Author: Куусинен М.Э. Суханова В.С.
Tags: словарь грамматика языки мира издательство карелия русско-финский словарь
ISBN: 5-7545-0681-3
Year: 1996
Text
Martti Kuusinen
Valentina Suhanova
VENÄLÄIS-
SUOMALAINEN
VERBISANAKIRJA
noin 7000 hakusanaa
Toimittanut
Martti Kuusinen
Petroskoi »Karjala» 1996
M. Э. Куусинен
В. С. Суханова
РУССКО-
ФИНСКИЙ
СЛОВАРЬ
ГЛАГОЛЬНОГО
УПРАВЛЕНИЯ
около 7000 слов
Под общей редакцией
М. Э. Куусинена
Петрозаводск «Карелия» 1996
ББК81.2Фн
К 95
Издание выпущено в свет при содействии Комитета РФ но печати и
Общества финской литературы Финляндии.
Учебное издание
Куусинен Мартти Эсаевич,
Суханова Валентина Степановна
РУССКО-ФИНСКИЙ СЛОВАРЬ
ГЛАГОЛЬНОГО УПРАВЛЕНИЯ
Редакторы М. Ф. Хютти, М. И. Трофимчик
Художественный редактор Е. А. Агафонова
Технический редактор А. Ю. Калинова
Корректор Л. Т. Дмитриева
ИБ№2512
Лицензия № 010038 от 17.09.91 г.
Сдано в набор 5.04.95. Подписано в печать 14.12.95.
Формат 60x84 1/16. Бумага типогр. № 2. Гарнитура Ньютон. Печать
офсетная. Усл. печ. л. 23,25.
Уч.-изд. л. 46,66. Тираж 5000 экз. Зак. 756. Изд. № 5.
Издательство «Карелия», 185035, Петрозаводск,
ул. Красная, 33. Набор и верстка выполнены в
АО «Фолиум». 185005, Петрозаводск, ул. «Правды», 4. Арендное
предприятие Республиканская ордена «Знак Почета» типография
им. П. Ф. Анохина. 185005, Петрозаводск, ул. «Правды», 4.
К 95 Куусинен М. Э., Суханова В. С.
Русско-финский словарь глагольного управления: около 7000
слов. — Петрозаводск: Карелия, 1996. — 400с.
ISBN 5-7545-0681-3
Словарь содержит около 7 тыс. словарных статей, включающих в себя русские
глаголы, их личные формы, видовые характеристики, показ сочетаемости через
управление русского глагола. Предназначен для изучающих финский язык как на
начальном, так и на продвинутом этапе изучения. Являясь двуязычным словарем,
он может быть использован и финнами, изучающими русский язык.
81.2 Фн
4602030000-012
К
М127(03)-96 © М. Э. Куусинен,
В. С. Суханова
ISBN 5-7545-0681-3 1996
ПРЕДИСЛОВИЕ
Русско-финский словарь глагольного управления включает более 7000
русских глаголов с показом их синтаксической и лексической сочетаемо-
сти. Словарь дает больший по сравнению с обычными переводными сло-
варями объем глагольных словосочетаний. Словарные статьи дают пере-
воды глаголов и разнообразных конструкций с глаголами русского язы-
ка на финский язык.
Словарь предназначен прежде всего для лиц, изучающих финский язык
на продвинутом этапе обучения. Он дает возможность читателю увидеть
передачу на финский язык разнообразных значений русских глаголов че-
рез синонимику, фразовое окружение, частично через предложения. В
словаре даны примеры сочетаемости русских глаголов с именами
существительными, инфинитивами и некоторыми союзными конструкци-
ями. Не вошли в словарь лишь сочетания с наречиями.
Так как словарь включает подробную разработку грамматических
форм русских глаголов и их значений, он может быть полезным и при
изучении русского языка как иностранного на начальном и на продвину-
том этапах его изучения.
Авторы надеются, что словарь поможет читателю в практическом изу-
чении финского языка и в овладении русским языком.
О ПОЛЬЗОВАНИИ СЛОВАРЕМ
1. Все заглавные слова расположены в строго алфавитном порядке.
Если два или три глагола расположены по алфавиту рядом и имеют общий перевод, они
даются в одной статье:
выбегать ... im per f, выбежать ... per f
2. Неизменяемая часть заглавного слова отделяется вертикальной чертой. Часть заглав-
ного слова перед чертой заменяется в примерах знаком тильда ("-); тильда заменяет также
все слово, если оно повторяется в статье без изменения:
сбро|сить ...; - снег с крыши...; лошадь -сила седока...
3. Различные значения глагола выделяются арабскими полужирными цифрами с точкой;
каждое значение глагола по возможности иллюстрируется или сопровождается пояснением
в скобках курсивом, указывающим на управление финского эквивалента:
формировать... 1. кого-что А...; ~ характер... 2. что А...; ~ правительство...
лицемерить... перед кем I teeskennellä, vilpistellä (jkn edessä)
4. Омонимы, т. е. слова, имеющие одинаковое написание, но различные по значению, да-
ются отдельными статьями и обозначаются римскими цифрами после заглавного слова:
болтать I ... 1. ks взболтать; ...
болтать II ... что А, о ком-чём Р, с кем I...
5. На всех русских словах дано ударение. Если слово имеет двоякое ударение, то в слова-
ре указываются оба:
p^
6. После заглавного слова и его грамматических характеристик дается перевод; близ-
кие по значению переводы отделяются запятой, более отдаленные — точкой с запятой:
забавлять ... hauskutella, huvittaa ...
завалить ... 1. ... täyttää; haudata; sulkea; tukkia...
7. Если глагол встречается лишь в определенных сочетаниях или вне сочетания не под-
дается переводу на финский язык, после заглавного слова или после цифры ставится двое-
точие:
говориться ...: в документе ~лось, что ... [tässä] paperissa (t asiakirjassa) luki ; в
книге ~тся о дальних странах kirjassa kerrotaan kaukomaista
8. Иллюстративные примеры, имеющие характер устойчивых сочетаний, а также фра-
зеологизмы приводятся за знаком треугольник (А) при значении или в конце статьи:
забросать ... 1. ... Д ~ кого-л цветами...; ~ кого-л камнями... 2. ...
болтать II ... А ~ без умолку ...
9. Формальные варианты компонентов словосочетаний или синонимы и их переводы да-
ются в круглых () скобках с союзом или (t). Они могут быть употреблены вместо слова,
стоящего перед скобкой:
...лежать в кровати (t в постели) maata sängyssä (f vuoteessa)
...он не годится в учители hän ei sovi (t hänestä ei ole) opettajaksi
10. Лексические варианты компонентов словосочетаний и их переводы даются в угловых
< > скобках. Они могут быть употреблены аналогично слову, стоящему перед скобкой:
...открыть окно <ворота> avata ikkuna <portti>
11. Факультативные части слов и словосочетаний даются в квадратных [ ] скобках:
...гладить бельё [горячим утюгом] silittää pyykkiä [kuumalla raudalla]
тянуться ... 2. ... kur[k]ottaa kätensä, kur[k]ottautua, kur[k]ottua
12. При каждом глаголе указываются формы спряжения 1 и 2 л. ед. ч. и 3 л. мн. ч. насто-
ящего времени у глаголов несовершенного вида и будущего простого у глаголов совершен-
ного вида; в глагольных формах неизменяемая часть слова обозначается черточкой:
владё|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
посоветовать, -ую, -уешь, -уют perf
Грамматические формы пишутся полностью, если есть особенности в образовании:
купить, куплю, купишь, купят
Если формы 1 и 2 лица ед. ч. неупотребительны, приводятся формы 3 л. ед. и мн. числа:
разбр|естйсь, -едётся, -едутся
Если в каком-либо значении глагол в 1 и 2 лице не употребляется, ставится помета
3. pers.
13. Если есть особенности в образовании и ударении, приводятся формы прошедшего
времени, формы повелительного наклонения, страдательные, а иногда и действительные
причастия, деепричастия.
При страдательном причастии указывается также его краткая форма. Формы женского
и среднего рода, а также множественного числа глаголов в прошедшем времени и кратких
страдательных причастий приводятся лишь в том случае, если они по образованию отлича-
ются от предшествующей формы:
идти, иду, идёшь, идут; шёл, шла, шло
бить, бью, бьёшь, бьют; бей
нач|атъ ...; начал, -ала, начало; -авший; начатый, начат, -ата, начато (мн. ч. начали,
начаты)
14. После грамматических форм даются указания на принадлежность глагола к виду —
совершенному или несовершенному. Если глагол имеет значение только однократности,
ставится помела perf тот. Если он, кроме того, составляет видовую пару с соответствую-
щим глаголом несовершенного вида, ставится помета perf ja тот:
шепнуть ... perf тот (imperf шептать)
шептать ... imperf
звякнуть ... perf ja тот (imperf звякать)
звякать ... im perf (perf квакнуть)
15. Переводы, как правило, даются при глаголах совершенного вида. В скобках указы-
вается соответствующий парный глагол, который (если он широко употребителен) приво-
дится на своем месте по алфавиту с ссылкой на глагол, при котором дается перевод:
взойти ... perf (imperf всходить ja восходить)...
восходить ... 1. ks взойти; ...
всходить ... imperf ks взойти
16. При каждом глаголе указывается управление — падежные вопросы с предлогами или
без них, вопросительные наречия; глаголы, управляющие неопределенной формой, снабжа-
ются пометой + in f. Когда глагол требует дополнительного придаточного предложения с
союзом, ставится помета + konj и союз:
бояться ... imperf I. кого-чегоо, + in f, + konj что...
17. Стилистические и прочие пометы даются после грамматической характеристики гла-
гола перед цифрами, отмечающими значение слова, если помета относится к слову в целом,
или после одного из значений, если помета относится только к этому значению:
корить ... puhek 1. ... 2. ...
крепить ... 1. ... 2. тег, Ит ...
KÄYTTÖOHJEITA
1. Hakusanastossa on noudatettu ehdotonta aakkosjärjestystä.
Kaksi tai joskus kolmekin verbiä on käsitelty samassa sana-artikkelissa, jos niillä on yhteinen
suomenkielinen vastine:
выбегать imperf, выбежать per f
2. Pystyviivaa (|) käytetään erottamaan hakusanan muuttumattomana pysyvää alkuosaa, joka
esimerkeissä korvataan aaltoviivalla (~). Aaltoviiva edustaa myös koko hakusanaa, jos se esiintyy
esimerkissä perusmuodossaan:
сбро|сить ; ~ снег с крыши ; лошадь -сила седока
3. Verbin merkitysryhmät erotetaan puolilihavin arabialaisin numeroin, joita seuraa piste.
Merkitystä valaistaan yleensä esimerkeillä tai joskus sulkeissa olevilla kursivoiduilla selityksillä,
joista käy ilmi suomenkielisten vastineiden rektio:
формировать 1. кого-что A ; ~ характер 2. что А ; ~ правительство —
лицемерить перед кем I teeskennellä, vilpistellä (jkn edessä)
4. Homonyymit eli samanlaiset mutta erimerkityksiset sanat osoitetaan roomalaisin numeroin:
болтать I 1. ks взболтать;
болтать II что А, о ком-чём Р, с кем I
5. Jokaiseen kaksi- tai monitavuiseen venäjänkieliseen sanaan on merkitty paino. Jos sanassa
on kaksi painomerkkiä, se merkitsee, että sana voidaan painottaa kahdella tavalla:
6. Venäjänkielisten verbien tai ilmausten suomenkieliset synonyymiset tai synonyymisluon-
teiset vastineet on erotettu toisistaan pilkuilla, etäisemmät taas puolipisteellä:
забавлять hauskutella, huvittaa
завалить — 1. täyttää; haudata; sulkea; tukkia
7. Kaksoispiste hakusanan tai numeron jäljessä osoittaa, että verbiä käytetään vain tietyissä
sanaliitoissa tai että sanaliittoon kuulumattomana se ei ole suomennettavissa:
говорй(тъся : в документе -лось, что... [tässä] paperissa (f asiakirjassa) luki ; в
книге ~тся о дальних странах kirjassa kerrotaan kaukomaista
8. Kiinteämuotoiset ja fraasiutuneet sanonnat on sijoitettu kolmion (Д) jälkeen hakusanan
jonkin merkitysryhmän tai sana-artikkelin loppuun:
забросать 1. А ~ кого-л цветами ; ~ кого-л камнями 2.
болтать II А ~ без умолку
9. Kaarisulkeissa () t-lyhenteen jäljessä olevat sanat tai sanaliitot ovat muodollisia variantteja
tai samamerkityksisiä ilmauksia, joita voidaan käyttää sulkumerkin edessä olevan sanan asemes-
ta:
лежать в кровати (t в постели) maata sängyssä (t vuoteessa)
он не годится в учители hän ei sovi (t hänestä ei ole) opettajaksi
10. Vinosulkeissa < > olevat sanat tai sanaliitot ovat erimerkityksisiä tai vaihtoehtoisia ilmauk-
sia, joita voidaan käyttää samaan tapaan kuin sulkumerkin edessä olevaa sanaa:
открыть окно <ворота> avata ikkuna <portti>
11. Hakasulkeissa [ ] olevat sanat tai sanan osat voidaan vaihtoehtoisesti jättää pois:
гладить бельё [горячим утюгом] silittää pyykkiä [kuumalla raudalla]
тянуться -2. kur[k]ottaa kätensä, kur[k]ottautua, kur[k]ottua
12. Jokaisen hakusanana olevan verbin ohessa on osoitettu sen preesensin (jos verbi on imper-
fektiivinen) tai futuurin (jos verbi on perfektiivinen) yksikön 1. ja 2. persoonan sekä monikon
3. persoonan muoto. Hakusanan pystyviivalla erotettu muuttumaton alkuosa korvataan tällöin
yhdysmerkillä:
владфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
посоветовать, -ую, -уешь, -уют perf
Erikoistapauksissa taivutusmuodot annetaan lyhentämättä:
купить, куплю, купишь, купят
Jos verbiä ei käytetä 1. eikä 2. persoonassa, hakusanan ohessa annetaan yksikön ja monikon
3. persoonan muoto:
разбр|естйсь, -едётся, -едутся
Numeron jäljessä oleva lyhenne 3. pers tarkoittaa, että kyseisessä merkityksessä verbiä
käytetään vain tai pääasiallisesti asiasubjektin ohessa.
13. Verbin preteriti-ja imperatiivi- sekä passiivin ja joskus aktiivin partisiipin muodot maini-
taan, mikäli niissä on jotakin säännöllisestä poikkeavaa. Passiivin partisiipista annetaan silloin
myös lyhyt muoto. Preteritin ja passiivin partisiipin feminiini-, neutri- ja monikkomuoto maini-
taan vain siinä tapauksessa, kun se painotukseltaan eroaa edellisestä muodosta:
идти, иду, идёшь, идут; шёл, шла, шло
бить, бью, бьёшь, бьют; бей
нач|ать ; начал, -ала, начало; начатый, начат, -ата, начато (preteritin monikko on
näin ollen начали ja passiivin partisiipin monikko начаты)
14. Taivutusmuotojen jälkeen mainitaan verbin aspekti, perfektiivinen tai imperfektiivinen.
Momentaaniset eli äkillisyyttä ilmaisevat verbit on varustettu merkinnällä perf тот. Merkintä
perfja тот tarkoittaa, että verbi on sekä momentaaninen että aspektipariin kuuluva perfektiivi-
nen:
шепнуть perf тот {imperf шептать)
шептать imperf
звякнуть perfja тот (Утрег/*звйкать)
звяхать imperf (perf звякнуть)
15. Rektiomerkinnät, käännökset ja esimerkit on sijoitettu useimmiten perfektiivisen verbin
kohdalle. Vastaava imperfektiivinen verbi mainitaan sulkeissa ja, jos tämä on yleisessä käytössä
oleva sana, esitetään hakusanana aakkosjärjestyksessä ao. viitteellä varustettuna:
взойти perf (imperfвсходить ja восходить)
восходить 1. ks взойти;
всходить imperf ks взойти
16. Verbin rektio on osoitettu interrogatiivipronominien ja -adverbien tai muiden kysymys-
sanojen avulla ja sijaa tarkoittavilla lyhenteillä. Jos verbi vaatii infinitiiviä tai konjunktiolausetta,
se on varustettu vastaavasti lyhenteillä + inftai + konj (что, чтобы jne.):
бояться imperf1. кого-чего G, + in f, + konj что
17. Verbin käyttöalaa rajoittavat merkinnät ovat yleensä muiden merkintöjen tai merkitys-
ryhmää tarkoittavan numeron jäljessä:
корить puhek 1. 2.
крепить 1. 2. mer, ilm
ЛЕКСИКОГРАФИЧЕСКИЕ ИСТОЧНИКИ
LÄHTEITÄ
Словарь русского языка: В 4-х т. / АН СССР, Ин-т рус. яз.; Под ред. А. П. Евгеньевой. —
2-е изд., испр. и доп. — М.: Русский язык, 1981—1984.
Ожегов С. И. и Шведова Н. Ю. Толковый словарь русского языка / Российская академия
наук. Ин-т рус. яз.; — М: АЗЪ, 1993.
Русско-финский словарь / Под ред. М. Э. Куусинена и В. М. Оллыкайнен. — М: ГИС,
1963.
Nykysuomen sanakirja I — VI. Valtion toimeksiannosta teettänyt Suomalaisen Kirjallisuuden
Seura, WSOY, Porvoo 1951—1961.
Suomen kielen perussanakirja 1—3. Kotimaisten kielten tutkimuskeskuksen julkaisuja 55.
Valtion painatuskeskus, Helsinki 1990—1994.
УСЛОВНЫЕ СОКРАЩЕНИЯ
LYHENTEET
A akkusatiivi
akt dktnvin (partisiippi)
ark arkityylissä*
D datiivi
dur duratiivinen (määräsuuntaista
liikettä ilmaiseva) verbi
erik erikoistermi
esim esimerkiksi
frekv frekventatiiviverbi
fut futuuri
fut ei käyt futuuria ei käytetä
fys fysiikassa
G genetiivi
ger gerundi
halv halveksivasti
I instrumentaali
ilm ilmailussa
imperat imperatiivi
/mperfimperfektiivinen aspekti
m/infinitiivi; + /nfinfinitiivin
kanssa
iron ironisesti
iter iteratiivinen (toistuvaa liikettä ilmaiseva)
verbi
kai kalastuksessa
kem kemiassa
kiel kielitieteessä
kielt kielteinen, kieltomuoto
kirjak kirjakielessä, kirjallissävyinen sana
kirjap kirjapainoalalla
/гол/konjunktio; + konj konjunktion kanssa
korttip korttipelissä
ks katso
kuv kuvallisesti, kuvakielessä
leik leikillinen ilmaus, leikillisesti
lääk lääketieteessä
maat maataloudessa
mat matematiikassa
тег merenkulussa
mets metsästyksessä
тот momentaaniverbi
топ monikko, monikon
винительный падеж
действительное (причастие)
просторечное
дательный падеж
однонаправленный глагол
специальный термин
например
многократный глагол
будущее время
будущего нет
физика
родительный падеж
деепричастие
презрительное, пренебрежительное
творительный падеж
авиация
повелительное наклонение
несовершенный вид
неопределенная форма, инфинитив; с не-
определенной формой
ироническое
неоднонаправленный глагол
рыболовство
химия
лингвистика
отрицательная форма, с отрицанием
книжное
типографское дело, полиграфия
союз; с союзом
в карточной игре
смотри
переносное
шутливое
медицина
сельское хозяйство
математика
морское дело
охота
однократный глагол
множественное число
10
mus musiikissa
N nominatiivi
P prepositionaan
paheks paheksuvasti
partis partisiippi, partisiipin
pass passiivin (partisiippi)
perfperfektiivinen aspekti
pers persoona
precs preesens
prees ei täyt preesensiä ei käytetä
pret preteriti, preteritin
pret ei käyt preteritiä ei käytetä
puhek puhekielessä
md radioalalla
mk rakennusalalla; rakennustaiteessa
mut rautatiealalla
runok runokielessä
ruok ruokataloudessa
Sakkip Sakkipelissä
50/ sotilasalaHa
f tai
Tav tavallisesti
tm tai muu
tms tai muu sellainen
urh urheilussa
us usein
usk uskonnossa
vanh vanhentunut sana, ilmaus
virall virallinen termi, sanonta
yksipers yksipersoonainen
ylät ylätyylissä
yms ynnä muuta sellaista
jhk johonkin
jk jokin
jkhunjohonkuhun
jkksi joksikuksi
jklla jollakulla
jklle jollekulle
jklta joltakulta
jkn jonkun
jknajonakuna
jksik joksikin
jkssa jossakussa
кого-л, кому-л ii т. д.
что-л, чего-л и т. д.
* ♦ *
музыка
именительный падеж
предложный падеж
неодобрительное
причастие
страдательное (причастие)
совершенный вид
лицо
настоящее время
настоящего нет
прошедшее время
прошедшего нет
разговорное
радиотехника
строительное дело, архитектура
железнодорожный термин
в поэтической речи
кулинария
шахматы
военное дело
или
обычно
или другое
или тому подобное
спорт
часто
религия
устарелое
официальное
безличное
высокий стиль
и тому подобное
jksta jostakusta
jkta jotakuta
jkujoku
jllak jollakin
jllek jollekin
jltak joltakin
jnakjonakin
jnk jonkin
jssak jossakin
jstak jostakin
jtak jotakin
кого-либо, кому-либо и т. д.
что-либо, чего-либо и т. д.
РУССКИЙ АЛФАВИТ
VENÄJÄN AAKKOSET
Aa
Бб
Вв
Гг
Дд
Ее, Её
Жж
Зз
Ии
Йй
Кк
Лл
Мм
Нн
Оо
Пп
а
бэ
вэ
гэ
дэ
е, ё
же
зэ
и
и краткое
ка
эль
эм
эн
о
пэ
Рр
Сс
Тт
Уу
Фф
Хх
Цц
Чч
Шш
Щщ
ъ
ы
ь
Ээ
Юю
Яя
эр
эс
тэ
У
эф
ха
цэ
че
ша
ща
твёрдый знак
ы
мягкий знак
э
ю
я
12
ane
авансировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A antaa (t myöntää)
ennakkoa; ~ предприятие antaa ennakkoa
tuotantolaitokselle
автоматизировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что A automatisoida, automaattis-
taa, tehdä automaattiseksi (f itsetoimivaksi); ~
производственный процесс automatisoida
tuotantoprosessi, tehdä tuotantoprosessi
automaattiseksi
агитйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
1. за кого-что А, против кого-чего G agitoi-
da, harjoittaa agitaatiota (jkn t jnk puolesta,
jkVd tjtak vastaan) 2. (ре/Гсагитйровать) ко-
го A puhek suostutella, yllyttää; ты меня не
~уй! älä suostuttele minua!
адаптйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A helpontaa, helpottaa, tehdä help-
potajuiseksi; - текст helpontaa tekstifä]
адаптироваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf ja imperf где (б + P) sopeutua, mukautua;
*- в трудных условиях sopeutua vaikeihin olo-
suhteisiin
адресовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf что А, кому D, куда (в,
на + А), на имя кого G osoittaa, lähettää
{merkitä vastaanottajaksi); ~ письмо друзьям
osoittaa kirje ystävilleen; ~ письмо в институт
на имя ректора osoittaa kirje korkeakoulun
rehtorille; - записку лектору lähettää lappu
luennoitsijalle; - вопрос докладчику esittää
kysymys alustajalle
акклиматизировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf кого-что А где (в, на + Р) akkli-
matisoida, sopeuttaa, luonnuttaa; ~ новые
растения на севере <в степй> sopeuttaa
uudet kasvit pohjolan <aron> oloihin
акклиматизир|оваться, -уюсь, -уешься,
-уются imperf где (в, на + Р) 1. akklimati-
soitua, sopeutua, luontua; - в новых услови-
ях akklimatisoitua (t sopeutua) uusiin oloihin
2. kuv sopeutua, mukautua; - в новой об-
становке sopeutua uuteen [elämänjym-
päristöön
аккомпанировать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D, на чём Р säestää,
myötäillä; ~ певцу на рояле säestää laulajaa
pianolla
аккумулировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A varata (energiaa); ~ энергию
varata energiaa
активизировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A vilkas[tut]taa, tehostaa,
aktivoida; - работу vilkas[tut]taa toimintaa; ~
массы vilkas[tut]taa joukkojen toimintaa
акцентировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, на чём Р korostaa, tähdentää,
painottaa; оратор ~овал эту мысль в своём
докладе puhuja korosti tätä ajatusta alustuk-
sessaan; - внимание на какой-л проблеме
kiinnittää huomiota jhk ongelmaan
ампутйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, кому D pass partis pret у кого
G amputoida, poistaa, leikata; ~ ногу
больному amputoida potilaalta jalka; у него
-ована нога hänen jalkansa on amputoitu
анализировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös проанализировать) что А
eritellä, analysoida; jäsentää, jäsennellä; ~
причйны eritellä syyt; ~ предложение
jäsentää lause
аннотйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös проаннотировать) что А
esitellä, varustaa esittelyllä; ~ книгу esitellä
kirja, varustaa kirja esittelyllä
аннулир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf что A mitätöidä; ~
постановление mitätöidä päätös
апеллировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf 1. куда (в + A) lak valittaa, hakea
muutosta; ~ в высшую инстанцию valittaa
ylempään oikeusasteeseen, hakea muutosta
ylemmässä oikeusasteessa 2. к кому-чему D
vedota; ~ к массам <к общественному
13
апл
бал
мнёнию> vedota joukkoihin <yleiseen mielipi-
teeseen >
ашюдйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому-чему D taputtaa käsiään, osoittaa suo-
siotaan, aplodeerata; ~ певцу taputtaa käsiään
laulajalle
аранжйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, для чего G mus sovittaa; - что-л
для скрипки <для фортепиано> sovittaa jk
viululle <pianolle>
аргументйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что А, чем I perustella, todistella,
argumentoida; ~ выступление цифрами
perustella esitystään numeroin
арендовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf что А, у кого G vuokra-
ta, ottaa vuokralle; ~ землю у помещика
vuokrata maata tilanomistajalta; ~ по-
мещение у организации vuokrata huoneisto
järjestöltä
арестовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf, арестовыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf 1. кого А, за что A vangita; аре-
стовать кого-л по подозрению в убийстве
vangita jku murhasta epäiltynä; ~ за кражу
vangita varkaudesta 2. что A lak määrätä
myynti- ja hukkaamiskieltoon; pidättää,
takavarikoida; арестовать имущество
määrätä omaisuus myynti- ja hukkaamiskiel-
toon; арестовать документы pidättää asiapa-
perit
ассигновать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf что А, кому-чему
D, на что A t для чего G myöntää
{määrärahoja, varoja); ~ организации
средства на строительство myöntää laitok-
selle määrärahoja rakennustöihin
ассистировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому D, при чём Р avustaa, olla avustajana; ~
профессору при операции avustaa professo-
ria leikkauksen aikana, olla professorin avus-
tajana leikkauksen aikana
ассоциироваться, -уется, -уются perf ja
imperf у кого G, с кем-чем I assosioitua,
kytkeytyä; Вена у меня всегда ~уется с музы-
кой Штрауса Wien assosioituu mielessäni
aina Straussiin, Wien tuo aina mieleeni
Straussin musiikin
асфальтировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf {perf myös заасфальтировать) что А
asfaltoida, asvaltoida; ~ улицу asfaltoida
katu[a]
атак|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf кого-что А, откуда (с +
G), чем I hyökätä [kimppuun t vastaan],
rynnätä; ~ противника hyökätä vihollisen
kimppuun; ~ укрепления hyökätä linnoituksia
vastaan; ~ с фланга hyökätä sivustaan; ~
двумя" ротами hyökätä kahdella komppanialla
аттестовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf кого А 1. как кого G
luonnehtia; - кого-л как хорошего работни-
ка luonnehtia jkta hyväksi työntekijäksi 2. кем
I myöntää arvo; его ~овали сержантом
hänelle myönnettiin kersantin arvo 3. по чему
D tarkastaa, arvostella; ~ учеников по мате-
матике tarkastaa oppilaiden matemaattiset
tiedot
афишйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A kuuluttaa, mainostaa, julistaa
{kertoa kaikille); - свой взгляды kuuluttaa
mielipiteitään
äxafn», -ю, -ешь, -ют imperf ks ахнуть
ахн|уть, -у, -ешь, -ут perf\. {imperf ахать)
от чего G puhek voihkaista, älähtää; ~ от
удивления voihkaista hämmästyneenä
2. кого А, по чему D ark pamauttaa, mojaut-
taa; - кого-л по голове [lyödä] pamauttaa
jkta päähän
Б
багровё|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf по-
багроветь) от чего G punastua, lehahtaa {t
karahtaa) tulipunaiseksi; ~ от гнева punastua
vihasta
базировать, -ую, -уешь, -уют imperf что
А, на чём Р perustaa, ottaa perustaksi {t poh-
jaksi); ~ промышленность на местном сырье
perustaa teollisuus paikallisiin raaka-aineisiin;
~ своё выступление на фактах perustaa esiin-
tymisensä tosiasioihin, ottaa tosiasiat esiin-
tymisensä perustaksi
базироваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf на чёмР 1. perustua, pohjautua, nojau-
tua, nojata; ~ на фактах perustua tosiasioihin
2. pitää tukikohtanaan {t tukenaan); самолёты
-уются на аэродроме lentokoneiden tukikoh-
tana on lentokenttä
баламутить, -чу, -тишь, -тят imperf {perf
взбаламутить) puhck 1. что A samentaa, vel-
loa (Г sotkea) sameaksi; - воду samentaa vettä
2. кого А, чем1 kuv kiihottaa, villitä, yllyttää;
~ ребят своими рассказами kiihottaa lapsia
kertomuksillaan
балансйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
на чём Р, чем I tasapainoilla, pysytellä tasa-
14
бал
беж
painossa, balansoida; ~ па канате tasapai-
noilla (ilmaan pingotetulla) nuoralla; ~
шестом tasapainoilla kepin avulla
баллотировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что А, кого А куда (в, на + А, в + топ N)
panna äänestykseen, äänestää; ~ предложение
panna ehdotus äänestykseen; - кого-л в
комиссию <в члены совёта> vanh äänestää
jkta lautakuntaan <neuvostoon>
баллотироваться, -уюсь, -уешься; -уются
imperf куда (в, на + А, в + топ N) olla
ehdokkaana, asettua ehdokkaaksi; ~ в де-
путаты olla edustajaehdokkaana; ~ на какую-л
должность olla ehdokkaana jhk virkaan
бал|овать, -ую, -уешь, - уют; -ованный,
-ован imperf I. кого А чем I hemmotella, lel-
litellä; - детей подарками hemmotella lapsia
lahjoilla 2. ark ks баловаться 1
бал|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf 1. с кем-чем I leikkiä, telmiä; ~ с
детьми leikkiä lasten kanssa; ~ с огнём leikkiä
tulella 2. чем I puhek harrastaa (aikansa
kuluksi); ~ фотографией harrastaa valoku-
vausta Д ~ чайком nautiskella (t hörpiskellä)
teetä
барабан|ить, -ю, -ишь, -ят imperf1. чем I,
по чему D t во что A rummuttaa, rummutel-
la; - пальцами по столу rummuttaa sormil-
laan pöytään; ~ в дверь rummuttaa oveen;
дождь ~ил по крыше sade rummutti kattoon
2. что А, на чём Р puhek rimputtaa,
rämpyttää; ~ вальс на рояле rimputtaa valssia
pianolla
барахта|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
в чём Р, на чём Р piehtaroida; pulikoida; ~ в
пыли <на травё> piehtaroida pölyssä
<nurmella>; ~ в воде pulikoida vedessä
бастовать, -ую, -уешь, -уют imperf где
(в, на + Р) lakkoilla, olla lakossa; на заводе
-уют tehtaalla lakkoillaan; в стране ~уют
maassa on lakkoja, maassa lakkoillaan
бахвал|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf
чем I puhek rehennellä, leveillä, pöyhkeillä,
rehvastella ~ своей силой rehennellä voimillaan
баюка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А,
чем I tuudittaa, tuuditella, tuutia; ~ ребёнка
[песней] tuudittaa lasta [laululla]
бега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. iter (dur
бежать) где (в, на + Р, по + D), куда (в, на +
А, к + D), откуда (из, с, от + G) juosta, juok-
sennella; ~ из комнаты в комнату juosta
huoneesta toiseen; ~ с места на место juosta
paikasta toiseen; ~ по улице juosta kadulla;
дети ~ют по комнате <в парке, на спорт-
площадке> lapset juoksentelevat huoneessa
<puistossa, urheilukentällä>; ~ на короткие
дистанции juosta pikamatkoja 2. iter (dur бе-
жать) куда (в, на + Р, к + D, по + топ D), с
какой целью (за + I) puhek juosta, käydä;
käydä (f juosta) hakemassa (t noutamassa); ~
по врачам juosta lääkäristä toiseen; он часто
~л к врачу hän juoksi yhtenään (t kävi usein)
lääkärissä; ~ за покупками juosta (t käydä)
ostoksilla; ~ в аптеку за лекарством käydä
(usein) hakemassa lääkettä apteekista, käydä
(usein) apteekissa lääkettä hakemassa 3. iter ks
бежать 3, 5; 4. iter (dur бежать) от кого-чего
G puhek pakoilla, karttaa, kaihtaa; ~ от
людей pakoilla ihmisiä 5. 3. pers по чему D
juosta, kiitää, liukua (edestakaisin); пальцы
~ют по клавишам sormet juoksevat kosket-
timilla, kädet liukuvat koskettimilla; его глаза
быстро -ли по строчкам hänen katseensa
liukui nopeasti riviltä toiselle 6. за кем I juosta
perässä; ~ за знаменитым артистом juosta
kuuluisan näyttelijän perässä 7. за кем I puhek
hakkailla, kosiskella; ~ за девушкой hakkailla
tyttöä
бежать, бегу, бежишь, бегут; беги imperf
1. dur (iter бегать) где (по + D, впереди, по-
зади, мимо + G, за, перед + I, через + А),
чем I juosta; -~ по улице <по дороге> juosta
katua <tietä> pitkin; он бежал впереди меня
(t передо мной) hän juoksi edessäni; - за
машиной (t позади машины) juosta auton
perässä; - мимо дома <чёрез лес> juosta
talon ohi <metsän kautta>; ~ полем <краем
лёса> juosta pellon poikki <metsän reunaa
pitkin> 2. dur (iter бегать) куда (в, на + А, к
+ D), откуда (из, с, от + G), с какой целью
(за + I, in f) juosta; mennä, tulla (juost en); juos-
ta hakemaan (t noutamaan); ~ в магазин juos-
ta (t mennä) kauppaan; ~ на урок juosta tun-
nille; ~ к врачу juosta (t mennä) lääkäriin; ~
из школы на стадион juosta koulusta sta-
dionille; ~ с работы домой juosta (t tulla)
työstä kotiin; я бегу на вокзал встречать
гостей juoksen asemalle vieraita vastaan; ~ в
аптеку за лекарством juosta hakemaan
lääkettä apteekista, juosta apteekkiin hake-
maan lääkettä 3. 3. pers dur (iter бегать) по
чему D kiitää, kulkea, juosta; поезд бежит по
рельсам juna kiitää kiskoja pitkin; облака
бегут по нёбу pilvet kiitävät taivaalla 4.
3. pers из чего G, no чему D valua, virrata,
juosta; вода бежит из крана vesi valuu hanas-
ta; кровь бежит из раны veri virtaa haavasta;
слёзы бегут по щекам kyynelet valuvat poskia
15
бей
бит
myöten 5. myös perf, dur (iter бегать) куда
(за, на, в + А), откуда (из, с + G), от кого G
paeta, karata, juosta pakoon; - за границу
paeta ulkomaille; ~ на чужбину (t в чужие
край) paeta vieraille maille; заключённый
бежал из тюрьмы vanki karkasi vankilasta; ~
с каторги karata pakkotyövankilasta; ~ от
врага paeta vihollista
бёй(ся) impcrat ks бйть(ся)
бел|йть, -ю, белишь, бёлят; -ённый, -ён,
-ена imperf что А 1. (perf побелить) чем I
valkaista; ~ потолок мелом valkaista katto[a]
liituvärillä; ~ стены известью kalkita seinät (t
seiniä) 2. {perf выбелить ja отбелить) val-
kaista (kemiallisesti); ~ полотно valkaista
palttinaja]
бере|дйть, -жу, -дйшь, -дят imperf ks раз-
бередить
бер|ёчь, -егу, -ежёшь, -егут; -ёг, -егла
imperf 1. что A säästää; ~ силы <врёмя>
säästää voimia <aikaa> 2. что A säilyttää; ~
тайну säilyttää salaisuus 3. кого-что А, от че-
го G suojella, varjella; säästää, pitää huolta; ~
своё здоровье pitää huolta terveydestään; ~
детей от простуды suojella lapsia vilustu-
miselta; он не -ежёт себя hän ei säästä
itseään, hän ei pidä huolta itsestään; -егйте
птиц и зверей suojelkaa lintuja ja eläimiä
бер|6чься, -егусь, -ежёшься, -егутся; -ёгся,
-еглась imperf кого-чего A varoa, varjella (t
suojella) itseään; - простуды varoa vilustu-
mista; -егйсь поезда! varo junaa!; -егйсь
недобрых людей varo pahoja ihmisiä
берись), берёшь(ся) prees ks брать(ся)
бесёд|оватъ, -ую, -уешь, -уют imperf с кем
I, о ком-чём Р keskustella, jutella; мы ~овали
о вас keskustelimme teistä; я -овал с ним об
этом keskustelin hänen kanssaan tästä
бесить, бешу, бесишь, бесят imperf (perf
взбесить) кого А, чем I puhek raivostuttaa,
vimmastuttaa; это его бёсит se raivostuttaa
häntä; он бёсит меня своими выходками
hänen kepposensa raivostuttavat minua
беспок6|ить, -ю, -ишь, -ят imperf I. кого
А, чем I huolestuttaa, huolettaa, aiheuttaa
huolta; его судьба ~ит нас hänen kohtalonsa
huolestuttaa meitä; ~ родителей своим по-
ведением aiheuttaa vanhemmilleen huolta
käytöksellään 2. (perf побеспокоить) кого А,
чем I häiritä, vaivata; ~ соседей телефонным
звонком vaivata naapureita puhelinsoitollaan
3. 3. pers кого A vaivata, kiusata; häiritä; ero
~ит кашель häntä vaivaa yskä; свет ~ит
больного valo häiritsee sairasta
беспоко|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf o
ком-чём Р, за кого-что А, из-за чего G olla
huolissaan, hätäillä; huolehtia, pitää huolta; ~ o
матери olla huolissaan äidistään; ~ о чьём-л
здоровье olla huolissaan jkn terveydestä; - o
детях huolehtia lapsista; - за чью-л судьбу olla
huolissaan jksta (f jkn kohtalosta); ~ из-за того,
что ... olla huolissaan sen johdosta, että ;
~ о том, как... olla huolissaan siitä, miten
бинт|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
забинтовать) кого-что А, чем I sitoa, kääriä;
~ раненого sitoa haavoittunutpa]; ~ ногу
sitoa jalka[a]
бить, бью, бьёшь, бьют; бей; битый; бит
imperf I. чем I, по чему D, во что А, обо что
A lyödä, hakata, iskeä, piestä; ~ молотком по
гвоздю lyödä naulaa vasaralla; ~ кулаком в
дверь hakata nyrkillä oveen; рыба бьёт
хвостом по воде kala hakkaa pyrstöllään
vettä; дождь бьёт по стеклу sade hakkaa (t
pieksää) ikkunaruutuja; ветер бьёт в лицо
tuuli pieksää kasvoja; волны бьют о берег
aallot pieksävät rantaa A ~ по воротам urh
potkaista maalia kohti 2. 3. pers во что A kuv
käydä, pistää (valosta, hajusta); солнце бьёт в
окно aurinko paistaa ikkunaan; солнце бьёт в
глаза aurinko käy silmiin; запах бьёт в нос
haju pistää nenään 3. (perf побить) кого А,
чем I, по чему D, во что А, за что A lyödä,
piestä; — лошадь кнутом lyödä hevosta
ruoskalla, ruoskia hevosta; ~ кого-л по го-
лове lyödä jkta päähän; ~ кого-л за непо-
слушание rangaista jkta tottelemattomuudes-
ta 4. (perf побить) кого A lyödä, voittaa, ku-
kistaa, nujertaa; ~ врага lyödä vihollinen 5.
кого-что А, чем I teurastaa; pyydystää,
pyytää; ~ скот teurastaa karjaa; ~ тюленей
pyydystää hylkeitä; ~ рыбу острогой kalastaa
ahraimella, tuulastaa 6. по кому-чему D, из
чего G, откуда (из, из-за, с + G) ampua; ~ из
автомата <из пулемёта> по врагу ampua
konepistoolilla <konekiväärillä> vihollista
kohti; ~ из засады <из-за угла> ampua
väijyksistä <kulman takaa> А ~ в цель osua
maaliin; ~ по бюрократизму taistella
byrokratiaa vastaan 7. что А, чем I rikkoa,
särkeä; ~ посуду rikkoa astioita; ~ лёд ломом
hakata jäätä rautakangella 8. во что A lyödä,
hakata (synnyttäen ääntä); ~ в ладоши haka-
ta käsiään yhteen, taputtaa [käsiään]; - в ба-
рабан lyödä rumpua, rummuttaa; ~ в коло-
кол soittaa kelloa 9. (perf пробить) что А
rummuttaa (antaa merkki); ~ тревогу rum-
muttaa hälytysmerkki; - отбой antaa iltasoit-
16
бит
блу
to 10. 3. pcrs (perf пробить) что A lyödä (kel-
losta); часы бьют шесть kello lyö kuusi [ker-
taa] 11. 3. pers откуда (из, из-под + G) pulpu-
ta, pursuta, kummuta; нефть из скважины
била фонтаном öljy pulppusi suihkuna
porausreiästä; из-под камней бил источник
kivien alta pulppusi lähde 12. 3. pcrs кого А
puistattaa, vapisuttaa; его била лихорадка
kuume puistatti häntä 13. что A kirnuta; ~
масло kirnuta voita
биться, бьюсь, бьёшься, бьются, бейся
imperfl. с кем-чем I, против кого-чего G, за
что А, на чём Р, где (на + Р) taistella, tapella;
kilpailla; - с врагом (г против врага) taistella
vihollista vastaan; ~ за свободу taistella
vapauden puolesta; ~ за первенство kilpailla
paremmuudesta; ~ на шпагах taistella
miekoin, miekkailla; - на поединке, ~ на
дуэли olla kaksintaistelussa 2. обо что А, чем
I hakata, lyödä; волны бьются о берег aallot
lyövät rantaan, aallot hakkaavat rantaa; — го-
ловой о стену puskea päätään seinään 3. над
чем I, с чем I kuv ponnistella, taistella; ~ над
задачей (t с задачей t над решением задачи)
ponnistella tehtävän ratkaisemiseksi 4. 3. pers
у кого G löydä, sykkiä, tykyttää; у менй
сильно билось сердце sydämeni löi kiivaasti (f
haljetakseen)
бич|евать, -ую, -уешь, -уют imperf кого-
что A ruoskia, suomia, arvostella ankarasti; ~
недостатки ruoskia epäkohtia
благовол|йть, -ю, -ишь, -йт imperf к кому
D olla suosiollinen, suosia; он ко мне ~йл hän
oli suosiollinen minua kohtaan
благоговеть, -ю, -ешь, -ют imperf перед
кем-чем I kirjak tuntea syvää kunnioitusta,
kunnioittaa suuresti; я ~ю перед его
талантом tunnen syvää kunnioitusta hänen
lahjojaan kohtaan
благодарить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
поблагодарить) кого А, за что A kiittää; ~
товарища за помощь kiittää toveriaan avus-
ta; ~ кого-л от имени присутствующих
kiittää jkta läsnäolevien puolesta A ~ судьбу
kiittää onneaan
благоприятствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D myötävaikuttaa, suosia;
условия ~овали выполнению задания [suo-
tuisat] olosuhteet helpottivat tehtävän
täyttämistä; погода нам -овала sää suosi
meitä
благослов|йть, -лю, -ишь, -ят perf, благо-
словлять, -ю, -ешь, -ют imperfl. кого A usk
siunata (jku) 2. кого А, на что A siunata,
lähettää; ~ кого-л на ратный подвиг lähettää
jku urotekoon 3. что A kiittää (olla kiitolli-
nen); ~ судьбу kiittää onneaan
благоустраива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
благоустроить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf что A kunnostaa, saattaa kuntoon; -
квартиру kunnostaa asunto[a]
бледнё|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
бледнеть) 1. от чего G kalveta, kelmetä,
valahtaa kalpeaksi; ~ от страха kalveta
pelosta 2. перед кем-чем I kuv jäädä kalpeak-
si (t varjoon), kalveta; их успехи ~ют перед
нашими heidän saavutuksensa jäävät kalpeik-
si meidän saavutuksiimme verrattuina
блеснуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. тот ks
блестеть; myös välähtää, välkähtää, leimah-
taa; - золотом välkähtää kullalle; его глаза
~ули гневом hänen silmänsä välähtivät vihai-
sesti, hänen silmissään välähti viha 2. 3. pers у
кого G kuv välähtää, pilkahtaa (ilmaantua); у
меня ~ула мысль mieleeni välähti ajatus
блесг|ёть, блещу, -ишь, -ят; -йщий; -i
imperfl. чем I, где (в, на + Р, под + I) loistaa,
kiiltää, hohtaa, välkkyä, kimaltaa, kimallella;
~ золотом kiiltää kullalle (t kullalta); город
~йт огнями kaupungin valot välkkyvät; pocä
~йт на солнце kaste kimaltelee auringo[npais-
tee]ssa; у неё на ресницах ~ёли слёзы kyynel-
helmet kimaltelivat hänen silmäripseillään 2. 3.
pers чем I, от чего G säkenöidä, säleillä
(silmistä); глаза ~ят гневом silmät säkenöivät
vihasta; глаза ~ят от радости silmät säteilevät
ilosta 3. чем\ kuv loistaa, kiiltää, hohtaa; нёбо
~йт синевой taivas loistaa sinisenä; комната
~йт чистотой huone loistaa puhtauttaan; ~
новизной kiiltää uutuuttaan
блиста|ть, -ю, -ешь, -ют ja блещу,
блещешь, блещут imperfl. ks блестеть 1, 2;
2. чем I kuv loistaa, briljeerata; она блещет
красотой hän loistaa kauneudellaan; он умом
не блещет hän ei loista älyllään, hän ei ole
neropatti А ~ отсутствием /ro/7 loistaa pois-
saolollaan
блокировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf 1. кого-что A saartaa, piirittää; ~
город saartaa kaupunki 2. кого A urh eristää,
estää; ~ игрока eristää pelaaja 3. что A raut
suojastaa; - путь suojastaa raide
блужда|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. где (в +
Р, по + D) harhailla, kuljeskella, kuljeksia; - в
лесу harhailla metsässä (eksyksissä); ~ по ули-
цам harhailla (t kuljeksia) pitkin katuja; ~ no
свету harhailla maailmalla, kiertää maailmaa
2. чем I, где (по + D) kuv harhailla (katseesta.
2 Зак. 756
17
блю
боя
ujutuksista)', он рассеянно ~л глазами по
комнате, его взгляд рассеянно ~л по комна-
те hänen katseensa harhaili hajamielisenä
paikasta toiseen Д по её лицу ~ла улыбка
hänen kasvoillaan väreili hymy
блюсти, блюду, блюдёшь, блюдут; блюл,
блюла impcrf (perf соблюсти) что A valvoa,
noudattaa; ~ интересы государства valvoa
valtion etuja; ~ дисциплину труда noudattaa
työkuria
боготвор|йтъ, -ю, -ишь, -ят imperf кого-
что A jumaloida; - сына jumaloida poikaansa
бодр|йть, -ю, -ишь, -йт imperf {perf
взбодрить) кого A virkistää, piristää; его
сочувствие ~йло меня hänen myötätuntonsa
piristi mieltäni
бойкотировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кого-что A boikotoida; - выборы boikotoida
vaaleja
болфъ, I, -ю, -ешь, -ют imperf 1. чем I
sairastaa, sairastella, potea; ~ ангиной вос-
палением лёгких> sairastaa angiinaa
<keuhkokuumetta>; он часто ~ет гриппом
hän sairastaa usein influenssaa; чем вы ~ли?
mitä sairauksia teillä on ollut? 2. о ком-чём Р,
за кого-что A kuv olla huolissaan, pitää huol-
ta; он [душой] ~ет за дело hän on todella
huolissaan tehtävästä, tehtävä on hänelle
sydämenasia; - душой о ком-л (t за кого-л)
olla [kovin] huolissaan jksta (tjkn vuoksi) 3. за
кого-что A puhek jännätä; ~ за какую-л
команду jännätä jnk joukkueen puolesta
бол|ёть II, -йт, -ят imperf где (в + P, под +
I), у кого G, от чего G, после чего G särkeä,
kivistää, pakottaa, jomottaa, kolottaa, olla
kipeä; в ухе -йт korvaa särkee; под ложечкой
~нт sydänala on kipeä; у меня голова -йт от
усталости päätäni särkee väsymyksestä;
мышцы после тренировки ~ёли lihakset oli-
vat kipeät harjoittelun jälkeen
болта|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
взболтать; 2. чем I puhek heiluttaa, heilutel-
la; - ногами heiluttaa jalkojaan 3. yksipers
что A puhek: самолёт ~ет lentokone keinuu
болта|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf что А, о
ком-чём Р, с кем I puhek lörpötellä, jaaritel-
la, rupatella; ~ с друзьями о новостях
rupatella ystäviensä kanssa kuulumisista; ~
вздор puhua pötyä Д - без умолку pälpättää
yhtenään
болта|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
puhek 1. за чем I, на чём Р riippua, roikkua;
ружьё -лось у него за спиной pyssy riippui
hänen selässään; [у него] пальто -ется на
плечах takki riippuu hänen yllään 2. где (по +
D) maleksia, lorvailla, vetelehtiä; - по улицам
maleksia kaduilla
бомбардировать, -ую, -уешь, -уют
imperf 1. кого-что A pommittaa (tykeillä t
lentokoneista)', ~ укрепления pommittaa lin-
noituksia 2. кого А, чем I kuv puhek leik
pommittaa; - кого-л письмами pommittaa
jkta kirjeillä
бомб|йть, -лю, -ишь, -ii imperf кого-что
A pommittaa (lentokoneesta); ~ город pom-
mittaa kaupunkia
борм|отатъ, -очу, -очешь, -очут imperf
что A mumista, mutista; höpistä; - что-то
про себя mumista jotakin itsekseen
бороз|дйть, -жу, -дншь, -дят imperf
1. (perf взбороздить) что А, чем I kyntää
[vaoille]; плуг -дйт землю aura kyntää maata,
aura kyntää maan vaoille; - землю плугом
kyntää auralla vakoja maahan 2. (ре/7*пробо-
роздйть) что A uurtaa, kyntää; колёса ~д$*т
дорогу pyörät uurtavat tiehen raiteita; лодка
-дйт гладкую поверхность озера vene lipuu
tyyntä järven pintaa 3. что A kuv halkoa;
морщины ~д*гг лоб rypyt halkovat otsaa;
молнии -дйт нёбо salamat halkovat taivasta
борон|йтъ, -ю, -ишь, -йт imperf (perf
взборонить ja заборонить) что A äestää,
karhita; - поле äestää peltoa
борон|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf взбороновать ja забороновать) что А
ksборонить
бороться, борюсь, борешься, борются
imperf 1. с кем I painia, painiskella; ~ с
лучшим борцом painia parhaan painijan
kanssa 2. за что А, с кем-чем I, против кого-
чего G, до чего G taistella, kamppailla, otella;
- за мир taistella rauhan puolesta; ~ до
победы taistella voittoon asti; - с какой-л
командой за призовое место otella (t kilpail-
la) jnk joukkueen kanssa palkintopaikasta; - с
предрассудками taistella ennakkoluuloja vas-
taan; - со страхом <с соблазном> taistella
pelkoa <kiusausta> vastaan; ~ с трудностями
kamppailla vaikeuksia vastaan; - против
войны taistella sotaa vastaan A - с [самим]
собой taistella sisimmässään (t itsensä kanssa)
бояться, боюсь, боишься, боится imperf
1. Koro-чегоо, + in f, + konj что pelätä; за ко-
го-что A myös olla huolissaan; ~ собак pelätä
koiria; - простуды (t простудиться) pelätä
vilustumista (t vilustuvansa); - трудностей
pelätä vaikeuksia; боюсь опоздать t боюсь,
что опоздаю pelkään myöhästyväni; pelkään,
18
бро
että myöhästyn; ~ за детей pelätä (t olla
huolissaan) lasten tähden 2. 3. pers чего G olla
arka (t herkkä); ~ сырости olla arka kostealle,
olla kosteudenarka; ~ света olla valonarka A
боюсь сказать en osaa sanoa, en mene
sanomaan
бравйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
чем I keikailla, keikaroida; - своей смело-
стью keikailla rohkeudellaan
браковать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf что А 1. (perf забраковать)
hylätä, olla hyväksymättä; ~ товар hylätä
tavara 2. suorittaa laaduntarkastuspa]; ~
изделия suorittaa tuotteiden laaduntarkastus
бран|йть, -ю, -ишь, -йт imperf (perf
выбранить) кого-что А, за что A torua,
nuhdella; moittia, haukkua; ~ детей [за
опоздание] torua lapsia [myöhästymisestä]; -
фильм moittia elokuvaa
бран|йться, -юсь, -йшься, -я"тся imperf
(perf побраниться) с кем I, из-за чего G
riidellä, torailla; - с соседями из-за пустяков
riidellä naapurien kanssa turhasta (t turhan
takia)
брать, беру, берёшь, берут; брал, брала,
брало imperf (perf взять) 1. ks взять; не бери
хлеб грозными руками älä ota leipää likaisin
käsin; он часто брал меня с собой hän otti
minut usein mukaansa; - овоши на рынке
ostaa vihanneksia [kauppatorilta; - уроки
музыки <пёния> у кого-л ottaa jklta soitto-
tunteja <laulutunteja>; ~ работу на дом ottaa
kotityötä; ottaa töitä kotiin; - йгоды
<грибы> poimia (t kerätä) marjoja <sieniä>;
Волга берёт начало на Валдайской
возвышенности Volga saa alkunsa Valdain
ylängöltä, Volgan lähteet ovat Valdain
ylängöllä А ~ пример с кого-л ottaa esimerk-
kiä jksta 2. 3. pers tav kielt кого-что A puhek:
и пуля его не берёт häntä ei kaada kuulakaan,
luoditkin kiertävät häntä; его ничто не берёт
häneen ei vaikuta (t ei tepsi) mikään; такое
дерево и топор не берёт [se on] niin kovaa
puuta, ettei kirveskään siihen pysty
браться, берусь, берёшься, берутся
imperf (perf взйтъея) 1. ks взяться; он берётся
решить $ту задачу hän ottaa ratkaistakseen
tämän tehtävän; не берусь судить об Зтом en
rupea (f en lähde) arvostelemaan sitä 2. 3. pers
у кого G: откуда у него берутся деньги?
mistä hän saa rahaa?; откуда у неё только
силы берутся? mistä hänellä riittääkin voimia?
брфеить, -жу, -дишь, -дят imperf I. в ка-
ком состоянии (в + Р) hourailla, houria; ~ во
сне hourailla unissaan 2. кем-чем I kuv unek-
sia, haaveilla; - театром uneksia teatterista
бред^, бредёшь prees ks брести
брёзга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
побрезгать) кем-чем I t + in f inhota, hylkiä,
hyljeksiä; они не ~ют никакими средствами
he eivät kaihda mitään keinoja; он ~ет пить из
чужого стакана hänestä on vastenmielistä
juoda toisen lasista
бренч|ать, -у, -ишь, -ат imperf 1. чем I
helistää, helistellä, helkyttää, helskyttää,
helisyttää, kilistää, kilistellä; - ключами helis-
tellä avaimia 2. на чём P puhek rimputtaa,
rämpyttää, rimputella, rämpytellä, helskyttää,
helskytellä; ~ на ройле rimputtaa (t
rämpyttää) pianoa; - на балалайке helskyttää
balalaikkaa
бре|стй, -ду, -дёшь, -дут; -дя"; брёл, -ла
imperf dur (iter бродить) куда (в, на + А), от-
куда (из, с + G), где (по + D) taivaltaa,
laahustaa, raahustaa; samota; - в город
taivaltaa kaupunkia kohti; ~ из леса tulla
raahustaa metsästä; он медленно брёл по
дороге hän laahusti tietä pitkin; ~ по болоту
kahlata suossa
брить, брею, бреешь, бреют; бритый,
брит imperf (perf побрить) кого-что А, чем I
ajaa (parta, viikset); ~ бороду [бритвой] ajaa
parta[a] [partaveitsellä]; он бреет голову hän
ajaa päänsä paljaaksi
бриться, бреюсь, бреешься, бреются
imperf (perf побриться) чем I ajaa
parta[a]nsa; где (в + Р), у кого G ajattaa
parta[a]nsa; ~ бритвой ajaa parta[a]nsa par-
taveitsellä; ~ в парикмахерской, - у па-
рикмахера ajattaa parta[a]nsa parturissa (t
parturilla)
бродить, брожу, бродишь, бродят imperf
1. iter (dur брести) где (по + D, в + Р) kul-
jeskella, kuljeksia, harhailla, samota, samoilla;
~ по лесам samota metsiä, kuljeskella met-
sissä; ~ по улицам kuljeskella kaduilla (t katu-
ja pitkin); в лесу бродят лоси metsässä liikkuu
hirviä 2. 3. pers где (в + P) kuv harhailla
(ajatuksista); по чему D kareilla, karehtia
(hymystä); в голове бродили всякие мысли
mielessä oli (t harhaili) kaikenlaisia ajatuksia;
по его лицу бродила улыбка hänen kasvoil-
laan kareili hymy
бронировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (imperf myös забронировать) что А
varata [ennalta]; ~ место varata paikka
броса|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks бросить
1—7; myös heitellä, viskellä, nakella, paiskella;
19
бро
бря
- снежками в окно <в кого-л> heitellä lumi-
palloja ikkunaan <jkhun> A - грязью в ко-
гб-л heittää lokaa jkn kasvoille (t silmille); -
деньги [на ветер] puhek kylvää rahaa
броса|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks броситься; 2. чем I heitellä, viskellä,
nakella, paiskella; heitellä toisiaan; -
снежками heitellä lumipalloja; - камнями
kivittää toisiaan 3. кем-чем I kuv puhek tuh-
lata, heitellä, haaskata; такими работниками
не -ются sellaisia työntekijöitä ei saa päästää
käsistä А - деньгами puhek kylvää rahaa; ~ в
глаза pistää silmään
бро|сить, -шу, -сншь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf бросать) 1. что А, чем I,
кому D, в кого-что А, куда (в, на, за + А),
откуда (из, с + G) heittää, viskata, nakata,
paiskata; - снежком в кого-л heittää jkta
lumipallolla; — камень (t камнем) в окно
heittää kivi (t kivellä) ikkunaan; - гранату
heittää [käsikranaatti; ~ мяч кому-л heittää
pallo jklle; - пальто на стул heittää takki tuo-
lille; - что-л из окна <с крыши> heittää jk
ikkunasta <katolta> 2. что A laskea, heittää;
- якорь laskea ankkuri; - невод laskea nuot-
ta veteen 3. что А, кому D kuv heittää, singo-
ta; - упрёк товарищу heittää moite toveril-
leen; - вопрос кому-л singota kysymys jklle; -
обвинение singota syytös 4. кого-что А, во
что t на что A heittää, lähettää; - войска в
бой heittää joukot taisteluun; - людей на вы-
полнение задания lähettää työntekijät
täyttämään tehtävää А - взгляд на кого-л
<на что-л> vilkaista jkhun <jhk> 5. что А
heittää (t viskata t nakata) pois (t menemään);
брось сигарету! heitä pois savuke! 6. кого-
что A, + inf hylätä, jättää, heittää; он -сил
семью hän hylkäsi perheensä; я решил -
курить olen päättänyt lopettaa tupakan-
polton; - кого-л в беде jättää jku hätään
7. yksipers кого А во что А: больного -сило
в жар sairaan tuli kuuma [olla]; меня -сило в
пот minut löi hikeen; его -сило в краску hän
karahti punaiseksi 8. vain perf im perät
брось[те] + inf puhek älä viitsi, älkää viitsikö;
брось говорить глупости! älä puhu joutavia!
броситься, -шусь, -сишься, -сятся perf
(im perf бросаться) 1. куда (в, на + А), откуда
(из, с + G) heittäytyä, syöksyä, hypätä; - в
воду syöksyä veteen; - под поезд heittäytyä
junan alle; — за борт hypätä [laivan] kannelta
veteen; - с моста hypätä sillalta alas; - из окна
hypätä ikkunasta ulos 2. на что А, во что А
heittäytyä, laskeutua; - на кровать <в
кресло> heittäytyä vuoteelle <nojatuoliin>; -
на колени heittäytyä polvilleen 3. на кого А, с
чем I hyökätä, käydä kimppuun; - на врага
hyökätä vihollisen kimppuun; - на кого-л с
ножом hyökätä jkn kimppuun puukko kädessä
4. куда (в, на + А), к кому D, за кем I, с ка-
кой целью (в, на + А, + inf) rientää, rynnätä,
heittäytyä; - во двор <на улицу> rientää
pihalle <kadulle>; ребёнок -сился к матери
lapsi juoksi äitinsä luo; - на помощь (t по-
могать) rientää apuun (r avuksi t auttamaan);
- в объятия heittäytyä syliin; - кому-л
на шею hypätä (t heittäytyä) jkn kaulaan; -
за беглецом (t догонять беглеца) lähteä
tavoittamaan karkuria; - бежать pinkaista
juoksuun, panna (t pistää) juoksuksi
брйз|гать, -жу, -жешь, -жут ja -гаю, -га-
ешь, -гают imperf 1. чем I, на кого-что А
roiskuttaa, räiskyttää, pärskyttää; - слюной
[на кого-л] roiskuttaa sylkeä (jkn päälle] 2. 3.
pers (prees -жет, -жут) откуда (из, из-под +
G) roiskua, räiskyä, pirskua, pärskyä; вода
-жет из крана vesi roiskuu hanasta; грязь
-жет из-под колёс kura roiskuu [pyörien alta]
3. (prees -гаю, -гаешь, -гают) что А, чем I, на
кого-что A pirskottaa, kostuttaa; - бельё, -
на бельё водой kostuttaa pyykkiä (silitettäviä
vaatteita); - водой на что-л pirskottaa vettä
jhk
брйзн|уть, -у, -ешь. -ут perf 1. тот ks
брызгать; myös roiskauttaa, räiskäyttää,
pärskäyttää; pirskauttaa 2. 3. pers откуда (из
+ G) purskahtaa, pirskahtaa, räiskähtää;
кровь -ула из раны veri purskahti haavasta; у
неё слёзы -ули из глаз kyynelet tulvahtivat
hänen silmiinsä, hän puhkesi kyyneliin
бряка|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
брякнуть
бряка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
брякнуться
бря*кн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja moni
(imperf брыкать) 1. чем I kilauttaa; -
ключами kilauttaa avaimia 2. что А, куда (на
+ A) kuv puhek rojauttaa, romauttaa, paiska-
ta; - дрова на пол rojauttaa halkosylys lat-
tialle 3. что А, кому D ark [sanoa] pamauttaa,
[sanoa] täräyttää (jtak sopimatonta jklle)
бря*кн|уться, -усь, -ешься, -утся perf ja
mom (imperfбрякаться) на что А, обо что А
puhek [kaatua t pudota] rojahtaa, [kaatua t
pudota] läjähtää; - на пол <о зёмлю> rojah-
taa lattialle <maahan>
бряца|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf чем I kalis-
tella, kalistaa, kalisuttaa; - саблей kalistella
20
буд
бью
sapelia; ~ шпорами kilistää kannuksiaan A ~
оружием ylät kalistella aseita
будить, бужу, будишь, будят imperf 1.
(ре/7* разбудить) кого А, чем I, с какой це-
лью (в, на + A) herättää; - кого-л криком
herättää jku huudolla; - кого-л в школу <на
работу> herättää jkta kouluun <työhön> 2.
(perf пробудить) что А, в ком Р, у кого G
kuv herättää, nostattaa; ~ воспоминания в
ком-л (t у кого-л) herättää muistoja jkssa; ~-
ненависть к врагу nostattaa vihaa vihollista
kohtaan
будораж|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf
взбудоражить) кого А, чем I puhek kuohut-
taa, kiihdyttää {jkta), saattaa (jku) kuohuksiin
(t kiihdyksiin), häiritä (jkn) mielenrauhaa
ijllak)
б#цу, будешь fut ks быть
будь im perät ks быть
буксйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют imperf что
A hinata; ~ судно hinata alusfta]
букс|овать, -ует, -уют imperf где (в, на +
Р, по + D) luistaa, pyöriä tyhjää, sutia [tyhjää];
колёса -овали на скользкой дороге pyörät
luistivat liukkaalla tiellä; ~ в снегу (г по снегу)
luistaa lumessa
бур|йть, -ю, -ишь, -йт imperf (perf про-
бурить) что A porata, kairata; - скважину
porata aukko (t reikä), tehdä pora-aukko
б^ркн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja mom
(imperf буркать) что A puhek murahtaa; ~
что-то себе под нос murahtaa jotain itsekseen
(t partaansa)
б^ха|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks бухнуть(ся)
б^хн|уть, -у, -ешь, -ут per f ja mom (imperf
бухать) puhek 1. кого-что А, куда (в, на +
А), чем I rojauttaa, paiskata; pamauttaa,
paukauttaa; - на пол вязанку дров rojauttaa
halkosylys lattialle; - кого-л кулаком по
спине pamauttaa jkta nyrkillä selkään 2. ks
бухнуться; 3. что А, кому D kuv sanoa
pamauttaa, [sanoa] täräyttää (jtak sopimaton-
ta jklle)
б^хн|утъся, -усь, -ешься, -утся perf ja
mom (imperf бухаться) куда (в, на + А)
puhek hupsahtaa, muksahtaa; ~ в воду hup-
sahtaa veteen; - в ноги кому-л heittäytyä jkn
eteen (tjalkoihin)
быва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где (в, на +
Р, за + I), у кого G käydä, olla (jossakin silloin
tällöin); по вечерам он ~ет в клубе hän käy (t
tapaa olla) iltaisin kerhotalossa; он не ~ет на
свежем воздухе hän ei käy ulkona raitista
ilmaa haukkaamassa; он часто ~ет за
границей hän käy usein ulkomailla А не ~
атому näin ei saa tapahtua
бьгфвать, -ует, -уют imperf где (в, на +
Р, по + D), у кого G, среди кого G esiintyä,
olla [olemassa]; это явление ещё -ует в
жизни tämän ilmiön voi tavata vieläkin; этот
обычай -ует по деревнйм tämä tavataan (t
on tapana) maaseudulla (t kylissä); среди нас
-овало такое мнение meillä oli sellainen
käsitys
быть preesissä vain yks 3. pers есть; был,
была, было; kieli не был, не была, не было,
не были; fut буду, будешь, будут; imperat
будь; partis pret бывший; imperf I. у кого G,
где (в, на + Р) olla [olemassa]; в этом лесу
есть волки tässä metsässä on susia; есть ли
жизнь на других планетах? onko elämää
muilla planeetoilla?; у неё был сын hänellä oli
poika; у нас будет о чём поговорить meillä
on (f tulee olemaan) paljon puhuttavaa; у него
не было денег hänellä ei ollut rahaa 2. где (в,
на + Р, за + I), у кого G, с кем I olla, käydä;
~ в городе olla kaupungissa; olla kaupungilla;
~ на улице olla ulkona; olla kadulla; ~ в
деревне olla maalla (t maaseudulla); ~ на
работе <за границей, в отъёзде> olla työssä
<ulkomailla, matkoilla>; ~ с кём-л в кино
käydä jkn kanssa elokuvissa; - на приёме у
министра olla ministerin vastaanotolla; в ней
было какое-то особенное очарование hänen
olemuksessaan oli jokin erikoinen lumous
3. 3. pers на ком Р olla (jkn yllä. päällä); на
ней была шуба hänellä oli turkki yllään
4. 3. pers с кем I tapahtua, käydä; что с вами
вчера было? mitä teille tapahtui eilen?; что с
ним будет? miten[kähän] hänen käy? 5. к чему
D, где (в, на + Р, у + G) tulla; я буду к ужину
tulen iltaan mennessä (Гennen illallista); я буду
у вас завтра tulen teille huomenna 6. apu-
verbinä кем-чем I, каким I, кому D t для ко-
го G, в чём Р, без чего G olla; - врачом olla
lääkäri[nä]; ~ образцом olla esimerkkinä; ~
весёлым olla iloinen (t iloisena); - другом
кому-л (Г для кого-л) olla jkn ystävä;- радо-
стью для кого-л olla jkn (г jklle) rattona; он
был в пальто hänellä oli takki yllään; он был
без шапки hänellä ei ollut hattua päässä; сад
был посажен школьниками puiston olivat
istuttaneet koululaiset А завтра ~ дождю
huomenna saadaan sadetta; ~ буре myrsky
siitä nousee
бью(сь), бьёшь(ся) prees ks бйть(ся)
21
вал
вве
В
валить I, валю, валишь, валят imperf
(per/* с валить) 1. (perfmyös повалить) кого-
что А, куда (на, в + А), чем I kaataa
[kumoon], kumota, kellistää; ветер валит
деревья tuuli kaataa puita; ~ кого-л на землю
<в снег> kaataa jku maahan <lumeen> A ~
кого-л с ног kaataa jku kumoon 2. что А, ку-
да (в, на + A) puhek heittää (t heitellä) kasaan;
~ вещи в йщик heittää tavarat laatikkoon; ~
я"щики на землю heitellä laatikot maahan A ~
всё в одну кучу heittää kaikki yhteen kasaan
3. что А на кого-что A kuv puhek syytää,
vierittää, panna (vastuu tms); ~ вину на
соседа vierittää (t panna) syy naapurin
niskoille; ~ всё на обстоятельства syyttää
kaikesta olosuhteita
вал|йть II, -йт, -ят imperf1. куда (в, на +
А, к + D), откуда (из, с + G, по + D, через +
A) puhek lappaa, virrrfta; народ ~йт в город
<на площадь, к стадиону, с площади> väkeä
lappaa kaupunkiin <aukiolle, stadionille, auki-
olta> 2. из чего G tupruta, tupruttaa; из
трубы ~йт дым piipusta tupruaa savu
валиться, валюсь, валишься, валятся
imperf (perf свалиться ja повалйться) куда
(на, за, под + А, с, из + G), от чего G kaatua,
mennä kumoon; pudota; luhistua, sortua;
деревья валились на землю puut kaatuivat
maahan; под ноги валились яблоки omenia
putoili jalkoihin А ~ с ног от усталости pysyä
vaivoin pystyssä väsymyksestä
валя]ть, -ю, -ешь, -ют; валянный, валян
imperf 1. кого-что А, по чему D, в чём Р
pyöritellä, vieritellä, kieritellä; - кого-л по
снегу (t в снегу) vieritellä jkta lumessa 2. (perf
обвалить) что А в чём Р puhek pyöritellä,
kieritellä (jauhoissa tms); ~ котлеты в сухарях
pyöritellä (t kieritellä) lihapyöryköitä korppu-
jauheessa 3. (perf свалять) что А, из чего G
vanuttaa, valmistaa (vanuttamalla); - валенки
[из шерсти] vanuttaa (t valmistaa) huovikkai-
ta [villoista]
валя]ться, -юсь, -ешься, -ются imperf1. в
чём Р; на чём Р, по чему D kieri[skell]ä; rypeä;
~ на земле kieriskellä maassa; куры -ются в
песке kanat rypevät hiekassa 2. в чём Р, на
чём Р puhek lojua, loiko[ill]a, löhötä, löhöillä;
virua; ~ на диване lojua (t löhötä) sohvalla; я
уже неделю -юсь в постели olen jo viikon
virunut vuoteessa 3. 3. pers где (в, на + P)
puhek lojua, viereksiä, vetelehtiä, ajelehtia; на
чердаке ~лись разные старые вещи ullakolla
oli (t lojui) kaikenlaista vanhaa romua; книги
-лись в шкафу kirjat lojuivat kaapissa
варить, варю, варишь, варят; варенный,
варен imperf (perf сварить) что А 1. в чём Р,
на чём Р, из чего G, кому-чему D, для кого-
чего G, на кого-что A keittää, kiehuttaa;
(готовить) laittaa, valmistaa (ruokaa
keittämällä); ~ уху в котелке keittää kalakeit-
toa kattilassa; ~ суп на костре keittää keittoa
nuotiotulella; ~ кисель из йгод keittää kiis-
seliä marjoista; - обед для детей <на всю
семью> laittaa päivällistä lapsille <koko per-
heelle> 2. keittää, sulattaa, - клей keittää
liimaa 3. tekn hitsata, keittää; - сталь hitsata
terästä
вариться, варюсь, варишься, варятся
imperf (perf свариться) в чём Р, на чём Р
kiehua, kypsyä; суп варится в кастрюле <на
плите, на медленном огнё> keitto kiehuu
kattilassa <liedellä, hiljaisella tulella> A - в
собственном соку elää omissa maailmoissaan
<ympyröissään>
вбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, вбежать,
вбегу, вбежишь, вбегут, perf куда (в, на +
А), откуда (из, с + G), по чему D 1. juosta
sisään; - в комнату juosta sisälle (t
huoneeseen); ~ во двор <в дверь> juosta
pihaan <ovesta sisään>; - из сада <с улицы>
juosta puutarhasta <kadulta> sisään 2. juosta
[ylös]; - на лестницу <на гору, по лестнице
на второй этаж> juosta portaille <mäelle,
portaita pitkin toiseen kerrokseen>
вбер^, вберёшь fut ks вобрать
вбива*|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks вбить
вбира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks вобрать
вбить, вобью, вобьёшь, вобьют; вбей
perf (imperf вбивать) что А, во что А, чем I
iskeä, lyödä, hakata (sisään); - гвоздь в стену
молотком iskeä naula vasaralla seinään A ~
что-л себе в голову saada jtak päähänsä
ввалиться, ввалюсь, ввалишься, ввалят-
ся perf (imperf вваливаться) puhek куда (в,
на + A) työntyä, lappa[utu]a (sisään); ~ в дом
työntyä sisälle
введ^, введёшь fut ks ввести
ввез|тй, -у, -ёшь, -ут; ввёз, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf ввозить) что А, куда (в
+ А), откуда (из, из-за + G) tuoda, kuljettaa,
ajaa, vetää (sisään); ~ товары из разных
стран <из-за гранйцы> tuoda tavaraa eri
maista <ulkomailta>
вверга|ть, -ю, -ешь, -ют impert]
ввер|гнуть, -гну, -гнешь, -гнут; вверг ja
22
вве
вдо
-гнул, -гла; -гнутый, -гнут^а vanh -женный,
-жен perf кого А во что А 1. vanh syöstä,
heittää; ввергнуть кого-л в темницу syöstä
jku vankilaan 2. myös что A kuv syöstä, saat-
taa; ввергнуть в отчаяние syöstä epätoivoon;
ввергнуть страну в пучину воины syöstä maa
sodan kurimukseen
ввёр|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
вверять) кого-что А кому-чему D uskoa (jkn
huostuan, käyttöön); ~ тайну другу uskoa
salaisuus ystävälleen; ~ жизнь кому-л uskoa
elämänsä jklle
ввернуть, -у, -ёшь, -ут; ввёрнутый, ввёр-
нут per/\/mpe/f ввёртывать) что А, во что А
1. kiertää [kiinni]; - лампочку в патрон
kiertää lamppu paikoilleen (t istukkaan) 2.
puhek pistää {sana tms) väliin, sanoa väliin; ~
слово в разговор pistää sana väliin, tokaista
вверя|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks вверить
ввести, введу, введёшь, введут; ввёл,
ввела; введённый, введён, введена perf
{imperf вводить) 1. кого-что А, куда (в, на +
A) johtaa, johdattaa, kuljettaa, tuoda, viedä,
taluttaa (sisään); - войска в город johtaa
[sotajoukot kaupunkiin; ~ судно в порт ohja-
ta alus satamaan; - больного в палату talut-
taa sairas huoneeseen 2. что А, во что А
työntää, pistää, ruiskuttaa; ~ глюкозу в вену
ruiskuttaa glykoosia suoneen 3. кого А, во
что A hyväksyä; ~ кого-л в состав комиссии
hyväksyä jku toimikunnan jäseneksi 4. кого А.
во что A joh[dat]taa, tutustuttaa; ~ кого-л в
курс событий tutustuttaa jku tapahtumien
kulkuun; ~ кого-л в заблуждение johdattaa
jku harhaan; - кого-л в расход aiheuttaa jklle
kuluja 5. что А, во что A ottaa käyttöön;
panna käyntiin; — предприятие в действие
panna [tuotantolaitos käyntiin; - что-л в упо-
требление ottaa jk käyttöön; ~ что-л в моду
ottaa jk muotiin 6. что А, где (в, на + P) saat-
taa voimaan; ~ новый закон saattaa voimaan
uusi laki; - в стране военное положение julis-
taa maa sotatilaan
ввин|тйть, -чу, -тишь, -тЯт; ввинченный,
ввинчен perf (imperf ввинчивать) что А, во
что A kiertää [kiinni], ruuvata [kiinni]; ~ винт
в стену kiertää ruuvi seinään
вводить, ввожу, вводишь, вводят imperf
ks ввести
ввозить, ввожу, ввозишь, ввозят imperf
ks ввезти
ввязаться, ввяжусь, ввЯжешься, ввяжутся
perf, ввязыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf во что A puhek puuttua, sekaantua,
sotkeutua; - в разговор puuttua (Г sekaantua)
keskusteluun; ~ в войну sotkeutua sotaan
вгля|деться, -жусь, -дйшься, -дятся perf,
вглядыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf в
кого-что A katsoa (t katsella) tarkkaan; ~ в
незнакомого человека katsoa tarkkaan tun-
tematonta ihmistä; - в толпу katsoa tarkkaan
väkijoukkoon
вгонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks вогнать
вда|ваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf вдаться) во что А 1. 3. pers pistää,
työntyä, ulottua; мыс ~ётся в море niemi
pistää mereen 2. kuv syventyä, mennä; ~ в
подробности syventyä yksityiskohtiin; - в
крайности mennä äärimmäisyyksiin
вдавить, вдавлю, вдавишь, вдавят;
вдавленный, вдавлен perf, вдавлива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А во что A painaa,
työntää (sisään); ~ пробку в бутылку painaa
korkki pulloon
вдаться, вдамся, вдашься, вдастся,
вдадимся, вдадитесь, вдадутся perf ks
вдаваться
вдвйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf вдвигать) что А во что A työntää,
lykätä, sysätä (sisään); ~ шкаф в нишу
työntää kaappi seinäsyvennykseen
вдева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks вдеть
вд6ла|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
вделывать) что А во что A sovittaa, sovitella
(sisään); - аметист в кольцо sovittaa ametisti
sormukseen
вдёргива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вдёрн|уть, -у, -ешь, -ут perf что А во что А
pujottaa, pujotella, vetää, vetäistä (sisään); ~
шнурки в ботинки pujottaa nauhat kenkiin
вдеть, вдену, вденешь, вденут; вдень perf
(imperf вдевать) что А во что A pujottaa,
pujotella, pistää, työntää (sisään); - нитку в
иголку pujottaa lanka neulaan; - ногу в
стремя pistää jalka jalustimeen
вдохнов|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf вдохновлять) кого-
что А 1. чем I innoittaa, saada innostumaan;
~ молодёжь своим примером innoittaa
nuorisoa esimerkillään 2. на что A innostaa,
kannustaa; - кого-л на подвиг innostaa jkta
sankaritekoon
вдохнов|йтъся, -люсь, -йшься, -ятся perf
(imperf вдохновляться) чем I innoittua,
innostua, saada intoa; ~ чьйм-л примером
saada intoa jkn esimerkistä
вдохновляться), -ю(сь), -ешь(ся), -ют
(ся) imperf ks вдохновйть(ся)
23
вдо
вер
вдохнуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. (imperf
вдыхать) что А, во что А, чем I vetää
keuhkoihinsa, hengittää [sisään]; ~ свежий
воздух всей грудью vetää keuhkot täyteen
raitista ilmaa, hengittää keuhkoihinsa raitista
ilmaa 2. что А в кого-что A kuvylät puhaltaa,
valaa, saada (uskomaan, innostumaan tms); ~
мужество в воинов puhaltaa miehuutta
joukkoihin; ~ в больного бодрость virkistää
sairasta; ~ в кого-л веру в победу saada jku
uskomaan voittoon
вдува|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks вдунуть,
вдуть
вдума|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
вдумыва|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf во
что A syventyä, ajatella (t miettiä) perin
pohjin; ~ в смысл статьи syventyä artikkeliin;
- в содержание чего-л syventyä jnk sisältöön
вдунуть, вдуну, вдунешь, вдунут perf
тот, вдуть, вдую, вдуешь, вдуют perf
(imperf вдувать) что А во что A puhaltaa
(sisään); вдуть воздух в резиновый мяч
puhaltaa ilmaa kumipalloon
вдыха|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вдохнуть 1
ве*да|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. kielt чего
G, konj что vanh: он не ~ет колебаний hän
toimii epäröimättä, hän ei turhia epäröi; он не
~ет, что творит kirjäk hän ei tiedä mitä tekee
2. чем I johtaa, hoitaa; ~ хозяйственной
частью johtaa talousosastoa
вед^, ведёшь prees ks вести
везти, везу, везёшь, везут; вёз, везла; nkt
partis prees везущий; akt partis pret вёзший;
везя 1. dur (iter возить) кого-что А, кому D,
для кого-чего G, в чём Р, на чём Р, куда (в,
на, за + А, к + D), откуда (из, с, из-за + G)
kuljettaa, tuoda, viedä, ajaa, vetää (ajoneuvol-
la); ~ продукты рабочим (f для рабочих) kul-
jettaa ruokatarvikkeita työläisille; ~ люден в
город kuljettaa ihmisiä kaupunkiin; -
туристов на экскурсию viedä turistit retkelle;
~ товары за границу viedä tavaraa ulko-
maille; ~ кого-л к друзьям viedä jku
ystäviensä luo; ~ овощи из деревни tuoda
vihanneksia maalta (f maaseudulta); - товары
со склада tuoda tavaraa varastosta; ~
апельсины из-за границы tuoda appelsiineja
ulkomailta; ~ что-л на машине kuljettaa jtak
autolla; - ребёнка в коляске kuljettaa lasta
kärryissä 2. yksipers (perf повезти) кому D, в
чём Р, с кем-чем I, на кого A puhek onnistaa,
luonnistaa, tuurata, lykästää; мне везёт в ло-
терее minua onnistaa arpajaisissa, minulla on
onnea arpajaisissa; ему везёт с друзьями <на
способных учеников> hänellä ei ole puutetta
ystävistä <kyvykkäistä oppilaista>; мне не
везло minulla ei ollut tuuria, minulla oli huono
tuuri (f viuhka)
вел, вела pret ks вести
вел|ёть, -ю, -ишь, -ят perf ja imperf
(pret:ssä vain perf) кому D + inf käskeä; он
~ёл мне молчать hän käski minua olemaan
vaiti (r hiljaa)
велича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что А кем-чем I nimittää, sanoa, kutsua (kun-
nioittavasti t pilkaten); сибиряки ~ют Байкал
морем Siperian asukkaat sanovat Baikaljärveä
mereksi; его -ли по имени и отчеству häntä
puhuteltiin etu- ja isännimeltä 2. кого A vanh
ylistää, laulaa ylistyslaulua; - жениха с
невестой ylistää sulhasta ja morsianta, laulaa
ylistyslaulua sulhaselle ja morsiamelle
венчать, -ю, -ешь, -ют; венчанный,
венчан imperf l. myös perf (perf myös
увенчать) кого А чем I seppelöidä; по-
бедителя -ли лавровым венком voittaja sai
laakeriseppeleen 2. .?. pers (perf увенчать) что
A olla (jnk) päätteenä (t huippuna t huipussa);
башню ~ла звезда tornin päätteenä oli tähti Д
конец ~ет дело sl loppu työn kaunistaa 3.
(рег^повенчать^'а обвенчать) кого А, с кем I
vihkiä [avioliittoon]; ~ невесту с женихом
vihkiä morsiuspari mieheksi ja vaimoksi
вербовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf завербовать) кого-что А,
куда (в, на + A) värvätä, pestata; ~ доб-
ровольцев в армию värvätä vapaaehtoisia
armeijaan; ~ на строительство рабочих
värvätä työläisiä rakennustöihin
вербоваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf завербоваться) куда (в, на + А)
värväytyä, pestautua; - на работу värväytyä
työhön
вёр|ить, -ю, -ишь, -ят imperf l.-в кого-
что A uskoa, luottaa; - в победу uskoa voit-
toon; - в человека uskoa (t luottaa)
ihmiseen; я в него ~ю luotan häneen 2. во
что А, чему D uskoa (pitää totena); ~ в
приметы <в сны> uskoa merkkeihin
<uniin>; я этому (t в Зто) не ~ю en usko sitä
(t siihen); не вейкому слуху верь ei kaikkia
kulkupuheita ole uskomista 3. кому D uskoa,
luottaa; он не ^ит докторам hän ei usko
lääkäreihin 4. в кого uskoa; - в Бога <в
Христа> uskoa Jumalaan <Kristukseen> A
он не ~ил своим глазам <ушам> hän ei ollut
uskoa silmiään <korviaan>
24
вер
вес
верн|^ть, -у, -ёшь, -ут perfl. кого-что А,
кому-чему D, куда (в, на + A) palauttaa,
antaa (f toimittaa) takaisin; - вещь владельцу
palauttaa esine omistajalle; — деньги в кассу
palauttaa rahat kassaan; ~ военнопленных на
родину kotiuttaa sotavangit, palauttaa sota-
vangit kotimaahan 2. что А, кому D saada
takaisin; - издержки saada omansa (t omat
kulunsa) takaisin; ~ [себе] здоровье saada ter-
veytensä takaisin, tervehtyä (t parantua)
ennalleen 3. кого-что А, откуда (из, с + G)
palauttaa, käännyttää; ~ отца с дороги
käännyttää isä tieltä Л - кого-л к жизни
saada jku virkoamaan
вернуться, -усь, -ешься, -утся perfl. от-
куда (из, с, из-за + G), куда (в, на + А, к + D)
palata, kääntyä takaisin; ~ из театра palata
teatterista; ~ с экскурсии palata [tutustumis]-
retkeltä; ~ из-за границы palata ulkomailta; ~
в город <на родину, к родителям> palata
kaupunkiin <kotimaahan, vanhempiensa luo>
2. к кому-чему D kuv palata, palautua
ennalleen; ~ к теме palata aiheeseen; ~ к труду
palata työhön, ryhtyä uudelleen työntekoon; ~
к жизни palata henkiin; ко мне ~улось
спокойствие olen saanut takaisin mielen-
rauhani
вёр|овать, -ую, -уешь, -уют iniperf ks
верить 4
вертбгь, верчу, вертишь, вертят imperf
1. что А, чем I pyörittää, pyöritellä, kiertää,
kieputtaa; ~ руль [рукой] pyörittää ohjaus-
pyörää [kädellään]; - шлйпу в руках pyörittää
hattua käsissään; ~ хвостом heiluttaa
häntäänsä; ~ головой pyörittää päätään
2 кем I kuv puhek komennella, komentaa; ~
мужем komennella miestään
вертеться, верчусь, вертишься, вертятся
imperf 1. на чём Р, перед чем I kääntelehtiä,
kääntyillä, pyöriä; ~ перед зеркалом pyöriä
peilin edessä, peilailla; ~ на стуле kääntelehtiä
tuolilla 2. где (под + I, около + G) kuv puhek
pyöriä, hyöriä; - под ногами pyöriä jaloissa;
дети вертятся около старших lapset pyörivät
aikuisten ympärillä
верхово|дитъ, -жу, -дишь, -дят iniperf
кем-чем I puhek olla komentajana (f kukkona
tunkiolla); - всеми ребятами olla koko lapsi-
joukon komentajana
верш|йть, -у, -ишь, -ат imperf что А, чем
I ratkaista, päättää, määrätä, määräillä; он
~йт всеми делами hän määrää kaikissa asiois-
sa, hänellä on [ylin] ratkaisuvalta kaikissa
asioissa; - судьбы (t судьбами) ratkaista
kohtaloita, määrätä kohtaloista Д ~ суд над
кём-л ylät tuomita jku
вссел|йть, -ю, -ишь, -ят imperf (perf раз-
веселить) кого-что А, чем I huvittaa,
hauskuttaa, viihdyttää, ilahduttaa; ~ публику
huvittaa yleisöä; песня ~йт душу laulu
viihdyttää mieltä, laulu saa mielen hilpeäksi; ~
детей игрушками ilahduttaa lapsia
leikkikaluilla
весел|йться, -юсь, -йшься, -йтся imperf
где (на + Р) pitää iloa (t hauskaa), iloita,
ilakoida, huvitella; - с друзьями на праздни-
ке pitää iloa juhlissa ystäviensä seurassa
весить, вешу, весишь, весят imperf сколь-
ко A painaa, olla (jnk) painoinen; багаж весит
пятьдесят килограммов] matkatavara
painaa viisikymmentä kiloa, matkatavara on
viidenkymmenen kilon painoinen
вести, веду, ведёшь, ведут; вёл, вела; akt
partis prees ведущий; akt partis pret ведший;
ведя imperf \. dur (iter водить) кого-что А,
куда (в, на + А, к + D), откуда (из, с, от + G)
taluttaa, viedä, tuoda, kuljettaa, johdattaa; ~
больного под руку taluttaa sairasta käsi-
koukusta; - ребёнка в школу viedä lapsi kou-
luun; ~ школьников на экскурсию viedä
koululaiset [tutustumis]retkelle; ~ ребёнка к
врачу viedä lapsi lääkäriin 2. dur {iter водить)
кого-что А, куда (в, на + A) johtaa, viedä; ~
войска в бой [на врага] johtaa joukot taiste-
luun [vihollista vastaan] 3. dur (iter водить)
что А, по чему D ohjata, kuljettaa; - автобус
<самолёт> ohjata bussia <lentokonetta>; ~
поезд kuljettaa junaa; — машину по
скользкой дороге ajaa autoa liukkaalla tiellä
4. что А, где (в, на + P) kuv johtaa, ohjata; ~
семинар johtaa seminaaria; - какой-л
кружок в школе <на заводе> ohjata jtak ker-
hoa koulussa <tehtaassa>; кто у вас ведёт ма-
тематику? kuka opettaa teillä matematiikkaa?
А ~ хозяйство hoitaa taloutta 5. dur {iter
водить, регГпровестй) чем\ по чемуD vetää,
kuljettaa; ~ смычком по струне vetää jousta
viulunkielen yli 6. (perf провести) что А, куда
(в, на + А), через что A vetää, johtaa (raken-
taa); ~ дорогу на юг johtaa tie etelään; ~ во-
допровод в посёлок vetää vesijohto asutuk-
seen; ~ телефонную линию через реку vetää
puhelinjohtofa] joen yli 7. 3. pers (perf при-
вести) куда (в, на + А, к + D) viedä, johtaa
(tiestä tms); дорога ведёт в лес tie vie
metsään; тропинка ведёт к реке polku vie
joelle; лестница ведёт на чердак portaat
johtavat ullakolle 8. 3. pers (perf привести) к
25
чему D kuv johtaa, viedä (jhk tulokseen); к
чему это ведёт? mihin tämä vie (t johtaa)?; ~
страну к процветанию johtaa maata kukois-
tukseen 9. что A käydä, harjoittaa, suorittaa,
tehdä; ~ борьбу <войну> käydä taistelua
<sotaa>; ~ пропаганду harjoittaa propagan-
daa; ~ разведку harjoittaa tiedustelua; ~
огонь tulittaa; ~ переговоры käydä neuvot-
teluja; ~ переписку olla kirjeenvaihdossa; ~
протокол pitää pöytäkirjaa; ~ записи tehdä
muistiinpanoja; ~ изыскания s,uorittaa
etsintöjä; tehdä tutkimuksia; ~ раскопки
tehdä (t suorittaa) kaivauksia; ~ спокойную
жизнь viettää rauhallista elämää А ~ начало
от чего-л juontaa alkunsa jstak, olla alkuisin (f
peräisin) jstak; - свой род от когб-л johtaa
sukunsa jksta; ~ себя käyttäytyä
в6ша|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
повесить) 1. что А, куда (в, на + А), где (в +
Р, над, под + I) ripustaa, ripustella, panna
riippumaan; - платье в шкаф ripustaa leninki
kaappiin; ~ картины на стену ripustaa (t
panna) tauluja seinälle; ~ ковёр в комнате
ripustaa matto huoneen seinälle; ~ лампу над
столом <под потолкбм> ripustaa lamppu
pöydän ylle <kattoon> 2. кого A hirttää (jku)
вёша|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
свешать) что А, на чём Р punnita; ~
продукты на весах punnita ruokatavaraa
vaajalla
веять, вею, веешь, веют imperf I. yksipers
чем I, откуда (от, с + G), где (в + Р) henkiä,
huokua, uhota; с луга веет ароматом niityltä
tulee hyvä tuoksu, niitty tyoksuu hyvälle; от
окна веет холодом ikkunasta tulee kylmää,
ikkuna henkii kylmyyttä; в .воздухе веет
весной ilmassa on kevään tuntua, kevät tuok-
suu ilmassa 2. (ре//провеять) что А, чем I, ни
чём Р tuultaa, viskata; ~ зерно лопатой viska-
ta viljaa lapiolla; - на веялке puhdistaa
viskurilla
вживаться, -юсь. -ешься, -ются imperf,
вжиться, вживусь, вживёшься, вживутся perf
во что A eläytyä; ~ в роль eläytyä osaansa
взаимодействовать, -ую, -уешь, -уют
imperf с кем-чем I olla yhteistoiminnassa (jkn
tjnk kanssa)
взбалтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взболтать
взбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, взбежать,
-гу, -жйшь, -гут perf куда (в, на + А), по че-
му D juosta [ylös]; ~ на гору juosta mäelle; ~
по лестнице на второй этаж juosta portaita
pitkin toiseen kerrokseen
взбива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks взбить
взбира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
взобраться
взбить, взобью, взобьёшь, взобьют;
взбей; взбитый, взбит perf (imperf взбивать)
что А 1. чем I pöyhiä, pöyhöttää, möyhiä; ~
подушку [руками] pöyhiä tyyny [käsillään] 2.
чем I, в чём Р vatkata, vispata; ~ белки
миксером <в миске вйлкой> vatkata
[munanjvalkuaiset vatkaimella <vadissa
haarukalla>
взболта|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
взбалтывать ja болтать) что А, чем I, в чём
Р ravistaa, ravistella; hämmentää; ~ микстуру
ravistaa mikstuuraa; - жидкость ложкой
hämmentää nestettä lusikalla; ~ лекарство в
бутылке ravistaa lääkepulloa
взбре|стй, -ду, -дёшь, -дут; взбрёл, -ла
perf (imperf взбредать) куда (на + A) puhek
kiivetä, kavuta; - на гору kiivetä vuorelle (t
mäelle) Д - в голову (t на ум) кому-л
pälkähtää jkn päähän, juolahtaa jkn mieleen;
~дёт же такое в голову! kaikkea sitä [ihmisen]
päähän pälkähtääkin!
взбрь13гива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
взбрызн|уть, -у, -ешь, -ут perf что А, чем I
pirskottaa, läiskyttää, pirskotella, räiskytellä;
~ цветы водой suihkuttaa kukkia
взбудораж|ить, -у, -ишь, -ат perf ks бу-
доражить
взвалива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
взвалить, взвалю, взвалишь, взвалят;
взваленный, взвален perf 1. кого-что А на
кого-что A nostaa, sälyttää; ~ раненого на
лошадь nostaa haavoittunut hevosen selkään;
- ношу на спину nostaa taakka selkäänsä
2. что А ни кого-что A kuv puhek sysätä,
vierittää, panna (jkn niskoille); ~ работу
<вину> на кого-л sysätä työ <syy> jkn
niskoille
взвфить, -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шен perf (imperf взвешивать) 1. кого-что А,
на чём Р punnita; ~ зерно на весах punnita
vilja vaa'alla 2. что A kuv punnita, harkita; ~
возникшие обстоятельства harkita syn-
tynyttä tilannetta; ~ каждое слово punnita
joka sanansa
взвфтй, -ду, -дёшь, -дут; взвёл, -ла; -дён-
ный, -дён, -дена perf (imperf^взводить) что А
на кого A panna, sälyttää (jkn niskoille); ~ об-
винение на кого-л lykätä syy jkn niskoille,
syyttää jkta; ~ клевету (t ложь) на кого-л
panetella (t parjata) jkta А ~ курок vetää
(ampuma-aseen) hana vireeseen, virittää hana
26
взв
взвёшива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взвесить
взвин|тйтъ, -чу, -тишь, -тйт; взвинчен-
ный, взвинчен per f, взвйнчива|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf кого-что A puhek pingottaa,
jännittää, kiristää; - нервы pingottaa hermoja
Д - цены ruuvata hinnat korkealle, kiristää
hintaruuvia
взводить, взвожу, взводишь, взводят
imperf ks взвести
взволн|оватъ, -ую, уешь, -уют; -ованный,
-ован perfks волновать
взволноваться, -уюсь, -уешься, -уются
perfks волноваться
взвыть, взвою, взвоешь, взвоют (imperf
взвывать) от чего G [alkaa] ulvoa, [alkaa]
ulista, [alkaa] kiljua; - от боли [alkaa] ulvoa
tuskasta
взглядыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взглянуть 1
взгл|ян^ть, -яну, -янешь, -янут perf
1. (imperf взглядывать) на кого-что А, куда
(в, на + A) vilkaista, katsahtaa; ~ в зеркало
vilkaista peiliin; ~ на часы vilkaista kelloa
я ~янул на него vilkaisin häneen
2. на что A kuv suhtautua; ~ на дело серьёз-
но suhtautua asiaan vakavasti
взгроможда|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks взгромоздйть(ся)
взгромоздить, -зжу, -здишь, -здят;
-ждённый, -ждён, -ждена perf (imperf взгро-
мождать) кого-что А, на что A puhek nos-
taa, kiskoa, hinata, raahata (Jk raskas jnk
päälle)', ~ вещи на телегу nostaa tavarat rat-
taille
взгромоз|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся
perf (imperf взгромождаться) на что А, по
чему D kiivetä; ~ на верхнюю полку в купе
kiivetä vaunuosaston ylävuoteelle
взгрустнуться, -ётся perfyksipers кому D
puhek: мне дулось minun tuli [äkkiä] ikävä,
minut valtasi [äkkiä] ikävä
вздрагива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf.
вздрогн|уть, -у, -ешь, -ут perf от чего G
hätkähtää, säpsähtää, vavahtaa; ~ от страха
hätkähtää säikähdyksestä
взд^ма|ть, -ю, -ешь, -ют perf-h inf puhek
saada päähänsä, saada päähänpisto; он ~л
прокатиться на лодке hän sai päähänsä
lähteä soutelemaan; не ~й бежать älä ajat-
telekaan karata
взд^ма|ться, -ется perfyksipers кому D +
inf puhek pälkähtää päähän; мне ~лось по-
гулять päähäni pälkähti lähteä kävelemään
взду|ть, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf
(imperf вздувать) что А 1. 3. pers t yksipers
puhaltaa ilmaan, lennättää; ветер ~л песок,
песок ~ло ветром tuuli lennätti hiekkaa 2.
. yksipers pöhöttää, paisuttaa, turvottaa; живот
~ло vatsa on pöhöttynyt 3. kuv puhek korot-
taa, nostaa (hintoja); - цены на товары
korottaa tavaroiden hintoja
вздуться, -юсь, -ешься, -ются perf (imperf
вздуваться) от чего G paisua, pullistua;
pöhöttyä; паруса ~лись от ветра tuuli paisut-
ti purjeet; щека ~лась от флюса poski on
pullistunut [hammas]ajoksesta
вздыма|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
nost[att]aa; ~ пыль nostattaa pölyä
вздыматься, -ется, -ются imperf от чего
G, где (над + I), куда (к + D) nousta [ilmaan],
kohota [ilmaan]; пыль -лась от ветра tuuli
nostatti pölyä [ilmaan]; над болотом ~ется
туман suolle (t suon ylle) nousee sumua;
волны ~лись к нёбу aallot nousivat taivasta
kohti
вздыха|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek 1.
о ком-чём Р, по кому-чему D, pron.n edessä
myös по ком Р kaihota, kaivata, huokailla; -
0 прошедшей молодости muistella kaihoten
mennyttä nuoruuttaan; - по подруге kaivata
ystäväänsä 2. по ком Р, о ком Р olla pihkassa,
olla rakastunut (jkhuri)
взима|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А, с ко-
го G periä, kantaa, ottaa; ~ налоги с на-
селения periä veroja väestöltä, verottaa
väestöä
взира|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf на кого-
что A katsoa, katsella; ~ на что-л рав-
нодушно katsella jtak välinpitämättömänä
взламыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взломать
взлета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, взле|т6ть,
-чу, -тишь, -тят perfl. куда (в, под + А, к +
D), откуда (с + G) lennähtää, lentää (ylös),
kohota [ilmaan], nousta [ilmaan]; самолёт
взлетел с аэродрома lentokone nousi
kentältä; ~ к потолку (t под потолок) lentää
kattoon 2. по чему D, куда (на + A) puhek
juosta [ylös]; ~ [по ступенькам] на верхний
этаж juosta [portaita] yläkertaan А ~ на
воздух lentää ilmaan, räjähtää
взлома|ть, -ю, -ешь, -ют; взломанный,
взломан perf( imperf взламывать) что А, чем
1 murtaa (rikki); ~ замок murtaa lukko; — лёд
ломом murtaa jää kangella
взмахива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взмахнуть; myös heilautella, heiluttaa
27
взм
взмахнуть, -у, -ёшь, -ут perf ja тот
(imperf взмахивать) чем I heilauttaa,
huiskauttaa; lyödä (siivillä), räpäyttää; ~
рукой heilauttaa kättään; ~ крыльями
räpäyttää siipiään
взнузда|ть, -ю, -ешь, -ют; взнузданный,
взнуздан perf (imperf взнуздывать) кого А
panna suitset suuhun, suitsia, suitsittaa; ~
лошадь panna hevoselle suitset suuhun, suitsia
hevonen
взобраться, взберусь, взберёшься,
взберутся perf (imperf взбираться) куда (на
+ А), по чему D kiivetä, kavuta (jnk päälle); ~
на крышу [по лестнице] kiivetä katolle [tika-
puita myöten]
взобью, взобьёшь fut ks взбить
взой|тй, -ду, -дёшь, -дут; взошёл, взошла;
взошедший; взойди perf (imperf всходить ja
восходить) 1. на что А, по чему D nousta,
kiivetä, mennä ylös; ~ на гору nousta vuorelle;
~ по лестнице nousta portaita [ylös], mennä
portaita ylös; ~ на трибуну nousta puhu-
jalavalle 2. 3. pers где (на + Р, над + I) nousta
(taivaankappaleista); солнце взошло над
лесом aurinko nousi metsän yllä
взорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
взорванный, взорван perf 1. (imperf
взрывать) что А, чем I räjäyttää; ~ мост ди-
намитом räjäyttää silta dynamiitilla
2. yksipers кого A k uv puhek saada
räjähtämään (t raivoihinsa); меня -ало minä
räjähdin
взорваться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf (imperf взрываться) по
какой причине (от, из-за + G, по + D), где
(в, на + Р) räjähtää; - от удара räjähtää iskus-
ta; снарйд -алея далеко в лесу <на поляне>
ammus räjähti kaukana metsässä
<metsäaukealla> Д он чуть не -алея от
злости hän oli räjähtämäisillään kiukusta
взошёл, взошла pret ks взойти
взра|стйть, -щу, -стйшь, -стйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf взращивать) кого-
что A ylät kasvattaa; ~ трёх сыновей kasvat-
taa kolme poikaa; ~ сады viljellä puutarhoja
взрев|6ть, -у, -ёшь, -ут perf от чего G kar-
jahtaa, karjaista; ~ от боли karjahtaa kivusta
взрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
взорвать 1
взрыхл|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, взрыхлить, -ю, -ешь, -ют imperf ks
рыхлить
взъеропфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
pe//(/mper/V3bepöшивать ja ерошить) что А
puhek pörröttää; pörhistää; ~ волосы
pörröttää tukka[a]nsa; кот ~ил шерсть kissa
pörhisti niskakarvansa
взыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf к кому-че-
му D, о чём Р ylät vedota, anoa, huutaa; - к
справедливости <к общественному
мнёнию> vedota oikeudenmukaisuuteen
<yleiseen mielipiteeseen>; - о помощи huutaa
apua
взыгра|ть, -ет, -ют (imperf взыгрывать) в
ком-чём Р puhek täyttää (jstak tunteesta); в
нём (t в его душе) ~ла гордость hänen mie-
lensä (Г sydämensä) täytti ylpeys
взыскать, взыщу, взыщешь, взыщут;
взысканный, взыскан perf, взыскива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. что А, с кого G periä
[ulosottoteitse], periä pakolla; ~ налог с кого-л
periä jklta vero [ulosottoteitse] 2. с кого G, за
что A rangaista (jk ta jstak)
взять, возьму, возьмёшь, возьмут; взял,
взяла, взяло; возьми; взйтый, взят, взята,
взйто perf (imperf брать) 1. кого-что А, чем
1, во вто А, за что А, у кого G, откуда (из, с
+ G) ottaa; - что-л руками <лёвой рукой,
вйлкой> ottaa jk käsin <vasemmalla
kädellään, haarukalla>; - сахар щипцами
ottaa sokeria pihdeillä; ~ лопату в руки ottaa
lapio käteensä; возьми ребёнка на руки ota
lapsi syliisi; ~ дочку за руку ottaa tytärtään
kädestä; ~ кого-л под руку ottaa jkta
käsikynkästä, tarttua jkta käsipuolesta; ~
чайник за ручку ottaa teekannun kahvasta
[kiinni]; возьми у него карандаш ota kynä
häneltä; ~ бельё из шкафа ottaa [liinavaatteet
kaapista; он взял со стола книгу и стал
читать hän otti pöydältä kirjan ja alkoi lukea
2. кого-что А, куда (в, на + A) ottaa
[mukaan]; ~ сына с собой в лес <в поход, на
стадион, на рыбалку> ottaa poikansa
mukaan metsään <retkelle, stadionille,
kalaan>; - в дорогу термос ottaa termospul-
lo mukaan; ~ пассажиров на борт ottaa
matkustajia kannelle 3. что А, чего G, у кого
G, где (в, на + Р) ottaa; ostaa; lainata; ~
билеты в театр ottaa liput teatteriin; - у ко-
го-л деньги в долг (t взаймы) ottaa jklta
rahaa lainaksi, lainata jklta rahaa; мы решили
~ такси päätimme ottaa taksin, päätimme ajaa
taksilla; ~ книги в библиотеке ottaa (t laina-
ta) kirjoja kirjastosta; ~ хлеб в булочной
ostaa leipää kaupasta; ~ молока <масла, кол-
басы> в магазине ostaa maitoa <voita,
makkaraa> kaupasta 4. кого-что А, кем I, в
качестве кого (в + тол N), куда (в, на + А)
28
ottaa, hyväksyä; ~ [себе] ученика ottaa
oppipoika; его взяли тренером hänet otettiin
(f kiinnitettiin f hyväksyttiin) valmentajaksi; ~
кого-л помощником, -кого-л [себе] в
помощники ottaa jku avukseen; ~ кого-л в
жёны ottaa jku vaimokseen, mennä naimisiin
jkn kanssa; ~ в армию ottaa armeijaan; ~ ре-
бёнка на воспитание ottaa lapsi hoitoon
5. что А, за что А, с кого G, чем I periä,
ottaa; ~ деньги за билеты periä rahat lipuista;
- штраф с пассажира periä sakko matkusta-
jalta; он взял за работу тысячу рублей hän
otti (t peri) työstään tuhat ruplaa; ~ за что-л
продуктами ottaa maksu jstak
ruokatarvikkeina 6. кого-что А, чем I ottaa,
valloittaa, vallata; ~ пленных <кого-л в
плен> ottaa vankeja <jku vangiksi>; ~
крепость штурмом valloittaa linnoitus
rynnäköllä 7. 3. pers кого A kuv vallata (jstak
tunteesta); меня взял страх minut valtasi
kauhu, minua alkoi pelottaa; его взйло сомне-
ние häntä alkoi epäilyttää 8. что A ottaa,
ylittää; ~ барьер urh ottaa (t ylittää) aita; ~
высоту urh ylittää rima 9. чем I voittaa {olin
parempi jssak suhteessa); он взял хитростью
<умёнием> hän voitti viekkaudellaan <taidol-
laan> 10. ks брать 2 А с чего (t откуда) он
это взял? mistä hän on tuollaista saanut
päähänsä?; ~ на себй смелость rohjeta; ~ на
себй ответственность ottaa vastuu; ~ моду
ottaa tavaksi; ~ себя в руки hillitä itsensä,
hillitä (t malttaa) mielensä; ~ на себя"
обязательство сделать что-л sitoutua
tekemään jtak ~ в свои руки ottaa [omiin]
käsiinsä; это дело он взял на себя hän otti
tämän tehtävän vastuulleen
взяться, возьмусь, возьмёшься,
возьмутся; взялся, взялась, взйлбсь perf
(imperf браться) 1. за что A ottaa [kiinni],
tarttua [kiinni], käydä käsiksi; ~ за руки ottaa
toisiaan kädestä [kiinni]; - за верёвку <за
перйла> ottaa kiinni narusta <kaiteesta>,
tarttua naruun <kaiteeseen> 2. за что A käydä
käsiksi, tarttua, ryhtyä; - за работу ryhtyä
työhön, käydä käsiksi työhön; ~ за ученье
ryhtyä opiskeluun; ~ за перо <за оружие>
tarttua kynään <aseisiin>; - за вёсла käydä (t
tarttua) airoihin 3. за что A t + inf ottaa
[tehdäkseen]; - за починку сапог ottaa saap-
paat korjatakseen; он взялся сделать это hän
otti tehdäkseen sen 4. ks браться 2
видеть, вижу, видишь, видят; pass partis
prees видимый, видим imperf (perf увидеть)
1. кого-что А, во что А, через что А, где (в,
на + Р, перед, за + I), откуда (из, с + G)
nähdä; ~ что-л из окна nähdä jtak ikkunasta;
~ народ на площади nähdä väkeä aukiolla
2. кого A tavata, nähdä; я рад вас ~ hauska
tavata teidät; я не видел его несколько лет en
ole tavannut häntä moneen vuoteen 3. что А
nähdä, kokea; я видел страдания людей sain
nähdä ihmisten kärsimyksiä; он много видел
на своём веку hän on nähnyt paljon
elämässään 4. что А, + konj что, кого-что А
в ком-чём Р nähdä, huomata; я вижу свою
ошибку huomaan virheeni; я вижу, что
ошибся huomaan erehtyneeni; не вижу в этом
ничего особенного minusta siinä ei ole
mitään erikoista; я видел в нём друга näin
hänessä ystävän
видеться, вижусь, видишься, видятся
imperf 1. (perf увидеться ja puhek свидеться)
с кем I, где (в, на + Р), у кого G tavata
[toisensa], nähdä [toisensa]; ~ с друзьями tava-
ta ystäviään; мы с ним недавно виделись в
театре <у знакомых> tapasimme hänen
kanssaan äsken teatterissa <tuttavien luona>
2. 3. pers (perf привидеться) кому D, в чём Р:
мне часто видится прошлое näen [mielessäni]
usein menneisyyteni; во сне мне виделось
что-то странное näin unissani jotain kum-
mallista
виднфъся, -ется, -ются imperf где (в, на
+ Р, среди + G) näkyä, häämöttää; в тумане
~лись горы usvan läpi näkyi vuoria; на го-
ризонте -ется остров taivaanrantaa vasten
näkyy saari; среди туч -ется луна pilvien
lomitse pilkistää kuu
вильнуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. moni
(imperf вилять) чем I heilauttaa; собака ~ула
хвостом koira heilautti häntäänsä 2. куда (в,
за + A) kääntyä; livahtaa; машина ~ула в пе-
реулок auto kääntyi sivukadulle
вилять, -ю, -ешь, -ют imperf чем I heilut-
taa, heilutella; ~ хвостом heiluttaa häntäänsä
вин|йть, -ю, -ишь, -ят imperf кого-что А,
в чём Р, за что A syyttää; soimata, torua; он
~йт товарища в неосторожности hän syyttää
toveriaan varomattomuudesta; во всём ~й са-
мого себя saat syyttää kaikesta itseäsi; не ~й
меня за опоздание älä syytä minua
myöhästymisestä
висеть, вишу, висишь, висят imperf \. на
чём Р, где (в, на + Р, над, под + I) olla [riip-
pumassa], riippua, roikkua; пальто висит на
гвозде <на вёшалке> takki on naulassa
<naulakossa>; на стене висит картина
seinällä on taulu; платье висит в шкафу lenin-
29
вкр
ki on kaapissa; над столом <под потолком>
висит лампа pöydän kohdalla <katossa> riip-
puu lamppu А ~ на телефоне olla yhtenään
puhelimessa 2. 3. pers на ком-чём Р roikkua
(jkn yllä — vaatteista); пиджак висит на нём
takki roikkuu hänen yllään 3. где
(в + Р, над + I) olla korkealla; жаворонок
висит в нёбе kiuru on kohonnut korkealle
ilmaan; солнце висело уже высоко над го-
ловой aurinko oli jo korkealla 4. 3. pers над
кем-чем I työntyä (jnk ylle), ulota, pistää esiin;
утёс висит над водой kallio on työntynyt
veden ylle 5. 3. pers над кем-чем I k uv uhata,
väijyä (Jnk yllä); над миром висела угроза
войны maailmaa uhkasi sota, maailman yllä
oli sodan uhka; над ним висит беда häntä
uhkaa vaara
вить, вью, вьёшь, вьют; вил, вила, вило;
вей; витый, вит, вита, вито imperf {perf
свить) что А 1. punoa, sitoa; ~ верёвку punoa
köyttä; ~ венок sitoa seppelettä 2. rakentaa,
tehdä {punomalla); - гнездо rakentaa pesää
виться, вьюсь, вьёшься, вьются; вился,
вилась, вилось imperf 1. 3. pers по чему D,
вокруг чего G kiertyä, kiemurrella
{köynnöskasveista); хмель вьётся по дереву
humala kiertyy puun ympäri[lle] 2. 3. pers где
(по + D, между + I) kiemurrella, koukerrella,
mutkitella, luikerrella (jnk sijainnista); ручей
вьётся по склону горы puro kiemurtelee
vuorenrinnettä alas; тропинка вьётся между >
холмами polku kiemurtelee kukkuloiden
välissä 3. над кем-чем I kaarrella, leijailla;
орёл вьётся над горой kotka kaartelee vuoren
yllä 4. где (у + G), вокруг кого G puhek
pyöriä; собака вилась у ног koira pyöri jalois-
sa; дети вились вокруг матери lapsiparvi
pyöri äitinsä helmoissa
вкатить, вкачу, вкатишь, вкатят perf
(imperf вкатывать) что А 1. куда (в, на + А,
под + A) vierittää, kierittää, työntää, lykätä
(sisään t jnk päälle, ylös); ~ автомашину в
гараж työntää auto talliin; ~ бочку под навес
vierittää tynnyri katoksen alle; ~ тачку на
пригорок työntää kottikärry mäelle 2. кому D
ark: ~ кому-л выговор antaa jklle muistutus;
~ кому-л пощёчину antaa jklle korvapuusti,
antaa (t lyödä) jkta korville, antaa jklee ympäri
korvia 3. 3. pers куда (в + A) puhek ajaa
[hurauttaa]; машина вкатила во двор auto
ajaa hurautti pihaan
вкатиться, вкачусь, вкатишься, вкатятся
perf (imperf вкатываться) куда (в, на + А)
vieriä, kieriä (sisään); ajaa (sisään t jnk päälle,
ylös); мяч вкатился в ворота pallo vieri maa-
liin; карета вкатилась во двор vaunut ajoivat
pihaan
вкатыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вкатйть(ся)
вкладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вложить
вклё|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf вклеивать) что А, во что A liimata
(sisään); - лист в книгу liimata lehti kirjaan
вклйнива|тъся, -юсь, -ешься, -ются
imperf, вклйн|йтъся, -юсь, -ишься, -ятся ja
-юсь, -йшься, -йтся perf куда (в + А, между +
I) 1. pistää kiilana; залив ~ился в сушу lahti
pisti kiilana rantaan 2. kiilautua, tunkeutua;
полк вклинился между двумя" дивизиями
rykmentti kiilautui kahden divisioonan väliin
включа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks включйть(ся)
включ|йтъ, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
per/*(//nperf включать) 1. кого-что А, во что
A liittää, panna, ottaa (mukaan); - ученика в
список panna oppilas luetteloon; ~ новую
статью в договор lisätä sopimukseen uusi
pykälä 2. что A käynnistää, panna käyntiin;
kytkeä, panna toimimaan; - свет sytyttää
valo, panna valo[t] [palamaan]; ~ мотор
käynnistää moottori; - радио avata radio
включ|йться, -усь, -йшься, -атся perf
(imperf включаться) во что A liittyä, yhtyä,
tulla mukaan; - в разговор yhtyä keskuste-
luun; ~ в соревнование liittyä kilpailuun
вкол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf вколачивать) что А,
во что А, чем I hakata, iskeä, lyödä (sisään); ~
гвоздь в доску [молотком] lyödä naula
[vasaralla] lautaan А ~ что-л себе в голову
puhek saada jtak päähänsä (t kalloonsa)
вколоть, вколю, вколешь, вколют;
вколотый, вколот (imperf вкалывать) что А
во что A pistää (jk terävä jh k); ~ иголку в ши-
тьё pistää neula ompelukseen; ~ цветок в
волосы laittaa kukka hiuksiin
вкопа|тъ, -ю, -ешь, -ют; вкопанный,
вкопан perf (imperf вкапывать) что А, во
что A kaivaa (maahan, sisään); ~ столб в
землю kaivaa pylväs maahan
вкрадыва|ться, -ется, -ются imperf,
вкрасться, -дётся, -дутся; -лея perf во что А
1. hiipiä (mieleen); в душу ~лось сомнение
mieleen hiipi epäilys 2. pujahtaa, puikahtaa
(virheestä tms); в вычисление вкралась
ошибка laskelmiin on pujahtanut (t pääsi
pujahtamaan) virhe А вкрасться к кому-л в
30
вкр
доверие hankkiutua (t keplotella itsensä) jkn
suosioon
вкр|утйть, -учу, -утишь, -утят; -ученный,
-учен per f, вкр^чива|ть, -ю, -ешь, -ют im per f
что А, во что A kiertää (jhk); ~ лампочку в
патрон kiertää lamppu paikoilleen
влага|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks вложить 1
владеть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кем-чем
I omistaa, hallita, pitää hallussaan; ~ землёй
<рабами> omistaa maata <orjia>; он ~л
имуществом hänellä oli omaisuutta Д он ~ет
талантом рассказчика hänellä on kertojan-
lahjat, hän on lahjakas kertoja 2. кем-чем I
kuv. ~ аудиторией pitää kuulijoiden mielen-
kiinto^] vireillä; - классом pitää luokka[a]
kurissa; одна мысль ~ла им hän oli yhden
ajatuksen vallassa 3. чем I osata käyttää, halli-
ta; (языком) osata taitaa (kieltä); ~- оружием
osata käyttää asetta; он хорошо ~-ет своим
голосом hän osaa taitavasti käyttää ääntään;
он ~ет русским [языком] hän osaa venäjää; ~
своими чувствами hallita tunteitaan, pitää
tunteensa kurissa Д - пером olla taitava
kynänkäyttäjä; - собой osata hillitä itsensä
4. чем I: он плохо ~ет левой рукой hänen
vasen kätensä toimii huonosti
вламыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks вломиться
влеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, влез|ть, -у,
-ешь, -ут; влез; влезь ре/71, на что А, куда (в,
на + А), по чему D, через что A kiivetä; ~ по
лестнице на крышу kiivetä tikkaita myöten
katolle; - на дерево kiivetä puuhun; - в
комнату через балкон kiivetä huoneeseen
parvekkeen kautta; - в окно kiivetä ikkunasta
sisään 2. куда (в + A) puhek mennä; - в воду
<в ванну> mennä veteen <ammeeseen> 3. ку-
да (в, на + A) puhek tunkeutua; воры влезли
в дом varkaat ovat tunkeutuneet asuntoon
4. во что A puhek mahtua; все книги влезли
в чемодан kaikki kirjat mahtuivat
matkalaukkuun Д ~ в долги puhek joutua
velkakierteeseen
влета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf вле|тёть,
-чу, -тишь, -тят pcrfl. куда (в + А), откуда
(из, с + G) lentää (sisään); птица влетела в
окно lintu lensi ikkunasta sisään 2. куди (в +
А), откуда (из, с + G) kuv puhek [ajaa]
hurauttaa, [ajaa] karauttaa; lentää, juosta
(sisään); он влетел в комнату hän lensi
[tuulispäänä] huoneeseen; машина влетела с
улицы во двор auto [ajaa] hurautti kadulta
pihaan 3. yksipers кому D, от кого G, за что
A puhek: ему влетело от отца за шалость
hän sai satikutia isältään vallattomuudesta
вле|чь, -ку, -чёшь, -кут; влёк, -кла imperf
кого A, yksipers myös куда (в. на + А), к ко-
му-чему D vetää puoleensa, viehättää; меня
~кут дальние страны kaukomaat vetävät
minua puoleensa; его -чёт на родину hän
kaipaa kotimaahansa; его ~кло к искусству
taide veti häntä puoleensa Д этот поступок
-чёт за собой наказание tästä teosta on seu-
rauksena rangaistus
влива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks влнть(ся)
влить, волью, вольёшь, вольют; влил,
влила, влило; влей; влитый, влит, влита,
влито (imperf вливать) 1. что А, чего G, во
что A kaataa, valaa, valuttaa (sisään); ~ воду
(t воды) в пробирку kaataa vettä koeputkeen
2. что A, ö кого-что A kuv valaa, antaa
(voimaa tms); - бодрость в людей valaa reip-
pautta väkeen, reipastuttaa väkeä 3. кого-что
А, во что A kuv ottaa, liittää, lisätä (jhk
joukkoon); ~ в коллектив новые силы ottaa
uutta väkeä työryhmään
влиться, вольюсь, вольёшься, вольются;
влился, влилась, влилось perf (imperf
вливаться) 1. 3. pers во что A virrata, juosta,
valua (sisään); маленький ручеёк влился в
большой pienempi puro yhtyi isompaan 2. 3.
pers в кого A kuv täyttää (jstak tunteesta); в
меня влилась уверенность mieleni täytti var-
muus 3. во что A kuv liittyä, yhtyä, tulla (jhk
joukkoon); в армию влились новые силы
armeijaan tuli uusia voimia
влюфгь, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
влиять) на кого- что А, чем I vaikuttaa; ~ на
события vaikuttaa tapahtumien kulkuun; он
~л на детей своим примером hänen
esimerkkinsä vaikutti lapsiin
вложить, вложу, вложишь, вложат;
вложенный, вложен perf (imperf вклады-
вать) что А во что А 1. (imperf myös
влагать) myös kuv panna, sijoittaa (sisään); ~
письмо в конверт panna kirje kuoreen; ~
душу во что-л panna koko sydämensä jhk,
tehdä jtak sydämensä pohjasta 2. sijoittaa,
investoida; ~ капитал в строительство sijoit-
taa pääomaa rakennustöihin; — деньги в банк
panna rahat pankkiin
вломиться, вломлюсь, вломишься,
вломятся perf (imperf вламываться) куда (в
+ А), к кому D puhek murtautua, tunkeutua,
rynnätä (väkivalloin sisään); ~ в чужой дом
murtautua vieraaseen taloon
влюбить, влюблю, влюбишь, влюбят
31
вня
perf (imperf влюблять) кого А, в кого А
saada rakastumaan, rakastuttaa; ~ кого-л в
себя saada jku rakastumaan itseensä
влюбиться, влюблюсь, влюбишься, влю-
бятся perf (imperf влюбляться) 1. в кого А
rakastua; - в девушку rakastua tyttöön 2. во
что A kiintyä, mieltyä; ~ в театр kiintyä teat-
teriin
влюбл4|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks влюбйть(ся)
вмен|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, вменить, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
кому D, во что A virall: ~ кому-л в обязан-
ность velvoittaa jku (tekemään) jtak; ~ что-л
кому-л в вину laskea (t lukea t panna) jk jkn
syyksi; ~ чтб-л кому-л в заслугу laskea jk jkn
ansioksi, pitää jtak jkn ansiona
вме|стйть, -щу, -стйшь, -стят; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf вмешать) кого-что
А 1. 3. pers: зал ~стйл всех kaikki mahtuivat
saliin 2. во что A saada mahtumaan, mahdut-
taa; - все книги в шкаф saada kaikki kirjat
mahtumaan kaappiin
вме)стйться, -щусь, -стйшься, -стятся perf
(imperfвмещаться) в чём Р t во что A mah-
tua, sopia (sisään); все книги ~стились в
шкаф (t в шкафу) kaikki kirjat mahtuivat
kaappiin
вмета|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf вмё-
тывать) что A harsia kiinni (sisään sovittaen),,
~ рукав harsia hiha kiinni
вмеша|ть, -ю, -ешь, -ют; вмешанный,
вмешан perf (imperf вмешивать) 1. что А,
чего G, во что A sekoittaa, sotkea (jhk
lisäksi); ~ яйцо в тесто sekoittaa (t lisätä)
kananmuna taikinaan 2. кого А во что A kuv
puhek sotkea, vetää mukaan; ~ кого-л в
опасное дело sotkea jku vaaralliseen juttuun
вмеша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
вмёшива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf во
что A sekaantua, puuttua; ~ в разговор puut-
tua keskusteluun; ~ не в своё дело sekaantua
toisen asioihin
вмеща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вместйть(ся)
вмина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, вмять,
вомну, вомнёшь, вомнут perf что А во что
А, чем I sulloa, painaa; (ногами) polkea, tal-
lata (sisään); ~ что-л в землю ногами polkea
jk maahan
внедр(йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf внедрять) что А, во что А
hyödyntää, ottaa (t saattaa) käytäntöön, juur-
ruttaa; ~ новую технологию в производство
ottaa uusi teknologia tuotannon palvelukseen,
hyödyntää tuotantoelämässä uutta teknologiaa
внедр|йться, -юсь, -йшься, -Ятся perf
(imperf внедриться) во что A juurtua, syöpyä
(jhk)
внедр)4|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks внедрйть(ся)
внес(тй, -у, -ёшь, -ут; внёс, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf вносить) 1. кого-что А,
куда (в, на + А), откуда (из, с + G) kantaa,
tuoda, viedä (sisään); ~ больного в палату
kantaa sairas huoneeseen; ~ вещи в дом kan-
taa matkatavarat taloon (t sisään); ~ корзину
на крыльцо kantaa kori portaille A ~
удобрения в почву lannoittaa maa[ta] 2. что
А, куда (в + А), кому D suorittaa, maksaa; ~
плату за телефон suorittaa puhelinmaksu; ~
деньги в кассу maksaa rahat kassaan 3. кого-
что А, во что A viedä, merkitä (kirjaan, luet-
teloon); tehdä (merkintä tms); - кого-л в
список merkitä jkn nimi luetteloon; ~
поправку в текст tehdä korjaus tekstiin 4. что
А, во что A kuv tuoda [mukanaan], saada
[aikaan], aiheuttaa; — разнообразие в работу
tuoda vaihtelua työhön; - оживление в зал
piristää (t hauskuttaa) yleisöä; ~ разлад в
семью aiheuttaa epäsopua perheessä 5. что А
tehdä, esittää (käsiteltäväksi); ~ предложение
tehdä ehdotus, ehdottaa
вника|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, внйкн|уть,
-у, -ешь, -ут; вник; вникла perf во что A pereh-
tyä, päästä perille (t selville), olla perillä (t
selvillä), syventyä; - в содержание доклада
syventyä esitelmän sisältöön, päästä perille
esitelmän sisällöstä
внима|ть, -ю, -ешь, -ют;а (vanh) внемлю,
внемлешь, внемлют; внимай ja (vanh)
внемли; внимая ja внемля кому-чему D vanh
ylät kuunnella (jkta tjtak tarkkaan)
вносить, вношу, вносишь, вносят imperf
ks внести
внуша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, внуш|йть,
-у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf что А, ко-
му Dl. + konj что saada uskomaan; внушить
уверенность бойцам saada miehet uskomaan
voittoon; внушить кому-л доверие к людям
saada jku uskomaan (t luottamaan) ihmisiin;
он внушил мне мысль, что... hän koetti saada
minut uskomaan, että 2. herättää, aiheut-
taa; внушать ужас herättää kauhua; он не
внушает доверия hän ei herätä luottamusta
вня|тъ, -л, -ла, -ло perf, fut ei käyt 1. ks
внимать; 2. чему D kuulla, ottaa varteen; ~
чьёй-л просьбе kuulla jkn pyyntö
32
воб
воз
вобра|ть, вберу, вберёшь, вберут; -л, -ла,
-ло; вобранный, вобран, вобрана perf
(imperf вбирать) что А, во что A vetää
[itseensä], imeä [itseensä]; растения -ли [в
себя] всю влагу kasvit ovat imeneet [itseensä]
veden; ~ в грудь воздух vetää ilmaa keuhkoi-
hinsa Л - в себя" что-л sulkea jk piiriinsä (t
sisäänsä), omaksua jk; ~ голову в плечи
painaa päänsä hartioiden väliin
вобью, вобьёшь fut ks вбить
вовлекать, -ю, -ешь, -ют imperf,
вовл|ечь, -еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла; -ёк-
ший; -ечённый, -ечён, -ечена perf кого А во
«/го A vetää [mukaan], saada osallistumaan; он
вовлёк меня в разговор hän sai minut
mukaan (r osallistumaan) keskusteluun
вогна|ть, вгоню, вгонишь, вгонят; -л,
-ла, -ло; вогнанный, вогнан perf {imperf
вгонять) 1. кого-что А, куда (в + A) ajaa (jnk
sisään); ~ стадо в загон ajaa karja hakaan
2. что А, во что A puhek lyödä, hakata, iskeä
{sisään)', ~ гвоздь в стену hakata naula
seinään 3. кого А во что A kuv puhek saada,
saattaa (jhk tilaan); ~ кого-л в тоску saada
jku ikävystymään
водвор|йтъ, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf {imperf водворить) 1. кого-что А,
куда (в, на + А), где (на + Р) sijoittaa, panna
{paikalleen); *~ кого-л на прежнее место {t на
прежнем месте) palauttaa jku entisille
sijoilleen 2. что А, где (в, на + Р) palauttaa,
saada aikaan {jk tila); ~ тишину в классе
palauttaa hiljaisuus luokkaan
водвор|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
{imperf водвориться) 1. куда (в, на + А), где
(на + Р) asettua [asumaan], palata {paikalleen);
~ на новом месте {t на новое место) asettua
uudelle paikalle 2. 3. pers где (в, на + Р) pala-
ta, palautua {jstak tilasta); на улице <в
классе> -йлся порядок järjestys palasi
kadulle <luokkaan>
водворя]тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks водворйть(ся)
водить, вожу, водишь, водят imperf 1. iter
ks вести 1, 2, 3, 5; ~ детей на прогулку {t
гулять) ulkoiluttaa lapsia; - смычком по
струнам vetää jousta viulunkielien yli; собака
водила носом по земле koira nuuski maata;
заяц водил ушами jänis liikutteli korviaan 2.
чем I, по чему D liikutella; ~ пальцами по
столу liikutella sormiaan pöydällä 3. что А, с
кем I: ~ дружбу с кём-л seurustella jkn kanssa;
он ни с кем не водил знакомств hän ei seu-
rustellut (Г ei ollut tekemisissä) kenenkään kanssa
водиться, вожусь, водишься, водятся
imperf 1. 3. pers где (в, на + Р) olla {olemas-
sa), asustaa; в пруду водятся караси lam-
mikossa on ruutanoita; на севере водятся
моржи pohjoisessa on mursuja 2. 3. pers у ко-
го G puhek olla {olemassa — esineistä); у него
всегда водятся деньги hänellä on aina rahaa
3. 3. pers за кем I olla tapana, kuulua tapoi-
hin; это за ним водится se kuuluu hänen
tapoihinsa 4. с кем I puhek seurustella; он
водится с кем попало hän seurustelee kenen
kanssa tahansa
водру|зйть, -жу, -зйшь, -35гг; -жённый,
-жён, -жена perf {imperf водружать) что А,
где (над + I, на + Р), куда (на + A) nostaa,
pystyttää; ~ знамя над крепостью nostaa
lippu linnoituksen ylle; ~ очки на нос leik
panna lasit nenälleen
воевать, воюю, воюешь, воюют imperf с
кем-чем I, против кого-чего G, за что А,
где (в, на + Р, под + I) käydä sotaa, sotia, tais-
tella; - с врагом käydä sotaa vihollista vas-
taan; ~ против фашизма sotia fasismia vas-
taan; он воевал под Москвой <на Украине,
в тылу врага> hän osallistui taisteluihin
Moskovan edustalla <Ukrainassa, vihollisen
selustassa> А ~ с предрассудками taistella
ennakkoluuloja vastaan
возбраняться, -ется imperf yksipers кому
D + infvanh: ~ется on kiellettyjä], kielletään;
отстаивать своё мнение никому не -ется
jokaisella on oikeus puolustaa kantaansa {t
mielipidettään)
возбу|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf возбуждать, -ю, -ешь,
-ют imperf I. что А, в ком Р t у кого G, чем I
herättää, aiheuttaa {jk tila); *- любопытство в
детях (f у детей) своими рассказами herättää
jutuillaan uteliaisuutta lapsissa; ~ аппетит
herättää ruokahalua 2. что А, против кого G
herättää, nostaa, panna vireille {jk asia); ~
судебное дело против кого-л nostaa (f panna
vireille) oikeusjuttu jkta vastaan 3. кого-что
А, чем! kiihdyttää, saattaa kiihdyksiin, kiihot-
taa; ^ больного <нёрвы> kiihdyttää potilasta
<hermoja> 4. кого А, против кого-чего G,
чем I nosta[tta]a, kiihottaa; ~ всех против
себя своим поведением nostattaa kaikki vas-
taansa käytöksellään; ~ толпу против кого-л
kiihottaa väkijoukkoa jkta vastaan
возвелйч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf{Утре//возвеличивать) кого A ylät saat-
taa {t nostaa) maineeseen {jku)
возве|стй, -ду, -дёшь, -дут; возвёл, -ла;
3 Зак. 756
33
воз
-дённый, -дён, -дена perf (imperf возводить)
1. кого А, куда (на + A) johdattaa, auttaa (jku
korokkeelle tms) 2. кого А в кого-что A t mon
N kuv nostaa, korottaa, ylentää; ~ кого-л в
герои nostaa jku sankariksi 3. что А во что А
kuv pitää (jnak, jnklaisena); ~ что-л в закон
pitää jtak lain veroisena, korottaa jk lain ase-
maan; - что-л в принцип pitää jtak toi-
mintansa ohjeena 4. ks взвести; 5. что А
pystyttää, rakentaa; ~ здание pystyttää raken-
nus 6. что А к чему D kirjak johtaa [alku]; ~
что-л к глубокой древности johtaa jk hamas-
ta muinaisuudesta 7. что А во что A mat
korottaa; ~ число в квадрат <в куб> korottaa
luku toiseen <kolmanteen> potenssiin А ~ на
престол nostaa valtaistuimelle
возве|стйть, -щу, -стйшь, -стят; -щённый,
-шён, -щена perf, возвеща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperfчто A t о чём Р ylät ilmoittaa, julistaa;
~ о победе ilmoittaa voitosta; ~ начало (t о
начале) праздника olla juhlan alkuna
возводить, -вожу, -водишь, -водят
imperf ks возвести
возвра|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf {imperf возвращать) ks
вернуть
возвра|тйться, -щусь, -тйшься, -тйтся perf
(imperf возвращаться) ks вернуться
возвраща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks возвратйть(ся)
возвы|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf возвышать) кого-что А, в
чём Р korottaa, ylentää (korkeampaan
arvoasemaan); ~ кого-л в глазах других
korottaa jku toisten silmissä А ~ голос korot-
taa ääntään
возвыситься, -шусь, -сишься, -сятся perf
(imperf возвышаться) в чём Р kohota, yletä
(arvoasemasta); он -сился в моём мнении (t в
моих глазах) hänen arvonsa nousi minun
silmissäni
возвыша|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
возвысить
возвыша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks возвыситься; 2. где (на + Р, над + I, по-
среди + G) kohota (erottua korkeana); на
площади ~лась башня torilla kohosi torni;
над городом -ется крепость linnoitus antaa
leimansa koko kaupungille; посреди поля
-лея стог сена keskellä peltoa kohosi (t oli)
heinäsuova
возглав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf возглавлять) кого-что A ruveta
(Г ryhtyä) johtamaan, astua johtoon; ~
движение ruveta johtamaan liikettä;
комиссию ~ил Иванов lautakunnan puheen-
johtajaksi tuli Ivanov
возглавлять, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
возглавить) кого-что A johtaa, olla johdossa
(t johtajana); - предприятие olla laitoksen
johtaja[na]; - экспедицию johtaa retkikuntaa
возгор|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся
perf чем I ylpistyä, tulla ylpeäksi (t kopeaksi t
koppavaksi); ~ своими успехами ylpistyä
menestyksistään
возда|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf, воз|дать,
-дам, -дашь, -даст, -дадите, -дадут; -дал,
-дала, -дало; -дай; возданный, воздан, -дана,
воздано perf kirjak 1. что А, кому D antaa,
palkita; - должное кому-л antaa
tunnustuspa] jklle; ~ кому-л по заслугам
palkita jku ansioiden mukaan 2. кому D, чем
1, за что A maksaa, palkita; ~ злом за добро
maksaa hyvä pahalla
воздвига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
воздвйгн|утъ, -у, -ешь, -ут; воздвиг ja -ул,
воздвигла; -утый, -ут perf что A ylät
pystyttää, rakentaa; ~ здание pystyttää raken-
nus
воздействовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf на кого-что А, чем I vaikuttaa; ~ на
учеников личным примером vaikuttaa
esimerkillään oppilaihin
возд£лыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
возделать) что А 1. чем I muokata (maata); ~
поле [машинами] muokata peltoa [koneilla]
2. viljellä; ~ рис viljellä riisiä
воз|держаться, -держусь, -держишься,
-держатся; -державшийся perf, воздёржи-
ва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf от чего G,
при чём Р pidätt[äyt]yä; — от курения olla
tupakoimatta; - при голосовании pidättyä
äänestyksestä, äänestää tyhjää
возить, вожу, возишь, возят 1. iter ks
везти 1; 2. чем I, по чему D puhek kuljettaa
(liikuttaa edestakaisin); ~ рукой по столу kul-
jettaa kättään pöydällä
возиться, вожусь, возишься, возятся
imperf 1. где (в, на + Р) liikehtiä, käärityillä
(rauhattomana); собака возилась в углу <на
подстйлке> koira liikehti nurkassaan
<alustallaan> 2. где (в, на + Р) telmiä, peuha-
ta; дети возились на полу <в комнате>
lapset telmivät lattialla <huoneessa> 3. с кем-
чем I puhek puuhata, puuhailla; ~ с ребёнком
hoitaa lasta; ~ с уборкой paheks puuhata
siivoustöissä
воз|ложйть, -ложу, -ложишь, -ложат;
34
воз
вой
-ложенный, -ложен perf {imperf возлагать)
что А 1. на что A ylät laskea, panna (jnk
päälle juhlallisesti); ~ венки на могилу laskea
seppeleet haudalle 2. на кого A kirjak uskoa,
antaa toimeksi; ~ руководство на кого-л
uskoa johto jklle; ~ обязанность на кого-л
velvoittaa jku А ~ вину <отвётственность>
на кого-л за что-л langettaa syy <vastuu>
jstak jklle (t jkn niskoille)
возме|стйтъ, -шу, -стйшь, -стя"т; -щённый,
-щён, -щена perf, возмеща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем\, комуТ) korvata, hyvittää;
~ убыток korvata vahinko; ~ что-л усилен-
ной работой korvata jk uutteralla työllä; ~
потерю пострадавшим korvata menetys
kärsimään joutuneille
возму|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf возмущать) кого А,
чем I herättää suuttumusta, suututtaa, kuo-
huttaa; - кого-л своим поведением herättää
jkssa suuttumusta käytöksellään
возму|тйтъся, -щусь, -тйшься, -тйтся perf
(imperf возмущаться) чем I suuttua, joutua
suuttumuksen valtaan, joutua kuohuksiin; ~
поведением товарища suuttua toverinsa
käyttäytymisen vuoksi
возмуща|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks возмутйть(ся)
вознагра|дйтъ, -жу, -дйшь, -дйт; -ждён-
ный, -ждён, -ждена perf, вознагражда|тъ, -ю,
-ешь, -ют imperf кого А, за что А, чем I
palkita; - кого-л за труд palkita jku hänen
vaivoistaan, palkita jklle hänen vaivansa (t
vaivannäkönsä); ~ кого-л деньгами palkita
jku rahalla; - певца аплодисментами palkita
laulaja kättentaputuksin
вознамериться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf вознамериваться) + inf vunh, iron
päättää; ~ уехать päättää matkustaa
вознегодовать, -ую, -уешь, -уют perf на
кого-что A kirjak suuttua (jklle tjllek)
возненавй|деть, -жу, -дишь, -дят perf ко-
го-что А, за что A alkaa vihata; ~ кого-л за
коварство alkaa vihata jkta kavaluudesta
возникать, -ет, -ют imperf, возникнуть,
-нет, -нут; возник, -ла perf у кого G, между
кем топ I, где (в + Р), когда (при + Р) herätä,
syntyä, ilmaantua; у отца возникло по-
дозрение isässä heräsi epäily; между ними
-ли разногласия heidän välillään on ollut
erimielisyyttä; в доме возник пожар talossa
syttyi tulipalo; при исследовании возникли
вопросы tutkimuksessa heräsi kysymyksiä
возобнов|йтъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена perf, возобновлять, -ю, -ешь, -ют
imperf что A uudistaa, aloittaa uudelleen (t
uudestaan), jatkaa; - переговоры <учёбу>
jatkaa keskusteluja <opiskelua>; ~
знакомство uudistaa tuttavuus
возража|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, воз-
ра|зйть, -жу, -зйшь, -зят perf кому D, на что
А, против кого-чего G väittää (f sanoa) vas-
taan, esittää vastaväite, olla vastaan; ~ учите-
лю väittää opettajaa vastaan; ~ на замечание
редактора tehdä toimittajalle vastahuomau-
tus; ~ против кандидата olla ehdokasta vas-
taan
возро|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf (imperf возрождать) ко-
го-что А, к чему D elvyttää; ~ человека к
жизни elvyttää ihminen eloon; ~ промышлен-
ность elvyttää teollisuus
возро|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся perf
(imperf возрождаться) к чему D elpyä - к
жизни elpyä eloon
возрожда|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks возродйть(ся)
возыметь, -ю, -ешь, -ют perf что A kirjak:
~ желание haluta, mieliä; он ~л намерение
поехать hän oli aikeissa matkustaa; лекарство
~ло действие lääke vaikutti
возьмись), возьмёшь(ся) fut ks взять(ся)
войти, войду, войдёшь, войдут; вошёл,
вошла; войди; вошедший; войди perf (imperf
входить) 1. куда (в, под + А), откуда (из, с +
G), во что А, через что A astua [sisään],
mennä [sisään], tulla [sisään]; painua [sisään]; ~
в комнату astua huoneeseen; - с улицы в по-
мещение tulla ulkoa sisään; ~ в дом из сада
mennä puutarhasta taloon; ~ через чёрный
ход tulla takaoven kautta; ~ под навес mennä
katoksen alle; судно вошло в гавань alus laski
satamaan Д гвоздь вошёл в стену naula meni
seinään; заноза вошла в палец tikku meni
sormeen 2. во что A tulla (hyväksytyksi, vali-
tuksi); - в состав комиссии tulla [valituksi]
lautakunnan jäseneksi, tulla lautakuntaan; ~ в
состав правительства tulla hallitukseen; он
не вошёл в число принятых hän ei mahtunut
hyväksyttyjen joukkoon; ~ в план tulla suun-
nitelmiin 3. во что A mahtua, sopia; все вещи
вошли в чемодан kaikki tavarat mahtuivat
matkalaukkuun 4. куда (в + А) с чем I virall
kääntyä (jkn puoleen), esittää; ~ в дирекцию с
предложением tehdä (f esittää) johdolle aloite
5. во что A eläytyä, perehtyä; ~ в роль eläytyä
osaansa; ~ в суть дела perehtyä asiaan 6. во
что A tulla, päästä (jnk toiminnan alkamises-
35
вор
ta); ~ в употребление tulla käyttöön; ~ в
привычку tulla tavaksi; ~ в силу tulla (f astua)
voimaan; - в моду tulla {t päästä) muotiin; ~
в дружбу ystävystyä, tulla ystäväksi; ~ во вкус
чего-л päästä jnk makuun; ~ в доверие päästä
suosioon 7. ks входить 2
волн|овать, -ую, -уешь, -уют iinperf(perf
взволновать) 1. что A panna aaltoilemaan {t
lainehtimaan), myllertää; ветер ~ует море
tuuli panee merenpinnan aaltoilemaan 2. кого
А, чем I liikuttaa, saada liikuttumaan;
huolestuttaa, saada levottomaksi; - слушате-
лей рассказом liikuttaa kuulijoita kertomuk-
sellaan; он ~овал родителей своим по-
ведением hänen käytöksensä huolestutti van-
hempia
волн|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
/wpe//(perf взволноваться) 1. 3. pers от чего
G aaltoilla, lainehtia; озеро -уется от ветра
tuuli panee järven aaltoilemaan 2. за кого-что
А, о ком-чём I, по какой причине (по + топ
D), из-за кого-чегоо, перед чем I olla huolis-
saan {t huolestunut t levoton); ~~ о сыне {t за
сына) olla huolissaan pojastaan; он ~уется из-
за сына poika aiheuttaa hänelle paljon huolta;
~ за свою судьбу olla huolissaan
kohtalostaan; ~ по пустякам {t по мелочам)
olla huolissaan turhan takia; ~ перед вы-
ступлением olla esiintymiskuumeessa
волочить, волочу, волочишь, волочат
imperf кого-что А, по чему D laahata, raaha-
ta, hinata; ~ мешок по земле laahata säkkiä
maata pitkin
волъю(сь), вольёшь(ся) fut ks влйть(ся)
вомн^, вомнёшь fut ks вмять
вонза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks вонзить
вонза|тъся, -ется, -ются imperf ks
вонзиться
вон|зйтъ, -жу, -зйшь, -зят; -зённый; -зён,
-зена perf {imperf вонзать) что А, в кого-что
A iskeä, työntää, pistää {sisään jk terävä); ~
когти в добычу iskeä kyntensä saaliiseen; ~
свой взгляд в кого-л kuv iskeä silmänsä
(Г katseensa) jkhun
вонз|йться, -йтся, -ятся perf {imperf
вонзаться) во что A mennä, pistää, työntyä
{sisään — jstak terävästä); игла -йлась в
палец neula pisti sormeen
воня"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I,
yksipers myös где (в, на + Р) puhek löyhkätä,
lemuta, haista (jltak t jllek); в погребе ~ло
гнилью kellarissa oli mädänneen haju, kel-
larissa haisi mädänneeltä (t mädänneelle)
вообража|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf вооб-
рфать, -жу, -зйшь, -зйт perf 1. кого-что А
kuvitella [mielessään]; - картину южной ночи
kuvitella etelän yötä 2. кого А кем-чем I, +
/соп/ что kuvitella, luulotella, luulla; ~ себй
поэтом kuvitella olevansa runoilija; он вооб-
разил, что без него не обойтись hän luuli,
että ilman häntä ei tulla toimeen
вообраз|йться, -йтся perf {imperf вооб-
ражаться) yksipers кому D: ему -йлось,
что... hän kuvitteli, että
воодушев|йть, -лю, -ишь, -я"т; -ленный,
-лён, -лена perf {imperf воодушевлять) кого
А, чем I, на что A innostaa, kannustaa; - мо-
лодёжь пламенной речью kannustaa
nuorisoa innostavalla puheellaan; ~ массы на
борьбу innostaa joukkoja taisteluun
воодушев|йтъся, -люсь, -йшься, -йтся perf
{imperf воодушевляться) чем I innostua; они
-йлись предстоящей борьбой edessä oleva
taistelu innosti heitä
воодушевл4|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks воодушевйть(ся)
вооружа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вооружйть(ся)
вооруж|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf {imperf вооружать) кого-что А 1.
чем I myös kuv aseistaa, varustaa; ~
промышленность новой техникой varustaa
teollisuus uudella tekniikalla 2. против кого-
чего G kuv nostattaa; - всех против себй nos-
tattaa kaikki vastaansa
вооруж|йтъся, -усь, -йшься, -атся perf чем
I myös kuv aseistautua, varustautua; ~
винтовками aseistautua kiväärein; ~ знания-
ми kartuttaa tietojaan Д ~ терпением pysyä
kärsivällisenä, säilyttää malttinsa
вопло|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf {imperf воплощать) кого-
что А, в ком-чём Р kirjak aine[ell]istaa,
ilmentää; ~ идею гуманизма в своём произ-
ведении aineistaa humanistinen ajatus teok-
sessaan А ~ в жизнь toteuttaa elämässä
вопло|тйться, -щусь, -тйшься, -тйтся perf
{imperf воплощаться) в ком-чём Р kirjak
aine[ell]istua, ruumiillistua, henkilöityä {jssak)
А мечта ~тйлась в жизнь haave toteutui
воплошД|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks воплотйть(ся)
вопьюсь, вопьёшься fut ks впиться
ворв|аться, -усь, -ешься, -утся perf
{imperf врываться) куда (в + А), к кому D
rynnätä [sisään], syöksyä [sisään]; - в окопы
противника rynnätä vihollisen taisteluhau-
toihin; - к кому-л rynnätä jkn luo; ветер
36
вор
вое
~ался в окно tuulenpuuska puhalsi ikkunas-
ta sisään
вор|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
украсть ja puhek своровать) что А, у кого G,
где (в, на + Р) varastaa, varastella; ~ Яблоки в
саду varastaa omenia puutarhasta
вор|отйтъся, -очусь, -отишься, -отятся
perf puhek ks вернуться I
ворочфъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что А,
тем I väännellä, käännellä, siirrellä; ~ брёвна
siirrellä tukkeja; - камни ломом väännellä kiviä
kangella; ~ вёслами liikutella airoja 2. чем I
kuvpuhek hoitaa, junailla (Jtak suurta, tärkeää);
~ большими делами junailla suuria asioita
вороча|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
где (в, на + Р) puhek kääntelehtiä, pyöriä; бес-
покойно ~ в постели kääntelehtiä rauhat-
tomana vuoteessa
ворош)йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
imperf что А 1. чем! pöyhiä, pöyhöttää, möyhiä;
- сено [граблями] pöyhiä heiniä [hara-
valla] 2. kuv kaivella, penkoa; ~ прошлое kaivel-
la menneitä
вор^ю, воруешь prees ks воровать
ворч|ать, -у, -ишь, -ат imperf на кого-что
A murista, mukista, motkottaa; ~ на сына
mukista pojalleen
воскре|сйть, -шу, -ейшь, -ся"т; -шённый, -
шён, -шена perf, воскреша|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что А, в ком-чём Р herättää
[henkiin]; ~ в чьёй-л душе надежду herättää
toive jkn sydämessä; — в памяти картины
прошлого palauttaa muistiin (t mieleen) men-
neet tapahtumat
воспева|ть, -ю, -ешь imperf, вофёть,
-пою, -поёшь, -поют; -пой; -петый, -пет perf
(imperf myös петь) кого-что А, в чём Р у Iät
ylistää, laulaa ylistystä; ~ красоту природы в
стихах ylistää luonnon kauneutta runoissaan
воспита|ть, -ю, -ешь, -ют; воспитанный,
воспитан perf, воспйтыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. кого А, на чём Р, кем I, из кого-че-
го G kasvattaa; ~ людей борцами kasvattaa
ihmisistä taistelijoita; - из школьника
спортсмена kasvattaa koululaisesta urheilija
1 что А, в ком Р t у кого G totuttaa, opettaa;
- в детях (t у детей) трудолюбие totuttaa
lapset tekemään työtä
восполн|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, восполнить, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
чем I täydentää; ~ чтением пробелы в знани-
ях paikata (Г täydentää) tietojaan lukemalla
воспользоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf ks пользоваться 1, 2
воспрепятствовать, -ую, -уешь, -уют perf
kirjak ks препятствовать
воспре|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf, воспрещать, -ю, -ешь, -ют
imperf virallks запретить, запрещать 1
воспринимать, -ю, -ешь, -ют imperf,
воспр|инять, -иму, -ймешь, -ймут; -йнял,
-иняла, -йняло; -йнятый, -йнят, -инята, -йня-
то perf что A käsittää, tajuta, omaksua; хо-
рошо ~ содержание лекции käsittää hyvin
luennon sisältö
воспроизвести, -ду, -дёшь, -дут; воспро-
извёл, -ла; -дённый, -дён, -дена perf, воспро-
из|водйть, -вожу, -водишь, -водят imperf что
А 1. toistaa; ~ мотив toistaa sävel 2. в чём Р,
где (в, на + Р) palauttaa mieleen; esittää,
kuvata; - картину в памяти palauttaa kuva
mieleen; ~ на сцене реальную жизнь esittää (t
kuvata) näyttämöllä tosi elämää
воспротйв|иться, -люсь, -ишься, -ятся
perf чему D vastustaa, asettua vastustamaan;
~ решению vastustaa päätöstä
воспыла|ть, -ю, -ешь, -ют perf чем I, к ко-
му D kirjak [alkaa] uhkua (t huokua t palaa)
(jstak tunteesta); - ненавистью [alkaa] uhkua
vihaa; ~ любовью к детям iron ruveta
pitämään lapsista
воссоздавать, -ю, -ёшь, -ют imperf, вос-
созда|ть, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут; -л,
-ла, -ло; воссозданный, воссоздан,
воссоздана, воссоздано perf что А 1. по че-
му D luoda [uudestaan], rekonstruoida, ennal-
listaa; - интерьер дома по фотографиям
rekonstruoida talon sisäpuoli valokuvien
perusteella 2. в чём Р palauttaa mieleen (t
muistiin); - картину в памяти palauttaa kuva
mieleen
восставать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
восстать
восстанавливав, -ю, -ешь, -ют imperf,
восстановить, -овлю, -овишь, -овят; -овлен-
ный, -овлен perf 1. что А, по чему D, palaut-
taa [entiselleen], restauroida, entistää; ra-
kentaa uudelleen, jälleenrakentaa; - город
rakentaa hävitetty kaupunki uudelleen; ~
здание по чертежам entistää rakennus piirus-
tusten perusteella; ~ здоровье saada ter-
veytensä takaisin, toipua [entiselleen] 2. что А,
в чём Р, по чему D palauttaa mieleen (t muis-
tiin); ~ события по записям в дневнике
rekonstruoida tapahtumien kulku päiväkir-
jamerkintöjen perusteella; ~ что-л в памяти
palauttaa jk muistiin 3. кого А в чём Р t где
(на + P) palauttaa (entiseen virkaan, toimeen);
37
впи
~ кого-л в должности <на работе> palauttaa
jku hänen entiseen virkaansa <työhönsä> 4.
кого-что А против кого-чего А, чем I nos-
tattaa, nostaa (jtak vastaan); своей грубостью
он восстановил против ceöri всех hän nostat-
ti kaikki vastaansa röyhkeydellään
восста|тъ, -ну, -нешь, -нут perf (imperf
восставать) против кого-чего G nousta vas-
taan (t vastustamaan); - против притеснений
<против притеснйтелей> nousta sortoa
<sortajia> vastaan
восторга|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
кем-чем I olla haltioissaan (f ihastuksissaan),
ihastella; ~ чьёй-л победой olla haltioissaan
jkn voiton johdosta
восторжествовать, -ую, -уешь, -уют perf
над кем-чем I päästä voitolle, saavuttaa voit-
to, voittaa; ~ над противником päästä
voitolle vihollisesta, voittaa vihollinen
востребовать, -ую, -уешь, -уют perf что
A virall vaatia lähettämistä (t luovuttamista);
~ груз vaatia rahdin lähettämistä
восхваля*|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
восхвалить) кого-что А, за что A ylistää,
kehua; ~ кого-л за красоту ylistää jkn
kauneutta; ~ что-л до небес ylistää jtak pil-
viin (t maasta taivaaseen)
восхи|тйтъ, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perfks восхищать
восхи|тйться, -щусь, -тйшься, -тятся perf
ks восхищаться
восхища|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
восхитить) кого А, чем I saada haltioihinsa,
ihastuttaa; ~ зрителей своим искусством
saada yleisö haltioihinsa esityksillään
восхища|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf восхититься) кем-чем I olla haltioissaan
(t ihastunut), ihailla, ihastella; ~ красотой
пейзажа olla haltioissaan maiseman kauneu-
desta
вос|ходйтъ, -хожу, -ходишь, -ходит,
-ходят; -ходящий imperf1. ks взойти; 2. к че-
му D palautua, olla peräisin; обычай -ходит
к пятнадцатому веку tapa palautuu
1400-luvulle, tapa on peräisin 1400-luvulta
воткнуть, -у, -ёшь, -ут; воткнутый,
воткнут perf (imperf втыкать) что А во что
A pistää, työntää (jk terävä sisään); ~ иголку
в шитьё pistää neula ompelukseen; ~ кол в
землю työntää seiväs maahan
вотрись), вотрёшь(ся) fut ks втереть(ся)
вошедший partis ks войти
вошел, вошла pret ks войти
вошью, вошьёшь fut ks вшить
воюю, воюешь prees ks воевать
впада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
впасть; 2. 3. pers во что A laskea, virrata;
река ~ет в мбре joki laskee mereeen
впа|сть, -ду, -дёшь, -дут; -л perf (imperf
впадать) во что A vaipua, vajota, joutua (jhk
epämiellyttävään tilaan); ~ в отчаяние vaipua
epätoivoon; ~ в крайность mennä
äärimmäisyyteen (t äärimmäisyyksiin); - в
детство tulla uudestaan (t toisen kerran)
lapseksi; ~ в немилость joutua epäsuosioon
впива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
впить) что A imeä, ahmia; жадно - впе-
чатления ahmia (t imeä ahnaasti) vaikutelmia
впива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
впиться
вписать, впишу, впишешь, впишут;
вписанный, вписан perf (imperf вписывать)
1. что А, во что A lisätä, kirjoittaa (väliin); ~
слово в текст lisätä sana tekstiin 2. кого-что
А, во что A merkitä, kirjoittaa (luetteloon
tms); ~ ученика в список merkitä oppilaan
nimi luetteloon 3. что А, во что A piirtää
[sisään]; - треугольник в круг piirtää kolmio
ympyrän sisään 4. tav pass partis pret вписан-
ный во что A kuv sopeutunut, sopusoinnussa
oleva; город прекрасно вписан в рельеф
местности kaupunki on mainiosti sopeutunut
maastoon (t maisemakuvaan)
вписаться, впишется, впишутся perf
(imperf вписываться) во что A sopeutua
(ympäristöön); новый театр хорошо
вписался в архитектурный ансамбль площа-
ди uusi teatteri on hyvin sopeutunut aukion
rakennuskompleksiin
вписыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вписать
впйсыва|тъся, -ется, -ются imperf ks
вписаться
впита|ть, -ю, -ешь, -ют; впитанный,
впитан perf (imperf впитывать) что А 1.
3. pers imeä [itseensä] (jstak huokoisesta
aineesta); ~ влагу imeä neste[ttä] 2. kuv omak-
sua, imeä; ~ новые впечатления saada uusia
vaikutelmia
впита|ться, -ется, -ются perf (imperf
впитываться) во что A imeytyä (nesteestä);
вода -лась в землю vesi imeytyi maahan
впйтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
впитать
впйтыва|ться, -ется, -ются imperf ks
впитаться
впиться, вопьюсь, вопьёшься, вопьются;
впился, впилась, впилось perf (imperf
38
вгш
вре
впиваться) в кого-что А, чем I 1. imeytyä,
tarttua, pureutua; пиявка впилась в ногу iili-
mato imeytyi jalkaan 2. pistää, iskeä (jstak
terävästä); иголка впилась в палец neula pisti
sormeen; - когтями во что-л iskeä kyntensä
jhk Д он впился в меня глазами hänen kat-
seensa nauliutui minuun, hän alkoi tuijottaa
minua
впишется, впишутся fut ks вписаться
впипг^, впишешь fut ks вписать
впле|стй, -ту, -тёшь, -тут; вплёл, -ла; -тён-
ный, -тён, -тепа perf, вплета|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, во что A punoa, palmikoida
{väliin); ~ ленту в косу sitoa hiukset
palmikkonauhalla
вплыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, вплы|ть,
-ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -л о per f во что А
uida; lipua {sisään); лодка вплыла в камыши
vene lipui kaislikkoon
вполза|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, вполз|тй,
-у, -ёшь, -ут; вполз, -ла perf 1. куда (в, на +
A) ryömiä, kontata, madella, luikertaa {sisään
t ylös); змея вползла в щель käärme mateli
rakoon; - на гору kiivetä mäelle 2. 3. pers ку-
да (в + A) kuv hiipiä; в сердце вползла
тревога mieleen hiipi levottomuus
впорхнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
впархивать) куда (в, на + A) myös kuv
pyrähtää, lentää, lennähtää (sisään); ласточка
^ула в окно pääskynen lensi ikkunasta sisään;
в комнату ~ула очаровательная девочка
huoneeseen pyrähti (f juoksi) viehättävä tyttö
вправ|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, вправлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf I. что
А, кому D asettaa (t panna) sijoilleen (jalka,
käsi tms); ~ кому-л палец panna jkn sijoiltaan
mennyt sofmi paikoilleen 2. что А, во что А
puhek työntää, pistää; ~ брюки в сапоги
työntää housunlahkeet saappaisiin
впрйгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
Мф1агн|уть, -у, -ешь, -ут perf куда (в, на + А)
hyppiä, hypätä (sisään t päälle); ~ в лодку
hypätä veneeseen; впрыгнуть на стол hypätä
pöydälle
впрькжива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
впрйсн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf что
А, кому D ruiskuttaa, antaa ruiske; ~
больному камфару ruiskuttaa potilaalle kam-
feria, antaa potilaalle kamferiruiske
впряга|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, впря|чь,
-ry, -жёшь, -гут; -г, -гла; -жённый, -жён,
■жена perf кого-что А, во что A valjastaa; ~
лошадь в повозку valjastaa hevonen ajoneu-
vojen eteen
впуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, впустить,
впущу, впустишь, впустят; впущенный,
впущен perfl. кого А, куда (в, на + А), к ко-
му D päästää, laskea (sisään); ~ зрителей в
зал päästää katsojat (t katsojia) saliin; меня" не
впустили к больному minua ei päästetty
sairaan luo 2. что А, во что A päästää, laskea;
tiputtaa; - пар в трубы laskea höyry[ä] putki-
in; ~ капли в нос panna tippoja nenään
вп^та|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся) perf
ks впутывать(ся)
впутыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
впутать) ks путать 4
вп^тыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf впутаться) ks путаться 2
вражд|овать, -ую, -уешь, -уют imperf с
кем I olla vihoissa (jkn kanssa), olla (jkn)
vihamies
вразум|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf, вразумлять, -ю, -ешь, -ют imperf
кого A puhua järkeä (jklle), saattaa (jku) jär-
kiinsä
враста|ть, -ет, -ют imperf, враст|й, -ёт,
-ут; врос, вросла perf во что А 1. kasvaa
(sisään); ноготь врос в тело kynsi on kasvanut
lihaan 2. vajota, painua; камень врос в землю
kivi on vajonnut maahan
врать, вру, врёшь, врут; врал, врала,
врало imperf (perf наврать) puhek кому D, о
ком-чём Р valehdella (jklle jksta t jstak)
враща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, чем
I pyörittää, kiertää; ~ колесо pyörittää pyörää
Д ~ глазами pyöritellä silmiään
враща|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf I.
вокруг чего G pyöriä, kiertää; Земли ~ется
вокруг Солнца Maa kiertää Aurinkoa 2. где
(в + Р, среди + G) kuv seurustella, liikkua,
liikuskella, oleskella; ~ в учёных кругах seu-
rustella tieteellisissä piireissä; ~ среди актёров
liikkua näyttelijöiden parissa
вре|дйть, -жу, -дйшь, -дят imperf (perf
повредить) кому-чему D vahingoittaa,
aiheuttaa vahinkoa; курение ^дйт здоровью
tupakanpoltto aiheuttaa vahinkoa terveydelle,
tupakointi on terveydelle vahingollista
врфать, -жу, -жешь, -жет; -занный, -зан
perf, вреза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (imperf
myös врезывать) что А, во что A upottaa
(syvennykseen); - замок в дверь upottaa
lukko oveen
вр6|заться, -жусь, -жешься, -жутся perf,
вреза|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
(imperf myös врезываться) во что А 1.
työntyä, tunkeutua, leikkautua, painua (jhk,
39
вро
sisään); лодка врезалась в берег vene karahti
rantaan 2. puhek tunkeutua; конница вреза-
лась в неприятельские ряды ratsuväki
tunkeutui vihollisen rivistöön 3. kuv painua
(mieleen); ~ в память painua mieleen (t muis-
tiin) 4. puhek paiskautua, syöksyä; машина
врезалась в столб auto paiskautui pylvästä
vasten
врос, вросла pret ks врасти
вросший partis ks врасти
вру, врёшь prees ks врать
вруба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, врубить,
врублю, врубишь, врубят; врубленный,
врублен perfl. что А, во что A tehdä, raken-
taa sisään {hakattuun aukkoon); ~ пере-
городку в стену tehdä väliseinä 2. что А
puhek kytkeä; ~ сирену kytkeä sireeni
вруча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, вруч|йть,
-у, -ишь, -ат; -чённый, -чён, -чена per f что А
кому D 1. antaa, luovuttaa, ojentaa (käsiin); ~
письмо адресату antaa kirje saajalle 2. kuv
uskoa, luovuttaa (jkn huoleksi); ~ свою
судьбу кому-л uskoa kohtalonsa jklle
врыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfks
ворваться
всадить, всажу, всадишь, всадят; всажен-
ный, всажен perf, всажива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А во что A iskeä, lyödä (jk terävä
jhk); ~ топор в дерево iskeä kirves puuhun; ~
нож в спину lyödä puukko selkään, iskeä
puukolla selkään
всасыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf k s
всосать
всел|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperfвселять) 1. кого А, куда (в + А)
sijoittaa asumaan; ~ жильцов в новый дом
sijoittaa asukkaat [asumaan] uuteen taloon
2. что А, в кого A kuv herättää, aiheuttaa; ~
уверенность в кого-л herättää [itsejluotta-
mustajkssa
всел|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf вселиться) 1. куда (в + A) asettua
asumaan, muuttaa; ~ в новый дом muuttaa
uuteen taloon 2. 3. pers в кого-что A herätä,
hiipiä [mieleen]; тревога -йлась в сердце
heräsi levottumuus, mieleen hiipi levottomuus
вселфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks вселйть(ся)
вскакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf k s
вскочить
вскарабка|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf вскарабкиваться) ks карабкаться
вскйдыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вскйн|уть, -у, -ешь, -ут perf что А 1. на что А
heittää, viskata (jnk päälle); ~ мешок на спи-
ну heittää säkki selkäänsä 2. nostaa, kohottaa
(äkkiä); ~ голову nostaa päänsä [pystyyn] A ~
глаза (t глазами) на кого-л vilkaista jkhun
вскипа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
вскип|6ть, -лю, -ишь, -&т perf чем I, в ком-
чём Р kuohahtaa, kimpaantua; он вскипел не-
годованием, в нём (t в его душе) вскипел
гнев hän kuohahti suuttumuksesta
вскипя|тйть, -чу, -тишь, -тйт; -чённый,
-чён, -чена imperfks кипятить 1
всколыхнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
всколыхивать) 1. что A huojuttaa, keinuttaa,
panna aaltoilemaan; ветер ~ул рожь tuuli
huojutti ruista, tuuli pani ruispellon lainehti-
maan 2. кого-что A kuv saada (t panna) liik-
keelle; - широкие массы saada (t panna liik-
keelle) laajat [kansanjoukot
вскопфъ, -ю, -ешь, -ют; вскопанный,
вскопан perf (imperf вскапывать) что А, чем
I kääntää, kaivaa (maata); ~ грядки [лопатой]
tehdä penkit [lapiolla]
вскочить, вскочу, вскочишь, вскочат
perf (imperf вскакивать) 1. во что А, на кого-
что A hypätä, hypähtää (jnk päälle t sisään); -
в вагон <на коня> hypätä vaunuun <hevosen
selkään> 2. с чего G hypätä (t ponnahtaa t
ponkaista) pystyyn; - с места hypätä pystyyn
paikaltaan Д ~ от испуга kavahtaa pystyyn
säikähdyksestä 3. 3. pers на чём Р, у кого G
puhek nousta, kohota (kuhmusta, näppylästä
tms); на лбу вскочила шишка otsaan nousi
kuhmu
вскрою, вскроешь fut ks вскрыть
вскр|ужить, -ужу, -ужншь, -ужат perf. -
голову кому-л D saada jkn pää pyörälle;
успех -ужйл ему голову menestys nousi
miehen (t miehelle) päähän
вскрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вскр|ыть, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт perf
L что А, чем I avata, aukaista; ~ конверт
avata kirje; ~ сейф [ломом] avata kassakaappi
[kangella] 2. что A kuv paljastaa, saattaa ilmi;
~ недостатки paljastaa epäkohdat 3. кого-что
А: ~ труп tehdä ruumiinavaus; ~ нарыв
puhkaista (t avata) paise
всл^ша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
всл^шива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf во
что A kuulostella, koettaa kuunnella; ~ в раз-
говор koettaa saada selvää keskustelusta
всматрива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, всмотреться, всмотрюсь,
всмотришься, всмотрятся perf в кого-что А
katsoa tarkkaan, tähystää, tähystellä; ~ в
40
всо
морскую даль tähystää meren selälle; ~ в
кого-л katsoa tarkkaan jkta
всовыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
всунуть
всофть, -у, -ёшь, -ут; всосанный, всосан
perf (imperf всасывать) что A imeä [itseensä];
- пыль imeä pölyä [itseensä] Д ~ что-л с мо-
локом матери imeä jtak itseensä jo äidinmai-
dossa
вспахать, вспашу, вспашешь, вспашут;
вспаханный, вспахан perf (imperf вспахи-
вать) ks пахать
всплеснуть, -у, -ёшь, -ут perf ja тот
(imperf всплёскивать) чем I: ~ руками lyödä
kätensä (t käsiään) yhteen
всплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вспльфъ, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perf ку-
да (на + A) nousta, kohota (veden pinnalle); ~
на поверхность nousta pinnalle
всполош|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf полошить) кого-что А, чем
I puhek hätäännyttää, häiritä; ~ кур шумом
häiritä kanoja melulla
вспомина|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вспомнить(ся)
вспомн|итъ, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
вспоминать) кого-что А, о ком-чём Р muis-
taa, muistella, palauttaa mieleen; ~ прошлое
muistella entisiä (t menneitä); ~ о друге muis-
taa ystäväänsä
вспомн|итъся, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf вспоминаться) кому D muistua
[mieleen], palata (t johtua) mieleen; мне
-илось прошлое mieleeni muistuivat menneet
вспрйгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вспрь1гн|уть, -у, -ешь, -ут perf на кого-что А
hypätä, hypähtää (jnk päälle); вспрыгнуть на
кони hypätä satulaan (t hevosen selkään): ~ на
ступеньку hypätä portaalle
всп^гива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вспугнуть, -у, -ёшь, -ут; вспугнутый,
вспугнут perf кого-что А, чем I pelästyttää,
säik[ä]yttää (pois); ~ птицу pelästyttää lintu
lentoon
вспыхива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вспЬЕш|уть, -у, -ешь, -ут perf чем I, от чего
G 1. syttyä [palamaan]; бензин вспыхнул от
искры bensiini syttyi kipinästä 2. lehahtaa (t
karahtaa) punaiseksi; от радости её лицо
вспыхнуло румянцем, она вспыхнула от
радости hän lehahti punaiseksi ilosta 3. syttyä,
leimahtaa (jstak tunteesta); ~ гневом vihastua,
syttyä vihaan
вста|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks встать
встав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, вставлй|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
во что А 1. panna, asettaa, sijoittaa; ~
портрет в рамку panna muotokuva kehyksiin;
~ стекло в окно kiinnittää lasi ikkunaan A ~
зубы teettää tekohampaat 2. kuv pistää
[väliin]; ему не удалось вставить слова в раз-
говор hän ei saanut sananvuoroa
вста|ть, -ну, -нешь, -нут perf (imperf
вставать) 1. на что А, с чего G, из-за чего G
nousta [seisomaan t pystyyn]; ~ на носки
nousta varpailleen; ~ с места <с постёли>
nousta paikaltaan <vuoteesta>; ~ из-за
стола nousta pöydästä; nousta pöydän
äärestä 2. когда (в + А, на + Р) nousta,
herätä; ~ в семь часов nousta kello seit-
semän; ~ на заре nousta aamun sarastaessa 3.
на что A nousta (taisteluun); ~ на защиту
родины nousta puolustamaan isänmaataan 4.
3. pers где (на + Р, над + I) nousta, kohota;
солнце ~ло на востоке aurinko nousi idästä;
над лесом ~ла луна metsän ylle nousi kuu 5.
перед кем-чем I kuv nousta eteen, ilmaantua;
передо мной ~л вопрос eteeni nousi kysymys
6. puhek ks стать I
встревояфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks тревожить 1
встревохфпъся, -усь, -ишься, -атся perf
ks тревожиться
встрфтпъ, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf (imperf встречать) 1. кого-что А,
где (в, на + Р, около, возле, у + G) tavata,
kohdata; ~ знакомого на улице <в театре,
около музёя> tavata tuttava kadulla teat-
terissa, museon vieressä> 2. что A kuv kohda-
ta, saada [osakseen]; ~ радушный приём
saada osakseen sydämellinen vastaanotto; ~
помощь товарищей saada apua tovereiltaan;
- отпор kohdata vastarintaa 3. кого А, где (в,
на + P) ottaa vastaan, olla vastassa; - гостей
на вокзале ottaa vieraat asemalla vastaan; olla
vieraita asemalla vastassa А ~ Новый год
ottaa uusivuosi vastaan 4. кого-что А, чем I
ottaa vastaan; ~ кого-л <что-л> апло-
дисментами ottaa jku <jk> vastaan suo-
sionosoituksin
встрё|титься, -чусь, -тишься, -тятся perf
(imperf встречаться) 1. с кем-чем I, где
(на, в + Р, около, возле, у + G, перед + I)
tavata (t kohdata) toisensa; ~ с другом на
улице <у входа, около театра> tavata
ystävänsä kadulla <ovella, teatterin edustal-
la> А я -тился с ней глазами (t взглядом)
meidän katseemme kohtasivat 2. 3. pers ко-
41
му D, где (на, в + Р, около, возле, у + G. по
+ D): по дороге мне ~тился сосед kohtasin
tiellä naapurini 3. с чем I kohdata; ~ с за-
труднениями joutua vaikeuksiin, kohdata
vaikeuksia 4. кому D, где (в, на + Р) olla,
esiintyä; подобное явление -тилось нам
впервые tällaisen ilmiön näimme ensi ker-
taa; в книге ~тились интересные места kir-
jassa oli mielenkiintoisia kohtia
встреча|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ет(ся)
imperfks встретить(ся)
встряхива|ть, -ю, -ешь, -ют im per f,
встряхнуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. кого-что А
pudistaa, ravistaa; tärisyttää; - ковёр pudistaa
mattoa; взрыв встряхнул землю räjähdys
tärisytti maata 2. чем I pudistaa, ravistaa; ~
головой pudistaa päätään 3. кого-что A kuv
saada (t ravistaa) hereille, herättää; ре-
волюция встряхнула массы vallankumous sai
kansanjoukot hereille
вступа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks вступйть(ся)
вст|упйть, -уплю, -упишь, -упят perf
(imperf вступать) 1. куда (в + A) astua,
marssia (jhk); войска -упйли в город joukot
marssivat kaupunkiin 2. на что А, во что А
astua, nousta; ~ на лестницу astua portaille; ~
в грязь astua likaan 3. во что A liittyä, tulla
hyväksytyksi; ~ в какую-л партию liittyä jhk
puolueeseen 4. во что A ryhtyä, aloittaa; - в
разговор tarttua (tsekaantua) keskusteluun; ~
в переписку aloittaa kirjeenvaihto; ~ в бой
ryhtyä (t käydä) taisteluun Д ~ в брак solmia
avioliitto, avioitua; ~ на престол nousta val-
taistuimelle
вст|упйться, -уплюсь, -упишься, -упятся
perf (imperf вступаться) за кого-что A ruve-
ta puolustamaan, alkaa puolustaa; ~ за
товарища ruveta puolustamaan toveriaan
вс^н|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf^всовы-
вать) что А, во что A pistää, työntää (sisään);
~ письмо в конверт panna kirje kuoreen; ~
ключ в замок työntää avain reikään; ~ ногу в
ботинок pistää jalka kenkään
всходить, всхожу, всходишь, всходят
imperfks взойти
всьш|ать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
perf 1. (imperf всыпать) что А, чего G, во
что A kaataa, karistaa, varistaa; ~ рожь в
мешок kaataa rukiit säkkiin 2. кому D, за что
A puhek löylyttää, höyhentää; я ~лю ему за
враньё löylytän hänet valehtelemisesta
вталкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
втолкнуть
втаптыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
втоптать
втащить, втащу, втащишь, втащат;
втащенный, втащен perf (imperf втаскивать)
кого-что А, куда (в, на +■ A) raahata, laahata
(sisään t ylös); ~ мебель в комнату raahata
huonekalut huoneeseen; ~ мешок на чердак
raahata säkki ullakolle
втащиться, втащусь, втащишься,
втащатся perf (imperf втаскиваться) куда (в,
на + A) puhek raahautua, laahautua (sisään t
ylös)
втереть, вотру, вотрёшь, вотрут; втёр,
втёрла; втёртый, втёрт perf (imperf втирать)
что А, во что A hieroa (sisään); ~ мазь в кожу
hieroa voide[tta] ihoon
втереться, вотрусь, вотрёшься, вотрутся;
втёрся, втёрлась perf (imperf втираться) во
что А 1. j. pers imeytyä (sisään); мазь втёр-
лась в кожу voide imeytyi ihoon 2. kuv puhek
tunkeutua, työntyä (sisään); ~ в толпу tunkeu-
tua väkijoukkoon 3. kuv puhek tuppautua,
lyöttäytyä; ~ в чью-л компанию tuppautua
jkn seuraan Д - в доверие к кому-л tuppautua
jkn suosioon
втира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks втерёть(ся)
втйскива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks втйснуть(ся)
втйсн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf втискивать) кого-что А во что А
puhek tunkea, sulloa, työntää; ~ бельё в че-
модан sulloa vaatteet matkalaukkuun; -
кого-л в вагон työntää jku vaunuun
втйсн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf втискиваться) во что A puhek mah-
tua; tunke[utu]a, työntyä, pakkautua, sul-
loutua (vaivoin sisään); книга еле -улась в че-
модан kirja mahtui vaivoin matkalaukkuun; ~
в вагон tunkea vaunuun
втолкн|^ть, -у, -ёшь, -ут; втолкнутый,
втолкнут perf (imperf вталкивать) кого-что
А во что A työntää, sysätä, tuupata (sisään); ~
бочку в подвал työntää tynnyri kellariin
втолк|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf втолковыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, кому D puhek tolkuttaa, [koet-
taa] saada ymmärtämään; ~ ученику правило
грамматики tolkuttaa oppilaalle kieliopin
sääntöä, [koettaa] saada oppilas
ymmärtämään kieliopin sääntö
втоптать, втопчу, втопчешь, втопчут;
втоптанный, втоптан perf (imperf втапты-
вать) кого-что А во что A tallata, polkea
42
ВТО
выб
(maahan); ~ окурок в землю tallata tupakan-
tumppi maahan Д ~ кого-л в грязь polkea jku
lokaan (t jalkoihinsa)
вторга|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
вторгн|уться, -усь, -ешься, -утся; вторгся ja
-улся, вторглась 1. куда (в, на + A) tunkeu-
tua, hyökätä; - на территорию врага
hyökätä vihollisen alueelle 2. во что A kuv
sekaantua, puuttua; - в чужую жизнь sekaan-
tua toisen elämään 3. 3. pers во что A työntyä,
tunkeutua, pistää {sijainnista); залив глубоко
вторгался в сушу lahti työntyi syvälle
sisämaahan
втбр|ить, -ю, -ишь, -ит imperfl. кому-че-
му D toistaa, toistella, kerrata; эхо ~ило
грому kaiku toisteli ukkosenjyrinää 2. кому D
myönnellä, myötäillä; - кому-л myönnellä jkn
sanoihin, myötäillä jkta
втыка |ть, -ю, -ешь, -ют im per f ks
воткнуть
втягива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks втянуть(ся)
втянуть, втяну, втянешь, втйнут; втяну-
тый, втянут perf (imperf втягивать) 1. кого-
что А, куда (на + A) vetää, hinata (sisään tjnk
päälle); ~ лодку на берег vetää vene rannalle
(t maalle) 2. что А, во что A vetää [sisäänsä t
itseensä]; ~ воздух в лёгкие vetää keuhkot
täyteen ilmaa; ~ голову в плечи painaa
päänsä hartioiden väliin; губка втянула всю
воду sieni imi [itseensä] kaiken veden 3. кого A
во что A puhek vetää (t saada) mukaan; ~
кого-л в работу vetää jku mukaan työhön
втянуться, втянусь, втянешься, втянутся
perf(imperf втягиваться) во что А 1. 3. pers
vetäytyä (sisään); пехота втянулась в лес
jalkaväki vetäytyi metsään 2. puhek tottua,
perehtyä; ~ в работу tottua työhön
вульгаризировать, -ую, -уешь, -уют perf
jh impcrf что A vulgaaristaa, vulgarisoida
(jtak)
входить, вхожу, входишь, входят \mperf
1. ks войти; ~ в список olla luettelossa; - в
состав чего-л kuulua jhk, olla jnk jäsen 2.
(perf войти) 3. pers во что A kuulua, sisältyä;
это входит в его обязанности se kuuluu
hänen tehtäviinsä; в стоимость билета
входит питание lipun hintaan sisältyy ruoka
вцепиться, вцеплюсь, вцепишься, вцепят-
ся perf, вцепляться, -юсь, -ешься, -ются
imperfe кого-что А, чем I, кому D во что А
tarrata, tarrautua, tarttua; ~ кому-л в волосы
tarrata jkn tukkaan; собака вцепилась зубами
мне в ногу koira tarrasi [kiinni] jalkaani
вчита|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
вчйтыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf во
что A lukea huolellisesti; ~ в текст lukea
teksti huolellisesti
вшива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, вшить,
вошью, вошьёшь, вошьют; вшей; вшитый,
вшит perf что А, во что A ommella [kiinni]; ~
молнию в брюки ommella vetoketju housui-
hin
въеда|ться, -ется, -ются imperf ks
въесться
въезжа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, въехать,
въеду, въедешь, въедут perfl. куда (в, на +
A) ajaa (sisään), saapua; ~ в город <на мост>
ajaa kaupunkiin <sillalle> 2. на что A ajaa,
nousta; - на гору nousta mäelle 3. куда (в +
A) muuttaa (asumaan); - в новую квартиру
muuttaa uuteen asuntoon
въесться, въестся, въедятся; въелся,
въелась perf (imperf въедаться) 1. во что А
tarttua, takertua (lujasti); колючки въелись в
ногу piikit ovat tarttuneet jalkaan 2. во что А
takertua, imeytyä, syöpyä; [угольная] пыль
въелась в кожу hiilipöly on takertunut ihoon
3. в кого-что A kuv syöpyä (mieleen); это
событие глубоко въелось в мою память
tämä tapaus on syöpynyt lähtemättömästi
mieleeni
выбалтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf k s
выболтать
выбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выбе|жать, -гу, -жишь, -гут perf откуда (из,
из-за + G) juosta [ulos Г pois]; куда (в, на + А)
к кому D, навстречу кому-чему D, + /л/juos-
ta [ulos t pois]; juosta esille; ~ из комнаты в
коридор juosta huoneesta käytävälle; ~ на
улицу juosta kadulle (t ulos); - в дверь juosta
ovesta ulos; выбежать к гостям <навстрёчу
отцу> juosta vieraiden luo <isää vastaan>;
выбежать посмотреть что-л juosta katso-
maan jtak
выберу(сь), выберешь(ся) fut ks
выбрать(ся)
выбира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks выбрать(ся)
выбить, выбью, выбьешь, выбьют;
выбей; выбитый, выбит perf (imperf вы-
бивать) 1. кого-что А, из чего G, у кого G
lyödä [pois], lyödä (t iskeä) rikki; ~ всадника
из седла suistaa ratsastaja satulasta; ~ поднос
из рук у кого-л lyödä tarjoitin jkn käsistä; ~
стекло lyödä [ikkuna]lasi rikki 2. кого-что А,
откуда (из, с + G) ajaa [pois]; - противника
из города ajaa vihollinen kaupungista 3. что
43
выб
А, из чего G, чем I hakata [pois] (pöly),
pölyttää, tomuttaa; ~ пыль из ковра
[палкой], ~ ковёр [палкой] piiskata matto[a],
tomuttaa matto[a] (kepillä) 4. что A lyödä,
lyöttää (valmistan),, ~ медаль lyödä mitali; ~
надпись на камне hakata teksti kiveen 5. что
A hakata (f lyödä) lakoon; tallata; град выбил
посевы, посевы выбиты градом rakeet
hakkasivat viljat lakoon 6. что A kallita; ~
косу kallita viikate Д - дробь на барабане
päristää rumpua
выбиться, выбьюсь, выбьешься,
выбьются perf(imperf выбиваться) 1. из чего
G puhek murtautua, riistäytyä (pois jstak); ~
из окружения murtautua motista (t saar-
torenkaan läpi) 2. 3. pers из чего G, из-под че-
го G tulla (t valahtaa) esiin; tuprahtaa [esiin],
pulpahtaa [esiin]; дым выбился из трубы
savua tuprahti piipusta; волосы выбились из-
под шляпы hiukset valahtivat esiin hatun alta
3. из чего G kuv puhek selvitä, selviytyä,
päästä; ~ из долгов selvitä veloistaan; - из
нужды päästä pulasta; ~ из сил nääntyä,
menehtyä; ~ из графика poiketa aikataulusta
вы6олта|тъ, -ю, -ешь, -ют per f (imperf
выбалтывать) что А, кому D puhek paljas-
taa, lörpötellä [julki]; ~ тайну кому-л paljas-
taa salaisuus jklle
выбрасыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks выбросить(ся)
выбрать, выберу, выберешь, выберут
perf (imperf выбирать) 1. кого-что А, кому
D, для ко го-чего G, из чего G valita (tehdä
valinta); ~ профессию valita ammatti; ~
лучшее из предложенного valita paras tarjol-
la olevista; ~ подарок сыну (f для сына) vali-
ta lahja pojalleen; - место для [строительст-
ва] дачи valita huvilapalsta 2. кого А, кем I,
во что А, на что A valita (virkaan tms); ~
кого-л председателем <в президиум, на кон-
ферёнцию> valita jku puheenjohtajaksi
<puhemiehistöön, konferenssiin> 3. что А, из
чего G erotella, valita pois, poistaa; ~ сор из
семйн erotella roskat siemenistä; ~ не-
дозрелые йгоды erotella raa'at marjat, valita
pois raa'at marjat [kypsien joukosta] 4. что А
puhek valikoida; ~ яблоки valikoida omenat
5. что А, из чего G ottaa pois; nostaa, lappaa
(esim aluksen kannelle); ~ всё из ящика ottaa
kaikki pois laatikosta; ~ я"корь nostaa ankkuri
6. что A puhek saada (aikaa); он не смог ~
свободной минуты hän ei voinut irrottautua
hetkeksikään; если выберешь время, позвони
soita, jos löydät aikaa
выбраться, выберусь, выберешься, выбе-
рутся perf (imperf выбираться) 1. откуда (из
+ G), куда (на + А), из чего G päästä, suoriu-
tua, selvitä, selviytyä (jstak vaivoin); ~ из леса
на дорогу päästä (t selvitä) metsästä tielle; -
из долгов selvitä veloistaan 2. куда (в, на +
А), к кому D puhek selvitä [kiireiltään]
(jnnek), löytää aikaa käydä, päästä käymään
(jssak); - в театр <на концёрт> selvitä
[kiireiltään] teatteriin <konserttiin>; - к
друзьям löytää aikaa käydä tuttavissaan
выбро|сить, -шу, -сишь, -сят; выбрось ja
выброси; -шенный, -шен perf (imperf
выбрасывать) 1. кого-что А, куда (в, на, за +
А), откуда (из + G) heittää (t viskata) pois,
heittää ulos, viskata ulos; ~ мяч в окно heittää
pallo ikkunasta ulos; - мусор за борт heittää
roskat yli laidan; волны -сили лодку на
берег aallokko heitti (t paiskasi) veneen ran-
nalle; ~ мусор из ведра heittää roskat
ämpäristä [pois] 2. что А, из чего G puhek
pyyhkiä (t jättää) pois; - строку из текста
pyyhkiä tekstistä rivi pois 3. что А, на что А
kuv puhek tuhlata, panna menemään; -
деньги на ненужные покупки tuhlata,
rahansa tarpeettomiin ostoihin 4. что A viedä,
heilauttaa, heittää (ojentaa); ~ руку вправо
viedä käsi oikealle 5. что A sot lähettää
(eteen); ~ вперёд разведку lähettää tiedusteli-
jat eteen 6. 3. pers что A työntää [esille f pin-
nalle] (kasveista); лук ~сил зелёные стрелки
sipuli työnsi [esille] vihreitä lehtiä
выбро|ситъся, -шусь, -сишься, -сятся perf
(/mperf выбрасываться) 1. откуда (из, с + G),
на чём Р, с чем I heittäytyä, hypätä; - из окна
heittäytyä ikkunasta; - с самолёта на па-
рашюте (t с парашютом) hypätä
lentokoneesta laskuvarjolla
выбыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, выбыть,
выбуду, выбудешь, выбудут perf 1. откуда
(из + G), куда (на + A) matkustaa [pois],
lähteä [pois], poistua; - из города на родину
matkustaa kaupungista kotiseudulleen 2. из
чего G jäädä pois; из списков он выбыл
hänet poistettiin luetteloista; ~ из игры jäädä
pois pelistä
вйбью(сь), выбьешь(ся) fut ks
выбить(ся)
вывалива|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вывалить
вывалива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вывалять
вывалива|ться I, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks вы вал иться
44
вывалива|ться II, -юсь, -ешься, -ются
imperfks вываляться
вывал|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
вываливать) что А, из чего G, куда (на, в +
A) kaataa [pois], pudottaa; - песок из тачки
на дорогу <в я"му> kaataa hiekka kottikärryi-
stä tielle <kuoppaan>
вывал|итъся, -юсь, -ишься, -яте я ре г f
(/mpe/f вываливаться) из чего G, куда (на +
A) pudota, tipahtaa; мешок ~ился из телеги
на землю säkki putosi kärryistä maahan
вываля|ть, -ю, -ешь, -ют per f (imperf
вываливать) кого-что А в чём Р puhek
kierittää, kieritellä, pyörittää, pyöritellä (liassa
tms); - кого-л в снегу kieritellä jku hangessa
lumiseksi
вйваля|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf вываливаться) ö чём P puhek: - в
снегу piehtaroida itsensä lumiseksi, lumettua;
- в грязи piehtaroida itsensä likaiseksi, ryvet-
tyä
выварива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
вйвар|ить, -ю, -ишь, -ят perf что А 1. из чего
G keittää, erottaa keittämällä; ~ соль из
морской воды keittää suolaa merivedestä
2. keittää kypsäksi; (переварить) keittää
mauttomaksi; - мйсо keittää liha kypsäksi;
keittää liha mauttomaksi
вйвсда|ть, -ю, -ешь, -ют perf, (imperf
выведывать) что А, о чём Р, у кого G puhek
nuuskia [tietoonsa], urkkia [tietoonsa]; ~ чьй-л
намерения nuuskia tietoonsa jkn aikomukset
выведу, выведешь fut ks вывести
выв6дыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выведать
вйвез|ти, -у, -ешь, -ут; вывез, -ла; -енный,
-ен perf (imperf вывозить) 1. кого-что А, от-
куда (из, из-под, с + G), куда (в, за + А), на
чём Р, чем I kuljettaa [pois], viedä [pois], ajaa
[pois], vetää [pois] (kulkuneuvolla); - детей из
города viedä lapset pois kaupungista; ~ ране-
ных из-под вражеского обстрела kuljettaa
haavoittuneet suojaan vihollisen tulelta; ~
хлеб с поля kuljettaa vilja pellolta; ~ кого-л в
лагерь <за город> viedä jku leirille <kaupun-
gin ulkopuolelle>; ~ товар на машинах (f
машинами) kuljettaa tavaraa autoilla 2. что
А, куда (в, на + A) kuljettaa, viedä, tuoda; ~
овощи в магазины viedä vihanneksia kaup-
poihin; - удобрения на поли kuljettaa lan-
noitteita pelloille
вйверн|утъ, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(impert вывёртываться выворачивать) 1. что
А, из чего G kiertää irti; ~ лампочку [из
патрона] kiertää [sähkölamppu irti, irrottaa
[sähköjlamppu 2. что A kääntää nurin; ~
карманы kääntää taskut nurin 3. что А, кому
D puhek vääntää [sijoiltaan]; ~ руки кому-л
vääntää jklta kädet 4. откуда (из, из-за + G)
puhek ilmestyä, pyrähtää; из-за угла вдруг
~ула машина kulman takaa ilmestyi yhtäkkiä
auto
выверить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен регДУтрег/*вывешивать) что А, где (на
+ Р), куда (на + А) 1. ripustaa, panna riip-
pumaan (t roikkumaan); — бельё на дворе
ripustaa (f levittää) pyykki [kuivumaan] pihalle
2. kiinnittää, panna esille; ~- объявление на
доске (t на доску) kiinnittää ilmoitus taululle;
~ флаги nostaa liput salkoon, liputtaa
выве|сти, -ду, -дешь, -дут; -денный, -ден
perf (/rnpcrf выводить) 1. кого-что А, откуда
(из, из-под + G), куда (в + A) viedä [pois],
ohjata [pois], taluttaa [pois], poistaa; ~ детей
из помещения viedä lapset [pois] huoneista; ~
машину из гаража во двор ohjata auto
tallista pihalle; ~ лошадь из-под навеса talut-
taa hevonen [pois] katoksen alta 2. кого-что
А, куда (в, на + А), с какой целью (на + А),
+ inf johdattaa, johtaa, saattaa, ohjata, tuoda,
taluttaa (jhk); - детей на прогулку в парк
viedä lapset kävelylle puistoon; тропинка ~ла
нас на дорогу polku johdatti meidät tielle; ~-
спутник на орбиту ohjata tekokuu radalleen
3. кого-что А из чего G poistaa, erottaa; ~
кого-л из состава президиума erottaa jku
puhemiehistöstä 4. кого-что А из чего G saat-
taa (t ohjata) pois (jstak tilasta t tilanteesta); ~
самолёт из штопора ohjata lentokone pois
syöksykierteestä А ~ кого-л из терпения saat-
taa jku [pois] suunniltaan 5. что А, из чего G
johtaa, tehdä; — формулу johtaa kaava; — за-
ключение из доклада tehdä tiivistelmä
esitelmästä 6. кого-что A kehittää (luoda); ~
новую породу скота kehittää uusi karjarotu
7. кого A hautoa (poikasia); ~ цыплйт hautoa
kananpoikia 8. кого-что А, чем I hävittää,
poistaa; ~ пятно бензином poistaa tahra ben-
siinillä; ~ мышей hävittää hiiret 9. что А
piirtää (huolellisesti); старательно *~ каждую
букву piirtää huolellisesti jokainen kirjain
10. кого-что А в чём Р, кем-чем I kuvata; ~
кого-л в романе kuvata jku romaanissaan; ~
кого-л злодеем kuvata jku roistoksi
вывётрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выветр|итъ, -ю, -ишь, -ят perf что А, откуда
(из + G) tuulettaa [pois]; ~ табачный дым из
комнаты tuulettaa tupakansavu huoneesta
45
выд
вывёпшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вывесить
вывин|тить, -чу, -тишь, -тят; -ценный,
-чен perf, вывйнчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, из чего G ruuvata (t kiertää) irti (t
auki); ~ гайку ruuvata mutteri auki; ~
лампочку [из патрона] kiertää lamppu irti,
irrottaa lamppu
вывихн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
вывихивать) что A nyrjäyttää; он ~ул [себе]
ногу hän on nyrjäyttänyt jalkansa, hänen
jalkansa on mennyt sijoiltaan
выводить, вывожу, выводишь, выводят
imperf ks вывести
вывозить, вывожу, вывозишь, вывозят
imperf I. ks вывезти; 2. что А, куда (за, в, на
+ A) viedä [maasta]; ~ сырьё viedä maasta
raaka-aineita; ~ что-л за границу <в
соседние страны> viedä jtak ulkomaille
<naapurimaihin>
выворачива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вывернуть
выгада|ть, -ю, -ешь, -ют perf, выгады-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, на чём Р
voittaa, säästää (aikaa, varoja yms); ~ время
voittaa aikaa; он на этом ничего не ~л siinä
hän ei voittanut mitään, siitä hän ei hyötynyt (t
kostunut) mitään
выгиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выгнуть
выгла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perfks гладить 1
выгля|детъ, -жу, -дишь, -дят imperf кем-
чем I, каким I näyttää, olla (jnk) näköinen; ~
нездоровым (t больным) näyttää sairaalta,
olla sairaan näköinen; он ~дит стариком hän
on kovin vanhentunut
выглядыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
выглян|уть, -у, -ешь, -ут perf 1. откуда (в +
А, из, с, из-за, из-под + G) kurkistaa, tir-
kistää, katsoa (jstak); ~ из окна (f в окно) kur-
kistaa ikkunasta [ulos]; - с балкона kurkistaa
parvekkeelta 2. 3. pers из чего G, из-под чего
G pilkistää [esiin], pilkahtaa [esiin], kurkistaa;
солнце выглядывало из-за туч aurinko pil-
kisti (t pilkahti) pilvenraosta (t pilvien lomas-
ta); из-под снега выглядывала трава ruoho
pilkisti esiin lumen alta
выгнать, выгоню, выгонишь, выгонят
perf 1. (imperf выгонять ja гнать) кого-что .
А, откуда (из, с + G), куда (в, на + А), за что
A ajaa [pois], karkottaa [pois], häätää [pois]; ~
кур из сада ajaa (t karkottaa) kanat [pois]
puutarhasta; ~ кого-л с работы ajaa jku pois
työstä; ~ коров во двор <на пастбище> ajaa
lehmät pihalle <laitumelle>; ~ кого-л за непо-
слушание ajaa jku pois tottelemattomuudesta
2. ks гнать 7
выгн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperfвыгибать) что A köyristää, käyristää,
koukistaa; кошка ~ула спину kissa köyristi
selkänsä, kissa nosti selkänsä köyryyn; ~ шею
koukistaa kaulansa
выговаривать, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
выговорить; 2. кому D, за что A puhek
nuhdella, torua, läksyttää; - ученику за
опоздание nuhdella oppilasta myöhästymisestä
выговор|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
выговаривать) что А 1. lausua, ääntää; —
слово lausua sana 2. кому D, для кого G
puhek tinkiä (vaatia); ~ себе (t для себя)
отсрочку tinkiä itselleen lykkäystä
выгонят|ь, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выгнать 1
выгораживать, -ю, -ешь, -ют imperf,
выгоро|дить, -жу, -дншь, -дят; -женный,
-жен perf 1. что A aidata, erottaa aidalla; ~
сад aidata puutarha[a] 2. кого A puhek todis-
taa syyttömäksi, puhdistaa syytöksistä (jku)
выгружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выгру|зитъ, -жу. -зишь, -зят; -женный, -жен
perf что А, откуда (из, с + G), куда (на + А)
purkaa, lossata; - груз из вагона <с па-
рохода> purkaa lasti vaunusta <laivasta>; ~
ящики на берег purkaa laatikot rannalle
выда|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf k s
выдать
выдаваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(регГвыдаться) 1. 3. pers откуда (из + G), ку-
да (в + A) ulota, työntyä, pistää; из воды
~вался камень kivi pisti esiin vedestä; берег
-ётся в море ranta tekee mutkan merelle päin
2. ks выдаться 2
выдав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf выдавливать) 1. что А, из чего
G, во что A puristaa (Г pusertaa) kuiviin;
puristaa, pusertaa (jtak jstak); ~ лимон puris-
taa sitruuna kuiviin; ~ сок из апельсина в
стакан pusertaa mehu appelsiinista lasiin
2. что А, из кого-чсго G k uv. ~ слёзы из глаз
pusertaa (Г vääntää) itkua; - [из себя] улыбку
pakottaa kasvoilleen hymy; из него слова не
~ишь hänestä ei saa irti sanaakaan 3. что А,
из чего G painaa rikki; ~ крышку painaa
kansi rikki; ~ стекло из рамы painaa ikku-
naruutu pois kehyksistä 4. что А, на чём Р,
чем I painaa, lyödä (merkki tms); ~ знаки на
металле lyödä leimat metalliin
46
выд
выд
выда|тъ, -м, -шь, -ст, -дим, -дите, -дут;
выдай; -нный, -н perf (imperf выдавать)
1. кого-что А, кому-чему D antaa, luovuttaa;
"- кому-л деньги antaa rahat jklle; ~
преступника властям luovuttaa rikoksenteki-
jä viranomaisille 2. кого-что А, кому D, чем I
paljastaa, antaa ilmi; - тайну врагу paljastaa
salaisuus viholliselle; - сообщников antaa
ilmi rikoskumppaninsa; он ~л ce6rf (f своё
присутствие) смехом hänen naurunsa antoi
hänet ilmi 3. что A antaa, valmistaa; мартен
~л первую плавку martinuunista saatiin
ensimmäinen sulate-erä 4. кого-что А за кого-
что A sanoa (f uskotella) (jkn tjnk) olevan (jku
t jk); ~ себя за специалиста sanoa olevansa
erikoistuntija; - чужую работу за свою
esittää vieras työ omanaan, sanoa vierasta
työtä omakseen 5. кого А за кого A antaa
[vaimoksi t puolisoksi]; ~ дочь за кого-л antaa
tyttärensä jklle [vaimoksi]
выдаться, -мся, -шься, -стся, -димся, -ди-
тесь, -дутся perf (imperf выдаваться) 1. ks
выдаваться 1; 2. в кого А, чем I puhek tulla
(jkn) näköiseksi (t luonteiseksi), olla (jkn)
näköinen (t luonteinen); лицом она ~-лась в
мать hän on äitinsä näköinen, hän on tullut
äitinsä näköiseksi
выдвига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks выдвинуть(ся)
выдвин|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf выдвигать) 1. что А, откуда (из, из-
под + G), куда (на + A), vetää, työntää (esiin
t jhk); ~ jfiiuiK из стола vetää pöytälaatikko
auki; - стол на середину комнаты työntää
pöytä keskelle huonetta 2. что A kuv esittää,
asettaa; ~ обвинение esittää syyte
3. кого А, куда (в, на + А), на что A asettaa,
esittää, ehdottaa (virkaan tms): ~ кого-л в
кандидаты asettaa jku ehdokkaaksi; ~ кого-л
на какую-л должность esittää jku jhk
virkaan; ~ рабочих на премию esittää
työläiset palkittavaksi
выдвинуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf выдвигаться) 1. куда (в, на + А), от-
куда (из + G) työntyä [eteen t esiin]; - на пе-
редовую линию työntyä (t siirtyä) etulinjoille;
рота ~улась на полкилометра komppania
työntyi puoli kilometriä eteen 2. куда (в, на +
А, в + mon N) päästä, kohota (jhk asemaan);
- в передовики (f в число передовиков)
päästä etumaisten joukkoon
выдвор|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, выдворить, -ю, -ешь, -ют imperf кого
А, откуда (из, с + G) karkottaa; ~ кого-л из
страны (t за пределы страны) karkottaa jku
maasta
выдела|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
выделывать) что А 1. tehdä, valmistaa (jk
taitavasti, huolellisesti) 2. muokata; ~ кожу
muokata nahka
вйдеофпъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf'выделять) 1. кого-что А, из кого-чего
G, куда (на + А), для чего G valita; ~ лучших
спортсменов на соревнования valita parhaat
urheilijat kilpailuihin 2. что А, чем I erottaa; ~
цитату курсивом erottaa sitaatti kursiivilla (t
kursivoimalla) 3. что А, кому-чему D myöntää,
antaa; ~ средства предприятию myöntää varat
tuotantolaitokselle; - рабочему квартиру
antaa työläiselle asunto 4. 3. pers что A erittää;
~ углекислый газ erittää hiilihappoa
выдел|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf выделиться) 1. из чего G erota,
mennä erilleen; — из толпы erota joukosta 2.
ks выделиться 2
выделиться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf выделиться) 1. ks выделиться 1; 2. чем
I, среди кого-чего G erota, erottua, poiketa; ~
[своей] смелостью erottua muista rohkeuten-
sa vuoksi; ~ среди сверстников своим
ростом erottua kooltaan ikätovereidensa
joukosta
выдёргива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выдернуть
выдерж|ать, -у, -ишь, -ат perf выдержи-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-что А
kestää, kantaa, kannattaa; ~ напор воды
kestää veden paine; лёд выдержит пешеходов
jää kestää jalankulkijan 2. что A kestää,
läpäistä; ~ осаду kestää piiritys; $то не
выдерживает никакой критики tämä ei kestä
arvostelua A книга выдержала несколько
изданий kirjasta on otettu useita painoksia 3.
что A suorittaa, läpäistä, kestää, suoriutua; ~
экзамен suorittaa (t läpäistä) tentti 4. что А
noudattaa (olla poikkeamatta jstak); ~ задан-
ные размеры noudattaa annettuja mittoja Д ~
характер pysyä lujana; ~ паузу pitää paussi; ~
роль hoitaa osansa hyvin, pysyä osassaan 5.
кого-что A puhek pitää (jssak tietty aika); ~
больного в постели antaa sairaan maata vuo-
teessa, pitää sairasta vuoteessa 6. что A kyp-
syttää; ~» вино kypsyttää viini
выдерн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf'выдёргивать) что А, из чего G kiskoa
[pois], kiskaista [pois], nyhtää [pois], nyhtäistä
[pois], vetää [pois], vetäistä [pois]; ~ гвоздь из
стены kiskoa naula pois seinästä
47
выд
выз
выдолб|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (//прег/"выдалбливать) ks долбить 2, 3
вйдохн|уть, -у, -ешь, -ут perf(imperf вы-
дыхать) что А, из чего G puhaltaa (t hen-
gittää) ulos; ~ воздух из лёгких puhaltaa ilma
ulos keuhkoistaan
выдрать, выдеру, выдерешь, выдерут
perfks драть 4
выдрессир|оватъ, -ую, -уешь, -уют perfks
дрессировать
выдувать, -ю, -ешь, -ют imperfks выдуть
выдума|ть, -ю, -ешь, -ют perf, выд^мы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что A keksiä; ~
новую игру keksiä uusi leikki
вйду|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf вы-
дувать) 1. что А, из чего G puhaltaa [pois];
ветер ~л тепло из комнаты tuuli on
viilentänyt huoneen 2. ksjxyTb 3
выдыха|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks выдох-
нуть
выеда|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks выесть
выезжа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выехать
выесть, выем, выешь, выест, выедим,
выедите, выедят; выеденный, выеден perf
(imperf выедать) что А 1. из чего G syödä
(sisus); - начинку из пирога syödä täyte
piirakasta 2. 3. pers t yksipers syödä,
syövyttää, kirveliä; дым выел глаза, дымом
выело глаза savu kirveli silmiä
выехать, выеду, выедешь, выедут perf
(imperfвыезжать) 1. откуда (из, с, из-за, из-
под + G), куда (в, на, за + А, к + D), на чём
Р, чем I ajaa [pois], lähteä [pois], matkustaa
[pois]; muuttaa [pois]; ~ со двора ajaa [pois]
pihasta; ~ из города matkustaa [pois]
kaupungista; - в деревню <за границу, к
родйтелям> matkustaa maalle <ulkomaille,
vanhempiensa luo>; ~ на автобусе (f автобу-
сом) mennä (t matkustaa) bussilla 2. куда (на
+ А, к + D), откуда (из, из-за + G), на чём Р,
чем I ajaa, tulla, saapua (jhk jllak kulkuneu-
volla); ~ на дорогу ajaa (t tulla) tielle; ~ на
машине к реке tulla autolla joen rannalle; из-
за угла выехал грузовик kulman takaa tuli
kuorma-auto 3. на ком-чём Р kuv puhek rat-
sastaa (käyttää hyväkseen); ~ на прежних
заслугах ratsastaa entisillä ansioillaan
выжать I, выжму, выжмешь, выжмут;
выжатый, выжат perf (imperf выжимать) что
А 1. из чего G puristaa (t pusertaa) kuiviin (t
kuivaksi); puristaa, pusertaa (Jk jstak); -
лимон puristaa sitruuna kuiviin; ~ бельё
puristaa vaatteet kuivaksi; ~ сок из апельсина
puristaa mehu appelsiinista 2. из кого-чего G
kuv puhek puristaa, saada [irti]; из своей
земли он выжал всё hän sai maapalstastaan
irti kaiken
выжать II, выжну, выжнешь, выжнут
perf (imperf выжинать) что A leikata (vilja
määräalalta); ~ гектар ржи leikata hehtaari
ruista
выжд|атъ, -у, -ешь, -ут perf (imperf вы-
жидать) что A odottaa (jhk asti); ~ удобный
случай odottaa sopivaa tilaisuutta
выжечь, выжгу, выжжешь, выжгут;
выжег, выжгла; выжженный, выжжен perf
(imperf выжигать) что А, чем I, на чём Р
polttaa (hävittäen, turmellen t jk merkki jhk);
~ клеймо раскалённым железом polttaa
leima hehkuvalla raudalla; ~ узор на дощечке
polttaa kuvio lautaan; солнцем выжгло
посевы yksipers aurinko on polttanut viljelmät
выжива|ть, I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выжить I, II
выжига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выжечь Л ~ по дереву polttaa puuhun
выжида|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выждать
выжима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выжать I
выжина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выжать II
вйжи|ть, I, -ву, -вешь, -вут perf (imperf
выживать) после чего G jäädä eloon, toipua;
~ после тяжёлой болезни toipua vaikeasta
sairaudesta
выжи|тъ II, -ву, -вешь, -вут; -тый, -т perf
(imperfвыживать) кого А откуда (из, с + G)
puhek ajaa (t toimittaa) pois, saada lähtemään
[pois], syödä pois; — кого-л из дому (t из
дома) ajaa jku pois talosta; ~ кого-л со
службы syödä jku pois virasta
выжму, выжмешь fut ks выжать I
выжну, выжнешь fut ks выжать II
вызвать, вызову, вызовешь, вызовут perf
(imperf'вызывать) 1. кого А, куда (в, на + А),
к кому D, откуда (из, с + G), чем I, по чему
D kutsua; ~ рабочего в контору kutsua
työläinen konttoriin; ~ кого-л на работу kut-
sua jku työhän; ~ врача к больному kutsua
lääkäri sairaan luo; - ученика к доске pyytää
(t kutsua) oppilas taululle; ~ из дома (t из
дбму) по телефону kutsua kotoa puhelimitse;
~ с работы kutsua työstä; - певца [апло-
дисментами] kutsua laulaja esiin [kättenta-
putuksin] 2. кого А на что А , + in f haastaa; ~
кого-л на соревнование haastaa jku kilpai-
48
выз
luun; ~ на бой haastaa taisteluun; ~ кого-л на
разговор saada aikaan keskustelu jkn kanssa,
rohkaista jkta avautumaan 3. что A herättää,
aiheuttaa; - смех herättää naurua; ~ лю-
бопытство у кого-л herättää jkn uteliaisuus;
~ замешательство в рядах противника
aiheuttaa hämminkiä vihollisen riveissä A ~
что-л в памяти palauttaa jk mieleen
вызваться, вызовусь, вызовешься, вызо-
вутся perf (imperf вызываться) + in f tarr
joutua, lupautua; ~ помочь кому-л tarjoutua
auttamaan jkta; - проводить кого-л tar-
joutua saattamaan jkta
вызыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вь'гзвать(ся)
выигра|ть, -ю, -ешь, -ют pcrf, выйгры-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что А, во что
А, по чему D voittaa; ~ много денег в карты
<по лотерёе> voittaa paljon rahaa kort-
tipelissä <arpajaisissa> 2. что A voittaa,
päästä voitolle; ~ партию в шахматы voittaa
Sakkipeli; ~ сражение päästä voitolle tais-
telussa A - время voittaa aikaa 3. от чего G,
на чём Р, в чём Р hyötyä, voittaa; - от
снижения (t на снижении) цен hyötyä hinto-
jen alennuksesta; ~ в чьйх-л глазах voittaa
jkn silmissä
выискать, выищу, выищешь, выищут;
выисканный, выискан perf (imperf выиски-
вать), что löytää; - редкую книгу löytää
harvinainen kirja
выйскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
выискать) что А, в чём Р etsiä, etsiskellä,
hakea, haeskella; — ошибки в расчётах <в
рукописи> etsiä virheitä laskuista <käsikir-
joituksesta>
выйти, выйду, выйдешь, выйдут; выйди;
вышел, вышла; вышедший; выйдя perf
(imperf выходить) 1. откудн (из, из-за, из-
под + G), через что A poistua, lähteä, mennä,
astua, tulla (ulos t pois t esiin); ~ из комнаты
<йз дому t из дома> poistua huoneesta
<kotoaan>; - через другую дверь poistua
toisen oven kautta; ~ из машины astua (t
nousta) autosta; - из-за угла tulla kulman
takaa; - из-под навеса poistua katoksen alta;
месяц вышел из-за туч kuu tuli esiin pilvien
takaa А река вышла из берегов joki tulvi yli
äyräidensä 2. из чего G kuv erota, poistua; ~
из состава правительства erota hallituksesta;
ои вышел из игры hän on poissa pelistä; ~ из
больницы poistua sairaalasta 3. куда (в, на, за
+ А) + int] к кому-чему D mennä, astua,
lähteä, tulla; ~ в сад mennä puistoon; ~ на
сцену astua (t tulla) näyttämölle; ~ за дверь
mennä ovesta ulos; ~ на прогулку (t гулять)
lähteä kävelylle, mennä kävelemään; ~ в море
lähteä merelle; ~ к гостю mennä vieraan luo; ~
на орбиту asettua radalleen 4. в кого mon N
puhek он вышел в учителя hänestä on tullut
opettaja 5. из чего G, из-под чего G joutua (t
jäädä) pois; ~ из терпения menettää
kärsivällisyytensä (t malttinsa); ~ из упот-
ребления joutua pois käytöstä; - из-под
чьёй-л опеки vapautua jkn holhouksesta; ~ из
моды jäädä pois muodista; ~ из доверия
menettää luottamus А ~ из себя* menettää
malttinsa 6. 3. pers: - из печати, ~ в свет
ilmestyä painosta, päästä julkisuuteen; фильм
вышел на экраны, картина вышла на
экраны filmiä (t elokuvaa) esitetään teattereis-
sa 7. из кого-чего G tulla (olotilan muut-
tumisesta); suoriutua, selvitä; из него вышел
художник hänestä tuli taidemaalari; что из
этого выйдет? mitähän siitä tulee? A - по-
бедителем в соревнованиях suoriutua (t
tulla) voittajaksi kilpailuissa 8. 3. pers t
yksipers у кого G, из чего G tulla, sattua,
käydä; из этого ничего не выйдет siitä ei tule
[kerrassaan] mitään; у него всё вышло хо-
рошо hänellä on kaikki käynyt hyvin 9. из че-
го G из этого куска ткани выйдет два
платья tästä kankaasta saadaan kaksi leninkiä
10. за кого A mennä naimisiin (naisesta); ~
[замуж] за врача mennä naimisiin lääkärin
kanssa 11. из кого-чего G olla lähtöisin,
lähteä; - из крестьян olla talonpoikaista
sukua
выкапыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выкопать
выкарабкаться, -юсь, -ешься, -ются perf,
выкарабкиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf из чего G puhek l. kömpiä [pois],
ryömiä [pois]; ~ из ямы kömpiä [pois] kuopas-
ta 2. kuv selviytyä, selvitä, suoriutua; ~ из за-
труднений selvitä vaikeuksista
выка|титъ, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
perf, выкатыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. что
А, откуда (из, из-под + G), куда (в, на + А)
kierittää, vierittää; työntää, vetää (pois jk
ajoneuvo); ~ бочку из подвала kierittää tyn-
nyri kellarista; ~ тачку из-под навеса työntää
kottikärryt katoksen alta; ~ машину на улицу
<во двор> työntää auto kadulle <pihaan> 2.
откуда (из, из-за + G), куда (в, на + A) puhek
tulla, ajaa (esiin); из-за угла на площадь
выкатил велосипедист kulman takaa torille
tulla tupsahti polkupyörä
4 Зак. 756
49
вык
выкача|ть, -ю, -ешь, -ют perf, выкачи-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1. из чего G,
чем I pumpata [pois]; - воду из шахты
насосом pumpata vesi [pois] kaivoksesta 2. из
кого-чего G kuv puhek nyhtää, kyniä,kupata;
~ все деньги из кого-л kyniä jku putipuh-
taaksi, kyniä rahat jklta
выкйдыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выкинуть
выкин|утъ, -у, -ешь, -ут perf (imperf
выкидывать) 1. ies выбросить; 2. что A nos-
taa (Jk jnk merkiksi); — белый флаг nostaa
valkoinen lippu [salkoon] 3. что A puhek
tehdä, tekaista; ~ номер (t колено f штуку)
tehdä temppu
выкладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выложить
выключать, -ю, -ешь, -ют imperf,
выключ|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perfl.
что A katkaista, sulkea; - ток katkaista
sähkövirta; ~ свет sammuttaa valot (t valoja);
~ радио sulkea radio, panna radio kiinni 2. ко-
го-что А, из чего G poistaa, erottaa; выклю-
чить фамилию из списка poistaa sukunimi
luettelosta; выключить кого-л из игры pois-
taa jku pelistä
выковать, выкую, выкуешь, выкуют perf
1. (imperf выковывать) ks ковать 2; 2. кого-
что A kuv luoda, takoa, kehittää; ~ характер
kehittää luonnettaan
выковырива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выковыря|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, из че-
го G kaivaa [pois], kaivella [pois], tonkia
[pois]; ~ изюминку из булки kaivaa rusina
[pois] pullasta
выколачивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
выколо|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
perf что А, из чего G 1. lyödä [pois], hakata
[pois]; ~ гвоздь из доски lyödä naula irti lau-
dasta 2. чем I hakata, pölyttää, tomuttaa; ~
пепел из трубки kopistaa (t kopauttaa) porot
piipusta; ~ ковёр, ~ пыль из ковра pölyttää
matto
выкопа|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
выкапывать) 1. ks копать 2, 3; ~ растение
из земли [лопатой] kaivaa kasvi [lapiolla]; ~
что-л из-под снега kaivaa jk [esille] lumen
alta 2. кого-что A kuv puhek löytää, kaivaa
[esiin]; откуда ты это ~л? mistä sinä tuon
olet löytänyt?
выкраива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf k s
выкроить
выкра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шен perf (imperf выкрашивать) ks красить 1
выкрйкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вьгкрикн|уть, -у, -ешь, -ут perf что A huutaa
(nimi, asia tms): ~ чьё-л имя huutaa jkn nimi
выкро|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
выкраивать) 1. ks кроить 2; 2. что А, на что
А, для кого-чего G puhek löytää (varoja,
aikaa tms jhk tarkoitukseen); ~ деньги на
что-л löytää rahoja jhk; - время для чтения
löytää aikaa lukemista varten
выкру|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, выкрУчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks вывернуть 1, 3
вьгкула|ть, -ю, -ешь, -ют perfks купать
выкупа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks выку-
пить
выкупа|ться, -юсь, -ешься, -ются perf ks
купаться
выкуп|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf вы купать) кого-что А, из чего G
1. lunastaa; - кольцо из ломбарда lunastaa
sormus panttilainaamosta 2. maksaa lunnaat,
lunastaa; ~ заложника maksaa lunnaat pantti-
vangista
вык^рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выкур|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perfl.
что A polttaa [loppuun] (savuke tms); выку-
рить сигарету polttaa savuke [loppuun] 2. ко-
го А, из чего G savustaa, karkottaa savulla; ~
пчёл из улья savustaa mehiläiset pesästään
выкую, выкуешь fut ks выковать
вылавлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выловить
выламыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выломать
вылезать, -ю, -ешь, -ют imperf, вылез|ти,
вылез|ть, -у, -ешь, -ут; вылез, -ла perf откуда
(из, из-под + G) 1. куда (в, на + A) kömpiä
[pois], ryömiä [pois], tulla [pois]; ~ из кювета
на дорогу ryömiä ojasta tielle; вылезай из-
под стола! tule pois pöydän alta! 2. nousta
[pois]; ~ из вагона nousta [pois] vaunusta; ~
из-за стола puhek nousta pöydästä А он не
вылезает из долгов puhek hän on aina velas-
sa
вылей imperat ks вылить
вылеп|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
рег/*(ш7рег/*вылепл5*ть) ks лепить 1
вылета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выле|теть, -чу, -тишь, -тят perf откуда (из,
из-за, из-под + G), куда (в, на + А) 1. lentää
(jstak); ~ из гнезда lentää pesästä [pois];
птица вылетела из-под куста lintu lensi pen-
saikosta; пробка вылетела из [горлышка]
бутылки korkki lensi pullonsuusta; ~ из Пе-
50
тербурга в Москву lentää Pietarista
Moskovaan 2. kuv pyyhältää, rynnätä;
машина вылетела из-за угла auto [ajaa]
pyyhälsi kulman takaa; мы вылетели из дома
на улицу ryntäsimme kadulle, ryntäsimme
[huoneesta] ulos
вылёчива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks вылечить(ся)
вйлеч|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(/mpe/f вылечивать ja лечить) кого-что А, от
чего G, чем I parantaa; ~ кого-л от тяжёлой
болезни parantaa jku vaikeasta taudista; ~
невроз гипнозом parantaa neuroosi sug-
geroimalla (f suggestion avulla)
вылеч|итъся, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf вылечиваться) от чего G, чем I
parantua, tervehtyä, toipua; ~ от туберкулёза
parantua tuberkuloosista; - травами paran-
tua lääkeyrttien avulla
вылива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperfks вылить
вылива|тъся, -ется, -ются imperf ks
вылиться
вйли|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf] вылйзыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, чем I nuolla [puhtaaksi]; ~
тарёлку [языком] nuolla lautanen [kielellään]
puhtaaksi; кошка вылизала котёнка kissa
puhdisti poikasensa nuolemalla
вылить, вылью, выльешь, выльют;
вылил; вылей; вылитый, вылит per f (imperf
выливать) 1. что А, из чего G, куда (в, на +
A) kaataa [pois], valuttaa [pois]; ~ молоко из
бутылки в кастрюлю kaataa maito pullosta
kattilaan; - бензин на землю kaataa bensiini
maahan 2. ks лить 4; ~ статую из бронзы
valaa [kuva]patsas pronssiin
вылиться, выльется, выльются perf
{imperf выливаться) 1. из чего G, куда (на +
A) vuotaa [pois], valua [pois]; вода вылилась
из ведра на пол vesi vuoti ämpäristä lattialle
2. во что A kehittyä, muotoutua (jksik), saada
(jk) muoto; недовольство вылилось в форму
протеста tyytymättömyys kehittyi vasta-
lauseeksi, tyytymättömyys sai vastalauseen
muodon
вылов|итъ, -лю, -ишь, -яг; -ленный, -лен
perf (imperf вылавливать) кого-что А 1. из
чего G pyydystää, pyytää; nostaa; ~ много
рыбы pyydystää paljon kalaa; ~ бревно из
воды nostaa hirsi vedestä 2. в чём P pyydystää
[kaikki]; - всю рыбу в пруду pyydystää lam-
mikosta kaikki kalat
вылояфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(/mpe/f выкладывать) что А 1. из veroG, ку-
да (в, на + A) purkaa, tyhjentää, ottaa pois; ~
веши из чемодана на пол <в шкаф> purkaa
matkalaukku lattialle <kaappiin> 2. кому D,
перед кем I kuv puhek kertoa, sanoa; он всё
~ил другу hän kertoi kaiken ystävälleen 3. чем
I laskea, päällystää; ~ стену кафелем
päällystää seinä kaakelilaatoilla
вылома|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
выламывать) что А, из чего G murtaa,
rikkoa; - дверь < замок из двёри> murtaa ovi
<lukko ovesta>
выльется, выльются fut ks вылиться
вылью, выльешь fut ks вылить
вйма|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf вымазыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
1. что А, чем I voidella, sivellä; rasvata; ~
печь глиной saveta uuni, sivellä uuni savella 2.
кого-что А, чем I puhek tahrata, tuhrata,
töhrätä, tahria, tuhria, töhriä; ~ рукав
краской tahrata hihansa maaliin
выманива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
выман|итъ, -ю, -ишь, -ят perfl. кого А, отку-
да (из + G), чем I houkutella [pois t ulos],
saada houkutelluksi [pois f ulos]; ~ собаку из
конуры houkutella koirafa] [pois] kopista 2.
что А, чего G, у кого G, чем I puhek
houkutella, saada [houkuttelemalla], keplotel-
la; ~ у кого-л деньги хитростью houkutella (f
saada) jklta rahaa viekkautta käyttäen
вымёнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, выме-
нять, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А, на кого-
что А, у кого G vaihtaa, saada vaihtamalla (t
vaihtokaupalla); ~ одну вещь на другую vaih-
taa toinen esine toiseen; выменять марку у
приятеля saada [vaihtamalla] postimerkki
kaveriltaan
выме|сти, -ту, -тешь, -тут; -л, -ла; -тен-
ный, -тен perf( imperf вы метать) что А, отку-
да (из, из-под, из-за + G), чем I lakaista (pois
t puhtaaksi); ~ [веником] мусор из комнаты
<из-под кровати, из-за двёри> lakaista
roskat [luudalla] huoneesta <sängyn alta, oven
takaa>; ~ комнату lakaista huone
выме|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf (imperf вымещать) что А на ком Р
purkaa (tunteitaan); ~ злобу на домашних
purkaa kiukkunsa kotiväkeen
вымета|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks вымес-
ти
вымогать, -ю, -ешь, -ют imperf что А, че-
го G, у кого G kiristää (rahaa t muuta
hyötyä); ~ деньги у кого-л kiristää rahaa jklta
вымока|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
вймокн|уть, -у, -ешь, -ут; вымок, вымокла
51
вып
perf под чем I, на чём Р kastua [likomäräksi];
вымокнуть под дождём (t на дожде) kastua
sateessa [likomäräksi]
вымолв|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf что A virkkaa, lausua; он слова не
~ил за весь вечер hän ei virkkanut sanaakaan
koko iltana
вымол|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
вымаливать) что А, чего G, у кого G rukoil-
la, saada [rukoilemalla]; ~ прощение у кого-л
rukoilla armoa jklta; он не смог ~ раз-
решения hän ei saanut lupaa [rukoilemal-
lakaan]
вымо|стить, -ту, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf (imperf вымащивать) ks мостить
вымота|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
выматывать) кого-что A puhek uuvuttaa
[kovin], näännyttää [kovin]; дорога меня ~ла
matka uuvutti minua kovin
вымоч|ить, -у, -ишь, -ат perf (imperf
вымачивать) 1. кого-что A kastella
[likomäräksi]; дождь меня ~ил sade kasteli
minut likomäräksi 2. что А, в чём Р liottaa,
pitää likoamassa (t liossa); ~ солёную рыбу в
воде liottaa suolakalaa vedessä
вымощу fut ks вымостить
вымыва|ть, -ю, -ет, -ют imperf ks
вымыть 2
вымыть, вымою, вымоешь, вымоют perf
1. k s мыть 1; 2. 3. pers t yksipers (imperf^ вы-
мывать) что A uurtaa, huuhtoa; течение
вымыло русло, течением вымыло русло
virta on uurtanut uoman
вынашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выносить
вынес|ти, -у, -ешь, -ут; вынес, -ла; -ен-
ный, -ен perf (imperf выносить) 1. кого-что
А, откуда (из, из-за + G), куда (в, на + А)
viedä [pois], kantaa [pois], kuljettaa [pois]; ~
ребёнка из комнаты viedä lapsi [pois]
huoneesta; ~ вещи из вагона на платформу
kantaa matkatavarat vaunusta asemalaiturille;
~ стул из-за перегородки viedä tuoli pois
väliseinän takaa; ~ ящик в коридор viedä
laatikko käytävään 2. 3. pers t yksipers кого-
что А куда (в, на + A) kuljettaa, viedä;
ветром корабль ~ло в море tuuli kuljetti alus-
ta merelle; волны -ли лодку на берег,
волнами лодку ~ло на берег aallot kuljettivat
veneen rannalle 3. что А, куда (в, на, за + А)
panna, merkitä, viedä (jnk ulkopuolelle); ~
примечания на поля <в конец статьи>
panna (Г merkitä) huomautukset marginaaliin
<artikkelin loppuun>; ~ за скобки viedä
sulkeiden ulkopuolelle 4. что А куда (на + А)
esittää (t viedä t tuoda) käsiteltäväksi; -
вопрос на обсуждение esittää kysymys käsit-
telyyn (f käsiteltäväksi) 5. что A kestää, sietää;
- сильную боль kestää kovaa kipua; я этого
не ~у en kestä sitä 6. что А, кому D: ~
решёние tehdä päätös; - благодарность
кому-л antaa kiitosmaininta jklle; ~ приговор
преступнику julistaa tuomio rikolliselle 7. что
A kuv saada (vaikutteita, kokemusta tms); -
хорошее впечатление о чём-л saada jstak
hyvä vaikutelma, saada jstak hyviä vaikutteita
вынима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вынуть
вьшо|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf вынашивать) 1. кого А
kantaa kohdussaan; ~ ребёнка kantaa lasta
kohdussaan 2. что A kuv hautoa, kypsytellä,
kypsyttää; ~ замысел hautoa aietta
выносить, выношу, выносишь, выносят
imperf ks вынести
вьшу|дить, -жу, -дишь, -дят; -ждённый,
-жден perf вынужда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что А к чему D t + in f pakottaa; -
кого-л к отступлению (f отступить) pakottaa
jku perääntymään; ~ кого-л сознаться pakot-
taa jku tunnustamaan 2. что А, у кого G
saada (pakottamalla), kiristää; - признание у
кого-л saada jku tunnustamaan, kiristää jklta
tunnustus
вынуть, выну, вынешь, вынут; вынутый,
вынут perf (imperf вынимать) кого-что А,
откуда (из, из-за + G) ottaa [pois t esiin],
vetää [pois f esiin]; ~ ребёнка из колйски ottaa
lapsi [pois] vaunuista; ~ деньги из кошелька
ottaa rahat kukkarosta; ~ свёрток из-за пазу-
хи ottaa (f vetää) käärö [esiin] povestaan
вьшырн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
выныривать) 1. откуда (из + G), куда (на +
A) sukeltaa esiin, putkahtaa [veden] pinnalle; ~
из глубины на поверхность sukeltaa syvyy-
destä pinnalle 2. откуда (из, из-за + G ) kuv
puhek sukeltaa [esiin], sukeltautua [esiin],
ilmestyä; - из темноты <из-за угла> sukeltaa
[esiin] pimeästä <kulman takaa>
выпада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выпасть
вйпал|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
выпаливать) puhek 1. в кого-что А, из чего
G [ampua] pamauttaa, [ampua] paukauttaa; ~
из ружья" pamauttaa haulikolla; ~ в цель
ampua [pamauttaa] maaliin 2. что A [sanoa]
pamauttaa; ~ новость [sanoa] pamauttaa uuti-
nen
52
выпа|сть, -ду, -дешь, -дут; -л perf(imperf
выпадать) 1. откуда (из + G) pudota; трубка
~ла из рук piippu putosi kädestä A *- из памя-
ти hävitä (t häipyä) muistista; ~ из поля
зрения hävitä näköpiiristä 2. 3. pers. кому D
tulla osaksi; мне ~ла честь... minulla on kun-
nia Д - кому-л на долю tulla jkn osaksi
выпачка|тъ, -ю, -ешь, -ют perf кого-что
А, в чём Р, чем I liata, tahria, tahrata, tuhria,
töhriä; - руки [в грязи] tahria (t liata) kätensä
выпачка|ться, -юсь, -ешься, -ются perf в
чём Р, чем I tahraantua, ryvettyä; он весь
~лся в саже hän oli yltä päältä noessa
выпека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, вьше|чь,
-ку, -чешь, -кут; -к, -кла; -ченный, -чен perf
что A paistaa (jk määrä),, выпечь тонну хлеба
paistaa tonni leipää
выпива|ть, -ю, -ешь, -ют iniperf ks
выпить
вьши|сать, -шу, -шешь, -шут perf(imperf
выписывать) 1. что А, из чего G, куда (в, на
+ A) kirjoittaa (kopioiden jstak); ~ цитату из
книги в тетрадь kirjoittaa sitaatti kirjasta
vihkoon; - что-л на листок kirjoittaa jk
liuskalle 2. что А, кому D kirjoittaa (jk asia-
paperi): ~ рецепт кому-л kirjoittaa jklle
resepti 3. что A piirtää (huolellisesti), teksta-
ta; выписывать буквы piirtää kirjaimet, teks-
tata 4. что А, кому D tilata; - себе газету
tilata itselleen lehti 5. кого А, откуда (из +
G) poistaa (luettelosta, kirjoista); päästää; ~
Korö-л из домовой книги poistaa jkn nimi
asukasluettelosta (t talon kirjoista); ~
больного из больницы päästää potilas ko-
tiin [sairaalasta]
выпи|сатъся, -шусь, -шешься, -шутся perf
(imperf выписываться) откуда (из + G)
päästä pois; - из госпиталя päästä pois
sairaalasta
выпйсыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks выписать(ся)
выпить, выпью, выпьешь, выпьют perf
(imperf выпивать) что А, чего G, из чего G
juoda; - стакан чаю juoda lasi teetä; ~ мо-
лока из кружки juoda maitoa mukista
выплатить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, выплавлять, -ю, -ешь, -ют imperf
(imperf myös плавить) что А, из чего G sulat-
taa; ~ чугун из руды sulattaa harkkorautaa
malmista
выпла|катъ, -чу, -чешь, -чут perfl. что А
keventää (mieltään) itkemällä; — своё горе
huuhtoa surunsa kyynelillä 2. (imperf
выплакивать) что А [себе] puhek saada
itkemällä, kerjätä (kyynelsilmin); ~ себе раз-
решение saada itkemällä lupa
вьшла|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, выплачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, кому D, за что A maksaa, suorittaa; ~
зарплату рабочим maksaa palkka työläisille;
~ гонорар за книгу maksaa palkkio kirjasta
выплёвыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выплюнуть
выплёскивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
вйплесн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja moni 1. что
А, из чего G, куда (на, в + A) läikyttää,
loiskuttaa, läiskyttää (pois jstak); выплеснуть
воду из кружки на землю läikyttää vettä
mukista maahan; выплеснуть чай в раковину
kaataa tee lavoaariin 2. 3. pers t yksipers что
А, куда (на + A) heittää (vedestä rannalle);
волны выплеснули ракушки на берег,
ракушки выплеснуло волнами на берег aal-
lot heittivät rannalle näkinkenkiä
вйпле|сти, -ту, -тешь, -тут; -л, -ла; -тен-
ный, -тен perf, выплета|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А из чего G irrottaa, päästää,
purkaa (punoksesta); ~ ленту из косы irrottaa
nauha palmikosta
выплыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
вьшлы|тъ, -ву, -вешь, -вут; -л perfl. куда (на
+ A) nousta, kohota (veden pinnalle); ~ на
поверхность nousta pinnalle (t pintaan) 2. ку-
да (на, в + A) uida; kulkea, purjehtia; lipua,
solua (jhk, pois); откуда (из-за + G) tulla,
ilmaantua; lipua (t uida) esiin; ~ на берег uida
rantaan; корабль выплыл в открытое море
alus purjehti (t lähti) avomerelle; из-за остро-
ва выплыла лодка saaren takaa lipui näkyviin
vene; из-за туч выплыла луна kuu tuli esiin
pilvien takaa
вйплюн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf вы-
плёвывать) что А, из 4eroG, куда (в, на + А)
sylkeä [pois], sylkäistä [pois]; ~ косточку изо
рта sylkäistä (jnk hedelmän) kivi [pois] suus-
taan; ~ что-л в плевательницу <на зёмлю>
sylkäistä jk sylkyastiaan <maahan>
выполза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вьшолз|ти, -у, -ешь, -ут; выполз, -лa perf от-
куда (из, из-за, из-под + G), куда (на + А)
luikertaa [esiin], madella [esiin]; ryömiä [pois];
tulla [esiin]; змея выползла из кустов käärme
luikersi pensaikosta; из-под стола выползла
большая собака pöydän alta tuli esiin iso
koira; ~ из-за укрытия ryömiä esiin suojasta
выполнить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, выполнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
1. täyttää, tehdä, suorittaa, toimittaa, toteut-
53
вып
выл
taa; ~ задание toimittaa tehtävä; выполнить
своё намерение toteuttaa aikeensa 2. из чего
G tehdä; ~ чертёж tehdä piirros[ta]; деталь
выполнена из стали koneenosa on tehty
teräksestä
выполо|скать, -щу, -щешь, -щут ja
-екаю, -екаешь, -екают perf 1. (imperf вы-
поласкивать) что A huuhdella; ~ чайник
<рот> huuhdella teekannu <suunsa> 2. ks
полоскать 1
вьтор|оть I, -ю, -ешь, -ют; -отый, -от perf
(imperf выпарывать) что A ratkoa irti; —
подкладку ratkoa vuori irti
выпор|оть II, -ю, -ешь, -ют; -отый, -от
perfks пороть II 1
вьшорхн|утъ, -у, -ешь, -ут perf (imperf
выпархивать) откуда (из + G) myös kuv
puhek pyrähtää [ulos], lentää [pois]; ~ из
гнезда pyrähtää pesästä [ulos]
выпотрош|итъ, -у, -ишь, -ат perf ks по-
трошить
выгграв|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, выправлять, -ю, -ешь, -ют imperf 1.
(imperf myös править) что A oikaista, suoris-
taa; выправить гвоздь oikaista naula 2. что А
korjata, parantaa, oikaista; ~ положение kor-
jata tilannetta 3. ks править II 1
выгграшива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выпросить; ~ деньги у кого-л mankua (t
kerjätä) rahaa jklta
выпроважива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
вьшрово|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf кого А, откуда (с, из + G), куда
(на, в + A) puhek heittää [pois], passittaa
[pois], ajaa [pois]; ~ непрошеного гостя
toimittaa kutsumaton vieras ulos; ~ мальчика
из комнаты на улицу ajaa poika huoneesta
kadulle
выпросить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (/тре//выпрашивать) что A, 4eroG,
у кого G saada kerjätyksi (Г kärtetyksi), kärttää,
kerjätä, mankua; - деньги (f денег) у родителей
saada kerjätyksi rahaa vanhemmiltaan
выпрыгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вьшрыгн|утъ, -у, -ешь, -ут perf откуда (из.
из-за + G), куда (на + А), во что А, через что
A hypätä [ulos t esiin]; ~ из автобуса hypätä
bussista [ulos]; ~ в окно (t через окно) hypätä
ikkunasta ulos; ~ на улицу hypätä kadulle
выпрям|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf выпрямлять, -ю, -ешь, -ют imperf что А
suoristaa, oikaista, ojentaa, oikoa; ~ проволо-
ку suoristaa rautalanka А ~ спину oikaista
selkänsä
выпря|чь, -гу, -жешь, -гут; выпряг, -гла;
-женный, -жен perf (/mper/'выпрягать) кого-
что А, из чего G riisua [valjaista], päästää
[valjaista], ottaa [valjaista]; ~ лошадь riisua
hevonen [valjaista], riisua hevoselta valjaat; ~
лошадь из телеги päästää hevonen rattaista
выпуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
выпу|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf\. кого-что А, куда (на, в + А), +
inf, откуда (из, с + G) päästää [ulos t pois],
laskea [ulos t pois]; - детей на прогулку (t по-
гулять) päästää lapset ulos; выпустить
собаку во двор päästää koira pihalle; выпус-
тить кого-л со двора päästää jku pihasta;
выпустить пар из котла päästää höyry katti-
lasta; выпустить воду из ванны tyhjentää
amme vedestä 2. кого А, откуда (из + G)
päästää [vapaaksi]; выпустить птицу из
клетки päästää lintu häkistä; выпустить ко-
го-л из тюрьмы päästää jku vankilasta 3. ко-
го-что А, из чего G päästää [pois], laskea
[pois]; выпустить кого-л из объятий päästää
jku pois syleilystään; выпустить что-л из рук
myös kuv päästää jk käsistään; он не вы-
пускает трубки изо рта hänellä on aina piip-
pu suussa, häneltä ei jouda hetkeksikään piip-
pu hampaista А выпустить пулю laukaista
[ase] 4. кого-что А, откуда (из + G), кем I
valmistaa (oppilaitoksesta); училище вы-
пускает актёров koulu valmistaa näyttelijöitä
5. что A valmistaa, tuottaa; - продукцию
valmistaa tuotteita 6. что A julkaista; выпус-
тить книгу julkaista kirja 7. что A laskea liik-
keelle (t liikkeeseen); выпустить заём
<почтовые марки> laskea liikkeelle laina
<postimerkkejä> 8. 3. pers что A työntää
[esiin]; ~ побеги työntää (t kasvaa) vesoja,
vesoa 9. что А, из чего G jättää pois; выпус-
тить строку из книги jättää kirjasta rivi pois
10. что А: выпустить волосы из-под шляпки
antaa hiusten näkyä (t tulla näkyviin) hatun
alta; выпустить воротничок nostaa kaulus
esiin (t päällepäin); выпустить платье в талии
väljentää leningin vyötäröä; выпустить шасси
laskea laskutelineet esiin; выпустить когти
paljastaa kyntensä
выггута|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
вьптуть1ва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf из
чего G päästä [pois], selvitä, selviytyä; ~ из
сетей päästä verkosta [pois]; ~ из беды kuv
päästä pinteestä
выпью, выпьешь fut ks выпить
вьшыта|ть, -ю, -ешь, -ют perf, выпыты-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, у кого G
54
выр
puhek kiskoa [irti], puristaa, lypsää {tietoja); ~
секрет у кого-л puristaa salaisuus jklta
выля|титъ, -чу, -тишь, -тят; -ценный, -чен
peri] выпячива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek pullistua, röyhistää; ~ грудь röyhistää
rintaansa
вырабатывать, -ю, -ешь, -ют imperf,
вйработа|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А 1. из
чего G kehittää, valmistaa, tuottaa; ~
электричество kehittää sähköä; ~ что-л из
металла valmistaa jtak metallista 2. kuv laatia;
- программу laatia ohjelma[a] 3. чем I kuv
kehittää, kasvattaa (jtak ominaisuutta); ~
характер kehittää luonnetta; ~ умение тре-
нировкой kehittää taitoaan harjoittelemalla
выравнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выровнять
выража|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks выра-
зить
выража|тъся, -ется, -ются imperf ks выра-
зиться; эта болезнь ~ется в бессоннице tämä
tauti ilmenee unettomuutena
выра|зитъ, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен pe/f (/шре//выражать) что А 1. чем I, в
чём Р, кому D ilmaista, ilmentää, esittää,
lausua; - свою мысль словами ilmaista
ajatuksensa sanoilla; ~ кому-л свой чувства
ilmaista tunteensa jklle; ~ какую-л идею в
пьесе esittää (t ilmaista) jk ajatus näytelmässä
1 в чём Р, чем I ilmaista, esittää; - что-л в
цифрах ilmaista jk numeroilla; ~ что-л
дробью ilmaista jk murtoluvulla
выраз|иться, -ится, -ятся perf {imperf^вы-
ражаться) в чём Р 1. ilmetä, käydä {t tulla)
ilmi; в этом романе наиболее йрко -ился гу-
манизм писателя tässä romaanissa ilmeni
erittäin näkyvästi kirjailijan ihmisrakkaus 2.
muodostaa, olla; расходы ~ились в сумме
миллион рублей kustannukset maksoivat
miljoona ruplaa
вырастать, -ю, -ешь, -ют imperf
вьграст|и, -у, -ешь, -ут; вырос, выросла perf
1. ks расти 1, 2, 3; 2. из чего G puhek kasvaa
[ulos]; ребёнок вырос из пальто lapsi on kas-
vanut [ulos] takistaan, takki on käynyt lapselle
pieneksi 3. в кого-что A kehittyä, kasvaa
{jksik, jnklaiseksi); он вырос в большого
писателя hän on kehittynyt suureksi kirjaili-
jaksi 4. .?. pers где (в, на + P, около, у, возле
+ G) myös kuv kasvaa, kohota, nousta; у
дороги выросла берёза tien varteen on kas-
vanut koivu; в степи вырос город arolle on
kasvanut kaupunki 5. перед кем I, где (в, на +
Р) kohota, nousta, ilmaantua; перед нами
выросли горы edessämme kohosi vuoria; в
дверях {t на пороге) вырос незнакомый че-
ловек ovensuuhun ilmaantui vieras mies
вырастать, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf выращива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks растить
вырв|ать I, -у, -ешь, -ут perf {imperf вы-
рывать) что А 1. у кого G, из чего G kiskoa,
kiskaista, repiä, repäistä, temmata, nyhtää,
nyhtäistä {pois t irti); ~ у кого-л зуб vetää
hammas jklta; буря -ала дерево с корнем
myrsky kiskoi (f repi) puun juurineen maasta;
~ лист из книги repäistä lehti kirjasta 2. у ко-
го А, чем I kuv kiskoa [irti], kiristää; ~ у ко-
го-л признание [силой] kiskoa jklta tunnus-
tus [väkipakolla]
вьгрв|ать II, -ет perfyksipers ks рвать II
вырв|атъся, -усь, -ешься, -утся perf
{imperf вырываться) 1. из чего G, откуда (из
+ G), куда (на, в + A) riistäytyä [irti], tempau-
tua [irti], murtautua [ulos], päästä [pois]; ~ из
чьйх-л рук riistäytyä jkn otteesta; ~ из плена
päästä pois vankeudesta; - на волю päästä
vapauteen; наконец-то он -алея в театр
puhek hän pääsi lopultakin käymään teatteris-
sa 2. 3. pers из чего G tuprahtaa [esiin], hul-
mahtaa [esiin]; из окна ~алось пламя liekit
hulmahtivat ikkunasta 3. 3. pers у кого G, из
чего G päästä {tunteista, sanoista); у него из
горла -алея крик häneltä pääsi huuto
вьгрфать, -жу, -жешь, -жут perf, вы-
резать, -ю, -ешь, -ют imperf I. что А, из че-
го G, кому D leikata [pois]; вырезать заметку
из газеты leikata artikkeli lehdestä; вырезать
больному опухоль leikata potilaalta kasvain
2. кого-что А, из чего Р, на чём Р veistää,
leikata, kaivertaa; ~ фигурки <человёчка> из
дерева veistää kuvia <ihmisen kuva> puusta;
~ свой инициалы на чём-л veistää nimikir-
jaimensa jhk 3. кого-что А {убить, убивать)
tappaa, leikata (jtk)
выровн|ять, -яю, -яешь, -яют; -енный, -ен
perf {imperf выравнивать ja ровнять) что А
1. чем I tasoittaa, tasata; - дорогу катком
tasoittaa tiejyrällä 2. ojentaa, oikaista; - ряды
ojentaa rivit
вырон|ить, -ю, -ишь, -ят perf что А
pudottaa, päästää putoamaan; ~ письмо из
рук pudottaa kirje käsistään
вирою, выроешь fut ks вырыть
выруба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вйруб|ить, -лю, -ишь, -яг; -ленный, -лен perf
что А 1. чем I hakata, kaataa; ~ деревья то-
пором hakata puut {t puita) kirveellä 2. из че-
55
выр
го G, чем I hakata [pois]; ~ ломом кусок из
каменной глыбы hakata rautakangella kap-
pale kivimöhkäleestä 3. из чего G, на чём Р
veistää, hakata (valmistaa); вырубить памят-
ник из гранита veistää patsas graniitista;
вырубить надпись на скале hakata kirjoitus
kallioon
выруга|ть, -ю, -ешь, -ют puhek perf ks
ругать
выруча|тъ, -ю, -ешь, -ют im per f,
выруч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf 1.
кого-что А, из чего G pelastaa, päästää; ~
товарища из беды pelastaa toverinsa pulasta
2. что А, за что A saada (myynnistä); выру-
чить за товар большие деньги saada tavaras-
ta suuret rahat
вырыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вырвать I
вырыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вырыть
вырываться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks вырваться
вырыть, вырою, выроешь, выроют;
вырытый, вырыт perf (imperf вырывать) 1.
ks рыть; 2. что А, из чего G, из-под чего G
kaivaa [esille]; ~ корни из земли kaivaa juuret
maasta; ~ растение из-под снега kaivaa kasvi
[esille] lumen alta
выса|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен ре//(/шрег/^высаживать) 1. кого-что А,
откуда (из, с + G), куда (на + A) päästää
[pois], laskea [pois] (kulkuneuvosta); ~ пас-
сажиров из вагона <с теплохода> päästää
matkustajat [pois] vaunusta <laivasta>; ~
десант на берег laskea joukko maihin 2. что
А, куда (в, на + А), откуда (из + G) istuttaa;
siirtää (kasvi tms); ~ растения в грунт istuttaa
kasvit avomaahan; ~ рассаду из парников в
грунт <на гряды> siirtää taimet lavoista
[avo]maahan <penkkeihin>
выса|дитъся, -жусь, -дишься, -дятся perf
(/тре//высаживаться) откуда (из, с + G), ку-
да (на + A) nousta [pois] (kulkuneuvosta); ~
из вагона <с поезда> nousta [pois] vaunusta
<junasta>; ~ на берег nousta maihin
высажива|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks высадить(ся)
высве|титъ, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, высвёчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
tav 3. pers кого-что А, чем I valaista
(pimeässä); ~ фарами дорогу valaista tie[tä]
(auton) ajovaloilla
высвобо|дитъ, -жу, -дишь, -дят; -жден-
ный, -жден perf (imperf высвобождать) что
А 1. из чего G päästää, irrottaa; - нбгу из
стремени päästää jalkansa jalustimesta 2. для
чего G, кому D vapauttaa, saada (varoja tms
jhk tarkoitukseen); ~ себе время для занятий
спортом saada (t löytää) aikaa urheiluharras-
tuksiin; - средства на что-л (t для чего-л)
vapauttaa (t irrottaa) varoja jhk
высека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks высечь I
высел|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
высел4|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А,
откуда (из + G), куда (в, на + A) häätää
[pois]; siirtää (t muuttaa) asumaan (jhk); ~
жильцов из квартиры häätää asukkaat [pois]
asunnosta; — кого-л на новое место <в
другое здание> siirtää jku asumaan toiseen
paikkaan <rakennukseen>
высе|чъ I, -ку, -чешь, -кут; -к, -кла; -чен-
ный, -чен perf (imperf высекать) что А, в чём
Р, из чего G, на чём Р hakata, veistää; ~
проход в скале hakata käytävä kallioon; ~
статую из гранита veistää patsas graniitista; ~
надпись на камне veistää kirjoitus kiveen Д ~
огонь кремнём iskeä tulta piistä
высе|чъ II, -ку, -чешь, -кут; -к, -кла perfks
сечь 2
выси|деть, -жу, -дишь, -дят perf, высйжи-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого hautoa (lin-
nuista); ~ птенцов hautoa poikaset А выси-
деть до конца собрания istua kokouksessa
loppuun saakka
выска|затъ, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf (imperf высказывать) что А, кому
D lausua, ilmaista, esittää, sanoa; ~ кому-л
своё мнение sanoa (t lausua) jklle mielipi-
teensä
выска|затъся, -жусь, -жешься, -жутся perf
(imperf высказываться) 1. о ком-чём sanoa (t
lausua t ilmaista f esittää) mielipiteensä, esittää
kantansa; ~ о новой книге lausua mielipi-
teensä uudesta kirjasta 2. за кого-что А, про-
тив кого-чегоо puhua (puolesta t vastaan); ~
за проект puhua luonnoksen puolesta; ~
против предложения puhua ehdotusta vas-
taan
высказыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks высказать(ся)
выскакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выскочить
выскобл|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf выскабливать) что А, чем I 1.
kaapia (t kaaputtaa) puhtaaksi; ~ стол ножом
kaapia pöytä veitsellä puhtaaksi 2. raaputtaa
[pois], kaapia [pois], kaaputtaa [pois]; ~
помарку raaputtaa tahra pois
56
вые
выскользн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
выскальзывать ja выскользать) 1. из чего G
luiskahtaa, luisua (pois); ~ из рук luiskahtaa
käsistä 2. откуда (из + G) fcuviivahtaa, pujah-
taa (ulos); ~ из комнаты livahtaa [ulos]
huoneesta
выскоч|итъ, -у, -ишь, -ат per f (imperf
выскакивать) 1. откуда (из, из-за + G), куда
(на, в + А), во что А, через что A hypätä [ulos
t esille], juosta [ulos t esille]; ~ из трамвая
hypätä raitiovaunusta [ulos]; - из-за угла
hypätä esille kulman takaa; ~ через окно на
улицу hypätä ikkunasta kadulle; ~ в дверь
juosta ovesta ulos 2. из чего G puhek pudota,
irrota, irtautua; ~ из пальцев pudota hyppy-
sistä; камень ~ил из оправы [jalojkivi irtosi
kehyksistä
выслать, вышлю, вышлешь, вышлют;
высланный, выслан perf (imperf высылать)
кого-что А, чего G 1. кому D, куда (в, на +
A) lähettää (postitse tjkn mukana); ~ посылку
родителям lähettää postipaketti vanhem-
milleen; - документы в институт lähettää asia-
paperit instituuttiin; — деньги lähettää rahaa;
он просил - денег hän pyysi lähettämään
rahaa 2. откуда (из + G) lähettää [pois]; ~
детей из комнаты lähettää lapset [pois]
huoneesta 3. куда (за, в + А), откуда (из + G)
karkottaa; ~ кого-л из страны karkottaa jku
maasta; ~ в ссылку karkottaa
высле|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf, выслёжива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого A päästä jäljille, jäljittää; ~ зверя päästä
otuksen jäljille
выслеживаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf выслужиться) перед кем I paheks
tavoitella suosiota, pyrkiä suosioon; - перед
начальством tavoitella johdon suosiota,
pyrkiä johdon suosioon
выслуж|итъся, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf выслуживаться) перед кем I paheks
päästä suosioon, saada (t saavuttaa) suosio; ~
перед начальством päästä johdon suosioon,
saada (Г saavuttaa) johdon suosio
выслуша|ть, -ю, -ешь, -ют perf, высл^пш-
ва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-что А
kuunnella (loppuun); он -л меня hän kuunteli
minua 2. ks слушать 3
высматрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
высмотреть
высм6ива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вйсме|ять, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А, за
что A saattaa naurunalaiseksi, tehdä pilkkaa,
pilkata; - товарищей tehdä toverinsa pilkan
alaiseksi, tehdä pilkkaa tovereistaan, pilkata
tovereitaan; ~ кого-л за причуды tehdä
pilkkaa jkn oikuista
высмотр|еть, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
высматривать) 1. кого-что А, где (в, на + Р)
huomata, löytää, keksiä; ~ в толпе знакомого
huomata tuttava väkijoukosta; ~ себе место
под дачу löytää maapalsta kesämökkiä varten
2. что A puhek katsoa, tarkastaa (kaikki
huolellisesti); ~ все подробности katsoa kaik-
ki yksityiskohdat
высовыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют
(ся), imperf ks высунуть(ся)
высофть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
высасывать) ks сосать 2 Д ~ все соки из
кого-л puristaa jksta mehut loppuun
выспрашивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
выспро|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf что А, у кого G kysellä, tiedustella
(tarkkaan); ~ новости у кого-л kysellä uutisia
jklta
выстав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, выставл£|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что
А, откуда (из + G), куда (в, на + A) siirtää
[pois], panna [pois], viedä [pois]; выставить
мебель из комнаты в коридор siirtää huoneka-
lut huoneesta käytävälle; ~ цветы на окно
panna kukat ikkunalle 2. что А, из чего G pois-
taa, ottaa pois; выставить рамы из окон pois-
taa sisäikkunat 3. кого А, куда (за + А), отку-
да (из, с + G) ark ajaa [ulos t pois]; выставить
собаку за дверь ajaa koira ulos; выставить уче-
ника из класса ajaa oppilas [pois] luokasta;
выставить кого-л с работы ajaa jku pois työstä
4. что А, где, (в, на + Р) asettaa näytteille (t
nähtäväksi), panna näytteille (t esille); ~ товары
в витрине panna tavarat (t tavaroita)
näyteikkunaan; выставить картину на выстав-
ке asettaa taulu näytteille näyttelyssä 5. что А
työntää (f siirtää) esiin; выставить ногу työntää
jalkansa esiin (t eteen) 6. кого-что A asettaa,
järjestää (vartio tms); выставить часовых
<охрану> asettaa vartiomiehet <vartio> 7. ко-
го-что A asettaa, esittää; выставить кандидата
<чью-л кандидатуру> asettaa ehdokas <jku
ehdokkaaksi>; ~ требования asettaa vaatimuk-
sia 8. что A merkitä; ~ дату <отмётки> mer-
kitä päivämäärä <arvosanat> 9. кого-что А,
кем-чем I puhek esittää; ~ себя учёным esittää
itsensä tiedemiehenä; ~ кого-л в смешном виде
saattaa jku naurunalaiseksi Л ~ кого-л в
дурном свете saattaa jku huonoon valoon
выстаива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выстоять 1
57
вые
выт
выстира|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
выстирывать) ks стирать II
высто|ять, -ю, -ишь, -ят; -й perf сколько
времени А, где (в, на + Р) 1. {imperf
выстаивать) seisoa, seistä (loppuun); ~ два
часа в очереди за билетами seisoa (f joutua
seisomaan) kaksi tuntia lippujonossa 2. 3. pers
pysyä pystyssä; постройка ~ит ещё лет
десять rakennus pysyy pystyssä vielä kym-
menisen vuotta
выстрада|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А
saavuttaa kärsimysten kautta; ~ своё счастье
saavuttaa onnensa kärsimysten kautta
выстрел|ить, -ю, -ишь, -ят perf {imperf
выстреливать) в кого-что А, из чего G
ampua, laukaista; ~ в цель ampua maaliin; ~
из винтовки ampua kiväärillä
выстро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf( imperf выстраивать) ks строить 1, 9
высту|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен peri] выстужива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
что A ark päästää kylmää, jäähdyttää; ~
комнату jäähdyttää huone, päästää kylmää
huoneeseen
выступа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
выступить; 2. 3. pers куда (в + A) pistää,
työntyä {ulos); ulota; мыс ~ет далеко в море
niemeke työntyy (t pistää) kauas mereen
выступ|ить, -лю, -ишь, -ят perf (imperf
выступать) 1. откуда (из + G) tulla (t astua)
esiin; - из толпы tulla esiin väkijoukosta 2. 3.
pers из чего G tulvia, nousta; река ~ила из
берегов joki tulvi yli äyräidensä 3. куда (в +
A) lähteä; ~ в поход lähteä retkelle 4. 3. pers
на чём Р, у кого G kihota, nousta; пот ~ил
на лбу hiki kihosi otsalle; слёзы -или у неё
на глазах kyyneleet kihosivat [hänellä] sil-
min 5. где (на, в + Р, по + D), с чем I, перед
кем-чем I, против кого-чего G, за кого-что
A esiintyä; puhua; käyttää puheenvuoro[a]; ~
на собрании käyttää puheenvuoro kokouk-
sessa; ~ с докладом на конференции pitää
esitelmä konferenssissa; ~ в роли кого-л
esiintyä (t olla) jkn osassa; ~ по радио puhua
(f esiintyä) radiossa; ~ в печати против кого-
л esiintyä lehdessä jkta vastaan; ~ за кан-
дидата esiintyä ehdokkaan puolesta; ~ перед
избирателями puhua valitsijoille; ~ в защиту
кого-л esiintyä jkn puolesta А ~ в качестве
оппонента, ~ оппонентом esiintyä (t olla)
vastaväittäjänä
высун|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf высовывать) что А, откуда (из, с +
G), куда (на + A) pistää [ulos], työntää [ulos];
- голову из окна pistää päänsä ikkunasta
ulos; ~ язык työntää kieli suustaan
высун|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf высовываться) откуда (из, с, из-под
+ G), куда (на, в + A) työntyä [ulos], pistää
[ulos]; pistää päänsä ulos, kur[k]ottautua; - из
окна (f в окно) pistää päänsä ikkunasta ulos;
- с балкона kur[k]ottautua parvekkeelta ulos
высупфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf высушивать) ks сушить; ~ слёзы kui-
vata kyyneleensä
высчитать, -ю, -ешь, -ют perf, высчйты-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что A laskea
(lukumäärä); ~ расходы laskea menot
высылать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выслать
высылать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
ре//высыпа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. что А,
из чего G, во что А, на что A kaataa [pois],
karistaa [pois]; ~ грибы из корзины на стол
kaataa sienet korista pöydälle; ~ муку в
мешок kaataa jauhot säkkiin 2. куда (на + А)
kuvpuhek juosta, rynnätä; народ высыпал на
улицу väkeä ryntäsi kadulle
выталкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вытолкнуть
вытаплива|тъ I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вытопить I, II
вытаптыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вытоптать
вытаскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вытащить
вытапфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf вытаскивать) 1. кого-что А, откуда
(из, из-за, из-под, с + G), куда (на, в + А)
vetää [pois], kiskoa [pois]; raahata [pois]; ~
кого-л из-за двери vetää jku [esille] oven
takaa; ~ чемодан из-под кровати vetää
matkalaukku [pois] sängyn alta; - мешки со
склада во двор raahata säkit varastosta
pihalle; ~ бревно на берег kiskoa tukki ran-
nalle 2. ks тащить 4, 5; ~ кого-л на концерт
<в музёй> raahata (t viedä) jku konserttiin
<museoon>
вытворить, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
вытворить) что A puhek tehdä (temppuja,
konsteja); - глупости tehdä tyhmyyksiä
вытек, вытекла pret ks вытечь
вытека|тъ, -ет, -ют imperf \. ks вытечь; 2.
откуда (из + G) virrata, saada alkunsa; река
~ет из озера joki saa alkunsa järvestä 3. из че-
го G kuv johtua, seurata; из сказанного ~ет,
что ... sanotusta johtuu, että
вытер|еть, вытру, вытрешь, вытрут-;
58
выт
вытер, -ла; -тый, -т perf(imperf вытирать) 1.
кого-что А, чем I, с* чего G, на чём Р pyyh-
kiä, kuivata; pyyhkiä pois; - руки pyyhkiä
kätensä; ~ ноги о коврик pyyhkiä jalat mat-
toon; ~ ребёнка простынёй kuivata lapsi
lakanalla; ~ стол трйпкой pyyhkiä pöytä
rätillä; ~ пыль со стола <на шкафу> pyyhkiä
pölyt [pois] pöydältä <kaapin päältä>; - слё-
зы pyyhkiä kyyneleet silmistä 2. 3. pers что А,
на чём Р kuluttaa [rikki], hangata [rikki]; ~
локти kuluttaa [hihoista] kyynärpäät rikki;
пиджак на локтях ~т takin kyynärpäät ovat
kuluneet rikki
вытереться, вытрусь, вытрешься,
вытрутся; вытерся, вытерлась per f (imperf
вытираться) 1. чем I pyyhkiä (f kuivata)
itsensä; - полотенцем kuivata itsensä pyyhe-
liinalla 2. 3. pers kulua [rikki], hankautua
[rikki]; свитер вытерся на локтйх villapaita
on kulunut rikki kyynärpäistä
вйтерп|еть, -лю, -ишь, -ят perf что А
kestää, kärsiä, sietää; ~ боль kestää kipua
вытесн|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, вытеснить, -ю, -ешь, -ют imperf I. кого-
что А откуда (из + G) työntää pois, tunkea
pois (f sivuun); вытеснить кого-л из комнаты
työntää jku pois huoneesta 2. что А, откуда
(из, с + G) syrjäyttää; häivyttää; новая техни-
ка вытеснила с завода старую uudet koneet
ovat syrjäyttäneet tehtaalta vanhat; вытеснить
чёй-л образ из памяти pyyhkäistä jkn kuva
mielestään
вйте|чь, -чет, -кут; -к, -кла (imperf вы-
текать) откуда (из + G), куда (на + A) vuotaa
[pois], valua [pois]; вода ~кла из бочки на
землю vesi on vuotanut tynnyristä maahan
вытира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks вытереть(ся)
вйтолкн|утъ, -у, -ешь, -ут perf (imperf
выталкивать) кого-что А откуда (из, из-за +
G), куда (в, на, за + A) työntää [pois t ulos],
tyrkätä [pois t ulos]; - кого-л из комнаты на
улицу työntää jku huoneesta ulos; ~ кого-л
из-за перегородки työntää jku pois väliseinän
takaa; - кого-л за дверь työntää jku ovesta
ulos
вйтогфпъ, I, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf вытапливать) что А
lämmittää (kuumaksi); ~ печь lämmittää uuni
вйтогфпъ II, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf вытапливать) что A sulat-
taa; - сало sulattaa rasvaa
вйтоп|тать, -чу, -чешь, -чут; -танный,
-тан perf (imperf вытаптывать) что А, чем I,
в чём Р tallata, polkea; ~ траву tallata nur-
mikko[a]; ~ [ногами] тропинку в снегу tallata
lumeen polku
вйтру(сь), вытрешь(ся) fut ks выте-
реться)
вытряс(ти, -у, -ешь, -ут; вытряс, -ла perf
(imperf вытрясать) ks трясти 2, 3; ~ ковры
tomuttaa (t pudistaa) matot
вытряхива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
вытряхн|утъ, -у, -ешь, -ут perf что А, пз чего
G pudistaa [pois], ravistaa [pois]; kopistaa
[pois]; вытряхнуть сор из кармана pudistaa
roskat [pois] taskustaan; вытряхнуть пепел из
трубки kopistaa porot piipusta
вытя"гива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вытянуть 1—4
вытян|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf \.
(imperf вытйгивать ja тянуть) что А
venyttää, vetää suoraksi; - резинку venyttää
kuminauhaa; ~ шею kurkottaa kaulaansa 2.
(/mperf вытягивать) что A oikaista, ojentaa;
~ ноги oikaista jalkansa 3. ks тянуть 2, 3, 4;
~ рыбу из воды на берег vetää kala vedestä
rannalle; - платок из кармана vetää
nenäliina taskustaan А из него слова не
-ешь hänestä ei saa sanaakaan irti 4. (imperf
вытягивать ja тянуть) что А, чем I vetää
[pois], imeä [pois], poistaa; ~ дым вентиляци-
ей poistaa savu tuulettimella; ~ гной пласты-
рем vetää mätä [pois] laastarilla 5. ks тянуть
11,14
выудить, выужу, выудишь, выудят;
выуженный, выужен perf, выужива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf I. (imperf myös удить) кого*
что A onkia, saada [onkeensa]; ~ много рыбы
onkia paljon kalaa; - щуку saada hauki 2. что
А, у кого G kuv puhek lypsää, onkia; ~ все
сведения у кого-л lypsää kaikki tiedot jklta; ~
дёньги у кого-л onkia raha jklta
выуч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf"выучивать) ks учить 2,4; ~ урок lukea
läksynsä; ~ стихотворение наизусть oppia (t
opetella) runo ulkoa; ~ кого-л игре (Г играть) в
шахматы opettaa jku pelaamaan Sakkia
вьгуч|иться, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf учиться ja выучиваться) чему D, +
mf oppia; ~ играть (t игре) на скрипке oppia
soittamaan viulua
выхажива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
выходить II
выхва|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, выхватыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что А, у кого G temmata, siepata; ~
палку у кого-л из рук temmata keppi jkn
59
вяз
kädestä 2. что А, из чего G, из-за чего G
vetäistä (esiin); ~ шашку из ножен vetäistä
miekka tupesta; ~ что-л из-за пазухи vetäistä
jk povestaan
выхлопо|тать, -чу, -чешь, -чут perf
(imperf выхлопатывать) что А, кому D
hankkia, saada hankituksi, hommata; ~ раз-
решение кому-л hankkia lupa jklle
выхо|дить I, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf что A kulkea (t kävellä) ristiin ras-
tiin; - все леса kulkea ristiin rastiin kaikki
metsät
выхо[дить II, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf (/mpcrf выхаживать) puhek 1. кого
A hoitaa terveeksi; ~ раненого hoitaa haavoit-
tunut terveeksi 2. кого-что A kasvattaa; ~ ре-
бёнка kasvattaa lapsi
выходить, выхожу, выходишь, выходят
imperf"1. ks выйти А не выходит из головы ei
lähde mielestä 2. куда (в, на + A) olla (jhk)
päin; окна выходят в сад ikkunat ovat puis-
ton puolella; окна выходят на юг (t на
южную сторону) ikkunat ovat etelään päin
вычёркива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
вычеркн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf ко-
го-что А, из чего G, чем I pyyhkiä [pois],
vetää viiva yli, poistaa; ~ чьё-л имя из списка
pyyhkiä (t poistaa) jkn nimi luettelosta; -
слово карандашом pyyhkiä sana kynällä,
vetää kynällä viiva sanan yli А ~ что-л из
памяти pyyhkäistä jk [pois] mielestään
вычерпа|ть, -ю, -ешь, -ют perf, вычёрпы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, из чего G,
чем I ammentaa [pois]; вычерпать воду из
лодки [черпаком] ammentaa vesi veneestä
[äyskärillä], äyskäröidä vesi veneestä
вычер|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, выч6рчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, чем I piirtää {luonnos tms); ~ схему
[тушью] piirtää kaava[a] [tussilla]
вычесть, вычту, вычтешь; вычел,
вычла; вычтенный, вычтен perf (imperfвы-
читать) что А, из чего G 1. vähentää, laskea
pois (luvusta, summasta); ~ два из семи
vähentää seitsemästä kaksi 2. vähentää,
pidättää; ~ налог из гонорара vähentää
vero palkkiosta
вычислить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, вычислить, -ю, -ешь, -ют imperf что А
laskea (määritellä laskemalla); ~ количество
чего-л laskea jnk määrä
вычи|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf (imperf вычищать) ks чистить 1, 3
вычита|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
вычитывать) что А 1. где (в + Р) puhek
lukea, saada tietää (lukemalla); я Зто в газете
~л luin sen sanomalehdestä 2. crik tarkistaa
puhtaaksikirjoite; lukea korrehtuuri (f korjaus-
luku); - рукопись tarkistaa käsikirjoituksen
puhtaaksikirjoite
вычита|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
вычесть
вычтенный partis ks вычесть
вычту, вычтешь fut ks вычесть
вышвырн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
вышвыривать) кого-что А, куда (в, на + А),
откуда (из + G) puhek 1. paiskata pois (t
menemään), nakata pois (t menemään),
paiskata [ulos], nakata [ulos]; - что-л в окно
paiskata jk ikkunasta ulos 2. kuv ajaa [pois],
heittää [pois]; - кого-л на улицу ajaa jku ulos;
- неприятеля из страны (t за пределы
страны) ajaa vihollinen maasta
вышедший partis ks выйти
вышел, вышла pret ks выйти
вышлю, вышлешь fut ks выслать
вышива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, вышить,
вышью, вышьешь, вышьют; вышитый,
вышит perf что А, чем I, на чём Р kirjoa, kir-
jailla; ~ скатерть kirjoa pöytäliina[a]; вышить
узбр на чём-л kirjoa jhk kuvio; ~ бисером kir-
jailla helmillä
вышип|ать, -лю, -лешь, -лют perf,
выщйпыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, у
кого G nyhtää [pois], nyppiä [pois]; kyniä; ~
траву nyhtää ruoho[a]; - перья у курицы
kyniä kana[a]
выяв|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
pe/f, выявлять, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А 1. näyttää, osoittaa; — свой способно-
сти osoittaa kyvykkyytensä 2. paljastaa, saada
(/ tuoda) ilmi, päästä selville; выявить
виновника paljastaa syyllinen; päästä selville
syyllisestä; выявить недостатки paljastaa
epäkohdat
выясн|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
выясн4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
selvittää, ottaa (t saada) selville; — причину
пожара selvittää tulipalon syy
вью(сь), вьёшь(ся) prees ks вйть(ся)
вязать, вяжу, вйжешь, вйжут; вязанный,
вйзан imperf (perf связать) 1. что A sitoa
(yhteen); ~ снопы sitoa lyhteitä 2. кого-что А,
что А кому D, чем I sitoa, panna siteisiin;
köyttää; - руки кому-л [верёвкой] köyttää
jkn kädet 3. что А, чем I, на чём Р neuloa,
kutoa; virkata; ~ чулки neuloa sukkia; -
крючком virkata; - спицами (t на спицах)
60
вяз
kutoa (f neuloa) puikoilla; ~ на машине kutoa
(f neuloa) koneella
вязн|уть, -у, -ешь, -ут; вяз ja вйзнул, вязла
imperf (perf завязнуть ja увязнуть) в чём Р
upota, vajota; колёса ~ут в грязи pyörät
uppoavat lokaan; ноги ~ут в болоте jalat
uppoavat suohon
вял|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен imperf
что A kuivata ahavassa (kalaa t lihaa); ~ рыбу
kuivata kalaa ahavassa
вян|уть, -у, -ешь, -ут; вял ja вйнул, вила
imperf (perf завянуть ja увйнуть) без чегоС
от чего G kuihtua, lakastua, näivettyä; цветы
~ут без воды <от жары> kukat kuihtuvat
ilman vettä <helteessä>
гада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кому D,
на чём Р, по чему D ennustaa, povata; ~
кому-л на картах ennustaa (t katsoa) jklle
korteista; - по руке ennustaa kädestä 2. о чём
arvailla, esittää arveluja; - о будущем arvailla
tulevaisuutta
газйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (pret myös perf) что A hiili-
hapottaa, tehdä hiilihappoiseksi; ~ воду hiili-
hapottaa vettä
газифицйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perfjn
imperf что А 1. liittää kaasulämmitykseen,
johtaa kaasu; ~ квартиры liittää asunnot kaa-
sulämmitykseen, johtaa kaasu asuntoihin 2.
erik kaasuttaa; - уголь kaasuttaa hiiltä
гарантяр|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf 1. что А, кому D
taata; ~ заработок рабочим taata työläisille
palkka; ~ качество товара taata tavaroiden
laatu; ~ успех taata menestys 2. кого А от че-
го D turvata, suojata, taata; ~ кого-л от
всяких неожиданностей suojata jkta kaiken-
laisten yllätysten varalta; ~ кого-л от опасно-
сти taata jkn turvallisuus
гарка|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf гаркн|уть,
-у, -ешь, -ут per f ja moni что А, на кого A ark
ärjäistä, karjaista (jklle)
гармонйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют imperf
с чем I sointua, olla sopusoinnussa, sopia
yhteen; цвет обоев не ~ует с мебелью tapet-
tien värit eivät soinnu kaluston kanssa
гарфвать, -ую, -уешь, -уют imperf на
ком Р ratsastaa sirosti, ratsastella,
pyörähdellä; ~ на скакуне pyörähdellä ratsul-
la
гасить, гашу, гасишь, гасят imperf (perf
погасить) что А 1. (perf myös загасить ja
vanh угасить) чем I sammuttaa; ~ костёр
[водой] sammuttaa nuotio [vedellä]; ~ свет
sammuttaa valo[t] 2. vain imperf kuv tukah-
duttaa, sammuttaa; ~ инициативу tukahdut-
taa aloite 3. чем I kuolettaa (tehdä
mitättömäksi); ~~ долги lyhentää lainoja; ~
почтовые марки [штемпелем] leimata pos-
timerkkejä
гасн|утъ, -ет, -ут; гас ja -ул, гасла imperf
(perf погаснуть ja угаснуть) 1. (perf myös
загаснуть puhek) где (в, на + Р) sammua; в
нёбе гасли звёзды tähdet sammuivat taivaalla
vähitellen 2. в ком-чём Р kuv sammua, ehtyä,
loppua; в душе ~ет надежда toivo sammuu
гастролировать, -ую, -уешь, -уют imperf
где (в, на + Р) vierailla, esittää
vierailunäytäntöjä, olla kiertueella; театр
-овал в городе <на юге> teatteri vieraili
kaupungissa <etelässä>
гапг^ prees ks гасить
гйбн|уть, -у, -ешь, -ут; гиб ja -ул, гибла
imperf ks погибнуть; всходы ~ут от замо-
розков halla on tuhonnut oraita
гипнотизировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf зш ипнотизйровать) кого А, чем
I myös kuv hypnotisoida; ~ кого-л [взглядом]
hypnotisoida jku [katseellaan]
гилфвать, -ую, -уешь, -уют imperf что А
1. (perf загипсовать) lääk panna kipsiin, kip-
sata; ~- руку panna käsi kipsiin 2. maat lan-
noittaa kipsillä
главенствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
где (в, на + Р) olla päänä (t ylin t tärkein),
johtaa; ~ в семье olla perheen päänä
гла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный, -жен
imperf I. (perf вы гладить) что А, чем I, через
что А, на чём Р silittää; prässätä; ~ бельё
[горячим утюгом] silittää pyykkiä [kuumalla
raudalla]; ~ брюки prässätä housuja; ~ через
влажную тряпку silittää kostean kankaan
läpi; prässätä; ~ на столе <на гладильной
доскё> silittää pöydällä <silityslaudalla> 2.
(perf погладить) кого-что А, по чему D, чем
I silittää, silitellä; ~ кошку silittää kissaa; ~
кого-л по голове silittää jkn päätä; ~ кого-л
рукой silittää jkta kädellään A - против
шерсти silittää vastakarvaan; ~ по головке
кого-л silittää jkn päätä, kiittää jkta
глазфъ, -ю, -ешь, -ют imperf на кого-что
A ark [katsoa] töllistellä (jkta tjtak)
глазир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf что k 1. kuorruttaa
61
[sokerilla]; ~ фрукты kuorruttaa hedelmät
[sokerilla] 2. kiillottaa; - бумагу kiillottaa
paperia
глас|йть, -йт, -ят imperf что А, о чём P +
konj что kirjak sanoa, kertoa (jnk sisällöstä);
закон ~йт об этом следующее... laki sanoo
tästä asiasta näin (t seuraavaa) — —;
предание ~йт, что... tarinan mukaan
глодать, гложу, гложешь, гложут;
глоданный, глодан imperf 1. что A kaluta,
kalvaa; ~ кость kaluta luuta 2. 3. pers кого А
kuv kalvaa [mieltä], jäytää [mieltä]; меня
гложет тоска kaipaus kalvaa mieltäni, ikävä
jäytää mieltäni
глота|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf про-
глотить) 1. кого-что A niellä, nieleksiä,
nieleskellä, nielaista; ~ пищу niellä ruokaa 2.
что A kuv ahmia, hotkia, niellä; ~ книги
ahmia kirjoja, lukea ahmien 3. что A kuv
puhek niellä, sietää, kestää; - оскорбления
[saada] niellä monta loukkausta А ~ воздух
haukkoa henkeä; ~ слёзы nieleksiä (t
nieleskellä) kyyneliään (t kyyneleitään); ~
слова nieleksiä sanojaan
глотнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
глотать) чего G nielaista, niellä; ryypätä,
siemaista, kulauttaa, hörpätä; ~ воды ryypätä
vettä А ~ воздуха haukata ilmaa
глум|йтъся, -люсь, -йшься, -ятся imperf
над кем-чем I pilkata, rienata, tehdä pilkkaa;
~ над кём-л pilkata jkta, tehdä pilkkaa jksta;
~ над всем святым rienata kaikkea pyhää
глушить, глушу, глушишь, глушат
imperf что А 1. ks оглушить; 2. (perf за-
глушить) vaimentaa (ääntä); ковёр глушил
шаги matto vaimensi askelten äänen 3. (perf
заглушить) myös kuv tukahduttaa (kasvua,
kehitystä tms); сорняки глушат посевы
rikkaruohot tukahduttavat viljelyksiä; ~ ини-
циативу tukahduttaa oma-aloitteisuus 4. (perf
заглушить) sammuttaa, pysäyttää; ~ мотор
sammuttaa moottori А ~ водку ark kitata
votkaa; - рыбу pyytää kalaa räjäytyspanok-
silla
гля|дёть, -жу, -дйшь, -дят; глядя imperf
(perf поглядеть) ks смотреть 1, 4—8 А
поехать на ночь глйдя lähteä [matkalle] yön
selkään
гля|дёться, -жусь, -дйшься, -дятся imperf
ks смотреться
глянцевать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
наглянцевать) что A kiillottaa (jtak)
гнать, гоню, гонишь, гонят; гнал, гнала,
гнало; гонимый, гоним; гоня imperf 1. dur
(iter гонять) кого-что А, кула (в, на + А, к +
D), откуда (из, с + G) ajaa (esim karjaa);
kiidättää, kuljettaa (tuulesta, virrasta); ~ коров
на пастбище <в лес, с пастбища, из лёсу>
ajaa lehmiä (t lehmät) laitumelle <metsään, lai-
tumelta, metsästä>; - гусей к реке ajaa hanhia
(t hanhet) joelle; ветер гонит тучи t yksipers
ветром гонит тучи tuuli kiidättää (t ajaa)
pilviä; течение гонит лодку [к берегу] t
yksipers лодку гонит течением [к берегу] virta
vie (t ajaa r kuljettaa) venettä [rantaa kohti]; ~
лес puhek uittaa puutavaraa (t puuta) 2. dur
(iter гонять) кого-что А, чем I, куда (в, на +
A) ajaa täyttä vauhtia; hoputtaa; - лошадь
кнутом hoputtaa hevosta [piiskalla]; ~ кони во
весь дух ajaa minkä hevosesta lähtee; ~
машину на вокзал <в город> puhek ajaa
[autolla] asemalle <kaupunkiin> kaasu pohjas-
sa 3. dur (iter гонять) на чём Р, куда (в, на +
A) puhek ajaa vimmatusti (t täyttä vauhtia),
hurjastella, kaahata; - на велосипеде polkea
[pyörällä] vimmatusti; ~ на машине в город
<на вокзал> ajaa [autolla] kaupunkiin <ase-
malle> kaasu pohjassa 4. dur (iter гонять) кого
A ajaa [takaa]; ~ зверя ajaa [takaa] saalistaa 5.
dur (iter гонять, perfпрогнать ja выгнать) ко-
го А, откуда (из, с + G) ajaa pois, karkottaa; ~
кого-л из дома (t из дому) ajaa jku pois kotoa
6. (perf прогнать ja отогнать) что А [от себя]
kuv karkottaa (pois mielestään); ~ от себя по-
дозрения <какйе-л мысли> karkottaa epäilyt
<jtk ajatukset> mielestään 7. (perf выгнать)
что A polttaa (valmistaa tislaamalla); ~ дёготь
polttaa tervaa
гнаться, гонюсь, гонишься, гонятся;
гнался, гналась, гналось; гонись imperf I.
dur (iter гоняться) за кем-чем I ajaa takaa,
hätyyttää; ~ за врагом ajaa takaa vihollista;
- за кём-л по пятам seurata jkn kantapäillä
(f kintereillä) 2. за чем I kuv puhek kärkkyä,
havitella, tavoitella; ~ за славой kärkkyä
kunniaa (t mainetta) 3. (perf угнаться) за
кем-чем I puhek pärjätä, vetää vertoja; где
мне - за тобой! miten minä pärjäisin si-
nulle!
гнёва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf разгневаться ja vanh прогневаться) на
кого-что А, за что A vihoitella, olla vihas-
tunut, kantaa kaunaa; ~ на кого-л за обман
olla vihastunut jklle petoksesta; напрасно вы
~етесь на менй suotta te minulle vihoittelette
(t kannatte kaunaa)
гнезд|йться, -йтся, -йтся imperf 1. где (в,
на + Р, под + I) pesiä; ~ на деревьях <на
62
rae
гон
землё> pesiä puussa <maassa>; ласточки
~ятся под крышей pääskyset pesivät
räystäiden alla; тараканы ~я"тся в щелях
torakoiden pesäpaikkoja ovat raot 2. в ком-
чём Р kuv pyöriä, liikkua (ajatuksista, tun-
teista); у меня в голове ~йлись всякие мысли
päässäni pyöri kaikenlaisia ajatuksia
гне|стй, -ту, -тёшь, -тут; -тущий pret ei
käyt imperf кого A painaa mieltä, ahdistaa;
тоска ~тёт меня" ikävä painaa mieltäni
пш|ть, -ю, -ёшь, -ют; -л, -ла, гнило imperf
(perf сгнить) где (в, на + Р, под + I), от чего
G mädätä, mädäntyä; lahota; хлеба ~ют в
поле vilja mätänee pellolle; сено ~ёт под дож-
дём (от дождя") heinät mätänevät sateessa
гнуть, гну, гнёшь, гнут; гнутый, гнут
imperf I. (perf согнуть) что А, чем I taivuttaa,
vääntää, koukistaa; ~ проволоку [руками]
taivuttaa metallilankaa [käsin] 2. (pcrf согнуть)
taivuttaa, kallistaa, painaa alas; ветер гнёт
деревья t yksipers ветром гнёт деревья tuuli
taivuttaa puita 3. что А, к чему D puhek ajaa
takaa, pyrkiä, tavoitella; к чему ты гнёшь? mitä
sinä [oikein] ajat takaa?, mihin sinä [oikein]
pyrit?; он гнёт своё hän ajaa [vain] omaa lin-
jaansa
гнаться, гнусь, гнёшься, гнутся imperf
(perf согнуться) к чему D, от чего G taipua,
vääntyä, kallistua; ветки гнутся от снега к
земле oksat taipuvat lumen painosta maahan;
деревья гнутся от ветра puut taipuvat tuulessa
гнуша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(регЛтогнушаться) Koro-4eroG, кем-чем\, +
mfhylkiä, inhota; - старых друзей, ~ стары-
ми друзьями hylkiä (t vieroa) vanhoja ystäviä
говор|йть, -ю, -ишь, -ят imperf 1. на ка-
ком языке(т + Р) puhua; ~ на иностранном
языке puhua vierasta kieltä; в семье у нас
-или по-английски (t на английском языке)
meillä oli kotikielenä englanti; на уроках (t на
занятиях) мы ~йм только по-фински (t на
финском языке) tunneilla me puhumme (t
käytämme) vain suomea А ~ на разных
языках puhua eri kieltä 2. что A t + konj что,
о ком-чём Р, кому D, где (на + Р), во что А,
откуди (с + G), по чему D puhua, lausua,
sanoa; pitää puhe[tta]; ~ правду [кому-л]
puhua totta [jklle]; ~ комплименты кому-л
puhua kohteliaisuuksia jklle; он ~йт, что
болен hän sanoo olevansa sairas; - об
открытии студентам puhua (t kertoa)
keksinnöstä opiskelijoille; ~ о себе товарищу
puhua (t kertoa) itsestään toverilleen; ~ в мик-
рофон puhua mikrofoniin; - с трибуны
puhua korokkeelta; ~ по телефону puhua
puhelimeen, olla puhelimessa; ~ о чём-л с ин-
тересом puhua kiinnostuneena jstak; не го-
воря ни слова sanaakaan sanomatta 2. о ком-
чём Р, с кем I keskustella, puhua; ~ о
больном с врачом keskustella sairaasta
lääkärin kanssa; ~ друг с другом о событии
keskustella tapauksesta keskenään; ~~ с кём-л
по телефону keskustella jkn kanssa puhelimes-
sa А между нами говоря näin meidän kesken
[puhuen] 3. 3. pers кому D, + konj что kuv
kuiskata, sanoa, ennustaa; сердце мне ~йт,
что... sydämeni kuiskaa, että 4. 3. pers o
чём Р kuv puhua, kieliä, olla todisteena; это
~йт о том, что... tämä puhuu siitä, että
5. 3. pers в ком Р kuv vaikuttaa (jstak tun-
teesta); в нём ~йт ненависть hänessä vaikut-
taa viha; hän on vihan vallassa
говориться, -тся imperf yksipers о ком-
чём P t + konj что, в чём Р: в документе
~лось, что... [tässä] paperissa (t asiakirjassa)
luki ; в книге ~тся о дальних странах
kirjassa kerrotaan kaukomaista
годиться, гожусь, годишься, годятся
imperf I. кому D, для чего G, на что А, во что
mon N sopia, olla sopiva (t kelvollinen t
pätevä); мне эти туфли не годятся nämä
kengät eivät sovi minulle; годится ли он для
этого дела? sopiiko hän siihen tehtävään?; он
не годится в учители hän ei sovi (t hänestä ei
ole) opettajaksi; он ни на что не годится
hänestä ei ole mihinkään A он годится мне в
отцы <в сыновья> iän puolesta hän voisi olla
isäni <poikani>; я гожусь тебе в матери iän
puolesta voisin olla äitisi 2. yksipers tav kielt +
infsopid, olla sopiva; так поступать не годится
noin ei sovi menetellä, tuo ei ole sopivaa
голосовать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
проголосовать) за кого-чтоА, против кого-че-
го G, чем I äänestää; ~ за предложение <за кан-
дидата> äänestää ehdotuksen <ehdokkaan>
puolesta; ~ против кого-л äänestää jkta vastaan;
~ поднятием руки äänestää kättä nostamalla
гонимый partis ks гнать
гонфъ, -ю, -ешь, -ют imperf l. iter ks гнать
1—5; 2 кого-что А, куда (в, на + A) puhek
lähettää, jouksuttaa (usein); ~ машину в город
lähettää [usein] auto kaupunkiin; ~ кого-л на
станцию lähettää jku [usein] asemalle, juoksuttaa
jkta asemalle; ~ кого-л в магазин jouksuttaa jkta
[usein] kaupassa 3. кого А, по чему D, где (на +
P) puhek kysellä, kuulustella, tutkia (perusteelli-
sesti); ~ кого-л на экзамене по всему курсу
kysellä jklta tentissä koko kurssin aineistoa
63
гот
гоняться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
iter ks гнаться; 2. за кем-чем I puhek
metsästää (yrittää saada); ~ за редкими
изданиями metsästää harvinaisuuksia (kirjas-
toonsa)
горб|ить, -лю, -ишь, -ят imperf (perf
сгорбить) что A köyristää, käyristää,
köykistää; - спину köyristää selkäänsä
гор|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся imperf
кем-чем I ylpeillä, olla (syystä) ylpeä; ~ сыном
olla ylpeä pojastaan; ~ своими успехами
ylpeillä saavutuksillaan, olla ylpeä saavutuk-
sistaan
гор|евать, -юю, -юешь, -юют imperf о
ком-чём Р surra, murehtia, olla murheissaan;
~ о потере друга surra ystävänsä menetystä;
обо мне не ~юй älä murehdi puolestani
гор|еть, -ю, -ишь, -йт imperf l. (perf
сгореть) где (в, на + Р) palaa; дрова ~я"т в
печи puut palavat uunissa; сало ~йт на ско-
вородке rasva käryää paistinpannussa 2. 3.
pers где (в, на + Р), чем I palaa (valaisimesta,
tulesta); в лесу <на берегу> ~ёл костёр
metsässä <rannalla> paloi nuotio; в доме ~ёл
свет talossa paloivat valot, talosta näkyi valoa;
в камине ~йт огонь takassa palaa [takkajtuli;
на столе ~йт настольная лампа pöydällä
palaa [pöytälamppu; лампы -ёли слабым (Г
неярким) светом lampuissa oli heikko valo; ~
ярким <сйним> пламенем palaa kirkkaalla
<sinisellä> liekillä 3. от чего G punoittaa,
palaa, hehkua; щёки ~ят от мороза posket
ovat pakkasesta punaisina, posket punoittavat
kylmästä; ~ от стыда hävetä kuollakseen (t
silmät päästään), punoittaa häpeästä 4. чем I
palaa (jstak tunteesta); ~ ненавистью palaa
vihasta, hehkua vihaa; он ~ёл вдохновением
hän paloi innosta, innon tuli paloi hänen mie-
lessään; ~ желанием уехать palaa halusta
lähteä 5. 3. pers чем I, от чего G palaa, hohtaa
(silmistä); глаза ~ят от радости (t радостью)
silmät palavat ilosta
горо|дйть, -жу, городишь, городят
imperf что A ark puhua joutavia, höpistä,
houria; ~ чушь (t ерунду t вздор) puhua
pötyä (f joutavia); что ты городишь? mitä
joutavia sinä nyt puhut? А нечего было
огород — ei olisi pitänyt ryhtyä koko asi-
aan
ropiÖK), горюешь prees ks горевать
госпитализировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf кого A lähettää sairaalaan; ~
больного lähettää potilas sairaalaan
господствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
1. над кем-чем I, где (на, в + Р) hallita, olla
hallitsevassa asemassa, olla valta-asemassa;
страна ~ует на море maa on valta-asemassa
merellä, maalla on merenherruus; неприятель
-овал в воздухе vihollinen hallitsi ilmatilaa 2.
в чём P vallita, olla vallalla (f vallitsevana); Зто
мнение долго ~овало в науке tämä käsitys
vallitsi tieteessä kauan 3. над чем I hallita;
сопка *~ует над местностью kukkula hallitsee
seutua
гостить, гощу, гостишь, гостя"т imperf у
кого G, где (на, в + Р) vierailla, kyläillä, olla
vieraisilla (/ vieraissa); ~ у родственников
vierailla sukulaisissaan (t sukulaistensa luona);
~ в деревне <у знакомых на Кавказе>
vierailla maalla <tuttaviensa luona
Kaukasiassa>
готов|ить, -лю, -ишь, -ят imperf 1. (perf
приготовить) что А, к чему D, кому D t для
кого G valmistaa, valmistella, laittaa; -
машину к пуску valmistella konetta
käyntikuntoon; — постель больному (t для
больного) sijata vuode[tta] potilaalle 2. (perf
подготовить) кого А, к чему D, куда (в + А),
где (в, на + Р), для чего G kouluttaa, valmen-
taa, valmistaa; ~ ученика к экзамену <в ин-
ститут valmentaa oppilasta tenttiin
<korkeakouluun>; на курсах ~ят шофёров
kursseilla koulutetaan autonkuljettajia; ~ спе-
циалистов для народного хозяйства koulut-
taa asiantuntijoita kansantaloutta varten 3.
(perf приготовить) что А, к чему D valmis-
tella, valmistaa, tehdä; - уроки lukea läksyjä:
~ доклад <лёкцию> valmistella esitelmää
<luentoa>; - проект к сдаче valmistella suun-
nitelmaa käsiteltäväksi 4. (perf подготовить)
что А к чему D t для чего G valmistella,
valmistaa; ~ книгу к переизданию (Г для пе-
реиздания) valmistella kirjan uutta laitosta; ~
рукопись к набору valmistella käsikirjoitusta
ladottavaksi; ~ пьесу к постановке valmistel-
la näytelmää esitettäväksi 5. (perf при-
готовить ja puhek сготовить) что А, в чём Р,
на чём Р, для кого G t кому D, на кого А
valmistaa, laittaa (ruokaa); ~ пищу в
кастрюле <на плитё> valmistaa ruokaa katti-
lassa <liedellä>; ~ обед на всю семью valmis-
taa päivällistä koko perheelle; *- чтб-л для
детей (f детям) valmistaa jtak lapsille 6. что А,
кому-чему D t для кого-чего G valmistella,
järjestää, suunnitella; - торжественную
встречу делегации järjestää (t valmistella)
juhlallista vastaanottoa valtuuskunnalle; ~
сюрприз товарищу (f для товарища) valmis-
64
гро
telia yllätystä toverilleen; - восстание valmis-
tella kapinaa
готов|иться, -люсь, -ишься, -ятся impcrfK
чему D t + infl. (рег/'прнготовиться) valmis-
tautua, hankkiutua; ~ к отъезду (t ехать)
valmistautua matkalle; - к прыжку valmistau-
tua hyppäämään 2. (perf подготовиться)
valmistautua, valmistella; ~ к экзамену
valmistautua tenttiin; он ~ится поступать в
университет hän aikoo päästä yliopistoon
гош$ prees ks гостить
граб|ить, -лю, -ишь, -ят iniperf {perf
ограбить) кого-что A ryöstää; ~ население
Захваченный город> ryöstää väestöä Val-
loitettu kaupunki>
гравир|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf вы гравировать уа на-
гравировать) что А, на чем Р kaivertaa; ~
портрет kaivertaa muotokuva[a]; ~ на меди
kaivertaa kupariin
граничить, -ит, -ai iniperf с чем I 1. olla
rajakkain, rajautua, rajoittua; Финляндия
-ит с Россией Suomi ja Venäjä ovat rajanaa-
pureita 2. kuv lähennellä, hipoa (jnk) rajoja;
его мастерство ~ит с искусством hänen
taituruutensa lähentelee taidetta, hänen mes-
taruutensa hipoo taiteen rajoja
грёб, гребла pret ks грести
греб^, гребёшь prees ks грести
грем|6тъ, -лю, -ишь, -ят imperf 1. чем I
kolistella, kalistella, kolistaa, kalistaa, rämis-
tellä, rämistää; ~ ключами kolistella avaimia
2. (perf прогреметь) где (по + D) kuv kiiriä,
kaikua, olla kuulu; ero слава -ела по всей
стране hänen maineensa kiiri (t on kiirinyt)
ympäri maata
грфгй, -бу, -бёшь, -бут; грёб, гребла
imperf I. чем I, на чём Р, куда (к + D) soutaa;
meloa; - вёслами soutaa airoilla; ~ на лодке
soudella, soutaa venettä (t veneellä); ~ на
байдарке meloa kanootilla; ~ к берегу soutaa
rantaan (t rantaa kohti) 2. (perf сгрести) что
А, чем I haravoida; lapioida; ~ сено граблями
haravoida heiniä; ~ зерно лопатой lapioida
viljaa
греть, грею, греешь, греют imperf1. (perf
согреть) что A lämmittää (antaa lämpöä);
солнце греет землю aurinko lämmittää maata
2. (perf нагреть) что А, в чём Р, на чём Р
lämmittää, kuumentaa; ~ воду в чайнике
lämmittää vettä [teejpannussa; ~ суп на плите
lämmittää keittoa liedellä A ~ руки на чём-л
hyötyä jstak 3. (perf согреть) кого-что А, чем
I, где (на + Р, над + I, у + G) lämmitellä,
lämmittää; ~ руки дыханием lämmitellä käsiä
hengityksellään; ~ спину на солнце
lämmitellä selkäänsä auringonpaisteessa; ~
руки над огнём <у пёчки> lämmitellä
käsiään tulen yllä <uunin kyljessä>
грфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
(perf согреться) у чего G, где (на + Р)
lämmitellä; ~ у костра lämmitellä nuotion
vieressä; ~ на солнце lämmitellä auringossa,
paistatella päivää 2. (perf нагреться) на чём Р
lämmitä, kuumeta; вода -ется на плите vesi
on lämpiämässä liedellä
греш|йтъ, -у, -ишь, -ат imperf 1. чем I:
статья ~пт ошибками artikkelissa on paljon
virheitä 2. (perf погрешить) против чего G
rikkoa (jtak vastaan), menetellä (t toimia) vas-
toin (jtak); ~ против истины poiketa totuu-
desta
гримир|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf 1. (perf нагримировать)
кого-что А, кому D naamioida, maskeerata;
~ себе лицо naamioida kasvonsa 2. (perf за-
гримировать) кого А, кем I naamioida; ~ мо-
лодого актёра стариком naamioida nuorta
näyttelijää vanhukseksi
гроб|ить, -лю, -ишь, -ят imperf (perf
угробить) кого-что A ark pilata, turmella,
tuhota; ~ своё здоровье pilata terveytensä
гро|зйть, -жу, -зйшь, -зят imperf 1. (perf
пригрозить) кому D, чем I, + inf uhata; ~
кому-л судом uhata jkta oikeudenkäynnillä 2.
(perf погрозить) кому D чем I heristää;
uhata; ~ пальцем ребёнку heristää sormea
lapselle; ~ кому-л кулаком heristää nyrkkiä
jklle, uhata jkta nyrkillä 3, 3. pers чем I t + inf
uhata; скала ~зйт обвалом (t обвалиться)
kallio uhkaa sortua 4. 3. pers кому D uhata;
ему ~зйт опасность vaara uhkaa häntä
гро|зйться, -жусь, -зйшься, -зятся imperf
(perf погрозиться) puhek ks грозить 1, 2; он
-зйлся пожаловаться отцу hän uhkasi valit-
taa isälle
гром|йтъ, -лю, -ишь, -ят imperf ks раз-
громить
громоз|дйть, -жу, -дйшь, -дйт (perf на-
громоздить) что A kasata (kokoon,
päällekkäin); - ящики kasata laatikoita
гроха|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, грохн|уть,
-у, -ешь, -ут perf ja mom puhek 1. чем I, по
чему D jysäyttää, jymäyttää; грохнуть ку-
лаком по столу jysäyttää nyrkkinsä pöytään
2. что А, на что А, обо что A romauttaa;
paiskata; ~ что-л на пол [heittää] romauttaa
jk lattiaan
5 Зак.756
65
гро
дат
грохн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf грохаться) на что А, обо что А
puhek [kaatua t pudota] romahtaa; - на
землю <об пол> romahtaa maahan <lat-
tialle>
груб|йть, -лю, -ишь, -ят imperf кому D
puhua töykeästi (t karkeasti); ~ старшим
puhua töykeästi vanhemmille
грузить, гружу, грузишь, грузят; гружен-
ный, гружен ja гружённый, гружён, гружена
imperf I. (perf нагрузить) что А, чем I lasta-
ta, kuormata; ~ машину углем kuormata auto
hiilillä 2. (perf погрузить) кого-что А куда
(в, на + A) lastata, kuormata; ahdata; ~ лес на
судно lastata puutavaraa laivaan
грузиться, гружусь, грузишься, грузятся
imperf (peri 'погрузиться) куда (в, на + A) las-
tautua; ~ в вагоны lastautua vaunuihin
группир|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf сгруппировать) кого-что A ryhmitellä,
ryhmittää (jtak)
гру|стйть, -щу, -стйшь, -стйт imperf о
ком-чём Р, по кому-чему D, без кого-чего G
surra, murehtia, ikävöidä; ~ о прошлом surra
mennyttä; ~ по детям ikävöidä lapsiaan; ~ без
друзей ikävöidä ystäviään
грыз|ть, -у, -ёшь, -ут; грыз, грызла imperf
1. что A jyrsiä, nakertaa, kaluta; — орехи
nakerrella pähkinöitä; ~ кость kaluta luuta 2.
3. pers кого-что A /cuvjäytää, kalvaa; его ~ут
сомнения häntä jäytävät epäluulot; его ~ёт
совесть omatunto soimaa häntä
грязн|йть, -ю, -ишь, -ят imperf (perf^ за-
грязнить) кого-что A myös kuv liata, tahria,
tahrata; ~ одежду liata vaatteet А ~ своё имя
puhek tahrata nimensä
грян|уть, -у, -ешь, -ут perf что A kajaut-
taa; оркестр ~ул марш soittokunta kajautti
marssin
губить, гублю, губишь, губят imperf (perf
погубить ja puhek загубить, сгубить) 1. что
A tuhota, turmella; заморозки губят посевы
halla panee (/ vie) istutukset 2. кого-что А
turmella, pilata, viedä turmioon; ~ [своё]
здоровье turmella terveytensä
гуля"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. с кем-чем
I, где (в + Р, по + D) kävellä, olla kävelyllä,
jaloitella; ~ с детьми [по парку] kävellä las-
ten kanssa [puistossa]; ~ в лесу kävellä
metsässä 2. 3. pers где (по + D) kuv käydä
(tuulesta tms); по комнатам ~"Л ветер
huoneissa kävi tuuli (t viima) Д ~ на свадьбе
olla häissä, tanssia häitä
Д
давать, даю, даёшь, дают; давай imperf
ks дать
даваться, даюсь, даёшься, даются;
давайся imperf ks даться 1, 2; ему не даётся
математика hänelle tekee tenää matematiikka
давить, давлю, давишь, давят; давлен-
ный, давлен imperf I. на кого-что A painaa;
снег давит на крышу lumi painaa kattoa 2. что
A musertaa, puristaa, litistää (saadakseen
mehua tms); ~ виноград musertaa rypäleitä 3.
кого-что A myös kuv puristaa, ahdistaa, pai-
nostaa; сапог давит ногу saapas puristaa
jalkaa; ворот давит шею kaulus ahdistaa;
тоска давит грудь ikävä painostaa mieltä 4.
(perf раздавить) кого-что А, чем I puristaa
kuoliaaksi; tallata (t polkea) kuoliaaksi; ~ чер-
вяка [ногой] tallata mato kuoliaaksi 5. (perfyd-
давйть^а раздавить) кого A ajaa päälle; *- пе-
шеходов ajaa jalankulkijoiden päälle
давиться, давлюсь, давишься, давятся
imperf \. (perf подавиться) чем I läkähtyä 2.
от чего G, чем I olla läkähtymäisillään; ~ от
смеха olla läkähtymäisillään nauruun, nauraa
läkähtyäkseen; он давился кашлем hän oli
läkähtyä yskäänsä
дадйм(ся), дадйте(сь) f ui ks дать(ся)
даёт(ся), дают(ся) prees ks давать(ся) ■
дай imperat /es дать
дарить, дарю, даришь, дарят imperf 1.
(perf подарить) кого-что А, кому-чему D
lahjoittaa, antaa lahjaksi; - книгу товарищу
lahjoittaa kirja toverilleen 2. кого А, чем I kuv
suoda, osoittaa; ~ кого-л своей улыбкой
suoda jklle hymynsä
датировать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf ja imperf что А, чем I 1. päivätä,
dateerata; ~ письмо [сегодняшним числом]
päivätä kirje [tälle päivälle] 2. ajoittaa, iätä,
dateerata; ~ находки железным веком ajoit-
taa löydöt rautakaudelle (t rautakauteen)
дать, дам, дашь, даст, дадим, дадите,
дадут; дал, дала, дало, дали (kielt не дал, не
дала, не дало, не дали); дай; данный, дан,
дана perf (imperfдакать 1. кого-что A, 4eroG,
кому-чему D antaa (käsiin); - книгу кому-л
antaa jklle kirja; - деньги (t денег) кому-л
antaa jklle rahaa; ~ кому-л свой адрес antaa
jklle osoitteensa 2. что А, + inf, кому-чему D
antaa (haltuun t käytettäväksi t mahdollisuus
tehdä); ~ помещение кому-л antaa jklle
huoneisto, luovuttaa huoneisto jkn käyttöön; ~
66
дат
дел
попить antaa juoda (t juotavaa); ~ кому-л
что-л почитать antaa jkllejtak luettavaa; дайте
мне договорить antakaa minun puhua loppu-
un; ему не дали спать hänen ei annettu nukkua
3. что А, кому-чему D antaa, tarjota {järjestää);
~ обед в честь кого-л tarjota jklle päivällinen; ~
спектакль antaa näytäntö 4. 3. pers что A tuot-
taa; antaa; земли дала богатый урожай maa
tuotti hyvän sadon; озимые дали всходы
syysvilja on oraalla (t noussut oraalle) 5. что А,
кому-чему D antaa; - разрешение antaa lupa;
- [своё] согласие antaa suostumuksensa; ~ кон-
сультацию студентам antaa neuvoja opiskeli-
joille A - начало чему-л panna jk alulle, olla jnk
alkuna 6. что А: ~ трещину haljeta 7. что А,
кому D ja ark кому D по чему D t во что А
antaa (kuritusta); ~ пощёчину кому-л antaa
korvapuusti jklle; ~ кому-л по уху (t в ухо) ark
antaa jkta korville (t ympäri korvia)
даться, дамся, дашься, дастся, дадимся,
дадитесь, дадутся; дался, далась; дайся
perf(imperf даваться) puhek 1. tav kielt во
что A antautua, antaa itsensä; он не дался в
руки врага hän ei antautunut vihollisen
käsiin 2. 3. pers кому D käydä, sujua, onnis-
tua; переход реки дался нам легко joen
ylittäminen kävi meiltä hyvin 3. 3. pers vain
perfja pret кому D paheks kiinnostaa kovin;
далась ему эта книга! kylläpä tuo kirja kiin-
nostaa häntä!
двйга|ть, -ю, -ешь, -ют ja движу,
движешь, движут; akt partis prees -ющий ja
движущий; pass partis prees движимый,
движим imperf (perf двинуть) 1. что А, куда
(к + D) liikutella, siirrellä, siirtää (työntäen t
vetiien); - мебель liikutella huonekaluja; ~
стол к окну siirtää (t työntää) pöytä ikkunan
viereen 2. кого-что А, куда (в, на + А, к + D),.
на кого A siirtää, heittää (joukkoja tms); ~
войска в бой <на врага> siirtää joukot (t
joukkoja) taisteluun <vihollista vastaan> 3.
чем! liikutella, liikuttaa; siirrellä; ~ пальцами
liikutella sormiaan; ~ стульями siirrellä tuole-
ja 4. что A kuv edistää, viedä eteenpäin; ~
науку edistää tiedettä 5. vain imperf 3. pers
что A liikuttaa, panna liikkeeseen (f liikkeelle);.
пружина движет часовой механизм jousi
liikuttaa kellonkoneistoa 6. vain imperf 3. pers
кем I kuv kannustaa, olla kannustimena (t
pontimena t kiihottimena); ими движет
тщеславие <честолюбие> heidän kannusti-
menaan on turhamaisuus <kunnianhimo>,
heitä ajaa eteenpäin turhamaisuus <kunnian-
himo>
двйга|ться, -юсь, -ешься, -ются ja
движусь, движешься, движутся; akt partis
prees -ющийся ja движущийся imperf (perf
двинуться) 1. за кем-чем I, куда (к + D, в, на
+ А), по чему D, вдоль чего G, через что А
liikkua, kulkea, edetä; ~ к цели kulkea
päämäärää kohti; ~ вдоль шоссе <в горы, на
юг> liikkua maantietä pitkin <vuoristoa
kohti, etelään päin>; пароход движется вверх
по реке laiva liikkuu jokea ylös; люди медлен-
но двигались по дороге ihmiset liikkuivat
hitaasti tietä pitkin; - за кём-л kulkea jkn
perässä 2. куда (в + A) puhek lähteä liikkeelle,
liikkua; ~ в путь (f в дорогу) lähteä matkaan
(f matkalle)
двйн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
двигать) 1. что А, куда (к + D) liikauttaa,
siirtää (työntäen t vetäen); ~ шкаф liikauttaa
kaappia 2. ks двигать 2; 3. чем I liikauttaa,
liikuttaa; ~ ногой liikauttaa jalkaansa 4. ks
двигать 3
двйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf двигаться) 1. за кем-чем I, куда (к +
D, в, на + А), по чему D, вдоль чего G, че-
рез что A lähteä liikkumaan (t kulkemaan); ~
за кём-л lähteä kulkemaan jkn perässä; ~
вверх по реке lähteä liikkumaan jokea ylös; ~
на север <чёрез лес> lähteä liikkumaan
pohjoiseen päin <metsän kautta> 2. ks
двигаться 2
дева|ть, -ю, -ешь, -ют perf (vain pret) ja
imperf (vain in f ja prees) ks деть; куда ты ~л
книгу? minne olet pannut kirjan?
действовать, -ую, -уешь, -уют imperf l.
где (в, на + Р), против кого G toimia; ~ в
тылу врага toimia vihollisen selustassa; ~
против врага toimia vihollista vastaan 2. чем
I toimia, käyttää, käytellä; ~ Лёвой рукой
toimia vasemmalla kädellään, käyttää vasenta
kättään 3. (perf подействовать) на кого-что
А, чем I vaikuttaa, tehota, tepsiä; ~ на кого-л
убеждением vaikuttaa jkhun sanoin; слова на
него уже не -уют sanat eivät häneen enää
vaikuta А ~ на нервы käydä hermoille
дел, дела pret ks деть
дёла|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
сделать) 1. что А, кому-чему D 1для кого G,
из чего G tehdä, valmistaa; - мебель tehdä
huonekaluja; ~ ребёнку (t для ребёнка)
игрушку из дерева tehdä lapselle puusta
leikicikalufa]; он ничего не ~ет hän ei tee
mitään 2. что А, для кого-чего G tehdä
(toteuttaa, suorittaa); ~ своё дело tehdä
tehtävänsä; ~ всё для победы tehdä kaikki
67
дел
дер
voiton saavuttamiseksi; ~ что-л в чьйх-л ин-
тересах tehdä jtak jkn etuja silmällä pitäen 3.
что A tehdä (suorittaa); ~ уроки lukea läksyjä;
~ зарядку tehdä voimistelua, voimistella; ~
наблюдения tehdä havaintoja; ~ попытку
tehdä yritys, yrittää 4. что А, кому D tehdä
{suorittaa; esittää); ~ укол кому-л tehdä jklle
pistos; ~ замечание кому-л tehdä jklle huo-
mautus, huomauttaa jklle; ~ добро людям
tehdä hyvää ihmisille; ~ одолжение tehdä
palvelus 5. кого-что А, из кого-чего G, кем-
чем I, каким I tehdä (jksik t jnklaiseksi); ~
посмешище из кого-л, ~ кого-л посмеши-
щем tehdä pilkkaa jksta, pitää jkta pilkkanaan
(t pilkan kohteena); ~ кого-л несчастным
tehdä jku onnettomaksi
д6ла|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf {perf
сделаться) 1. кем-чем I t каким I tulla, käydä,
muuttua; - весёлым tulla iloiseksi; завод ~ет-
ся крупным предприятием tehdas on muut-
tumassa suureksi tuotantolaitokseksi 2. 3. pers
с кем I, в чём Р, где (в, на + Р) tapahtua, olla
tekeillä; что с ним -ется? mikä häntä vaivaa?;
он не видел, что ~лось в комнате <на ули-
це> hän ei nähnyt, mitä huoneessa <kadulla>
tapahtui
делить, делю, делишь, делят im per f {perf
разделить) 1. (perfmyös поделить) кого-что
А на что А, между кем-чем I jakaa, jaotella,
ositella; ~ что-л на равные части jakaa jk
yhtä suuriin osiin; ~ учеников на группы
jakaa oppilaat ryhmiin; — пирог поровну
между всеми jakaa piirakka tasan kaikkien
kesken 2. что А, на что A nmt jakaa; ~ одно
число на другое jakaa luku toisella 3. что А с
кем I myös kuv jakaa; ~ с кём-л последние
деньги jakaa jkn kanssa viimeiset rahansa; ~
горе и радость с кём-л jakaa ilot ja surut jkn
kanssa
делиться, делюсь, делишься, делятся
imperfl. 3. pers (perf разделиться) на кого-
что А, по чему D jakautua; ~ на части jakau-
tua osiin; в детском саду дети делятся на
группы по возрасту lapset jaetaan
päiväkodissa ryhmiin iän mukaan 2. (perf по-
делиться) чем I с кем I jakaa (jkn kanssa); ~ с
кём-л заработком jakaa palkkansa jkn kanssa
3. {perf поделиться) чем I с кем I kuv kertoa;
~ впечатлениями с кём-л kertoa vaikutelmis-
taan jklle 4. 3. pers (perf разделиться) на что
A mat olla jaollinen; десять делится на пять
kymmenen on jaollinen viidellä
демобилизовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perf ja imperfKoro A kotiut-
taa (jku); что A palauttaa rauhan kannalle,
demobilisoida (jk)
демонстрировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf (perf myös продемонстрировать)
что А 1. esittää; ~ фильм <достижёния>
esittää elokuvaa <saavutuksia> 2. ilmaista,
osoittaa; ~ свою волю ilmaista tahtonsa; -
свою готовность к чему-л osoittaa olevansa
valmis jhk
де*ну(сь), дёнешь(ся) fut ks дёть(ся)
дёрга|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. кого-что
А, за что A nykiä, tempoa, riuhtoa; ~ отца за
рукав nykiä isää hihasta; - дверь riuhtoa ovea
2. что A puhek kiskoa, nyhtää; - зуб kiskoa
hammas[ta] 3. yksipers кого-что А, что А у
кого G nykiä; ero всего ~ет hän nytkähtelee
kauttaaltaan, hänen koko ruumiinsa
nytkähtelee; у менй ~ет палец sormeani nykii
4. чем I nytkäytellä; - плечами nytkäytellä
olkapäitään 5. кого A kuv puhek kiusata,
häiritä; он ~ет своих подчинённых hän ei
anna alaisilleen rauhaa
держать, держу, держишь, держат imperf
1. кого-что А, чем I, в чём Р, на чём Р, за что
A pitää, pidellä; ~ книгу в руках pitää kirjaa
käsissään; - что-л щипцами pidellä jtak
pihdeillä; ~ кого-л за руку pidellä jkta
kädestä; ~ ребёнка на руках pitää lasta
sylissään 2. кого-что А, чем I, за что A pitää
kiinni, pidellä kiinni, pidättää, pidätellä; ~
собаку за ошейник pitää koiraa kiinni kaula-
pannasta; держи лошадей! pidätä hevosia! 3.
3. pers что A kannattaa, pitää pystyssä;
колонны держат свод pilarit kannattavat
holvia 4. что А, каким I, где (в, на + Р, под +
I), в каком положении (за, над, пё-ред + I)
pitää (jssak asennossa, tilassa); ~ окна
открытыми pitää ikkunat auki; ~ руки в
карманах pitää käsiään taskuissa; - что-л за
спиной <над головой, перед глазами> pitää
jtak selkänsä takana <päänsä yllä, silmiensä
edessä> 5. кого-что А, где (в, на +• P) pitää,
säilyttää; ~ продукты в холодильнике pitää
ruokatarvikkeita jääkaapissa; - что-л на
балконе säilyttää jtak parvekkeella 6. кого А,
где (в + Р, за + I) pitää, pysyttää; - птицу в
клетке pitää lintua häkissä; ~ больного в
постели pitää sairas vuoteessa; - кого-л под
арестом <за решёткой> pitää jkta arestissa
<telkien takana> 7. кого A pitää (eläimiä); ~
кур <собаку> pitää kanoja <koiraa>; они
держат корову heillä on lehmä 8. кого-что А,
в каком состоянии (в + Р, под + I) pitää
(jssak tilassa); - кого-л в страхе pitää jkta
68
дер
доб
pelossa; ■**• под наблюдением pitää tarkkailun
alaisena 9. что А: ~ путь tehdä matkaa; куда
путь держишь? minne matka?; ~ речь pitää
puhe Д ~ своё слово pitää sanansa; ~ себя в
руках säilyttää malttinsa
держаться, держусь, держишься,
держатся im per f 1. за кого-что А, чем I
pitää [kiinni], pidellä [kiinni]; ~ за руку pitää
[kiinni] kädestä; ~ за перила [рукой] pidellä
[kädellään] kaiteesta 2. за что А, чем I pitää
(kättään jssak), pidellä (käsin); ~ за голову
обёнмн руками pidellä päätään molemmin
käsin 3. за кого-что A kuv pitää kiinni, olla
luopumatta (t päästämättä); ~ за хорошего
работника pitää kiinni hyvästä työntekijästä
4. 3. pers на чём P pysyä (kiinni), olla (jnk
varassa); пуговица держится на оДной
нитке nappi on yhden langan varassa А дом
держится на хозяйке talo pysyy pystyssä
emännän ansiosta 5. на чём Р, в чём Р pysyä,
pysytellä; - на ногах <на мёсте> pysyä
pystyssä <paikallaan>; - в воздухе <на
воде> pysytellä ilmassa <veden pinnalla> 6. с
кем I, где (в, на + Р), как (с + I) käyttäytyä:
- непринуждённо с кём-л <в обществе, на
улице> käyttäytyä vapaasti jkn seurassa
<seurassa, ulkona>; он держится с уверен-
ностью и с достоинством hän liikkuu [ihmis-
ten parissa] varmana ja arvokkaana 7. чего
G, за кем-чем I pysytellä, pysyä, seurata; ~
правой стороны pysytellä oikealla puolella,
kulkea (t seurata) oikeata puolta; вторая
рота держалась за первой toinen komppania
seurasi ensimmäistä 8. '/сто G kuv noudattaa;
~ правил noudattaa sääntöjä; ~ какого-л
мнения olla jtak mieltä
дерза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
дерзнуть) на что A t + inf kirjak uskaltaa,
uskaltautua; не дерзаю спорить en uskalla
väitellä; дерзнуть на что-л uskaltautua jhk
дёрн|уть, -у, -ешь, -ут perf moni (imperf
дёргать) кого-что А, за что A nykäistä, tem-
paista, riuhtaista, vetäistä; ~ кого-л за рукав
nykäistä jkta hihasta
дерись), дерёшь(ся) prees ks драть(ся)
деть, дену, денешь, денут; день perf
{imperf девать) кого-что A puhek panna,
pistää, .työntää; куда ты дел мою книгу?
mihin olet pannut kirjani?
дикт|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
продиктовать) что А, кому D 1. sanella; ~
доклад машинистке sanella alustuksen tekstiä
konekirjoittajalle 2. kuv sanella, määrätä; так
ему диктовала совесть näin saneli (t vaati)
hänen omatuntonsa; ~ условия мира sanella
rauhanehdot
дирижйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
чем I johtaa (orkesteria t kuoroa)
дисквалифицировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf кого А, за что A julistaa
pätemättömäksi (virkaan); urh diskvalifioida,
julistaa kilpailukelvottomaksi; diskata; ~
спортсмена diskvalifioida urheilija
дискредитировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf кого-что А, чем I saattaa huonoon
valoon (t maineeseen t huutoon); ~
правительство saattaa hallitus huonoon va-
loon
дискутировать, дискуссировать, -ую,
-уешь, -уют imperf что A t о чём Р keskustel-
la, väitellä; ~ вопрос (t о вопросе) keskustella
kysymyksestä
дифференцировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf что A eriyttää, erilaistaa, diffe-
rentioida (jk)
дич|йться, -усь, -йшься, -атся imperf кого
A puhek arastaa, arastella; - посторонних
arastaa vieraita
добав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, добавлять, -ю, -ешь, -ют imperf \. что
А, чего G, во что A lisätä, panna lisää; ~
сахар (t сахара t сахару) в чай lisätä sokeria
teehen 2. что А, к чему D lisätä (kirjoittaa t
sanoa); добавить несколько слов к тексту
lisätä tekstiin muutama sana; мне к этому
нечего добавить minulla ei ole siihen mitään
lisättävää
добега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, до-
бе|жатъ, -гу, -жйшь, -гут perf до кого-чего G
juosta (jhk asti); -до дому (t до дома) juosta
kotiin
доберись), доберёт ь(ся) fut ks
добрать(ся)
добива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks добить
добиваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks добиться; myös pyrkiä [saavuttamaan t
saamaan], tavoitella; ~ известности tavoitella
kuuluisuutta
добира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks добрать(ся)
добить, добью, добьёшь, добьют; добей
perf (imperf добивать) 1. кого A lyödä lop-
puun [asti], lyödä kuoliaaksi; ~ раненого
зайца lyödä haavoitettu jänis kuoliaaksi 2. ко-
го A lyödä loppuun [asti], nujertaa, murskata;
~ врага lyödä vihollinen loppuun saakka
добиться, добьюсь, добьёшься,
добьются; добейся perf (imperf добиваться)
69
доб
ДОВ
чего G, чем I 1. в чём Р saavuttaa, saada
aikaan; ~ больших успехов päästä suuriin
saavutuksiin; ~ победы saavuttaa voitto;
упорным трудом ~ успеха в жизни saavuttaa
uutteralla työllään menestystä elämässään 2.
от кого G saada irti; от него правды не до-
бьёшься hän ei koskaan puhu totta
добрать, доберу, доберёшь, доберут;
добрал, добрала, добрало; добранный,
добран, добрана, добрано perf (imperf до-
бирать) кого-что А, чего G kerätä (t koota t
poimia) loput; ~ ягоды poimia loput marjat; ~
немного ягод poimia vähän lisää marjoja
добраться, доберусь, доберёшься, до-
берутся; добрался, добралась, добралось
perf {imperf добираться) до кого-чего G
puhek 1. päästä (vaivoin jhk asti); ~ до дома (t
до дому) <до родителей, до конца
рассказа> päästä kotiin <vanhempiensa luo,
kertomuksen loppuun>; ~ до начальства
päästä johtajan puheille 2. kuv päästä käsiksi;
~ до казённых денег päästä käsiksi valtion
rahoihin; я ещё до него доберусь kyllä vielä
pääsen häneen käsiksi
добр|естй, -еду, -едешь, -едут; -ёл, -ела
perf (imperf добредать) до кого-чего G
päästä, raahustaa, laahustaa (jhk asti); он еле
~ёл до дома (Г до дому) hän pääsi vaivoin
kotiin
добыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, добыть,
добуду, добудешь, добудут; добыл,
добыла, добыло; добудь; добытый, добыт,
добыта, добыто 1. что А, чего G hankkia; ~
себе необходимые книги hankkia itselleen
tarvittavat kirjat 2. что А, чего G, из чего G,
где (в, на + Р) louhia, nostaa, kaivaa, saada;
добывать руду на Урале louhia malmia
Uralilla; добывать бензин из нефти saada
bensiiniä öljystä 3. кого-что А, чем I pyy-
dystää; добывать соболей охотой metsästää
soopeleita
добыо(сь), добьёшься fut ks добйть(ся)
доведётся fut ks довестись
доведу, доведёшь fut ks довести
довез|тй, -у, -ёшь; -ут; довёз, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf довозить) кого-что А,
до кого-чего G kuljettaa, viedä, kyyditä (Jllak
ajoneuvolla jhk asti); ~ кого-л до дому (t до
дома) <до врача> viedä jku kotiin [asti]
<lääkäriin>
довёл, довела pret ks довести
довелось pret ks довестись
довёр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf доверять) кого-что A t + in f кому D
uskoa {jklle, jkn huostaan); valtuuttaa; ~ ре-
бёнка кому-л uskoa lapsi jklle (f jkn hoiviin);
- тайну кому-л uskoa salaisuus jklle; ~ ко-
му-л получение денег, ~ кому-л получить
деньги valtuuttaa jku nostamaan rahat
дов6р|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf довериться) кому-чему D luottaa,
uskoutua; можешь ему ~ voit luottaa häneen,
voit uskoutua hänelle
доверш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf( imperf довершать) что A ylät saat-
taa päätökseen, lopettaa, päättää; - начатое
дело saattaa päätökseen aloitettu työ
доверить, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
доверить; 2. кому-чему D luottaa; ~ врачу
<чьему-л 6пыту> luottaa lääkäriin <jkn
kokemukseen>
довериться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
довериться
довести, доведу, доведёшь, доведут; до-
вёл, довела; доведённый, доведён, доведена
perf (imperf доводить) 1. кого А, до чего G
saattaa, viedä; taluttaa (jhk asti); ~ туристов
до гостиницы saattaa turistit hotelliin; ~
больного до двери taluttaa sairas ovelle [asti]
2. что А, до чего G johtaa, ulottaa (jhk asti);
~ дорогу до моря johtaa tie meren rannalle
asti 3. что А, до чего G: ~- воду до кипения
kuumentaa vesi kiehuvaksi; ~ температуру до
ста градусов nostaa lämpötila sataan
asteeseen; ~ знание финского языка до со-
вершенства hankkia täydellinen suomen kie-
len taito 4. кого-что А, до чего G, чем I saat-
taa (jhk tilaan); он довёл менй до слёз своим
поведением hänen käytöksensä sai minut
kyyneliin 5. что А, до кого-чего G saattaa
tietoon; ~ задание до каждого работника
saattaa tehtävä jokaisen työntekijän tietoon
дове|стйсь, -дётся, -лось perf (imperf до-
водиться) yksipers кому-чему D, + in f puhek
tulla (tehneeksi); joutua, sattua (tekemään);
нам ~лось встретиться jouduimme tapaa-
maan [toisemme]; не знаю, -дётся ли там по-
бывать en tiedä tuleeko siellä käydyksi
доводить, довожу, доводишь, доводят
imperf ks довести
доводиться, довожусь, доводишься,
доводятся imperf puhek l. ks довестись; до-
водилось ли вам там бывать? satuitteko
käymään siellä? 2. кому D, кем I puhek olla
(sukua jklle); он доводится мне дя\цей hän on
setäni
доволъств|ов*атъся, -уюсь, -уешься, -уют-
ся imperf (perf удовольствоваться) кем-чем I
70
ДОГ
ДОЗ
tyytyä, olla tyytyväinen; ~ немногим tyytyä
vähään
догада|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
догадыва|ться, -юсь, -ешься, -ются im perf о
чём Р, по чему D, +• mfarvata, oivaltaa, älytä,
huomata, hoksata; - о чьйх-л намерениях
arvata jkn aikeet; я ~лся об этом по вы-
ражению его лица arvasin sen hänen
kasvonilmeistään; он -лея постучать hän
älysi koputtaa
догнать, догоню, догонишь, догонят;
догнал, догнала, догнало perf (iniperf до-
гонять) 1. кого-что А, на чём Р, где (в, на +
Р, за + I) saavuttaa, saada kiinni, tavoittaa; ~
беглеца на автомобиле saavuttaa karkuri
autolla; - кого-л на улице за углом tavoittaa
jku kadulla kulman takana 2. кого-что А, по
чему D, в чём Р kuv saavuttaa, tavoittaa,
saada kiinni; - высокоразвитые страны по
производству чего-л saavuttaa kehittyneet
maat jnk tuotannossa; ~ кого-л в учёбе
saavuttaa jku opiskelussa 3. кого-что А, до
чего G ajaa (jhk asti); ~ стадо до пастбища
ajaa karja laitumelle [asti] 4. до чего G kuv
puhek valmistaa, tehdä; он может ~ до ста
деталей в день hän saattaa valmistaa jopa sata
koneenosaa päivässä
договарива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) iniperf ks договорйть(ся)
договор|йть, -iö, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf(imperf до говаривать) что A puhua
(f sanoa f lausua) loppuun; ~ речь [до конца]
pitää puhe loppuun
договор|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(/mpe/f договариваться) 1. о чём Р t + in f, по
чему D, с кем I sopia; ~ с кём-л о встрече (t
встретиться) sopia jkn kanssa tapaamisesta; ~
по какому-л вопросу sopia jstak asiasta 2. до
чего G puhua, mennä puheessaan
(äärimmäisyyksiin); ~ до абсурда mennä
puheessaan äärimmäisyyksiin
догоюо, догонишь fut ks догнать
догонять, -ю, -ешь, -ют im perf ks
догнать
дода|вать, -ю, -ёшь, -ют iniperf, додать,
додам, додашь, додаст; додадим, додадите,
додадут; додал, додала, додало; доданный,
додан, дбдана, додано perf что А, чего G,
кому-чему D antaa (puuttuva määrä t loput);
додать оставшиеся деньги кому-л antaa
loput rahat jklle
додёла|ть, -ю, -ешь, -ют perf, додбгы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют iniperf что A tehdä lop-
puun, tehdä valmiiksi, lopettaa, päättää;
доделать работу до конца tehdä työ loppuun;
доделать уроки lukea läksyt loppuun
дод^ма|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(iniperf додумываться) до чего G keksiä,
hoksata, päästä (ajattelemalla); tulla
ajatelleeksi; - до интересного решения keksiä
mielenkiintoinen ratkaisu, päästä mielenkiin-
toiseen ratkaisuun; до этого я не -лея tätä en
tullut ajatelleeksi
додумыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks додумать(ся)
доеда|ть, -ю, -ешь, -ют iniperf, добсть,
доем, доешь, доест, доедим, доедите, до-
едят; доел; доешь; доеденный, доеден perf
что A syödä loppuun, lopettaa syöminen;
доесть обед до конца syödä päivällinen lop-
puun
доехать, доеду, доедешь, доедут perf
(iniperf доезжать) до чего G, на чём Р ajaa,
päästä (jhk asti); ~ до станции на машине
ajaa autolla asemalle [asti]
дожд|аться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf( im perf дожинаться) 1. ко-
го-чего G odottaa (jhk asti), nähdä (jnk tulo,
koittaminen); ~ сына nähdä poikansa palaa-
van; ~ поезда odottaa junan tuloon asti; он не
~ался меня hän ei malttanut odottaa minua 2.
чего G: он ещё дождётся неприятностей siitä
koituu hänelle vielä ikävyyksiä
дождись impera t дождаться
доживать, -ю, -ешь, -ют iniperf l. ks
дожить; 2. какое время А, где (в, на + Р), у
кого G, с кем I elää, viettää (viimeisiä elinvuo-
siaan); ~ последние годы жизни в деревне <у
детёй> viettää elämänsä iltaa maaseudulla
<lastensa luona>
доживи imperat ks дожить
доживу, доживёшь fut &5 дожить
дожида|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf дождаться) Koro-4eroG, где (в, на + Р)
odotella, odottaa; ~ поезда odotella junaa; -
кого-л в вестибюле <на улице> odotella jkta
eteisaulassa <kadulla>
дожй|ть, -ву, -вёшь; дожил, -ла, дожило;
дожитый, дожит, дожита, дожито; perf
(imperf доживать) 1. до чего G elää; asua,
olla (jhk asti); ~ до старости elää vanhaksi; ~
в деревне до осени asua (t olla) maalla
syksyyn asti 2. сколько времени A elää; asua,
olla (loppuaika); ~ неделю в санатории olla
[vielä] viikko parantolassa
дозваться, дозовусь, дозовёшься, до-
зовутся; дозвался, дозвалась, дозвалось;
perf tav kielt кого G puhek saada kutsutuksi (t
71
ДОЗ
док
tulemaan); никого не дозовёшься ketään ei
saa kutsutuksi
дозвон|йтъся, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf дозваниваться) до кого-чего G, к кому
D, куда (в, на + A) tavoittaa puhelimella (Г puhe-
limeen), saada soitetuksi, saada puhelinyhteys; ~
в министерство saada soitetuksi ministeriöön; к
вам не ~, к вам не -йшься teille ei kyllä pääse
puhelimella, teitä on vaikea tavoittaa puhelimel-
la, teitä ei tavoita puhelimeen
доигра|ть, -ю, -ешь, -ют; доигранный,
доигран perf (imperf доигрывать) что А
pelata loppuun; soittaa loppuun; näytellä (t
esittää) loppuun; ~ пьесу [до конца] esittää
näytelmä loppuun; ~ партию в шахматы
pelata Sakkierä loppuun; ~ вальс soittaa valssi
loppuun
доискаться, доищусь, доищешься,
доищутся perf, дойскива|тъся, -юсь, -ешься,
-ются imperf 1. кого-чего G puhek löytää; не
могу доискаться ключей en voi löytää
avaimia, en löydä avaimia; я не мог его до-
искаться en mitenkään voinut löytää häntä 2.
чего G päästä perille (t selville), saada selville,
löytää; ~ правды saada totuus selville
дойть, дою, доишь, доят; доенный, доен
perf (imperf подоить) кого А, чем I lypsää; ~
корову доильным аппаратом lypsää lehmää
lypsykoneella
дойм^, доймёшь fut ks донять
дойти, дойду, дойдёшь, дойдёт; дошёл,
дошла, дошло; дошедший; дойдя perf (imperf
доходить) 1. до кого-чего G, за какое время
(за + A), mennä, tulla, päästä (jhk asti); ~ до ос-
тановки mennä pysäkille asti; поезд дошёл до
станции juna saapui asemalle; письмо дошло
до него за два дня hän sai kirjeen kahden
päivän kuluttua 2. 3. pers до кого-чего G kan-
tautua, levitä, tulla (jhk asti); звуки дошли до
нас äänet kantautuivat meille asti; эти слухи
дошли и до нас nämä huhut ovat kantautuneet
meille asti 3. 3. pers до чего G nousta, kohota
(jhk asti); температура дошла до сорока
kuume nousi neljäänkymmeneen 4. 3. pers до
кого-чего G kuv puhek saavuttaa, olla
ymmärrettävä (t käsitettävä); его слова не
дошли до слушателей hänen sanansa eivät
saavuttaneet kuulijakuntaa 5. 3. pers до кого-
чего G säilyä (käsikirjoituksista tms); многие
античные произведения искусства не дошли
до нас (f до наших дней) monet antiikin taide-
teokset eivät ole säilyneet meidän päiviimme 6.
до чего G päästä perille (t selville); он сам до-
шёл до всего hän on kaikesta päässyt itse perille
7. до чего G puhek joutua (jnk valtaan); он до-
шёл до отчаяния hän joutui epätoivon valtaan
А дело у них дошло до развода heille tuli ero
доказать, докажу, докажешь, докажут;
доказанный, доказан perf, доказыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, кому Р, чем I t на чём
Р, + konj что todistaa; - свою правоту кому-л
todistaa jklle olevansa oikeassa; ~ что-л факта-
ми (Г на фактах) todistaa jtak tosiasioin
доканчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
докончить
докатиться, докачусь, докатишься,
докатятся perf (imperf докатываться) 1. до
кого-чего G vieriä, kieriä, (jhk asti); мяч до-
катился до забора pallo vieri aidalle asti 2. 3.
pers до кого G kantautua (jhk asti); до них
докатились звуки песни laulu kantautui heille
asti 3. до чего G kuv puhek luisua, joutua; ~
до преступления luisua rikoksen poluille; вот
до чего он докатился! kuinka alas hän on
luisunutkaan!
докладыва|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
доложить I, II
докона|ть, -ю, -ешь, -ют perf кого А
puhek tehdä loppu; болезнь его ~ла tauti teki
hänestä lopun
доконч|ить, -у, -ишь, -ат perf (imperf
доканчивать) что A lopettaa, päättää, saada
päätökseen (t valmiiksi); ~ начатую работу
lopettaa aloitettu työ
докопа|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf докапываться) до чего G l. kaivaa,
päästä (jhk asti); ~ до слоя глины kaivaa
savikerrokseen asti 2. kuv puhek päästä
käsiksi, saada selville, ottaa selvä; ~ до сути
дела päästä asian ytimeen; ~ до истины saada
totuus selville
докричаться, -усь, -йшься, -атся perf 1.
кого G, до кого G saada (jku) kuulemaan
huuto; наконец я вас -алея lopultakin sain
teidät kuulemaan huutoni 2. до чего G puhek
huutaa (äänensä, itsensä jnklaiseksi); ~ до
хрипоты huutaa äänensä käheäksi
документировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что A dokumentoida (jk), todistaa
(jk) asiakirjoilla (t dokumenteilla)
докурить, докурю, докуришь, докурят;
докуренный, докурен perf (imperf докури-
вать) что A polttaa loppuun; - сигарету polt-
taa savuke loppuun
докуча|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf кому D
чем I puhek kiusata, kyllästyttää (huomautuk-
silla); ~ людям просьбами kiusata ihmisiä
pyynnöillään
72
ДОЛ
ДОП
долб|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена imperf I. (perf продолбить) что А, чем
I hakata (aukkoa, koloa), kovertaa; ~ скалу
hakata kalliota; - что-л долотом hakata jtak
taltalla, taltata jtak 2. (ре/7'выдолбить) что А
tehdä, hakata (kovertaen); - улей tehdä
mehiläispönttöä 3. (perf выдолбить) что А
ark päntätä päähänsä; ~ таблицу умножения
päntätä päähänsä kertotaulua
долезть, долезу, долезешь, долезут;
долез, долезла perf(imperf долезать) до чего
G kiivetä (jhk asti); ~ до крыши kiivetä katolle
asti
долета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, доле|тёть,
-чу, -тишь, -тят perf 1. до кого-чего G, на
чём Р, за какое время (за + A) lentää (jhk
asti); камень долетел до забора kivi lensi
aidalle asti; мяч долетел до вратари pallo
lensi maalivahdille; долететь до Луны на
космическом корабле lentää avaruusaluksella
Kuuhun [asti]; долететь до Москвы за час
lentää Moskovaan tunnissa 2. ks донестись
долива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. долить,
долью, дольёшь, дольют; долил, долила,
долило; долей; долитый, долит, долита,
долито perf что А, чего G, кому D, во что
А, чем I kaataa lisää, lisätä; kaataa täyteen,
täyttää; долить воды в пробирку kaataa vettä
lisää koeputkeen; долить молока [в стакан]
кому-л kaataa jklle lisää maitoa [lasiin]; ~
чайник täyttää teepannu
доложить I, доложу, доложишь,
доложат; доложенный, доложен perf (imperf
докладывать) 1. что А, о ком-чём Р, кому D
esittää, esitellä, selostaa, tehdä selkoa; - ре-
зультаты наблюдений (t о результатах на-
блюдений) руководителю esittää havaintojen
tulokset johtajalle 2. о ком Р, кому D ilmoit-
taa; доложите обо мне директору ilmoit-
takaa tulostani johtajalle
доложить II, доложу, доложишь,
доложат; доложенный, доложен per f (imperf
докладывать) что А, чего G, во что А, на
что A panna lisää, lisätä; - каши в тарелку
panna lisää puuroa lautaselle; ~ варенья в
блюдце (t на блюдце) panna lisää hilloa lau-
taselle
доминировать, -ую, -уешь, -уют imperf
Над чем I hallita, vallita; гора ~ует над
местностью vuori hallitsee seutua
домога|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
чего G, от кого G tavoitella, havitella, tiuka-
ta; ~ власти tavoitella valtaa; ~- от кого-л
признания tiukata jklta tunnustusta
донашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks до-
носить I
донести I, донесу, донесёшь, донесут; до-
нёс, донесла; донесённый, донесён, донесена
perf (imperf доносить) 1. кого-что А, до ко-
го-чего G kantaa (jhk asti); ~ вещи до дома (t
до дому) kantaa tavarat kotiin asti; ~ мысль
до сознания saada ajatus perille 2. 3. pers что
А, до кого-чего G tuoda mukanaan (ääniä,
hajua); ветер донёс звуки стрельбы tuulen
mukana kantautui ammunnan pauke
донести II, донесу, донесёшь, донесут;
донёс, донесла perf (imperf доносить) 1. о
чём Р, кому D ilmoittaa; ~ командиру о вы-
полнении задания ilmoittaa komentajalle
tehtävän suorittamisesta 2. на кого А, кому D
antaa ilmi, ilmiantaa; ~ на кого-л полиции
antaa jku ilmi poliisille
донес|тйсь, -ётся, -утся; донёсся, -лась;
perf(imperf доноситься) до кого-чего G kan-
tautua, kuulua; до нас донёсся слух, что...
korviimme on kantautunut, että
донима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
донять) кого А, чем I puhek kiusata, vaivata;
~ кого-л просьбами kiusata jkta pyynnöillään
доносить I, доношу, доносишь,
доносят; доношенный, доношен perf
(imperf донашивать) что А 1. kantaa lop-
puun (t kaikki); ~ дрова kantaa halot lop-
puun, kantaa kaikki halot 2. kuluttaa (t
pitää) loppuun; ~ туфли до дыр kuluttaa
kenkänsä risoiksi
доносить II, доношу, доносишь, доносят
imperf ks донести I
доносить III, доношу, доносишь,
доносят imperf ks донести II
доноситься, доносится, доносятся imperf
ks донестись
донять, дойму, доймёшь, доймут; донял,
доняла, доняло; донятый, донят, донята,
донято perf (imperf донимать) кого А, чем I
puhek saada kiusaantumaan (nuskastumaan);
он донял меня своими просьбами hän sai
minut kiusaantumaan pyynnöillään
допека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
допечь) 1. ks допечь 1; 2. кого А, чем I kuv
puhek kiusata, vaivata; ~ кого-л замечания-
ми kiusata jkta huomautuksillaan
допечата|ть, -ю, -ешь, -ют; -нный, -н perf
допечатыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1.
painaa valmiiksi (t loppuun); (на машинке)
kirjoittaa (t lyödä) loppuun (teksti); до-
печатать книгу painaa kirja valmiiksi 2.
painaa lisää; (на машинке) kirjoittaa (f lyödä)
73
ДОП
ДОр
lisää; допечатать тысячу экземпляров painaa
lisää tuhat kappaletta
допечь, допеку, допечёшь, допекут; до-
пёк, допекла; допечённый, допечён, допе-
чена perf (imperf допекать) 1. что A paistaa
kypsäksi, kypsentää; - пирог paistaa piirakka
kypsäksi 2. /^допекать 2
дописать, допишу, допишешь, допишут;
дописанный, дописан perf, допйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ет imperf что А 1. kirjoittaa loppuun;
{картину и т. п.) maalata (taulu tms) loppuun;
~ письмо kirjoittaa kirje loppuun 2. к чему D
lisätä, kirjoittaa lisää; ~ несколько строк к
письму lisätä kirjeeseen muutama rivi
допить, допью, допьёшь, допьют; допил,
допила, допило; допей; допитый, допит,
допита, допито perf (imperf допивать) что А
juoda loppuun; ~ молоко juoda maito lop-
puun; ~ стакан до дна juoda lasi tyhjäksi
доплатить, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf, доплачива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, кому D, куда (в + A) maksaa
[loput t lisää]; ~ деньги продавцу maksaa
myyjälle loput rahat
допле|стись, -тусь, -тешься, -тутся; доп-
лёлся, -лась perf (imperf доплетаться) до че-
го G puhek päästä (vaivoin); laahustaa (jhk
asti); он еле доплёлся до дома (t до дому)
hän pääsi vaivoin kotiinsa
доплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
допл|йть, -ыву, -ывёшь, -ывут; -ыл, -ыла,
-ыло perf до чего G uida; (на судне) purjehtia;
(на лодке) soutaa (jhk asti); ~ до другого
берега uida toiseen rantaan
дополза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, до-
ползти, -у, -ёшь, -ут; дополз, -ла perf (imperf
myös допалзывать) до кого-чего G ryömiä,
kontata, madella, luikertaa (jhk asti); раненый
дополз до леса haavoittunut ryömi metsään
asti
дополн|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf дополнить, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А, чем I täydentää, lisätä; дополнить
рассказ новыми подробностями täydentää
kertomustaan uusilla yksityiskohdilla;
дополнить сказанное одним замечанием
lisätä sanottuun yksi huomautus; ~ рассказчи-
ка <лёктора> täydentää kertojan <luennoitsi-
jan> esitystä А дополнить друг друга
täydentää toisiaan
допрашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
допр|осйть, -ошу, -осишь, -осят; -ошенный,
-ошен perf кого A kuulustella; ~ свидетелей
kuulustella todistajia
допр|оситься, -ошусь, -осишься, -осятся
pf (ш?регЛаопрашиваться) tav kielt чего G,
кого А, + in f puhek saada pyytämällä [irti]
(jtak jklta), saada pyytämällä (tekemään jtak);
денег ты у него не -осишься et saa häneltä
rahaa pyytämälläkään [irti]; его не ~осишься
пойти куда-нибудь häntä et saa
pyytämälläkään lähtemään jonnekin
допуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. до-
пустить, допущу, допустишь, допустят;
допущенный, допущен perf 1. кого А,
куда (в, на + А), к кому-чему D päästää
(jhk t tekemään jtak); ~ посторонних на
стройку <в архйв> päästää sivulliset raken-
nustyömaalle <arkistoon>; - кого-л к
больному päästää jku sairaan luo; меня до-
пустили к экзаменам sain tenttimisluvan 2.
что А, + in f sallia; мост допускает перевозку
тяжёлых грузов silta sallii kuljettaa raskaita
kuormia; допустить ошибку tehdä virhe; до-
пустить бестактность olla tahditon; до-
пустить внести поправку sallia tehdä korjaus-
3. что А, + konj что pitää mahdollisena; до-
пускать существование жизни на других
планетах pitää mahdollisena elämän olemas-
saolo muilla planeetoilla; я допускаю, что ты
прав en väitä, ettet olisi oikeassa
допью, допьёшь fut ks допить
дорабатыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks доработать(ся)
доработа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
дорабатывать) 1. до чего G tehdä työtä, olla
työssä (jhk asti); ~ до утра tehdä työtä
aamuun asti; ~ до пенсии olla työssä-
eläkeikään asti 2. что A viimeistellä, saattaa
lopulliseen kuntoon; ~ проект viimeistellä
luonnosta
доработа|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf дорабатываться) до чего G puhek
tehdä työtä (ikäviin seurauksiin asti); ~ до из-
неможения tehdä työtä näännyksiin asti
дораста|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, до-
раст|й, -у, -ёшь, -ут; дорос, доросла perf до
чего G 1. kasvaa (jnk tasalle, jnk korkuiseksi);
дерево доросло до самой крыши puu kasvoi
aivan katon tasalle 2. tav kielt kuv kypsyä,
kehittyä; они не доросли ещё до понимания
важности дела he eivät ole vielä kypsyneet
käsittämään asian merkitystä, he eivät vielä
käsitä asian tärkeyttä
дорож|йть, -у, -ишь, -ат imperf кем-чем\
pitää arvossa, antaa arvoa, arvostaa, pitää
kalliina; - каждой минутой pitää kalliina
jokaista minuuttia; им очень ~ат на работе
74
ДОС
ДОС
häntä pidetään suuressa arvossa työssä; он
~йт чужим мнением hän antaa arvoa toisen
mielipiteelle
доса|дйть, -жу, -дншь, -дйт perf {imperf
досаждать) кому D, чем I tuottaa harmia,
tehdä kiusaa, kiusata; он хотел этим - всем
hän halusi tuottaa tällä harmia kaikille, hän
halusi kiusata tällä kaikkia
досад|овать, -ую, -уешь, -уют imperf на
кого-что А, за что A harmitella, pahoitella,
tuskailla; ~ на свою судьбу harmitella
kohtaloaan; - на себя" за ошибку harmitella
tekemäänsä virhettä
досажда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks до-
садить
доск|азать, -ажу, -ажешь, -ажут; -азан-
ный, -азан perf (imperf досказывать) что А,
кому D sanoa (t kertoa) loppuun; ~ свою
историю собеседнику [до конца] kertoa
puhekumppanille juttunsa loppuun
досл|ужйтъся, -ужусь, -ужишься, -ужатся
perf (imperf дослуживаться) до чего G
saavuttaa (Jk) arvo, päästä (palvelemalla); ~ до
генерала saavuttaa kenraalin arvo
досл^ша|ть, -ю, -ешь, -ют perf, досл^пш-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что A kuun-
nella loppuun; он не дослушал меня" hän ei
kuunnellut minua loppuun; дослушать
лекцию [до конца] kuunnella luento loppuun
досмотреть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perf (imperf досматри-
вать) 1. что A katsoa loppuun; - фильм kat-
soa elokuva loppuun; я -отрёл пьесу до
второго акта katsoin vain näytelmän
ensimmäisen näytöksen; он не ~отрёл
спектакля hän lähti pois kesken näytelmän,
hän ei katsonut näytelmää loppuun 2. за кем-
чем I puhek pitää silmällä, katsoa
доста|вать(ся), -ю(сь), -ёшь(ся), -ют(ся)
imperf ks достать(ся)
достав|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, доставлять, -ю, -ешь, -ют imperf I. ко-
го-что А, куда (в, на + А, до + G), откуда
(из, с + G), кому D, к кому D, на чём Р, в чём
Р toimittaa, kuljettaa, tuoda, viedä (perille);
доставить чьй-л веши из аэропорта <с
вокзала> на квартиру toimittaa jkn tavarat
lentoasemalta <asemalta> asuntoon;
доставить веши самолётом (t на самолёте)
toimittaa tavarat lentokoneella; - что-л в
контейнере kuljettaa jtak kontissa; доставить
кому-л письмо на квартиру toimittaa jklle
kirje asuntoon; ~ пассажиров с вокзала в
гостиницу на машине tuoda matkustajat ase-
malta hotelliin autolla; доставить кого-л к ко-
мандиру toimittaa jku komentajan luo 2. что
А кому D tuottaa, aiheuttaa; ~ кому-л
удовольствие tuottaa jklle mielihyvää; ~
кому-л много хлопот tuottaa jklle paljon
vaivaa (t puuhaa)
доста|ть, -ну, -нешь, -нут; -нь perf (imperf
доставать) 1. что А откуда (с, из, из-под, из-
за + G) ottaa [esille]; ~ книгу с полки ottaa
kirja hyllyltä; — платок из кармана ottaa
nenäliina taskusta; ~ что-л из-под стола <из-
за шкафа> ottaa jk [esille] pöydän alta
<kaapin takaa> 2, до кого-чего G, чем I ylet-
tyä, ulottua, yltää, ylettää; - рукой до потолка
ylettyä kädellään kattoon 3. кого-что А, чего
G, кому-чему D, для кого-чего G, где (в, на
+ Р) saada, hankkia; ~ билет в театр saada (t
hankkia) lippu teatteriin; ~ деньги (t денег)
hankkia rahaa; - что-л на рынке <в ма-
газйне> saada jtak kauppatorilta <kaupasta>;
~ товарищу (t для товарища) редкую книгу
hankkia toverilleen harvinainen kirja
доста|ться, -нусь, -нешься, -нутся perf
(imperf доставаться) 1. кому D joutua, tulla
(jkn) osalle (t osaksi) {esim jaon seurauksena);
после смерти отца библиотека ~лась сыну
kirjasto joutui isän kuoleman jälkeen pojalle A
мне не легко ~лось это решение päätös ei
ollut minulle helppo 2. кому D, от кого G, за
что A puhek: ему -нется за это siitä hän saa
kuulla kunniansa
достигать, -ю, -ешь, -ют imperf,
достй|гнуть, достй|чь, -гну, -гнешь, -гнут;
достиг, достигла; -гнутый, -гнут perfl. чего
G saavuttaa, päästä (kävellen t ajaen); ~ бере-
га päästä rantaan; ~ вершины горы saavuttaa
vuoren huippu, päästä vuoren huipulle 2. чего
G saavuttaa, päästä, elää (jhk ikään); ~ совер-
шеннолетия saavuttaa täysi-ikäisyys, tulla
täysi-ikäiseksi; ~ глубокой старости saavut-
taa hyvin korkea ikä, elää hyvin vanhaksi 3.
чего G saavuttaa, kasvaa (jnklaiseksi); ~
высокого уровня saavuttaa korkea taso;
мороз достиг сорока градусов pakkanen
kiristyi neljäänkymmeneen asteeseen;
пшеница достигла человеческого роста
vehnä on kasvanut ihmisen korkuiseksi 4. чего
G saavuttaa, saada aikaan: ~ успеха saavuttaa
menestystä
достро|ить, -ю, -ишь, -яг perf (imperf
достраивать) что А, за какое время (за + А)
rakentaa (f saada rakennustyöt) loppuun; дом
был ~ен за неделю talon rakennustyöt saatiin
loppuun viikossa
75
ДОС
дра
достучаться, -усь, -йшься, -атся perf к
кому D, куда (в + A) puhek: к ним в дверь не
- heidän ovelleen on turha koputella, heidän
oveaan saa turhaan koputella
дотащить, дотащу, дотащишь, дотащат;
дотащенный, дотащен perf (imperf дотаски-
вать) кого-что А до чего G vetää, laahata,
raahata (jhk asti); ~ лодку до воды vetää vene
vesille
дотащиться, дотащусь, дотащишься,
дотащатся perf(imperfдотлскиваться) до че-
го G puhek laahautua, raahautua, laahata
itsensä {jhk asti)
дотрагива|ться, -юсь, -ешься, -ются
/mpe//дотрон|уться, -усь, -ешься, -утся perf
до кого-чего G, чем I koskettaa, koskea; ~
рукой до чего-л koskettaa kädellään jtak,
koskea kädellään jhk; он даже не дотронулся
до еды hän ei koskenutkaan ruokaan
дотягива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks дотянуть(ся)
дотянуть, дотяну, дотйнешь, дотянут;
дотянутый, дотянут perf( imperf дотягивать)
1. что А, до чего G vetää; kur[k]ottaa {Jhk
asti); ~ руку до верхней полки kur[k]ottaa
kätensä ylähyllylle asti; ~ телефонный провод
до реки vetää puhelinjohto joelle asti; -
дорогу до деревни vetää tie kylään [asti] A ~
песню до конца laulaa laulu loppuun 2. кого-
что А, до чего G vetää, laahata, raahata {jhk
asti); ~ бревно до берега vetää tukki rantaan;
пилот с трудом донятул свой самолёт до аэ-
родрома puhek lentäjä sai koneen vaivoin
kentälle 3. что А, до чего G puhek päästä,
selvitä, jaksaa mennä; ~ бы только до дому
kunhan pääsisi vain kotiin; самолёт едва до-
тянул до аэродрома kone selvisi vaivoin
kentälle 4. что A t с чем I, до чего G puhek
vitkutella, pitkittää {jhk asti); он дотянул
работу (t с работой) до вечера hän vitkutteli
työtä iltaan asti 5. до чего G puhek [jaksaa]
elää, [jaksaa] kestää (Jhk asti); ~ до пенсии
[jaksaa] elää eläkeikään; больной не дотйнет
до весны sairas ei kestä hengissä kevääseen
asti
дотянуться, дотянусь, дотянешься,
дотянутся perf {imperf дотягиваться) 1. до
кого-чего G, чем I ylettää [kurottamalla]; ~
до верхней полки [рукой] ylettää [kurotta-
malla] ylähyllylle 2. до чего G puhek päästä,
selvitä (vaivoin jhk asti); обоз с трудом до-
тянулся до деревни kuormasto pääsi vaivoin
kylään [asti]
доучиться, доучусь, доучишься, доучат-
ся perf {imperf доучиваться) до чего G
opiskella (jhk asti); он доучился до седьмого
класса hän kävi koulua vain kuusi luokkaa,
hän jätti koulunkäynnin kuuteen luokkaan
доходить, дохожу, доходишь, доходят
imperf ks дойти
дочита|ть, -ю, -ешь, -ют; дочитанный,
дочитан perf {imperf дочитывать) что А, до
чего G lukea loppuun; (лекцию) luennoida
loppuun; ~ письмо lukea kirje loppuun; ~
курс лекций luennoida luentokurssi loppuun;
я ~л книгу [только] до деейтой главы pääsin
vain kymmenenteen lukuun, luin kirjaa [vain]
kymmenenteen lukuun asti
дошёл, дошла pret ks дойти
доФ, доят prees ks доить
дразнить, дразню, дразнишь, дразнят
imperf I. кого А, чем I härnätä, ärsyttää, kiu-
soitella; ~ собаку [палкой] härnätä koiraa
[kepillä] 2. что А, чем I kiihottaa, ärsyttää; -
аппетит kiihottaa ruokahalua
драматизйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что А 1. dramatisoida, sovittaa
näytelmäksi; - рассказ dramatisoida kerto-
mus, sovittaa kertomus näytelmäksi 2. drama-
tisoida, paisutella, tehdä dramaattiseksi; - си-
туацию dramatisoida tilannetta (t tapahtu-
mien kulkua)
драпир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf задрапировать) что
А, чем I verhota, varustaa verholla; ~ дверь
портьерой verhota ovi, varustaa ovi verholla
драпир|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf {perf задрапироваться) во что А, чем
I kietoutua, verhoutua; - в шаль (t шалью)
kietoutua saaliin
драть, деру, дерёшь, дерут; драл, драла,
драло imperf I. (perf разодрать) что A puhek
repiä; kuluttaa [rikki t riekaleiksi]; ~ бумагу
repiä paperia; - обувь kuluttaa jalkineita Z
что А, с кого-чего G nylkeä, kiskoa, kettää; -
шкуру с овцы nylkeä nahkaa lampaasta; ~
кору с дерева kiskoa kuorta {t kuori) puusta,
kuoria puu[ta]; ~ лыко kiskoa niintä 3. (perf
задрать) кого A raadella; волк дерёт овец
susi raatelee lampaita 4. (perf выдрать ja
отодрать) кого А, чем I, за что A puhek
piestä, ruoskia; repiä (korvista, tukasta); ~
кого-л розгами piestä jkta vitsalla ~ кого-л за
волосы <за уши> repiä jkta tukasta
<korvista> 5. что А, чем I puhek hangata; -
пол голиком hangata lattiaa varpuluudalla 6.
3. pers что A puhek kirveliä, repiä; перец де-
рёт горло pippuri kirvelee kurkkua;
76
дра
душ
горчичник дерёт спину sinappilappu polttaa
selkää
драться, дерусь, дерёшься, дерутся;
дрался, дралась, дралось imperf 1. (perf
подраться) с кем I, из-за кого-чего G tapella;
~ друг с другом, ~ между собой tapella
keskenään; ~ из-за пустяка tapella tyhjän
takia 2. с кем I, за что А, на чём Р taistella,
tapella; ~ с врагом taistella vihollista vastaan;
"* за свободу taistella vapauden puolesta; ~ на
шпагах miekkailla
дремать, дремлю, дремлешь, дремлют
imperf в чём Р, на чём Р, где (в, на + Р)
torkkua; - в кресле <на диване> torkkua
nojatuolissa <sohvalla>
дрессировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
нын, -ован ш?ре/7'(ре/7* выдрессировать) ко-
го A kouluttaa, opettaa, (eläimiä) ~ собаку
kouluttaa koiraa
дроб|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена, -лено imperf (pcrf раздробить) 1. чго
А, чем I, на что A murskata, musertaa,
pirstoa, rouhia; ~ камень murskata kiviä; -
лёд ломом hakata jäätä kangella; ~ что-л на
мелкие части hakata jtak pieniksi palasiksi 2.
что A kuv pirstoa, jakaa; ~ силы pirstoa
voimansa
дрогн|уть I, -у, -ешь, -ут; дрог, дрогла
imperf где (в, на + Р) väristä, palella,
värjötellä; - на холоде väristä kylmässä
дрогн|уть II, -у, -ешь, -ут; -ул, -ула perfoT
чего G vavahtaa, värähtää; сердце ~уло от
страха sydän värähti pelosta
дрож|ать, -у, -ишь, -ат imperf I. от чего G
vapista, väristä, täristä, tutista; ~ от холода
väristä kylmästä; - от страха vapista pelosta
2. перед кем-чем I kuv pelätä; ~ перед
начальством pelätä esimiestään (t
esimiehiään) 3. за кого-что А, над кем-чем I
kuv pelätä, olla huolissaan; ~ за свою жизнь
pelätä henkensä puolesta; ~ над ребёнком (t
за ребёнка) pelätä lapsensa vuoksi (t puolesta)
Д - над каждой копейкой pitää kiinni joka
kopeekasta
дружить, дружу, дружишь, дружат
imperf с кем I olla ystävä (t ystäviä t
ystävyksiä) (jkn kanssa)
дрйга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
puhek sätkytellä, sätkiä, sätkyttää; ~ ногами
sätkytellä sääriään (f jalkojaan), sätkiä jaloil-
laan
дрь1гн|утъ, -у, -ешь, -ут pcrf mom (imperf
дрыгать) чем I puhek sätkäyttää; ~ ногой
sätkäyttää jalkaansa
дуб|йть, -лю, -ишь, -ят; дублённый, дуб-
лён imperef(perf выдубить) что A parkita; ~
кожу parkita nahkaa
дублйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf1. кого-что A teatt vuorotella (osassa);
- кого-л в спектакле vuorotella jkn kanssa
näytelmässä; ~ роль vuorotella osassa 2. что
A elok jälkiäänittää; кого A esittää
jälkiäänityksessä (jkta); ~ фильм jälkiäänittää
elokuva, tehdä elokuvan jälkiäänitys
д^ма|ть, -ю, -ешь, -ют imperfЛ. о ком-чём
Р, над чем 1 ajatella, miettiä; — о чьйх-л словах
ajatella jkn sanoja; он о чём-то ~ет hän ajat-
telee jotakin; - над задачей ajatella lasku-
tehtävää Z + konj что luulla, ajatella, arvella;
~ю, что он прав luulen hänen olevan oikeassa,
luulen, että hän on oikeassa 3. + inf aikoa,
ajatella; ~ю завтра закончить работу aion
lopettaa työni huomenna 4. о ком-чем Р ajatel-
la, huolehtia; ~ о своём здоровЕ>е huolehtia ter-
veydestään; он ~ет только о себе hän ajattelee
vain itseään
д^ма|ться, -ei ся imperf yksipers кому D +
konj что tuntua; мне -ется, что... minusta
tuntuu, että , luulen, että
д^н|уть, -у, -ешь, -ут perf mom ks дуть I, 2
дурач|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf
одурачить) кого A puhek narrata (jkta)
. дурман|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
одурманить) кого-что A huumata, huumaan-
nuttaa; запах сирени ~ит голову sireenin
tuoksu huumaa päätä (t käy päähän)
дуть, дую, дуешь, дуют; дутый, дут 1. 3.
pers t yksipers откуда (от, с, из + G), на кого
А, куда (в + A, puhaltaa, tuulla; vetää; с моря
дует тёплый ветер mereltä puhaltaa lämmin
tuuli; дует с севера tuulee pohjoisesta, tuuli on
pohjoisesta; от окна дует, в окно дует ikku-
nasta vetää; на него дует häneen käy veto 2.
на что А, во что A puhaltaa; ~ на свечу <в
трубу> puhaltaa kynttilään <torveen> 3. (perf
выдуть) что A tekn puhaltaa (valmistaa); ~
бутылки puhaltaa pulloja
даться, дуюсь, дуешься, дуются imperf на
кого А, за что A puhek murjottaa, mököttää,
jurottaa; за что ты на меня дуешься? mistä
sinä minulle murjotat?
душить I, душу, душишь, душат imperf
(pcrf заду шить ja удушить) 1. кого А, чем I
kuristaa, tukehduttaa (jkta. jllak) 2. кого-что
A kuv tukahduttaa, vaientaa; ~ критику
vaientaa arvostelu 3. 3. pers vain imperf кого
A tukehduttaa, läkähdyttää; его душил
кашель hän oli läkähtyä yskäänsä Ä ero
77
душ
жар
душат страшные воспоминания painajais-
maiset muistot ahdistavat häntä
душить II, душу, душишь, душат imperf
(perf надушить) кого-что А, чем I pirskottaa
hajuvettä; ~ платок [духами] pirskottaa haju-
vettä nenäliinalle
дым|йть, -лю, -ишь, -я"т imperf чем I
savuttaa, poltella; - трубкой savuttaa piippua
дышать, дышу, дышишь, дышат imperf
1. чем I hengittää; ~ носом hengittää nenän
kautta; - свежим воздухом hengittää raitista
ilmaa keuhkoihinsa 2. на кого-что A hen-
gittää, puhaltaa; ~ на стекло hengittää lasiin
3. 3. pers чем I, в чём Р kuv henkiä, huokua,
uhkua; природа дышит весной luonto henkii
kevättä, ilmassa on kevään tuntu; его лицо
дышало здоровьем hän uhkui terveyttä; ero
слова дышали негодованием hänen sanois-
taan henki (t kuulsi) suuttumus 4. кем-чем I:
она дышит только своими детьми hän elää
vain lapsilleen, lapset ovat hänelle kaikki
kaikessa
еду, едешь prees ks ехать
ездить, езжу, ездишь, ездят imperf l. iter
ks ехать 1; myös ajella, matkustella; по этой
улице редко ездят машины tällä kadulla on
vähän autoja (t on hiljainen liikenne); мы езди-
ли на такси по городу ajelimme taksilla
kaupungin katuja 2. куда (в, на, за + А, к + D)
käydä (jllak kulkuneuvolla); ~ в гости <на юг,
за границу, к родйтелям> käydä vieraissa
<etelässä, ulkomailla, vanhempiensa luona> 3.
на чём P {osata) ajaa; он ездит на велосипеде
hän ajaa polkupyörällä; ~ на машине ajaa
autoa
есть, ем, ешь, ест, едим, едите, едйт; ел,
ела; ешь imperf \. (регГсъесть) что А, чем I,
из чего G syödä; ~ суп ложкой syödä keittoa
lusikalla; ~ из тарелки syödä lautaselta; он не
ест мяса vain imperf hiin ei syö lihaa 2. 3. pers
(perf съесть ja разъесть) что A syödä,
syövyttää; ржавчина ест железо ruoste syö
rautaa 3. 3. pers что A kirveliä; дым ест глаза
savu kirvelee silmiä 4. 3. pers кого A kuv
puhek kalvaa [mieltä], jäytää [mieltä]; его ела
тоска ikävä kalvoi hänen mieltään
охать, еду, едешь, едут; поезжан; едущий
imperf I. dur (iter ездить) на чём Р t чем I, ку-
да (в, на, за + А, к + D), откуда (из, с, из-за
+ G), где (по + D, вдоль + G, через + A) ajaa,
matkustaa, mennä, tulla, kulkea (kulkuneuvol-
la); ~ на поезде (t поездом) в город ajaa
junalla (t junassa) kaupunkiin; — на автобусе
mennä bussilla; - на машине ajaa autolla (t
autossa); - на вокзал ajaa asemalle; ~ к
родителям в деревню matkustaa vanhempi-
ensa luo maalle; - с юга tulla (t palata)
etelästä; - из-за границы tulla (t palata) ulko-
mailta; ~ по лесу (t лесом t через лес) ajaa
metsän kautta 2. куда (в, на + A) lähteä,
matkustaa; завтра я еду в Москву <на юг>
lähden huomenna Moskovaan <etelään>
ешь I prces ks есть
ешь II impcrat ks есть
Ж
жажд|ать, -у, -ешь, -ут imperf чего G, +
in f kirjak janota, himoita, haluta kiihkeästi; ~
свободы janota vapautta; он ~ал учиться hän
halusi kiihkeästi opiskella
жалфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
жалеть) 1. кого-что A sääliä, surkutella; ~
сирот sääliä orpoja 2. о ком-чём Р, кого G
konj что sääliä, surkutella, valittaa, pahoitel-
la, olla pahoillaan; ~ о потерянном време-
ни surkutella (/ sääliä) turhaan kulunutta
aikaa; ~ю, что опоздал pahoittelen
myöhästymistäni, pahoittelen, että
myöhästyin; я не ~ю, что поступил так en
valita tekoani 3. кого-что A ja чего G sääliä,
säästää; ~ себя sääliä (t säästää) itseään; -
деньги (t денег) sääliä rahojaan; не ~ жизни
olla säästämättä elämäänsä; не ~я сил voimi-
aan säästämättä
жал|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
ужалить) кого-что А, чем I, во что A pistää,
purra (käärmeistä, hyönteisistä); ~ кого-л в
лицо pistää jkta kasvoihin; пчела ~ит жалом
mehiläinen puree pistimellään
жал|оватъся, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf пожаловаться) 1. на что А, +
konj что, кому D valittaa; - на кашель врачу
valittaa yskäänsä lääkärille; on -уется на не-
здоровье, он -уется, что нездоров hän valit-
taa huonoa vointiaan 2. на кого-что А, куда
(в + A) valittaa, tehdä valitus; ~ на кого-л в
суд valittaa jksta oikeuteen 3. на кого А, кому
D valittaa, kannella; ~ на товарища учителю
valittaa toveristaan opettajalle
жар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf что А, в
78
жат
жеч
чём Р, на чём Р 1. (perf зажарить ja
изжарить) paistaa; ~ мйсо в духовке <на
сковороде, на костре> paistaa lihaa
[paistin]uunissa <paistinpannulla, nuotio-
tulella^ - пирожки в масле (t на масле)
paistaa piirakoita voissa; ~ на вертеле paah-
taa vartaassa 2. paahtaa; ~ кофе в жаровне
paahtaa kahvia paahtimessa
жать I, жму, жмёшь, жмут imperfl. (perf
сжать) кого-что А, кому D, чем I puristaa,
likistää; ~ руку товарищу puristaa toverinsa
kättä 2. 3. pers что А, в чём Р puristaa, ahdis-
taa, kiristää, olla ahdas; ботинок жмёт ногу
kenkä puristaa jalkaa; пиджак жмёт в плечах
takki on hartioista ahdas, takki puristaa har-
tioista 3. что А, из чего G puristaa, pusertaa
{mehua); ~ виноград puristaa mehua
rypäleistä; ~ сок из лимона puristaa mehua
sitruunasta
жать II, жну, жнёшь, жнут impcrf (perf
сжать) что А, чем I leikata (viljaa); ~ рожь
<пшенйцу> машинами <серпамп> leikata
ruista <vehnää> koneilla <sirpeillä>
жаться, жмусь, жмёшься, жмутся impcrf
1. (perf сжаться) где (в + Р, у + G), от чего G
kyyhöttää, kyhjöttää, nyhjöttää; - от холода
kyyhöttää viluissaan; ~ в углу kyyhöttää
nurkassa 2. где (в + P, у + G) tungeksia; asua
{ahtaasti); народ жался у крыльца väkeä
tungeksi portaiden edessä 3. куда (в + А, к +
D), к кому painautua, puristautua; ~ в угол
<к стенё> painautua nurkkaan <seinää vas-
ten>; ребёнок жмётся к матери lapsi painau-
tuu äitiään vasten
жгла pret ks жечь
жгу, жгут prees ks жечь
ждать, жду, ждёшь, ждут; ждал, ждала,
ждало imperfl. кого-что А, кого-чего G, от
/coroG, где (в, на + Р, около, возле, у + G),
+ konj пока, когда odottaa, odotella; ~
друзей odottaa ystäviään; - поезда (f поезд)
на перроне odottaa junaa asemalaiturilla; я
жду от неё письма odotan häneltä kirjettä; он
не заставил себй долго ждать häntä ei tarvin-
nut odottaa kauan 2. чего G, + konj что, от
кого G odottaa (toivoen t peläten); пощады
не жди älä odota armahdusta; ~ от кого-л не-
приятностей odottaa ikävyyksiä jklta; все
ждали, что он будет хорошим поэтом kaik-
ki odottivat, että hänestä tulee hyvä runoilija 3.
3. pers кого-что A odottaa (tulla osaksi, olla
edessä); их ждёт награда heitä odottaa palkin-
to; что ждёт меня"? mikä minua odottaa?,
miten minulle käy?
жевать, жую, жуёшь, жуют; жёван-
ный, жёван imperf что A pureksia,
pureskella, purra, jauhaa; ~ пишу pureksia
ruokaa; - жвачку märehtiä (жевательную
резинку) syödä (t pureskella f jauhaa)
purukumia А ~ губами mutustella suutaan
(t huulillaan)
жёг pret ks жечь
жёгший partis ks жечь
жела|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. чего G, +
inft konj чтобы haluta, toivoa, kaivata; ~ не-
возможного haluta mahdottomia; - покоя
kaivata rauhaa; он не ~ет учиться hän ei
halua opiskella; и видеть его не ~ю en halua
nähdä häntä silmieni edessä, en toivoisi (t en
soisi) näkeväni häntä; это оставляет ~ лучше-
го siinä on toivomisen varaa; ~ю, чтобы ты
быстро вернулся toivon sinun pian palaavan,
toivon, että sinä pian palaisit 2. (perf по-
желать) кому D чего G, + inf toivottaa,
toivoa, suoda; - кому-л счастья <успёха>
toivottaa jklle onnea <menestystä>; ~ю вам
поправиться toivon teidän parantuvan,
toivon, että paranette
женить, женю, женишь, женят perf ja
imperf кого А, на ком Р naittaa (mies); ~
сына на соседской девушке naittaa poikansa
naapurin tytölle
жениться, женюсь, женишься, .женятся
perf ja imperf на ком Р mennä naimisiin
(miehestä); - на красивой девушке mennä
naimisiin kauniin tytön kanssa
жёртв|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf пожертвовать) 1. что А, кому D, для
кого-чего G, на кого-что A lahjoittaa,
tehdä lahjoitus; ~ деньги пострадавшим (t
для пострадавших t на пострадавших)
lahjoittaa rahaa kärsimään joutuneiden
hyväksi, tehdä rahalahjoitus kärsimään
joutuneiden hyväksi 2. кем-чем I, ради кого-
чего G, для кого-чего G uhrata; - собой
ради другого uhrautua (t uhrata itsensä)
toisen puolesta; - жизнью ради общего
дела, ~ жизнью для общего дела uhrata
henkensä yhteisen asian hyväksi
жечь, жгу, жжёшь, жгут; жёг, жгла;
жжённый, жжён imperfl. (perfсжечь) кого-
что А, где (на, в + G) polttaa; ~ бумагу в
печке polttaa paperia uunissa 2. что A polttaa
(käyttää polttoaineena); ~ уголь <электрйче-
ство> polttaa hiiltä <sähköjä> 3. 3. pers кого-
что А, чем I, кому D polttaa (tuottaa kipua);
мороз жёг лицо pakkanen poltti kasvoja;
солнце жгло меня своими лучами aurinko
79
заб
poltti minua säteillään 4. 3. pers кого А, чем I
kirjak polttaa, kirveliä {tunteista); эти воспо-
минания жгли его сердце стыдом hän tunsi
polttavaa häpeää näistä muistoista
живётся prees ks житься
жилось pvet ks житься
жить, живу, живёшь, живут; жил, жила,
жило, жили (kielt не жил, не жила, не жило,
не жили); живя imperf I. без чего G elää; че-
ловек не может ~ без воздуха ihminen ei voi
elää ilmatta 2. где (в, на + Р, около, возле, у
+ G, за + I), с кем-чем I, без кого-чего G,
среди кого G, у кого G asua, asustaa, elää; ~
в городе <на родине, у моря, за гранйцей>
asua kaupungissa <kotimaassaan, meren ran-
nalla, ulkomailla>; ~ с родными <у родных>
asua omaistenssa kanssa <luona>; ~ без
родителей <без семьй> elää ilman vanhempia
<perheettömänä> 3. чем I ja на что A elää,
tulla toimeen; - своим трудом elää omalla
työllään; ~ на чужой счёт elää toisten kustan-
nuksella; ~ на зарплату tulla toimeen palkal-
laan 4. кем-чем I kuv elää (omistautua); -
детьми elää lapsilleen; ~ надеждами elää
toivossa
житься, живётся; жилось perfyksipers ко-
му D puhek: ему живётся хорошо hänen on
hyvä elää; ему не живётся на одном месте
hän ei viihdy kauan samalla paikalla
жми im perät ks жать I
жму, жмёшь prees ks жать I
жм^р|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
зажмурить) что А, от чего G: ~ глаза от
яркого света siristää silmiään häikäisevän
valon vuoksi
жм^р|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf
(perf зажмуриться)- от чего G siristää
silmiään; ~ от яркого света siristää silmiään
häikäisevän valon vuoksi
жмусь, жмёшься prees ks жаться
жни imperat ks жать II
жну, жнёшь prees ks жать II
жонглйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
чем I temppuilla, tehdä temppuja; ~ тарелка-
ми temppuilla lautasilla; ~ цитатами kuv
temppuilla lainauksilla
жрать, жру, жрёшь, жрут imperf (perf
сожрать) 1. кого-что A syödä (ahmien —
eläimistä) 2. ark ks есть 1
жуй imperat ks жевать
жуф, жуёшь prees ks жевать
жующий partis ks жевать
забавля]ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А,
чем I hauskutella huvittaa; ~ детей [игрушка-
ми] hauskutella lapsia [leikkikaluilla]; меня^ -ли
его рассказы minua huvittivat hänen juttunsa
забега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf забе|жать,
-гу, -жйшь, -гут; -гй perfl. куда (в, за + А)
juosta (sisään t kauas t jnk taakse); забежать
далеко в лес juosta kauas metsään; забежать
за куст juosta pensaan taakse; забежать во
двор juosta pihaan 2. куда (в, на + А), к кому
D, за кем-чем I puhek pistäytyä, piipahtaa; за-
бежать в магазин pistäytyä kaupassa; за-
бежать на почту за письмом pistäytyä postis-
sa hakemassa kirje; он часто забегал к своему
товарищу hän pistäytyi usein toverinsa luona
забёй(ся) imperat ks забйть(ся)
забер^(сь), заберёшь(ся) fut ks
забрать(ся)
забива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks забйть(ся)
забинт|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks бинтовать
забира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks забрать(ся)
забить, забью, забьёшь, забьют; забей;
забитый, забит perf (imperf забивать) 1. что
А, во что А, чем I lyödä, hakata, iskeä (jk
jhk); - гвоздь в стену молотком lyödä vasa-
ralla naula seinään А ~ мяч в ворота potkaista
pallo maaliin; ~ гол tehdä maali 2. что А, чем
I sulloa (/ ahtaa) täyteen, täyttää; - сарай
дровами sulloa liiteri täyteen puita; грязь
забила отверстие lika on tukkinut aukon 3.
что А, чем I lyödä (t hakata t naulata) kiinni;
~ окно досками lyödä ikkuna laudoilla kiinni
4. кого А, чем I lyödä (t hakata t piestä)
pahanpäiväiseksi; ~ лошадь [кнутом] lyödä
hevonen pahanpäiväiseksi [ruoskalla] 5. 3. pers
что A tukahduttaa (estää kasvu); сорняки
забили клумбы rikkaruohot ovat tukahdutta-
neet kukkaistutukset 6. кого A ark lyödä,
viedä voitto, voittaa; ~ соперников lyödä vas-
tustajansa, viedä voitto vastustajistaan 7. ко-
го-что А, где (на + P) erik teurastaa; ~ скот
на бойне teurastaa karjaa teurastamossa
забиться, забьюсь, забьёшься, забьются;
забейся perf (imperf забиваться) 1. куда (в,
под + A) piiloutua, kätkeytyä; ~ в угол
piiloutua nurkkaan; - под одеяло mennä
peiton alle 2. 3. pers во что А, за что А, подо
что A tunkeutua, syöpyä; угольная пыль
80
заб
забилась в кожу hiilipölyä on tunkeutunut
ihoon; снег забился за воротник lunta tuprut-
ti niskaan 3. 3, pers чем I tukkeutua, mennä
tukkoon; труба забилась песком hiekka on
tukkinut putken
забл|удйться, -ужусь, -удишься, -удятся
perf где (в + Р) eksyä; ~ в лесу eksyä metsään
заблуждаться, -юсь, -ешься, -югся imperf
в чём Р, относительно кого-чего G erehtyä
(jssakjnk tjkn suhteen)
заболфъ I, -ю, -ешь, -ют per f чем I 1.
sairastua; -ангиной sairastua angiinaan 2.
kuv innostua; - музыкой innostua musiikkiin
забол|6ть II, -йт, -ii perfy кого G, где (в
+ P, под + I) myös yksipers alkaa särkeä (t
kivistää t pakottaa); у меня" -ела голова
päätäni alkoi särkeä; в ухе -ёло korvaa alkoi
särkeä; -ело под ложечкой sydänala tuli
kipeäksi
забо|тить, -чу, -тишь, -тят imperf (perf
озаботить) кого A huolestuttaa; это его
очень ~тит se huolestuttaa häntä kovin
заболтаться, -чусь, -тншься, -тятся imperf
(perf позаботиться) о ком-чём Р huolehtia,
pitää huolta; - о детях huolehtia lapsista; - о
здоровье huolehtia terveydestä
за5рак|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks браковать 1
забрасыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
бросать
забрасыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
забросить
забрать, заберу, заберёшь, заберут;
забрал, забрала, забрало; забранный,
забран perf {imperf забирать) 1. что А, во
что A tarttua (käsin); - что-л в горсть kah-
maista (t kouraista) jtak, tarttua jhk koural-
laan; - что-л в руки tarttua jhk molemmin
käsin (t kourin) 2. кого-что А, откуда (из +
G), куда (в, на + A) ottaa (mukaansa t
itselleen); - с собой книги ottaa kirjat
mukaansa; - больного из больницы ottaa
potilas [pois] sairaalasta; - пассажира на борт
ottaa matkustaja kannelle 3. что А, у кого G
puhek ottaa, riistää; - имущество у кого-л
riistää jklta omaisuus 4. что А, во что А, по-
до что A korjata [sisään]; - рубашку в брюки
korjata paita housujen sisään; - волосы под
шапку korjata hiukset hatun alle 5. что А
ottaa sisään; - в шов ottaa saumasta sisään
забраться, заберусь, заберёшься, за-
берутся; забрался, забралась; забралось perf
(imperf забираться) 1. куда (в, на, под + А)
kiivetä; mennä, kömpiä, tunkeutua; - на
высокое дерево kiivetä korkeaan puuhun; -
под одеяло mennä (t kömpiä) peiton alle; - в
чужой дом tunkeutua vieraaseen taloon 2. ку-
да (в, на + A) muuttaa [kauas], mennä [kauas];
- далеко на север muuttaa kauas pohjoiseen
забр|естй, -еду, -едешь, -едут; -ёл, -ела
perf (imperf забредать) куда (в, на + А)
puhek 1. к кому D poiketa (ohimennen); - к
приятелю poiketa kaverinsa luo 2. kulkea,
taivaltaa, joutua; samota, laahustaa (kauas); -
далеко в лес kulkea (t joutua) kauas metsään;
~ на незнакомую улицу joutua oudolle
kadulle
забронировать, -ую, -уешь, -уют perf ks
бронировать
заброса|ть, -ю, -ешь, -ют; забросанный,
забросан perf (imperf забрасывать) кого-что
А, чем I 1. heittää täyteen, täyttää; heittää,
heitellä (jnk päälle); - я"му песком heittää
kuoppa täyteen hiekkaa, täyttää kuoppa
hiekalla A - кого-л цветами kukittaa jku;~
кого-л камнями kivittää jkta 2. kuv: его -ли
вопросами kysymyksiä tuli (hänelle) aivan
satelemalla; - кого-л письмами lähettää jklle
kirjeitä [aivan] tukuittain
забро|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf забрасывать) 1. кого-что
А, куда (в, на, за, под + A) heittää (jk jhk t
kauas); - мяч в корзину heittää pallo koriin;
- чемодан на полку heittää matkalaukku hyl-
lylle; - что-л за шкаф heittää jk kaapin taakse
2. кого-что А, куда (в, на + A) puhek toimit-
taa, lähettää, viedä; - чемодан в гостиницу
toimittaa matkalaukku hotelliin; - разведчи-
ков в тыл врага lähettää tiedustelijoita vihol-
lisen selkäpuolelle; обстоятельства -сили его
на север hän joutui olosuhteiden pakosta
pohjolaan 3. кого-что A jättää [heitteille t
hunningolle t huoltoa vaille]; - музыку jättää
musiikin harrastaminen; - своё хозяйство
jättää talonsa hunningolle; - детей jättää
lapsensa huoltoa vaille
забрйзга|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
забрызгивать) кого-что А, чем I roiskuttaa,
räiskyttää, pärskyttää (jtak jnk päälle); -
кого-л грязью roiskuttaa kuraa jkn päälle
забыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf забить,
забуду, забудешь, забудут; забытый, забыт;
забудь perf 1. кого-что А, о ком-чём Р, + in f,
+ konj что unohtaa, olla muistamatta; забыть
старого товарища (t о старом товарище)
unohtaa vanha ystävä; забыть о своём
обещании unohtaa lupauksensa; я забыл
сказать... unohdin sanoa , en muistanut
6 Зак. 756
81
заб
зав
sanoa ; не забудь спросить muista kysyä;
он и думать забыл об этом hän ei edes ajatel-
lut enää koko asiaa; не забывай нас älä unoh-
da meitä 2. что А, где (в, на + P), у кого G
unohtaa; я забыл кошелёк в гостинице
unohdin kukkaroni hotelliin, minulta unohtui
kukkaro hotelliin; ты забыл у нас свою книгу
unohdit kirjasi meille, sinulta unohtui kirja
meille
забыЬ(сь), забьёшь(ся) fut ks забйть(ся)
завалива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -юг(ся)
im per f ks завалйть(ся)
завалить, завалю, завалишь, завалят;
заваленный, завален perf {imperf завали-
вать) 1. кого-что А, чем I täyttää; haudata;
sulkea; tukkia; ~ я"му землёй täyttää kuoppa
mullalla; путника завалило снегом lumi hau-
tasi alleen matkamiehen; ~ дорогу камнями
sulkea tie kivillä; дорогу завалило обвалом
yksipers luhistuma tukki tien А магазины
завалены товарами kaupat ovat täynnä
tavaroita 2. кого-что А, чем I kuv kuormittaa
[liikaa], ylikuormittaa; - кого-л работой
kuormittaa jkta [liiaksi] työllä 3. что A kaataa,
luhistaa; - забор kaataa aita Д *~ экзамен ark
reputtaa, saada reput
завалиться, завалюсь, завалишься,
завалятся perf {imperf заваливаться) куда
(за, под, в + A) pudota (jnk väliin); ~ за шкаф
<под диван> pudota kaapin taakse <sohvan
alle>; ~ в канаву pudota ojaan Д - на экза-
мене ark reputtaa, saada reput
заварить, заварю, заваришь, заварят;
заваренный, заварен perf (imperf завари-
вать) что А, чего G, чем I panna hautumaan;
~ чай (t чаю) panna tee hautumaan; - чан ки-
пятком kaataa kiehuvaa vettä teelehtien päälle
заведённый partis ks завести
заведётся, заведутся fut ks завестись
заведовать, -ую, -уешь, -уют imperf чем I
hoitaa, olla hoitajana, johtaa; ~ библиотекой
hoitaa kirjastoa
завед^, заведёшь fut ks завести
завез|ти, -у, -ёшь, -ут; завёз, -ла; завёз-
ший; -ённый, -ён, -ена perf (imperf завозить)
кого-что А, куда (в, на + А) 1. viedä, tuoda,
kuljettaa (ajoneuvolla ohimennen t kauas t
väärään paikkaan); ~ детей в школу viedä
lapset kouluun; - пассажира на вокзал viedä
matkustaja asemalle; автобус завёз меня в не-
знакомый район bussi toi minut outoon
paikkaan 2. viedä, tuoda, toimittaa; ~ товар в
магазин viedä tavaraa kauppaan
завёл, завела pret ks завести
заверб|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks вербовать
завер|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf заверить) 1. кого А, в чём Р, + konj
что vakuuttaa; ~ кого-л в своей дружбе
vakuuttaa jklle ystävyyttään 2. что А, где (в +
Р), у кого G vahvistaa, varmentaa, todistaa
[oikeaksi]; ~ подпись в канцелярии todistaa
nimikirjoitus [oikeaksi] kansliassa; - копию у
нотариуса vahvistaa kopio notaarilla
завернуть, -у, -ёшь, -ут; завёрнутый, за-
вёрнут perf (imperf завёртывать ja заворачи-
вать) 1. кого-что А, во что А, кому D kääriä,
kietoa; ~ [покупателю] покупку в бумагу
kääriä [asiakkaalle] ostos paperiin; ~ ребёнка
в одеяло kääriä lapsi peitteeseen 2. что А, чем
I kiertää (/ vääntää) kiinni; ~ гайку [ключом]
kiertää mutteri [avaimella] kiinni 3. что А
kääriä (t nostaa) ylös; - рукава kääriä hihat
ylös 4. куда (в, за + А, к + D) kääntyä; ~ во
двор <за угол> kääntyä pihaan <kulman
taakse>; - к подъезду kääntyä portaille 5. к
кому D puhek poiketa; - к приятелю poiketa
kaverinsa luo
завершаться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf завёртываться ja заворачиваться) во
что A kääriytyä, kietoutua; ~ в одеяло
kääriytyä peitteeseen
завёртыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
вернуть
завершать, -ю, -ешь, ~ют imperf, за-
вершить, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что А 1. päättää, lopettaa, saattaa päätökseen
(t loppuun) (jk suuri työ); завершить работу
saada (f saattaa t viedä) työ päätökseen 2. чем
I lopettaa, päättää; завершить речь цитатой
päättää puheensa sitaatilla
заверить, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заверить
завысить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf завешивать) что А, чем I
vetää verhot eteen, verhota; ~ окно
портьерой vetää verhot [ikkunan] eteen
заве|стй, -ду, -дёшь, -дут; завёл, -ла;
заведший; -дённый, -дён, -дена perf (imperf
заводить) 1. кого-что А, куда (в, на + А)
viedä, tuoda, kuljettaa (sisään t kauas t
väärään paikkaan); — машину в гараж ajaa
auto talliin; ~ кого-л в лес viedä jku metsään
2. кого А, куда (в, на + А), к кому D viedä,
tuoda (ohimennen); - детей в школу <к
родйтелям> viedä lapset kouluun Van-
hempiensa luo> 3. что А, кому D, за что А
vääntää, kiertää, taivuttaa; ~ кому-л руки за
82
зав
зав
спину vääntää jkn kädet selän taakse 4. кого-
что A hankkia; ~ собаку hankkia koira; ~ би-
блиотеку hankkia kirjasto 5. что A saada
aikaan, panna toimeen; — новые порядки
saada aikaan uusi järjestys A - привычку
ottaa tavaksi 6. что A ruveta, aloittaa; -~ раз-
говор aloittaa keskustelu; - переписку ruveta
kirjeenvaihtoon 7. что А, чем I käynnistää,
panna käyntiin; {часы) vetää (kello); ~
машину käynnistää auto; - часы [ключом]
vetää kello [avaimella]
заве|стйсь, -дётся, -дутся; завёлся, -лась
perf (imperf заводиться) у кого G, где (в, на
+ Р) ilmaantua, ilmestyä; у него -лйсь деньги
hänelle ilmaantui rahaa; в доме ~лйсь мыши
taloon on ilmaantunut hiiriä
завёша|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
завешивать) что А чем I ripustaa täyteen; ~
стены картинами ripustaa seinät täyteen
kuvia
завёшива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
завешать
завёшива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
завесить
завеща|ть, -ю, -ешь, -ют; завещанный,
завешан perf ja imperf1. кого-что А кому D
testamentata; - имущество сыну testamentata
omaisuus pojalleen 2. кому D + inf käskeä
{viimeisenä tuhtonaan); ~ ученикам про-
должать начатое дело käskeä oppilaitaan
jatkamaan aloittamaansa työtä
завива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks завить
завйд|овать, -ую, -уешь, -уют imperf ко-
му-чему Г) kadehtia, olla kateellinen; я ему не
~ую en kadehti häntä, en ole hänelle kateelli-
nen; ~ чьйм-л успехам kadehtia jkn me-
nestystä
завинтить, завинчу, завинтишь,
завинтят; завинченный, завинчен perf,
завйнчива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
чем I ruuvata (t kiertää) kiinni; ~ гайку
[ключом] ruuvata mutteri kiinni [avaimella]
завй|сеть, -шу, -спшь, -сят imperf 1. от ко-
го G, в чём Р olla riippuvainen; - в чём-л от
родителей olla jssak suhteessa riippuvainen
vanhemmistaan 2. от чего G riippua
(määräytyä jnk mukaan); это -сит от об-
стоятельств se riippuu tilanteesta
завить, завью, завьёшь, завьют; завил,
завила, завило; завитый, завит, завита,
завито; завей perf (imperf завивать) что А
1. кому D kihartaa, kähertää; ~~ волосы
кому-л kihartaa jkn hiukset 2. 3. pers
köynnöstää, peittää; плющ завил стену
дома, стена дома завита плющом muratti
peitti talon seinän
завладё|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf^за-
владевать) 1. чем I vallata, ottaa haltuunsa (t
valtaansa); ~ неприятельской крепостью val-
lata vihollisen linnake2. кем-чем\ kuvvallata,
saada valtoihinsa; ~ чьйм-л вниманием valla-
ta jkn huomio, kiinnittää jkn huomio itseensä;
новая идея полностью ~ла им uusi aate sai
hänet täysin valtoihinsa
завлека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, завл|ёчь,
-еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла; -ечённый,
-ечён, -ечена perf кого А 1. куда (в, на + А)
houkutella, viekoitella (jhk)\ завлечь кого-л в
лес houkutella jku metsään А завлечь кого-л
в свой сети kietoa jku pauloihinsa 2. чем I
kuv houkutella, lumota; ~ кого-л обещания-
ми houkutella jku (f jkta) lupauksin
заводить, завожу, заводишь, заводят
imperf ks завести
заводиться, заводится, заводятся imperf
ksзавестись
заво|евать, -юю, -юешь, -юют; -ёванный,
-ёван perf, завоевыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что A valloittaa, vallata; ~ город val-
loittaa kaupunki 2. что А, чем I, в чём Р, у ко-
го-чего G, среди кого-чего G, где (в, на + Р)
kuv saavuttaa, voittaa; завоевать свободу в
борьбе saavuttaa vapaus taistelussa; заво-
евать известность своим творчеством
saavuttaa kuuluisuutta [luovalla] työllään; за-
воевать чьё-л доверие voittaa jkn luottamus;
завоевать уважение среди сотрудников
saavuttaa työtovereiden arvonanto; завоевать
себе положение в обществе saavuttaa
itselleen asema yhteiskunnassa
завозить, завожу, завозишь, завозят perf
ks завезти
заволакива|ть, -ет, -ют imperf, завол|очь,
-очёт, -окут; -ок, -окла perf myös yksipers что
A peittää, sumentaa, samentaa; тучи заво-
локли нёбо pilvet peittivät taivaan, taivas
meni pilveen, taivas on vetäytynyt pilveen;
море заволакивает туманом sumu peittää
meren, sumu leviää merellä; глаза заволокло
слезами silmät sumentuivat kyynelistä
заворачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
завернуть; 2. чем I ark hoitaa, määräillä; ~
большими делами hoitaa suuria asioita
заворачиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks завернуться
завтрака|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
позавтракать) где (в, на + Р), у кого G, ко-
гда (в + А), с кем I syödä aamiaista; чем I
83
зав
заг
syödä (jtak) aamiaiseksi; ~ бутербродами
syödä aamiaiseksi voileipiä; ~ у друзей syödä
aamiaista ystävierisä luona; ~ с кём-л в рес-
торане syödä jkn kanssa aamiaista ravintolas-
sa; ~ в восемь часов syödä aamiaista kello
kahdeksan
завуалйр|овать, -ую, -уешь, -уют pcrf
(imperf вуалировать) что A salata, peitellp,
verhota; ~ факты salata tosiasioita
завй|сип>Г -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шен perf, завыша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, кому D suurentaa (f korottaa) liikaa
(jnk määrää tms); ~ нормы suurentaa norme-
ja; завысить оценку ученику antaa oppilaalle
liian hyvä (t korkea) arvosana (jssak oppi-
aineessa)
завязать I, завяжу, завяжешь, завяжут;
завязанный, завЯзан perf, завязыва|тъ, -ю,
-ешь, -ют imperf I. что А, чем I, во что А, /со-
му D, на чём Р sitoa, solmia; ~ ленту бантом
sitoa nauha ruusukkeeksi; — пакет верёвкой
sitoa paketti narulla; ~ голову платком sitoa
liina päähän; — бельё в узелок sitoa vaatteet
nyytiksi; завязать кому-л глаза sitoa jkn
silmät 2. что А, с кем I solmia; - отношения
solmia suhteet; ~ с кём-л знакомство solmia
tuttavuus jkn kanssa Л ~ ссору nostaa riita
завяза|ть И, -ю, -ешь, -ют imperf k s
завязнуть
завяз|нутъ, -ну, -нешь, -нут; завяз, -ла;
•шип ja -нувший; -нув perf (imperf завязать)
1. ks вязнуть; 2. в чём Р kuv: ~ в долгах olla
velassa korviaan myöten; она ~ла в заботах
häntä painavat ainaiset huolet
завязыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
вязать I
загада|ть, -ю, -ешь, -ют; загаданный,
загадан perf, загадыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. что А, кому D asettaa, esittää
(arvoitus tms); загадывать кому-л загадки
asettaa jklle arvoituksia 2. что A ajatella (f
pitää) mielessään; загадать какое-л число
ajatella mielessään jtak lukua А ~ что-л на
картах katsoa jtak korteista
загиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks загнуть
загла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен pcrf (imperf заглаживать) что А, чем I
1. silittää (Jk rypistynyt); ~~ складки [утюгом]
silittää laskokset [silitysraudalla] 2. kuv sovit-
taa, hyvittää; чем я могу -~ свою вину? millä
voisin sovittaa tekoni?
заглуша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
глуш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
ks глушить 2, 3, 4
загля|дёться, -жусь, -дйшься, -дятся perf
{impcrf УлгпАдыватъся) ks засмотреться
заглядыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
запфш^ть, -яну, -Анешь, -я"нут perf 1. куда
(в, за, под, через + A) kurkistaa, vilkaista; ~ в
окно kurkistaa ikkunasta [sisään]; ~ за шкаф
<под диван> kurkistaa kaapin taakse
<sohvan alle>; ~ через забор kurkistaa aidan
yli 2. куда (в, на + А), к кому D puhek käydä
katsomassa, kurkistaa, pistäytyä; заглянуть
на выставку käydä katsomassa näyttelyä; за-
глянуть в музей pistäytyä museossa; загляды-
вайте к нам почаще käykää kurkistamassa
[useammin] 3. во что A kuv vilkaista, selailla;
он в учебник даже не заглядывал hän ei
avannutkaan oppikirjaansa, hän ei ehtinyt kir-
jaan kurkistaakaan
загнать, загоню, загонишь, загонят;
загнал, загнала, загнало; загнанный, загнан
perf( imperf за го нить) 1. кого-чтоА, куда (в,
на + A) ajaa (sisään); (забить) lyödä (maa-
liin); - корову в хлев ajaa lehmä läävään; ~
стадо на пастбище ajaa karja laitumelle; ~
мяч в ворота lyödä (t potkaista) pallo maaliin
2. что А, во что А, чем I puhek hakata, lyödä;
~ гвоздь в доску [молотком] hakata naula
lautaan [vasaralla] 3. ач>го А, чем I
näännyttää, ajaa loppuun (t näännyksiin); ~
лошадь [быстрой ездой] ajaa hevonen lop-
puun, näännyttää hevonen [kovalla ajolla]
загнать, -у, -ёшь, -ут; загнутый, загнут
ре//(ш7регЛзагибать) что A vääntää, taittaa,
taivuttaa, koukistaa; - гвоздь vääntää naula;
kotkata naula; ~ рукава kääriä hihat ylös; ~
палец koukistaa sormi
заговарива|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperf с
кем I, о ком-чём Р [yrittää] keskustella;
[yrittää] puhutella; ~ с попутчиком [о погоде]
yrittää keskustella matkakumppaninsa kanssa
[säästä]; *- с прохожими [yrittää] puhutella
ohikulkijoita
заговарива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заговорить I Д ~ зубы кому-л puhek paheks
syöttää jklle pajuköyttä
заговор|йтъ I, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf заговаривать) 1. кого А,
чем I väsyttää, näännyttää (puheillaan);
puhua pyörryksiin; ~ гостя длинными
рассказами väsyttää vieras pitkillä kerto-
muksillaan 2. кою-что А, от чего G taikoa,
noitua, manata; ~ кого-л от болезни taikoa
(jk) tauti pois jksta
заговор|йть II, -йт, -йт perf в ком Р
herätä, alkaa puhua (jstak tunteesta); в нём
84
зад
~йла совесть hänen omatuntonsa heräsi (t
alkoi kolkuttaa t alkoi puhua)
загони, загонишь fut ks загнать
загонять 1, -ю, -ешь, -ют im per f ks
загнать
загонять II, -ю, -ешь, -ют perf кого А
puhek uuvuttaa, näännyttää (jku)
загоражива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks за-
городить
загораться, -юсь, -ешься, -ются imperf. за-
гор|6тъся, -юсь, -ншься, -ятся perf 1. от чего
G, по какой причине (из-за + G), где (в, на +
Р), кик I syttyä [palamaan], syttyä tuleen, alkaa
palaa; загореться от искры <из-за неос-
торожного обращения с огнём> syttyä
kipinästä <varomattomasta tulen käsittelystä>;
сырые дрова в печке долго не загорались
märät puut (uunissa) eivät ottaneet syttyäkseen;
загореться *фким пламенем syttyä ilmi liek-
kiin 2 чем I, от чего G kuv: загореться нена-
вистью syttyä vihaan; глаза загорелись от
радости silmät säkenöivät riemusta; всё лицо
его загорелось стыдом (Г от стыда) hän
lehahti tulipunaiseksi häpeästä 3. yksipcrs кому
D + in f puhek: что тебе так загорелось пойти?
mikä hätä (t himo) sinulle tuli lähteä?
загор|одйть, -ожу, -одйшь, -одйт; -ожен-
ный, -ожен perf{imperf загораживать) 1. ко-
го-что А, чем I, от кого-чего G aidata; suoja-
ta; ~ двор [забором] aidata piha; - растение
от солнца suojata kasvi auringolta; — ребёнка
от ветра suojata lapsi tuulelta 2. что А, чем I
panna (Г asettaa) eteen; ~ дверь стульями
panna tuolit oven eteen
заготов|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf(imperf заготовлять jh заготавливать) 1.
что A valmistaa [ennakolta]; ~ справку
valmistaa [ennakolta] todistus 2. (perf myös
готовить) что А, чего G, на какое время (на
+ A) hankkia, varata; - дрова (f дров) на зи-
му hankkia polttopuita talveksi
загреба|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. (imperf
загрести) что А, чем I puhek koota, kasata; ~-
сено [граблями] koota heiniä [haravalla], ha-
ravoida heiniä А ~ деньги ark kasata (t haalia)
rahoja 2. чем I soutaa; ~ кормовым веслом
meloa
загроможда|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
громоздить, -зжу, -здйшь, -здйт; -ждёниый,
-ждён, -ждена perf что А, чем I ahtaa
[täyteen], kasata [täyteen]; ~ комнату чём-л
ahtaa huone täyteen jtak; ~ рассказ
подробностями kuv kasata kertomukseensa
yksityiskohtia
загружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
загр|узйть, -ужу, -узишь, -узят; -уженный,
-ужен ja -уженный, -ужён, -ужена perfl. что
А, чем I lastata, kuormata; ~ судно лесом las-
tata laivaan puutavaraa 2. кого-что А, чем I
kuv kuormittaa; загрузить кого-л работой
kuormittaa jku työllä
загрйз|ть, -у, -ёшь, -ут; загрыз, -ла; -ен-
ный, -ен perf (imperf загрызать) кого А 1.
purra kuoliaaksi, raadella [kuoliaaksi]; волки
-ли корову sudet ovat raadelleet lehmän 2.
kuv puhek kalvaa, jäytää; совесть его ~ла
omatunto kalvoi häntä
загрязн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, загрязнить, -ю, -ешь, -ют imperfks
грязнить
загубить, загублю, загубишь, загубят;
загубленный, загублен perf puhek ks губить
зада|вать(ся), -ю(сь), -ёшь(ся), -ют(ся)
imperfks задать(ся)
задавить, задавлю, задавишь, задавят;
задавленный, задавлен perf /вдавить 5
задарива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
дарить, задарю, задаришь, задарят;
задаренный, задарен perf кого А, чем I
lahjoittaa paljon, antaa paljon lahjoja; - детей
игрушками lahjoittaa lapsille paljon
leikkikaluja
зада|ть, -m, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
задал, -ла, задало; -й; заданный, задан,
задана, задано perf (imperf задавать) 1. что
А, кому D, на какое время (на + А), к како-
му времени (к + D) antaa (tehtäväksi): ~ со-
чинение ученику antaa oppilaalle kirjoitet-
tavaksi aine; ~ задачи на лето antaa
[laskujtehtäviä kesäksi; ~ стихотворение к
четвергу antaa runo opittavaksi ulkoa
torstaiksi; А ~ загадку кому-л esittää (t aset-
taa) jklle arvoitus; ~ вопрос кому-л tehdä jklle
kysymys 2. что А, кому D puhek panna
pystyyn, järjestää; ~ пир [кому-л] järjestää
[jklle] kekkerit 3. что А, чего G, кому D
puhek herättää, tuottaa; ~ страху кому-л
pelästyttää jku pahanpäiväiseksi; - хлопот
кому-л tuottaa jklle puuhaa А ~ перцу ко-
му-л antaa jklle satikutia 4. чего G, что А. ко-
му D maat antaa (ruokaa eläimelle); ~ овса
лошади antaa hevoselle kauroja
задаться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; задался, -лась, задалось;
-йся perf (imperf задаваться) чем I puhek
asettaa, ottaa (tehtäväkseen); - целью asettaa
päämääräkseen; ~ мыслью saada ajatus
задвйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
85
зад
зад
(wnperf задвигать) что А 1. куда (в, под, за +
A) työntää, siirtää (sisään, jnk taakse t alle); ~
что-л за шкаф työntää jk kaapin taakse; ~
стол в угол työntää pöytä nurkkaan; ~ че-
модан под кровать töyntää matkalaukku
sängyn alle 2. työntää kiinni; ~ ящик стола
työntää pöytälaatikko kiinni 3. vetää, vetäistä
(eteen, kiinni); ~ занавес vetää verho eteen 4.
чем I työntää eteen; - окно шкафом työntää
kaappi ikkunan eteen
задева|тъ, -ю, -ешь, -ют imperfks задеть
задёла|ть, -ю, -ешь, -ют perf, заделыва|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf что А, чем I sulkea,
tukkia; ~ двери досками sulkea oviaukko lau-
doilla; — щель tukkia rako
задену, заденешь fut ks задеть
задёрга|ть, -ю, -ешь, -ют perf кого А, чем
I puhek kiusata, saada kiusaantumaan; ~
кого-л всякими поручениями kiusata jkta
kaikenlaisilla tehtävillä
задержать, задержу, задержишь,
задержат; задержанный, задержан perf
(imperf задерживать) 1. кого-что А, чем I,
где (в, на + Р), на какое время (на + А), по
какой причине (из-за + G) pidättää, jarrut-
taa, viivyttää, viiväs[tyt]tää; ~ посетителя
расспросами pidättää asiakasta kysymyk-
sillään; ~ поезд на два часа pidättää junaa
kaksi tuntia; ~ продвижение противника на
границе jarruttaa vihollisen etenemistä rajalla; .
~ отъезд из-за плохой погоды pidättää
lähtöä huonon sään vuoksi 2. что А, чем I
pidättää, pysäyttää, estää; - воду плотиной
pidättää vedentulo padolla 3. что A pitkittää,
viivyttää, lykätä; ~ уплату долга pitkittää
velan maksua 4. что A hidastaa, pidättää; ~
шаг hidastaa askeleitaan; — дыхание pidättää
hengitystään; дожди задержали уборку
урожая sateet ovat hidastaneet sadonkorjuuta
5. кого А, где (в, на + P) pidättää (riistää
vapaus); ~ преступника на вокзале pidättää
rikoksentekijä asemalla A - кого-л для вы-
яснения личности pidättää jku henkilöllisyy-
den selvittämiseksi
задержаться, задержусь, задёршишься,
задержатся perf (imperf задерживаться) 1.
где (в, на + Р, у + G), на какое время (на +
А), по какой причине (из-за + G) viipyä,
viivytellä; он задержался в дороге на день
<на два дня> hän viipyi matkalla päivän
<kaksi päivää>; ~ у входа viivytellä
sisäänkäytävällä; ~ на работе допоздна
viipyä työssä myöhään; отъезд задержался
из-за дожди lähtö lykkäytyi sateen takia 2. с
чем I viivytellä; ~ с ответом viivytellä vastaus-
taan
зад6ржива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), ют(ся)
imperfks задержать(ся)
задёрн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf задёргивать) что А, чем I, на чём Р
vetää eteen; - окно занавеской vetää verho
ikkunan eteen; ~~ занавески на окнах vetää
verhot ikkunoiden eteen
задеру, задерёшь fut ks задрать
задфъ, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
(imperf задевать) 1. кого-что А, за что А,
чем I hipaista, hipoa, sipaista; - локтем
соседа hipaista naapuria kyynärpäällään;
пуля ~ла кость kuula hipaisi luuta; я ~л
рукой за гвоздь raapaisin käteni naulaan 2.
что A kuv herättää (jk tunne); ~ чьё-л лю-
бопытство herättää jkn uteliaisuus 3. кого-
что A kuv puhek koskea, koskettaa, kajota;
его слова больно ~ли менй hänen sanansa
koskivat minuun kipeästi А ~ кого-л за живое
koskettaa jkn arkaan kohtaan; - чьё-л
больное место, ~ кого-л за больное место
kajota jkn kipeään kohtaan
задира|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks задрать
1,2
задобр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf задабривать) кого А, чем I hyvitellä,
lepytellä, lepyttää; ~ кого-л подарками
hyvitellä jkta lahjoilla
задолжа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
должать) что А, кому D puhek olla velkaa,
velkaantua; он ~л мне тысячу рублей hän on
minulle velkaa tuhat ruplaa
задохн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf задыхаться) от чего G läkähtyä,
pakahtua, tukehtua, tukahtua; он чуть не ~
-улся от дыма hän oli tukehtua savuun
задрапировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -овал perfks драпировать
задрапироваться, -уюсь, -уется, -уются
perfks драпироваться
задрать, задеру, задерёшь, задерут;
задрал, задрала, задрало; задранный,
задран; задрав perfl. (imperf задирать) что
A repiä, raapaista; - кожицу на пальце repiä
sormi nilelle 2. (УшрсгГзадирать) что A puhek
nostaa ylös, heilauttaa ylös; ~ голову panna (t
nakata) päänsä takakenoon; смотреть, задрав
голову katsella niska (t pää) kenossa; ~
рубашку nostaa paidanhelma ylös 3. кого А,
чем I ruoskia (t piiskata) kuoliaaksi (jku t jk
jllak) 4. ks драть 3
задува|ть, -ю, -ешь, -ют perfks задуть
86
зад
заи
зад^ма|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
задумывать) 1. что А, + inf suunnitella,
ajatella, aikoa; я ~л поехать (t поездку) в
Крым olen ajatellut matkustaa Krimille, olen
suunnitellut matkaa Krimille 2. что A ajatella
[mielessään]; - какое-л число ajatella mie-
lessään jk luku
зад^ма|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf задумываться) над чем I, о чём Р
[alkaa] ajatella, [alkaa] miettiä; ~ о жизни <о
дслах> ajatella elämää <asioitaan>; - над
какой-л проблемой miettiä jtak ongelmaa
зад^мыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks задумать(ся)
задать, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf
(imperf задувать) что A puhaltaa sammuk-
siin; - свечу puhaltaa kynttilä sammuksiin
задушить, задушу, задушишь, задушат;
задушенный, задушен perf ks душить 11,2
задыха|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf задохнуться) от чего G olla tukehtu-
maisillaan (t läkähtymäisillään t pakahtu-
maisillaan); läähättää; ~ от жары olla tukeh-
tumaisillaan kuumuuteen
забду, заедешь fut k s заехать
заезжа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks заехать
забстъ, заем, заешь, заест, заедим, за-
едите, заедят; заел; заешь; заеденный, заеден
perf (imperf'заедать) 1. кого A raadella; kuv
myös jäytää, kalvaa; волк заел телёнка susi
raateli vasikan; его тоска заела ikävä raateli
häntä 2. что А чем I syödä (t haukata) päälle;
- лекарство сладким syödä makeata
lääkkeen päälle 3. yksipers что A puhek
leikkautua kiinni, leikata, takertua kiinni;
замок заело avain ei kierry lukossa
заохать, заеду, заедешь, заедут; заезжай
peri (imperf заезжать) 1. куда (в, на + А), к
кому D poiketa (jllak kulkuneuvolla); - в
деревню poiketa kylään; ~ к знакомым
poiketa tuttavien luo 2. за кем-чем I, куда (в,
на + А), на чём Р käydä hakemassa, hakea,
ajaa (t poiketa) hakemaan; ~ за детьми [в
детский сад] hakea lapset [päiväkodista]; - за
покупками [в магазин] ajaa ostoksille [kaup-
paan]; я заеду за вами на машине haen teidät
autolla[ni] 3. куда (в, на, за + A) ajaa (jhk tjnk
taakse); - за гору ajaa mäen taakse; ~ в
трясину ajaa suohon; машина заехала на
тротуар auto ajoi jalkakäytävälle
зажать, зажму, зажмёшь, зажмут;
зажатый, зажат регД мпрег/зажимать) 1. что
А, во что А, в чём Р puristaa; ~ что-л в тиски
puristaa jk ruuvipihtiin; ~- что-л в руке puris-
taa jk käteensä 2. что А, чем I, кому D painaa
käsi (t kädet) (jhk); ~ уши [руками] painaa
kädet korvilleen; ~ рот кому-л 1) painaa kädet
jkn suulle 2) kuv tukkia jkn suu; *- нос pidellä
nenäänsä 3. что A kuv puhek tukahduttaa; ~
критику tukahduttaa kritiikki
зажд|аться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf кого-чего G puhek odot-
taa kauan, väsyä odottamaan; я вас ~ался
olen odottanut teitä kauan, olen väsynyt odot-
tamaan teitä
зажечь, зажгу, зажжёшь, зажгут; зажёг,
зажгла; зажжённый, зажжён, зажжена perf
(imperf зажигать) 1. что А, чем I sytyttää,
panna palamaan; - спичку sytyttää tulitikku;
— свечу спичкой sytyttää kynttilä tulitikulla 2.
кого А, чел/I kuv sytyttää, innostaa; - кого-л
энтузиазмом sytyttää jkssa innostusta, innos-
taa jkta 3. что А, в ком Р kuv sytyttää, aiheut-
taa; - в ком-л любовь sytyttää jkn rakkaus
зажечься, зажгусь, зажжёшься, зажгутся;
зажёгся, зажглась perf (imperf зажигаться)
ks загореться 1, 2
зажига|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks зажёчь(ся)
зажима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks зажать
зажму, зажмёшь fut ks зажать
зажмур|ить(ся), -ю(сь), -ишь(ся), -ят(ся)
perfks жмурить(ся)
зазвать, зазову, зазовёшь, зазовут;
зазвал, зазвала, зазвало; зазванный, зазван
perf, зазыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А,
куда (в, на + Р), к кому D kutsua; он зазвал
нас к себе hän houkutteli meidät luokseen; ~
кого-л в гости houkutella jku kylään
заигра|тъ I, -ю, -ешь, -ют; заигранный,
заигран perf (imperf заигрывать) что А (ис-
трепать) pelata pilalle; (пластинку и т. п.)
soittaa pilalle; (пьесу и т. п.) esittää liikaa,
kuluttaa (esim näytelmä); ~ пластинку soittaa
äänilevyä liikaa; ~ карты pelata kortit pilalle
заигра|ть II, -ю, -ешь, -ют perf что А
alkaa soittaa; оркестр ~-л марш orkesteri alkoi
soittaa marssia
зайгрыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
играть I
зайгрыва|тъ II, -ю, -ешь, -ют imperf с кем
I 1. keimailla, keikailla (jklle) 2. kuv liehakoi-
da, liehitellää, mielistellä, makeilla, kosiskella
(jkta)
заика|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
от чего G änkyttää; - от волнения änkyttää
liikutuksesta 2. /^заикнуться
заикнуться, -усь, -ешься, -утся perf
87
заи
(/шрегГ заикаться) о ком-чём Р puhek maini-
ta, lausahtaa; (при отрицании) hiiskahtaa,
pukahtaa; он даже не -улся об этом hän ei
hiiskahtanutkaan siitä
заимствовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf (perf myös по-
заимствовать) что А, у кого G, из чего G
lainata, omaksua; ~ тему у кого-л lainata aihe
jklta; ~ факты из газет lainata tiedot lehdistä
заинтересовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (/шрегГзаинтересовывать) 1.
кого А, чем I kiinnostaa, saada kiinnostu-
maan; его рассказ -овал нас, он -овал нас
своим рассказом hänen kertomuksensa alkoi
kiinnostaa meitä 2. кого А чем I, pass partis
pret в чём Р saada kiinnostumaan; ~ кого-л
работой saada jku kiinnostumaan työhön; он
-ован в этом [деле] asia kiinnostaa häntä
заинтересоваться, -уюсь, -уешься, -уют-
ся perf(/трегЛзаинтересовываться) кем-чем
I kiinnostua; ~ музыкой kiinnostua musiik-
kiin (t musiikista)
заинтрифвать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован ре/7 (/шре/Лштрпговать) кого А,
чем I herättää uteliaisuutta, saada uteliaaksi;
он -овал всех своим таинственным видом
hänen salaperäisyytensä herätti kaikissa
uteliaisuutta
зайскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf перед
кем I liehakoida, mielistellä (jkta)
займ$, -ёшь fut ks занять I, II
займись, -ешься fut ks заняться
зайти, зайду, зайдёшь, зайдут; зашёл, за-
шла; зайди; зашедший; зайдя perf\impert'за-
ходить) 1. куда (в, на + А), а* кому D, -f- in f
poiketa, pistäytyä, käväistä; ~ в магазин
poiketa kauppaan (t kaupassa); *- к приятелю
poiketa kaverin luokse (t luona); ~ к кому-л
поговорить poiketa jkn puheille 2. за кем-чем
I poiketa hakemaan (t noutamaan), käydä
hakemassa (t noutamassa); ~ за товарищем
poiketa hakemassa toveriaan; - за покупками
käydä ostoksilla 3. за что А, куда (в + А)
mennä, joutua (kauas, jnk taakse t väärään
paikkaan); ~ за угол mennä kulman taakse; ~
далеко в лес mennä kauas metsään; ~ в не-
знакомое место jotua tuntemattomaan
paikkaan 4. откуда (с + G), куда (в + А)
mennä [sivusta], kiertää, kaartaa; - с другой
стороны mennä (t kiertää) toiselta puolelta; -
неприятелю в тыл kaartaa vihollisen selus-
taan 5. 3. pers о ком-чём Р kääntyä (puheesta
tms); разговор зашёл о литературе
keskustelu kääntyi kirjallisuuteen
закабал|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, закабалить, -ю, -ешь, -ют imperf
кого A orjuuttaa (jku)
заказать, закажу, закажешь, закажут;
заказанный, заказан perf, заказыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, кому D t у кого G,
кому D I для кого-чего G, где (в, на + Р, за
+ I) tilata; varata; заказать [себе] костюм у
портного (t портному) tilata [itselleen] puku
räätäliltä; заказать для дочери платье в
ателье tilata tyttärelleen leninki liikkeestä; за-
казать столик в ресторане varata pöytä ra-
vintolasta; ~ что-л на заводе <за гранйцей>
tilata jtak tehtaasta <ulkomailta>; заказать
машину <таксн> по телефону soittaa auto
<taksi>
закалива|ть(ся), -юсь, -ешься, -ются
imperf ks закалйть(ся)
закал|йть, -ю, -Гинь, -Ат; -ённый, -ён, -ена
рег/*(/трегГзакаливать ja закалить) 1. что А
tekn karkaista; ~ сталь karkaista terästä 2. ко-
го-что А, чем I, в чём Р kuvkaraista, terästää,
vahvistaa; - армию в боях karaista armeija
taisteluissa; ~ [своё] здоровье karaista ter-
veyttään; ~ ребёнка купанием karaista lasta
uinnilla
закал|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf закаливаться ja закалиться) в чём Р
karaistua, terästyä, vahvistua, parkkiintua; ~ в
боя"х karaistua taisteluissa
закалыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
колоть I
закаля|гь(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks закалйть(ся)
заканчивать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
закончить
заканчива|ться, -ется, -ются imperf ks
закончиться; письмо -лось пожеланиями
счастья kirje päättyi onnentoivotuksiin
закапа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
закапывать) 1. кого-что А, чем I tiputtaa,
tahrata; - [себе] платье чернилами tiputtaa
mustetta puvulleen, tahrata pukunsa musteella
2. что А, во что A puhek tiputtaa (sisään); ~
капли в нос tiputtaa lääkettä nenään
закапыва|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
закапать
закапыва|тъ II, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
копать
заката|тъ, -ю, -ешь, -ют; закатанный,
закатан perf (imperf закатывать) 1. кого-что
А во что A kääriä; - что-л в полотенце
kääriä jk pyyheliinaan 2. что А, чем I jyrätä,
tasoittaa; ~ дорогу [дорожным] катком
tasoittaa tie [tiejyrällä 3. что A puhek kääriä
ylös; - рукава kääriä hihat ylös
закатить, закачу, закатишь, закатят perf
(imperf закатывать) 1. что А, куда (в, под +
A) vierittää, kierittää, työntää (jk jhk); -
бревно под навес vierittää hirsi katoksen alle;
*~ машину в гараж työntää auto talliin Д
мальчик закатил глаза pojan silmät
kääntyivät nurin 2. что А, кому D ark: -
кому-л пощёчину läimäyttää jkta korville; ~
скандал nostaa riita
закатиться, закачусь, закатишься,
закатятся ре/7' (imperf закатываться) 1. 3.
pcrs куда (в, под, за + A) vieriä, kieriä (jhk);
мяч закатился в угол <под кровать, за
шкаф> pallo vieri nurkkaan <sängyn alle,
kaapin taakse> Л солнце закатилось за го-
ризонт aurinko katosi taivaanrannan taa,
aurinko laski 2. чем I puhek puhjeta, ratketa,
purskahtaa (nauruun, itkuun); ребёнок за-
катился слезами lapsi alkoi itkeä
закатыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
катать
закатыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
катить
закатыва|ться, -юсь, -ешься; -ются imperf
ks закатиться
закачусь) fut ks закатйть(ся)
закидА|ть, -ю, -ешь, -ют; закиданный,
закидан perf (imperf закидывать) As за-
бросать
закйдыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
кидать
закйдыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
закинуть
закйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
{imperfзакидывать) /^забросить 1, 2
закладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
ложить
закл|евать, -юю, -юёшь, -юют; -ёванный,
-ёван perf (imperf заклёвывать) кого А
nokkia (jk tjku) kuoliaaksi
заклё|ить, -ю, -ишь, -яг; -енный, -ен perf
(imperf заклеивать) что А, чем I 1. liimata
kiinni (f umpeen), ~ письмо liimata kirje kiin-
ni; ~ щели [бумагой] liisteröidä raot umpeen
[paperilla]; - ранку пластырем panna
haavaan (t haavan päälle).laastari, laastaroida
haava 2. puhek liimata täyteen; - стены
афишами liimata seinät täyteen ilmoituksia
заклейм|йть, -лю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perfks клеймить
заклина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
заклясть) 1. кого А, чем h /n/Yukoilla, pyytää
hartaasti, vannottaa; ~ кого-л, сделать что-л
rukoilla jkta tekemään jtak 2. кого-что А
lumota, loitsia, manata; ~ змей olla käärmeen-
lumooja, lumota käärmeitä
закл|йнйть, -йню, -йнйшь, -йнят; -инён-
ный, -инён, -инена ja -йненный, -йнен perf
(imperf заклинивать) что А 1. чем I kiilata,
suutia; - топорище kiilata kirvesvarsi; ~ что-л
шпонкой kiilata jk 2. yksipers: пилу -йнйло
saha kiilautui kiinni
заключа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. ks за-
ключить; 2. 3. pers что A sisältää; письмо
~~ло в себе важные сведения kirje sisälsi
tärkeitä tietoja, kirjeessä oli tärkeitä tietoja
заключа|ться, -ется, -ются imperf1. в чём
Р olla, sisältyä; дело -ется в следующем...
asia on seuraavanlainen 2. чем I päättyä;
письмо -лось пожеланиями счастья kirje
päättyi onnentoivotuksiin
заключ|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf заключать) 1. кого-что А,
куда (под, в + A) panna, sulkea, teljetä; ~
кого-л в тюрьму teljetä (t sulkea) jku vanki-
laan 2. кого-что А во что A panna, sulkea; ~
что-л в скобки panna jk sulkeisiin; - кого-л в
объятия sulkea jku syliinsä (t syleilyynsä) 3.
что А чем I päättää, lopettaa; ~ речь
приветствиями päättää puhe tervehdyksiin 4.
+ konj что päätellä, tehdä päätelmä; из этого
можно ~, что ... tästä voidaan päätellä, et-
tä 5. что А, с кем I solmia, tehdä; - до-
говор [с соседней страной] tehdä sopimus
[naapurimaan kanssa]; - мир solmia rauha
заковать, закую, закуёшь, закуют;
закованный, закован perf, зак6выва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого А, во что A panna
kahleisiin, kahlehtia; ~ узника [в кандалы]
panna vanki kahleisiin, kahlehtia vanki
заколд|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf заколдовывать) 1.
кого-что A noitua, taikoa (jku tjk) 2. кого А
kuv lumota (jku)
закол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf заколачивать) ks
забить 1, 3, 4
заколоть I, заколю, заколешь, заколют;
заколотый, заколот регД/трегГзакалывать)
1. кого А, чем I pistää, tappaa pistämällä; -
свинью pistää sika 2. что А, чем I kiinnittää
(neulalla tms); — [себе] волосы шпилькой
kiinnittää hiuksensa neulalla
заколоть II, заколет perf yksipers где (в +
Р) alkaa pistää (kivun tunteesta); в боку за-
кололо kylkeen alkoi pistää
89
зак
законсервировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks консервировать 1,3
законспектировать, -ую, -уешь, -уют
perfksконспектировать
закончить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf заканчивать) что А, чем I lopettaa,
päättää; ~ переговоры lopettaa neuvottelut; ~
рассказ шуткой kertoa lopuksi vitsi
закончиться, -ится, -атся perf (imperf
заканчиваться) чем I päättyä, loppua; ссора
-илась примирением riita päättyi sovintoon
закопа|тъ, -ю, -ешь, -ют; закопанный,
закопан perf(//i7pe/"f закапывать) 1. кого-что
А, куда (в + А), где (в + Р) haudata, kaivaa,
kuopata; - что-л в землю <в снег> haudata
jk maahan <lumeen> 2. что А, чем I täyttää, ■
luoda umpeen; ~ йму лопатой täyttää (t tasa-
ta) kuoppa lapiolla
закоп|тйть, -чу, -тишь, -тят; ?чённын,
-чён, -чена perfks коптить
закормить, закормлю, закормишь,
закормят; закормленный, закормлен perf
(imperf закармливать) кого А, чем I syöttää
(t ruokkia) liiaksi; syöttää (jtak) liian paljon; ~
детей сладостями antaa lapsille liian paljon
makeisia
закоснё|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
коснеть) в чём Р ~ в невежестве pysyä täysin
sivistymättömänä, olla aivan sivistymätön; ~ в
пороках elää paheellisesti
закостенеть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
костенеть) ks закоснеть
закоченеть, -ю, -ешь, -ют perf ks ко-
ченеть
закрадыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks закрасться
закра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шен perf (imperf закрашивать) что А, чем I
peittää maalilla; ~ пятно краской peittää
läiskä maalilla
закра|сться, -дусь, -дёшься, -дутся; -лея
perf (imperf закрадываться) во что А, кому
D hiipiä; ему в душу -лось подозрение
epäilys hiipi hänen mieleensä
закрашивать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
закрасить
закреп|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf закреплять, -ю, -ешь, -ют imperf
1. что А, на чём Р, в чём Р, чем I kiinnittää; ~
лыжи kiinnittää sukset jalkaansa; ~ доску в
пазу [гвоздём] naulata lauta [kiinni]; - гайку
kiristää mutteri 2. что A kuv varmistaa, va-
kiinnuttaa; ~ победу <успёх> varmistaa voit-
to <saavutus> 3. кого-что А зн кем-чем I
varata, kiinnittää (jkn) vastuulle; - за собой
место varata itselleen paikka; ~ трактор за
трактористом antaa traktori [traktorinjkuljet-
tajan vastuulle 4. что A vnlok kiinnittää; ~ фо-
тоснимок kiinnittää valokuva
закрою, закроешь fut ks закрыть
закругл|йть, -ю, -йшъ, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf] закруглить, -ю, -ешь, -ют imperf
что A pyöristää; ~ линию pyöristää linja Д ~
фразу pyöristellä sanontaa
закр|ужить, -ужу, -ужйшь, -ужат; -ужен-
ный, -ужен ja -уженный, -ужён, -ужена perf
кого А, в чём Р pyörittää väsyksiin; - девуш-
ку в танце tanssittaa tyttö väsyksiin
закр|утйть, -учу, -утишь, -утят; -учен-
ный, -учен perf, закр^чива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. во что A kiertää; kääräistä,
kääriä; ~ усы väännellä viiksiään; закрутить
волосы в узел kiertää hiuksensa nutturalle (t
nutturaksi) 2. кому D vääntää, kiertää; за-
крутить кому-л руки sitoa jkn kädet selän
taakse 3. ark kiertää (t vääntää) kiinni; за-
крутить гайку kiertää mutten kiinni
закрывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
закрыть
закрыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks закрыться; чемодан ~ется на ключ
matkalaukussa on lukko, matkalaukku
voidaan panna lukkoon; магазин -ется в
девять [часов] kauppa suljetaan (t menee kiin-
ni) kello yhdeksän
закр|ыть, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
рег/*(ш7рег/*закрывать) 1. кого-что А, чем I,
от чего G peittää; suojata; туча ~ыла солнце
pilvi peitti auringon, aurinko meni pilveen; ~
растение от солнца suojata kasvi auringolta;
~ кого-л собой (t своим телом) mennä jkn
eteen 2. кого-что А, чем I peittää, kätkeä; ~
ребёнка одейлом peittää lapsi [vuoteeseen]; ~
лицо руками kätkeä kasvot käsiinsä 3. что А,
чем I sulkea, panna kiinni; ~ чемодан sulkea
matkalaukku; - шкаф panna kaappi (t
kaapinovi) kiinni; ~ кастрюлю крышкой
panna kansi kattilaan 4. что A panna kiinni; ~
глаза panna silmät kiinni, ummistaa (f sulkea)
silmänsä; ~ книгу panna kirja kiinni; ~ зана-
вес vetää verho eteen; - зонтик sulkea sateen-
varjo 5. что А ни что A t чем I panna kiinni (t
lukkoon); ~ дверь на замок (t на ключ) panna
ovi lukkoon, lukita ovi; ~ калитку на
щеколду panna portti linkkuun 6. что A julis-
taa päättyneeksi, sulkea; - собрание julistaa
kokous päättyneeksi 7. что A lakkauttaa,
lopettaa, sulkea; ~ газету lakkauttaa
90
зак
зал
sanomalehti; ~ счёт sanoa tilinsä irti 8. что А,
с какой целью (на + A) sulkea, panna kiinni
(kauppa tms); магазин ~ыт (t ~ыли) на обед
kaupassa on ruoka-aika 9. что A sulkea (estää
jnk tulo); ~ воду <газ> sulkea vesi <kaasu> A
- глаза на что-л ummistaa silmänsä jltak; ~
рот кому-л tukkia jkn suu
закр|ьггъся, -оюсь, -оешься, -оются perf
{imperf закрываться) 1. чем I, от чего G suo-
jata itseään, suojautua; - руками kätkeä
kasvot käsiinsä; - чём-л от солнца <от
дождя> suojata itseään jllak auringolta
<sateelta> 2. чем I peittää itsensä; - одеялом
vetää peitto korvilleen, mennä täkin alle;
солнце ~ылось тучей aurinko meni pilveen 3.
3. pers на что A mennä kiinni; дверь не
-ылась на ключ ovi ei mennyt lukkoon 4. где
(в, на + Р) sulkeutua, eristäytyä (jhk)\ ~ в
комнате sulkeutua huoneeseensa
закупа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, закупить,
закуплю, закупишь, закупят; закупленный,
закуплен perfl. что A ostaa (tukuittain); за-
купить всю продукцию ostaa koko tuotanto
1 что А, чего G, для кого-чего G, на какое
время (на + A) ostaa (varastoon), varata; ~
товары ostaa tavaraa; - дров (f дрова) на зи-
му ostaa polttopuita talveksi; ~ оборудование
для мастерской ostaa kalustoa verstaaseen
зак^порива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
зи$пор|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что А, чем! korkittaa, korkita; tulpata, tulpit-
taa; - бутылку пробкой korkittaa pullo,
panna korkki pullon suuhun
зак^рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
курить, закурю, закуришь, закурят;
закуренный, закурен perf что A sytyttää,
panna palamaan (savuke tms); закурить
трубку sytyttää piippu
закусить I, закушу, закусишь, закусят;
закушенный, закушен perf (imperf закусы-
вать) что А, чем I puraista, purra; ~ губу
[зубами] puraista huultaan Л - удила pillas-
tua, vauhkoontua
закусить II, закушу, закусишь, закусят
perf (imperf закусывать) 1. чем I haukata,
puraista, syödä (häthätää); syödä välipalaksi;
~ бутербродами haukata voileipää, syödä
voileipää välipalaksi 2. что А, чем I syödä (t
haukata) päälle; ~ лекарство конфетой syödä
karamelli lääkkeen päälle
зак^сыва|ть I, II, -ю, -ешь, -ют ks за-
кусить I, II
закута|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
закутывать) ks кутать 1
зак^та|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf закутываться) ks кутаться
закушу fut ks закусить I, II
закуй), закуёшь fut ks заковать
зала*|дить, -жу, -дишь, -дят perf puhek l.
что A jankuttaa, jankata, jauhaa; ~дил одно и
то же jankuttaa [yhtä ja] samaa 2. + /^innos-
tua, alkaa (tehdä jtak toistuvasti); он ~дил
ходить в кино hän innostui käymään eloku-
vissa, hän alkoi juosta elokuvissa
залеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, зал6з|ть,
-у, -ешь, -ут; залез, -ла perf 1. на что А
kiivetä; залезть на дерево kiivetä puuhun 2.
куда (в, под + A) puhek mennä, kiivetä;
ryömiä, kömpiä; залезть в вагон kiivetä
vaunuun; залезть в воду mennä (Г kömpiä)
veteen; залезть под кровать ryömiä (t
kömpiä) sängyn alle 3. куда (в, на + А), во
что А, к кому D tunkeutua, mennä; воры
залезли в комнату varkaat tunkeutuivat
huoneeseen; залезть к кому-л в карман
mennä jkn taskuun A ~ в долги velkaantua
залепить, залеплю, залепишь, залепят;
залепленный, залеплен perf (imperf за-
леплйть) что А, чем I 1. täyttää, tilkitä (jllak
sideaineella); ~ трещину глиной täyttää
halkeama savella 2. puhek liimata (päälle); -
стену объявлениями liimata seinä täyteen
ilmoituksia; ~ щёку (t щеку) пластырем
panna laastari poskeen А ~ кому-л пощёчину
ark läimäyttää jkta poskelle
залета*|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, зале|тёть,
-чу, -тишь, -тят perf1. куда (в, за + A) lentää
(sisään t kauas t jnk taakse); - за облака
lentää pilvien yläpuolelle; в окно залетела
птица lintu lensi ikkunasta sisään 2. куда (в,
на + А), за чем I poiketa (lentomatkalla);
tehdä välilasku; залететь на соседний аэ-
родром за горючим poiketa naapurikentälle
hakemaan polttoainetta; по дороге домой он
залетел в Москву paluumatkalla hän poikke-
si Moskovaan
залёчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
лечить, залечу, залечишь, залечат; залечен-
ный, залечен perf что A parantaa, parannella,
lääkitä (t hoitaa) terveeksi; залечивать [свой]
раны parannella haavojaan; залечить рану
lääkitä (t hoitaa) haava terveeksi
заливать, -ю, -ешь, -ют imperf ks залить
залива|ться I, II, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks залиться I, II
залить, залью, зальёшь, зальют; залил,
залила, залило; залей; залитый, залит, за-
лита, залито perf (imperf заливать) 1. 3. pers
91
зал
что A hukuttaa, tulvia, peittää [alleen]; вода
залила поли pellot ovat tulvan vallassa (f alla)
А солнце залило всю комнату huone oli
auringonvaloa tulvillaan, huone kylpi
auringonvalossa; румянец залил её лицо hän
lehahti punaiseksi 2. что А, чем I kaataa
(piialle); ~ пол водой kaataa vettä lattialle; ~
скатерть чернилами kaataa mustetta
pöytäliinalle 3. что А, чем I sammuttaa
[vedellä]; ~ огонь [водой] sammuttaa tuli
[vedellä] 4. что А чем I peittää, päällystää,
laskea, valaa; - дорогу асфальтом päällystää
tie asfaltilla, asfaltoida tie 5. что А, во что А
kaataa [täyteen], täyttää; ~ бензин в бак
kaataa bensiiniä tankkiin, kaataa tankki
täyteen bensiiniä, täyttää tankki bensiinillä
залиться I, зальюсь, зальёшься,
зальются; залился, залилась, залилось perf
(iniperf заливаться) 1. 3. pers во что А, за
что A valua, vuotaa, virrata; вода залилась за
воротник <в яму> vettä valui niskaan <kuop-
paan> 2. .?. pers чем I kuv peittyä (vedellä
tms); луга залились водой niityt peittyivät
veden alle 3. чем I kuv lehahtaa, karahtaa;
valahtaa; ~ румянцем lehahtaa punaiseksi;
лицо залилось бледностью kasvot valahtivat
kalpeiksi
залиться И, зальюсь, зальёшься,
зальются; залился, залилась, залилось perf
(in iperf заливаться) чем I puhjeta, purskah-
taa, herahtaa, ratketa; ~ смехом purskahtaa
nauruun (t nauramaan); ~ слезами puhjeta
itkuun (t kyyneliin)
заложить, заложу, заложишь, заложат;
заложенный, заложен perf (imperf заклады-
вать) 1. что А, куда (за, в, на + A) panna,
pistää (jnk taakse t sisään); ~ руки за спину
panna kädet selän taakse; ~ дрова в печь
panna puita uuniin 2. что А, чем I tukkia,
sulkea; ~ дыру в стене кирпичом tukkia
seinässä oleva aukko tiilellä; ~ дорогу брёвна-
ми tukkia tie hirsillä 3. что А, чем I kasata
[täyteen], latoa [täyteen]; ~ стол книгами
kasata kirjoja pöydälle, kasata pöytä täyteen
kirjoja 4. что А, куда (в, на + A) panna varas-
toon, varastoida; ~ зерно в хранилище varas-
toida viljaa [siiloihin] 5. что А, чем I panna
(kirjan) lehtien väliin; ~ страницу закладкой
panna kirjanmerkki lehtien väliin 6. что А
laskea perusta (t perustus); ~ дом laskea talon
perustus; ~ фундамент чегб-л myös kuv
laskea jnk perusta 7. кого-что А, во что A val-
jastaa; - тройку valjastaa kolmivaljakko; ~
лошадей [в коляску] valjastaa hevoset [kärry-
jen eteen] 8. yksipers что A puhek: нос за-
ложило nenä meni tukkoon; уши заложило
korvat menivät lukkoon (t tukkoon) 9. что А,
куда (в + A) pantata; - кольцо в ломбард
viedä sormus lainaamoon (t kaniin) 10. что А
в кого-что A, pass partis pret в ком-чём Р: ~
в душу ребёнка любовь к природе kasvattaa
lapsessa rakkautta luontoon; в нём заложено
отвращение к безделью hän vihaa luonnos-
taan laiskuutta x
залью, зальёшь fut ks залить
зальюсь, зальёшься fut ks залиться I, II
залюбоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf чем I jäädä (t unohtua) ihailemaan (t kat-
selemaan); ~ закатом jäädä ihailemaan
auringonlaskua
зама|затъ, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf (imperf замазывать) что А 1. чем I
peittää maalilla; ~ надпись на стене краской
peittää maalilla seinään tehty kirjoitus 2. чем I
kitata; ~ окна на зиму [замазкой] kitata ikku-
nat talveksi 3. kuv puhek hämätä; ~ не-
достатки hämätä puutteellisuudet 4. ks
мазать 4
замалчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
молчать
заманива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf за-
манить, заманю, заманишь, заманят;
заманенный, заманен ja заманенный, зама-
нен, заманена perf кого-что А куда (в + А),
чем I houkutella, viekoitella, maanitella; ~
иротйвника в засаду houkutella vihollinen
satimeen
замара|ть, -ю, -ешь, -ют; замаранный,
замаран perfks марать 1, 2
замаскировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ks маскировать
заматыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
мотать
замахява|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf замахнуться, -усь, -ешься, -утся perf
1. чем I, на кого A nostaa (t kohottaa)
lyödäkseen;"- на кого-л палкой nostaa keppiä
lyödäkseen jkta 2. на что A kuv käydä käsiksi,
päättää ryhtyä (jhk suureen yritykseen);
tavoitella, havitella; замахнуться на новую
тему käydä käsiksi uuteen aineeseen
замачива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
мочить
зам6дл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
замеддй|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. что A hidas-
taa, hiljentää; - шаг <тёмпы> hidastaa askelia
<tempoa> 2. что А, с чем, + in f I, viivytellä,
viivyttää; замедлить выполнение решения
92
зам
viivytellä päätöksen täytäntöönpanoa; прошу
не замедлить с ответом pyydän vastaamaan
viivyttelemättä; случай не замедлил
представиться sopiva tilaisuus tarjoutui pian
заменить, заменю, заменишь, заменят;
заменённый, заменён, заменена perf, за-
менить, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А 1.
кем-чем I, на что A vaihtaa, korvata; за-
менить секретари новым vaihtaa sihteeriä;
заменить металл пластмассой korvata metal-
li muovilla; заменить старый телевизор на
цветной vaihtaa vanha televisio värilliseen 2.
кому D olla (jkn t jnk) asemesta (t tilalla); ~
ребснку мать olla lapselle äidin asemesta 3.
astua tilalle; погибших заменят новые борцы
kaatuneiden tilalle astuvat uudet taistelijat
замереть, замру, замрёшь, замрут; замер,
замерла, замерло perf {imperf замирать) от
чего G jähmettyä, jäykistyä; — от страха
jähmettyä kauhusta
замесить, замешу, замесишь, замесят;
замешенный, замешен perf (imperf замеши-
вать ja месить) что A sekoittaa, sotkea; ~
тесто sekoittaa taikina
заме|стй, -ту, -тёшь, -тут; замёл, -ла; -тён-
ный, -тён, -тена perf (imperf за метать) 1. что
А, куда (в + A) lakaista (jhk syrjään); ~ сор в
угол lakaista roskat nurkkaan 2. 3. pers t
yksipers кого-что A pyryttää umpeen, peittää
alleen; дорогу ~ло снегом, снег замёл дорогу
tien on pyryttänyt umpeen; путника ~ло
снегом lumi peitti alleen matkamiehen A -
следы peittää jäljet
заме|стйтсь, -шу, -стйшь, -стят; -щённый,
-щён, -щепа perfks замещать
замета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
мести
замета|ть II, -ю, -ешь, -ют; замётанный,
замётан perf (imperf замётывать) что А, чем
I harsia (t kursia) kiinni; ~ рукав мелкими
стежками harsia hiha kiinni pienin pistoin
замё|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
perf (imperf замечать) 1. кого-что А, в ком-
чём Р, на ком-чём Р, где (в, на + Р, среди +
G), + konj что huomata; ~ знакомого в толпе
<на улице> huomata tuttava väkijoukosta
<kadulla>; - свет huomata valo; - улыбку на
чьём-л лице huomata jkn hymyilevän; я не
~тил в нём никаких перемен en huomannut
hänessä mitään muutoksia; я ~тнл, что
слушатели устали huomasin, että kuulijakun-
ta oli väsynyt 2. кого-что A panna merkille,
huomata; ~ время ottaa aika; - дорогу <на-
правлёние> panna tie <suunta> merkille 3.
кому D + konj что vanh huomauttaa, tehdä
huomautus; я ~тил ему на это, что... huo-
mautin hänelle tähän, että
замеча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заметить; он не ~л холода hän ei huomannut,
että oli kylmä; hän ei tuntenut kylmää; раньше
я этого за ним не ~л en huomannut hänessä
ennen sellaista
замеша|ть, -ю, -ешь, -ют; замешанный,
замешан perf(imperf замешивать) кого А во
что A sotkea, sekoittaa (jhk pahaan); он
замешан в неприятную историю hän on
sotkeutunut ikävään juttuun
замеша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf замешиваться) puhek куда (в + А),
где (в + Р, среди + G, между + I) sekaantua,
häipyä, kadota (jhk); ~ в толпу (I в толпе)
sekaantua väkijoukkoon; ~ среди публики
<между людьмй> häipyä yleisön <ihmisten>
joukkoon
замешенный partis ks замесить
замёшива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
месить
зам6шива|ть, -ю, ешь, -ют imperf ks за-
мешать
замёшива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks замешаться
замепг^ fut ks замесить
замеща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^ за-
местить) кого A olla sijaisena, hoitaa sijai-
suutta; - директора ojia johtajan sijaisena
замещённый partis ks заместить
замещ^ fut ks заместить
заминир|овать, ую, -уешь, -уют perf ks
минировать
замира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
мереть
замкнуть, -у, -ёшь, -ут; замкнутый,
замкнут perf (im perf замыкать) 1. что А, чем
I, на что A ark lukita, panna lukkoon, sulkea;
~* дверь ключом (t на ключ) lukita ovi
avaimella 2. что A sulkea (yhdistää jnk päät);
~ электрическую цепь sulkea virtapiiri
замкнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf"замыкаться) во что Ä, в чём Р sulkeu-
tua, eristäytyä; ~ в тесный кружок (f в тесном
кружке) sulkeutua ahtaaseen piiriin Д ~ в себе
sulkeutua itseensä
замн^, замнёшь fut ks заметь
замолч|ать, -у, -ишь, -ат perf (imperf
замалчивать) что A puhek ohittaa vaikene-
malla (t vaiti ollen), olla vaiti (t puhumatta); ~
инцидент ohittaa välikohtaus vaiti ollen, olla
vaiti välikohtauksesta
93
зам
заморажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заморозить
замор|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perfks морить 2
заморфить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf (imperf замораживать) 1. (imperf
myös морозить) кого-что A pakastaa,
jäädyttää; ~ рыбу <фрукты> pakastaa kalaa
<hedelmiä> A ~ шампанское jäähdyttää
samppanja 2. что A Aruv jäädyttää; ~ денеж-
ные средства jäädyttää rahavarat
замота|ть, -ю, -ешь, -ют; замотанный,
замотан perf (imperf заматывать) что А, чем
I, вокруг чего G kääriä, kietoa, kiertää; ~
шёю шарфом, ~ шарф вокруг шеи kääriä
kaulaliina kaulaan
замочить, замочу, замочишь, замочат;
замоченный, замочен perfks мочить 1
замощённый partis ks замостить
замощу fut ks замостить
замр^, замрёшь fut ks замереть
замусол|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perfks мусолить 2
зам^ч|ить, -у, -ишь, -ат ja -аю, -аешь,
-ают; -енный, -ен perfks мучить
замыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks замыть
замыка|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
замкнуть; 2. что A päättää, olla loppupäässä;
~ шествие päättää kulkue, olla kulkueen lop-
pupäässä
замыка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks замкнуться
замысл|ить, -ю, -ишь, -ят perf ks за-
мышлять
замыть, замою, замоешь, замоют;
замытый, замыт perf (imperf замывать) что
А, чем I pestä pois; - пятно [водой] pestä
tahra pois [vedellä]
замышлять, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
замыслить) что А, + in f ajatella, suunnitella,
hankkia; ~ побег (t бежать) ajatella karata,
suunnitella pakoa
заметь, замну, замнёшь, замнут;
замйтый, замя"т perf (imperf заминать) что А
puhek painaa villaisella; - дело painaa asia vil-
laisella; ~ разговор vaihtaa puheenaihetta
занавфить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf, занав6шива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I vetää verhot eteen; ~ окно
портьерой vetää ikkunaverhot eteen
занапшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
носить
занес|тй, -у, -ёшь, -ут; занёс, -ла; занёс-
ший; -ённый, -ён, -ена perf (imperf заносить)
1. кого-что А, куда (в, на + А), к кому D, ко-
му D tuoda, viedä (ohi kulkiessaan); ~ ребён-
ка в детские Ясли <к родйтелям> viedä lapsi
seimeen <vanhempiensa luo>; ~ книгу в биб-
лиотеку <товарищу> viedä kirja kirjastoon
<toverilleen>; ~ посылку на почту viedä
paketti postiin 2. 3. pers t yksipers кого-что А
куда (в, на + A) kuljettaa,'viedä (kauas t
väärään paikkaan); лодку ~ло на остров
veneen kuljetti saarelle; сильный ветер занёс
сети в море, сильным ветром сети ~ло в
море kova tuuli vei verkot avomerelle; судьба
~ла его в маленький провинциальный го-
родок hän joutui kohtalon oikusta pieneen
maaseutukaupunkiin 3. что А куда (в + А)
viedä, merkitä (kirjoihin); ~ фамилию в
список viedä sukunimi luetteloon; ~ свой впе-
чатления в дневник merkitä vaikutelmansa
päiväkirjaan 4. что А, куда (в, за + А), для че-
го G nostaa, nostaa sivuun; ~ руку для удара
kohottaa käsi iskuun; ~ ногу в стремя nostaa
(t panna) jalka jalustimeen; - конец бревна
nostaa hirrenpää sivuun 5. tav yksipers кого-
что А, чем I peittää; улицы ~ло снегом lunta
tuiskutti kadut umpeen; дорожку ~ло листья-
ми lehdet peittivät tien
занижать, -ю, -ешь, -ют imperf,
занизить, -жу, -зишь, -зят; -женный, -жен
perf что А, кому D alentaa (f pienentää) liikaa
(jnk määrää tms); - оценку студенту antaa
opiskelijalle liian alhainen arvosana (jssak
oppiaineessa)
занимать I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
занйть I А нахальства ему не ~- hänellä riittää
röyhkeyttä
занима|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
занйть II
занима|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf занйться) 1. чем I harrastaa, harjoittaa;
~ математикой <литературой, языками>
harrastaa matematiikkaa <kirjallisuutta,
kieliä>; ~ исследованием чего-л harjoittaa
jnk tutkimusta, tutkia jtak; ~ спортом harras-
taa urheilua, urheilla 2. где (в, на + P) opiskel-
la; - в университете <на курсах> opiskella
yliopistossa <kursseilla> 3. кем-чем I hoitaa,
huolehtia, huoltaa, hoivata; - собой (своим
здоровьем) hoitaa terveyttään; (своей
внешностью) hoitaa kauneuttaan 4. с кем I,
чем I, по чему D auttaa (opiskelussa tms); - с
кём-л математикой (t по математике) auttaa
jkta matematiikassa
заносить I, заношу, заносишь, заносят*
imperf ks занести
94
зал
заносить И, заношу, заносишь, заносят;
заношенный, заношен perf (imperf занаши-
вать) что A pitää loppuun (/ risoiksi); pitää
likaiseksi (vaatteista); ~ пальтб pitää takki
loppuun
заноч|евать, -ую, -уешь, -уют perf где (в,
на + Р), у кого G yöpyä, jäädä yöksi; ~ в
гостях <у знакомых> yöpyä vieraissa <tut-
tavien luona>
заношенный partis ks заносить II
заношу I prees ks заносить I
занопг^ II fut /es заносить II
занять I, займу, займёшь, займут; занял,
заняла, заняло; занятый, занят, занята, заня-
то pcrftimperl занимать) что А, чего G, у ко-
го G lainata, ottaa lainaksi; ~ деньги (Г денег)
у приятеля lainata rahaa kaveriltaan; он
занял у менй сто тысяч рублей hän lainasi
minulta satatuhatta ruplaa
занять II, займу, займёшь, займут; занял,
заняла, заняло; занятый, занят, занята, заня-
то perf (imperf занимать) 1. что А, чем I
täyttää; книги заняли всю пблку kirjat
täyttivät koko hyllyn; ~ стол книгами täyttää
pöytä kirjoilla; работа заняла весь день työ
vei koko päivän 2. что A ottaa haltuunsa; ~
комнату ottaa huone haltuunsa; - место ottaa
{t varata) paikka Л - первое место в сорев-
новании voittaa kilpailu 3. что A vallata, val-
loittaa; - город vallata kaupunki 4. 3. pers ко-
го А kuv vallata (ujutuksesta tms); его заняла
мысль о поездке на север hänet valtasi ajatus
matkustaa pohjolaan 5. кого А, чем I
viihdyttää; - детей игрушками viihdyttää lap-
sia leikkikaluilla; ~ гостя разговором pitää
vieraalle seuraa, keskustella vieraan kanssa 6.
кого А, в чём P ottaa (työhön, tehtävään); ~
молодых актёров в новом спектакле ottaa
nuoria näyttelijöitä uuteen näytelmään 7. что
A ottaa, saada, ryhtyä hoitamaan; ~ место се-
кретаря ottaa sihteerin paikka; ~ пост
министра в новом правительстве saada mi-
nisterin paikka uudessa hallituksessa 8. 3. pers
сколько времени A viedä, vaatia (nikan);
сборы заняли три часа matkavalmistelukin
meni kolme tuntia, matkavalmistelut veivät
kolme tuntia 9. pass partis pret кем-чем I: она
занята собой hän hoitaa itseään; мать занята
детьми äiti hoitaa lapsia
заняться, займусь, займёшься, займутся;
занялся, занялась рег/*(//пре/7*заниматься) 1.
чем I ryhtyä, alkaa harrastaa; - работой
<хозяйством> ryhtyä työhön <taloushom-
miin>; ~ литературой alkaa harrastaa kirjal-
lisuutta; ~ спортом ruveta urheilemaan 2.
кем-чем I ruveta hoitamaan (t huolehtimaan t
huoltamaan t hoivaamaan); ~ собой (своим
здоровьем) ruveta hoitamaan terveyttään;
(своей внешностью) ruveta hoitamaan
kauneuttaan; ~ гостем pitää vieraalle seuraa;
~ делом ryhtyä toimeen 3. с кем-чем I, чем I
auttaa (opiskelussa tms); - с детьми auttaa
lapsia; - со студентами русским языком aut-
taa oppilaita venäjän kielessä
заостр|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, заострить, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. teroittaa; - карандаш teroittaa kynä
2. kuv terästää, kärjistää, teroittaa; ~
внимание terästää huomiota, teroittaa
mieleen; ~ вопрос kärjistää kysymys
запада|ть, -ет, -ют imperf ks запасть
запаздыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
поздать
запамятовать, -ую, -уешь, -уют perf что
А, + //ifunohtaa (Jk)
запаса|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks за пастй(сь)
запас|тй, -у, -ёшь, -ут; запас, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf запасать) что А, чего
G, на какое время (на + A) varata; - дрова (t
дров) на зиму varata polttopuita talveksi; ~
сена <мукй> varata heiniä <jauhoja>
залас|тйсь, -усь, -ешься, -утся perf (imperf
запасаться) чем I, на какое время (на + А)
varata itselleen, varata (t ottaa) mukaan; ~
дровами на зиму varata itselleen polttopuita
talveksi; ~ необходимыми справками varata
itselleen tarvittavat todistukset; ~ продуктами
varata mukaan ruokatarvikkeita А ~ терпени-
ем [koettaa] olla kärsivällinen, malttaa mie-
lensä
запа|стъ, -дёт, -дут; -л perf (imperf за-
падать) 1. у кого G painua kuopalle; у него
~ли глаза hänen silmänsä ovat kuopilla; у
больного -ли щёки sairaan posket ovat
painuneet kuopalle 2. куда (в + A) puhek
pudota (jnk väliin t taakse); в щель ~ла
монета raha putosi rakoon 3. куда (в + A) kuv
painua [mieleen t muistiin]; его слова глубоко
-ли мне в душу hänen sanansa painuivat
syvälle mieleeni
запатентовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf что А, где (в + Р) patentoida,
hankkia patentti; - изобретение в патентном
бюро patentoida keksintö patenttihallituksessa
залахива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks запахнуть(ся)
запахнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
95
зап
зал
запахивать) что A kääräistä (t kääriä t
kietaista t kietoa) ympärilleen; ~ шубу
kääräistä turkki ympärilleen
запахн|з^гься, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf запахиваться) imperf во что А
kietoutua, kääriytyä, kietoa (t kääriä)
ympärilleen; ~ в шубу kietoutua turkkiinsa,
kietoa turkki ympärilleen
запачка|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
pevfks пачкать(ся)
запасть, -ю, -ешь, -ют; запаянный,
запаян perf (imperf запаивать) что A juottaa
[umpeen] (Juotteella); - кастрюлю juottaa kat-
tila
запева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks запеть
запека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks запечь
запек^, запекут fut ks запечь
запереть, запру, запрёшь, запрут; запер,
заперла, заперло; запертый, заперт, заперта,
заперто perf (imperf запирать) 1. что А, чем
I, на что A panna lukkoon, lukita, sulkea; ~
дверь на замок panna ovi lukkoon; - дверь
на ключ (t ключом) lukita ovi avaimella; ~
ворота на засов panna portti telkeen 2. кого-
что А, куда (в + А), где (в + Р) sulkea, panna;
- щенка в чулане (t в чулан) sulkea koiran-
pentu ullakolle; ~ документы в стол (t в
столе) sulkea asiapaperit pöytälaatikkoon
запереться, запрусь, запрёшься,
запрутся; заперся, заперлась perf (imperf^за-
пираться) где (в + Р) sulkeutua (jhk); ~ в
комнате sulkeutua huoneeseen
запеть, запою, запоёшь, запоют;
запетый, запет perf (imperf запевать) что А
ruveta laulamaan; ~ песню ruveta laulamaan
[laulua]
запечата|ть, -ю, -ешь, -юг perf (imperf'за-
печатывать) 1. что A sulkea, liimata kiinni; ~~
письмо sulkea kirje 2. что А чем I sinetöidä; ~
пакет сургучом sinetöidä paketti sinetti-
lakalla; - сейф sinetöidä kassakaappi
запечатлевать, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
печатл|6ть, -ею, -ёешь, -ёют; -ённый, -ён,
-ёна perf кого-что А 1. в чём Р, на чём Р
kuvata; ~ что-л на картине <в романе>
kuvata jk taulussa <romaanissa> 2. в чём Р
painaa mieleen (t muistiin); ~ что-л в памяти
painaa jk muistiin
запечатыва|ть, -ю, -»ешь, -ют imperf ks за-
печатать
запё|чь, -ку, -чёшь, -кут; -чённый, -чён,
-чена perf( imperf запекать) что А 1. где (в +
Р) ruskistaa, paistaa (uunissa); ~ картофель
ruskistaa perunat; ~ окорок [в духовке] pais-
taa kinkku [uunissa] 2. в чём Р paistaa (taiki-
noituna); - я"блоки в тесте taikinoida omenat
загшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks запить
запина|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
k s запнуться
запира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ея), -ют(ся)
imperf ks заперсть(ся)
записать, запишу, запишешь, запишут;
записанный, записан perf (imperf записы-
вать) 1. что А, куда (в, на + А), где (в. на +
Р), чем I, кому D kirjoittaa [muistiin]; ~ адрес
в блокнот (t в блокноте) kirjoittaa osoite
muistioon; ~ цитату kirjoittaa sitaatti muis-
tiin; ~ лекцию в тетрадь (t в тетради) tehdä
vihkoon muistiinpanoja luennosta; ~~ что-ли-
бо карандашом kirjoittaa jk [lyijy]kynällä; за-
пишите мне, пожалуйста, ваш телефон
saisinko puhelinnumeronne 2. кого-что А, ни
что А, на чём Р äänittää, tallentaa; - певца
äänittää laulajan esitys; ~ что-л на плёнку (t
на магнитофон) tallentaa jk nauhaan (t
nauhalle), nauhoittaa jk; ~ концерт на
пластинку levyttää konsertti, tallentaa kon-
sertti äänilevylle (f äänilevyyn) 3. кого А, куда
(в, на + А), к кому D kirjoittaa luetteloon,
merkitä [luetteloon t listaan]; - ребёнка в
школу kirjoittaa lapsi kouluun; - кого-л на
приём к врачу merkitä jku lääkärin vastaan-
ottolistaan
записаться, запишусь, запишешься,
запишутся perf (imperf записываться) куда
(в, на + А), к кому D kirjoittautua, ilmoittau-
tua; ~ в школу kirjoittautua kouluun; - в
члены какого-л общества kirjoittautua jnk
seuranjäseneksi; ~ в библиотеку kirjoittautua
kirjastoon; ~ на курсы ilmoittautua kursseille;
~ к врачу на приём kirjoittautua lääkärin vas-
taanotolle
запйсыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks записать(ся)
запить, запью, запьёшь, запьют; запил,
запила, запило; запитый, запит, запита,
запито perf (imperf запивать) что А чем I
juoda (t ryypätä) päälle, juoda palanpaineeksi;
~ лекарство водой juoda lääkkeen päälle
vettä
запиха|ть, -ю, -ешь, -ют; запиханный,
запихан perf. запйхива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf] запихн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf что А,
куда (в, под, за + A) puhek työntää, ahtaa,
sulloa, tunkea; ~ бумаги в стол työntää
paperit pöytälaatikkoon
запиш^(сь), запйшешь(ся) fut ks за-
писаться)
96
запланировать, -ую, -уешь, -уют perf ks
планировать 2
заплатить, -ачу, -атишь, -атят perf ks
платить
запл|ескать, -ещу, -ёщешь, -ёшут perf
{imperf заплёскивать) кого-что А, чем I
puhek läiskyttää, loiskintaa (märäksi)', ~ стол
водой läiskyttää vettä pöydälle
заплеснеть, -ёт, -ут perf (imperf заплё-
скивать) кого-что A puhek läiskäyttää [vettä],
loiskauttaa [vettä]; волна ~ула лодку aalto
läiskäytti vettä veneeseen
запл|естй, -ету, -етут; -ёл, -ела; -етённый,
-етён, -етена perf, заплета|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. (imperf myös плести) во что
A palmikoida, sitoa palmikolle, letittää; ~
косу palmikoida hiukset, tehdä palmikko; ~
волосы в две косы sitoa hiukset kahdelle
palmikolle 2. 3. pers peittää, verhota
{köynnöskasveista)', хмель заплёл всю изго-
родь humala peitti koko aidan
заплыва|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заплыть I, II
зашпфъ I, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло
pe/f (/mper/'заплывать) куда (в, на, под, за +
A) uida; (на судне) kulkea, purjehtia (jhk tjnk
taakse); ~ на середину реки uida joen puo-
liväliin; - в бухту uida lahdelmaan; purjehtia
(f mennä) lahdelmaan; ~ под мост uida sillan
alle; - за бакен uida poijun taakse
запль1|ть II, -вёт, -вут; -л, -ла, -ло perf
(/трегЛзаплывать) чем I peittyä (esim vedessä
kelluvalla aineella); пруд ~л тиной lampi on
liejun peitossa, lampi on peittynyt liejuun (t
liejulla)
запнуться, -усь, -ешься, -утся perf (imperf
запинаться) 1. обо что А, за что A kompas-
tua; ~ о порог (t за порог) kompastua kyn-
nykseen 2. на чём Р kuv takertua, kompastua;
- на первом же слове takertua heti
ensimmäiseen sanaansa
заподозр|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
pe/f (/трегГзаподазривать) 1. кого А, в чём
Р epäillä; - кого-л в краже epäillä jkta
varkaudesta 2. что А, + konj что epäillä
{luulla, arvella); - обман epäillä petosta; ~
что-то неладное epäillä jotakin pahaa olevan
tekeillä
запозда|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
запаздывать) 1. куда (в + А, к + D), на
сколько (на + A) myöhästyä, tulla
myöhästyneenä, olla myöhässä (jnk verran); ~
к обеду myöhästyä päivälliseltä; ~ на полчаса
myöhästyä puoli tuntia 2. с чем I t -h inf
viivästyä; он ~л с ответом (f ответить) hänen
vastauksensa viivästyi [jonkin verran]
запой imperat ks запеть
заполза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
полз|тй, -у, -ёшь, -ут; заполз, -ла perf куда (в,
под, за + A) mennä, madella, ryömiä, luiker-
taa; kontata (jhk, jnk alle t taakse); ~ в нору
mennä pesäänsä; ~ под крыльцо mennä por-
taiden alle; - за дерево mennä puun taakse
заполнить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf. заполнить, -ю, -ешь, -ют imperf что А
1. чем I täyttää; зрители заполнили зал kat-
sojat täyttivät salin; ~ бассейн водой täyttää
allas vedellä A ~ своё время работой käyttää
aikansa työhön 2. täyttää (lomake tms); ~
анкету täyttää lomake
запол|учйть, -учу, -учишь, -учат; -учен-
ный, -учен perf кого-что A puhek saada,
hankkia (jku tjk)
запомина|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks запомнить(ся)
запомн|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf'за-
поминать) кого-что A muistaa, painaa
mieleensä; ~ дату painaa mieleensä
päivämäärä; я не ~ил его имени en muista
hänen nimeään
запомниться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf запоминаться) кому D painua (t
jäädä) mieleen; мне -илось это стихо-
творение tämä runo painui mieleeni
запорош|йть, -йт, -ат; -ённый, -ён, -ена^'а
запорошенный, запорошен perf (imperf за-
порашивать ja порошить) myös yksipers что
А, чем I tuiskuttaa umpeen; метель ~йла
снегом дороги, дороги ~нло снегом tiet
tuiskutti umpeen
запою, запоёшь fut k s запеть
заправ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf заправлять) 1. что А, во что А,
подо что A työntää, pistää; ~ брюки в сапоги
työntää housunlahkeet saappaisiin; ~ волосы
под платок työntää hiukset huivin alle 2. что
А, чем I panna [käynti]kuntoon; täyttää tank-
ki (t polttoainesäiliö); ~ машину [бензином]
tankata auto, täyttää auton bensiinitankki,
täyttää auton tankki bensiinillä; ~ швейную
машйн[к]у panna ompelukone kuntoon 3. что
А чем I maustaa, höystää; ~ борщ сметаной
maustaa borssi smetanalla
заправ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf заправляться) чем I puhek tankata,
ottaa polttoainetta; ~ горючим tankata, ottaa
polttoainetta
заправля|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
73ак.756
97
зал
зар
заправить; 2. чем I ark hoitaa, johtaa; ~
хозяйством hoitaa taloutta
заправляться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ksзаправиться
запрашива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
просить
запре|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf, запрещать, -ю, -ешь, -ют
imperf I. что А, + inf, кому D kieltää; врач
запретил больному курить (Г курение)
lääkäri kielsi sairaalta tupakoinnin 2. что А
kieltää, lakkauttaa; ~ пропаганду войны
kieltää sotapropaganda; ~ газету kieltää lehti
ilmestymästä; ~ партию kieltää puolueen
toiminta
запрограммировать, -ую, -уешь, -уют.
perf 1. ks программировать; 2. что A kuv
ohjelmoida, suunnitella (jk)
запроектировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks проектировать 2
запрокин|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf запрокидывать) что A keikauttaa
taaksepäin; ~ голову keikauttaa päänsä taak-
sepäin
запр|осйть, -ошу, -осишь, -осят; -ошен-
ный, -ошен perf (imperf запрашивать) 1. ко-
го-что А, чего G, о ком-чём Р tiedustella,
pyytää; ~ чьё-л мнение о ком-л tiedustella jkn
mielipidettä jksta; ~ отзыв pyytää lausuntoa;
~ разрешение (t разрешения) pyytää lupaa 2.
что А, с кого G vaatia, määrätä hinnaksi (liian
paljon); ~ высокую цену vaatia liikaa hintaa
запр|удйть, -ужу, -удишь, -удят; -ужен-
ный, -ужен ja -уженный, -ужён, -ужена perf
(imperf запруживать) что A täyttää; толпа
~удйла улицы väkijoukko täytti kadut
запрись), запрёшь(ся) fut ks заперёть(ся)
запряга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
запрячь
запря|г^, -жёшь fut ks запрячь
запрятать, -чу, -чешь, -чут; -тайный,
-тан perf (imperf запрятывать) кого-что А,
куда (в, под + A) puhek piilottaa, kätkeä; ~
деньги под подушку <в шкаф> piilottaa
rahat tyynyn alle <kaappiin>
запрячь, -ry, -жёшь, -гут; -г, -гла; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf запрягать) кого А, во
что A valjastaa, panna valjaisiin; ~ лошадь [в
телегу] valjastaa hevonen [rattaiden eteen] A ~
кого в работу puhek panna jku töihin
запуга|ть, -ю, -ешь, -ют; запуганный,
запуган perf, зап^гива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого А, чем I pelotella; ~ кого-л на-
казаниями pelotella jkta rangaistuksella
запуска|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks3-d-^
пустить I, II ';
запустить I, запущу, запустишь,
запустят; запущенный, запущен perf (imperf
запускать) 1. что А / чем I в кого-что А
puhek nakata, singota, heittää; ~ камень (f
камнем) в окно nakata kivi ikkunaan; ~
камень (t камнем) в когд-л nakata jkta kivellä
2. кого-что А, куда (в + A) laskea, lennättää,
laukaista; ~ змея laskea leija; ~ космический
корабль [в космос] laukaista alus avaruuteen
3. что A käynnistää, panna käyntiin; ~ мотор
käynnistää moottori 4. что А во что A puhek
työntää, pistää; ~ руку в карман työntää käsi
taskuun; - когти во что-л iskeä kyntensä jhk
5. кого А, куда (в + A) puhek päästää; - ка-
расей в пруд päästää ruutanoita lammikkoon
запустить II, запущу, запустишь,
запустят; запущенный, запущен perf (imperf
запускать) что A päästää rappiolle, jättää
hoitamatta; ~ хозяйство päästää talous rappi-
olle; ~ сад jättää puutarha hoitamatta; ~
болезнь päästää tauti pitkälle
зап^та|ть, -ю, -ешь, -ют pcrf\. ks путать
1, 3; 2. что A sotkea, sekoittaa, hämmentää; ~
какой-л вопрос sotkea jk kysymys
зап^та|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf запутываться) 1. ks путаться 1; 2. в
чём Р puhek sotkeutua, joutua kiipeliin (t pin-
teeseen); ~ в долгах velkaantua
запущенный partis ks запустить
запущ^ fut ks запустить
запью, запьёшь fut ks запить
запятна|ть, -ю, -ешь, -ют; запятнанный,
запятнан perfks пятнать
зарабатыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf за-
работав, -ю, -ешь, -юг perf что А, на что А,
чем I, где (на + Р) ansaita, tienata; ~ деньги
честным трудом ansaita rahaa rehellisellä
työllään; хорошо ~ на стройке ansaita hyvin
rakennustöissä
заража|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks заразйть(ся)
зара|зйть, -жу, -зйшь, -зйт; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf заражать) кого-что
А, чем I 1. tartuttaa, infektoida; saastuttaa,
myrkyttää; ~ товарища гриппом tartuttaa
toveriinsa influenssa; ~ воду saastuttaa vesi Z
kuv tartuttaa, saada tarttumaan; он ~зйл всех
своим весельем hän tartutti iloisuutensa
kaikkiin, hänen iloisuutensa tarttui kaikkiin
зара|зйться, -жусь, -зйшься, -зятся perf
(imperf заражаться) 1. чем\, от кого G, через
что A saada tartunta; ~ гриппом от кого-л
98
зар
saada influenssatarunta jklta 2. чем I kuv: он
~зйлся всеобщей радостью kaikkien iloisuus
tarttui häneen
зараста|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, зараст|й,
-у, -ёшь, -ут; зарос, заросла perf чем I kasvaa
umpeen; ruohottua; тропинка заросла
травой polku on kasvanut umpeen; зарасти
бородой parroittua; ~ мхом sammaloitua
зарегистрировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks регистрировать
зарфать, -жу, -жешь, -жут; -занный, -зан
perfl. кого А, чем I tappaa, puukottaa (jku)
2. ks резать 4, 5; 3. что A kuv ark olla julkaise-
matta; статью ~зали artikkelia ei julkaistu
зарекоменд|овать, -ую, -уешь, -уют;
-ованиый, -ован perf себя кем-чем I osoittau-
tua (jnklaiseksi — myönteisistä ominaisuuk-
sista); - себя" хорошим работником osoittau-
tua hyväksi työntekijäksi
зарифвать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf, зарисовыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что A piirtää, piirustaa (esim
mallista); ~ что-л с натуры piirtää jtak luon-
nosta
заровнять, -ю, -ешь, -ют; заровненный,
заровнен perf (imperf заравнивать) что А,
уем I tasoittaa, tasata; - я"му tasoittaa kuoppa;
* канаву землёй peittää oja maalla
заро|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf (imperf-урождать) что А, в
ком Р herättää, synnyttää; ~ надежду в ком-л
herättää toivoa jkssa
зарод|йться, -йтся, -ятся perf (imperf за-
рождаться) у кого G, в ком-чём Р herätä,
syntyä; у меня" ~йлась новая идея minulla
heräsi uusi ajatus
зарожда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
родить
зарожда|ться, -ется, -ются imperf ks за-
родиться
заронить, зароню, заронишь, заронят
perfl. что А, куда (в + A) pudottaa; ~ искру в
сёно pudottaa kipinä heiniin 2. что А, в ком Р
kuv herättää, synnyttää; ~ сомнение в ком-л
herättää epäilystä jkssa
зарою(сь), зароешь(ся) fut ks зарыть(ся)
зарубить, зарублю, зарубишь, зарубят;
зарубленный, зарублен perf (imperf за-
рубать) кого А, чем I iskeä (t lyödä) kuoli-
aaksi, surmata (kirveellä tms); — кого-л
саблей iskeä jku kuoliaaksi miekalla
заруча|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
заруч|йться, -усь, -йшься, -атся perf чем I
turvata (t taata) itselleen; заручиться чьёй-л
поддержкой turvata itselleen jkn kannatus;
заручиться чьйм-л согласием saada jkn suos-
tumus
зарыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks зарыть(ся)
зарыть, зарою, зароешь, зароют;
зарытый, зарыт perf( imperf зарывать) ks за-
копать 1
зарыться, зароюсь, зароешься, зароются
perf (imperf зарываться) 1. во что A kaivau-
tua, hautautua; - в песок kaivautua hiekkaan;
- в работу kuv uppoutua (t syventyä)
työhönsä 2. чем I, во что А: ~ [лицом] в
подушку kätkeä kasvonsa tyynyyn
зарядить I, заряжу, зарядишь, зарядят;
заряженный, заряжен ja заряжённый, заря-
жён, заряжена perf (imperf Заряжать) 1. что
А, чем I ladata, panostaa (ase); ~ ружьё
[дробью] ladata pyssy [hauleilla] 2. что А
ladata, panostaa (filmi tms); ~ фотоаппарат
ladata kamera 3. что A ladata, varata
(sähköllä); ~ аккумулятор ladata akku 4. ко-
го-что А чем I kuv ladata, valaa (jtak
mielialaa); ~ товарищей своей энергией
valaa tarmoaan tovereihinsa
зарядить II, заряжу, зарядишь, зарйдят
perf что А, + in f puhek: он ~дйл ходить в
гости hän alkoi juosta (t käydä) kylässä; опять
ты зарядил одно и то же! taas sama vanha virsi!
заряжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
рядить I
засадить, засажу, засадишь, засадят;
засаженный, засажен perf, засажива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. что А, чем I istuttaa
täyteen (kasvamaan); ~ грядку цветами istut-
taa kukkapenkki täyteen kukkia 2. кого А, ку-
да (в, под + A) puhek panna, teljetä; — льва в
клетку panna leijona näkkiin; ~ кого-л под
замок panna jku lukon taakse 3. кого А за что
А, + infpuhek istuttaa, panna (tekemään jtak);
~ кого-л за уроки istuttaa jku lukemaan
läksyjä; ~ кого-л за работу <работать>
panna jku töihin <tekemään työtä> 4. что А,
во что A puhek iskeä, lyödä (syvälle); ~ топор
в бревно iskeä kirves tukkiin
засасыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
сосать
засвидетельствовать, -ую, -уешь, -уют
perf что А 1. todistaa, kertoa; я могу ~ это voin
todistaa sen 2. где (в + Р) todistaa [oikeaksi],
vahvistaa; ~ подпись в нотариальной конторе
todistaa nimikirjoitus notaarilla
засева|ть, засёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks засеять
99
зас
зас
засека|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
засечь I, II
засекретить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, засекрёчива|ть -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что A tehdä (t julistaa) salaiseksi; ~
документы julistaa asiapaperit salaisiksi 2. ко-
го A myöntää (jklle) lupa salaiseen työhön
засек^, засекут fut ks засечь I, II
заселить, заселю, заселишь, заселит; за-
селённый, заселён, заселена perf, заселифъ,
-ю, -ешь, -ют perf что А 1. кем I asuttaa,
sijoittaa asumaan; ~ новый дом [жильцами]
asuttaa uusi talo 2. asuttaa, asettua asumaan;
заселить новые земли asuttaa uudet alueet
засесть, засаду, засядешь, засядут; засел
perf 1. где (в, на + Р) jäädä [istumaan]
{pitkäksi nikan t mukavasti); sulkeutua; - в
библиотеке jäädä pitkäksi piikaa kirjastoon; ~
на чердаке sulkeutua ullakolle 2. за что А, +
/nftarttua, ryhtyä (tarmokkaasti); ~ за книги
tarttua kirjoihin; ~ за работу (t работать)
ryhtyä [tarmokkaasti] työhön 3. куда (в + А),
где (в + Р) kätkeytyä, piiloutua; ~ в засаду
olla väijyksissä 4. 3. pers (perf заседать) в чём
Р jäädä [kiinni], iskostua, juuttua; пуля засела
в ноге luoti jäi jalkaan 5. 3. pers (perf за-
седать) в ком-чём Р kuv jäädä, iskostua
(mieleen); эта мысль прочно засела в нём (t в
его сознании) tämä ajatus jäi lujasti hänen
mieleensä
засё|чь I, -ку, -чёшь, -кут; засёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf засекать)
что A merkitä, panna merkille; ~ время ottaa
aika; ~ направление merkitä suunta
засё|чь II, -ку, -чёшь, -кут; засёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf засекать)
кого А, чем I ruoskia (Г piiskata) kuoliaaksi; ~
лошадь плетью piiskata hevonen kuoliaaksi
засе*|ять, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
(imperf засевать ja засеивать) что А, чем I
kylvää (jk pinta-ala); ~ поле рожью kylvää
pelto rukiille (t rukiiksi)
заси|д6ться, -жусь, -дйшься, -дйтся perf,
засйжива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
где (в, на + Р), у кого G viipyä, istua (kauan);
~ в гостах viipyä vieraissa Д засидеться в
девках (t в невестах) jäädä vanhaksipiiaksi
заск|очйть, -очу, -очишь, -очат perf
(imperf заскакивать) куда (в + А), к кому D
1. puhek loikata, hypätä (jhk); заяц ~очил в
огород jänis loikkasi kasvitarhaan 2. ark
piipahtaa, pistäytyä; - в магазин piipahtaa
kaupassa (t kauppaan); ~ к приятелю
pistäytyä kaverinsa luona
заслать, зашлю, зашлёшь, зашлют;
засланный, заслан регД/трег^засылать) ко-
го-что А, куда (в, на + А, по + D) 1. lähettää,
panna menemään (kauas t väärään paikkaan);
~ пакет не по адресу lähettää paketti väärään
osoitteeseen; - кого-л в дальние край lähettää
jku kaukaisille seuduille 2. lähettää (salaa); ~
шпиона lähettää vakoilija
засл|онйть, -оню, -онйшь, -онйт; -онён-
ный, -онён, -онена perf (imperf заслонять)
кого-что А, чем I, от кого-чего G peittää,
kaihtaa; suojata, varjostaa; тучи ~онйли
солнце pilvet peittivät auringon; ~ глаза
рукой varjostaa kädellä silmiään; - лицо от
удара suojata kasvojaan iskulta; - ребёнка от
ветра suojata lapsi tuulelta
засл|онйтъся, -онюсь, -онйшься, -онйтся
perf (imperf заслониться) от чего G, чем I
suojautua, suojata itsensä; ~ от удара suojau-
tua iskulta
заслоня|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks заслонйть(ся)
засл^жива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
заслужить; 2. чего G ansaita, olla (jnk)
arvoinen; ~ внимания <довёрия> ansaita
huomiota <luottamusta>
заслужить, -ужу, -ужишь, -ужат; -ужен-
ный,-ужен perf (imperf заслуживать) что А,
чем I ansaita, saada osakseen; ~ чьё-л
доверие saavuttaa jkn luottamus; - награду
своей работой ansaita palkinto työllään
засл^ша|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
заслушивать) кого-что A kuulla (jk julkinen
esitys); ~ доклад kuulla selostus; - свидетеля
<свидётельские показания> kuulla todistaja
<todistajien kertomukset>
заслуша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf заслушиваться) кого А, чем I unoh-
tua (Г jäädä) kuuntelemaan (jkta,jtak)
засл^шива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks заслушать(ся)
заслыш|ать, -у, -ишь, -ат perf 1. что А
kuulla (kaukaa); ~ голос kuulla ääni 2. о чём
Р, + konj что puhek saada tietää; - о чьём-л
приезде saada tietää jkn tulosta 3. что A tun-
tea, vainuta; — запах tuntea haju
засм|еять, -ею, -еёшь, -еют; -ёянный, -ёян
perf (imperf засмеивать) кого A puhek tehdä
(jku) naurettavaksi (t naurunalaiseksi), tehdä
pilkkaa (jksta)
засм|отре~ться, -отрюсь, -отришься,
-отрятся perf(/mperfзасматриваться) на ко-
го-что A unohtua (f jäädä) katselemaan (jkta,
jtak)
100
заснуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf за-
сыпать) в чём Р, на чём Р, где (в, на + Р), за
чем I, над чем nukahtaa, vaipua uneen,
nukkua; ~ в кресле <на диване, в автобусе>
nukahtaa nojatuoliin <sohvalle, bussiin>; ре-
бёнок ~ул на руках у матери lapsi nukahti
äitinsä syliin; — за работой <над кнйгой>
nukahtaa työnsä <kirjan> ääreen
засн|ять, -иму, -ймешь, -ймут; -я~л, -яла,
-йло; -ятый, -я"т, -ята, -я>о perf кого-что А
kuvata; valokuvata; ~ фильм tehdä elokuva
засофть, -ёт, -ут;' засосанный, засосан
perf (imperf засасывать) кого-что A, yksipers
myös где (в + Р) imeä itseensä, niellä; болото
~ало животных, животных -ало в болоте
suo imi eläimet itseensä
заста|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
застать
заставить I, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf заставлять) что А чем I 1. ahtaa
täyteen; - комнату мебелью ahtaa huone
täyteen huonekaluja 2. sulkea, panna eteen; ~
дверь шкафом sulkea ovi kaapilla, panna
oven eteen kaappi
заставить II, -лю, -ишь, -ят perf (imperf
заставлять) кого А, + in f, чем I pakottaa,
panna, saada (tekemään); ~ кого-л угрозами
сделать что-л pakottaa jku uhkauksin
tekemään jtak; ~ кого-л замолчать saada jku
vaikenemaan
заставлять, I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заставить I, II
заста|ть, -ну, -нешь, -нут perf (imperfНа-
ставать) кого А, где (в, на + Р), у кого G, за
чем I, каким I tavata, kohdata; tavoittaa,
yllättää; я не -л его в университете en tavoit-
tanut häntä yliopistosta; ~ кого-л у знакомых
tavata jku tuttaviensa luona; я ~л её за чтени-
ем hän oli (t istui) lukemassa, kun tulin; ~
кого-л спящим tavata jku nukkumasta
застёгива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks застегнуть(ся)
застегнуть, -у, -ёшь, -ут; застёгнутый, за-
стёгнут perf (imperf застёгивать) что А, чем
I, на что A napittaa, panna kiinni (napit,
hakaset yms); ~ платье булавкой panna lenin-
ki hakaneulalla kiinni; - пальто [на все пуго-
вицы] napittaa takki [ylös saakka], panna
[kaikki] takinnapit kiinni
застегнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf застёгиваться) на что A panna nap-
pinsa kiinni, napittaa vaatteensa; - на все
пуговицы panna kaikki nappinsa kiinni
застекл|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (УтрегГзастеклять) что A lasittaa; -
окна lasittaa ikkunat
заст|елйть, -елю, -ёлешь, -ёлют perf
(imperfзастилать) ks застлать
застига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
застйгн|угь, -у, -ешь, -ут perfks застичь
застила|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
застлать
застира|ть, -ю, -ешь, -ют; застиранный>
застиран perf (imperf застирывать) Х.что А,
чем I pestä [puhtaaksi] (vaatteen osa); pestä
pois (tahra); ~ рукав pestä hiha [puhtaaksi]; ~
пятно тёплой водой pestä tahra pois
lämpimällä vedellä 2. что A pestä pilalle, pila-
ta pesulla; ~ бельё pestä vaatteet pilalle
застй|чь, -гну, -гнешь, -гнут; -г ja -гнул,
-гла; -гнутый, -гнут perf (imperf застигать)
кого А, где (в + Р) yllättää; в пути нас ~гла
гроза meidät yllätti matkalla ukonilma
заст|лать, -елю, -ёлешь, -ёлют; застлан-
ный, застлан perf (imperf застилать) 1. что
А, чем I peittää, levittää; ~ пол ковром
peittää lattia matolla, levittää matto lattialle 2.
3. pers что A peittää, verhota (sumusta, savus-
ta yms); дым ~лал нёбо savu peitti taivaan A
слёзы ~лали глаза kyynelet sumensivat silmät
застраива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
застроить
застраховать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf £s страховать
застревать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
застрять
застр|елйтъ, -елю, -ёлишь, -ёлят; -ёлен-
ный, -ёлен perf кого А, из чего G ampua
(kuoliaaksi); ~ кого-л [из ружья] ampua jku
[pyssyllä]
застро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf застраивать) что А, чем I rakentaa
täyteen (jk alue); ~ участок дачами rakentaa
maapalsta täyteen huviloita
застрфъ, -ну, -нешь, -нут perf'(imperf"за-
стревать) 1. в чём Р juuttua, takertua, tarttua,
jäädä kiinni; колёса -ли в грязи pyörät juut-
tuivat liejuun; пуля ~ла в мышце luoti jäi kiin-
ni lihakseen 2. где (в, на + Р) kuv puhek jäädä
(jhk pitkäksi aikaa), takertua; ~ в гостах jäädä
kylään А у него слова -ли в горле hän ei
saanut sanaa suustaan
застудить, застужу, застудишь, застудят;
застуженный, застужен perf (imperf
застуживать) что А, где (в, на + Р) puhek
vilustuttaa, kylmettää; - спину на сквозняке
vilustuttaa selkänsä läpivedossa
застула|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
101
зас
зат
заст|упйться, -уплюсь, -упишься, -упятся
perf за кого-что A pitää (jkn) puolta, puolus-
taa; - за обиженного pitää loukatun puolta,
puolustaa loukattua; ~ за правое дело puolus-
taa oikeaa asiaa
зас^н|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf засовывать) что А куда (в, под, за +
A) panna, pistää, työntää; ~ бумаги в стол
panna paperit pöytälaatikkoon; — руку под
подушку työntää kätensä tyynyn alle
зас^чива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
сучить, засучу, засучишь, засучат; засучен-
ный, засучен perf что A kääriä (t kiertää) ylös
(jk vaatteen osa); ~ рукава kääriä hihat ylös A
приняться за дело, засучив рукава panna
hihat heilumaan, panna (t pistää) töpinäksi,
panna tuulemaan
засушить, засушу, засушишь, засушат;
засушенный, засушен perf (imperf засуши-
вать) кого-что A kuivata, kuivattaa; ~ цветок
kuivata kukka
засыла|ть, -ю, -ешь, -ют perfks заслать
засып|ать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
ре//(/трегЛзасыпать) 1. что А, чем I täyttää,
luoda umpeen; ~ яму землёй täyttää kuoppa
mullalla 2. кого-что А, чем I sirottaa [täyteen],
peittää; дорожка ~ана опавшими листьями
polku on varisseiden lehtien peitossa; путника
~ало снегом lumi peitti matkamiehen 3. кого
А чем I kuv. ~ кого-л вопросами hukuttaa
jku kysymyksiin; ~ детей подарками antaa
lapsille paljon lahjoja 4. что А, чего G, куда (в
+ A), KOMyD panna, kaataa (jtak varisevaa); ~
чай (t чаю) в чайник panna teelehtiä (t teetä)
teekannuun; ~ овёс (t овса) лошадям kaataa
hevosille kauroja
засыпа|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
засыпать
засыпа|тъ II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заснуть
засып|аться, -люсь, -лешься, -лютея perf,
засыла|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf1. 3.
pers во что A mennä, karista; песок засыпал-
ся в туфли hiekkaa meni kenkiin 2. чем I peit-
tyä, sirottua; дорога засыпалась сухими
листьями tie peittyi varisseilla lehdillä
засаду, засядешь fut ks засесть
зата|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf затаивать) что А, на кого А: ~
обиду на всех tulla katkeraksi kaikille (Г
kaikkia kohtaan); ~ злобу на кого-л kantaa (t
pitää) salavihaa jkta kohtaan А ~ дыхание
pidättää henkeään (kuullakseen)
зата|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf затаиваться) где (в, на + Р, под, за +
I) piiloutua, mennä piiloon; - в кустах
piiloutua pensaikkoon
заталкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
толкать I ja затолкнуть
затаплива|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
затопить I, II
затаптыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
топтать
затаска|ть, -ю, -ешь, -ют; затасканный,
затаскан perf puhek (imperf затаскивать) 1.
что A kuluttaa pilalle, pitää pahaksi; -
костюм kuluttaa puku pilalle 2. кого A raaha-
ta [väsyksiin asti], kuljettaa [väsyksiin asti]; -
кого-л по магазинам raahata jkta kaupoissa
väsyksiin asti
затаскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
тащить ja затаскать
затачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
точить II
затащить, затащу, затащишь, заташат;
затащенный, затащен perf (imperf затаски-
вать) 1. что А куда (в + A) raahata, laahata,
kantaa; ~ -доски в сарай raahata laudat liiteriin
2. кого А куда (в + А), к кому D kuv puhek
raahata, viedä, tuoda; я затащил его к себе raa-
hasin hänet luokseni; ~ товарища в гости raa-
hata toverinsa vieraisiin
затвер|дйть, -жу, -дйшь, -дяЧ imperf
puhek ks твердить 2
затвор|йть, -ю, -ишь, -я"т; затворенный,
затворен ja -ённый, -ён, -ена perf (imperf за-
творить) что A sulkea, panna kiinni; ~ дверь
sulkea ovi, panna ovi kiinni
затвор|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf затворяться) где (в, на + Р) sulkeu-
tua; ~ в комнате sulkeutua huoneeseensa
затворя]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks затворйть(ся)
затева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks затеять
затёк, затекла pret ks затечь
затека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks затечь
затекут fut ks затечь
затемн|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён,
-ена perf затемнеть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, чем I 1. tummentaa, pimentää, him-
mentää; ~ фон картины tummentaa taulun
taustaa 2. pimentää; ~ окна pimentää ikkunat
3. kuv pimentää, sumentaa; сознание затем-
нено järki pimeni
затен|йть, -ib, -йшь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perf, затеня"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
varjostaa; окна затенила зелень деревьев
puiden lehvät varjostivat ikkunoita
102
зат
зат
затереть, затру, затрёшь, затрут; затёр,
затёрла; затёртый, затёрт perf (imperf за-
тирать) 1. что A hangata (t pyyhkiä) pois; ~
пятно hangata tahra pois 2. 3. pers кого-что
А: в толпе менй затёрли jouduin väkijoukon
puristukseen; льды затёрли судно, судно за-
тёрто льдами alus on jäiden puristamana, alus
on juuttunut jäihin
затерфъ, -ю, -ешь, -ют perf что A puhek
hukata, kadottaa; ~ книжку hukata kirja
затерфъся, -юсь, -ешься, -ются perf 1.
где (в + Р) kadota [näkyvistä], hävitä, häipyä;
лодка ~лась в волнах vene katosi aaltoihin; ~
в толпе kadota väkijoukkoon 2. где (среди +
топ G, в + Р): деревня ~лась среди лесов <в
глушй> kylä on metsien ympäröimä
<kaukana sisämaassa>
затфь, -чёт, -кут; затёк, -кла perf (imperf
затекать) куда (в, за, под + A) valua, vuotaa,
virrata (/M); вода ~кла в подвал <под пол,
за воротнйк> vettä valui kellariin <lattian
alle, niskaan>
затфть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf за-
тевать) что А, + inf puhek ryhtyä, ruveta,
panna toimeksi; дети ~яли игру (t играть)
lapset panivat leikiksi, lapset rupesivat
leikkimään; - поход lähteä retkelle
затира|ть, -ю, -ешь, -ют impefks затереть
заткнуть, -у, -ёшь, -ут; заткнутый,
заткнут perf (im perf затыкать) что А 1. чем I
tukkia, panna tukkoon; ~ уши ватой tukkia
korvat pumpulilla; ~ бутылку пробкой panna
korkki pullon suuhun, korkittaa pullo 2. за
что A pistää, panna, työntää (väliin); ~ топор
за пояс pistää kirves vyön alle А он кого
угодно за пояс ~ёт puhek hän on yliveto kai-
kista
затмева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, затм|йть,
-лю, -ишь, -я"т perf кого-что А, чем I him-
mentää, saattaa varjoon, voittaa; ~ чью-л
шву himmentää jkn mainetta; - всех кра-
сотой voittaa kaikki muut kauneudellaan
затолка|ть, -ю, -ешь, -ют perf puhek 1.
(imperf заталкивать) кого-что А во что А
sulloa, tunkea, työntää (useaan otteeseen); ~
бельё в мешок sulloa vaatteet säkkiin 2. кого
А, где (в + P) tuuppia, tyrkkiä (kipeäksi); его
-ли в толпе hänet tuupittiin väkijoukossa
pahanpäiväiseksi
затолкнуть, -у, -ёшь, -ут; затолкнутый,
затолкнут perf (imperf заталкивать) кого-
что А во что A puhek työntää, tunkea
(syvälle); ~ что-л в мешок työntää jk säkkiin
затопить I, затоплю, затопишь, затопят;
затопленный, затоплен perf (imperf затапли-
вать) что А, чем I panna lämpiämään, alkaa
lämmittää; ~ печку panna uuni lämpiämään;
~ печь дровами panna puita uuniin,
lämmittää uunia puilla
затопить II, затоплю, затопишь,
затопят; затопленный, затоплен perf, за-
топлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (imperf myös
затапливать) что А 1. 3. pers upottaa alleen;
разлившаяся река затопила луга tulviva joki
upotti alleen niityt 2. upottaa, hukuttaa; ~ ко-
рабли upottaa laivat
затоптать, затопчу, затопчешь,
затопчут; затоптанный, затоптан perf
(imperf затаптывать) 1. что A tallata [kovak-
si], polkea [kovaksi]; ~ снег tallata lumi kovak-
si; ~ траву tallata ruohikko 2. что А во что А
tallata, polkea (jkjhk); ~ монету в землю tal-
lata raha maahan А ~ кого-л в грязь puhek
polkea (t tallata t vetää) lokaan jkn maine (t
nimi) 3. кого A tallata (t polkea) kuoliaaksi;
лошадь затоптала щенка hevonen tallasi
koiranpennun kuoliaaksi 4. что А, чем I
puhek liata; *- пол грйзными сапогами liata
lattia saappain
затормо|зйть, -жу, -зйшь, -зйт perfksTop-
мозйть
затормош|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf кого A puhek 1. nykiä (t ravistaa)
jkta väsyksiin asti 2. чем I kuv kyllästyttää,
saada kyllästymään (/ kiusaantumaan); ~
кого-л просьбами kyllästyttää jkta
pyynnöillään
заточ|йть I, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf заточать) кого А куда (в +
A) ylät ja vanh teljetä, sulkea; ~ кого-л в
тюрьму teljetä jku vankilaan
заточить II, заточу, заточишь, заточат;
заточенный, заточен perf (imperf затачи-
вать) что A teroittaa; - карандаш teroittaa
kynä
затр|авйть, -авлю, -авишь, -авят; -авлен-
ный, -авлен perfks травить 5, 6
затрагива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
затронуть
затра|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, затрачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, на кого-что A käyttää, kuluttaa; ~
средства на оборудование käyttää varoja
kaluston hankkimiseen; ~ много сил на что-л
nähdä paljon vaivaa jssak, hukata paljon
voimia jhk
затр6б|овать, -ую, -уешь, -уют perf кого-
что A virall vaatia (esittämistä, läsnäoloa
103
tms): ~ документы vaatia asiapapereita; ~
свидетеля vaatia todistajan läsnäoloa, kutsua
todistaja
затрон|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf затрагивать) 1. кого-что A koskettaa,
hipaista; пуля ~ула кость luoti hipaisi luuta 2.
что A kuv kosketella, kajota,. puuttua; ~
вопрос kosketella kysymystä, kajota
kysymykseen; ~ чьй-л интересы loukata jkn
etuja; это ~уло его самолюбие tämä kävi
hänen itserakkaudelleen
затр^, затрёшь fut ks затереть
затрудн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf затруднять) 1. кого А, чем I
tuottaa vaikeuksia, vaivata'; ~ кого-л
просьбой vaivata jkta pyynnöllä; если вас не
~йт jos teille ei tuota vaikeuksia 2. что А
vaikeuttaa, hankaloittaa, haitata; ~ доступ
куда-л vaikeuttaa pääsy jhk
затрудн|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperfзатрудниться) 1. чем I, + in f: я ~йлся
ответом minun oli vaikea vastata, en osannut
vastata; он ~йлся исполнить мою просьбу
hänen oli vaikea täyttää pyyntöni, pyyntöni
täyttäminen tuotti hänelle vaikeuksia 2. чем I:
решение этого вопроса -йлось различными
факторами monet tekijät vaikeuttivat
kysymyksen ratkaisua
затруднфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks затруднйть(ся)
затуманиться, -ится, -ятся perf (imperf
затуманиваться) чем I sumentua, sumeta;
глаза -ились слезами silmät sumentuivat
kyynelistä
затуш|евать, -ую, -уешь, -уют; -ёванный,
-ёван perf, затушёвыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что A tussata (Jk), varjostaa (jk) tussilla
затыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
заткнуть
затягива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks затянуть(ся)
затянуть, затяну, затонешь, затйнут;
затянутый, затянут perf (imperf затягивать)
1. кого-что А, чем I kiristää, vetää kireälle; ^
узел kiristää solmua, vetää solmu kireälle; ~
талию ремешком vetää vyönsä kireälle 2. ко-
го А куда (в + А), к кому D vetää [mukaan],
houkutella; приятели затянули его к себе
kaverit houkuttelivat hänet luokseen 3. 3. pers
кого-что A, yksipers myös куда (в + A) vetää
[sisään], imeä; его затянуло в трясину hän
vajosi hetteeseen; болото затянуло корову
suo veti lehmän sisään 4. что А чем I vetää,
peittää; ~ грузовик брезентом verhota kuor-
ma-auto suojapeitteellä; нёбо затянуло туча-
ми veti pilveen, taivas meni pilveen 5. что А,
чем I pitkittää, viivyttää; - дело pitkittää
asiaa; - с ответом viivytellä vastaustaan
затянуться, затянусь, затянешься,
затянутся perf (imperf затягиваться) чем I 1.
vetää (vyönsä tms) kireälle; kiristäytyä; ~
поясом vetää vyönsä kireälle 2. 3. pers
vetäytyä (peittyä); нёбо затянулось тучами
taivas vetäytyi (t meni) pilveen
заучива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, заучить,
заучу, заучишь, заучат; заученный, заучен
perf что A opetella, oppia; заучить стихо-
творение наизусть opetella runo ulkoa
зафиксировать, -ую, -уешь, -уют perf ks
фиксировать 1,2
захв|алйть, -алю, -алишь, -алят; -ален-
ный, -ален perf (imperf захваливать) кого А
puhek pilata liialla kehumisella, kehua (t
kiittää) liiaksi; молодого артиста -алйли
nuori näyttelijä pilattiin liialla kehumisella
захвата|ть, -ю, -ешь, -ют; захватанный,
захватан perf (imperf захватывать) что А,
чем I puhek sormeilla likaiseksi, tahrata,
tahria, liata (jk)
захватить, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf (imperf захватывать) 1. кого-что
А, чего G, чем I kahmaista, kopata, siepata,
ottaa;.- горсть орехов kahmaista kourallinen
pähkinöitä; станок ~атйл край одежды vaat-
teenhelma tarttui koneeseen; ~ песок лопатой
ottaa hiekkaa lapiolla 2. кого-что А, чего G
ottaa mukaansa; - с собой деньги (t денег)
ottaa rahaa mukaansa 3. кого-что А, где (в,
на + P) vallata, anastaa, kaapata; — город val-
lata kaupunki; - чужую территорию anastaa
vieras alue; - пленных ottaa (t saada) sota-
vankeja; ~ власть ottaa valta käsiinsä 4. кого-
что А, чем I fcuvvallata, valloittaa, saada val-
toihinsa, temmata mukaansa; ~ слушателей
рассказом vallata kuulijat kertomuksellaan;
музыка ~атйла меня" musiikki valtasi minut A
дух ~атйло henkeä salpasi
захватыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
хватить
захватывать II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
захватать
захлам|йть, -лю, -йшь, -йт; -ленный, -лён,
-лена perf (imperf захламливать ja за-
хламлЯть) что А, чем I puhek kerätä täyteen
(kamaa, rojua); - комнату разным тряпьём
kerätä huone täyteen kaikenlaista kamaa
захлебнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf захлёбываться) 1. чем I saada
104
зах
зач
suuhunsa, nielaista; läkähtyä; - водой saada
suuhunsa vettä; - дымом läkähtyä savusta 2.
от чего G läkähtyä, pakahtua; - от радости
läkähtyä ilosta
захлебываться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf захлебнуться) от чего G olla
pakahtumaisillaan (t läkähtymäisillään); он
~лся от смеха hän oli pakahtumaisillaan nau-
ruun (f naurusta)
захлестнуть, -у, -ёшь, -ут; захлёстнутый,
захлёстнут perf {imperf захлёстывать) 1. ко-
го-что А чем I heittää, vetäistä, kietoa (jnk
ympäri); ~ кого-л петлёй (t петлей) heittää
silmukka jkn kaulaan 2. 3. pers t yksipers ко-
го-что A loiskauttaa (t läiskäyttää) vettä;
волна ~ула лодку, лодку ~уло волной aalto
loiskautti vettä veneeseen 3. 3. pers кого A kuv
vallata; ненависть ~ула его viha valtasi hänet,
hän tuli raivoihinsa
захлёстыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
хлестнуть
захлопн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf,
захлопыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
paiskata (t paukauttaa t lyödä) kiinni; ~ дверь
<кнйгу> paiskata ovi <kirja> kiinni
заходить, захожу, заходишь, заходят
imperf ks зайти
захотбть, захочу, захочешь, захочет, за-
хотим, захотите, захотят perf кого-чего G, +
inf. + konj чтобы haluta, saada halu; ~ чаю
haluta teetä; он захотел есть hänen tuli nälkä;
я захотел пойти halusin mennä; он захотел,
чтобы ты пришёл hän halusi että tulisit, hän
halusi sinun tulevan
захотеться, захочется perf yksipers кому
D, чего G, куда (в, на + P), + m/*[alkaa] halut-
taa, [alkaa] tehdä mieli; мне захотелось чаю
halutti teetä; мне захотелось в лес <на
рёчку> halutti lähteä metsään <joelle>; ему
захотелось пить hänen tuli jano, häntä alkoi
janottaa
зацепить, зацеплю, зацепишь, зацепят;
зацепленный, зацеплен perf (imperf за-
цеплять) 1. кого-что А, чем I, за что А
koukata, tarttua, kiinnittää; ~ лодку багром
koukata vene keksillä, tarttua veneeseen kek-
sillä; - верёвку за крючок kiinnittää naru
koukkuun 2. кого-что А, за кого-что А, чем
Ipuhek tarttua (vahingossa),, hipaista, kosket-
taa; - [за] стул tarttua kiinni tuoliin; ~ ногой
за порог kompastua kynnykseen
зацепиться, зацеплюсь, зацепишься,
зацепятся perf(imperf зацеппАтъся) за что А,
чем I tarttua [kiinni], takertua; её платье за-
цепилось за гвоздь, она зацепилась платьем
за гвоздь hänen leninkinsä tarttui naulaan
зачар|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-бван perf (imperf зачаровывать) кого А, чем
I lumota, saada lumoihinsa; пианист ~овал
слушателей своей игрой pianisti lumosi
kuulijat soitollaan
зача|стйть, -щу, -стйшь, -стя"т perf куда
(в, на + А), к кому D puhek [alkaa] käydä
usein, ruveta käymään usein; - в кино alkaa
käydä usein elokuvissa; он ~стйл к нам hän
rupesi käymään meillä [tuhkatiheään
зачёл pret ks зачесть
зачёркива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
черкнуть, -у, -ёшь, -ут; зачёркнутый, за-
чёркнут perf кого-что А, в чём Р, чем I pyyh-
kiä pois (t yli), vetää viiva yli; ~ кого-л в
списке [карандашом] pyyhkiä jku (f jkn nimi)
pois luettelosta [kynällä], vetää [kynällä] viiva
jkn nimen yli; ~ букву pyyhkiä kirjain pois
зачерпн|^ть, -у, -ёшь, -ут; зачерпнутый,
зачерпнут perf, заче*рпыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чего G, чем I, откуда (из + G)
ottaa, ammentaa, kauhata; ~ воды (t воду) из
колодца [кружкой] ottaa vettä kaivosta
[mukilla]; лодка зачерпнула воды vene
haukkasi vettä, vene ryyppäsi
зачертить, зачерчу, зачертишь, зачертит;
зачерченный, зачерчен perf (imperf зачерчи-
вать) что A piirtää viivoja; ~ весь лист piirtää
koko sivu viivoja täyteen
зачесать, зачешу, зачешешь, зачешет; за-
чёсанный, зачёсан perf (imperf зачёсывать)
что A kammata; harjata (tav taaksepäin); ~
волосы кверху kammata tukka ylös
зачесть, зачту, зачтёшь, зачтут; зачёл,
зачла; зачтённый, зачтён, зачтена perf
(imperf зачитывать) что А 1. во что A laskea
[mukaan], ottaa lukuun; - сто тысяч рублей в
уплату долга laskea satatuhatta ruplaa velan
lyhentämiseen 2. кому D hyväksyä, merkitä
suoritetuksi; преподаватель зачёл мне эту
работу opettaja hyväksyi tämän työni
зачёсыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
чесать
зачйнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks за-
чинить
зачинить, зачиню, зачинишь, зачинят;
зачиненный, зачинен perf (imperf чинить)
что A puhek 1. paikata, korjata; - брюки
paikata housut Z (imperf myös зачинивать)
teroittaa; ~ карандаш teroittaa kynä
зачйсл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf"зачислить) 1. кого А, куда (в, на + А,
105
защ
в + топ N), кем I ottaa, hyväksyä; ~ кого-л в
штат <на работу> ottaa jku vakinaiseen
toimeen <työhön>; ~ кого-л секретарём (t в
секретари) ottaa jku sihteeriksi 2. что А куда
(в, на + A) merkitä [tilille t tiliin], panna; ~
дёньги на чёй-л счёт <в общий бюджёт>
merkitä rahat jkn tilille <yhteiseen kassaan>
зачйсл|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(/mperf зачисляться) куда (на, в + А, в + топ
N) tulla hyväksytyksi, ilmoittautua; ~ на
службу tulla hyväksytyksi työhön; ~ в
студенты ilmoittautua opiskelijaksi
зачисля]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks зачйслить(ся)
зачита|ть, -ю, -ешь, -ют; зачитанный,
зачитан perf (imperf зачитывать) 1. что А,
кому D lukea [julki]; ~ протокол [присутству-
ющим] lukea pöytäkirja [läsnäoleville] 2. что А
puhek olla palauttamatta (kirja tms); книгу
-ли kirjaa ei palautettu
зачитаться, -юсь, -ешься, -ются perf
(/трет/зачитываться) чем I innostua (f unoh-
tua) lukemaan; ~ романом innostua lukemaan
romaania
зачйтыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks зачитать(ся)
зачла, pret ks зачесть
зачту, зачтёшь fut ks зачесть
зашвырнуть, -у, -ёшь, -ут; зашвырну-
тый, зашвырнут perf (imperf зашвыривать)
что А куда (в, на + A) puhek nakata, paiska-
ta; ~ мячик в окно <на крышу> nakata pallo
ikkunaan <katolle>
зашвыря]тъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
зашвыривать) кого-что А, чем I puhek
nakella, paiskella (täyteen); ~ канаву
камнями nakella oja täyteen kiviä; ~ кого-л
камнями kivittää jkta
зашев|елйтъ, -елю, -ел ишь, -ёлят perf чем
I alkaa liikutella; ~ пальцами alkaa liikutella
sormiaan
зашей im perät ks зашить
зашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf зашить,
зашью, зашьёшь, зашьют; зашитый, зашит
perfl. что А, чем\ ommella kiinni; - прореху
[иглой] ommella reikä kiinni; ~ мешок
ommella säkki kiinni 2. что А, во что А
ommella (jkjhk); ~ посылку в холст ommella
paketti palttinan sisään
зашифровать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf зашифровывать) ks
шифровать ,
запило, зашлёшь fut ks заслать
зашнур|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf зашнуровывать) ks
шнуровать 1
зашпакл|еватъ, -юю, -юешь, -юют; -ёван-
ный, -ёван perf (imperf зашпаклёвывать) ks
шпаклевать
запшйлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
зашпйл|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что А, чем I kiinnittää, pistää kiinni (neulalla
tms); зашпилить волосы kiinnittää hiukset
[hiusneulalla]; ~ воротник булавкой kiin-
nittää kaulus lukkoneulalla
заштопа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
заштопывать) ks штопать
зашторива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
зашт6р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что A puhek vetää verhot eteen; ~ окна
vetää verhot [ikkunoiden] eteen
заштукатурить, -ю, -ишь, -ят; -енный,
-ен perf (imperf заштукатуривать) что A ra-
pata [umpeen], peittää rappauksella; ~ пятно
peittää tahra rappauksella; ~ отверстие rapa-
ta reikä umpeen
зашью, зашьёшь f и t ks зашить
защек|отать, -очу, -очешь, -очет perf ко-
го A kutittaa (jkta) uuvuksiin
защёлкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, за-
щёлкн|угь, -у, -ешь, -ут perf что A napsauttaa
(t loksauttaa) kiinni; защёлкнуть дверь nap-
sauttaa ovi kiinni
защем|йтъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён, -
лена perf (imperf защемлять) что А, чем I
puristaa, likistää (jnk väliin); ~ клещами прово-
локу puristaa rautalanka pihdeillä; он - йл
палец дверью hänen sormensa jäi oven väliin
защиргйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf защищать) 1. кого-
что А, от кого-чего G puolustaa; ~ кого-л от
побоев puolustaa jkta pahoinpitelyä vastaan;
— город от врага puolustaa kaupunkia vihol-
lista vastaan; ~ свой права puolustaa oikeuk-
siaan 2. кого-что А, от чего G, чем I suojella,
suojata; ~ глаза от солнца тёмными очками
suojata silmiään aurinkolaseilla; ~ растение
от холода suojella kasvia kylmältä 3. что А
puolustaa (mielipidettään tms); - свою точку
зрения puolustaa näkökantaansa 4. что А
puolustaa (väitöskirjaa tms); - диссертацию
väitellä, puolustaa väitöskirjaansa
защититься, -щусь, -тйшься, -тйтся perf
(imperf защищаться) от кого-чего G, чем 11.
puolustautua, pitää puolensa; — от обвинений
puolustautua syytöksiä vastaan; - от врагов
[оружием] puolustautua [asein] vihollista vas-
taan 2. suojata (f suojella) itseään; - рукой от
106
защ
зна
солнца suojella kädellä silmiään auringolta; ~
от комаров suojata itseään sääskiltä
защища|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. ks за-
щитить; 2. кого A puolustaa, toimia puolus-
tusasianajajana; - подсудимого puolustaa
syytettyä, toimia syytetyn puolustusasianaja-
jana
защищаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks защититься
заявить, заявлю, заявишь, заявят;
заявленный, заявлен perf, заявлять, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, о чём Р, кому-чему
D, куда (в + А), где (в, на + Р), + konj что
ilmoittaa, esittää; ~ протест esittää vastalause;
- свой права на что-л, - о своих правах на
что-л esittää oikeutensa jhk; ~, что согласен t
- о своём согласии ilmoittaa suostuvansa; ~ о
чём-л корреспондентам на пресс-кон-
ференции ilmoittaa jtak kirjeenvaihtajille
lehdistövastaanotolla; ~ о чём-л в суде ilmoit-
taa jtak oikeuden edessä; ~ о чём-л ру-
ководству ilmoittaa jtak johtokunnalle; ~ в
милицию [о краже] ilmoittaa varkaudesta
miliisille
звать, зову, зовёшь, зовёт; звал, звала,
звало; званный, зван, звана, звано imperfl.
(perf позвать) кого А, куда (в, на + А), + in f,
к кому D kutsua, huutaa (luokseen); kutsua
(jhk tilaisuuteen); ~ товарища в гости <на
обед t обёдать> kutsua toverinsa vieraaksi
<päivälliselle>; - кого-л к директору kutsua
jkta johtajan luo; ~ на помощь huutaa apua
1 кого А кем I f как N kutsua, nimittää; её
зовут Марией {t Мария) häntä kutsutaan
Mariaksi, hänen nimensä on Maria; как тебй
зовут? mikä sinun nimesi on?
зваться, зовусь, зовёшься, зовутся;
звался, звалась, звалось imperf кем-чем I olla
nimeltään (Jk)
звен|ёть, -ю, -ишь, -йт imperf чем I kili-
syttää, kilistää, helisyttää, helistää; ~ стакана-
ми kilisyttää juomalaseja; - шпорами helistää
kannuksia
звон|йть, -ю, -ишь, -йт imperf {perf по-
звонить) 1. во что А, куда (в + А), к комуТ>
soittaa (kelloa); ~ в колокола soittaa kelloja;
~ в дверь <к сосёдям> soittaa ovikelloa
<naapurin oveen> A ~ во все колокола
puhek toitottaa koko maailmalle 2. кому D,
куда (в, на + А), откуда (из, с, от + G), по
чему D soittaa (puhelimella); ~ в школу <на
завод> soittaa kouluun <tehtaaseen>; - из
автомата <с вокзала, от сосёдей> soittaa
puhelinkioskista <asemalta, naapurista>; я
~йл ему по телефону soitin hänelle puhe-
limella
звяка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
звякнуть) чем I kilautella, kalautella; ~
ключами kilautella avaimia
звякн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja mom
(imperf звякать) 1. чем I kilauttaa, kalauttaa;
~ ключами kilauttaa avaimia 2. ark ks
звонить 2; myös kilauttaa, pirauttaa
здорова|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf поздороваться) с кем-чем I tervehtiä; ~
с кём-л за руку tervehtiä jkta kädestä [pitäen]
злить, злю, злишь, злят imperf (perf
обозлиться разозлить) кого А, чем\ suutut-
taa, kiukuttaa, ärsyttää; это менй злит tämä
suututtaa minua
• злиться, злюсь, злишься, злится imperf
(perf обозлиться ja разозлиться) на кого-что
A olla vihainen (t suuttunut) jklle
злоупотреб|йть, -лю, -ишь, -йт perf, зло-
употреблять, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
käyttää väärin; ~ чьйм-л доверием käyttää
väärin jkn luottamusta
знаком|итъ, -лю, -ишь, -ят imperf (perf
познакомить) 1. кого А, с кем I tutustuttaa,
esitellä; ~ гостей [друг с другом] tutustuttaa
vieraat toisiinsa, esitellä vieraat toisilleen 2.
(perf myös ознакомить) кого-что А с чем I
tutustuttaa, perehdyttää; ~ студентов с
историей страны tutustuttaa opiskelijoita
maan historiaan; - собрание с проектом
tutustuttaa kokous luonnokseen, esittää luon-
nos kokoontuneille
знак6м|иться, -люсь, -ишься, -ятся imperf
(perf познакомиться) 1. с кем-чем I tutustua;
~ с учениками <с классом> tutustua oppilai-
ni in <luokkaan> 2. (perf myös ознакомиться)
с чем I tutustua, perehtyä; ~ с обстановкой
tutustua tilanteeseen
зна|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. о ком-чём
Р tietää, olla tietoinen; ~ о своих родных
tietää omaisistaan; я об этом ничего не ~ю en
tiedä siitä mitään 2. кого-что A osata, tietää,
tuntea; - урок osata läksynsä; - русский
<фйнский> язык osata venäjää <suomea>; ~
какое-л ремесло osata jk ammatti 3. кого А,
по чему D, как кого А, с какого времени (с
+ G) tuntea, olla tuttu; ~ кого-л по имени <в
лицо, с детства, как хорошего работника>
tuntea jku nimeltä <kasvoista, lapsuudesta,
hyvänä työntekijänä> 4. tav kielt чего G olla
tuntematta; они не ~ли покоя he eivät suoneet
itselleen hetkenkään lepoa
зна|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf с кем
107
зна
идт
I ark olla tekemisissä; он ни с кем не желает ~
hän ei halua olla kenenkään kanssa tekemi-
sissä, hän ei tunnusta ketään
знач|ить, -у, -ишь, -ат imperf что А, для
кого G, + konj что merkitä (tarkoittaa; olla
tärkeä); что Зто ~ит? mitä tämä merkitsee?;
это для него ничего не ~ит se ei merkitse
hänelle mitään
значиться, -усь, -ишься, -атся imperf
кем-чем I t как кто-что N f в качестве кого-
чего G, где (в + А), у кого G olla (luettelossa,
kirjoissa); ~ в списке olla luettelossa; - в от-
пуску (t в отпуске) olla lomalla; он у нас ~ит-
ся инструктором (Г как инструктор f в каче-
стве инструктора) hän on meillä ohjaajana
зноб|йть, -йт yksipers imperf кого А, от
чего G viluttaa; меня ~йт от сырости minua
viluttaa, kun on niin kosteata
зов^(сь), зовёшь(ся) prees ks звать(ся)
золо|тйть, -чу, -тишь, -тя"т; -чённый, -чён,
-чена imperf (perf позолотить) что А 1. (perf
myös вызолотить) kullata, päällystää kullalla;
~ ложки kullata lusikoita 2. (perf myös озо-
лотить) kullata (tehdä kullanväriseksi);
солнце ~тйт вершины гор aurinko kultaa
vuorenhuippuja
зубр|йтъ, -ю, -ишь, -ят imperf (perf^ вызу-
брить) что A puhek päntätä päähänsä; ~
уроки päntätä läksyjä päähänsä
И
игнорировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A jättää huomioon ottamat-
ta, sivuuttaa, ignoroida; ~ какйе-л факты
jättää jtk tosiasiat huomioon ottamatta; он
меня ~ует hän ei halua minua huomata
игра|тъ, -ю, -ешь, -ют; игранный, игран
imperf I. во что (в + А, в + топ N), с кем-чем
I, где (в, на + Р) leikkiä; leikitellä; ~ в куклы
<с куклой> leikkiä nukeilla <nukella>; ~ с
котом leikkiä kissan kanssa; ~ в жмурки <в
пря"тки> olla sokkosilla <piilosilla>; ~ в саду
<на полу, на детской площадке> leikkiä
puistossa <lattialla, leikkikentällä> A ~~ в
кошки-мышки с кем-л leikkiä kissaa ja hiirtä
jkn kanssa 2. (perf сыграть) во что А, на чём
Р, чем I, с кем I, кем I, где (в, на + Р) pelata;
~ в футбол <на бильярде> pelata jalkapalloa
<biljardia>; ~ на своём поле pelata
kotikentällään; ~ ферзём Sakkip siirtää
kuningatarta; ~ с товарищем в бадминтон
pelata toverinsa kanssa sulkapalloa; ~ в на-
падении (t нападающим) pelata hyökkääjänä
3. (per/* сыграть) кого-что А, на чём Р, кому
D, для кого-чего G soittaa; ~ на скрипке
вальс гостям (t для гостей) soittaa viululla
valssi vieraille; ~ Шопена <сонату> soittaa
Chopinia <sonaattia> A - на чьйх-л чувствах
leikkiä jkn tunteilla 4. (регГсыграть) кого-что
А, где (в, на + Р) näytellä, esittää; - роль Хле-
стакова esittää (t näytellä) Hlestakovin osaa 5.
где (в, на + Р) näytellä, esiintyä; ~ в театре
näytellä teatterissa; ~ на сцене esiintyä
näyttämöllä 6. чем I pyöritellä käsissään; ~
веером pyöritellä viuhkaa käsissään 7. кем-
чем I, с кем-чем I kuv leikkiä, leikitellä (jllak
ajattelemattomasi, uhmaten); - людьми leik-
kiä ihmiskohtaloilla; ~ своей жизнью leikkiä
elämällään; ~ с огнём leikkiä tulella 8. 3. pers
на чём Р, в чём Р leikkiä, karehtia, väreillä;
helmeillä, kimallella; луч солнца ~ет на
листве auringonsäde leikkii (t kimaltelee)
lehdillä; вино ~ет в бокале viini helmeilee
lasissa; на лице ~ет улыбка hymy karehtii
kasvoilla A - на бирже keinotella pörssissä; ~
на чьйх-л нервах hermostuttaa jkta
идеализйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A ihannoida, ideaalistaa, ide-
alisoida; - жизнь <людей> ihannoida elämää
<ihmisiä>
идти, иду, идёшь, идут; шёл, шла. шло;
akt partis prees идущий; akt partis pret
шедший; иди imperf1. dur (iter ходить) куда
(в, на + А, к + D), откуда (из, с, от + G), за
кем-чем I, по чему D, чем I, через что А,
вдоль чего G, мимо чего G, впереди кого-
чего G, перед кем-чем I mennä, tulla, kulkea,
kävellä; ~ в школу <в университет, в библи-
отёку> mennä (t olla menossa) kouluun
<yliopistoon, kirjastoon>; ~ на почту <на
вокзал, на стадион> mennä (t olla menossa)
postiin <asemalle, stadionille>; ~ к врачу
mennä lääkäriin; ~ за хлебом в булочную
mennä hakemaan leipää kaupasta; она шла за
ребёнком в детский сад hän meni (t oli
menossa) hakemaan lastaan päiväkodista;
собака шла за хозяином koira kulki isäntänsä
perässä; он шёл впереди меня (t передо
мной) hän kulki edessäni; мы шли по
тропинке <вдоль дороги, мимо музея, через
парк> kuljimme (t kävelimme) polkua pitkin
<tien laitaa, museon ohi, puiston kautta>; •*
лесом <полем> kulkea metsän <pellon>
halki; ~ в гору 1) nousta mäkeen, kulkea
ylämäkeä (t vastamäkeä) 2) kuv nousta, yletä
108
ВДТ
изб
(virkaurallaan); - под гору 1) mennä
alamäkeä (t myötämäkeä) 2) kuv mennä
alamäkeen 2. 3. pers dur (iter ходить) куда (в,
на + А, к + D, до + G), откуда (из, с, от +
G), по чему D, мимо чего G, через что А,
как долго A mennä, tulla, kulkea (kulkuneu-
voista)', поезд идёт в Москву <на юг, на
восток> juna menee Moskovaan <etelään,
itään>; теплоход шёл из Йлты в Одессу laiva
kulki Jaltasta Odessaan; от вокзала до
станции автобус идёт двадцать минут bussi
kulkee aseman ja stadionin välisen matkan
kahdessakymmenessä minuutissa; этот
трамвай идёт к центру <по улице Кйрова>
tämä raitiovaunu menee keskustaan
<Kirovinkatua pitkin> 3. dur (iter ходить,
perf пойти) + in f, куда (в, на + А), на кого-
что A mennä, lähteä; ~ гулять в парк mennä
kävelylle puistoon, lähteä puistoon
kävelemään; ~ в гости mennä vieraisille (t
kylään); ~ на войну lähteä sotaan; ~ на
медведя <на волка> lähteä karhujahtiin
<susijahtiin> 4. (perf пойти) куда (в, на + А),
+ in f mennä (opiskelemaan t jhk toimeen); ~
учиться mennä opiskelemaan; ~ в техникум
mennä [opiskelemaan] opistoon; он идёт на
биологический факультет hän aikoo [kirjoit-
tautua] biologiseen tiedekuntaan 5. к тему D,
по пути чего G kuv kulkea, kehittyä; за кем-
чем I kuv kulkea (jkn t jnk ohjeita noudat-
taen)', ~ к цели kulkea päämäärää kohti; ~ no
пути технического прогресса kulkea teknisen
edistyksen tietä; ~ за своим учителем kulkea
(f seurata) opettajansa jälkiä 6. 3. pers из чего
G, от чего G tulla, levitä; из трубы идёт дым
piipusta nousee savu; от лёчки идёт тепло
uunista huokuu lämmin; из раны идёт кровь
haavasta tulee verta, haava vuotaa verta 7. 3.
pers чем I, вдоль чего G, через что А, по че-
му D kulkea, mennä (sijainnista, kulkuteistä);
дорога шла лесом (t через лес) tie kulki
metsän kautta; тропинка шла вдоль берега
<по берегу озера> polku kulki rantaa pitkin
<järvenrantaa>; горная цепь идёт с севера на
юг vuorijono menee (t ulottuu) pohjoisesta
etelään 8. 3. pers как долго A sataa; дождь
<снег> шёл целый день vettä <lunta> satoi
koko päivän 9. 3. pers кому D (iästä): ему шёл
десятый год hän oli täyttänyt yhdeksän, hän
oli kymmenennellä 10. 3. pers где (в, на + P)
olla menossa (t käynnissä); в вузах страны
идут экзамены maan korkeakouluissa on
tenttikausi; на фронте шли жестокие бой rin-
tamalla käytiin ankaria taisteluja; в кино-
театрах города идёт новый фильм kaupun-
gin elokuvateattereissa esitetään uutta eloku-
vaa 11. (perf пойти) на что A mennä,
myöntyä, suostua; - на уговоры myöntyä
suostutteluihin; — на уступки mennä myönny-
tyksiin; ~ на верную гибель kulkea varmaa
tuhoaan kohti, mennä surman suuhun 12. 3.
pers (perf пойти) на что А, во что А, подо
что A mennä, tulla käytetyksi (t kulutetuksi);
смолистые дрова идут на растопку tervaksia
käytetään sytykkeenä; этот товар идёт на
экспорт tämä on vientitavaraa, tätä tavaraa
viedään muihin maihin; металл шёл в пе-
реплавку metalli sulatettiin uudestaan; на
костюм <на платье> идёт три метра
материи pukuun <leninkiin> menee kolme
metriä kangasta 13. 3. pers кому-чему D, к ко-
му-чему D sopia, olla sopiva (pukimista tms);
ей идёт эта причёска hänelle sopii tämä kam-
paus, hänellä on sopiva kampaus; эта брошь
идёт к её платью tämä solki sopii hänen
leninkiinsä 14. 3. pers во что A mahtua,
mennä; гвоздь не шёл в стену naula ei mennyt
seinään 15. 3. pers во что A kasvaa [runsaasti]
(jtak), työntää; картофель идёт в ботву
peruna työntää vartta, perunat kasvavat run-
saasti vartta 16. (perf пойти) за кого A mennä
naimisiin (naisesta); ~ за кого-л замуж mennä
naimisiin jkn kanssa 17. (perf пойти) чем I, с
чего G Sakkip siirtää; korttip lyödä [pöytään];
- конём siirtää ratsua; ~ с туза lyödä ässä
pöytään 18. 3. pers (perf пойти) куда (в, на +
А): часы идут в ремонт kello viedään korjat-
tavaksi; костюм идёт в чистку puku viedään
puhdistukseen; судно идёт на слом alus on
määrätty purettavaksi Д вода идёт на убыль
vesi (f vedenkorkeus) laskee 19. 3. pers о ком-
чём Р: разговор идёт об отпуске keskustel-
laan lomasta; спор шёл о воспитании детей
kiisteltiin lasten kasvatuksesta А это не идёт у
меня" из головы (t из ума) se ei lähde
mielestäni; ничто не идёт на ум (Г в голову) ei
haluta mitään ajatella
избавить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf избавлять) кого-что А от кого-
чего G vapauttaa, päästää, pelastaa; ~ кого-л
от хлопот päästää jku huolista; ~ народ от
угнетателей vapauttaa kansa sortajista
избавиться, -люсь, -ишься, -ятся perf, из-
бавляться, -юсь, -ешься, -ются imperf от ко-
го-чего G vapautua, päästä, pelastua; ~ от
опасности pelastua vaarasta; ~ от страха
vapautua pelosta; - от хлопот päästä huolis-
taan
109
изб
избал|ов4тъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf(imperf избаловывать) кого hem-
motella (t lellitellä) jku pilalle (t piloille)
избёга|ть, -ю, -ешь, -ют perf что A puhek
juosta [ristiin rastiin]; я ~л весь город olen
juossut koko kaupungin
избега|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
избегнуть, избежать; 2. кого-чего G, + in f
välttää, karttaa, kaihtaa; ~ людей karttaa
ihmisiä; ~ встреч (t встречаться) с кем-л.
välttää tapaamasta jkta
избёгн|уть, -у, -ешь, -ут; избег ja -ул,
избегла perf, избе|жать, -гу, -жйшь, -гут perf
(imperf избегать) чего A välttyä, välttää,
säästyä; ~ опасности välttyä vaaralta, välttää
vaara; ~ наказания välttyä rangaistukselta (t
rangaistuksesta), vältää rangaistus
изберу, изберёшь fut ks избрать
избива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks избить 1
избира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
избрать
избить, изобью, изобьёшь, изобьют;
избитый, избит perfl. (imperf избивать) ко-
го А, чем I piestä, pieksää, lyödä, hakata
(pahanpäiväiseksi); ~ кого-л [палкой] piestä
jkta kepillä; - кого-л до полусмерти piestä
jku puolikuoliaaksi 2. tav pass partis pret чем
I pilalle hakattu, kuopalle (f kuopille) kulunut;
дорога избита колёсами tie on ajettu kuopille
изборо|здйть, -зжу, -здйшь, -здят; -ждён-
ный, -ждён, -ждена perf что А 1. kyntää
vaoille; плуги ~здйли землю aurat ovat
kyntäneet maan vaoille 2. kuv uurtaa, halkoa;
морщины ~-здйли лицо kasvot ovat uurteiset
избрать, изберу, изберёшь, изберут;
избрал, избрала, избрало; избранный,
избран perf (imperf избирать) кого-что А,
кем-чем I t в качестве кого-чего G t в + топ
N 1. valita, ottaa (jkjksik); ~ тему valita aihe;
~ что-л темой беседы valita jk keskustelun
aiheeksi; ~ кого-л преемником (t своим
преемником t в качестве своего преемника t
себе в преемники) valita jku seuraajakseen 2.
куда (в, на + A) valita (äänestyksen t vaalin
avulla); ~ кого-л депутатом (t в депутаты)
valita jku edustajaksi; ~ кого-л в члены ко-
митета valita jku komitean jäseneksi; - ко-
го-л на какую-л должность valita jku jhk
virkaan; ~ кого-л в президиум valita jku
puhemiehistöön
извёда|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
изведывать) что A ylät [saada] kokea, saada
osakseen; он всё ~л hän on saanut kokea
kaikkea
изверга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
извёргн|утъ, -у, -ешь, -ут; изверг ja -ул,
извергла; изверженный, извержен ja -утый,
-ут perf что А, из чего G ylät purkaa [ulos],
syöstä [ulos]; вулкан извергал лаву из [своих]
недр tulivuori sylki laavaa kidastaan A ~
проклятия kirota
извёр|иться, -юеь, -ишься, -ятся perf
(imperf извериваться) в ком-чём Р menettää
uskonsa, lakata uskomasta; - в друзьях <в
удаче> menettää uskonsa ystäviin <onneen>,
lakata uskomasta ystäviin <onneen>
изве|стй, -ду, -дёшь, -дут; извёл, -ла; -дён-
ный, -дён, -дена pe//(//nperf изводить) 1. что
А на что A puhek hukata, tuhlata; - все
деньги на пустяки hukata kaikki rahat
turhaan 2. кого-что A ark hävittää, tuhota; -
всю рыбу hävittää kaikki kalat 3. кого А, чем
I puhek kiusata, vaivata, saada kiusaantu-
maan; ~ кого-л насмешками kiusata jkta
pilkanteolla
изве|стйть, -щу, -стйшь, -стят; -шённый,
-щён, -щена perf извеща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого А о чём Р ilmoittaa, tiedottaa; из-
вестить кого-л о своём приезде ilmoittaa
jklle tulostaan
извин|йтъ, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf извинить) кого-что А, за что А,
что А кому D, + konj что antaa (t suoda)
anteeksi; ~ кого-л за опоздание antaa jklle
anteeksi hänen myöhästymisensä; ~йте им их
невежество suokaa anteeksi heidän
tietämättömyytensä; ~йте за беспокойство
[suokaa] anteeksi, että häiritsen
извин|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf извиниться) перед кем I за что А
pyytää anteeksi; - перед другом за долгое
молчание pyytää ystävältään anteeksi
pitkäaikaista vaitioloaan
извин4|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks извинйть(ся)
извлекать, -ю, -ешь, -ют imperf, извлечь,
-еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла; -ечённый,
-ечён, -ечена perfl. кого-что А, из кого-чего
G poistaa, ottaa [pois], vetää [ulos t pois];
извлечь пулю из тела poistaa luoti kehosta 2.
что А, из чего G erottaa, uuttaa; ~ сок из бе-
рёзы juoksuttaa mahlaa koivusta 3. что А, из
чего G kuv: ~ пользу из чего-л hyötyä jstak;
- урок из чего-л ottaa oppia jstak; 4. что А,
из чего G kuv kirjak saada [syntymään Г esiin];
~ звуки из струн saada (soittimen) kielistä
syntyinään ääniä А ~ корень mat juurtaa,
ottaa juuri
110
изл
изводить, извожу, изводишь, изводят
imperfks извести
извол|итъ, -ю, -ишь, -ят imperfl. чего G,
+ infvanh ja iron suvaita (tehdä); чего "-ите?
mitä haluatte (t suvaitsette)?, mitä saisi olla?;
вы не ~или прийти ette suvainnut tulla 2.
imperat изволь, извольте + infvanh: изволь
ole hyvä; извольте tehkää hyvin, olkaa hyvä;
изволь сидеть смирно ole hyvä ja istu hiljaa;
извольте выйти! tehkää hyvin ja poistukaa!
извра|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf, извраща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I vääristää, vääristellä; ~
теорию ложным истолкованием vääristää
teoriaa virheellisellä tulkinnalla
изгиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
изогнуть
изгла|дитъ, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf {imperf изглаживать) kirjak 1. что
A kuluttaa pois (/ näkymättömiin), tasoittaa;
время -дило надпись ajan hammas kulutti
pois kirjoituksen 2. что А, чем I kuv
hälventää, häivyttää, haihduttaa; он пытался
шуткой ~ неприйтное впечатление hän yritti
hälventää ikävän vaikutelman laskemalla leik-
kiä Л ~ что-л из памяти häivyttää jk mielestä
изгнать, изгоню, изгонишь, изгонят;
изгнал, изгнала, изгнало; изгнанный,
изгнан perf (imperf изгонять) 1. кого-что А,
откуда (с, из + G) karkottaa, häätää, ajaa
[pois]; ~ врагов из страны karkottaa viholliset
maasta; - кого-л из своей среды karkottaa4
jku seurastaan 2. что А, из чего G karkottaa,
poistaa; ~ что-л из употребления poistaa jk
käytöstä; - чей-л образ из памяти karkottaa
jkn kuva mielestään
изгонять, -ю, -ешь, -ют imperfks изгнать
изготавлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, из-
готов|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен perf
изготовлять, -ю, -ешь, -ют imperf что А, ш
чего G valmistaa, tehdä; ~ что-л из металла
valmistaa jtak metallista
изгрьфть, -зу, -зёшь, -зут; -з, -зла; -зен-
ный, -зен perf (imperf изгрызать) что А
nakertaa [rikki f pilalle], jyrsiä [rikki t pilalle];
мыши -зли пакет hiiret ovat nakertaneet
paketin [rikki]
изда|ватъ I, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
издать I
изда|вать II, -ю, -ёшь, -ют imperf ks из-
дать II; цветок ~ёт слабый аромат kukka
levittää heikkoa tuoksua, kukasta leviää (t
lähtee) heikko tuoksu
издД|ть I, -m, -шь, -CT, -дйм, -дйте, -дут;
-л, -ла, -ло; изданный, издан, издана, издано
perf (imperf издавать) что А 1. julkaista; ~
книгу julkaista kirja 2. antaa, julkaista, säätää;
~ постановление antaa asetus; ~ закон säätää
laki
изда|ть II, -m, -шь, -CT, -дйм, -дйте, -дут;
-л, -ла, -ло; изданный, издан, издана, издано
perf (imperf издавать) что А (звук) päästää
(ääni); (запах) levittää (hajua); он не ~л ни
звука hän ei päästänyt ääntäkään
издева|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
над кем-чем I 1. pilkata, tehdä pilkkaa, pitää
pilkkanaan; он -лея надо мной hän pilkkasi
minua, hän teki pilkkaa minusta, hän piti
minua pilkkanaan 2. rääkätä, kiduttaa,
pahoinpidellä; ~ над животным rääkätä
eläintä
изжар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf ks
жарить 1
изжива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, изжй|ть,
-ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло; -тый, -т, -та, -то
perf что A poistaa; ~ недостатки poistaa
epäkohdat
излагать, -ю, -ешь, -ют imperf ks из-
ложить
изла|зить, -жу, -зишь, -зят perf что А
puhek koluta, nuohota (esim etsien); ~ все
углы koluta kaikki nurkat
изл6чива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks излечйть(ся)
излечить, излечу, излечишь, излечат;
излеченный, излечен регГ(/трег/*излёчивать
ja лечить) кого-что А, от чего G parantaa,
hoitaa terveeksi, lääkitä [terveeksi]; ~
больного [от болезни] parantaa sairas [tau-
distaan]
излечиться, излечусь, излечишься,
излечатся perf (imperf излечиваться ja
лечиться) от чего G l. parantua, tervehtyä; ~
от какой-л болезни parantua jstak taudista 2.
kuv päästä (Jstak pahasta); ~ от пороков
päästä paheistaan
излива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks излить
излива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf излиться) в чём Р purkaa, vuodattaa
(tunteitaan); ~ в благодарностях purkaa
kiitollisuudentunteitaan
излить, изолью, изольёшь, изольют;
излил, излила, излило; излей; излитый,
излит, излита, излито perf (imperf изливать)
что А, на кого А, в чём Р purkaa, vuodattaa
(tunteista); ~ [свою] злобу на кого-л purkaa
kiukkunsa jkhun; ~ свой мысли в письме
ilmaista ajatuksensa kirjeessä A ~ душу со-
111
изл
изн
бесёднику (t перед собеседником) purkaa
sielunsa puhetoverilleen
излиться, изольюсь, изольёшься,
изольются perfks изливаться
изловить, изловлю, изловишь, изловят;
изловленный, изловлен perf кого A puhek
saada (t ottaa) kiinni; ~ лису saada kettu
kiinni
изложить, изложу, изложишь, изложат;
изложенный, изложен perf (/шрегЛгзлагать)
что А кому-чему D, в чём Р, на чём Р, где (на
+ Р) esittää; selostaa; ~ [свой] мысли со-
беседнику <администрации> esittää ajatuk-
sensa puhetoverilleen <johtokunnalle>; ~ своё
мнение в статье <на бумаге, на собрании>
esittää mielipiteensä artikkelissa <paperilla,
kokouksessa>
излома|ть, -ю, -ешь, -ют; изломанный,
изломан perf(imperf изламывать) 1. что А
rikkoa, särkeä (kokonaan, palasiksi); -
игрушку rikkoa leikkikalu 2. кого-что A kuv
puhek runnella, turmella; ~ чью-л жизнь run-
nella jkn elämä
излуча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf из-
лучить) что A säteillä, sädehtiä; ~ свет
<тепло> säteillä valoa <lämpöä>; её глаза
~ли нежность hänen silmänsä säteilivät
hellyyttä
изма|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perfks мазать 4
изматыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks из-
мотать
изменить I, изменю, изменишь, изменят;
изменённый, изменён, изменена perf (imperf
изменить ja менять) кого-что A muuttaa
(toisenlaiseksi); ~ покрой платья muuttaa
puvun kuosia; ~ договор muuttaa sopimusta
изменить II, изменю, изменишь, изменят
per/\/mperf изменять) 1. кому-чему D pettää,
kavaltaa; ~ родине pettää isänmaansa; ~
долгу <присяге> pettää velvollisuutensa
<valansa> 2. кому-чему D pettää, olla usko-
ton; ~ жене pettää vaimoaan А ~ себе poiketa
tavastaan 3. 3. pers кому D kuv pettää
(voimista, aisteista); память ему изменила
hänen muistinsa petti; силы изменили кому-л
jkn voimat pettivät
измениться, изменюсь, изменишься,
изменятся perf (imperf изменяться) ks
меняться 2; [от испуга] она изменилась в
лице [säikähdyksestä] hän muuttui kasvoil-
taan; ~ к сыну muuttua suhteessaan poikaan
изменить I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks из-
менить I, II
изменя|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks измениться
изменить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf.
измерить, -ю, -ешь, -ют imperf ks мерить 1
измеря|гься, -ется, -ются imperf чем I:
запасы зерна ~ются сотнями тонн viljavarat
lasketaan sadoiksi tonneiksi
измор|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf кого А, чем I puhek näännyttää; ~ ко-
го-л голодом näännyttää jku nälkään
измота|ть, -ю, -ешь, -ют; измотанный,
измотан perf (imperf изматывать) кого-что
А, чем I, в чём Р nännyttää, uuvuttaa,
väsyttää (kokonaan); — людей тяжёлой
дорогой näännyttää ihmiset raskaalla
matkalla; ~ врага в бойх <непрерывными
бойми> näännyttää vihollinen taisteluissa
<jatkuvilla taisteluilla>
изм^ч|ить(ся), -у(сь), -ишь(ся), -ат(ся) ja
-аю(сь), -аешь(ся), -ают(ся) perf ks
мучить(ся)
измыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
puhek ks издеваться
измыслить, -ю, -ишь, -ят; измышлен-
ный, измышлен perf, измышля]ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что A keksiä, sepittää, tekaista;
измыслить предлог keksiä veruke; из-
мышлять всякие небылицы tekaista
perättömiä juttuja
измять, изомну, изомнёшь, изомнут;
измятый, измйт perfks мять 2
изнасйл|овать, -ую, -уешь, -уют perf ks
насиловать 2
изнашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks из-
носить
изнёж|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(УтрегГизнёживать) кого А, чем\ hemmotel-
la, pilata hemmottelulla; ~ ребёнка hemmotel-
la lapsi
изнемога|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, из-
немо|чь, -гу, -жешь, -гут; -г, -гла perf от чего
G menehtyä, nääntyä; изнемогать от жары
olla menehtymäisillään kuumuuteen; из-
немочь от долгой ходьбы menehtyä
pitkäaikaisesta kävelystä
износить, изношу, износишь, износят;
изношенный, изношен perf (imperf изнаши-
вать) что A kuluttaa (rikki, kelvottomaksi); ~
одёжду kuluttaa vaatteet
изнур|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf изнурить) кого-что А,
чем I näännyttää, hiuduttaa, hivuttaa,
riuduttaa, uuvuttaa; - людей непосильным
трудом näännyttää ihmisiä ylivoimaisella
112
изр
työllä; болезнь его ~ила tauti hiudutti
hänet
изобйл|овать, -ует, -уют imperf кем-чем I
kirjak olla rikas (jstak); озеро ~ует рыбой
järvessä on runsaasti kalaa, järvi on rikas
kalasta
изобличать, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
изобличить; 2. 3. pers кого-что А, в ком-чём
Р kirjak paljastaa {antaa havaita); произ-
ношение ~ло в нём иностранца puhetapa
paljasti hänet ulkomaalaiseksi
изоблич|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf{imperf изобличать) кого А, в чём Р
kirjak paljastaa, saada kiinni; - предателя
paljastaa petturi; ^ во лжи кого-л saada jku
kiinni valheesta
изображать, -ю, -ешь, -ют imperf, изо-
бразить, -жу, -зйшь, -зя"т; -жённый, -жён,
-жена perfl. кого-что А, в чём Р, на чём Р,
кем-чем I kuvata, esittää; художник изо-
бразил на полотне бушующее море taiteilija
kuvasi taulussaan myrskyävää merta; - на
сцене скупца esittää näyttämöllä saituria; изо-
бразить кого-л в романе kuvata ч jku
romaanissaan; изобразить кого-л героем
kuvata jku sankariksi A изображать из себй
кого-л puhek näytellä (t teeskennellä) jkta 2. 3.
pers что A kuvastaa; его лицо изображало
испуг hänen kasvonsa kuvastivat pelästystä;
его лицо изобразило тревогу hänen kasvoil-
taan kuvastui huolestuneisuus
изобрести, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-етённый, -етён, -етена per f, изобретать, -ю,
-ешь, -ют imperf что A keksiä (valmistaa t
suunnitella); изобрести новую машину keksiä
uusi kone
изобью, изобьёшь fut ks избить
изогнуть, -у, -ёшь, -ут; изогнутый,
изогнут perf {imperf изгибать) что A kou-
kistaa, köyristää, köykistää, vääntää; - спину
köyristää selkäänsä; лебедь ~ул шею joutsen
koukisti kaulaansa
изойти, изойду, изойдёшь, изойдут; изо-
шёл, изошла; изошедший perf (imperf ис-
ходить) чем I menehtyä; ~ слезами <кровью,
крйком> menehtyä kyyneliin <verenvuotoon,
huutoon>
изолйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что А, от кого-чего G, чем I
eristää, isoloida; - больного [от ок-
ружающих] eristää potilas [muista]; ~
электрический провод [изоляционной
лентой] eristää sähköjohto [eristysnauhalla]
изомн^, изомнёшь fut ks измять
изорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
изорванный, изорван perf что А, обо что А,
каким образом (в, на + топ A) repiä
[riekaleiksi]; ~ газету repiä [sanomalehti
[riekaleiksi]; ~ письмо на мелкие кусочки
repiä kirje pieniksi kappaleiksi; - что-л в
клочки (t в клочья) repiä jk riekaleiksi (t
pieniksi paloiksi); он ~ал одежду о колючий
кустарник okaiset pensaat repivät hänen vaat-
teitaan
изошёл, изошла pret ks изойти
изощриться, -юсь, -ешься, -ются imperf в
чём Р olla taitava, yrittää keksiä; ~ в ост-
роумии tavoitella vitsikkyyttä
изран|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
кого-что А, чем I, обо что A haavoittaa
pahasti (t verille); его ноги были ~ены о
колючий кустарник okaiset pensaat repivät
hänen säärensä verille
израсходовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
расходовать 1
изрфать, -жу, -жешь, -жут; -занный, -зан
perf (imperf изрезывать^ изрезать) 1. кого-
что А, чем I, на что топ A leikellä [naarmui-
hin], paloitella; ~ стол ножом leikellä pöytä
veitsellä; ~ ткань ножницами paloitella kan-
gas saksilla; ~ что-л на куски leikellä jk kap-
paleiksi, paloitella jk 2. что A kuv pirstoa,
rikkoa; бухты ~зали берег rannikko on
vuonojen pirstoma
изрою, изроешь fut ks изрыть
изрека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, изречь,
-ку, -чёшь, -кут; изрёк, -кла; -чённый, -чён,
-чена perf что A vanhja iron lausua, sanoa; ~
истину lausua totuus
изреше|тйть, -чу, -тишь, -тйт; -чённый,
-чён, -чена perf (imperf изрешечивать ja ре-
шетить) кого-что А, чем I ampua seulaksi (Г
rekiä täyteen); ~ пулями стену ampua seinä
seulaksi
изрубить, изрублю, изрубишь, изрубят;
изрубленный, изрублен perf (imperf из-
рубать) 1. кого-что А, чем I, на что A haka-
ta, pilkkoa, paloitella; ~ что-л на дрова haka-
ta jk haloiksi 2. кого А, чем I silpoa, lyödä,
hakata (kuoliaaksi); ~ врага саблями silpoa
vihollinen sapeleilla
изруга|ть, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А
haukkua (jku t jk) pahanpäiväiseksi (t perin
pohjin)
изрыга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf из-
рыгнуть) 1. что А, из чего G syöstä, purkaa
(sisästään); пушки ~ли огонь tykit syöksivät
tulta; вулкан ~ет лаву из недр земли tulivuori
8 Зак. 756
113
гор
изъ
sylkee laavaa kidastaan 2. что А: - прокля-
тия lasketella kirouksia
изрыть, изрою, изроешь, изроют;
изрытый, изрыт perf (imperf изрывать) что
А, чем I myllertää, möyriä, tonkia; поле
изрыто снарядами kenttä on ammusten
myllertämä, ammukset ovat myllertäneet
kentän; лицо изрыто оспой kasvot ovat
rokonarpiset
изувел|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ей perf
{imperf изувечивать) кого A ruhjoa, runnella
(jku)
изум|йть, -лю, -ишь, -Ят; -ленный, -лён,
-лена perf (imperf изумлЯть) кого А, чем I
hämmästyttää, ihmetyttää; он ~йл нас своей
смелостью hän hämmästytti meidät
rohkeudellaan
изум|йтъся, -люсь, -йшься, -Ятся perf
(imperf изумляться) чему D ihmetellä,
hämmästellä, hämmästyä; ~ терпению кого-л
ihmetellä jkn kärsivällisyyttä
изумлфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks изумйть(ся)
изурод|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ks
уродовать
изуча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
изучить) 1. что А, где (в, на + Р), кик долго
A opiskella, lukea; ~ философию <математи-
ку, фйзику> в университете <на каком-л фа-
культёте> opiskella filosofiaa <matematiik-
kaa, fysiikkaa> yliopistossa <jssak tiedekun-
nassa>; он пять лет ~л русский язык в
России hän opiskeli venäjää Venäjällä viisi
vuotta 2. кого-что А, где (в, на + P) tutkia
(tieteellisessä tarkoituksessa); ~ животных
<итиц> tutkia eläimiä <lintuja>; ~ что-л в
лаборатории <на Памйре> tutkia jtak labo-
ratoriossa <Pamirilla> 3. что A tutkia,
tutkiskella, tarkastella; ~ обстановку tutkia
tilannetta 4. кого-что A tutkia, koettaa päästä
selville; - чёй-л характер tutkia jkn luonnetta
изучить, изучу, изучишь, изучат; изучен-
ный, изучен perf (imperf изучать) 1. что А,
где (в, на + Р), за какой срок (за + fy oppia,
omaksua, perehtyä; ~ иностранный язык [за
год] oppia vieras kieli [vuodessa] 2. ks изучать
2; досконально ~ какой-л вопрос tutkia jk
kysymys perusteellisesti 3. что A tutkia, pereh-
tyä; ~ обстановку tutkia tilanne, perehtyä
tilanteeseen 4. кого-что A tutkia, oppia tun-
temaan, päästä selville; ~ чёй-л характер
oppia tuntemaan jkn luonne
изъез|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf что А 1. ajella, matkustella
(kaikkialla); он ~дил всю страну [вдоль и по-
перёк] hän on ajellut koko maan [ristiin ras-
tiin] 2. ajaa piloille; дорога ~жена машинами
autot ovat ajaneet tien piloille
изъ|ёстъ, -ест, -едят; -ел; -еденный, -еден
perf (imperf изъедать) что А 1. syödä rikki (t
pilalle), kalvaa rikki (t pilalle); моль ~ёла
сукно t yksipers сукно -едено молью verka
on koin syömä 2. syödä rikki (t pilalle),
syövyttää; кислота ~ёла ткань happo söi
reikiä kankaaseen
изъ|явйть, -явлю, -явишь, -Явят; -Явлен-
ный, -Явлен perf, изъявлять, -ю, -ешь, -ют
imperf что A ilmaista, ilmoittaa; - [своё]
согласие ilmaista suostumuksensa; ~ желание
поехать ilmoittaa haluavansa lähteä
изъять, изыму, изымешь, изымут;
изъятый, изъят perf, изыма|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. что А, из чего G vira.\\ poistaa
(käytöstä); ~ из обращения старые денежные
знаки poistaa vannat rahat käytöstä; ~ что-л
из продажи poistaa jk (tavara) kaupoista 2.
кого-что А, у кого G takavarikoida (jkjklta)
изыскать, изыщу, изыщешь, изыщут;
изысканный, изыскан perf, изыскива|ть, -ю,
-ешь, -ют что А, для чего G kirjak hankkia,
etsiä, löytää; ~ средства для организации
чего-л hankkia varat jnk järjestämistä varten
иллюминировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что А: улицы города ~ованы
kaupunki on juhlavalaistu
иллюстрйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, чем! 1. kuvittaa, varustaa kuvil-
la, illustroida; ~ статью фотографиями
varustaa artikkeli valokuvilla 2. (perf myös
проиллюстрировать) kuV havainnollistaa,
valaista, illustroida; ~ свою мысль примера-
ми havainnollistaa ajatustaan esimerkeillä
имен|овать, -ую, -уешь, -уют; pass partis
prees -уемый; -ованный, -ован imperf кого-
что А кем-чем I nimittää, sanoa, kutsua; ~
кого-л героем nimittää jkta sankariksi
имфъ, -ю, -ешь, -ют imperf \. что A omis-
taa; ~ дачу omistaa huvila; он ~ет машину
<большую библиотёку> hänellä on auto
<suuri kirjasto> 2. кого-что А, кем-чем I. он
~ет детей hänellä on lapsia; он ~л своим
помощником Иванова hänellä oli apulaise-
naan Ivanov; Земля ~ет форму шара Maa on
pallon muotoinen; комната ~ет одно окно
huoneessa on yksi ikkuna; ты не ~ешь права
так делать sinulla ei ole oikeutta tehdä niin;
это не ~ет никакого значения silla ei ole
mitään merkitystä; для Зтого надо ~ мужество
114
иск
siihen tarvitaan rohkeutta 3. что А: - сопри-
косновение с чём-л koskettaa jtak (t jhk), olla
kosketuksissa jnk kanssa; - намерение aikoa;
- дело с кём-л olla tekemisissä jkn kanssa; я не
~ю возражений en vastusta, en ole vastaan A -
место olla, tapahtua; кого ты -ешь в виду?
ketä tarkoitat?; ~й это в виду! muista[kin] se!,
pidä se mielessäsi!; я ничего не -ю против это-
го minulla ei ole mitään sitä vastaan.
им6|ться, -ется, -ются imperf у кого G,
где (в, на, при + Р) kirjak olla [olemassa]; в
школе <на заводе> -ется столовая koulussa
<tehtaassa> on ruokala; при вокзале -ется
комната матери и ребёнка asemalla on äidin
ja lapsen huone (äideille ja lapsille tarkoitettu
odotusja lepohuone); -ются ли у вас какие-
нибудь сведения об этом? onko teillä mitään
tietoja siitä?
имитйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
кого-что A jäljitellä, matkia, imitoida; - го-
лоса животных jäljitellä eläinten ääniä
импонировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому D, чем I kirjak tehdä [hyvä] vaikutus,
imponoida; - слушателям tehdä hyvä vaiku-
tus kuulijoihin; он -овал аудитории своим
поведением hänen käyttäytymisensä imponoi
(t teki hyvän vaikutuksen) kuulijoihin
импортировать, -ую, -уешь, -уют perfja
imperf кого-что А, откуда (из, с, из-за + G)
tuoda [maahan]; - товары из-за границы
tuoda tavaraa [maahan] ulkomailta; ~ зерно
tuoda [maahan] viljaa
инспектировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кого-что A tarkastaa (esim laitoksen toi-
mintaa); - школу tarkastaa koulua
инструктировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf (perf myös проинструктировать)
кого A antaa ohjeita (jklle)
инсценировать, -ую, -уешь, -уют perfja
imperf что А 1. sovittaa näyttämölle (t
näytelmäksi); ~ роман sovittaa romaani
näyttämölle 2. kuv näytellä, teeskennellä;
lavastaa; - истерику näytellä hysteeristä,
tekeytyä hysteeriseksi
интенсифицировать, -ую, -уешь, -уют
perfja imperf что A voimaperäistää, tehostaa;
- труд voimaperäistää työtä
интересовать, -ую, -уешь, -уют imperf
кого A kiinnostaa; его -ует техника häntä
kiinnostaa tekniikka
интересоваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf кем-чем I olla kiinnostunut, osoittaa
kiinnostusta; он -уется лошадьми
<театром> hän on kiinnostunut hevosista
<teatterista>, hän osoittaa kiinnostusta
hevosiin <teatteriin>
интриговать, -ую, -уешь, -уют imperf 1.
против кого G juonitella, jonia, vehkeillä,
intrigoida (jkta vastaan) 2. (perf заинтри-
говать) кого А, чем I herättää uteliaisuutta,
saada uteliaaksi; это менй -ует se herättää
minussa uteliaisuutta, se saa minut uteliaaksi
информйрОвать, -ую, -уешь, -уют perfja
imperf (perf myös проинформировать) кого
А, о ком-чём Р tiedottaa, saattaa tiedoksi (t
tietoon), informoida; - кого-л о положении
дел tiedottaa jklle tilanteesta; - слушателей о
чём-л tiedottaa jtak kuulijoille, saattaa jk
kuulijoiden tiedoksi (t tietoon)
иронизировать, -ую, -уешь, -уют imperf
над кем-чем I ivata; - над кём-л <над чьй-
ми-л поступками> ivata jkta <jkt tekoja>
искажа|ть(ся), -ет(ся), -ют(ся), imperf ks
исказйть(ся)
иска|зйть, -жу, -зйшь, -зя"т; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf искажать) 1. что А,
чем I vääristellä, esittää väärin; - факты
vääristellä tosiasioita; - смысл tulkita ajatus
väärin 2. 3. pers что A vääristää, vääntää
(kasvoja —jstak tunteesta); боль -зила его
лицо hänen kasvonsa vääntyivät kivusta
исказиться, -йтся, -я"тся perf (imperf ис-
кажаться) чем I, от чего G vääristyä, vääntyä
(kasvoista); лицо -йлось судорогой kasvot
vääntyivät kouristeisesti; его лицо —йлось от
ненависти hänen kasvonsa vääristyivät vihasta
искалечить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks калечить
искать, ищу, ищешь, ищут; ищущий
imperf I. кого-что А, в чем Р, на чем Р, под
чем I, где (в, на + Р), по чему D etsiä,
etsiskellä, hakea, haeskella; - книгу на полке
<в шкафу> etsiä kirjaa hyllyltä <kaapista>; -
что-л в столё <на полу, под диваном> etsiä
jtak pöytälaatikosta <lattialta, sohvan alta>; -
золото в Сибири <на Урале> etsiä kultaa
Siperiasta <Uralilta>; - что-л по карте etsiä
jtak kartan avulla 2. кого-что A etsiä, hakea
(yrittää saada); - помощника etsiä apulaista;
- слова tavoitella sanoja 3. чего G, у кого G
hakea, etsiä; - у кого-л спасения hakea jklta
pelastusta; - защиты hakea turvaa
исключа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, ис-
ключить, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
1. кого А, из чего G, откуда (из + G), за что
A erottaa, его исключили из университета
hänet erotettiin yliopistosta; исключить ко-
гб-л из списков poistaa jkn nimi luetteloista
115
иск
исп
2. что A poistaa, sulkea pois, estää; ~
возможность чего-л poistaa jk mahdollisuus,
tehdä jk mahdottomaksi
исковёрка|ть, -ю, -ешь, -ют; -нный, -н
perf ks коверкать
исколфйть, -шу, -сйшь, -сЯт perf что А
puhek ajella, matkustella (ristiin rästiin); он
~сил всю страну вдоль и поперёк hän on
ajellut koko maan ristiin rastiin
исколоть, исколю, исколешь, исколют;
исколотый, исколот perf (impcrf искалы-
вать) кого-что А, чем I pistellä reikiä täyteen;
он исколол себе руку булавкой hän pisteli
kätensä neulalla reikiä täyteen
ископа|тъ, -ю, -ешь, -ют; ископанный,
ископан perf(imperf искапывать) что А, чем
I kaivella [kuopille], kaivaa [kuopille]; он ~л
весь двор [лопатой] hän kaiveli [lapiolla]
koko pihan kuopille
искорен|йть, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf {impcrf искоренить) что А, в ком-
чём Р poistaa {kokonaan), hävittää juurineen,
juuria; — недостатки poistaa epäkohdat
искрив|йтъ, -лю, -ишь, -Ят perf (imperf
искривлять) ks кривить
искриться, искрится, искрится imperf
чем I säkenöidä, kipinöidä; ~ весельем
säkenöidä iloa
искромса|ть, -ю, -ешь, -ют; искромсан-
ный, искромсан perfks кромсать
искр|ошйть, -ошу, -ошйшь, -ошат;
-ошенный, -ошен perf что A murentaa,
piekkoa, paloitella, pieniä; ~ хлеб murentaa
leipäpala
искупа|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperf ks ис-
купить
искупа|ть II, -ю, -ешь, -ют; искупанный,
искупан perfks купать
искупаться, -ешься, -ются perf puhek ks
купаться
искупить, искуплю, искупишь, искупят;
искупленный, искуплен perf (imperf ис-
купать) что А, чем I sovittaa, hyvittää; ~
свою вину чём-л sovittaa rikoksensa jllak
искуша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (imperf
искусить) кого А, чем I saattaa kiusaukseen,
vietellä (jku jllak) A - судьбу koetella onnea,
riskeerata
испачка|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perfks пачкать(ся)
испё|чь, -ку, -чёшь, -кут; -чённый, -чён,
-чена perfks печь 1
испещрить, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf испещрять) что А, чем I
tehdä kirjavaksi, kirjavoida; ~ текст
поправками tehdä tekstiin paljon korjauksia;
поли ~ены замечаниями marginaali on kirja-
vana huomautuksista
исписать, испишу, испишешь, испишут;
исписанный, исписан perf (imperf исписы-
вать) 1. что А, чем I kirjoittaa täyteen; ~
листок цифрами kirjoittaa liuska täyteen
numeroita 2. что A kuluttaa, käyttää; — много
бумаги kuluttaa palion paperia
испй|ть, изопью, изопьёшь, изопьют; -л,
-ла, -ло; испей; -тый, -т, испита, -то perfl. че-
го G ark juoda [vähän], ryypätä, hörpätä; испей
кваску juo [vähän] kaljaa 2. что A ylät juoda
pohjaan, tyhjentää, saada kokea; ~ чашу
страданий juoda kärsimysten malja pohjaan
исповедовать, -ую, -уешь, -уют 1. imperf
что A kirjak tunnustaa (jtak uskoa); - ислам
tunnustaa islamia 2. imperf что A kirjak nou-
dattaa (sääntöjä, periaatteita yms); ~ строгие
нравственные правила noudattaa ankaria
moraalisääntöjä 3. perf ja imperf кого A usk
ripittää (jku)
исповедоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf ja imperf \. кому D, перед кем I, в чем Р
tunnustaa, paljastaa, ripittää; ~ кому-л (t
перед кём-л) в своих сомнениях tunnustaa
jklle epäilynsä 2. кому D, у кого G usk
ripittäytyä, ripittää itsensä (jklle)
иепблхфпъ, -ю, -ишь, -ят perf (imperf ис-
полнять) что А. 1. täyttää, suorittaa, toimittaa,
toteuttaa; ~ приказ täyttää käsky 2. перед кем-
чем I, для кого-чего G, на чём Р, в чём Р esittää
(laulaa, soittaa tms); ~ танец [перед зрителями
t для зрителей] esittää tanssi [katsojille]; - что-л
на скрипке soittaa jtak viululla; главную роль в
новом фильме ~ил молодой артист uuden
elokuvan pääosan esitti nuori näyttelijä
исполниться, -тся imperf (perf ис-
полниться) yksipers кому D: ему ~лось пять-
десят hän täytti viisikymmentä
исполнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
исполнить; 2. что A toimittaa (tehtäviä); ~
обязанности кого-л toimittaa jkn virkaa (t
virkatehtäviä)
ишолня^ться, -ется imperf ks исполниться
исп6льз|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что А, в чём Р, на чём Р, при чём
Р, где (в, на + Р) käyttää hyväksi; - что-л в
лаборатории <на уроке, при исследовании>
käyttää jtak hyväksi laboratoriossa oppitun-
nilla, tutkimuksessa>; - в строительстве
новый метод käyttää rakennustyössä uutta
menetelmää; ~ кого-л на какой-л работе
116
исп
ист
käyttää jkta hyväksi jssak työssä; он-овал все
возможности hän käytti hyväkseen kaikkia
mahdollisuuksia
испор|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perfks портить
исправ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, исправлять, -ю, -ешь, -ют imperfl. что
А, где (в, на + Р) korjata, korjauttaa, kunnos-
taa; - повреждение в мастерской <на
заводе> korjata (t korjauttaa) vika kor-
jaamossa <tehtaassa> 2. что А, чем I, в чём Р
korjata, oikaista; - ошибки в рукописи ка-
рандашом korjata kynällä käsikirjoituksessa
olevat virheet 3. кого-что A parantaa käsialaa;
~ характер parantaa luonnetta
испуга|ть, -ю, -ешь, -ют; испуганный,
испуган perfks пугать
испуга|ться, -юсь, -ешься, -ют imperf ks
пугаться
испускать, -ю, -ешь, -ют imperfl. ks ис-
пустить; - приютный запах levittää tuoksua
2. 3. pers что A levittää (valoa), säteillä; - свет
levittää valoa
испустить, испущу, испустишь,
испустят; испущенный, испущен perf (imperf
испускать) что A kirjak (звук) päästää (ääni);
{запах) levittää (hajua); он испустил
глубокий вздох hän päästi syvän huokauksen
Д - дух (t последний вздох) vanh kuolla,
heittää henkensä
испыта|ть, -ю, -ешь, -ют; испытанный,
испытан perf, испытьта|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. кого-что А, в чём Р, на ком Р, на
что A koettaa, koetella, kokeilla; - свой силы
koettaa voimiaan; - нового работника [в де-
ле] kokeilla uutta työntekijää [työssä]; -
какое-л лекарство на животных kokeilla jtak
lääkettä eläimillä; - семена на всхожесть
kokeilla siementen itävyyttä 2. что A kokea; -
нужду <röpe> kokea puutetta <surua>; -
удовольствие saada nautintoa
иссека|тъ I, II -ю, -ешь, -ют imperf ks
иссечь I, II
иссё|чь I, -ку, -чёшь, -кут; иссёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена ja -ченный, -чен perf
{imperf иссекать) что А. 1. из чего G ylät
veistää (kuvanveistosta); - статую из мрамо-
ра veistää patsas marmorista 2. чем I lääk
poistaa, leikata [pois]; ~ опухоль [скальпелем]
leikata kasvain
иссё|чь II, -ку, -чёшь, -кут; иссёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена ja -ченный, -чен perf
(imperf иссекать) кого-что А, чем I 1. viiltää,
viillellä, hakata; лоб был -чён глубокими
морщинами kuv otsa oli syvien vakojen uur-
tama 2. piestä; - лошадь кнутом piestä hevos-
ta ruoskalla
иссл6д|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что А, на что A tutkia; -
больного tutkia potilas[ta]; - возможности
tutkia mahdollisuuksia; - кровь на сахар
tutkia veren sokeripitoisuutta; - местность
tutkia seutu[a]
иссушить, иссушу, иссушишь, иссушат;
иссушенный, иссушен perf (imperf иссушать
ja иссушивать) 1. что A kuivettaa, kuivata;
жара иссушила почву helle kuivetti maan 2.
кого-что A kuv kuihduttaa, kuivettaa; горе
иссушило его suru kuihdutti hänet
истека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
истечь) чем I ylät - кровью <слезами>
menehtyä verenvuotoon <kyyneliin>
истерза|ть, -ю, -ешь, -ют; истерзанный,
истерзан perf кого-что А, чем I raadella,
riuduttaa; сомнения -ли его epäilykset raate-
livat häntä; город истерзан войной kaupunki
on sodan runtelema
истолк|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf истолковывать) что
A tulkita, selittää; - смысл выражения tulkita
ilmauksen sisältö
истол|очь, -ку, -чёшь, -кут; -ок, -кла; -кй;
-чённый, -чён, -чена perf что А, в чём Р, чем
I hienontaa, survoa; - сухарь hienontaa korp-
pu; - что-л в ступе survoa jtak huhmaressa
истом|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf (imperf истомлять) кого А, чем I
näännyttää, uuvuttaa, rasittaa (kovin); он был
-лён зноем hän oli menehtyä (f läkähtyä)
kuumuuteen
истом|йться, -люсь, -йшься, -йтся perf
(imperf истомляться) по какой причине (в +
Р, от + G) tuskastua, pitkästyä, uupua, riutua;
- в ожидании (t от ожидания) tuskastua
odottamiseen, pitkästyä odotukseen
истопить I, истоплю, истопишь, истопят;
истопленный, истоплен perf (imperf
истапливать) 1. ks топить I; - печь
lämmittää uuni 2. что A puhek polttaa, kulut-
taa lämmitykseen; — кубометр дров polttaa
kuutiometri puita
истопить II, истоплю, истопишь,
истопят; истопленный, истоплен perf
(imperf истапливать) что A puhek sulattaa
(kaikki); - всё сало sulattaa kaikki rasva
истоптать, истопчу, истопчешь,
истопчут; истоптанный, истоптан perf
(imperf истаптывать) что А. 1. чем I tallata,
117
ист
каз
talloa, polkea (rikki, lyttyyn); ~ траву tallata
nurmikko 2. чем I liata (tallaamalla); ~ пол
грязными ботинками liata lattia likaisilla
kengillä 3. puhek kuluttaa rikki (jalkineet); ~
сапоги kuluttaa saappaat rikki
истосковаться, -уюсь, -уешься, -уются
perf по кому-чему D olla menehtymäisillään
ikävään, ikävöidä, kaivata; он -овался по
родному краю hän oli menehtyä koti-ikävään;
~ по семье ikävöidä perhettään
истощ|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf истощать) 1. кого-что А
heikentää; ehdyttää, laihduttaa, köyhdyttää;
болезнь -~ила его sairaus heikensi hänet 2. что
A ehdyttää, laihduttaa, köyhdyttää; ~ почву
ehdyttää maa 3. что A ehdyttää, kuluttaa lop-
puun, ammentaa tyhjäksi (t tyhjiin) ~ силы
ehdyttää voimat, kuluttaa voimat loppuun; ~
запасы ammentaa varastot tyhjiin
истр|атить, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perfks тратить
истреб|ить, -лю, -ишь, -я"т; -ленный, -лён,
-лена perf, истреблять, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, чем! hävittää, tuhota; истребить
крыс hävittää rotat; огонь истребил весь лес
tuli tuhosi kaiken metsän
истр|епать, -еплю, -ёплешь, -ёплют;
-ёпанный, -ёпан perf (imperf истрёпывать)
puhek 1. (imperf myös трепать) что A kulut-
taa [pilalle t riekaleiksi], pilata; ~ книгу lukea
kirja riekaleiksi; ~ обувь kuluttaa kenkänsä 2.
кого-что A kuv uuvuttaa, väsyttää; бес-
прерывные бой ~епали людей yhtämittaiset
taistelut uuvuttivat väen
истяза|ть, -ю, -ешь, -ют кого А, чем I
kiduttaa, rääkätä; ~ людей kiduttaa ihmisiä
исходить I, исхожу, исходишь, исходят;
исхоженный, исхожен perf что A kävellä ris-
tiin rastiin; ~ все леса kävellä kaikki metsät
ristiin rastiin
исходить II, исхожу, исходишь, исходят;
исходящий imperf I. 3. pers от кого-чего G,
из чего G tulla, levitä (hajusta, lämmöstä
yms); kuulua; от пирога исходил вкусный
запах piirakka tuoksui herkullisesti; от печки
исходило тепло uunista huokui lämmin 2. 3.
pers от кого-чего G, из чего G olla peräisin (t
lähtöisin) (huhuista tms); сведения исходят из
верных источников tiedot ovat peräisin
luotettavista lähteistä; слух исходит от него
hän on huhun alkuunpanija 3. из чего G
lähteä, pitää läntökohtana; ~ из какого-л
принципа lähteä jstak periaatteesta, pitää
lähtökohtanaan jtak periaatetta; я исхожу из
предположения, что... lähden [siitä] ole tta-
muksesta, että
исходить III, исхожу, исходишь, исходят
imperf ks изойти
исцарапа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
исцарапывать) кого-что А, чем I raapia (t
kynsiä) naarmuille; - руку raapia käsi naar-
muille; - лицо ногтями raapia kasvot kyn-
sillään naarmuille
исце|лйть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf исцелить) kirjak ks вылечить
исцел|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf исцелиться) ks вылечиться
исчеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
исчезнуть, -у, -ешь, -ут; исчез, исчезла perf
откуда (из, с + G), где (в, на + Р, за + I)
kadota, hävitä, häipyä; деревянные дома по-
степенно исчезают с улиц города puutalot
ovat katoamassa kaupungin kaduilta; машина
исчезла за углом auto katosi kulman taa; ~ из
виду <из поля зрёния> kadota näkyvistä
<näkopiiristä>; ~ в толпе <на улице> kadota
väkijoukkoon <kadulla> A исчезнуть из
памяти hävitä muistista
исче*рпа|ть, -ю, -ешь, -ют perf, исчёрпы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А. 1. käyttää
[loppuun], kuluttaa [loppuun]; исчерпать все
средства käyttää kaikki keinot 2. käsitellä (t
viedä) loppuun; вопрос исчерпан asia (t
kysymys) on käsitelty loppuun
исчёрпыва|ться, -ется, -ются imperf чем I
rajoittua; Зтим дело не *~ется asia ei rajoitu
tähän
исчертить, исчерчу, исчертишь,
исчертят; исчерченный, исчерчен perf
(imperf исчерчивать) что А, чем I piirtää
viivoja täyteen; ~ лист бумаги piirtää paperi-
arkki viivoja täyteen; - бумагу рисунками
piirtää paperi täyteen kuvia
исчйсл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, исчислить, -ю,-ешь, -ют imperf что А
laskea; määritellä (laskemalla); ~ расходы
laskea menot
исчисляться, -ется, -ются imperf чем I:
доходы ~ются миллионами рублей tulot las-
ketaan miljooniksi rupliksi
ищ^, ищешь prees ks искать
ищущий partis ks искать
К
казаться, кажусь, кажешься, кажутся;
кажущийся imperf (perf показаться) 1. кем-
118
кат
чем I кому D näyttää (jltak, jnklaiselta),
vaikuttaa; ~ усталым <больным> näyttää
väsyneeltä <sairaalta>; ~ умным vaikuttaa
viisaalta; она кажется мне совсем ребёнком
hän vaikuttaa minusta aivan lapselta, hän on
mielestäni vielä aivan lapsi; он кажется
старше своих лет hän näyttää ikäänsä van-
hemmalta, hän näyttää vanhemmalta kuin on
2. yksipers кому D, +konjчто tuntua; näyttää;
мне кажется, что я вас где-то видел minusta
tuntuu, että olen nähnyt teidät jossain
казн|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
imperf кого А. 1. myös perf teloittaa (Jkи) 2.
чем\ kuv rangaista; ~ кого-л презрением ran-
gaista jkta halveksinnalla
кал6ч|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf ис-
калечить jn puhek покалечить) 1. кого А
tehdä (t saattaa) (jku) raajavammaiseksi 2. ко-
го-что А, чем I turmella, pilata; ~ детей не-
умелым воспитанием turmella lasten luonnet-
ta taitamattomalla kasvatuksella; ~ машину
pilata auto
кан|уть, -у, -ешь, -ут perf 1. во что А
vaipua, vajota, upota (jhk) A он как (Условно
f будто) в воду ~ул hän hävisi (t katosi) kuin
tuhka tuuleen 2. куда (в + A) kuv hävitä,
häipyä (jhk) Д ~ в вечность kirjak kadota
jäljettömiin
кап|ать imperf 1. (-лет, -лют ja -ает, -ают)
myös yksipers откуда (с, из + G) tippua, pi-
saroida; с крыш -лет räystäät tippuvat; вода
~ала из крана vettä tippui hanasta 2. -аю,
-аешь, -ают (регАшкапать) что А, во что А,
на что A tiputtaa, tiputella; ~ лекарство в
рюмку tiputtaa lääkettä lasiin 3. -аю, -аешь,
-ают (perf накапать) чем I, на что A tiputtaa,
tiputella (vahingossa tm); не ~ай водой на
пол! älä tiputa vettä lattialle!
капитулировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf перед кем-чем I antaa periksi, antau-
tua; ~ перед трудностями antaa periksi
vaikeuksien sattuessa
капн|уть, -у, -ешь, -ут perf moni (imperf
капать) 1. 3. pers ja yksipers откуда (с, из +
G) tipahtaa; из крана ~уло hanasta tipahti (t
tuli tippa) vettä 2. что А, чего G, во что А, на
что A tipauttaa; ~ чего-л в рюмку <на пол>
tipauttaa jtak lasiin <lattialle> 3. чем I, на что
A tipauttaa (vahingossa tm); ~ соком на
скатерть tipauttaa mehua pöytäliinalle
карабка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf вскарабкаться) куда (на + А), по чему
D 1. kiivetä, kiipeillä; ~ на дерево kiivetä
puuhun, ~ по скалам kiipeillä kallioilla 2. ark
kiivetä, kavuta, nousta; - по лестнице на
пятый этаж kiivetä portaita viidenteen ker-
rokseen
кара|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
карать) кого-что А, за что А, чем I rangaista;
- кого-л за измену rangaista jku petturuudesta
кара^л)ить, -ю, -ишь, -ят imperf кого-что
А 1. vartioida, vahtia; ~ арестованного <сад>
vartioida vankia <puutarhaa> 2. puhek vaania,
vahtia, vahdata, kytätä; кошка ~ит мышь kissa
vaanii hiirtä; я ~ил его целый день olen vah-
tinut (t odotellut) häntä koko päivän
каса|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf (perf
коснуться) 1. кого-чего G, чем I koskettaa,
koskea, kajota; hipoa; ~ соседа плечом kos-
kettaa olkapäällään naapuria; ~ чего-л
языком hipoa jtak kielellään; она едва ~лась
ногами земли hänen jalkansa vain hipoivat
maata 2. чего G kosketella, koskettaa, kajota
(keskustelussa tms); ~ какого-л вопроса kos-
ketella jtak kysymystä, kajota jhk kysymyk-
seen 3. 3. pers кого-чего G koskea, kuulua;
это меня не ~ется se ei kuulu minulle, se ei
koske minua; это ~ется его семьи se koskee
hänen perhettään; запрёт его не ~ется kielto
ei koske häntä А что ~ется меня, то... mitä
minuun tulee, niin
ката|ть, -ю, -ешь, -ют; катанный, катан
imperf I. iter (dur катить) что А, по чему D
vierittää, vieritellä, kierittää, kieritellä,
pyörittää, pyöritellä; ~ брёвна vierittellä
tukkeja; ~ шары по столу vieritellä palloja
pöydällä 2. кого А, в чём Р, на чём Р, где (в,
на + Р, по + D) ajeluttaa; ~ детей на авто-
мобиле по городу ajeluttaa lapsia autossa
kaupungilla; ~ ребёнка в колйске työntää
lasta vaunuissa 3. (рег/*скатать) что А, из че-
го G pyörittää, pyöritellä, kierittää, kieritellä
(valmistaa); ~ шарики из глины pyörittää
savipalloja 4. что A tekn valssata; ~ сталь
valssata terästä 5. (perf скатать) что A erik
vanuttaa, huovuttaa; valmistaa (vanuttamal-
la); ~ войлок vanuttaa huopaa; ~ валенки
valmistaa huovikkaita
ката|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
iter ks катиться 1; 2. на чём Р, где (в, на + Р,
по + D), с чего G ajella, ajaa; ~ на машине по
городу ajella autolla kaupungilla; ~ на ка-
русели ajaa karusellissa (t karusellia); ~ на
лодке soudella; ~ на лыжах [в лесу] hiihdellä
[metsässä]; ~ на санках с горы laskea kelkalla
mäkeä; ~ на коньках [на катке] luistella
[luistinradalla]; ~ на велосипеде pyöräillä,
ajella [polkupyörällä 3. от чего G, по чему D
119
кат
кид
kieriskellä, kieriä, vieriskellä; - от боли
kieriskellä tuskissaan; - по траве kieriskellä
nurmella Л -~ со смеху nauraa katketakseen
катить, качу, катишь, катят imperfl. dur
{iter катать) кого-что А, по чему D vierittää,
kierittää, pyörittää, työntää; - бочку [по
двору] vierittää tynnyriä [pihalla]; ~ детскую
коляску työntää lastenvaunua 2. 3. pers что A,
куда (к + D, под + A) kiidättää, kuljettaa,
tuoda (virasta, tuulesta); море катило волны
к ногам meren aallot loiskivat jalkojen juures-
sa; ветер катит листву под ноги tuuli tuo
lehtiä jalkojen viereen 3. на чём Р, куда (в, на
+ А), где (по + D) puhek ajaa [huristaa];
быстро ~ на велосипеде по городу ajaa
nopeasti [polkujpyörällä kaupungin katuja
pitkin
катиться, качусь, катишься, катятся
imperfl. dur {iter кататься) куда (к + D, под
+ А), откуда (с + G), по чему D vieriä, kieriä,
pyöriä; бревно катится к берегу tukki vierii
rannalle päin; автомобиль катится по дороге
auto liukuu tietä pitkin; ~ с горы vieriä (t
liukua) mäkeä alas; ~ под гору 1) vieriä (/
liukua) mäkeä alas 2) kuv mennä alamäkeä (t
alaspäin) 2. 3. pers из чего G, с кого-чего G,
по чему р vieriä, valua, virrata; с него градом
катился пот hiki valui [hänestä] virtanaan, hän
kylpi hiessä; из глаз катятся слёзы kyyneleet
vierivät silmistä; по лицу катились слёзы
kyyneleet virtasivat poskia pitkin; по склону
горы катится ручей vuoren rinnettä pitkin vir-
taa puro 3. по чему D, с чего, на чём Р liukua,
luisua, luistaa (kelkalla tms); ~ с горы на
лыжах liukua suksilla mäkeä alas; ~ по льду
на коньках luistella jäällä Д дни катятся за
днями päivät vierivät toisensa perästä
кача|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. кого-что
А, на чём Р, в чём Р keinuttaa, kiikuttaa,
heiluttaa, keikuttaa, huojuttaa; ~ девушку на
качелях kiikuttaa tyttöä keinussa; ~ ребёнка в
колыбели <на руках> kiikuttaa lasta kehdossa
<sylissään>; ветер ~ет деревья tuuli keinuttaa
puita; его "~ет от усталости yksipers hän huo-
juu väsymyksestä 2. чем I heiluttaa, kei-
nuttaa, vaaputtaa; ~ ногой heiluttaa jalkaansa;
укоризненно ~ головой pyörittää moittivasti
päätään 3. что А, чем I, откуда (из + G)
pumpata; ~ воду [насосом] из трюма pumpata
vettä [pumpulla] ruumasta 4. кого A heittää
ilmaan, hurrata; ~ юбиляра heittää ilmaan
päivänsankaria, hurrata päivänsankarille
кача|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
на чём Р, в чём Р, от чего G keinua, kiikkua,
heilua, huojua; vaappua; ~ на качелях kiikkua
keinussa; лодка -ется на волнах vene keinuu
aalloilla (t aalloissa); дерево -лось от ветра
puu keinui (t huojui) tuulessa 2. от чего G
huojua, horjua, hoippua; ~ от усталости hor-
jua väsyneenä
качнуть, -у, -ёшь, -ут per f moni (imperf
качать) 1. кого-что А, на чём Р, в чём Р kei-
nauttaa, heilauttaa (jkta tjtak) 2. чем I heilaut-
taa, keinauttaa; ~ ногой heilauttaa jalkaansa
3. ks качать 3, 4
качнуться, -усь, -ешься, -утся perf moni
(imperfкачаться) на чём Р, в чём Р 1. keinah-
taa, kiikahtaa, heilahtaa, keikahtaa, horjahtaa
2. от чего G horjua, horjahtaa; он ~улся от
слабости hän horjui heikkoudesta
качусь) prees ks катйть(ся)
каяться, каюсь, каешься, каются;
кающийся imperf (perf покаяться) 1. в чём Р,
+ konj что katua, tuntea katumusta; ~ в
ошибках katua virheitään; каюсь, что пошёл
туда kadun, että lähdin sinne 2. кому D t пе-
ред кем I + konj что tunnustaa virheensä (t
syyllisyytensä); каюсь перед тобой, что
сделал £то tunnustan sinulle tehneeni väärin 3.
кому D t перед кем I в чём Р kirk tunnustaa
syntinsä, tehdä synnintunnustus; ~~ в грехах
tunnustaa syntinsä
квалифицировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf kirjak 1. кого A kvalifioida, julistaa
päteväksi (jku) 2. кого-что A luonnehtia,
arvostaa; как ~ такое поведение? miten
tällainen käytös on luonnehdittava?
кива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. к'ому D,
чем I nyökyttää [päätään], nyökätä; ~
знакомым tervehtiä tuttaviaan pään-
nyökkäyksellä; - головой nyökyttää päätään
(t päällään) 2. на кого-что A osoittaa (jkta t
jtak pään liikkeellä) 3. на кого-что A k uv
puhek panna syyksi, syyttää; он ~ет на соседа
hän panee kaiken naapurinsa syyksi
кивнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
кивать) 1. кому D, чем I nyökäyttää
[päätään], nyökätä; ~ кому-л [головой]
nyökäyttää jklle [päätään] 2. ks кивать 2, 3
кида|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks кинуть
1—6; myös heitellä, viskellä, nakella, paiskella;
~ камешки в воду heitellä kiviä veteen; ~
снежками в кого-л heitellä lumipalloja jkhun
A - грйзью в кого-л heittää lokaa jkn
kasvoille (t silmille); ~ деньги [на ветер] puhek
kylvää rahaa
кида|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
ks кинуться; 2. чем I heitellä, viskellä, nakella,
120
кин
кла
paiskella; heitellä toisiaan; ~ снежками hei-
tellä lumipalloja; - камнйми kivittää toisiaan
3. кем-чем I kuv puhek tuhlata, heitellä,
haaskata (Jtak) 4. откуда (из + G), куда (в +
A) ryntäillä, heittelehtiä; ~ из стороны в
сторону ryntäillä sinne tänne
кйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(мпрег/кидать) 1. что А, чем I, кому D, в ко-
то-что А, куда (в, на, за + А), откуда (из, с +
G) heittää, viskata, nakata, paiskata; ~
снежком в кого-л heittää jkta lumipallolla; ~
камень (t камнем) в окно heittää kivi (t ki-
vellä) ikkunaan; ~ что-л из окна heittää jk
ikkunasta 2. что A laskea, heittää; - невод
laskea nuotta veteen 3. что А, кому D kuv
heittää, singota; - упрёк кому-л heittää moite
jklle 4. кого-что А, во что А, на что А
heittää, lähettää; - людей в бой heittää miehet
taisteluun A - взгляд на что-л vilkaista jhk 5.
что А, во что А, на что A heittää, viskata,
nakata; - окурок в урну <на пол> nakata
savukkeenpätkä roskapönttöön <lattialle> 6.
yksipers кого А во что А: его -нуло в жар
hänen tuli kuuma [olla]; менй ~нуло в дрожь
minua vapisutti (f tärisytti) 7. vain perf кого-
что А puhek heittää, jättää, hylätä (jku tjk)
кйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf (imperf
кидаться) 1. куда (в, на + А), откуда (из, с +
G) heittäytyä, syöksyä; hypätä; ~ с моста в
воду hypätä sillalta veteen; ~ под поезд
heittäytyä junan alle 2. во что А, на что А
heittäytyä, laskeutua; ~ в постель heittäytyä
vuoteelle; - на колени heittäytyä polvilleen 3.
m кого-что А, с чем I myös kuv hyökätä,
käydä kimppuun; ~ на кого-л с палкой <с уп-
рёками> nyökätä jkn kimppuun keppi
kädessä <moittein> 4. куда (в, на + А), к ко-
му D, за кем I, с какой целью (в, на + А), +
in f rientää, rynnätä, syöksyä, heittäytyä; ~ во
двор <на улицу> rientää pihalle <kadulle>; ~
кому-л на помощь, ~ помогать кому-л
rientää auttamaan jkta; ~ в объятия heittäytyä
syliin; - кому-л на шёю~hypätä (t heittäytyä)'
jkn kaulaan; - бежать pinkaista juoksuun,
panna (t pistää) juoksuksi
кип|6ть, -лю, -ишь, -йт imperfl. 3. pers в
чём Р, на чём Р, при какой температуре (при
+ Р) kiehua; в кастрюле ~йт молоко kattilas-
sa kiehuu maito; на столе ~ёл самовар
samovaari porisi pöydällä; вода ~йт при ста
градусах vesi kiehuu sadan asteen lämpötilas-
sa 2. чем I, в ком-чём Р kuv kiehua, kuohua
{tunteista); ~ гневом <возмущением> kiehua
kiukusta <suuttumuksesta>; злоба ~ёла в
нём (t в его сердце) hän kiehui (t kuohui)
vihaa (Г vihasta)
кипя|тйть, -чу, -тишь, -тйт; -чённый,
-чён, -чена imperf что А в чём Р, на чём Р 1.
(perf вскипятить) kiehuttaa, keittää; ~ воду
<молок6> в кастрюле <на плитё> kiehuttaa
vettä <maitoa> kattilassa <liedellä> 2. keittää,
kiehuttaa (pitää kiehuvassa vedessä); ~ бельё
keittää pyykkiä
кипя|тйться, -чусь, -тйшься, -тятся imperf
1. 3. pers в чём Р, на чём Р olla kiehumassa;
молоко -тйтся в кастрюле <на плитё>
maito on kiehumassa kattilassa <liedellä> 2.
из-за чего G kuv puhek tulistua, tuohtua,
kiivastua, äksyillä; ~ из-за пустяков tulistua
turhan takia
кич|йться, -усь, -йшься, -атся imperf кем-
чем I, перед кем-чем I kerskailla, kerskua,
mahtailla; - своими успехами перед кём-л
kerskailla saavutuksillaan jklle; ~ своим
богатством mahtailla rikkauksillaan
киш|ёть, -йт, -ат imperfl. в чем Р, где (в,
на + Р, под + I) kihistä, kuhista, vilistä; му-
равьи ~ат в муравейнике <под ногами>тии-
rahaisia kihisee keossa <jaloissa> 2. кем-чем I
vilistä, kihistä, kuhista; улицы ~ат людьми
kadut vilisevät väkeä, väkeä vilisee kaduilla
клад^, кладёшь prees ks класть
клал pret ks класть
кланя|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfl.
(perf по клониться) кому D kumartaa, terveh-
tiä; ~ гостям kumartaa vieraille, tervehtiä
vieraita 2. (рег/^поклонйться) кому D sanoa (t
lähettää) terveisiä; ~йся жене! [sano] terveisiä
vaimollesi! 3. кому D t перед кем I kuv
kumarrella, pokkuroida; - начальству (t
перед начальством) pokkuroida esimiesten
edessä; он никому (t ни перед кем) не ~ется
hän ei kumartele ketään
классифицйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf кого-что А, по чему D luokitella,
luokittaa, klassifioida; *~ животных <растёния,
понятия> luokitella eläimiä <kasveja, käsit-
teitä^ luokitella eläimet <kasvit, käsitteet>; ~
что-л по какому-л признаку luokitella jtak (t
jk) jnk tuntomerkin mukaan
класть, кладу, кладёшь, кладут; клал,
клала imperfl. (perf положить) кого-что А,
куда (в, на, за, под + A) panna, asettaa, sijoit-
taa; - ребёнка в кровать panna lapsi vuo-
teeseen; ~ раненого на носилки asettaa
haavoittunut paareille; ~ что-л за окно <под
стол> panna jtak ikkunan taakse <pöydän
alle> 2. (perf положить) кого-что А, куда (в,
121
ков
на + A) panna, pistää, sijoittaa; ~ вещи в че-
модан panna tavarat matkalaukkuun; ~
деньги в банк tallettaa rahansa pankkiin; ~
деньги на чёй-л счёт panna rahat jkn tilille; ~
кого-л в больницу sijoittaa (t lähettää) jku
sairaalaan 3. (perfположить) что А, ни что А
levittää, panna; piirtää; ~ краску на холст
levittää maalia kankaalle 4. что А, ни что А
panna, painaa {leimu jhk) 5. {perf положить)
что А, кому D ни что А, во что A panna;
lisätä {гиокии tms); ~ кашу на тарелку panna
puuroa lautaselle; ~ себе сахар в чай panna (t
lisätä) sokeria teehensä; ~ масло в кашу panna
voita puuroon 6. (perf ел ожить) что A muura-
ta; ~ стену muurata seinää; ~ фундамент
laskea perusta Д ~ яйца munia; ~ начало
чему-л panna jk alulle; ~ жизнь. (Г голову) за
что-л uhrata henkensä jnk puolesta
клевать, клюю, клюёшь, клюют im pe rf
(perf клюнуть) 1. что А, чем I nokkia (poimin
покиНи); ~ зёрна [клювом] nokkia jyviä A *-
носом puhek torkkua, torkahdella 2. кого А,
во что A nokkia (hakata nokalla jkta tjhk) 3.
3. pers ни кого-что A ottaa, syödä (kalasta);
окунь хорошо клюёт на дождевого черви
' ahven ottaa mielellään kastematoa
клев|етатъ, -ещу, -ёщешь, -ёщут imperf
(perf наклеветать) ни кого-что A parjata,
panetella; ~ на соседей parjata naapureitaan
клеить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
склеить) что А, чем I, из чего G liimata, liis-
teröidä; ~ конверт [из бумаги] liimata (t
tehdä) kirjekuori [paperista]; ~ что-л клейсте-
ром liisteröidäjtak
клейм|йтъ, -лю, - ишь, -мят; -ённый, -ён,
-ена imperf (perf заклеймить) 1. кого-что А
leimata, merkitä; ~ товары <грузы> leimata
tavaraa <lastia>; ~ скот merkitä eläimiä 2.
кого-что А, чем I kuv saattaa häpeään, leima-
ta häpeämerkillä; ~ позором кого-л leimata
jku häpeämerkillä
клй|кать, -чу, -чешь, -чут imperf,
клйкн|утъ, -у, -ешь, -ут perf jn mom кого А
ark huutaa, kutsua; кликни его сюда huuda
hänet tänne
клонить, клоню, клонишь, клонят; кло-
нённый, клонён, клонена imperf 1. что А,
куда (к + D, на + A) taivuttaa, kallistaa;
ветку клонит к земле yksipers oksa taipuu
maata kohti; ~ голову на грудь painaa
päänsä alas 2. что А к чему D kuv tähdätä,
ohjata (keskustelu tms); ~ разговор к чему-л
ohjata puhe jhk; к чему он клонит? mihin hän
tähtää? 3. 3. pers t yksipers кого-что А
painaa, vetää; его клонит ко сну (t в сон) uni
painaa hänen silmäluomiaan, häntä unettaa (t
raukaisee t nukuttaa)
клониться, клонюсь, клонишься,
клонятся imperf 1. кудп (к + D, на + А)
taipua, kallistua, painua; дерево клонится к
земле puu taipuu maata kohti 2. 3. pers к че-
му D kuv lähetä, kallistua; дело клонится к
ссоре juttu lähenee riitaa, asiasta on syn-
tymässä riita; день клонился к вечеру päivä
kallistui (t painui) iltaan; к чему клонится
этот разговор? mihin tämä keskustelu
tähtää?
юпо|нуть, -у, -ешь, -ут perf jn mom
(imperf клевать) 1. что А, чем I nokata
(siepntn nokkaansa); ~ зёрнышко nokata jyvä
2. кого А, во что A nokata (iskeä nokallaan);
петух ~ул меня" в ногу kukko nokkasi minua
jalkaan
клюю, клюёшь prees ks клевать
клясть, кляну, клянёшь, клянут; клял,
кляла, кляло imperf 1. кого-что A kirota
(toivottnn риИни); ~ изменника kirota petturi
2. кого-что А, за что A kirota, sättiä, sadatel-
la; ~ себя за рассеянность kirota
hajamielisyyttään
класться, -нусь, -нёшься, -нутся; -лея,
-лась, клалось imperf (perf по клясться) кому
D, в чём Р, чем I, + in f, -f konj что vannoa;
~ кому-л в верности vannoa jklle uskollisuut-
taan]; ~ своей жизнью vannoa henkensä
kautta; он -лея исполнить обещание t он ~
лея, что исполнит [своё] обещание hän van-
noi täyttävänsä lupauksen t hän vannoi, että
täyttää lupauksensa
ковать, кую, куёшь, куют; куй; кован-
ный, кован imperf 1. что А, чем I takoa
(тиокнШ); ~ железо [ударами молота] takoa
rautaa [moukarilla] А куй железо, пока го-
рячо s/ tao silloin kun rauta on kuumaa 2.
(perf выковаться сковать) что А, чем I takoa
(valmistaa); ~ лемех takoa vannas[ta] 3. что А
kuv takoa, taistella; ~ победу taistella voitos-
ta; ~ своё счастье olla oman onnensa seppä 4.
(perf подковать) кого A kengittää; -* ло-
шадей kengittää hevosia
коверка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf nc-
ковёркать) 1. кого-что А, чем I pilata, run-
nella, ruhjoa, tärvellä; ~ машину pilata kone;
~ ребёнка неправильным воспитанием pila-
ta lapsi väärällä kasvatuksella 2. что A vääris-
tellä (ajatusta tms); - чыо-л мысль vääristellä
jkn ajatusta
ковырнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom
122
ков
кол
(imperf ковырять) что А, чем I, в чем Р
tonkaista; ~ землю лопатой tonkaista lapiolla
maata
ковыр4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, чем
I, в чём Р kaivella, kaivaa, tonkia; ~ землю
лопатой kaivella lapiolla maata; ~ в зубах зу-
бочисткой kaivella hampaitaan tikulla
ковыряться, -юсь, -ешься, -ются imperf в
чём Р puhek kaivella, kaivaa, tonkia, penkoa;
- в земле tonkia maata; - в моторе tutkia
moottoria
козырн|утъ I, -у, -ёшь, -ут perf moni
{imperf козырять) чем I puhek kehaista; ~
своими знаниями kehaista tiedoillaan
козырнуть II, -у, -ёшь, -ут perf moni ks
козырять II
козырять I, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
puhek kerskailla, kehuskella, kehua; - своим
богатством kerskailla rikkaudellaan
козырять II, -ю, -ешь, -ют imperf кому D
puhek tehdä kunniaa (jklle)
кок6тнича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. с
кем I keimailla, keikailla, keikistellä, vei-
kistellä, veikeillä; — с мужчинами keimailla
miehille 2. чем I, перед кем I kuv keikailla,
keikaroida; ~ своей скромностью перед
друзьями keikailla vaatimattomuudellaan
ystäväpiirissä
колебать, колеблю, колеблешь,
колеблют; колеблющий; pass partis prees
колеблемый imperf1. что А, чем\ huojuttaa,
heiluttaa, panna huojumaan (f heilumaan Г
värähtelemään); ветер колеблет верхушки
деревьев tuuli huojuttaa puiden latvoja 2.
(perf поколебать) что A kuv horjuttaa, saada
horjumaan (t häilymään); ~ доверие horjuttaa
luottamusta
колебаться, колеблюсь, колеблешься,
колеблются; колеблющийся imperf I. 3. pers
от чего G huojua, heilua, värähdellä; ветки
колеблются от ветра lehvät värähtelevät tuu-
lessa 2. 3. pers как (от + G до + G) vaihdella
{lämpötilasta, paineesta, hinnoista); темпе-
ратура колеблется от двадцати до двадцати
пяти градусов lämpötila vaihtelee
kahdestakymmenestä kahteenkymmenenteen-
viiteen asteeseen 3. в чём Р, между чем I
empiä, häilyä, horjua; ~ в выборе [между
двумя решениями] empiä [kahden vaihto-
ehdon] valinnassa
коле|сйть, -шу, -ейшь, -сйт imperf где (по
+ D) puhek kiertää, kierrellä, ajella; ~ по свету
kiertää maailmaa
коллекционировать, -ую, -уешь, -уют
imperf что A kerätä, koota (kokoelmia, harvi-
naisuuksia); ~ марки kerätä postimerkkejä
кол|отйть, -очу, -отишь, -отят imperf 1.
чем I, по чему D, во что A hakata, takoa,
lyödä; kurikoida; ~ молотком takoa vasaralla,
vasaroida; ~ молотком по гвоздю hakata
naulaa vasaralla; ~ в дверь hakata oveen 2.
{perf поколотить) кого А, чем I, по чему D,
во что A puhek hakata, piestä, mukiloida;
kurikoida; - лошадь кнутом ruoskia (t
piiskata) hevosta, lyödä hevosta ruoskalla (t
piiskalla); ~ собаку [палкой по спине] hakata
koiraa [kepillä selkään]; - друг друга mukiloi-
da toisiaan 3. что A puhek hakata palasiksi,
kolhia; ~ стёкла hakata lasit sirpaleiksi; ~
посуду hakata astiat palasiksi, kolhia astiat 4.
3. pers t yksipers кого A puhek puistattaa;
меня всего -отит minua aivan puistattaa
колоть I, колю, колешь, колют; колю-
щий; колотый, колот imperf 1. кого-что А,
чем I pistää, pistellä; ~ палец иголкой pistää
neulalla sormeen 2. yksipers что А, у кого G,
в чём Р грудь колет rintaan pistää; у меня" в
боку колет kylkeeni pistää 3. кого А, чем I
pistää [kuoliaaksi]; - врага штыком pistää
vihollinen pistimellä kuoliaaksi 4. кого А, чем
I, что А кому D puhek antaa ruiske (t piikki),
tehdä pistos (t pistoksia); ~ больного antaa
potilaalle ruiske, tehdä potilaalle pistos (t pis-
toksia); - кого-л пенициллином, ~ кому-л
пенициллин antaa jklle penisilliiniruiske 5. ко-
го А, чем I pistää, tappaa (t teurastaa)
pistämällä; ~ свиней pistää sikoja, tappaa
sikoja pistämällä 6. кого А, чем I kuv pistel-
lä, piikitellä; - кого-л [язвительными]
насмешками pistellä ja pilkata jkta
колоть II, колю, колешь, колют; коло-
тый, колот imperf {perf расколоть) что А,
чем I paloitella, pilkkoa, halkoa; ~ сахар
[щипцами] paloitella sokeria [sokerisaksilla]; ~
орехи särkeä pähkinöitä; ~ дрова pilkkoa
puita
колоч^ prees ks колотить
кол|ыхать, -ышу, -ышешь, -ышут ja
-ыхаю, -ыхаешь, -ыхают imperf что А
liikutella, huojuttaa, liehuttaa; ветер ~ышет
занавеску tuuli liikuttelee ikkunaverhoja
кол|ыхаться, -ышется, -ышутся ja
-ыхается, -ыхаются где (в, на + Р, над + I),
на чём Р, от чего G huojua, liikahdella; hul-
muta, liehua; hytkyä; знамя ~ышется на
ветру (t от ветра) lippu hulrnuaa tuulessa;
ветви деревьев -ыхались над водой puiden
oksat huojahtelivat veden pinnan yllä; лодки
123
кол
~ышутся на волнах veneet keinuvat aallokos-
sa А ~ от смеха hytkyä naurusta, nauraa niin
että vatsa hytkyy
кольнуть, -у, -ёшь, -ут perf тот ks
колоть I 1, 2, 6
колю, колешь prees ks колоть I, II
командировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf кого А куда (в, на + А)
lähettää (virkamatkalle), komentaa; ~ де-
легата на конференцию lähettää edustaja
konferenssiin; ~ кого-л в другой город
komentaa jku toiseen kaupunkiin
командовать, -ую, -уешь, -уют imperf I.
кем-чем I komentaa; ~ полком <парадом>
komentaa rykmenttiä <paraatia> 2. кем I, над
кем I puhek komennella, komentaa, pitää
komentoa, määräillä; - [над] своими
домашними komennella kotiväkeään; не дам
ему над собой ~ en salli hänen komennella
minua, en alistu hänen komennettavakseen (t
määräilyihinsä)
комбинировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf скомбинировать) что А, с чем I sovittaa
yhteen, yhdistää, kombinoida; ~ краски sovit-
taa yhteen värejä; ~ белую ткань с красной
sovittaa yhteen valkoista ja punaista kangasta
комка|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
скомкать) что А 1. чем I, в чём Р rypistää,
rutistaa; - бумагу rypistää paperi; ~ салфетку
в руках rutistaa lautasliina[a] 2. puhek supis-
taa (esitys) piloille, pilata (supistamalla); ~ вы-
ступление supistaa luento piloille
комментировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf прокомментировать) что А
kommentoida, tulkita, selittää; ~ текст
<события> kommentoida teksti <tapahtu-
mia>
компенсировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, кому D, чем I kirjak korvata,
tasoittaa, kompensoida; ~ кому-л убытки
деньгами korvata jkn kärsimä tappio rahalla
комплектовать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf укомплектовать) что A täydentää;
koota; ~ библиотеку koota kirjastoa
компрометировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf скомпрометировать) кого-что
А, чем I saattaa huonoon valoon, kompromet-
toida; ~ себя своим поведением saattaa
itsensä huonoon valoon käytöksellään
конвоировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кого-что A saattaa (vartijana), kuljettaa saat-
tovartiossa; ~ пленных saattaa sotavankeja,
kuljettaa sotavankeja saattovartiossa
конкретизировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что A konkretisoida, konkreettistaa,
havainnollistaa; ~ свою мысль konkretisoida
ajatustaan
конкурировать, -ую, -уешь, -уют imperf
с кем-чем I, в чём Р kilpailla (jkn tjnk kanssa
jstak); ~ с иностранной фирмой kilpailla
ulkomaisen toiminimen kanssa
консервировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А. 1. (perf myös законсервиро-
вать) säilöä, konservoida; umpioida; - мясо
<фрукты> säilöä lihaa <hedelmiä> Z erik
konservoida, kestävöidä; - древесину
kestävöidä puuta 3. (perf myös законсервиро-
вать) pysäyttää, keskeyttää (väliaikaisesti); ~
завод <стройтельство> pysäyttää tehdas
<rakennus>
конспектировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf законспектировать) что A tehdä (t kir-
joittaa) muistiinpanoja; ~ книгу <лекцию>
tehdä muistiinpanoja kirjasta <luennosta>
констатйрОвать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A kirjak todeta; ~ чью-л смерть
todeta jku kuolleeksi; ~ факт todeta (jk asia)
конструировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf сконструировать) что A konstruoida,
suunnitella; - машину konstruoida konetta
консультировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf проконсультировать) 1. кого А
neuvoa, antaa neuvoja; ~ студентов neuvoa
opiskelijoita, antaa neivoja opiskelijoille 2. ks
консультироваться
консультироваться, -уюсь, -уешься,
-уются imperf (perf проконсультироваться) с
кем I neuvotella, kysyä neuvoa, konsultoida; ~
с врачом <с юрйстом> neuvotella lääkärin
<lakimiehen> kanssa, kysyä neuvoa lääkäriltä
<lakimieheltä>
контрастировать, -ую, -уешь, -уют
imperf с кем-чем I kirjak olla (jkn t jnk) vas-
takohtana, kontrastoida (jkn tjnk kanssa)
контролировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf проконтролировать) кого-что А
valvoa, tarkkailla, tarkastaa, kontrolloida; ~
работу учреждения valvoa laitoksen työtä
контузить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf myös yksipers кого-что А, во что А,
чем I aiheuttaa ruhjevamma; saada ruhjevam-
ma; его -зило в голову hän sai ruhjevamman
päähänsä; его -зило осколком снаряда
ammuksen sirpale aiheutti hänelle ruhjevam-
man
конфисковать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf кого-что А, у кого
G takavarikoida, julistaa menetetyksi; ~
124
кор
имущество у кого-л takavarikoida jkn
omaisuus, panna (t ottaa f julistaa) jkn omai-
suus takavarikkoon
конфузить, -жу, -зишь, -зят imperf {perf
сконфузить) кого А, чем I nolostuttaa, saada
nolostumaan; ~ кого-л глупыми шутками
nolostuttaa jku tyhmällä pilailullaan
концентрировать, -ую, -уешь, -уют
imperf I. (perf сконцентрировать) кого-что
А, где (в, на + Р) keskittää, konsentroida; ~
войска на границе keskittää joukkoja rajalle
1 (perf сконцентрировать) что А, на чём Р
kuv keskittää, kiinnittää (ajatukset, huomio);
- своё внимание на чём-л keskittää huomion-
sa jhk 3. что A kem väkevöidä, tiivistää, kon-
sentroida; ~ раствор väkevöidä liuosta
кончать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
кончить; магазин ~ет работать (t работу) в
двадцать часов kauppa suljetaan kello kak-
sikymmentä
конча|тъся, -ется, -ются imperf ks
кончиться
конч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf кончать) 1. что А, с чем I, + in f, ко-
гда (G, в + А, на + Р, накануне + G, перед +
I) päättää, lopettaa, saattaa päätökseen (t lop-
puun); - работу в понедельник <пйтого мая,
на будущей неделе, накануне Нового года,
перед праздником> päättää työ[t] maanan-
taina <viidentenä toukokuuta, ensi viikolla,
uudenvuoden aattona, juhlien edellä>; ~ с
ремонтом lopettaa korjaustyöt; ~ читать
lopettaa lukeminen 2. что А, чем I t на чём Р
päättää, lopettaa (tehdä jtakjnk päätteeksi); ~
речь приветствием päättää puheensa terveh-
dykseen, lausua tervehdys pyheensa päätteeksi;
-или на том, что... lopetettiin siihen, että — 3.
что А, где (в + Р), когда (в + Р) päättää (opin-
not); он ~ил школу в прошлом году в Пет-
розаводске hän päätti koulunsa viime vuonna
Petroskoissa 4. что А, по чему D lopettaa,
päättää, keskeyttää; - работу по гудку lopet-
taa työnsä pillin soidessa 5. кого A ark (убить)
lopettaa, tappaa (jku tjk)
кончаться, -ится, -атся perf (imperf
кончаться) чем I, на чём Р päättyä, loppua;
дело -илось примирением asia päättyi sovin-
toon; дело ~илось ничем siitä ei tullut mitään;
на этом всё -илось kaikki päättyi siihen
координировать, -ую, -уешь, -уют per f ja
imperf (perf myös скоординировать) что А, с
чем I kirjak koordinoida, sovittaa (t järjestää)
yhteen; ~ усилия koordinoida ponnistelut; ~
действия sovittaa toiminnat [sopivasti] yhteen
копа|ть, -ю, -ешь, -ют; копанный, копан
imperf что А, чем! 1. kaivaa, tonkia, kääntää;
- землю [лопатой] kaivaa maata [lapiolla] 2.
(perf выкопать) kaivaa (tehdä kaivamalla); ~
яму <канаву> лопатой kaivaa lapiolla kuop-
paa <ojaa> 3. (perf выкопать) kaivaa [esiin],
nostaa; - картофель nostaa perunoita
копа|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf1. в
чём Р kaivella, tonkia, penkoa; ~ в земле
kaivella maata; — в огороде kaivella [maata]
kasvitarhassa 2. в чём Р puhek myös kuv
penkoa, tonkia; ~ в портфеле kaivella
salkkuaan; ~ в бумагах penkoa papereitaan; ~
в чьём-л прошлом kaivella jkn menneisyyttä
3. с чем I puhek puuhata, puuhailla, hommail-
la, touhuta; kuhnia, kuhnailla; ~ с укладкой
вещей puunata tavaroiden pakkauksessa
копировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf скопировать) 1. что A jäljentää, kopioi-
da; ~ картину jäljentää kuva 2. кого-что А, в
чём Р jäljitellä, matkia; ~ чью-л манеру речи
jäljitellä jkn puhetapaa; он старался во всём ~
отца hän pyrki kaikessa matkimaan isäänsä
копить, коплю, копишь, копят; коплен-
ный, коплен imperf (perf накопить) что А. 1.
(perf myös скопить) что A säästää, koota,
kasata, kartuttaa; ~ деньги säästää rahaa,
panna rahat (Г rahoja) säästöön; - имущество
koota omaisuutta 2. kuv koota, kerätä (tietoja
tms); ~ силы koota voimia
копнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
копать) что А, чем I tonkaista; ~ землю
[лопатой] tonkaista maata [lapiolla]
копош|йтъся, -усь, -йшься, -атся imperf I.
где (в, на + Р, у, возле + G) kihistä, kuhista,
vilistä; муравьи ~атся в муравейнике <возле
муравейника, на тропйнке> muurahaisia
kihisee keossa <keon vierellä, polulla> 2. 3.
pers в ком-чём Р kuv puhek hiipiä; в душе
~йтся сомнение epäilys hiipii mieleen 3. где
(в, на + Р, у, возле + G, по + D) puhek puuha-
ta, puuhailla, touhuta; ~ на огороде <у
плиты> puuhata kasvitarhassa <lieden
ääressä>; бабушка весь день -йлась по дому
mummo puuhaili koko päivän kotiaskareissa
коп|тйть, -чу, -тишь, -тят; -чённый, -чён,
-чена imperf"1. кого-что A savustaa, palvata;
~ окорок <рыбу> savustaa kinkkua <kalaa>
2. (perf закоптить) что A noeta, savuttaa; ~
стекло noeta lasia
кор|йтъ, -ю, -ишь, -ят imperf кого А
puhek 1. за что A moittia, soimata; ~ кого-л
за лень moittia jkta laiskuudesta 2. чем I
muistuttaa (moittien); ~ кого-л [каждым]
125
кор
кра
куском хлеба muistuttaa jklle [jokaisesta]
leipäpalasta
кормить, кормлю, кормишь, кормят;
кормящий; кормленный, кормлен imperf 1.
(perf накормить) кого А, чем I syöttää,
ruokkia; - лошадь овсом ruokkia hevosta
kauroilla; syöttää hevoselle kauroja; - кого-л
кашей syöttää jklle puuroa 2. кого А, из чего
G, с чего G, чем I syöttää {antaa ruokaa
suuhun); ~~ больного с ложки syöttää sairasta
lusikalla; - ребёнка из бутылочки syöttää
lasta pullosta 3. кого А, чем I antaa rintaa,
imettää; - ребёнка [грудью] antaa lapselle rin-
taa, imettää lasta 4. {perf прокормить) кого-
что A kuv elättää, ruokkia, ravita; ~ семью
elättää perhettä
кормиться, кормлюсь, кормишься,
кормятся; кормящийся imperf {perf про-
кормиться) чем I ansaita (f hankkia t saada)
elatuksensa {t toimeentulonsa t ravintonsa),
elättää itsensä; ~ своим трудом ansaita
työllään elatuksensa
кор6б|ить, -иг, -ят myös yksipers imperf
{perf покоробить) что A käpristää, käpertää,
kouristaa; сырость ~ит переплёт, переплёт
~ит от сырости kirjankannet käpristyvät kos-
teudesta 2. кого А, от кого-чего G kuv puhek
karmaista mieltä, kouristaa; его грубость
меня ~ит, меня ~ит от его грубости hänen
töykeytensä karmaisee [mieltäni]
корота|ть, -ю, -ешь, -ют im perf{perfско-
ротать) что А, за чем I puhek kuluttaa,
viettää {aikaa); ~ вечер за беседой (f в раз-
говорах) viettää {t istua) iltaa keskustellen
корп|6ть, -лю, -ишь, -ят imperf над чем I
puhek hikoilla, ahertaa, rehkiä; ~ над бумага-
ми ahertaa papereidensa parissa
корректировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что A (perf скорректировать) korjata, tehdä
korjauksia; ~ план korjata suunnitelma, tehdä
korjauksia suunnitelmaan; ~ огонь sot korjata
tulen suuntaa, tehdä korjauksia tulen suuntaan
корч|ить, -у, -ишь, -ат imperf {perf
скорчить) 1. yksipers кого А, от чего G
puhek kouristaa, kouristella, vääntää; его
~ило от боли kipu kouristi häntä, hän
vääntelehti kivusta 2. что A ark: ~ гримасы {t
рожи) irvistellä, virnistellä А кого ты из себя
-ишь? puhek mikä sinä oikein luulet olevasi?
корч|иться, -усь, -ишься, -атся imperf
{perf скорчиться) от чего G, в чём Р puhek
vääntelehtiä, vääntyillä; ~ от боли väänteleh-
tiä kivusta; он ~ился в судорогах hänen
ruumiinsa vääntyili kouristuksissa
косить I, кошу, косишь, косят; кошен-
ный, кошен imperf {perf скосить) 1. что А,
чем I niittää; ~ траву [косой] niittää heinää
[viikatteella] 2. кого A kuv niittää, surmata;
чума косила людей rutto niitti satoa (f
ihmisiä)
косить II, кошу, косишь, косит imperf
{perf скосить) 1. что A vääristää, vetää
väärään {t kieroon); ~ рот vääristää suutaan,
vetää suunsa väärään {t kieroon) 2. что A t
чем I, на кого-что А: ~ глаза katsoa (f katsel-
la) syrjäsilmällä; ~ взгляд {t взглядом) на
вошедшего katsoa {t vilkaista) syrjäsilmällä
tulijaan А он косит на один глаз hänen toinen
silmänsä karsastaa
коситься, кошусь, косишься, косится
imperf l. {perf скоситься ja покоситься) на
кого-что A katsoa {t katsella t vilkaista)
syrjäsilmällä; - на вошедшего katsoa
syrjäsilmällä tulijaan (/ tulijaa) 2. kuv karsasta,
katsoa {t katsella) karsaasti (f kieroon); на нас
косились meitä karsastettiin, meitä katsottiin
kieroon
коенфъ, -ю, -ешь, -ют imperf {perf за-
коснеть) в чём Р: "- в невежестве olla
sivistymätön, elää sivistymättömyydessä
косн|утъся, -усь, -ешься, -утся perf ks
касаться
кочен6|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf око-
ченеть ja закоченеть) от чего G kohmettua,
kangistua, jäykistyä; ~ от холода kohmettua
kylmästä
кра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шен imperf I. {perf выкрасить, окрасить
ja покрасить) что А, чем I {покрывать
краской) maalata; {пропитывать краской)
värjätä; - стены масляной краской maala-
ta seiniä {t seinät) öljymaalilla; - что-л в
белый <чёрный> цвет maalata jtak
valkoiseksi <mustaksi>; värjätä jtak
valkoiseksi <mustaksi>; ~ ткань <волосы>
värjätä kangasta <hiuksiaan> 2. {perf
накрасть) что А, чем I {губы) maalata
{huuliaan); {брови) värjätä {kulmakarvo-
jaan); ~ губы [губной помадой] maalata
huuliaan [huulimaalilla] 3. .?. pers кого-что
A kaunistaa; труд ~сит человека työ
tekijäänsä kaunistaa
краенфъ, -ю, -ешь, -ют imperf1. {perf по-
краснеть) от чего G tulla punaiseksi, puner-
tua, punehtua; punastua, punastella; щёки
~ют от мороза <от жары> posket punehtu-
vat {t tulevat punaisiksi) pakkasessa
<kuumuude'ssa>; ~ от стыда punastua
126
кра
кру
häpeästä; нёбо ~ет от заката taivas punertuu
auringon laskiessa 2. за кого-что А, перед кем
I kuv punastella, hävetä; - [перед кем-либо]
за свой поступок punastella tekoaan [jkn
edessä]; мне пришлось ~ за него sain
punastella hänen tähtensä
красоваться,, -уюсь, -уешься, -уются
imperfгде (в, на + Р) komeilla, olla (komeasti
näkyvillä); в витрине <на столё> ~овалась
ваза näyteikkunassa <pöydällä> komeili mal-
jakko
красть, краду, крадёшь, крадут; крал,
крала; краденный, краден imperf {perf
украсть) кого-что А, у кого G, откуда (из, с
+ G) varastaa, varastella; ~ деньги у кого-л
varastaa jklta rahaa
кра|сться, -дусь, -дёшься, -дутся; -лея,
-лась imperf куда (в, на + А), где (по + D,
вдоль + G), к кому D hiipiä, lähestyä hiipien
{t varkain); ~ в дом <на своё мёсто> hiipiä
taloon <paikalleen>; - вдоль забора hiipiä
aidan vierustaa pitkin; — по комнате liikkua
huoneessa hiipivin askelin; кошка -дётся к
мыши kissa lähestyy hiipien hiirtä
крен|йть, -ю, -ишь, -Ат imperf (perf на-
кренить) что A kallistaa, panna kallelleen;
ветер ~йт судно tuuli kallistaa alusta
креп|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена imperf что А 1. чем I, к чему D kiin-
nittää, lujittaa; ~ что-л болтами vahvistaa
jtak pulteilla; ~ рельсы к шпалам kiinnittää
kiskoja ratapölkkyihin, kiskottaa rata[a] 2.
mcr. ilm kiinnittää, sitoa; - паруса kiinnittää
purjeet (f purjeita) 3. kuv lujittaa, vahvistaa; ~
оборону страны lujittaa maan puolustusta
крестить, крещу, крестишь, крестят; кре-
щённый, крещён, крещена imperf 1. myös
perf (perf myös окрестить) кого A kastaa,
ristiä; ~ ребёнка kastaa lapsi 2. (perf пере-
крестить) кого-что A ristiä (jk), tehdä ristin-
merkki (jhk t jkn kasvoihin), siunata (jku tjk)
3. myös perf кого А (быть крёстным отцом,
крёстной матерью) olla (jkn) kummi
крив|йть, -лю, -ишь, -ят imperf (perf
скривить ja искривить) что A vääristää,
käyristää; - рот vääristää suutaan Д - душой
kieroilla, vilpistellä
крйкн|уть, -у, -ешь, -ут perf mom (imperf
кричать) 1. от чего G huudahtaa, huutaa,
kirkaista, kiljaista; - от боли huudahtaa
kivusta 2. кого A puhck huutaa, kutsua; ~
сына huutaa poikaansa
кристаллизовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -бван perf ja imperf (perf myös за-
кристаллизовать) что A kiteyttää, kristalloi-
da (jk)
критиковать, -ую, -уешь, -уют imperf ко-
го-что А, за что А, где (в, на + Р) arvostella,
kritisoida; - актёра за плохую игру arvostel-
la näyttelijää huonosta esityksestä; - статью
arvostella artikkelia; - кого-л на собрании <в
печати> arvostella jkta kokouksessa
<lehdessä>
крич|ать, -у, -ишь, -ат imperf1. от чего G
huutaa, kirkua, kiljua; - от боли huutaa
tuskasta, kirkua kipuaan; - громким голосом
huutaa kovalla äänellä А ~ во всё горло huu-
taa täyttä kurkkua 2. ks крикнуть 2; 3. на ко-
го A huutaa, kiljua (jklle); ~ на детей huutaa
lapsille 4. о ком-чём Р puhck puhua, huhuta;
весь город кричал об этом siitä on pidetty
paljon ääntä kaupungilla
кро|йть, -ю, -ишь, -ят; кроенный, кроен
imperf что А. 1. (perf раскроить) leikata (£ал-
gasta, nahkaa); ~ ткань leikata kangasta 2.
(per/'скройтьУа выкроить) из чего G leikata
(pukua); - костюм из шерстяной ткани leika-
ta pukua villakankaasta
кромсать, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^рас-
кромсать ja искромсать) что А, чем I puhek
silpoa palasiksi, leikellä, paloitella (pilalle); ~
ткань silpoa kangasta; - бумагу тупыми
ножницами leikellä paperia tylsillä saksilla
крошить, крошу, крошишь, крошат;
крошенный, крошен imperf 1. (perf рас-
крошить) что А, чем I, кому D murentaa,
murennella, pilkkoa, paloitella, pieniä,
pienentää; ~ хлеб цыплятам murentaa leipää
kananpojille; ~ лук [ножом] paloitella sipulia
[veitsellä] 2. (рег/накрошйть) чем\, где (на +
А), куда (на + Р) murentaa, murennella; ~
хлебом на пол murentaa leipää lattialle, karis-
taa leivänmuruja lattialle; ~ табаком на столе
karistaa tupakkaa pöydälle 3. кого A kuv
lyödä, murskata; ~ врага lyödä vihollista
крою, кроешь prees ks крыть
крою, кроишь prees ks кроить
кружить, кружу, кружишь, кружат
imperf 1. кого-что А, в чём Р pyörittää,
pyöritellä; ~ девушку в вальсе pyörittää
tyttöä valssin tahdissa 2. где (над, под + I, в +
Р) kaarrella; орёл кружит в нёбе <под об-
лаками> kotka kaartelee taivaalla <pilvien
alapuolella> 3. где (по + D) kierrellä, harhail-
la (etsiessään jtak); ~ по городу kierrellä
pitkin kaupunkia; ~ по лесу harhailla
metsässä А ~ голову девушке panna tytön pää
pyörälle
127
кру
кут
кружиться, кружусь, кружишься,
кружатся imperf 1. в чём Р, с кем I pyöriä,
pyörähdellä; - с девушкой в танце
pyörähdellä tytön kanssa tanssin tahdissa; ~ в
вихре вальса liidellä valssin pyörteissä 2. ks
кружить 2; листья кружатся в воздухе lehdet
pyörivät ilmassa; пыль кружится столбом
pöly nousee patsaana
крутить, кручу, крутишь, крутят;
крученный, кручен imperf 1. что А, чем I
kiertää, vääntää; pyörittää, pyöritellä; veivata;
~ рукоятку [руками] kiertää kampea [käsin];
- винт <колесо> kiertää ruuvia <pyörää> A
- баранку ark istua auton ratissa, olla
autonkuljettajana]; ~ один и тот же фильм
ark esittää yhtä ja samaa elokuvaa 2. чем I
pyörittää (sinne tänne); kieputtaa, heiluttaa; ~
головой pyörittää päätään; собака крутит
хвостом koira kieputtaa häntäänsä 3. (perf
скрутить) что А, из чего G, чем I kiertää
(lankaa tms); kääriää (savuketta); ~ пряжу
kiertää lankaa; ~ верёвку из мочала kiertää
narua niinestä; ~ папиросу kiertää savuketta;
~ усы väännellä viiksiään 4. 3. pers что А, где
(в, на + P, по + D) pyörittää, pyöritellä; ветер
крутит пыль [в воздухе] tuuli pyörittää pölyä
[ilmassa], tuuli nostattaa [ilmaan] pölypatsaita
5. кем I kuv puhek komennella, pitää komen-
toa; ~ своим мужем komennella miestään Д ~
кому-л руки vääntää jkn käsiä; vääntää jkn
kädet selän taakse
крутиться, кручусь, крутишься, крутятся
imperf где (под, перед + I, около, возле + G)
puhek pyöriä, pyöriskellä, hyöriä; малыш
крутится около матери lapsi pyörii äitinsä
helmoissa; ~ перед зеркалом pyöriä peilin
edessä; перестань ~ под ногами älä pyöri
jaloissa
круш|йть, -у, -ишь, -ат imperf (perf со-
крушить) кого-что А, чем I murskata, muser-
taa; ~ врагов murskata vihollisia; ~ ледяные
глыбы murskata jäämöhkäleitä
крыть, крою, кроешь, кроют; крытый,
крыт imperf (perf покрыть) 1. что А, чем I
kattaa, päällystää, peittää; ~ гараж железом
kattaa autotalli rautapellillä 2. кого-что А,
чем I korttip kaataa; ~ короли тузом kaataa
kuningas ässällä 3. кого-что A ark (ругать)
haukkua (jkta tjtak) А ему — нечем ark hän ei
voi sanoa mitään vastaan
крыться, кроется, кроются imperf в чём
Р, за чем I, под чем I piillä, kätkeytyä, olla;
причина кроется в том, что... syy piilee (t on)
siinä, että ; за Зтим (t под Зтим) что-то
кроется siihen kätkeytyy jota[k]in, sen takana
on jota[k]in
купа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf выку-
пить ja искупать) кого А, в чём Р, где (в + Р)
kylvettää, uittaa; - детей в ванне kylvettää
lapsia ammeessa; - лошадей в реке uittaa
hevosia joessa
купа|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
(perf выкупаться ja puhek искупаться) где (в
+ Р) uida; - в реке uida joessa 2. в чём Р
kylpeä, rypeä; ~ в пыли kylpeä pölyssä A - в
роскоши /гол elää ylellisyydessä
купить, куплю, купишь, купят; куплен-
ный, куплен perf (imperf покупать) 1. кого-
что А, чего G, кому D, для кого-чего G, где
(в, на + Р), у кого G ostaa; ~ сыну (t для
сына) велосипед ostaa pojalleen polkupyörä;
~ в магазине масла, хлеба и молока к обеду
ostaa kaupasta voita, leipää ja maitoa
päivällistä varten; — овощи на рынке ostaa
vihanneksia [kauppatorilta; ~ книги для
школы ostaa kirjoja kouluun (t koulua
varten); - другу подарок ко дню (Г на день)
рождения ostaa ystävälleen syntymä-
päivälahja А ~ что-л в кредит <в рассрочку,
со скйдкой> ostaa jtak luotolla <vähit-
täismaksulla, alennuksella> 2. кого A puhek
ostaa, lahjoa; напрасно ты хочешь менй ~
turhaan yrität ostaa minut
курахфпъся, -усь, -ишься, -атся imperf
над кем I ark tehdä pilkkaa (jksta), pitää (jkta)
pilkkanaan
курить, курю, куришь, курят; курящий
imperf что А, где (в, на + Р) polttaa, tupakoi-
da; ~ табак polttaa tupakkaa, tupakoida; ~
трубку poltaa piippua; ~ в комнате <на ули-
це> polttaa huoneessa <ulkona> A ~ фимиам
кому-л suitsuttaa jklle kiitosta
куса|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-что
A purra, pureksia, pureskella; собака ~ет
прохожих koira puree ohikulkijoita; комары
~ют лицо и руки hyttyset purevat kasvoja ja
käsiä; - губы purra huultaan 2. что А, чем I
haukata, purra; katkoa, katkaista; ~ сухарь
purra korppua; ~ Яблоко haukata omenaa; ~
проволоку [щипцами] katkaista rautalanka
[pihdeillä] 3. .?. pers что А, за что A puhek
purra (viimasta tms); polttaa (kasveista);
мороз ~ет [за] щёки pakkanen puree
poskipäitä
куснуть, -у, -ёшь, -ут perf moni ks кусать
к^та|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. (perf
закутать ja укутать) кого-что А, чем I, во
что A kääriä, kietoa; ~ ребёнка в шерстяной
128
кут
л еж
платок (f шерстяным платком) kääriä lapsi
villaliinaan 2. кого A pukea liian lämpimästi;
нельзя *~ детей ei saa pukea lapsia liian
lämpimästi
к^та|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf (perf
закутаться ja укутаться) во что A kääriytyä,
kietoutua; ~ в одеяло kääriytyä peitteeseen; ~
в платок kääriä liina päähänsä
к^ша|ть i m per Г tn v imperat ~и[те] что А
syö[kää] (kohtcIiuissH kehotuksissa), ~йте
пирог, пожалуйста! olkaa hyvä, syökää (t
ottakaa) piirakkaa!
Kyiö, куёшь prees ks ковать
Л
лавйр|овать, -ую, -уешь, -уют impevf ме-
жду кем-чем I, среди кого-чего I, в чём Р
impcrf myös kuv luovia, luovailla; ~ между
машинами luovia autojen välitse; ~ между
прохожими luovia ihmisvilinässä; ~ среди
льдин luovia jäiden välissä; ~ в политике
luovia politiikassa; - между либерализмом и
консерватизмом luovia liberalismin ja konser-
vatismin välissä
ладить, лажу, ладишь, ладят imperf с кем
I sopia, elää (f olla) sovussa; - со всеми sopia
kaikkien kanssa; они не ладят друг с другом
he eivät sovi keskenään, he eivät ole sovussa
keskenään
лаза|ть, -ю, -ешь, -ют, лазить, лажу,
лазишь, лазят imperfiter /«лезть 1, 2; myös
kiipeillä, kapuilla; - через забор kiipeillä
aidan yli; ~ по деревьям kiipeillä puissa
лака|ть, -ю, -ешь, -ют impcrf что А, чем I
latkia, litkiä; кошка ~ет молоко kissa latkii
maitoa; ~ воду [языком] latkia vettä
[kielellään]
лакировать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован impcrf 1. (perf отлакировать) что А
lakata, kiillottaa (jtak) 2. что A kuv kaunistel-
la; - действительность kaunistella todelli-
suutta
лаком|иться, -люсь, -ишься, -ятся; -ncbja
-ься impcrf чем I herkutella; ~ мёдом
herkutella hunajalla
ласка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf X. кого А
hyväillä; ~ ребёнка hyväillä lasta 2. что A kuv
hyväillä, nivellä; мелодия ~ет слух sävelmä
hyväilee korvaa; *1ркие краски ~ют взор
kirkkaat värit hivelevät silmää
ласка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf к
кому D hyväillä, tulla hyväilemään; ~ к мате-
ри hyväillä äitiään
лаять, лаю, лаешь, лают impevf ни кого-
что A haukkua {eläimistä); собака лает на
прохожих koira haukkuu ohikulkijoita
лгать, лгу, лжёшь, лгут; лгал, лгала,
лгало imperf X. (perf солгать) кому D, о чём
Р valehdella; *- людям о своих успехах valeh-
della ihmisille saavutuksistaan 2. (perf
налгать) на кого A valehdella, puhua valheita
(f joutavia) (jksta)
леден|йть, -пт, -ят imperf что А 1. purra,
paleltaa; резкий ветер ~йл щёки jäinen viima
puri poskipäitä 2. kuv riipaista, kouristaa,
jäätää; страх ~йт сердце pelko riipaisee
sydäntä
леж|ать, -у, -ишь, -ат; лёжа imperf X. в чём
Р, на чём Р, под чем I, где (в, на + Р, у, возле,
посреди + G), в каком состоянии (в + Р), в
каком положении (на + Р) maata, loikoa, olla
pitkällään; ~ в кровати (/ в постели) maata
sängyssä (t vuoteessa); •*- на диване loikoa
sohvalla; - под одеялом maata täkin alla; ~ в
комнате <в тени, на берегу, под навесом,
под дёревом> maata huoneessa <varjossa,
rannalla, katoksen alla, puun juurella>; ~ по-
среди комнаты maata keskellä huonetta; ~ в
обмороке maata (t olla) tainnoksissa; "~ на
спине <на боку, на животё> maata selällään
<kyljellään, vatsallaan> 2. где (в, на + Р), в
каком состоянии (в + Р), с чем I maata, olla
(sairaana); - в постели с высокой темпе-
ратурой maata vuoteessa korkeassa
kuumeessa; он ~йт в больнице уже три меся-
ца hän on maannut sairaalassa jo kolme
kuukautta 3. .1 pers в чём Р, на чём Р, под
чем Р, где (в, на + Р) olla (levitettynä), loikoa;
mjIco ~нт в холодильнике liha on jääkaapissa;
книга *-'йт на полке <под лампой> kirja on
hyllyllä <lampun alla> 4. 3. pers где (в, на + P)
olla (sijoitettuna t heitettynä jhk); деньги ~ат
в яЧцике <в кошельке> rahat ovat
pöytälaatikossa <kukkarossa>; часы ~ат в
ломбарде kello on panttilainaamossa 5. 3. pers
на чём Р, где (в, на + Р, над + I) olla, peittää,
verhota; на крыше ~ит снег katolla on lunta;
над холмами ~ал туман sumu verhosi kukku-
lat 6. 3. pers где (в, на + Р, под + I, у + G)
sijaita, olla; город ~йт в долине kaupunki
sijaitsee laaksossa; деревня ~йт на холме
<под горой, у моря> kylä sijaitsee kukkulalla
<vuoren juurella, meren rannalla> Д курс ~ал
на север kurssi oli pohioiseen (f pohjoista
kohti); наш путь ~ал вдоль берега tiemme
9 Зак. 756
129
kulki rantaa pitkin 7. 3. pers как I, на чём Р
laskeutua (laskoksista tms); волосы ~али
волнами на плечах hiukset laskeutuivat aal-
toina harteille 8. 3. pers на ком Р kuv olla,
kuulua (vastuusta, huolista tms); ответствен-
ность ~йт на нём vastuu kuuluu hänelle, vas-
tuu on hänen niskoillaan (t harteillaan t har-
tioillaan) А что-л ~йт на чьёй-л совести,
что-л ~йт на совести у кого-л jk on jkn
omallatunnolla
лез|ть, -у, -ешь, -ут; лез, лезла; лезь imperf
1. dur (iter лазить) куда (на + А), по чему D,
через что A kiivetä, kavuta; - на дерево <на
мачту, на röpy> kiivetä puuhun <mastoon,
vuorelle>; ~ по лестнице kiivetä tikkaita; ~
через забор kiivetä aidan yli 2. dur (iter
лазить) куда (в, под, за + А), откуда (из, из-
под + G), через что A kiivetä, kömpiä, kom-
puroida; tunkeutua; - в окно kiivetä ikkunas-
ta sisään; ~ под стол kömpiä pöydän alle; ~
за шкаф mennä kaapin taa[kse]; - в пе-
реполненный автобус tuppautua täpötäyteen
bussiin; ~ в комнату [через окно] tunkeutua
huoneeseen [ikkunan kautta]; ~ в погреб
kömpiä (t laskeutua t mennä) kellariin; ~ из-
под стола <из норы> kömpiä [esiin] pöydän
alta <pesästä> 3. куда (в + А), за чем I puhek
kaivaa, etsiä, hakea, kopeloida; ~ в карман за
сигаретами kaivaa taskusta savukkeita; ~ в
йщик стола kopeloida pöytälaatikolla 4. 3.
pers tav kielt во что А, на что Р puhek mah-
tua, sopia; сапог не ~ет на ногу saapas ei
mahdu jalkaan; пианино не ~ет в дверь piano
ei mahdu ovesta [sisään]; нитка не ~ет в
иголку lanka ei mene neulan silmään 5. 3. pers
во что A tukkia (jstak aineesta); пыль ~ет в
глаза pöly tukkii silmät; дым ~ет в глаза savu
kirvelee silmiä 6. во что A ark tuppautua,
puuttua; ~ в разговор tuppautua keskuste-
luun; ~нев своё дело puuttua toisten asioihin
7. к кому D, с чем I ark tuppautua, olla kim-
pussa, vaivata; ~ со своими советами tuppau-
tua neuvoineen
лелё|ять, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого А
helliä, hellitellä (jkta) 2. (perf взлелеять) что А
kuv elättää, vaalia; ~ надежду elättää toivoa
лениться, ленюсь, ленишься, ленятся
imperf-f- infolla, laiska, laiskotella; он ленится
читать hän in laiska lukemaan, hän ei viitsi
lukea
леп|етать, -ечу, -ёчешь, -ёчут imperf что
A myös kuv jokeltaa, sopertaa, lepertää; ребё-
нок ~ёчет что-то lapsi jokeltaa jotakin
лепить, леплю, лепишь, лепят imperf 1.
{perf вылепить) кого-что А, из чего G muo-
vailla, muovata; ~ статую из глины muovail-
la kuvapatsasta savesta 2. (perf слепить) что
А, из чего G rakentaa, tehdä (plastisesta
aineesta); пчёлы лепят соты из воска
mehiläiset rakentavat kennonsa vahasta;
ласточка лепит гнездо pääskynen rakentaa
pesää 3. что А, на что A puhek liimata (kiin-
nittää); ~ марки на конверты liimata pos-
timerkkejä kirjekuoriin 4. pers во что А
puhek: снег лепит в окна <в лицо> lunta
tuiskuttaa ikkunoihin <kasvoihin>
лета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf iter (dur
лететь) 1. ks лететь 1; 2. кем I, на чём Р
toimia (t olla) ohjaajana (t lentäjänä), ohjata,
lentää; он третий год ~ет вторым пилотом
hän on kolmatta vuotta toiminut toisena
lentäjänä; ~ на вертолёте olla helikopteri-
lentäjänä
летбть, лечу, летишь, летит imperf 1. dur
(iter летать) на чём Р, чем I, по чему I, через
что А, где (в + Р, над, под + I), куда (в, на,
за + А), откуда (из, с, из-за + G), к кому D,
за кем I, + in f lentää; - на самолёте (f само-
лётом) через океан lentää valtameren yli,
matkustaa lentoteitse (t lentokoneessa) val-
tameren yli; ~ по воздуху lentää ilmassa; в
нёбе <над морем, под облаками> летит са-
молёт taivaalla <meren yllä, pilvien alapuolel-
la> lentää lentokone; - из Москвы <с севера,
из-за гранйцы> в Санкт-Петербург lentää
Moskovasta <pohjoisesta, ulkomailta>
Pietariin; ~ на юг <за гранйцу> lentää
etelään <ulkomaille>; ~ к родителям <за
родйтелями> lentää vanhempiensa luo
<hakemaan vanhempiaan>; ~ на юг от-
дыхать lentää etelään lepäämään 2. откуда (с,
из + G), куда (в, на + A) puhek lentää alas,
pudota; бумаги летят со стола paperit
lentävät pöydältä [alas]; книги летит с полки
kirjat putoavat hyllyltä; ~ на пол pudota lat-
tialle 3. на чём Р, по чему D kiitää, lentää,
pyyhältää; ~ на машине по шоссе kiitää
autollaan maantietä pitkin
лечить, лечу, лечишь, лечат imperf (perf
вылечить ja излечить) кого-что А, чем I, от
чего G hoitaa, lääkitä; - больного <грипп,
зубы> hoitaa potilasta <influenssaa, hampai-
ta>; ~ кого-л лекарствами hoitaa jkta
lääkkeillä, lääkitä jkta; ~ кого-л от кашля
hoitaa jkn yskää
лечиться, лечусь, лечишься, лечатся
imperf (perf"вылечиться ja излечиться) от че-
го G, у кого G, чем I, где (в, на + Р) saada
130
лсч
лиш
(t ottaa) hoitoa, hoitaa (t lääkitä) itseään (t
terveyttään); - у специалиста olla
erikoislääkärin hoidossa; ~ от ревматизма
лекарствами hoitaa reumaansa lääkkeillä; ~ в
санатории <на курорте> hoitaa terveyttään
parantolassa <kylpylässä>
леч^ precs ks лететь
лечь, лигу, лижешь, ля"гут; лёг, легла; ляг,
лйгте perf(imperf ложиться) 1. во что А, на
что А, подо что А, куда (в, на + А), где (в, на
+ Р, около, возле, у + G, под + I) paneutua (t
asettua) makuulle, heittäytyä pitkäkseen (t
pitkälleen t makuulle); - в постель <под
одеяло> mennä (t käydä) vuoteeseen <peiton
alle>; ~ на кровать <на траву, под навёс>
heittäytyä pitkäkseen vuoteelle <nurmikolle,
katoksen alle>; - в тень (t в тени) heittäytyä
pitkäkseen varjoon; ~ на террасе asettua
makuulle kuistikkoin; ~ около дома
heittäytyä pitkälleen talon vierustalle A — спать
mennä (t paneutua) maata; ~ в больницу
joutua sairaalaan; ~ на поле боя kaatua tais-
telussa (t taistelutantereella) 2. 3. pers куда (на
+ A) laskeutua, laskea, peittää; туман лёг на
землю sumu laskeutui maahan А на лицо её
легла тень hänen otsalleen nousi varjo 3. на
что А тег. Hm: ** на новый курс ottaa uusi
kurssi; - на обратный курс kääntyä takaisin 4.
3. pers как I laskeutua (riippuvasta vaatteesta
yms); ткань легла лёгкими складками kangas
laskeutui kauniina laskoksina 5. 3. pers на ко-
го A kuv langeta, tulla osaksi; ответствен-
ность ля*жет на вас vastuu lankeaa teille A - в
основу tulla perustaksi
лидировать, -ую, -уешь, -уют imperf в
чём Р urh johtaa; ~ в соревновании <в
турнйре> johtaa kilpailussa <turnauksessa>
лизать, лижу, лижешь, лижет imperf ко-
го-что А, чем I, что А, кому D nuolla,
nuoleksia, nuoleskella, lipoa; - тарелку nuolla
lautasta; ~ языком nuolla kielellään; собака
лизала мне руку koira nuoli kättäni А огонь
лижет стены дома tulenliekit nuolevat talon
seiniä
лизнуть, -у, -ёшь, -ёт, -ут per f mom
(imperf лизать) кого-что А, чем I, что А ко-
му D, кого А во что A nuolaista, lipaista;
собака ~ула ему руку, собака ~ула его [в]
руку koira nuolaisi (t lipaisi kielellään) hänen
kättään
ликвидировать, -ую, -уешь, -уют per f ja
imperf что A poistaa, hävittää, likvidoida; ~
безработицу poistaa työttömyys
лимитйр|овать, -ую, -уешь, -уют perfja
imperf что A kirjak rajoittaa, supistaa; ~
импорт rajoittaa tuontia
лйпн(утъ, -у, -ешь, -ут; лип ja -ул, липла
imperf I. (ре//прилйпнуть) З. pers к кому-че-
mvD liimautua, takertua, tarttua, ottaa kiinni;
бумага ~ет к пальцам paperi liimautuu
sormiin 2. к кому D kuv puhek olla (jkri) kin-
tereillä (t ympärillä); дети к нему так и ~ут
hänen ympärillään on aina lapsia
листа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^пере-
листать) что A puhek kääntää [lehtiä],
käännellä [lehtiä], selata, selailla, lehteillä; ~
страницы книги käännellä kirjan lehtiä; ~
журнал selailla aikakauslehteä
лить, лью, льёшь, льют; лил, лила, лило;
лей; литый, лит, лита, лито imperf1. что А,
во что А, на что А, из чего G kaataa, valaa;
~ воду в стакан <на руки> kaataa vettä la-
siin <käsille>; - воду из ведра на землю
kaataa vettä ämpäristä maahan 2. 3. pers что
А, на что A kuv levittää (tuoksua, valoa);
лампа льёт свет на раскрытую книгу lamppu
valaisee avatun kirjan lehtiä 3. 3. pers из чего
G valua, vuotaa, juosta (virtanaan); кровь
льёт из раны veri virta haavasta 4. (perf
отлить ja вылить) что A valaa (valmistaa); ~
пушки <свёчи> valaa tykkejä <kynttilöitä> A
- воду на чью-л мельницу lisätä vettä jkn
myllyyn; ~ слёзы vuodattaa kyyneleitä
литься, льётся, льются; лился, лилась,
лилось; лейся imperf I. во что А, на что А, из
чего G valua, virrata, vuotaa, juosta; вода
льётся в ведро <на пол> vesi valuu ämpäriin
<lattialle>; кровь льётся из раны veri virtaa
haavasta 2. откуда (из, от + G) kuv tulla, vir-
rata, levitä (valosta, tuoksusta, sävelistä); свет
льётся из окна valoa tulee ikkunasta
лихорад|ить, -ит imperf yksi pers 1. кого
viluttaa, vilustaa; меня* ~ит minua viluttaa 2.
кого-что A kuv puhek: стройку ~ит raken-
nustyömaalla on jännittynyt tilanne
лицем6р|ить, -ю, -ишь, -ят imperf перед
кем I teeskennellä, vilpistellä (jkn edessä)
лиша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks лишить 1
лиша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
лишиться
лиш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf 1. (imperf лишать) кого-что А, кого-
чего G riistää, kieltää, evätä, jättää ilman
(t vaille); ~ кого-л свободы "^граждан-
ских прав> riistää jklta vapaus <kan-
salaisoikeudet>; ~ отрйд продовольствия
jättää joukko ilman muonaa; ~*кого-л слова
kieltää jklta puheenvuoro А ~ кого-л жизни
131
лье
riistää jklta henki 2. tav pass partis pret ~ён-
ный чего G {jtak) vailla oleva; он не ~ён
чувства юмора häneltä ei puutu huumorinta-
jua, hän ei ole vailla huumorintajua
лиш|йться, -усь, -йшься, -атся регГ
(imperf лишаться) кого-чего G menettää,
kadottaa, jäädä ilman (t vaille); - семьи
<родителен> menettää perheensä <van-
hempansa> А ~ жизни menettää henkensä
ловить, ловлю, ловишь, ловят im per f
(perf поймать) 1. кого-чтоА, чем! ottaa kiin-
ni, koettaa saada kiinni, tavoitella; — мяч koet-
taa saada pallo kiinni, tavoitella palloa Л ~ на
лету ottaa kiinni lennosta; — чёй-л взгляд
tavoitella jkn katsetta 2. кого-чего А, чем I,
на что A pyydystää, pyytää, saalistaa; кошка
ловит мышей kissa pyydystää hiiriä; - бабо-
чек сачком pyydystää perhosia haavilla; -
рыбу сетями pyydystää kaloja verkoilla,
kalastaa verkoilla; ~ рыбу удочкой onkia
kaloja, pyydystää kaloja ongella; ~ на червя
<на мушку> onkia lieroilla <kärpäsillä> 3.
кого-что A kuv puhek tavoitella, pyydystää,
kalastaa, metsästää; ~ жениха pyydystää
miestä itselleen А ~ такси yrittää saada taksi,
tavoitella taksia 4. vain imperf что A kuv
yrittää tavoittaa (t omaksua); ~ каждое слово
yrittää tavoittaa jokainen sana, kuunnella
tarkkaavaisena 5. кого А на чём Р kuv saada
kiinni, tavoittaa; ~ кого-л на лжи saada jku
kiinni valheesta А ~ себя" на какбй-л мысли
huomata ajattelevansa jtak
ловиться, ловится, ловятся imperf где (в,
на + Р): в этом озере ловится щука tästä
järvestä saa haukia
лож|йться, -усь, -йшься, -атся imperf ks
лечь
лома|ть, -ю, -ешь, -ют; ломанный, ломан
imperf (perf сломать ja puhek поломать) 1.
что А, чем I särkeä, rikkoa; katkoa, taittaa;
murtaa; ~ лёд [ломом] särkeä (t murtaa) jäätä
[kangella]; ~ сучья katkoa oksia; ветер ~ет
деревья tuuli katkoo puita 2. что A purkaa,
hajottaa; ~ здание purkaa rakennus[ta] 3. что
A särkeä, rikkoa (käyttökelvottomaksi); дети
~ют игрушки lapset särkevät lelunsa 4. что А
kuv rikkoa, särkeä, murtaa; ~ старые обычаи
rikkoa vanhoja tapoja; ~ характер rikkoa
luonnetta 5. yksipers vain imperf кого A kolot-
taa; меня всего ~ет koko ruumistani kolottaa
А ~ голову над чём-л vaivata päätään jllak,
miettiä jtak päänsä puhki; ~ шапку перед
кём-л puhek kumarrella jkta, pokkuroida jkta
(f jkn edessä)
лома|ться, -ется, -ются imperf (perf
сломаться) 1. от чего G, под чем I mennä
rikki, särkyä; katketa, katkeilla, murtua; лёд
-ется под тяжестью чего-л jää murtuu jnk
painon alla 2. у кого G: у мальчика -ется го-
лос pojalla on äänenmurros
ломить, ломлю, ломишь, ломят imperf1.
куда (в, на + A) ark rynnätä, tunkea, tunkeu-
tua; народ ломит в ворота väki ryntää
portista sisään 2. yksipers что А, у кого G
kolottaa, särkeä, pakottaa; у него ломит
спину hänen selkäänsä kolottaa
ломиться, ломлюсь, ломишься, ломятся
imperf I. 3. pers от чего G olla katkeamaisil-
laan (t taittumaisillaan), katkeilla, katketa,
taittua; notkua, taipua (jnk painosta); деревья
ломятся от фруктов oksat ovat katkeamaisil-
laan hedelmien painosta; полки ломятся от
книг hyllyt notkuvat kirjojen painosta; столы
ломятся от яств pöydät notkuvat herkkujen
painosta 2. куда (а + A) puhek murtautua,
tunkeutua; ~ в дверь murtautua ovesta
[sisään]
лопа|тъся, -ется, -ются imperf, лопн|уть,
-ет, -ут perf от чего G halkeilla, mennä halki
(t rikki); посуда лопается от жары astiat
halkeilevat kuumassa
лосн|йться, -йтся, -я"тся imperf от чего G
kiiltää; щёки -йтся от жира posket kiiltävät
rasvasta
лукав|ить, -лю, -ишь, -ят imperf с кем I
viekastella, vilpistellä, olla viekas, tehdä vilp-
piä (jkta kohtaan)
луч|йться, -йтся, -атся imperf чем I, от че-
го G säteillä, sädehtiä (silmistä); глаза -йлись
добротой silmistä loisti hyväntahtoisuus;
глаза -йлись от радости silmät säteilivät iloa
(t ilosta)
льётся, льются prees ks литься
льнуть, льну, льнёшь, льнут imperf l.
(perf прильнуть) 3. pers к чему D tarttua;
мокрые листья льнули к ногам märät lehdet
tarttuivat jalkoihin 2. (perf прильнуть) к ко-
му-чему D painautua, puristautua (hellästi);
ребёнок льнёт к матери lapsi painautuu
äitinsä rintaa vasten 3. к кому D kuv tavoitel-
la (t etsiä) suosiota; ~ к начальству tavoitella
johtajan suosiota
льстить, льщу, льстишь, льстят imperf
1. (perf польстить) кому D imarrella,
mairitella, liehakoida; он льстит мне hän
imartelee minua 2. кому-чему D imarrella,
nivellä, kutkuttaa; внимание молодёжи
льстило ему nuorison huomo imarteli häntä,
132
мар
nuorison huomio hiveli hänen mieltään; Зто
льстило моему самолюбию se kutkutti
itserakkauttani
лью, льёшь prees ks лить
любить, люблю, любишь, любят; akt
purtis prees любящий; pass partis prees
любимый, любим imperfl. кого-что А, за
что А. что А, в ком Р rakastaa, pitää; ~
жену <мать, /отца> rakastaa vaimoaan
<äitiään, isäänsä>, pitää vaimostaan
<äidistään. isästään>; ~ родину <свой
народ> rakastaa isänmaataan <kansaansa>;
- детей pitää lapsista; ~ кого-л за доброту
rakastaa jkta hänen hyväntahtoisuutensa
vuoksi; ~ в ком-л скромность pitää jkn vaa-
timattomuudesta; я не люблю его en pidä
hänestä; я люблю его за то, что... pidän
hänestä sen vuoksi, että 2. кого А
rakastaa; я вас люблю minä rakastan teitä 3.
что А, + in f pitää (tehdä jtak mielellään); ~
рыбу <6струю пйщу> pitää kalasta
<kirpeästä ruoasta>; он любит путешество-
вать <охотиться> hän pitää matkustamises-
ta <metsästämisestä>, hän matkustelee
<metsästelee> mielellään; - Пушкина
<музыку> pitää PuSkinista <musiikista> 4.
+ konjчтобы, когда pitää (olin tyytyväinen);
люблю, чтобы во всём был порядок,
люблю, когда во всём порядок pidän, että (t
kun) kaikessa on järjestys; он не любит,
чтобы ему возражали hän ei pidä
vastaväitteistä 5. 3. pcvs что A tarvita, suosia;
kieli sietää, suvaita, kärsiä; цветы любят
солнце kukat tarvitsevat aurinkoa; книги не
любят сырости kirjat eivät siedä kosteutta
люб|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf кем-чем I, на кого-что A ihailla; ~
природой ihailla luontoa; ~ на себя в зеркало
peilailla (t peilata) itseään
ляг imperf ks лечь
ляга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А, чем
I potkia; ~ кого-л [ногами] potkia jkta [jaloil-
laan]
лягн|^ть, -у, -ёшь, -ут per f moni (imperf
лягать) кого А, чем I potkaista (jkta)
лягу, ляжешь fut ks лечь
лязга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
лязгнуть) чем I kalisuttaa, kalistaa, kalistella,
loksuttaa; ~ цепью kalisuttaa ketjua; ~
зубами kalisuttaa hampaita
лязгн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja mom
(imperfлйзгать) чем! kalauttaa, loksauttaa; ~
цепью kalauttaa ketjua; ~ зубами loksauttaa
hampaitaan
M
мазать, мажу, мажешь, мажут; мазан-
ный, мазан imperf кого-что А, чем I 1. (perf
намазать) voidella, voitaa, levittää, sivellä; ~
сковородку [жиром] voidella paistinpannu
[rasvalla]; ~ хлеб маслом, - масло на хлеб
levittää (t sivellä) voita leivälle; ~ рану мазью
panna (t sivellä) haavaan voidetta, voidella
haavaa salvalla 2. maalata; (белить) valkaista;
~ стены краской sivellä maalia seinille, maala-
ta seiniä 3. (perf намазать) puhek maalata
(huulia); ~ губы [помадой] maalata huuliaan
[huulimaalilla] 4. (perf замазать ja измазать)
puhek töhriä, töhrätä, tuhria, tuhrata; ~ руки
чернилами töhriä kätensä musteeseen
мака|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, во
что A kastaa (upottaa nesteeseen); ~ перо в
чернила kastaa kynää musteeseen; -сухарь в
чай kastaa korppua teehen
мал|евать, -юю, -юешь, -юют imperf (perf
намалевать) что A puhek töhertää, maalata
tuhruisesti; ~ картины töhertää tauluja
маневрировать, -ую, -уешь, -уют imperf
кем-чем I käyttää (t käytellä) taitavasti; ~
людьми <тёхникой, резёрвами> käyttää
taitavasti ihmisiä <tekniikkaa, reservejä>
манипулировать, -ую, -уешь, -уют
imperf чем I käsitellä (jtak)
манить, маню, манишь, манят ja vanh
манишь, манят; манящий imperf кого А, чем
I 1. (perf поманить) kutsua (luokseen käden-
liikkeellä, katseella); ~ кого-л [к себе] рукой
kutsua jkta luokseen kädellä, viitata jklle kut-
suvasti kädellään 2. kuv houkutella, maanitel-
la, viekoitella; его манит далёкие пу-
тешествия häntä houkuttelevat kaukaiset
matkat; меня манит южная природа etelän
luonto houkuttelee minua; лес манил нас
своей прохладой metsä houkutteli meitä
viileydellään
манкйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf 1. чем I kirjak lyödä laimin, laimin-
lyödä; ~ своими обязанностями lyödä laimin
velvollisuutensa 2. кому D vanh (оказывать
неуважение) olla epäkohtelias (jklle)
мара|ть, -ю, -ешь, -ют; маранный, маран
imperf puhek l. (perf замарать) кого-что А
tahrata, tahria, töhriä, tuhria, ryvettää; ~
платье tahrata pukunsa 2. (perf замарать) ко-
го-что А kuv tahrata, häpäistä; ~ чью-л честь
tahrata jkn kunnia 3. что А (вычёркивать)
pyyhkiä (jk) pois
133
мар
мер
марин|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf замариновать) что А 1.
marinoida, säilöä etikkaliemeen; - грибы
marinoida sieniä 2. kuv puhek vitkuttaa,
viivyttää, pitkittää; - дело vitkuttaa.asiaa
маршировать, -ую, -уешь, -уют imperf
где (на + Р, по + D) marssia; ~ на площади
<по городу> marssia torilla <kaupungin
katuja pitkin>
маскир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf замаскировать) ко-
ro-что А, чем I myös kuv naamioida; ~~
орудия [ветками] naamioida tykit [puunoksil-
la]; ~ свой намерения naamioida aikeitaan
массйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf,
pret.ssä myös perfKoro-что А, что А кому D
hieroa (hoitaa hieromalla); ~ больного hieroa
potilasta; ~ больному руку hieroa potilaan
kättä
мастер|йть, -ю, -ишь, -йт imperf (perf сма-
стерить) что А, из чего G, кому D (для кого
G puhek tehdä, mestaroida; nikkaroida; ~
игрушки [из бумаги] tehdä leluja [paperista];
~ себе (t для себя) лодку tehdä itselleen
venettä
махать, машу, машешь, машут ja puhek
махаю, махаешь, махают imperf чем I, кому-
чему D huiskuttaa, huitoa, viuhtoa, heiluttaa,
heilutella, liehuttaa; (рукой) viitata, viittoa;
(крыльями) räpyttää; собака машет хвостом
koira heiluttaa (t huiskuttaa) häntäänsä;
лошадь машет хвостом hevonen huiskii
hännällään (t häntäänsä); птица машет
крыльями lintu räpyttää siipiään; - кому-л
[рукой] viitata jklle [kädellään]; - кому-л
платком huiskuttaa liinaa jklle
махнуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. тот ks
махать; myös huiskauttaa, huitaista, heilaut-
taa; räpäyttää; лошадь ~ула хвостом hevo-
nen huiskautti häntäänsä; ~ кому-л платком
huiskauttaa liinaa jklle Л ~ рукой на кого-л
<на что-л> viitata kintaalla jklle <jllek> 2. че-
рез что А, куда (в, на + A) puhek lennähtää,
hypähtää; ~ через забор lennähtää aidan yli;
заяц ~ул в сторону jänis hypähti syrjään 3.
куда (в, на, за + A) ark lähteä, painua; ~ на
лето в деревню <на юг, за гранйцу> lähteä
kesäksi maalle. <etelään, ulkomaille>
мёдофпъ, -ю, -ишь, -ят imperf с чем I
viivytellä, vitkastella, vitkutella, vitkailla; ~ с
ответом viivytellä vastaustaan, vitkutella vas-
tauksen antamista; ~ с отъездом viivytellä
lähtöään
мёл, мела pret ks мести
мелю, мелешь prees ks молоть
мешЦть, -ю, -ешь, -ют imperf1. (perf по-
менйть ja обменить) что А, на что A vaihtaa
(jtak jhk, jtak vastaan); ~ одну вещь на
другую vaihtaa esine toiseen; ~ старую
мебель на новую vaihtaa vanha kalusto
uuteen 2. (perf разменять) что A vaihtaa
(rahaa pienemmäksi); ~ деньги vaihtaa rahaa
[pienemmäksi] 3. (perf переменить ja
сменить) кого-что A vaihtaa, muuttaa; - бе-
льё vaihtaa vaatteita; - фамилию muuttaa
sukunimensä 4. (perf изменить ja пере-
менить) что A muuttaa (toisenlaiseksi); ~
взглйды <убеждёния> muuttaa mieli-
piteitään <vakaumuksiaan>
мешаться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
(perf обмениться ja поменяться) кем-чем I, с
кем I vaihtaa; ~ квартирами с кём-л vaihtaa
asuntoa jkn kanssa 2. (perf измениться ja пе-
ремениться) в чём Р, от чего G, к кому-чему
D muuttua; ~ к лучшему <к худшему> muut-
tua parempaan <huonompaan> päin
мербпфпъся, -усь, -ишься, -атся imperf
(perf померещиться) кому D, yksipers
myös-hkonj что, как puhek kummitella; ему
~ится, что <как>... hän on näkevinään, että
<kuinka>
мёрзн|уть, -у, -ешь, -ут; мёрз/а -ул, мёрз-
ла /тре//(рег/*замёрзнуть) 1. 3. pers в чём Р,
где (в, на + Р) jäätyä; так холодно, что в
бочке <на балконе, в коридоре> ~ет вода
on niin kylmä, että vesi jäätyy tynnyrissä
<parvekkeella, käytävällä> 2. в чём Р, без че-
го G palella; ~ в пальто <без пальт6> palella
takissa <ilman takkia>; у меня" мёрзли руки
käsiäni paleli (f palelsi), käteni palelivat
ме*р|ить, -ю, -ишь, -ят ja puhek -яю,
-яешь, -яют imperf 1. (perf измерить ja
puhek смерить) кого-что А, чем\, что А ко-
му D t кого G, по чему D mitata; ~ длину
чего-л [сантиметром] mitata jnk pituutta
[mittanauhalla]; ~ [термометром] темпе-
ратуру у больного (t больному) mitata
[kuumemittarilla] potilaan kuumetta; - pac-
стойние по карте mitata välimatka kartan
mukaan Л ~ что-л на свой аршин mitata jtak
omalla mittapuullaan; ~ той же мерой mita-
ta samalla mitalla (t kyynärällä); - комнату
шагами mittailla lattiaa [pitkin] askelin 2.
(perf примерить ja померить) что A sovit-
taa, koettaa (ylleen); ~ туфли <пальто>
sovittaa kenkiä <takkia>
мер|итъся, -юсь, -ишься, -ятся ja -яюсь,
-яешься, -яются imperf (perf помериться) чем
134
мер
I, с кем-чем I mitellä, ottaa mittaa toisistaan;
~ силами с кем-л mitellä voimiaan jkn kanssa
мертвё|ть, -ю, -ешь, -ют imperfor чего G
(perf омертветь) 1. kohmettua, jähmettyä;
пальцы ~ют от холода sormet kohmettuvat
kylmästä 2. (perf myös помертветь)
jähmettyä, jäykistyä; ~ от страха jähmettyä
pelosta
мерца|ть, -ет, -ют impcrf как I tuikkia,
tuikahdella, vilkkua; ~ слабым светом tuikkia
heikosti
месить, мешу, месишь, месят; мешенный,
мешен itnperf4To I, чем G sotkea, sekoittaa;
alustaa; - глину [руками] sotkea savea [käsin];
~ тесто alustaa taikinaa A - грязь puhek tar-
poa (Marsia) liassa
мести, мету, метёшь, метут; мёл, мела;
метённый, метён, метена imperfl. (perf под-
местй) что А, чем I, куда (в, за + A) lakaista;
-4- двор [метлой] lakaista pihaa [luudalla]; ~
сор в угол <за порог> lakaista roskat
nurkkaan <kynnyksen taa> 2. 3. pers что А,
по чему D lennättää, kiidättää (tuulesta tms);
ветер метёт листья по дороге tuuli lennättää
lehtiä tietä pitkin 3. yksipers где (в + P) tuisku-
ta, pyrytä, tuiskuttaa, pyryttää; в степи метёт
arolla tuiskuaa
метать I, мечу, мечешь, мечут imperf l.
что А, в кого-что А, куда (в, на + А), чем I
heittää, heitellä, viskata, viskellä; ~ в кого-л
камнями kivittää jkta, heitellä jkta kivillä; ~
копьё <гранату> heittää keihästä <käsi-
kranaattia>; ~ стрелы в мишень ampua nuo-
lia maaliin А ~ взгляды (t взоры) на кого-л
heittää silmäyksiä jkhun 2. 3. pers что А, по
чему D lennätellä, lennättää (sinne tänne —
tuulesta); ветер мечет листья по полю tuuli
lennättelee lehtiä pellolla 3. что А, куда (на +
A) nostaa, kuormata (heiniä hangolla); ~ сено
на воз kuormata heiniä 4. (perf сметать) Что
A tehdä (kekoa tms); ~ стог tehdä heinäsuo-
vaa, panna heiniä suovaan
мета|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf что А
{perf наметать) harsia; - шов harsia saumaa
Д "- петли ommella napinreikiä
метаться, мечусь, мечешься, мечутся
imperf в каком состоянии (в + Р) 1. heitteleh-
tiä, viskelehtiä; больной мечется в бреду
sairas heittelehtii kuumehoureessa 2. где (по +
D, от + G, к + D) kävellä, liikkua, juoksennel-
la (rauhattomana, hätäisenä); он в отчаянии
метался по комнате hän käveli epätoivoisena
huoneessa; ~ от дверей к окну kulkea
edestakaisin oven ja ikkunan väliä
метить I, мечу, метишь, метят; мечен-
ный, мечен imperf (perf наметить ja
пометить) кого-что А, чем I merkitä, merka-
ta; nimikoida; - овец [клеймом] merkitä lam-
paita; ~ бельё nimikoida (t merkata) vaatteita
метить II, мечу, метишь, метят imperfl.
в кого-что A tähdätä; ~ в цель tähdätä maa-
liin 2. куда (в + mon N), на что A puhek
havitella, tavoitella, pyrkiä; ~ на какую-л
должность havitella jtak virkaa; ~ в
начальники havitella johtajaksi; он метит на
твоё место hän tavoittelee paikkaasi
метн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf moni ks
метать I 1
мету, метёшь prees ks мести
механизировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A mekaanistaa, mekanisoida,
koneistaa; ~ сельское хозяйство koneistaa
maatalous
мечта|ть, -ю, -ешь, -ют imperf о ком-чём
Р, + inf haaveilla, haaveksia; ~ о пу-
тешествии <о будущем> haaveilla matkaa
<tulevaisuu-desta>; ~ попасть куда-л haaveil-
la pääsevänsä jhk; он ~ет стать лётчиком hän
haaveilee lentäjäksi
мбчу prees ks метить I, II
меч^, мечешь prees ks метать I
мечась, мечешься prees ks метаться
меша|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^ по-
мешать) кому-чему D, в чём Р, чем I, при
чём Р, + in/bäiritä, haitata, tehdä haittaa, olla
haittana; estää; не ~йте мне! älkää häiritkö
minua!; не ~йте мне работать älkää häiritkö
työtäni (t työntekoani); Зто ~ет работать (t
работе t в работе) se häiritsee työtä (t
työntekoa); шум ~ет слушать melu haittaa
kuulemista; при ходьбе ем^ ~ла одышка hän
sai hengenahdistusta kävellessään; ничто не
~ет нам уйти mikään ei estä meitä lähtemästä;
не ~ло бы вам сходить туда ei olisi haitaksi (t
pahitteeksi), jos kävisitte siellä
меша|ть II, -ет, -ешь, -ют; мешанный,
мешан perf 1. что А, чем I hämmentää,
sekoittaa; ~ чай ложкой hämmentää teetä
[lusikalla] 2. (perf смешать) что А, с чем I
sotkea, sekoittaa, panna (t hämmentää)
sekaisin; ~глйну с песком sotkea savea hiekan
kanssa, sekoittaa savea ja hiekkaa keskenään;
~ вино с водой sekoittaa vettä viiniin
меша|тъся I, -юсь, -ешься, -ются imperf во
что A puhek sekaantua, puuttua; не ~йся не в
своё дело älä sekaannu toisten asioihin
меша|ться II, -ется, -ются imperf (perf
смешаться) с чем I sekoittua; аромат цветов
135
-лея с запахом бензина kukkien tuoksu
sekoittui bensiinin hajuun
м&пка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf с чем I
puhek viivytellä, vitkutella, vitkastella; - с
ответом viivytellä vastaustaan
мига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. чем I
räpyttää, räpytellä (silmiä); ~ глазами
räpyttää silmiään 2. кому D, на кого-что А
iskeä (t vilkuttaa) silmää (jklle)
мигнуть, -у, -ёшь, -ут perf moni (imperf
мигать) 1. чем I räpäyttää, räpyttää (silmin); ~
однйм глазом räpäyttää toista silmäänsä 2. ks
мигать 2
минй|роватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös заминировать) что A sot
miinoittaa; ~ мост miinoittaa silta
мин|овать, -ую, -уешь, -уют 1. perf ja
imperf (perf myös минуть) кого-что A ohit-
taa, sivuuttaa; - деревню ohittaa kylä 2. perf,
vain kielt кому D чего G välttää, välttyä; ему
не - наказания hän ei voi välttää rangaistusta,
hän ei välty rangaistukselta; им не ~ гибели he
eivät välty perikadolta
минуть, минут; минул ja минуть, -у,
-ёшь, -ут; -л perf 1. минуть ks миновать 1; 2.
3. pers минуть кому D: ему минуло двад-
цать лет hän on täyttänyt kaksikymmentä
[vuotta]
мир|йть, -ю, миришь, мирят imperf l.
(perf помирить) кого А, с кем-чем I sovitella,
lepyttää, lepytellä; ~ враждующих sovitella
vihamiehiä; ~ брата с сестрой sovitella si-
saruksia keskenään 2. (perf примирить) кого
А с кем-чем I sopeuttaa; это ~йло его с
создавшимися обстоятельствами tämä sai
hänet sopeutumaan vallitseviin olosuhteisiin
мир|йться, -юсь, миришься, мирятся
imperf 1. (perf помириться) с кем I sopia,
tehdä sovintoja]; я пришёл с вами ~ tulin sopi-
maan (t tekemään sovintoa) kanssanne; ~ с
соперником sppia vastustajansa kanssa 2.
(perf примириться) с чем I sopeutua, tyytyä;
~ с трудностями sopeutua vaikeuksiin
млеть, млею, млеешь, млеют imperf от
чего G sulaa, heltyä, pehmetä, liikuttua; она
млела от жары hän oli sulaa kuumuudesta
мнить, мню, мнишь, мнят imperf себя
кем I vanh luulla olevansa (jku) А много о
себе ~ luulla liikoja itsestään, luulotella
itsestään suuria, luulla olevansa jotakin
мниться, мнится, мнятся imperf кому D +
konj что tuntua, näyttää; мне мнится, что ...
minusta tuntuu, että
множ|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf
умножить) что А 1. (perf myös помножить)
на что A mat kertoa; - три на два kertoa
kolme kahdella 2. ylät moninkertaistaa, lisätä;
~ успехи moninkertaistaa saavutuksia
мну, мнёшь prees ks мять
мню prees ks мнить
мнят(ся) prees ks мннть(ся)
мобилизовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf кого-что А 1. куда
(в, на + A) sot mobilisoida, panna liikekan-
nalle, saattaa sotavalmiuteen; — армию mobi-
lisoida armeija, panna armeija liikekannalle; ~
мужчин в армию kutsua miehet sotapalveluk-
seen; - кого-л на фронт lähettää jku rinta-
malle 2. на что А, для чего G mobilisoi-
da, panna liikkeelle; - все силы на борьбу с
чём-л mobilisoida kaikki voimat taisteluun
jtak vastaan
модернизировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что A modernistaa, modernisoida,
uudenaikaistaa, nykyaikaistaa, ajanmukaistaa;
~ самолёт modernistaa lentokone
мокн|уть, -у, -ешь, -ут; мок ja -ул, мокла;
-увший imperf1. где (в, на + Р, под + I) kas-
tua, olla kastumassa; ~ на улице <под дож-
дём> kastua ulkona <sateessa> 2. 3. pers в
чём Р liota, olla likoamassa; кожа ~ет в чане
nahka on likoamassa ammeessa
м6лв|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf ja imperf что A vanh virkkaa, lausua; ~
слово virkkaa sana
молить, молю, молишь, молят imperf ко-
го А, о чём Р ylät rukoilla;, кого-л о пощаде
rukoilla jklta armoa
молиться, молюсь, молишься, молятся
imperf I. (ре//помолйться) кому-чему D, на
что А. за кого-что А, о ком-чём Р usk rukoil-
la; ~ Богу rukoilla Jumalaa; — на образ
rukoilla pyhäinkuvan edessä; ~ за детей (t о
детях) rukoilla lasten puolesta 2. на кого А
kuv palvoa, jumaloida; - на сына palvoa
poikaansa
молодё|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf ^ по-
молодеть) от чего G nuortua, nuoreta,
nuorentua; - от счастья nuortua onnesta
моло|дйть, -дит, -дйт imperf кого А
nuorentaa, tehdä nuore[mma]n näköiseksi;
новая причёска очень ~дит её uusi kampaus
nuorentaa häntä kovin, uusi kampaus tekee
hänet paljon nuoremman näköiseksi
мол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен imperf l. (perf смолотить ja обмо-
лотить) что А, на чём Р, чем I puida; ~ рожь
на молотилке <цепами> puida rukiita
136
мет
puimakoneella <varstalla> 2. кого-что А, по
чему D, чем I, во чго A k uv puhek takoa,
hakata; - кулаками в дверь hakata ovea
nyrkeillään; ~ кого-л кулаками по спине
takoa jkta nyrkeillä selkään
молоть, мелю, мелешь, мелют; молотый,
молот imperf что А 1. (рег/'смолоть) на чем
Р jauhaa; - мя"со jauhaa lihaa; ~ кофе [на ко-
фемолке] jauhaa kahvia [kahvimyllyssä t
kahvimyllyllä] 2. ark höpistä; он мелет своё
<чепуху> hän höpisee omiaan <joutavia> Д -
языком lörpötellä
молч|ать, -у, -ишь, -ат imperf о ком-чём
Р, по кикой причине (из, от + G) olla vaiti (t
ääneti t hiljaa t puhumatta); - из вежливости
olla vaiti kohteliaisuudesta; от страха он ~ал
hän oli niin säikähtänyt ettei saanut sanaa
suustaan; об Зтом надо - tästä on vaiettava
монополизировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf что A monopolisoida,
monopoloida; ~ внешнюю торговлю mono-
polisoida ulkomaankauppa
монтйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf смонтировать) что А 1. asentaa
kone[tta] 2. tehdä leikkausta (t montaasia); ~
кинофильм tehdä (t suorittaa) elokuvan
leikkaus[ta]
морга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. чем I
räpyttää, räpytellä (silmiä); ~ глазами
räpyttää silmiään 2. кому D, + konj что,
чтобы iskeä (t vilkuttaa) silmää; он ~ет мне,
чтобы я замолчал hän iskee minulle silmää
että olisin vaiti
моргнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
моргать) 1. чем I räpäyttää, räpyttää (silmää);
" глазом räpäyttää silmäänsä Д не ~ув
глазом puhek silmäänsä räpäyttämättä 2. ks
моргать 2
мор|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
imperf 1. кого-что А, чем I hävittää,
myrkyttää; - крыс [йдом] myrkyttää rottia 2.
(ре/7* заморить) ко го-что А чем I
näännyttää, kiduttaa; rasittaa; - кого-л голо-
дом pitää jkta nälässä, kiduttaa jkta nälällä; ~
людей непосильным трудом rasittaa ihmisiä
ylivoimaisella työllä 3. что A erik petsata;
~дуб petsata tammea
мороч|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf за-
морочить) кого A puhek petkuttaa, puijata
{jkta) Д - кому-л голову petkuttaa jkta
морщ|ить, -у, -ишь, -ат imperf l. (perf
наморщить ja сморщить) что А, от чего G
rypistää, kurtistaa; nyrpistää, kipristää, ~
лоб rypistää otsaansa; ~ лицо [от боли] ry-
pistää kasvojaan [kivusta]; ~ нос <губы>
nyrpistää nenäänsä <huuliaan> 2. 3. pers что
A kuv saada väreilemään (f värehtimään t
kareilemaan t karehtimaan); ветерок ~ит
речную гладь tuulenviri saa joen pinnan
väreilemään
морпфпъся, -усь, -ишься, -атся imperf
(perf сморщиться) от чего G nyrpistää (t nyr-
pistellä t kipristää) nenäänsä, kipristää (t
kipristellä) kasvojaan; ~ от боли kipristää
kasvojaan kivusta
мостить, мощу, мостишь, мостят; мо-
щённый, мощён, мощена imperf (perf за-
мостить ja вымостить) что А, чем I
päällystää, laskea; kivetä; ~ улицу камнем
laskea katu[a] kivillä, kivetä katu[a]
мота|ть I, -ю, -ешь, -ют imperfA. (perf на-
мотать) что А, на что А, во что A keriä, vyyh-
detä, vyyhtiä, kelata; ~ нитки в клубок <на
катушку> keriä lankaa kerälle <kelalle> 2.
чем I puhek pudistaa, pudistella, heiluttaa,
heilutella; ~ головой pudistaa päätään; ~
хвостом heiluttaa häntäänsä
мота|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf (perfПро-
мотать) что A puhek tuhlata, hummata,
hurvitella; ~ деньги <наследство> tuhlata
rahojaan <perintönsä>
мотивйр|овать, ~ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, чем I perustella, selittää,
motivoida; он -овал свои отказ тем, что...
hän perusteli kieltäytymistään sillä, että
мотнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
мотать) чем I pudistaa, heilauttaa, heiluttaa;
"- головой pudistaa päätään; ~ хвостом
heilauttaa häntäänsä
мочить, мочу, мочишь, мочат; мочен-
ный, мочен imperf I. (perf намочить ja за-
мочить) кого-что А, чем I kastella; ~ лицо
[водой] kastella kasvoja [vedellä]; дождь
мочил его t yksipers его мочило дождём sade
kasteli häntä 2. (perf намочить) что А, в чём
Р liottaa; - бельё в холодной воде liottaa
pyykkiä kylmässä vedessä
мочь, могу, можешь, могут; мог,
могла; могущий imperf (perf смочь) + inf
voida, saattaa, saada, jaksaa, kyetä; я могу
работать voin tehdä työtä; могу ли я
рассчитывать на твою помощь? voinko
turvautua apuusi?; не могу понять en voi (t
en jaksa) käsittää; не могу не сказать en
saata olla sanomatta
моп$ prees ks мостить
мою, моешь prees ks мыть
мстить, мщу, мстишь, мстят imperf (perf
137
мур
отомстить^ отмстить) кому D, за кого-что
A kostaa; ~ кому-л за смерть брата kostaa
jklle veljensä kuolema
мурлы|катъ, -чу, -чешь, -чут ja -каю, -ка-
ешь, -кают imperf что A puhek hyräillä
[jotakin] itsekseen
мусо|литъ, -ю, -ишь, -ят imperf что А
puhek 1. kostuttaa (/ kastella) suussaan; ~ ка-
рандаш kostuttaa kynänkärkeä suussaan 2.
(perf замусолить) nuhrata, tuhrata; ~ книгу
nuhrata kirjaa А ~ какой-л вопрос vatvoa (/
jauhaa) jtak kysymystä
мутить, мучу, мутишь, мутят imperf 1.
{perf замутить ja взмутить) что А, чем I
sekoittaa sameaksi; ~ воду sekoittaa vesi
sameaksi 2. (perf помутить ja замутить) что
A kuv samentaa, himmentää, panna sekaisin;
алкоголь мутит сознание alkoholi panee
pään sekaisin, alkoholi samentaa järjen 3. ко-
го-что А, чем I kuv kiihottaa; ~ народ kiihot-
taa kansaa 4. yksipers кого А, от чего G
puhek kuvottaa, ällöttää, ellottaa; менй мутит
mieltäni kääntää, minua kuvottaa; его мутило
от этого запаха häntä ällötti tuo haju
м^ч|ить, -у, -ишь, -ат ja -аю, -аешь, -ают
imperf (perf'замучить ja измучить) 1. кого А,
чем I rääkätä, kiduttaa, kiusata, piinata;
-животных rääkätä eläimiä; ~ кого-л подоз-
рениями kiusata jkta epäilyksillään 2. pers ко-
го A vaivata; их ~ит голод <жажда> heitä
vaivaa nälkä <jano>; больного ~ит кашель
sairasta vaivaa yskä; его ~ило любопытство
häntä vaivasi uteliaisuus
м^ч|иться, -усь, -ишься, -атся ja -аюсь,
-аешься, -аются imperf (perf измучиться) 1.
от чего G, чем I kärsiä, kitua; - от голода, ~
голодом kärsiä nälästä 2. чем I kiusata (t vai-
vata) itseään; kiusaantua, tuskastua, vaivaan-
tua; ~ какой-л мыслью kiusata itseään jllak
ajatuksella 3. с кем-чем I, над чем I nähdä
vaivaa (f kiusaa t tuskaa); ей пришлось много
~ с детьми hänellä oli paljon huolta ja vaivaa
lapsista, hän sai nähdä lapsista paljon huoltaja
vaivaa; ~ над задачей nähdä vaivaa tehtävän
ratkaisemisessa
мчать, мчу, мчишь, мчат imperf кого-что
А, куда (в, на + А, к + D), откуда (из, с + G),
по чему D, чем I kiidättää, lennättää; поезд
мчит нас с севера на юг juna kiidättää meitä
pohjoisesta etelään 2. ks мчаться
мчаться, мчусь, мчишься, мчатся imperf
на чём Р, с чего G, куда (в, на + А, к + D),
откуда (из, с + G), по чему D, чем I, за кем-
чем I, от кого-чего G kiitää, porhaltaa,
pyyhältää, viilettää; ~ на машине на восток
<в Москву, к брату> kiittää aiutolla (t
autossa) itään [päin] <Moskovaan, veljensä
luo>; лыжник мчится на лыжах с горы
hiihtäjä suhauttaa suksilla mäen alas; ~ no
дороге к реке kiitää tietä pitkin joen rannalle
päin; ~ из школы домой juosta viilettää
koulusta kotiin; - по степи (t степью) kiitää
aroa pitkin; — за автобусом juosta bussin
perässä; ~ от преследователей paeta takaa-
-ajajia
мпг^ prees ks мстить
мыка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
где (по + D) ark kierrellä, kuljeksia (vas-
toinkäymisiä kohdaten); ~ по свету kierrellä
maailmaa
мыл|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
намылить) кого-что А, чем I saippuoida; -
бельё <руки> [мылом] saippuoida vaatteet
<kädet>
мысл|ить, -ю, -ишь, -ят; pass partis prees
-имый, -им imperf I. чем I ajatella; поэт ~ит
образами runoilija ajattelee runokuvin 2. кого
А, кем I ajatella, kuvitella, käsittää; он ~ит
себй героем hän ajattelee (t luulee) olevansa
sankari Д как вы это ~ите? vanh miten te sen
käsitätte?
мыть, мою, моешь, моют; мытый, мыт
imperf 1. (perf вымыть ja помыть) кого-
что А, чем I, с чем I, в чём Р, под чем I, где
(в, на + Р) pestä; (купать) kylvettää; (в ба-
не) saunottaa; ~ ребёнка тёплой водой
pestä lasta lämpimällä vedellä; - руки с
мылом pestä käsiä saippualla; ~ волосы
шампунем [под душем] pestä hiukset sam-
poolla [suihkussa]; - ребёнка в ванне pestä
(t kylvettää) lasta ammeessa; ~ кого-л в
бане pestä (t kylvettää) jkta saunassa,
saunottaa jkta; ~ посуду pestä (t tiskata)
astioita Д рука руку моет käsi käden pesee
2. 3. pers t yksipers что A pestä, huuhtoa,
huuhdella; дождь моет землю, землю моет
дождём sade pesee maata; река моет берега
joki huuhtoo rantoja A - золото erik huuh-
toa (t pestä) kultaa
мыться, мбюсь, моешься, моются
imperf (perf вымыться ja помыться) чем I, в
чём Р, под чем I, где (в, на + Р) peseytyä; (в
бане, в ванне) kylpeä; (в бане) saunoa; ~
холодной водой peseytyä kylmällä vedellä;
~ с мылом peseytyä saippualla; ~ в ванне
<под душем> peseytyä (t kylpeä) ammeessa
<suihkussa>; ~ в бане peseytyä (t kylpeä)
saunassa, saunoa
138
мят
наб
мять, мну, мнёшь, мнут; мйтый, мят
imperf 1. что А, чем I notkistaa, vaivata,
sotkea; survoa; ~ глину руками notkistaa
savea [käsin]; ~ я*годы survoa marjoja A ~ лён
erik loukuttaa pellavia 2. (perf измйть ja
смять) что А, чем I, в чём Р rypistää, rypis-
tellä, rutistaa; talloa, tallata; ~ платок в руках
rutistaa nenäliinaa; ~ траву [ногами] tallata
nurmikkoa 3. кого-что А, в чём Р puhek
puristaa, pusertaa, likistää, murjoa; его мили в
толпе hän joutui puristuksiin väkijoukossa
H
набав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf. набавлять, -ю, -ешь, -ют что А, на что
A lisätä, korottaa (hintaa); ~ цену korottaa
hintaa; - сто тысяч рублей на тонну lisätä
satatuhatta ruplaa tonnia kohti, korottaa hin-
taa sadallatuhannella ruplalla tonnilta
набега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
бс|жать, -гу, -жйшь, -гут perfl. на кого-что
A törmätä (juostessa); он с разбега набежал
на прохожего hän törmäsi täyttä vauhtia vas-
taantulijaan; - на какое-л препятствие
törmätä jhk esteeseen 2. 3. pers на что А
peittää {pilvistä, sumusta tms); тучки на-
бежали на луну pilvet peittivät kuun; волна
набежала на берег aalto vyöryi (t vieri) ran-
nalle; слёзы набежали на глаза silmät tulvah-
tivat täyteen kyyneliä, kyyneleet kihosivat
silmiin 3. 3. pers куда (в, на + A) puhek
kokoontua, kerääntyä, kertyä, juosta kokoon;
люди набежали в магазин <на плошадь>
väkeä kokoontui kauppaa"n <torille> 4..?. pers
куда (в + A) valua, vuotaa, virrata; вода на-
бежала в яму vettä valui kuoppaan
наберись), наберёшься fut ks
набрать(ся)
набива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks набйть(ся)
набира|ться, -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks набрать(ся)
набить, набью, набьёшь, набьют; набей;
набитый, набит (imperf набивать) 1. что А,
чего G, во что А, чем I täyttää, tupata (t sul-
loa f ahtaa) täyteen; ~ погреб льдом, ~ льду в
погреб täyttää kellari jäällä; ~ папиросы
täyttää savukehylsyt; ~ карманы всяким
хламом tupata taskunsa täyteen kaikenlaista
kamaa 2. tav pass partis pret кем-чем I puhek
täpötäynnä (t tupaten täynnä) oleva; зал,
набитый людьми yleisöä täpötäynnä oleva
sali 3. что А, чего G, во что А, на что А
lyödä, iskeä, hakata (jtak jhk paljon); ~
гвоздей в стену lyödä nauloja seinään 4. что
А, чего G, на что A lyödä (jtak jnk päälle,
varustaa jllak); ~ обручи (t обручей) на
бочку vannehtia tynnyri, panna tynnyri van-
teisiin, lyödä vanteet tynnyriin 5. что А, чего
G, кому D, на чём Р puhek lyödä, iskeä
(aiheuttaa vamma t vammoja); ~ [себе]
шишку <шйшек> на лбу saada kuhmu <kuh-
muja> otsaansa 6. что A tekst painaa [kuviol-
liseksi]; ~ ситец painaa karttuuni [kuviollisek-
si] 7. кого-чего G ampua, tappaa (paljon); ~
уток <зайцев> ampua sorsia <jäniksiä> A
руку на чём-л puhek harjaantua jhk, tulla
käteväksi jssak; ~ карман puhek rikastua; ~
цену puhek korottaa (t nostaa) hintaa
набиться, набьюсь, набьёшься,
набьются регД/mperf набиваться) 1. 3. pers t
yksipers куда (в, на + A) sulloutua, tuppau-
tua, tunkeutua, pakkautua, ahtautua [täyteen];
в комнату набилось много народу
huoneeseen sulloutui paljon väkeä, huone
ahtautui täyteen väkeä; в сапог набилось
много снегу saappaaseen pakkautui paljon
lunta 2. куда (в + mon N), к кому D, на что
A puhek tuppautua, tupata, pakkautua,
tunkeutua; ~ в помощники к кому-л tupa-
ta jkn avuksi; ~ на знакомство tuppautua
(t pakkautua) tuttavaksi, tunkeutua tuttavuu-
teen
наблюда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. кого-
что А, за кем-чем I, + konj что t как seurata,
tarkkailla, tähystää; ~ восход солнца seurata
(t katsella) auringonnousua; ~ за полётом
птицы seurata linnun lentoa; ~ за игрой детей
t ~, как играют дети seurata lasten leikkiä; ~,
что делают дети seurata lasten touhuja 2. ко-
го-что A huomioida, havainnoida, tarkkailla;
~ развитие событий huomioida (t tarkkailla)
tilanteen kehitystä; ~ солнечное затмение
huomioida auringonpimennystä 3. за кем-чем
I valvoa, pitää silmällä, tarkkailla; ~ за
порядком valvoa järjestystä; ~ за чьйм-л по-
ведением tarkkailla jkn käyttäytymistä
наболта|ть I, -ю, -ешь, -ют; наболтан-
ный, наболтан perf (imperf набалтывать)
что А, чего G, во что A puhek sekoittaa,
sotkea, lisätä (jtak jnk); ~ яиц в тесто sekoit-
taa kananmunia taikinaan
наболта|ть II, -ю, -ешь, -ют; наболтан-
ный, наболтан perf (imperf набалтывать)
что А, чего G, кому D puhek lörpötellä,
139
наб
наб
höpistä, höpöttää (paljon); V лишнего
lörpötellä liikoja
набрасывать I, -ю, -ешь, -ют imperfks
набросать
набрасыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
набросить
набрасыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks наброситься
набрать, наберу, наберёшь, наберут;
набрал, набрала, набрало; набранный,
набран perf (imperf набирать) 1. что А, чего
G, во что А, где (в, на + Р) ottaa; kerätä,
koota, poimia (jk määrä); ~ корзину грибов
kerätä korillinen sieniä; ~ воды в бутыль <в
термос, в бидон> ottaa (t kaataa) vettä pul-
loon <termospulloon, kannuun>; ~ воздуха в
лёгкие vetää ilmaa keuhkoihinsa; ~ книг в ма-
газине valita kirjoja kaupassa; ~ в лесу ягод
poimia metsästä marjoja; - цветов на поляне
poimia kukkia aholta 2. что А, чего G kuv
saada, hankkia, koota (voimin tms); -опыт (t
опыта) saada kokemusta 3. кого-что А, куда
(на, в + A) ottaa, värvätä; koota; - работни-
ков ottaa (t värvätä) työntekijöitä; ~ учащих-
ся на курсы <в техникум, на факультет>
ottaa oppilaita kursseille <teknikumiin,
tiedekuntaan>; - отрйд <команду> koota
joukko <joukkue>4. что А, чем\ A/r/ap latoa;
~ что-л петитом <курсйвом, жирным
шрифтом> latoa jk petiitillä <kurssiivilla,
lihavalla> 5. что A ottaa, saavuttaa (tarvitta-
va määrä jtak); - скорость ottaa vauhtia; са-
молёт набрал, высоту lentokone saavutti
tarvittavan korkeuden А -номер телефона
valita puhelinnumero
набраться, наберусь, наберёшься, на-
берутся; набрался, набралась, набралось
perf (imperf набираться) 1. tav yksipers кого-
чего G, куда (в + А), у кого G kokoontua,
kerääntyä, kasaantua, karttua, kertyä; в зал
набралось много народу saliin kokoontui
paljon väkeä; у него и тысячи рублей не на-
берётся hän ei saa kokoon tuhattakaan ruplaa
А на её прихоти денег не наберёшься puhek
hänen oikkuihinsa eivät mitkään rahat riitä 2.
чего G puhek koota (jnklaisista ominaisuuk-
sista, mahdollisuuksista); ~ терпения <сил>
koota kärsivällisyytensä <voimansa>; ~
смелости (f храбрости) rohkaista mielensä 3.
чего G puhek saada (omaksua); он набрался
разных предрассудков hänellä on kaiken-
laisia ennakkoluuloja A - ума (t разума)
puhek saada järkeä päähänsä; ~ духу
rohkaista mielensä
набр|естй, -еду, -едешь, -едут; -ёл, -ела
perf (imperf набредать) puhek 1. на кого-что
A sattua tapaamaan (t kohtaamaan), osua; - в
толпе на знакомого sattua joukossa tapaa-
maan tuttavansa; — на след osua jäljille 2. на
что A /cuvsaada, keksiä, löytää; ~ на удачную
мысль saada hyvä ajatus 3. tav yksipers кого
G, куда (в, на + А), к кому D kokoontua,
kerääntyä; ~ело немало любопытных
paikalle kokoontui aika paljon uteliaita
наброса|ть, -ю, -ешь, -ют; набросанный,
набросан рег/'(/трегГнабрасывать) 1. что А,
чего G, куда (в, на + A) heitellä, viskellä
(paljon); ~~ бумажек на иол <в пёпельницу>
heitellä paperipaloja lattialle <tuhkakuppiin>
2. что А, на чём Р hahmotella, luonnostella,
kaavailla; kirjoittaa; - план дома hahmotella
talon pohjapiirros; - несколько слов на
листке бумаги kirjoittaa muutama sana
paperilapulle
набро|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен pe/7\imperf набрасывать) что А, на ко-
го-что A heittää (jnk päälle t ylleen); ~ платок
на плечи heittää liina hartioilleen; ~ одеяло
на спящего ребёнка heittää peite nukkuvan
lapsen ylle (t päälle)
набро|ситься, -шусь, -сншься, -сятся perf
(/mpe/f набрасываться) 1. на кого А, с чем\
hyökätä (l käydä t syöksyä) kimppuun; он
-сился на менй hän hyökkäsi kimppuuni, hän
kävi minuun käsiksi; кошка ~силась на мышь
kissa hyökkäsi hiiren kimppuun; - на кого-л с
ножом hyökätä jkn kimppuun puukko
kädessä 2. на кого-что А, с чем I puhek käydä
kimppuun, [alkaa] haukkua, [alkaa] moittia; ~
на кого-л с упрёками [alkaa] moittia jkta; ~
на кого-л с вопросами käydä jkn kimppuun
kysymyksillään 3. на что A puhek käydä
kimppuun (t käsiksi); - на работу käydä
tarmokkaasti [käsiksi] työhön; *~ на книги <на
еду> käydä kirjojen <aterian> kimppuun
набрьгзга|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
набрызгивать) что А, чего G, чем I, на что
А, где (в, на + Р) räiskyttää, roiskuttaa,
pirskottaa; ~ краску (t краской) на пол <на
стол> räiskyttää maalia lattialle <pöydälle>;
~ воды pirskottaa vettä
набуха|тъ, -ет, -ют imperf, набЭДнуть,
-нет, -нут; набух, -ла; -ший; -нув perf от чего
G, чем I turvota, paisua; веки набухли от слёз
silmäluomet ovat turvonneet kyynelistä; рамы
набухли от сырости ikkunankehykset ovat
turvonneet kosteudesta; одежда набухла
влагой vaatteet ovat läpimärät
140
наб
набью(сь), набьёшь(ся) fut ks набйть(ся)
навалива|ть(ся), -ю(сь), -сшь(ся), -ют(ся)
impcrfks навал йть(ся)
навалить, навалю, навалишь, навалят;
наваленный, навален, perf (impcrf навали-
вать) 1. что А, чего G, на кого-что A nostaa,
panna, sälyttää (jtak ruskasta jnk päälle); ~
один мешок на другой nostaa säkki toisen
[säkin] päälle, panna säkit päällekkäin; - ящи-
ки на машину nostaa laatikot autoon 2. что А,
чего G, куда (в, + А), где (в + Р) mättää, kasa-
ta, läjätä; - дрова (t дров) в сарае (t в сарай)
mättää halot vajaan 3. что А, на кого A kuv
sälyttää; ~ всю работу на кого-л sälyttää kaik-
ki työ jkn niskoille 4. tavyksipers чего G, куда
(на + А), где {в, на + Р) puhek sataa, pyryttää,
tuiskuttaa (paljon): снегу навалило! onpa
satanut lunta! 5. tav yksipers кого G, куда (в,
на + А), к кому D puhek tulla [tupsahtaa],
kerääntyä, kokoontua; к нам в гости навалило
народу meille tulla tupsahti vieraita
навалиться, навалюсь, навалишься,
навалятся perf (impcrf наваливаться) 1. на
кого-что А, чем I painautua; nojata, nojautua
(koko voimallaan); ~ на дверь painautua ovea
vasten; ~ на что-л грудью painautua (Г painaa
rintansa) jtak vasten 2. на кого-что A kuv
painaa, rasittaa, olla taakkana; на меня на-
валились заботы huolet painavat mieltäni 3.
на кого-что A kuv puhek käydä kimppuun; ~
на врага käydä vihollisen kimppuun 4. Я pers
куда (в + A) karista, pudota, putoilla; в яму
навалилось много земли kuoppaan karisi
paljon multaa
наварить, наварю, наваришь, наварят;
наваренный, наварен perf (impcrf навари-
вать) 1. что А, чего G keittää (jk määrä); ~
варенья keittää hilloa 2. что А, чего G tekn
keittää; ~ стали keittää terästä 3. что A tekn
hitsata, keittää (jatkoksi), pidentää (hitsaamal-
la); - трубку pidentää putkea
навева|ть, -ю, -ешь impcrfks навеять
наведённый partis ks навести
навед^, наведёшь fut ks навести
навез|тй, -у, -ёшь, -ут; навёз, -ла; навёз-
ший; -ённый, -ён, -ена perf(imperf навозить)
m) А, чего G, куда (в, на + А), кому D
tuoda, viedä, kuljettaa, ajaa, vetää (paljon); ~
[много] товаров tuoda [paljon] tavaraa; ~
подарков детям tuoda lapsille lahjoja; ~
игрушек в детский сад tuoda leikkikaluja
päiväkotiin
навернуть, -у, -ёшь, -ут; навёрнутый, на-
вернул, perf(imperf навёртывать) что А. на
что А 1. kiertää, ruuvata (jhk); ~- гайку на ось
kiertää mutteri akselin päähän 2. kääriä,
kääräistä, kietoa (jnk ympärille); ~ канат на
вал kääriä (t kelata) köysi telan ympärille
навернуться, -ётся, -утся perf(imperfud-
вёртываться) на что A herahtaa, kihahtaa
(kyynelistä); слёзы ~улись на глаза kyyneleet
herahtivat silmiin
наверста|ть, -ю, -ешь, -ют; навёрстан-
ный, навёрстан, perf (imperi навёрстывать)
что A ottaa (t saada) takaisin, korvata; -
пропущенное время saada takaisin hukkaan
mennyt aika; ~ упущенное ottaa vahinko
takaisin
навесить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (impcrf навешивать) 1. что А, на
что A kiinnittää (saranoihin, koukkuun).
ripustaa; — дверь <оконную раму> kiinnittää
ovi <ikkuna> saranoilleen; ~ замок на дверь
ripustaa lukko oveen 2. что А, чего G, на что
A puhek ripustaa, ripustella (paljon); ~ картин
на стены ripustaa tauluja seinille
навести, наведу, наведёшь, наведёт; на-
вёл, навела; наведший; наведённый, наве-
дён, наведена; наведя perf(impert наводить)
1. кого-что А, на что A johtaa, johdattaa,
ohjata, saattaa; ~ охотника на след johtaa
metsästäjä jäljille; ~ отряд на деревню johtaa
joukko kylään 2. кого-что А, на что A kuv
johtaa, johdattaa, herättää (ajatus); ohjata
(puhe tms); это навело меня на мысль, что...
tämä johti mieleeni ajatuksen, että , tämä
herätti mielessäni ajatuksen, että — —; ~
кого-л на подозрение saada jku epäilemään;
~ разговор на нужную тему ohjata
keskustelu tarvittavaan aiheeseen 3. что А, на
кого-что A suunnata; ~ прожектор на само-
лёт suunnata valonheitin lentokoneeseen; ~
орудие suunnata tykki 4. что A tehdä, raken-
taa; - мост tehdä silta; ~ переправу järjestää
ylimeno 5. кого А, куда (в + А), к кому D
puhek tuoda, kuljettaa (paljon); он навёл в
дом (t целый дом) гостей hän toi vieraita
talon täyteen; навёл к себе товарищей toi
tovereitaan luokseen 6. что А, на кого A kuv
herättää, aiheuttaa (jk tunne); ~ страх на
кого-л herättää kauhua jkssa, kauhistuttaa
jkta; - скуку на кого-л ikävystyttää jku 7.
что А, где (в + Р) kuv puhek: ~ блеск saada
kiiltämään, kiillottaa; ~ порядок в комнате
saada aikaan järjestys huoneessa, siivota
huone; ~ красоту tehdä kauniiksi А ~ справку
(t справки) virall tiedustaa, tiedustella; ~
критику на кого-л arvostella jkta (ankarasti)
141
наве|стйть, -щу, -стйшь, -стЯт perf{imperf
навещать) кого-что A käydä katsomassa (t
tervehtimässä t luona); ~ больного käydä kat-
somassa sairasta; - родные места käydä
kotiseudullaan (t katsomassa kotiseutuaan)
навёша|ть I, -ю, -ешь, -ют perf(imperf
навешивать) что А, чего G, на что А, на чём
Р ripustaa, panna riippumaan (paljon); -
картин на стене (t на стену) panna (t ripus-
taa) tauluja seinälle
навёша|ть II, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
навешивать) что А, чего G, на чём Р punni-
ta (paljon); ~ сахару [на весах] punnita soke-
ria [vaa'alla]
нав6шива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
навесить ja навешать I
навёпшва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
навешать II
навешу fut ks навесить
навеща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
вестить
навфть, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
(imperf навевать) 1. 3. pers что A tuoda,
puhaltaa, henkiä (tuulesta); ветер ~ял
прохладу tuuli toi (t puhalsi) viileää 2. что А,
на кого A kuv saada, aiheuttaa, synnyttää (Jk
tila); ~ грусть на кого-л saada jku haikeaksi (f
haikealle mielelle); однообразный шум ~ял
на него сон yksitoikkoinen humina teki (t sai)
hänet uniseksi
навива(ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks навить
навин|тйть, -чу, -тишь, -тят; навинчен-
ный, навинчен perf, навйнчива|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А, на что A ruuvata, kiertää
(päälle); ~ гайку на ось ruuvata mutteri
akselin päähän
нависа|тъ, -ет, -ют imperf, навйс|нутъ,
-нет, -нут; навис, -ла; -ший; -нув perf 1. на
что A nippua (jnk yllä); волосы нависли на
лоб hiukset peittävät otsan, tukka on valah-
tanut otsalle 2. над кем-чем I työntyä (jnk
ylle), ulota, pistää [esiin]; скалы нависли над
морем kalliot ovat työntyneet kauas meren
ylle 3. над кем-чем I kuv uhata; войска
нависли над флангом противника joukot
uhkaavat vihollisen sivustaa; над нами
нависла опасность meitä uhkaa vaara
навлека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
навл|6чь, -еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла;
-ёкший; -ечённый, -ечён, -ечена perf что А,
на кого-что А, чем I saattaa (jnk) alaiseksi,
tuottaa, saada aikaan (jtak pahaa); ~ на себя
подозрение saattaa itsensä epäilyksen alaisek-
si; ~ на кого-л неприятности своей неос-
торожностью tuottaa jklle ikävyyksiä (t
harmia) varomattomuudellaan
наводить, навожу, наводишь, наводят
imperf ks навести
наводн|йть, -ю, -йшь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf, наводн4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. кем-чем I tuoda [yltäkyllin t paljon],
tuottaa [yltäkyllin t paljon], täyttää; - рынок
товарами tuoda markkinoille yltäkyllin
tavaraa, täyttää markkinat tavaralla 2. täyttää,
valloittaa, vallata (käyttöönsä); туристы на-
воднили гброд turistit täyttivät kaupungin
навозить I, навожу, навозишь, навозят
imperf ks навезти
навозить II, навожу, навозишь, навозят
perf что А, чего G, куда (в, на + А), кому D
tuoda, viedä, kuljettaa, ajaa, vetää (paljon ja
useaan otteeseen); ~ дров во двор tuoda
halkoja pihaan; - товаров на рынок tuoda
tavaraa kauppatorille
навр|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -али;
навранный, навран perfks врать
навре|дйть, -жу, -дйшь, -дЯт perfKOMy-че-
му D, чем I aiheuttaa (t tehdä) vahinkoa,
vahingoittaa; ~ делу aiheuttaa asialle
vahinkoa; ~ кому-л ненужной болтовнёй
aiheuttaa jklle vahinkoa lörpöttelyllään
навьюч|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf навьючивать) 1. (imperf myös
вьючить) кого-что А, чем I kuormata, lasta-
ta, sälyttää [kuorma] (kantojuhdan) selkään; -
верблюда kuormata kameli, sälyttää kuorma
kamelin selkään; ~ осла корзинами lastata
korit aasin selkään 2. что А, на кого-что А
sälyttää (kuorma kantojuhdan) selkään, kuor-
mata, lastata; ~ багаж на лошадь sälyttää
matkatavarat hevosen selkään
навязать, навяжу, навяжешь, навяжут;
навйзанный, навйзан perf (imperf навязы-
вать) 1. что А, на что A sitoa (jhk kiinni); ~
леску на удочку sitoa siima onkeen 2. что А,
чего G kutoa, neuloa; (крючком) virkata
(paljon); ~ чулок neuloa sukkia 3. кого-что A,
кому D kuv pakottaa ottamaan, saada
hyväksymään, tyrkyttää, saada tyrkytetyksi; ~
кому-л нового сотрудника saada jku
hyväksymään uusi työntekijä; - кому-л
ненужную вещь pakottaa jku ottamaan
tarpeeton esine; он навязал нам эту мысль
hän sai meidät hyväksymään tämän ajatuksen-
sa; он всегда старается ~ другим своё
мнение hän tyrkyttää aina mielipiteitään
toisille
навязаться, навяжусь, навяжешься,
142
нав
наг
навяжутся perf(imperf навязываться) кому
D, с* кем I, куда (в + А), в качестве кого (в +
топ N) puhek tuppautua, pakkautua,
tyrkyttäytyä, tunkeutua; ~ кому-л в знакомые
<в помощники> tuppautua jkn tuttavaksi
<avustajaksi>; ~ кому-л в компанию tuppau-
tua jkn seuraan; ~ со своими советами tup-
pautua neuvoineen (t neuvomaan)
навязыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
вязать; ~ свою помощь кому-л tupata jklle
apuaan
нагада|ть, -ю, -ешь, -ют; нагаданный,
нагадан perf кого-что А, чего G, кому D
puhek povata, arpoa; ~ кому-л жениха pova-
ta jklle sulhasia
нагиба|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks наг нуть(ся)
нагла|дитъ, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf {imperf наглаживать) puhek 1. что
А, кому D silittää; prässätä (huolellisesti); ~
сыну брюки prässätä poikansa housut 2. что
А, чего G silittää; prässätä (paljon); ~ [много]
белья" silittää [paljon] vaatteita
наглота|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf че-
го G niellä, nieleksiä, nieleskellä (ylen määrin);
- воды niellä vettä; - пыли saada niellä pölyä
нагля1д6ться, -жусь, -дйшься, -дйтся perf
ks насмотреться
нагнать, нагоню, нагонишь, нагонят;
нагнал, нагнала, нагнало; нагнанный,
нагнан perf (imperf нагонять) 1. кого-что А,
ни чём Р saavuttaa, tavoittaa, saada kiinni; ~
беглеца saavuttaa pakeneva; ~ кого-л на
поезде saavuttaa jku junalla A ~ кого-л в учё-
бе puhek saavuttaa jku opinnoissa 2. что А
ottaa (t saada) takaisin, tavoittaa; ~ упущен-
ное ottaa vahinko takaisin 3. что А, кого-че-
ro G, куда (на + A) puhek ajaa [kokoon]; на
двор нагнали овец pihamaalle ajettiin lampai-
ta; ветер нагнал дождевые тучи tuuli ajoi (t
nosti) sadepilviä taivaalle 4. что А, чего G, на
кого-что A kuv puhek herättää, saada aikaan
(jk tunne); ~ скуку на кого-л ikävystyttää jku,
saada jku ikävystymään; ~ страху на кого-л
pelästyttää jku pahanpäiväisesti
нагнета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf на-
гнестй) что А, во что A puhaltaa; - воздух в
баллон puhaltaa ilmaa säiliöön
нагн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf на-
гибать) кого-что А, к кому-чему D taivuttaa,
kumartaa, kyyristää, koukistaa; — голову
taivuttaa päätään, painaa päänsä alas; - ветку
к земле taivuttaa oksaa maata kohti
нагнуться, -усь, -ешься, -утся perf (imperf
нагибаться) ks наклониться; ~ над ребёнком
<к ребёнку> kumartua lapsen ylle <lapsen
eteen>; деревья ~улись к земле puunlatvat
taipuivat maahan asti
наговорить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf наговаривать) 1. что А, че-
го G, кому D puhua, jutella, kertoa (paljon); ~
кому-л лишнего puhua jklle liikoja; он ~йл
мне кучу новостей hän kertoi minulle paljon
uutisia; ~ всякой чепухи puhua kaikenlaista
hölynpölyä 2. на кого А, кому D puhek puhua
joutavia (t perättömiä), puhua panettelevasti;
~ на товарищей [учителю] puhua [opettajalle]
joutavia tovereistaan 3. что А, на что A puhua
(äänilevyyn, -nauhaan); ~ пластинку puhua
levyyn (t levylle); ~ письмо на магни-
тофонную ленту lukea kirje nauhaan (t
nauhalle)
нагоню, нагонишь fut ks нагнать
нагонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
нагнать
нагора|ть, -ет imperf, нагор|ёть, -йт perf
yksipers L чего G puhek palaa, kulua (jnk ver-
ran—polttoaineesta, sähköstä); электричест-
ва нагорело на тысячу рублей sähköä on
kulunut tuhannen ruplan edestä 2. кому D, за
что A ark: тебе нагорит за это saat siitä
kyytiä (Гselkääsi taika läksytyksen)
нагор|одйтъ, -ожу, -одйшь, -6дя"т; -ожен-
ный, -ожен perf(impefнагораживать) что А,
чего G 1. tehdä, laittaa, rakentaa (paljon aito-
ja, väliseiniä); ~ заборов tehdä aitoja 2. ark
kasata, läjätä; - всйкого хлама kasata kaiken-
laista kamaa 3. kuv ark höpistä, puhua
(joutavia); ~ чепухи puhua pötyä
наготов|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf наготавливать) что А, чего
G 1. varata, varustaa, hankkia (jk määrä); ~
дров на зиму varata polttopuita talveksi 2.
valmistaa, laittaa (paljon ruokaa); ~ еды
valmistaa ruokaa
наградить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf что А, чего G koota (jtak) ryöstämällä
награ|дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, награждать, -ю, -ешь,
-ют imperf 1. кого-что А, чем I, за что А
palkita; наградить рабочего <завод> орде-
ном palkita työläinen <tehdas> kunnia-
merkillä; наградить кого-л за какйе-л успехи
медалью palkita jku joistakin ansioista mitalil-
la; наградить кого-л в связи с шестидеся-
тилетием palkita jku hänen kuusikymmenvuo-
tispäivänään; наградить кого-л апло-
дисментами palkita jku kättentaputuksin 2.
143
наг
над
кого А, чем I kuv antaa, lahjoittaa; природа
наградила его талантами luonto on antanut
hänelle monia hengenlahjoja
нагрева|ть, -ю, -ешь, -ют /mpcr/нагрё|ть,
-ю, -ешь, -ют; -тый, -т pers ks греть 2
нагроможда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
громоз|дйтъ, -жу, -дГипь, -дят; нагромож-
дённый, нагромождён, нагромождена perf
ks громоздить; myös чего G: нагромоздить
мебель (f мебели) гдё-л kasata jhk huonekalu-
ja; автор нагромоздил слишком много
примеров в статье tekijä on kasannut artikke-
liinsa liian paljon esimerkkejä
нагруб|йть, -лю, -ишь, -ят perf кому D
puhua (jklle kovin) töykeästi (t karkeasti)
нагружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf.
нагр|узйть, -ужу, -узишь, -узят; -уженный,
-ужен ja -уженный, -ужён, -ужена perf 1. ks
грузить I; 2. кого G, чем I kuv puhek kuor-
mittaa; ~ кого-л общественной работой
kuormittaa jku luottamustehtävillä
нагрязн|йтъ, -ю, -ишь, -ят perf где (в, на +
Р) kantaa (paljon) likaa, liata {kovin); ~ в
передней kantaa likaa eteiseen
нагрян|уть, -у, -ешь, -ут perf куда (в, на +
А), к кому D tulla tupsahtaa, tulla (f ilmestyä)
äkkiarvaamatta; hyökätä äkkiarvaamatta; к
нам в дом неожиданно ~ули гости meille
[taloon] tulla tupsahti vieraita
нагулфъ, -ю, -ешь, -ют; нагулянный,
нагулян perf (imperf нагуливать) 1. что А,
чего G lihoa; овцы ~-ли жиру lampaat ovat
lihoneet 2. что A puhek saada {ruokahalun tms
ulkona ollessaan); ~ аппетит <румянец>
saada ruokahalua <punaa poskille>
нада|вать, -ю, -ёшь, -ют perf что А, чего
G, кому D puhek antaa, jaella (paljon); ~
кому-л подарков antaa jklle runsaasti lahjoja;
~ обещаний antaa lupauksia, lupailla paljon;
- кому-л поручений antaa jklle joukko
tehtäviä
надавить, надавлю, надавишь, надавят;
надавленный, надавлен perf (imperf
надавливать) 1. что A t на что A painaa; ~
[на] кнопку painaa nappia (t nappiin); - на
опухоль painaa ajettumaa 2. что А, чего G
puristaa, pusertaa (Jk määrä mehua tms); ~
[чашку] лимонного соку puristaa [kupillinen]
sitruunamehua 3. кого A puhek tappaa,
nitistää, puristaa kuoliaaksi (jk määrä); ~ мух
tappaa kärpäsiä
надаива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
доить
надвйн|уть, -у, -ешь, -ут perf'(imperf'над-
вигать) что А, на кого-что A painaa, työntää
(jnk päälle); ~ шапку на уши painaa lakki
korvilleen
над|вязать, -вяжу, -вяжешь, -вяжут;
-вязанный, -вязан perf (imperf надвязывать)
что А 1. jatkaa, pidentää (kutomalla. virkkaa-
malla): - носки jatkaa sukkia; - кофту
pidentää puseroa 2. pidentää, jatkaa (sitomalla
lisäksi), sitoa jatkoksi; ~ верёвку pidentää
narua
надева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks надеть
надела|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, чего
G puhek 1. tehdä, valmistaa (jk määrä); ~
игрушек tehdä leikkikaluja 2. paheks tehdä
(suorittaa paljon); ~ ошибок <глупостей>
tehdä virheitä <tyhmyyksiä> 3. кому D tuot-
taa, saada aikaan (jtak pahaa); ~ кому-л
хлопот <вреда> tuottaa jklle puuhaa
<vahinkoa>; что ты ~л! nythän sinä tempun
teit!
надел|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -сн, -ена
perf, надел4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А
чем I jakaa, antaa, suoda; ~ крестьян землёй
jakaa maaosuudet talonpojille; природа
щедро наделила его способностями luonto
on antanut (t suonut) hänelle runsaasti lahjo-
jaan
надону, наденешь fut ks надеть
надень imperat ks надеть
надёрга|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf ил-
дёргивать) что А, чего G 1. nyhtää, kiskoa (Д
määrä); ~ моркови nyhtää porkkanoita 2. kuv
puhek poimia sieltä täältä (lauseita tms); ~
цитат poimia lainauksia sieltä täältä
надеру, надерёшь ful ks надрать
надё|ть, -ну, -нешь, -нут; -нь; -тый, -т perf
(imperf надевать) что А 1. на кого-что А
pukea, pukea yllefen], pukea päälle[en], panna
ylle[en], panna päälle[en]; (на ноги) panna
jalkaan[sa]; (на голову) panna päähän[sä]; ~
шляпу panna hattu päähänsä; - на ребёнка
шапку panna lapselle hattu päähän; ~
перчатки panna käsineet käteensä; - пальто
pukea takki ylleen; ~ пальто на кого-л pukea
takki jkn ylle 2. на что A panna, pistää, laittaa
(kiinnittäen); ~ наволочку на подушку panna
tyyny päälliseen; - часы на руку panna kello
ranteeseen; - очки panna silmälasit päähänsä
(t nenälleen); ~ кольцо на палец panna sor-
mus sormeen; - рюкзак panna reppu
selkäänsä; - орден panna kunniamerkki rin-
taansa
надё|яться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
на что А, ■/■ inf, + konj что toivoa, luottaa; ~
144
над
над
на чыо-л помощь luottaa jkn apuun, toivoa,
saavansa jklta apua; - на успех uskoa me-
nestyvänsä, luottaa menestymiseen; он ^ялся
вернуться к сроку hän toivoi palaavansa
ajoissa 2. ни кого-что A luottaa; ~ на друга
luottaa ystäväänsä; на него нельзя ~ häneen ei
ole luottamista, häneen ei voi luottaa
надзира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf за кем-
чем I kirjäk valvoa, pitää silmällä; ~ за
порядком valvoa järjestystä
над|кусйть, -кушу\ -куеишь, -кусят;
-кушенный. -кушен perf (imperf надкусы-
вать) что A haukata, purra, puraista; - ябло-
ко haukata omenaa
надлежать, -йт; -ало imperf yksipers кому
D + in f kirjak täytyy, pitää, tulee; вам -йт
явиться в назначенный срок teidän on tulta-
va määräaikana
над|ломйть, -ломлю, -ломишь, -ломят;
-ломленный, -ломлен perf (imperf падламы-
вать) 1. что A murtaa (hiukan); - ветку mur-
taa oksa 2. кого-что A kuv murtaa, masentaa;
- чьй-л силы murtaa jkn voimat; горе его
-ломило suru masensi hänet, hänen mielensä
murtui surusta
надоеда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
дофть, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дя"т; -л perf
1. кому D, чем I kyllästyttää, ikävystyttää,
pitkästyttää; не надоедай мне вопросами
<просьбами> älä kiusaa (t kyllästytä) minua
kysymyksilläsi <pyynnöilläsi>; они надоели
друг другу he ovat kyllästyneet toisiinsa; это
дело мне надоело tämä kyllästyttää jo minua,
olen jo kyllästynyt tähän 2. yksipers кому
D + in f: мне надоело ждать <читать> olen
kyllästynyt (t pitkästynyt) odottamaan luke-
maan >
надоить, надою, надоишь, надоит; на-
дой; надоенный, надоен perf (imperf на-
даивать) что А, чего G от кого G lypsää (jk
määrä); - ведро молока lypsää sangollinen
maitoa; - пять тысяч килограммов молока
от каждой коровы saada viisituhatta kiloa
maitoa jokaisesta lehmästä
надорвать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
надорванный, надорван perf (imperf над-
рывать) что А 1. repäistä {reunusta); ~
конвёрт repäistä kirjekuori 2. чем I kuv pilata,
turmella {terveyttä); ~ голос, ~ горло криком
huutaa äänensä käheäksi; - здоровье pilata
terveytensä 3. что rasittaa (voimia); ~ силы
rasittua (t rasittaa voimiaan) liiaksi
надо^м|ить, -лю, -ишь, -ят perf (imperf
надоумливать) кого-что А, + infpuhek neu-
voa, opettaa, opastaa; она -ила меня пойти
туда hän neuvoi minua lähtemään sinne
над|пилйть, -пилю, -пилишь, -пилят;
-пиленный, -пилен perf (imperf надпили-
вать) что A sahata [lovi]; ~ доску sahata
lankkuun lovi
над|писать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf, надпйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что A kirjoittaa (otsikko,
osoite tms); kirjoittaa omistuskirjoitus, varus-
taa omistuskirjoituksella; -~ адрес kirjoittaa
osoite; ~ книгу kirjoittaa kirjaan omistuskir-
joitus, varustaa kirja omistuskirjoituksella
над|пороть, -порю, -порешь, -порют;
-поротый, -порот perf (imperf надпарывать)
что A ratkoa (hiukan); - подкладку ratkoa
vuori
надрать, надеру, надерёшь, надерут;
надрал, надрала, надрало; надранный,
надран perf (imperf надирать) что А, чего G
nylkeä, kiskoa, kettää (jnk verran); - коры
kiskoa puun kuorta А ~ уши кому-л puhek
antaa jklle ympäri korvia
надругаться, -юсь, -ешься, -ются perf
над кем-чем I häpäistä, herjata; ~ над кём-л
häpäistä jkta; ~ над могилой <над чьйми-л
чувствами> häpäistä hauta <jkn tunteita>
надрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
дорвать
надсматрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf над
кем-чем I / за кем-чем I ks надзирать
надстав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf надставля|ть, -ю. -ешь, -ют imperf ks
наставить I 2
надстро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf надстраивать) что A korottaa;
rakentaa lisää; - дом korottaa taloa; - этаж
rakentaa kerros lisää
надува|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks надуть
над^ма|ть, -ю, -ешь, -ют perf + infpuhek
päättää; он -л уехать hän päätti matkustaa
pois Д что он ~л? mitä hänellä on mielessä?
надеть, -ю, -ешь, -ют; -тын, -т perf
(imperf надувать) 1. что А, чем I puhal-
taa ilmaa [täyteen]; pumpata ilmaa [täyteen];
~ велосипедную камеру pumpata il-
maa polkupyörän renkaaseen, pumpata
polkupyörän rengas ilmaa täyteen; ~ шар
[воздухом] puhaltaa ilmapallo ilmaa täyteen 2.
что A pullistaa; ветер ~л паруса t yksipers
ветром ~ло паруса tuuli pullisti purjeet; - шё-
ки pullistaa poskensa Д ~ губы murjottaa 3.
yksipers что А, чего G, куда (в, на + А), чем
I: ветром -ло пыль (t пыли) в комнату <на
10 3ак.756
145
над
наж
подоконник> tuuli puhalsi (t toi) pölyä
huoneeseen <ikkunalaudalle>; мне ~ло в ухо
korvani on saanut vetoa 4. кого A ark petkut-
taa, puijata, vetää huulesta (t nenästä); меня
-ли minua on petkutettu
надым|йть, -лю, -ишь, -я"т perf где (в, на +
Р), чем I savuttaa (täyteen); в комнате ~йли
[табаком] huone on tullut täyteen
typakansavua
надышать, надышу, надышишь,
надышат perf где(в + Р) saattaa ilma tukah-
duttavaksi (hengityksestä)', в вагоне на-
дышали до духоты ilma kävi vaunussa tukah-
duttavaksi ihmisten hengityksestä
надышаться, надышусь, надышишься,
надышатся perf чем I hengittää kyllikseen; -
лесным воздухом hengittää kyllikseen
metsäilmaa Д мать не может ~ на своего
сына äiti ei voi kyllin ihailla poikaansa
наеда~|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfks
наесться
наеду, наедешь fut ks наехать
на6з|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf 1. что А, на чём I ajaa (Jk matka);
~ тысячу километров на машине ajaa autol-
la tuhat kilometriä 2. (У/лрегГ наезживать) что
A ark tienata, ansaita (ajolla); шофёр ~дил
сто тысяч рублей autonkuljettaja tienasi sata
tuhatta ruplaa 3. (imperf наезживать ja на-
езжать) что A ajaa (tie auki t kovaksi); ~
санный путь ajaa talvitie kovaksi
наезжа|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наездить 3
наезжа|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наехать
наесться, наемся, наешься, наестся, на-
едимся, наедитесь, наедйтся; наешься;
наелся; наевшийся; наевшись perf (imperf
наедаться) чего G, чем I syödä paljon (t kyl-
likseen); - сладкого syödä paljon makeata; ~
хлёбом syödä kyllikseen leipää
наехать, наеду, наедешь, наедут; на-
езжай perf (imperf наезжать) 1. на кого-что
A ajaa [päälle], törmätä; шофёр наехал на
столб <на пешехода> kuljettaja ajoi
pylvääseen <jalankulkijan päälle> 2. куда (в +
А), откуда (из + G) puhek saapua, tulla (ajaen
yhtäkkiä t joukolla); в город наехало много
гостей из разных мест России kaupunkiin
saapui paljon vieraita eri puolilta Venäjää
нажар|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf нажаривать) что А, чего G paistaa
(jk määrä); ~ котлет <рыбы> paistaa
lihapyöryköitä <kalaa>
нажать I, нажму, нажмёшь, нажмут;
нажатый, нажат perf (imperf нажимать) 1.
что А, на кого-что A painaa; - [на] кнопку
painaa nappia (t nappiin); ~ на дверь painaa
ovea 2. что А, чего G puristaa, pusertaa (jk
määrä mehua tms); ~ стакан соку puristaa
[lasillinen] mehua 3. на кого-что A kuv ark
patistaa, painostaa, ahdistaa; ~ на директора
patistaa johtajaa
нажать II, нажну, нажнёшь, нажнут;
нажатый, нажат perf (imperf нажинать) что
А, чего G leikata (viljaa jk määrä); - ржи
leikata ruista; - сотню снопов leikata sata
lyhdettä
нажечь, нажгу, нажжёшь, нажгут; нажёг,
нажгла; нажжённый, нажжён, нажжена perf
(imperf нажигать) 1. puhek что А, чего G
polttaa (paljon polttoaineena t valmistaen
jtak); ~ древесного угля" polttaa sysiä (t
puuhiiliä); ~ дров polttaa [paljon] puita 2. что
A puhek polttaa, paahtaa; солнце нажгло
лицо aurinko poltti kasvoja
нажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
нажить
нажива|ться, -юсь, -ешься, -ются ks
нажиться
нажив|йтъ, -лю, -ишь, -*гг; -ленный, -лён,
-лена perf (/mperf наживлйть) что А, чем I
syötittää, panna syötti (t täky); - перемёт
червями syötittää pitkäsiima madoilla,
madottaa pitkäsiima; - удочку panna syötti
koukkuun
нажига|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks нажечь
нажима|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
нажать I
нажина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
нажать II
нажй|тъ, -ву, -вёшь, -вут; нажил, -ла,
нажило; -вший; нажитый, нажит, нажита,
нажито perf (imperf наживать) 1. что А, чем
I hankkia, ansaita; ~ всё своим трудом hank-
kia kaikki omalla työllään; - много денег
ansaita paljon rahaa 2. кого-что А, чего G
[себе] puhek saada, hankkia (jtak pahaa); ~
неприйтность saada ikävyyksiä; ~ [себе] рев-
матизм saada [itselleen] reumatismi; в нём (t в
его лице) я нажил себе врага hänestä tuli
vihamieheni
нажй|тъся, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась, нажилось; -вшийся perf (imperf на-
живаться) 1. на чём Р rikastua, hyötyä, hank-
kia (t haalia) [suuria] voittoja; - на спе-
куляции <на военных поставках> rikastua
keinottelulla <sotilashankinnoilla> 2. где (в,
146
наж
най
на + Р) puhek saada olla (t elää t asua) kyllik-
seen; они ~лйсь в деревне <на даче> he sai-
vat olla kyllikseen maalla <kesämökillään>
нажм^, нажмёшь fut ks нажать I
нажну, нажнёшь fut ks нажать II
названива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кому
D puhek soittaa (usein puhelimella); он бес-
прерывно ~л мне [по телефону] hän soitti
minulle alituisesti [puhelimella]
назвать I, назову, назовёшь, назовут;
назвал, назвала, назвало; названный,
назван, названа, названо perf (imperf на-
зывать) 1. кого-что А как I t N nimittää;
сына <ребёнка> назвали Иваном poika
<lapsi> nimitettiin Ivaniksi, poika <lapsi> sai
nimekseen Ivan; город назвали Магни-
тогорском (t Магнитогорск) kaupunki
nimitettiin Magnitogorskiksi, kaupungin
nimeksi tuli Magnitogorsk 2. кого-что А кем-
чем I t каким I sanoa (jksik t jnklaiseksi); ~
кого-л красавицей <ребёнком> sanoa jkta
kaunottareksi <lapseksi>; — чьё-л поведение
образцовым sanoa jkn käytöstä esimerkil-
liseksi; ~ кого-л смелым sanoa jkta rohkeaksi,
sanoa jkn olevan rohkea 3. кого-что A nimetä,
mainita; luetella; - кадидатов в депутаты
nimetä edustajaehdokkaat; ~ когб-л в качест-
ве свидетеля nimetä jku todistajaksi; - чьё-л
имя mainita jkn nimi; — крупнейшие города
России luetella Venäjän suurimmat kaupungit
4. что A sanoa, mainita; ~ цену sanoa hinta
назвать II, назову, назовёшь, назовут;
назвал, назвала, назвало; названный,
назван, названа, названо perf (imperf на-
зывать) кого А, к кому D, куда (в, на + А)
puhek kutsua (paljon); ~ к себе много гостей
kutsua paljon vieraita luokseen; ~ друзей на
праздник <на день рождёния> kutsua ys-
täviään juhlaan <syntymäpäiville>
назваться I, назовусь, назовёшься, на-
зовутся; назвался, назвалась, назвалось perf
кем-чем I nimittää itseään, sanoa olevansa; ~
ревизором nimittää itseään tilintarkastajaksi,
sanoa olevansa tilintarkastaja; ~ чужим име-
нем käyttää väärää nimeä
назваться II, назовусь, назовёшься, на-
зовутся; назвался, назвалась, назвалось perf
{imperf называться) куда (в + A), +inf puhek
tuppautua; ~ в гости <проводйть> tuppau-
tua vieraaksi <saattamaan>
назнача|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
назначить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf 1.
что А, кому D määrätä; - день отъезда на
воскресенье määrätä lähtöpäivä sunnuntaiksi;
~ цену määrätä hinta; ~ кому-л пенсию
määrätä jklle eläke 2. кого А кем I, на что А
määrätä, nimittää; - кого-л командиром
määrätä jku komentajaksi; ~ кого-л на
какую-л должность nimittää jku jhk virkaan
3. что А, кому D puhek määrätä (hoito tms):
~ кому-л горчичники määrätä jklle sinappi-
lappuja
назовись), назовёшь(ся) fut ks
назвать(ся) I, II
называть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
назвать) 1. ks назвать I; 2. кого-что А кем-
чем I kutsua, nimittää; puhutella; ~ свекровь
матерью kutsua anoppiaan äidiksi; ~ своего
учителя профессором kutsua oppettajaansa
professoriksi; как мне вас ~? miksi saan teitä
kutsua? A ~ кого-л по имени puhutella jkta
etu nimeltä (t etunimeltä); ~ кого-л на вы
teititellä jkta; ~ кого-л на ты sinutella jkta
называ|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
назвать II
называться I, -юсь, -ешься, -ются imperf
как I t N olla nimeltään; улица -ется
Садовой katu on nimeltään Sadovaja, kadun
nimi on Sadovaja; Зта материя ~ется
фланелью (f фланель) tätä kangasta sanotaan
(t kutsutaan t nimitetään) flanelliksi
называться II, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks назваться II
наигра|ть, -ю, -ешь, -ют; наигранный,
наигран perf (imperf наигрывать) 1. что А,
на чём Р puhek soittaa (jtak sävelmää); -
мелодию на гитаре soittaa sävelmää kitaralla
2. что А, на что A soittaa (äänilevylle tms); ~
[на] пластинку soittaa levylle
найгрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
наиграть) 1. ks наиграть; 2. что А, на чём Р
soitella, soittaa (jtak sävelmää hiljakseen); кто-
то тихо ~л на гитаре знакомый мотив joku
soitti hiljaa kitaralla tuttua sävelmää
наймись), наймёшь(ся) fut ks нанйть(ся)
найти I, найду, найдёшь, найдут; нашёл,
нашла; нашедший; найденный, найден;
найди perf (imperf находить) 1. кого-что А,
где (в, на + Р, за, под + I) löytää; ~ гнездо
<гриб> в кустах löytää pesä <sieni> pen-
saikosta; ~ потерянную вещь löytää kadon-
nut esine; - монету на улице <на полу, за
шкафом, под столом> löytää raha kadulta
<lattialta, kaapin takaa, pöydän alta>; я на-
шёл свою ручку на столе <в столе, в
портфеле> löysin kynäni pöydältä
<pöytälaatikosta, salkusta>; я нашёл товари-
ща в соседнем вагоне löysin toverini vierei-
147
най
нак
sestä vaunusta; в Сибири нашли новое мес-
торождение нефти Siperiasta löydettiin uusi
öljyesiintymä, Siperiassa tehtiin uusi öljylöytö;
найди на карте город Саратов etsi kartasta
Saratovin kaupunki; ~ верное (t правильное)
решение löytää oikea ratkaisu; - своё счастье
löytää onnensa А ~ себя löytää itsensä 2. кого-
что А каким I t в киком состоянии (в + Р)
tavata, löytää; я нашёл его спящим <в
бреду> löysin hänet nukkumasta <houreise-
na>; ~ кого-л в хорошем настроении tavata
jku hyvätuulisena 3. кого-что А в ком-чём Р
löytää, tavata, saada; я нашёл в нём друга
tapasin hänessä ystävän; в этой книге ты най-
дёшь много хороших советов tästä kirjasta
löydät paljon hyviä neuvoja; ~ поддержку
<утешёние> в чём-л saada tukea <lohdutus-
ta> jstak 4. кого-что А, каким I, + konj что
todeta, havaita, pitää; врач нашёл его вполне
здоровым lääkäri totesi hänen olevan täysin
terve; он нашёл мой доводы неубедительны-
ми hän ei pitänyt perustelujani vakuuttavina;
~ нужным сделать что-л pitää tarpeellisena
tehdä jtak; все нашли, что он прав kaikki
totesivat hänen olevan oikeassa 5. tav pret на-
шёл, нашла jne чем, чему, за что jne + in f
(käyt osoittamaan kielt suhtautumista jhk);
нашёл чему радоваться! mitä iloa sinulla siitä
on?; нашли чем хвастаться! mitäs kehumista
siinä on?, sitä ei kannata kehua
найти II, найду, найдёшь, найдут; на-
шёл, нашла; нашедший; найдя perf (imperf
находить) 1. на кого-что A törmätä, osua
(kulkiessa); ajaa (jnk päälle); ~ на дерево <на
пень> törmätä puuhun, kävellä päin puuta;
теплоход нашёл на мель laiva ajoi karille 2. 3.
pers на что A peittää; туча нашла на солнце
pilvi peitti auringon 3. 3. pers на кого A kuv
puhek vallata (jstak tunteesta); на него нашло
веселье hänet valtasi ilo; на меня нашла
грусть suru täytti mieleni; что это на тебя
нашло? mikäs sinun tuli? 4. 3. pers кула (в, на
+ А), к кому D puhek tulla, saapua, kokoon-
tua (paljon); народ нашёл на плои (ад ь väkeä
kokoontui torille; в комнату нашло много
дыму huoneeseen tuli paljon savua; к нему
нашло много гостей hänen luokseen tuli
paljon vieraita
наказать I, накажу, накажешь, накажут;
наказанный, наказан perf (imperf наказы-
вать) кого А, за что А, чем I rangaista, kurit-
taa; ~ кого-л за какой-л проступок rangaista
jkta jstak rikkomuksesta
наказать II, накажу, накажет, накажут
per f (imperf HdKdsuBdTb) комуо -f infvanhja
ark käskeä, neuvoa, evästää; ~ кому-л сделать
что-л käskeä jkn tehdä jtak, neuvoa (t käskeä)
jkta tekemään jtak
наказыва|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наказать I, II
накалива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
калить, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -сна perf
(imperf myös накалять) 1. что A kuumentaa
hehkuvaksi, lämmittää tulikuumaksi, hehkut-
taa; ~ печь докрасна lämmittää uuni tulikuu-
maksi; ~ проволоку kuumentaa [rautajlanka
hehkuvaksi; hehkuttaa [rautajlankaa 2. что А
kuv sähköistää; накалить атмосферу
sähköistää ilmapiiriä
накалыва|тъ I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наколоть I, II
накалить, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
калить
накапа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks капать
2, 3
накаплива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
копить
наката|ть, -ю, -ешь, -ют; накатанный,
накатан perf (imperf накатывать) 1. что А,
чего G vierittää, vieritellä, kierittää, kieritellä
(jk määrä jtak useaan otteeseen); - бочек
vierittää tynnyrit (jhk) 2. что А, чего G
pyörittää, kierittää; vanuttaa (jk määrä); -
снежков pyörittää (t kierittää) lumipalloja 3.
что А, на что A erik painaa (kuvio tms); ~
рисунок на ткань painaa kuvio kankaaseen 4.
что A puhek ajaa kovaksi (t tasaiseksi); -
дорогу ajaa tie kovaksi 5. vain perf что A ark
kyhätä, kirjoittaa; - письмо kyhätä kirje
накатить, накачу, накатишь, накатят;
накаченный, накачен perf (imperf накаты-
вать) что А на что A vierittää, vieritellä,
kierittää, kieritellä (jkjnk päälle); - бревно па
телегу vierittää tukki rattaille
накача|ть, -ю, -ешь, -ют; накачанный,
накачан perf накачива|ть, -ю, -ешь, -юг imperf
1. что А, чего G, во что A pumpata, pumputa;
накачать бочку до краёв pumpata tynnyri
täyteen; накачать воды в резервуар, накачи-
вать воду в резервуар pumpata vettä säiliöön 2
что А, чем I pumpata (t pumputa) täyteen; - ве-
лосипедную камеру [насосом] pumpata
polkupyöränrengas täyteen [pumpulla]
накида|ть, -ю, -ешь, -юг; накиданный,
накидан рег/*(//прег/* накидывать) что А, че-
го G, куда (в, на + A) heitellä, viskellä
(paljon); ~ камней heitellä kiviä (/M); ~ "ä
пол бумаги heitellä lattialle paperipaloja
148
нак
нак
накйдыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperfks на-
кидать
накйдыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
накинуть
накйдыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks на к Гшуться
накйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут per f
(imperf накидывать) что А 1. на что А
heittää (jnk päälle tylleen); ~- пальто на плечи
heittää takki harteilleen 2. puhek lisätä (esim
hintau); ~ сотню (t сто рублей) lisätä sata
ruplaa
накян|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf накидываться) 1. на кого A hyökätä
(t käydä t syöksyä) kimppuun; - на кого-л с
ножом hyökätä jkn kimppuun puukko
kädessä 2. на кого-что А, с чем I puhek käydä
kimppuun, alkaa haukkua (t moittia); ~ на
кого-л с бранью [alkaa] haukkua jkta 3. на
что A puhek käydä kimppuun (t käsiksi); ~ на
еду käydä ruoan kimppuun, ruveta ahnaasti
syömään
накладывать, -ю, -ешь, -ют imperfks на-
ложить
наклев|етать, -ешу, -ёшешь, -ёщут perfks
клеветать; он -етал на мена hän puhui
perättömiä minusta, hän parjasi minua
накл6ива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
наклё|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf 1.
что А на что A liimata (jk jnk päälle); ~
марку на конверт liimata postimerkki kir-
jekuoreen; - афишу на стену liimata ilmoite
seinään 2. что А, чего G liimata, tehdä
(liimaamalla paljon); наклеить игрушек liima-
ta leikkikaluja
накл|онйть, -ото, -онишь, -онят; -онён-
ный, -онён, -онена perf (impef наклонять)
что А, к кому-чему D taivuttaa, kallistaa,
kumartaa, painaa alas; - ветку к земле taivut-
taa oksaa maata kohti; - голову kallistaa
päätään, painaa päänsä alas
наклониться, -онюсь, -онишься, -онятся
perf (imperf наклониться) над кем-чем I, к
кому-чему D kumartua, kyyristyä, koukistua,
painua (t taipua) alas; ~ над ребёнком <к ре-
бёнку> kumartua lapsen ylle <eteen>
наклоня]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks наклонйть(ся)
накол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf наколачивать) Ars
набить 3, 4
наколоть I, наколю, наколешь, наколют;
наколотый, наколот perf (imperf накалы-
вать) что А, чего G paloitella, pilkkoa, halkoa
(jk määrä); ~ дров pilkkoa puita; ~ сахару
paloitella sokeria
наколоть II, наколю, наколешь,
наколют; наколотый, наколот perf (imperf
накалывать) 1. что А, чего G во что А
pistää, pistellä (jk määrä jnk); ~ иголок в
подушечку pistellä neuloja neulatyynyyn 2.
что А на что A pistää, kiinnittää (neulalla); ~
бабочку на булавку pistää perhonen
neulaan; ~ цветок на шляпку kiinnittää
kukka hattuun 3. что А, чего G, чем I tehdä,
pistellä (kuvio, reikiä jllak terävällä); - узор
<узоров> иглой tehdä kuvio <kuvioita>
neulalla 4. кого A pistää, teurastaa (jk
määrä); ~ свиней teurastaa sikoja 5. что А,
чем I pistää (haava); я наколол руку
иголкой pistin neulalla sormeeni
наколоться, наколюсь, наколешься,
наколются perf (imperf накрываться) на
что A pistää (t satuttaa) itseään (jllak
terävällä)
накопа|ть, -ю, -ешь, -ют; накопанный,
накопан perf (imperf накапывать) что А, че-
го G 1. kaivaa (jk määrä); ~ ям <канав>
kaivaa kuoppia <ojia> 2. kaivaa, nostaa (jk
määrä); ~ мешок картофеля kaivaa säkillinen
perunoita
накопить, накоплю, накопишь, накопят;
накопленный, накоплен perf, накоплять,
-ю, -ешь, -ют imperfks копить
накормить, накормлю, накормишь,
накормят; накормленный, накормлен perf
ks кормить 1
накра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шейный,
-шенрег/*(/п7рег/*накрашивать) 1. /окрасить
2; 2. что А, чего G maalata; värjätä (jk määrä
jtak)
накрен|йтъ, -ю, -ишь, -ят perfks кренить
накричать, -у, -йшь. -ат perf на кого А
huutaa, kiljua (jklle); ~ на ребёнка huutaa
lapselle
накр|ошйть, -ошу, -ошишь, -ошат;
-ошенный, -ошен perfks крошить 2
накрою(сь), накроет ь(ся) fut ks
накрыться
накр|утйть, -учу, -утишь, -утят; -учен-
ный, -учен perf накр^чива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf I. что А, на что A kiertää, kelata, keriä
(jhk); ~ шпагат на палку kiertää naru kepin
ympäri; - нитку на катушку kelata lanka rul-
lalle 2. что А, чего G, в чём Р kuv ark punoa,
kasata (esitykseen jtak erikoista); в фильме
накручено всяких ужасов elokuvan juoneen
on punottu kaikenlaisia kauhu-tapahtumia
149
нак
накрыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks накрыть(ся)
накр|ьпъ, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
perf( im perf"накрывать) 1. кого-что А, чем I
peittää, levittää; ~ ребёнка одейлом peittää
lapsi peitteellä; ~ стол скатертью peittää
pöytä pöytäliinalla, levittää pöydälle
pöytäliina Д ~ [на] стол kattaa pöytä; ~ стол
к ужину kattaa illallispöytä (t illallinen) 2.
кого-что А, чем I kuv sot tuhota (ammuksil-
la, pommeilla); ~ что-л артиллерийским ог-
нём tuhota jk tykkitulella 3. кого A puhek
yllättää (rikospaikalla); ~ преступника
yllättää rikollinen
накр|ыться, -оюсь, -оешься, -оются perf
(imperf накрываться) чем I peittää itsensä; ~
одея\лом peittää itsensä peitteellä
накупа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. на-
купить, накуплю, накупишь, накупят;
накупленный, накуплен perf что А, чего G,
кому D, для кого-чего ostaa, ostella (paljon);
накупить сыну книг ostaa pojalleen kirjoja
нак^рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
курить, накурю, накуришь, накурят;
накуренный, накурен perf чем, I где (в + Р)
savuttaa, täyttää savulla (tupakoimalla); в
комнате накурили (t накурено) huone on
täynnä tupakansavua
налагать, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
ложить 5
нала|дить, -жу, -дишь, -дят; -женнын,
-жен perf, налажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. kunnostaa, panna (t saattaa) kuntoon,
korjata; ~ машину kunnostaa kone[tta] 2.
järjestää, panna toimeen; ~ производство
чего-л järjestää jnk tuotanto[a] 3. puhek virittää
(soitin); ~ балалайку virittää balalaikka
налега|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks налечь
налепить, налеплю, налепишь, налепят;
налепленный, налеплен perf 1. (imperf на-
леплять) puhek ks наклеить 1; 2 что А, чего G
muovailla, muovata, rakentaa, tehdä (jk määrä);
~ фигурок из глины muovailla kuvia savesta
налета|ть I, -ю, -ешь, ют imperf ks на-
лететь
налетфъ II, -ю, -ешь, -ют perf (imperf^на-
лётывать) что А, чего G lentää (jk matka t
aika); лётчик ~л тысячу километров <часов>
lentäjä on lentänyt tuhat kilometriä <tuntia>
нале|т6ть, -чу, -тишь, -тя"т perf (imperf на-
летать) 1. 3. pers куда (в + А), на что A lentää
(jhk joukoin); мухи ~тёли в окно <на стол>
kärpäsiä lensi ikkunasta sisään <pöydälle> 2.
на кого-что A myös kuv puhek lentää,
paiskautua, sinkoutua, törmätä; *~ на столб
<на встрёчного> törmätä pylvääseen <vas-
taantulijaan> 3. на кого-что A hyökätä,
syöksyä; ~ на врага hyökätä vihollisen kimp-
puun; Ястреб ~тёл на кур haukka hyökkäsi
kanojen kimppuun; ~ на кого-л с угрозами
puhek hyökätä jkn kimppuun uhkauksin 4. 3.
pers на что A kerääntyä, kasaantua (pölystä
tms); на стёкла ~тёла пыль ikkunalasit ovat
pölyssä
налечь, налягу, наляжешь, налягут; на-
лёг, налегла; наля"г perf (imperf налегать) 1.
на кого-что А, чем I nojata, nojautua,
painautua (koko voimallaan); ~ грудью на
стол nojata rintansa pöytää vasten; ~ плечом
на дверь painaa ovea olkapäällään; - на вёс-
ла alkaa soutaa hartiavoimin, ruveta soutaa
kiskomaan 2. на что A kuv puhek käydä
kimppuun (t käsiksi), tarttua [innokkaasti]; ~
на еду käydä ruoan kimppuun; ~ на работу
käydä työn kimppuun, tarttua innokkaasti
työhön; - на уроки käydä läksyjensä kimp-
puun 3. на кого A ark patistaa, hoputtaa; - на
своих помощников patistaa apulaisiaan 4. 3.
pers на что A kerrostua; пласты угля налегли
на песчаник kivihiilijuonteet ovat ker-
rostuneet hiekkapohjalle
налив4|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks налить
налива|ться, -ется, -ются imperf ks
налиться
налипа|тъ, -ет, -ют imperf, налйпн|уть,
-ет, -ут; налип, налипла perf на кого-что А
tarttua, liimautua, iskostua; снег налип на
лыжи lunta iskostui suksenpohjiin; грязь
налипла на сапоги likaa tarttui saappaisiin
налить, налью, нальёшь, нальют; налил,
налила, налило; налой; наливший; налитый,
налит, налита, налито perf (imperf наливать)
1. что А, чего G, во что А, кому D, из чего
G, чем I kaataa, valaa; täyttää; ~ пива в
кружку kaataa olutta tuoppiin; ~ молока из
бутылки kaataa maitoa pullosta; ~ бак водой
täyttää säiliö vedellä; - суп[у] в тарелку
[половником] panna keittoa lautaselle
[liemikauhalla]; налей мне чаю kaada minulle
teetä 2. что А, чего G, на что A kaataa,
läikyttää; - воды (г воду) на стол kaataa vettä
(t vesi) pöydälle 3. pass partis pret чем I: он
весь налит силой <здоровьем> hänen ole-
muksensa oikein uhkuu voimaa <terveyttä>
налиться, нальётся, нальются; налился,
налилась, налилось; налейся; налившийся
perf (imperf наливаться) 1. куда (в, на + А)
vuotaa, valua; вода налилась в лодку vettä
150
нам
vuoti (t tuli) veneeseen; ~ на пол valua (t vuo-
taa) lattialle 2. чем I täyttyä (jllak nesteellä); ~
водой täyttyä vedellä; глаза налились
слезами silmät täyttyivät kyynelistä, silmät
tulvahtivat täyteen kyyneliä А глаза налились
кровью silmät verestyivät
наловить, наловлю, наловишь, наловит;
наловленный, наловлен perf (imperf
налавливать) что А, кого-чегоо, чем I pyy-
dystää, pyytää, saada (Jk määrä); ~ ведро
рыбы pyydystää ämpärillinen kaloja; ~ [удоч-
кой] окуней <ершёй, карасей> onkia ahvenia
<kiiskiä, ruutanoita>
наложить, наложу, наложишь, наложит;
наложенный, наложен perf (imperf
накладывать) 1. что А, на что A panna, aset-
taa (päälle); ~ выкройку на материю panna
kaava kankaalle; ~ компресс на ногу panna
jalka kääreeseen; - повязку [на рану] sitoa
haava; - швы ommella haava kiinni 2. что А,
на что A sivellä, peittää; ~ лак на
поверхность чего-л sivellä jnk pinta lakalla 3.
что А, на что A panna, painaa; merkitä; ~
печать на документ painaa sinetti asiakir-
jaan; ~ резолюцию merkitä (t kirjoittaa)
määräys Д ~ свой отпечаток на что-л lyödä
leimansa jhk 4. что А, чего G, кому ТУ, куда
(на, в + A) panna, mättää (Jk määrä); ~ книги
(t книг) на стол panna kirjat (t kirjoja)
pöydälle; ~ белья* в чемодан panna vaatteita
matkalaukkuun; ~ себе каши panna (t ottaa)
puuroa, lautaselleen 5. (imperf myös налагать)
что А, на кого-что A määrätä, langettaa; ~
на кого-л налог <штраф, наказание>
määrätä jklle vero <sakko, rangaistus>; -
запрёт на что-л antaa kielto jllek, kieltää jk^A
- на себя* руки vanh riistää itseltään henki,
tehdä itsemurha
налома*|ть, -ю, -ешь, -ют; наломанный,
наломан perf (imperf наламывать) что А, че-
го G katkoa, taittaa, taitella; särkeä, rikkoa (Jk
määrä); ветер *-л веток tuuli katkoi oksia; ~
черёмухи <вёников> taittaa tuomenoksia
<vastaksia> А ~ бока кому-л ark pehmittää
jkn selkä; ~ дров ark tehdä tyhmyyksiä
налюбоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf tav kielt на кого-что А, кем-чем I ihailla
kyllikseen; не могу ~ на картину (Г картиной)
en voi kyllikseni ihailla taulua
нальётся, нальются fut ks налиться
налью, нальёшь fut ks налить
налягу, наляжешь fut ks налечь
намагнй|тить, -чу, -тишь, -тят; -ценный,
-чен perf (imperf намагничивать) что A mag-
netoida, magnetisoida; ~ сталь magnetoida
teräs
нама|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf, намазыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks мазать 1, 3; - хлеб маслом, ~ масло (t
масла) на хлеб levittää voita leivälle; ~ пол
мастикой kiillottaa lattia; ~ губы puhek
maalata huulensa
намарин|ова*ть, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf намариновывать)
что А, чего G marinoida, säilöä etikkaliemeen
(Jk määrä); ~ грибов <банку огурцов> mari-
noida sieniä <tölkillinen kurkkuja>
наматыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
мотать
намека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
мекн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf на кого-что A, -f
konj что, кому D vihjata, vihjailla, viittailla,
vihjaista; он намекал (t намекнул) на некото-
рые обстоятельства hän vihjaisi joihinkin
asianhaaroihin; он намекал мне на это hän
vihjaili minulle siitä; на кого он намекает?
ketä hän tarkoittaa?; на что ты намекаешь?
mihin sinä vihjailet (t tähtäät)?, mitä sinä
tarkoitat?; намекни ему, что... vihjaise
hänelle, että
намелю, намелешь fut ks намолоть
намереваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
+ in f aikoa, olla aikeissa; он ~-лся к вечеру
вернуться домой hän aikoi palata kotiin
iltaan mennessä, hänen oli määrä palata kotiin
iltaan mennessä
наме|стй, -ту, -тёшь, -тут; намёл, -ла;
-тённый, -тён, -тена perf (imperf наметать)
что А, чего G 1. lakaista (kasaan jk määrä); ~
много мусора lakaista paljon roskia (kasaan) i
2. 3. pers t yksipers куда (в, на + A) lennättää;
tuiskuttaa, pyryttää (Jk määrä); ветром ~ло
листьев tuuli lennäti lehtiä; ~ло снегу во двор
<на крылыдо> pihamaalle <kuistille> on
tuiskuttanut lunta
намета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
мести
наметать II, намечу, намечешь, намечут;
намётанный, намётан perf (imperf намёты-
вать) 1. что А, чего G tehdä (Jk määrä kekoja
tms); ~ сена tehdä monta heinäsuovaa, panna
paljon heiniä suoviin; ~ пять стогов сена
tehdä viisi heinäsuovaa 2. что A harjaannut-
taa, totuttaa; ~ глаз <руку> harjaannuttaa
silmänsä <kätensä>
наметаргь III, -ю, -ешь, -ют; намётанный,
намётан perfks метать II
намё|тить I, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
151
нам
нан
-чен perfl. ks метить I; 2. (imperf намечать)
что А, на чём Р. по чему D, чем I merkitä
(varustaa merkillä t merkeillä); ~ [каран-
дашом] путь движения на карте (t по карте)
merkitä kulkutie [kynällä] karttaan 3. (imperf
намечать) что A hahmotella, viitoittaa,
kaavailla; ~ план работ hahmotella työsuun-
nitelma; ~ задачи <основные вехи чего-л>
viitoittaa tehtävät <jnk suuntaviivat>
намфтпъ II. -чу, -тишь, -тят; -ценный,
-чен perf {imperf намечать) кого-что А, кем
I, на что А, + in f ajatella, suunnitella; ^
поездку <поёхать куда-л> ajatella matkaa
<matkustaa jnnek>; ~ кого-л председателем
собрания ajatella jkta kokouksen puheenjoh-
tajaksi; собрание -тили провести питого
мая kokous ajateltiin pitää viidentenä
toukokuuta; кого вы ~тили на этот пост?
ketä otelle ajatelleet tähän virkaan?
намётыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
метать II
намеча|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperf k s
наметить I 2, 3
намеча|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наметить II
намеша|ть, -ю, -ешь, -ют; намешанный,
намешан perf {imperf намешивать) что А,
чего G, во что A sekoittaa, sotkea (jtakjhk),
panna [sekaan], hämmentää [sekaan]; ~ изюму
в тесто panna rusinoita taikinaan
намол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf намолачивать) что
А, чего G puida (Jk määrä); - ржи puida
ruista
намолоть, намелю, намелешь, намелют;
намолотый, намолот что А, чего G 1.
(imperf намалывать) jauhaa (jk määrä); ~
кофе <мешок мукй> jauhaa kahvia <säkilli-
nen jauhoja> 2. ark höpistä (paljon); ~ чепухи
höpistä joutavia
наморпфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks морщить 1
намота|ть, -ю, -ешь, -ют; намотанный,
намотан perf (imperf наматывать) 1. As
мотать 11:2. что А, чего G keriä, vyyhdetä,
vyyhtiä, kelata (jk määrä); ~ [много] ниток
keriä [paljon] lankoja
намочить, намочу, намочишь, намочат;
намоченный, намочен perf (imperf намачи-
вать) 1. ks мочить; 2. что А. чего G liottaa (jk
määrä); ~ яблок на зиму liottaa omenoita tal-
ven varalle
намою, намоешь fut ks намыть
нам^ч|иться, -усь, -ишься, -атся^'а -аюсь,
-аешься, -аются perf с кем-чем I puhck nähdä
paljon vaivaa (t kiusaa t tuskaa), kiusaantua,
vaivaantua (kovin); она -илась с детьми hän
sai nähdä lapsista paljon huolta ja vaivaa,
hänellä oli lapsista paljon huoltaja vaivaa; - с
переездом nähdä paljon vaivaa muuton takia
намйлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
намйл|ить, -ю, -ишь, -яг; -енный, -ен perfks
мылить
намыть, намою, намоешь, намоют;
намытый, намыт perf (imperf намывать) 1.
что А, чего G pestä (jk määrä); ~ [гору]
посуды pestä (/ tiskata) [aika kasa] astioita 2.
что А, чего G huuhtoa, pestä (jk määrä kul-
taa); ~ золотого песку huuhtoa kultahiekkaa
3. 3. pers что A liettää, kerrostaa lietteellä;
река намыла отмель joki lietti särkän
нанес|тй, -у. -ешь, -ут; нанёс, -ла; нанёс-
ший; -ёиный, -ён, -ена; -ti perf (imperf на-
носить) 1. что А, чего G, куда (в, на + А), ко-
му D, откуда (из + G) tuoda, kantaa, kuljet-
taa, kiidättää (jk määrä); ~ книг из библи-
отеки tuoda kirjoja kirjastosta; ветер нанёс
снегу в палатку t yksipers ветром ~ло снегу в
палатку tuuli tuiskutti lunta telttaan 2. 3. pers
t yksipers кого-что А, на кого-что A ajaa,
heittää (tuulesta, virrasta); течением ~ло
лодку на мель virta ajoi (t kuljetti) veneen
matalikolle 3. что А, на что A merkitä,
piirtää; ~ на карту важнейшие дороги merki-
tä karttaan tärkeimmät tiet 4. что А на что А
sivellä, voidella; ~ лак на поверхность чего-л
sivellä lakkaa jnk pinnalle 5. что А, кому-чему
D: ~ оскорбление кому-л loukata (t solvata)
jkta; ~ поражение кому-л tuottaa jklle tappio;
- удар кому-л antaa isku jklle, iskeä jkta; на-
воднение ~ло заметный урон tulva on
aiheuttanut suurta vahinkoa Д - визит кому-л
tehdä vieraskäynti jkn luo, vierailla (t käydä
vierailulla) jkn luona 6. что А, чего G munia
(jk määrä); курица ~ла много яиц kana on
muninut paljon (t hyvin) -
нанима|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks нанйть(ся)
наносить I, наношу, наносишь, наносят;
наношенный, наношен, perf (imperf
нанашивать) что А, чего G, куда (в, на + А)
tuoda, kantaa, kuljettaa (jk määrä useaan
otteeseen); ~ дров tuoda [paljon] polttopuita
наносить II, наношу, наносишь, наносят'
imperf ks нанести
нанять, найму, наймёшь, наймут; нанял,
наняла, наняло; нанявший; нанятый, нанят,
нанята, нанято: наняв perf (imperf на-
152
нал
нпмать) 1. кого-то А, на что А, куда (на +
A) palkata, pestata; ~ рабочих palkata
työläisiä; - матросов на судно pestata meri-
miehiä alukseen 2. As снять 1 2
наняться, наймусь, наймёшься, наймется
perf (imperf наниматься) кем I, в качестве
кото (в + топ N), + in f, куда (на + А), к ко-
му D paikkailtua, pestautua, ottaa pesti; ~
сторожем palkkautua vahdiksi; - к кому-л в
домработницы palkkautua jkn kotiapulaisek-
si; - в матросы ottaa pesti matruusiksi; ~
пилить дрова palkkautua sahaamaan puita; ~
на какую-л работу palkkautua jhk työhön
наобеща|ть, -ю, -ешь, -ют; наобещан-
ный, наобещан perf что А чего G, кому D
puhek luvata, lupailla (paljon); ~ подарков
кому-л luvata [tuoda] lahjoja jklle A - зо-
лотые горы, - с три короба luvata yhdeksän
hyvää ja kahdeksan kaunista
напада|ть, -ю, -ешь, -ют im ре г Г k s
напасть
напарыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks напороться
напа|сть, -ду, -дёшь, -дут; -л perf
(imperf на падать) 1. на кото-что А, откуда
(из, из-за, с + G) hyökätä [kimppuun t vas-
taan], käydä (t karata) kimppuun, rynnätä;
- на противника hyökätä vihollisen kimp-
puun, hyökätä vihollista vastaan, hyökätä
päin vihollista; - на противника с тыла
hyökätä (t suorittaa hyökkäys) vihollisen
selustaan; — на кого-л из засады <из-за
угла> hyökätä jkn kimppuun väijytyksestä
<nurkan takaa> 2. на кого-что А, с чем I
puhek hyökätä [vastaan t kimppuun] (soi-
maten); ~ на кого-л с упрёками hyökätä
moittien jkta vastaan 3. на кого-что А, в
чём Р, где (в, на + Р) sattua löytämään (t
kohtaamaan), osua; ~ на интересное
высказывание в книге sattua löytämään
kirjasta mielenkiintoinen lausunto; я ~л на
хорошую мысль mieleeni juolahti hyvä aja-
tus; собака ~ла на след зайца koira osui
jäniksen jäljille; мы ~ли в лесу на грибное
место osuimme metsässä sienipaikalle 4. 3.
pers на кого A vallata (jstak tunteesta); на
меня" ~л страх kauhu valtasi minut, jouduin
kauhun valtaan
напева|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
напеть; 2. что A hyräillä; ~ песенку hyräillä
laulua
наперчить, наперчу, наперчишь,
наперчат; наперченный, наперчен ja напер-
ченный, наперчен, наперчена perf (imperf
наперчивать) что A panna pippuria (paljon);
- суп panna keittoon [paljon] pippuria
напеть, напою, напоёшь, напоют; напел;
напой; напетый, напел perf (imperf на-
певать) что А, на что A laulaa (levylle); ~
арию на пластинку laulaa aaria levylle (t
levyyn)
напечата!ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perfks печатать(ся)
напё|чь, -ку, -чёшь. -кут; напёк, -кла; -ки;
-чённый, -чём. -чена perf (Утрст/'напекать) 1.
что А, чего G paistaa, leipoa (jk määrä); - пи-
рогов <булок> paistaa piirakoita <pullia> 2.
yksipers что А, кому D puhek paahtaa; мне
-~кло голову aurinko on paahtanut päähäni
налива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks напиться
напилить, напилю, напилишь, напилят;
напиленный, напилен perf (imperf напили-
вать) что А, чего G sahata (jk määrä); - [ку-
бометр] дров sahata [kuutiometri] polttopuita
нагшра|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek l.
на кого-что A hyökätä, ahdistaa; противник
~л на нас с фланга vihollinen hyökkäsi sivus-
taamme 2. на что A kuv painottaa, tiukata; ~
на необходимость чего-л painottaa jnk
välttämättömyyttä; он -л на то, что... hän
tiukkasi, että
написать, напишу, напишешь, напишут;
написанный, написан perfks писать
нагшта|ть, -ю, -ешь, -ют; напитанный,
напитан регД/шрег/'напйтывать) что А, чем
I imeyttää, kyllästää; ~ губку водой imeyttää
pesusieneen vettä; воздух напитан ароматом
ilma on täynnä tuoksuja
напиться, напьюсь, напьёшься,
напьются; напился, напилась, напилось;
напейся, напившийся perf (imperf на-
пиваться) чего G juoda [kyllikseen]; ~ воды
juoda vettä [kyllikseen]
напиха|ть, -ю, -ешь, -ют; напиханный,
напихан perf (imperf напихивать) что А, че-
го G во что A puhek sulloa, ahtaa, survoa,
tupata, tunkea; ~ в шкаф белья sulloa
[liinavaatteita kaappiin'
напйчка|ть, -ю, -ешь, -ют perfks пичкать
напипг^, напишешь fut ks написать
напл|еватъ, -юю, -юёшь, -юют perf на что
A sylkeä, syljeksiä, syljeskellä (jnk päälle) A
ему ~ на это siitä hän viis veisaa, vähät hän
siitä välittää (t huolii)
напл|ескать, -ещу, -ешешь, -ёщут ja
puhek -ескаю, -ескаешь, -ескают perf (imperf
наплёскивать) что А, чего G, на что А
153
нал
нал
läikyttää, loiskuttaa, räiskyttää; ~ воды на
пол läikyttää vettä lattialle
напле|стй, -ту, -тёшь, -тут; наплёл, -ла;
-тённый, -тён, -тена perf что А, чего G
(/трег/'наплетать) kutoa, punoa (jk määrä); ~
корзин <сетёй> kutoa koreja <verkkoja>
нашгыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
наплй|ть, -ву, -вёшь, -вут, -л, -ла, -ло perfl.
на кого-что A törmätä (uidessa, purjehtiessa);
~ на мель ajaa karille; ~ на камень törmätä
kiveen 2. 3. pers на что A peittää (mennä
eteen); туча наплыла на солнце pilvi peitti
auringon, aurinko meni pilveen ,
наплюй), наплюёшь futks наплевать
напоить perfl. напою, напоишь, напоит;
напой; напоенный, напоен, напоена ks
поить; 2. tav pass partis pret напоённый, на-
поён, напоена чем I kuv ylät: воздух напоён
ароматом цветов ilma on täynnä kukkien
touksuja
наполнить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf наполнить) что А, чем I myös
kuv täyttää; ~ корзину грибами täyttää kori
sienillä, kerätä kori täyteen sieniä; ~ чемодан
книгами täyttää matkalaukku kirjoilla, panna
matkalaukku täyteen kirjoja; ~ бочку водой
täyttää tynnyri vedellä; голоса -или лес äänet
täyttivät metsän; жизнь, ~енная трудом työn
täyttämä elämä, työntäyteinen elämä; ~
сердца гневом täyttää sydämet vihalla
наполниться, -ится, -ятся perf'(imperf"на-
полняться) кем-чем I myös kuv täyttyä, tulla
täyteen; комната -илась дь'шом huone
täyttyi savulla; аудитория -илась студента-
ми luentosali täyttyi opiskelijoista, opiskelijat
täyttivät luentosalin; сердце ~ ил ось радо-
стью sydän täyttyi riemusta (t riemulla)
наполнить, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наполнить
наполниться, -ется, -ются imperf ks
наполниться
напомина|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
напомнить; 2. кого-что А чем I t по чему D
muistuttaa (ollajnk kaltainen); характером (t
по своему характеру) он ~ет отца hän muis-
tuttaa luonteeltaan isäänsä; плод по вкусу (t
своим вкусом) ~ет грушу hedelmä muistuttaa
maultaan päärynää
напомн|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
напоминать) 1. кого-что А, о ком-чём Р, /то-
му D muistuttaa, palauttaa mieleen; ~и мне
содержание статьи muistuta minua (t mi-
nulle) artikkelin sisällöstä; это ~ило мне один
случай tämä toi mieleeni erään tapauksen; ~
кому-л об обещании muistuttaa jkta (f jklle)
lupauksesta; *~и мне завтра об этом muistuta
minua (t minulle) siitä huomenna 2. кого-что
А чем I muistuttaa (ollajnk näköinen); этот
прохожий своей походкой кого-то мне ~-ил
tuo ihminen muistutti minulle jotakuta kävely-
tavallaan
напороться, напорюсь, напорешься,
напорются perf (imperf напарываться) puhek
1. на что A satuttaa itsensä (jhk terävään); -
на гвоздь satuttaa itsensä naulaan 2. на кого-
что A kuv joutua, osua (äkkiarvaamatta jhk
epäsuotavaan); ~ на неприятности <на
засаду> joutua ikävyyksiin <väijytykseen>
налор|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чей perf 1. что А, чего G pilata tärvellä (jk
määrä jtak) 2. puhek ks навредить
напою I, напоёшь fut ks напеть
напою II, напоишь fut ks напоить
нагграв|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf направлять) 1. что А, на кого-
что А, куда (в, на + А), против кого G suun-
nata, kohdistaa, ohjata; - свой путь в город
<на юг> suunnata matkansa kaupunkiin
<etelään>; ~ реку в новое русло ohjata joki
uuteen uomaan; ~ поезд на запасный путь
ohjata juna sivuraiteelle; ~ удар <орудия> на
врага suunnata (t kohdistaa) isku <tykit>
viholliseen; ~ критику против кого-л suunna-
ta kritiikkinsä jkta vastaan; - [своё] внимание
на что-л suunnata huomionsa jhk; ~ все силы
на выполнение плана suunnata kaikki voimansa
suunnitelman täyttämiseen Д ~ кого-л на
истинный путь ohjata jku oikealle tielle 2. ко-
го-что А, куда (в, на + А), к кому D, кого А
кем I t в качестве кого G, + /nHähettää; -
кого-л в больницу lähettää jku sairaalaan; -
больного к врачу lähettää sairas lääkäriin; ~
экспедицию в Антарктиду <на Северный
полюс> lähettää retkikunta Etelämantereelle
<pohjoisnavalle>; ~ кого-л руководителем ((
в качестве руководителя) делегации, ~ кого-л
руководить Делегацией määrätä jku val-
tuuskunnan johtajaksi; его ~или на работу в
деревню hänet lähetettiin työhön maaseudulle;
~ письмо <телеграмму> кому-л (t на имя
кого-л) virall lähettää kirje <sähke> jklle 3.
puhek ks наладить 1
направиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf направляться) куда (в, на + А, к +
D), вдоль чего G, через что A suunnata
matkansa, suuntautua, mennä, lähteä
menemään (t kulkemaan); - в город <в театр,
на завод, на почту> suunnata matkansa
154
нар
kaupunkiin <teatteriin, tehtaalle, postiin>; он
-ился к остановке <к вокзалу> hän lähti
kulkemaan pysäkille <asemalle> päin; ~ к
другу mennä ystävänsä luo; мы -ились
домой вдоль берега реки lähdimme kulke-
maan kotiin joenrantaa pitkin; отрйд ~ился
через поле в лес joukko suuntautui pellon
kautta metsään päin
направл^|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks направить(ся)
напрашива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, напр|осйтъся, -ошусь, -осншься,
-осятся perfpuhek 1. куда (в + А), + in f tup-
pautua, pakkautua, tyrkyttäytyä (siten, että
toisen on pakko kutsua, pyytää); ~ в гости
tuppautua vieraaksi (t kylään); он напраши-
вается в гости hän odottaa, että kutsuttaisiin
kylään; - идти вместе tuppautua samaan
matkaan 2. на что A tavoitella (kiittävää
lausuntoa itsestään); ~ на комплимент
tavoitella kiitosta, olla kiitoksen kipeä
напряга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
напрочь, -гу, -жёшь, -гут; -г, -гла; -гший;
-жённый, -жён, -жена что А 1. jännittää, pin-
gottaa, ponnistaa, pinnistää; - мышцы (t
мускулы) jännittää lihaksiaan 2. teroittaa,
herkistää, pinnistää, ponnistaa; - память pin-
nistää muistiaan; - зрение katsoa tarkasti; ~
слух teroittaa (t herkistää, t pinnistää) kuu-
loaan, herkistää kuulonsa [äärimmilleen]; ~
голос korottaa ääntään; - внимание jännittää
(t pinnistää) tarkkaavaisuuttaan; напрйчь все
силы panna kaikki voimansa liikkeelle, pon-
nistaa voimansa äärimmilleen
напуга|тъ, -ю, -ешь, -ют; напуганный,
напуган perfks пугать
наггуга|тъся, -юсь, -ешься, -ются perfks
пугаться
нап£цр|ить, -ю, -ишь, -ят perfks пудрить
напускать, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
пустить, напущу, напустишь, напустят;
напущенный, напущен perfl. кого-что А, че-
го G, во что А, куда (в + A) päästää, laskea
(paljon); напустить воды в бак <в ванну>
laskea vettä säiliöön <ammeeseen>, täyttää
säiliö <amme> vedellä; напустить в палатку
комаров päästää hyttysiä telttaan; напустить
холод[а] (t холодного воздуха) в комнату
päästää kylmää ilmaa huoneeseen 2. на себй что
A puhek ottaa (jk) ilme kasvoilleen, tekeytyä;
напустить на себй строгость ottaa ankara ilme
kasvoilleen, tekeytyä ankaraksi 3. кого А, на
кого A päästää (f laskea) kimppuun; - собак на
зверя päästää koira otuksen kimppuun
напуститься, напущусь, напустишься,
напустятся perf( imperf напускаться) на кого
А, с чем I puhek hyökätä (t käydä) kimppuun
(soimaten); ~ на кого-л с упрёками hyökätä
jkn kimppuun moittein
нап^та|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
напутывать) 1. что А, чего G sotkea, tehdä
sotkuiseksi (paljon); ~ ниток sotkea lankoja
2. что А, в чём Р sotkea, tehdä virhe; ~ в
подсчётах sotkea laskelmat, tehdä virhe
laskelmissa; он всё ~л hän on sotkenut
kaiken
напутствовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого А, чем I kirjak evästää, evästellä;
~ выпускников добрыми пожеланиями
evästää päättöluokan oppilaita lämpimillä
sanoilla
напьюсь, напьёшься fut ks напиться
напялива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
напял|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf что
А, на кого-что A puhek (пальто) vetää ylleen
(t päälleen); (шапку) panna päähänsä; (обувь)
vetää (t työntää) jalkaansa (vaivoin tjtak sopi-
matonta); ~ на себй пальто vetää takki ylleen;
он едва (t с трудом) напилил сапоги hän sai
saappaat vaivoin mahtumaan jalkaansa;
напилить старомодную шлйпу panna
päähänsä vanhamallinen hattu
нарадоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf tav kielt на кого-что А, кому-чему D
ihailla (t iloita) kyllikseen; мать не ~уется на
сына äiti ei voi kyllikseen ihailla poikaansa
нара|стйть, -щу, -стйшь, -стйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf наращивать) 1. что
A kasvattaa, kehittää; - мышцы kehittää
lihaksiaan 2. что А, к чему D pidentää, jatkaa;
~ верёвку pidentää narua; ~чещё метр к
канату pidentää köyttä vielä metrillä 3. ks
наращивать 2
наращива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
нарастить) 1. ks нарастить 1, 2; 2. что A kuv
lisätä, kartuttaa; ~ темпы <производство,
сйлы> lisätä vauhtia <tuotantoa, voimiaan>
нарв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
нарванный, нарван perf что А, чего G 1. ко-
му D t для кого G poimia (repimällä); repiä,
nyhtää (jk määrä); ~ для матери цветов
<букёт цветов> poimia äidille kukkia <kimp-
pu kukkia>; - травы nyhtää ruohoa 2. repiä
(palasiksi jk määrä); ~ бумаги repiä paperia
нарв|аться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf (imperf нарываться) на
кого-что A puhek kohdata, tavata {äkkiarvaa-
matta jtak epämieluisaa); ~ на негодуя kohda-
155
нар
нас;
ta roisto; с этим ты -ешься на неприятности
siitä koituu sinulle ikävyyksiä
нарфать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf, нареза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
(imperf myös нарезывать) 1. что А, чего G,
чем I, как I leikata, leikellä, paloitella; ~ хлеба
leikata leipää; - колбасу <ветчину> ломти-
ками leikata makkara <kinkku> viipaleiksi; -
сыр <сыру> ножом leikata juusto <juustoa>
veitsellä 2. что A erik kierteittää; rihlata; ~-
винт <болт> kierteittää ruuvi <pultti> 3. что
А, чего G lohkoa, lohkaista, jakaa (maata); ~
новые участки под дачи lohkoa uusi maa-
-alue huvilatonteiksi 4. что А, чего G, чем I
leikata (jk määrä); ~ веток ножом leikata
oksia veitsellä 5. vain perf кого G tappaa,
teurastaa (jk määrä); — кур tappaa kanoja
нарифвать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perfks рисовать
нарою, нароешь fut ks нарыть
нарубить, нарублю, нарубишь, нарубят;
нарубленный, нарублен perf (imperf на-
рубать) что А, чего G nakata, paloitella
pilkkoa (terävällä esineellä jk määrä); ~ дров
pilkkoa (t hakata) puita; ~ капусты <бочку
капусты> hakata kaalia <tynnyrillinen
kaalia>
наруша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
нар^ш|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perfl.
что А, чем I rikkoa, häiritä, järkyttää; - ти-
шину rikkoa hiljaisuus (t hiljaisuutta); - чёй-л
сон криком häiritä jkn unta huudollaan;
нарушить чьё-л душевное спокойствие
järkyttää jkn mielenrauhaa 2. что A virall
rikkoa, loukata (olla noudattamatta); ~
порядок <дисциплйну> rikkoa järjestystä
<kuria>; ~ договор <обещание, слово,
клятву> rikkoa sopimusta <lupaus, sanansa,
vala>; - присягу rikkoa sotilasvalansa; ~
закон <нейтралитёт> loukata lakia
<puolueettomuutta>; ~ границу loukata
rajaa
нарыть, нарою, нароешь, нароют;
нарытый, нарыт perf (imperf нарывать) что
А, чего G 1. kaivaa (jk määrä); ~ земли
<песку> kaivaa maata <hiekkaa> 2. kaivaa,
tehdä; ~ [много] канав <окопов> kaivaa
[paljon] ojia <taisteluhautoja>
нарядить I, наряжу, нарядишь, нарядят;
наряженный, наряжен perf (imperf на-
ряжать) кого-что А, во что А, кем I pukea
(kauniisti t erikoisesti); ~ девочку в красивое
платье pukea tyttö kauniiseen leninkiin, panna
kaunis leninki tytön päälle; ~ мальчика
клоуном pukea poika klovniksi; ~ ёлку koris-
taa kuusi
нарядить II, наряжу, нарядишь, нарядит;
наряжённый, наряжён, наряжена perf
(imperf'наряжать) кого-что А, куда (в + А),
за чем I määrätä, lähettää; - кого-л в караул
määrätä jku vartioon; ~ подводы за лесом
lähettää hevosia puunhakuun
нарядиться, наряжусь, нарядишься,
нарядятся ре//(/т/?е//наряжаться) кем I. во
что A pukeutua (kauniisti t erikoisesti); ~
Снегурочкой pukeutua lumitytöksi; ~ в
праздничный костюм pukeutua juhlapukuun
наряжа|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf^/csна-
рядить I, II
наряжа|ться, -юсь, -ешься, -ются ks на-
рядиться
насадить I, насажу, насадишь, насадят
perf 1. (насаженный, насажен) (imperf
насаживать) что А, чего G istuttaa, panna
kasvamaan (paljon); ~ садов <тополёй>
istuttaa puutarhoja <poppeleita> 2. (насаж-
дённый, насаждён, насаждена) vanh ks на-
саждать
насадить II, насажу, насадишь, насадят;
насаженный, насажен perf (imperf насажи-
вать) кого-что А, на что A panna, pistää (jnk
päähän); ~ червяка на крючок panna (t
pujottaa) mato koukkuun; - топор на то-
порйше panna kirves varteen, varttaa kirves
насажда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
vanh насадить) что A kirjak istuttaa, juurrut-
taa; ~ культуру <грамогность> istuttaa kult-
tuuria <lukutaitoa>
насвйстыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
vihellellä; - марш vihellellä marssia
наседа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks насесть
2—4; ~ на фланг противника ahdistaa vihol-
lisen sivustaa
насек^, насекут fut ks насечь
насел|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf населять) что А, кем I asuttaa,
kansoittaa; — пустынный край asuttaa autio
seutu А леса там обильно ~ены зверем siellä
on rikkaat riistamaat
населить, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks на-
селить; 2. что A asua; нашу страну ~ют
народы разных национальностей maas-
samme asuu eri kansallisuuksiin kuuluvia kan-
soja
насесть, насядет, насядут; насел perf 1.
(imperf puhek насаживаться) куда (в, на + А)
istuutua, käydä istumaan, istua (jstak
määrästä); в лодку <на телегу> насело
156
нас
много народу veneeseen <rattaille> istuutui
paljon väkeä 2. 3. pers (impcrf наседать) на
что A laskeutua (peittää): пыль насела на
мебель pölyä laskeutui huonekaluille 3.
(1/лре//наседать) на кого-что A puhek käydä
kimppuun, hyökätä [kimppuun t vastaan];
двое насели на одного kaksi kävi yhden
kimppuun; неприятель насел на наш фланг
vihollinen hyökkäsi sivustaamme, vihollinen
rupesi ahdistamaan sivustaamme 4. (imperf
наседать) на кого А, с чем I kuv puhek ruve-
ta ahdistamaan, käydä kimppuun; ~ на ко-
гб-л с просьбами ruveta ahdistamaan jkta
pyynnöillään
насфъ, -ку, -чёшь, -кут; насёк, -кла;
-кший; -чённый, -чён, -чепана -ченный, -чен
perf (/шрегАшсекать) 1. что А, чего G lyödä,
hakata (merkkejä); *~ метки на брёвнах lyödä
merkit tukkeihin 2. что A eri k terittää, hakata
uurteet; ~ напильник terittää viila 3. vain perf
что А, чего G silputa, hakata, silpoa (Jk
määrä); ~ капусты <бочку капусты> silputa
kaalia <tynnyrillinen kaalia>
наси|дёться, -жусь, -дйшься, -дятся perf
где (в, на + Р) puhek istua kyllikseen; — в саду
<на террасе> istua kyllikseen puistossa
<terassilla>
насйл|овать, -ую, -уешь, -уют imperf 1.
кого-что A pakottaa, tehdä väkivaltaa; не
хочу ~ его воли en halua tehdä väkivaltaa
hänelle; ~ себя" pakottaa itsensä 2. (perf из-
насиловать) кого G raiskata (jku)
наскакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
скочить, наскочу, наскочишь, наскочат perf
1. на кого-что A törmätä, töksähtää
(hypätessä t juostessa); ~ на столб <на забор,
на прохожего> törmätä pylvääseen <aitaan,
ohikulkijaan> 2. на кого-что А, с чем I puhek
hyökätä (t hypätä t rynnätä) kimppuun; ~ на
кого-л с упрёками hyökätä jkn kimppuun
moittein 3. на что A kuv puhek joutua (jhk
epämiellyttävään); наскочить на не-
приятность joutua ikävyyksiin
наскре|стй, -бу, -бёшь, -бут; наскрёб,
-бла perf (imperf наскребать), что А, чего
G 1. kaapia, kaaputtaa (jnk verran jtak) 2.
kuv puhek saada vaivoin kokoon; ~ денег
на поездку saada vaivoin matkarahat
kokoon
наск^ч|ить, -у, -ишь, -ат perf 1. кому D,
чем I puhek kyllästyttää, ikävystyttää,
pitkästyttää; он ~ил мне своими рассказами
hänen juttunsa kyllästyttävät minua, olen
kyllästynyt hänen juttuihinsa 2. yksipers кому
D, + inf: ему ~ило сидеть без дела hän
kyllästyi (f pitkästyi) toimettomuuteen
насла|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся perf,
наслаждаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
кем-чем I nauttia, saada nautintoa; ~ отды-
хом <пёнием> nauttia levosta <laulusta>
наслать, нашлю, нашлёшь, нашлют;
насланный, наслан perf (imperf насылать)
что А, кого-чего G, кому D puhek lähettää
(Jk määrä); ~ подарков lähettää lahjoja
насле|дйть, -жу. -дйшь, -дят perf где (в,
на + Р), чем I puhek kantaa likaa, liata [lattia];
"- в коридоре kantaa likaa käytävään; ~
мокрыми сапогами liata lattia märillä saap-
pailla
наследовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf \. (perf myös унаследовать) что А, от
кого G periä, saada perintönä (Г perinnöksi);
kuv myös jatkaa perinteitä; ~ имущество от
родителей periä omaisuus vanhemmiltaan; ~
лучшие традиции чего-л jatkaa jnk parhaita
perinteitä 2. кому D periä (olla perillinen); сын
~ует отцу poika perii isänsä
насл^ша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf наслушиваться) кого-чего G 1. saada
kuulla, kuunnella (paljon, monia); ~ разных
рассказов <небылйц> saada kuulla kaiken-
laisia juttuja <perättömyyksiä> 2. kuunnella
kyllikseen (t tarpeekseen); ~ песен kuunnella
lauluja kyllikseen
наслйш|аться, -усь, -ишься, -атся perf o
ком-чём Р puhek kuulla paljon; мы -ались о
твоих успехах olemme kuulleet paljon me-
nestyksistäsi
насмехаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
над кем-чем I pilkata, tehdä pilkkaa, pitää
pilkkanaan, ivailla, ivata; они -лись над нами
he pilkkasivat meitä, he tekivät meistä pilkkaa,
he pitivät meitä pilkkanaan; ~ над чьйми-л
чувствами pilkata jkn tunteita, tehdä pilkkaa
jkn tunteista
насмеш|йть, -у, -ишь, -ат perf кого А, чем
I saada nauramaan, naurattaa; он ~йл всех
своим рассказом hän sai kaikki nauramaan
kertomuksellaan (t jutullaan), hän nauratti
kaikkia kertomuksellaan (f jutullaan)
насм|отрёться, -отрюсь, -отришься,
-отрятся perfl. кого-чего А, на кого-что А
saada nähdä, katsoa, katsella (paljon); ~
всяких чудес saada nähdä kaikenlaisia
ihmeitä; он ~отрёлся разных стран hän sai
nähdä eri maita; за свою жизнь я -отрёлся на
всяких людей elämäni aikana olen nähnyt (t
tavannut) kaikenlaisia ihmisiä 2. tav kielt на
157
нас
нас
кого-что A katsella (Г ihailla) kyllikseen; мать
на сына не -отрится äiti ei voi katsella kyllik-
seen poikaansa
насобира|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, че-
го G puhek poimia, kerätä (jk määrä); ~ Ягод
<корзйнку ятод> poimia marjoja <korillinen
marjoja>
насолить, насолю, насолишь, насолит;
насоленный, насолен perfl. (imperf насали-
вать) что А, чего G suolata, panna suolaan {jk
määrä); ~ грибов <капусты> на зиму suola-
ta sieniä <kaalia> talveksi; - огурцов <бочку
огурцов> suolata kurkkuja <tynnyrillinen
kurkkuja> 2. (imperf насаливать) что А
puhek ks пересолить 3. (imperf солить) кому
D kuv puhek tehdä (t aiheuttaa) vahinkoa
(jklle)
настав|ить I, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf 1. что А, кого-чего G panna, asettaa (jk
määrä); ~ стульев asettaa tuoleja; ~ плохих
оценок panna huonoja arvosanoja Z (imperf
наставлять) что A jatkaa, pidentää; ~ рукава
jatkaa hihoja 3. (imperf наставлйть) что А, на
кого-что A suunnata, ojentaa; ~ револьвер на
кого-л suunnata revolveri jkta kohti
настав|ить II, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf 1. vanh ks наставлять II 1; 2.
(imperf) кого А на что A puhek: ~ кого-л на
истинный путь, ~ кого-л на путь истины
opastaa (t ohjata) jku oikealle tielle; кого-л на
ум (t на ум-разум) puhua järkeä jklle (t jkn
päähän)
наставлять I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
наставить I 2, 3
наставлять II, -ю, -ешь, -ют imperf 1.
(perf vanh наставить) кого A neuvoa, opas-
taa, opettaa; ~ учеников neuvoa oppilaita[an]
2. ks наставить II 2
настаива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
настойть) на чём Р vaatia (jnk toteuttamista);
~ на покупке <на выдаче> чего-л vaatia jnk
ostamista <luovuttamista>; ~ на необ-
ходимости чего-л pitää jtak ehdottoman
välttämättömänä
настаива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
стоять II
настй|гнуть, настй|чь, -гну, -гнешь,
-гнут; -г ja -гнул, -гла; -гнувший ja -гший;
-гнутый, -гнут perf (imperf настигать) кого-
что А, где (в, на + Р) 1. saavuttaa, saada kiin-
ni, tavoittaa; ~ беглецов saavuttaa karkurit 2.
yllättää, tavoittaa; дождь ~г нас в пути sade
yllätti meidät matkalla; пуля -гла врага luoti
tavoitti vihollisen
насторажива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
сторож|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf кого A pakottaa (t panna) olemaan
varuillaan; Зто обстоятельство нас насто-
рожило tämä seikka pakotti meidät olemaan
varuillamme
насто[ять I, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
настаивать) на чём Р saada aikaan (vaatimal-
la), vaatia; ~ на пересмотре дела saada
aikaan asian uudelleen käsittely; ~ на своём
pysyä lujana vaatimuksessaan, viedä tahtonsa
läpi (f perille)
настоять II, -ю, -йшь, -ят; настоянный,
настоян perf( У/прег/'настаивать) 1. что А, на
чём Р maustaa (väkijoumaa jllak) 2. что А, че-
го G keittää, uuttaa; ~ чай keittää teetä; ~
ромашку keittää kamomillateetä
настраива|ть I, И, -ю, -ешь, -ют imperf ks
настроить I, II
настрелять, -ю, -ешь, -ют; настрелян-
ный, настрелян perf (imperf настреливать)
что А, кого-чего G ampua (jk määrä); ~
целую сумку дичи ampua koko laukullinen
lintuja; ~ уток < зайцев, бёлок> ampua sorsia
<jäniksiä, oravia>
настр|йчь, -игу, -ижёшь, -игут; -иг, -игла;
-йженный, -йжен perf (imperf настригать)
что А, чего G keritä (jk määrä); ~ килограмм
шерсти keritä kilo villoja
настроить I, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf настраивать) что А, чего G ra-
kentaa (jk määrä); ~ домов <дорог, мостов>
rakentaa taloja <teitä, siltoja>
настро|ить II, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf настраивать) 1. что A mus; rad
myös на что A virittää; - скрипку virittää
viulu; ~ приёмник на какую-л волну virittää
vastaanotin jllek aaltopituudelle 2. что A aset-
taa, asetella; - станки asettaa koneet 3. кого
А, на что A kuv virittää (mielialasta); ~ всех
на весёлый лад virittää (t saada) kaikki
hilpeälle tuulelle 4. кого-что А, против кого-
чего G yllyttää, taivuttaa; - сына против
матери yllyttää poika äitiään vastaan;
~ собрание в свою пользу saada kokous
puolelleen
настро|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf настраиваться) 1. на что A rad
virittää vastaanotin; - на определённую
волну virittää vastaanotin tietylle aaltopi-
tuudelle 2. на что A kuv virittyä, tulla (jllek)
tuulelle (f mielelle); + УлГоИа aikeissa, aikoa; ~
на праздничный лад virittyä juhlatunnel-
maan, tulla juhlatuulelle; он ~ился идти в
158
нас
нат
кино hän oli aikeissa lähteä elokuviin, hänen
teki mieli lähteä elokuviin
настр|очйть, -очу, -очйшь, -очат; -очен-
ный, -очен perf 1. ks строчить 2; 2. (imperf
настрачивать) что А, чего G tikata (jk
määrä); ~ складок tikata laskoksia
настряг1а|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, че-
го G 1. laittaa, valmistaa (ruokaa); paistaa (jk
määrä); ~ еды на два дня laittaa kahden
päivän ruoat, laittaa ruokaa kahdeksi päiväksi;
~ пирогов paistaa piirakoita 2. kuv puhek leik
t halv värkätä, kyhätä, rustata, sepustaa (Jk
määrä); ~ статей värkätä artikkeleita
наступа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. ks на-
ступить; 2. на кого-что А, где (в, на + Р, по
+ D, вдоль + G) hyökätä, edetä; ~ на
позиции врага [в каком-л районе] hyökätä
vihollisen asemia vastaan [jllak alueella]; ~ на
каком-л участке hyökätä jllak kaistalla 3. 3.
pers на что A kuv voittaa (t vallata) alaa; лес
~ет на степь metsä voittaa alaa arolta
наступить, -уплю, -упишь, -упят perf
(imperf наступать) на кого-что А, чем I, ко-
му D на что A astua, polkea, tallata; ~ кому-л
на ногу astua (t polkea) jkta (t jkn) varpaille;
- [ногой] на лягушку astua sammakon päälle;
~ на гвоздь astua [jalkansa] naulaan
насушить, насушу, насушишь, насушат;
насушенный, насушен perf (imperf насуши-
вать) что А, чего G kuivata, kuivattaa (Jk
määrä); ~ грибов <сухарёй> kuivata sieniä
<korppuja>
насчита|тъ, -ю, -ешь, -ют; насчитанный,
насчитан perf (imperf насчитывать) что А
laskea (jtak) olevan; ~ в диктанте более де-
сяти ошибок laskea sanelukirjoituksessa ole-
van toistakymmentä virhettä
насчйтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
насчитать; 2. 3. pers что A olla, kuulua
(lukumäärästä); отряд ~ет более ста человек
joukossa on toistasataa miestä, joukkoon kuu-
luu toistasataa miestä; город ~ет свыше мил-
лиона жителей kaupungin asukasluvun laske-
taan olevan yli miljoonan, kaupungissa laske-
taan olevan asukkaitta yli miljoonan
насьш|ать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
perf (imperf насыпать) 1. что А, чего G, во
что A kaataa, karistaa (jhk); ~ [мешок] зерна
kaataa [säkillinen] viljaa; ~ муки в мешок
kaataa jauhoja säkkiin; ~ соли в солонку
panna suolaa suolansirottimeen 2. чего G, на
что A ripottaa, ripotella, sirottaa, sirotella,
karistaa (päälle); ~ песку на дорогу ripottaa
hiekkaa tielle, hiekoittaa tie; ~ овса лошадйм
antaa hevosille kauroja 3. что A tehdä, raken-
taa (hiekasta, maasta); ~ холм tehdä kumpu[a]
насы|тить, -щу, -тишь, -тят; -щенный,
-щен perf (imperf насыщать) 1. кого А
syöttää [kylläiseksi]; - голодного syöttää
nälkäistä 2. что А, чем I kem kyllästää; ~
раствор солями kyllästää liuos suoloilla; -
воздух ~щен ароматом цветов ilma on
täynnä kukkien tuoksua 3. что А, чем I kuv
varustaa runsaasti (jllak)
насядет, насядут fut ks насесть
наталкива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks натолкнуть(ся)
натаск4|ть I, -ю, -ешь, -ют; натасканный,
натаскан perf (imperf натаскивать) 1. что А,
чего G, куда (в, на + A) kantaa, koota, tuoda
.(jk määrä jtak useaan otteeseen); - кучу
продуктов tuoda koko kasa ruokatarvikkeita;
~ дров к костру koota puita nuotioon; ~
мешков в подвал kantaa säkkejä kellariin 2.
что А, кого-чего G, откуда (из + G) pyy-
dystää, pyytää, onkia (jk määrä jtak useaan
otteeseen); ~ раков из речки pyydystää rapu-
ja joesta
натаска|ть II, -ю, -ешь, -ют; натаскан-
ный, натаскан perf (imperf натаскивать) 1.
кого А, на кого-что A erik opettaa, kouluttaa
(koira); ~ собаку на белку opettaa koira
haukkumaan oravaa 2. кого А, чему D, по ка-
кому предмету (по + D) puhek prepata; ~
учеников к экзаменам prepata oppilaat tent-
teihin; - кого-л по физике prepata jku fysii-
kassa
натаскива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks на-
таскать I ja натащить
натаскива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
натаскать II
натащить, натащу, натащишь, натащят;
натащенный, натащен perf (imperf натаски-
вать) puhek 1. что А, чего G, куда (в, на + А)
tuoda, kantaa (jk määrä); ~ хворосту на
кухню <в сарай> tuoda risuja keittiöön <lii-
teriin>; он натащил кучу дров hän toi kasan
halkoja 2. ks натянуть 2
натвор|йть, -ю, -ишь, -ят perf что А, чего
G puhek tehdä; saada aikaan (jtak pahaa); он
~йл [массу] глупостей hän teki [koko joukon]
tyhmyyksiä
натереть, натру, натрёшь, натрут; натёр,
натёрла; натёртый, натёрт perf (imperf на-
тирать) 1. кого-что А, чем I hieroa, hangata
(voidetta tms); ~ руки кремом hieroa voidetta
käsiin 2. что А, чем I kiillottaa (hieromalla); ~
пол мастикой kiillottaa lattia lattiavahalla,
159
нах
vahata lattia 3. что А, кому D, чем I, на чём
Р, hangata, hieroa, hiertää; сапог натёр ногу
saapas on hangannut jalan; я натёр себе
мозоль новыми ботинками uudet kengät
ovat hanganneet liikavarpaan jalkaani 4. что
А, чего G, ни чём P ruok raastaa {jk määrä);
~ морковь (t моркови) на тёрке raastaa
porkkanaa raastinraudalla; ~- сыр raastaa
juustoa
натереться, натрусь, натрёшься,
натрутся; натёрся, натёрлась perf ks
тереться 1; - мазью hangata voidetta ihoonsa
натерпеться, натерплюсь, натерпишься,
натерпятся ре/7* чего G puhek saada kärsiä,
saada kestää (paljon): ~ горя saada kärsiä
surua; ~ страху saada vapista pelosta
натира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks натереть(ся)
наткнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf натыкаться) puhek l. на что A satut-
taa itsensä (jhk terävään); ~ на гвоздь satut-
taa itsensä naulaan 2. ks натолкнуться; ~ на
столб <на дёрево> törmätä pylvääseen
<puuhun>
натолкнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
наталкивать) 1. кого-что А, на кого-что А
tyrkätä, työntää, sysätä, tuupata (jhk t jtuk
vasten); - лодку на мель ajaa vene karille 2.
кого А, на что A kuv puhek johdattaa, johtaa,
ohjata (jhk ajatukseen); ~ кого-л на новую
идею johdattaa jkn mieleen uusi ajatus
натолкнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf наталкиваться) 1. ни кого-что А
törmätä; в темноте он -улся на учителя hän
törmäsi pimeässä opettajaan 2. на что A kuv
kohdata, törmätä, osua, sattua löytämään; я
-улся на интересную мысль в книге satuin
löytämään kirjasta mielenkiintoisen ajatuksen;
~ на упорное сопротивление kohdata sitkeää
vastarintaa
натол|очь, -ку, -чёшь, -кут; -ок, -кла;
-чённый, -чём, -чена perf что А, чего G
hienontaa, survoa (jk määrä); ~ килограмм
сахару hienontaa kilo sokeria
натопить I, натоплю, натопишь,
натопят; натопленный, натоплен perf
(imperf натапливать) что А, где (в, на + Р)
lämmittää (hyvin — uuni, talo tms); ~ печь
lämmittää uuni; комната была жарко
натоплена t yksipers в комнате было жарко
натоплено huone oli hyvin lämmitetty
натопить II, натоплю, натопишь,
натопят; натопленный, натоплен perf
(imperf натапливать) что А, чего G 1. sulat-
taa (jk määrä); - [кастрюлю] жиру sulattaa
[kattilallinen] rasvaa 2. hautoa, hauduttaa (jk
määrä); ~ молока hautoa maitoa
наточить, наточу, наточишь, наточат;
наточенный, наточен pcrfks точить 1
натр|авйть, -авлю, -авишь, -авят; -авлен-
ный, -авлсн perf (imperf натравливать) 1.
(imperf myös натравлять) кого А, на кого А
usuttaa; - собаку на зайца usuttaa koira
jäniksen kimppuun 2. (imperf myös на-
травлять) кого А на кого A kuv puhd
yllyttää, kiihottaa (jkujkta vastaan) 3. кого А
(ядом n т. n.) myrkyttää (paljon)
натренировать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован pe/7*ks тренировать
натрись), натрёшь(ся) fut ks на-
тереться)
натушить, натушу, натушишь, натушат
perf что А, чего G hauduttaa, muhentaa (jk
määrä); - мйса hauduttaa lihaa
натыка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks наткнуться
натят-ива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, на-
тянуть, натяну, наткнешь, натянут; натяну-
тый, натянут perf 1. что A pingottaa,
jännittää, kiristää, vetää kireälle, tiukentaa; -
верёвку pingottaa nuora[a]; - вожжи kiristää
(/ tiukentaa) ohjaksia; ~ струны на скрипке
jännittää viulun kieliä 2. что А, на что А
puhek vetää (ylleen t jalkaansa t käteensä); ~
сапог на ногу vetää saapas[ta] jalkaansa; на-
тянуть перчатки vetää hansikkaat käteensä; ~
на себй одея\ло vetää peite[ttä] päälleen
научить, научу, научишь, научат;
наученный, научен perf ks учить 1,3;- ко-
го-л читать opettaa jku lukemaan; ~ кого-л
какому-л ремеслу opettaa jkllejk ammatti
научиться, научусь, научишься, научат-
ся perf (imperf учиться) чемуО t + /nfoppia;
- читать <плавать, играть на скрйпке>
oppia lukemaan <uimaan, soittamaan viu-
lua>; - правильному произношению oppia
oikein ääntämään (t lausumaan)
нахв|алйться, -алюсь, -алншься, -алятся
perf (imperf нахваливаться) tav kielt кем-чем
I kehua, kiitellä, kiittää (kovin); отец не
-алится (t не может ~) сыном isä ei voi kyllin
kehua (t kiitellä) poikaansa
нахлобуч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf( /тре/7*нахлобучивать) что А, на что А
puhek painaa, vetää (päähine silmille); -
шапку на глаза painaa hattu silmille
нахм^р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perfks хмурить
160
нач
находить I, нахожу, находишь, находят
imperf ks найти I; я нахожу, что он прав
mielestäni hän on oikeassa, luulen hänen ole-
van oikeassa; я нахожу ваш довод не-
убедительным en pidä perusteluanne vakuut-
tavana; учители находят, что мальчик очень
талантлив opettajat pitävät poikaa erittäin
lahjakkaana А я не нахожу слов en löydä
sanoja; не ~ себе места olla levoton
находить II, нахожу, находишь, находят
imperf ks найти II
находиться, нахожусь, находишься,
находятся imperf I. где (в, на + Р, за, под +
I, у, около, возле, напротив + G), у кого G,
среди кого-чего G olla, sijaita; дом на-
ходился возле станции talo oli (t sijaitsi)
lähellä asemaa; школа находится в Зтом
здании koulu sijaitsee tässä talossa; магазин
находится на улице Ленина kauppa on
Lenininkadulla; за библиотекой находится
парк kirjaston takana on puisto; печать
находится у директора в сейфе sinetti on
johtajan kassakaapissa; дом отдыха
находится под Москвой lepokoti on
Moskovan lähistöllä; напротив школы
находится парк koulua vastapäätä on puisto;
~ среди друзей olla ystävien joukossa 2. ö
чём P, под чем I olla (jssak tilassa); - в за-
труднении olla vaikeuksissa (t vaikeassa ase-
massa); ~ под подозрением olla epäilyksen
alaisena; - под чьйм-л влиянием olla jkn
vaikutuksen alaisena
нацел|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
{imperf нацеливать) 1. что А, на кого-что А
myös kuv suunnata, tähdätä; орудия были
~ены на крепость tykit oli suunnattu linnoi-
tusta kohti; - взгляд на кого-л suunnata kat-
seensa jkhun, tähdätä silmillään jkta 2. кого-
что А на что A kuv suunnata, kohdistaa,
tähdätä; ~ рабочих на решение трудной
задачи suunnata työläisten huomio vaikean
tehtävän täyttämiseen
национализировать, -ую, -уешь, -уют
что A perf ja imperf valtiollistaa, sosialisoida,
yhteiskunnallistaa, kansallistaa; - пред-
приятие <зёмлю> valtiollistaa yritys <maa>
нач|ать, -ну, -нёшь, -нут; начал, -ала,
начало; -авший; начатый, начат, -ата, нача-
то; -ав perf (imperf начинать) 1. что A t + inf
aloittaa, alkaa, ruveta, ryhtyä; - лекцию
<урок, собрание> aloittaa luento <oppitunti,
kokous>; - работу <переговоры> aloittaa
työ <neuvottelut>, ruveta (t ryhtyä) työhön
<neuvotteluihin>; ~ читать <писать, го-
ворйть> alkaa lukea <kirjoittaa, puhua>,
ruveta lukemaan <kirjoittamaan, puhumaan>;
машина -ала работать kone alkoi toimia,
kone lähti käyntiin 2. 3. pers t yksipers + inf
alkaa; скоро -нет светать pian alkaa valjeta,
aamu jo sarastaa; начал накрапывать дождь
t yksipers начало накрапывать alkoi sataa
tihuuttaa 3. что А чем I t с кого-чего G aloit-
taa (jllakjstak); - свою речь с приветствия (t
приветствием) aloittaa puheensa tervehdyk-
sellä; с чего ~? mistä olisi aloitettava?; учитель
начал опрос с меня opettaja kuulusteli
ensimmäisenä minua; - предложение с новой
строки aloittaa lause uudelta riviltä 4. что А
aloittaa, avata; - новую пачку сигарет aloit-
taa uusi savukerasia
начаться, -нётся, -нутся; -алей, -алась;
-авшийся; -авшись perf (imperf начинаться)
чем I t с чего alkaa; бой -алея канонадой (t
с канонады) taistelu alkoi tykkitulella
начерта|ть, -ю, -ешь, -ют; начертанный,
начертан perf что A ylät viitoittaa, neuvoa; -
путь кому-л neuvoa tie[tä] jklle
начертить, начерчу, начертишь,
начертят; начерченный, начерчен perfl. ks
чертить; 2. (imperf начерчивать) что А, чего
G piirtää (jk määrä); - карт piirtää karttoja
начина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks начать;
я ~ю понимать, что здесь происходит alan
käsittää, mitä täällä on tekeillä
начина|ться, -ется, -ются imperf 1. ks
начаться; 2. где (с, от + G, в, на + Р, за + I)
alkaa, saada alkunsa, lähteä; дорога -ется с
тропинки tie alkaa polkuna; от площади -ет-
ся несколько улиц torilta lähtee useita katuja;
река -ется в горах <на возвышенности>_
joki alkaa vuorilta <ylängöltä>; за деревней
-ется болото kylän takaa alkaa suo 3. чем I t
с чего G alkaa (jllak); книга -ется с пре-
дисловия (t предисловием) kirjan alussa on
johdanto, kirja alkaa johdannolla
начин|йтъ I, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -
ена perf (imperf начинять) что А чем täyttää;
- пирожки вареньем täyttää piirakat hillolla
Л он -ён знаниями puhek, tav iron hän on
täynnä tietoja
начинить II, начиню, начинишь, на-
чинят; начиненный, начинен perf (imperf
начйнивать) что А, чего G 1. korjata, paika-
ta, kunnostaa (jk määrä); - [много] бельй kor-
jata [paljon] vaatteita 2. teroittaa (jk määrä); -
[много] карандашей teroittaa [paljon] kyniä
начйсл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf начислить) что А, на что А, кому D
11 Зак.576
161
нач
нед
virall laskea [tiliin], merkitä [tiliin]; ~
проценты на капитал laskea pääomalle
korkoa; ~ кому-л пеню merkitä myöhästys-
korko jkn tiliin
начй|стить, -щу, -стишь, -стят; -сти ja
-сть; -шейный, -щен pcrf(imperf начитать)
1. что А, чего G puhdistaa, perata; {снять
кору, кожуру) kuoria; (снять чешую) suo-
mustaa (jk määrä); ~ овощей puhdistaa vihan-
neksia; ~ [килограмм] рыбы perata [kilo]
kaloja 2. что А, чем I puhek puhdistaa, harja-
ta, kiillottaa; ~ сапоги [щёткой] puhdistaa
saappaat [harjalla]
начитайся, -юсь, -ешься, -ются per f чего
G lukea paljon (t kyllikseen); ~ романов lukea
paljon romaaneja
начища|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
начистить
начн^, начнёшь fut ks начать
нашёл, нашла pret ks найти I, II
нашептать, нашепчу, нашепчешь,
нашепчут; нашёптанный, нашёптан perf, на-
шёптыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, че-
го G, кому D kuiskutella, kuiskuttaa,
kuiskailla, kuiskia (paljon); нашёптывать
всякий вздор kuiskutella joutavia
нашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, нашить,
нашью, нашьёшь, нашьют; нашей;
нашитый, нашит perf 1. что А, на что А
ommella, neuloa (jk jnk päälle); ~ ленту на
шляпу ommella nauha[a] hattuun 2. что А, че-
го G, кому D ommella, neuloa (jk määrä);
нашить платьев дочери ommella leninkejä
tyttärelleen
нашлю, нашлёшь fut ks наслать
наштамп|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks штамповать 1
нащ^па|ть, -ю, -ешь, -ют perf, нащупы-
вав, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1. у кого G,
где (в, на + Р, под, над + I) löytää tunnustele-
malla, tunnustella; ~ пульс у больного löytää
sairaan valtimo, tunnustella sairaan pulssia; ~
опухоль löytää kasvain tunnustelemalla 2. у
кого G, в чём P kuv löytää; ~ слабое место в
чём-л <у кого-л> löytää jnk <jkn> heikko
johta А ~ почву для переговоров tunnustella
maaperää neuvotteluille
невол|итъ, -ю, -ишь, -ят imperf кого А
puhek pakottaa; не ~ь ребёнка älä pakota
lasta
негодовать, -ую, -уешь, -уют imperf на
кого-что А, против кого-чего G olla suutuk-
sissaan, ilmaista suuttumustaan (t suuttumuk-
sensa); ~ на товарища olla suutuksissaan
toverilleen; - против обмцна ilmaista suut-
tumuksensa petoksen johdosta
недо|варйть, -варю, -варишь, -варят;
-варенный, -варен perf (imperf недовари-
вать) что A jättää raajaksi (t kesken
keittämisen); ~ суп jättää keitto raa'aksi
недо|в6сить, -вешу, -весишь, -весят;
-вешенный, -вешен pe/7' (imperf недовеши-
вать) что А, чего G, кому D punnita vajanai-
sesti; punnita vähemmän (kuin pitää); ~ сто
граммов сахара punnita sokeria sata gram-
maa vähemmän; - муки punnita jauhoja
vajanaisesti (t liian vähän)
недогля|дёть, -жу, -дншь, -дят perfl. что
А, в чём Р olla huomaamatta; я -дел ошибку
en huomannut virhettä 2. за кем-чем I olla
pitämättä tarpeeksi huolta (t silmällä), lyödä
laimin; она ~дёла за ребёнком hän ei pitänyt
tarpeeksi huolta lapsesta, hän löi laimin lapsen
hoidon
недоговарива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf.
недоговор|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён,
-ена perf что А, чего D jättää [loppuun]
sanomatta, olla puhumatta (t sanomatta) lop-
puun; он чего-то недоговаривал hän ei
sanonut kaikkea, hän jätti jotain sanomatta
недода|ть, -m, -шь, -ст, -днм, -дйте, -дут;
недодал, -ла, недодало; недоданный,
недодан, -на, недодано pe/7' (imperf недо-
давать) что А, чего G 1. olla antamatta
kaikkea, antaa vähemmän (kuin pitäisi); ом
недодал двадцать (t двадцати) рублей hän
antoi kaksikymmentä ruplaa vähemmän kuin
olisi pitänyt 2. valmistaa vähemmän (kuin
pitäisi); ~ сто деталей valmistaa sata
koneenosaa vähemmän
недо|держать, -держу, -держишь,
-держат; -держанный, -держан perf (imperf
недодерживать) что A pitää (jtak jssak) liian
vähän aikaa; - термометр pitää lämpömit-
taria liian vähän aikaa
недо|лйть, -лью, -льёшь, -льют; недолил,
-лила, недолило; недолитый, недолит,
-лита, недолито perf( imperf недопивать) что
А, чего G, во что A kaataa vähemmän (kuin
pitäisi), kaataa vajaaksi, olla kaatamatta
täyteen; он недолил чайник (t воды в
чайник) hän ei kaatanut teekannua täyteen
недолюблива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го А, за что A olla erikoisesti (t erikoisemmin)
pitämättä; его ~ли за скупость hänestä ei
erikoisesti (t ei oikein) pidetty hänen kitsauten-
sa takia
недооценивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
162
нед
нес
недоо|ценйть, -ценю, -ценишь, -ценят; -це-
нённый, -ценён, -ценена perfKoro-что А, че-
го G aliarvioida, väheksyä; ~ значение (t
значения) чего-л aliarvioida jnk merkitystä; ~
свой силы aliarvioida voimansa
недопол|учйть, -учу, -учишь, -учат;
-ученный, -учен perf (imperf недополучать)
что А, чего G saada vähemmän kuin kuuluu (t
pitää); я -учил десять тысяч рублей minulta
jäi saamatta kymmenentuhatta ruplaa, sain
kymmenentuhatta ruplaa vähemmän kuin olisi
pitänyt [saada]; ~ денег saada rahaa
vähemmän kuin piti
недослыш|атъ, -у, -ишь, -ат perf что А,
чего G olla kuulematta {kaikkea)', я -ал его
последних слов en kuullut hänen viimeisiä
sanojaan
недо|смотрёть, -смотрю, -смотришь,
-смотрят; -смотренный, -смотрен perfks не-
доглядеть
недоста|ватъ, -ёт imperf yksipers кого-че-
го G, у кого G, кому D puuttua; ~ёт людей
väkeä puuttuu (t ei ole riittävästi); мне ~ёт
опыта minulta puuttuu kokemusta; ему
~вало денег häneltä puuttui rahaa, hänen
rahansa eivät riittäneet; у него (f ему) -ёт сил
häneltä puuttuu voimaa, hänen voimansa eivät
riitä А этого ещё -вало! se nyt vielä puuttui!;
ещё -вало, чтобы ... se nyt vielä puuttuisi,
että
недосчита|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf недосчитываться) кого-чего G huo-
mata (t havaita) puuttuvan (laskettaessa);
-лись трёх бойцов huomattiin kolmen
miehen puuttuvan
нездоровиться, -тся imperf yksipers кому
D voida huonosti; ему -тся hän on
huonovointinen, hän voi huonosti
ненавй|деть, -жу, -дишь, -дят imperf ко-
го-что А, за что А, что А в ком Р, + inf viha-
ta; ~ кого-л за жестокость vihata jkta hänen
julmuutensa vuoksi; ~ в людях жадность
vihata ihmisten ahneutta; - собак <кошек>
puhek vihata koiria <kissoja>
нес|тй, -у, -ёшь, -ут; нёс, -ла; akt partis
prees -ущий; akt partis pret нёсший; Л
imperf 1. dur(iter носить) кого-что А, в чём
Р, на чём Р, кому D, куда (в, на + А, к + D),
откуда (из, с, от + G) kantaa, viedä, tuoda,
kuljettaa; в правой руке он нёс портфель
hän kantoi oikeassa kädessään salkkua; ~ ре-
бёнка на руках kantaa lasta sylissään; кому
ты ~ёшь цветы? kenelle viet kukkia?; - ре-
бёнка в больницу <к врачу> kantaa (t
viedä) lasta sairaalaan <lääkäriin>; - че-
модан на вокзал kantaa matkalaukkua ase-
malle; ~ что-л с почты <из библиотеки, от
матери> tuoda jtak postista <kirjastosta,
äitinsä luota> 2. 3. pers t yksipers dur (iter
носить) кого-что А, куда (в, на + А, к + D)
kuljettaa, kantaa, viedä, kiidättää, lennättää,
ajaa; течение (t течением) наш плот ~ло к
берегу <в открытое море, на подводные
скалы> virta kuljetti lauttaamme rantaan
päin <avomerelle, karille>; ветер нёс листья,
листья -ло ветром tuuli lennätti puiden
lehtiä A куда тебя [нелёгкая] -ёт? ark mihin
sinua viedään? 3. 3. pers что А, кому-чему D
tuoda tullessaan (t mukanaan), aiheuttaa,
saada aikaan; осень -ёт непогоду syksy tuo
tullessaan ruman sään; фашизм -ёт гибель
культуре fasismi aiheuttaa kulttuurin tuhou-
tumisen, fasismi merkitsee kulttuurin tuhoa 4.
(perf понести) что A kärsiä, kestää, kantaa;
- наказание <убытки, потёри> kärsiä ran-
gaistusta <tappioita, menetyksiä>; ~
ответственность за что-л kantaa vastuu
jstak 5. что A hoitaa, suorittaa, kantaa; -
обязанности заведующего hoitaa johtajan
tehtäviä; - службу suorittaa palvelusta 6.
yksipers чем I, откуда (с, от, из + G) uhkua,
henkiä, vetää; из погреба —ло холодом kel-
lari henki (f uhkui) kylmää, kellarista henki (t
uhkui) kylmyys; с моря ~ло прохладой
mereltä kävi viileä henki; от печки ~ло
жаром uuni uhkui lämpöä; из-под полу -ёт
lattiasta vetää 7. yksipers чем I, от кого G
puhek haista; от него ~ло табаком hän haisi
tupakalle (t tupakalta) 8. что A puhek puhua
(joutavia); ~ вздор (t чепуху) puhua pötyä; ~
глупости puhua tyhmiä 9. 3. pers (perf
снести) что A munia; куры ~ут я"йца kanat
munivat
нес|тйсь, -усь, -ешься, -утся; несся,
-лась; несшийся; -йсь imperf 1. dur (iter
носиться) на чём Р, куда (в, на + А), к кому
D откуда (из, с + G), по чему D, чем I
kiitää, pyyhältää, viilettää; - на машине на
юг <к брату> kiitää autolla (t autossa)
etelään [päin] <veljensä luo>; ~ в школу <из
школы домой> juosta viilettää kouluun
<koulusta kotiin>; ~ на лыжах с горы las-
ketella suksilla; ~ по дороге kiitää tietä
pitkin; - степью kiitää aroa pitkin; тучи
-утся по нёбу pilvet kiitävät taivaalla 2. 3.
pers откуда (из + G) kantautua, kuulua; из
зала -ётся музыка <смех> salista kantautuu
musiikkia <naurua>
163
обв
низв6ргн|уть, -у, -ешь, -ут; низверг ja
-ул, низвергла; -утый, -yvja vanh низвёржен-
ный, низвёржен perf{/mperf низвергать) kir-
jak ks свергнуть
носить, ношу, носишь, носят; носящий;
ношенный, ношен imperfl, iter (dur нести)
кого-что А, в чём Р, на чём Р, чем I, кому D,
куда (в, на + А, к + D), откуда (из, с, от + G)
ks нести 1; myös kannella, kuljettaa, kuljetella,
käyttää; ~ что-л в портфеле <на спине, под
мышкой, за пазухой> kantaa jtak salkussa
<selässään, kainalossaan, povessaan>; ~
песок вёдрами kantaa hiekkaa ämpäreillä;
она носила ребёнка в больницу <к врачу>
hän käytti lasta sairaalassa <lääkärissä>;
костюм ещё не носили в чистку pukua ei ole
vielä käytetty puhdistuksessa, puku ei ole ollut
vielä puhdistettavana; я всегда ношу с собой
очки <ручку, паспорт, записную кнйжку>
minulla on aina silmälasit <kynä, passi, muis-
tikirja> mukanani А ~ кого-л на руках kan-
taa jkta käsillään 2. iter ks нести 2; А куда
тебй носило (t нелёгкая носила)? ark mihin
sinua taas vietiin? 3. что A käyttää, pitää, kan-
taa (vaatekappaleista tms); — очки <длйнные
волосы, светлые платья, военную форму>
käyttää silmälaseja <pitkää tukkaa, vaaleita
pukuja, sotilaspukua>; ~ бороду <усы>
käyttää partaa <viiksiä>; он не носит галсту-
ка hän ei käytä solmiota 4. что A käyttää
(nimeä); она носит фамилию мужа hän
käyttää miehensä sukunimeä; ~ какое-л
название olla nimeltään jk; какое учёное
звание он носит? mikä oppiarvo hänellä on? A
спор носил принципиальный характер
väittelyllä oli periaatteellinen luonne
носиться, ношусь, носишься, носятся
imperfl. iter(dur нестись) где (в, на + Р), по
чему D, над чем I kiitää, liidellä, liitää; juok-
sennella; дети носятся по двору <во дворе,
на улице> lapset juoksentelevat pihalla
<ympäri pihaa, kadulla>; над озером носятся
ласточки pääskyset liitelevät järven yllä 2. с
кем-чем I puhek touhuta, touhottaa, pitää
suurta ääntä; ~ с новым проектом touhuta
uuden luonnoksen kanssa, pitää suurta ääntä
uudesta luonnoksesta
ноч|еватъ, -ую, -уешь, -уют perfja iinperf
(perf myös переночевать) где (в, на + Р, под
+ I), у кого G yöpyä, olla yötä, viettää yönsä,
jäädä yöksi; ~ под открытым нёбом yöpyä
paljaan taivaan alla, yöpyä taivasalla (t ulko-
salla); ~ в лесу yöpyä metsässä, jäädä yöksi
metsään; ~ на сеновале viettää yönsä
heinäladossa; он остался - у знакомых hän
jäi yöksi tuttaviensa luo
нрав|иться, -люсь, -ишься, -ятся imperf
(perf понравиться) кому D чем I, yksipers
myös + m/^miellyttää, olla mieleen, viehättää;
он всем ~ился своей скромностью kaikki
pitivät tästä vaatimattomasta ihmisestä, hänen
vaatimattomuutensa miellytti kaikkia; вам Зто
-ится? pidättekö tästä?, miellyttääkö tämä
teitä?; мне ~ится путешествовать pidän
matkustamisesta; мне Зто не -ится en pidä
siitä, se ei minua miellytä
нуждаться, -юсь, -ешься, -ются imperf в
ком-чём Р tarvita, olla (jnk) tarpeessa, kaiva-
ta; vaatia; он -ется в помощи hän tarvitsee
apua, hän on avun tarpeessa; больнбй -ется в
усиленном питании sairas tarvitsee ravitsevaa
ruokaa; ~ в деньгах tarvita rahaa, olla rahan
tarpeessa; дом ~ется в хозяйке talo kaipaa
emäntää; машины ~ются в уходе koneet vaa-
tivat hoitoa
нырн|^ть, -у, -ёшь, -ут per f ja mom,
ныря~|ть, -ю, -ешь, -ют imperf куда (в, на,
под + A) myös kuv puhek sukeltaa; ~ в во-
ду sukeltaa veteen; - в толпу sukeltaa
väkijoukkoon; ~ под одейло sukeltaa peiton
alle
нюха|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
понюхать) что А 1. haistaa, haistella, nuuskia;
- цветы <воздух> haistella kukkia <ilmaa>;
собака ~ет землю koira nuuskii maata 1
nuuskata; ~ табак nuuskata, käyttää nuuskaa
нянч|ить, -у, -ишь, -ат imperf кого А
hoitaa (lasta); ~ внуков hoitaa lastenlapsia
нянч|итъся, -усь, -ишься, -атся imperfl. с
кем I hoitaa (lasta); ~ с детьми hoitaa lapsia 2
с кем-чем I kuv puhek hoivailla, hoivata, hol-
hota (jkta)
O
обагр|йтъ, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf обагрить) что А чем I kirjak
purppuroida, punata; ~ кровью punata verellä
обагр|йтся, -юсь, -ишься, -йтся perf
(imperf обагриться) чем I kirjak punertua,
muuttua punaiseksi; земли -йлась кровью
maa punertui verestä
обвалють, -ю, -ешь, -ют; обвалянный,
обвалян perf (imperf обваливать ja валять)
кого-что А в чём Р kierittää, kieritellä (korp-
pujauheessa tms); leivittää; - рыбу в муке
164
обв
обд
kierittää kala jauhoissa; ~ котлету в сухарях
leivittää kyljys
обварить, обварю, обваришь, обварят;
обваренный, обварен perf {imperf обвари-
вать) 1. кого-что А, чем I, что А кому D
polttaa {kuumalla vedellä t höyryllä); он об-
варил [себе] руку кипятком hän poltti
kätensä kuumassa vedessä; - рот горючим
чаем polttaa suunsa kuumalla teellä 2. что А,
чем I valella kuumalla vedellä, kaltata; -
фрукты кипятком valella hedelmät kuumalla
vedellä
обвенча|тъ, -ю, -ешь, -ют perfks венчать 3
обвернуть, -у, -ёшь, -ут; обвёрнутый, об-
вёрнут perf {imperf обвёртывать) puhek ks
обернуть
обве|стй, -ду, -дёшь, -дут; обвёл, -ла;
-дённый, -дён, -дена; -дй perf {imperf об-
водить) 1. кого А вокруг чего G kuljettaa,
viedä, tuoda, taluttaa {ympäri t ohi t kiertotie-
tä); ~ гостей вокруг дома kuljettaa vieraita
talon ympäri 2. кого-что А чем I: ~ взглядом
(t взором t глазами) luoda silmäys, tarkastel-
la, silmäillä {ympärilleen), antaa katseensa
kiertää; ~ глазами вокруг katsoa {t katsella t
luoda silmäys) ympärilleen; ~ зал взглядом
antaa katseensa kiertää salissa, katsella ympäri
salia; — слушателей взглядом tarkastella {t
silmäillä) kuulijoita, luoda silmäys kuulijoihin
3. что А чем I ympäröidä {aidalla tms); - сад
забором aidata puutarha, ympäröidä puu-
tarha aidalla, panna puutarha aitaan; ~ что-л
валом vallittaa jk, ympäröidä jk vallilla; ~
крепость рвом ympäröidä linnoitus kaivan-
nolla 4. что А чем I piirtää {ympäri); vetää {t
piirtää) ääriviivat; - блюдце золотым
ободком piirtää kultainen viiva teelautasen
reunaan; ~ рисунок тушью vetää piirroksen
ääriviivat tussilla 5. кого A ark {обмануть)
petkuttaa, puijata (jkta)
обвива|ться, -ется, -ются imperf ks
обвиться
обвин|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
1. ks обвинить 1—3 2. кого A lak julistaa
(jku) syylliseksi
обвинить, -ю, -ешь, -ют imperf {perf"об-
винить) кого А 1. в чём Р syyttää, pitää syyl-
lisenä, väittää syylliseksi; ~ кого-л в трусости
<в обмане> syyttää jkta pelkuriksi <petturik-
si>; он ~ет менй в том, что ... hän syyttää
minua siitä, että 2. в чём P syyttää,
panna {t asettaa) syytteeseen; - кого-л в
воровстве syyttää jkta varkaudesta; в чём его
-ют? mistä häntä syytetään? 3. в чём Р
syyttää, soimata, moittia; - кого-л в небла-
годарности syyttää jkta kiittämättömyydestä
4. vain imperf где (в, на + P) lak toimia [viral-
lisena] syyttäjänä; ~ кого-л в суде toimia jkn
syyttäjänä oikeudessa
обвить, обовью, обовьёшь, обовьют;
обвил, обвила, обвило; обвитый, обвит,
обвйта,6бвито perf {imperf обвивать) что А
1. чем I, вокруг чего G kietoa, kiertää (jnk
ympäri); ~ косы вокруг головы kietoa
palmikot pään ympäri; ~ ожерелье вокруг
шеи panna helmet (f helminauha) kaulaansa; ~
шею шарфом kietoa huivi kaulaansa 2. 3. pers
чем I kiertää, peittää {kasveista); плющ обвил
колонны, колонны обвиты плющом muratti
kiertää pylväitä myöten 3. чем I kietoa, kiertää
{kätensä); ~ чью-л шею руками kietoa
kätensä jkn kaulaan
обвиться, обовьётся, обовьются;
обвился, обвилась, обвилось perf {imperf'об-
виваться) вокруг чего G kietoutua, kiertyä
{ympärille); хмель обвился вокруг столба
humala on kiertynyt pylvään ympärille; руки
обвились вокруг шеи kädet kietoutuivat
kaulaan
обводить, обвожу, обводишь, обводят
imperf ks обвести
обворож|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf{//лрег/обвораживать) кого А, чем
I lumota, hurmata; актёр ~йл всех своей
игрой näyttelijä lumosi kaikki esityksellään
обвязать, обвяжу, обвяжешь, обвяжут;
обвязанный, обвйзан perf {imperf обвязы-
вать) 1. кого-что А, чем I, вокруг чего G
sitoa, kääriä {ympärille); - голову платком
sitoa liina päähän; - кого-л верёвкой sitoa
jku narulla; köyttää jku; ~ шарф вокруг
шеи sitoa liina kaulaan 2. что А, чем I
reunustaa, neuloa (f virkata) reunaan; ~
платок кружевом reunustaa {t koristaa)
liina pitsillä
обгоню обгонишь fut ks обогнать
обгонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обогнать
обдфъ, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
обдал, -ла, обдало; -вший; обданный, обдан,
обдана, обдано perf {imperf обдавать) 1. кого-
что А, чем I valella, kastella, huuhtoa, huuhdel-
la; ~ фрукты горйчей водой valella hedelmät
kuumalla vedellä; его обдало волной yksipers
aalto kasteli hänet 2. 3. pers t yksipers кого А,
чем I: в дверйх нас обдало теплом lämmin hul-
mahti {t lehahti t löyhähti) ovesta vastaamme 3.
3. pers t yksipers кого А чем I kuv vallata (jstak
165
обд
обе
tunteesta); его обдало недобрым предчувстви-
ем hänet valtasi levoton tunne
обдёла|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
обделывать) что А 1. чем I puhek vuorata,
vahvistaa; ~ канаву камнем vahvistaa oja[a]
kivillä 2. чем I, во что A kehystää; - дра-
гоценный камень в золото (Г золотом)
kehystää jalokivi kullalla 3. ark toimittaa,
panna kuntoon; ~ все свой дела toimittaa
kaikki asiansa
обдел|йтъ, -ю, обделишь, обделят; -ён-
ный, -ён, -ена perf, обделя"|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого А, чем I jättää ilman (jakaessaan
jtak); ~ кого-л подарками jättää jku ilman
lahjoja
обдеру, обдерёшь fut ks ободрать
обдира|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
ободрать
обд^ма|тъ, -ю, -ешь, -ют perf, обдумы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что A harkita,
ajatella (kaikin puolin); ~ свой ответ harkita
vastaustaan; ~ решение harkita päätös[tä];
дело надо обдумать asia on harkittava
обёга|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
обегать) кого-что A puhek juosta, kiertää
(monessa paikassa, monien luona); ~ всех
знакомых juosta kaikkien tuttaviensa luona; ~
все магазины juosta kaikki kaupat
обега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks обегать
ja обежать
обёда|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
обедать) где (в, на + Р), у кого G, когда (в +
А), с кем I syödä päivällistä, lounastaa; ~ с
кём-л в столовой <в ресторане, на кухне, у
знакомых> syödä jkn kanssa päivällistä
ruokalassa <ravintolassa, keittiössä, tuttavien-
sa luona>; ~ в два часа syödä päivällistä kello
kaksi
обедн|йтъ, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, обеднфъ, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что A köyhdyttää; ~ содержание книги
köyhdyttää kirjan sisältöä
обей imperat ks обить
обе|жать, -гу, -жйшь, -гут perf (imperf
обегать) puhek 1. кого-что А, вокруг чего G
juosta [ympäri]; ~ дом (t вокруг дома) juosta
talon ympäri 2. что A kiertää, juosta kier-
toteitse; ~ препятствие kiertää este 3. кого-
-то A juosta, kiertää (monessa paikassa,
monien luona); ~ всех друзей juosta kaikkien
ystäviensä luona; ~ весь город juosta ympäri
kaupunkia; ~ все магазины juosta kaikki kau-
pat
обезбол|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf обезболивать) что A puuduttaa;
lievittää kipuja; ~ десну puuduttaa ien; ~
роды lievittää synnytyskipuja
обезврфить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf, обезвреживав, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что A tehdä vaarattomaksi;
обезвредить противника <мйну> tehdä
vihollinen <miina> vaarattomaksi
обездол|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (ялрег/Ъбездоливать) кого A tehdä (jku)
onnettomaksi (t osattomaksi)
обезобра|зить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf (imperf обезображивать ja безо-
бразить) кого-что А, чем I rumentaa, tehdä
muodottomaksi; дом был -жен пристройка-
ми taloa rumensivat sivurakennukset
обезопасить, -шу, -сишь, -сят perf кого-
что А, от кого-чего G suojata, turvata, tehdä
vaarattomaksi (/ turvalliseksi); ~ границы от
вторжения врага suojata rajat vihollisen
hyökkäykseltä; - движение на дорогах tehdä
tieliikenne vaarattomaksi; ~ жителей от
пожаров suojata asukkaat tulipalolta
обезор^ж|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf обезоруживать) 1. кого-что А
riisua aseista (t aseet); ~ отрйд riisua joukko
aseista, riisua joukolta aseet 2. кого А, чем I
kuv riisua aseista, riistää (t riisua) aseet; ~
критиков riisua arvostelijat aseista; ~ кого-л
своей откровенностью riistää jklta aseet
avomielisyydellään
обезз^ме|ть, -ю, -ешь, -ют perf от чего G
joutua [pois] suunniltaan (t tolaltaan t raiteil-
taan); он ~л от страха hän oli kauhusta suun-
niltaan (f menettää järkensä)
обел|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf обелить) кого A puhek puhdistaa
maine (t kunnia), palauttaa maine (t kunnia),
pestä puhtaaksi; он пытался себй ~ hän yritti
puhdistaa maineensa
оберега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
оберечь) кого-что А, от кого-чего G varjella,
suojella, suojata; ~ народное добро varjella
kansan omaisuutta; ~ детей от болезней var-
jella lapsia taudeilta; ~ мир suojella rauhaa; ~
глаза от солнца suojella silmiään auringolta
обернуть, -у, -ёшь, -ут; обёрнутый, обёр-
нут регД/трег/Ъбёртывать) 1. что А вокруг
чего G kääriä [ympärille], kietoa [ympärille],
kiertää [ympärille]; ~ косу вокруг головы
kääriä palmikot pään ympärille 2. кого-что А,
чем I t во что A kääriä, kietoa (jhk); ~ ребён-
ка одейлом (t в одейло) kääriä lapsi peit-
teeseen; ~ книгу бумагой (t в бумагу) kääriä
166
обе
обж
kirja paperiin 3. (perfmyös оборачивать) что
А, куда (к + D) kääntää, suunnata; ~ лицо к
соседу kääntää kasvonsa naapuriin päin A ~
дело в свою пользу kääntää asia omaksi
edukseen
обернуться, -усь, -ешься, -утся perf
(У/лрег/Ъборачиваться) 1. (imperfmyös обёр-
тываться) чем I, куда (в + А, к + D) kääntyä
(jhk päin); ~ к слушателям kääntyä kuulijoi-
hin päin; ~ в сторону kääntyä sivulle; ~
лицом к окну kääntää kasvonsa ikkunaan; он
~улся лицом к нам hän käänsi kasvonsa mei-
hin [päin] 2. 3. pers {imperfmyös обёртывать-
ся) вокруг кого-чего G kiertää, tehdä kierros;
- вокруг своей оси kiertää akselinsa ympäri,
tehdä kierros akselinsa ympäri; дважды ~
вокруг Солнца tehdä kaksi kierrosta
Auringon ympäri, kiertää Aurinko kaksi ker-
taa 3. 3. pers (imperfmyös обёртываться) чем
I kuv kääntyä, muuttua; дело -улось бедой
asia sai onnettoman käänteen 4. за какой срок
(за + А), куда (до + G) puhek käydä (jssak);
до станции за час не - tunnissa ei ehdi käydä
asemalla
обер^, оберёшь fut ks обобрать
обескураж|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf обескураживать) кого А, чем I
puhek saattaa hämilleen (Г ymmälle); - кого-л
вопросом saattaa jku hämilleen kysymyk-
sellään
обесп6чива|ть, -ю, -ешь, -ют im per f,
обеспечить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perfl.
кого-что A turvata (t taata) toimeentulo,
huolehtia toimeentulosta; ~ [свою] семью
<мать> turvata perheensä <äitinsä> toimeen-
tulo 2. кого-что А чем I varustaa, hankkia
[riittävästi]; обеспечить школу учебниками
varustaa koulu oppikirjoilla, hankkia kouluun
riittävä määrä oppikirjoja; обеспечить кого-л
постоянной работой taata jklle jatkuvat
työmahdollisuudet 3. что А, кому-чему D tur-
vata, taata; обеспечить мощный подъём
промышленности turvata teollisuuden jyrkkä
nousu; обеспечить выполнение плана taata
suunnitelman täyttäminen; обеспечить мир
turvata rauha; ~ кому-л возможность
учиться taata jklle opiskelumahdollisuus
обеспок6|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf обеспокоивать) кого А, чем I
vaivata, häiritä; ~ кого-л просьбой vaivata
jkta pyynnöllään
обесслав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf обесславливать ja
бесславить) кого-что A häpäistä (jku tjk)
обессмер|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf кого-что А, чем I kirjak ikuistaa; ~
своё имя подвигами saavuttaa sankariteoil-
laan kuolemattomuus
обеща|ть, -ю, -ешь, -ют; обещанный,
обещан 1. perf ja imperf (perf myös по-
обещать) что A, -h- inf, + konj что, кому D
luvata; ~ кому-л деньги <награду, помощь,
поддёржку> luvata jklle rahaa <palkinto,
apunsa, kannatuksensa>; я ~л ему дать эту
книгу lupasin antaa hänelle tämän kirjan; ~
сделать что-л luvata tehdä (t tekevänsä) jtak;
он ~л прийти вовремя hän lupasi tulla (f tule-
vansa) aikanaan; он ~л, что придёт hän lupasi
että tulee, hän lupasi tulevansa 2. imperf что
А, быть кем-чем I t каким I luvata [olla t
tulla]; туча ~ет грозу pilvi lupaa ukkosta;
день ~ет быть ясным päivä lupaa olla kirkas;
весна ~ет быть ранней kevät lupaa tulla
aikaisin; девочка ~ет быть красавицей
tytöstä tulee oikea kaunotar
обещаться, -юсь, -ешься, -ются perf ja
imperf + inf, + konj что puhek ks обещать 1
обжаловать, -ую, -уешь, -уют perf что А
lak valittaa, hakea muutosta; ~ решение суда
valittaa oikeuden päätöksestä, hakea muutosta
oikeuden päätökseen
обжечь, обожгу, обожжёшь, обожгут;
обжёг, обожгла; обожжённый, обожжён,
обожжена perf (imperf обжигать) 1. что А
polttaa (joka puolelta), hiillyttää; - конец
палки polttaa (t hiillyttää) kepin pää 2. кого-
что А, чем I, что А кому D polttaa (jllak
kuumalla t syövyttävällä); ~ [себе] руку ки-
пятком polttaa kätensä kuumassa vedessä; ~
ногу крапивой polttaa jalkansa nokkosissa;
его обожгло паром yksipers höyry poltti
häntä 3. 3. pers кого-что A kuv polttaa (jstak
tunteesta); эта мысль обожгла его tämä aja-
tus poltti häntä
обжечься, обожгусь, обожжёшься,
обожгутся; обжёгся, обожглась; обжёгший-
ся; обжёгшись perf (imperf обжигаться) 1.
(imperf myös жечься) чем I, на чём Р polttaa
itsensä (t ihonsa); ~ горючим чаем polttaa
suunsa kuumalla teellä; ~ кислотой polttaa
itsensä hapolla; ~ на солнце polttaa ihonsa
auringossa А обжёгшись на молоке, будешь
дуть на воду sl kerran kun kieli palaa, niin
kylmäänkin puhut 2. на чём Р kuv puhek polt-
taa näppinsä (t siipensä); - на каком-л деле
polttaa näppinsä jssak yrityksessä
обжига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks обжёчь(ся)
167
обж
обл
обжить, обживу, обживёшь, обживут;
обжил, обжила, обжило; обжитый, обжит,
обжита, обжито perf(imperf обживать) что
A puhek asuttaa, tehdä kodikkaaksi (t
viihtyisäksi); ~ новую квартиру tehdä uusi
asunto kodikkaaksi
обжй|ться, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась, обжилось perf(imperf обживаться) где
(в, на + Р) puhek kotiutua, alkaa viihtyä; ~ на
новом месте kotiutua uuteen paikkaan, alkaa
viihtyä uudessa paikassa; ~ в новой квартире
kotiutua uuteen asuntoon
обзавестись, -дусь, -дёшься, -дутся; об-
завёлся, -лась perf (imperf обзаводиться)
кем-чем I puhek hankkia [itselleen]; ~ мебе-
лью hankkia itselleen huonekalut; - женой
<семьёй> hankkia vaimo <perhe> itselleen
обзов|& -ёшь fut ks обозвать
обй|деть. -жу, -дишь, -дят; -женный, -жен
perf {imperf обижать) 1. ks обижать 1; я не
хотел вас г.- en halunnut (t tarkoitukseni ei
ollut) loukata teitä; он очень ~ дел меня тем,
что... hän loukkasi minua kovin sillä, että —
—; он м^хи не ~дит hän ei tekisi pahaa
kärpäsellekään 2, кого А, чем I puhek kit-
sastella antaessaan, jättää ilman; природа не
-дела его талантами luonto ei kitsastellut
antaessaan hänelle lahjojaan
обй|деться, -жусь, -дишься, -дятся perfks
обижаться
обижа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
обидеть) 1. кого-что А, чем I loukata, tehdä
pahaa, pahoittaa mieltä, närkästyttää; ты ~ешь
её своим недоверием loukkaat häntä epäluu-
lollasi; не ~й ребёнка älä tee lapselle pahaa, älä
pahoita lapsen mieltä 2. ks обидеть 2
обижа|тьсяг -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf обидеться) на кого-что А, за что А
loukkaantua, pahastua, panna pahakseen,
närkästyä, ottaa itseensä (i nokkaansa); ~ на
замечание <на чьй-л слова> loukkaantua
huomautuksesta <jkn sanoista>; не стоит ~
на шутку ei leikistä kannata loukkaantua;
напрасно ты ~ешься на него за это suotta
närkästyit hänelle (t häneen) siitä
обита|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где (в, на +
Р) kirjak asustaa, asua, elää; этот зверь ~ет в
горах tämä eläin asustaa vuoristossa
обить, обобью, обобьёшь, обобьют;
обитый, обит perf (imperf обивать) что А 1.
kolhia, kolautella [rikki]; ~ край чашки kolhia
kupin reunat 2. с чего G ravistaa, karistaa,
varistaa; ~ снег с одежды ravistaa lumi vaat-
teista 3. puhek kuluttaa (pinnalta t reunasta); ~
рукава <край брюк> kuluttaa hihat
<housunlahkeet> 4. чем I päällystää, verhota;
~ диван бархатом päällystää sohva sametilla;
~ сундук железом raudoittaa arkku
обкладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
ложить
обкрадывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обокрасть
облага|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
ложить 5
облагодетельствовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perf кого A vanh ja iron
osoittaa hyvyyttään, tehdä hyvää (jklle)
облагоражива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
облагоро|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf 1. кого-что A jalostaa, kehittää
jalo[mma]ksi; труд облагораживает человека
työ jalostaa ihmistä 2. что А, чем I erikydlon-
taa, jalostaa; - растение прививкой jalontaa
kasvi[a] varttamalla
облада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кем-
чем I omistaa, pitää hallussaan; - источника-
ми сырьй omistaa raaka-ainelähteitä; он ~ет
прекрасной библиотекой hän omistaa mai-
nion kirjaston, hänellä on mainio kirjasto 2.
чем I: он ~ет хорошим здоровьем
<г6лосом> hänellä on hyvä terveys <ääni>;
он ~ет знаниями <опытом> hänellä on tieto-
ja <kokemusta>
обламьшфгь, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
ломать ja обломить
облач|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf( imperf облачать) кого А, во что A kirk,
vanh, leik pukea, verhota; - мальчика в
отцовское пальто pukea poika isän takkiin;
-ённый в чёрное mustiin verhoutunut
облега|ть, -ет, -ют imperf l. ks облечь II;
2. что A olla vartalonmyötäinen (t vartalon-
mukainen); платье ~ло фигуру leninkioli tiivi-
isti vartalonmyötäinen
облсгча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, об-
легч|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что А 1. keventää; ~ ношу <конструкцию са-
молёта> keventää kantamusta <lentokoneen
rakennetta> 2. yksinkertaistaa; - задачу
<мётод работы> yksinkertaistaa tehtävää
<työmenetelmää> 3. helpottaa, huojentaa; ~
труд <чьё-л положёние> helpottaa työtä
<jkn asemaa> 4. чем I helpottaa, huojentaa,
lievittää, lieventää, keventää; - чьй-л
страдания helpottaa jkn kärsimyksiä (t
tuskia); ~ боль lievittää kipua; - душу
слезами keventää mieltään kyynelillä
облекфъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks облечь I
168
обл
обл
облепить, облеплю, облепишь, облепят;
облепленный, облеплен perf, облепл4|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf (imperf myös облёпливать)
1. 3. pers кого-что A myös kuv tarttua, taker-
tua, iskostua (joka puolelta); грязь облепила
сапоги likaa tarttui saappaisiin; мокрая
одежда облепила тело märät vaatteet tarttui-
vat ihoon 2. что А чем I puhek liimata
[täyteenj, liisteröidä [täyteen]; - стены объ-
явлениями liimata seinät ilmoituksia täyteen
3. кого-что A kuv puhek piirittää, ympäröidä;
комары облепили его sääsket piirittivät
hänet; слепни облепили кони hevosen selkä
oli mustanaan paarmoja
облета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
лететь
облета|ть II, -ю, -ешь, -ют; облётанный,
облётан perfla кого-что A lentää (kaikkialla),
kiertää (lentäen); ~ на самолёте всё по-
бережье kiertää lentokoneella koko rannikko
1 кого-что A kuv ark kierrellä, juosta, hypätä,
laukata (monessa paikassa); ~ весь город kier-
rellä ympäri kaupunkia 3. (imperf облёты-
вать) что A suorittaa koelentojja]; ~ самолёт
suorittaa koelentoja] (uudella) lentokoneella
облфёть, -чу, -тишь, -тйт perf (imperf об-
летать) 1. кого-что А, вокруг кого-чего G
lentää ympäri; - Луну (t вокруг Луны) lentää
Kuun ympäri; - озеро (t вокруг озера) lentää
järven ympäri 2. что A kiertää (lentäen), lentää
{kaikkialla); ~ на самолёте всю страну kiertää
lentokoneella koko maa 3. 3. pers что A kuv
levitä, kiertää; город ~тёли слухи, что...
kaupungille levisi huhuja, että ; слава о
нём -тела весь мир hänen maineensa levisi
ympäri maailmaa; радостная весть ~тёла всю
страну iloinen viesti kiiri kautta maan 4. 3. pers
с чего G karista, varista, pudota (lehdistä yms);
листва ~тёла с деревьев lehdet ovat karisseet
puista, puut ovat karistaneet lehtensä
облё|чь I, -ку, -чёшь, -кут; облёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf облекать)
kirjak 1. кого А во что A vanh pukea, verho-
ta; ~ кого-л в какйе-л одежды pukea jku
jnklaisiin vaatteisiin 2. кого-что А чем I kuv
verhota, ympäröidä; ~ что-л тайной verhota
jk hämärään, kätkeä jk salaperäisyyden ver-
hoon 3. что А во что A pukea (jhk) muotoon
(t asuun); ~ свой чувства в стихи pukea tun-
teensa runomuotoon 4. кого-что А чем I kuv
antaa (valtuudet tms); ~ когб-л властью
Полномочиями, довёрием> antaa jklle valta
<valtuudet, luottamustehtävä>
облечь II, оближет, облйгут; облёг, об-
легла perf (imperf облегать) что A peittää
(pilvistä tms); тучи облегли нёбо pilvet peit-
tivät taivaan
облива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks облить
облива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks облиться А ~ слезами puhek kylpeä
kyynelissä, vuodattaa kyyneliä; сердце
кровью ~ется puhek sydän vuotaa verta
облизать, оближу, оближешь, оближут;
облизанный, облизан perf (imperf облизы-
вать) кого-что А, чем I nuolla, nuoleksia,
nuoleskella, lipoa; ~ губы nuolla huuliaan;
кошка облизала котят kissa nuoli poikasensa;
~ ложку языком nuolla lusikka kielellään A
так вкусно, что пальчики оближешь puhek
niin hyvää että on viedä kielen mukanaan
облйзыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
лизать
облить, оболью, обольёшь, обольют;
облил, облила, облило; обливший;
облитый, облит, облита, облито perf (imperf
обливать) 1. кого-что А, чем I, из чего G
kaataa, valella, valaa (päälle tjoka puolelle); ~
водой голову valella päänsä vedellä; ~ кого-л
из лейки kaataa jkn päälle vettä kannusta; ~
книгу чернилами kaataa mustetta kirjalle A ~
кого-л грйзью heittää lokaa jkn kasvoille; ~
кого-л холодной водой kaataa kylmää vettä
jkn niskaan 2. что А чем I päällystää (jllak
aineella); ~ кувшин глазурью päällystää
kannu lasitteella, lasittaa kannu
облиться, обольюсь, обольёшься,
обольются; облился, облилась, облилось
perf (imperf обливаться) чем I valella itseään,
kaataa päälleen; ~ холодной водой valella
itseään kylmällä vedellä
облиц|евать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf, облицовыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I päällystää, vuorata; обли-
цевать стены мрамором päällystää seinät
marmorilaatoilla
облича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks об-
личить 1; 2. (perf обличить) что A paljastaa,
ruoskia; ~ злоупотребления <взя"точничест-
во> paljastaa väärinkäytöksiä <lahjustenotta-
jia> 3. 3. pers кого-что А, в ком-чём Р paljas-
taa (näyttää, osoittaa); всё ~ло в нём
иностранца kaikki paljasti hänet ulko-
maalaiseksi
облич|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf\. (imperf обличать) кого А, в чём Р pal-
jastaa (saattaa ilmi); ~ кого-л в нечестности
paljastaa jku epärehelliseksi 2. ks обличать 2
обложить, обложу, обложишь, обложат;
169
обл
обм
обложенный, обложен perf (imperf обклады-
вать) 1. кого-что А чем I asettaa (t panna)
ympärille, ympäröidä, reunustaa; - больного
подушками asettaa tyynyt sairaan ympärille;
~ могилу дёрном reunustaa hauta turpeilla 2.
что А чем I päällystää; ~ стены камнем
päällystää seinät kivilaatoilla 3. 3. pers что А
peittää, kattaa (pilvistä tms); тучи обложили
нёбо pilvet peittivät taivaan А горло об-
ложило kurkku on tulehtunut 4. кого-что А
sot piirittää, saartaa; mets kiertää; ~ крепость
piirittää linnoitus; - медведя kiertää karhu
pesään 5. (imperfmyös облагать) кого-что А
чем I verottaa, määrätä [maksettavaksi]; ~
кого-л налогом verottaa jkta
облок|отйться, -очусь, -отйшься, -отятся
регД/шрег/'облокачиваться) на кого-что А,
обо что A nojata kyynärpäihinsä, nojata
kyynärpäillään (t kyynärpäällään); ~ на стол
nojata kyynärpäillään pöytään; ~ на по-
доконник (t о подоконник) nojata
kyynärpäillään ikkunalautaan
облома|ть, -ю, -ешь, -ют; обломанный,
обломан perf (imperf обламывать) что А
katkoa, katkaista, taittaa, taitella; ~ сучья
katkoa oksat puusta; я ~л себе ногти kynteni
ovat halkeilleet
обломить, обломлю, обломишь,
обломят; обломленный, обломлен perf
(imperf обламывать) что A taittaa, katkaista,
murtaa; ~ сук taittaa oksa
облуча|тъ? -ю, -ешь, -ют imperf, об-
луч|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
кого-что А, чем I säteilyttää, sadettaa; ~
кого-л кварцем säteilyttää jkn ihoa kvartsi-
lampulla
облюб|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf облюбовывать) ко-
го-что A valita mieleisensä; ~ себе место vali-
ta mieleisensä (t mielensä mukainen t sopiva)
paikka
обмакива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, об-
макнуть, -у, -ёшь, -ут perf что А во что А
kastaa (jhk); ~ перо в чернила kastaa kynä[ä]
musteeseen
обмануть, обману, обманешь, обманут;
обманутый, обманут perf (imperf обманы-
вать) 1. кого-что А, чем I pettää, narrata,
harhauttaa; ~ неприятеля harhauttaa viholli-
nen, johtaa vihollinen harhaan 2. кого А
pettää, petkuttaa, huiputtaa, puijata; ~ по-
купателя pettää ostajaa 3. что A kuv pettää,
olla täyttämättä (toiveita, odotuksia); он об-
манул наши ожидания <надёжды> hän ei
täyttänyt odotuksiamme <toiveitamme>; ~
чьё-л доверие pettää jkn luottamus 4. кого А
pettää (aviouskollisuuden, rakkauden
lupausten rikkomisesta); ~ жену pettää
vaimoaan; парень обманул девушку poika
petti tytön
обмануться, обманусь, обманешься,
обманутся perf (imperf обманываться) в
ком-чём Р pettyä; ~ в своих чувствах
<ожиданиях, надёждах> pettyä tunteissaan
<odotuksissaan, toiveissaan>; - в ком-л
pettyä jkn suhteen
обманыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks обмануть(ся)
обматыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
мотать
обмахиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf чем I leyhytellä, leyhyttää; - веером
leyhytellä viuhkalla
обмёнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
обменить ja обменить) 1. кого-что А, на ко-
го-что A vaihtaa (toiseen); ~ книги
<плённых> vaihtaa kirjoja <sotavankeja>; -
марки на рубли vaihtaa markkoja rupliksi 2.
что A vaihtaa, ottaa erehdyksessä; ~ шапку
vaihtaa hattua, ottaa erehdyksessä väärä hattu
обм6нива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf обмениться) perfl. кем-чем I, с
кем I vaihtaa [keskenään]; ~ пленными vaih-
taa sotavankeja; ~ книгами <марками> vaih-
taa keskenään kirjoja <postimerkkejä>; ~ [с
кём-л] кольцами vaihtaa sormuksia [jkn
kanssa] 2. чем I, с кем I kuv vaihtaa; ~ с кём-л
мнениями <привётствиями, взглйдами> vaih-
taa jkn kanssa mielipiteitä <tervehdyksiä,
katseita>
обмен4|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perfks обмёнивать(ся)
обмереть, обомру, обомрёшь, обомрут;
обмер, обмерла, обмерло perf (imperf об-
мирать) от чего G puhek jähmettyä, tyr-
mistyä; ~ от испуга <от ужаса> jähmettyä
pelosta <kauhusta>
обмёр|ить, -ю, -ишь, -ят ja -яю, -яешь,
-яют perf (imperf обмеривать ja обмерять) 1.
что А, чем I mitata; ~ поле mitata pelto,
laskea pellon pinta-ala; ~ что-л рулеткой
mitata jk mittanauhalla 2. кого A puhek
pettää, petkuttaa (mitattaessa); ~ покупателя
pettää ostajaa
обм6лв|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
puhek: словом не ~ кому D, о чём Р, + konj
что olla virkkamatta (t hiiskumatta t mainitse-
matta) sanaakaan; он не ~ился об Зтом ни
170
обм
обо
единым словом hän ei virkkanut siitä
sanaakaan; он никому и словом не -ился,
что... hän ei maininnut kenellekään, että
обморозить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf(imperf обмораживать) что A palel-
luttaa; ~ [себе] нос <уши> palelluttaa nenänsä
<korvansa>
обмота|ть, -ю, -ешь, -ют; обмотанный,
обмотан perf (imperf обматывать) кого-что
А чем I, что А вокруг чего G kietoa, kääriä;
~ шарф вокруг шёи, ~ шёю шарфом kietoa (t
sitoa) liina kaulaansa; ~ ребёнка платком
kääriä lapsi liinaan
обмыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, обмыть,
обмою, обмоешь, обмоют; обмытый,
обмыт perf кого-что А, чем I pestä [puhtaak-
si]; ~ рану водой pestä haava vedellä puh-
taaksi
обнадёж|итъ, -у, -ишь, -ат perf (imperf"об-
надёживать) кого А, чем I, + konj что
herättää (t antaa) toiveita, luvata varmasti; ~
больного herättää sairaassa parantumisen
toiveita, antaa sairaalle parantumisen toiveita;
$тим вы его очень -или tällä [seikalla]
herätitte hänessä suuria toiveita
обнажа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
нажить
обнаж|йтъ, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf обнажать) 1. кого-что A paljas-
taa (ihosta, ruumiinosista); - спину <плёчи>
paljastaa selkänsä <olkapäänsä>; - голову
paljastaa päänsä 2. 3. pers что A kuv riisua
paljaaksi; paljastaa (puut); осень -ила лес
syksy on riisunut metsän paljaaksi; ветер ~йл
деревья tuuli vei lehdet puista 3. что A paljas-
taa (jnk alta); - нерв paljastaa hermo 4. что А
kuv paljastaa, tuoda päivänvaloon; - не-
достатки paljastaa epäkohdat 5. что A kirjak
paljastaa, vetää [huotrasta]; ~ меч paljastaa
miekka
обнародовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf что A julkaista, julkistaa,
saattaa julkisuuteen; - закон julkaista laki
обнар^ж|ить9 -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf обнаруживать) 1. что A tuoda
ilmi (t esille), ilmaista, osoittaa (jstak tun-
teesta, ominaisuudesta); - свою радость
tuoda ilmi ilonsa; ~ свой чувства ilmaista
tunteensa; ~ находчивость osoittaa
kekseliäisyyttä; ~ интерес к чему-л osoittaa
harrastusta (t mielenkiintoa) jhk (t jtak
kohtaan) 2. кого-что А, где (в, на + P), у ко-
го G löytää, keksiä; - пропавшую книгу на
полке löytää kadonnut kirja hyllyltä; - что-л
у себя в кармане löytää jk taskustaan 3. ко-
го-что А, у кого G, + konj что huomata,
havaita; saada ilmi, paljastaa; - противника
havaita vihollinen; - потерю документа
huomata asiapaperin kadonneen; — растрату
saada ilmi kavallus; врачи -или у ребёнка
признаки рахита lääkärit havaitsivat lapses-
sa riisitaudin oireita; вернувшись, мы -или,
что дверь заперта palattuamme havaitsimme
oven olevan lukossa, palattuamme havait-
simme, että ovi oli lukossa
обнефй, -у, -ёшь, -ут; обнёс, -ла; -ённый,
-ён, -ена per/X//nperf обносить) 1. что А чем
I ympäröidä (aidalla tms); - сад забором
aidata puutarha, ympäröidä puutarha aidalla
2. кого А чем I tarjota, tarjoilla (nautittavaksi
— tuoden kullekin erikseen); - гостей
фруктами tarjota vieraille hedelmiä 3, кого А,
чем I jättää ilman, olla tarjoamatta (tarjottaes-
sa muille); он обнёс менй мороженым hän
jätti minut ilman jäätelöä, hän ei tarjonnut
minulle jäätelöä
обнима|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks обнять(ся)
обнов|йть, -лю, -йшь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf, обновлять, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. uudistaa, muuttaa uudenlaiseksi; об-
новить старую одежду uudistaa vanhat vaat-
teensa 2. uusia, vaihtaa [kokonaan] uuteen; -
репертуар uusia ohjelmistonsa 3. puhek: -
платье panna [uusi] leninki ensimmäistä ker-
taa päälle; - лыжи hiihtää [uusilla] suksilla
ensimmäistä kertaa
обнять, обниму, обнимешь, обнимут;
обнйл, обняла, обнйло; обнявший; обнятый,
обнят, обнята, обнято (imperf обнимать) 1.
кого-что А, чем I, за что A syleillä, halata,
halailla; - мать <ребёнка> syleillä äitiään
<lasta>; ~ кого-л за шёю kietoa kätensä jkn
kaulaan; - кого-л за талию panna kätensä jkn
vyötärölle; - колени руками syleillä polvia 2.
кого-что А чем I kuv kirjak tutkia, tarkastella
(katseellaan); ~ присутствующих взглядом
tutkia läsnäolijoita katseellaan A - что-л
умом käsittää jtak järjellään
обняться, обнимусь, обнимешься,
обнимутся; обнялся, обнялась; обнйвшийся
perf (imperf обниматься) скем\ syleillä [toisi-
aan], halailla [toisiaan], halata [toisiaan]; - с
друзьйми syleillä ystäviään
обобрать, оберу, оберёшь, оберут;
обобрал, обобрала, обобрало; обобранный,
обобран perf (imperf обирать) 1. что А
kerätä, korjata; - сливы с дерева kerätä
171
обо
обо
luumut puusta 2. кого-что A puhek ryöstää
puhtaaksi, puhdistaa, nylkeä (jku tjk)
обобщать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обобщить
обобществ|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена регД//nperf обобществлять) что А
yhteiskunnallistaa, sosialisoida; - средства про-
изводства yhteiskunnallistaa tuotantovälineet
обобщ|йтъ, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf обобщать) что A yleistää, tehdä
yleisiä päätelmiä; ~ опыт работы yleistää
työkokemus; ~ свой наблюдения tehdä yleisiä
päätelmiä havainnoistaan
обобью, обобьёшь fut ks обить
обовьётся, обовьются fut ks обвиться
обовью, обовьёшь fut ks обвить
обога|тить, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf обогащать) 1. кого-
что А, чем I rikastuttaa, vaurastuttaa, tehdä
rikkaa[mma]ksi, tehdä vauraa[mma]ksi; ~
страну rikastuttaa maata 2. кого-что А, чем I
rikastaa, rikastuttaa, kartuttaa, monipuolis-
taa; ~ коллекции музея новыми экспоната-
ми rikastuttaa museon kokoelmia uusilla
esineillä; ~ свой знания rikastaa (t kartuttaa)
tietojaan 3. что A erik rikastaa; - руду rikas-
taa malmia
обога|тйться, -щусь, -тйшься, -тйтся perf
(imperf обогащаться) чем I rikastua; ~ опы-
том rikastua kokemuksesta
обогаща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks обогатйть(ся)
обогнать, обгоню, обгонишь, обгонят;
обогнал, обогнала, обогнало; обогнанный,
обогнан perf (imperf обгонять) кого-что А 1.
на чём Р , в чём Р ohittaa, sivuuttaa; ~ вело-
сипедиста на машине ohittaa autolla
polkupyöräilijä; мотоцикл обогнал авто-
мобиль moottoripyörä ohitti auton; ~ кого-л
в беге ohittaa jku juoksussa 2. в чём Р kuv
puhek ohittaa, sivuuttaa, päästä edelle; ~ в
учёбе своих товарищей по курсу ohittaa
opiskelussa kurssitoverinsa, päästä opiskelussa
kurssitovereistaan edelle
обогнать, -у, -ёшь, -ут; обогнутый,
обогнут perf (imperf огибать) 1. что А вок-
руг чего G vääntää, kääntää (ympärille); ~
обруч вокруг бочки vääntää vanne tynnyrin
ympärille 2. кого-что A kiertää [ympäri]; kaar-
taa [ympäri]; ~ остров <мыс> kiertää saaren
<niemen> ympäri
ободрать, обдеру, обдерёшь, обдерут;
ободрал, ободрала, ободрало; ободранный,
ободран perf (imperf обдирать) 1. (imperf
myös драть) кого-что А, с кого-чего G
nylkeä, kiskoa, kettää (joka puolelta t jk pal-
jaaksi); ~ кору с дерева kiskoa kuori puusta;-
берёзу <медвёдя> nylkeä koivu <karhu>; -
шкуру с овцы nylkeä lammas 2. что А, обо
что A repiä [naarmuille]; kuluttaa [rikki]; я
ободрал руку о гвоздь naula repi käteni ve-
rille 3. кого A kuv ark nylkeä putipuhtaaksi,
ryöstää {jku)
ободр|йть, -ю, -ишь, -ät; -ённый, -ён, -ена
perf, обюдрфъ, -ю, -ешь, -ют imperf кого А,
чем I rohkaista, rohkaista (jkn) mieltä; ~
людей rohkaista ihmisiä; - кого-л улыбкой
rohkaista jkta hymyllään
обожа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что A jumaloida; - сына jumaloida poikaansa
2. что A ark pitää kovasti (t hirveästi); я ~ю
жареную рыбу pidän kovasti paistetusta
kalasta
обожгись), обожжёшь(ся) fut ks
обжёчь(ся)
обожд|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало
perf puhek ks подождать
обозвать, обзову, обзовёшь, обзовут;
обозвал, обозвала, обозвало; обозванный,
обозван perf( imperf обзывать) кого А, кем-
чем I puhek nimittää (jllak haukkumanimellä),
haukkua; - кого-л дураком nimittää jkta hul-
luksi
обозл|йть(ся), -ю(сь), -йшь(ся), -йт(ся)
perfks злить(ся)
обознача|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
обозначить I; 2. 3. pers что A, -f konj что
merkitä, tarkoittaa; что ~ет Зта цифра? mitä
tämä numero tarkoittaa?; Зто не ~ло, что они
поссорились se ei merkinnyt, että he olisivat
riitaantuneet; слова, ~ющие одно и то же
samaa merkitsevät sanat
обозначаться, -ется, -ются imperf ks
обозначиться
обозначить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf что А 1. (imperf обозначать) чем I, где
(в, на + Р) merkitä (varustaa merkillä t
merkeillä); ~ на карте границу merkitä kart-
taan raja; ~ что-л цифрами merkitä jk
numeroin (t numeroilla) 2. 3. pers: худоба
резко -ила кости hän oli vain luuta ja nahkaa
обозначиться, -ится, -атся perf (imperf
обозначаться) в ком-чём Р, на чём Р tulla
näkyviin (t esille), ilmetä; в нём ~илась
внутренняя перемена hänessä tapahtui
sisäinen murros; на лбу ~ились морщины
otsaan tuli ryppyjä
обозрева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
172
обо
обо
обозр|ёть, -ю, -ишь, -яЧ perfkirjak 1. что А,
откуда (с + G) katsella, tarkastella, silmäillä,
luoda silmäys (ympärilleen); ~ местность с
высоты katsella ympäristöä korkealta 2. */ro
A kuv luoda yleiskatsaus; - факты luoda
yleiskatsaus tosiasioihin
обойти, обойду, обойдёшь, обойдут;
обошёл, обошла; обошедший; обойдённый,
обойдён, обойдена pcrf(imperfобходить) 1.
кого-что А, вокруг кого-чего G kiertää,
kaartaa, mennä (t kulkea) ympäri; ~ дом (t
вокруг дома) kiertää talo, mennä talon
ympäri 2. кого-что A sot kiertää (t kaartaa)
selkäpuolelle; ~ [фланг] противника kiertää
vihollisen selkäpuolelle 3. кого-что A kiertää
(kaartaen sivuuttaa); ~ препятствие <лужу>
kiertää este <vesilätäkkö> 4. 3. pers кого-что
A kuv: его обошли большие неприятности
hän välttyi (/ säästyi) suurilta ikävyyksiltä 5.
кого-что A kuv kiertää, sivuuttaa, syrjäyttää;
~ закон kiertää laki; ~ молчанием какой-л
вопрос sivuuttaa jk asia, olla vaiti jstak asias-
ta 6. кого-что A kiertää, käydä (monessa
paikassa, monien luona); ~ зал <всю
деревню> kiertää sali <koko kylä>; ~ всех
знакомых käydä kaikkien tuttaviensa luona 7.
3. pers кого-что A kuv kiertää, levitä; слух
обошёл весь город huhu kiersi koko kaupun-
gin, huhu levisi koko kaupungille 8. кого А в
чём Р puhek ohittaa, sivuuttaa, päästä edelle;
~ когб-л в беге <в скачках> ohittaa jku juok-
sussa <ratsastuksessa>
обойтись, обойдусь, обойдёшься,
обойдутся; обошёлся, обошлась; обо-
шедшийся perf (imperf обходиться) 1. с кем I
kohdella; - с кём-л хорошо <плохо, как с
равным> kohdella jkta hyvin <huonosti, ver-
taisenaan> 2. 3. pers кому-чему D, во что А
puhek tulla (t käydä) maksamaan, maksaa;
пальто обошлось мне в восемьдесят тысяч
рублей takki tuli maksamaan minulle kahdek-
sankymmentätuhatta ruplaa, maksoin takista
kahdeksankymmentätuhatta ruplaa; во
сколько (t во что) Зто обойдётся? mitä (t
paljonko) se tulee maksamaan? Л Зто обой-
дётся в копеечку se tulee maksamaan aika
paljon 3. без кого-чего G, чем I puhek tulla
toimeen, pärjätä; без тебя обойдусь tulen
toimeen ilman sinua; обойдусь ста рублями
tulen toimeen sadalla ruplalla 4. 3. pers без че-
го G käydä, tapahtua; всё обошлось без
шума kaikki tapahtui rauhallisesti (t ilman
melua); и Зта встреча не обошлась без ссоры
tämäkään tapaaminen ei sujunut riidattomasti
обокрасть, обкраду, обкрадёшь, об-
крадут; обокрал; обкраденный, обкраден ja
обокраденный, обокраден perf (imperf
обкрадывать) кого-что A puhdistaa, ryöstää;
квартиру обокрали varkaat puhdistivat asun-
non, asunnossa kävi varkaita; его обокрали
hänet puhdistettiin [rahoista], varkaat veivät
häneltä kaikki rahat
обольстить, обольщу, обольстишь,
обольстит; обольщённый, обольщён, оболь-
щена perf, оболыца|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого А, чем I houkutella, viekoitella; ~ кого-л
обещаниями houkutella jkta lupauksillaan
оболью(сь), обольёшь(ся) fut ks
облйть(ся)
обомр^, обомрёшь fut ks обмереть
обопрись, обопрёшься fut ks опереться
оборачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обернуть 3
оборачиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks обернуться
оборв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
оборванный, оборван perf (imperf об-
рывать) 1. что А, с чего G, у кого G repiä,
nyppiä, nyhtää (ympäriltä); ~ йблоки с йбло-
ни repiä omenat puusta; ~ крылья у мухи
nyppiä siivet kärpäseltä 2. что А, у чего G
katkaista, repäistä; ~ нитку katkaista lanka; ~
вешалку у пальто katkaista takin verkilö 3O
что A kuv katkaista, keskeyttää; ~ свою речь
katkaista puheensa; - отношения с кём-л
katkaista (t purkaa) suhteensa jkhun 4, кого А
kuv puhek keskeyttää (jku)
оборонить, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
оборонить) кого-что А, от кого-чего G puo-
lustaa; - страну от врага <от нападения
врага> puolustaa maata vihollista <vihollisen
hyökkäystä> vastaan
оборонфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf оборониться) от кого-чего G puolus-
tautua; - от врага <от нападения врага>
puolustautua vihollista <vihollisen hyök-
käystä> vastaan
оборудовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, чем I varustaa kojeilla (t kalus-
tolla), kunnostaa; - лабораторию varustaa
laboratorio kojeilla; ~ предприятие но-
вейшей техникой varustaa laitos uusimmilla
teknisillä välineillä; - детскую площадку kun-
nostaa leikkikenttä
обосновать, -ую, -уешь, -уют ja -ую,
-уешь, -уют; -ованный, -ован perf (imperf
обосновывать) что А, чем! perustella; ~ своё
мнение вескими доводами perustella mielipi-
173
обо
обр
dettään painavilla todisteilla, esittää painavia
todisteita väitteensä tueksi; ~ теорию факта-
ми perustella teoriaa tosiasioilla
обосн|оваться, -уюсь, -уёшься, -уются ja
-уюсь, -уешься, -уются perf {imperf
обосновываться) где (в, на + Р), у кого G
asettua asumaan, muuttaa [asumaan]; - в
новом доме muuttaa [asumaan] uuteen
taloon; он -овался на юге <у родственни-
ков> hän on asettunut asumaan etelään
<sukulaistensa luo>
обосновыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks обосновать(ся)
обособ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
рег/\/mper/Ъбосабливать ja обособлять) ко-
го-что A eristää, erillistää; ~ участок eristää
alue
обособ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
{imperf обосабливаться ja обособляться) от
кого-чего G eristäytyä, eristyä; ~ от прежних
друзей eristäytyä vanhoista ystävistään
обостр|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, обостря"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. tav 3. pers voimistaa, vahvistaa (jtak
tunnetta); это обострило его желание
попасть туда tämä voimisti hänen haluaan
päästä sinne; ~ аппетит lisätä ruokahalua 2.
чем I kärjistää, kiristää, jännittää; ~ от-
ношения <противорёчия> kärjistää välejä
<vastakohtia>; ~ обстановку своим
вмешательством kärjistää tilannetta väliintu-
lollaan
оботр^, оботрёшь fut ks обтереть
обошёл(ся), обошла(сь) pret ks
обойтй(сь)
обошью, обошьёшь fut ks обшить
обрабатыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, об-
работав, -ю, -ешь, -ют perfl. что А, чем I
muokata, käsitellä, jalostaa; työstää; ~ кожу
<сталь> muokata nahkaa <terästä>; ~ дре-
весину jalostaa puuta; ~ деталь työstää kap-
pale; ~ какой-л материал кислотой käsitellä
jtak ainetta hapolla 2. что А, чем I muokata
{maata); ~ поле машинами muokata peltoa
koneilla 3. что A muokata, kehitellä; об-
рабатывать статью <стиль> muokata
artikkelia <tyyliä> 4. кого A kuv ark muoka-
ta, taivuttaa; ~ кого-л в свою пользу muoka-
ta jkta omaksi edukseen, taivuttaa jkta
puolelleen
образовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf кого А, чем I ilahduttaa, tuottaa
iloa; ~ кого-л подарком ilahduttaa jkta lah-
jallaan, tuottaa jklle iloa lahjallaan
обрадоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf кому-чему D ilahtua, riemastua; -
подарку ilahtua lahjasta
образовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf, prees.ssä myös imperf, образовы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что A muo-
dostaa; в этом месте дорога образует по-
лукруг tie muodostaa siinä puoliympyrän;
река образует извилины joki muodostaa (f
tekee) mutkia 2. что А, где (в, на + P), для че-
го G muodostaa, saada aikaan, perustaa; об-
разовать комиссию для подготовки чего-л
muodostaa valiokunta jnk valmistelua varten;
в школе <на факультёте> образовали драм-
кружок kouluun <tiedekuntaan> muodostet-
tiin näytelmäkerho; в институте образована
новая лаборатория instituuttiin on perustettu
uusi laboratorio
образ^м|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf кого A puhek saattaa {t herättää)
järkiinsä, saattaa oikealle tolalle {jku)
обрамля~|ть, -ет, -ют imperf что А
kehystää, reunustaa, ympäröidä; тёмные
волосы -ли её лицб tumma tukka kehysti
hänen kasvojaan
обраста|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, об-
раст|й, -у, -ёшь, -ут; оброс, обросла;
обросший perf чем I 1. kasvaa täyteen; -
мхом kasvaa täyteen sammalta, sammaloitua;
~ травой kasvaa täyteen ruohoa, ruohottua;
обрасти волосами karvoittua; обрасти бо-
родой parroittua 2. kuv puhek hankkia
itselleen, muodostaa ympärilleen; - хозяйст-
вом hankkia itselleen taloutta; города об-
росли посёлками kaupunkien ympärille on
kasvanut uusia asutuksia
обра|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf {imperf обращать) 1. что А,
на кого-что А, к кому-чему D, против кого-
чего G kohdistaa, suunnata, kääntää; -
взгляд на сцену kohdistaa katseensa
näyttämölle; ~ оружие против неприятеля
kohdistaa ase viholliseen, kääntää ase vihol-
lista vastaan; ~ лицо к собеседнику kääntyä
puhekumppaninsa puoleen; - внимание на
что-л kohdistaa huomionsa jhk; он не ~тйл
на это внимания hän ei kiinnittänyt siihen
huomiota 2. кого А, во что A kirjak
käännyttää, kääntää, taivuttaa; - кого-л в
другую веру käännyttää jku toiseen uskoon; -
кого-л в своих сторонников taivuttaa jotkut
kannattajikseen 3. что А во что A muuttaa; ~
воду в пар muuttaa vesi höyryksi; ~ пустыню
в цветущий край muuttaa autiomaa kukois-
174
обр
обр
tavaksi seuduksi; - здание в развалины hajot-
taa rakennus raunioiksi, raunioittaa rakennus;
~ дело в шутку kääntää (f panna) asia leikiksi
Д - кого-л в бегство ajaa jku pakoon (t
pakosalle)
обра|тйться, -щусь, -тйшься, -тятся perf
(/mperf обращаться) 1. к кому-чему Х5, чем I
kääntyä; ~ лицом к свету kääntyä kasvot
valoa kohti, kääntää kasvonsa valoon päin 2.
3. pers к кому-чему D, на кого-что A suun-
tautua, kääntyä, kohdistua; взгляды всех
-тнлись к нему kaikkien katseet suuntautui-
vat häneen 3. к кому-чему D, с чем I, за чем
I, куда (в + A) kääntyä (jkn puoleen); ~ к
студентам <к слушателям> kääntyä opiskeli-
joiden <kuulijoiden> puoleen; ~ к кому-л с
речью pitää puhe jklle, puhua jklle; - к врачу
kääntyä lääkärin puoleen; ~к кому-л за помо-
щью <совётом> pyytää jklta apua <neu-
voa>; - в милицию <в дирёкцию> kääntyä
miliisin <johdon> puoleen 4. к чему D ryhtyä
(tutkimaan, tarkastelemaan); ~ к изучению
древних рукописей ryhtyä tutkimaan
muinaisia käsikirjoituksia, [alkaa] tutkia
muinaisia käsikirjoituksia; ~ к словарю kat-
soa sanakirjasta 5. 3. pers во что A muuttua;
вода -тйлась в пар vesi muuttui höyryksi;
дело -тйлось в шутку asia kääntyi leikiksi 6.
во что А: он весь ~тйлся в слух <в зрёние>
hän oli pelkkänä korvana <silmänä> А ~ в
бегство lähteä pakoon (t pakosalle)
обраща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks об-
ратить; не ~й на Зто внимания! älä välitä
siitä!, älä kiinnitä siihen huomiota!
обращаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks обратиться; 2. 3. pers по чему D, вокруг
чего G kiertää (ympäri); Земли ~ется вокруг
Солнца Maa kiertää Aurinkoa; кровь -ется
по кровеносной системе veri kiertää suonissa
3. с кем-чем I kohdella, pidellä, käsitellä; хо-
рошо ~ с подчинёнными kohdella hyvin
alaisiaan; ласково ~ с ребёнком kohdella
lasta hellävaraisesti 4. с чем I käyttää,
käsitellä, pidellä; он не умеет ~ с приборами
hän ei osaa käyttää kojeita; вы умеете ~ с ки-
ноаппаратом? osaatteko käyttää eloku-
vakameraa?; с оружием следует - ос-
торожно asetta on käsiteltävä varovasti
обрфать, -жу, -жешь, -жут perf {imperf
обрезывать ja обрезать) 1. что А, чем I, ко-
му D leikata (reunasta, päästä); ~ верёвку
ножницами leikata naru (t narun pää) saksil-
la; ~ деревья leikata (t tasoittaa) puut; ~
кому-л ногти leikata kynnet jklta 2. что А,
чем I, кому D leikata [haava]; ~ [себе] палец
leikata sormensa (t haava sormeensa) 3. кого-
что A kuv puhek keskeyttää; ~ кого-л на
первом слове keskeyttää jku heti alkuun
обрека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks обречь
обремен|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, обременфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
кого А, чем I rasittaa, vaivata; ~ кого-л
просьбой <поручёниями> rasittaa jkta
pyynnöllä <tehtävillä>
обр|естй, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-ётший; -етённый, -етён, -етена; -етя perf,
'обрета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А,
в ком-чём Р kirjak löytää, saavuttaa, saada;
обрести счастье löytää onnensa; ~
душевный покой saavuttaa mielenrauha; об-
рести в ком-л друга löytää jkssa ystävä
itselleen
обр|ёчь, -еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла;
-ечённый, -ечён, -ечена perf (imperf об-
рекать) кого-что А на что A ylät tuomita
(saattaa jnk epäedullisen alaiseksi); ~ кого-л
на страдания tuomita jku kärsimyksiin; ~
кого-л на гибель tuomita jku tuhoon (t
perikatoon); предприятие было -ечено на
провал yritys oli tuomittu epäonnistumaan
обрифватъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf, обрисовыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. что А, чем I puhek piirtää, vetää
(ääriviiva); обрисовать контур чернилами
piirtää ääriviiva musteella 2. кого-что A kuv
kuvata; обрисовать кого-л с неприглядной
стороны kuvata jku epäedullisessa valossa;
обрисовать ситуацию <своё положёние>
kuvata tilanne <asemansa>
обронить, оброню, обронишь, обронят;
оброненный, обронен ja оброненный, обро-
нен, обронена perf что А 1. puhek pudottaa,
hukata; -ключ pudottaa avaimensa 2. 3. pers
pudottaa (lehtensä - puista); деревья об-
ронили листву puut ovat pudottaneet leh-
tensä; ~ хвою pudottaa neulasensa 3.: ~ слово
lausahtaa, virkkaa, sanoa ohimennen; ~ за-
мечание tehdä huomautus ohimennen
оброс, обросла pret ks обрасти
обр^шива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks обрушить(ся)
обр^пфпъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf обрушивать) что А 1. куда (в, на +
A) luhistaa, romahduttaa, pudottaa; ~ стену
[на землю] luhistaa seinä [maahan]; ураган
~ил скалу в воду myrsky pudotti kallion
veteen 2. на кого-что A kuv syytää, puskea; ~
бомбы на врага pudottaa pommeja vihol-
175
обр
обу
liseen; ~ свой гнев на кого-л purkaa vihaansa
jkhun
обр^ш|иться, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf обрушиваться) на кого-что А 1.
luhistua, romahtaa; дерево ~илось на дом
puu kaatui rytisten talon päälle; волны
~ились на берег aallot löivät (t iskivät)
rantaan 2. kuv kohdata, iskeä (jkn) kimppuun;
на меня -ились несчастья minut kohtasi
onnettomuus toisensa perään, 3. с чем I kuv
rynnätä, hyökätä, syöksyä; ~ на врага rynnätä
vihollisen kimppuun; ~ на кого-л с упрёками
hyökätä syytöksin jkta vastaan
обрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf k s
оборвать
обслёд|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A tarkastaa, tutkia; ~
больного tutkia sairas[ta]; ~ работу чего-л
tarkastaa jnk työtä
обсл^жива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1.
(perf обслужить) кого-что A palvella; ~ по-
купателя <клиёнтов> palvella ostajaa
<asiakkaita>; автобусы, -ющие дальние
рейсы kaukoliikennettä palvelevat linja-autot
2. что A hoitaa (konetta); ~ несколько
станков hoitaa useita työkoneita
обстав|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, обставлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf I. кого-
что А чем I ympäröidä, panna ympärille;
обставить трибуну цветами ympäröidä puhu-
jakoroke kukilla, panna puhujakorokkeen
ympärille kukkia 2. что А, чем I kalustaa, sisus-
taa; обставить квартиру новой мебелью
kalustaa asunto uusilla huonekaluilla 3. что А
kuv järjestää, lavastaa; хорошо ~ празднова-
ние чего-л järjestää hyvin jnk juhliminen
обсто|ять, -йт, -ят imperf с чем I, у кого
G olla (jssak tilassa - asiasta); с работой у
меня всё ~ит хорошо työasiani ovat kaikki
kunnossa, töissä minulla on kaikki kunnossa;
со снабжением дело ~ит благополучно
tavarantoimitukset ovat kunnossa, tavaroiden
saannissa ei ole vaikeuksia
обстрелива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, об-
стрелять, -ю, -ешь, -ют; обстрелянный,
обстрелян perf кого-что А, из чего G tulit-
taa, ampua; pommittaa; обстреливать город
из орудий tulittaa (t ampua) kaupunkia ty-
kistöllä (t tykeillä)
обступа|ть, -ет, -ют imperf, обст|упйть,
-упит, -упят; -упленный, -уплен perf кого-
что A piirittää, ympäröidä, asettua ympärille;
дети обступили учительницу lapset piirittivät
opettajan
обсудить, обсужу, обсудишь, обсудят;
обсуждённый, обсуждён, обсуждена perf,
обсужда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, с кем
I, где (в, на + Р), + konj что käsitellä,
keskustella, pohtia, harkita; - с кём-л какой-л
вопрос käsitellä jkn kanssa jtak kysymystä,
keskustella jkn kanssa jstak kysymyksestä; об-
судить создавшееся положение на собрании
käsitellä (Г harkita) syntynyttä tilannetta koko-
uksessa; мы собрались, чтобы обсудить, что
делать дальше olemme kokoontuneet pohti-
maan, mitä olisi tehtävä edelleen
обтербть, оботру, оботрёшь, оботрут;
обтёр, обтёрла; оботри; обтёрший; обтёр-
тый, обтёрт; обтерев perf, обтира|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А, чем I 1. pyyhkiä
[kuivaksi]; обтереть лицо полотенцем pyyh-
kiä kasvonsa [kuivaksi] pyyheliinalla (t pyyhe-
liinaan) 2. pyyhkiä (sivellen jtak); ~ ребёнка
холодной водой pyyhkiä lapsi kylmään
veteen kastetulla rievulla; обтереть лицо оде-
колоном pyyhkiä kasvonsa kölninvedellä
обтянуть, обтяну, обтянешь, обтянут;
обтянутый, обтянут perД/шрег/Ъбтятивать)
1. что А, чем I päällystää, verhota; ~ кресло
кожей päällystää nojatuoli nahalla 2. 3. pers
кого-что A olla vartalonmyötäinen (f var-
talonmukainen); платье обтянуло фигуру
leninki oli vartalonmyötäinen
обуздали», -ю, -ешь, -ют; обузданный,
обуздан perf, обуздыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf I. кого A suitsittaa, suitsia; - кони suit-
sittaa ratsu 2. кого-что A kuv suitsia, suitsit-
taa, panna (jku) suitsiin, panna (jklle) suitset
suuhun, taltuttaa, hillitä; ~ страсти hillitä
himonsa (t halunsa)
обуревать, -ет, -ют imperf кого А у Iät
myllertää (ajatuksista, tunteista); меня ~ют
сомнения epäilyt myllertävät mielessäni
обуславливать, -ю, -ешь, -ют imperf,
обусловить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, обусловливать, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. чем I panna (Г asettaa / määrätä)
ehdoksi; обусловить чём-л своё согласие
<участие> panna jk suostumuksensa <osallis-
tumisensa> ehdoksi 2. Я pers olla edellytyk-
senä (t ehtona t syynä); упорный труд
обусловил успех uuttera työ oli menestyksen
edellytyksenä
об^|ть, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf (imperf
обувать) 1. кого А, во что A panna [jalkineet
t kengät] jalkaan; ~ ребёнка <больного>
panna lapselle <sairaalle> jalkineet jalkaan; ~
кого-л в сапоги panna jklle saappaat jalkaan
176
обу
обь
2. что A puhek panna jalkaan; - ботинки
panna kengät jalkaan
обуча|ть, -ю, -ешь, -ют hnperfks обучить
обуча|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfks
учиться
обучить, обучу, обучишь, обучат;
обученный, обучен perf (imperf обучать ja
учить) кого-что А, чему D t -hi nf, где (в, на
+ Р) opettaa, kouluttaa, koulia; ~ кого-л
грамоте (t читать и писать) opettaa jku luke-
maan ja kirjoittamaan; в лётной школе он
обучил сотни лётчиков hän on kouluttanut
lentokoulussa satoja lentäjiä
об^ю, обуешь fut ks обуть
обу4|тъ, -ет, -ют perf кого A ylät vallata
(jstak tunteesta); его ~л ужас kauhu valtasi
hänet, hän joutui kauhun valtaan
обхв|атйтъ, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf, обхватыва|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperfks охватить, охватывать
обходить I, обхожу, обходишь, обходят
imperfks обойти
обходить II, обхожу, обходишь,
обходят; обхоженный, обхожен perf что А
puhek kävellä (t kulkea) ristiin rastiin, käydä
{monessa paikassa, monien luona); ~ весь
город kulkea koko kaupunki ristiin rastiin; ~
всех знакомых käydä kaikkien tuttaviensa
luona
обходиться, обхожусь, обходишься,
обходятся imperfks обойтись
обшива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, обшить,
обошью, обошьёшь, обошьют; обшитый,
обшит perfl. что А, чем I reunustaa, ommel-
la ympärille; ~ воротник кантом reunustaa
kaulus kantilla 2. что А, чем I vuorata (esim
rakennuksen seinä); ~ дом тёсом vuorata talo
laudoilla, laudoittaa talo 3. кого A puhek
ommella vaatteita {t vaatteet), vaatettaa; об-
шивать всю семью ommella vaatteita koko
perheelle, vaatettaa koko perhe
общаться, -юсь, -ешься, -ются imperf с
кем I seurustella, olla tekemisissä (t kanssa-
käymisissä); ~ с друзьями seurustella ystävien
kanssa
объединить, -iö, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-енл perf (imperf объединить) кого-что А 1. во
что A yhdistää, liittää yhteen; ~ мелкие заводы
в крупное предприятие yhdistää pikkutehtaat
suurtuotantolaitokseksi 2. для чего G, против
чего G yhdistää, liittää [yhteen]; ~ людей для
совместной борьбы yhdistää ihmisiä taistelus-
sa yhteisen asian puolesta
объединиться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf объединяться) 1. во что А, с кем-чем
I yhdistyä, liittyä [yhteen], yhtyä, liittoutua; ~
в одно государство yhdistyä yhdeksi valtioksi
2. в чём Р, с кем I, для чего G, против кого-
чего G, вокруг кого-чего G liittoutua, yhtyä,
liittyä yhteen; ~ с кём-л в борьбе за что-л liit-
toutua jkn kanssa taistelussa jnk puolesta; ~
против общего врага yhtyä yhteistä vihollista
vastaan
объединя~|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks объединйть(ся)
объез|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf (imperf объезжать) 1. кого А
kouluttaa, totuttaa ajoon (hevonen); - мо-
лодую лошадь kouluttaa nuori hevonen,
totuttaa nuori hevonen ajoon 2. ks объехать 3
объезжа|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
объехать
объезжфъ II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
объездить
объ|6сться, -емся, -ешься, -естся, -едимся,
-едитесь, -едйтся; -елся, -елась perf (imperf
объедаться) чем I syödä liikaa, syödä itsensä
kipeäksi; - вишнями syödä liikaa kirsikoita
объ|ёхать, -еду, -едешь, -едут perf (imperf
объезжать) 1. что А, вокруг чего G kiertää,
kaartaa, ajaa ympäri; ~ лес (t вокруг леса)
kiertää metsä, ajaa metsän ympäri 2. что А
kiertää (sivuuttaa ajaessaan); ~ камень kiertää
kivi 3. кого-что A kiertää, kierrellä, käydä
(ajaen monessa paikassa, monien luona); он
~ёхал всю страну hän on kiertänyt koko
maan; ~ всех знакомых käydä kaikkien tut-
taviensa luona 4. кого-что А, на чём Р puhek
ohittaa, sivuuttaa; ~ идущую впереди ма-
шину ohittaa edessä kulkeva auto; ~ кого-л
на велосипеде ohittaa jku polkupyörällään
объ|явйтъ, -явлю, -явишь, -явят; -Явлен-
ный, -Явлен perf, объявлять, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. что А, о чём Р, кому D, по чему
D, + konj что ilmoittaa, kuuluttaa (tav jtak
odottamatonta t tärkeää); ~ своё решение (t
о своём решении) ilmoittaa päätöksensä; ~
о чьём-л прибытии ilmoittaa jku saapuneek-
si; ~ кому-л о своём согласии ilmoittaa jklle
suostumuksensa; ~ что-л по радио ilmoittaa
jtak radiossa 2. что А, кому D virall julistaa,
antaa; объявить приговор julistaa tuomio;
объявить кому-л выговор в приказе antaa
jklle julkinen muistutus päiväkäskyssä; ему
объявили благодарность hän sai kiitos-
maininnan 3. что А, кому D julistaa; —
войну <забастовку> julistaa sota <lakko>;
~ бойкот кому-л julistaa jku boikottiin A
12 3ак.576
177
объ
город объявили на осадном положении
kaupunki julistettiin piiritystilaan; объявить
кого-л вне закона julistaa jku lainsuojat-
tomaksi 4. кого А кем I, что А каким I julis-
taa, ilmoittaa (jksik, jnklaiseksi); объявить
собрание открытым avata kokous; объ-
явить заседание закрытым julistaa istunto
päättyneeksi; объявить кого-л командиром
julistaa jku komentajaksi
объясн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf объяснять) 1. что А, кому
D, + konjчто selittää, selvittää, tehdä selväksi;
"~ задание ученику selittää tehtävä oppilaalle;
~ свою мысль selittää ajatustaan; ~ себе что-л
saada itselleen selväksi jk 2. что А, чем I
selittää [syyksi], sanoa syyksi; он ~ил своё
отсутствие болезнью hän ilmoitti poissaolon-
sa syyksi sairauden, hän sanoi olleensa poissa
sairauden takia; как это ~? miten tämä on
selitettävissä?
объясниться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf объясняться) с кем I selvittää välinsä;
я решил ~ с ним päätin selvittää välini hänen
kanssaan А ~ в любви кому-л tunnustaa
rakkautensa jklle
объяснить, -ю, -ешь, -ют imperf ks объ-
яснить
объясниться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks объясниться; 2. с кем I, чем I
keskustella, puhua; ~ с кём-л жестами
keskustella jkn kanssa viittoillen; глухо-
немые ~ются знаками kuuromykät
keskustelevat viittomalla 3. 3. pers чем I olla
selitettävissä; это ~ется тем, что... tämä on
selitettävissä sillä, että
объя]ть tav pret -л, -ла; -тый, -т perfKoro-
что A kirjdk vallata; его ~л страх kauhu val-
tasi hänet А дом объят пламенем talo on
liekkien vallassa
обыгра|ть, -ю, -ешь, -ют; обыгранный,
обыгран perf, обыгрыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf \. кого А, во что A voittaa [pelissä]; ~
кого-л в шахматы <в карты> voittaa jku
Sakkipelissä <korttipelissä> 2. что A puhek
käyttää edukseen; ~ ошибку противника
käyttää edukseen vastustajansa virhettä
обыскать, обыщу, обыщешь, обыщут;
обысканный, обыскан perf обыскива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. кого-что A tarkastaa,
toimittaa (t suorittaa t pitää) etsintä (t tarkas-
tus): обыскать задержанного tarkastaa
pidätetty; - квартиру <дом> toimittaa etsintä
asunnossa <talossa>, toimittaa kotietsintä (f
kotitarkastus) 2. что A penkoa, koluta,
kopeloida (kaikki); - все карманы <яшики>
penkoa kaikki taskunsa <laatikot>
обязать, обяжу, обяжешь, обяжут perf
(imperf обязывать) 1. кого А + ш/'velvoit-
taa; ~ кого-л выехать <явйться> в срок
velvoittaa jku matkustamaan <saapumaan>
ajoissa 2. кого А чем I: вы мен** этим очень
обяжете olen teille siitä suuressa kiitollisuu-
denvelassa
обязаться, обяжусь, обяжешься, обяжут-
ся perf (imperf обязываться) + in f sitoutua,
lupautua; - сделать что-л sitoutua tekemään
jtak
обязыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обязать
овфть, -ет, -ют perf (imperf овевать ja
овеивать) кого-что А чем I henkiä, huokua,
uhkua (joku puolelta); нас ~яло холодом
yksipers kylmä henki vastaamme Д ~янный
славой yliit mainetta (t kunniaa) niittänyt
овладевать, -ю, -ешь, -ют imperf, ов-
ладеть, -ю, -ешь, -ют perf 1. кем-чем I val-
loittaa, vallata, anastaa, ottaa haltuunsa (t val-
taansa); овладеть крепостью valloittaa lin-
noitus; овладеть чьйм-л имуществом anastaa
jkn omaisuus 2. кем-чем I hallita, vallata,
päästä (jnk) herraksi, pitää vireessä; - слуша-
телями hallita kuulijakuntaa, pitää kuulijoita
vireessä; ~ вниманием всех vallata kaikkien
huomio, vetää kaikkien huomio puoleensa; ов-
ладеть собой hallita (t hillitä) itsensä, päästä
itsensä herraksi 3. 3. pers кем I kuv vallata
(jstak tunteesta); им овладела радость riemu
valtasi hänet; мной овладело непреодолимое
желание уйти minut valtasi vastustamaton
halu lähteä pois; ужас овладел им kauhu val-
tasi hänet, hän joutui kauhun valtaan; людьми
овладело отчаяние ihmiset joutuivat
epätoivon valtaan 4. чем I omaksua, perehtyä;
~ знаниями omaksua tietoja; овладеть
какйм-л языком omaksua (f oppia) jk kieli
огиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
обогнуть
огла|сйть, -шу, -ейшь, -сят; -шённый,
-шён, -шена perf (imperf оглашать) что А 1.
virall lukea [julki], kuuluttaa; ~ показания
свидетелей lukea julki todistajien lausunnot 1
3. pers чем I täyttää (äänistä); птицы -ейли
лес звуками lintujen äänet täyttivät metsän
оглас|йться, -йтся, -йтся perf (imperf ог-
лашаться) чем I täyttyä (äänistä); лес -йлся
криками metsä täyttyi äänistä, äänet täyttivät
metsän
оглуша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, ог-
178
огл
оде
луш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
(imperfmyös глушить) кого А, чем I 1. tehdä
kuuroksi; он оглушил мен** своим криком
hän huusi niin, että korvani menivät lukkoon;
его оглушил взрыв / yksipers его оглушило
взрывом räjähdys teki hänet kuuroksi 2. tain-
nuttaa, pökerryttää, lyödä (t iskeä) tainnoksiin
(t pökerryksiin); оглушить кого-л ударом
tainnuttaa jku iskulla (t iskemällä), lyödä jku
tainnoksiin
огля|д6гь, -жу, -дйшь, -дйт perf, огляды-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А
tarkastella, katsoa, katsastaa (joka puolelta); ~
комнату tarkastella huonetta А оглядеть
кого-л с головы до ног tarkkailla jkta
kiireestä kantapäähän
оглДдыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks оглянуться; 2. на кого-что A k uv puhek
katsella [taakseen], vilkuilla [taakseen]; он всё
время -ется на начальство hän katselee aina
esimiestään (on varovainen, arka)
огл|яв$ться, -янусь, -Гнешься, -янутся
perf {imperf оглйдываться) на кого-что А
kääntyä katsomaan; он -янулся на менй hän
kääntyi [katsomaan] minuun päin; в
последний раз он -янулся на родной дом
hän vilkaisi viimeisen kerran kotiinsa
оговор|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf оговаривать) 1. кого А, пе-
ред кем I, где (на + Р) parjata, panetella,
puhua perättömiä; ~ кого-л на допросе
puhua jksta perättömiä kuulusteluissa; ~ ко-
rö-л перед начальством parjata jkta
esimiehelleen 2. что A sopia, mainita (ennakoi-
tu); ~ заранее все условия работы sopia
ennakolta kaikista työehdoista 3. что А, в чём
P huomauttaa, tehdä huomautus (t varaus);
автор ~йл это в предисловии tekijä on huo-
mauttanut siitä esipuheessaan
огол|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf, оголить, -ю, -ешь, -ют imperf I.
кого-что A paljastaa, riisua (vaatteista) pal-
jaaksi; оголить грудь paljastaa rintansa 2. 3.
pers что A paljastaa, riisua paljaaksi (puut);
ветер оголил деревья tuuli vei lehdet puista,
tuuli riisui puut paljaiksi 3. что A paljastaa
{tehdä verhottomaksi); оголить провод pal-
jastaa sähköjohto 4. что A jättää suojat-
tomaksi; ~ фланг jättää sivustansa suojat-
tomaksi
огоражива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
огор|одйть, -ожу, -одишь, -одйт; -оженный,
-ожен perf что А, чем I aidata; ~ участок
[изгородью] aidata maapalsta
огорча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
огорч|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
кого А, чем I, -h konj что pahoittaa mieli (l
mieltä), katkeroittaa mieli (t mieltä); огорчить
кого-л небрежностью pahoittaa jkn mieli
huolimattomuudellaan; меня огорчает, что ...
mieltäni pahoittaa, että
ограб|ить, -лю, -ишь, -яг; -ленный, -лен
perfks грабить
огра|дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, огражда|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf1. ks огородить; 2. кого-что А, от ко-
го-чего G kuv suojata, suojella, varjella; ог-
радить себя от чьйх-л нападок suojautua (t
suojata itsensä) jkn hyökkäyksiltä; оградить
чьй-л интересы от чего-л suojata jkn edut
jltak
огранйчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
ограничить 1; 2. Я pers (perf ограничить)
что A rajoittaa, olla rajana; участок ~ла
стена tonttia rajoitti seinä
ограничиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks ограничиться
ограничить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf 1. (imperf ограничивать) кого-что А,
чем I, в чём Р rajoittaa; ~ кого-л в правах,-
чьй-л права rajoittaa jkn oikeuksia; - чыо-л
власть rajoittaa jkn valtaa; - себя в расходах
rajoittaa (t supistaa Г pienentää) menojaan; ~
оратора временем rajoittaa puhujan esiin-
tymisaikaa 2. ks ограничивать 2
ограничиться, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf ограничиваться) чем I 1. tyytyä,
rajoittua; ~ немногим Достигнутыми ус-
пёхами> tyytyä vähään <saavutettuun me-
nestykseen^ ~ упоминанием лишь важ-
нейших фактов rajoittua mainitsemaan vain
tärkeimmät seikat 2. 3. pers rajoittua, päättyä;
дело ~илось выговором asia päättyi muistu-
tukseen; редактирование -илось не-
большими поправками toimitustyö rajoittui
pieniin korjauksiin
одар|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf одарить ja одаривать) кого А,
чем I 1. lahjoittaa, antaa lahjoja (Mahjaksi); -
детей игрушками lahjoittaa lapsille
leikkikaluja, antaa lapsille lahjaksi leikkikaluja
2. kuv lahjoittaa, antaa, suoda; природа ~йла
его способностями luonto on lahjoittanut
hänelle runsaasti antimiaan, luonto on antanut
(t suonut) hänelle runsaasti lahjojaan
одева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. ks одеть;
2. кого A pukea, pitää (jnklaisissa) vaatteissa;
- детей со вкусом pukea lapsensa aistikkaasti
179
оде
оза
одева|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfl.
(perf одеться) во что A pukeutua; она ~лась
всегда во всё новое hän pukeutui aina uusiin
vaatteisiin 2.: ~ со вкусом pukeutua ais-
tikkaasti (t tyylikkäästi); ~ по моде pukeutua
muodinmukaisesti; ~ у лучшего портного
teettää pukunsa parhaalla räätälillä
одбну, оденешь fut ks одеть
одёргива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperfks одёр-
нуть
одержать, одержу, одержишь, одержат;
одержанный, одержан perf, одёржива|тъ, -ю,
-ешь, -ют imperf что A: ylät ~ победу (t верх)
над кём-л saada (t saavuttaa t viedä) voitto
jksta, päästä voitolle jksta, saada yliote jksta
одёрн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf одёргивать) 1. что A nykäistä (t
vetäistä) suoraksi, oikaista; ~ рубашку
nykäistä paita suoraksi 2. кого A kuv puhek
ojentaa (jktu), antaa {jklle) ojennusta
одфъ, -ну, -нешь, -нут; -нь, -тый, -т perf
(imperf одевать) 1. кого-что А, во что А, чем
I pukea, vaatettaa, pitää vaatteissa; ~ всю
семью pukea koko perhe, pitää koko perhe
vaatteissa; ~ ребёнка в новое платье pukea
lapsi uuteen mekkoon 2. что А, чем I kuv
pukea, verhota; зима ~ла поля снегом talvi
puki pellot lumivaippaan
одобр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
одобрить, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А
hyväksyä, katsoa hyväksi, pitää hyvänä; - вы-
бор <решёние> hyväksyä valinta <päätös>;
мы вполне одобряем ваш план hyväksymme
suunnitelmanne täysin
одолева|тъ, -ю, -ешь, -ют iniperf,
одолфъ, -ю, -ешь, -ют perf 1. кого-что А
voittaa, päästä voitolle, saada (t saavuttaa)
voitto; одолеть противника voittaa viholli-
nen, päästä vihollisesta voitolle, saada voitto
vihollisesta 2. что A kuv puhek saada tehdyk-
si, suoriutua, selviytyä; одолеть курс наук
päättää opintonsa; одолеть книгу saada kirja
luetuksi 3. 3. pers кого A kuv vallata; меня
одолел сон uni painaa minua; его одолела
тоска hänet valtasi ikävä; скупость одолела
его hän on tullut kovin saidaksi 4. кого А
puhek vaivata, kiusata; меня одолевает
кашель minua vaivaa yskä; нас одолели ко-
мары sääsket kiusasivat meitä, sääsket olivat
kiusanamme
одолж|йть, -у, -йшь, -ат; одолженный,
одолжен perf (imperf одалживать ja
одолжать) что А, чего G, кому D lainata,
antaa lainaksi; ~й мне тысячу рублей lainaa
minulle tuhat ruplaa; - книгу кому-л puhek
lainata jklle kirja, antaa jklle kirja lainaksi
одурачить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
ksдурачить
ожив|йтъ, -лю, -йшь, -Ят; -ленный, -лён,
-лена perf, оживлфъ, -ю, -ешь, -ют imperfl.
кого-что A herättää henkiin (Г eloon), elvyttää
[eloon]; оживить сердце saada sydän toimi-
maan 2. кого A virkistää, piristää; весна
оживила больного kevät virkisti sairasta 3.
что А, в чём Р kuv herättää, virkistää (m/e-
lessäiin); *~ воспоминания herättää muistoja;
оживить в памяти чёй-л образ herättää mie-
lessään jkn kuva 4. кого-что A elävöittää,
antaa eloa; улыбка оживила его лицо hymy
elävöitti hänen kasvojaan, hymy antoi eloa
hänen kasvoilleen 5. что A elvyttää, vilkastaa,
vilkastuttaa; оживить работу (t деятель-
ность) чего-л elvyttää jnk toiminta; ~
торговлю elvyttää kauppaa, vilkastaa kau-
pankäyntiä
ожида|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что А, чего G odotella, odottaa; ~ трамвая
<прихода гостёй> odotella raitiovaunua
<vieraiden tuloa>; - поезд <сестру> odotella
junaa <sisartaan>; ~ подходящий случай
odottaa sopivaa hetkeä 2. чего G, + inf, + konj
что odottaa, toivoa; luulla; ~ помощи от
кого-л odottaa (t toivoa) jklta apua; я не ~л
вас встретить en luullut tapaavani teidät 3. 3.
pers кого-что A olla edessä, odottaa; нас ~л
длинный путь edessämme oli pitkä matka
озаб6|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен pcrfks заботить; что тебя" -тило? mikä
sinua huolestuttaa?
озаглав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, озаглавлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что A otsikoida; озаглавить статью otsikoida
artikkeli
озадач|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf озадачивать) кого А, чем I saattaa
hämilleen (f ymmälle t hämmennyksiin t neu-
vottomaksi); - кого-л неожиданным воп-
рбсом saattaa jku hämilleen odottamatto-
malla kysymyksellä
озар(йть, -йт, -я"т; -ённый, -ён, -ена perf
(imperf озарить) 1. кого-что А, чем I myös kuv
valaista, kirkastaa; солнце ~йло поля Ярким
светом kirkas aurinko valaisi peltoja; улыбка
~йла его лицо hymy kirkasti hänen kasvojaan Z
кого A kuv: вдруг его ~йла догадка, что...
yhtäkkiä hänen mieleensä välähti (t juolahti) et-
tä , yhtäkkiä hän oivalsi että ; тут его
и ~йло yksipers siinä samassa hänelle valkenikin
180
око
озар|йться, -йтся, -я"тся perf (im per f
озариться) чем I myös kuv kirkastua;
вершины гор -йлись лучами солнца aurinko
valaisi vuorenhuippuja; её лицо ~йлось
улыбкой hymy kirkasti hänen kasvojaan
оздоров|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf оздоровлйть) что А
myös kuv tervehdyttää, terveyttää, parantaa;
saneerata; ~ финансы saneerata raha-asioita
озелен|йть, -ю, -йшь, -я*т; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf озеленять) что A istuttaa
puita ja pensaita; - город <улицу> istuttaa
kaupunkiin <kadun varsille> puita ja pensaita
ознакомить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perfks знакомить 2
ознакомиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
ks знакомиться 2
ознамен|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован ре/7'(/тре/7Ъзнаменовывать) что
А 1. (imperf myös знаменовать) merkitä, olla
merkkinä; это открытие ~овало целую
эпоху в истории науки tämä keksintö merkit-
si kokonaista aikakautta tieteen historiassa 2.
чем I: - юбилей торжественным заседанием
pitää juhlaistunto vuosipäivän johdosta
означа|тъ, -ет, -ют imperf ks обозначать 2
оказать, окажу, окажешь, окажут;
оказанный, оказан perf (imperf оказывать)
что А, кому D: - помощь кому-л antaa
apua jklle, auttaa jkta; ~ услугу кому-л tehdä
palvelus jklle; ~ сопротивление кому-л
tehdä vastarintaa jklle; ~ доверие <вни-
мание> кому-л osoittaa luottamusta
<huomiota> jklle
оказаться, окажусь, окажешься, окажут-
ся ре//(//прег/'оказыватьея) 1. 3. pers где (в,
на + Р, за, под + I), в чём Р, у кого G löytyä,
sattua olemaan; в гостинице не оказалось
свободных мест hotellista ei löytynyt vapaita
huoneita; в кошельке <у меня> не оказалось
достаточно денег kukkarosta <minulta> ei
löytynyt riittävästi rahaa; книга оказалась за
шкафом <под столом> kirja löytyi kaapin
takaa <pöydän alta> 2. где (в, на + P, за, над,
под + I, у + G), в каком положении (в, на +
Р, без + G) joutua; ~ в чужом городе joutua
vieraaseen kaupunkiin; - на незнакомой ули-
це joutua tuntemattomalle kadulle; ~ в за-
труднении <в каком-л положёнии> joutua
vaikeuksiin <jnklaiseen tilaan>; ~ на свободе
päästä vapauteen (t vapaaksi); ~ без работы
joutua työttömäksi 3. кем-чем I, каким I,
+ konj что osoittautua; он оказался храбрым
человеком hän osoittautui rohkeaksi miehek-
si; *~ ленивым osoittautua laiskaksi;
оказалось, что он прав osoittautui (t kävi
ilmi), että hän oli oikeassa
оказыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks оказать(ся)
окайм|йть, -лю, -йшь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf, окаймлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, чем I reunustaa; окаймить рисунок
узором reunustaa piirustus kuvioilla; деревья
окаймляют озеро puut reunustavat järveä
оканчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
окончить
оканчива|ться, -ется, -ются imperf 1. k s
окончиться; 2. чем I, на что A päättyä, lop-
pua (olla päätteenä); слово -ется на гласный
(t гласным) sana päättyy vokaaliin
окатить, окачу, окатишь, окатят;
окаченный, окачен рег/*(/тре/"/*окачпвать./а
puhek окатывать) кого-что А, чем I, из чего
G kaataa (t valaa) päälle; ~ холодной водой
кого-л kaataa kylmää vettä jkn päälle
окатиться, окачусь, окатишься, окатятся
perf (imperf окачиваться ja puhek окаты-
ваться) чем I, из чего G kaataa (t valaa)
päälleen, valella itsensä; - холодной водой
kaataa (t valella) päälleen kylmää vettä
окатыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks окатить(ся)
окйдыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
окйн|утъ, -у, -ешь, -ут perf кого-что А, чем I:
~ что-л <кого-л> взором (t взглядом t
глазами) luoda silmäys jhk <jkhun>
оккупировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A sot miehittää; ~ город <страну>
miehittää kaupunki <maa>
оклев|етать, -ещу, -ёщешь, -ёщут; -ётан-
ный, -ётан perf кого А, перед кем I panetella,
parjata, saattaa huonoon huutoon; - кого-л
panetella (t parjata) jkta, saattaa jku huonoon
huutoon; ~ кого-л перед кём-л puhua jklle
panettelcvasti (t parjaavasti) jksta
оклёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
окл6|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf что
А, чем I liimata (t liisteröidä) ympärille;
(обоями) tapetoida, paperoida; оклеить
стены обоями tapetoida seinät, panna tapetit
seinille; оклеить комнату tapetoida huone,
panna tapetit huoneeseen
оклика|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
оклйкн|утъ, -у, -ешь, -ут perf кого А, как I
huutaa (pysäyttääkseen); - прохожего huutaa
ohikulkijalle; ~ кого-л громким голосом
huutaa jklle kovalla äänellä
оконч|ить, -у, -ишь, -ат perf (imperf
181
око
опс
оканчивать) 1. что А, чем I päättää, lopettaa,
saattaa päätökseen (Г loppuun); ~ работу
päättää työ; ~ речь здравицей päättää
puheensa tervehdykseen, esittää tervehdys
puheensa päätteeksi 2. что A päättää, lopettaa
(opinnot); ~ школу lopettaa koulunsa, päättää
koulunkäynti, valmistua [ylioppilaaksi]
окончиться, -ится, -атся per f (imperf
оканчиваться) чем I päättyä, loppua; ccöpa
~илась примирением riita päättyi sovintoon
окопа|ть, -ю, -ешь, -ют; окопанный,
окопан perf(imperf окапывать) что А, чем I
möyhentää (t kaivaa) maa (jnk) ympäriltä; ~
аблоню [лопатой] möyhentää [lapiolla] maa
omenapuun ympäriltä
окра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf, окрашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks красить 1
окружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks ок-
ружить; 2. 3. pers кого-что A ympäröidä;
деревню со всех сторон ~ют леса metsä
ympäröi kylää joka puolelta 3. кого А
ympäröidä, olla (jkn) ympärillä; его ~ют
хорошие люди hänen ympärillään on hyviä
ihmisiä, hän on hyvien ihmisten seurassa 4. ко-
го-что A kuv: его ~ет всеобщее уважение
hän nauttii yleistä kunnioitusta, hän on
kaikkien kunnioittama; переговоры ~ет
секретность neuvotteluja verhoaa sala-
peräisyys
окруж|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf окружать) 1. кого-что А, чем I
piirittää, ympäröidä, kerääntyä (jkn t jnk)
ympärille; дети -или учителя [плотным
кольцом] lapset piirittivät opettajan [joka
puolelta] 2. кого-что А чем I ympäröidä,
panna (jkn t jnk) ympärille; ~ крепость рвом
ympäröidä linnoitus vallihaudalla 3. кого-что
A piirittää, saartaa, saarrostaa; ~ город
piirittää kaupunki; ~ вражескую армию saar-
rostaa vihollisarmeija 4. кого А кем I kuv
ympäröidä, koota (jkn) ympärille; ~ себя
друзьями ympäröidä itsensä ystävillä, koota
ystäviä ympärilleen 5. кого А чем I
ympäröidä; ~ кого-л заботой ympäröidä jku
huolenpidolla; ~ кого-л вниманием osoittaa
jklle huomiota; ~ себя роскошью elää ylel-
lisyydessä [ja loistossa]
окунать, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
окунать) кого-что А, во что A kastaa, upot-
taa; ~ палец в воду kastaa sormi veteen
окун|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf окунаться) во что А 1. painua,
upota; ~ в воду painua veteen 2. kuv
uppoutua, syventyä; ~ в работу uppoutua
työhön
окупа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, окупить,
окуплю, окупишь, окупят; окупленный,
окуплен perf что A korvata, peittää (kulut); -
расходы korvata kulut
ок^та|тъ, -ю, -ешь, -ют perf окутыва|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf кого-что А 1. чем I
kietoa, kääriä; - ноги пледом kääriä jalat
huopaan, kääriä huopa jalkojen ympärille; ~
ребёнка шалью kietoa lapsi saaliin 2. 3. pers
kuv kietoa [vaippaan], verhota [vaippaan),
kääriä [vaippaan]; туман окутал рошу sumu
kietoi lehdon [vaippaansa] А окутать что-л
тайной verhota jk salaperäisyyden vaippaan
олицетворить, -ю, -ешь, -ют imperf 1.
(perf олицетворить) что A kirjitk henkilöidä,
personoida; ~ природу henkilöidä luontoa 1
кого-что A olla (jnk) henkilöitymä (t ruumiil-
listuma)
омрача|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ом-
рач|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что А, чем I synkentää, synkistää; - на-
строение грустными воспоминаниями
synkentää mielialaa ikävillä muistoilla
омыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
омыть; 2. 3. pers что A huuhdella (vesistöstä);
границы нашей страны ~ют двенадцать
морей maamme rantoja huuhtelee kaksitoista
merta
омыть, омою, омоешь, омоют; омытый,
омыт perf (imperf омывать) kirjak ks
обмыть; ~ землю кровью kuv kostuttaa maa
verellä
опаздыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
опоздать
опаса|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ко-
го-чего А, за кого-что А, + inf pelätä, varoa;
- врагов varoa vihamiehiä; ~ за своё
здоровье pelätä terveyttään; ~ за свою жизнь
pelätä henkeään; - за больного pelätä sairaan
tähden (t vuoksi); ~ за [свою] больную ногу
varoa kipeätä jalkaansa; он ~лся купаться
осенью hän pelkäsi uida syksyllä
опека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого A hol-
hota, huoltaa, pitää huolta; ~ детей holhota
lapsia, pitää huolta lapsista
опере|дить, -жу, -дйшь, -дя"т perf, one-
режа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. кого-что А, в
чём?, где (в + Р) ohittaa, sivuuttaa; ~ кого-л
в пути <в бёге> ohittaa jku matkalla <juok-
sussa> 2. кого-что А в чём Р, по чему D kuv
ohittaa, sivuuttaa, päästä edelle; ~ товарища в
учёбе ohittaa toverinsa opiskelussa, päästä
182
опе
опо
opiskelussa toveristaan edelle; результаты
опередили самые смелые ожидания tulokset
ylittivät rohkeimmatkin odotukset; ~ другие
страны по добыче угля tuottaa kivihiiltä
enemmän kuin mikään muu maa
опереться, обопрусь, обопрёшься,
обопрутся; опёрся, оперлась ja опёрлась,
оперлось ja опёрлось; опёршийся; опершись
ja опёршись perf(imperf опираться) 1. на ко-
го-что А, чем I, обо что A nojata, nojautua,
tukea, tukeutua; ~ на трость nojata
kävelykeppiin; ~ спиной о стену nojata
selkä[ä]nsä seinään; - локтем о подоконник
nojata kyynärpäänsä ikkunalautaan;
обопрись на меня nojaa minuun 2. ни кого-
что A kuv nojautua, nojata, tukeutua; - на
поддержку товарищей nojata tovereidensa
tukeen; - на факты nojautua tosiasioihin
оперйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf l.
myös per f кого-что А, что А кому D leikata,
suorittaa leikkaus[ta], operoida; ~ желудок
suorittaa mahalaukun leikkaus; больного
нужно - potilas on leikattava, potilaalle on
suoritettava leikkaus; ему ~овали язву hänelle
tehtiin mahahaavaleikkaus 2. где (в, на + P)
sot operoida, suorittaa operaatioita (t sota-
toimia); — в тылу противника operoida vihol-
lisen selustassa 3. чем I kuv käyttää
[hyväkseen], operoida; ~ проверенными
данными käyttää [hyväkseen] tarkistettuja
tietoja
опечал|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
ks печалить
опира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
опереться; крыша -ется на колонны katto
nojaa pylväisiin; правительство -ется на
парламентское большинство hallitus nojau-
tuu eduskunnan enemmistöön
описать, опишу, опишешь, опишут;
описанный, описан perf, опйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf I. кого-что А, в чём Р, чем
I kuvata, kuvailla; описать какйе-л события в
своём произведении kuvata jotkin tapahtu-
mat teoksessaan; описывать что-л прозой
<стихами> kuvata jtak suorasanaisesti
<runomuodossa> 2. что А, в чём Р kuvata; ~
в своей работе какой-л местный говор kuva-
ta teoksessaan jk paikallismurre 3. что A luet-
teloida; ulosmitata; ~ имущество ulosmitata
omaisuus (t omaisuutta); описать инвентарь
luetteloida kalusto, laatia kalustoluettelo 4.
что А, вокруг чего G, чем I nmt piirtää
{ympiirille)\ описать [циркулем] окружность
вокруг треугольника piirtää [harpilla]
ympyrä kolmion ympärille 5. что A tehdä,
piirtää (kaari); ~ дугу tehdä kaari
опла|кать, -чу, -чешь, -чут; -канный, -кан
perf, оплакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что A itkeä, surra (jtak tjkta); ~ чью-л смерть
itkeä jkn kuolemaa
опл|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf, оплачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, кому D maksaa; ~ чью-л работу mak-
saa jkn työstä; оплатить кому-л проезд mak-
saa jkn matkakulut; оплатить чёй-л счёт
maksaa jkn lasku
оповестить, -щу, -стйшь, -стя"т; -щён-
ный, -щён, -щена perf, оповещать, -ю,
-ешь, -ют imperf кого А, о чём Р virall ilmoit-
taa, tiedottaa; ~ всех о собрании ilmoittaa
kaikille kokouksesta
опозда|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
опаздывать) 1. куда (на, в + А), к кому D, к
чему D, на сколько времени (на + А)
myöhästyä; ~ на лекцию <на поезд, в школу,
к обеду, к ужину> myöhästyä luennolta
<junasta, koulusta, päivälliseltä, illalliselta>;
поезд ~л на час <на полчаса, на двадцать
минут> juna myöhästyi tunnin <puoli tuntia,
kaksikymmentä minuuttia> 2. с чем I, -f inf
myöhästyä, viivästyä; ~ с решением
myöhästyä päätöksenteossa; он ~л с подачей
заявления, он ~л подать заявление hän jätti
hakemuksensa liian myöhään
опозна|ть, -ю, -ешь, -ют; опознанный,
опознан per f (imperf опознавать) кого-что А
virall tunnistaa, tuntea; ~ убитого <труп>
tunnistaa murhattu <ruumis>; - вражеский
самолёт tuntea viholliskone
опоз6р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
ks позорить
ополч|йться, -усь, -йшься, -атся perf
(imperf ополчаться) на кого-что А, против
кого-чего G 1. ylät nousta taisteluun, alkaa
taistella; ~ на врага (t против врага) nousta
taisteluun vihollista vastaan 2. kuv hyökätä
(jkn t jnk) kimppuun; ~ на недостатки (t
против недостатков) hyökätä epäkohtia vas-
taan, paljastaa väärinkäytöksiä
опомн|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf опоминаться) от чего G tointua, tulla
tajuihinsa, selvitä; он не мог ~ от радости hän
oli ilosta suunniltaan
опороч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
ksпорочить
опоясать, -шу, -шешь, -шут perf,
опоясыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. кого-что
А, чем I sitoa vyö; ~ талию ремнём sitoa
183
опр
опр
nahkavyö uumilleen 2. 3. pers что A kuv
ympäröidä; река опоясала город joki kiertää
(t virtaa) kylän ympäri
оправдать, -ю, -ешь, -ют; оправданный,
оправдан perf (imperf оправдывать) 1. кого
A pitää (jkta) syyttömänä 2. что А, чем I puo-
lustaa, puolustella, esittää puolustukseksi; это
можно ~ тем, что... tätä voidaan puolustaa
sillä, että , tämän puolustukseksi voidaan
esittää (t sanoa), että — —; этого ничем
нельзя ~ tämä ei ole millään puolustettavissa;
~ свою бездеятельность болезнью puolustaa
toimettomuuttaan sairastumisella, esittää (t
sanoa) sairastuminen toimettomuutensa puo-
lustukseksi 3. кого A todeta (t julistaa)
syyttömäksi; суд ~л его oikeus totesi hänet
syyttömäksi 4. что A olla (jnk) arvoinen, osoit-
tautua (jnk) arvoiseksi; — чьё-л доверие olla
jkn luottamuksen arvoinen; - чьй-л надежды
<ожидания> täyttää jkn toiveet <odotukset>
5. что A korvata (kustannukset tms); -
расходы korvata kulut
оправда|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(/mperf оправдываться) чем\ч перед кем-чем
I puolustautua, puolustella {t puolustaa)
itseään; он ничем не мог - перед товарища-
ми hän ei voinut millään puolustaa itseään
tovereidensa edessä, hän ei voinut esittää
tovereilleen mitään itsensä puolustukseksi
оправдыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperfks оправдать(ся)
оправ|итъ I, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf(imperf оправлять) что A kohentaa, kor-
jata; - причёску <костюм> kohentaa kam-
pausta <pukua>
оправ|итъ II, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf оправлять) что А, во что А
kehystää, panna kehyksiin; ~ камень в золото
kehystää jalokivi kullalla
оправ|итъся, -люсь, -ишься, -ятся perf,
оправляться, -юсь, -ешься, -ются imperf от
чего G toipua, selvitä, selviytyä; ~ от болезни
<от волнёния> toipua sairaudestaan <mielen-
liikutuksesta>; страна ~илась от
последствий войны maa toipui sodan vauri-
oista
определить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена ре//(/шрег/*определять) 1. что А, чем I,
по чему Р, с помощью t при помощи чего G,
+ konj что määrittää, arvioida; ~ болезнь
määrittää tauti; ~ направление по компасу (t
с помощью компаса) määrittää asemansa
kompassin avulla; ~ расстояние шагами
mitata matka askelilla; - расстояние на глаз
arvioida etäisyys silmämitalla; - по зубам
возраст лошади määrittää hampaista hevosen
ikä; ~ свою точку зрения по какому-л
вопросу määrittää kantansa jnk kysymyksen
suhteen 2. что A määritellä; - какбе-л
понятие <слово> määritellä jk käsite <sana>
3. что A määrätä; ~ день отъезда määrätä
lähtöpäivä; - меру наказания määrätä ran-
gaistus 4. кого А, куда (на, в + A) vanh. ark
järjestää, panna (jhk toimeen tms); ~ кого-л
на работу <в учйлище> järjestää jku työhön
<opistoon> 5. 3. pers что A taata, olla
takeena; хорошая подготовка ~йла успех
hyvä valmistautuminen takasi onnistumisen,
hyvä valmistautuminen oli onnistumisen
takeena
оггредел|йтъся, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf определиться) 1. по чему D, с помо-
щью t при помощи чего G määrittää ase-
mansa (/ paikkansa); ~ по компасу määrittää
asemansa kompassin avulla 2. куда (на, в + А)
vanh, ark mennä (toimeen tms); — на работу
<в учйлище> mennä työhön <opistoon>
определиться), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks определйть(ся)
опроб|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf что А
kokeilla; ~ новую машину kokeilla uutta
konetta
опроверга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. оп-
ровфгн|угь, -у, -ешь, -ут; опроверг ja -ул,
опровергла; опровергший ja -увший; -утый,
-ут perf что А, чем I kumota, kaataa (osoittaa
paikkansapitämättömäksi); опровергнуть
слухи <чьй-л доводы> kumota huhut <jkn
perustelut>; - что-л фактами kumota jk tosi-
asioilla
опрокйдыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperfks опрокйнуть(ся)
опрокйн|угь, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf опрокидывать) 1. кого-что А, куда
(в, на + А), чем I kaataa [kumoon], kumota; ~
стол kaataa pöytä [kumoon]; буря ~ула
лодку myrsky kaatoi veneen; - седока в грязь
<на дорогу> pudottaa kyydittävä kuraan
<tielle>; ~ чашку локтем kaataa kuppi
kyynärpäällään 2. кого-что А, чем I kuv
heittää takaisin; неожиданным ударом -
войска противника heittää vihollinen takaisin
äkkirynnäköllä (t yllätyshyökkäyksellä) 3. что
A kuv kumota, tehdä tyhjäksi; ~ старые пред-
ставления kumota vanhat käsitykset; ~ чьй-л
планы tehdä tyhjäksi jkn suunnitelmat
опрокйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf опрокидываться) куда (в, на + А)
184
опу
ори
kaatua, mennä kumoon (f nurin); повозка
-улась в грязь rattaat kaatuivat kuraan;
чайник -улся на плиту teekannu kaatui
liedelle
опубликовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks публиковать
опуска|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks опустнть(ся)
опустить, опущу, опустишь, опустят;
опущенный, опущен perf (imperf опускать)
1. кого-что А, на что A laskea [alas]; ~ голо-
ву painaa päänsä alas; ~ глаза luoda (t laskea
t painaa) katseensa alas; ~ флаг <занавес,
шторы> laskea lippu <esirippu, ikkunaver-
hot; ~ ребёнка на пол laskea lapsi lattialle 2.
кого-что А, во что A laskea, pudottaa; ~
письмо в почтовый йщик pudottaa kirje pos-
tilaatikkoon; ~ гроб в могилу laskea ruumis-
arkku hautaan; ~ монету в автомат pudottaa
raha automaattiin 3. что A laskea, kääntää
[alas]; ~ шлагбаум <крышку рояля> laskea
puomi <flyygelin kansi>; - воротник
kääntää kaulus [alas] 4. что А, в чём Р, при
чём P jättää pois (/ mainitsematta); ~ слово в
тексте jättää tekstistä sana pois; ~ при
чтении три строфы jättää lukematta kolme
säkeistöä
опуститься, опущусь, опустишься,
опустятся рег/*(/тре//опускаться) на что А,
во что A laskeutua, laskea, painua, vaipua; ~
на колени laskeutua polvilleen; он устало
опустился на стул <в кресло> hän vaipui (f
lysähti) väsyneenä tuolille <nojatuoliin>;
ведро опустилось в колодец ämpäri laskeutui
kaivoon Д туман опустился на землю sumu
verhosi maan
опустоша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, опус-
тош|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
1. что A hävittää, tuhota, autioittaa; саранча
опустошила поли heinäsirkat tuhosivat pellot
1 что A tyhjentää; опустошить карманы
<тарелку> tyhjentää taskut <lautanen> 3. ко-
го-что A kuv kuluttaa (t uuvuttaa) henkisesti;
несчастья опустошили её душу
vastoinkäymiset kuluttivat hänet henkisesti
loppuun
оп^та|ть, -ю, -ешь, -ют perf, оп^тыва|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf кого-что А, чем I 1.
kääriä (t kietoa) ympärille; ~ что-л колючей
проволокой kääriä jnk ympärille piikkilankaa
2. kuv kietoa; опутать кого-л ложью kietoa
jku valheen verkkoon; опутать кого-л своими
чарами saada jku lumoihinsa
опьянё|тъ, -ю, -ешь, -ют perfks пьянеть
орать, ору, орёшь, орут imperf puhek l.
от чего G kirkua, kiljua, huutaa; parkua,
rääkyä; - от боли kiljua tuskasta, kirkua
kipuaan А ~ во всё горло kirkua (t huutaa)
täyttä kurkkua 2. на кого A huutaa, ärjyä
(jklle) 3. что A [laulaa] hoilata, [laulaa] hoilot-
taa; ~ песню laulaa hoilata
организовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf (pret:ssä vain perf,
imperf myös организовывать) 1. что A perus-
taa, muodostaa, järjestää; ~ кружок perustaa
kerho; ~ выставку järjestää näyttely; ~ новое
министерство muodostaa uusi ministeriö 2.
что A järjestää, saada aikaan; ~ доставку
чего-л järjestää jnk toimitus 3. кого-что А,
для чего G, на что A järjestää, koota; ~
людей на борьбу с чём-л järjestää väki tais-
teluun jtak vastaan 4. что A järjestää, panna
järjestykseen (f kuntoon); хорошо ~ свой
рабочий день järjestää hyvin työpäivänsä
организоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf ja imperf (pret.ssä vain perf, imperf myös
организовываться) во что А, для чего G
järjestäytyä, järjestyä; ~ в отря\ц järjestäytyä
joukoksi; ~ для участия в чём-л järjestäytyä
osallistuakseen jhk
организовыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks организовать(ся)
ориентировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf 1. кого-что А, в чём Р, по чему D
suunnistaa, suunnata, orientoida;
космический корабль в полёте suunnistaa
avaruusalusta lennon aikana; ~ карту по
компасу suunnistaa kartta kompassin avulla
2. pass partis pret -ованный, -ован откуда
(с + G) куда (на + A) erik: озеро -овано с
севера на юг järvi sijaitsee pohjois — etelä-
suunnassa 3. кого А, в чём Р kirjak opastaa,
ohjata; ~ кого-л в вопросах политики opas-
taa jkta politiikan kysymyksissä 4. кого-что
А на что A kirjak valmentaa asennoitumaan,
suunnata huomio, ohjata; ~ рабочих на
дальнейшие достижения ohjata työläisiä
uusiin saavutuksiin; ~ завод на выполнение
плана suunnata tehtaan huomio suunnitel-
man toteuttamiseen
ориентироваться, -уюсь, -уешься, -уют-
ся perf ja imperf 1. (perf myös сориентиро-
ваться) где (на, в + Р), в чёмР, по чемуХЭ, на
что A suunnistautua, suunnistaa, suuntautua,
orientoitua; ~ в темноте <на мёстности>
suunnistautua pimeässä <maastossa>; ~ по
компасу <по солнцу> suunnistautua kom-
passin <auringon> avulla; ~ на майк suun-
185
оро
nistautua majakkaan 2. (perf myös сори-
ентироваться) в чём Р kuv suunnistautua,
suuntautua, asennoitua; правильно ~ в
обстановке suunnistautua oikein tilanteessa 3.
на кого-что A kuv suuntautua, orientoitua; ~
на массового читателя suuntautua laajaan
lukijakuntaan
оробё|ть, -ю, -ешь, -ют perfks робеть
оро|сйть, -шу, -сйшь, -сят; -шённый,
-шён, -шена perf, opomä|ib, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. чем I ylät kastella, kastaa, kos-
tuttaa; дождь оросил землю sade kasteli
maan; оросить слезами что-л kastaa jk
kyynelin (f kyynelillä); оросить землю своею
кровью vuodattaa verensä isänmaan puolesta
2. kastella, vesittää; орошать степи <пахот-
ные земли> kastella aroja <viljelysmaita>
оса[цЙ1ъ I, -жу, осадишь, осадят; -ждённыи,
-ждён, -ждена perf (imperf осаждать) 1. что А
piirittää, saartaa; ~ город <крёпость> piirittää
kaupunki <linnoitus> 2. ks осаждать I 2
оса|дйть II, -жу, осадишь, осадят; -ждён-
ный, -ждён, -ждена perf что А 1. (imperf
осаживать) painaa (t laskea) alas (t
syvemmälle); ~ сваю lyödä paalu syvemmälle
2. (imperf осаждать) saostaa, sakeuttaa (jk)
осадить III, осажу, осадишь, осадят;
осаженный, осажен perf (imperf осаживать)
1. кого-что A peruuttaa; ~ лошадь peruuttaa
hevosta; ~ толпу saada väkijoukko
perääntymään 2. кого A kuv puhek panna
(jku) aisoihin, antaa (jklle) pakit
осажда|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
осадить) 1. ks осадить I 1; 2. кого А, чем I
kuv puhek ahdistaa, ahdistella; ~ кого-л
просьбами ahdistaa jkta pyynnöillään
осажда|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
осадить II 2
осажива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
осадить II 1
осажива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
осадить III
осваива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks освоить(ся)
освёдом|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf осведомлять) кого-
что А, о чём Р tiedottaa, saattaa tietoon (t
tiedoksi); antaa tietoja; ~ командование о
противнике antaa päällystölle tietoja viholli-
sesta; ~ власти о событиях tiedottaa viran-
omaisille tapahtumista, saattaa tapahtumat
viranomaisten tietoon (f tiedoksi)
освёдокфпъся, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf осведомляться) о чём Р tiedustella,
ottaa selvä[ä]; ~ о здоровье друга tiedustella
ystävänsä vointia; ~ о прибытии поезда ottaa
selvä[ä] junan saapumisesta
скжедомлфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks освёдомить(ся)
освежа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ос-
веж|йтъ, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf\.
что А, чем I raitistaa, virkistää; дождь ос-
вежил воздух sade raitisti ilman; освежить
лицо мокрым полотенцем virkistää kasvoja
märällä pyyhkeellä 2. кого A virkistää,
piristää; поездка освежила его matka virkisti
häntä 3. что А, чем I uudistaa, piristää; -
платье белым воротничком ommella lenin-
kiin piristykseksi valkoinen kaulus 4. что А
verestää, virkistää; ~ знания <старые воспо-
минать verestää tietojaan <vanhoja muis-
toja>
освеж|йться, -усь, -йшься, -атся perf
(imperf освежаться) чем I virkistää (t piristää)
itseään, virkistyä, piristyä; ~ стаканом воды
virkistää itseään lasillisella vettä
осве|тйть, -шу, -тишь, -тйт; -шённый,
-щён, -щепа perf, освеща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. кого-что А, чем I valaista; kuv
kirkastaa; солнце освешало вершины гор
aurinko valaisi vuorenhuippuja; - тропинку
фонарём valaista polkuja] lyhdyllä; улыбка
осветила его лицо hymy kirkasti hänen
kasvojaan 2. что А, в чём Р kuv valaista, va-
lottaa; по-новому ~ дело valaista asia[a]
uudella tavalla; ~ какйе-л события в прессе,
selvittää (t käsitellä) joitakin tapahtumia
lehdissä
освобо|дйть, -жу, -дйшь, -дя"т; -ждённыи,
-ждён, -ждена perf (imperf освобождать) 1.
кого-что А, из-под чего G, откуда (из + G)
vapauttaa, päästää vapaaksi; ~ воен-
нопленных vapauttaa sotavangit, päästää
sotavangit vapaiksi; - кого-л из-под ареста
<нз тюрьмы> päästää jku arestista «^vankilas-
ta > 2. кого-что А, откого-чегоС, из-под че-
го G vapauttaa (vallasta, käsistä); ~ отечество
от врага vapauttaa isänmaa vihollisen vallas-
ta; ~ кого-л из-под гнёта vapauttaa jku (jnk)
ikeen alta 3. кого А от чего G, по какой при-
чине (по + D, из-за + G) vapauttaa (jnk
suorittamisesta); - кого-л от дежурства по
болезни (t из-за болезни) vapauttaa jku
päivystyksestä sairauden takia 4. кого А отче-
го G virall vapauttaa, erottaa; ~ кого-л от
работы <от занимаемой должности>
vapauttaa jku työstä <virkatehtävistä> 5. что
А, от чего G, для чего G vapauttaa, tyh-
186
осв
jentää; — квартиру <комнату> vapauttaa
asunto <huone>; - квартиру от ненужных
вещей tyhjentää asunto tarpeettomista
esineistä; ~ место для шкафа vapauttaa paik-
ka kaappia varten
освобо|дйться, -жусь, -дйшься, -дя"тся
per f (im per f освобождаться) 1. от кого-чего
G, откуда (из + G) vapautua, päästä [vapaak-
si]; - от рабства <от угнетателей> vapautua
orjuudesta <sortajista>; ~ из плена <из
тюрьмы> vapautua vankeudesta <vankilas-
ta> 2. от чего G vapautua, päästä; ~ от тя-
жёлой ноши vapautua raskaasta taakasta; ~
от предрассудков vapautua ennakkoluuloista
3. 3. pers от чего G vapautua; tyhjetä, tyhjen-
tyä; нёбо -йлось от туч taivas vapautui pil-
vistä
освобожда|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ет(ся) imperfks освободйть(ся)
осво|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен per f
(imperf осваивать) что A perehtyä, ottaa
käyttöön (t käytäntöön); ~ новые земли ottaa
käyttöön (t viljelykseen) uusia maita; ~ новое
производство perehtyä uuteen tuotantoalaan
осво|итъся, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf осваиваться) где (в, на + Р), с чем I
perehtyä, tottua, kotiutua; ~ в новой
[Обстановке kotiutua uuteen ympäristöön; ~
на новом месте tottua uuteen paikkaan; ~ с
инструментами perehtyä työvälineiden
käyttöön
осед4|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks осесть
оседла|ть, -ю, -ешь, -ют; осёдланный,
осёдлан perf (imperf осёдлывать) 1. ks
седлать; 2. что A kuv puhek istua (t käydä
istumaan) hajareisin (t hajasäärin); ~ стул
istua hajareisin tuolille 3. кого A kuv puhek
alistaa, taltuttaa (jku)
осен|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf, oceHjffib, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что А, чем vanh I peittää, verhota; ночь
своим покровом осенила уже горы yö peitti
(t kätki) jo verhoonsa vuoret 2. 3. pers кого А
kuv juolahtaa (t pälkähtää) mieleen; yksipers
valjeta, seljetä, kirkastua (ymmärtämisestä);
вдруг всех нас осенила одна и та же мысль
sama ajatus juolahti yhtäkkiä meidän kaikkien
mieleen; тогда меня" осенило yksipers silloin
minulle valkeni
осесть, ося\цу, осядешь, осйдут perf
(imperf оседать) 1. 3. pers куда (в, на + А)
laskeutua, laskea, painua; гуща осела на дно
sakka laskeutui pohjaan; дом осёл в землю
talo on vajonnut maahan 2. где (в, на + Р)
asettua asumaan; ~ на севере <в городе>
asettua asumaan pohjolaan <kaupunkiin>
осйлива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
осилить) ks одолевать 1, 2
оскорб|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf, оскорбл£|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, чем I loukata, solvata, herjata; ~
чьй-л чувства loukata jkn tunteita; оскорбить
кого-л подозрением loukata jkta epäilyllään
ослаб|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, ослаблять, -ю, -ешь, -ют imperf I. кого-
что A heikentää, heikontaa; ~ неприятеля (t
противника) heikentää vihollista; болезнь
ослабила его организм sairaus on
heikentänyt hänen elimistönsä 2. что А
vähentää, heikentää; höllentää, lieventää; ~
давление vähentää painetta; ~ внимание к
чему-л heikentää huomiota jtak kohtaan;
ослабить дисциплину höllentää kuria;
ослабить наказание lieventää rangaistusta 3.
что A höllentää, höllittää, hellittää, löyhentää,
löyhdyttää; ~ пояс <винт, вожжи> höllentää
vyötä <ruuvia, ohjaksia>
ослав|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf ославлять) кого А, перед кем-
чем I, где (на + Р) ark nolata, panetella, puhua
pahaa; ~ кого-л перед всеми <на собрании>
nolata jku kaikkien edessä <kokouksessa>
ослеп|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лён,
-лена perf, ослеплфъ, -ю, -ешь, -ют imperf1.
кого A sokeuttaa, tehdä sokeaksi (jku) 2. ко-
го-что А, чем I sokaista, häikäistä, huikaista;
йркий свет ослепил меня kirkas valo sokaisi
minut 3. кого A kuv häikäistä, sokaista; ~
кого-л своей красотой häikäistä jku
kauneudellaan 4. кого A kuv sokaista (harkin-
takyvyn menettämisestä); его ослепил гнев
viha sokaisi hänet; он ослеплён гневом hän
on vihan sokaisema
осложнить, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf осложнить) что А, чем I
vaikeuttaa, mutkistaa, monimutkaistaa, kom-
plisoida; ~ работу ненужными дополнения-
ми vaikeuttaa työ[tä] tarpeettomilla lisäyk-
sillä
осложниться, -йтся, -ятся perf (imperf ос-
ложниться) чем I 1. mutkistua, moni-
mutkaistua; vaikeutua, komplisoitua; дело
~йлось тем, что... asia on mutkistunut sen
johdosta, että — — 2. lääk komplisoitua;
болезнь ~йлась воспалением лёгких tauti
komplisoitui keuhkokuumeen johdosta
осложнить, -ю, -ешь, -ют imperf ks ос-
ложнить
187
осл
осложниться, -ется, -ются im per f ks ос-
ложниться
осматрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks ос-
мотреть
осмёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
осм|ея"ть, -ею, -еёшь, -еют; -ёянный, -еян perf
кого-что А, за что A pilkata, ivailla, nauraa;
осмеивать пороки pilkata paheita; ~ кого-л
за неумение pilkata jkn taitamattomuutta
осм|отрёть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perf (imperf осматривать)
кого-что А 1. katsoa, katsastaa, tarkastella,
tarkastaa; ~ мотор <багаж> tarkastaa moot-
tori <matkatavarat>; ~ выставку katsoa
näyttely; вы хотите за три дня ~ весь город?
aiotteko tutustua kaupunkiin kolmen päivän
aikana? 2. tutkia, tarkastaa; *- больного tutkia
potilas; ~ рану tarkastaa haava
осмысл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf {imperf осмысливать У<7 осмыслить) что
A käsittää, ymmärtää, tajuta; по-новому ~ ис-
торические факты käsittää historialliset tosi-
asiat uudella tavalla; не могу ~ его поступок
en jaksa käsittää hänen tekoaan
осна|стйть, -щу, -стншь, -стят; -щённый,
-щён, -щена perf, оснаща|тъ, оснащива|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf что А 1. (imperf myös
снастить) takiloida, varustaa takilalla; ос-
настить судно takiloida alus 2. чем I varustaa;
оснастить школу современным оборудова-
нием varustaa koulu nykyaikaisella kalustolla
осн|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf (imperf основывать) что А 1. где
(в, на + Р) perustaa; ~ город perustaa
kaupunki; ~ музей в какбм-л городе perustaa
museo jhk kaupunkiin; ~ школу perustaa
koulukunta 2. на чём Р perustaa, ottaa perus-
taksi (t pohjaksi); на чём это -овано? mihin
tämä perustuu (t pohjautuu)?; ~ своё ут-
верждение на фактах perustaa väitteensä tosi-
asioihin, ottaa tosiasiat väitteensä perustaksi;
~ гипотезу на какйх-л предположениях
tehdä päätelmänsä joidenkin olettamusten
perusteella; это утверждение ни на чём не
-овано tässä väitteessä ei ole pohjaa eikä
perää
основываться, -юсь, -ешься, -ются
imperf на чём Р 1. nojautua, nojata, turvau-
tua; ~ на фактах nojautua tosiasioihin; ~ на
одних предположениях turvautua pelkkiin
olettamuksiin 2. 3. pers perustua, pohjautua,
nojautua, nojata; на чём это ~ется? mihin
tämä perustuu?
осозна|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf,
ост
осозна|ть, -ю, -ешь, -ют; осознанный,
осознан perf что A käsittää, tajuta; ~ своё по-
ложение käsittää asemansa
оспарива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
оспорить; 2. что А, у кого G kilpailla, otella;
~ первенство (t звание чемпиона) у кого-л
kilpailla mestaruudesta jkn kanssa 1
оспо|рить, -ю, -ишь, -ят perf (imperti
оспаривать) что A torjua, kiistää, kieltää; ~]
доводы противника torjua vastustajan
väitteet |
. осрам|йть, -лю, -ишь, -я"т; -ленный, -лён,'
-лена perf {imperf срамить) ks позорить :
оставаться, -юсь, -ешься, -ются imperfks
остаться j
оставить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf оставлять, -ю, -ешь, -ют imperfА. кого-'
что А, где (в, на + Р), у кого G, кого А с кем
I t un кого A jättää, heittää; * детей дома <на
даче> jättää lapset kotiin <kesämökille>;
оставить пальто на вешалке jättää takki
naulakkoon; она оставила сумку в поезде
hän jätti {t unohti) laukun junaan; поезд
оставил меня на маленькой станции juna
jätti minut pienelle asemalle; ~ ребёнка с
бабушкой <на бабушку> jättää lapsi mum-
mon kanssa <huostaan> 2. что А, в ком-чём
P jättää (vaikutelma, jälki tms); - след jättää
jälki; этот фильм оставил во мне глубокий
след tämä elokuva jätti minuun voimakkaan
vaikutelman, tämä elokuva teki minuun syvän
vaikutuksen 3. что А, чего G, комуО, для ко-
го G, где (в, на + Р) jättää (/A^e, jkn
käytettäväksi); оставить для кого-л пакет в
шкафу <на полке> jättää jklle paketti kaap-
piin <hyllylle>; он оставил тебе письмо
<дёнег> hän jätti sinulle kirjeen <rahaa>;
оставить для кого-л билеты в театр jättää
jklle teatteriliput; оставить хлеб (t хлеба) на
ужин jättää leipä[ä] illalliseksi; он нам ничего
не оставил hän ei jättänyt meille mitään A
оставить за собой право pidättää itselleen
oikeus 4. кого-что А, каким I, в каком состо-
янии (в + Р) jättää (jhk tilaan, jnklaiseksi); -
что-л несделанным <нетронутым, нерешён-
ным> jättää jk tekemättä <koskematta,
ratkaisematta>; оставь менй в покое jätä
minut rauhaan A ученика оставили на
второй год oppilas jätettiin luokalle 5. кого-
что А + inf, на что A jättää, kehottaa
jäämään; ~ кого-л ждать <сидёть> jättää jku
odottamaan <istumaan>; ~ когб-л ночевать
(/ на ночь) jättää jku yöksi 6. кого-что А
jättää, heittää, hylätä; ~ родные Kparf jättää
188
ост
kotimaansa, lähteä kotiseudultaan; оставить
семью <детёй> jättää perheensä <lapsensa>;
не оставляй товарища в беде älä jätä tove-
riasi hätään 7. что A jättää, heittää; оставить
работу <какое-л занятие> jättää toimensa
<jk harrastus>; оставить всякую надежду
jättää (t heittää) kaikki toivo; оставьте эти
разговоры jättäkää nuo puheet; силы оста-
вили его hänen voimansa pettivät 8. кого-
то А, без чего G jättää (ilman); - кого-л
без хлеба jättää jku leivättä (t leipää vaille); -
что-л без внимания jättää jk huomioon otta-
matta
останавливайся), -ю(сь), -ешь(ся),
•ют(ся) imperfks остановйть(ся)
остановить, -овлю, -овишь, -овят;
-овленный, -овлен perf (imperf останавли-
вать) 1. кого-что А, где (в, на + Р, перед + I,
около, возле, у, посреди + G) pysäyttää,
seisauttaa; ~ прохожего <коня, поезд>
pysäyttää vastaantulija <hevonen, juna>; -
кого-л в коридоре <на дороге, перед домом,
около дома, посреди пл6щади> pysäyttää
jku käytävällä <tiellä, talon edessä, talon
kohdalla, keskellä aukiota> 2. что А
pysäyttää, seisauttaa (koneyms); keskeyttää; -
часы pysäyttää kello; ~ работу pysäyttää {t
keskeyttää) työ; - игру keskeyttää peli; -
кровь pysäyttää {t tyrehdyttää) verenvuoto 3.
кого A pidättää, hillitä; я не смог - его en
voinut pidättää häntä; - шалуна hillitä valla-
ton lapsi 4. что А, на ком-чём Р kiinnittää,
kohdistaa; ~ внимание на чём-л kiinnittää
huomionsa jhk; - взор на ком-л kohdistaa
katseensa jichun; ~ свой выбор на чём-л
päättää valita jk, päätyä jhk; мы долго об-
суждали, что ему подарить, и наконец
"овили свой выбор на часах ajattelimme
kauan, mitä hänelle voisi lahjoittaa, ja
päätimme vihdoin ostaa kellon
остановиться, -овлюсь, -овишься, -овят-
ся perf (imperf останавливаться) 1. где (в, на
+ Р, перед + I, возле, у, посреди + G) py-
sähtyä, seisahtua, seisahtaa; ~ на перекрёстке
pysähtyä tienristeykseen (t tienristeyksessä); -
на дороге <на лёстнице> pysähtyä tiellä
<portailla>; - перед домом pysähtyä talon
eteen (t edessä); ~ около (t возле t у) дома
pysähtyä talon kohdalla; ~ посреди улицы
pysähtyä keskelle (t keskellä) katua Л он ни
перед чём не -овится häntä ei pysäytä (t
pidätä) mikään 2. где (в, на + P), у кого G, на
какой срок (на + A) majoittua, jäädä
[asumaan], asettua asumaan; — в гостинице
majoittua hotelliin; мы -овились на несколь-
ко дней в Москве у знакомых jäimme muuta-
maksi päiväksi Moskovaan tuttavien luo 3. на
чём Р pysähtyä (lakata jatkamasta jtuk työtä);
- на двадцать питой странице lukea sivulle
kaksikymmentäviisi asti 4. 3. pers на ком-чём
P kiintyä, kiinnittyä, pysähtyä (katseesta,
huomiosta); его взгляд -овился на нас hänen
katseensa kiintyi meihin 5. на ком-чём Р
pysähtyä [tarkastelemaan], kohdistaa
huomionsa; докладчик подробно -овился на
этом вопросе puhuja tarkasteli tätä
kysymystä lähemmin 6. на ком-чём Р päätyä
(jhk tulokseen); -овились на том, что...
päädyttiin siihen, että ; - на самом мо-
лодом кандидате päätyä (valinnassaan)
nuorimpaan ehdokkaaseen
оста|ться, -нусь, -нешься, -нутся; -нься
perf (imperf оставаться) 1. где (в, на + Р), у
кого G, с кем I, + in f, на сколько времени (на
+ А), + konj чтобы jäädä (jhk), pysyä (jssak);
- в городе <в деревне, на даче> на неделю
<на несколько дней> jäädä kaupunkiin
<maalle, kesämökille>, viikoksi <muutamaksi
päiväksi>, pysyä kaupungissa <maalla,
kesämökillä> viikko <muutama päivä>; ребё-
нок -лея у бабушки <с бабушкой> lapsi jäi
mummon luo <kanssa>, lapsi jäi mummolaan;
- ждать кого-л jäädä odottamaan jkta; -
обедать у кого-л jäädä päivälliselle jkn luo;
-ньтесь у нас ночевать (t на ночь) jääkää
meille yöksi; билеты -лись в столе <на столе,
у него> liput jäivät pöytälaatikkoon
<pöydälle, hänelle>; она -лась, чтобы
помочь матери hän jäi auttamaan äitiään Л -
на второй год jäädä luokalleen; от книги
-лась одна обложка kirjasta ovat vain kannet
jäljellä; у менй -лось только триста рублей
minulla on vain kolmesataa ruplaa jäljellä 2.
кем I, каким I, в каком состоянии (в + Р)
jäädä (jhk tilaan, jnklaiseksi), pysyä (jnak,
jnklaisena); несмотря" ни на что, я хотел бы -
вашим другом kaikesta huolimatta haluaisin
olla [edelleenkin] ystävänne; - незакончен-
ным jäädä kesken; дверь -лась открытой ovi
jäi auki; комната -лась незапертой huone jäi
lukitsematta (t auki); - в стороне jäädä
syrjään; - в живых jäädä henkiin 3. кем I, без
кого-чего G, в чём Р jäädä (jksikjnklaiseksi);
- вдовой jäädä leskeksi; — сиротой (t без
родителей) jäädä orvoksi; - в одной рубашке
jäädä pahasilleen (t paitahihasilleen); - без
денег jäädä rahattomaksi 4. yksipers кому D
+ inf: мне -лось дочитать десять страниц
189
отб
minulta jäi lukematta vielä kymmenen sivua,
minulla on lukemista vielä kymmenen sivua;
ему -лось только согласиться, ему ничего
больше не ~лось, как согласиться hänelle ei
jäänyt muuta mahdollisuutta kuin suostua
остерега|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf остеречься) кого-чего G, + inf varoa,
karttaa, välttää; ~йся этого человека varo
tuota ihmistä; ~ простуды varoa vilustumista;
~ пить сырую воду varoa juomasta raakaa
vettä
осточертфъ, -ю, -ешь, -ют perf кому D
ark kyllästyttää; все эти разговоры мне ~ли
minua kyllästyttävät (t ällöttävät) kaikki nuo
puheet
острй|чь, -гу, -жёшь, -гут; -женный, -жен
perfksстричь 2
осудить, осужу, осудишь, осудят; осуж-
дённый, осуждён, осуждена perf, осужда|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-что A tuomita,
paheksua; ~ чей-л поступок tuomita jkn
menettely 2. кого А, на что А, за что А
tuomita (syylliseksi); осудить кого-л за кражу
tuomita jku varkaudesta; осудить кого-л на
смерть tuomita jku kuolemaan 3. кого-что А
на что А, + infkuv tuomita; замысел осуждён
на неудачу yritys on tuomittu tuhoon
ос^н|уться, -усь, -ешься, -утся perf от че-
го G, после чего G laihtua; он -улся от
болезни (г после болезни) hän on laihtunut
sairastaessaan
осушить, осушу, осушишь, осушат;
осушенный, осушен perf (imperf осушать)
что A kuivattaa, kuivata; ~ болото kuivattaa
suo Д ~ чьй-л слёзы, ~ слёзы кому-л kuivata
jkn kyyneleet
осуществить, -лю, -йшь, -йт; -ленный,
-лён, -лена perf, осуществлять, -ю, -ешь, -ют
imperf что A toteuttaa, panna toimeen (t
täytäntöön), toimeenpanna, suorittaa; осу-
ществить решение <намёрение> toteuttaa
päätös <aikomus>; ~ свой планы toteuttaa
suunnitelmansa (t suunnitelmiaan); осу-
ществить свою угрозу panna uhkauksensa
täytäntöön; ~ что-л на практике toteuttaa jk
(f jtak) käytännössä; осуществлять ру-
ководство johtaa, olla johdossa, ohjata
осып|ать, -лю, -лешь, -лют perf (imperf
осыпать) 1. кого-что А чем I ripotella (jtak
jkn tjnk) päälle 2. tav pass partis pret ~анный
чем I: нёбо ~ано звёздами taivas on tähtien
peittämä, taivas on täynnä tähtiä; яблоня
~ана цветами omenapuu on kukkien peitossa,
omenapuu on täynnä kukkia 3. кого-что А
чем I kuv: — кого-л подарками antaa jklle
runsaasti lahjoja; ~ кого-л поцелуями peittää
jku suudelmilla, suudella jkta 4. что A hajot-
taa; - кучу песка hajottaa hiekkakasa
осяза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что k
tuntea; kuv myös huomata, havaita; ~ холод
tuntea kylmää; ~ чьё-л присутствие tuntea
jkn läsnäolo; ~ результаты своего труда huo-
mata (t nähdä) työnsä tulokset
отбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. от-
бе|жать, -гу, -ж ишь, -гут; -гй perf от кого-че-
го G, на какое расстояние (на + A) juosta
[syrjään], juosta sivuun; ~ от угла juosta kul-
malta syrjään; отбежать на несколько шагов
juosta muutaman askeleen päähän
отберу, отберёшь fut ks отобрать
отбива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks отбить;
- шаг marssia; зубы ~ют дробь hampaat
lyövät loukkua
отбива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks отбиться
отбира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отобрать
отбить, отобью, отобьёшь, отобьют perf
(imperf отбивать) 1. что A lyödä (t hakata)
irti (t pois), lohkaista, särkeä, rikkoa; ~ ручку
у чашки särkeä kupin korva 2. что А, чем I
torjua, lyödä (t heittää) takaisin; - мяч
[рукой] torjua pallo [kädellä]; - атаку torjua
hyökkäys 3. кого-что А, у кого G vallata [t
ottaa) takaisin, vapauttaa; ~ город vallata
kaupunki takaisin; ~ пленных vapauttaa
sotavangit 4. кого А, у кого G puhek viedä,
ryöstää; - невесту у кого-л viedä jklta mor-
sian 5. что A puhek poistaa, hävittää, viedä; -
неприятный запах <вкус> poistaa epämiel-
lyttävä haju <maku>; - у кого-л охоту к
чему-л viedä jklta halu jhk (t tehdä jtak) 6.
что А, чем I lyödä (jnk merkiksi); ~ такт
рукой lyödä kädellään tahtia, viitata tahtia;
часы отбили десять kello löi kymmenen [ker-
taa], kello löi kymmentä 7. что A hakata {t
lyödä) kipeäksi (t rikki); - ладони hakata
kämmenensä kipeäksi 8. что A kallita; ~ косу
kallita viikate
отбиться, отобьюсь, отобьёшься,
отобьются pe/f (/mper/Ътбиваться) 1. 3. pers
у чего G lohjeta, särkyä; у чайника отбился
носик teekannusta lohkesi nokka, teekannun
nokka särkyi 2. от кого-чего G torjua
hyökkäys, heittää hyökkäys takaisin; ~ от
врага torjua vihollisen hyökkäys 3. от кого-
чего G eksyä, jäädä pois; лошадь отбилась от
табуна hevonen eksyi laumasta A - от дома
190
отб
puhek vieraantua kodistaan; ~ от рук puhek
tulla kurittomaksi
отблагодар|йтъ, -ю, -ишь, -rfr; -ённый,
-ён, -ена perf кого А, за что A palkita,
hyvittää; ~ кого-л за помощь palkita jklle
hänen vaivansa; как мне тебя^ - за Зто! kuin-
ka palkitsisin sinut tästä!
отбрасыва|ть, -ю, -ешь, -ют im perf,
отбро|сить, -шу, -сншь, -сят; -шенный, -шен
perf 1. кого-что А, куда (в + А, к + D), отку-
да (с + G) heittää [sivuun t pois]; отбросить
что-л в сторону <в угол> heittää jk syrjään
<nurkkaan>; отбросить камень с дороги <к
краю дороги> heittää kivi pois tieltä <tien
laitaan>; отбросить портьеру vetäistä verho
syrjään 2. кого-что А, куда (на, за + A) kuv
heittää, pakottaa perääntymään; отбросить
противника за реку heittää vihollinen joen
toiselle rannalle; отбросить противника на
прежние позиции heittää vihollinen entisiin
asemiin 3. что A kuv heittää [pois], hylätä;
отбросить сомнения heittää pois epäilykset 4.
что A kuv heittää, luoda (valoa, varjoa); дере-
во отбрасывало длинную тень puu heitti
pitkän varjon
отбывать, -ю, -ешь, -ют imperf, отбить,
отбуду, отбудешь, отбудут; отбывший perf
1. (отбыл, отбыла, отбыло) куда (в, на + А,
к + D) matkustaa, lähteä; отбыть к месту на-
значения matkustaa määräpaikkaan; он от-
бывает сегодня на родину hän matkustaa
tänään kotimaahansa 2. (отбыл, отбыла,
отбыло) что А, где (в, на + Р) kärsiä, suorit-
taa; отбыть срок наказания kärsiä rangaistus;
он отбывал военную службу на севере <в
Сибйри> hän suoritti sotapalvelusta pohjoi-
sessa <Siperiassa>
[ отваж|итъся, -усь, -ишься, -атся perf
'(imperf отваживаться) на что А, + in f rohje-
ta, uskaltaa, tohtia; ~ на вопрос (t спросить)
uskaltaa kysyä
отвалить, отвалю, отвалишь, отвалят;
отваленный, отвален perf {imperf отвали-
вать) 1. что А, от чего G vierittää [pois t
syrjään], kierittää [pois f syrjään], työntää [pois
l syrjään] (jk painava); ~ камень от входа
vierittää kivi pois ovelta 2. 3. pers от чего G
lähteä, loitota, irtautua (aluksesta); теплоход
отвалил от пристани laiva lähti laiturista 3.
что А кому D ark antaa, työntää, pistää
kouraan; он отвалил мне сто тысяч рублей
hän työnsi minulle satatuhatta ruplaa
отварить, отварю, отваришь, отварят;
отваренный, отварен perf (imperf отва-
ривать) что A keittää [kypsäksi]; ~ рис
<морковь> keittää riisiä <porkkanoita>
отвёда|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, чего G
1. (imperf отведывать) maistaa; ~й пирога
maista (t ota) piirakkaa 2. saada kokea (t tun-
tea), maistaa; он ~л жизнь на чужбП'не hän sai
kokea, miltä maistuu elämä vieraassa maassa
отведённый partis ks отвести
отвед^, отведёшь fut ks отвести
отвезти, отвезу, отвезёшь, отвезут; отвёз,
отвезла; отвёзший, отвезённый, отвезён, от-
везена; отвезя perf (imperf отвозить) кого-
что А 1. куда (в, на + А), к кому D kuljettaa,
viedä, ajaa (jhk); ~ готовую продукцию в ма-
газин viedä valmiit tuotteet kauppaan; ~
посылки на станцию kuljettaa paketit ase-
malle; ~ ребёнка к родителям viedä lapsi van-
hempiensa luo 2. от чего G kuljettaa [pois t
syrjään]; viedä [pois t syrjään]; ~ камни от
дороги kuljettaa kivet pois tiepuolesta
отвёл, отвела pret ks отвести
отверга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
отвергнуть, -ну, -нешь, -нут; отвергла -нул,
-ла perf кого-что A hylätä, evätä; отвергнуть
проект <предложёние> hylätä luonnos
<ehdotus>
отвернуть, -у, -ёшь, -ут; отвёрнутый, от-
вёрнут perf (imperf отвёртывать) что А 1.
kiertää (t vääntää) auki; ~ кран kiertää hana
auki 2. kiertää (t vääntää) irti; ~ гайку kiertää
mutteri irti 3. (imperf myös отворачивать) ку-
да (в + A) kääntää [pois t syrjään]; ~ полу
шубы kääntää turkin lieve syrjään; ~ рукава
kääntää hihansuut; ~ лицо в сторону kääntää
kasvonsa pois 4. у кого G, кому D ark
vääntää irti (t sijoiltaan); ~ у куклы (t кукле)
ногу vääntää nuken jalka irti
отвернуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf отворачиваться) 1. от кого-чего G,
куда (в + А, к + D) kääntyä poispäin (t selin),
kääntää selkänsä; ~ от кого-л kääntyä
poispään jksta, kääntyä selin jkhun; ~ к окну
kääntää kasvonsa ikkunaan [päin]; ~ в сторо-
ну kääntyä syrjään 2. от кого G kuv kääntää
selkänsä (jklle)
отвести, отведу, отведёшь, отведут; от-
вёл, отвела; отведший; отведённый, отве-
дён, отведена; отведя perf (imperf отводить)
1. кого-что А, куда (в + А), к кому D viedä,
saattaa, johtaa, kuljettaa, taluttaa (jhk); ~ ре-
бёнка в школу saattaa lapsi kouluun; ~
больного к врачу viedä sairas lääkäriin; ~
отряд в тыл viedä joukko selustaan 2. кого-
что А, откуда (от, с + G) viedä [pois], saattaa
191
[pois], johtaa [pois], kuljettaa [pois], taluttaa
[pois]; ~ стадо с дороги viedä karja pois tieltä;
~ кого-л от окна viedä jku ikkunan luota
[pois] 3. что A viedä [syrjään], työntää
[syrjään]; kääntää [toisaanne], suunnata
[toisaanne]; ~ руку назад viedä kätensä taak-
sepäin; ~ реку kääntää joen kulkusuunta 4.
что А, от кого G kuv väistää, torjua; evätä,
hylätä; ~ удар väistää isku; ~ обвинение tor-
jua syytös; - чью-л кандидатуру hylätä jkn
ehdokkuus 5. что А, для чего G, кому D
antaa (käytettäväksi); ~ комнату для занятий
antaa huone opiskelua varten; ~ время
докладчику antaa selostajalle aikaa
ответить, -чу, -тишь, -тят perfl. (imperf
отвечать) кому D, на что А, чем I vastata,
antaa vastaus; ~ на вопрос <на телеграмму>
vastata kysymykseen <sähkeeseen>; ~кому-л
отказом vastata jklle kieltäen (t kieltävästi),
antaa jklle kielteinen vastaus; на это письмо я
~тил ещё вчера vastasin tähän kirjeeseen vielä
eilen 2. (imperf отвечать) чем I на что А, ко-
му D чем I vastata (toimia jllak tavoin); ~ на
призыв самоотверженным трудом vastata
kehotukseen uhrautuvalla työllä; ~ на
приветствие vastata tervehdykseen; ~
взаимностью кому-л vastata jkn tunteisiin
3. за кого-что А, перед кем-чем I vastata,
joutua vastuuseen (t vastaamaan); ~ за свой
поступок vastata teostaan; ~ за товарища
joutua vastuuseen toverinsa tähden; ~ за что-
л перед судом joutua vastaamaan jstak
oikeudessa
отвечать, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
ответить 1, 2; 2. за кого-что A vastata, olla
vastuussa; ~ за порученное дело olla vastuus-
sa tehtävästä; ~ за детей olla vastuussa lap-
sista 3. чему D vastata (ollajnk mukainen); ~
чьйм-л вкусам vastata jkn makutottumuksia;
рукопись ~ет предъявляемым к ней требо-
ваниям käsikurjoitus vastaa sille asetettavia
vaatimuksia
отвлека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отвлечь; не ~й его! älä häiritse häntä [nyt]!
отвлека|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks отвлечься
отвл6|чь, -ку, -чёшь, -кут; отвлёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf отвлекать)
кого-что А, от чего G, чем I 1. куда (в, на +
A) pakottaa kääntymään, pakottaa suuntaa-
maan (kulkunsa) toisaanne (t pois); ~ огонь
неприятеля на что-л pakottaa vihollinen
suuntaamaan tuli jhk 2. keskeyttää (jkn työ),
häiritä; ~ кого-л от работы разговором
keskeyttää jkn työ puheellaan; можно ~ вас
на минутку? saanko häiritä teitä vähän? 3.
saada unohtamaan; kääntää (jkn huomio
toisaanne); ~ кого-л от грустных мыслей
saada jku unohtamaan huolensa; ~ чьё-л
внимание kääntää jkn huomio pois (jstak)
отвлечься, -кусь, -чёшься, -кутся; отвлё-
кся, -клась perf (imperf отвлекаться) от чего
G 1. kääntää huomionsa (t ajatuksensa) pois,
keskeyttää (esim työnsä); он отвлёкся не-
надолго от работы hänen huomionsa kääntyi
hetkeksi pois työstä, hän keskeytti hetkeksi
työnsä 2. poiketa (pääasiasta, juonesta);
докладчик отвлёкся от основной темы alus-
taja poikkesi pääaiheestaan 3. kirjak (предста-
вить в абстрагированном виде) esittää (jk)
yleiskäsitteenä (Г abstraktiona)
отводить, отвожу, отводишь, отводят
imperf ks отвести
отво|евать, -юю, -юешь, -юют; -ёванный,
-ёван perf, отвоёвыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А 1. у кого G valloittaa (t vallata t
saada) takaisin; отвоевать свою землю у
врага valloittaa maansa takaisin viholliselta 2.
у кого-чего G kuv saada, saavuttaa {vaivoin);
отвоевать участок у тайгй raivata maapala
taigasta
отворачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks от-
вернуть 3
отворачива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks отвернуться
отв|орйть, -орю, -орйшь, -орят; -брен-
ный, -орен ja -орённый, -орён, -орена perf,
отворить, -ю, -ешь, -ют imperf что А, кому
D avata (ovi tms); ~ дверь кому-л avata ovi
jklle
отвра|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf отвращать) что А,
от кого G kirjak torjua, estää; ~ несчастье
<опасность> [от кого-л] torjua [jkta uhkaa-
va] onnettomuus <vaara>
отвыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
отвьжн|утъ, -у, -ешь, -ут; отвык, отвыкла
perf 1. от чего G t + in f vieroittautua,
vieroitua, päästä eroon; - от курения (t
курить) päästä eroon tupakasta 2. от кого-че-
го G vieraantua; etääntyä; ~ от старых
товарищей vieraantua entisistä tovereistaan
отвязать, отвяжу, отвяжешь, отвяжут;
отвязанный, отвязан perf (imperf отвязы-
вать) кого-что А, от чего G päästää irti (t
siteestä), irrottaa; ~ собаку от забора päästää
koira irti aidasta; ~ верёвку irrottaa naru
отвязаться, отвяжусь, отвйжешься,
192
отд
отвяжутся perf (impcrf отвязываться) 1. 3.
pers от чего G päästä irti, irrota, irtautua
(jsVdk sidotusta); верёвка отвязалась от
столба naru pääsi irti pylväästä 2. от кого-че-
го G puhek päästä eroon; я не мог ~ от этой
мысли en voinut päästä eroon tästä ajatukses-
ta 3. от кого G puhek jättää rauhaan; от-
вяжись от меня! jätä minut rauhaan!
отвязыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
impcrf ks отвязать(ся)
отгада|ть, -ю, -ешь, -ют; отгаданный,
отгадан регД/шрег/Ътгадывать) что A arva-
ta; -*• загадку ratkaista (Г arvata) arvoitus
отгиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отогнуть
отговарива|ть, -ю, -ешь, -ют impcrf, отго-
ворить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена perf
кого А, от чего G, + in f houkutella (t suos-
tutella) luopumaan, estellä; он отговаривал
брата от поездки (t ехать) hän houkutteli
veljeään luopumaan matkasta; я отговорил
ero от поездки (f ехать) sain hänet luopumaan
matkasta
отгони), отгонишь fut ks отогнать
отгонять, -ю, -ешь, -ют imperf k s
отогнать
отгоражива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks отгороднть(ся)
отгор|одйть, -ожу, -одншь, -бдят; -ожен-
ный, -ожен ре//(/трег/Ътгораживать) 1. ко-
го-что А, чем I eristää, erottaa (jllak aitauk-
sella); ~ участок забором aidata maapalsta; ~
что-л ширмой eristää jk seinäkkeellä 2. кого
А от кого-чего G kuv eristää (jkujksta tjstak)
отгор|одйться, -ожусь, -одйшься, -одятся
perf( imperf отгораживаться) от кого-чего G
1. чем I eristäytyä; aitautua; - от соседей
забором eristäytyä naapureista aidalla 2. kuv
eristäytyä; ~ от старых друзей eristäytyä van-
hoista ystävistään
отгранйч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf{/mpe/f отграничивать) что А, от чего G
erottaa, rajata; — одно понйтие от другого
erottaa käsitteet toisistaan, erottaa toinen
käsite toisesta
отгрузить, отгружу, отгрузишь,
отгрузят; отгруженный, отгружен ja отгру-
жённый, отгружён, отгружена perf (imperf
отгружать) что А 1. на что A siirtää,
vähentää (lastia); ~ два мешка на грузовик
siirtää kaksi säkkiä kuorma-autoon 2. куда (в,
на + А), кому-чему D lähettää (lastina); ~
кому-л десять тракторов lähettää jklle
kymmenen traktoria
отда|вать, -ю, -ёшь, -ют; -вай imperf I. ks
отдать 1-10; - распоряжения jaella käskyjä
2. 3. pers t yksi pers (perfотдать) куда (в + А):
боль ~ёт в плечо kipu tuntuu olkapäässä,
kepu säteilee selkään; в спину ~-ёт kipu tuntuu
selässä 3. 3. pers чем I puhek haiskahtaa, tuok-
sahtaa; maistua; чай ~вал рыбой teessä oli
kalan haju, tee haiskahti kalalle
отдаваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf отдаться) 1. кому-чему D, на что А
antautua; ~ на волю волн antautua aaltojen
valtaan; ~ музыке <науке> antautua musii-
kille <tieteelle> 2. 3. pers где (в + Р): боль
-валась в плече kipu tuntui olkapäässä, kipu
säteili olkapäähän; голос -вался в пустой
комнате ääni kaikui tyhjässä huoneessa
отдал|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
ре//(/тре//отдаля'ть) 1. что А, от кого-чего
G loitontaa, siirtää kauemmaksi (t
etäämmälle); — лупу от рассматриваемого
предмета loitontaa linssiä tarkasteltavasta
esineestä 2. что A lykätä [tuonnemmaksi],
siirtää [tuonnemmaksi]; - встречу lykätä
tapaamista tuonnemmaksi 3. кого А от кого
G loitontaa, etäännyttää, vieroittaa, vieraan-
nuttaa; это ~йло его от родных tämä [seikka]
vieraannutti hänet sukulaisista
отдал|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf отдалиться) 1. от кого-чего G loitota,
loitontua, etääntyä, siirtyä kauemmaksi (t
etäämmälle); лодка -йлась от берега vene
loittoni rannasta 2. от чего G kuv poiketa (asi-
asta, aiheesta); ~ от темы разговора poiketa
keskustelun aiheesta 3. от кого G loitota,
loitontua, vieraantua; ~ от друзей loitota
ystävistään
отда|ть, -m, -шь, -CT, -дйм, -дйте, -дут;
-отдал, -ла, отдало; -й, -вший; отданный,
отдан, отдана, отдано perf (imperf отдавать)
1. кого-что А, кому D palauttaa, antaa (t
luovuttaa) takaisin; maksaa, suorittaa; ~ ре-
бёнка матери palauttaa lapsi äidille; ~ книгу в
библиотеку <кому-л> palauttaa kirja kirjas-
toon <jklle>; ~ долг кому-л maksaa velka jklle
2. что А, кому D, куда (в + A) antaa, jättää;
~ записку кому-л antaa kirjelappu jklle; ~
рукопись в издательство jättää käsikirjoitus
kustantamoon, viedä käsikirjoitus kustantajalle
3. что А, кому-чему D luovuttaa, antaa; ~
свою библиотеку университету <дётям>
luovuttaa kirjastonsa yliopistoon <lapsilleen>;
~ что-л в чьё-л распоряжение luovuttaa jk jkn
käyttöön 4. что А, кому-чему D, за что A kuv
uhrata; ~ все силы борьбе за свободу uhrata
13 3ак. 756
193
отд
kaikki voimansa taistelulle vapauden puolesta;
~ [свою] жизнь за что-л uhrata elämänsä (t
henkensä) jnk puolesta (f hyväksi) 5. что А, ко-
му D luovuttaa (alue tms), ~ город неприяте-
лю luovuttaa kaupunki viholliselle 6. что A,
кому D, куда (в + А), с кикой целью (в, на +
A) antaa, viedä (esim korjattavaksi); — статью
рецензенту <на рецёнзию> antaa artikkeli
arvostelijalle <arvosteltavaksi>; ~ часы в
ремонт viedä kello korjattavaksi; ~ по-
мещение в аренду antaa huoneisto vuokralle,
vuokrata huoneisto; - книгу в переплёт antaa
kirja sidottavaksi 7. кого А куда (в + A) panna
(kouluun tms); - ребёнка в школу panna lapsi
kouluun 8. кого А за кого A vanh antaa
puolisoksi (t vaimoksi); - дочь за когб-л
antaa tyttärensä jklle puolisoksi 9. что А за
сколько (за + A) myydä; сколько А за что А
maksaa; ~ платье за сто тысяч рублей myydä
leninki sadallatuhannella ruplalla (t sadasta-
tuhannesta ruplasta); ~ сто тысяч рублей за
платье maksaa leningistä satatuhatta ruplaa
10. что А, кому-чему D: ~ приказ кому-л
antaa käsky jklle; ~ предпочтение чему-л aset-
taa jk etusijalle (f etusijaan), antaa jllek etusija,
etusijaistaa jk 11. ks отдавать 2
отда|ться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; -лея, -лась, отдалось; -йся
perfks отдаваться
отдёла|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
отделывать) что А 1. viimeistellä, suorittaa
viimeistelytyöt; ~ дом <квартйру> suorittaa
talon <asunnon> viimeistelytyöt Д ~ стены
под мрамор marmoroida seinä[pinna]t 2. чем
I koristaa, koristella; ~ фасад дома чём-л
koristaa talon julkisivu jllak
отд6ла|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf отделываться) puhek 1. от чего G
selvitä, selviytyä (jstak työstä); ~ от уроков
selvitä läksyistään 2. от кого-чего G päästä
eroon (jstak epämiellytävästä t rasittavasta);
от него легко не -ешься hänestä on vaikea
päästä eroon; не могу ~ от этой мысли en voi
päästä eroon siitä ajatuksesta 3. чем I, от ко-
го-чего G kuitata (asia), suoriutua; ~ двумя
словами kuitata asia parilla sanalla; — от
чего-л одними обещаниями suoriutua jstak
pelkin lupauksin 4. чем I selvitä, selviytyä,
suoriutua (kestää jk); он -лея лёгким
испугом hän selvisi [koko jutusta] pelkällä
säikähdyksellä; ~ штрафом selvitä sakolla
отдел|йть, -ю, отделишь, отделят; -ён-
ный, -ён, -ена perf (imperf отделять) 1. что А,
от чего G erottaa, irrottaa; -мясо от костей
erottaa liha luista; - кору от ствола irrottaa
kuori rungosta, kuoria puu A - правду от лжи
erottaa totuus valheesta 2. кого-что А. от ко-
го-чего G, чем I erottaa, eristää; - часть
комнаты ширмой eristää huoneen osa varjos-
timella; толпа -ила его от нас ihmisjoukko
erotti meidät (/ hänet meistä); - церковь от
государства erottaa kirkko valtiosta 3. кого-
что A antaa [oma] osuus; - сыновей antaa
pojille kullekin oma osuutensa
отделиться, отделюсь, отделишься,
отделятся perf( imperf отцеп я ться) 1. отчего
G erota, irrota; мясо отделилось от костей
liha erkani luista 2. от кого-чего G erota,
mennä erilleen; - от толпы erota ihmisjoukos-
ta; лодка отделилась от берега vene erkani
rannasta 3. от кого G erota; - от родителей
erota vanhemmistaan [ja siirtyä omiin leipiin)
отдёлыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отделать
отделить, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks от-
делить; 2. 3. pers что А, от чего G erottaa
(olla rajana); поле ~ет рощу от пруда pelto
erottaa lehdon lammesta, lehdon ja lammen
välissä on pelto; река ~ет город от пригоро-
дов joki erottaa kaupungin esikaupungeista
отделиться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
отделиться
отдёргива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, от-
дёрнуть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf что А
vetäistä (t nykäistä) syrjään, vetäistä (t
nykäistä t tempaista) pois; отдёрнуть за-
навеску vetäistä verho syrjään; отдёрнуть
руку vetäistä kätensä pois
отдеру, отдерёшь fut ks отодрать
отдира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отодрать
отдохн|^ть, -у, -ёшь, -ут imperf ks от-
дыхать
отдыха|ть, -ю, -ешь, -ют (perf отдохнуть)
от кого-чего G, после чего G, где (в, на + Р,
за + I, у + G) levätä, olla levolla (/ makuulla);
~ от работы levätä työn jälkeen; ~ после
работы <после тренпровки> levätä työn
<harjoittelun> jälkeen; он -ет на юге <в
горах, у моря, за городом> hän on
lepäämässä (t viettämässä lomaansa) etelässä
<vuoristossa, meren rannalla, maalla>
отзовись), отзовёшь(ся) fut ks ото-
зваться)
отзыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отозвать(ся)
отказать, откажу, откажешь, откажут;
отказанный, отказан perf (imperf отказы-
194
вать) кому D, в чём Р 1. kieltää, evätä, hylätä,
kiistää; -*• кому-л в просьбе vastata kielteises-
ti jkn pyyntöön; ~~ кому-л в помощи evätä
apu jklta; ис откажите в любезности olisit-
teko niin ystävällinen, olkaa niin hyvä А ~ же-
ниху antaa kosijalle rukkaset 2. kuv: ему
нельзя ~ в смелости <в оетроумни> ei voi
kieltää, että hän on rohkea <vitsikäs>, hän on
kieltämättä rohkea <vitsikäs>
отказаться, откажусь, откажешься,
откажутся perf (imperf отказываться) 1. от
чего G, + /«/'kieltäytyä, luopua; ~ от поездки
peruuttaa matkansa; - поехать kieltäytyä
matkustamasta 2. от кого-чего G luopua,
hylätä, kieltäytyä; - от какой-л мысли luo-
pua jstak ajatuksesta; - от наследства
kieltäytyä perinnöstä; - от ребёнка luopua
lapsestaan, hylätä lapsensa; - от своих слов
perua sanansa 3. 3. pers + in f: ноги от-
казались служить jalat pettivät (t eivät
totelleet t tekivät tenän); язык отказался по-
виноваться kieli ei totellut (f ei tahtonut totella)
отказыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks отказа гь(ся)
откалыва|ть I, II -ю, -ешь, -ют imperfks
отколоть I, II
отк£11ыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperfks от-
копать
откйдыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
откйн|уть, -у, -ешь, -ут perf 1. ks отбрасы-
вать, отбросить 1; 2. puhek ks отбрасывать,
отбросить 2; 3. что А (поднять) nostaa;
(опустить) kääntää alas, laskea; (отвести в
сторону) vetäistä (/ vetää) syrjään; - крышку
рояля nostaa pianon (t flyygelin) kansi; ~ во-
ротник шубы kääntää turkinkaulus alas; ~ за-
навеску vetäistä verho syrjään 4. что А: ~
голову nostaa (t heilauttaa) päänsä kenoon; ~
руку nostaa kätensä
откйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
{imperf откидываться) ни что A nojata taak-
sepäin; он -улся на спинку дивана hän
nojautui taaksepäin sohvalla
откладьгоа|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks от-
ложить
отклё|ипъ, -ю, -ишь, -яг; -енный, -ен perf
(imperf отклеивать) что А, от чего G irrottaa
(jk liimattu); ~ марку [от конверта] irottaa
postimerkki [kirjekuoresta]
откликаться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
отклйкн|утъся, -усь, -ешься, -утся perf ни что
А 1. vastata (huutoon, kutsuun); ~ на зов (Mia
призыв) vastata kutsuun 2. reagoida, vastata;
~ на события reagoida tapahtumiin 3. suos-
tua, osoittaaa myötämielisyyttä; - на чью-л
просьбу suostua jkn pyyntöön
отклонить, -ohiö, -онишь, -онят; -онён-
ный, -онён, -онена perf, отклонить, -ю.
-ешь, -ют imperf1. что А, куда (в + A) taivut-
taa [syrjään f sivulle], siirtää; отклонить ветку
в сторону taivuttaa oksa syrjään 2. кого А от
чего G kuv kirjnk saada luopumaan; от-
клонить koi ö-л от принятого решения saada
jku luopumaan päätöksestään 3. что A kuv
kirjak hylätä, evätä; отклонить просьбу
<предложённе> hylätä pyyntö <ehdotus>
отключ|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf отключать) что А, от чего
G kytkeä irti [verkosta], katkaista; - ток
katkaista virta; ~ телефонный аппарат от
сети kytkeä puhelin irti verkosta
откол|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perfl. (imperf отколачивать) что
A lyödä irti (t pois); ~ доску lyödä lauta irti 2.
кого A puhek antaa (jklle) selkään, hakata
(jku)
отколоть I, отколю, отколешь, отколют;
отколотый, отколот perf (imperf откалы-
вать) что A lohkaista; ~ кусочек сахару
lohkaista pala sokeria
отколоть II, отколю, отколешь,
отколют; отколотый, отколот perf (imperf
откалывать) что А, от чего G irrottaa (neula
t jk neulalla kiinnitetty); ~ бант <булавку>
irrottaa rusetti <nuppineula>
откопа|ть, -ю, -ешь, -ют; откопанный,
откопан perf (imperf откапывать) кого-что
А 1. откуда (из, из-под + G), где (в + Р)
kaivaa [esiin t maasta]; — корень из земли
kaivaa juuri maasta; ~ кого-л из-под снега
kaivaa jku [esiin] lumen alta; ~ что-л в земле
kaivaa jk maasta 2. kuv puhek löytää, kaivaa
esiin; ~ редкую книгу löytää harvinainen kirja
откровённича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf с
кем I puhek olla avomielinen, keskustella
avomielisesti; ~ со всеми olla avomielisesti
kaikkien kanssa
открыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks открыть(ся)
откр|ьггь, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
perf (imperf открывать) 1. что A avata,
aukaista, nostaa kantta (t kansi); ~ коробку
avata laatikko; ~ кастрюлю nostaa kattilan
kantta; - рояль nostaa pianon (t flyygelin)
kansi А ~ банку консервов avata säilykerasia
2. что А, чем I avata, aukaista; - окно
<ворота> avata ikkuna <portti>; ~ дверь
ключом avata ovi avaimella 3. что A avata,
195
OTK
отл
aukaista, levittää; ~ книгу avata kirja; ши-
роко ~ глаза tuijottaa silmät selällään; ~
зонтик avata sateenvarjo 4. что A paljastaa
(saattaa näkyminään); ~ грудь <шёю> paljas-
taa rintansa <kaulansa> A - памятник paljas-
taa muistomerkki 5. что A avata (käyttöön); ~
проезд avata liikenteelle; ~ границу avata raja
6. что A avata hana (t venttiili); ~ воду <газ>
avata vesihana <kaasuhana> 7. что А, где (в,
на + P) avata; - школу в новом посёлке
avata koulu uudessa asutuksessa; ~ заседание
<выставку> avata istunto <näyttely>; ~
огонь avata tuli; ~ на нашей улице со-
бираются ~ новый магазин kadullamme
avataan uusi kauppa 8. что A avata, aloittaa;
~ новую £ру в истории человечества aloittaa
uusi aikakausi ihmiskunnan historiassa 9. что
А, кому D kuv paljastaa (saattaa ilmi); ~~
кому-л тайну paljastaa salaisuutensa (t
salaisuus) jklle; - заговор paljastaa salaliitto
10. что А, где (в, на + P) löytää, keksiä; ~
какую-л планету keksiä jk kiertotähti; в
Сибири <на Урале> ~ыли новые залежи
руды Siperiasta <Uralilta> on löydetty uusia
malmiesiintymiä
открыться, -оюсь, -оешься, -оются perf
(imperf открываться) 1. 3. pers перед кем I
myös kuv aueta, avautua, tarjoutua; перед
нами -ылось озеро eteemme aukeni järvi,
edessämme oli järvi; перед ним -ылись
широкие возможности hänelle avautui (t tar-
joutui) uusia mahdollisuuksia 2. 3. pers кому
D, в ком-чём Р selvitä, ilmetä; ему вдруг
~ылся смысл Зтих слов hänelle selvisi
yhtäkkiä näiden sanojen sisältö; в десять лет в
нём -ылся талант художника jo kymmen-
vuotiaana ilmenivät hänen taiteelliset lahjansa
3. 3. pers у кого G: у него -ылась чахотка
hän sairastui keuhkotautiin 4. кому D, в чём
Р avautua, uskoutua (jklle jssak asiassa)
отк^порива|ть, -ю, -ешь, -ют im perf,
отк^пор|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что А, чем I avata, vetää korkki (pullosta); ~
бутылку [штопором] avata pullo [korkkiruu-
villa]
откусить, откушу, откусишь, откусят;
откушенный, откушен perf (imperf откусы-
вать) 1. что А, чего G haukata; ~ [кусок]
хлеба haukata [pala] leipää 2. что А, чем I
katkaista; ~ проволоку клещами katkaista
rautalanka hohtimilla
отламыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks от-
ломать ja отломить
отлеж|ать, -у, -ишь, -ат perf (imperf отлё-
живать) что А: я ~ал себе руку käteni on
puutunut (loikomisesta)
отлета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, отлфбть,
-чу, -тишь, -тйт perf от чего G 1. на какое
расстояние (на + A) lentää 0л^ matkan
päähän); отлететь от города на сто ки-
лометров lentää sadan kilometrin päähän
kaupungista 2. 3. pers puhek lähteä [irti], irro-
ta; от пиджака отлетела пуговица takista
lähti nappi
отлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
отлить; 2. 3. pers чем I vivahtaa, häivähtää
(väristä); ~ зелёным vivahtaa vihreälle (t
vihreältä)
отлить, отолью, отольёшь, отольют;
отлил, отлила; отлило; отлей; отлитый,
отлит, отлита, отлито, отлиты perf (imperf
отливать) 1. что А, чего G, из чего D, во что
А, на что A kaataa [pois]; ~ из кувшина
стакан молока kaataa lasillinen maitoa kan-
nusta; ~ [немного] молока на блюдце <в
стакан> kaataa [vähän] maitoa lautaselle
<lasiin> 2. 3. pers откуда (от + G): кровь
отлила от лица veri pakeni kasvoilta; вода от-
лила от берегов vesi on laskenut 3. что А, из
чего G valaa, valmistaa valamalla; ~ статую
[из бронзы] valaa veistos [pronssiin]
отлиться, отольётся, отольются perf
(imperf отливаться) во что A muovautua
(jksik)
отлича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. A:s от-
личить; 2. 3. pers кого-что А, от кого-чего
G: от других детей его ~ла необыкновенная
серьёзность hän oli erittäin vakava muihin
lapsiin verrattuna 3. кого А, от кого G kiin-
nittää [erikoista] huomiota (jkhun); ~ кого-л
от остальных kiinnittää jkhun enemmän
huomiota kuin muihin
отлича|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfh
ks отличиться; 2. чем I olla (jnklainen); он
~ется большой сообразительностью hän on
erittäin älykäs 3. от кого-чего G, чем I t по
чему D erota, poiketa; он выгодно ~ется от
своих товарищей hän eroaa edukseen
tovereistaan
отлич|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
рег/^(У/?1рег/*отличать) кого-что А 1. от кого-
чего G, по чему D erottaa, tehdä ero
(joidenkin välillä); ~ правду от лжи erottaa
totuus valheesta; его не ~ от брата häntä ei
erota veljestään; ~ соль от сахара по вкусу
erottaa suola sokerista maun perusteella 2. чем
I palkita; ~ когб-л наградой palkita jku
отлич|йться, -усь, -ншься, -атся perf
196
отл
{imperf отличаться) где (в, на, при + Р) kun-
nostautua; - в бою <на соревнованиях, при
взятии крёиости> kunnostautua taistelussa
<kilpailuissa, linnoituksen valloituksessa>
отложить, отложу, отложишь, отложат;
отложенный, отложен pcrf (imperf отклады-
вать) что А 1. panna syrjään (t sivuun); ~
кнйгу [в сторону] panna kirja syrjään 2. кому
D Шля кого G jättää (jtuk vnrten); на что А
l для чего G panna säästöön, säästää (rahaa
jldk varten); я попросил ~ мне (/ для меня)
один экземпляр книги pyysin jättämään mi-
nulle yhden kirjan; ~ деньги на поездку (t для
поездки) säästää rahat matkaa varten 3. до
какого времени (до + G), ни кикой срок (па
+ A) lykätä, siirtää (ajasta); -■ собрание до
•среды lykätä kokous keskiviikkoon; ~~ что-л
на неделю siirtää jk viikolki 4. 3. pers: - яТща
munia; ~ икру laskea mätiä
отлома|ть, -ю, -ешь, -ют; отломанный,
отломан per f (imperf отламывать) что А, от
чего G, чем I taittaa, katkaista, rikkoa (ja
irrottan), murtaa; ~ от дерева сук taittaa oksa
puusta; ~ ручку кресла rikkoa tuolin käsin-
oja; - ломом кусок от льдины murtaa kan-
gella kappale jäätä
отломить, отломлю, отломишь,
отломят; отломленный, отломлен perf
(imperf отламывать) что А, от чего G, чем I
taittaa, katkaista; ~ ветку сирени taittaa
syreenin oksa
отмахива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А, от кого-чего G, чем I hätistää [pois],
hätistellä [pois]; ~ комаров от когб-л hätistää
hyttysiä jkn luota
отмахива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
от кого-чего G 1. чем I hätistää (t hätistellä)
luotaan; ~ от мухи платком hätistää
nenäliinalla kärpästä luotaan 2. kuv puhek
viitata kintaalla; ~ от решения вопроса viita-
ta kintaalla koko asialle
отмахн|^тъ(ся), -у(сь), -ёшь(ся), -ут(ся)
perf mom ks отмахи вать(ся)
отмежеваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf(/трег/Ътмежёвываться) от кого-чего G
1. erota, eris[täy]tyä; - от соседних научных
дисциплин erota naapuritieteistä 2. (прекрн-
тить общение) tehdä pesäero (jkstn t jstnk),
hylätä (jk käsitys)
отмен|йтъ, -ю, отменишь, отменят; -ён-
ный, -ён, -ена perf (imperf'отменить) что А 1.
poistaa, lakkauttaa; ~ частную собствен-
ность на средства производства poistaa
tuotantovälineiden yksityisomistus 2. из-зи че-
го G peruuttaa, kumota; ~ собрание peruut-
taa kokous; ~ приказ < решение суда> kumo-
ta käsky <oikeuden päätös>; экскурсию -или
из-за плохой погоды retki peruutettiin
huonon sään vuoksi
отменить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
отмер^|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (imperf myös
отмеривать) что А, кому D, чем I mitata;
отмерить кому-л три метра ткани mitata
jklle kolme metriä kangasta; ~ расстояние
шагами mitata matka askelillaan
отмфтпъ, -чу, -тишь, -тят; -ченнын, -чен
регД/шрег/Ътмечать) 1. кого-что А, чем I, в
чём Р, ни чём Р merkitä, piirtää merkki; ~
какое-л место в книге <на карте> каран-
дашом merkitä jk kirjassa <kartassa> oleva
kohta kynällä; ~ что-л крестиком merkitä jk
ristillä; ~ отсутствующих по списку merkitä
poissaolevat luetteloon 2. что А, в чём Р mer-
kitä, tehdä merkintä (t merkinnät); - коман-
дировку tehdä (t saada) komennustodistuk-
seen asiaan kuuluvat merkinnät; - в коман-
дировочном удостоверении день отъезда
merkitä komennustodistukseen lähtöpäivä 3.
что А, в чём Р, где (на + Р) mainita, puhua,
panna merkille; ~ достоинства книги maini-
ta kurjan ansiot; ~ чьй-л достижения в
докладе <на собрании> puhua alustuksessa
<kokouksessa> jkn saavutuksista 4. кого-что
А, где (на + Р) palkita, kiittää; на собрании
~тили лучших работников kokouksessa
palkittiin parhaat työntekijät; его коллекция
марок была ~чена премиями на филате-
листических выставках hänen pos-
timerkkikokoelmansa sai palkintoja pos-
timerkkinäyttelyissä 5. что A puhek pitää,
viettää; ~ день своего рождения pitää syn-
tymäpäiviään
отмё|титься, -чусь, -тишься, -тятся perf
(imperf"отмечаться) в чём? merkitä nimensä;
~ в списках избирателей tarkastuttaa
nimensä vaaliluetteloissa; ~ в ведомости
merkitä nimensä luettelossa
отмеча|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отмётить(ся)
отморо|зить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf (imperf отмораживать) что A palel-
luttaa; ~ [себе] щёки palelluttaa poskensa
отмочить, отмочу, отмочишь, отмочат;
отмоченный, отмочен perf (imperf отмачи-
вать) что А 1. от чего G liottaa [irti], irrottaa;
~ бинт от раны liottaa side [irti] haavasta 2.
erik liottaa; ~ кожу <рыбу> liottaa nahkaa
<kalaa> Д ~ номер nrk tehdä temppu
197
отм
ото
отмыва|тъ, -ю, -ещь, -ют imperf, отмыть,
отмою, отмоешь, отмоют; отмытый, отмыт
perf 1. кого-что A pestä puhtaaksi; oi мыть
руки <ребёнка> pestä kädet <lapsi> puhtaak-
si 2. что А, с* чего G, чем I pestä [pois];
отмыть грязь с рук бензином pestä lika
käsistään [pois] bensiinillä
отнес|ти, -у, -ёшь, -ут; отнёс, -ла; отнёс-
ший; -ённый, -сн, -сна; -я perf (imperf от-
носить) 1. кого-что А, куда (в, на + А), кому
D, к кому D viedä, kantaa (jhk); - посылку
на почту viedä paketti postiin; - деньги мате-
ри <в банк> viedä rahat äidilleen <pank-
kiin>; — ребёнка в ясли <к бабушке> viedä
lapsi päiväkotiin <mummon Iuo> 2. что А, от
чего G viedä [pois t syrjään], kantaa [pois t
syrjään]; ~ вещи от костра kantaa (t nostaa)
tavarat pois nuotion vierestä 3. 3. pers t
yksipers кого-что А, от кого-чего G, куда (в,
на + А, к + D) viedä, kuljettaa (mukanaan t
pois, syrjään); течение -ло лодку от берега,
лодку ~ло течением от берега virta vei
veneen rannasta; нас <лодку> ~ло течением
в море <к берегу, на середину рекй> virta vei
meidät <veneen> avomerelle <rannalle,
keskelle jokea> 4. кого-что А к кому-чему D
lukea (jhk), katsoa kuuluvaksi, pitää (jmik); ~
писателя к романтикам lukea kirjailija
romantikkoihin; специалисты ~лй рукопись
к семнадцатому веку asiantuntijoiden
mielestä käsikirjoitus on peräisin 1600-luvulta
отнес|тйсь, -усь, -ешься, -утся; отнёсся,
-лась perf (imperf относиться) к кому-чему
D suhtautua; ~ к кому-л внимательно suh-
tautua jkhun huomaavaisesti; ~ к делу со всей
серьёзностью suhtautua asiaan vakavasti
отнима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks отнять
относить, отношу, относишь, относят
imperf ks отнести
относиться, отношусь, относишься,
относятся imperf I. ks отнестись; 2. к кому-
чему D kuulua (lukeutuu jhk); лев относится
к семейству кошачьих leijona kuuluu
kissaeläimiin, leijona on kissaeläin 3. 3. pers к
кому-чему D kuulua, koskea; Зто к делу не
относится se ei kuulu asiaan; вопрос
относится к данной теме kysymys liittyy
tähän aiheeseen; вопрос относился к нему
kysymys oli tarkoitettu hänelle
отнять, отниму, отнимешь, отнимут;
отнял, отняла, отняло; отнявший; отнятый,
отнят, отнята, отнято perf (imperf отнимать)
1. кого-что А, у кого G viedä, riistää, ottaa
[pois]; ~ ребёнка у родителей riistää lapsi
vanhemmilta; ~ деньги у кого-л viedä rahat
jklta Л у него нельзя1 - сообразительности
hänen älykkyyttään ei voida kieltää 2. что А, у
кого G viedä, vaatia, kuluttaa (Hikiin); -
время у кого-л kuluttaa jkn aikaa 3. что А, от
чего G ottaa pois; ~ платок от лица ottaa
[nenä]liina pois kasvoilta 4. что А, у кого А
puhek leikata [pois], amputoida; - у кого-л
ногу leikata jalka jklta 5. кого А от кого-чего
G vieroittaa; ~ ребёнка от груди <от мате-
рп> vieroittaa lapsi rinnasta <äidistään> 6.
что А, от чего G puhek vähentää {laskutoimi-
tuksesta); от сорока ~ двадцать будет
двадцать kun neljästäkymmenestä vähen-
netään kaksikymmentä, jää kaksikymmentä
отобража|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, ото-
брфйть, -жу, -зишь, -зят; -жённый, -жён,
-жена perf кого-что А, в чём Р kuvata; ~
войну в романе kuvata sotaa romaanissaan
отобрать, отберу, отберёшь, отберут;
отобрал, отобрала, отобрало; отобранный,
отобран perf (imperf отбирать) кого-что А 1.
у кого G ottaa [pois], riistää, viedä; ~ ребёнка
у матери riistää lapsi äidiltä; - билеты у пас-
сажиров kerätä matkaliput matkustjilta; ~
землю у помещика riistää maa tilanomistajal-
ta 2. для чего G, куда (на + A) valikoida, vali-
ta; - семена для посева valikoida
kylvösiemenet; ~ людей на курсы valita
ihmisiä kursseille
отобыо(сь), отобьёшь(ся) fut ks
отбнть(ся)
отогна|ть, отгоню, отгонишь, отгонят;
-л, -ла, -ло; отогнанный, отогнан perf
(imperf отгонять) кого-что А, от кого-чего
G 1. ajaa [pois], hätistää [pois]; ~ собаку от
ворот ajaa koira [pois] portilta; -мух hätistää
kärpäset [pois]; ~ от себя" мрачные мысли
karkottaa synkät ajatukset mielestään 2. X
pers viedä [pois], kuljettaa [pois] (tuulesta
tms); ветер ~л лёд от берега tuuli vei jäät
rannasta
отогнать, отогну, отогнёшь, отогнут;
отогнутый, отогнут perf (imperf отгибать)
что А 1. oikaista, suoristaa {jk taitettu); ~ угол
страницы oikaista sivun kulma 2. kääntää;
taivuttaa [syrjään]; ~ ветку taivuttaa oksaa
[syrjään]; ~ рукава kääntää hihansuut
отогрева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
отогрё|ть, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf кого-
что А, чем I [yrittää] saada lämpimäksi; ото-
гревать руки дыханием puhaltaa
kohmettuneisiin sormiinsa Д отогреть змею [у
себй] на груди elättää käärmettä povellaan
198
отодвига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks отодвннуть(ея)
отодвйн|уть, -у, -ешь, -ут per f (impcrf
отодвигать) 1. кою-что А, куда (в+ А, к +
D), откуда (от + G) siirtäii [pois / syrjään],
työntää [pois t syrjään]; - стулья в сторону
siirtää tuolit syrjään; ~~ кресло к окну siirtää
nojatuoli ikkunan viereen; ~ стол от стены
siirtää pöytä pois seinän vierestä 2. что А, на
кикой срок (на + A) kuv lykätä [tuonnem-
maksi], siirtää [tuonnemmaksi]; ~ срок (/
начало) чего-л lykätä tuonnemmaksi jnk
alkamishetkeä; - экзамен на педелю lykätä
tenttiä viikolla
отодвйн|уться, -усь, -ешься, -утся per f
(нпрегЛэтодвигаться) куда (к + D), от кого-
чего G siirtyä [pois t syrjään]; - к стене siirtyä
seinän viereen; ~ от окна siirtyä pois ikkunan
luota
отодра|тъ, отдеру, отдерёшь, отдерут; -л,
-ла, -ло; отодранным, ошдран pcrf (imperf
отдирать) 1. что А, о г чего G, чем I puhek
kiskoa [irti], repiä [irti]; - обои от стены repiä
seinäpapepit seinästä; ~ кору руками kiskoa
kuori käsin 2. кого А, за что А, чем I ark
piestä, ruoskia; ravistaa, pudistaa; ~ кого-л за
волосы tukistaa jkta, ravistaa jkta tukasta,
antaa jklle tukkapöllyä; — koiö-л розгами
ruoskia jkta, antaa jllek ruoskaa
отождеств|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена per f. отождествлять, -ю, -ешь,
-ют imperf что A samastaa; ~ два понятия
samastaa kaksi käsitettä [keskenään t toisiin-
sa]
отозвать, отзову, отзовёшь, отзовут;
отозвал, отозвала, отозвало; отозванный,
отозван per f (imperf отзывать) кого А 1. ку-
да (в + A) kutsua [syrjään]; -~ кого-л в сторо-
ну kutsua jku syrjään 2. 'virall kutsua pois; ~
депутата kutsua edustaja pois; - посла kutsua
lähettiläänsä kotimaahan
отозваться, отзовусь, отзовёшься, от-
зовутся; отозвался, отозвалась, отозвалось
pe/f (imperf отзываться) 1. на что A vastata
(huutoon, kutsuun); ~ на зов vastata kutsuun
(Гhuutoon) 2. на что A vastata (kannattaa); ~
на призыв vastata kutsuun (t haasteeseen) 3. о
ком-чём Р antaa lausunto, puhua (jstak); хо-
рошо - о книге antaa kirjasta hyvä lausunto;
плохо ~ о ком-л puhua pahaa jksta 4. .?. pers
на ком-чём Р vaikuttaa (jllak tavoin); это не-
благоприятно отзовётся на делах tämä
vaikuttaa epäedullisesti asioihin; поездка
плохо отозвалась на его здоровье matkalla
oli huono vaikutus hänen terveyteensä
отойти, отойду, отойдёшь, отойдут; ото-
шёл, отошла; отойди; отошедший per f
(imperf отходить) 1. от кого-чего G, куда (к
+ D, в + А), на какое расстояние (на + А)
mennä [pois], siirtyä, poistua; ~~ от двери pois-
tua (/ mennä pois) ovelta; ~ от окна к двери
siirtyä ikkunan luota ovelle; от больного
нельзя ~ ни на минуту sairaan luota ei voi
poistua hetkeksikään, sairasta ei voi hetkek-
sikään jättää yksin; он отошёл от нас на
несколько шагов hän siirtyi muutaman
askeleen päähän meistä Д - в вечность ylät
siirtyä ajasta iäisyyteen (t ikuisuuteen) 2. 3.
pers от чего G lähteä (kulkuneuvoista); поезд
отошёл от станции juna lähti asemalta 3. ку-
да (в, на + A) perääntyä, vetäytyä; рота
отошла в лес <на старые позйции> komppa-
nia perääntyi metsään <entisiin asemiinsa> 4.
от чего G kuv poiketa (olla noudattamatta); ~
от темы poiketa aiheesta 5. от кого-чего G
vieraantua, etääntyä, loitota, loitontua, luo-
pua; ~ от старых друзей vieraantua [entisistä]
ystävistään; ~ от прежних взглядов loitota
entisistä aatteistaan 6. 3. pers от чего G irrota,
lähteä irti; обои отошли от стены tapetit irto-
sivat seinästä 7. 3. pers от кого G, к кому D
joutua, siirtyä (jkn haltuun); дом отошёл от
отца к сыну talo siirtyi isältä pojalle
отомкнуть, -у, -ёшь, -ут; отомкнутый,
отомкнут per f (imperf отмыкать) что А
puhek avata, aukaista (jk lukittu); ~ замок
<дверь> avata lukko <ovi>
ото|мстйть, -мщу, -мстишь, -мстят;
-мшённый, -мщён, -мшена perfks мстить
оторв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
оторванный, оторван ре7/(/шре//отрывать)
1. что А, от чего G, у чего G, кому D repäistä
[pois t irti], repiä [pois t irti]; ~ пуговицу от
платья repäistä nappi puvusta; ~ крылья
стрекозе repiä siivet sudenkorennolta;
снарядом ему -ало руку yksipers ammus vei
häneltä käden; опять ты ~ал все пуговицы у
пальто! taas olet repinyt kaikki napit takista!
2. кого А, от чего G häiritä; ~ кого-л от дела
(t от работы) häiritä jkn työtä 3. кого А от
кого-чего G erottaa; ~ кого-л от семьи erot-
taa jku perheestään; война -ала его от
родных sota erotti hänet omaisistaan A он не
мог ~ глаз от девушки hän ei voinut irrottaa
katsettaan tytöstä
оторв|аться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось per f (imperf отрываться) 1. 3.
pers от кого-чего G lähteä irti, irtautua, irro-
199
ta; пуговица -алась от пиджака takista lähti
nappi 2. от чего G irtautua, irrottautua (esim
lentokoneesta); siirtyä pois; самолёт ~ался от
земли lentokone irtautui maasta 3. от кого G
sot irtatua, irrottautua; ~ от противника [на
два километра] irtautua vihollisesta [kahden
kilometrin päähän] 4. от кого-чего G vie-
raantua, etääntyä, loitota, erota, joutua eroon;
~ от друзей vieraantua ystävistään 5. от чего
G keskeyttää, jättää (lakata tekemästä jtak);
он не мог - от интересной книги hän ei voi-
nut jättää mielenkiintoista kirjaa; - от работы
keskeyttää työnsä
отослать, отошлю, отошлёшь, отошлют;
отослал; отосланный, отослан perf(impertот-
сылать) 1. что А, куда (в, на + A) lähettää,
toimittaa; -вещи на вокзал lähettää
matkatavarat asemalle; - заявление в институт
lähettää hakemus instituutiin 2. кого-что А, к
кому D lähettää; ~ детей к бабушке lähettää
lapset isoäidin luo 3. кого-что A lähettää [pois],
käskeä (poistumaan); ~ машину lähettää auto
pois 4. кого А к чему D: — читателя к пре-
дыдущему номеру журнала viitata aikakaus-
lehden edelliseen numeroon
отошёл, отошла pret ks отойти
отпереть, отопру, отопрёшь, отопрут;
отпер, отперла, отперло; отпертый, отперт,
отперта, отперто perf(imperf отпирать) что
А, чем I avata, aukaista (Jk lukittu); — комна-
ту <замок> [ключом] avata huone <lukko>
[avaimella]; не могу ~ дверь en saa ovea auki
отпечатать, -ю, -ешь, -ют perf(imperf от-
печатывать) что А 1. ни чём Р painaa, painat-
taa (kirjapainossa loppuun); kirjoittaa, lyödä
(kirjoituskoneella loppuun); ~ весь тираж
книги painaa kirjan koko painos; ~ статью на
машинке kirjoittaa artikkeli koneella 2. на
чём P jättää, painaa (jälki); ~ следы на песке
jättää jälkiä hiekkaan 3. murtaa sinetti (t
sinetit); - дверь <помещёние> murtaa sinetti
ovelta <huoneen ovelta>
отпира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks от-
переть
отпл|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf, отплачива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кому D, чем I, за что A maksaa,
kostaa; ~ кому-л добром за зло maksaa (t
palkita) jklle paha hyvällä; отплатить той же
монетой maksaa samalla mitalla
отплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
отплй|ть, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла,.-ло perf от
кого-чего G, на какое расстояние (на + А),
на чём Р uida [pois]; (на лодке) soutaa [pois];
(на корабле) purjehtia [pois]; отплыть на
несколько метров от лодки uida muutaman
metrin päähän veneestä; ~ от берега на лодке
lähteä rannasta veneellä
отполир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf отполировывать) ks
полировать
отправ|ить, -лю, -ишь, -яг; -ленный, -лен
perf (imperf отправлять) кого-что А 1. кому
D, куда (в, на, за + А), на чём Р t чем I
lähettää, toimittaa; ~ кому-л письмо
авиапочтой <по почте> lähettää jklle kirje
lentopostissa <postissa>; ~ на север фрукты
на самолёте (t самолётом) lähettää pohjoiseen
hedelmiä lentokoneella (t lentoteitse) 2. за кем-
чем I, + inf lähettää (jssak tarkoituksessa); -
детей к бабушке в деревню lähettää lapset
maalle isoäidin luo; - кого-л в магазин <на
почту> lähettää jku kauppaan <postiin>; -
кого-л за рубеж (t за границу) lähettää jku
ulkomaille; ~ кого-л за врачом lähettää jku
hakemaan lääkäriä; ~ детей спать lähettää (l
panna) lapset nukkumaan
отправ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf отправляться) к кому D, куда (в, на,
за + А), за кем-чем I, на чём Р t чем I, + inf
lähteä, mennä; ~ к родителям <в Петербург,
на юг, за гранйцу> lähteä vanhempiensa luo
<Pietariin, etelään, ulkomaille>; - за врачом
lähteä hakemaan lääkäriä; после обеда мы
-имея гулить lähdemme päivällisen jälkeen
kävelemään (Г jaloittelemaan t ulos)
отправлять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отправить
отправляться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks отправиться; поезд на Москву -ется
через пять минут Moskovan-juna lähtee
viiden minuutin kuluttua
отпраздн|овать, -ую, -уешь, -уют perf что
A juhlia, pitää juhlat; ~ победу juhlia voittoa
отпр|осйться, -ошусь, -осишься, -осятся
perf (imperf отпрашиваться) у кого G, кула
(в, на + Р), к кому D puhek saada lupa mennä
(t lähteä); дети -оейлнеь в кино lapset saivat
luvan mennä elokuviin; - у заведующего к '
врачу mennä lääkäriin johtajan luvalla
отпрян|уть, -у, -ешь, -ут perf от кого-чего
G hypähtää [syrjään], kavahtaa [syrjään]; - от
окна hypähtää syrjään ikkunan luota A - в
ужасе kääntyä kauhuissaan pois
отп^гива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf от-
пугнуть, -у, -ёшь, -ут; отпугнутый, отпугнут
perf кого А, чем I 1. ajaa pois, karkottaa; от-
пугнуть собаку палкой ajaa koira kepillä pois
200
отр
2. kuv katkottaa luotaan; он отпугивает
своей нелюбезностью hän karkottaa luotaan
töykeydellään
отпуска|ть, -ю. -ешь, -ют imperf. от-
пустить, отпущу, отпустишь, отпустят;
отпущенный, отпущен perf 1. кого-что А,
кум (в, на + А), с чего G, для чего G, пи что
А, ■/■ /л/* päästää [pois t menemään], laskea
[pois /menemään]; отпустить летен в кино <в
лсс> päästää lapset elokuviin <metsään>; -
учеников с уроков пи тренировку <для
какой-л работы> päästää oppilaat tunnilta
harjoituksiin <jhk työhön>; отиустГггь детей
па прогулку (t гулять t погулять) päästää
lapset ulos; отпусти его päästää hänet pois.
anna hänen mennä 2. что A päästää [irti],
laskea [irti] (kiisistuun); он не отпускал моей
руки hän ei päästänyt kättäni, hän piteli minua
kädestä 3. что A höllentää, löyhentää, löysätä;
отпустить ремень höllentää vyötä 4. что А
kasvattaa (purtu tms); ~ [себе] бороду <усы>
kasvattaa [itselleen] parta <viikset> 5. что А,
кому D antaa, myydä (jtuk jklle) 6. что А
myöntää (vuroju jhk tarkoitukseen): ~
средства на чго-л myöntää varoja (/ varat)
jhk 7. что A puhek veistellä, lohkoa, lasketella;
отпускать шутки veistellä (/ lasketella)
sutkauksia; отпустить комплимент sanoa
kohteliasuus 8. что А, кому D vnnli antaa
anteeksi; ~ грехи кому-л antaa jklle synnit
anteeksi
отработа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
отрабатывать) что А 1. maksaa (f suorittaa t
korvata) työllä; ~ долг maksaa velka työllä 2.
где (в, на + P), сколько времени A työsken-
nellä, tehdä työtä (tietty niku); - в школе пять
лет työskenellä koulussa viisi vuotta; он три
года ~л на стройке hän työskenteli kolme
vuotta rakennustyömaalla 3. viimeistellä; ~
проект viimeistellä luonnos[ta]
отравить, отравлю, отравишь, отравят;
отравленный, отравлен perf (imperf от-
равлять) 1. кого-что А, чем I myrkyttää (tap-
paa t vahingoittuu myrkyllä); - мышей ядом
tappaa hiiret myrkyllä; ~ организм ал-
коголем myrkyttää elimistönsä alkoholilla 2.
что А, чем I myrkyttää, panna myrkkyä (jhk);
"* колодец myrkyttää kaivo, panna myrkkyä
kaivoon 3. кого-что А, чем I kuv myrkyttää,
pilata, turmella; ~ чыЪ-л жизнь myrkyttää jkn
elämä; - чём-л праздник pilata juhlatunnelma
jllak
отравиться, отравлюсь, отравишься,
отравятся perf (imperf отравляться) чем I
myrkyttää itsensä; saada myrkytys; - грибами
saada sicnimyrkytys
отравля]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отравйть(ся)
отража|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отразиться)
отра|зйть, -жу, -зпшь, -зят; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf отрлж'лть) кого-что
А 1. myös kuv torjua; - улар <нападснпе>
torjua isku <hyökkäys>; - чьй-л нападки tor-
jua jkn hyökkäilyt 2. 3. pers kuvastaa, heijas-
taa; зеркало -зйло его улыбающееся лицо
peilistä kuvastuivat hänen iloiset kasvonsa 3. n
чём Р heijastaa, kuvastaa, kuvata; он -зил в
своём романе целую эпоху hänen romaanin-
sa heijastaa kokonaista aikakautta
отразиться, -жусь, -зйшься. -зятся perf
(imperf отражаться) 1. 3. pers от чего G lu-i
jastua; луч света -зплся от поверхности
воды valonsäde heijastui-veden pinnasta 2. /у/с
(в, на + Р) kuvastua, heijastua; облако
-зйлось в воде pilvi kuvastui veteen 3. 3. pers
в чём Р, ни чём Р kuvastua, heijastua, näkyä;
в глазах <на лнцё> -зплась тревога silmistä
<kasvoilta> kuvastui levottomuus 4. 3. pers пи
ком-чём Р vaikuttaa; это неблагоприятно
-зйлось на его здоровье tämä vaikutti
haitallisesti hänen terveydentilaansa
отра|стйть, -щу, -стйшь, -стйт; -щенный,
-щён, -шена perf (imperf отращивать) что А
kasvattaa (tukku tms); - ногти <длинную
бороду> kasvattaa kynnet <pitkä parta>
отрё|зать, -жу, -жешь, -жут perf, от-
реза^, -ю, -ешь, -ют imperf I. что А, чего G,
чем I, кому D leikata; отрезать хлеба <кусок
хлёба> [ножом] leikata leipää <pala leipää>
[veitsellä]; отрежь мне [кусочек] сыру leikkaa
minulle [pala] juustoa 2. что А, чего G, кому
D, подо что A erottaa, leikata (muupulstu);
отрезать землю (f земли) под усадьбу erottaa
maata tontiksi 3. кого-что А, от кого-чего G
kuv eristää; рота была отрезана от главных
сил komppania oli eristetty pääjoukoista 4.
что А, кому D katkaista (tie); отрезать
противнику пути к отступлению katkaista
vihollisen perääntymistie 5. vuin perf кому D
puhek (ответить) sanoa pamauttaa, sanoa
paukauttaa {jklle)
отрека|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
отречься
отремонтировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks ремонтировать
отрбчься, отрекусь, отречёшься, от-
рекутся; отрёкся, отреклась perf (imperf от-
201
отр
OTC
рекаться) от кого-чего G kirjak kieltäytyä,
luopua; ~ от своего старого друга kieltäytyä
vanhasta ystävästään; ~ от прежних взглядов
luopua entisistä katsomuksistaan Д - от
престола luopua valtaistuimesta
отреш|йться, -усь, -ншься, -атся pcrf
(/mpcrf отрешаться) от чего G kirjak luopua;
~ от мысли о чём-л luopua jstak ajatuksesta
отрица|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. что А,
+ konj что kieltää, kiistää; ~ факты Сущест-
вование чего-л, свою вину, своё участие в
чём-л> kieltää tosiasiat <jnk olemassaolo,
syyllisyytensä, osallisuutensa jhk>; нельзя ~,
что... ei voi kieltää, että ; он ~ет, что при-
ходил сюда вечером hän kieltää käyneensä
täällä illalla 2. кого-что A kieltää, suhtautua
kielteisesti, hylätä, olla hyväksymättä; ~
искусство kieltää taide, suhtautua kielteisesti
taiteeseen; автор статьи смело ~ет эту
теорию artikkelin kirjoittaja hylkää rohkeasti
tämän teorian •
отруба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. от-
рубить, отрублю, отрубишь, отрубят;
отрубленный, отрублен что А, чем I, кому
D katkaista, hakata (t lyödä t iskeä) pois (t
poikki); отрубить ветку топором katkaista
oksa kirveellä, hakata kirveellä oksa pois; от-
рубить себе палец топором lyödä kirveellä
sormensa poikki
отруга|ть, -ю, -ешь, -ют; отруганный,
отруган pcrf кого А, за что A torua,
haukkua; ~ кого-л за опоздание torua jkta
myöhästymisestä
отрыва|ть I, -ю, -ешь, -ют im per f ks
оторвать
отрыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
отрыть
отрыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks оторваться
отрыть, отрою, отроешь, отроют;
отрытый, отрыт perf (imperf отрывать) 1.
кого-что А, в чём Р, из-под чего G, где (в, на
+ Р) kaivaa [esiin]; собака отрыла кость в
земле <в снегу, из-под снега> koira kaivoi
luun maasta <lumesta, lumen alta> 2. что А
sot kaivaa (kuoppa, käytävä)', ~ окоп kaivaa
taisteluhauta
отря|дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf отряжать) кого А,
куда (в + А), за кем-чем I ark van h lähettää;
~ кого-л в разведку <за врачом> lähettää
jku tiedustelulle <hakemaan lääkäriä>
отряхива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, от-
ряхн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf что А, с чего G
pudistaa [pois], ravistaa [pois]; отряхнуть снег
с воротника pudistaa lumi kauluksesta
отсидеть, отсижу, отсидишь, отсидят;
отсиженный, отсижен perf (imperf отсижи-
вать) что А 1.: он отсидел себе ногу hänen
jalkansa puutui istumisesta 2. где (в + Р), кн-
коп срок A istua (jssak tietty aika); ~ пять лет
в тюрьме istua viisi vuotta vankilassa
отсидеться, -жусь, -дншься, -дятся perf,
отсйжива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf где
(в, на + Р, за + I) puhek istua (aikansa jtiik
odotellen t piileksien); ~ в палатке istua teltassa
отскакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
отсрочить, -очу, -очншь, -очаг perf от кого-
чего G, куда (в, за + А) 1. hypätä [syrjään],
hypähtää [syrjään]; заяц отскочил в сторону
<за куст> jänis hyppässi syrjään <pensaan
taa> 2. ponnahtaa [takaisin], kimmota; мяч от-
скочил от пола pallo ponnahti lattiasta; пуля
откочйла от стены luoti kimposi seinästä
отсл|ужйть, -ужу, -ужишь, -ужат perf
(imperf отслуживать) что А, где (в, на + Р)
palvella (määräaika); - три года в армии <на
сёвере> palvella kolme vuotta armeijassa
<pohjöisessä> А костюм ~ужйл свои век
puku on palvellut aikansa
отсрочивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
отсрочить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf что
A lykätä [tuonnemmaksi], siirtää [myö-
hemmäksi]; ~ окончание работы lykätä työn
suoritusaikaa; ~ платёж lykätä maksua
отставать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
отстать; не ~вай от нас! älä jää meistä
jälkeen!; ваши часы ~ют на пять минут kel-
lonne on viisi minuuttia jäljessä
отстав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
pcrf отставлять, -ю, -ешь, -ют imperf что А
1. откуда (от + G), куда (в, на + А, к + D)
siirtää [pois], panna [syrjään]; отставить стул
от печки siirtää tuoli pois uunin vierestä;
отставить стол к стене <на середину комна-
ты, в сторону> panna pöytä seinän viereen
<keskelle huonetta, syrjään> 2. viedä (t ojen-
taa) sivulle; отставить ногу viedä toinen
jalkansa sivulle Л отставить разговоры! hil-
jaa!, vaiti!
отстаива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
отстоять) кого-что A puolustaa; ~ свой -
права puolustaa oikeuksiaan; ~ дело мира
ajaa rauhan asiaa
отстаива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks от-
стоять II
отстать, -ну, -нешь, -нут; -нь perf (imperf
отставать) 1. от кого-чего G, на какое рас-
202
OTC
стояние (на + A) jäädä jälkeen, kulkea
jäljessä; ~ от спутников jäädä jälkeen matka-
tovereistaan; он -л от нас на несколько
шагов hän kulki jäljessämme muutaman
askeleen pääsä 2. от кого-чего G, в чём P, по
чсмуО kuvjäädä jälkeen; - от остальных по
математике jäädä matematiikassa muista
jälkeen; - в своём развитии jäädä kehityk-
sessään jälkeen; ~ в выполнении плана jäädä
jälkeen suunnitelman täyttämisessä; — от
времени <ог жпзнп> jäädä ajastaan
<elämästä> jälkeen 3. от чего G jäädä
{myöhästyä); ~ от поезда jäädä junasta 4. 3.
pers от чего G lähteä irti, irtautua, irrota;
>o6ön -ли от стены tapetit lähtivät irti seinästä
5. 3. pers на сколько времени (на + А)
jätättää, olla jäljessä; часы ~ли на десять
минут kello on kymmenen minuuttia jäljessä 6.
от кого-чего G puhek erota, vieraantua; - от
прежних друзей erota entisistä ystävistään 7.
от кого G jättää rauhaan; -нь от меня! jätä
minut rauhaan!
отстоять I, -ю, -ишь, -я"т per f (imperf
отстаивать) кого-что A saada puolustetuksi
(fsuojatuksi), puolustaa, suojata; - мир saada
rauha säilymään; - крепость saada linnoitus
puolustetuksi
отсто|ять H. -iö, -ишь, -ят perf {imperf
отстаивать) что A seisoa (loppuun asti); -
вахту olla vuoronsa vahdissa; он -ял на ногах
весь концерт hän seisoi koko konserttiesityk-
sen aikana
отсто|ять III, -йт, -я"т imperf от кого-чего
G mi kuкое расстояние (на + A) olla, sijaita
{jnk mutkan päässä jstak); деревня -йт от
станции на километр kylä on kilometrin
»päässä asemasta
отстран|йть, -ib, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
■em perf (imperf отстранить) 1. кого-что А, от
кого-чего G, чем I työntää syrjään (t pois); -
чью-л руку työntää jkn käsi pois; - кого-л от
себя [рукой] työntää jku [kädellään] pois luo-
taan; -от себя все заботы heittää huolet pois 2.
кого А, от чего G erottaa (toimesta tms): - от
должности erottaa virantoimituksesta
отстран|йться, -юсь, -ншься, -ятся perf
(imperf отстраняться) от чего G l. väistää; -
от удара väistää isku 2. vetäytyä syrjään (t
pois); - от какой-л работы vetäytyä syrjään
jstak toiminnasta
отстраня]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отстранйть(ся)
отступа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks отступйть(ся)
отступить, -уплю, -упишь, -унят perf 1.
от кого-чего G, куда (к + D), на какое рас-
стояние (ни + A) perääntyä, astua taaksepäin;
~ от кого-л perääntyä jkn luota; - oi двери
<к двёри> perääntyä ovelta <ovelle>; он
-упнл на один шаг hän perääntyi yhden
askeleen, hän astui yhden askeleen taaksepäin
2. куда.(в, на, за + А, к + D), где (в, на + Р,
по + D) sot perääntyä; ~ в лес <на юг, к лесу,
к югу> perääntyä metsään <etelään, metsää
kohti, etelää kohti>; ~ за реку perääntyä joen
toiselle puolelle; ~ на севере <в каком-л
районе, по всему фронту> perääntyä
pohjoisessa <jllak alueella, koko rintamalla>;
- с боями <без боя> perääntyä taistellen
<ilman taisteluja> Л ~ перед опасностью
<перед, трудностями> perääntyä vaaran
uhatessa <vaikeuksien sattuessa> 3. от чего G
perääntyä, poiketa, luopua; ~ от своих требо-
ваний perääntyä vaatimuksistaan; ~ от
какого-л принципа luopua jstak periaat-
teesta; ~ от темы poiketa aiheesta 4. 3. pers от
чего G, куда (на + A) kuv vetäytyä
[taaksepäin], paeta, perääntyä; ледники
купили на север mannerjää vetäytyi
pohjoisemmaksi
отст|упйться, -уплюсь, -упишься, -упят-
ся perf (imperf отступаться) puhek 1. от че-
го G perääntyä, luopua; ~ от своего слова
perääntyä sanastaan; - от своего намерения
luopua aikeestaan 2. от кого G jättää, hylätä;
друзья -упились от него ystävät jättivät
hänet
отсутствовать, -ую, -уешь, -уют imperf I.
где (в, на + Р), в чём Р. как долго А, по ка-
кой причине (по + D, из-за + G) olla poissa,
puuttua; — в классе <на уроке, на собранин>
olla poissa luokasta <tunnilta, kokouksesta>;
ваша фамилия ~ует в списке sukunimeänne
ei ole luettelossa, sukunimenne puuttuu luet-
telosta; он -овал неделю <пять дней> по
болезни (t из-за болезни) hän oli poissa
viikon <viisi päivää> sairauden takia 2. 3. pers
у кого G: у него ~ует аппетит hänellä ei ole
ruokahalua; у него ~ует чувство юмора
häneltä puuttuu huumorintaju, hän on vailla
huumorintajua
отсчита|ть, -ю, -ешь, -ют; отсчитанный,
отсчитан perf, отсчйтыва|ть, -ю, -ешь, -юг
imperf что А, от чего G laskea (poistaen t
jstak alkaen - laskutoimituksesta); отсчитать
пятьдесят тысяч рублей laskea viisikym-
mentätuhatta ruplaa; отсчитать сто шагов от
дома laskea sata askelta talosta
203
отч
отсыла|ть, -ю, -ешь, -ют im per f ks
отослать
отталкива|ть(ся), -ю(сь), -сшь(ся),
-ют(ся) imperfks оттолкнуть(ся)
оттачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks от-
точить
оттащить, оттащу, оттащишь, оттащат;
оттащенный, оттащен pcrf (imperf оттаски-
вать) кого-что А, куда (в + А), от кого-чсго
G vetää, kiskoa (pois, syrjiiän); ~ что-л в угол
vetää jk nurkkaan; его от книги не оттащишь
kuv puhek häntä ei saa irti kirjasta
оттесн|йть, -ю, -ишь, -ят; -сними, -ён,
-ема perf, оттеснить, -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го-что А, куда (в, на, за + А, к + D) työntää,
tunkea, ajaa (pois); оттеснить противника к
реке <на другой берег, в лес> työntää viholli-
nen joelle <toiselle rannalle, metsään>; от-
теснять неприятеля за реку työntää viholli-
nen joen toiselle puolelle
оттолкнуть, -у, -ёшь, -ут; оттолкнутый,
оттолкнут perf (imperf отталкивать) 1. кого-
что А, чем I, от кого-чего G sysätä [pois t
syrjään], tyrkätä [pois t syrjään], työntää [pois
t syrjään]; - ногой стул sysätä tuoli jalallaan
syrjään; ~ от себя что-л sysätä jk luotaan 2.
кого А, чем I kuv [от себя] vieroittaa, vie-
raannuttaa, loitontaa; Зтим он ~ул от себя
друзей tämä loitonsi hänet ystävistään
оттолкнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf отталкиваться) 1. от кого-чего G, чем
I työntää itsensä (pois); ~ [веслом] от берега
työntää vene [airolla] vesille 2. от чего G kuv
ottaa lähtökohdaksi, pitää lähtökohtanaan; ~ от
какого-л решения ottaa jk päätös lähtökohdak-
si, pitää lähtökohtanaan jtak päätöstä
отточить, отточу, отточишь, отточат;
отточенный, отточен perf (imperf оттачи-
вать) что А 1. teroittaa, hioa, tahkota; -
топор teroittaa kirves 2. kuv hioa, kehittää; ~
мастерство hioa taitoaan
оттягива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, от-
тянуть, оттяну, оттянешь, оттянут; оттяну-
тый, оттянут perfl. кого-что А, куда (в, на
+ А, к + D) vetää [pois t takaisin]; оттянуть
канат в сторону <на прйстань> vetää köysi
syrjään <laiturille>; - войска в лес <к реке>
vetää (f siirtää) joukot metsään <joelle> 2. что
А, кому D: чемодан оттянул мне руки käteni
ovat aivan kipeät matkalaukun kantamisesta;
рюкзак оттянул ему плечи selkäreppu painoi
hänen olkapäitään 3. что A viivytellä, lykätä
[tuonnemmaksi], siirtää [myöhemmäksi]; ~
отъезд viivytellä lähtöään
отуча|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perf. от^чива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks отучйть(ся)
отучить, отучу, отучишь, отучат;
отученный, отучен perf (imperf отучать ja
отучивать) кого А от чего G t + in f vieroit-
taa, saattaa eroon; - кого-л от курения (t
курить) vieroittaa jku tupakasta, saada jku
lopettamaan tupakanpoltto
отучиться, отучусь, отучишься, отучатся
perf (imperf отучаться^/ отучиваться) от че-
го G t + inf päästä eroon, vieroittua, luopua;
- от курения (t курить) päästä eroon
tupakasta
отхв|атйть, -ачу, -атпшь, -атят; -ачен-
ный, -ачен pe/7*(/mpe/"f отхватывать) что А,
кому D, чем I puhek iskeä poikki; leikata pois;
~ себе палец топором iskeä kirveellä sormen-
sa poikki
отходить I, отхожу, отходишь, отходят
imperfks отойти
отходить II, отхожу, отходишь, отходят
perf (imperf отхаживать) кого A hoitaa ter-
veeksi, parantaa; ~ больного hoitaa sairas ter-
veeksi
отходить III, отхожу, отходишь,
отходят; отхоженный, отхожен perf puhek
1. сколько времени A kävellä, kulkea; käydä
(tietty niku); я пять часов отходил olen kävel-
lyt viisi tuntia 2. (imperf отхаживать) что А
kävellä kipeäksi; он отходил себе ноги hän
käveli jalkansa kipeiksi
отцепить, отцеплю, отцепишь, отцепят;
отцепленный, отцеплен perf, отцеплять, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, от чего G 1. kytkeä
irti, irrottaa; отцепить вагон kytkeä vaunu
irti; отцепить саблю от пояса irrottaa sapeli
vyöstä 2. irrottaa, ottaa pois (Jk tarttunut); от-
цепить репейник от одежды irrottaa taki-
ainen vaatteista
отчаива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks отчаяться
отчалива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
отчал|ить, -ю, -ишь, -ят perf чего G lähteä
(vesille); лодка отчалила от берега <от
причала> vene lähti (t erkani) rannasta <lai-
turista>
отча|яться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf отчаиваться) в чём Р f + inf menettää
(t kadottaa) toivo; он уже -ялся в спасении (Г
спастись) hän ei enää toivonut (/luullut) pelas-
tuvansa, hän menetti toivon pelastuinisestaan
отчекан|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный. -ен
perf (imperf отчеканивать) ks чеканить 1, 3
204
отч
охл
отчйсл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
{impcrf отчислять) 1. что А, из чего G, куда
(в + А), для чего G, ни что A vähentää, pois-
taa, siirtää {rahaa); ~~ из зарплаты тысячу
рублей vähentää palkasta tuhat ruplaa 2. кого
А, откуда (из, с + G) erottaa {työstä tms);
-студента из университета erottaa opiskelija
yliopistosta
отчитаться, -юсь, -ешься, -ются perf*
отчйтыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
перед кем I, в чём Р tehdä tili[ä], tilittää; ~
перед избирателями [в проделанной
работе] tehdä toimintakertomus valitsi-
joilleen: ~ в каждом своём шаге tehdä tiliä
joka askeleesta
отшатнуться, -усь, -ешься, -утся ре/7,
отшатыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf от
кого-чего G 1. hypätä (t hypähtää t kavahtaa)
syrjään (jstok) 2. kuv puhek loitota, vieraan-
tua, hylätä; отшатнуться от прежнего друга
loitota entisestä ystävästään, hylätä entinen
ystävänsä
отшвЬ1рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. от-
швырнуть, -у, -ёшь, -ут; отшвырнутый,
отшвырнут perf кого-что А, куда (в + А, к
+ D), откуда (с, от + G) puhek heittää [pois
t syrjään], paiskata [pois t menemään];
отшвырнуть камень с дороги <к краю
дороги> heittää kivi pois tieltä <tien
laitaan>; отшвырнуть что-л в канаву
paiskata jk ojaan
отшиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, от-
шибить, отшиб, отшибла; отшибленный,
отшиблен perf что А, у кого G t кому D a г k
1. loukata, satuttaa, ruhjoa; отшибить себе
руку loukata kätensä 2. myös yksipers viedä
{esim järki, muisti); ~- аппетит viedä ruoka-
halu; у него отшибло память häneltä meni
muisti, hän menetti muistinsa
отшлиф|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
нын, -ован perf {imperf отшлифовывать)ks
шлифовать
отъезжать, -ю, -ешь, -ют imperf
отъехать, -еду, -едешь, -едут; -езжай perf от
кого-чего G, куда (в, на + А), на какое рас-
стояние (на + A) ajaa [pois / syrjään], lähteä;
отъехать от станции на некоторое рас-
стояние ajaa asemalta jnk matkan päähän; ~ в
сторону от чего-л ajaa syrjään jstak
отыскать, отыщу, отыщешь, отыщут;
отысканный, отыскан perf отыскива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А, где (в, на + Р)
löytää; отыскать старого приятеля löytää
vanha kaverinsa; отыскать книгу в библи-
отеке <на полке> löytää kirja kirjastosta
<hyllyltä>
отяго|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf отягоща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf ks обременить, обременять
отягч|ать, -аю, -аешь, -ают imperf,
отягч|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что A kirja k raskauttaa; этим он ~йл свою
вину se oli hänelle raskauttavana asian-
haarana
оформ|ить, -лю, -ишь, -ят: -ленный, -лен
perf. оформлять, -ю, -ешь, -ют imperf I. что
A somistaa, koristaa, panna kuntoon, muotoil-
la; lavastaa; оформить книгу <витрйну>
somistaa kirja <näyteikkuna>; - спектакль
lavastaa näytelmä[ä]; реклама искусно
оформлена mainos on taitavasti somistettu 2.
что A tehdä, laatia, hankkia; оформить до-
говор tehdä sopimus; оформить визу «^необ-
ходимые докумёнты> hankkia viisumi
<tarvittavat asiapaperit>; вы уже оформили
подписку на газеты? olettekko tilanneet jo
sanomalehdet? 3. кого А, куда (на + А), кем I
ottaa {työhön); оформить кого-л на работу
<на какую-л должность> ottaa jku työhön
<jhk toimeen>; его оформили лаборантом
hänet otettiin [työhön] laborantiksi
охарактеризовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perfks характеризовать
охв|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf, охватыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что А, чем I kiertää kätensä (jnk)
ympäri, syleillä; ~ столб руками kiertää
kätensä pylvään ympäri; ~ руками шею коня
syleillä ratsunsa kaulaa; дерево не охватить
kädet eivät ylety {t yllä) rungon ympäri 2. что
А чем I ympäröidä; охватить город валом
ympäröidä kaupunki vallilla; охватить бочку
обручами vannehtia tynnyri 3. 3. pers кого-
что A myös kuv vallata, ottaa valtaansa,
пламя охватило здание rakennus oli liekeissä
{t liekkien vallassa); его охватила радость
hänet valtasi ilo 4. 3. pers кого-что A levitä;
забастовка охватила всю страну lakkoliike
levisi koko maahan 5. кого-что А, чем I saada
mukaan; ~ всех подпиской на газеты saada
kaikki tilaamaan lehtiä
охладе*|ть, -ю, -ешь, -ют pei f'{imperf'охла-
девать) к кому-чему D kylmetä (JHek asialle);
они ~ли друг к другу he ovat kylmenneet
toisilleen (f toisiaan kohtaan)
охла|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, охлажда|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что А 1. jäähdyttää, kylmentää,
205
0X0
пад
viilentää; ~ воду jäähdyttää vesi (t vettä) 2.
kuv kylmentää, viilentää, vaikuttaa
kylmentävästi (t viilentävästi); разногласия
охладили наши взаимоотношения erimie-
lisyydet ovat kylmentäneet välimme; ~ чьй-л
восторги viilentää jkn ihastusta; ~ юношу
vaikuttaa kylmentävästi nuorukaiseen
ох6|титъся, -чусь, -тишься, -тятся imperf
1. на кого-что А, за кем-чем I, где (в, на + Р)
metsästää; ~ на диких уток metsästää sorsia,
sorsastaa; ~ за перепелами metsästää
viiriäisiä 2. за кем-чем I kuv puhek metsästää,
jahdata; ~ за редкими книгами metsästää
harvinaisia kirjoja
охранить, -ю, -ешь, -ют imperf (perf ох-
ранить) кого-что А, от кого-чего G suojella,
varjella, vartioida; ~ чью-л собственность
suojella jkn omaisuutta; ~ здание vartioida
rakennusta; ~ детей от болезней varjella lap-
sia taudeilta; ~ страну от нападения врага
suojella maata vihollisen hyökkäykseltä
оцёнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
оцен|йтъ, -ю, оценишь, оценят; -ённый, -ён,
-ена perf кого-что А I. во сколько (в + А)
arvioida [hinta]; hinnoitella; ~ товар hinnoitel-
la tavara[a]; оценить убытки в тысячи
рублей arvioida vahinko tuhansiksi rupliksi 2.
arvostaa, antaa arvoa, arvostella; arvioida; ~
чёй-л труд arvostaa jkn työtä, antaa arvoa jkn
työlle; правильно - положение arvioida
tilanne oikein
оцепенфъ, -ю, -ешь, -ют perfks цепенеть
очар|овать, -ую, -уешь, -уют, -ованный,
-ован регД/трег/'очаровывать) кого-что А,
чем I lumota, tenhota, kiehtoa, hurmata; ~
кого-л своей красотой hurmata jku
kauneudellaan; артист -овал публику [своей
игрой] näyttelijä lumosi yleisön [esityksellään]
очерн|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf очернить ja чернить) кого-что А
mustata, panetella (jkta,jkn mainetta)
очй|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf (im perf очищать) 1. ks чистить 2, 3;
~ Яблоко kuoria omena; ~ картофель kuoria
perunat 2. что А, от чего G, чем I puhdistaa;
siivota; ~ двор от мусора puhdistaa pihamaa
roskista; ~ воду процеживанием puhdistaa
vesi siivilöimällä 3. что А, от кого-чего G
puhek puhdistaa, tyhjentää; - местность от
бандитов puhdistaa seutu rosvoista; ~ по-
мещение tyhjentää huoneisto 4. что A ark tyh-
jentää, syödä puhtaaksi; ~ [всю] тарелку tyh-
jentää lautanen, syödä lautanen puhtaaksi
очй|ститъся, -щусь, -стишься, -стятся perf
(imperf очищаться) от чего G l.
puhdis[tau]tua; - от г ря"зи puhdis[tau]tua lias-
ta 2. 3. pers vapautua; река ~стилась ото льда
joki vapautui jäistä; нёбо ~стилось от туч
taivas kirkastui
очшца|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks очйстить(ся)
очнуться, -усь, -ешься, -утся perf от чего
G, после чего G herätä; tointua, tulla tajui-
hinsa; ~ ото сна herätä [unesta]; - после
обморока tulla tajuihinsa; ~ от испуга toin-
tua säikähdyksestä; ~ от грустных мыслей
herätä synkistä mietteistään
очутиться, очутишься, очутятся perf l.
где (в, на + A) joutua (jhk); ~ на улице <в не-
знакомом мёсте> joutua kadulle <outoon
paikkaan> 2. в каком положении (в ■+ Р)
joutua (jnklaiseen asemaan); ~ в неловком по-
ложении joutua noloon (t kiusalliseen) ase-
maan
ошелом|йть, -лю, -ишь, -йт; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf ошеломлять) кого А,
чем I hämmästyttää, ällistyttää; - кого-л
вопросом hämmästyttää jku kysymyksellään
опшба|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
ошиб|йться, -усь, -ешься, -утся; ошибся,
ошиблась в ком-чём Р erehtyä; - в [своих]
расчётах erehtyä laskelmissaan
ошпар|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(/шрегГошпаривать) ks шпарить
ощ^па|ть, -ю, -ешь, -ют perf, ощ^пыва|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf кого-что А, чем I tun-
nustella, kosketella, kopeloida; ~ больного
tutkia potilasta tunnustellen ~ дно руками
tunnustella pohjaa käsin
ощу|тйть, -щу, -тишь, -тйт perf,
ощуща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А
tuntea; ~ голод <боль, удовлетворёние>
tuntea nälkää <kipua, tyydytystä>
П
пада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. {perf
упасть ja пасть) куда (в, на, под, за + А), от-
куда (с, из + G) pudota, putoilla; Яблоки ~ют
с деревьев на землю omenat putoilevat (t vari-
sevat) puista maahan; ~ в яму <под стол, за
шкаф> pudota kuoppaan <pöydän alle,
kaapin taakse>; ~ из окна pudota ikkunasta
ulos А он ~ет с ног от усталости hän on niin
väsynyt, ettei pysy jaloillaan, hän on
nääntymäisillään; ~ в обморок (t без чувств t
без сознания) mennä tainnoksiin (f tajut-
206
пад
пах
tomaksi), menettää tajuntansa 2. 3. pers на что
A putoilla, sataa; снег ~ет на землю lunta
putoilee maahan 3. 3. pers (perf упасть ja
пасть) на что A laskeutua, pudota; волосы
~ют на плечи hiukset laskeutuvat hartioille;
голова ~ет на грудь pää on riipuksissa 4. 3.
pers (perf упасть ja пасть) на кого-что А
osua, sattua, langeta (valosta, varjosta); свет
из окна ~ет на клумбу valo osuu ikkunasta
kukkapenkille 5. 3. pers (perf пасть) на кого-
что A kuv langeta, kohdistua; все подозрения
-ют на него kaikki epäilyt kohdistuvat
häneen; на долю матери ~ет много забот
äidillä on paljon kaikenlaisia huolia 6. 3. pers
(pe/f пасть) от чего G kuolla (eläimistä); скот
~ет от голода karjaa kuolee nälkään 7. 3. pers
на что А: ударение ~ет на первый слог paino
on ensi tavulla; отпуска ~ют на лето bomat
pidetään (f vietetään) kesällä
пад^, падёшь fut ks пасть
пако|стить, -щу, -стишь, -стят im perf
puhek 1. (perf запакостить) что A liata, sota-
ta (jk) 2. (perf напакостить) кому D tehdä
ilkeyksiä (jklle)
пал pret ks пасть
пал|йть I, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
imperfl. (perf о палить) кого-что А, на чёмР
kärventää, korventaa; ~ гуся" на костре
kärventää hanhea nuotion tulella; ~ свинью
[на огне] kärventää sikaa (t sianruhoa) [tulella]
1 (pej/спалйть) что A puhek kärventää; рас-
калённый утюг ~йт бельё liian kuuma silitys-
rauta kärventää vaatteet 3. (perf спалить) что
A puhek polttaa; ~ дрова polttaa puita
пал|йть II, -ю, -ишь, -я"т imperf (perf
выпалить) из чего G, по кому-чему D puhek
ampua [paukutella], paukutella, paukuttaa; ~
из пушек по противнику ampua [paukutella]
tykeillä vihollisasemia kohti
парализовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf кого-что А 1. 3. pers
t yksipers halvaannuttaa, halvauttaa, tehdä
hervottomaksi; удар ножа ~овал нерв
puukon isku halvaannutti hermon 2. чем I kuv
lamauttaa, lamaannuttaa; - противника ог-
нём артиллерии lamauttaa vihollinen tykki-
tulella; ~ чьй-л действия lamauttaa jkn toi-
minta
парйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А 1. (perf myös отпарировать)
torjua; - удары torjua iskut 2. kuv kirjak tor-
jua, kumota, kieltää; ~ чьй-л возражения tor-
jua jkn väitteet
пар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
упарить) что A hauduttaa (höyryssä),
höyryttää; ~ репу hauduttaa naurista 2. (perf
выпарить) что A hauduttaa, hautoa
(pehmeäksi, puhtaaksi); ~ бельё hauduttaa
vaatteita 3. что A hautoa, lämmittää; ~ ноги
hautoa jalkojaan 4. (perf выпарить) кого А,
чем I vihtoa, vastoa, kylvettää; ~ кого-л берё-
зовым веником vihtoa jkta
пар|йтъ, -ю, -ишь, -ят imperf где (в + Р,
над, под + I) liidellä, liitää, leijailla; ~ в нёбе
<над землёй, под облаками> liidellä ilmassa
<maan yllä, pilvien alapuolella>
пародйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A parodioida (jkta tjtak)
пафватъ I, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
спасовать) перед кем-чем I perääntyä; ~
перед трудностями perääntyä vaikeuksien
edessä
пафвать II, -ую, -уешь, -уют perf что А,
кому D, куда (в, на + A) urh syöttää, antaa
syöttö; - [мяч] нападающему <на левый
фланг, в центр поля> syöttää pallo
hyökkääjälle <vasemmalle laidalle, keski-
kentälle>
пафй, -у, -ёшь, -ут; пас, -ла imperf кого-
что А, где (в, на + Р) paimentaa, laiduntaa; ~
коров <гусёй, скот> на лугу paimentaa
lehmiä <hanhia, karjaa> niityllä
пасть, паду, падёшь, падут; пал; павший
ja vanh падший perfL ks падать 1, 3—6; 2.
где (в + Р), за что A ylät kaatua, saada sur-
mansa; ~ в бою kaatua taistelussa; ~ за роди-
ну kaatua isänmaan puolesta А ~ жертвой
чего-л joutua jnk uhriksi; ~ духом masentua,
joutua epätoivoon; - смертью храбрых kuol-
la sankarina
пахать, пашу, пашешь, пашут; пахан-
ный, пахан imperf (perf вспахать) что А, чем
I kyntää; ~ землю [плугом] kyntää maata
[auralla]
пахн|угь, -у, -ешь, -ут; пах ja -ул, пахла
imperfl. чем I, yksipers myös от кого-чего G,
где (в, на + Р) haista; tuoksua, tuoksahtaa;
одежда ~ет нафталином vaatteet haisevat
naftaliinille; от него ~ет табаком hän haisee
tupakalle, hänen henkensä tuoksuu tupakalta;
в кухне ~ет жареным мясом keittiössä on
paistetun lihan tuoksu; ~ гарью kärytä 2. 3.
pers t yksipers чем I kuv puhek: дело ~ет
ссорой ilmassa on riidan käryä А ~ет поро-
хом ilmassa on ruudinkäryä
пахн|утъ, -ёт yksipers чем I, куда (в + А),
откуда (из, с, от + G) tuulahtaa, lehahtaa,
leyhähtää; в окно ~уло свежестью ikkunasta
207
пер
leyhähti viileä tuulahdus; из бани ~уло
теплом saunasta leyhähti lämmin
пачка|ть, -ю, -ешь. -ют impcrf (perf
запачкать/я испачкать) кого-что А, чем I, в
чём Р, обо что A tahrata, tahria, liata, töhriä,
ryvettää; ~ руки чернилами tahrata kätensä
musteeseen; ~ пол сапогами liata lattia saap-
paillaan А ~ чью-л репутацию tahrata jkn
maine
пачка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
{perf запачкаться ja испачкаться) чем I, в
чём Р, обо что A tahrata (t tahria t liata t
ryvettää) itsensä, tahraantua, tahriutua; ~ o
свежевыкрашенные стены tahrata vaatteensa
juuri maalattuihin seiniin; ~ глиной tahrata
itsensä saveen
паш^, пашешь prees ks пахать
пая|тъ, -ю, -ешь, -ют; паянный, паян
imperf что А, чем I juottaa (metallikappalei-
ta); ~ что-л оловом juottaa jtak tinajuotteella,
tinata jtak
пей imperat ks пить
пёк, пекла pret ks печь
пек£ пекут prees ks печь
пёкший purtis ks печь
пен4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek 1. на
кого-что A syyttää; на зеркало нечего ~,
коли рожа крива sl älä syytä peiliä naaman
vinoudesta А ~н на себя saat syyttää itseäsi 2.
(per/'попенять) кому D, за что A moittia (jkta
jstak)
первенствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
в чём Р olla ensimmäisenä (t etunenässä); он
~ует в спорте <в занятиях> hän on parhaita
urheilijoita <oppilaita>
перебега|тъ, -ю, -ет, -ют imperf, пере-
бежать, -гу, -жйшь, -гут; -гй perfl. что A t
через что A juosta yli (/ poikki); - [через]
дорогу juosta tien yli 2. куда (на, в, под + А,
к + D), откуда (с, от, из + G) juosta (toiseen
paikkaan); - на другую сторону дороги juos-
ta tien toiselle puolelle; ~ в укрытие <под
крышу, к соседнему дому> juosta suojaan
<katoksen alle, viereisen talon luo>; пере-
бегать с места на место juosta paikasta
toiseen; ~ от стола к окну juosta pöydän luota
ikkunaan 3. куда (к + D, на + A) karata,
loikata; ~ к врагу {t на сторону врага) karata
vihollisen puolelle
переберись), переберёшь(ся) fut ks пе-
ребраться)
перебива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
ребить
перебира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. ks пе-
ребрать; 2. что А, чем I näppäillä, sormeilla;
~ струны [пальцами] näppäillä {soittimen)
kieliä; ~ клавиши [пальцами] sormeilla
näppäimiä 3. чем I liikutella, liikuttaa {jalkoja,
sormia); ребёнок ~ет ножками lapsi liikut-
telee jalkojaan
перебира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks перебраться
пере|бйтъ, -бью, -бьёшь, -бьют; -битый,
-бит perf (imperf перебивать) 1. кого А
lyödä, nujertaa; tappaa (kaikki, paljon); ~
врагов lyödä vihollinen; ~ всех зверей tappaa
kaikki eläimet 2. что A särkeä, rikkoa (kaikki,
paljon); - всю посуду <стаканы> särkeä
kaikki astiat <lasit> 3. что А, чем I iskeä poik-
ki, katkaista, taittaa; ~ ногу katkaista jalka; -
провод выстрелом ampua lanka poikki 4. ко-
го-что A, чем I keskeyttää, katkaista (puhe); -
оратора вопросом keskeyttää puhuja
kysymyksellään; - чью-л речь katkaista (t
keskeyttää) jkn puhe 5. что A saada pois, voit-
taa (haju tms); аромат духов ~бйл все другие
запахи hajuveden tuoksu voitti kaikki muut
hajut 6. кого-что А, у кого G puhek viedä
käsistä; ~ покупку у когб-л viedä ostos jkn
käsistä 7. что А, чем I päällystää (t verhota)
uudestaan, laittaa uusi päällyste; ~ кресло
новой кожей laittaa nojatuoliin uusi
nahkapäällyste 8. что A pöyhiä (t pöyhöttää)
uudestaan; - подушки pöyhiä tyynyt uudes-
taan
переболеть, -ю, -ешь, -ют perf чем I
sairastaa, potea (paljon tjtak tautia); дети -ли
корью lapset ovat sairastaneet tuhkarokkoa
пере|бороть, -борю, -борешь, -борют
perf (imperf перебарывать) 1. кого A voittaa,
saavuttaa voitto; ~ противника voittaa
vihollinen, saavuttaa voitto vihollisesta 2. что
A kuv voittaa (jk tunne, mieliala tms); ~
усталость voittaa väsymyksensä; ~ сон karis-
taa unet silmistään
перебрасыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
перебросить
перебрасываться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks переброситься; дети "~лись мячом
lapset heittelivät palloa [toisilleen]
пере|брать, -беру, -берёшь, -берут;
-брал, -брала, брало; перёбранньш,
перебран perf (imperf перебирать) 1. кого-
что A katsoa, penkoa (kaikki, paljon);
valikoida, valita; ~ старые журналы penkoa
vanhat aikakauslehdet; ~ семенной
картофель valikoida siemenperunat 2. кого-
что A kuv käydä läpi (ajatuksissaan), ajatella;
208
пер
пер
- в памяти всех знакомых ajatella kaikkia
tuttaviaan; - в памяти события дня käydä
mielessään läpi päivän tapahtumat 3. что А
puhek purkaa ja korjata; - механизм часов
purkaa ja korjata kello; - полы tiivistää latti-
at 4. что A kirjap latoa uudestaan; — строку
<вёрстку> latoa rivi <taitlovedos> uudestaan
5. что А, чего G ottaa liikaa; - товаров ottaa
tavaraa liian paljon
пере|браться, -берусь, -берёшься,
-берутся; -брался, -бралась, -бралось perf
(imperf перебираться) puhek 1. через что А,
куда (на + A) mennä (t päästä) yli, ylittää; ~
через болото mennä suon yli, ylittää suo; — на
другой берег реки mennä joen toiselle ran-
nalle 2. куда (в, на + А), к кому D, откуда
(из, с + G), от кого G muuttaa (toiseen
paikkaan); — к родителям <в новый дом, на
новую квартйру> muuttaa vanhempiensa luo
<uuteen taloon, uuteen asuntoon>; — из
одной деревни в другую muuttaa kylästä
toiseen
перебросить, -шу, -еншь, -сят; -шенный,
-шеи per f (imperfперебрасывать) 1. кого-что
А, через что А, куда (в, на + А), откуда (из,
с + G) heittää, viskata {jnk yli, jhk); - мяч
через забор heittää pallo aidan yli; ~ вёсла на
берег heittää airot [veneestä] rannalle, - шарф
через плечо heittää kaulaliina olkapäälle 2.
что А, через что A rakentaa, laittaa; - мост
через реку rakentaa silta joen yli 3. кого-что
А, куда (в, на + А), откуда (с, из + G) A'uv
siirtää; - часть войск с северного фронта на
южный [фронт] siirtää osa joukkoja pohjois-
rintamalta etelärintamalle; -работника в
другой район <нз города в деревню> siirtää
työntekijä toiselle alueelle <kaupungista
maaseudulle> työhön
перебродиться, -шусь, -сишься, -сятся
per f (im per f перебрасываться) 1. .?. pers куда
(на + А, к + D) levitä, siirtyä; огонь -сился на
соседние дома tuli levisi viereisiin taloihin;
бон -сился к реке taistelu siirtyi joen rannalle,
taistelua käytiin nyt joen rannalla 2. чем I, с
кем I heittää toisilleen; - мячом с кём-л
heittää palloa toisilleen 3. чем I, с кем I kuv
vaihtaa keskenään, virkkaa toisilleen; они
-сились несколькими словами he vaihtoivat
keskenään muutaman sanan
перебью, перебьёшь fut ks перебить
перевалива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
ревалить
переваливаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks перевалиться А он шёл, -ясь с
боку на бок hän käveli [puolelta toiselle] vaap-
puen
пере|валйть, -валю, -валишь, -валят;
-валенный, -вален perf(/шрел/переваливать)
1. что А, куда (в, на + А), откуда (с, из + G)
heittää (lastattaessa): - мешки с телеги на
машину heittää säkit rattailta autoon 2. что А
t через что A ylittää, mennä yli; - [через] горы
<горный хребст> ylittää vuoret <vuorijono>,
mennä vuorien <vuorijonon> yli 3. 3. pers за
что A puhek sivuuttaa, olla yli (ajasta,
määrästä); сумма на счету —валила за мил-
лион tilillä oleva summa on noussut yli miljoo-
nan; время -валило за полночь kello on (t oli)
jo yli puolenyön 4. yksipers кому D за что А
puhek: ему -валило за сорок hän on sivuut-
tanut iässä neljänkymmenen vuoden rajan
пере|валйться, -валюсь, -валишься,
-валятся perf (imperf переваливаться) 1. че-
рез что A vierähtää, kiivetä; - через ограду
vierähtää aidan yli (Г toiselle puolelle) 2. на что
A puhek vierähtää, kääntyä; — на другой бок
vierähtää toiselle kyljelleen
переварива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
реварить, -варю, -варишь, -варят; -варен-
ный, -варен perf что А 1. keittää (t kiehuttaa)
uudestaan; - засахарившееся варенье keittää
sokeroitunut hillo uudestaan 2. keittää liikaa (t
liian kauan); переварить яйца <мясо> keittää
kananmunia <lihaa> liikaa 3. myös kuv sulat-
taa; переваривать пищу sulattaa ruokaa; пе-
реварить прочитанное puhek sulattaa luke-
mansa А я его не перевариваю puhek en voi
sietää häntä
переведись), переведёть(ся) fut ks nepe-
вестй(сь)
перфезтй, -везу, -везёшь, -везут; -вёз,
-везла; -вёзший; -везённый, -везён, -везена,
-вези perf (imperf перевозить) кого-что А,
куда (в, на + А), через что А, откуда (с, из +
G), на чём Р t чем I kuljettaa, viedä (toiseen
paikkaan); — пассажиров на другой берег
реки kuljettaa matkustajat joen toiselle ran-
nalle; - детей через озеро на лодке kuljettaa
lapset järven yli veneellä; - кого-л из деревни
в город на машине (t машиной) tuoda jku
autolla maalta kaupunkiin
перевёл(ся), перевела(сь) pret ks пере-
вестись)
перевернуть, -у, -ёшь, -ут; перевёрну-
тый, перевёрнут perf (imperf перевёртывать
ja переворачивать) 1. что A kääntää [nurin t
kumoon t ylösalaisin]; - подушку kääntää
tyyny; - лодку kääntää vene kumoon; -
14 3ак. 756
209
пер
пер
страницу книги kääntää kirjan lehti 2. кого-
что A kuv puhek penkoa ylösalaisin (t
sekaisin); Зто ~уло его жизнь tämä teki
mullistuksen hänen elämässään; ~ чьй-л
планы panna (t saattaa) nurin jkn suunnitel-
mat; ~ весь дом вверх дном penkoa koko talo
ylösalaisin
перевернуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf перевёртываться ja переворачивать-
ся) 1. на что А, на чём Р kääntyä [nurin t
kumoon t ylösalaisin]; - на турнике" tehdä
pyörähdysliike rekillä; ~ на другой бок
kääntyä toiselle kyljelle, kääntää kylkeä Д он в
гробу ~ улся бы hän kääntyisi haudassaan 2.
3. pers в ком-чём Р kuv puhek: всё во мне
-улось minussa tapahtui täysi mullistus
перевёртыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks перевернуть(ся)
перевесить I, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf перевешивать) что А, куда
(на, в + A) ripustaa [toiseen paikkaan]; ~
картину ripustaa taulu toiseen paikkaan; ~
портрет на другую стену ripustaa muotokuva
toiselle seinälle; ~ бра в угол ripustaa
sienälamppu nurkkaan
перевесить Н,.-шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf перевешивать) 1. кого-что
А, на чём Р punnita uudestaan; ~ груз на
весах punnita lasti uudestaan vaa'alla 2. кого-
что A olla painavampi; одна чашка весов
~сила другую toinen vaakakuppi oli
painavampi kuin toinen
перевести, -ду, -дёшь, -дут; перевёл, -ла;
переведший; -дённый, -дён, -дена; -дя" perf
(imperf переводить) 1. кого-что А, куда (на
+ А), через что A viedä, kuljettaa, taluttaa
(toiseen paikkaan); ~ ребёнка на другую
сторону улицы viedä lapsi kadun toiselle
puolelle; ~ кого-л через дорогу viedä jku tien
yli 2. кого-что А, куда (в, на + А), к кому D,
+ inf, откуда (из, с + G), от кого G siirtää,
muuttaa; ~ больного в другую больницу
<палату> muuttaa potilas toiseen sairaalaan
<huoneeseen>; ~ ученика в следующий
класс siirtää oppilas luokalta; ~ учреждение
на второй этаж siirtää laitos toiseen ker-
rokseen; ~ поезд с запасного пути siirtää juna
pois sivuraiteilta; ~ стрелки часов на два часа
вперёд siirtää kellon viisareita kaksi tuntia
eteenpäin; её ~лй на другую должность hänet
siirrettiin toiseen virkaan; его ~лй на работу
(t работать) к нам hänet siirrettiin työhön
meille; нас ~дут на сдельную оплату meidät
siirretään urakkapalkalle; его ~лй от нас на
другую работу hänet siirrettiin meiltä toiseen
työhön 3. что А, по чему D, кому D lähettää
(rahaa postitse, sähkeitse); ~ кому-л деньги
по почте lähettää rahaa jklle postitse 4. что А,
на кого-что A siirtää (tililtä toiselle); ~ деньги
на чёй-л счёт siirtää rahat jkn tilille 5. что А,
с какого языка (с + G), на какой язык (на +
A) kääntää, tulkita; ~ книгу на финский язык
suomentaa kirja; ~ с финского [языка] на
русский [язык] kääntää suomesta venäjäksi;
он перевёл текст без словари <со словарём>
hän käänsi tekstin ilman sanakirjaa Sanakir-
jan avulla> 6. что А во что A muuttaa; muun-
taa; ~ фунты в килограммы muuttaa punnat
kiloiksi; ~ марки в рубли muuntaa markat
rupliksi 7. что А, на что A siirtää (kuva tms);
~ рисунок на бумагу siirtää piirros paperiin 8.
кого-что A puhek hävittää; - мышей hävittää
hiiret 9. что A puhek tuhlata, kuluttaa (kaik-
ki); я зря деньги перевёл tuhlasin rahani
turhaan
переве|стйсь, -дусь, -дёшься, -дутся; пере-
вёлся, -лась; переведшийся; -дйсь perf
(imperf переводиться) 1. откуда (с, из + G)
куда (на, в + A) siirtyä, muuttaa; ~ с завода
на другое предприятие siirtyä tehtaasta
toiseen tuotantolaitokseen; - из Москвы в
Петербург muuttaa Moskovasta Pietariin 2. 3.
pers у кого G puhek loppua; у него деньги
ещё не ~лйсь häneltä rahat eivät ole vielä lop-
puneet, hänellä on vielä riittävästi rahaa
перевёша|ть I, -ю, -ешь, -ют perf puhek 1.
что A ripustaa, panna riippumaan (kaikki); ~
всё бельё panna kaikki pyykki narulle 2. кого
A hiirttää (kaikki, useita)
перевёш|ать II, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
перевешивать) кого-что А, на чём Р punnita
(kaikki, paljon); ~ [на весах] все мешки pun-
nita [vaa'alla] kaikki säkit
перевошива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
перевесить I
перевопшва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
перевесить Ilja перевешать II
перевида|ть, -ю, -ешь, -ют; перевидан-
ный, перевидан perf кого-что A puhek
nähdä, saada kokea (paljon); он всйкое ~л на
своём веку hän on nähnyt jos jotakin
elämänsä varrella
пере|водйть, -вожу, -водишь, -водят;
-водящий imperf ks перевести; ~ Пушкина
<Чёхова> на финский язык suomentaa
PuSkinia <TSehovia>
переводиться, -вожусь, -водишься,
-водятся; -водящийся imperf ks перевестись
210
пер
пер
пере|возйтъ, -вожу, -возишь, -возят;
-возящий impert' ks перевезти
перевооружав, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
ревооружить, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf кого-что A varustaa uusilla aseilla (t
välineillä); ~ армию varustaa armeija[a] uusil-
la aseilla; ~ промышленность varustaa teol-
lisuus uusilla laitteilla
переворачива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks перевернуть(ся)
переворош|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf что A puhek 1. pöyhiä (t pöyhöttää)
uudestaan; - сено pöyhiä heinät uudestaan 2.
где (в, на + P) penkoa (kaikki); ~ на столе все
бумаги penkoa kaikki pöydällä olevat paperit
3. в чём Р kuv penkoa, kaivella (mielessään); ~
в памяти события последних лет penkoa
mielessään viime vuosien tapahtumia
перевоспитать, -ю, -ешь, -ют; пере-
воспитанный, перевоспитан perf, пере-
воспйтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А
kasvattaa (jku) uudestaan, antaa (jklle) uusi
kasvatus
перевыполнить, -ю, -ишь, -ят; -енный,
-ен perf, перевыполнить, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, на сколько (на + A) ylittää,
täyttää ylittäen; ~ план на десять процентов
ylittää suunnitelma kymmenellä prosentilla
пере|вязатъ, -вяжу, -вяжешь, -вйжут;
-вязанный, -вйзан perf, перевязыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. кого-что А, чем I sitoa
(haava tms); перевязать рану <раненого>
sitoa haava <haavoittunut>; - палец
[бинтом] panna side sormeen 2. кого-что А,
чем I sitoa, panna siteeseen, köyttää; пере-
вязать корзину [верёвкой] sitoa kori [nuoral-
la] 3. что А, чем I, на чём Р neuloa (t kutoa)
uudestaan; sitoa uudestaan; перевязать чулок
[другими спицами t на других спицах] neu-
loa sukka uudestaan [toisilla puikoilla]; пе-
ревязать кофту крючком virkata pusero
uudestaan
перегиба|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks перегнуть(ся)
переглядыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, перегл|ян^ться, -янусь, -Гнешься,
-Гнутся perf тот с кем I vilkaista (f katsahtaa
f vilkuilla) toisiinsa, vaihtaa silmäyksiä (t kat-
seita); ~ с соседом vaihtaa silmäyksiä naa-
purin kanssa; они переглядывались между
собой he vilkuilivat toisiinsa
перегнать, -гоню, -гонишь, -гонят;
-гнал, -гнала, -гнало; перегнанный,
перегнан perf (imperf перегонять) 1. ks
обогнать; 2. кого-что А, куда (на + А, к +
D), откуда (с, от + G) ajaa, kuljettaa (toiseen
paikkaan); ~ коров на луг ajaa lehmät niitylle;
~ скот с одного пастбища на другое ajaa
karja laitumelta toiselle; ~ лошадей к берегу
ajaa hevoset rannalle; ~ лодку к другому
берегу kuljettaa vene toiselle rannalle 3. что А
tislata; ~ нефть tislata öljy
перегн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf'пере-
гибать) что A taittaa, taivuttaa; ~ лист бумаги
пополам taittaa paperiarkki kahtia A ~ в своих
требованиях vaatia liikoja; ~ палку puhek
mennä liiallisuuksiin (t äärimmäisyyksiin)
перегнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf перегибаться) через что A nojautua
(jnk) yli, taivuttaa .vartalonsa,(t itsensä); ~
через перила nojautua kaiteen yli, taivuttaa
vartalonsa kaiteen yli
переговарива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf с кем I, о чём Р keskustella, jutella,
puhella; ~ с соседом keskustella naapurin
kanssa А -между собой keskustella
переговор|йть, -ю, -йшь, -ят perf 1. с кем
I, о ком-чём, Р, по чему D puhua, keskustella
(lyhyesti); я хочу ~ с ним об этом haluan
puhua hänen kanssaan tästä [asiasta]; ~ с кём-л
по телефону keskustella jkn kanssa puheli-
mitse 2. что А, о ком-чём Р, с кем I puhek
puhua (kaikesta, kaikki asiat); они уже обо
всём -или he ovat jo kaikesta puhuneet; давно
уж всё ~йли aikoja sitten on jo kaikki asiat
puhuttu 3. кого A puhek ylipuhua, puhua yli
(jku)
перегонфъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
регнать
перегор|одйть, -ожу, -бдишь, -бдят;
-оженный, -ожен perf (imperf перегоражи-
вать) что А, чем I jakaa [väliseinällä], erottaa;
~ комнату ширмой jakaa huone kahtia
särmillä
перегрузить, -ужу, -узишь, -узят; -ужен-
ный, -ужен ja -уженный, -ужён, -ужена perf,
перегружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что А,
куда (в, на + Р), откуда (из, с + G) siirtää (las-
tia); ~ груз с корабли на поезд siirtää lasti[a]
laivasta junaan 2. что А, чем I lastata liikaa (t
liian paljon); ~ судно чём-л lastata jtak aluk-
seen liian paljon 3. кого А, чем I kuv kuormit-
taa liikaa; ~ кого-л работой kuormittaa jkta
liialla työllä
перегрызать, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
регрызть, -ызу, -ызёшь, -ызут; -ызенный,
-ызен perf что А, чем I purra (t kaluta t jyrsiä)
poikki; ~ верёвку [зубами] purra naru poikki
211
пер
пер
переда|вать, -ю, -ёшь, -ют; -вай; -ющий,
pusspartisprees-ваемын; -вая imperfl. ^пе-
редать; по радио ~ют сейчас последние
известия radiossa luetaan parhaillaan uutisia
2. что А, чему D siirtää, välittää; трансмис-
сионный ремень ~ёт энергию молотилке
voimansiirtohihna välittää moottorin energian
puimakoneeseen
передаваться, -ётся, -ются; -ющийся;
-ваясь imperfks передаться
передать, -м, -шь, -дут, -дйм, -дпте, -дут;
передал, -ла, передало; -и; -вший; передан-
ный, передан, передана, передано; -в perf
(/шре//передавать) 1. кого-что А, кому D, с
кем I t через кого А, куда (в + A) antaa,
toimittaa, välittää; ojentaa; ~- книгу кому-л
antaa kirja jklle; он передал мне твоё письмо
hän välitti (t toi) kirjeesi minulle; - посылку с
кём-л (t через кого-л) toimittaa paketti [pe-
rille] jkn kanssa; - записку в президиум
toimittaa kirjelappu puheenjohtajalle; ~йте
мне сахар, пожалуйста! ojentakaa minulle
sokeria, olkaa hyvä!; ~ что-л из рук в руки
antaa jk kädestä käteen; ~ ребёнка кому-л с
рук на руки toimittaa lapsi välittömästi jkn
luo 2. что А, кому-чему D t в руки кого-чего
G luovuttaa; он передал дела своему за-
местителю hän luovutti tehtävät sijaiselleen; ~
землю крестьянам (t в руки крестьян)
luovuttaa maa talonpoikien käyttöön; ~
личную библиотеку в общее пользование
luovuttaa kirjastonsa yleiseen käyttöön 3. что
А, кому-чему D, с кем I t через кого А,
+ konj что kertoa, välittää; ~ привет кому-л
sanoa (t kertoa t viedä) terveisiä jklle; ~
новость другим välittää (t kertoa) uutinen
toisille; ~ кому-л какой-л разговор kertoa
jklle jstak keskustelusta; ~ с братом (t через
брата) важное сообщение lähettää veljensä
mukana tärkeä sanoma; ~й отцу, что я
уезжаю kerro isälle, että minä matkustan 4.
что А, по чему D lähettää, välittää; ~ что-л
по радио lähettää jk radioitse, radioida jk; ~
что-л по телеграфу lähettää jk lennättimitse,
sähköttää jk ((jstak); матч будет передан по
телевидению ottelu televisioidaan 5. что А,
чем I t при помощи чего G f с помощью че-
го G tulkita, kuvata, esittää, ilmentää; ~ чьй-л
чувства tulkita jkn tunteet; правильно ~
чужую мысль esittää oikein toisen ajatus; ~
что-л жестами (te помощью жестов t при
помощи жестов) kuvata jk elein; это трудно
~ словами sitä on vaikea kuvata sanoin 6. ко-
го-что А, куда (в, на + А), кому-чему D, в
руки кого-чего G luovuttaa, toimittaa, antaa;
- дело в суд antaa asia oikeuteen; ~ при-
говор на апелляцию hakea muutosta asiaan;
~ преступника властям <в руки милпцни>
luovuttaa rikoksentekijä viranomaisille <milii-
siin> 7. что А, кому D antaa liikaa; ~ кому-л
пятьсот рублен при покупке antaa jklle
ostaessaan viisisataa ruplaa likaa 8. что А, ко-
му D, куда (в, на + A) urh syöttää, antaa
syöttö; - шайбу нападающему <в центр
поля> syöttää kiekko hyökkääjälle
<keskikentälle>
переда|ться, -стся, -дутся; -лея, -лась, пе-
редалось (Ушрег/'передаваться) кому D tart-
tua; periytyä; его волнение передалось
другим hänen levottomuutensa tarttui toisiin;
карие глаза матери передались детям äidin
ruskeat silmät ovat periytyneet lapsille; тебе
~лась моя" мысль olet omaksunut minun
ajatukseni
передвигать, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
редвинуть
передвига|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks передвинуться; 2. па чём Р, где (по + D)
liikkua (paikasta toiseen); ~ на машине liikkua
autolla; он с трудом -ется по комнате hän
pääsee vaivoin liikkumaan huoneessa
передвйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf передвигать) 1. кого-что А, куда (в,
на + А, к + D), откуда (с, из +G) siirtää; ~
шкаф в угол <к окну, с одного места на
другое> siirtää kaappi nurkkaan <ikkunan
viereen, paikasta toiseen>; ~ стол из угла на
середину комнаты siirtää pöytä nurkasta
keskelle huonetta; - часовую стрелку siirtää
kellon viisaria 2. ks перенести 4
передвйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf передвигаться) 1. куда (в, на + А, к +
D) siirtyä; ~ в угол <на середину, к выходу>
siirtyä nurkkaan <keskelle, ovelle> 2. на что А
siirtyä, lykkäytyä; отпуск ~улся на сентябрь
loma siirtyi syyskuuhun
передела|тъ, -ю, -ешь, -ют perf, переделы-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-что А
tehdä (t laittaa) uudestaan, laittaa (t panna)
uuteen kuntoon; - костюм laittaa puku
uuteen kuntoon; ~ рассказ kirjoittaa kertomus
uudestaan; ~ свой характер muuttaa luonnet-
taan 2. что А во что A tehdä, laittaa, muuttaa
(jksik toiseksi); переделать роман в пьесу
tehdä romaanista näytelmä 3. что A tehdä
(kaikki, paljon); он успел переделать всё за
день hän ehti tehdä kaikki päivän mittaan
передёрн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
212
пер
пер
{imperf передёргивать) 1. что A nykäistä,
vetäistä, riuhtaista; - вожжи nykäistä ohjaksia
2. yksipcrs кого-что А, от чего G puistattaa;
меня -уло от отвращения minua puistatti
inhosta, inhon puistatus kulki läpi ruumiini 3.
что A puhek huijata, puijata {korttipelissä),,
vääristellä; - факты vääristellä tosiasioita
передёрнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(//ирег/*передсргнваться) от чего G puhek он
~улся от отвращения häntä puistatti inhosta,
inhon puistatus kulki läpi hänen ruumiinsa
передразнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
{perf передразнить) кого-что A matkia; ~
кого-л <чью-л пох6дку> matkia jkta <jkn
kävelytapaa>
перед^ма|ть, -ю, -ешь, -ют perf {imperf
передумывать) что A t о чём Р ajatella, miet-
tiä, mietiskellä {paljon t usein); - многое {t o
многом) ajatella paljon
переезжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
реехать, -еду, -едешь, -сдут perfl. что A t че-
рез что А, на чём Р ajaa yli {t poikki), ylittää;
- [через] реку ajaa joen yli; переехать [через]
озеро на лодке ylittää järvi veneellä, soutaa
veneellä järven yli; переохать через площадь
на трамвае ajaa torin poikki raitiovaunussa 2.
куда (в, на + А), к кому D, откуда (из, с +
G), от кого G muuttaa (jhk); переехать к
родителям <в новый дом, на новую
квартнру> muuttaa vanhempiensa luo
<uuteen taloon, uuteen asuntoon>; переехать
из деревни в город muuttaa maalta
kaupunkiin; переехать от сестры к бабушке
muuttaa sisaren luota isoäidin luo; переехать с
улицы Ленина на улицу Кирова muuttaa
Lenininkadulta Kirovinkadulle; библиотека
переехала в новое здание kirjasto on muut-
tanut uuteen rakennukseen 3. кого-что А
puhek {раздавить) ajaa {jkn tjnk) yli
пережд|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало
perf {imperf пережидать) что А, где (в, на +
А, под + I) odottaa (jnk päättymistä); ~
дождь на веранде <под навесом> pitää
sadetta kuistikolla <katoksen alla>
пережёвывать, -ю, -ешь, -ют imperf что
А 1. {perf пережевать) чем I pureskella,
pureksia, purra hienoksi; ~ пищу [зубами]
pureskella ruokaa [hampaillaan] 2. kuv puhek
märehtiä, jauhaa, vatvoa; ~ старое märehtiä
vanhoja asioita; ~ один и тот же вопрос
jauhaa kauan samaa asiaa
пережива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks пе-
режить 1—3; - процесс расцвета elää kukois-
tuskautta 2. за кого-что А, из-за кого-чего G
puhek olla huolissaan {t huolestunut), hermoil-
la; - за свою работу olla huolissaan työnsä
tähden; - за сына olla huolissaan pojastaan;
не ~н из-за этого! älä välitä siitä!
пережй|тъ, -ву, -вёшь, -вут; пережил, -ла,
пережило; -вшни; пережитый, пережит, пере-
жита, пережито perf {imperf переживать) 1.
кого-что A elää kauemmin, elää {jnk t jkn)
jälkeen; ~ своих детей elää lapsiaan kauemmin;
это произведение -вёт века tämä teos on
elävä vuosisatoja 2. что A kokea, elää; ~~ ужасы
войны kokea sodan kauhut; ~ разочарование
kokea pettymys; ~ подъём elää nousukautta 3.
что A kestää; ~ тяжёлое потрясение kestää
kova isku {t järkytys); он не смог - ос-
корбления hän ei jaksanut kestää loukkausta 4.
vain perf что A elää yli; - зиму elää talven yli
переигра^гь, -ю, -ешь, -ют; переигранный,
переигран perf {imperf переигрывать) 1. что А
{в спорте) pelata uudestaan; {музыкальное про-
изведение) soittaa uudestaan; {роль, пьесу)
näytellä (Г esittää) uudestaan; ~ партию в шахма-
ты pelata Sakkipeli uudestaan 2 что А {сыграть
многое) pelata {kaikki, useita pelejä); soittaa {kaik-
ki, useita kappaleita); näytellä, esittää {kaikki, usei-
ta osia, näytelmiä) 3. что A kuv puhek punnita {t
puntaroida t harkita) uudestaan; это дело надо ~
asia on punnittava uudestaan 4. кого-что A puhek
voittaa; «Спартак» ~л «Динамо» Spartak voitti
Dynamon
переизбрать, -беру, -берёшь, -берут;
-брал, -брала, -брало; переизбранный, пе-
реизбран perf {imperf переизбирать) кого-
что А, куда (в, на + А) 1. toimittaa vaalit,
valita uudestaan; ~ судью toimittaa tuomarin
vaalit; его ~брали на этот пост hänet valit-
tiin uudestaan tähän toimeen 2. puhek vaihtaa,
valita uusi, ~ председателя vaihtaa puheenjoh-
taja, valita uusi puheenjohtaja
переиздать, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте,
-дут; -л, -ла, -ло; переизданный, переиздан,
переиздана, переиздано perf {imperf переиз-
давать) что A ottaa uusi painos; ~ учебник
ottaa oppikirjasta uusi painos
переименовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf {imperf переименовывать)
что А, во что A muuttaa nimi, antaa uusi
nimi; ~ улицу muuttaa kadun nimi; в тысяча
девятьсот двадцать четвёртом году город
Симбирск -овали в Ульяновск vuonna 1924
Simbirskin kaupungin nimi muutettiin
Uljanovskiksi
переиначива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
реиначить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf что
213
пер
пер
A puhek muuttaa; ~ свой рассказ muuttaa
kertomustaan
перейм^, переймёшь fut ks перенять
пере|йтй, -иду, -идёшь, -идут; -шёл, -шла;
-шедший; -йдённый, -йдён, -йдена; -йдй perf
(imperf переходить) 1. что A t через что А,
по чему D mennä yli (t poikki), ylittää; ~
[через] улицу mennä kadun yli, ylittää katu; ~
[через] границу ylittää raja; ~ реку по мосту
ylittää joki siltaa pitkin; ~ поле mennä pellon
poikki; когда перейдёте через дорогу,
сверните направо kun olette ylittäneet tien,
kääntykää oikealle Z куда (в, на + А, к + D),
откуда (из, с, от + G) siirtyä, mennä; ~ в
другую комнату siirtyä toiseen huoneeseen; ~
из одного вагона в другой siirtyä vaunusta
toiseen; ~ из комнаты в кухню siirtyä
huoneesta keittiöön; ~ на другой берег реки
siirtyä (t mennä) joen toiselle rannalle; ~ от
окна к столу siirtyä ikkunan luota pöydän
ääreen; ~ с дивана в кресло siirtyä sohvalta
nojatuoliin 3. куда (в, на + А), к кому D,
+ in f, откуда (из, с + G), от кого G siirtyä
(toimipaikan, -alan tms vaihtamisesta); ~
[учиться] в другую школу siirtyä [opiskele-
maan] toiseen kouluun; - из питого класса в
шестой päästä viidenneltä luokalta kuuden-
nelle; ~ с одного факультета на другой siir-
tyä tiedekunnasta toiseen; он ~шёл работать
(t на работу) к нам hän siirtyi meille työhön;
она ~шла от нас [работать] на фабрику hän
siirtyi meiltä [työhön] tehtaaseen 4. кому D t к
кому D t в руки кого G, от кого G siirtyä,
joutua (jkn haltuun); власть -шла в руки
трудящихся, власть -шла [к] трудящимся
valta siirtyi työtätekevien käsiin; имущество
-шло к государству <другому владельцу>
omaisuus joutui (t siirtyi) valtiolle <toiselle
omistajalle>; дом ~шёл ему [по наследству]
от отца talo siirtyi hänelle [perintönä] isältä 5.
к чему D, на что А, во что А, от чего G, с че-
го G siirtyä (aseman, tilan, toiminnan kohteen
vaihtumisesta); ~ к другой теме siirtyä toiseen
aiheeseen; завод -шёл на производство ра-
диоаппаратуры tehdas siirtyi radiolaitteiden
tuotantoon; ~ от обороны к наступлению
siirtyä puolustuksesta hyökkäykseen; ~ в на-
ступление siirtyä hyökkäykseen, hyökätä; ~
на строгую диету ruveta noudattamaan
ankaraa ruokavaliota, ~ на русский язык siir-
tyä venäjän kieleen, ruveta puhumaan venäjää;
~ на ты с кём-л tulla sinu[i]ksi jkn kanssa 6. во
что A kääntyä (jhk uskoon) 7. 3. pers во что А
muuttua (jksik); дружба ~шла в любовь
ystävyys syveni rakkaudeksi; дорога ~шла в
тропу tie muuttui (t kapeni) poluksi; ветер
~шёл в ураган tuuli kiihtyi hirmumyrskyksi
пере|катйть, -качу, -катишь, -катят;
-каченный, -качен perf, перекатыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А, куда (в, на, за +
А), через что А, по чему D, откуда (с, из +
G) vierittää, kierittää, työntää (toiseen
paikkaan); ~ бочку в подвал vierittää tynnyri
kellariin; ~ вагоны на запасной путь työntää
vaunut sivuraiteille; перекатить колйску
через порог työntää [lasten]vaunut kynnyksen
yli; перекатывать что-л с места на место
vieritellä jtak paikasta toiseen; перекатить
что-л из вагона на платформу vierittää jk
vaunusta laiturille
перекатыва|тъся, -юсь, -ешься, -ются
/mperf (ре//перекатйться) через что А, отку-
да (с + G), куда (на + A) vieriä, kieriä, vyöryä;
волны ~лись через мол aallot vyöryivät pisto-
laiturin yli A ~ с места на место vieriä (t
vieriskellä) paikasta toiseen
перекачать, -ю, -ешь, -ют; перекачан-
ный, перекачан perf, перекачива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, куда (в + А), откуда
(из + G), чем I pumpata (toiseen paikkaan); ~
нефть [насосом] из одной цистерны в
другую pumpata öljyä säiliöstä toiseen
перекйдыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks перекйнуть(ся)
перекйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf перекидывать) ks перебросить
перекйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf перекидываться) ks переброситься
перекладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
переложить
перекликаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf 1. с кем I huhuilla, huudella; ~ друг с
другом huhuilla toisilleen 2. 3. pers с кем-чем
I kuv olla lähellä, lähennellä, muistuttaa; Зто
-ется с известной теорией tämä on lähellä
tunnettua teoriaa; его стихи -ются с пушкин-
скими (t с поЗзией Пушкина) hänen runois-
saan on kaikua PuSkinin runoudesta
переключ|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf переключать) 1. что А
muuttaa, vaihtaa; ~ телефон kytkeä puhelin
toiseen johtoon; ~ скорость muuttaa vaihdet-
ta, vaihtaa 2. кого-что А на что A kuv siirtää
(toiminnasta toiseen); kääntää, suunnata
(huomio toisaanne); ~кого-л на другую
работу siirtää jku toiseen työhön; - свой ин-
тересы на что-л suunnata mielenkiintonsa jhk
переключ|йться, -усь, -йшься, -атся perf
214
пер
пер
(/шре/7'переключаться) на что А, с чего G 1.
siirtyä (toiseen toimintaan)', завод ~йлея на
производство холодильников tehdas siirtyi
jääkaapicn tuotantoon 2. 3. pers kääntyä,
suuntautua {toisaanne — huomiosta tms)', раз-
говор -йлся на другую тему keskustelu
kääntyi muihin asioihin
перекопа|ть, -ю, -ешь, -ют; перекопан-
ный, перекопан perf (imperf перекапывать)
чго А. чем I 1. подо что A kaivaa, kääntää
(kaikki t uudestaan): ~ весь участок [лопатой]
kaivaa [lapiolla] koko maapalsta; ~ грядки под
цветы kääntää penkit kukille 2. kaivaa oja {jnk)
poikki; - улицу kaivaa oja kadun poikki
пере|косйть I, -кошу, -косишь, -косят;
-кошенный, -кошен perf что A niittää {kaik-
ki, paljon)
пере|косйть И, -кошу, -косишь, -косят;
-кошенный, -кошен ja -кошённый, -кошён,
-кошена perf (imperf перекашивать) 1. что А
tehdä kieroksi (t kieroon); ~ оконную раму
tehdä ikkunankehä kieroksi; дверь ~косйло
yksipers oven on vetänyt kieroksi 2. tav
yksi pers кого-что А: от боли его - косило
hänen kasvonsa vääristyivät tuskasta
перекра|сить, -шу, -еншь, -сят; -шейный,
-шен perf, перекрашива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. из чего G, во что А (покры-
вая краской) maalata uudestaan; (пропиты-
вая краской) värjätä uudestaan; maalata,
värjätä (toisenväriseksi); ~ забор maalata aita
uudestaan; ~ платье из синего цвета в чёр-
ный, - платье из синего в чёрное värjätä sini-
nen leninki mustaksi 2. maalata; värjätä (kaik-
ki); ~ все двери maalata kaikki ovet
перекр|естйть, -ещу, -ёстишь, -ёстят;
-ещённый, -ещён, -стена perfl. ks крестить
2; 2. (imperf перекрещивать) vanh ks пере-
именовать
перекр6щива|ться, -ется, -ются imperf
(perf перекреститься) с чем I ristetä, leikata
(jtak — tiestä, kadusta)
перекричать, -у, -ишь, -ат perf (imperf
перекрикивать) кого-что A voittaa huudos-
sa; saada äänensä kuuluviin; он не смог ~
толпу hän ei saanut ääntään kuuluviin
väkijoukossa
перекро|йть, -ю, -ишь, -йт; перекроен-
ный, перекроен perf что A (imperf пе-
рекраивать) 1. leikata uudestaan (puku); ~
платье leikata leninki uudestaan; ~ карту
мира kuv muuttaa maailmankartta 2. puhek
leikata (kaikki, paljon — kankaasta); ~ всю
материю leikata koko kangas
перекрывать, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
рерыть, -ою, -оешь, -оют; -ьпый, -ыт perf
1. что А, чем I kattaa (t päällystää t peittää)
uudestaan; перекрыть крышу железом tehdä
uusi peltikatto; перекрыть дом kattaa talo
uudestaan 2. kuv puhek что A ylittää (määrä,
suuruus tms); кого A voittaa (jku), viedä voit-
to (jksta); перекрыть план <норму> ylittää
suunnitelma <normi>; перекрыть рекорд
rikkoa ennätys; перекрыть проектную
мощность чего-л вдвое kaksinkertaistaa jnk
teho 3. что А, чем I sulkea; ~ дорогу (Г путь)
sulkea tie; - движение sulkea liikenne; - реку
плотиной sulkea joki padolla, padota joki
перекуса|ть, -ю, -ешь, -ют; перекусан-
ный, перекусан perf кого-что A purra
(kaikkia, useita)
пере|кусйть, -кушу, -кусишь, -кусят;
-кушенный, -кушен perf (imperf перекусы-
вать) 1. кого-что А, чем I purra poikki,
katkaista; ~ нитку purra lanka poikki; -
проволоку клещами katkaista rautalanka
hohtimilla 2. чего G. перед чем I, где (в. на +
Р) puhek haukata [välipalaa], syödä välipalaa;
~ перед дорогой haukata ennen matkalle
lähtöä; - в кафе haukata [välipalaa] kahvilas-
sa; он чего-то -куейл hän haukkasi jotain
перелага|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks пере-
ложить 2, 5
перелеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
релезть, -у, -ешь, -ут; перелез, -ла perf что А
t через что А, откуда (с + G), куда (на + А)
kiivetä yli; ~ [через] ограду kiivetä aidan yli;
перелезать с одного дерева на другое kiivetä
(/ kiipeillä) puusta puuhun
перелой imperat ks перелить
перелета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пере-
ле|тёть, -чу, -тишь, -тйт perfl. что A t через
что A lentää yli; ~ через горы lentää vuoris-
ton yli; ~ [через] океан lentää valtameren yli 2.
откуда (с, из + G), куда (в, на + А), иа чём Р
lentää (toiseen paikkaan); - из Европы в
Америку [на самолёте] lentää Euroopasta
Amerikkaan; ~ с Урала на Аральское море
на вертолёте lentää Uralilta Araljärvelle
helikopterilla
переливать, -ю, -ешь, -ют imperf I. ks пе-
релить; 2. 3. pers ks переливаться 2; - се-
ребром välkehtiä hopealle
перелива|ться, -ется, -ются imperf 1. ks
перелиться; 2. чем I läikkyä, läikehtiä,
säihkyä, välkkyä, välkehtiä; ~ всеми цветами
радуги säihkyä kaikissa sateenkaaren väreissä
перелистать, -ю, -ешь, -ют; перелйстан-
215
пер
пер
ный, перелистан per f, перелйстыва|тъ, -ю,
-ешь, -ют imperf X. ks листать; 2. что A sela-
ta (t selailla) läpi; перелистать книгу selata
kirja läpi
пере|лйть, -лью, -льёшь, -льют; -лил,
-лила, -лило; -лей; -литый, -лит, -лита, -лито
/тег/*(/л7рсг/'переливать) что А 1. во что А, из
чего G kaataa (toiseen astimin)', ~ молоко из
бутылки в стакан kaataa maito pullosta lasiin
Л ~ кровь больному siirtää verta potilaalle 2.
через что A kaataa [liikaa]; - что-л через
край kaataa jtak yli laidan (t laitojen) 3.
(статую и т. п.) valaa (jk) uudelleen
пере|лйться, -льётся, -льются; -лился,
-лилась, -лилось perf (imperf переливаться)
1. во что А из чего G valua, virrata, vuotaa,
juosta (jstiikjhk) 2. через что A valua (t virra-
ta) yli laidan; ~ через край valua yli laidan
перелицевать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
нып, -ован perf (imperf перелицовывать ja
лицевать) что A kääntää (puku); ~ пиджак
kääntää takki
пере|ловйть, -ловлю, -ловишь, -ловят;
-ловлеиный, -ловлей perf кого A pyydystää;
saada (t ottaa) kiinni (kaikki, paljon); ~ всю
рыбу pyydystää kaikki kalat
переложить, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложеиный, -ложен perf (imperf переклады-
вать) 1. кого-что А, куда (в, на + А), откуда
(из, с + G) siirtää, muuttaa (toiseen paikkaan);
-книгу из шкафа на полку ottaa kirja
kaapista ja panna se hyllylle; ~ ребёнка с
дивана в кроватку siirtää lapsi sohvalta
sänkyyn; ~ раненого на носилки nostaa
haavoittunut paareille 2. (imperf myös пере-
лагать) что А на кого A kuv sälyttää, siirtää,
vierittää (jk tehtävä toiselle); ~ свои обязан-
ности на кого-л sälyttää velvollisuutensa jkn
niskaan (t harteille); ~ ответственность на
кого-л siirtää vastuu jkn kannettavaksi (t
harteille); - свою работу на другого siirtää
saamansa tehtävä toiselle 3. что А чем I panna
väliin (esim pakattaessa); ~ посуду соломой
panna astioiden väliin olkia 4. что A latoa (/
laittaa) uudestaan; muurata uudelleen; ~ кир-
пичи latoa tiilet uudestaan; - печку muurata
uuni uudelleen 5. (imperf myös перелагать)
что А, для чего G, во что А, на что А, чем I
sovittaa; ~ какое-л музыкальное произ-
ведение для фортепиано <для скрипки, для
оркёстра> sovittaa jk sävellys pianolle <viu-
lulle, orkesterille>; ~ легенду стихами pukea
taru runomuotoon (t runomittaiseen asuun); ~
стихи на музыку säveltää runoihin musiikki 6.
чего G, no что A puhek panna liikaa (t liian
paljon); - сахару в чай panna liikaa sokeria
teehen
перелома|тъ, -ю, -ешь, -ют; переломан-
ный, переломан perf что A särkeä, rikkoa,
katkoa, katkaista, taittaa (kaikki, paljon); ~
всю мебель särkeä kaikki huonekalut; он ~л
[себе] рёбра при падении häneltä murtui usea
kylkiluu, kun hän putosi
пере|ломйть, -ломлю, -ломишь, -ломят;
-ломленный, -ломлен perf(/шре/f переламы-
вать) 1. что A katkaista, taittaa, murtaa (poik-
ki); ~ палку katkaista keppi; - ветку taittaa
oksa 2. кого-что A kuv taivuttaa, murtaa; ~
свой характер, - себй voittaa itsensä
перельётся, перельются fut ks перелиться
перелыо, перельёшь fut ks перелить
перемалыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
перемолоть
пере|манйть, -маню, -манишь, -манят
(imperf переманивать) кого А куда (в. на +
А), к кому D puhek houkutella, suostutella
(muuttamaan jstak); ~ кого-л на свою сторо-
ну suostutella jku puolelleen; - кого-л к себе
houkutella jku luokseen; ~ спортсмена в свою
команду houkutella urheilija muuttamaan
omaan joukkueeseen
перемежа|ться, -ется, -ются imperf чем 1 t
с чем I vuorotella; леса -лись болотами
metsät ja suot vuorottelivat; дождь -лея с
градом satoi vuoroin vettä, vuoroin rakeita
перемелю, перемелешь fut ks перемолоть
переценить, -меню, -менишь, -мёнят;
-менённый, -менён, -менена perfks менять 3,4;
~ квартиру <мёсто работы> vaihtaa asuntoa
<työpaikkaa>; - причёску muuttaa kampausta
переменить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf перемерить ja перемеривать) что
А 1. mitata uudestaan; (примерить заново)
sovittaa (t koettaa) uudestaan; - комнату
mitata huone uudestaan; - пальто sovittaa
takkia uudestaan 2. mitata (kaikki, paljon);
(примерить много) sovittaa, koettaa (kaikkia,
paljon); - весь участок mitata koko alue; ~
все шляпы sovittaa kaikkia hattuja
переместить, -щу, -стйшь, -стяЧ; -щён-
ный, -щён, -щена perf (imperf перемещать)
кого-что А, куда (в, на + А, к + D) siirtää,
muuttaa (toiseen paikkaan); ~ пассажира в
другое купе siirtää matkustaja toiseen vau-
nunosastoon; - стол к окну siirtää pöytä
ikkunan viereen; - библиотеку на другое
место muuttaa kirjasto toiseen paikkaan
переместиться, -щусь, -стйшься, -стйтся
216
пер
пер
perf {im perf перемещаться) куда (в, на + А, к
+ D), откуда (с + G) siirtyä, muuttaa (toiseen
paikkaan); - в другую комнату siirtyä toiseen
huoneeseen; - в середину (t на середину)
чего-л siirtyä jnk keskelle; - к западу siirtyä
länteen päin; - с севера па юг siirtyä pohjoi-
sesta etelään; батарея -стилась на новую
позицию patteri siirtyi uusiin asemiin
перемеша|тъ, -ю, -ешь, -ют; перемешан-
ный, перемешан perf (imperf перемешивать)
что А 1. с чем 1 sotkea, sekoittaa (keskenään);
- цемент с песком sotkea sementtiä hiekan
kanssa, sekoittaa sementtiä ja hiekkaa
keskenään 2. чем I, в чём Р, пи чём Р sekoit-
taa, hämmentää, panna (/ sotkea) sekaisin; ~
кашу ложкой hämmentää puuroa lusikalla; -
[руками] все бумаги sekoittaa kaikki paperit,
panna kaikki paperit sekaisin; — карты [в
колоде] sekoittaa korttipakka; - угли в печке
[кочергой] kohentaa uunin hiillosta [hiilihan-
golla]
перемешД|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
реместить
перемещаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf I. ks переместиться; 2. в чём Р, по че-
му D liikkua; - в воде <в воздухе> liikkua
vedessä <ilmassa>; ~ по нёбу liikkua taivaalla
перемолвиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
чем I, с* кем I puhek: я -плся с ним двумя
словами vaihdoin muutaman sanan hänen
kanssaan
пере|молоть, -мелю, -мелешь, -мелют;
-молотый, -молот (imperf перемалывать)
что А 1. jauhaa (kaikki, paljon); - все
кофейные зёрна jauhaa kaikki kahvinpavut 2.
(смолоть заново) jauhaa (Jk) uudestaan
пере|мьггь, -мою, -моешь, -моют;
-мытый, -мыт perf (imperf перемывать) кого-
что А, в чём Р, чем I, с чем I 1. pestä uudestaan;
- чашки в горячей воде pestä kupit uudestaan
kuumassa vedessä Z pestä (kaikki, paljon, usei-
ta); - всю посуду pestä kaikki astiat
пере|нестй, -несу, -несёшь, -несут; -нёс,
-несла; -нёсший; -несённый, -несён, -несена;
-несА perf( imperf переносить) 1. кого-что А,
на чём Р. куда (в, на + А, к + D), откуда (из,
с, от + G), через что A kantaa, viedä, tuoda,
kuljettaa (toiseen paikkaan); - кого-л на
руках <на спине, на носйлках> через ручей
kantaa jku sylissään <selässään, paareilla>
puron yli; - цветы из комнаты на балкон
viedä kukat huoneesta parvekkeelle; ~ стол к
окну siirtää pöytä ikkunan viereen; ~ вещи с
одного места на другое kantaa tavarat
paikasta toiseen; - что-л из комнаты во двор
kantaa jk huoneesta pihalle 2. что А, куда (в,
на, за + A) siirtää, muuttaa; ~ столицу в
другой город muuttaa toinen kaupunki
pääkaupungiksi; - посёлок на другое место
siirtää asutuskeskus toiseen paikkaan; -
командный пункт за реку siirtää komen-
topaikka joen taakse 3. что А, куда (в, на + А)
kuv siirtää, kohdistaa; levittää; ~ главный
удар в центр siirtää hyökkäyksen painopiste
keskukseen; - огонь на правый фланг siirtää
tuli oikealle sivustalle; - своё внимание на
что-л kääntää huomionsa jhk; - дело в суд
viedä asia oikeuteen (t oikeuden ratkaistavak-
si); - передовые методы труда на все пред-
приятия levittää parhaat työmenetelmät
kaikkiin tuotantolaitoksiin Л - слово [на
новую строку] jakaa sana kahdelle riville 4.
что А, на какое время (на. + А), с какого вре-
мени (с + G) siirtää, lykätä; - отпуск с июня
на август siirtää loma kesäkuusta elokuuhun;
собрание -несли на вторник kokous siirret-
tiin tiistaiksi 5. что А, куда (в, на + A) siirtää;
- правку во второй экземпляр рукописи
siirtää korjaukset käsikirjoituksen toiseen kap-
paleeseen 6. что A kestää, sietää; kokea; -
боль <röpe> kestää tuskia <surua>; он -нёс
серьёзную болезнь hän oli vakavasti sairaana;
он -нёс в детстве плеврит hän sairasti lapse-
na keuhkopussintulehdusta; пишущая
машинка -несла не одну починку kirjoi-
tuskone on saanut kestää monta korjausta; я
этого не -несу en kestä sitä
переместись, -несусь, -несёшься,
-несутся; -несся, -неслась; -несшийся; -несясь
perf (imperf переноситься) 1. на чём?, куда
(в, на +• А), откуда (из, с + G) ajaa, lentää; -
на самолёте из Москвы на Кавказ lentää
Moskovasta Kaukasiaan; - на поезде с Урала
в Сибирь <на Дальний Восток> ajaa (t
matkustaa) junassa Uralilta Siperiaan
<Kaukoitään> 2. куда (в, на + A) kuv siirtyä
(ajatuksissaan); он мысленно -несся в
детство hänen ajatuksensa siirtyivät lapsuus-
muistoihin
перенима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
ренять
переносить I, -ношу, -носишь, -носят 1.
imperf ks перенести; хорошо - жару kestää (Г
sietää) hyvin kuumuutta 2. kielt кого-чего G:
я его не -ношу en voi sietää häntä
пере|носйть II, -ношу, -носишь, -носят;
-ношенный, -ношен perfl. кого-что А, куда
(в, на + A) kantaa (vähitellen toiseen
217
пер
пер
paikkaan); ~ все вещи в вагон <на перрон^
kantaa kaikki tavarat vaunuun <asemasil-
lalle> 2. что A puhek pitää, kuluttaa (paljon
vaatteita, kenkiä)
переноситься, -ношусь, -носишься,
-носятся imperfks перенестись
переночевать, -ую, -уешь, -уют perf ks
ночевать
пере|нять, -йму, -ймёшь, -ймут; пёренйл,
переняла, пёренйло; перенятый, перенят, пе-
ренята; перенято perf (imperf перенимать)
что А, у кого G, где (в, на + Р) omaksua,
lainata; ~ опыт у соседей <на другом пред-
прийтии> omaksua naapureiden <toisen
tuotantolaitoksen> kokemus; ~ обычаи у
соседнего народа omaksua naapurikansan
tapoja
переобор£ц|овать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что А 1. varustaa uudella kalustolla,
varustaa uusilla kojeilla; ~ предприятие
varustaa laitos uudella kalustolla 2. во что А,
подо что A kunnostaa; ~ пароход в дом
отдыха kunnostaa laiva lepokodiksi; ~ по-
мещение под магазин kunnostaa huoneisto
myymäläksi
переодева|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperfks переодёть(ся)
переодё|ть, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
(Утрег/*переодевать) 1. кого А, во что А, кем
I t в кого A pukea [toisiin vaatteisiin]; ~ ре-
бёнка в новое платье pukea lapsi uuteen
pukuun; ~ детей pukea lapset toisiin vaattei-
siin; ~ девочку мальчиком (t в мальчика)
pukea tyttö pojaksi (t pojan vaatteisiin) 2. что
A vaihtaa, muuttaa; ~ платье vaihtaa leninkiä
переодё|ться, -нусь, -нешься, -нутся perf
(imperf переодеваться) во что А, кем 11 в ко-
го A pukeutua [toisiin vaatteisiin], vaihtaa
pukua; ~ в новое платье pukeutua uuteen
pukuun, pukea uusi puku ylleen; ~ клоуном (t
в клоуна) pukeutua klovniksi
переоцёнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
реоценить, -оценю, -оценишь, -оценят;
-оценённый, -оценён, -оценена perfKoro-что
А 1. arvioida uudestaan; hinnoitella uudes-
taan; ~ товары hinnoitella tavarat uudestaan;
~ имущество arvioida omaisuus uudestaan 2.
yliarvioida, yliarvostaa; - свой силы yliarvioi-
da voimansa; ~ значение чего-л yliarvioida
jnk merkitys
пере|пахать, -пашу, -пашешь, -пашут;
-паханный, -пахан perf (imperf перепахи-
вать) что А 1. kyntää uudestaan; ~ участок
kyntää palsta uudestaan 2. kyntää (kaikki) 3.
kyntää vakoja (jnk poikki); ~ дорогу kyntää
vakoja tien poikki
перепачка|ть, -ю, -ешь, -ют perfKoro-что
А, чем I t в чём Р tahrata, tahria, liata, töhriä,
ryvettää (kovin, monesta paikasta); ~ руки в
чернилах (t чернилами) tahrata kätensä mus-
teeseen; ~ одежду в машинном масле, ~
одежду машинным маслом tahrata vaatteen-
sa koneöljyyn
перепачкаться, -юсь, -ешься, -ются perf
чем I t в чём Р tahrata (t tahria t liata t
ryvettää) itsensä, tahraantua, tahrautua, tah-
riintua (kovin, monesta paikasta); ~ в земле (t
землёй) liata itsensä mullassa
перепечатав, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
перепечатывать) что А 1. julkaista
[uudelleen]; ~ старое издание tehdä uusinta-
painos 2. на чём Р kirjoittaa puhtaaksi
(koneella); ~ рукопись [на машинке] kirjoit-
taa käsikirjoitus [koneella] puhtaaksi
пере|писать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf, перепйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf I. что А, куда (в, на + А) от-
куда (из, с + G) kirjoittaa (jstakjhk); ~ стихи
из записной книжки в тетрадь kirjoittaa
runot muistikirjasta vihkoon 2. что A kirjoit-
taa puhtaaksi (t uudestaan); - рукопись kir-
joittaa käsikirjoitus puhtaaksi 3. кого-что А
laatia luettelo, luetteloida; ~ присутствующих
laatia luettelo läsnäolleista
перепйсыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf с кем I olla kirjeenvaihdossa (jkn kanssa)
переплатить, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf (imperf переплачивать) что
А, за что А, кому D maksaa liikaa; ~ пятьсот
рублей за покупку maksaa viisisataa ruplaa
liikaa ostoksesta
перепл|естй, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-етённый, -етён, -етена perf, переплета|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf что А 1. sitoa (kirja tms)
2. чем I, с чем I punoa [yhteen], nitoa [yhteen];
~ косы лентой punoa nauha palmikkoihin; ~
прутья друг с другом punoa vitsakset yhteen
3. punoa (t nitoa) uudestaan; ~ косу palmikoi-
da (t letittää) tukka uudestaan
перепль1|ть, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло
perf (imperf переплывать) что A t через что
А, на чём Р, куда (на + А), откуда (с + G)
uida yli; (на веслах) soutaa yli; (на корабле)
purjehtia yli; ~ [через] реку uida joen yli; ~
[через] океан на парусном судне ylittää val-
tameri purjealuksella; ~ на лодке с одного
берега на другой soutaa veneellä toiselta
rannalta toiselle
218
пер
пер
переполнить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf переполнить) что А 1. кем-чем I
täyttää liikaa (t ääriään myöten); ~ ванну во-
дой täyttää amme ääriään myöten vedellä; зал
~ен публикой sali on täpötäynnä (t ääriään
myöten täynnä) yleisöä 2. чем I kuv ylät
täyttää (jstak tunteesta); Зто ~ило сердце
радостью tämä [tapaus] täytti mielen ilolla
переполниться, -ится, -ятся perf (imperf
переполниться) чем I täyttyä, olla täynnä;
сердце ~илось восторгом sydän täyttyi
riemulla (t riemusta), sydän on täynnä riemua
переполняв, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
реполнить
переполн£|тъся, -ется, -ются imperf ks пе-
реполниться
переправить I, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf переправлять) кого-что А
1. через что А, куда (в, на, за + А), откуда (с,
из + G), на чём Р f чем I saattaa, kuljettaa,
viedä (jnk yli); ~ кого-л через горы saattaa
jku vuoriston yli;~ паром на другой берег
viedä lautta toiselle rannalle 2. кому D, куда
(в, на, за + А), на чём Р t чем I lähettää,
toimittaa; ~ что-л в Москву <на Урал, за
гранйцу> lähettää jk Moskovaan <Uralille,
ulkomaille>; ~ тёплые вещи зимовщикам на
самолёте (t самолётом) lähettää talvehtijoille
lämpimiä vaatteita lentokoneella
переправить II, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf переправлять) что A korja-
ta (virhe t virheet); ~ ошибочно написанное
слово korjata väärin kirjoitettu sana; ~
статью korjata artikkeli
переправиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf переправляться) через что А, куда
(в, на, за + А), откуда (с, из + G), на чём Р
päästä (jnk yli), ylittää; ~ на лодке через реку
ylittää joki veneellä, päästä veneellä joen yli;
переправиться на другой берег озера päästä
järven toiselle rannalle; они долго не могли г
с одного берега на другой kesti kauan, ennen
kuin he pääsivät rannalta toiselle; пе-
реправиться в другой порт päästä toiseen
satamaan; - через горы ylittää vuoret
переправлять I, II, -ю, -ешь, -ют imperf
ks переправить I, II
переплавляться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks переправиться
перепрыгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
перепрыгнуть; myös hyppiä yli; ~ с камня на
камень hyppiä kiveltä toiselle
перепрйгн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
перепрыгивать) 1. что A t через что А
hypätä yli; ~ [через] канаву hypätä ojan yli 2.
куда (в, на + А), откуда (с, из + G) hypätä
(toiseen paikkaan); ~ на берег hypätä ran-
nalle; ~ из одной лодки в другую hypätä
veneestä toiseen
перепуга|ть, -ю, -ешь, -ют; перепуган-
ный, перепуган perf кого А, чем I säikäyttää,
pelästyttää (kovin); он ~л всех своим криком
hänen huutonsa säikäytti kaikkia
перепуга|ться, -юсь, -ешься, -ются кого-
чего G säikähtää, pelästyä (kovin); ~ выстре-
лов säikähtää laukauksia
переп^та|ть, -ю, -ешь, -ют perf'(imperf'пе-
репутывать) ks путать 1,2, 5; ~ имена sekoit-
taa nimet
перерабатыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
перераб6та|тъ, -ю, -ешь, -ют perf что А 1. во
что А, на что A jalostaa, muokata; ~ сливки
в масло muokata kerma voiksi; ~ древесину
jalostaa puuta; ~ молоко на сыр jalostaa
maito[a] juustoksi 2. myös kuv sulattaa; пере-
рабатывать пищу sulattaa ravintoa; пере-
работать что-л в сознании sulattaa jk tajun-
nassaan 3. muokata (kirjallisista tuotteista); ~
статью <проёкт> muokata artikkelia <luon-
nosta> 4. сколько времени A tehdä ylityötä,
olla liikaa työssä; ~ два часа tehdä kaksi tun-
tia ylityötä А он лишнего не переработает
puhek hän ei rasita itseään työllä
перераста|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пере-
расти, -у, -ёшь, -ут; перерос, переросла perf
1. кого-что A kasvaa pitemmäksi (tisommak-
si t korkeammaksi), ylittää kasvussa; сын пе-
рерос отца poika on kasvanut isäänsä
pitemmäksi 2. кого A kuv päästä edelle (kehi-
tyksessä); перерасти своего учителя päästä
edelle opettajastaan 3. во что A kuv muuttua,
kehittyä; локальная война может перерасти
в мировую paikallissota voi muuttua maail-
mansodaksi 4. для чего G ylittää (t sivuutta)
ikä, olla yli-ikäinen (t liian vanha); для детско-
го сада мальчик перерос poika on jo
kouluikäinen
перерв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало
что А 1. (imperf перерывать) katkaista [poik-
ki], repäistä [kahtia]; ~ верёвку katkaista naru
2. puhek repiä, katkoa (kaikki, paljon)
перерё|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан per f (imperf перерезать ja перерезывать)
1. кого-что А, чем I leikata (t viiltää) poikki,
katkaista [poikki]; ~ верёвку [ножом] leikata
naru [veitsellä] poikki 2. что А, кому-чему D
kuv katkaista (tie); ~ кому-л путь к от-
ступлению katkaista jkn perääntymistie 3. ко-
219
пер
пер
го A tappaa, teurastaa (kaikki, paljon); - всех
кур tappaa kaikki kanat
перерыва|тъ I, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
рервать I
перерыва|тъ II, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
рерыть
пере|рьтгъ, -рою, -роешь, -роют; -рытый,
-рыт perf (imperf перерывать) что А 1. чем I
kaivaa, kääntää (kokonaan, monesta paikas-
tn); ~ весь участок [лопатой] kaivaa [lapiolla]
koko maapalsta 2. чем l kaivaa oja (Jnk) poik-
ki; - дорогу экскаватором kaivaa koneella
oja tien poikki 3. kuv puhek penkoa [nurin],
myllertää, myllätä, tonkia {löytääkseen jtak); ~
весь дом <шкаф> penkoa koko talo <kaap-
pi>
пере|садйть, -сажу, -садишь, -садят;
-саженный, -сажен per f (imperf пересажи-
вать) 1. кого А, куда (в, на + А), откуда (из,
с + G) istuttaa, panna istumaan (toiseen
paikkaan); ~- гостя в кресло istuttaa vieras
nojatuoliin; - птицу из одной клетки в
другую muuttaa lintu häkistä toiseen 2. кого
А, куда (в, на + А), откуда (из, с + G) muut-
taa, siirtää; ~ пассажиров с теплохода на
поезд siirtää matkustajat laivasta junaan 3.
что А, куда (в, на + А), откуда (из, с + G)
istuttaa, muuttaa, siirtää (toiseen paikkaan
kasvi tms); ~ рассаду из парника на грядки
muuttaa taimet kasvilavasta penkkeihin; ~
цветы в землю (t в грунт) istuttaa kukat maa-
han; - Яблоню siirtää omenapuuta, istuttaa
omenapuu toiseen paikkaan 4. что А, кому D,
на что A erik transplantoida, siirtää (kudosta);
ему ~садйли кожу на лицо hänelle tehtiin
kasvoihin ihonsiirto 5. что А на что A panna,
kiinnittää; - топор на другое топорище
panna kirves uuteen varteen 6. кого А через
что A auttaa (jnk) yli; ~ кого-л через забор
auttaa jkta aidan yli
пересажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
ресадить
пересажива|тъся, -юсь, -ешься, -ются
imperfks пересесть
пересаливать, -ю, -ешь, -ют imperfks пе-
ресолить
пересека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
ресечь; щёку (t щеку) ~ет шрам poskessa on
arpi
пере|селйть, -селю, -селишь, -сёлйт; -се-
лённый, -селён, -селена perf (imperf пере-
селять) кого А, куда (в, на + А), откуда (из,
с + G) muuttaa, siirtää (asumaan); ~ семью в
новый дом <на новую квартйру> muuttaa
perhe uuteen taloon <asutoon>; ~ людей из
районов землетрясения siirtää väkeä pois
maanjäristysalueilta
пере|селйться, -селюсь, -селишься,
-селится perf (imperf переселил ься) куда (в,
на, за + А), к кому D, откуда (с> из + G)
muuttaa [asumaan], siirtyä [asumaan]; ~ к
родителям <в другой город, на новое место,
за рёку> muuttaa vanhempiensa luo <toiseen
kaupunkiin, uuteen paikkaan, joen toiselle
puolelle>; ~ из центра на окраину muuttaa
keskuksesta laitakaupungille; ~ с Урала в
центр muuttaa Uralilta [maan] keskukseen
переселфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks пересел йть(ся)
переесть, -ся\цу, -сядешь, -сядут;
-севший; -сев рег/Хш?рег/"пересаживаться) 1.
куда (в, на + А, к + D), откуда (с, из + G) siir-
tyä [istumaan]; - на другой стул siirtyä
toiselle tuolille, vaihtaa istuinta; - поближе к
окну siirtyä istumaan lähemmäksi ikkunaa; ~
c одного места на другое vaihtaa paikkaa,
siirtyä paikalta toiselle 2. куда (в, на + А), от-
куда (из, с + G) vaihtaa, muuttaa, siirtyä
(kulkuneuvosta toiseen); ~ на другой поезд
<самолёт, автобус> vaihtaa junaa
<lentokonetta, linja-autoa>; - с поезда на са-
молёт siirtyä junasta lentokoneeseen; ~ в
другой вагон siirtyä toiseen vaunuun, vaihtaa
vaunua
пересечь, -ку, -чёшь, -кут; пересёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf( imperf пересекать)
что А 1. ylittää, mennä yli; ~ дорогу <лйнию
фронта> ylittää tie <rintamalinja> 2. 3. pers
halkaista, halkoa, leikata (sijainnista); река
~кла долину joki on halkaissut laakson;
область ~кут две железные дороги kaksi
rautatietä halkaisevat alueen; поле ~чено
оврагом, овраг пересёк поле rotko on
halkaissut pellon kahtia 3. кому D katkaista
(tie); ~ путь (t дорогу) кому-л katkaista jklta
tie
пересилить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf пересиливать) кого-что A voit-
taa; ~ противника <боль, страх> voittaa vas-
tustajansa <kipu, pelkonsa>
переск|азать, -ажу, -ажешь, -ажут; -азан-
ный, -азан perf, пересказыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А, кому D 1. kertoa (jnk
sisältö); ~ кому-л содержание книги kertoa
jklle kirjan sisältö 2. puhek kertoa (uudestaan);
~ всё снова kertoa kaikki uudestaan 3. puhek
kertoa (paljon); ~ все новости kertoa kaikki
uutiset
220
пер
пер
перескакива|ть, -ю, -ешь, -ют impcrf ks
перескочить; myös hyppiä [yli], loikkia [yli]; ~
с кочки на кочку hyppiä mättäältä toiselle
переск|очйтъ, -очу, -очншь, -очат perf
(/трет/перескакивать) 1. что А, через что А,
ни чём Р hypätä (t loikata) yli; ~ через канаву
hypätä ojan yli; ~ [через] препятствие на
лошади hypätä hevosella esteen yli 2. куда (в,
на + А, к + D), откуда (с, из + G) hypätä,
loikata (toiseen paikkaan); ~ к двери <на
другое мёсто> hypätä ovelle <toiseen
paikkaan>; -* с берега в лодку hypätä rannal-
ta veneeseen 3. на что A kuv puhek hypätä,
siirtyä {esityksestä); ~ на другую тему hypätä
asiasta toiseen
пере|слать, -шлю, -шлёшь, -шлют;
пересланный, переслан perf (imperf пере-
сылать) что А, кому D, куда (в, на + А), с
кем I, по чему D t чем I, в чём Р lähettää,
toimittaa (jkn, jnk välityksellä)', ~ документы
в министерство по почте (t почтой) lähettää
paperit ministeriöön postitse; ~ деньги мате-
ри с кём-л lähettää rahat äidille jkn mukana;
~шлнте фотографии в конверте lähettäkää
valokuvat kirjekuoressa; книги -шлём бан-
деролью lähetämme kirjat postilähetyksenä
пересматрива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
пересм|отреть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perfl. кого-что A tarkas-
taa [uudestaan], katsoa [uudestaan], käydä
[uudestaan] läpi (kaikki, paljon); пере-
смотреть все газеты katsoa [uudestaan] kaik-
ki lehdet; пересмотреть всех больных tarkas-
taa [uudestaan] kaikki potilaat 2. что А
käsitellä uudestaan, tarkistaa; ~ вопрос
käsitellä asia uudestaan; ~ нормы выработки
tarkistaa työnormit
пере|солйть, -солю, -солишь, -солйт;
-соленный, -солен perf (/трсг/*пересаливать)
что A panna liian paljon suolaa, suolata liikaa;
~ суп panna keittoon liian paljon suolaa
пересгюр|ить, -ю, -ишь, -ят perf кого А
voittaa kiistassa; его не ~ (t не -ишь) hänen
kanssaan on turha väitellä
переспрашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
пер€спр|осйть, -ошу, -осишь, -осят; -ошен-
ный, -ошен perf кого А, о чём Р 1. kysyä
{jklta jtak) uudestaan 2. kysellä, kuulustella
(kaikkia, useita)
переставать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks пе-
рестать
переставить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf переставлять) 1. кого-что
А, куда (в, на + А, к + D), откуда (с, из + G)
siirtää, muuttaa (toiseen paikkaan); ~ шкаф из
комнаты в коридор siirtää kaappi huoneesta
käytävään; ~ цветы со стола на окно siirtää
kukat pöydältä ikkunalle; ~ рабочих на
новые места siirtää työläiset uusiin paikkoihin
2. что А, где (в, на + Р) siirtää (t muuttaa)
uuteen (t toiseen) järjestykseen, vaihtaa {jnk)
paikkaa (t paikkoja); - мебель в комнате
siirtää huonekalut uuteen järjestykseen; - на
веранде стол vaihtaa pöydän paikkaa kuistil-
la; ~ слова в предложении vaihtaa sanojen
paikkoja lauseessa, muuttaa lauseen
sanajärjestystä
переставлять, -ю, -ешь, -ют imperf ks пе-
реставить; myös siirrellä, muutella; - мебель
с места на место siirtää (f siirrellä) huonekalu-
ja paikasta toiseen А он еле ноги -л hän jak-
soi tuskin enää seistä, hän tuskin pysyi jaloil-
laan (t pystyssä)
переставь, -ну, -нешь, -нут; -нь perf
(imperf переставать) + in f lakata, lopettaa; ~
курйть lakata tupakoimasta; ~ньте раз-
говаривать lakatkaa keskustelemasta, lopet-
takaa keskustelu
перестраива|тъ(ся), ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks перестроить(ся)
перестрелять, -ю, -ешь, -ют perf 1. кого
A ampua (kaikki, useita) 2» что A puhek
ampua (kaikki, paljon); ~ все патроны ampua
kaikki patruunat
перестро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf перестраивать) 1. что А, подо
что A rakentaa [uudestaan], korjata uuteen
uskoon; - дом korjata talo uuteen uskoon; -
подвал под кафе rakentaa (t tehdä) kellarista
kahvila 2. что A muuttaa [rakennetta], raken-
taa toisin, järjestää toisella (t uudella) tavalla,
järjestää uuteen uskoon; ~ программу muut-
taa ohjelmaa; ~ лекцию muuttaa luennon
rakennetta; - фразу rakentaa virke toisin; ~
работу järjestää työ uudella tavalla 3. кого-
что A muuttaa toiseen järjestykseen, muuttaa
rivien järjestyspä], järjestää (t ryhmittää)
uudestaan; т солдат järjestää sotilaat
uudestaan; ~ роту ryhmittää komppania
uudestaan; ~ ряды muuttaa rivit toiseen
järjestykseen 4. что A mus, rad myös на что А
virittää (uudestaan, toiselle aallonpituudelle t
sävelkorkeudelle); - рояль virittää flyygeli
uudestaan; ~ приёмник на короткие волны
virittää vastaanotin lyhyille aalloille
перестро|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf перестраиваться) 1. во что А
järjestäytyä (toisella tavalla); ~в одну шеренгу
221
пер
пер
järjestäytyä yhteen riviin 2. на что A muuttaa
työjärjestystä; ~ на новый режим работы
järjestää työnsä uudella tavalla
переступать, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
переступить; 2. по чему D, чем I astua, astel-
la; ~ по камнйм astua kiveltä kivelle; лошадь
нетерпеливо ~ла ногами hevonen nosteli
malttamattomana jalkojaan A ~ с ноги на но-
гу vaihtaa [tavan takaa] jalkaa
перест|упйть, -уплю, -у п ишь, -у пят per f
(imperf переступать) 1. что A t через что А
astua yli; ~ [через] порог astua kynnyksen yli
2. что A kuv ylittää, mennä yli, loukata; ~
границы приличия ylittää sopivaisuuden
rajat; - закон loukata lakia 3. через что А
voittaa, olla välittämättä; ~ через страх voit-
taa pelkonsa
пересчита|ть, -ю, -ешь, -ют; пересчитан-
ный, пересчитан perf, пересчйтыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. кого-что A laskea
uudelleen; ~ деньги laskea rahat uudelleen 2.
кого-что A laskea (kaikki); ~ всех
присутствующих laskea kaikki läsnäolijat A
их можно по пальцам пересчитать ne ovat
sormin laskettavissa, ne voi laskea yhden
käden sormilla 3. что А в чём Р laskea (toista
mittayksikköä käyttäen); ~ стоимость чего-
либо в рублях laskea jnk hinta ruplina
пересилить, -лю, -лешь, -лют perf, пере-
сытить, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что А куда
(в, на + А), откуда (из + G) kaataa, karistaa,
varistaa (toiseen paikkaan); пересыпать муку
в другой мешок kaataa jauhot toiseen
säkkiin; пересыпать крупу из одной банки в
другую kaataa ryynejä tölkistä toiseen; пе-
ресыпать ягоды на тарелку kaataa marjat
lautaselle 2. чего G, во что A panna (t ripotel-
la) liikaa; пересыпать сахару в чай panna
teehen liikaa sokeria; пересыпать соли в
солонку panna suolakuppiin liikaa suolaa 3.
что А чем I panna, ripotella, sirotella (väliin,
päälle); ~ одежду нафталином panna vaat-
teet naftaliiniin; ~ ягоды сахаром ripotella
sokeria marjoihin 4. что А чем I kuv: пере-
сыпать рассказ шутками höystää kertomus-
taan sutkauksin (t sukkeluuksilla); пере-
сыпать речь цитатами viljellä puheessaan
[paljon] lainauksia
переезду, пересядешь fut ks пересесть
пере|терёть, -тру, -трёшь, -трут; -тёр,
-тёрла; -тёртый, -тёрт perf что А 1. обо что
A hangata poikki; перетереть верёвку о
камень hangata naru kivellä poikki 2. во что
А, с чем I, на чём Р hiertää [hienoksi], hieroa
[hienoksi]; raastaa; ~ зёрна в муку hiertää
jyvät jauhoksi; ~ желтки с сахаром hieroa kel-
tuaiset sokerin kanssa [kuohkeaksi]; - редьку
на тёрке raastaa retikkaa А терпение и труд
всё перетрут sp ahkeruus kovankin onnen
voittaa 3. что A pyyhkiä, kuivata (kaikki,
paljon); перетереть всю посуду pyyhkiä kaik-
ki astiat
пере|терпеть, -терплю, -терпишь, -терпят
perf что А 1. [saada] kärsiä, [saada] kestää
(jtak paljon) 2. kestää, sietää, kärsiä; ~ боль
<жажду> kestää tuskia <janoa>
перетирать, -ю, -ешь, -ют imperf ks пере-
тереть
перетрясать, -ю, -ешь, -ют imperf, пе-
ретрясти, -ясу, -ясёшь, -ясут; -яс, -ясла;
-ясённый, -ясен, -ясена perf что А 1. pudistaa,
pudistella, ravistaa (kaikki, paljon); ~ одежду
pudistaa vaatteita 2. kuv puhek penkoa,
pöyhiä (jtak etsiessään); он перетряс все
бумаги в поисках письма hän penkoi
ylösalaisin kaikki paperinsa kirjettä etsiessään
перетягивать, -ю, -ешь, -ют imperf, ne-
ре|тян^ть, -тяну, -тйнешь, -тя"нут; -ткнутый,
-тйнут perfl. кого-что А, куда (в, на + А, к
+ D), через что A vetää, hinata (toiseen
paikkaan jnk yli); ~ баржу к мосту <на новое
место, через пролйв> vetää proomu sillan luo
<toiseen paikkaan, salmen yli> 2. кого-что A,
куда (на, в + А), к кому D kuv puhek
houkutella, maanitella, taivutella, suostutella;
перетянуть кого-л к себе <на свою сторо-
ну> houkutella jku luokseen <puolelleen>;
они перетянули меня" к себе в отдел he
houkuttelivat minut muuttamaan heidän osas-
toonsa 3. что А, на чём Р pingottaa (f
jännittää t kiristää) uudestaan; перетянуть ве-
рёвку pingottaa nuoraa uudestaan; пере-
тянуть обручи на бочке vannehtia tynnyri
uudestaan 4. кого-что А, чем I kiristää, pin-
gottaa, vetää tiukalle; ~ талию поясом
kiristää vyötä 5. кого-что A painaa enemmän,
olla painavampi; одна чашка весов пере-
тянула другую toinen vaa'an kupeista painoi
enemmän kuin toinen
переубе|дить, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf (im perf переубеждать) ко-
го А, в чём Р saada muuttamaan kantansa;
его ~дйт факты tosiasiat saavat hänet muutta-
maan kantansa; в Зтом его не ~дйшь siinä
häntä ei saa muuttamaan kantaansa
переусердствовать, -ую, -уешь, -уют perf
в чём Р puhek paheks olla liian innokas (jssak)
переутом|йть, -лю, -ишь, -ят; -лённын,
222
пер
пес
-лён, -лена perf (imperf переутомлять) кого-
что А, чем I rasittaa (t väsyttää) liikaa; ~
больного [разговорами] rasittaa potilasta
liikaa [keskustelulla]; ~ глаза чтением rasittaa
silmiään liikaa lukemisella
переутом|йться, -люсь, -йшься, -ятся perf
(/трег/'переутомлйться) от чего G, где (в, на
+ Р) rasittua (t väsyä) liikaa; ~ на работе (t от
работы) rasittua liikaa työssä
переутомляться), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks переутомйть(ся)
пере^чива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks переучйть(ся)
перс|учйть, -учу, -учишь, -учат; -учен-
ный, -учен perf (imperf переучивать) 1. кого
А, чему D, на кого A opettaa (t perehdyttää)
uudestaan; kouluttaa, opettaa (jksik); ~
рабочего новой специальности perehdyttää
työläinen uuteen ammattiin; ~ кого-л на
сварщика opettaa jku hitsaajaksi 2. кого А
(обучить многих) opettaa (kaikkia, useita) 3.
что A opetella (t oppia) uudestaan; ~ урок
<стихотворёние> opetella läksyä <runoa>
uudestaan
пере|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perf (imperf переучиваться) на кого A oppia
(toinen ammatti); — на токаря oppia sorvaa-
jaksi (vaihtaen ammattia)
перехв|атйтъ, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf, перехватыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf 1. что A tarttua, tarrata (jhk liik-
keessä olevaan); ~ чью-л руку tarttua jkn
käteen, tarttua jkta käteen 2. кого А, где (по +
D) saada kiinni, tavoittaa; перехватить бег-
леца saada karkuri kiinni; ~кого-л по дороге
на работу tavoittaa jku matkalla työhön 3.
что A siepata, ottaa, viedä (Jk toiselle
tarkoitettu); перехватить чужое письмо
siepata (t ottaa) toisen kirje Д перехватить
чёй-л взгляд tavoittaa jkn katse 4. что А чем
I köyttää, sitoa; ~ мешок верёвкой köyttää
säkki narulla; sitaista (t sitoa) säkin suu narul-
la; ~ талию поясом sitoa vyö uumilleen 5. что
A ottaa käteensä, tarttua (toisella tavoin); ~
топор поудобнее ottaa kirves mukavammin
käteensä 6. yksipers что А у кого G, от чего
G: от радости у него перехватило дыхание
hän riemastui niin, että henkeä salpasi 7. что
А, чего G, у кого G, на какой срок (на + А,
до + G) kuv puhek lainata, vipata, saada
lainaksi; перехватить у кого-л тысячу рублей
vipata jklta tuhat ruplaa; ~ денег на недельку
<до понедёльника> lainata rahaa viikoksi
<maanantaihin asti> 8. чего G kuv puhek
haukata [välipalaa], syödä välipalaa; пере-
хватить чего-л перед обедом haukata jtak
ennen päivällistä
перехитр|йть, -ю, -ишь, -ят perf кого А
voittaa (jku) viekkaudessa (t oveluudessa), olla
viekkaampi (t ovelampi) (kuin jku)
пере|ходйть, -хожу, -ходишь, -ходят
imperf ks перейти
перечеркнуть, -у, -ёшь, -ут; перечёркну-
тый, перечёркнут perf (imperf перечёрки-
вать) что А, чем I 1. vetää viiva yli, pyyhkiä
yli; ~ страницу красным карандашом vetää
punaisella kynällä viiva sivun yli 2. kuv
mitätöidä, mitätöntää; этим поступком он
~ул свой прежние заслуги tämä teko mitätöi
kaikki hänen entiset saavutuksensa
пере|чёсть I, -чту, -чтёшь, -чтут; -чёл,
-чла; -чтённый, -чтён, -чтена; -чтй perf puhek
ks пересчитать 2; гостей не ~ vieraita on
vaikea laskea, vieraita on tavattoman paljon
пере|чёстъ II, -чту, -чтёшь, -чтут; -чёл,
-чла; -чтённый, -чтён, -чтена; -чтя" perf puhek
ks перечитать
перечислить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, перечислить, -ю, -ешь, -ют imperf I. ко-
го-что A luetella; перечислить присутствую-
щих luetella läsnäolijat 2. кого-что А, куда (в
+ A) siirtää (asemasta toiseen); перечислить
кого-л в запас siirtää jku reserviin 3. что А,
куда (в, на + A) siirtää (toiselle tilille); пе-
речислить деньги на чёй-л счёт в банк siirtää
rahat jkn tilille pankkiin
перечита|ть, -ю, -ешь, -ют; перечитан-
ный, перечитан perf, перечйтыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А 1. lukea uudes-
taan; перечитывать Пушкина lukea PuSkinia
uudestaan 2. lukea (kaikki, paljon); пере-
читать все газеты lukea kaikki lehdet; пере-
читать всего Достоевского lukea kaikki
Dostojevskin teokset
перешедший partis ks перейти
перешёл, перешла pret ks перейти
перешлю, перешлёшь fut ks переслать
пестреть I, -ет, -ют imperf чем I, от чего
G olla kirjavanaan; луга ~ют цветами ( t от
цветов) niityt ovat kirjavanaan kukkia
пестр|ёть II, -йт, -йт imperf чем I myös
kuv olla kirjavanaan, vilistä; витрины ма-
газинов ~ёли тканями kauppojen näyteikku-
nat olivat kirjavanaan kankaita; статьи ~йт
цитатами artikkelli on täynnä lainauksia;
письмо ~йт ошибками kirjeessä (t kirje)
vilisee virheitä
пестр|йть, -ю, -ишь, -йт imperf 1. что А,
223
пет
пис
чем I kirjavoida (jtak) 2. yksipers от чего G, в
чём Р, у кого G vilistä, vilahdella; в глазах
~йт от разноцветных огней silmissä vilisee
erivärisistä valoista
петь, пою, поёшь, поют; пой imperf 1.
(perf спеть) что А, о ком-чём Р, от чего G,
подо что А, где (в, на + А), каким голосом I
laulaa; ~ песню <романс, арию> laulaa
laulua <romanssia, aariaa>; ~ Онегина (t
партию Онегина) laulaa Oneginin osa[a]; ~ o
родине <о свободе> laulaa [laulua] isänmaas-
ta <vapaudesta>; ~ от радости laulaa riemun-
sa kyllyydestä; ~ под аккомпанемент рояля
laulaa pianon säestyksellä; ~ под гитару
laulaa kitaran säestyksellä; ~ в опере <на
концерте, на фестивале> laulaa oopperassa
<konsertissa, festivaalissa>; ~ в Милане <в
Париже, в Москвё> laulaa Milanossa
<Pariisissa, Moskovassa>; ~ тенором laulaa
tenoria (t tenoriäänellä); ~ высоким
<нйзким> голосом laulaa korkealla <mata-
lalla> äänellä; ~ первым <вторым> голосом
laulaa ensimmäistä <toista> ääntä 2. (perf
воспеть) кого-что A ylät laulaa, runoilla; ~
славу laulaa ylistystä А ~ дифирамбы кому-л
laulaa ylistystä jklle, ylistää jkta
петься, поётся imperf yksipers кому D:
мне <ему> не поётся minua <häntä> ei halu-
ta laulaa, minua <häntä> ei laulata; мне <ему,
никому> не пелось minua <häntä, ketään> ei
haluttanut laulaa, minua <häntä, ketään> ei
laulattanut
печал|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
опечалить) кого А, чем I kirjak tehdä (jku)
murheelliseksi, murehduttaa, surettaa (jkta
jllak)
печал|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf o
ком-чём Р, из-за чего G murehtia, olla
murheissaan, surra; ~ из-за пустяков surra
joutavia; не ~ься об этом älä välitä siitä, älä
sure sitä
печата|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf на-
печатать) что А 1. (perf myös отпечатать) на
чём Р, где (в, на + Р), как I painaa, painattaa;
~ книги в какой-л типографии painaa kirjo-
ja jssak kirjapainossa; словарь ~ют в Москве
<на Украйне> sanakirja painetaan
Moskovassa <Ukrainassa>; ~ что-л на
ротаторе <типографским способом>
monistaa jtak monistimella <typografisin
menetelmin>; ~ курсивом painaa kursiivilla,
kursivoida; ~ петитом <полужйрным
шрйфтом> painaa petiitillä <puolilihavalla>;
~ на мелованной бумаге painaa liitupaperille;
~ узоры на ткани painaa kuvioita kankaaseen
2. на чём Р, чем I kirjoittaa, lyödä (kirjoi-
tuskoneella)', ~ статью на машинке kirjoittaa
artikkeli[a] koneella; ~ одним пальцем kirjoit-
taa yhdellä sormella; ~ всеми пальцами kir-
joittaa kymmensormijärjestelmää noudattaen
A - под копирку puhek kirjoittaa hiilipaperia
käyttäen; - под диктовку kirjoittaa sanelun
mukaan; ~ в нескольких экземплярах ottaa
useita hiilipaperijäljennöksiä 3. в чём Р, на
чём P julkaista; ~ что-л в журнале <в газете,
на страницах журнала, на первой полосе
газёты> julkaista jtak aikakauslehdessä
<lehdessä, aikakauslehden sivuilla, lehden
ensimmäisellä sivulla> 4. valok valmistaa,
vedostaa; ~ фотографии valmistaa valokuvia
А ~ шаг kulkea marssitahdissa, marssia
печататься, -юсь, -ешься, -ются imperf
(ре//напечататься) в чём Р, где (на + А, за +
I) julkaista teoksiaan (t kirjoituksiaan); ~ в
журналах julkaista teoksiaan aikakausleh-
dissä; ~ в газете julkaista kirjoituksiaan
sanomalehdessä; ~ на родине <за гранйцей>
julkaista teoksiaan kotimaassa <ulkomailla>
печь, пеку, печёшь, пекут; пёк, пекла;
пёкший imperf I. (perf испечь) что А, в чём
Р, на чём Р paistaa (kuivassa lämmössä);
leipoa; ~ хлеб в печи paistaa leipää uunissa; -
пироги в духовке paistaa piirakoita paistinuu-
nissa; ~ картофель на костре paistaa perunoi-
ta nuotion hiilloksella, kypsentää perunapais-
tikkaita nuotiossa 2. 3. pers что A paahtaa
(auringosta); солнце печёт спину aurinko
paahtaa selkää
пилить, пилю, пилишь, пилят; пилен-
ный, пилен imperf 1. что А, чем I sahata; ~
дрова [пилой] sahata puita [sahalla]; - что-л
напильником sahata jtak viilalla, viilata jtak
2. кого А, за что A kuv puhek moittia, morka-
ta, haukkua (jkta jstak)
писать, пишу, пишешь, пишут; писан-
ный, писан imperf (perf написать) 1. что А,
чем I, в чём Р, на чём Р, кому D, на каком
языке (на + А), как I kirjoittaa; - слово
<предложёние> kirjoittaa sana <lause>; ~
карандашом <мёлом, чернйлами> kirjoittaa
lyijykynällä <liidulla, musteella>; ~ печатны-
ми буквами kirjoittaa painokirjaimin (t teks-
taamaalla), tekstata; - красивым почерком
kirjoittaa kaunista käsialaa; ~ что-л в тетради
<в блокноте> kirjoittaa jtak vihkoon
<lehtiöön>; ~ на бумаге kirjoittaa paperiin (t
paperille); ~ на доске kirjoittaa taululle {t
tauluun); ~ письмо кому-л kirjoittaa kirjettä
224
пла
jklle; ~ на русском <на фйнском> языке kir-
joittaa venäjäksi <suomeksi>; ~ на латыни
kirjoittaa latinaksi А это слово следует ~
через дефис tässä sanassa pitää käyttää yhdys-
merkkiä; это ещё вилами по воде писано se
on vielä niin ja näin 2. что А, о ком-чём P, в
чём Р, кому D, куда (в, на + Ay. откуда (из, с
+ G), + konjчто kirjoittaa (tiedottaa)', в газете
пишут о событиях на Ближнем Востоке lehti
kirjoittaa Lähi-idän tapahtumista; ~ в газету
<в министерство, на радио> kirjoittaa
sanomalehteen <ministeriöön, radioon>; из
Москвы <с Украйны> пишут, что... Mos-
kovasta <Ukrainasta> kirjoitetaan, että
3. что А, для кого-чего G, о ком-чём Р, в чём
Р, как I kirjoittaa {kirjallisesta luomistyöstä);
kertoa; ~ книгу <роман, диссертацию> kir-
joittaa kirjaa <romaania, väitöskirjaa>; ~
стихами kirjoittaa runomuodossa, käyttää
runokieltä; - прозой kirjoittaa proosaa; в
этой книге автор пишет о первых покорите-
лях космоса tekijä kirjoittaa (t kertoo) tässä
kirjassa ensimmäisistä avaruuden valloitta-
jista; - для детей <для молодёжи> kirjoittaa
lapsille <nuorisolle> tarkoitettuja kirjoja 4.
что А, к чемуО säveltää, kirjoittaa; - музыку
к новому спектаклю säveltää musiikki[a]
uuteen näytelmään; ~ ораторию kirjoittaa (t
säveltää) oratoriota 5. кого-что А, чем I
maalata; ~ портрет <пейзаж> maalata muo-
tokuvaa <maisemaa>; - маслом <ак-
варёлью> maalata öljyväreillä <akva-
relliväreillä> Д ~ с натуры maalata luon-
nosta
писаться, пишется imperf yksipers кому
D puhek: сегодня мне не пишется kirjoitus ei
ota minulta tänään luistaakseen
1шта|ть, -ю, -епгь, -ют imperf 1. кого А
ruokkia, ravita (jkta) 2. что А, чем I erik tur-
vata, antaa; syöttää; ~ город электроэнерги-
ей turvata kaupunki sähköenergialla А ~ чьё-л
воображение ruokkia jkn mielikuvitusta 3.
что А, к кому-чему D kuv tuntea; ~ доверие
ккому-л tuntea luottamusta jkta kohtaan A ~
надежду на что-л toivoa jtak
пита|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf l.
кем-чем I, где (в + Р) syödä, käyttää ravin-
nokseen; ruokailla; ~ мясом syödä lihaa; ~
растйтельной пищей käyttää ravinnokseen
kasvisruokaa; ~ в столовой syödä (t käydä
syömässä) ruokalassa 2. чем I erik: завод ~ет-
ся местным углем tehdas käyttää polt-
toaineena paikallista hiiltä А ~ надеждами
kirjak elätellä mielessään toiveita
пить, пью, пьёшь, пьют; пил, пила, пило;
пей imperf (perf выпить) 1. что А, из чего G
juoda; ~ кофе <воду, молоко> juoda kahvia
<vettä, maitoa>; ~ чай из чашки <из
стакана> juoda teetä kupista <lasista> 2. что
А, из чего G nauttia, ottaa (lääkettä); ~
таблетки <микстуру> nauttia tabletteja
<mikstuuraa> 3. за кого-что А, с кем I juoda
(jkn) malja
пиха|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пихнуть,
-у, -ёшь, -ут perf ja mom ark 1. кого-что А,
чем I tyrkkiä, töniä; tyrkätä, tönäistä,
töytäistä; ~ кого-л локтем tyrkkiä jkta
kyynärpäällään 2. что А во что A sulloa,
ahtaa, työntää; ~ вещи в чемодан sulloa
tavaroita (f tavarat) matkalaukkuun
пйчка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
напичкать) кого А, чем I puhek syöttää
(paljon t vasten toisen tahtoa); ~ ребёнка
сладостями syöttää lapselle paljon makeisia; ~
когб-л лекарствами antaa jklle paljon
lääkkeitä
пишется prees ks писаться
пишу, пишешь prees ks писать
плава|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf iter (dur
плыть) 1. где (в, на + Р, около, возле, у,
вдоль + G, по + D, под + I), куда (в, на + А)
uida, uiskennella; (о предметах) kellua, ajeleh-
tia; (на судне) purjehtia; ~ в реке <в озере, в
море> uida joessa <järvessä, meressä>; ~ под
водой sukeltaa; доски ~ют в воде vedessä
ajelehtii lautoja; ~ на поверхности чего-л
uida (t kellua) jnk pinnalla; около (t возле t у)
лодки -ли рыбы veneen vieressä uiskenteli
kaloja; по реке <по озеру> ~ют суда joella
<järvellä> purjehtii aluksia; каждый день он
~л в залив <на другой берег рекй> hän ui
joka päivä lahteen <joen toiselle rannalle>; в
супе ~ют кусочки мяса keitossa kelluu liha-
paloja 2. каким способом I, на чём Р uida
(harrastaa uintia); ~ кролем uida kroolia,
kroolata; ~ брассом uida rintauintia; ~ бат-
терфляем uida perhosuintia, perhostella; ~ на
боку uida kyljellään (t kylkiuintia); ~ на спине
uida selällään (t selkäuintia) 3. на чём Р, куда
(в, на + А), где (в + Р, вокруг + G, по + D),
кем I purjehtia; ~ на корабле <на парусном
судне> purjehtia laivalla <purjealuksella>; он
часто ~л в Антарктиду <на Кубу> hän kävi
usein Etelämantereella <Kuubassa>; ~ вокруг
света purjehtia maailman ympäri; ~ матросом
purjehtia matruusina
плав|итъ I, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
imperf (perf расплавить) что А, на чём Р, в
15 3ак. 756
225
roie
чём P, из чего G sulattaa; ~ металл [из руды]
sulattaa metallia [malmista]; - воск на огне
sulattaa vahaa tulella
плав|ить II, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
imperf (perf сплавить) что A uittaa (puu-
tavaraa)
пла|кать, -чу, -чешь, -чут imperf от чего
G, из-за кого-чего G, о ком-чём Р, по кому-
чему D itkeä; ~ от боли <от горя, от радос-
ти> itkeä kivusta <surusta, ilosta>; - о
погибшем муже itkeä miehensä kuolemaa; ~
по брату itkeä veljeään; ~ об ушедшей моло-
дости itkeä mennyttä nuoruuttaan; не стоит
из-за этого ~ ei sitä kannata surra A ~
горьким-и слезами itkeä katkerasti, vuodattaa
karvaita kyyneliä
плакаться, -чусь, -чешься, -чутся imperf
на что А, кому D, + konj что puhek itkeä,
valittaa; ~ на свою судьбу surra kovaa
kohtaloaan; он мне -кался, что ... hän valitti
minulle, että
планировать, -ую, -уешь, -уют imperf
(рег/*спланйровать) 1. что A suunnitella (jnk
kehitystä); ~ промышленность suunnitella
teollisuuden kehitystä 2. {perf myös за-
планировать) что + inf suunnitella; ~
постройку чего-л jnk rakentamista; - коман-
дировку suunnitella virkamatkaa; я ~ую
поехать на юг puhek suunnittelen
etelänmatkaa 3. что A suunnitella, ase-
makaavoittaa; ~ парк suunnitella puisto[a]; ~
новые кварталы asemakaavoittaa uudet kort-
telit
планировать, -ую, -уешь, -уют imperf ks
планировать 3
платить, плачу, платишь, платят imperf
{perf заплатить) 1. (perf myös уплатить) что
А, сколько А, кому-чему D, за что А, за ко-
го-что А, по чемуЪ, куда (в + А), чем I mak-
saa; ~ долги <налог, штраф> maksaa velat
<vuokra, sakko>; платите в кассу тысячу
рублей maksakaa kassaan tuhat ruplaa; ~
зарплату рабочим maksaa palkkaa työläisille;
~ за газ <за электрйчество> maksaa kaasus-
ta <sähköstä>, maksaa kaasulasku
<sähkölasku>; ~ за гостя <за всю группу>
maksaa vieraan <koko ryhmän> puolesta; ~
по счёту maksaa laskun mukaan; ~ чеком
<золотом, валютой, налйчными> maksaa
Sekillä <kullassa, valuuttana, käteisellä> 2.
чем I, за что А, кому D kuv maksaa, palkita;
~ добром з^ зло maksaa paha hyvällä; ~
кому-л услугой за услугу tehdä jklle
vastapalvelus
плачу, плачешь prees ks плакать
плевать, плюю, плюёшь, плюют imperf I.
куда (на, в + А), чем I sylkeä, syljeksiä, syl-
jeskellä; - на пол sylkeä lattialle; - кровью
sylkeä verta Д ~ в потолок syljeskellä kattoon,
viettää laiskan päiviä 2. на кого-что A ark: он
~ хотел на ваши замечания viis hän veisaa (t
välittää) huomautuksistanne; ему на всё ~ hän
ei välitä (t ei piittaa) mistään; ~ мне на то, что
обо мне говорит minä viis veisaan, mitä
minusta juorutaan
плёл(ся), плела(сь) pret ks плестй(сь)
плен|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf пленить) 1. кого-что A y\ä't, vanh
vangita (Jku), ottaa (jku) vangiksi 2. кого А,
чем I kiehtoa, lumota; ~ кого-л красотой
kiehtoa jku kauneudellaan
плескать, плещу, плещешь, плещут
imperf 1. обо что А, Па что А, по чему D
loiskia, loiskua; liplattaa, liplatella; чем I
loiskuttaa, loiskutella; волны плещут о берег
<о борт корабля> laineet loiskivat rantaan
<aluksen kylkiin>; вода плескала на палубу
vesi loiski kannelle; вёсла плещут по воде
airot loiskivat veden pintaan; ~ вёслами
loiskuttaa airoja; рыба плещет хвостом [по
воде] kala läimäyttelee vettä pyrstöllään 2
1 (puhek myös плескаю, плескаешь, плескают)
на кого-что А чем I, что А куда (на + А)
loiskuttaa, loiskutella, läiskyttää, läiskytellä,
läikyttää, läikytellä; ~ водой в лицо läiskyttää
vettä kasvoille; ~ друг на друга водой loiskut-
taa vettä toistensa päälle
плеска|ться, плещусь, плещешься,
плещутся ja puhek -юсь, -ешься, -ются 1. 3.
pcrs обо что А, на что A loiskia, loiskua;
liplattaa, liplatella; вода плещется о борт
лодки laineet loiskivat (t lyövät) veneen
laitaan; вода плещется на палубу vesi loiskii
kannelle 2. где (в + P) polskia* pulikoida,
molskia, loiskia, polskuttaa, polskutella; дети
-лись в озере lapset pulikoivat järvessä 3.
чем I loiskuttaa (t loiskutella) toistensa
päälle; ~ водой loiskuttaa vettä toistensa
päälle
плеснуть, -у, -ёшь, -ут perf mom 1. обо
что А, на что А, по чему D loiskahtaa; чем I
loiskauttaa; волна ~ула о берег <на палубу>
aalto loiskahti rantaan <kannelle>; ~ веслом
по воде loiskauttaa airoa vedessä 2. на кого-
что А, чем I loiskauttaa, läiskäyttää, loiskut-
taa, läiskyttää; ~ водой на кого-л <на что-л>
loiskauttaa vettä jkn <jnk> päälle 3. что А, че-
го G, кому D, куда (в, на + A) puhek kaataa;
226
пле
поб
- молока кошке [в миску] kaataa kissalle
maitoa [vatiin]
плести, плету, плетёшь, плетут; плёл,
плела; плетённый, плетён, плетена imperf
(ре//сплести) что А 1. (perf myös заплести)
punoa, palmikoida, letittää, sitoa, nitoa; ~
венок <корзйну> punoa seppelettä <koria>;
- косу punoa palmikkoa, palmikoida (t
letittää) tukkaa 2. kuv puhek paheks punoa; ~
интриги punoa juonia, vehkeillä 3. vain imperf
оком-чём P t про кого-что A, + konjчто kuv
puhek paheks keksiä, sepittää; höpistä, puhua;
~ околесицу puhua pötyä (t hölynpölyä); ~ не-
былицы keksiä perättömiä juttuja
плестись, плетусь, плетёшься, плетутся;
плёлся, плелась imperf по чему D puhek
[kulkea] laahustaa, [kulkea] raahustaa, kävellä
laahustaa (t raahustaa); - по дороге kulkea
laahustaa tietä pitkin
пльфъ, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, плыло;
-вя imperf dur(iter плавать) 1. куда (в, на + А,
к + D), откуда (из, с, от + G), где (в + Р, по +
D), каким способом I, на чём Р uida; (на
судне) kulkea, purjehtia; (скользить) solua,
lipua; лодка ~вёт в залив <к острову, от
острова> vene kulkee lahteen <saarta kohti,
saarelta päin>; он ~л к берегу <с острова, от
берега, на другой берег рекй> hän ui rantaa
kohti <saarelta, rannalta päin, joen toiselle ran-
nalle^ брёвна ~вут вниз по реке tukit soluvat
jokea alas; лодка ~вёт по течению vene lipuu
myötävirrassa; ~ кролем uida kroolia, kroola-
ta; ~ баттерфляем uida perhosuintia, per-
hostella; ~ на спине <на боку> uida selällään
<kyljellään> 2. на чём Р, куда (в, на + А, к +
D), откуда (из, с, от + G), где (в + Р, вдоль,
вокруг + G, по + D) kulkea, purjehtia; ~ на
плоту kulkea lautalla; ~ на корабле purjehtia
aluksella: ~ в Одессу <на Кубу, из Одессы, с
Кубы> purjehtia Odessaan <Kuubaan,
Odessasta, Kuubasta>; ~ на лодке вдоль
берега <вокруг острова> kulkea veneellä
lähellä rantaa <saaren ympäri>; ~ в море (Г по
морю) purjehtia merta (t merellä); ^ на вёслах
против течения <по течёнию> soutaa vas-
tavirtaan <myötävirtaan> 3. где (в + Р, по +
D, над, под + I) kuv purjehtia, soutaa, liukua,
leijailla; тучи ~вут в нёбе (t по нёбу) pilvet
purjehtivat (f soutavat) taivaalla; луна ~вёт по
нёбу kuu soutaa (t purjehtii) taivaalla; орёл
~вёт под облаками kotka leijailee pilvien ala-
puolella
шпон|утъ, -у, -ешь, -ут perf mom ks
плевать 1; myös sylkäistä
плясать, пляшу, пляшешь, плйшут imperf
(perf сплясать) что A tanssia (jtak kansan-
tanssia); ~ русскую tanssia ripaskaa A ~ под
чью-л дудку tanssia jkn pillin mukaan
побаива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
puhek кого-чего G, + in f pelätä (jnk verran);
за кого-что A olla [vähän] huolissaan; ~
людей pelätä ihmisiä; он -ется ходить туда
hän pelkää käydä siellä; ~ за кого-л olla
huolissaan jkn tähden
побе|дйть, -дйшь, -дят; -ждённый, -ждён,
-ждена perf (imperf побеждать) 1. кого-что
А, в чём Р, на чём Р voittaa; ~ противника
<неприятеля, армию> voittaa vastustajansa
<vihollinen, armeija>; ~ кого-л в бою (t в
сражении t в битве) voittaa jku taistelussa; ~
в соревновании <на Олимпийских играх, на
спартакиаде> voittaa kilpailussa <olympia-
kisoissa, spartakiadeissa>; ~ на выборах voit-
taa vaaleissa; ~ на дистанции сто метров
voittaa sadalla metrillä А ~ со счётом З : 2
voittaa 3-22. что A kuv kirjak voittaa; ~
страх <сомнёния> voittaa pelkonsa <epäilyk-
set>
побе|жатъ, -гу, -жйшь, -гут perfl. куда (в,
на + А), где (по + D, впереди, позади + G,
за, перед + I, через + А), чем I lähteä [juokse-
maan], juosta; ~ в школу <на вокзал> lähteä
juoksemaan kouluun <asemalle>, juosta
kouluun <asemalle>; ~ впереди <позадй>
отрйда juosta joukon edessä <takana>; ~ за
машиной lähteä juoksemaan auton perässä; ~
через поле (t полем) juosta pellon kautta 2.
куда (в, на + А, к + D), с какой целью (за +
I, + inf) lähteä (Г juosta) hakemaan (t nouta-
maan); ~ за врачом juosta hakemaan
lääkäriä; ~ за водой juosta hakemaan vettä; ~
в аптеку за лекарством lähteä apteekkiin
hakemaan lääkettä; ~ купаться lähteä uimaan
3. 3. pers из чего G, по чему D alkaa valua (t
virrata t juosta); слёзы -жали из глаз
kyyneleet alkoivat valua silmistä; с гор ~жали
ручьи vuorilta alkoivat juosta purot
побежда|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
бедить
побер|ёчь, -егу, -ежёшь, -eгут; -ёг, -егла
perf кого-что А 1. säästää; ~ деньги säästää
rahojaan 2. pitää huolta (t huoli), varjella, suo-
jella; ~ здоровье pitää huolta terveydestään;
~егй себя! pidä huolta itsestäsi!
побесёд|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf с кем
I, о ком-чём Р keskustella, jutella (jnk aikaa);
- с друзьями о книге keskustella kirjasta
ystävien kanssa
227
поб
побеспокб|ить, -ю, -ишь, -ят perfks бес-
покоить 2; разрешите вас ~? saisinko vaivata
teitä?
побить, побью, побьёшь, побьют; побей;
побитый, побит perfl. ks бить 3,4; 2. (imperf
побивать) кого А где (в, на + Р) puhek lyödä,
voittaa; ~ когб-л в соревнованиях <на
скачках> lyödä jku kilpailussa <ratsastuskil-
pailussa> А ~ чёй-л рекорд lyödä jkn ennätys
3. 3. pers t yksipers (imperf побивать) что А
lyödä lakoon, vahingoittaa; град побил рожь,
градом побило рожь raekuuro löi rukiin
lakoon 4. что A lyödä rikki, särkeä (paljon); ~
все стёкла в окнах lyödä kaikki ikkunalasit
rikki; ~ посуду särkeä astiat
поблагодар|йть, -ю, -ишь, -я"т perfks бла-
годарить
побледнеть, -ю, -ешь, -ют perf ks
бледнеть
побороть, поборю, поборешь, поборют
perfl. кого A voittaa; ~ противника voittaa
vastustajansa 2. что A kuv voittaa; ~
усталость voittaa väsymyksensä; ~ в себе
чувство страха voittaa pelkonsa A ~ себя
voittaa itsensä
побо|яться, -юсь, -йшься, -йтся perf + in f,
чего G, + konj что pelätä; он ~я"лся пойти
туда hän pelkäsi mennä sinne, hän ei
uskaltanut mennä sinne; я не ~юсь сказать
ему всю правду en pelkää sanoa hänelle koko
totuutta; мы не пошли гулить, потому что
~я\лись дождя (t что пойдёт дождь) emme
lähteneet kävelemään, kun pelkäsimme, että
tulee sade
побр|естй, -еду, -едешь, -едут; -ёл, -ела
perf куда (в, на + А), где (по + D) lähteä
raahustamaan (t laahustamaan); он ~ёл к
дому <на занятия> hän lähti raahustamaan,
kotiaan kohti <tunneille>; ~ по дороге lähteä
raahustamaan tietä pitkin
побр|йть(ся), -ёю(сь), -ёешь(ся), -ёют(ся)
perfks брйть(ся)
побр|одйть, -ожу, -бдишь, -бдят perf где
(по + D) kuljeskella, kuljeksia, harhailla,
samoilla (jnk aikaa); ~ по лесу <по гброду>
kuljeskella metsässä <kaupungin katuja>
поброса|ть, -ю, -ешь, -ют perfKoro-что А
1. куда (на, в + A) heitellä (kaikki huolimat-
tomasti); ~ вещи на пол heitellä [kaikki]
tavarat lattialle; ~ чтб-л в йщик heitellä jtak
laatikkoon 2. jättää, heittää, hylätä (kaikki,
useita); она все дела ~ла hän jätti kaikki aska-
reensa
побрйзфть, -ю, -ешь, -ют perf что А,
чем I pirskottaa, kostuttaa (jnk verran); ~ бе-
льё [водой] kostuttaa pyykkiä (silitettäviä
vaatteita)
побу|дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, побужда|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого А, к чему D, + in f kirja k kehot-
taa, kannustaa, antaa aihetta (t virikettä); ~
когб-л к решительным действиям kehottaa
jkta ryhtymään päättäviin toimiin; гнёт по-
буждает к сопротивлению sorto kannustaa
vastarintaan; поездка побудила егб написать
книгу matka antoi hänelle virikkeen kirjan kir-
joittamiseen; обстоятельства побуждают
меня" ехать olosuhteet pakottavat minut
matkustamaan, matkustan olosuhteiden
pakosta
побыва|ть, -ю, -ешь, -ют perfl. где (в, на
+ Р, за, под + I, у + G) käydä; olla (jnk aikaa
jssak); ~ в музеях <в России, в Испании>
käydä museoissa <Venäjällä, Espanjassa>; ~
на Кавказе <на Украине, за гранйцей>
käydä Kaukasiassa <Ukrainassa, ulkomailla>;
- у врача käydä lääkärissä 2. где (в, на + Р)
osallistua, ottaa osaa; ~ на войне <в походе>
osallistua sotaan <retkeen>
побыть, побуду, побудешь, побудут;
побыл, побыла, побыло, побыли; побудь
perf где (в, на + Р), у кого G, на какое время
A olla, viipyä, viivähtää; ~ в деревне <на
рбдине> месяц olla maalla <kotiseudulla>
kuukausi; он пббыл у нас неделю <дёсять
дней, дней дёсять> hän viipyi meillä viikon
<kymmenen päivää, noin kymmenen päivää>
побью, побьёшь fut ks побить
пова|диться, -жусь, -дишься, -дятся perf
+ inf puhek paheks ruveta, alkaa, ottaa tavak-
si; он -дился ходить к нам каждый день hän
on ruvennut käymään meillä joka päivä; harva
se päivä, jona hän ei tullut meille
повалить I, повалю, повалишь, повалят;
поваленный, повален perfks валить I 1
повал|йть II, повалит, повалит perfl. ку-
да (в, на + А, к + D) puhek alkaa lappaa (t
painua t tulla t mennä t kulkea); народ ~йл на
площадь <к стадибну> väkeä alkoi lappaa
aukiolle <stadionille> 2. из чего G alkaa
tupruta (t tupruttaa t tulla); из трубы ~йл
дым savupiipusta alkoi tupruta savua
повалиться, повалюсь, повалишься,
повалятся perfks валиться
повед^, поведёшь fut ks повести
поведший partis ks повести
повезти, повезу, повезёшь, повезут; по-
вёз, повезла; повёзший; повези perfl. кого-
228
что А, на чём Р, куда (в, на, за + А, к + D),
откуда (из, с + G) lähteä kuljettamaan (t
viemään t ajamaan); ~ вещи на вокзал на
такси lähteä viemään tavaroita taksilla ase-
malle; ~ детей из города в лагерь <к бабуш-
ке> lähteä viemään lapsia kaupungista leirille
<mummon luo> 2. ks везти 2
повёл, повела pret ks повести
поверга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
повергн|уть, -у, -ешь, -ут; поверг ja -ул,
повергла; повергший ja -увший; -утый, -ут ja
vanh поверженный, повержен perf 1. кого-
что A vanh ylät sortaa, kumota, kukistaa;
повергнуть врага kukistaa vihollinen 2. кого
А, во что A ylät saattaa (epämiellyttävään
tilaan); эта весть повергла её в отчаяние
tämä tieto saattoi hänet epätoivoon (t
epätoivon partaalle); этот случай поверг всех
в ужас kaikki joutuivat tästä tapauksesta
kauhunvaltaan
пове*р|ить I, -ю, -ишь, -ят perf 1. в кого-
что А, чему D uskoa, luottaa; ~ в успех <в
себя> uskoa menestykseen <itseensä>; ~
слухам uskoa huhuihin 2. кому D uskoa; я
~ил ему uskoin häntä; ~ кому-л на слово
uskoa jkn puheita
пове*р|ить II, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf поверить) что А кому D uskoa
{kertoa); ~ свою тайну кому-л uskoa
salaisuutensa jklle
повернуть, -у, -ёшь, -ут; повёрнутый, по-
вёрнут perf (imperf поворачивать ja повёр-
тывать) 1. кого-что А, к кому-чему D, чем I,
на что А, в чём Р kääntää, vääntää, kiertää,
pyöräyttää; ~ голову kääntää päätään; ~
кого-л лицом к окну kääntää jkn kasvot ikku-
naan päin; ~ кого-л спиной к стене kääntää
jku selin seinään; ~ больного на спину <на
другой бок> kääntää sairas selälleen <toiselle
kyljelle>; ~ руль kääntää (t pyöräyttää)
ohjauspyörää; ~ ключ в замке kiertää avainta
lukossa 2. кого-что А, куда (в, на, за + А, к +
D) kääntää, pyöräyttää, ohjata; ~ лошадей в
лес kääntää (t ohjata) hevoset metsään; ~
машину за угол <в переулок> kääntää auto
kulman taa <kujalle>; ~лодку к берегу
kääntää vene rantaan 3. куда (в, на, за + А, к
+ D) kääntyä, suuntautua; ~ в сторону <на
другую улицу> kääntyä sivulle <toiselle
kadulle>; лодка ~ула к берегу vene kääntyi
rantaan А дорога ~ула к деревне tie kääntyi
kylää kohti 4. что А, куда (в, на + A) kuv
kääntää; ~ разговор на другую тему kääntää
keskustelu muihin asioihin; ~ дело в выгод-
ную для -себя сторону kääntää asia edukseen
поверн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf поворачиваться ja повёртываться) 1.
к кому-чему D, чем I, на что А, на чём Р
kääntyä, pyörähtää; kiertyä, vääntyä; ~
спиной к окну kääntyä selin ikkunaan; ~
боком к кому-л kääntyä syrjin jkhun päin; ~
на другой бок kääntää kylkeään; ~ на спину
<на живот> kääntyä selälleen <vatsalleen>; ~
лицом к свету kääntää kasvot valoa kohti; ~
на каблуках pyörähtää kantapäillään 2. 3.
pers к чему D kuv kääntyä; дело ~улось к
лучшему asia kääntyi parempaan päin
повёртыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks повернуть(ся)
пов^|ситъ, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perfks вешать I
повести, поведу, поведёшь, поведут; по-
вёл, повела; поведший; поведя perf 1. кого-
что А, куда (в, на + А, к + D) lähteä viemään
(t taluttamaan t kuljettamaan), viedä, taluttaa,
kuljettaa; ~ ребёнка в школу lähteä viemään
lasta kouluun; ~ больного к врачу lähteä
viemään (t saattamaan) sairasta lääkäriin 2.
кого-что А, куда (в, на + A) lähteä viemään,
viedä, [alkaa] johtaa; ~ войска в бой viedä (Г
johtaa) joukot taisteluun 3. что А, по чему D
ohjata, kuljettaa, lähteä kuljettamaan; ~
машину по просёлочной дороге ohjata
autonsa kylätielle 4. что А, куда (в, на + А),
через что A vetää, johtaa (rakentaa); ~ те-
лефонную линию в посёлок <чёрез реку>
vetää puhelinjohto[a] asutukseen <joen yli> 5.
3. pers к чему D /cuvjohtaa, viedä; к чему это
поведёт? mihin tämä vie (f johtaa)? 6. (imperf
поводить) чем I liikauttaa, kohauttaa; ~
глазом liikauttaa silmäänsä; ~ бровями
kohauttaa kulmakarvojaan А даже (t и)
глазом (t бровью t ухом) не повёл ei ottanut
kuuleviin korviinsakaan
повин|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (pretissä myös perf) кому-чему D totel-
la; ~ родителями <приказу> totella van-
hempiaan <käskyä>
повиса|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
повйсн|уть, -у, -ешь, -ут; повис, повисла perf
на чём Р, над чем I, где (в + Р) riippua, jäädä
riippumaan, olla riipuksissa; повиснуть на
руках jäädä riippumaan käsistään; повиснуть
на чьём-л плече riippua jkn käsivarressa;
повиснуть у кого-л на шее riippua jkn kaulas-
sa; ~ в воздухе myös kuv jäädä riippumaan
ilmaan; повиснуть над пропастью jäädä riip-
pumaan kuilun ylle
229
повлечь, -ечёт, -екут; -ёк, -екла; -ёкший
perf за собой что A aiheuttaa, saada aikaan,
tuoda mukanaan; это может ~ за собой не-
прийтности tämä voi aiheuttaa ikävyyksiä
повлиять, -ю, -ешь, -ют perfks влийть
поводить I, повожу, поводишь, поводят
perf 1. кого А, где (по + D) kuljetella,
kävelyttää, taluttaa (jnk aikaa); ~ кого-л по
городу kuljetella jkta kaupungilla; ~ лошадь
kävelyttää hevosta 2. чем I по чему D kuljet-
taa, vetää (Jnk aikaa); ~ указкой по карте kul-
jettaa karttakeppiä kartalla
поводить II, повожу, поводишь,
поводят imperfks повести 6; myös liikutella,
kohautella
поволо|чь, -ку, -чёшь, -кут; -к, -кла perf
кого-что A puhek [alkaa] laahata, [alkaa] raa-
hata, [alkaa] hinata, lähteä laahaamaan (t raa-
haamaan t hinaamaan); ~ мешок [alkaa] laa-
hata säkkiä
поворачива|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperfks повернуть(ся); -ться с боку
на бок kääntää kylkeään, kääntelehtiä
повре|дйтъ, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf 1. ks вредить; 2. (imperf
повреждать) что А, кому D vioittaa, vahin-
goittaa, vaurioittaa; ~ себе ногу vioittaa
jalkansa; ~ дерево vahingoittaa puuta
повремен|йть, -ю, -ишь, -йт perfl. с чем I
t + in f lykätä, siirtää (tuonnemmaksi); надо ~
с отъездом täytyy lykätä lähtöä; ~ публи-
ковать статью, ~ с публикацией статьи
lykätä artikkelin julkaisemista tuonnemmaksi
2. какое время A odottaa; ~ несколько дней
odottaa muutama päivä
повстреча|ть, -ю, -ешь, -ют perf кого А,
где (в, на + Р, около, возле, у + G), у кого G
puhek tavata, kohdata {sattumalta); ~ кого-л
на улице tavata jku kadulla, sattua tapaamaan
jku kadulla
повстреча|ться, -юсь, -ешься, -ются perf с
кем I, где (в, на + Р, около, возле, у + G), у
кого G puhek tavata (t kohdata) toisensa (sat-
tumalta); мы ~лись с ним в театре <у
знакомых> tapasimme toisemme [sattumalta]
teatterissa <tuttavien luona>
повтор|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf повторить) что А 1. toistaa,
kerrata; ~ вопрос <просьбу> toistaa kysymys
<pyyntö>; ~ движение kerrata liike 2. к чему
D, перед чем I kerrata, käydä uudelleen läpi;
~ урок <учёбник> kerrata läksy <oppikirja>;
~ материал к экзамену (t перед экзаменом)
kerrata aineisto tentin edellä
повторя~|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
вторить; сколько раз вам ~, что ... kuinka
usein teille on sanottava (t muistutettava),
että
повысить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf повышать) 1. что А, в ка-
кой степени (на + А, до + G, с + G до + G)
korottaa, kohottaa, nostaa, lisätä; parantaa;
~ качество продукции parantaa tuotteiden
laatua; - уровень воды nostaa veden-
korkeutta; ~ зарплату рабочим на десять
процентов korottaa työläisten palkkaa
kymmenen prosenttia; ~ температуру на
пять <с пяти до десятй> градусов kohottaa
lämpötilaa viisi astetta <viidestä kymmeneen
asteeseen>; ~ зарплату до пятисот тысяч
рублей nostaa palkkaa viiteensataan-
tuhanteen ruplaan; ~ скорость lisätä nopeut-
ta, parantaa (t lisätä) vauhtia; ~ ус-
певаемость учащихся parantaa oppilaiden
edistystä; ~ требования lisätä (t kiristää t
tiukentaa) vaatimuksia; 2. кого A korottaa,
ylentää; ~ кого-л в должности (t по службе)
korottaa jku virassa
повыситься, -сится, -сятся perf (impert
повышаться) в какой степени (на + А, до +
G, с + G до + G) nousta, kohota; зарплата
~силась на десйть процентов palkka nousi
kymmenen prosenttia; температура -силась
на два градуса lämpötila kohosi kaksi astetta;
температура -силась до пятидесяти граду-
сов lämpötila kohosi viiteenkymmeneen
asteeseen
повышать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
повысить
повыша|ться, -ется, -ются imperf ks
повыситься
повязать, повяжу, повйжешь, повяжут;
повйзанный, повйзан perf (imperf повйзы-
вать) кого-что А, чем I, кому D sitoa, sol-
mia (jk vaatekappale); ~ платок, ~ голо-
ву платком sitoa huivi päähänsä; ~ галстук
кому-л sitoa jklle solmio; ~ ребёнка платком
sitoa huivi lapsen päähän
повязаться, повяжусь, повйжешься,
повйжутся perf (/mperf повйзываться) чем\:
~ платком sitoa huivi päähänsä; ~ кушаком
vyöttää takkinsa kiinni
повязыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks повязать(ся)
погасить, погашу, погасишь, погасят,
погашенный, погашен perfks гасить 1, 3
погаша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
гасить 3
230
погиба|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
погйбн|уть, -у, -ешь, -у; погиб, погибла;
погибший; -ув per f {imperf myös гибнуть) без
чего G, от чего G, в результате чего G, во вре-
мя чего G, в чём Р, при чём Р, где (в, па + Р,
под + I), за кого-что A menehtyä, tuhoutua,
sortua, saada surmansa, kaatua; ~ без воды
<без пйщи> menehtyä veden <ravinnon> puut-
teessa; рассада погибла из-за отсутствия
влаги taimet ovat menehtyneet kuivuuteen; ~ от
голода menehtyä nälkään; ~ от болезней
tuhoutua tauteihin; погибнуть от руки убийцы
saada surmansa murhaajan kädestä; погибнуть
в автомобильной катастрофе, - в результате
автомобильной катастрофы saada surmansa
auto-onnettomuudessa; - на войне <на
фронте> kaatua sodassa <rintamalla>; он
погиб по время войны в Крыму <под
Москвой, на Кавказе> hän kaatui (t sai sur-
mansa) sodan aikana Krimillä <Moskovan
lähistöllä, Kaukasiassa>; погибнуть за родину
kaatua isänmaan puolesta
погла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
•жен perfks гладить 2
погл|отйть, -ошу, -отйшь, -отит; -ощён-
ный, -ощён, -ощена perf, поглошД|ть, -ю,
■ешь, -ют imperf 1. кого-что A niellä, imeä (t
vetää) itseensä; губка поглотила воду
pesusieni imi itseensä veden; почва поглощает
влагу maa nielee vettä; море поглотило
корабль meri nieli laivan 2. 3. pers кого-что А
kuv vallata, saada (t ottaa) valtaansa; новая
идея поглотила его uusi aate valtasi hänet; он
поглощён работой työ valtasi hänet; она по-
глощена собой hän on itseään täynnä 3. 3.
pers что A kuv niellä, viedä, vaatia; поездка
поглотила все деньги matka nieli kaikki rahat
погля|д6ть, -жу, -дйшь, -дя"т perf (imperf
глядеть) ks смотреть 1, 4—6
поглядыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek
ks посматривать
погнать, погоню, погонишь, погонят;
погнал, погнала, погнало perf кого-что А,
куда (в, на + А, к + D) lähteä ajamaan, [alkaa]
ajaa (esim karjaa); kiidättää; ~ скот на
пастбище lähteä ajamaan karjaa laitumelle
погнаться, погонюсь, погонишься,
погонятся; погнался, погналась, погналось
perf 1. за кем-чем I lähteä ajamaan takaa,
lahteä tavoittamaan, alkaa hätyyttää; собаки
погнались за зайцем koirat lähtivät ajamaan
takaa jänistä 2. за чем I [alkaa] tavoitella,
lahteä ajamaan takaa; ~ за славой [alkaa]
tavoitella kunniaa
поговаривать, -ю, -ешь, -ют imperf о
ком-чём Р, + konj что, где (в, на + А), у ко-
го G puhek huhuta, puhua (jstak aika ajoin);
~ют о его женитьбе huhutaan hänen naimi-
siinmenostaan; у нас ~ют, что они разводят-
ся meillä huhutaan, että he eroavat; он давно
~ет об отъезде hän on pitkän aikaa puhunut
poislähdöstään
поговор|йть, -ю, -ишь, -йт perf с кем I, о
ком-чём Р puhua, jutella, keskustella (jnk
aikaa); ~ с врачом о больном puhua sairaas-
ta lääkärin kanssa; - о делах puhua
[keskenään] asioista; надо ~ с ним об этом по
телефону täytyy puhua hänen kanssaan tästä
puhelimessa
пого[дйть, -жу, -дйшь, -дйт perfks повре-
менить
погошо(сь), погонишь(ся) fut ks
погнать(ся)
погонфъ I, -ю, -ешь, -ют imperf кого А
1. чем I hoputtaa, ajaa; ~ кони кнутом hoput-
taa hevosta ruoskalla 2. kuv puhek hoputtaa,
patistaa; не ~й меня\ успею älä hoputa minua,
kyllä ehdin
погонфъ И, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А
puhek juoksuttaa, lennättää (jnk aikaa); ~ го-
лубей lennättää kyyhkysiä; ~ лошадь на корде
juoksuttaa hevosta juoksutushihnassa; пойдём,
~ем мяч mennään pelaamaan jalkapalloa
пого|стйть, -щу, -стйшь, -стйт perf у кого
G, где (в, на + Р) vierailla, kyläillä, olla
vieraisilla, olla vieraissa (jnk aikaa); ~ у
родственников <в дерёвне> vierailla sukulai-
sissaan <maalla>
погрфъся, -юсь, -ешься, -ются perf у ко-
го G, где (на + Р) lämmitellä (jnk aikaa); ~ у
костра lämmitellä nuotion ääressä
погружа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
грузиться
погружаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks погрузиться
погр|узйть perf (imperf погружать) 1.
-ужу, -узишь, -узят; -уженный, -ужен ks
грузить 2; 2. (-ужу, -узишь, -узят; -уженный,
-ужён, -ужена) кого-что А во что A upottaa,
painaa upoksiin; ~ что-л в воду upottaa jk
veteen; ~ ноги в песок upottaa jalkansa
hiekkaan 3. pass partis prct -уженный, -ужён,
-ужена во что A kuv vajonnut, uppoutunut,
syventynyt; -уженный в раздумья mietteisiin
(t ajatuksiin) vaipunut; он -ужён в работу
hän on uppoutunut työhönsä; все были
-ужены в свой думы kaikki olivat ajatuksiin-
sa (t mietteisiinsä) vaipuneet
231
пог
под
погр|узйться perf(imperf погружаться) 1.
-ужусь, -узишься, -узятся ks грузиться; 2.
-ужусь, -узишься, -узятся во что A vajota,
upota; ~ в воду <в грязь> vajota veteen
<likaan> 3. -ужусь, -узишься, -узится во что
A kuvvdipua, vajota, uppoutua, syventyä; ~ в
сон vaipua uneen; ~ в книги syventyä kirjoi-
hinsa; город -узился в темноту hämärä oli
verhonnut kaupungin
погрязн|уть, -у, -ешь, -ут; погрыз ja -ул,
погрязла; погрязший; -ув perf (imperf по-
грязать) в чём Р 1. vajota, upota {likaan,
saveen tms); колёса погрйзли в тине pyörät
vajosivat liejuun 2. kuv vajota, vaipua {jhk
paheksuttavaan); ~ в разврате <в пороках>
vajota haureuteen <paheisiin> 3. kuv hukkua,
joutua (Jhk epämiellyttävään); ~ в долгах olla
veloissa korviaan myöten
погубить, погублю, погубишь, погубят;
погубленный, погублен perfks губить
погулфъ, -ю, -ешь, -ют perf с кем I, где
(в + Р, по + D) kävellä, olla kävelyllä, jaloitel-
la (jnk aikaa); ~ с детьми в парке (t по парку)
kävellä lasten kanssa puistossa
пода|вать, -ю, -ёшь, -ют; -вай; -ющий,
-ваемый; -вая imperf I. ks подать; 2. что А, с
кем I, под чем I tarjota, tarjoilla; рыбу ~ют к
столу под соусом kala tarjotaan kastikkeen
kera; блины ~ют со сметаной blinit tarjotaan
smetanan kera A ~ надежды antaa toiveita
пода|в£ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks податься
подавить, подавлю, подавишь, подавят;
подавленный, подавлен perf (imperf no-
давлйть) 1. кого-что А, чем I tukahduttaa,
tyrehdyttää, kukistaa, vaientaa, masentaa; ~
восстание tukahduttaa (t kukistaa) kapina; ~
противника kukistaa vihollinen; ~ артил-
лерийским огнём вражескую батарею vaien-
taa vihollispatteri tykkitulella A - улыбку
<свой чувства> tukahduttaa hymynsä <tun-
teensa> 2. кого А чем I musertaa, masentaa,
taivuttaa tahtoonsa; он подавил всех своим
авторитетом hän oli musertaa kaikki arvoval-
tansa voimalla 3. tav pass partis pret чем I
(jnk) masentama, lannistama; он подавлен не-
удачами hän on vastoinkäymisten masentama
подавиться, подавлюсь, подавишься,
подавятся perfks давиться 1
подавлять, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
давить
подарить, подарю, подаришь, подарят;
подаренный, подарен perf /одарить 1
пода|тъ, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
подал, подала, подало; -й; -вший; подан-
ный, подан, подана, подано perf (imperf по-
давать) 1. кого-что А, кому D, ■/■ in f antaa,
ojentaa; auttaa ylle; ~ покупку покупателю
ojentaa ostos ostajalle; - пальто кому-л aut-
taa takkia jkn ylle; ~ кому-л напиться antaa
jklle juomista А ~ руку 1) antaa (t ojentaa)
kättä (tervehdykseksi) 2) ojentaa (t tarjota)
kätensä (auttaakseen); ~ руку помощи ojen-
taa auttava kätensä 2. кого-что А, чего G
tuoda [pöytään], kantaa [pöytään]; ~ ужин
tuoda illallinen [pöytään]; ~ масло (t масла) к
столу tuoda voita pöytään 3. что А, куда (в,
на + А, к + D) toimittaa, tuoda paikalle; ~
паром к причалу ajaa lautta laituriin; ~ воду
в дом <на верхние этажй> antaa (t syöttää)
vettä taloon <yläkerroksiin>; ~ напряжение
syöttää jännitettä (t virtaa); ~ лес на стройку
toimittaa puutavara[a] rakennustyömaalle 4.
что А, кому D, куда (в + A) jättää, antaa
(hakemus, pyyntö tms); ~ заявление об отпу-
ске директору (t на имя директора) jättää
loma-anomus johtajalle, pyytää johtajalta
lomaa; ~ жалобу в министерство kirjoittaa
valitus ministeriöön; ~ на кого-л в суд haastaa
jku oikeuteen А ~ на развод puhek vaatia
avioeroa; ~ в отставку jättää eronpyyntö 5.
что А, кому D antaa [almua]; ~ [милостыню]
нищему antaa almua kerjäläiselle 6. что А ку-
да (в, на + А, к + D) siirtää; ~ бревно в
сторону siirtää tukki[a] syrjään; ~ машину
назад peruuttaa auto[a] 7. что А, кому D
antaa; ~ весть о чём-л antaa tietoa jstak; ~
помощь кому-л antaa apua jklle, auttaa jkta;
~ совет кому-л antaa neuvoa jklle, neuvoa
jkta; ~ команду antaa käsky; ~ знак кому-л
antaa merkki jklle А ~ пример näyttää
esimerkkiä; ~ голос korottaa äänensä, puhjeta
puhumaan 8. кого-что A kuvata, esittää,
tuoda esille; герой подан автором слишком
прямолинейно, автор подал своего героя
слишком прямолинейно tekijä on kuvannut
sankarinsa liian suoraviivaisesti
пода|ться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; -лея, -лась perf (imperf по-
даваться) 1. куда (в, на + А, к + D) siirtyä,
väistyä; толпа -лась в сторону väkijoukko
väistyi [sivuun]; ~ к выходу siirtyä ovelle 2. ку-
да (в, на + A) ark lähteä, matkustaa; - в
родные места lähteä kotipaikoilleen; ~ на юг
matkustaa etelään (t etelän maille)
подбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. под-
бегать, -гу, -жйшь, -гут, -гй perf к кому-че-
му D, подо что A juosta (jnk luo t alle); под-
232
под
под
бежать к окну juosta ikkunaan; мальчик под-
бежал к нам poika juoksi luoksemme; под-
бежать под крышу juosta katoksen alle
подберу, -ёшь fut ks подобрать
подбива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
подбить
подбира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks подобрать(ся)
под|бйтъ, -обью, -обьёшь, -обьют; -бей;
-битый, -бит perf (imperf подбивать) 1. что
А, к чему D, чем I lyödä {kiinnittää alapin-
taan); ~ подмётки [к обуви] lyödä puolipohjat
kenkiin, pohjata kengät; ~ сапоги железными
подковками lyödä (t panettaa) anturanastat
saappaisiin 2. что А, чем I vuorata, sisustaa; ~
шубку мехом vuorata takki turkiksella, panna
takkiin turkissisuste 3. кого А, что А кому D
pudottaa, vioittaa; - глухаря pudottaa metso;
~ самолёт pudottaa lentokone, lyödä
lentokone alas; ~ глаз кому-л lyödä jkn silmä
mustaksi 4. кого А на что A t + inf puhek
yllyttää, usuttaa; ~ кого-л на драку (t
подраться) usuttaa jkta tappeluun; - кого-л
на шалость yllyttää jku vallattomuuteen
подбрасыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
подбро|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perfl. кого-что А, куда (к + D, в, под +
A) heittää (ylös t jnk alle); heittää ilmaan; ~
мяч heittää pallo ilmaan; ~ что-л к потолку (t
под потолок) heittää jk kattoon; ~ голубя [в
воздух] heittää kyyhkynen ilmaan 2. что А, че-
го G, куда (в, на + A) heittää lisää, lisätä;
подбросить дрова в печку, подбрасывать
дрова в печку heittää lisää puita uuniin 3. ко-
го-что А, чего G, куда (на + A) puhek heittää
(t lähettää) lisää; ~ резервы на фронт heittää
lisää reservejä rintamalle; - людей на помощь
lähettää lisää väkeä avuksi 4. кого-что А, куда
(до + G, в, на + A) puhek heittää, kuskata,
kyyditä, viedä, kuljettaa; подбросить кого-л
до станции (t на станцию) heittää (t kuskata)
jku asemalle; подбросить кого-л в город kyy-
ditä jku kaupunkiin
подведённый partis ks подвести
подвед^, -ёшь fut ks подвести
подвез|ти, -у, -ёшь, -ут; подвёз, -ла; под-
вёзший; -ённый, -ён, -ена, -& perf'(imperf'под-
возить) 1. кого-что А, куда (в, на + А, к + D)
kuljettaa, tuoda, kyyditä (jhk, perille); шофёр
подвёз его к дому <на станцию, в город>
kuljettaja toi hänet talon luo <asemalle,
kaupunkiin> 2. что А, чего G, куда (в, на +
А), кому D, для чего G tuoda, kuljettaa
(lisää); ~ товар в магазин <на рынок> tuoda
tavaraa kauppaan <torille>; ~ кирпич для
[строительства] дачи tuoda lisää tiiliä
kesämökkiä varten
подвёл, подвела pret ks подвести
подверга|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
подвергнуть) кого-что А чему D saattaa
(jnk, tav epämiellyttävän) alaiseksi; ~ что-л
сомнению saattaa jk epäilyksen alaiseksi,
epäillä jtak; ~ себя риску vaarantaa itsensä,
saattaa itsensä vaaraan; ~ свою жизнь
опасности vaarantaa henkensä, panna
henkensä vaaralle alttiiksi; ~ что-л осмотру
tarkastaa jk; ~ кого-л аресту pidättää jku
подвергаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf подвергнуться) чему D joutua (jnk, tav
epämiellyttävän) alaiseksi; - опасности joutua
vaaraan, olla vaarassa; ~ наказанию joutua
rangaistuksen alaiseksi, saada rangaistus; ~
критике joutua arvostelun kohteeksi, joutua
arvosteltavaksi
подвергнуть, -у, -ешь, -ут; -увший ja
подвергший; -утый, -ут; -ув perf ks под-
вергать
подвергнуться, -усь, -ешься, -утся; -ув-
шийся ja подвергшийся; подвергшись perf
ks подвергаться
подвернуть, -у, -ёшь, -ут; подвёрнутый,
подвёрнут perf (imperf подвёртывать ja под-
ворачивать) что A kääriä, kääräistä, kääntää;
~ рукава kääriä hihat [ylös] A ~ ногу
nyrjäyttää jalkansa
подвё|ситъ, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf подвешивать) кого-что А,
куда (под + А, к + D), где (над, под + I)
ripustaa, panna riippumaan (jnkylle); ~ лампу
под потолок (t под потолком t к потолку)
ripustaa lamppu kattoon
под|вестй, -веду, -ведёшь, -ведут; -вёл,
-вела; -ведённый, -ведён, -ведена perf (imperf
подводить) 1. кого-что А, к кому-чему D
viedä, tuoda, taluttaa, kuljettaa (jnk luo,
viereen); ~ больного к врачу <к окну> talut-
taa sairas lääkärin viereen <ikkunalle>; ~
войска к переправе tuoda joukot yli-
menopaikalle; ~ плот ближе к берегу kuljet-
taa lautta lähemmäs rantaa 2. что А, к чему D
johtaa (tie, johdot yms jnk lähelle); ~ узко-
колейку к строительству johtaa kapea-
raiteinen rata rakennustyömaalle [asti]; ~ про-
вода к чему-л johtaa johdot jhk 3. что А, по-
до что A panna, tehdä (jnk alle); ~ фундамент
под здание (t под строение) tehdä rakennuk-
sen kivijalka, laskea rakennuksen perustus; ~
новый венец под избу panna uusi hirsikerta
233
под
под
tuvan seinien alle; ~ дом под крышу panna
talo kattoon; ~ подкоп подо что-л tehdä
kaivanto jnk alle А ~ теоретическую базу по-
до что-л kirjak laskea teoreettinen perusta
jllek 4. кого-что А, чем I puhek pettää, aiheut-
taa ikävyyksiä; ~ товарища pettää toverinsa;
- весь класс своим поведением aiheuttaa
ikävyyksiä koko luokalle käyttäytymisellään 5.
кого-что А подо что A puhek: он -вёл меня
под выговор sain muistutuksen hänen takiaan
6. что А: ~ итог tehdä yhteenveto; laskea lop-
putulos; ~ баланс laskea tase; ~ счёт laskea 7.
что A maalata, värjätä, ehostaa; ~ губы
maalata huulet; ~ брови värjätä kulmakarvat
А живот (f желудок) -вело puhek nälkä
kurnii vatsassa (t suolissa), vatsassa kurnii
подвёшива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
подвесить
подвйга|тъ, -ю, -ешь, -ют perf 1. чем I
liikutella (hiukan); ~ пальцами liikutella
sormiaan 2. что A liikutella, siirtää, siirrellä; ~
стрелку часов liikutella kellonviisaria
подвига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks подвйнуть(ся)
подвйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
{imperf подвигать) 1. кого-что А, куда (в,
под + А, к + D), чем I siirtää (hiukan); ~ стул
к окну <в угол> siirtää tuolia ikkunan viereen
<nurkkaan>; ~ чемодан под кровать työntää
matkalaukku sängyn alle 2. что A kuv puhek
saada edistymään, edistää; ~ работу saada työ
edistymään; ~ дело saada edistystä asiaan,
edistää asiaa
подвйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf подвигаться) 1. к кому-чему D siirtyä
(hiukan); ~ к кому-л siirtyä lähemmäs jkta; ~
к выходу siirtyä ulko-ovelle 2. к чему D kuv
edetä, edistyä; работа -улась к завершению
(t к концу) työ on edennyt loppuaan kohti
под|водйть, -вожу, -водишь, -водят;
-водящий; pass partis prees -водимый imperf
ks подвести
под|возить, -вожу, -возишь, -возят;
-возящий; pass partis prees -возимый imperf
ks подвезти
под|вязать, -вяжу, -вяжешь, -вяжут;
-вязанный, -вязан perf (imperf подвязывать)
что А, к чему D, кому D, чем I sitoa (Jk jnk
alapuolelle t tukea siteellä); ~ колокольчик к
дуге sitoa kulkunen luokkiin; ~ себе щёку (t
щеку) платком sitoa poskensa liinalla; ~
салфетку ребёнку panna lapselle ruokalappu
kaulaan; ~ кому-л руку panna jkn käsi kan-
nattimeen
под|вязаться, -вяжусь, -вяжешься,
-вЯжутся perf (imperf подвязываться) чем I:
~ кушаком vyöttää takkinsa kiinni; - фарту-
ком sitoa esiliina eteensä
подговарива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
подговор|йть, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён, -ена
perf кого А, к чему D, на что A t + inf
houkutella, suostutella; - кого-л пойти куда-л
houkutella jkta lähtemään jonnekin; ~ ребя"т
на шалость houkutella lapsia kujeiluun
подгонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
догнать
подготавлива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks подготовить(ся)
подгот6в|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf подготовлять ja под-
готавливать) 1. что А, к чему D, для чего G
valmistaa; ~ лекцию valmistaa luento; ~
книгу к печати saattaa (t valmistaa) kirja
painokuntoon, toimittaa kirja painoon; - ма-
териал для работы valmistaa aineisto[a] työtä
varten 2. (imperf myös готовить) кого А, к
чему D valmistaa, valmentaa, kouluttaa; ~
специалистов valmistaa (t kouluttaa) spesialis-
teja; ~ ученика к экзамену prepata (t valmis-
taa) oppilasta tenttiin 3. кого А, к чему D
valmistaa (vastaanottamaan jk tieto); ~ кого-л
к печальному известию valmistaa jkta kuule-
maan surusanoma
подготов|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf подготовляться ja подготавливать-
ся) к чему D valmistautua, varustautua,
varautua; ~ к отъезду valmistautua matkaan
(t lähtöön); ~ к случайностям varautua sat-
tumiin; - к занятиям valmistautua oppitun-
nille
подготовл^|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks подготовить(ся)
поддаваться, -юсь, -ешься, -ются; -вайся;
-ющийся; -ваясь imperf, подда|ться, -мся,
-шься, -стся, -дймся, -дйтесь, -дутся; -лея,
-лась, поддалось; -йся; -вшийся; -вшись perf
1. чему D, на что A antautua, antaa perään (t
periksi f myöten); ~ отчаянию <панике>
antautua epätoivon <pakokauhun> valtaan; ~
соблазну antaa perään houkutuksille; ~ на
чьй-л уговоры antautua jkn houkutteluihin,
antaa jkn houkutella itsensä 2. кому D antaa
(jklle) periksi
подцева|тъ I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
поддеть I, II
подд&иа|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
подделывать) что A väärentää; ~ документ
<подпись> väärentää asiakirja <allekirjoitus>
234
под
под
под|держать, -держу, -держишь,
-держат; -держанный, -держан perf (imperf
поддерживать) 1. кого-что А, за что А, по-
до что А, чем I tukea, auttaa (pysymään
pystyssä), pidellä [kiinni]; ~ больного под
руку (t за pytfy) tukea sairasta käsivarresta;
~ кого-л рукой auttaa jkta kädellään 2. ко-
го-что А, чем I, в чём P tukea, auttaa; ~
кого-л деньгами tukea jkta rahallisesti; ~
кого-л советом auttaa jkta neuvollaan; ~
кого-л в беде auttaa jkta hädässä 3. кого-
что А, где (в, на + P) kannattaa, tukea; ~
чью-л кандидатуру kannattaa (t tukea) jkn
ehdokkuutta; ~ предложение в парламенте
<на конферёнции> kannattaa ehdotusta
parlamentissa <konferenssissa> 4. ks
поддерживать 3
подцёржива|ть, -ю, -ешь, -ют imperfl. ks
поддержать \ —3 2. 3. pers что A kannattaa,
tukea; балки ~ют потолок parrut kannatta-
vat kattoa 3. (perf поддержать) что А, с кем-
чем I, где (в, на + Р) ylläpittää, pitää [yllä t
vireillä]; - дружественные отношения с
соседними странами ylläpitää ystävällisiä
suhteita naapurivaltioihin; ~ разговор
ylläpitää keskustelua; ~ переписку pitää kir-
jeenvaihtoa vireillä; ~ порядок <дис-
циплйну> pitää järjestystä <kuria>; ~ чис-
тоту в кухне (t на кухне) pitää keittiö puh-
taana
поддё|тъ I, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
{imperf поддевать) 1. кого-что А, чем I nos-
taa {jnk kärjellä)\ ~ вилами ворох сена nostaa
heinäkasa hangolla 2. кого A kuv puhek
piikitellä (Jkta)
подцё|ть II, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
{imperf поддевать) что А, подо что A pukea
alle; ~ свитер под пальто pukea villapaita
takin alle
поддразнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
;-поддр|азнйть, -азню, -азнишь, -азнят perf
кого А, чем I puhek härnätä, härnäillä, kiu-
soitella (jktajllak)
подействовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
действовать 3
под6ла|ть, -ю, -ешь, -ют perf что A puhek
tehdä (jtak jnk aikaa); ~ упражнения tehdä
harjoituksia, harjoitella А я ничего не могу с
ним ~ en mahda hänelle mitään; что с ним
-ешь? minkä hänelle mahtaa?; ничего не
-ешь, надо идти ei auta muu kuin mennä
поделить, поделю, поделишь, поделят;
поделённый, поделён, поделена perf ks
делить 1
поделиться, поделюсь, поделишься,
поделятся perf ks делиться 2, 3
под6лыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek tav kysymyslauseissa: что ты здесь
-ешь? mitä teet (t hommaat) täällä?
подержать, подержу, подержишь,
подержат perfl. кого-что А, чем I, в чём Р,
на чём Р, за что A pitää, pidellä (jnk aikaa); ~
книгу в руках pitää kirjaa käsissään; ~ что-л
щипцами pidellä jtak pihdeillä; ~ кого-л за
руку pidellä jkta kädestä; - ребёнка на руках
pitää lasta sylissään 2. кого-что А, за что А
pitää [kiinni], pidellä [kiinni], pidättää,
pidätellä (jnk aikaa); ~ собаку за ошейник
pitää koiraa kiinni kaulapannasta; ~ лошадей
pidättää hevosia 3. кого-что А, где (в, на + P)
pitää, säilyttää (jnk aikaa); ~ продукты в хо-
лодильнике pitää ruokatarvikkeita jääkaapis-
sa 4. кого А, где (в + P) pitää, pysyttää (jnk
aikaa); ~ больного в постели pitää sairas[ta]
vuoteessa
подержаться, подержусь, подержишься,
подержатся perf за кого-что А, чем I pitää
[kiinni], pidellä [kiinni] (jnk aikaa); ~ за руку
pitää kiinni kädestä
подёрн|уть, -ет; -утый, -ут perf tav
yksipers t pass partis pret что А, чем I: реку
~уло льдом, река ~ута льдом joki vetäytyi
jääriitteeseen
подерись, подерёшься fut ks подраться
поджар|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (/mperf поджаривать) что А, на чём Р, в
чём Р paistaa, ruskistaa (jnk verran); ~ мяЧю
на сковороде <в гусйтнице> paistaa lihaa
paistinpannulla <paistinvuoassa>; ~ что-л в
масле (f на масле) paistaa jtak voissa
под|жать, -ожму, -ожмёшь, -ожмут;
-жатый, -жат perf (imperf поджимать) что А:
~ ноги под себй vetää jalat alleen; ~ губы
puristaa huulensa yhteen
под|же*чь, -ожгу, -ожжёшь, -ожгут; -жёг,
-ожгла; -ожжённый, -ожжён, -ожжена perf,
поджига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1. чем
I sytyttää [palamaan]; поджечь дом sytyttää
talo palamaan; ~ бумагу спичкой sytyttää
paperi tulitikulla 2. puhek polttaa, päästää
palamaan (pilalle); поджечь пирог polttaa
piirakka
поджида|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А, кого-чсго G puhek odotella; ~ гостя
odotella vierasta
подзывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
дозвать
под|катйтъ, -качу, -катишь, -катят perf
235
под
под
(imperfподкатывать) 1. кого-что А, куда (к
+ D, под + A) vierittää, kierittää; työntää (jnk
luo t alle); - бочку к крыльцу vierittää tynnyri
portaiden eteen; - мяч под кровать vierittää
pallo sängyn alle 2. куда (к + D), на чём Р
puhek [ajaa] hurauttaa, [ajaa] karauttaa (jnk
luo); - к подъезду на машине hurauttaa
autolla portaiden eteen 3. 3. pers к чему D
puhek: слёзы -катили к глазам kyyneleet
kihosivat silmiin, itku nousi kurkkuun; к
сердцу —катило yksipers sydäntä kouristaa (t
ahdistaa)
под|катйться, -качусь, -катишься, -катят-
ся perf (imperf подкатываться) 1. куда (к +
D, под + A) vieriä, kieriä, pyöriä (jnk luo t
alle); бочка -катилась к крыльцу tynnyri
vieri portaiden eteen; мяч -катился под
кровать pallo vieri sängyn alle 2. ks под-
катить 2, 3
подкатыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks подкатйть(ся)
подкйдыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
подкйн|уп>, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perfl. ks
подбрасывать, подбросить 1, 2; 2. ark ks
подбрасывать, подбросить 4
подкладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
подложить
подклёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
подклеить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что А, к чему D, подо что A liimata (lisää t
jnk alle); - разорванную страницу liimata
revennyt sivu; - подпись под портрет (f к
портрету) liimata kirjoitus muotokuvan alle
подключить, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf подключать) 1. что А, к че-
му D kytkeä; - телефон к сети kytkeä puhe-
lin verkkoon 2. кого-что А, к чему D ottaa
mukaan; к работе -или опытных мастеров
työhön otettiin mukaan kokeneita mestareita
под|ковать, -кую, -куёшь, -куют; -кован-
ный, -кован perf (imperf подковывать) 1. ks
ковать 4; 2. pass partis pret в чём Р kuv
puhek: он хорошо -кован в математике hän
on hyvin perehtynyt matematiikkaan
подкра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf подкрашивать) что А, чем
I maalata; värjätä (jnk verran); - воду соком
värjätä vesi mehulla, lisätä veteen mehua; -
губы [помадой] panna väriä huuliin, maalata
huulet
подкра|сться, -дусь, -дёшься, -дутся; -лея,
-лась perf (imperf подкрадываться) к кому-
чему D hiipiä, lähestyä hiipien; кошка -лась к
воробью kissa hiipi varpusen luo
подкреп|йть, -лю, -ишь, -йт; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf подкреплять) 1. что
А, чем I tukea, vahvistaa, lujittaa; - забор
подпоркой tukea aita 2. что А, чем I kuv.
vahvistaa, tukea; - решение делом vahvistaa
päätös teolla 3. кого А, чем I vahvistaa,
syöttää; чай —йл нас tee vahvisti meitä; - себя
перёд дорогой syödä ennen matkalle lähtöä;
- больного витаминами antaa potilaalle vita-
miineja
подкреп|йться, -люсь, -йшься, -йтся perf
(imperf подкрепляться) чем I, перед чем i
vahvistaa itseään, syödä; - перед дорогой
syödä ennen matkalle lähtöä; - чашкой кофе
vahvistaa itseään kupilla kahvia
подкреши*|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks подкрепйть(ся)
подкр|утйть, -учу, -утишь, -утят; -учен-
ный, -учен perf, подкр^чива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. чем I ruuvata tiukemmalle,
kiertää kireämmälle; подкрутить гайку
[ключом] ruuvata mutten [avaimella]
tiukemmalle 2. kiertää (hiukan); - усы
väännellä viiksiään
подкупа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
подкупить, -куплю, -купишь, -купят;
-купленный, -куплен perf 1. кого А, чем I
iahjoa; его подкупили большими деньгами
hänet lahjottiin antamalla suuri rahasumma 2
кого А, чем I kuv lumota, vetää puoleensa; он
подкупил нас своей доброжелательностью
hän lumosi meidät hyväntahtoisuudellaan; его
искренность подкупила меня hänen vil-
pittömyytensä lumosi minut 3. что А, чего G
ostaa lisää (t vähän); - cäxap[y] для варенья
ostaa lisää sokeria hilloa varten
подлежать, -у, -йшь, -ат imperf чему D
virall: Зто ~йт уничтожению se on
hävitettävä; - обложению налогом olla
veronalainen; дело не -йт оглашению juttu ei
siedä julkisuutta, juttua ei saa päästää julkisuu-
teen А не -йт сомнению, что ... ei ole
epäilemistäkään, että
подлета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, под-
ле|т6ть, -чу, -тишь, -тят perf к кому-чему D,
подо что A lentää (jnk luo t alle), lähestyä
(lentäen); самолёт подлетает к городу
lentokone lähestyy kaupunkia; чайка под-
летела к мосту <под мост> lokki lensi sillan
luo <alle>
под|лизаться, -лижусь, -лижешься,
-лижутся perf, подлйзыва|ться, -юсь, -ешься,
-ются imperf к кому D puhek mielistellä,
liehitellä, hännystellä (jkta)
236
под
под
под|ложйть, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perf (impcrf подклады-
вать) 1. что А, подо что A panna, laittaa (jnk
alle); ~ подушку под голову panna tyyny
pään alle 2. что А, чего G, кому D, куда (в +
A) panna lisää, lisätä; ~ кому-л каши panna
jklle lisää puuroa; ~ дров в печь lisätä puita
uuniin 3. что А, кому D panna, sujauttaa
(salaa); ему ~ложйли анонимное письмо hän
sai nimettömän kirjeen А ~ свинью кому-л
puhek tehdä konnankoukku (f jekkua) jklle
подма|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf(imperf подмазывать) что А, чем I
voidella, sivellä (hiukan t altapäin); ~ колёса
маслом rasvata rattaat; ~ губы puhek maala-
ta huulensa
под|менйть, -меню, -мёнишь, -мёнят; -ме-
нённый, -менён, -менена perf, подменить,
-ю, -ешь, -ют imperf(imperf myös подмени-
вать) 1. кого-что А, кому D vaihtaa (salaa t
erehdyksessä); мне подменили шапку minulta
on vaihdettu hattu А его будто подменили
hän on aivan kuin toinen ihminen 2. что А,
чем I: подменить дела словами puhua sen
asemesta, että tekisi työtä 3. кого A puhek
vaihtaa (jksik aikaa vartiosta tms); ~ дежурно-
го vaihtaa päivystäjä
под|местй, -мету, метёшь, -метут; -мёл,
-мела; -метённый, -метён, -метена perf
(imperf подметать) ks мести 1; ~ пол lakaista
lattia; - мусор под крыльцо lakaista roskat
portaiden alle
подмета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks под-
мести
подмета|ть II, -ю, -ешь, -ют; подмётан-
ный, подмётан perf (imperf подмётывать)
что А, к чему D harsia [paikoilleen]; ~
подкладку к пальто harsia vuori takkiin
подмфтпъ, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf. подмеча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что A huomata, panna merkille (sel-
laista, jota on vaikea huomata); ~ чьй-л не-
достатки huomata jkn puutteellisuudet
подмйгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, под-
миг\1фъ, -у, -ёшь, -ут perf кому D iskeä (t
vilkuttaa) silmää; он подмигнул мне hän iski
silmää minulle
подмыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
подмыть; 2. yksipers кого A -h inf puhek:
меня так и ~ет рассказать tekee kovin mieleni
kertoa; так и ~ло сказать ... halutti kovin
sanoa , olisin mielelläni sanonut
под|мйть, -мою, -моешь, -моют; -мытый,
-мыт perf (imperf подмывать) 1. кого-что А
pestä (jkn) alaruumis, tehdä (jklle) alapesu 2.
что A puhek pesaista, pestä [häthätää]; ~ пол
pestä lattia häthätää 3. 3. pers t yksipers что А
huuhtoa, huuhdella (kuluttaen); течением
-мыло берег, течение -мыло берег virta on
huuhtonut rannan
поднес|тй, -у, -ёшь, -ут; поднёс, под-
несла; -ённый, -ён, -ена perf (imperf под-
носить) 1. кого-что А, к кому-чему D tuoda,
viedä, kantaa, nostaa, kohottaa (jnk luo.
lähelle); ~ ребёнка к матери <к окну> tuoda
lapsi äidin <ikkunan> luo; ~ книгу к глазам
nostaa kirja lähemmäs silmiään 2. что А, куда
(в + А), к чему D tuoda, kantaa, toimittaa; ~
вещи к подъезду kantaa tavarat junalle 3. что
А, чего G, кому D tarjota; ~ [стакан] вина
кому-л tarjota [lasi] viiniä jklle 4. что А, кому
D ojentaa, lahjoittaa; - кому-л адрес <букет
цветов> ojentaa jklle adressi <kukkavihko>
поднима|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks поднйть(ся)
под|носйть, -ношу, -носишь, -носят
imperf ks поднести
под|нйть, -ниму, -нймешь, -нймут ja
puhek -ыму, -ьшешь, -ымут; поднйл, -няла,
подняло; -ними ja puhek -ымй; -нывший;
поднятый, поднят, -нята, поднято; -няв perf
(imperf поднимать ja puhek подымать) 1. ко-
го-что А, с чего G nostaa (maasta); ~ камень
с земли nostaa kivi maasta; ~ карандаш с
пола (г с полу) nostaa kynä lattialta 2. кого-
что А, чем I, на что A nostaa, kohottaa; ~ че-
модан nostaa matkalaukku; ~ левой рукой
пятьдесят килограммов nostaa vasemmalla
kädellään viisikymmentä kiloa; ~ что-л на
плечи nostaa jk harteilleen 3. что А, чемР, на
чём Р, куда (на + A) nostaa (siirtää ylemmäs);
~ вещи на питый этаж nostaa tavarat viiden-
teen kerrokseen; - что-л на лифте nostaa jtak
hissillä; - лебёдкой vinssata, nostaa vinssillä (f
vinturilla) 4. кого-что A nostaa, kohottaa; -
голову nostaa pää pystyyn, kohottaa päätään;
~ руку kohottaa kätensä; (на уроке) viitata;
кошка -няла хвост kissa nosti häntänsä
pystyyn 5. что A nostaa; ~- флаг nostaa lippu
[salkoon]; ~ паруса nostaa purjeet [mastoon];
~ якорь nostaa ankkuri 6. кого-что A nostaa
pystyyn (f jaloilleen); ~ упавшего ребёнка
nostaa kaatunut lapsi jaloilleen; ~ стул
<забор> nostaa tuoli <aita> pystyyn 7. кого-
что А, с чего G, с какой целью (в, на + А),
когда (в + А, на + Р, среди + G) saada
jalkeille (t nousemaan), herättää; ~ кого-л с
постели (t с кровати) saada jku nousemaan
237
под
под
vuoteesta, herättää jku; ~ в пять часов <на
рассвете, среди ночи> saada jalkeille kello
viisi <aamun sarastaessa, keskellä yötä> 8. что
А, в какой степени (на + А, до + G, с + G до
+ G) nostaa, korottaa, kohottaa, lisätä; paran-
taa; ~ цену на что-л nostaa jnk hintaa; - про-
изводительность труда parantaa työn tuot-
tavuutta; ~ зарплату рабочим nostaa
työläisten palkkaa; - температуру на пять <с
пяти до десятй> градусов nostaa lämpötilaa
viisi astetta <viidestä kymmeneen asteeseen>;
~ стоимость чего-л с двух [рублей] до трёх
рублей nostaa jnk hintaa kahdesta ruplasta
kolmeen [ruplaan]; ~ напряжение до ста
вольт nostaa jännite sataan volttiin; на-
пряжение подняли в два раза jännite nostet-
tiin kaksinkertaiseksi 9. кого-что А, на что А,
против кого-чего G nostaa, nostattaa; ~
кого-л на защиту чего-л nostaa jku puolusta-
maan jtak; ~ народ против угнетателей nos-
taa kansa [taisteluun] sortajia vastaan; ~
солдат в атаку nostaa sotilaat hyökkäykseen
10. что А: ~ вопрос nostaa (f herättää)
kysymys; ~ тревогу antaa hälytys; ~ крик
alkaa huutaa, päästää huuto; ~ восстание
nousta kapinaan 11. что A maat raivata; ~ це-
лину raivata uudismaa 12. кого A puhek kas-
vattaa; она ~няла четверых детей hän on kas-
vattanut neljä lasta А ~ глаза kohottaa kat-
seensa
под|нйться, -нимусь, -нймешься, -нймут-
ся ja puhek -ымусь, -ымешься, -ымутся;
-нйлсй, -нялась, -нялось; -нимйсь ja puhek
-ымйсь; -нявшийся; -нйвшись perf (imperf
подниматься^ puhek подыматься) 1. на чём
Р, по чему D, куда (в, на + А), на какую вы-
соту (ни + A) nousta, kohota; ~ на лифте <по
лёстнице> на третий этаж nousta hissillä
<portaita> kolmanteen kerrokseen; самолёт
~нялсй в воздух lentokone kohosi ilmaan; ~
на воздушном шаре в стратосферу nousta
ilmapallolla stratosfääriin; ~ на вершину
горы nousta vuoren huipulle; ~ на большую
высоту nousta hyvin korkealle; ~ на пять
<дёсять> тысяч метров nousta viidentuhan-
nen <kymmenentuhannen> metrin korkeuteen
2. с чего G, из-за чего G nousta (seisomaan);
~ со стула <с дивана, с кресла, с места, с
постёли> nousta tuolilta <sohvalta,
nojatuolista, paikaltaan, vuoteesta>; ~ из-за
стола nousta pöydästä А ~ на ноги 1) nousta
pystyyn (t seisaalleen); 2) päästä jalkeille 3. с
какой целью (в, на + А), когда (в + А, на +
Р, среди + G) nousta, herätä; ~ в школу <на
работу> nousta kouluun <työhön>; ~ в
шесть часов <на рассвете, среди ночи>
nousta kello kuusi <aamun sarastaessa,
keskellä yötä> 4. 3. pers в какой степени (в,
на + А, до + G, с + G до + G) nousta, koho-
ta; давление ~ня\пось в два раза paine nousi
kaksinkertaiseksi; температура ~нялась на
два градуса lämpötila nousi kaksi astetta;
температура -нялась с пяти до десяти
градусов lämpötila nousi viidestä kymmeneen
asteeseen 5. на что А, против кого-чего G
kuv nousta; ~ на борьбу <на защиту чего-л>
nousta taisteluun <puolustamaan jtak>; весь
народ ~нйяся против захватчиков koko
kansa nousi [taisteluun] anastajia vastaan 6. 3.
pers где (в, на + P) nousta, alkaa, syntyä; в
доме ~ня\лсй шум talossa nousi meteli
подоба|ть, -ет imperf yksi pers кому-чему
D + inf kirjak sopia, olla soveliasta; вам не
~ет так поступать teidän ei sovi menetellä
tuolla tavoin
под|обрать, -беру, -берёшь, -берут;
-обрал, -обрала, -обрало; -обранный,
-обран perf (imperf подбирать) 1. что А, с че-
го G, где (в, на + Р, около, возле, у + G)
poimia, noukkia, nostaa, kerätä, koota (lattialta,
maasta jtak pudonnutta); ~ бумажки с пола (f с
полу) noukkia paperipalat lattialta; - колосья с
земли poimia tähkät maasta; ~ монету на ули-
це <в магазине, у подъёзда> nostaa raha
kadulta <kaupan lattialta, portaiden vierestä> 2
что А: ~ волосы kohentaa hiuksiaan; ~ вожжи
ottaa ohjakset käteensä; ~ живот vetää vatsa
sisään 3. кого-что А, кому D taittaa (altapäin t
alle); ~ край скатерти taivuttaa (t kääntää)
pöytäliinan reunoja А ~ [под себя] ноги taivut-
taa (t vetää) jalkansa koukkuun
подобыЬ, подобьёшь fut ks подбить
подогрева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, no-
догрфъ, -ю, -ешь, -ют; perfl. что А, чего G,
в чём Р, на чём Р lämmittää, kuumentaa
(hiukan); ~ воду (t воды) в кастрюле
lämmittää vettä kattilassa; - картошку
<кашу> на плите lämmittää perunoita
<puuroa> liedellä 2. что А. kuv kiihottaa,
voimistaa; ~ страсти kiihottaa; ~ интерес к
чему-л herättää kiinnostusta jtak kohtaan
пододвига|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, по-
додвинуть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf ко-
го-что А к кому-чему D, кому D siirtää
[lähemmäksi], työntää [lähemmäksi]; ~ стол к
окну siirtää pöytä lähemmäksi ikkunaa; ~
кресло гостю siirtää nojatuolia lähemmäs
vierasta
238
под
под
подожг^, подожжёшь fut ks поджечь
подожд|атъ, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало
perfl. кого-что А, кого-чего G odottaa (jnk
aikaa); - поезд[а] odottaa junaa; я -у тебя на
вокзале odotan sinua asemalla 2. ks повре-
менить 1
подожм^, подожмёшь fut ks поджать
под|озвать, -зову, -зовёшь, -зовут;
-озвал, -озвала, -озвало; -озванный, -озван
perf(imperf подзывать) кого А, к кому-чшу
D, чем I kutsua {luokseen tjnk luo); - кого-л
жестом viittoa jkta luokseen; — кого-л к окну
kutsua jku ikkunan luo
подозревать, -ю, -ешь, -ют imperfl. ко-
го А, в чём Р epäillä; - кого-л в обмане <в
преступлёнии> epäillä jkta petoksesta
<rikoksesta> 2. что А, у кого G, + konj что
epäillä, luulla; у него -ли туберкулёз hänen
epäiltiin sairastuneen tuberkuloosiin; я ~ю,
что тут кроется ошибка luulen, että tässä on
virhe
подо|йтй, -иду, -идёшь, -идут; -шёл,
-шла, -шло; -шедший, -идя" perf (imperf'под-
ходить) 1. к кому-чему D, на какое расстоя-
ние(на + A) mennä, tulla (Jnk luo), lähestyä; ~
к окну mennä ikkunan luo; теплоход -шёл к
пристани laiva lähestyi laituria; - к кому-л на
близкое расстояние tulla jkn lähelle A время
"-шло к полудню koitti puolenpäivän aika 2.
3. pers к чему D kuv olla lähellä (t vieressä);
лес -шёл к самой деревне metsä oli aivan
kylän lähellä 3. к чему D ryhtyä, ruveta
{lähinnä seuraavan ongelman, kysymyksen tms
ratkaisemiseen); - к изучению чего-л ryhtyä
tutkimaan jtak 4. к кому-чсму D suhtautua,
lähestyä; - к замечаниям критически suhtau-
tua kriittisesti huomautuksiin; уметь - к
людям osata lähestyä ihmisiä 5. кому D, к че-
му D sopia, käydä, olla sopiva; такие условия
нам не -идут tällaiset ehdot eivät meille sovi;
этот костюм -шёл бы вам tämä puku sopisi
(f kävisi) teille; ключ -идёт к замку avain käy
lukkoon
подопру, подопрёшь fut ks подпереть
подорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
подорванный, подорван perf (imperf под-
рывать) что А, чем I 1. räjäyttää; - мост ди-
намитом räjäyttää silta dynamiitilla 2. kuv
vahingoittaa, horjuttaa; - здоровье vahingoit-
taa terveyttä; - чёй-л авторитет horjuttaa jkn
arvovaltaa
подо|слать, -шлю, -шлёшь, -шлют; -слал;
подосланный, подослан perf (imperf под-
сылать) кого А, куда (в + А), к кому D
lähettää (esim vakoilemaan jtak); - шпиона в
отряд lähettää vakoilija joukkoon
под|остлать, -стелю, -стелишь, -стелют;
-остлал; -остланный, -остлан perf (imperf
подстилать) что A levittää (jnk alle); -
простыню levittää lakana
подотр^, подотрёшь fut ks подтереть
подошедший, partis ks подойти
подошёл, подошла pret ks подойти
подошшо, подошлёшь fut ks подослать
подпева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кому D
1. (perf подпеть) laulaa (jkn) mukana 2. kuv
puhek halv mielistellä (jkta)
под|перёть, -опру, -опрёшь, -опрут; -пёр,
-пёрла; -пёртый, -пёрт perf, подпира|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, чем I tukea,
pönkittää; - стену pönkittää seinä[ä]; - забор
кольями tukea aita[a] seipäillä, asettaa seipäitä
aidan tueksi (t pönkäksi); сидеть подперев
щёку (t щеку) рукой istua käsi poskella
под|писать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf (imperf подписы-
вать) 1. что A allekirjoittaa; - договор
<письмо, заявлёние> allekirjoittaa sopimus
<kirje, hakemus> 2. что А, под чем I lisätä,
kirjoittaa lisää (alareunaan); - под текстом
ещё три строки lisätä tekstiin vielä kolme riviä
3. кого А, на что А, на какой срок (на + А)
tilata (jklle sanomalehti tms); - кого-л на
газету <на журнал> на месяц <на год, на
полгода> tilata jklle sanomalehti
<aikakauslehti> kuukaudeksi <vuodeksi,
puoleksi vuodeksi>
подписаться, -пишусь, -пишешься,
-пишутся per/X/mperf подписываться) 1. под
чем I allekirjoittaa, kirjoittaa nimensä; - под
доверенностью allekirjoittaa valtakirja 2. на
что А, на какой срок (на + A) tilata
(sanomalehti tms); - на газету <на журнал>
на месяц <на год, на полгода> tilata
sanomalehti <aikakauslehti> kuukaudeksi
<vuodeksi, puoleksi vuodeksi>
подпйсыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks подписать(ся)
подплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
подшпа|ть, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perf к
кому-чему D, подо что A uida; (на лодке)
soutaa (jnk luo t alle); - к лодке <под мост>
uida veneen luo <sillan alle>
подполза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, под-
полз|тй, -у, -ёшь, -ут; подполз, -ла perf к ко-
му-чему D, подо что A ryömiä, kontata;
madella, luikertaa (jnk luo t alle); - к берегу
ryömiä rannalle
239
под
под
подпоясать, -шу, -шешь, тшут; -санный,
-сан perf(imperf подпоясывать) кого-что А,
чем I vyöttää, köyttää vyöllä; - платье
поясом sitoa vyö uumilleen
подпоясаться, -шусь, -шешься, -шутся
pe.rf (imperf подпоясываться) чем I vyöttää
itsensä, köyttäytyä vyöllä; - ремнём sitoa
nahkavyö uumilleen
подпрыгивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
подпрыгн|утъ, -у, -ешь, -ут per f до чего G
hypähtää, hypätä; - до потолка hypähtää
kattoon asti A ~ от радости hypähtää ilosta
подпускать, -ю, -ешь, -ют imperf,
под|пустить, -пущу, -пустишь, -пустят;
-пущенный, -пущен perf кого-что А, к кому-
чему D, на какое расстояние (на + А)
päästää, laskea (jnk luo, lähelle); - зверя к
себе на выстрел (f на расстояние выстрела)
päästää eläin ampumamatkan päähän
подража|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кому-
чему D, кому D в чём Р jäljitellä, matkia; -
чужой речи jäljitellä toisen puhetapaa; ~ в
игре известному артисту jäljitellä [näytel-
lessään] tunnettua näyttelijää
подразумевали», -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го-что А, под кем-чем I tarkoittaa (jllak
jtak); что он под этим ~ет? mitä hän sillä
tarkoittaa?; кого ты -ешь? ketä tarkoitat?
подраться, подерусь, подерёшься, по-
дерутся; подрался, подралась, подралось
perf ks драться 1
подро|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf, подреза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
(imperf myös подрезывать) 1. что А, тем I leika-
ta (lyhemmäksi t alhaalta); - волосы ножница-
ми leikata saksilla tukkaa [lyhemmäksi]; -
стебель цветка ножом katkaista kukanvarsi veit-
sellä 2. чего G, тем Г leikata [lisää]; подрезать
хлеба leikata [lisää] leipää
подруба|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
подрубить I, II
под|рубйть I, -рублю, -рубишь, -рубят;
-рубленный, -рублен perf (imperf подрубать)
1. что А, чем I hakata poikki (juuresta); - дуб
топором hakata tammi poikki kirveellä 2. что
А, чем I hakata lyh[y]emmäksi, lyhentää; ~
ножки стола lyhentää pöydän jalkoja 3. что
А, чего G hakata [lisää], pilkkoa [lisää]; ~
дров pilkkoa [lisää] puita; ~ капусты leikata
[lisää] kaalia
под|рубйть II, -рублю, -рубишь, -рубят;
-рубленный, -рублен perf (imperf под-
рубать) что A päärmätä, palttaa, paltata; ~
носовой платок päärmätä nenäliina
подр|ужйться, -ужусь, -ужишься, -ужатся
perf с кем I ystävystyä; я -ужился с ним ещё
в школе ystävystyin hänen kanssaan jo
koulussa; ребята быстро -ужились [друг с
другом] lapset ystävystyivät hyvin pian
подрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
дорвать
под|садйтъ, -сажу, -садишь, -садят;
-саженный, -сажен perf (imperf подсажи-
вать) 1. кого А, куда (в, на + A) auttaa
(ajoneuvoon tms); - мальчика на лошадь
auttaa poika hevosen selkään; - кого-л в
вагон auttaa jku vaunuun 2. кого А, к кому
D, куда (в, на, за + A) puhek istuttaa, panna
istumaan (jkujkn viereen, jssak tarkoituksessa)
3. что А, чего G istuttaa [lisää] (kasveja); -
рассаду (t рассады) istuttaa [lisää] taimia; -
цветов istuttaa [lisää] kukkia
подсаживаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks подсесть
подсв|етйть, -ечу, -ётишь, -ётят; -ёчен-
ный, -ёчен perf, подсвёчива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что A valaista (altapäin t sivusta); - де-
корации valaista kulisseja
под|сесть, -сяду, -сядешь, -сйдут; -сёл,
-севший; -сев perf (imperf подсаживаться) к
кому-чему D istu[utu]a, käydä istumaan (jnk
viereen); - к кому-л istu[utu]a jkn viereen; - к
столу istu[utu]a pöytään
подсё|чь, -ку, -чёшь, -кут; подсёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена ja -ченный, -чен perf
(imperf подсекать) 1. что А, чем I leikata,
iskeä poikki (alhaalta, juuresta); - стебель
подсолнечника косой leikata (t katkaista)
auringonkukan varsi viikatteella 2. кого А
lyödä (jklta) jalat alta
подск|азать, -ажу, -ажешь, -ажут; -азан-
ный, -азан perf, подсказыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, кому D 1. kuiskata; подсказать
ответ ученику kuiskata vastaus oppilaalle 2
kuv antaa vihje, vihjata, vihjaista; - кому-л
правильное решение antaa jklle vihje oikeas-,
ta ratkaisusta
подск|очйть, -очу, ^очишь, -очат perf
(imperf подскакивать) к кому-чему D
hypätä, hypähtää, karata, rynnätä (jnk luo); ~
к двери hypätä ovelle
подсл^ша|тъ, -ю, -ешь, -ют perf,
подсл^пшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
kuunnella [salaa], kuulla; он случайно
подслушал наш разговор hän sattui kuule-
maan keskustelumme; подслушивать чужие
разговоры kuunnella [salaa] toisten
keskusteluja
240
под
под
подсматрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
(perf подсмотреть) за кем-чем I katsella,
tarkkailla (salaa jkta tjtak)
подсмёива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf над кем-чем I naureskella, tehdä
pilkkaa, pilailla; ~ над кём-л pilailla jkn kus-
tannuksella, tehdä pilkkaa jksta, pitää jkta
pilkkanaan
подсм|отрёть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perfX. ks подсматривать;
2. что A katsoa [salaa], urkkia; ~ что-л в щёл-
ку katsoa jtak [salaa] raosta
подсоб|йть, -лю, -йшь, -йт perf, под-
соблфъ, -ю, -ешь, -ют imperf ark ks помочь 1
подстав|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf, подставлять, -ю, -ешь, -ют imperf
1. кого-что А, подо что A asettaa, panna (jnk
alle); подставить ведро под струю воды aset-
taa ämpäri vesisuihkun alle 2. что А, кому D
siirtää (Jkn viereen); tarjota; ~ стул посетите-
лю tarjota tuolia asiakkaalle 3. что А, к чему
D pystyttää, asettaa, panna (jtak vasten); ~
лестницу к стене pystyttää tikkaat seinää vas-
ten Д ~ лицо солнцу kääntää kasvonsa
aurinkoon päin 4. что А, в чём P, во что А
mat sijoittaa, substituoida; ~ числа в формулу
<в уравнёние> sijoittaa arvot kaavaan
<yhtälöön>
подстегива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, под-
стегн|^тъ, -у, -ёшь, -ут; подстёгнутый, под-
стёгнут perf кого А 1. чем I sivaltaa,
läväyttää, huitaista; ~ коня кнутом sivaltaa
hevosta piiskalla 2. kuv puhek hoputtaa, patis-
taa (jkta)
подсфлйтъ, -елю, -ёлешь, -ёлют; -ёлен-
ный, -ёлен perf (imperf подстилать) ks по-
достлать
подстерегать, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А 1. (perf подстеречь) väijyä, vaania; ~
добычу väijyä saalista 2. 3. pers väijyä, vaania,
uhata; путешественников ~ли опасности
vaarat väijyivät matkamiehiä
подстрека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
подстрекнуть) 1. кого А к чему D t на что А
yllyttää, usuttaa; ~ кого-л к ссоре yllyttää jkta
riitaan; ~ мальчишек на драку usuttaa poikia
tappeluun 2. что A kiihottaa; ~ чьё-л лю-
бопытство kiihottaa jkn uteliaisuutta
подстр|елйтъ, -елю, -ёлишь, -ёлят; -ёлен-
ный, -ёлен perf (imperf подстреливать) кого-
что А, из чего G ampua; - птицу из ружьй
ampua lintu [pyssyllä]
подстрига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
подстрй|чь, -гу, -жёшь, -гут; -г, -гла; -жен-
ный, -жен perfl. что А, чем I leikata, keritä
(lyhemmäksi); ~ волосы <ногти> [нбжница-
ми] leikata hiuksia <kynsiä> [saksilla];
подстричь кусты leikata pensaat 2. кого А
leikata tukka[a]; ~ ребёнка leikata lapselta
tukka[a]; коротко подстричь кого-л leikata
jkn tukka lyhyeksi
подстрфпъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf(imperf подстраивать) 1. что А, к чемуТ)
rakentaa (jnk kylkeen, yhteyteen); ~ террасу к
дбму rakentaa terassi talon kylkeen 2. что А
кому D kuv tehdä, järjestää (salaa, tahallaan);
~ пакость кому-л tehdä konnankoukku jklle
подступа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks подступйть(ся)
подст|упйть, -упишь, -упят perf (imperf
подступать) 1. к кому-чему D lähestyä,
päästä lähelle; неприятель -упйл к городу
vihollinen lähestyi kaupunkia, vihollinen pääsi
kaupungin edustalle 2. 3. pers к чему D olla
lähellä (t vieressä); деревня -упйла к реке
kylä oli aivan joen varrella 3. к кому D puhek
päästä lähelle (t puheille); сегодня к нему и ~
нельзй hänen puheilleen on tänään mahdoton-
ta päästä, hän ei päästä tänään lähelleenkään
4. 3. pers к чему D, подо что А: слёзы
купили к глазам kyyneleet kihosivat silmiin;
под сердце -упйло yksipers sydänalaa ahdis-
taa (t kouristaa)
подступиться, -уплюсь, -упишься, -упят-
ся perf (imperf подступаться) к кому D puhek
päästä lähelle (t puheille); к нему не -упишь-
ся (t не ~) hänen puheilleen on mahdotonta
päästä, hän ei päästä lähelleenkään
подс^н|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf подсовывать) 1. что А подо что А
työntää, pistää, panna (jnk alle); ~ вещи под
скамейку työntää tavarat penkin alle; ~ что-л
под подушку panna jtak tyynyn alle 2. что
А кому D puhek sujauttaa, työntää (salaa);
- кому-л бумагу на подпись sujauttaa
paperi jkn allekirjoitettavaksi 3. кого-что А
кому D puhek tyrkyttää; ~ покупателю
плохой товар tyrkyttää ostajalle huonoa
tavaraa
подсчитать, -ю, -ешь, -ют; подсчитанный,
подсчитан perf, подсчйтыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А, на чём Р laskea
(lukumäärä); подсчитать расходы <присутству-
ющих> laskea menot <läsnäolijat>; ~ что-л на
микрокалькуляторе <на бумажке> laskea jtak
taskulaskimella <paperilla>
подсыла|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
дослать
163ак. 756
241
под
под
подсып|ать, -лю, -ешь, -лют; подсыпь,
-анный, -ан perf, подсыпа|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чего G, куда (в + А), кому D
ripotella [lisää], sirotella [lisää], lisätä;
подсыпать овса курам, подсыпать овёс
курам antaa lisää kauroja kanoille;
подсыпать сахара (t сахару) в банку lisätä
sokeria tölkkiin
подсяду, подсядешь fut ks подсесть
подталкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
подтолкнуть; myös tyrkkiä, tuuppia, töykkiä,
töniä
подтвер|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждён-
ный, -ждён, -ждена perf подгвержда|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А 1. vahvistaa [oikeaksi],
osoittaa oikeaksi, varmentaa; - получение
чего-л vahvistaa saaneensa jtak; ~ чью-л
мысль osoittaa jkn ajatus oikeaksi 2. чем I
todentaa, todistaa, osoittaa todeksi; - что-л
опытами todentaa jk kokeilla
под|тер6гь, -отру, -отрёшь, -отрут; -тёр,
-тёрла; -тёртый, -тёрт perf (imperf под-
тирать) что А, чем I 1. pyyhkiä (kuivaksi t
puhtaaksi); - что-л трйпкой pyyhkiä jk rie-
vulla 2. pyyhkiä (kumilla); - ошибку pyyhkiä
virhe
подголкн|^ть, -у, -ёшь, -ут; подтолкну-
тый, подтолкнут perf (imperf подталкивать)
кого-чтоА 1. чем I tuupata, töykätä, tyrkätä,
tönäistä, pukata (kevyesti); - кого-л локтем
töykätä jkta kyynärpäällään; - мяч ногой
potkaista palloa 2. к кому-чему D työntää,
tyrkätä, lykätä, pukata; ~ кого-л к выходу <к
двёри> työntää jkta ovelle; — машину työntää
autoa 3. на что A kuv puhek yllyttää; - кого-л
на шалость yllyttää jkta pahantekoon
под|точйть, -точу, -точишь, -точат;
-точенный, -точен perf (/;прег/*подтачивать)
1. что А, на чём Р teroittaa, hioa (hiukan); -
нож на бруске hioa puukkoa (t veistä)
kovasimella 2. 3. pers что A syödä, jäytää,
kalvaa, kuluttaa; скалу -точило водой
yksipers, вода -точила скалу vesi on syönyt
kallion; моль -точила шерсть koi on syönyt
villan Зо кого-что A kuv kuluttaa, hivuttaa,
riuduttaa; болезнь -точила его sairaus oli
riuduttanut hänen voimansa; его здоровье
-точено болезнью hänen terveytensä on
sairauden kuluttama А комар носу (t носа) не
-точит puhek asiassa ei ole kenelläkään
nokan koputtamista
подт*птта|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks подтянуть(ся)
под|тян^ть, -тяну, -тйнешь, -тянут; -ткну-
тый, -тянут perf (imperf подтягивать) 1. что
А, чем I kiristää, vetää kireämmälle; -
ремень, - пояс kiristää vyötään 2. что А, чем
I kiertää kireämmälle, kiristää; - гайку
ключом kiertää mutteri[a] avaimella
kireämmälle, kiristää mutteria avaimella 3. ко-
го-что А, куда (к + D) vetää, hinata (jnk
lähelle t alle); - лодку ближе к берегу vetää
vene[ttä] lähemmäs rantaa 4. кого-что А, куда
(к + D, на + A) siirtää, vetää; - резервы к
фронту (t на фронт) siirtää reservejä rinta-
malle 5. кого A kuv puhek auttaa (pääsemään
parempiin tuloksiin); - отстающих auttaa
jälkeenjääneitä
подтянуться, -тянусь, -ткнешься, -тянут-
ся perf (imperf подтягиваться) 1. 3. pers куда
(к + D) siirtyä [lähemmäs], lähestyä; войска
-тянулись к границе joukot siirtyivät
lähemmäs rajaa; суда -тянулись к берегу
alukset lähestyivät rantaa 2. на чём Р tehdä
käsinkohonta; - на брусьях tehdä käsinko-
honta nojapuilla 3. в чём Р puhek: - в учёбе
kiriä opinnoissaan
под^ма|ть, -ю, -ешь, -ют perfl. о ком-чём
Р, над чем I ajatella, miettiä; -й об атом ajat-
tele sitä; - над задачей ajatella laskutehtävää
2. + konj что ajatella, luulla, arvella; кто бы
мог -, что ... kuka olisi voinut ajatella, et-
tä 3. kielt -h inf: он и не -л Зтого де-
лать hän ei aikonutkaan (t ajatellutkaan) sitä
tehdä 4. о ком-чём Р ajatella, huolehtia; - o
себе ajatella itseään; - о ночлеге huolehtia
yösijasta (t yöpymispaikasta)
под^мыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf о чём
Р, + inf puhek ajatella, suunnitella; он -л об
отъезде (t уехать) hän ajatteli matkustaa pois
подать, -ю, -ешь, -ют perf l. 3. pers t
yksipers откуда (от, с, из + G) alkaa tuulla (t
puhaltaa t vetää); -ло с севера, с севера -л
ветер alkoi tuulla pohjoisesta 2. на что А, во
что A puhaltaa (vähän); - на свечу <в трубу>
puhaltaa kynttilään <torveen>
подхв|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -ачен-
ный, -ачен perf, подхватыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf I. кого-что A tarttua, temmata, ottaa
kiinni; подхватить чемодан tarttua
matkalaukkuun; подхватить кого-л под
мышки ottaa jkta kiinni kainaloista 2. что А,
чем I siepata, kaapata, temmata (lennosta);
подхватить мяч рукой siepata pallo käteensä;
ветер подхватил шляпу t yksipers шляпу
подхватило ветром tuuli lennätti hattua;
лодку подхватило течением yksipers,
течение подхватило лодку virta tempaisi
242
под
пое
veneen mukaansa 3. что A kuv puhek saada
(odottamatta); подхватить грипп <насморк>
saada flunssa <nuha>; подхватить богатую
невесту saada rikas morsian 4. что A kuv
käyttää [hyväkseen], omaksua; ~ чужую
мысль käyttää [hyväkseen] toisen ajatusta 5.
что A yhtyä (lauluun); ~ песню yhtyä lauluun
6. что A kuv kannattaa; ~ чью-л инициативу
kannattaa jkn aloitetta
подхлестнуть, -у, -ёшь, -ут; подхлёстну-
тый, подхлёстнут perf, подхлёстыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого А 1. чем I sivaltaa,
huitaista, läimäyttää; ~ кони кнутом sivaltaa
hevosta piiskalla 2. kuv puhek hoputtaa, patis-
taa (jkta) v
под|ходйть, -хожу, -ходишь, -ходят
imperf ks подойти
подчёркивав, -ю, -ешь, -ют imperf, под-
черкнуть, -у, -ёшь, -ут; подчёркнутый, под-
чёркнут perf что А 1. чем I alleviivata, vetää
viiva alle; подчеркнуть строку карандашом
alleviivata rivi kynällä, vetää kynällä viiva
rivin alle; подчеркнуть слово волнистой
линией alleviivata sana aaltoviivalla 2. + konj
что kuv tähdentää, korostaa; ~ значение
чегб-л tähdentää jnk merkitystä; ~ важность
вопроса korostaa kysymyksen tärkeyttä;
автор подчёркивает, что ... kirjoittaja
tähdentää, että — —
подчинить, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf подчинить) кого-что А, ко-
му-чему D alistaa; - когб-л своей власти alis-
taa jku valtaansa; - кого-л своему влиянию
saada vaikutusvalta jkhun; всё ~ено главной
задаче kaikki on alistettu päätehtävän
täyttämiseen А институт ~ён Министерству
просвещения instituutti on opetusministeriön
alainen
подчиниться, -юсь, -йшься, -я"тся perf,
(imperf подчиниться) кому-чему D 1. alistua,
taipua, nöyrtyä; ~ силе taipua ylivoiman
edessä 2. alistua, totella; ~ приказу alistua
käskyyn, totella käskyä; ~ голосу совести
totella omantunnon ääntä
подчиня]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks подчинйть(ся)
подчй|стить, -щу, -стишь, -стят; -щен-
ный, -щен perf, подчища|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf \. что A puhdistaa (hiukan); ~ садовые
дорожки lakaista puiston käytäviä 2. что А,
чем I hangata [pois], raaputtaa [pois];
подчистить ошибочно написанную букву
резинкой hangata virheellinen kirjain pois
kumilla 3. что A puhek tyhjentää, kuluttaa
loppuun; подчистить все запасы tyhjentää
kaikki varastot
под|шутйть, -шучу, -шутишь, -шутят
perf, подш^чива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf над
кем-чем I tehdä (t laskea) pilaa, pilailla, pitää
pilanaan; ~ над кём-л tehdä pilaa jksta, pitää
jkta pilanaan, pilailla jkn kustannuksella
подъезжать, -ю, -ешь, -ют imperf,
подъ|ёхать, -еду, -едешь, -едут; -езжай perfl.
к кому-чему D, подо что А, на чём Р ajaa,
tulla (jnk luo t alle); ~ к станции на авто-
мобиле ajaa asemalle autolla; ~ на вело-
сипеде tulla polkupyörällä; ~ под мост ajaa
sillan alle 2. к кому D с чем I ark kääntyä (jkn)
puoleen; подъехать к кому-л с уговорами
kääntyä jkn puoleen suostutellen
подыгра|ть, -ю, -ешь, -ют perf, подыгры-
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кому D, на чём Р
säestää, myötäillä; ~ певцу на гитаре säestää
laulajaa kitaralla A ~ кому-л puhek myötäillä
jkta
подыма|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek ks
поднимать
подыскать, подыщу, подыщешь,
подыщут; подысканный, подыскан perf
(imperf подыскивать) кого-что A löytää (jk
sopiva); ~ себе помощника löytää apulainen
itselleen
подйскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
подыскать) кого-что A hakea, haeskella,
etsiä, etsiskellä (jtak sopivaa); ~ дачу на лето
hakea kesämökkiä
подышать, подышу, подышешь,
подышат perf чем I, на кого-что A hengittää
(jnk aikaa); ~ свежим воздухом hengittää
( t haukata) raitista ilmaa [keuhkoihinsa]
поеду, поедешь fut ks поехать
поезжай imperat ks поехать
поёжива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
поёж|иться, -усь, -ишься, -атся perf от чего G
käpristellä; ~ от холода käpristellä kylmissään
поесть, поём, поёшь; поест, поедим, по-
едите, поедйт; поел; поёшь; поевший;
поеденный, поеден; поев perf 1. чего G, где
(в, на + Р) syödä, nauttia (vähän); ~ супу в
столовой syödä keittoa ruokalassa 2. кого-
что A puhek syödä kaikki; мыши поели всю
крупу hiiret söivät kaikki ryynit; кошка поела
всех цыплйт kissa söi kaikki kananpojat 3.
(imperf поедать) что A puhek syödä, turmella
(tuhohyönteisistä); моль поела шубу koi on
syönyt reikiä turkkiin
поёт(ся) prees ks пёть(ся)
поехать, поеду, поедешь, поедут; поезжай,
243
поз
kielt не езди per f на чём Р t чем I, куда (в, на,
за + А, к + D), откуда (из, с, от + G), по чему
D t чем I, за кем-чем I, + inf lähteä, mennä
(jllak kulkuneuvolla), matkustaa; ~ на поезде (t
поездом) в город lähteä junalla (t junassa)
kaupunkiin; ~ в Москву <в Крым, на Кав-
каз> matkustaa Moskovaan <Krimille,
Kaukasiaan>; ~ за город mennä maalle; ~ к
родителям в деревню matkustaa (t lähteä) van-
hempiensa luo maalle; ~ с работы на вокзал
mennä työstä asemalle; ~ утренним <скорым>
поездом mennä aamujunassa (t aamujunalla)
<pikajunassa t pikajunalla>; ~ по берегу (t
берегом) mennä rantatietä; ~ за врачом <за
билётами> mennä hakemaan lääkäriä <lippu-
ja>; поехали на метро! mennään metrolla!; по-
езжай на трамвае! mene raitiovaunulla!; ~ на
рыбалку lähteä (t mennä) kalaan; ~ куда-л
учиться lähteä jonnekin opiskelemaan
пожалё|ть, -ю, -ешь, -ют perfks жалеть
пожал|овать, -ую, -уешь, -уют perf
(imperfжаловать) vanh 1. что А кому D t ко-
го А чем I palkita; ~ кому-л орден, ~ кого-л
орденом palkita jku kunniamerkillä 2. к кому
D myös iron tulla, saapua; к нам -овали
гости meille tuli vieraita
пожаловаться, -уюсь, -уешься, -уются
perfks жаловаться
пожать I, пожму, пожмёшь, пожмут
(imperf пожимать) что А, кому D puristaa,
likistää; ~ руку кому-л puristaa jkn kättä A ~
плечами kohauttaa olkapäitään
пожать II, пожну, пожнёшь, пожнут perf
ks пожинать
пожгу, пожгут fut ks пожечь
пожевать, пожую, пожуёшь, пожуют perf
что А, чего G pureskella, pureksia (jnk aikaa);
~ хлеб (t хлеба) pureskella leipää А ~ губами
mutustella suutaan (t huulillaan)
пожела|ть, -ю, -ешь, -ют perfks желать 2;
~ кому-л спокойной ночи toivottaa jklle
hyvää yötä
пожёртв|овать, -ую, -уешь, -уют perf ks
жертвовать
пожечь, пожгу, пожжёшь, пожгут; по-
жёг, пожгла perf что A polttaa (kaikki t
paljon); за зиму все дрова пожгли kaikki
puut poltettiin talven mittaan
пожив|йться, -люсь, -йшься, -ятся perf
чем I puhek paheks käyttää hyväkseen,
hyötyä; ~ чужим добром käyttää hyväkseen
toisen omaisuutta
пожима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
пожать I
пожина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
пожать) что A ylät niittää, nauttia; ~ плоды
своих трудов nauttia työnsä hedelmistä; ~
лавры niittää laakereita
пожира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А 1. (perf пожрать) syödä, hotkia (eläimistä);
свиньи ~ли в огороде всё siat söivät kaikki,
mitä kasvitarhassa oli 2. kuv niellä; пламя ~ет
обломки корабли valtameri nielee laivanhylyn
3. kuv vallata; его ~ет любопытство hänet
valtaa uteliaisuus 4. kuv puhek ahmia, hotkia;
~ книги ahmia kirjoja A - глазами кого-л
ahmia jkta silmillään
пожму, пожмёшь fut ks пожать I
пожн^, пожнёшь fut ks пожать II
пожуй), пожуёшь fut ks пожевать
позаб6|титься, -чусь, -тишься, -тятся perf
ks заботиться
позаб|ыть, -уду, -удешь, -удут; -ытый,
-ыт perf (imperf позабывать vanh) puhek ks
забыть
позавйд|овать, -ую, -уешь, -уют perf ко-
му-чему D kadehtia, olla kateellinen (jnk ver-
ran); ~ товарищу kadehtia toveriaan, olla
kateellinen toverilleen
позавтракать, -ю, -ешь, -ют perf ks
завтракать
позаимствовать, -ую, -уешь, »уют perf h
ks заимствовать; 2. puhek ks занйть I
позванива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем 11
во что A soitella, helistellä, helskyttää; ~ в ко-
локольчик (t колокольчиком) soitella kelloa;
~ шпорами helistellä kannuksia
позвать, позову, позовёшь, позовут;
позвал, позвала, позвало; позванный,
позван perfks звать 1
позвен|6ть, -ю, -ишь, -я"т perf чем I
nelistää, helistellä, kilistää, kilistellä (vähän); -
ключами helistellä avaimia
позвол|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, позволить, -ю, -ешь, -ют imperf кому-
чему D 1. + inf t что A sallia, luvata, antaa
lupa; ~ кому-л делать что-л sallia jkn tehdä
jtak; позволить ребёнку погулять sallia
lapsen mennä ulos; позволить кому-л
[за]курйть sallia jkn ^polttaa; ему всё
позволено hänelle on kaikki sallittu 2. 3. pers
+ inf sallia, antaa mahdollisuus; совесть не
позволяет мне Зтого делать omatuntoni ei
salli minun tekevän sellaista; болезнь не
позволила ему прийти sairaus esti häntä
saapumasta
позволить, -ю, -ишь, -йт perfks звонить
позвякива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
244
пой
helisyttää, helistää; ~ шпорами <монётами>
helisyttää kannuksiaan <rahoja>
поздорова|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
ks здороваться
поздрав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf, поздравлять, -ю, -ешь, -ют imperf
кого А, с чем I, чем I onnitella; ~ кого-л с
днём рождения onnitella jkta syntymäpäivän
johdosta; ~ кого-л с Новым годом toivottaa
jklle hyvää (Г onnellista) uutta vuotta; ~ кого-л
телеграммой lähettää jklle onnittelusähke
позйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf ко-
му D poseerata; ~ фотографу poseerata valo-
kuvaajalle
позна|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
познать
познакбкфпъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perfks знакомить
познаком|итъся, -люсь, -ишься, -ятся perf
Ознакомиться
позна|ть, -ю, -ешь, -ют; познанный,
познан perf( imperf познавать) kirjak 1. кого-
что A oppia tuntemaan (t tietämään),
tiedostaa; ~ людей <жизнь> oppia tuntemaan
ihmisiä <elämää> 2. что A kokea, saada osak-
seen; ~ горе <радость> kokea surua <iloa>
позов^, позовёшь fut ks позвать
позор|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
опозорить) кого-что А, чем I häpäistä; ~
себй чём-л häpäistä itseään jllak; - чьё-л
честное имя häpäistä jkn hyvää nimeä
поигра|ть, -ю, -ешь, -ют perfl. во что А,
с кем-чем I, где (в, на + Р) leikkiä (jnk aikaa);
~ с мячом leikkiä pallolla; - в жмурки <в
прятки> olla sokkosilla <piilosilla>; ~ в саду
leikkiä puistossa 2. во что А, на чём Р, с кем
I, где (в, на + Р) pelata (jnk aikaa); ~ в футбол
<на бильйрде> pelata jalkapalloa <biljar-
dia>; - с кём-л в теннис pelata jkn kanssa ten-
nistä 3. на чём Р, кому D 1для кого G soittaa
(vähän); ~ для гостей на ро^ле soittaa
vieraille pianolla
поинтересоваться, -уюсь, -уешься, -уют-
ся perf чем I olla kiinnostunut, udella, olla
utelias tietämään (t kuulemaan); - новостями
olla kiinnostunut uutisista, udella uutisia
поискать, поищу, поищешь, поищут perf
кого-что A etsiä, hakea (jnk aikaa); поищи
книгу в шкафу hae kirja kaapista
поить, пою, поишь, поит; пой imperf
(perf напоить) кого А, чем I juottaa; ~ ло-
шадей juottaa hevosia; ~ ребёнка молоком
juottaa lapselle maitoa
пойма|ть, -ю, -ешь, -ют; пойманный,
пойман perf (imperf ловить) 1. кого-что А,
чем I tavoittaa, saada kiinni; ~ мяч на лету
tavoittaa pallo lennosta; ~ чёй-л взгляд tavoit-
taa jkn katse 2. кого А, чем I, на что A saada,
pyydystää; кошка ~ла мышь kissa sai hiiren;
~ рыбу удочкой (t на удочку) saada kala
ongella 3. кого-что A puhek tavoittaa, saada;
~ такси saada taksi 4. /rs ловить 5
пойму, поймёшь fut ks понйть
пойти, пойду, пойдёшь, пойдут; пошёл,
пошла; пойди; пошедший; пойди perf 1. ks
идти 3,4, 11, 12, 16, 17, 18; 2. куда (в, на + А,
к + D), откуда (из, с, от + D), за кем-чем I,
по чему D t чем I, через что А, + /nf mennä,
lähteä; ~ в школу <в институт, в аптеку, в
лес> mennä kouluun <instituuttiin, apteek-
kiin, metsään>; ~ на работу <на почту, на
рынок> mennä työhön <postiin, torille>; ~
[на приём] к врачу mennä lääkäriin (t lääkärin
vastaanotolle); - из школы <с работы, от
врача> в магазин <на рынок> mennä
koulusta <työstä, lääkäristä> kauppaan
<torille>; ~ за Угодами <за грибами, за
хлебом в магазин, за ребёнком в детский
сад> mennä marjaan <sieneen, hakemaan
leipää kaupasta, hakemaan lasta
päiväkodista>; ~ гулить <работать, спать>
mennä kävelylle <työhön, nukkumaan>; ~
провожать кого-л lähteä saattamaan jkta; он
пошёл по дороге <по улице> hän lähti kulke-
maan tietä <katua> pitkin; он пошёл по полю
(t полем) hän lähti kulkemaan peltoa pitkin; ~
куда-л через парк <чёрез лес> mennä jhk
puiston <metsän> kautta 3. 3. pers из чего G,
от чего G, у кого G alkaa tulla; из трубы по-
шёл дым piipusta alkoi tulla (t tupruta) savua;
[у больного] из раны пошла кровь [sairaan]
haavasta alkoi tulla verta; из крана пошла
вода hanasta alkoi tulla vettä 4. 3. pers кому
D, к чемуТ> sopia, olla sopiva (pukimista tms);
вам пойдёт эта причёска teille sopii tämä
kampaus; эта брошь пойдёт к её платью
tämä solki sopii hänen leninkiinsä; это платье
пошло бы вам tämä leninki sopisi teille;
галстук пойдёт к костюму solmio sopii
pukuun 5. 3. pers куда (в, на, под + А):
тропинка пошла в гору polku nousee ylös
vuoren rinnettä; дорога пошла на запад tie
kääntyi länteen; дорога круто пошла под
уклон tie laski jyrkästi alas 6. 3. pers кому D
(iästä): ему пошёл десятый год hän on
täyttänyt yhdeksän, hän on kymmenennellä 7.
3. pers во что A [alkaa] kasvaa runsaasti (jtak),
[alkaa] työntää; картофель пошёл в ботву
245
perunat kasvavat runsaasti vartta 8. в кого А,
чем I tulla, olla (muistuttaa); он пошёл в отца
<в мать> hän on tullut isäänsä <äitiinsä>;
характером девочка пошла в отца tyttö on
luonteeltaan isänsä kaltainen 9. на что А
ottaa, syödä; на Зтого червя рыба хорошо
пойдёт kala ottaa mielellään tällaisia matoja A
~ против кого-л ruveta toimimaan jkta vas-
taan; ~ против совести toimia vastoin
omaatuntoaan; вода пошла на убыль vesi (t
vedenkorkeus) alkoi laskea; самолёт пошёл
на посадку lentokone laskee (t alkoi laskeu-
tua); разговор пошёл о хозййстве keskustelu
kääntyi talousasioihin; если на то пошло jos
niikseen tulee
показать, покажу, покажешь, покажут;
показанный, показан perf (imperf показы-
вать) 1. кого-что А, кому D näyttää; ~
картину <альбом> кому-л näyttää taulua
<albumia> jklle; ~ больного врачу näyttää
potilasta lääkärille А ~ спину 1) (по-
вернуться) kääntää selkänsä 2) (убежать)
lähteä pakoon; ~ язык näyttää kieltään 2. что
А кому D näyttää, esittää; ~ свой паспорт
näyttää passinsa; ~ билет контролёру
näyttää [matkalippua tarkastajalle 3. что А,
комуD, по чему!) näyttää, esittää, esitellä; ~
музей ученикам näyttää museota oppilaille; ~
туристам достопримечательности города
esitellä turisteille kaupungin nähtävyyksiä; no
телевидению <по второй программе>
сегодня покажут новый фильм televisiossa
<kakkoskanavassa> on tänään uusi elokuva
4. на кого-что А, куда (в, на + А), чем I
osoittaa, näyttää; ~ пальцем <рукой> на
кого-л <на что-л> osoittaa sormella
<kädellä> jkta <jtak>; ~ в какую-л сторону
osoittaa jhk suuntaan; ~ на запад <на
восток> osoittaa länteen <itään>; ~ глазами
на кого-л osoittaa katseellaan jkta А ~ кому-л
на дверь osoittaa ovea jklle 5. что А, + konj
что osoittaa, näyttää (antaa havaita, todis-
taa); себя кем I osoittautua; ~ смелость
<мужество> osoittaa rohkeutta <mie-
huullisuutta>; - себя хорошим работником
osoittautua hyväksi työntekijäksi; опыт по-
казал, что ... kokemus on osoittanut, et-
tä 6. что А, в чём Р, на чём Р saavuttaa
(Jk tulos, aika); ~ лучший результат в со-
ревнованиях saavuttaa paras tulos kilpailuis-
sa; в беге на сто метров он показал лучшее
время sadalla metrillä hän saavutti parhaan
ajan 7. ks показывать 2 А я тебе покажу!
puhek kyllä minä näytän sinulle!
показаться, покажусь, покажешься,
покажутся perf 1. ks казаться; 2. (imperf
показываться) где (в, на + Р, над + I), отку-
да (из, из-за, из-под + G) näyttäytyä, tulla
näkyviin, ilmestyä, ilmaantua; в окне по-
казалась женщина nainen näyttäytyi ikkunas-
sa; на нёбе показались звёзды taivaalle
ilmestyi tähtiä, taivas meni tähteen; на го-
ризонте показался корабль taivaanrannan
takaa ilmaantui näköpiiriin laiva; на глазах
показались слёзы kyynelet nousivat (t herah-
tivat) silmiin; из трубы показался дымок pii-
pusta alkoi nousta savu; из-за леса показался
дом metsän takaa tuli näkyviin talo 3. (imperf
показываться) кому D tarkastuttaa itsensä; ~
врачу tarkastuttaa itsensä lääkärillä А он
боится ~ мне на глаза hän pelkää (t ei
uskalla) tulla näkyviini
показыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
показать 1—6; 2. 3. pers (perf показать) что
A osoittaa, näyttää (kellosta tms); часы ~ют
десять <половйну десйтого> kello osoittaa
kymmentä <puoli kymmentä>; термометр
~ет десять градусов мороза lämpömittari
osoittaa kymmentä pakkasastetta; стрелка
компаса ~ет на север kompassineula näyttää
pohjoista (t pohjoiseen)
показыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks показаться 2, 3
покалечить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks калечить
покара|ть, -ю, -ешь, -ют; покаранный,
покаран perfks карать
поката|ть, -ю, -ешь, -ют perfl. кого А, на
чём Р, в чём Р, где (в, на + Р, по + D) ajelut-
taa (vähän); ~ детей в машине ajeluttaa lapsia
autossa 2. что А, по чему D vierittää,
vieritellä, kierittää, kieritellä, pyörittää,
pyöritellä (jtakjnk aikaa)
покататься, -юсь, -ешься, -ются perf на
чём Р, где (в, на + Р, по + D), с чего G ajella
(jnk aikaa); ~ на машине ajella autolla (t
autossa); ~ на лодке soudella; ~ на санках с
горки laskea kelkalla mäkeä
покатить, покачу, покатишь, покатят
perf 1. что А, по чему D [alkaa] vierittää,
[alkaa] kierittää; [alkaa] työntää; ~ бочку по
двору [alkaa] vierittää tynnyriä pihalla 2. куда
(в, на + А), по чему D puhek lähteä ajamaan;
~ в город <по г6роду> lähteä kaupunkiin
<kaupungin katuja pitkin>
покатиться, покачусь, покатишься,
покатятся perf куда (под + А), по чему D,
откуда (из, с + G) vieriä, kieriä, lähteä vieri-
246
пок
mään (t kierimään); мяч покатился под стол
pallo vieri pöydän alle; клубок покатился по
полу kerä lähti vierimään lattiaa pitkin;
камень покатился с горы kivi vieri alas rin-
nettä; из глаз покатились слёзы kyyneleet
vierivät poskille
покача|ть, -ю, -ешь, -ют perf 1. кого-что
А, на чём Р keinuttaa, kiikuttaa, heiluttaa,
keikuttaa, huojuttaa (jnk nikan),, ~ ребёнка на
качелях kiikuttaa lasta keinussa 2. чем I
heilauttaa (muutaman kerran); ~ ногой
heilauttaa jalkaansa A - головой pudistaa
päätään
покача|ться, -юсь, -ешься, -ются perf на
чём Р keinua, kiikkua (Jnk aikaa); ~ на
качелях kiikkua keinussa
покачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что А, чем I keinutella, kiikutella, heilutella,
keikutella, huojutella; ~ ребёнка keinutella
lasta; ~ головой pudistella päätään
покачивфься, -юсь, -ешься, -ются imperf
на чём Р keinahdella, heilahdella, huojahdella;
лодка -лась на волнах vene keinahteli aalloilla
покачусь) fut ks покатйть(ся)
пока|яться, -юсь, -ешься, -ются perf ks
каяться
покида|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
покйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perfl. ко-
го-что A jättää, hylätä; покинуть семью
hylätä perheensä; не покидай менй älä jätä
minua; 2. что A jättää, lähteä; ~ родной
город jättää kotikaupunkinsa, lähteä
kotikaupungistaan 3. что A jättää, lopettaa;
покинуть спорт jättää urheilu, lakata urheile-
masta; ~ ринг lopettaa nyrkkeily 4. 3. pers ко-
го A pettää; смелость покинула его miehen
rohkeus petti; счастье покинуло её onni
käänsi hänelle selkänsä
поклониться, -онюсь, -онишься, -онятся
perfks кланяться 1, 2
поклониться, -юсь, -ешься, -ются imperf
кому-чему D ylät 1. palvoa, kumartaa; ~
силам природы palvoa luonnonvoimia 2.
palvoa, ihailla; ~ красоте palvoa kauneutta
поклясться, нусь, -нёшься, -нутся; -лея,
-лась perfks клясться
поко|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf1.
3. pers на чём Р kirjak olla, levätä (jnk varas-
sa); здание ~ится на прочном основании
rakennus on lujalla perustalla 2. где (в, на + Р)
vanh levätä, maata (kuolleesta); ~ в могиле
maata haudassa, levätä maan povessa
поколебать, -лёблю, -лёблешь, -лёблют;
-лёбленный, -лёблен perf ks колебать 2
покол|отить, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perfl. чем I, по чему D, во что А
hakata, takoa, lyödä (jnk aikaa); ~ палкой по
чему-л (t во что-л) hakata kepillä jtak 2. ks
колотить 2
покбнч|ить, -у, -ишь, -ат perf 1. с чем I
lopettaa, päättää, saattaa (f viedä) päätökseen,
suoriutua, selviytyä; ~ с уборкой урожая
lopettaa sadonkorjuu; ~ с делами suoriutua
tehtävistään; с Зтим надо ~ раз и навсегда
siitä on tehtävä kerta kaikkiaan loppu 2. с кем
I lopettaa, surmata, tuhota; ~ с собой tehdä
itsemurha
покор|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf покорить) кого-что А, чем I 1.
valloittaa, alistaa; ~ страну <какую-л
вершйну> valloittaa maa <jk vuorenhuippu>
2. kuv valloittaa, voittaa [puolelleen]; он ~йл
всех своим искусством hän valloitti kaikkien
suosion taiteensa voimalla; ~ чьё-л сердце
voittaa (t valloittaa) jkn sydän
покор|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf покориться) кому-чему D alistua,
lannistua; не -имея врагу emme alistu vihol-
lisen edessä; ~ судьбе kuv alistua kohtaloonsa
покормить, покормлю, покормишь,
покормят perf кого А, чем I syöttää, ruokkia
(jnk verran); ~ лошадей syöttää hevosia; ~ ре-
бёнка грудью antaa lapselle rintaa, imettää
lasta
покороб|ить, -ит, -ят; -ленный, -лен perf
ksкоробить
покоря]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks покорйть(ся)
покориться, -шусь, -ейшься, -сйтся perf
ks коситься 1
покра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perfks красить 1
покраснё|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks
краснеть 1
покрйкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf на ко-
го A puhek huutaa, huudella (jklle silloin
tällöin)
покритиковать, -ую, -уешь, -уют perf ко-
го-что A puhek arvostella, kritisoida (jnk ver-
ran); ~ кого-л <чью-л работу> arvostella jkta
<jkn työtä>
покровительствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D suosia (jkta), olla (jkn)
suosijana (t suojelijana)
покр|утить, -учу, -утишь, -утят perf что
А, чем I kiertää, vääntää; pyörittää, pyöritellä;
veivata (jnk aikaa); ~ рукоятку [рукой]
kiertää kampea [käsin]
247
пок
покрыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks покрыть(ся)
покр|ыть, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
perf(imperf покрывать) 1. кого-что А, чем I
peittää, kattaa, päällystää; ~ ребёнка одеялом
peittää lapsi vuoteeseen; ~ стол скатертью
panna (t levittää) liina pöydälle; ~ голову
платком panna (t sitoa) huivi päähänsä 2. ks
крыть 1; ~ что-л краской peittää jk maalilla,
maalata jk; ~ дорогу асфальтом peittää (t
päällystää) tie asfaltilla 3. 3. pers что А: снег
~ыл землю lumi peitti maan; земли ~ыта
снегом maa on lumen peitossa; облака ~ыли
небо pilvet peittivät taivaan; нёбо ~ыто об-
лаками taivas on pilvessä; яркая краска ~ыла
её лицо hänen poskilleen levisi kirkas puna;
лицо ~ыла бледность kasvot valahtivat
kalpeiksi, kalpeus levisi kasvoille 4. что A kor-
vata, kattaa, peittää; ~ расходы korvata kulut
5. что А, чем I peittää, hukuttaa (estää kuu-
lumasta); голос оратора ~ыл шум [зала]
puhujan ääni peitti melun 6. что А, за какое
время (за + A) kulkea; ~ расстояние за два
часа kulkea taival kahdessa tunnissa; ~ за
день сто километров kulkea päivässä sadan
kilometrin taival 7. кого-что A salata, peittää;
он хотел ~ своих сообщников hän ei halun-
nut antaa ilmi rikoskumppaneitaan; ~ чёй-л
проступок salata jkn rikkomus 8. ks крыть 2,
3 A. ~ себя славой ylät saavuttaa mainetta; всё
~ыто тайной kaikki on verhottu hämärään,
kaikki on hämärän peitossa
покр|ьггься, -оюсь, -оешься, -бются perf
(imperf покрываться) чем I 1. peittää
itsensä; ~ одейлом peittää itsensä takilla,
mennä peiton (t täkin) alle 2. 3. pers peittyä;
земля -ылась снегом maa peittyi lumeen,
lumi peitti maan; нёбо -ылось звёздами
<тучами> taivas meni tähteen <pilveen>;
лицо -ылось морщинами kasvot ovat
käyneet ryppyihin
покупа|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
купить
покупать И, -ю, -ешь, -ют perf кого А, в
чём Р kylvettää; uittaa (vähän); ~ ребёнка в
ванне kylvettää lasta ammeessa
покуса|ть, -ю, -ешь, -ют; покусанный,
покусан perf кого-что A purra, pureksia; его
~ла собака häntä on purrut koira; пчёлы
<муравьй> ~лй кого-л mehiläiset <muura-
haiset> pistelivät jkta
покусыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
pureskella, pureksia; ~ губы от волнения
pureskella liikuttuneena huuliaan
полагать, -ю, -ешь, -ют imperf kirjak l. +
konj что luulla, arvella; ~ю, что он прав
luulen hänen olevan oikeassa, luulen että hän
on oikeassa; -ли, что он уехал hänen luultiin
matkustaneen 2. ks считать I 5; он ~л себя
прирождённым постом hän piti itseään syn-
nynnäisenä runoilijana
полага|ться I, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks положиться
полагаться II, -ется, -ются imperf кому
D, + in f kuulua, olla sopivaa; ~ется спраши-
вать разрешения kuuluu kysyä lupaa; вам так
делать не -ется teidän ei sovi tehdä (t
menetellä) niin
пола|дить, -жу, -дишь, -дят perf с кем I
sopia, tulla toimeen; - с соседом sopia naa-
purinsa kanssa
полеж|ать, -у, -йшь, -ат perf в чём Р, на
чём Р, под чем I, где (в, на + Р, у, посреди +
G) maata, loikoa, olla pitkällään (jnk aikaa); ~
в постели maata vuoteessa
пол6з|ть, -у, -ешь, -ут; полез, -ла; -аи ja
полезь perfl. куда (на + А), по чему D, че-
рез что A [alkaa] kiivetä; ~ на дерево kiivetä
puuhun; ~ на крышу по пожарной лестнице
kiivetä katolle palotikkaita myöten; ~ через
забор kiivetä aidan yli 2. куда (в, за, под + А)
[alkaa] kiivetä, [alkaa] kömpiä, [alkaa] kom-
puroida, mennä; - в окно kiivetä ikkunasta
sisään; - под стол kömpiä pöydän alle; ~ за
шкаф <в погреб> mennä kaapin taakse <kel-
lariin> 3. во что А, за чем I puhek [alkaa]
kaivaa, [alkaa] hakea, [alkaa] etsiä, [alkaa]
kopeloida; ~ в портфель за карандашом
[alkaa] hakea salkusta kynää
полза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf iter (dur
ползти) где (по + D), на чём Р ryömiä, kon-
tata, madella; жук ~ет по столу <по землё>
kovakuoriainen ryömii pöydällä <maassa>; ~
на четвереньках kulkea nelin kontin, kontata;
ребёнок ~ет по полу lapsi konttaa lattialla A
- перед кём-л (t в ногах у кого-л) madella jkn
edessä
nojnfni, -у, -ёшь, -ут; полз, -ла imperf I.
dur (iter ползать) где (по + D), на чём Р, ку-
да (к + D, в, на, за, под + А), откуда (из, из-
под, из-за + G) ryömiä, kontata, madella;
змея ~ёт по земле <под камень, из-под
камня> käärme matelee maassa <kiven alle,
kiven alta>; ~ в нору ryömiä pesäänsä; ~ на
четвереньках ryömiä nelin kontin, kontata; ~
к раненому на животе ryömiä vatsallaan
haavoittuneen luo 2. 3. pers где (над +Х по +
D) puhek madella, ryömiä; тучи -ли над
248
пол
городом <nö нёбу> pilvet matelivat kaupun-
gin yllä <taivaalla> 3. 3. pers по чему D
madella, luikertaa, kiemurrella, kiivetä
(kasveista); плющ ~ёт по стене muratti
kiipeää seinää pitkin; корни ~ут по земле
juuret matelevat maata pitkin 4. 3. pers где (по
+ D) kuv puhek kiertää, levitä; слухи ~ут по
городу kaupungilla kiertää huhuja
полива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
полить 1
полива|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks политься 2
поликовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf отполировать) что А, чем
I kiillottaa (jtakjllak)
полиста|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А
käännellä [lehtiä], selata, selailla, lehteillä {jnk
aikaa); ~ книгу selata kirjaa
полить, полью, польёшь, польют; полил,
полила, полило; полей; политый, полит, по-
лита, полито perfl. (imperf попивать) кого-
что А, чем I, из чего G kastella, valella; ~
цветы [водой] из шланга kastella kukat
letkulla; ~ себя холодной водой valella
itsensä kylmällä vedellä 2. чего G, на что А
kaataa, valaa (vähän); ~ воды на руки kaataa
vettä käsille 3. ks политься 1; из крана по-
лила вода hanasta alkoi valua (t tulla) vettä
политься, польюсь, польёшься,
польются; полился, полилась perfl. 3. pers
во что А, из чего G alkaa valua (t virrata t
vuotaa f juosta); вода полилась в ведро <на
пол> vesi alkoi valua ämpäriin <lattialle>;
вода полилась из крана в бочку vesi alkoi
valua hanasta tynnyriin 2. (imperf по-
ливаться) чем I, из чего G valella itsensä,
valaa (t kaataa) päälleen; ~ холодной водой
valella itsensä kylmällä vedellä; ~ из ведра
kaataa ämpäristä vettä päälleen
положить, положу, положишь, положат;
положи; положенный, положен; положив
perf 1. ks класть 1, 2, 3, 5; 2. vain pass partis
pret lyhyt muoto, tav yksipers кому D, + inf
puhek: Зтого делать не положено sitä (Г niin),
ei saa tehdä; ему положен отдых, ему
положено отдохнуть hänen pitää levätä A ~
жизнь за кого-л <за чт6-л> ylät uhrata
henkensä (t elämänsä) jkn <jnk asian> puoles-
ta; ~ начало чему-л panna jk alulle; ~ кого-л
на лопатки selättää jku; ~ себе за правило
ottaa tavakseen, pitää tapanaan
положиться, положусь, положишься,
положатся perf (imperf полагаться) на ко-
го-что A luottaa; вы можете ~ на менй
voitte luottaa minuun; ~ на случай luottaa
onneen
полома|ть, -ю, -ешь, -ют; поломанный,
поломан perf puhek &s ломать 1—4
пол|оскать, -ощу, -ощешь, -ощут ja
-оскаю, -оскаешь, -оскают imperf (perf'про-
полоскать) что А 1. (perf myös выполоскать
ja отполоскать) в чём Р huuhtoa, huuhdella,
huljuttaa (pyykkiä); ~ бельё <рубашку> в
ручье huuhtoa pyykkiä <paitaa> purossa 2.
чем I huuhdella, huuhtoa; ~ горло какйм-л
раствором kurlata (t huuhdella) kurkkuaan
jllak liuoksella; - рот после еды huuhtoa
suunsa ruoan jälkeen
полоснуть, -у, -ёшь, -ут perf кого-что А,
чем I puhek sivaltaa, läimäyttää, huitaista; ~
лошадь кнутом sivaltaa hevosta piiskalla
полоть, полю, полешь, полют; полотый,
полот imperf (perf выпопотъ) что A kitkeä; ~
грядки kitkeä kasvipenkkejä
получа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
лучить; ~ пенсию <большую зарплату>
nauttia eläkettä <suurta palkkaa>
получа|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks получиться
пол|учйть, -учу, -учишь, -учат; -ученный,
-учен perf (imperf получать) 1. кого-что А, за
что А, от кого G, через кого G, откуда (из, с
+ G), где (в, на + Р) saada; ~ премию за
работу saada palkinto työstään; ~ подарок
<письмо> от кого-л saada lahja <kirje> jklta;
~ книгу <котёнка> в подарок saada kirja
<kissanpoikanen> lahjaksi; ~ что-л через
знакомых <чёрез родственников> saada jtak
tuttavien <sukulaisten> kautta; ~ письмо из
Риги <из Москвы, с Урала, с Кавказа>
saada kirje Riiasta <Moskovasta, Uralilta,
Kaukasiasta>; ~ книгу в библиотеке saada
kirja kirjastossa; ~ посылку на почте saada
paketti postissa 2. что А, у кого G, где (в, на
+ Р, за + I) saada, hankkia (nimitys, oikeus
tms); ~ какую-л должность <возможность>
saada jk virka <mahdollisuus>; ~ разрешение
saada (t hankkia) lupa; ~ помощь
<поддёржку> у друзей saada ystäviltään
apua <kannatusta>; ~ образование на роди-
не <за гранйцей> saada koulutuksensa koti-
maassa <ulkomailla>; ~ признание saada
tunnustusta 3. что А, от кого-чего G saada
(tietää, kuulla); ~ известие <заказ, распо-
ряжёние> saada tieto <tilaus, käsky>; ~
задание от командира saada tehtävä komen-
tajalta; ~ какое-л сообщение по телеграфу
<по почте> saada jk tieto sähkeitse <pos-
249
пол
пом
titse> 4. что А, от кого-чего G, за что А
saada (arvostelun tms kohteeksi joutumisesta);
- от кого-л выговор <пощёчину> saada
jklta muistutus <korvapuusti>; ~ от заведую-
щего благодарность за хорошую работу
saada johtajalta kiitosta hyvästä työstä 5. что
А, от чего G saada (kokea); - удовольствие
(t наслаждение) от чего-л saada nautintoa
jstak, nauttia jstak 6„ что A saada, saavuttaa;
- большой урожай saada runsas sato; ~ ин-
тересные выводы saavuttaa hyviä tuloksia 7.
что А, из чего G saada (valmistaa); — бензин
из нефти saada bensiiniä öljystä 8. что А
saada (sairastua); - ангину saada angiina
пол|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perf (imperf получаться) из кого-чего G, у
когоG, какойЫ tulla, syntyä; из него -учит-
ся хороший работник hänestä tulee hyvä
työntekijä; из этого ничего не -учится siitä ei
tule mitään; пирог у тебя сегодня -учился
неудачный piirakkasi on tänään epäonnis-
tunut А как ты -училась на фотографии?
puhek onko valokuvasi onnistunut?
пользоваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf чем I 1. (perf воспользоваться)
käyttää; - библиотекой <лйфтом, те:
лефоном, ножом и вйлкой> käyttää kirjastoa
<hissiä, puhelinta, veistä ja haarukkaa>; на
экзамене разрешили - словарём tentissä sai
käyttää sanakirjaa 2. (perf воспользоваться)
käyttää hyväkseen; - удобным случаем
käyttää hyväkseen sopivaa tilaisuutta 3. у ко-
го-чего G f среди кого-чего G, где (в, на + Р)
nauttia; - всеобщим уважением nauttia
yleistä arvonantoa; - популярностью у
рабочих (t среди рабочих) nauttia työläisten
suosiota; в стране женщины -уются такими
же правами, как и мужчины naisilla on maas-
sa samat oikeudet kuin miehillä
полью, польёшь fut ks полить
полюбить, полюблю, полюбишь,
полюбят perf кого-что А, + inf, за что А
mieltyä, ruveta pitämään, rakastua; — девуш-
ку rakastua tyttöön; - север за его красоту
mieltyä pohjolan kauniiseen luontoon; - театр
kiintyä teatteriin; он полюбил чтение (t
читать) hän [alkoi] pitää lukemisesta
полюбиться, полюблюсь, полюбишься,
полюбятся perf кому D, за что A puhek: он
мне полюбился за прямоту hänen suora-
sukaisuutensa miellytti minua
поманить, поманю, поманишь, поманят
perfks манить 1
помахать, помашу, помашешь,
помашут; помаши ja помахай perf чем I, ко-
му-чему D, откуда (из, от + G) huiskuttaa,
viuhtoa, heiluttaa, liehuttaa; viittoa, viittilöidä;
- кому-л рукой на прощанье heiluttaa
hyvästiä jklle; - платком из окна вагона
huiskuttaa huivia[an] vaunun ikkunasta
помахива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
huiskuttaa, huiskia, huitoa, viuhtoa, heilutella,
liehuttaa (silloin tällöin); лошадь ~ет хвостом
hevonen huiskii hännällään (t häntäänsä)
пом6дл|ить, -ю, -ишь, -ят perf с чем I
viivytellä, vitkastella, hidastella, aikailla
(vähän); - с ответом viivytellä vastaustaan,
vitkutella vastauksen antamista
поменять, -ю, -ешь, -ют perfks менять 1
помешаться, -юсь, -ешься, -ются perfks
меняться 1
помереть, помру, помрёшь, помрут;
помер, померла, померло perf (imperf по-
мирать) ark ks умереть
померещиться, -усь, -ишься, -атся perfks
мерещиться
пом6р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
puhek ks мерить 2
пом6р|иться, -юсь, -ишься, -ятся perfks
мериться
поместить, -щу, поместишь, поместят;
-щённый, -щён, -щена perf (imperf помещать)
1. что А, куда (в, на 4 А), где (в, на + Р, у +
G) panna, sijoittaa; - все вещи в один чемодан
panna (t saada mahtumaan) kaikki tavarat
yhteen matkalaukkuun; - шкаф у двери sijoit-
taa kaappi oven viereen 2. кого А, куда (в, на
+ А), где (в, на 4 Р), у кого G majoittaa, sijoit-
taa; - гостей в гостиницу (t в гостинице)
majoittaa vieraat hotelliin; - кого-л у
знакомых majoittaa jku tuttaviensa luo 3. кого
А куда (в + A) panna (opiskelemaan tms); - ре-
бёнка в детский сад panna lapsi päiväkotiin
4. что А, куда (в + A) panna, sijoittaa, tallettaa;
- деньги в банк panna rahaa pankkiin 5. что
А, где (в, на + Р) panna, sijoittaa, julkaista;
- объявление в газете panna ilmoitus lehteen;
- статью на последней полосе sijoittaa
artikkeli takasivulle
поме|стйться, -щусь, поместишься,
поместятся perf (imperf помещаться) где (в,
на + Р) 1. mahtua; вещи -стйлись в шкафу
<в чемодане> tavarat mahtuivat kaappiin
<matkalaukkuun>; книги не -стйлись на
одной полке kirjat eivät mahtuneet yhdelle
hyllylle 2. у кого majoittua; - в гостинице <у
знакомых> majoittua hotelliin <tuttaviensa
luo>
250
пон
пометить, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
perfl. ks метить I; 2. (imperf помечать) что
А чем I merkitä, tehdä (t panna) merkki; ~ до-
кумент сегодняшним числом päivätä asiapa-
peri tälle päivälle
помеча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
пометить 2
помечта|ть, -ю, -ешь, -ют per f о ком-чём
P haaveilla, haaveksia (jksta tjstak vähän)
помешать I, -ю, -ешь, -ют perfks мешать I
помеша|ть II, -ю, -ешь, -ют; помешан-
ный, помешан perf что А, чем I hämmentää,
hämmennellä (jnk aikaa)', ~ кашу [ложкой]
hämmentää puuroa [lusikalla]
помеша|тъся, -юсь, -ешься, -ются per f на
ком-чём Р puhek hullaantua; он ~лся на
музыке hän on musiikkihullu (t hullaantunut
musiikkiin)
помеща|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
местить
помеща|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks поместиться; 2. где (в, на + Р) sijaita,
olla; школа ~ется в атом здании koulu sijait-
see tässä rakennuksessa; редакция ~ется на
втором этаже toimitus on toisessa kerroksessa
помйл|овать, -ую, -уешь, -уют perf кого
A armahtaa; ~ преступника armahtaa rikok-
sentekijä
помина|ть, ~ю, -ешь, -ют imperf ks по-
мянуть Д не ~йте лихом! älkää pahalla muis-
tako!
помирйть(ся), помирю(сь), помйрйшь(ся),
помйрйт(ся) perfks мирйть(ся) 1
помн|итъ, -ю, -ишь, -ят imperf кого-что
А, о ком-чём Р muistaa; - друзей (t о
друзьях) muistaa ystävänsä; ~ о своём
обещании (f своё обещание) muistaa lupauk-
sensa; я не ~ю Зтого стихотворения en
muista sitä runoa Д он не ~ил себй от радос-
ти hän oli suunniltaan ilosta
пошфпъся, -ится, -ятся imperf кому D:
мне ~ится тот день muistan sen päivän
помнож|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks множить 1
помну, помнёшь fut ks пометь
помога|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
помочь
помолиться, помолюсь, помолишься,
помолятся perfks молиться 1
помолодё|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks мо-
лодеть
поморщ|итъся, -усь, -ишься, -атся perfks
морщиться
помочь, помогу, поможешь, помогут;
помог, помогла perf'{imperf"помогать) 1. ко-
му-чему D, кем-чем I, в чём Р t чему D, + inf
auttaa, avustaa; ~ кому-л советом
<деньгами> avustaa jkta neuvoillaan <rahal-
lisesti>; - кому-л в работе <в учёбе> auttaa
jkta työssä <opinnoissa>; ~ хозяйству специ-
алистами auttaa taloutta lähettämällä sinne
spesialisteja; ~ кому-л надеть пальто auttaa
takkia jkn ylle; ~ кому-л сесть auttaa jkta istu-
maan; ~ пониманию (t в понимании)
проблемы auttaa käsittämään ongelma; экс-
перименты в космосе помогут нам познать
законы природы avaruudessa suoritettavat
kokeet auttavat meitä luonnonlakien tun-
temisessa Д ~ по хозяйству avustaa
taloustöissä 2. 3. pers кому D, при чём Р aut-
taa, tehota; это поможет при насморке tämä
auttaa nuhassa; операция не помогла
больному leikkauksesta ei ollut apua poti-
laalle; лекарство мне помогло lääke auttoi
(minua)
помч|аться, -усь, -йшься, -атся perf на
чём Р, с чего G, куда (в, на + А), к кому-че-
му D, за кем-чем I, откуда (из, с + G), по че-
му D, чем I puhek lähteä kiitämään (f porhal-
tamaan t pyyhältämään t viilettämään f juok-
semaan); дети -ались в школу lapset lähtivät
juoksemaan kouluun
помыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кем I
puhek komennella (jkta)
помысл|ить, -ю, -ишь, -ят perf ks по-
мы ш лить
помыть, помою, помоешь, помоют;
помытый, помыт perfks мыть 1
помыться, помоюсь, помоешься,
помоются perfks мыться
помышля]тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
помыслить) о ком-чём Р hautoa [mielessään],
ajatella; ~ об отъезде ajatella (t suunnitella)
matkaa; он и не ~л об Зтом hänellä ei ollut
sitä mielessäänkään
пом|янутъ, -яну, -янешь, -янут; -янутый,
-янут регД//прег/^поминать) кого-что А, чем
I puhek muistella, muistaa; - добром (l
добрым словом) кого-л muistella jkta hyvällä
помять, помну, помнёшь, помнут;
помйтый, помят perf что А, чем I rypistää,
rutistaa; tallata, talloa (jnk verran); я помял
костюм в дороге pukuni on rypistynyt
matkan aikana; ~ траву [ногами] tallata ruo-
hikkoa
понаблюда|ть, -ю, -ешь, -ют perf за кем-
чем I seurata, tarkkailla, tarkata (jnk aikaa); ~
за игрой детей seurata lasten leikkiä; ~ за
251
пон
чьйм-л поведением tarkkailla jkn
käyttäytymistä
понадобиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
кому-чему D, для чего G, yksipers myös +inf:
это нам ещё -ится tarvitsemme (t tulemme
tarvitsemaan) sitä vielä; заводу -ятся
рабочие tehdas tarvitsee (t tulee tarvitsemaan)
työvoimaa; для работы мне ~ятся книги
tarvitsen työtäni varten kirjoja; ему -илось
срочно уехать hänen piti (t täytyi) matkustaa
viivyttelemättä
понес|тй, -у, -ёшь, -ут; понёс, -ла; понёс-
ший; -ённый, -ён, -ена perf 1. ks нести 4; 2.
кого-что А, в чём Р, на чём Р, кому D, куда
(в, на + А, к + D), откуда (из, с, от + G)
lähteä viemään (t kantamaan t kuljettamaan),
[alkaa] viedä, [alkaa] kantaa, [alkaa] kuljettaa;
кому ты понёс цветы? kenelle viet kukkia?; ~
ребёнка в больницу <к врачу> lähteä
viemään lasta sairaalaan <lääkäriin>; ~ че-
модан на вокзал lähteä kantamaan
matkalaukkua asemalle 3. 3. pers t yksipers ко-
го-что А, куда (в, на + А, к + D) lähteä kul-
jettamaan (t viemään t kiidättämään t
lennättämään), [alkaa] kuljettaa, [alkaa] viedä,
[alkaa] kiidättää, [alkaa] lennättää; ветер по-
нёс листья, листья ~ло ветром tuuli lennätti
(taikoi lennättää) puiden lehtiä
понефйсь, -усь, -ешься, -утся; понёсся,
-лась perf на чём Р, куда (в, на + А), к кому
D, откуда (из, с + G), по чему D, чем I lähteä
kiitämään (t pyyhältämään t viilettämään),
alkaa kiitää (t pyyhältää t viilettää); ~ с горы
на лыжах lasketella suksilla mäkeä; дети
-лйсь в школу <из школы> lapset lähtivät
juoksemaan kouluun <koulusta>
понижать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
понизить
понижа|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks понизиться
понй|зитъ, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf (imperf понижать) 1. что А, кому
D, в какой степени (на + А, до + G, с + G до
+ G) alentaa, laskea, pienentää, vähentää;
huonontaa; ~ давление пара в котле alentaa
kattilan höyrynpainetta; ~ уровень воды alen-
taa vedenkorkeutta; - кому-л зарплату на
пять процентов vähentää jkn palkkaa viisi
prosenttia; ~ температуру до десяти граду-
сов <с десяти до пяти градусов> alentaa
lämpötilaa kymmeneen asteeseen kymme-
nestä viiteen asteeseen>; ~ голос до шёпота
alentaa äänensä kuiskaukseksi; ~ качество
чего-л huonontaa jnk laatua; ~ требования
pienentää vaatimuksia 2. кого A alentaa
(virassa); ~ когб-л в должности <послужбе>
alentaa jkta virassa
понизиться, -зится, -зятся perf (imperf
понижаться) в какой степени (на + А, до +
G, с +■ G, до + G) aleta, laskea; температура
-зилась на два градуса <до десяти граду-
сов> lämpötila laski kaksi astetta <kymme-
neen asteeseen >
поник|нугь, -ну, -нешь, -нут; поник, -ла
perf (imperf поникать ja никнуть) чем I
painua [alas], taipua [alas]; - головой painaa
päänsä alas; деревья ~ли ветвйми puiden
oksat taipuivat [alas]
понима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А 1. (perf понять) + konj что ymmärtää,
käsittää, tajuta; - текст <чужую речь>
ymmärtää tekstiä <toisen puhetta>; как вы
~ете это слово? miten käsitätte tämän sanan?;
я вас не ~ю en ymmärrä teitä; он начал ~,
что... hän alkoi tajuta, että ; как это ~?
miten se on käsitettävissä? 2. в ком-чём Р
ymmärtää, olla (jnk) tuntija; - Достоевского
ymmärtää Dostojevskia; ~ музыку ymmärtää
musiikkia; - в лошадях olla hevosten tuntija
поносить I, поношу, поносишь, поносят;
поношенный, поношен perf 1. кого-что А
kantaa, kannella (jnk aikaa); ~ ребёнка на
руках kantaa lasta sylissään 2. что A käyttää,
pitää (jtak vaatekappaletta jnk aikaa); ~
пальто брата käyttää veljensä takkia
поносить II, поношу, поносишь, поносят
imperf кого-что А (пророчить) panetella,
parjata, herjata (jkta)
понрав|иться, -люсь, -ишься, -ятся perfks
нравиться
понудить, -жу, -дишь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, понувда|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого А к чему D t + infkirjak pakot-
taa; ~ кого-л к согласию (t согласиться)
pakottaa jku suostumaan
понука|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А
myös kuv hoputtaa; - коня hoputtaa hevosta
понюха|ть, -ю, -ешь, -ют perfks нюхать
понять, пойму, поймёшь, поймут;
понял, поняла, пбняло; понятый, понят,
понята, понято perfks понимать 1; ~ смысл
слова ymmärtää sanan merkitys; не поймите
менй превратно älkää ymmärtäkö minua
väärin; дать ~ кому-л, что... antaa jkn
ymmärtää että
пообеда|ть, -ю, -ешь, -ют perfks обедать
пообеща|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks
обещать 1
252
поощр|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, поощрить, -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го-что А, чем I, за что A kannustaa,
rohkaista; поощрить ученика похвалой kan-
nustaa oppilasta kiitosmaininnalla; поощрить
кого-л за хорошую работу денежной преми-
ей kannustaa jkta rahapalkinnolla hyvästä
työstä
попада|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks попасть(ся)
попа|сть, -ду, -дёшь, -дут; -л perf{imperf
попадать) I. в кого-что А, кому D во что А,
чем I в кого-что A osua, sattua; пуля ~ла в
мишень luoti osui maaliin; ~ в ворота osua
maaliin (pallopeleissä); ~ в кого-л камнем
<мячом> osua kivellä <pallolla> jkhun; ~
кому-л камнем в голову osua kivellä jkn
päähän; ~ ногой в грязь astua likaan; он
никак не мог - ключом в замочную скважи-
ну avain ei tahtonut osua avaimenreikään 2. 3.
pers куда (в, на, за, под + A) mennä (tunkeu-
tua); мыло ~ло мне в глаза sain saippuaa
silmiin; заноза ~ла под ноготь tikku meni
kynnen alle 3. куда (в, на, за + A) päästä; - в
театр <в университет, на какой-л спектакль,
за город> päästä teatteriin <yliopistoon, kat-
[somaan jtak näytelmää, maalle> 4. куда (в +
А), в какие обстоятельства (в, под + А)
joutua (jhk epämiellyttävään tilanteeseen); ~ в
милицию <в беду, в плен> joutua miliisiin
<hätään, vangiksi>; - под дождь joutua
sateeseen; ~ в руки кому-л joutua jkn käsiin Д
~ под машину <под поезд> jäädä auton
<junan> alle 5. yksipers кому D, от кого G, за
что A puhek: тебе ~дёт за Зто от отца saat
tästä läksytyksen (t kyytiä) isältä; ему здорово
~ло hän sai aika läksytyksen
попа|сться, -дусь, -дёшься, -дутся; -лея
perf (Утрет/попадаться) 1. куда (в, на + А)
joutua, sattua; ~ в капкан joutua loukkuun;
в сети ~лась щука hauki takertui verkkoon
Д ~ на удочку tarttua onkeen (t syöttiin) 2. в
чём Р, на чём Р joutua kiinni; ~ в воровстве
(t на краже) joutua kiinni varkaudesta; ~ на
мошенничестве joutua kiinni huijauksesta 3.
кому D, где (в, на + P) puhek sattua vastaan;
он ~лся мне на улице навстречу hän sattui
(t tuli sattumalta) kadulla vastaani 4. 3. pers
кому D, где (в, на + P) puhek osua [käteen],
sattua; мне ~лась хорошая книга käteeni
osui hyvä kirja; ему -лея на экзамене
трудный вопрос hänelle sattui vaikea tent-
tikysymys
поперхнуться, -усь, -ешься, -утся perf
чем I: он ~улся чаем tee meni (hänellä)
väärään kurkkuun
попива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek hörppiä, ryyppiä; ~ чаёк hörppiä teetä
попира|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
попрать) 1. кого-что А, чем lylät polkea (jk)
jalkoihinsa 2. что A polkea, loukata; ~ законы
polkea lakia
попить, попью, попьёшь, попьют;
попил, попила, попило; попей perf чего G,
из чего G juoda (vähän); — воды [из стакана]
juoda vettä [lasista]; ~ кваса (t квасу) juoda
kaljaa
поплава|ть, -ю, -ешь, -ют perf где (в, на +
Р, около, возле, у + G), на чём Р, кем I uida,
uiskennella; (на судне) purjehtia (jnk aikaa); ~
в реке <в озере, в море> uida joessa
<järvessä, meressä>; ~ около (t возле t у)
берега uida lähellä rantaa; ~ на боку <на
спинё> uida kyljellään <selällään>; ~ на
какбм-л судне матросом olla matruusina jllak
aluksella
поплатиться, -ачусь, -атишься, -атятся
perf (imperf платиться) чем I, за чтаА saada
maksaa (kuv); ~ здоровьем saada maksaa ter-
veydellään; ~ за что-л жизнью saada maksaa
jk hengellään
поплъфгь, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perf
куда (в, на + А, к + D), откуда (из, с, от + G),
по чему D, каким способом I, на чём Р [alkaa]
uida; (на судне) lähteä purjehtimaan, purjehtia;
(заскользить) [alkaa] solua, [alkaa] lipua; ~ к
берегу <на другой берег рекй> [alkaa] uida
rantaa kohti <joen toiselle rannalle>; лодка ~ла
вниз по реке vene lähti jokea alas
пополз|тй, -у, -ёшь, -ут perf где (по + D),
на чём Р, куда (к + D, в, на ■+• A) [alkaa]
ryömiä, [alkaa] kontata, [alkaa] madella; ~ в
нору ryömiä pesäänsä; по городу ~лй слухи
kaupungilla alkoi kierrellä huhuja
пополнить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf пополнить) что А, чем I
täydentää, lisätä; ~ свой знания täydentää
tietojaan; ~ армию свежими силами
täydentää armeijaa tuoreilla voimilla
пополниться, -ится, -ятся perf (imperf
пополниться) чем I täydentyä; коллекция
музея ~илась новыми поступлениями
museokokoelma on täydentynyt uusien han-
kintojen johdosta
пополнить, -ю, -ешь, -ют imperf ks
пополнить
пополниться, -ется, -ются imperf ks
пополниться
253
пор
поправ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf поправлять) 1. что A korjata,
oikaista; ~ ошибку korjata virhe 2. кого А
oikaista; ~ ученика oikaista oppilasta 3. что А
oikaista, kohentaa, korjata; ~ галстук oikaista
solmiotaan; ~ причёску <платок> kohentaa
tukkaansa <huiviaan> 4. что A parantaa,
kohentaa, korjata; ~ здоровье parantaa ter-
veyttään; ~ дела kohentaa asioitaan
поправ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf поправляться) 1. после чего G paran-
tua, tervehtyä; ~ после болезни parantua tau-
dista; ~ после операции parantua leikkauksen
jälkeen 2. от чего G, после чего G, на сколько
(на + А), где (в, на + Р), на чём Р lihoa; tulla
hyvään (t parempaan) kuntoon; ~ на хорошем
питании, ~ от хорошего питания lihoa
hyvällä ruoalla; он -ился после отпуска hän
on tullut hyvään kuntoon loman aikana; на
курорте <в доме отдыха> он ~ился на три
килограмма kylpylässä <lepokodissa> hän
lihoi kolme kiloa
поправля|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks поправить(ся)
попрать, fut ei käyt; попрал; попранный,
попран perfksпопирать
попрекать, -ю, -ешь, -ют imperf, по-
прекнуть, -у, -ёшь, -ут perf кого А, чем I
muistuttaa (moittien); - кого-л своими бла-
годеяниями muistuttaa jklle omasta
hyväntekeväisyydestään
попробовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
пробовать
попр|осйть, -ошу, -осишь, -осят perf ks
просить
попр|осйться, -ошусь, -осишься, -осятся
perfks проситься
попроща|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperfпрощаться) ks проститься
популяризировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что A tehdä tunnetuksi; широко ~
достижения науки tehdä tieteen saavutukset
laajalti tunnetuksi
попустительствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D kirjak sallia (jtak luva-
ton ta, lain vastaista)
попыта|ться, -юсь, -ешься, -ются perfks
пытаться
попью, попьёшь fut ks попить
порабо|тйтъ, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf, порабошД|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что A orjuuttaa; поработить
кого-л orjuuttaa jku; ~ чужую волю polkea
toisen oikeuksia
поравня|ться, -юсь, -ешься, -ются perf с
кем-чем I saavuttaa, tulla (t joutua) samalle
kohdalle; ~ с прохожим <с пешеходом>
saavuttaa ohikulkija <jalankulkija>; пароход
-лея с пристанью laiva laski laituriin
порад|овать(ся), -ую(сь), -уешь(ся),
-уют(ся) perfks радовать(ся)
поража|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks по-
разить
поража|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks поразиться; myös hämmästellä (jtak)
пора|зйть, -жу, -зйшь, -зят; -жённый,
-жён, -жена perf (imperf поражать) кого-что
А 1. чем I lyödä, voittaa; osua; ~ врага
<протйвника> lyödä vihollinen <vastustaja>;
~ кого-л прямым попаданием saada jkhun
täysosuma; ~ цель первым выстрелом (t с
первого выстрела) osua maaliin
ensimmäisellä laukauksella 2. 3. pers turmella,
vahingoittaa; туберкулёз ~зйл лёгкие
tuberkuloosi on turmellut keuhkot 3. + konj
что, чем I hämmästyttää, saada
hämmästymään; ällistyttää; его поступок
~зйл всех hänen tekonsa hämmästytti kaikkia;
~ кого-л новостью hämmästyttää jku uutisel-
la; меня -зйло, что... minua hämmästytti,
että ; весь мир был ~жён Зтим tämä-
hämmästytti koko maailman
поразиться, -жусь, -зйшься, -зятся perf
(imperf поражаться) кому-чему D, чем I
hämmästyä, joutua hämmästyksiin, ällistyä; ~
какому-л известию hämmästyä jstak uutises-
ta; я ~зйлся её красоте hämmästyin hänen
kauneuttaan (t kauneudestaan)
поразмыслить, -ю, -ишь, -ят perf о ком-
чём Р, над чем I puhek pohtia (jtak), järkeillä
(jstak)
пораст|й, -ёт, -ут; порос, поросла perf
(imperf порастать) чем I: поле поросло
травой pelto on ruohottunut (t nurmettunut);
~ мохом (t мхом) sammaloitua; ~ кустарни-
ком pensastua, pensoittua
порв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
порванный, порван perf что А 1. обо что А
repäistä [rikki], repiä [rikki]; repäistä poikki,
katkaista; ~ чулок о проволоку repäistä
sukkansa piikkilankaan; ~ нитку repäistä
lanka poikki, katkaista lanka 2. (imperf^ по-
рывать) с кем-чем I kuv katkaista [suhteet t
välit], purkaa (t lopettaa) suhteet; - с оп-
позицией katkaista suhteet oppositioon; ~ от-
ношения с кём-л katkaista suhteensa jkhun
порфать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perfl. что А, чем I leikata [haava]; - себе
254
пор
пос
палец [ножом] leikata haava sormeensa [veit-
sellä] 2. что А, чего G, чем I puhek leikata,
paloitella (jk määrä jtak); ~ хлеба leikata
leipää; ~ мйсо [ножом] leikata liha [veitsellä] 3.
кого A puhek tappaa, teurastaa; ~ всех кур
tappaa kaikki kanat
порекомендовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perfks рекомендовать 1, 2
порица|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А, за что kirjak A moittia, paheksua; ~ чьё-л
поведение paheksua jkn käyttäytymistä; ~
кого-л за плохое поведение moittia jkta
huonosta käyttäytymisestä; ^ писателя за
стиль moittia kirjailijaa hänen tyylinsä vuoksi
поро1дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена per f, порожда|тъ, -ю, -ешь,
-ют imperf I. кого A vanh ks родить 1; 2. ко-
го-что A kuv synnyttää, aiheuttaa, saada
aikaan; Зто породило толки tämä aiheutti
puheita; праздность порождает пороки
laiskuus synnyttää paheita
пороть I, порю, порешь, порют; поро-
тый, порот imperf (perf распороть) что А
purkaa, ratkoa {ompeleistaan); ~ старую
юбку purkaa vanhaa hametta
пороть II, порю, порешь, порют; поро-
тый, порот imperf I. (perf вы пороть) кого А,
чем I puhek piestä, ruoskia, piiskata, antaa
piiskaa (f ruoskaa); ~ кого-л розгами piiskata
jkta, antaa jklle piiskaa 2. что A ark: ~ чушь
(f ерунду t чепуху) puhua pötyä (t puuta
heinää); ~ глупости puhua tyhmyyksiä
пор<3ч|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf
опорочить) кого-что А, чем I parjata;
häpäistä; ~ чью-л репутацию parjata jkn
mainetta; - кого-л клеветой häpäistä jkta
panettelullaan, panetella jkta
п6р|тить, -чу, -тишь, -тят imperf (perf
испортить) 1. что А, чем I, кому D что А
pilata, turmella, tärvellä, vahingoittaa; ~ себе
аппетит pilata ruokahaluaan; ~ кому-л на-
строение pilata jkn [hyvä] mieliala; - зрение
чрезмерным чтением pilata näköään liialla
lukemisella 2. кого А, чем I pilata, turmella
(jkujllak)
поруга|ть, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А,
за что A torua, haukkua (jnk verran); ~ ко-
го-л за опоздание torua jkta myöhästymisestä
поруга|ться, -юсь, -ешься, -ются perf ks
ругаться
поруча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
пор|учйть, -учу, -учишь, -учат; -ученный,
-учен perf кому D 1. что А, + inf antaa
tehtäväksi (t toimeksi); ~ кому-л цажную
работу antaa jklle tärkeä tehtävä; ему по-
ручили (t поручено) написать статью hän sai
(f on saanut) tehtäväkseen kirjoittaa artikkelin;
поручить кому-л доставку письма, по-
ручить кому-л доставить письмо antaa jkn
tehtäväksi toimittaa kirje perille 2. кого А
uskoa (t jättää) huostaan; ~ детей бабушке
uskoa lapset isoäidin huostaan
пор|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perfks ручаться
порыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
порвать 2
порываться, -юсь, -ешься, -ются imperf
+ inf yrittää, koettaa (itsepintaisesti tehdä
jtak); он -лея встать <что-то сказать> hän
yritti nousta <sanoa jotakin>
посадить, посажу, посадишь, посадят;
посаженный, посажен perf (imperf"сажать) 1.
кого А, во что А, на что А, куда (в, на, за +
А), где (в, на + Р, возле, около, у + G,
между, перед, рядом с + I) panna (t kehottaa)
istumaan, istuttaa; - кого-л в кресло <на
скамёйку> panna jku istumaan nojatuoliin
<penkille>; ~ кого-л в партер <на балкон>
panna jku istumaan permantoon <parvek-
keelle>; ~ ребёнка [себе] на колени ottaa
lapsi polvilleen; ~ гостей за стол sijoittaa vie-
raat pöytään; ~ мальчика около окна
<рйдом с кём-л> panna poika istumaan ikku-
nan <jkn> viereen А ~ кого-л в вагон <иа са-
молёт> auttaa jku [juna]vaunuun
<lentokoneeseen> 2. кого А за что A t + inf
panna, pakottaa (tekemään jtak); ~ детей за
уроки panna lapset lukemaan läksyjä; - кого-л
за работу (t работать) panna jku töihin 3. что
А, куда (на + А), где (в, на + Р) laskeutua,
suorittaa lasku (lentokoneella); ~ самолёт [на
аэродром] laskeutua [kentälle]; ~ самолёт в
поле <на чьёй-л территории> laskeutua pel-
lolle <jkn alueelle> 4. кого А, куда (в, на + А)
panna, sulkea; ~ кого-л в тюрьму panna jku
vankilaan; ~ птицу в клетку panna lintu
häkkiin; ~ собаку на цепь panna koira
kahleisiin A ~ кого-л на хлеб и [на] воду
tuomita jku vedelle ja leivälle 5. что А, во что
А, где (в, на + Р, около, возле, у + G, перед,
под + I) istuttaa, panna kasvamaan; ~ дерево
<цветок> istuttaa puu <kukka>; ~ растение
в горшок <в открытый грунт> istuttaa kasvi
ruukkuun <avomaahan>; ~ цветы в парке
<на балконе> istuttaa kukkia puistoon
<parvekkeelle>; ~ яблоню около дома
<пёред школой, под окном> istuttaa omena-
puu talon viereen <koulun edustalle, ikkunan
255
пос
пос
alle> 6. что А, на что А, где (в, на + Р) puhek:
~ кляксу tiputtaa mustetta; ~ пятно tahrata
посвя|тить, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf, посвящфъ, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. кого А, во что A perehdyttää, tutus-
tuttaa (sellaiseen, mikä ei ole kaikkien tiedossa);
~ кого-л в свою тайну vihkiä jku salaisuuksiin-
sa; он посвятил меня в свой планы hän tutus-
tutti minut suunnitelmiinsa, hän kertoi minulle
suunnitelmistaan 2. что А кому-чему D omis-
taa, pyhittää; посвятить себя науке <научно-
исслёдовательской работе> omistautua
tieteelle <tieteelliseen työhön>; ~ все силы
борьбе за мир omistaa kaikki voimansa tais-
teluun (f taistelulle) rauhan puolesta; всю свою
жизнь он посвятил медицине hän omisti koko
elämänsä lääketieteelle; всё свободное время
он посвящал чтению hän omisti kaiken vapaa-
aikansa lukemiseen; посвятить статью чьему-л
творчеству omistaa kirjoitus jkn tuotannolle;
посвятить книгу [своей] матери omistaa kirja
äidilleen 3. кого А в -h топ N vihkiä (jhk
arvoon); ~ кого-л в епископы <в рыцари>
vihkiä jku piispaksi <ritariksi>
посел|йть, -ю, поселишь, поселит; -ён-
ный, -ён, -ена perf (imperf поселить) 1.
(imperf myös селить) кого А, где (в, на + Р),
куда (в, на + A) sijoittaa asumaan, majoittaa;
~ туристов в гостинице majoittaa turistit
hotelliin; ~ кого-л в новую квартиру <на
новом мёсте> sijoittaa jku asumaan uuteen
asuntoon <uuteen paikkaan> 2. что А в ком-
чём Р kuv kirjak herättää, aiheuttaa, saada
aikaan; ~ в ком-л недоверие <страх>
herättää epäluuloa <pelkoa> jkssa; ~ в чьёй-л
душе тревогу herättää levottomuutta jkssa
посел|йться, -юсь, поселишься,
поселятся perf (imperf поселяться) 1. (imperf
селиться) где (в, на + Р) asettua asumaan,
majoittua; ~ в гостинице majoittua hotelliin;
~ в центре города asettua asumaan kaupun-
gin keskustaan 2. 3. pers в ком-чём Р kuv
herätä (jstak tunteesta); в нём (t в его душе)
-йлось сомнение hänessä heräsi epäily
посе|тйть, -щу, -тишь, -тя"т; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf посещать) кого-что
А, где (в + Р) käydä (JssaK); ~ музей универ-
ситет, какой-л город> käydä museossa
<yliopistossa, jssak kaupungissa>; ~
больного в клинике käydä klinikassa sairasta
katsomassa
посетовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
сетовать
noceiqäfib, -ю, -ешь, -ют imperf ks посетить;
он систематически ~ет лекции <зан$ггия по
русскому языку> hän käy säännöllisesti luen-
noilla <venäjän kielen tunneilla>
посе"|ять, -ю, -ешь, -ют perfl. ks сеять 1,
2; 2. что A puhek hukata, kadottaa; я где-то
~ял тетрадку olen hukannut [jonnekin]
vihkoni
поси|д6ть, -жу, -дйшь, -дйт perf в чём Р,
на чём Р, где (в, на + Р, за, между + I, около,
возле, у + G, рядом с + I) сколько времени
А, над чем I, за чем I istua; olla (jssak jnk
aikaa); ~ в кресле <на балконе, в библи-
отёке> istua nojatuolissa <parvekkeella, kir-
jastossa^ ~ над учебником <за раб6той>
три часа istua oppikirjansa <työnsä ääressä>
kolme tuntia
поск|акатъ, -ачу, -ачешь, -ачут perf по че-
му D, через что А, куда (в + A) lähteä
laukkaamaan (t loikkimaan); заяц -акал по
дороге <чёрез поле> в лес jänis lähti loikki-
maan tietä pitkin <pellon poikki> metsään
поскользнуться, -усь, -ешься, -утся perf на
чём Р liukastua, luiskahtaa, livetä; ~ на льду
<на паркёте> liukastua jäällä <parketilla>
послать, пошлю, пошлёшь, пошлют;
посланный, послан perf (imperf посылать) 1.
кого-что А, куда (в, на, за + А), к кому D, за
кем-чем I, + /л/* lähettää; ~ мальчика в ма-
газин за хлебом (t купить хлеба) lähettää
poika kauppaan hakemaan (f ostamaan) leipää;
~ кого-л в аптеку за лекарством lähettää jku
apteekkiin hakemaan lääkettä; ~ кого-л на
рынок <на юг, на Кубу, в Москву, к директо-
ру> lähettää jku torille <etelään, Kuubaan,
Moskovaan, johtajan luo t puheille>; ~
работника за границу (t за рубеж) lähettää
työntekijä ulkomaille; ~ сына учиться
<работать на завод> lähettää poikansa
opiskelemaan <tehtaaseen työhön>; ~ машину
за кём-л lähettää auto hakemaan jkta Д ~ ко-
гб-л к чёрту käskeä jkn mennä tiehensä 2. что
А, кому D, куда (в, на + А), откуда (из, с +
G), как I lähettää, toimittaa; ~ матери письмо
<открытку, телеграмму, дёньги> lähettää
äidille kirje <postikortti, sähkösanoma, rahaa>;
~ что-л в Москву <в Польшу, на Урал>
lähettää jtak Moskovaan <Puolaan, Uralille>;
~ что-л по почте <по радио> lähettää jtak
postitse <radioitse>; ~ деньги телеграфом (t
по телеграфу) lähettää rahaa sähkeitse; ~
сигнал SOS lähettää SOS-merkki 3. что А, ку-
да (в + А), в кого А: ~ мяч в ворота potkaista
pallo maaliin; ~ в цель стрелу <пулю> ampua
nuoli <luoti> maaliin
256
пос
пос
после|дйть, -жу, -дйшь, -дЯт perfза кем-
чем I seurata, pitää silmällä (jnk aikaa); ~ за
детьми pitää silmällä lapsia
последовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
следовать 2—4
посл(ужйть, -ужу, -ужишь, -ужат perf ks
служить 4, 5
послуша|ть, -ю, -ешь, -ют perf 1. ks
слушать 4; 2. кого-что A kuunnella (jnk
aikaa); ~ музыку kuunnella musiikkia
посл^ша|ться, -юсь, -ешься, -ются perfks
слушаться
послышаться, -ится, -атся perf ks
слышаться; мне ~ались шаги olin kuule-
vinani askeleita
посматривать, -ю, -ешь, -ют imperf 1. на
кого-что A katsella [vähän väliä t tuon
tuostakin], silmäillä, vilkuilla; ~ на вошедше-
го silmäillä tulijaa; ~ на часы vilkuilla (t kat-
sella vähän väliä) kelloaan; ~ по сторонам
vilkuilla sivuilleen 2. за кем-чем I katsoa, kat-
sella, pitää silmällä (silloin tällöin); ~ за
детьми katsoa lapsia
посмёива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
над кем-чем I naureskella, nauraa; ~ над
приятелем naureskella kaverinsa kustannuksella
посмфъ, -ю, -ешь, -ют perfks сметь
посме|йться, -юсь, -ешься, -ются perf над
кем-чем I nauraa, pitää pilkkanaan; - над
кём-л nauraa jklle, pitää jkta pilkkanaan; над
$тим ~Ялись sille naurettiin
посм|отреть, -отрю, -отришь, -отрят perf
Усмотреть 1—6
посоветовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
советовать 1
посоветоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perfks советоваться
посолить, посолю, посолишь, посолит;
посоленный, посолен perf\. ks солить 1,2; 2.
чего G suolata, panna suolaan (jnk verran); ~
огурцов suolata kurkkuja
посочувствовать, -ую, -уешь, -уют perf
кому-чему D osoittaa myötätuntoa; ~ по-
страдавшему osoittaa myötätuntoa loukkaan-
tuneelle
поспева|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
посп6|ть, -ю, -ешь, -ют perfpuhek ks успеть
поспеш)йть, -у, -ишь, -ат perfks спешить 1
поспор|ить, -ю, -ишь, -ят perf ks
спорить; никто не сможет ~ с ним в ост-
роумии kukaan ei vedä hänelle vertoja vit-
sikkyydessä
поссориться), -ю(сь), -ишь(ся), -ят(ся)
perfks ссорить(ся)
постав|ить I, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perfks ставить
постав|ить II, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf, поставля|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, кому-чему D, куда (в, на, за + A) erik
hankkia, toimittaa; поставить оборудование
на завод (г заводу) toimittaa kalusto tehtaalle;
поставлять товары за границу toimittaa
tavaraa ulkomaille
постановить, -овлю, -овишь, -овят;
-овленный, -бвлен perf (imperf поста-
новлять) + inf päättää, säätää; ~ выпол-
нить <сдёлать> что-л päättää suorittaa
<tehdä> jk
постара|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks стараться
пост|елйть, -елю, -ёлешь, -елют; -олен-
ный, -ёлен perfks стелить
шхггеснфъся, -юсь, -ешься, -ются perfks
стесниться 2
постига|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
достигнуть, постй|чб, -гну, -гнешь, -гнут; -г
ja -гнул, -гла perf кого-что А 1. käsittää, taju-
ta, oivaltaa; - смысл чего-л tajuta jnk merki-
tys; Зтого моему разуму не постичь (t не
постигнуть) tätä ei järkeni käsitä 2. 3. pers
kohdata, tulla osaksi (jstak ikävästä); их
постигло несчастье <röpe> heitä on kohdan-
nut onnettomuus <suru>
постира|тъ, -ю, -ешь, -ют; постиранный,
постиран perfpuhek ks стирать II
поступать, -елю, -ёлешь, -ёлют; постлан-
ный, постлан perfks стлать 1
посто(ять, -ю, -ишь, -йт perf 1. в каком
положении (на + Р), где (в, на + Р, за, под,
перед + I, у, около, возле + G) seisoa,
seisoskella; olla (jnk aikaa); ~ в дверйх <в ко-
ридоре, на улице, за дверью, под навесом, у
окна> seisoa ovensuussa <käytävällä, ulkona,
oven takana, katoksen alla, ikkunan luona>; ~
на одной ноге seisoa yhdellä jalalla 2. за ко-
го-что A kuv puolustaa, pitää puolta; ~ за
родину puolustaa isänmaata; он умеет ~ за
себя hän osaa pitää puolensa А я за ценой не
~ю en tingi hinnasta
пострада|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks
страдать 4; ~ за свой убеждения joutua
kärsimään vakaumustensa puolesta; дом ~л
от пожара talo kärsi tulipalosta
пострелфъ, -ю, -ешь, -ют perfl. из чего
G ampua, ammuskella (jnk aikaa); ~ из ружьЯ
ampua pyssyllä 2. кого-чего G ark ampua
(surmata jk määrä jtak); ~ дичи <рЯбчиков>
ampua metsänriistaa <pyitä>
17 Зак. 756
257
пос
пот
построить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
встроить 1—7, 9
построиться, -юсь, -ишься, -ятся perfks
строиться
пост^кива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I,
по чему D koputella, naputella, nakutella; ~
молотком <пальцами по столу> koputella
vasaralla <sormillaan pöytään>
поступа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks поступйть(ся)
поступить, -уплю, -упишь, -упят perf
(imperf поступать) 1. с кем-чем I menetellä; с
ним плохо ~упйли häntä kohtaan on menetelty
huonosti 2. куда (в, на + А), кем I, +inf mennä
{töihin t opiskelemaan); ~ в школу mennä koulu-
un; ~ куда-л учиться mennä jhk opiskelemaan;
~ на исторический факультет kirjoittautua his-
torialliseen tiedekuntaan; ~ на завод учеником
mennä oppipojaksi tehtaaseen; ~ на работу
(/работать) mennä työhön 3. 3. pers откого-че-
ro G, куда (в, на + А, к + D), откуда (из, с + G)
tulla, saapua (jstak lähetettävästä); в комиссию
-упйло заявление komiteaan tuli hakemus,
komitea sai hakemuksen; к нам -упйла жалоба
olemme saaneet valituksen; телеграмма -упйла
из Тулы sähke tuli Tulasta; в редакцию -упйло
письмо от молодого рабочего toimitus on
saanut kirjeen nuorelta työläiseltä Д ~ в продажу
tulla kauppaan, olla myytävänä
поступиться, -уплюсь, -упишься, -упятся
perf (imperf поступаться) чем I, ради кого-
чего G luopua, kieltäytyä; ~ удобствами
luopua mukavuuksista; ~ своими интересами
ради общего блага luopua eduistaan yhteisen
hyvän vuoksi
поступать, -у, -ишь, -ат perfks стучать 1
постуч|аться, -усь, -йшься, -атся perf ks
стучаться
посты|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся perf
ks стыдиться
посул|йть, -ю, -ишь, -Ат; -ённый, -ён, -ена
perfks сулить 1
посчастливиться, -тся perfyksipers кому
D +inf onnistaa; мне -лось достать Зту
книгу onnistuin saamaan tämän kirjan
посчита|ть, -ю, -ешь, -ют perfks считать
12,4
посчита|ться, -юсь, -ешься, -ются perfks
считаться 1
посыла|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
послать
посьш|ать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
perf 1. чего G, на что A ripottaa, ripotella,
sirottaa, sirotella (vähän); ~ соли на хлеб
ripottaa, suolaa leivän päälle 2. (imperf по-
сыпать) что А чем I ripottaa, ripotella, sirot-
taa, sirotella; ~ ягоды сахаром ripottaa mar-
joihin sokeria; ~ кашу сахаром sirotella
puuron päälle sokeria; - дорожки песком
hiekoittaa jalkakäytävät
посыпа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
посыпать 2
посяга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, по-
сягн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf на кого-что A kir-
jak: посягать на чью-л жизнь tavoittaa jkn
henkeä; посягать на чью-л свободу yrittää
riistää jklta vapaus
потака[гь, -ю, -ешь, -ют imperf кому-чему
D, в чём Р puhek antaa, sallia; ~ мальчику в
шалостях, - шалостям мальчика antaa pojan
kujeilla; - сыну во всём sallia pojalleen kaikki
потащить, потащу, потащишь, потащат,
потащенный, потащен perfl. кого-что А, за
что А, куда (в, на + A) [alkaa] retuuttaa,
[alkaa] raahata, [alkaa] kantaa, [alkaa] vetää; -
вещи в машину lähteä kantamaan tavaroita
autoon; - кого-л за руку [alkaa] vetää jkta
kädestä; буксир потащил баржу [за собой]
hinaaja lähti vetämään lauttaa 2. кого А, куда
(в, на + А), к кому D puhek viedä, raahata
(mukanaan); - кого-л в театр <к себе в
гости> viedä jku teatteriin <luokseen kylään>
потворствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому-чему D kirjak antaa myöten (jllek), sallia
(jtak luvatonta)
потереть, потру, потрёшь, потрут; по-
тёр, потёрла; потёртый, потёрт что А, чем\
hieroa (vähän); - ушибленное место [рукой]
hieroa [kädellään] loukattua kohtaa; ~ колено
мазью hieroa voidetta polveensa
потерпеть, потерплю, потерпишь,
потерпят perfl. ks терпеть 3; 2. kielt чего G
sietää; я не потерплю Зтого! en siedä sel-
laista!
потеря|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perf &s терйть(ся)
потира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
чем I hieroa, hieroskella (silloin tällöin); ~ лоб
<ногу> рукой hieroa otsaa <jalkaa>
kädellään; - руки от удовольствия puhek
hieroskella (t hykertää t hykerrellä)
tyytyväisenä käsiään
потолк]овать, -ую, -уешь, -уют perf с кем
I, о ком-чём Р t про кого-что A puhek jutel-
la, keskustella; ~ с кём-л о делах jutella jkn
kanssa työasioista
потопить, потоплю, потопишь, потопят;
потопленный, потоплен perfks топить III
258
пот
пох
потор|опйть, -оплю, -опишь, -опят
imperfks торопить 1
потор|опйться, -оплюсь, -опишься,
-опятся perfks торопиться
потра|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perfks тратить
потреблфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
потребить) что A kuluttaa, käyttää; ~ элект-
роэнергию kuluttaa sähköä
потребовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
требовать. 1, 3, 4
потребоваться, -уюсь, -уешься, -уются
perfks требоваться
потревож|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perfks тревожить 3
потр|епать, -еплю, -ёплешь, -ёплют;
-ёпанный, -ёпан perfks трепать 3
потрога|ть, -ю, -ешь, -ют perf что А, чем
I koskettaa, koskea; - что-л рукой koskettaa
kädellään jtak(fjhk)
потрош]йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена imperf {perf выпотрошить) кого A pera-
ta, poistaa sisälmykset; ~ курицу perata kanaa
потряса|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. ks по-
трясти 2, 3; 2. чем I: - кулаками heristää (t
puida) nyrkkiä; ~ оружием kalistaa aseita
потряс|тй, -у, -ёшь, -ут; потряс, -ла;
потрясший; -ённый, -ён, -ена 1. кого-что А,
за что A pudistaa, pudistella, ravistaa, ravis-
tella (muutama kerta); ~ дерево ravistaa
puuta; ~ кого-л за плечи ravistaa jkta har-
tioista 2. (imperf потрясать) что A järisyttää,
tärisyttää, järkyttää; взрыв потрйс здание
räjähdys järisytti (t tärisytti) rakennusta; гром
потряс землю ukkonen järkytti maata 3.
{imperf потрясать) кого-что А, чем I kuv
järkyttää; событие ~ло всех tapahtuma .
järkytti kaikkia; я ~ён случившимся,
случившееся потрясло менй olen järkyttynyt
tapahtuneesta; он потрйс менй своим
рассказом hänen kertomuksensa järkytti
minua
пот^гфпъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf потуплять) что А: ~ голову
painaa päänsä alas; ~ взгляд (t глаза) luoda
katse maahan
потушить I, II, потушу, потушишь,
потушат; потушенный, потушен perf ks
тушить I, II
потянуть, потяну, потонешь, потйнут;
потянутый, потонутperf 1. /втянуть 7, 14; 2.
кого-что А, куда (в, на + А, к + D) alkaa
vetää; alkaa hinata; alkaa kiskoa; ~ кого-л за
руку <за рукав> alkaa vetää jkta kädestä
<hihasta>; ~ баржу в гавань alkaa hinata
proomua satamaan 3. кого А куда (в, на + А,
к + D) puhek alkaa houkutella; ~ кого-л в
кино <на улицу, к себё> alkaa houkutella
jkta elokuviin <ulos, luokseen> 4. yksipers ко-
го А, к кому-чему D, + inf, куда (в, на, за +
А, к + D): его потянуло ко сну (t поспать)
häntä alkoi nukuttaa (t raukaista); меня по-
тянуло в лес <за город, на родину, к морю>
minua halutti metsään <maalle, kotimaahan,
meren rannalle> 5. yksipers чем I, от чего G
[alkaa] vetää, [alkaa] henkiä; от окна по-
тянуло холодом ikkunasta alkoi vetää
потянуться, потянусь, потянешься,
потйнутся perfl. к кому-чему D, за кем-чем
I kurkottaa [kätensä], kurkottautua, [alkaa]
tavoitella; ребёнок потянулся к матери lapsi
kurkotti kätensä äidille; малыш потянулся за
игрушкой pienokainen alkoi tavoitella lelua,
pienokainen kurkottautui ottamaan lelua А он
потянулся к искусству taide alkoi vetää häntä
puoleensa 2. 3. pers где (по + D), куда (в, на
+ A) [alkaa] kulkea (jonossa, peräkkäin); по
дороге <в город> потянулись обозы tietä
pitkin <kaupunkiin> kulki (t alkoi kulkea)
kuormastoja
поужина|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks ужи-
нать
поуча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А
puhek opettaa, neuvoa; он любит ~ других
hän opettaa mielellään toisia A ~ кого-л уму-
разуму puhua järkeä jklle, takoa tietoja jkn
päähän
поучить, поучу, поучишь, поучат perf 1.
что A opetella (jnk aikaa); ~ уроки opetella (t
lukea) läksyjä 2. кого А чему D t + inf opettaa
(jnk aikaa); ~ кого-л танцам (t танцевать)
opettaa jkta tanssimaan
поучиться, поучусь, поучишься,
поучатся perf чему D t + inf, у кого G
opetella (jnk aikaa); ~ какому-л ремеслу
opetella jk ammatti; - переплетать книги
opetella nitomaan kirjoja; ~ у кого-л
терпению oppia jklta kärsivällisyyttä (t ole-
maan kärsivällinen)
похв|алйть(ся), -алю(сь), -алишь(ся),
-алят(ся) perfks хвалйть(ся)
похвалиться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ark ks хвалиться
похваста|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
perfks хвастать(ся)
похй|тить, -щу, -тишь, -тят; -щенный,
-щен perf, похшца|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, у кого G kirjak viedä, varastaa;
259
похитить документы у кого-л varastaa asia-
paperit jklta
похлопыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого
А, по чему D, чем I taputtaa, taputella (silloin
tällöin); ~ кони по шее taputtaa hevosta
selkään; ~ крыльями räpytellä siipiään A - в
ладоши taputtaa käsiään, läpyttää
походил» I, похожу, походишь, походят perf
1. где (в, на + Р, вдоль, вокруг, около, возле, у +
G, по + D) kävellä (jnk aikaa); ~ в парке <вдоль
берега, по коридору, у рекй> kävellä puistossa
<rannalla, käytävällä, joen rannalla>; ~ на лыжах
hiihdellä 2. куда (в, на + А, по + топ D) käydä
(silloin tällöin jssak); ~ в театры <на выставки>
käydä teattereissa <näyttelyissä>; ~ по ма-
газинам käydä (t kierrellä) kaupoissa 3. в чём Р
käyttää, pitää (jnk aikaa —pukimistä); ~ в новом
пальто käyttää uutta takkia
походить II, похожу, прходишь, походят
perf на кого-что А, чем I olla (jkn t jnk)
näköinen; ~ на отца <на мать> olla isänsä
<äitinsä> näköinen; фигурой он походит на
отца hän on vartaloltaan isänsä kaltainen
похор|онйть, -оню, -бнишь, -онят; -онен-
ный, -онен perfks хоронить
поцел|овать(ся), -ую(сь), -уешь(ся),
-уют(ся) perfks целовать(ся)
почерпнуть, -у, -ёшъ, -ут; почерпнутый,
почерпнут perf (imperf почерпать) что А, от-
куда (из + G) hankkia, saada; ~ сведения из
газет hankkia tiedot sanomalehdistä
почесать, почешу, почешешь, почешут
perfks чесать 1
почёсыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что A puhek syyhytellä, syyhyttää, raaputella,
raaputtaa, raapia; ~ собаку за ухом syyhytellä
koiraa korvan takaa А ~ в затылке kynsiä (t
raapia) korvantaustaansa
починить, починю, починишь, починят;
починенный, починен perfks чинить 1
почй|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf ks чистить; ~ зубы harjata (t
puhdistaa) hampaansa; ~ рыбу perata kalat
почита|ть I, -ю, -ешь, -ют perf что А 1.
lukea (jnk aikaa); ~ журнал lukea
[aikakauslehteä 2. puhek lukea (alusta lop-
puun); советую ~ эту книгу kehotan luke-
maan tämän kirjan
почита|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf кого-
что A kunnioittaa; ~ родителей <память
погйбших> kunnioittaa vanhempiaan
<kaatuneiden muistoa>
почйтыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek lueskella; ~ книжки lueskella kirjoja
почт|йть, -у, -йшь, -irja -ут; -ённый, -ён,
-ена perf кого-что А чем I ylät kunnioittaa; ~
чью-л память минутой молчания kunnioit-
taa jkn muistoa hetken hiljaisuudella A ~
своим присутствием vanh, ylät kunnioittaa
[tilaisuutta] läsnäolollaan
почувствовать, -ую, -уешь, -уют perfks
чувствовать
почуять, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
ks чуять
пошар|ить, -ю, -ишь, -ят perf где (в + Р,
по + топ D) puhek kopeloida, haparoida (jnk
aikaa); ~ в карманах (t по карманам)
kopeloida taskujaan
пошатнуть, -у, -ёшь, -ут perf что А 1.
horjauttaa, kallistaa; бурей ~уло столбы
pylväät menivät myrskyssä kallelleen 2. kuv
horjuttaa; ~ здоровье horjuttaa terveyttä; ~
веру во что-л horjuttaa uskoa jhk
пошев|елйть, -елю, -елйшь, -ёлйт perfks
шевелить
пошлю, пошлёшь fut ks послать
пошутить, пошучу, пошутишь, пошутят
perfks шутить
пощадить, -жу, -дйшь, -дят; -жённый,
-жён, -жена perfks щадить
пощёлкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek
1. чем I naksautella, napsautella, näpsäytellä;
~ пальцами <ножницами> naksautella
sormiaan <saksia> 2. что A syödä [rouskutel-
la]; ~ семечки syödä auringonkukan siemeniä
noib, поёшь prees ks петь
появиться, появлюсь, появишься,
появятся perf, появляться, -юсь, -ешься,
-ются imperf 1. где (в, на + Р, над, перед +
I), откуда (из, из-за + G) ilmaantua,
ilmestyä, tulla näkyviin; в небе <над лёсом>
появились самолёты taivaalle <metsän ylle>
ilmaantui lentokoneita; на нёбе появились
облака taivaalle nousi (t ilmaantui) pilviä; на
крыльце появилась хозййка emäntä ilmaan-
tui kuistille; из-за туч появилась луна kuu
tuli näkyviin pilvien takaa 2. где (в, на + Р),
у кого G ilmaantua, ilmestyä, tulla; в доме
появились новые жильцы taloon tuli (t
ilmaantui) uusia asukkaita; в магазинах <на
рынке> появилась молодая картошка
kauppoihin <torille> on tullut uutta perunaa;
у кбшки появились котята kissa sai poika-
sia; у него появились новые друзьй hän sai
uusia ystäviä; на висках у него появилась
седина hänen tukkansa on harmaantunut
ohimoilta; на лице появились морщины
kasvot ovat käyneet ryppyihin; у менй по-
260
поя
пре
явилась мысль... sain ajatuksen--; статьи
появится в следующем номере газеты
artikkeli ilmestyy (t julkaistaan) lehden seu-
raavassa numerossa
поясн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, поясн^|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
кому D, чем I selittää; ~ свой слова selittää
sanansa; ~ примером что-л selittää jk
esimerkein; ~ правило ученику selittää oppi-
laalle sääntö
прав|ить I, -лю, -ишь, -ят imperf кем-чем I
1. olla johdossa, hallita; - государством olla val-
takunnan johdossa, hallita valtakuntaa 2. ohjata;
- машиной <конём> ohjata autoa <hevosta> Д
- веслом pitää perää; ~ рулём olla ratissa
прав|итъ H, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
imperf что А 1. {perf выправить) korjata
(virheitä), tehdä korjauksia; ~ корректуру
<рукопись> tehdä korjauksia korrehtuuriin
<käsikirjoitukseen> Z (perf направить) erik
hioa, teroittaa; ~ бритву <косу> hioa par-
taveistä <viikatetta>
праздновать, -ую, -уешь, -уют imperf что
A juhlia, viettää (juhlaa]; - победу juhlia voit-
toa; ~ день своего пятидесятилетия viettää
viisikymmenvuotispäiväänsä
практиковать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
иый, -ован imperf что A käyttää; ~ какой-л
способ käyttää jtak menetelmää
практиковаться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf 1. в чём Р harjoitella; ~ в русском <в
фйнском> языке harjoitella venäjää
<suomea>; ~ в стрельбе harjoitella ampumaan
13. pers где (в, на + Р); Зтот метод ~уется на
многих предприятиях tätä menetelmää
käytetään monissa tuotantolaitoksissa
пребыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf virall,
kirjak 1. где (в, на + Р) olla (jssak); ~ в
столице olla pääkaupungissa 2. в каком со-
стоянии (в + Р) olla (jnklaisessa tilassa); ~ в
унынии olla alakuloinen
превзо|йтй, -иду, -идёшь, -идут; -шёл,
-шла; -шедший; -йдённый, -йдён, -йдена
perf, превос|ходйть, -хожу, -ходишь, -ходят
imperf I. кого-что А, чем I, в чём Р, по чему
D voittaa (ylittää ominaisuuksiltaan); ~
других мужеством <красотой> olla muita
urhoollisempi <kauniimpi>; ~ кого-л в силе
olla jkta voimakkaampi; - кого-л остроуми-
ем olla vitsikkäämpi kuin jku (toinen); ~. что-
л по численности (t численностью) voittaa jk
lukumäärältään; ~ что-л по качеству voittaa
jk laadultaan 2. что A ylittää (olla suurempi,
parempi tms kuin jk); ~ какой-л уровень
ylittää jk taso; результат превзошёл все
ожидания tulos ylitti kaikki odotukset Д ~ [са-
мого] себ$1 ylittää itsensä
превра|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf превращать) кого-
что А в кого-что A t из кого-чего G в кого-
что A muuttaa, muuntaa, tehdä (jksik); ~
воду в пар muuttaa vesi höyryksi; ~ ки-
лометры в метры muuntaa kilometrit
metreiksi; война ~тйла город в развалины
sota muutti kaupungin raunioiksi; - страну
из отсталой в промышленно развитое го-
сударство muuttaa takapajuinen maa kehit-
tyneeksi teollisuusvaltioksi; болезнь -тйла
юношу в старика sairaus teki nuoresta
miehestä vanhuksen
превра|тйтъся, -щусь, -тйшься, -тйтся
perf (imperf превращаться) в кого-что А, из
кого-чего G в кого-что A muuttua; вода
~тйлась--в лёд vesi muuttui jääksi; за
короткий срок деревушка ~тйлась в город
kyläpahanen muuttui lyhyessä ajassa
kaupungiksi; он -тйлся из мальчика в юно-
шу poika on varttunut nuorukaiseksi Д ~ в
слух <в зрёние> olla pelkkänä korvana
<silmänä>
превращайся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks превратйть(ся)
превьфдпъ, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf, превыша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. ylittää (määrästä, mitasta, suuruudes-
ta); ~ смету расходов ylittää menoarvio;
издержки не превысят (t не превышают) ста
тысяч рублей menot eivät ylitä sataatuhatta
ruplaa 2. ylittää (oikeuksista, valtuuksista
yms); ~ власть <свой полномочия> ylittää
toimivaltansa <valtuutensa>
прегра|дить, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, прегражда|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А, кому-чему D sulkea,
katkaista (tie tms); преградить кому-л дорогу
sulkea tie jklta; преградить кому-л путь к от-
ступлению katkaista jkn peräytymistie
преда|вать(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks предать(ся)
преда|ть, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
предал, -ла, предало; -вший; преданный,
предан perf (imperf предавать) кого-что А 1.
кому D kavaltaa; ~ друга <крёпость>
врагам kavaltaa ystävänsä <linnoitus> vihol-
lisille 2. kavaltaa, pettää; ~ общее дело kaval-
taa yhteinen asia 3. чему D ylät: ~ кого-л суду
jättää jku oikeuden käsiin; ~ что-л огню polt-
taa jk; ^ кого-л земле laskea jku maan
261
пре
прс
poveen, haudata jku; - дело гласности saat-
taa asia julkisuuteen; ~ забвению unohtaa
преда|ться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; -лея, -лась perf(imperf пре-
даваться) чему D antautua; ~ мечтам vaipua
unelmiin
предвеща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
кому D ennustaa, enteillä; т^чи ~ют грозу
pilvet ennustavat ukkosta; ~ кому-л успех
ennustaa jklle menestystä; это не ~ет ничего
хорошего tämä ei ennusta (t ei tiedä) hyvää
предвй|деть, -жу, -дишь, -дят perf что А ,
+ konj что ennakoida, arvata [etukäteen t
ennakolta]; aavistaa [etukäteen t ennakolta]; ~
ход событий ennakoida tapahtumien kulku; я
это ~дел sen jo arvasin; Зто невозможно
было - sitä ei voitu edeltäpäin arvata; он
-дел, что произойдёт так hän aavisti, että
niin käy
предвкушать, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
+ konj что nauttia etukäteen (t ennakolta); ~
радость встречи nauttia jo etukäteen
tapaamisen ilosta
предводительствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf кем-чем I ylät johtaa, olla johtajana (t
päällikkönä); ~ войсками johtaa joukkoja; ~
разбойничьей шайкой olla rosvojoukon
päällikkönä
предлага|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
предложить, -ложу, -ложишь, -ложит,
-ложат; -ложенный, -ложен perfl. что А, чего
G, + inf, кому D tarjota; ~ кому-л свою
помощь <свой услуги> tarjota jklle apuaan
<palveluksiaan>; ~ кому-л чай (t чаю) tarjota
jklle teetä; — подвезти tarjota kyytiä 2. кого-что
A, + konj чтобы, кому D ehdottaa, esittää,
kehottaa; ~ новый план ehdottaa uusi suun-
nitelnia; предложить тост в честь кого-л kohot-
taa malja jklle (t jkn kunniaksi) предложить
кого-л в председатели ehdottaa jku puheenjoh-
tajaksi; ~ кому-л потанцевать pyytää jkta
tanssimaan; он предлагает, чтобы ... hän ehdot-
taa että 3. + inf кому-чему D kehottaa,
ehdottaa, esittää; ~ сделать что-л ehdottaa jtak
tehtäväksi; предложить кому-л выполнить
работу в срок kehottaa jkta suorittamaan työ
määräajassa; ~ кому-л сесть kehottaa jkta istu-
maan; ~ вопрос esittää (t tehdä) kysymys
предназначать, -ю, -ешь, -ют imperf,
предназнач|ить, -у, -ишь, -ат perf кого-что
А, для кого-чего G, на что А, подо что А, к
чему D määrätä {ennakolta), tarkoittaa; tav
pass partis предназначенный, предназначен
(ennakolta) määrätty, tarkoitettu; - что-л для
отправки määrätä jk lähetettäväksi; пред-
назначить товар для продажи (t на
продажу) määrätä tavara myytäväksi; Зти
деньги предназначены на покупку (t для
покупки) машины nämä rahat on tarkoitettu
auton ostoon; здание предназначено под
детский сад rakennukseen on tarkoitus sijoit-
taa lasten päiväkoti; дом предназначен к
сносу talo on määrätty purettavaksi
предопределить, -ю, -йшь, -jtt; -ённый,
-ён, -ена perf, предопредел|йть, -йю, -яешь,
-йют imperf что A määrätä ennakolta; это
~йло его судьбу (t участь) tämä määräsi
ennakolta hänen kohtalonsa
предоставить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf, предоставлять, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. кого-что А, кому-чему D antaa
[käyttöön], myöntää; ~ кому-л работу antaa
jklle työtä; - отпуск кому-л myöntää jklle
lomaa (t virkavapautta); предоставить
комнату кому-л antaa huone jkn käyttöön Z
что A, + inf кому D antaa (mahdollisuus);
предоставить кому-л слово antaa jklle
puheenvuoro; предоставить кому-л решить
самому antaa jkn päättää itse; ~ кому-л
полную свободу действий antaa jklle täysi
toimintavapaus
предостерега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
гфедостер^чь, -егу, -ежёшь, -егут; -ёг, -егла;
-еженный, -ежён, -ежена perf кого А, от чего
G varoittaa; - кого-л от опасности <от
ошйбки> varoittaa jkta vaarasta <virheestä>
предотвра|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щён-
ный, -щён, -щена perf предотвращав, -ю,
-ешь, -ют imperf что A torjua, ehkäistä, estää;
~ опасность <катастрофу> torjua vaara
<onnettomuus>
предохран|йтъ, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf предохран4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А от чего G suojata, suojella; -
кого-л от заразы suojata jkta tartunnalta; ~
что-л от сырости suojata jtak kosteudelta
пред|писать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf, предпйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кому D что A t + infkirjak
määrätä, antaa määräys; предписать кому-л
выехать из города määrätä jku lähtemään
kaupungista; предписать больному
постельный режим määrätä potilas vuodele-
poon; предписать кому-л строгую диету
määrätä jklle ankara ruokavalio
предполагать, -ю, -ешь, -ют imperf I. ks
предположить; 2. + inf aikoa; ~ю завтра
выехать aion matkustaa huomenna 3. 3. pers
262
пре
пре
чтоА( + konj что edellyttää; эта работа ~ет
большой опыт tämä työ edellyttää suurta
kokemusta
предполагаться, -ется imperf+ konj что:
~ется, что ... oletetaan, että ; -ется, что
мы завтра выедем matkustamme oletettavasti
huomenna
предположить, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perf (imperf предпо-
лагать) что A t + konj что olettaa, otaksua,
arvella; ~ложим, что ты прав olettakaamme,
että olet oikeassa; врач ~ложйл у ребёнка
скарлатину lääkäri arveli lapsessa olevan
tulirokon
предпоч|6сть, -ту, -тёшь, -тут; -ёл, -ла;
-тённый, -тён, -тена perf, предпочита|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf \. кого-что А кому-чс\п D
pitää (jstak) enemmän, pitää (jtak) parempana,
asettaa (jk) etusijalle; — театр цирку pitää
enemmän teatterista kuin sirkuksesta; ~
Толстого Достоевскому pitää enemmän
Tolstoista kuin Dostojevskista 2. + inf pitää
parempana, katsoa paremmaksi; он предпо-
чёл смолчать (t промолчать), он предпо-
читал молчать hän piti parhaana olla vaiti; он
предпочёл остаться дома hän katsoi parem-
maksi jäädä kotiin
предпринимав, -ю, -ешь, -ют imperf,
предпринять, -иму, -ймешь, -ймут; -йнял,
-иняла, -йняло; -инявший; -йнятый, -йнят,
-инята, -йнято perf что A ryhtyä, tehdä; пред-
принять издание книги ryhtyä julkaisemaan
kirjaa; ~ меры ryhtyä toimenpiteisiin; ~
поездку tehdä matka; ~ первые шаги для
чего-л ottaa ensi askeleet jtak kohti; что бы
нам такое предпринять? mitähän nyt te-
kisimme?
предреш|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (Утре//предрешать) что A kirjak 1.
päättää (t ratkaista) ennakolta (t etukäteen);
всё было ~ено kaikki oli ennakolta päätetty 2.
3. pers ratkaista, määrätä (ennakolta); это
~йло его судьбу tämä ratkaisi hänen
kohtalonsa
предсказать, -ажу, -ажешь, -ажут; -азан-
ный, -азан perf, предсказыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А, + konj что ennustaa;
предсказывать будущее ennustaa tulevaisuut-
ta; правильно предсказать погоду ennustaa
oikein sää[tä]
предста|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
предстать
представить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf представлять) 1. что А, ко-
му D, куда (в, на + А), к чему D esittää; ~
удостоверение личности esittää (t näyttää)
henkilökortti; ~ отчёт директору esittää
selostus johtajalle; ~ доказательства суду
esittää todisteita oikeuteen; ~ диссертацию к
защите esittää väitöskirja tarkastettavaksi; ~
дело на рассмотрение суда esittää asia oikeu-
den käsiteltäväksi 2. кого А кому D esitellä; ~
гостя собравшимся esitellä vieras läsnäoli-
joille 3. кого А к чему D esittää, ehdottaa; ~
кого-л к награде <к 6рдену> esittää jku
palkittavaksi <kunniamerkillä palkittavaksi>
4. что А, для кого G kirjak tuottaa, aiheuttaa;
это не ~ит затруднений se ei tuota vaikeuk-
sia; работа -ила для нас интерес työ kiinnos-
ti meitä 5. кого-что А [себе] käsittää, kuvitel-
la; - себе всю важность задачи käsittää
tehtävän tärkeys; ~ьте себе моё удивление
kuvitelkaa ihmettelyäni 6. кого-что А, кем-
чем I esittää, kuvata; - кого-л в смешном
виде esittää jku naurettavan näköisenä; ~
кого-л карьеристом kuvata jku kiipijäksi
представ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperif представляться) 1. кому D esittäytyä;
~ собравшимся esittäytyä läsnäolijoille 2.
кем-чем I tekeytyä; ~ больным <удивлён-
ным> tekeytyä sairaaksi <hämmästyneeksi>
3. 3. pers кому-чему: нашим глазам ^ ил ось
ужасное зрелище silmiämme kohtasi kam-
mottava näky; мне -илась возможность
поехать... minulle tarjoutui tilaisuus käydä
, sain tilaisuuden käydä 4. 3. pers
кому D, + konj что tuntua, näyttää; мне
-илось, что... minusta tuntui, että
представля|гь, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
представить; 2. что A käsittää, tajuta,
ymmärtää; он не ~ет всей сложности
вопроса hän ei käsitä kysymyksen vaikeutta 3.
собой t из себя что A olla; ~ собой угрозу
чему-л olla uhkana jllek, uhata jtak; он ни-
чего собой не представляет hän ei ole mikään
4. что А, где (в, на + Р) edustaa; ~ какую-л
организацию на собрании <в каком-л ко-
митёте> edustaa jtak järjestöä kokouksessa
<jssak komiteassa>; - какое-л идейное на-
правление edustaa jtak aatesuuntaa
представляться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks представиться
предста|ть, -ну, -нешь, -нут perf (imperf
представать) перед кем-чем I astua [eteen],
ilmaantua; ~ перед судом <пёред комйсси-
ей> astua oikeuden eteen <komitean kuul-
tavaksi
предсто|ятъ, -йт, -Ят imperf кому-чему D,
263
пре
пре
+ Ул/* olla edessä (t odotettavissa); мне ~йт
дальний путь edessäni on pitkä matka; нам
~йт поездка (Уехать) в Москву meitä odottaa
Moskovanmatka; вам ~йт решать Зтот
вопрос teidän on ratkaistava tämä kysymys
предугада|тъ, -ю, -ешь, -ют; предугадан-
ный, предугадан perf, предугадыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что A arvata [ennakolta t
edeltäpäin t etukäteen]; - чьй-л намерения
arvata [ennakolta] jkn aikeet
предупре|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждён-
ный, -ждён, -ждена perf, предупреждав, -ю,
-ешь, -ют imperf I. кого-что А, о чём Р, ко-
гда (за + A) ilmoittaa [ennakolta], varoittaa;
предупредить кого-л о своём приходе
ilmoittaa jklle tulostaan; - об опасности
varoittaa vaarasta; предупредите меня" об
этом дня за два ilmoittakaa minulle siitä pari
päivää ennen 2. что A ehkäistä, estää; преду-
предить болезнь <пожар> ehkäistä tauti
<tulipalon syttyminen> 3. кого-что А
ennakoida; ~ события ennakoida tapahtumat
предусматривав, -ю, -ешь, -ют imperf,
предусмотреть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perf что A ottaa [ennalta]
huomioon; предусмотреть все случаи ва-
рианты, возможные трудности> ottaa
huomioon kaikki tapaukset <mahdollisuudet,
mahdolliset vaikeudet>
предч^вств|овать, -ую, -уешь, -уют
imperf что А, + konj что aavistaa, aavistella,
uumoilla, vaistota, ounastella; ~ беду aavistaa
pahaa; я ~ую, что... aavistan, että
предшествовать, -ует, -уют imperf чему
D edeltää; принятию решения ~овало
длительное обсуждение, päätöksentekoa edel-
si pitkä keskustelu
предъявить, -явлю, -йвишь, -йвят;
-Явленный, -явлен perf, предъявляв, -ю,
-ешь, -ют imperf что А 1. кому D, куда (в +
A) esittää, näyttää; предъявить счет esittää
lasku; предъявить пропуск дежурному
näyttää lupakorttia päivystäjälle; предъявить
справку в бухгалтерию esittää todistus kir-
janpito-osastossa; предъявите билеты!
matkaliput, olkaa hyvä! 2. кому D, к кому D
virall esittää, asettaa; предъявлять претензии
[к] кому-л esittää vaatimuksia jklle; предъ-
явить кому-л обвинение в чём-л panna (t
asettaa) jku syytteeseen jstak; предъявить иск
к кому-л nostaa (t tehdä) kanne jkta vastaan
презира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А 1. {perf презреть kirjak) halveksia (olla
huomioon ottamatta); ~ опасность <смерть>
halveksia vaaraa <kuolemaa> 2. за что А
halveksia (arvostaa vähäiseksi); ~ лесть
halveksia imartelua; я ~ю его за трусость
halveksin häntä pelkuruudesta
ггреклон4|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
перед кем-чем I ihailla; ~ перед кём-л <пёред
чём-л> ihailla jkta <jtak>; ~ перед талантом
писателя ihailla kirjailijan lahjakkuutta
прекослов|итъ, -лю, -ишь, -ят imperf tav
kielt кому D vastustaa, väittää (t sanoa) vas-
taan; он никому не ~ил hän ei vastustanut
ketään
прекра|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf, прекраща|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, + inf lopettaa, lakkauttaa,
keskeyttää; прекратить переговоры
<знакомство> lopettaa neuvottelut <tut-
tavuutensa>; прекратить работу (t работать)
lopettaa (f keskeyttää) työ[nteko]; прекратить
платежи lakkauttaa maksut; прекратить
курить lopettaa tupakanpoltto, lakata poltta-
masta
премировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf кого А, чем I, за что
A palkita; ~ кого-л за хорошую работу palki-
ta jku hyvästä työstä; его ~овали часами hän
sai palkinnoksi kellon
пренебрега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пре-
небречь, -егу, -ежёшь, -егут; -ёг, -егла;
-ёгший^а -ёгший perf кем-чем I 1. halveksia,
hylkiä, ylenkatsoa, katsoa ylen; ~ старым
другом halveksia vanhaa ystäväänsä 2. lyödä
laimin, laiminlyödä, olla välittämättä; ~
своими обязанностями lyödä velvollisuutensa
laimin; он пренебрёг советом <опасностью>
hän ei välittänyt neuvo[i]sta <vaarasta>
преоблада|ть, -ет, -ют imperf среди кого-
чего G, где (в, на + Р), над кем-чем I, в ком-
чём Р vallita, olla vallitsevana (t
enemmistönä); в классе ~ют девочки tytöt
ovat luokassa enemmistönä; в лесу -ли
хвойные деревья metsä oli havupuuvaltainen,
havupuut vallitsivat metsässä; среди де-
легатов ~ют мужчины valtuutetut ovat
enimmäkseen miehiä; достоинства в нём
значительно ~ют над недостатками hänen
luonteessaan on huomattavasti enemmän
hyviä kuin huonoja piirteitä
преобража|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пре-
образить, -жу, -зйшь, -зят; -жённый, -жён,
-жена perf кого-что A muuttaa [toisenlaisek-
si]; зима преобразила всё вокруг talvi on
muuttanut koko maiseman
преобразовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
264
пре
пре
ный, -ован perf преобразовьша|ть, -ю, -ешь,
-ют imperfl. кого-чтоА uudistaa, muuttaa; ~
систему управления uudistaa hallin-
tojärjestelmäfä] 2. что А, во что A erik muut-
taa (toiseksi); muuntaa, transformoida; преоб-
разовать лабораторию в институт muuttaa
laboratorio instituutiksi; преобразовать
уравнение muuntaa yhtälö; преобразовать
переменный ток в постоянный muuntaa vaih-
tovirta tasavirraksi
преодолевав, -ю, -ешь, -ют imperf, пре-
одолеть, -ею, -ёешь, -ёют; -ённый, -ён, -ена
perf что A voittaa (selviytyä jstak vaikeasta,
hankalasta); преодолеть препятствия voittaa
esteet (t vastukset); urh ylittää esteet; пре-
одолеть трудности voittaa vaikeudet; пре-
одолеть себй voittaa itsensä
препира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
с кем I, из-за кого-чего G puhek kinata,
kinastella, kinailla, kiistellä; ~ с кём-л из-за
пустяков kinastella jkn kanssa turhista
препода|ватъ, -ю, -ёшь, -ют imperf 1. что
А, кому D opettaa; ~ литературу <историю,
математику> opettaa kirjallisuutta <historiaa,
matematiikkaa>; ~ что-л детям <школьни-
кам, иностранцам> opettaa jtak lapsille
<koululaisille, ulkomaalaisille> 2 что А, где
(в, на + P), у кого топ G opettaa, olla opetta-
jana (jssak); - в университете <в школе, на
курсах, на каком-л факультёте> opettaa
yliopistossa <koulussa, kursseilla, jssak
tiedekunnassa>; он ~ёт у нас русский язык
hän opettaa meillä venäjää 3. ks преподать
преподД|тъ, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
преподал, -ла, преподало; -вший, преподан-
ный, преподан, преподана, преподано perf
(imperf преподавать) что А, кому D kirjak
antaa [opetusta], opettaa; позвольте ~ вам
совет saisinko antaa teille neuvon; ~ хороший
урок кому-л kuv antaa jklle hyvä opetus
препод|нестй, -несу, -несёшь, -несут;
-нёс, -несла; -нёсший; -несённый, -несён, -не-
сена; -несЯ perf, препод|носйть, -ношу,
•носишь, -носят imperf что А, кому D 1. ojen-
taa, antaa, lahjoittaa (juhlallisesti); преподнести
подарок юбилЯру ojentaa lahja päivänsanka-
rille; ~ цветы кому-л ojentaa kukkia jklle 2. kuv
puhek iron tuottaa, kertoa (jtak odottamaton-
ta); преподнести неприЯтную новость кому-л
kertoa jklle ikävä (t epämiellyttävä) uutinen 3.
esittää; ~ что-л кому-л в искажённом виде
esittää jtak jklle väärennettynä; умело ~
учащимся новый материал esittää oppilaille
taitavasti uusi aineisto
препятствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf воспрепятствовать) кому-чему D, в чём
Р, + inf estää, olla esteenä; ~ чьйм-л намере-
ниям estää jkn aikeet; ~ движению транспор-
та haitata liikennettä, aiheuttaa liiken-
nehäiriöitä; ~ кому-л войти estää jklta
[sisään]pääsy
прерв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
прерванный, прерван perf, прерыва|ть, -ю,
. -ешь, -ют imperf 1. что A katkaista,
keskeyttää, lopettaa; ~ разговор <молчание,
дипломатические отношёния> katkaista
keskustelu <vaitiolo, diplomaattisuhteet>;
прервать встречу (t игру) urh katkaista peli;
прервать работу keskeyttää työ; ~ свой
рассказ katkaista kertomuksensa 2. кого-что
А, чем I keskeyttää; прервать рассказчика
вопросом keskeyttää kertoja kysymyksellään;
прервать чью-л речь keskeyttää jkn puhe; не
прерывай менЯ älä keskeytä minua
пресека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, пресё|чъ,
-ку, -чёшь, -кут; -к ja пресёк, -кла; -кший;
-чённый, -чена что A kirjak asettaa (t panna)
sulku, tehdä loppu; пресечь злоупотребления
asettaa sulku väärinkäytöksille, tehdä loppu
väärinkäytöksistä
преследовать, -ую, -уешь, -уют imperfl.
кого-что A ajaa takaa, jahdata, ahdistaa; ~
врага <беглеца, добычу> ajaa takaa vihol-
lista <pakenevaa, saalista>; собака ~ует
зайца koira ahdistaa jänistä 2. кого-что А, за
что A vainota; ~ кого-л за какую-л деятель-
ность vainota jktajnklaisen toiminnan vuoksi
3. 3. pers кого A kuv ahdistaa, vainota, vaiva-
ta; Зта мысль ~ует менЯ tämä ajatus ahdistaa
mieltäni; его -уют неудачи häntä vainoaa
huono onni 4. кого А, чем I kuv ahdistaa,
kiusata; ~ кого-л телефонными звонками
kiusata jkta puhelinsoitoillaan 5. что A kirjak
tavoitella, ajaa takaa; - какую-л цель tavoitel-
la jtak päämäärää; ~ свой интересы ajaa
[omia] etujaan
пресытиться, -щусь, -тишься, -тятся perf,
пресьпца|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
чем I myös kuv kyllästyä, tympääntyä,
ikävystyä (jhk), saada kyllikseen (jstak)
претвор|йть, -ю, -йшь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf, претворфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, во что A kirjak: ~ в жизнь (( в
действительность) toteuttaa; ~ планы в
жизнь toteuttaa suunnitelmat (t suunnitelmia)
претендовать, -ую, -уешь, -уют imperf на
что А 1. tavoitella, pyrkiä; ~ на какую-л
должность tavoitella jtak virkaa, pyrkiä jhk
265
пре
при
virkaan 2. olla mielestään, pyrkiä olemaan (jk t
jnklainen); он ~ует на остроумие hän on
mielestään hyvin vitsikäs
претерпева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
пре|терп6тьг -терплю, -терпишь, -терпят perf
что A kirjak 1. kärsiä, [saada] kestää, kokea; ~
лишения <невзгоды> kärsiä puutetta <vas-
toinkäyrhisiä>; он многое претерпел hän on
kärsinyt monta kovaa 2. joutua (jnk) alaiseksi;
~ преобразования joutua muutosten alaisek-
si; план претерпел большие изменения suun-
nitelmaan on tehty suuria muutoksia
преувелйчива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
преувелйч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
что A liioitella, suurennella, paisutella; ~
опасность <трудности> liioitella vaaraa
<vaikeuksia>
преуменьшать, -ю, -ешь, -ют imperf, пре-
ум6нып|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
что A kirjak väheksyä; ~ трудности
<опасность> väheksyä vaikeuksia <vaaraa>
преуспевать, -ю, -ешь, -ют imperf, пре-
успеть, -ю, -ешь, -ют perf в чём Р menestyä;
~ в жизни <в работе> menestyä elämässä
<työssä>
при6ав|ить, =лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, прибавлять, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что
А, чего G, во что А, к чему D, кому D lisätä,
panna lisää; прибавить сахару (t сахара) в
чай lisätä sokeria teehen; к сказанному следу-
ет прибавить ... sanottuun on lisättävä
2. что А, чего G, кому D lisätä (enentää,
suurentaa tms); прибавить зарплату
рабочим lisätä palkkaa työläisille; прибавить
шагу jouduttaa askeleitaan; отдых прибавил
нам сил lepohetki virkisti voimiamme A ~ в
весе lihoa 3. что А, к чему D lisätä, laskea
yhteen; к двум прибавить пять lisätä viisi
kahteen, laskea yhteen kaksi ja viisi
прибега|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks при-
бежать
прибега|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прибегнуть
прибегнуть, -ну, -нешь, -нут; прибег ja
-нул, -ла; -ший^а -нувший perf (imperf^ при-
бегать) к кому-чемуХУ turvautua, turvata; ~ к
помощи врача turvautua lääkärinapuun; - к
оружию turvautua aseisiin
прибе|жать, -гу, -жйшь, -гут perf (imperf
прибегать) куда (в, на + А, к + D), к кому D,
откуда (из, с + G), от кого G с какой целью
(за + I, + inf), каким I tulla (juosten); ~ в сад
<в школу, на работу, на лёкцию> tulla puis-
toon <kouluun, työhön, luennolle>; ~ к фини-
шу первым <вторым, послёдним> tulla
maaliin ensimmäisenä <toisena, viimeisenä>;
~ из школы <с завода> tulla koulusta
<tehtaasta>; он ~жал за мной <за кнйгой>
hän tuli hakemaan minua <kirjaa>; ~
спросить <сообщйть> что-л tulla kysymään
<ilmoittamaan> jtak
приберега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, при-
беречь, -гу, -жёшь, -гут; приберёг, -гла; -гй;
-жённый, -жён, -жена perf что А, для кого-
чего G, на что A säästää, säilyttää; приберечь
деньги на покупку <для покупки чего-л>
säästää rahat ostoksiin <jnk ostoon>; ~ что-л
на зиму säästää jtak talven varalle
приберу, приберёшь fut ks прибрать
прибива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прибить
прибира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прибрать
при|бйть, -бью, -бьёшь, -бьют; -бей;
-битый, -бит perf (imperf прибивать) что А
1. к чему D, на что А, чем I lyödä [kiinni],
naulata, kiinnittää; ~ крышку к я"щику lyödä
laatikkoon kansi; - вешалку к стене (t на
стену) kiinnittää naulakko seinään; ~ объ-
явление к двери (f на дверь) kiinnittää ilmoi-
tus ovelle (t oveen), naulata ilmoitus oveen; ~
что-л молотком lyödä jk vasaralla kiinni 2. 3.
pers t yksipers painaa maahan; дождь ~бйл
пыль, дождём -било пыль sade painoi pölyn
maahan 3. 3. pers t yksipers к чему D tuoda,
ajaa (jhk); волной ~бйло к берегу лодку aal-
lot toivat rantaan veneen
приближа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
приблизить
приближа|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks приблизиться; дело -ется к концу
(t к завершению) juttu lähenee loppuaan; ~ к
развозке lähetä ratkaisua
приблизить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf( imperf приближать) 1. кого-что А,
к чему D siirtää lähemmäksi, lähentää; -
книгу к глазам siirtää kirjaa lähemmäksi
silmiä; ~ литературу к жизни lähentää kirjal-
lisuutta elämään 2. что A jouduttaa; ~
развйзку <срок окончания работ> jouduttaa
loppuratkaisua <töiden päättymisaikaa>
приблй|зиться, -жусь, -зишься, -зятся perf
(imperf приближаться) 1. (imperf myös бли-
зиться) к кому-чему D lähestyä, lähetä, siirtyä
lähemmäksi; лодка ~зилась к берегу vene
lähestyi rantaa; ~ к двери siirtyä lähemmäksi
ovea 2. к чему D lähetä, olla (laadultaan)
lähellä; - к идеалу lähetä ihannetta
266
при
при
при|брать, -беру, -берёшь, -берут; -брал,
-брала, -брало; прибранный, прибран perf
{imperf прибирать) что A puhek 1. где (в, на
+ Р) siivota, siistiä, korjata; - комнату (t в
комнате) siivota huone; ~ на столе korjata
pöytä 2. куда (в, на + A) korjata (Jhk);- книги
в шкаф korjata kirjat kaappiin; ~ посуду на
полку korjata astiat hyllylle
прибыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
при|бйть, -буду, -будешь, -будут; прибыл,
-была, прибыло; -бывший; -быв perf куда (в,
на -I- А, к + D) к кому D virall saapua, tulla; ~
на станцию <в штаб, в министерство> saa-
pua asemalle <esikuntaan, ministeriöön>; ~ к
кому-л <к месту назначёния> saapua jkn luo
<määräpaikkaan>; поезд прибывает (t
прибудет) без опоздания juna saapuu
myöhästymättä
прибью, прибьёшь fut ks прибить
при|валйться, -валюсь, -валишься,
•валятся perf (imperf приваливаться) ккому-
чему D nojautua, nojata, painautua; ~ к
забору nojautua aitaan
приведётся) fut ks привестй(сь)
приведу, приведёшь fut ks привести
привез|ти, -у, -ёшь, -ут; привёз, -ла; при-
вёзший; -ённый, -ён, -ена, -& perf (imperf
привозить) кого-что А, чего G, куда (в, на +
А, к + D), кому D, к* кому D, откуда (из, с +
G), от кого G, на чём Р tuoda, viedä, kuljet-
taa (jhk jllak ajoneuvolla),, - туристов в
гостиницу tuoda turistit hotelliin; ~ товары
<фрукты, мя"со> на рынок tuoda tavaraa
<hedelmiä, lihaa> kauppatorille; ~ подарок
матери tuoda äidille lahja; ~ чтб-л из города
<из деревни, с фабрики, с почты > tuoda jtak
kaupungista <maalta, tehtaasta, postista>; -
привет от когб-л tuoda terveisiä jklta; - ко-
rö-л на автобусе <на поезде> tuoda jku bus-
silla <junalla>
при|вестя, -веду, -ведёшь, -ведут; -вёл,
-вела; -веди; -ведший; -ведённый, -ведён,
-ведена; -веди perf( imperf приводить) 1. ко-
го-что А, куда (в, на + А, к + D), к кому D,
откуда (из, с + G), от кого G tuoda; taluttaa;
saattaa; ~ детей в школу <на выставку, к
бабушке> tuoda lapset kouluun <näyttelyyn,
isoäidin luo>; он -вёл с собой гостя hän toi
mukanaan vieraan; - кого-л из школы <с
выставки> домой tuoda (t saattaa) jku
koulusta <näyttelystä> kotiin; что вас сюда
-вело? mikä toi teidät tänne? 2. 3. pers
(imperf myös вести) кого-что А, куда (в, на
+ А, к + D) tuoda, viedä, johtaa; дорога
-вела нас в деревню <на берег, к дому> tie
toi meidät kylään <rannalle, talolle>; лестни-
ца -вела на чердак portaat veivät ullakolle 3,
(imperf myös вести) кого-что А к чему D
johtaa, saattaa, viedä (jhk tulokseen); к чему
Зто -ведёт? mihin tämä johtaa?; ~ кого-л к
гибели syöstä jku turmioon, johtaa (t viedä)
jku perikatoon; ^то может ~ к печальным
последствиям siitä voi koitua ikäviä seurauk-
sia 4. кого-что А во что A panna, saattaa (jhk
tilaan); - кого-л в смущение saattaa jku
hämilleen; - кого-л в восторг riemastuttaa
jkta; Зто -вело их в хорошее настроение
tämä sai heidät hyvälle tuulelle; - что-л в
движение <в порятдек> panna jk liikkeelle
<järjestykseen> 5. что A esittää, mainita; -
факты esittää tosiasioita; ~ цитату из
Пушкина lainata PuSkinia; -ведите
примеры! mainitkaa esimerkkejä!
привестись, -дётся; -лось perf yksipers
(imperf приводиться) кому D + in f: мне
-лось побывать там jouduin (t satuin)
käymään siellä
приветствовать, -ую, -уешь, -уют imperf,
pretissä myös perf (регГпопривётствовать) 1.
кого А, чем I tehvehtiä, lausua tervetulleeksi;
- гостей tervehtiä vieraita, lausua vieraat ter-
vetulleeksi; - кого-л аплодисментами terveh-
tiä jkta suosionosoituksin 2. что A kuv ter-
vehtiä (hyväksyä); - какое-л решение terveh-
tiä jtak päätöstä
привива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
привить
привй|деться, -жусь, -дишься, -дятся perf
ks видеться 2
при|вйть, -вью, -вьёшь, -вьют; -вил,
-вила, -вило; -витый, -вит, -вита, -вито perf
(/трег/^прививать) что А 1. к чему D varttaa,
varrentaa, oksastaa; - йблоню varttaa omena-
puu; - культурный сорт к дичку varttaa jalo-1
oksa villirunkoon 2. кому D rokottaa; - ре-
бёнку оспу rokottaa lapsi isoarokkoa vastaan
3. кому D kuv opettaa, juurruttaa; - кому-л
вкус к музыке <к чтёнию> opettaa jku
pitämään musiikista <lukemisesta>
привлекать, -ю, -ешь, -ют imperf,
привлечь, -еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла;
-екй; -ёкший; -ечённый, -ечён, -ечена perfl. к
себе кого A vetää (jku) viereensä (t itseään
kohti) 2. кого-что А, чем I, к кому-чему D
vetää puoleensa, viehättää; его всегда при-
влекал театр teatteri on aina vetänyt häntä
puoleensa; картина привлекает своей но-
визной taulu viehättää uutuudellaan; - [к себе]
267
при
чьё-л внимание vetää jkn huomio puoleensa,
herättää jkn huomiota; ~ внимание к чему-л
kinnittää huomiota jhk 3. кого А, к чемуХ), ку-
да (в, на + A) vetää (t saada) mukaan,
houkutella; привлечь школьников к работе в
кружках vetää koululaiset mukaan kerhotoi-
mintaan; привлечь кого-л на свою сторону
houkutella jku puolelleen; ~ публику в театр
houkutella yleisöä teatteriin; привлечь кого-л к
разговору saada jku mukaan keskusteluun 4.
кого А к чему D virall saattaa, haastaa;
привлечь кого-л к ответственности saattaa
jku vastuuseen; привлечь кого-л к суду haas-
taa jku oikeuteen 5. что А, для чего G käyttää
[hyväkseen]; ~ цитаты käyttää sitaatteja; ~
новые материалы для исследования käyttää
uutta tutkimusaineistoa
приводить, -вожу, -водишь, -водят
imperfks привести
приводиться, -водится, -водилось imperf
ks привестись
при|возйть, -вожу, -возишь, -возят imperf
ks привезти
привыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
привйк|нутъ, -ну, -нешь, -нут; привык, -ла;
-ший; -нув perfl. к чему D t -h in f tottua; он
привык к работе (t работать) по вечерам
hän on tottunut tekemään työtä iltaisin; я
привык рано вставать olen tottunut nouse-
maan aikaisin 2. к кому-чему D tottua, sopeu-
tua; ~ к новой обстановке tottua uusiin oloi-
hin (t uuteen ympäristöön); ~ к городской
жизни sopeutua kaupunkielämään
привью, привьёшь fut ks привить
притязать, -вяжу, -вяжешь, -вйжут;
-вйзанный, -вя"зан perf (imperf привязывать)
1. кого-что А, к чему D, чем I sitoa, köyttää
(kiinni jhk); ~ лошадь к дереву sitoa hevonen
puuhun; ~ что-л [ремнём] к седлу sitoa jk
[hihnalla] satulaan 2. кого А, к кому D saada
kiintymään; ~ ребёнка к себе saada lapsi kiin-
tymään itseensä
привязаться, -вяжусь, -вйжешься,
-вяжутся perf (imperf привязываться) к ко-
му-чему D 1. чем I sitoa (t köyttää) itsensä
(jllakjhk kiinni) 2. kiintyä; ~ к ребёнку kiintyä
lapseen 3. с чем I kuv puhek [alkaa] ahdistella;
~ к кому-л с вопросами [alkaa] ahdistella jkta
kysymyksillään 4. 3. pers kuv puhek tarttua,
jäädä mieleen; этот мотивчик ~вязался ко
мне с самого утра tuo sävelmä soi korvissani
aamusta alkaen
привязыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperfks привязать(ся)
пригиба|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks пригнуть(ся)
пригла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf, приглажива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I silittää, tehdä
sileä[mmä]ksi; ~ волосы щёткой harjata
tukka sileäksi A ~ стиль kuv hioa tyyliään
пригласить, -шу, -сйшь, -сйт; -шённый,
-шён, -шена perf, приглаша|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf I. кого А, на что А, + in f, куда (в, на
+ А, к + D), к кому D kutsua (pyytää saa-
pumaan); ~ кого-л в гости <на чашку чая, на
день рождёния> kutsua jku (t jkta) kylään
<teelle, syntymäpäiville>; ~ кого-л на обед (t
пообедать) kutsua jku (f jkta) päivälliselle; ~
кого-л на ужин (t поужинать) kutsua jku (t
jkta) illalliselle; - кого-л в кино <в театр>
pyytää jkta elokuviin <teatteriin>; при-
гласить [к больному] врача kutsua lääkäri
[potilaalle] 2. кого А, на что А, + inf pyytää,
kehottaa; пригласить кого-л сесть pyytää
jkta istumaan: ~ кого-л на танец (t потан-
цевать) pyytää jkta tanssiin, hakea jkta tanssi-
maan; пригласить гостей к столу (t за стол)
pyytää vieraat pöytään 3. кого-что А, на что
А, куда (в, на + A) kutsua (jhk virkaan, ase-
maan); пригласить кого-л на какую-л
должность kutsua jku jhk virkaan; его при-
глашали работать (t на работу) в Москву,
но он остался в Петрозаводске häntä kutsut-
tiin työhön Moskovaan, mutta hän jäi
Petroskoihin
приглуша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, при-
глуш|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что А 1. vaimentaa, hiljentää; ковёр при-
глушил (t приглушал) звук шагов matto
vaimensi askelten äänen; ~ звук телевизора
hiljentää television ääntä 2. чем I kuv lievittää,
helpottaa, vaimentaa; - боль [лекарством]
lievittää kipuja [lääkkeellä]
пригля|д6ться, -жусь, -дйшься, -дятся
perf (imperf приглядываться) ks при-
смотреться 1
приглядываться, -юсь, -ешься, -ются
imperfks приглядеться 1
пригл|ян^ться, -янусь, -йнешься, -янутся
perf кому D puhek miellyttää; ему -янулась
девушка tyttö miellytti häntä, hän mieltyi
tyttöön
при|гнать, -гоню, -гонишь, -гонят; -гнал,
-гнала, -гнало; пригнанный, пригнан perf
(imperf пригонять) 1. кого-что А, куда (в, на
+ А, к + D) ajaa (jhk); ~ стадо коров на
пастбище <к рекё> ajaa lehmät laitumelle
268
при
при
<joelle>; ~ машину в гараж ajaa auto talliin;
- лодку к берегу soutaa vene rantaan 2. что
А, к чему D sovittaa; ~ оконную раму [к
коробке] sovittaa ikkuna [kehään]
пригнать, -у, -ёшь, -ут; пригнутый,
пригнут perf(imperf пригибать) кого-что А,
а- чему D taivuttaa [alas]; ~ ветку к земле
taivuttaa oksa maahan
пригн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf пригибаться) к чему D taipua [alas];
дерево ~улось к земле puu taipui maahan
приговор|йть, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf приговаривать) кого А, к
чему D tuomita; ~ кого-л к тюремному за-
ключению tuomita jku vankeuteen
приго|дйться, -жусь, -дйшься, -дя"тся perf
кому-чему D, для чего G, где (в, на + Р) olla
tarpeen, osoittautua tarpeelliseksi; Зто тебе
ещё -дйтся se on vielä sinulle tarpeen, tarvit-
set sitä vielä; Зто ~дйтся мне в поездке <в
походе, на работе> tarvitsen (f saatan tarvita)
sitä matkalla <retkellä, työssä>; Зтот чемодан
мбжет вам ~ saatatte tarvita tätä
matkalaukkua
пригоню, пригонишь fut ks пригнать
приготов|ить$ -лю, -ишь, -ят perf ks
готовить 1, 3, 5; ~ обед <ужин, поёсть>
valmistaa päivällinen <illallinen, ruokaa>; ~
ванну кому-л (f для кого-л) valmistaa kylpy
jklle; ~ кому-л сюрприз valmistaa yllätys jklle
приготов|иться, -люсь, -ишься, -ятся ks
готовиться 1; ~ к празднику <к встрёче>
valmistautua juhlaan <vastaanottoon>; - к
ответу (t отвечать) valmistautua vastaamaan;
~ слушать valmistautua kuuntelemaan; он
~ился к самому худшему hän oli varautunut
pahimpaan, hän pelkäsi pahinta
пригревать, -ю, -ешь, -ют imperf,
пригрфъ, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perfl. ко-
го-что A lämmittää; солнце пригрело землю
aurinko lämmitti maata 2. кого A puhek ottaa
hoiviinsa (t hoivaansa); пригреть сироту ottaa
orpo hoiviinsa Л пригреть змею на своей
груди elättää käärmettä povellaan
пригрфйтъ, -жу, -зйшь, -зя"т perf кому D,
чем I uhata, uhkailla; - кому-л судом uhata
jkta oikeudenkäynnillä
приг^б|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf что A maistaa [huulilla]; ~ рюмку mais-
taa lasista
придавать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
придать
при|давйть, -давлю, -давишь, -давят;
-давленный, -давлен perf (imperf придавли-
вать) кого-что А, чем I yksipers myös что А
кому D painaa, litistää; ~ пружину пальцем
painaa jousta sormella; мне -давило дверью
палец sormeni jäi oven väliin
прида|ть, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
придал, -ла, -ло; -й; -вший; приданный,
придан, придана, придано perf (imperf^ при-
давать) 1. что А, чего G, кому-чему D antaa
[lisää], lisätä (jtak ominaisuutta); ~ силы (t
сил) кому-л antaa jklle [lisää] voimia; ~
храбрости lisätä rohkeutta 2. что А, чему D:
~ чему-л законную силу antaa jllek lain-
voima, laillistaa jk; ~ детали нужную форму
tehdä koneenosa määrämuotoiseksi; ~ лицу
суровое выражение ottaa ankara ilme
[kasvoilleen]; 3. что А, чему D antaa, panna
(merkitystä jllek); ~ чему-л большое
значение panna painoa jhk (t jllek), antaa jllek
arvoa; я не ~л Зтому никакого значения en
pitänyt sitä minään; - чему-л превратный
смысл esittää jtak väärässä valossa
придвига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
ks придвйнуть(ся)
придвйн|утъ, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf придвигать) кого-что А, к кому-че-
му D siirtää (jnk luo, lähelle); ~ стул к стене
siirtää tuoli seinän viereen; ~ что-л к себе
siirtää jk lähemmäksi [itseään]
придвйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf придвигаться) к кому-чему D siirtyä
(jnk luo, lähelle); - к столу <к сосёду> siirtyä
pöydän luo <lähemmäksi naapuria>
прид6ла|тъ, -ю, -ешь, -ют perf, приделы»
ва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, к чему D
laittaa, kiinnittää; ~ ручку к корзинке kiin-
nittää sanka koriin; ~ задвижку к дверям (t к
двери) laittaa salpa oveen
при|держать, -держу, -держишь, -держат;
-держанный, -держан perf, придёржива|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf puhek 1. кого-что А, за
что А, чем I pidellä [kiinni], pidättää,
pidätellä; - рукой шлйпу pidellä kädellään
hatusta kiinni; - вазу pidellä maljakkoa [ettei
kaatuisi]; ~ дверь pidätellä ovea [paiskautu-
masta kiinni]; ~ лошадь [вожжами] pidättää
hevosta [kiristämällä ohjia] 2. что A pidättää,
hidastaa; ~ шаг hidastaa askeliaan; ~ дыхание
pidättää henkeään 3. что A kuv säästää, panna
talteen; придержать деньги säästää rahat
придёржива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf 1. (perf придержаться) за что А, чем I
pidellä [kiinni]; ~ за перила [рукой] pidellä
[kädellään] kiinni kaiteesta 2. чего G pysytellä;
~ правой стороны дороги pysytellä tien
269
при
при
oikealla puolella 3, чего G kuv noudattaa, pitää
kiinni; ~ правил дорожного движения nou-
dattaa liikennesääntöjä; ~ нейтралитета nou-
dattaa puolueettomuutta; ~ миролюбивой
политики harjoittaa rauhanpolitiikkaa; я -юсь
другого мнения olen eri (t toista) mieltä
придираться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
при|драться, -дерусь, -дерёшься, -дерутся;
-дрался, -дралась, -дралось per f к кому-чему
D, из-за чего G puhek takertua, tarrata,
löytää sanomista; ~ к пустякам saivarrella,
takertua pikkuseikkoihin; нечего при-
дираться из-за пустяков älä saivartele suotta
pikkuseikkojen vuoksi
прид^ма|ть, -ю, -ешь perf, прид^мыва|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf что А, + konj что keksiä;
придумать отговорку <выход из по-
ложения, новую игру> keksiä veruke
<ulospääsy tilanteesta, uusi leikki>; он не мог
придумать, что ответить hän ei voinut keksiä
mitä vastaisi
приезжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
при|ёхать, -еду, -едешь, -едут; -езжай perf на
чём Р t чем I, с чем I, куда (в, на + А), к ко-
му D, откуда (из, с + G), от кого G, за кем-
чем I, + in f tulla, saapua (jllak ajoneuvolla);
приехать на поезде <на трамвае, на машине,
на метро, на таксй> tulla junalla Raitio-
vaunulla, autolla, metrolla, taksilla>; ~
автобусом tulla bussilla; приехать с первым
утренним поездом tulla ensimmäisellä aamu-
junalla; приехать в школу <в институт, на
работу, на завод, к родйтелям> tulla kou-
luun <instituuttiin, työhön, tehtaaseen, van-
hempiensa luo>; приехать из Москвы <из
дома отдыха, с работы, от родйтелей> tulla
Moskovasta <lepokodista, työstä, vanhempi-
ensa luota>; приехать за ребёнком <за
билетами, за кнйгой> tulla hakemaan lasta
<lippuja, kirjaa>; приехать куда-л на
лечение (t лечиться) tulla jonnekin hoitamaan
terveyttään; каждый год в страну приезжает
много иностранных туристов maassa käy
vuosittain paljon ulkomaisia turisteja; при-
езжайте к нам tulkaa käymään meillä
при|жать, -жму, -жмёшь, -жмут; -жатый,
-жат perf( imperf прижимать) кого-чтоА 1. к
кому-чему D puristaa, painaa (jtak vasten); ~
кого-л к своей груди puristaa jku rintaansa
vasten, painaa jku poveaan vasten; ~ ухо к
стене painaa korvansa seinää vasten 2. что А,
чем I painaa, puristaa, litistää; ~ пружину
пальцем painaa jousta sormellaan 3. кого-что
А, куда (к + D) kuv ahdistaa, ajaa; ~
противника к горам ahdistaa vihollinen
vuoristoon
при|жаться, -жмусь, -жмёшься, -жмутся
perf {imperf прижиматься) к кому-чему D,
чем I painautua, puristautua; ~ к чьёй-л
груди painautua jkn rintaa vasten; ~ лбом к
стеклу painaa otsansa ruutuun
прижива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks прижиться
прижима|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks прижать(ся)
прижй|ться, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась, прижилось perf (imperf приживаться)
где (на, в + Р) kotiutua, ruveta viihtymään; -
на новом месте <в новом доме> kotiutua
uuteen paikkaan <taloon>
прижму, прижмёшь fut ks прижать
призадуматься, -юсь, -ешься, -ются perf,
призадумываться, -юсь, -ешься, -ются
imperf над чем I, о ком-чём Р puhek vaipua
ajatuksiin; ajatella, miettiä, harkita; над Зтим
стоит ~ sitä kannattaa ajatella; ~ о чём-л
ajatella jtak
при|звать, -зову, -зовёшь, -зовут; -звал,
-звала, -звало; призванный, призван perf
(imperfПризывать) 1. кого-что А, к чему D,
на что А, + inf'kutsua, kehottaa; ~ когб-л на
пбмощь (t помочь) kutsua jku apuun; ~
кого-л к борьбе (t на борьбу t бороться) kut-
sua jku taisteluun 2. к чему D: ~ к пови-
новению <к осторожности> kehottaa tottele-
vaisuuteen <varovaisuuteen>; - к порйдку
vaatia järjestyksen palauttamista, kutsua
järjestykseen 3. кого А, куда (в, на + A) kut-
sua (suorittamaaan asevelvollisuuttaan); ~
мужчин в армию <на службу> kutsua miehet
armeijaan <palvelukseen>
приземл|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf,
приземл^|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
где (в, на + Р, у, около + G) laskeutua [maa-
han] (lentokoneesta tms); - на аэродроме <в
заданном месте, около города, у рекй>
laskeutua lentokentälle <määräpaikkaan,
lähelle kaupunkia, joen rannalle>
призна|вать(ся), -ю(сь), -ёшь(ся), -ют(ся)
imperf ks признать(ся)
призна|ть, -ю, -ешь, -ют; признанный,
признан pe/f (//прет/признавать) 1. кого-что
А, в ком-чём Р, по чему D ark tuntea; - в
приезжем старого друга tuntea tulija vanhak-
si ystäväkseen; ~ кого-л по походке tuntea
jku kävelytavasta; я вас не ~л : вы из-
менились enpä ollut tuntea teitä, niin olette
muuttunut 2. что A tunnustaa; ~ правйтель-
270
при
при
ство <чьй-л права, свою ошйбку> tunnustaa
hallitus <jkn oikeudet, virheensä> 3. кого-что
А, кем-чем I, за кого-что А, каким I, + konj
что tunnustaa, katsoa, todeta (Jksik t
jnklaiseksi); ~ кого-л своим вожаком, ~
кого-л за вожака tunnustaa jku johtajakseen;
~ кого-л компетентным katsoa jku päteväksi;
~ кого-л виновным todeta jku syylliseksi; ~
себй виновным в чём-л tunnustautua (t tun-
nustaa itsensä) syylliseksi jhk, tunnustaa ole-
vansa syyllinen jhk; - что-л правильным tun-
nustaa (t myöntää) jk oikeaksi; ~ что-л необ-
ходимым katsoa jk välttämättömäksi 4. кого-
что А, где (в, на + A) tunnustaa, antaa tun-
nustusta (t arvoa); работы Зтого учёного
признаны во всём мире tämän tiedemiehen
työt ovat saavuttaneet kansainvälistä tunnus-
tusta; критика сразу же ~ла талант поЗта
arvostelijat antoivat heti tunnustusta runoili-
jan lahjakkuudelle
призна|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf признаваться) кому D, в чём Р,
+ konj что tunnustaa; - [кому-л] в любви
tunnustaa rakkautensa [jklle]; - в совершён-
ном преступлении tunnustaa rikoksensa; ~ в
своей ошибке tunnustaa virheensä; он ~лся в
том, что ошибся hän tunnusti erehtyneensä;
признайтесь, что ... tunnustakaa, että
призов^, призовёшь fut ks призвать
призывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
призвать
при|йтй, -ду, -дёшь, -дут; -шёл, -шла;
-шедший; -дя perf (imperf приходить) 1. куда
(в, на + А), к кому D, откуда (из, с + G), за
кем-чем I, + in f tulla, saapua; - в школу <в
библиотеку, на работу, на лекцию, к врачу,
к сестрё> tulla kouluun <kirjastoon, työhön,
luennolle, lääkäriin, sisarensa luo>; - из
школы <из библиотеки, с работы, с лекции,
от врача, от сестры> tulla koulusta kirjas-
tosta, työstä, luennolta, lääkäristä, sisarensa
luota>; ~ за ребёнком <за лекарствами, за
билётами> tulla hakemaan lasta <lääkettä,
lippuja>; ~ обедать tulla päivälliselle 2. 3. pers
к кому D: к нам ~шла беда meitä kohtasi
onnettomuus; к нему ~шла известность hän
saavutti kuuluisuutta 3. к чемуО päästä, tulla,
päätyä; - к какому-л решению tulla (t
päätyä) jhk tulokseen; ~ к соглашению päästä
sopimukseen 4. во что А: ~ в ужас kaunistua;
~ в негодование suuttua; ~ в ярость raivos-
tua; ~ в восторг riemastua; ~ в упадок joutua
rappiolle, rappeutua A ~ в себй 1) tulla tajui-
hinsa 2) toipua (hämmästyksestä tms)
при|йтйсь, -дусь, -дёшься, -дутся; -шёлся,
-шлась; -шёдшийся perf( imperf приходиться)
1. по чему D sopia, olla sopiva; сапоги
-шлйсь по ноге saappaat sopivat jalkaan A ~
кому-л по душе (t по вкусу) olla jklle mieleen
(t mieleinen) 2. 3. pers на что A sattua; питое
число ~шлось на субботу viides päivä sattui
lauantaiksi 3. yksipers на кого-что А, по
сколько (по + D) tulla; на каждого ~шлось
по рублю jokaista kohden tuli rupla, kukin sai
ruplan 4. yksipers кому D: ему ~шлось не-
легко hän joutui tiukalle 5. yksipers кому D
+in f täytyä, pitää; -шлось согласиться täytyi
suostua; ему -дётся уехать hänen on
matkustettava, hänen täytyy matkustaa
при|казать, -кажу, -кажешь, -кажут;
-казанный, -казан perf приказыва|тъ, -ю,
-ешь, -ют imperf кому D + inf käskeä,
määrätä; приказать кому-л сделать что-л
käskeä jku tekemään jtak; как прикажете по-
нимать ваши слова? miten sananne on
käsitettävä?
прикалыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
приколоть
прикаса|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks прикоснуться
при|катйть, -качу, -катишь, -катят perf,
прикатыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
куда (на + А, к + D) vierittää, kierittää (jhk,
jnk luo); ~ бочку на склад <к стенё> vierittää
tynnyri varastoon <seinän viereen>
прикйдыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks прикйнуть(ся)
прикйн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
прикидывать) что А, на чём Р puhek laskea;
punnita (summittain, Iikimäärin); ~ что-л на
весах punnita jk vaa'alla; ~ товар на руке
punnita tavaraa kädessään, koettaa kädessään
tavaran painoa; ~ на счётах laskea helmitau-
lulla
прикйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf прикидываться) puhek ks при-
твориться
прикладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
приложить 1
прикладыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks приложиться
приклёива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
приклеить, -ю, -ишь, -ят perf что А, к чему
D, на что A liimata (jk kiinni jhk); ~ объ-
явление к стене liimata ilmoitus seinään; ~
марку к конверту (t на конверт) liimata pos-
timerkki kirjekuoreen
при|ковать, -кую, -куёшь, -куют; -кован-
271
при
при
ный, -кован perf, прик6выва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperfh кого-что А, к чемуЪ kiinnittää
(jku t jk jhk takomalla) 2. кого А, к чему D
kuv kahlehtia; болезнь приковала его к
постели hän joutui vuoteenomaksi 3. [к себе]
кого-что A, pass partis pret к кому-чему D
kuv; ~ к себе внимание слушателей kiin-
nittää kuulijoiden huomio puoleensa; к нему
был прикован всеобщий интерес hän oli
kaikkien mielenkiinnon kohteena '
приколачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
приколотить, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf что А, к чему D, где (на + Р),
куда (на + А), чем I lyödä, naulata (jk jhk
kiinni); приколотить вешалку к стене lyödä
naulakko seinään; - что-л гвоздями naulata
jk (t jtak)
при|колоть, -колю, -колешь, -колют;
-колотый, -колот perf (imperf прикалывать)
что А, к чему D, чем I kiinnittää (neulalla
tms); ~ цветок к платью kiinnittää kukka
leninkiin; ~ лист [бумаги] кнопками kiin-
nittää paperi nastoilla
приконч|ить, -у, -ишь, -ат perf (imperf
приканчивать) кого А, чем I puhek lopettaa,
tappaa; ~ зверя одним ударом lopettaa eläin
yhdellä iskulla
прикоснуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf прикасаться) 1. к кому-чему D, чем\
koskettaa, koskea, hipaista, kajota; ~ к чему-л
рукой koskettaa jtak (f jhk) kädellään 2. tav
kielt к чему D koskea, maistaa; больной не
~улся к едё sairas ei koskenut ruokaan
ггрикреп|йтъ, -лю, -ишь, -йт; -ленный,
-лён, -лена perf, прикреплять, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, к чему D, чем I kiinnittää (jhk);
~ объявление к стене kiinnittää ilmoitus
seinään A ~ кого-л к поликлинике merkitä
jku poliklinikan kirjoihin
прикрйкн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
прикрикивать) на кого A huutaa, koveta
(jklle); ~ на детей huutaa lapsille
прикрыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks прикрыть(ся)
при|крытъ, -крою, -кроешь, -кроют;
-крытый, -крыт perf (imperf прикрывать) 1.
кого-что А, чем I peittää, kattaa; ~ кастрюлю
крышкой peittää kattila kannella; ~ ребёнка
одеялом peittää lapsi peitteellä 2. что A jättää
raolleen; ~ дверь jättää ovi raolleen 3. кого-что
А, чем I suojata, verhota; ~ голову от солнца
платком suojata päänsä huivilla auringolta; 4.
что A kuv verhota, peittää, salata; — чёй-л
обман verhota jkn petos
при|крытъся, -кроюсь, -кроешься,
-кроются perf (imperf прикрываться) чем 11.
от чего G peittää itsensä; ~ шубой peittää
itsensä turkilla 2. от чего G suojata itsensä; ~
чём-л от солнца suojata itsensä jllak auringol-
ta 3. puhek käyttää kilpenään; - громкими
фразами käyttää kilpenään juhlallisia fraaseja
прик^рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
при|курить, -курю, -куришь, -курят; -курен-
ный, -курен perf что А, от чего G ottaa tuli (t
tulta) [tupakkaansa], sytyttää [savukkeensa];
прикурить папиросу от костра ottaa nuo-
tiosta tuli savukkeeseen
при|кусйть, -кушу, -кусишь, -кусят;
-кушенный, -кушен perf (imperf прикусы-
вать) что A purra, puraista (huultaan,
kieltään); ~ язык 1) purra kieleensä 2) kuv
puhek mykistyä [sanattomaksi], olla vaiti
прилага|ть, -ю, -ешь, -ют, imperf ks при-
ложить 2, 3
1фил4|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен рег^прилажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, к чему D laittaa, sovittaa; приладить
замок к двери laittaa lukko oveen; приладить
лесенку к стене pystyttää tikkaat seinää
vasten
ггриласк4|тъ, -ю, -ешь, -ют; приласкан-
ный, приласкан perf кого A hyväillä; ~ ре-
бёнка <кошку> hyväillä lasta <kissaa>
прилега|ть, -ет, -ют imperf к чему D 1.
(perf прилечь): одежда плотно ~ет к телу
puku on tiiviisti vartalonmyötäinen 2. olla (t
sijaita) vieressä; поле ~ет к саду pelto on puis-
ton vieressä
при|лепйть, -леплю, -лепишь, -лепят;
-лепленный, -леплен perf (imperf при-
леплять) что А, к чему D, на что А, на чём
Р liimata, kiinnittää; ~ объявление к стене {t
на стену) liimata ilmoitus seinään ~ марку на
конверт liimata postimerkki kirjekuoreen; ~
пластырь на ранку laastaroida haava
прилета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, при-
ле|т6ть, -чу, -тишь, -тйт perf куда (в, на + А,
к + D), откуда (с, из, из-за + G), на чём Р
saapua, tulla (lentäen), lentää [perille]
(lentokoneesta, ihmisistä, linnuista yms); при-
лететь на аэродром <на север, в аэропорт, в
Москву> saapua lentokentälle <pohjolaan,
lentoasemalle, Moskovaan>; прилететь к
гнезду lentää pesälleen; прилететь с юга <с
Дальнего Востока, из Сибири, из-за
гранйцы> saapua etelästä <Kaukoidästä,
Siperiasta, ulkomailta>; прилететь на само-
лёте <на вертолёте, на воздушном лайнере>
272
при
при
saapua lentokoneella <helikopterilla, matkus-
tajalentokoneella>
при|лёчь, -лигу, -лижешь, -лйгут; -лёг,
-легла; -лиг; -лёгший perfl. ks прилегать 1;
2. на что А, где (в, на + Р, под + I, около,
возле, у + G) käydä (t paneutua) pitkäkseen (t
pitkälleen t makuulle) (vähäksi aikaa); ~ на
кровать <на диван> käydä pitkäkseen vuo-
teelle <sohvalle>; - в тени <на травё> käydä
pitkäkseen varjoon <nurmikolle>; ~ поддере-
вом <около чего-л> käydä pitkäkseen puun
alle <jnk viereen> А ~ отдохнуть mennä
lyhyelle levolle
прилива|ть, -ют imperfks прилить
прилипа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
прилйпн|уть, -у, -ешь, -ут; прилип,
прилипла perf (imperf myös липнуть) к чему
D liimautua, takertua, ottaa kiinni; мокрая
одежда прилипла к телу märät vaatteet
liimautuivat ihoon; ocä прилипла к варенью
ampiainen takertui hilloon
при|лйть, -льёт; -лил, -лила, -лило;
-литый, -лит, -лита, -лито perf (imperf при-
ливать) к чему D: кровь ~лила к голове veri
pakkautui päähän; кровь -лила к лицу veri
karahti poskille; радость ~лила к сердцу kuv
ilon tunne tulvahti mieleen
приложить, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perf что А к чему D 1.
(imperf прикладывать) panna, asettaa (jhk
kiinni); ~ руку ко лбу panna käsi otsalle; ~
пластырь к ранке laastaroida haava; ~
трубку к уху nostaa luuri 2. (imperf при-
лагать) liittää [oheen], oheistaa; ~ документы
к заявлению liittää asiapaperit hakemukseen;
~ к письму копию справки liittää kirjeeseen
todistuksen jäljennös 3. (imperf прилагать): ~
все силы к чему-л panna kaikki voimansa jhk;
- все усилия ponnistella parhaansa mukaan,
tehdä parhaansa; - знания к какому-л делу
käyttää tietojaan jssak asiassa
при|ложйться, -ложусь, -ложишься,
-ложатся ре//(/л7рег/*прикладываться) к че-
му D 1. чем I painaa korvansa (jhk); tirkistää,
kurkistaa; ~ ухом к стене painaa korvansa
seinää vasten 2. ylät suudella, painaa suudel-
ma; - к знамени suudella lippua
прильн|^ть, -у, -ёшь, -ут perfks льнуть 1,
2; ~ ухом к замочной скважине painaa kor-
vansa avaimenreikää vasten
прильет fut ks прилить
прилету, прилижешь fut ks прилечь
приманива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
при|манйтъ, -маню, -манишь, -манят perf
кого A maanitella [luokseen], houkutella
[luokseen]; - птицу maanitella lintua luokseen
применить, -меню, -менишь, -мёнят;
-менённый, -менён, -менена perf, при-
менить, -ю, -ешь, -ют imperf что А, к кому-
: чему D, в чём Р, где (в, на + Р), при каких
обстоятельствах (при + Р) soveltaa, käyttää;
~ строгие меры наказания к кому-л käyttää
ankaria rankaisukeinoja jkta vastaan; ~
оружие <какой-л мётод> käyttää aseita <jtak
menetelmää>; ~ свой знания в работе
käyttää tietojaan työssä; ~ что-л на практике
soveltaa jtak käytäntöön; ~ новый метод при
исследовании käyttää uutta menetelmää
tutkimuksissa
применить, -ю, -ишь, -ят ja -яю, -яешь,
-яют; -ь ja -яй perf, примеря|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf (imperf myös примеривать ja мерить)
что A sovittaa, koettaa; ~ костюм <брюки>
sovittaa pukua <housuja>; ~ ботинки koettaa
kenkiä jalkaansa
прим6|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, примеча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, + konj что puhek huomata,
panna merkille; я его давно приметил olen
huomannut hänet jo aikoja sitten; они не
приметили самого главного he eivät huo-
manneet tärkeintä
примир|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf примирять) кого А, с кем-
чем I 1. (imperf myös мирить) saada sopeu-
tumaan (t mukautumaan), sopeuttaa; ~ ко-
го-л с создавшимися обстоятельствами saa-
da jku sopeutumaan vallitseviin oloihin 2. so-
vittaa, palauttaa sopu (t hyvät suhteet), saa-
da aikaan sovinto; ~ враждующих sovittaa
riitapuolet
примир|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf примиряться) с кем-чем I 1. sopeu-
tua, mukautua, tyytyä; ~ с обстоятельствами
sopeutua tilanteeseen 2. sopia, tehdä sovinto; ~
с соседом sopia naapurinsa kanssa
примкнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf'при-
мыкать) 1. ks присоединиться; 2. что A kiin-
nittää; ~ штык kiinnittää pistin
примо|стйться, -щусь, -стйшься, -стйтся
perf где (на + Р) puhek istu[utu]a, löytää
itselleen paikka; ~ на краю (t с краю)
istu[utu]a reunalle
примись), прймешь(ся) fut ks
принйть(ся)
примчаться, -усь, -йшься, -атся perf на
чём Р, куда (в, на + А, к +D), откуда (из, с +
G) tulla [porhaltaa], porhaltaa (jhk); ~ на ав-
18 Зак. 756
273
при
при
томобйле <на мотоцикле, на лошади> tulla
[porhaltaa] autolla <moottoripyörällä,
hevosella>; ~ в город <на стадион, к врачу>
tulla kaupunkiin <stadionille, lääkäriin>; ~ из
деревни <с работы> tulla maalta <työstä>
примыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
примкнуть; 2. 3. pers к чему D olla vieressä
(t laidassa); к дому ~ет сад talon vieressä on
puutarha
принадлежать, -у, -ишь, -ат imperf1. ко-
му D kuulua, olla (jkn) oma; недра земли ~ат
государству maan uumenet kuuluvat valtiolle,
valtio omistaa maan uumenet 2. кому-чему D:
решающая роль в Зтом ~йт культуре kult-
tuuri näyttelee siinä ratkaisevaa osaa; честь
первооткрывателя космоса ~йт Юрию
Гагарину avaruuslentojen uranuurtajan kun-
nia kuuluu Juri Gagarinille; роман ~йт перу
известного писателя romaani on tunnetun
kirjailijan käsialaa; картина ~йт кисти мо-
лодого художника taulu on nuoren taide-
maalarin käsialaa 3. к кому-чему D kuulua
(jhk ryhmään); ~ к числу лучших kuulua
parhaimmistoon (t parhaiden joukkoon); ~ к
группе художников-импрессионистов kuu-
lua impressionistien ryhmään; ~ к оппозиции
kuulua oppositioon
прина|лёчь, -лигу, -ляжешь, -лйгут perf
на что A puhek myös kuv ruveta {tekemään
jtak), ryhtyä (jhk); ~ на вёсла ruveta souta-
maan voimiensa takaa; ~ на работу <на учё-
бу> ruveta työskentelemään <opiskelemaan>
ahkerasti
принефй, -у, -ёшь, -ут; принёс, -ла; при-
нёсший; -ённый, -ён, -ена; -й perf (imperf
приносить) 1. кого-что А, чего G, кому D,
куда (в, на + А), к кому D, откуда (из, с + G),
от кого G tuoda; ~ кому-л книгу <посылку,
подарок> tuoda jklle kirja <paketti, lahja>; ~
хлеб (t хлеба) <мясо (t мяса), воду (t воды),
сахар (t сахара t cäxapy)> tuoda leipää
<lihaa, vettä, sokeria>; ~ что-л в школу <в
библиотеку, на работу, на завод, на лекцию,
к родйтелям> tuoda jk (f jtak) kouluun kir-
jastoon, työhön, tehtaaseen, luennolle, van-
hemmilleen^^ что-л из школы <из библи-
отеки, с работы, с завода, с лекции, от
родйтелей> tuoda jk (f jtak) koulusta kirjas-
tosta, työstä, tehtaasta, luennolta, vanhemmil-
taan> 2. 3. pers кого A tehdä, kantaa, syn-
nyttää (eläimistä); что A tuottaa, kasvaa, kan-
taa (hedelmää); кошка ~ла котят kissa teki
poikaset; корова ~ла бычка lehmä kantoi
sonnivasikan; ~ плоды kantaa hedelmää; ~
богатый урожай tuottaa runsas sato 3. что А,
кому D kuv tuottaa, aiheuttaa; ~ пользу tuot-
taa hyötyä, hyödyttää; ~ доход <убыток>
кому-л tuottaa voittoa <tappiota> jklle; ~
счастье <радость> кому-л tuottaa onnea
<iloa> jklle; ~ какой-л результат tuottaa jk
tulos 4. что А, кому D: ~ благодарность
кому-л lausua kiitoksensa jklle, kiittää jkta; ~
клятву tehdä (t vannoa) vala; ~ [свой] из-
винения кому-л esittää anteeksipyyntönsä
jklle, pyytää jklta anteeksi A - в жертву что-л
antaa jk uhriksi, uhrata jk
принижа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
принй|зитъ, -жу, -зишь, -зят; -женный, -жен
perf кого-что A väheksyä, aliarvioida; ~ роль
кого-л väheksyä jkn osuutta
принима|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks принйть(ся)
приноров|йться, -люсь, -йшься, -ятся perf
(imperf приноравливаться ja прино-
ровляться) к* чему D puhek mukautua, sopeu-
tua (jhk)
при|носйть, -ношу, -носишь, -носят
imperf ks принести
1фин$дить, -жу, -дишь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, принужда|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf кого А, к чему D t + inf pakottaa
(tekemään jtak); принудить кого-л сдаться
pakottaa jku antautumaan; принудить
противника к отступлению (t отступить)
pakottaa vihollinen perääntymään;
принудить кого-л к уступкам pakottaa jku
myönnytyksiin
принять, приму, примешь, примут;
принял, приняла, приняло; принявший;
принятый, принят, принята, принято;
приняв perf (imperf принимать) 1. что А, от
кого-чего G, чем I ottaa vastaan, vastaanot-
taa; ~ подарок [от кого-л t из рук кого-л]
ottaa vastaan lahja [jkn kädestä]; ~
наследство ottaa perintö vastaan 2. что А, от
кого-чего G, у кого G, где (в, на + А), с ка-
кой целью (в, на + A) ottaa [vastaan], vas-
taanottaa; ~ от кого-л (t у кого-л) те-
леграмму <письмо, справку, заказ> ottaa
jklta sähke <kirje, todistus, tilaus> vastaan; на
почте у менй посылку не приняли postissa ei
otettu pakettiani vastaan; ~ что-л в чистку <в
ремонт> ottaa jk puhdistettavaksi <korjat-
tavaksi>; ~ бельё в стирку ottaa vaatteet
pesuun; ~ что-л на экспертизу ottaa jk
tarkastettavaksi; ~ радиограмму <телефо-
нограмму> ottaa vastaan radiosanoma
<puhelinsanoma>; ~ экзамен у кого-л ottaa
274
при
при
jklta tentti vastaan 3. что А, от кого-чего G,
у кого G, по чему D ottaa [vastaan], vastaan-
ottaa, hyväksyä; ~ от кого-л (t у кого-л)
партию товара ottaa jklta tavaraerä vastaan;
~ должность ottaa virka vastaan; ~ что-л по
[акту <по описи> ottaa jk vastaan pöytäkirjan
<luettelon> mukaan; комиссия приняла
новый дом [tarkastuslautakunta hyväksyi (t
otti vastaan) uuden talon 4. кого А, во что А,
куда (в, на + A) hyväksyä, ottaa; ~ кого-л в
какое-л общество hyväksyä jku jhk yhdistyk-
seen; ~ когб-л в университет <в техникум,
на какой-л факультёт> hyväksyä jku yliopis-
toon <opistoon, jhk tiedekuntaan>; ~ кого-л
на работу ottaa jku työhön; ~ какую-л
страну в OOH hyväksyä jk maa YK:hon; ero
не приняли в лётное училище из-за плохого
зрения häntä ei hyväksytty lentokouluun
huonon näön vuoksi 5. кого А, где (в, на +
А), когда (в + A) ottaa vastaan (vieraita,
asiakkaita); ~ посла <гостя, посетителей,
больного> ottaa lähettiläs <vieras, asiakkaat,
potilas> vastaan; - кого-л [у себя"] в кабинете
<на даче> ottaa jku vastaan työhuoneessaan
<huvilassaan>; министр примет делегацию в
десять часов ministeri ottaa lähetystön vas-
taan kello kymmenen 6. что A ottaa vastaan,
hyväksyä; ~ чёй-л совет hyväksyä jkn neuvo;
~ приглашение <предложёние> ottaa vas-
taan kutsu <tarjous> А ~ что-л во внимание
ottaa jk huomioon; ~ чтб-л в расчёт ottaa jk
lukuun (f laskuihin) 7. что A hyväksyä (vahvis-
taa); ~ закон <резолюцию> hyväksyä laki
<päätöslauselma>; - что-л большинством
голосов hyväksyä jk äänten enemmistöllä;
предложение было принято десятью го-
лосами против двух ehdotus hyväksyttiin
kymmenellä äänellä kahta vastaan 8. что А: ~
важный вид tekeytyä tärkeäksi; город
принял праздничный вид kaupunki pukeutui
juhla-asuun; спор принял острую форму
kiista muuttui kärkeväksi 9. кого-что А, за
кого-что A pitää, luulla; ~ кого-л за
знакомого luulla jkta tuttavakseen A ~ что-л
за правило pitää jtak sääntönä; ~ что-л за
чистую монету ottaa jk täydestä 10. что А: ~
душ <ванну> ottaa suihku <kylpy> 11. что
А: ~ решение tehdä päätös, päättää; ~
участие в чём-л ottaa osaa jhk, osallistua jhk;
~ присягу vannoa vala; ~ обязательство
sitoutua, lupautua 12. что А, когда (до, после
+ G, перед + I) ottaa, nauttia; ~ микстуру
<порошок> до еды (t перед едой) ottaa miks-
tuuraa <pulveri> ennen ateriaa; - что-л после
еды ottaa jtak aterian jälkeen; ~ что-л перед
сном nauttia jtak ennen maatamenoa
при|н4тъся, -мусь, примешься, примутся;
-ня\пся\ -нялась; -ня"вшийся; -нявшись perf
(//предприниматься) за что A t -f- inf ryhtyä,
ruveta, käydä [käsiksi]; ~ за уроки ryhtyä
lukemaan läksyjään; ~ за чтение (t читать)
ryhtyä lukemaan; ~ за работу (t работать)
ryhtyä töihin
приобрести, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-ётший; -етённый, -етён, -етена; -етй perf,
приобрета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что А, где (в, на + Р) hankkia, saada; приоб-
рести костюм <бйлет в театр> hankkia puku
<lippu teatteriin>; приобрести что-л в ма-
газине <на рынке> ostaa jtak kaupasta
<torilta>; ~ что-л [своим] трудом hankkia
jtak työllään; ~ друзей saada ystäviä 2. что А
hankkia, saada (tietoja tms); ~ знания hankkia
tietoja; ~ опыт saada (t saavuttaa) kokemusta;
слово приобрело новое значение sana on
saanut uuden merkityksen 3. что A saavuttaa,
saada, ansaita; ~ авторитет saavuttaa arvon-
antoa; он приобрёл плохую репутацию hän
on saanut huonon maineen, hänellä on huono
maine, hän on huonossa maineessa
приобща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks приобщйть(ся)
приобщ|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf приобщать) 1. кого А к че-
му D tehdä osalliseksi; ~ кого-л к культуре
<к науке> tehdä jku osalliseksi kulttuurin
<tieteen> saavutuksiin 2. что А к чему D
virall liittää [oheen], oheistaa; - что-л к делу
liittää jk asiapapereihin
приобщ|йться, -усь, -йшься, -атся perf
(imperf приобщаться) к чему D tulla (t
päästä) osalliseksi; ~ к культуре tulla osal-
liseksi kulttuurin saavutuksiin
приостановить, -овлю, -овишь, -овят;
-бвленный, -овлен perf (imperf приос-
танавливать) что A pysäyttää, seisauttaa,
keskeyttää (jksik aikaa); ~ работы pysäyttää (t
keskeyttää) työt; ~ чьё-л наступление
pysäyttää jkn eteneminen; ~ кровотечение
pysäyttää (t tyrehdyttää) verenvuoto
приоткрывать, -ю, -ешь, -ют imperf,
приоткр|ыть, -ою, -оешь, -оют; -ьпый, -ыт
perf что A raottaa, avata raolleen; при-
открыть дверь <глаза, рот> raottaa ovea
<silmiään, suutaan>, avata ovi <silmänsä,
suunsa> raolleen
припада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
припасть; 2. на что A ontua; - на левую ногу
275
при
при
ontua vasenta jalkaansa, ontua vasemmalla
jalallaan
припас|тй, -у, -ёшь, -ут; припас, -ла; -ён-
ный, -ён, -ена perf(imperf припасать) что А,
чего G, для чего G puhek varata; ~ деньги (t
денег) для чего-л varata rahaa jtak varten; ~
дров (t дрова) на зиму varata polttopuita
talveksi
припа|сть, -ду, -дёшь, -дут; -л perf(imperf
припадать) к кому-чему D ylät painautua
(jtak vasten); ~ к материнской груди painau-
tua äidin rintaa vasten; ~ к земле painautua
maahan
припахива|тъ, -ет„ -ют imperf чем I puhek
haiskahtaa, tuoksahtaa; хлеб слегка ~ет
дрожжами leivässä on vähän hiivan hajua
приписать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf, припйсыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf I. что А, к чему D/где (в +
Р) lisätä, kirjoittaa lisää; приписать строчку к
письму (t в письме) lisätä rivi kirjeeseen 2. что
А кому-чему D lukea (jkn tjnk) tilille, panna
(jkn tjnk) tilille; ~ что-л чьёй-л наивности
lukea jk jkn lapsellisuuden tilille; ~ себе все
заслуги panna kaikki ansiot omiin nimiinsä;
стихотворение приписывают Пушкину runo
on pantu PuSkinin nimiin
приплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
приплы|ть, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perf
куда (в, на + А, к + D), откуда (из, из-за, с +
G), на чём Р uida; tulla, saapua (veneellä,
laivalla tms); ~ к берегу uida rantaan; ~ в
порт <из какого-л порта, из-за моря> saa-
pua satamaan <jstak satamasta, meren
takaa>; ~ на лодке с острова tulla veneellä
saarelta
приподнима|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks приподнять(ся)
приподн|4тъ, -иму, -ймешь, -ймут ja
puhek приподыму, приподымешь, при-
подымут; приподнял, -яла, приподняло;
-ними ja puhek приподыми; -явший;
приподнятый, приподнят, -та, приподнято
perf (imperf приподнимать ja puhek припо-
дымать) кого-что А, чем I nostaa, kohottaa
(hiukan); ~ крышку [рукой] nostaa kantta
[kädellään]
приподняться, -имусь, -ймешься, -ймут-
ся ja puhek приподымусь, приподымешься,
приподымутся; -ялсй, -ялась, -ялбсь;
-имйсь ja puhek приподымись; -явшийся
perf (imperf приподниматься ja puhek при-
подыматься) где (в + Р), на чём Р kohottau-
tua, nousta; ~ на локтях kohottautua
kyynärpäidensä varaan; "~ из-за стола nousta
pöydän äärestä
прююмина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
припомнить 1
припомн|ить, -ю, -ишь, -ят perfl. (imperf
припоминать) кого-что A palauttaa
mieleensä, muistaa; припомнить знакомое
лицо palauttaa mieleensä tutut kasvot; не
могу припомнить его имени en muista (f en
jaksa muistaa) hänen nimeään; не припомню
такого en muista sellaista 2. что А кому D
puhek kostaa, maksaa; Зто я тебе ещё ~ю!
kyllä tämän sinulle vielä maksan!
припугнуть, -у, -ёшь, -ут; припугнутый,
припугнут perf (imperf припугивать) кого А,
чем I puhek pelottaa, säikäyttää (jkta hiukan);
~ ребёнка наказанием pelotella lasta rangais-
tuksella
приравнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
приравнять, -ю, -ешь, -ют; приравненный,
приравнен perf кого-что А к кому-чему D
rinnastaa, asettaa rinnalle; его можно при-
равнять к лучшим певцам hänet voidaan
asettaa parhaiden laulajien rinnalle; ~
трусость к измене rinnastaa pelkuruus pet-
turuuteen
приревн|овать, -ую, -уешь, -уют perf кого
А, к кому D tulla mustasukkaiseksi; ~ жену к
кому-л tulla jklle mustasukkaiseksi
vaimostaan
присажива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks присесть 2
присваива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
присво|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perfl.
кого-что A anastaa, ottaa omakseen, omia,
omaksua; присвоить чужую вещь anastaa
vieras esine; ~ чужую мысль omaksua toisen
ajatus 2. что А кому-чему D myöntää, antaa
(arvonimi tms); присвоить почётное звание
артисту myöntää näyttelijälle kunnianimi; ~
учёную степень myöntää oppiarvo
приседа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
присесть 1
при|сесть, -сяду, -сядешь, -сядут; -сёл;
-сядь; -севший; -сев perf 1. (imperf при-
седать) на что A kyykistyä, kyyristyä; ~ на
корточки mennä kyykkyyn, kyykistyä,
kyyristyä; ~ на задние лапы istua takajalko-
jensa varassa 2. (imperf присаживаться) куда
(к + D, на, в, за + А), где (в, на + Р, под + I)
istu[utu]a, käydä istumaan, istahtaa; ~ к столу
<к кому-л, за стол, на диван, в кресло> istua
pöydän ääreen <jkn viereen, pöytään,
sohvalle, nojatuoliin>; ~ в тени <на скамье,
276
при
при
под дёревом> istua varjoon <penkille, puun
juurelle>
приск|акать, -ачу, -ачешь, -ачут perfкуда
(в, на + А, к + D), на чём Р tulla {hyppien t
laukaten)\ ~ на лошади в город <на
площадь, к дому> tulla hevosella kaupunkiin
<torille, talon viereen>
при|слать, -шлю, -шлёшь, -шлют; -слал;
присланный, прислан perf (imperf при-
сылать) 1. что А, чего G, кому D, с кем I, ку-
да (в, на + А) откуда (из, с, из-за + G)
lähettää; ~ кому-л письмо <телеграмму,
подарок, цветы, апельсины (t апельсинов),
фрукты (t фруктов)> lähettää jklle kirje
<sähke, lahja, kukkia, appelsiineja, hedelmiä>;
~ что-л с братом lähettää jtak veljensä
mukana; ~ что-л в институт <в ми-
нистерство, в Москву, на Кубу, из ин-
ститута, из министерства, из Москвы, с
Кубы> lähettää jtak instituuttiin «^minis-
teriöön, Moskovaan, Kuubaan, instituutista,
ministeriöstä, Moskovasta, Kuubasta> 2. ко-
го-что А, к кому D, куда (в, на + А), откуда
(из, с + G), от кого G, с какой целью (за + I,
/л/) lähettää (jssak tarkoituksessa),, ~ кого-л в
школу <в институт, на завод, на курсы, из
школы, из института> lähettää jku kouluun
instituuttiin, tehtaaseen, kursseille, koulusta,
instituutista>; ~ команду на соревнования
lähettää joukkue kilpailuihin; ~ кого-л за
кём-л <за кнйгой> lähettää jku hakemaan
jkta <kirjaa>; ~ машину за кём-л lähettää
auto hakemaan jkta; - кого-л учиться
<узнать что-л> lähettää jku opiskelemaan
<tiedustelemaan jtak>
при|слонйтъ, -слоню, -слонишь, -слонйт;
-слонённый, -слонён, -слонена perf (imperf
прислонить) кого-что А, к чему D panna (t
asettaa) nojalleen; ~ лестницу к стене asettaa
tikkaat nojalleen seinälle
прислониться, -слонюсь, -слонишься,
-слонЯтся perf (imperf прислониться) к кому-
чему D, чем I nojata, nojautua; ~ [спиной] к
стене nojata seinään (t seinää vasten)
прислониться), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks прислонйть(ся)
присл^ша|ться, -юсь, -ешься, -ются perf,
присл^пшва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
к чему D 1. kuulostaa, kuulostella, kuunnella
tarkkaan; ~ к голосам <к чьему-л раз-
говору> kuulostaa ääniä <jkn puheita> 2. kuv
kuunnella, ottaa huomioon; ~ к голосу масс
kuunnella joukkojen ääntä; - к чьему-л
мнению ottaa huomioon jkn mielipide 3.
puhek tottua (kuulemaan); ~ к уличному
шуму tottua katuhälinään
присматрива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks присмотрёть(ся)
при|смотрётъ, -смотрю, -смотришь,
-смотрят; -смотренный, -смотрен perf
(ш?ре//присматривать) 1. за кем-чем I, pitää
silmällä, katsoa, valvoa; ~ за детьми pitää lap-
sia silmällä; ~ за работой katsoa (t valvoa)
töiden suoritusta 2. кого-что А, кому D f для
кого-чего G puhek katsoa [valmiiksi]; ~ ко-
му-л (t для кого-л) подарок katsoa jklle lah-
ja valmiiksi; ~ себе (f для себй) комнату kat-
soa itselleen huone
присмотреться, -смотрюсь, -смотришь-
ся, -смотрятся perf (imperf присматривать-
ся) 1. к кому-чему D tarkkailla, valvoa, pitää
silmällä; ~ к работе tarkkailla työtä 2. к чему
D, где (в + P) tottua (jhk); ~ в темноте (Г к
темноте) tottua pimeään
присн|йться, -юсь, -йшься, »йтся perf ks
сниться
присоединить, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf присоединить) что А, к че-
му D yhdistää, liittää; ~ провод к сети
yhdistää johto verkkoon; ~ телеграмму к
письму liittää sähke kirjeeseen
присоединиться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf присоединяться) к кому-чему D
yhtyä, liittyä; ~ к группе туристов liittyä
turistiryhmään; ~ к договору <к чьему-л
мнению> yhtyä sopimukseen<jkn mielipi-
teeseen >
присоедши£|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks присоединйть(ся)
присох|нуть, -нет, -нут; присох, -ла; -ший
perf (imperf присыхать) к чему D kuivaa (t
kuivua) kiinni; грязь присохла к одежде lika
kuivi kiinni vaatteisiin
приспосаблива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks приспособить(ся)
приспособ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен 1. perf (imperf приспосабливать ja при-
способлять) что А, подо что А, для чего G
mukauttaa, {ehdä sopivaksi; sopeuttaa; ~
здание под клуб (t для клуба) käyttää raken-
nusta kerhotilana 2.: ~ кого-л следить за
порядком panna jku valvomaan järjestystä
приспособ|иться, -люсь, -йшься, -ятся
perf (imperf приспосабливаться ja приспо-
собляться) к кому-чему D mukautua,
sopeutua; ~ к обстоятельствам <к новым
условиям> sopeutua tilanteeseen<uusiin
oloihin>
277
при
при
приспособлялся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) irnperfks приспособить(ся)
приста|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf ks
пристать
приставить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf приставлять) 1. что А, к че-
му D pystyttää, asettaa, panna (jtak vasten); ~
лестницу к стене pystyttää tikkaat seinää vas-
ten 2, что А, к чему D panna (t liittää) jatkok-
si; ~ кусок материи к чему-л ommella jhk
jatkoksi kangaspala 3. кого А, к кому-чему
D, -f infpuhek panna hoitamaan (f vahtimaan
t valvomaan); ~ кого-л к детям panna jku
hoitamaan lapsia; ~ кого-л следить за
порядком panna jku valvomaan järjestystä
приста|ть, -ну, -нешь, -нут perf {imperf
приставать) 1. 3. pers к кому-чему D tarttua,
takertua; к одёжде<к 6буви> ~ла грязь vaat-
teisiin <jalkineisiin> on tarttunut likaa 2. 3.
pers к KOMyD ark tarttua (taudista); к нему ~л
кашель hän on saanut yskää, hänellä (t
hänessä) on yskä 3. к кому D, с чем I puhek
[alkaa] ahdistella (t kiusata), käydä kimppuun;
~ к кому-л с вопросами [alkaa] ahdistella jkta
kysymyksillään 4. к кому D alkaa seurata,
lyöttäytyä seuraan; к нему ~ла чужая собака
häntä alkoi seurata vieras koira 5. 3. pers к че-
му D laskea (aluksista); лодка ~ла к берегу
vene laski rantaan А не ~ло вам так говорить
teidän ei sovi noin puhua
пристраива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks пристроить(ся)
пристра|стйться, -щусь, -стйшься,
-стятся perf к чему D puhek innostua; ~ к
чтению innostua lukemiseen; он ~стйлся к
театру hänestä tuli innokas teatterissa kävijä
пристр|елйть, -елю, -ёлишь, -ёлят; -ёлен-
ный, -ёлен perf (imperf пристреливать) кого
А, из чего G ampua [kuoliaaksi]; ~ волка [из
ружья] ampua susi [kiväärillä]; ~ кого-л на
месте ampua jku siihen paikkaan
пристро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf пристраивать) 1. что А, к чему
D rakentaa (jnk kylkeen); ~ флигель к дому
rakentaa taloon kylkirakennus 2. кого А, к ко-
му D, куда (в, на + А), у кого G puhek
järjestää (jhk, jkn luo); ~ кого-л на работу
<на службу> järjestää jku työhön <toimeen>;
~ детей к бабушке (t у бабушки) jättää lapset
isoäidin huostaan 3. кого-что А, к чему D
järjestää rinnalle (riviin); ~ второй взвод к
первому järjestää toinen komppania
ensimmäisen rinnalle
пристро|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf пристраиваться) 1. где (в, на + Р,
около, возле, у + G) puhek löytää [itselleen]
paikka, käydä (istumaan t loikomaan), sijoit-
tua; ~ около (f возле ty) пёчки löytää itselleen
paikka uunin vierestä; ~ на подоконнике
istua (t käydä istumaan) ikkunalaudalle 2. ку-
да (в, на + А), кем I puhek päästä [työhön]; ~
на работу päästä työhön; ~ в канцелярию
päästä työhön kansliaan; - куда-л ма-
шинисткой päästä jhk konekirjoittajaksi 3. к
чему D järjestäytyä rinnalle (riviin); ~ к
первой роте järjestäytyä ensimmäisen komp-
panian rinnalle
приступа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
прист|упить, -уплю, -упишь, -у пят perf к че-
му D ryhtyä, käydä [käsiksi]; ~ к занятиям
ryhtyä opiskelemaan, aloittaa opinnot; - к
работе käydä [käsiksi] työhön; мы сразу при-
ступили к делу kävimme suoraan asiaan Д - к
кому-л с просьбами [alkaa] ahdistaa jkta
pyynöillään
присты|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -жённый,
-жён, -жена perf кого А, за что A moittia,
soimata (jnk verran); ~ кого-л за лень moittia
jkta laiskuudesta
присудить, -сужу, -судишь, -судят; -суж-
дённый, -суждён, -суждена perf, при-
суждать, -ю, -ешь, -ют imperf \. кого А к че-
му D, что А кому D tuomita; присудить
кого-л к штрафу, присудить кому-л штраф
tuomita jku sakkoihin 2. что А, кому D
myöntää (palkinto tms); ~ награду победите-
лю myöntää palkinto voittajalle; ~ учёную
степень myöntää oppiarvo; присудить
победу кому-л tuomita jku voittajaksi
присутствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
где (в, на + Р), при чём Р olla läsnä (t saa-
puvilla); в зале <на заседании> ~овали все
сотрудники salissa <kokouksessa> olivat
läsnä kaikki työntekijät; он ~овал при нашем
разговоре hän oli läsnä keskustelumme
aikana
присылать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прислать
присылать, -лю, -лешь, -лют perf. при-
сыпать, -ю, -ешь, -ют imperf что А чем I
ripotella, sirotella; - хлеб солью ripotella suo-
laa leivän päälle; ~ дорожку песком ripotella
hiekkaa tielle; ~ что-л тальком puuteroida jk
talkilla, talkita jk; землю присыпало снегом
yksipers maan peitti ohut lumikerros
присяга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, при-
сягнуть, -у, -ёшь, -ут perf кому-чему D, в
чём Р vannoa (t tehdä) vala; - родине vannoa
278
при
при
uskollisuudenvala isänmaalle; ~ в верности
vannoa uskollisuudenvala
присяду, присядешь fut ks присесть
присядь imperat ks присесть
прита|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf где
(в + Р) piiloutua; ~ в углу piiloutua nurkkaan
при|тащйть, -тащу, -тащишь, -тащят;
-тащенный, -тащен perf (imperf притаски-
вать) 1. кого-что А, куда (в, на + А, к + D),
откуда (из, с + G) laahata, raahata, tuoda; ~
бревно к сараю <в сарай> raahata hirsi lii-
terin viereen <liiteriin>; ~ чтб-л из лесу tuoda
jtak metsästä 2. кого А, куда (в, на + А), к ко-
му D puhek tuoda; - кого-л к себе на дачу <в
дом> tuoda jku huvilalleen<kotiinsa>
притвор|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf,
притвор^|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
кем-чем I t каким I tekeytyä, teeskennellä; ~
больным tekeytyä sairaaksi, teeskennellä
sairasta; он притворился спящим hän oli
nukkuvinaan
при|терп6ться, -терплюсь, -терпишься,
-терпятся perf к кому-чему D puhek tottua
[kärsimään]; - к боли tottua kipuun
притесн4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
притеснить) кого A sortaa (Jkta)
приткнуться, -усь, -ешься, -утся perf где
(в, на + Р) puhek istu[utu]a, asettua; - в углу
(t на уголке) скамьи istua penkin nurkalle
притрагива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, притрон|уться, -усь, -ешься, -утся
perf к кому-чему D, чем I koskettaa, koskea;
~ к чему-л рукой <пальцем> koskettaa jtak
kädellään <sormellaan>; никто не
притронулся к еде" kukaan ei koskenut
ruokaan; не притрагивайся к Зтому! älä
koske siihen!
при|тупйться, -тупится, -тупятся perf,
притупля|ться, -ется, -ются imperf у кого G
huonontua, huonota, heiketä, heikentyä (ais-
teista tms); к старости у него притупился
слух vanhana hän tuli huonokuuloiseksi
притягива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
щифгян^ть, -тяну, -тя"нешь, -тйнут; -тяну-
тый, -тйнут perfl. кого-что А, чем I, к кому-
чему D vetää (jnk luo, puoleensa); притянуть
лодку к берегу vetää vene rantaan; ~ что-л
багром vetää jk keksillä; притянуть кого-л к
себе vetää jku puoleensa 2. kuv ks при-
влекать, привлечь 2; 3. kuv puhek ks при-
влекать, привлечь З, 4
приукрасить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf, приукрашива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что А, чем I kaunistella, koristel-
la; ~ рассказ подробностями kaunistella ker-
tomustaan uusilla yksityiskohdilla
приумножа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, при-
умнояфпъ, -у, -ишь, -ат perf что A kirjak
kartuttaa, lisätä, enentää; ~ общественное
богатство kartuttaa yhteistä omaisuutta
приуроч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf, приурочива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что
А к чему D sovittaa (ajallisesti); приурочить
отпуск к началу осени sovittaa lomansa
alkusyksyyn
приуча|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks приучйть(ся)
при|учйть, -учу, -учишь, -учат; -ученный,
-учен perf (imperf приучать) кого А к кому-че-
му D t + inf totuttaa, opettaa; ~ детей к
порядку totuttaa lapset järjestykseen; ~ кого-л к
чтению (t читать) opettaa (t totuttaa) jku luke-
maan; ~ собаку к послушанию (t слушаться)
totuttaa (t opettaa) koira tottelevaisuuteen
при|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perf (imperf приучаться) к чему D, + inf tot-
tua, totuttautua, oppia; - к порядку tottua
järjestykseen; ~ рано вставать oppia nouse-
maan aikaisin
при|хватйть, -хвачу, -хватишь, -хватят;
-хваченный, -хвачен perf, прихватыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf puhek 1. кого-что А, чего G
ottaa mukaan; ~ с собой детей ottaa lapset
mukaan 2. что А чем I sitaista, sitoa, köyttää
(häthätää, jotenkuten); ~ чемодан ремнём
köyttää matkalaukku hihnalla 3. 3. pers t
yksipers что А чем I: цветы прихватило
морозом kukat ovat hallan puremia
1фихлёбыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
прихлебнуть) что A puhek hörppiä,
hörpiskellä, ryyppiä; ~ чай с блюдечка
hörppiä teetä lautaselta
прихлогш|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут
perf (imperf прихлопывать) 1. чем I, по чему
D lyödä (kevyesti); ~ рукой по столу lyödä
kämmenellään pöytään 2. что A paukauttaa
kiinni; ~ дверь paukauttaa ovi kiinni 3» кого-
что А, чем I puhek rutistaa, likistää; ~ палец
дверью panna sormensa oven väliin 4. кого А
ark lyödä kuoliaaksi, tappaa (hyönteinen); ~
муху tappaa kärpänen
приводить, -хожу, -ходишь, -ходят
imperf ks прийти
приводиться, -хожусь, -ходишься,
-ходятся imperf 1. ks прийтись; 2. кому D
кем I olla (sukulaisuussuhteista); он -ходится
мне дядей (брат отца) hän on setäni; (брат
матери) hän on enoni
279
при
про
прицёлива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, прицел|иться, -юсь, -ишься, -ятся
perf в кого-что А, из чего G tähdätä (aseella);
~ в птицу tähdätä lintua; ~ из винтовки
tähdätä kiväärillä
прицепить, -цеплю, -цёпишь, -цёпят;
-цёпленный, -цёплен perf (imperf при-
цеплять) что А к чему D 1. kytkeä; ~ вагон к
поезду kytkeä vaunu junaan 2. puhek kiin-
nittää, panna; ~ бант к шляпе kiinnittää ruset-
ti hattuun
примениться, -цеплюсь, -цёпишься,
-цёпятся perf (imperf прицепляться) 1. к чему
D tarttua, takertua; к платью -цепйлся
репейник takiainen tarttui leninkiin 2. ks при-
вязаться 3, 4 А ~ к слову puhek tarrata toisen
sanoihin
прицеплй|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks прицепйть(ся)
причалива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
причал|ить, =ю, -ишь, -ят perf 1. что А к че-
му D kiinnittää [laituriin]; ~ лодку к приста-
ни kiinnittää vene laituriin 2. к чему D tulla,
laskea (rantaan); лодка причалила к берегу
vene tuli rantaan
при|чесать, -чешу, -чешешь, -чешут; -чё-
санный, -чёсан perf (imperf причёсывать) ко-
го-что А, чем I kammata; (щёткой) harjata; ~
девочку kammata tytön tukka; ~ [себе] воло-
сы расчёской <гребёнкой> kammata
tukkansa
при|чесаться, -чешусь, -чешешься,
-чешутся perf (imperf причёсываться) чем I
kammata tukkansa; (щёткой) harjata
tukkansa; ~ щёткой harjata tukkansa
причёсыва|ться, -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks причесать(ся)
причин|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, причинить, -ю, -ешь, -ют imperf
что А кому-чему D aiheuttaa, tuottaa, syn-
nyttää (jtak ikävää, pahaa); ~ кому-л боль
aiheuttaa kipua jklle; ~ неприйтности кому-л
tuottaa ikävyyksiä jklle; ~ вред (t ущерб)
чему-л vahingoittaa jtak, aiheuttaa vahinkoa
jllek
причйсл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, причислить, -ю, -ешь, -ют imperf1. что
А к чему D lisätä (laskiessa), laskea;
причислить какую-л сумму к доходу lisätä jk
summa tuloihin 2. кого-что А к кому-чему D
laskea, lukea (kuuluvaksi jhk); причислить
кого-л к классикам laskea jku klassikkoihin;
причислить себя" к сторонникам кого-л
lukeutua jkn kannattajiin
причита|ть, -ю, -ешь, -ют imperf по кому
D: - по покойнику itkeä vainajaa
причмокива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
причмокнуть) чем I, от чего G maiskuttaa
[suutaan]; ~ [губами] от удовольствия
maiskuttaa suutaan mielihyvästä
пришедший partis ks прийти
пришёл(ся), пришла(сь) pret ks
прийтй(сь)
припшб|йть, -у, -ёшь, -ут; пришиб,
пришибла; пришибленный, пришиблен perf
что А 1. чем I ark tappaa (jku jllak) 2. kuv
puhek masentaa; Зто известие совсем
пришибло его tämä tieto masensi hänet täysin
пришива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
при|шйть, -шью, -шьёшь, -шьют; -шей;
-шитый, -шит perf что А, к чему D, чем I, на
чём Р ommella [kiinni], neuloa [kiinni];
пришить пуговицы к пиджаку ommella napit
takkiin; ~ что-л на машинке <толстой
иглой> ommella jk ((jtak) koneella<paksulla
neulalla>
пришлю, пришлёшь fut ks прислать
прищем|йть, -щемлю, -щемишь, -щемит;
-щемлённый, -лён perf, прищемлй|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что А, кому D litistää, li-
kistää; прищемил себе палец дверью sormi
jäi oven väliin
прищ^рива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks прищурить(ся)
прищ^р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf прищуривать) что A siristää; ~
глаза <одйн глаз> siristää silmiään <toista
silmäänsä>
1фищ£р|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf прищуриваться) от чего G siristää
silmiään; ~ от Яркого света siristää silmiään
häikäisevän valon vuoksi
прию|тйть, -чу, -тишь, -тйт perf кого А, у
кого G antaa (jklle) suojaa (t turvapaikka); ~
у себй сироту ottaa orpo hoiviinsa
прию|тйться, -чусь, -тйшься, -тйтся perf
где (у, около, возле + G) löytää turvapaik-
ka[nsa], saada suojaa; ~ у земляков löyttää
turvapaikka maanmiestensä luota Д у
подножия горы ~тйлась избушка vuoren
juurella kyyhötti mökki
проанализировать, -ую, -ешь, -ют perfks
анализировать
пробавлфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
чем I puhek tulla toimeen (jllak); kuluttaa
aikansa (jhk)
пробёга|ть, -ю, -ешь, -ют perf сколько
времени А, где (по + D) juokseennella, juos-
280
про
про
ta (Jk aika); он весь день ~л по городу <по
лёсу> hän juo-ksenteli koko päivän
kaupungilla <metsässä>
пробега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, про-
бе|жать, -гу, -жйшь, -гут perf 1. по чему D,
куда (в, на + А, к + D), мимо кого-чего G,
через что A juosta (ohi, yli, poikki, läpi); ~ no
улице juosta katua pitkin; ~ по коридору
juosta käytävän läpi; ~ в зал <на площадь, к
дому, к реке, мимо дома, через парк> juosta
saliin<torille, talon Juo, joelle, talon ohi, puis-
ton läpi> 2. что А, за какое время (за + А)
juosta, kulkea (Jk matka); лыжник пробежал
десять километров hiihtäjä hiihti kymmenen
kilometriä; ~ какое-л расстояние за час <за
день> juosta jk matka tunnissa <päivässä> 3.
3. pers по чему D kuv kulkea, käydä; дрожь
пробежала по спине kylmät väreet kävivät
pitkin selkäpiitä; по лицу пробежала улыбка
hymy värähti suupielissä; по залу пробежал
шёпот kuiske kulki pitkin salia 4. что А, чем I
kuvpuhek vilkaista (t käydä t silmäillä) läpi; ~
[глазами] газету vilkaista lehti läpi; ~
быстрым взглядом статью silmäillä artikke-
lia päällisin puolin läpi
пробива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
пробить 2, 3
пробив£|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
/es пробиться 1
пробира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ksпробраться
про|бйть, -бью, -бьёшь, -бьют; -бйл;
-бей; -битый, -бит perf 1. ks бить 9, 10; 2.
(У/прет/пробивать) что А, чем I, в чём Р, ку-
да (в, на + A) puhkaista, lävistää, murtaa; ~
стену puhkaista seinä; стену -било снарядом
yksipers ammus lävisti seinän; - туннель в
скале puhkaista (t louhia) tunneli vuoren läpi;
~ дверь в коридор tehdä käytävään johtava
ovi; ~ окно на юг tehdä ikkuna etelän puolelle
Д ~ себе дорогу raivata itselleen tie 3. (imperf
пробивать) что A puhek viedä (t ajaa) läpi; ~
какое-л дело viedä läpi jk asia
про|бйться, -бьюсь, -бьёшься, -бьются
perf 1. (imperf пробиваться) сквозь что A t
через что А, куда (в, на + А, к + D) työntyä
(t tunkeutua) läpi, päästä [läpi]; ~ сквозь (t
через) толпу työntyä väkijoukon läpi; полк
~бйлся к реке rykmentti pääsi (t raivasi
itselleen tien) joelle 2. над чем I, сколько вре-
мени A puhek vaivata itseään (t päätään); он
весь день ~бйлся над трудной задачей hän
mietti vaikeata laskutehtävää koko päivän
päänsä puhki
проб|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
попробовать) 1. кого-чтоА, на что A koetel-
la, koettaa, kokeilla; ~ свой силы koetella
voimiaan; ~ артиста на главную роль kokeil-
la näyttelijää pääosassa; ~ семена на
всхожесть tarkastaa siementen itävyys 2. что
A maistaa; ~ еду <питьё> maistaa ruokaa
<juomaa> 3. + in f yrittää, koettaa; ~ читать
<сделать что-л> yrittää lukea<tehdä jk>
пробормотать, -очу, -очешь, -очут perf
что A puhek mutista, mumista (jtak)
про|братъся, -берусь, -берёшься,
-берутся; -брался, -бралась, -бралось perf
(Утрег/пробираться) куда (в, на + А, к + D),
сквозь что А, через что А, по чему D, где
(среди + G, между + I ( mon G) tunkeutua,
päästä (jhk, jnk läpi vaivoin t salaa); ~ в
комнату <в дом> через окно tunkeutua
huoneeseen <taloon> ikkunan kautta; ~ на те-
плоход <к рекё> päästä laivaan <joelle>; ~
сквозь {t через) толпу tunkeutua väkijoukon
läpi; ~ куда-л через болото <мёжду скалами
t между скал> tunkeutua jhk suon
kautta<kallioiden välistä>
про|будйть, -бужу, -будишь, -будит; -бу-
ждённый, -буждён, -буждена perf (imperf
пробуждать) ks будить 2
про|будйтъся, -бужусь, -будишься,
-будится perf (imperf пробуждаться) 1. от че-
го G herätä; ~ ото сна herätä unesta 2. в ком-
чём Р kuvylät herätä (jstak tunteesta); в нём (t
в его душе) ~будйлся интерес к музыке
hänessä heräsi kiinnostus musiikkiin
пробужда|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks пробудйть(ся)
пробур|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perfks бурить
про|быть, -буду, -будешь, -будут;
пробыл, -была, пробыло perf где (в, на + Р),
сколько времени А, кем \tBKa честве кого G
olla, viipyä (jk aika); он пробыл неделю в
деревне hän oli viikon maalla; ~ месяц на юге
viipyä kuukausi etelässä; он пробыл заведую-
щим года два hän oli johtajana pari vuotta
провалива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks провалйть(ся)
про|валйть, -валю, -валишь, -валят;
-валенный, -вален perf (imperf проваливать)
1. что A luhistaa; снег -валил крышу katto
luhistui (t sortui) lumen painosta 2. кого-что
A kuv puhek pilata, turmella; (не принять)
hylätä; (на экзамене) reputtaa; - какое-л
дело pilata jk asia; предложение -валили
при голосовании ehdotus hylättiin äänestyk-
281
про
про
sessä; кандидата ~валйли ehdokasta ei valit-
tu; ~ кого-л на экзамене reputtaa jku tentissä
про|валйтъся, -валюсь, -валишься,
-валятся perf(imperf проваливаться) куда (в,
на, под + А), сквозь что А, по какое место
(по + A) vajota, pudota, suistua; ~ в яму <в
воду> pudota kuoppaan<veteen>; ~ под лёд
vajota jäihin; ~ по колено <по пояс> в
болото vajota polviaan <vyötäisiään> myöten
suohon; я был готов сквозь землю ~ puhek
olisin halunnut vajota maan alle А ~ на
экзамене puhek reputtaa tentissä
провёда|тъ, -ю, -ешь, -ют perf (hnperf
проведывать) puhek 1. ks навестить; 2. что
А, о ком-чём Р saada tietää; ~ о приезде
кого-л saada tietää jkn tulosta
провез|тй, -у, -ёшь, -ут; провёз, -ла;
провезший; -ённый, -ён, -ена; -я" perf (imperf
провозить) кого-что А, через что А, мимо
кого-чего G, на чём Р, в чём Р kuljettaa,
viedä, tuoda {ajoneuvolla jnk yli, kautta, ohi);
~ что-л через границу на самолёте <на поез-
де> kuljettaa jtak rajan yli lentokoneessa
<junassa>; ~ кого-л мимо театра <мймо
станции> kuljettaa jku teatterin <aseman>
ohi; ~ книги в чемодане kuljettaa kirjat
matkalaukussa
проверить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf проверить) кого-что A tarkastaa,
tarkistaa; ~ кассу <счёт, паспорт, мотор>
tarkastaa kassa <lasku, passi, moottori>; ~
часы tarkistaa kellon käynti; ~ билеты при
входе (t у входа) tarkastaa liput sisään
mentäessä; ~ присутствующих по списку
tarkastaa luettelon mukaan, ovatko kaikki
läsnä
провернуть, -у, -ёшь, -ут; провёрнутый,
провёрнут per/\m7perf провёртывать) что А
1. ks просверлить; 2. через что A puhek
jauhaa; - мяхо через мясорубку jauhaa liha
lihamyllyllä 3. ark viedä läpi, järjestää; ~ дело
viedä asia läpi
про|вертётъ, -верчу, -вертишь, -вертят;
-верченный, -верчен perf (imperf провёрты-
вать) puhek ks просверлить
проверить, -ю, -ешь, -ют imperf k s
проверить
прове|стй, -ду, -дёшь, -дут; провёл, -ла;
проведший; -дённый, -дён, -дена; -дя perf
(imperf"проводить) 1. кого-что А, куда (в, на
+ А, к + D), мимо кого-чего G, через что А,
по чему D viedä, ohjata, kuljettaa, taluttaa
(jnk yli, kautta, ohi); ~ гостей в дом ohjata
vieraat sisään; ~ кого-л к директору <на ста-
дион, к какому-л дому> ohjata jku johtajan
luo <stadionille, jnk talon luo>; ~ отрйд через
лес <чёрез болото> viedä joukko metsän läpi
<suon yli>; - кого-л по тропинке <мймо
школы> viedä jku polkua pitkin <koulun
ohi>; я ~ду вас кратчайшим путём vien
teidät lyhintä tietä 2. что А, чем I, на чём Р
vetää, piirtää; ~ черту <гранйцу> vetää viiva
<raja>; ~ карандашом линию на бумаге <на
карте> vetää lyijykynällä viiva paperille
<karttaan> 3. ks вести 6; ~ электричество в
посёлок vetää sähköjohto asutukseen; нам
~лй водопровод meille tehtiin vesijohto 4.
чем I по чему D sipaista, hipaista, pyyhkäistä,
sivellä; - рукой по волосам sipaista kädellä
hiuksiaan; ~ трепкой по столу pyyhkäistä rie-
vulla pöytää; ~ языком по губам lipaista
kieltään (t kielellä huuliaan) 5. что A toteut-
taa, viedä läpi; ~ реформу [в жизнь] toteuttaa
uudistus; ~ постановление viedä päätös läpi
6. что А, где (в, на + P) suorittaa, pitää,
järjestää; ~ опыт suorittaa koe; ~ беседу
<собрание> в школе <на фабрике> pitää
esitelmä <kokous> koulussa <tehtaassa> 7.
что А, где (в, на + Р, за, под + I), в чём Р, за
чем I viettää; ~ отпуск <лёто> в деревне <в
Крыму, на юге, на Урале, за границей, под
Петербургом> viettää lomaa <kesää> maalla
<Krimillä, etelässä, Uralilla, ulkomailla,
Pietarin lähistöllä>; ~ время за чтением <за
шитьём> viettää aikaa lukemalla<ompelemal-
la>; ~ весь день в работе <в хлопотах> olla
koko päivä työnteossa <touhussa> 8. кого А
puhek ks обмануть
пров6трива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
провётр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
что A tuulettaa; ~ комнату <постёльное бе-
льё> tuulettaa huone[tta] <vuodevaatteet t
vuodevaatteita>
проводить I, -вожу, -водишь, -водят
imperf1. ks провести; - политику мира nou-
dattaa rauhan politiikka 2. что A fys johtaa;
металл хорошо ~ водит электричество me-
talli johtaa hyvin sähköä
проводить II, -вожу, -водишь, -водят
регДУтрег/'провожать) 1. кого А, до 4eroG,
куда (в, на + A) saattaa; ~ кого-л до ворот
<до гостиницы, на поезд, на вокзал, в
больнйцу> saattaa jku portille saakka
<hotellille asti, junalle, asemalle, sairaalaan>;
она ~водйла сына в армию hän saattoi
poikansa armeijaan 2. кого А чем I: актёра
~водйли аплодисментами näyttelijä poistui
lavalta suosionosoitusten saattamana A ~
282
про
про
кого-л взглядом <глазами> seurata jkta kat-
seellaan <silmillään>
провожа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-
водить II
провозгласить, -шу, -сйшь, -сят; -шён-
ный, -шён, -шена perf, провозглашав, -ю,
-ешь, -ют imperf \. что А, где (в, на + Р) julis-
taa, ilmoittaa; провозгласить в стране
республику julistaa maa tasavallaksi; ~
отмену чего-л ilmoittaa jnk kumoamisesta (t
poistamisesta) A - тост за кого-л (t в честь
кого-л) kohottaa malja jklle (t jkn kunniaksi)
2. кого А кем I kirjak julistaa (jksik); ~
спортсмена победителем julistaa urheilija
voittajaksi
про|возйтъ, -вожу, -возишь, -возят imperf
ks провезти
про|возйться, -вожусь, -возишься,
-возятся perfpuhek 1. где (в, на + Р), сколь-
ко времени A puuhata, puuhailla, leikkiä (jk
aika); дети ~возйлись весь вечер в саду
lapset leikkivät koko illan puistossa 2. с кем-
чем I сколько времени A hoitaa, puuhailla
(jnk kimpussa jk aika); ~ с больным весь день
hoitaa sairasta koko päivä; ~ всё утро с
уборкой olla koko aamu siivouspuuhissa
проворон|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf ark ks прозевать
проворчать, -у, -йшь, -ат perf что А
murahtaa, murista; он что-то ~ал hän
murahti jotain
провоцйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös спровоцировать) 1. кого
А, на что A yllyttää, provosoida; ~ кого-л на
драку provosoida jkta tappeluun 2. что А
provosoida, aiheuttaa tahallaan; ~ конфликт
provosoida selkkaus
проглотить, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf проглатывать) что А 1.
myös kuv niellä, nielaista; ~ таблетку niellä pil-
leri; ~ обиду niellä loukkaus 2. за какое время
(за + A) kuv puhek hotkaista, lukea; ~ роман за
одну ночь hotkaista romaani yhdessä yössä
прогля|деть, -жу, -дйшь, -дйт perf (imperf
проглядывать) puhek ks просмотреть
про|гнатъ, -гоню, -гонишь, -гонят;
-гнал, -гнала, perf (imperf прогон Атъ) кого-
что А 1. (perf myös гнать) откуда (из, с +
G) ajaa pois, karkottaa, häätää; ~ собаку из
комнаты ajaa koira pois huoneesta; ~ кого-л
из дома<с работы> ajaa jku pois talosta
<työstä> А ~ скуку karkottaa ikävä 2. куда
(в, на + А), по чему D ajaa (jhk); ~ коров в
поле <на пастбище> ajaa lehmät pellolle
<laitumelle>; ~ плоты по реке uittaa lautat
jokea pitkin
прогнозировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что A ennustaa laatia (jnk) ennuste; ~ погоду
ennustaa säätä
проговор|йть, -ю, -йшь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf 1. (imperf проговаривать) что А
sanoa, lausua, lausahtaa, virkkaa; ~ что-л
вслух sanoa jtak ääneen; он ни слова не ~йл
hän ei virkkanut sanaakaan 2. с кем I, сколь-
ко времени A jutella, keskustella (jk aika); ~
весь вечер с другом keskustella koko ilta
ystävänsä kanssa
прогонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прогнать
программировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf запрограммировать) что А
ohjelmoida; ~ обучение иностранному языку
ohjelmoida vieraan kielen opetus
. прогрем|6ть, -лю, -йшь, -ят perf ks
греметь 2
прог^лива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
прогулять; 2. кого A puhek ulkoiluttaa; ~
собаку ulkoiluttaa koiraa
прог^лива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks прогуляться
прогушфъ, -ю, -ешь, -ют; прогулянный,
прогулян per/*(/mpe/f прогуливать) 1. сколь-
ко времени A kävellä, olla kävelyllä (t
kävelemässä) (jk aika); ~ час <всё утро> в
лесу kävellä tunti <koko aamu> metsässä 2.
что A puhek olla poissa, jäädä pois, pinnata,
lintsata; ~ обед olla poissa päivälliseltä; ~
урок pinnata tunnilta 3. что A ark tuhlata
(rahaa huvituksiin)
прогуляться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf прогуливаться) по чему D kävellä,
jaloitella; ~ по парку kävellä puistossa
прода|вать(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks продать(ся)
прода|ть, -м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут;
продал, -ла, продало; проданный, продан,
продана, продано perf (imperf продавать) 1.
кого-что А, кому D, где (в, на + Р), за какую
цену (за + A) myydä; ~ кому-л собаку myydä
jklle koira; ~ овощи в магазине <на рьшке>
myydä vihannekset kaupassa <kauppatoril-
la>; ~ что-л за сто рублей myydä jk sadalla
ruplalla; ~ за бесценок myydä pilkkahintaan
(f pilkkahinnalla) А ~ в кредит <в рассрочку,
за наличный расчёт> myydä luotolla
<vähittäismaksulla, käteisellä> 2. кого-что А,
кому D kuv myydä, kavaltaa, pettää; ~ кого-л
врагам kavaltaa jku viholliselle
283
про
про
прода|ться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; -лея, -лась, продалось perf
(imperf продаваться) кому D myydä itsensä;
- врагам myydä itsensä viholliselle
продвигать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
продвинуть
продвига|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks продвинуться; - по реке <по дороге>
edetä jokea <tietä> pitkin
продвйн|у1Ъ, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf продвигать) 1. кого-что А, куда (к +
D, на + A) siirtää, työntää (eteenpäin t jnk
välistä); - стол к окну siirtää pöytä ikkunan
viereen; ~ войска к границе siirtää joukkoja
rajalle 2. что A kuv puhek edistää; ~ дело
<работу> edistää asiaa <työtä> 3. кого А, по
чему D kuv puhek ylentää (virassa); - кого-л
по службе ylentää jkta virassa
продвинуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf продвигаться) 1. куда (в, на + А, к +
D), где (в, на + Р), по чему D siirtyä, työntyä
(eteenpäin t jnk välistä); edetä; ~ на восток
<на первое место, в первые ряды, в задан-
ном направлёнии> siirtyä itään <ensi sijalle,
ensi riveihin, määräsuuntaan>; - к двери siir-
tyä ovelle; войска -улись на юг <на южном
направлёнии> на десять километров joukot
etenivät etelään <eteläsuunnalla> kymmenen
kilometriä 2. по чему D kuv puhek yletä,
edetä; ~ по работе (t по службе) yletä virassa
прод6ла|ть, -ю, -ешь, -ют perf, проделы-
вав, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1. в чём Р
puhkaista, tehdä (aukko); проделать
отверстие в чём-л puhkaista aukko jhk;
проделать окно в стене tehdä ikkuna seinään
2, suorittaa, tehdä; проделать большую
работу suorittaa suuri työ; проделать экспе-
римент (t опыт) suorittaa koe
продемонстрировать, -ую, -уешь, -уют
perfks демонстрировать
про|держать, -держу, -держишь, -держат;
-держанный, -держан perf 1. кого-что А, в
чём Р, за что А, на чём Р, сколько времени
A pitää, pidellä (jk aika); он весь вечер
-держал книгу в руках hän piteli kirjaa
käsissään koko illan; я всю дорогу -держал
ребёнка на руках <за руку> pidin koko
matkan aikana lasta sylissäni <kädestä> 2. 3.
pers что А, сколько времени A kannattaa (jk
aika); балки -держали крышу не один
деейток лет palkit kannattivat kattoa kym-
meniä vuosia 3. кого-что А, где (в, на + Р),
сколько времени А, до какого времени (до +
G) pitää, pidättää (jk aika); он -держал меня"
два часа у себй в кабинете hän piti minua
työhuoneessaan kaksi tuntia, hän ei päästänyt
minua työhuoneestaan kahteen tuntiin; он
-держал письмо до понедельника hän piti
kirjettä hallussaan maanantaihin asti 4. кого А
где (в + P, под + I), сколько времени A pitää,
pysyttää (jk aika); ~ больного в постели всю
неделю pitää sairasta vuoteessa koko viikko;
- кого-л в тюрьме три года pitää jkta vanki-
lassa kolme vuotta; ~ кого-л под стражей
<под замком, под арёстом> пять дней pitää
jkta vangittuna <lukkojen takana, arestissa>
viisi päivää
продержаться, -держусь, -держишься,
-держатся perf 1. за кого-что А, чем I, на
чём Р, сколько времени A pitää [kiinni],
pidellä [kiinni] (Jk aika); он -держался
[руками] за перила всего несколько минут
hän piteli [käsillään] kaiteesta vain muutaman
minuutin; - некоторое время на одной руке
riippua jonkin aikaa yhden käden varassa 2.
на чём Р, в чём Р, сколько времени A pysyä,
pysytellä (jk aika); - в воздухе <на водё>
полчаса pysytellä ilmassa <veden pinalla>
puoli tuntia
продфъ, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
(imperf продевать) что А, во что А, через
что А, сквозь что A pujottaa, työntää; ~
шнур через кольцо pujottaa naru renkaaseen
продиктовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ks диктовать
продл|йтъ, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf продлевать) что A pidentää,
jatkaa; - отпуск jatkaa lomaa; - удо-
вольствие <срок> pidentää nautintoa
<määräaikaa>
продолжать, -ю, -ешь, -ют imperf,
ггродолж|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
что А, + in f jatkaa (tehdä edelleen jtak); про-
должать работу (t работать) jatkaa työtä (t
työskentelyä); продолжать учёбу (t учиться)
jatkaa opintoja; продолжить учёбу в универ-
ситете jatkaa opintojaan yliopistossa;
продолжить путь jatkaa matkaa
продува|ть, -ю, -ешь, -ют imperf l. ks
продуть; 2. 3. pers кого-что А: ветер
насквозь ~ет дом talossa on kova läpiveto
прод^ма|тъ, -ю, -ешь, -ют perf 1. (imperf
продумывать) ks обдумать; 2. сколько вре-
мени A ajatella, miettiä (jk aika); - всю ночь
ajatella koko yö
продать, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf
(imperf продувать) 1. что A puhdistaa (puhal-
tamalla); - трубку puhdistaa piippu 2.
284
про
про
yksipers кого-что А: менй ~ло на сквозняке
olen vilustunut läpivedossa
проезжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
проехать 1—3
проектировать, -ую, -уешь, -уют imperf
1 {perf спроектировать) что A suunnitella,
tehdä (t laatia) suunnitelma; ~ здание suun-
nitella rakennus[ta] 2. (рег/'запроектйровать)
что А, + inf suunnitella, aikoa, ajatella; ~
постройку чегб-л, - построить что-л suun-
nitella jnk rakentamista
проехать, -еду, -едешь, -едут perf (imperf
проезжать) 1. где (между + I tmon G, вдоль,
мимо + G, по + D, через + А), чем I, куда (в,
на + А, к + D), на чём Р ajaa (ohi, yli, poikki);
~ по улице на такси ajaa katua pitkin taksilla;
машина ~ёхала через площадь auto ajoi
aukion poikki; ~ в гараж <к реке, мимо
дома> ajaa talliin <joelle, talon ohi>; ~ полем
ajaa peltoa pitkin 2. что А, за какое время (за
+ А), на чём Р ajaa, kulkea (jk matka); ~
десять километров ajaa kymmenen kilo-
metriä; ~ какое-л расстояние за час <за
день> kulkea jk matka tunnissa <päivässä> 3.
что А, на чём Р ajaa ohi, ohittaa, sivuuttaa; ~
свою остановку ajaa pysäkkinsä ohi 4. vain
perf сколько времени А, в чём Р ajaa;
matkustaa, olla (t viipyä) matkalla (jk aika); он
~ёхал целую неделю в поезде hän matkusti
junassa koko viikon
прожд|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало
кого-что А, чего G, сколько времени А
odottaa, odotella (jk aika); я ~ал вас целый
час odotin teitä kokonaisen tunnin; я зря ~ал
весь день olen odotellut turhaan koko päivän
про|же*чь, -жгу, -жжёшь, -жгут; -жёг,
-жгла; -жжённый, -жжён, -жжена perf (imperf
прожигать) что А, чем I polttaa; ~ ткань ки-
слотой polttaa kangas hapolla
прожива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
прожить 3; 2. где (в, на + Р), с кем I asua; ~ в
городе <в деревне, на окраине> asua
kaupungissa <maaseudulla, laitakaupungilla>;
*• на даче с семьёй <с родйтелями> asua
kesämökissä perheineen <vanhempiensa
kanssa>
прожй|ть, -ву, -вёшь, -вут; прожил, -ла,
прожило; -вший; прожитый, прожит, -та,
прожито; -вя" 1. до какого возраста (до + G),
сколько времени А, до какого времени (до +
G), что А без кого-чего G elää (jk aika); ~ де-
вяносто лет elää yhdeksänkymmentä vuotta; ~
до глубокой старости elää hyvin vanhaksi; ~
до весны elää kevääseen asti; нельзя" ~ жизнь
совсем без забот on mahdoton elää aivan
ilman huolia 2. где (в, на, за + Р), сколько вре-
мени А, до какого времени (до + G), до како-
го возраста (до + G) asua (jk aika); он прожил
год на юге <в Сибири, в дерёвне> hän asui
vuoden etelässä <Siperiassa, maalla> 3. (imperf
проживать) что A käyttää loppuun, kuluttaa;
- деньги <имущество> käyttää rahansa
<omaisuutensa> loppuun
про|звать, -зову, -зовёшь, -зовут; -звал,
-звала, -звало; прозванный, прозван perf
(imperf прозывать) кого-что А кем-чем I
antaa lisänimi (t liikanimi), sanoa, nimittää
(jksik); его ~звали вечным студентом hän sai
lisänimen ikuinen ylioppilas, häntä sanottiin
ikuiseksi ylioppilaaksi
прозвучать, -йт, -ат perfl. откуда (из +
G), где (в, на + Р) kuulua, kantautua; из окна
~ала музыка ikkunasta kantautui musiikki; в
школе ~ал звонок koulussa soi kello 2. в чём
Р kuv kuulua, kuulostaa; в его словах ~ала
горечь hänen sanoistaan kuulsi katkeruus
прозева(ть, -ю, -ешь, -ют perf что А
puhek päästää sivu suun; myöhästyä; ~
удобный случай päästää sopiva tilaisuus sivu
suun; ~ поезд myöhästyä junasta
прозябфъ, -ю, -ешь, -ют imperf в чём Р
kitua; ~ в нищете kitua köyhyydessä,elää kur-
juudessa, riutua
проигра|ть, -ю, -ешь, -ют; проигранный,
проигран рег/*(Ул?рег/*пройгрывать) 1. что А,
кому-чему D, во что А, в чём Р, на чём Р
hävitä, menettää, joutua häviölle; ~ пари
hävitä veto; - в шахматы (t шахматную
партию) hävitä Sakkipelissä; ~ войну hävitä
sodassa (t sota); ~ в каком-л матче <на
какйх-л соревнованиях> hävitä jssak ottelus-
sa <jnklaisissa kilpailuissa>; хоккеисты
«Спартака» ~ли динамовцам Spartak hävisi
jääkiekossa Dynamolle; ~ судебный процесс
menettää (t hävitä) juttu 2. что А, во что А,
кому D menettää; ~ пешку <фигуру> Sakkip
menettää sotilas <upseeri>; ~ [деньги] в карты
menettää rahaa korttipelissä 3. что А, на чём Р
soittaa; ~ вальс на рояле soittaa valssi pianol-
la; ~ новый диск soittaa uusi levy 4. что А, в
чём Р, от чего G menettää; ~ время menettää
aikaa; ~ в чьём-л мнении menettää jkn
silmissä; пьеса ~ла от плохой режиссуры
näytelmä menetti huonon ohjauksen takia 5.
vain perf сколько времени А, во что A pelata;
(на музыкальном инструменте) soittaa; (о
детях) leikkiä (jk aika); весь вечер он ~л в до-
мино hän pelasi koko illan dominoa
285
про
про
пройгрыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проиграть 1—4
произвести, -веду, -ведёшь, -ведут; -вёл,
-вела; -ведший; -ведённый, -ведён, -ведена;
-ведя per/(Утрет/производйть) 1. что А, где
(в, на + Р) tehdä, toimittaa, suorittaa; ~
ремонт <эксперимент> tehdä remontti
<koe>; - подсчёт tehdä laskelma; - допрос
<расследование> toimittaa kuulustelu
<tutkimus> 2. что А, на кого-что А, где (в,
на + Р) aiheuttaa, saada aikaan; это -вело
сильное впечатление на слушателей se teki
voimakkaan vaikutuksen kuulijoihin; ~ в доме
переполох aiheuttaa hämminkiä talossa 3. ко-
го k в какое звание (в + топ N) sot ylentää;
- кого-л в офицеры ylentää jku upseeriksi A
- на свет saattaa maailmaan
производить, -вожу, -водишь, -водят 1.
ks произвести; ~ опыты в лаборатории
suorittaa kokeita laboratoriossa; ~ опыты на
кроликах <на морских свйнках> suorittaa
kokeita kaniineilla <marsuilla> 2. что А, для
кого-чего G, где (в, на + Р) tuottaa, valmis-
taa; на заводе -водят тракторы <авто-
мобйли> tehtaassa valmistetaan traktoreita
<autoja>; завод -водит оборудование для
ткацких фабрик tehdas tuottaa kalustoa
kutomoja varten 3. кого-что А от кого-чего
G johtaa, juontaa (alkuperästä); это название
-водят от слова ... tämä nimi johdetaan
sanasta
произнефй, -у, -ёшь, -ут; произнёс, -ла;
-ённый, -ён, -ена perf, произносить, -ношу,
-носишь, -носят imperf что А 1. lausua,
ääntää; - какое-л слово lausua jk sana 2. где
(в, на + Р), на каком язьше (на + Р) lausua,
sanoa; произнести речь на собрании pitää
puhe kokouksessa; произнести приветствие
на русском языке lausua tervehdys venäjäksi
произо|йти, -идёт, -идут; -шёл, -шла;
происшедший per f (imperf происходить) 1.
от чего G, из-за чего G, где (в, на + Р)
johtua, aiheutua, syntyä; пожар -шёл от не-
осторожного обращения с огнём tulipalo
aiheutui varomattomasta tulen käsittelystä 2. с
кем I, у кого G, между кем I sattua, tapahtua;
в городе <на 6строве> -шло землетрясение
kaupungissa <saarella> tapahtui maanjäristys;
с ним -шёл забавный случай hänelle sattui
hauska tapaus; у них (t между ними) -шёл
спор heillä oli keskenään väittelyä
произраста|ть, -ет, -ют imperf где (в, на +
Р) kirjak kasvaa; в тундре -ют лишайники
tundrassa kasvaa jäkälää
проиллюстрировать, -ую, -уешь, -уют
perfks иллюстрировать 2
проинструктировать, -ую, -уешь, -уют
perfks инструктировать
проинформйр|овать, -ую, -уешь, -уют
perfks информировать
происходить, -хожу, -ходишь, -ходят
imperf I. ks произойти; 2. из кого-чего G, от
кого-чего G olla syntyisin (t peräisin t
lähtöisin); - из крестьян olla talonpoikaista
syntyperää; - от древнего рода olla vanhaa
sukua
пройм^, проймёшь fut ks пронять
про|йтй, -иду, -идёшь, -идут; -шёл, -шла;
-шедший; пройденный, пройден; -идя" perf
(imperf'проходить) 1. где (между + I t mon G,
перед, рйдом с + I, вдоль, мимо + G, по + D,
через + А), чем I, куда (в, на + А, к + D), к ко-
му D mennä, tulla, kulkea, kävellä (jk matka
jnkyli, ohi, poikki); - лесом <парком, полем>
mennä metsän <puiston, pellon> kautta; ~
между деревьев (t между деревьями) mennä
puiden välistä; - перед зданием <рядом с
домом, мимо школы> mennä rakennuksen
edestä <talon vierestä, koulun ohi>; - вдоль
забора <по мосту, по улице, через лес>
kulkea aidan vierustaa <sillan yli, katua pitkin,
metsän läpi>; - в дверь mennä ovesta sisään;
mennä ovesta ulos; - в дом <в комнату, на
балкон, на перрон> mennä taloon
<huoneeseen, parvekkeelle, asemalaiturille>;
поезд -шёл через тоннель juna kulki tunnelin
kautta; - к директору mennä johtajan puheille
2. что А, за какое время (за + A) kulkea,
kävellä (jk matka); - какое-л расстояние за
сутки kulkea jk matka vuorokaudessa; - за час
шесть километров kävellä tunnissa kuusi kilo-
metriä; машина -шла сто километров auto
kulki sata kilometriä 3. что A kulkea ohi, ohit-
taa, sivuuttaa; мы -шли нашу остановку
kuljimme pysäkkimme ohi; поезд -шёл
станцию не останавливаясь juna ohitti ase-
man pysähtymättä 4. во что А, через что А,
сквозь что A mahtua, mennä läpi; шкаф не
-шёл в дверь kaappi ei mahtunut ovesta;
кровь -шла через (t сквозь) повязку verta tuli
kääreen läpi; нитка не -идёт в ушко иголки
lanka ei mene neulansilmään 5. где (в, на + Р,
по + D): в Карелии <на Украине, по всей
стране> -шли дожди <лйвневые дождй>
Karjalassa <Ukrainassa, koko maassa> on
satanut <on ollut kaatosateita> 6. 3. pers где
(вдоль + G, между, под + I, по + D, через +
А), чем I kulkea, mennä (sijainnista); граница
286
про
про
~шла вдоль реки (t по реке) raja kulki jokea
pitkin; скоро через пустыню -идёт
оросительный канал aromaan halki johdetaan
kohta kastelukanava 7. что А, где (в, на + Р)
läpäistä, kulkea läpi; машина -шла на заводе
все испытания kone läpäisti tehtaalla kaikki
kokeet; проект -шёл все инстанции luonnos
kulki kaikkien instanssien kautta А ~ через все
неудачи к цели voittaa kaikki vastoinkäymiset
päämäärän saavuttamiseksi 8. что А, по чему
D, где (в, на + P), когда (в + Р) puhek
käsitellä, tutkia; ~ по русскому языку су-
ществительные käsitellä substantiivit venäjän
kielen tunnilla; мы -шли Зто в прошлом году
в восьмом классе käsittelimme tämän [aineis-
ton] viime vuonna kahdeksannessa luokassa 9.
что A suorittaa^ käydä [läpi]; ~ военную
службу suorittaa asevelvollisuutensa; ~ курс
машинописи käydä konekirjoituskurssi[t] 10.
куда (в, на + А, в + топ N) puhek tulla
hyväksytyksi, päästä; ~ в председатели tulla
valituksi puheenjohtajaksi; ~ на какую-л
должность tulla hyväksytyksi jhk virkaan; ~
[по конкурсу] в университет selviytyä yliopis-
ton karsinnoista 11. 3. pers где (по 4- D)
liikkua, levitä, kulkea (huhuista tms); по горо-
ду -шли слухи kaupungilla liikkui huhuja;
слава о нём -шла по всей стране hänen
maineensa levisi ympäri määtä 12. 3. pers перед
кем-чем I kuv: перед ним снова -шёл весь
вчерашний день hän kävi vielä kerran läpi
kaikki eilispäivän tapahtumat 13. 3. pers по че-
му D: по его губам -шла улыбка hänen
huulillaan karehti hymy, hymy kareili hänen
kasvoillaan; по спине -шёл холодок kylmät
väreet kulkivat pitkin selkäpiitä 14. ks
пройтись 2
про|йтйсь, -йдусь, -йдёшься, -йдутся;
-шёлся, -шлась perfl. (imperf прохаживать-
ся) по чему D kävellä, käydä kävelyllä; ~ по
парку <по улице, по городу> kävellä puis-
tossa <katua pitkin, kaupungilla> 2. по чему
D, чем I puhek: - метлой по дорожкам
lakaista käytävät luudalla; ~ кистью по по-
лотну vetää siveltimellä maalia kankaaseen 3.
что A puhek tanssia; - русскую tanssia
ripaskaa А ~ на чёй-л счёт, - по адресу ко-
го-л, - по чьему-л адресу puhek naljailla
(Г laskea leikkiä) jkn kustannuksella
прокалыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проколоть II
про|катйтъ, -качу, -катишь, -катят perf
{imperf прокатывать) 1. что А, по чему D
pyörittää, vierittää; - мяч по полу pyörittää
palloa pitkin lattiaa 2. vain perf кого-что А,
на чём Р ajeluttaa; - детей на автомобиле
ajeluttaa lapsia autolla 3. мимо чего G, на чём
P puhek [ajaa] hurauttaa, [ajaa] karauttaa; -
мимо дома на мотоцикле [ajaa] hurauttaa
moottoripyörällä talon ohi
про|катйться, -качусь, -катишься, -катят-
ся perfl. (imperf прокатываться) по чемуТ)
vieriä, pyöriä; мяч -катился по полу pallo
vieri pitkin lattiaa 2. куда (в, за + А), на чём Р
ajaa, ajella (huvikseen); - на велосипеде ajella
polkupyörällä; - на машине за город <в
дерёвню> käväistä autolla maalla 3. 3. pers по
чему D jyrähtää, jyristä; kajahtaa; по лесу
-катились раскаты грома metsän yllä
jyrähteli ukkonen
прокипя|тйть, -чу, -тишь, -тят; -чённый,
-чён, -чена perf что A kieh[a]uttaa, keittää
(hyvin); — молоко kiehauttaa maito; — бельё
kiehuttaa pyykkiä
прокладывав, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проложить
проклина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
проклясть; 2. кого-что А, за что A kirota,
manata, sadatella; - себя за нерасторопность
kirota saamattomuuttaan; - [свою] судьбу
sadatella huonoa onneaan
проклясть, -ну, -нёшь, -нут; проклял,
-ла, прокляло; проклятый, проклят, -та,
проклято perf (imperf проклинать) кого-что
A ylät kirota; ~ изменника kirota petturi
про|колоть I, -колю, -колешь, -колют
perf что А сколько времени A pilkkoa,
paloitella, halkoa (Jk aika); он весь день
- колол дрова hän pilkkoi puita koko päivän
про|колоть II, -колю, -колешь, -колют;
-колотый, -колот perf (imperf прокалывать)
кого-что А, чем I puhkaista, lävistää; ~
нарыв иглой puhkaista paise neulalla; - дыру
шилом tehdä reikä naskalilla
прокомментировать, -ую, -уешь, -уют
perfks комментировать
проконсультйр|овать(ся), -ую(сь),
-уешь(ся), -уют(ся) perf ks консультиро-
ваться)
проконтролировать, -ую, -уешь, -уют
perfks контролировать
про|кормйть, -кормлю, -кормишь,
-кормят; -кормленный, -кормлен perf ks
кормить 4
про|кормйтъся, -кормлюсь, -кормишься,
-кормятся perf ks кормиться
прокра|сться, -дусь, -дёшься, -дутся; -лея
perf (imperf прокрадываться) 1. куда (в, на +
287
про
про
А), через что A hiipiä, tunkeutua (salaa); ~ в
комнату через окно tunkeutua huoneeseen
ikkunan kautta; ~ на своё место hiipiä
paikalleen
прокричать, -у, -ишь, -ат per f что A huu-
taa; kiljaista; ~ приветствие huutaa tervehdys
пролага|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-
ложить 2
пролеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
пролёз|ть, -у, -ешь, -ут per f 1. куда (в, на +
А), где (через, сквозь + А, между + I t mon
G) tunkeutua, päästä; ~ в дом через окно
tunkeutua taloon ikkunan kautta; ~ куда-л
сквозь кустарник päästä jhk pensaikon
lävitse; ~ между деревьями (t между
деревьев) mennä puiden välistä 2. куда (в + А,
в + топ N) kuv puhek soluttautua, päästä;
пролезть в члены правления soluttautua
johtokuntaan
пролета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-
лететь
пролета|ть II, -ю, -ешь, -ют per f сколько
времени А, на чём Р lentää, lennellä (jk aika);
лётчик ~л на новом самолёте пять часов
lentäjä lensi uudella koneella viisi tuntia
пролфёть, -чу, -тишь, -тйт perf (imperf
пролетать) 1. куда (в, на + А), где (над,
перед + I, вдоль, мимо + G, по + D, через +
А), на чём Р lentää (jhk, jnk yli t yllä t ohi); ~
[на самолёте] на север <в столицу, через
океан, над м6рем> lentää [lentokoneella]
pohjoiseen <pääkaupunkiin, valtameren yli,
meren yllä>; мимо нас -тел камень kivi lensi
ohitsemme 2. что А, за какое время (за + А),
на чём Р lentää (jk matka); ylittää, lentää yli;
~ [на самолёте] тысячу километров lentää
[lentokoneella] tuhat kilometriä; ~ какое-л
расстояние за час <за день> lentää jk matka
tunnissa <päivässä> 3. на чём Р, что A t через
что A t по чему D, мимо кого-чего G puhek
kiitää, porhaltaa, viilettää; машина ~тёла
мост (t через мост t по мосту) auto porhalsi (t
ajoi kovaa vauhtia) sillan yli; ~ по деревне на
тройке kiitää kylän katuja troikalla
пролива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
про|лйтъ, -лью, -льёшь, -льют; пролил,
-лила, пролило; пролитый, пролит, -лита,
пролито perf что А, на что A kaataa (jtak
nestettä maahan tms); ~ воду <чернила> на
пол <на стол> kaataa vettä <mustetta> lat-
tialle <pöydälle> А ~ свою кровь за отечест-
во ylät vuodattaa verensä isänmaan puolesta;
~ свет на что-л luoda valoa jhk
про|лйться, -льётся, -льются; -лился,
-лилась, -лилось perf (imperf проливаться)
на что A kaatua, valua; молоко -лилось на
пол maito kaatui lattialle
про|ложйть, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perf (imperf проклады-
вать) что А 1. куда (в + А, к + D), где (в, на +
Р, по + D), через что A rakentaa, johtaa, rai-
vata (tie); ~ шоссе [в город] rakentaa
[kaupunkiin johtava] tie; ~ дорогу через
пустыню rakentaa tie aromaan halki; ~ узко-
колейку к строительству johtaa kapea-
raiteinen rata työmaalle; ~ нефтепровод ra-
kentaa öljyjohto 2. (perf myös пролагать) к че-
му D, от чего G, через что А, в чём Р tallata;
~ в снегу тропинку от дома к колодцу tallata
lumeen polku talolta kaivolle 3. чем I, между
чем I panna väliin; ~ тарелки стружками, ~
стружки между тарелками [при упаковке]
panna lautasten väliin lastuja [pakattaessa] 4. no
чему D piirtää (reitti tms); ~ курс корабля по
карте piirtää kartalle laivan kulkusuunta
про|ломйть, -ломлю, -ломишь, -ломят;
-ломленный, -ломлен perf (imperf проламы-
вать) что А, чем I, в чём Р murtaa, puhkaista;
- лёд ломом murtaa jää kangella; - дыру в
крыше puhkaista reikä kattoon
прома|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf (imperf промазывать) что А, чем\
voidella, voitaa (hyvin, joka kohdasta); ~ окна
замазкой kitata ikkunat [huolellisesti]
променфъ, -ю, -ешь, -ют; променянный,
променян рег/Х//пре//промёнивать) кого-что
А на кого-что A vaihtaa (suorittaa vaihto); ~
корову на лошадь vaihtaa lehmä hevoseen
пром6р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, промер4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf(imperf
myös промеривать) что А, чем I mitata; ~
глубину [колодца] шестом mitata kaivon
syvyys [seipäällä]
ггромолв|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf что A puhek sanoa, lausua, lansah-
taa, virkkaa; он ни слова не ~ил hän ei
virkkanut sanaakaan
про|мочйть, -мочу, -мочишь, -мочат;
-моченный, -мочен perf (imperf промачи-
вать) что A kastella; он ~мочйл [себе] ноги
hän kasteli jalkansa, hänen jalkansa kastuivat
промчаться, -усь, -йшься, -атся perf куда
(в, на + А), через что А, мимо кого-чего G,
над кем-чем I, по чему D kiitää, porhaltaa,
pyyhältää, hurahtaa, hurauttaa (jhk, jnk ohi t
yli t yllä); ~ в лес <на юг, через плошадь>
kiitää metsään <etelään, aukion poikki>;
мимо нас ~ался мотоцикл ohitsemme hurahti
288
про
про
moottoripyörä; над городом -алея самолёт
lentokone kiiti kaupungin yllä; по улице
~алась машина katua pitkin kiiti auto
промыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
про|мыть, -мою, -моешь, -моют; -мытый,
•мыт perf что А 1. чем I huuhtoa, huuhdella;
~ рану водой huuhtoa haava[a] vedellä; -
желудок huuhdella mahalaukkuja] 2. 3. pers
huuhdella, puhkaista; вода -мыла плотину
vesi puhkaisi padon 3. erik huuhtoa, liettää; ~
золото huuhtoa kultaa
пронефй, -у, -ёшь, -ут; пронёс, -ла; про-
нёсший; -ённый, -ён, -ена; -A perf (imperf
проносить) 1. кого-что А, куда (в, на + А),
через что А, мимо кого-чего G, по чему D
kantaa, viedä, tuoda, kuljettaa (jhk, jnk yli t
ohi); - багаж в вагон kantaa matkatavarat
vaunuun; ~ вещи на верхний этаж viedä
tavarat yläkertaan; через площадь <мймо
нас, по улице> ~лй плакаты aukion yli<ohit-
semme, katua pitkin> kannettiin julisteita 2.
что А, сквозь что А, через что А, в чём Р kuv
kirjak säilyttää (jk tunne); - через всю свою
жизнь любовь к родному городу säilyttää
koko elämänsä ajan rakkaus kotikaupunkiinsa
3. 3. pers t yksipers что А: ветер пронёс тучу,
тучу ~ло ветром tuuli vei pilven mukanaan;
шторм -л 6 myrsky laantui (t meni ohi) A
опасность -лб puhek vaara on (t oli) ohi
пронеф-йсь, -усь, -ешься, -утся; пронёс-
ся, -лась; пронёсшийся perf (imperf про-
носиться) 1. ks промчаться; над островом
пронёсся ураган hirmumyrsky pyyhälsi yli
saaren; автомобиль пронёсся по улице auto
kiiti katua pitkin; поезд пронёсся мимо нас
juna hurahti ohitsemme 2. 3. pers в чём Р kuv
välähtää, vilahtaa (ajatuksesta, muistikuvista);
в голове -лась мысль mielessä välähti ajatus
3. 3. pers где (по + D) kuv levitä (nopeasti -
huhusta tms); по городу пронёсся слух,
что ... kaupungille levisi huhu, että 4. 3.
pers над чем I kuv kaikua, raikua, kajahdella;
над рекой -лась песня joen yllä kaikui laulu
прон]зйть, -жу, -зйшь, -зйт; -зённый, -зён,
-зена perf (imperf пронзать) 1. кого-что А,
чем I lävistää; - кого-л <чью-л грудь>
штыком lävistää jku <jkn rinta> pistimellä A
когб-л взглядом lävistää jku katseellaan 2. 3.
pers кого-что А: острая боль -зила его
грудь hän tunsi viiltävää kipua rinnassaan 3.
1 pers кого A kuv juolahtaa (mieleen); его
~зйла ужасная мысль hänen mieleensä juo-
lahti kauhea ajatus
про|низать, -нижет, -нижут; -низанный,
-низан perf, пронйзыва|ть, -ет, -ют imperf
myös yksipers кого-что А: холодом пронизы-
вало всё тело, холод пронизывал всё тело
viima tunkeutui luihin ja ytimiin, vilunväreet
kulkivat pitkin ruumista; луч прожектора
пронизал (г пронизывал) темноту valonheit-
timen valokeila leikkasi pimeyttä
проника|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks пронйкнуть(ся)
ггронйк|нуть, -ну, -нешь, -нут; проник ja
-нул, -ла perf (imperf проникать) 1. куда (в,
на + А), через что А, сквозь что A tunkeutua,
päästä; - в дом tunkeutua taloon; запах
сирени проник в комнату syreenin tuoksu
levisi huoneeseen; - на чердак через окно
päästä ullakolle ikkunan kautta; вода -ла в
лодку vesi tunkeutui veneeseen 2. 3. pers во
что A päästä [leviämään], levitä; идеи -ли в
массы aatteet pääsivät leviämään joukkoihin;
сведения -ли в печать tiedot pääsivät julki-
suuteen 3. во что A kuv: - в суть дела tunkeu-
tua asian ytimeen; - в чьй-л намерения päästä
perille (t selville) jkn aikeista 4. pass partis pret
проникнутый, проникнут чем I: книга -ну-
та идеями гуманизма kirja on ihmisyyden
aatteiden läpitunkema
пронйк|нугься, -нусь, -нешься, -нутся;
-ся, -лась perf (imperf проникаться) чем I, к
кому-чему D: - убеждением tulla vakuut-
tuneeksi, vakuuttua; - сознанием долга tun-
tea olevansa velvollinen, käsittää velvol-
lisuutensa; - к кому-л состраданием tuntea
myötätuntoa jkta kohtaan
про|носйть(ся), -ношу(сь), -носишь(ся),
-носят(ся) imperf ks пронестй(сь)
пронюхать, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
пронюхивать) что А, о ком-чём Р t про ко-
го-что A puhek paheks saada vihiä (t hajua)
(jstak)
про|нять, -йму, -ймёшь, -ймут; пронял,
-няла, проняло; пронятый, пронят, -нята,
пронято perf (imperf пронимать) кого А, чем
I, до чего G puhek vaikuttaa, tehota, tepsiä;
его ничем не -ймёшь häneen ei vaikuta
mikään; - кого-л до слёз liikuttaa jkta
kyyneliin asti
пропагандировать, -ую, -уешь, -уют
imperf что А, среди кого A propagoida, tehdä
tunnetuksi; - какйе-л идеи propagoida aattei-
ta; - среди молодёжи трезвый образ жизни
ajaa raittiusaatetta nuorten keskuudessa
пропада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
пропасть; 2. где (в, на + Р), у кого G, сколь-
ко времени (А, топ I, по + топ D) olla
19 Зак. 756
289
про
про
(jatkuvasti jssak), viettää aikaansa; ~ весь
день в библиотеке <на заводе, у кого-л> olla
koko päivä kirjastossa <tehtaassa, jkn luona>;
он целыми днями ~л в лесу, он по целым
дням ~л в лесу hän oli päiväkaudet metsässä
пропа|сть, -ду, -дёшь, -дут; -л perf(imperf
пропадать) 1. у кого G, из чего G, откуда
(из, с + G) kadota, hävitä; у меня" ~л учебник
русского языка minulta katosi venäjän kielen
oppikirja; из кармана ~л кошелёк taskusta
katosi kukkaro; из квартиры <с чердака>
-ли кое-какие вещи huoneesta <ullakolta>
on kadonnut joitakin esineitä 2. где (в + Р, за
+ I) kadota, häipyä, hukkua (lakata
näkymästä t kuulumasta); ~ в лесу <за по-
воротом> kadota metsään <tienmutkan
taakse>; очертания корабля ~ли в тумане
laiva katosi sumuun; голоса ~ли в лесной
чаще äänet häipyivät metsän syvyyteen A ~ из
виду kadota näkyvistä 3. 3. pers у кого G
kadota, mennä; у него ~л голос hän menetti
äänensä; у менй ~л аппетит ruokahaluni
katosi; у менй ~ло всякое желание идти mi-
nulta meni kaikki halu lähteä 4. на сколько
времени (на + A) hävitä, kadota; он ~л куда-
то на целый день hän hävisi jonnekin koko
päiväksi, häntä ei näkynyt päiväkauteen A ~
без следа kadota jäljettömiin; ~ без вести
kadota teille tietymättömille
пропах|нутъ, -ну, -нешь, -нут; пропах, -ла
perf чем! haista; шуба ~ла нафталином turk-
ki haisee naftaliinille
про|п6ть, -пою, -поёшь, -поют; -пой;
-петый, -пет perfks петь 1
про|писатъ, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perfl. (imperf прописы-
вать) кого-что А, где (в + Р), к кому D, pass
partis pret у кого G merkitä kirjoihin; ~ ко-
го-л в доме merkitä jku talon kirjoihin 2.
(imperf прописывать) что А, кому D kirjoit-
taa, määrätä (lääkettä, hoitoa); ~ больному
лекарство <ванны> määrätä potilaalle
lääkettä <kylpyjä> 3. что А, сколько времени
A kirjoittaa, kirjoitella (jk aika); я всю ночь
-писал отчёт kirjoitin selostusta koko yön 4.
кому D, за что A ark antaa (jklle) kyytiä
(jstak)
про|писаться, -пишусь, -пишешься,
-пишутся perf (imperf прописываться) где (в
+ Р), к кому D, у кого G merkitä nimensä kir-
joihin; ~ в доме merkitä nimensä talon kirjoi-
hin
пропйсыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прописать 1,2
пропйсыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks прописаться
пропита|ть, -ю, -ешь, -ют; пропитанный,
пропитан perf (imperf пропитывать) что А,
чем I kyllästää; ~ что-л маслом kyllästää jk
öljyllä, öljytä jk; воздух пропитан ароматом
ilma on täynnä tuoksuja
пропита|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf пропитываться) чем I: земля -лась
влагой maa kastui läpeensä; ~ маслом öljyyn-
tyä; куртка ~лась машинным маслом takki
on kauttaaltaan koneöljyssä
пропйтыва|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks пропитать(ся)
про|пйть, -пью, -пьёшь, -пьют; пропил,
-пила, пропило; пропитый, пропит, -пита,
пропито perf (imperf пропивать) что A juoda
(rahansa tms)
проплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
ггроплы|ть, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perfl.
по чему D, на чём Р, куда (в, на + А), мимо
кого-чего G, через что А, до чего G uida; (на
лодке) soutaa; (о судне) purjehtia, kulkea
(jhk,jnk poikki t ohi); проплыть к берегу <до
берега, мимо острова, через залйв> uida
rangan <rannalle asti, saaren ohi, salmen
poikki>; ~ по реке на лодке soutaa veneellä
jokea pitkin; теплоход проплыл на север <в
сторону города> laiva kulki pohjoiseen
<kaupunkia kohti> 2. что А, на чём Р, за ка-
кое время (за + A) uida; soutaa; purjehtia,
kulkea (jk matka); ~ какое-л расстояние за
час <за день> kulkea jk matka tunnissa
<päivässä>
проповедовать, -ую, -уешь, -уют imperf
что A saarnata, julistaa; ~ какое-л учение
saarnata jtak oppia
Гфополз4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, про
полз|тй, -у, -ёшь, -ут; прополз, -ла perfl. кум
(в + А), через что А, сквозь что А, мимо ко-
го-чего G, вдоль чего G, под чем I, по чемуд
ryömiä, madella (jhk, jnk poikki t läpi t ohi);
змей проползла в щель <в нору, в комнату>
käärme mateli rakoon <pesäänsä,
huoneeseen>; проползти через полону
<сквозь чащу, мимо дома, вдоль ограды, под
воротами> ryömiä metsäaukean poikki
<tiheikön läpi, talon ohi, aidan vierustaa, portin
alitse> 2. что А, по чему D ryömiä, madella (jk
matka); проползти по снегу десять метров
ryömiä lumessa kymmenen metriä
пропол|оскатъ, -ощу, -ощешь, -öuiyTja
-оскаю, -оскаешь, -оскают; -осканный,
-оскан perfks полоскать
290
про
про
пропуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
пропустить; 2. 3. pers что A läpäistä, päästää
[lävitseen t läpi]; laskea [lävitseen t läpi]; штора
не ~ет света verho ei päästä valoa; бумага -ет
чернила paperi läpäisee musteen
пропустить, -пущу, -пустишь, -пустят;
-пущенный, -пущен per/X/mpe/f пропускать)
1. кого-что А, куда (в, на + А), к кому D
päästää, laskea, antaa mennä, antaa tietä; —
кого-л в дверь päästää jku ovesta sisään
<ulos>; ~ кого-л в зал <на завод, на ста-
дион, к дирёктору> päästää jku saliin
<tehtaaseen, stadionille, johtajan luo> 2. кого-
что A: столовая за месяц -пустила двадцать
тысяч посетителей ruokalassa kävi kuukau-
den aikana kaksikymmentätuhatta asiakasta 3.
что А, во что А, через что А, сквозь что А:
~ нитку сквозь ушко иголки pujottaa lanka
neulansilmään 4, что А через что А: - мйсо
через мясорубку jauhaa liha 5. что А, через
что A puhek esittää käsiteltäväksi; ~ проект
через комиссию esittää luonnos komitean
käsiteltäväksi 6. что A päästää (jk) julkisuu-
teen 7. что А, по какой причине (из-за + G,
по + D) olla poissa; из-за болезни (t по
болезни) он -пустил несколько лекций
sairauden takia hän oli poissa muutamalta
luennolta 8. что А, по какой причине (из-за, +
G, по + D) jättää väliin; — слово <строку> по
невнимательности (t из-за невнимательно-
сти) jättää huomaamattaa sana <yksi rivi>
väliin 9. ks упустить 3; 10. что А, чего G ark
ryypätä, juoda (alkoholia); - рюмочку ottaa
ryyppy (t naukut t paukut)
прорабатывав, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проработать 2, 3
прораб<5та|ть, -ю, -ешь, -ют perfl. сколь-
ко времени А, где (в, на + Р), кем I työsken-
nellä, tehdä työtä, olla työssä (jk aika); - то-
карем на заводе <в мастерск6й> три года
olla sorvaajana tehtaassa <verstaassa> kolme
vuotta 2. (лпрег/гфорабатывать) что A tutkia
{perusteellisesti); - статью <кнйгу> tutkia
artikkeli <kirja> 3. (imperf прорабатывать)
кого-что А, где (на + Р) puhek löylyttää,
läksyttää; его -ли на собрании hän sai aika
löylytyksen (Mäksytyksen) kokouksessa
прорастать, -ет, -ют imperf, прорасг|й,
-ёт, -ут; пророс, проросла, проросший perf
сквозь что A kasvaa läpi; сквозь камни про-
росла трава kivien välissä kasvoi ruohoa
прорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
прорванный, прорван perf (imperf про-
рывать) 1. что A repiä [rikki], puhkaista; -
брюки repiä housunsa 2„ 3. pers t yksipers что
A murtaa, puhkaista (vedestä); паводком
-ало плотину, паводок -ал плотину tulva
mursi padon 3. что A murtaa, murskata (vas-
tustus); — линию обороны противника mur-
taa vihollisen puolustuslinja 4. yksipers кого А
kuv puhek: его -ало, и он заговорил hän
puhkesi puhumaan
прорваться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf (imperf прорываться) из
чего G, через что А, сквозь что A murtautua;
- сквозь толпу <из вражеского окружёния>
murtautua väkijoukon läpi <vihollisen saar-
roksesta>
прорфать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf (imperf прорезать ja прорезывать)
что А, чем I 1. leikata (aukko tms); - кожу
ножом leikata haava veitsellä; - петли
[ножницами] leikata napinreiät [saksilla]; —
окно erik tehdä ikkuna 2. kuv halkaista,
halkoa; лоб -зан морщинами, морщины
-зали лоб otsa on ryppyjen halkoma;
железная дорога -зала лес rautatie kulki
metsän halki
прореза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
прорёзыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прорезать
про|ронйть, -роню, -ронишь, -ронят;
-роненный, -ронен perf tav kielt что А: он не
—ронйл ни слова hän ei virkkanut sanaakaan
пророч|ить, -у, -ишь, -ат imperf (perf^ на-
пророчить) что А, кому D ennustaa; - ко-
му-л гибель ennustaa jklle kuolemaa
про|рубйть, -рублю, -рубишь, -рубят;
-рубленный, -рублен рег/^У/прег/^прорубать)
что А, в чём Р, чем I hakata [aukko]; - стену
hakata seinään aukko; - лёд [ломом] hakata
avanto jäähän [kangella]; - в лесу просеку
<дорогу> hakata linja <tie> metsään
прорыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прорвать
прорыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прорыть
прорыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks прорваться
про|рьпъ, -рою, -роешь, -роют; -рытый,
-рыт perf (imperf прорывать) что А, в чём Р,
чем I kaivaa (oja tms); - канаву экскавато-
ром kaivaa oja kaivurilla; - туннель в чём-л
kaivaa jhk tunneli
просачива|ться, -ется, -ются imperf ks
просочиться
просверл|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perfks сверлить 1
291
про
про
про|светйть I, -свечу, -светишь, -светят;
-свёченный, -свёчен perf (imperf просвечи-
вать) кого-что А, чем I läpivalaista; — лёгкие
рентгеном kuvata keuhkot röntgenissä
просве|тйть II, -щу, -тишь, -тя"т; -щён-
ный, -щён, -щена perf (imperf просвещать)
кого-что A valistaa; ~ массы <молодёжь>
valistaa joukkoja <nuorisoa>
просве~чива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
просветить 1; 2„ 3. pers сквозь что A näkyä,
pilkottaa, kajastaa, kuultaa (jnk läpi); свет ~ет
сквозь шторы verhojen läpi kajastaa valoa;
сквозь кружево ~ет голубая ткань pitsin läpi
kuultaa vaaleansininen kangas
просвеща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-
светить II
про|сидёть, -сижу, -сидишь, -сидит;
-сйженный, -сйжен perf (imperf просижи-
вать) 1. в чём Р, на чём Р, где (в, на + Р, око-
ло, возле, у + G), сколько времени A istua Qk
aika); весь день ~ в кресле <на диване, в
комнате, на балконе> istua koko päivä
nojautolissa <sohvalla, huoneessa, parvekkeel-
la^ ~ всю ночь у постели больного istua
koko yö sairasvuoteen ääressä 2. за чем I, над
чем I, сколько времени A istua (jtak
tekemässä), tehdä; - за работой <за шить-
ём> весь вечер istua koko ilta työnsä
<käsitöidensä> ääressä; ~ над уроками два
часа istua läksyjensä ääressä kaksi tuntia 3.
где (в, на + P), без чего G, сколько времени
A puhek istua, olla (jk aika); ~ два года в
одном классе istua kaksi vuotta samalla
luokalla; ~ весь день без води <без дёла>
olla koko päivä ilman vettä <toimettomana>
4. что A puhek istua (t kuluttaa) puhki (t
rikki); брюки ~сйжены housut ovat takaa
puhki
просить, прошу, просишь, просят;
просящий imperf(perf попросить) 1. кого А,
о чём Р, -h in f, что А, чего G, у кого G, + konj
чтобы pyytää; ~ кого-л о помощи pyytää
jklta apua; ~ кого-л помочь pyytää jkta aut-
tamaan; ~ кого-л о разрешении (t раз-
решить) pyytää jklta lupaa; ~ разрешения у
матери pyytää äidiltä lupaa; ~ книгу
<ручку> pyytää kirjaa <kynää>; ~ хлеба
<молока, воды> у кого-л pyytää jklta leipää
<maitoa, vettä>; ~ есть <пить> pyytää
ruokaa <juomista>; ~ слова pyytää puheen-
vuoroa; ~, чтобы не мешали pyytää olla
häiritsemättä; прошу не беспокоиться! älkää
vaivautuko! 2. кого А, за кого A pyytää (jkn
puolesta); ~ [кого-л] за своего товарища
pyytää [jkta] toverinsa puolesta 3. кого А, ку-
да (на + А, к + D) pyytää, kutsua; ~ кого-л на
танец pyytää jkta tanssiin; прошу к столу!
käykää pöytään!, pöytään, olkaa hyvä!;
прошу вас! [pyydän,] olkaa hyvä!
проситься, прошусь, просишься, просят-
ся; просящийся imperf (perf попроситься)
куда (в, на + A), +inf puhek pyrkiä, pyytää; ~
в отпуск pyrkiä lomalle; ребёнок просится на
руки lapsi pyytää syliin Д слово так и просит-
ся с языка /cuvsana jo pyörii kielellä
просшфъ, -ю, -ешь, -ют perf от чего G,
чем I: лицо его ~ло улыбкой hymy kirkasti
hänen kasvojaan; ~ от счастья säteillä onnes-
ta (f onnea)
проскакива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проскочить
проскальзыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
проскользнуть, -у, -ёшь, -ут pe/f 1. куда (в,
на + А, к + D), через что А, сквозь что А,
мимо кого-чего G puhek pujahtaa, puikah-
taa, livahtaa, sujahtaa (jhk, jnk poikki, läpi t
ohi); проскользнуть в комнату <на лестни-
цу, к выходу> pujahtaa huoneeseen por-
taikkoon, ulko-ovelle>; проскользнуть на
улицу через запасный выход pujahtaa ulos
varaovesta 2. 3. pers в чём Р kuv kuultaa,
vilahtaa, välähtää; в его словах проскальзы-
вает упрёк hänen sanoistaan kuultaa moite
просклонять, -ю, -ешь, -ют perf ks
склонить 2
просрочить, -очу, -очишь, -очат perf
(imperf проскакивать) 1. что A hurahtaa (t
hurauttaa t sujahtaa t suhahtaa) ohi; поезд
~очйл полустанок juna hurahti pysäkin ohi 2
куда (в, на + А), через что А, сквозь что А,
между кем-чем I, мимо кого-чего G puhek
pujahtaa, sujahtaa, livahtaa, päästä (jhk jnk
kautta, läpi t ohi); ~ в дверь pujahtaa ovesta
sisään 3. во что A luiskahtaa, pudota; монета
~очйла в щель raha luiskahti rakoon
прослав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен ре//(/л7рег/'прославлйть) кого-что А, в
чём Р, чем I tehdä kuuluisaksi, ylistää; ~ ко-
го-л в песнях <в стихах> ylistää jkta lauluis-
saan <runoissaan>; ~ своё имя подвигами
saavuttaa (t saada) mainetta sankariteoillaan
прослав|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf прославляться) чем I tulla kuuluisak-
si, saavuttaa (t saada) mainetta; ~ героически-
ми дейниями tulla kuuluisaksi sankariteois-
taan
прославли!|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks прославить(ся)
292
про
про
просл|едйть, -ежу, -едйшь, -едя"т; -ёжен-
ный, -ёжен perf (imperf прослеживать) 1. за
чем I seurata, pitää silmällä, pitää huolta; - за
работой seurata työtä; я за $тим делом -ежу
pidän huolta tästä asiasta 2. что A t за чем I
seurata, tarkkailla, havainnoida; ~ развитие (t
за развитием) какого-л явления seurata jnk
ilmiön kehitystä
просл|ужйть, -ужу, -ужишь, -ужат perf
сколько времени А 1. где (в, на + Р) palvella,
olla toimessa (jk aika); ~ год <три года,
десять лет> во флоте palvella vuosi <kolme
vuotta, kymmenen vuotta> meriväessä 2.
palvella, olla käytössä (jk aika); пальто ~ужит
ещё год takkia voi pitää vielä vuoden ajan
просл^ша|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
прослушивать) 1. что A kuunnella (loppuun);
" концерт kuunnella konsertti [loppuun]; ~
рассказ до конца kuunnella kertomus lop-
puun 2. кого-что А, что А кому D lääk kuun-
nella, auskultoida; ~ лёгкие [больному] kuun-
nella [potilaan] keuhkoja 3. что A seurata,
kuunnella (luentoja); ~ курс высшей ма-
тематики seurata korkeamman matematiikan
luentoja 4. что A puhek olla kuulematta; я ~л
объяснение учителя en kuullut opettajan seli-
tystä; я ~л, что вы сказали en kuullut mitä
sanoitte
прослыш|ать, -у, -ишь, -ат perf о чём Р,
+ konj что puhek saada kuulla, saada tietää
ijstak)
просмотреть, -отрю, -отришь, -отрят;
■отренный, -отрен perf (imperf просматри-
вать) 1. что A katsella [läpi]; ~ фильм katsella
filmi 2. что A selata, selailla, silmäillä, käydä
läpi; - книгу <рукопись> selata kirja
<käsikirjoitus> läpi; - газету selailla
sanomalehti läpi Д все глаза ~ tuijottaa
äimänsä sokeiksi 3. что A olla huomaamatta;
я-отрёл ошибку en huomannut virhettä
проснуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf просыпаться) от чего G, из-за чего
G, когда (в + А, на + Р), каким I herätä; - от
крика (t из-за крика) herätä huutoon; ~ от
стука <от телефонного звонка> herätä ko-
putukseen <puhelinsoittoon>; ~ на рассвете
<в пять часов утра> herätä aamun sarastaes-
sa <kello viisi aamulla>; - бодрым herätä
pirteänä А в нём ~улась любовь к природе
tav hänessä heräsi rakkaus luontoon
просоч|йться, -йтся, -атся perf (imperf
просачиваться) 1. сквозь что А, через что А,
куда (в + A) tihkua, tiristä, kihota (jnk läpi);
вода ~йлась в подвал <в лодку, сквозь
стёны> vettä tihkui kellariin <veneeseen,
seinien läpi> 2. куда (в + A) kuv tihkua,
päästä, levitä; некоторые сведения ~йлись в
печать joitakin tietoja tihkui julkisuuteen; в
город -йлись слухи kaupunkiin levisi huhuja
просп|ать, -лю, -ишь, -я"т; -ал, -ала, -ало
perfl. сколько времени A nukkua (jk aika); ~
час <три часа, всю ночь> nukkua tunti
<kolme tuntia, koko yö> 2. (imperf про-
сыпать) что A puhek nukkua liikaa; пас-
сажир ~ал станцию matkustaja nukkui ja ajoi
asemansa ohi
проспрягать, -ю, -ешь, -ют perf ks
спрягать
проставить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf проставлять) что А, в чём
Р, на чём Р virall panna, kirjoittaa; ~ дату на
письме <в докумёнте> merkitä päivämäärä
kirjeeseen <asiapaperiin>, päivätä kirje Asia-
paperi >
ггростаива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
простойть 1—4
простира|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
простереть) что А 1. к кому-чему D vanh
kurkottaa; ~ руки к нёбу kurkottaa kätensä
taivasta kohti 2. kuv kirjak: далеко ~ свой
требования asettaa vaatimuksensa liian
korkealle
простира|ть II, -ю, -ешь, -ют; простиран-
ный, простиран perf (imperf простирывать)
что А, в чём Р puhek pestä (vaatteet huolelli-
sesti); ~ бельё в тазу pestä vaatteet vadissa
простира|ться, -ется, -ются imperf (perf
простереться) на какое расстояние (на + А),
до чего G levittäytyä, levitä, ulottua; леса на
севере ~ются на тысячи километров metsät
levittäytyvät pohjoisessa tuhansien kilometrien
alalle; виноградники ~ются до берега моря
viinitarhat ulottuvat merenrantaan asti
про|стйть, -щу, -стйшь, -стйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf прощать) кого А, за
что А, что А, кому D antaa anteeksi; он
-стйл мне мою ошибку, он ~стйл менй за
ошибку hän antoi anteeksi virheeni; ~стй
менй anna minulle anteeksi; ~ долг кому-л
antaa jklle velka anteeksi
про|стйться, -щусь, -стйшься, -стйтся;
-стйвшись^а -стйсь perf (imperf прощаться)
1. с кем I hyvästellä, jättää (t sanoa t heittää)
hyvästit, jättää (t lausua) jäähyväiset; ~ с
друзьями hyvästellä ystäviään 2. с кем-чем I
jättää [jäähyväiset], heittää hyvästinsä; - с
мечтой haudata haaveensa; ~ с надеждой
heittää kaikki toivo
293
про
про
просто|4ть, -ю, -ишь, -йт perf (imperf
простаивать) 1. где (в, на + Р, за, под + I,
около, возле, у + G), сколько времени А, до
какого времени (до + G) seisoa (jk aika); - в
коридоре <на лестнице, за дверью, у окна>
час <полчаса, до утра> seisoa käytävällä
<portaikossa, oven takana, ikkunan vieressä>
tunti <puoli tuntia, aamuun asti> 2. за чем I t
у чего G сколько времени A olla (jssak)
työssä, olla (jnklaisena) työläisenä (jk aika); -
за станком <у штурвала> пять <дёсять> лет
olla konetyöläisenä <perämiehenä> viisi
<kymmenen> vuotta 3. где (в, на + P, у + G),
сколько времени А, до какого времени (до +
G) seisoa,' olla, pysyä (jk aika); наш отрйд -йл
в лесу сутки <до утра> joukkomme pysyi
metsässä vuorokauden <aamuun asti>;
противник ~йл неделю у стен крепости
vihollinen seisoi viikon linnan muurien
edustalla; поезд ~йл на станции двадцать
минут juna seisoi asemalla kaksikymmentä
minuuttia; корабль ~я"л у причала целый час
laiva oli laiturissa kokonaisen tunnin 4. сколь-
ко времени А, из-за чего G seisoa, olla
seisauksissa (t toimettomana); машина -яла
день из-за (t по) технической неисправности
kone seisoi (t oli toimettomana) päivän
teknisen vian takia 5. vain perf сколько време-
ни А, до какого времени (до + G) olla,
kestää, jatkua (jk aika); всё лето -я\па жара
koko kesä oli kuuma, kuuma sää jatkui koko
kesän ajan; хорошая погода -яла до самой
осени kaunista säätä jatkui syksyyn asti 6. vain
perf сколько времени A seisoa, pysyä pystyssä
(jk aika); дом ~йт ещё лет десять talo seisoo
vielä pystyssä kymmenisen vuotta
простр|елйть, -елю, -ёлишь, -ёлят; -ёлен-
ный, -ёлен perf (imperf простреливать) что
А, кому D ampua [reikä]; - руку кому-л
ampua luoti jkn käteen; - шапку ampua reikä
hattuun
проступа|ть, -ет, -ют imperf, прост|упйть,
-упит, -упят perfl. на чём Р kihota, nousta;
на лбу проступил пот hiki kihosi otsalle 2. в
чём Р, из чего G, сквозь что A näkyä, tulla
näkyviin; в тумане (t из тумана t сквозь
туман) проступали очертания корабли
sumussa näkyivät laivan ääriviivat
прос^н|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf просовывать) кого-что А, во что А,
подо что A työntää, pistää (jnk läpi); - голо-
ву в окно työntää päänsä ikkunasta sisään; -
записку под дверь pistää kirjelappu oven alle
просчита|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(//лрег/гфосчйтываться) на сколько (на + А)
laskea liikaa, erehtyä (laskiessa); - на десять
рублей laskea kymmenen ruplaa liikaa, ereh-
tyä kymmenellä ruplalla
просьш|атъ, -лю, -лешь ja -ишь, -лют ja
-ят рег/*(//прег/просыгшть) что А, куда (на +
А), откуда (из + G) karistaa, varistaa; - соль
на стол karistaa suolaa pöydälle
просьша|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
проспать 2
просьша|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
просыпать
просьш|аться, -лется, -лютея perf (imperf
просыпаться) куда (на + А), откуда (из + G)
karista, varista; из мешка мука -алась на пол
jauhoja karisi säkistä lattialle
просыпа|ться I, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks проснуться
просыпа|тъся II, -ется, -ются imperf ks
просыпаться
про|тащйтъ, -тащу, -тащишь, -тащат;
-тащенный, -тащен perf (imperf протаски-
вать) кого-что А I. во что А, через что А
kantaa, raahata, laahata, retuuttaa (jnk kaut-
ta, läpi); - мешок в дверь raahata (t kantaa)
säkki ovesta sisään 2. куда (в + mon N) puhek
paheks saada (t ajaa) läpi; - когб-л в пред-
седатели saada jku puheenjohtajaksi; ~
решение saada päätös läpi
протска|ть, -ет, -ют imperf (perf протечь)
1. где (около, возле, у + G, по + D, через +
A) virrata, juosta (joesta, purosta); около
дома <по дну оврага> -ет ручей talon vie-
ressä <rotkossa> virtaa puro; через село ~ла
[маленькая] рёчка kylän halki virtasi pieni
joki 2. куда (в + А), сквозь что A vuotaa,
valua (jnk läpi); вода -ет в лодку veneeseen
vuotaa (t tulee) vettä; сквозь крышу -ет вода
katon läpi vuotaa vettä, katto vuotaa 3. где (в,
на + P) kulua, sujua; детство моё -ло на
Урале <в дерёвне> vietin lapsuuteni Uralilla
<maalla> A болезнь -ет без осложнений
tauti kehittyy ilman komplikaatioita
про|тер6гь, -тру, -трёшь, -трут; -тёр, -тёр-
ла; -тёртый, -тёрт perf (imperf протирать)
что А 1. чем I, на чём Р hangata (t hieroa)
rikki; он -тёр рукава на локтйх hänen
takkinsa kyynärpäät ovat kuluneet rikki Z чем
I hangata [puhtaaksi], pyyhkiä; - окно
трепкой hangata ikkunalasi räsyllä puhtaaksi;
- очки замшей pyyhkiä silmälaseja
säämiskällä 3. через что А, сквозь что А, на
чём Р f чем I raastaa, hieroa; - творог через
сито hieroa rahkaa siivilän läpi
294
про
про
протестовать, -ую, -уешь, -уют imperf
против чего G esittää (t panna)
vastalauseensa], vastustaa, protestoida; ~
против принятого заявления esittää vasta-
lauseensa julkilausuman johdosta
про|тёчь, -течёт, -текут; -тёк, -текла perf
ksпротекать
протйв|итъся, -люсь, -ишься, -ятся imperf
кому-чему D vastustaa, panna vastaan; ~
насилию <родйтелям> vastustaa väkivaltaa
<vanhempiaan>
противодействовать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D vastustaa, tehdä vastarin-
taa; ~ врагу <проискам кого-л> vastustaa
vihollista <jkn hankkeita>
противопостав|ить, -лю, -ишь, -ят; -лен-
ный, -лен perf, противопоставлять, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что А, кому-чему D 1.
asettaa vastakohdaksi (t vastakkain), verrata;
~ выводы, полученные в разное время aset-
taa vastakkain eri aikoina saadut tulokset 2.
asettaa vastapainoksi; ~ новое старому aset-
taa uusi vanhan vastapainoksi
противоречить, -у, -ишь, -ат imperf 1.
кому D väittää vastaan, vastustaa; ~ родите-
лям väittää vanhempiaan vastaan 2. 3. pers че-
му D olla ristiriidassa, sotia (jtak) vastaan; ~
действительности <фактам> olla ristiriidassa
todellisuuden <tosiasioiden> kanssa; Зто ~ит
здравому смыслу se sotii kaikkea järkeä vas-
taan
противосто|ять, -ю, -ишь, -jrr imperf ко-
му-чему' D vastustaa^ tehdä vastarintaa; ~
врагу <вётру> vastustaa vihollista <tuulta>;
~ посторонним влияниям vastustaa vierasta
vaikutusta
протира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-
греть
! протйска|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
[прагйскива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
'протиснуться, -усь, -ешься, -утся perf куда
(в, на, сквозь + А, к + D), между кем-чем I
puhek tunkeutua, tuppautua (jnk läpi); ~ в зал
<в первые ряды, на свободное место, к
трибуне, сквозь толпу, между рядами>
tunkeutua saliin <eturiveihin, vapaalle
paikalle, korokkeen viereen, väkijoukon halki,
rivien välistä>
проткнуть, -у, -ёшь, -ут; проткнутый,
проткнут perf (imperf протыкать) кого-что
А, чем I puhkaista, lävistää; ~ бумагу
puhkaista paperi; ~ дырку шилом tehdä reikä
naskalilla; ~ кого-л штыком lävistää jku pis-
timellä
про|топтать, -топчу, -топчешь, -топчут;
-топтанный, -топтан perf (imperf протапты-
вать) что А 1. куда (в + А, к + D), через что
A tallata, talloa (tiejhk,jnk kautta); ~ через
сугробы тропинку к колодцу tallata lumeen
polku kaivolle 2. kuluttaa (t hangata) rikki; ~
подмётки kuluttaa kengänpohjat rikki
протор|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf проторить) что A avata, rai-
vata, tallata (tie); ~ путь (f дорогу) avata tie
протягива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf про-
тянуть 1,3
протягива|ться, -ется, -ются imperf ks
протянуться
про|тян^ть, -тяну, -тйнешь, -тйнет; -тйну-
тый, -тйнут perf 1. (imperf протягивать) ks
тянуть 5, 9, 12; ~ канат к берегу (f до берега)
vetää köysi rannalle [asti] 2. ks тянуть 13; 3.
(imperf протягивать) что А, кому D ojentaa;
~ кому-л книгу <руку> ojentaa jklle kirja
<kätensä> 4. сколько времени A puhek elää
(jk aika); больной не ~тйнет и недели sairas
ei elä enää viikkoakaan A - ноги ark oikaista
koipensa, potkaista tyhjää
протянуться, -тянется, -тйнутся perf ks
тянуться 1
про|учйть, -учу, -учишь, -учат; -ученный,
-учен perfL (imperf проучивать) кого А, за
что A puhek opettaa, läksyttää, näyttää huu-
tia; я тебя ещё -учу! kyllä minä sinut vielä
opetan! 2. что А сколько времени A opetella
(jk aika); он весь вечер -учил уроки hän
opetteli (t luki) läksyjään koko illan
про|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perf где (в, на + Р), сколько времени А
opiskella (jk aika); в этой школе он ~учйлся
пять лет hän on opiskellut tässä koulussa viisi
vuotta
прохаживаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks пройтись 1
проводить I, -хожу, -ходишь, -ходят;
-ходящий imperf ks пройти
проводить II, -хожу, -ходишь, -ходят
perf сколько времени А, где (по + D) kävellä
(jk aika): он три часа ~ходйл по лесу hän
kävelli metsässä kolme tuntia
про|цедйть, -цежу, -цедишь, -цедят;
-цеженный, -цежен perfks цедить 1, 3
процитировать, -ую, -уешь, -уют perfks
цитировать
про|чертйть, -черчу, -чертишь, -чертят;
-черченный, -черчен perf (imperf прочерчи-
вать) что А, чем I piirtää (viiva); ~ кривую
[карандашом] piirtää käyrä [kynällä]
295
про
пры
протесать, -чешу, -чешешь, -чешут; -чё-
санный, -чёсан perf (imperf прочёсывать)
что А 1. karstata; häkilöidä; ~ лён häkilöidä
pellavat; ~ шерсть karstata villat 2. kuv puhek
haravoida, kammata; ~ лес <мёстность> ha-
ravoida metsä <maasto>
про|ч6сть, -чту, -чтёшь, -чтут; -чтённый,
-чтён, -чтена; -чтй perfks читать
прочй|ститъ, -щу, -стишь, -стят; -щен-
ный, -щен perf (imperf прочищать) что А,
чем I puhdistaa (sisältä); ~ трубку проволоч-
кой puhdistaa (t rassata) piippua rautalangan
pätkällä; ~ горло selvittää kurkkuaan
rykimällä, kakistella kurkkuaan
прочита|ть, -ю, -ешь, -ют; прочитанный,
прочитан perf l. (imperf прочитывать) ks
читать; 2. что А, сколько времени A lukea
(jk aika); ~ всю ночь lukea koko yö
проч|ить, -у, -ишь, -ат imperf кого-что А,
кому D, в качестве кого (в + топ N) puhek
ennustaa; ~ кого-л в женихи кому-л ennus-
taa, että jksta tulee jkn sulhanen; ~ успех
кому-л ennustaa menestystä jklle
прочища|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
прочистить
прочувствовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован что A perfl. eläytyä; ~ свою роль
eläytyä osaansa 2. (испытать) kokea (jtak)
прошага|ть, -ю, -ешь, -ют perf по чему D,
какое расстояние A kulkea (jalan jk matka);
~ по дороге три километра kulkea tietä
pitkin kolme kilometriä
прошептать, -шепчу, -шепчешь, -шепчут
perfks шептать
пропшб|йть, -у, -ёшь, -ут; прошиб,
прошибла; прошибленный, прошиблен perf
(imperf прошибать) puhek 1. что А, чем I
murtaa, puhkaista, lyödä rikki; ~ дверь
сильным ударом murtaa ovi voimakkaalla
iskulla 2. 3. pers кого А: его пот прошиб
hänet löi hikeen; слеза его прошибла hän
liikuttui kyyneliin asti А его ничем не ~ёшь
ark häneen ei tepsi mikään
про|шйть, -шью, -шьёшь, -шьют;
-шитый, -шит рег/\/л1рег/*прошивать) что А
1. чем I ommella [läpi], neuloa [läpi]; ~
подошву [иглой] ommella kengänpohja läpi
[neulalla] 2. на чём Р tikata, ommella; ~ во-
ротник на машинке tikata kaulus koneella
прошмыгива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
прошмыгнуть, -у, -ёшь, -ут perf puhek ks
проскальзывать, проскользнуть 1
проща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks простйть(ся)
прощ^па|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
прощупывать) 1. что А, чем I tunnustella,
koetella; löytää (tunnustelemalla); ~ карманы
tunnustella taskuja; ~ опухоль löytää kasvain
2. кого-что A kuv puhek tunnustella, ottaa
selvää; ~ почву <чьё-л настроёние> tun-
nustella maaperää <jkn mielipidettä>
проэкзаменовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perfks экзаменовать
про|явйтъ, -явлю, -явишь, -йвят; -Явлен-
ный, -йвлен pe/f (/mper/'проявлять) что A L
osoittaa, tuoda ilmi (jk ominaisuus); -
храбрость <интерёс к чему-л> osoittaa
urhoollisuutta <kiinnostusta jhk>; ~ свой
знания tuoda ilmi tietonsa; ~ инициативу
tehdä aloite А он ~явйл себй хорошим
работником hän osoittautui hyväksi työnte-
kijäksi 2. valok kehittää; ~ плёнку <негатйв>
kehittää filmi <negatiivi>
про|явйться, -йвится, -Явятся perf (imperf
проявляться) у кого G ilmetä (jstak ominai-
suudesta); у него -явился интерес к музыке
hänessä heräsi harrastus musiikkiin
проявл4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks про-,
явить
проявляться, -ется, -ются imperf ks npo-j
явиться
проясн|йть, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf, проясн4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что A selventää; ~ контуры на рисунке sel-
ventää piirroksen ääriviivoja; ~ отношения
<обстановку> selventää suhteita <tilannet-
ta>; ~ мысли selventää ajatuksia
прыга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. на чём?
hypätä, hyppiä; - на одной ноге hypätä
yhdellä jalalla; ~ с моста на место hyppii^
paikasta toiseen 2. (регГпрыгнуть) куда (в, на
+ А), через что А, откуда (с + G) hypätä,
hyppiä (jhk); ~ в йму <в воду, на ступёньку>
hypätä kuoppaan <veteen, askelmalle>; ~
через забор <чёрез канаву> hypätä aidan
<ojan> yli; - с обрыва hypätä jyrkänteeltä; ~
[на лыжах] с трамплина hypätä hyppyristä Д
~ в длину <в высоту> hypätä pituutta
<korkeutta>; ~ с парашютом hypätä lasku-
varjolla; сердце ~ет от радости sydän hyppii
ilosta
прыгн|уть, -у, -ешь, -ут perfl. ks прыгать
2; 2. тот ks прыгать 1
прысн|утъ, -ет, -ут рег/ч(/шрег/*прыскать)
из чего G puhek purskahtaa, ruiskahtaa; из
ранки ~ула кровь haavasta purskahti verta A
- со смеху purskahtaa nauruun (t naura-
maan)
296
пря
пут
прясть I, пряду, прядёшь, прядут; прял,
пряла, npino imperf (perf спрясть ja
выпрясть) что А, на чём Р kehrätä; ~ лён
<шерсть, прйжу> kehrätä pellavaa <villaa,
lankaa>; ~ на станке <на прялке> kehrätä
koneella <rukilla>
прясть II, прядёт, прядут; прял, пряла,
пряло imperf чем I: ~ ушами höristää (t höris-
tellä) korviaan (hevosesta tms)
пря]тать, -чу, -чешь, -чут imperf (perf
спрятать) 1. кого-что А, куда (в, на, за, под
+ А), где (в, на + Р, за, под + I), от кого-че-
го G piilottaa, piilotella, kätkeä; - что-л в
шкаф <на чердак, за диван, под подушку, в
лесу, на полке, за шкафом, под столом>
piilottaa jtak kaappiin <ullakolle, sohvan
taakse, tyynyn alle, metsään, hyllylle, kaapin
taakse, pöydän alle>; ~ спички от детей
piilottaa tulitikut lapsilta А ~ лицо в ладони
kätkeä kasvonsa 2. что А, от кого-чего G
kuv kätkeä, salata; - улыбку kätkeä
hymynsä; ~ от кого-л свой мысли salata
ajatuksensa jklta
прфэться, -чусь, -чешься, -чутся imperf
(perf спрятаться) куда (в, на, за, под + А),
где (в, на + Р, за, под + I), от кого-чего G
piiloutua, mennä piiloon, kätkeytyä, piileksiä,
pii[leske]llä, pakoilla; ~ в подъезд <на
балкон, за портьеру, под стол> piiloutua
portaikkoon <parvekkeelle, verhon taakse,
pöydän alle>; ~ в кустах <на чердаке, за
деревом, под кроватью> piiloutua pen-
saikkoon <ullakolle, puun taakse, sängyn
alle>; - в лесах pakoilla metsissä; солнце
~чется за лесом aurinko piileskelee metsän
takana; ~ от кого-л piiloutua jklta, olla piilos-
sa jklta (fjkta)
публиковать, -ую, -уешь, -уют imperf
{perf опубликовать) что А, где (в + Р) jul-
kaista, julkistaa; ~ статью в газете julkaista
artikkeli lehdessä
пуга|ть, -ю, -ешь, -ют; пуганный, пуган
imperf (perf испугать ja напугать) кого А,
кем-чем I pelotella, säikytellä, pelottaa,
säik[ä]yttää; ~ детей чём-л pelotella lapsia
jllak; ~ птиц выстрелами säikytellä lintuja
laukauksilla; - кого-л трудностями <опасно-
стью> pelotella jkta vaikeuksilla <vaaralla>;
$та мысль ~ет его tämä ajatus pelottaa häntä;
- своим видом olla pelottavan näköinen
пуга|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf (perf
испугаться ja напугаться) кого-чего G
pelästyä, säikkyä, säikähtää, säikähdellä; ~
собаки pelästyä koiraa; - чьйх-л угроз
pelästyä jkn uhkauksista; ~ ответственности
pelätä vastuuta
п^др|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
напудрить) кого-что A puuteroida; ~ нос
<щёки> puuteroida nenänsä <poskensa>
пуска|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks пустйть(ся)
пустить, пущу, пустишь, пустят; пущен»
ный, пущен perf (imperf пускать) 1. кого-что
А, куда (в, на + A) päästää, laskea (irti, pois);
~ птицу на волю (г на свободу) päästää lintu
vapaaksi; пусти мою руку! laske käteni [irti]!
2. кого-что А, куда (в, на + А), + in f päästää,
laskea, antaa mennä; ~ пассажиров в вагон
päästää matkustajat vaunuun; ~ детей в кино
<на стадион> laskea lapset ekokuviin <sta-
dionille>; ~ у кого-л на ночлег (t ночевать)
päästää jku yöksi; - стадо в поле päästää
karja laitumelle 3. что A panna käyntiin,
käynnistää; ~ машину käynnistää kone,
panna kone käyntiin; ~ завод panna tehdas
käyntiin 4. кого-что A antaa kulkea (t
mennä); ~ коней шагом antaa hevosten
kävellä Л ~ поезд под откос suistaa juna
raiteilta; ~ корабль ко дну upottaa laiva 5.
что А, во что А, подо что A panna, laskea,
päästää; ~ товар в продажу laskea tavara
myyntiin; ~ поле под рожь <под пар> panna
pelto rukiiksi <kesannoksi>; ~ монету в об-
ращение laskea raha liikkeelle; ~ в ход все
средства panna kaikki keinot liikkeelle 6. что
A puhek laskea (t panna) liikkeelle (t
kiertämään); ~ слух laskea liikkeelle huhu 7.
что A t чем I куда (в + A) nakata, heittää; ~
камень (t камнем) в окно nakata kivellä ikku-
naan А ~ [себе] пулю в лоб ampua kuula
kalloonsa; ~ пыль в глаза кому-л heittää
sumua jkn silmiin 8. 3. pers что A kasvaa
(vesaa tms); ~ побеги vesoa, kasvaa vesaa; ~
ростки itää, tehdä itua; ~ корни juurtua
пуститься, пущусь, пустишься, пустятся
perf (imperf пускаться) puhek 1. куда (в + А)
lähteä; ~ в путь <в погоню> lähteä matkalle
<ajamaan takaa> 2. за кем I lähteä juokse-
maan (jkn perässä) 3. во что A t + in f lähteä,
alkaa, ryhtyä; - в рассуждения ruveta
järkeilemään; ~ в пляс (t плясать) pistää
tanssiksi; ~ бежать pistää juoksuksi
п^та|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. (perf
запутать, спутать ja перепутать) что А
sotkea, sekoittaa, panna sekaisin; ~ нитки
sotkea langat 2. (perf спутать ja перепутать)
что A sotkea, sekoittaa, panna sekaisin (t
epäjärjestykseen); ~ листы рукописи sotkea
297
пут
рав
käsikirjoituksen sivut 3. (perf запутать ja
спутать) кого А, чем I sekoittaa, sotkea,
sekaannuttaa, panna sekaisin (jkn ajatuksen-
juoksu); ~ кого-л вопросами [koettaa] sekoit-
taa jku kysymyksillään 4. (perf впутать) кого
А, во что A puhek paheks sekoittaa, sotkea,
vetää mukaan; не ~й меня в Зто дело! älä
sotke minua siihen juttuun! 5. {perf пе-
репутать ja спутать) кого-что A sekoittaa,
sotkea (pitää jnak muuna); ~ имена <адреса>
sekoittaa nimet <osoitteet>
п^та|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
(per/^спутаться ja запутаться) в чём Р sotkeu-
tua, seota, sekaantua, mennä sekaisin
(puheesta tms); ~ в рассказе sotkeutua puheis-
saan (t sanoissaan) 2. (perf впутаться) во что
A puhek paheks sotkeutua, sekaantua, puut-
tua; -нев своё дело sotkeutua toisten asioi-
hin 3. (perf спутаться) с кем I ark paheks seu-
rustella, pitää seuraa (jkn kanssa)
путешествовать, -ую, -уешь, -уют imperf
где (по + D) matkustella, matkata, matkailla;
- по свету <по Кавказу, по чужим краям>
matkustella maailmalla <Kaukasiassa, vierail-
la mailla>
nbUiaJTb, -ю, -ешь, -ют imperf чем I 1.
leimuta, liekehtiä, hehkua, loimuta, roihuta,
leiskua; ~ ярким пламенем olla ilmi tulessa,
leimuta tulessa 2. kuv palaa, kiehua, hehkua
(jstak tunteesta); ~ любовью к кому-л palaa
rakkaudesta jkhun
пыта|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого А 1.
чем I kiduttaa; ~ кого-л голодом kiduttaa
jkta nälällä 2. ark kysellä, tutkia (jkta)
пыта|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf попытаться) + inf yrittää, koettaa; он
~лся оправдаться hän yritti puolustautua
пью, пьёшь prees ks пить
пьянё|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf опья-
неть) от чего G juopua, päihtyä, humaltua,
tulla humalaan; kuv myös hurmaantua,
huumautua; ~ от радости <от счастья> juo-
pua ilosta <onnesta>
пьян|йть, -ю, -ишь, -ят imperf (perf опь-
янить) кого-что A juovuttaa, päihdyttää,
humalluttaa; huumata, hurmata; его ~йт
успех menestys on noussut hänelle päähän
пятиться, пйчусь, пятишься, пятятся
imperf куда (в + А, к + D) perääntyä; ~ в угол
<к двёри> perääntyä nurkkaan <ovea kohti>
шггафъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf за-
пятнать) кого-что А, чем I tahrata; ~ своё имя
tahrata nimensä; ~ чью-л репутацию tahrata
jkn maine; ~ себя позором häpäistä itseään
работа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. где (в,
на + Р, за + I) työskennellä, olla työssä (t
töissä), tehdä työtä; - в поле työskennellä pel-
lolla; ~ в университете <в больнице, в
Карёлии> olla työssä yliopistossa Sairaalas-
sa, Karjalassa>; - на почте <на вокзале, на
Сёвере> olla työssä postissa Rautatieasemal-
la, pohjoisessa>; ~ за границей (t за ру-
бежом) olla työssä ulkomailla 2. кем I, где (в,
на + Р, за + I) työskennellä, toimia, olla; ~
слесарем <токарем> на заводе olla viilaajana
<sorvaajana> tehtaassa; - машинисткой в
каком-л учреждении olla konekirjoittajana
jssak laitoksessa 3. над чем I, сколько време-
ни A työskennellä (jnk parissa); tutkia; ~ над
словарём три года tehdä sanakirjatyötä (t
sanakirjaa) kolme vuotta 4. на кого-что А
työskennellä, tehdä työtä, toimia (jkn t jnk
hyväksi); ~ на всю семью <на другйх>
työskennellä koko perheensä <toisten>
hyväksi; в годы Великой Отечественной
войны Зтот завод работал на оборону
suuren isänmaallisen sodan aikana tämä
tehdas palveli maanpuolustuksen tarpeita 5. с
кем I, среди кого-чего G työskennellä, tehdä
työtä, toimia (jkn keskuudessa, parissa); ~ с
детьми <с молодёжью> työskennellä lasten
parissa <nuorison keskuudessa>; ~ среди на-
селения toimia väestön keskuudessa 6. чем I, с
чем I, на чём Р työskennellä, tehdä työtä
(toimia jllak, jtak apunaan käyttäen); ~ моло-
том <топором, лопатой> työskennellä
moukarilla <kirveellä, lapiolla>; ~ вёслами
soutaa; ~ с микроскопом työskennellä
mikroskoopilla; ~ со словарём käyttää
sanakirjaa; ~ с фонарём työskennellä lyhdyn
valossa; - на машине <на тракторе>
työskennellä autolla <traktorilla> 7. сколько
времени (А, с + G, до + G), когда (в + А, по
+ топ D) olla auki; toimia; магазин ~ет с де-
вяти до шести kauppa on auki yhdeksästä
kuuteen; в понедельник <по понедёльни-
кам> библиотека не ~ет kirjasto on maanan-
taina <maanantaisin> kiinni; второго мая
метро ~ет как обычно 2. toukokuuta metro
toimii tavalliseen tapaan 8. 3. pers на чём Р
toimia, käydä (jnk avulla); - на угле toimia
kivihiilellä; - на местном сырьё toimia
paikallisella raaka-aineella Д ~ над собой
kehittää itseään (t taitojaan)
равнфъся, -юсь, -ешься, -ются imperfЛ.
298
рад
раз
по кому-чему D sot, urh ojentautua; ~ по
правофланговому ojentautua oikeaan 2. на
кого-что А, по кому-чему D kuv noudattaa
(jkn) esimerkkiä; ~ на мировой опыт noudat-
taa muiden maiden esimerkkiä 3. с кем-чем I,
в чём Р vetää vertoja; кто может ~ с ним!
kuka vetäisi hänelle vertoja!; в ловкости он не
может ~ с братом hän ei ole kätevyydessä vel-
jensä veroinen 4. 3. pers чему D olla [yhtä
kuin]; три плюс четыре -ется семи kolme
plus neljä on seitsemän; небрежность иногда
~ется преступлению leväperäisyys on usein
yhtä kuin rikos
рад|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
порадовать) кого-что А, чем I ilahduttaa,
tuottaa iloa; ~ мать успехами в учёбе tuottaa
äidille iloa hyvällä opiskelulla; его ничто не
~ует mikään ei ilahduta häntä А ~ взор (f глаз)
viehättää silmää; - слух viehättää korvaa
рад|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (регГпорадоваться) кому-чему D iloi-
ta, olla iloinen, riemuita; я ~уюсь твоему
счастью <успёху> iloitsen onnestasi <me-
nestyksestäsi>; он всегда ~овался гостим hän
oli aina iloinen, kun tuli vieraita
разбав|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, разбавл4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
чем I miedontaa, laimentaa; ~ спирт
miedontaa sprii[tä]; ~ молоко водой
miedontaa (t jatkaa) maitoa vedellä
разбазар)итъ, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
разбазаривать) что A puhek paheks hukata,
haaskata, tuhlata; ~ своё имущество hukata
omaisuutensa
разбега|ться, -ется, -емся, -етесь, -ются
imperf, разбежаться, -жйтся, -жймся,
-жйтесь, -гутся perf куда (по + D) juosta (ел
suunnille); ~ в разные стороны juosta eri
suunnille; дети разбежались по домам lapset
juoksivat koteihinsa; все -жались по саду
kaikki hajaantuivat puistoon А у него глаза
разбежались puhek hän ei tiennyt minne olisi
katsonut (jtak oli niin paljon)
разбей im perät k s разбить
разбере|дйть, -жу, -дйшь, -дйт perf
(imperf бередить) 1. что A ärsyttää (haavaa
tms) A - старую рану repiä kipeitä naavoja
auki 2. кого-что A kuv järkyttää, häiritä,
saada levottomaksi; ~ кого-л, ~ чью-л душу
järkyttää jkn mielenrauhaa
разберись), разберёшь(ся) fut ks ра-
зобраться)
разбива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks разбйть(ся)
разбира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. ks ра-
зобрать; 2. кого-что A valikoida, katsoa
tarkkaan; идти не ~я дороги kulkea jalkoi-
hinsa katsomatta, kulkea katsomatta minne
astuu 3. кого-что А, где (на + P) puhek
käsitellä (julkisesti jkn käytöstä tms); будем
тебя" (t твоё поведение) ~ на собрании käsit-
telemme käytöstäsi kokouksessa
разбира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks разобраться
раз|бйть, -обью, -обьёшь, -обьют; -бой;
-битый, -бит perf (imperf разбивать) 1. что
А, чем I, обо что A särkeä, rikkoa, lyödä
rikki, murskata; ~ окно [камнем] särkeä ikku-
naruutu [kivellä], lyödä ikkunaruutu [kivellä]
rikki; ~ что-л о камень murskata jk kiveen;
корабль ~бйло бурей yksipers myrsky rikkoi
laivan 2. что А, кому D, чем I, обо что А
lyödä [rikki t verille]; - [себе] голову <лицо>
saada haava päähänsä <kasvoihinsa>; ~
кому-л нос камнем lyödä jkn nenä kivellä ve-
rille; - ногу о камень lyödä jalkansa kiveen; ~
себе руки в кровь lyödä kätensä verille 3. ко-
го-что А, на что А, по чему D jakaa, jaotella;
~ поле на участки jakaa pelto palstoihin; ~
учащихся на группы (t по группам) jakaa
oppilaat ryhmiin; автор ~бйл свой роман на
небольшие главы kirjailija on jaotellut
romaaninsa pieniin lukuihin 4. что А, где (в,
на + P, около, возле, у + G, под + I) istuttaa,
tehdä; ~ сад istuttaa puutarha; ~ в городе <на
площади> парк istuttaa kaupunkiin <auki-
olle> puisto; - во дворе <6коло дома, под
окнами> клумбу tehdä pihaan <talon viereen,
ikkunan alle> kukkapenkki 5. кого-что А, где
(в, на + P, под + I), в чём Р, когда (в + Р)
lyödä, voittaa, nujertaa; ~ врага в Крыму <на
какой-л территории, под Москвой> lyödä
vihollinen Krimillä <jllak alueella, Moskovan
edustalla>; ~ неприятеля в бою (t в
сражении) voittaa vihollinen taistelussa;
Александр Невский ~бйл ливонских рыца-
рей на льду Чудского озера в тысяча двести
сорок втором году Aleksanteri Nevski voitti
[vuonna] tuhatkaksisataaneljäkymmentäkaksi
kalparitarit Peipsijärven jäällä 6. что A kuv
murskata, särkeä, tehdä tyhjäksi; ~ чьё-л
счастье murskata jkn onni; - чьй-л надежды
murskata (t tehdä tyhjäksi) jkn toiveet; ~ чьй-л
планы särkeä (t tehdä tyhjäksi) jkn suunnitel-
mat; ~ чьё-л сердце murskata jkn sydän 7. что
А, где (в, на + P, возле, около, у + G)
pystyttää, rakentaa; ~ палатку возле дороги
<на берегу реки, у лёса> pystyttää teltta tien
299
раз
раз
viereen <joen rannalle, lähelle metsää>; они
-били лагерь в лесу около озера he pystyt-
tivät leirin metsään järven rannalle А - сапоги
<обувь> kuluttaa saappaansa <jalkineensa>
loppuun (t rikki); его -било параличом
yksipers, его -бил паралич, он -бит пара-
личом hän on halvaantunut (t saanut halvauk-
sen)
раз|бйться, -обьюсь, -обьёшься,
-обьются perf (imperf разбиваться) 1. обо
что А, от чего G, при каких обстоятельствах
(при + Р) särkyä, mennä rikki, murskaantua;
стакан -бился о землю lasi putosi maahan ja
särkyi; ваза -билась об пол maljakko
murskautui lattiaan; от удара стекло -билось
lasi meni rikki iskusta; самолёт -бился при
взлёте <при посадке> lentokone murskaantui
ilmaan noustessaan <maahanlaskun aikana>
2. обо что А, где (в, на + Р) loukkaantua,
loukata itsensä (pahasti); я упал и -бился об
угол стола kaaduin ja loukkasin itseni pöydän
kulmaan 3. 3. pers на что А, по чему D
jakaantua; - по звеньям jakaantua ryhmiin;
туристы -бились на группы turistit jakaan-
tuivat ryhmiin
разбол|еться, -йтся, -ятся, perf (imperf
разбаливаться) у кого G alkaa särkeä (t
kivistää t pakottaa); у менй -елась голова
päätäni alkoi särkeä
разбрасыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разбросать
разбр|естйсь, -едётся, -едутся; -елся,
-елась perf (imperf разбредаться) куда (в +
топ А, по + топ D), где (по + D) hajaantua;
- в разные стороны hajaantua eri tahoille; -
по лесу hajaantua metsään; стадо -елось по
всему пастбищу karja hajaantui ympäri
laidunta; все -елись по домам kaikki hajaan-
tuivat koteihinsa
разброса|тъ, -ю, -ешь, -ют; разбросан-
ный, разбросан perf (imperf разбрасывать)
что А 1. heitellä [hajalle], hajottaa; - зерно
heitellä jyviä; - сено hajottaa heinät [kuivu-
maan] 2. где (по + D, на + P) heitellä
[hajalleen t levälleen t sikin sokin]; - свой
вещи по комнате heitellä tavaransa levälleen
ympäri huonetta; бумаги разбросаны на
столе paperit ovat levällään pöydällä; -
игрушки по полу heitellä lelut lattialle A
жизнь -ла их по стране elämä hajotti heidät
ympäri maata
раз|будйтъ, -бужу, -будишь, -будят;
-буженный, -бужен perf ks будить 1; -буди
менй в шесть [часов] herätä minut kuudelta
разбуха|ть, -ет, -ют imperf, раз|бухнуть,
-бухнет, -бухнут; -бух, -бухла perf от чего G
turvota, paisua; дверь разбухла от сырости
<от влаги> ovi on turvonnut kosteudesta
раз|валйтъ, -валю, -валишь, -валят;
-валенный, -вален perf (imperf разваливать)
что А 1. hajottaa, purkaa [hajalle], panna
hajalle; - стену <полённицу> hajottaa seinä
<halkopino> 2. kuv saattaa (t päästää) rappi-
olle (t hunningolle t rempalleen); - хозяйство
saattaa talous rappiolle; - работу päästää työt
hunningolle
раз|валйться, -валюсь, -валишься,
-валятся perf (imperf разваливаться) в чём?,
на чём Р puhek retkahtaa [istumaan], istua
retkottaa; - в кресле <на стуле> retkahtaa
nojatuoliin <tuolille>, istua retkottaa
nojatuolissa <tuolilla>
разв6да|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
разведывать) 1. что А, о ком-чём Р puhek
saada selville (t ilmi), päästä selville (t perille);
- правду saada totuus selville; - обо всём
päästä perille kaikesta; - чьй-л намерения, ~
о чьйх-л намерениях päästä selville jkn
aikeista 2. что A tiedustella, suorittaa
tiedustelu, selvittää tiedustelun avulla; ~
местность suorittaa maaston tiedustelu; ~
расположение сил противника tiedustella
vihollisen ryhmitys, selvittää vihollisen ryhmi-
tys tiedustelun avulla 3. что A etsiä, tutkia; ~
залежи нефти etsiä öljyesiintymää; - какбй-л
участок на нефть etsiä öljysuonta jltak
alueelta
разведённый partis ks развести
разведу, разведёшь fut ks развести
раз|везтй, -везу, -везёшь, -везут; -вёз,
-везла; -вёзший; -везённый, -везён, -везена;
-вези perf (imperf развозить) 1. кого-что А,
куда (по + топ D), кому D, на чём Р kuljet-
taa, viedä (jllak ajoneuvolla eri tahoille); ~
детей по домам kuljettaa lapset koteihinsa; ~
посылки адресатам на машине kuljettaa
postipaketit autolla saajille 2. yksipers кого A,
от чего G puhek ruveta raukaisemaan, [alkaa]
raukaista; от жары его -везло kuumuus
raukaisi (t rupesi raukaisemaan) häntä 3.
yksipers что А, от чего G puhek: дороги
-везло от дождей sateet ovat liottaneet tiet,
tiet ovat lionneet sateista
развёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
развеять
развёл, развела pret ks развести
развенча|ть, -ю, -ешь, -ют; развенчан-
ный, развенчан perf (imperf развенчивать)
300
раз
раз
кого-что A riistää maine (f kunnia); ~ героя
riistää maine sankarilta; - чью-л славу riistää
maine jklta
развернуть, -у, -ёшь, -ут; развёрнутый,
развёрнут perf (imperf развёртывать ja раз-
ворачивать) что А 1. avata, kääriä auki,
purkaa, levittää; ~ знамя avata lippu, kääriä
lippu auki; ~ пакет avata paketti;- газету
<ковёр> levittää sanomalehti <matto> auki;
~ конфету kääriä karamelli auki 2. sot
kehittää [taisteluun]; - полк kehittää rykment-
ti taisteluun 3. во что A sot kehitellä, kehittää
(jksik); - батальон в полк kehitellä
pataljoona rykmentiksi 4. где (в, на + P), сре-
ди кого G kehittää [laajaksi], laajentaa, panna
alulle; - работу panna työ alulle; - деятель-
ность среди рабочих laajentaa toimintaansa
työläisten keskuudessa; ~ строительство в
Сибири <на Урале> laajentaa rakennustöitä
Siperiassa <Uralilla>; - борьбу за что-л
kehittää taistelua jnk puolesta 5. järjestää,
pystyttää; - госпиталь järjestää kenttäsairaala
6. kääntää (tehdä täyskäännös); - авто-
мобиль <самолёт> kääntää auto
<lentokone> 7.: - плбчи levittää hartiansa,
suoristaa selkänsä; - носки levittää jalkaterät
развернуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf развёртываться ja разворачиваться)
1. во что A sot: бригада -улась в дивизию
prikaatista muodostettiin divisioona, prikaati
muutettiin divisioonaksi 2. где (в, на + P) kuv
kehittyä [laajaksi], laajeta, laajentua; в стране
~улась предпринимательская деятельность
maassa laajeni yksityisyrittäjyys
развёртыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks развернуть(ся)
развесел|йть, -ю, -ишь, -ят perf ks ве-
селить
развфитъ I, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf развешивать) что А, на чём
Р punnita (erinä, kappaleina)', - хлеб на весах
punnita leivät [vaa'alla]
развфить II, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf развешивать) что А 1. ks
развешать; 2. 3. pers levittää (oksansa); дере-
во -сило свой густые ветви puu on levittänyt
tuuheat lehvänsä
размести, -веду, -ведёшь, -ведут; -вёл,
-вела; -ведший; -ведённый, -ведён, -ведена;
-ведя perf (imperf разводить) 1. кого А, куда
(по + топ D) viedä, kuljettaa, saattaa, taluttaa
(eri paikkoihin); - детей по домам viedä
lapset koteihinsa 2. кого A sot asettaa
[paikoilleen]; ~ часовых asettaa vartiomiehet
paikoilleen 3. кого-что А: ~ мост avata silta;
- драчунов erottaa tappelijat 4. кого A kuv
erottaa, saattaa erilleen; судьба -вела их
kohtalo erotti heidät 5. кого A antaa (t
myöntää) avioero; - супругов (t мужа и
жену) antaa avioero puolisoille 6. что А, в
чём Р, чем I sekoittaa, laimentaa, liuentaa; -
порошок в воде sekoittaa jauhe veteen; -
спирт водой laimentaa sprii vedellä 7. кого-
что А, где (в, на + P) kasvattaa, hoitaa; vil-
jellä; ~ фруктовый сад kasvattaa
hedelmäpuutarha[a]; - породистых свиней
kasvattaa rotusikoja; в совхозе <на фёрме>
-вели норок sovhoosissa <turkistarhassa>
ruvettiin kasvattamaan minkkejä 8. кого А
puhek päästää sikiämään, antaa siitä; - та-
раканов päästää sikiämään torakoita 9. что А
kuv puhek: - философию ruveta filoso-
foimaan (t järkeilemään t viisastelemaan); -
пустые разговоры puhua (t ruveta puhu-
maan) joutavia; - канитель vitkastella suotta
aikojaan 10. что A virittää, tehdä, sytyttää; -
огонь <костёр> virittää tuli <nuotio>; па-
ровоз -вёл пары veturi puhalsi höyryä A -
руками levitellä käsiään
раз|вестись, -ведусь, -ведёшься, -ведутся;
-вёлся, -велась; -ведшийся; -ведись (imperf
разводиться) с кем I erota, ottaa [avio]ero; -
с мужем <с жен6й> erota miehestään
<vaimostaan>
развёша|ть, -ю, -ешь, -ют; -нный, -н perf
(imperf развешивать) что А, где (в, на + Р,
по + D), на чём Р ripustaa, ripustella (eri
paikkoihin); - картины по стенам ripustaa
taulut seinille; - таблицы в классе ripustaa
taulukot luokkahuoneen seinille; - бельё на
верёвке ripustaa vaatteet narulle, levittää
pyykki [narulle] kuivumaan
разве*пшва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
развесить I
разве~шива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
развесить II ja развешать
разв6|ять, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
развеивать) что А 1. 3. pers karkottaa,
hälventää, ajaa hajalle (tuulesta tms); ветер
-ял облака tuuli karkotti pilvet; ветром -яло
пыль yksipers tuuli puhalsi pölyn pois 2. kuv
haihduttaa, hälventää, häivyttää; - грусть (t
тоску) haihduttaa ikävä; - сомнения <по-
дозрения> haihduttaa epäilyt <epäluulot>
развива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
развить) 1. что А, чем I, в ком Р, у кого G
kehittää; - память kehittää muistiaan; - мус-
кулатуру упражнениями kehittää lihaksiaan
301
раз
harjoittelemalla; ~ в ком-л талант <вкус>
kehittää jkn kykyjä <makua>; ~ у ребёнка <у
сына> интерес к чему-л kehittää lapsessa
<pojassaan> kiinnostusta jhk; чтение
прекрасно ~ет память lukeminen kehittää
mainiosti muistia 2. кого A kehittää, kyp-
syttää, koulia; эти занятия ~ют детей
духовно и эстетически nämä harjoitukset
kehittävät lapsia henkisesti ja esteettisesti 3.
что А, где (в, на + P) kehittää, edistää; ~
промышленность <экономику, сельское
хозййство> в Сибири <на Дальнем
Востоке> kehittää teollisuutta <taloutta,
maataloutta> Siperiassa <Kaukoidässä> 4.
что А, в чём P kehitellä, kehittää; ~ мысль (f
идею) о том, что ... kehitellä ajatusta,
että ; в своих работах он последова-
тельно ~ет эту концепцию hän kehittää
töissään tätä pääajatusta 5. что A kehittää,
laajentaa; ~ наступление kehittää hyökkäystä
edelleen; - агитацию laajentaa agitaatiotoi-
mintaa; ~ бешеную скорость ajaa hurjaa
vauhtia 6. ks развить 1
развива|ться, -юсь, -ется, -ются imperf
(perf развиться) 1. 3. pers у кого G, в ком Р
kehittyä; у сына ~ются хорошие привычки
pojalle kehittyy hyviä tottumuksia, poika oppii
hyville tavoille; интерес к труду ~ется в че-
ловеке с раннего детства kiinnostus työhön
kehittyy ihmisessä varhaislapsuudessa 2. 3.
pers где (в, на + A) kehittyä; на севере
быстрыми темпами -ется промышленность
pohjolassa kehittyy nopeasti teollisuus 3. 3.
pers у кого G kehittyä, voimistua (taudista
tms); глухота у больного ~ется всё сильнее
potilaan kuulo yhä huononee 4. vain imperf от
кого-чего G к кому-чему D kehittyä, edistyä;
~ от простого к сложному kehittyä yksinker-
taisesta mutkikkaaksi, mutkistua, moni-
mutkaistua 5. ks развиться 2
раз|вйть, -овью, -овьёшь, -овьют; -вил,
-вила, -вило perf (imperf развивать) 1.
(-витый, -вит, -вита, -вито) что A kehittää
[auki], kehiä [auki], purkaa; ~ верёвку kehittää
nuora säikeisiin; ~ волосы kehiä palmikko
auki 2. (развитый, развит, развита, развито)
ks развивать 1—5
раз|вйться, -овьюсь, -овьёшься,
-овьются; -вился, -вилась, -вилось perf
(imperf развиваться) 1. £s развиваться 1—3;
2. за какое время (за + A) kehittyä, varttua; за
последний год девушка очень -лась
kuluneen vuoden aikana tyttö on hyvin kehit-
tynyt
развлека|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
развл|6чъ, -еку, -ечёшь, -екут; -ёк, -екла;
-ечённый, -ечён, -ечена perf кого А, чем I
viihdyttää, huvittaa, hauskuttaa, piristää; ~
гостей <публику> рассказами viihdyttää
vieraita <yleisöä> kertomuksillaan
раз|водйть(ся), -вожу(сь), -водишь(ся),
-водят(ся); водЯщий(ся); imperf ks раз-
вестй(сь)
раз|возйть, -вожу, -возишь, -возят;
-возящий imperf ks развезти
разворачива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
развернуть ja разворотить
разворачиваться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks развернуться
развор|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf разворачивать) что
А, чем I rikkoa, särkeä, hajottaa; ~ кучу
камней hajottaa kivikasa; ~ мостовую ломом
rikkoa ajotie kangella; льдом ~отйло мост
yksipers jäät rikkoivat sillan
раз|вязатъ, -вяжу, -вйжешь, -вя"жут;
-вйзанный, -вЯзан perf (imperf развязывать)
кого-что А, чем I, что А кому D avata,
päästää [auki] (jk sidottu); ~ шнурок avata
kengännauha; ~ узел avata solmu; ~ ребёнку
шарф päästää kaulaliina lapsen kaulasta; ~
что-л руками <зубами> avata jk käsillään
<hampaillaan>; ~ пленника päästää (t
vapauttaa) vanki siteistä; - кому-л руки 1)
päästää jkn kädet vapaiksi 2) kuv antaa jklle
vapaat kädet А ~ войну aloittaa sota; ~ язык
(t языки) puhek 1) (заставить говорить) kir-
voittaa kielet, irrottaa (t hellittää) kielenkan-
timet 2) (начать говорить) alkaa puhua
раз|вязаться, -вяжусь, -вйжешься,
-вйжутся perf (imperf развязываться) с кем-
чем I puhek päästä [eroon]; ~ с долгами
päästä veloistaan
разв5Ьыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
вязать
разгада|ть, -ю, -ешь, -ют; разгаданный,
разгадан perf, разгадыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что A myös kuv arvata; раз-
гадать загадку arvata (t ratkaista) arvoitus;
этого человека я разгадал arvasin mikä hän
on miehiään; разгадать чьй-л намерения
arvata jkn aikeet
разгла1цить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf, разглажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, чем I \. silittää (tasaiseksi); ~ швы silittää
saumat (t saumoja) auki; ~ платье утюгом silittää
leninki[ä] raudalla 2. silittää, silottaa, tasoittaa; ~
усы и бороду silittää viiksiään ja partaansa
302
раз
раз
разгля|дёть, -жу, -дйшь, -дйт per f,
разглядывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks рас-
смотреть 1 ja рассматривать 1
разговарива|ть, -ю, -ешь, -ют \mperf с
кем I, о ком-чём Р keskustella, puhella,
puhua; ~ с друзьйми keskustella ystäviensä
kanssa; ~ с самим собой puhella itsekseen; ~
о музыке keskustella musiikista Д не ~ с
кём-л olla huonoissa väleissä jkn kanssa
разговор|йтъся, -юсь, -йшься, -я"тся perfc
кем I, о ком-чём Р ruveta keskustelemaan,
ryhtyä puheisiin, antautua keskusteluun; ~ с
попутчиком об общих знакомых ruveta
keskustelemaan matkakumppaninsa kanssa
yhteisistä tuttavista
разгоню, разгонишь fut ks разогнать
разгонять, -ю, -ешь, -ют imperf ks ра-
зогнать
разгоряч|йтъся, -усь, -йшься, -атся perf
от чего G kuumeta; - от быстрой ходьбы
kuumeta nopeasta kävelystä
разграб|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf что A ryöstää; ~ город <имущество>
ryöstää kaupunki <omaisuus>
раз|грестй, -гребу, -гребёшь, -гребут;
-грёб, -гребла; -гребённый, -гребён, -гребена
perf (imperf разгребать) что А, чем I hajottaa,
haravoida hajalle; - сено граблями haravoida
heinät hajalle, hajottaa heinät haravalla
разгром|йть, -лю, -ишь, -йт; -ленный,
-лён, -лена ja разгромленный, -лен perf
(imperf'громить) 1. кого-что A lyödä, tuhota;
- врага lyödä vihollinen 2. что A hävittää (t
hajottaa) maan tasalle; ~ город hävittää
kaupunki maan tasalle 3. кого-что A kuv
haukkua (t arvostella) pataluhaksi; ~ оратора
haukkua puhuja pataluhaksi; ~ статью
arvostella artikkeli pataluhaksi
разгружа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
раз|грузйть, -гружу, -грузишь, -грузят;
-груженный, -гружен ja -гружённый, -гру-
жён, -гружена perfl. что A purkaa (lastista); ~
вагон <судно, баржу> purkaa vaunu[a]
<iaiva[a], proomu[a]> 2. кого-что А, от чего G
kuv keventää työtaakkaa (t kuormitusta); раз-
грузить работника keventää työntekijän kuor-
mitusta; разгрузить учебную программу от
лишних предметов poistaa opetusohjelmasta
liiat aineet
разгрыза|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
разгрыз|ть, -у, -ёшь, -зут; разгрыз, -ла; -ен-
ный, -ен perf purra (f jyrsiä t nakertaa) rikki;
разгрызть орех <сухарь, кость> purra
pähkinä <korppu, luu> rikki
разг^лива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где (по
+ D) puhek kävellä, käyskennellä; ~ по парку
kävellä puistossa
раз|давать, -даю, -даёшь, -дают; -давай;
-дающий; pass partis prees -даваемый;
-давая imperf ks раздать
раз|давйтъ, -давлю, -давишь, -давят;
-давленный, -давлен perfks давить 4, 5
раздарив|ать, -ю, -ешь, -ют imperf,
раз|дарйть, -дарю, -даришь, -дарят; -дарен-
ный, -дарен perf кого-что А, кому D
lahjoitella, lahjoittaa (paljon); ~ свой книги
друзьям lahjoitella kirjansa ystävilleen
раз|дать, -дам, -дашь, -даст, -дадим,
-дадите, -дадут; -дал, -дала, -дало; -дай;
-давший; розданный, роздан, -дана ja розда-
на, роздано; -дав perf (imperf раздавать) что
А, кому D jakaa, jaella, antaa [pois] (monelle);
~ зарплату maksaa palkka; ~ подарки детям
jakaa lahjat lapsille (t lasten kesken)
раздвига|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
раздвйн|утъ, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf 1.
что A työntää (t vetää) sivulle (t syrjään),
levittää; раздвинуть ветки työntää oksat
sivulle; раздвинуть занавески на окне vetää
ikkunaverhot sivulle 2. что A levittää, avata;
~ стол levittää (f avata) pöytä; ~ диван
levittää sohva 3. кого-что A saada
väistymään; раздвинуть толпу saada
väkijoukko väistymään
раздева|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks раздёть(ся)
разд6ла|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
разделывать) что А 1. paloitella; laittaa (t
panna) kuntoon; ~ селёдку paloitella silli; ~
грядки laittaa kasvipenkit kuntoon 2. подо
что A maalata (jnk kaltaiseksi); ~ стены под
мрамор marmoroida seinien pinta; ~ шкаф
под дуб maalata kaapin pinta tammen
kaltaiseksi
раздёла|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf разделываться) puhek 1. с кем-чем I
selviytyä, päästä [eroon t irti] (jstak epämiel-
lyttävästä); ~ с поручениями selviytyä
tehtävistään; ~ с кредиторами päästä velko-
jista 2. с кем I tehdä selvä[ä]; я с ним ещё
~юсь! kyllä minä hänestä vielä selvän teen!
разделить, -делю, -делишь, -делят; -де-
лённый, -делён, -делена per f ks делить ja раз-
делить
разделиться, -делюсь, -делишься, -делят-
ся perf (imperf разделиться) ^делиться 1, 4
разд6лыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks раздёлать(ся)
303
раз
раз
разделить, -ю, -ешь, -ют imperf (perf раз-
делить) что А: ~ чью-л точку зрения, ~ чьё-л
мнение olla jkn kannalla; я не ~ю вашего
мнения по Зтому вопросу olen asiasta eri
mieltä [kuin te]
раздеру, раздерёшь fut ks разодрать
раздать, -ну, -нешь, -нут; -тый, -т perf
(imperf раздевать) кого А 1. riisua; ~ ребён-
ка <больного> riisua lapsi <potilas> 2.
ryöstää; прохожего ~ли jalankulkija ryöstet-
tiin
раздфъся, -нусь, -нешься, -нутся perf
(imperf раздеваться) где (в, на + Р) riisuutua,
riisua vaatteet yltään; ~ в гардеробе <в
прихожей> riisuutua vaatesäilössä
<eteisessä>
раздира|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
драть 1; 2. что A kuv raastaa, raadella, repiä,
vihloa; тоска ~ет душу (t сердце) tuska raas-
taa rintaa, tuska vihloo sydäntä 3. 3. pers что
A kuv raadella, raastaa; междоусобицы ~ют
страну sisällissodat raatelevat maata
раздо|бытъ, -буду, -будешь, -будут;
-был; -бытый, -быт perf (imperf раздо-
бывать) кого-что А, где (в, на + Р), у кого G
puhek hankkia, saada; ~ нужную книгу в бу-
кинистическом магазине hankkia tarvittava
kirja antikvariaatista
раздража|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
раздражить) кого-что А, чем I ärsyttää; ~
кого-л назойливостью ärsyttää jkta tunget-
televuudellaan; лекарство ~ет дёсны lääke
ärsyttää ikeniä; яркий свет ~ет глаза kirkas
valo ärsyttää silmiä
раздроб|йть, -лю, -ишь, -^т; раздроблен-
ный, раздробленна -ленный, -лён, -лена perf
ksдробить
раздува|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
раздуть
разд#ма|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
раздумывать) + inf muuttaa mielensä (t
mieltä), peruuttaa, perua; я ~л идти в гости
aioin mennä kylään, mutta muutin mieltäni;
он ~л ехать hän peruutti lähtönsä
разд^мыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
раздумать; 2. над чем I,. о чём Р mietiskellä,
miettiä, tuumia; ~ над вопросом mietiskellä
asiaa; ~ над чьйми-л словами harkita jkn
sanoja; ~ о будущем ajatella tulevaisuutta
раздать, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf
(imperfраздувать) что А 1. saada syttymään
(puhaltamalla), puhaltaa palamaan; ~ огонь
saada tuli syttymään 2. pullistaa, paisuttaa;
ветер ~л паруса tuuli pullisti purjeita; ~в
ноздри sieraimet ammollaan (t levällään) 3.
yksipers paisuttaa, pöhöttää; щёку (t щеку)
~ло poski on pöhöttynyt (t paisunut) 4. kuv
puhek paheks paisuttaa; ~ штаты paisuttaa
henkilökuntaa; ~ дело paisuttaa juttua 5. 3.
pers где (по + D) puhek puhaltaa hajalle,
hajottaa (tuulesta); ~ пепел по столу puhaltaa
tuhka hajalle pöydällä; ветер ~л тучи tuuli
hajotti pilvet
разжалоб|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf кого A liikuttaa, hellyttää, saada
liikuttumaan (t heltymään); ~ кого-л до слёз
liikuttaa jkta kyyneliin saakka
раз|жать, -ожму, -ожмёшь, -ожмут;
-жатый, -жат perf (imperf разжимать) что А
avata; hellittää; - кулак avata nyrkki; ~
пружину hellittää jousta
раз|жевать, -жую, -жуёшь, -жуют; -жуй;
-жёванный, -жёван perf (imperf разжёвы-
вать) что А 1. pureskella (t purra) hienoksi; ~
мйсо pureskella liha hienoksi 2. кому D kuv
puhek märehtiä (t pureksia) valmiiksi; ~
мысль <вопрос> кому-л märehtiä ajatus
<kysymys> jklle valmiiksi
раз|же"чь, -ожгу, -ожжёшь, -ожгут; -жёг,
-ожгла; -ожги; -жёгший; -ожжённый, -ож-
жён, -ожжена perf, разжига|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. sytyttää [palamaan f tuleen]; ~
огонь <костёр> sytyttää tuli <nuotio> 2. kuv
sytyttää, lietsoa; - войну <страсти> sytyttää
sota <himot>; ~ ненависть lietsoa vihaa
разжима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разжать
разжй|ться, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась рег/'(У/ирег/'разживаться) ark 1. на чём
Р rikastua, hyötyä; ~ на военных поставках
rikastua sotatarvikehankinnoilla 2. чем I
hankkia, saada hankituksi; - деньгами hank-
kia rahaa
разжуто, разжуёшь fut ks разжевать
разйн|уть, -у, -ешь, -ут, -утый, -ут perf
(imperf^разевать) что A puhek avata (suu); ~
пасть avata kitansa Д ~ рот 1) avata suunsa
(sanoakseen t ihmetellen) 2) töllistellä;
слушать ~ув рот kuunnella suu selällään;
стоить ~ув рот seisoa töllistellä (t suu auki)
разить I, ражу, разишь, разят imperf ко-
го-что А чем I kirjak lyödä; ~ врага lyödä
vihollista; ~ мечом lyödä miekalla
раз|йть II, -йт imperf yksipers чем I, от ко-
го G ark haista, löyhkätä; от него ~йт луком
hän haisee sipulille (t sipulilta)
разлагй|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
ложить 5, 6
304
раз
раз
разла|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf (imperf разлаживать) что A puhek
1. saattaa epäkuntoon; - станок saattaa kone
epäkuntoon 2. sotkea, pilata; - дело
<свадьбу> sotkea asia <häät>
разламыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разломать ja разломить
разлетаться, -тается, -таются imperf,
разлфёться, -тйтся, -тйтся per f 1. где (по +
D) lentää [hajalle], hajaantua; птицы -телись
в разные стороны linnut lensivät eri suunnille
2. где (по + D) kuv levitä; весть ~тёлась по
всей стране tieto levisi ympäri maata
раз|л6чься, -лйгусь, -лижешься, -лйгутся;
-лёгся, -леглась per f на чём Р puhek
heittäytyä (t mennä) pitkälleen (t pitkäkseen),
olla pitkällään, loikoa [pitkänään]; - на тахте
<на траве> heittäytyä pitkälleen sohvalle
<nurmikolle>, loikoa sohvalla <nurmikolla>
разлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разлить
разлива|тъся, -ется, -ются imperf l. ks
разлиться; 2. где (в, на + Р) puhek liverrellä,
livertää; соловьи ~ются в лесу <на опушке>
satakielet livertävät metsässä <metsän laidas-
sa>
раз|лйть, -олью, -ольёшь, -ольют; -лил,
-лила, -лило; -лей; -литый, -лит, -лита, -лито
perf (imperf разливать) что А 1. куда (в +
топ А, по -f топ D), кому топ D kaataa,
juoksuttaa (moneen astiaan, monille); - мо-
локо в стаканы (t по стаканам) kaataa
maitoa laseihin; - чай гостям kaataa vieraille
teetä 2. где (в, на + P, по + D) kaataa,
läikyttää; - воду в кухне kaataa vettä keittiön
lattialle; ~ молоко по скатерти kaataa maitoa
pöytäliinalle А их водой не - (t не -ольёшь)
he ovat erottamattomat
раз|лйться, -ольётся, -ольются; -лился,
-лилась, -лилось perf (imperf разливаться)
по чему D 1. kaatua, läikkyä; молоко
-лилось по скатерти maito kaatui
pöytäliinalle; вода -лилась по полу vesi kaa-
tui lattialle, vettä läikkyi lattialle 2. kuv levitä;
по лицу -лился румянец puna nousi
kasvoille; по комнате -лился слабый свет
huoneeseen levisi heikko valo
различа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
личить
различаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
чем I t по чему D erota, olla erilainen; -
цветом (t по цвету) erota väriltään; ткани
-ются по ширине kangaskappaleet ovat eri-
laisia leveydeltään; братья очень -ются по
характеру veljekset ovat luonteeltaan kovin
erilaisia
различить, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf различать) кого-что А 1.
где (в + Р) erottaa, nähdä; kuulla; я с трудом
~йл в темноте приближающегося человека
vaivoin erotin pimeässä lähestyvän ihmisen 2.
по чему D erottaa, tehdä ero, tuntea; близ-
нецов можно - по родинке kaksoset erottaa
toisistaan luomesta
раз|ложйть, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perfl. (imperf расклады-
вать) что А, где (по -f mon D, в, на + А)
panna [paikoilleen]; - книги по полкам (t на
полки) panna kirjat hyllyille 2. (imperf
раскладывать) что А, на чём Р levittää; -
карту на столе levittää kartta pöydälle; - ко-
вёр на полу levittää matto lattialle 3. (imperf
раскладывать) что А на кого A t между кем
I jakaa, osittaa; - убытки на всех участников
похода jakaa kulut retken kaikkien osanotta-
jien kesken 4. (imperf раскладывать) что А
tehdä, virittää; - костёр tehdä nuotio 5.
(imperf разлагать) что А на что A hajottaa,
jakaa; - число на множители mat hajottaa
luku alkutekijöihinsä; - воду на кислород и
водород hajottaa vesi hapeksi ja vedyksi 6.
(imperf разлагать) кого-что A kuv turmella,
demoralisoida; — молодёжь turmella
nuorisofa]; - армию demoralisoida armeija
раз|ложйться, -ложится, -ложатся perf
(imperf разлагаться) на что A hajota, hajaan-
tua, jakautua (jksik)
разлома|ть, -ю, -ешь, -ют; разломанный,
разломан perf (imperf разламывать) что А,
на что A särkeä, murtaa; (переломить)
katkoa, taittaa; hajottaa; - лёд на куски
särkeä jää palasiksi; - палку katkoa keppi; -
стену murtaa seinä; -сарай hajottaa liiteri
раз|ломйть, -ломлю, -ломишь, -ломят;
-ломленный, -ломлен perf (imperf разламы-
вать) что А, на что A taittaa, katkaista; ~
хлеб taittaa leipä [kahtia]; - плитку шо-
колада на куски taittaa suklaalevy palasiin
разлуча|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, раз-
лучить, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
кого А, с кем I erottaa, saattaa eroon; -
друзей <влюблённых> erottaa ystävykset
<rakastetut> [toisistaan]; разлучить отца с
сыном erottaa isä ja poika
раз|любйть, -люблю, -любишь, -любят
perf кого-что A, -f in f lakata rakastamasta (t
pitämästä), kyllästyä; он -любил девушку
hän ei rakasta enää tyttöä, hän lakkasi rakas-
20 Зак. 756
305
раз
раз
tamasta tyttöä; ~ музыку <чьё-л общество>
lakata pitämästä musiikista <jkn seurasta>; ~
чтение (t читать) kyllästyä lukemiseen
разлягусь, разляжешься fut ks разлечься
размазать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf, размазыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. по чему D levittää (jtak ainetta); ~
грязь по лицу liata kasvot; ~ кашу по
тарелке levittää puuro lautaselle 2. kuv puhek
paheks venyttää; он так всё размазал, что
было неинтересно слушать hän puhui niin
pitkävetisesti, että kaikki kyllästyivät kuun-
telemaan
разматыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
размотать
размахива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I
heiluttaa, huitoa; ~ руками heiluttaa käsiään,
huitoa [käsillään]; ~ платком heiluttaa liinaa
размачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
мочить
размелю, размелешь fut ks размолоть
разменя~|ть, -ю, -ешь, -ют; разменянный,
разменян рег/*(/трег/*размёнивать) 1. что А,
на что A vaihtaa (raha pienemmäksi); ~ сто
рублей vaihtaa sata ruplaa; ~ тысячу на
сотенные vaihtaa tuhat satasiksi {t satasiin) 2.
что A puhek vaihtaa (asuntoa); ~ квартиру
vaihtaa asuntoa 3. кого-что A Sakkip vaihtaa;
~ коней vaihtaa ratsuja
раз|местй, -мету, -метёшь; -мёл, -мела;
-метённый, -метён, -метена perf (imperf^раз-
метать) что А, чем I 1. lakaista puhtaaksi; ~
дорожку lakaista tie puhtaaksi 2. lakaista
syrjään; ~ снег lakaista lumi syrjään
разме|стйть, -щу, -стйшь, -стя*т; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf размещать) 1. кого-
что А, где (по + mon D, в, на + Р) panna,
sijoittaa, majoittaa; ~ туристов по комнатам
majoittaa turistit huoneisiin; ~ вещи по йщи-
кам panna tavarat laatikkoihin; ~ книги на
полке panna kirjat hyllyyn 2. что A sijoittaa,
markkinoida; ~ заём <заказы> sijoittaa laina
<tilaukset>
разместиться, -щусь, -стйшься, -стйтся
perf (imperf размешаться) где (в, на + Р, за +
I) sijoittua, asettua; (поселиться) majoittua;
они удобно -стйлись в вагоне he asettuivat
mukavasti vaunuun; ~ за столом sijoittua (t
istuutua) pöytään (t pöydän ääreen)
размета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
мести
раз|метать II, -мечу, -мечешь, -мечут;
-мётанный, -мётан perf (imperf размётывать)
кого-что А, где (по + D, на + Р) heitellä
[hajalleen], heittää [hajalleen]; ~ камни в
разные стороны heitellä kivet eri tahoille; ~
бумаги на столё (t по столу) heitellä paperit
pitkin pöytää; их -метало по свету yksipers
he joutuivat eri puolille maailmaa Д ~ руки во
сне levittää kätensä unissaan
разм6|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf (imperf размечать) что А, чем I
merkitä (varustaa merkeillä); ~ шрифты [ка-
рандашом] merkitä [kynällä] kirjasinlajit; ~
страницы numeroida sivut; ~ участок
колышками paaluttaa tontti
размещать, -ю, -ешь, -ют; размешанный,
размешан perf (imperf размешивать) что А,
чем I hämmentää [sekaisin], sekoittaa; ~ сахар
ложкой hämmentää sokeria lusikalla; ~
осадок палочкой hämmentää sakkaa puikol-
la; ~ угли кочергой hämmentää uunin hiil-
losta koukulla
размещайся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks разместйть(ся)
размина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
размйть
разминировать, -ую, -уешь, -уют perf
что A raivata miinat; - дорогу <участок>
raivata miinat tiestä <alueelta>
размножа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
размнбж|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perfl.
что А, на чём Р monistaa; размножить
список <рукопись> monistaa luettelo
<käsikirjoitus>; ~ статью на пишущей
машинке <на ротаторе> monistaa artikke-
li[a] kirjoituskoneella <monistuskoneella> 2
кого-что A kasvattaa, viljellä; размножать
кроликов <свинёй> kasvattaa kaniineja
<sikoja>
размоет, размоют fut ks размыть
размозж|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf что A puhek murskata, lyödä
murskaksi; ~ кость murskata luu
раз|молоть, -мелю, -мелешь, -мелют;
-молотый, -молот perf (imperf размалывать)
что A jauhaa; ~ пшеницу <кофе> jauhaa
vehnät <kahvit>
размор|йть, -йт, -йт; -ённый, -ён, -ена perf
(imperf размаривать) tav yksipers кого А
puhek: ребёнка ~йло на солнце lapsi oli
läkähtyä helteessä
размота|ть, -ю; -ешь, -ют; размотанный,
размотан perf (imperf разматывать) что А, с
чего G keriä [auki], kelata [auki], purkaa; ~
клубок purkaa kerä; - шарф с шеи ottaa
kaulaliina pois kaulasta
раз|мочйть, -мочу, -мочишь, -мочат;
306
раз
раз
-моченный, -мочен perf (imperf размачи-
вать) что А, в чём Р liottaa, pehmittää; ~ су-
хари в воде liottaa korppuja vedessä
размыва|ть, -ют imperf ks размыть
размысл|ить, -ю, -ишь, -ят perf о ком-чём
Р vanh pohtia, meittiä; - о своих делах pohtia
asioitaan
раз|мьггь, -моет, -моют; -мытый, -мыт
pe/f (У/прегГразмывать) что A huuhtoa [pois],
kuluttaa, liottaa; река -мыла берег virta on
huuhtonut rannan
размышлять, -ю, -ешь, -ют imperf о ком-
чём Р, над чем I ajatella, miettiä, mietiskellä,
pohtia; ~ о будущем <о жйзни> ajatella tule-
vaisuutta <elämää>; - над книгой pohtia kir-
jan sisältöä
размягчить, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf размягчать) 1. что А, чем I
pehmittää, pehmentää; - кожу смазыванием
pehmittää nahkaa rasvaamalla 2. кого-что A kuv
pehmentää, lauhduttaa, lepyttää; ~ чьё-л сердце,
~ чью-л душу pehmentää jkn sydäntä (t mieltä)
раз|мять, -омну, -омнёшь, -омнут;
-мятый, -мя"т perf (imperf разминать) 1. что
А, чем I notkistaa, pehmittää, puristella
pehmeäksi; ~ глину руками notkistaa savi
käsin 2. что A kuv puhek verryttää, vetreyttää,
norjistaa, notkeuttaa; — ноги <мышцы> ver-
ryttää jäseniään <lihaksiaan>
разнашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разносить II
раз|нестй, -несу, -несёшь, -несут; -нёс,
-несла; -нёсший; -несённый, -несён, -несена
perf (imperf разносить) 1. кого-что А, куда
(по + топ D, кому топ D) kantaa, viedä,
tuoda (moneen paikkaan); - пбчту по домам
kantaa posti (eri taloihin); — письма ад-
ресатам jakaa kirjeet vastaanottajille 2. что
А, где (по + D) levittää; ~ сплетни по городу
levittää juoruja kaupungilla; - заразу (t
инфекцию) levittää tartuntaa 3. что А, куда
(по + mon D, на + топ A) viedä, kirjata; ~
счета по книгам viedä laskut kirjoihin, kirjata
laskut; ~ слова на карточки merkitä sanat
sanalippuihin 4. 3. pers t yksipers что A puhek
hajottaa; (сломать) rikkoa, särkeä; ветер -нёс
тучи tuuli hajotti pilvet; буря -несла лодку в
щепки myrsky rikkoi veneen pirstaleiksi;
ураганом -несло постройку hirmumyrsky
hajotti rakennuksen maan tasalle 5. кого-что
A ark haukkua (jku) pahanpäiväiseksi 6.
yksipers кого-что A puhek щёку (t щеку)
~несло poski on paisunut (t pöhöttynyt); как
его -несло! kuinka hän onkaan lihonut!
разнефйсь, -ётся, -утся; разнёсся, -лась
perf (imperf разноситься) где (по + D) levitä
[nopeasti]; весть о победе быстро -лась по
городу voitonsanoma levisi nopeasti
kaupunkiin
разнима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разнить
раз|носйтъ I, -ношу, -носишь, -носят
imperf ks разнести
раз|носйть II, -ношу, -носишь, -носят;
-ношенный, -ношен perf (imperf разнаши-
вать) что А: - туфли <сапогй> pitää kenkiä
<saappaita>, että ne väljenisivät
раз|носйтъся, -носится, -носятся imperf
ks разнестись
раз|нять, -ниму, -нймешь, -нймут; -нйл,
-няла, -няло; -нятый, -нйт, -нята, -нйто perf
(imperf разнимать) 1. что A irrottaa [toisis-
taan], erottaa [toisistaan]; - руки irrottaa
kädet 2. кого A erottaa; - дерущихся erottaa
tappelijat
разоблача|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, разо-
блач|йтъ, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
кого-что А, перед кем-чем I paljastaa, saat-
taa ilmi; разоблачить изменника (t предате-
ля) paljastaa petturi; разоблачить происки
врагов paljastaa vihollisten aikeet; разо-
блачить перед общественностью взяточни-
ков paljastaa lahjusten ottajat julkisesti
раз|обрать, -беру, -берёшь, -берут;
-обрал, -обрала, -обрало; -обранный,
-обран perf (imperf разбирать) 1. что А, на
что А, по чему D purkaa, hajottaa; ~ часы
<приёмник, магнитофон> purkaa kello
<vastaanotin, nauhuri>; - печь <дом,
крышу> purkaa uuni <talo, katto>; - стену
по брёвнам repiä [hirsijseinä alas; ~ что-л на
составные части hajottaa jk alkutekijöihinsä
2. кого-что А, где (в, на + Р), откуда (из, с +
G) viedä, ottaa (kaikki); - вещи <оружие>
viedä tavarat <aseet>; - детей из детского
сада viedä lapset [kotiin] päiväkodista; все
журналы в киоске уже -обрали kaikki
aikakauslehdet ovat kioskista jo loppuneet 3.
что А, где (в, на + P) järjestää, lajitella,
selvittää; - бумаги <газёты> на столе
järjestää pöydällä olevat paperit <sanomaleh-
det>; - вожжи selvittää ohjakset 4. что А, в
чём Р, на чём Р selvittää, selvitellä, käsitellä; ~
вопрос на собрании selvittää kysymys koko-
uksessa; - дело в суде käsitellä asia oikeudessa
5. что A saada selvää, я не мог - его почерк
en saanut selvää hänen käsialastaan; он не
-обрал вкуса йблок hän ei saanut selvää ome-
307
раз
nien mausta; нельзй ~, что он говорит on
mahdotonta saada selvää, mitä hän puhuu 6.
что A käsitellä, eritellä; ~ книгу <роман>
käsitellä kirja <romaani> 7. что A kiel
jäsentää, eritellä; ~ предложение jäsentää
lause 8. 3. pers t yksipers кого A puhek vallata
(jstak tunteesta); его -обрало сомнение
<зло> hänet valtasi epäilys <viha>; её ~обрал
смех häntä nauratti
раз|обраться, -берусь, -берёшься,
-берутся; -обрался, -обралась, -обралось,
-обралйсь perf (imperf разбираться) в ком-
чём Р, puhek с кем-чем I selvittää, saada
selville, päästä perille; ~ в людях oppia tun-
temaan ihmisiä; ~ в вопросе selvittää
kysymys; с этим делом надо хорошенько ~
asia olisi hyvin tutkittava
разобью, разобьёшь fui ks разбить
разовью(сь), разовьёшь(ся) fut ks
развйть(ся)
раз|огнатъ, -гоню, -гбнишь, -гонят;
-огнал, -огнала, -огнало; -огнанный, -огнан
perf (imperf разгонять) 1. кого-что A hajot-
taa, ajaa hajalle; ~ толпу Демонстрантов>
hajottaa väkijoukko <mielenosoittajat>; ветер
-огнал облака tuuli hajotti pilvet 2. что А,
чем I kuv karkottaa, haihduttaa; ~ скуку
karkottaa ikävä 3. кого-что A lisätä (t
kiristää) vauhtia; ~ лодку <машйну> lisätä
veneen <auton> vauhtia; ~ лошадь panna
hevonen juoksemaan täyttä vauhtia
разогнать, -у, -ёшь, -ут; разогнутый,
разогнут perf (imperf разгибать) что А
suoristaa, oikaista, ojentaa; ~ спину suoristaa
selkänsä; ~ гвоздь oikaista vääristynyt naula
разогрева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, pa-
зогрё|ть, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf что А, в
чём Р, на чём Р lämmittää, kuumentaa; ~
мйсо на плите <в духовке> lämmittää liha[a]
liedellä <paistinuunissa>; разогреть мотор
lämmittää moottori; солнце разогрело землю
aurinko on lämmittänyt maan
раз|одрать, -деру, -дерёшь, -дерут;
-одрал, -одрала, -одрало; -одранный,
-одран perf (imperf раздирать) ks драть 1
разожг^, разожжёшь fut ks разжечь
разожму, разожмёшь fut ks разжать
разозл|йть(ся), -ю(сь), -йшь(ся), -ят(ся)
perfks злйть(ся)
раз|ойтйсь, -ойдусь, -ойдёшься,
-ойдутся; -ошёлся, -ошлась; -ошёдшийся;
-ойдясь perf (imperf расходиться) 1. 3. pers
куда (по + D, в + А), + in f hajaantua, hajau-
tua, hajota, mennä eri suuntiin; ~ в разные
стороны hajaantua eri tahoille, hajota kukin
taholleen; ~ по домам hajaantua koteihinsa;
мы ~ошлйсь работать lähdimme töihin 2. с
кем I, где (в, на + D) mennä ristiin; ohittaa; в
темноте мы с ним ~ошлйсь menimme
pimeässä hänen kanssaan ristiin; - с
встречным теплоходом ohittaa vastaan tuleva
laiva 3. с кем I erota, ottaa [avio]ero; ~ с женой
<c мужем> erota vaimostaan <miehestään> 4.
с кем-чем I, в чём Р, по чему D olla eri mieltä;
~ с кём-л в оценке чего-л olla jkn kanssa eri
mieltä jnk arvioinnissa; мы разошлись с ним
во взглядах näkökantamme erosivat toisis-
taan; по этому вопросу мнения -ошлйеь
mielipiteet tästä asiasta kävivät pahasti ristiin Д
брюки -ошлйсь по швам housut ratkeilivat
saumoistaan
разольёт(ся), разольют(ся) fut ks
разлйть(ся)
разолью, разольёшь fut ks разлить
разомн^, разомнёшь fut ks разметь
разорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
разорванный, разорван perf (imperf раз-
рывать) ks рвать 1—4; ~ письмо repiä kirje;
~ брюки о гвоздь repiä housunsa naulaan; ~
цепи рабства kuv murtaa orjuuden kahleet;
бомбу <котёл > -ало yksipers pommi <katti-
la> räjähti; машина была разорвана
снарйдом ammus repi auton palasiksi; - до-
говор purkaa sopimus
разор|йть, -ю, -йшь, -j*t; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf разорить) 1. что A tuhota,
hävittää; ~ гнездо <дом, дерёвню> tuhota
pesä <talo, kylä> 2. кого-что A johtaa (t viedä
t suistaa t syöstä) perikatoon (t perikadon par-
taalle), köyhdyttää; ~ страну johtaa maa
perikatoon (t perikadon partaalle)
разоруж|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf разоружать) кого-что А
myös kuv riisua aseista; ~ противника
<крёпость> riisua vihollinen <linnoitus>
aseista
разорить, -ю, -ешь, -ют imperf ks ра-
зорить
разо|слать, -шлю, -шлёшь, -шлют;
разосланный, разослан perf (imperf рас-
сылать) 1. кого-что А, куда (в, на + топ А,
по + топ D), кому топ D lähettää {eri
paikkoihin); ~ письма в разные города (t по
разным городам) lähettää kirjeet eri
kaupunkeihin; - телеграммы всем друзьям
lähettää sähkeet kaikille ystävilleen 2. кого А
lähettää pois (kaikki); ~ всех курьеров
lähettää kaikki kuriirit pois
308
раз
раз
разостлать, расстелю, расстелешь,
расстелют; разостланный, разостлан perf
(imperf расстилать) что А, на чём Р levittää;
~ скатерть <ковёр> levittää pöytäliina
<matto>
разотрись), разотрёть(ся) fut ks рас-
тереться)
разочаровать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -бван perf (imperf разочаровывать) ко-
го-что А, чем I tuottaa pettymys; фильм
~овал менй elokuva tuotti minulle pettymyk-
sen
разочароваться, -уюсь, -уешься, -уются
perf (imperf разочаровываться) в ком-чём Р
pettyä; я -овался в нём olen pettynyt häneen;
~ в профессии pettyä ammatissaan
разочаровыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks разочаровать(ся)
разошёлся, разошлась perfks разойтись
разошлю, разошлёшь fut ks разослать
разрабатыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. ks
разработать; 2. что A vuorit louhia; ~ руду
louhia malmia
разраб6та|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
разрабатывать) что А 1. muokata (v/7-
jelyskuntoori); ~ землю <участок, целину>
muokata maa <palsta, uudismaa> 2. где (в, на
+ Р) kehittää, kehitellä, valmistella; ~ какую-л
теорию kehittää jk teoria; в лаборатории <на
заводе> ~н (t -ли) новый метод laboratorios-
sa <tehtaassa> on kehitetty uusi menetelmä 3.
vuorit louhia tyhjäksi (t loppuun); ~ шахту
<рудмйк> louhia kaivos tyhjäksi
разравнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разровнять
разразиться, -жусь, -зйшься, -зйтся perf
(imperf разражаться) чем I 1. 3. pers puhjeta
(alkaa); туча ~зйлась дождём pilvi alkoi
sataa, pilvestä alkoi sataa 2. kuv puhjeta,
ratketa (jhk, tekemään jtak); ~ смехом
<плачем> puhjeta nauruun (t nauramaan)
<itkuun (t itkemään)>; ~ проклятиями kiro-
ta, ruveta kiroamaan
разре|дйть, -жу, -дйшь, -дйт; -жённый,
-жён, -жена ja разреженный, разрежен perf
(imperf разрежать) что А 1. harventaa; - лес
<посёвы, рассаду> harventaa metsää istu-
tuksia, taimistoa> 2. (воздух) ohentaa (ilmaa)
разрфать, -жу, -жешь, -жут; -занный,
-зан perf( imperf разрезать ja разрезы вать) ks
резать 1, 2; ~ что-л на части leikata jk paloik-
si, paloitella jk
разреза* |ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks резать
1,2
разрекламировать, -ую, -уешь, -уют perf
кого-что A puhek mainostaa (jkta tjtak)
разрешать, -ю, -ешь, -ют imperf ks раз-
решить 1, 2; не ~йте ему делать Зтого älkää
antako (t salliko) hänen tehdä sitä
разреша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks разрешиться; 2. yksipers ~ется + infon
sallittua, sallitaan; здесь не -ется курить
tupakoiminen on täällä kielletty
разреш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perfl. (imperf разрешать) что A t + in f,
кому-чему D antaa (t myöntää) lupa, sallia; ~
въезд в страну myöntää maahantulolupa; ~
поездку (t поехать) myöntää matkalupa;
больному -или вставать potilas on saanut
luvan nousta; ~ детям гулить antaa lasten
mennä ulos 2. (imperf разрешать) что А
- ratkaista, selvittää; ~ проблему <вопрос,
загадку, затруднения, спор> ratkaista ongel-
ma <kysymys, arvoitus, pulmat, riita> Д ~
конфликт мирным путём selvittää selkkaus
rauhanomaisin keinoin 3. imperat ~й[те] + inf
salli[kaa]; ~йте пройти anteeksi, pääsenkö
tästä ohi; ~й поздравить тебй saanko luvan
onnitella sinua
разреш|йться, -усь, -йшься, -атся perf
(imperf разрешаться) 1. кем I vanh, ark syn-
nyttää; она благополучно -йлась мальчи-
ком hän synnytti pojan Д ~ от бремени syn-
nyttää 2. 3. pers чем I vanh päättyä; болезнь
~йлась кризисом tauti päättyi kriisiin
разровнять, -ю, -ешь, -ют; разровнен-
ный, разровнен perf (imperf разравнивать ja
ровнйть) что А, чем I tasoittaa; ~ дорогу
tasoittaa tie; ~ грядку лопатой tasoittaa
penkki lapiolla
разрою, разроешь fut ks разрыть
раз|рубйть, -рублю, -рубишь, -рубят;
-рубленный, -рублен perf (imperf разрубать)
что А, на что А, чем I halkaista, nakata
[palasiksi], paloitella; ~ полено halkaista
pölkky; - Mrfco топором paloitella liha
kirveellä
разрумяниться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf разрумяниваться ja румяниться) от
чего G muuttua punaiseksi, punertua; лицо
~илось от мороза kasvot punoittavat pakka-
sesta
разруша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
разр^ш|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
что А 1. чем I, где (в, на + Р) hävittää, tuho-
ta, hajottaa; разрушить дом <постройку,
мост> hajottaa talo <rakennus, silta>; ~ город
hävittää kaupunki; разрушить в городе <на
309
раз
раз
окраине> какйе-л сооружения hävittää jtk
rakennukset kaupungissa <kaupungin laidal-
la>; наводнением разрушило плотину
yksipers tulva mursi padon; разрушить
вражеские укрепления артиллерийским ог-
нём tuhota vihollisen varustukset tykkitulella
А разрушить здоровье turmella terveytensä 2.
kuv tehdä tyhjäksi; разрушить чьй-л планы
<замыслы> tehdä tyhjäksi jkn suunnitelmat
<aikeet>
разрыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperfks ра-
зорвать
разрыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разрыть
раз|рьпъ, -рою, -роешь, -роют; -рытый,
-рыт perf (imperf разрывать) что А 1. чем I
tonkia [nurin], penkoa [nurin], möyriä,
myllertää; ~ землю [лопатой] tonkia maata
[lapiolla]; свиньи ~рыли грядки siat ovat
tonkineet penkit nurin 2. kuv penkoa [nurin],
panna sekaisin; ~ все бумаги на столе penkoa
[nurin] kaikki pöydällä olevat paperit
разрыхл|йтъ, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, разрыхлить, -ю, -ешь, -ют imperf
ks рыхлить
раз|рядйть I, -ряжу, -рядишь, -рядит;
-рйженный, -рйжен perf (imperf разряжать)
кого A puhek pyntätä (jku), pukea (jku) ko-
reisiin vaatteisiin
раз|рядйть II, -ряжу, -рядишь, -рйдят;
-рйженный, -рйжен, -рйжена ja -ряженный,
-ряжен perf (imperf разряжать) что А 1.
purkaa panos; ~ оружие <мйну> purkaa
panos aseesta <miinasta> 2. в кого-что А
laukaista, ampua; ~ винтовку laukaista
kivääri; ~ ружьё в зверя ampua kiväärillä
petoon 3. sähk purkaa; ~ батарею <акку-
муля"тор> purkaa paristo <akku> 4. kuv
laukaista, saada laukeamaan; ~ атмосферу (t
обстановку) laukaista jännittynyt ilmapiiri; ~
напряжение laukaista jännitys
разряжа|ть I, II, -ю, -euibj -ют imperf ks
разрядить I, II
разубе|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -ждённый,
-ждён, -ждена perf (imperf разубеждать) ко-
го А, в чём Р saada muuttamaan mielensä,
saada luopumaan (jstak ajatuksesta); ero
трудно ~ в этом häntä on vaikea saada luo-
pumaan tästä [ajatuksesta]
разувериться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf разувериться) в ком-чём Р menettää
uskonsa, pettyä; ~ в друзьйх menettää uskon-
sa ystäviin
разузна|ть, -ю, -ешь, -ют perf'(imperf"раз-
узнавать) что А, о ком-чём Р t про кого-что
A puhek ottaa selko[a], tiedustaa; надо ~ о
нём (t про него) как следует hänestä on
tarkoin otettava selkoa; я ~л все новости sain
tietää kaikki uutiset
разукрасить, -шу, -уишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf pa i/крашивать) кого-что
A puhek koristaa, kaunistaa, somistaa (kovin);
~ новогоднюю ёлку koristaa joulukuusi; ули-
цы -шены к празднику kadut on koristettu
juhliksi, kadut ovat juhla-asussa
разумё|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что A vanh ymmärtää, käsittää, älytä; сытый
голодного не ~ет sp ei kylläinen nälkäistä
ymmärrä; ei syöttiläs tiedä, mitä elätti vinkuu
2. что А под чем I tarkoittaa; что ~ют под
этим выражением? mitä tällä sanonnalla
tarkoitetaan?
разить, -ю, -ешь, -ют; -тый, -т perf
(imperf разувать) кого A riisua kengät jalasta;
~ ребёнка riisua lapselta kengät
раз|учйть, -учу, -учишь, -учат; -ученный,
-учен perf (imperf разучивать) что A opetella,
oppia (esitystä varten); ~ роль <пёсню>
opetella roolinsa <laulu>
раз|учйться, -учусь, -учишься, -учатся
perf (imperf разучиваться) + in f unohtaa (jk)
taito; он совсем ~учйлся играть на пианино
hän on aivan unohtanut pianonsoittotaitonsa
разъеда|ть, -ет, -ют imperf1. ks разъесть;
2. кого A kuv jäytää, kalvaa; менй ~ют
сомнения epäilykset jäytävät mieltäni
разъединить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, разъединить, -ю, -ешь, -ют imperf
1. что A irrottaa; разъединить провода irrot-
taa johdot А нас разъединили puhe-
linkeskustelumme katkaistiin Z кого A kuv
erottaa; судьба разъединила их kohtalo erot-
ti heidät
разъезжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где (по
+ D), на чём Р, в чём Р matkustella, ajella; ~
по стране matkustella maassa; ~ по городу
ajella kaupungilla; - на автомобиле <на ве-
лосипеде, на лошади> ajella autolla
<pyörällä, hevosella> A - по делам службы
matkustella virka-asioissa
разъезжа|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks разъехаться
разъ|есть, -ест, -едят; -ел; -евший; -еден-
ный, -еден; -ев perf (imperf разъедать ja есть)
myös yksipers что A syödä (t syövyttää) rikki;
руки ~ёло содой sooda söi kädet rikki;
ржавчина ~ёла железо rauta on ruosteen
syömä
310
раз
рас
разъехаться, -ёдусь, -ёдешься, -ёдутся
perf (imperf разъезжаться) 1. куда (по + D)
hajaantua, ajaa, matkustaa (eri tahoille); ~ в
разные стороны hajaantua eri tahoille;
туристы -ёхались по стране turistit hajaan-
tuivat ympäri maata; гости ~ёхались по
домам vieraat hajaantuivat koteihinsa 2. с кем
I erota [toisistaan]; мы с ним давно ~ёхались
olemme eronneet aikoja sitten 3. с кем I (не
встретиться) ajaa (t mennä) ristiin (jkn
kanssa)
разъясн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, разъясн[ятъ, -ю, -ешь, -ют imperf
что А, кому D selittää, selvittää; ~ значение
слова selittää sanan merkitys[tä]; ~ правило
ученику selittää sääntö[ä] oppilaalle
разыгра|ть, -ю, -ешь, -ют; разыгранный,
разыгран perf, разыгрыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf I. что A esittää (soittaa t näytellä); ра-
зыграть квартет <пьёсу, сцену из
спектакля> esittää kvartetti <näytelmä,
kohtaus näytelmästä> 2. что А, с кем I pelata;
разыграть с кём-л партию в шахматы pelata
jkn kanssa erä Sakkia 3. что A arpoa; ~ чтб-л
в лотерею pitää arpajaiset jstak, arpoa jk; ра-
зыграть что-л по жребию ratkaista jk arvalla
4. кого-что A näytellä; разыгрывать шута
pelleillä 5. кого A puhek pitää narrinaan,
tehdä pilaa; ~ приятеля pitää kaveria narri-
naan, tehdä kaveristaan pilaa
раз|ыскатъ, -ыщу, -ыщешь, -ыщут;
-ысканный, -ыскан perf (imperf разыски-
вать) кого-что А, где (в, на + Р, под + I), у
кого G löytää (etsintöjen jälkeen); ~ детей
<пропавшую книгу под диваном> löytää
lapset <kadonnut kirja sohvan alta>
разыскива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
разыскать) кого-что А, где (в, на + Р, под +
I), у кого G etsiä, etsiskellä, hakea, haeskella;
- пропавших etsiä kadonneita
ран|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf ja
imperfl. кого А, чем I, во что А, в чём Р, где
(в, на + Р, под + I) haavoittaa; ~ кого-л пулей
haavoittaa jkta ampumalla; его ~ило в руку
<в ногу, в голову> yksipers hän haavoittui
käteen <jalkaan, päähän>; командира ~ило в
бою <в Крыму, на фронте, под Ле-
нинградом> yksipers komentaja haavoittui
taistelussa <Krimillä, rintamalla, Leningradin
edustalla> 2. кого-что A kuv haavoittaa,
loukata; ~чью-л душу haavoittaa jkn mieltä
рапортовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кому D, о чём Р 1. raportoida, tehdä
raportti; ~ командиру полка raportoida ryk-
mentinkomentajalle 2. raportoida, ilmoittaa,
tiedottaa; ~ о выполнении задания ilmoittaa
tehtävän täyttämisestä
раскаива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks раскаяться
раскал|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf раскалить) что A kuumen-
taa [hehkuvaksi]; ~ утюг kuumentaa
[silitys]rauta
раскалыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks рас-
колоть
раскапыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
раскопать
раската|ть, -ю, -ешь, -ют; раскатанный,
раскатан perf (imperf раскатывать) что А 1.
kiertää (t kääriä) auki, avata; ~ ковёр kiertää
matto auki 2. kaulia, kaaviloida; ~ тесто kau-
lia taikina 3. jyrätä, tasoittaa; ~ дорогу jyrätä
tie
рас|катйть, -качу, -катишь, -катят;
-каченный, -качен perf (imperf раскатывать)
что А 1. antaa vauhtia, panna pyörimään; ~
санки antaa kelkalle vauhtia 2. vierittää (t
kierittää) hajalle; ~ брёвна vierittää hirret
hajalle
раскатыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
раскатать
раскатыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
раскатить
раскача|тъ, -ю, -ешь, -ют; раскачанный,
раскачан perf (imperf раскачивать) 1. кого-
что А, на чём Р panna keinumaan (t kiikku-
maan t heilumaan); ~ маятник panna heiluri
heilumaan; ~ колыбель panna kehto liekku-
maan (t kiikkumaan); ~ кого-л на качелях
kiikuttaa jkta keinussa 2. что A saada liikku-
maan, liikuttaa, ravistaa; ~ столб <зуб> saada
pylväs <hammas> liikkumaan
раскачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
раскачать; 2. чем I heiluttaa, kiikuttaa; ~
ногами heiluttaa jalkojaan
раска|ятъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf раскаиваться) в чём Р katua; ~ в
своих поступках <словах> katua tekojaan
<sanojaan>
раскида|ть, -ю, -ешь, -ют; раскиданный,
раскидан perf (imperf раскидывать) ks раз-
бросать
раскйдыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разбросать ja раскинуть
раскйн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf раскидывать) что А 1. levittää, ojen-
taa levälleen; ~ руки levittää kätensä 2. на чём
Р levittää; - ковёр [на полу] levittää matto
311
рас
рас
[lattialle] 3. pystyttää; ~ лагерь <палатку>
pystyttää leiri <teltta> A ~ умом (t мозгами)
puhek käyttää järkeä
раскйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf раскидываться) 1. на чём Р puhek
oikaista [itsensä], pitkälleen, heittäytyä
pitkälleen (t pitkäkseen); ~ на постели
oikaista [itsensä] pitkälleen sänkyyn 2. 3. pers
где (в, на + P, под + I, по + D) levittäytyä;
лагерь ~улся на возвышенности <в лесу,
под горой> leiri levittäytyi ylänteelle
<metsään, vuoren juurelle>; по всей стране
-улась сеть библиотек kirjastojen verkko on
levinnyt koko maahan
раскйс|нутъ, -ну, -нешь, -нут; раскис, -ла;
-ший perf (imperf раскисать) от чего G 1. 3.
pers от чего G, после чего G: дороги
раскисли от дождя (t после дожди) tiet ovat
sateen liottamia 2. kuv puhek tulla veteläksi (t
veltoksi); ~ от жары tulla veteläksi kuumuu-
desta 3. puhek paheks tulla hentomieliseksi; ~
от поздравлений и похвал tulla hen-
tomieliseksi onnitteluista ja kehumisesta
раскладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
разложить 1—4
раскланя|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf раскланиваться) с кем I kumartaa;
сосед вежливо со мной -лея naapuri kumar-
si minulle kohteliaasti
расклё|итъ, -ю, -ищь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf расклеивать) что А 1. avata (Jk liimat-
tu); ~ конверт avata kirjekuori 2. на чём Р,
где (по + D) liimata (moneen paikkaan); ~
объявления <афйши> на стенах (t по
стенам) liimata ilmoituksia <mainoksia>
seiniin; ~ листовки по городу liimata julistei-
ta talojen seiniin
рафсоватъ, -кую, -куёшь, -куют; -кован-
ный, -кован perf (imperf расковывать) 1. ко-
го-что A riisua (t irrottaa) kengät (hevoselta)
2. кого-что A riisua kahleista; ~ узника riisua
vanki kahleista 3. что A erik takoa ohueksi; ~
железо takoa rauta ohueksi
рас|колоть, -колю, -колешь, -колют;
-колотый, -колот perf (imperf раскалывать)
1. ks колоть II; 2. кого-что A kuv jakaa,
hajottaa, aiheuttaa hajaannusta; ~ отрйд
jakaa joukko; ~ партию aiheuttaa hajaannus-
ta puolueessa
раскопа|ть, -ю, -ешь, -ют; раскопанный,
раскопан perf (imperf раскапывать) 1. что А
kaivaa auki; suorittaa kaivauksia; ~ могилу
kaivaa hauta auki; ~ древние погребения
suorittaa kaivauksia muinaisella kalmis-
toalueella 2. кого-что A kuv puhek löytää,
kaivaa esiin; где Зто ты ~л такого за-,
мечательного работника? mistä löysit noin
hyvän työntekijän?
раскра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf раскрашивать) что А, чем
I värittää, maalata; ~ картинки värittää
kuvat; ~ лодку масляными красками maala-
ta vene öljymaalilla; ~ стену кистью levittää
maalia seinään siveltimellä
раскрыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks раскрыть(ся)
раскр|ыть, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
perf (imperf раскрывать) что А 1. avata,
aukaista (Jk suljettu, kiinni oleva); ~ шкаф
avata kaappi; - окно <двёри, ворота> avata
ikkuna <ovi, portti>; ~ пакет avata paketti Z
avata, aukaista, levittää auki; ~ зонтик <вёер,
кнйгу> avata sateenvarjo <viuhka, kirja>;
цветок ~ыл свой лепестки kukan terälehdet
avautuivat 3. kuv paljastaa; ~ тайну (t секрет)
paljastaa salaisuus; ~ преступление paljastaa
rikos 4. кому D, перед кем-чем I, в чём Р
selittää, selvittää; ~ слушателям существо
дела selvittää kuulijoille asian ydin; ~ перед
студентами <пёред аудиторией> со-
держание чего-л selittää opiskelijoille <kuuli-
jakunnalle> jnk sisältö; ~ что-л в статье <в
книге, в лекции> selittää jk artikkelissaan
<kirjassaan, luennossaan> A - глаза кому-л
на что-л avata jkn silmät näkemään jtak; ~
душу кому-л (t перед ке"м-л) avata sydämensä
jklle, keventää (t purkaa) sydäntään jklle; ~
объятия sulkea (t ottaa) jku syliinsä; ~ рот
avata suunsa (sanoakseen t ihmetellen)
раскр|ьпъся, -оюсь, -оешься, -оются perf
(imperf раскрываться) перед кем I avautua,
paljastaa sisimpänsä (jklle)
раск^пор|итъ, -ю, -ишь, -ят; -и ja -ь; -ен-
ный, -ен perf (imperf раскупоривать) что А
avata (pullo tms); ~ бутылку <бочку> avata
pullo <tynnyri>
раск£рива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
рас|курйть, -курю, -куришь, -курят; -курен-
ный, -курен perf что A sytyttää (savuke); рас-
курить сигарету <трубку> sytyttää savuke
<piippu>
рас|кусйть, -кушу, -кусишь, -кусят;
-кушенный, -кушен perf (imperf раскусы-
вать) 1. что A purra rikki; ~ орех purra
pähkinä rikki 2. кого-что A kuv puhek päästä
perille, hoksata, äkätä, älytä; его не сразу
~кусишь hänestä on vaikea heti päästä perille
раск^та|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
312
рас
рас
раскутывать) кого-что A kääriä auki, riisua
liiat vaatteet; ~ ребёнка kääriä lapsi auki,
riisua lapselta liiat vaatteet
распада|ться, -ется, -ются imperf ks
распасться
распак|овать, -ую, -уешь, -уют; -бван-
ный, -ован perf (imperf распаковывать) что
A purkaa (pakkaus); ~ вещи <чемоданы>
purkaa [matkatavarat <matkalaukut>
распал|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf"распалиться) чем I puhek syttyä, tulis-
tua, kiihtyä; ~ гневом syttyä vihaan
распарыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
распороть
распа|сться, -дётся, -дутся; -лея, -лась
perf (imperf распадаться) на что A hajota,
jakautua; молекулы -лись на атомы
molekyylit hajosivat atomeiksi
рас|пахать, -пашу, -пашешь, -пашут;
-паханный, -пахан perf (imperf распахивать)
что A kyntää (tav ensi kertaa); ~ участок <це-
лину> kyntää palsta <uudismaa>
распахива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
распахать
распахива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
распахнуть
распахнуть, -у, -ёшь, -ут; распахнутый,
распахнут perf (imperf распахивать) что А
avata levälleen (t selkoselälleen t selälleen); ~
ворота <дверь> avata portti <ovi> levälleen;
- шубу avata turkki levälleen
распева|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek lauleskella, laulella, laulaa; - весёлые
песни lauleskella iloisia lauluja
распечата|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
распечатывать) что А 1. avata (kirje tms); ~
письмо <пакёт> avata kirje <paketti> 2. mur-
taa sinetti; - помещение murtaa sinetti
huoneiston ovelta
распива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
puhek juoda, ryyppiä, hörppiä; ~ чай juoda
teetä
рас|писать, -пишу, -пишешь, -пишут;
-писанный, -писан perf( imperf расписывать)
1. кого-что А, на что А, по чему kirjoittaa
(eri kohtiin, eri liuskoille); ~ цитаты на
карточки kirjoittaa lainaukset lipuille; ~ роли
kirjoittaa roolit; ~ расходы по графам mer-
kitä (t viedä) menoerät sarakkeisiin; все дни
-писаны kaikki päivät on varattu 2. что А,
чем I koristaa [maalauksin], kirjailla; ~ стены
<вазу> [красками] koristaa seinät <mal-
jakko> maalauksin 3. кого-что А, кому D
kuv puhek kuvata, kuvailla, maalailla
(ilmeikkäästi); ~ происшествие kuvata tapah-
tuma; мне его -писали как прекрасного
работника minulle kuvailtiin hänet mainiona
työntekijänä 4. кого А, где (в + Р) puhek
vihkiä avioliittoon; в загсе молодых -писали
siviilirekisteritoimistossa morsiuspari vihittiin
avioliittoon
расписаться, -пишусь, -пишешься,
-пишутся perf (imperf расписываться) 1. в
чём Р, на чём Р kirjoittaa nimensä, kuitata; ~
в получении зарплаты kuitata palkkansa
[palkkalistaan]; ~ в ведомости <на до-
кументе, на заявлёнии> kirjoittaa nimensä
luetteloon <asiapaperiin, hakemukseen> 2. в
чём Р kuv tunnustaa, myöntää olevansa (jk);
~ в собственном невежестве tunnustaa tyh-
myytensä, myöntää olevansa tyhmä; ~ в своей
беспомощности tunnustaa voimattomuutensa
3. с кем I puhek mennä naimisiin, solmia avio-
liitto (jkn kanssa)
распйсыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks расписать(ся)
расплав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf, расплавл4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks плавить I
распластать, -ю, -ешь, -ют; распластан-
ный, распластан perf (imperf распласты-
вать) 1. (imperf myös пластать) что A fileoi-
da, fileerata ~ рь'!бу fileoidä kala 2. что А
levittää (siivet); ~ крылья levittää siipensä
распласта|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf распластываться) по чему D, на чём
Р heittäytyä pitkälleen (t pitkäkseen); ~ по
земле (t на земле) <по полу> heittäytyä
pitkälleen maahan <lattialle>
расплатиться, -ачусь, -атишься, -атятся
perf, расплачива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf I. с кем I, за что A maksaa, suorittaa
maksut; - с долгами maksaa velat; ~ с
носильщиком <с официантом> maksaa kan-
tajalle <tarjoilijalle>; расплатиться за услуги
<за покупки> maksaa palveluksesta <ostot>;
~ по счёту maksaa laskun mukaan 2. с кем I
kuv kostaa, maksaa; расплатиться с врагами
kostaa vihamiehilleen 3. за что A kuv joutua
maksamaan (t kärsimään), [saada] maksaa;
изменник расплатится за свой преступления
petturi saa maksaa rikoksensa; расплатится
он за свою беспечность! hän joutuu mak-
samaan leväperäisyytensä!
расплёл, расплела pret ks расплести
распл|ескать, -ещу, -ёщешь, -ёщут ja
-ескаю, -ескаешь, -ескают; -ёсканный, -ёскан
perf (imperf расплёскивать) что А, по чемуТ>
313
рас
рас
läikyttää, läikytellä, loiskuttaa, loiskutella; ~
всю воду по полу läikytellä koko vesi lattialle
расплескаться, -ёщется, -ёщутся ja
-ескается, -ескаются perf (imperf расплёски-
ваться) по чему D läikkyä, loiskua; молоко
-ескалось по полу maito läikkyi lattialle
расплёскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf. ks
расплескать
расплёскива|ться, -ется, -ются imperf ks
расплескаться
распл|естй, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-етённый, -етён, -етена perf, расплета|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf что A purkaa, avata (punok-
sesta, palmikolta); ~ косу avata palmikkoja];
расплести верёвку purkaa naru
расплыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, расплы|ться, -вусь, -вёшься, -вутся;
-лея, -лась, расплылось perf 3. pers по чему
D levitä; чернила расплылись по бумаге
muste levisi paperille А его лицо расплылось
в улыбке (t в улыбку t улыбкой) hänen
kasvonsa menivät leveään hymyyn; она рас-
плылась в улыбке (f в улыбку t улыбкой)
hän hymyili leveästi
распознавать, -ю, -ёшь, -ют imperf, рас-
познав, -ю, -ешь, -ют; распознанный,
распознан perf кого-что A päästä selville (t
perille), havaita; своевременно распознать
болезнь havaita tauti ajoissa; распознать чьй-л
намерения päästä selville jkn aikeista
располагать I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
расположить
располагать II, -ю, -ешь, -ют imperf
kirjak 1. кем-чем I: он ~ет средствами
<деньгами> hänellä on varoja <rahaa>; он
~ет интересными фактами hänellä on
[käytettävänään] mielenkiintoisia tosiasioita;
он не ~ет [свободным] временем hänellä ei
ole [vapaata] aikaa; ~йте мной olen
käytettävissänne 2. tav 3. pers кого G, к чему
D olla otollinen, edistää, antaa virikettä; об-
становка ~ет к работе työolot ovat hyvät,
ympäristö inspiroi työntekoon
располагаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks расположиться
расползаться, -ется, -ются imperf, рас-
ползись, -ётся, -утся; расползся, -лась perf
1. по чему D ryömiä [hajalle], madella
[hajalle]; жуки расползались (t расползлись)
по полу в разные стороны kovakuoriaiset
ryömivät hajalle lattiaa pitkin 2. 3. pers на чём
P, по чему D puhek levitä; на скатерти рас-
ползлось пятно läiskä levisi pöytäliinalla 3. 3.
pers от чего G puhek liettyä [pehmeäksi];
дороги расползлись от дождя tiet ovat liet-
tyneet pehmeiksi sateen jälkeen 4. 3. pers от че-
го G puhek hajota, mennä hajalle[en]; брюки
расползлись от ветхости housut ovat hajon-
neet vanhuuttaan
расположить, -ложу, -ложишь, -ложат;
-ложенный, -ложен perf (imperf распо-
лагать) кого-что А 1. где (в, на + Р), как (по
+ D) panna, sijoittaa, järjestää; ~ книги
<посуду> на полках panna kirjat <astiat>
hyllyille; ~ рисунки в тексте sijoittaa piir-
rokset tekstiin; ~ отряд в деревне majoittaa
joukko kylään; - слова по алфавиту panna
sanat aakkosjärjestykseen 2. tav pass partis
pret где (в, на + P, у + G): село расположено
у реки <в долине, на холмах> kylä sijaitsee
(t on) joen varrella <Jaaksossa, kukkuloilla>
3. к кому D valloittaa [suosio t mieltymys],
saavuttaa (t voittaa) suosio; - к себе новых
знакомых valloittaa uudet tuttavat; ~ к себе
аудиторию saavuttaa kuulijakunnan suosio
расположиться, -ложусь, -ложишься,
-ложится perf (imperf располагаться) в чём
Р, на чём Р, где (в, на + Р, за + I, у, около,
возле + G), как I asettua, sijoittua; ~ в лесу
asettua metsään; ~ лагерем на берегу реки <у
ручья> leiriytyä joen rannalle <puron
viereen>; он удобно -ложился в кресле <на
диване, за столом, у телевйзора> hän asettui
istumaan mukavasti nojatuoliin <sohvalle,
pöydän ääreen, television viereen>
рас|пороть, -порю, -порешь, -порют;
-поротый, -порот perf (imperf распарывать)
ks пороть I
распоря|дйться, -жусь, -дйшься, -дятся
perf (imperf распоряжаться) 1. о чём Р t + inf
määrätä, antaa määräys, käskeä; ~ об отъезде
antaa lähtömääräys; ~ разгрузить вагоны, ~
о разгрузке вагонов määrätä vaunut puret-
taviksi 2. кем-чем I määrätä [käytöstä],
käyttää; ~ средствами <свойм имуществом>
määrätä varojen <omaisuutensa> käytöstä; ~
людьми määrätä ihmisten käytöstä; он не
знал, как ~ своим временем hän ei tiennyt,
mihin olisi aikansa käyttänyt (t kuluttanut)
распоряжаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf 1. ks распорядиться; 2. чем I, где (в,
на + Р) määrätä, määräillä; hoitaa; ~ хозяйст-
вом <делами> hoitaa taloutta <asioita>; в
этом доме всем -ется хозяйка tässä talossa
kaikesta määrää emäntä
расправ|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf (imperf расправлять) что А 1. чем\
oikaista, oikoa, suoristaa; - бумагу
314
рас
рас
<складки> oikaista paperi <laskokset>; ~
что-л руками oikaista jk käsin 2. ojentaa,
suoristaa (ruumiinjäsenensä); levittää
(siipensä); ~ спину suoristaa selkäänsä (t
ryhtiään); ~ крылья levittää siipensä
расправиться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf расправляться) с кем-чем I 1. tehdä
selvä[ä], tehdä selvää jälkeä (jksta tjstak), tap-
paa (jku); ~ с предателем <с врагом> tehdä
selvä[ä] petturista <vihollisesta> 2. kuv puhek
tehdä selvä[ä], hotkia, syödä; он быстро ~ил-
ся с завтраком hän hotki pian aamiaisensa;
кошка быстро ~илась с рыбой kissa teki pian
selvän kaloista
расправлять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
расправить
расправляться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks расправиться
распредел|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf распределить) 1. кого-что
А, между кем-чем I, среди кого G jakaa,
jaotella, jaottaa; * продукты jakaa
ruokatarvikkeet; ~ работу между собой
<мёжду предприйтиями> jakaa työt
keskenään <laitosten kesken>; ~ обязанности
среди членов группы jakaa velvollisuudet (t
tehtävät) ryhmän jäsenten kesken 2. кого-что
А, куда (по + mon D, на + A) jakaa, lähettää,
määrätä; ~ рабочих по участкам jakaa
työläiset työosastoittain 3. кого А, куда (в, на
+ A) puhek määrätä (t lähettää) työhön
(opiskelun jälkeen); ~ кого-л в школу <на
завод> määrätä jku työhön kouluun
<tehtaaseen> 4. что A järjestää; правильно ~
своё время käytää aikansa oikein
распределиться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf распределиться) 1. куда (по + топ
D) jakautua; ~ по группам <по классам>
jakautua ryhmiin <luokkiin> 2. куда (в, на +
A) puhek saada työmääräys (opiskelun
jälkeen); он ~йлся на Камчатку <в Москву>
hän sai työmääräyksen KamtSatkalle
<Moskovaan>
распределяйся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks распределйть(ся)
распростереть, -ёр, -ёрла; -ёртый, -ёрт
perf (imperf распростирать) что A levittää
(kätensä, siipensä); ~ крылья levittää siipensä
распро|стйться, -щусь, -стйшься, -стйтся
perfks распрощаться
распростран|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый,
-ён, -ена perf(У/nperf распространить) что А 1.
laajentaa; ~ свой владения laajentaa alueitaan
А ~ предложение kiel laajentaa lausetta 2. на
кого-что A ulottaa, laajentaa; ~ закон на всех
граждан ulottaa laki koskemaan kaikkia
kansalaisia; ~ своё влияние на кого-л ulottaa
vaikutusvaltansa jkhun 3. среди кого G levittää,
jakaa; ~ журналы levittää aikakauslehtiä; ~
газеты среди подписчиков hankkia lehtitilauk-
sia 4. среди кого G levittää, tehdä tunnetuksi; ~
слух levittää huhua; они стремились ~ опыт
среди рабочих предприятия he yrittivät
levittää kokemusta laitoksen työläisten keskuu-
teen 5. ks распространить 2
распространиться, -юсь, -йтся, -Ятся perf
(ш7рег/*распространЯться) 1. куда (в, на + А)
ulottua, levitä; леса -йлись далеко на север
metsät ulottuivat kauas pohjoiseen 2. 3. pers
где (по + D) levitä, lajeta; это движение
~йлось по всем странам tämä liike levisi
kaikkiin maihin 3. 3. pers где (по + D) levitä
(tulla tietoon); радостное известие быстро
-йлось по всей стране ilosanoma levisi
nopeasti koko maahan; по городу ~йлись
слухи kaupungilla levisi huhuja 4. 3. pers где
(по + D) levitä (hajusta tms); дым -йлся по
комнате savu levisi huoneeseen; запах цветов
-йлся по саду kukista levisi tuoksu puistossa
5. ks распространяться 2
распространить, -ю, -ешь, -ют imperf
(pers распространить) 1. ks распространить
1—4; 2. что A levittää (valoa, hajua); huokua
(lämpöä); ~ запах духов [вокруг себя] levittää
hajuveden tuoksua [ympärilleen]
распространЯ|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf распространиться) 1. A:s распро-
страниться 1—4; 2. о чём Р puhek paheks
jaaritella, puhua lavea[sanaise]sti; ~ о своих
делах jaaritella asioistaan
распроща|ться, -юсь, -ешься, -ются perf с
кем-чем I puhek sanoa jäähyväiset (t hyvästit),
heittää (t jättää) hyvästit; ~ со старыми
друзьями sanoa jäähyväiset vanhoille
ystävilleen; ~ с большим спортом heittää
hyvästinsä huippu-urheilulle
распряга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
распрячь
распрям|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лён, -лена perf, распрямлять, -ю, -ешь, -ют
imperf что A suoristaa, oikaista, oikoa; рас-
прямить проволоку suoristaa rautalanka;
распрями спину! oikaise (t suorista) selkäsi!
распрячь, -гу, -жёшь, -гут; -г, -гла; -жён-
ный, -жён, -жена рег/Х/трег/*распрягать) ко-
го A riisua (t päästää) valjaista; ~ лошадей
<волов> riisua hevoset <härät> valjaista,
riisua hevosilta <häriltä> valjaat
315
рас
рас
распуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
рас|пустйть, -пущу, -пустишь, -пустят;
-пущенный, -пущен perfl. кого-что A laskea
[hajalle], päästää; - учеников на каникулы
laskea oppilaat lomalle; - школьников по
домам laskea koululaiset kotiin; распустить
класс antaa luokalle vapaata 2. что A hajot-
taa, lakkauttaa; распустить парламент hajot-
taa parlamentti; распустить комиссию
lakkauttaa lautakunta 3. что A avata, päästää
auki; levittää, hellittää, höllentää, lyösentää; ~
ремень hellittää vyötä; - шнуровку avata
nyöritys; ~ паруса levittää purjeet; - косы
avata palmikot; - хвост levittää pyrstönsä 4.
что A purkaa; распустить свитер purkaa vil-
lapaita 5. кого A höllentää kuria; ~ учеников
höllentää oppilaiden kuria 6. что A puhek
paheks levittää, levitellä (huhua tms); рас-
пускать сплетни <слухи> levittää juoruja
<huhuja>
расгг^та|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf распутываться) с кем-чем I puhek
selvitä, selviytyä, päästä; ~ с долгами selvitä
veloista
распыл|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (Утрег/*распылять) 1. что A suihkut-
taa, ruiskuttaa, sumuttaa; ~ порошок
<жйдкость> suihkuttaa jauhetta <nestettä>
2. кого-что A kuv hajottaa, pirstoa; ~ армию
hajottaa armeija; - средства hajottaa varat
рафадйтъ, -сажу, -садишь, -садят;
-саженный, -сажен perf (imperf рассажи-
вать) 1. кого-что А, куда (по + D, за + А),
где (за + I) istuttaa, panna (t sijoittaa) istu-
maan; ~ гостей за стол (t за столом) <по
указанным местам> sijoittaa vieraat pöytään
<osoitetuille paikoille> 2. кого А, куда (по +
D, в, на, за + A) istuttaa erilleen [toisistaan];
~ шалунов за разные парты istuttaa häiriköt
eri pulpettiin 3. что A harventaa, istuttaa har-
vaan (t harvempaan); ~ клубнику harventaa
mansikoita
рассажива|ться, -ется, -ются imperf ks
рассесться 1
расседла|ть, -ю, -ешь, -ют; рассёдлан- .
ный, рассёдлан perf (imperf рассёдлывать)
кого A riisua satula (hevoselta)
рассёива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
рассеять
рассёива|ться, -ется, -ются imperf ks
рассеяться
рассека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
рассечь; лучи прожекторов -ли нёбо valon-
heittimien valokeilat halkoivat taivasta
рас|селйть, -селю, -селишь, -селят; -се-
лённый, -селён, -селена perf (imperf рас-
селить) кого А 1. куда (по + топ D), где (в +
Р) majoittaa, panna asumaan (eri patikkoihin);
- туристов по комнатам majoittaa turistit
huoneisiin; ~ делегатов в гостинице majoit-
taa valtuutetut hotelliin 2. erottaa, panna
asumaan erilleen [toisistaan]; - неуживчивых
соседей erottaa riitaisat naapurukset
рафердйть, -сержу, -сердишь, -сердят;
-серженный, -сержен perfks сердить
рафердйться, -сержусь, -сердишься,
-сердятся perfks сердиться
рафбсться, -сйдусь, -сйдешься, -сйдутся;
-сёлся, -сёлась; -сёвшийся; -сёвшись perf 1.
(imperf рассаживаться) куда (по + топ D),
где (на + Р) istuutua, käydä istumaan (mones-
ta); - по своим местам istuutua paikoilleen;
все -селись на скамейке kaikki istuutuivat
penkille; дети -селись по партам lapset istuu-
tuivat pulpetteihinsa 2. где (в, на + Р) puhek
paheksistu[utu]a (t käydä istumaan) leveästi; ~
на диване <в крёсле> istua leveästi sohvalla
<nojatuolissa>
расс6|чь, -ку, -чёшь, -кут; рассёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf рассекать)
1. кого-что А, чем I halkaista, lyödä halki;
leikata halki; ~ кость <тушу> топором
halkaista luu <ruho> kirveellä 2. что A hal-
kaista, halkoa; корабль рассёк вблны laiva
halkoi aaltoja 3. что A satuttaa verille, hal-
kaista, haavoittaa; он рассёк [себе] губу hän
satutti huulensa verille, hän halkaisi huulensa
4. 3. pers что A halkaista, halkoa, jakaa, leika-
ta (sijainnista); шоссе ~кло лес надвое (t на
две части) maantie halkaisi metsän kahtia 5.
что A sot halkaista kahtia; ~ армию
противника halkaista vihollisarmeija kahtia
рассфть, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
(imperf рассеивать) 1. (imperf myös pac-
севать) что A kylvää, hajottaa; - семена
<зёрна> kylvää siemenet <jyvät>; сеялка
ровно -яла семена kylvökone hajotti
siemenet tasaisesti 2. что A hajottaa; - свет
<лучй> hajottaa valo <säteet> 3. кого-что А
hajottaa, ajaa hajalle; - толпу hajottaa
väkijoukko; ветер -ял тучи tuuli hajotti pilvet
4. что A kuv haihduttaa, hälventää (jk
epämiellyttävä); - подозрения <сомнёния>
haihduttaa epäilyt <epäluulot>; - страх
<печаль> haihduttaa pelko <suru> 5. кого А
virkistää [mieltä], piristää [mieltä]; Зто менй
-яло se virkisti mieltäni (t minua)
рассё|ятъся, -ется, -ются perf (imperf
316
рас
рассеиваться) где (по + D) hajaantua, hajota;
hajottua; ~ по свету hajota maailmalle
рассказать, -ажу, -ажешь, -ажут; -азан-
ный, -азан perf, рассказыва|ть, -ю, -ешь, -ют
im per f что А, о ком-чём Р t puhek про кого-
что А, кому D, + konj что, как kertoa; ~
сказку детям kertoa lapsille satu[a]; - о
[героях <о строителях, о чьём-л дётстве>
kertoa sankareista <rakentajista, jkn lapsuu-
desta>; ~ про поездку <про отца> kertoa
matkasta <isästä>; расскажи мне, как ты
попал в Зтот город kerro, miten olet joutunut
tähän kaupunkiin; дедушка рассказывает,
что... vaari kertoo, että
расслаб|итъ, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf расслаблять) 1. что A höllentää;
~ ремень höllentää vyötä 2. кого-что А
rentouttaa; ~ мышцы rentouttaa lihaksensa
расследовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A myös lak tutkia; ~ дело
<вопрос, все факты> tutkia asia <kysymys,
kaikki tosiasiat>
расслыш|ать, -у, -ишь, -ат; -анный, -ан
perf кого-что A kuulla [selvästi], saada selvää;
- всё до последнего слова kuulla kaikki
viimeistä sanaa myöten; извини, я тебЯ не ~ал
anteeksi, en kuullut (t en saanut selvää), mitä
sanoit
рассматривав, -ю, -ешь, -ют imperf 1.
(perf рассмотреть) кого-что А, в чём Р, на
чём Р, во что А, через что А, где (в, на + Р),
откуда (из, с + G), в каких условиях (в, при
+ Р) katsoa, katsella, tutkia, tarkastella, yrittää
nähdä; он ~л что-то в траве <в снегу> hän
tarkasteli jotakin ruohikossa <lumessa> ole-
vaa; ~ себй в зеркале katsella itseään peilistä;
~ кого-л <что-л> в бинокль katsoa jkta
<jtak> kiikarilla; ~ что-л из окна <с
балкона> katsella jtak ikkunasta <parvek-
keelta>; ~, бабочку <как6е-л насекомое,
почтовые марки> через увеличительное
стекло tutkia perhosta <jtak hyönteistä, pos-
trmerkkejä> suurennuslasilla; - иллюстрации
в книге tutkia kirjan kuvitusta; ~ картины на
выставке tutkia tauluja näyttelyssä; гость с
интересом ~л фотографии vieras katseli kiin-
nostuneena valokuvia А ~ что-л на свет
tarkastaa jtak valoa vasten 2. ks рассмотреть
2; дело ~ют в суде asia[a] käsitellään
oikeudessa, asia on oikeuden käsiteltävänä 3.
кого-что А как кого-что A tBKa честве кого-
чего G pitää, katsoa; ваше предложение
можно - как вполне реальное ehdotustanne
voidaan pitää täysin mahdollisena; Зту работу
я ~ю в качестве предварительной pidän tätä
työtä alustavana
рассмотреть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perf (imperf рассматри-
вать) 1. кого-что А, в чём Р, на чём Р, во что
А, через что А, где (в, на + Р), откуда (из, с
+ G), в каких условиях (в, при + Р) nähdä,
erottaa, tutkia, tarkastella; ~ что-л в траве <в
снегу, в воде> nähdä jtak ruohikossa <lumes-
sa, vedessä> olevaa; ~ надпись на картине
tutkia taulussa olevaa kirjoitusta; стараться (t
пытаться) ~ что-л в бинокль Невооружён-
ным глазом> yrittää nähdä jtak kiikarilla
<paljain silmin>; ~ кого-л в толпе nähdä (t
huomata) jku väkijoukosta; ~ что-л при свете
tarkastella jtak valossa; в темноте я с трудом
~отрёл номер автобуса vaivoin erotin
pimeässä bussin numeron 2. что А, где (в, на
+ Р) käsitellä, tutkia; ~ заявление <пр6сьбу>
käsitellä hakemus <pyyntö>; ~ проект tutkia
luonnos; ~ дело в суде <в какой-л
комйссии> käsitellä asia oikeudessa <jssak
lautakunnassa>; ~ что-л на съезде käsitellä
jtak edustajakokouksessa
рассор|ить, -ю, -ишь, -ят perf кого А, с
кем } saada riitaantumaan; ~ друзей saada
ystävykset riitaantumaan; она ~ила брата с
сестрой hän sai sisarukset riitaantumaan
рассориться, -юсь, -ишься, -ятся perf с
кем I riitaantua; ~ со всеми riitaantua
kaikkien kanssa
рассортировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perfks сортировать
расспрапшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
рассп|росить, -ошу, -бсишь, -осят; -ошен-
ный, -ошен perf кого А, о ком-чём Р kysellä
(tarkoin); ~ встречного о дороге kysellä tietä
vastaantulijalta; ~ кого-л об общих зна-
комых kysellä jklta yhteisistä tuttavista
расста|ваться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks расстаться А он не -ётся с книгой hän
lukee paljon, hän on innokas lukija; он не -ёт-
ся с мячом hän on innokas palloilija
расстав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, расставлять, -ю, -ешь, -ют imperf I. ко-
го-что А, где (в, на + Р) panna [paikoilleen],
sijoittaa paikoilleen, asettaa [paikoilleen]; ~
мебель panna huonekalut paikoilleen; ~
книги на полках <в шкафу> panna kirjat hyl-
lylle <kaappiin>; расставить посты asettaa
vartiot; расставить запятые panna pilkut
paikoilleen, pilkuttaa 2. что A levittää, hajot-
taa; стоить, расставив ноги seisoa hajareisin
3. что A puhek ja erik väljentää, leventää;
317
рас
рас
расставить рукава у платья väljentää
leningin hihoja
расста|ться, -нусь, -нешься, -нутся perf
(imperf расставаться) 1. с кем I, где (в, на +
Р, около, возле, у + G), на какое время (на +
А), до какого времени (до .+ G) erota; ~ с
другом <с отцом> erota ystävästään
<isästään>; мы ~лись с ним в переулке <в
школе, на улице, на вокзале> erosimme
kujalla <koulussa, kadulla, asemalla>; мы
-лись на год <на несколько дней, до вечера,
до понедельника> me erosimme vuodeksi
<muutamaksi päiväksi, iltaan asti, maanantai-
hin saakka> 2. с кем-чем I, на какое время
(на + A) erota, jättää, luopua; ~ со школой<с
институтом> erota koulusta <instituutista>;
~ с родным городом на целый год lähteä
kotikaupungistaan koko vuodeksi; со щенком
придётся ~ koiranpennusta on luovuttava; - с
мыслью о путешествии luopua matka-
-aikeista
расстёгива|тъ, -ю, -ешь, -юг imperf, рас-
стегнуть, -у, -ёшь, -ут; расстёгнутый, рас-
стёгнут perf что A avata (nappi tms, jk
napitettu); расстегнуть пальто <пуговицы>
avata takki <napit>
расст|елйтъ, -елю, -ёлешь, -ёлют; -ёлен-
ный, -ёлен perf, расстила|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf puhek ks разостлать
расстелю, расстелешь fut ks разостлать
расстраива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
расстроить
расстрелива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf, рас-
стрелфъ, -ю, -ешь, -ют; расстрелянный,
расстрелян perf 1. кого А, за что A ampua,
teloittaa [ampumalla] (jkujnk vuoksi) 2. что А
ampua, vahingoittaa; расстрелять танки
<корабль> ampua panssarivaunut <alus>
tuleen; ~ мирную демонстрацию hajottaa
rauhanomainen mielenosoitus ampumalla 3.
что A ampua, kuluttaa (ampumalla); рас-
стрелять все патроны ampua kaikki patruu-
nat
расстро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf расстраивать) 1. что A hajottaa,
saattaa (t panna) epäjärjestykseen, panna
sekaisin; - ряды hajottaa rivistöt 2. что А чем
I panna sekaisin, saattaa epäkuntoon, pilata; ~
хозяйство panna talous sekaisin; ~ желудок
panna vatsa sekaisin; ~ здоровье pilata terveys
3. что А чем I tehdä tyhjäksi, sotkea, panna
sekaisin; ~ чьй-л замыслы tehdä tyhjäksi jkn
aikeet; ~ чьй-л планы sotkea jkn suunnitelmat
4. что A saattaa epävireeseen; -скрипку <пи-
анйно> saattaa viulu <piano> epävireeseen 5.
кого А, чем I hermostuttaa, saada her-
mostuneeksi; ~ товарища какбй-л новостью
hermostuttaa toveriaan jllak uutisella; Зта
весть его ~ила tämä tieto hermostutti häntä
рассудить, -сужу, -судишь, -судят perf
кого-что A ratkaista riita; ~ спор ratkaista
riita; ~судйте нас! ratkaiskaa riitamme
рассужда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf о чём?,
с кем I, как кто N puhua, pohdiskella, pohtia,
järkeillä; ~ о музыке <о литературе, о
любвй> puhua musiikista <kirjallisuudesta,
rakkaudesta>; - на какую-л тему с прияте-
лем järkeillä jstak kaverinsa kanssa; он ~ет
как дилетант hän puhuu kuin harrastelija; не
надо ~ о том, чего не знаешь älä puhu siitä,
mitä et tunne
рассчита|ть, -ю, -ешь, -ют; рассчитан-
ный, рассчитан perf (imperf рассчитывать) 1.
что A laskea, arvioida; ~ стоимость чего-л
laskea jnk hinta; ~ предстоящие расходы
arvioida tulevat menot; он не ~л своих сил
hän arvioi voimansa väärin 2. pass partis pret
на кого-что А: словарь рассчитан на
школьников sanakirja on tarkoitettu koulu-
laisille; книга рассчитана на широкого
читателя kirja on tarkoitettu laajalle luki-
jakunnalle 3. кого A antaa lopputili; ~
работника antaa työntekijälle lopputili 4. ко-
го-что A sot, urh komentaa (t toimittaa)
luku;~ роту <взвод> komentaa luku komppa-
niassa<joukkueessa>
рассчитаться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf рассчитываться) 1. с кем I, за что k
maksaa, suorittaa maksut; - с официантом
<с продавцом> maksaa tarjoilijalle
<myyjälle>; ~ с кём-л за услуги maksaa jklle
palveluksesta 2. ks расплатиться 2
рассчйтыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperfЛ. ks
рассчитать 1, 3, 4; 2. на что А, + in f toivoa,
aikoa; ~ на внимание toivoa saavansa
huomiota osakseen; ~ на чью-л помощь
toivoa jklta apua; он ~л прийти вовремя hän
aikoi tulla ajoissa; он ~л на возвращение {t
вернуться) hän toivoi palaavansa 3. на кого-
что A luottaa; ~ на себй <на старого друга>
luottaa itseensä <vanhaan ystävään>; на него
не ~йте, на него нечего ~ häneen ei ole luot-
tamista
рассчйтыва|тъся, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks рассчитаться
рассыла|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks ра-
зослать
рассылать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
318
рас
рас
per f, рассыпа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что
А, по чему D pudottaa, pudotella, tiputella,
tiputtaa, .karistaa (hajalle); рассыпать
картофель по полу pudottaa perunat pitkin
lattiaa; - соль karistaa suolaa 2. что А, куда
(по + mon D) kaataa (jtak varisevaa); ~ муку
по мешкам kaataa jauhot säkkeihin
рассылаться, -люсь, -лешься, -лютея
perf, рассылаться, -аюсь, -аешься, -аются
imperf 1. 3. pers по чему D pudota, putoilla,
tippua, karista; картофель ~ался по земле
perunat putoilivat maahan; монеты ~ались
по полу rahat vierivät pitkin lattiaa; волосы
-ались по плечам hiukset hajosivat hartioille
2. 3. pers где (по + D): охотники ~ались по
лесу metsästäjät hajaantuivat pitkin metsää;
рота ~алась в цепь komppania hajaantui
ketjuun 3. в чём Р, перед кем I: ~аться перед
кём-л в благодарностях kiitellä jkta; -аться в
комплиментах kylvää kohteliaisuuksia A
~аться мелким бесом перед кём-л puhek olla
mielin kielin jkn kanssa, nöyristellä jkn edessä
рассядусь, рассядешься fut ks рассесться
расталкива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
растолкать
растагшива|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf
ks растопить I, II
расталтыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
растоптать
растаска|ть, -ю, -ешь, -ют; растаскан-
ный, растаскан perf puhek ks растащить 1, 2
растаскивать, -ю, -ешь, -ют imperf,
рас|тащйть, -тащу, -тащишь, -тащат;
-тащенный, -тащен perf puhek 1. что A viedä
(vähitellen erilleen); ~ горйщие брёвна hajot-
taa palavat hirret 2. что A viedä, varastaa; рас-
тащить все вещи viedä kaikki tavarat 3. кого
A erottaa [toisistaan]; - драчунов erottaa tap-
pelijat
раста|ять, -ю, -ешь, -ют perfks таять
раств|орйть I, -орю, -орйшь, -орят;
-бренный, -орен ja -орённый, -орён, -орена
perf (imperf растворять) что A avata
(levälleen); ~ двери <окна, ворота> avata
ovet <ikkunat, portti>
раствор|йть II, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf растворить) что А, в чём Р
liuottaa; ~ сахар в воде liuottaa sokeri veteen
раствор|йться, -йтся, -ятся perf (imperf
раствориться) 1. в чём Р liueta; соль -йлась
в воде suola liukeni veteen 2. где (в + Р) kuv
häipyä, hukkua, sulautua; фигура -йлась в
темноте hahmo häipyi pimeään; ~ в общей
массе hukkua yleiseen massaan
растворить I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
растворить I, II
раствориться, -ется, -ются imperf ks рас-
твориться
растека|ться, -ется, -ются imperf ks
растечься
растёкся, растеклась pret ks растечься
растекутся fut ks растечься
растереть, разотру, разотрёшь, ра-
зотрут; растёр, растёрла; растёртый, рас-
тёрт perf (imperf растирать) 1. что А, во что
А, чем I hieroa, hiertää (hienoksi); ~ таблетку
в порошок hienontaa tabletti; - краску
лопаточкой hiertää maalijauhetta lastalla 2.
что А, на чём Р, по чему D, чем I hieroa,
levittää (hieromalla); ~ грязь на лице (t по
лицу) liata kasvonsa 3. кого-что А, чем I
hieroa, hangata; ~ грудь мазью hieroa rintaan
voidetta; ~ больное место [рукой] hieroa
kipeätä paikkaa [kädellään]
растереться, разотрусь, разотрёшься, ра-
зотрутся: растёрся, растёрлась perf (imperf
растираться) 1. 3. perf во что A hieroutua
(hienoksi); ~ в труху hieroutua tuhkaksi 2.
чем I hangata itseään; ~ полотенцем hangata
itseään pyyhkeellä
растереть, -ю, -ешь, -ют; растерянный,
растерян perf (imperf растеривать) кого-что
A kadottaa, nukata (paljon); ~ все вещи
kadottaa kaikki tavaransa; ~ родных
<знакомых> kadottaa omaisensa <tutta-
vansa>; ~ знания <навыки> unohtaa tietonsa
<taitonsa>
растер4|ться, -юсь, -ешься, -ются perf от
чего G, перед кем-чем I joutua (t mennä)
hämilleen, hätääntyä, hämmentyä; ~ от не-
ожиданности joutua hämilleen yllätyksestä;
он не ~лся перед лицом опасности hän ei
hätääntynyt vaaran uhatessa
рас|тёчься, -течётся, -текутся; -тёкся,
-теклась perf (imperf растекаться) по чему D,
где (по + D) virrata; levitä; ручьи ~теклйсь
по оврагам <в разные стороны> purot virta-
sivat rotkoissa <eri suuntiin>; чернила
~теклйсь по столу muste levisi pöydälle A
бледность -теклась по его лицу hänen
kasvonsa valahtivat kalpeiksi
раст|й, -у, -ёшь, -ут; рос, росла; росший
imperf I. (perf вырасти) до какого размера
(до + G), до каких лет (до + G), как (в + А)
kasvaa; он рос до двадцати трёх лет hän
kasvoi kahdenteenkymmenenteenkolmanteen
ikävuoteen asti; ~ в высоту <в длину> kasvaa
korkeutta <pituutta> 2. (perf вырасти) кем I,
319
рас
рас
каким I kasvaa, varttua, tulla; мальчик ~ёт
Эгоистом poika kasvaa itsekkääksi, pojasta
kasvaa (t tulee) itsekäs; он рос крепким
мальчиком hän kasvoi vahvaksi pojaksi 3.
(perf вырасти) где (в, на + Р), у кого G, кем
I, с кем I, без кого-чего G, в каких условиях
(в + Р) kasvaa, varttua; он рос в городе <в
деревне, в Москве, на Урале, на берегу
Волги, у бабушки> hän kasvoi kaupungissa
<maalla, Moskovassa, Uralilla, Volgan ran-
nalla, isoäitinsä luona>; ~ сиротой kasvaa
orpona; девочка росла без отца <без матери,
без родйтелей> tyttö kasvoi isättömänä
<äidittömänä, ilman vanhempia>; - в бедно-
сти <в роскоши> kasvaa köyhyydessä <ylel-
lisyydessä> 4. 3. pers где (в, на + P) kasvaa,
kehittyä; в стране быстрыми темпами росла
тяжёлая промышленность maassa kehittyi
nopeaa vauhtia raskas teollisuus; на Урале
растут новостройки Uralille kasvaa uudis-
rakennuksia 5. 3. pers в ком-чём Р, среди ко-
го-чего G kasvaa, voimistua; среди молодё-
жи ~ёт популярность молодого поЗта
nuoren runoilijan suosio kasvaa nuorison
keskuudessa, nuori runoilija on saavuttamassa
yhä enemmän suosiota nuorison keskuudessa;
в нём росло недовольство собой hänessä
voimistui tyytymättömyys itseensä 6. где (в, на
+ Р) kehittyä, varttua; на этой работе он про-
фессионально растёт hänen ammattitaitonsa
kehittyy tässä työssä 7. 3. pers где (в, на + P)
kasvaa (kasveista); цитрусовые растут в
Грузии <на юге> sitruspuut kasvavat
Georgiassa <etelässä>
растира|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks растерёть(ся)
растить, ращу, растишь, растит imperf
кого-что A (per/* вырастить) 1. kasvattaa; ~
цветы <поросят, детей > kasvattaa kukkia
<porsaita, lapsia> 2. kuv kasvattaa; ~ кадры
<молодые таланты> kasvattaa kaadereita
<nuoria kykyjä>
растолка|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
расталкивать) puhek 1. кого-что A tyrkkiä (t
tuuppia t sysiä) syrjään; ~ всех tyrkkiä kaikki
syrjään 2. кого A ravistaa (f pudistaa) hereille;
~ спящего ravistaa nukkuva hereille
растолк|0Ьать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -бван рег/'(Утрег/*растолковывать) что
А, кому D selittää, tehdä selväksi; ~ ученику
решение задачи selittää oppilaalle tehtävän
ratkaisu; ~ смысл закона selittää lain sisältö
рас|топйтъ I, -топлю, -топишь, -топят;
-топленный, -топлен perf (imperf растапли-
вать ja растоплять) что A panna
lämpiämään, panna (t sytyttää) tuli; ~ печь
panna uuni lämpiämään; ~ камин <плиту>
panna tuli takkaan <lieteen>
рас|топйть II, -топлю, -топишь, -тбпяг,
-топленный, -топлен perf (imperf растапли-
вать) £s топить II, 1
рафоптать, -топчу, -топчешь, -топчут;
-топтанный, -топтан perf (imperf растапты-
вать) кого-что А 1. tallata (t polkea) rikki (t
jalkoihinsa); ~ цветок tallata kukka rikki; ~
жука tallata kovakuoriainen kuoliaaksi 2. kuv
tallata (t polkea) lokaan (t jalkoihinsa); ~ чьё-л
чувство polkea lokaan jkn tunteet
растопъф|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
растопыривать) что A puhek levittää ha-
ralleen; ~ пальцы levittää sormet haralleen
расторгн|уть, -у, -ешь, -ут; расторг ja
расторгнул, расторгла; -увший ja
расторгший; -утый, -ут; -ув perf (imperf^рас-
торгать) что A purkaa (sopimus tms); ~ до-
говор <союз, брак> purkaa sopimus <liitto,
avioiliitto>; соглашение было ~уто sopimus
purettiin
растормош|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf кого A puhek 1. ravistaa (jku)
hereille 2. kuv ravistaa (jku) liikkeelle, panna
(jku) toimimaan
расточа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf'(perf'рас-
точить) что A jakaa, jaella; ~ похвалы jakaa
kiitosta
растра|титъ, -чу, -тишь, -тят; -ченный,
-чен perf, растрачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. на что A tuhlata, hukata; растратить
деньги на что-л tuhlata rahansa jhk;
растратить силы <врёмя> tuhlata voimia
<aikaa> A - себй на пустяки tuhlata voi-
miaan joutavaan 2. kavaltaa; растратить
чужие деньги kavaltaa toisen rahat
растропфпь, -ю, -ешь, -ют perf кого-что
А, чем I liikuttaa, saada liikuttumaan (t hel-
tymään); ~ слушателей рассказом saada ker-
tomuksellaan kuulijat liikuttumaan; ~ кого-л
до слёз liikuttaa jkta kyyneliin saakka
растйгива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
рас|тян^ть, -тяну, -тйнешь, -тЯнут; -тянутый,
-тйнут perf что А 1. venyttää, pingottaa; рас-
тянуть сырую кожу venyttää kostea nahka; ~
перчатки venyttää käsineitä 2. на чём Р
levittää; растянуть ковёр на полу levittää
matto lattialle 3. venyttää pilalle; растянуть
резинку <подт${жки> venyttää kuminauha
<housunkannattimet> pilalle 4. на какое рас-
стояние (на + A) venyttää [pitkäksi]; pac-
320
рас
рас
тянуть фронт на сто километров venyttää
joukot sadan kilometrin rintamalle 5. на какое
время (на + A) venyttää, pitkittää; растянуть
доклад на два часа venyttää esitelmänsä kah-
den tunnin pituiseksi 6. venähdyttää,
venäyttää; растянуть связки ноги venäyttää
jalkansa
рафянугься, -тянусь, -ткнешься, -тйнут-
ся per f (imperf растягиваться) 1. на чём Р
mennä (Г heittäytyä Г oikaista t oikaista itsensä)
pitkälleen; ~ на диване mennä pitkälleen
sohvalle А ~ во весь рост puhek kaatua pitkin
pituuttaan 2. 3. pers на какое расстояние (на
+ A) venyä [pitkäksi]; фронт -тянулся на
сотни километров rintama venyi satoja kilo-
metrejä pitkäksi 3. на какое время (на + А)
venyä, pitkittyä; работа -тянулась на год työ
venyi vuoden pituiseksi
расформировать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован регД/трег/*расформировы-
вать) что A hajottaa, laskea hajalleen; - полк
<поезд> hajottaa rykmentti <juna>
расхажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где
(по + D) kuljeskella, käyskennellä; - по ко-
ридору kuljeskella käytävällä
расхвалива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
расхв|алйть, -алю, -алишь, -алят; -аленный,
-ален perf кого-что A kehua, kiittää, ylistää
{kovin); - ученика kehua oppilasta; - кого-л
до небес ylistää jkta maasta taivaaseen; -
фильм kehua elokuvaa
расхй|тить, -щу, -тишь, -тят; -щенный,
-щен perf, расхища|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что A anastaa, kavaltaa; - имущество anas-
taa omaisuus; расхитить ценные документы
kavaltaa arvokkaat asiapaperit
рас|ходйтъся, -хожусь, -ходишься,
•ходятся; -ходйщийся imperf ks разойтись; у
него слова не -ходятся с делом hänen tekon-
sa vastaavat hänen sanojaan
расходовать, -ую, -уешь, -уют imperf что
А 1. (perf израсходовать) на кого-что А
kuluttaa, käyttää; ~ бумагу kuluttaa paperia;
~ деньги на что-л kuluttaa rahaa jhk; - элек-
троэнергию kuluttaa sähköä 2. 3. pers kulut-
taa; двигатель ~ует много бензина moottori
kuluttaa paljon bensiiniä
расхохотаться, -хочусь, -хочешься,
-хочутся perf от чего G ruveta nauramaan (t
nauraa hohottamaan); - от удовольствия
ruveta nauramaan mielihyvästä
расцеловать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf расцеловывать) ко-
\го-что A suudella (jktajtak useaan kertaan)
расцеловаться, -уюсь, -уешься, -уются
perf (imperf расцеловываться) с кем I suudel-
la toisiaan (useaan kertaan); - друг с другом
suudella toisiaan
расцёнива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
рас|ценйтъ, -ценю, -ценишь, -ценят; -ценён-
ный, -ценён, -ценена perf 1. что A erik hin-
noittaa, hinnoitella; расценить товар
<работу> honnoittaa tavara <työ> 2. кого-
что А, как что N kuv arvioida, antaa arvio;
правильно расценить чёй-л поступок ar-
vioida oikein jkn tekoa; его уход был
расценён как проявление трусости hänen
poistumistaan pidettiin pelkuruutena
рафесать, -чешу, -чешешь, -чешут; -чё-
санный, -чёсан perf, расчёсыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А 1. чем I kammata; - волосы
[гребнем] kammata tukka[a]nsa; - бороду
щёткой harjata parta[a]nsa 2. ks чесать 3; 3.
syyhyttää, kynsiä, raapia (verille, kipeäksi);
расчесать руку до крови syyhyttää kätensä
verille
расчй|стить, -щу, -стишь, -стят; -щен-
ный, -щен perf, расчища|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, от чего G raivata puhtaaksi,
perata [puhtaaksi], puhdistaa; - лес raivata
metsä puhtaaksi; расчистить поле от камней
raivata pellosta kivet; расчистить дорожки
puhdistaa jalkakäytävät А расчистить себе
путь в чему-л raivata tiensä jhk
расшаркива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf расшаркаться) перед кем I
puhek pokkuroida, mielistellä; - перед
начальством pokkuroida päällystöä
расшата|ть, -ю, -ешь, -ют; расшатанный,
расшатан perf, расшатыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. liikuttaa, liikutella, saada
liikkumaan; ~ столб <зуб> liikuttaa pylvästä
<hammasta> 2. kuv horjuttaa, järkyttää; pila-
ta, saattaa pilalle; - устои чегб-л horjuttaa jnk
perustuksia; у него расшатаны нервы hänen
hermonsa ovat pilalla
расшев|елйтъ, -елю, -ёлйшь, -ёлйт; -елён-
ный, -елён, -елена perf (imperf расшевели-
вать) кого-что А 1. liikutella, liikuttaa, panna
liikkeelle; - муравейник liikutella muurahais-
pesää 2. (imperf myös шевелить) kuv saada
liikkeelle, herättää; его надо - hänet on saata-
va liikkeelle
расшиб|йть, -у, -ёшь, -ут; расшиб,
расшибла; расшибленный, расшиблен perf
(imperf расшибать) что А, обо что A puhek
satuttaa, lyödä kolauttaa; - ногу о камень
satuttaa jalkansa kiveen
21 Зак. 756
321
рас
рез
расширить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf, распшр4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1.
leventää, laajentaa, avartaa, suurentaa; ~
дорогу leventää tietä; лекарство расширяет
зрачки lääke laajentaa mustuaisia; ~ отверстие
avartaa (t väljentää) aukkoa 2. laajentaa, avar-
taa; ~ производство <ассортимёнт товаров>
laajentaa tuotantoa <tavaravalikoimaa>; ~
кругозор laajentaa näköpiiriään; ~ сферу
влияния laajentaa vaikutuspiiriään
расшифровать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf (imperf расшифровывать)
что A dekoodata, kääntää salakieleltä
selväkieleen, purkaa, selvätä; ~ телеграмму
dekoodata salakielisanoma
расшнур|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf, распшуровыва|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что A päästää nauhat auki; ~
ботинки päästää kengistä nauhat auki
ратифицйр|овать, -ую, -уешь, -уют per f ja
imperf что A ratifioida; - договор {t сог-
лашение) ratifioida sopimus
рапг^ prees ks растить
рвануть, -у, -ёшь, -ут perf кого-что А
puhek riuhtaista, repäistä, tempaista; ~ дверь
riuhtaista ovea
рвать I, рву, рвёшь, рвут; рвал, рвала,
рвало imperf 1. (perf разорвать) что А, на
что А, чем I, обо что A repiä (kappaleiksi),
katkoa; ~ бумагу <письмо> repiä paperia
<kirjettä>; ~ что-л на части <в клочкй>
repiä jk kappaleiksi <riekaleiksi>; ветер рвёт
паруса tuuli repii purjeita; машина рвёт
нитки kone katkoo lankaa; ~ одежду прово-
локой repiä vaatteensa piikkilankaan 2. {perf
разорвать) кого A raadella; волки рвут овец
sudet raatelevat lampaita 3. {perf разорвать ja
порвать) что А, с кем I kuv katkaista, rikkoa;
~ дипломатические отношения katkaista
diplomaattisuhteet; ~ свйзи с кём-л katkaista
suhteensa jkhun 4. {perf разорвать) что А,
чем I räjäyttää; ~ скалы динамитом räjäyttää
kallioita dynamiitilla 5. что A repiä, kiskoa,
nyhtää; ~ что-л у кого-л из рук repiä jtakjkn
käsistä; буря с корнем рвёт деревья myrsky
kiskoo puut juurineen maasta А ~ зубы vetää
{t kiskoa) hampaita 6. {perf сорвать) что А,
где (в, на + Р), откуда (с + G), с чем I repiä,
katkoa, taittaa; {собирать) poimia; ~ цветы
poimia kukkia; ~ крапиву на огороде repiä
nokkosia kasvitarhasta; ~ огурцы с грядки
poimia kurkkuja penkistä; ~ что-л с корнем
repiä jtak juurineen
рвать II, рвёт; рвало imperf {perf
вырвать) yksipers кого A puhek oksettaa; его
рвёт hän oksentaa, häntä oksettaa
рваться, рвусь, рвёшься, рвутся; рвался,
рвалась, рвалось imperf I. (рег/*разорваться)
3. pers от чего G repeillä, mennä rikki; katkeil-
la; от ветра часто рвутся провода johdot
katkeilevat usein tuulessa Д сердце рвётся от
тоски sydän oli haljeta ikävästä 2. куда (в, на
+ А), к кому D haluta {t pyrkiä) kiihkeästi;
войска рвались в бой joukot pyrkivät
kiihkeästi taisteluun; он всем сердцем рвался
на родину <на свободу> hänen mielensä
paloi kotimaahan <vapauteen>; ребёнок
рвётся к матери lapsi haluaa äitinsä luo
реагировать, -ую, -уешь, -уют imperf ни
что А 1. reagoida; зрачок нормально ~уетна
свет silmäterä reagoi normaalisti valoon 2.
reagoida, suhtautua; он плохо ~ует на крити-
ку hän suhtautuu karsaasti arvosteluun; она
никак не ~ует на замечания hän ei reagoi
mitenkään huomautuksiin
реализовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf что А 1. toteuttaa,
realisoida; ~ план <предложёние> toteuttaa
suunnitelma <ehdotus> 2. realisoida, muuttaa
rahaksi; - продукцию <товар, заём> reali-
soida tuotteet <tavara, laina>
ревн|овать, -ую, -уешь, -уют imperf кого
А, к кому D olla mustasukkainen; - мужа
<жену> к кому-л olla mustasukkainen jklle
miehestään <vaimostaan>
регистрировать, -ую, -уешь, -уют imperf
{perf зарегистрировать) кого-что A rekis-
teröidä, kirjata, luetteloida; ~ документы
<брак, подземные толчкй> rekisteröidä asia-
paperit <avioliitto, maankuoren värähtelyjä>
регулировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что А 1. panna kuntoon, saattaa järjestykseen;
~ взаимоотношения sopia keskinäisistä
suhteistaan, normaalistaa keskinäiset suhteen-
sa 2. säännöstellä, ohjata, ohjailla; ~ цены
säännöstellä hintoja; ~ уличное движение
ohjata [katuliikennettä 3. {perf отрегулиро-
вать) säätää, säädellä; - мотор <температуру
чего-л> säätää moottori <jnk lämpötilaa>; ~
ход часов säätää kellon käyntiä, rukata kelloa
редактировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что А 1. {perf отредактировать) saattaa pai-
nokuntoon, toimittaa painokuntoon, muotoil-
la; ~ рукопись <статью> saattaa käsikirjoitus
<artikkeli> painokuntoon 2. toimittaa (lehteä
tms); ~ журнал toimittaa aikakauslehteä
резать, режу, режешь, рёжут; резанный,
резан imperf I. {perf разрезать) что А, чем\,
322
рек
рис
на что А, на чём Р leikata; ~ хлеб <мйсо, сыр,
колбасу> ножом leikata veitsellä leipää
<lihaa, juustoa, makkaraa>; ~ бумагу
[ножницами] leikata paperia [saksilla]; ~ что-л
на куски paloitella jtak; - что-л на доске
leikata jtak leikkuulaudalla 2. {perf разрезать)
кого-что A puhek leikata, suorittaa leikkaus; ~
нарыв leikata paise 3. 3. pers что A leikata
{veitsestä tms); ножницы не рёжут металл
Jsakset eivät leikkaa metallia 4. {perf зарезать)
кого A teurastaa, tappaa; ~ гусей <кур,
барана> teurastaa hanhia <kanoja, pässi> 5.
{perf зарезать) кого A puhek saattaa {jku)
'• [pahaan] kiipeliin (t pinteeseen) 6. что А, из че-
го G, по чему D, на чём Р veistää, leikata; ~
ложки из дерева veistää lusikoita puusta; ~ по
дереву <по камню, по металлу> veistää
puuhun <kiveen, metalliin>; - надпись на
камне hakata kirjoitus kiveen 7. 3. pers что А
leikata, hangata; ремень рёжет плечо hihna
leikkaa olkapäätä 8. pers что A, yksipers myös
от чего G leikata, viiltää, vihloa; от яркого
света резало глаза kirkas valo häikäisi (t
leikkasi silmiä); рёжет в животе vatsaa viiltää;
свет рёжет глаза valo häikäisee {t leikkaa
silmiä); звук пилы рёжет слух sahan vinkumi-
nen vihloo korvia; ветер режет лицо tuuli
puree kasvoja 9. {perf срезать) кого А {на
экзамене) ark reputtaa {jku), antaa reput {jklle)
рекламировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что А 1. mainostaa; ~ новую
книгу mainostaa uutta kirjaa 2. kuv puhek
mainostaa, kehua (jkta tjtak)
рекомендовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf1. {perf myös поре-
комендовать) кого-что А, куда (в, на + А),
кому D suosittaa, suositella; ~ опытного
работника на какую-л должность suosittaa
kokenutta työntekijää jhk virkaan; ~ книгу в
печать suositella kirja julkaistavaksi 2. {perf
myös порекомендовать) что А, + in f, кому
D suosittaa, suositella, kehottaa; - лекарство
больному suosittaa lääkettä potilaalle; ~
книги студентам suositella kirjoja opiskeli-
joille; врач ~ует мне отдохнуть (f отдых)
lääkäri suosittaa minulle lepoa 3. {perf myös
отрекомендовать) кого А, кому D vanh
esitellä, esittää; он ~овал его старым другом
hän esitteli tämän vanhana ystävänään
реконструировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf что А 1. rakentaa uudelleen, uudis-
taa, uusia; ~ завод rakentaa tehdas uudelleen
2. rekonstruoida, ennallistaa; - дворец rekons-
truoida palatsi
ремонтйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
{perf отремонтировать) что A korjata, kun-
nostaa, remontoida; ~ квартиру kunnostaa {t
korjata) asuntoa; ~ одежду <часы> korjata
vaatteita <kello>
репетировать, -ую, -уешь, -уют imperf
что A harjoitella; - пьесу <роль, сцену> har-
joitella näytelmää <osaa, näytöstä>
рецензйр|оватъ, -ую, -уешь, -уют imperf
{perf прорецензировать) что A arvostella; ~
статью arvostella artikkelia
реша|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks решйть(ся)
реш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf {imperf решать) 1. + inf päättää {tehdä
päätös); он ~йл остаться дома hän päätti
jäädä kotiin; мы -или изучать русский
<фйнский> язык päätimme ruveta opiskele-
maan venäjää <suomea> 2. что А, + inf
ratkaista, päättää; ~ дело в чью-л пользу
ratkaista asia jkn eduksi; ~йли созвать
собрание päätettiin järjestää kokous 3. что А,
где (в, на + P), каким способом I ratkaista; ~
уравнение <кроссворд> ratkaista yhtälö
<ristisanatehtävä>; ~ вопрос на собрании
<на конферёнции> ratkaista kysymys ko-
kouksessa <konferenssissa>; ~ что-л голо-
сованием ratkaista jk äänestämällä; - задачу
на уроке <в классе> ratkaista laskutehtävä
tunnilla <luokassa> А ~ чью-л судьбу {t
участь) ratkaista jkn kohtalo
реш|йться, -усь, -йшься, -атся perf {imperf
решаться) 1. на что А, + in f päättää; rohjeta;
~ на поездку (f охать) päättää lähteä
matkalle; ~ спросить rohjeta kysyä; он ~йлся
на отчаянный поступок hän päätti tehdä
uhkarohkean yrityksen 2. чего G vanh ark
menettää; ~ ума <жйзни> menettää järkensä
<henkensä>
рйн|угься, -усь, -ешься, -утся perf куда (в,
на + А), на кого А, + inf rynnätä, rientää; ~ в
бой rynnätä taisteluun; ~ помогать {t на
помощь) rientää apuun {t auttamaan); ~ на
врага rynnätä vihollista vastaan
рискнуть, -у, -ёшь, -ут perfks рисковать;
я ~ул спросить его об Зтом uskalsin kysyä
häneltä sitä
рисковать, -ую, -уешь, -уют imperf {perf
рискнуть) 1. кем-чем I vaarantaa, saattaa
vaaraan {t alttiiksi vaaralle), riskeerata; ~
своим здоровьем <своёй жйзнью> vaaran-
taa terveytensä <henkensä>; я не могу ~
детьми en voi vaarantaa lasteni henkeä 2. + inf
olla vaarassa, saattaa; вы ~уете опоздать
323
рис
saatatte (t olette vaarassa) myöhästyä 3. + in f
uskaltaa; я не ~ую просить его о помощи en
uskalla pyytää häneltä apua
рисковать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf нарисовать) кого-что А 1.
чем I, на чём Р, в чём Р piirtää, piirustaa; ~
картину piirtää kuvaa; ~ карандашом piirtää
kynällä; ~ что-л в тетради <на бумаге>
piirtää jtak vihkoon <paperille> А ~ с натуры
<по памяти> piirtää luonnosta <ulkomuis-
tista> 2. в чём I kuv kuvata, kuvailla, piirtää;
в своём рассказе писатель йрко и точно ~ует
картину сражения kirjailija kuvaa kertomuk-
sessaan taistelun ilmeikkäästi ja yksityis-
kohtaisesti А ~ что-л в памяти <в вооб-
ражёнии> ajatella jtak mielessään <mielikuvi-
tuksissaan>
роб6|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
оробеть) перед кем-чем I arkailla, arastella,
pelätä; ~ перед трудностями pelätä vaikeuk-
sia; ~ перед людьми arkailla ihmisiä
ровнк|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks выров-
нять ja разровнять
родить, рожу, -ишь, -ят; -йл, (perf) -ила
ja (imperf) -ила, -йло; рождённый, рождён,
рождена perfja imperf (imperf myös рождать
ja puhek рожать) 1. кого A synnyttää; ~ сына
<ребёнка, дочь> synnyttää poika <lapsi,
tytär> 2. pass partis pret для кого-чего G,
+ inf: они рождены друг для друга he ovat
kuin luodut toisilleen; он был просто рождён
стать моряком hän oli kuin suntynyt meri-
mieheksi
род|йтъся, рожусь, -йшься, -йтся; (perf)
-йлсй, -йлась, -йлбеь, (imperf) -йлся, -йлась,
-йлось perf ja imperf (imperf myös
рождаться) 1. кем I, каким I, у кого G, где
(в, на + Р, под + I), когда (G, в + А, в + А)
syntyä; ~ здоровым <крёпким, хйлым>
syntyä terveenä <vahvana, heiveröisenä>; у
них ~йлсй сын heille syntyi poika, he saivat
pojan; у кошки -йлйсь котйта kissalle syntyi
poikasia, kissa sai poikasia; я ~йлсй в Ле-
нинграде olen syntynyt Leningradissa; его
мать ~илась под Москвой hänen äitinsä syn-
tyi Moskovan lähistöllä; в сентябре прошло-
го года у него -йлей внук viime vuoden
syyskuussa hän sai lapsenlapsen; Пушкин
-йлей шестого июня тысяча семьсот де-
вяносто девятого года PuSkin oli syntynyt
kuudentena kesäkuuta tuhatseitsemänsataayh-
deksänkymmentäyhdeksän; друзьй ~илйсь в
один и тот же день ystävykset ovat syntyneet
samana päivänä 2. 3. pers в чём I, где (в, на +
Р), у кого G syntyä, herätä, saada alkunsa; в
споре ~илась блестящая идея väittelyn
aikana heräsi loistava aate; на предприятии
-илась ценная инициатива tuotantolaitok-
sessa sai alkunsa arvokas aloite; у менй
~илась мысль о том, что ... mieleeni juolahti,
että ; у него ежедневно ~йлись новые
замыслы hän sai joka päivä uusia ajatuksia
родн|йть, -йт, -ят imperf (perf породнить
ja сроднить) кого-что А, с кем-чем I
lähentää; их ~йло увлечение искусством
taideharrastukset lähensivät heitä toisiinsa
родн|Й1ЪСЯ, -юсь, -йшься, -йтся imperf
(perf породниться) с кем-чем I sukulaistua
(jkn kanssa)
рожа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek ks
родить
рожда|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks родйть(ся)
розданный partis ks раздать
ронять, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
уронить) 1. кого-что А, откуда (с + G), куда
(в, на, за + A) pudottaa; ~ вещи из рук pudot-
taa tavaroita käsistään; ~ книги со стола <с
полки> pudottaa kirjoja pöydältä <hyllyltä>;
~ что-л на пол <на землю, в воду, в лужу, за
стол, за диван> pudottaa jtak lattialle <maa-
han, veteen, lätäkköön, pöydän taakse, sohvan
taakse> 2. что А, на что A painaa alas; -
голову на грудь painaa päänsä alas 3. vain
imperf что A pudottaa, varistaa; ~ листву
pudottaa lehtensä; ~ оперение olla sulka-
sadolla 4. кого-что A kuv halventaa, alentaa,
vähentää; ~ своё достоинство halventaa
arvoaan; ~ свою честь vahingoittaa mainet-
taan; ~ себй в чьйх-л глазах häpäistä itsensäj
jkn silmissä
роптать, ропщу, ропщешь, ропщут
imperf на кого-что A nurista, nurkua, napista;
- на судьбу nurista kovaa kohtaloaan; ~ на
кого-л nurkua jkta vastaan
рос, росла pret ks расти
рою(сь), роешь(ся) prees ks рыть(ся)
рубить, рублю, рубишь, рубят; рублен-
ный, рублен imperf 1. что А, чем I hakata,
pilkkoa, paloitella, silpoa; - дрова [топором]
pilkkoa puita [kirveellä]; - капусту hakata
kaalia 2. (perf срубить) что A kaataa, hakata;
~ лес <дерёвья> kaataa metsää <puita> 3.
(perf срубить) что А, чем I hakata [pois],
katkoa; - ветки hakata oksia puista 4. кого А
чем I silpoa, hakata, lyödä; ~ кого-л саблей
silpoa jku sapelilla 5. (рег/'срубйть) что A ra-
kentaa hirsistä, salvoa; - избу rakentaa taloa
324
руг
сбе
Д ~ правду-матку в глаза puhek sanoa suorat
sanat
руга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf выру-
гать) кого-что А, за что A haukkua, torua,
moittia; ~ детей за опоздание torua lapsia
myöhästymisestä; - фильм <кнйгу> haukkua
elokuvaa<kirjaa>
руга|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf {perf
поругаться) с кем I, из-за чего G riidellä; ~
друг с другом riidellä keskenään; — с соседя-
ми из-за пустяков riidellä naapureidensa
kanssa joutavista
руково|дйтъ, -жу, -дйшь, -дЯт; -дЯщий
imperf кем-чем I johtaa, olla johdossa; ohjata;
- рабочим движением johtaa työväenliikettä;
~ кружком ohjata kerhoa; - учреждением
johtaa laitosta, olla laitoksen johdossa; ~ ас-
пирантом ohjata aspiranttia
руководствоваться, -уюсь, -уешься,
-уются чем I noudattaa, pitää ohjeena; ~
правилами noudattaa sääntöjä; ~ здравым
смыслом kuunnella järjen ääntä
рукоплескать, -ещу, -ёщешь, -ёщут
imperf кому-чему D taputtaa [käsiään], osoit-
taa suosiotaan (jklle tjllek)
румян|ить, -ю, -ишь, -ят imperf1. 3. pers
{perf нарумянить ja разрумянить) что А
punata, punertaa, panna punoittamaan; мороз
~ит лица kasvot punoittavat pakkasesta 2.
(perf нарумянить) что А, кому D punata,
värjätä punaiseksi; ~ себе щёки punata
poskensa 3. 3. pers что A runok punata,
punertaa; зарЯ ~ит нёбо aamu punertaa
р^хн|уть, -у, -ешь, -ут perf куда (в, на +
A) romahtaa, luhistua, syöksyä, suistua; ~ на
землю romahtaa maahan; - в бездну suistua
syvyyteen; - в пропасть syöksyä kuiluun
руча|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(pez/поручйться) за кого-что A taata, mennä
takuuseen; ~ за качество товара taata
tavaran laatu; - за товарища mennä takuu-
seen toverinsa puolesta
р^пфпъ, -у, -ишь, -ат imperf что A luhis-
taa, sortaa, hajottaa; ~ стены <крышу,
постройку> luhistaa seinät <katto, rakennus>
рыда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf от чего G,
над кем-чем I itkeä [ääneen t hillitömästi]; ~
от горя <от обйды> itkeä [ääneen] surusta
<harmista>; ~ над чьёй-л судьбой itkeä jkn
kohtaloa
рыть, рою, роешь, роют; рытый, рыт;
роя imperf что A (perf вырыть) чем I kaivaa;
~ канаву kaivaa ojaa; - землю [лопатой]
kaivaa maata [lapiolla] A ~ Яму кому-л kaivaa
kuoppaa jklle, kaivaa maata jkn jalkojen alta;
~ могилу кому-л kaivaa jkn hautaa, kaivaa
hautaa jklle
рыться, роюсь, роешься, роются; роясь
imperf в чём Р 1. kaivaa, tonkia, penkoa; ~ в
земле kaivaa maata 2. kuv puhek penkoa,
tonkia, kaivella; ~ в чемодане penkoa
matkalaukkuaan; ~ у себЯ в карманах kaivel-
la taskujaan; - в книгах penkoa kirjoja
рыхл|йгь, -ю, -йшь, -ят imperf (perf
взрыхлить ja разрыхлить) что A kuohkeut-
taa, möyhentää, muhentaa; ~ почву
kuohkeuttaa maata
ряб|йть, -йт imperf 1. что A panna
väreilemään (t kareilemaan); ветерок ~йт
воду tuulenviri saa vedenpinnan väreilemään
2. yksipers от чего G: в глазах ~йт от множе-
ства разноцветных огней eriväriset valot
häikäisevät silmiä
сад|йться, сажусь, -йшься, -Ятся imperf ks
сесть
сажа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks посадить;
~ лес istuttaa metsää; ~ картофель panna (t
istuttaa) perunaa; ~ огурцы istuttaa (t kylvää)
kurkkuja; ~ цветы на балконе istuttaa kukkia
parvekkeelle; (разводить) viljellä (t kasvattaa)
kukkia parvekkeella
сажусь prees ks садиться
салют|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös отсалютовать) кому-чему
D, чем I tervehtiä; ~ героям [артиллерийски-
ми залпами] tervehtiä sankareita [tykin-
laukauksin]
сбав|ить, -лю, -ишь, -ят perf, сбавлфъ,
-ю, -ешь, -ют imperf что A vähentää, alentaa,
pienentää; ~ цену alentaa (t vähentää) hintaa;
~ рубль vähentää hintaa ruplalla; ~ скорость
vähentää (t hiljentää) vauhtia; ~ вес (f в весе)
laihtua
сб6га|ть, -ю, -ешь, -ют perf куда (в, на +
А), к кому D, за кем-чем I puhek kipaista,
juosta, käydä (jssak nopeasti); ~ в магазин
kipaista kaupassa; ~ к соседям pistäytyä naa-
purissa; ~й за мороженым! kipaise hakemassa
jäätelöä!
сбега|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
сбежать; 2. 3. pers откуда (с + G), куда (к +
D) laskeutua, juosta (tiestä tms); тропинка
~ет с горы polku juoksee rinnettä alas; дорога
~ет к реке tie laskeutuu rantaan
325
сбе
сбр
сбега|ться, -ется, -ются imperf 1. ks
сбежаться; 2. во что A juosta yhteen, yhtyä
(teistä, virroista tms); несколько горных
рёчек ~лись в одну muutama vuoripuro liittyi
yhdeksi virraksi
сбе|жать, -гу, -жйшь, -гут perf (imperf
сбегать) l.c чего G, по чему D juosta alas; ~
с лестницы (t по лестнице) juosta portaita
alas; ~ по тропинке <по склону> juosta
polkua <rinnettä> alas 2. 3. pers по чему D
valua, virrata; слеза -жала по щеке kyynel
valui pitkin poskea 3. 3. pers с чего G kadota,
paeta (hymystä tms); улыбка ~жала с его
лица hymy katosi hänen kasvoiltaan 4. откуда
(с, от, из + G), с кем I karata, paeta, juosta
karkuun; собака -жала от хозяина koira
juoksi karkuun isännältä; - с каторги karata
pakkotyövankilasta; ~ из-под стражи <из
тюрьмы> karata vartijoilta <vankilasta>; ~ с
уроков с приятелем puhek karata tunnilta
kaverinsa kanssa
сбе|жаться, -жйтся, -гутся perf (imperf
сбегаться) куда (в, на + А), на что А, откуда
(с, из + G) juosta [kokoon]; ~ во двор <на
площадь> juosta pihalle <aukiolle>; со всех
сторон ~жался народ ihmisiä juoksi [kokoon]
eri suunnilta; ~ на крик juosta huutoon
сберегфъ, -ю, -ешь, -ют imperf, сберечь,
-ry, -жёшь, -гут; сберёг, -гла; -жённый, -жён,
-жена perf 1. кого-что A säilyttää; сберечь
имущество <докумёнты> säilyttää omaisuus
<asiapaperit> 2. кого-что А, от кого-чего G
varjella, suojella, saada varjelluksi (t suojelluk-
si); - продукты от порчи varjella
ruokatarvikkeita pilaantumasta 3. что А
säästää, saada säästetyksi; сберечь деньги
<врёмя> säästää rahat <aikaa>
сбива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks сбить(ся)
сбить, собью, собьёшь, собьют; сбитый,
сбит perf (imperf сбивать) 1. кого-что А, с
чегоо, чем\ lyödä [alas t pois firti t maahan];
rikkoa, murtaa; ~ обруч с бочки lyödä vanne
[irti] tynnyristä; ~ йблоко палкой lyödä
omena kepillä maahan; ~ веником снег с
сапог puhdistaa luudalla saappaat lumesta; ~
кого-л с ног kaataa jku kumoon; ~ замок с
двери rikkoa lukko ovesta 2. кого-что А
pudottaa, ampua alas; ~ самолёт pudottaa
lentokone, ampua lentokone alas 3. кого-что
А, откуда (с + G) lyödä, karkottaa; ~
противника с позиции lyödä vihollinen
asemistaan 4. что А: я сбил себе каблуки
kenkäni ovat lintassa (Г lintallaan) 5. что А, на
что А: больной повернулся и сбил повязку
sairas käänsi kylkeä ja side lähti pois
paikaltaan; ~ шапку на затылок työntää
hattu takaraivolleen 6. кого А с чего G
eksyttää; ~ кого-л с дороги eksyttää jku tieltä;
~ собаку со следа eksyttää koira jäljiltä 7. ко-
го А с чего G sekoittaa, harhauttaa; - кого-л
со счёта sekoittaa jkn laskut А ~ кого-л с
толку sekoittaa jku; ~ кого-л с пути истинно-
го eksyttää jku oikealta tieltä 8. кого А, чем\
sekoittaa, sekaannuttaa, hämmentää; ~ уче-
ника неожиданным вопросом sekoittaa oppi-
las odottamattomalla kysymyksellä 9. что А,
чем I puhek: ~ температуру аспирином
saada kuume laskemaan aspiriinilla; ~ цену
alentaa hintaa 10. что А, из чего G tehdä,
lyödä kokoon (t kasaan); ~ йщик <лодку> из
досок tehdä laatikko <vene> laudoista 11. что
А, чем I vatkata, vispata; - Яйца <слйвки>
vatkata kananmunat <kerma> vaahdoksi; -
масло мутовкой valmistaa voita vispaamalla
сбиться, собьюсь, собьёшься, собьются;
сбейся perf (imperf сбиваться) 1. 3. pers на что
А, с чего G luisua, luiskahtaa, siirtyä; шапка
сбилась на затылок hattu luisui takaraivolle;
очки сбились с переносицы silmälasit luisui-
vat nenältä 2. с чего G puhek eksyä; ~ со следа
eksyä jäljiltä; ~ с курса seota suunnasta 3. с че-
го G, в чём Р seota, sotkeutua, harhautua; об-
виняемый сбился в показаниях syytetty sekosi
väitteissään; ~ с такта eksyä (t sotkeutua)
tahdista 4. 3. pers во что A ahtautua, sulloutua;
люди сбились в кучу ihmiset ahtautuivat
yhteen
сближа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks сблйзить(ся)
сблй|зить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perf (imperf сближать) кого-что А 1.
lähentää [toisiinsa], siirtää lähemmäksi; -
электроды lähentää elektrodeja toisiinsa 1
lähentää, tehdä läheise[mmä]ksi; общая
работа нас -зила yhteinen työ lähensi meitä
сблй|зитъся, -жусь, -зишься, -зятся perf
(imperf сближаться) с кем-чем I 1. lähestyä,
lähetä, tulla lähemmäksi; ~ с отрядом lähetä
joukkoa 2. lähestyä, lähentyä; ~ с народом
lähestyä kansaa; они -зились друг с другом
he ystävystyivät (t tulivat läheisiksi toisilleen)
сболтнуть, -у, -ёшь, -ут perf что А, кому
D puhek tulla puhuneeksi (t sanoneeksi); ~
глупость tulla puhuneeksi tyhmiä; ~ кому-л
лишнее tulla sanoneeksi jklle liikaa
сбрасыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сбросить
326
ебр
сбрить, сбрею, сбреешь, сбреют perf
(imperf сбривать) что А, чем I ajaa (par-
taveitsellä tms); ~ бороду ajaa parta [pois]; ~
волосы с головы ajaa pää paljaaksi
сбро|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен рег/\/трег/*сбрасывать) 1. кого-что А,
откуда (с + G), куда (в, на + A) heittää [alas t
maahan], pudottaa; ~ снег с крыши heittää
lumi katolta; лошадь ~сила седока на землю
hevonen pudotti ratsastajan selästään [maa-
han]; - подушки на пол heittää tyynyt lattialle
1 kuv puhek ks свергнуть: З. что А, с кого-
чего G heittää [pois t yltään], riisua [pois t
yltään]; ~ с себя одежду heittää vaatteensa
pois; - платок с плеч riisua huivi hartioiltaan;
- туфли с ног potkaista kengät jalasta 4. 3.
pers что A pudottaa, luoda; деревья ~сили
листву puut ovat pudottaneet lehtensä; змей
-сила кожу käärme loi nahkansa 5. что А
puhek alentaa [hintaa]; - тысячу рублей alen-
taa hintaa tuhannella ruplalla
сбыть, сбуду, сбудешь, сбудут; сбыл,
сбыла, сбыло perf (imperf сбывать) кого-что
А, где (на + Р, за + I) saada kaupaksi, myydä;
~ товар на рынке <за гранйцей> saada
tavara kaupaksi kauppatorilla <ulkomailla>
свалить, свалю, свалишь, свалят; свален-
ный, свален perf (imperf сваливать) ks
валить I
свалиться, свалюсь, свалишься, свалятся
perf (imperf сваливаться) ks валиться; ~ за
борт pudota yli laidan; ~ под откос sinkoutua
alas ratapenkereeltä; ~ с крыши pudota katol-
ta
сварить, сварю, сваришь, сварят; сварен-
ный, сварен perfks варить
свата|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. (perf
посватать ja сосватать) кого А, кому D (в
жёны) tarjota (jkta jklle) vaimoksi; (в мужья)
tarjota (jkta jklle) mieheksi; кого А за кого А
tarjota (jkta jklle) vaimoksi; ему (t за него)
~ют дочь соседа hänelle tarjotaan vaimoksi
naapurin tytärtä 2. (perf посватать) кого А, у
кого G kosia; ~ дочь [у] соседа kosia naa-
purin tytärtä 3. (perf сосватать) кого А, к ко-
му D, в качестве кого (в + топ N) kuv puhek
leik suostutella, houkutella (jhk virkaan tms);
его ~ют к нам в начальники häntä suostutel-
laan tulemaan meille johtajaksi
• сведённый partis ks свести
сведёт(ся), сведут(ся) fut ks свестй(сь)
свед^, сведёшь fut ks свести
сведший partis ks свести
■ свсз|тй, -у, -ёшь, -ут; свёз, -ла; -ённый,
-ён, -ена perfl. (imperf свозить) кого-что А,
откуда (с + G) kuljettaa (t viedä) alas; ~
что-л с горы kuljettaa jk mäeltä alas 2. (imperf
свозить) кого-что А, куда (в, на + А), отку-
да (с, из + G) kuljettaa [yhteen], tuoda
[yhteen]; на- выставку ~лй экспонаты со
всего мира näyttelyyn tuotiin näyte-esineitä
ympäri maailmaa 3. puhek ks отвезти; 4.
puhek ks свозить I 1; 5. что А, откуда (с + G)
kuljettaa (t viedä) pois; ~ мусор со двора kul-
jettaa roskat pois pihalta; ~ хлеб с полей kor-
jata vilja pelloilta
свел(ся), свела(сь) pret ks свестй(сь)
свёргн[уть, -у, -ешь, -ут; сверг ja -ул,
свергла; свергший ja -увший; -утый, -ут; -ув
perf (imperf свергать) кого-что A ylät kukis-
taa, kaataa, syöstä; ~ цари [с престола] syöstä
tsaari valtaistuimelta; ~ самодержавие kuk-
istaa itsevaltius
свёр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf сверить) что А, с чем I tarkistaa [ver-
taamalla]; ~ часы tarkistaa kello; ~ копию с
подлинником tarkistaa jäljennetty kirjoitus
alkuperäiseen vertaamalla
свёр|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperfсверяться) с чем I, по чему D tarkis-
taa; ~ со словарём tarkistaa sanakirjasta; ~ по
компасу <по карте> tarkistaa suunta kom-
passin <kartan> mukaan
сверк4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. чем I, в
чём Р, где (в, на + Р, над + I) säihkyä,
välkkyä, välkehtiä, loistaa, hohtaa, kimaltaa,
kimmeltää; город ~ет огнйми kaupungin tulet
säihkyvät; ~ золотом loistaa kullalta (t kul-
lalle); снег ~ет в лучах солнца hanki hohtaa
auringon valossa; в нёбе ~ют звёзды taivaalta
tuikkivat tähdet, taivas tuikkii tähdessä; на
траве ~ют росинки kastepisarat välkkyvät
ruohikossa; высоко над нами -ли звёзды
tähdet loistivat (t välkkyivät) korkealla
yllämme 2. 3. pers чем I, в чём Р, на чём Р
säihkyä, säkenöidä, loistaa (katseesta, jstak
tunteesta); глаза ~ют гневом silmät
säihkyvät vihasta (f vihaa); в глазах ~ет
радость katseesta loistaa ilo, silmät loistavat
ilosta 3. 3. pers чем I loistaa; в комнате всё
~ло чистотой koko huone loisti puhtauttaan
сверкн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf l. mom
(imperf сверкать) чем I, в чём Р, где (в, на +
Р) välähtää, välkähtää, leimahtaa; в нёбе
~ула молния taivaalla välähti salama; глаза
~ули гневом silmät leimahtivat vihasta 2. у
кого G kuv välähtää (ajatuksesta tms); у менй
~ула мысль mielessäni välähti ajatus
327
све
сви
сверл|йть, -ю, -ишь, -я"т imperf 1. {perf
просверлить) что А, чем I porata; ~ доску
[дрелью] porata reikää lautaan [porakoneella]
2. что A porata (Г kaivertaa) reikiä; жучок ~йт
древесину toukka poraa reikiä puuhun 3. tav
yksipers что A t в чём Р kuv pistää (pistävästä
kivusta); ухо (f в ухе) ~йт korvaan pistää 4.
кого-что A kuv jäytää, kalvaa; мысль ~йт
мозг ajatus jäytää mieltä А ~ взглядом (t
глазами) кого-л lävistää jku katseellaan
сверн|уть, -у, -ёшь, -ут; свёрнутый, свёр-
нут perf (У/прегГсвёртывать) 1. (imperf myös
сворачивать) что А, как (I, в + A) kääriä,
kääräistä (rullalle t kokoon); ~ ковёр kääriä
matto; ~ салфетку taittaa liina; ~ парашют
kääriä laskuvarjo kokoon; ~ что-л в трубку (t
трубкой) kääriä jk rullalle А цветок ~ул ле-
пестки kukan terälehdet sulkeutuivat 2.
(imperf myös сворачивать) что A kuv supis-
taa, pienentää; - производство supistaa
tuotantoa 3. куда (в, на + А), с чего G
kääntyä (sivulle, syrjään), poiketa; ~ с дороги
в лес poiketa tieltä metsään; ~ в переулок
poiketa sivukadulle 4. что A kiertää pilalle (t
rikki); ~ кран kiertää hana rikki 5. что А на
кого-что A kuv kääntää, ohjata (puhe tms); ~
разговор на другую тему kääntää keskustelu
muihin asioihin А ~ себе шею (t голову)
puhek taittaa niskansa
сверн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf свёртываться ja сворачиваться) как
(I, в + A) kiertyä, kääriytyä [kokoon]; ~ в
трубочку kiertyä rullalle; кошка ~улась
клубком kissa kääriytyi keräksi
свёртыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks свернуть(ся)
свер4|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks свёрить(ся)
свё|сить I, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf (imperf свешивать) что А, с чего G
panna riippumaan (t riipuksiin); — верёвку с
крыши panna naru riippumaan katolta;
сидеть -сив нбги istua jalat riipuksissa
свфить II, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен perf puhek ks взвесить
све|стй, -ду, -дёшь, -дут; свёл, -ла;
сведший; -дённый, -дён, -дена perf (imperf
сводить) 1. кого А, с чего G taluttaa (t viedä)
alas; ~ старика с лестницы taluttaa vanhus
portaita alas 2. vain perfks отвести 1; 3. vain
perf puhek ks сводить 1; 4. что А на кого-что
A johtaa, kääntää (puhe tms); ~ разговор на
прежнюю тему johtaa puhe entiseen aiheeseen
5. кого-что А, с чего G taluttaa (t viedä t
ohjata) pois; ~ лошадь с дороги taluttaa
hevonen pois tieltä 6. что А, с чего G, чем I
poistaa (tahra tms); ~ пятно с ткани
бензином poistaa tahra kankaasta bensiinillä
7. johtaa t кого А, с кем I puhek johdattaa {t
viedä) yhteen; tutustuttaa; судьба ~ла их
kohtalo oli johdattanut heidät yhteen; он свёл
менй со своим товарищем hän tutustutti
minut toveriinsa 8. что А, с кем I puhek
solmia (ystävyys, tuttavuus); ~ знакомство с
кём-л solmia tuttavuus jkn kanssa, tutustua
jkhun 9. что A yhdistää, panna yhteen; ~ руки
panna kädet yhteen 10. кого-что А во что А
koota [yhteen], yhdistää; ~ данные в таблицу
koota tiedot taulukkoon; ~ отряды в полк
yhdistää osastot rykmentiksi 11. что А к чему
D, до чего G supistaa; - рассказ к несколь-
ким словам supistaa kertomuksensa muu-
tamiin sanoihin; ~ расходы до минимума)
supistaa menot minimiin Д ~ что-л на нет (Г к
нулю) tehdä jk mitättömäksi, pyyhkäistä jk
olemattomiin; ~ дело к шутке kääntää asia
leikiksi 12. что А на что A siirtää, jäljentää
(piirros); ~ рисунок на кальку siirtää kuva
kalkiopaperiin 13. 3. pers t yksipers что А:
судорога ~ла ногу, ногу ~ло судорогой
jalasta vetää suonta
све|стйсь, -дётся, -дутся; свёлся, -лась
perf (imperf сводиться) к чему D supistua,
rajoittua; ~ к минимуму supistua (t pienetä)
minimiin
светить, свечу, светишь, светят;
светящий imperf 1. 3. pers куда (в, на + А),
где (в + Р) paistaa, loistaa, valaista, luoda {t
levittää) valoa; солнце светит в глаза aurinko
paistaa silmiin; луна светит в окно kuu pais-
taa ikkunasta sisään; в нёбе (t на нёбе) светит3
луна taivaalla loistaa kuu 2. кому D, чем I
näyttää valoa; ~ кому-л фонарём <лампой,
свечой> näyttää jklle lyhdyllä <lampulla,
kynttilällä> valoa
светиться, свечусь, светишься, светятся;
светящийся imperf 1. 3. pers где (в, на + Р)
loistaa, paistaa, ku[u]mottaa; в окнах
светились огни ikkunoissa oli valo 2. в чём?,
на чём Р, от чего G, чем I kuv säteillä,
sädehtiä, loistaa; она вся светится от счастья
hän aivan säteilee onnea; в глазах светилась
радость, глаза светились радостью (t от
радости) silmät säteilivät iloa, katseesta loisti
ilo
свешенный partis ks свесить
свешу I, II fut ks свесить I, II
свидетельствовать, -ую, -уешь, -уют
328
сви
сто
imperfl. о чём Р t + konj что väittää, vakuut-
taa, sanoa; многие ~овали о том, что видели
его monet väittivät nähneensä hänet 2. о чём Р
t + konj что olla todisteena (t osoituksena),
todistaa, puhua (jnk puolesta); об Зтом ~ует
тот факт, что... siitä on todisteena se, että ,
sitä todistaa se, että 3. где (в, на + P) olla
todistajana, todistaa; ~ в суде <на каком-л
процёссе> olla todistajana oikeudessa <jssak
oikeudenkäynnissä>
свидеться, -жусь, -дишься, -дятся perf
puhek ks видеться 1
свиса|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
свиснуть) 1. с чего G, до чего G, на что А
riippua, laskeutua; сосульки ~ют с крыши
jääpuikot riippuvat räystäistä; платок ~ет с
плеч liina laskeutuu hartioilta; волосы ~ют на
лоб tukka on valahtanut otsalle 2. 3. pers над
кем-чем I riippua; ветви деревьев ~ли над
дорогой puiden oksat riippuivat tien yllä
сводить I, свожу, сводишь, сводят perf
кого-что А куда (в, на + А, к + D) käyttää
{viedä jhk ja sieltä pois); ~ детей в зоопарк
käyttää lapsia eläintarhassa; ~ лошадей на во-
допой käyttää hevosia juomassa; ~ ребёнка к
врачу käyttää lasta lääkärissä
сводить II, свожу, сводишь, сводят
imperf ks свести 1, А—13
сводиться, сводится, сводятся imperf ks
свестись
свозить I, свожу, свозишь, свозят perf 1.
кого-что А, куда (в, на + А, к + D) käyttää
{kuljettaa jllak kulkuneuvolla jhk ja sieltä pois);
~ детей в театр käyttää lapsia teatterissa; ~
семью на юг <к морю> käydä perheensä
kanssa etelässä <meren rannalla> 2. ks свезти 2
свозить II, свожу, свозишь, свозят imperf
ks свезти 1, 2
сворачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
свернуть 1, 2 ja своротить 3
свор|отйть, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perfl. {imperf воротить) что А, с
чего G puhek siirtää, vääntää, vierittää
{paikoiltaan jk painava); ~ большой камень
siirtää iso kivi paikoiltaan; ~ что-л с дороги
siirtää jk pois tieltä 2. что A puhek kaataa; ~
забор kaataa aita 3. (/mperf сворачивать) ark
ks свернуть 3
связать, свяжу, свяжешь, свЯжут; связан-
ный, связан perfl. {imperfсвязывать) что А,
с чем I sitoa [yhteen], solmia [yhteen]; ~ концы
верёвок sitoa {t solmia) narunpäät yhteen; ~
один конец шнура с другим sitoa narunpää
toiseen 2. {imperf свйзыватъ ja вязать) что А,
во что A sitoa; ~ пакеты sitoa paketit; ~ вещи
в узел sitoa vaatteet nyyttiin (t nyytiksi); ~
хлеб в снопы sitoa viljaa lyhteisiin 3. {imperf
свЯзывать ja вязать) кого-что А, чем I sitoa,
panna siteisiin; ~ пленного [верёвкой] sitoa
vanki [narulla] 4. (;я?рег/свЯзывать) кого-что
А, чем! kuvsitoa, kahlehtia, kahlita; ~ чью-л
волю kahlehtia jku; ~ инициативу кого-л
kahlita jkn aloitteellisuus; ~ себя обещанием
antaa lupaus, lupautua 5. {imperf свЯзывать)
кого-что А, с кем-чем I yhdistää, järjestää
yhteys; район свЯзан с центром железной
дорогой rautatie yhdistää alueen keskukseen
6. (/mperf свЯзывать) что А, с чем I yhdistää;
~ одно явление с другим yhdistää toinen
ilmiö toiseen; ~ теорию с практикой yhdistää
teoria ja käytäntö 7. pass partis pret с чем I:
это дело свЯзано с риском tähän asiaan liit-
tyy riskiä; поездка свйзана с большими
расходами matka vaatii suuria menoja 8. ks
вязать З А он двух слов ~ не может puhek
hän ei saa sanaa suustaan
связаться, свяжусь, свяжешься, свяжутся
perf {imperf связываться) с кем-чем I 1. по
чемуТ> ottaa (f saada) yhteys; - с кём-л по те-
лефону ottaa jkhun yhteys puhelimitse, päästä
puhelinyhteyteen jnk kanssa; ~ с материком
по радио ottaa radioyhteys mannermaahan 2.
puhek ruveta (f juotua) tekemisiin; sekaantua,
puuttua; ~ с бандой ruveta tekemisiin rosvo-
joukon kanssa; и зачем только я связался с
этим [делом]! miksi minun pitikään sekaantua
siihen [juttuun]!
связыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
связать 1—6
связыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks связаться
сгиба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks гнуть 1,
2 ja согнуть 2, 3
сгиба|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
согнуться
сгла[дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен perf, сглажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. tasoittaa, silottaa; сгладить неровно-
сти poistaa epätasaisuudet, tasoittaa 2. kuv
hioa, parantaa; сгладить стиль hioa tyyliä 3.
kuv tasoittaa, lieventää; сгладить неприятное
впечатление lieventää epämiellyttävää vaiku-
tusta
сговор|йтъся, -юсь, -йшься, -Ятся perf 1.
(Ушрег/*сговариваться) ks договориться; 2. с
кем I sopia, tulla toimeen; с ним трудно ~
hänen kanssaan on vaikea sopia
сгонфъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks согнать
329
его
сек
сгора|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, сгор|6ть,
-ю, -ишь, -йт perfl. ks гореть 1; 2. от чего G
kuv palaa (halusta tms); сгорать от лю-
бопытства olla pakahtumaisillaan uteliai-
suudesta; сгорать от стыда hävetä kuollak-
seen (t silmät päästään)
сгот6в|ить, -лю, -ишь, -ят perf puhek ks
готовить 5
сгреба|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, сгре|стй,
-бу, -бёшь, -бут; сгрёб, -бла perfl. ks грести
2; 2. что А, откуда (с + G) luoda, lapioida; ~
снег с крыши luoda lumi (t lunta) katolta
сда|ватъ(ся), -ю(сь), -ёшь(ся), -ют(ся);
-вай(ся), -вая(сь) imperf ks сдать(ся)
сдавить, сдавлю, сдавишь, сдавят;
сдавленный, сдавлен perf (imperf сдавли-
вать) кого-что A puristaa, pusertaa, rutistaa;
его сдавили в толпе hän joutui puristukseen
väkijoukossa; ~ чью-л руку rutistaa jkn kättä
сда|ть, -m, -шь, -ст; -дйм, -дйте, -дут; -л,
-ла, сдало; -й; сданный, -н, -на perf (imperf
сдавать) 1. кого-что А, кому D, куда (в, на
+ A) luovuttaa, antaa; ~ дела заместителю
luovuttaa tehtävät sijaiselle; ~ документы в
архив arkistoida asiakirjat; ~ преступника
властям luovuttaa rikoksentekijä viran-
omaisille 2. что А, куда (в, на + А), с какой
целью (в, на + A) viedä, jättää, antaa (jhkjtak
varten); ~ чемодан в камеру хранения jättää
matkalaukku tavarasäilöön; ~ часы в ремонт
viedä kello korjattavaksi; ~ вещи на хранение
jättää tavarat säilöön 3. что А, кому D, куда
(в, на + A) palauttaa; ~ книги в библиотеку
palauttaa kirjat kirjastoon 4. что А, кому-че-
му D, на какое время (на + A) vuokrata,
antaa vuokralle; ~ кому-л комнату на всё
лето vuokrata jklle huone koko kesän ajaksi 5.
что А, кому D luovuttaa (viholliselle); ~
крепость противнику luovuttaa linnoitus
viholliselle 6. что A antaa takaisin, palauttaa;
~ с тысячи двадцать рублей antaa tuhannes-
ta ruplasta kaksikymmentä ruplaa takaisin 7.
что А, кому D jakaa (pelikortit); ~ карты
играющим jakaa kortit pelaajille 8. что А, ко-
му D, на что A suorittaa (tentti); ~ экзамен
по русскому языку профессору suorittaa
venäjän tentti professorille; - историю на
пять saada viitonen (arvosana «erittäin hyvä»)
historiassa (t historiasta)
сда|ться, -мся, -шься, -стся, -дймся,
-дйтесь, -дутся; -лея, -лась, сдалось; -йся perf
(imperf сдаваться) 1. кому D antautua; ~
противнику antautua viholliselle; ~ в плен
antautua sotavangiksi 2. на что A taipua,
antaa periksi; ~ на уговоры <на просьбы>
taipua suostutteluihin <pyyntöihin>
сдвига|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks сдвйнуть(ся)
сдвйн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
сдвигать) 1. кого-что А, куда (в, на + А)
siirtää, työntää (paikalta); ~ стол с места,
siirtää pöytä paikalta; ~ шляпу на затылок
työntää hattunsa takaraivolle; ~ шкаф в угол
<на середину комнаты> siirtää kaappi
nurkkaan <keskelle huonetta> 2. что A siirtää
yhteen; ~ столы siirtää pöydät yhteen Д ~
брови rypistää kulmiaan
сдвйн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf сдвигаться) с чего G siirtyä
(paikalta); камень -улся с места kivi liikahti
paikaltaan
сд6ла|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks дёлать(ся)
сдёргива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks сдёр-
нуть
сдержать, сдержу, сдержишь, сдержат;
сдержанный, сдержан perf, сд6ржива|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf кого-что A myös kuv
pidättää, pidätellä, hillitä; ~ лошадей hillitä
hevoset (t hevosia); ~ натиск противника
pidättää vihollisen hyökkäystä; ~ смех <слё-
зы> pidättää naurua <kyyneleitä> Д
сдержать своё слово pitää sanansa; сдержать
себя hillitä itsensä, malttaa mielensä
сдёрн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf^сдёр-
гивать) что А, с кого-чего G vetäistä, tem-
paista, kiskaista (jkjnk päältä); ~ шапку с го-
ловы tempaista lakki päästään; ~ одеяло с
кого-л vetäistä peitto jkn päältä
сдер^, сдерёшь fut ks содрать
сдира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks содрать
сдр|ужйтъся, -ужусь, -ужиться, -ужатся
perf с кем I ystävystyä (jkn kanssa)
сдува|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, сдуть,
сдую, сдуешь, сдуют; сдутый, сдут perf кого-
что А, с кого-чего G puhaltaa [pois]; ~ пыль
с книжки puhaltaa pölyt kirjasta Д его как
ветром сдуло puhek hän oli jo tipotiessään,
hän katosi kuin tuhka tuuleen, hän katosi kuin
tina tuhkaan
седфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf по-
седеть) от чего G harmaantua; ~ от горя har-
maantua surussa [ja murheessa]
седла|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
оседлать) кого A satuloida; ~ кони satuloida
hevosta
сек, секла pret ks сечь
сек^ prees ks сечь
330
сер
сервир|овать, -ую, -уешь, -уют; -бван-
ный, -ован per f ja imperf что А, для чего G
kattaa (pöytä); ~ стол <обёд> kattaa pöytä
<päivällinen>; ~ стол для завтрака kattaa
aamiainen
сердить, сержу, сердишь, сердят imperf
(perf рассердить) кого А, чем I suututtaa; не
серди отца älä suututa isää; он сердит меня"
своим непослушанием hänen tottelematto-
muutensa suututtaa minua
сердиться, сержусь, сердишься, сердятся
imperf (perf рассердиться) на кого-что А, за
что А, из-за чего G olla vihainen (t suutuksis-
saan); за что ты на меня сердишься? miksi
olet minulle niin vihainen?; не сердись на него
älä ole vihainen hänelle; он за что-то сердит-
ся hän on jostain suutuksissaan; ~ из-за
пустяков suuttua turhasta
серебр|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён,
-ена imperf (perf высеребрить ja посе-
ребрить) что A hopeoida; ~ ложку hopeoida
lusikka
сесть, сйду, сядешь, сядут; сел; сядь;
севший; сев perf (imperfсадиться) 1. во что
А, на что А, куда (в, на, за + А), где (в, на +
Р, между, перед, рйдом с + I, возле, около, у
+ G) istu[utu]a, käydä istumaan; ~ в кресло <в
качалку, на стул, на скамейку, на диван, на
траву> istua nojatuoliin <keinutuoliin, tuolille,
penkille, sohvalle, ruohikolle>; ~ в партер (t в
партере) <в ложу (Г в ложе)> mennä istumaan
permantoon <aitioon>; ~ на крыльцо <на
нижнюю ступёньку> istua kuistille alim-
malle portaalle>; - за стол istuutua (t käydä)
pöytään; ~ возле двери <у стола, у окна, око-
ло хозя"йки> istua oven <pöydän, ikkunan,
emännän> viereen; ~ между окном и дверью
istua ikkunan ja oven väliin; сядь перед нами
<рйдом с нами> istu eteemme <viereemme> 2.
во что А, на что A nousta, astua (kulkuneu-
voon); ~ в поезд <на пароход, в самолёт, в
машину, в автобус, на трамвай> nousta
junaan <laivaan, lentokoneeseen, autoon, bus-
siin, raitiovaunuun> 3. за что А, + inf ruveta,
ryhtyä, istu[utu]a (tekemään jtak); ~ за статью
<за кнйгу> ruveta kirjoittamaan artikkelia
<kirjaa>; ~ за работу (t работать) ryhtyä
työhön; ~ за уроки ruveta tekemään läksyjä; ~
за обед (t обедать) istuutua pöytään (t
ruokailemaan); ~ за руль istua rattiin А ~ на
вёсла istua airoihin 4. куда (на + А), где (в +
Р) laskeutua, laskea; птица сёла на дерево <на
вётку> lintu laskeutui puuhun <oksalle>; вер-
толёт сел на дорогу <на льдйну> helikopteri
laskeutui tielle <jäälle>; самолёт сел в поле
lentokone laskeutui pellolle; пыль сёла на по-
доконник pölyä laskeutui ikkunalaudalle;
туман сел на поле sumu peitti pellon А па-
роход сел на мель laiva ajoi karille; ~ в
тюрьму puhek joutua vankilaan; ~ на диету
puhek joutua dieetille
сёг|овать, -ую, -уешь, -уют imperf на ко-
го-что A (perf посетовать) kirjak valittaa; ~
на судьбу <на невзгоды> valittaa kohtaloaan
<huonoa onneaan>
сечь, секу, сечёшь, секут; сёк, секла
imperf 1. что A hakata, silputa; ~ капусту
<морковь> silputa kaalia <porkkanaa> 2.
(perf высечь) кого-что А, чем I lyödä, piestä,
ruoskia; - кого-л розгами lyödä jkta
ruoskalla, ruoskia jkta, antaa jklle ruoskaa
сёять, сею, сеешь, сеют imperf 1. (perf
посеять) что А, чем I, где (в, на + Р) kylvää;
~ пшеницу <рожь, ячмень, ropöx> kylvää
vehnää <ruista, ohraa, hernettä>; ~ сеялкой
kylvää koneella; в Зтом году овёс сеяли на
больших участках kauraa kylvettiin tänä
vuonna laajoille aloille 2. (per/* посеять) что А,
в ком-чём Р, среди кого G, где (в + Р) kuv
ylät kylvää, herättää, aiheuttaa, synnyttää; ~
добро <знания> kylvää hyvän <tiedon>
siemeniä; - раздоры <смерть> kylvää eripu-
raisuutta <kuolemaa>; ~ недоверие в людях
(t среди людей) herättää epäluuloa ihmisissä;
война сеет в мире зло и разрушение sota tuo
maailmaan vihaa ja hävitystä 3. что А, через
что А, сквозь что A seuloa; ~ муку сквозь (t
через) сито seuloa jauhoja
сжал|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf над
кем-чем I sääliä; -ьтесь надо мной! säälikää
minua!
сжать I, сожму, сожмёшь, сожмут;
сжатый, сжат perf (imperf сжимать) 1. что А,
чем I puristaa [kokoon], painaa [kokoon]; ~
пружину [рукой] puristaa jousta [kädellään];
~ что-л клещами puristaa jtak hohtimilla 2.
что A kuv tiivistää; supistaa; ~ доклад
tiivistää esitelmää; ~ сроки supistaa
määräaikaa 3. ks жать I 1; льды сжали
корабль jää puristi laivaa [joka taholta] 4. что
A puristaa yhteen; ~ губы puristaa huulet
yhteen; ~ зубы kiristää hampaitaan; ~ пальцы
[в кулак] puristaa kätensä nyrkkiin
сжать II, сожну, сожнёшь, сожнут;
сжатый, сжат perfks жать II
сжаться, сожмусь, сожмёшься, сожмутся
perf (imperf сжиматься) ks жаться 1 А сердце
сжалось от страха pelko kouraisi sydäntä
331
еже
сжечь, сожгу, сожжешь, сожгут; сжег,
сожгла; сожги; сжёгший; сожжённый, со-
жжён, сожжена perf, сжига|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. ks жечь 1; сжечь кубометр дров
polttaa kuutiometri puita 2. 3. pers polttaa
[kuloksi]; солнце сожгло всю растительность
aurinko on polttanut kaiken kasvillisuuden
kuloksi 3. что А, обо что А, чем I puhek polt-
taa [rakoille]; сжечь руку о дверцу пёчй polt-
taa kätensä uuninluukussa; сжечь [себе] спину
на солнце polttaa selkänsä auringossa; сжечь
[себе] руку кислотой polttaa kätensä hapolla
4. что A polttaa, päästää palamaan pilalle;
сжечь пироги polttaa piirakat
сжима|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks сжать I
сжй|ться, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась, сжилось perf (imperf сживаться) 1. с
кем I sopeutua, sopia yhteen; ~ с новыми
товарищами sopeutua uusiin tovereihinsa 2. с
чем I kuv sopeutua, tottua, kotiutua; ~ с об-
становкой sopeutua uusiin oloihin; ~ с горо-
дом kotiutua kaupunkiin
сигнал|ить, -ю, -ишь, -ят imperf {perf
просигналить) кому D, чем I antaa (jklle)
merkkejä (jllak)
сидеть, сижу, сидишь, сидит; сидя imperf
1. в чём Р, на чём Р, где (в, на + Р, за, между,
перед, рядом с + I, около, возле, у + G) istua;
~ в кресле <на стуле, на скамейке, на
диване, на траве> istua nojatuolissa <tuolilla,
penkillä, sohvalla, ruohikolla>; ~ в комнате
<в партере, в поезде, в самолёте> istua
huoneessa <permannossa, junassa,
lentokoneessa>; ~ на балконе <на крыльцё>
istua parvekkeella <kuistilla>; ~ за столом
istua pöydän ääressä; ~ между окном и
дверью istua ikkunan ja oven välissä; - около
(t возле) хозяйки <у окна, у входа, перед
кём-л, рядом с кём-л> istua emännän vieressä
<ikkunan vieressä, ovella, jkn edessä, jkn vie-
ressä^ птица сидит на ветке lintu istuu oksal-
la 2. за чем I, над чем I: - за уроками tehdä
läksyjä; ~ за книгой lukea kirjaa; ~ над
задачей ratkaista laskutehtävää; ~ за рулём
istua ratissa A - на вёслах istua airoissa 3. где
(в, на + Р), как долго A istua, olla (jssak t
jssak tilassa); ~ в деревне olla maalla; ~ в рес-
торане <на работе> istua ravintolassa
<työssä>; весь вечер они сидели в гостях he
olivat koko illan vieraissa А ~ без дела istua
joutilaana; он сидит без копейки [денег]
hänellä ei ole kopeekkaakaan [rahaa] 4. где (в,
на + P, за, под + I) puhek istua, olla (pidätet-
tynä); ~ в тюрьме istua vankilassa; ~ под
арестом <за решёткой> olla arestissa
<telkien takana> 5. 3. pers на ком-чём Р
istua, sopia (pukimista); пальто сидит на нём
хорошо takki istuu hyvin [hänen yllään], takki
sopii hänelle hyvin
сид|6ться, -йтся imperf yksipers tav kielt
кому D puhek: не -йтся ему на одном месте
hän ei malta pysyä paikallaan; мне не -елось
дома en malttanut pysyä kotona
символизировать, -ую, -уешь, -уют
imperf что A kirjak symboloida (Jtak), olla
(jnk) vertauskuvana
симпатизировать, -ую, -уешь, -уют
imperf кому-чему D sympatisoida, tuntea
sympatiaa (t myötätuntoa); они не -уют друг
другу he eivät sympatisoi keskenään
систематизировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf что A systemoida, järjestää sys-
temaattisesti (jk tjtak)
сий|ть, -ю, -ешь, -ют imperf \. 3. pers где
(в, на + P), чем I loistaa, paistaa, säteillä;
солнце -ет на нёбе (t в нёбе) päivä paistaa
[pilvettömältä] taivaalta; ёлка -ет огнями
[joulu]kuusi palaa 2. чем I, от чего kuv G lois-
taa, säteillä; комната ~ла чистотой koko
[huone] loisti puhtauttaan; её лицо ~ло
счастьем <радостью> hänen kasvonsa
säteilivät onnea <iloa>; глаза -ют от
удовольствия <от радости> silmät säteilevät
mielihyvää <iloa>
сказать, скажу, скажешь, скажут; сказан-
ный, сказан perf что А, о ком-чём Р, + konj
что, кому-чему D sanoa, lausua; ~ кому-л
правду [в глаза] sanoa jklle totuus [vasten
naamaa]; он сказал неправду hän ei puhunut
totta; она ничего не сказала о поездке hän ei
puhunut (t ei maininnut) mitään matkastaan;
он сказал, что придёт hän sanoi tulevansa;
скажи, что с тобой? sano, mikä sinua vaivaa?
сказаться, скажусь, скажешься, скажутся
perf, сказыва|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf 1. 3. pers на ком-чём Р, в ком-чём Р
vaikuttaa, ilmetä; всё Зто сказалось на его
здоровье tämä kaikki vaikutti hänen tervey-
teensä; в походе сказалась хорошая физиче-
ская подготовка лыжников retken aikana
ilmeni hiihtäjien hyvä fyysinen kunto 2. кем I,
каким I puhek sanoa olevansa; - больным
sanoa olevansa sairas
скакать, скачу, скачешь, скачут imperf h
через что А, на чём Р hyppiä, hypellä; - через
канавы hyppiä yli ojien; - через верёвочку
hyppiä narua; - на одной ноге hypellä yhdellä
jalalla А разговор скачет с одного предмета
332
ско
на другой keskustelu siirtyy (t hyppii) aiheesta
toiseen 2. куда (в, на, через + А), по чему D,
на чём Р laukata, ajaa [laukkaa], mennä
laukkaa; ~ на лошади в город <на пристань,
по дороге> ajaa hevosella kaupunkiin lai-
turille, tietä pitkin>; ~ во весь дух ajaa täyttä
laukkaa
скал|итъ, -ю, -ишь, -ят imperf что А: ~
зубы 1) (perf оскалить) irvistää, näyttää ham-
paitaan 2) ark paheks [nauraa] virnistellä, vir-
nuilla, irvistellä
ската|ть, -ю, -ешь, -ют, скатанный,
скатан perfl. (imperf скатывать) что А, как
(I, в + A) rullata kääröksi (t käärölle), kääriä
[rullalle]; ~ ковёр rullata matto kääröksi; ~
бумагу в трубочку (t трубочкой) kääriä
paperi torvelle 2. {imperf скатывать) ks
катать 3; 3. ks катать 5
скатить, скачу, скатишь, скатят; скачен-
ный, скачен perf (imperf скатывать) кого-что
А, с чего G, куда (в + A) vierittää [alas], kierittää
[alas]; ~ камень с горы vierittää kivi mäeltä; ~
бочку в подвал vierittää tynnyri kellariin
скатиться, скачусь, скатишься, скатятся
perf (imperf скатываться) 1. с чего G vieriä
[alas], kieriä [alas], liukua [alas]; ~ с горы на
санках liukua kelkalla mäkeä alas 2. к чему D,
на что A kuv puhek paheks luisua (rikoksen
tms poluille)
скатыва|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
скатать 1,2
скатыва|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
скатить
скатыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ksскатиться
скйдыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
скйн|уть, -у, -ешь, -ут perfks сбросить
скита|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf где
(по + D) kiertää, kierrellä, kuljeksia; - по.
свету kiertää maailmaa
складыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сложить 1, 2, 3, 5, 6
склё|ить, -ю, -ишь, -ят perf (imperf
склеивать) 1. что А, чем I liimata yhteen; ~
листы бумаги [клеем] liimata paperiarkit
yhteen Z ks клеить
скл|онйть, -оню, -онйшь, -онйт; -онён-
ный, -онён, -онена perf (imperf склонить) 1.
что А на что А, над чем I painaa [alas]; ~
голову [на грудь] painaa päänsä alas; ~ голо-
ву над книгой kumartua kirjan ylle A - голо-
ву перед несчастьем ylät alistua osaansa; ~
голову перед чьйм-л мужеством ylät paljas-
taa päänsä jkn miehuudelle 2. кого А к чему
D, на что A t + inf taivuttaa, suostuttaa; ~
кого-л к побегу suostuttaa jku karkaamaan A
~ кого-л на свою сторону taivuttaa jku
puolelleen
<жл|онйтъся, -онюсь, -онйшься, -онйтся
perf (imperfУклониться): 1. над кем-чем I, к
кому-чему D kumartua, taipua; ~ над ребён-
ком kumartua lapsen ylle; ~ над книгой istua
kirjaan syventyneenä; ветки ~онйлись к
земле oksat riippuvat alhaalla 2. перед кем-
чем I kuv ylät taipua, alistua; ~ перед силой
taipua ylivoiman edessä; ~ перед судьбой alis-
tua kohtaloonsa 3. к чему D t на что A kuv
taipua, kallistua; - к какому-л мнению kallis-
tua jhk mielipiteeseen; ~ на уговоры taipua
suostutteluihin
склонить, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
склонить; 2. (perf просклонять) что A kiel
taivuttaa; ~ слово taivuttaa sanaja] 3. кого А
kuv puhek paheks mainita [usein] (jkn nimi),
puhua [jatkuvasti] (jksta)
склониться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
склониться
скоблить, скоблю, скоблишь, скоблит;
скобленный, скоблен imperf что А, чем I
kaapia, kaaputtaa; ~ доску ножом kaapia lau-
taa veitsellä
сковать, скую, скуёшь, скуют; скован-
ный, скован perf 1. ks ковать 2; 2. (imperf
сковывать) что A takoa (t liittää) yhteen; ~
звенья цепи liittää ketjun renkaat toisiinsa 3.
(imperf сковывать) кого-что А, чем I panna
kahleisiin, kahlehtia; sitoa kahleilla; ~ заклю-
чённых panna vangit kahleisiin; ~ руки
<ноги> кандалами sitoa kädet <jalat>
kahleilla 4. 3. pers (imperf сковывать) кого-
что A kuv kahlehtia, kahlita; страх сковал его
pelko kahlitsi hänet А мороз сковал реку,
реку сковало морозом, льды сковали реку,
река скована льдами joki on jään kahlehtima
сковыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сковать 2—4
скол|отйтъ, -очу, -отишь, -отят; -очен-
ный, -очен perf (imperf сколачивать) 1. что
A lyödä [tiiviisti] yhteen; ~ половицы (t доски
пола) lyödä lattialaudat [tiiviisti] yhteen 2. что
А, из чего G tehdä, lyödä kokoon; rakentaa; ~
Ящик tehdä laatikko; ~ сарай из досок raken-
taa liiteri laudoista 3. кого-что A kuv ark
saada kokoon, koota, muodostaa; - крепкий
коллектив saada kokoon vahva työryhmä; ~
политический блок muodostaa poliittinen
liitto 4. что A ark kääriä kokoon, koota, hank-
kia; ~ порядочную сумму kääriä taskuunsa
333
ско
скр
sievoinen rahasumma; ~ сто тысяч рублей
koota satatuhatta ruplaa
сколь|зйть, -жу, -зйшь, -зят imperf (perf
скользнуть) 1. по чему D, на чём Р liukua,
luisua, luistaa, lipua; - на коньках <на
лыжах> liukua luistimilla <suksilla>; сани
легко ~35гг по снегу kelkka liukuu kuin
itsestään lumikelillä; пары ~зят по паркету
tanssiparit liukuvat parketilla 2. 3. pers на чём
P, по чему D luistaa, livetä; ноги ~зят на
льду (t по льду) jalat luistavat jäällä 3. 3. pers
из чего G luiskahtaa, luistaa, luisua (pois);
мыло ~зйт из рук saippua luiskahtaa käsistä
4. 3. pers по чему D kuv liukua, siirtyä;
взгляд ~зйт по строчкам katse liukuu riviltä
toiselle
скользнуть, -у, -ёшь, -ут perf 1. ks
скользить; 2. 3. pers по чему D hipaista, kos-
kettaa; пуля ~ула по руке" luoti hipaisi kättä 3.
куда (в + А) откуда (из + G) puhek livahtaa,
pujahtaa; ~ в дверь livahtaa ovesta sisään; ~
из комнаты pujahtaa ovesta ulos
скомпрометировать, -ую, -уешь^ -уют
perfks компрометировать
сконструировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks конструировать
сконфузить, -жу, -зишь, -зят; -женный,
-жен perfks конфузить
сконцентрировать, -ую, -уешь, -уют perf
ks концентрировать 1, 2
скопить, скоплю, скопишь, скопят;
скопленный, скоплен perfks копить 1
скорб|ёть, -лю, -ишь, -йт imperf о ком-
чём Р ylät surra, murehtia; — об утрате друга
surra ystävänsä menetystä
скормить, скормлю, скормишь, скормят;
скормленный, скормлен perf (imperf
скармливать) что А, кому D syöttää (kaikki
eläimille); ~ сено лошадям syöttää heinät
hevosille
скосить I, II, скошу, скосишь, скосят;
скошенный, скошен perfks косить I, II
скрёб, скребла pret ks скрести
скребу, скребёшь prees ks скрести
скреж|етать, -ещу, -ещешь, -ёщут imperf
чем I kirskuttaa, narskuttaa; ~ зубами
narskuttaa hampaita
скреп|йть, -лю, -ишь, -йт; -ленный, -лён,
-лена; -ив perf, скреплфъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I 1. yhdistää, kiinnittää
toisiinsa, panna (t liittää) yhteen; скрепить
рельсы гайками yhdistää kiskot muttereilla;
скрепить листы скрепками panna paperit liit-
timellä yhteen, panna paperit pinteeseen 2.
virall vahvistaa, varmentaa, lujittaa; скрепить
документ [своей] подписью vahvistaa (t var-
mentaa) asiakirja nimikirjoituksiaan;
скрепить подпись печатью vahvistaa nimikir-
joitus leimalla А скрепи сердце puhek [kovin]
vastahakoisesti, [kovin] väkinäisesti
скрести, скребу, скребёшь, скребут;
скрёб, скребла imperf кого-что А, чем I 1.
raapia, raaputtaa, kaapia, kaaputtaa; кошка
скребёт когтйми дверь kissa raapii kynsillään
ovea 2. (perf выскрести) hangata, kaapia; ~
сковородку песком hangata paistinpannua
hiekalla Л на душе (t на сердце) кошки
скребут t yksipers скребёт на душе (t на
сердце) puhek mieltä (t sydäntä) kirvelee
скре|стйть, -щу, -стйшь, -стят; -щённый,
-щён, -щена perf, скр6щива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf 1. что A panna ristiin (t ristikkäin);
скрестить руки на груди panna käsivarret ris-
tiin rinnalleen 2. кого-что А, с кем-чем I
risteyttää; ~ лошадь с ослом risteyttää hevo-
nen ja aasi
скрип|ёть, -лю, -ишь, -ят imperf 1. 3.
pers где (на + Р, под + I) narskua,
narskahdella, narista; песчинки ~йт на
зубах hiekka narskuu hampaissa; снег ~йт
под ногами lumi narskuu jalkojen alla 2. чем
I narskuttaa, narisuttaa; ~ зубами narskut-
taa hampaita
скрою(сь), скроешь(ся) fut ks скрыть(ся)
скр|утйть, -учу, -утишь, -утят; -ученный,
-учен perf (imperf скручивать) 1. ks крутить
3; ~ цигарку kääräistä sätkä 2. кого-что А,
чем I sitoa, köyttää (liikuntavapauden
riistämiseksi); ~ руки [верёвкой] sitoa kädet
[narulla] 3. 3. pers vain perf кого К kuv puhek:
болезнь ~утйла его tauti mursi hänet; здоро-
во тебй ~утйло! ottipa [sinut] lujille!
скр^чива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
скрутить 1,2
скрыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
скрыть; 2. кого A piilotella (jkta)
скрыва|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfЛ.
ks скрыться; 2. от кого G piileskellä, piileksiä
(jkta) A ~ под чужим именем käyttää väärää
nimeä, piileskellä väärällä nimellä
скр|ытъ, -ою, -оешь, -оют; -ытый, -ыт
perf (imperf скрывать) 1. кого-что А, от ко-
го-чего G, где (в, на + Р, под + I) piilottaa,
kätkeä; ~ беглеца от преследователей в лесу
piilottaa karkulainen takaa-ajajilta metsään; ~
что-л на чердаке piilottaa jtak ullakolle 2. что
А, от кого-чего G kätkeä, salata, peittää; ~
[своё] волнение от кого-л kätkeä liikutuksen-
334
скр
еле
sa jklta; ~ свой намерения от окружающих
salata aikeensa toisilta
скр|ьпъся, -бюсь, -оешься, -оются perf
(imperf'скрываться) 1. куда (в, за + А), где (в
+ Р, за + I), у кого G, от кого-чего G
piiloutua, mennä piiloon, kätkeytyä; kadota; ~
в укромное место piiloutua turvalliseen
paikkaan; - в лес (t в лесу) piiloutua metsään;
~ в толпе kadota väkijoukkoon; солнце
~ылось за тучу aurinko meni pilveen; беглец
~ылся от преследователей karkuri kätkeytyi
ajajilta; - от погони päästä pakoon [takaa-
-ajajilta] 2. откуда (из, из-под + G) kadota,
poistua (salaa), paeta; ~ из дома (t из дому)
lähteä (t poistua) kotoaan (t asunnostaan); ~
из страны paeta maasta 3. 3. pers tav kieli от
кого-чего G kuv: от него (t от его глаза)
ничто не ~6ется häneltä ei jää mikään huo-
maamatta, häneltä ei voi salata mitään А ~ из
виду (t из глаз) kadota näkyvistä
скупа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, скупить,
скуплю, скупишь, скупят; скупленный,
скуплен perf что A ostaa (paljon eri
paikoista); скупать картины <мёбель> ostaa
tauluja <huonekaluja>
скуп|йться, -люсь, -йшься, -ятся imperf на
что А, + inf kitsastella, kitsailla; - на деньги
käyttää rahojaan kitsastellen; он не -йлся на
обещания (t давать обещания) hän ei kit-
sastellut luvatessaan
скуча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf I. от чего G
ikävöidä, olla ikävissään, ikävystyä, pitkästyä;
~ от безделья ikävöidä toimettomana 2. no
кому-чему D, о ком-чём Р t pronin edessä
myös по ком Р, без кого-чего G ikävöidä,
kaivata, kaihota; ~ по детям <по матери, по
родине, по дому> ikävöidä lapsiaan <äitiään,
kotimaataan, kotiaan>; ~ о сыне <об отцё>
ikävöidä poikaansa <isäänsä>; ~ без книг
<без работы, без сына> kaivata kirjoja
<työtä, poikaansa>; она ~ет по вас <по нас>
hän ikävöi teitä <meitä>; я ~ю по нему (t о
нём t по нём) ikävöin häntä
cxyib, скуёшь fut ks сковать
слав|ить, -лю, -ишь, -ят imperf (perf
прославить) кого-что А, в чём Р ylistää,
kiittää; ~ труд <героя> в песнях ylistää työtä
<sankaria> lauluissaan
слав|иться, -люсь, -ишься, -ятся imperf
чем I olla kuuluisa; город ~ится своими
садами kaupunki on kuuluisa puutarhoistaan;
~ красотой olla kuuluisa kauneudestaan
слага|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks сложить
6,7
сла[дить, -жу, -дишь, -дят; -женный, -жен
perf с кем-чем I puhek tulla toimeen, pärjätä;
ей не ~ с детьми hän ei tule toimeen lasten
kanssa, hän ei osaa pitää lapsia kurissa; он
никак не может ~ со знаками препинания
hän ei osaa ollenkaan käyttää välimerkkejä
слать, шлю, шлёшь, шлют; слал;
шлющий imperf кого-что А, куда (в, на + А),
кому D lähettää, lähetellä; ~ письма на роди-
ну lähettää kirjeitä kotimaahan; ~ привет
матери lähettää teveisiä äidilleen; ~ те-
леграммы lähettää [useita] sähkeitä
сле|дйть I, -жу, -дйшь, -дйт imperf 1. за
кем-чем I, откуда (из, из-за + G) seurata,
tarkata; ~ за полётом птицы seurata linnun
lentoa; ~ за кём-л <за чём-л> из окна <из-за
угла> seurata jkta <jtak> ikkunasta <kulman
takaa>; - глазами за кём-л <за чём-л> seu-
rata silmillään (t katseellaan) jkta <jtak> 2. за
чем I seurata (tapahtumia, jnk kehitystä); ~ за
газетами <за успехами науки, за полйти-
кой> seurata sanomalehtiä <tieteen saavutuk-
sia, politiikkaa>; ~ за модой seurata muotia 3.
за кем-чем I pitää silmällä, valvoa, huolehtia,
pitää huolta; - за детьми pitää silmällä lapsia;
~ за собой huolehtia itsestään; ~ за порядком
valvoa järjestystä 4. за кем I varjostaa, seura-
ta [salaa] (jkta)
сле|дйть II, -жу, -дйшь, -дйт imperf чем I,
на чём Р jättää jälkiä, liata; ~ сапогами на
полу liata lattiafa] saappaillaan
слёд|овать, -ую, -уешь, -уют imperf 1. за
кем-чем I seurata, kulkea (Г tulla) perässä; ~ за
проводником <за отрйдом> seurata opasta
<joukkoa>; ~уйте за мной! seuratkaa minua!
2. 3. pers (perf последовать) за чем I seurata,
tulla (jnk) jälkeen; за зимой ~ует весна talvea
seuraa kevät 3. (ре//послёдовать) кому-чему
D, в чём Р kuv seurata, noudattaa; ~ во всём
[своему] учителю <отцу, старшему брату>
seurata kaikessa opettajaansa <isäänsä, van-
hinta veljeään>; ~ чьйм-л заветам seurata (t
noudattaa) jkn ohjeita; - моде seurata (t nou-
dattaa) muotia 4. 3. pers (perf'последовать) из
чего G seurata, olla seurauksena; из сказан-
ного ~ует, что... sanotusta seuraa, että
5. до чего G, куда (в, на + А), через что А
mennä, kulkea; поезд ~ует до Москвы <в
депо, в Петербург, на запад, на Дальний
Восток> juna menee Moskovaan <varikkoon,
Pietariin, länteen, Kaukoitään>; колонна де-
монстрантов ~ует через площадь mie-
lenosoittajien rivistö kulkee torin poikki 6. 3.
pers с кого G, кому D, за что A virall:
335
еле
ело
сколько с менй ~ует? paljonko olen velkaa?;
сколько ему ~ует за Зту работу? paljonko
hänelle kuuluu tästä työstä? 7. yksipers + in f,
кому D: ~ует помнить <знать>, что ... on
muistettava <tiedettävä>, että , tulee
muistaa <tietää>, että ; Зтого ~овало
ожидать se oli odotettavissa; вам не ~ует ^то-
го делать teidän ei saa niin tehdä
слеза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, слез|ть, -у,
-ешь, -ут; слез, -ла; слезь perf 1. с кого-чего
G, куда (на + A) laskeutua, tulla (t kiivetä)
alas; ~ с крыши на землю laskeutua katolta
maahan; ~ с лошади laskeutua [hevosen]
selästä 2. punek ks сойти; 3. 3. pers с кого-че-
го G puhek lähteä, kesiä; краска слезла с
пола lattiasta on lähtenyt maali; с менй вся
кожа слезла koko ihoni on kesinyt
слей imperat ks слить
слеп|йть I, -йт, -йт imperf myös yksipers
что А, кому D häikäistä, sokaista; солнце ~йт
[мне] глаза aurinko häikäisee silmiäni; снег
~йт глаза, глаза ~йт снегом lumisateelta ei
saa silmiä auki
слепить II, слеплю, слепишь, слепят;
слепленный, слеплен perfks лепить 2
слепить III, слеплю, слепишь, слепят;
слепленный, слеплен perf (imperfслеплйть ja
слепливать) ks склеить 1
слета|ть I, -ю, -ешь, -ют perf куда (в, на +
А) 1. käydä, käväistä (lentäen); ~ в Москву
käydä Moskovassa 2. ark käväistä, kipaista; ~
в магазин <на почту> käväistä kaupassa
<postissa>
слета|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
слететь
сле|тёть, -чу, -тишь, -тят perf (imperf
слетать) с кого-чего G 1. куда (на + A) lentää
[alas]; голубь ~тёл с крыши на лужайку
kyyhkynen lensi katolta nurmikolle 2. lentää
pois; ворона ~тёла с забора varis lensi pois
aidalta 3. puhek lentää, pudota; ~ с лестницы
pudota portailta; у менй шапка ~тёла с го-
ловы hattu lensi päästäni А улыбка -тела с
губ hymy katosi huulilta; неосторожное
слово ~тёло с языка varomaton sana lipsahti
huuliltani
слива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks слйть(ся)
слизать, слижу, слижешь, слижут;
слизанный, слизан perf, слизнуть, -у, -ёшь,
-ут perf mom, слйзыва|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, чем I, с чего G nuolla, nuolaista
(pois); слизать (t слизнуть) варенье с ложки
[языком] nuolla (t nuolaista) hillo lusikasta
слить, солью, сольёшь, сольют; слил,
слила, слило; слей; слитый, слит, слита,
слито perf( imperf спивать) что А 1. во что А
kaataa yhteen, sekoittaa [yhteen]; ~ молоко из
двух бидонов в один kaataa maito kahdesta
kannusta yhteen 2. kuvyhdistää, liittää yhteen;
~ две организации yhdistää kaksi laitosta 3. с
чего G, из чего G, во что A kaataa [pois]; ~
сливки с молока kermoa maito; ~ воду с
картофеля kaataa perunavesi pois; ~ воду из
банки в ведро kaataa vesi tölkistä ämpäriin
слиться, сольюсь, сольёшься, сольются;
слился, слилась, слилось perf (imperf
сливаться) во что А 1. 3. pers yhtyä (vir-
roista); два ручьи слились в рёчку kaksi
puroa yhtyi joeksi 2. yhtyä, sulautua [yhteen];
небольшие хозяйства слились в одно pienet
tilat yhtyivät [suurtilaksi]; голоса слились в
сплошной гул äänet sulautuivat yhtenäiseksi
huminaksi
сложить, сложу, сложишь, сложат;
сложенный, сложен perf I. (imperf склады-
вать) что А, куда (в, на + А), где (в, на + Р,
около, возле, у + G) panna [yhteen], pinota,
latoa, kasata; ~ газеты <тетради> в
портфель panna sanomalehdet <vihkot>
salkkuun; ~ книги в шкаф panna kirjat kaap-
piin; - дрова в поленницу panna puut
pinoon, pinota puut; - что-л около (t возле t
у) забора latoa jtak aidan viereen 2. (imperf
складывать) что A pakata; ~ чемодан
<вёщи> pakata matkalaukku <tavarat> 3.
(imperf складывать) что A laskea yhteen; ~
два числа laskea yhteen kaksi lukua 4. ks
класть 6; 5. (У/прег/'складывать) что A taittaa
[kokoon], panna kokoon; - скатерть
<газёту> taittaa pöytäliina <sanomalehti>
kokoon; ~ зонтик sulkea sateenvarjo; ~ рас-
кладушку panna telttasänky kokoon 6.
(imperf складывать ja слагать) что А
sepittää; ~ песню sepittää laulu 7. (imperf
слагать) что A virall: ~ с себя обязанности
luopua (t erota) virastaan; ~ с себй
ответственность kieltäytyä vastuusta A
сидеть сложа руки puhek istua kädet ristissä
слома|ть, -ю, -ешь, -ют; сломанный,
сломан perf ks ломать 1—4
сломить, сломлю, сломишь, сломят;
сломленный, сломлен perf (imperf сламы-
вать) 1. что A taittaa, katkaista, rikkoa; ~
ветку taittaa oksa; 2. кого-что A kuv murtaa,
murskata, masentaa; ~ чью-л волю murtaa
jkn tahto; ~ сопротивление противника mur-
taa vihollisen vastarinta; горе не сломило его
336
ело
suru ei ole masentanut häntä Д сломи голову
puhek päätä pahkaa, suin päin
слонфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf где
(по + D) puhek maleksia, vetelehtiä; - по ули-
цам maleksia kaduilla
служить, служу, служишь, служат imperf
1. кем I, где (в + Р) toimia, olla työssä, palvel-
la; ~ секретарём toimia (t olla) sihteerinä; ~
сторожем <матросом> olla vahtina <mat-
ruusina>; ~ в министерстве olla työssä minis-
teriössä 2. где (в, на + P) palvella (sotaväessä)',
~ в армии <во флоте, в авиации, на границе,
на Сёвере> palvella armeijassa <laivastossa,
ilmavoimissa, rajavartijana, pohjoisessa> 3.
кому-чему D ylät palvella, toimia, työsken-
nellä (jnk hyväksi); ~ народу, ~ на благо (t
для блага) народа palvella kansaa; - родине
(t отечеству) palvella isänmaataan; ~ бла-
городным целям palvella yjeviä päämääriä 4.
3. pers (perf послужить) кому D, чем I, для
чего G palvella, toimia (jnak), toimittaa (jtak)
virkaa; пальто служило ему одеялом takki
palveli (t oli) hänen peitteenään; амперметр
служит для измерения силы тока ampeeri-
mittarilla mitataan sähkövirran voimakkuutta
5. 3. pers (perf послужить) чем I olla (jnak); ~
причиной чего-л olla jnk syynä; $то служит
доказательством его невиновности tämä
todistaa hänen syyttömyytensä
случа|ться, -ется, -ются imperf,
служиться, -йтся, -атся perfX. с кем I, у кого
G, где (в, на + Р), по какой причине (из-за +
G, по + D) sattua, tapahtua; с ним (t у него)
случилась неприятность hänelle sattui
vahinko; Зто случилось в городе <в школе,
на работе, на улице> tämä tapahtui
kaupungissa <koulussa, työssä, kadulla>;
авария случилась из-за вашей халатности (t
по вашей халатности) onnettomuuden syynä
oli teidän leväperäisyytenne 2. yksipers кому D
+ in f sattua (tekemään jtak) puhek: случилось
мне как-то ночевать в лесу satuin kerran
yöpymään metsään; мне никогда не
случалось бывать в Зтом городе en ole
koskaan sattunut käymään tässä kaupungissa
сл^ша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого-
что А, где (в, на + Р, за + I) kuunnella; ~
лекцию <учйтеля> kuunnella luentoa <opet-
tajaa>; ~ радио <передачу по радио, музы-
ку в консерватории> kuunnella radiota
<radiolähetystä, musiikkia konservatorios-
sa^ ~ Чайковского kuunnella TSaikovskin
musiikkia; ~ что-л за дверью kuunnella jtak
oven takana 2. кого-что А, где (в, на + P), у
кого G kuunnella, seurata (luentosarjaa); в
университете он ~л лучших профессоров
hän kuunteli yliopistossa parhaiden profes-
sorien luentoja; э"тот курс я ~л у академика
Виноградова в МГУ [эм-гэ-у] seurasin tätä
akateemikko Vinogradovin luentokurssia
Moskovan yliopistossa 3. (perf выслушать)
кого-что A kuunnella, tutkia (potilasta);
врач ~ет пациента lääkäri tutkii potilasta 4.
(perf послушать) кого-что A kuunnella,
totella; он во всём ~л отца hän totteli
kaikessa isäänsä
сл^ша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf послушаться) кого-чего G, в чём Р
totella, kuunnella; - отца <родйтелей,
приказа> totella isäänsä <vanhempiaan,
käskyä>; ~ чьего-л совета kuunnella jkn neu-
voa; он во всём ~ется матери hän tottelee
kaikessa äitiään
сльфъ, -ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, слыло
imperf кем I, каким I t за кого-что A puhek:
он ~вёт знатоком (t за знатока) häntä
pidetään asiantuntijana; он ~вёт большим
любителем музыки häntä pidetään suurena
musiikin ystävänä
слыха|тъ, -л; слыханный, слыхан imperf
puhek ks слышать 1, 2; я Зтого никогда не
~л en ole sellaista koskaan kuullut; где Зто
слыхано, что ... onko sellaista koskaan kuul-
tu, että
слыш|ать, -у, -ишь, -ат; pass partis prees
-имый; -анный, -ан imperf (perf услышать) 1.
кого-что А, где (в, на + Р, за + I), у кого G,
+konj что, как kuulla; ~ шёпот <смех> kuulla
kuisketta <naurua>; ~ шум в коридоре <на
улице, за стеной, у сосёдей> kuulla melua
käytävältä <kadulta, seinän takaa, naapureil-
ta^ говорите громче, я вас не ~у! puhukaa
kovemmin, en kuule teitä!; я ~ал, как он Зто
сказал kuulin kun hän sen sanoi 2. что А, о
ком-чём Р t про кого-что А, от кого G, где (в,
на + Р), у кого G, +konj что kuulla (saada
tietää); я ~ал о его болезни olen kuullut hänen
sairaudestaan; - что-л от знакомых kuulla jtak
tuttaviltaan; я э"ту историю где-то ~ ал olen
kuullut tämän jutun jostain; сегодня в школе
<на работе, у друзёй> я ~ал интересную
новость kuulin tänään koulussa <työssä,
ystäviltäni> hauskan uutisen; ты уже ~ал [о
том], что ...? oletko jo kuullut, että ? 3. ко-
го-что A, +konj что, как kuv puhek tuntea;
vainuta; ~y, что (t как) по руке ползёт му-
равей tunnen muurahaisen käsivarrellani;
собака ~ит дичь koira vainuaa riistaa
22 Зак. 756
337
слы
слйш|аться, -ится, -атся imperf {perf
послышаться) 1. где (в, на + Р, за + I), отку-
да (из + G) kuulua; ~ится шум в комнате
<на улице, за двёрью> huoneesta <kadulta,
oven takaa> kuuluu melua; из окна ~алась
музыка ikkunasta kuului musiikkia 2. в чём P
kuv kuultaa, tuntua; в его словах ~ится
горечь hänen sanoistaan kuultaa katkeruus
сма|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный, -зан
perf (imperf смазывать) 1. кого-что А, чем I
voidella; ~ лыжи мазью voidella sukset
voiteella; ~ царапину йодом voidella naarmu
jodilla 2. что А, с чего G, чем I pyyhkäistä
pois; ~ краску с двери pyyhkäistä maali oven
pinnalta 3. что A kuv puhek pilata; hämätä; ~
своё выступление pilata puheensa; ~ остроту
вопроса hämätä kysymys
сманй|ть, сманю, сманишь, сманят;
сманенный, сманен ja сманённый, сманён,
сманена perf (imperf сманивать) 1. кого А,
куда (в + A) houkutella; ~ птиц в сети
houkutella lintuja verkkoon 2. puhek ks пере-
манить
смастер|йть, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perfks мастерить
смахива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
смахнуть
смахива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf на ко-
го-что A puhek vivahtaa, olla (jkn t jnk)
näköinen; он ~ет на отца hän vivahtaa
isäänsä; его остроты ~ют на обыкновенную
грубость hänen vitsinsä vaikuttavat aika
törkeiltä
смахнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
смахивать) кого-что А, чем I, с чего G, куда
(в, на + A) pyyhkäistä, pyyhkiä (pois); ~ пыль
со стола pyyhkäistä pöly pöydältä; ~ крошки
щёткой pyyhkiä murut harjalla; ~ бумаги со
стола на пол pyyhkäistä paperit pöydältä lat-
tialle
смачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
смочить
смелю, смелешь fut ks смолоть
сменить, сменю, сменишь, сменят; сме-
нённый, сменён, сменена perf (imperf
сменять) 1. ks менять 3; ~ работу vaihtaa
työpaikkaa 2. кого A vaihtaa (jhk tehtävään);
~ часовых <дежурных> vaihtaa vartiomiehet
<päivystäjät> 3. 3. pers что A vaihtua (jksik),
tulla (jnk) tilalle; вечер сменил день päivä
kallistui iltaan, päivä vaihtui illaksi
смениться, сменюсь, сменишься, сменят-
ся perf (imperf смениться) 1. с чего G vapau-
tua [vuorolta], vaihtua; ~ с караула vapautua
vuoroltaan 2. 3. pers чем I vaihtua, muuttua
(jksik); жара сменилась прохладой helle
vaihtui viileäksi sääksi
смеш£|ть I, -ю, -ешь, -ют perf кого-что А,
на кого-что A puhek vaihtaa (jtak vastaan); ~
книгу на пластинку vaihtaa kirja äänilevyyn i
сменить II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сменить
сменфъся, -юсь, -ешься, -ются imperfЪ
смениться
смести, смету, сметёшь, сметут; смел,
смела; сметённый, сметён, сметена perf
(imperf сметать) что А, с чего G, куда (в +
А), чем I lakaista (pois t jhk); ~ крошки со
стола lakaista murut pöydältä; ~ сор в кучу
<в угол> метлой lakaista roskat luudalla
kasaan <nurkkaan>
сме|стйть, -щу, -стйшь, -ст^т; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf смещать) 1. что k
siirtää (jk) paikaltaan 2. кого A erottaa [viras-
ta], panna viralta; - заведующего erottaa
johtaja
смета|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks смосЩ
А ~ всё на своём пути pyyhkäistä kaikki
tieltään
смета|ть II, -ю, -ешь, -ют; -й; смётанный,
смётан рег/*(/л7рег/"смётывать) что A harsia,
kursia; ~ рукава <кофту> harsia hihat
<pusero>
сметать III, смечу, смечешь, смечут,
imperat смечи; смётанный, смётан perf h
метать I 4
сметь, смею, смоешь, ембют imperf (perf
посметь) + inf l. uskaltaa, rohjeta; он не
смеет зайти сюда hän ei uskalla tulla tänne;
ембю утверждать rohkenen väittää 2. tavkieh
saada (olla luvallista); никто не смеет на-
рушать закон kukaan ei saa loukata lakia; не
смей обижать ребёнка! et saa loukata lasta!
смеша|ть, -ю, -ешь, -ют; смешанный,
смешан perf (imperf смешивать ja мешать) 1.
что А, с чем I sekoittaa, sotkea (yhteen,
keskenään); ~ вино с водой sekoittaa viiniä ja
vettä 2. что A sekoittaa, panna sekaisin,
sotkea; ~ карты sekoittaa kortit (t korttipak-
ka) 3. кого-что А, с кем-чем I sotkea, sekoit-
taa (mielessään); ~ два понятия sotkea kaksi
käsitettä
смеша|ться, -юсь, -ешься, -ются pert
(imperf смешиваться) 1. 3. pers с чем I sekoit-
tua, sekaantua; спирт -алея с водой sprii on
sekoittunut veteen 2. 3. pers (imperf myös
мешаться) с чем I: на его лице удивление
~лось с радостью hänen kasvoistaan näkyi
338
ему
hämmästys ja ilo, hän näytti iloisen
hämmästyneeltä 3. vain perf с кем-чем I
hävitä, kadota (näkyvistä); ~ с толпой hävitä
väkijoukkoon
см6пшва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
смешать
смёшива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks смешаться 1, 2
смеш|йть, -у, -ишь, -ат imperf кого А,
чем I hauskuttaa, huvittaa, naurattaa; ~ детей
фокусами hauskuttaa lapsia tempuillaan
смеща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сместить
смещ^, сместишь fut ks сместить
сме|яться, -юсь, -ешься, -ются; смейся
; imperf 1. от чего G, до чего G nauraa; - от
• радости <от счастья> nauraa ilosta <onnes-
ta>; ~ до слёз <до упаду> nauraa kyyneliin
asti <katketakseen> 2. над кем-чем I nauraa,
pilkata; ~ над глупостью nauraa typeryydelle;
все над тобой ~ются kaikki nauravat sinulle; ~
над опасностью halveksia vaaraa А ~ кому-л в
лицо nauraa jklle vasten kasvoja (t naamaa)
смир|йтъся, -юсь, -йшься, -Ятся perf
(imperf смириться) 1. с чем I, перед кем-чем
I kirjak alistua, nöyrtyä; ~ перед неизбежно-
стью <пёред победйтелем> alistua pakon
<voittajan> edessä; ~ со своей участью alis- ч
tua osaansa (t kohtaloonsa) 2. с чем I tottua,
sopeutua; ~ с какой-л мыслью tottua jhk
ajatukseen
смог, смогла pret ks смочь
смог^, сможешь fut ks смочь
смолоть, смелю, смелешь, смелют;
смолотый, смолот perfks молоть 1
смонтйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ks
монтировать
сморщ|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
ks морщить 1
сморщ]иться, -усь, -ишься, -атся perf ks
морщиться
смотрбть, смотрю, смотришь, смотрят;
смотрящий imperf (perf посмотреть) 1. на
кого-что А, во что А, через что А, сквозь
что А, куда (в, на + А), откуда (из, с, из-за +
G) katsoa, katsella; ~ на мать <на собеседни-
ка> katsoa äitiin <keskustelutoveriin>; ~ на
прохожих katsella ohikulkijoita; ~ на часы
katsoa kelloa; - кому-л в глаза katsoa jkta
silmiin; ~ в бинокль <в микроскоп> katsoa
kiikarilla <mikroskoopilla>; ~ через иллю-
минатор katsoa (laivan, lentokoneen) ikku-
nasta; ~ сквозь очки katsoa silmälaseilla; ~ в
окно katsoa ikkunasta ulos, katsoa ikkunasta
sisään; ~ в сад <во двор, в нёбо, в темноту>
katsoa puistoon <pihalle, taivaalle, pimeään>;
~ на улицу <на дорогу, на море> katsella
kadulle <tielle, merelle>; ~ на что-л из окна
комнаты katsella jtak huoneen ikkunasta; ~ с
балкона <из-за угла> katsella parvekkeelta
<kulman takaa> 2. что А, где (в, на + Р) kat-
soa, katsella (seurata t tutustua); ~ телевизор
katsella televisiota; ~ картину katsella taulua;
~ пьесу (t спектакль) katsoa näytelmää; ~
матч на стадионе katsoa ottelua stadionilla; ~
новый фильм в кинотеатре katsoa uutta
elokuvaa elokuvateatterissa; вчера мы ходили
~ новую квартиру eilen kävimme katsomassa
uutta asuntoa 3. кого-что A tutkia (ottaa
selvää tilasta); ~ больного tutkia potilasta 4.
за кем-чем I hoitaa, pitää huolta, valvoa; ~ за
ребёнком hoitaa lasta, pitää huolta lapsesta; ~
за хозяйством hoitaa taloutta; ~ за порядком
valvoa järjestystä 5. tav kielt на кого-что А
kuv välittää, perustaa, piitata; ты на Зто не
смотри älä välitä siitä; нечего на него ~! ei
hänestä kannata välittää! 6. на кого-что A kuv
suhtautua; легко ~ на учёбу suhtautua
opiskeluun kevytmielisesti; как вы смотрите
на Зто? miten suhtaudutte tähän? 7. vain
imperf кем-чем I puhek näyttää, olla (jnk)
näköinen; ~ героем näyttää sankarilta; он
смотрит молодцом hän on aika terveen (t
reippaan) näköinen 8. 3. pers vain imperf куда
(в, на + A) olla (jhk) päin; окна моей
квартиры смотрят во двор <на юг>
huoneeni ikkunat ovat pihalle <etelään> päin
смотреться, смотрюсь, смотришься,
смотрятся; смотрящийся imperf во что А
katsella (t peilata tpeilailla) itseään; ~ в зерка-
ло katsella itseään peilistä, peilata itseään; ~ в
воду peilailla itseään vedenpinnasta (t veden
kalvosta)
смочить, смочу, смочишь, смочат;
смоченный, смочен perf (imperf смачивать)
что А, чем I kostuttaa, kastella, kastaa; ~
волосы kastella tukkaa; ~ вату йодом kastaa
pumpuli[tukko] jodiin
смо(чъ, -гу, сможешь, смогут; -г, -гла;
смогший perfks мочь
смою, смоешь fut ks смыть
сму|тйть, -щу, -тишь, -тйт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf смущать) 1. кого А,
чем I saada hämilleen, hämmentää, häkel-
lyttää; ~ кого-л неожиданным вопросом
saada jku hämilleen yllättävällä kysymyk-
sellään 2 кого-что A kirjak häiritä, järkyttää,
saada levottomaksi; ~ чёй-л покой häiritä jkn
339
ему
сни
rauhaa; ~ чью-л душу häiritä (Г järkyttää) jkn
sielunrauhaa
сму|тйться, -щусь, -тйшься, -тйтся perfks
смущаться; он ~тйлся от неожиданного
вопроса odottamaton kysymys sai hänet
hämilleen
смуща|1ъ, -ю, -ешь, -ют imperfks смутить
смуща|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf смутиться) от чего G, при ком Р, чего
G kainostella, ujostella, mennä (t joutua)
hämilleen; она -ется при вас (t в вашем
присутствии) hän kainostelee teitä; ~ своего
вида kainostella ulkonäköään
смыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks смыть
смыка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сомкнуть
смысл|ить, -ю, -ишь, -ят imperf в ком-чём
Р puhek ymmärtää; - в технике ymmärtää
tekniikkaa; он ничего не ~ит в музыке hän ei
ymmärrä musiikista mitään '
смыть, смою, смоешь, смоют; смытый,
смыт perf (imperf смывать) что А 1. чем I, с
чего G pestä [pois]; ~ грязь водой pestä lika
pois vedellä; ~ грим с лица pestä maali
kasvoistaan 2. с кого G kuv puhdistaa, pois-
taa; - с себй позор puhdistaa itsensä häpeästä
3. 3. pers t yksipers viedä mukanaan, huuhtoa;
вода смыла лбдку, лодку смыло водой virta
vei veneen (rannasta)
смягча|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
смягч|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
1. (imperf myös мягчить) что А, чем I
pehmittää; pehmentää; ~ кожу выделкой
pehmittää nahka[a] muokkaamalla 2. кого-
чтоА, чем\ saada leppymään (f lauhtumaan),
lepyttää, lauhduttaa, pehmittää; смягчить
отца saada isä leppymään; смягчить чьё-л
сердце раскаянием pehmittää jkn kova sydän
katumuksellaan 3. что A lieventää, lievittää; ~
удар <наказание> lieventää iskua <rangais-
tusta>; - боль lievittää kipuja
смять, сомну, сомнёшь, сомнут; смйтый,
смят perf (imperf сминать) 1. ks мять 2; 2. что
A tallata, talloa; ~ траву tallata nurmikkoa 3.
кого-что A kuv murskata, murtaa, musertaa;
~ вражеские войска murskata vihollisen
joukot; ~ оборону murtaa puolustusasemat
снаб|дйтъ, -жу, -дйшь, -дйт; -жённый,
-жён, -жена perf, снабжа|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что А, чем I varustaa, hankkia; ~
кого-л продуктами <одеждой> varustaa jku
(t jkta) ruokatarvikkeilla <vaatteilla>; ~
армию продовольствием muonittaa armei-
ja[a]; эта электростанция снабжает город
электроэнергией kaupunki saa sähkövirtaa
tästä voimalasta
снаря|дйтъ, -жу, -дйшь, -дйт; -жённый,
-жён, -жена perf, снаряжа|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf кого-что А, куда (в, на + A) varustaa^
lähettää; ~ экспедицию на север lähettää'
retkikunta pohjoiseen; ~ туристов в поход
lähettää turistit retkelle
снефй, -у, -ёшь, -ут; снёс, -ла; -ённый,
-ён, -ена perfl. (imperf'сносить) кого-что А, с
чего G, куда (в, на + A) viedä [alas], kantaa
[alas]; - корзину с чердака в кухню (t на
кухню) tuoda kori ullakolta keittiöön; ~ ребён-<
ка с лестницы kantaa lapsi portaita alas; ~ мо-
локо в подвал viedä maito kellariin 2. кого-что
А, куда (в, на + А), к кому D viedä, toimittaa
(jhk); ~ письмо на почту viedä kirje postiin; ~
книгу в библиотеку viedä kirja kirjastoon; -
кота к ветеринару viedä kolli eläinlääkärille 3.
кого-что А, куда (в, на + A) koota [yhteen]; -
вещи в одно место koota tavarat yhteen
paikkaan 4. 3. pers t yksipers (imperf сносить)
что A viedä, kuljettaa, repiä [pois] (virrasta
tuulesta); ураган снёс крышу, ураганом ~ло
крышу myrsky vei talosta katon; течение ~ло
лодку, лодку ~ло течением virta kuljetti
veneen syrjään 5. (imperf сносить) что А
purkaa, hajottaa (rakennus); ~ старый дом
purkaa vanha talo 6. (imperf сносить) что А
kuv kestää, sietää; ~ обиду <упрёки> kestää
loukkaus <moitteet> 7. ks нести 9
снес|тйсь, -усь, -ешься, -утся; снёсся,
-лась perf (imperf сноситься) с кем-чем I, по
чему D ottaa yhteys (t yhteyttä); - с ми-
нистерством по почте <по телефону> ottaa
ministeriöön yhteys kirjeitse <puhelimella>
снижа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, снй|зить,
-жу, -зишь, -зят; -жённый, -жен perf что А1.
alentaa, laskea, pienentää, vähentää; ~ се-
бестоимость alentaa omakustannushintaa; ~
расходы pienentää menoja; ~ цены laskea
hintoja; снизить цену на сто рублей
vähentää hintaa sata ruplaa (t sadalla ruplal-
la) 2. laskea alemmaksi, alentaa; - самолёт
<вертолёт> laskea lentokone <helikopteri>
alemmaksi
снизо|йтй, -иду, -идёшь, -идут; -шёл,
-шла; -шедший per/*(//r?pe/f снисходить) iron
1. до кого-чего G alentua, taipua; - до раз-
говора <до общёния> с кём-л alentua
keskustelemaan <seurustelemaan> jkn kanssa
2. к кому-чему D suhtautua suopeasti; ~ к
чьёй-л просьбе suhtautua suopeasti jkn
pyyntöön
340
сын
сня
снима|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks снйть(ся)
снимись), снймешь(ся) fut ks снйть(ся)
снискать, снищу, снищешь, снищут;
снисканный, снискан perf (imperf сниски-
вать) что A kirjak vanh saavuttaa, hankkia; ~
чьё-л расположение saavuttaa jkn suosio; ~
славу hankkia mainetta
сниться, снюсь, снишься, снится imperf
(perf присниться) кому D nähdä unta; мне
снился родной город näin unta
kotikaupungistani A ему и не снилось такое
hän ei osannut kuvitellakaan sellaista
сносить I, сношу, сносишь, сносят;
сношенный, сношен perf (imperf снашивать)
что A puhek kuluttaa loppuun (pukimista); ~
костюм <обувь> kuluttaa puku <kengät>
loppuun
сносить II, сношу, сносишь, сносят;
сносящий imperf ks снести 1, 4, 5, 6
сноситься, сношусь, сносишься, сносятся
imperf ks снестись
снять, сниму, снимешь, снимут; снял,
сняла, сняло; снйтый, снят, снята, сня"то perf
(imperf'снимать) 1. кого-что А, с чего G ottaa
[pois] (ylhäältä, jnk pinnalta, päältä); nostaa;
irrottaa; - картину со стены ottaa taulu
seinältä; ~ телефонную трубку nostaa luuri; ~
ребёнка со стула nostaa lapsi tuolilta; сними
чайник с плиты ota teepannu [pois] liedeltä; ~
дверь с петель nostaa ovi saranoilta; ~ буксир
с мели irrottaa hinaaja karilta 2. что А, с кого-
чего G, где (в, на + Р) riisua, ottaa [pois]
(pukimista tms); ~ пальто в прихожей riisua
päällystakkinsa eteisessä; - пиджак riisua
takkinsa, heittää takki yltään; ~ шлйпу ottaa
hattu päästään; ~ ботинки riisua (t ottaa)
kengät jalastaan; ~ рукавицы riisua rukkaset
kädestään; - рюкзак riisua selkäreppunsa,
heittää reppu selästään; - шапку с ребёнка
ottaa lakki lapsen päästä 3. что А, с кого-чего
G ottaa pois; ~ очки ottaa silmälasit pois; она с
трудом сняла с пальца кольцо hän sai vaivoin
sormuksen [pois] sormestaan 4. что А, с кого-
чего G poistaa (pinnalta); ~ грим [с лица] pestä
naamiointi [kasvoistaan]; - шкуру с медведя
nylkeä karhu 5. что А, с чего G, где (в, на + Р)
korjata, kerätä, poimia; - урожай korjata sato;
~ Яблоки с дерева korjata (t kerätä) omenat
puusta 6. кого-что А, с чего G sot poistaa; ~
караул poistaa vartio; ~ людей с постов pois-
taa vartiomiehet; ~ часового hoitaa vartiomies
[vaarattomaksi], selvitä vartiomiehestä 7. кого
А, с чего G poistaa (kulkuneuvosta); ~ без-
билетного пассажира с поезда poistaa (t
heittää) liputon matkustajajunasta; ~ людей с
тонущего судна pelastaa ihmiset uppoavasta
aluksesta 8. кого-что А, с чего G, по какой
причине (за + A) erottaa, poistaa; - директо-
ра erottaa johtaja; ~ кого-л с работы erottaa
jku työstä; ~ с учёта poistaa luetteloista;
студентов сня\гси с занятий opiskelijoiden opin-
not keskeytettiin; за нарушение правил
команду снйли с соревнований sääntöjen
rikkomisesta joukkue hylättiin kilpailuissa; ~
самолёт с полёта panna kone lentokieltoon 9.
что А, с кого-чего G poistaa, peruuttaa; ~
судимость <выговор> poistaa rikosmerkintä
<huomautus>; он снял с себя" вину hän ei
ottanut syytä niskoilleen; ~ вопрос с повестки
дня poistaa asia [kokouksen] esityslistalta; ~
пьесу с репертуара poistaa näytelmä ohjelmis^
tosta; ~ своё предложение peruuttaa (t vetää
pois) esityksensä; ~ свою кандидатуру
kieltäytyä ehdokkuudesta 10. что А, с кого-че-
го G ottaa, tehdä (kopio tms); ~ копию с че-
го-л tehdä (t ottaa) jäljennös jstak, jäljentää jk;
- мерку с кого-л ottaa mittaa jksta; ~ план
местности tehdä alueen asemapiirros 11. кого-
что А, чем I [valojkuvata, ottaa kuva; ~ группу
[фотоаппаратом] valokuvata ryhmä, ottaa
kuva ryhmästä; - кинокамерой kuvata
[filmi]kameralla; ~ новый фильм tehdä uusi
elokuva 12. что А, для кого-чего G, у кого G,
с какой целью (для + G), где (в, на + Р, за,
под + I, около, возле, у + G), за какую цену
(за + А), на какой срок (на + A) vuokrata,
ottaa vuokralle; - дачу <квартиру> для детей
vuokrata kesämökki <asunto> lapsilleen; ~ за
небольшую плату комнату у соседей vuokra-
ta pienestä maksusta huone naapureilta; они
сня\ли для тренировок небольшое помещение
на весь год he vuokrasivat harjoituksia varten
pienen tilan koko vuodeksi; ~ номер в
гостинице majoittua hotelliin, ottaa huone
hotellista
сняться, снимусь, снимешься, снимутся;
снился, снялась, снилось perf (imperf
сниматься) 1. 3. pers с чего G lähteä (jnk
pinnalta, päältä); irrota, irtautua; дверь
снялась с петель ovi lähti saranoilta;
перчатка легко снялась с руки käsine lähti
helposti kädestä 2. с чего G lähteä liikkeelle; ~
с йкоря nostaa ankkuri; ~ с моста lähteä liik-
keelle (paikaltaan); кораблю удалось ~ с
мели laiva saatiin irtoamaan karilta 3. в чём Р
filmata, näytellä (elokuvassa); ~ в какбм-л
фильме filmata jssak elokuvassa
341
соб
соб
собира|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
собрать) 1. ks собрать 1—6, 8, 10; 2. что А,
во что А, где (в, на + Р) kerätä, poimia,
noukkia; ~ йгоды в лесу poimia marjoja
metsässä, olla metsässä marjoja poimimassa; ~
грибы в корзину kerätä sieniä koriin 3. что А,
с какого времени (с + G) keräillä, kerätä; он
с детства ~л почтовые марки hän on lapsesta
asti keräillyt postimerkkejä
собира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks собраться
соблазн|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf соблазнить) кого А I. на
что А, + inf, чем I houkutella, viekoitella; ~
кого-л обещаниями houkutella jku (t jkta)
lupauksillaan; ~ кого-л поехать houkutella
jku (f jkta) lähtemään; ~ кого-л на рискован-
ное предприятие viekoitella jku
uhkarohkeaan yritykseen 2. viekoitella,
vietellä; ~ девушку viekoitella tyttö
соблазн|йться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf соблазниться) чем I, на что А, + inf
antaa houkutella itsensä, houkuttua; ~
деньгами antaa rahojen houkutella itsensä; ~
поездкой (t поехать) houkuttua lähtemään; ~
на лёгкий заработок lähteä helpon rahan
perään
соблюда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf со-
блюсти) что A kirjak 1. noudattaa; ~ закон
<диёту, чистоту, очередь, осторожность>
noudattaa lakia <ruokavaliota, puhtautta,
vuorojärjestystä, varovaisuutta> 2. ottaa
huomioon, varjella; ~ интересы государства
ottaa huomioon valtion edut; ~ своё достоин-
ство käyttäytyä arvonsa mukaisesti
собл|юстй, -юду, -юдёшь, -юдут; -юл,
-юла; -юдённый, -юдён, -юдена perf ks
блюсти ja соблюдать
собрать, соберу, соберёшь, соберут;
собрал, собрала, собрало; собранный,
собран perf (imperf собирать) 1. кого-что А,
где (в, на + Р, около, возле, у + G), у кого G,
с какой целью (для + G, на + A) koota,
kerätä (yhteen), kutsua [koolle]; ~ студётов на
вокзале <на площади, на улице, около (t
возле t у) института> koota opiskelijat ase-
malle <aukiolle, kadulle, instituutin
edustalle>; ~ родственников <друзёй> в рес-
торане kutsua omaisensa <ystävänsä> ravin-
tolaan; - всех студентов на митинг в акто-
вом зале университета koota (t kutsua) kaik-
ki opiskelijat joukkokokoukseen yliopiston
juhlasaliin; - военный совет kutsua sotaneu-
vosto koolle 2. что А, во что А, на что А, от-
куда (с + G) koota, panna kokoon, kerätä
(yhteen paikkaan); ~ посуду <кнйги> koota
astiat <kirjat>; ~ свой вещи panna tavaransa
kokoon; ~ бумаги с полу kerätä paperit lat-
tialta; - все документы в папку panna (f
koota) kaikki asiapaperit kansioon A - че-
модан pakata matkalaukku 3. кого А, куда (в
+ A) varustaa (matkalle); ~ кого-л в дорогу
varustaa jku matkaan (t matkalle); ~ детей в
школу varustaa lapset kouluun 4. что А, + inf
puhek tuoda, laittaa (ruokaa pöytään); ~
завтрак <ужинать> laittaa aamiainen <illalli-
nen> А ~ на стол tuoda (t panna) ruokaa
pöytään 5. что А во что A panna, sitoa
(yhteen); ~ волосы в косу panna hiukset
palmikolle; ~ цветы в букет koota (t sitoa)
kukat kimpuksi 6. что А, из чего G, где (в, на
+ Р) koota, koostaa; ~ механизм из
отдельных деталей koota (jk) koneisto erilli-
sistä osista; ~ часы koota kello 7. что А, за ка-
кое время (за + A) kerätä, koota, hankkia
(kokoelma tms); ~ библиотеку kerätä ((hank-
kia) kirjasto; за время экспедиции он собрал
прекрасную коллекцию минералов hän
keräsi retken aikana arvokkaan mineraa-
likokoelman 8. что А, с кого G, для чего G
kerätä, koota; periä; ~ деньги <подписи>
kerätä rahaa <nimiä>; ~ со всех членские
взносы kerätä (t periä) kaikilta jäsenmaksut 9.
что А, чего G, с чего G где (в, на + Р) kerätä,
poimia, korjata; ~ грибов в лесу <на опушке
лёса> kerätä sieniä metsästä <metsänaukea-
malta>; - огурцы с грядки kerätä kurkut
penkistä; — урожай korjata sato 10. что А, для
чего G koota, keskittää; - все свой силы для
решительного шага koota kaikki voimansa
viimeiseen ponnistukseen
собраться, соберусь, соберёшься, со-
берутся; собрался, собралась, собралось
perf (imperf собираться) 1. где (в, на + Р,
около, возле, у + G), у кого G, откуда (из, с
+ G), с какой целью (для + G, на + А)
kokoontua, kerääntyä; люди собрались в
зале <на площади, возле t около t у дома>
väkeä kokoontui saliin <torille, talon
edustalle>; гости соберутся у нас vieraat
kokoontuvat meille; ~ для обсуждения че-
rö-л kokoontua keskustelemaan jstak,
kokoontua käsittelemääm jtak; ~ на де-
монстрацию <на репетйцию> kokoontua
mielenosoitukseen <harjoituksiin> 2. куда (в,
на + A) hankkiutua, sonnustautua, valmis-
tautua, varustautua (lähteäkseen jhk); ~ в
путь (t в дорогу) hankkiutua matkalle; ~ в
342
соб
сог
школу <на рыбалку> hankkiutua kouluun
<kalastusretkelle> 3. + inf, куда (в на + А)
aikoa, ajatella; olla lähdössä; он уже
собрался уходить, когда ...hän oli jo
lähdössä, kun ; ~ звонить aikoa soittaa;
мы собрались в кино olimme lähdössä
elokuviin, aioimme lähteä elokuviin
собыо(сь), собьёшь(ся) fut ks сбйть(ся)
совать, сую, суёшь, суют imperfks сунуть
А ~ [свой] нос всюду puhek työntää nenänsä
joka paikkaan (t asiaan); - нос не в своё дело
puhek pistää (t työntää) nokkansa toisten
asioihin
соваться, суюсь, суёшься, суются imperf
{perf сунуться) во что А, с чем I puhek tup-
pautua, sekaantua; - в чужие дела sekaantua
toisten asioihin; - со своими советами tup-
pautua [väkisin] neuvomaan, tyrkyttää omia
neuvojaan .
соверша(ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks со-
вершить
совершенствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf усовершенствовать) что А
kehittää, parantaa; ~ свой знания laajentaa
tietojaan; ~ свой талант kehittää kykyjään; ~
технологию производства parantaa tuotan-
non teknologiaa
совершенствоваться, -уюсь, -уешься,
-уются imperf (perf усовершенствоваться) в
чём Р kehittyä; kehittää taitoaan; laajentaa
tuntemustaan; - в игре на скрипке kehittyä
viulunsoittotaidossaan, kehittää viulunsoitto-
taitoaan; - в своей области laajentaa alansa
tuntemusta
соверш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf совершать) что А 1. tehdä,
suorittaa; ~ подвиг <путешёствие, ошибку,
преступлёние> tehdä uroteko <matka, virhe,
rikos>; самолёт ~йл посадку lentokone
laskeutui 2. virall tehdä (solmia); ~ сделку
tehdä kauppa (t kaupat)
советовать, -ую, -уешь, -уют imperf кому
D + infl. (perf посоветовать) kehottaa, neu-
voa; ~ую вам отдохнуть kehotan teitä
lepäämään 2. kielt neuvoa, kehottaa (olla
tekemättä jtak); не ~ую [тебе] ходить туда en
kehottaisi [sinua] menemään sinne
сов6т|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf посоветоваться) с кем I, о чём Р
kysyä neuvoa, neuvotella; ~ с родителями <с
женой, с врачом, с юрйстом> kysyä neuvoa
vanhemmiltaan <vaimoltaan, lääkäriltä,
jurist[e]ilta>; ~ с кём-л о каком-л деле neu-
votella jkn kanssa jstak asiasta
совещаться, -юсь, -ешься, -ются imperf с
кем I, о чём Р neuvotella; ~ о чём-л друг с
другом neuvotella keskenään jstak
совме|стить, -щу, -стйшь, -стят; -щён-
ный, -щён, -щена perf, совмеща|ть, -ю, -ешь,
-ют imperf что А с чем I yhdistää, sovittaa
yhteen; он совмещает работу с учёбой hän
opiskelee työnsä ohella; он совмещал в себе
художника и поЗта hänessä yhtyivät taide-
maalari ja runoilija
совпадать, -ет, -ют imperf, совпасть,
-дёт, -дут; -л perf с чем I 1. sattua (t ajoittua)
samaan aikaan; Зто событие совпало с его
приездом tämä [tapaus] sattui yksiin hänen
tulonsa kanssa 2. käydä (t sopia) yhteen; пред-
положение совпало с действительностью
oletus osoittautui oikeaksi
coBpjäib, -у, -ёшь, -ут perfks врать
согла|сйться, -шусь, -сйшься, -сйтся perf
(imperf соглашаться) 1. на что А, + inf suos-
tua, myöntyä, taipua; ~ на предложение <на
операцию> suostua ehdotukseen <leikkauk-
seen>; ~ на чьй-л условия taipua jkn ehtoihin;
~ поехать <выступить> suostua matkusta-
maan <esiintymään> 2. с кем-чем I yhtyä,
olla samaa mieltä; ~ с чьйм-л мнением yhtyä
jkn mielipiteeseen; не могу с вами ~ en voi
yhtyä teihin; ~ с замечаниями рецензента
hyväksyä arvostelijan huomautukset A
-сйтесь, что... myöntäkää, että
согласовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf (imperf согласовывать) что А 1. с
чем I sovittaa [yhteen], sopeuttaa; ~ железно-
дорожное расписание с автобусным движени-
ем sovittaa juna-aikataulut linja-autoliiken-
teeseen; ~ различные мнения sovittaa erilaiset
meilipiteet 2. с кем I sopia; ~ план действий
sopia toimintasuunnitelmasta; ~ вопрос с
директором sopia asiasta johtajan kanssa
согласоваться, -уется, -уются perf ja
imperf с чем I 1. olla sopusoinnussa; Зто
решение не ~уется с прежним [tämä] päätös
on ristiriidassa entisen kanssa 2. vain imperf в
чём Р kiel mukautua, kongruoida; при-
лагательное ~уется с существительным в
роде, числе, падеже adjektiivi noudattaa sub-
stantiivin (t pääsanansa) sukua, lukua, sijaa
соглаша|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ksсогласиться
согнать, сгоню, сгонишь, сгонят; согнал,
согнала, согнало; согнанный, согнан perf
(imperf сгонять) 1. кого-что А, с чего G ajaa
pois; ~ кошку со стула <с дивана> ajaa kissa
pois tuolilta <sohvalta> А ~ [лишний] вес
343
сож
päästä liioista kiloistaan 2. кого-что А, куда
(в, на + A) ajaa [yhteen t kokoon]; ~ скот
<коров, овёц> в стадо <на пастбище> ajaa
karja <lehmät, lampaat> yhteen <laitumelle>
согн|^ть, -у, -ёшь, -ут; согнутый, согнут
perf(imperf сгибать) 1. ks гнуть 1, 2; 2. что
А, в чём Р koukistaa, kyyristää, köyristää,
taivuttaa (kättä, jalkaa tms); ~ палец <руку>
koukistaa sormensa <kätensä>; ~ ноги в
коленях vetää polvet koukkuun; ~ спину
kyyristää (t köyristää) selkäänsä 3. кого A kuv
murtaa, lannistaa, nujertaa (jku)
согнуться, -усь, -ешься, -утся perf ks
гнуться
согрева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, согрфъ,
-ю, -ешь, -ют; -тый, -т perfks греть 1, 3; myös
чего G; ~ молока lämmittää maitoa; ~ чая (t
чаю) kuumentaa teetä; солнце ~ло землю
aurinko lämmitti maan
согрфъся, -юсь, -ешься, -ются perf ks
греться 1
содействовать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кому-чему D, в чём Р myötävaikuttaa,
edistää, auttaa; ~ успеху myötävaikuttaa
menestykseen; ~ распространению книг
edistää kirjojen leviämistä; ~ комиссии в
работе edistää komitean työtä
содержать, содержу, содержишь,
содержат imperf 1. кого-что A elättää,
ylläpitää, pitää yllä, kustantaa; он содержит
большую семью hänellä on suuri perhe
elätettävänä[än] 2. кого-что А в каком состо-
янии (в + Р) pitää (jssak tilassa); ~ хозяйство
в порядке noitaa hyvin talouttaan, pitää
taloutensa kunnossa; ~ детей в чистоте huo-
lehtia lasten siisteydestä 3. кого А, где (в, на +
P) pitää (eläimiä t jkta jssak); ~ кроликов в
клетках pitää kan[iin]eja häkeissä; ~ скот на
пастбище pitää karjaa laitumella, laiduntaa
karjaa А ~ кого-л под арестом pitää jkta van-
gittuna 4. 3. pers что A sisältää; письмо
содержит разъяснения kirje sisältää selityk-
siä; плоды шиповника содержат большое
количество витамина С [цэ] ruusunmarjat
sisältävät paljon C-vitamiinia, ruusunmarjois-
sa on paljon C-vitamiinia [see-]
содержаться, содержусь, содержишься,
содержатся imperf 1. где (в, на + Р) olla
(jssak); кролики содержатся в клетках
kan[iin]eja pidetään häkeissä, kan[iin]it ovat
häkeissä А он содержится под домашним
арестом häntä pidetään kotiarestissa, hän on
kotiarestissa 2. 3. pers в каком состоянии (в +
Р) olla (jssak tilassa); одежда содержится в
порядке vaatteet ovat hyvässä kunnossa; ули-
цы содержатся в чистоте kadut ovat puhtai-
ta, kadut pidetään puhtaina 3. 3. pers в чём Р
olla, sisältyä; в молоке содержится жир maito
sisältää rasvaa, maidossa on rasvaa; в овощах
содержатся витамины vihanneksissa on vita-
miineja
содра|ть, сдеру, сдерёшь, сдерут; -л, -ла,
-ло; содранный, содран, содрана, содрано
perf (imperf сдирать) что А, с кого-чего G
nylkeä; ~ шкуру с медведя nylkeä karhu,
nylkeä karhusta nahka; ~ кору с дерева kuo-
ria puu
содрогаться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
содрогнуться, -усь, -ешься, -утся perf от че-
го G vavahtaa, vavahdella, täristä; со-
дрогнуться от ужаса vavahtaa kauhusta;
здание содрогалось от взрывов rakennus
tärisi (t vavahteli) räjähdyksistä, räjähdykset
tärisyttivät rakennusta
соединить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf соединять) 1. кого-что А, с
кем-чем I, во что A yhdistää, liittää [yhteen];
~ свой силы yhdistää voimansa; ~ одну
армию с другой yhdistää armeijat, liittää
toinen armeija toiseen; - два класса в один
yhdistää luokat, muodostaa kahdesta luokasta
yksi 2. что А, чем I, с чем I yhdistää, liittää
[yhteen], kiinnittää [yhteen]; ~ провода <одйн
конец провода с другйм> yhdistää johdot
<johdon päät toisiinsa>; ~ машину с
прицепом kytkeä perävaunu autoon; ~
рельсы сваркой yhdistää kiskot hitsaamalla,
hitsata kiskot yhteen 3. что А, с чем I
yhdistää, sovittaa yhteen; ~ теорию с практи-
кой soveltaa teoria käytäntöön; ~ приятное с
полезным yhdistää huvi ja hyöty 4. кого-что
А, с кем-чем I, чем I yhdistää (saattaa yhtey-
teen); ~ два города автострадой yhdistää
kaksi kaupunkia moottoritiellä; мост ~йл
между собой обе части города silta yhdisti
kaupungin molemmat osat
соединиться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf соединиться) 1. с чем I yhtyä, yhdis-
tyä, liittyä yhteen; тропинка -йлась с до-
рогой polku yhtyi tiehen Д ~ браком с кем-л
solmia avioliitto jkn kanssa 2. с кем-чем I
saada yhteys, päästä yhteyteen; ~ с кём-л по
телефону saada puhelinyhteys jkhun
соединя]ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks соединйть(ся)
сожал6|ть, -ю, -ешь, -ют imperf о ком-чём
Р, + konj что valittaa, valitella, pahoitella,
surkutella; ~ о допущенных ошибках valittaa
344
сой
(t pahoitella) tehtyjä virheitä; ~ о потерянном
времени surkutella turhaan mennyttä aikaa;
~ю, что не могу помочь вам valitan, etten voi
olla teille avuksi
сожг^, сожжёшь fut ks сжечь
сожм^, сожмёшь fut ks сжать I
сожмись, сожмёшься fut ks сжаться
сожн^, сожнёшь fut ks сжать II
созвать, созову, созовёшь, созовут;
созвал, созвала, созвало; созванный, созван,
созвана, созвано perf (imperf созывать) 1.
(imperfmyös сзывать) кого А, куда (на + А), к
кому D kutsua (yhteen useita); ~ гостей к себе
kutsua vieraita luokseen; - друзей на праздник
kutsua ystävänsä juhlaan; ~ работников на со-
вещание к директору kutsua työntekijät neu-
votteluun johtajan luo 2. кого-что A kutsua
koolle; ~ парламент <совещание> kutsua par-
lamentti <neuvottelu> koolle
создавать, -ю, -ёшь, -ют imperf, созда|ть,
-м, -шь, -ст, -дйм, -дйте, -дут; создал, -ла,
создало; созданный, создан, создана, созда-
но perf 1. что А, чем I luoda, muodostaa,
perustaa, tehdä; ~ мощную промышленность
luoda mahtava teollisuus; - базу для чего-л
luoda perusta jllek; - что-л своими [собствен-
ными] руками tehdä jk omin käsin; за эти
годы в республике создана тяжёлая
промышленность näinä vuosina tasavaltaan
on luotu raskas teollisuus 2. что A kirjoittaa;
tehdä; luoda; ~ роман <поэму> kirjoittaa
romaani <runoelma>; этот фильм он создал
в содружестве с молодым режиссёром hän
teki tämän elokuvan yhdessä nuoren ohjaajan
kanssa 3. что A perustaa, luoda; ~ го-
сударство <партию, оркёстр> perustaa val-
tio <puolue, orkesteri> 4. что А, кому D, для
кого-чего G luoda, saada aikaan; ~ хорошие
условия студентам (t для студентов) luoda
opiskelijoille hyvät olo[suhtee]t; ~ благо-
приятные условия для работы luoda suotui-
sat työolot; ~ предпосылки для чего-л luoda
edellytykset jllek
созерцать, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
A kirjak katsella, tarkastella; ~ природу kat-
sella luontoa
созна|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf что А 1.
(регГсознать) tiedostaa, tajuta, tuntea; ~ свой
долг tiedostaa velvollisuutensa; ~ опасность
<свою ошйбку> tajuta vaara <virheensä> 2.
tajuta, käsittää; больной ничего не ~ёт sairas
ei tajua mitään
созна|ватъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks сознаться
созна|ться, -юсь, -ешься, -ются perf
(imperf сознаваться) в чём Р, + konj что tun-
nustaa, tehdä tunnustus; ~ в своей вине tun-
nustaa itsensä syylliseksi; ~ в преступлении
перед судом tunnustaa rikoksensa oikeudessa;
он -лея, что... hän tunnusti, että
созову, созовёшь fut ks созвать
созывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
созвать
сойти, сойду, сойдёшь, сойдут; сошёл,
сошла; сошедший; сойдя perf (imperf
сходить) 1. с кого-чего G, куда (в, на + А),
по чему D laskeutua, astua [alas]; ~ с горы по
тропинке в долину laskeutua vuorelta polkua
pitkin laaksoon; ~ с крыльца [на землю]
astua kuistilta [maahan]; ~ с лошади laskeu-
tua hevosen selästä А ночь сошла на землю
yö laskeutui maan ylle, yö verhosi maan [vaip-
paansa] 2. с чего G, где (в, на + Р, около,
возле, у + G) puhek nousta [pois] (ajoneuvos-
ta); ~ с поезда <с трамвая> nousta junasta
<raitiovaunusta>; ~ на какой-л остановке
<станции> nousta pois jllak pysäkillä <ase-
malla>; ~ около (t возле t у) рынка nousta
pois kauppatorilla (t kauppatorin pysäkillä) 3.
с чего G, на что A astua [pois]; ~ с тротуара
на мостовую astua jalkakäytävältä ajotielle;
~ с дороги mennä pois tieltä А поезд сошёл с
рельсов juna on suistunut kiskoilta 4. 3. pers с
чего G lähteä, hävitä, kadota; снег сошёл с
полей lumi on lähtenyt (t sulanut) pelloilta;
загар сошёл с лица päivetys on lähtenyt
kasvoista; улыбка сошла с лица hymy katosi
huulilta 5. за кого-что A puhek käydä (jstak);
~ за иностранца käydä ulkomaalaisesta A
первые машины сошли с конвейера
[tehtaan] ensimmäiset autot ovat valmistuneet;
фильм ужб сошёл с экрана elokuvaa ei enää
esitetä
сойтись, сойдусь, сойдёшься, сойдутся;
сошёлся, сошлась; сошедшийся; сойдясь
perf (imperf сходиться) 1. где (в, на + Р) koh-
data [toisensa]; ~ на углу <на перекрёстке, на
площади, в условленном месте> kohdata
[toisensa] kadun kulmassa <risteyksessä, toril-
la, sovitussa paikassa> 2. 3. pers где (в, на +
P), у кого G kokoontua [yhteen], kerääntyä
[yhteen]; друзьй сошлись [на квартире] у
старого знакомого ystävykset kokoontuivat
vanhan tuttavansa luona 3. где (на + P) koh-
data [toisensa] (kilpailussa); ~ на ринге <на
футбольном поле> kohdata toisensa
[nyrkkeilyjkehässä <jalkapallokentällä> 4. с
кем I (подружиться) ystävystyä (jkn kanssa)
345
сок
соп
5. в чём Р t чем I, с кем I kuv sopia yhteen;
мы сошлись с ним во вкусах meillä oli sama
maku (minulla ja hänellä); они не сошлись во
мнениях heidän mielipiteensä menivät ristiin;
они не сошлись характерами he eivät sopi-
neet [luonteeltaan] yhteen; ~ в цене puhek
sopia hinnasta; мы сошлись на том, что...
puhek sovimme [siitä], että
сокра|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf, сокраща|тъ, -ю, -ешь, -ют
imperf что А, в какой степени (на + А, до +
G) 1. lyhentää, supistaa; ~ статью <доклад>
lyhentää (f supistaa) artikkelia <esitelmää>; ~
путь oikaista, mennä oikotietä; сократить
отпуск на неделю <до одного мёсяца>
lyhentää lomaa viikolla <kuukauden
kestäväksi> 2. supistaa, vähentää, pienentää;
сократить расходы на тысячу рублей supis-
taa menoja tuhannella ruplalla; сократить
штат до семи человек supistaa henkilökuntaa
seitsemään [henkeen] A сократить дробь
supistaa murtoluku
сокруш|йтъ, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён,
-ена perfks крушить
солгать, солгу, солжёшь, солгут perf ks
лгать 1
солить, солю, солишь, солят; соленный,
солен imperf I. {perf посолить) что A panna
suolaa, maustaa suolalla, suolata; ~ суп
<кашу> panna keittoon <puuroon> suolaa 2.
(perf посолить) что А, в чём Р suolata
(säilöä); ~ грибы <огурцы> в кадке suolata
sieniä <kurkkuja> pyttyyn 3. ks насолить З
солью, сольёшь fut ks слить
сомкн|^ть, -у, -ёшь, -ут; сомкнутый,
сомкнут perf (imperf смыкать) что A sulkea
(rivit tms); ~ ряды (t строй) sulkea rivit A ~
глаза (t веки) ummistaa (t sulkea) silmänsä
сомневаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
в ком-чём Р, + konj что epäillä, epäröidä; - в
своих силах epäillä voimiaan; в нём можете
не ~ hänestä voitte olla varma; ~юсь, что он
придёт epäilen, että hän tulisi; не -юсь, что
это так en epäile, että asia on niin
сомн^, сомнёшь fut ks смять
сообража|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. что
А, + konj что, как käsittää, ymmärtää; он
плохо -л, что надо было делать hän ei oikein
käsittänyt (t ymmärtänyt), mitä piti tehdä; я
ничего не -л en ymmärtänyt (t käsittänyt)
mitään 2. в чём Р puhek: в этом деле он хо-
рошо ~ет häh on tämän alan tuntija
сообра|зйть, -жу, -зйшь, -зят perf -h konj
что, как älytä, käsittää, hoksata, oivaltaa; он
быстро ~зйл, что надо делать hän älysi heti,
mitä on tehtävä
сообшД|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks со-
общить
сообща|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf1.
3. pers о ком-чём Р, + konj что, где (в, на + Р):
в газете <на первой странйце> ~лось о
начале посевных работ lehdessä
<ensimmäisellä sivulla> ilmoitettiin kevät-
kylvöjen alkamisesta; в телеграмме ~лось,
что... sähkeessä luki ((ilmoitettiin), että 2.
3. pers с чем I olla yhteydessä; комната -ется
с кухней huoneesta on ovi keittiöön 3. с кем I,
каким образом (I, по + D) pitää yhteyttä, olla
yhteydessä; ~ с кём-л по телефону pitää
yhteyttä jkn kanssa puhelimella
сообщ|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf сообщать) что А, о чём Р, + konj
что, кому D, через кого-что А, когда (в, на +
А, в, на + Р, во время + G, перед + I, после +
G, при + Р) ilmoittaa, tiedottaa; - свой адрес
кому-л ilmoittaa osoitteensa jklle; по радио
-или о прибытии самолёта radiossa ilmoitet-
tiin lentokoneen saapumisesta; в субботу <в
апреле, на следующий день, на прошлой
неделе, во время лекции, перед обедом, после
работы> нам -или, что... lauantaina
<huhtikuussa, seuraavana päivänä, viime
viikolla, luennon aikana, ennen päivällistä, työn
jälkeen> meille ilmoitettiin, että ; - о чём-
л через секретаря ilmoittaa jstak sihteerin
kautta; все новости я -у вам при встрече ker-
ron kaikki uutiset tavatessamme
соору|дйть, -жу, -дйшь, -дят; -жённый,
-жён, -жена perf, сооружа|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. pystyttää, rakentaa; со-
орудить памятник pystyttää muistomerkki Z
puhek ja leik tehdä, laittaa, kyhätä [kokoon]; ~
носилки tehdä paarit; соорудить обед laittaa
päivällinen
соответствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
чему D vastata, olla (jnk) mukainen; сведения
-уют действительности tiedot pitävät
paikkansa; - своему назначению vastata
tarkoitustaan; он не -ует занимаемой
должности hän ei ole tehtäviensä tasalla, hän
ei ole pätevä tehtäväänsä
сопёрнича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf с кем-
чем I, в чём Р, где (на + Р) kilpailla; - с
иностранной фирмой kilpailla ulkomaisen
firman kanssa; - с кём-л в знаниях <в
шахматной игре, на рйнге> kilpailla jkn
kanssa tiedoissa <§akkipelissä, nyrkkeilyssä>
сопостав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
346
сое
-лен per f, сопоставлять, -ю, -ешь, -ют imperf
кого-что А, с кем-чем I verrata, rinnastaa; -
показания свидетелей verrata todistajien
lausuntoja; ~ вымысел с действительностью
verrata kuvitelmaa todellisuuteen
соприкасаться, -юсь, -ешься, -ются
imperf (perf соприкоснуться) 1. с чем I olla
[aivan] lähellä, koskettaa [toisiaan]; Зти обла-
сти -ются с морем nämä alueet ovat aivan
meren läheisyydessä 2. с чем I kuv koskettaa
[toisiaan]; мой интересы не -ются с твоими
meillä ei ole yhteisiä etuja 3. с кем-чем I kuv
olla kosketuksissa (t yhteydessä), joutua kos-
ketuksiin; - с различными людьми olla kos-
ketuksissa erilaisiin ihmisiin
сопровожда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
сопроводить) 1. кого-что А, куда (в, на + А),
к кому D seurata [mukana], kuulua seu-
rueeseen, saattaa; ~ делегацию <экс-
курсантов> seurata valtuuskunnan <retkei-
lijöiden> mukana; - больного к врачу saat-
taa sairas[ta] lääkäriin; - детей на прогулку
viedä lapset ulos (t kävelylle); — кого-л в театр
mennä jkn kanssa teatteriin А успех -л его
всюду menestys seurasi häntä kaikkialla 2. что
А чем I säestää, myötäillä; - пение музыкой
säestää laulua (t laulajaa); - речь жестами
säestää puhettaan eleillä
сопротивляться, -юсь, -ешься, -ются
imperf кому-чему D vastustaa, tehdä vastarin-
taa, taistella vastaan; ~ болезни taistella
sairautta vastaan; - противнику vastustaa
vihollista, tehdä vastarintaa viholliselle
сопрячь, гу, -жёшь, -гут; -жённый, -жён,
-жена perf (imperf сопрягать) tav pass partis
pret -жённый с чем I kirjak: Зти действия
-жены с риском tähän (t näihin toimiin) liit-
tyy riski
сопутствовать, -ую, -ует, -уют imperf ко-
му-чему D kirjak seurata, liittyä; ему во всём
-ует удача hänellä on onni aina myötä; атому
заболеванию ~ет высокая температура
tähän tautiin liittyy korkea kuume
сорв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало;
сорванный, сорван регДУтрег^срывать) что
А 1. с кого-чего G repäistä [irti t pois], riuh-
taista [irti t pois], tempaista [irti tpois]; taittaa;
- цветок taittaa kukka; - йблоко с дерева
ottaa omena puusta; - дверь с петель repäistä
ovi saranoiltaan; ветер -ал с мальчика
шапку tuuli tempaisi (Г vei) hatun pojan päästä
2. pilata, tehdä tyhjäksi; - урок pilata tunti; -
чьй-л замыслы <планы> tehdä tyhjäksi jkn
aikeet <suunnitelmat> 3. puhek ryöstää, saada
(väkisin); - аплодисменты saada kalastelluksi
suosionosoitukset, pakottaa yleisö suo-
sionosoituksiin; - поцелуй ryöstää suudelma
4. на ком-чём Р kuv puhek purkaa (kiukkun-
sa tms); - гнев <зло> на детях purkaa
vihansa <kiukkunsa> lapsiin A - голос huu-
taa äänensä käheäksi; (о певце) laulaa
äänensä käheäksi
сорв|аться, -усь, -ешься, -утся; -алея,
-алась, -алось perf (imperf срываться) с чего
G 1. lähteä irti, irrota; дверь -алась с петель
ovi irtosi (t lähti irti) saranoiltaan 2. syöksyä
[alas], pudota; - с обрыва syöksyä
jyrkänteeltä alas 3. päästä irti, irrota; собака
-алась с цепи <с поводка> koira pääsi irti
kahleista <hihnasta> А слово -алось с языка
puhek sana lipsahti kieleltä
соревноваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf с кем I, в чём Р, за что A kilpailla; - с
кём-л в учёбе <в бёге> kilpailla jkn kanssa
opiskelussa <juoksussa>; - за досрочное вы-
полнение плана kilpailla suunnitelman
täyttämiseksi ennen määräaikaa
сортировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf рассортировать) что
A lajitella; - зерно <товар, картофель, йго-
ды> lajitella viljaa <tavaraa, perunoita, marjo-
ja>
сос|ать, -у, -ёшь, -ут imperf что А 1. imeä;
- молоко <грудь, соску, палец> imeä maitoa
<rintaa, tuttia, peukaloaan>; - конфету imeä
(t imeskellä) karamellia 2. (perf высосать) чем
I imeä (hyönteisistä, kasveista); пчела сосёт
нектар хоботком mehiläinen imee mettä
kielellään
сосвата|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks сватать
1,3
соскакива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks со-
скочить
соскользнуть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
соскальзывать) с чего G, куда (в, на + А)
luiskahtaa, liukua, luisua (alas); - с лодки в
воду luiskahtaa veneestä veteen; лыжа -ула с
ноги suksi irtosi jalasta
соск|очйть, -очу, -очишь, -очат perf
(imperf соскакивать) 1. ks спрыгнуть; - с
кони [на землю] hypätä hevosen selästä [maa-
han]; - с постели hypätä vuoteeltaan 2. 3.
pers с чего G puhek luiskahtaa, lähteä irti,
irrota; дверь -очйла с петель ovi irtosi ((lähti
irti) saranoiltaan 3. 3. pers с кого G kuv puhek
haihtua; сонливость -очйла с него hänen
uneliaisuutensa haihtui А слово -очйло с
языка puhek sana lipsahti kieleltä
347
сое
сое
соскуч|иться, -усь, -ишься, -атся perf о
ком-чём Р, по кому-чему D, без кого-чего G
ikävöidä, alkaa tuntea ikävää; ребёнок -ился
по отцу (f об отце) <по матери (to матери)>
lapsi ikävöi isää <äitiä>, lapsen tuli ikävä isää
<äitiä>; он -ился по родине hänellä on
koti-ikävä; я -ился без книг minun on ikävä
olla ilman kirjoja
сослать, сошлю, сошлёшь, сошлют;
сосланный, сослан perf (imperf ссылать) ко-
го А, куда (в, на + A) karkottaa; ~ кого-л на
каторгу lähettää jku pakkotöihin
сослаться, сошлюсь, сошлёшься,
сошлются perf (imperf ссылаться) на кого-
что A vedota, viitata; ~ на товарища <на
чьй-л слова> vedota toveriinsa <jkn sanoi-
hin>; — на книгу viitata kirjaan; - на
усталость valittaa väsymystään, sanoa ole-
vansa väsynyt
сосрсдоточива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks сосредоточить(ся)
сосредоточить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
рег/Х/трег/^сосредоточивать) 1. кого-что А,
где (в, на + Р, у + G) keskittää, koota; -
главные силы в одном направлении
keskittää päävoimat yhteen suuntaan; -
войска на границе <у переправы> keskittää
joukot rajalle <joen ylityskohdalle> 2. что А
на ком-чёмР keskittää, suunnata; ~ мысли на
предстоящей задаче keskittää ajatuksensa
edessä olevan tehtävän suorittamiseen; -
[своё] внимание на чём-л keskittää huomion-
sa jhk
сосредоточиться, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf сосредоточиваться) 1. где (в, на + Р,
у + G) keskittyä; войска -ились на подсту-
пах к городу joukot keskittyivät kaupungin
edustalle; ~ в пограничном районе keskittyä
rajaseudulle 2. на ком-чём Р keskitt[äyt]yä; -
на выполнении задания keskitt[äyt]yä
tehtävän suorittamiseen; на нём -ились
надежды всей семьи häneen perustuivat per-
heen kaikki toiveet
составить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf составят) что А 1. куда (в, на
+ А, к + D), где (в, на + Р) panna vierekkäin;
panna [yhteen]; столы -или в коридоре (t в
коридор) pöydät pantiin käytävälle
vierekkäin; - всю посуду на стол в соседней
комнате panna kaikki astiat viereisen huoneen
pöydälle; - стулья в один ряд panna tuolit
yhteen riviin 2. из чего G muodostaa, valmis-
taa, tehdä; laatia, kirjoittaa; ~ фразу muo-
dostaa virke; - лекарство <смесь из
лекарственных трав> valmistaa lääke <seos
lääkekasveista>; - словарь laatia (t tehdä)
sanakirja; - письмо kirjoittaa kirje 3. из кого
G muodostaa (ryhmä tms); - группу <отря\ц>
из студентов muodostaa opiskelijoista ryhmä
<joukko> A - кому-л компанию tehdä seu-
raa jklle 4. hankkia, kartuttaa, kerätä, koota; ~
библиотеку hankkia [vähitellen] kirjasto; ~
капитал kartuttaa pääomaa Л - себе имя kir-
jak luoda itselleen nimi 5. muodostaa (mielipi-
de); - себе представление о чём-л muodostaa
itselleen käsitys jstak 6. 3. pers käsittää, muo-
dostaa (lukumäärästä); собрание сочинений
~ило двенадцать томов kootut teokset käsit-
tivät kaksitoista nidettä; все расходы на
ремонт квартиры • -ят сто тысяч рублей
asunnon korjaustyöt maksavat (t tulevat mak-
samaan) satatuhatta ruplaa 7. olla (jnak); это
не —ит препятствия se ei ole esteenä; - ис-
ключение olla poikkeuksena 8. с чего G, на
что A nostaa, panna (alas); - цветы с по-
доконника на пол nostaa kukkaruukut
ikkunalta lattialle
составлять, -ю, -ешь, -ют imperf ks
составить
состо|ять, -ю, -ишь, -ят imperf1. 3. pers из
кого-чего G koostua, käsittää; семьи ~йт из
пяти человек perheessä on viisi henkeä; вода
-йт из водорода и кислорода vesi koostuu
vedystä ja hapesta; квартира -йт из трёх
комнат huoneisto käsittää kolme huonetta;
роман -йт из трёх частой romaanissa on
kolme osaa 2. 3. pers в чём Р olla, kuulua; в
чём -йт её обязанности? mitkä ovat hänen
velvollisuutensa?; его задача -йт в том...
hänen tehtävänsä on , hänen tehtäviinsä
kuuluu 3. кем I, в чём Р kuulua, olla
(jäsenenä jssak); он уже" много лет ~йт
членом научного общества hän on ollut jo
monta vuotta tieteellisen seuran jäsenenä; в
каком профсоюзе вы -йте? mihin ammatti-
liittoon [te] kuulutte? 4. в каких отношениях
(в + Р), в каком положении (на + Р), с како-
го времени (с + G) olla (jssak tilassa, asemas-
sa, toimessa); - в родствб с кем-л olla jkn
sukulainen, olla sukua jklle; - в браке olla
naimisissa (t avioliitossa); он -йт в должно-
сти заведующего с январи прошлого года
hän on ollut johtajana viime vuoden tammi-
kuusta [lähtien]; - на иждивении у кого-л olla
jkn huollettavana; - на учёте olla luetteloissa
(t kirjoissa); - в заговоре kuulua salaliittoon;
- в дружеских отношениях с кём-л olla
ystävyyssuhteessa jkhun, olla jkn ystävä
348
сое
сош
состо|яться, -йтся, -йтся perf где (в, на +
Р), когда (G, в + Р) olla, tapahtua (jstak
tilaisuudesta); собрание -йтся в клубе пито-
го марта в семь часбв kokous on klubissa
viidentenä maaliskuuta kello seitsemän; в
апреле -йтся переговоры глав правительств
Зтих государств huhtikuussa pidetään näiden
maiden valtionpäämiesten neuvottelut
состряпа|ть, -ю, -ешь, -ют perf ks
стрйпать; - обвинение против кого-л nostaa
[perätön] syyte jkta vastaan
сосгяза|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfc
кем I kirjak в чём Р kilpailla; - с кём-л в
плавании <в бёге> kilpailla jkn kanssa uin-
nissa <juoksussa>, uida <juosta> kilpaa jkn
kanssa
coc^, сосёшь prees ks сосать
сосуществовать, -ую, -уешь, -уют imperf
с кем-чем I elää rinnakkain; мирно ~ с
другими странами ylläpitää rauhanomaisia
suhteita muihin maihin
сосчитфъ, -ю, -ешь, -ют perfks считать I
1,2,3
сотвор|йть, -ю, -ишь, -Ат; -ённый, -ён,
-ена perfks творить
сотр^, сотрёшь fut ks стереть
сотр#днича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. с
кем-чем I olla yhteistyössä (t yhteistoiminnas-
sa); - со специалистами <с другими страна-
ми> olla yhteistoiminnassa asiantuntijoiden
<muiden maiden> kanssa 2. где (в + P) toimia
(t olla) avustajana; - в газете <в журнале>
toimia lehden <aikakausjulkaisun> avustajana
сотряса|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf со-
трясти) что A tärisyttää, järisyttää, järkyttää;
взрывы ~ли здание räjähdykset tärisyttivät (t
järisyttivät) rakennusta
сотрясаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf сотрястись) от чего G tärähdellä,
täristä, vavahdella; земли -лась от взрывов
maa tärähteli räjähdyksistä; он -лея от кашля
hän oli läkähtyä yskäänsä
сох|нуть, -у, -ешь, -ут; сох ja -нул, -ла;
-нувший^а -ший imperf (perf высохнуть) от
чего G 1. (perf myös засохнуть) kuihtua,
lakastua; цветы -ли от жары kukat kuihtui-
vat helteessä 2. kuv ark kuihtua, riutua; - от
тоски kuihtua ikäväänsä, riutua surusta (t
suruun); ~ от любви riutua rakkaudesta
сохранить, -ю, -йшь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf сохранять) что А 1. (imperf
myös хранить) для кого-чего G, в каком со-
стоянии (в + Р), от чего G säilyttää, säästää,
pitää säilössä; varjella; - вещи <имущество>
säilyttää tavarat <omaisuus>; - что-л для
потомков säilyttää jk jälkimaailmalle; - что-л
для будущего säästää jk vastaisen varalle (t
varalta); - всё в целости säilyttää kaikki
eheänä; на всякий случай я ~ю Зто письмо
säilytän [tämän] kirjeen kaiken varalta; ~
продукты от порчи varjella ruokatarvikkeita
pilaantumasta; ~ одежду от моли varjella
vaatteita koilta 2. ks хранить 3; 3. olla, pysyä
(uskollisena tms); säilyttää (olla rikkomatta); -
верность присяге pitää valansa; ~ обычай
säilyttää tapa; ~ на всю жизнь бла-
годарность к кому-л olla koko elämänsä ajan
kiitollinen jklle; - здоровье <стройность>
säilyttää terveytensä <ryhtinsä>, pysyä ter-
veenä <ryhdikkäänä>
сочета|ть, -ю, -ешь, -ют perf ja imperf что
А, с чем I sovittaa yhteen, yhdistää; умело -
краски sovittaa värit taitavasti yhteen; ~
теорию с практикой yhdistää teoria ja
käytäntö
сочета|ться, -ется, -ются imperf в ком-
чём Р, с чем I yh[dis]tyä; в нём ~ются разные
таланты hänessä ovat ytyneet erilaiset kyvyt;
Зти цвета не -ются друг с другом nämä värit
eivät sovi yhteen
сочин|йтъ, -ю, -йшь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, сочин4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1.
sepittää, kirjoittaa; säveltää; ~ стихи sepittää
runoja; ~ пьесу kirjoittaa näytelmä[ä]; ~
песню säveltää laulu[a]; сочинить музыку к
какому-л спектаклю säveltää musiikki jhk
näytelmään 2. + konj что puhek tekaista,
sepittää, keksiä; ~ какую-л историю tekaista
jk juttu; он сочинил, что его вызывают в ми-
нистерство jän keksi, että hänet oli kutsuttu
ministeriöön
соч|йться, -йтся, -атся imperf \. из чего G,
сквозь что A tihkua; кровь -йтся из раны
[сквозь повйзку] haavasta tihkuu verta [siteen
läpi] 2. чем I tihkua; рана -йтся кровью
haava tihkuu verta
сочувствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому-чему D 1. osoittaa myötätuntoa, olla
myötätuntoinen, ottaa osaa; - пострадавше-
му osoittaa myötätuntoa kärsimään
joutuneille; - чьему-л горю ottaa osaa jkn
suruun 2, olla myötämielinen, suhtautua
myötämielisesti; — чьйм-л идеям <планам>
olla myötämielinen jkn aatteille <suun-
nitelmille>, suhtautua myötämielisesti jkn aat-
teisiin <suunnitelmiin>
сошедший partis ks сойти
сошёя(ся), сошла(сь) pret ks сойтй(сь)
349
сош
спи
сошшЬсь, сошлёшься f и t ks сослаться
сошью, сошьёшь fut ks сшить
сощ£р|ить(ся), -ю(сь), -ишь(ся), -ят(ся)
perfks щурить(ся)
спада|ть, -ю, -ешь, -ют imperf на что А
laskeutua, pudota; волосы ~ют на плечи
hiukset laskeutuvat hartioille
спал, спала pret ks спать
спал|йть, -ю, -ишь, -я"т; -ённый, -ён, -ена
perfks палить I 2, 3
спаса|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks спастй(сь)
спафй, -у, -ёшь, -ут; спас, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf(imperfспасать) 1. кого-что А
от кого-чего G, кому D pelastaa; ~
утопающего <кого-л от преследователей>
pelastaa hukkuva <jku takaa-ajajilta>; ~ мир
от гибели pelastaa maailma tuholta; ~ жизнь
кому-л pelastaa jkn henki А ~ положение
pelastaa tilanne 2. 3. pers от кого-чего G
pelastaa, varjella; Зто не ~ёт от комаров <от
холода> tämä ei pelasta sääskiltä <kylmältä>
спас|тйсь, -усь, -ешься, -утся; спасся,
-лась perf (imperf спасаться) от кого-чего G
pelastua; ~ от смерти <от гибели, от
преследования> pelastua kuolemalta <tuhol-
ta, takaa-ajajilta> А ~ от кого-л бегством
pelastua jkn kynsistä pakenemalla
спать, сплю, спишь, спят; спал, спала,
спало; спйщий imperf в чём Р, на чём Р, с
кем-чем I, где (в, на + Р, около, возле, у +
G), в каком положении (на + Р) nukkua; ~ в
пижаме <в одёжде> nukkua pyjamassa
<täysissä vaatteissa>; ~ в постели <в кресле,
на диване> nukkua vuoteessa <nojatuolissa,
sohvalla>; ~ около (t возле t у) костра
nukkua nuotion vieressä; ~ на траве nukkua
nurmella; ~ на спине <на левом боку, на жи-
вотё> nukkua selällään <vasemmalla kyl-
jellään, vatsallaan>; я всю ночь не спал en
nukkunut (f saanut unta) koko yönä, en saanut
nukutuksi silmäntäyttä; девочка любит ~ с
куклой tyttö nukkuu mielellään nukkensa
kanssa
спаться, спится; спалось yksipers кому D
puhek: мне не спалось en saanut unta; ем^ не
спится hän ei saa unta
спа4|ть, -ю, -ешь, -ют; спаянный, спаян
perf (imperf спаивать) 1. что A juottaa
yhteen; ~ концы проволоки juottaa johdon
päät yhteen 2. кого-что A kuv liittää yhteen,
saada yhtenäiseksi; общее дело ~ло людей,
люди были спаяны общим делом yhteinen
asia liitti ihmiset toisiinsa
спекулировать, -ую, -уешь, -уют imperf
1. чем I, на чём Р keinotella, spekuloida; -
продуктами keinotella elintarvikkeilla; - на
разнице в ценах keinotella hintojen vaihteluil-
la 2. на чём Р kuv paheks käyttää hyväkseen,
keinotella; - на чьйх-л затруднениях käyttää
hyväkseen jkn vaikeuksia
спеть, спою, споёшь, споют perfks петь 1
специализироваться, -уюсь, -уешься,
-уются perf ja imperf в чём Р, на чём Р, по че-
му D erikoistua, spesiaalistua; kouluttautua
erikoisalalle; ~ в какой-л области antautua
jllek erikoisalalle; ~ по радиотехнике erikois-
tua radiotekniikkaan; ~ на производстве
картофеля erikoistua perunan viljelyyn
спеш|йть, -у, -ишь, -ат imperf l. (perf по-
спешить) с чем I, + in f kiirehtiä, pitää kiirettä,
kiiruhtaa; - с работой <с реше"нием> kiirehtiä
työssä <ratkaisussa>; ~ рассказать kiirehtiä
kertomaan; он не ~йл с ответом hän ei kiireh-
tinyt vastaamaan, hän ei pitänyt kiirettä vas-
tatessaan 2 к кому-чему D, куда (в, на + А)
kiirehtiä, kiiruhtaa, rientää; - на поезд <к
больному, в магазин, в школу> kiirehtiä
junalle <sairaan luo, kauppaan, kouluun> A ~
на помощь rientää (t kiiruhtaa) apuun 3. 3. pers
на сколько (на + A) edistää, mennä edelle (Ы-
losta); часы ~ат на пять минут [в сутки] kello
edistää [vuorokaudessa] viisi minuuttia
спйлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
спилить, спилю, спилишь, спилят; спилен-
ный, спилен perf что A sahata (pois, poikki);
спилить дерево <верхушку дёрева> sahata
puu <puun latva>
списать, спишу, спишешь, спишут;
списанный, списан perf (imperf списывать)
1. что А, откуда (с, из + G), куда (в, на + А),
у кого G kirjoittaa (jstak); kopioida, jäljentää;
~ задачу с доски в [свою] тетрадь kirjoittaa
taululla oleva laskutehtävä vihkoonsa; ~ сти-
хотворение из книги kopioida runo kirjasta;
~ что-л у товарища kopioida jk toveriltaan 2
кого-что А, с кого-чего G jäljentää, piirtää,
maalata; ~ пейзаж с натуры maalata maisema
luonnon mukaan; ~ копию с картины tehdä
jäljennös alkuperäisestä taulusta 3. что A erik
poistaa tileistä; ~ устарелое оборудование
poistaa tileistä vanhentunut kalusto 4. кого А,
откуда (с + G) mer poistaa (aluksesta); -
кого-л с корабли (t на берег) poistaa jku
laivasta
списаться, спишусь, спишешься, спишут-
ся perf (imperf списываться) с кем-чем I kir-
joittaa, ottaa yhteys (kirjeitse); ~ с родными
350
спи
спр
<с минист6рством> kirjoittaa omaisille
<ministeriöön>
спйсыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks списать(ся)
спишь, спит prees ks спать
сш1ав|ить I, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf(imperf сплавпАтъ) что А, с чем I sulattaa
yhteen; ~ железо с хромом sulattaa rautaa ja
kromia yhteen
сплав|ить II, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf сплавлять) 1. (imperf myös
плавить) что A uittaa; ~ лес <брёвна> uittaa
puutavara[a] <tukit (t tukkeja)> 2. кого-что
А, кому D kuv ark päästä eroon; saada myy-
dyksi (t kaupatuksi); ~ гостя päästä eroon
vieraasta; ~ лишний билет кому-л myydä
ylimääräinen lippu jklle
сплавля|ть I, II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сплавить I, II
спланировать, -ую, -уешь, -уют perf ks
планировать
сплачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сплотить
сплачива|тъся, -ется, -ются imperf ks
сплотиться
сплёвыва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
сплюнуть
спл|естй, -ету, -етёшь, -етут; -ёл, -ела;
-етённый, -етён, -етена perfl. ks плести 1,2; 2.
(//nper/сплетать) что A sitoa (t solmia t punoa)
yhteen; ~ концы верёвки solmia narun päät
yhteen 3. (imperf сплетать) что A kuv ristiä,
panna ristiin (kädet); ~ пальцы ristiä kätensä,
panna kätensä ristiin (sormet lomittain)
спло|тйть, -чу, -тишь, -тят; -чённый, -чён,
-чена perf (imperf сплачивать) 1. что А
tiivistää; - ряды tiivistää rivit 2. кого-что А,
вокруг кого-чего G kuv liittää yhteen,
yhdistää; ~ людей liittää ihmiset yhteen; ~
вокруг себй молодёжь koota nuorisoa
ympärilleen
сплот|йться, -йтся, -йтся perf (imperf
сплачиваться) вокруг кого-чего G, против
кого-чего G liittyä yhteen; - вокруг кого-л
liittyä yhteen jkn ympärille; - против общего
врага liittyä yhteistä vihollista vastaan
сплю prees ks спать
сплюн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf
(imperf сплёвывать) что A sylkäistä (t sylkeä)
pois (jk, jtak)
спл|ясать, -яшу, -я"шешь, -йшут; -йсан-
ный, -йсан perfks плясать
сполза|ть, -ю, ~ешь, -ют imperf, сполз|тй,
-у, -ёшь, -ут; сполз, -л ä perfl. с чего G, куда
(в, на + A) puhek laskeutua [alas], tulla [alas],
ryömiä (t kömpiä) alas (vaivalloisesti);
сползти с печки tulla alas uunilta; сползти с
горы <с обрыва> в канаву laskeutua mäeltä
<jyrkänteeltä> ojaan 2. 3. pers с чего G, куда
(в + на + A) puhek liukua (t luisua) alas;
платок сполз с плеч liina liukui alas hartioil-
ta; шапка сползла на затылок lakki keikahti
takaraivolle 3. к чему D kuv paheks luisua,
kääntyä, ~ к национализму luisua nationalis-
miin
сполоснуть, -у, -ёшь, -ут; сполоснутый,
сполоснут perf( imperf споласкивать) что А,
чем I huuhtaista, huuhtoa, huuhdella; ~
посуду горючей водой huuhtaista astiat
kuumalla vedellä
спор|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
поспорить) 1. с кем I, о чём Р, из-за чего G
kiistellä, väitellä, kinastella; ~ о чём-л с
друзьями kiistellä jstak ystäviensä kanssa; не
стоит ~ из-за пустяков ei kiistellä turhista; o
вкусах не ~ят sp makuasioista ei kannata kiis-
tellä 2. с чем I kuv kamppailla, otella; ~ с
бурей <с волнами> kamppailla myrskyssä
<aallokossa>
способствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
кому-чемуТ), в чём Р auttaa, avustaa; edistää;
в этом деле я готов вам всячески ~ olen
valmis auttamaan teitä tässä [asiassa] kaikin
tavoin; влага ~ует росту растений kosteus
edistää kasvien kehitystä
споткнуться, -усь, -ешься, -утся perf,
спотыка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
обо что A kompastua, kompastella;
споткнуться о порог kompastua kynnykseen;
спотыкаться о камни kompastella kiviin 2. на
чём Р kuv puhek kompastua, kompastella; ~
на трудном слове kompastua vaikeaan
sanaan
спою, споёшь fut ks спеть
справ|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf справлять) что A pitää, viettää; ~
новоселье <свадьбу> pitää tupaantuliaisia
<häitä>; ~ [свой] день рождения viettää syn-
tymäpäiviään
справ|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf справляться) 1. с чем I suoriutua,
saada valmiiksi, selviytyä, selvitä; ~ с работой
suoriutua työstään, saada työnsä valmiiksi; ~ с
заданием suoriutua tehtävästään 2. с кем-чем
I suoriutua, selviytyä, selvitä, voittaa; ~ с
трудностями suoriutua vaikeuksista; ~ с
болезнью selviytyä sairaudestaan, selvitä
taudista; ~ с противником suoriutua vastusta-
351
спр
спу
jastaan; ~ с волнением voittaa liikutuksensa;
мне с ним не ~ en tule toimeen hänen
kanssaan, en mahda hänelle mitään 3. о ком-
чём P, где (в, на + Р), у кого G tiedustella;
kysyä; ~ у врача о состоянии больного
tiedustella lääkäriltä potilaan vointia; ~ в сло-
варе katsoa sanakirjasta; ~ в деканате у сек-
ретари о дне экзамена kysyä dekaanin sih-
teeriltä tenttipäivästä; ~ на вокзале о приходе
поезда tiedustella rautatieasemalla junan saa-
pumisaikaa
справлй|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks справить(ся)
спрапшва|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
спросить
спрова1дить, -жу, -дишь, -дят; -женный,
-жен ре//(т7рег/*спроваживать) кого А, ку-
да (на, в + A) puhek ajaa [pois]; ~ непроше-
ного гостя на улицу <во двор> ajaa kut-
sumaton vieras ulos <pihalle>
спроектировать, -ую, -уешь, -уют perfks
проектировать 1
спр|осйть, -ошу, -осишь, -осят; -ошен-
ный, -ошен perf (imperf спрашивать) 1. кого-
что А, у кого G, о ком-чём Р, где (в, на + Р)
kysyä, tiedustella; ~ фамилию у кого-л kysyä
jkn sukunimeä; ~ [у] преподавателя о чём-л
kysyä jtak opettajalta; ~ ученика на уроке
kysyä oppilaalta tunnilla; ~ чёй-л адрес
tiedustella jkn osoitetta; ~осй, когда он будет
дома kysy, milloin hän on kotona 2. что А, че-
го G, у кого G, где (в, на + Р) pyytää; kysyä;
~ газету у соседа pyytää lehteä naapurilta; ~
совета <разрешёния> у отца kysyä neuvoa
<lupaa> isältä; ~ книгу в библиотеке pyytää
kirjaa kirjastosta; ~ лекарство в аптеке kysyä
lääkettä apteekista
спр|осйться, -ошусь, -осишься, -осятся
perf (imperf спрашиваться) у кого G puhek
kysyä lupaa; я -ошусь у мамы kysyn lupaa
äidiltä
спрыгн|утъ, -у, -ешь, -ут perf (imperf
спрыгивать) с кого-чего G, куда (в, на + А)
hypätä [pois t alas]; кошка ~ула со стула
kissa hyppäsi pois tuolilta; ~ на пол hypätä
lattialle
спрйсн|уть, -у, -ешь, -ут perf (imperf
спрыскивать) что А, чем I puhek kostuttaa,
pirskottaa; ~ бельё [водой] kostuttaa vaatteet
[vedellä]; дождь ~ул землю sade kostutti
maata
спряга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^ про-
спрягать) что A kiel taivuttaa, konjugoida; ~
глагол taivuttaa verbi[ä]
спр4|тать(ся), -чу(сь), -чешь(ся), -чут(ся)
perfks прйтать(ся)
спугн|^ть, -у, -ёшь, -ут; спугнутый,
спугнут perf (imperfспугивать) кого-что А,
чем I säikäyttää [pois], pelästyttää [pois],
karkottaa; он ~ул птиц своим выстрелом,
его выстрел ~ул птиц hänen laukauksensa
säikäytti linnut lentoon
спуска|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
спустить А он не ~л с менй глаз hän tuijotti
minua herkeämättä, hän ei päästänyt minua
silmistään
спуска|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf \.
ks спуститься; 2. 3. pers куда (в + А, к + D)
laskeutua, laskea, viettää; берег -ется к морю
maasto viettää meren rannikkoa kohti; дорога
-ется в долину tie laskeutuu laaksoon 3. 3.
pers на что A laskeutua (hiuksista tms); воло-
сы ~ются на плечи hiukset laskeutuvat har-
tioille
спустить, спущу, спустишь, спустят;
спущенный, спущен perf (imperf'спускать) 1.
кого-что А, куда (в, на + А), откуда (с + G)
laskea [alas]; ~ рабочих в шахту laskea
työläiset kaivokseen; ~ ведро в колодец
laskea ämpäri kaivoon; ~ ребёнка с рук на
пол laskea lapsi sylistään lattialle; ~ флаг [с
мачты] laskea lippu 2. что А, над чем I laskea
[alemmaksi]; ~ лампу над столом laskea
pöydän yllä olevaa lamppua [alemmaksi] 3.
что A laskea vesille; ~ судно [на воду] laskea
alus vesille 4. кого А, с чего G laskea (t
päästää) irti; - собаку с цёпй laskea koira irti
[kahleista] А ~ курок laukaista 5. что А, из че-
го G laskea (f päästää) pois (kaasu, vesi tms);
~ воду из пруда laskea vesi pois lammikosta 6.
что A tyhjentää (kaasusta, nesteestä); ~
баллон tyhjentää rengas 7. сколько A ark
laihtua; ~ два килограмма laihtua kaksi kiloa
8. что А, кому D puhek antaa anteeksi (jk
rikkomus); Зтого я ему не спущу! en anna sitä
hänelle anteeksi! 9. что A ark panna
menemään, tuhlata; - все свой деньги panna
ka! :ki rahansa menemään
спуститься, спущусь, спустишься,
спустятся perf (imperf спускаться) 1. с чего
G, куда (в, на, под + А, к + D), в чём Р, по
чему D laskeutua, laskea, tulla [alas}; ~ с дере-
ва <c крыши> на землю laskeutua puusta
<katolta> maahan; ~ с горы на лыжах <на
санках> laskea mäkeä suksilla <kelkalla>; ~
под воду в каком-л аппарате laskeutua jssak
laitteessa veden alle; ~ на лифте на второй
этаж tulla hissillä toiseen kerrokseen; ~ no
352
спу
ссо
лестнице laskeutua portaita; ~ в подвал
laskeutua kellariin; - с горы к реке laskeutua
vuorelta joen rannalle A ~ с облаков laskeutua
pilvistä maankamaralle 2. 3. pers на что A kuv
laskeutua, verhota (sumusta tms); сумерки
спустились на город hämärä verhosi kaupun-
gin [vaippaansa]
сп^та|тъ, -ю, -ешь, -ют; -нный, -н perfks
путать 1—3, 5
сп^та|тъся, -юсь, -ешься, -ются perf ks
путаться 1, 3
сравнива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
сравн|йтъ, -ю, -йшь, -я>; -ённый, -ён, -ена
perf 1. кого-что А, с кем-чем I verrata
[keskenään t toisiinsa]; ~ показания <две ве-
личины, два понйтия> verrata todisteita
<kahta suuretta, kahta käsitettä> keskenään;
его нельзй сравнить с тобой häntä ei voi ver-
rata sinuun 2. кого-что А с кем-чем I verrata
(esim havainnollistamiseksi); ~ молодость с
весной verrata nuoruutta kevääseen
сравниться, -юсь, -йшься, -йтся perf с
кем-чем I, в чём Р vetää vertoja, olla (jnk) ver-
tainen (t veroinen); никто не ~йтся с ним в
знаниях kukaan ei vedä hänelle vertoja
tiedoissa
сравниться, -юсь, -ешься, -ются perf с
кем-чем I, в чём Р olla (jnk) veroinen (t ver-
tainen); ~ с кём-л в знаниях <в умёнии> olla
tiedoissa <kätevyydessä> jkn veroinen
сража|ть, -ю, -ешь, -ют perfks сразить
сраж4|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf сразиться) 1. с кем-чем I, за что А, про-
тив кого-чего G, где (в, на + Р, под + I) tais-
tella; ~ с врагами <против фашйзма> taistel-
la vihollisia <fasismia> vastaan; ~ за свободу
<за счастье, за независимость, за родину>
taistella vapauden <onnen, riippumattomuuden,
isänmaan> puolesta; - в Белоруссии <во
Франции, на море, на юге, под Москвой>
taistella Vaiko-Venäjällä <Ranskassa, merellä,
etelässä, Moskovan edustalla> 2. во что А, с
кем I puhek leik pelata; - в карты с кём-л pela-
ta korttia jkn kanssa, olla kortilla
сра|зйтъ, -жу, -зйшь, -зят; -жённый, -жён,
-жена perf (imperf сражать) кого А, чем I 1.
surmata, kaataa; ~ противника ударом sur-
mata vihollinen iskullaan 2. kuv murtaa; горе-
стная весть -зила отца suruviesti mursi isän
[lopullisesti]
сра|зйться, -жусь, -зйшься, -зйтся perfks
сражаться
срам|йть, -лю, -йшь, -ir imperf (perf ос-
рамить) puhek ks позорить
срё|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный, -зан
perf, среза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (imperf
myös срезывать) 1. что А, чем I leikata (pois
t päältä); срезать корку leikata kuori pois,
kuoria; срезать ветки ножом katkoa oksia
veitsellä; срезать косу ножницами leikata
palmikko saksilla 2. что A kuv vähentää,
pienentää, supistaa; ~ ассигнования vähentää
määrärahoja 3. кого-что А, чем I kuv
keskeyttää (jkn puhe); срезать говорящего
[замечанием] keskeyttää puhuja [huomautuk-
sellaan]
срис|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован perf (imperf срисовывать) кого-что А,
из чего G piirtää (jstak), kopioida; ~
картинку из журнала piirtää kuva aika-
kauslehdestä
сродн|йтъся, -юсь, -йшься, -Ятся perf
(imperf родниться) с кем-чем I, где (на + Р)
lähentyä, tulla läheiseksi; tottua, kiintyä; они
~йлись друг с другом на общей работе
yhteinen työ lähensi heitä toisiinsa; ~ с
заводом tottua (t kiintyä) tehtaaseen
срубить, срублю, срубишь, срубят;
срубленный, срублен perf (imperf срубать)
1. ks рубить 2, 3, 5; ~ дерево kaataa puu; ~
ветку топором katkaista oksa kirveellä 2. что
А, чем I hakata (pois t päältä); ~ лёд возле
колодца hakata jäät kaivolta
срыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks сорвать(ся)
ссадить I, ссажу, ссадишь, ссадят;
ссаженный, ссажен perf (imperf ссаживать)
кого А 1. с кого-чего G nostaa [alas]; ~ ко-
rö-л с лошади nostaa jku alas hevosen selästä;
~ ребёнка со стула nostaa lapsi tuolilta 2. с
чего G heittää, poistaa (kulkuneuvosta); ~
безбилетного пассажира с поезда heittää
liputon matkustaja junasta
ссадить II, ссажу, ссадишь, ссадят;
ссаженный, ссажен perf (imperf ссаживать)
что A puhek loukata, satuttaa (verille); ~ ногу
до крови loukata jalkansa verille
ссор|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
поссорить) кого А, с кем I saada riitaantu-
maan [keskenään], riitauttaa, riitaannuttaa; ~
друзей saada ystävykset riitaantumaan
keskenään; не ссорь меня с отцом älä saata
minua riitaan isän kanssa
ссор|иться, -юсь, -йшься, -ятся imperf
(perf поссориться) с кем I, из-за кого-чего G
riidellä, olla riidoissa, riitaantua; ~ с женой
riidellä vaimonsa kanssa; дети ~ились из-за
игрушек lapset riitelivät leikkikaluist^; не
23 Зак. 756
353
ссы
ста
будем ~ из-за пустяков! ei riidellä turhasta (t
turhan takia)!
ccbDiäfn», -ю, -ешь, -ют imperfks сослать
ссыла|ться, -юсь, -ешься, -ются imperfks
сослаться
ссъш|ать, -лю, -лешь, -лют; -анный, -ан
perf, ссъша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А, во
что A kaataa (jtak varisevaa); ~ муку в мешок
kaataa jauhot (f jauhoja) säkkiin
став|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
imperf (perf поставить) 1. кого-что А на что
А, куда (в, на + А), где (в, на + Р, около,
возле, у + G) panna, asettaa (seisomaan,
pystyasentoon jne); pystyttää; ~ ребёнка на
пол <на стул> panna lapsi [seisomaan] lat-
tialle <tuolille>; ~ кого-л в угол seisottaa jkta
nurkassa [häpeämässä]; ~ книги в шкаф <на
полку> panna kirjat kaappiin <hyllyyn>; ~
кастрюлю в холодильник <на огонь> panna
kattila jääkaappiin <tulelle>; ~ чашки на
стол panna kupit pöydälle; ~ корзину у двери
panna kori oven viereen; ~ столбы на улице
pystyttää pylväitä kadun varteen; ~ машину в
гараж panna auto talliin; ~ машину около (t
возле f у) дома pysäköidä auto talon viereen 2.
кого А за что А, к чему D, куда (в, на + А),
кем I panna, määrätä (jhk työhön, hoitamaan
jtak tehtävää); ~ кого-л за пульт panna jku
ohjauspöydän ääreen; ~ кого-л к станку <к
штурвалу> panna jku työkoneen ääreen
<ruoriin>; ~ кого-л в караул <на вахту, на
дежурство> panna jku vartioon <vahtiin,
päivystäjäksi>; ~ кого-л начальником
<мастером, на руководящую работу> panna
jku päälliköksi <mestariksi, johtavaan
työhön> 3. что А, кому D, где (в, на + P)
asentaa; pystyttää; ~ телефон кому-л asentaa
puhelin jklle; ~ памятник герою в каком-л
городе pystyttää muistomerkki sankarille jhk
kaupunkiin; ~ парус nostaa purje 4. что А,
кому D, на что A panna, laittaa, asettaa
(hauteita tms); ~ горчичники <компресс> на
грудь кому-л panna sinappipapereita
<haude> jkn rinnalle Д ~ термометр (t
градусник) кому-л pistää kuumemittari jkn
kainaloon 5. что А, чем I, перед чем I, после
чего G, в чём Р, на чём Р panna, pistää (merk-
ki); ~ точку <запятую> перед словом
<после какого-л слова, в тёксте> panna piste
<pilkku> sanan eteen <jnk sanan jälkeen, teks-
tiin>; ~ галочки rastia, [kjruksata; ~ подпись
на документе allekirjoittaa asiapaperi; ~
печать на чём-л leimata jk, painaa (t lyödä)
leima jhk; ~ на полях отметки карандашом
tehdä marginaaliin merkintöjä kynällä 6. что
А, где (в, на + P) ohjata, asettaa näyttämölle;
~ спектакль в клубе ohjata näytelmä[ä] klu-
bissa; ~ оперу <балёт> ohjata ooppera[a]
<balletti[a]>; фильм ~ят на киностудии
«Мосфильм» elokuva kuvataan Mosfilm-stu-
diolla 7. что А, перед кем I, куда (на + А)
esittää, asettaa (tehtävä tms); ottaa [esille]
(kysymys); ~ задачу перед кём-л antaa
tehtävä jklle; ~ что-л на обсуждение <на
повестку дня> ottaa jk käsiteltäväksi
<päiväjärjestykseen>; ~ на голосование
panna äänestykseen; правильно ~ вопрос
esittää kysymys oikein 8. кого-что А, в какое
положение (в, под + A) saattaa (jhk tilaan);
~ кого-л в затруднительное положение saat-
taa jku tukalaan asemaan; ~ кого-л в зависи-
мость от кого-л saattaa jku riippuvuussuh-
teeseen jkhun; ~ под контроль saattaa valvon-
nan alaiseksi; ~ что-л под удар vaarantaa jk,
saattaa jk vaaraan (t uhanalaiseksi) 9. кого-
что А, во что А, за что А: - себе за правило
ottaa tavaksi; ~ что-л кому-л в вину <в
заслугу> pitää jtak jkn syynä <ansiona>; ~
кого-л в известность о чём-л saattaa jk jkn
tietoon (t tiedoksi), ilmoittaa jklle jstak А его
ни во что не ~ят häntä ei pidetä minkään
arvoisena
сталкива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks столкнуть(ся)
становиться I, II, -овлюсь, -овишься,
-овятся imperfks стать I, стать II 3
стану, станешь fut ks стать I, II
стань imperat ks стать I, II
стара|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf постараться) 1. для кого-чего G
yrittää, ahkeroida, ponnistella; ~ для семьи
<для всех> yrittää perheensä <kaikkien>
hyväksi; ~ изо всех сил yrittää voimiensa
takaa, panna parastaan 2. + in f yrittää, koet-
taa, pyrkiä; он ~лся удержаться на ногах hän
yritti pysyä jaloillaan (t pystyssä); ~ не опо-
здать yrittää olla myöhästymättä; ~ хорошо
учиться yrittää opiskella hyvin
стар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
состарить) кого A tehdä vanh[emm]aksi (t
vanh[emm]an näköiseksi), vanhentaa; борода
его ~ит parta tekee hänet vanh[emm]aksi,
parta vanhentaa häntä
стасклва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
стащить 1—3
ста|ть I, -ну, -нешь, -нут; -нь perf (imperf
становиться) 1. на что A nousta (pystyyn); ~
на задние лапы nousta takajaloilleen; ~ на
354
сте
носки (Г на цыпочки) nousta varpailleen; ~ на
ноги 1) nousta seisomaan 2) kuv (выздоро-
веть) parantua, tervehtyä 3) kuv (сделаться
самостоятельным) päästä jaloilleen, seisoa
omilla jaloillaan; ~ на колени laskeutua
polvilleen 2. куда (в, на, за + А, к + D), где (в,
на + Р, за + I, около, возле, у, напротив + G)
astua, asettua, käydä [seisomaan], jäädä [seiso-
maan]; - в очередь käydä (t asettua) jonoon;
~ в строй järjestyä riviin; ~ на пол <на ко-
вёр> astua lattialle <matolle>; ~ в дверйх <за
дверью, у окна, около двери, на пороге>
jäädä [seisomaan] ovelle <oven taakse, ikku-
nan viereen, oven viereen, kynnykselle>; ~
перед зеркалом asettua peilin eteen; ~ спиной
к кому-л seisoa selin jkhun А ~ на якорь
laskea (t heittää) ankkuri; ~ в кружок asettua
piiriin, muodostaa piiri; ~ лагерем leiriytyä 3.
за что А, к чему D, куда (в, на + A) astua,
asettua (ruveta tekemään jtak); ~ за станок (t
к станку) astua työkoneen ääreen; ~ к
штурвалу (f за штурвал) astua peräsimeen; ~
в караул <на вахту> asettua vartioon <vah-
tiin>; - на путь чего-л astua jllek tielle; - на
защиту чего-л nousta puolustamaan jtak А во
что бы то ни ~ло hinnalla millä hyvänsä
ста|ть II, -ну, -нешь, -нут; -нь perfl. + inf
ryhtyä, ruveta, alkaa; он ~л работать hän
ryhtyi työhön, hän alkoi tehdä työtä; что ты
-нешь делать? mitä teet (t rupeat tekemään)?
2. yksipers + inf alkaa; ~ло светать alkoi
sarastaa, [aamu] sarasti 3. (imperf ста-
новиться) кем-чем I, каким I tulla (jksik); ~
взрослым tulla aikuiseksi; ~ нервным tulla
hermostuneeksi; он ~л писателем <ин-
женёром, врачом> hänestä on tullut kirjailija
<insinööri, lääkäri > 4. yksipers tav kielt кого-
чего G: матери не ~ло äitiä ei enää ole; в тот
год отца не ~ло isä kuoli sinä vuonna; там не
~ло лесов siellä ei ole enää metsiä А с него
-нет puhek häneltä voi odottaa mitä hyvänsä
стащить, стащу, стащишь, стащат;
стащенный, стащен perf кого-что А 1.
(imperf стаскивать) с кого-чего G vetää
[pois]; ~ лодку с мели vetää vene [pois] karil-
ta; ~ чулки puhek vetää sukat jalastaan 2.
(imperf стаскивать) куда (в, на + A) vetää,
viedä (jhk); ~ лодку в воду <на берег> vetää
vene vesille <rannalle> 3. (imperf стаскивать)
куда (в, на + A) kantaa, raahata, laahata
(yhteen); ~ мешки в подвал raahata säkit kel-
lariin; - рюкзаки в кучу kantaa reput yhteen
[kasaan] 4. ks таскать 2
стска|ть, -ет, -ют imperf (perf стечь) куда
(в, на + А), откуда (из, с + G) virrata, vuotaa,
valua (pois); вода ~ет из озера в реку vesi vir-
taa järvestä jokeen
стека|ться, -ется, -ются imperf (perf
стечься) куда (в, на + А), откуда (из, с + G)
virrata, tulla (t kerääntyä) virtana; люди -ют-
ся на площадь со всех сторон väkeä virtaa
torille joka suunnalta
стек^т(ся) fut ks стечь(ся)
стелить, стелю, стелешь, стелют imperf
(perf постелить) ks стлать; ~ постель sijata
vuode, petata sänky
crerab, стелешь prees ks стлать
стенографировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf застенографировать) что А
pikakirjoittaa, kirjoittaa pikakirjoituksella; ~
речь <доклад> pikakirjoittaa puhe
<esitelmä>
стереть, сотру, сотрёшь, сотрут; стёр,
стёрла; стёртый, стёрт perf (imperf'стирать) 1.
что А с чего G, чем I pyyhkiä [pois], hangata
[pois]; ~ пыль с мебели [трйпкой] pyyhkiä pöly
huonekaluista [rievulla]; ~ пудру с лица pyyh-
kiä puuteri [pois] kasvoilta; ~ букву резинкой
pyyhkiä kirjain [pois] kumilla 2. что А: я стер
[себе] ногу jalkani on hiertynyt 3. что А, во что
A hienontaa, hieroa [hienoksi], hiertää [hienok-
si]; ~ мел в порошок hienontaa liitu jauheeksi
стер|6чь, -егу, -ежёшь, -егут; -ёг, -егла
imperf кого-что A vahtia, vartioida, varjella;
собака -ежёт дом koira on talon vahtina;
пастух -ежёт стадо paimen vartioi lau-
maansa; - чёй-л сон <покой> varjella jkn
unta <rauhaa>
стерпеть, стерплю, стерпишь, стерпят
perf что A kärsiä, kestää; - боль kärsiä kipua;
он не стерпел обиды hän ei kestänyt
loukkausta
стесн|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf стеснять) 1. кого А, в чёмР, чем
I tuottaa haittaa, olla haittana, rajoittaa, supis-
taa; ~ когб-л своим присутствием olla jklle
haittana, tuottaa haittaa jklle läsnäolollaan; он
~йл себй в расходах hänen täytyi supistaa
menojaan 2. кого А: боюсь вас - pelkään,
että teille tulee ahdasta 3. ks теснить 3
стеснить, -ю, -ешь, -ют imperf ks
стеснить
стесн4|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf1.
кого-чего G ujostella, kainostella; ~ не-
знакомых [людей] ujostella vieraita [ihmisiä]
2. (perf постесняться) + inf ujostella, kainos-
tella (tehdä jtak); он -ется попросить
<спросйть> hän ei kehtaa pyytää <kysyä>
355
сте
сто
стечь, стечёт, стекут; стёк, стекла perfks
стекать
стечься, стечётся, стекутся; стёкся,
стеклась perfks стекаться
стира|ть I, -ю, -ешь, -ют imperfks стереть
стира|ть II, -ю, -ешь, -ют; стиранный,
стиран imperf (perf выстирать ja puhek по-
стирать) что А, в чём Р, с чем I, чем I, кому
D tдля кого G, где (в, на + Р) pestä (vaattei-
ta); ~ бельё <одёжду> pestä pyykkiä <vaat-
teita>; ~ что-л в тазу <в ванне, в стиральной
машйне> pestä jtak vadissa <ammeessa,
pesukoneella>; ~ [с] мылом <стиральным
порошком> pestä saippualla <pesujauheel-
la>; ~ кому-л рубашку pestä paitaa jklle; ~
бельё в прачечной pestä pyykkiä pesulassa,
pesettää pyykkinsä pesulassa; ~ на реке pestä
[pyykkiä] joella
стйскива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
стйсн|угь, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf\. ко-
го-что А, где (в + Р) puristaa; их стиснули в
толпе he joutuivat väkijoukon puristukseen 2.
кого-что А, в чём Р, чем I puristaa, pusertaa,
rutistaa; стиснуть ребёнка в объятиях puris-
taa lapsi syliinsä; ~ голову руками puristella
ohimokaan kahden käden 3. 3. pers что А
kouristaa, ahdistaa; жалость стиснула сердце
säälintunne kouristi sydäntä 4. что A puristaa
[yhteen]; стиснуть пальцы в кулак puristaa
sormensa nyrkkiin A ~ув зубы hammasta
purren
стлать, стелю, стелешь, стелют imperf
что А 1. {perf постлать) куда (на + А)
levittää; ~ скатерть на стол levittää pöytäliina
pöydälle; ~ ковёр на пол levittää matto lat-
tialle 2. (perf настлать): ~ полы tehdä lattioi-
ta; ~ паркет päällystää lattiaa parketilla
ст6|ить, -ю, -ишь, -ят imperf 1. сколько А
maksaa; книга ~ит три тысячи рублей kirja
maksaa kolmetuhatta ruplaa 2. кого-чего G
olla (jnk) arvoinen, ansaita; статья ~ит
внимания artikkeli on huomion arvoinen; она
его не ~ит tyttö ei ole hänen arvoisensa А чего
~ят его обещания! mitä arvoa on hänen
lupauksillaan! 3. чего G vaatia, kysyä (vaivaa);
это ~ило большого труда se vaati paljon
työtä, se oli vaivan takana 4. yksipers + inf
kannattaa, maksaa vaivan; пьесу ~ит по-
смотреть näytelmä kannattaa katsoa; не ~ит
об этом говорить siitä ei kannata puhua; об
этом стоит подумать asiaa kannattaa harkita
А ему ничего не ~ит сделать это hän tekee
sen vaivatta
столкнуть, -у, -ёшь, -ут; столкнутый,
столкнут perf (imperf сталкивать) кого-что
А 1. куда (в, на + А), с чего G työntää,
tyrkätä, tuupata, sysätä (jstakjhk); ~ лодку в
воду työntää vene vesille; ~ кого-л с лестни-
цы <c обрыва> tyrkätä jku portailta
<jyrkänteeltä> alas; ~ кого-л на мостовую
tyrkätä, jku ajotielle 2. työntää (t sysätä)
yhteen; ~ бильярдные шары sysätä biljardi-
pallot yhteen 3. с кем I kuv johdattaa (t saat-
taa) yhteen; судьба вновь ~ула их <нас с
ним> kohtalo oli taas johdattanut heidät
<meidät> yhteen
столкнуться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf сталкиваться) 1. с кем-чем I törmätä
[yhteen]; автомобиль ~улся с трамваем auto
törmäsi raitiovaunuun 2. с кем I, где (в, на +
Р, у, около, возле + G) puhek kohdata, sattua
yhteen; ~ с товарищем на лестнице <у входа,
в коридоре, около (f возле) дома> kohdata
toverinsa portaissa <ovella, käytävällä, talon
vieressä> 3. с чем I kuv puhek kohdata,
joutua tekemisiin; ~ с новым видом работы
joutua tekemisiin uuden työmuodon kanssa; ~
с трудностями kohdata vaikeuksia, joutua
vaikeuksiin
столп|иться, -йтся, -Ятся perf где (в, на +
Р, у, около, возле + G) kokoontua, kerääntyä;
~ в коридоре <на кухне, у входа, около
дома> kokoontua käytävälle <keittiöön,
ovelle, talon viereen>
стонать, стону, стонешь, стонут; стони;
стонущий imperf от чего G valittaa, vaikeroi-
da, vaikertaa; ~ от боли valittaa kivusta
сторож|йтъ, -у, -ишь, -ат imperf ks
стеречь
стор|онйться, -онюсь, -онишься, -онятся
imperf кого-чего G karttaa, kaihtaa, välttää;
~ прежних друзей karttaa entisiä ystäviään
стою, стоят prees ks стоить
сто|ять, -ю, -ишь, -йт; стой; -я"щий; стоя
imperf I. в каком положении (на. + Р), на чём
Р, с кем I, где (в, на + Р, за, перед, под + I,
напротив, около, возле, у + G) seisoa; - на
одной ноге seisoa yhdellä jalalla; он на ногах
не ~йт hän ei pysy jaloillaan (f pystyssä); - на
цыпочках <на четверёньках> olla varpail-
laan <kontallaan t nelin kontin>; ~ на полу
seisoa lattialla; ~ с кём-л в коридоре seisoa (t
seisoskella) jkn kanssa käytävällä; ~ на улице
<за дверью, под деревом, напротив дома,
около (t возле t у) стола, перед зёркалом>
seisoa kadulla <oven takana, puun juurella,
taloa vastapäätä, pöydän vieressä, peilin
edessä>; ~ в очереди seisoa (t olla) jonossa,
356
стр
стр
jonottaa 2. за чем I, у чего G, где (в, на + Р)
olla, seisoa, hoitaa; ~ за станком (t у станка)
hoitaa [työ]konetta, seisoa [työ]koneen
ääressä; ~ за штурвалом (t у штурвала)
seisoa (t olla) peräsimessä, hoitaa peräsintä; ~
в карауле <на вахте> olla (t seisoa) vartiossa
<vahdissa> Л - во главе учреждения olla
laitoksen johtaja, johtaa laitosta 3. 3. pers где
(в, на + P, напротив, около, возле, у + G)
olla, seisoa, sijaita; холодильник ~йт в кухне
у окна jääkaappi on keittiössä ikkunan vie-
ressä; лестница ~ит у стены tikkaat ovat
pystyssä seinää vasten; цветы ~jtt в вазе kukat
ovat maljakossa; книги ~йт ровными рядами
на полке kirjat ovat tasaisena rivinä hyllyllä;
фотография ~йт на столе valokuva on
pöydällä; дом ~йт на горе <в саду> talo on
mäellä <puistossa>; машина ~йт напротив
<около t возле t y> входа auto seisoo oven
edessä <vieressä>; машина ~йт в гараже auto
on tallissa; дом ~йт на сваях talo on raken-
nettu paaluille, talo on paalujen varassa Д на
бумаге ~йт печать paperissa on leima 4. за
кого-что А, на стороне кого-чего G kuv
puolustaa, olla (jnk) puolella, pitää (jnk) puol-
ta; ~ за мир <за свободу> puolustaa rauhaa
<vapautta>; ~ грудью за родину puolustaa
urhoollisesti isänmaataan; ~ на стороне
товарища olla (t seisoa) toverinsa puolella,
puolustaa toveriaan; - на страже чьйх-л ин-
тересов puolustaa jkn etuja 5. где (в, на + Р, у
+ G), как долго A olla, seisoa, pysähtyä;
корабль ~йт в порту <у причала> laiva on
satamassa <laiturissa>; автобус ~йт на ос-
тановке bussi on (t seisoo) pysäkillä; судно
~йт на йкоре второй день laiva on ollut (t
seisonut) ankkurissa jo lähes kaksi päivää;
поезд ~йт три минуты juna seisoo kolme mi-
nuuttia, juna pysähtyy kolmeksi minuutiksi 6.
3. pers где (в, на + P), когда (в + Р) olla, val-
lita (säästä, jstak tilasta); в городе <в зале, на
улице> ~яла тишина kaupungissa <salissa,
kadulla> oli hiljaista; на юге в Зтом году
~йла страшная жара etelässä oli tänä vuonna
tavattoman kuuma [sää]; зима в прошлом
году ~я\ла тёплая talvi oli viime vuonna
lämmin
страдД|ть, -ю, -ешь, -ют; -ющий imperf 1.
от чего G, из-за чего G kärsiä; ~ от болезни
kärsiä sairaudesta; ~ от боли kärsiä kipua; ~
от любви kärsiä rakkautensa tähden; ~ из-за
[своего] тяжёлого характера kärsiä vaikean
luonteensa takia 2. чем I potea, [saada] kärsiä;
он ~ет бессонницей <ревматйзмом> hän
potee unettomuutta <reumatismia>, häntä
vaivaa unettomuus <reumatismi>; он давно
~ет головными болями hän on kärsinyt
monta vuotta päänsärkyä А он ~ет са-
момнением hänellä on suuret luulot itsestään;
доклад ~ет изобилием цитат esitelmässä on
liian paljon sitaatteja 3. за кого A kärsiä,
joutua kärsimään; - за сына kärsiä poikansa
vuoksi 4. (per/* пострадать) за кого-что А, из-
за кого-чего G, от чего G kärsiä, joutua
kärsimään; - за правду kärsiä oikean asian
puolesta; растение ~ет от недостатка влаги
kasvi kärsii kuivuudesta 5. 3. pers у кого G,
где (в, на + Р) puhek olla huono (t puutteelli-
nen); у него сильно ~ет память hänellä on
kovin huono muisti; в классе ~ет дисциплина
luokassa on huono kuri
страх|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf застраховать) 1. кого-что
А, от чего G vakuuttaa, ottaa (t hankkia)
vakuutus; ~ кого-л от несчастного случая
hankkia jklle tapaturmavakuutus;'- [свою]
жизнь vakuuttaa henkensä; ~ имущество от
огни palovakuuttaa omaisuus 2. кого А от че-
го G kuv suojella; ~ себя" от неприятных
случайностей suojella itseään epämieluisilta
sattumilta
страш|йться, -усь, -йшься, -атся imperf
кого-чего G pelätä; ~ смерти <отвётствен-
ности> pelätä kuolemaa <vastuuta>
страща|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ark
пугать
стрелять, -ю, -ешь, -ют imperf I. в кого-
что А, по кому-чему D, из чего G ampua: ~
в цель <по самолётам> ampua maaliin
<lentokoneisiin>; - из ружьй ampua
kiväärillä A ~ из пушки по воробьем haaska-
ta (t tuhlata) ruutia harakoihin 2. кого А
ampua (tappaa); ~ уток <куропаток> ampua
sorsia <riekkoja t peltopyitä> 3. yksipers в
чём Р puhek pistää; в ухе ~ет korvaan pistää
стрем|йться, -люсь, -йшься, -йтся imperf
1. куда (в, на, за + А), к кому D pyrkiä
[pääsemään]; ~ в город <на родину, за го-
род, к семьё> pyrkiä kaupunkiin kotimaa-
han, maalle, perheensä luo> 2. к чему D, + inf
pyrkiä, tavoitella; koettaa, yrittää; ~ к свободе
<к миру, к счастью> pyrkiä vapauteen
<rauhaan, onneen>; ~ к какой-л цели pyrkiä
jhk päämäärään, tavoitella jtak päämäärää,*4-^
понять pyrkiä ymmärtämään (t käsittämään),v
koettaa ymmärtää (t käsittää)
стрй|чь, -гу, -жёшь, -гут; -г, -гла; -жен-
ный, -жен imperf 1. что А, чем I leikata
357
стр
сту
(tukkaa, kynsiä tms); ~ волосы leikata
tukka[a]; ~ ногти leikata kynsiä (t kynnet); ~
газон машинкой leikata nurmikko[a] koneella
2. (perf остричь ja puhek обстричь) кого А,
чем I leikata tukka[a]; (срезать шерсть) leika-
ta villa[a], keritä; ~ овец [машинкой] leikata
villa[a] lampaista [koneella], keritä lampaita
[koneella] А ~ всех под одну гребёнку mitata
kaikkia samalla mitalla
стрй|чъся, -гусь, -жёшься, -гутся; -гея,
-глась imperf (perf остричься ja puhek
обстричься) у кого G, где (в + Р) leikkauttaa
tukkansa; ~ в парикмахерской <у какого-л
парикмахера> leikkauttaa tukkansa parturis-
sa <jllak parturilla>
стро|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
построить) 1. (perf myös выстроить) что А,
из чего G, по чему D, где (в, на + Р, у, око-
ло, возле + G) rakentaa (taloa tms); ~ заводы
<мосты, дороги> rakentaa tehtaita <siltoja,
teitä>; ~ что-л из кирпича <из дерева, из
металла, из бетона> rakentaa jtak tiilestä
<puusta, metallista, betonista>; - что-л по
какому-л проекту <плану> rakentaa jtak jnk
luonnoksen <suunnitelman> mukaan; ~ что-л
в степи <в городе, на Севере, у рекй> raken-
taa jtak arolle <kaupunkiin, pohjoiseen, joen
rannalle>; он ~ит себе дачу hän rakentaa
itselleen kesämökkiä; hän rakennuttaa itselleen
kesämökkiä 2. что A rakentaa (konetta tms); ~
суда <турбйны> rakentaa aluksia <turbiine-
ja> 3. что A rakentaa; ~ новую жизнь raken-
taa uutta elämää 4. что A nyat piirtää; - тре-
угольник piirtää kolmio 5. что А, по чему D
rakentaa, muodostaa, tehdä (suullinen tms esi-
tys); ~ предложение muodostaa lause; ~
доклад по какому-л плану rakentaa
esitelmä[ä]nsä jnk suunnitelman mukaan; он
очень удачно ~ит все свой сообщения kaik-
ki hänen esityksensä ovat rakenteeltaan hyvin
onnistuneita 6. что A rakennella, rakentaa,
kehitellä, tehdä; ~ планы rakennella suun-
nitelmia; ~ предположения lausua arvelujaan
7. что А, на чём Р rakentaa, perustaa, ottaa
perustaksi; - свою политику на чём-л raken-
taa politiikka[a]nsa jnk varaan; ~ экономику
на какой-л основе ottaa jk talouselämän (t
taloudellisen toiminnan) perustaksi 8. vain
imperf что A puhek: ~ гримасы, ~ рожи irvis-
tellä, virnistellä 9. (perf myös выстроить) ко-
го-что А, как (в + A) järjestää [riviin]; ~ полк
järjestää rykmentti sulkeisjärjestykseen; ~
отрйд в две шеренги järjestää joukko kahteen
стро|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf
(perf построиться) 1. где (в, на + Р, за + I)
rakentaa itselleen taloa; ~ за городом raken-
taa itselleen taloa kaupungin ulkopuolella 2.
(perf myös выстроиться) как (в + А)
järjestyä [riviin]; ~ в две шеренги järjestyä
kahteen riviin
стр|очйгь, -очу, -очйшь, -очат; -оченный,
-очен imperf I. (perf прострочить ja выстро-
чить) что А, на чём Р tikata; - рукава tikata
hihoja; ~ что-л на [швейной] машинке tikata
jtak [ompelujkoneella 2. (рег^настрочйть) что
А, чем I, на чём Р kuv puhek kirjoittaa,
kyhätä; - письмо [карандашом] kirjoittaa
kirjettä [kynällä]; ~ что-л на листке бумаги
kirjoittaa jtak paperilapulle 3. (perf про-
строчить) из чего G, по кому-чёму D kuv
puhek ampua (sarjatulta); ~ из пулемёта
ampua konekiväärillä; ~ из автомата по
окопам tulittaa rynnäkkökiväärillä tais-
teluhautoja
стру|йться, -йтся, -йтся imperf по чему D,
из чего G virrata, vuotaa; дождь ~йтся по
стеклу sade huuhtoo ikkunaa, vesi virtaa
pitkin ikkunaruutuja; кровь ~йтся из раны
veri vuotaa haavasta
стр)£па|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
состряпать) что A puhek laittaa [ruokaa]; ~
обед <ужин> laittaa päivällistä <illallista>
стряс|тйсь, -ётся; стрясся, -лась perf
(imperf стрясаться) с кем I puhek tapahtua,
sattua (jstak epämiellyttävästä); что с тобой
~лось? mitä sinulle on tapahtunut?
стр4хива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf,
стряхнуть, -у, -ёшь, -ут; стрйхнутый,
стряхнут perf кого-что А, с чего G pudistaa,
ravistaa, karistaa, pudistella, ravistella, karis-
tella (pois); ~ снег с шапки pudistaa lumi (t
lunta) hatustaan; ~ пепел с папиросы karistaa
tuhkaa savukkeesta
CT^Kafib, -ю, -ешь, -ют imperf ks стукнуть 1
<л^ка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
стукнуться
ст^кн|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perfl.
(imperf стукать) кого А, по чему D, чем I, во
что A iskeä, lyödä, kopauttaa, kolauttaa; ~
кого-л по спине iskeä jkta selkään; ~ кулаком
по столу lyödä nyrkkinsä pöytään; - в дверь
<в okhö> kopauttaa oveen <ikkunaan> 2
yksipers сколько А, кому D puhek: ему ~уло
сорок hän on täyttänyt neljäkymmentä
ст^кн|уться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf стукаться) чем I, обо что A lyödä,
iskeä, kolauttaa, satuttaa; ~ лбами iskeä
358
сту
суж
päänsä yhteen; ~ головой о шкаф lyödä
päänsä kaapin kulmaan
ступа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
ступить; 2. по чему D kävellä, astua, astuskel-
la; ~ по ковру <по дорожке> kävellä (t astua)
mattoa <tietä> pitkin
ступить, ступлю, ступишь, ступят perf
(imperf ступать) куда (в, на + A) astua; - в
воду <в лужу> astua veteen <lätäkköön>; ~
на пол <на ковёр> astua lattialle <matolle>
стуч|ать, -у, -ишь, -ат imperf 1. (perf по-
стучать) по чему D, обо что А, чем I, где (в,
на + Р, за + I) koputtaa, kolkuttaa, jyskyttää,
lyödä, iskeä, takoa; ~ в дверь <в стену> ko-
puttaa oveen <seinään>; дождь ~йт о стекло
sade pieksää ikkunaruutuja; град ~йт по
крыше rakeet takovat kattoa; копыта ~ат по
мостовой kaviot kapsavat katukiviin; ~ по
столу кулаком iskeä nyrkkiä pöytään; чём-то
~али в коридоре <на улице, на лестнице, во
дворе, за стеной> jotain koputusta (t kolinaa)
kuului käytävältä <kadulta, portailta, pihalta,
seinän takaa>; к нам ~ат! (meille) koputetaan!
2. yksipers в чём Р: в висках ~йт ohimot
jyskyttävät (t takovat); в голове ~ало päässä
takoi [ja jyskytti]
стуч|аться, -усь, -йшься, -атся imperf (perf
постучаться) куда (в + А), к кому D koputtaa
[ovea t oveen]; - к соседям koputtaa naapurin
oveen; - в дом <в к6мнату> koputtaa talon
<huoneen> oveen; ~ в окно koputtaa ikku-
naan
сты[дйть, -жу, -дйшь, -д*гг imperf кого А,
за что A koettaa saada häpeämään, moittia,
soimata; ~ кого-л за лень <за жадность>
moittia jkta laiskuudesta <ahneudesta>, koet-
taa saada jku häpeämään laiskuuttaan
<ahneuttaan>
сты|дйться, -жусь, -дйшься, -дя"тся imperf
(perf постыдиться) 1. кого-чего G, hävetä; ~
кого-л <свойх поступков> hävetä jkta
<tekojaan> 2. + inf hävetä, ujostella (tehdä
jtak); он ~дйтся попросить об Зтом hän
häpeää pyytää sitä
стык|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
состыковать) что A eri k telakoida; ~
космические корабли telakoida avaruusaluk-
set
стык|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf состыковаться) с чем I erik
telakoitua; ~ с космической станцией
telakoitua avaruusasemaan
стягива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
стянуть 1—3
стягива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks стянуться
стянуть, стяну, станешь, станут; стйну-
тый, стйнут perf (imperf стягивать) 1. что А
чем I kiristää, sitoa, vyöttää; ~ шинель рем-
нём vyöttää päällystakkinsa kiinni 2. кого-что
А, куда (в, на + Р, к + D) vetää, koota; ~
войска к берегу <в одно мёсто> vetää joukot
rannalle <yhteen paikkaan>; ~ железно-
дорожные составы на узловую станцию
koota junat risteysasemalle 3. что А, с кого-
чего G, куда (в, на + A) vetää, vetäistä (pois);
~ одеяло со спящего vetää peite [pois] nukku-
van päältä; ~ скатерть со стола vetää
pöytäliina pöydältä; ~ лодку с мели на воду
vetää vene karilta veteen; ~ перчатку vetää
käsine kädestään; - canör vetää saapas jalas-
taan 4. vain perf что А, у кого G ark viedä,
pihistää, vohkia, kähveltää; ~ кошелёк у
когб-л viedä kukkaro jklta
стянуться, стянусь, стянешься, стйнутся
perf (imperf стягиваться) 1. puhek ks за-
тянуться 1; 2. 3. pers куда (в, на + А, к + D)
vetäytyä; войска стянулись в лес <на полйну,
к бёрегу> joukot vetäytyivät metsään Aukea-
malle, rannalle>
судить, сужу, судишь, судят 1. imperf o
ком-чём Р, по чемуТ> arvostella, päätellä; ~ о
писателе <о кнйге> arvostella kirjailijaa <kir-
jaa>; ~ о чём-л по собственному опыту
päätellä jstak oman kokemuksensa perusteella
2. imperf кого A tuomita, arvostella; не
судите его строго älkää tuomitko häntä
[kovin] ankarasti, älkää suhtautuko häneen
[kovin] tuomitsevasti 3. imperf кого А, за что
A tuomita, käsitellä oikeudessa; ~ кого-л за
кражу tuomita jku varkaudesta 4. imperf что
A urh tuomita; - игру tuomita peli 5. perf
yksipers pass partis pret суждённый, суждён,
суждена кому D, +inf, чем I vanhja ylät: так
суждено судьбой niin on kohtalo määrännyt;
мне не суждено больше встретиться с ним en
ole enää tapaava häntä
судиться, сужусь, судишься, судятся
imperf с кем I, за что A käräjöidä, käydä
oikeutta; ~ с соседом за дом käräjöidä talosta
naapurinsa kanssa
с^жива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, сузить,
сужу, сузишь, сузят; суженный, сужен perf
(imperf myös сужать) что А 1. kaventaa; ~
платье <брюки> kaventaa leninkiä <housu-
ja> 2. kaventaa, supistaa, rajoittaa; ~ права
kaventaa vapauksia; ~ программу supistaa
ohjelmaa
359
сул
сул|йть, -ю, -ишь, -5гг imperfl. (perf no-
сулйть) кого-что A, +inf, кому D puhek luva-
ta; ~кому-л золотые (t златые) горы luvata
jklle yhdeksän hyvää ja kahdeksan kaunista; ~
сделать что-л luvata tehdä jtak 2. что А, ко-
му D lupailla, luvata, ennustaa; пасмурное
нёбо ~йло дождь pilvinen taivas lupaili sadet-
ta; ничто не ~йло беды mikään ei ennustanut
onnettomuutta; ~ кому-л блестящую будущ-
ность ennustaa jklle loistavaa tulevaisuutta
сумфъ, -ю, -ешь, -ют perf +inf osata,
pystyä, kyetä, voida; -ешь починить замок?
osaatko korjata lukon?; вряд ли я ~ю чём-ни-
будь помочь tuskinpa voin mitenkään auttaa
с^н|угь, -у, -ешь, -ут perf{imperf совать)
кого-что А, куда (в, на, за + А, между + I)
pistää, työntää, panna; ~ часы <руку> в
карман pistää kello <kätensä> taskuun; ~
книгу на полку panna kirja hyllylle (t hyl-
lyyn); ~ чтб-л за пазуху piilottaa jtak poveen-
sa (t povelleen)
с^н|уться, -усь, -ешься, -утся perf ks
соваться
суш|йтъ, сушу, сушишь, сушат; сушен-
ный, сушен imperf (perf высушить) 1. что А,
где (в, на + Р) kuivattaa, kuivata; ~ бельё на
дворе kuivattaa pyykkiä pihalla; ~ сёно kui-
vata heiniä; ~ сухари в духовке kuivata korp-
puja uunissa 2. кого A kuv kuihduttaa,
näännyttää; горе её сушит hän on menehtyä (t
nääntymäisillään) suruun
сушиться, сушусь, сушишься, сушатся
imperfl. 3. pers {perf высушиться) где (в, на
+ Р) olla kuivumassa; бельё сушится на дворе
<в кухне, на балконе> pyykki on kuivumassa
pihalla <keittiössä, parveickeella> 2. где (у,
около, возле + G) kuivatella vaatteitaan; ~ у
костра kuivatella vaatteitaan nuotion ääressä;
~ у (t около t возле) печки kuivatella uunin
vieressä
существовать, -ую, -уешь, -уют imperfl.
для кого-чего G, в чём Р, где (в, на + Р) olla
olemassa; для него ~ует только работа työ
on hänen elämänsä; пока картина ~ует
только в воображении художника taulu on
toistaiseksi olemassa vain taidemaalarin
mielikuvituksessa; раньше в Зтом городе
-овал парк [tässä] kaupungissa oli ennen puis-
to; законы -уют для всех laki on yksi ja sama
kaikille; на Зтот счёт ~ует несколько мнений
tästä on olemassa erilaisia mielipiteitä 2. чем I,
на что A tulla toimeen, elää; ~ литературным
трудом tulla toimeen kirjallisella työllä; ~ на
случайные заработки elää tilapäisansioilla;
он не может - без книг hän ei tule toimeen
ilman kirjoja; без пищи <без воды> человек
не мбжет - ihminen ei voi elää ilman ruokaa
<vettä>
сформировать, -ую, -уешь, -уют perf ks
формировать
сформулйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf
ks формулировать
сфотографйр|овать(ся), -ую(сь), -уешь(ся),
-уют(ся) perf ks фотографйровать(ся)
схв|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf (imperf схватывать) 1. ks хватать
1—3; 2. кого A saada (t ottaa) kiinni, siepata,
kaapata; - беглеца saada karkuri kiinni 3. что
A puhek saada (jk tauti); ~ насморк <грипп>
saada nuha <flunssa> A - двойку на экзаме-
не puhek saada kakkonen (arvosana «huono»)
tentissä 4. 3. pers t yksipers что A ark: живот
~атйло vatsaa alkoi väännellä, vatsaa (t vat-
sassa kouristelee; горло ~атйл спазм kurkus-
sa on kouristava tunne 5. что A kuv puhek
käsittää, ymmärtää; - главную мысль
käsittää pääajatus 6. что А, чем I kiinnittää,
sitoa; - брёвна скобами kiinnittää hirret
sinkilöillä; - волосы лентой sitoa hiukset
nauhalla
схв|атйться, -ачусь, -атишься, -атятся
perfl. ks хвататься 1; 2. с кем I iskeä yhteen,
alkaa tapella (jkn kanssa)
схватыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks схватйть(ся)
сходить I, схожу, сходишь, сходят
imperf ks сойти
сходить И, схожу, сходишь, сходят perf
куда (в, на + А), к кому D, за кем-чем I
käydä, käväistä; - в магазин за хлебом käydä
kaupassa hakemassa leipää; - на рынок käydä
[kauppatorilla; - в аптеку за лекарством
käydä apteekissa hakemassa lääkettä; ~ к
врачу käydä lääkärissä; - за врачом hakea
lääkäri
сходиться, схожусь, сходишься, сходятся
imperf ks сойтись
схор|онйть, -оню, -онишь, -онят; -онен-
ный, -онен perf puhek ks хоронить 1
счесть, сочту, сочтёшь, сочтут; счёл,
сочла; сочтённый, сочтён, сочтена perf ks
считать I 2, 5 Л его дни сочтены hänen
päivänsä ovat luetut
счй|стить, -щу, -стишь, -стят; -щенный,
-щен perf (imperf счищать) что А, с чего G
puhdistaa, poistaa (lika yms jnk pinnalta); ~
грязь с сапог puhdistaa saappaat liasta; - ко-
журу с апельсина kuoria appelsiini
360
ста
счита|ть I, -ю, -ешь, -ют; считанный,
считан imperf 1. (perf сосчитать) до сколь-
ких (до + G) laskea (jhk lukuun asti); ~ до де-
сяти <до ста> laskea kymmeneen <sataan> 2.
(perf счесть, сосчитать ja посчитать) кого-
что A laskea {luvunlaskusta); ~ людей
<дёньги> laskea ihmisiä <rahoja> 3. (perf со-
считать) что А, на чём Р laskea (suorittaa
laskutoimitusta); ~ что-л на калькуляторе
<на счётах> laskea jtak laskimella <helmi-
taululla> А ~ в уме laskea päässä 4. кого-что
A ottaa huomioon (t lukuun); если не ~
дождей, то отпуск прошёл хорошо jos emme
ota huomioon sateita, loma meni hyvin; их
было десять человек, не ~я детей heitä oli
kymmenen henkeä lapsia lukuun ottamatta 5.
(perf счесть ja посчитать) кого-что А кем-
чем I, каким I Г за кого-что А, каким I, + inf,
+ konj что pitää, lukea, katsoa, luulla; ~ ко-
го-л своим другом pitää jkta ystävänään,
lukea jku ystäväkseen; ~ кого-л хорошим че-
ловеком, ~ кого-л за хорошего человека
pitää jkta hyvänä ihmisenä; - лётчика героем
pitää lentäjää sankarina; - своим долгом
pitää velvollisuutenaan, katsoa velvollisuudek-
seen; ~ необходимым pitää välttämättömänä;
~ю, что ты неправ olet mielestäni väärässä;
~ешь ли ты Зто возможным? luuletko sen
olevan mahdollista?; я ~ю неуместным
вмешиваться в Зто mielestäni on sopimatonta
sekaantua siihen
счита|тъ II, -ю, -ешь, -ют; считанный,
считан perf (imperf считывать) что А, с чем I
tarkistaa, lukea vastakkain; ~ вёрстку с руко-
писью tarkistaa vedos käsikirjoituksen
mukaan
счита|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf I.
(perf посчитаться) с кем-чем I ottaa
huomioon, antaa arvoa, arvostaa, pitää arvos-
sa; - с товарищами arvostaa tovereitaan,
antaa arvoa tovereilleen; ~ с чужим мнением
ottaa huomioon toisten mielipide; он ни с чем
не ~ется hän ei välitä mistään 2. кем-чем I, ка-
ким I: он ~ется хорошим работником häntä
pidetään hyvänä työntekijänä; Зто -ется
наградой sitä pidetään palkintona
сшиба(ть, -ю, -ешь, -ют imperf, спшб|йть,
-у, -ёшь, -ут; сшиб, сшибла; сшибленный,
сшиблен perf кого-что А, с чего G, чем I
puhek lyödä [alas t pois t irti t maahan];
сшибить Яблоко палкой lyödä omena kepillä
maahan; сшибить кого-л с ног kaataa jku
kumoon
сшить, сошью, сошьёшь, сошьют; сшей;
сшитый, сшит perfl. (imperf сшивать) что А
ommella yhteen, saumata; ~ куски материи
ommella kankaanpalat yhteen 2. (imperf
сшивать) что A erik saumata; ~ листы железа
saumata peltilevyt 3. ies шить 2, 3
съсда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks съесть; ~
много хлеба за обедом syödä paljon leipää
päivällisen aikana
съе*ду(сь), съёдешь(ся) fut ks съёхать(ся)
съёж|иться, -усь, -ишься, -атся perf
(imperf съёживаться) от чего G käpristellä,
vetäytyä kokoon; ~ от холода käpristellä
kylmissään
съ6з|дить, -жу, -дишь, -дят perf куда (в,
на, за + А), к кому D, за кем-чем I käydä
(jssak jllak kulkuneuvolla); ~ в город <на
море, к родным> käydä kaupungissa <meren
rannalla, omaistensa luona>; - за границу
käydä ulkomailla; ~ в деревню за детьми
hakea lapset maalta
съезжа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks съёхать(ся)
съесть, съем, съешь, съест; съеденный,
съеден perf (imperf съедать) ks есть 1, 2
събхать, съеду, съедешь, съедут perf
(imperf"съезжать) 1. с чего G, на чём Р laskea
[alas], liukua; ~ с горы на лыжах laskea suk-
silla mäkeä 2. с чего G, куда (в, на + A) ajaa,
kääntyä (tieltä syrjään); ~ с тротуара ajaa
jalkakäytävältä [pois]; - в канаву ajaa ojaan;
~ с проезжей части на обочину kääntyä ajo-
radalta pientareelle 3. откуда (с, из + G)
puhek muuttaa [pois]; - с квартиры muuttaa
[pois] asunnosta 4. 3. pers на что A puhek
luisua; шапка съехала на глаза <на
затылок> hattu luisui silmille <takaraivolle>
съехаться, съедусь, съедешься, съедутся
perf (imperf съезжаться) 1. с кем I, где (в, на
+ A) kohdata [toisensa], tavata [toisensa]; мы
съехались с ним на дороге kohtasimme
toisemme tiellä 2. куда (в, на + А), откуда (с,
из + G) kokoontua, saapua; делегаты съедут-
ся в город <на конферёнцию> со всех
концов страны edustajia saapuu kaupunkiin
<konferenssiin> eri puolilta maata 3. с кем I,
куда (в + A) muuttaa (yhteen); ~ с родителя-
ми в одну квартиру muuttaa samaan asun-
toon vanhempiensa kanssa
сыгра|ть, -ю, -ешь, -ют; сыгранный,
сыгран perf ks играть 2, 3, 4 А ~ с кём-л
шутку tehdä jklle kepponen
сып|атъ, -лю, -лешь, -лют imperf \. что А,
во что А, на что A kaataa, sirotella, sirottaa;
~ муку в мешок kaataa jauhoja (f.jauhot)
361
сып
тапН
säkkiin; ~ опилки на пол sirotella sahajauho-
ja lattialle; ~ соль в суп panna suolaa keittoon
2. что A t чем I kuv puhek: ~ удары jaella
iskuja; ~ ругательства syytää (t lasketella)
kirouksia; ~ вопросами heitellä kysymyksiä
сып|аться, -лется, -лютея imperf откуда
(с, из + G), во что А, на что A karista, varista,
putoilla; мука ~лется из мешка <из пакёта>
jauhoja karisee säkistä <paketista>; шту-
катурка -лется со стен на пол rappaus
karisee seiniltä lattialle; снег -лется с нёба
lunta sataa (t tulee) A искры -лютея со всех
сторон kipinöitä sinkoilee joka puolelta
сыскать, сыщу, сыщешь, сыщут; сыскан-
ный, сыскан perf кого-что A ark löytää; его
нигде не ~ (f не сыщешь) häntä ei löydy
mistään A днём с огнём не - (t не сыщешь)
puhek ei löydy vaikka tikulla etsisi
сэконом|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный,
-лен perf /сэкономить 1
сяду, сядешь fut ks сесть
сядь im perät ks сесть
таить, таю, таишь, таит imperf что А 1.
(/mperf утаить) kätkeä, salata, pitää salassa; ~
обиду <свой чувства> kätkeä harminsa <tun-
teensa>; - злобу на кого-л kantaa kaunaa
jklle (t jkta kohtaan) 2. [в себе] kuv kätkeä
[itseensä]; это решение таит в себе опасность
päätökseen sisältyy vaara А что (t нечего)
греха - puhek täytyy tunnustaa [suoraan]
таиться, таюсь, таишься, таится imperf 1.
от кого G salata, olla salamyhkäinen; не
таись от меня", скажи правду älä salaa minul-
ta mitään, sano totuus 2. где (в + Р, под, за +
I) piileskellä, piillä, olla [piilossa]; лисы таится
в норах ketut piileskelevät pesissään;
источник (t родник) таился под кустом
lähde oli pensaan alla 3. 3. pers в ком-чём Р
kyteä, piillä; в душе таится надежда
sydämessä kytee toivo; в тишине таилась
тревога [tässä] hiljaisuudessa oli jotakin levo-
tonta
танц|евать, -ую, -уешь, -уют imperf 1.
(perf станцевать) что А, с кем I tanssia; -
вальс <польку> tanssia valssia <polkkaa>; -
с кём-л мазурку tanssia jkn kanssa masurkkaa
2. где (в, на + Р) tanssia (baletissa); ~ в «Ле-
бедином озере» tanssia Joutsenlammessa; ~
на сцене Большого театра tanssia BolSoi-
teatterin lavalla 3. (perf станцевать) кого-что
A tanssia, esittää; - Золушку <Петрушку>
tanssia Tuhkimon <PetruSkan> osaa
тарапфпъ, -у, -ишь, -ат imperf что А, от
чего G ark: ~ глаза katsella silmät suurina; ~
глаза от изумления katsella ihmeissään
таска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. iter ks
тащить 1—5; ~ брёвна из воды vetää (t nos-
taa) tukkeja vedestä; - мешки raahata (t kan-
taa) säkkejä; - воду kantaa vettä 2. кого-что
A viedä, pihistää, varastaa; йстреб ~ет кур
haukka vie kanoja; - книги из дому (t из
дöмa)viedä kirjoja kotoaan 3. что A puhek
pitää (jtak vaatekappaletta kauan); не ~й
новый костюм на работу! älä pidä uutta
pukua työssä! 4. что А, в чём Р paheks kantaa,
raahata (mukanaan); ~ письмо в кармане
kantaa kirjettä taskussaan; ~ книгу с собой
kantaa kirjaa mukanaan 5. (perf оттаскать)
кого А, за что A puhek vetää, kiskoa (tukas-
ta, korvasta); ~ кого-л за волосы <за уши>
vetää jkta tukasta <korvista> A он ёле ноги
~ет hän ei pysy enää jaloillaan
таска|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ark
paheks 1. где (по + D) maleksia, vetelehtiä,
kuljeskella joutilaana; - [без дела] по улицам
maleksia [joutilaana] kaduilla 2. с чем I raaha-
ta [mukanaan], kantaa [mukanaan]; ~ с
сумкой raahata laukkua mukanaan; чтобы не
~ с рюкзаком, он оставил его в прихожей
ettei tarvitsisi raahata reppua mukanaan, hän
jätti sen eteiseen 3. за кем I juosta, juoksennel-
la (jkn perässä), hakkailla (jkta)
тащить, тащу, тащишь, тащат imperf
puhek 1. dur (iter таскать) кого-что А, куда
(в, на + A) vetää, kiskoa, hinata, laahata, raa-
hata; - лодку в воду kiskoa (t työntää)
venejttä] vesille; ~ невод на берег vetää nuot-
ta[a] maalle 2. dur (iter таскать) кого-что А,
куда (в, на + А), откуда (с, из + G) retuuttaa,
raahata, kantaa; ~ чемодан в машину retuut-
taa matkalaukkua autoon; - корзину на
балкон kantaa koria parvekkeelle 3. dur (iter
таскать) кого-что А, за что A vetää, kiskoa
(perässään); retuuttaa, raahata; буксир тащит
баржу hinaaja vetää lauttaa; - ребёнка за ру-
ку retuuttaa lasta kädestä; - что-л за собой
vetää jtak perässään 4. dur (iter таскать) кого-
что А, куда (в, на + А), к кому D viedä, raa-
hata (mukanaan — us vasten toisen tahtoa); ~
кого-л в театр viedä (f raahata) jku teatteriin
5. dur (iter таскать) что А откуда (из + G)
nostaa, vetää (pinnalle jtak painavaa); - ведро
из колодца nostaa ämpäri[ä] kaivosta 6. (perf
362
тащ
тер
вытащить) что А, из чего G vetää, kiskoa
(pois); ~ зуб vetää hammas; ~ гвоздь из стены
vetää naula seinästä; ~ занозу из пальца vetää
tikku sormesta 7. что А, с кого-чего G vetää,
. riisua; ~ сапог с ноги vetää saapas jalastaan;
- с себй рубашку vetää paita yltään 8. {perf
утащить ja стащить) ks таскать 2
тащиться, тащусь, тащишься, тащатся
imperf puhek 1. 3. pers по чему D laahata,
viistää; подол плаща тащился по земле <по
полу> takin helmat laahasivat maata <lat-
tiaa> 2. где (по + D), за кем-чем I laahustaa,
raahustaa; ~ по дороге <по улице> laahustaa
tietä <katua> pitkin; собака тащилась за
хозяином koira laahusti isäntänsä perässä
Taib(cb), тайшь(ся) prees ks тайть(ся)
таять, тает, тают //прег/*(ре//растаять) 1.
в чём Р, на чём Р, где (в, на + Р) sulaa;
мороженое тает в чашке <на блюдце>
jäätelö sulaa kupissa <lautasella>; снег тает в
полйх (t на полйх) lumi sulaa pelloilla; на
крышах тает yksipers katot sulavat 2. где (в +
Р) kuv hajaantua, häipyä, hälvetä; в небе тают
облака pilvet hajaantuvat [taivaalla] 3. от чего
G kuv riutua, kuihtua, nääntyä; ~ от горя riu-
tua surusta (t suruun) 4. от чего G kuv puhek
liikuttua, sulaa, heltyä, pehmetä; - от
удовольствия liikuttua mielihyvästä
твер)дйть, -жу, -дишь, -дйт imperf,1. что
А, о чёмР, + konj что puhek jankuttaa, janka-
ta, vatkuttaa, tolkuttaa; ~ одно и то же, ~ об
одном и том же jankuttaa (t vatkuttaa) [aina]
vain samaa asiaa, vatkuttaa samasta asiasta 2.
(peri вытвердить ja затвердить) что А
päntätä päähänsä; ~ урок <стихотворёние>
päntätä läksyjä <runoa> päähänsä
твор|йть, -ю, -ишь, -йт imperf (perf со-
творить) что A ylät 1. luoda; ~ прекрасное
luoda kaunista 2. saada aikaan, tehdä; - чу-
деса saada aikaan ihmeitä; ~ добро tehdä
hyvää
твор|йться, -йтся, -йтся imperf (perf со-
твориться) где (в, на + Р), у кого G, с кем I
tapahtua, olla tekeillä (us jstak oudosta t
paheksuttavasta); что тут у вас ~йтся? mitä
teillä oikein tapahtuu?; с ним ~йтся что-то
неладное hänen asiansa eivät nyt ole oikealla
tolalla, hänellä on jotain hullusti; в доме
~йтся что-то странное talossa on tekeillä
jotain kummallista
тёк, текла pret ks течь
тек^т prees ks течь
телеграфйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf (perf myös протелеграфировать)
что А, о чём Р, кому D ilmoittaa sähkeellä,
sähköttää; ~ своё согласие sähköttää suostu-
muksestaan; ~ кому-л о [своём] приезде
ilmoittaa jklle sähkeellä tulostaan
тереб|йть, -лю, -ишь, -йт imperf I. что А
hypistellä; ~ волосы <бороду> hypistellä
hiuksiaan <partaansa>; ~ платок [в руках]
hypistellä liinaa [sormillaan] 2. кого А, чем I
kuv puhek kiusata, vaivata, hätistää; ~ кого-л
вопросами kiusata jkta kysymyksillään 3.
(perf вытеребить) что A maat. ~ лён nyhtää
pellavia
тереть, тру, трёшь, трут; тёр, тёрла; тёр-
тый, тёрт imperf что А 1. чем I hieroa, hanga-
ta; ~ виски hieroa ohimokaan; не три глаза
älä hiero silmiäsi; ~ стекло трйпкой hangata
lasia rievulla 2. на чём Р ruok raastaa; hieroa,
hiertää; ~ хрен raastaa piparjuurta; ~ сыр на
тёрке raastaa juustoa 3. (perf растереть)
hiertää; ~ краски hiertää maalijauhetta 4. 3.
pers hangata, hieroa, hiertää; сапог трёт ногу
saapas hankaa jalkaa
тереться, трусь, трёшься, трутся; тёрся,
тёрлась imperf 1. (perf натереться) чем I
puhek hangata (t hieroa) itseään; ~ по-
лотенцем hangata ruumistaan pyyhkeellä 2.
обо что А, у чего G hieroa, hangata (jtak
ruumiinosaansa jhk); pyöriä; котёнок трётся у
ног kissanpoika pyörii jaloissa; свиньи трётся
0 забор sika hieroo kylkeään aitaan 3. среди
кого G, около кого G kuv ark oleskella,
liikkua (jkn seurassa); он много лет тёрся
среди актёров hän on oleskellut monia vuosia
näyttelijöiden seurassa
терза|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А
kirjak 1. (perf растерзать) raadella, repiä;
волк ~ет овцу susi raatelee lammasta 2. kuv
raadella, kiusata, ahdistaa; её ~л страх hänen
mieltään ahdisti pelko; сомнения ~ют душу
epäilykset raatelevat mieltä
тсрза|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf чем
1 kirjak: он постоянно ~ется всйкими
сомнениями häntä raatelevat (t vaivaavat)
aina kaikenlaiset epäilykset; ~ угрызениями
совести kärsiä omantunnon vaivoja
терпеть, терплю, терпишь, терпят imperf
1. что A kärsiä, [saada] kestää, kokea; ~ боль
<муку> kärsiä kipua <tuskia>; - нужду (t
лишения) kärsiä puutetta 2. tav kielt кого-че-
го G sietää, kärsiä; я его ~ не могу puhek en
voi sietää häntä; дело не терпит отлагатель-
ства asia ei salli viivytyksiä; он не терпит
критики <возражёний> hän ei siedä
arvostelua <vastaväitteitä> 3. (perf no-
363
тер
терпеть) что A kärsiä (tappio tms); ~ по-
ражение kärsiä tappio, joutua (t jäädä) tappi-
olle; ~ крушение kärsiä onnettomuus (t haak-
sirikko); ~ ущерб (t убытки t урон) kärsiä
tappioita
терпеться, терпится imperf yksipers tav
kielt кому D + inf. ему не терпелось начать
разговор hän ei voinut (t malttanut) olla aloit-
tamatta keskustelua
тер4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf no-
терйть) 1. {perf myös утерйть) кого-что А,
где (в, на + Р) kadottaa, hukata; ~ ключи
<дёньги> kadottaa avaimet <rahat>; я
дважды ~л в автобусе перчатки olen
kahdesti hukannut bussissa käsineet 2. кого-
что A menettää, kadottaa; ~ друзей <родйте-
лей> menettää ystävänsä <vanhempansa>; ~
слух <зрёние> menettää kuulonsa
<näkönsä>; - терпение menettää malttinsa;
~ надежду kadottaa toivonsa, heittää kaikki
toivo; я начал ~ сон aloin kärsiä unetto-
muudesta A - дорогу, ~ направление eksyä
tieltä 3. что А, в чём Р menettää (jk omi-
naisuus); ~ вес, ~ в весе laihtua; машина ~ет
скорость auton nopeus pienenee (t vähenee);
самолёт начал ~ высоту lentokone alkoi
menettää korkeutta; ткань ~ет цвет kangas
menettää värinsä 4. что А, сколько А, на чём
P, в чём Р menettää (kokea tappio, häviö); ~
на чём-л десять тысяч рублей menettää jssak
kymmenentuhatta ruplaa; на Зтом я ~ю
большую сумму [денег] menetän siinä paljon
rahaa; ~ в зарплате saada pienempää palkkaa
kuin aikaisemmin 5. что A hukata, tuhlata;
попусту (t даром) ~ время hukata aikaa
turhaan А ~ голову puhek joutua (t mennä)
hämilleen, hätääntyä; ~ кого-л из виду
kadottaa jku näkyvistä; нам нечего ~ meillä
ei ole mitään menetettävänä
теря"|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf (perf
потерйться) 1. где (в, на + Р, за + I, среди +
G) hävitä, kadota; ~ в толпе <в лесу> hävitä
ihmisjoukkoon <metsään>; дорога ~ется
среди скал tie katoaa kallioiden välissä; река
-ется за поворотом joki katoaa mutkan taa 2.
перед чем I, где (в + A) joutua (t mennä)
hämilleen, hätääntyä, hämmentyä; ~ перед
опасностью hätääntyä vaaran sattuessa; ~ в
необычной обстановке hämmentyä (t mennä
hämilleen) oudossa tilanteessa А я -лея в
догадках kaikenlaiset olettamukset pyörivät
päässäni
тесать, тешу, тешешь, тешут; тёсанный,
тёсан imperf что А, чем I veistää; ~ брёвна
veistää hirsiä; - чтб-л топором veistää jtak
kirveellä
тесн|йть, -ю, -ишь, -$гг imperf кого-что k
1. где (в + Р) puristaa, likistää; нас -или в
толпе jouduimme väkijoukon puristukseen 2.
куда (к + D) ahdistaa, ajaa; ~ противника к
реке pakottaa vihollinen perääntymään joelle
3. 3. pers t yksipers (perf стеснить) ahdistaa,
puristaa (kivusta, jstak tunteesta); грудь ~йт,
в груди ~ит puristava tunne sydänalassa,
sydänalassa (t sydänalaa) ahdistaa
тесн|йться, -юсь, -йшься, -йтся imperf 1.
где (в + Р, около, у + G) tungeksia, tungeskel-
la, tunkeilla; люди -йлись в коридоре <у
билетной кассы> kansaa tungeksi käytävällä
<lippuluukulla> 2. где (в + Р) asua ahtaasti,
ahtautua; лаборатория ~йлась в двух малень-
ких комнатах laboratorio oli kahdessa pienessä
huoneessa; вся семьи -йтся в одной комнате
koko perhe asuu yhdessä pienessä huoneessa 3.
куда (к + D) tungeksia, tunkea; люди ~йлись к
выходу ihmisiä tungeksi ovea kohti
течь, течёт, текут; тёк, текла imperf I. где
(в + Р, между + I, по + D), куда (в, на + А, к
+ D) virrata (joesta, purosta); в лесу <по
оврагу> течёт ручей metsässä <rotkossa>
virtaa puro; в Зтих крайх все роки текут на
север kaikki joet näillä seuduilla virtaavat
pohjoiseen 2. из чего G, ского-чего G, по че-
му D, откуда (с + G) virrata, vuotaa, valua;
вода течёт из крана vettä vuotaa hanasta; из
глаз <по щекам> текут слёзы kyynelet valu-
vat silmistä <poskia pitkin>; кровь течёт из
раны veri vuotaa haavasta, haavasta tulee
verta; с крыш течёт räystäät tippuvat
теш|ить, -у, -ишь, -ат imperf 1. кого А
huvittaa, viihdyttää, hauskuttaa (jkta) 2. кого-
что А, чем I: $то ~ило его самолюбие tämä
kutkutti hänen itserakkauttaan; - себй
надеждами elätellä toiveita, elättää (t elätellä)
toivoa (jstak)
теш|иться, -усь, -ишься, -атся imperf чем
I: он ~ился мыслью, что скоро всё кончится
hän sai lohdutusta ajatuksesta, että kaikki pian
loppuu
тиран|ить, -ю, -ишь, -ят imperf кого-что
A olla tyranni (jkta kohtaan), tyrannisoida; ~
[своих] домашних olla kotityranni
ткать, тку, ткёшь, ткут; ткал, ткала,
ткало imperf (perf соткать) что А 1. (perf
myös выткать) на чём Р kutoa; ~ ковёр kutoa
mattoa; ~ на станке kutoa kutomakoneella l
kutoa (eläimistä puhuen); паук ткёт паутину
hämähäkki kutoo verkkoaan
364
пен
ТОП
ткн|угь, -у, -ёшь, -ут perfja тот ks
тыкать
тлеть, тлеет, тлеют imperf где (в + Р)
kyteä; в золе тлеют угольки hiilet kytevät
tuhkassa Д в душе тлеет надежда mielessä
pilkahti toivo
толка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
толкнуть) 1. кого-что А, во что А, чем I tyrk-
kiä, tyrkätä, sysiä, sysätä, töniä, tuuppia; ~
соседа sysiä naapuria; ~ кого-л в бок tyrkkiä
jkta kylkeen 2. что A urh työntää; ~ ядро
työntää kuulaa 3. vain imperf кого-что А, куда
(в + А, к + D) työntää, lykätä, tyrkkiä, tyrkätä
(panna menemään); ~ кого-л к выходу työntää
jkta ovelle; ~ кого-л в воду [yrittää] tyrkätä jku
veteen; ~ тачку työntää [kotti]kärryjä 4. кого
А, на что A kuv yllyttää; ~ кого-л на пре-
ступление yllyttää jkta rikokseen
толка|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
где (в + Р) tyrkkiä [toisiaan], töniä [toisiaan],
tuuppia [toisiaan]; ~ в толпе tyrkkiä toisiaan
tungoksessa 2. где (по + D, на + P) puhek
maleksia, kuljeksia; - целыми днйми на ули-
це <по улицам> maleksia päiväkaudet kadul-
la <kaduilla> 3. (perf толкнуться) куда (в +
A) ark työntää (ovea); koputtaa, kolkuttaa;
kuv pyrkiä, yrittää päästä; - в дверь työntää
ovea; koputtaa (t kolkuttaa) oveen; ~ в разные
учреждения pyrkiä (Г yrittää päästä) eri viras-
toihin
толкн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf ja mom ks
толкать 1, 2, 4; ~ локтем соседа sysätä naa-
puria kyynärpäällään; ~ кого-л в спину
tyrkätä jkta selkään; штангист ~ул ... ки-
лограммов painonnostaja työnsi kiloa
толкнуться, -усь, -ешься, -утся perf ks
толкаться 3
толк|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf 1. что A selittää, tulkita; ~
значение слова selittää sanan merkitys[tä]; ~
закон tulkita lakia 2. кому D, о чём Р puhek
tolkuttaa, toimittaa; я ему об Зтом и -^ую
sitähän minä olen hänelle tolkuttanut; сколько
ему [об Зтом] ни ~уй — ничего не хочет
слушать vaikka hänelle miten tolkuttaisi, hän
ei ole kuulevinaankaan 3. с кем I, о ком-чём Р
puhek jutella, jutustella; - с кём-л о делах
jutella jkn kanssa asioista
тол|6чь, -ку, -чёшь, -кут; -ок, -кла; -чён-
ный, -чён, -чена imperf (perf растолочь) что
А, в чём Р hienontaa, survoa; - сахар <соль>
hienontaa sokeria <suolaa>; ~ перец в ступке
survoa pippuria huhmaressa Л ~ воду [в
ступе] puhek tavoitella tuulta
тол|очься, -кусь, -чёшься, -кутся; -окся,
-клась imperf ark 1. /столпиться; 2. где (в, на
+ Р) hääriä; весь день -кусь на кухне olen
koko päivän häärinyt keittiössä
толп|йться, -йтся, -йтся imperf где (в, на 4
Р, у, около + G) tungeksia, tunkea, parveilla;
дети ~йлись у входа в кинотеатр lapsia
tungeksi elokuvateatterin ovella
том|йть, -лю, -ишь, -йт imperf I. кого-что
А, чем I rasittaa, näännyttää, vaivata, kiusata;
~ кого-л голодом näännyttää jkta nälällä; ~
непосильным трудом rasittaa ylivoimaisella
työllä 2. 3. pers кого A painostaa, painaa (jkn)
mieltä, vaivata (ajatuksista, tunteista); меня"
~йла неизвестность epätietoisuus painoi
mieltäni; его ~йло беспокойство levottomuus
kalvoi hänen mieltään 3. кого A pitää (vangit-
tuna); ~ кого-л в тюрьме pitää jkta vankilas-
sa 4. что А, в чём Р hauduttaa; ~ овощи в
закрытой посуде hauduttaa vihanneksia
umpinaisessa astiassa
том|йться, -люсь, -йшься, -йтся imperf lo
где (в + Р) riutua; ~ в плену <в тюрьмё> riu-
tua vankeudessa <vankilassa> 2. от чего G,
чем I kärsiä; - от жажды (t жаждой) kärsiä
kovaa (t ankaraa) janoa 3. от чего G, чем I
riutua, nääntyä, olla nääntymäisillään; ~ от
скуки nääntyä ikävään; ~ в ожидании (t
ожиданием) kyllästyä odottamaan
тонуть, тону, тонешь, тонут imperfA. 3.
pers где (в + Р) upota, vajota (veteen); дерево
в воде не тонет puu ei uppoa veteen (t
vedessä) 2. где (в, на + P) hukkua; он
однажды тонул в Зтой реке hän oli kerran
hukkua tähän jokeen 3. (perf 'утонуть ja puhek
потонуть) в чём P upota, vajota; ~ в снегу <в
сугробах> upota lumeen <lumihankeen> 4.
(perf утонуть) в чём Р kuv hukkua (jnk
paljouteen); деревня тонет в садах <в зёле-
ни> kylä on hukkunut puistojen <vihreiden
puiden> keskelle; ~ в делах hukkua asioiden
paljouteen
топа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
топнуть) чем I tömistää, tömistellä; ~ ногами
tömistää jalkojaan; ~ ногами на кого-л [в
гневе] polkea [kiukuissaan] jalkaa
топить I, топлю, топишь, топят; топлен-
ный, топлен imperf (perf вытопить ja ис-
топить) что А, чем I lämmittää (uunia, taloa
tms); ~ печь [дровами] lämmittää uunia [puil-
la]; ~ баню lämmittää saunaa
топить II, топлю, топишь, топят;
топленный, топлен imperf что А 1. (perf 'рас-
топить) что A sulattaa; ~ масло <воск>
365
топ
точ
sulattaa voita <vahaa> Z в чём P, на чём Р
hautoa, hauduttaa; ~ молоко на плите <в
пёчке> hautoa maitoa liedellä <uunissa>
топить III, топлю, топишь, топят imperf
(perf потопить ja утопить) кого-что А, где (в
+ Р) hukuttaa, upottaa; ~ вражеские корабли
<суда> upottaa vihollisen laivoja <aluksia>
топиться I, топится, топятся imperf где
(в, на + Р) lämmitä; в избе топилась печь
tuvassa oli uuni lämpiämässä
топиться II, топится, топятся imperf {perf
растопиться) в чём Р 1. sulaa; масло топится
в миске voi on sulamassa vadissa Z hautua;
молоко топится в печке maito on hautumas-
sa uunissa
топиться III, топлюсь, топишься, топят-
ся imperf (perf утопиться) где (в + Р) puhek
hukuttautua; с горя он пытался ~ в реке hän
oli surusta hukuttautua jokeen
топн|уть, -у, -ешь, -ут perfja mom (imperf
топать) чем I polkea, polkaista; ~ ногой
polkea jalkaa
топтать, топчу, топчешь, топчут imperf
1. кого-что A tallata, talloa, polkea; ~ траву
<цветы> tallata ruohikkoa <kukkia> 2. что
А, чем I puhek liata, tallata likaiseksi; ~ пол
сапогами liata lattia saappaillaan
торг|овать, -ую, -уешь, -уют imperf 1.
кем-чем I, с кем-чем I harjoittaa (t käydä)
kauppaa; ~ лесом <мехами> harjoittaa puu-
tavarakauppaa <turkiskauppaa>; ~ с
другими странами käydä kauppaa muiden
maiden kanssa Z кем-чем I, где (в, на + Р)
myydä, myyskennellä, kaupata; в Зтом ма-
газине ~уют хлебом tässä kaupassa myydään
leipää; ~ чем-л на рынке myydä jtak torilla 3.
3. pers с какого времени (с + G), до какого
времени (до + G) olla auki (kaupasta); ма-
газин ~ует до пяти часов kauppa on auki
kello viiteen [asti]; ~ с восьми утра до десяти
вечера olla auki kello kahdeksasta aamulla
kello kymmeneen illalla 4. кем-чем I kuv tinkiä
(periaatteistaan tms)i ~ убеждениями <сове-
стью> tinkiä vakaumuksestaan Omantun-
tonsa kanssa>
торговаться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf сторговаться) с кем I tinkiä (jkn
kanssa)
торжествовать, -ую, -уешь, -уют imperf
1. над кем-чем I voittaa, viedä voitto; добро
~ует над злом hyvä voittaa ja paha saa
palkkansa 2. что A vanh juhlia [voittoa],
riemuita [voitostaan]; ~ победу над врагом
juhlia vihollisesta saavutettua voittoa
тормо|зйть, -жу, -зйшь, -зят imperf (perf
затормозить) 1. что А, чем I, где (на + Р, у +
G) jarruttaa; ~ поезд jarruttaa junaa; - лодку
веслом jarruttaa veneen vauhtia airolla; ~
[машину] у перекрёстка <на скользкой
дороге> jarruttaa [autoa] tienristeyksessä
<liukkaalla tiellä> 2. что A kuv jarruttaa,
hidastaa; ~ работу <развйтие> чего-л jarrut-
taa työtä <jnk kehitystä>
тор|опить, -оплю, -onишь, -опят; -опя-
щий imperf 1. (perf поторопить) кого А, с
чем I, куда (в, на + A) kiirehtiä, jouduttaa,
hoputtaa, patistaa; - кони <водйтеля> kiireh-
tiä hevosta <kuljettajaa>; ~ детей в школу
hoputtaa lapsia kouluun; - кого-л на работу
kiirehtiä jkta työhön; я не ~оплю вас с
ответом en odota (t vaadi) teiltä pikaista vas-
tausta 2. что A jouduttaa, nopeuttaa; ~
события jouduttaa tapahtumia
тор|опйться, -оплюсь, -опишься, -опятся;
-опящийся imperf (perf поторопиться) 1. с
чем I t + /nfkiirehtiä, kiiruhtaa, pitää kiirettä;
~ с окончанием работы, - закончить работу
kiirehtiä lopettamaan työnsä; ~ с ответом (t
ответить) kiirehtiä vastaamaan; он не
~опйлся уходить hän ei pitänyt kiirettä
lähteäkseen 2. куда (в, на + А, к + D) kiireh-
tiä, kiiruhtaa, rientää; ~ в школу <в магазин,
на работу, на поезд, к родйтелям> kiirehtiä
kouluun <kauppaan, työhön, junalle, van-
hempiensa luo>
торч|ать, -у, -йшь, -ат imperf 1. где (в +
Р), откуда (из, из-под + G) törröttää, sojot-
taa, pistää esiin; в стене ~йт гвоздь seinässä
törröttää naula; из кармана ~йт свёрток
taskusta pistää esiin käärö; бревно ~йт из
воды hirrenpää pistää esiin vedestä 2. где (в,
на + Р, у + G) puhek paheks seisoa [törröttää],
seisoskella; olla (jatkuvasti jssak); ~ на улице
целый день seisoskella kadulla koko päivä; в
огороде ~йт пугало linnunpelätin seisoo
kasvitarhassa; он целый день ~йт у соседей
hän on naapurissa koko päivän
тоск|овать, -ую, -уешь, -уют imperf по
кому-чему D, о ком-чём Р, без кого-чего G,
pron.n edessä myös по ком Р ikävöidä, kaiva-
ta; ~ по друзьям kaivata ystäviään; он ~ует
по дому hän ikävöi kotiin, häntä vaivaa (t
kalvaa) koti-ikävä; - о детях <без детёй>
ikävöidä [ilman] lapsia; он ~ует по вас hän
ikävöi teitä
точить, точу, точишь, точат imperf l.
(perf наточить) что А, чем I, на чём Р teroit-
taa, hioa; ~ нож <брйтву> на оселке teroittaa
366
тре
veistä <partaveistä> kovasimella; ~ топор
hioa kirvestä 2. что А, чем I, обо что A hioa;
tasoittaa; ~ ногти пилкой tasoittaa kynsiään
[kynsijviilalla; кошка точит когти о ствол
дерева kissa hioo kynsiään puun kylkeen 3.
что А, чем I teroittaa (kynää); ~ карандаш
ножом <точйлкой> teroittaa kynää veitsellä
<teroittimella> 4. (per/* выточить) что A tekn
sorvata; ~ детали sorvata koneenosia 5. 3. pers
(регГисточйть) что A syödä, kalvaa; ржавчи-
на точит железо ruoste syö rautaa 6. 3. pers
кого A kuv vanh kalvaa, jäytää; его точила
тоска ikävä kalvoi hänen mieltään
тошн|йть, -йт imperf yksipers кого А 1. от
чего G myös kuv oksettaa, kuvottaa, ellottaa;
больного ~йт sairasta oksettaa; менй ~йт от
Зтого tämä oksettaa minua 2. (perf вытош-
нить ja стошнить) oksentaa; его ~йло hän
oksensi
травить, травлю, травишь, травят imperf
1. кого А, чем I myrkyttää, hävittää (loisia
tms); ~ тараканов <клопов> myrkyttää
torakoita <luteita> 2. (perf отравить) кого А,
чем I myrkyttää (jku), antaa myrkkyä (jklle) 3.
кого А, чем I puhek myrkyttää, turmella; ~
себй алкоголем myrkyttää itseään alkoholilla,
sortua alkoholiin 4. (perf потравить ja от-
равить) что A turmella (istutuksia tallaamalla
tm); ~ посевы turmella viljelmiä 5. (perf за-
травить) кого А, кем I mets ajaa [takaa], jah-
data; ~ зайца собаками ajaa jänistä koirilla 6.
(perf затравить) кого А, за что A puhek vai-
nota; его стали - за правду hän joutui vainon
kohteeksi, kun puhui totta 7. (perf вытравить
ja натравить) что А, на чём Р syövyttää, etsa-
ta; ~ узор на чём-л syövyttää kuvio jhk
трактовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf kirjak 1. что A tulkita, selittää;
~ роль <закон> tulkita osaa <lakia> 2. о чём
Р vanh keskustella, käsitellä; ~ о важных
воспросах keskustella tärkeistä kysymyksistä
трал|ить, -ю, -ишь, -ят imperf I. кого-что
A kai pyydystää laahusnuotalla, troolata; ~
треску pyydystää turskaa laahusnuotalla 2.
(ре//протралить) что A sot, mer raivata, etsiä
(miinoja); ~ мины raivata miinoja
трамб|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf вытрамбовать, затрам-
бовать ja утрамбовать) что A juntata,
tiivistää juntalla; ~ землю juntata maata
транжйр|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
протранжирить ja растранжирить) что А
puhek tuhlata, haaskata; ~ деньги tuhlata
rahaa
транслировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А, по чему D radioida; televisioi-
da; ~ концерт по радио radioida konsertti[a];
~ матч по телевидению televisioida jalkapal-
lo-otteluja]
транспортировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf кого-что А, куда (в, на + A) kuljet-
taa, rahdata; ~ грузы на восток <в Сибйрь>
kuljettaa lasteja itään <Siperiaan>; ~ фрукты
kuljettaa hedelmiä
тра|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
imperf (perf потратить ja истратить) что А,
на кого-что A tuhlata, kuluttaa; ~ деньги на
развлечения tuhlata rahojaan (t rahansa)
huvituksiin; ~ время попусту kuluttaa aikaa
turhaan, tuhlata aikaansa; ~ силы на что-л
tuhlata jhk voimiaan
трёб|овать, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
потребовать) 1. что А, чего G, + in f, у кого
G t от кого G, + konj чтобы vaatia; ~
[предъявить] пропуск vaatia lupakorttia (t
näyttämään lupakortti); ~ у кого-л денег vaa-
tia jklta rahaa; ~ возмещения <ответа,
уплаты долга, повышения зарплаты> vaa-
tia korvausta <vastausta, velan maksua,
palkan korotusta>; ~ аккуратности от под-
чинённых vaatia alaisiltaan huolellisuutta; я
~ую, чтобы ты остался vaadin sinua
jäämään; он ~ует, чтобы ему ответили hän
vaatii, että hänelle vastattaisiin; не ~уй от
менй Зтого! älä vaadi minulta sitä! 2. 3. pers,
vain imperf чего G, + in f, + konj чтобы vaa-
tia (velvoittaa); обстоятельства ~уют
решительных действий tilanne vaatii
ryhtymään päättäviin toimiin; этот предлог
~ует дательного падежа tämä prepositio
vaatii datiivia; справедливость ~ует
признать, что... oikeudenmukaisuuden
nimessä on myönnettävä, että ; закон
~ует, чтобы ... laki vaatii, että. 3. чего G
vaatia, tarvita, kaivata; посевы <машйны>
-уют ухода viljelykset <koneet> vaativat
hoitoa; больной ~ует покоя potilas kaipaa
lepoa; квартира ~ует ремонта asunto kaipaa
remonttia 4. кого А, к кому D, куда (в, на +
A) vaatia, kutsua; директор ~ует вас к себе
johtaja vaatii (t kaipaa) teitä luokseen; - ко-
го-л в суд <на совещание> kutsua jku oikeu-
teen <kokoukseen>
трёб|оваться, -уется, -уются imperf (perf
потребоваться) кому-чему D, для чего G, на
что А, от кого G, куда (в, на + А): заводу (t
на завод) -уются рабочие tehtaaseen tarvi-
taan työväkeä; магазину -уется кассир kau-
367
тре
тру
pan palvelukseen halutaan kassanhoitaja; на
$то ~уются деньги siihen tarvitaan rahaa; что
от менй -уется? mitä minulta vaaditaan?; Зту
работу -уется закончить к сроку [nämä] työt
on saatava päätökseen määräaikana
тревож|ить, -у, -ишь, -ат imperf 1. (perf
встревожить) кого-что A huolestuttaa,
huolettaa; меня ~ит его отсутствие hänen
poissaolonsa huolettaa minua; состояние
больного ~ит врачей sairaan tila huolestuttaa
lääkäreitä 2. кого-что A häiritä, vaivata; шум
~ит больного melu häiritsee potilasta; ~ чёй-л
сон häiritä jkn yöunta 3. {perf потревожить)
что A koskea, kosketella, liikutella; ~ рану
koskea haavaan
тревожиться, -усь, -ишься, -атся imperf
(per/* встревожиться) за кого-что А, из-за ко-
го-чего G olla huolissaan; vaivautua; - за
сына (t из-за сына) olla huolissaan poikansa
takia; ~ за результаты чего-л olla huolissaan
jnk tuloksista; стоит ли ~ из-за него? kannat-
taako vaivautua hänen takiaan?
тренир|овать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf натренировать) 1.
кого A valmentaa, treenata; ~ лыжников
<футболйстов> valmentaa hiihtäjiä <jalka-
palloilijoita> 2. что A harjoittaa, harjaannut-
taa, treenata; ~ память harjoittaa muistiaan
тренироваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf {perf натренироваться) в чём Р har-
joitella, treenata; ~ в стрельбе harjoitella
ampumaan, treenata ammunnassa
трепать, треплю, треплешь, треплют;
трёпанный, трёпан imperf I. что A liehuttaa,
pörröttää, riepottaa; ветер треплет волосы
tuuli pörröttää hiuksia, hiukset hulmuavat
tuulessa 2. (perf оттрепать) кого А, за что А
ravistaa, pudistaa; ~ кого-л за волосы tu-
kistaa jkta, ravistaa jkta tukasta 3. кого А, по
чему D puhek taputtaa, taputella; ~ лошадь
по шее taputtaa hevosen kaulaa; ~ ребёнка по
щеке taputtaa lasta poskelle 4. (perf ис-
трепать) что A puhek kuluttaa, haaskata; ~
обувь kuluttaa jalkineita 5. (perf растрепать)
что A maat lihdata, lipsuta; ~ лён lihdata
pellavia А ~ языком puhek soittaa suutaan,
piestä kieltään; ~ нервы кому-л puhek her-
mostuttaa (t kiusata) jkta
треп|етать, -ещу, -ёщешь, -ёшут imperf1.
3. pers от чего G lepattaa, läpättää, väristä;
листья -ещут от ветра lehdet lepattavat tuu-
lessa 2. от чего G, перед кем I, за кого А, при
чём Р vapista, väristä; ~ от ужаса <от гнёва>
vapista kauhusta <suuttumuksesta>; ~ при
мысли о чём-л vapista ajatellessaan jtak; ~ за
своих детей pelätä [kovin] lastensa vuoksi;
перед ним все ~ёщут kaikki vapisevat hänen
edessään, kaikki pelkäävät häntä kovin
третировать, -ую, -уешь, -уют imperf ко-
го A halveksia, suhtautua väheksyvästi; все
~уют его kaikki halveksivat häntä, kaikki suh-
tautuvat häneen väheksyvästi
трога|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
тронуть) 1. кого-что А, чем I, за что А
koskea, koskettaa; ~ рукой что-л koskettaa
jtak (t jhk) kädellään; ~ кого-л за плечо <за
руку> koskea jkn olkapäähän <käteen>; экс-
понаты руками не ~! esineisiin ei saa koskea!
А я книжку читал, а уроки ещё не ~л puhek
olen lukenut [kirjaa], mutta läksyt ovat vielä
tekemättä 2. tav kielt что A puhek koskea,
kajota, ottaa; Зти деньги пока не ~й! älä tois-
taiseksi kajoa niihin rahoihin! 3. кого-что А
puhek koskea, puuttua, kajota; не ~й его, он
сердит älä koske häneen, hän on huonolla
tuulella 4. 3. pers что A kuv: слабая улыбка
~ет губы hienoinen hymynhäive käy
suupielissä; седина уже ~^т виски tukka alkaa
jo harmaantua ohimoilta 5. кого-что A kuv
liikuttaa, saada liikuttumaan (t heltymään),
hellyttää; Зти рассказы ~ют всех nämä kerto-
mukset liikuttavat kaikkia Д ~ до слёз liikut-
taa (t hellyttää) kyyneliin
тропфгься, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf'тронуться) куда (в + А), откуда (с + G):
~ в путь lähteä [matkaan]; он не ~лся с места
hän ei liikahtanut paikaltaan, hän pysyi
paikallaan
трон|уть, -у, -ешь, -ут; -утый, -ут perf 1.
ks трогать; его слова ~ули менй hänen
sanansa saivat minut liikuttumaan, liikutuin
hänen sanoistaan; я ~ут вашим вниманием
kiitoksia [teille] huomaavaisuudesta 2. tavpass
partis pret чем I puhek: йгоды, ~утые
морозом pakkasen puremat (t panemat) mar-
jat; сыр ~ут плесенью juusto on alkanut
homehtua
трон|уться, -усь, -ешься, -утся perf 1. ies
трогаться; 2. от чего G, с чего G ark tulla
sekapäiseksi, mennä [päästään] sekaisin; ~ от
страха <с горя> tulla sekapäiseksi kauhusta
<surusta>
труб|йть, -лю, -йшь, -6т imperfА. во что
A puhaltaa, toitottaa; ~ в трубу puhaltaa
torveen (t torvea); пастух ~йт в рожок paimen
toitottaa tuohitorvella 2. (perf протрубить)
что A puhaltaa, toitottaa (jk merkki); ~
тревогу <сбор> puhaltaa hälytys <kokoontu-
368
тру
тяг
mismerkki> 3. (ре//протрубйть) о ком-чём Р
kuv puhek toitottaa [koko maailmalle], pitää
suurta ääntä, pitää [suurta] melua; ~ о своих
успехах toitottaa menestyksistään koko maail-
malle, pitää suurta ääntä saavutuksistaan
трудиться, тружусь, трудишься, трудят-
ся; трудящийся imperfl. на кого-что А, для
кого-чего G, где (в, на + Р), как долго А
tehdä työtä, työskennellä; uurastaa, ahertaa,
raataa; - для родины (t на благо родины)
uurastaa isänmaan hyväksi; ~ на хозйина
uurastaa isäntänsä hyväksi; ~ в саду <на
полях> työskennellä (t uurastaa) puutarhassa
<pelloilla>; вот уже тридцать лет он доб-
росовестно трудится на нашем заводе hän
on jo kolmekymmentä vuotta tehnyt tunnol-
lista työtä tehtaassamme 2. над чем I, как дол-
го A työskennellä, uurastaa, ahertaa (jnk
parissa); ~ над проектом <над статьёй>
työskennellä luonnoksen <artikkelinsa> kim-
pussa; он трудился над задачей весь вечер
hän ahersi tehtävän kimpussa koko illan 3.
kielt + inf: он и не трудился понимать hän ei
yrittänytkään ymmärtää; не трудитесь
разыскивать $ту бумагу älkää vaivautuko
etsimään sitä paperia
трусить, -шу, -сишь, -сят imperf перед
кем-чем I, + inf pelätä, arkailla, jänistää; ~
перед учителем pelätä opettajaa; ~ пойти
куда-л pelätä mennä jhk .
тру)сйть, -шу, -сйшь, -сят imperf по чему
D, на ком-чём Р puhek hölkyttää, hölkätä;
кляча ~сйт по дороге kaakki [juosta]
hölkyttää tietä pitkin; ~ на лошади ratsastaa
hevosella [hiljaista] hölkkää
тру(съ), трёшь(ся) prees ks терёть(ся)
тряфй, -у, -ёшь, -ут; тряс, -ла imperf1. ко-
го-что А, за что A pudistaa, pudistella, ravistaa,
ravistella, tärisyttää; ~ руку кому-л pudistaa jkn
kättä; - кого-л за плечо ravistaa jkta hartioista;
~ дерево ravistaa puuta; - Яблоки pudistaa
omenia puusta 2. (perf вытрясти) что A pudis-
taa, ravistaa (roskia pois); ~ скатерть pudistaa
pöytäliinaa; ~ ковры hakata (tpölyttää) matto-
ja 3. (рег/*вытрясти) что А, из чего G pudistaa,
ravistaa (jtek karisevaa jstak); ~ муку из мешка
pudistaa jauhoja säkistä 4. чем I pudistaa, ravis-
taa, liikuttaa (esim jtak ruumiinosaa); ~ го-
ловой pudistella päätään; ~ ногой liikuttaa
jalkaansa; лошадь ~ёт гривой hevonen ravistaa
(t pudistelee) harjaansa 5. yksipers кого A puis-
tattaa; больного ~ёт sairasta puistattaa 6.
yksipers где (в + P) täristä, tärisyttää, hytkyttyä;
в автобусе ~ло bussissa tärisi
тряс|тйсь, -усь, -ешься, -утся; трясся,
-лась imperf 1. от чего G väristä, tutista,
vapista, hytistä, hytkyä; - от холода <от
страха> väristä kylmästä <pelosta>; ~ от
смеха hytkyä naurusta 2. на чём Р, в чём Р
puhek [ajaa] tärisyttää, [ajaa] köröttää; - на
телеге ajaa tärisyttää rattailla; ~ в автобусе
<на грузовикё> köröttää bussissa <kuorma-
autossa> 3. над кем-чем I kuv puhek pelätä,
olla huolissaan; ~ над ребёнком pelätä lapsen-
sa tähden 4. над чем I kuv puhek nuukailla,
kitsastella; - над каждой копейкой nuukailla
joka asiassa 5. перед кем-чем I kuv puhek
pelätä; ~ перед начальством pelätä esi-
miestään
тряхнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom ks
трясти 1, 3, 5
тушить I, тушу, тушишь, тушат; тушен-
ный, тушен imperf (perf затушить ja по-
тушить) что А, чем I sammuttaa; ~ лампу
<свёчи, свет> sammuttaa lamppu <kynttilät,
valo>; ~ костёр водой sammuttaa nuotio
vedellä
тушить И, тушу, тушишь, тушат; тушен-
ный, тушен, тушена imperf (perf стушить)
что А, в чём Р hauduttaa, muhentaa; ~ овощи
[в кастрюле] hauduttaa vihanneksia [kattilas-
sa]; - мйсо [в духовке] hauduttaa lihaa [uunis-
sa]
ть1ка|ть, тычу, тычешь, тычут ja -ю, -ешь,
-ют imperf (perf ткнуть) 1. кого-что А, во что
А, чем I, в кого-что A pistellä, tökkiä; ~
палкой в землю tökkiä kepillä maata; ~ ко-
го-л в бок tökkiä jkta kylkeen 2. что А, во что
А, чем I ark työntää; поросёнок тычет нос в
корыто porsas työntää kärsänsä kaukaloon; ~
ключом в замок haparoida avaimenreikää A
~ на кого-л пальцем myös kuv osoittaa jkta
sormellaan
тявка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf на кого А
haukkua [nalkuttaa]; собака ~ет на
прохожих koira haukkuu kulkijoita
тят4|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf потягаться) с кем I, в чём Р puhek kil-
pailla, mitellä voimiaan; мне трудно с ним ~
minun on vaikea päästä hänen tasolleen; - с
кём-л в остроумии kilpailla sukkeluudessa
jkn kanssa
тяготфъ, -ю, -ешь, -ют imperf 1. к кому-
чему D kirjak tuntea vetovoimaa (t kiin-
tymystä); - к молодёжи <к театру> tuntea
vetovoimaa nuorisoa <teatteria> kohtaan 2
над кем-чем I ylät painaa, ahdistaa; рок ~ет
над кём-л jkta vainoaa kova kohtalo; над
243ак.756
369
тяг
тан
Зтим домом ~ет проклятие tätä taloa seuraa
kirous
тягот|йть, -йт, -йт imperf кого-что А
painaa, painostaa, olla rasituksena; заботы
~йт его huolet painavat häntä (t hänen
mieltään)
тяго|тйться, -щусь, -тйшься, -тйтся
imperf кем-чем I kärsiä, pitää rasituksena
[itselleen]; ~ своим одиночеством kärsiä
yksinäisyydestä
тянуть, тяну, тйнешь, тйнут; ткнутый,
тйнут imperf 1. кого-что А, за что А, куда
(в, на + А, к + D) vetää, kiskoa; hinata; - ве-
рёвку <канат, за верёвку, за канат> vetää
narua <köyttä, narusta, köydestä>; ^ кого-л
за руку <за рукав> vetää jkta kädestä
<hihasta>; ~ за ручку [двери] vetää ovenri-
vasta; ~ за рычаг vääntää vipua 2. (perf"вытя-
нуть) что A erik vetää, venyttää, pingottaa; ~
проволоку vetää [metallijlankaa; ~ кожу
venyttää nahkaa; ~ серебро vetää hopeaa lan-
gaksi 3. {perf вытянуть) кого-что А, откуда
(из + G), куда (в, на + A) vetää, kiskoa, nos-
taa {pois, esiin); ~ невод vetää nuottaa; ~
ведро из колодца nostaa ämpäri[ä] kaivosta;
- лодку на берег vetää vene[ttä] rannalle; ~
сети в лодку nostaa verkot (t verkkoja)
veneeseen; ~ баржу в гавань hinata proomua
satamaan 4. {perf вытянуть) что А, из чего G
vetää (esiin), ottaa; ~ карту из колоды vetää
kortti pakasta; ~ жребий vetää arpaa, arpoa;
~ билет на экзамене saada tehtäväpaperi ten-
tissä 5. (perf протянуть) что А, куда (в, на +
А, к + D), откуда (из, с, от + G), через что
А, до чего G, вдоль чего G, по чему D vetää,
johtaa; rakentaa; ~ верёвку через двор vetää
(t pingottaa) naru pihan poikki; ~ те-
лефонный кабель в дом <на другой берег
рекй> vetää puhelinkaapelia] taloon <joen
toiselle rannalle>; - трубопровод вдоль
дороги rakentaa putkijohto[a] tien varteen; ~
газопровод из Западной Сибири к центру
страны rakentaa Länsi-Siperiasta maan
keskiosiin ulottuvaa kaasujohtoa 6. кого А
puhek auttaa (opiskelussa tms); ~ слабого
ученика auttaa heikkoa oppilasta; - кого-л
по службе auttaa jkta ylenemään urallaan 7.
(perf потянуть) кого А, куда (в, на + А, к +
D), к кому D, + inf puhek houkutella; ~ ко-
го-л в кино <в театр, на улицу, к себе,
купаться> houkutella jkta elokuviin <teat-
teriin, ulos, luokseen, uimaan> А ~ к ответу
puhek saattaa vastuuseen, panna vastaamaan
teoistaan; ~ в суд puhek vetää oikeuteen 8. 3.
pers t yksipers кого А, к кому-чему D, + inf,
на что А, куда (в, на, за + А): море тйнет
его, его тйнет к морю meri vetää häntä
puoleensa; его, тйнет к людям hän kaipaa
ihmisten seuraa; менй тйнет ко сну (f
поспать) minua nukuttaa; менй тйнет в лес
<на роди ну,v за город> minua haluttaa
metsään <kotimaahan, maalle> 9. (perf про-
тянуть) что А, к кому-чему D ojentaa,
kur[k]ottaa; - руку к звонку ojentaa kätensä
soittaakseen [ovikelloa]; ребёнок тйнет руки
к матери lapsi ojentaa kätensä äitiä kohden; ~
шёю kur[k]ottaa kaulaansa 10. 3. pers t
yksipers чем I, откуда (из, с, от + G) vetää,
henkiä; от окна <с полу> тйнет холодом
ikkunasta <lattiasta> vetää; из кухни тйнет
луком keittiöstä tulee sipulin haju 11. {perf
вытянуть) что А, из чего G imeä, vetää;
насос тйнет воду [из колодца] pumppu imee
vettä [kaivosta] 12. (perf протянуть) что А
venyttää (ääntä tms); ~ ноту <слова>
venyttää säveltä <sanojaan> 13. {perf про-
тянуть) что А,- с чем I viivyttää, pitkittää; ~
дело viivyttää asiaa; - с ответом viivyttää
vastausta 14. 3. pers (perf вытянуть ja по-
тянуть) сколько А, на сколько A puhek
painaa, olla (jnk) painoinen; арбуз тйнет [на]
пять килограммов arbuusi painaa [noin] viisi
kiloa
тянуться, тянусь, тйнешься, тйнутся
imperfl. 3. pers (perf протянуться) на какое
расстояние (на + А), до чего G, от чего G,
где (за + I) levittäytyä, levitä, ulottua; дорога
тйнется на сотни километров tie on satoja
kilometrejä pitkä; за лесом тйнется обширное
болото metsän takana leviää (t on) laaja suo;
виноградники тйнутся до берега моря viini-
tarhat ulottuvat merenrantaan asti 1 к кому-
чему D, за кем-чем I kur[k]ottaa kätensä,
kur[k]ottautua, kur[k]ottua, tavoitella, pyrkiä;
ребёнок тянулся к матери lapsi kur[k]otti
kätensä äidille; - за игрушкой tavoitella lelua,
kur[k]ottautua ottamaan lelua; цветы тйнутся,
к солнцу kukkaset kur[k]ottavat aurinkoa
kohti Л - к знаниям olla tiedonhaluinen,
pyrkiä tiedon tielle; - за передовыми рабочи-
ми yrittää saavuttaa (työssään) etumaiset
työläiset 3. 3. pers где (по + D, за + I) kulkea
(jonossa, peräkkäin); по дороге тянулись
обозы tietä pitkin kulki kuormastoja; за ле-
доколом тянулись баржи jäänmurtajan
perässä kulkivat proomut 4. 3. pers как долго
A kestää, jatkua, venyä; дело тйнется уже
месяц asia on ollut vireillä jo kuukauden
370
уба
убр
убав|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf (imperf убавлять) 1. что А, чего G
vähentää, pienentää, hiljentää, heikentää; ~
скорость vähentää nopeutta, hiljentää Vauh-
tia; ~ звук hiljentää (esim radion) ääntä; ~
цену alentaa (t vähentää) hintaa; - шаг (t
шагу) hiljentää (t hidastaa) askeliaan; ~
расходы vähentää menoja 2. что А, в чём Р
lyhentää; kaventaa; - рукава lyhentää hihoja;
- в швах kaventaa; - длину на пять сан-
тиметров lyhentää viisi sentti[metri]ä A ~ в
весе laihtua
убега|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks убежать
убфйть, -дйшь, -дят; -ждённый, -ждён,
-ждена perf (imperf убеждать) кого А I. в
чём Р saada vakuuttumaan (t uskomaan); я
~дйл его в своей правоте sain hänet usko-
maan minun olevan oikeassa; он не смог ~
менй в том, что... hän ei saanut minua va-
kuuttumaan (t vakuuttuneeksi) siitä, että
2. + in f saada [suostumaan], taivuttaa; - ко-
го-л остаться saada jku jäämään
убе(дйгься, -дйшься, -дйтся perf (imperf
убеждаться) в чём Р vakuuttua, vakuuttau-
tua; ~ в необходимости чего-л vakuuttua jnk
välttämättömyydestä
убс|жать, -гу, -жйшь, -гут perf (imperf
убегать) 1. откуда (из, с + G), куда (в, на + А,
к + D), с какой целью (за + I) juosta [pois]; ~
из комнаты <с пляжа> juosta [pois] huoneesta
<uimarannalta>; ~ в школу <в лес, на работу,
к родйтелям> juosta kouluun <metsään,
työhön, vanhempiensa luo>; - за врачом <за
лекарством> juosta hakemaan lääkäriä
<lääkettä> 2. от кого-чего G, откуда (из, с +
G) paeta, karata; ~ от преследователей paeta
takaa-ajajilta; ~ из плена <из тюрьмы> paeta
vankeudesta <vankilasta>; - с уроков <с
лёкции> karata tunnilta <luennolta>
убеждать, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
убедить) кого А 1. в чём Р vakuutella, va-
kuuttaa, uskotella (jklle jtak) 2. + inf suos-
tutella, taivutella; ~ кого-л остаться suostutel-
la jkta jäämään
убевда|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks убедиться
убер|6чь, -егу, -ежёшь, -егут; -ёг, -егла;
-еженный, -ежён, -ежена perf кого-что А от
чего G varjella, suojella; ~ ребёнка от
простуды varjella lasta vilustumiselta; ~ что-л
от сырости varjella jtak kosteudelta
уберись), уберёшь(ся) fut ks убрать(ся)
убив£|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks убить
убирфъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks убрать
убйть, убью, убьёшь, убьют; убёй;
убитый, убит perf (imperf"убивать) 1. кого А,
чем I, из чего G tappaa, surmata, murhata; ~
человека tappaa ihminen; ~ медведя kaataa
karhu; - зверя [выстрелом] из ружьй <из пи-
столёта> tappaa eläin luodikolla <pistoolilla>
А ~ двух зайцев lyödä kaksi kärpästä yhdellä
iskulla 2. что A kuv kirjak tappaa, tukahdut-
taa, sammuttaa, murskata; ~ интерес к че-
му-л tappaa mielenkiinto jtak kohtaan; - ини-
циативу tukahduttaa aloite; - чью-л надежду
murskata (t tehdä tyhjäksi) jkn toiveet 3. кого
А, чем I masentaa, murtaa; Зто известие
убило её tämä tieto masensi hänet; ты убьёшь
её своим отказом hän masentuu aivan, jos
sinä kieltäydyt 4. что А на кого-что A kuv
puhek tuhlata, kuluttaa, uhrata; ~ все свой
силы на что-л uhrata kaikki voimansa jllek (t
jnk hyväksi) А ~ время tappaa aikaa
ублажа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf^ уб-
лажить) кого A puhek hyvitellä, lepytellä
(jkta)
убрфъ, уберу, уберёшь, уберет; -л, -ла,
-ло; убранный, убран, убрана, убрано perf
(imperf убирать) 1. что А, откуда (из, от, с +
G) korjata [pois], panna pois; ~ вещи Инст-
рументы, кнйги> korjata tavarat <työkalut,
kirjat> [pois]; ~ что-л из коридора <с дороги>
korjata jk pois käytävältä <tieltä>; ~ бумаги со
стола korjata paperit pois pöydältä А ~ со
стола korjata ruoat (ja lautaset] pöydästä 2. что
А, из чего G poistaa, pyyhkiä pois; ~ абзац
<главу> из рукописи poistaa kappale <luku>
käsikirjoituksesta 3. кого А, откуда (из, с + G)
puhek poistaa, ajaa pois; ~ кого-л из команды
poistaa jku joukkueesta 4. что А, откуда (с + G)
korjata (sato); ~ пшеницу [с поля] korjata
vehnä[ä]; ~ рожь korjata ruis[ta]; ~ картофель
nostaa perunat; хлеба уже убраны vilja[t] on jo
korjattu 5. что А: ~ паруса koota (t kääriä) pur-
jeet; - вёсла nostaa airot veneeseen 6. что А, ку-
да (в, на + A) korjata, panna, koota (jhk); piilot-
taa; ~ книги в шкаф <на полку> panna (t kor-
jata) kirjat kaappiin <hyllylle>; - зерно в
амбары koota vilja aittoihin 7. что А, где (в, на
+ P) siivota, laittaa (t panna) kuntoon; ~ комна-
ту, ~ в комнате siivota huone; ~ на столё sii-
vota pöytä; - постель laittaa vuode päiväkun-
toon 8. что А, чем I koristaa, somistaa; ~
комнату цветами koristaa huone kukilla 9. ко-
го A vanh pukea; - невесту pukea morsian
371
Убр
увс
убра|ться, уберусь, уберёшься, уберутся;
-лея, -лась, убралось perf(imperf'убираться)
1. где (в, на + Р), с какой целью (к + D)
puhek siivota, siistiä; ~ в комнате к праздни-
ку siivota huone juhliksi 2. чем I: степь ~лась
цветами aro on kirjavanaan kukkia; ветви
деревьев убрались инеем puiden oksat ovat
huurteessa 3. с тем I puhek lopettaa (sadon-
korjuu- tm työt); вовремя ~ с хлебом <с
урожаем> korjata viljat <sato> ajoissa; - с се-
нокосом lopettaa heinänteko 4. откуда (с, из
+ G) puhek lähteä [pois t tiehensä], korjata
luunsa; ~ со двора lähteä [pois] pihalta
убыстр|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf, убыстрфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
puhek ks ускорить, ускорить
убью, убьёшь fut ks убить
уважа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А, за что А, кого А как кого A kunnioittaa,
pitää arvossa; ~ родителей kunnioittaa van-
hempiaan; ~ когб-л за честность kunnioittaa
jkta rehellisenä ihmisenä; ~ кого-л как
хорошего специалиста kunnioittaa jkta
hyvänä spesialistina; ~ закон <традйции>
kunnioittaa lakia <perinteitä>
уваж|ить, -у, -ишь, -ат perfl. что A puhek
täyttää, toteuttaa; ~ чью-л просьбу täyttää
jkn pyyntö 2. кого A ark osoittaa kunnioitus-
ta; olla mieliksi (tekemällä jtak); ~ старика
osoittaa kunnioitusta vanhukselle
увёдом|ить, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
perf, уведомля"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого
А, о чём Р vanh ja kirjak tiedottaa, ilmoittaa;
- кого-л о своём приезде tiedottaa jklle
tulostaan
увед£, уведёшь fut ks увести
увез|тй, -у, -ёшь, -ут; увёз, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf увозить) кого-что А,
куда (в, на + А, к + D), откуда (из + G), на
чём Р viedä [pois], kuljettaa [pois], viedä
[mukanaan], ottaa mukaan (ajoneuvolla); ~
школьников в лагерь на автобусе viedä kou-
lulaiset leirille bussilla; автобус увёз пас-
сажиров в аэропорт bussi kuljetti matkusta-
jat lentoasemalle; ~ кого-л на вокзал <к
родйтелям> viedä jku asemalle -^vanhempi-
ensa luo>; - детей из города в деревню viedä
lapset kaupungista maalle
увеков6ч|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf увековечивать) кого-что А, в
чём Р ikuistaa; ~ чью-л память ikuistaa jkn
muisto; - в мраморе ikuistaa marmoriin
увёл, увела pret ks увести
увеличивав -ю, -ешь, -ют imperf ks
увеличить; микроскоп ~ет предметы в
четыреста раз mikroskooppi suurentaa
esineet neljäsataakertaiseksi
увеличива|ться, -ется, -ются imperf ks
увеличиться
увеличить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf'увеличивать) что А 1. в какой степе-
ни (в, на + А, до + G, с + G до + G) lisätä,
suurentaa, enentää, laajentaa; korottaa, nos-
taa; - площадь посевов lisätä (t laajentaa)
kylvöalaa; - выпуск (t производство) чего-л
lisätä (t laajentaa) jnk tuotantoa; ~ произ-
водительность труда parantaa työn tuotta-
vuutta; ~ скорость lisätä (t kiristää) vauhtia; ~
число рабочих в два раза lisätä
työntekijöiden määrä kaksinkertaiseksi; -
зарплату на десять процентов korottaa (t
nostaa) palkkaa kymmenen prosenttia; - вес
чего-л [с двух] до пяти килограммов lisätä
jnk painoa [kahdesta] viiteen kiloon 2. в какой
степени (в + A) suurentaa (valo- tm kuva;
myös suurennuslasista tms); ~ портрет фо-
тографик^ в два раза suurentaa muotokuva
<valokuva> kaksinkertaiseksi
увеличиться, -ится, -атся perf (imperf
увеличиваться) в какой степени (в, на + А,
до + G, с + G до + G) liisääntyä, suureta,
enetä, laajeta, kasvaa; население ~илось в два
раза väestö on lisääntynyt (t kasvanut)
kaksinkertaiseksi; Экспорт ~ился на пять
процентов vienti on lisääntynyt viisi prosent-
tia; число учащихся ~илось [с семидесяти]
до ста oppilasluku on kasvanut [seit-
semästäkymmenestä] sataan
увенча|тъ, -ю, -ешь, -ют; увенчанный,
увенчан perfks венчать 1, 2
увенчаться, -ется, -ются perf (imperf
увенчиваться) чем I kirjak päättyä; дело
-лось успехом asia päättyi onnellisesti
уве*р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf уверить) кого А, в чём Р, + konj что
saada uskomaan (t vakuuttuneeksi, t vakuut-
tumaan), vakuuttaa; он -ил менй в своей
правоте hän sai minut uskomaan olevansa
oikeassa А смею вас ~, что... rohkenen va-
kuuttaa [teille], että
ув6р|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf увериться) в чём Р vakuuttua, päästä
varmuuteen; - в преданности друга vakuut-
tua ystävänsä uskollisuudesta
уверн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf
(imperf увёртываться) от кого-чего G 1.
välttää; päästä pakoon, paeta; - от удара
välttää isku; ~ от преследователей päästä
372
уве
увя
pakoon takaa-ajajilta 2. kuv puhek välttää,
kiertää. ~ от прямого ответа välttää suoraa
vastausta
увер|овать, -ую, -уешь, -уют регГв кого-
что A kirjak uskoa, luottaa; ~ в чью-л
искренность uskoa jkn vilpittömyyteen
уверить, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
уверить) кого А, в чём Р, + konj что vakuut-
taa, vakuutella, uskotella; он -л менй в своей
невиновности hän vakuutti minulle olevansa
syytön; ~ю, что... vakuutan, että
увесешфъ, -ю, -ешь, -ют imperf кого А,
чем I hauskuttaa, viihdyttää, huvittaa; ~
публику шутками hauskuttaa yleisöä vit-
seillään
уве|стй, -ду, -дёшь, -дут; увёл, -ла;
уведший; -дённый, -дена perf (imperf
уводить) кого А 1. куда (в, на + А), к кому
D, откуда (от, с + G) viedä [pois], taluttaa
[pois]; - ребёнка в дом viedä lapsi taloon; ~
кого-л на охоту viedä jku metsästysretkelle 2.
3. pers куда (в, на + A), viedä, johtaa {jhk—
jäljistä, tiestä) 3. куда (в, на + А), к кому D
viedä (väkisin); ~ кого-л в плен <к чужим
людям> viedä jku vankeuteen <vieraiden
ihmisten luo>; дорога ~ла меня" в лес tie vei
minut metsään; ~ стадо с дороги ajaa karja
[pois] tieltä 4. откуда (с, из + G) ark viedä,
varastaa; корову ~лй со двора lehmä vietiin
pihalta 5. у кого G ark viedä (jklta vaimo,
mies, rakastettu)
увидД|тъ, -л, -ла perf puhek ks увидеть
увй|дсть, -жу, -дишь, -дят perfks видеть
увидеться, -жусь, -дишься, -дятся perfks
видеться 1
увй|ть, увью, увьёшь, увьют; -л, -ла, -ло;
-тый, -т, увита, -то perf (imperf увивать) ко-
го-что А, чем I kietoa; köynnöstää; плющ ~л
стену, стена увита плющом seinää
köynnöstää muratti
увлажв|йть, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена рег/*(/трег/'увлажнйть) что A kostuttaa;
~ землю kostuttaa maa[ta]
увлека|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks увлёчь(ся)
увлечь, -ку, -чёшь, -кут; увлёк, -кла;
-чённый, -чён, -чена perf (imperf увлекать) 1.
кого-что А, куда (в, на + A) viedä
[mukanaan], temmata [mukaansa]; толпа
~кла детей на площадь väkijoukko vei lapset
mukanaan torille, lapset joutuivat väkijoukon
mukana torille; течение ~кло лодку t yksipers
лодку ~кло течением virta vei veneen
[mukanaan] 2. кого А, чем I kuv temmata
mukaansa, saada innostumaan, valloittaa;
работа -кла его työ sai hänet innostumaan; ~
зрителей своей игрой valloittaa yleisö esityk-
sellään 3. кого A kuv saada mieltymään
itseensä; - девушку saada tyttö mieltymään
itseensä
увле"|чься, -кусь, -чёшься, -кутся; увлёкся,
-клась perf (imperf'увлекаться) 1. чем I innos-
tua, viehättyä; ~ музыкой <театром,
спортом> innostua musiikkiin <teatteriin,
urheiluun> 2. чем I innostua, antautua; ~
чтением innostua lukemaan; - беседой (t раз-
говором) antautua keskusteluun 3. кем I
mieltyä, ~ девушкой mieltyä tyttöön
уводить, увожу, уводишь, уводят imperf
ks увести
увозить, увожу, увозишь, увозят imperf
ks увезти
увол|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
кого А 1. (imperf увольнять) откуда (с, из +
G), куда (в, на + A) erottaa, sanoa irti; ~
кого-л с работы <из института> erottaa jku
työstä <instituutista>; - кого-л в отставку
myöntää jklle virkaero; - в запас siirtää
reserviin; ~ моряка на берег päästää
[meri]mies maihin 2. tav imperat от чего G
vapauttaa; ~ь менй от Зтого älä vaivaa minua
sillä; ~ьте менй от Зтих хлопот vapauttakaa
minut näistä huolista
ув6л|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf увольняться) откуда (с, из + G), куда
(в + A) erota, sanoutua irti; ottaa ero; - с
работы erota työpaikastaan; ~ в отставку
erota virastaan; - в запас siirtyä reserviin
увольнфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks уволить(ся)
увыо, увьёшь fut ks увить
увязать I, увяжу, увяжешь, увйжут;
увйзанный, увйзан perf (imperf увязывать)
что А I. во что А, чем I sitoa, köyttää; ~
вещи верёвкой sitoa tavarat narulla; ~ книги
в пачки sitoa kirjat pinkoiksi 2. с кем-чем I
kuv sopia; sovittaa, yhdistää; ~ сроки с адми-
нистрацией sopia määräajoista johtokunnan
kanssa; - теорию с практикой sovittaa teo-
riaa käytäntöön
увяза|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
увязнуть
увязаться, увяжусь, увяжешься, увйжутся
perf (imperf у вызываться) за кем I puhek
[alkaa] seurata, lyöttäytyä seuraan; за нами
увязался щенок meitä seurasi koiranpentu
увязн|уть, -у, -ешь, -ут; увяз, увязла perf
ks вязнуть
373
увя
уда
увязыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
увязать I
увян|уть, -у, -ешь, -ут; увил ja -ул, увила
perfks вынуть
угада|ть, -ю, -ешь, -ют; угаданный,
угадан perf, угадыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
1. что A arvata; ~ чью-л мысль arvata jkn aja-
tus 2. кого А, в коМ Р ark nähdä, huomata,
keksiä; ~ в ком-л будущего актёра nähdä
jkssa tuleva näyttelijä, huomata jkn
näyttelijänlahjat Д угадать кого-л по походке
ark tuntea jku kävelytavasta
углуб|йть, -лю, -ишь, -я"т; -ленный, -лён,
-лена perf {imperf углублйть) что А 1. чем I
syventää, tehdä syvemmäksi; ~ йму <шахту>
syventää kuoppaa <kaivosta>; ~ канаву
бульдозером syventää ojaa raivaustraktorilla
2. kuv syventää, tehdä syv[ällis]emmäksi; ~
свой знания syventää tietojaan A - проти-
воречия kärjistää vastakohtia 3. lyödä (f upot-
taa) syvemmälle; ~ сваю lyödä paalu
syvemmälle
углуб|йться, -люсь, -йшься, -йтся perf
{imperf углублйться) во что А 1. mennä
syvemmälle; painua, vajota, upota; ~ в лес
mennä syvemmälle metsään; ~ в грунт painua
maahan 2. kuv syventyä, painua; - в чтение
<в работу> syventyä lukemaan <työhönsä>;
~ в воспоминания syventyä muistoihin А ~ в
себй syventyä mietteisiinsä
углублй|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks углубйть(ся)
угна|ть, угоню, угонишь, угонят; -л, -ла,
-ло; угнанный, угнан perf {imperf угонять)
кого-что А 1. куда (в, на + A) ajaa [pois]; ~
стадо в степь <на пастбище> ajaa karja
arolle <laitumelle> 2. viedä, varastaa, kaapata;
- лошадь <машйну> viedä hevonen <auto>;
~ самолёт kaapata lentokone
угна|тъся, угонюсь, угонишься, угонятся;
-лея, -лась, угналось perf tav kielt за кем-чем
I puhek l. pysyä perässä, saada kiinni, saavut-
taa; за ним не угонишься hänen perässään ei
pysy 2. (;трег/*гнаться) в чём Р kuv pysyä rin-
nalla {t tasalla), saavuttaa; в учёбе мне за ним
не ~ en pysy hänen rinnallaan opinnoissa
угнета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого А
sortaa; ~ народ sortaa kansaa 2. кого-что А
painostaa, painaa, ahdistaa; его ~ют мрачные
мысли hänen mieltään painavat synkät ajatuk-
set; менй ~ет тишина hiljaisuus painostaa
minua
уговаривав, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
уговорить) кого А, + inf suostutella; ~ ко-
го-л пойти к врачу suostutella jkta lähte-
mään lääkäriin
уговор|йть, -ю, -ишь, -Ат perf {imperf
уговаривать) кого А, + inf saada [suostu-
maan]; ~ кого-л пойти в кино saada jku
[lähtemään] elokuviin; я не сумбл его ~ en
saanut häntä suostumaan, en saanut puhutuk-
si häntä ympäri
уговор|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
{imperf уговариваться) с кем-чем I +inf
puhek päättää, sopia {keskenään jstak); мы
~йлись с ним пойти в театр päätimme hänen
kanssaan käydä teatterissa
уго|дйть, -жу, -дйшь, -дйт perf l. {imperf
угождать) кому D, на кого A olla {t tehdä)
mieliksi; на всех {t всем) не ~дйшь puhek ei
voi olla kaikkien {t kaikille) mieliksi 2. куда (в,
на + А), во что А, чем I puhek osua, sattua;
joutua; ~ камнем в окно osua kivellä ikku-
naan; пуля ~дйла ему в плечо luoti osui
hänen olkapäähänsä; ~ в яму osua {t pudota)
kuoppaan; ~ под машину jäädä auton alle; ~
на скамью подсудимых joutua syytettyjen
penkille
угожда|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
угодить 1
угошЬ(сь), угонишь(ся) fut ks угнать(ся)
уговифгь, -ю, -ешь, -ют imperf ks угнать
yro|ciTfrib, -щу, -стйшь, -стйт; -щённый,
-щён, -щена perf {imperf угощать) кого А,
чем I tarjota, kestitä; - гостей чаем <кофе,
пирогами> tarjota vieraille teetä <kahvia,
piirakoita>
уго|стйться, -щусь, -стйшься, -стйтся perf
{imperf угощаться) чем I puhek herkutella; ~
мороженым herkutella jäätelöllä
угоща|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks угостйть(ся)
угрожа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кому
D, чем I, + konj что uhata, uhkailla; - ко-
му-л оружием <судом> uhata jkta aseella
<oikeudenkäynnillä>; он ~л, что расскажет
всё отцу hän uhkasi kertoa kaiken isälle 2. те-
му D uhata, saattaa uhanalaiseksi {t
vaaranalaiseksi); ~ чьёй-л безопасности
uhata jkn turvallisuutta; - здоровью кого-л
saattaa jkn terveys uhanalaiseksi; ~ спокойст-
вию граждан häiritä yleistä rauhaa 3. 3. pers
чем I uhata; скала ~ет обвалом kallio uhkaa
sortua 4. 3. pers кому-чему D uhata; нам ~ет
опасность meitä uhkaa vaara, olemme vaaras-
sa; ему ~ет смерть hän on hengenvaarassa
уда|ваться, -ётся, -ются imperf ks удаться
удал|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
374
уда
УДС
perf (imperf удалить) 1. кого-что А, от кого-
чего G loitontaa, siirtää kauemmaksi; ~
предмет от глаз loitontaa esine katsojasta; ~
мишень от стрелка siirtää maalitaulu kauem-
maksi ampujasta 2. кого-что А, откуда (из, с +
G) poistaa, veidä pois (jk tarpeeton, häiritsevä);
~ всё ненужное из комнаты <с балкона>
poistaa kaikki tarpeeton huoneesta <parvek-
keelta> 3. что А, кому D t у кого G, с чего G
poistaa (tikku, tahra tms t leikata jk pois); ~ зуб
кому-л poistaa hammas jklta, vetää jklta ham-
mas pois; у него ~йли правое лёгкое häneltä
on poistettu oikea keuhko; ~ пятно со скатер-
ти poistaa tahra pöytäliinasta; ~ ржавчину с
металла poistaa ruoste metallista 4. кого А, от-
куда (из, с + G) poistaa, käskeä poistumaan; ~
публику <посторонних> из зала poistaa
yleisö <sivulliset> salista
удал|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
(imperf удаляться) 1. от кого-чего G myös
kuv loitota, loitontua, etääntyä; - от дома
loitota talosta; - от друзей <от тёмы> loitota
ystävistään <aiheesta> 2. куда (в + А), откуда
(из, с + С) poistua, vetäytyä [pois]; ~ в свою (t
к себе) в комнату vetäytyä huoneeseensa; ~ из
комнаты poistua huoneesta 3. от чего G
vetäytyä [syrjään]; ~ от дел vetäytyä syrjään
(jstak) työstä Д ~ на покой vetäytyä eläkkeelle
удалфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks удалйть(ся)
удар|ить, -ю, -ишь, -ят; -ь; -енный, -ен
perf (imperf ударять) 1. кого А, чем I, по че-
му D, во что A lyödä, iskeä, kolauttaa, kol-
haista; - собаку <человёка> lyödä koiraa
<ihmistä>; ~ лошадь кнутом lyödä (t sival-
taa) hevosta piiskalla; ~ кого-л в грудь <по
щекё> lyödä jkta rintaan <poskelle>; - ко-
го-л по уху lyödä (t läimäyttää) jkta korville;
~ кулаком по столу lyödä (t pamauttaa)
nyrkkinsä pöytään; ~ кого-л по руке lyödä
jkta sormille Д ~ по рукам ark lyödä kättä
päälle; не ~ь в грязь лицом älä häpäise itseäsi,
suoriudu kunniakkaasti; он палец о палец не
~ит hän ei pane tikkua ristiin 2. что А, во что
A lyödä, pamauttaa, paukauttaa; часы ~или
полночь kello löi puoltayötä; - в барабан <в
колокол> lyödä rumpua <kelloa> 3. по кому-
чему D, куда (в + А), откуда (с + G) iskeä,
hyökätä; ~ по врагу iskeä vihollisen
kimppuun; - по окопам противника iskeä
vihollisen taisteluhuutoihin; ~ в тыл <с сёве-
ра> hyökätä selustaan <pohjoisesta> 4. по ко-
му-чему D kuv taistella, ruoskia; - по бюро-
кратизму taistella byrokratiaa vastaan 5. 3.
pers во что А, по чему D: в нос ~ил запах
табачного дыма tupakansavu pisti nenään;
свет -ил в глаза valo kävi silmiin; вино ~ило
в голову viina kihahti päähän Д ~ кого-л по
карману tuntua jkn kukkarossa; кровь ~ила в
голову veri pakkasi päähän
удар|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf удариться) 1. чем I, обо что A satut-
taa, lyödä, kolhaista; ~ плечом <рукой,
колёном> об угол шкафа satuttaa
olkapäänsä <kätensä, polvensa> kaapinkul-
maan; я упал и больно ~ился головой о
камень kaaduin ja satutin pääni kiveen 2. во
что A iske[yty]ä, törmätä; мяч ~ился в стену
<в окно> pallo lensi seinään <ikkunaan> 3.
во что A, + in f puhek: ~ в воспоминания
innostua muistelemaan; - в слёзы ratketa
kyyneliin, purskahtaa itkuun; ~ в крайность
mennä äärimmäisyyksiin; ~ в бегство (t
бежать) panna (t pistää) juoksuksi
ударфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks ударить(ся)
уд£|ться, -стся, -дутся; -лея, -лась,
удалось perf (imperf удаваться) 1. кому D, у
кого G onnistua, luonnistua; поездка мне
-лась matkani oli onnistunut; пирбг у матери
не -лея äidin piirakka epäonnistui 2. yksipers
кому D + inf onnistua (tekemään jtak); мне
~лось найти его onnistuin löytämään hänet,
minun onnustui löytää hänet; как тебе ~лось
Зто сделать? kuinka sinun onnistui tehdä se?,
kuinka osasit tehdä sen?
удваива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
удво|итъ, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf что
A kahdentaa, kaksinkertaistaa; удвоить
оплату kahdentaa palkka; удвоить усилия
kaksinkertaistaa ponnistuksensa
удел|йть, -ю, -ишь, -&ч. -ённый, -ён, -ена
perf, удел4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А,
кому-чему D antaa, myöntää (osa jstak);
уделить часть денег кому-л antaa jklle osa
rahoista; - время чему-л kuluttaa aikaa jhk; ~
внимание чему-л kiinnittää (t kohdistaa)
huomiota jhk
удержать, удержу, удержишь, удержат;
удержанный, удержан perf (imperf Одержи-
вать) 1. кого-что А, в чём Р, от чего G
pidättää, saada pidetyksi, estää (putoamasta,
kaatumasta, lähtemästä); ~ кого-л от падения
estää jku putoamasta; estää jku kaatumasta; я
с трудом удержал стакан в руке olin vähällä
pudottaa lasin [kädestäni] 2. кого-что А
pidättää, pidätellä, pysäyttää; ~ лошадь
pidättää hevosta 3. кого A pidättää, estää
375
уде
удо
lähtemästä (г poistumasta); я не мог ~ его en
pystynyt estämään häntä lähtemästä 4. кого
А, от чего G estää, pidättää (tekemästä jtak);
~ кого-л от глупостей estää jku tekemästä
tyhmyyksiä 5. что A pitää, säilyttää; - в памя-
ти pitää muistissa, muistaa; ~ первое место в
соревнованиях säilyttää kilpailuissa
ensimmäinen sija; ~ власть pitää valta
käsissään 6. что A pidättää, salata; ~ слёзы
pidättää kyyneleet 7. что А, с кого G, из чего
G virall pidättää (rahaa); ~ налог <пять
рублей из заработной платы> pidättää vero
<viisi ruplaa palkasta>; с него удержали
десять рублей häneltä <hänen palkastaan>
pidätettiin kymmenen ruplaa
удержаться, удержусь, удержишься,
удержатся per f (imperf удерживаться) 1. на
чём Р pysyä (pystyssä t olla putoamatta); ~ на
ногах pysyä pystyssä (t jaloillaan); ~ на
поверхности pysyä pinnalla; ~ на старых
позициях pysyä vannoissa asemissaan 2. от
чего G, + konj чтобы pidätt[äyt]yä, pidättää,
malttaa olla (tekemättä jtak); ~ от смеха <от
слёз> pidättää naurunsa <kyyneleensä>; я не
мог ~, чтобы не спросить en malttanut olla
kysymättä
уд£ржива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks удёржать(ся)
удер£ удерёшь fut ks удрать
удив|ить, -лю, -йшь, -йт; -ленный, -лён,
-лена per f (imperf удивлять) кого А, чем I
hämmästyttää, ihmetyttää, kummastuttaa,
saada hämmästymään (f kummastumaan); ~
учителя своими знаниями hämmästyttää
opettaja tiedoillaan; я ~лён тем, что... minua
hämmästyttää, että ; его ничем не -йшь
mikään * ei saa häntä hämmästymään; kuv
puhek hän ei ole eilisen teeren poikia
удив|йться, -люсь, -йшься, -йтся perf
(imperf удивлйться) кому-чему D ihmetellä,
hämmästyä, hämmästellä, kummeksua, kum-
mastella; ~ смелости <терпёнию> кого-л
ihmetellä jkn rohkeutta <kärsivällisyyttä>
удивлфъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks удивлять(ся)
удира|ть, -ю, -ешь, -ют impefks удрать
удить, ужу, удишь, удят imperf кого А
onkia; ~ рыбу <окунёй> onkia kalaa <ahve-
nia>
удлин|йть, -ю, -йшь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, удлинфъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
pidentää, jatkaa; ~ рукава <юбку> pidentää
hihoja <hametta>; - сроки pidentää
määräaikoja
удобр|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
удобря|гь, -ю, -ешь, -ют что А, чем I lannoit-
taa; - почву навозом lannoittaa maa[ta]
удовлетвор|йть, -ю, -йшь, -йт; -ённый,
-ён, -ена perf (/mperf удовлетворить) 1. что А
tyydyttää, täyttää; - спрос на чтб-л tyydyttää
jnk kysyntä; ~ потребности населения tyy-
dyttää väestön tarpeet; - чью-л просьбу
täyttää jkn pyyntö; ~ своё любопытство tyy-
dyttää uteliaisuutensa 2. кого-что А, чем I
tyydyttää, saada tyytyväiseksi; он вполне ~йл
нас своим ответом olimme täysin tyytyväisiä
hänen vastaukseensa; Зто никого не ~йло
tämä ei tyydyttänyt ketään 3. ks удовле-
творить 2; 4. кого-что А, чем I tyydyttää
tarve, varustaa; ~ предприятие топливом tyy-
dyttää laitoksen polttoaineen tarve, varustaa
laitos polttoaineella
удовлетвориться, -юсь, -йшься, -йтся
perf (imperf удовлетвориться) чем I tyytyä; ~
ответом <решёнием> tyytyä vastaukseen
<päätökseen>
удовлетворфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
удовлетворить) 1. ks удовлетворить 1, 2, 4;
2. чему D vastata, olla (jnk) mukainen; ~
требованиям <условиям> vastata vaatimuk-
sia <olosuhteita>
удовлетвориться, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks удовлетвориться
удостаива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks удостоить(ся)
удостоверить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен
perf (imperf удостоверить) что A virall todis-
taa [oikeaksi], vahvistaa [oikeaksi]; - подпись
todistaa nimikirjoitus oikeaksi; ~ свою
личность todistaa henkilö[llisy]ytensä
удостовериться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf удостовериться) в чём Р var-
mist[aut]ua, vakuutt[aut]ua; - в правильно-
сти сообщения varmistua tiedon paik-
kansapitävyydestä; - в истинности чего-л
varmistautua jnk todenmukaisuudesta
удостовериться), -ю(сь), -ешь(ся),
-ют(ся) imperf ks удостовёрить(ся)
удосто(ить, -ю, -ешь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf удостаивать) 1. кого-что А, чего G
antaa, myöntää (palkinto, arvonimi tms); ~
кого-л звания Героя России antaa jklle
Venäjän sankarin arvonimi; работа -ена
первой премии työ on saanut ensimmäisen
palkinnon 2. кого А чем I t чего G us iron
suoda; - кого-л вниманием suoda jklle
huomiota; он не ~ил менй ответом hän ei
suvainnut vastata minulle
376
удо
у*г
удост6|иться, -юсь, -ишься, -ятся perf
(imperf удостаиваться) чего G 1. saada (pal-
kinto, arvonimi tms); ~ правительственной
награды saada valtion palkinto 2. iron saada
osakseen; - внимания saada huomiota osak-
seen
удос^жива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, удос^ж|иться, -усь, -ишься, -атся perf
+ infpuhek löytää aikaa, viitsiä; не удосужил-
ся рассказать ei viitsinyt [edes] kertoa
удрать, удеру, удерёшь, удерут perf
(imperf удирать) откуда (из, с + G), от кого
G puhek karata, paeta, livistää [tiehensä],
pötkiä pakoon; ~ из дома (t из дому) <с
уроков, от отца> karata kotoa <tunnilta,
isältään>
удушить, удушу, удушишь, удушат;
удушенный, удушен perf ks душить 11,2
уезжа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, уехать,
уеду, уедешь, уедут perf на чём Р t чем I, с
чем I, откуда (из, с, от + G), куда (в, на, за +
А, к + D), с какой целью (за + I), на какое
время (на + А), + inf lähteä [pois], mennä
[pois] (jllak kulkuneuvolla), matkustaa [pois];
~ на поезде (f поездом) lähteä junalla (f junas-
sa); - на автобусе (t автобусом) mennä bus-
silla; ~ с первым утренним поездом mennä
ensimmäisessä aamujunassa; - из дома (t из
дому) <из деревни, с Кавказа> matkustaa
pois kotoaan <kylästä, Kaukasiasta>; - от
матери lähteä [pois] äitinsä luota; ~ в город
<за границу, к родителям в дерёвню>
matkustaa (t lähtea) kaupunkiin <ulkomaille,
vanhempiensa luo maalle>; ~ в коман-
дировку lähteä työmatkalle; ~" за город
mennä maalle; ~ за ребёнком в детский сад
lähteä hakemaan lastaan päiväkodista; ~ за
билетами lähteä noutamaan lippuja; ~
учиться <лечйться> lähtea opiskelemaan
<hoitamaan terveyttään>; - на вокзал
встречать гостей lähteä asemalle vieraita vas-
taan; ~ куда-л на неделю <на несколько
дней> matkustaa jhk viikoksi <muutamaksi
päiväksi> А на $том далеко не уедешь sillä ei
pitkälle potkita (t päästä)
ужаса(ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
ужасн|^ться, -усь, -ешься, -утся perf чему D
kauhistua; ~ жестокости чего-л kauhistua jnk
julmuutta; - при взгляде на чтб-л kauhistua
katsellessaan jtak
ужесточав, -ю, -ешь, -ют imperf, уже-
сточать, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
что A tiukentaa, kiristää; ~ требования
tiukentaa vaatimuksia
ужива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf ks
ужиться
^жина|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
поужинать) чем I, с кем I, где (в, на + Р), у
кого G, когда (в + A) syödä illallista; ~ бу-
тербродом <грёчневой кашей> syö-
dä voileipää <tattaripuuroa> illalliseksi; ~ с
кём-л в столовой <в ресторане, на кухне,
у знакомых> syödä jkn kanssa illallista
ruokalassa <ravintolassa, keittiössä, tuttavien-
sa luona>; ~ в семь часов syödä illallista kello
seitsemän
ужй|ться, -вусь, -вёшься, -вутся; -лея,
-лась perf (imperf уживаться) 1. с кем I elää
sovussa, sopia, sopeutua; ~ с соседями elää
sovussa naapuriensa kanssa 2. где (в, на + P)
kotiutua, viihtyä; ~ на новом месте kotiutua
uuteen paikkaan; ~ в новом городе kotiutua
uuteen kaupunkiin
узаконить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf узаконивать) что A laillistaa; - брак
<отношёния> laillistaa avioliitto <suhteet>
узна|вать, -ю, -ёшь, -ют imperf, узна|ть,
-ю, -ешь, -ют; узнанный, узнан perf 1. кого-
что А, по чему D, кого А в ком Р tuntea, tun-
nistaa; я узнал его с первого взгляда tunsin
hänet ensi silmäyksellä; ~ кого-л по голосу
<по походке> tuntea jku äänestä <kävely-
tavasta>; узнать чёй-л голос <почерк> tun-
tea jkn ääni <käsiala>; узнать в ком-л старо-
го друга tunnistaa (t tuntea) jku vanhaksi
ystäväkseen; его не (t нельзя^ узнать häntä on
mahdoton tuntea 2. что А, о ком-чём Р, от
кого G, у кого G, из чего G, где (в, на + Р)
saada tietää, [saada] kuulla, tiedustella, kuu-
lostella, ottaa (t saada) selville; узнать новость
от кого-л kuulla uutinen jklta; что ты о нём
узнал? mitä sait hänestä tietää?; узнать чёй-л
адрес в справочном бюро saada jkn osoite
osoitetoimistosta; узнай у него, когда идёт
поезд kysy häneltä, milloin juna lähtee; я
узнал из газет, что... luin (t sain tietää)
lehdistä, että 3. кого-что A tulla tun-
temaan (t tietämään), kokea; хорошо узнать
друг друга tulla hyvin tuntemaan toisensa;
узнать чёй-л характер tulla tuntemaan jkn
luonne
уйти, уйду, уйдёшь, уйдут; ушёл, ушла;
ушедший perf (imperf уходить) 1. откуда (из,
с + G), от кого G, куда (в, на + А), к кому D,
с какой целью (за + I), на какое время (на +
А), + inf poistua, lähteä [pois], mennä pois; ~
из дома (t из дому) <из института, с работы,
с урока> poistua kotoaan <instituutista,
377
ука
укр
työstä, tunnilta>; ~ в школу <в кино, на
завод, на работу, к сосёдям> lähteä kouluun
<elokuviin, tehtaaseen, työhön, naapuriin>; ~
за врачом <за ребёнком в детский сад>
lähteä hakemaan lääkäriä <lasta
päiväkodista>; ~ за хлебом <за лекарством,
за билётами> lähteä hakemaan leipää
<lääkettä, lippuja>; ~ обедать <гуля"ть>
lähteä lounaalle <kävelemään>; ~ из дому (t
из дома) на несколько минут poistua
kotoaan muutamaksi minuutiksi A часы ушли
[вперёд] на пять минут kello on viisi minuut-
tia edellä; разговор ушёл в сторону
keskustelu siirtyi muihin asioihin Z от кого-
чего G, откуда (из + G), куда (в + А), к кому
D lähteä [pois], jättää; muuttaa (asumaan); ~
от жены <от мужа> erota vaimostaan
<miehestään>, jättää vaimonsa <miehensä>;
~ от семьи lähteä pois perheestään, jättää per-
heensä; ~ из дома lähteä kodistaan [maail-
malle]; ~ в общежитие <к родйтелям> muut-
taa asuntolaan <vanhempiensa luo> 3. откуда
(из, с + G), куда (в, на + A) puhek erota,
lähteä [pois], sanoutua irti; siirtyä (toiseen
toimeen); ~ из института <со службы> erota
instituutista <toimestaan>; ~ в отставку erota
virasta, saada virkaero; ~ в запас siirtyä
reserviin; ~яа пенсию lähteä eläkkeelle А ~ из
жизни ylät erota elämästä, poistua elävien kir-
joista 4. 3. pers на что A puhek mennä, kulua;
все деньги ушли на покупки kaikki rahat
menivät ostoksiin; на Зто уйдёт много време-
ни siihen menee paljon aikaa 5. во что А, по-
до что А, на какую глубину (на, по + А)
vajota, upota, painua; свая ушла в грунт на
метр paalu painui maahan metrin verran; ко-
лёса ушли в грязь по ступицу pyörät vajosi-
vat akseleitaan myöten kuraan; - под воду
painua veden alle; ~ под лёд vajota jäihin 6. во
что A kuv uppoutua, vajota, antautua; он весь
(te головой) ушёл в работу hän on täysin
uppoutunut työhönsä; ~ в книги <в науку>
uppoutua kirjoihinsa <tieteelliseen tutki-
mustyöhön> А ~ в себя" sulkeutua kuoreensa
указать, укажу, укажешь, укажут;
указанный, указан perf, указыва|ть, -ю,
-ешь, -ют imperf 1. на кого-что А, кому D,
чем I, куда (в, на + A) osoittaa, viitata; ~
пальцем на когб-л osoittaa sormella jkta; ~
рукой на дом osoittaa kädellään taloa; он
указал рукой в противоположную сторону
hän viittasi kädellään vastakkaiseen suuntaan;
стрелка компаса указывает на север kom-
passineula osoittaa pohjoiseen; ~ кому-л на
что-л osoittaa jklle jtak А указать кому-л на
дверь osoittaa ovea jklle 2. на что А, кому D
osoittaa; указать на ошибки osoittaa virheet;
указать кому-л на недостатки (t на просчё-
ты) в его работе osoittaa jklle hänen työssään
ilmenevät puutteet 3. кого-что А, кому D
osoittaa, neuvoa; указать кому-л дорогу neu-
voa tie[tä] jklle 4. что А, в чём Р ilmoittaa,
mainita; указать время и место рождения
ilmoittaa syntymäaika ja -paikka; указать в
анкете свой адрес kirjoittaa lomakkeeseen
osoitteensa 5. что A määrätä; указать срок
уплаты määrätä maksuaika
укатить, укачу, укатишь, укатят perf
(imperf укатывать) 1. что А, куда (в, под +
A) kierittää [pois], veirittää [pois]; - бочку в
подвал kierittää tynnyri kellariin 2. puhek ks
уехать; myös [ajaa] hurauttaa [pois], painella
[pois]; - на машине в город painella autolla
kaupunkiin
укладыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
уложить
укладываться I, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks уложиться; [у менй] $то просто в
голове (t в сознании) не ~ется tämä ei
yksinkertaisesti mahdu päähäni
укладыва|ться II, -юсь, -ешься, -ются
imperf ks улечься
уклониться, -юсь, -йшься, -йтся perf, ук-
лонфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf от чего
G 1. väistää; уклониться от удара väistää isku
2. kuv välttää, karttaa, vältellä, kartella,
pakoilla; - от встречи с кём-л välttää jkn
kohtaamista; ~ от ответственности karttaa
vastuuta; он уклонился от прямого ответа
hän ei vastannut suoraan 3. myös kuv poiketa;
уклониться от курса <от тёмы> poiketa
, suunnasta <aiheesta>
укоря*|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
укорить) кого А, в чём Р soimata, moittia; ~
кого-л в неблагодарности soimata jkta
kiittämättömyydestä
укра|сить, -шу, -сишь, -сят; -шенный,
-шен рег/'(Утрег/'украшать) кого-что А, чем
I koristaa, kaunistaa, somistaa; ~ ёлку koris-
taa kuusi; - зал цветами somistaa sali kukin A
~ жизнь кому-л rikastaa jkn elämää
укра|сть, -ду, -дёшь, -дут; -денный, -ден
perfks красть ja воровать
украша|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
украсить
укреп|ать, -лю, -ишь, -я"т; -ленный, -лён,
-лена perf (imperf у креплйть) 1. что А, чем I
vahvistaa, vahventaa, lujittaa; ~ плотину
378
укр
уло
vahvistaa patoa; - стену подпорками
pönkittää seinä, tukea seinä pönkillä 2. что А,
в чём Р, на чём P kiinnittää; - флаг на мачте
kiinnittää lippu salkoon; ~ свечу в подсвечни-
ке kiinnittää kynttilä jalustaan 3. кого-что А,
чем I vahvistaa, voimistaa, lujittaa; горный
воздух ~йл больного raitis vuoristoilma on
vahvistanut sairasta; ~ здоровье <отдыхом>
vahvistaa terveyttään [levolla] 4. что A lujittaa,
vahvistaa; ~ мир lujittaa rauhaa; ~ дис-
циплину tiukentaa kuria 5. что A sot linnoit-
taa; vahvistaa, lujittaa; ~ город linnoittaa
kaupunki
укреп|йться, -люсь, -йшься, -ятся perf
(imperf укрепляться) где (в, на + Р) sot lin-
noittautua; asettua [asemiin]; ~ на местности
linnoittautua maastoon; неприятель ~йлся в
лесу vihollinen on asettunut metsään
укреплй|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks укрепйть(ся)
укро|тйть, -щу, -тишь, -тят; -щённый,
-щён, -щена perf, укрошД|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf I. кого A, myös kuv kesyttää, taltuttaa;
~ льва <тйгра> kesyttää leijona[a] <tii-
keri[ä]> 2. что A hillitä; ~ свой гнев hillitä
vihansa
укрыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks укрыть(ся)
укр|ьтгь, -6ю, -оешь, -оют; -ытый, -ьп
perf (imperf укрывать) кого-что А 1. чем I
peittää; - ребёнка одеялом peittää lapsi
takilla 2. от кого-чего G suojata; - что-л от
дождя suojata jk sateelta 3. от кого-чего G
kätkeä, piilottaa; ~ беглеца от преследовате-
лей piilottaa karkuri takaa-ajajilta
укр|ытъся, -оюсь, -оешься, -оются perf
(imperf укрываться) 1. чем I peittää itsensä; ~
одеялом vetää peitto korviin 2. от кого-чего
G, где (в, на + Р), под чем I suojautua,
kätkeytyä, piiloutua; ~ от ветра suojautua
tuulelta; ~ от дожди под деревом pitää sadet-
ta puun alla; - от преследователей в лесу
piiloutua takaa-ajajilta metsään
укусить, укушу, укусишь, укусят;
укушенный, укушен perf кого А, за что А, во
что A purra, puraista; собака укусила
прохожего за ногу (t в ногу) koira puri
ohikulkijaa sääreen
ук^та|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
укутывать) 1. ks кутать 1; - больного
пледом (t в плед) kääriä sairas huopaan 2. ks
окутать 2
улавлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
уловить
ул4|дить, -жу, -дишь, -дят; -женный, -жен
perf, ул£жива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
järjestää, panna kuntoon, sovittaa; ~ дело
järjestää asia; ~ спорный вопрос sovittaa
riitakysymys
улёгся, улеглась pret ks улечься
улета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, уле|тёть,
-чу, -тишь, -тят perf куда (в, на, за + А), от-
куда (из, с + G), на чём Р t чем I, с чем I
lentää [pois]; птицы улетели на юг linnut ovat
lähteneet etelään; улететь из Москвы lähteä (t
lentää pois) Moskovasta; улететь в Петербург
lentää (t matkustaa) Pietariin; улететь куда-л
на вертолёте lentää jhk helikopterilla
улет^чива|ться, -юсь, -ешься, -ются
imperf, улет^ч|иться, -усь, -ишься, -атся perf
1. 3. pers из чего G haihtua; эфир улетучился
из пробирки eetteri on haihtunut koeputkesta
Л многое улетучилось из памяти monet asiat
ovat unohtuneet (t hävinneet muistista) 2. от-
куда (из + G) puhek leik häipyä, haihtua; он
куда-то улетучился из дома (t из дому) hän
on häipynyt jonnekin [kotoaan]
улбчъся, улягусь, улйжешься, улйгутся;
улёгся, улеглась perf (imperf укладываться)
1. на что A t на чём Р, + in f heittäytyä (t
mennä) pitkäkseen (t pitkälleen); ~ на диван (t
на диване) heittäytyä sohvalle pitkäkseen; ~
спать mennä maata (t nukkumaan); ~ от-
дыхать mennä levolle 2. на чём Р mahtua
(loikomaan); дбти не улйгутся на Зтой
кроватке lapset eivät mahdu tähän sänkyyn
улича|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, улич|йть,
-у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf кого А в
чём Р paljastaa, saada kiinni; ~ кого-л в
краже saada jku kiinni varkaudesta, paljastaa
jku varkaaksi
уловить, уловлю, уловишь, уловят;
уловленный, уловлен perf (imperf улавли-
вать) что А 1. tuntea, erottaa, huomata; kuul-
la; ~ запах газа tuntea kaasun hajua; ~
знакомый мотив kuulla tuttu sävel 2. kuv
huomata, tajuta, käsittää; я уловил насмешку
в его словах huomasin hienoa ivaa hänen
sanoissaan, hänen sanoissaan soi hienoa ivaa;
~ смысл чегб-л tajuta jnk merkitys 3. puhek
käyttää hyväkseen; ~ подходящий момент
käyttää hyväkseen sopivaa hetkeä
уложить, уложу, уложишь, уложат;
уложенный, уложен perf (imperf уклады-
вать) 1. кого А, во что А, на что А, где (в, на
+ Р), + inf panna [pitkälleen]; panna nukku-
maan (t makaamaan); ~ ребёнка в постель
<спать> panna lapsi vuoteeseen <nukku-
379
уло
уме
maan>; - больного в кровать panna sairas
sänkyyn; - раненого на носилки asettaa (t
nostaa) haavoittunut paareille; ~ когб-л в
комнате <на балконе> panna jku huoneeseen
<parvekkeelle> nukkumaan 2. что А куда (в,
на + A) saada mahtumaan (t sopimaan), mah-
duttaa, sijoittaa; pakata; ~ книги на полку <в
шкаф> saada kirjat mahtumaan hyllyyn
<kaappiin>; ~ вещи в чемодан <в рюкзак>
pakata tavarat matkalaukkuun Selkärep-
puun > 3. что A pakata; - чемодан pakata
matkalaukku 4. что А чем I peittää, latoa; ~
дорожку камнйми peittää tie kivillä; ~ пол
плитками peittää lattia laatoilla, laatoittaa lat-
tia 5. что А, во что A panna, laittaa (jhk
järjestykseen)., - волосы laittaa tukka; ~
дрова в поленницу pinota puut, panna (t
latoa) puut pinoon; - рельсы kiskottaa rata
уложиться, уложусь, уложишься,
уложатся per f (imperf укладываться) 1.3.
pers куда (в, на + А), где (в, на + Р) mahtua,
sopia; все вещи уложились в чемодан (t в че-
модане) kaikki tavarat mahtuivat mat-
kalaukkuun 2. в какой срок (в + A) kuv
puhek suoriutua (jssak ajassa); докладчик не
уложился в регламент aika ei riittänyt puhu-
jalle; ~ в срок suoriutua määräajassa А ~ в
смету pysyä menoarvion puitteissa
улома|ть, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
уламывать) кого А + in f puhek saada (jku)
vaivoin suostumaan (jhk)
улуч|йть, -у, -йшь, -ат; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf улучать) что А, для чего G
löytää (sopivaa aikaa); ~ момент (t минуту)
для разговора löytää sopiva hetki keskustelua
varten
улучша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
ул^чпфпъ, -у, -ишь, -ат, -енный, -ен perf что
A parantaa, tehdä paremmaksi; ~ работу
<качество, результаты, условия> parantaa
työtä <laatua, tuloksia, olosuhteita>
улыбаться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(регГулыбнуться) 1. кому-чему D, от чего G
hymyillä; - кому-л <свойм мыслям> hy-
myillä jklle <ajatuksilleen>; ~ от радости <от
счастья> hymyillä ilosta <onnesta> 2. 3. pers
кому D kuv hymyillä, olla suopea; жизнь
<счастье> ~ется нам elämä <onni> hymyilee
meille 3. tav kielt, vain imperf кому D kuv
puhek: дежурить ночью мне не ~ется minua
ei haluta päivystää yöllä; мне не ~ется Зта
поездка minua ei kiinnosta tämä matka; ни-
кому не ~лось ночевать в лесу kukaan ei
halunnut jäädä yöksi metsään
улыбнуться, -усь, -ешься, -утся perf ks
улыбаться 1,2
улягусь, уляжешься fut ks улечься
умал|ить, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf умалить) что A väheksyä; alen-
taa; ~ значение чего-л väheksyä jnk mer-
kitystä; г чьё-л достоинство alentaa jkn
arvoa
умалчива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks
умолчать
умал4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
умалить; не ~я его достоинства alentamatta
hänen arvoaan
ума|яться, -юсь, -ешься, -ются perf с кем I
ark väsyä; ~ с ребятишками väsyä lasten
kanssa
уменыпа|ть(ся), -ет(ся), -ют(ся) imperf ks
уменьшиться
ум6нып|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf уменьшать) что А, в какой сте-
пени (в, на + А, до + G, с + G до + G)
pienentää, vähentää, supistaa; ~ масштаб
pienentää mittakaavaa; - скорость vähentää
nopeutta, hiljentää vauhtia; ~ количество
чего-л в два раза vähentää jnk määrä
puoleen; ~ вес чего-л [с пяти] до двух ки-
лограммов vähentää jnk painoa [viidestä]
kahteen kiloon; ~ расходы на сто тысяч
рублей vähentää menoja sadallatuhannella
ruplalla
уменьшиться, -ится, -атся perf (imperf
уменьшаться) в какой степени (в, на + А, до
+ G, с + G до + G) pienetä, pienentyä, vähetä,
vähentyä, supistua; ~ в два раза vähetä
puoleen; Экспорт ~ился на пять процентов
vienti on pienentynyt viisi prosenttia; число
учащихся ~илось [со ста] до восьмидесяти
oppilasluku väheni [sadasta] kahdek-
saankymmeneen
умербгь, умру, умрёшь, умрут; умер,
умерла, умерло, умерли; умри; умерший perf
(imperf 'умирать) каким I, от чего G, где (в, на
+ Р), за кого-что А, когда (G, в + А, в + Р)
kuolla,menettää (t heittää) henkensä; ~ старым
<молодым> kuolla vanhana <nuorena>; ~ в
пятидесятилетнем возрасте, ~ в возрасте
пятидесяти лет kuolla viisikymmen[tä]vuoti-
aana; - от инфаркта <от ран, от заражения
крови> kuolla infarktiin <haavoihin, veren-
myrkytykseen^ он умер в Ленинграде в вось-
мидесйтом году hän kuoli Leningradissa vuon-
na kahdeksankymmentä; - в больнице <на
работе> kuolla sairaalassa <työssä>; ~ за
родину kuolla isänmaan puolesta; ~ своей (t
380
уме
уне
естественной) смертью kuolla luonnollinen
kuolema; ~ насильственной смертью kuolla (t
menettää henkensä) väkivaltaisesti
уме*р|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf умерить) что A hillitä, lieventää; ~
пыл <желания> hillitä intoaan <halujaan>; ~
требования lieventää vaatimuksiaan
умер|твйтъ, -щвлю, -твйшь, -твйт;
-щвлённый, -щвлён, -щвлена perf,
умерщвлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что
А, чем I tappaa, kuolettaa; ~ насекомых ядом
myrkyttää hyönteiset (t hyönteisiä);
умертвить нерв kuolettaa hermo
уме)стйть, -щу, -стйшь, -стя"т; -щённый,
-щён, -щена perf (imperfумещать) кого-что
А, где (в, на + Р) mahduttaa, saada mahtu-
maan (t sopimaan); ~ все книги на полке
mahduttaa kaikki kirjat hyllylle
уме|стйться, -щусь, -стйшься, -стйтся perf
(imperf умещаться) где (в, на + Р) mahtua;
вещи не ~стя*тся в чемодане <на полке>
tavarat eivät mahdu matkalaukkuun <hyl-
lylle>; все ~стйлись в машине <за одним
столом> kaikki mahtuivat autoon <saman
pöydän ääreen >
умфъ, -ю, -ешь, -ют imperf -f- mfosata; ~
читать <писать, рисовать, петь, плавать>
osata lukea <kirjoittaa, piirustaa, laulaa,
uida>; он совсем не ~ет притвориться hän ei
osaa yhtään teeskennellä
умещ4|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks уместйть(ся)
умир£|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
умереть; myös tehdä kuolemaa, olla kuole-
maisillaan 2. от чего G puhek: я~юот жары
olen läkähtyä kuumuuteen; ~ от скуки pakah-
tua ikävään; ~ со смеху, ~ от смеха nauraa
kuollakseen
умножа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
умнож|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf ks
множить; ~ богатство lisätä rikkautta (Г vau-
rautta), rikastuttaa, vauras[tut]taa
умолч|ать, -у, -ишь, -ат perf (imperf
умалчивать) о ком-чём Р olla vaiti (t mainit-
sematta); не могу - об Зтом en voi olla vaiti
siitä; он ~ал о главном hän ei maininnut
tärkeintä
умол4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
умолить) кого А о чём Р f ■/■ inf rukoilla,
pyytää [kovasti t hartaasti]; ~ кого-л о помо-
щи (t помочь) rukoilla jklta apua, rukoilla jkta
auttamaan; ~ю вас остаться pyydän teitä
kovasti jäämään
умор|йть9 -ю, -ишь, -я*т perf кого А, чем I
puhek l. näännyttää [kuoliaaksi], piinata; ~
кого-л голодом piinata jkta nälällä 2. puhek
naurattaa (näännyksiin); он ~йл нас своими
рассказами hän nauratti meitä kertomuksil-
laan
yispf, умрёшь fut ks умереть
умчать, -у, -ишь, -ат perf кого-что А, ку-
да (в, на + А, к + D) 1. kiidättää [pois],
lennättää [pois]; ветер ~ал обрывки бумаги
tuuli lennätti pois paperipalat 2. viedä,
kiidättää, lennättää (mukanaan); поезд ~ал их
на юг <к морю> juna vei heidät etelään
<merelle>
умч|аться, -усь, -йшься, -атся perf куда (в,
на + А, к + D) kiitää [pois], porhaltaa [pois],
viilettää [pois]; они ~ались в лес he
pyyhälsivät (t katosivat) metsään; тучи
~ались на юг pilvet kiitivät etelään
умыва|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks умыть(ся)
умйть, умою, умоешь, умоют; умытый,
умыт perf (imperf^умывать) кого-что А, чем
I, в чём Р, над чем I, под чем I pestä (jkn
kädet, kasvot t kätensä, kasvonsa); ~ ребёнка
тёплой водой в ванной pestä lapsi lämpimällä
vedellä kylpyhuoneessa; ~ лицо под краном
<в тазу> pestä kasvonsa pesualtaassa <vadis-
sa> А ~ руки kirjak pestä kätensä
умыться, умоюсь, умоешься, умоются
perf (imperf умываться) чем I, в чём Р, над
чем I, под чем I, где (в, на + Р) peseytyä, pestä
kasvonsa ja kätensä; ~ тёплой водой над
тазом <под краном> pestä kasvonsa
lämpimällä vedellä vadissa <pesualtaassa>; ~
в ванной peseytyä kylpyhuoneessa; ~ снегом
pestä kätensä [ja kasvonsa] lumella; ~ с мылом
peseytyä [vedellä ja] saippualla; - без мыла
peseytyä ilman saippuaa
унаследовать, -ую, -уешь, -уют perf ks
наследовать 1; от матери она ~овала лёгкий
нрав и красивые глаза hän on perinyt äitinsä
iloisen luonteen ja kauniit silmät
унефй, -у, -ёшь,-ут; унёс, -ла; -ённый,
-ён, -ена perf (imperf уносить) кого-что А 1.
откуда (из, с + G), куда (в, на + А), на чём Р,
в чём Р, + inf viedä [pois], kantaa [pois], viedä
mukanaan (t mennessään); ~ ребёнка с
террасы в комнату viedä lapsi terassilta
huoneeseen; - вбщи из передней viedä tavarat
pois eteisestä; он унёс мою книгу [с собой]
hän vei kirjani mennessään (t mukanaan); ~
что-л в портфеле viedä jk salkussaan;
больного ~лй на носилках в операционную
sairas kannettiin paareilla leikkaussaliin; - pe-
381
уни
упо
бёнка гулить viedä lapsi ulos 2. puhek viedä,
varastaa; воры ~лй все ценные вещи varkaat
ovat vieneet kaikki arvokkaat esineet 3. 3. pers
t yksipers куда (в, на + A) viedä, kuljettaa
(pois); шторм унёс сети в открытое море
myrsky vei verkot avomerelle; лодку ~ло
течением virta vei veneen 4. kuv viedä, riistää;
война ~ла много человеческих жизней sota
vei monen ihmisen hengen Д он ёле (t едва)
ноги унёс puhek hän pääsi hädin tuskin
karkuun
унижа|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks унйзить(ся); не ~йся перед ним älä
alennu hänen edessään
унй|зить, -жу, -зишь, -зят; -женный, -жен
perf (imperfунижать) кого-что А, чем I alen-
taa, halventaa, nöyryyttää; ~ кого-л <чьё-л
достоинство> alentaa jkta <jkn arvonantoa>;
- себй ложью alentua valehtelemaan
унй|зиться, -жусь, -зишься, -зятся perf
(imperf унижаться) перед кем I, до чего G
alentua, nöyrtyä; ~ перед кём-л alentua jkn
edessä; ~ до лжи alentua valehtelemaan
уничтожа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
уничтож|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
1. кого-что A hävittää, tuhota; poistaa;
уничтожить врага tuhota vihollinen; унич-
тожать паразитов tuhota syöpäläisiä;
уничтожить сорняки hävittää rikkaruohot;
уничтожить безработицу poistaa työt-
tömyys; уничтожить последнюю надежду
viedä viimeinen toivo 2. кого А, чем I kuv
murhata; уничтожить кого-л взглядом
murhata jku katseellaan, katsoa jkhun
murhaavasti
уносить, уношу, уносишь, уносят imperf
ks унести
унфъ, уйму, уймёшь, уймут; -л, -ла, -ло;
-тый, -т, -та, -то perf (imperf унимать) 1. ко-
го A hillitä, asettaa, rauhoittaa; - дерущихся
hillitä tappelijat 2. что А: ~ кровотечение
asettaa (t tyrehdyttää) verenvuoto; - слёзы
hillitä kyyneleensä; ~ боль lievittää (t
lieventää) kipua
упа|сть, -ду, -дёшь, -дут perfks падать 1,
3, 4 Д ~ с нёба на землю laskeutua pilvistä
jälleen maankamaralle; как с нёба ~л puhek
kuin pilvistä pudonnut
упсрбть, упру, упрёшь, упрут; упёр, упёр-
ла perf (imperf упирать) что А во что А
puhek nojata; tukea; - бревно в стену nojata
hirsi seinään (t seinää vasten); - ноги в пе-
рекладину nojata jalkansa poikkipuuhun
упереться, упрусь, упрёшься, упрутся;
упёрся, упёрлась perf (imperf упираться) 1.
чем I, во что А, обо что A nojata, nojautua,
tukeutua; ~ ногами в стену nojata jaloillaan
seinään; ~ руками о стол nojata käsillään
pöytään; он упёрся веслом о берег и отплыл
hän työnsi airolla veneen vesille ja lähti 2. во
что A puhek törmätä; он шёл, шёл и упёрся в
забор hän kulki kunnes aita tuli vastaan Д он
упёрся на своём ark hän pani itsepäisesti vas-
taan
упива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf упиться) чем I kirjak nauttia; ~ кра-
сотой <музыкой> nauttia kauneudesta
<musiikista>
упира|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
ks упереться; 2. 3. pers во что A puhek: всё
~лось в недостаток времени kaiken esteenä
oli ajan puute
уплатить, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf, уплачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf
ks платить 1
уплета|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf уп-
лестй) что A puhek pistellä (t pistää) pos-
keenpa], popsia; - кашу pistellä poskeensa
puuroa
уплотн|ить, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf, уплотнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf
что А 1. tiivistää, tehdä tiivii[mmä]ksi; - грунт
tiivistää maan pintaa 2. tihentää, taajentaa,
tiuhentaa; уплотнить рабочее время tiivistää
tyÖpäivä[ä], lisätä työtahtia; уплотнить
график движения поездов <автобусов>
tihentää junien <bussien> kulkuvuoroja
уплыва|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, упльфъ,
-ву, -вёшь, -вут; -л, -ла, -ло perf куда (в, на +
А), откуда (с, из + G) на чём Р uida [pois]; (на
судне) lähteä, mennä (jllak aluksella); (на лод-
ке) soutaa; уплыть на остров uida saareen;
soutaa saareen; уплыть на теплоходе в
Таллинн <на Кубу> lähteä laivalla
Tallinnaan <Kuubaan>
упод6б|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf,
уподоблфъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
кому-чему D muuttua (jkn f Уп/с) kaltaiseksi
уполномочить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
рег/*(/трег/'уполномочивать) кого А, на что
A t -h in f valtuuttaa; - кого-л на подписание
договора, ~ кого-л подписать договор val-
tuuttaa jku allekirjoittamaan sopimus; мы
~ены заявить... meidät on valtuutettu ilmoit-
tamaan
упомина|ть, -ю, -ешь, -ют imperfks упо-
мянуть
упомн|ить, -ю, -ишь, -ят perf tav kielt че-
382
упо
упу
го G puhek muistaa, palauttaa mieleensä;
всего не ~ишь kaikkea ei jaksa (t on mahdo-
ton) muistaa
упоьфогрть, -яну, -Янешь, -Янут; -янутый,
-Янут per f (imperf упомин&ть) 1. кого-что А,
о ком-чём Р, в чём Р mainita; sanoa, ilmoit-
taa; - кого-л в докладе mainita jkn nimi
esitelmässään; ~ в статье о достижениях
mainita kirjoituksessa saavutuksista 2. кого-
что А, в чём Р mainita, lausua; ~ [в раз-
говоре] чьё-л имя mainita jkn nimi
упорДдоч|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен
perf (imperf упорядочивать) что A panna
kuntoon (t järjestykseen); säännöstellä,
säännellä; ~ дела panna asiat kuntoon; ~
работу транспорта parantaa kulkulaitoksen
työtä; ~ торговлю säännöstellä kaupan-
käyntiä
употрсб|йть, -лю, -ишь, -Ят; -ленный,
-лён, -лена perf, употрсблфь, -ю, -ешь, -ют
imperf что А 1. для чего G, на что A käyttää
(jhk tarkoitukseen); употребить свободное
время для чтения (t на чтение) käyttää
vapaa-aikansa lukemiseen; употребить все
знания для достижения какой-л цели käyttää
kaikki tietonsa jnk päämäärän saavuttamisek-
si; употребить деньги на покупку книг
käyttää rahat kirjojen ostoon 2. в чём Р
käyttää (sanaa, ilmausta); употреблять в речи
пословицы <длйнные предложения,
иностранные слова> käyttää (t viljellä)
puheessaan sananlaskuja <pitkiä lauseita,
vierassanoja>; в Зтом предложении лучше
употребить глагол несовершенного вида
tässä lauseessa on parempi käyttää imperfek-
tiivistä verbiä 3. käyttää (nauttia); упот-
реблять в пищу овощи käyttää (t syödä)
ravinnokseen vihanneksia
утграв|итъся, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf управляться) puhek 1. с чем I suoriu-
tua, selvitä, selviytyä; - с хозяйством suoriu-
tua taloustöistä; - со стиркой lopettaa pyy-
kinpesu 2. с кем I tehdä selvä[ä] (jksta),
nitistää, kukistaa (jku)
ynpaejiifib, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кем-
чем I ohjata; ~ машиной ohjata (f ajaa) autoa;
~ судном <самолётом, космическим кораб-
лём> ohjata laivaa <lentokonetta, ava-
ruusalusta^ - лошадьми ohjata hevosval-
jakkoa 2. кем-чем I johtaa, olla johdossa,
hoitaa; - государством olla valtion johdossa
(t päämiehenä); ~ хозяйством hoitaa taloutta
3. чем I kiel vaatia (määrämuotoa); $тот
глагол ~ет винительным <дательным> па-
дежом tämä verbi vaatii akkusatiivia <da-
tiivia>
управляться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks управиться
упражыЯ|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
в чём Р, на чём Р, с чем I harjoitella (jtak
taitoa); ~ в прыжках <в беге, в стрельбё>
harjoitella hyppyjä <juoksua, ampumaan>; ~
на роЯле (t в игре на роЯле) harjoitella
pianonsoittoa; ~ с мячом harjoitella pallon
kanssa
упразднить, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf упразднять) что A lakkaut-
taa; ~ должность lakkauttaa virka
упрашива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
упросить) кого А, + /nfpyytää, suostutella; ~
кого-л остаться pyytää jkta jäämään
упрека|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, уп-
рекн|^гь, -у, -ёшь, -ут perf кого А, в чём Р, за
что A moittia; ~ кого-л в скупости (г за
скупость) moittia jkta saituudesta; ~ кого-л в
лени moittia jkta laiskuudesta
упр|осйть, -ошу, -осишь, -осят; -ошен-
ный, -ошен perf (imperf упрашивать) кого А,
+ tfifsaada suostumaan, suostuttaa, taivuttaa,
я с трудом -осйл его остаться sain hänet
vaivoin jäämään
упро|стйть, -щу, -стйшь, -стЯт; -щённый,
-щён, -щена perf (imperf упрощать) что А 1.
yksinkertaistaa, tehdä yksinkertaise[mma]ksi;
~ конструкцию чего-л yksinkertaistaa jnk
rakenne[tta] 2. yksinkertaistaa, tehdä yksinker-
taisemmaksi (( helpommaksi), helpottaa; ~
задачу yksinkertaistaa tehtävää
упроч)ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
(imperf упрочивать) что А 1. lujittaa, varmistaa;
~ мир lujittaa rauhaa; ~ своё положение lujittaa
asemansa 2. за кем-чем I: Зто полотно ~ило за
ним славу настоящего художника tällä taulul-
laan hän saavutti hyvän taiteilijan maineen
упроч|иться, -ится, -атся perf (imperf
упрочиваться) за кем-чем I: за ним ~илась
слава (t репутация) хорошего организатора
hän on saanut hyvän järjestäjän maineen, hän
on tullut tunnetuksi hyvänä järjestäjänä
упроща|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks уп-
ростить
упуска|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
упустить, упущу, упустишь, упустят;
упущенный, упущен perf 1. кого-что А
laskea (t päästää) käsistään, pudottaa; я
упустил конец верёвки laskin narunpään
käsistäni 2. кого-что A laskea (t päästää)
menemään (t käsistään); он упустил лошадь
383
ура
уси
hän päästi hevosen menemään, hevonen pääsi
häneltä karkuun 3. что A kuv laskea (t
päästää) käsistään, menettää (mahdollisuus
tms); упустить случай (t удобный момент)
laskea hyvä tilaisuus käsistään; упустить
возможность menettää mahdollisuutensa А не
упускай егб из виду älä päästä häntä
näkyvistä; я упустил из виду, что... en ottanut
huomioon, että — —
уравнива|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
уравнять
уравнива|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
уровнять
уравнфъ, -ю, -ешь, -ют; уравненный,
уравнен ре1/(//прег/*уравнивать) 1. кого-что
A tasoittaa, tasata, yhtäläistää, samanlaistaa;
- концы чего-л tasoittaa jnk päät 2. кого А, с
кем I, в чём Р saattaa tasa-arvoiseen (t saman-
arvoiseen) asemaan; ~ женщину в правах с
мужчиной saattaa nainen tasa-arvoiseen ase-
maan miehen kanssa
урв|ать, -у, -ёшь, -ут; -ал, -ала, -ало perf
(imperf урывать) что A ark 1. saada (us
epärehellisin keinoin); ~ свою долю saada
osansa 2. kuv löytää, saada, ottaa (aikaa); ~
время löytää [vapaata] aikaa
урегулировать, -ую, -уешь, -уют perf что
A selvittää, säännöstellä; - спорные вопро-
сы selvittää riitakysymykset; ~ отношения с
кём-л selvittää välinsä jkn kanssa
урё|зать, -жу, -жешь, -жут; -занный, -зан
perf (imperf урезать ja урезывать) что А 1.
puhek leikata lyhemmäksi, lyhentää, typistää;
~ платье <рукава> lyhentää leninkiä <hiho-
ja> 2. kuv vähentää, pienentää, supistaa, ty-
pistää; ~ расходы vähentää menoja; ~ штаты
pienentää henkilökuntaa; ~ чьй-л права supis-
taa jkn oikeutta
уровнять, -ю, -ешь, -ют perf (imperf
уравнивать) что A tasoittaa, tasata; ~
дорогу tasoittaa tien pintaa
урод|оватъ, -ую, -уешь, -уют imperf (perf
изуродовать) 1. кого A runnella, runtoa,
ruhjoa (jku) 2. кого-что А, чем I rumentaa,
runnella; öcna ~ует лицо rokonarvet rumenta-
vat kasvoja; Зта причёска ~ует её, она ~ует
себй Зтой причёской tämä kampaus rumen-
taa häntä 3. кого-что А, чем I kuv pilata,
turmella; ~ кого-л плохим воспитанием pila-
ta jku väärällä kasvatuksella 4. что A kuv pila-
ta, vääristää, vääristellä; ~ чью-л мысль
vääristää jkn ajatusta
уронить, уроню, уронишь, уронят;
уроненный, уронен perfks ронять 1, 2, 4
усадить, усажу, усадишь, усадят; усажен-
ный, усажен perf, усажива|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf1. кого А, куда (в, на, за + А), где (на
+ Р, за + I) panna istumaan, istuttaa, sijoittaa;
auttaa [istumaan]; усадить кого-л в кресло
<на стул> panna jku istumaan nojatuoliin
<tuolille>; ~ детей на диван (t на диване)
panna lapset istumaan sohvalle; - кого-л в
машину auttaa jku autoon; ~ гостей за стол (t
за столом) sijoittaa vieraat pöytään 2. кого А,
за что A t + in f panna, pakottaa (tekemään
jtak); усадить кого-л за работу (t работать)
panna jku töihin; усадить ребёнка за уроки (t
готовить уроки) panna lapsi tekemään (t
lukemaan) läksyjä 3. tav pass partis pret чем I
istuttaa, panna kasvamaan (jllek alueelle,
täyteen); клумбы усажены цветами penkit
ovat täynnä kukkia
усажива|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks усесться
усваива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, усво|ить,
-ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf что А 1. omak-
sua; ~ новые методы работы omaksua uudet
työmenetelmät; усвоить какую-л привычку
ottaa jk tavakseen, pitää jtak tapanaan 1
omaksua, oppia, sulattaa; усвоить урок
omaksua opetus; усвоить правила граммати-
ки oppia kieliopin säännöt 3. sulattaa
(ruokaa); усвоить пищу sulattaa ruoka[a]
усесться, усядусь, усядешься, усядутся;
уселся, уселась perf (imperf усаживаться) 1.
куда (в, на, за + А), где (в, на + Р, за + I, у,
бколо, возле, вокруг + G) is[tuu]tua, käydä
istumaan (mukavasti t pitkäksi aikaa); ~ в
кресло <на диван> is[tuu]tua nojatuoliin
<sohvalle>; гости уселись за стол (t за
столом) vieraat is[tuu]tuivat pöytään; ~ у
камина is[tuu]tua takan ääreen; ~ вокруг
костра is[tuu]tua nuotion ympärille 2. за что
A t + in f is[tuu]tua (tekemään jtak); ~ за
работу (t работать) istuutua työnsä ääreen; ~
читать (t за чтение) istua lukemaan
ycejjnb, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
(imperf у сбивать) что A peittää, täyttää; звёз-
ды ~яли нёбо taivas on tähdessä (t tähtiä
täynnä); луга ~яны цветами niityt ovat
kukkien peitossa
усйлива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
усйл|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf что
А 1. кем-чем I vahvistaa, vahventaa, voimis-
taa; - бригаду квалифицированными ра-
бочими vahvistaa työryhmää ammattityö-
läisillä 2. voimistaa, tehostaa, vahvistaa, lisätä,
kiihdyttää; ~ наблюдение tehostaa valvontaa;
384
уск
усп
- звук vahvistaa ääntä; - работу с молодё-
жью voimistaa työtä nuorison keskuudessa
уск|акать, -ачу, -ачешь, -ачут perf(imperf
ускакивать) откуда (из, с + G), куда (в, на +
А, к + D) juosta [pois]; конь -акал в поле
hevonen juoksi pellolle; девочка -акала из
комнаты puhek tyttö juoksi pois huoneesta
ускользать, -ю, -ешь, -ют imperf, ус-
кользнуть, -у, -ёшь, -ут perfl. из чего G, ку-
да (в + A) luiskahtaa, nuljahtaa; рыба ус-
кользнула из рук в воду kala luiskahti käsistä
veteen 2, откуда (из + G), от кого G, куда (в
+ A) kuv puhek livahtaa, pujahtaa; незаметно
ускользнуть из дома (t из дому) livahtaa huo-
maamatta kotoa; он ускользнул от
преследователей hän pääsi vainoajiltaan
karkuun A счастье ускользнуло от него onni
käänsi hänelle selkänsä; - из памяти unohtua
3. 3. pers от кого-чего G kuv jäädä huomaa-
matta; от него (t от его внимания) не ус-
кользнуло, что... häneltä ei jäänyt huomaa-
matta, että 4. от чего G kuv puhek
kiertää, kaihtaa, karttaa; ~ от прямого ответа
kiertää suora vastaus
ускор|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf,
ускор4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А 1.
kiihdyttää, nopeuttaa; - шаг jouduttaa
askeleitaan, kiihdyttää kulkuaan; - ход
kiihdyttää vauhtia 2. jouduttaa; - отъезд
<события> jouduttaa lähtöä <tapahtumia>
услс|дйть, -жу, -дйшь, -д*гг perfl. (imperf
услеживать) за кем-чем I seurata, ehtiä huo-
mata; за его движениями трудно ~ on vaikea
seurata hänen [nopeita] liikkeitään 2. за кем-
чем I pitää silmällä, katsoa; за всем не -дйшь
kaikkea ei voi pitää silmällä; за ним не -дйшь
häntä ei pysty [kukaan] pitämään silmällä; я не
-дйла за молоком: оно убежало en pitänyt
silmällä ja maito kiehahti yli 3. за чем I kuv
seurata; - за чьёй-л мыслью seurata jkn
ajatuksen kulkua; он не мог - за всеми пуб-
ликациями hän ei pystynyt seuraamaan
kaikkia julkaisuja
услов|итъся, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf уславливаться ja условливаться) с
кем I о чём Р t + infsopva. (jstak); мы -ились
встретиться в два [часа] sovimme, että
tapaamme kahdelta
усложн(йтъ, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён,
-ена perf, усяожнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf что
А 1. mutkistaa, tehdä mutkikkaa[mma]ksi; -
конструкцию машины mutkistaa koneen
rakennetta 2. vaikeuttaa, tehdä vaikea[mma]ksi;
hankaloittaa, mutkistaa; постепенно услож-
нить задания vaikeuttaa asteittain tehtäviä; ус-
ложнить упражнение tehdä harjoitus vaikeam-
maksi; Зто усложняет дело tämä vaikeuttaa (t
mutkistaa) asian ratkaisua
усл|ужйть, -ужу, -ужишь, -ужат perf кому
D palvella, tehdä palvelus; всегда рад вам -
olen aina valmis auttamaan teitä
усл|ыхать, -ышу, -ышишь, -ышат perf
puhek, услйш|ать, -у, -ишь, -ат; -анный, -ан
perfks слышать
усматрива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks ус-
мотреть
усмир|йть, -ю, -йшь, -я"т; -ённый, -ён,
-ена perf, усмиря"|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го-что A myös kuv taltuttaa, hillitä, tyyn-
nyttää; усмирить кони taltuttaa [villiintynyt]
hevonen; - ребйт hillitä lasten telmintää; ус-
мирить страсти hillitä himonsa
усмотреть, -отрю, -отришь, -отрят;
-отренный, -отрен perf (imperf усматривать)
1. кого-что А, где (в, на + A) puhek huoma-
ta, nähdä; как Зто ты меня" -отрел в толпе?
miten huomasit minut väkijoukosta 2. puhek
ks уследить 2; 3. что А в чём Р kirjak nähdä;
- ошибку в чём-л nähdä virhe jssak
уснашД|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf ус-
настйть) что А чем I höystää, mehevöittää,
tehostaa (puhettaan); - свою речь цитатами
höystää puhettaan lainauksilla
усовершенствоваться), -ую(сь), -уешь(ся),
-уют(ся) perfks совершёнствовать(ся)
усомн|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf в
ком-чём Р [alkaa] epäillä, [alkaa] epäröidä; - в
друге <в правдивости рассказа> [alkaa]
epäillä ystäväänsä <kertomuksen toden-
peräisyyttä>
успева|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. ks
успеть; 2. по чему D edistyä [hyvin], menestyä
(opinnoissaan); - по математике <по всем
предмётам> edistyä [hyvin] matematiikassa
<kaikissa aineissa>
успфъ, -ю, -ешь, -ют perf (imperf успевать)
к чему D, куда (в, на + А), + /nfehtiä, ennättää,
keritä; - к началу концерта ehtiä konsertin
alkuun; - к поезду (t на поезд) ehtiä junalle; - к
обеду ehtiä päivälliselle (t syömään); - в ма-
газин <на собрание> ehtiä kauppaan <koko-
ukseen>; я не -л поесть en ehtinyt syödä; он -л
прийти на помощь hän ehti apuun
успок4ива|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf ks ус-
покоить; myös rauhoitella, tyynnytellä; - ре-
бёнка rauhoitella lasta
успоко|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf успокаивать) 1. кого А, чем I
25 Зак. 756
385
уст
уст
rauhoittaa, saada rauhoittumaan; - кого-л
приютным известием rauhoittaa jkta hyvällä
uutisella 2. кого A hillitä, tyynnyttää, rauhoit-
taa; - расшумевшихся детей hillitä lasten
telmintää 3. что A lievittää, lieventää, rauhoit-
taa; ~ боль lievittää kipuja; ~ кашель lie-
ventää yskää; ~ нервы lepuuttaa hermojaan
уста|вать, -ю, -ёшь, -ют imperfks устать
устав|иться, -люсь, -ишься, -ятся perf
(imperf уставлЯться) puhek 1. где (в, на + Р)
mantua; книги -ились на полке <в шкафу>
kirjat mahtuivat hyllyyn <kaappiin>; мебель
свободно ~илась в комнате huonekalut mah-
tuivat hyvin huoneeseen 2. на кого-что А, в
кого-что A tuijottaa; с удивлением - на ко-
го-л katsella jkta ihmeissään; ~ в одну точку
tuijottaa yhteen pisteeseen
устанавливав, -ю, -ешь, -ют imperf ks
установить
устанавлива|ться, -ется, -ются imperfks
установиться
установить, -овлю, -овишь, -овят;
-овленный, -овлен perf (imperf устанавли-
вать) что А 1. где (в, на + Р) asentaa;
pystyttää; - прибор asentaa laite; ~ телефон в
кабинете asentaa puhelin työhuoneeseen; ~
флагшток <антённу> на крыше pystyttää
lipputanko <antenni> katolle 2. määrätä,
säätää; ~ время <мёсто, цёну> määrätä aika
<paikka, hinta>; ~ порядок работы чего-л
säätää jnk työjärjestys 3. todeta, saada selville;
~ чью-л личность todeta jkn henkilö[llisy]ys;
~ подлинность чего-л todeta jk oikeaksi; -
что-л опытным путём todeta jk" kokeellisesti;
~ истину saada selville totuus; ~ ошибку
löytää virhe 4. где (в, на + P) saada aikaan,
pystyttää; ~ порядок в классе palauttaa
järjestys luokkaan; ~ какую-л власть
pystyttää jk valta; ~ связь с чём-л saada
pysyvä yhteys jhk; ~ контакты с кём-л ottaa
yhteys jkhun; ~ наблюдение за кём-л pitää (t
ruveta pitämään) jkta silmällä; ~ дипло-
матические отношения solmia diplomaat-
tisuhteet А ~ новый рекорд saavuttaa uusi
ennätys
установиться, -овится, -овятся perf
(imperf устанавливаться) 1. где (в, на + Р)
vakiintua, tulla [käyttöön]; на заводе
~овйлся такой порядок tehtaalle on vakiin-
tunut sellainen käytäntö; в классе ~овйлась
тишина luokka hiljeni äänettömäksi 2. у ко-
го G muodostua, vakiintua; характер у юно-
ши ещё не ~овйлся pojan luonne on vasta
muodostumassa
ycräfrb, -ну, -нешь, -нут perf (imperf ус-
тавать) от чего G, + inf'väsyä, uupua, voipua;
~ от ходьбы väsyä kävelystä (t pitkästä
kävelymatkasta); - ждать väsyä odottamaan
(t odotukseen)
устилфъ, -ю, -ешь, -ют imperf, уст)лать,
-елю, -ёлешь, -ёлют; устланный, устлан perf
что А, чем I peittää, kattaa, päällystää;
устлать полы коврами peittää lattiat matoil-
la; ~ мостовую камнем kivetä katu[a]
усто|ять, -ю, -ишь, -ii perf (imperf
устаивать) перед кем-чем I, под чем I kestää,
pystyä vastustamaan; он не ~ял перед
соблазном hän ei voinut vastustaa kiusausta;
~ под натиском врага kestää vihollisen
rynnäkkö А ~ на ногах pysyä pystyssä (t
jaloillaan)
устраива|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks устроить(ся)
устранить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён,
-ена perf (imperf устранить) 1. кого-что А
poistaa, raivata pois tieltä; hävittää; ~ все
преграды (t препятствия) poistaa kaikki
esteet, raivata kaikki esteet pois tieltä; - кон-
курентов raivata kilpailijat tieltään; ~ недочё-
ты poistaa (t korjata) epäkohdat 2. кого А, от
чего G erottaa (työstä tms); ~ кого-л от ис-
полнения обязанностей erottaa jku viran-
toimituksesta
устраниться, -юсь, -йшься, -ятся perf
(imperf устраняться) от чего G vetäytyä
syrjään; - от дел vetäytyä syrjään tehtävistä
устранился), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks устранйть(ся)
устраша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf, уст-
раш|йть, -у, -ишь, -ат; -ённый, -ён, -ена perf
кого A kirjak pelottaa, pelotella; трудности
его не устрашали (t не устрашили) vaikeudet
eivät häntä pelottaneet
устрем|йтц -лю, -ишь, -Ят; -ленный, -ён,
-ена perf (imperf у стремпйтъ) что А, на кого-
что А, куда (в, на + А, к + D) suunnata,
kohdistaa; ~ взгляд на кого-л <на что-л>
suunnata katseensa jkhun <jhk>; ~ всё
внимание на воспитание детей kiinnittää eri-
tyistä huomiota lasten kasvatukseen; его
мысли ~лены в прошлое hänen ajatuksensa
ovat suuntautuneet menneisyyteen; солнечные
лучи ~лены на землю auringon säteet kohdis-
tuvat maahan; вершины гор ~лены к нёбу
vuorten huiput hipovat taivasta
устрем|йться, -люсь, -йшься, -Ятся perf
(лпрег/'устремлЯться) на кого-что А, куда (в,
на + А, к + D) 1. syöksyä, rynnätä, rynnistää;
386
уст
уга
~ на врага syöksyä vihollisen kimppuun; ~ в
бой syöksyä taisteluun 2. 3. pers suuntautua,
kohdistua; все взоры ~йлись на него <на
сцену, к трибуне> kaikkien katseet suuntau-
tuivat häneen <lavalle, puhujakorokkeeseen>;
его мысли ~йлись в прошлое hänen ajatuk-
sensa suuntautuivat entisiin aikoihin
устрсмлй|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperfks устремйть(ся)
устро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
(imperf устраивать) 1. что А, кому D t для
кого G, из чего G, где (в, на + Р) tehdä, ra-
kentaa, järjestää; - полку из досок в сарае
tehdä liiteriin hylly laudoista; ~ шалаш детям
(t для детей) в лесу tehdä lapsille maja
metsään; - палаточный городок для турис-
тов rakentaa telttakaupunki turisteille; ~
запруду на реке sulkea joki padolla, padota
joki 2. что А, для кого-чего G, где (в, на + Р)
järjestää, panna toimeen (jk tilaisuus); ~ вечер
järjestää iltamat; ~ приём для гостей järjestää
vieraille vastaanotto; - ёлку в школе järjestää
kuusijuhla kouluun; - выставку на тер-
ритории завода järjestää näyttely tehtaan
alueelle 3. что А, кому D tehdä, panna
toimeen (jtak ikävää); ~ скандал tehdä skan-
daali, aloittaa (t nostaa) riita; - кому-л не-
приятность aiheuttaa jklle ikävyyksiä 4. что А
järjestää, panna kuntoon; ~ свой дела
järjestää asiansa [kuntoon]; - свою жизнь по-
новому järjestää elämänsä uudella tavalla 5.
что А кому D puhek hankkia, järjestää; ~
кому-л билет в театр hankkia jklle teatterilip-
pu; ~й мне Зто дело järjestä minulle se 6. ко-
го А куда (в, на + A) järjestää, toimittaa; ~
кого-л на квартиру <на ночлёт> järjestää
jklle asunto <yösija> 7. кого А, кем I, куда (в,
на + A) järjestää (työhön, opiskelemaan),
hankkia (jk) paikka; ~ кого-л секретарём
hankkia jklle sihteerinpaikka; ~ кого-л
работать (t на работу) hankkia jklle työpaik-
ka, järjestää jku töihin; он ~ил сь'ша на завод
hän järjesti poikansa työhön tehtaaseen 8. ко-
го A tyydyttää, sopia; такое решение менЯ не
~ит tällainen ratkaisu ei tyydytä minua
устро|итъся, -юсь, -ишься, -ятся perf
(Утрег/'устраиваться) 1. куда (в, на + А), кем
I mennä [töihin], päästä [töihin]; ~ в лабо-
раторию mennä töihin laboratorioon; ~ на
завод слесарем mennä tehtaaseen viilariksi,
saada tehtaasta viilarin työtä 2. в чём Р, на
чём Р, где (в, на + Р) asettua [istumaan];
käydä (t asettua t ryhtyä t ruveta) taloksi; ~
поудобнее в кресле <на диване> asettua
mukavasti nojatuoliin <sohvalle>; ~ в
гостинице majoittua hotelliin; - на новой
квартире käydä taloksi uuteen asuntoon
уступа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks ус-
тупить; наше озеро не ~ет настоящему
морю järvemme on kuin oikea meri
усфпйть, -уплю, -упишь, -упят; -уплен-
ный, -уплен perf (imperf уступать) 1. кого-
что А кому D antaa, luovuttaa, luopua; он
~упйл мне свою комнату hän luovutti mi-
nulle huoneensa; ~ билет сестре antaa lippun-
sa sisarelleen; ~ дорогу кому-л 1) antaa tietä
jklle 2) kuv väistyä jkn tieltä; ~ место 1) кому-л
luovuttaa (t antaa) paikka jklle 2) чему-л kuv
antaa tilaa jllek, väistyä jnk tieltä 2. кому-чему
D antaa periksi; suostua; ~ товарищу в споре
antaa toverilleen periksi kiistassa; ~ чьёй-л
просьбе suostua jkn pyyntöön; ~ требованию
suostua vaatimukseen 3. tav kielt кому-чему
D, в чём Р olla huonompi; он никому не
~упит в храбрости hän vetää kenelle tahansa
vertoja rohkeudessa 4. кого-что А, кому D, за
что A puhek myydä (tav halvalla); он ~упйл
мне один билет hän myi minulle yhden lipun;
~ товар за полцены myydä tavara puolella
hinnalla (t puolesta hinnasta) 5. что A puhek
halventaa, huojentaa, helpottaa (hintaa); по-
торговались, и она -упйла пятьдесят
рублей sain häneltä tingityksi viisikymmentä
ruplaa; он не ~упит ни копейки hän ei
helpota [hinnasta] kopeekkaakaan
усуг£б|йть, -лю, -ишь, -ят; -ленный, -лен
ja -лю, -ишь, -Ят; -ленный, -лён, -лена perf
(imperf усугублять) что A kirjak lisätä,
suurentaa (jnk tehoa, vaikutusta); Зто
усугубило его вину tämä [seikka] lisäsi hänen
syyllisyyttään
усынов|йть, -лю, -ишь, -Ят; -ленный,
-лён, -лена perf (imperf усыновлять) кого А
ottaa (jku) [ottolapseksi
усып|йть, -лю, -ишь, -Ят; -ленный, -лён,
-лена perf (imperf'у^сыплЯть) 1. кого A nukut-
taa, saada nukkumaan; ~ ребёнка nukuttaa
lapsi [uneen]; мерный стук колёс ~йл менЯ
[junan] pyörien tasainen kolke unetti minua 2.
кого A lääk nukuttaa; ~ больного перед
операцией nukuttaa potilas ennen leikkausta
3. кого A nukuttaa (eläin); ~ кошку
<собаку> nukuttaa kissa <koira> 4. что А, в
ком Р kuv ylät -heikentää, vaimentaa; ~
бдительность в ком-л heikentää jkn valppaut-
ta; - свою совесть rauhoittaa omaatuntoaan
ута|йть, -ю, -ишь, -Ят; -ённый, -ён, -ена
perf (imperf утаивать) что А, от кого G 1.
387
уга
уго
(imperf myös таить) salata, pitää salassa; ~
свой намерения от домашних salata aikeensa
kotiväeltä; ~ правду salata totuus; от него ни-
чего не ~йшь (t нельзя* утаить) häneltä ei voi
salata mitään 2. ottaa [salaa] itselleen; ~ часть
денег ottaa osa rahoista itselleen
утащить, утащу, утащишь, утащат;
утащенный, утащен рег/*(Утрег/'утаскивать)
puhek 1. кого-что А, куда (в + A) raahata
[pois], kantaa [pois]; ~ бревно raahata hirsi
pois; ~ мешки в подвал kantaa säkit kellariin
2. кого А, куда (в, на + A) viedä {mukanaan
— tav vasten toisen tahtoa); ~ кого-л с собой
в гости <на танцы> viedä jku mukanaan
kylään <tansseihin> 3. кого-что А, у кого G
viedä, pihistää, varastaa; у него утащили
бумажник häneltä vietiin lompakko
утвер|дйть, -жу, -дйшь, -дя"т; -ждённый,
-ждён, -ждена per f {imperf утверждать) 1.
что А, где (на + Р) hyväksyä {lopullisesti),
vahvistaa; ~ план <повестку дня> hyväksyä
suunnitelma <työjärjestys>; резолюция была
~ждена на собрании julkilausuma hyväksyt-
tiin kokouksessa, kokous hyväksyi julki-
lausuman 2. кого А в чём Р t кем I vahvistaa
{nimitys jhk virkaan), nimittää; ~ кого-л в
должности vahvistaa jku virkaan, vahvistaa
jkn virkanimitys; ~ кого-л в звании доцента
myöntää jklle dosentin arvonimi; ~ профессо-
ра деканом факультета nimittää professori
tiedekunnan dekaaniksi А ~ кого-л в правах
asettaa jku oikeuksiinsa 3. что A vakiinnuttaa,
tehdä pysyväksi; ~ свою власть vakiinnuttaa
valtansa 4. кого А в чём Р saada vakuut-
tumaan; Зто ~дйло менй в том, что... tämä
sai minut vakuuttumaan, että
утвер|диться, -жусь, -дйшься, -дйтся perf
{imperf утверждаться) в чём Р vakuuttua,
varmistua; он ~дйлся в мысли, что... hänessä
varmistui käsitys, että ; ~ в своей пра-
воте vakuuttua olevansa oikeassa
утверждфъ, -ю, -ешь, -ют imperfЛ. ks ут-
вердить; 2. что А, + konj что väittää, vakuut-
taa; ~ обратное väittää päinvastaista; все
~ют, что он неправ kaikki väittävät hänen
olevan väärässä
утверждД|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf
ks утвердиться
утереть, утру, утрёшь, утрут; утёр, утёр-
ла; утёртый, утёрт perf {imperf утирать) ко-
го-что A pyyhkiä, kuivata {kyyneleitä, hikeä
tms); ~ слёзы pyyhkiä kyyneleet silmistä; ~
пот со лба pyyhkiä hikeä otsaltaan; - губы
pyyhkiä suunsa; ~ плачущего ребёнка pyyh-
kiä [itkevältä] lapselta kyyneleet silmistä A ~
нос кому-л antaa jkta nenälle
утеряться, утрусь, утрёшься, утрутся;
утёрся, утёрлась perf {imperf утираться) чем
I pyyhkiä {t kuivata) kasvonsa; pyyhkiä
nenänsä; - платком pyyhkiä kasvonsa liinalla
{t liinaan); ~ полотенцем kuivata kasvonsa
pyyhkeeseen {t pyyhkeellä)
утер4|ть, -ю, -ешь, -ют; утерянный,
утерян perfks тереть 1; - паспорт kadottaa
passinsa
утсша|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks утёшить(ся)
ут6ш|ить, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf
{imperf утешать) кого А, чем I lohduttaa,
viihdyttää; ~ плачущего ребёнка lohduttaa
itkevää lasta
ут6ш|итъся, -усь, -ишься, -атся perf
{imperf'утешаться) чем I lohduttautua, löytää
{t saada) lohtua {t lohdutusta); - тем, что...
löytää lohtua siitä, että
утира|тъ(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks утерёть(ся)
утихомйр|ить, -ю, -ишь, -ят perf {imperf
утихомиривать) кого A hillitä, tyynnyttää,
saada {t pakottaa) asettumaan; - детей hillitä
lasten telmintää, saada lapset asettumaan
уткнуть, -у, -ёшь, -ут; -утый, -ут perf
{imperf утыкать) что А во что A puhek
kätkeä, työntää, painaa; - лицо в воротник
kätkeä kasvonsa kaulukseen; ~ голову в
подушку haudata päänsä tyynyyn А сидит,
~ув нос в книгу puhek paheks istuu nenä kir-
jassa kiinni
уткнуться, -усь, -ешься, -утся perf чем I,
во что A puhek 1. hautautua; haudata
{päänsä, kasvonsa jhk); ~ головой в подушку
haudata päänsä tyynyyn 2. kuv paheks
uppoutua, syventyä; ~ носом в книгу istua
nenä kirjassa kiinni, uppoutua kirjaansa; ~ в
бумаги uppoutua papereihinsa 3. töksähtää,
törmätä; лодка ~улась в песок vene töksähti
rantahiekkaan
утол|йть, -ю, -ишь, -Ат; -ённый, -ён, -ена
perf, yrojiäjrb, -ю, -ешь, -ют imperf что А: ~
жажду sammuttaa janonsa; - голод syödä
pahimpaan nälkäänsä; - боль lievittää kipua
утом|йть, -лю, -ишь, -Ат; -ленный, -лён,
-лена perf {imperf утомлйть) кого-что А, чем
I väsyttää, uuvuttaa, rasittaa; путешествие
сильно ~йло нас matka väsytti meitä kovin; ~
больного вопросами rasittaa sairasta
kysymyksillään; ~ глаза rasittaa silmiä[än]
утом|йться, -люсь, -йшься, -я"тся perf
388
уго
учс
(imperf утомляться) от чего G väsyä, uupua,
rasittua; ~ от напряжённой работы väsyä
kovasta työstä
утомла|ть(ся), -ю(сь), -ешь(ся), -ют(ся)
imperf ks утомйть(ся)
утонить, утону, утонешь, утонут perf ks
тонуть 2—4
VTonäfn», -ю, -ешь, -ют imperf ks тонуть
2—4 Д ~ в рбскоши elää ylellisyydessä; ~ в
крови vuodattaa verta, tehdä hirmutöitä, har-
joittaa hirmuvaltaa; ~ в слезах kylpeä
kyynelissä
утопить, утоплю, утопишь, утопят;
утопленный, утоплен perfks топить III
утоптать, утопчу, утопчешь, утопчут;
утоптанный, утоптан perf {imperf утапты-
вать) что A tallata kovaksi; ~ землю <снег>
tallata maa <lumi> kovaksi
уточн|ить, -ю, -ишь, -ят; -ённый, -ён, -ена
perf, уточнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf что А
täsmentää, tarkentaa; - предложение <фор-
мулировку> täsmentää ehdotustaan <sana-
muotoa>
утраива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
утроить
утра|тить, -чу, -тишь, -тят; -ченный, -чен
perf, утрачива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
menettää, kadottaa; утратить здоровье <тру-
доспособность> menettää terveytensä
<työkykynsä>; документ утратил силу asia-
paperi on menettänyt voimansa
утро|ить, -ю, -ишь, -ят; -енный, -ен perf
{imperf утраивать) что A kolminkertaistaa;
voimistaa, tehostaa; ~ поголовье скота
kolminkertaistaa karjan pääluku
утруждфъ, -ю, -ешь, -ют imperf {perf ут-
рудить vanh) кого А, чем I vaivata; - кого-л
просьбами vaivata jkta pyynnöillä; не ~йте
себй! älkää vaivautuko!
утрись), утрёшь(ся) fut ks утерёть(ся)
утыка|ть, -ю, -ешь, -ют perf {imperf
утыкать ja утыкивать) что А, чем I puhek
pistellä täyteen; - подушечку булавками pis-
tellä [neulajtyyny täyteen neuloja
утыка|ть I, -ю, -ешь, -ют imperf ks
уткнуть
утыка|ть II, -ю, -ешь, -ют imperf ks
утыкать
утюж|итъ, -у, -ишь, -ат imperf {perf
выутюжить) что A prässätä, silittää; ~ брюки
prässätä housuja
ухажива|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. за
кем-чем I hoitaa, hoivata; - за больным <за
ребёнком, за цветами> hoitaa sairasta <lasta,
kukkia>; ~ за кожей лица, ~ за [своим]
лицом hoitaa kasvojaan 2. за кем I hakkailla;
~ за девушкой hakkailla tyttöä
ухв|атйть, -ачу, -атишь, -атят; -аченный,
-ачен perf {imperf ухватывать) puhek 1. кого-
что А, за что А, чем I tarttua [kiinni], ottaa
[kiinni], siepata; ~ камень <палку, верёвку>
tarttua kiveen <keppiin, naruun>; ~ лошадь
за узду {t под уздцы) ottaa hevosta suitsista; ~
раскалённое железо щипцами tarttua
pihdeillä hehkuvaan rautaan 2. что A kuv
käsittää, tajuta; ~ мысль собеседника
käsittää toisen ajatus
ухв|атйться, -ачусь, -атишься, -атятся
perf {imperf ухватываться) puhek 1. за кого-
что А, чем I tarttua [kiinni], ottaa {t käydä)
kiinni; ~ за перила tarttua kaiteesta kiinni; ~
обеими руками за что-л 1) tarttua jhk molem-
min käsin 2) kuv tarttua kynsin hampain jhk 2.
за что A kuv tarttua {t käydä t ryhtyä) innos-
tuneesti; ~ за новую работу tarttua {t käydä)
innostuneesti uuteen työhön А ~ за какую-л
мысль innostua jstak ajatuksesta
ухитр|йться, -юсь, -йшься, -йтся perf
{imperf ухитриться) + in f puhek osata {tehdä
jtak vaikeata); он ~йлся пройти незамечен-
ным hän osasi mennä [kenenkään] huomaa-
matta
уходить, ухожу, уходишь, уходят imperf
1. ks уйти; 2. 3. pers куда (в, на + A) kulkea;
levittäytyä; дорога уходит в лес <на сёвер>
tie kulkee metsään <pohjoista kohti>
ухудша|ть, -ю, -ешь, -ют imperf,
ух$дш|итъ, -у, -ишь, -ат; -енный, -ен perf что
A huonontaa, pahentaa; ~ условия huonontaa
oloja
уцеяфъ, -ю, -ешь, -ют perf в чём Р, от че-
го G säilyä [ehjänä t hengissä], säästyä; - в
бою selvitä taistelusta hengissä; ~ от пожара
säästyä tulipalolta
участвовать, -ую, -уешь, -уют imperf в
чём Р osallistua, ottaa osaa; ~ в работе <в
дискуссии> osallistua työhön <keskuste-
luun>; - в расходах osallistua menoihin
участить, учащу, участишь, участит; уча-
щённый, учащён, учащена perf, учаща|ть,
-ю, -ешь, -ют imperf что A tihentää, taajentaa
{ajallisesti); ~ шаг tihentää askeleitaan
учесть, учту, учтёшь, учтут; учёл, учла;
учти; учтённый, учтён, учтена; учти perf
(Утрег/'учйтывать) 1. кого-что A laskea, luet-
teloida; ~ расходы laskea menot; ~ товары
luetteloida tavarat 2. что А, + konj что ottaa
huomioon {t varteen); ~ все обстоятельства
389
учи
ottaa huomioon kaikki olosuhteet; ~ за-
мечание ottaa varteen huomautus; ~ опыт
предшественников ottaa oppia edeltäjien
kokemuksesta; учти, что завтра рано
вставать muista, että huomenna on aikainen
nousu
учин|йть, -ю, -ишь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf, учинфъ, -ю, -ешь, -ют imperf {imperf
myös чинить) что А, кому D vanh, virall; ~
кому-л допрос toimittaa jkn kuulustelu;
учинить скандал nostaa riita
учитывать, -ю, -ешь, -ют imperf ks
учесть
учить, учу, учишь, учат; akt partis prees
учащий, ученный, учен imperf 1. {perf на-
учить ja обучить) кого А, чему D t + inf
opettaa; - кого-л чтению (t читать) opettaa
jkta lukemaan; ~ кого-л пению {t петь) opet-
taa jkta laulamaan; ~ мальчика игре на
скрипке opettaa pojalle viulunsoittoa; ~ кого-л
русскому <фйнскому> языку opettaa jklle
venäjää <suomea> 2. {perf выучить) кого А
opettaa; kouluttaa; - сына <детёй> opettaa
poikaansa <lapsia> 3. {perf научить) кого А
чему D t + inf, + konj что opettaa, neuvoa; ~
детей только хорошему opettaa lapsia hyville
tavoille; ~ быть честным, - поступать
честно opettaa olemaan rehellinen; история
учит, что.,, historia opettaa, että 4. {perf
выучить) что A opetella; ~ уроки lukea
läksyjä; - стихотворение наизусть opetella
runoa ulkoa
учиться, учусь, учишься, учатся; akr par-
tis prees учащийся imperf1. (perf выучиться
ja научиться) чему D t + inf, у кого G, где
(в, на + Р) opetella, oppia, opiskella; ребёнок
учится ходить <плавать, читать> lapsi opet-
telee kävelemään <uimaan, lukemaan>; ~ ри-
сованию {t рисовать) opetella piirustusta {t
piirtämään t piirustamaan); ~ музыке [в кон-
серватории] opiskella musiikkia [konservato-
riossa]; ~ русскому языку [в школе] opiskel-
la venäjää [koulussa]; у кого ты учился
пению? kuka oli laulunopettajasi?, kuka antoi
sinulle laulunopetusta? 2. где (в, на + P)
opiskella {jssak); ~ в университете <на
каком-л факультёте> opiskella yliopistossa
<jssak tiedekunnassa>; ~ в школе käydä
koulua 3. {perf научиться) чему D t + inf
opetella, oppia; ~ терпению <бережлйвос-
ти> oppia kärsivälliseksi <säästäväiseksi>,
opetella olemaan kärsivällinen
<säästäväinen>; ~ вести себй oppia
käyttäytymään 4. (рег/'выучиться) на кого А
lukea {jksik); ~ на инженера <на врача>
lukea insinööriksi <lääkäriksi>
учрфрйть, -жу, -дйшь, -дйт; -ждённый,
-ждён, -ждена perf, учрежда|ть, -ю, -ешь, -ют
imperf что A perustaa, asettaa, säätää; -
научное общество perustaa tieteellinen seura
учт^, учтёшь fut ks учесть
учуять, -ю, -ешь, -ют; -янный, -ян perf
{imperf'учуивать) puhek ks чуять
ушиб|йть, -у, -ёшь, -ут; ушиб, ушибла;
ушибленный, ушиблен perf {imperf
ушибать) кого-что А, обо что A loukata, sa-
tuttaa; ~ ногу о камень loukata jalkansa
kiveen
ушиб|йться, -усь, -ешься, -утся; ушибся,
ушиблась рег/'СУтрег/'ушибаться) чем I, обо
что A loukata {t satuttaa) itsensä, loukkaan-
tua; ~ плечом о косйк loukata olkapäänsä
ovenpieleen
ушйть, ушью, ушьёшь, ушьют; ушей;
ушитый, ушит perf {imperf ушивать) что А
puhek 1. kaventaa; lyhentää {vaatetta); ~ юбку
kaventaa hametta 2. чем I kirjoa, kirjailla; ~
пояс бисером kirjoa vyö helmillä
ущем|йть, -лю, -йшь, -йт; -ленный, -лён,
-лена perf, ущемлфъ, -ю, -ешь, -ют imperf I.
что А, чем I likistää {jk jhk) 2. кого-что А
rajoittaa; puhek {оскорбить) loukata; ~ ко-
го-л в правах rajoittaa jkn oikeuksia; ~ чьй-л
интересы rajoittaa jkn etuja; - чьё-л са-
молюбие loukata jkn itserakkautta
уязв|йтъ, -лю, -йшь, -йт; -ленный, -лён,
-лена perf, уязвля|гь, -ю, -ешь, -ют imperf ко-
го-что A loukata, haavoittaa {kovin); ~ чьё-л
самолюбие loukata jkn itserakkautta
уясн|йтъ, -ю, -йшь, -йт; -ённый, -ён, -ена
perf, уясн4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf что А
selvittää itselleen, saada itselleen selväksi,
käsittää; ~ себе свой задачи käsittää
tehtävänsä; ~ суть дела selvittää itselleen asian
ydin
Ф
фигурировать, -ую, -уешь, -уют imperf в
чём Р esiintyä, olla {jssak); его < имя ~ ует в
газетах hänen nimensä esiintyy lehdissä
фиксировать, -ую, -уешьу -уют perf ja
imperf что A kirjak l. {perf myös зафиксиро-
вать) в чём Р, на чём Р merkitä, kirjoittaa; ~
что-л в протоколе merkitä jk pöytäkirjaan; ~
свой впечатления на бумаге panna
vaikutelmiaan paperille А его память -овала
390
фик
хва
всё, что встречалось на пути hänen mieleensä
(t muistiinsa) jäi kaikki, minkä hän näki
matkan varrella 2. (perfmyös зафиксировать)
määrätä, vahvistaa; - день совещания
määrätä neuvottelupäivä; ~ права граждан в
конституции vahvistaa kansalaisten oikeudet
perustuslaissa 3. kiinnitää, keskittää; ~
внимание kiinnittää huomio[ta] 4. valok kiin-
nittää, fiksoida, fikseerata; ~ плёнку kiinnittää
filmi[rulla]
фиксироваться, -уется, -уются perf ja
imperf kirjak 1. на чём Р kiintyä, kiinnittyä
(huomiosta); наше сознание ~уется на опре-
делённом предмете huomiomme kiintyy tiet-
tyyn esineeseen 2. в чём Р jäädä, painua
(mieleen); в сознании не -овалось проис-
ходящее kaikki tapahtuva ei jäänyt mieleen
фильтр|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf отфильтровать ja
профильтровать) что A suodattaa; ~ воду
<какую-л жйдкость> suodattaa vettä <jtaic
nestettä>
финансировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что A rahoittaa, finansioida; ~
строительство rahoittaa rakennustöitä
финишировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf которым I tulla maaliin; ~ первым
<вторым> tulla maaliin ensimmäisenä <toise-
na>
формировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован //пре//(ре//сформировать) 1. ко-
го-что A muovata, muovailla, muotoilla,
muodostaa; - характер muovata luonnetta; ~
взгляды muodostaa mielipide; ~ вкус kehittää
makua 2. что A muodostaa (jk ryhmä); ~
правительство muodostaa hallitus[ta]; ~ ба-
тальон muodostaa pataljoona[a] 3. что A raut
järjestellä; - поезд järjestellä juna[a]
форм|овать, -ую, -уешь, -^ют; -ованный,
-ован imperf (perf отформовать ja сфор-
мовать) что A erik muovata, valaa; ~ глину
valaa savea; ~ резину muovata kumia
формулировать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf (perf myös сфор-
мулировать) что A muotoilla, formuloida; ~
свою мысль muotoilla ajatuksensa; - требо-
вания muotoilla vaatimuksensa
форсйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что А 1. jouduttaa, nopeuttaa; ~
работу <стройтельство> jouduttaa työtä
<rakennustöitä> 2. sot ylittää; ~ реку ylittää
joki; г оборонительную линию противника
ylittää (t murtaa) vihollisen puolustuslinja
фотографировать, -ую, -уешь, -уют
imperf (perf сфотографировать) кого-что А,
с кем-чем I, в чём Р, чем I, где (в, на + Р), от-
куда (из, с + G), с какой целью (для + G, на
+ A) valokuvata, ottaa [valo]kuva; ~ детей
valokuvata lapsia, ottaa kuvia lapsista; ~ ре-
бёнка с матерью ottaa kuva lapsesta ja
äidistä; ~ кого-л в новом костюме valokuva-
ta jku uudessa puvussa; ~ какйм-л аппаратом
valokuvata jllak kameralla; ~ на цветную
плёнку ottaa kuvia värifilmille; ~ в саду <на
улице> ottaa kuvia puistossa <ulkona>; - из
окна <из космоса, с самолёта> ottaa kuvia
ikkunasta <avaruudesta, lentokoneesta>; ~
для паспорта (t на паспорт) ottaa passikuva;
~ когб-л в полный рост ottaa jksta kokokuva
фотографироваться, -уюсь, -уешься,
-уются imperf (perf сфотографироваться) с
кем-чем I, где (в, на + Р), с какой целью (для
+ G, на + A) valokuvauttaa itsensä, käydä va-
lokuvassa; ~ с кём-л в фотоателье käydä jkn
kanssa valokuvassa; ~ в сад^ <на пляже> va-
lokuvauttaa itsensä puistossa <uimarannalla>;
~ в военной форме valokuvauttaa itsensä
sotilaspuvussa; - для паспорта (t на паспорт)
otattaa passikuva itsestään
фрахтовать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf зафрахтовать) что А тег,
Hik rahdata; - судно rahdata laiva
X
характеризовать, -ую, -уешь, -уют;
-ованный, -ован perf ja imperf (perf myös
охарактеризовать) кого-что А, кого А как
кого А 1. luonnehtia, kuvata, kuvailla; ~
кого-л как хорошего работника luonnehtia
jku hyväksi työntekijäksi; ~ кого-л с по-
ложительной стороны antaa jksta myön-
teinen lausunto; правильно ~ положение
kuvata tilanne[tta] oikein 2. 3. pers luonnehtia,
olla luonteenomaista (t tunnusomaista); Зтот
поступок достаточно полно его ~ует tämä
on hänelle hyvin luonteenomaista
характеризоваться, -усь, -уешься, -уются
imperf чем I olla luonteenomaista; степные
районы ~уются сухим климатом aroseu-
duille on luonteenomaista kuiva ilmasto
хаять, хаю, хаешь, хают imperf (perf
охаять) кого-что A ark haukkua, morkata,
sättiä; ~ пьесу haukkua näytelmää
хвалить, хвалю, хвалишь, хвалят; akt
partis prees хвалйщий; хваленный, хвален
/трег/*(рег/'похвалйть) кого-что А, за что А
391
хло
kehua, kiittää; ~ ученика <роман, фильм>
kehua oppilasta <romaania, elokuvaa>; ~
когб-л за прилежание <за смёлость> kehua
jkta ahkeruudesta <rohkeudesta>
хвал|йться, -юсь, хвалишься, хвалятся;
akt partis prees хвалящийся imperf puhek ks
хвастаться
хваста|ть, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
похвастать) puhek ks хвастаться
хваста|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
{perf похвастаться) 1. кем-чем I, перед кем-
чем I kerskailla, kerskua, kehua, kehuskella; ~
своими успехами kerskailla saavutuksillaan;
- чём-л перед товарищами kehua jtak
tovereilleen 2. -f konj что ark kehua, kerskail-
la, luvata; он ~лся, что сделает Зто hän kehui
tekevänsä sen; он ~лся, что решит £ту задачу
hän kerskaili ratkaisevansa tämän tehtävän
хвата|ть, -ю, -ешь, -ют; хватанный,
хватан imperf I. {perf схватить) кого-что А,
за что А, чем I, откуда (из, с + G) tarrata,
tarttua [kiinni], siepata, temmata; ~ когб-л за
шиворот tarrata jkta {t jkn) niskaan; ~
камень с земли siepata kivi maasta; ~ чтб-л
со стола siepata jtak pöydältä 2. {perf
схватить) кого A puhek pidättää; - вора
pidättää varas 3. (рег/*схватйть) что A puhek
ottaa, ostaa; ~ что попало ostaa mitä sattuu 4.
ks хватить 5 А ~ воздух haukkoa ilmaa; он
звёзд с нёба не ~ет hän on tusinaihminen {t
tavallinen pulliainen); у кого-л не ~ет пороху
jklla ei ole {t riitä) sisua; Зтого ещё не ~ло!
tämä nyt vielä puuttui!
хвата|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
за кого-что А (per/Ъсватйться) tarttua [kiin-
ni]; ~ за перила tarttua kaiteeseen; A ~ за
соломинку tarttua jhk kuin hukkuva oljenkor-
teen; ~ за голову raapia päätään {t korvallis-
taan) 2. за что A puhek ryhtyä, käydä käsiksi;
он ~ется за любое дело hän on valmis
ryhtymään mihin tahansa
хватить, хвачу, хватишь, хватят perf 1.
что А, чего G ark ottaa, kulauttaa, naukata,
ryypätä; ~ лишнего ottaa {t maistaa) liikaa 2.
чего G kuv puhek [saada] kokea, [saada]
nähdä; ~ горя kokea kovia; - страху [saada]
vapista pelosta 3. 3. pers t yksipers кого-что А
puhek: его хватил паралич hän sai halvauk-
sen; морозом хватило посевы halla pani
kylvöt 4. кого А чем I, чем I по чему D t обо
что A ark pamauttaa, täräyttää, lyödä, iskeä;
~ кулаком по столу pamauttaa {t lyödä)
nyrkkinsä pöytään; ~ кого-л палкой lyödä
jkta kepillä 5. {imperf хватать) yksipers чего
G, кому-чему D, у кого-чего G, на что А, до
какого времени (до + G), на сколько време-
ни (на + A) riittää; мне не хватило времени
aika loppui minulta kesken; Зтих денег тебе
хватит на месяц nämä rahat riittävät sinulle
kuukaudeksi; у него не хватило мужества
сказать правду hänellä ei ollut sisua sanoa
totuutta; фруктов хватит до осени hedelmiä
riittää syksyyn asti 2. yksipers хватит + inf
puhek (Jk) saa riittää; хватит болтать!
lörpöttely saa riittää!
хвататься, хвачусь, хватишься, хватятся
perf кого-чего G puhek huomata (jnk)
katoaminen, alkaa etsiä; ~ ключей huomata
kadottaneensa avaimet
хитр|йть, -ю, -йшь, -йт imperf с кем I olla
viekas, viekastella, harjoittaa vilppiä {jkta
kohtaan); не нужно со мной ~! älä viekastele!
хлестать, хлещу, хлещешь, хлещут imperf
1. кого-что А, чем I, по чему D suomia,
ruoskia, piiskata; ~ лошадь кнутом suomia
hevosta ruoskalla, ruoskia hevosta; - по спине
lyödä selkään Z 3. pers во что А, обо что А
piestä, pieksää {sateesta tms); дождь хлещет в
окно sade pieksee ikkunoita; волны хлещут о
берег aallot pieksävät rantaa 3. 3. pers из чего
G lotista, vuotaa, valua, tulla {virtanaan); вода
хлещет из крана vettä tulee lotisten hanasta;
из раны хлещет кровь veri valuu virtanaan
haavasta
хлестнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom ks
хлестать; myös huitaista, hutkaista,
läimäyttää, läiskäyttää; - кнутом по спине
лошади huitaista piiskalla hevostaan
хлопа|тъ, -ю, -ешь, -ют imperf {perf
хлопнуть) 1. кого А, чем I по чему D lyödä,
läimäyttää, läimäytellä; taputtaa, taputella; ~
кого-л по плечу taputtaa jkta olalle 2. чем I
paukutella, paiskella, läimäyttää; - дверьми {t
дверйми) paukutella ovia; ~ кнутом läimäyttää
{t läimäytellä) piiskalla; ~ крыльями räpytellä
siipiään A - ушами puhek paheks kuunnella
ymmärtämättä; - глазами puhek paheks katsoa
töllistellä 3. кому D puhek taputtaa [käsiään], ~
артисту taputtaa käsiään esiintyjälle; ему долго
~ли hänelle taputettiin kauan
хлопн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja тот
{imperf хлопать) 1. кого А чем I, чем I по че-
му D t обо что A lyödä, läimäyttää, pamaut-
taa; ~ кого-л кнутом [lyödä] läimäyttää jkta
piiskalla; ~ рукой по столу lyödä käm-
menellään pöytään 2. чем I paukauttaa,
läimäyttää; - дверью paukauttaa ovea
хлоп|отать, -очу, -очешь, -очут imperf 1.
392
хму
хот
где (по + D, в, на + Р, около + G), с чем I
touhuta, puuhata, puuhailla, pyöriä; - по
хозяйству (t по дому) touhuta kotiaskareissa;
- с обедом puuhata ruokaa (t päivällistä); ~
на кухне (t в кухне) pyöriä keittiössä; - около
плиты touhuta lieden ääressä 2. о чём Р
pyytää, hakea; ~ о пенсии <о разрешёнии>
pyytää eläkettä <lupaa> 3. о ком Р t за кого
A järjestää (jkri) asioita; ~ о сыне (t за сына)
järjestää poikansa asioita
хм^р|итъ, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
нахмурить) что A rypistää, rypistellä, kurtis-
taa (kasvojaan tms); ~ брови rypistellä kul-
makarvojaan, kurtistaa kulmiaan; - лоб ry-
pistää (t kurtistaa) otsaansa
ходатайствовать, -ую, -уешь, -уют
imperf (pret myös perf) перед кем-чем I, о
ком-чём Р, за кого-что A pyytää, anoa; - за
кого-л pyytää jkn puolesta; ~ об отпуске
pyytää lomaa
ходить, хожу, ходишь, ходят imperf 1.
iter (dur идти) где (по + D, вдоль, вокруг,
мимо, около, возле, у + G) на чём Р, как I, с
кем I kävellä, kulkea; - по комнате <по ули-
це, по городу> kävellä huoneessa <kadulla,
kaupungilla>; часовой ходил около (t возле)
здания vartiomies käveli rakennuksen edustal-
la; ~ вокруг <мймо> дома kulkea talon
ympäri <ohi>; ~ вдоль берега kävellä rantaa
pitkin; ~ по газону запрещается ruohoa ei saa
tallata; ~ за кём-л kävellä jkn perässä; ~
большими шагами kävellä pitkin askelin; ~
на цыпочках kävellä varpaillaan; - с кём-л
под руку kävellä käsikoukkua jkn kanssa A ~
на лыжах hiihtää; - под парусами purjehtia
(purjeveneellä t -laivalla); по нёбу ходят тучи
pilvet liikkuvat (t kulkevat) taivaalla; ~ на вёс-
лах soutaa; ~ на голове puhek paheks pitää
suurta melua ja hälinää (tav lapsista); ~ на
задних лапках перед кём-л puhek paheks
mielistellä (t hännystellä) jkta 2. iter (dur идти)
куда (в, на + А, по + mon D), к кому D, с ка-
кой целью (за + I), + in f käydä (jssak); ребё-
нок ходит в школу lapsi käy koulua; ~ на
работу <на концерты, на лекции, в театр, в
кин6> käydä työssä <konserteissa, luennoilla,
teatterissa, elokuvissa>; ~ в гости käydä
vieraisilla (t vieraissa t kylässä); - гулить
käydä kävelemässä (t jaloittelemassa); - на
охоту metsästää, harrastaa metsästystä; - no
магазинам <по музеям> käydä kaupoissa
<museoissa>; ~ за хлебом käydä ostamassa
leipää; он ходит обедать в ресторан hän käy
syömässä ravintolassa; я хожу к ним каждый
день käyn heillä joka päivä 3. 3. pers iter (dur
идти) куда (в, на, за + А, к + D), откуда (из,
с, от + G), до какого места (до + G), где
(вдоль, мимо + G, по + D, через + A) kulkea,
liikennöidä; поезда ходят в Москву по рас-
писанию junat kulkevat Moskovaan
aikataulun mukaan; трамвай ходит из центра
(t от центра) на вокзал (t к вокзалу) <за го-
род> raitiovaunu kulkee keskuksesta
[rautatieasemalle <kaupungin ulkopuolelle>
4. в чём Р, без чего G, с чем I käyttää, pitää,
pukeutua; он ходит в кожаном пальто hän
käyttää nahkatakkia, hänellä on nahkatakki
yllään; - в тёмных очках käyttää aurinkolase-
ja; он всегда ходит с зонтиком (te зонтом)
hänellä on aina sateenvarjo mukanaan 5. iter
(dur идти) чем I, с чего G Sakkip siirtää, tehdä
siirto; korttip lyödä [pöytään], pelata; ~
пешкой <слоном, ладьёй> siirtää sotamiestä
<lähettiä, tornia>; ~ королём siirtää
kuningasta; lyödä kuningas pöytään; ~ с
козыря (t козырем) pelata (t lyödä) valttia 6.
за кем I hoitaa; ~ за больным <за раненым>
hoitaa sairasta <haavoittunutta>
хор|онйтъ, -оню, -онишь, -онят;
-оненный, -онен imperf (perf похоронить)
кого-что А 1. (perf myös ark схоронить ja
virall захоронить) кого А, где (в, на + Р)
haudata; его -онйли на городском кладби-
ще hautaus tapahtui kaupungin hautausmaal-
la 2. что A kuv unohtaa, haudata; ~ старые
обычаи unohtaa vanhat tavat
хотеть, хочу, хочешь, хочет, хотим,
хотите, хотйт; imperat puhek хоти imperf h
чего G, кого-что А, + in f, куда (в, на + А)
haluta, tahtoa; ~ чаю <хлёба, молока> halu-
ta teetä <leipää, maitoa>; я хочу есть
<спать> haluan syödä <nukkua>; хочешь
конфетку? haluatko karamellin? 2. чего G, от
кого G, + konj чтобы haluta, kaivata; ~ по-
нимания от кого-л kaivata ymmärtämystä jkn
taholta; хочу, чтобы всё было в порядке
haluan, että kaikki olisi kunnossa
хотеться, хочется yksipers imperf чего G,
кого-что А, + inf, куда (в, на + А), кому D
haluttaa; [мне] хочется чаю <мороженого>
mieleni tekee teetä <jäätelöä>; ей давно
хотелось такую кофточку hän on jo kauan
toivonut saavansa tuollaisen puseron; [мне]
хочется уйти [minua] haluttaa lähteä pois;
[мне] хочется спать [minua] nukuttaa; ему
хочется есть hänen on nälkä; хочется на юг
tekee mieli etelään; хочется думать, что... te-
kisi mieli ajatella, että , toivoisin, et-
393
хра
цер
tä ; хочется, чтобы ему повезло [har-
taasti] toivoisin, että hän onnistuisi
хран|йть, -ю, -ишь, -ят imperf (perf со-
хранить) что А 1. säilyttää (olla hävittämättä,
hukkaamatta); ~ старые письма <фо-
тографии> säilyttää vanhoja kirjeitä <valoku-
via> 2. vain imperf где (в, на + P) säilyttää,
pitää [säilössä t tallessa], tallettaa; ~ деньги в
банке säilyttää rahojaan pankissa; - что-л на
складе <на балконе> säilyttää jtak varastossa
<parvekkeella>; - микстуру в тёмном и
прохладном месте säilyttää mikstuuraa
pimeässä ja viileässä paikassa Д ~ что-л в
памяти <в сёрдце> säilyttää jtak muistissaan
<mielessään> 3. vaalia (pitää huolta jnk
säilymisestä); ~ обычаи <традйции> vaalia
[esi-isien] tapoja <perinteitä> 4. säilyttää (jk
ominaisuus), pysyä (jnklaisena); ~ молчание
olla vaiti; ~ спокойствие säilyttää malttinsa,
pysyä rauhallisena; ~ гордый вид olla ylpeän
näköisenä А ~ что-л в тайне (t в секрете)
pitää jk salassa, salata jk
Ц
царапа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. (perf
оцарапать) кого-что А, чем I raapia, kynsiä;
- лицо <руки> raapia kasvoja <käsiä>; ~
ногтями raapia kynsillään, kynsiä 2. что А,
чем I, по чему D raapia, raaputtaa, naarmut-
taa; ~ ногтем по стеклу raaputtaa kynnellään
lasia; камни ~ют дно лодки kivet raapivat
veneen pohjaa 3. (perf нацарапать) что А, в
чём Р, на чём Р, чем I raapustaa, piirtää, kir-
joittaa; ~ что-л в тетради <на стенё> raapus-
taa jtak vihkoon <seinään>
цар|йть, -йт, -ят imperf где (в + Р) vallita;
в квартире <в лесу> ~йла тишина asunnossa
<metsässä> vallitsi hiljaisuus
цвести, цвету, цветёшь, цветут; цвёл,
цвела; цветший imperf I. 3. pers где (в, на +
Р) kukkia, olla kukassa; в саду цвели йблони
puutarhassa kukkivat omenapuut; на по-
доконнике цвели розы ikkunalaudalla kukki-
vat ruusut 2. чем I kuv kukoistaa; ~
здоровьем uhkua terveyttä
цедить, цежу, цедишь, цедят; цеженный,
цежен imperf что А 1. (рег/*процедйть) через
что A siivilöidä; ~ молоко через сито
siivilöidä maitoa 2. (per/* выцедить) из чего G
(лить) laskea, kaataa, juoksuttaa (hitaasti);
(пить) hörppiä, juoda; ~ вино из бочки laskea
viiniä tynnyristä; ~ что-л из буть'шки kaataa
jtak pullosta; ~ пиво из кружки hörppiä olut-
ta tuopista Д ~ что-л через соломинку juoda
jtak pillillä (t pillin läpi) 3. (perf процедить ja
выцедить) puhek mutista, mumista; - слова,
~ сквозь зубы mutista hampaidensa välistä
цел|ить, -ю, -ишь, -ят imperf ks целиться
ц6л|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf (perf
прицелиться ja нацелиться) в кого-что А, из
чего G tähdätä; ~ в мишень tähdätä maaliin;
~ из винтовки tähdätä kiväärillä
цел|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf поцеловать) кого-что А,
кого А во что A suudella; ~ девушку suudel-
la tyttöä; ~ кого-л в губы <в лоб, в щёку t в
щеку> suudella jkta suulle <otsaan, poskelle>;
~ руку кому-л suudella jkta kädelle, suudella
jkn kättä
цел|оваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf (perf поцеловаться) с кем I suudella
[toisiaan]; - с кём-л <друг с другом> suudel-
la jkta <toisiaan>
цементировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf (perf myös зацементировать) что А
sementoida, päällystää sementillä; ~ дорогу
sementoida tie[tä], päällystää tie[tä] sementillä
ценить, ценю, ценишь, ценят; ценённый,
ценён, ценена imperfЛ. (perf оценить) кого-
что A puhek määrätä hinta, hinnoittaa; доро-
го ~ что-л määrätä jllek [liian] kallis hinta,
hinnoittaa jk [liian] kalliiksi 2. кого-что А, как
кого А, за что А, в ком-чём Р arvostaa, pitää
arvossa, antaa arvoa; ~ кого-л как руко-
водителя arvostaa jkta johtajana; я ценю его
за смелость arvostan hänen rohkeuttaan; ~
чью-л дружбу pitää arvossa jkn ystävyyttä; ~
искренность в ком-л antaa arvoa jkn vil-
pittömyydelle
централизовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован perf ja imperf что A keskittää,
sentralisoida; - управление keskittää hallinto
цепенфъ, -ю, -ешь, -ют imperf (perf оце-
пенеть) от чего G jähmettyä, jäykistyä; ~ от
холода <от ужаса> jähmettyä kylmästä
<kauhusta>
цепл4|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf за
кого-что A myös kuv tarttua, tarrata, tar-
rautua, takertua; ребёнок ~ется за мать lapsi
pitää äidistään kiinni; волосы ~ются за ветки
tukka tarttuu oksiin; ~ за какую-л мысль
puhek takertua jhk ajatukseen
церемониться, -юсь, -ишься, -ятся imperf
(регГпоцеремониться) с кем-чем I puhek kur-
sailla; он ни с кем не ~ился hän ei kursaillut
ketään
394
цир
чис
циркулировать, -ует, -уют imperf где (по
+ D) kiertää; кровь ~ует по сосудам veri
kiertää suonissa
цитировать, -ую, -уешь, -уют imperf
{perf процитировать) кого-что A lainata,
siteerata; ~ классиков lainata klassikkoja
чахн|уть, -у, -ешь, -ут; чах ja -ул, чахла
imperf (perf зачахнуть) от чего G kuihtua,
surkastua, hiutua, riutua; ~ от тоски hiutua (t
kuihtua) ikävään, riutua surusta
чскан|ить, -ю, -ишь, -ят imperf что А 1.
(рег^вычеканить^а отчеканить) lyödä (rahaa
tms); ~ монеты <медали> lyödä rahaa
<mitaleja> 2. {perf вычеканить) на чём Р erik
pakottaa {takoa kuvioita); ~ узоры на чём-л
pakottaa kuvioita jhk; ~ на меди pakottaa
kuparia 3. {perf отчеканить) k uv: ~ слова
lausua [sanat] selvästi ja painokkaasti; - шаг
marssia reippaasti
чередовать, -^ю, -уешь, -уют imperf ко-
го-что А, с кем-чем I vuorotella; - работу и
отдых, - работу с отдыхом vuorotella
työntekoa levon kanssa; - пение с танцами
laulaa ja tanssia vuorotellen
чередоваться, -уюсь, -уешься, -уются
imperf с кем-чем I vuorotella, vaihdella; тёп-
лые дни ~овались с холодными oli
vuorotellen lämmintä ja koleaa
чсрнфъ, -ю, -ешь, -ют imperf от чего G
mustua, tummeta; серебро ~ет от времени
hopea mustuu ajan mittaan
ч6рпа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. что А, из
чего G, чем I ammentaa, kauhata; - воду из
кадки ковшом ammentaa kauhalla vettä saa-
vista; - песок kauhata hiekkaa; экскаватор
~ет землю ковшом kaivuri nostaa maata
kauhalla Л лодка ~ет воду vene ryyppää 2.
что А, в ком-чём Р, из чего G kuv kirjak
ammentaa; - знания из книг ammentaa tieto-
ja kirjoista; - силу в любви saada [uutta]
voimaa rakkaudesta
чертить, черчу, чертишь, чертят imperf
(регЛгачертйть) что А, чем I, в чём Р, на чём
Р 1. piirtää, piirustaa (viiva t kuvio, viivoja t
kuvioita); ~ линию <окружность> piirtää
viiva <ympyrä>; ~ что-л карандашом
<тушью> в тетради <на листе бумаги>
piirtää jtak kynällä <tussilla> vihkoon
<paperille>; ~ палкой по земле (t на земле)
piirtää kepillä kuvioita (t viivoja) maahan; ~
фигуры на льду piirtää kuvioita jäähän 2.
piirtää, tehdä piirustuspa]; ~ карту piirtää
kartta[a]; ~ план здания tehdä rakennuksen
pohjapiirrospa]
чесать, чешу, чешешь, чешут; чёсан-
ный,чёсан imperf1. (perf почесать) кого-что
А, чем I syyhyttää, kihnuttaa, kyhnyttää; ~
спину syyhyttää selkäänsä; - лошадь щёткой
harjata hevosta; ~ собаку за ухом syyhyttää
koiraa korvan takaa A ~ затылок (t в
затылке) kynsiä (t raapia) korvallistaan; ~
язык (t языком) puhek piestä kieltään, soittaa
suutaan 2. ark ks причесать; З. (рег/*вычесать
ja расчесать) что A erik karstata; häkilöidä; ~
шерсть karstata villoja; ~ лён häkilöidä
pellavia
чествовать, -ую, -уешь, -уют imperf кого
A juhlia, osoittaa kunniaa; ~ героев космоса
juhlia avaruuslentäjiä
чинить I, чиню, чинишь, чинят; чинен-
ный, чинен imperf1. (perf починить ja puhek
зачинить) что А, кому D, где (в, на + Р) kor-
jata, paikata; ~ обувь korjata jalkineita; ~
замок <очкй> korjata lukko <silmälasit>; ~
одежду <штаны> paikata vaatteita <housu-
ja>; он что-то чинил в комнате <в кухне t
на кухне> hän oli korjaamassa jotakin
huoneessa <keittiössä> 2. (perf очинить ja
puhek зачинить) что А, чем I teroittaa
(kynää); -карандаш [ножом] teroittaa kynää
[veitsellä]
чинить II, чиню, чинишь, чинят imperf
(perf учинить) что А, кому D vanh: ~ про-
извол harjoittaa mielivaltaa; ~ препятствия
кому-л asettaa esteitä jkn tielle; - расправу
rangaista
чйрка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf ks
чиркнуть; myös raapia, raaputtaa
чйркн|уть, -у, -ешь, -ут perf ja mom
(imperf чиркать) чем I, по чему D, обо что
A raapaista; ~ спичкой raapaista tulitikku (t
tulta); - ножом по стеклу raapia veitsen
kärjellä lasia
чйсл|иться, -юсь, -ишься, -ятся imperf где
(в, на + Р), в чём Р, кем-чем I virall: - в ко-
мандировке <в отпуске> olla komennuksella
<lomalla>; книга ~ится за ним kirja- on
hänellä lainassa; в списках он не -ился häntä
ei ollut luetteloissa A он только ~ится руко-
водителем hän on johtaja vain nimellisesti
чистить, чищу, чистишь, чистят; чисти;
чищенный, чищен imperf I. (perf вычистить)
кого-что А, чем I, где (в, на + Р) puhdistaa;
395
чит
harjata; kiillottaa; ~ зубы harjata hampaitaan;
~обувь kiillottaa jalkineita; ~ кони [щёткой]
harjata hevosta; ~ одежду щёткой puhdistaa
vaatteita harjalla, harjata vaatteet; ~ ковёр
пылесосом puhdistaa mattoa pölynimurilla,
imuroida matto 2. (рег^очйстить) что А, чем
I, где (в, на + Р) kuoria; perata, siivota; ~
апельсин ножом kuoria appelsiinia veitsellä;
~ рыбу perata (t siivota) kalaa; ~ грибы в
кухне (t на кухне) perata (f siivota) sieniä keit-
tiössä 3. {perf вычистить ja очистить) что А
puhdistaa, siivota, perata; ~ двор <сад> sii-,
vota pihamaata <puutarhaa>; ~ дно реки pe-
rata jokea (fjoen uomaa)
чита|ть, -ю, -ешь, -ют; читанный, читан
imperf {perf прочитать ja прочесть) 1. кого-
что А, кому-чему D, о ком-чём Р, про кого-
что А, в чём Р, на каком языке (на + Р), где
(в, на + Р) lukea; ~ сказки детям lukea satuja
lapsille; ~ газету <кнйгу> в читальном зале
lukea sanomalehteä <kirjaa> lukusalissa; ~
Пушкина <Достоёвского> в подлиннике <в
переводе на фйнский> lukea PuSkinia
<Dostojevskia> alkukielellä <suomennet-
tuna>; ~ ученикам о Гагарине lukea oppilaille
Gagarinista; я ~л об атом в газете olen lukenut
sen lehdestä; ~ по слогам tavata (lukemisesta);
~ на трёх языках lukea kolmella eri kielellä 2.
что A lukea (merkkien tajuamisesta); ~ ноты
<карту> lukea nuotteja <karttaa> 3. (perf'про-
читать) что А, в чём Р, на чём Р kuv lukea,
arvata; - что-л в чьйх-л глазах lukea jtak jkn
silmistä; - чьй-л мысли lukea jkn ajatuksia A ~
между строк lukea rivien välistä 4. (perf про-
читать) кого-что А, кому-чему D, перед кем-
чем I, где (в, на + Р, по + D, с + G) lukea,
lausua, esittää; он ~л нам Блока hän lausui
meille Blokin runoja; по радио ~ли рассказ
Шолохова radiossa luettiin Solohovin kerto-
musta; ~ стихи с эстрады <пёред мик-
рофоном> esittää runoja lavalta <mikrofonin
ääressä>; - что-л по памяти (t на память)
lukea (t lausua) jtak ulkomuistista 5. (perf про-
читать) что А, кому-чему D, где (в, на + Р)
luennoida, pitää luentojja]; ~ лекцию
студентам pitää luento opiskelijoille; - ка-
кой-л курс в университете <на медицинском
факультёте> luennoida jtak (t pitää luentosarja
jstak) yliopistossa lääketieteellisessä tiedekun-
nassa> 6. где (в, на + P) puhek luennoida, olla
lehtorina (f opettajana); он ~ет в пединституте
hän luennoi opettajakorkeakoulussa Л - ко-
му-л нотации (Г нравоучения) pitää jklle
nuhdesaarnoja, lukea jklle lakia
читфъся, -ется, -ются imperf 1. как (с +
I): роман -ется с большим интересом
romaanin lukee mielellään; надпись ~ется с
трудом kirjoituksesta ei saa selvää 2. yksipers,
tavkielt кому D puhek: мне не ~ется minua ei
haluta lukea
чока|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf,
чокн|уться, -усь, -ешься, -утся perf с кем I
kilistää lasia (jkn kanssa)
чтить, чту, чтишь, чтят ja чтут imperf ко-
го-что A kirjak kunnioittaa; - память
погибших kunnioittaa kaatuneiden muistoa
чувствовать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf почувствовать) 1. что А, к кому-чему
D, + konj что tuntea; ~ голод <страх,
радость> tuntea nälkää <pelkoa, iloa>; ~
доверие к кому-л tuntea luottamusta jkta
kohtaan; он ~овал, что не успеет на самолёт
hän tunsi myöhästyvänsä lentokoneesta 2. что
A ymmärtää, tajuta; ~ музыку <поЗзию>
ymmärtää musiikkia <runoutta>; ~ красоту
tajuta kauneutta Д как вы ce6rf ~ете? miten
voitte?
чувствоваться, -уется, -уются imperf
(perf почувствоваться) в ком-чём Р, где (в,
на + Р) tuntua; в ноге ~уется боль jalassa tun-
tuu kipu, jalassa on kipua; по всему <в горо-
де> ~уется наступление весны ilmassa
<kaupungissa> on jo kevään tuntua; в нём
-уется сила hänessä on voimaa
ч^ять, чую, чуешь, чуют imperf (perf
почуять ja puhek учуять) 1. кого-что A vai-
nuta; собака чует дичь koira vainuaa riistan
2. что A kuv vainuta, vaistota, aavistaa; ~
опасность vainuta vaaraa
Ш
шага|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. где (по +
D, вдоль, впереди, мимо + G, за, перед + I)
astella, astua, astuskella, kulkea, marssia,
mennä (tahdikkaasti); - по дороге astella tietä
pitkin; - вдоль забора kulkea aidanviertä; ~
впереди колонны <за колонной> marssia
rivistön kärjessä <perässä> А ~ в ногу astua
yhtä jalkaa 2. (perf шагнуть) через что А
harppoa, harppailla, harppia, harpata; ~ через
лужи <чёрез канавы> harppoa lätäköiden
<ojien> yli
шагн|^ть, -у, -ёшь, -ут perf (imperf
шагать) через что А, куда (в + A) astua,
harpata; - через порог <чёрез канаву> astua
396
шал
шир
(t harpata) kynnyksen <ojan> yli; ~ в лужу
astua lätäkköön
шал|йть, -ю, -ишь, -йт imperfc кем-чем I
leikkiä, telmiä, peuhata; ~ с собакой leikkiä
koiran kanssa; не ~й с огнём älä leiki tulella
шараха|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
1. ks шарахнуться; 2. от кого G kuv puhek
karttaa; от него все ~лись kaikki karttoivat
häntä
шарахн|угься, -усь, -ешься, -утся perfja
тот (imperf шарахаться) 1. куда (в + А)
puhek karahtaa, hypähtää, rynnätä, syöksyä;
лошади ~улись в сторону hevoset karahtivat
syrjään 2. обо что A ark kolauttaa, satuttaa; ~
головой об стену kolauttaa päänsä seinään
шар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf в чём Р, по
чему D, где (в + Р), чем I kopeloida, haparoi-
da; ~ руками в темноте kopeloida pimeässä;
~ в карманах kopeloida taskujaan Л лучи
прожекторов ~или по нёбу (t в нёбе) valon-
heittimien keilat pyyhkivät taivasta
ш4рка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf чем I, по
чему D hangata, kihnuttaa; ~ щёткой по по-
лу hangata harjalla lattiaa; ~ метлой по
асфальту lakaista luudalla asfalttia; ~ ногами
laahata (f vedellä) jalkojaan
шатфъ, -ю, -ешь, -ют imperf I. кого-что
A huojuttaa, heiluttaa; ~ столб huojuttaa (t
liikuttaa) pylvästä; ветер ~ет ёли tuuli huojut-
taa kuusia 2. yksipers кого А: его ~ет hän hor-
juu (t horjahtelee)
шата|тъся, -юсь, -ешься, -ются imperf 1.
от чего G horjua, huojua, hoippua, hoiperrel-
la; он ~лся от усталости <от слабости> hän
oli niin väsynyt <heikko>, että aivan horjui Z
где (по + D) puhek maleksia, vetelehtiä; ~ [без
дела] по городу <по улицам> maleksia [jouti-
laana] kaupungilla <kaduilla>
швырнуть, -у, -ёшь, -ут perf ja mom
(imperf швырАтъ) что А, чем I, в кого-что А
puhek heittää, nakata, paiskata; - камень (t
камнем) в окно heittää kivi ikkunaan
швырять, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
швырнуть) что А, чем I, в кого-что A puhek
heittää, heitellä, nakata, nakella, paiskata,
paiskella; ~ камни (t камнями) в кого-л hei-
tellä kivillä jkta; ~ что-л в окно heitellä jtak
ikkunaan; heitellä jtak ikkunasta ulos Д -
деньги (t деньгами), ~ деньги на ветер
kylvää rahaa
швыр4|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
puhek 1. чем I heitellä, viskellä, nakella,
paiskella; heitellä toisiaan; - камнйми heitellä
kiviä (t kivillä); kivittää toisiaan 2. кем-чем I
kuv tuhlata [turhaan], heitellä: нельзя" так ~
работниками ei saa noin tuhlata työvoimaa (t
työntekijöitä) А ~ деньгами kylvää rahaa
шев|елйть, -елю, -ёлйшь, -ёля"т imperf
(рег/*пошевелйть) 1. чем I liikutella; liikuttaa;
- плечами <пальцами> liikutella olkapäitään
<sormiaan>; он беззвучно ~елйл губами
hänen huulensa liikkuivat, mutta sanaakaan ei
kuulunut Д ~ мозгами puhek hieroa
älynystyröitään 2. что А, чем I maat pöyhiä,
liikutella; - сено граблями pöyhiä heiniä ha-
ravalla, haravoida heiniä
шевельнуть, -у, -ёшь, -ут perf mom
(imperf шевелить) чем I liikauttaa, liikuttaa,
liikutella; ~ рукой liikauttaa kättään
шедший partis ks идти
шей imperat ks шить
шёл pret ks идти
шелесг)ёть, -йт, -ät imperf чем I kahistel-
la, kahisuttaa; ~ бумагами kahistella pape-
reitaan; ветер ~йт листьями tuuli kahisuttaa
lehtiä
шепн|^тъ, -у, -ёшь, -ут perf mom (imperf
шептать) что А, кому D kuiskaista, kuiskata;
- кому-л на ухо kuiskaista jklle korvaan
шептать, шепчу, шепчешь, шепчут
imperf (perf прошептать) что А, кому D
kuiskia, kuiskata, supattaa, sopottaa; ~ что-то
соседу kuiskata jotain vierustoverilleen; ~
кому-л ласковые слова kuiskia jklle helliä
sanoja
шептаться, шепчусь, шепчешься,
шепчутся imperf с кем I, о чём Р supattaa,
supatella, kuiskutella (keskenään)] ~ с
соседкой supattaa vierustoverinsa (f naapurin-
sa) kanssa; о чём вы шепчетесь? mitä te supat-
telette?; ~ между собой (t друг с другом)
supattaa keskenään
ш6ств|овать, -ую, -уешь, -уют imperf где
(по + D) kulkea, astella (juhlallisesti); ~ по
улице kulkea katua pitkin
ш6фств|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
над кем-чем I avustaa, olla avustajana (t kum-
mina); завод ~ует над школой tehdas avustaa
koulua, tehdas on koulun kummina
шип|ёть, -лю, -ишь, -я*т imperfА. 3. pers на
чём Р, где (в + Р) kihistä, pihistä, sihistä;
масло ~йт на сковородке voi kihisee pannus-
sa; сырые дрова ~йт в печке märät puut palaa
pihisevät uunissa 2. на кого A kuv puhek
sähistä, sihistä (jklle)
шйр|иться, -ится, -ятся imperf где (в + P,
по + D) laajeta, laajentua; в стране <по всей
странё> -ится движение за мир maassa
397
шит
шум
<коко maassa> laajenee taistelu rauhan
puolesta
шить, шью, шьёшь, шьют; шитый, шит
imperfl. на чёмР, темI ommella, neuloa (kiin-
nittää langalla); ~ на машинке <на руках>
ommella koneella <käsin>; ~ иголкой ommel-
la neulalla Z (perf"сшить) что А, кому D t для
кого G, из чего G ommella (valmistaa); ~
платье дочери (t для дочери) ommella leninkiä
tyttärelleen; ~ что-л из шерсти ommella jtak
villakankaasta 3. (регЛлиить) что А, у кого G,
где (в + Р) teettää [puku]; - у модного
портного teettää puku muotiräätälillä; ~ [себе]
костюм в мастерской teettää puku vaatturilla
4. чем I kirjoa, kirjailla; - шёлком <золотом>
kirjoa silkillä <kullalla>
шифровать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf зашифровать) что А
salakirjoittaa (Jk)
шла pret ks идти
шлёпа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf 1. кого А,
по чему D, чем I lyödä [läimäyttää],
lätkäyttää, läiskäyttää; ~ кого-л по спине
läimäyttää jkta [kädellään] selkään 2. чем I, по
чему D ~ вёслами [по воде] polskuttaa [vettä]
airoilla; ~ туфлями [по полу] sipsutella
tohveleissa 3. по чему D puhek rämpiä, tarsia;
~ по грйзи rämpiä kuraista tietä
шлёпа)ться, -юсь, -ешься, -ются imperf
(perf шлёпнуться) куда (в + A) puhek
mätkähtää, lätkähtää; ~ в грязь mätkähtää
kuraan
шлёпн|уть, -у, -ешь, -ут perf mom ks шлё-
пать 1
шлёпн|уться, -усь, -ешься, -утся perf ja
тот ks шлёпаться
шлёшь, шлёт prees ks слать
шли pret ks идти
шлиф|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf отшлифовать) что А 1.
чем I hioa, hiertää; ~ дерево шкуркой hioa
puupintaa hiekkapaperilla 2. kuvhioa., viimeis-
tellä; ~ [свой] стиль hioa tyyliään
шлю prees ks слать
шляться, -юсь, -ешься, -ются imperf где
(по + D) ark paheks, maleksia, vetelehtiä; ~
[без дела] по улицам maleksia [joutilaana]
kaduilla
шмыга|ть, -ю, -ешь, -ют imperf puhek l.
чем\, по 4eMyD hangata, hieroa, kihnuttaa; ~
щёткой по полу hangata lattiaa harjalla A ~
носом niiskuttaa nenäänsä 2. где (мимо + G,
по + D) liikkua, kulkea (edestakaisin); какие-
то люди ~ют мимо окон <по коридору>
joitakin ihmisiä liikkuu ikkunan takana
<käytävällä>
шмыгнуть, -у, -ёшь, -ут perf puhek 1.
mom ks шмыгать; 2. куда (в + A) pujahtaa,
puikahtaa; ~ в дверь pujahtaa ovesta sisään;
pujahtaa ovesta ulos
пшур|овать, -ую, -уешь, -уют; -ованный,
-ован imperf (perf зашнуровать) что А
nauhoittaa, sitoa nauhoilla; ~ ботинки
nauhoittaa kengät
шныр4|ть, -ю, -ешь, -ют imperf где (в + Р,
по + D) puhek puikkelehtia; ~ в толпе <по
коридорам, под ногами> puikkelehtia
väentungoksessa <käytävillä, jaloissa>
шпакл|евать, -юю, -юешь, -юют; -ёван-
ный, -ёван //npe//(pe/f зашпаклевать) что А,
чем I kitata, täyttää kitillä; silottaa; ~ стену
[шпаклёвкой] kitata seinän raot
шпар|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
ошпарить) что А, чем I puhek l. kaataa
kuumaa vettä, valella kuumalla vedellä; ~
что-л кипятком kaataa jhk kuumaa vettä,
valella jk kuumalla vedellä 2. polttaa (kuumas-
sa vedessä, höyryssä); ~ руки polttaa kätensä
штамповать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf что А 1. (perf вы штампо-
вать, наштамповать ja отштамповать)
takoa, valmistaa (muotissa); meistää, stanssa-
ta; ~ детали takoa (t valmistaa) koneenosia 2.
(рег/'заштамповать) leimata; ~ бумагу leima-
ta paperi А ~ решения puhek paheks tehdä
hätiköityjä päätöksiä
штопа|ть, -ю, -ешь, -ют imperf (perf
заштопать) что A parsia; - чулкй parsia
sukkia
штудйр|овать, -ую, -уешь, -уют imperf
(perf проштудировать) кого-что A tutkia; ~
классиков tutkia klassikkojen teoksia; - ма-
тематику tutkia matematiikkaa; ~ роль tutkia
(lopetella) rooliaan
штукат£р|ить, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
выштукатурить, оштукатурить ja отшту-
катурить) что A rapata; ~ стены rapata seiniä
штурм|овать, -ую, -уешь, -уют imperf ко-
го-что A rynnistää, nyökätä; ~ позиции
врага rynnistää vihollisasemia vastaan
шум|6ть, -лю, -ишь, -ii imperf \. где (в, на
+ Р) meluta, hälistä, metelöidä; дети ~я> в ко-
ридоре <во дворе, на улице, на уроке>
lapset meluavat käytävällä <pihalla, ulkona,
tunnilla> 2. из-за чего G puhek pitää [kovaa]
melua, rähistä, rähinöidä; ~ из-за пустяков
pitää [kovaa] melua turhasta (t pikkuseikoista)
3. о чём Р pitää pahaa (t suurta) ääntä, hälistä;
398
щур
эва
газеты ~я"т об Зтом lehdet ovat pitäneet
pahaa ääntä siitä; - о своих успехах pitää
suurta ääntä saavutuksistaan А в голове ~йт
päässäni humisee; в ушах ~йт korvissa
humisee, korvat humisevat
шурш|ать, -у, -ишь, -ат imperf под чем I
kahista, rahista; чем I kahistella, kahisuttaa,
rahisuttaa; песок ~йт под ногами hiekka
rahisee jalkojen alla; ~ газетой kahistella
sanomalehteä
шутить, шучу, шутишь, шутят imperf
(perf пошутить) 1. с кем I laskea leikkiä, leik-
kiä; - с приятелем laskea leikkiä kaverinsa
kanssa А ~ с огнём leikkiä tulella 2. над кем-
чем I laskea leikkiä, pilailla, tehdä pilaa,
pilkata; ~ над кём-л laskea leikkiä jkn kustan-
nuksella; ~ над чьйми-л чувствами pilkata
jkn tunteita
шью, шьёшь prees ks шить
Щ
щадить, щажу, щадишь, щадит; щажён-
ный, щажён, щажена imperf {perf пощадить)
кого-что А 1. armahtaa, sääliä; враги не
щадили никого vihollinen ei armahtanut
ketään 2. säästää, sääliä; ~ [своё] здоровье
säästää terveyttään; не щади себй <свойх
сил> itseään <voimiaan> säästämättä
щегол4(ть, -ю, -ешь, -ют imperfpuhek 1. в
чём Р keikaroida, keikailla; - в новой одежде
keikaroida uusilla vaatteillaan 2. чем I kuv
keikailla, keikaroida; ~ народами <свойми
знаниями> keikailla puvuillaan <tiedoillaan>
щек|отать, -очу, -бчешь, -очут imperf 1.
кого-что A kutittaa, kutkuttaa; ~ кого-л
<п*ггки кому-л> kutittaa jkta <jkn jalka-
pohjia> 2. yksipers где (в + P) kutittaa,
kutkuttaa, kutista, kutiaa; в горле ~очет
kurkkua kutkuttaa; в носу ~очет nenässä
kutiaa, nenää kutittaa 3, что A kuv kutkuttaa,
kutittaa, nivellä; ~ чьё-л самолюбие kutkut-
taa jkn itserakkautta
щёлка|ть, -ю, -ешь, -ют imperf1. кого А,
по чему D näp[s]äytellä, näp[s]äyttää, näpätä,
antaa luunappeja; - кого-л по лбу antaa jklle
luunappeja otsaan; ~ кого-л по носу
näp[s]äytellä jkta nenälle 2. чем I
näp[s]äytellä, naksautella, naksuttaa, näpätä;
~ кнутбм läimäyttää piiskalla; - пальцами
näpsyttää sormiaan; - языком maiskuttaa
kieltään 3. что A syödä, pureskella; ~ орехи
<сёмечки> syödä pähkinöitä Auringonku-
kan seimeniä>
щёлкн|уть, -у, -ешь, -ут perf mom {imperf
щёлкать) 1. кого А, по чему D näpätä,
näp[s]äyttää, antaa luunappi; ~ кого-л по лбу
antaa jiclle luunappi otsaan; ~ кого-л по носу
näp[s]ätä jkta nenälle 2. чем I näp[s]äyttää,
näpsyttää, naksauttaa, näpätä; ~ пальцами
näpsyttää sormiaan; ~ кнутом läimäyttää
piiskalla
щемй|ть, -T imperf yksipers что A ahdis-
taa, puristaa; сердце <грудь> ~т sydäntä
<rintaa> ahdistaa
щипать, щиплю, щиплешь, щиплют ja
puhek щйпешь, щйпят; щипанный, щипан
imperf1. (рег/'щипнуть./'а ущипнуть) кого А,
за что A nipistää, nipistellä; ~ кого-л за руку
<за ухо> nipistää jkta käsivarresta <korvas-
ta> 2. 3. pers t yksipers что A nipistää, purra,
kirveliä, polttaa; мороз щиплет уши pakka-
nen nipistää (t puree) korvia; перец щиплет
язык pippuri polttaa (t kirvelee) kieltä 3. что А
nyhtää, nyppiä; лошадь щиплет траву hevo-
nen nyhtää ruohoa suuhunsa 4. (perf
ощипать) кого-что A kyniä; - курицу kyniä
kanaa 5. (perf щипнуть) что A nykiä;
näppäillä; ~ усы nykiä viiksiään; ~ струны
гитары näppäillä kitaran kieliä
щипнуть, -у, -ёшь, -ут perf ja mom ks
щипать 1, 5
щ^па|ть, -ю, -ешь, -ют imperf кого-что А,
чем I tunnustella, koetella, hypistellä; ~ пульс
у кого-л koettaa jkn pulssia, tunnustella jkn
valtimoa; ~ ткань (t материю) hypistellä kan-
gasta
щ^р|итъ, -ю, -ишь, -ят imperf (perf
сощурить) что А: ~ глаза siristää silmiään
щ^р|иться, -юсь, -ится, -ятся imperf (perf
сощуриться) от чего G siristää silmiään; ~ от
Яркого света siristää silmiään häikäisevän
valon vuoksi
Э
эвакуировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf кого-что А, куда (в, на + А), откуда
(из, с + G) evakuoida; - кого-л <пред-
прийтие> в тыл <на восток> evakuoida jku
<laitos> selustaan <itään>; ~ население из
опасной зоны evakuoida väestö uhanalaiselta
alueelta
эвакуироваться, -уюсь, -уешься^ -уются
perf ja imperf куда (в, на + А), откуда (из, с +
399
экз
явл
G) olla evakossa, joutua evakkoon, tulla
evakuoiduksi; ~ в Сибирь <на boctök> olla
evakossa Siperiassa <idässä>; - из опасной
зоны tulla evakuoiduksi uhanalaiselta alueelta
экзаменовать, -ую, -уешь, -уют; -ован-
ный, -ован imperf (perf проэкзаменовать)
кого А, по чему D tenttiä, kuulustella, pitää
tentti[ä]; ~ студентов tenttiä opiskelijoita; ~
по математике tenttiä matematiikka[a]
экипир|оватъ, -ую, -уешь, -уют; -бван-
ный, -ован perf ja imperf кого-что A erik
(обмундировать) vaatettaa; (снарядить)
varustaa; ~ бойцов vaatettaa sotilaita; ~ экс-
педицию varustaa retkikunta[a]
экон6м|ить, -лю, -ишь, -ят imperf \. (perf
сэкономить) что A säästää, käyttää säästäen;
~ деньги <сырьё, время, сйлы> säästää
rahaa <raaka-aineita, aikaa, voimiaan> 2. на
чём P säästää (jssak,jnk kustannuksella); ~ на
стройматериалах säästää rakennustarpeissa;
~ на питании säästää ruoassa
экранизйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A filmintää, filmatisoida, sovittaa
elokuvaksi; ~ роман filmintää romaani
экспериментировать, -ую, -уешь, -уют
imperf над кем-чем I t с кем-чем I kokeilla,
tehdä kokeita; ~ над кроликами, ~ с кроли-
ками kokeilla kaniineilla; - с новыми мате-
риалами kokeilla uutta aineistoa
эксплуатировать, -ую, -уешь, -уют
imperf 1. кого-что A riistää (työtätekeviä); ~
рабочих <чужой труд> riistää työläisiä
<vierasta työvoimaa> 2. что A hyödyntää,
käyttää hyödyksi, käyttää [hyväkseen]; ~
недра земли hyödyntää maan uumenia; умело
- новую технику käyttää taitavasti uusia
koneita
экспонйр|овать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf 1. кого-что A panna (t asettaa)
näytteille; ~ картину panna taulu näytteille
2. что A valok valottaa; ~ плёнку valottaa
filmi
экспортировать, -ую, -уешь, -уют perf ja
imperf что A viedä [maasta], eksportoida; ~
хлеб <машйны> viedä viljaa <koneita>
экспроприировать, -ую, -уешь, -уют perf
ja imperf кого-что A kirjak pakkoluovuttaa; ~
имущество pakkoluovuttaa omaisuus
электрифицировать, -ую, -уешь, -уют
perf ja imperf что A sähköistää (varustaa
sähköjohdoin); ~ страну <район, сельское
хозййство> sähköistää maa <alue, maa-
talous>
эмалирОвать, -ую, -уешь, -^ют; -ован-
ный, -ован imperf что A emaloida, päällystää
emalilla; ~ посуду emaloida astioita
Ю
юркнуть, юркну, юркнешь ja юркнёшь,
юркнут perf (imperf юркать) куда (в + А)
pujahtaa, puikahtaa, livahtaa; мышь юркнула
в щель hiiri pujahti koloonsa; - в дверь pujah-
taa ovesta ulos; pujahtaa ovesta sisään
ютиться, ючусь, ютишься, ютится imperf
1. где (в, на + А, у + G) olla, sijaita (pienellä
alueella); на берегу <на пригорке> ютилась
деревушка rannalla <mäellä> oli pieni
kyläpahanen 2. где (в, на + А, по + mon D), у
кого G asua, elää (ahtaasti); ~ в лачугах asua
hökkeleissä; ~ по чужим углам asua (t elää)
toisten nurkissa
Я
явить, явлю, 4вишь, йвят; Явленный,
йвлен perf (imperf являть) что A ylät näyttää,
osoittaa; ~ [собой] пример мужества osoittaa
miehuutta
явиться, явлюсь, йвишься, йвятся perf
(imperf являться) 1. куда (в, на + А), к кому D,
за кем-Чем I tulla, saapua; ilmaantua; ~ в суд
saapua oikeuteen; ~ в институт <на за-
седание> без опоздания saapua instituuttiin
<kokoukseen> ajoissa; ~ к ректору <к
минйстру> tulla rehtorin <ministerin> luo (t
puheille); - к секретарю за документами tulla
hakemaan sihteeriltä papereitaan 2. кем-чем I
для кого-чего G olla (jnak); $то явилось
сюрпризом для всех se tuli kaikille yllätyksenä
явля|ться, -юсь, -ешься, -ются imperf \. ks
явиться; 2. кем-чем I olla (jk); он уже много
лет -ется членом научного общества hän on
ollut jo monta vuotta tieteellisen seuran
jäsenenä; атот факт ~ется убедительным до-
казательством того, что... tämä [tosiasia]
todistaa vakuuttavasti [sen puolesta], että