/
Author: Хархордин О.
Tags: политика политические науки социология сборник статей терминология издательство летний сад феномен государства
ISBN: 5-94381-080-3
Year: 2002
Text
6
-
-
-
•
• 2002
66.1(0)
56
TTocnjQfpQas
,
MJ
-10708-1999
:
56
.
.
.
218 . — (
.
,
;
ISBN 5-94381-080-3 (
ISBN 5-94380-019-0 (
ualtio
«
,
.;
:
.
/
.:
. 6).
.
, 2002. —
. -
)
)
stale, etat,
»
,
.
,
-
,
.
.
66.1(0)
©
ISBN 5 -9 4 3 8 1 (
ISBN 5 - 9 4 3 8 0 - 0 1 9 - 0 (
)
6)
©
© «
,
, 2002
, 2002
»,
, 20 0 2
-
,
,
(Sciences Po)
1999—2002
.
,
,
.
,
20
.
.
.
,
,
,
.
.
,
,
.
,
,
,
,
.
,
5
.
«
»
.
,
.
-
,
«
»
,
,
.
-
,
,
,
.
,
il principe
»,
stato
,
,
/
«
»
«
.
,
,
,
,
.
-
,
,
,
«
»
?
«
«
»,
,
»
,
«
«
», «
»
»
«
,
,
,
(
6
,
»:
?
—
-
),
?
,
,
-
,
mantenere Io stato —
(
)
)
stato,
.
(
,
.
III,
, . .«
»,
,
.
III
,
.
,
-
.
,
,
,
political science.
,
,
,
.
,
,
,
,
-
.
,
,
etat «
*,
7
♦
», . .,
-
, condition,
,
.
tinen
,
poliit-
valtioüinen
,
,
,
-
.
,
,
,
.
-
,
,
.
«
*,
Etat
Staat.
,
,
,
,
.
,
,
.
,
,
.
,
,
,
,
,
,
.
,
,
8
,
(
)
1.
—
{beliefs)
,
,
(authority)
16
«
»,
,
(
).
—
,
,
,
,
,
,
,
.
,
,
:
,
(
—
,
),
,
,
.
,
—
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
.
,
1 Quentin Skinner, « Reply to My Critics», in: James Tully, cd.,
Meaning and Context: Quentin Skinner and His Critics. Cam
bridge: Polity Press, 1988.
9
,
,
.
,
,
,
,
,
,
.
,
,
:
,
,
2.
,
,
.
,
,
.
«
»:
,
,
-
.
—
.
.
,
,
,
.
,
:
• Cambridge University Press —
: Quentin
Skinner, «The State» in: T. Ball, J. Farr and R. Hanson,
1 Sheldon Wolin, Hobbes and the Epic Tradition in Political Theory.
Berkeley: Bancroft Lccturc, 1976.
10
eds., Political Innovation and Conceptual Change. Cam
bridge: Cambridge University Press, 1989;
• SoPhi Publishers —
: Tujia Pulkkincn,
«Valtio — The Finnish Concept of the State», in: The
Finnish Yearbook o f Political Thought, vol. 4. Jyvaskyla:
SoPhi, 2000;
• Blackwell Publishers —
: Oleg Kharkhordin,
«What is the State? The Russian Concept of Gosudarstvo in the European Context», History and Theory,
vol. 40, May 2001,
,
.
THE STATE 1
I
«
«
(states)
»2.
»
,
,
.
,
,
—
,
,
,
.
,
,
,
,
1
.
2 Hobbes (1983: 32).
«
1642 .,
. W arrendcr (1983: 1).
,
(1983: 4 —8).
310—312). (
,
«
»
.
,
». —
,
,
.
commonwealth, republic
12
1651 .
,
,
Tuck (1985:
«De Cive»
,
state.
«
»
/ stato
.
.)
,
,
,
,
The State
,
.
,
,
,
.
state
.
,
,
.
.
etat, stato, Staat
,
,
state'.
—
,
.
II
XIV .
status,
,
estat, stato
state,
.
4.
,
,
3
4
«
,
nan (1974)
«De statu hominum»
.
*
Maravall (1961).
,
. Shen-
. Hexter (1973: 155).
13
: «
,
-
,
status
»’.
XII .
,
status
,
,
status regisf.
,
estate royal, estat du roi
status
,
,
(stateliness).
,
XIV .
«Chroniques»
,
,
1327 .
,
, «
[estat]
»7.
1399 .
III
,
«
[state\
,
,
» (Topham et al. 1783:
424, col. 1).
,
«
(stateliness),
»
,
,
,
*.
,
9.
XVII .
5 Mommsen (1970, 1.5.2: 35): «Cum igitur hominum causa omne
ius constitutum sit, primo de personarum statu ac post de cetcris... dicemus».
4
, .: Post (1964: 333—367, 368—414).
The State
state
.
,
,
,
,
de majeste
.
»,
etat
(Bossuet 1967: 69, 72).
,
«
,
«
»,
,
,
«
[slate],
» (Milton 1971: 365).
XIV .
status
10.
status
7 Froissart (1972: 116): «La [ . .
Testat grand noblece».
* Stateliness —
,
.
«
regni —
] peut on veoir de
,
,
stalely,
»
«
status
status
«
»,
»
«
«
»
«
».
«
ing force o f display),
—
(1980: 121 —123);
.
», a status
status
»,
«
»,
«
. —
.
9
.
,
,
—
,
.
.
» (the order
.
Geertz
15
reipublicae
,
".
,
«De iustitia et iure»,
,
—
—
«
status rei Romanae*12.
,
.
,
XIV .,
,
«
[state]
(Post 1964: 310—22).
,
,
»
estat du roilme
1389 .,
,
«
bon etat,
»'1.
.
XV .
,
«
,
{estate|
»14.
,
,
,
.
XIII
.
,
,
,#
,
. Ercole (1926: 67—68).
Hexter (1973: 115)
status
«
».
. Rubinstein (1971: 314—315),
.
11
.,
, Livy (1962, 30.2.8: 372; 1966, 23.24.2: 78);
Sallust (1921, 40.2: 68); Cicero (1913; 2.1.3: 170).
13 Mommsen (1970: 1.1.2: 170).
w Froissart (1824—1826, vol. XII: 93): «Le roi... reforma lc pays en
bon etat tant que tous s’en contenterent».
Shed well (1912, vol. I:
64).
.: vol. I: 66; I: 82,
. .
16
,
The State
— status civitatum, . .
'5.
«Oculus pastoralis»,
. XIII ., \
2017,
«De regime civitatum»1",
1250 .,
XIV .
;
,
—
,
«Dictamina»,
,
,
,
(stato)
1942: 27, 47, 48
(Giannardi
. .).
,
,
,
,
,
,
,
20.
—
optimus status reipublicae —
XIII
,
,
bonus
,
«Oculus pastoralis»
.21
,
status
cizntatis”.
bonus status
23,
15
*
,
.
Ilcrttcr (1910).
(Sorbclli 1944)
,
,
1240.
17
. Franceschi (1966: 16, 27, 28
. .).
14 Giovanni da Viterbo (1901: 230—232
. .).
*
Sorbelli (1944).
*
. Ercole (1926: 67—68)
Post (1964:
18-24, 310-332, 377-381), Rubinstein (1971: 31 4 -3 1 6 )
Mansfield (1983: 851-852).
17
,
«
stato» (Giannardi
1942: 28).
,
civitas
24.
respublica
:
,
,
,
.
,
XIII
.,
.
«
«
,
»
, «
»,
.
,
»
, «
[status]
21
22
23
24
n
18
.
»25.
oplimus status reipubCicero (1914, 5.4.11: 402
1927, 2.11.27: 174); .
optimus civitatis status
Seneca
(1964, 2.20, 2: 92).
. Franceschi (1966: 26),
«ad... comodum
felicem statum civitatis»
. 28:
«ad honorabilcm et prospcruin statum huius comunitatis».
Giovanni da Viterbo (1901:230): «bonus status totius commu
nis huius civitatis».
,
,
,
—
,
.
. Ercole (1926: 67—68),
Hextcr (1973: 155), Rubinstein (1971: 314—316).
«buono ct pacifico stato» c m . Villani (1802—1803, vol. III:
159; vol. IV: 3
. .).
Aquinas (1963, I.II. 19.10: 104): «nam Iudex habet curam boni
communis, quod cst iustitia, ct idco vult occisioncm latronis,
quac habet rationem boni sccundum relationem ad statum
commune».
The State
,
.
,
optimus status
,
«De regime civitatim»,
-
«Dou gouvernement des cites»
«Livres dou tresor» (1266 .)26.
optimus status reipublicae
,
.
(1427—1477)27
«De regendo magistratu»,
,
,
«
,
,
status
respublica,
(status)
»28.
,
,
«
1502, fo. xxxxviirv).
» (
(1453—1505)
,
,
,
-
«De optimo statu».
«
,
,
»29.
,
XVI
.
.
(Erasmus 1974: 162)
*
. Giovanni da Viterbo (1901: 220—222)
,
rector.
. Latini (1948: 402—405),
.
27
,
,
Consenza (1962).
“
(1502, fo. xxxxviir): «nihil existimem a statu et salute
reipublicae alienius».
w Bcroaldo (1508, fo. xvv): «oblitis suorum ipsius commodorum ad
utilitatem publicam quiequid agit debet referre».
19
optimus
pessimus reipublicae status
» (1516 .)
\status\
,
«
: «
,
,
»10.
«
key 1948: 63;
,
«
» (Star-
65, 66—67)
,
,
,
».
,
,
«
«
»
»,
,
,
,
,
,
,
«
»,
,
reipublicae —
,
,
,
optimus status
,
(More 1965: 244).
Ill
,
—
—
.
:
status, stato
,
state,
—
—
,
XIV
(status)
XV
".
-
.
30 Erasmus (1974: 194): «felicissimus cst status, cum principi
parctur ab omnibus atque ipse princeps pater legibus, leges
autem ad archctypum aequi et honesti respondent».
20
The Stete
status
,
12,
,
.
,
status
,
,
.
,
status
,
,
,
,
,
«
status
».
,
stato
*’.
*
. Kantorowicz (1957: 2 0 7 -2 3 2 , 2 6 8 -2 7 2 ), Post (1964:
247-253, 3 02-309), Straycr (1970: 5 7 -5 9 ), Wahl (1977: 80).
, UlImann (1968—1969: 43—44)
,
.
31
,
gallia».
,
on
1570-
.
,
«Franco-
,
«
» («de iis rebus omnibus, quae vulgus etiam nunc
Negotia Statuum populari verbo appellat») (Hotman 1972: 332).
33
,
istato
„
“
/ stato del principe,
»
. Dowdall (1923: 102).
Skinner (1978, vol. 2: 352—358).
.
:
21
,
,
,
.
XII .
Regnum Italicum
".
,
,
(Waley 1978: 128—140).
,
,
—
—
,
,
15.
.
,
civitas
respublica
status, . .
.
optimus
:
signore
,
?
,
.
,
,
—
, —
civitas
.
XIV .
54
35
22
,
,
Waley (1978: 8 3-330).
«
»
(1975: 83—330).
Skinner (1978, vol. I: 139-189).
.
:
The State
,
,
pater patriae,
,
,
16.
,
»
,
«
,
.
,
,
—
—
,
*7.
:
—
—
,
stato del principe, . e.
status principiSy
*8.
stato,
,
,
mantenere lo
,
stato,
XIV .
,
«
»
1290-
,
*
57
xivr
xvr)
.,
,
pater patriae .,
, Beroaldo (1508, fos.
Scala (1940: 256—258, 273).
(1554: 420—421, 428).
(Machiavelli 1960: 102).
w
status
«
»,
,
...
«II Principe»
state
,
: «
». —
.
.
2
il
popolo in suo stato
signoria —
19.
,
,
«Cronaca Pisana»
’
1399 .,
,
stato
govemo,
,
,
(Sardo 1845: 240—241).
«
«II Principe»
»,
(1513 .),
,
,
,
.
,
tenere
mantenere
lo stato — . .
,
10.
(state),
,
,
.
,
,
,
status
stato
,
41.
,
.
» Villani (1 8 0 2 -3 , vol. IV: 24).
.
: vol. IV: 190-194.
«•
. Machiavclli (1960: 16, 22, 2 5 -2 6 , 27, 28, 35
. ).
41
(Rubinstein 1971)
.
24
cm
.
,
,
The Stete
—
.
stato
,
,
status
,
.
,
,
status
,
.
,
«
»
status
status popularise2.
,
,
.
statu»
popularis, status
(1508, fos. xir
(1412—1494)
,
—
19
21).
(1412—1498)
(signori)
«De optimo
status
status unius,
xiiv).
«De regno»
,
civilium status
(Patrizi 1594b: 16—17,
, stato populäre,
«Discorsi»
(Vespasiano 1970—1976, vol. I: 406; Guicciardini 1932:
43
. Aquinas (1966: 136-137, 139-140, 310-311, 319-321,
328—330). Rubinstein (1971: 322)
.
(1978: 169-173).
,
1492 .
(Mansfield 1983: 851),
. Cranz
25
274).
,
stato
,
«II principe»44.
: «
[stati],
,
,
,
[principati]*".
stato
,
1308 .
,
.
«
,
»
,
lo stato de’Neri4\
,
(Sardo 1845: 125),
1355 .,
/ stato de'Nove.
1970—1976, vol. II: 171, 173),
(Vespasiano
,
1434 .,
: «
/ stato*.
,
,
,
XVI .,
.
stato
,
,
46.
43
. Machiavclii (1960: 28, 29)
stato di
(1996: 51)
«
». —
.
.)
44 Machiavelli (1960: 15): «Tutli li stati, tutti e’dominii ehe hanno
avuto et hanno imperio sopra li uomini sono stati
sono
republiche principati». (
,
. —
.
.).
« Villani (1802—1803, vol. IV: 190-191).
.
vol. IV: 25;
vol. VIII: 186.
** Vettori (1842: 432, 436). Rubinstein (1971: 318)
,
pochi. (
,
.
26
The State
—
,
,
,
.
stato
status
,
,
.
,
,
«Oculus pastoralis»
—
—
,
(Franceschi 1966: 24).
1310 .
(
signore
suos status
«Gratulation,
,
,
,
tranquillitas vestri status (M uratori 1741: 131).
,
1337—1339 .
)
,
,
,
,
«per govemare lo stato»47.
.
(Sardo 1845: 91),
,
1290 .,
,
,
stato suo.
(Guicciardini 1933: 298),
«Ricordi»,
1494 .,
,
,
,
stato
18.
,
47
/ stato.
«II Principe»
npnih
,
3-
,
Rowly (1958, vol. I: 127).
27
,
stati;
,
,
,
24-
,
stati
(Machiaveüi 1960: 18, 22, 24, 97).
,
XVI .
.
,
«L’Institution du prince» (1519 .)
(les pays),
,
son
estate.
,
(Starkey 1948: 167),
«
» (1530.),
,
,
«
[state|».
,
«The Nobles» (1563 .),
,
,
«
|state]* (Humphrey 1973. sig. Q. 8r).
,
,
4*
prince
,
«
»,
. «
principe, «
,
,
»
— the mirror o f princes,
«
»
.
»
,
,
»
,
. —
.
49 Bude (1966: 140).
,
tion»
1547 .,
1519 .
. Delaruellc (1907: 201).
28
«
,
.
.
«Institu
The State
regnum
civitas.
,
,
,
.
stato;
,
,
.
«Vite»
1970—1976,
/ stato
.
,
,
/ stato* (Vespasiano
, «
I: 426).
« ,
stati*,
stato,
50.
«Ricordi*
«
/ stato
,
, «
Firenze*,
,
/
51.
,
1527 .»,
,
stato di
«II cortegiano»
/ stato
,
,
.
,
«
stati*,
* Vespasiano (1970—1976, vol. 1: 177, 192).
. Rubinstein (1971: 318).
w Guicciardini (1933: 287, 293).
,
—
—
ragione di stato.
. Maffei (1964: 712—720).
XVI .
. Meinecke (1957: 6 5 -1 4 5 ).
29
: «
stati,
»,
*2.
«II Principe»
/ stato
stati
,
,
,
,
.
,
stato
(Machiavelli 1960: 53, 76, 84).
/ stato
,
,
,
(Machiavelli 1960: 48, 92).
—
—
«II
Principe»
;
—
(dello stato)
cose di stato,
chiavelli 1960: 21, 25).
,
(M a
IV
,
,
,
,
,
,
.
,
status regni
,
stato
.
,
XIV
«
,
„
,
“
Caslglionc (1960: 10, 117—118).
. Shabod (1962: 153—173).
/’1
The Stete
»
,
54.
,
.
,
’5,
status
,
,
stato
,
.
status regni
,
,
,
™.
,
17.
XVII .,
,
,
»
. Post (1964: viii, 247-253, 302-309, 494-498, 269, 333)
«
»
.
.
Kantorowicz (1957: 207—232)
polity-centered kingship.
* Chiappclli (1952: 68).
.
Cassirer (1946: 133-137),
Shahod (1962: 146-155), D’Entrevcs (1967: 3 0 -3 2 ).
55
,
,
50—52,
,
,
.
,
.
,
54,
(Ilexter 1973: 164—167)
,
,
—
Gilbert (1965: 329—330). Mansfield (1983: 853)
,
«
,
stato*.
>
,
,
,
.
—
;
,
,
.
31
.
/ stato
«II Principe»
.
,
,
—
/ stato,
,
il suo stato, . .
5*.
lo stato,
,
,
.
XVI .
.
:
,
«
»'".
,
,
.
,
,
.
*
. Post (1964: 334)
,
,7
status
«
[State],
».
.
,
«
» «l’etat, c’est moi» (Post 1964: 269;
.
. 333—335).
XVII .
(
),
,
.
. Mansfield (1983: 849)
. Rowcn (1961)
XIV
«
».
»
. Machiavelli (1960: 16, 47, 87, 95).
. Mansfield (1983:
852).
32
100.
,
,
The State
(state)
XVI .
etat Staat
»
,
,
,
state
60.
,
.
:
,
«
»,
,
optimus status reipublicae,
,
.
—
.
:
optimus status reipublicae,
.
,
.
,
,
.
,
—
w
(
.
1610 .,
,
.
)
V
XVII .,
42—45, 121 —122).
.,
,
Tanner (1930: 359).
,
status
1570.
. Lloyd (1983: 146—153).
Maravall (1961).
(Shennan 1974: 113—114).
2 -3 7 1 7
.
.
,
. Elliot (1984:
-
33
.
,
,
.
.
,
,
,
-
,
,
.
.
,
,
libertas
.
Regnum Italicum.
,
,
“1.
,
«
libertas
»62.
.
,
,
,
«
»
,
(Machiavelli I960, 1.55: 254—258).
—
*
. Calasso (1957: 83—123) Wahl (1977).
«
»
. n Moclii
(1951).
. Tierney (1981).
42
. Bartolus (1562, 47.22: 779)
«civitates Tusciac, quae non recognoscunt de facto in temporalibus superiorem».
34
The State
.
,
,
(1324 .),
ds*
,
,
,
«Defensor pa
,
,
(Marsilius 1956, II.4: 113—126).
,
-
,
.
,
,
,
(Giovanni
da Viterbo 1901: 266—267).
,
,
»™.
«
,
,
,
,
libertas
.
,
,
«
»,
res publica
.
,
.
,
(ministri)
,
,
.
,
,
,
w Giovanni da Viterbo (1901: 266): «in alterius messem falccm
suam mittere».
35
*4.
,
,
\
«
»
stato franco,
(Dante 1966, xxvii. 54: 459).
,
«Dicerie»
libertä —
,
(Giannardi 1942: 32, 35, 41, 44).
stoto
,
signore
1802-1803, vol. VIII:
,
«
1342
. (Villani
).
»
.
«
,
«De republica Venetorum»
1534 .
,
,
«
[status]
,
libertas
»66.
,
«
,
»
44
,
,
,
(1966).
, . Rubinstein (1952).
* Contarini (1626: 22, 56): «temperandam... ex optimatum ct.
popuiari statu... nihil minus urbi Venetac timenduni sit, quam
principem reipublicae libcrtati ullum unquam ncgocium facesscre possc».
(Pocock 1975:
320-328).
36
The Stete
. «
, —
, —
,
,
»*7.
,
,
«
,
,
,
.
,
-
»**.
,
,
.
,
«
»
»,
«
,
civitas
respublica.
,
.
«
»
,
,
.
,
»
1516 .,
«
1533 .
47 Machiavelli (I960, 11.2: 280): « facil cosa conoscerc donda
nasca ne’ popoli qucsta affezione del vivere libcro: perchc si vedc
per esperienza le cittadi non avere mai ampliato ne di dominio
ne di ricchezza se non mentrc sono state in libertä». (
1869 .
1996: 229. —
.
.)
Machiavelli (I960, 11.11: 280): «La raggione facile a intendere:
perchc non il bene particulare ma il bene comunc qucllo chc fa
grandi le citta. E sanza dubbio questo bene commune non e
osscrvato sc non nellc republichc».
.
1996: 229.
37
,
,
.
,
imperium,
: Rex in regno suo est Imperator.
,
, ,
XIII
,
.
,
-
.
1250-
.
,
,
libertas, . .
,
(Giovanni da Viterbo 1901: 218).
civium
,
,
,
«
», «
»*
,
»
,
«
»
1967: 283;
,
».
1988: 135)
«
(Locke
«
.
,
,
.
;
,
. Latini (1948: 391)
et la plus haute science».
38
;
,
«politique... la plus noble
The State
,
.
.
,
,
,
,
.
,
«
»
.
stato,
status
,
,
.
,
.
,
«Tresor» (1266 .)
bien
.
,
sires
(Latini 1948: 392, 408, 415;
,
402, 412).
(estat),
»70.
[estat\
(
«
«Flore de Parlare»
,
,
1270 .).
,
«
stato
,
,
,
,
19
. Latini (1946: 403)
ville». Cp. c. 411
estat».
,
,
,
stato
»71.
«Arringa»
.
«l’cstal de vous ct de cette
«en bon
39
-
,
,
«
,
»72.
stato
.
,
.
1479 .
«De libertate» (Rinuccini 1957).
,
,
,
.
status,
;
civitas
respublica,
.
,
«De republica Venetorum».
,
,
,
status,
,
,
respublica™.
«De
,
institutione reipublicae»
,
,
.
,
«
,
—
»,
71 Giovanni da Vignano (1974: 247): «che il nostro bom stato
rcmanere in larghe<;a, honorc, grandega e rcponso».
71 Mattco dei Libri (1974: 12): «ke ‘1 nostro bon stato poträ
romanirc in reposo».
73 C m . Contarini (1626: 28, 46):
,
respublica
(Lewkenor 1969)
state.
. Fink (1962).
40
The State
,
«
,
»
74.
,
«
status
»75.
-
,
,
stato,
.
«Discorso»
,
,
,
,
stato
,
.
,
.
«
stato,
,
»,
«
stato
»70.
,
«
stato»,
77.
,
«Discorsi»
stato
,
.
,
,
,
, . .
74
. Patrizi (1594: 281)
«veteres leges*
«pro communi u tili täte*.
75
. Patrizi (1594a: 292, 279)
,
«ne civitatis status evertatur»
«statum reipublicae
everterunt*.
w Guicciardini (1932: 271—272): «ogni stato ed ogni potenzia
eminente ha bisogno delle dependenzie... che tu tti servirebbono
a bcncficio dcllo stato*.
77 Guicciardini (1932: 273): «uno barbacane e fondamento potentissimo a difesa dello stato».
41
(Machiavelli 1960: 135, 142, 153, 192, 194
stati
,
:
78,
™.
,
I,
,
.
,
2,
,
,
,
.
. .).
,
,
.
,
.
,
,
«
stato,
»"0.
6,
,
:
«
»,
.
: «
stato
»
?"1
18,
stato libero
.
, «
»*2.
,
Machiavclli (1960: 1.2): 130-132, 182, 272, 357
. .
” Machiavclli (1960: 11.24): 351-353.
Machiavclli (1960: 1.2, 133): «Licurgo... fccc uno stato che duro
piu che ottoccnto anni». ( .
1996: 121. .
.)
w Machiavclli (1960: 1.6: 141): «sc in Roma si poteva ordinäre uno
stato...» ( .
1996: 127.)
42
The State
«
,
/ stato*m.
,
,
XVII .
«
,
,
»84.
,
,
.
**5,
«
state «
,
state» (Starkey 1948: 61; .
»
,
state,
. 57, 63). «
, —«
»,
, «
»,
(Starkey 1948: 64).
, «
monweal]|» —
,
»
,
[com
,
,
«
state» (Starkey 1948: 71).
«
»
(1556 .).
Machiavelli (1960: 1.18: 180): «1 leggi dipoi che con i magistrati
frenavano i cittadini*. ( .
1996: 156.)
85 Ibid.: «l’ordinare del governo vcro dcllo stato*. (
(1996: 156)
: «
,
,
*. —
.
.)
“
. Fink (1962: 10-20, 5 6 -6 8 ); Raab (1964: 185-127);
cock (1975: 333—422); Haitsma Mulier (1980: 26—76).
■5
,
«
*
«
*
.
. Mayer (1985: 25)
. Skinner (1978, vol. I:
213—242),
.
43
,
,
state.
«
state»
«
,
,
,
,
,
,
state
,
» (Ponet 1942: 98).
,
,
,
.
,
,
1599 .
«De republica Venetorum»
,
,
civitas
respublica,
.
,
com
monwealth, «
».
,
respublica
state.
,
,
,
-
,
«
state*.
,
«
state
1969: 18, 33).
V
,
stato
44
,
,
» (Lewkenor
The Stete
,
-
.
"6.
,
.
,
«
.
(Burke 1910: 93) —
, —«
»,
«
»
—
,
,
»
,
.
,
(entity)
;
- ,
,
,
,
,
.
.
,
,
,
,
,
status, stato
state.
,
,
.
,
.
—
,
, —
,
.
*
(Shennan 1974: 9, 113—114)
(Mansfield 1983: 849—850).
45
,
«
».
, «
»
.
,
state,
,
.
.
,
«
»,
,
,
«
state
106, 105).
«
,
» (Ponct 1942:
,
»,
in the body o f every state,
» (Ponet 1942: 105; .
«
. I l l , 124)87.
«
»
XVII .
«
».
«
»,
,
«
»,
-
«
»
(M ilton 1980: 432—433, 456).
87
,
-
46
».
«
,
,
,
«
. —
«
,
«
»,
.
body
».
. Kantorowicz (1957).
»,
.
The State
,
.
«
»,
,
«
,
(Milton 1962: 202).
«
state,
.
or
»
,
»
,
,
,
commonwealth, «
»,
,
,
,
a free state,
in
«
"*»*9.
«
-
*
,
XVI .,
.
,
,
,
*,
.
.
. Harrington (t977: 173)
«
—
,
,
state
«
.
,
. —
,
(
«Oceana*)
the city
wealth,
.
.
. 161, 170, 171-172, 182-183.
»,
common
47
.
:
cixntas
legislator humanus
populus (
respublica
),
—
,
—
,
,
.
,
,
,
—
.
—
, —
,
pars p r i n d p a n s
,
1570-
.,
,
,
—
91.
,
,
«
»,
,
,
,
,
«
»92.
-
«
»
,
Marsilius (1956, 1.8
*
9: 27—34).
. Condcrn (1985: 262—269).
. llotm an (1972: 287—321),
.
w Locke (1967: 393),
(1988: 357).
«
»
.
Laslctt (1967: 5 0 -5 2 , 6 7 -7 8 )
. Dunn (1969: 4 7 -57, 58-76,
87—95).
. Dunn
(1969: 148-156).
48
The State
civitas
respublica —
.
,
»
,
, «
,
» (Locke 1967: 371;
1988: 337).
,
,
93.
,
,
,
.
,
,
,
— ,
» (public person),
»
«
,
«
<.
,
,
,
,
.
1988: 349),
w
(Howell 1983: 155),
,
«
» —
nos» ~ «
,
,
-
318-348).
* Locke (1967: 386).
.
.
(Locke 1967: 385;
»
«
.
Hotman (1972: 154
, «
,
,
«Vindicac contra tyran».
.
. Skinner (1978, vol. 11:
. 301, 360—361, 371, 381
402—404),
»
.
49
,
,
,
.
,
,
,
,
«
».
,
, «
»
«
,
1988: 340, 349, 404 (
,
,
» (Locke 1967: 375, 385, 445;
. —
.
status
.)).
state,
.
civitas
,
,
(Locke 1967: 434;
,
1988: 393)
,
—
,
.
civitas
city
338; Locke 1967: 373)
«
,
respublica
commonwealth.
,
(1988:
,
ewitas;
common
wealth».
,
,
,
,
50
The State
.
,
,
,
,
«
»,
,
.
,
,
XVII .
,
,
, ,
,
,
,
-
,
.
—
,
,
—
populus
legislator humanus.
XVI .
«De legibus»
(1612 r.),J\
,
XVI .
livres de la republique» (1576 .)
,
,
,
«
,
,
»*5.
95
,
«Six
1606 .,
. Hamilton (1963)
Fernandez-Santamaria (1977).
,
, . Sommerville (1982
1986: 59—80).
.
Tully (1980: 64—68, 111 —116).
51
,
«
\popular commonwealth]
«
«
1965: 340, (
,
»,
(
(Hobbes 1968: 369;
,
,
,
,
»
»
)).
,
:
,
.
,
—
,
.
,
,
,
,
.
,
,
«
»,
«
,
,
»97.
,
,
,
,
,
.
,
,
.
-
. Bodin (1962: 71).
«
»
. Franklin (1973: vii, 50, 93)
Salmon (1973: 361,364).
’7 Hobbes (1968: 241),
(1965: 211).
52
The State
,
,
«
»
«
,
»98.
»
«
,
,
«
»
,
,
«
»
".
,
«
», «
»
,
,
»
«
«
-
»
1965: 157).
(Hobbes 1968: 191;
,
,
,
.
—
,
«
»
,
«
«
, —
».
, —
,
» (Hobbes 1983: 105).
«
,
,
» (Hobbes 1983: 105).
,
,
«
,
»
(Hobbes 1983: 89).
-
,
,
, «
,
(
Suarez (1612: 210): «Quocirca translatio huius potestatis a re
publics in principem non cst delegatio, sed quasi alienatio...
simpliciter illi conceditur».
99
(Bodin 1576: 125)
possesseurs
,
«ne
sont que depositaires et gardes de cette puissancc».
53
),
,
.
,
commonwealth,
,
,
» (Hobbes 1968: 227—228;
,
1965: 196—197).
,
.
,
,
,
.
,
XIV,
,
»: tout Vetat est
«
luim.
,
.
, «
[office]
»,
, «
,
,
,
» (Hobbes 1968: 376;
,
,
1965: 346).
,
,
,
,
.
,
,
,
,
Bossuet (1967: 177).
Keohane (1980: 241—261)
54
Sommcrville (1986: 9 —50).
,
The State
.
?
,
,
.
,
«
»,
,
civitas, Dille, . .
,
101.
,
publica, republique
,
commonwealth.
respublica10*.
res1
republique,
1586 .,
respublica.
,
1606 .,
«The six books of a Common weale»103.
,
«
»;
city,
«
commonwealth» (Hobbes 1968: 73,
,
1965: 42 -4 3 ).
,
,
.
commonwealth,
«Maxims of State» (Raleigh 1661: 3, 8),
«
,
»,
101
. Bodin (1576: 9 ct passim)
ville
cite.
.
Hobbes (1983: 89—90 et passim),
«
».
. Suarez (1612: 351—360)
principes, leges respublica.
. Grotius (1625: 65)
civitas respublica
. 84
romana respublica.
103
.
Bodin (1576), Bodin (1586)
Bodin
(1962).
55
«
».
,
.
city
civitas.
,
,
«
» (Hobbes 1983: 89),
,
city
,
«
,
,
».
—
,
,
—
,
.
«
state,
»
»
«
,
,
,
.
«Republique»
,
104.
, «
estats»,
estat
,
» (Vestat
republique, .
«
soi),
,
,
«
»1"1.
state
cite
,
,
,
republique101.
,
56
,
1606 .,
,
,
«
»,
The State
,
,
.
,
,
«Maxims»,
state
,
state
,
\frame]
«
» (Raleigh 1661: 2).
«
(Bacon 1972: 89)
,
»
.
,
«
state,
, «
».
state
, state
state»
«
» (Bacon 1972: 11, 42, 160, 165).
de
,
facto
■"
states
,
. Lloyd (1983: 156-162). Fell (1983: 9 2 -1 0 7 , 175-205)
,
,
,
status,
«
».
etat (
estat),
,
.
. Church (1972: 13—80) Kcohanc
(1980: 5 4 -8 2 , 119-182). Dowdall (1923: 118)
«Traite des seigneuries»
(1608 .)
seigneuries souveraines
eslatsf
.
.
.
Church (1972: 3 3 -3 4 ) Lloyd (1981; 1983: 162-168).
*•*
, Bodin (1576: 219, 438).
Bodin (1576: 282-283): «Et combien que le gouvernement
d'une Republique soit plus ou moins populairc, ou Aristocratique, ou Royale, si est-que Testat en soi nc re^oit coinpairison
de plus ni de moins: car toujours la souverainte indivisible ct
incommunicable est a un seul».
,
«en matiere d estat» (Bodin
1576: 281,414).
. Bodin (1962: 184, 250, 451)
. . 10, 38, 409, 700
state.
57
state,
,
.
,
,
commonwealth.
city
,
,
,
state.
«De Cive»,
,
«
,
,
,
,
[state]
(Hobbes 1983: 22)
»
»
,
«
,
Commonwealth
Civitas)» (Hobbes 1968: 81), .
,
«
State (
-
,
,
«
»109.
,
,
,
,
,
State.
.
(1965: 47),
«
,
58
«
(
*.
,
,
*. —
.
.
1965: 48; Hobbes 1968: 82)
* —«
,
The State
VI
,
(state),
,
.
,
,
—
,
,
XVII .
,
,
,
,
,
.
,
roi,
:
fo i ,
loi.
,
,
.
,
.
110,
Commonwealthmen —
—
XVIII .
'11.
“•
,
», «
,
»
«
«
»,
.
. «The O ri
ginal and Institution of Civil Government, Discussed» (Hoadly
1773, vol. II: 189, 191, 201, 203 et passim).
59
,
.
,
,
,
.
,
.
.
,
,
.
,
,
,
,
, —
.
,
,
,
,
,
.
,
«
state
,
»
.
XVIII .
.
1720-
.
(state)
,
111
60
.
nick (1968: 2 3 6 -2 6 0 )
,
,
Robbins (1959: 125, 283)
(1975: 423-505).
.
-
The State
(Bolingbrokc 1967a: 19, 43, 93, 131).
1750.
112
,
«
etat
,
,
»"3,
state
.
.
«
»
,
,
,
,
.
,
,
.
,
( allegiance).
,
,
subditus,
-
.
,
,
«
»,
,
.
,
,
,
, suhditi.
,
,
U1
«Of commerce*
«That Politics may be Reduced to
Science*. Cm. Hume (1875, vol. I: 100, 105, 289, 294—295).
U3 C m . Rousseau (1966, «De I'etat civil», c. 55—56).
a
etat
. Dcrathe (1950: 3 8 0 -3 8 2 )
Kcohane (1980: 442-449).
61
,
civitates
ewes,
.
,
,
» — de cive.
«
,
«
,
»,
«
,
» (Hobbes 1983: 90).
,
,
,
(«
»)
,
, ,
,
,
(Hobbes 1983: 151).
«
»
,
,
,
,
,
114.
,
,
«
»,
»
, ,
, «
» (Hobbes 1983: 186).
,
.
,
«
,
.
XVI .,
,
.
,
1350 .,
,
.
1,4
62
.,
, Hotman (1972: 254, 298, 402).
\city\%
The State
,
"5.
,
,
,
,
.
,
,
.
«
»,
,
, «
»;
—
«
,
» (Hobbes 1983: 181).
,
,
,
,
.
,
,
,
:
,
.
,
,
,
la maestä dello stato,
(high state of stateliness)
,
4" (maintain his state)u\
,
,
,
—«
“8.
,
(Bolingbroke 1967b: 333),
,
»,
XVII1 .
,
,
«
,
,
»,
1,5
. Holdsworth (1925: 307—333).
63
,
,
,
«
,
».
,
,
,
,
. .
,
,
,
,
.
,
.
«
,
«
».
,
»,
«
» (Milton 1980: 425).
«
,
,
»
,
(More 1965: 152—156).
«
»
,
,
«
»
«The Ready and Easy Way»
,
(Ponet 1942: 87).
1,4
«
»,
la maestä dello stato,
.
64
», . .
.
117 Machiavelli (1960:
,
«
,
:
.
. 76, 93).
,
. —
,
«'1 «
».
.,
,
Pontano (1952: 1054-1056), Sacchi (1608: 68).
. Rousseau (1966: 54)
«1 personne morale qui
consitue l'Etat».
The State
«
» (M ilton 1980: 426).
,
.
«
«
»
,
»
,
11”.
,
,
,
,
,
,
,
,
«
(Milton
»120.
1980: 426, 429),
,
«
»
«
»
.
,
,
,
.
10-
«
,
,
.
«
,
155)121.
w
128
3
,
,
,
,
» (offices o f command);
«
» (Hobbes 1968: 152,
,
(Geerlz 1980: 121 —123).
«specie regia»
Lcwkenor (1969: 42).
3717
»
Contarini (1626: 56)
65
,
,
.
Aquinas, St. Thomas, Summa theologiae, 3 vols., edited by
P. Caramello. Turin: Marietti, 1963.
Aquinas, St. Thomas, In octo libros politicorum Aristotelis expo
sition edited by R. Spiazzi. Turin: Marietti, 1966.
Bacon, F., Essays, edited by M. Hawkins. London: Dent, 1972.
Baron, H., The Crisis o f the Early Italian Renaissance, 2nd
edition. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1966.
Bartolus of Sassoferrato, Digeslum novum commentaria. Basel,
1562.
Beroaldo, F., «Libellus de optimo statu», in: Opuscula. Venicc,
1508, fos. x—xxxiiii.
Bodin, J., Les Six Livres de la Republique. Paris, 1576.
Bodin, J„ De republique libri sex. Paris, 1586.
Bodin, J., The Six Books o f a Commonweale, translated by
R. Knolles and edited by K. McRae. Cambridge, MA: Harvard
University Press, 1962.
Bolingbroke, Lord, «A Dissertation upon Parties», in: The
Works, 4 vols., vol II. London: F. Cass, 1967, p. 5—172.
Bolingbroke, Lord, «Letters on the Study and Use of His
tory», in: The Works, 4 vols., vol. II. London: F. Cass, 1967,
p. 173-334.
Bossuet, J.-B., Polttique tiree des propres paroles de I ’Eailure
Sainte , edited by J. Le Brun. Geneva: Droz, 1967.
Bude, G., De Vinstitution du prince. Farnborough: Gregg,
1966.
|
command
»,
,
66
«
«
(
»,
1965: 118, 121)
», power
. —
«
.
offices of
.
The State
Burke, E., Reflections on the Revolution in France, Everyman
edition. London: Dent, 1910.
Calasso, F., I Glossatori e la teoria della sovranitä. Milan:
Giuffre, 1957.
Canipano, G., «De regendo magistrate», in: Opera omnia.
Venice, 1502, fos. xxxxiii—xxxxviii.
Cassirer, E., The Myth o f the State. New Haven, CT: Yale
University Press, 1946.
Castiglione, ., «II libro del cortegiano», in: Opere, edited by
C. Cordie. Milan: R. Ricciardi, 1960, p. 5—361.
Chabod, F., L'idea di nazioney 2nd edition. Bari: G. Laterza,
1962.
Chiappelli, F., Studi sul linguaggio del Machiavelli. Florence:
F. Lc Monnier, 1952.
Church, W., Richelieu and Reason o f State , Princeton, NJ:
Princeton University Press, 1972.
Cicero, De officiis , translated by W. Miller. London: Hcinemann, 1913.
Cicero, De Finibus, translated by H. Rackham. London: Heincmann, 1914.
Cicero, Tusculanae Disputationes, translated by J. King. Lon*
don: Heinemann, 1915.
Condren, C., The Status and Appraisal o f Classical Texts.
Princeton, NJ: Princeton University Press, 1985.
Contarini, G., De republica Venetorum. Lyons, 1626.
Cosenza, M., Biographical and Bibliographical Dictionary o f
the Italian Humanists, vol. V: Synopsis and Bibliography. Bos
ton, MA: G. K. Hall, 1962.
Cranz, F., «The Publishing History of the Aristotle Com
mentaries of Thomas Aquinas», Traditio , 1978,
34,
p. 157-192.
Dante Alighieri, Inferno , edited by G. Petrocchi. Milan:
A. Mondadori, 1966.
Delaruelle, L., Guillaume Bude. Paris: H. Champion, 1907.
D’Entreves, A., The Notion o f the State. Oxford: Oxford Uni
versity Press, 1967.
67
Derathe, R., Jean-Jacques Rousseau et la science politique de
son temps. Paris: Presses Universitaires de Franco, 1950.
Dowdall, H., «The Word „State%, The Law Quarterly Review,
1923,
39, p. 98-125.
Dunn, J., The Political Thought o f John Locke. Cambridge:
Cambridge University Press, 1969.
Elliott, J., Richelieu and Olivares. Cambridge: Cambridge
University Press, 1984.
Erasmus, D., Institutio christiani principis, edited by . Her
ding, in: Opera omnia, part IV, vol. I. Amsterdam: North-Holland, 1974, p. 95-219.
Ercole, F., La politico di Machiavelli. Rome: Anonima Romana
Editorialc, 1926.
Fell, A., Origins o f Legislative Sovereignty and the Legislative
State , vol. 1. Cambridge,
: Atheneum, 1983.
Fernandez-Santamaria, J. A., The State, War and Peace. Cam
bridge: Cambridge University Press, 1977.
Fink, Z., The Classical Republicans, 2nd edition. Evanston, IL:
Northwestern University Press, 1962.
Franceschi, E., «Oculus pastoralis», Memorie deWaccademia
delle scienze di Torino, 1966, Mb 11, p. 19—70.
Franklin, J., Jean Bodin and the Rise o f Absolutist Theory.
Cambridge: Cambridge University Press, 1973.
Froissart, J., Chroniques, 14 vols., edited by J. Buchon. Paris:
Vordiere, J. Carez, 1824-1826.
Froissart, J., Chroniques: debut du premier libre, edited by
G. Oilier. Geneva: Droz, 1972.
Geertz, C., Negara. Princeton, NJ: Princeton University Press,
1980.
Giannardi, G., «Le „Diceric“ di Filippo Ceffi*, Studi di filologia italiana , 1942,
6, p. 27—63.
Gilbert, F., Machiavelli and Guicciardini. Princeton, NJ: Prince
ton University Press, 1965.
Giovanni da Vignano, «Flore de parlare*, in: Matteo dei Libri,
Arringhe, edited by E. Vincenti. Milan: R. Ricciardi, 1974,
p. 229-325.
68
The State
Giovanni da Viterbo, «Liber de regimine civitatum*, edited
by C. Salvemini, in: Bibliotheca iuridica medii aevi, 3 vols.,
edited by A. Gaudenzi, vol. III. Bologna: Societa Azzoguidiana, 1901, p. 215-280.
Grotius, H., De iure belli pads. Paris, 1625.
Guicciardini, F., Dialogo e discord del reggimento di Firenze,
edited by R. Palmarocchi. Bari: G. Laterza, 1932.
Guicciardini, F., Scritti politid e ricordi, edited by R. Palma
rocchi. Bari: G. Laterza, 1933.
Haitsma Mulier, E., The Myth o f Venice and Dutch Republican
Thought in the Seventeenth Century, translated by G. T. Mo
ran. Assen: Van Gorcum, 1980.
Hamilton, B., Political Thought in Sixteenth-century Spain .
Oxford: Clarendon, 1963.
Harrington, J., The Political Works o f James Harrington, edited
by J. Pocock. Cambridge: Cambridge University Press, 1977.
Hertter, F., Die Podestalitteratur Italiens im 12. und 13. jahr hundert. Leipzig. B. G. Teubner, 1910.
Hexter, J., The Vision o f Politics on the Eve o f the Reformation.
New York: Allen Lane, 1973.
Hoadly, B., The Works, 3 vols. London: W. Bowyer and
J. Nichols, 1772.
Hobbes, ., Leviathan, edited by C. Macpherson. Harmondsworth: Penguin, 1968.
(
:
, «
»,
.:
,
,
2.
:
, 1965.)
Hobbes, ., De cive: The English Version, edited by H. Warren der. Oxford: Clarendon, 1983.
Holdsworth, W., A History o f English Law , vol. VIII. London:
Methuen, 1925.
Hotman, F., Francogallia, edited by R. Giesey and J. Salmon.
Cambridge: Cambridge University Press, 1972.
Hume, D., Essays, 2 vols., edited by T. Green and T. Grose.
London: Longmans Green, 1875.
Humphrey, L., «The Nobles, or Of Nobility», in: The English
Experience,
534. New York: Da Capo Press, 1973.
69
Kantorowicz, E., The Kings Txvo Bodies. Princeton, NJ: Prince
ton University Press, 1957.
Keohane, N., Philosophy and the State in France. Princeton,
NJ: Princeton University Press, 1980.
Kramnick, I., Bolingbroke and his Circle. Cambridge, MA:
Harvard University Press, 1968.
Laslett, P., «Introduction», in: Locke, J., Two Treatises o f
Government, edited by P. Laslett, 2nd edition. Cambridge:
Cambridge University Press, 1967, p. 1—120.
Latini, B„ Li Livres dou tresor, edited by F. Carmody. Berke
ley, CA: University of California Press, 1948.
Lewkenor, L., The Commomvealth and Government o f Venice,
in: The English Experience, vol. 101. New York: Da Capo
Press, 1969.
Livy, Ab urbe condita , vol. VIII, translated by F. Moore.
London: Ileinemann, 1962.
Livy, Ah urbe condita, vol. VI, translated by F. Moore, Lon
don: Heineinann, 1966.
Lloyd, II., «The Political Thought of Charles Loyseau
(1564—1610)», European Studies Review, 1981,
11, p. 53—82.
Lloyd, II., The State , France and the Sixteenth Century. Lon
don: George Allen and Unwin, 1983.
Locke, J., Two Treatises o f Government, edited by P. Laslett,
2nd edition. Cambridge: Cambridge University Press, 1967.
(
:
,«
»,
.:
,
,
3,
:
, 1988.)
Machiavelli, N., II principe discorsi, edited by S. Bertelli.
Milan: Feltrinelli, 1960.
(
:
,
.
.
.
:
, 1996.)
Maffei, R. de., «II problema della „Ragion di Stato“ nei suoi
primi affioramcnti*, Rivista intemazionale di filosofia del
diritto, 1964,
41, p. 712-732.
Mansfield, H., «On the Impersonality of the Modem State:
A Comment on Machiavelli’s Use of Stato*, The American
Political Science Review , 1983,
77, p. 849—857.
70
The State
Maravall, J., «The Origins of the Modern State», Journal o f
World History, 1961,
6, p. 789-808.
Marsilius of Padua, The Defender o f Peace, translated by
A. Gewirth. New York: Columbia University Press, 1956.
Matteo dei Libri, Arringhe, edited by E. Vincenti. Milan:
R. Ricciardi, 1974.
Mayer, ., «Faction and Ideology: Thomas Starkey’s Dia
logue* t Historical Journal, 1985,
28, p. 1—25.
Meinecke, F., Machiavellism, translated by D. Scott. London:
Routledge and Kegan Paul, 1957.
Milton, J., «The Tenure of Kings and Magistrates», in: Complete Prose Works, vol. Ill, edited by M. Hughes. New Haven,
CT: Yale University Press, 1962, p. 190—258.
Milton, J., «History of Britain», in: Complete Prose Works,
vol. V, edited by F, Fogle. New Haven, CT: Yale University
Press, 1971.
Milton. J., «The Ready and Easy Way to Establish a Free
Commonwealth», in: Complete Prose Works, vol. VII, edited
by R. Ayers, revised edn. New Haven, CT: Yale University
Press, 1980, p. 407—463.
Mochi Onory, S., Fonti canonistiche delVidea modema dello
stato . Milan: Societa Editrice «Vita e pensiero», 1951.
Mommsen, ., ed., Digesta, 21st ed. Zurich: Weidmannes, 1970.
More, St. Thomas, Utopia, in: The Complete Works o f St.
Thomas More, vol. IV, edited by E. Surtz and J. Hexter. New
Haven, CT: Yale UniversityPress, 1965.
Muratori, L., ed., «Gratulatio», in: Antiquitates Italicae, vol. IV.
Milan: Arretti, 1741, p. 131-132.
Patrizi, F., De institutione reipublicae. Strassburg, 1594.
Patrizi, F., De regno et regis institutione. Strassburg, 1594.
Petrarch, F., Opera quae extant omnia. Basel, 1554.
Pocock, J., The Machiavellian Moment. Princeton, NJ: Prince
ton University Press, 1975.
Ponet, J., «A Short Treatise of Politic Power». Reprinted in:
W. Hudson, John Ponet. Chicago, IL: University of Chicago
Press, 1942, p. 131-162.
71
Pontano, G., «De principe*, in: Prosaton latini del quat
trocento , edited by E. Garin. Milan: R. Ricciardi, 1952,
p. 1023-1063.
Post, G., Studies in Medieval Legal Thougfit. Princcton, NJ:
Princeton University Press, 1964.
Raab, F., The English Face o f Machiavelli. London: Routledge
and Kegan Paul, 1964.
Raleigh, W M «Maxims of State*, in: Remains o f Sir Walter
Raleigh. London: W. Shcarcs, 1661, p. 1—65.
Rinuccini, A., «Dialogus de libertate*, edited by F. Adorno,
in: Atti e memorie delTaccademia toscana di scienze e lettere La
Colombaria, 1957,
22, p. 265—303.
Robbins, C., The Eighteenth-century Commonwealthman. Cam
bridge, MA: Harvard University Press, 1959.
Rousseau, J.-J., Du contrat social, edited by P. Burgelin. Paris:
Garnier-Flammarion, 1966.
Rowen, II., «„L’etat, c’est a moi“. Louis XIV and the S tato ,
French Historical Studies, 1961,
2, p. 83—98.
Rowley, G., Ambrvgio Lorenzetti, 2 vols. Princeton, NJ: Princc
ton University Press, 1958.
Rubinstein, N., «Florence and the Despots. Some Aspects of
Florentine Diplomacy in the Fourteenth Century*, Transac
tions o f the Royal Historical Society, 1952,
2, p. 21—45.
Rubinstein, N., «Notes on the word stato in Florence before
Machiavelli», in: Florilegium historiale, edited by J. Rowe and
W. Stockdale. Toronto: University of Toronto Press, 1971,
p. 313-326.
I
Sacchi, B., De principe viro. Frankfurt, 1608.
Sallust, Bellum Catilinae, translated by J. Rolfe. London: Mac
millan, 1921.
Salmon, J., «Bodin and the Monarchomachs*, in: H. Denzer,
ed., Bodin. Munich: Beck, 1973, p. 359—78.
Sardo, R., «Cronaca Pisana*, in: Archivio storico italiano,
1845,
6, part II, p. 73-244.
Scala, B., «Da legibus et iudiciis dialogue*, edited by L. Borghi, in: La Bibliofilia, 1940,
42, p. 256-282.
72
The State
Seneca, De beneficiis, translated by J. Basore. London: Heinemann, 1964.
Shadwell, L. (ed.), Enactments in Parliament Specially Con
cerning the Universities o f Oxford and Cambridge, 4 vols.
London: Clarendon, 1912.
Shcnnan, J., The Origins o f the Modem European State ,
1450—1725. London: Hutchinson, 1974.
Skinner, Q., The Foundations o f Modem Political Thought,
2 vols. Cambridge: Cambridge University Press, 1978.
Sommerville, J., «From Suarez to Filmer: A Reappraisal», The
Historical Journal, 1982,
25, p. 525—540.
Sommerville, J., Politics and Ideology in England, 1603—1640.
London: Longman, 1986.
Sorbelli, A., «I teorici del reggimcnto comunale», Bidlettino
deWistituto storico italiano per il medio evo, 1944,
59,
p. 31-136.
Starkey, ., A Dialogue between Reginald Pole and Thomas
Lupset, edited by K. Burton. London: Chatto and Windus,
1948.
Strayer, J., On the Medieval Origins o f the Modem State ,
Princeton, NJ: Princeton University Press, 1970.
Suarez, F., Tractatus de legibus,
Deo legislatore. Coimbra,
1612.
Tanner, J., Constitutional Documents o f the Reign o f James I.
Cambridge: Cambridge University Press, 1930.
Tierney, B., Religion, Law and the Growth o f Constitutional
Thought, 1150-1650. Cambridge: Cambridge University
Press, 1982.
Topham, J., et al., eds., Rotuli Parliamentorum, vol. III. Lon
don, 1783.
Tuck, R., «Warrender’s De cive*, Political Studies, 1985,
33,
p. 308-315.
Tully, J., A Discourse on Property. Cambridge: Cambridge
University Press, 1980.
~
Ullmann, W., «Juristic Obstacles to the Emergence of the
Concept of the State in the Middle Ages», \\nnali di storia del
diritto, 1968-1969,
12-13, p. 43-64.
73
Vespasiano da Bisticci, Le vite, 2 vols., edited by A. Grcco.
Florence: Nella sede dell’istituto nazionale di studi sul rinascimento, 1970—1976.
Vettori, F., «Parero [On the Government of Florence,
1531 —15321», in: Archivio storico italiano, 1842,
1,
p. 433-436.
Villani, G., Istorie fiorentine, 8 vols. Milan: Societä tipografica
dei classici italiani, 1802—1803.
Wahl, J., «Baldus de Ubaldis and the Foundations of the
Nation-State», Manuscripta, 1977,
21, p. 80—96.
Waley, D., The Italian City-republics, 2nd edition. London:
Longmans, 1978.
Warrender, H., «Editor’s Introduction», in: Hobbes, ., De
cive: The English Version, edited by H. Warrender. Oxford:
Clarendon, 1983.
«Et a t »
«et at »
etat
,
,
:
,
,
'.
IV,
,
,
—«
» —
.
etat
,
— etat (
)
Etat
—
2.
—
affaire d ’Etat,
,
.
«
etat,
»
Etat.
Etat
(
), Patrie (
administration (
1
:
«
), gouvemement (
).
etat,
»
Nation
)
,
;
,
. (Michel Montaigne, Essais, Paris: Editon de la Pleiade,
1950, Livre III, p. 1089.)
1
coup d'etat
,
,
coup
-
d'Etat.
,
«
«
»
»,
status,
stare (
etat/Etat
: Etat
«
» —
).
«
etat
»
,
(
,
,
(
-
) —
etats-gene-
—«
»).
,
tiers etat (
»
Assamblee nationale, «
«
».
estats’ —
)
,
—
nation,
«
1789 .4
,
?»,
Etat
,
1789 .: «
,
» —
etat —
,
«
»,
,
, . .
.
,
,
Etat
.
Nation,
5
Etat
,
.
estat
etat
Estat
: «s» —
,
XVII .
,
.
4 Emmanuel Sieyes, Qu'est-ce que le Tiers Etat? Paris: PUF, 1982.
76
«Etat»
,
«ötat»
,
,
.
.
,
guerre,
,
war,
,
,
lobby,
.
,
,
.
politeia,
,
politie,
,
,
,
5.
politeia
a res publica
res publica,
republique.
republique
politeia,
,
.
police
«
Cite,
»,
civitas (
«
»).
,
,
.
Etat
«
»:
,
.
,
Etat
«
»
5
politie Jean Baechler, «Groupe ct
sociabilitc», in: Raymond Boudon, ed., Traite de sociologie, Paris:
PUF, 1992,
,
.
77
police
,
republique,
Etat
.
,
,
,
.
,
societe civile,
,
«
».
,
,
societe civile
,
Etat
,
etat de nature, . .
societe civile.
,
,
,
,
,
,
.
,
,
Etat.
,
,
,
,
—
,
,
.
,
,
,
,
,«
,
»
.
,
—
, Etat, —
,
polis,
«
«
koinonia politike,
»
»
,
«
»
«
».
Civitas, State, Stato, Etat
polls
,
,
koinonia politike
polis.
,
:
«
78
,
»,
«Etat»
«ötat»
XIII .,
,
XV
,
d.
:
polis.
cite
Etat
stato
,
«II Principe*
XIX .
,
1550 .
,
(1513 .).
,
,
politike (
polis (
),
koinonia
);
,
(t),
( ),
6.
Robert GROSSETESTE
(
1253)
politica communicario
HERMANN THE GERMAN
( . 1250)
conununicacio politica
William of MOERBECKE
(imperfecta 1260- 1264)
communitas politica
civitas
t
communicatio politica
civilis comnuiTiitatis
civitas
t
MOERBECKE
. 1265)
{perfecta
police
t
t
ALBERTUS MAGNUS
( . 1265)
communitas politica
THOM AS AQUINAS
(1 2 6 9 -1 2 7 2 )
communicatio politica
civilis communitatis
civitas
PETER of AUVERGNE
(1274—1290)
communicatio politica
civitas
GILES of ROME
(1277 1279)
societas civilis
civitatis
civitas
4 Dominique Colas, Civil Society and Fanaticism, A Conjoined
History. Stanford: Stanford University Press, 1997, p. 365—367.
,
.
79
DANTE (1 3 0 9 -1 3 1 2 )
civitas
M ARSILIUS of PADUA
(1324)
civitas
JEAN BURIDAN
( . 1340)
communicatio politica
WALTER BURLE1G
( . 1343)
cominunicatio politica
NICOLE ORESME
(1350)
communication
politique
cite
t
LEONARDO BRUNI (1438)
societas civilis
civitas
t
DON CARLOS de Navarra
(1509)
socictat de cuidadanos
policia
ciudad
t
M ELANCHTHON (1529)
societas civilis
civitas
t Är
Simon ABRIL (1534)
compania civil
ciudad
t
Antonio BRUCIOLI (1547)
civile societa
citta
t
Bernardo SEGNI
(1550)
civile compagnia
repuhlica
Stato
t
Peter VETTORI (1552)
communio civilis
civitas
Louis LE ROY (15G8)
compa^nie civile
societe civile
cite
civill societie
Citie
State
(
.
Louis LE ROY
.
) (1598)
t &
et
t
&c
William ELLIS (1778)
political society
CHAM PAGNE (1797)
commune republique
cite
t
J. G. SCHLOSSER (1798)
bürgerliche Gesellschaft
Staat
t
Charles MILLON (1803)
societe civile
Etat
t
TH U ROT (1824)
association politique
cite
t
Jules BARTHELEMY
SAINT-H1LAIRE (1837)
association politique
Etat
t
Jacob BERNAYS (1872)
Staatlichen
Gemeinschaft
Staat
t
V. COSTANZ1 (1918)
associazione politica
citta
t
80
t
«Etat»
«ötat»
Jean VOILQUIN (1945)
societe civile
Jean TRICOT (1962)
communautc politique
cite
t
Ernest BARKER (1946)
political association
state
t
Games LORD (1984)
political parterncrship
city
t
Tcrcnce IRWIN (1985)
political community
Pierre PELLEGRIN (1990)
communaute politique
t
t
t
citc
: 1'estat du royaume
«De Rcgimine principum» («
»)
7.
,
1296 .8
«
»
,
XIII .
,
«Unam sanctum».
estat
,
«
«
estats —
,
.
»,
», . .
-
,
estat
condition —
», —
, estre
faire
,
-
«
.
eslre en estat de mal
estat de bien faire
,
, «
»9.
,
7
8
,
— Aegidio Romae.
,
: Aegidio Romae
(Gilles of Rome), Li livres du Gouvernement des rois. London:
MacMillan, 1899.
81
,
-
.
,
,
haut estat
10.
, . .
:
estat
condition,
,
,
estat*".
«
estat
:
,
. .
,
(estat)
,
,
12.
,
11.
,
-
,
.
,
,
:
(estats)
«
»14.
«
cite, vil(l)e (
)
»
estat
«
»
), communaute de vil(l)e (
polis
koinonia politike
15.
«
».
estat,
«
,
—
9 Ibid., p. 26 :
*•
11
12
•
14
82
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
«
estat
p.
p.
p.
p.
p.
14.
16.
80.
131.
345.
p. 270,
»
.
societas civilis.
».
bon estat du
6
.
«Etat»
«6tat»
royaume‘fi, «
»,
,
bon estat du royaume'1.
royaume
.
: le bon estat du
,
estat
,
«
»
estat,
,
'*.
:
estats
«
»,
,
,
,
19.
estat(s)
:
,
«
».
L'estat
20
estat
,
faire esta?' («
—
»):
* Ibid., . 102.
17 Ibid., . 330.
.
(Bernard Guencc, L'Occident aux
XlVe siecle et XVe siecle. Les Etats. Paris: PUF, 1991, p. 61—63)
,
Etat
status regis
status reipublicae.
,
.
.: O tto Gierke, Political
Theories o f the Middle Ages. Cambridge: Cambridge University
Press, 1987.
83
a) estat —
,
(NB:
b) estat —
police, «
«
»,
nation, patrie
;
c) estat —
:
,
. .;
d) estats ( .
)—
,
, «
»;
e) estats ( .
) —
);
»
Etat
,
:
Estates, .
) —
«
-
estats (
«
»;
,
»
(
,
,
).
,
Republi
,
queny
,
,
«
lica,
»,
res pub
,
,
Etat, «
— ^Republique —
».
,
,
»" —
Jean Bodin, Les Six livres de la Republique. Paris: Fayard, 1986.
1593 . (
*
22
.
,
.
.
: ibid., V, chap. 4, p. 108.
» Ibid., I, chap. I, p. 27.
84
1576 .),
6
,
-
.
«Etat»
«6tat»
,
.
,
«Les six livres de Etat».
a) estat
estat
,
condition,
«
,
,
»
,
.
,
.
: «
,
,
,
[auquel estat ]»24.
,
»,
Vestat d*une cite , «
,
. .
,
(
,
).
: «
,
| Vestat universel des Republiques ],
,
...»2\
,
,
.
estat ,
estat
«
».
,
: «
estat ,
»26.
: «
[estat]
* Ibid., IV, chap. I, p. 30.
Ibid., I, chap. I, p. 27.
-
»27.
,
.
) estat
),pais (
(
)
estat
police (
nation
).
estat
Vestat d'Ethiopie
,
.
,
Vestat de Venise2*. Ho estat,
,
.
,
,
, «
,
,
,
»29.
,
«
,
», reformer Vestat”,
, «
», pour Vaccroissement de Vestat™.
,
,
estat
,
( )
24 Bodin, Les Six livres de la Republique, IV, chap. I, p. 30.
17 Ibid., V, chap. I, p. 11.
n Ibid., V, chap. I, p. 9.
19 Ibid., I, chap. I, p. 29. (
: tanl pour nett oyer la
mer des autres pirates, que pour assurer son estat, et le cours de la
traffique.
,
,
,
,
,
.
,
)
estat
il suo stato,
,
.
stato/estat.
». —
* Ibid., I, chap. I, p. 36. (
»
«
86
.
. —
* Ibid., I, chap. 8, p. 181. (
.
.)
.)
: «
: «
». —
.
.)
«Etat»
.
«ötat»
,
estat:
.
) estat
,
,
estat
».
«
,
estat
.
,
,
estat populaire, «
».
estat Anstocratique, «
»,
estat Royal, «
»12.
,
4
: «
[les estats
laires],
,
».
«
,
[ mastiere d'estat\y
Republique,
»
,
-
estat populaire
.
*
«
| estat po
pulaire]
».
,
estat
,
.
,
«
«
»
.
»
. Estat
,
—
* Ibid., IV, chap. IV, p. 135.
53
estat
),
estat des Romains, estat de Tarente, estat de Florence,
,
estat
Republique.
87
politeia
constitution, «
—
»:
,
.
«
»,
: «
,
,
\estat\,
,
,
»*4.
,
.
«
.
Republique»
,
,
,
Republique.
,
,
,
,
,
estat.
,
,
VIII
—
.
,
estat
,
,
,
—
,
,
,
estat,
.
,
Repub,
, . . Vestat ßeurissant, «
,
estat
:
lique
,
,
» (
( )).
,
,
-
Republique
,
™.
54 Bodin, Les Six livres de la Republique, IV, chap. I, p. 37.
35 Ibid., IV, chap. 1, p. 8.
88
«Etat»
d) estat
«ötat»
,
.
.
,
estats, «
»36.
(
),
,
,
d'estats et d'honneurs, «
,
, estats,
»37.
“.
,
estats
,
.
,
,
estats —
:
,
,
—
.
e) estats
,
etat/Etat —
,
,
estat
Republique,
.
les Estats —
,
*
37
58
*
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
Ibid.,
,
Parlement39.
-
V, chap. II, p. 63.
V, chap. II, p. 63.
I, chap. VIII, p. 198
I, chap. 8, p. 213.
.
V, chap. V, p. 196.
(1576)
.
1577 .
89
estats
,
,
,
. .
,
estats:
estats,
,
«
,
.
1498 .
», trois
estats de France,
les estats
,
,
40.
VIII
,
41
42.
,
,
Ahil
,
.
estat
la conservation de Vesta 13,
.
(
( )).
,
, Vestat du Royaume
( )),
,
41. Estats (
(
)
,
,
.
,
estats —
,
,
les estats.
,
40
41
41
«
44
90
,
Bodin, Les Six Iwres de la Republique, IV, chap. I, p. 199.
Ibid., IV, chap. I, p. 199-200.
Ibid., IV, chap. I, p. 200-203.
Ibid., IV, chap. 1, p. 222.
Ibid., IV, chap. I, p. 197.
les
,
«Etat»
«ötat»
XVIII .
estat, estats
,
.
,
, estate,
.
estat,
,
,
estat
.
estate,
,
son estat, «
,
,
,
»,
4,5.
,
,
:
,
«
,
:
,
,
,
,
,
»40.
,
.
,
, estats,
,
estat
—
.
,
estat
, . .
45 Me
,
, . .
?
.
il suo stato
«
estat
.
haut estat
.
son estat, . .
,
,
»
. —
“ Ibid., IV, chap. I, p. 186.
91
«
»
,
47:
.
,
,
,
,
,
XVI —XVII
.
f) estats
Republiques,
»43.
,
,
».
«
48
,
Conseiller (Testat, «
XI
«
[ Conseillers d festat\,
,
R ep u b liq u eC o n seil d'estat — . . ,
«
» —
prince hebete, «
»,
.
:
,
.
Repub
liques
Secretaire d'estat,
,
,
,
estat
Aristocratique", . .
(
estat
( )).
«
»
«
»
—
les estats et offices'2, «
».
_________
!
47 Bodin, Les Si$ livres de la Republique, V, chap. IV, p. 118.
4
.
«
»
«
». —
.
.
49 Ibid., Ill, chap. HI, p. 10.
» Ibid., HI, chap. HI, p. 7.
" Ibid., IV, chap. I, p. 136.
92
«Etat»
«6tat»
,
.
Republique.
estat
,
:
estat honorable, «
«
: «
»“ .
»,
—
,
,
,
fles estats et honneurs]
»*4.
:
,
.
,
, estats et offices
. .*
,
grands estats, «
* .
,
,
aux plus
estat
,
,
,
honneur, estat et devoir de chevalerie, «
»*57.
estats, . .
Republique, . .
,
,
.
,
™
,
«
»
*
»
*
”
»
,
Ibid., IV, chap. IV, p. 120, 122, 123, 132, 137.
Ibid., V, chap. IV, p. 101.
Ibid., V, chap. IV, p. 104.
Ibid., V, chap. IV, p. 105.
Ibid., V, chap. IV, p. 106.
Ibid., V, chap. IV, p. 108.
Ibid., IV, chap. IV, p. 126.
,
.
Monarchie seigneuriale
,
et offices, . .
,
.
Monarchie royale
estats et offices, «
«
»,
.
,
.
estats
—
,
»,
59,
,
“.
,
«
»
,
.
,
estat (
( )) ,\
estat
.
estats
.
estat,
estats
,
,
,
.
estats
(estaty2.
«
,
—
l’estat des finances ,
»
«
,
estate.
,
, . .
*4.
Republique
* Bodin, Les Six livres\de la Republique, IV, chap. IV, p. 126.
“ Ibid., IV, chap. IV, pi 132.
* Ibid., IV, chap. IV, p.'"' .
Ibid., V, chap. IV, p. 117.
« Ibid., V, chap. IV, p. 114.
« Ibid., V, chap. IV, p. 115.
94
»
«Etat»
«ötat»
estats,
estate.
:
,
estat.
,
,
,
,
—
.
,
:
estats,
,
Republique.
,
.
1579
.
Conseiller d'estat
«
,
»,
«
[des Estats et Offices]
,
».
,
.
: «
«
»;
—
»,
»
«
,
,
. .
,
—
™.
,
:
estat
,
,
« Ibid., V, chap. IV, p. 116.
Charles de Figon, Discours des Estats et Offices , tant du
gouvemement que de la justice et des finances de France. Paris,
1579.
. Le Roy Ladurie,
Revue de la Bibliotheque
nationale, vol. 198, p. 19—35.
95
Republique,
-
,
,
.
estat
,
.
,
,
,
«
»
.
,
.
estat
«
(
»
«
.
»™
», «
police*1
»69)
«
70;
chose publique71
civile (
peuple, «
«
»77.
republique,
politeia12.
cite73, pays1*,
societe
7’).
nation,
»™,
estat,
,
.
,
,
grandes polices,
,
estat
«
IIo
96
estats et
»7".
:
les debauches de notre pauvre estat,
»74.
affaires d ’Estat,
», «
»80.
,
«
«
«
: «
Estat
, —
»
:
,
[celui des Turcs]»*'.
«Etat»
«6tat»
estat
,
,
**2.
,
forme de la police
,
,
1”,
—
,
144.
,
«
:
,
estat —
: «
estat
, — a estat
—
», «
»,
»**.
67 Michcl Montaigne, Essais. Paris: La Pleiadc, 1950.
1595 .,
,
1580, 1588, 1595 .
.
,
police
: Essais 1, chap. XXIII, p. 150, chap. XXV,
p. 174; II, chap. Ill, p. 398.
48 Ibid., I, chap. XXIII, p. 144.
: «
(forme de police)
.
XXVIII).
,
». (
,
,
-
,
. :
,
, 1958,
. 1, . 147. —
XXXV
p. 261—262 — «
polices)»:
police aeconomique, «
».
" Ibid., , chap. XXXI, . 799.
71 Ibid., II, chap. XXXI, p. 800.
71 Ibid., , chap. XVII, p. 723.
” Ibid., II, chap. VIII, p. 439.
74 Ibid., I, chap. XXV, p. 167; II, chap. XII, p. 487, 653.
” Ibid., II, chap. X, p. 454.
74 Ibid., 1, chap. XXII, p. 136, 137, 140.
3717
.
:
.)
«
», police ecclesiasitique (I, chap.
69 Ibid., Ill, chap. XIII, p. 1203.
4
.
I
,
(nos
97
estat
,
“
87
,
—
—
,
,
»88,
.
ses provinces, «
estat
«
«
»™.
,
,
pour visiter Testat de
»9“.
“1.
77 Montaigne, Essais, I, chap. XII, p. 66, chap. XXI, p. 131,
chap. XXIII, p. 140, 143, chap. XXV, p. 174, chap. XXVI, p. 185,
chap. XXXII, p. 254, chap. XXXVI, p. 262, 266; II, chap. II,
p. 375, chap. Ill, p. 399, chap. XII, p. 645, 647, 652, 653,
chap. XVI, p. 704.
,
barbares, «
»,
nations
estrangieres, «
» :
,
. (I, chap. XXXI, . 239.)
78 Ibid., II, chap. XII, p. 645. (
—
,
, . 2, . 285 —
«
».
,
. —
.
.)
7’ Ibid., II, chap. XXX, p. 799; III, chap. IX, p. 1089; II, chap. I,
p. 370.
M Ibid., I, chap. XXV, p. 171.
• Ibid., I, chap. XXV, p. 176.
« Ibid., I, chap. XIX, p. 101.
w
«Mcthodus ad facilcm historiarum cognitionem* (1566). (
:
,
.
:
,
2000. —
.
.)
Ibid., I, chap. XXIII, p. 141.
n Ibid., I, chap. XXIII, p. 147.
|
u Ibid., 1, chap. XLII, p. 141; II, chap. XI, p. 475.
•7 Ibid., II, chap. I, p. 371
estat d'esprit et de corps, «
ytfa
»,
«Etat»
,
«6tat»
,
,
: «
—
»1*.
«
nation.
»—
,
.
—
—
.
,
,
.
nation
,
.
,
,
»,
«
compatriotes, «
,
,
»93.
: «
,
»91.
,
,
.
w
»
"
w
»
»
. (Ibid., , chap. ,
. 399.)
Ibid., II, chap. 1, p. 371.
Ibid.
Ibid., Ill, chap. XIII, p. 1203.
Ibid., Ill, chap. IX, p. 1097.
Ibid., II, chap. II, p. 376. Le pire estat de Vhomme, c’cst quand il
perd la connaissance et gouvemement de soy. (
,
,
,
—
,
—
«
—
.
». .
.)
Ibid., I, chap. XXVI, p. 191.
Ibid., Ill, chap. IX, p. 1089.
:
«
,
»,
«
«
»95.
»
.
,
,
,
,
.
«
» —
.
, «
»9*5
, «
ments d'estat|
,
,
[
-
»97.
,
(estat)
,
.
-
,
,
,
,
(
,
),
.
,
,
«
,
[estat]
, —
».
,
, «
,
,
»98.
w Montaigne, Essais, I, chap. XXXVII, p. 266.
* Ibid., I, chap. XXVI, p. 183.
" Ibid., I, chap. XXVI, p. 191.
* Ibid., I, chap. XIX, p. 101.
100
«Etat»
,
«ötat»
-
,
.
,
.
-
,
.
-
,
,
estat,
«
», the state o f nature.
soci£t£ civile
Etat
societe civile (
Cite,
politie,
societas
civilis
koinonia politike),
, etat
naturel
etat de nature , «
»,
.
«De cive»
«
—
,
[societe civile]»".
Etat societe civile
.
«
,
[societe civile]»
Etat
.
,
societe civile», «
».
,
.
,
«De l’etat des hommes hors la
,
«
»,
etat/Etat
«
»
’00.
,
13, «Of the duties of those men who sit at the helm of
101
state», «
,
»,
: «Des devoirs de
ceux qui exercent une puissance souveraine», «
,
».
. Etat
,
,
«
»
societe civile,
,
.
,
: «De l’Etat», «De la Societe civile»
«Du
contrat social».
«
»
1776 .
184
Etat
«
» — . .
«
» —
,
, . .
politie. Etats
«
»
.
,
,
99 Thomas Hobbes, Le Citoyen ou les fondements de la politique.
Paris: Garnier Flammarion, 1982.
«De Vetat des hommes hors de Vetat»
.
,
m
♦
»,
state
etat
.
:
-
,
,
,
,
,
etat/stato/
?
«Il Prin
cipe» — Tutti li stati, tu Ui e'dominii... sono stati e sono republiche principati —
sono stati, «
»,
stati
.
,
,
«
»,
,
,
,
stato. —
.
.
102
«Etat»
—
( . 3,
«ötat»
XIII).
,
,
Etats (
,
)
.
.
,
«
»
,
,
:
—
,
—
.
,
,
,
,
'01.
«
«
Tiers-Etat, «
,
,
:
.
,
»,
»
,
».
Etats,
,
,
,
: «
,
,
,
,
.
,
[moi\
,
.
,
,
,
[Cite],
[Etat]y
\ Republique],
[corps politique]:
,
\Souverain],
Rousseau, «Du Contrat social», Livre III, chap. XV, in: CEuvres
completes, vol. III. Paris: Gallimard, 1964, p. 428.
103
[Puissance] —
,
.
,
[Peuple],
[ Citoyens]
[Sujets]
,
.
,
;
,
»102.
,
103.
,
(Estats)
,
,
.
,
,
.
Etat,
,
.
—
—
.
«
,
,
,
,
,
,
».
«
»,
«
»104.
.
,
,
,
,
,
Rousseau, «Du C ontrat social», 1, chap. VI, p. 361.
:
,
.
:
- ,
, 1998, . 208—209.
.
,#3
,
,
6
citoyeny «
»,
bourgeoix, ^
(Ibid.)
Ibid., Ill, chap. I, p. 396. (
,
. 245-246.)
104
-
».
,
«Etat»
«ötat»
105.
,
Etat,
.
:
,
. .
,
,
Etat,
,
«
,
»106.
,
, Etat
,
,
,
,
.
,
Etat
nation
,
.
«
Etat
»
,
«
».
nation («
Etat», —
—
,
),
«
constitution».
,
,
,
,
-
«
»,
, . .
,
.
,
Etat01.
,
: «
—
—
,
,
Rousseau, «Du Contrat social, I version», I, chap. IV, in:
CEuvres completes, vol. Ill, p. 296.
m Rousseau, «Du Contrat social», 111, chap. I, in: CEuvres com
pletes, vol. Ill, p. 399. (
,
,
. 250.)
Rousseau, «Sur le gouvernement de la Pologne», p. 971.
105
*108.
etat
:
etatsm.
«
etat
»:
«
»
Republique
,
«
,
»
110,
'".
etat
.
«
etat
»
de nature, «
»,
etat civil, «
social, «
societe civile, «
»,
etat
».
»,
«
» 1761 . ,
1762 .
«
:
»
, . . VEtat
de Nature" \
politiqueu:\
,
la societe civile1,4
Societe
.
Rousseau, «Sur le gouvemement de la Polognc», p. 959.
Ibid., p. 1010.
“• Ibid., p. 959.
1,1 Rousseau, «Lcttres ec rites de la montagne», in: CEuvres com
pletes, vol. III, p. 895.
112 Rousseau, «Du C ontract social,
version», 1, chap. 1\/, p. 295.
113 Rousseau, «Discours sur l’origine et les fondements de l’megalite
parmi les hommes», in: CEuvres completes, vol. III, p. 1S(3.
»< Ibid., p. 164.
\
Ibid., p. 193.
106
«Etat»
«6tat»
«
»
.
etat de nature
etat civil (
,
etat de nature Etat.
»
).
:
Etat
«
,
«
»,
,
.
Etat
,
»
Estats — «
,
«
» —
,
estat
.
,
1815 .
,
,
Etat
«
»
«De la Monarchie selon la charte»,
11“,
,
coup d ’Etat"\ «
», komme d'Etat"*%«
».
d'Etat, «
»“4.
,
Etat.
—
,
Ministre
France,
,
114 Alphonse de Chateaubriand, <De la monarchic selon la charte*,
in: Grands Ecrits politiques. Paris: Imprimerie Nationale, 1993,
vol. II,. p. 330, 414, 415, 419, 437, 446, 454,465.
Societe
civile
.
1.7 Ibid., . 464.
1.8 Ibid., . 367, 410.
Ilf Ibid., p. 319. «
»
.
,
.
107
,
,
,
,
6
*
.
Etat
,
,
.
:
Etat?
.
,
.
«
»
,
corps intermediäres,
,
.
.
,
Etat,
,
gouvemement, «
—
». Etat
,
,
120.
—
«
»,
.
,
,
,
.
,
«
»121,
,
,
,
,
,
,
'22.
/
,
les pays d'etats — . .
108
«Etat»
«ötat»
,
,
—
.
,
,
.
—
,
.
,
,
,
XVIII .,
.
,
Estats.
,
,—
—
121.
Etat
—
,
.
,
nation
,
Tocqueville, L'Ancien regime et la revolution, III, chap. III. Paris:
Gallimard, 1952, p. 266.
121 Ibid., I, chap. II, p. 66.
,
«
*
,
1848 . (
* ( Herrschaft)
«
*
«
*
«
.
.
«
1871 .,
-
—
)
«
.
—
«
*
,
,
*
*.
.
109
Etat'2*.
«
estat,
,
»,
,
«
,
,
»,
, condition.
,
«
»
[condition]*™.
«
condition
estat
,
. .
,
.
etat
,
.
,
«
»
:
—
,
condition
'26.
,
,
XIX .
,
,
.
.
Etat,
,
1830 .
,
Etat,
grandeur, «
Etat
»
,
.
,
10 Tocquevillc, UAncien regime et la revolution, I, chap. II, p. 338.
114 Ibid., Ill, chap. Ill, p. 259, 263, 266, 320, 321.
125 Rousseau, «Discours sur l’origine et les fondcmcnts de 1/inegalitc
parmi les hommes», in: CEuvres completes, vol. Ill, p. 190.
M Alexis de Tocqueville, De la Democratic en Amerique, 2 vols.
Paris: Vrin, 1990.
110
«Etat»
«6tat»
127,
,2 .
XIV
XIV «
—
»,
,
,
,
Etat
XXI .
,
,
Etat
129.
etat (
,
)
,
—
, . .
,
«
,
» —
Etat
,
-
127
.: Dominique Colas, «La citoyennete au risque de la nationalite», in: M. Sadoun, ed., La Democratic en France, II, Limites.
Paris: Gallimard, 2000.
IM Louis XIV, Memoires pour Vinstruction du Dauphin. Paris: Imprimeric nationale, 1992, p. 249.
XIV
,
*maintenir la grandeur de son Etat . ( .
:
mantenere il suo stato. —
.
.)
|2*-
XI (
1524
.)
«
»,
«
«
»,
estat
»,
,
,
.
trois Estatz 1474 .
.
royaume, «
!
son
».
. (Philippe de
Commyncs, Memoires. Paris: Imprimerie nationale, 1994, p. 53,
233.)
111
,
.
,
Etat
nation
,
«
»
«
«
»,
»
130.
(
,
)
,
Etat [
«
]»
.
,
,
Etat
.
—
,
.
XIV,
,
.
,
«
»
«
-
Etat™.
»,
,
,
,
«
»132,
,
«
»133.
,
(
:
)134 —
«II Prin
cipe»
,3#
^
.
.: Charles De Gaulle, Discours et Messages, 5 vols/Paris:
Plon, 1970.
w Memoires pour Vinstruction du Dauphin, p. 43.
■» Ibid., p. 114.
»3 Ibid., p. 114.
112
«Etat»
Prince,
stato.
«6tat»
/
, . . prince
son estat.
,
:
,
.
,
,
», Republique,35.
«
Etat
,
.
,
Etat
,
,
.
,
XXI .
.
,
,
V
(etat)
136.
,
,
.
(Etat)
_________
134
:
,
XVI—XVII
.
«
»
,
«
».
1,5 Bodin, Les Six livres de la Republique, IV, chap. I, p. 8, 186.
134
,
,
,
,
, .
«Liberty,
equality, impunity?», The Economist, 2001, 21 sept.
VALTIO -
«
1809 .
»
I
1
,
-
—
,
,
.
,
Landtag,
-
stat
,
valtio — «
» —
.
,
,
,
,
,
XIX .,
-
,
,
*.
,
,
,
1.
1
—
,
«
1
1 Jussila (1987; 1989: 8 8 -9 0 ; 1995: 65).
5
XIX . «Keisarin Suoini*: «
/
I
29
* (Klinge 1997: 12).
114
1809
—
.
* —
.
Valtio —
«
»
.
.
,
stat
XIX .
(
),
—
«
» —
,
,
,
.
,
» ( kansakunta)
,
«
«
».
,
,
,
«
»
,
4.
.
,
,
,
stat
valtio
XIX .
XIX .: «
,
,
valtio
1840-
(
)».
.
.
,
_
.
?
4
: «
,
,
-
,
,
,
,
,
1789 .
„
Assemblee Nationale,
44».
,
,
,
.
115
,
valtio
: «
»5.
,
«
»
—
—
.
.
,
,
1840.
.
,
valtio
1840-
.
.
,
valtio
,
,
,
,
,
.
.
,
.
,
,
valtio
,
,
—
,
,
*.
,
»
«
«
»
,
,
.
/
» Tommila (1984: 74).
4
(
,
. —
116
.
.
Valtio —
«
»
,
valtio
XIX .
,
«
».
,
,
,
.
valtio
,
valtio.
,
,
,
,
,
,
7.
«
»
-
-
.
—
7
«
*
,
,
,
,
.
1990-
,
.
.
«
.
*;
117
Geschichtliche Grundbegriffe,
.
,
,
.
,
,
Begriffsgeschichte
,
,
«
».
,
*.
Geschichtliche Grundbegriffe
,
.
,
-
-
«
.
»,
,
,
,
,
,
,
.
,
,
-
,
.
,
,
,
* Richter (1995: 6).
ftegrifjsgeschichte
: Geschichtliche Grundbegriffe, Histo
risches Wörterbuch der Philosophie Handbuch politisch-sozialer
Grundbegriffe in Frankreich, 1680—1820.
118
Valtio —
«
»
,
.
, . .
.
,
.
,
,
.
.
,
,
.
,
-
.
,
—
» —
«
,
,
.
,
.
,
.
,
,
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
.
XIX
.,
,
.
119
1840—1850. «
.,
» —
—
.
,
,
,
.
,
,
.
,
,
valtio
,
-
.
.
,
,
»
«
.
,
«
,
»
,
«
«
»
»,
.
,
,
.
,
.
.
,
,
,
,
.
,
.
,
,
priori
.
.
120
Valtio -
«
»
,
,
,
,
.
valtio
,
,
.
.
.
,
,
,
,
Geschichtliche Grundbe
,
.
,
griffe.
,
,
.
,
,
valtio,
,
.
.
1848 .
,
,
,
.
;
,
,
,
.
,
.
—
,
—
,
121
.
.
.
,
valtio
,
kansakunta (
,
,
1840-
)
*.
.
Valtio
valtio —
,
,
,
,
,
.
,
,
valtio
,
stat
1847 .
«
»
Suomen kansalle Hyodyksi»10.
«Lukemisia
stat
valtio
,
XIX .
waldy valdelma
,
,
wallasto.
9
,
,
«
»
,
,
,
•• Rapola (1960: 65).
122
.
Valtio —
«
»
valle
valteinen
”.
Valtio
.
-
1853 .
stat (
ta-kunta, waltio
,
waltio
Walta.
,
(
)
walta (
rike)
Wal57
stat-,
), hallitus (
)11.
11 Paavilainen (1983: 88—95).
'*.
walta-kunta (
), maa-kunta
80
,
12
1865 .
,
1850-
.,
.
,
«
*:
«Suomi on scntäan cri maa, eri valle kuin Venäjä* («
,
valle (
),
*);
1861 .
«
»: «Suomalaisilla on tässa Suuriruhtinaskunnassa yhta
suurct wallastolliset oikeudet kuin ruotsia puhuvillakin...
(«
wallastolliset (
)
,
).
: «Rauhanliitto (1809) oli wallasto-oikeudellinen teko* («
1809 .
wallasto- (
)*).
Staats-Recht
11
Stats Rätt.
—
Slat: Waltio\
statsärende: waltiollinen
hallituksellinen asia (
);
statsändamal: waltiollinen
hallituksellinen päätarkoitus (
);
statskunst: waltio-taito (
. Staatskunst)\
statslära: waltio-oppi (
statsvetenskap: waltio-tiede (
wissenschaft).
15
—
statsafsigt: walta-kunnallinen
,
,
. Staatslehre);
,
. Staats
hallituksellinen tarkoitus;
123
stat-,
-
waltiou.
-
,
15.
Valtio,
,
,
,
,
.
valtakunta (
,
;
valta (
;
. Makt,
. Macht),
. Regering,
. Regierung),
valtio
,
valtio,
,
. Rike,
. Reich),
hallitus (
;
stat
.
stat
XVI .,
:
Staat, state, stat.
status
il stato, Vetat,
:
,
,
statsangelägenhet: zvalta-kunnallinen,
hallituksellinen,
waltiollinen asia;
Stasborgare: maa-kuntalainen;
Statsförfattning. hallitus-muoto\ (grundlag) perustus-laki\
Statsförvaltning: walta-kunnan hallitus.
14
valtio,
:
stat (rike): waltio, wallasto, walta-kunta;
till staten hörande: waltiollinen, wallastollinen, waltiowaltion,
wallaston.
—
Statsangelägenhet: wakio-toimi, waltio-asia, waltiollinen asia
toimi;
statsborgare: waltiolainen, waltion -jäsen;
statsembete: waltiowalta-wirka, waltiollinen wirka\
statsfange: waltio-wanki, waltarikos-wianki;
statsförbrytare: waltio-rikollinen, waltq-rikoksen tekijä]
statsförvalttning. waltion-hoito
-hällinto;
statshvälfning: waltio-mulkkaus, wallan-kumous.
124
Valtio —
«
»
?
,
?
,
,
,
,
stat
valtio.
,
valtio?
,
,
,
stat.
stat, der Staat, the
state, Vetat, il stato,
status,
,
State»
,
dern)
,
.
«The
( mo
.
,
:
,
status
.
il stato, Vetat
the state
XIV .
,
,
,
.
,
,
,
, . .
.
,
,
125
.
,
.
«
,
»
,
»
«
,
,
.
,
,
, *true original extent and end o f
,
,
,
civil government».
,
.
,
,
,
.
,
^ 4>
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
—
—
126
«
^
».
Staat,
,
Valtio —
«
XIX .,
»
,
.
,
Geschichtliche Grundbegriffe,
Staat
,
status
Staat
XV .,
.
XVIII
.
,
( Furste),
:
(Reichstag)
. Reich
«
»
XVIII
.
.
Staat
,
,
Furstenstaat.
»
«
XVII .,
XIX .
Staat
,
Vetat
la republique
Vempire.
Staat
.
XIX .
1800 .
.
Staat
:
.
,
,
,
«
».
,
( Handlungssubjekt),
,
«
.
,
,
staat, Kulturstaat,
»,
, persona moralis.
,
.
,
Recht
Sozialstaat.
127
,
status
,
,
,
.
,
,
.
,
1“.
,
.
valtio
,
—
—
,
-
,
status,
.
stat
^
,
.
etat
Ordbok
stat
,
Svenska Akademins
,
.
,
stat
respublica — «
», «
1681 .
Vinterstat
respublica glacialis
,
/
*
128
, Gellncr (1983: 3 —4).
/
».
Valtio —
«
»
fiskestaten.
(
) —«
,
: «
( uti stateme sträcker sig kunskap inte längt),
,
».
»,
,
:
I:
,
-
,
,
,
,
;
:
;
,
,
,
,
,
;
,
;
III:
,
,
,
IV:
,
;
;
,
;
,
,
,
,
,
V:
;
;
,
;
,
;
,
,
.
V
):
a)
b)
*1 (
(
.);
,
1802
,
«
,
,
c)
d)
e)
5
3717
,
»;
,
,
.:
,
(
);
-
«
makter och stater,
»;
129
f)
:
g)
XIX .,
h)
rik
/ (
;
,
, statens jamvagar (
,
,
;
XVIII—
)
);
Man i siaten (
»,
—«
i)
«
»);
j)
)
;
stat i
staten (
);
1)
—
,
,
«
(
,
)
».
valtio
,
,
2)
1). Valtio
1),
^
3),
I—IV
V.
valtio
.
,
stat,
V,
stat
I—IV,
,
valtio
valtio.
,
.
.
,
valtio
stat.
—
,
),
( . statistik, statistics,
affairs ,
).
130
/
(
,
tilasto
), asiantila ( . state of
saaty ( . estate,
),
Valtio —
«
»
saadyllinen (
),
.
stat
tila (
,
,
saaty (
)
),
valtio
,
.
-
(
)
,
.
,
,
.
«
»
,
.
V,
.
,
valtio
,
stat
.
V
,
,
,
,
valtio]\
17
,
slat
, or
. Rikssvenska
finlandssvenska
1809
—
,
.,
.
131
,
,
,
.
—
,
,
.- .
,
-
—
,
.
,
,
,
.
,
,
stat,
,
,
valtio.
,
,
.
stat
^
valtio™.
Staat,
,
,
sedlighet, «
Sittlichkeit
,
.
siveellisyys,
»,
Sittlichkeit,
Sitten (
),
sedlighet
sed (
).
,
,
-
“
,
1997-1999; 1999).
132
.
/
I
. Pulkkinen (1989;
Valtio —
«
»
«
».
»
—
«
,
,
,
,
lichkeit,
,
. Sedlighet — Sitt
-
,
,
«
»
.
,
«
»
.
,
,
.
,
.
, . .
,
,
,
,
.
,
.
,
,
,
.
staten)» —
,
siveellisesti ( . sedlig)»19 —
valtiossa ( . i
«
—
,
«
,
,
133
,
,
,
,
-
.
,
sedlighet/siveellisyys
.
,
.
,
.
«
»
medborgerliga samhalle, «
»,
.
,
—
»
20,
-
«
:
.
, «
Sedlighet — Sittlichkeit
sweellisyys ,
-
.
,
, itöK,
^
siveellisyys-poliisi (
,
.
,
siveellisyys
,
.
*
«
»
,
—
—
.
,
kansalaisyhteiskunta (
)
,
,
,
.
134
.
Valtio —
«
»
», verksamheten i medborgerliga sam,
, «
», verksamheten i staten —
,
.
hallet —
:
,
,
«
»,
«
».
,
—
.
,
«
»
,
,
«
»
,
.
.
.
«
»
,
.
»,
, «
,
«
»,
21.
—
,
—
,
.
,
,
: «
,
;
*
,
,
«
»
—
Mai
-
.
135
,
,
,
,
.
,
».
,
,
,
—
,
«
»
,
.
,
.
.
stat,
,
,
22.
verksamheten i staten (
),
.
,
.,
,
,
,
«
»
.
verksamheten i staten
verksamheten,
,
stat
.
s ta t
,
,
, «
»
,
,
,
,
.
.
stat
,
, «
.
136
.
,
»,
Valtio —
«
»
stat
-
,
,
-
,
,
.
,
stat
.
1840-
.
,
,
«
valtio,
»
,
.
,
.
«
valtio
»
,
valtio
Ordbok,
, . .
(
),
.
(
(
V
Svenska Academins
: valta (
), ulkovallat (
), valtakunta (
,
),
),
(
,
), maakunta (
,
Suomi (
), Ruotsi (
)
Suomenmaa (
,
), isan),
( ) meilla (
)
,
Suomen valtio
).
.
,
,
suuriruhtinaanmaa (
) suuriruhtinaskunta (
).
,
,
137
,
,
,
, suomen-maa (
), maakunta (
,
suuren ruhtinaan-maa (
,
,
,
),
(
,
),
),
Suomi.
—
.
.
23.12.1808 .
,
29.3.1809 . —
,
,
1854 .,
,
.
valtio,
,
.
,
,
,
valtio.
,
,
,
,
«
...»,
valtiollinen
(
),
valtiolliset asiat (
)
,
, valtiomuoto (
,
), valtiopaivat (
,
,
), valtiollis-yhteiskunnallinen ( ^^
), valtio ja kunta (
^
,
).
«
»,
1847 .’23,
valtio
13
:
valtakunta (
,
. Reich,
. Rike)24, 6
25, 6
valtiopaivat
(
)
valtio-neuvos
(
,
. Stats-Rad).
138
Valtio —
«
valtakunta
,
,
),
22
,
, valtakunnan asiat (
,
valtio — valtiolliset asiat26.
stat,
,
,
valtio21.
»
«
» 1848 .
valtiopaivat
.
(
)
1848 .).
, valtio
,
,
(
60
6—7
.
.
valtiopaiva
«
;
.
,
»
,
.
.
.
,
.
-
.
24
,
,
valtakunta: «
,
( valtioammeki), —
,
». ( Suometar, 23.02.1847.)
-
.
: «
intellectuell),
(
„
: «
:
. materiell),
“,
.
,
(
.
valtioinen (
.
administrativ)».
,
( valtiolliset)
,
,
». ( Suometar,
02.01.1847.)
: «
(
)
( Valtakunnan yhteisiä )».
(Suometar, 18.04.1847.)
17 «
,
,
,
,
,
,
Maan yhteisiä varoja (
.
. — „
“,
,
— Finska Statsmedel)». (Suometar,
17.03.1847.)
139
— 11
«
(
,
4
valtiollinen
».
)
5
,
,
,
yksivaltio (
), liittovaltio (
), kirkkovaltio
(
), valtiovarain ministen (
).
XIX—XX .2 ,
,
valtio
«
»,
,
.
: 1)
,
valtiot sodassa (
), toiset valtiot
(
); valtio
; 2)
—
,
valtiontalous (
),
«
», «
», «
», «
», «
», «
»; 3)
—
valtion elimet (
), valtionhallinto (
), valtion virkamies (
, .
. Beamter); 4)
— valtiosaanto (
,
), valtiojarjestys (
,
, «
»), oikeusvaltio (
,
.
Rechtsstaat); 5)
«
»
«
»,
muodostaa valtio (
^
,
«Suomen
Kuvalchti»,
«Heisingin Sanomat»,
,
.
«
,
.
140
»,
,
Valtio —
«
»
valtiollinen
valtiolliset puolueet
), valtiolliset ),
).
,
,
(
riaatteet (
valtiollinen kansanvalta (
), valtiollinen elama (
), valtiolliset kysymykset (
), valtiollinen eheys (
).
valtio
vallat (
) ulkovallat (
)
valtakunta (
,
).
valtio
kruunu (
).
.
litus (
), kruunu (
hal
).
valtakunta (
)
valtakunta, valta, kruunu,
.
,
1840-
,
.
,
,
,
.
,
.
,
«
»
-
.
,
,
141
.
,
,
29.
valtio —
, «
valtiollinen (
valtiopaivat (
»)
).
Valtiopaivat (
)
valtio, . .
1860-
*
ih
1840-
.,
valtiopaivat (
»)
valtiopaivamies (
,
, «
,
,
,
. —«
valtiopaivat
»).
,
,
,
1863 .,
Landtag.
Valtiopaivat
,
ta)
( eduskun-
:
valtiopaivat.
Valtiopaivat
,
»
,
.
<.^
.
.
,
stat
142
,
polilisk,
,
«
.
*,
Valtio —
«
»
,
)
<|
valtiosaanto (
valtiomuoto (
).
,
,
,
valtio
.
,
,
,
«
».
,
,
,
.
.
,
,
,
,
.
«
»
.
Valtiollinen (
)
valtio
valtiollinen,
,
.
valtiollinen
,
poliittinen (
valtiolliset pyrinnot (
lliset tavoitteet (
stukset (
),
. Valtiollinen
,
), valtio-
valtiolliset harra-
)
),
.
valtiollinen
,
143
,
.
,
,
,
«
».
.
stat,
.
,
verksamheten i staten (
,
),
,
.
linen toiminta (
pyrkimykset (
,
valtiol
), valtiolliset
.,
)
poliittinen
toiminta (
(
), poliittiset pyrkimykset
)
.
,
stat
.
,
,
politisk,
poliittinen (
)
30.
poliittinen
—
valtiollinen
1950-
.
1920».
.,
^
------------------39
,
,
poliittinen
«
1950-
valtiollinen
,
.
.: Palonen (1999).
144
.
Valtio —
«
»
valtiollis-yhteiskunnallinen (
-
),
yhtevikunnallinen (
). Valtiollinen
poliittinen (
»
)“
«
.
«valtio»
.
,
,
,
,
—
—
,
.
,
,
.
«
», . .
,
.
,
,
,
«
».
,
«
,
».
valtiollinen,
.
,
poliittinen
valtiollinen
,
,
,
.
,
valtio
,
.
yhtelskunta (
31
)
.: Kettunen
( 2000).
145
valtiollinen
.
,
valtiollinen tapahtuma (
),
valtioteko (
).
,
,
,
,
valtio
,
valtio
,
.
.
,
,
valtio
.
.
,
politiikka
valtio
.
,
,
^
,
,
.
146
Valtio —
«
(1)
.
»
.
23.12.1808 .,
-
:
( Suomen-Maa)
.
(Hallitus — Wallan)
,
,
(Maanvilelijan)
(Maakun-
,
)
.
,
,
,
(Suomen-Maan) <...>
men-Maanf2.
(2)
( Suo29.03.1809 .
:
:
( hallituxemme),
(Maasa)
,
,
,
,
,
,
-
51 Suomen historian dokumentteja, p. 12—13.
147
:
...*3
(3)
.
1854 .,
(1831-1866):
<...>
,
,
-
: Suomen historian dokumentteja, p. 14.
.: . .
,
, 1886, . 2, . 335—336: «
14)
,
,
,
,
,
;
».
,
I 15 (28)
16 (29)
,
(
),
«
»
,
»,
1827 .
Maasa, a halituxemme
«
«
».
,
.
,
,
(
),
,
«
,
148
».
,
XIX
;
.
Valtio —
«
»
(ihallitus-asiossa),
( meita)
( maakunnissa),
,
...34
1.
:
Pai
(
XIX
).
,
.
Svenska Akademins Ordbok. (
).
2.
Ahlman, Fred, Svenskt-Finskt Lexikon. Ruotsalais-Suomalainen
sanakirja. Helsingfors, 1863.
Europaeus, Daniel, Svensk-Finskt Handlexicon. Ruotsalais-Suo
malainen sanakirja. FLS. Helsingfors, 1853.
Ordboket oz)er Svenska Spraket. Lund: Svenska Akademien,
1989, vol. 30.
3.
Suometar, 1847—1848.
Suomen Kuvalehti, 1918—1970.
Heisingin Sanomat, 1999.
4.
Juva, Mikko, V ilho Niitemaa and Päiviö Tommila, eds. Suo
men historian dokumentteja. Helsinki: Otava, 1970. (
,
.
.).
54 Ibid.,
. 51—52.
? —
.
.
.
.
valtio — valtio-hoinnolisesti,
«
(
(
* —
), maakunta (
,
24.04.1861,
,
Suomenmaa
) suuriruhtinaanmaa
). Ibid., . 104—105.
149
Puolueohjelmia 1900—1990 (
,
1900—1990),
.
5.
,
Snellman, Johan Vilhelm, Samlade arbeten, I—XII. Helsing
fors: Statsradets kansli, 1991 —1998.
6.
Ball, Terence, James Farr and Russell L. Hanson, Political
Innovation and Conceptual Change. Cambridge: Cambridge
University Press, 1989.
Gellner, Ernest. Nations and Nationalism. Ithaca, NY: Cornell
University Press, 1983.
Hampsher-Monk, Iain, Karin Tilmans and Frank van Free,
cds. History of Concepts: Comparative Perspective. Amsterdam:
Amsterdam University Press, 1998.
Jussila, Osmo, Maakunnasta valtioksi. Suomen valtion synty.
Helsinki: WSOY, 1987.
Jussila, Osmo, «Finland from Province to State», in: Max
Engman and David Kirby, eds. Finland. People, Nation, State.
London: Ilurst & Company, 1989.
Jussila, Osmo, «Finland under Russian Rule», in: Michael
Branch, Janet M. Hartley and Antoni Maczak, eds. Finland
and Poland in the Russian Empire. A Comparative Study.
London: School of Slavonic and East European Studies, 1995.
Kettunen, Pauli. «Yhteiskunta — „Society“ in Finnish»,
Finnish Yearbook of Political Thought, vol. 4. Yväskylä: So Phi,
2000.
Klinge, Matti, Mika mies Porthan /
i
SKS, 1989.
Klinge, Matti, Let Us Be Finns. Essays on History. Helsinki:
Otava, 1990.
Klinge, Matti, Keisarin Suomi. Espoo: Schi Idts, 1997.
Kosellcck, Reinhart, Fritz Gschnitzer, Karl Ferninand Werner
and Bernd Schönemann, «Volk, Nation, Nationalismus,
Masse», in: Otto Brunner, Werner Conze and Reinhard
Kosellcck, eds. Geschichtliche Grundbegriffe. Historisches Lexi
kon zur politisch-sozialen Sprache in Deutschland, vol. 7. Stutt
gart: Klett-Cotta, 1992.
150
Valtio —
«
»
Koselleck, Reinhart, «Staat und Souveränität»; «Staat im
Zeitalter revolutionären Bewegung», in: Otto Brunner, Wer
ner Conze and Reinhard Koselleck, eds. Geschichtliche Grund
begriffe. Historisches Lexikon zur politisch-sozialen Sprache in
Deutschland, vol. 6. Stuttgart: Klett-Cotta, 1990.
Paavilainen, Marja, Suomenkielisen politiikan sanaston *esihistoria» ja synty 1800-luvun puolivälissä. MA thesis in political
science. University of Jyväskylä, 1983.
Palonen, Kari, *Politiikka — Politics*. A paper presented at
the conference History of Concepts —The Finnish Project in
European Context in Tampere 15—18 September 1999.
Pulkkinen, Tuija, Valtio ja vapaus. Helsinki: Tutkijaliitto
1989.
Pulkkinen, Tuija, «Commentaries of J. V. Sncllmans manu
scripts for university lectures»; «General introduction to lec
tures, years 1856—1863», in: J. V. Snellman, Samlade Arbete ,
vol. VII-X I. Helsinki: Edita, 1997-1999.
Pulkkinen, Tuija, «J. V. Snellman Hegelin Oikeusfilosofian
tulkitsijana», Politiikka, 1999,
1.
Richter, Melvin, The History o f Political and Social Concepts.
A Critical Introduction. Oxford: Oxford University Press, 1995.
Skinner, Quentin, «The State », in: Terence Ball, James Farr
and Russell L. Hanson, eds. Political Innovation and Concep
tual Change. Cambridge: Cambridge University Press, 1989.
Tommila, Päiviö, Suomen autonomian synty 1808—1819. Hel
sinki: Valtioneuvoston kanslia, 1984.
«
»?
1
,
,
:
,
,
'.
,
«
»,
,
,
,
;
,
...
...
—
1.
?
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
,
,
1
XVIII
.
,
,
,
.
1 Joseph R. Strayer, On the Medieval Origins o f the Modem State.
Princeton: Princeton University Press, 1970, p. 5.
*
,
,
:
, 1990,
. 399.
:
Weber, Gesammelte Aufsätze
zur Wissenschaftslehre. Tubingen: More, 1968, p. 200.
152
,
,
«
»?
«
»,
,
,
,
,
.
,
«
,
»,
.
,
,
:«
»
«
,
„
“»4.
,
,
,
,
,
,
,
.
«
»
,
-
,
,
— . .
«
»
, —
,
,
«
,
»,
.
«
»,
,
,
,
«
,
»,
,
4 Alf Ross, «On the Concepts „State“ and „State Organs“ in
Constitutional Law», Scandinavian Studies in Law , 1960, vol. 5,
p. 1 23-124.
153
.
;»
:
«
„
6
,
,
“
,
,
„
“
-
,
,
.
...
,
,
,
,
,
.
„
—
...“
»'1.
“,
„
,
,
,
.
,
,
«
-
*,
,
,
-
,
, -
,
,
,
,
-
,
,
.
,
,
,
-
,
-
,
,
,
.
?»
«
,
,
,
,
’
154
: «The
state “is” nothing because the statements of the structure “the
state is...” cannot properly be made* (Ibid., 124—125).
«
»?
,
io
,
,
•
».
,
,
,
?
,
,
?
,
-
.
,
‘
,
,
.
1957 .,
,
,
«II Principe»*
,
,
/ stato
,
,
,
»7.
—«
.
«II Principe»
,
,
,
,
,
,
;
,
,
,
,
»,
,
/ stato
110
35
— acquistare (
),
4
,
» —
»,
—«
«
,
Principe —
.
,
«
/ stato
«
,
,
»,
principati.
Principe,
-
prince,
«
«
.
»,
».
155
tenere (
perdere (
), mantenere (
).
/ stato
.
...
»8.
), togliere (
),
-
lo stato «
;
,
— mantenere lo stato — . .
,
/ stato
.
,
110
/ stato
,
,
.
,
—
,
,
lo stato
,
,
. .
,
,
,
.
«
/ stato
»
,
,
«
,
»,
.
,
«II
/ stato
Principe»,
,
,
7
,
: «
:
Hanna Pitkin, Wittgenstein and Justice. On the Significance of
the Ludwig Wittgenstein fo r Social and Political Thought. Berkc
ley: University of California Press, 1972, p. 311.
■ Jack H. Hcxter, The ision o f Politics on the ve o f the Reforma
tion More, Machiavelli, and Seyssel. ew ork: Basic Books,
1973, p. 15 , 159.
156
«
»?
(tutti li stati, tutti e' dominii),
,
( republiche)
(princi,
«
» — imperio
,
/
)»9.
sopra li uomini —
,
tenancy o f command,
«
«
».
»,
10.
.
,
,
,
«
»
?
,
,
?
*
. 41.
,
.
.
.
.
dominii
.
:
«
—
, 1996,
»,
,
.:
,
:
,
1982, . 303.
w
.
: Harvey Mansfield, «On the Impersonality of the
Modern State: A Comment on Machiavelli’s Use of Stato*,
American Political Science Review, 1983, vol. 77, p. 849—857.
:
/
stato
,
.
XVII
.
.
,
,
,
. (
, «The State», . 31
,
.)
167
«
»,
,
,
,
,
«
?
,
»
state.
,
«
».
,
,
,
,
«
».
state
state
. «Ox
ford English Dictionary»
.
status ,
-
,
.
,
".
,
«
»
,
,
status
'2.
status
,
.
«
—
,
[stateliness]*",
15
status regis,
*
,
.
«
»?
,
-
I
,
«De statu hominem»,
de personarum statu,
.
XI—XII
.
( vocation)
,
status regis, estate royal
,
estat du roi.
, «
»14.
,
, «Thc State».
,
,
,
-
,
,
.
,
,
.
,
«
»
.
,
. (Emst
Kantorowicz, The King's Two Bodies. Princeton: Princeton Uni
versity Press, 1957, p. 271.)
,
status
,
«
»
,
avant le lettre
regnum. (Gaines Post, Studies in Medie
val Legal Thought. Princeton: Princeton University Press, 1964,
p. viii)
—
—
(Andrew Vincent, Theories o f the State.
Oxford: Blackwell, 1987, p. 17).
11 Harold C. Dowdall, The Word «State*. London: Stevens and
Sons, 1923, p. 4.
u
, «The State», c. 14
.
.
159
,
,
«
» —
,
,
status regis.
,
,
,
,
,
status regis.
,
»: «
«
[state],
»15.
,
status regni,
, —
,
, status rei publicae.
,
: «
status rei Romanae,
.
,
,
publicae,
»,fi. Status rei
,
,
«
» ( State o f the Union).
optimus status rei publicae
}
bonus status.
«
reipublicae statu»17.
»
— «De optimo
Dowdall, The Word «State*, p. 5.
, «The State», . 15
.
.
14 Post, Studies in Medieval Legal Thought, p. 12—13.
160
«
»?
,
,
state, Staat
:
etat,
,
.
,
,
,
,
—
.
,
,
.
«
» —
,
«
»
,
—
status
18.
,
mantenere lo
.
—
stato, —
-
,
,
,
.
, 1998, . 108.
17
:
18
.
«
III.
»
,
.
,
,
,
,
,
,
.
»,
«
.
6
3717
161
.
, . .
» —
—«
lo stato
«Tutti li stati...»
:
.
stato
.19
-
,
/
,
,
.
, lo stato
,
,
.
-
,
,
«
,
»20.
/ stato
,
.
,
/ stato
,
,
.
,
/ stato,
.
il suo
,
stato
, . .
,
.
XVI
.
«
etat, Staat
,
state
»21.
,
status
,
Word «State », p. 18.)
“
162
,
: / stato ,
imperio
, «The State», . 29
.
.
—
dominio,
. (Dowdall, The
«
»?
.
XVI
etat, Staat
,
XVII
.
.
-
state
,
,
,
,
,
.
:
,
,
.
,
,
,
status.
,
«
,
,
status,
,
,
respublica*21.
-
,
21
XVI
, «The State», . 33
.
.
.
—
stato
/
,
,
«
XVII
del gotiemo
—
»,
. 1,
4 ordi-
. 18,
vero dello s t a t o
: «
,
,
,
,
1
:
, 1996, . 156.)
, «The State», . 40
». (
.
.
,
,
.
,
.
163
,
state
,
.
,
,
,
,
.
,
,
,
,
.
respublica,
.
commonwealth
,
,
»,
»21.
1618 .
«
state,
,
,
«
:«
» (commonwealth),
,
—
,
»24.
,
,
city
city,
civitas: «
,
,
,
»25.
,
,
,
«
(
,
Civitas)»“ .
»
,
Commonwealth
,
«
.
25
, «The Statc>, . 56
.
.
24 The Oxford English Dictionary,
«state»,
25
. :
, «The State», . 56
.
.
164
29a.
:
State
«
»?
,
-
«
»,
27,
,
.
state
,
,
commonwealth,
,
sovereignty,
.
«
»
state
.
il suo
stato
,
.
,
,
.
,
«
.
»
,
«
»,
28.
,
state.
status
,
Staat
,
*
17
.
:
,
,
,
«
, «The State», . 58
.
.
:
.
, 1965,
. 2,
. 45.
165
».
«
«
»,
»
,
,
,
dominus:
«
,
,
»
state,
»*’.
«
,
domain,
«
»
.
«
»,
«
28
»,
«
»
,
(Ingerflom, «Oublicr I’etat pour comprcndre la Russic?»,
1, p. 125—134)
,
,
.
XIV—XVII .
(
.
:
, 1987>,
-
Revue des etudes slaves, 1993, vol. LXVI,
,
.
,
,
1984 .,
,
:
“», Studia Slavica
demiae Scientarum Hungaricae, 1983, vol. 29, p. 71 —109.
«
„
,
-
. :
G. Sloeckl, «Die Begriffe Reich, Herrschaft und Staat bei den
orthodoxen Slaven», Saeculum, 1954, vol. 5; Wladimir Vodoff,
«Remarques sur la valeur du terme „tsar“ applique au princes
russcs avant le milieu du XV siecle», Oxford Slavonic Papers,
1978, vol. 11, p. 1—41.
XV111 .
«
„
“
„
“
XVII —
XVIII .»,
.: . .
K. X.
,
.,
:
,
. 1,
:
, 1989.
Richard Pipes, Russia under the Old Regime. New York: Scribner,
1974, p. 78.
166
«
«
»?
»,
«
«
«
,
»,
»
»*.
«
»
XI .
XI—XII
«
.1’
»
,
.
,
.
«
*
»
4
1349 .,
»
,
», dominus.
«
»
«
dominus — . . «
» —
X II—XIII
.
,
-
.
«
, . 32).
» (
,
,
,
hostis, «
«
,
»,
». (Pipes, Russia, p. 77.)
«
-
» — ghostb
«
podb,
«
»
».
hospes (
guest, «
:
host,
»,
,
»,
*potis, «
,
— hospitis), «
», «
,
,
».
,
*hosti-potis. (
-
,
,
, 1994, . 1, . 209;
.
.
,
:
, 1986,
. 1, . 446.)
51
, «
„
“», . 72.
167
III,
,
»,
dominusque terre Russiae'2.
,
dux Ladimiriae et
1320 r.11
,
«
»
«
dominus Russiae
,
.
1427 .
«
»
1431 .
,
«
»: .
«
«
^.
»
»
»
,
,
«
,
»,
«
«
»16.
«
,
». «
1477 .
III
,
»,
—
,
,
«
,
III
»
,
»
dominus1 .
,
,
«
«
,
»,
,
,
".
«
52
33
168
»
,
XVII .,
, «
, . 78.
,
„
“», . 76.
«
»?
1613 .,
,
—«
» —
18.
,
,
«
»,
«
».
,
,
.
,
,
,
* Ingcrflom, «Oublicr I’etat pour comprendrc la Russie?», p. 127.
1427 .
1434 .:
11
«
,
,
,
» («
„
,
.,
, 1975—2001,
*4», . 92—93).
X I—XVII
«
»
.,
.
.
:
1461 .: «
».
.
:
„
“»,
, «
. 71.
,
.
,
«
»
«
,
»,
«
,
».
,
~
—
XVI . (
. 210.)
. 105).
XVIII .
—
,
-
,
1645
«
«
,
,
»
,
. («
. 1,
„
»
: 1)
; 2)
,
. (
“»,
XIX .
,
; 3)
,
.,
169
*9.
«
»
,
-
,
-
, ,
, . .
,
-
,
.
dominus'
—
—
,
natio,
—«
dominio,
«
».
»
III
,
domi-
,
1477 .
XVIII
. 5, . 190.)
34
.,
.
:
.
,
:
, «
XIV —
, 1987,
XV
»,
, XV—XVIII
.
Ile (Pipes, Russia, p. 65)
:
:
,
,
»
XV
«
» —
«
.:
.,
1980, . 29.
«
.
.
»
,
, dominus*.
,
«
«
»,
,
«
»,
.
—
.
,
1469 .
» (
«
57
«
«
**
, «
w
.
170
XI—XVII
»).
»
Caesar,
„
,
IV.
“», . 30.
—
.,
«
»?
,
,
: «
-
,
;
,
:
?»40
,
«
stato
/
dominio.
«II Principe»
imperio
»
XV
.
,
lo stato
dominio,
,
dominio (
imperio (
)41. «
)
, . .
-
-
»
,
42.
«
,
,
»,
,
—«
,
/ stato,
.
» —
status regis
«
«
,
» —
».
,
,
-
1431
(
44
.
«
, 1960,
»
:
. 872.
.
1469 .
)
,
XIV—XV
«
.
:
»
«
»: «
,
» (
,
;
, 1959, . 26, . 225,
.
: Andras Zoltan, «Polskie
„panstwo“ a rosyjskie „gosudarstvo“», Zeszyty Naukowe Wydzialu
Humanistycznego Uniwersytetu Gdanskiego, Filologia rosyjska,
1982, vol. 10, p. 112).
171
,
panstwo
«
».
«
».
domination
,
44.
1536 .
1543 .
»,
,
dominium,
IV
1’,
-
«
4*5.
. Pipes, Russia, p. 77—78.
41
,
.
42
,
.
,
.
,
,
,
.(
XVII
.
-
XV —
.,
:
, 1986, . 85—87.)
.
,
: «
,
,
,
.
—
,
,
,
. (
«
:
3.
.
,
-
.,
.
XI—XVII
43
:
.
»,
, 1985, . 21.)
«
»
— «
...
cm
,
,
,
,
:
-
.
* —
(
:
,
, 1956, . 113—114)
,
.
: «
,
172
.:
, . 38).
-
, » (
,
,
«
»?
,
,
1570 .,
IV
,
: «
.
».
,
,
,
,
«
»
dom ain , land ,
realm47,
,
.
,
«
»
,
,
.
lo stato
«
Lo stato
»
, . . il suo sta to , «
44
(
,
,
)
1494 .
«fl hranica naszomu hosudarstwu». (
cmapoyKpainacoi
XIV—XV
.
:
, 1977-1978, . 1, . 257.)
,
.
—
«
* —
«
*
1490 .,
,
. (Andras Zoltan, «Polskie „panstwo“ a rosyjskic „gosudarstvo“», p. 112.)
45
, «
,
,
XVI
»,
.: . .
.,
.,
(XVI-XVIII
).
,
44
,
47 Pipes, Russia, p. 77.
-
, 1998, . 66.
, . 42.
:
. .
,
, 1553—1593.
, 1875, . 109.
173
-
»,
principe
.
,
,
.
,
,
XVII
.
XVI .
/ stato state
,
,
,
.
,
«
,
XVIII .
»
,
,
.
,
.
«
—
—
»,
,
.
,
«
», . .
,
,
.
,
,
,
.
.
XVII .,
,
,
,
»4 .
«
XIV *Vetat, c'est moi»,
174
«
.
»?
-
«
—
»,
,
.
: «
»
il suo stato.
,
.
,
,
,
«
,
»,
.
XVII .
,
,
,
.
1662 .
,
.
,
,
,
.
,
1662
.
,
.
,
,
.
,
,
.
,
1676 .
,
.
,
,
,
,
, «
„
“», . 32.
175
,
,
.
: «
,
,
.
,
—
»49.
,
«
»
XVII .
«
»,
.
,
«
»50,
,
,
,
1550«
»51.
,
.
,
.
,
,
,
,
,
-
,
,
—
,
, —
«
,
»4.
,
,
(
),
,
49
*
XVII
,
, 1937, . 43.
:
,
1681 . (Marc Racff, The
Well-ordered Police State: Social and Institutional Change Through
Law in the Germanies and Russia, 1600—1800. New Haven: Yale
University Press, 1983, p. 207),
*
, «
»,
52
176
.
, 1998,
, «
„
.
30—40
5, . 3.
“», . 35.
XVI
«
»?
,
,
,
.
,
,
,
«
».
, «
—
,
,
:
:
44
, „
»53.
,
.
1700 .,
«
...
»54.
1702 .
,
, «
,
»“
,
,
,
1709 .: «
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
, . 43.
, . 36.
54
w
,
.
:
, 1994,
. 485.
177
»*
.
-
,
,
.
, —
»,
«
,
,
,
«
.
»,
,
,
,
,
,
«
»
,
«
,
»,
»,
«
«
.
»,
« patris —
» —
«
».
, «
,
-
».
XVII .
,
’7.
,
,
™.
pro patria
,
,
,
pa
tria,
59.
54
,
,
, 1773, . 212.
,
,
.
,
,
,
.
178
«
»?
,
.
,
-
“.
«
«
61.
,
»,
»,
-
-
»,
«
,
«
,
»,
,
,
.
,
1: «
,
57
.
,
-
:
:
, 2000, . 257—259.
.
, «
»,
:
*
.:
.
.
.,
.).
, 1994, . 26.
: Kantorowicz, The King's Two Bodies, p. 233—234.
.
(
XII
.)
«
»: «
». (
. 2,
,
(XI—XX
.
-
, 1902,
. 833.)
,
.
«
,
». (
, «
», . 22.)
* Gary Marker, Soloviev's Peter: Otets otechestva, otsovstva i muzhestva. Unpublished maniscript. Department of History, SUNY
Stony Brook, 1999.
.
«
» —
,
.
:
, 1989, . 60—62.
«
»
. : Oleg Kharkhordin,
«Nation, Nature and Natality: New Dimensions of Political
Action», The European Journal o f Social Theory, vol. 4,
4,
November 2001.
179
,
»02.
,
:
»
,
,
.
,
I
,
.
,
,
.
,
,
,
: «
;
,
...»
,
«
,
«
»,
,
», . .
61.
,
,
1711 .,
«
,
,
,
».
: «
»**.
.
(\
,
42
,
.:
43
180
, . 482.
,
.
, 1999, . 73.
,
,
:
XVIII
:
, . 484, 482.
,
:
«
»?
.
,
,
.
,
,
— . .
,
, —
,
,
.
I
,
“
,
.
1721 .
44
«
,
XVIII .
:
»
.,
, 1963,
132.
,
. 126,
XVIII .
«
»,
.
«
»
,
. (
,
«
XVIII
44
»,
.:
,
.,
.), . 47.)
.: Ingerflom, «Oublicr l’etat pour comprcndrc la Russie?»,
p. 129—130,
,
,
: .
.
,
«
I»,
.:
, . Ill: XVII —
XVIII
.
:
, 2000.
,
,
,
,
,
.
,
.
(XI—XX
,
«
»
,
XVII—XVIII
.
181
pater patriae,
,
,
, «
, ...
,
,
»67.
,
,
«
»
,
.
,
.
,
,
«
,
:
«
»
,
)
(
»?
,
«
,
»,
,
«
».
.
,
,
,
«
»08.
,
,
»,
«
,
,
«
-
,
,
,
»69.
,
—
,
67
6
,
, «The State», . 23
:
.
182
,
.
.,
:
. — . X.
. 281, 289, 292.
,
, 1726, . 27,
.
: .
:
, 1977, . 157.
.
.
.
,
, 1979,
.
«
»?
,
,
«
»
,
.
«
»,
«
,
»,
,
«
«
»
»
,
-
,
.
,
«
»,
,
«
»,
,
«
».
XVIII
,
.
,
,
,
.
«
,
-
»70.
,
,
XVIII
, «
»
«
,
),
» (
,
«
»
.
,
,
: «
,
.
,
»;
,
,
,
: «
»71.
.
7
.
1783 .
, «
-
XVIII
»,
, XIX, 1913, . 114.
183
,
»
«
72.
1819 .
,
,
: «
,
,
:
,
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
,
»7'.
.
-
,
,
.
,
,
,
.
-
,
,
71
,
. 197, 199.
72
.
,
«
*,
.: Vadim Volkov, The Forms of Public
Life. European University at St.-Petersburg, 1997. (Unpub
lished manuscript.)
73
,
. 116—117.
184
,
, 1817,
«
»?
.
«
,
»
«
,
»74,
,
,
«
»,
,
.
.
,
«
»,
: «
,
.
,
»75.
,
,
,
.
«
»,
XVII ™,
XVIII .,
,
«
,
.
»
«
,
,
»
,
: «
...
,
».
«
»,
,
«
.
...
».
«
.
,
»,
77,
,
«
74
7*
76
», . .
,
, . 199.
,
«
», . 198.
1649 .,
,
«
.:
XI—XVII
.,
».
185
.
«
,
»,
,
™.
,
.
,
,
,
,
1775 .
79.
»
«
,
,
,
—
, «
...
,
,
»,
0—
,
,
.
: «
,
,
;
,
,
;
»*1.
:
,
.
:
,
«
,
» 2.
77
I
,
7"
7*
80
"
186
.: Raeff, The Well-ordered Police State , p. 203.
:
,
«
*, . 197—198.
Raeff, The Well-ordered Police State , p. 229.
15
«
»,
.
: . .
, «
XVIII > ?
,
, 1972,
1, . 69.
.
.
,
«
»?
,
:
.
:
,
;
:
,
.
.
«
»,
,
, —
«
,
»
,
.
XVIII
,
,
.,
«
,
lettres
»
, la republique des
84.
.
«
—
—
».
,
,
-
-
,
,
,
.
XIX . 5
82
,
.
*4
.
,
,
, 1938, . 4.
«
», . 200.
,
. 1.
:
,
,
.
.: Vadim
Volkov, The Forms of Public Life. Ph. D. thesis. Cambridge, UK:
Cambridge University, 1995.
.
: Ingerflom, «Oublier 1’etat pour comprendre la Russic?», p. 132.
187
.
,
XIX .
,
,
«
»
.
,
.
,
,
.
.
,
,
.
,
.
1812 .,
,
.
,
.
«
»,
.
»,
«
,
,—
«
-
,
» —
.
1855 .
.
,
,
,
«
»
,
,
.
.
188
«
,
»?
-
,
,
”*.
1917 .
«
»
.
,
,
,
—
,
,
.
,
,
,
,
,
.
,
,
,
—
—
,
»,
,
«
,
,
«
»
—
,
.
«
»
,
,
:
—
—
.
,
.
,
,
Ingcrflom, «Oublier Petat pour comprendre la Russie?», p. 132—133.
189
,
:
(
—
),
.
,
,
,
.
,
,
/ stato
il suo stato,
state,
,
.
stato
status regis
,
lo stato
, /
status
rei publicae
,
,
res publica («
.
»
«
»,
)
,
gubemans — «
publica.
-
res
—
», . .
state
.
(
) — res
gubemans — publica.
(dominus)
,
,
— . .
,
(dominium,
).
(dominatio)
.
.. «
»
il suo stato
190
-
«
,
-
»?
-
,
,
,
,
,
,
stato
res publica. IIo,
,
—
-
,
status
XVIII .,
—
«
»
«
patria),
-
» ( . . dominium
.
,
patria,
patria
,
,
«
,
:
» (
, dominus1 ),
— compatrioti —
.
,
,
.
res publica
—
commonwealth,
patria.
,
,
,
-
,
?
,
?
,
191
?
,
,
—
,
res publica
,
, —
,
,
,
.
.
,
,
,
.
—
,
.
.
,
—
—
.
,
,
,
.
.
,
,
,
.
,
,
,
,
.
«
192
,
»
«
»,
,
«
»?
,
,
.
,
.
,
.
,
. Optimus status rei publicae
«
1502 .,
»»,
,
,
,
«
,
,
-
»,
1508 ."7
,
«
»
,
.
,
,
. «
,
,
,
... —
—
»88.
1179
1215
,
.
,
,
17
. :
, «The State», . 19
.
.
“ Post, Studies in Medieval Legal Thought, p. 18.
7
3717
193
.
.
,
1295—1296
.
VIII «
I
IV.
,
,
,
»*1.
,
.
,
,
-
,
,
«
»
,
(
),
.
.
.
,
1610 .
,
,
,
«
»,
,
”0.
,
;
.
,
;
1812
1855
.
Post, Studies in Medieval Legal Thought, p. 19
* Skinner, «The State», c. 32
.
.
194
,
«
»?
,
.
—
—
.
.
,
,
91.
,
,
,
,
,
,
.
,
92.
,
,
.
,
—
,
(
—
,
XVII
.),
.
I
.
«
»,
,
*
.
.:
,
XVIII
, . 497: «„
“—
,
,
».
91
, «
.
:
»,
-
.:
:
.
.
,
, 1999.
.,
-
195
,
.
,
91.
.
,
—
,
,
—
: «
,
-
,
„
“,
»"4.
,
(
)
,
«
»,
.
,
-
«
».
,
.
,
,
,
.
,
«
» —
w
,
,
«
,
*
196
, . 34.
, «
.
»,
.
», . 138—139.
.:
,
«
»?
—
.
,
«
» —
,
,
,
,
«
».
:
45.
.
,
,
,
.
»
,
«
,
,
,
«
»9*1.
,
«
,
,
,
«
»,
Res publica,
,
,
»”7.
*
, . 144-147.
* Pierre Bourdicu, The State Nobility. Elite Schools in the Field of
Power. Stanford: Stanford University Press, 1996, p. 377, 380.
*7
, «
», . 160.
197
«
(
»
. Reason o f state)
.
,
,
,
,
—
,
-
.
,
,
.
,
ragione dello stato
;
,
1584 .,
.
,
/ stato
, . .
,
,
,
,
,
mantenere
/ stato*.
*
.
.: Friedrich Mcinecke, Machiavellism. London: Routledge and Kegan Paul, 1957.
,
«
»,
. Lo stato
,
,
—
,
, —
.
,
«
(
. 1,
,
p. 1 6 7 -1 6 9 .)
198
»
9),
«
», vivere civile. (Hexter, The Vision of Politics,
«
»?
,
,
,
,
.
,
.
«
,
»,
—
—
.
,
«
»,
(
)
—
«
»,
,
,
,
"
,
,
.
,
*
, «
,
1990, . 696—697.
,
»,
.:
:
,
(Gaines Post, Studies in
.
Medieval Legal Thought, p. 10),
«status»
«
» — . .
,
—
,
.
: Staat
.
Genossenschaftsrecht,
,
(Carl
Schmitt, The Concept o f the Political. New Brunswick: Rutgers
University Press, 1976).
199
.
,
reason o f state
«
...
,
»100.
,
(
,
),
«
»
.
,
.
noblesse de robe —
,
,
,
—
,
.
.
,
-
,
101.
.
,
.
,
,
1711 . —
Meincckc, Machiavellism, p. 67.
,
,
.
XV
.
200
:
.:
.
, 1987.
,
«
»?
,
.
,
1718—1722
.
1717 .
.
,
,
,
.
-
,
.
,
1724 .
,
,
,
.
'"2.
,
,
,
.
—
,
.
.
,
,
,
.
,
-
,
«
»,
,
,
,
,
. 434—474;
.
,
-
XVII!
.:
-
.
, 1997.
201
,
.
,
,
,
,
,
,
.
,
,
103.
,
,
,
.
.
.
«
,
»,
,
,
.
,
,
,
,
,
-
,
,
,
.
Charles Tilly, «War Making and State Making as Organized
Crime», in: P. Evans, D. Rucschemeycr, T. Skocpol, eds., Bring
ing the State Back In. Cambridge: Cambridge University Press,
1976.
202
«
»?
104.
1970-
1980-
.
.
,
,
.
,
,
,
,
,
,
,
,
,
. .
—
,
, —
,
,
.
,
,
,
,
.
«
,
,
,
. I.aumann and David Knoke, The Organizational
State. Social Choice in National Policy Domains. Madison: Uni
, 4 Edward
versity of Wisconsin Press, 1987.
203
,
,
...
,
,
».
,
,
,
,
»105.
.
,
,
,
,
«
,
,
»106.
,
,
,
( . .
,
,
grand corps —
—
(
. .).
,
. .)
,
,
«
».
: «
—
„
“
—
Laumann and Knoke, The Organizational State , p. 381—386.
m Pierre Bourdieu and Loic Wacquant, An Invitation to Reßexive
Sociology. Chicago: University of Chicago Press, 1992, p. 111.
204
«
»?
...
(
,
,
.
,
.),
,
»107.
,
,
,
.
,
,
«
».
,
,
,
.
,
«
»,
,
.
,
—
,
, —
,
,
,
,
.
» Ibid., . 112.
•••
: G. Burchell et al., eds., The Foucualt Effect: Studies in Govemmentality. Chicago: University of
Chicago Press, 1991, p. 103.
205
,
,
,
,
-
«
—
,
,
»109.
,
«
»
«
»,
.
«
1940-
».
.
12
50 %
,
,
.
,
,
,
,
.
»
«
(
,
,
,
)
«
»
:
«
».
: «
,
,
,
Timothy Mitchell, «Society, Economy, and the State Effect», in:
G. Steinmetz, ed., State/Culture: State Formation After the Cul
tural Turn. Ithaca: Cornell University Press, 1999, p. 83.
206
«
»?
»110.
,
.
,
,
,
,
.
.
-
(
)
,
—
—
.
,
,
,
,
-
,
.
.
,
,
,
,
,
,
,
, . .
-
.
.
,
“• Ibid., . 77.
Picrrc Bourdieu, «Is a Disinterested Act Possible?», in: Pierre
Bourdicu, Practical Reason. Cambridge: Polity Press, 1998.
207
,
.
«
»,
(
)
,
,
«
»?
,
.
,
«
»
,
,
.
,
,
,
,
,
,
,
,
, «
»112,
.
.
,
,
,
,
. «
,
„
“
» .
,
,
,
,
,
.
,
2
208
:
Weber, Economy and Society. Berkeley; Los Angeles: U ni
versity of California Press, 1978, vol. 2, p. 1395.
Mitchell, «Society, Economy, and the State Effect», p. 89.
«
»?
?
,
,
,
?
.
,
,
.
,
.
,
,
,
.
,
,
,
.
,
,
,
(
,
,
),
,
,
,
.
,
«
»,
,
114.
**
, «
», . 153—155.
,
,
,
,
(
,
,
)
.
,
,
.
,
,
-
,
.
,
,
,
.
,
,
,
"5.
—
,
11*.
.
— . .
,
.
.
,
,
,
,
(
,
210
,
,
,
)
. .
«
»?
,
,
7.
«
»,
(iministry), . .
—
, «
,
,
—
,
»118.
—
,
;
skeptron
,
1,5
.
,
«
» —
,
.
«
20—30-
» —
. —
.
,
», «
,
»
,
. .
, «
,
,
.
«
,
;
»
,
,
,
.
,
,
,
,
.
114
, «
», . 149—151.
:
«
X
211
,
,
.
,
,
:
,
,
?
,
.
,
,
,
,
:
.
,
,
the state"*.
,
«
», mystery of
: «
Y
-
.
—
,
.
. (John Scarle,
The Construction o f Social Reality. New York: Free Press, 1995,
p. 1 1 4 -1 2 0 .)
us p icrre Bourdieu, Language and Symbolic Power. Cambridge,
Mass.: Harvard University Press, 1991, p. 75.
.
:
, «
»,
.:
,
.
: Socio-Logos,
1993.
212
«
»?
,
,
,
,
,
».
,«
,
,
,
»120.
:
,
,
,
: «
.
—
,
,
»121.
,
:
.
,
VIII
: «
[estate royal|,
,
,
»122.
,
,
,
,
.
,
,
,
Ernst Kantorowicz, Selected Studies. Locust Valley, NY: J. J. Au
gustin, 1965, p. 382.
m Hanna Pitkin, The Concept o f Representation. Berkeley: Univer
sity of California Press, 1967, p. 246.
m Kantorowicz, The King's Two Bodies, p. 7, 9.
122 Post, Studies in Medieval Legal Thought, p. 332.
213
,
'2,1.
«
:
realissimum —
»
ens
,
,
.
:
«
,
,
,
,
[person]
, . .
»124.
,
.
—
,
,
—
.
,
,
,
,
.
,
, «
,
123
,
,
—
.
124 Ilobbes, Leviathan. Harmondsworth: Penguin, 1968, p. 228—229;
,
, . 2.
:
,
1965, . 1 9 7 -1 9 8 .
214
«
»,2\
»?
—
:
,
«
, . .
lex animata, vigor instituiae
pater legum*'26.
,
—
.
—
,
.
,
,
,
,
.
,
,
,
.
.
,
,
,
VIII: «
,
».
...
,
,
—
,
,
.
:
.
,
,
,
«
,
»,
,
.
,
—
. .
,
,
—
.
.
,
—
,
:
,
125 Hobbes, Leviathan, p. 81;
,
. 47.
** Post, Studies in Medieval Legal Thought, p. 355.
, . 2,
215
,
.
.
,
,
,
,
)
,
:
(
127.
,
,
.
,
.
,
.
,
—
—
.
,
,
:
,
-
,
.
,
,
universalia in re,
.
.
:
,
,
,
.
,
.
,
,
128.
127 Bourdieu, Language and Symbolic Power, p. 206.
216
«
»?
,
,
.
,
,
,
.
,
,
,
—
—
,
.
,
,
.
Pitkin, The Concept o f Representation, p. 243.
...............................................................................5
The State
( .
.
).................................................................... 1 2
«Etat»
«etat»
( .
.
)................................................................75
Valtio —
(
«
.
).................................................... 114
.
«
(
.
»
»?
.
.
)......................................... 152
6
-
.
— . .
— . .
— . .
— . .
— . .
-
191187,
-
,
121069,
.
.
,3
«
.
03439
»
, 46.
5 .1 2 .2 00 0 .
31.8.2002.
8 4 x1 0 8 / 3 2 .
.
.
.
. . 11,76.
1500
.
No 717
«
160001,
,
.
»
,3
.
.-
. . 10.