Text
                    AxN
ICELANDIC PRIMER
WITH
GRAMMAR, NOTES, AND GLOSSARY
BY
HENRY SWEET, M.A.
SECOND EDI'IION
AT THE CLARENDON PRESS
1895


©yforb PRINTED AT THE CLARENDON PRESS BY HORACE HART, PRINTER TO THE UNIVERSITY PD s
(/¦к I PREFACE. The want of a short and easy introduction to the study of Icelandic has been felt for a long time—in fact, from the very beginning of that study in England. The Icelandic Reader, edited by Messrs. Vigfusson and Powell, in the Clarendon Press Series, is a most valuable book, which *\ ought to be in the hands of every student; but it still leaves A~ room for an elementary primer. As the engagements of n the editors of the Reader would have made it impossible for them to undertake such a work for some years to come, they raised no objections to my proposal to undertake it . ^ myself. Meanwhile, I found the task was a more formid- Л4 able one than I had anticipated, and accordingly, before ^ definitely committing myself to it, I made one final attempt to induce Messrs. Vigfusson and Powell to take it off my hands; but they very kindly encouraged me to proceed . with it; and as I myself thought that an Icelandic primer, on the lines of my Anglo-Saxon one, might perhaps be the means of inducing some students of Old English to take up Icelandic as well, I determined to go on. In the spelling I have not thought it necessary to adhere strictly to that adopted in the Reader, for the editors have themselves deviated from it in their Corpus Poeticum Boreale, in the way of separating g from b, etc. My own
IV PREFACE. principle has been to deviate as little as possible from the traditional spelling followed in normalized texts. There is, indeed, no practical gain for the beginner in writing time for timi, discarding 3, etc., although these changes certainly bring us nearer the oldest MSS., and cannot be dispensed with in scientific works. The essential thing for the beginner is to have regular forms presented to him, to the exclusion, as far as possible, of isolated archaisms, and to have the defective distinctions of the MSS. supplemented by diacritics. I have not hesitated to substitute (') for (') as the mark of length; the latter ought in my opinion to be used exclu- exclusively—in Icelandic as well as in Old English and Old Irish—to represent the actual accents of the MSS. In the grammar I have to acknowledge my great obliga- obligations to Noreen's Altislandische Grammatik, which is by far the best Icelandic grammar that has yet appeared—at least from that narrow point of view which ignores syntax, and concentrates itself on phonology and inflections. The texts are intended to be as easy, interesting, and representative as possible. With such a language, and such a master of it as Snorri to choose from, this combination is not difficult to realise. The beginner is indeed to be envied ,who makes his first acquaintance with the splendid mytho- mythological tales of the North, told in an absolutely perfect style. As the death of Olaf Tryggvason is given in the Reader only from the longer recension of the Heimskringla, I have been able to give the shorter text, which is admirably suited for the purposes of this book. The story of Au5un is not only a beautiful one in itself, but, together with the preceding piece, gives a vivid idea of the Norse ideal of the kingly r
PREFACE. V character, which was the foundation of their whole political system. As the Reader does not include poetry (except incidentally), I have added one of the finest of the Eddaic poems, which is at the same time freest from obscurity and corruption—the song of Thor's quest of his hammer. In the glossary I have ventured to deviate from the very inconvenient Scandinavian arrangement, which puts/, ев, се right at the end of the alphabet. I have to acknowledge the great help I have had in pre- preparing the texts and the glossary from Wimmer's Oldnordisk LcBsebog, which I consider to be, on the whole, the best reading-book that exists in any language. So excellent is Wimmer's selection of texts, that it was impossible for me to do otherwise than follow him in nearly every case. In conclusion, it is almost superfluous to say that this book makes no pretension to originality of any kind. If it contributes towards restoring to Englishmen that precious heritage—the old language and literature of Iceland—which our miserably narrow scheme of education has hitherto defrauded them of, it will have fulfilled its purpose. HENRY SWEET. London, February, 1886.
я
CONTENTS. PAGE Grammar ......... i Texts : I. Thor 43 II. Thor and UtgarSaloki ....... 44 III. Balder 53 IV. Death of Balder 54 V. HeSinn and Hggni . 58 VI. Death of Olaf Tryggvason ...... 60 VII. AuSun 70 VIII. J>rymskviSa ..... • • 77 Notes 83 Glossary 87 Proper Names ...... . . 109
GRAMMAR. 1. This book deals with Old Icelandic in its,classical period, between 1200 and 1350. PRONUNCIATION. 2. The Icelandic alphabet was founded on the Latin, with the addition of/ and ft, and of the modified letters /, g, 0, which last is in this book written 0, g. VOWELS. 3. The vowel-letters had nearly the same values as in Old English. Long vowels were often marked by ('). In this book long vowels are regularly marked by (")'. The following are the elementary vowels and diphthongs, with examples, and key-words from English, French (F.), and German (G".):— a as in mann (G) halda (hold) a „ father raft {advice) e „ еЧё (F.) gekk (went) e2 ... let (let pret.) $ „ men me.nn (men) 1 Note that the longs of g, 0 are written m, ce respectively. * Where no keyword is given for a long vowel, its sound is that of the corresponding short vowel lengthened. v '~t n
зе i I 0 5 Я б ое 9 и п У У аи ei еу as in и >» и )» • )> = — GRAMMAR. there fini (F.) . . . beau (F.) . . . not peu (F.) . . . peur (F.) sou (F.) . . . tu (F.) • . . haus (G.) ?.+ i § + У sser (sea) mikill (great) litill (little) огб (word) tok (took) hond (hand) komr (comes) fcera (bring) gg'ra (make) upp (up) hus (house) systir (sister) lysa (shine) lauss (/<w.sr) bein (&?#г) leysa (loosen) 4. The unaccented г in systir, etc. (which is generally written e in the MSS.) probably had the sound of у in pity, which is really between i and e. The unacc. м vnforu (they went), etc. (which is generally written о in the MSS.) probably had the sound of oo in good. Note that several of the vowels go in pairs of close and open, thus: close: e ё о 5 б се. 0/гя : § зе Q - <? -, CONSONANTS. б. Double consonants followed by a vowel must be pro- pronounced really double, as in Italian. Thus the kk in drekka (to drink) must be pronounced like the kc in bookcase, while the k in drgki (dragon) is single, as in booking. When final (or followed by another cons.) double conss. are pronounced
PRONUNCIA TION. 3 long, as in munn (mouth ace), hamarr (hammer пот), steinn (stone пот.), distinguished from тип (will vb.), and the ac- accusatives hamar, stein. 6. k and g had a.more front (palatal) sound before the front vowels e, §, i, о, g,y and their longs, as also before /, as in kgnna (known), keyra (drive), ggra (make), Uggja (lie). 7. kkj, ggj were probably pronounced simply as double front kk, gg, they not being pronounced separately. 8. f had initially the sound of oury^ medially and finally that of v, as in gefa (give), gaf (gave), except of course in such combinations as ft, where it had the sound of f. 9. g was a stopped (back or front—-guttural or palatal) cons, initially and in the combination ng, the two ^'s in ganga (go) being pronounced as in go. It had the open sound of G. g in sagen medially before the back vowels a, 0, q, u, and all conss. except/, and finally:—saga (tale), dggum (with days); sagdi (he said); lag (he lay). Before the front vowels and/ it had the sound of G. g in liegen, or nearly that of/ (oury), as in sggir (says), sggja (to say). 10. Before voiceless conss. (/, s) g seems to have been pronounced k, as in sagt (said), dags (day's). 11. The g was always sounded in the combination ng, as in single, not as in singer. 12. h was sounded before/ in such words as hjarta (heart) much as in E. hue (= hju). hi, hn, hr, hv probably repre- represented voiceless I, n, r, w respectively, hv being identical with E. wh: hlaupa (leap), hniga (bend), hringr (ring), hvat (what). 13. j is not distinguished from г in the MSS. It had the sound of E._y myoung: jgrd (earth), s§tja (to set). 14. p in// probably had the sound of/: lopt (air). 15. r was always a strong point trill, as in Scotch. 16. s was always sharp. в 2
4 GRAMMAR. 17. v (which was sometimes written и and w) had the sound of E. w: vel (well), hgggva (hew). 18. z had the sound of ts : bgztr (best). 19. J> and S were used promiscuously in the older MS., the very oldest using p almost exclusively. In Modern Icelandic p is written initially to express the sound of E. hard th, 3 medially and finally to express that of soft th; as there can be no doubt that this usage corresponds with the old pronunciation, it is retained in this book: ping (parliament), fddir (father), vid (against)? In such combinations as pd the 3 must of course be pronounced p. STRESS. 20. The stress (accent) is always on the first syllable. \ . о PH0NOLOGY. VOWELS. / 21. The vowels are related to one another in different ways, the most important of which are mutation (umlaut), fracture (brechung), and gradation (ablaut). Mutation. 22. The following changes are i-mutations (caused by an older i or j following, which has generally been dropped)г: a (9) . . ? :—mann (man ace), mgnn (men); hgnd (hand), hgndr (hands). a . . se :—mal (speech), mala (speak). 1 Many of the «'s which appear in derivative and inflectional syllables are late weakenings of a and other vowels, as in bani (death) = Old- English bana; these do not cause mutation.
PHONOLOGY. 5 e (ja, J9) . . i:—verdr (worth), virda (estimate), u(o)..у: —fullr (full),_/y//a (to fill); lopt (air), lypta (lift). п . . у :—Ъгпп (eyebrow), pi. brynn. о . . б :—кота (to come), kb'mr (comes). 6 . . oe :—fdr (went), foera (bring). au . . ey :—lauss (loose), leysa (loosen). ju (jo).. у :—sjukr (sick), syki (sickness); Ijosta (strike), lysir (strikes). 23. The change of a into / is sometimes the result of a following k, g, or ng, as in dggi dat. sg. of dagr (day), tgkinn (taken), ggnginn (gone), inf. taka, ganga. i appears instead of e, and и instead of о before a nasal followed by another cons.: cp. binda (to bind), bundinn (bound) with bresta (burst) ptc. prt. brostinn. 24. There is also a u-mutation, caused by a following u, which has often been dropped: a . . 9:—dagr (day) dat. pi. dggum ; land (land) pi. Ignd. 26. Unaccented д becomes u, as in sumur pi. of sumar (summer), kglliidu (they called), infin. kalla. 4 26. The only vowel that is affected by fracture is e: when followed by original a it becomes ja, when followed by original и it becomes jg, as in jardar gen. of jgrft (earthI. When followed by original i, the e is, of course, mutated to t, as in skildir plur. nom. of skjgldr (shieldl-gen. skjaldar. \x г~л*->-*-^~~ //*~>-»Qjl^ Jj~^^<XjS^% Gradation. 27. By gradation the vowels are related as follows:— >^-ь- ° a . . 6 :—fara (go) pret. _/or, whence by mut. fcera ?ЙЬ>^ (bring). IS" 1 Cp. German erde.
6 ¦ GRAMMAR. e (i, ja) . . a . . u (o) :—bresta (burst), prt. brast, prt. pi. brustu, ptc. prt. brostinn; finna (find), fundinn (found ptc), fundr (meeting). e . . a . . a . . о :—stela (steal), prt. stal, prt. pi. stalu, ptc. prt. stolinn. e . . a . . a . . e :—gefa (give), gaf(he gave), gafu (they gave), gefinn (given), g/?/(gift), «-fracture ofgef, gcefa (luck) mut. ofgdf-. I . . ei . . i:—sklna (shine), skein (he shone), skinu (they shone), sol-skin (sunshine). ju (jo) . . au . . u . . о:—ljuga (tell a lie), prt. laug, prt. " pi. lugu, ptc. prt. loginn. lygi (lie sbst.) mut. of lug-, skjdta (shoot), skjdtr (swift), skotinn (shot ptc), skot (shot subst). Other changes. 28. All final vowels are long in accented syllables : pa (then), пп (now). 29. Inflectional and derivative vowels are often dropt after long accented vowels: cp. ganga (to go) withys (to get), the dat. plurals knjam (knees) with husum (houses). 30. Vowels are often lengthened before /+cons.: halfr (half adj.), folk (people); cp. folginn (hidden) with brostinn (burst ptc). CONSONANTS. 31. v is dropped before о and и : vaxa (to grow), prt. ox, vinna (to win), unninn (won ptc), svelta (to starve), sollinn (starved, hungry). Final r is often assimilated to a preceding cons. 32. *-lr, *-nr, *-sr always become -//, -nn, -ss after a long vowel or diphthong, as in stoll (chair nom), ace. stol, steinn (stone nom), ace. stein, vlss (wise masc. nom. sg), гш-fem.nom-
NOUNS. 7 sg., and in unacc. syllables, as in the masc. sg. nominatives mikill (great), fem. mikil, borinn (carried), fem. borm, ymiss (various) km.jmis. 33. Words in which /, n, r, s are preceded by a cons, drop the r entirely, as in the masc. nominatives jarl (earl), hrafn (raven), vitr (wise), J>urs (giant), lax (salmon). 34. If / and n are preceded by a short accented vowel, the r is generally kept, as in stelr (steals), vinr- (friend), sr becoming ss, as elsewhere. 35. r is kept after //, and generally after nn, as in the masc. nom. allr (all), and in brgnnr (burns). 36. z often stands for 3s as well as ts, as in per pykkizk (ye ьеет)=.*руШд-sk, Vest-firzkr (belonging to the West Firths) = -*fir9skr {fgrdr, firth). 37. Inflectional / is generally doubled after a long accented vowel: far (few) nexxt.fatt (cp. allr ' all,' neut. alii), sd (I saw), salt' thou sawest.' INFLECTIONS. NOUNS. 38. Gender. There are three genders in Icelandic—mas- Icelandic—masculine, feminine, and neuter. The gender is partly natural, partly grammatical, generally agreeing with the gender in Old English. Compound words follow the gender of their last element. 39. Strong and Weak. All weak nouns end in a vowel in the nom. sg. and in most of the other cases as well. Most strong nouns end in a cons, in the nom. sg. 40. Cases. There are four cases—nominative, accusative, dative, genitive. All nouns (except a few contractions) have the gen. pi. in -a (fiska, of fishes), and the dat. pi. in -um (fiskum). All strong masculines (fiskr) and some strong
8 , GRAMMAR. feminities (lru$r, bride) take r1 in the nom. sg. Most strong feminines show the bare root in the nom. sg. with и-mutation, if possible (dst, favour, fgr, journey). The nom. pi. of all strong masc. and fem. nouns ends in r (fiskar, astir). The ace. pi. of fem. nouns is the same as the nom. pi. (astir). The ace. pi. of masc. strong nouns always ends in a vowel (fiska). The plur. nom. and ace. of neuters is the same as the sing. nom. and ace, except that in the plur. nom. and ace. they take и-mutation, if possible (hus, houses, Ignd, lands). 41. The declensions are most conveniently distinguished by the ace. plur. Strong Masculines. SINGULAR. Nom. Acc. Dat. Gen. fisk-r risk fisk-i fisk-s @ {fish) a-plurals. t PLURAL. fisk-ar fisk-a fisk-um fisk-a 42. So also heimr (home, world); konungr (king); porr (Thor), acc. por, gen. pors; steinn (stone), acc. stein, gen. steins, pi. nom. steinar; hrafn (raven), acc. hrafn, pi. nom. hrafnar; purs (giant), acc. gen. purs, pi. nom. pursar. 43. Dissyllables in -r, -I, -n generally throw out the pre- preceding vowel before a vowel-inflection : hamarr (hammer), dat. hamri; jgtunn (giant), pi. nom. jgtnar. kf till (kettle) and lykill (key) show unmutated vowels in the contracted forms, as in the acc. plur. katla, lukla. 44. Some nouns of this decl. take -ar in the gen. sing., especially proper names, such as Hakon, gen. Hakonar. 1 Subject, of course, to the assimilations described above.
NOUNS. 9 46. Some nouns add v before vowels : seer (sea), gen. scwar. 46. The dat. sometimes drops the i: scb (sea), por. dagr (day) mutates its vowel in the dat. dggi. 47. Nouns in -ir keep the г in the sing., and drop it in the plur.: SINGULAR. PLURAL. Nom. hejli-r {cave) he.ll-ar Ace. belli hejl-a Dal. hflli hell-um Gen. h§lli-s he.ll-a 48. So also a number of proper names, such as Skrymir, porir. B) i-plurals. SINGULAR. PLURAL. Nom. sta5-r {place) sta5-ir Ace. sta6 Sta6-i Dat. sta5 stg6-um Gen. sta6-ar sta6-a 49. So also gripr (precious thing), salr (hall). 50. ggstr (guest) takes -i in the dat. sg., and -s in the 61. Those ending in g or k (together with some others) insert j before a and и : bgkkr (bench), bgkk, bgkk, bgkkjar; bgkkir, bgkki, bgkkjum, bgkkja. So also mgrgr (marrow), strgngr (string). C) u-plurals. SINGULAR. PLURAL. Nom. skjgld-r {shield) skild-ir Ace. skjgld skjgld-u Dat. skild-i skjold-um Gen. skjald-ar skjald-a
IO GRAMMAR. 62. So also vgndr (twig), vgllr (plain), viSr (wood), ass j (god) has plur. nom. asir, ace. asu. sonr (son) has dat. sg. j syni, plur. nom. synir. It regularly drops its r of the nom. ¦* in such compounds as Tryggva-son (son of Tryggvi). ; D) r-plurals. SINGULAR. PLURAL. Nom. fot-r {foot) fcet-r : Ace. fot fcet-r k Dat. fcet-i fot-um \ Gen. fot-ar fot-a ! 53. So also fingr (finger), gen. fingrar, pi. fingr; veir \ (winter), pi. vetr. madr (man) is irregular: mdSr, mann, manm, manns; menn, m§nn, mgnnum, manna. \ SINGULAR. PLURAL. ,) Nom. fadir {father) fe.5r > Ace. fg6ur ' f§6r Dat. fg6ur f§6rum Gen. fgdur f§5ra | 54. So also brodir (brother), pi. brceSr. \ 66. Pres. participles used as nouns follow this decl. in the pi., following the weak class in the sg.: Nom Ace. Dal. Gen. SINGULAR. . bondi {yeoman) b5nda bonda bonda PLURAL. bcendr bcendr bondum bonda 56. So also frcendi (kinsman), pl.frcendr.
NOUNS. II Strong Neuters. SINGULAR. PLURAL. skip (^г^>) skip Ace. skip skip ZW. skip-i skip-um GWz. skip-s skip-a 67. So also orff (word), /and (land) pi. ^«</, sumar (summer) pi. sumur (§ 25). -^j-oj^j^ j^*~-V-^ • W^ . . 68. »//« (necklace), ^y« (race), grey (dog) insert у before Д a and и : greyjum. hggg (stroke) inserts v before a vowel: hpggvi. kne~ (knee), kne, kne, knis ; кпё. hie, kjam, knja. So also ire (tree). 69. fe (money) is contracted : g&n./jdr, dat.y?. SINGULAR. Nom. Ace. Dat. Gen. kvae6i (poem) kvae6i kvse6i kvae5i-s PLURAL. kvae6i kvaedi kvaeSum kvaeda 60. So also klcedi (cloth). Those in k insert / before ajo^-4. \ and и: тр-кг (mark), mgrkjum, mgrkja. So also rih'L» rr~- (sovereignty). Strong Feminines. (i) ar-plurals. SINGULAR. PLURAL. Nom. Ace. Dat. Gen. gjgf (gift) gJ9f gjpf gjaf-ar gjaf-ar gjaf-ar gjgf-um gjaf-a 61. So also mgn (mane), gjgro* (girdle), ar (oar). 62. a (river) contracts : a, a, a, ar; ar, dr, am, a.
Ii GRAMMAR. 63. Many take -u in the dat. sg.: kgrling (old woman), kgrling, kgrlingu, kgrtingar; kgrlingar, kgrlingar, kgrlingum, kgrlinga. So also laug (bath). 64. Those with a mutated root-vowel (or г) insert j in inflection : ey (island), ey, eyju, eyjar ; eyjar, eyjar, eyjum, eyja. So also Frigg, Hgl. mcer (maid), mey, meyju, meyjar; meyjar, meyjar, meyjum, meyja. 65. SINGULAR. PLURAL. Nom. hei5-r {heath) hei5-ar Ace. hei5-i hei5-ar Dat. hei5-i hei6-um Gen. hei5-ar hei5-a B) ir-plurals. SINGULAR. Nom. tl5 Ace. «5 Dat. tl5 Gen. t'16-ar PLURAL tl5-ir ti6-ir tl5-um tf5-a 66. So also sorg (sorrow), skipun (arrangement), hgfn (harbour) pi. ha/nir, and the majority of strong feminines. 67. Many have -u in the dat. sg.: sol (sun), sol, solu, solar • soltr, solir, solum, sola. So a\sojprff (earth), stund (period of time). 68. One noun has r in the nom. sg., following heidr in the sg.: Ъгйдг (bride), ЪгпШ, brudi, Ъгйбаг; Ьгйдгг, Ъгйдгг, Ъгйдит, Ьгпда. (з) r-plurals. SINGULAR. PLURAL. Nom. bok {book) boek-r Ace. bok boek-r Dat. b5k bok-um Gen. Ьбк-ar bok-a
NOUNS. 13 69. So also natt (night) pi. ncBtr, bot (compensation) pi. boetr, tgnn (tooth) gen. tannar pi. tgnnr. 70. hgnd (hand) pi. fyndr has dat. sg. hpidi. 71. kyr (cow) has ace. ku, pi. kyr. 72. bricn (eyebrow) assimilates the r of the pi.: brynn. SINGULAR. Nom. Ace. Dat. Gen. mo5ir (mother) тббиг mo5ur тббиг 73. So also dottir (daughter) pi. systr. PLURAL. тоебг тоебг тоебгит тсебга dceir; systir (sister) pi Weak Masculines. SINGULAR. Nom. Ace. Dat. Gen. bog-i (bow) bog-a bog-a bog-a PLURAL. bog-ar bog-a bog-um bog-a 74. So also mani (moon)./Uagi (companion). 76. hgfSingi (chief) and some others insert/ in inflection hgfdingja, hgfdingjar, hgfdingjuvi. 76. U (scythe) is contracted ; its gen. sg. is Ijd. 77. oxi (ox) has pi. oxn. 78. herra (lord) is indeclinable in the sg. Weak Neuters. SINGULAR. Nom. Ace. Dat. Gen. 79. So also hjart-a (heart) hjart-a hjart-a hjart-a auga (eye). PLURAL. hjort-u hjgrt-u hjgrt-um hjart-na
14 GRAMMAR. Weak Feminines. SINGULAR. PLURAL. Nom. tung-a {tongue) tung-ur Ace. tung-u tung-ur Dat. tung-u tung-um Gen. tung-u ¦ tung-na 80. So also sljarna (star) pi. stJQrnur, Mrkja (church), gen. plurals sljarna, kirhna. Sg. Nom. ejli {old age) Ace. ejli Dai. ejli Gen. еШ 81. So also glgdi (joy) and many abstract nouns. 82. lygi (falsehood) has pi. lygar ; so also ggrsimi (precious thing). ADJECTIVES. 83. Adjectives have three genders, and the same cases as nouns, though with partly different endings, together with strong and weak forms. Strong Adjectives. MASC. NEUT. FEM. Sg. Nom. ung-r (young) ung-t ung Ace. ung-an ung-t ung-a Dat. ung-um ung-u ung-ri Gen. ung-s ung-s ung-rar PL Nom. ung-ir ung ung-ar Ace. ung-a ung ung-ar Dat. ung-um Gen. ung-ra
ADJECTIVES. 15 84. So akofagr (fair), km.fpgr, neut. fagrt. 85. Some insert/before a and и: nyr (new), nyjum, nyjan. 86. Some insert v before a vowtl: har (high), hdvan, db'kkr (dark), dokkvir, kykr (alive), kykvir. 87. The / of the neut. is doubled after a long vowel: nytt, hait. Monosyllables in $, dd, tt form their neut. in -//: breidr (broad), breitt; leiddr (led), leitt. go3r (good) has neut. gott. sannr (true) has neut. salt. In unaccented syllables or if a cons, precedes, // is shortened to /: kalladr (called), kallaf, blindr (blind), blint, harSr (hard), hart, fastr (firm), fast. 88. / and n assimilate a following r: gamall (old), fern. ggmul, fern. ace. gamla, dat. gamalli. vann (beautiful), gen. pi. vcenna. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PL Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. mikill {great) mikinn miklum mikils miklir mikla NEUT. mikit mikit miklu mikils mikil mikil miklum mikilla FEM. mikil mikla mikilli mikillar miklar miklar 89. So also Utill (little). 90. Dissyllables in -inn have -it in the neut., and -inn in the masc. sg. ace.: figinn (distinguished), tigit, tiginn, pi. tignir. So also kominn (come). 91. Sg- Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. annarr {other) annan 96mm annars NEUT. annat annat Qoru annars FEM. onnur абга annarri annarrar
Ii. GRAMMAR. MASC. PI. Nom. a5rir Асе. абга NEUT. onnur ОШШГ yngri FEM. абгаг абгаг Dat. Gen. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PI. Nom. Ace. Dat. Gen. дбгшп annarra Weak Adjectives. MASC. ung-i ung-a ung-a ung-a 92. So also fagri, havi, mikli, Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. yngri (jounger) yngra yngra yngra NEUT. ung-a ung-a ung-a ung-a ung-u ung-u ung-u ung-u etc. yngra yngra yngra yngra FEM. ung-a ung-u ung-u ung-u yngri yngri yngri yngri PI. Nom. Ace. Dat. yngrum Gen. yngri 93. So also all comparatives, such as meiri (greater), and pres. partic. when used as adjectives, such as gefandi (giving), dat. pi. gefpndum. Comparison. 94. (i) with -art, -astr: rikr (powerful), rikari, rikastr; gSfugr (distinguished), ggfgari, ggfgaslr.
NUMERALS. 95. B) with -гг, -str and mutation : langr (long), Igngstr; stdrr (big), stcerrt, stcerstr; ungr (young), yngri, yngslr. 96. The following are irregular : 97. gamall (old) go5r (good) illr {bad) litill {liiile) margr {many) mikill {great) ejlri bftri vgrri minni fleiri meiri ejztr be.ztr v§rstr minstr flestr mestr NUMERALS. CARDINAL. 1. einn [one) 2. tveir 3. brir 4. fjorir 5. fimm 6. sex 7. sjau 8. atta 9. nlu 10. tiu 11. ellifu 12. tolf 13. brettan 14. fjortan 15. fimmtan 16. sextan 17. sjautan 18. atjan ORDINAL. fyrstr {first) annarr bri5i fjor6i fimmti sftti sjaundi atti niundi tiundi ellifti tolfti brettandi
98. 19- го. 21. ЗО. IOO. no. I2O. I2OO. GRAMMAR. CARDINAL. nitjan tuttugu einn ok tuttugu, brir tigir, etc. tiu tigir ellifu tigir hundra5 busund. n is declined like other adjectives Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. einn einn einum eins NEUT. eitt eitt einu eins etc. :— FEM. ein eina einni einnar It also has a pi. einir, einar,ein; gen. einna, etc. in the sense of' some.' The next three show various irregularities. Nom. Ace. Dat. Gen. Similarly IOO. Nom. Ace. Dat. Gen, MASC. tveir tva • badir MASC. ba5ir Ьаба NEUT. tvau tvau tveim tv?ggja (both): NEUT. bse6i Ьэеб! Ьабит b?ggja FEM. tvser tvaer FEM. Ьабаг Ьабаг
101. Nom. Асе. Dat. Gen. 102. Nom. Ace. MASC. prir prja MASC. fjorir fjora PRONOUNS. NEUT. prju prju prim priggja NEUT. fjogur fjogur FEM. prjar prjar FEM. fjorar fjorar Dat. fjorum Gen. fjogurra 103. The others are indeclinable up to prir tigir, etc.; the tigir being declined regularly as a plural strong и-masculine : ligir, tigu, tigum, tiga. 104. hundrad is a strong neut.: tvan hundrud B40), iveim hundrudum, etc. It governs the gen. (as also does pusund): fimm hundrud' golf a, ' five (six) hundred chambers.' 105. pusundis a strong «'/--feminine : ivozr pusundir B400). 106. hundrad and pusund are rarely=ioo and 1000. 107. Of the ordinals fyrstr and annarr (§91) are strong, the others weak adjectives, pridiinserts a/: pridja, etc. 108. Sg. Nam. Ace. Dat. Gen. Dual Nom. Ace. Dat. Gen. ek(/) mik mer min vit okkr okkr okkar PRONOUNS. Personal. рп (thou) pik per pin it ykkr ykkr ykkar С 2 — sik {oneself) ser sin — sik ser sin
2O PL Nom. Ace. Dat. Gen. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen PL Nom. Ace. Dat. Gen. GRAMMAR. ver (we) OSS OSS var MASC. hann (he) hann honum hans beir (they) ba ber (ye) убг убг убаг NEUT. bat (it) bat bvi bess bau bau beim beira — sik (oneselves) ser sin FEM. hon (she) hana he.nni he,nnar Ьзег Ьзег 109. ek was often suffixed to its verb, especially in poetry, being sometimes added twice over: mcetta-k (I might), sa-k-a-k (I saw not; tf='not'). So also fiu: er-tu (art thou), skalt-u (shalt thou) = *skalt-tu. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PL Nom. Ace. Possessive. MASC. minn (my) minn minum mlns mlnir mina NEUT. mitt mitt mlnu mlns min mm FEM. min mina minni minnar minar rmnar Dat. minum Gen. minna 110. So ahojjinn (thy), sinn (his, etc., reflexive). 111. varr, vart, var (our) is regular : ace. masc. varn, masc. plur. varir, vdra, varum, varra, etc.
Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PI. Nom. Ace. Dat. Gen. PRONOUNS. MASC. убагг (your) убагп убгит y5ars y6rir . убга NEUT. y6art y6art убга y5ars убиг убиг убгит убагга FEM. убиг убга y6arri убаггаг убгаг убгаг 112. So also okkarr (our two) ш&уккагг (your two). 113. hans (his), pess (its), hgnnar (her), and peira (their) are indeclinable. 114. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PL Nom. Ace. Dat. Gen. Demonstrative. MASC. sa (that) pann peim pess peir pa NEUT. pat pat pvi pess pau pau peim beira FEM. sii pa peiri peirar рзег рэег 115. hinn, hut, hin (that) is inflected like minn (except that its vowel is short throughout): ace. masc. hinn, plur. masc. hinir, hina, hinum, hinna. 116. MASC. NEUT. FEM. Sg.Nom. pessi (this) petta pessi Ace. penna petta pessa Dat. pessum pessu pessi Gen. pessa pessa pessar
22, PI. Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. pessir pessa GRAMMAR. NEUT. pessi pessi pessum pessa Definite. The prefixed definite article is declined 117. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PL Nom. Ace. Dat. Gen. MASC inn inn inum ins inir ina NEUT. it it inu ins in in inum inna FEM. pessar pessar thus: FEM. in ina inni innar inar inar 118. When suffixed to its noun it undergoes various changes. In its monosyllabic forms it drops its vowel after a short (un-accented) vowel, as in auga-t (the eye), but keeps it after a long vowel, as in a-in (the river), ire-it (the tree). The dissyllabic forms drop their initial vowel almost every- everywhere ; not, however, after the -ar, -r, of the gen. sg., nor in mgnninir (men, nom.), m§nn-ina (men, ace.). The -m of the dat. pi. is dropped before the suffixed -num. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. fiskr-inn fisk-inn fiski-num fisks-ins NEUT. skip-it skip-it skipi-nu skips-ins FEM. gjof-in gJQf-ina gjof-inni gjafar-innar
PI. Nom. Ace. Dat. Gen. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PI. Nom. Ace. Dat. Gen. PRONOUNS. MASC. fiskar-nir fiska-na fisku-num fiska-nna bogi-nn boga-nn boga-num boga-ns bogar-nir boga-na bogu-num boga-nna NEUT. skip-in skip-in skipu-num skipa-nna auga-t auga-t auga-nu auga-ns augu-n augu-n augu-num augna-nna Relative. FEM. gjafar-nar gjafar-nar gjofu-num gjafa-nna tunga-n tungu-na tungu-nni tungu-nnar tungur-nar tungur-nar tungnu-num tungna-nna 119. The ordinary relative pron. is the indeclinable er, often preceded by sa :, sa er=he who, who, su er who fem. Interrogative. 120. The neut. hvat has gen. hvess, dat. hvi, which last is chiefly used as an adverb='why .' 121. masc. neut. Sg. Nom. hvarr {which of two) hvart A cc. hvarn hvart Dat. hvarum hvaru Gen. hvars hvars PL Nom. hvarir Ace. hvara hvar hvar FEM. hvar hvara hvarri hvarrar hvarar hvarar Dai. Gen. hvarum hvarra
24 122. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PI. Nom. Ace. Dat. , Gen. MASC. GRAMMAR. NEUT. hvgrr {which, who) hvgrt hvgrn hvgrjum hvgrs hv^rir hvgrja 1 hv^rt hve.rju hv§rs hvgr hv§r hvgrjum hvejra Indefinite. 123. einn-hv§rr, eitlhvgrt, einhvgr (some FEM. hv§r hvgrja hvgrri hv^rrar hv^rjar I hverjar ! | ! one) keeps an in- inflected as above. 124. sumr (some) is declined like an ordinary adjective. 125. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. PL Nom. Ace. Dat. Gen. 126. Sg. Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. nakkvarr (some) nakkvarn nokkurum nakkvars nakkvarir nakkvara MASC. engi (none, no) engan engum engis NEUT. nakkvat nakkvat nokkuru nakkvars nokkur ngkkur nokkurum nakkvarra NEUT. ekki ekki engu engis FEM. nokkur nakkvara nakkvarri nakkvarrar nakkvarar nakkvarar FEM, engi enga engri engrar
PL Nom. Ace. Dat. Gen. MASC. engir enga VERBS. NEUT. engi engi engum ensra FEM. engar engar 25 127. In hvdr-tvgggja (each of the two, both) the first ele- element is declined as above, the second is left unchanged. VERBS. 128. There are two classes of verbs, strong and weak. Strong verbs are conjugated partly by means of gradation, weak verbs by adding $ (d, t). 129. The (S of the 2 pi. is dropt before pit (ye two) and per (ye) : gefi per, ga/u pit. 130. There is a middle voice, which ends in -mk in the 1 pers. sg. and pi, the rest of the verb being formed by adding sk to the active endings, r being dropt, the resulting ts, 3s being written z (§ 36): kvezk (active kvedr ' says'), pu fekkzk {fekkt' gottest'). 131. The following is the conjugation of the strong verb gefa (give), which will show those endings which are common to all verbs: ACTIVE. INDICATIVE. Present sg. 1. gef 2. gef-r 3- gef-r pi. 1. gef-um 2. gef-i5 3. gef-a SUBJUNCTIVE gef-a gef-ir gef-i gef-im gef-i5 gef-i
26 GRAMMAR. Preterite sg. i. 2. 3- pi. i. 2. 3- INDICATIVE. gaf gaf-t gaf gaf-um gaf-u5 gaf-u SUBJUNCTIVE. gsef-a gsef-ir gsef-i gsef-im gsef-i5 gaef-i Imperative sg. 2 gef; //. 1 gef-um, 2 gef-i5. Participle pres. gef-andi; prel. gef-inn. Infin. gefa. MIDDLE. INDICATIVE. Pres. Sg. 1. gef-umk 2. gef-sk 3. gef-sk //. 1. gef-umk 2. gef-izk 3. gef-ask Pret. sg. 1. gaf-umk 2. gaf-zk 3. gaf-sk //. 1. gaf-umk 2. gaf-uzk 3. gaf-usk Impers. sg. 2 gef-sk; //. Partic. pres. gef-andisk; Infin. gef-ask. SUBJUNCTIVE. gef-umk gef-isk gef-isk gef-imk gef-izk gef-isk gaef-umk gsef-isk gaef-isk gaef-imk gaef-izk gaef-isk 1 gef-umk, 2 gef-izk. pret. gef-izk neut. Strong Verbs. 132. In the strong verbs the plur. of the pret. indie, gene- generally has a different vowel from that of the sing. The 1 sg. pret. of the middle voice always has the vowel of the pi. pret.:
VERBS. 27 gafumk. The pret. subj. has the vowel of the pret. indie, plur. mutated: skaut (he shot), skutu (they shot), skyti (he might shoot). But there is no mutation in verbs of the first conj.: hljdpi, inf. hlaupa (leap). 133. The pres. indie, sing, mutates the root-vowel in all three persons: ekskyt,pu skytr, hann skytr, infin. skjota (shoot). e however is not mutated : ek gef, рп gefr. The inflectional r is liable to the same modifications as the r of nouns (§ 32): skinn, vgx, infin. skina (shine), vaxa (grow). 134. Verbs in Id change the d into / in the 1, 3 sg. pret. indie, and in the imper. sg.: helt (held), halt (hold!), infin. halda. nd becomes //, and ng becomes kk under the same conditions : binda (bind), ganga (go), pret. bait, gekk, imper. but, gakk. 135. The / of the 2 sg. pret. indie, is doubled after a long accented vowel: рп satt (thou sawest). If the 1 sg. pret. indie, ends in / or 3, the 2 sg. ends in zt: lit (I let), рп lizt, baud (I offered) рп bauzl. 136. There are seven conjugations of strong verbs, distin- distinguished mainly by the characteristic vowels of their preterites. 137. I. ' Fall '-conjugation. INFIN. THIRD PRES. falla {fait) lata (let) габа {advise) heita [call) halda {hold) ganga {go) fa {get) auka {increase) bua {dwell) fejlr laetr гэебг heitr hejdr g?ngr faer eykr byr PRT. SING. fell let гёб het helt gekk fekk jok bjo PRT. PL. fellu letu гёби hetu heldu gengu fengu joku bjoggu PTC. PRT fallinn latinn ra6inn heitinn haldinn ge.nginn fe.nginn aukinn buinn
2b GRAMMAR. INFIN. THIRD PRES. PRT. SING. PRT. PL. PTC PRT. hpggva (hew) hgggr hjo hjoggu hgggvinn hlaupa (leap) hleypr hljop hljopu hlaupinn 138. The following have weak preterites in r: groa (grow) grcer grori groru groin n roa (row) rcer rori roru roinn snua (twist) snyr snori snoru snuinn 139. heita in the passive sense of' to be named, called' has a weak present: ek heili, pit heitir. 140. II. * Shake '-conjugation. fara (go) grafa (dig) Ыаба (load) vaxa (grow) standa (stand) aka (drive) taka (take) draga (draw) fla (flay) sla (strike) f?rr gr§fr Ыебг vex st§ndr ?kr t?kr dr?gr flser slser 141. The following have he.fja (lift) deyja (die) hlaeja (laugh) 142. Ill bresta (burst) hverfa (/urn) h?fr deyr Ыэег . 'Bind brestr hverfr for grof Ыбб ox sto6 ok tok dro flo slo foru grofu Ыбби oxu sto6u oku toku drogu flogu slogu weak presents: hof do hlo hofu do hlogu '-conjugation. brast hvarf brustu hurfu farinn grafinn hla6inn vaxinn sta6inn §kinn t§kinn dr§ginn fl^ginn sl^ginn hafinn dainn hl§ginn brostinn horfinn
VERBS. INFIN. THIRD PRES. svelga {swallow) ver5a {become) skjalfa {shake) drekka {drink) finna {find) vinna {win) binda {bind) springa {spring) stinga {pierce) breg5a {pull) sokkva {sink) stokkva {spring) svelgr ver6r skelfr drekkr finnr vinnr bindr springr stingr breg5r sokkr stokkr PRT. SING. svalg var5 skalf drakk fann vann batt sprakk stakk bra sokk stgkk PRT. PL. sulgu ur5u skulfu drukku fundu unnu bundu sprungu stungu brug6u sukku stukku 2! PTC. PRT. solginn or6inn skolfinn drukkinn fundinn unninn bundinn sprunginn stunginn brug5inn sokkinn stokkinn 143. The following have weak presents (which makes however no difference in their conjugation): bre.nna {burn) bre,nnr brann brunnu brunninn re.nna \run) 144. bera {carry) nema (take) fela {hide) koma {come) sofa {sleep) 145. drepa {kill) gefa {give) kve5a {say) meta {estimate) reka {drive) rgnnr IV. 'Bear berr nemr felr komr sofr V. ' Give drepr gefr kve5r metr rekr rann runnu '-conjugation. , bar nam fal kom svaf baru namu falu kvamu svafu '-conjugation. drap gaf kva5 mat rak drapu gafu kvaSu matu raku ninnmn borinn numinn folginn kominn sofinn drepinn gefinn kve6inn metinn rekinn
, GRAMMAR. THIRD PRES. PRT. SING. PRT. PL. etr at atu ser1 sa sa2 . INFIN. eta (eat) sja (see) 146. The following have weak presents :— bi5ja (ask) Ы5г Ьаб Ьаби sitja (sit) sitr sat satu liggja (lie) liggr la lagum biggja (receive) biggr ba bagu 147. VI. * Shine '-conjugation, bita (bite) bitr beit bitu drifa (drive) drlfr dreif drifu gripa (grasp) gripr greip gripu H5a (go) Нбг Iei5 Нби lita (look) lltr leit litu пба (ride) пбг rei5 ri6u siga (sink) slgr seig sigu sllta (tear) slltr sleit slitu stlga (advance) stigr steig stigu Ыба (wait) Ы5г bei5 bi6u 148. The following has a weak present: vikja (move) vikr veik viku 149. VII. ' Choose '-conjugation. bjo5a brjota (break) fljota (float) hljota (receive) kjosa (choose) njota (enjoy) skjota (shoot) Ьубг brytr flytr hlytr kyss nytr skytr Ьаиб braut flaut hlaut kaus naut skaut Ьиби brutu flutu hlutu kusum nutu skutu PTC. PRET. etinn senn be6inn setinn leginn peginn bitinn drifinn gripinn HSinn litinn ri5inn siginn slitinn stiginn bei5nn vikinn bo5inn brotinn flotinn hlotinn kosinn notinn skotinn 1 se, ser, ser ; sjam, se5, sja. Snbj. se, ser, se ; sem, se5, se. 2 sam, sai5, sa.
VERBS. З1 INFIN. THIRD PRES. PRT. SING. PRT. PL. PTC. PRET. drjiipa (drop) ljuga (Jell lies) luka (close) luta (bend) fljuga {fly) drypr lygr lykr lytr flygr Weak draup laug lauk laut fl5 Verbs. drupu lugu luku lutu flugu dropinn loginn lokinn lotinn floginn 150. There are three conjugations of weak verbs. All those of the first conjugation have mutated vowels in the pres., and form their pret. with д (d, t) : heyra (hear), heyrda. Those of the second form their pret. in the same way, but have unmutated vowels in the pres.: ha/a (have) hafda. Those of the third form their pret. in -ада: kalla (call), kallada. I. ' Hear '-conjugation. ACTIVE. 151. INDICATIVE. Pres. sg. i. heyr-i 2. heyr-ir 3. heyr-ir //. 1. heyr-um 2. heyr-i5 3. heyr-a Pret. sg. 1. heyr-5a 2. heyr-5ir 3. heyr-5i pi. 1. heyr-5um 2. heyr-5u5 3. heyr-5u Imper. sg. 1. heyr ; pi. Partic. pres. heyr-andi Infin. heyr-a. SUBJUNCTIVE heyr-a heyr-ir heyr-i heyr-im heyr-i5 heyr-i heyr-6a heyr-5ir heyr-5i heyr-5im heyr-5i5 heyr-5i 1. heyr-um, 2. heyr-i5. ; pret. heyr-5r.
3^ GRAMMAR. MIDDLE. INDICATIVE. SUBJUNCTIVE. Pres. sg. i. heyr-umk heyr-umk 2. heyr-isk heyr-isk 3. heyr-isk heyr-isk //. 1. heyr-umk heyr-imk 2. heyr-izk heyr-izk 3. heyr-ask heyr-isk Pret. sg. 1. heyr-5umk heyr-5umk 2. heyr-5isk heyr-5isk 3. heyr-6isk heyr-6isk pi. 1. heyr-6umk heyr-5imk 2. heyr-6uzk heyr-6izk 3. heyr-5usk heyr-6isk Imper. sg. 2. heyr-sk; pi. 1. heyr-umk, 2. heyr-izk. Partic. pres. heyr-andisk; prei. heyr-zk neut. Infin. heyr-ask. A. Without vowel-change. 152. The inflectional 3 becomes d after long syllables end- ending in /or n: sigla (sail), siglda; ng/na (name), ngfnda, ngfndr. 153. ~ffi becomes dd: lev!a (lead), leidda. 154. 3 after s and / becomes /: reisa (raise), reista ; mceta (meet), mcetta. Also in a few verbs in I, n : mala (speak), mczlia; sp^nna (buckle), spgnta. 155. After nd and pt it is dropped: s^nda (send), sgnda, sgndr ; lypta (lift), lypta. 156. It is preserved in such verbs as the following: dcema (judge), dcemlfa; fcera (lead), fcerda ; hgrda (harden), hgrda ; hleypa (gallop), kleypSa. B. With vowel-change. 157. All these verbs have / preceded by a short syllable (tflja), or a long vowel without any cons, after it (dyja), or
VERBS. 33 gg (l§ggja); the j being kept before a and u, as in the pres. ind. of spyrja (ask): spyr, spyrr, spyrr; spyrjum, spyr id, spyrja, pres. subj. i sg. ek spyrja; they unmutate their vowel in the pret. and ptc. pret. (spur5a, spur5r), the mutation being restored in the pret. subj. spyrcfa, spyrSir, etc. The ptc. pret. often has an г before the ff. bgrja (strike) leggja (lay) t§lja (tell) v§kja (wake) flytja (remove) dyja (shake) Ьагба Iag5a talSa vak6a flutta du6a Ьагбг lag(iNr tal(iNr vak6r fluttr dQ5r 158. The following keep the mutated vowel throughout: selja (sell) sejda sejdr s§tja (set) se.tta sgttr С 169. The following are irregular: scekja (seek) sotta sottr pykkja (seem) potta pottr Subj. pret. scetta, pcetta. 160. The following has an adj. for its partic. pret.: ggra (make) g9rSa. II. ' Have '-conjugation. 161. The few verbs of this class are conjugated like those of conj. I, except that some of them have imperatives in -г': vaki, />fgi, uni. Ufa, s§gja have imper. It/, sgg. They mutate the vowel of the pret. subj. (упба). Their partic. pret. generally occurs only in the neut.; sometimes the a is dropped.
34 Ufa (live) una (be contented) skorta (be wanting) pola (endure) pora (dare) na (attain) 162. The following s?gja (say) pe.gja (&e silent) hafa (have) kaupa (buy) GRAMMAR. lifi uni skorti poli pori nai Hf6a un5a skorta pol6a рогба паба show mutation : s?gi h§fi kaupi 163. The present indie, of the J Sing. i. hgfi 2, 3. hefir s?gi s§gir sag6a pag6a haf6a keypta first three b P lifat unat skort polat porat пабг, nait sag6r pagat haf6r keyptr is as follows : ?gi iggir Plur. 1. hofum 2. hafi б sfgi6 q. hafa 164. The rest of hafa is regular. Pres. subj. hafa, hafir, hafi; hafim, hafid, hafi. Pret. indie, hafffa, hafdir, hafdi; hgfdum, hgfdud, hgfdu. Pret. subj. h§fda, hgfdir, hgfffi; h$fdim, h§fdid, hgfdi. Imper. haf hgfum, hafid. Ptc. hafandi, haf dr. III. ' Call '-conjugation. ACTIVE. INDICATIVE. Pres. sg. 1. kall-a 2. kall-ar 3. kall-ar pi. 1. koll-um 2. kall-i5 3. kall-a SUBJUNCTIVE kall-a kall-ir kall-i kall-im kall-i6 kall-i
VERBS. 35 Pret. sg. pi INDICATIVE. i. kail-аба 2. kall-a6ir 3. kall-a 6i 1. kgll-u5um 2. kgll-u5u5 q. koll-u6u SUBJUNCTIVE kall-аба kall-a6ir kall-a6i kall-a6im kall-a6i6 kall-a6i Imper. sing. 2. kall-a; plur. 1. kgll-um, 2. kall-i5. Partic. pres. kall-andi; pret. каПабг (neut. kallat). Infin. kalla. MIDDLE. INDICATIVE. Pres. sg. 1. kgll-umk 2. kail-ask 3. kail-ask pi 1. kgll-umk 2. kall-izk 3. kail-ask Pret. sg. 1. kgll-u6umk 2. kall-a5isk 3. kall-a5isk pi 1. koll-u5umk 2. kgll-u6uzk 3. kgll-u5usk Imper. sing. 2. kail-ask ; pi. 1. Partic. pres. kall-andisk ; pret. Infin. kail-ask. SUBJUNCTIVE. kgll-umk kall-isk kall-isk kall-imk kall-izk kall-isk kgll-u6umk kall-a5isk kall-a6isk kall-a6imk kall-a5izk kall-a6isk kgll-umk, 2. kall-izk. kall-azk neut. 165. So also byrja (begin), h§rja (make war), vakna (awake). D 2
Зб GRAMMAR. Strong-Weak Verbs. 166. These have old strong preterites for their presents, from which new weak preterites are formed. 1NFIN. eiga (possess) kunna (can) mega (can) muna (remember) munu (will) skulu (shall) buifa (need) unna (love) vita (know) PRES. SG. a kann ma man mun skal barf ann veit PRES. PL. eigu kunnu megu munu munu skulu burfu unnu vitu PRT. atta kunna matta типба типба skylda burfta unna vissa PTC. attr kunnat n. matt n. munat n. skyldr burft n. unnt n. vita5r. 167. Of these verbs munu and skulu have preterite infini- infinitives : mundu, skyldu. Anomalous Verbs. 168. Vilja (will): Present. Sing. i. vil 2. vill 3- vil1 Subj. pres. vili. Pret. 169. Vera (be): INDICATIVE. Pres. sg. i. em 2. ert 3- er pi. i. erum 2. егиб 3. era Plur. viljum vili5 vilja ind. vilda. Р/с. prt. viljat. SUBJUNCTIVE. se ser se sem se5 se
DER1VA TION. 37 INDICATIVE. SUBJUNCTIVE. Pret. sg. i. var vsera 2. vart vgerir 3. var vseri pi. 1. varum . vaerim 2. varu5 vgeri5 3. va.ru vaeri Imper. sg. ver ; pi. veri5. Р/с. prt. verit n. COMPOSITION. 170. Composition with the genitive is very frequent in Icelandic. Thus by the side of skip-stjorn (ship-steering) we find skips-brot (ship's breaking, shipwreck), skipa-hgrr (army of ships, fleet). Genitival composition often ex- expresses possession, as in konungs-skip (king's ship). DERIVATION. PREFIXES. 171. Prefixes are much less used in Icelandic than in Old English. al- 'quite,' 'very': al-buinn 'quite ready,' al-snolr 'very clever.' all- 'all/ 'very': all-valdr 'all-ruler, monarch,' all-hardr ' very hard,' all-storum ' very greatly.' and- ' against': and-lit ' countenance' (Л/я, look), and- svar ' answer.' Q9I- ' many ': fjgl-m§nni ' multitude' (maffr, man). mis- ' mis-' : mis-hka ' displease.' u- 'un-': п-fridr 'war' (fridr, peace), п-happ 'mis- 'misfortune ' (happ luck).
3^ GRAMMAR. ENDINGS. (a) Nouns. Personal. 172. -ingr, -ingi, -ing: vlkingr ' pirate,' hgfdingi 'chief,' kgrling ' old woman.' Abstract. 173. -S, fem. with mutation : f§gr~S ' beauty ' {fagr, fair), fircf ' journey' (fara, go), Igngd ' length ' (langr, long). -ing, fem.: svipting ' pulling,' viking ' piracy/ virding ' honour.' -leikr, masc.: kcer-leikr ' affection' (kcsrr, dear), skjot- Mkr ' speed ' (skjdtr, swift). -an, -un, fem. : sMpan ' arrangement,' skgmtun ' amuse- amusement.' E) Adjectives. 174. -tigr: radugr ' sagacious,' prudugr ' strong.' -ottr : kollottr ' bald,' gndottr ' fierce/ -lauss '-less': fe-lauss 'moneyless,' otta-lauss 'without fear/ -ligr ' -ly ': undr-ligr ' wonderful/ sann-ligr ' probable ' (sannr, true). -samr: likn-samr ' gracious/ skyn-samr ' intelligent/ -ver5r '-ward' ; ofan-verdr ' upper/ (c) Verbs. 175. -na: brotna 'be broken' (brotinn, broken), hvitna ' become white/ vakna ' awake/ Used to form intransitive and inchoative verbs of the third conj. i
SYNTAX. 39 (d) Adverbs. 176. -liga ' -ly': undar-liga ' wonderfully/ stgrk-liga ' strongly' {sigrkr, strong). •um, dat. pi.: storum ' greatly ' (siorr, great). SYNTAX. 177. Icelandic syntax greatly resembles Old English, but" has several peculiarities of its own. Concord. 178. Concord is carried out very strictly in Icelandic: allir mgnn vdru bunir ' all the men were ready,' allir varu drepnir ' all were killed.' 179. A plural adj. or pronoun referring to two nouns of different (natural or grammatical) gender is always put in the neuter : pa gekk hann upp, ok meff honum Loki (masc), ok pjalji (masc), ok Rgskva (fem.). />a erpau (neut.) hgfdu litla hrid ggngit . . ' he landed, and with him L., and p., and R. When they had walked for some time . . .' Cases. 180. The extensive use of the instrumental dative is very characteristic of Icelandic: whenever the direct object of a verb can be considered as the instrument of the action expressed by the verb, it is put in the dative, as in kasta spjoti ' throw a spear' (lit. ' throw with a spear'), hann hell hamarskaptinu ' he grasped the handle of the hammer,' heita pvi 'promise that/ Jalapvl' agree to that/
4© GRAMMAR. ADJECTIVES. 181. The weak form of adjectives is used as in О. Е. after the definite article, pessi and other demonstratives, annarr (other) is always strong. 182. An adj. is often set in apposition to a following noun to denote part of it: eiga halft dyrit ' to have half of the animal,' gnnurpau 'the rest of them/ ofmidja natt 'in the middle of the night.' PRONOUNS. 183. sa is often put pleonastically before the definite article inn, both before and after the subst.: sa inn ungi maSr ' that young man/ hafit pat it djupa ' the deep sea.' 184. The definite article is generally not expressed at all, or else einn, einnhvgrr is used. 185. A noun (often a proper name) is often put in apposi- apposition to a dual pron. of the first and second persons, or a plur. of the third person : pit felagar, ' thou and thy companions/ medpeim Aka ' with him and Aid/ Similarly stgndr Porr upp ok peir felagar ' Thor and his companions get up.' 186. The plurals ver,per are sometimes used instead of the singulars ek, рп, especially when a king is speaking or being spoken to. 187. sik and sir are used in a strictly reflexive sense, refer- referring back to the subject of the sentence, like se in Latin : Porr baud honum til malar med sir ' Thor asked him to supper with him.' VERBS. 188. The tenses for which there is no inflection in the active, and all those of the passive, are formed by the auxiliaries skal (shall), ha/a (have), vera (be) with the infin. and ptc. pret., much as in modem English.
SYNTAX. 41 189. The historical present is much used, often alternating abruptly with the preterite. 190. The middle voice is used: A) in a purely reflexive sense: spar a 'spare,' spar ask 'spare oneself, reserve one's strength.' B) intransitively: Ъпа 'prepare/ buask 'become ready, be ready '; sgtja ' set/ sgtjask ' sit down '; syna ' show/ synask 'appear, seem.' C) reciprocally: bgrja 'strike/ bgr- jask ' fight'; hitta, ' find/ hitlask ' meet.' In other cases it specializes the meaning of the verb, often emphasizing the idea of energy or effort: koma ' come/ komask ' make one's way.' 191. The impersonal form of expression is widely used in Icelandic : rak a storm (ace.)fyrir peim ' a storm was driven in their face.' 192. The indef. ' one' is expressed in the same way by the third pers. sg., and this form of expression is often used when the subject is perfectly definite: ok freista skalpessar Iprottar ' and this feat shall be tried (by you).' 193. The abrupt change from the indirect to the direct narration is very common : Haraldi konungi var sag/ at par var komit bjarndyrt, ' ok a Islgnzkr maffr,' ' King Harold was told that a bear had arrived, and that an Icelander owned it/ The direct narration is also used after at (that): hann svarar at' ek skal rida til Hgljar' ' he answers that he will ride to Hel.'
TEXTS. I. THOR. -^ torr er asanna framastr, sa er kalla6r er Asa-porr еба Qku-porr; hann er ste.rkastr allra gu6anna ok manna. Hann a par riki er I>ru5-vangar heita, en holl hans heitir Bilskirnir; I peim sal eru fimm hundru6 golfa ok fjorir tigir; pat er hus mest, sva at mgnn^hafa gQ'rt. ^ ^^ -5 "*" l>6rr a hafra tva, er sva heita, Tann-gnjostr ok Tann- grisnir, ok rei6 pa er hann e.kr, en hafrarnir draga rei6ina; pvl er hann kalla6r Qkuporr. Hann a ok prja kost-gripi. Einn peira er hamarrinn Mjollnir, er hrim-pursar ok berg- risar kgnna, ba er hann komr a lopt, ok er pat eigi undarligt: IO hann hffir lam it margan haus a f§6rum еба frsendum peira. Annan grip a hann bgztan, m§gin-gjar6ar; ok er hann spgnnir peim um sik, pa v§x honum as-m§gin halfu. En pri6ja hlut a hann pann er mikill gripr er I, pat eru jarn- glofar; peira ma hann eigi missa vi6 hamarskaptit. En 15 engi er sva fro5r at tflja kunni oil stor-virki hans.
II. THOR AND UTGARDALORI. t>at er upp-haf bessa mals at Qkuborr for теб hafra sma ok rei5, ok теб honum sa ass er Loki er каНабг; кота beir at kveldi til eins bonda ok fa bar natt-sta6. En um kveldit tok Pen hafra sina, ok skar Ьаба; fptir bat varu 5 beir fle.gnir ok bomir til kgtils; en er so6it var, pa. settisk f>6rr til natt-ver6ar ok beir lags-me.nn. Рбп Ьаиб til matar теб ser bondanum, ok konu hans, ok bornum beira ; sonr bonda het fjalfi, en Roskva dottir. l>a Iag6i l>6rr hafr- stpkurnar utar fra, eldinum, ok mselti at bondi ok heima-menn iо hans skyldu kasta a. hafrstgkurnar beinunum. t'jalfi, sonr bonda, helt a. leer-lggg hafrsins, ok spr§tti a. knlfi slnum, ok braut til m§rgjar. 1>бгг dval6isk bar of nattina; en I ottu fyrir dag sto6 hann upp, ok klseddi sik, tok hamarinn Mjollni ok bra. upp, ok vig6i hafrstgkurnar; sto6u ba upp 15 hafrarnir, ok var pa. annarr haltr gptra foeti. {'at fann l?6rr, ok taldi at bondinn еба hans hjon mundi eigi skynsamliga hafa farit теб beinum hafrsins: ke.nnir hann at brotinn var leerl^ggrinn. Eigi barf langt fra, bvl at sggja : vita me.gu bat allir hv§rsu hreeddr bondinn mundi vera, er hann sa. at Pott 20 let siga brynnar ofan fyrir augun; en bat er sa augnanna, ba hug6isk hann falla mundu fyrir sjoninni einni samt; hann h§r6i hgndrnar at hamar-skaptinu sva at hv!tnu6u knuarnir. En bondinn g?r6i sem van var, ok oil hjonin: kollu6u aka- fliga, Ьаби ser fri6ar, Ьиби at fyrir kvsemi alt bat er bau 25 attu. En er hann sa hrsezlu beira, ba gekk af honum
//. THOR AND UTGARBALOKI. 45 тббгтп, ok sefadisk hann; ok tok af peim I ssett bgrn peira, fjalfa ok Rosku, ok g<?r5usk pau pa. skyldir pjonustu- me.nn f'ors, ok fylgja pau honum jafnan sl6an. Let hann par e,ptir hafra, ok byrja6i fe,r5ina austr I Jgtun-heima, ok alt til hafsins; ok pa. for hann ut yfir 30 hafit pat it djupa; en er hann кот til lands, pa gekk hann upp, ok теб honum Loki, ok I'ja.lfi, ok Rgskva. I'a er pau hof6u Htla hrl5 g§ngit, var6 fyrir peim mork stor; gengu pau pann dag allan til myrkrs. f'jaffi var allra manna fot-hvatastr; hann bar kyl I'ors, en til vista var eigi gott. 35 I'a er myrkt var or6it, Ieitu5u peir ser til nattsta5ar, ok fundu fyrir ser skala nakkvarn mjok mikinn, va.ru dyrr a §nda, ok jafn-brei5ar skalanum; par leituSu peir ser natt- bols. En of mi6ja natt var6 land-skjalfti mikill, gekk jordin undir peim skykkjum, ok skalf husit. I'a. sto6 I'orr upp, ok 4° het a. lagsmgnn sma; ok Ieitu5usk fyrir, ok fundu af-hus til hoagri handar I mi6jum skalanum, ok gengu pannig; sgttisk ^orr 1 dyrrin, en gnnur pau varu innar fra. honum, ok varu pau hrsedd, en &бгг helt hamarskaptinu, ok hug5i at vgrja sik; pa heyr6u pau ym mikinn ok gny. En er кот at 45 dagan, pa. gekk ^orr ut, ok sir hvar la. табг skamt fra honum I skoginum, ok var sa eigi Htill; hann svaf, ok hraut stfrkliga. I'a pottisk forr skilja hvat latum verit haf5i of nattina; hann spetmir sik mfgingjgreum, ok ox honum asmggin; en I pvl vaknar табг sa, ok sto6 skjott upp; en 50 pa. er sagt at ^or var6 bilt einu sinni at sla hann теб ham- rinum; ok spur6i hann at nafni, en sa ngfndisk Skrymir : ' en eigi parf ek/ sag6i hann, ' at spyija pik at nafni: k§nni ek at рп ert Asaporr ; en hvart h§flr рп dr§git a braut hanzka minn ?' Seildisk pa. Skrymir til, ok tok upp hanzka sinn; 55 ser forr pa. at pat hafSi hann haft of nattinaTyrir skala, en afhusit pat var pumlungrinn hanzkans. Skrymir spurdi ef I'orr vildi hafa foru-neyti hans, en forr jatti pvl. I'a tok
4-t //. THOR AND UTGARBALOKI. Skrymir ok leysti nestbagga sinn, ok bjosk til at eta dogur5, 60 en Porr 1 o5rum sta6 ok hans feiagar. Skrymir bau5 pa at peir I§g6i motu-neyti sitt, en porr jatti pvl; pa batt Skrymir nest peira alt 1 einn bagga, ok Iag5i a. bak sir; hann gekk fyrir of daginn, ok steig hejdr storum, en sl6an at kyeldi Ieita6i Skrymir peim nattsta5ar undir eik nakkvarri mikilli. 65 Pa. .meelti Skrymir til Pors at hann vill lgggjask ni6r at sofna; ' en per taki6 nest-baggann, ok bui6 til natt-verdar убг.' pvi nsest sofnar Skrymir, ok hraut fast; en Porr tok nest-baggann ok skal leysa; en sva er at se.gja, sem u-truligt mun pykkja, at engi knut fekk hann leyst, ok engi alar- 70 ?ndann hreyft, sva. at pa vseri lausari en абг. Ok er hann ser at petta verk ma eigi nytask, pa. var6 hann rei5r, greip pa hamarinn Mjollni tveim hondum, ok steig fram o5rum foeti at par er Skrymir la, ok lystr I hgfu5 honum; en Skrymir vaknar, ok spyrr hvart laufs-Ыаб nakkvat felli 1 75 hofud honum, еба hvart peir h^f6i pa matazk, ok se bunir til rgkkna. Porr s^gir at peir munu pa sofa ganga. Ganga pau pa. undir абга eik. Er pat per satt at se.gja, at ekki var pa. ottalaust at sofa. En at mi5ri natt pa. heyrir Porr at Skrymir hrytr, ok sofr fast, sva at dunar 1 skoginum. Pa, 80 st§ndr hann upp, ok g§ngr til hans, rei6ir hamarinn titt ok hart, ok lystr ofan I mi5jan hvirfil honum; hann kgnnir at hamars-mu6rinn sokkr djupt I hofu5it. En I pvl bili vaknar Skrymir, ok mselti: ' hvat er nu ? fell akarn nakkvat I hgfud mer ? еба hvat er titt um pik, porr ?' En porr gekk aptr 85 skyndiliga, ok svarar at hann var pa. nyvakna5r, sag6i at pa var mid natt, ok enn veeri ma.1 at sofa. Pa. hugsaSi Porr pat, ef hann kveemi sva I fceri at sla hann it pri5ja hogg, at aldri skyldi hann sja. sik sl6an; liggr nu ok geetir ef Skrymir sofha5i fast. En Htlu fyrir dagan pa, heyrir hann at Skrymir 90 mun sofnat hafa; st§ndr pa upp, ok hleypr at honum, rei5ir pa hamarinn af gllu afli ok lystr a punn-vangann pann er
II. THOR AND UTGARBALOKT. 47 upp vissi; sokkr pa, hamarrinn upp at skaptinu. En Skry- mir sfttisk upp, ok strauk of vangarm, ok mselti: ' hvart munu fuglar nakkvarir sitja I trenu yfir me"r ? mik gruna5i, er ek vakna5a, at tros nakkvat af kvistunum felli I hofu5 95 mer; hvart vakir рп, l>6rr? Mai mun vera upp at standa ok Ыгебавк, en ekki eigu per nu langa Iei6 fram til borgar- innar er kollu5 er Ut-gar6r. Heyrt he.fi ek at per hafi5 kvisat I milli y6var at ek vsera ekki litill табг vgxti, en sja skulu per par stcerri me.nn, er per komi6 I Utgar6. Nu mun 100 ek габа убг heil-rse6i: lati per eigi storliga yfir убг, ekki munu hir6m§nn Utgar6a-loka vel pola pvilikum kggur- sveinum kgpur-yr5i; en at g5rum kosti hverfi5 aptr, ok pann eetla ek убг bgtra af at taka. En ef per vili5 fram fara, pa. ste.fni per 1 austr, en ek а. пп погбг Iei6 til fjalla 105 pessa er nu munu per sja mega.' Tfkr Skrymir nest-bag- gann, ok kastar a. bak sir, ok snyr pv§rs a braut 1 skoginn fra. peim, ok er pess eigi getit at eesirnir bee6i pa heila hittask. &6rr for fram a Iei6 ok peir felagar, ok gekk fram til mi5s no dags; pa sa peir borg standa a. vgllum ngkkurum, ok s§ttu hnakkann a. bak ser aptr, абг peir fengu set yfir upp; ganga til borgarinnar, ok var grind fyri borg-hli5inu, ok lokin aptr. &6rr gekk a, grindina, ok fekk eigi upp lokit; en er peir preyttu at komask 1 borgina, pa. smugu peir milli spalanna 115 ok komu sva. inn; sa pa holl mikla, ok gengu pannig; var hur6in opin; pa. gengu peir inn, ok sa par marga m§nn a, tva bfkki, ok flesta oerit stora. Pvi neest кота peir fyrir konunginn, Utgar6aloka, ok kvgddu hann, en hann leit seint til peira, ok glotti um tonn, ok mgelti: 'seint er um langan 120 veg at spyrja tl6inda, еба er annan veg en ek hygg, at pessi svein-stauli se Qkuporr? en meiri muntu vera en mer Hzk рп ; еба hvat Iprotta er pat er per felagar pykkizk vera vi6 bunir ? Engi skal her vera теб oss sa er eigi kunni nakkvars
4> //• THOR AND UTGARDALOKI. i25 konar list еба kunnandi um fram fiesta mgnn/ Pa se.gir sa er si5ast gekk, er Loki heitir: ' kann ek ba Ibrott, er ek em al-buinn at reyna, at engi er her sa inni er skjotara skal eta mat sinn en ek/ pa. svarar Utgar5aloki: ' ibrott er bat, ef bu e/nir, ok freista skal ba bessar Ibrottar;' kalla6i utar a 130 be.kkinn at sa, er Logi heitir skal ganga a. golf fram, ok freista sin 1 moti Loka. Pa var tejdt trog eitt, ok borit inn a. hallar- golfit, ok fylt af slatri; se.ttisk Loki at o5rum §nda, en Logi at gdrum, ok at hvarr-tve.ggja sem tl5ast, ok moettusk I mi6ju troginu; haf6i ba. Loki etit sla.tr alt af beinum, en Logi hafSi 135 ok etit slatr alt ok beinin me5, ok sva. trogit; ok syndisk nfl gllum sem Loki he.f5i latit leikinn. Pa. spyrr Utgar5aloki hvat sa inn ungi табг kunni leika. En pjalfi se.gir at hann mun freista at r§nna skei6 ngkkur vi5 einn-hv§rn bann er Utgar5aloki feer til. Hann s§gir, Utgar5aloki, at betta er 140 go5 Ibrott, ok kallar bess meiri van at hann se vel at ser buinn of skjotleikinn, ef hann skal bessa Ibrott inna; en bo lsetr hann skjott bessa skulu freista. Ste.ndr ba, upp Utgar6a- loki, ok g§ngr Ot, ok var bar gott skei5 at r^nna §ptir slettum vglli. Pa kallar Utgar5aloki til sin sveinstaula nakkvarn, er 145 n^fndr er Hugi, ok Ьаб hann r^nna 1 kgpp vi6 pjalfa. Pa. taka beir it fyrsta skei6, ok er Hugi bvl framar at hann snysk aptr 1 moti honum at skei5s fnda. Pa, mgelti Utgar6a- loki: ' burfa muntu, pjalfi, at l?ggja bik meir fram, ef bu skalt vinna leikinn; en bo er bat satt, at ekki hafa her komit 150 beir me.nn er mer bykkja fothvatari en sva/ Pa, taka beir aptr annat skei5, ok ba. er Hugi er kominn til skei5s fnda, ok hann snysk aptr, ba, var langt kolf-skot til Pjalfa. Pa, maelti Utgar6aloki: 'vel bykkir mer Pjalfi r§nna; en eigi trui ek honum nu at hann vinni leikinn, en nu mun reyna, 155 er beir re.nna it bri5ja skei6it/ Pa, taka beir §nn skeiS ; en er Hugi er kominn til skei5s e.nda ok snysk aptr, ok er Pjalfi eigi ba kominn a mitt skeidit; ba sggja allir at reynt
II. THOR AND UTGARDALOKI. 49 er um penna leik. Pa. spyrr Utgar6aloki for, hvat peira Iprotta mun vera er hann muni vilja birta fyrir peim, sva. miklar sogur sem me.nn hafa gijrt um storvirki hans. Pa 160 mgelti I'orr at he.lzt vill hann bat taka til, at preyta drykkju vi6 einnhvgrn mann. Utgar6aloki se.gir at pat ma vel vera; ok ge.ngr inn I hollina, ok kallar skutil-svein sinn, bi6r at hann taki vltis-horn pat, er hir6m§nn eru vanir at drekka af. ^vi nsest komr fram skutilsveinn теб horninu, ok fser for I 165 . hond. Pa mselti Utgar6aloki: ' af horni pessu pykkir pa vel drukkit, ef I einum drykk g§ngr af, en sumir телп drekka af I tveim drykkjum, en engi er sva lltill drykkju- табг, at eigi gangi af I primr/ forr lltr a hornit, ok synisk ekki mikit, ok er po heldr langt, en hann er mjok pyrstr; 170 tgkr at drekka, ok svelgr allstorum, ok hyggr at eigi skal purfa at luta optar at sinni I hornit. En er hann praut orindit, ok hann laut or horninu, ok ser hvat Iei5 drykkinum, ok llzk honum sva, sem all-lltill munr mun vera at nu se leegra T horninu en абг. М mselti Utgar6aloki: 'vel er 175 drukkit, ok eigi til mikit; eigi munda-k trua, ef mer veeri sagt fra, at Asaporr mundi eigi meira drykk drekka; en po veit ek at рп munt vilja drekka af I o5rum drykk.' forr svarar engu, se.tr hornit a munn ser, ok hyggr nu at hann skal drekka meira drykk, ok preytir a drykkjuna, sem 180 honum vannsk til orindi, ok ser §nn at stikillinn hornsins vill ekki upp sva. mjgk sem honum llkar; ok er hann tok hornit af munni ser ok ser, llzk honum nu sva, sem minna hafi porrit en I inu fyrra sinni; er nu gott beranda Ьогб a horninu. f»a mselti Utgar6aloki: ' hvat er nu, I'orr ? 185 muntu nu eigi sparask til eins drykkjar meira en per mun hagr a vera ? Sva llzk mer, ef рп skalt nu drekka af horninu inn pri5ja drykkinn, sem pessi mun mestr eetla6r; en ekki muntu mega her med oss heita sva mikill табг sem gesir kalla pik, ef рп ggrir eigi meira af per um абга leika en mer 190 E
5 //• THOR AND UTGARBALOKI. Kzk sem um J>enna mun vera.' ]?a var6 f'orr rei5r, s§tr hornit a. munn ser, ok drekkr sem akafligast ma hann, ok preytir sem l§ngst a drykkinn; en er hann sa. I hornit, pa haf6i nu he.lzt nakkvat munr a. fe.ngizk, ok рп Ьубг hann upp *95 hornit, ok vill eigi drekka meira. f'a. mselti Utgar5aloki: ' au5-sgt er nu at mattr pinn er ekki sva mikill sem ver hug6um; en vill-tu freista um fleiri leika ? Sja ma nu, at ekki nytir рп her af.' f'orr svarar: ' freista ma ek §nn of nakkvara leika, en undarliga mundi mer pykkja, pa er ek var 200 heima me5 asum, ef pvillkir drykkir vseri sva. lltlir kalla6ir. En hvat leik vili per nu bjo5a mer ?' f'a mselti Utgar5aloki: 'pat gijra her ungir sveinar er lltit mark mun at pykkja, at hejfja upp af jgrcSu kgtt minn ; en eigi munda-k kunna at msela pvlllkt vi5 Asabor, ef ek he/ба eigi set fyrr at рп ert miklu 2O5 mirmi fyrir per en ek hug6a.' Pvi nsest hljop fram kgttr einn grar a hallargolfit, ok hfldr mikill; en forr gekk til, ok tok 'hetidi sinni ni5r undir mi6jan kvi6inn, ok lypti upp, en kgttrinn beyg6i k^nginn, sva sem Pott retti upp hondina; en er Pott seildisk sva. langt upp sem hann matti l§ngst, pa. letti 210 kottrinn einum foeti, ok faer Pott eigi framit penna leik. ta meelti Utgar6aloki: ' sva. for pessi leikr sem mik var6i; kgttrinn er heidr mikill, en Рогт er la.gr ok lltill hja stor- mgnni pvi sem her er me5 oss.' f'a mselti f'orr: ' sva Htinn sem per kalli6 mik, pa. gangi nu til einnhvgrr, ok faisk vi6 215 mik; nu em ek rei5r.' f'a svarar Utgar5aloki, ok litask um a, b^kkina, ok mselti: ' eigi se ek pann mann her inni, er * eigi mun Iitil-rae6i I pykkja at fask vi6 pik;' ok §nn mselti hann: ' sjam fyrst, kalli mer hingat k^rlinguna, fostru mlna !glli, ok faisk f'orr vi5 hana, ef hann vill; fflt hffir hon pa. 220 mgnn er mer hafa litizk eigi п-stgrkligri en f'orr er.' f"vl nsest gekk 1 hollina kfrling ein gomul. f'a mselti IJtgar- 6aloki, at hon skal taka fang vi5 Asapor. Ekki er langt um at gg'ra: sva. for fang pat at pvi Ьагбага er f'orr knu5isk at
//. THOR AND UTGARDJLOKI. 51 fanginu, bvl fastara sto5 hon; ba tok kejling at leita til brag6a, ok var6 porr ba lauss a fotum, ok varu Ьгег svip- 225 tingar all-har6ar, ok eigi l§ngi абг en Рбгг fell a. kne o5rum foeti. Pa gekk til Utgar5aloki, Ьаб bau hsetta fanginu, ok sag6i sva, at Porr mundi eigi burfa at bjo6a fleirum monnum fang 1 hans holl; var ba, ok Ii6it a. natt, vlsa6i Utgar5aloki por ok beim felogum til ssetis, ok dvejjask bar natt-langt 1 230 go6um fagna6i. ¦ En at morgni, begar daga6i, ste.ndr porr upp ok beir felagar, Ыгеба sik, ok eru bunir braut at ganga. Pa. kom bar UtgarSaloki, ok let s§tja beim Ьогб; skorti ba. eigi go6an fagna6, mat ok drykk. En er beir hafa matazk, pa 235 snuask beir til f§r6ar. Utgar6aloki fylgir beim Ot, g?ngr теб beim braut or borginni; en at skilna6i pa. mselti Utgar- 6aloki til Pors, ok spyrr hv§rnig honum bykkir f§r6 sin or5in, еба hvart hann heiir hitt rikara mann nakkvarn en sik. Porr svarar at eigi mun hann bat b§gja, at eigi hafi 240 hann mikla 0-scem6 farit I beira vi5-skiptum; ' en bo veit ek at ber munu5 kalla mik lltinn mann fyrir mer, ok uni ek bvl ilia.' Pa mseiti Utgar6aloki: ' nfl skal s§gja ber it sanna, er bu ert Qt kominn or borginni—ok ef ek lift ok mega-k габа, ba skaltu aldrioptar 1 hana кота; ok bat veit trua 245 mm, at aldri he/6ir bfl 1 hana komit, ef ek hef6a vitat абг at bu h§f6ir sva. mikinn krapt теб per, ok рп haf6ir sva пгег haft oss mikilli Q-foaru. En sjon-hvgrfingar Ьф ek g^rt per, sva at fyrsta sinn, er ek fann pik a skoginum, kom ek til fundar vi5 убг; ok pa. er bu skyldir leysa nestbaggann, ba 250 haf5a-k bundit теб gres-jarni, en bu fannt eigi hvar upp skyldi Шка. En bvi nsest laust bu mik теб hamrinum prju hggg, ok var it fyrsta minst, ok var bo sva mikit, at mer mundi e.ndask til bana, ef a he,f6i komit; en bar er bu satt hja hgll minni set-berg, ok bar satt-u ofan I brja. dala fer- 255 skeytta ok einn djQpastan, pat varu hamarspor pin; setber- E 2
" L II. THOR AND UTGARBALOKI. ginu bra ek fyrir hoggin en eigi satt рп bat. Sva. var ok of leikana, er J>er preyttu5 vi6 hir5me.nn mina. {'a var bat it fyrsta, er Loki ggr5i; hann var mjok soltinn, ok at titt; en 260 sa er Logi het, bat var villi-eldr, ok bre.ndi hann eigi seinna slatrit en trogit. En er l>jalfi breytti rasina vi6 bann er Hugi het, bat var hugi minn, ok var fjalfa eigi vsent at preyta skjot-foeri vi6 hann. En er bu drakkt af horninu, ok botti per seint K5a,—en bat veit trua mm, at pa var5 bat 265 undr, er ek munda eigi trua at vera msetti; annarr e.ndir hornsins var ut I hafi, en bat sattu eigi; en nu, er bu komr til ssevarins, ba mun-tu sja mega, hve.rn Ьигб bu hgfir drukkit a. ssenum.' fat eru nu fjorur kalla6ar. Ok §nn meelti hann: ' eigi botti mer hitt minna vera vert, er bu lyptir upp k§t- 270 tinum, ok per satt at se.gja, pa hrseddusk allir peir er sa, er bu lyptir af jor5u einum foetinum; en sa kgttr var eigi sem per syndisk; pat var Mi5gar5s-ormr, er liggr um lgnd 9II, ok vannsk honum varliga I§ng6in til, at jgr5ina toeki spor6r ok hofu6; ok sva langt seildisk рп upp at skamt var 275 pa til himins. En hitt var ok mikit undr um fangit, er bu fekkzk vi5 Elli; fyrir bvl at engi he.fir sa or6it, ok engi mun ver5a, ef sva. gamall er at ejli Ыбг, at eigi komi fllin gllum til falls. Ok er nu bat satt" at sggja, at ver munum skiljask, ok mun ba b§tr hvarratvfggju handar at ber komi6 280 eigi op tar mik at hitta; ek mun e.nn annat sinn v§rja borg mina теб pvllikum velum еба дбшт, sva at ekki vald munu per a mer fa.' En er &6rr heyr6i pessa tolu, greip hann til hamarsins, ok breg5r a lopt; en er hann skal fram rei6a, pa. ser hann par hv^rgi Utgar6aloka, ok pa snysk hann aptr til 285 borgarinnar, ok eetlask pa fyrir at brjota borgina; ba ser hann par vollu vl6a ok fagra, en enga^borg. Snysk hann ba aptr, ok fgrr Iei6 slna, til pess er hann кот aptr I f'rud- vanga.
III. BALDER. Annarr sonr O6ins er Baldr, ok er fra honum gott at s§gja: hann er b§ztr, ok hann lofa allir. Hann er sva fagr a-litura ok bjartr sva. at lysir af honum ; ok eitt gras er sva hvltt at jafnat er til Baldrs brar, bat er allra grasa hvitast; ok bar §ptir mattu marka hans fe.gr5, bseSi a har ok a llki; 5 hann er vitrastr asanna, ok fe.grstr tali6r ok Hknsamastr. En sQ nattura fylgir honum at engi ma haldask domr hans. Hann byr bar sem heitir BreiSa-blik, bat er a himni; I beim sta6 ma ekki vera п-hreint, sva sem her sggir: Brei6ablik heita, bar er Baldr Ъфг ю ser of g<?rva sali; 1 bvl landi er ek liggja veit fsesta feikn-stafi.
IV. THE DEATH OF BALDER. fat er upphaf bessar sggu, at Baldr inn go5a dreym6i drauma stora ok hsettliga um lif sitt. En er hann sag5i asunum draumana, pa, baru peir saman ra.6 sin, ok var pat ggrt at bei6a gri5a Baldri fyrir alls konar haska; ok Frigg 5 tok svardaga til pess, at eira skyldu Baldri eldr ok vatn, jam ok alls konar malmr, steinar, jor5m, vi6irnir, sottirnar, dyrin, fuglarnir, eitr, ormar. En er petta var ggrt ok vitat, pa var pat ske.mtun Baldrs ok asanna at hann skyldi standa upp a, pingum, en allir a6rir skyldu sumir skjota a, hann, sumir io hgggva til, sumir berja grjoti. En hvat sem at var ggrt, saka5i hann ekki, ok botti petta gllum mikill frami. En er petta sa Loki Laufeyjar-son, pa Iika5i honum ilia er Baldr saka5i ekki. Hann gekk til Fe.n-salar til Friggjar, ok bra ser I konu llki; ba spyrr Frigg ef su kona vissi hvat sesir 15 hgf5usk at a. pinginu. Hon sag6i at allir skutu at Baldri, ok pat,"at hann saka5i ekki. Pa mselti Frigg: 'eigi munu vapn еба v;5ir granda Baldri; ei6a he.fi ek p?git af gllum peim/ Pa, spyrr konan : ' hafa allir hlutir ei6a unnit at .eira Baldri ?' Pa. svarar Frigg : ' ve.x vi5ar-teimmgr einn fyrir 20 vestan Val-hgll; sa er Mistilteinn kalladr; sa, potti mer ungr at kr^fja ei5sins.' P\i nsest hvarf konan a, braut; en Loki tok Mistiltein ok sleit upp, ok gekk til pings. En Ндбг sto5 utarliga I mannhringinum, pvl at hann var blindr. Pa mselti Loki vi6 hann: ' hvl skytr bu ekki at Baldri ?' Hann svarar : 25 'pvl at ek se eigi, hvar Baldr er, ok bat annat, at ek em
IV. THE DEATH OF BALDER. 55 vapnlauss/ f»a mselti Loki: ' ggr-6u po I liking annarra manna, ok veit Baldri soem5 sem a5rir me.nn; ek mun visa per til, hvar hann stgndr; skjot at honum v§ndi pessum.' Ндбг tok Mistiltein, ok skaut at Baldri at tilvlsun Loka; flaug skotit I g?gnum hann, ok fell hann dau5r til jar5ar; ok 3° h§fir pat mest п-happ verit unnit теб go5um ok monnum. I>a er Baldr var fallinn, pa. fellusk gllum asum огб-tgk, ok sva, hendr at taka til hans; ok sa hverr til annars, ok va.ru allir теб einum hug til pess er unnit haf5i verkit; en engi matti hefna: par var sva. mikill gri5a-sta6r. En pa. er 35 sesirnir freistu6u at msela, pa. var hitt po fyrr, at gratrinn кот upp, sva at engi matti обгит s§gja теб огбипит fra, slnum harmi. En 06inn bar peim тип ve/st penna ska6a, sem hann kunni mesta skyn, hversu mikil af-taka ok missa asunum var I fra-falli Baldrs. En er go6in vitku6usk, pa. 40 mselti Frigg ok spurdi, hv^rr sa. vseri теб asum, er eignask vildi allar astir hennar ok hylli, ok vili hann пба a. h?l-veg ok freista ef hann fai fundit Baldr, ok bjo6a Hglju Qt-lausn, ef hon vill lata fara Baldr heim I As-gar6. En sa, er n^fndr H§rmo6r inn hvati, sonr O6ins, er til peirar farar var6. ta. 45 var tgkinn Sleipnir, hestr O6ins, ok leiddr fram, ok steig H§rmo6r a. pann hest, ok Ыеурбь braut. En sesirnir toku Hk Baldrs ok fluttu til ssevar. Hring- horni het skip Baldrs, hann var allra skipa mestr; hann vildu go6in fram se.tja, ok gg'ra par a, bal-fgr Baldrs; en 50 skipit gekk hv§rgi fram. Pa. var s^nt I Jgtunheima ?ptir gygi peiri er Hyrrokin het; en er hon кот, ok rei6 vargi, ok haf6i hggg-orm at taumum, pa hljop hon af hestinum, en 05inn kalla6i til ber-s?rki fjora at gseta hestsins, ok fengu peir eigi haldit, nema peir f§ldi hann. Pa. gekk Hyrrokin a, 55 fram-stafn ngkkvans, ok hratt fram I fyrsta vi6-brag6i, sva. at eldr hraut or hlunnunum, ok lgnd gll skulfu. t>a var6 torr rei5r, ok greip hamarinn, ok mundi pa brjota hgfu6
I . IV. THE DEATH OF BALDER. hgnnar, абг en go6in gll Ьаби h§nni fri6ar. fa var borit 60 Qt a skipit Ilk Baldrs; ok er pat sa kona bans, Nanna, Neps dottir, ba sprakk hon af harmi, ok do; var hon borin a, balit, ok slfgit I eldi. t>a sto5 torr at, ok vig5i balit теб Mjollni; en fyrir fotum bans rann dvergr nakkvarr, sa, er Litr ne/ndr; en forr spyrndi foeli smum a. hann, ok hratt 65 honum I eldinn, ok brann hann. En at pessi bre.nnu sotti margs konar bjo5: fyrst at s§gja fra. O5ni, at теб honum for Frigg ok valkyrjur ok hrafnar hans; en Freyr ok I k§rru теб gejti beim er Gullin-burbti heitir еба Sll6rug-tanni; en Heimdallr rei6 hesti beim er Gull-toppr heitir; en Freyja 70 kgttum slnum. far komr ok mikit folk hrlmpursa, ok berg- risar. Oeinn lagdi a, balit gullhring bann er Draupnir heitir; honum fylg6i sl6an su nattura, at hina mundu hv^rja natt drupu af honum atta gullhringar jafn-hgfgir. Hestr Baldrs var leiddr a. balit теб gllu reidi. 75 En bat er at se.gja fra H§rmo6i, at hann rei6 nlu nsetr dokkva dala ok djupa, sva at hann sa, ekki, fyrr en hann кот til arinnar Gjallar, ok rei6 a Gjallar-bruna; hon er рдкб lysi-gulli. Mo6gu6r er n^fnd maer su er g^tir bruar- innar; hon spur6i hann at nafni еба sett, ok sag6i at hinn 80 fyrra dag ri6u um bruna fimm fylki dau6ra manna; ' en eigi dynr bruin minnr undir einum ber, ok eigi he,fir bu lit dau6ra . manna; hvl пбг рп her a h^lveg ?' Hann svarar at (ek skal rl5a til h§ljar at leita Baldrs, еба hvart Ъфг Ьп nakkvat set Baldr a, hglvegi ?' En hon sag6i at Baldr haf5i bar 85 ridit um Gjallarbru; ' en ni5r ok погбг liggr hejvegr/ f»a rei6 Н^гтобг bar til er hann кот at hel-grindum; ba steig hann af hestinum, ok gyr5i hann fast, steig upp, ok keyr5i hann sporum, en hestrinn hljop sva hart, ok yfir grindina, at hann кот hvgrgi пзег. l»a rei5 H§rmo6r heim til hallar- 90 innar, ok steig af hesti, gekk inn I hollina, sa par sitja 1 gndvegi Baldr, Ьгббиг sinn; ok dval6isk H§rmo5r bar um
IV. THE DEATH OF BALDER. 57 nattina. En at morgni pa beiddisk Hejm65r af Hejju at Baldr skyldi пба heim me5 honum, ok sag6i hve.rsu mikill gratr var теб asum. En HeJ sag6i at pat skyldi sva reyna, hvart Baldr var sva ast-saell sem sagt er; 'ok ef allir hlutir I 95 heiminum, kykvir ok dau5ir, grata hann, pa skal hann fara til asa aptr, en haldask теб Hejju, ef nakkvarr mselir vi6, еба vill eigi grata/ Pa. sto6 Негтббг upp, en Baldr leiSir hann ut or hgllinni, ok tok hringinn Draupni, ok sejidi O6ni til minja, en Nanna se.ndi Frigg ripti ok enn fleiri gjafar, 100 Fullu fingr-gull. Pa rei5 Негтббг aptr Iei6 sina, ok kom I Asgar6, ok sag6i gll tldindi pau er hann hafdi set ok. heyrt. Pvi n^st s§ndu sesir um allan heim orind-rek'a, at bi6ja at Baldr vseri gratinn or hejju; en allir g'grbn pat, me.nninir, ok kykvendin, ok jor5in, ok steinarnir, ok tre, ok allr malmr; 105 sva sem bu munt set hafa, at pessir hlutir grata, pa er peir кота or frosti ok I hita. ?а er se,ndi-me.nn foru heim, ok hofdu vel rekit sin orindi, finna peir I hejli ngkkurum hvar gygr sat; hon ngfndisk fokk. teir bi6ja hana. grata Baldr or h^lju. Honsvarar: no mun grata purrum tarum Baldrs balfarar; kyks ne dauSs naut-k-a-k karls sonar; haldi Hg 1 pvi es hgfir!' En pess geta mgnn, at par hafi verit Loki Laufeyjar-son, 115 er flest hgfir ilt gprt теб asum.
V. HEDINN AND HQGNI. Konungr sa er Hggni er ne/ndr atti dottur, er Hildr hft. Hana tok at hej-fangi konungr sa er He6inn het, Hjarranda- son. f>a var Hggni konungr farinn I konunga-ste/nu ; en er hann spur5i at he.rjat var I riki hans, ok dottir hans var I 5 braut te.kin, ba for hann теб sinu H5i at leita Hedins, ok spur6i til hans at Hedinn haf6i siglt погбг теб landi. i>a er Hggni konungr кот I Noreg, spur5i hann at He5inn haf6i siglt vestr um haf. Pa. siglir Hggni e.ptir honum allt til Orkn-eyja; ok er hann кот par sem heitir Ha-ey, ba, 10 var bar fyrir Нёбтп теб Нб sitt. i>a for Hildr a fund fo6ur sins, ok Ьаиб honum me.n at ssett af he.ndi He6ins, en ! дбги or6i sag6i hon at Нёбтп vseri buinn at be.rjask, ok setti Hggni af honum engrar vseg6ar van. Hggni svarar stirt dottur sinni; en er hon hitti Нёбт, sag6i hon honum, at 15 Hggni vildi enga ssett, ok Ьаб hann buask til orrostu, ok sva ggra beir hvarir-tv^ggju, ganga upp a. eyna, ok fylkja H6inu. ta kallar He6inn a Hggna, mag sinn, ok Ьаиб honum ssett ok mikit gull at botum. Pa, svarar Hggni: ' of sl6 bauzt-u petta, ef bu vill saettask, pvl at пп Ъф ек 20 dr^git Dains-leif, er dvergarnir ggr6u, er manns bani skal ver6a, hv§rt sinn er bejt er, ok aldri bilar I hgggvi, ok ekki sar groer, ef bar skeinisk af/ f>a svarar He6inn : ' sver6i hoelir рп par, en eigi sigri; pat kalla ek gott hve.rt er drottin- holt er.' Pa. hofu peir orrostu pa. er Hja6ninga-v!g er kallat, 25 ok Ьдгбшк pann dag allan, ok at kveldi foru konungar til
v. hEbinn and hqgni. 59 skipa. En Hildr gekk of nattina til valsins, ok vakSi upp теб fjglkyngi alia pa, er dau6ir varu; ok arman dag gengu konungarnir a, vlg-vollinn ok bor6usk, ok sva allir peir er fellu hinn fyrra daginn. F5r sva. su orrosta hvejn dag e_ptir annan, at allir peir er fellu, ok oil vapn pau er lagu a vlgvglli, 30 ok sva hlifar, игби at grjoti. En er daga6i, sto6u upp allir dau6ir m§nn, ok bgreusk, ok oil vapn varu pa ny. Sva er sagt I кузебит, at Hja6ningar skulu sva blda ragna-rokrs.
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. Sveinn konungr tjugu-ske.gg atti Sigri5i hina stor-габи. Sigrl6r var hinn mesti п-vinr Olafs konungs Tryggva-sonar; ok fann J>at til saka at Olafr konungr haf5i slitit einka-malum vi5 hana, ok lostit hana ! and-lit. Hon gggja5i rnjgk Svein 5 konung til at halda orrostu vi5 Olaf konung Tryggvason, ok kom hon sva sinum for-tglum at Sveinn konungr var full- kominn at ggra J>etta ra.5. Ok snimma um varit se.ndi Sveinn konungr mgnn austr til Svl-pjo6ar a fund Olafs konungs Svla-konungs, mags sins, ok Eirlks jarls; ok let se.gja io peim at Olafr, Noregs konungr, haf5i Iei6angr uti, ok setla5i at fara um sumarit til Vind-lands. Fylg5i J>at or5-se.nding Dana-konungs, at peir Sviakonungr ok Eirikr jarl skyldi h§r Qti hafa, ok fara til mots vi5 Svein konung, skyldu J>eir pa. allir samt le.ggja til orrostu vi6 0Щ konung Tryggva- 15 son. En Olafr Sviakonungr ok Eirikr jarl va.ru pessar fe.r5ar al-bunir, ok drogu J>a saman skipa-hgr mikinn af Svla- veidi, foru J>vi H6i su6r til Dan-markar, ok kvamu par sva, at Olafr konungr Tryggvason hafSi a,5r austr siglt. teir Sviakonungr ok Eirikr jarl heldu til fundar vi5 Danakonung, 20 ok hgf5u J>a allir saman п-grynni h§rs. Sveinn konungr, pa er hann hafSi s?nt ?ptir hgrinum, pa s?ndi hann Sigvalda jarl til Vindlands at njosna um ferS Olafs konungs Tryggvasonar, ok gildra sva. til, at fundr peira Sveins konungs msetti ver5a. Fgrr pa. Sigvaldi jarl
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVAb /. 61 Iei6 sina, ok kom fram a Vindlandi, for til J5msborgar, ok 25 sl5an a, fund Olafs konungs Tryggvasonar. Varu bar mikil vinattu-mal peira a. me6al, kom jarl ser I hinn mesta kserleik vi5 Olaf konung. Astrl6r kona jarls, dottir Burizleifs konungs, var vinr mikill Olafs konungs, ok var bat mjgk af hinum fyrrum t?ng6um, er Olair konungr hafdi att Geiru, systur 30 he.nnar. Sigvaldi jarl var табг vitr ok ra,5ugr; en er hann kom ser I ra.6a-ge.r5 vi6 Olaf konung, ba dval5i hann mjgk fgrdina hans austan at sigla, ok fann til bess mjok ymsa hluti. En Ii5 Olafs konungs let geysi ilia, ok va.ru m?nn mjgk heim-fOsir, er beir lagu albunir, en ve6r byr-vsen. Sigvaldi 35 jarl fekk njosn leyniliga af Danmgrk, at ba. var austan kominn herr Svlakonungs, ok Eirikr jar! haf5i ba. ok buinn sinn he.r, ok beir hof6ingjarnir mundu ba koma austr undir Vindland, ok beir hgf5u a kve6it, at beir mundu bl5a Olafs konungs viS ey ba er Svgldr heitir, sva. bat, at jarl skyldi sva til stilla 4° at beir msetti bar finna Olaf konung. fa. kom pati nakkvarr til Vindlands, at Sveinn Dana- konungr hgf6i hgr uti, ok ggr6isk bratt sa. kurr, at Sveinn Danakonungr fnundi vilja finna Olaf konung. En Sigvaldi jarl sggir konungi: ' ekki er bat ra.5 Sveins konungs at 45 le.ggja til bardaga vi5 bik теб Dana-h§r einn saman, sva mikinn he/ sem ber hafi6. En ef убг er nakkvarr grunr a. bvl, at u-fri6r muni fyrir, ba skal ek fylgja убг теб mlnu H6i, ok botti bat styrkr vera fyrr, hvar sem Joms-vlkingar fylg6u hgf6ingjum; mun ek fa ber ellifu skip vel skipu6.' s° Konungr jatti pessu. Var pa litit ve6r ok hag-stoett; let konungr pa leysa flotann, ok blasa til brott-lggu. Drogu mgnn ba segl sin, ok gengu meira sma-skipin gll, ok sigldu pau undan a. haf Ot. En jarl sigldi naer konungs-skipinu, ok kalla6i til peira, Ьаб konung sigla ?ptir ser: ' mer er 55 kunnast,' s§gir hann, ' hvar djupast er um eyja-sundin, en per munu5 pess purfa теб pau in storu skipin/ Sigldi
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. pa jarl fyrir теб sinum skipum. Hann haf6i ellifu skip, en konungr sigldi ?ptir honum теб sinum stor-skipum, 60 haf6i hann par ok ellifu skip, en allr annarr herrinn sigldi ut a hafit. En er Sigvaldi jarl sigldi utan at Svgl6r, pa. rori a moti peim skuta ein. feir s?gja jarli at he,rr Dana- konungs la. par ! hgfninni fyrir peim. Pa. let jarl Ыаба seglunum, ok roa peir inn undir eyna. 65 Sveinn Danakonungr ok Olafr Sviakonungr ok Eirikr jarl varu par pa теб allan he,r sinn; pa var fagrt ve6r ok bjart sol-skin. Gengu' peir nu upp a holminn allir hgf6ingjar теб miklar sveitir manna, ok sa er skipin sigldu ut a, hafit mjok mgrg saman. Ok nu sja peir hvar siglir 70 eitt mikit skip ok glsesiligt; pa, maeltu ba.6ir konungarnir: ' petta er mikit skip ok akafliga fagrt, petta mun vera Ormrinn langi/ Eirikr jarl svarar ok sggir : ' ekki er petta Ormr hinn langi.' Ok sva. var sem hann sag6i; petta skip atti Eindri6i af Gimsum. Litlu sl6ar sa. peir hvar annat skip sigldi miklu jg meira en hit fyrra. Pa, mselti Sveinn konungr: ' hrseddr er Ola.fr Tryggvason nu, eigi porir hann at sigla теб hpfu6in a, skipi slnu/ t»a sggir Eirikr jarl: ' ekki er% petta konungs skip, kermi ek petta skip ok seglit, pvl at stafat er seglit, pat a. Erlingr Skjalgsson; latum sigla pa, bgtra er oss skar6 ok 80 missa I fiota Olafs konungs en betta skip bar sva buit.' En stundu sl6ar sa beir ok k§ndu skip Sigvalda jarls, ok viku pau pannig at holmanum. Pa. sa peir hvar sigldu prju skip, ok var eitt mikit skip. Mselti pa. Sveinn konungr, Ыбг pa. ganga til skipa sinna, se,gir at par f§rr Ormrinn langi. Eirikr 85 jarl mselti: ' mgrg hafa peir gnnur stor skip ok gtesilig en Orm hinn langa, Ыбит e,nn/ РЪ. mseltu mjgk margir me,nn: ' eigi vill Eirikr jarl nu bejjask, ok he/na fg6ur sins; betta er skgmm mikil, sva at spyrjask mun um gll lgnd, ef ver liggjum her теб jafn-miklu H6i, en Ola.fr konungr sigli a 90 hafit ut her hja. oss sjalfum.' En er peir hgf6u petta talat
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASk,... 63 um hrl5, pa sa peir hvar sigldu fjogur skip, ok eitt af peim var dr§ki all-mikill ok mjok gull-buinn. Pa sto6 upp Sveinn konungr, ok maelti: ' hatt mun Ormrinn bera mik I kveld, honum skal ek styra.' fa mseltu margir, at Ormrinn var fur6u mikit skip ok fritt, ok rausn mikil at lata gpra 95 slikt skip. Pa maelti Eirikr jarl, sva at nakkvarir me.nn heyr6u : ' pott Olafr konungr hef6i ekki meira skip en petta, pa mundi Sveinn konungr pat aldri fa af honum теб einn saman Danaher.' Dreif pa folkit til skipanna, ok raku af tjgldin, ok aetlu6u at buask skjotliga. En er hpf6ingjar rceddu 100 betta milli sin, sem nu er sagt, pa sa beir, hvar sigldu prju skip all-mikil, ok fjorda sl6ast, ok var pat Ormrinn langi. En pau hin storu skip, er абг hgfbu siglt, ok peir hug6u at Ormrinn vaeri, pat var hit fyrra Traninn, en hit sl5ara Ormrinn skammi. En pa er peir sa Orminn langa, k?ndu 105 allir, ok maelti pa engi I mot, at par mundi sigla Olafr Tryggvason; gengu pa til skipanna, ok skipu6u til at- logunnar. Varu pat einkamal peira hpfdingja, Sveins konungs, Olafs konungs, Eiriks jarls, at sinn pridjung Noregs skyldi eignask hverr peira, ef peir fgldi Olaf konung Tryggvason; "o en sa peira hof6ingja er fyrst gengi a Orminn, skyldi eignask alt pat hlut-skipti er par fengisk, ok hvgrr peira pau skip er sjalfr hry6i. Eirikr jarl haf5i Ьагба einn geysi mikinn, er hann var vanr at hafa 1 viking; par var skggg a, ofan- ver6u bar6inu hvarutvgggja, en ni6r fra jarn-spgng pykk ok 115 sva brei5 sem bar6it, ok tok alt I sae ofan. fa er beir Sigvaldi jarl roru inn undir holminn, ba sa bat beir forke.ll dy6rill af Trananum ok a5rir skip-stjom- ar-mgnn, peir er теб honum foru, at jarl snori skipum undir holmann; pa Ыбби peir ok seglum, ok roru gptir 120 honum, ok kgllu6u til peira, spur6u, hvi peir foru sva. Jarl se,gir, at hann vill Ыба Olafs konungs: ' ok er meiri van at Qfri6r se fyrir oss.' Letu beir pa fljota skipin, par til er
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. ne,fja кот теб Orminn skamma, ok pau prju skip 125 er honum fylg6u. Ok varu peim sgg6 hin somu tl6indi; Ыбби peir pa ok sinum seglum, ok letu fljota, ok bi6u Olafs konungs. En pa er konungrinn sigldi innan at hol- manum, pa rori allr herrinn ut a. sundit fyrir pa. En er peir sa pat, pa. Ьаби peir kommginn sigla Iei6 slna, en i3olfggja eigi til orrostu viS sva mikinn he,r. Konungr svarar hatt, ok sto6 upp I lyptingunni: ' lati ofan seglit, ekki skulu minir mgnn hyggja a flotta, ek he.fi aldri flyit I orrostu, ra6i Gu6 fyrir Hfi mmu, en aldri тип ek a flotta le_ggja/ Var sva ggrt sem konungr mselti. 135 Ola.fr konungr let blasa til sam-logu gllum skipum sinum. Var konungs skip 1 mi5ju Ii6i, en par a annat Ьогб Ormrinn skammi, en a annat Ьогб Traninn. En pa er peir toku at t^ngja stafna a Orminum langa ok Orminum skamma, ok er konungr sa pat, kalla5i hann hatt, Ьаб pa l?ggja 140 fram bgtr hit mikla skipit, ok lata pat eigi aptast vera allra skipa 1 h^rinum. ta. svarar Ulfr hinn rau5i: ' ef Orminn skal pvl lgngra fram l?ggja, sem hann er l§ngri en gnnur skip, pa тип a-vint ver6a um sgxin I dag.' Konungr sggir: 'eigi vissa ek at ek setta stafnbuann bse6i гаибап ok ragan.' 145.Ulfr mselti: ' vgr рп eigi meir baki lyptingina en ek тип stafninn.' Konungr helt a boga, ok lagSi gr a slrgng, ok snori at Ulfi. Ulfr mselti: ' skjot annan veg, konungr ! pannig sem meiri er pgrfin; per vinn ek pat er ek vinn.' Olafr konungr sto5 I lyptingu a Orminum, bar hann hatt J5omjgk; hann haf5i gyltan skjgld ok gull-ro6inn hjalm; var hann au6-k§ndr fra дбгит тдппшп : hann haf5i гаибап kyrtil stuttan utan yfir brynju. En er Olafr konungr sa at ri61u6usk flotarnir, ok upp varu se,tt m§rki fyrir hgfdingjum, pa spyrr hann: ' hvgrr er hgfSingi fyrir lidi pv! er g?gnt 155 oss er ?' Honum var sagt at par var Sveinn konungr tjQgibkggg теб Danahe.r. Konungr svarar : ' ekki Ьгэгбитк
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASC 65 ver bleySur bser, engi er hugr I Dgnum. En hvejr hgf5ingi fylgir beim mejkjum er bar era ut Ifra a, hoegra veg ?' Honum var sagt at bar var Ola.fr konungr теб Svla-he.r. Olafr konungr se.gir : ' bgtra vseri Svlum heima at sleikja um blot- 160 bolla sina en ganga a, Orminn undir vapn ySur. En hv§rir eigu bau hin storu skip, er bar liggja ut a bak-Ьогба Dgnum?' ' far er/ sggja beir ' Eirlkr jarl Hakonar-son/ I>a svara6i Olafr konungr: ' hann mun pykkjask eiga vi6 oss skapligan fund, ok oss er van snarpligrar orrostu af pvl H5i; peir era 165 Nor5-m§nn, sem ver erum/ Si5an greida konungar at-ro5r. Lag5i Sveinn konungr sitt skip moti Orminum langa, en Olafr konungr Soenski Iag6i Qt fra, ok stakk stofnum at yzta skipi Olafs konungs Tryggvasonar, en дбгит megin Eirlkr jarl. Toksk par pa 170 hor5 orrosta. Sigvaldi jarl let skotta vi5 sin skip, ok Iag5i ekki til orrostu. fessi orrosta var hin snarpasta ok all-mann-skoe5. Fram- byggjar a Orminum langa ok Orminum skamma ok Trananum foer5u akkeri ok stafn-lja I skip Sveins konungs, en attu 175 vapnin at bera ni6r undir fcetr ser; hru5u beir gll pau skip er peir fengu haldit. En konungrinn Sveinn ok pat lid er undan komsk fly5i a. onnur skip, ok par nsest Iog5u peir fra. or skot-mali. Ok for bessi h§rr sva sem gat Olafr konungr Tryggvason. Ы Iag5i bar at I sta5inn Ola.fr 180 Svlakonungr; ok pegar er peir кота пзег storskipum, pa. for peim sem hinum, at peir letu lid mikit ok sum skip sin, ok Iog5u fra vi5 sva buit. En Eirlkr jarl sl-byr6i Вагбапит vi6 hit yzta skip Olafs konungs, ok hrau5 hann pat, ok hjo begar bat or tgngslum, en Iag6i ba. at bvl, er bar var naest, 185 ok bar6isk til pess er pat var hro6iL Ток pa. Ii6it at hlaupa af hinum smserum skipunum, ok upp a storskipin. En Eirlkr jarl hjo hvgrt or t^ngslunum, sva sem hro5it var. En Danir ok Svlar Iog5u pa, I skotma.1 ok pllum megin at skipum Olafs F
5 VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. 190 konungs, en Eirikr jarl la avalt slbyrt vi5 skipin, ok atti hggg-orrostu. En sva sem me.nn fellu a skipum hans, pa. gengu a5rir upp I sta6inn, Svlar ok Danir. t"a var orrosta hin snarpasta, ok fell pa mjok H5it, ok kom sva at Iyk5um, at gll va.ru hro5in skip Olafs konungs Tryggvasonar nema 195 Ormrinn langi; var par pa alt lib a komit, pat er vlgt var hans manna. t>a lagSi Eirikr jarl Вагбапит at Orminum langa slbyrt, ok var par hoggorrosta. Eirikr jarl var I fyrir-rumi a, skipi sinu, ok var par fylkt теб skjald-borg. Var pa. bae6i hgggorrosta, ok spjotum lagit, 200 ok kastat ollu pvl er til vapna var, en sumir skutu boga-skoti еба hand-skoti. Var pa. sva. mikill vapnabur6r a. Orminn, at varla matti hllfum vi6 кота, er sva pykt flugu spjot ok grvar; pvi at gllum megin Ipg5u hejskip at Orminum. En rngnn Olafs konungs va.ru pa sva o6ir, at peir hljopu upp a. bor6in, 205 til pess at па теб sver6s-hgggum at drepa folkit. En margir Igg5u eigi sva. undir Orminn, at peir vildi I hgggorrostu vera. En Olafs meim gengu flestir ut af Ьогбипит, ok ga5u eigi annars en peir be.r5isk a, slettum vflli, ok sukku ni5r теб vapnum slnum. 210 Einarr pambar-skejfir var a, Orminum aptr I krappa-rumi; hann skaut af boga, ok var allra manna har6-skeytastr. Einarr skaut at Eirlki jarli, ok laust I styris-hnakkann fyrir ofan hpfu5 jarli, ok gekk alt upp a reyr-bgndin. Jarl kit til, ok spur5i ef peir vissi, hvejr skaut. En jafn-skjott kom 215 onnur gr sva nser jarli, at flaug milli sl5unna ok handarinnar, ok sva aptr I hgf5a-fjglina, at langt stoS ut broddrinn. Pa mselti jarl vi6 mann pann er sumir nefna Finn, en sumir se.gja at hann vseri Finskr, sa var hinn mesti bog-ma5r : ' skjot-tu mann pann hinn mikla I krapparuminu!' Finnr 220 skaut, ok kom grin a, boga Einars midjan, I pvl bili er Einarr dro it pri5ja sinn bogann. Brast pa boginn 1 tva hluti. i>a mselti Olafr konungr : ' hvat brast par sva hatt ?' Einarr
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVA^ J. 6j svarar: ' Noregr or hendi per, konungr!' ' Eigi mun sva mikill brestr at or5inn/ se,gir konungr, ' tak boga minn, ok skjot af,' ok kasta5i boganum til hans. Einarr tok bogann, 225 ok dro pegar fyrir odd grvarinnar, ok maelti: ' ofveikr, ofveikr allvalds boginn !' ok kasta5i aptr boganum; tok pa skjgld sinn ok sver6, ok bar5isk. Olafr konungr Tryggvason sto5 1 lypting a Orminum, ok skaut optast um daginn, stundum bogaskoti, en stundum 230 gaflgkum, ok jafnan tveim se.nn. Hann sa fram a skipit, ok sa sina mgnn rei6a sver6in ok hgggva titt, ok sa at ilia bitu ; mselti pa hatt: ' hvart rei6i per sva slaeliga sver5in, er ek se at ekki blta убг ?' Мабг svarar : ' sver6 var era slae ok brotin mjgk.' Pa. gekk konungr ofan I fyrirrumit ok lauk 235 upp hassetis-kistuna, tok par or mgrg sver5 hvgss, ok fekk mgnnum. En er hann tok ni5r hinni hoegri hendi, pa sa m§nn at Ыбб rann ofan undan bryn-stukunni; en engi vissi hvar hann var sarr. Mest var vgrnin a Orminum ok mannskoe5ust af fyrirrums- 240 mgnnum ok stafnbuum; par var hva.rttve.ggja, valit mest mann-folkit ok hsest bor5in. En Ii5 fell fyrst um mitt skipit. Ok pa er fatt sto5 manna upp um siglu-skei6, pa гёб Eirlkr jarl til upp-ggngunnar, ok kom upp a Orminn vi5 fimtanda mann. Pa. kom I mot honum Hymingr, magr Olafs konungs, 245 meS sveit manna, ok var6 par inn hardasti bardagi, ok lauk sva, at jarl hrgkk ofan aptr а. Вагбапп ; en peir me.nn er honum hgf6u fylgt fellu sumir, en sumir vara sser6ir. tar var6 §nn in snarpasta orrosta, ok fellu pa margir m§nn a Orminum. En er pyntisk skipan a Orminum til varnarinnar, 250 pa гёб Eirlkr jarl annat sinn til uppggngu a Orminn. Var6 pa ?nn hgr6 vi6-taka. En er petta sa stafnbuar a Orminum, pa gengu peir aptr a skipit, ok snuask til varnar moti jarli, ok veita har5a vi5tgku. En fyrir pvl at pa var sva mjgk fallit Ii6 a Orminum, at vl5a varu аиб bor6in, toku pa jarls mgnn 255 f 2
w VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. vl5a tipp at ganga. En alt pat Мб er pa sto5 upp til varnar a Orminum sotti aptr a skipit, par sem konungr var. Kolbjgrn stallari gekk upp I lypting til konungs ; peir hof5u mjgk Икап Ызеба-ЬОпаб ok vapna, Kolbjgrn var ok 260 allra manna mestr ok frl6astr. Var5 nu e.nn I fyrirruminu in snarpasta orrosta. En fyrir pa sgk at pa var sva mikit folk komit upp a Orminn af Ii5i jarls sem vera matti a skipinu, en skip hans Igg6u at gllum megin utan at Orminum, en litit fjgl-m^nni til varnar moti sva miklum hgr, nu pott peir 265 me,nn vseri bae6i stejkir ok froeknir, pa fellu nu flestir a lltilli stundu. En Olafr konungr sjalfr ok peir Kolbjgrn ba5ir hljopu pa fyrir Ьогб, ok a sitt Ьогб hvarr. En jarls me.nn hgf6u lagt utan at sma-skutur, ok drapu pa er a kaf hljopu. Ok pa er konungr sjalfr haf6i a kaf hlaupit, vildu peir taka 270 hann hgndum, ok foera Eiriki jarli. En Olafr konungr bra yfir sik skildinum, ok steyp5isk I kaf; en Kolbjgrn stallari skaut undir sik skildinum, ok hllf5i ser sva vi6 vapnum er lagt var af skipum peim er undir lagu, ok fell hann sva a sseinn at skjgldrinn var6 undir honum, ok komsk hann pvl 275 eigi I kaf sva skjott, ok var5 hann hand-te.kinn ok drgginn upp I skutuna, ok hug5u peir at par vseri konungrinn. Var hann pa leiddr fyrir jarl. En er pess var5 jarl varr at par var Kolbjgrn, en eigi Olafr konungr, ba varu Kolbirni gri6 germ. En I bessi svipan hljopu allir fyrir Ьогб af Orminum, 280 peir er pa varu a lifi, Olafs konungs me.nn; ok s?gir Hall- fredr vandrse6a-skald, at tork^ll ngfja, konungs bro5ir, hljop sldast allra manna fyrir Ьогб. Sva var fyrr ritat, at Sigvaldi jarl kom til fgruneytis vi5 Olaf konung I Vindlandi, ok haf6i tlu skip, en pat hit ellifta, 285 er a varu m§nn Astrl6ar konungs-dottur, konu jarls. En pa er Olafr konungr haf5i fyrir Ьогб hlaupit, pa oep5i h§rrinn allr sigr-op, ok pa lustu peir arum 1 sse Sigvaldi jarl ok hans m§nn, ok roru til bardaga. En su Vinda-
VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASG- . 69 sngkkjan, er Astrl5ar mgnn vara a, rori brott ok aptr undir Vindland; ok var pat margra manna ma.1 pegar, at Olafr 290 konungr mundi hafa steypt af ser brynjunni I kafi, ok kafat sva ut undan langskipunum, lagizk sl5an til Vindasngkkj- unnar, ok hgf5i m§nn Astri6ar flutt hann til lands. Ok era par margar fra-sagnir um f§r6ir Olafs konungs g^rvar sldan af sumum monnum. En hv§rn veg sem pat h§fir 295 verit, pa kom Olafr konungr Tryggvason aldri sl5an til rikis I Noregi.
VII. AUDUN. Мабг het Audun, Vest-firzkr at kyni ok fe-lltill; hann for utan vestr par I fjorSum теб um-ra.6i torsteins bonda go6s, ok toris styri-manns, er par hafSi pegit vist of vetrinn me5 torsteini. Аибип var ok par, ok starfa5i fyrir honum f>ori, 5 ok pa pessi laun af honum—utan-f?r5ina ok hans um-sja. Hann Аибип Iag6i mestan hluta fjar pess er var fyrir тббиг slna, абг hann stigi a, skip, ok var kve6it a priggja vetra Tajorg. Ok пп fara peir utan he5an, ok fe.rsk peim vel, ok var Аибип of vetrinn ?ptir теб tori styrimanni; hann atti io bu a, Moeri. Ok um sumarit gptir fara peir ut til Groen-lands, ok era par of vetrinn. i>ess er vi6 getit at Аибип kaupir par bjarn-dyri eitt, ggrsimi mikla, ok gaf par fyrir alia • eigu slna. Ok пп of sumarit e.ptir pa fara peir aptr til Noregs, ok ver6a vel rei6-fara; hffir Аибип dyr sitt теб i5 ser, ok setlar пп at fara su6r til Danmejkr a fund Sveins konungs, ok gefa honum dyrit. Ok er hann кот su6r I landit, par sem konungr var fyrir, pa. g§ngr hann upp af skipi, ok Iei6ir fptir ser dyrit, ok leigir ser he.r-be.rgi. Haraldi konungi var sagt bratt at par var komit bjarndyri, g^rsimi 20 mikil, ' ok a Is-l^nzkr табг.' Konungr sgndir begar m§nn §ptir honum, ok er Аибип кот fyrir konung, kv§6r hann konung vel; konungr tok vel kve.6ju hans, ok spur6i sl6an: ' attu g^rsimi mikla ! bjarndyri ?' Hann svarar, ok kvezk eiga dyrit eitthvert. Konungr maelti: ' villtu s^lja oss dyrit
VII. A UB UN. 71 vi5 sliku verSi sem рп keyptir?' Hann svarar : ' eigi vil ek 25 pat, herra !' ' Villtu pa/ sggir konungr, ' at ek gefa per tvau ver6 silk, ok mun pat rettara, ef рп he.fir par vi6 gefit alia plna eigu.' ' Eigi vil ek pat, herra !' se.gir hann. Konungr mselti: ' villtu gefa mer pa ?' Hann svarar: ' eigi, herra !' Konungr maelti: ' hvat villtu pa af g§ra ?' Hann svarar: 30 ' fara/ s§gir hann, ' til Danmejkr, ok gefa Sveini konungi.' Haraldr konungr se.gir : ' hvart er, at рп ert табг sva uvitr at рп hgfir eigi heyrt Qfri5 pann er I milli er landa pessa, еба setlar рп giptu plna sva mikla, at рп munir par komask теб gprsimar, er aSrir fa eigi komizk klakk-laust, po at 35 nau5-syn eigi til ?' AuSun svarar : ' herra ! pat er а убги valdi, en engu jatum ver обш en pessu er ver hofum абг aetlat/ fa maelti konungr: ' hv! тип eigi pat til, at рп farir leiS plna, sem рп vill, ok кот pa til min, er рп fe.rr aptr, ok sfg mer, hve.rsu S.veinn konungr launar per dyrit, ok 40 kann pat vera, at рп ser g«fu-ma6r.' ' Pvl heit ek per,' sag6i AuSun. Hann f§rr nu sldan su6r теб landi, ok I Vik austr, ok pa til Danmejkr; oker pa uppi hvgrr petmingr fjarins, ok ver6r hann pa bi6ja matar bsedi fyrir sik ok fyrir dyrit. Hann 45 komr a fund ar-manns Sveins konungs, pess er Aki het, ok Ьаб hann vista nakkvarra bae6i fyrir sik ok fyrir dyrit: ' ek aetla,' s§gir hann, ' at gefa Sveini konungi dyrit.' Aki lezk seija mundu honum vistir, ef hann vildi. Аибип kvezk ekki til hafa fyrir at gefa; ' en ek vilda po/ sggir hann, ' at 50 petta kvaemisk til leidar at ek msetta dyrit foera konungi.' ' Ek тип fa per vistir, sem it purfid til konungs fundar; en par 1 moti vil ek eiga halft dyrit, ok mattu a pat lita, at dyrit тип deyja fyrir per, pars it ригтб vistir miklar, en fe se farit, ok er buit vi6 at рп hafir pa ekki dyrsins.' Ok 55 er hann lltr a petta, synisk honum nakkvat e.ptir sem arma6rinn maelti fyrir honum, ok saettask peir a petta, at
7- VII. AUBUN. hann se.lr Aka halft dyrit, ok skal konungr sl5an meta alt saman. Skulu peir fara ba6ir nu a fund konungs; ok sva 60 ggra peir: fara nu ba5ir a fund konungs, ok sto5u fyrir bor6inu. Konungr IhugaSi, hverr bessi табг myndi vera, er hann ke.ndi eigi, ok mselti sl6an til Au5unar : ' hvgrr er-tu ?' sggir hann. Hann svarar : ' ek em Isle.nzkr ma5r, herra,' se.gir hann, ' ok kominn nu utan af Groenlandi, ок-пп 65 af Noregi, ok setla5a-k at foera убг bjarndyri petta ; keypta-k pat me5 allri eigu minni, ok nu er po a. or6it mikit fyrir , mer; ek a nu halft eitt dyrit,' ok s§gir konungi sl5an, hvejsu farit haf6i теб peim Aka armanni hans. Konungr mselti: ' er pat satt, Aki, er hann s§gir ?' ' Satt er pat,' щgir hann. 70 Konungr maelti: ' ok potti per pat til Hggja, par sem ek s?tta-k pik mikinn mann, at hgpta pat eSa talma er табг g$r5isk til at foera mer ggrsimi, ok gaf fyrir alia eign, ok sa pat Haraldr konungr at ra6i at lata hann fara I friSi, ok er hann varr Qvinr ? Hygg рп at pa, hve sannligt pat var binnar 75 handar, ok pat vseri makligt, at рп vserir drepinn; en ek mun nu eigi pat gQra, en braut skaltu fara pegar or landinu, ok кота aldri aptr sl5an mer I aug-syn! En per, Au6un! kann ek slika pgkk, sem рп gefir mer alt dyrit, ok ver her теб mer/ fat pe.kkisk hann, ok er теб Sveini konungi 80 um hri6. Ok er U6u nakkvarir stundir, pa mselti Аибип vi6 konung: ' braut fysir mik nu, herra !' Konungr svarar hejdr seint: ' hvat villtu pa.,' s§gir hann, ' ef рп vill eigi теб oss vera ?' Hann s?gir: ' su6r vil ek ganga.' ' Ef рп vildir eigi sva gott 85 габ taka/ s^gir konungr, ' pa myndi mer fyrir pykkja I, er рп fysisk I braut'; ok nu gaf konungr honum silfr mjgk mikit, ok for hann su6r sl6an теб Rum-fgrlum, ok skipa6i konungr til um fe.r6 hans, Ьаб hann кота til sin, er kvsemi aptr. Nu for hann fgr6ar sinnar, unz hann komr su6r 1 Roma-borg. 90 Ok er hann hgfir bar dvalizk, sem hann tl6ir, ba fgrr hann
VII. A UB UN. 73 aptr; te,kr pa, sott mikla, g§rir hann pa, akafliga magran; g§ngr pa. upp alt feit pat, er konungr hafSi gefit honum , til fe.r6arinnar; tgkr sl6an upp staf-karls stig, ok bi5r ser matar. Hann er pa kollottr ok he.ldr п-sselligr; hann komr aptr ! Danmork at paskum, pangat sem konungr er pa 95 staddr; en ei por5i hann at lata sja sik; ok var ! kirkju- skoti, ok sella6i pa. til fundar vi6 konung, er hann gengi til kirkju um kveldit; ok nu er hann sa, konunginn ok hir5ina fagrliga buna, pa por6i hann eigi at lata sja sik. Ok er konungr gekk til drykkju I hgllina, pa mata6isk Аибип 100 uti, sem si6r er til Rumfejla, тебап peir hafa eigi kastat staf ok skreppu. Ok nu of aptaninn, er konungr gekk til kveld- songs, setla5i Au5un at hitta hann, ok sva mikit sem honum potti fyrr fyrir, jok nu miklu a, er peir varu druknir Ыгбтешнтг; ok er peir gengu inn aptr, pa pe_k6i konungr 105 mann, ok pottisk finna at eigi haf6i frama til at ganga fram at hitta hann. Ok nu er hir5in gekk inn, pa veik konungr ut, ok maelti: ' gangi sa nu fram, er mik vill finna; mik grunar at sa muni vera ma6rinn.' Pa. gekk Аибип fram, ok fell til fota konungi, ok varla ke,ndi konungr hann ; ok no pegar er konungr veit, hverr hann er, tok konungr 1 hpnd honum Au5uni, ok Ьаб hann vel kominn, ' ok hgfir pu mikit skipazk,' segir hann, ' slSan vit samk'; leiSir hann §ptir ser inn, ok er hirdin sa hann, hlogu peir at honum ; en konungr sag5i: 'eigi purfu per at honum at hlaeja, pvl at bgtr he_fir 115 hann set fyr sinni sal he_ldr en er/ Pa. let konungr g'gra. honum laug, ok gaf honum sl6an hlae5i, ok er hann пп теб honum. tat er nu sagt einhverju sinni of varit at konungr Ьубг Au6uni at vera теб ser a-l§ng6ar, ok kvezk myndu g'Qra. hann skutil-svein sinn, ok le,ggja til hans go6a vir6ing. 120 Аибип sfgir: ' Gu6 pakki убг, herra! soma pann allan er per vili6 til mm le,ggja; en hitt er mer 1 skapi at fara Ot til Islands/ Konungr se.gir: ' petta synisk mer undarliga
"у.. VII. AUBUN. kosit/ Аибип maelti: ' eigi ma ek pat vita, herra!' s§gir 125 hann, 'at ek hafa her mikinn soma теб убг, en mo6ir mm tro6i stafkarls stig Qt a Islandi; pvi at nu er lokit bjorg peiri er ek Iag6a til, абг ek fcera af Islandi/ Konungr svarar: ' vel er maelt/ s§gir hann, ' ok mannliga, ok muntu ver6a giptu-табг; pessi einn var sva hlutrinn, at mer myndi eigi 130 mis-lika at рп fcerir I braut he6an ; ok ver пп теб тёг par til er skip buask.' Hann gyrir sva. Einn dag, er a Iei6 varit, gekk Sveinn konungr ofan a bryggjur, ok varu mgnn pa at, at bua skip til ymissa landa, 1 austr-veg еба Sax-land, til Svlbjo6ar еба Noregs. ]?a кота 135 peir Аибип at einu skipi fogru, ok varu me.nn at, at bua skipit. M spur6i konungr : ' hve.rsu Hzk per, Аибип ! а petta skip ?' Hann svarar : ' vel, herra !' Konungr maelti: 'petta skip vil ek per gefa, ok launa bjarndyrit/ Hann bakka6i gjofina e.ptir sinni kunnustu; ok er Iei6 stund, ok 140 skipit var albuit, pa mselti Sveinn konungr vi6 Аибип: 'po viUtu пп a braut, pa тип ek пп ekki lgtja pik, en pat hejfi ek spurt, at ilt er til hafna fyrir landi убги, ok eru vl6a oraefi ok haett skipum ; пп brytr рп, ok tynir skipinu ok fenu ; lltt ser pat pa a, at рп haflr fundit Svein konung, ok gefit honum 145 ggrsimi.' Sl6an sgldi konungr honum Ie6r-hosu fulla af silfri, ' ok ertu pa §nn eigi fe-lauss теб ollu, p5tt рп brjotir skipit, ef bu faer haldit bessu. Ver6a ma sva §nn/ sggir konungr, ' at bu tynir pessu fe; lltt nytr рп pa pess, er рп fannt Svein konung, ok gaft honum ggrsimi.' Si6an dro 150 konungr hring af h§ndi ser, ok gaf Au6uni, ok mselti: 'po at sva ilia ver6i, at рп brjdtir skipit ok tynir fenu, eigi ertu felauss, ef рп komsk a land, pvi at margir m§nn hafa gull a ser 1 skips-brotum, ok ser pa at рп hgfir fundit Svein konung, ef рп h^ldr hringinum; en pat vil ek габа per/ 155 s^gir hann, ' at рп gefir eigi hringinn, пета рп pykkisk eiga sva mikit gott at launa nokkurum ggfgum manni, pa gef
VII. AU?> UN. 75 peim hringinn, pvi at tignum monnum s5mir at piggja, ok far nu heill!' Sl5an lsetr hann I haf, ok komr I Noreg, ok Isetr flytja upp vama5 sinn, ok purfti nu meira vi6 pat en fyrr, er 160 hann var I Noregi. Hann fe.rr nu sl6an a fund Haralds konungs, ok vill e/na pat er hann het honum, абг hann for til Danmerkr, ok kve.6r konung vel. Haraldr konungr t5k vel kv§6ju hans, ok ' se.zk ni6r/ se.gir hann, ' ok drekk her me5 oss '; ok sva ggrir hann. Pa spur6i Haraldr kon- 165 ungr: ' hve.rju Iauna6i Sveinn konungr per dyrit ?' Аибип svarar: ' pvi, herra! at hann pa at mer/ Konungr sag6i : ' launat mynda ek per pvi hafa; hve.rju Iauna6i hann §nn ?' Аибип svarar: ' gaf hann mer silfr til su6r-gongu/ ]?a sggir Haraldr konungr: 'mgrgum mgnnum gefr Sveinn konungr 170 silfr til su6rggngu еба annarra hluta, pott ekki foeri honum gprsimar; hvat er e.nn fleira ?' ' Hann baud mer,' se_gir Аибип, ' at gorask skutilsveinn hans, ok mikinn s5ma til mln at lgggja.' ' Vel var pat mselt/ se.gir konungr, • ok launa myndi hann §nn fleira/ Аибип sag6i: 'gaf hann mer 175 knorr теб farmi peim er hingat er b§zt varit I Noreg/ ' ]?at var stor-mannligt/ se.gir konungr, ' en launat mynda ek per pvi hafa. Launa6i hann pvi fleira ?' Аибип svara6i: ' gaf hann mer Ie6rhosu fulla af silfri, ok kva6 mik pa eigi felausan, ef ek helda pvi, p5 at skip mitt bryti vi6 Island.' Konungr 180 sag6i: ' pat var a-gaetliga ggrt, ok pat mynda ek ekki gQrt hafa; lauss mynda ek pykkjask, ef ek gaefa per skipit; hvart Iauna6i hann fleira ?' ' Sva var vlst, herra !' s§gir Аибип, ' at hann Iauna6i: hann gaf mer hring penna er ek Ъф a hgndi, ok kva6 sva mega at berask, at ek tynda fenu 185 qIIu, ok sagdi mik pa eigi felausan, ef ek aetta hringinn, ok Ьаб mik eigi loga, nema ek aetta ngkkurum tignum manni sva gott at launa, at ek vilda gefa; en nu he.fi ek pann fundit, pvi at рп attir kost at taka hvarttve.ggja fra mer,
7v VII. AUBUN. 190 dyrit ok sva llf mitt, en ]эп lezt mik fara {>angat 1 fri§i, sem a6rir паби eigi.' Konungr t5k vi6 gjgfinni теб ЬКби, ok gaf Au6uni I m5ti go6ar . gjafir, абг en J>eir skil6isk. Аибип var6i fenu til Islands-f§r6ar ok f5r Qt J>egar um sumarit til Islands, ok potti vera inn mesti gaefuma6r.
VIII. &RYMS-KVIDA. 1. Vrei5r var pa Ving-porr, er hann vakna6i, ok sins hamars of sakna5i: sk§gg nam at hrista, skor nam at dyja, гёб Jar6ar burr um at preifask. 2. Ok hann pat огба alls fyrst of kva5: 5 ' heyr-5u nii, Loki! hvat ek nu maeli, er engi veit jar6ar hvexgi ne upp-himins: ass er stolinn hamri!' 3. Gengu peir fagra Freyju tuna, ok hann pat огба alls fyrst of kva5 : ю ' muntu mer, Freyja ! fja6r-hams lja, ef ek minn hamar msetta-k hitta ?' Freyja kva5: 4. ' 1>6 munda-k gefa per, pott or gulli vaeri, ok po s§lja at vaeri 5r silfri.' 15 5. Flo pa Loki, fja5rhamr dun6i, unz fyr utan kom asa garda, ok fyr innan kom jotna heima. 6. Prymr sat a haugi, pursa drottinn, greyjum slnum gull-bond snori 2O ok mgrum slnum mon jafnadi.
VIII. PRYMSKVIBA. f rymr kva6: 7. ' Hvat er теб asum? hvat er теб alfum? hvl er-tu einn kominn I Jgtunheima ?' Loki kva6: 25 ' lit er теб asum, ilt er теб alfum ; he.fir pu Hlo-ri6a hamar of fdlginn ?' ]?rymr kva6: 8. ' Ek Ъф. Hlori6a hamar of fdlginn atta rostum fyr jor5 пебап; зо hann engi табг aptr of heimtir, nema foeri mer Freyju at kvan.' 9. Flo \>a Loki, fja6rhamr dunoi, unz fyr utan кот jgtna heima ok fyr innan кот asa gar6a; 35 mcetti hann i»6r mi6ra gar6a, ok hann pat огба alls fyrst of kva6: 10. ' Нфт ]эп orindi sem §rfi6i ? s§g-5u a lopti lyng tl6indi: opt sitjanda SQgur of fallask, ^0 ok liggjandi lygi of bejlir.' Loki kva6: 11. ' H§fi-k §rfi6i ok orindi: 1*гутг h§fir pinn hamar, pursa drottinn; hann engi табг aptr of heimtir, 45 nema honum fceri Freyju at kvan.' 12. Ganga peir fagra Freyju at hitta, ok hann pat огба alls- fyrst of kva6: 'bitt-u pik, Freyja, Ьгпбаг llni! vit skulum aka tvau 1 Jotunheima.' g0
VIII. PRYMSKVIBA. 79 13. Vrei6 var6 pa Freyja ok masa6i, allr asa salr undir bif6isk, stokk pat it mikla me.n Brlsinga: ' mik veizt-u ver6a ver-gjarnasta, ef ek ф. теб per 1 Jotunheima/ 55 14. S§nn varu aesir allir a pingi ok asynjur allar a mali, ok of pat гёби rlkir tlvar, hve peir Hlori6a hamar of scetti. 15. i>a kva6 J>at Heimdallr, hvltastr asa 6o (vissi hann vel fram, sem vanir adrir): 'bindum ver tor ba Ьгпбаг llni, hafi hann it mikla mgn Brisinga! 16. Latum und honum hrynja lukla ok kvenn-va6ir of kne falla, 65 en a brjosti breida steina, ok hagliga of hofu5 typpum !' 17. i»a kva6 pat Pon, pru6ugr ass: ' mik munu sesir argan kalla, ef ek bindask last Ьгпбаг llni.' 70 18. i»a kva6 pat Loki, Laufeyjar sonr: ' ^Sgi t>u [n4> ^°rr' peira огба; pegar munu jgtnar Asgar6 bua, пета рп pinn hamar per of heimtir.' 19. Bundu peir &or pa Ьгпбаг llni 75 ok inu mikla m§ni Brisinga. 20. Letu und honum hrynja lukla ok kvenn-va6ir of kne falla, en a brjosti brei6a steina, ok hagliga of hofu5 typ6u. 80
VIII. PRYMSKVIBA. 21. Ъа. kvao ]pat Loki, Laufeyjar sonr: ' mun ek ok me5 J>er ambatt vera, vit skulum aka tvaer I Jotunheima.' 22. Serin varu hafrar heim of reknir, skyndir at skoklum, skyldu vel re.nna: 85 bjgrg brotnu6u, brann jor5 loga, ok Odins sonr 1 Jgtunheima. 23. ta kva6 bat irymr, pursa drottinn: ' standid upp, jgtnar ! ok straid bejtki! nu foera mer Freyju at kvan, 90 Njar6ar dottur, or N5a-tunum. 24. Ganga her at gar5i gull-hyrndar kyr, oxn al-svartir jgtni at gamni; fjgl5 a ek mei6ma, fjgld a ek m§nja,, einnar mer Freyju avant pykkir.' 95 25. Var par at kveldi of komit snimma, ok fyr jgtna gl fram borit; einn at oxa, atta laxa, krasir allar, paer er konur skyldu, drakk Sifjar verr said prju mja6ar. юо гб. i»a kva6 pat irymr, pursa drdttinn: ' hvar sattu bru6ir blta hvassara ? sak-a-k bru6ir blta brei6ara, ne inn meira mjg6 mey of drekka.' 27. Sat in al-snotra ambatt fyrir, Ю5 er огб of fann vi6 jgtuns mali: 'at vaetr Freyja atta nattum, sva var hon бб-fus I Jgtunheima.' 28, Laut und llnu, lysti at kyssa, en hann utan stokk ?nd-langan sal: IIO 'hvi eru gndott augu Freyju? pykkir mer or augum eldr of br§nna.'
VIII. PRYMSKVWA. 81 29. Sat in alsnotra ambatt fyrir, er огб of fann vi6 jotuns mali: ' svaf vaetr Freyja atta nattum, 115 sva var hon 66fus I Jotunheima.' 30. Inn kom in arma JQtna systir, hin er Ьгпб-fjar of bidja bor6i: ' lattu ber af hondum hringa гаиба, ef bu 961ask vill astir mlnar, 120 astir minar, alia hylli!' 31. &a kva6 bat Irymr, bursa drottinn : ' beri6 inn hamar brudi at vlgja, I§ggi6 MJQllni I meyjar kne, vlgi6 okkr saman Varar h§ndi!' 125 32. Hlo H15ri6a hugr I brjosti, er har6-huga6r hamar of b§k6i; f>rym drap hann fyrstan, bursa drottin, ok sett jotuns alia Iam6i. 33. Drap hann ina oldnu jotna systur, 130 hin er bru6fjar of bedit haf6i; hon skell of hlaut fyr skillinga, en hggg hamars fyr hringa fjol5. Sva kom O6ins sonr §ndr at hamri.
NOTES. The references marked Gr. are to the paragraphs of the Grammar. I. THOR. Line 3. Напп a J>ar riki er f>rud-vangar heita, ' he reigns (there) where it is called ]>.,' i. e. in the place which is called J>. The plur. heita agrees with priffivangar, as in 1. 14 below : pat eru jamglofar ' that is (his) iron gloves.' 1. 5. l>at er hus mest, sva at m§rm hafa gprt, ' that is the largest house, so that men have made (it),' i.e. the largest house that has been built. Notethe plur. hiis of a single house; each chamber was originally regarded as a house, being often a detached building. 1. 13. spgnnir J>eim, Gr. § 154; cp. 2. 49. II. THOR AND UTGARDALOKI. 1. 1. for med bafra slna . . ok теб honum sa ass er .. We see here that теб generally takes an ace. to denote passive, and a dat. to denote voluntary accompaniment. 1. 5. so6it refers to some such subst. as slatr (meat) understood. 1. 11. spr§tti a . . a is here an adv. 1. 12. til m§rgjar. til here implies intention—to get at the marrow. 1. 20. J>at er sa augnanna, ' the little he saw of the eyes.'— Thor frowned till his eyebrows nearly covered his eyes, and the man felt as if he were going to fall down dead at the mere sight of them. 1. 21. The second harm refers, of course, to Thor. 1. 34. til myrkrs, till it was dark. 1. 36. feir, the masc. instead of theneut. pi., as in 1. 32 foil., showing that leitudu is meant to refer only to the men of the party, and not to include Roskva. (Gr. § 179.) 1. 46. ser hvar la табг, ' saw where a man lay,' i. e. saw a man lying. G 2
i NOTES. 1. 51. emu einni, for once in his life. 1. 52. n§fndisk Skrymir, said his name was Skr. 1. 66. buid til (/^.) natt-ver6ar y3r, prepare supper for yourselves. 1. 77. Er J>at J)er satt at sggja. satt is in apposition to ]>at—' that is to be told you as the truth, (namely) that . . ' 1. 88. sja sik, see himself alive. 1. 104. Ъапп=/дии veg, that way, course. I. 108. at eesirnir bse6i pa heila hittask. The full sense is, ' that Thor and Loki expressed a wish that they and Skrymir might meet again safe and sound.' II. in, П2. sfttu hnakkann a bak ser aptr, threw back the backs of their heads till they touched their backs, i. e. threw back their heads. 1. 118. cerit stora, ' rather big,' i. e. very big. 1. r 20. glotti um tonn, 'grinned round a tooth/ i.e. showed his teeth in a malicious grin. Two MSS. read vif5 instead of um. 1. 121. er annan veg en ek hygg, at .. ? is it otherwise than as I think, namely that. . ? i. e. am I not right in thinking that . . ? 1. 127. engi er her sa inni er .. = engi er her-inni sa-er. . . 1. 129. freista skal, Gr. § 192. 1..I4O. kallar pess meiri van at hann se . . ' says that there is more probability of that, namely that he is . . than of the contrary,' i. e. says that he will have to be. . . 1. 150. fothvatari en sva, 'more-swift-footed than so—under these circumstances,' i. e. than you. 1. 156. ok er f>jalfl eigi pa kominn . . = fa er |>jalfi eigi kominn.. . 1. 172. at sinni, this time. 1. 172. hann. ace. 1. 173. laut or horninu, bent back from the horn. 1. t88. mestr refers to drykkr understood. 1. 218. kalli, Gr. § 192. 1. 241. Ъ6 refers to uni. III. BALDER. 1. 7. engi agrees with domr. IV. THE DEATH OF BALDER. 1. 11. hann, ace. 1. 20. tmgr, too young. 1. 31. п-happ is in apposition Xopat; cp. 3. 7- И- 33» 34- varumedeinumhug til . . had the same feelings towards. 1. 36. var . . fyrr, was beforehand, prevented. 1. 42. vili, subj. ' whether he will';—change of construction. 1. 55. nema, 'unless,' here = 'until.'
NOTES. 85 1. 89. heim. This use of heim in the sense of' someone else's home.' is frequent. Cp. our ' drive a nail home.' 1. 94. sva refers to ok efallir hlutir . . , the ok being pleonastic. 1. 108. hvar, cp. 2. 46. 1. 113. karl, ' old man,' here = Odin. V. HEBINN AND HEGNI. 1. 6. Hedinn = hann ; this use of a proper name instead of a prononn is frequent. 1. 9. J>ar. Cp. 1. 3. VI. THE DEATH OF OLAF TRYGGVASON. 1. 17. sva at, so that, i. e. just when. 1. 30. er, namely that. 1. 33. austan at sigla is in a kind of apposition tofgrdina. 1. 40. sva, also. 1. 48. muni fyrir, awaits you, is impending. 1. 53. meira, adv., better, faster. 1. 149. bar harm hatt, impers. w. аса ; he was in a conspicuous place. 1. 244. vid fimtanda maim, one of fifteen, with fourteen men. 1. 259. vapna is governed by the second half of the genitival compound ЫсеЬа-ЬппаЪ', which is here considered as two independent words. VII. AUDUN. 1. 17. var fyrir, was to be found. 1. 26. tvau verd slik, double the price you gave. 1. 55. fe is probably dat. here, but may be nom. 1. 56. gptir sem . . , according as, in accordance with what. 1. 64. nu . . rm, lately . . just now. 1. 116. h§ldr is here used pleonastically in a kind of apposition to the preceding bgtr. 1. 125. en, and = while. 1. 129. J)essi einn var sva hlutrinn, at .. . , this single thing is the case, namely that . .. i. e. the only thing is that . . . VIII. {.RYMSKVIDA. 1. 7. jar6ar is governed by hvgrgi. 1. 9. tuna. Poetical construction of gen. to denote goal of motion. 1.15. J>6 goes with the following at=ok sglja, Jioat (}>otf) vari or silfri. 1. 32. fceri may be either sg. or pi. 3 pers.
GLOSSARY. ее follows aS, S follows d, g follows e, cefollozas oS, g follows о, о follows o, \ follows t. The declensions of nouns are only occasionally given. (-rs) etc. means that the r of the nom. is kept in inflection. -a adv. not. a sf river. a see eiga. aprp. w. ace. and dat. on, in. абг adv., cj. before. a5rir see annar. sesir see ass. setla wv. 3, consider, deem : ' aetlask fyrir,' intend. sett sf. 2, race, descent, family. setta see eiga. af prp. w. dat. from ; of; with ; adv. ' drekka af,' drink off. af-hus sn. out-house, side room, afl sn. strength, might. af-taka wf. damage, injury. agsetliga adv. splendidly. aka sv. г, drive (a chariot, etc.). akafliga adv. vehemently, hard— 'kalla a.' call loudly. akarn sn. acorn. akkeri sn. anchor. alar-f ndir sm. thong-end, end of a strap. al-buinn adj. w. gen. quite ready. aldinn adj. old. aldri adv. never. a-lgngdar adv. for some time. alfr sm. elf. a-lit snpl. appearance, counten- countenance [lita]. all-har5r adj. very hard, very vio- violent. all-litill adj. very little. all-mami-skce5r adj .(very injuri- injurious to men), very murderous (of a battle) [skaSi, ' injury ']. all-mikill adj. very great. allr adj. all, whole ; ' me3 ollu,' entirely; ' alls fyrst,' first of all. all-storum adv. very greatly. all-valdr sm. monarch, king. al-snotr adj. very clever. al-svartr adj. very black, coal- black. alt adv. quite. ambatt sf. 2, female slave, maid. and-lit sn. face [Hta]. annarr prn. second ; following, next; other ; one of the two— ' annar . . . annarr,' one . . . the other. aptann sm. evening. aptastr adj. most behind. aptr adv. back, backwards, behind. ar sf. oar. ar sn. year. ar see a.
GLOSSARY. argr adj. cowardly, base. ar-madr sm. steward. armr adj. wretched. as-m§gin. sn. divine strength, ass sm. 3, (Scandinavian) god. ast sf. 2, affection, love, often in pi. ast-ssell adj. beloved, popular. [ssell, 'happy']. asynja wf. (Scandinavian) goddess [ass], at, see eta. at prp. w. dat.at, by; to, towards, up to; for; in accordance with, after. at adv. to. -at adv. not. at-laga wf. attack [Ifggja]. at-гббг (-rar) sm. 2, rowing against, attack, atta num. eight. atta see eiga. au5-k§ndr adj. easy to be recog- recognized, easily distinguishable. audr adj. desert, deserted, without men. aud-senn adj. evident. auga wn. eye. aug-syn sf. sight. auka sv. 1, increase; impers., w. dat. of what is added 'jok nu miklu a,' much was added to it (his hesitation increased), austan adv. from the east. aust-madr sm. Easterner, Norwe- Norwegian. austr sn. the east—'I au.,' east- eastwards. austr adv. eastwards. austr-vegr sm. the East, especially Russia. avalt adv. continually, all the time. a-vanr adj. wanting ; impers. neut. in ' einnar mer Freyju avant Jjykkir,' Freyja alone I seem to want. a-vinnr adj. toilsome, only in the impers. neut. ' mun a-vint ver6a um s§xin, it will be a hard fight at the prow. B. bad see bi6ja. ba6ir prn. both, neut. as adv. in ' baedi . . ok,' both . . and. badu see bidja. Ьюда see bidja. bSdi see badir. baggi wm. bag; bundle. bak sn. back, ' vgrja eitt baki,' de- defend a thing with the back, i. e. turns one's back to it = be a coward. bak-bordi wm. larboard. bal sn. flame; funeral pile. bal-fgr sf. funeral. bani wm. death. bar, see bera. bardagi wm. battle. bard sn. edge, rim ; projection in the prow of a ship formed by the continuation of the keel. barda see b§rja. bardi wm. war-ship with a sharp prow, ram. barn sn. child. batt see binda. baud see bjoda. beida wv. 1, w. gen. of thing and dat. of pers. benefited, ask, de- demand. bein sn. bone. b§kkr sm. 2, bench. b§lla wv. 1, occupy oneself with, deal in, generally in a bad sense. bera sv. 4, carry, take; bear, en- endure, berask at, happen, b. fram, bring forward, out. b. vapn nidr, shoot down. b. ra.5 sin saman, hold council, deliberate. berg-risi wm. hill-giant. b§rja wv. 1 b, strike—' b. grj5ti,' stone, bgrjask, fight. b§rr adj. bare, unsheathed (of a sword). ber-s§rkr sm. 2, wild fighter, champion. [Literally ' bear- shirt,' i. e. one clothed in a bear's skin.]
GLOSSARY. 89 bgtr see vel. bgtri see go6r. b§zt see vel. bgztr see go5r. beygja wv. 1, bend, arch. bida sv. 6, w. gen. wait for; w. ace. abide, undergo. bi6ja sv. 5, ask, beg, pray, w. gen. of tiling, ace. of the pers. asked, and dat. of the person benefited ; express a wish, bid—' ba5 hann vel kominn' (vera understood^), bad him welcome; call on, challenge, command, tell. bifask wv. 1, tremble, shake. bil sn. moment of time, ir^-^^ bila wv. 2, fail. bilt neut. adj. only in the impers. ' einum vei'5r bilt,' one hesitates, is taken aback, is afraid. binda sv. 3, bind, tie up ; dress. birta wv. i, show [bjartr]. bita sv. 6, bite; cut. bittu see binda. bitu see bita. bjarn-dyri sn. bear. bjartr adj. bright, clear. bjo see bua. bj66a sv. 7, w. ace. and dat. offer, propose—' b. einnm fang,' chal- challenge to wrestling ; invite, b. UPP, give up. bjorg sf. help; means of subsist- subsistence, store of food. blasa sv. 1, blow; blow trumpet as signal. bleyda wf coward. ЬИда wf gentleness, friendliness. blindr adj. blind. blod sn. blood. blot-bolli wm. sacrificial bowl. bcetr see bot. boga-skot sn. bowshot. bogi wm. bow. bog-ma5r sm. bowman, archer. bondi sm. 4, yeoman,householder, (free) man [bua]. bord sn. side of a ship, board; rim, the margin between the rim of a vessel and the liquid in it— ' nu er gott beranda b. a horninu,' now there is a good margin for carrying the horn, i. e. its con- contents are so diminished that it can be lifted without spilling. borg sf. fortress, castle. borg-hlid sn. castle gate. bot sf. 3, mending, improvement; plur. bostr, compensation. born see barn. bra sf. eyelid. bra see bregda. brag5 sn. trick, stratagem [breg5a]. brann, see brgnna. brast see bresta. bratt adv. quickly. braut sf way—a braut, adv. away. braut see brjota. braut, brott, adv. away. breg6a sv. 3, w. dat. jerk, pull, push; b. upp, lift, raise (to strike), change, transform. breiSr adj. broad. br§nna wf. burning; incremation. brgnna sv. 3, burn intr. brfnna wv. 1, burn trans. bresta sv. 3, break, crack, burst. brestr sm. crack ; loss. brjost sn. breast. brjota sv. 7, break—'b. (skip)' suffer shipwreck, also impers. ' skip (ace.) brytr,' the ship is wrecked. broddr sm. point. brodir sm. 4, brother. brotinn see brjota. brotna wv. 3, break intr. brott see braut. brott-laga sf. retreat. bru sf. bridge. Ьгпб-fe sn. bridal gift. brudr sf. 2, bride. brun sf. 3, eyebrow. bryggja wf. pier. brynja wf. corslet. brynn see brun.
GLOSSARY. bryn-stu&a wf. corslet-sleeve. bryti see brjota. brytr see brjdta. bu sn. dwelling, home. bua sv. i,dwell; inhabit, possess, prepare, buask, get ready, prepare intr.' er buit vid at..' it is likely to be that. . , there is danger of... budu see bjoda. buinn adj. ready; in a certain condition—' (viS) sva buit' adv. under such circumstances ; capa- capable, fit for—' vel at ser buinn,' very capable, very good (at). bundu see binda. burr sm. son. bydr see bjo6a. byr see bua. byrja wv. 3, begin. byr-vserm adj. promising a fair wind. D. daga wv. 3, dawn. dagan sf. dawn. dagr sm. day. dalr sm. valley. daudr adj. dead. d§gi see dagr. deyja sv. 2, die. djupr, adj. deep. do see deyja. domr sm. decision. dottir sf. 3, daughter. dggur5r sm. breakfast [-ur6 = -verdr, cp. nattverSr]. d5kkr (-vir), adj. dark. draga sv. 2, draw, drag. d. saman, collect. drakk see drekka. drap see drepa. drautur sm. dream. drggirm see draga. dreif see drifa. drfki wm, dragon ; dragon-ship, ship with a dragon's head as a beak. drekka sv. 3, drink. drepa sv. 5, strike; kill. dreyma wv. i, impers. w. ace. of pers. and ace. of the thing dream [draumr]. drifa sv. 6, drive ; hasten. drjupa sv. 7, drop. dro see draga. drogu see draga. drottinn sm. lord. drottin-hollr adj. faithful to its master. drukkinn adj. (pte.) drunk. drupu see drjupa. drykkja wf. drinking [drekka]. drykkju-madr sm. drinker, drykkr sm. 2, draught. duna wv. 3, resound. dundi see dynja. dvalda see dv§lja. dvflja wv. ib, delay, dvgljask, dwell, stop. dvergr sm. dwarf. dydrill sm. (?). dyja wv. ib, shake, dynja wv. ib, resound. dyr sn. animal, beast, dyrr sfnpl. door. E. еба cj. or. ef cj. if. §fna, wv. 1, perform, carry out. §ggja то 3, incite. eidr sm. oath. eiga wf. property. eiga swv. possess, have: have as wife, be married to; have in the sense ofmv&t. eigi adv. not; no. eign sf. property. eignask wv. 3, appropriate, gain. eik sf. 3, oak. emka-mal snpl. personal agree- agreement, special treaty. eirm num., prn. one ; the same; a certain, a; alone, only—' einn saman,' alone, mere. einn-hvexr,/r#. a certain, some, a.
GLOSSARY. eira wv. 1, w. dat. spare. eitr sn. poison. «k prn. I. §k see aka. ekki/ги. «гиг1, nothing; adv. not. eldr sm. fire. §lli kj/I old age. ellifti adj. eleventh. ellifu num. eleven. em see vera. en cj. but; and. en adv. than, after compar. §ndask wv. 1, end, suffice for. §ndi, §ndir sm. end. §nd-langr adj. the whole length— 'gndlangan sal,'the whole length of the hall. §ndr adv. again. &n.%\ prn. none, no. enn adv. yet, still; besides ; after all. §ptir prp. w. ace. after (of time). w. dat. along, over ; in quest of, after; according to, by. adv. afterwards; behind [aptr]. §ptri adj. compar. hind, er prn. rel. who, which, rel. adv. where; when ; because, that, er see vera. er see J>u. §rfidi sn. work ; trouble, ert see vera. eru see vera. eta sv. 5, eat. ey sf. island. fa sv. i, grasp ; receive, get; give ; be able, fask, wrestle, fask a, be obtained, be. fadir sm. 4, father. feer see fa. faestr see far. fagnadr sm. 2, joy ; entertainment, hospitality. fagr adj. beautiful, fair, fine. fagrliga adv. finely. fall sn. fall. falla sv. 1, fall, fallask, be for- forgotten, fail. fang sn. embrace, grasp; wrestling. fann see flnna. far adj. few—neut. fatt w. gen.: 'fatt manna,' few men. fara go, travel—w. gen. in such constr. as ' f. ffrSar sinnar,' go his way; fare (well, ill); happen, turn out; experience ; ' f. me5 einu,'deal with, treat; destroy, use up iv. dat. farask impers. in ' fersk J>eim vel,' they have a good passage. farmr sm. lading, cargo. fastr adj. firm, fast, strong. fe sn. property, money. f§5rum, see fadir. fekk see fa. fggrd sf. beauty [fagr]. ff grstr see fagr. feikn-staflr smpl. 2, wickedness. fela sv. 3, hide. felagi wm. companion. fe-lauss, adj. penniless. fe-litill adj. withlittle money, poor. fell see falla. f§lla wv. 1, fell, throw down ; kill [falla]. fengu, ffnginn see fa. f§r see fara. f§rd sf. 2, journey [fara]. fer-skeyttr adj. four-comered. flmm num. five. flmtandi adj. fifteenth. flnna sv. 3, find; meet, go to see ; notice, see. fjadr-hamr sm. feathered (winged) coat. fjall sn. mountain. fjar see fe. fjara sf. ebb-tide ; beach. fjogur see fjorir. fjordi adj. fourth. fjorir num. four. fjolff wf. quantity. fjgl-kyngi sn. magic. fjol-mgnni sn. multitude; troop [madr].
GLOSSARY. fjgrdr sm. 3, firth. fjgrur see fjara. па, sv. 2, flay, skin. flaug see fljuga. flfginn see fla. flestr see margr. fljota sv. 7, float, drift. fljuga sv. 7, fly. flo see fljuga. floti wm. fleet [fljota]. flotti wm. flight [flyja]. flugu see fljuga. fluttu see flytja. flyja wv. 1, flee. flytja wv. ib. remove, bring. fnasa wv. 3, snort. fcera wv. 1, bring,' take ; fasten [fara]. fcerir see fara. foeti see fot. folginn see fela. folk sn. multitude, troop ; people. for see fara. for-tglur wpl. representations, ar- arguments [tala]. fostra wf. nurse. fot-hvatr adj. swift-footed. fotr sm. foot; leg. fo<5ur see fa6ir. for sf. journey [fara]. foru-neyti sn. company [njota]. fra frf. from, away from; about, concerning. ' 1 fra' adv. away. frsendi sm. 4, relation. fra-fall sn. death. fram adv. forward, forth, compar. framar, ahead. framastr adj. superl. chief, most distinguished. frami wm. advantage, courage. framidr see frgmja. fram-stafn sm. prow. fra-sggn sf. narrative, relation. freista wv. 3, w. gen. try, test. frfinja wv. ib, perform [fram]. fridr sm. 2, peace. frldr adj. beautiful, fine. frodr adj. learned, wise. frcekn adj. bold, daring. frost sn. frost. fugl sm. bird. full-kominn adj. (J>tc.) complete ; ready (for). fullr adj. full. fundr sm. 2, meeting [finna]. fundu see finna. furdu adv. awfully, very. fuss adj. eager. fylgja wv. 1, w. dat. follow ; ac- accompany. fylki sn. troop [folk]. fylkja wv. 1, w. dat. draw up (troops) [folk]. fylla wv. 1, fill [fullr]. fyr, fyrir prp. w. ace. and dat. before ; beyond, over—' f. bord,' overboard ; instead of—' koma Vadv. be given as compensation ; for; because of. ' f. j>vi at,' be- because, 'litill f. ser,' insignifi- insignificant. fyrir-rum sn. fore-hold, chief- cabin. fyrirrums-maSr sm. man in the fore-hold. fyrr adv. compar. before, formerly. superl. fyrst, first. fyrri adj. compar. former, superl. fyrstr, first. fysa wv. 1, hasten trans.—impers. ' braut fysir mik,' 1 feel a desire to go away [fuss]. G. ga wv. 1, w. gen. heed, care for. gsefa wf. luck [gefa]. gseta wv. 1, watch, take care of [geta]. gaf see gefa. geefu-maSr sm. lucky man. gafiak sn. javelin. gamall adj. old. gaman sn. amusement, joy. gangs ro. 1, go, with gen. of goal in poetry ; attack—' g. a skip,' board a ship. g. af, be finished. g. til, come up. g. upp, land ;
GLOSSARY. 93 board a ship; be used up, ex- expended (of money). gardr sm. enclosure, court; dwell- dwelling. gat see geta. gefa sv. 5, give. gggnum, I g§gnum prp. w. gen. through. gekk see ganga. g§lti see ggltr. g§nginn, g§ngr, gengu, see ganga. geta sv. 5, w. gen. mention, speak of; guess, suppose. geysi adv. excessively. gipta wf. luck [gefa]. giptu-табг sm. lucky man. gjafar see gjof. gjof sf. gift. glotta wv. 2, smile maliciously, grin. glsesiligr adj. magnificent. gnyr sm. din, noise. g65r adj. good—' gott er til eins,' it is easy to get at, obtain. golf sn. floor ; apartment, room. gott see godr. gofugr adj. distinguished [gefa]. ggltr sm. з, boar. gomul see gamall. ggra wv. ic, do, make, ggrask, set about doing ; be made into, become, ggra at, accomplish, carry out. ggrsimi wf. article of value, trea- treasure. granda wv. 3, w. dat. injure. grar adj. gray. gras sn. grass ; plant, flower. grata sv. 1, weep, mourn for. gratr sm. weeping. greida ivv. 1, put in order, arrange. greip see. grlpa. gres-jarn sn. iron wire (?). grey sn. dog. grid snpl. peace, security. grida-stadr sm. sanctuary. grind sf. 3, lattice door, wicket. grlpa sv. 6, seize. gripr sm. 2, article of value, treasure. grjot sn. stone (collectively). groa sv. 1, grow; heal, grcer see groa. gruna wv. 3, impers.—' mik gru- nar,' I suspect, think. # grunr sm. 2, suspicion. gull sn. gold. gull-band sn. gold band, gull-buinn adj. adorned with gold, gull-hringr sm. gold ring. gull-hyrndr adj. (ptc.) with gilt horns. gull-ro5inn adj. {pic.) gilt, gygr sf. giantess. gyltr adj. (pti.) gilt. gyrda wv. 1, gird. H. hsestr see har. hsetta wv. 1, w. dat. desist from, stop. hsettligr adj. dangerous, threaten- threatening. hsettr adj. dangerous. haf sn. sea. hafa wv. 1, have; *h. einn nser einu,' bring near to, expose to; use, utilize, at haiask, under- undertake, til hafa, have at hand. hafna see hgfn. hafr sm. goat. hafr-staka wf. goatskin. hagliga adv. neatly. hagr sm. condition ; advantage— ' ber mun h. a vera,' will avail thee, be profitable to yon. hag-stcedr adj. favourable. halda sv. 1, w. dat. hold (also with prp. a); keep. w. ace. observe, keep (laws, etc.). intr. take a certain direction, go. halfr adj. half. halfu adv. by half, half as much again. hallar see hgll. hallar-golf sn. hall floor.
GLOSSARY. baltr adj. lame. hamarr sm. hammer, hamars-mudr sin. thin end of hammer. hamar-skapt sn. handle of a ham- hammer, hamar-spor sn. mark made by a hammer. hana see harm, handar see hond. hand-skot sn. throwing with the hand. hand-t§kinn р/с. pret. taken by hand, taken alive, hann prn. he. har sn. hair, har adj. high. Ьагб-hugaor adj. stern of mood. harur adj. hard; strong. har6-skeytr adj. strong-shooting [skj5ta]. harmrJOT. grief. haski wm. danger. ha-seeti sn. high seat, dais [sitja]. hassetis-kista sf. chest under the dais. hatt adv. high ; loudly, haugr sm. monnd. hauss sm. skull. hedan adv. hence, hgfi see hafa. hgfja sv. 2, raise, lift; begin, hgfna wv. i, w. gen. revenge, avenge. heill adj. sound, safe, prosperous. heil-ri»5i sn. sound advice, good advice [ra.5]. heim adv. to one's home, home (domum). heima adv. at home (domi). heima-madr sm. man ofthe house- household. heim-fuss adj. longing to go home, homesick. heimr sm. home,dwelling; world, heimta wv. i, fetch, obtain, get back, heita sv. I, call; w. dot. of pers. and dot. of thing promise; intr. (pres. heiti) be named, called, hgldr see halda. h§ldr adv. compar. more willingly, rather, sooner, more; rather, very. hg 1-grindr sf. the doors of hell. h§llir sm. cave, helt see halda. hfl-vegr sm. road to hell. hflzt adv. superl. most willingly, soonest, especially, most [hgldr]. hfndi, h§ndr see hond. hfnnar, hgrmi see harm. h§pta wv. i, bind ; hinder, stop. her adv. here—' h. af/etc. here-of. hgr-bergi, sn. quarters, lodgings. hfrda wv. harden, clench. h§r-fang sn. booty. hgrja wv. 3, make war, ravage [hgrr]. h§rr sm. army, fleet. herra sm. lord. h§r-skip sn. war-ship, hestr sm. horse, het see heita. heyra wv. i, hear. himinn sm. heaven, hingat adv. hither. hinn prn. that. Ыгб sf. court. hir6-madr sm. courtier, hiti wm. heat. hitta wv. come upon, find, meet; trans, go to. hittask, meet, intr. bja prp. w. dat. by, at; in com- comparison with, bjalmr sm. helmet. hjon snpl. household. hlada sv. 2, load, heap up ; 'h. seglum,' take in sails. Mffija sv. 2, laugh. hlaupa sv. 1, jump, leap ; run. hlaut see hljota. hleyp see hlaupa. hleypa wv. 1, make to run (i. e. the horse), gallop, hlif sf. shield.
GLOSSARY. 95 hlifa wv. i, w. dat. shelter, cover, protect. e hljop see hlaupa. hljota sv. 7, get, receive. Ыбби see Ыаба. hlogu see hleeja. hlunnr sm, roller (for launching ships). hluti wm. portion [hljota]. hlutr sm. 2, share ; portion, part, piece; thing [hljota]. hlut-skipti sn. booty, hnakki e. back of head. hof see h§fja. hollr adj. gracious, faithful. holmr sm. small island. hon see hann. honum see hann. horn sn. horn. hoegri adj. compar. right (hand). hoela wv. I, w. dat. praise, boast of. hpfdingi wm. chief [hgfuS]. Iipf6a-fjol sf. head-board (espe- (especially of a bedstead). hpfSu see hafa. hpfn sf. harbour. Iiofu5 sn. head. hggg sn. stroke. hogg-ormr sm, viper. hogg-orrosta wf. ' cutting-fight;' hand-to-hand fight. hpggva sv. I, hew, cut, strike. hpll sf. hall. hond sf. з, hand ; side—' hvarra- tvgggju bandar,' on both sides, for both parties. hrseddr adj. frightened, afraid \jitc. of hrteSask]. hrsedask wv. I, be frightened, fear, hrsezla wf. fear [hraedask]. hrafn sm. raven, bratt see hrinda. hrau6 see hrj66a. hraut see hrjota. hreyfa wv. i, move. hriS sf. period of time. hrlm-Jiurs sm. frost giant. hrinda sv. 3, push, launch (ship). hrista wv. 1, shake. hrjo5a sv. 7, strip, clear, disable. hrjota sv. 7, start, burst out. hrpkk see hrdkkva. hrokkva sv. 3, start back. hrySi see hrj65a. hrynja wv. ib. fall down. hrytr see hrjota. hugda see hyggja. hugi wm. thought. hugr sm. mind, heart; courage, spirit.- hugsa wv. 3, consider, think. hundrad sn. hundred. hur5 sf. 2, door, hus sn. room ; house, hvar adv. where ; that. hvarr prn. which of two; each of the two, both. hvarr-tvgggja prn. each of the two, both. hvart adv. whether, both in direct and indirect questions. hvart-tv§ggja adv. ' hv. . . ok,' both . . and. hvass adj. sharp. b.vB,t prn. neut. what. hvart adj. brisk, bold. hve adv. how. hverfa sv. 3, turn, go. hv§r-gi adv. nowhere—' hv. jar- Эаг,' nowhere on earth ; in no respect, by no means. hv^rnig adv. how. [ = hvgrn veg.] hv^TT prn. who. hvgrsu adv. how. hvl adv. why. hvirfill sm. crown of head. hvltna wv. 2, whiten. hvltr adj. white. hyggja wv. ib..think, mean, de- determine [hugr]. hylli wf favour [hollr]. I. i prp. in. i-huga wv. 3, try to remember, consider [hugr]. ilia adv. ill, badly.
GLOSSARY. Шх adj. ill, bad. inn art- the. inn adv. in compar. innar, further in. inna wv. i, accomplish. innan adv. within, inside, fyrir innan prp. w. gen. within, in. inni adv. in. it see Jm. it see inn. I-J>rdtt sf. feat. J. jafn-breiur adj. equally broad. jafn-liofugr adj. equally heavy [hefjal. jafn-mikill adj. equally great, jafh-skjott adv. equally quick, jafna wv. 3, smooth ; compare w. dat. of thing compared. jafhan adv. always, jarl sm. earl, jarn sn. iron. jarn-glofi sm. iron gauntlet, jarn-spong sf. iron plate. jata wv. i, w. dat. agree to. jok see auka. jor6 sf. earth, jotun-heimar smpl. home, world of the giants. jptunn sm. giant. K. "keer-leikr sm. love, affection [kaerr, 'dear']. kaf sn. diving; deep water, water under the surface. kafa wv. 3, dive, kalla wv. 3, cry out, call; assert, maintain; name, call, kann see kunna. kapp sn. competition. karl sm. man ; old man. kasta wv. 3, cast, throw. kaupa wv. 2, buy. kfngr sm. bend. § ¦wv. 1, know ; perceive. kfrling sf. old woman [karl]. kgrra wf chariot. , kf till sm. kettle. keypta, see kaupa. keyra iw. 1, drive. kirkja wf. church. kirkju-skot sn. wing of a church. kjosa, sv. 7, choose. klakk-laust adv. uninjured. к1юба wv. 1, clothe. Ыюба-Ьппабг sm. apparel. kl»5i snpl. clothes. kne sn. knee. knifr sm. knife. knorr sm. merchant-ship. knu6i see knyja. knui wm. knuckle. knutr sm. knot. knyja wv. ib, press with knuckles or knees; exert oneself [knui]. kolf-skot sn. (distance of a) bolt- shot. kollottr adj. bald. koma j». 4. come ; happen, turn out; w. dat. bring into a certain condition, k. fyrir, be paid in atonement, komask, make one's way (by dint of exertion). kona wf. woman ; wife. konr sm. kind—' alls konar,' all kinds ;' nakkvars konar,' of some kind. konun ga-stgfna wf. congress of kings. konungr sm. king. konungs-dottir sf. king's daugh- daughter. konungs-skip sn. king's ship. kosinn see kjosa. kost-gripr sm. precious thing, treasure. kostr sm. 2, choice—'at 98га kosti,' otherwise; power [kj5sa]. kogur-sveinn sm. little boy, ur- urchin. kppp see kapp. kopur-yrdi sn. boasting [ord]. kottr sm. 3, cat.
GLOSSARY. 97 кбт see кота. krappa-rum sn. back cabin. krappr adj. narrow. kraptr sm. strength. kras sf. 2, delicacy. krgfja wv. ib, w. ace. of pers. and gen. of thing, demand. ktmna swv. know ; feel; venture; like to. kunnandi wf. knowledge, accom- accomplishments. kunnusta wf. knowledge, power. kunnr adj. known. kurr sm. murmur, riimour. kvsedi sn. poem. kveema see кота. kvan sf. wife. kve6a sv. 5, say. kv. a settle, agree on. kvg6ja wf. salutation [kve5a]. kvgdja wv. ib, greet. kveld s?i. evening—' I kv.,' this evening. kveld-songr sm. vespers. kvenn-va5ir ^/.woman's clothes. kviSr sm. з, stomach, belly. kvisa wv. 3, whisper. kvistr sm. 3, branch, twig. kvpddu see kvgSja. kykr (-vir) adj. living. kykvendi sn. living creature, animal. kyll sm. bag. kyn sn. race, lineage. kyr sf. 3, cow. kyssa wv. 1, kiss. L. la see liggja. leegri see lagr. lser-lf ggr sm. thigh-bone, lset see lata. lagda see lgggja. lagr adj. low; short of stature [%gja] lags-табг sm. companion, lagu see liggja. lamda, lamit, see l§mja. laud sn. land, country. land-skjalfti wm. earthquake. langr adj. long, far. lat snpl. noise. lata sv. 1, let go; leave; lose; allow ; cause, let; behave, act; say. lauf sn. foliage. laufs-blad sn. (blade of foliage), leaf. laug sf. bath. latin snpl. reward. lattna wv. 3, reward, requite w. dai. of the thing given and of the pers., and ace. of the thing re- requited. lauss adj. loose ; shaky, unsteady ; free from obligation, laust see ljosta. laut see luta. lax sm. salmon. Ie5r-hosa wf. leather bag. l§ggja wv. 1 b, lay, put; ' 1. eitt fyrir einn,' give, settle on ; '1. sik fram,1 exert oneself; intr. %u. skip understood ss.\\, row—1. at, land; attack; 1. fra, retreat, draw off ; pierce, make a thrust. l?ggjask, set out, proceed; swim [liggja]. Iei5 sf. way—' кота einu tillei5ar,' carry out [lida]. leid see H5a. Iei5a wv. 1, lead, conduct [ИЭа]. leidangr (-rs) sm. levy [leiS]. leiga wv. 1, borrow. leikr sm. game ; athletic sports, contest, leita wv. 3, w. gen. and dat. seek ; take to, have recourseto. leitask, feel one's way [lita]. Ifmja wv. ib, break. I§ng5 sf. length [langr]. lfngi adv. long (of time) [langr]. lgngstr see langr. let see lata. lftja wv. Tb, iv. ace. of pers. and gen. of thing, hinder, dissuade. letta wv. 1, w. dat. lift. leyniliga adv. secretly. H
GLOSSARY. leysa wv. i, loosen, Tintie, open [lauss]. Ii6 sn. troop. Пба sv. 6, go; pass (of time) ; im- pers. H6r, w. dat. fare, get on. impers. ' 115r a (nattina),' (the night) is drawing to a close. lif sn. life—'a Hfi,' alive. Ufa wv. 2, live. liggja sv. 5, lie. 1. til, be fitting. lik sn. body ; corpse. lika wv. 3, w. dat. please. liki sn. form [lik]. liking sf. likeness, similarity [llkr]. llknsamr adj. gracious. llkr adj. like. Hn sn. linen ; linen headdress. list sf. art. Hta sv. 6, look at; regard, consider —' 1. til eins.' turn to, acknow- acknowledge greeting, litask impers. w. dat. seem. litask wv. 3, look round one [lita1. lltill adj. little, small—' litit veSr,' not very windy weather, lltlu adv. by a little, a little. litil-rsedi sm. degradation [ra&]. litr sm. з, colour, complexion ; ap- appearance [lita]. lizk see lita. lja wv. i, w. gen. and dat. lend. ljosta sv. 7, strike, w. dat. of instr. and ace. of the thing struck—' 1. arum i see,' dip the oars into the sea, begin to row. lofa wv. 3, praise. loga wv. 3, w. dat. part with. logi wm. flame. lokinn see Шка. lopt sn. air—' a 1.,' up. luka- sv. 7, lock, close; impers. ' lykr einu,' it is finished, ex- exhausted. ' 1. upp,' unlock, open. lukla see lykill. lustu see ljosta.* luta sv. 7, bend, bow. lygi wf lie, falsehood. 1укб sf. endiug—' at Iyk5um,' finally. lykill sm. key [Шка]. lypta wv. i, w. dat. lift [lopt]. lypting sf. raised place (castle) on the poop of a warship [lypta]. lysa wv. i, shine. lysi-gull sn. bright gold, lyst see ljosta. lysta wv. i, impers. w. ace. desire. M. ma see mega. ina6r sm. 4, man. msela (maelta) wv. 1, speak—'m. viS einu,' refuse ; suggest. mser sf. virgin, maid. msetta see mega. magr (-ran) adj. thin. magr sm. kinsman, relation, con- connection. makligr adj. fitting. mal sn. narrative ; in plur. poem ; proper time, time. malmr sm. metal. mann see табг. mann-folk sn. troops, crew. mann-hringr sm. ring of men. mannliga adv. manlily. margr adj. many, much. mark sn. mark ; importance. marka wv. 3, infer. marr sm. horse. mart see margr. matask wv. 3, eat a meal. matr sm. 2, food. matta see mega. mattr sm. 2, might, strength. теб prp. w. ace. and dat. with. me6al s. middle—a m. %v. gen. be- between. тебап adv. whilst. mega swv. can, may. megin—' gSrum m.,' on the other side; ' gllum m.,' on all sides {corruption <j/"vegum]. m§gin-gjardar sfpl. girdle of strength [mega]. mei5mar sfpl. treasures. meiri see mikill.
GLOSSARY. 99 m§ n sn. necklace, piece of jewelry. m§nn see табг. тёг see ek. m§rgr sm. 2. marrow. mgrki sn. mark ; banner [mark]. mest see mikill. meta sv. 5, measure ; estimate. mey see mser. mid-gar6r««. (middle enclosure), world. mi6gar6s-ormr sm. world-ser- world-serpent. midr adj. middle. mik see ek. mikill adj. big, tall, great, mikit adv. much, very. miklu adv. (instr.) much. milli, a milli, prp. between, among. minjar sfpl. remembrance, memo- memorial. minn see ek. minni see lltill. minnr adv. less. mis-lika wv. 3, w. dal. displease, not please. missa wf. loss, want. missa wv. 1, w. gen. lose; do without. mistil-teinn sm. mistletoe [teinn, 'twig']. mitt see ek. mjo5r sm. 3, mead. mjpk adv. very. m65ir sf. 3, mother. тббг sm. anger. mcetask wv. 1, meet intr. [mot]. mgn sf. mane. morginn sm. morning. mprk sf. 3, forest. тргшп see marr. mot sn. meeting. 1 moti prp. w. dat. against. mptu-neyti sn. community of food—' lgggja m. sitt,' make their provision into a common store [matr; njota]. mundu see munu. munnr sm. mouth. i, difference—' beim mun,' to that extent, muuu sum. will, may (of futurity and probability), myndi see munu. myrkr sn. darkness. myrkr adj. dark. N. na wv. 1, reach, obtain; succeed in. пюг adv. w. dat. near; nearly. super/.nmst—'j>vl n.,' thereupon. nStr see natt. nafn sn. name. nakkvarr prn. some, a certain, nakkvat adv. somewhat; per- perhaps. natt sf. 3, night. natt-bol sn. night-quarters. natt-langt adv. the whole night long. natt-sta6r sm. night-quarters. nattura wf. nature, peculiarity. natt-verdr sm. 2, supper. nau5-syn sf. necessity. naut see njota. nedan adv. below, fyrir n. prp. w. dat. below. ngfja adj. long-nosed (?). ngfna wv. 1, name, call, ngfnask, name oneself, give one's name as [nafn]. nema sv. 4, take; begin. nema adv. except, unless. nest sn. provisions. nest-baggi sm. provision-bag. nidr adv. down, downwards. nlundi adj. ninth. njosn sf. spying ; news. njosna wv. 3, spy; get intelli- intelligence. njota sv. 7, enjoy, profit. norSr adv. northwards. nokkvi wm. vessel, small ship. nu adv. now; therefore, so. ny-vakna6r adj. (ptc.) newly awoke. H 2
GLOSSARY. пут adj. new. ny ta wv. i, profit [njota]. O. oddr sm. point. od-fuss adj. madly eager. 68r adj. mad, furious. бэра wv. i, shout [op, ' shout']. oerit adv. enough; very. of prp. w. dat. over ; during; with respect to, about, adv. too (of excess). of adv., often used in poetry as a - mere expletive. of-veikr adj. too weak. ofan adv. above ; down. ofan-ver5r adj. upper, on the top. ok see aka. ok conj. and ; also—' ok . . ok,' both . . and ; but. okkr see Jm. opt adv. often, compar. optar, oftener, again. or prp. w. dat. out of. огб sn. word—' i g5ru or5i,' other- otherwise. or5irm see ver5a. огб-sfnding sf. verbal mes- message. огб-tak sn. expression, word. ormr sm. serpent, dragon; ship with a dragon's head. orrosta wf. battle. oss see ek. otta wf. the end of night, just be- before dawn. ottalaust adj. without fear. ox see vaxa. oxi wm. ox. g5lask wv. 3, obtain. p5ru see annarr. pi sn. ale. oldnu see aldinn. ondottr adj. fierce. pnd-vegi sn. high seat, dais. onnur see annar. pr sf. arrow. 6r-8efi sn. harbourless coast. 6rendi sn. errand. 6rendi sn. holding the breath, breath. 6rind-reki sm. messenger [reka]. oxn see oxi. P. pati sm. rumour. p§nningr sm. penny. B. г&б sn. advice; what is advisable —' sja eitt at raSi,' consider advisable ; plan, policy, resolu- resolution. rada sv. I, advise, w. ace. of thing and dat. of pers. ; consider, de- deliberate ; undertake, begin w. prp. til or infin. ; dispose of, have control over w. prp. fyrir. ra5a-gp'r5 sf. deliberation, deci- decision. ra5ugr adj. sagacious. ragna-гбкг sn. twilight of the gods, end of the world, [ragna gen. o/"r§gin neut.plur.' gods.'] ragr adj. cowardly. raku see reka. rann see r§nna. ras sf. race. rau5r adj. red. rausn sf. magnificence, anything magnificent. гёб see габа. rei6 sf. chariot. rei6 see rl6a. rei6a wv. i, swing, wield, brandish. rei6-fara adj.—' vera vel r.,' have a good passage. rei3i sn. trappings, harness. rei6r adj. angry. reka sv. 7, drive ; carry out; per- perform. ' r. af tjgld,' take down awning. r§kkja wf. bed. rgnna sv. з, ran.
GLOSSARY. IOI retta wv. i, direct; reach, stretch, r. upp, pull up. rettr adj. right, correct; equit- equitable, fair. reyna wv. i, try, test. reyr-bpnd supl. the wire with which the arrow-head was bound to the shaft. ylda sv. 6, w. dat. ride. ridu see rida. ridlask wv. 3, set oneself in motion. riki sn. power ; sovereignty, reign. rikr adj. powerful, distinguished. ripti sn. linen cloth. rita wv. 3, write. roa sv. 1, row. rceda wv. 1, talk about, discuss. гбга see roa. rpst sf. league. S. s&prn. that; he ; such, such a one. sa see sja. seer sm. sea. seera wv. 1, wound [sar]. sseti sn. seat [sitja]. ssett sf. 2, reconciliation, peace. ssettask wv. 1, be reconciled, agree. saga wf. narrative, history, story. sagda see s§gja. saka wv. impers. w. ace.—' hann (ace.) saka&i ekki,' he was not injured. sakna wv. 3, w. gen. miss. sal sf. 2, soul. said sn. gallon. salr sm. 2, hall. saman adv. together, sami weak adj. same. sam-laga wf. laying ships together for battle. samt adv. together. sannligr adj. probable ; suitable, right. sannr adj. true. sar sn. wound. sarr adj. wounded. sat see sitja. satt see sannr. se see vera. se see sja. sefask wv. 3, be pacified. sggja wv. 1 b, say, relate [saga]. segl sn. sail. seilask wv. 1, stretch intr. seinn adj. late, slow, tedious. seint adv. slowly. Sflja wv: 1, give; sell. sem adv. as; w. subj. as if; to strengthen the superl.—' sem mest,' the most possible, as much as possible. sgnda wv. 1, send. sgndi-madr sm. messenger, sgnn adv. at the same time, at once; immediately, forthwith., senn see sja. ser see sik. ser see sja. set see sja. set-berg sn. seat-shaped rock, crag [sitja]. sftja wv. 1, set, place, s. fram, launch (a ship), sftjask, sit down. sgtjask upp, sit up [sitja]. sl-byrda wv. 1, w. dat. lay a ship alongside another, neut. ptc. sibyrt, close up to [bor5]. sl5 adv. late. сотр. si6ar, later, afterwards, superl. sldast, latest, last. si5a wf. side. si5an adv. afterwards, then ; since, sidari adj. сотр. later, second (in order). si5r sm. 3, custom. siga sv. 6, sink. sigla wf. mast [segl]. sigla wv. 1, sail. siglu-skei6 sn. middle of a ship, sigr (-rs) sm. victory. sigr-бр shout of victory. sikprn. oneself. silfr sn. silver. sin see sik.
IOis GLOSSARY. siirn. sn. time (of repetition)— 'einu sinni,' once, for once. ' eigi optar at sinni,' not oftener than that time, i. e. only once. sinn see sik. sitja sv. 5, sit. s. fyrir, sit in readiness. sja = pessi. sja sv. 5, see ; ' s. fyrir einu,' look after, take care of. impers. ' lltt ser pat a, at'. . it will hardly be seen that. . . . sjask, see one another, meet. sjalfr/гя. self. sjoda sv. 7, boil; cook. sjon sf. sight. sjon-hvgrflng sf. ocular delusion. skal see skulu. skalf see skjalfa. skali wm. hall. skammr adj. short. skap sn. state, condition; state of mind, mood, humour. skapligr adj. suitable, fit. skapt sn. shaft, handle. skar see skera. вкагб sn. notch, gap ; defect. sbaut see skjota. skggg sn. beard ; beak (of a ship). „ skeid sn. race-course, running- ground ; race—' taka sk.,' start in a race. skeina wv. I, graze. skellr sm. knock. skgmtun sf. amusement, enter- entertainment [skammr, literally ' shortening {of time) ']. skera sv. 4, cut, cut up; kill (animal). skiljask wv. 1, separate, part intr. shillingr sm. shilling, coin. skilna6r sm. separation, parting. skip sn. skip. skipa wv. 3, order, arrange, pre- prepare, fit out. ' sk. til um eitt,' make arrangements for. skip- ask, take one's place; change, alter intr. skipa-bgrr sm. fleet. skipan sf. arranging; ship's crew. skips-brot sn. shipwreck, skip-stjornar-maor sm. (steerer), commander of a ship, captain. skjald-borg sf. wall of shields, testudo. skjalfa sv. 3, shake intr. skjota sv. 7, w. dat. shoot, throw, push. skjot-fceri sn. swiftness. skjot-leikr sm. swiftness. skjot-liga adv. swiftly, quick. skjotr adj. swift, quick, skjott adv. quickly, skjoldr sm. 3, shield. skogr sm. forest, wood, skorta zw. 1, impers. w. ace. of pers. and of thing, want, fail, skot sn. shot; missile [skjota]. skot-mal sn. shot-measure, range. skotta wv. 3, dangle—sk. vi5 drift (of ships). skgkull sm. shaft (of a cart). skpnom sf. disgrace, shame. skor sf. hair of the head. skreppa wf. bag, wallet, skulfu see skjalfa. skulu swv. shall, skuta wf. small ship, cutter, skutill sm. trencher, small table. skutil-sveinn sm. page, chamber- chamberlain. skutu see skjota. skykkr sm. shake — ' ganga skykkjum,' shake. skylda see skulu. skyldr adj. obliged, obligatory, bound [skulu]. skyn sn. understanding, insight— ' kunna, sk.' understand. skynda wv. 1, hasten, bring in haste. skyndiliga adv. hastily, quickly. skynsamliga adv. intelligently, carefully, skyt see skjota sla sv. 2, strike. ' sla eldi I,' light a fire. sleeliga adv. sluggishly, weakly.
GLOSSARY. 103 sl»r adj. blunt, slser see sla. sla.tr sn. meat. sleikja wv. lick, sleit see sllta. slettr adj. level, smooth; com- comfortable, easy. sllkr adj. such. sllta sv. 6, tear—si. upp, pull up ; iv. dat. break (agreement). smseri see smar. smar adj. small, insignificant. sma-skip snpl. small ships. sma-skuta wf. small cutter. smjuga sv. 7, squeeze through, slip. smugu see smjuga. snarpligr adj. vigorous. snarpr adj. sharp ; vigorous. snimma adv. early. апбга see snua. snua, sv. 1, w. dat. turn or (trans.) direct; twist, plait, snuask, turn (intr.). sodinn see sj65a. scekjawz/. ic, seek; go—' s. aptr,' retreat. зсетб sf. honour [s5ma]. soetti see soekja. sofa sv. 4, sleep. sofna wv. 3, go to sleep. sogur see saga. sok sf. cause—' fyrir J>a s. at'.., be- because. sdkkva sv. 3, sink. sol sf. sun. sol-skin sn. sunshine. soltinn adj. hungry \_ptc. of svelta,' starve]. soma wv. 2, w. dat., be suitable, befitting. somi wm. honour. sonr sm. son. sott sf. illness. sotta see scekja. sgx snpl. raised prow of a war-ship. spala see spolr. sparask wv. 2, spare oneself, re- reserve one's energy. spgnna (spenta) wv. 1, w. dat. cf thing, gird, buckle on. spjot sn. spear. spor5r sm. tail. spori sm. spur. spolr sm. rail, sprakk see springa. sprgtta wv. 1, split. springa sv. 3, burst. spur5a see spyrja. spyrja wv. ib, ask ; hear of, learn ¦—' sp. til eins,' have news of, hear of his arrival, spyrjask, be known. spyrna wv. 1, kick, staddr adj. placed, staying \_ptc. ' <?/"'stf6ja,' place]. stadr sm. place—' I staSinn,' in- instead. stafa6r adj. (pic.) striped, staf-karl sm. (staff-man), beggar, stafn sm. prow, stafn-bui wm. prow-man, stafn-le wm. grappling-hook. stafr sm. 2 {gen. sg. stafs), staff, stick. stakk see stinga. stallari sm. marshall. standa sv. 2, stand, st. upp, stand up, rise. starfa wv. 3, work, stgfna wv. 1, steer; take a course, go. steig see stlga. steinn sm. stone; jewel, stela sv. 4, w. dat. of thing and ace. ofpers. steal, rob. st§ndr see standa. st§rkliga adv. vigorously, stf rkr adj. strong. steypa wv. 1, w. dat. of thing, throw; pull off. steypask, throw oneself. stlga sv. 6, advance, walk, go. St. upp, mount (horse). stlgr sm. path, way stikill sm. point. stilla (stilta) wv. 1, arrange, st til, arrange, dispose.
GLOSSARY. stinga sv. g, pierce ; ' st. stgfrram at skipi,' run the prow against a ship's side, stirt adv. harshly \neut. of' stirSr,' ¦ stiff]. stod see standa. stoerri see stor. stukkva sv. 3, spring, rebound, start back. stolinn. see stela. storliga adv. bigly, arrogantly. stor-mannligr adj. magnificent, aristocratic. stor-mgnni sn. great men (col- (collective4., aristocracy. stdrr adj. big, great, stdrum adv. greatly. stor-габг adj. (great of plans), am- ambitions. stor-skip sn. big ship. stor-virki sn. great deed. stra wv. 1, strew, cover with straw. strauk see strjuka. strgngr sm. 2, string. strjuka sv. 7, stroke. stund sf. period of time, time. stutt adv. shortly, abruptly [neut. of' stuttr' short!. styra wv. 1, w. dat. steer. styri sn. rudder. styris-hnakki wm. top piece of rudder. styrkr sm. strength ; help. su see sa. яибг adv. southward. su&r-ganga wf. journey south (to Rome). sukku see sdkkva. sumar sn. summer. stunr pm. some. sund sn. sound, channel. sva adv. so, as; as soon as. ' ok sva,' also. svaf see sofa. svara wv. 3, w. dat. of thing, answer. svardagi sm. oath. sveirm sm. boy. sveinn-stauli wm. small boy. sveit sf. troop, svelga sv. 3, swallow, gulp. sver5 sn. sword. sver6s-hpgg sn. swordstroke. svipan sf jerk ; moment, svipting sf. pull, struggle. synask wv. 1, seem [sj5n]. syni see sonr. systir sf 3, sister. T. taka wv. 2, w. ace. take, seize, take possession of; w. inf. be- begin; w. dat, receive (well, ill, etc.). takask, take place, begin, t. at, choose, t. til, engage in, try. t.upp, take to, choose. tala wf. talk, speech. tala wv. 3, speak, talk about, dis- discuss. taliSr see tflja. talma wv. 3, hinder. tar sn. tear. taumar smpl. reins. tgkinn see taka. tflja wv. ib, count, recount; account, consider; relate, say [tala]. t§ng5ir sfpl relationship, con- connection by marriage. tgngjaow. 1, bind, fasten together. t§ngsl snpl. cable. t!5a wv. 1, impers. w. ace. desire. tidindi snpl. tidings, news. ti5r adj. usual, happening—' hvat er titt um }>ik?' what is the mat- matter with you ? titt adv. often, quickly—'sem tiSast,' as quickly as possible. tiginn adj. of high rank. tigr sm.—' fjorir tigir,' forty. til prp. w. gen. to ; till; for (of use) —' alt er t. vapna var,' every- everything that could be used as a missile; for (of object, intention) —' brj5ta legg til mergjar,' break a leg to get at the marrow; with respect to—' til vista var eigi
GLOSSARY. gott,' they were not well off for provisions. til adv. too (of excess). til-visan sf. direction, guidance, tltt see ti5r. tlvi wm. god. tjald sn. tent. tjugu-sk§gg sn. forked beard, tceka see taka. tok see taka. tonn sf. 3, tooth, trani wm. crane, tre sn. tree. tro6a sv. tread. trog sn. trough, tros sn. droppings, rubbish, trua wf. faith—' ]>at veit tr. min at . . ,' by my faith. trua wv. 2, w. dat. of pers. believe, trust, rely on. tun sn. enclosure, dwelling, tveir num. two. tyna wv. i, w. dat. lose. typpa wv. tie in a top-knot. J>a see sa. J»a see ]?iggja. ]эа adv. then. Jiser see sa. J>ak5r see J»§kja. J>akka wv. 3, w. ace. of thing and dat. of pers. thank ; requite, re- reward. J>ambar-skflfir sm. bowstring- shaker (?). J>arm see sa. J>annig adv. thither ; so [ = ]pann veg]. J>ar adv. there ; then ; ' ]?. af,' etc., thereof. ' {>ar sem,' since, be- because. ' {>ar til,' until. Jiarf see Jiurfa. J»at see sa. J»au see sa. Jiegar adv. at once. ' p. er/ as soon as. Jjgginn see J)iggja. J)§gja wv. ib, be silent. Jieim see sa. J>eir, Jieirra «г sa. J)§kja wv. ib, roof. J)§kkja wv. 1, notice. J>§kkjask, take pleasure in ; accept. J»er see J>u. J>ess j^i? sa. J>ess aafe. w. сотр. the, so much the. J>essi/r«. this. J)iggja sv. 5, receive. Jiing 5«. meeting, parliament. Jiinn see Jed. J>it see J»u. J»jo6 j/". nation, race. J>6 adv. though, yet. J>pkd see Jifkja. J)pkk sf. thanks,gratitude [J>akka]. Jiola wv. 2, endure, put up with. J>ora wv. 2, dare. l>orf sf. need. J>orrinn j^ J)verra. J>6tt adv. though [ = \>o at]. JNtta see Jiykkja. t>raut see J>rjota. t>reifask wv. 3, grope, feel. treyta wv. 1, make exertions, try. J>ri5i adj. third. J>ri5jungr sm. third. J>rir num. three. J>rjota sv. 7, impers. w. ace. of pers. come to an end, fail. Jirudugr adj. mighty. Jed prn. thou. Jrumlungr sm. thumb of glove. Jnmn-vangi wm. temple (of head). J>ur5r sm. diminution. furfa swv. often itnpers. require, need. Jmrr adj. dry. ]mr8 sm. giant. Jiverra sv. 3, diminish. J>vers adv. across. J>vl see sa. J>vi adv. therefore; w. compar. the, so much the more. J>vllikr adj. such.
1С GLOSSARY. pykkja aw. ic, seen, be con- considered, 'bykkir einum ¦ fyrir,' there seems to be something in the way, one hesitates. ' myndi mer fyrir p. I,' I should be dis- displeased. J>ykkjask, think. J>ykkr adj. thick, close. J>yiina wv. i, make thin. J>yn- nask get thin. t>yrstr adj. (pic.) thirsty. U. п-foera wf. impassable place ; fix, difficulty. u-fri5r sm. hostility, war. п-grynni sn. countless number [grunnr, ' bottom']. п-happ sn. misfortune. п-hreinn adj. impure. waxprp. w. ace. around, about, over; of time in, at; of superiority beyond; concerning, about. um-ra5 sn. advice, help, um-sja sf care. una wv. I, w. dat. be contented— ' u. ilia,' be discontented. undan prp. w. dat., adv. away (from). undarliga adv. strangely. undarligr adj. strange, undir prp. w. ace. and dat. under. undr sn. wonder. ungr adj. young, unnirm see vinna. unz adv. until. upp adv. up. upp-ganga wf. boarding (ship). upp-baf sn. beginning [hgfja]. upp-himinn sm. high heaven. uppi adv. up ; at an end. ur5u see ver5a. ut adv. out. сотр. utar, outer, outwards, farther away, utan adv. outside; outwards, utan-fgгб sf. journey abroad, utar see ut. uti adv. outside, out on the sea. ut-lausn sf. ransom. п-vinr sm. enemy. V. vseg5 sf. forbearance. veenn adj. likely, to be expected. vseri see vera. vsetr neut. nothing. vaka wv. 3, be awake, wake up. vakna wv. 3, awake. vald sn. power, control. val-kyrja sf. chooser of the slain, war-goddess [kjosa]. valr sm. corpses on the battle-field. van sf hope, expectation, proba- probability. vandrse5a-skald sn. the 'awk- 'awkward ' poet, the poet who is diffi- difficult to deal with. vandr»5i snpl. difficulty. vangi wm. cheek. vanr adj. accustomed. vapn sn. weapon. vapna-bur5 sm. bearing weapons, shower of missiles. v&pn-lauss adj. without weapons. var see vera. var sn. spring. var see ek. vara wv. 2, impers. w. ace. ofpers. —' mik varSi,' I expected. var5 see ver5a. var5i see vgrja. vargr sm. wolf. vari5r see vgrja. varla adv. scarcely. varna5r sm. goods, merchandise. varu see vera. vatn sn. water. vaxa sv. 2, grow ; increase. ve5r sn. weather. vegr sm. road; way, manner; direction, side ; in composition, region, tract, land. veik see vikja. veit see vita. veita wv. 1, give, grant; make (re- (resistance, etc.). vgkja wv. ib, wake [vaka]. vel sf. artifice, cunning. v§Ija wv. 1 b, choose.
GLOSSARY. 107 vgndi see vpndr. ver see ek. vera sv. exist; remain, stay, happen; be. ' hvat latum haf6i verit,' what had caused the noise, v. at, be occupied with. ver5 sn. worth, value ; price. verda sv. 3, happen; happen to come. ' v. fyrir eirram,' come in one's way, appear before one ; become ; come into being, be; ' v. til eins,' be ready for, under- undertake ; w. infin. be obliged, must. ' nu er a orSit mikit fyrir mer,' now I have come into a great perplexity, difficulty, v. at, hap- happen. ver5r adj. worth ; important. ver-gjarrt adj. desirous of a hus- husband, loose. verit see vera. vert see ver5r. vgrja wv. ib, defend-—'v. baki,' defend with the back, turn one's back on. vgrja wv. ib, dress; lay out money, invest. verk sn. work, job. verr sm, man ; husband. vgrr adv. сотр. worse, superl. vgrst, worst. verpld sf. world. vestan adv. from the west. ' v. fyrir ' w. gen. or ace, west of. vestr adv. westwards. vetr sm. winter; year. vgx see vaxa. vgxti see vpxtr. viSprp. w. ace. by, near; towards (of place and time) ; with (of various relations), iv. dat. to- towards, at (laugh at, etc.) ; in ex- exchange for, for. viSa adv. widely, far and wide, on many sides. viSar-teimmgr sm. tree-shoot, plant. vid-bragS sn. push. vidr sm. 3, tree. vi6r adj. wide, broad. vid-skipti snpl. dealings. vi5-taka wf. reception; resistance. vigja wv. 1, consecrate, hallow. vigr adj. warlike, able-bodied. viking sf. piracy, piratical expedi- expedition. vlkingr sm. pirate. vikja sv. 6, turn, move, go. vilja swv. will. villi-eldr sm. wildfire, conflagra- conflagration. vinatta wf. friendship. vinattu-mal snpl. assurances of friendship. vinna sv. 3, do, perform ; win, con- conquer, vinnask til, suffice. vinr sm. 2, friend. vir5ing sf. honour [ver6r]. visa wv. 2, w. dat. show, guide. vlss adj. wise ; certain.. vissa see vita. vist sf. 2, board and lodging ; pro- provisions. vit see ek. vita swv. know ; be turned in a certain direction, v. fram, see into futurity. viti sn. punishment, penalty. vltis-hornjw. penalty-horn (whose contents were drunk as a punish- punishment). vitkask wv. 3, come to one's senses. vitr (-ran) adj. wise. vpllr sm. 3, plain, field. vpndr sm. 3, twig, rod. vprn sf. defence, resistance. vpxtr sm. 3, growth, stature. vrei5r = rei5r. Y. ydr see J>u. yfir prp. w. ace. and dat. over [otan]. ymiss adj. various, different. ymr sm. rumbling noise, ytri adj. сотр. outer, superl. yztr, outside(st) [Qt].
PROPER NAMES. Aki sm. Asa-borr sm. (divine) Thor. Astridr sf. Audun sm. Baldr (-rs) sm. Bardi wm. ' the Ram ' (name of a ship). Bil-skimir sm. Brlsmga-mgn sn. Freyja's neck- necklace. Burizleifr sm. Dains-leif sf. relic of Damn [' leif,' leaving, heritage]. Dana-konungr sm. king of the Danes. Danir smpl. the Danes. Dan-mprk sf. 3, Denmark. Draupnir sm. Einarr sm. Emdri5i wm. Eirikr sm. Erlingr sm. IPgn-salr sm. 2. IPmnr sm. IPinskr adj. Finnish. Freyja wf. Freyr sm. Frigg sf. wife of Odin. IPulla wf. Frigg's handmaid. Geira wf. Gimsar fpl. Gjallar-bru sf. the bridge over the river Gjgll. Gjpll sf. ' the Resounder,' the river of Hell. Green-land sn. Greenland. Gullin-bursti wm. ' Golden- bristle.' Gull-toppr sm. ' Gold-top.' Ha-ey sf. ' High-island.' Hakon sm. Hall-fredr sm. Haraldr sm. He5inn sm. Heim-dallr sm. H§ 1 sf. the goddess of the infernal regions. H§r-m65r sm. Hildr sf. ['hildr,'war]. Hja6ninga-vig sn. battle of the HjaSnings. Hjarrandi wm. H16ri5iww. the Thunderer, Thor. Hogni wm. Hring-horni wm.' Ring-prowed.' Hyrningr sm. Hyrrokin sf. б sm. Is-land sn. Iceland. Island-f§r6 ^/".journey to Iceland. Islf nzkr adj. Icelandic. Joms-borg sf. Joms-vikingar smpl. the pirates of J5msborg. Kol-bjgrn sm.
no PROPER NAMES. Laufey sf. Litr sm.- Iioki ivm. M66-gu6r sf. Mceri wf. Nanna wf. Nepr sm. Njardar see UjorSr. Njor6r sm. XJoa-tun snpl. Noregr sm. Norway [ = norS-vegr]. Oku-JNrr sm. Thor (the driver) 1 Caka]- Olafr sm. OSinn sm. Odin. Orkn-eyjar sfpl. Orkneys. Roma-borg sf. Rome. Bum-fgrli ivm. pilgrim to Rome [fara]. Hoskva wf. Sax-land sn. Saxony, Germany. Sif sf. Sigriur sf. Sig-valdi ivm. Skjalgr sm. Skxymir sm. Sleipnir sm. Sli6rug-tanni ш, [tonn]. ScEnskr adj. Swedish. Sveinn sm. Svia-kontmgr sm. kingof Sweden. Sviar smpl. Swedes. Svia-v§ldi sn. Sweden [vald]. Svi-J>joS sf. Sweden. Svgl5r (-rar) sf island of Svolder, •nearRiigen. Tann-gnjostr sm. [tgnn]. Tann-grisnir sm. [tgnn]. Tryggvi ivm. ' Trusty.' r wm. J>orir sm. |>or-kfll sm. f>6rr sm. Thor. J>or-steinn sm Jiru6-vangar smpl. strength.' f»rymr sm. sf. ' plains of Ulfr sm. TTtgar6a-loki wm. TJt-gar6r sm. TTt-gar5ar//. 'outer enclosure/ world of the giants. Vanir smpl. race of Gods. Var sf goddess of betrothal and marriage. Vest-firzkr adj. of the west firths (in Iceland). Vik sf. 'the Bay,' the Skagerak and the Christiania fjord. Vinda-sngkkja wf. Wendish ship. Vind-land sn. Wendland. Vindr smpl. the Wends. Ving-J>6rr sm. name of Thor. THE END.