæндаг, кæцы- йыл мæн цæуын хъæуы, уы- мæн æмæ Дæумæ хæссын æз мæ уды. 9 Фервæзын мæ кæн, Хи- цау, ме знæгтæй; Дæумæ згъорын. 10 Сахуыр мæ кæн æххæст кæнын Дæ фæндон, уымæн æмæ Ды — мæ Хуыцау; Дæ хорз Уд кæнæд мæн рæстдзи- нады зæхмæ. 11 Дæ номы тыххæй, Хи- цау, сыгас кæн мæн; Дæ рæстдзинады тыххæй ракæн мæ уды бæллæхæй. 12 Æмæ Дæ хорзæхмæ гæс- гæ ныццæгъд ме знæгты, æмæ фесаф мæ уды æфхæр- джыты сеппæты, уымæн æмæ æз — Дæ цагъар. ПСАЛОМ 143 Давиды псалом. 1 Арфæгонд Хицау, мæ фидардзинад, мæ къухтæ хæ- цын æмæ ме ’нгуылдзтæ — тох кæныныл ахуыргæнæг, 2 Мæ хорзæх æмæ мæ бы- ру мæ æрлидзæндон æмæ мæ иргъæвæг, мæ уарт,— æмæ æз Ууыл мæ зæрдæ дæрын; Уый дæлбар кæны мæнæн мæ адæмы. 3 Хицау, цы у адæймаг, Ды кæй зоныс уый тыххæй, æмæ адæймаджы фырт, цæ- мæн Дæ æнувыд ууыл? 4 Адæймаг у улæфты æн- гæс; Иæ бонтæ — куыд акъул уæвæг аууон. 5 Хицау, æркъул кæн Дæ æрвтæ, æмæ æрхиз; аныдзæв хæхтыл, æмæ фæздæг скал- дзысты. 579
Псалом 143, 144 Г 6 Ферттив арвырттывдæй, æмæ сæ ныххæлиу кæн; ауадз Дæ фаттæ, æмæ сæм- хæццæ кæн уыдоны. 7 Радаргъ кæн бæрзондæй Дæ къух, баиргъæв мæн æмæ фервæзын кæн мæн би- рæ дæттæй; æндæр адæмы- хæттыты фыртты къухæй. 8 Кæцыты дзыхтæ дзу- рынц змæстдзинад, æмæ кæ- цыты рахиз къух — мæнг- дзинады рахиз къух. 9 Хуыцау, ног зарæг сзар- дзынæн Дæуæн, дæсхъисон псалтирыл сзардзынæн Дæ- уæн, 10 Паддзæхтæн ирвæзын- дзинад дæттæгæн æмæ Дæ цагъар, Давиды карз æхсар- гардæй иргъæвæгæн. 11 Баиргъæв мæн æмæ мæ фервæзын кæн æндæр адæ- мыхæттыты фыртты къу- хæй, кæцыты дзыхтæ дзу- рынц змæстдзинад, æмæ кæ- цыты рахиз къух — мæнг- дзинады рахиз къух. 12 Уадз уæнт нæ фырт- тæ, куыд сырæзгæ зайæгой се ’рыгон бонты; нæ чыз- джытæ — куыд дæсны кæр- дгæныв цæджындзтæ га- луанты. 13 Уадз уæнт нæ хордæт- тæ дзаг, арæхæй алы хорæй; нæ фыстæ зайæнт мингæйт- тæй æмæ бирæ минтæй нæ хизæнуæтты; 14 Уадз уæнт нæ галтæ нард; ма уæд нæдæр давд, нæдæр сæфт, нæдæр дзына- зын нæ уынгты. 15 Тæхудиаг адæм, кæцы- мæ уый ис. Тæхудиаг адæм, кæцыйы Хицау у Хуыцау. I ПСАЛОМ 144 Йавиды æппæлындзинад. 1 Бæрзонд кæндзынæн у, мæ Хуыцау, мæ Пад- дзах, æмæ арфæ кæндзынæн Дæ номæн æнустæй-æнус- тæм. 2 Алыбон арфæ кæндзы- нæн Дæу номæн æмæ æп- пæлдзынæн Дæ ном æнусты æмæ æнусты. 3 Стыр у Хицау æмæ æп- пæлыны аккаг, æмæ Иæ сты- рад у æнæраиртасгæ. 4 Фæлтæр фæлтæрæн æп- пæлдзæн Дæ хъуыддæгтæ |æмæ хъусын кæндзæн Дæ стыр тыхы тыххæй. 5 Æз та хъуыды кæндзы- нæн Дæ бæрзонд кады сты- рады тыххæй æмæ Дæ дис- саг хъуыддæгты тыххæй. 6 Дзурдзысты Дæ стыр ты- хы тæссаг хъуыддæгты тых- хæй, æз дæр хъусын кæндзы- нæн Дæ стырады тыххæй. 7 Хъусын кæндзысты Дæ стыр хорздзинады мысын- дзинад æмæ зардзысты Дæу рæстад. 8 Рæдау æмæ фæлмæн- зæрдæ у Хицау, бирæфæра- зон æмæ бирæхорзæхджын. 9 Хорз у Хицау æппæтмæ, æмæ Иæ рæдаудзинæдтæ Иæ æппæт хъуыддæгтыл. 10 Уадз Дæу кадджын кæ- нæнт, Хицау, Дæ хъуыддæг- тæ иуылдæр, æмæ арфæ кæ- нæнт Дæуæн Дæ сыгъдæ- джытæ. 11 Уадз хъусын кæнæнт Дæ паддзахады кад, æмæ уац хæссæнт Дæ стыр хъо- мысы тыххæй, 1САЛТИ 7 Пс. 123, 4. 9 Пс. 32, 2; Ис 5, 1, Рарг. 5, 9 10 Фæс. н. 21. 31 12 Иез 24, 25 13 Лук. 12, 16. 14 Лук 14, 19 15 Пс 32, 12 Пс. 144 1 Пс. 46, 3 ЗИов.5, 9, 36, 26 4 Дык. з 4,10,6,7. 8 Рац 34, 6; Пс. 85, 15. 9 2 Пет. 3, 9; 1 Тим. 2, 4. 11 Пс. 46, 9. 580
12 Цæмæй базонын кæной адæймæгты фырттæн Дæ стыр хъомысы тыххæй æмæ Дæ паддзахады кадджын стырады тыххæй. 13 Дæ паддзахад — æп- пæт æнусты паддзахад, æмæ Дæ æлдариуæгдзинад æппæт фæлтæрты. 14 Хицау æххуыс кæны хауджытæн сеппæтæн, æмæ слæууын кæны дæлæмæ æп- пæрстыты иуылдæр. 15 Æппæты цæстытæ Дæ- уæй ныфсджын, æмæ Ды дæттыс уыдонæн сæ хæринаг йæхи афоныл. 16 Гом кæныс Дæ къух æмæ æфсадыс æппæт цæр- джыты фæндонмæ гæсгæ. 17 Раст у Хицау Иæ æп- пæт фæндæгтыл æмæ хорз Иæ æппæт хъуыддæгты. 18 Хæстæг у Хицау Уымæ дзурджытæм сеппæтмæ, Уы- мæ æцæгадæй дзурджытæм сеппæтмæ. 19 Уымæй тæрсджыты фæндон Уый æххæст кæны, сæ æрдиаг хъусы, æмæ ир- вæзын кæны уыдоны. 20 Хъахъхъæны Хицау æппæт Уый уырзджыты, æп- пæт æнæрæстыты та ныц- цæгъддзæн. 21 Мæ дзых зæгъдзæн Хи- цауы æппæлындзинад, æмæ уадз арфæ кæнæд алкæцы буар Иæ сыгъдæг номæн æну- стæй-æнустæм. ПСАЛОМ 145 Æппæл, мæ уд, Хицауы. 2 Æппæлдзынæн Хица- уы, цалынмæ уон æгас; зар-| Р Псалом 144—146 |дзынæн мæ Хицауæн, ца- лынмæ уон. 3 Ма æвæрут уæ ныфс æл- дæрттыл, адæймаджы фыр- тыл, кæцымæ нæй ирвæзын- дзинад. 4 Рацæуы йæ уд, æмæ уый аздæхы йæ зæхмæ; уыцы бон фесæфынц йæ хъуыдытæ иуылдæр. 5 Тæхудиаг, кæмæн у Иако- вы Хуыцау æххуысгæнæг, кæ- цыйæн ныфс у Хицау Хуыцау, 6 Арв æмæ зæхх сфæлди- сæг, денджыз æмæ æппæт, цы ис уыдоны мидæг, æнус- мæ æууæнкдзинад хъахъ- хъæнæг, 7 Тæрхонгæнæг æфхæрд- тытæн, дзул дæттæг стон- джытæн. Хицау уæгъд кæны ахæстыты; I 8 Хицау гом кæны куыр- I мыты цæстытæ, Хицау раст кæны гуыбырты; Хицау уар- зы рæстгæнджыты. 9 Хицау хъахъхъæны æр- цæуæггæгты, æххуыс кæны сидзæр æмæ сидзæргæсæн; æнæрæстыты фæндаг та зы- гъуыммæ кæны. 10 Хицау паддзахиуæг кæндзæн æнусты, Дæ Хуы- цау, Сион, фæлтæрæй-фæл- тæрмæ. Аллилуия. ПСАЛОМ 146 Æппæлут Хицауы, уымæн æмæ хорз у зарын нæ Хуыцауæн, уымæн æмæ Уый адджын у,— æмбæлгæ æп- пæлындзинад. 2 Хицау аразы Иеруса- лим, æмбырд кæны Израилы сырдтыты. 1САЛТИ 13 Пс. 145, 10; Дан. 4, 32; 6, 26. 14 Пс. 36, 24. 15 Пс. 103, 27. 16 Иов 39, 2. 18 Дык. з. 4, 7. 19 Пс. 146, 11. 20 1Пад. 2, 9. Пс. 145 1 Пс. 102, 1. 3 Пс. 117, 9. 4 Уæв. 3, 19; Еккл. 12, 7. 5 Пс. 33, 9. 6 Пс. 135, 5; Ап. к. 14, 15, Рарг 14, 7. 7Пс. 11, 6; 103,27. 8 Лук. 18, 35. 9Пс. 67, 6. 10 Рац. 15, 18. Пс. 146 1 Пс. 91, 2. 2 Пс. 50, 20; Ис. 60, 10. 581
Псалом 146—148 ПСАЛТИР 3 Уый дзæбæх кæны зæр- дæйæ састыты, хос кæны сæ хъыгдзинæдтæн. 4 Нымайы стъалыты бæрц; сеппæт уыдоны хоны сæ нæмттæй. 5 Стыр нæ Хицау æмæ стыр Иæ фидарад, æмæ Иæ зонд æнæсбаргæ. 6 Сабырты бæрзонд кæны Хицау, æнæрæстыты та ныл- лæг кæны зæххы онг. 7 Зарут радæй кады ны- хас Хицауæн; зарут нæ Хуы- цауæн гуслитыл. 8 Уый æмбæрзы арв мигъ- тæй, цæттæ кæны зæххæн уарын, хæхтыл рæзын кæны кæрдæг; 9 Фосæн дæтты йæ хæри- наг æмæ халоны цъиутæн, Уымæ дзурджытæн. 10 Бæхы тыхмæ нæ кæсы Уый, нæдæр адæймаджы къæхты тагъддзинадыл хæр- заудæн кæны; 11 Хæрзаудæн кæны Хи- цау Уымæй тæрсджытæн, Уый хорзæхæй ныфсджын уæвджытæн. ПСАЛОМ 147 Æппæл, Иерусалим Хица- уы; Æппæл, Сион, дæ Хуыцауы. 2 Уымæн æмæ Уый ныф- фидар кæны дæ дуæртты æхгæнæнтæ, арфæ кæны дæ фырттæн дæ астæу; 3 Фидар кæны дæ арæнты сабырдзинад; дзаг мæнæуæй æфсады дæу. 4 Æрвиты Иæ дзрыд зæх- мæ; тагъд хæлиу кæны Иæ дзырд. ) 5 Дæтты мит, куыд уылæн; ЗИс. 61, 1. 4 Ис. 40, 26. 5 Пс. 144, 3; Ис. 40, 28. вПс. 145, 8. 8 Ап к 14, 17. 9 Иов 38, 41; Пс. 103, 14; Мтф. 6, 26. 11 Ап. к. 10, 35 Пс. 147 ЗДык.э. 32, 14. 7Пс 32, 9. 8 Ап. к. 13, 17. 9Дык. з. 29, 29; 33, 4; Ром. 2, 3. Пс. 148 1 Рарг. 5, 13 2Лук. 2, 13. 4 Уæв 1, 7; Пс. 101, 1. 5 Уæв. 1, 6-7; Пс. 135, 5; Иер 10,12,51, 15. 8 Иов. 37, 10. згъалы халас, куыд æртху- тæг. 6 Æппары Иæ их къæрт- гай; Иæ уазалы раз чи фæ- лæудзæн? 7 Рарвитдзæн Иæ дзырд, æмæ æппæтдæр атайдзæн; радымдзæн Иæ дымгæйæ, æмæ дæттæ ракæлдзысты. 8 Уый фехъусын кодта Иæ дзырд Иаковæн, Иæ уа- гæвæрдтæ æмæ Иæ тæрхæт- тæ Израилæн. 9 Не скодта Уый адон ни- кæцы æндæр адæмæн, æмæ Иæ тæрхæттæ уыдон нæ зо- нынц. Аллилуия. ПСАЛОМ 148 Æппæлут Хицауы æрвтæй, æппæлут Уый бæр- зæндты. 2 Æппæлут Уый, Иæ Зæд- тæ иуылдæр, æппæлут Уый, Иæ æфсæддæ иуылдæр. 3 Æппæлут Уый, хур æмæ мæй, æппæлут Уый, рухсы стъалытæ иуылдæр. 4 Æппæлут Уый, æрвты æрвтæ æмæ дæттæ, кæцытæ сты бæрзонддæр æрвтæй. 5 Уадз æппæлæнт Хицауы ном, уымæн æмæ Уый загъ- та æмæ сси. 6 Сæвæрдта уыдон æнус- тæй-æнустæм; ратта уагæ- вæрд, кæцы нæ аивгъуый- дзæн. 7 Æппæлут Хицауы зæх- хæй, стыр кæсæгтæ æмæ æп- пæт æрфæнтæ, 8 Арт æмæ их, мит æмæ цъæх мигъ, тымыгъджын дымгæ, Уый дзырд æххæст- гæнæг, 582
ПСАЛТИР Псалом 148—150 9 Хæхтæ æмæ обæуттæ, дыргъхæссæг бæлæстæ æмæ кедртæ иуылдæр, 10 Сырдтæ æмæ алкæцы фос, хилджытæ æмæ базыр- джын мæргътæ, 11 Зæххон паддзæхтæ æмæ æппæт адæмтæ, æлдæрттæ æмæ зæххон тæрхонгæнджы- тæ иуылдæр. 12 Лæппутæ æмæ чызджы- тæ, зæрæдтæ æмæ æвзонг- тæ — 13 Уадз æппæлæнт Хица- уы ном; уымæн æмæ иунæг Уый ном у бæрзондгонд, Иæ кад — зæххыл æмæ æрвтыл. 14 Уый сбæрзонд кодта Иæ адæмы сыкъа, Иæ сыгъдæ- джытæ æппæты кад, Израи- лы фыртты, Уымæ хæстæг уæвæг адæмы. Аллилуия. ПСАЛОМ 149 Зарут Хицауæн ног зарæг; æппæлындзинад Уымæн сыгъдæджыты æмбырды. 2 Уадз цин кæнæд Изранл Иæ сфæлдисæджы тыххæй, Сионы фырттæ, хъæлдзæг уæнт сæ Паддзахы тыххæй. 3 Уадз æппæлæнт Йæ ном циндзинадимæ; тимпан æмæ гуслитыл зарæнт Уымæн. 4 Уымæн æмæ хæрзаудæн кæны Хицау Иæ адæмыл, кадджын кæны сабырты ир- вæзындзинадæй. 5 Уадз цин кæнæнт сыгъ- 11 Пс. 48, 3. 13 Ис. 12, 4. 14 Пс. 131, 17. Пс. 149 1 Пс. 32, 3. 2 Пс. 92, 1;Мих.2, 13. 4 Пс. 146, 11. 5Пс.41, 9. 6 2 Кор. 10, 4. 7 Мих. 4,3;5,15. 9Дык.з. 4, 6; 32, 35. Пс. 150 1 Пс. 105, 1. 3 Пс. 46, 2. 4 Пс. 149, 3. 6 Рарг. 5, 13. дæджытæ кады, цин кæнæнт сæ хуыссæнты. 6 Уадз уæд кады дзырдтæ Хуыцауæн уыдоны дзыхты, æмæ дыууæрдыгæй цыргъ кард сæ къухы. 7 Уый тьгххæй, цæмæй æх- хæст кæной мастисæн адæм- тыл, æфхæрындзинад адæ- мыхæттытыл, 8 Сæ паддзæхты кæнын ахæстæтты, æмæ сæ æлдæрт- тыл кæнын афсæйнаг хъада- мантæ. 9 Тæрхон кæнын уыдонæн фыстмæ гæсгæ. Ацы намыс — Йæ æппæт сыгъдæджытæн. Аллилуия. ПСАЛОМ 150 Æппæлут Хуыцауы Иæ сыгъдæг ран; æппæлут Уый Иæ тыхы фидарады. 2 Æппæлут Уый Иæ хъо- мысмæ гæсгæ, æппæлут Уый Иæ бирæ стырадмæ гæсгæ. 3 Æппæлут Уый трубайы зæлимæ, æппæлут Уый псал- тир æмæ гуслитыл. 4 Æппæлут Уый тимпани- мæ æмæ циндзинадимæ, æп- пæлут Уый хъисын цæгъ- дæнтыл æмæ органыл. 5 Æппæлут Уый зæлджын кимвалтыл, æппæлут Уый хъæрæй хъæлæсджын ким- валтыл. 6 Æппæт улæфæг уадз æп- пæлæд Хицауы! Аллилуия. 583