MINISTERSTWO SPRAW WOJSKOWYCH
INSTRUKCJA STRZELECKA
GRANATNIK
WARSZAWA
19	3	8
MtNiStfeiiśtWó Śi»RAW wÓiśKóWYĆił
P. 4
1938
VI
INSTRUKCJA STRZELECKA
CZĘŚĆ VI
GRANATNIK
W A R S Z A W A
19	3	8
Główna Drukarnia Wojskowa. 1938 r. — Nr 7606.
MINISTERSTWO SPRAW WOJSKOWYCH
DEPARTAMENT PIECHOTY
Warszawa, da. 75 czerwca 1938 r.
ROZKAZ WPROWADZAJĄCY
Wprowadzam do użytku służbowego „In-
strukcję strzelecką Część VI. Granatnik"
P. 4
---- VI.
1938
Jednocześnie unieważniam i polecam znisz-
czyć „Instrukcję walki granatem — granatnik
07
wz. 30 projekt - II.”
1932
I WICEMINISTER SPRAW WOJSKOWYCH
(—) GŁUCHOWSKI
generał brygady.
SPIS RZECZY.
Rozdział A.
I.	Wiadomości podstawowe.
1.	Dane ogólne o sprzęcie	i amunicji.................1
2.	Cechy charakterystyczne............................1
3.	Działanie granatu..................................2
II.	Użycie i działanie granatników.
4.	Zasady użycia..................................... 2
5.	Zasady działania...................................3
6.	Zadanie ogniowe....................................4
7.	Skuteczność ognia..................................4
III.	Czynności wstępne do strzelania.
8.	Wybór stanowiska...................................5
9.	Zajmowanie stanowiska .............................5
10.	Miejsce i czynności obsługi podczas strzelania . .	6
11.	Istota celowania...................................6
12.	Nadawanie kierunku.................................7
13.	Nastawianie odległości strzału.....................8
14.	Ładowanie ........................................ 8
15.	Danie strzału .....................................8
IV.	Wykonanie strzelania.
16.	Prowadzenie strzelania.............................9
17.	Obserwacja strzelania..............................9
18.	Rozkazy ogniowe	, 10
VI
19.	Przykłady rozkazów ogniowych	 II
20.	Ostrzeliwanie różnych celów.....................12
21;	Strzelanie w ciemnościach ......................15
Rozdział B.
SZKOLENIE STRZELECKIE Z GRANATNIKÓW.
I.	Zadanie, zakres, podział i przebieg szkolenia.
22.	Zadanie i zakres szkolenia......................IB
23.	Przedmiot i podział szkolenia................. .16
24.	Przebieg szkolenia .............................17
11.	Wyszkolenie wstępne.
25.	Znaczenie i zadanie wyszkolenia	wstępnego ... 17
26.	Przedmiot wyszkolenia wstępnego.................IN
27.	Sposoby i przebieg szkolenia................... IN
111.	Szkolenie szkolno-bojowe.
28.	Cel i przedmiot.................................19
29.	Podział szkolenia ..............................20
30.	Przedmiot ćwiczeń szkolno-bojowyrh..............20
31.	Przebieg ćwiczeń................................21
32.	Teren, ubiór i sprzęt do ćwiczeń................21
Rozdział C.
STRZELANIA.
I. Uwagi ogólne.
33.	Znaczenie i podział slrzclań....................22
34.	Program strzelali ..............................22
35.	Zasady przeprowadzania slrzclań.................23
36.	Przedstawianie celów ...........................23
37.	Ewidencja slrzclań..............................21
11. Strzelania szkolne.
38.	Cel i podział Strzelali szkolnych...............21
39.	Przeprowadzenie slrzclań szkolnych ....,, 24
VII
HI. Strzelania szkolno-bojowe.
S >	W.
40.	Cel strzelali szkolno-bojowych...................24
11. Przeprowadzenie strzelali szkolno-bojowych . . . 25
42.	Omawianie slrzelań...............................25
IV. Strzelania bojowe.
43.	Cel slrzelań.....................................26
V. Strzelnice i korzystanie z nich.
44.	Urządzenie strzelnicy	i	zabezpieczenie jej .... 26
45.	Zachowanie się na strzelnicy.....................27
46.	Niewybuchy.......................................27
ZAŁĄCZNIKI.
Obraz trafień (zał. Nr 1).
Rozmiary strzelnicy z uwzględnieniem pasów bezpie-
czeństwa (zał. Nr 2).
Program slrzelań z granatnika (zał. Nr 3).
ROZDZIAŁ A.
L Wiadomości podstawowe.
Ciężar granatnika
Kaliber
około	8 kg
. . .	46 mm
Ciężar pocisku....................około	760 g
( najmniejsza...............100	m
Donosnosc. | największa................ 800	m
1.
Dane ogólne
o sprzęcie
i amunicji.
Szybkoslrzelność praktyczna 10 strzałów na minutę
. . . na 100 m 5} sek
Czas przelotu pocisku
na 400 m 9,5 sek.
na 800 m 14 sok.
Rodzaje pocisków: granat1)
- - granat ćwiczebny wielokrotny.
Granatnik należy do lekkiej broni piechoty i ma
następujące cechy:
— stromy lor pocisku, pozwalający na strzelanie
nad własnymi oddziałami, nawet na najbliższe od-
ległości, oraz na wykorzystanie stanowisk zakry-
tych,
— działanie pocisku na cel głównie odłamkami
oraz wrażeniem wywołanym przez wybuch,
— dużą celność do granicy pełnej donośności,
a bardzo dużą na odległości do 500 m,
— wielką wydajność ogniową,
l) Szczegółowy opis pocisków zawarły jcsl w Instrukcji
o broni piecholy - Granatnik wz. 3(>.
Cechy
charakte-
rystyczne.
2
Instrukcja strzelecka
— dużą ruchliwość w każdym terenie dzięki ma-
łemu ciężarowi i poręczności sprzętu oraz łatwość
i szybkość ustawiania go i zdejmowania ze stano-
wiska,
— mały cel dzięki niskiej budowie.
Wzgląd na małą ilość rozporządzalnej amunicji
w pierwszej linii bojowej ogranicza zakres użycia
granatników.
3.
Działanie
granatu.
Granat 46 mm działa na cel siłą wybuchu gazów
oraz odłamkami skorupy przede wszystkim na boki.
Promień skutecznego rażenia odłamków granatu
wynosi około 5 ni. Do 15 m działanie granatu ma
charakter obezwładniający. Niektóre odłamki mo-
gą razić jeszcze do 100 m, szczególnie na boki
i w przód. Pas bezpieczeństwa dla własnych oddzia-
łów na odległościach strzelania do 500 m wynosi
100 m; wynika on z największego rażenia odłam-
ków i rozrzutu broni.
4.
Zasady
wżycia.
11. Użycie i działanie granatników.
Granatniki wprowadza się do działania, gdy
wsparcie innych broni jest niewystarczające hib nic*
da się wykonać.
Głównym zadaniem granatników jest:
— zwalczanie gniazd (szczególnie broni maszy-
nowej), na rozkaz, a niekiedy z własnej inicjatywy
krótkimi lecz silnymi nawałami.
— przygotowanie wsparcia i osłona szturmu
przez nagłe i silne ostrzelanie poszczególnych gniazd
opbru,
Granatnik	3
— wsparcie małych zespołów piechoty (druży-
na, pluton) w walce wewnątrz ugrupowania nie-
przyjaciela, gdzie zazwyczaj działają pojedynczo.
Skupienie ognia granatników w czasie i miejscu
o decydującym znaczeniu taktycznym, a więc wy-
wieranie decydującego wpływu na walkę oddziału,
wymaga utrzymania sekcji granatników w całości.
Sekcja granatników działająca w całości ma moż-
ność wykonania zadań ogniowych przez jednocze-
sne ostrzelanie 2—3 różnych celów lub kolejne ze-
środkowanie ognia o znacznym natężeniu. Kolejne
ześrodkowanie stosuje się do celów odległych (ze
względu na rozrzut broni) i do karabinów maszyno-
wych strzelających z ukrycia (dla zwiększenia
prawdopodobieństwa trafienia).
Dowódca sekcji w ramach zadań otrzymanych
od swego dowódcy kieruje ogniem sekcji, mając du-
żą swobodę i inicjatywę w doborze i kolejności
zwalczania celów.
Sekcja granatników zasadniczo powinna się znaj-
dować w pobliżu dowódcy. Po otrzymaniu zadań
ogniowych dowódca sekcji wyszukuje najdogodniej-
sze stanowiska, utrzymując stale łączność z do-
wódcą kompanii lub dowódcą, do którego został
przydzielony.
W każdym położeniu należy dążyć do zaskocze-
nia nieprzyjaciela ogniem. Osiąga się to najłatwiej
przy pomocy krótkiego napadu ogniowego z ukry-
cia, gdzie się przygotowuje broń do nagłego i nie-
spodziewanego rozpoczęcia ognia.
Po ustaleniu danych strzelania i przygotowaniu
stanowiska ustawia się na nim skrycie granatniki
i zaczyna się ogień.
Zniszczenie celu, nawet punktowego, wymaga na
ogół dużego zużycia amunicji.
Zasady
działania.
4
Instrukcja strzelecka
Zazwyczaj trzeba się zadowolić obezwładnieniem
celu, tj. przeszkodzeniem nieprzyjacielowi w dzia-
łaniach lub utrudnieniem mu wykonania zadania.
Będzie lo zasadą przy strzelaniu do miejsc w te-
renie, w których cele odkryto, lub gdy się ich obec-
ność przypuszcza.
6.
Zadanie
ogniowe.
Sekcja granatników jest bronił) dowódcy kom-
panii. Do niego leź zasadniczo należy określanie
zadań ogniowych sekcji, której będzie mógł używać
w całości albo przydzielać częściowo dowódcom
plutonów, stosownie do przewidywanych zadań.
W wypadku przydzielenia granatników pojedyn-
czo do drużyn lub plutonów dowódca jednostki
strzeleckiej, której granatniki zostały podporządko-
wane, wyznacza im zadania ogniowe, kierując się
zasadą, że ogień ich stosuje się przeciw celom, któ-
rych nie może skutecznie zwalczyć inna broń pie-
choty.
Zadanie ogniowe polega na:
- wyznaczaniu celów do zwalczania,
regulowaniu ich współdziałania z inną bronią
piechoty (podział celów),
regulowaniu zużycia amunicji i jej uzupeł-
nianiu,
wyznaczaniu chwili rozpoczęcia ognia.
7.
Skuteczność
ognia.
Skuteczność strzelania zależy od:
dokładnego doboru danych strzelania.
— jasnego i krótkiego rozkazodawslwa,
— wykonywania ognia w porę,
-— jak największej sprawności obsługi w szyb-
kim i dokładnym wykonywaniu poszczególnych
czynności,
Granatnik	5
III. Czynności wstępne do strzelania.
Na stanowisko granatnika nadaje się wzniesienie
lub zagłębienie terenowe. Często trzeba się zadowo-
lić lejem, bruzdą, kopcem itp. Broń ustawia się tuż
za grzbietem w laki sposób, aby wystający wylot
lufy dał możność bezpośredniego wycelowania. Ta-
kie stanowisko mimo niezupełnego ukrycia broni
czyni ogień najbardziej giętkim.
Na czas walk dłuższych przygotowuje się zwykle
stanowisko całkowicie zakryte, to znaczy odsunięte
od grzbietu na kilka lub więcej metrów. Celowanie
z takiego stanowiska odbywa się za pomocą wyty-
czenia.
Może zajść również konieczność zajęcia stanowi-
ska w terenie pozbawionym nierówności.
Dla zajęcia stanowiska sekcyjny (granatnikowy^
da je rozkaz lub znak: „nu stanowisko".
Na ten rozkaz dobiega obsługa i przygotowuje
broń i miejsce, w którym po wskazaniu celu wbu-
dowuje granatniki. Amunicyjni grupują się lak.
aby mogli w każdej chwili dostarczyć amunicję ce-
lowniczym i być im w razie potrzeby pomocni.
Przygotowanie do .strzelania polega na zdjęciu
pokrowca, rozłożeniu nóżek granatnika, podniesie-
niu ramienia celownika, nastawieniu odległości oraz
odpięciu łopatki (czekana). przy pomocy której
wbudowuje się granatnik.
Wbudowanie granatnika polega na wykopaniu
wgłębienia odpowiadającego wymiarom stopy, osa-
dzeniu granatnika, nadaniu kierunku na cel i zgra-
niu poziomicy.
Granatnik wbudowuje celowniczy.
8.
Wybór
stanowiska.
9.
Zajmowanie
stanowiska.
10.
Miejsce
i czynności
obsługi
podczas
strzelania.
11.
Istota
celowania.
6	Insti*iikcj:i strzelecka
Na stanowisku otwartym:
— granatnikowy prowadzi strzelanie stosując się
do otrzymanego zadania ogniowego. Jeżeli takiego
zadania nie otrzymał, a położenie wymaga rozpo-
częcia ognia, zaczyna ogień z własnej inicjatywy,
zwłaszcza jeżeli porozumienie się z dowódcą jest
w tej chwili trudne.
— celowniczy leży za granatnikiem i sam wyko-
nuje wszystkie czynności związane z nastawieniem
granatnika i daniem strzału.
— amunicyjni zajmują miejsce ukryte z boku lub
z tyłu, w odległości zależnej od tereniu i zapewnia-
jącej sprawne donoszenie amunicji.
Przy strzelaniu ze stanowiska zakrytego można
czynności strzelania podzielić między celowniczego
i amunicyjnego. Celowniczy leży wtedy za granatni-
kiem. celuje i odpala, amunicyjny zaś klęczy lub
leży z prawej strony i ładuje granatnik. W razie
konieczności prowadzenia szybkiego ognia obsłu-
guje granatnik cała obsługa, jak ze stanowiska za-
krytego.
Jeżeli zadanie wykonuje sekcja, wówczas do-
wódca sekcji rozdziela cele dla poszczególnych gra-
natników, a przy stosowaniu ześrodkowania pro-
wadzi strzelanie całością.
Celowanie polega na nadaniu lufie kierunku
i podniesienia oraz nastawieniu odległości.
Ze stanowisk otwartych celuje się bezpośrednio
do celu, a ze stanowisk zakrytych — przy pomocy
celów pomocniczych (kołków przed stanowiskiem).
Kierunek nadaje się przez skierowanie granatnika
przy pomocy szczerbiny ramienia celownika i musz-
ki na cel właściwy lub pomocniczy.
Granatnik	7
Odległość uzyskuje się przez zgranie poziomnicy
i nastawienie pierścienia nastawczego na daną po-
działkę.
Granatnik strzela przy stałym kącie podniesie-
nia, który się uzyskuje przez zgranie poziomnicy.
Zgranie poziomnicy uskutecznia celowniczy jedno-
cześnie z nadaniem kierunku.
a)	Przy strzelaniu bezpośrednim: „Celowniczy na
rozkaz dowódcy sekcji (granatnikowego)44
„Cel..."
— ustawia granatnik z grubsza w kierunku,
— wysuwa ramię celownika celując przez wy
cięcie (szczerbinę) i muszkę na cel,
— wbudowuje granatnik, posługując się łopat-
ką (czekanem),
— wycelowuje dokładnie przesuwając nóżki,
zgrywa poziomnicę i skierowuje dokładnie granat-
nik na cel; stopę w razie potrzeby dobija trzonkiem
łopatki.
W razie zmiany celu lub konieczności przeprowa-
dzenia większej poprawki na kierunek należy stopę
granatnika wyjąć z ziemi i granatnik powtórnie
wbudować. Drobne poprawki kierunku uskutecz-
nia się przez małe przesunięcia nóżek oraz przez
podbicie ziemią stopy granatnika przy pomocy
trzonka łopatki (czekana).
b)	Przy strzelaniu z ukrycia.
Przy strzelaniu z ukrycia granatnikowy samo
rzutnie lub na rozkaz dowódcy sekcji „Cel... wy-
tycz44 wytycza kierunek celu najmniej dwoma koł-
kami. W tym celu podsuwa się do miejsca, skąd
widzi cel, wbija kołek pionowo, tak aby się znalazł
mniej więcej na linii miejsca obranego na stanowi-
li.
Nadawanie
kierunku.
8	Instrukcja strzelecka
13.
Nastawianie
odległości
strzału.
14.
Ładowanie.
sko broni i celu po czym odsuwa się do tyłu o parę
kroków od pierwszego kołka i wbija drugi kołek
na linii pierwszy kołek — cel, tak żeby kołki i cel
znalazły się na jednej linii. Po takim ustawieniu
kołków granatników odsuwa się nieco w tył i spraw-
dza wytyczenie. Po wytyczeniu celowniczy postę-
puje jak przy celowaniu bezpośrednim, celując na
prawy czy tez lewy skraj kołków.
Aby osiągnąć odpowiednią donośność strzału,
należy pierścień nastawczy nastawić na wskazana
podziałkę.
Po podaniu podziałki przez prowadzącego strze-
lanie, celowniczy powtarza podziałkę. po czym
zwalnia zacisk regulatora i nastawia pierścień na-
stawczy tak, aby odpowiednia kreska podziałki po-
kryła się ze wskaźnikiem na komorze regulatora.
Granatnik ładuje celowniczy (amunicyjny) na
rozkaz ,,Ładuj“ w następujący sposób: leżąc za gra-
natnikiem wyciąga pocisk z torby (skrzynki), ujmu-
je go prawą ręką w środku ciężkości zapalnikiem do
góry i wprowadza brzechwą do lufy. Skoro 2/;>
części pocisku wejdą do przewodu lufy, puszcza po-
cisk i usuwa szybko rękę w dół.
Przy ładowaniu należy zwracać uwagę, aby broń
nie zmieniła kierunku. *
Po załadowaniu i zameldowaniu przez celowni-
czego „Gotów*’ prowadzący strzelanie daje hasło
„Ogniak‘. Na ten rozkaz celowniczy odpala naciska-
jąc spust.
15.
Danie
strzału.
Granatnik
9
IV. Wykonanie strzelania.
Prowadzenie strzelania obejmuje następujące
czynności:
— rozpoznanie i określenie celu,
— określenie odległości,
— podział celu (przy strzelaniu sekcją),
— stwierdzenie możności strzelania ze względu
na położenie własnych oddziałów względem celu,
— obserwację strzelania,
— określanie poprawek.
Prowadzenie strzelania granatników należy za-
sadniczo do granatnikowych.
Gdy sekcja ostrze!iwa jeden cel (stosuje ześrod-
kowanie), strzelanie prowadzi sekcyjny.
Dobra ocena odległości przyczynia się wydatnie
do zwiększenia skuteczności ognia i zapobiega mar-
nowaniu amunicji. Dlatego należy się wzajemnie in-
formować z oddziałami o odległości.
16.
Prowadzenie
strzelania.
Najlepszy wynik strzelania osiąga się tylko wte-
dy, gdy można dokładnie obserwować położenie
pocisków w kierunku i na odległość w stosunku do
celu.
Zasadniczo obserwuje prowadzący strzelanie.
Obserwacja strzałów polega na określeniu ich po-
łożenia względem celu.
Jeśli dym wybuchającego pocisku zakrywa cel
^całkowicie lub częściowo), strzał jest „krótki“, tj.
pocisk upadł przed celem. Jeśli widać cel na tle
obłoku wybuchu, strzał jako długi leży za celem.
Strzał jest w celu, jeśli obłok wybuchu ukazuje
się przed celem, a zaraz potem za celem lub od-
wrotnie.
17.
Obserwacja
strzelania.
18.
Rozkazy
ogniowe.
10	Instrukcja strzelecka
Jeśli cel jest słabo widoczny, obserwację strza-
łów uskutecznia się względem jakiegoś wyraźnego
przedmiotu terenowego znajdu jącego się tuż obok
celu.
Odchylenie strzałów w kierunku określa się mia-
rą kątową. Zasadniczo należy się posługiwać oceną
szerokości palców, dla wskazania celowniczemu no-
wego punktu celowania w kierunku.
Strzały na odległość tym łatwiej jest obserwować
i oceniać w stosunku do celu, im więcej teren da je
punktów zaczepienia. Należy dążyć do ścisłego okre-
ślenia uchylenia w głąb w metrach, aby jak najprę-
dzej przejść do ognia skutecznego.
Przy strzelaniu na grzbiet strzałów długich za
zwyczaj się nie obserwuje.
Rozkaz ogniowy zawiera następujące punkty:
- określenie celu,
— odległość (podziałka nastawcza),
— ilość pocisków i hasło ładowania,
- - kolejność strzelania granatników,
— hasło rozpoczęcia ognia.
Rozkaz ogniowy dowódcy sekcji prowadzącego
strzelanie odnosi się do wszystkich granatników.
Jeżeli rozkaz lub jego część tyczy tylko jednego
z granatników, należy podać zapowiedź „Pierwszy
(drugi, trzeci) granatnik" na początku rozkazu lub
przed tą jego częścią, która się nie odnosi do całego
zespołu ogniowego.
Aby uniknąć omyłek, celowniczowie powtarzają
przed wykonaniem poszczególne punkty rozkazu
ogniowego.
Przy strzelaniu, o ile nie nakazuje się kolejnego
dawania pojedynczych strzałów przez poszczególne
Granatnik
11
granatniki, poda je się ilość pocisków, która ma być
przez nie wystrzelona jako seria, np. „Po pięć/4.
Można również nakazać, aby granatniki kolejno
dawały serię strzałów.
.Rozkaz brzmi wówczas:
—• „Od prawego — po pięć“.
Przy strzelaniu do celów głębokich poda je się.
w którym kierunku i ile należy wykonać skoków.
Podaje się również ilość pocisków do wystrzelenia
na każdym celowniku oraz określa się dolną (lub
górną) granicę odległości strzelania, np. „400—4
skoki w przód — po dwa granaty^.
Skok oznacza zmianę podziałki nastawczej
o 25 m.
Jeżeli podczas strzelania serii zajdzie konieczność
poprawienia danych strzału, prowadzący strzelanie,
który obserwuje ogień swej broni, przerywa go roz-
kazem „Przeriuij ogień“ i nakazuje poprawki, a po
dokonaniu ich celowniczy melduje „Gotów“. *
a) Strzelanie pojedynczego granatnika ogniem
punktowym:
„Na wprost — pod zielonym krzakiem karabin
maszynowy — 400“, celowniczy melduje „jest —
400“ (lub „nie widzę“h wbudowuje granatnik, wy-
celowuje go wraz ze zgraniem pozomnicy i nasta-
wia podziałkę odległościową
„Jeden granat -- ladować“.
Amunicyjny podaje granat celowniczemu, który
ładuje i melduje „Gotów“.
„Ognia“ — celowniczy odpala.
b) Strzelanie pojedynczego granatnika do celu
głębokiego.
19.
Przykłady
rozkazów
ogniowych.
12
Instrukcja strzelecka
,.Na wprost grupa krzaków — 350 — trzy skoki
w przód po dwa granaty — ognia44.
Celowniczy wycelowuje w najbliższy skraj celu
i po każdych dwóch strzałach zmienia nastawienie
podziałki. Pierwsze dwa strzały daje celownikiem
350 dalsze dwa 375 i wreszcie 400.
c)	Strzelanie pojedynczego granatnika ogniem
punktowym z zakrycia.
„Cel nr 1 — 400 — trzy granaty — ognia44.
d)	Strzelanie sekcją granatników ze stanowiska
otwartego.
„Na wprost wysoka topola — dwa palce w lewo
za grzbietem gniazdo karabinów maszynowych —
pierwszy granatnik 450 — dwa granaty — ognia41.
Po tym wstrzelaniu się ogień skuteczny ..Pierw-
szy granatnik 500, drugi 550, trzeci 600 — po czte-
ry granaty — ognia44.
e)	Strzelanie sekcją granatników ze stanowiska
zakrytego.
„Na wprost w lewo od drogi grupa krzaków —
600 — wytycz44.
Jeśli w jednym z granatników nastąpi zacięcie,
celowniczy melduje prowadzącemu strzelanie:
„Pierwszy — zacięcie (niewypał)44 i po przeczekaniu
około 10 sekund oraz usunięciu przeszkody i po-
nownym przygotowaniu do strzelania melduje:
„Pierwszy — gotów44. * * * * * *
a) Strzelanie skuteczne.
Sposoby strzelania są zależne od położenia bo-
jowego, terenu, rodzaju i widoczności celu oraz ilo-
ści rozporządzalnej amunicji.
Na podstawie obserwacji pierwszych strzałów
ognia skutecznego należy wprowadzać poprawki.
20.
Ostrzeliwanie
różnych
celów.
Granatnik
13
Cele punktowe stałe, tj. cele o małej szerokości
i głębokości, zwalcza się zasadniczo jednym granat-
nikiem, a wyjątkowo (słaba widoczność, duża odle-
głość) ogniem sekcji granatników.
Przy celach szerokich i głębokich przeprowadza
się strzelanie skuteczne rozdzielając ogień granatni-
ków na całą szerokość i głębokość cehi.
Zwalczając cele punktowe za zakryciem należy
się wstrzelać do zakrycia; następnie poprawić celo-
wnik równający się odległości celu od zakrycia.
Przeciw celom punktowym wkopanym, ukrytym
za ochronami, konieczne jest dokładne wstrzeliwa-
nie się. Strzelanie skuteczne przeciw la kim celom
należy wykonać stosując w sekcji słabe natężenie
ognia pojedynczych granatników.
Dane strzelania są dobre, jeżeli się otrzymuje
jednakową ilość strzałów: krótkich, długich jak
również prawych i lewych. Należy stale dążyć do
zaciśnienia granic powierzchni ostrzeliwanej.
Poprawki w kierunku przy celowaniu bezpośred-
nim wykonywa się kierując linię celowania w prze-
ciwnym kierunku od celu o tyle, o ile zboczył dany
strzał.
Przy strzelaniu z ukrycia przeprowadza się po-
prawki przez wbicie nowego kołka.
Cele, których kierunku nie da się ściśle określić
(np. ciężki karabin maszynowy strzelający z ukry-
cia) należy ostrzeliwać lak, aby promienie rażenia
granatów z poszczególnych granatników zachodzi-
ły na siebie i w len sposób zwiększyły prawdopodo-
bieństwo trafienia.
Nieraz trzeba będzie również w tym Celu stoso-
wać różne podziałki odległości dla poszczególnych
granatników.
14
Instrukcja strzelecka
b) Wstrzeliwanie.
Granatnik jest bronią dokładną, z tych też wzglę-
dów dobra ocena odległości daje możność do szyb-
kiego przejścia od razu do strzelania skutecznego.
Należy pamiętać o możności przejęcia celownika
(odległości) od oddziałów piechoty, bąclź broni ma-
szynowej, która len sam cel wcześniej zaczęła zwal-
czać.
Wstrzeliwanie przeprowadza się zasadniczo po-
jedynczo granatnikami.
Zazwyczaj wystarczy wstrzelać wszystkie granat-
niki sekcji w kierunku, a wstrzeliwanie na odległość
przeprowadza się z jednego granatnika.
Jeżeli pierwszy strzał zejdzie o tyle z kierunku,
że trudno określić go co do odległości, należy na-
przód dokonać poprawkę w kierunku.
Z dobrze osadzonej broni już jeden strzał daje
podstawę do poprawienia kierunku.
Zasadniczym sposobem wstrzeliwania jest do-
strzeliwanie. Dostrzeliwanie przeprowadza się z ty-
łu lub z przodu celu, zależnie od położenia oddzia-
łów własnych i warunków terenowych.
Przy dostrzeliwaniu z tyłu daje się strzał na od-
ległość nieco większą niż oceniana i stopniowo się
ją zmniejsza, aż do osiągnięcia właściwej odleg-
łości.
Przy dostrzeliwaniu z przodu postępuje się w po-
dobny sposób.
Przykład dostrzeliwania z tyłu:
Własna piechota 100 przed celem.
1.	strzał — 450 —w kierunku— (długi) 4-
2.	„	—	425	-	„	—	„	4-
3.	„	—	400	—	,,	—(krótki) —
4.	„	—	400	—	,,	— (długi) 4-
Strzela się dalej na podziałce odległości 400.
Granatnik
15
Jeżeli położenie nie pozwala na przeprowadzenie
wstrzeliwania się, dajc się z granatnika, po wyce-
lowaniu z grubsza strzał kierunkowy. Powinien on
leżeć w ten sposób w stosunku do celu, aby dał do-
statecznie pewną podstawę do poprawek kierunku
i odległości.
Bezpośrednio po strzale .kierunkowym przecho-
dzi się do strzelania skutecznego; będzie to najczę-
ściej stosowany sposób rozpoczynania i prowadze-
nia ognia.
Nie należy brać pod uwagę strzałów dawanych
z broni nieosadzonej i strzałów nieprawidłowo po-
łożonych. (Wada ładunku miotającego).
Strzelanie w ciemnościach stosuje się rzadko,
a wykonywa się w len sposób, że kołki wbija się
w ziemię blisko wylotu lufy, celując na nie. Można
również ustalić położenie granatnika przez wbicie
z obu stron lufy po jednym kołku i trzeciego za
środkiem stopy, tak aby się o niego opierała.
Jeżeli granatniki mają wykonać kilka zadań
z jednego stanowiska zakrytego, należy kołki kie-
runkowe oznaczyć (ponumerować) i zapisać podział-
ki odległości odpowiadające każdemu celowi (szkic
ogniowy). Należy zwrócić uwagę na maskowanie
granatnika, gdyż płomień wylotowy w nocy jest
daleko- widoczny.
Dane strzelania powinny być przygotowane za
dnia.
21.
Strzelanie
w ciemnoś-
ciach.
ROZDZIAŁ B.
22.
Zadanie
i zakres
szkolenia.
23.
Przedmiot
i podział
szkolenia.
SZKOLENIE STRZELECK1F2 Z GRANATNIKÓW.
I. Zadanie, zakres, podział i przebieg szkolenia.
Zadaniem szkolenia w strzelaniu z granatników
jest: wyszkolenie zgranych obsług w wykonywaniu
a dowódców sekcyj i granatnikowych w prowadze-
niu strzelania.
Strzelcy wyznaczeni do sekcji granatników po-
winni być w zupełności przygotowani do roli celow-
niczych.
Podoficerowie kompanii strzeleckiej oraz zdol-
niejsi granatnikowi powinni być wyszkoleni jako
dowódcy sekcji.
Całość szkolenia w strzelaniu z granatników obej-
muje:
— szkolenie wstępne i strzelania szkolne,
— szkolenie szkolno-bojowe i strzelania szkolno-
bojowe.
Szkolenie wstępne wraz ze strzelaniami szkolny-
mi ma na celu wyrobienie technicznej sprawności
we wszystkich czynnościach wykonywania i pro-
wadzenia strzelania z granatników w warunkach
szkolnych.
Szkolenie szkolno-bojowe wraz ze strzelaniami
szkolno-bojowymi ma wyrobić w zespołach (poje-
Grilnaliiik	17
dynczy granatnik i sekcja) sprawność oraz zgranie
w strzelaniu do celów bojowych w terenie w wa-
runkach zbliżonych do warunków rzeczywistej
walki.
Ćwiczenia bojowe z użyciem amunicji ostrej jed-
nostek bojowych, w skład których wchodzą zespoły
granatników, należą do zakresu wyszkolenia bojo-
wego i nie są przedmiotem niniejszej instrukcji.
Szkolenie rozpoczyna się pokazem ostrego strze-
lania z granatników i krótką pogadanką o ich uży-
ciu i działaniu w walce.
Naukę o sprzęcie i amunicji oraz o teorii strzela-
nia w zakresie dostosowanym do potrzeb obsług
i dowódców prowadzi się równolegle ze szkoleniem
wstępnym.
Należy możliwie rychło przystąpić do szkolenia
szkolno-bojowego (ćwiczeń szkolno-bojowych), aby
nie nużyć żołnierzy powtarzaniem ćwiczeń szkole-
nia wstępnego.
Szkolenie dowódców i obsług granatników pro-
wadzi się w ciągu drugiego okresu wyszkolenia.
Szkolenie sekcyjnych prowadzi się w kompaniach
szkolnych. 11 * * * * *
24.
Przebieg
szkoleniu.
11. Wyszkolenie wstępne.
Wyszkolenie wstępne jest podstawą całej nauki 26’niC
strzelania z granatników. Zadaniem jego jest na- /Udanie
uczenie technicznej sprawności i danie podstawo- wyszkolenia
wych wiadomości potrzebnych obsłudze i dowód- wstępnego,
com przy strzelaniu z granatnika.
Instrukcja strzelecka
Przedmiot Wyszkolenie wstępne obejmuje naukę:
wyszkolenia — wiadomości z teorii strzelania w zakresie nie-
wstępncgo. zbędnym do praktyki strzelania,
—	ustawiania (wbudowania) granatnika,
—	celowania w kierunku i nastawiania podziałki
odległości,
—	ładowania, odpalania i usuwania niewypałów,
-	- wykonywanie różnych rodzajów strzelania,
— łącznego wykonywania tych czynności w ze-
spole (pojedynczy granatnik i sekcja).
Wyszkolenie wstępne w prowadzeniu strzelania
dla sekcyjnych i granatnikowych obejmuje naukę:
- rozpoznania i określania celów,
—	określania danych ognia,
—	wstrzeliwania,
—	prowadzenia strzelania skutecznego,
— zasad stosowania ognia.
Szkolenie obejmuje: ćwiczenia, pogadanki i po-
Sposoby k
i przebieg •'
szkolenia. Prawie każde ćwiczenie poprzedza krótkie jego
objaśnienie i pokaz czynności wykonany przez in-
struktora lub wyszkolony zespół.
Należy wykorzystywać i nawiązywać do wiado-
mości nabytych przez żołnierzy przy szkoleniu strze-
leckim z karabinkiem i ręcznym karabinem ma-
szynowym. Szkoląc we władaniu nie należy prze-
rabiać oddzielnie poszczególnych czynności aż do
osiągnięcia wprawy w ich wykonywaniu, lecz przy-
stąpić jak najrychlej do nauki całkowitej czynno-
ści wykonanej przez slrzelca obsługi (celowniczego,
amunicyjnego).
Granatnik
19
Następnie przystępuje się do szkolenia zespołu.
lj. łącznego wykonywania czynności przy strzela-
niu przez obsługi granatnika i sekcji.
Do szkolenia dowódców w prowadzeniu ognia
można używać pola ćwiczeń strzeleckich, pozoru-
jąc padanie pocisków chorągiewkami.
Cele używane w ćwiczeniach wstępnych powinny
być wyraźnie* widoczne.
Należy żądać coraz szybszego wykonywania
czynności przez zespół bez żadnego uszczerbku
w dokładności.
Wyszkolenie wstępne prowadzi się zasadniczo
na placu ćwiczeń. Ćwiczenie przerabia się począt-
kowo bez oporządzenia i uzbrojenia; w miarę postę-
pów należy ćwiczyć w oporządzeniu i z bronią in-
dywidualną obsługi oraz w masce przeciwgazowej.
III. Szkolenie szkolno-bojowe.
W szkoleniu szkolno-bojowym dąży się do rozwi-
nięcia technicznej sprawności dowódców sekcyj,
granatnikowych i obsług granatników w przygoto-
waniu, prowadzeniu i wykonywaniu strzelań do ce-
lów bojowych, w warunkach zbliżonych do warun-
ków rzeczywistej walki.
Szkolenie szkolno-bojowe wiąże się ściśle ze szko-
leniem bojowym zespołów granatników działają-
cych w ramach jednostek bojowych (pluton, kom-
pania) .
Stąd szkolenie szkolno-bojowe zespołów granat-
ników należy umiejętnie wiązać ze szkoleniem bo-
jowym.
28.
Cel
i przcdiniul.
20	Instrukcja strzelecka
20.
Podział
szkolenia.
30.
Przedmiot
ćwiczeń
szkolno-
bojowych.
Szkolenie szkolno-bojowe obejmuje:
—	ćwiczenia szkolno-bojowe granatnika i sekcji,
— strzelania szkolno-bojowe granatnika i sekcji.
Ćwiczenia szkolno-bojowe granatnika obejmują
naukę:
—	ustawiania (wbudowywania) granatnika
w różnych warunkach terenowych, w uzględnie-
niem bojowego zachowania się obsługi,
—	celowania bezpośrednio i z ukrycia do róż-
nych celów bojowych,
—	wykonywania strzelań,
—	łącznego wykonywania tych czynności, po-
czynając od zajmowania stanowiska ogniowego.
Ćwiczenia szkolno-bojowe sekcji obejmują naukę
współpracy granatników w sekcji przy wykonywa-
niu strzelania.
W czasie ćwiczeń szkolno-bojowych granatnika
i sekcji można szkolić jednocześnie dowódców sek-
cyj i granatników w prowadzeniu strzelania, tj.:
—	w rozpoznawaniu i określaniu celów bojowych,
— w ocenie odległości i określaniu danych ognia,
— w prowadzeniu wstrzeliwania,
—	w prowadzeniu strzelania skutecznego do róż-
nych celów bojowych.
W toku tych ćwiczeń, które mają na celu przede
wszystkim nauczenie prowadzenia strzelania, uczy
się również zasad stosowania ognia pod względem
taktycznym.
Ćwiczenia szkolno-bojowe granatnika w końco-
wej fazie szkolenia oraz wszystkie ćwiczenia sekcji
należy oprzeć na założeniach walk małych jedno-
stek piechoty, w warunkach wymagających użycia
Granatnik	21
granatników. Należy zawsze uwzględniać położenie
własnych jednostek strzeleckich w stosunku do celu
i stanowiska granatników.
Po krótkim przećwiczeniu w czynnościach po-
szczególnych żołnierzy obsługi należy jak najrych-
lej przejść do łącznego wykonywania wszystkich
kolejnych czynności, od wybrania i zajęcia stano-
wiska począwszy, dla zgrania obsługi i szkolenia
dowódców sekcyj i granatnikowych.
Należy ćwiczyć również z nałożonymi maskami
i w ciemnościach. Ćwiczenia szkolno-bojowe prze-
rabia się w czasie przeznaczonym na szkolenie bo-
jowe.
Ćwiczenia te dadzą istotną korzyść, jeżeli wyko-
nanie czynności będzie tak dokładne jak w strzela-
niu ostrym.
Ćwiczenia szkolno-bojowe przeprowadza się w te-
renie ćwiczeń bojowych, jak najwięcej urozmaico-
nym.
Doskonalenie dowódców prowadzących strzelanie
w ich czynnościach można przeprowadzać na strzel-
nicy skróconej, na której pada jące pociski pozoruje
się chorągiewkami.
Ćwiczący się występują w ubiorze i oporządzeniu
polo wy m.
Jako cele służą strzelcy pozorujący przeciwnika,
figury połowę lub przedmioty terenowe. Cele powin-
ny być dobrze maskowane.
31.
Przebieg
ćwiczeń.
32.
Teren, ubiór
i sprzęt do
ćwiczeń.
ROZDZIAŁ C.
STRZELANIA.
33.
Znaczenie
i podział
strzclań.
34.
Program
Strzelaj),
I.	Uwagi ogólne.
Strzelania są zakończeniem i sprawdzianem wy-
szkolenia. mają zatem na celu ugrunlowanie i spraw-
dzenie technicznej sprawności w wykonywaniu
i prowadzeniu strzelania.
Strzelania dzielą się na:
-	- strzelania pokazowe.
—	strzelania szkolne,
strzelania szkolno-bojowe.
—	strzelania bojowe.
Strzelania pokazowe mają na celu wyjaśnienie
zagadnień ważnych dla prawidłowego użycia i dzia-
łania broni.
Poleca się prowadzić strzelania pokazowe, uży-
wając wyłącznie amunicji ostrej.
Przedmiotem tych strzelali jest pokaz działania
pocisków na cel. pokaz wielkości rozrzutu, właści-
wości różnych sposobów strzelania i szybkostrzel-
ności.
Przy strzelaniach takich poleca się używać jako
celów bojowych tarcz bryłowych.
Cel strzelań szkolnych i szkolno-bojowych osiąga
się niezależnie od lego, czy się stosuje amunicję
ostrą, czy wielokrotną.
Dotacje amunicji określa corocznie rozkaz M. S.
Wojsk, w ilościach pocisków różnego rodzaju,
Granatnik
23
Strzelania szkolne i szkolno-bojowe należy prze-
prowadzić w ramach załączonego programu, załącz-
nik 3.
Większość czasu i amunicji przeznacza się zasad-
niczo na strzelania z pojedynczego granatnika.
Kierownikiem slrzclań jest oficer.
Mała ilość amunicji ogranicza ilość slrzclań. Dla-
tego należy szkolić przede wszystkim w szybkim
uchwyty vva ni u celu, a ograniczać ilość amunicji na
ćwiczenia strzelania skutecznego.
W tym celu kierownik strzelania może przerwać
ogień, gdy tylko dowódca strzelający uchwyci cel.
nakazując mu natomiast wydanie dalszych rozka-
zów ogniowych i opisanie czynności własnych i ob-
sług.
Pewną jednak ilość slrzclań amunicją ostrą na-
leży przeprowadzić przy użyciu dostatecznej ilości
amunicji, aby zaznaczyć skuteczność i działanie
sprzętu przy bojowym natężeniu strzelania.
Przy strzelaniach należy stale pozorować własne!
oddziały strzeleckie (z pomocą figur lub chorągie-
wek), aby uczyć prowadzących strzelanie uwzględ-
niania położenia własnych oddziałów.
Zazwyczaj oznacza się cele figurami bojowymi.
Niekiedy wystarczy przyjąć jako cele pewne punkty
terenowe, naturalne lub sztuczne.
Cele przez ustawienie ich i maskowanie należy
uczynić mniej lub więcej widocznymi, stosownie
do celu strzelania i stopnia wyszkolenia strzelają-
cych.
W strzelaniach bojowych należy cele zasadniczo
rozstawiać i maskować w sposób odpowiadający
rzeczywistości bojowej.
35.
Zasady
przeprowa-
dzania
strzelali.
36.
Przedstawia-
nie celów.
24
Itislriikcja strzelecka
37.
Ewidencja
strzclań.
38.
('.cl i podział
strzelali
szkolnych.
39.
Przepro-
wadzenie
slrzelań
szkolnych.
40.
Cel strzelań
szkolno-
bojowycli.
W czasie każdego strzelania sporządza się obraz
trafień według załącznika 1. W strzelaniach szkol-
nych nanosi się trafienia na arkusz po każdym
strzale, a w strzelaniach szkolno-bojowych po ukoń-
czeniu strzelania przez obsługę.
II.	Strzelania szkolne.
Strzelania szkolne mają na celu sprawdzenie
stopnia wyszkolenia w obsługiwaniu granatnika
w dogodnych warunkach dawania strzałów oraz
dania podstawy wyszkolenia granatnikowego
w prowadzeniu strzelania na podstawie obserwacji
wybuchów granatów.
Strzelanie szkolne przeprowadza się w ramach
pojedynczego granatnika.
Obsługi zajmują stanowiska i przygotowują
strzelanie bez bojowego zachowania się. Strzelanie
prowadzi się w dogodnych warunkach obserwacji.
Zasadniczo wykonywa się strzelania szkolne do
celów leżących w granicach 300 m do 500 m.
W razie popełniania błędów przez granatnikowe-
go lub obsługę kierownik strzelania powinien wkro-
czyć i pouczyć.
III.	Strzelania szkolno-bojowe.
Strzelania szkolno-bojowe dają możność zastoso-
wania sprawności nabytej w strzelaniach szkolnych
i rozwinięcia ich w warunkach możliwie zbliżonych
do rzeczywistej walki.
Granatnik
25
Każde strzelanie szkolno-bojowe powinno się
opierać na krótkim prostym założeniu taktycznym,
uwzględniającym użycie granatników.
Kierownik strzelania powinien zawsze mieć na
uwadze, że strzelanie jest działaniem taktycznym.
Prowadzący strzelanie i obsługi granatników po-
winni się zachować bojowo przez cały czas wyko-
nywania zadania.
Teren do strzelań należy wybierać jak najbardziej
urozmaicony.
Prowadzącemu strzelanie należy zostawić całko-
witą swobodę wyboru stanowiska jego zajęcia i urzą-
dzenia. Nie należy nigdy zapominać o maskowaniu.
Cele powinny odpowiadać rzeczywistości bojowej.
Należy zwracać baczną uwagę, aby prowadzący
ogień zawsze liczyli się z ilością amunicji jaką roz-
porządzają i jakiej wymaga wykonanie danego za-
dania.
Bezpośrednio po każdym strzelaniu następuje
w terenie jego omówienie.
Strzelania należy przede wszystkim omawiać pod
względem techniczno-strzeleckim.
Przy ocenie wyników należy brać pod uwagę nie
tylko położenie strzałów względem celu, ale i czas
zużyty na przygotowanie strzelania, wybór odpo-
wiedniego stanowiska, zajęcie go i szybkość przej-
ścia do ognia skutecznego.
W strzelaniach szkolno-bojowych należy omówić
zarządzenia taktyczne i bojowe zachowanie się ob-
sług.
Kierownik strzelania powinien przy strzelaniach
szkolno-bojowych zawsze wyraźnie stwierdzić, czy
zadanie ogniowe zostało wykonane.
41.
Przepro-
wadzenie
strzelań
szkolno
bojowych.
42.
Omawianie
strzelań.
instrukcja strzelecka
IV.	Strzelania bojowe.
r Strzelania bojowe mają na celu głównie taktycz-
Cel strzclan. ne działanie w ramach jednostek bojowych. Z tych
względów nie są one przedmiotem niniejszej in-
strukcji.
44.
Urządzenie
strzelnicy
i zabezpie-
czenie jej.
V.	Strzelnice i korzystanie z nich.
Miejsce na strzelnicę należy wybierać o ile moż-
ności każdorazowo w innym terenie, gdyż częsta
zmiana terenu umożliwia przeprowadzenie szeregu
ćwiczeń o różnych założeniach i o różnych celach
oraz pobudza myśl i rozwija inicjatywę strzela-
jących.
Rozmiary strzelnicy zamykają się w prostokącie
głębokości 1000 m oraz szerokości 400 m zwiększo-
nej o szerokość stanowiska ogniowego (jeżeli się
strzela sekcją). Od stanowiska ogniowego w tył
należy pozostawić wolną przestrzeń głębokości
150 m — załącznik 2a.
Jeżeli się przeprowadza strzelanie w kilku kie-
runkach, to stanowiska celów muszą być rozmie-
szczone przed wewnętrzną granicą pasa bezpieczeń-
stwa — załącznik 2b.
W czasie strzelania należy teren zagrożony ubez-
pieczyć posterunkami ochronnymi.
Kierownik strzelania wkracza niezwłocznie, jeśli
stwierdzi zagrożenie bezpieczeństwa przy strzelaniu.
Granatnik
2?
Patrz instrukcja strzelecka część I.
Kierownik strzelania jest obowiązany robić pod-
czas strzelania szkic, na którym oznacza miejsca
upadku niewybuchów.
Przy oczyszczaniu strzelnicy z niewybuchów na-
leży postąpić w myśl Instrukcji walki granatem.
45.
Zachowanie
się na
strzelnicy.
46.
Niewybuchy.
Załącznik Nr 1.
Pułk 
Kompani<a
OBRAZ TRAFIEŃ
S TRZE LANIĄ SZKOLNE, SZKOLNO-BOJOWE
Dla każdego strzela-
jącego prowadzić jeden
arkusz na wszystkie
strzelania szkolne.
W strzelaniach szkolno-	
bojowych prowadzić Vobraz trafień”tylko	
dla granatnikowego Trafienia oznaczać- w strzelaniu Nr1	O
n	, 2	•
n	t, 5	+
n	»	A
7 cm oznacza 5m w terenie
Objaśnienie. Koło oznacza przestrzeń obezwładniającego działania granatu
'Środek koła - środkowa figura jrupg celów
niepotrzebne skreślić
**j . prowadzić tylko wstrzelaniach szkolno -bojowych
xxx) kierunek wiatru
po dpi3 do wddcy
Załącznik Nr 2.
Ro z miary strzelnicy z ^względnieniem pasów
bezpie czeńst^3
Załącznik Nr 3.
PROGRAM STRZELAŃ Z GRANATNIKA
1) Strzelania szkolne
Nu- mer strze- lania	Odle- głość	Ilość pocisków	Sposób celowania	Rodzaj celu	Warunki do osiągnięcia
1.	300 m	2 — 5	bezpośredni	fig. ręczny karabin ma- szynowy i 2 popiersia ustawione w odstępach 2 m.	2 trafienia w promieniu 15 m od środkowej tarczy — wynik dobry. 1 trafienie w promieniu 15 m od środkowej tarczy—wynik wystarczający.
2.	300 m	2 — 5	z ukrycia		»
3.	400 m	2 — 6	bezpośredni	fig. ciężki karabin ma- szynowy i 2 popiersia ustawione w odstępach 5 m.	
4.	400 m	2 — 6	z ukrycia		
2) Strzelania szkolno-bejowe					
1. y	500 m	do 10	bezpośredni	fig. ciężki karabin ma- szynowy i 2 popiersia ustawione w odstępach 5 m-	Przykład założenia: pluton w natar- ciu zatrzymany został ogniem ciężkich karabinów maszynowych. Dowódca plu- tonu wskazuje granatnikowemu usta- wionemu o 100 m4w tyle za plutonem cel do zwalczenia. Zadanie i warunki dla granatniko- wego 1)	wybrać i wskazać stanowisko, 2)	ocenić odległość, 3)	tak kierować ogniem, aby uzyskać co najmniej dwa trafienia w promieniu 15 m od wskazanego celu.
2. >	500— 550 m	do 10 na gra- natnik	z ukrycia	1) fig. ręczny karabin maszynowy na 500 m. 2) fig. cięiki karabin ma- szynowy \ 2 popiersia na 550 m i o 50 m w bok od fcelu poprzed- niego.	Założenie: sekcja na stanowisku w obronie. Zadanie dla sekcyjnego: Wskazać rejon stanowisk i podzielić cele. Zadanie i warunki dla granatniko- wych. 1)	wskazać stanowisko, 2)	ocenić odległość, 3)	tak kierować ogniem aby uzyskać co najmniej dwa trafienia w promieniu 15 m od środkowej figury.
UWAGI 1) Wszystkie strzelania można przeprowadzić amunicją wielokrotną: amunicji osirej użyć przede
wszystkim do strzelań pokazowych i sirzelań szkolno bojowych.
2)	W strzelaniach szkolnych należy podać strze.ejącym odległość.
3)	W strzelaniach szkolnych wszystkie czynności związane z przygotowaniem stanowiska i wyko-
naniem ognia wykonuje sam strzelający. Do niego należy również wytyczenie kierunku przy
strzelaniu z ukrycia.
4)	Strzelający powinien dążyć do uzyskania dobrego wyniku już z pierwszych strzałów. Reszta
pocisków stanowi oszczędność pułku.